Tài liệu Xuất khẩu hàng dệt may: ... Ebook Xuất khẩu hàng dệt may
27 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1406 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Xuất khẩu hàng dệt may, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Më ®Çu
§Ó thùc hiÖn môc tiªu C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸, §¶ng vµ Nhµ níc ®· chuyÓn nÒn kinh tÕ níc ta tõ tËp trung, u tiªn ph¸t triÓn t liÖu s¶n xuÊt (c«ng nghiÖp nÆng) sang thùc hiÖn ®ång thêi c¶ ba ch¬ng tr×nh kinh tÕ: L¬ng thùc; xuÊt khÈu; hµng tiªu dïng (C«ng nghiÖp nhÑ) vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ. V× vËy mµ ngµnh dÖt may ®· cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhanh chãng. §Õn nay ngµnh c«ng nghiÖp nµy lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu mòi nhän cña níc ta. KÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may cã ¶nh hëng lín ®Õn kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ níc.
Tríc sù biÕn ®éng cña thÞ trêng hµng dÖt may thÕ giíi ®· vµ ®ang ®e do¹ trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam. §Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam sang thÞ trêng EU v× theo nh hiÖp ®Þnh ATC (HiÖp ®Þnh dÖt may) th× kÓ tõ ngµy 1/5/2005 c¸c níc thµnh viªn EU kh«ng cßn ®îc ¸p ®Æt h¹n ng¹ch víi hµng dÖt may nhËp khÈu vµo EU lµ thµnh viªn cña WTO n÷a. §iÒu nµy ®· ®Æt dÖt may níc ta vµo mét t×nh thÕ rÊt khã kh¨n khi xuÊt khÈu sang thÞ trêng EU. Nã ®ßi hái nÕu chóng ta muèn tiÕp tôc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo thÞ trêng nµy th× chóng ta ph¶i ®a ra ®îc nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu.
Víi mong muèn gãp phÇn vµo viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo EU trong thêi gian tíi. Trªn c¬ së ®îc sù híng dÉn cña thÇy c« gi¸o vµ nghiªn cøu nh÷ng tµi liÖu liªn quan, em ®· viÕt lªn néi dung cña ®Ò tµi nµy.
MÆc dï víi sù nç lùc cña b¶n th©n nhng trong qu¸ tr×nh viÕt ®Ò tµi còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm vµ thiÕu sãt v× vËy em mong thÇy c« gãp ý ®Ó lÇn sau em viÕt ®îc tèt h¬n.
Ch¬ng I. C¬ së lý luËn thóc ®Èy xuÊt khÈu
hµng dÖt may
I. Kh¸i niÖm, tÝnh tÊt yÕu cña viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may
1. Kh¸i niÖm thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may.
§Ó lµm ®Þnh híng vµ ®êng chØ dÉn vµo nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò tiÕp theo cña c¬ së lý luËn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may còng nh c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan ®Õn thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may th× mét vÊn ®Ò quan träng ®îc ®Æt ra ®ã lµ tríc tiªn chóng ta ph¶i hiÓu ®îc thóc ®Èy xuÊt khÈu dÖt may lµ g×? C©u tr¶ lêi cho c©u hái nµy lµ tuú vµo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ cña khoa häc c«ng nghÖ, còng nh c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña s¶n phÈm ®îc xuÊt khÈu mµ viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu ®îc sö dông b»ng c¸c c¸ch kh¸c nhau. Nã kh«ng cã mét ph¬ng thøc, hay mét biÖn ph¸p cè ®Þnh nµo ®îc sö dông liªn tôc ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu cho mét s¶n phÈm. Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may nã còng kh«ng n»m ngoµi qui luËt chung ®ã. V× vËy mµ víi mçi thêi kú nã ®îc sö dông b»ng nh÷ng ph¬ng ph¸p kh¸c nhau. Tuy nhiªn cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i nh sau:
Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may lµ mét ph¬ng thøc thóc ®Èy tiªu thô hµng dÖt may mµ trong ®ã nã bao gåm tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch, c¸ch thøc . . . cña Nhµ níc vµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may nh»m t¹o ra c¸c c¬ héi vµ kh¶ n¨ng ®Ó t¨ng gi¸ trÞ còng nh s¶n lîng cña hµng dÖt may ®îc xuÊt khÈu ra thÞ trêng níc ngoµi.
Nh vËy, qua viÖc kh¸i qu¸t vÒ thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may nh trªn cho thÊy thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cã nh÷ng néi dung chñ yÕu sau:
Thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ mét c¸ch thøc ®Ó thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm. §©y lµ mét vÊn ®Ò quan träng ®èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo nãi chung. Vµ víi bÊt kú doanh nghiÖp dÖt may nµo nãi riªng. Nh vËy, chóng ta còng cã thÓ hiÓu r»ng thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm.
C¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch, c¸ch thøc . . . Nã cã thÓ lµ nh÷ng biÖn ph¸p cho thêi kú s¶n phÈm míi th©m nhËp thÞ trêng hoÆc nh÷ng biÖn ph¸p cho mét s¶n phÈm ®· ®îc c¶i tiÕn, hay lµ cho mét s¶n phÈm ®· cã chç ®øng trªn thÞ trêng ®ã vµ ®ang t×m c¸ch c¹nh tranh ®Ó giµnh giËt thÞ phÇn.
KÕt qu¶ cña nh÷ng biÖn ph¸p nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã lµ c¸c c¬ héi, c¸c c¬ héi cã thÓ ®îc mang ®Õn díi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau. Cuèi cïng lµ thùc hiÖn ®îc môc tiªu b¸n nhiÒu hµng dÖt may h¬n ra thÞ trêng níc ngoµi. Chñ thÓ cña thóc ®Èy xuÊt khÈu lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may vµ Nhµ níc, tøc lµ võa cã c¶ chñ thÓ ®¹i diÖn ë tÇm vi m« vµ chñ thÓ ®¹i diÖn ë tÇm vÜ m«, võa cã c¶ chñ thÓ t¸c ®éng trùc tiÕp vµ chñ thÓ t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn ®èi tîng ®îc thóc ®Èy xuÊt khÈu. Mµ cô thÓ ë ®©y lµ hµng dÖt may.
2. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may.
MÆc dï ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ t¬ng ®èi phï hîp víi t×nh tr¹ng c¬ së h¹ tÇng vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ë níc ta, l¹i cã ®îc nh÷ng thuËn lîi cho sù chuyÓn híng träng t©m ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n cña §¶ng vµ Nhµ níc. Cho nªn ®· cã ®îc mét sè thµnh tùu nhÊt ®Þnh trong thêi kú ®æi míi. Nhng còng do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan kh¸c n÷a lµm cho s¶n phÈm dÖt may cña níc ta cha cã chç ®øng thùc sù trªn thÞ trêng. MÆt kh¸c dÖt may vÉn ®îc coi lµ ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu mòi nhän trong nh÷ng n¨m tíi cña níc ta. V× vËy mµ viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cña níc ta trong thêi gian tíi lµ tÊt yÕu.
ViÖc më réng cöa thÞ trêng cho hµng dÖt may cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo, nã ®îc sö dông nh lµ c«ng cô ®Ó c¸c níc vµ khu vùc buéc chóng ta ph¶i më réng cöa thÞ trêng cho nh÷ng hµng ho¸ kh¸c cña hä th©m nhËp vµo. Do ®ã mµ ®Ó tr¸nh viÖc ph¶i më cöa thÞ trêng trong níc qu¸ lín lµm ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c mµ chóng ta muèn b¶o hé. ViÖc khai th¸c, tËn dông tèi ®a c¸c kÕt qu¶ ®· cã ®îc tõ nh÷ng hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn song ph¬ng vµ ®a ph¬ng lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Nh vËy chóng ta cã thÓ thÊy thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cña níc ta lµ tÊt yÕu.
Kh«ng chØ cã níc ta coi ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may lµ ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu chñ lùc, mµ cßn cã hµng lo¹t c¸c níc ®ang ph¸t triÓn kh¸c n÷a còng coi ngµnh dÖt may lµ ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc. V× vËy mµ hä còng tËp trung ®Çu t vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ngµnh dÖ may gièng nh nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t vµ khuyÕn khÝch cña níc ta. ThËm chÝ hä cßn cã nh÷ng bíc chuÈn bÞ sím h¬n vµ kü cµng h¬n chóng ta. Do ®ã viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may sÏ ph¶i c¹nh tranh gay g¾t. §iÒu ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i cã nh÷ng hµnh ®éng thóc ®Èy xuÊt khÈu cho hµng dÖt may ViÖt Nam.
Cïng víi nh÷ng bÊt lîi riªng cã cña hµng dÖt may ViÖt nam lµ hµng dÖt may cña níc ta cha vµo WTO th× hµng dÖt may cßn chÞu chung mét bÊt lîi gièng nh bÊt lîi cña hµng dÖt may cña c¸c níc trªn thÕ giíi ®ã lµ viÖc ph¶i ®èi mÆt víi mét hµng rµo b¶o hé ngµy cµng biÕn tíng tinh vi vµ hiÖn ®¹i. NhÊt lµ ®èi víi hµng rµo cña thÞ trêng c¸c níc ph¸t triÓn. §iÒu ®ã dÉn ®Õn hµng cña dÖt may níc ta sÏ kh«ng thÓ xuÊt khÈu ®îc nÕu nh kh«ng vît qua ®îc c¸c rµo c¶n. ChÝnh v× vËy cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu nÕu kh«ng muèn hµng dÖt may ViÖt Nam "®øng ngoµi" tríc c¸c thÞ trêng lín vµ tiÒn n¨ng.
Vµ cuèi cïng, mét lý do n÷a cÇn ®îc ®Ò cËp tíi ®ã lµ viÖc tån t¹i m©u thuÉn gi÷a nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi chã ngµnh dÖt may ph¸t triÓn lín m¹nh víi nh÷ng yÕu tè khã kh¨n vÒ thÞ trêng xuÊt khÈu (Cô thÓ chóng sÏ ®îc ph©n tÝch ë phÇn sau). §· cho thÊy, ®Ó ngµnh dÖt may ViÖt Nam cã thÓ ph¸t triÓn ®îc t¬ng xøng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi mµ nã cã, khai th¸c vµ sö dông tèi ®a c¸c nguån lùc ®îc trang bÞ mµ kh«ng bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng ®×nh trÖ vµ suy tho¸i do sù mÊt c©n ®èi gi÷a sù t¨ng lªn cña s¶n lîng víi ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm. TiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng thµnh tùu mµ nã ®· ®¹t ®îc, xøng ®¸ng lµ ngµnh c«ng nghiÖp chñ lùc cña ViÖt Nam trªn con ®êng C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, gãp phÇn vµo héi nhËp kinh tÕ cña ViÖt nam víi kinh tÕ khu vùc vµ kinh tÕ thÕ giíi. §ßi hái ngay tõ b©y giê chóng ta ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu.
II. ThÞ trêng EU ®èi víi hµng dÖt may ViÖt Nam.
1. Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý víi thÞ trêng EU.
Khëi ®Çu tõ viÖc thµnh lËp céng ®ång than thÐp Ch©u ©u ngµy 18/04/1997 cho ®Õn nay th× con sè c¸c níc tham gia vµo liªn minh Ch©u ©u ®· lªn ®Õn 25 quèc gia. Nã h×nh thµnh lªn mét EU lín m¹nh nhÊt trªn thÕ giíi c¶ vÒ kinh tÕ th¬ng m¹i lÉn sù réng lín cña thÞ trêng.
ThÞ trêng EU lµ thÞ trêng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi. Nhu cÇu vÒ hµng dÖt may cña ngêi d©n EU b×nh qu©n kho¶ng 17kg/1n¨m vµ ngµy cµng cã xu híng gia t¨ng theo kiÓu sö dông hµng ho¸ thêi trang, kho¶ng 18,8 tû USD/n¨m hµng dÖt may cña EU ®îc nhËp khÈu tõ c¸c níc bªn ngoµi. Mét ®iÒu thuËn lîi ®ã lµ, ngîc víi xu thÕ ngµy cµng t¨ng cña nhu cÇu, tèc ®é ph¸t triÓn ngµnh dÖt may cña c¸c níc EU cã xu híng gi¶m xuèng c¶ vÒ mÆt sè lîng (¸5,1%) vµ lao ®éng (¸1,2%). Nh vËy, cã thÓ thÊy thÞ trêng EU trong t¬ng lai sÏ t¹o ra c¬ héi rÊt lín cho xuÊt khÈu hµng dÖt may cña níc ta.
Trong thêi gian qua, nh»m t¨ng cêng kh¶ n¨ng vµ t¹o ra c¸c c¬ héi cho xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng nµy, Nhµ níc ta ®· nç lùc rÊt lín trong viÖc ®µm ph¸n víi EU. KÕt qu¶ lµ ®Õn ngµy 1-1-2005 hµng dÖt may ViÖt nam xuÊt khÈu vµo thÞ trêng EU còng kh«ng cßn bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch nhËp khÈu cña EU n÷a, mét sù kiÖn ®îc cho lµ sÏ lµm biÕn ®æi lín vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo thÞ trêng nµy. Tuy nhiªn còng cÇn lu ý lµ khi h¹n ng¹ch dÖt may kh«ng cßn th× hµng dÖt may ViÖt Nam còng kh«ng cßn nh÷ng u ®·i kh¸c n÷a mµ ph¶i c¹nh tranh c«ng b»ng ®èi víi hµng níc kh¸c.
2. Vai trß cña thÞ trêng EU ®èi víi xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam.
MÆc dï chØ míi thiÕt lËp quan hÖ xuÊt nhËp khÈu chÝnh thøc vÒ hµng dÖt may ®îc kho¶ng h¬n 10 n¨m trë l¹i ®©y. EU lµ mét thÞ trêng quan träng ®èi víi hµng dÖt may cña níc ta, ®ãng gãp mét phÇn kh¸ lín vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu cña hµng dÖt may. §Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m tíi th× vai trß cña thÞ trêng nµy kh«ng gi¶m mµ nã cßn cã ¶nh hëng nhiÒu h¬n v× viÖc kÕt n¹p thªm 10 thµnh viªn míi cña EU lÇn nµy gåm cã c¶ c¸c níc tríc ®©y lµ níc x· héi chñ nghÜa. Mµ nh chóng ta ®· biÕt c¸c níc x· héi chñ nghÜa lµ nh÷ng níc cã quan hÖ truyÒn thèng ®èi víi ViÖt Nam, cho nªn cho phÐp ViÖt Nam tËn dông nh÷ng mèi quan hÖ truyÒn thèng ®ã ®Ó xuÊt khÈu hµng dÖ may cña ViÖt Nam sang thÞ trêng EU thuËn lîi h¬n. Nh vËy, trong t¬ng lai thÞ trêng EU víi sù lín m¹nh c¶ vÒ qui m«, xu híng tiªu dïng vµ nh÷ng mèi quan hÖ truyÒn thèng ®îc h©m nãng sÏ lµ n¬i cã triÓn väng lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam gia t¨ng c¶ vÒ sè lîng lÉn gi¸ trÞ.
ThÞ trêng EU lµ n¬i tËp hîp cña c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhÊt trªn thÕ giíi. V× vËy mµ hÖ thèng c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch phôc vô cho ho¹t ®éng th¬ng m¹i ®îc x©y mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn nhÊt. Víi hµng lo¹t c¸c c«ng cô nh: thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, yªu cÇu xuÊt xø hµng ho¸, yªu cÇu thñ tôc nhËp khÈu . . . Do ®ã khi c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam tiÕn hµnh xuÊt khÈu vµo thÞ trêng nµy cã c¬ héi tiÕp xóc víi mét hÖ thèng c«ng cô tiªu biÓu cña c¸c níc ph¸t triÓn, th«ng qua nh÷ng lÇn xuÊt khÈu mµ häc tËp, tÝch lòy kinh nghiÖm, ®ång thêi t¨ng cêng kh¶ n¨ng chuyªn nghiÖp ho¸ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
HÖ thèng c¸c hµng rµo th¬ng m¹i cña thÞ trêng EU víi hµng lo¹t c¸c tiªu chuÈn rÊt cao nh ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP . . . cho nªn ®Ó xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt nam vµo thÞ trêng EU th× buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶I x©y dùng hÖ thèng tiªu chuÈn cña m×nh theo c¸c tiªu chuÈn ISO 9000, ISO 14000 vµ HACCP. Nh vËy, nh÷ng ®iÒu kiÖn cña thÞ trêng EU ®· gi¸n tiÕp lµm cho s¶n phÈm dÖt may xuÊt khÈu cña ViÖt Nam tiÕn ®Õn c¸c tiªu chuÈn thÕ giíi vµ lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho hµng dÖt may cña ViÖt nam trªn th¬ng trêng thÕ giíi.
ThÞ trêng EU lµ c¸i n«i cña nÒn c«ng nghiÖp thÕ giíi vµ lµ n¬i tËp trung cña nhiÒu nÒn v¨n ho¸ kh¸c nhau. Cho nªn chóng ®· t¹o ra cho EU mét nÒn v¨n ho¸ riªng biÖt, mét nªn v¨n hãa c«ng nghiÖp. Nhng kh«ng ®¬n ®iÖu mµ chóng l¹i cã nh÷ng sù s¸ng t¹o vµ ®a d¹ng riªng cã. Song kh«ng v× vËy mµ mét s¶n phÈm dÖt may cã thÓ th©m nhËp vµ ®øng trªn thÞ trêng nµy mét c¸ch dÔ dµng. ThËm chÝ cßn lµ ngîc l¹i, v× thÞ trêng nµy ®îc coi lµ mét thÞ trêng khã tÝnh nhÊt trªn thÕ giíi. V× vËy khi hµng dÖt may cña ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ trêng nµy thµnh c«ng th× nã sÏ lµ bíc ®Öm v÷ng ch¾c cho phÐp hµng dÖt may cña níc ta chinh phôc c¸c thÞ trêng kh¸c cña thÕ giíi, ®ång thêi nã còng lµ n¬i kh¼ng ®Þnh th¬ng hiÖu vµ vÞ trÝ cña hµng dÖt may ViÖt nam trong hµng dÖt may thÕ giíi.
Cho dï xu híng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt nam trong mét hai n¨m trë l¹i ®©y cã xu híng gi¶m xuèng vµ thÞ trêng EU ®ang cã nh÷ng biÕn ®éng lín g©y ¶nh hëng xÊu ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam. §Æc biÖt lµ ph¶I kÓ ®Õn sù kiÖn b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1/2005 theo tho¶ thuËn cña TC EU kh«ng cßn ®îc ¸p dông h¹n ng¹ch ®èi víi nh÷ng hµng dÖt may ®îc nhËp khÈu tõ c¸c níc lµ thµnh viªn cña WTO. Nhng theo nh môc tiªu xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may, thÞ trêng EU trong nh÷ng n¨m tíi vÉn lµ thÞ trêng xuÊt khÈu hµng dÖt may lín cña ViÖt Nam.
B¶ng. Dù kiÕn xuÊt khÈu dÖt may sang thÞ trêng EU tíi n¨m 2010.
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu USD.
N¨m
2000
2005
2010
PAI
PAII
PAI
PAII
Tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu
3289,2
5812
6190
10020
11165
Kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo EU
614,7
1120
1150
1800
1950
Nguån: TrÝch trang 235 cuèn "nh÷ng gi¶I ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng EU.
Nh vËy qua b¶ng trªn cho thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo EU trong giai ®o¹n tíi chiÕm tõ 18 cho ®Õn 21% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña hµng dÖt may ViÖt Nam. KÕt qu¶ xuÊt khÈu cña hµng dÖt may vµo thÞ trêng EU nã kh«ng nh÷ng chØ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may vµ cña chݪn lîc t¨ng tèc ngµnh dÖt may, mµ nã cßn ¶nh hëng ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c n÷a trong nÒn kinh tÕ cña níc ta nh vÊn ®Ò c«ng ¨n viÖc lµm, vÊn ®Ò thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
III. ThuËn lîi vµ khã kh¨n cho thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam.
1. ThuËn lîi cho thóc ®Èy xuÊt khÈu.
Do ®Æc ®iÓm cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, yªu cÇu kü thuËt kh«ng qu¸ phøc t¹p nh nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c vµ yªu cÇu vèn ®Çu t kh«ng qu¸ lín, thêi gian thu håi vèn l¹i t¬ng ®èi nhanh h¬n nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. V× vËy mµ nã ®· cã ®îc mét sè lîi thÕ trong t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn nay cña ®Êt níc.
1.1. Lîi thÕ vÒ yÕu tè con ngêi.
Tríc tiªn, chóng ta ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ níc ta cã mét c¬ cÊu d©n sè trÎ do ®ã mµ nh÷ng ngêi trong ®é tuæi lao ®éng rÊt cao, kh«ng nh÷ng vËy hµng n¨m nã cßn ®îc bæ sung thªm mét lùc lîng kh¸ lµ hïng hËu. §iÒu ®ã ®· lµm cho nguån cung lao ®éng cña níc ta hÕt søc dåi dµo.
Thø hai, chÊt lîng lao ®éng kh«ng ngõng ®îc n©ng lªn c¶ vÒ mÆt kü thuËt lÉn tr×nh ®é v¨n ho¸, c¶ thÓ chÊt lÉn tinh thÇn. Ngêi lao ®éng cña níc ta ®îc ®¸nh gi¸ lµ cÇn cï chÞu khã, ham häc hái, cã kh¶ n¨ng tiÕp thu nhanh vµ s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh lao ®éng .
Thø ba, nh×n chung gi¸ nh©n c«ng lao ®éng trong ngµnh dÖt may cña níc ta rÎ h¬n mét sè níc kh¸c trªn thÕ giíi vµ khu vùc. §©y lµ mét lîi thÕ rÊt lín trong kho ngµnh dÖt may cña níc ta. Cã thÓ nãi nã lµ nh©n tè chÝnh trong sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may trong thêi gian qua.
B¶ng 1.1. TiÒn c«ng lao ®éng trong ngµnh dÖt may cña mét sè níc.
TT
Tªn níc
TiÒn c«ng (USD/n)
TT
Tªn níc
TiÒn c«ng (USD/n)
1
NhËt
16,31
9
Malaixia
0,95
2
Ph¸p
12,63
10
Th¸i Lan
0,87
3
Mü
10,33
11
Philipine
0,67
4
Anh
10,16
12
Ên ®é
0,54
5
§µi loan
5
13
Trung quèc
0,34
6
Hµn quèc
3,6
14
In®«nªxia
0,23
7
Hång K«ng
3,39
15
ViÖt Nam
0,18
8
Singapore
3,16
Nguån: Cuèn chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i ViÖt Nam trong bèi c¶nh héi nhËp trang 64 tËp I.
Thø t, do ®Æc ®iÓm cña lÞch sö vµ hoµn c¶nh cña ®Êt níc mµ ViÖt Nam cã rÊt nhiÒu viÖt kiÒu sinh sèng ë kh¾p mäi n¬i trªn thÕ giíi. §©y lµ nguån lùc quan träng ®Ó chóng ta cã thÓ thu thËp thªm th«ng tin vÒ thÞ trêng níc ngoµi ®ång thêi còng lµ lùc lîng mµ cã thÓ thùc hiÖn ph©n phèi hµng dÖt may cho c¸c doanh nghiÖp khi th©m nhËp vµo thÞ trêng.
1.2. Lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn.
Níc ta n»m trªn b¸n ®¶o víi bê biÓn dµi, phÝa b¾c gi¸p Trung quèc, phÝa t©y gi¸p Lµo vµ Campuchia, cho phÐp chógn ta më c¸c tuyÕn ®êng bé vµ ®êng biÓn ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc giao lu hµng ho¸. Níc ta còng lµ níc n»m ë trägn t©m §«ng Nam ¸. Cho nªn lµ ®Þa ®Øªm giao nhËn vµ chung chuyÓn hµng ho¸ thuËn lîi. §Æc biÖt lµ viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may.
Còng n»m ë vÞ trÝ phÝa §«ng nam Ch©u ¸ mµ níc ta hiÖn nay n»m trong con ®êng chuyÓn giao c«ng nghÖ cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may (chuyÓn dÞch theo híng §«ng t©y; B¾c - Nam. §ã lµ viÖc di chuyÓn c«ng nghÖ dÖt may tõ c¸c níc NIC sang c¸c níc §«ng nam ¸ vµ Nam ¸). Do ®ã chóng ta cã c¬ héi ®Ó kÕ thõa vµ ph¸t triÓn c¸c thµnh tùu cña nh÷ng níc ®i tríc, ®ång thêi häc hái ®îc kinh nghiÖm cña c¸c níc ®ã.
Níc ta lµ n¬i giao lu cña hai nÒn v¨n ho¸ lín ®ã lµ v¨n ho¸ Trung hoa vµ v¨n ho¸ S«ng H»ng, gi÷a nÒn v¨n ho¸ nho gi¸o vµ nÒn v¨n ho¸ phËt gi¸o. Cho nªn ®· t¹o ra nh÷ng phong tôc tËp qu¸n ®a d¹ng vµ phong phó; cïng víi mét nÒn v¨n ho¸ ®Æc trng. §©y lµ nh÷ng yÕu tè v« cïng quan träng nã lµm cho s¶n phÈm dÖt may cña chóng ta ®a d¹ng vµ phong phó h¬n.
1.3. Nh÷ng lîi thÕ vÒ truyÒn thèng.
Ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh ®· cã tõ xa xa. Ngay trong thêi kú phong kiÕn còng ®· x©y dùng lªn c¸c lµng nghÒ thñ c«ng. Nã còng vÉn ®îc tiÕp tôc ph¸t triÓn cho ®Õn giai ®o¹n sau nµy mÆc dï cã thêi gian nã ®· ph¸t triÓn chËm l¹i do ®Æc ®iÓm hoµn c¶nh lÞch sö cña ®Êt níc. Tuy nhiªn kho¶ng hai thËp kû trë l¹i ®©y th× nã ®· ph¸t triÓn nhanh chãng ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
Ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh mµ nguyªn vËt liÖu cña nã lµ sîi b«ng vµ v¶i. Do ®ã mµ nã cã quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c ngµnh n«ng nghiÖp cña ®Êt níc. Mµ ®iÒu kiÖn cña níc ta hoµn toµn cã thÓ cho phÐp ph¸t triÓn c¸c vïng nguyªn liÖu phôc vô cho ngµnh ®ã. Chø kh«ng ph¶i nh hiÖn nay phÇn lín c¸c nguyªn liÖu cña níc ta ®îc nhËp khÈu tõ níc ngoµi.
1.4. Ngµnh dÖt may lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®îc x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn.
KÓ tõ khi chuyÓn híng nÒn kinh tÕ tõ u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng sang tËp trung s¶n xuÊt hµng tiªu dïng l¬ng thùc, vµ hµng xuÊt khÈu. §¶ng vµ Nhµ níc ®· chó ý ®Õn vai trß cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ nãi chung vµ ngµnh dÖt may nãi riªng nhiÒu h¬n. §Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ ®a ngµnh dÖt may níc ta ph¸t triÓn mét "chiÕn lîc ph¸t triÓn t¨ng tèc ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ®Õn n¨m 2010" ®· ®îc x©y dùng víi nh÷ng môc tiªu cô thÓ nh: §Õn n¨m 2010 s¶n phÈm chñ yÕu ®¹t B«ng sîi ®¹t 808.000 tÊn, sîi tæng h¬p ®¹t 120.000 tÊn, sîi c¸c lo¹i ®¹t 300.000 tÊn, v¶i lôa thµnh phÈm 81.400m2, dÖt kim ®¹t 500 triÖu s¶n phÈm, may mÆc ®¹t 1500 triÖu s¶n phÈm. Cßn n¨m 2005 th× c¸c s¶n phÈm chñ yÕu ®¹t B«ng 30.000 tÊn, sîi tæng hîp 60.000 tÊn, sîi c¸c lo¹i 150.000 tÊn v¶i lôa thµnh phÈm 800 triÖu m2 dÖt kim 300 triÖu s¶n phÈm may mÆc 780 triÖu s¶n phÈm. §èi víi xuÊt khÈu th× ®Õn n¨m 2005 ®¹t kim ng¹ch tõ 1000 ®Õn 5000 triÖu USD vµ ®Õn 2010 th× ®¹t 8000 ®Õn 9000 triÖu USD; tû lÖ sö dông nguyªn liÖu néi ®Þa t¨ng tõ 50% n¨m 2005 lªn 75% n¨m 2010. Bªn c¹nh ®ã lµ nh÷ng ch¬ng tr×nh ®Ó ®Çu t vµ ph¸t triÓn ngµnh may vµ thîng nguån cho ngµnh dÖt may. Nh vËy trong nh÷ng n¨m tíi ngµnh dÖt may sÏ lµ mét trong nh÷ng ngµnh chñ lùc phcô vô cho môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Nã còng lµ ngµnh ®ãng gãp quan träng vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta.
1.5 ThÞ trêng ngµy cµng ®îc më réng.
Bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý do ®iÒu kiÖn tù nhiªn mang l¹i ngµnh dÖt may cßn cã lîi thÕ vÒ c¬ héi tiªu thô hµng ho¸ ra níc ngoµi do thÞ trêng ®· vµ ®ang ngµy cµng ®îc më réng.
NÕu nh tríc ®©y do sù cÊm vËn, sù ph©n biÖt gi÷a hai hÖ thèng chÝnh trÞ c¬ b¶n trªn thÕ giíi lµm cho s¶n phÈm dÖt may cña ta chØ cã c¬ héi tiªu thô trªn ph¹m vi thÞ trêng cña c¸c níc x· héi chñ nghÜa. Ngµy nay víi nh÷ng lîi thÕ lµ chóng ta kh«ng cßn bÞ cÊm vËn n÷a, thÕ giíi chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, cho phÐp chóng ta thiÕt lËp nh÷ng quan hÖ kinh tª míi víi c¸c níc vµ vïng l·nh thæ míi. N©ng cao, ph¸t triÓn h¬n n÷a nh÷ng mèi quan hÖ chóng ta ®ang cã. Nh÷ng ®iÒu ®ã, lµm cho thÞ trêng tiÖu thô cña níc ta ®îc më réng ®¸ng kÓ.
ChÝnh phñ víi nh÷ng nç lùc mµ trong thêi gian qua nh÷ng hµng rµo ®Þnh lîng ®· ®îc h¹ thÊp hoÆc xo¸ bá, ®Æc biÖt lµ h¹n ng¹ch vµo mét sè thÞ trêng. Do ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng ta n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp vµ ph¸t triÓn thÞ trêng cho s¶n phÈm dÖt - may.
2. Nh÷ng khã kh¨n cho xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may níc ta.
Nh÷ng yÕu tè thuËn lîi nh trªn cho phÐp ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may cña chóng ta ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt ®îc khèi lîng s¶n phÈm lín. Nhng kh«ng ph¶i níc ta lµ níc duy nhÊt cã lîi thÕ. Trªn thÕ giíi, cßn cã nhiÒu quèc gia kh¸c n÷a còng cã lîi thÕ vÒ mÆt hµng nµy. Còng nh chóng ta, hä tËp trung ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ®Ó khai th¸c lîi thÕ so s¸nh. V× vËy, hµng dÖt may cña chóng ta ®ang ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh cña nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh, lín trªn thÞ trêng dÖt may thÕ giíi nãi chung vµ thÞ trêng EU nãi riªng.
Trung Quèc, mét níc l¸ng giÒng, ®ång thêi còng lµ mét ®èi thñ c¹nh tranh khæng lå h¬n h¼n chóng ta vÒ mäi mÆt: ®éi ngò nh©n viªn giái, gi¸ thµnh thÊp . .. Ngay tõ rÊt sím, Trung quèc ®· thùc hiÖn nh÷ng bíc chuÈn bÞ cho ngµnh dÖt may cña hä ph¸t triÓn. N¨m 1998 - 1999, Trung Quèc ®· trî gi¸ cho mçi kg b«ng 0,6USD xÊp xØ 50% gi¸ b«ng trong thêi kú ®ã. M¹nh d¹n cho t nh©n ho¸ vµ cho ph¸ s¶n c¸c doanh nghiÖp nhµ níc lµm ¨n thua lç. §æi míi thiÕt bÞ lo¹i bá trªn 10 triÖu cäc sîi trong ba n¨m 1998 - 2000 ®Ó c¬ cÊu l¹i ngµnh dÖt, n©ng cao n¨ng suÊt h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng cêng søc c¹nh tranh. ChÝnh v× vËy mµ ngµnh c«ng nghiÖp dÖt - may ®· trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp lín nhÊt Trung Quèc hµng n¨m ®ãng gãp kho¶ng 20% vµo gi¸ trÞ s¶n lîng ngµnh c«ng nghiÖp Trung quèc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Trung quèc lu«n ®¹t møc t¨ng trëng cao, chiÕm kho¶ng 20% s¶n lîng hµng dÖt may xuÊt khÈu toµn cÇu (kim ng¹ch xuÊt sang EU cña Trung Quèc chiÕm kho¶ng 7 tû USD). Theo nh dù b¸o cña c¸c chuyªn gia thÕ giíi th× ®Õn n¨m 2007 Trung Quèc chiÕm kho¶ng 50% thÞ trêng dÖt may thÕ giíi víi trÞ gi¸ kho¶ng trªn 70 tû USD.
Ngay sau Trung Quèc, mét ®èi thñ c¹nh tranh Nam ¸ chóng ta ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ Ên ®é. Ngµnh dÖt may lµ ngµnh truyÒn thèng víi lÞch sö ph¸t triÓn h¬n 150 n¨m vµ lµ ngµnh quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, cã ¶nh hëng lín ®Õn gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Ên ®é. HiÖn nay ngµnh c«ng nghiÖp nµy ë Ên ®é ®· gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho kho¶ng 15 triÖu lao ®éng, chiÕm kho¶ng 20% s¶n lîng c«ng nghiÖp toµn quèc, xuÊt khÈu n¨m 2000 ®¹t 11,26 tû USD. §Ó n©ng cao h¬n n÷a vÞ trÝ cña ngµnh c«ng nghiÖp nµy ®ång thêi khai th¸c lîi thÕ Ên ®é ®ang thùc hiÖn Ch¬ng tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh dÖt víi nguån vèn kho¶ng 6 tû USD nh»m ®¹t môc tiªu xuÊt khÈu ®Õn 2010 kho¶ng 50 tû USD. Theo nh hiÖp héi dÖt may Ên ®é th× sau ngµy 1/1/2005 khi mµ hiÖp ®Þnh ATC (Agreement or Textiles and clothing) ®îc thùc hiÖn th× ngµnh dÖt may Ên ®é cßn cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn h¬n n÷a ®Æc biÖt lµ trªn thÞ trêng Ch©u ¢u. V× theo hä th× mÆc dï Trung Quèc lµ níc cã u thÕ vÒ ngµnh dÖt may vµ cã kh¶ n¨ng chiÕm u thÕ nhng Ch©u ¢u sÏ kh«ng "®Æt hÕt trøng trong mét giá". C¸c níc Ch©u ¢u sÏ t×m c¸ch h¹n chÕ rñi ro v× sù phô thuéc hoµn toµn vµo Trung Quèc b»ng c¸ch t×m ®Õn nh÷ng ®èi t¸c kh¸c n÷a khi ®ã ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may cña Ên ®é cµng cã thªm c¬ héi ph¸t triÓn.
Ngoµi hai ®¹i gia lín nhÊt cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may thÕ giíi ®îc cho lµ sÏ "lµm ma lµm giã" trªn thÞ trêng dÖt may thÕ giíi thêi kú hËu ATC. Pakistan còng ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong sè 15 níc cã kh¶ n¨ng tån t¹i vµ chiÕm u thÕ trªn nh÷ng thÞ trêng dÖt may khèc liÖt (Mü, EU, NhËt . . .) cña thÕ giíi. Ngay tõ nh÷ng n¨m 2000 chÝnh phñ Pakistan cã ch¬ng tr×nh ®Çu t míi cho ngµnh dÖt - may ®Ó ®Õn n¨m 2005 kim ng¹ch 13,8 tû USD.
B¶ng 1.2 Sè liÖu qui m« ngµnh dÖt - may cña mét sè níc (2001)
Tªn níc
S¶n lîng sîi (ngµn tÊm)
S¶n lîng v¶i lôa (triÖu m2)
S¶n phÈm may (triÖu s¶n phÈm)
Kim ng¹ch xuÊt khÈu (triÖu USD)
Trung quèc
5300
21.000
10.000
50.000
Ên ®é
2.100
23.000
10.000
12.500
Bangladesh
200
1.800
10.000
4.000
Th¸i Lan
1.000
4.200
2.500
6.500
Indonexia
1.800
4.400
300
8.000
ViÖt Nam
85
304
100
2.000
Nguån:cuèn thÞ trêng ViÖt Nam thêi kú héi nhËp AFTA
Bªn c¹nh trung quèc, Ên ®é, Pakistan hµng dÖt may cña níc ta cßn ph¶i ®èi mÆt víi hµng lo¹t c¸c níc trong khu vùc (Th¸i Lan, In®onexia, Philipine) vµ hµng lo¹t c¸c níc ngoµi khu vùc (Hµn quèc, Hång K«ng, Bangladesh). ChÝnh v× vËy mµ trong thêi gian tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu dÖt may cña níc ta sÏ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n.
Ch¬ng II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt - may vµo eU cña viÖt nam
I. Kh¸i qu¸t ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt - may
§iÒu kiÖn trong níc thuËn lîi h¬n 10 n¨m qua ngµnh dÖt may níc ta ph¸t triÓn kh«ng ngõng. Gi¸ trÞ s¶n lîng hµng n¨m cña tõng mÆt hµng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. §a ngµnh c«ng nghiÖp dÖt - may cña níc ta ngµy cµng lín m¹nh, vÞ trÝ, vai trß cña ngµnh trong nÒn kinh tÕ ngµy cµng ®îc kh¼ng ®Þnh vµ n©ng cao.
B¶ng 2.1. S¶n lîng c¸c s¶n phÈm cña ngµnh dÖt - may
TT
S¶n phÈm
§/ vÞ
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
1
Sîi toµn bé
TÊn
-
69076
79171
129890
131500
226811
25300
2
V¶i lôa
TriÖu m
299
315
322,2
356,4
379
469,6
487,0
3
V¶i b¹t c¸c lo¹i
ngh×n m
-
18919
20874
23516
23700
15962
16600
4
V¶i mßn c¸c lo¹i
ngh×n m
-
19085
23911
29974
27000
33908
35600
5
QuÇn ¸o dÖt kim
ngh×n sp
25.100
29114
34456
45820
47681
51358
72151
6
Len ®an
TÊn
-
2243
3106
2683
2800
1818
1650
7
Kh¨n c¸c lo¹i
TriÖu sp
-
337,0
333,5
430,6
435,0
508,9
588
8
QuÇn ¸o may s½n
ngh×n sp
302200
275046
302426
337011
351364
489058
618629
Nguån: Thu nhËp tõ tµi liÖu tham kh¶o vµ niªn gi¸m thèng kª
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña ngµnh dÖt may trong thêi gian qua chiÕm b×nh qu©n kho¶ng 9% gi¸ trÞ toµn ngµnh c«ng nghiÖp, chiÕm kho¶ng 2% gi¸ trÞ tæng s¶n phÈm quèc néi. Tû lÖ t¨ng trëng ngµnh dÖt may cao h¬n tû lÖ t¨ng trëng GDP t¬ng ®¬ng víi tû lÖ t¨ng trëng cña ngµnh c«ng nghiÖp. Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may hiÖn nay ®ang gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho kho¶ng 1,6 triÖu lao ®éng níc ta (theo sè liÖu cña HiÖp héi dÖt - may ViÖt nam).
B¶ng 2.2. Ngµnh dÖt may trong c¬ cÊu c«ng nghiÖptÝnh theo gi¸ so s¸nh n¨m 1994
TT
ChØ tiªu
§/ vÞ
1995
2000
2001
2002
2003(SB)
1
GDP
tû ®ång
195567
273666
292535
313247
335989
2
C«ng nghiÖp
Tû ®ång
58550
96913
106986
117125
129247
3
DÖt may
tû ®ång
9126
16088,6
17502
24115,6
17519,7
4
Tû lÖ dÖt may / C«ng nghiÖp
%
15,6
16,6
16,4
20,6
13,55
5
Tû lÖ dÖt may/GDP
%
4,6
5,8
6,0
7,7
5,2
Nguån: niªn gi¸m thèng kª 2003.
Cïng víi lín m¹nh, trong h¬n mêi n¨m qua hµng dÖt may lu«n ®øng thø hai trong sè nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña níc ta. Trong giai ®o¹n 1996 - 2000 hµng may mÆc xuÊt khÈu t¨ng b×nh qu©n 20 - 25%, chiÕm kho¶ng 13 - 14% tæng gi¸ trÞ suÊt khÈu c¶ níc. Cßn trong giia ®o¹n 2000 - 2005 nµy kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may níc ta kho¶ng 5183 triÖu USD (cô thÓ xem b¶ng 2.3).
B¶ng 2.3. Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt - may 2000 - 2005.
TT
ChØ tiªu
§/ vÞ
2000
2001
2002
2003
2004
2005
1
Tæng KN xuÊt khÈu
TriÖu USD
14.455
15.027
16.706
20.176
535.762
60.586
2
KNXK c«ng nghiÖp vµ
TriÖu ®ång
4375
5102
6340
8164
10.373
12.872
3
Kim ng¹ch XK dÖt may
TriÖu USD
1892
1975
2752
3687
4319
5183
T¨ng trëng
%
8,3
4,3
16,17
18,27
41,64
4
Tû träng 3/1
%
13,09
13,14
16,47
18.27
16,61
16,89
5
Tû träng 3/2
%
43,24
38,71
43,41
45,16
41,64
40,27
Nguån: t¹p chÝ ngo¹i th¬ng sè 2 th¸ng 1 / 2005.
Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may còng chiÕm tõ 42 - 43% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ngµnh c«ng nghiÖp vµ thñ c«ng mü nghÖ.
Trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc ®ång thêi tËn dông nh÷ng c¬ héi tõ m«i trêng thêi gian qua kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may t¨ng lªn nhanh chãng. Tuy nhiªn sù t¨ng trëng nµy l¹i do t¨ng trëng cña kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng may mÆc gi÷ vÞ trÝ ¸p ®¶o. §èi víi c¸c mÆt hµng kh¸c nh sîi, v¶i . . . Chóng ta còng xuÊt khÈu nhng chóng chiÕm mét tû träng rÊt nhá, sîi chØ chiÕm kho¶ng 2%, v¶i chiÕm kho¶ng 3%. §iÒu ®¸ng chó ý mÆc dï tû träng xuÊt khÈu v¶i vµ sîi rÊt thÊp nhng còng cha cung cÊp ®ñ nguyªn liÖu, phô kiÖn cho ngµnh may, s¶n phÈm may mÆc cña chóng ta xuÊt khÈu chñ yÕu lµ b»ng con ®êng gia c«ng cho níc ngoµi (chiÕm kho¶ng 60% tægn kim ng¹ch xuÊt khÈu). V× vËy mµ nã ®· lµm h¹n chÕ ®i phÇn nµo sè lîng còng nh gi¸ trÞ xuÊt khÈu, tÝnh chñ ®éng cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng may mÆc. C¬ cÊu xuÊt khÈu cô thÓ cña hµng dÖt - may ViÖt nam ®îc m« t¶ cô thÓ trong b¶ng 2.4 díi ®©y.
B¶ng 2.4. C¬ cÊu xuÊt khÈu hµng dÖt - may giai ®o¹n 1996 - 2001.
TT
ChØ tiªu
§/ vÞ
1996
1997
1998
1999
2000
2001
1
XuÊt khÈu
TriÖu USD
1.150
1.349
1.351
1.747
1.892
1.962
Tû träng
%
100
100
100
100
100
100
2
May mÆc
TriÖu USD
897
1.050
1.055
1.360
1.475
1.519
Tû träng
%
78,0
77,8
78,1
77,8
78,0
77,4
3
V¶i
TriÖu USD
35
40
41
52
57
65
Tû träng
%
3,0
3,0
3,0
3,0
3,0
3,3
4
Sîi
TriÖu USD
23
27
27
35
50
87
Tû träng
%
2,0
2,0
2,0
2,0
2,6
4,4
5
Kh¸c
TriÖu USD
185
232
228
300
310
290
Nguån: trang 49 cuèn ChÝnh s¸ch c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i cña ViÖt nam trong bèi c¶nh héi nhËp.
II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng EU.
1. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn quan hÖ xuÊt nhËp khÈu hµng dÖt - may ViÖt Nam - EU.
HiÖp ®Þnh DÖt - may ViÖt Nam - EU ký t¾t ngµy 18/12/1992 vµ chÝnh thøc cã hiÖu lùc tõ ngµy 1-1-1993 ®· t¹o c¬ së ph¸p lý vµ kinh tÕ v÷ng ch¾c ®a ngµnh dÖt - may xuÊt khÈu cña níc ta sang mét giai ®o¹n míi, thêi kú ph¸t triÓn nhanh chãng. Theo hiÖp ®Þnh 1992, ViÖt nam ®îc phÐp xuÊt khÈu sang EU 151 chñng lo¹i mÆt hµng (cat) cã 46 lo¹i kh«ng bÞ h¹n ng¹ch. Tæng sè h¹n ng¹ch theo hiÖp ®Þnh nµy lµ 21.298 tÊn víi kim ng¹ch kho¶ng 450 triÖu USD. Ngay khi hiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may sang EU ®· ®ãng gãp mét phÇn ®¸ng kÓ vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam, n¨m 1993 lµ 335 triÖu USD, n¨m 1994 lµ 554 triÖu USD. Tríc kÕt qu¶ kh¶ quan ®ã, ViÖt Nam - EU ®· liªn tiÕp cã nh÷ng tho¶ thuËn söa ®æi hiÖp ®Þnh dÖt may vµ më cöa thÞ trêng ®Õn 15 - 02 - 2003 th× hiÖp ®Þnh dÖt may ViÖt Nam - EU ®· cho phÐp hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ trêng EU víi møc h¹n ng¹ch tõ 800 - 850 triÖu USD/n¨m. Cho ®Õn gÇn ®©y nhÊt lµ vµo cuèi n¨m 2004, cïng víi sù thµnh c«ng cña héi nghÞ ASEM 5, quan hÖ xuÊt nhËp khÈu hµng dÖt - may ViÖt Nam - EU ®· cã bíc ®ét ph¸ ViÖt Nam - EU ®· ký mét tho¶ thuËn mµ theo ®ã th× b¾t ®Çu tõ 1-1-2005, EU chÝnh thøc b·i bá h¹n ng¹ch cho hµng dÖt may ViÖt nam xuÊt khÈu vµo thÞ trêng EU.
2. Ho¹t ®éng xuÊt ._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- V0583.doc