Xuất khẩu hàng dệt may

Tài liệu Xuất khẩu hàng dệt may: ... Ebook Xuất khẩu hàng dệt may

doc27 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1447 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Xuất khẩu hàng dệt may, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Më ®Çu §Ó thùc hiÖn môc tiªu C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸, §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· chuyÓn nÒn kinh tÕ n­íc ta tõ tËp trung, ­u tiªn ph¸t triÓn t­ liÖu s¶n xuÊt (c«ng nghiÖp nÆng) sang thùc hiÖn ®ång thêi c¶ ba ch­¬ng tr×nh kinh tÕ: L­¬ng thùc; xuÊt khÈu; hµng tiªu dïng (C«ng nghiÖp nhÑ) vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ. V× vËy mµ ngµnh dÖt may ®· cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhanh chãng. §Õn nay ngµnh c«ng nghiÖp nµy lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu mòi nhän cña n­íc ta. KÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may cã ¶nh h­ëng lín ®Õn kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc. Tr­íc sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng hµng dÖt may thÕ giíi ®· vµ ®ang ®e do¹ trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam. §Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng EU v× theo nh­ hiÖp ®Þnh ATC (HiÖp ®Þnh dÖt may) th× kÓ tõ ngµy 1/5/2005 c¸c n­íc thµnh viªn EU kh«ng cßn ®­îc ¸p ®Æt h¹n ng¹ch víi hµng dÖt may nhËp khÈu vµo EU lµ thµnh viªn cña WTO n÷a. §iÒu nµy ®· ®Æt dÖt may n­íc ta vµo mét t×nh thÕ rÊt khã kh¨n khi xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng EU. Nã ®ßi hái nÕu chóng ta muèn tiÕp tôc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo thÞ tr­êng nµy th× chóng ta ph¶i ®­a ra ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu. Víi mong muèn gãp phÇn vµo viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo EU trong thêi gian tíi. Trªn c¬ së ®­îc sù h­íng dÉn cña thÇy c« gi¸o vµ nghiªn cøu nh÷ng tµi liÖu liªn quan, em ®· viÕt lªn néi dung cña ®Ò tµi nµy. MÆc dï víi sù nç lùc cña b¶n th©n nh­ng trong qu¸ tr×nh viÕt ®Ò tµi còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm vµ thiÕu sãt v× vËy em mong thÇy c« gãp ý ®Ó lÇn sau em viÕt ®­îc tèt h¬n. Ch­¬ng I. C¬ së lý luËn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may I. Kh¸i niÖm, tÝnh tÊt yÕu cña viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may 1. Kh¸i niÖm thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may. §Ó lµm ®Þnh h­íng vµ ®­êng chØ dÉn vµo nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò tiÕp theo cña c¬ së lý luËn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may còng nh­ c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan ®Õn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may th× mét vÊn ®Ò quan träng ®­îc ®Æt ra ®ã lµ tr­íc tiªn chóng ta ph¶i hiÓu ®­îc thóc ®Èy xuÊt khÈu dÖt may lµ g×? C©u tr¶ lêi cho c©u hái nµy lµ tuú vµo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ cña khoa häc c«ng nghÖ, còng nh­ c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña s¶n phÈm ®­îc xuÊt khÈu mµ viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu ®­îc sö dông b»ng c¸c c¸ch kh¸c nhau. Nã kh«ng cã mét ph­¬ng thøc, hay mét biÖn ph¸p cè ®Þnh nµo ®­îc sö dông liªn tôc ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu cho mét s¶n phÈm. Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may nã còng kh«ng n»m ngoµi qui luËt chung ®ã. V× vËy mµ víi mçi thêi kú nã ®­îc sö dông b»ng nh÷ng ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau. Tuy nhiªn cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i nh­ sau: Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may lµ mét ph­¬ng thøc thóc ®Èy tiªu thô hµng dÖt may mµ trong ®ã nã bao gåm tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch, c¸ch thøc . . . cña Nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may nh»m t¹o ra c¸c c¬ héi vµ kh¶ n¨ng ®Ó t¨ng gi¸ trÞ còng nh­ s¶n l­îng cña hµng dÖt may ®­îc xuÊt khÈu ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Nh­ vËy, qua viÖc kh¸i qu¸t vÒ thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may nh­ trªn cho thÊy thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cã nh÷ng néi dung chñ yÕu sau: Thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ mét c¸ch thøc ®Ó thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm. §©y lµ mét vÊn ®Ò quan träng ®èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo nãi chung. Vµ víi bÊt kú doanh nghiÖp dÖt may nµo nãi riªng. Nh­ vËy, chóng ta còng cã thÓ hiÓu r»ng thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm. C¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch, c¸ch thøc . . . Nã cã thÓ lµ nh÷ng biÖn ph¸p cho thêi kú s¶n phÈm míi th©m nhËp thÞ tr­êng hoÆc nh÷ng biÖn ph¸p cho mét s¶n phÈm ®· ®­îc c¶i tiÕn, hay lµ cho mét s¶n phÈm ®· cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng ®ã vµ ®ang t×m c¸ch c¹nh tranh ®Ó giµnh giËt thÞ phÇn. KÕt qu¶ cña nh÷ng biÖn ph¸p nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã lµ c¸c c¬ héi, c¸c c¬ héi cã thÓ ®­îc mang ®Õn d­íi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau. Cuèi cïng lµ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu b¸n nhiÒu hµng dÖt may h¬n ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Chñ thÓ cña thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may vµ Nhµ n­íc, tøc lµ võa cã c¶ chñ thÓ ®¹i diÖn ë tÇm vi m« vµ chñ thÓ ®¹i diÖn ë tÇm vÜ m«, võa cã c¶ chñ thÓ t¸c ®éng trùc tiÕp vµ chñ thÓ t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn ®èi t­îng ®­îc thóc ®Èy xuÊt khÈu. Mµ cô thÓ ë ®©y lµ hµng dÖt may. 2. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may. MÆc dï ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ t­¬ng ®èi phï hîp víi t×nh tr¹ng c¬ së h¹ tÇng vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ë n­íc ta, l¹i cã ®­îc nh÷ng thuËn lîi cho sù chuyÓn h­íng träng t©m ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. Cho nªn ®· cã ®­îc mét sè thµnh tùu nhÊt ®Þnh trong thêi kú ®æi míi. Nh­ng còng do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan kh¸c n÷a lµm cho s¶n phÈm dÖt may cña n­íc ta ch­a cã chç ®øng thùc sù trªn thÞ tr­êng. MÆt kh¸c dÖt may vÉn ®­îc coi lµ ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu mòi nhän trong nh÷ng n¨m tíi cña n­íc ta. V× vËy mµ viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cña n­íc ta trong thêi gian tíi lµ tÊt yÕu. ViÖc më réng cöa thÞ tr­êng cho hµng dÖt may cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo, nã ®­îc sö dông nh­ lµ c«ng cô ®Ó c¸c n­íc vµ khu vùc buéc chóng ta ph¶i më réng cöa thÞ tr­êng cho nh÷ng hµng ho¸ kh¸c cña hä th©m nhËp vµo. Do ®ã mµ ®Ó tr¸nh viÖc ph¶i më cöa thÞ tr­êng trong n­íc qu¸ lín lµm ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c mµ chóng ta muèn b¶o hé. ViÖc khai th¸c, tËn dông tèi ®a c¸c kÕt qu¶ ®· cã ®­îc tõ nh÷ng hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Nh­ vËy chóng ta cã thÓ thÊy thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cña n­íc ta lµ tÊt yÕu. Kh«ng chØ cã n­íc ta coi ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may lµ ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu chñ lùc, mµ cßn cã hµng lo¹t c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¸c n÷a còng coi ngµnh dÖt may lµ ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc. V× vËy mµ hä còng tËp trung ®Çu t­ vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ngµnh dÖ may gièng nh­ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ khuyÕn khÝch cña n­íc ta. ThËm chÝ hä cßn cã nh÷ng b­íc chuÈn bÞ sím h¬n vµ kü cµng h¬n chóng ta. Do ®ã viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may sÏ ph¶i c¹nh tranh gay g¾t. §iÒu ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i cã nh÷ng hµnh ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu cho hµng dÖt may ViÖt Nam. Cïng víi nh÷ng bÊt lîi riªng cã cña hµng dÖt may ViÖt nam lµ hµng dÖt may cña n­íc ta ch­a vµo WTO th× hµng dÖt may cßn chÞu chung mét bÊt lîi gièng nh­ bÊt lîi cña hµng dÖt may cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®ã lµ viÖc ph¶i ®èi mÆt víi mét hµng rµo b¶o hé ngµy cµng biÕn t­íng tinh vi vµ hiÖn ®¹i. NhÊt lµ ®èi víi hµng rµo cña thÞ tr­êng c¸c n­íc ph¸t triÓn. §iÒu ®ã dÉn ®Õn hµng cña dÖt may n­íc ta sÏ kh«ng thÓ xuÊt khÈu ®­îc nÕu nh­ kh«ng v­ît qua ®­îc c¸c rµo c¶n. ChÝnh v× vËy cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu nÕu kh«ng muèn hµng dÖt may ViÖt Nam "®øng ngoµi" tr­íc c¸c thÞ tr­êng lín vµ tiÒn n¨ng. Vµ cuèi cïng, mét lý do n÷a cÇn ®­îc ®Ò cËp tíi ®ã lµ viÖc tån t¹i m©u thuÉn gi÷a nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi chã ngµnh dÖt may ph¸t triÓn lín m¹nh víi nh÷ng yÕu tè khã kh¨n vÒ thÞ tr­êng xuÊt khÈu (Cô thÓ chóng sÏ ®­îc ph©n tÝch ë phÇn sau). §· cho thÊy, ®Ó ngµnh dÖt may ViÖt Nam cã thÓ ph¸t triÓn ®­îc t­¬ng xøng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi mµ nã cã, khai th¸c vµ sö dông tèi ®a c¸c nguån lùc ®­îc trang bÞ mµ kh«ng bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng ®×nh trÖ vµ suy tho¸i do sù mÊt c©n ®èi gi÷a sù t¨ng lªn cña s¶n l­îng víi ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm. TiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu mµ nã ®· ®¹t ®­îc, xøng ®¸ng lµ ngµnh c«ng nghiÖp chñ lùc cña ViÖt Nam trªn con ®­êng C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, gãp phÇn vµo héi nhËp kinh tÕ cña ViÖt nam víi kinh tÕ khu vùc vµ kinh tÕ thÕ giíi. §ßi hái ngay tõ b©y giê chóng ta ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu. II. ThÞ tr­êng EU ®èi víi hµng dÖt may ViÖt Nam. 1. Nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý víi thÞ tr­êng EU. Khëi ®Çu tõ viÖc thµnh lËp céng ®ång than thÐp Ch©u ©u ngµy 18/04/1997 cho ®Õn nay th× con sè c¸c n­íc tham gia vµo liªn minh Ch©u ©u ®· lªn ®Õn 25 quèc gia. Nã h×nh thµnh lªn mét EU lín m¹nh nhÊt trªn thÕ giíi c¶ vÒ kinh tÕ th­¬ng m¹i lÉn sù réng lín cña thÞ tr­êng. ThÞ tr­êng EU lµ thÞ tr­êng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi. Nhu cÇu vÒ hµng dÖt may cña ng­êi d©n EU b×nh qu©n kho¶ng 17kg/1n¨m vµ ngµy cµng cã xu h­íng gia t¨ng theo kiÓu sö dông hµng ho¸ thêi trang, kho¶ng 18,8 tû USD/n¨m hµng dÖt may cña EU ®­îc nhËp khÈu tõ c¸c n­íc bªn ngoµi. Mét ®iÒu thuËn lîi ®ã lµ, ng­îc víi xu thÕ ngµy cµng t¨ng cña nhu cÇu, tèc ®é ph¸t triÓn ngµnh dÖt may cña c¸c n­íc EU cã xu h­íng gi¶m xuèng c¶ vÒ mÆt sè l­îng (¸5,1%) vµ lao ®éng (¸1,2%). Nh­ vËy, cã thÓ thÊy thÞ tr­êng EU trong t­¬ng lai sÏ t¹o ra c¬ héi rÊt lín cho xuÊt khÈu hµng dÖt may cña n­íc ta. Trong thêi gian qua, nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng vµ t¹o ra c¸c c¬ héi cho xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nµy, Nhµ n­íc ta ®· nç lùc rÊt lín trong viÖc ®µm ph¸n víi EU. KÕt qu¶ lµ ®Õn ngµy 1-1-2005 hµng dÖt may ViÖt nam xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng EU còng kh«ng cßn bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch nhËp khÈu cña EU n÷a, mét sù kiÖn ®­îc cho lµ sÏ lµm biÕn ®æi lín vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy. Tuy nhiªn còng cÇn l­u ý lµ khi h¹n ng¹ch dÖt may kh«ng cßn th× hµng dÖt may ViÖt Nam còng kh«ng cßn nh÷ng ­u ®·i kh¸c n÷a mµ ph¶i c¹nh tranh c«ng b»ng ®èi víi hµng n­íc kh¸c. 2. Vai trß cña thÞ tr­êng EU ®èi víi xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam. MÆc dï chØ míi thiÕt lËp quan hÖ xuÊt nhËp khÈu chÝnh thøc vÒ hµng dÖt may ®­îc kho¶ng h¬n 10 n¨m trë l¹i ®©y. EU lµ mét thÞ tr­êng quan träng ®èi víi hµng dÖt may cña n­íc ta, ®ãng gãp mét phÇn kh¸ lín vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu cña hµng dÖt may. §Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m tíi th× vai trß cña thÞ tr­êng nµy kh«ng gi¶m mµ nã cßn cã ¶nh h­ëng nhiÒu h¬n v× viÖc kÕt n¹p thªm 10 thµnh viªn míi cña EU lÇn nµy gåm cã c¶ c¸c n­íc tr­íc ®©y lµ n­íc x· héi chñ nghÜa. Mµ nh­ chóng ta ®· biÕt c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa lµ nh÷ng n­íc cã quan hÖ truyÒn thèng ®èi víi ViÖt Nam, cho nªn cho phÐp ViÖt Nam tËn dông nh÷ng mèi quan hÖ truyÒn thèng ®ã ®Ó xuÊt khÈu hµng dÖ may cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng EU thuËn lîi h¬n. Nh­ vËy, trong t­¬ng lai thÞ tr­êng EU víi sù lín m¹nh c¶ vÒ qui m«, xu h­íng tiªu dïng vµ nh÷ng mèi quan hÖ truyÒn thèng ®­îc h©m nãng sÏ lµ n¬i cã triÓn väng lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam gia t¨ng c¶ vÒ sè l­îng lÉn gi¸ trÞ. ThÞ tr­êng EU lµ n¬i tËp hîp cña c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhÊt trªn thÕ giíi. V× vËy mµ hÖ thèng c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch phôc vô cho ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®­îc x©y mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn nhÊt. Víi hµng lo¹t c¸c c«ng cô nh­: thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, yªu cÇu xuÊt xø hµng ho¸, yªu cÇu thñ tôc nhËp khÈu . . . Do ®ã khi c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam tiÕn hµnh xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy cã c¬ héi tiÕp xóc víi mét hÖ thèng c«ng cô tiªu biÓu cña c¸c n­íc ph¸t triÓn, th«ng qua nh÷ng lÇn xuÊt khÈu mµ häc tËp, tÝch lòy kinh nghiÖm, ®ång thêi t¨ng c­êng kh¶ n¨ng chuyªn nghiÖp ho¸ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. HÖ thèng c¸c hµng rµo th­¬ng m¹i cña thÞ tr­êng EU víi hµng lo¹t c¸c tiªu chuÈn rÊt cao nh­ ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP . . . cho nªn ®Ó xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt nam vµo thÞ tr­êng EU th× buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶I x©y dùng hÖ thèng tiªu chuÈn cña m×nh theo c¸c tiªu chuÈn ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP. Nh­ vËy, nh÷ng ®iÒu kiÖn cña thÞ tr­êng EU ®· gi¸n tiÕp lµm cho s¶n phÈm dÖt may xuÊt khÈu cña ViÖt Nam tiÕn ®Õn c¸c tiªu chuÈn thÕ giíi vµ lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho hµng dÖt may cña ViÖt nam trªn th­¬ng tr­êng thÕ giíi. ThÞ tr­êng EU lµ c¸i n«i cña nÒn c«ng nghiÖp thÕ giíi vµ lµ n¬i tËp trung cña nhiÒu nÒn v¨n ho¸ kh¸c nhau. Cho nªn chóng ®· t¹o ra cho EU mét nÒn v¨n ho¸ riªng biÖt, mét nªn v¨n hãa c«ng nghiÖp. Nh­ng kh«ng ®¬n ®iÖu mµ chóng l¹i cã nh÷ng sù s¸ng t¹o vµ ®a d¹ng riªng cã. Song kh«ng v× vËy mµ mét s¶n phÈm dÖt may cã thÓ th©m nhËp vµ ®øng trªn thÞ tr­êng nµy mét c¸ch dÔ dµng. ThËm chÝ cßn lµ ng­îc l¹i, v× thÞ tr­êng nµy ®­îc coi lµ mét thÞ tr­êng khã tÝnh nhÊt trªn thÕ giíi. V× vËy khi hµng dÖt may cña ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy thµnh c«ng th× nã sÏ lµ b­íc ®Öm v÷ng ch¾c cho phÐp hµng dÖt may cña n­íc ta chinh phôc c¸c thÞ tr­êng kh¸c cña thÕ giíi, ®ång thêi nã còng lµ n¬i kh¼ng ®Þnh th­¬ng hiÖu vµ vÞ trÝ cña hµng dÖt may ViÖt nam trong hµng dÖt may thÕ giíi. Cho dï xu h­íng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt nam trong mét hai n¨m trë l¹i ®©y cã xu h­íng gi¶m xuèng vµ thÞ tr­êng EU ®ang cã nh÷ng biÕn ®éng lín g©y ¶nh h­ëng xÊu ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam. §Æc biÖt lµ ph¶I kÓ ®Õn sù kiÖn b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1/2005 theo tho¶ thuËn cña TC EU kh«ng cßn ®­îc ¸p dông h¹n ng¹ch ®èi víi nh÷ng hµng dÖt may ®­îc nhËp khÈu tõ c¸c n­íc lµ thµnh viªn cña WTO. Nh­ng theo nh­ môc tiªu xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may, thÞ tr­êng EU trong nh÷ng n¨m tíi vÉn lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng dÖt may lín cña ViÖt Nam. B¶ng. Dù kiÕn xuÊt khÈu dÖt may sang thÞ tr­êng EU tíi n¨m 2010. §¬n vÞ tÝnh: TriÖu USD. N¨m 2000 2005 2010 PAI PAII PAI PAII Tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu 3289,2 5812 6190 10020 11165 Kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo EU 614,7 1120 1150 1800 1950 Nguån: TrÝch trang 235 cuèn "nh÷ng gi¶I ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng EU. Nh­ vËy qua b¶ng trªn cho thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo EU trong giai ®o¹n tíi chiÕm tõ 18 cho ®Õn 21% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña hµng dÖt may ViÖt Nam. KÕt qu¶ xuÊt khÈu cña hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng EU nã kh«ng nh÷ng chØ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may vµ cña chݪn l­îc t¨ng tèc ngµnh dÖt may, mµ nã cßn ¶nh h­ëng ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c n÷a trong nÒn kinh tÕ cña n­íc ta nh­ vÊn ®Ò c«ng ¨n viÖc lµm, vÊn ®Ò thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. III. ThuËn lîi vµ khã kh¨n cho thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam. 1. ThuËn lîi cho thóc ®Èy xuÊt khÈu. Do ®Æc ®iÓm cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, yªu cÇu kü thuËt kh«ng qu¸ phøc t¹p nh­ nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c vµ yªu cÇu vèn ®Çu t­ kh«ng qu¸ lín, thêi gian thu håi vèn l¹i t­¬ng ®èi nhanh h¬n nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. V× vËy mµ nã ®· cã ®­îc mét sè lîi thÕ trong t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn nay cña ®Êt n­íc. 1.1. Lîi thÕ vÒ yÕu tè con ng­êi. Tr­íc tiªn, chóng ta ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ n­íc ta cã mét c¬ cÊu d©n sè trÎ do ®ã mµ nh÷ng ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng rÊt cao, kh«ng nh÷ng vËy hµng n¨m nã cßn ®­îc bæ sung thªm mét lùc l­îng kh¸ lµ hïng hËu. §iÒu ®ã ®· lµm cho nguån cung lao ®éng cña n­íc ta hÕt søc dåi dµo. Thø hai, chÊt l­îng lao ®éng kh«ng ngõng ®­îc n©ng lªn c¶ vÒ mÆt kü thuËt lÉn tr×nh ®é v¨n ho¸, c¶ thÓ chÊt lÉn tinh thÇn. Ng­êi lao ®éng cña n­íc ta ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cÇn cï chÞu khã, ham häc hái, cã kh¶ n¨ng tiÕp thu nhanh vµ s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh lao ®éng . Thø ba, nh×n chung gi¸ nh©n c«ng lao ®éng trong ngµnh dÖt may cña n­íc ta rÎ h¬n mét sè n­íc kh¸c trªn thÕ giíi vµ khu vùc. §©y lµ mét lîi thÕ rÊt lín trong kho ngµnh dÖt may cña n­íc ta. Cã thÓ nãi nã lµ nh©n tè chÝnh trong sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may trong thêi gian qua. B¶ng 1.1. TiÒn c«ng lao ®éng trong ngµnh dÖt may cña mét sè n­íc. TT Tªn n­íc TiÒn c«ng (USD/n) TT Tªn n­íc TiÒn c«ng (USD/n) 1 NhËt 16,31 9 Malaixia 0,95 2 Ph¸p 12,63 10 Th¸i Lan 0,87 3 Mü 10,33 11 Philipine 0,67 4 Anh 10,16 12 Ên ®é 0,54 5 §µi loan 5 13 Trung quèc 0,34 6 Hµn quèc 3,6 14 In®«nªxia 0,23 7 Hång K«ng 3,39 15 ViÖt Nam 0,18 8 Singapore 3,16 Nguån: Cuèn chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i ViÖt Nam trong bèi c¶nh héi nhËp trang 64 tËp I. Thø t­, do ®Æc ®iÓm cña lÞch sö vµ hoµn c¶nh cña ®Êt n­íc mµ ViÖt Nam cã rÊt nhiÒu viÖt kiÒu sinh sèng ë kh¾p mäi n¬i trªn thÕ giíi. §©y lµ nguån lùc quan träng ®Ó chóng ta cã thÓ thu thËp thªm th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®ång thêi còng lµ lùc l­îng mµ cã thÓ thùc hiÖn ph©n phèi hµng dÖt may cho c¸c doanh nghiÖp khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng. 1.2. Lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn. N­íc ta n»m trªn b¸n ®¶o víi bê biÓn dµi, phÝa b¾c gi¸p Trung quèc, phÝa t©y gi¸p Lµo vµ Campuchia, cho phÐp chógn ta më c¸c tuyÕn ®­êng bé vµ ®­êng biÓn ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc giao l­u hµng ho¸. N­íc ta còng lµ n­íc n»m ë trägn t©m §«ng Nam ¸. Cho nªn lµ ®Þa ®Øªm giao nhËn vµ chung chuyÓn hµng ho¸ thuËn lîi. §Æc biÖt lµ viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may. Còng n»m ë vÞ trÝ phÝa §«ng nam Ch©u ¸ mµ n­íc ta hiÖn nay n»m trong con ®­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may (chuyÓn dÞch theo h­íng §«ng t©y; B¾c - Nam. §ã lµ viÖc di chuyÓn c«ng nghÖ dÖt may tõ c¸c n­íc NIC sang c¸c n­íc §«ng nam ¸ vµ Nam ¸). Do ®ã chóng ta cã c¬ héi ®Ó kÕ thõa vµ ph¸t triÓn c¸c thµnh tùu cña nh÷ng n­íc ®i tr­íc, ®ång thêi häc hái ®­îc kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®ã. N­íc ta lµ n¬i giao l­u cña hai nÒn v¨n ho¸ lín ®ã lµ v¨n ho¸ Trung hoa vµ v¨n ho¸ S«ng H»ng, gi÷a nÒn v¨n ho¸ nho gi¸o vµ nÒn v¨n ho¸ phËt gi¸o. Cho nªn ®· t¹o ra nh÷ng phong tôc tËp qu¸n ®a d¹ng vµ phong phó; cïng víi mét nÒn v¨n ho¸ ®Æc tr­ng. §©y lµ nh÷ng yÕu tè v« cïng quan träng nã lµm cho s¶n phÈm dÖt may cña chóng ta ®a d¹ng vµ phong phó h¬n. 1.3. Nh÷ng lîi thÕ vÒ truyÒn thèng. Ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh ®· cã tõ xa x­a. Ngay trong thêi kú phong kiÕn còng ®· x©y dùng lªn c¸c lµng nghÒ thñ c«ng. Nã còng vÉn ®­îc tiÕp tôc ph¸t triÓn cho ®Õn giai ®o¹n sau nµy mÆc dï cã thêi gian nã ®· ph¸t triÓn chËm l¹i do ®Æc ®iÓm hoµn c¶nh lÞch sö cña ®Êt n­íc. Tuy nhiªn kho¶ng hai thËp kû trë l¹i ®©y th× nã ®· ph¸t triÓn nhanh chãng ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh mµ nguyªn vËt liÖu cña nã lµ sîi b«ng vµ v¶i. Do ®ã mµ nã cã quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c ngµnh n«ng nghiÖp cña ®Êt n­íc. Mµ ®iÒu kiÖn cña n­íc ta hoµn toµn cã thÓ cho phÐp ph¸t triÓn c¸c vïng nguyªn liÖu phôc vô cho ngµnh ®ã. Chø kh«ng ph¶i nh­ hiÖn nay phÇn lín c¸c nguyªn liÖu cña n­íc ta ®­îc nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi. 1.4. Ngµnh dÖt may lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®­îc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn. KÓ tõ khi chuyÓn h­íng nÒn kinh tÕ tõ ­u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng sang tËp trung s¶n xuÊt hµng tiªu dïng l­¬ng thùc, vµ hµng xuÊt khÈu. §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· chó ý ®Õn vai trß cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ nãi chung vµ ngµnh dÖt may nãi riªng nhiÒu h¬n. §Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ ®­a ngµnh dÖt may n­íc ta ph¸t triÓn mét "chiÕn l­îc ph¸t triÓn t¨ng tèc ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ®Õn n¨m 2010" ®· ®­îc x©y dùng víi nh÷ng môc tiªu cô thÓ nh­: §Õn n¨m 2010 s¶n phÈm chñ yÕu ®¹t B«ng sîi ®¹t 808.000 tÊn, sîi tæng h¬p ®¹t 120.000 tÊn, sîi c¸c lo¹i ®¹t 300.000 tÊn, v¶i lôa thµnh phÈm 81.400m2, dÖt kim ®¹t 500 triÖu s¶n phÈm, may mÆc ®¹t 1500 triÖu s¶n phÈm. Cßn n¨m 2005 th× c¸c s¶n phÈm chñ yÕu ®¹t B«ng 30.000 tÊn, sîi tæng hîp 60.000 tÊn, sîi c¸c lo¹i 150.000 tÊn v¶i lôa thµnh phÈm 800 triÖu m2 dÖt kim 300 triÖu s¶n phÈm may mÆc 780 triÖu s¶n phÈm. §èi víi xuÊt khÈu th× ®Õn n¨m 2005 ®¹t kim ng¹ch tõ 1000 ®Õn 5000 triÖu USD vµ ®Õn 2010 th× ®¹t 8000 ®Õn 9000 triÖu USD; tû lÖ sö dông nguyªn liÖu néi ®Þa t¨ng tõ 50% n¨m 2005 lªn 75% n¨m 2010. Bªn c¹nh ®ã lµ nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®Ó ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ngµnh may vµ th­îng nguån cho ngµnh dÖt may. Nh­ vËy trong nh÷ng n¨m tíi ngµnh dÖt may sÏ lµ mét trong nh÷ng ngµnh chñ lùc phcô vô cho môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nã còng lµ ngµnh ®ãng gãp quan träng vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu cña n­íc ta. 1.5 ThÞ tr­êng ngµy cµng ®­îc më réng. Bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý do ®iÒu kiÖn tù nhiªn mang l¹i ngµnh dÖt may cßn cã lîi thÕ vÒ c¬ héi tiªu thô hµng ho¸ ra n­íc ngoµi do thÞ tr­êng ®· vµ ®ang ngµy cµng ®­îc më réng. NÕu nh­ tr­íc ®©y do sù cÊm vËn, sù ph©n biÖt gi÷a hai hÖ thèng chÝnh trÞ c¬ b¶n trªn thÕ giíi lµm cho s¶n phÈm dÖt may cña ta chØ cã c¬ héi tiªu thô trªn ph¹m vi thÞ tr­êng cña c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa. Ngµy nay víi nh÷ng lîi thÕ lµ chóng ta kh«ng cßn bÞ cÊm vËn n÷a, thÕ giíi chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, cho phÐp chóng ta thiÕt lËp nh÷ng quan hÖ kinh tª míi víi c¸c n­íc vµ vïng l·nh thæ míi. N©ng cao, ph¸t triÓn h¬n n÷a nh÷ng mèi quan hÖ chóng ta ®ang cã. Nh÷ng ®iÒu ®ã, lµm cho thÞ tr­êng tiÖu thô cña n­íc ta ®­îc më réng ®¸ng kÓ. ChÝnh phñ víi nh÷ng nç lùc mµ trong thêi gian qua nh÷ng hµng rµo ®Þnh l­îng ®· ®­îc h¹ thÊp hoÆc xo¸ bá, ®Æc biÖt lµ h¹n ng¹ch vµo mét sè thÞ tr­êng. Do ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng ta n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng cho s¶n phÈm dÖt - may. 2. Nh÷ng khã kh¨n cho xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may n­íc ta. Nh÷ng yÕu tè thuËn lîi nh­ trªn cho phÐp ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may cña chóng ta ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt ®­îc khèi l­îng s¶n phÈm lín. Nh­ng kh«ng ph¶i n­íc ta lµ n­íc duy nhÊt cã lîi thÕ. Trªn thÕ giíi, cßn cã nhiÒu quèc gia kh¸c n÷a còng cã lîi thÕ vÒ mÆt hµng nµy. Còng nh­ chóng ta, hä tËp trung ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ®Ó khai th¸c lîi thÕ so s¸nh. V× vËy, hµng dÖt may cña chóng ta ®ang ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh cña nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh, lín trªn thÞ tr­êng dÖt may thÕ giíi nãi chung vµ thÞ tr­êng EU nãi riªng. Trung Quèc, mét n­íc l¸ng giÒng, ®ång thêi còng lµ mét ®èi thñ c¹nh tranh khæng lå h¬n h¼n chóng ta vÒ mäi mÆt: ®éi ngò nh©n viªn giái, gi¸ thµnh thÊp . .. Ngay tõ rÊt sím, Trung quèc ®· thùc hiÖn nh÷ng b­íc chuÈn bÞ cho ngµnh dÖt may cña hä ph¸t triÓn. N¨m 1998 - 1999, Trung Quèc ®· trî gi¸ cho mçi kg b«ng 0,6USD xÊp xØ 50% gi¸ b«ng trong thêi kú ®ã. M¹nh d¹n cho t­ nh©n ho¸ vµ cho ph¸ s¶n c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm ¨n thua lç. §æi míi thiÕt bÞ lo¹i bá trªn 10 triÖu cäc sîi trong ba n¨m 1998 - 2000 ®Ó c¬ cÊu l¹i ngµnh dÖt, n©ng cao n¨ng suÊt h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng c­êng søc c¹nh tranh. ChÝnh v× vËy mµ ngµnh c«ng nghiÖp dÖt - may ®· trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp lín nhÊt Trung Quèc hµng n¨m ®ãng gãp kho¶ng 20% vµo gi¸ trÞ s¶n l­îng ngµnh c«ng nghiÖp Trung quèc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Trung quèc lu«n ®¹t møc t¨ng tr­ëng cao, chiÕm kho¶ng 20% s¶n l­îng hµng dÖt may xuÊt khÈu toµn cÇu (kim ng¹ch xuÊt sang EU cña Trung Quèc chiÕm kho¶ng 7 tû USD). Theo nh­ dù b¸o cña c¸c chuyªn gia thÕ giíi th× ®Õn n¨m 2007 Trung Quèc chiÕm kho¶ng 50% thÞ tr­êng dÖt may thÕ giíi víi trÞ gi¸ kho¶ng trªn 70 tû USD. Ngay sau Trung Quèc, mét ®èi thñ c¹nh tranh Nam ¸ chóng ta ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ Ên ®é. Ngµnh dÖt may lµ ngµnh truyÒn thèng víi lÞch sö ph¸t triÓn h¬n 150 n¨m vµ lµ ngµnh quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, cã ¶nh h­ëng lín ®Õn gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Ên ®é. HiÖn nay ngµnh c«ng nghiÖp nµy ë Ên ®é ®· gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho kho¶ng 15 triÖu lao ®éng, chiÕm kho¶ng 20% s¶n l­îng c«ng nghiÖp toµn quèc, xuÊt khÈu n¨m 2000 ®¹t 11,26 tû USD. §Ó n©ng cao h¬n n÷a vÞ trÝ cña ngµnh c«ng nghiÖp nµy ®ång thêi khai th¸c lîi thÕ Ên ®é ®ang thùc hiÖn Ch­¬ng tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh dÖt víi nguån vèn kho¶ng 6 tû USD nh»m ®¹t môc tiªu xuÊt khÈu ®Õn 2010 kho¶ng 50 tû USD. Theo nh­ hiÖp héi dÖt may Ên ®é th× sau ngµy 1/1/2005 khi mµ hiÖp ®Þnh ATC (Agreement or Textiles and clothing) ®­îc thùc hiÖn th× ngµnh dÖt may Ên ®é cßn cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn h¬n n÷a ®Æc biÖt lµ trªn thÞ tr­êng Ch©u ¢u. V× theo hä th× mÆc dï Trung Quèc lµ n­íc cã ­u thÕ vÒ ngµnh dÖt may vµ cã kh¶ n¨ng chiÕm ­u thÕ nh­ng Ch©u ¢u sÏ kh«ng "®Æt hÕt trøng trong mét giá". C¸c n­íc Ch©u ¢u sÏ t×m c¸ch h¹n chÕ rñi ro v× sù phô thuéc hoµn toµn vµo Trung Quèc b»ng c¸ch t×m ®Õn nh÷ng ®èi t¸c kh¸c n÷a khi ®ã ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may cña Ên ®é cµng cã thªm c¬ héi ph¸t triÓn. Ngoµi hai ®¹i gia lín nhÊt cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may thÕ giíi ®­îc cho lµ sÏ "lµm m­a lµm giã" trªn thÞ tr­êng dÖt may thÕ giíi thêi kú hËu ATC. Pakistan còng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong sè 15 n­íc cã kh¶ n¨ng tån t¹i vµ chiÕm ­u thÕ trªn nh÷ng thÞ tr­êng dÖt may khèc liÖt (Mü, EU, NhËt . . .) cña thÕ giíi. Ngay tõ nh÷ng n¨m 2000 chÝnh phñ Pakistan cã ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ míi cho ngµnh dÖt - may ®Ó ®Õn n¨m 2005 kim ng¹ch 13,8 tû USD. B¶ng 1.2 Sè liÖu qui m« ngµnh dÖt - may cña mét sè n­íc (2001) Tªn n­íc S¶n l­îng sîi (ngµn tÊm) S¶n l­îng v¶i lôa (triÖu m2) S¶n phÈm may (triÖu s¶n phÈm) Kim ng¹ch xuÊt khÈu (triÖu USD) Trung quèc 5300 21.000 10.000 50.000 Ên ®é 2.100 23.000 10.000 12.500 Bangladesh 200 1.800 10.000 4.000 Th¸i Lan 1.000 4.200 2.500 6.500 Indonexia 1.800 4.400 300 8.000 ViÖt Nam 85 304 100 2.000 Nguån:cuèn thÞ tr­êng ViÖt Nam thêi kú héi nhËp AFTA Bªn c¹nh trung quèc, Ên ®é, Pakistan hµng dÖt may cña n­íc ta cßn ph¶i ®èi mÆt víi hµng lo¹t c¸c n­íc trong khu vùc (Th¸i Lan, In®onexia, Philipine) vµ hµng lo¹t c¸c n­íc ngoµi khu vùc (Hµn quèc, Hång K«ng, Bangladesh). ChÝnh v× vËy mµ trong thêi gian tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu dÖt may cña n­íc ta sÏ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Ch­¬ng II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt - may vµo eU cña viÖt nam I. Kh¸i qu¸t ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt - may §iÒu kiÖn trong n­íc thuËn lîi h¬n 10 n¨m qua ngµnh dÖt may n­íc ta ph¸t triÓn kh«ng ngõng. Gi¸ trÞ s¶n l­îng hµng n¨m cña tõng mÆt hµng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. §­a ngµnh c«ng nghiÖp dÖt - may cña n­íc ta ngµy cµng lín m¹nh, vÞ trÝ, vai trß cña ngµnh trong nÒn kinh tÕ ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh vµ n©ng cao. B¶ng 2.1. S¶n l­îng c¸c s¶n phÈm cña ngµnh dÖt - may TT S¶n phÈm §/ vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 1 Sîi toµn bé TÊn - 69076 79171 129890 131500 226811 25300 2 V¶i lôa TriÖu m 299 315 322,2 356,4 379 469,6 487,0 3 V¶i b¹t c¸c lo¹i ngh×n m - 18919 20874 23516 23700 15962 16600 4 V¶i mßn c¸c lo¹i ngh×n m - 19085 23911 29974 27000 33908 35600 5 QuÇn ¸o dÖt kim ngh×n sp 25.100 29114 34456 45820 47681 51358 72151 6 Len ®an TÊn - 2243 3106 2683 2800 1818 1650 7 Kh¨n c¸c lo¹i TriÖu sp - 337,0 333,5 430,6 435,0 508,9 588 8 QuÇn ¸o may s½n ngh×n sp 302200 275046 302426 337011 351364 489058 618629 Nguån: Thu nhËp tõ tµi liÖu tham kh¶o vµ niªn gi¸m thèng kª Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña ngµnh dÖt may trong thêi gian qua chiÕm b×nh qu©n kho¶ng 9% gi¸ trÞ toµn ngµnh c«ng nghiÖp, chiÕm kho¶ng 2% gi¸ trÞ tæng s¶n phÈm quèc néi. Tû lÖ t¨ng tr­ëng ngµnh dÖt may cao h¬n tû lÖ t¨ng tr­ëng GDP t­¬ng ®­¬ng víi tû lÖ t¨ng tr­ëng cña ngµnh c«ng nghiÖp. Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may hiÖn nay ®ang gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho kho¶ng 1,6 triÖu lao ®éng n­íc ta (theo sè liÖu cña HiÖp héi dÖt - may ViÖt nam). B¶ng 2.2. Ngµnh dÖt may trong c¬ cÊu c«ng nghiÖptÝnh theo gi¸ so s¸nh n¨m 1994 TT ChØ tiªu §/ vÞ 1995 2000 2001 2002 2003(SB) 1 GDP tû ®ång 195567 273666 292535 313247 335989 2 C«ng nghiÖp Tû ®ång 58550 96913 106986 117125 129247 3 DÖt may tû ®ång 9126 16088,6 17502 24115,6 17519,7 4 Tû lÖ dÖt may / C«ng nghiÖp % 15,6 16,6 16,4 20,6 13,55 5 Tû lÖ dÖt may/GDP % 4,6 5,8 6,0 7,7 5,2 Nguån: niªn gi¸m thèng kª 2003. Cïng víi lín m¹nh, trong h¬n m­êi n¨m qua hµng dÖt may lu«n ®øng thø hai trong sè nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña n­íc ta. Trong giai ®o¹n 1996 - 2000 hµng may mÆc xuÊt khÈu t¨ng b×nh qu©n 20 - 25%, chiÕm kho¶ng 13 - 14% tæng gi¸ trÞ suÊt khÈu c¶ n­íc. Cßn trong giia ®o¹n 2000 - 2005 nµy kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may n­íc ta kho¶ng 5183 triÖu USD (cô thÓ xem b¶ng 2.3). B¶ng 2.3. Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt - may 2000 - 2005. TT ChØ tiªu §/ vÞ 2000 2001 2002 2003 2004 2005 1 Tæng KN xuÊt khÈu TriÖu USD 14.455 15.027 16.706 20.176 535.762 60.586 2 KNXK c«ng nghiÖp vµ TriÖu ®ång 4375 5102 6340 8164 10.373 12.872 3 Kim ng¹ch XK dÖt may TriÖu USD 1892 1975 2752 3687 4319 5183 T¨ng tr­ëng % 8,3 4,3 16,17 18,27 41,64 4 Tû träng 3/1 % 13,09 13,14 16,47 18.27 16,61 16,89 5 Tû träng 3/2 % 43,24 38,71 43,41 45,16 41,64 40,27 Nguån: t¹p chÝ ngo¹i th­¬ng sè 2 th¸ng 1 / 2005. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may còng chiÕm tõ 42 - 43% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh c«ng nghiÖp vµ thñ c«ng mü nghÖ. Trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc ®ång thêi tËn dông nh÷ng c¬ héi tõ m«i tr­êng thêi gian qua kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may t¨ng lªn nhanh chãng. Tuy nhiªn sù t¨ng tr­ëng nµy l¹i do t¨ng tr­ëng cña kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng may mÆc gi÷ vÞ trÝ ¸p ®¶o. §èi víi c¸c mÆt hµng kh¸c nh­ sîi, v¶i . . . Chóng ta còng xuÊt khÈu nh­ng chóng chiÕm mét tû träng rÊt nhá, sîi chØ chiÕm kho¶ng 2%, v¶i chiÕm kho¶ng 3%. §iÒu ®¸ng chó ý mÆc dï tû träng xuÊt khÈu v¶i vµ sîi rÊt thÊp nh­ng còng ch­a cung cÊp ®ñ nguyªn liÖu, phô kiÖn cho ngµnh may, s¶n phÈm may mÆc cña chóng ta xuÊt khÈu chñ yÕu lµ b»ng con ®­êng gia c«ng cho n­íc ngoµi (chiÕm kho¶ng 60% tægn kim ng¹ch xuÊt khÈu). V× vËy mµ nã ®· lµm h¹n chÕ ®i phÇn nµo sè l­îng còng nh­ gi¸ trÞ xuÊt khÈu, tÝnh chñ ®éng cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng may mÆc. C¬ cÊu xuÊt khÈu cô thÓ cña hµng dÖt - may ViÖt nam ®­îc m« t¶ cô thÓ trong b¶ng 2.4 d­íi ®©y. B¶ng 2.4. C¬ cÊu xuÊt khÈu hµng dÖt - may giai ®o¹n 1996 - 2001. TT ChØ tiªu §/ vÞ 1996 1997 1998 1999 2000 2001 1 XuÊt khÈu TriÖu USD 1.150 1.349 1.351 1.747 1.892 1.962 Tû träng % 100 100 100 100 100 100 2 May mÆc TriÖu USD 897 1.050 1.055 1.360 1.475 1.519 Tû träng % 78,0 77,8 78,1 77,8 78,0 77,4 3 V¶i TriÖu USD 35 40 41 52 57 65 Tû träng % 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,3 4 Sîi TriÖu USD 23 27 27 35 50 87 Tû träng % 2,0 2,0 2,0 2,0 2,6 4,4 5 Kh¸c TriÖu USD 185 232 228 300 310 290 Nguån: trang 49 cuèn ChÝnh s¸ch c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i cña ViÖt nam trong bèi c¶nh héi nhËp. II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng EU. 1. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn quan hÖ xuÊt nhËp khÈu hµng dÖt - may ViÖt Nam - EU. HiÖp ®Þnh DÖt - may ViÖt Nam - EU ký t¾t ngµy 18/12/1992 vµ chÝnh thøc cã hiÖu lùc tõ ngµy 1-1-1993 ®· t¹o c¬ së ph¸p lý vµ kinh tÕ v÷ng ch¾c ®­a ngµnh dÖt - may xuÊt khÈu cña n­íc ta sang mét giai ®o¹n míi, thêi kú ph¸t triÓn nhanh chãng. Theo hiÖp ®Þnh 1992, ViÖt nam ®­îc phÐp xuÊt khÈu sang EU 151 chñng lo¹i mÆt hµng (cat) cã 46 lo¹i kh«ng bÞ h¹n ng¹ch. Tæng sè h¹n ng¹ch theo hiÖp ®Þnh nµy lµ 21.298 tÊn víi kim ng¹ch kho¶ng 450 triÖu USD. Ngay khi hiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may sang EU ®· ®ãng gãp mét phÇn ®¸ng kÓ vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam, n¨m 1993 lµ 335 triÖu USD, n¨m 1994 lµ 554 triÖu USD. Tr­íc kÕt qu¶ kh¶ quan ®ã, ViÖt Nam - EU ®· liªn tiÕp cã nh÷ng tho¶ thuËn söa ®æi hiÖp ®Þnh dÖt may vµ më cöa thÞ tr­êng ®Õn 15 - 02 - 2003 th× hiÖp ®Þnh dÖt may ViÖt Nam - EU ®· cho phÐp hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng EU víi møc h¹n ng¹ch tõ 800 - 850 triÖu USD/n¨m. Cho ®Õn gÇn ®©y nhÊt lµ vµo cuèi n¨m 2004, cïng víi sù thµnh c«ng cña héi nghÞ ASEM 5, quan hÖ xuÊt nhËp khÈu hµng dÖt - may ViÖt Nam - EU ®· cã b­íc ®ét ph¸ ViÖt Nam - EU ®· ký mét tho¶ thuËn mµ theo ®ã th× b¾t ®Çu tõ 1-1-2005, EU chÝnh thøc b·i bá h¹n ng¹ch cho hµng dÖt may ViÖt nam xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng EU. 2. Ho¹t ®éng xuÊt ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc8761.doc
Tài liệu liên quan