Xây dựng chiến lược phát triển thẻ Đông Á giai đoạn 2006

Tài liệu Xây dựng chiến lược phát triển thẻ Đông Á giai đoạn 2006 – 2010: ... Ebook Xây dựng chiến lược phát triển thẻ Đông Á giai đoạn 2006 – 2010

103 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1427 | Lượt tải: 0

Tóm tắt tài liệu Xây dựng chiến lược phát triển thẻ Đông Á giai đoạn 2006 – 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

- 1 - MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN THEÛ THANH TOAÙN 1.1. Nhöõng vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà chieán löôïc vaø quaûn trò chieán löôïc………....…. 1 1.1.1 Khaùi nieäm Chieán löôïc…….………………...……………………...……......1 1.1.2. Quaûn trò chieán löôïc...……………..………………………………………… 2 1.2. Toång quan veà theû thanh toaùn vaø tình hình phaùt trieån theû thanh toaùn.................. 5 1.2.1. Theû thanh toaùn ………….…………………………………….……………..5 1.2.1.1 Khaùi nieäm theû thanh toaùn …………….......….………………………..…5 1.2.1.2. Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån……………………..……...………...…5 1.2.1.3 Phaân loaïi theû thanh toaùn ………………………………………………... 6 1.2.1.4. Quy trình thanh toaùn baèng theû …………………………...…...…………7 1.2.1.5. Lôïi ích cuûa theû thanh toaùn …………………………………………...… 8 1.2.2. Tình hình phaùt trieån theû treân theá giôùi vaø Vieät Nam ………………..………10 1.2.2.1. Tình hình phaùt trieån theû treân theá giôùi……...………….……………….10 1.2.2.2. Tình hình phaùt trieån theû taïi Vieät Nam ………………………………..13 1.2.2.3. Ñaùnh giaù tình hình thò tröôøng theû thanh toaùn taïi Vieät Nam…………..20 1.2.2.4. Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác…………………….…………………...22 Keát luaän chöông 1……………………………………………………………………23 CHÖÔNG 2: PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH KINH DOANH THEÛ TAÏI NGAÂN HAØNG TMCP ÑOÂNG AÙ 2.1. Giôùi thieäu veà Ngaân haøng TMCP Ñoâng AÙ…………. ……..………..………..... 24 2.1.1. Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån………...………………………….... . 24 2.1.2. Keát quaû moät soá hoaït ñoäng chính trong nhöõng naêm qua………………..... 25 2.2. Phaân tích tình hình hoaït ñoäng kinh doanh theû Ñoâng AÙ…………...…….. …….26 2.2.1. Giôùi thieäu veà theû Ñoâng AÙ……………………..………………………... . 26 2.2.1.1 Söï ra ñôøi cuûa theû Ñoâng AÙ…………………………………..…….… . 26 2.2.1.2. Ñaëc ñieåm vaø chöùc naêng cuûa theû Ñoâng AÙ…………...………… . ….. 26 2.2.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh theû Ñoâng AÙ …..………...……… ……... 28 2.2.2.1. Caùc nghieäp vuï vaø giao dòch theû……………………………… ………28 2.2.2.2. Tình hình kinh doanh theû ……….………………………..……………29 2.2.3. Ñaùnh giaù hoaït ñoäng kinh doanh theû Ñoâng AÙ…………………………… …. 36 2.2.3.1. Ñaùnh giaù veà chöùc naêng, tieän ích theû Ñoâng AÙ……………………..... ..36 - 2 - 2.2.3.2. Ñaùnh giaù veà hoaït ñoäng kinh doanh theû…………..……….……….….38 2.3. Phaân tích caùc nhaân toá aûnh höôûng……….... ……………………………………....42 2.3.1. Caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân trong …………………………….…….….. 42 2.3.2. Caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi …………………………….………. .46 2.3.3. Ñaùnh giaù ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø nguy cô ñoái vôùi hoaït ñoäng theû ...57 2.3.3.1. Ñieåm maïnh………………………………………………..…………… 58 2.3.3.2. Ñieåm yeáu……………………………...………..……………………….58 2.3.3.3. Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong………………………….……..59 2.3.3.4. Cô hoäi………………………………………..………………………….60 2.3.3.5. Nguy cô…………………………………………….………..……….…60 2.3.3.6. Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi…………………………….…61 Keát luaän chöông 2………….………………………………………………….…....63 CHÖÔNG 3: XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN THEÛ ÑOÂNG AÙ GIAI ÑOAÏN 2006 - 2010 3.1. Muïc ñích xaây döïng chieán löôïc…………………………………………...…... 64 3.2. Caên cöù ñeå xaây döïng chieán löôïc……………………………………….…….... 64 3.2.1. Caên cöù vaøo ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh ngaân haøng…………………….... 64 3.2.2 Caên cöù vaøo chieán löôïc cuûa Ngaân haøng Ñoâng AÙ giai ñoaïn 2006-2010……….64 3.2.3 Caên cöù vaøo Nhieäm vuï chieán löôïc theû Ñoâng AÙ giai ñoaïn 2006-2010………....64 3.2.4. Caên cöù vaøo tình hình noäi löïc vaø moâi tröôøng kinh doanh…….………….…...65 3.2.4.1. Ma traän SWOT…………………………………………………….…… 65 3.2.4.2. Ma traän BCG……………….…………………………………..…….… 67 3.2.4.3. Ma traän caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi………………...…..……. 68 3.3. Chieán löôïc phaùt trieån theû Ñoâng AÙ 2006-2010………...……………. …..…... 69 3.3.1 Chieán löôïc thaâm nhaäp vaø phaùt trieån thò tröôøng………………..….………..69 3.3.2.Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm…………………………………………… ...70 3.3.3. Chieán löôïc keát hôïp trong ngaønh vaø ngoaøi ngaønh………………………….…71 3.4. Caùc giaûi phaùp chieán löôïc……………………………………….……………...71 3.4.1. Giaûi phaùp chieán löôïc thaâm nhaäp vaø phaùt trieån thò tröôøng………………….. 71 3.4.2 Giaûi phaùp chieán löôïc phaùt trieån vaø hoaøn thieän saûn phaåm………….…..…. 79 3.4.3.Giaûi phaùp chieán löôïc keát hôïp trong ngaønh vaø ngoaøi ngaønh………………. 82 3.4.4.Coâng taùc Hoaïch ñònh nguoàn löïc…………………………………….…….......83 3.5. Kieán nghò………………………………………………………………….……..83 Keát luaän chöông 3 ……………………………………………………………….......85 KEÁT LUAÄN PHUÏ LUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO - 3 - LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. YÙ nghóa cuûa ñeà taøi: Trong boái caûnh chung cuûa neàn kinh teá hieän nay, khi haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi ñang höôùng ñeán neàn kinh teá tri thöùc vôùi caùc saûn phaåm mang haøm löôïng khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä cao nhaèm khaéc phuïc nhöõng haïn cheá veà nguoàn löïc coù giôùi haïn, thì Vieät nam khoâng phaûi laø moät ngoaïi leä. Vieäc ñoät phaù vaø trieån khai caùc coâng ngheä kyõ thuaät cao ñang laø vaán ñeà ñöôïc chính phuû Vieät Nam ñaëc bieät öu tieân vaø laø söï kieän noùng boûng thu huùt söï quan taâm cuûa caùc doanh nghieäp vaø caùc nhaø khoa hoïc Vieät Nam. Moät trong nhöõng chöông trình hieän ñaïi hoaù coâng ngheä mang tính ñònh höôùng chieán löôïc cuûa ngaønh Ngaân haøng noùi chung; vaø caùc ngaân haøng thöông maïi noùi rieâng; töø nhöõng naêm 1999 ñeán nay laø hieän ñaïi hoaù ñoàng loaït coâng ngheä thoâng tin ngaân haøng vaø trieån khai coâng ngheä thanh toaùn vaø phaùt haønh theû. Nhieàu ngaân haøng ñaõ aùp duïng thaønh coâng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi, goùp phaàn taïo tieàn ñeà cho vieäc phaùt trieån heä thoáng thanh toaùn qua ngaân haøng, ñaëc bieät laø ñaùp öùng cho xu höôùng phaùt trieån maïnh hoaït ñoäng thanh toaùn vaø phaùt haønh theû ngaân haøng. Ñoàng haønh cuøng ñònh höôùng ñoù, ngaân haøng TMCP Ñoâng AÙ ñaõ trieån khai thaønh coâng nghieäp vuï Theû Ña naêng Ñoâng AÙ töø thaùng 7/2002. Ñaây laø moät quyeát ñònh mang tính chieán löôïc nhaèm ña daïng hoùa dòch vuï taøi chính ngaân haøng vaø goùp phaàn ña daïng hoaù caùc loaïi hình thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët taïi Vieät Nam ñoàng thôøi phaùt trieån theâm keânh huy ñoäng voán vôùi laõi suaát thaáp, naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Vieäc ñöa theû thanh toaùn vaøo thò tröôøng laø moät böôùc trong chieán löôïc phaùt trieån nhaèm ñaùp öùng toát caùc yeâu caàu cuûa thò tröôøng khi Vieät Nam hoäi nhaäp neàn kinh teá theá giôùi. Vieäc trieån khai coâng ngheä theû khoâng chæ mang ñeán cho khaùch haøng theâm moät phöông thöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët hieän ñaïi, an toaøn, chính xaùc hieäu - 4 - quaû, tieát kieäm thôøi gian maø coøn goùp phaàn haïn cheá löu thoâng tieàn maët, choáng hoaït ñoäng röûa tieàn vaø qua ñoù goùp phaàn oån ñònh neàn kinh teá- xaõ hoäi. ÔÛù caùc nöôùc phaùt trieån thì nghieäp vuï theû ngaân haøng laø heát söùc phoå bieán ñoái vôùi ngöôøi daân, nhöng taïi Vieät nam hoaït ñoäng naøy khoâng nhöõng heát söùc môùi meû ñoái vôùi ngöôøi daân maø ngay caû ñoái vôùi caùc ngaân haøng Vieät nam cuõng laø moät nghieäp vuï môùi. Vì vaäy toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi “Xaây döïng Chieán löôïc phaùt trieån theû Ñoâng AÙ giai ñoaïn 2006-2010” vôùi mong muoán goùp phaàn cho söï thaønh coâng cuûa Theû Ngaân haøng. Hy voïng vieäc nghieân cöùu ñeà taøi naøy seõ coù yù nghóa thieát thöïc ñoái vôùi coâng taùc phaùt trieån theû taïi ngaân haøng Ñoâng AÙ noùi rieâng, vaø caùc ngaân haøng Vieät Nam noùi chung. 2. Muïc ñích nghieân cöùu: Thöïc hieän ñeà taøi naøy, chuùng toâi ñaët ra moät soá muïc tieâu nghieân cöùu sau: Nghieân cöùu, heä thoáng laïi nhöõng vaán ñeà lyù luaän cô baûn nhaèm khaúng ñònh vieäc phaùt trieån theû Ñoâng AÙ laø moät taát yeáu ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa ngaân haøng hieän nay vaø töông lai, trong ñoù vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån theû phuø hôïp vôùi moâi tröôøng kinh doanh mang tính quyeát ñònh cho söï thaønh coâng. Nghieân cöùu thò tröôøng theû quoác teá vaø Vieät Nam trong thôøi gian gaàn ñaây nhaèm ñaùnh giaù thò tröôøng, xaùc ñònh nhöõng thuaän lôïi; khoù khaên vaø xu höôùng phaùt trieån. Ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh theû cuûa ngaân haøng Ñoâng AÙ trong thôøi gian qua. Phaân tích nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån; xaùc ñònh roõ ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa theû Ñoâng AÙ, nhöõng cô hoäi vaø nguy cô ñe doaï trong quaù trình phaùt trieån. Nghieân cöùu tìm hieåu nhu caàu vaø mong ñôïi cuûa khaùch haøng phuïc vuï cho vieäc xaây döïng chieán löôïc. Döïa vaøo keát quaû nghieân cöùu treân, xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån theû Ñoâng AÙ trong giai ñoaïn môí 2006-2010. Chieán löôïc naøy phaûi ñaûm baûo phuø hôïp vôùi chieán löôïc phaùt trieån chung cuûa toaøn Ngaân Haøng Ñoâng AÙ vaø thoaû maõn cao nhaát nhu caàu cuûa khaùch haøng, môû roäng thò phaàn, naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng… - 5 - 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: Ñeà taøi ñeà caäp ñeán Theû thanh toaùn noäi ñòa cuûa caùc ngaân haøng Vieät Nam, trong ñoù taäp trung nghieân cöùu veà theû cuûa Ngaân Haøng TMCP Ñoâng AÙ vôùi nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong quaù trình phaùt trieån treân cô sôû nghieân cöùu phaân tích töø cô sôû döõ lieäu cuûa ngaân haøng, phaân tích thò tröôøng vaø thöïc hieän ñieàu tra nhu caàu cuûa khaùch haøng söû duïng theû. Trong thôøi gian haïn heïp chuùng toâi giôùi haïn phaïm vi nghieân cöùu: -Veà khoâng gian: chæ taäp trung nghieân cöùu theû cuûa Ngaân haøng Ñoâng A,Ù coù so saùnh vôùi taát caû caùc loaïi theû noäi ñòa do caùc ngaân haøng Vieät Nam phaùt haønh trong ñoù chuù troïng ñeán theû cuûa 04 ngaân haøng coù thò phaàn lôùn laø VCB, VBARD, BIDV, ICB. Chuùng toâi khoâng coù ñieàu kieän nghieân cöùu saâu taát caû caùc loaïi theû ñang ñöôïc phaùt haønh vaø chaáp nhaän treân caû nöôùc vaø quoác teá. Ñeà taøi chæ taäp trung nghieân cöùu veà theû ghi nôï chöù khoâng nghieân cöùu theû tín duïng noäi ñòa cuõng nhö theû tín duïng quoác teá. -Veà thôøi gian: ñeà taøi taäp trung nghieân cöùu quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ngaønh theû ghi nôï noäi ñòa Vieät Nam töø 2001 ñeán nay trong ñoù nghieân cöùu saâu veà theû cuûa Ngaân haøng Ñoâng AÙ töø khi hình thaønh naêm 2002 ñeán nay. Trong thôøi gian haïn heïp chuùng toâi giôùi haïn phaïm vi ñieàu tra nhu caàu cuûa khaùch haøng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø thaønh phoá Nha Trang töø thaùng 8 ñeán thaùng 9/2005. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi chuùng toâi ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu chuû yeáu sau: -Phöông phaùp duy vaät bieän chöùng, phöông phaùp logic hình thöùc, phöông phaùp moâ taû, thoáng keâ, phöông phaùp phaân tích, toång hôïp, phöông phaùp chuyeân gia… -Ñaëc bieät chuùng toâi ñaõ söû duïng phöông phaùp Ñieàu tra xaõ hoäi hoïc moät caùch coâng phu qua 3 giai ñoaïn: thieát laäp maãu Phieáu ñieàu tra, thu thaäp yù kieán khaùch haøng vaø xöû lyù maãu thu thaäp ñöôïc baèng phaàn meàm SPSS. Trong thôøi gian haïn heïp chuùng toâi giôùi haïn phaïm vi ñieàu tra taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø thaønh phoá Nha Trang töø - 6 - thaùng 8 ñeán thaùng 9/2005 vôùi 400 phieáu phaùt ra; keát quaû ñaõ thu thaäp ñöôïc 275 phieáu traû lôøi ñeå tìm hieåu nhu caàu cuaû khaùch haøng. 5. Tính môùi cuûa ñeà taøi: Maëc duø thò tröôøng theû taïi Vieät nam ñaõ baét ñaàu töø nhöõng naêm 90 nhöng coù theå noùi thò tröôøng naøy coøn raát non treû so vôùi caùc nöôùc phaùt trieån. Theû noäi ñòa chæ môùi ñöôïc phaùt haønh töø naêm 2001 ñeán nay. Giai ñoaïn naøy môùi chæ laø giai ñoaïn môû ñaàu cuûa thôøi kyø phaùt trieån. Hieän nay caùc taøi lieäu nghieân cöùu, saùch höôùng daãn veà theû coøn raát haïn cheá. Caùc nghieân cöùu mang tính ñònh höôùng trong lónh vöïc naøy coøn raát ít. Ñaëc bieät, thoùi quen söû duïng theû cuûa ngöôøi Vieät Nam cuõng nhö ñieàu kieän phaùt trieån theû ngaân haøng taïi Vieät Nam coù nhieàu khaùc bieät so vôùi caùc nöôùc khaùc. Ñeà taøi seõ chuù yù ñeán nhöõng ñaëc ñieåm naøy ñeå xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån moät caùch thích hôïp. Vì vaäy ñeà taøi “Xaây döïng Chieán löôïc phaùt trieån theû Ñoâng AÙ giai ñoaïn 2006- 2010” ngoaøi vieäc goùp phaàn phaùt trieån theû Ñoâng AÙ trong chieán löôïc phaùt trieån chung cuûa Ngaân haøng coøn hy voïng goùp phaàn laøm phong phuù theâm taøi lieäu tham khaûo veà theû Thanh toaùn taïi Vieät Nam. 6. Keát caáu cuûa luaän vaên: Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, danh muïc taøi lieäu tham khaûo vaø phaàn phuï luïc, noäi dung Luaän vaên ñöôïc trình baøy trong 85 trang, 19 baûng, 6 bieåu ñoà vaø hình veõ. Luaän vaên ñöôïc chia thaønh 3 chöông nhö sau: Chöông 1: Nhöõng vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà chieán löôïc phaùt trieån theû thanh toaùn. Chöông 2: Phaân tích thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh Theû Ñoâng AÙ trong thôøi gian qua. Chöông 3: Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån Theû Ñoâng AÙ trong giai ñoaïn 2006-2010. - 7 - CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN THEÛ THANH TOAÙN 1.1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC VAØ QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC. 1.1.1. Khaùi nieäm chieán löôïc Trong bối cảnh cạnh tranh ngaøy caøng gay gaét hieän nay, caùc doanh nghieäp ñeàu phaûi quan taâm ñeán chieán löôïc kinh doanh. Coù nhieàu quan ñieåm khaùc nhau veà chieán löôïc kinh doanh nhöng ñeàu höôùng tôùi muïc ñích toái thöôïng cuûa vieäc laäp chieán löôïc laø ñaûm baûo cho doanh nghieäp giaønh ñöôïc öu theá beàn vöõng hoaëc ít nhaát laø caàm cöï laâu daøi ñoái vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Quan ñieåm truyeàn thoáng veà chieán löôïc: -Theo Alfred Chandler (Giaùo sö Ñaïi hoïc Havard) thì “Chieán löôïc laø tieán trình xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn daøi haïn cuûa doanh nghieäp, löïa choïn caùch thöùc hoaëc phöông höôùng haønh ñoäng vaø phaân boå caùc taøi nguyeân thieát yeáu ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu ñoù “[2] . Ñaây laø moät trong nhöõng ñònh nghóa ñöôïc söû duïng phoå bieán. Ngoaøi ra coøn coù caùc ñònh nghóa khaùc nhö: -Theo James B. Quinn- Ñaïi hoïc Dartmouth thì “Chieán löôïc laø moät daïng thöùc hoaëc moät keá hoaïch phoái hôïp caùc muïc tieâu chính, caùc chính saùch vaø caùc trình töï haønh ñoäng thaønh moät toång theå keát dính laïi vôùi nhau” .[2] -Trong giaùo trình Business Policy and Strategic Management cuûa William J Glueck thì “Chieán löôïc laø moät keá hoaïch mang tính thoáng nhaát, tính toaøn dieän vaø tính phoái hôïp ñöôïc thieát keá ñeå ñaûm baûo raèng caùc muïc tieâu cô baûn cuûa doanh nghieäp seõ ñöôïc thöïc hieän” .[2] -Theo Fred R. David – giaùo trình Concepts of Strategic Management thì “Chieán löôïc laø nhöõng phöông tieän ñaït tôùi nhöõng muïc tieâu daøi haïn. Chieán löôïc kinh doanh coù theå goàm coù söï phaùt trieån veà ñaïi lyù, ña daïng hoaù hoaït ñoäng, sôû höõu hoaù, phaùt trieån saûn phaåm, thaâm nhaäp thò tröôøng, caét giaûm chi tieâu, thanh lyù vaø lieân doanh”. [2] - 8 - Caùc quan ñieåm hieän ñaïi veà chieán löôïc: . Theo quan ñieåm cuûa Jonh L. Thompson ñöôïc trình baøy trong cuoán Stragtegic Management thì “ Chieán löôïc laø söï keát hôïp cuûa Nguoàn löïc- Moâi tröôøng vaø Caùc giaù trò caàn ñaït ñöôïc (R-E-V: Resource –Environment – Value)”[17]. Ñaây chính laø quan ñieåm hieän ñaïi cuûa khaùi nieäm chieán löôïc vaø laø quan ñieåm xuyeân suoát trong luaän vaên naøy. . Theo Henry Mintzberg thì “Chieán löôïc laø moät moâ thöùc bao goàm moät loaït nhöõng quyeát ñònh vaø haønh ñoäng. Moâ thöùc ñoù laø moät saûn phaåm keát hôïp giöõa chieán löôïc coù chuû ñònh vaø chieán löôïc phaùt khôûi ngoaøi döï kieán ban ñaàu cuûa nhaø hoaïch ñònh chieán löôïc” [2]. Duø theo quan ñieåm naøo thì vieäc xaây döïng vaø thöïc hieän chieán löôïc cuõng caàn phaûi quaûn trò môùi coù hieäu quaû vaø phaùt trieån ñuùng höôùng. 1.1.2. Quaûn trò chieán löôïc Quaûn trò chieán löôïc laø moät tieán trình nghieân cöùu, phaân tích moâi tröôøng cuûa toå chöùc hieän taïi cuõng nhö töông lai; xaùc laäp nhieäm vuï chöùc naêng; xaây döïng heä thoáng caùc muïc tieâu; hoaïch ñònh, thöïc hieän vaø kieåm tra chieán löôïc nhaèm giuùp toå chöùc vaän duïng höõu hieäu caùc nguoàn löïc vaø tieàm naêng ñeå ñaït muïc tieâu. Ñeå ñaït ñöôïc thaønh coâng cuûa toå chöùc, quaù trình quaûn trò chieán löôïc taäp trung vaøo vieäc hôïp nhaát vieäc quaûn trò, tieáp thò, taøi chính keá toaùn, saûn xuaát, nghieân cöùu phaùt trieån, caùc heä thoáng thoâng tin …Quaù trình quaûn trò chieán löôïc goàm coù 3 giai ñoaïn: thieát laäp chieán löôïc, thöïc hieän chieán löôïc vaø ñaùnh giaù chieán löôïc. Giai ñoaïn thieát laäp chieán löôïc goàm phaùt trieån nhieäm vuï kinh doanh, xaùc ñònh caùc cô hoäi vaø nguy cô ñeán vôùi toå chöùc töø beân ngoaøi, chæ roõ caùc ñieåm maïnh ñieåm yeáu beân trong, thieát laäp caùc muïc tieâu daøi haïn, laäp ra caùc chieán löôïc thay theá vaø choïn ra caùc chieán löôïc ñaëc thuø ñeå theo ñuoåi. Giai ñoaïn thöïc thi chieán löôïc ñoøi hoûi toå chöùc phaûi thieát laäp caùc muïc tieâu haøng naêm, ñaët ra caùc chính saùch, khuyeán khích nhaân vieân vaø phaân phoái nguoàn taøi nguyeân ñeå theo ñuoåi chieán löôïc ñaõ löïa choïn. Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc seõ giaùm saùt caùc keát quaû cuûa caùc hoaït ñoäng thieát laäp, thöïc thi chieán löôïc vaø neáu caàn thieát thì ñieàu chænh chieán löôïc cho phuø hôïp vôùi söï thay ñoåi. Quaù trình quaûn trò chieán löôïc nhaèm muïc tieâu cho pheùp toå chöùc thích nghi moät - 9 - caùch hieäu quaû vôùi söï thay ñoåi trong daøi haïn. Vì vaäy vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc laø quan troïng nhaát vì noù vaïch ra höôùng ñi vaø caùch thöùc tieán haønh cho doanh nghieäp. Xaây döïng chieán löôïc bao goàm caùc thaønh toá phaân tích moâi tröôøng beân trong vaø beân ngoaøi doanh nghieäp treân cô sôû nhöõng nhieäm vuï chieán löôïc vaø caùc muïc tieâu vaïch saün cuûa doanh nghieäp ñeå coù theå soaïn thaûo vaø choïn löïa caùc chieán löôïc thích nghi. Coù 3 loaïi chieán löôïc chính: Chieán löôïc caáp coâng ty coøn goïi laø chieán löôïc toång theå bao truøm moïi hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp Chieán löôïc caáp ñôn vò kinh doanh daønh cho töøng lónh vöïc hoaït ñoäng rieâng bieät cuûa doanh nghieäp. Chieán löôïc caáp chöùc naêng aùp duïng cho töøng boä phaän chöùc naêng, ñoù laø caùc phoøng ban hoaëc khu vöïc saûn phaåm hay thò tröôøng rieâng bieät. Vieäc thieát laäp chieán löôïc luoân laø khaâu baét ñaàu vaø cuõng laø moät trong nhöõng khaâu quan troïng nhaát trong coâng taùc quaûn trò chieán löôïc. Chaát löôïng cuûa chieán löôïc ñöôïc thieát laäp coù aûnh höôûng maïnh meõ, mang tính quyeát ñònh ñoái vôùi hieäu quaû cuûa doanh nghieäp, taïo lôïi theá caïnh tranh trong moâi tröôøng kinh doanh ngaøy caøng bieán ñoäng vaø khaéc nghieät.Vaäy laøm theá naøo ñeå hoaïch ñònh moät chieán löôïc toát? Ñeå traû lôøi caâu hoûi naøy coù theå nhaéc ñeán quan ñieåm cuûa Jonh L. Thompson neâu treân:”Chieán löôïc laø söï keát hôïp cuûa Nguoàn löïc- Moâi tröôøng vaø Caùc giaù trò caàn ñaït ñöôïc” (R-E-V: Resource –Environment – Value). Söï keát hôïp caøng hoaøn haûo bao nhieâu thì giaù trò cuûa chieán löôïc caøng toát baáy nhieâu. Veà hình töôïng ta coù theå bieåu hieän REV theo hình veõ sau: Hình 1.1. Sô ñoà REV [17] V ER - 10 - Söï keát hôïp naøy phuï thuoäc vaøo chieán löôïc phaùt trieån ñöôïc thieát laäp. Moät chieán löôïc toát seõ hoäi ñuû caû 3 yeáu toá REV vaø naèm ôû phaàn giao nhau cuûa 3 yeáu toá treân hình bieåu dieãn. Phaàn giao nhau S caøng lôùn, chieán löôïc caøng hieäu quaû vì caøng söû duïng ñöôïc toát nguoàn noäi löïc, ñònh höôùng ñuùng muïc tieâu cuûa doanh nghieäp phuø hôïp vôùi moâi tröôøng. Thoâng thöôøng khi thieát laäp chieán löôïc ngöôøi ta traûi qua caùc böôùc sau: Xaùc ñònh nhieäm vuï kinh doanh, caùc muïc tieâu chieán löôïc Phaân tích noäi löïc ñeå xaùc ñònh ñieåm maïnh ñieåm yeáu cuûa doanh nghieäp vaø phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi ñeå xaùc ñònh caùc cô hoäi vaø nguy cô coù theå coù (phaân tích SWOT). Ñeà ra caùc chieán löôïc nhaèm phaùt huy ñieåm maïnh, haïn cheá ñieåm yeáu ñeå coù theå taän duïng cô hoäi vaø neù traùnh nguy cô. So saùnh vaø löïa choïn chieán löôïc trong soá caùc chieán löôïc ñaõ ñöôïc ñeà ra. Kieåm tra vaø ñieàu chænh laïi nhieäm vuï kinh doanh vaø caùc muïc tieâu chieán löôïc. Phaân boå caùc nguoàn löïc vaø xaùc ñònh caùc giaûi phaùp chính ñeå thöïc hieän chieán löôïc. Ñeà ra caùc bieän phaùp ñeå ñaùnh giaù chieán löôïc. Ñeå ñaùnh giaù moät chieán löôïc, thoâng thöôøng ngöôøi ta döïa treân ba tieâu chí: - Tính khaû thi: Chieán löôïc ñeà ra coù theå thöïc hieän ñöôïc. - Tính tieân tieán: Caùc muïc tieâu chieán löôïc phaûi ñaët ôû möùc cao, caùc giaûi phaùp chieán löôïc mang tính tieân tieán ñeå coù theå söû duïng toát nhaát moïi nguoàn löïc. - Tính phuø hôïp: Caùc muïc tieâu vaø giaûi phaùp chieán löôïc phaûi phuø hôïp vôùi moâi tröôøng maø doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng. Tuyø theo quan ñieåm cuûa caùc nhaø xaây döïng chieán löôïc maø trình töï naøy coù theå thay ñoåi ñoâi chuùt chaúng haïn coù tröôøng phaùi tieán haønh phaân tích SWOT tröôùc khi xaây döïng nhieäm vuï kinh doanh vaø caùc muïc tieâu hoaëc xaây döïng nhieäm vuï kinh doanh roài phaân tích SWOT sau ñoù xaây döïng heä thoáng caùc muïc tieâu chieán löôïc…nhöng duø caùch naøo thì vieäc xaây döïng chieán löôïc vaãn thöïc hieän ñuû caùc coâng vieäc treân. - 11 - Vai troø quan troïng cuûa caùc chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh laø giuùp doanh nghieäp naém baét nhöõng cô hoäi thò tröôøng vaø taïo ñöôïc lôïi theá caïnh tranh treân thöông tröôøng baèng caùch vaän duïng caùc nguoàn löïc taøi nguyeân höõu haïn cuûa hoï sao cho coù keát quaû vaø hieäu quaû cao nhaèm ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu vaø nhieäm vuï chieán löôïc cuûa doanh nghieäp. Moãi ngaønh ngheà cuï theå ñeàu coù nhöõng ñieåm ñaëc thuø rieâng. Vì vaäy, ñeå thöïc hieän toát vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån theû caàn tìm hieåu nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa ngaønh naøy. Sau ñaây laø phaàn giôùi thieäu chung veà theû thanh toaùn ngaân haøng. 1.2. TOÅNG QUAN VEÀ THEÛ THANH TOAÙN VAØ TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN THEÛ THANH TOAÙN 1.2.1 Theû thanh toaùn 1.2.1.1 Khaùi nieäm veà theû thanh toaùn: - Theû thanh toaùn laø coâng cuï thanh toaùn do ngaân haøng hoaëc coâng ty phaùt haønh theû caáp cho khaùch haøng söû duïng theo hôïp ñoàng kyù keát giöõa ngaân haøng hoaëc coâng ty phaùt haønh theû vôùi chuû theû. - Theû thanh toaùn laø phöông tieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët maø chuû theû coù theå söû duïng ñeå ruùt tieàn maët hoaëc thanh toaùn haøng hoùa, dòch vuï taïi caùc ñôn vò chaáp nhaän thanh toaùn theû (ÑVCNT), caùc ñaïi lyù cuûa ngaân haøng hoaëc maùy giao dòch töï ñoäng (ATM). - Theû thanh toaùn laø moät phöông tieän ghi soå nhöõng soá tieàn thanh toaùn thoâng qua thieát bò ñoïc theû phoái hôïp vôùi heä thoáng noái maïng vi tính ñeå keát noái trung taâm phaùt haønh theû vôùi caùc ñieåm thanh toaùn, noù cho pheùp thöïc hieän cuoäc thanh toaùn nhanh choùng, thuaän tieän vaø khaù an toaøn cho caùc ñoái töôïng tham gia thanh toaùn. -Ñieàu 24 Quyeát ñònh 22-QÑ/NH1 ngaøy 21/2/1994 quy ñònh: Theû thanh toaùn do ngaân haøng phaùt haønh vaø baùn cho khaùch haøng söû duïng ñeå traû tieàn haøng hoaù dòch vuï, caùc khoaûn thanh toaùn khaùc vaø ruùt tieàn maët taïi caùc ngaân haøng ñaïi lyù hoaëc caùc quaày traû tieàn maët töï ñoäng.[7]Ñònh nghóa naøy hieän ñang ñöôïc aùp duïng taïi Vieät Nam. Ngaøy nay, taïi caùc nöôùc phaùt trieån coù treân 80% caùc giao dòch thanh toaùn ñeàu söû duïng caùc phöông thöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët. Theû thanh toaùn laø moät trong nhöõng phöông tieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët an toaøn, vaên minh, hieän ñaïi, nhanh choùng vaø ñang ñöôïc löu haønh roäng raõi treân toaøn caàu. 1.2.1.2 Lòch söû hình thaønh – phaùt trieån theû thanh toaùn. Naêm 1914, coâng ty cuûa Myõ laø Westem Union ñaõ cung caáp moät dòch vuï thanh toaùn môùi, theo ñoù coâng ty naøy phaùt haønh moät theû baèng kim loaïi vôùi moät soá thoâng tin - 12 - noåi treân beà maët ñeå ñaûm baûo nhaän daïng khaùch haøng vaø löu giöõ thoâng tin lieân quan baèng caùch in noåi treân beà maët cuûa theû. Nhöõng taám theû baèng kim loaïi ñoù chính laø neàn taûng ra ñôøi nhöõng taám theû plastic sau naøy. Trong nhöõng naêm sau ñoù, moät heä thoáng tín duïng ñöôïc phaùt trieån bôûi oâng John Biggins vaøo naêm 1946. Vôùi söï hình thaønh heä thoáng tín duïng naøy ñaõ môû ñöôøng cho ngaân haøng ñaàu tieân phaùt haønh theû tín duïng laø Franklin National phaùt haønh theû tín duïng ôû Newyork naêm 1951. Töø ñoù tôùi nay caùc ngaân haøng ñaõ môû roäng vieäc phaùt haønh vaø thanh toaùn caùc loaïi hình theû ngaân haøng. Theo thôøi gian, caùc loaïi theû ngaøy caøng ñöôïc phaùt haønh roäng raõi vaø söû duïng phoå bieán treân theá giôùi, nhaát laø taïi caùc nöôùc phaùt trieån. Ngaøy nay, hai loaïi theû ngaân haøng laø Visa vaø Master Card ñöôïc söû duïng phoå bieán nhaát treân theá giôùi vaø ñaõ chieám lónh gaàn nhö hoaøn toaøn thò tröôøng theû ngaân haøng treân theá giôùi. Ngoaøi hai loaïi theû treân, thò tröôøng theû ngaân haøng coøn coù moät soá theû quoác teá khaùc nhö: Theû American Express, theû JCB, theû Diners Club, vaø caùc loaïi theû khaùc. Ngoaøi caùc loaïi theû quoác teá ñaõ neâu, moãi quoâc gia laïi coù raát nhieàu loaïi hình theû tín duïng vaø theû ghi nôï rieâng vaø chæ söû duïng taïi noäi ñòa. Ngaøy nay ôû caùc quoác gia phaùt trieån vieäc söû duïng theû, nhaát laø theû tín duïng, trôû neân raát phoå bieán vaø ñaõ daàn thay theá cho vieäc söû duïng baèng tieàn maët trong thanh toaùn. 1.2.1.3. Phaân loaïi theû thanh toaùn 1.2.1.3.1. Phaân loaïi theo coâng ngheä saûn xuaát: -Theû khaéc chöõ noåi: Treân beà maët theû ñöôïc khaéc noåi caùc thoâng tin caàn thieát ñeå xaùc ñònh chuû theû. Hieän nay loaïi theû naøy khoâng coøn ñöôïc söû duïng vì raát deã bò laøm giaû. -Theû baêng töø: Loaïi theû naøy ñöôïc saûn xuaát döïa treân kyõ thuaät thö tín vôùi daõi baêng töø chöùa thoâng tin ôû maët sau theû. Hieän nay loaïi theû naøy ñang ñöôïc söû duïng roäng raõi, tuy nhieân noù boäïc loä moät soá nhöôïc ñieåm do thoâng tin ghi treân theû laø coá ñònh vaø khoâng nhieàu, ñoàng thôøi khoâng töï maõ hoùa ñöôïc neân coù khaû naêng bò laøm theû giaû. - Theû thoâng minh : Theû thoâng minh ñöôïc saûn xuaát döïa treân kyõ thuaät vi xöû lyù tin hoïc coù gaén vaøo theû moät vi maïch ñieän töû (con chíp) coù caáu truùc nhö moät maùy vi tính. Vôùi chíp ñieän töû, theû thoâng minh cho pheùp chöùa nhieàu thoâng tin hôn. Nhôø ñoù maø theû ñieän töû an toaøn hôn, haïn cheá ñöôïc nguy cô laøm giaû theû. Theû chip ñang laø xu höôùng môùi trong töông lai. 1.2.1.3.2. Phaân loaïi theo chuû theå phaùt haønh -Theû do caùc ngaân haøng phaùt haønh: Ngaân haøng phaùt haønh theû giuùp khaùch haøng söû duïng linh hoaït taøi khoaûn cuûa mình hoaëc vay tröôùc moät soá tieàn cuûa ngaân haøng ñeå söû duïng. - 13 - - Theû do caùc toå chöùc phi ngaân haøng phaùt haønh: Caùc coâng ty cung öùng haøng hoùa dòch vuï, taäp ñoaøn kinh doanh lôùn phaùt haønh theû ñeå taïo theâm tieän ích cho khaùch haøng cuõng nhö thuaän tieän trong vieäc quaûn lyù taøi chính vaø kích thích tieâu duøng. 1.2.1.3.3. Phaân loaïi theo tính chaát thanh toaùn cuûa theû: -Theû tín duïng : Theû tín duïng laø loaïi theû maø chuû theû ñöôïc pheùp söû duïng moät haïn möùc tín duïng do ngaân haøng phaùt haønh theû caáp, caên cöù vaøo uy tín, khaû naêng chi traû cuûa chuû theû… Chuû theû coù theå söû duïng trong haïn möùc ñöôïc ngaân haøng caáp ñeå giao dòch taøi chính vaø khoâng phaûi traû laõi cho soá tieàn ñaõ söû duïng trong thôøi gian quy ñònh. -Theû ghi nôï: Theû ghi nôï laø loaïi theû coù quan heä tröïc tieáp vaø gaén lieàn vôùi taøi khoaûn tieàn göûi hoaëc taøi khoaûn theû. Ngay khi chuû theû söû duïng ñeå mua haøng hoùa hoaëc ruùt tieàn thì giaù trò nhöõng giao dòch seõ ñöôïc khaáu tröø ngay töùc khaéc thoâng qua caùc thieát bò ñoïc theû ñaët taïi caùc ÑVCNT hoaëc caùc maùy ATM. Chuû theû chæ chi tieâu trong phaïm vi soá tieàn mình coù treân taøi khoaûn. Tuy nhieân, tuøy söï thoûa thuaän giöõa chuû theû vaø ngaân haøng, chuû theû coù theå ñöôïc pheùp söû duïng quaù soá dö treân taøi khoaûn thoâng qua hình thöùc thaáu chi. Vôùi hình thöùc thaáu chi, chuû theû ñöôïc ngaân haøng caáp haïn möùc tín duïng ngaén haïn, thoâng thöôøng thì laõi suaát maø khaùch haøng phaûi traû ñoái vôùi soá tieàn thaáu chi laø khaù cao. 1.2.1.3.4. Phaân loaïi theo phaïm vi laõnh thoå: - Theû noäi ñòa: Theû noäi ñòa laø theû ñöôïc söû duïng trong giôùi haïn phaïm vi moät quoác gia vaø ñoàng tieàn giao dòch phaûi laø ñoàng baûn teä cuûa nöôùc ñoù. - Theû quoác teá: Theû quoác teá laø loaïi theû coù theå söû duïng taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi vaø thöôøng söû duïng caùc ngoaïi teä maïnh laøm cô sôû quy ñoåi ra ñoàng baûn teä ñeå thanh toaùn. Do phaïm vi söû duïng theû treân toaøn caàu neân quy trình hoaït ñoäng cuõng nhö kieåm soaùt vaø thuû tuïc yeâu caàu phöùc taïp hôn nhieàu so vôùi theû noäi ñòa. 1.2.1.4. Quy trình thanh toaùn baèng theû Quy trình thanh toaùn baèng theû coù theå khaùi quaùt baèng sô ñoà sau: Ngaân haøng phaùt haønh theû Ngaân haøng ñaïi lyù thanh toaùn theû Ñôn vò chaáp nhaän theû Ngöôøi söû duïng theû (1b) (8) (2) (6) (7) (5) (4)(3)(1a) - 14 - Hình 1.2 Quy trình thanh toaùn theû [1] Chuù thích: (1a) Khaùch haøng coù nhu caàu söû duïng lieân heä vôùi caùc ngaân haøng phaùt haønh theû ñeå xin ñöôïc caáp theû thanh toaùn. (1b) Ngaân haøng phaùt haønh theû phaùt haønh vaø cung caáp theû cho khaùch haøng theo töøng loaïi phuø hôïp vôùi ñoái töôïng vaø ñieàu kieän ñaõ quy ñònh. (2), (3) Ngöôøi söû duïng theû (chuû theû) söû duïng theû ñeå thanh toaùn haøng hoùa, dòch vuï taïi caùc ÑVCNT, ruùt tieàn maët taïi caùc ñieåm ruùt tieàn hoaëc taïi maùy giao dòch töï ñoäng (ATM). (4) Thöôøng trong khoaûng 10 ngaøy sau khi thöïc hieän giao dòch baèng theû, caùc ÑVCNT thöïc hieän leänh ñoøi tieàn töø ngaân haøng ñaïi lyù keøm theo caùc chöùng töø lieân quan. Trong tröôøng hôïp ngaân haøng phaùt haønh theû khoâng thoâng qua keânh trung gian laø nga._.ân haøng ñaïi lyù thì leänh ñoøi ñoøi tieàn ñöôïc chuyeån thaúng veà ngaân haøng phaùt haønh theû. (5) Trong phaïm vi 01 ngaøy laøm vieäc keå töø khi nhaän ñöôïc leänh ñoøi tieàn vaø caùc chöùng töø lieân quan, ngaân haøng ñaïi lyù tieán haønh traû tieàn cho ÑVCNT. (6) Ngaân haøng ñaïi lyù laäp baûng keâ vaø chuyeån caùc chöùng töø lieân quan ñeán vieäc thanh toaùn theû cho ngaân haøng phaùt haønh theû. (7) Ngaân haøng phaùt haønh theû hoaøn laïi soá tieàn maø ngaân haøng ñaïi lyù ñaõ thanh toaùn treân cô sôû caùc chöùng töø hôïp leä. (8) Khi ngöôøi khaùch haøng khoâng muoán söû duïng theû nöõa, ngaân haøng phaùt haønh theû vaø chuû theû seõ tieán haønh thuû tuïc taát toaùn theû, thanh toaùn caùc khoaûn chi phí maø hai beân ñaõ cam keát. 1.2.1.5. Lôïi ích cuûa theû thanh toaùn Vôùi nhöõng tính naêng öu vieät nhö an toaøn, hieän ñaïi vaø nhanh choùng maø phöông tieän naøy mang laïi, theû thanh toaùn ñöôïc söû duïng ñeå thanh toaùn caùc khoaûn chi phí haèng ngaøy nhö tieàn aên, ôû, traû caùc khoaûn dòch vuï, thanh toaùn phí baûo hieåm, chöõa beänh, mua haøng, chi phí ñi laïi, ruùt tieàn maët… Vieäc thanh toaùn qua theû coøn coù nhöõng lôïi ích cuï theå sau: ■ Ñoái vôùi xaõ hoäi - Nhanh choùng vaø chính xaùc vaø tieän lôïi hôn trong vieäc duøng theû thanh toaùn tieàn haøng hoùa dòch vuï… Ngöôøi ta khoâng caàn phaûi mang theo nhieàu tieàn ñeå mua haøng, khoâng phaûi nhaän nhöõng tôø tieàn leû, tieàn giaû, tieàn raùch, khoâng toán nhieàu thôøi gian ñeå - 15 - kieåm ñeám… - Giaûm ñöôïc nhieàu chi phí cho xaõ hoäi. Thanh toaùn qua theû seõ giaûm ñöôïc khoái löôïng tieàn maët trong löu thoâng, töø ñoù giaûm ñöôïc moät khoaûn chi phí raát lôùn cho vieäc in aán, baûo quaûn, vaän chuyeån, kieåm ñeám, nhaân söï thöïc hieän… - Goùp phaàn kieåm soaùt vaø taêng nguoàn thu cho Nhaø nöôùc. Khi maø haàu heát caùc khoaûn thu nhaäp vaø chi phí ñeàu thanh toaùn qua ngaân haøng thì vieäc tính thueá vaø thu thueá seõ deã daøng hôn, haïn cheá ñöôïc tình traïng troán thueá. ■ Ñoái vôùi ngaân haøng phaùt haønh theû Ngaân haøng phaùt haønh theû coù theå tìm kieám lôïi nhuaän khi phaùt haønh theû vì thu ñöôïc phí cuûa caû hai beân: Phí thu töø chuû theû vaø phí töø ñaïi lyù chaáp nhaän theû. Thoâng qua caùc phöông thöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, caùc ngaân haøng coù theå ña daïng danh muïc saûn phaåm cuûa mình ñeå phuïc vuï khaùch haøng, taïo ñieàu kieän ñeå thu huùt khaùch haøng ñeán giao dòch vôùi ngaân haøng. Maët khaùc ngaân haøng coøn huy ñoäng ñöôïc soá löôïng lôùn tieàn göûi tieát kieäm vôùi laõi suaát thaáp. ■ Ñoái vôùi ngaân haøng thanh toaùn theû Ngaân haøng thanh toaùn coù theå gia taêng lôïi nhuaän töø phaàn hoa hoàng ñöôïc höôûng khi laøm trung gian thanh toaùn, coù theâm caùc dòch vuï thanh toaùn môùi ñeå phuïc vuï khaùch haøng hieän coù, goùp phaàn duy trì söï trung thaønh cuûa khaùch haøng. ■ Ñoái vôùi ñôn vò chaáp nhaän theû (ÑVCNT) Thoâng qua vieäc laøm ñaïi lyù chaáp nhaän theû, caùc ñôn vò kinh doanh coù theå thu huùt khaùch haøng söû duïng theû. Ña daïng hoùa hình thöùc thanh toaùn seõ giuùp caùc ñôn vò kinh doanh taïo thuaän tieän cho khaùch haøng trong vieäc thanh toaùn, qua ñoù goùp phaàn taêng doanh thu. ■ Ñoái vôùi ngöôøi söû duïng theû - Laø phöông tieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët ñöôïc phaùp luaät chaáp nhaän, thuaän tieän cho vieäc thanh toaùn. - Laø moät hình thöùc maø göûi tieàn moät nôi, söû duïng ñöôïc nhieàu nôi, vieäc söû duïng deã daøng, nhanh choùng, an toaøn, vaên minh vaø hieän ñaïi vaø an toaøn. - Coù theå söû duïng theû treân phaïm vi quoác teá, giaûm ñeán möùc toái thieåu nhu caàu giöõ tieàn maët. - Trong moät soá tröôøng hôïp chuû theû ñöôïc ngaân haøng cho vay tieàn söû duïng tröôùc traû sau maø khoâng caàn phaûi theá chaáp (thaáu chi). Ngoaøi raát nhieàu öu ñieåm, tieän ích ñaõ neâu treân theû thanh toaùn cuõng coù moät soá - 16 - nhöôïc ñieåm nhö: - Khoâng söû duïng ñöôïc vôùi giaù trò lôùn vì bò giôùi haïn haïn möùc giao dòch trong ngaøy vaø giôùi haïn giaù trò giao dòch cuûa theû. Vôùi nhöôïc ñieåm ñoù theû thöôøng ñöôïc söû duïng mang tính chaát caù nhaân. - Chæ söû duïng ñöôïc taïi caùc ÑVCNT hay caùc maùy ATM. - Caùc ÑVCNT coù theå bò maát tieàn neáu khoâng thöïc hieän ñuùng caùc quy ñònh veà kieåm tra, laäp hoùa ñôn thanh toaùn theû. - Ñeå phaùt trieån dòch vuï theû caùc ngaân haøng thöôøng phaûi ñaàu tö raát lôùn veà coâng ngheä, maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaø phaùt trieån nhaân löïc… maø khoâng phaûi ngaân haøng naøo cuõng coù khaû naêng thöïc hieän ñöôïc. Toùm laïi, vieäc phaùt trieån theû thanh toaùn ñeàu phaùt sinh öu vaø nhöôïc ñieåm. Tuy nhieân nhöõng öu ñieåm maø theû thanh toaùn mang laïi laø raát to lôùn trong khi ñoù caùc nhöôïc ñieåm cuõng nhö ruûi ro khi phaùt haønh theû coù theå kieåm soaùt ñöôïc. Vieäc phaùt trieån theû thanh toaùn khoâng nhöõng ñem laïi hieäu quaû kinh teá cho caùc thaønh vieân tham gia maø noù coøn laø xu höôùng phaùt trieån vaø hoäi nhaäp ngaønh ngaân haøng trong giai ñoaïn tôùi khi Vieät Nam gia nhaäp WTO. 1.2.2. Tình hình phaùt trieån theû thanh toaùn treân theá giôùi vaø taïi Vieät Nam 1.2.2.1. Tình hình phaùt trieån theû treân theá giôùi Thò tröôøng theû treân theá giôùi ñöôïc phaân ra nhöõng vuøng chính nhö sau: - Chaâu AÙ- Thaùi bình döông: haàu heát caùc nöôùc trong vuøng ñeàu coù dòch vuï veà theû. ÔÛ ñaây coù söï hieän dieän cuûa 5 loaïi theû lôùn nhaát theá giôùi, söï caïnh tranh giöõa caùc loaïi theû naøy dieãn ra khaù soâi noåi. Caùc loaïi theû lôùn bao goàm theû Visa, Master, JBC trong ñoù Visa vaø Master ñang giöõ vò trí daãn ñaàu ôû thò tröôøng naøy, JBC coù quy moâ hoaït ñoäng nhoû hôn nhöng laïi coù toác ñoä phaùt trieån nhanh. Theû Amex vaø Diners Club cuõng coù maët ôû thò tröôøng naøy nhöng ñaây khoâng phaûi laø thò tröôøng chính cuûa hoï. Taïi khu vöïc Chaâu AÙ- Thaùi bình döông möùc taêng tröôûng trong nhöõng naêm gaàn ñaây cuûa theû Visa vaø Master cuõng khaù cao (baûng 1.1). -Canada: laø moät trong nhöõng thò tröôøng theû tín duïng phaùt trieån maïnh nhaát theá giôùi.Taïi thò tröôøng naøy theû Visa hoaït ñoäng troäi hôn so vôùi theû Master. Amex cuõng coù söï hieän dieän ñaùng quan taâm ôû nöôùc naøy duø ñang phaûi ñoái maët vôùi söï caïnh tranh gay gaét töø Diners Club. Loaïi theû naøy ñang höôùng vaøo muïc tieâu chính laø ngöôøi du lòch Canada vaø ngaønh haøng khoâng nöôùc naøy. - 17 - -Chaâu AÂu: laø thò tröôøng lyù töôûng cho caùc toå chöùc theû hoaït ñoäng vaø phaùt trieån.Ngöôøi daân söû duïng theû do söï tieän lôïi cuûa noù nhieàu hôn laø ñöôïc caáp tín duïng( ngoaïi tröø Anh vaø Taây Ban Nha). Haàu heát theû thanh toaùn chaâu AÂu laø theû ghi nôï ngay hay coù gia haïn, gaén lieàn vôùi vieäc söû duïng soá dö treân taøi khoaûn tieàn göûi. Thò tröôøng Ñoâng AÂu cuõng ñang coù nhieàu cô hoäi phaùt trieån lôùn. -Chaâu Myõ La Tinh: laø chaâu luïc coù söï phaùt trieån khoâng ñoàng ñeàu trong ñoù coù nhöõng nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån vaø nhöõng nöôùc noâng nghieäp laïc haäu. Ñeán nhöõng naêm 90 neàn kinh teá môùi baét ñaàu oån ñònh coù söï ñaàu tö nöôùc ngoaøi neân thò tröôøng theû cuõng ñöôïc môû roäng. Hieän Master Card ñang daãn ñaàu thò tröôøng naøy treân lónh vöïc theû ngaân haøng trong khi Amex ñang taán coâng vaøo thò tröôøng theû du lòch coøn theû Diners ñang suy yeáu so vôùi thaäp nieân tröôùc. -Trung Ñoâng vaø chaâu Phi: ñaây laø vuøng noåi tieáng veà du lòch, ôû ñaây thu huùt phaàn lôùn khaùch du lòch chaâu AÂu laø thò tröôøng toát ñeå kinh doanh theû.Caùc loaïi theû chính ôû ñaây laø Master card, Visa vaø Amex. Theû Diners Club chæ giöõ vò trí ôû Nam phi. JBC hoaït ñoäng raát yeáu haàu nhö khoâng phaùt trieån. Maïng löôùi ATM ôû ñaây khaù maïnh ñöôïc caøi ñaët ôû Nam Phi vaø Trung ñoâng. -Myõ: laø nôi sinh ra theû vaø ñoàng thôøi cuõng laø nôi phaùt trieån nhaát cuûa caùc loaïi theû. Khu vöïc naøy döôøng nhö ñaõ baõo hoaø veà theû tín duïng, do ñoù caïnh tranh vaø phaân chia thò tröôøng raát khoác lieät. Dòch vuï ATM döôøng nhö coù maët ôû khaép nôi. Visa vaø Master laø hai toå chöùc theû lôùn nhaát caïnh tranh gay gaét treân thò tröôøng naøy. Amex vaø Visa cuõng caïnh tranh nhau raùo rieát treân thò tröôøng theû cao caáp. Discover Card tham gia thò tröôøng naêm 1986 vaø ñang tröïc tieáp caïnh tranh vôùi Master veà giaù caû, khaùch haøng. JCB laø loaïi theû haøng ñaàu cuûa Nhaät vaø laø nhaø caïnh tranh ñaùng gôøm treân theá giôùi ñang tieáp tuïc môû roäng maïng löôùi tieáp nhaän taïi Myõ [5] 1.2.2.1.1. Tình hình phaùt haønh theû treân theá giôùi Baát chaáp nhöõng ñoäng taùc xaáu cuûa cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä khu vöïc Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông naêm 1997 – 1998, vaø tình traïng suy thoaùi kinh teá cuûa khu vöïc Chaâu Aâu vaø Myõ cuoái naêm 2000 – 2001, tình hình phaùt haønh theû tín duïng treân theá giôùi vaãn gia taêng moät caùch oån ñònh. Neáu nhö trong naêm 2001, soá löôïng theû Visa vaø MasterCard phaùt haønh treân theá giôùi chæ ñaït ôû con soá laø 927.982.000 theû thì ñeán naêm 2004 soá löôïng theû phaùt haønh laø 1.242.161.000 theû, taêng 314.179.000 theû so vôùi naêm 2001. Vôùi toác ñoä taêng trung bình moãi naêm laø 10,87% cho thaáy nhu caàu söû duïng theû - 18 - taêng maïnh treân theá giôùi trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Ñieàu ñoù chöùng toû ngaønh theû treân theá giôùi ñang dieãn ra heát söùc soâi ñoäng vaø phaùt trieån maïnh meõ. Baûng 1.1 - Soá lieäu veà tình hình phaùt haønh theû treân theá giôùi Ñôn vò tính : nghìn theû NAÊM 2001 2002 2003 2004* 1. Theû Visa 2. Theû MasterCard 593,111 334,871 655,821 356,859 735,296 378.529 804,431 437,730 Toång coäng 927.982 1.012.680 1.113.825 1.242.161 (Nguoàn : Baùo caùo của Toå chöùc Visa vaø MasterCard quoác teá)[16] 2.2.2.1.2 Tình hình thanh toaùn theû treân theá giôùi. Neáu chæ xeùt rieâng hai loaïi theû phoå bieán treân theá giôùi laø Visa vaø Master, trong baûng soá lieäu döôùi ñaây ta thaáy tình hình hoaït ñoäng thanh toaùn theû treân theá giôùi taêng nhanh qua moãi naêm: Naêm 1995 toång doanh soá thanh toaùn laø 1.245,67 tyû USD thì naêm 2000 ñaõ ñaït con soá 2.815,41 tyû USD taêng hôn 2,2 laàn. Theo döï baùo cuûa BankCard Worldwide thì naêm 2005 doanh soá thanh toaùn seõ ñaït möùc 5.585,47 tyû, taêng gaàn gaáp ñoâi so vôùi naêm 2000. Ñieàu ñoù cho thaáy theû ngaân haøng treân theá giôùi ñang phaùt trieån raát maïnh meõ trong ñoù noåi leân khu vöïc Chaâu AÙ Thaùi Bình döông vôùi thò phaàn taêng 150% so vôùi 10 naêm veà tröôùc vaø chieám 25% thò phaàn. Myõ vaãn giaønh vò trí daãn ñaàu trong 10 naêm qua nhöng thò phaàn giaûm suùt roõ reät töø 46% naêm 1995 chæ coøn 39% vaøo naêm 2005 do thò tröôøng naøy hieän ñang tieán tôùi baõo hoaø. Baûng 1.2 - Soá lieäu veà tình hình thanh toaùn theû treân theá giôùi Ñôn vò tính : tyû USD Khu vöïc 1995 % 2000 % 2005* % United State Europe Asia/Pacific Canada Latin American Mideast/Africa 574,53 352,85 206,52 50,89 41,23 19,65 46 28 17 4 3 2 1.246,61 728,16 594,87 81,21 109,36 55,20 44 26 21 3 4 2 2.200,79 1.426,73 1.407,33 121,54 283,57 145,51 39 26 25 2 5 3 TOÅNG COÄNG 1.245,67 100 2.815,41 100 5.585,47 100 (Nguoàn : Thanh toaùn theû Visa &Master Card treân theá giôùi vaø döï baùo)[7] 2005*: Soá döï baùo Neáu xeùt theo cô caáu thì theû Visa ñöôïc öa chuoâng hôn (coù möùc phaùt haønh cuõng nhö thanh toaùn taêng nhanh hôn) theû Master Card. Ñaây laø moät ñaëc ñieåm caàn löu yù khi xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån theû quoác teá ôû ngaân haøng Ñoâng AÙ. 1.2.2.1.3. Xu höôùng phaùt trieån theû thanh toaùn treân theá giôùi - 19 - Ngaøy nay, taïi caùc nöôùc phaùt trieån, treân 80% caùc giao dòch thanh toaùn söû duïng phöông thöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët. Trong ñoù, theû thanh toaùn laø moät trong nhöõng phöông tieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët an toaøn, vaên minh, hieän ñaïi, ñang ñöôïc söû duïng phoå bieán ôû caùc nöôùc phaùt trieån vaø ngaøy caøng gia taêng ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Cuøng vôùi söï phaùt trieån ñoù, naïn theû giaû gia taêng ñaõ laøm thieät haïi nhieàu cho caùc ngaân haøng. Trong naêm 2002, heä thoáng ngaân haøng Anh thaát thoaùt 23,6 trieäu USD, ôû Nhaät laø 142 trieäu USD…ÔÛ Myõ theû tín duïng bò thaát thoaùt 788,3 trieäu USD /naêm 2004. ÔÛ Anh laø 504,8 trieäu baûng naêm 2004. Malaysia laø nöôùc coù tyû leä theû giaû cao nhaát khu vöïc, toån thaát laø 45 trieäu USD/naêm 2004. Thailand thieät haïi hôn 4 trieäu USD/naêm 2004; Hongkong laø 5 trieäu USD/naêm 2004. Taïi Vieät Nam theû giaû chöa xuaát hieän nhieàu. Nhöng do kinh nghieäm xöû lyù ruûi ro chöa nhieàu, heä thoáng quaûn lyù theû chöa ñöôïc tieâu chuaån hoaù neân seõ laø tieàm naêng cho ñoái töôïng hacker quoác teá.[32]. Ñeå haïn cheá thieät haïi do naïn theû giaû, ngaøy nay moät soá quoác gia chuyeån sang phaùt haønh vaø söû duïng theû thoâng minh thay cho theû töø, tuy nhieân vieäc phaùt haønh theû thoâng minh toán raát nhieàu chi phí ñeå ñaàu tö. Hieän nay, thò tröôøng theû theá giôùi ñang ñöôïc phaân chia thaønh 2 xu höôùng. Xu höôùng thöù nhaát bao goàm haàu heát caùc nöôùc Chaâu AÂu, Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông, moät soá nöôùc ôû Trung Ñoâng, Chaâu Phi, Chaâu Myõ La Tinh ñang chuyeån daàn sang söû duïng theû thoâng minh. Xu höôùng thöù hai, bao goàm: Myõ, Canada, UÙc laïi cho raèng chi phí ñeå chuyeån sang phaùt haønh theû thoâng minh laø quaù toán keùm, trong khi toån thaát maø hoï phaûi gaùnh chòu töø vieäc phaùt haønh theû töø laø khoâng ñaùng keå. Tuy nhieân, trong moãi xu höôùng cuõng coù nhöõng söï khaùc bieät, moät soá quoác gia bò thaát thoaùt quaù lôùn hoaëc laø nôi thu huùt nhieàu khaùch du lòch seõ chuyeån sang xu höôùng söû duïng theû thoâng minh nhanh hôn caùc nöôùc khaùc. Caùc ngaân haøng ôû moãi quoác gia ñang phaûi caân nhaéc giöõa chi phí boû ra ñeå phaùt haønh theû thoâng minh vôùi toån thaát maø hoï phaûi gaùnh chòu khi vaãn tieáp tuïc phaùt haønh loaïi theû töø.[14] - Vieäc gia taêng dòch vuï hieän ñaïi cho ngöôøi söû duïng theû ñang ñöôïc quan taâm nhieàu taïi caùc nöôùc treân theá giôùi vaø coi ñoù laø chìa khoùa thaønh coâng trong lónh vöïc theû trong töông lai. Ngoaøi vieäc söû duïng theû ñeå thanh toaùn taïi caùc sieâu thò, nhaø haøng, taïi ATM… ngöôøi ta coøn coù theå söû duïng theû ñeå thanh toaùn qua maïng internet, thanh toaùn qua ñieän thoaïi di ñoäng. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä tin hoïc vaø vieãn thoâng, caùc ngaân haøng treân theá giôùi ñaõ vaø ñang trieån khai dòch vuï thanh toaùn theû thoâng qua heä thoáng Phone Banking, Internet Banking, Mobile Banking, E Banking, mua haøng qua maïng Internet… Caùc coâng ngheä môùi nhö sinh traéc hoïc, theû thoâng minh khoâng tieáp - 20 - xuùc ñang ñöôïc nhieàu ngaân haøng treân theá giôùi ñang trieån khai vaø höùa heïn mang laïi nhieàu tính naêng vöôït troäi. 1.2.2.2 Tình hình phaùt trieån theû taïi Vieät Nam Taïi Vieät Nam, theû thanh toaùn baét ñaàu du nhaäp vaøo töø naêm 1990 khi Ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam laøm ñaïi lyù chi traû theû Visa vôùi ngaân haøng BFCE. Hieän nay caùc loaïi theû phoå bieán nhö Visa, MasterCard, JCB, American Express… ñöôïc söû duïng taïi Vieät Nam vaø ngaøy caøng coù nhieàu ngaân haøng tham gia laøm ñaïi lyù thanh toaùn cho theû quoác teá. Nhaän thaáy tieàm naêng cuõng nhö tính phuø hôïp cuûa vieäc phaùt haønh theû noäi ñòa taïi Vieät Nam, naêm 2001 Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu ñi tieân phong trong vieäc phaùt haønh theû noäi ñòa. Ñeán nay coù raát nhieàu NHTM Vieät Nam tham gia phaùt haønh theû noäi ñòa bao goàm caû NHTM quoác doanh vaø NHTM coå phaàn. 1.2.2.2.1. Tình hình phaùt haønh vaø söû duïng theû thanh toaùn taïi Vieät Nam - Theû quoác teá: Hieän nay taïi Vieät Nam coù naêm ngaân haøng phaùt haønh theû quoác teá ñoù laø Ngaân haøng ngoaïi thöông Vieät Nam (VCB), Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu (ACB), ANZ vaø Ngaân haøng xuaát nhaäp khaåu Vieät Nam (EIB) vaø ngaân haøng môùi tham gia naêm 2005 laø Incombank (ICB) vôùi caùc saûn phaåm theû tín duïng quoác teá vaø theû ghi nôï quoác teá. Môùi ñaây nhaát, thaùng 11/2005 khi 7 ngaân haøng ñöôïc VISA ñoàng yù cho phaùt haønh theû VISA DEBIT thì thò tröôøng theû taïi Vieät Nam seõ caøng soâi ñoäng hôn. Baûng 1.3: Caùc loaïi theû quoác teá ñöôïc phaùt haønh taïi Vieät Nam CAÙC LOAÏI THEÛ QUOÁC TEÁ PHAÙT HAØNH NGAÂN HAØNG Theû tín duïng Theû ghi nôï VCB Visa,MasterCard,American Express - ACB Visa, MasterCard Visa Electron, Master Electron EIB Visa, MasterCard ICB Visa - ANZ - Maestro (Nguoàn: Baùo caùo thöôøng nieân cuûa Hoäi Theû Ngaân Haøng Vieät Nam naêm 2004) Tính ñeán cuoái naêm 2004, ACB laø ngaân haøng daãn ñaàu veà soá löôïng theû quoác teá phaùt haønh taïi Vieät Nam vôùi toång soá phaùt haønh hôn 60.000 theû, chieám 45% thò phaàn. Coù theå noùi caùc saûn phaåm theû ghi nôï quoác teá cuûa ACB ñoùng vai troø heát söùc quan troïng - 21 - trong thaønh coâng cuûa ACB. Tieáp theo sau laø Vietcombank vôùi hôn 36.000 theû ( 27% thò phaàn), EIB vôùi gaàn 4.000 theû vaø ngaân haøng môùi phaùt haønh theû laø Incombank vôùi hôn 200 theû. ANZ: 33.500 theû. Ñeán cuoái naêm 2004 toång soá theû quoác teá do caùc ngaân haøng phaùt haønh treân thò tröôøng Vieät Nam laø ñaït gaàn 134.000 theû, taêng 60 % so vôùi naêm 2003. Ñoái töôïng ñöôïc ngaân haøng tín chaáp caáp theû quoác teá taïi Vieät Nam thöôøng laø laõnh ñaïo caùc doanh nghieäp quoác doanh, chuû caùc doanh nghieäp coù uy tín vaø thöôøng xuyeân giao dòch vôùi ngaân haøng phaùt haønh theû, hoaëc theá chaáp taøi saûn cho ngaân haøng. Trong khi ñoù nhu caàu söû duïng theû quoác teá trong nöôùc khoâng nhieàu neân chæ coù nhöõng ngöôøi coù nhu caàu thöôøng ñi nöôùc ngoaøi môùi söû duïng theû quoác teá. Ñoái töôïng chuû yeáu taäp trung vaøo sinh vieân ñi du hoïc vaø caùn boä ñi coâng taùc nöôùc ngoaøi. Tuy soá theû quoác teá phaùt haønh chöa nhieàu so vôùi tieàm naêng cuûa thò tröôøng nhöng soá löôïng phaùt haønh ñang coù xu höôùng taêng maïnh do nhu caàu ñi laïi vaø du lòch nöôùc ngoaøi gia taêng. Hieän nay caùc Toå chöùc theû quoác teá ñang raát quan taâm ñeán vieäc phaùt trieån thò tröôøng Vieät nam, theå hieän baèng vieäc taêng cöôøng caùc chöông trình hôïp taùc, chöông trình Marketing, môû vaên phoøng ñaïi dieän…Ñieàu naøy seõ coù taùc ñoäng tích cöïc ñoái vôùi xu theá phaùt trieån cuûa thò tröông theû Vieät nam. (Nguoàn: Baùo caùo thöôøng nieân hoäi theû ngaân haøng Vieät Nam 2004) [11] Soá löôïng caùc ngaân haøng tham gia phaùt haønh theû quoác teá ngaøy caøng nhieàu. Moät soá NHTMCP ñang laøm thuû tuïc ñaêng kyù trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa toå chöùc theû quoác teá nhö Sacombank, Techcombank. Baûng 1.4: Tình hình phaùt haønh vaø söû duïng theû quoác teá do caùc NHTM Vieät Nam phaùt haønh Ngaân haøng Soá löôïng phaùt haønh (theû) Doanh soá söû duïng theû (trieäu USD) ACB 60.000 52 VCB 36.000 38 EIB 4.000 7,5 ANZ 33.500 ICB 200 Toång coäng 133.700 (Nguoàn : Hoäi theû Vieät Nam 2004)[11] Toång doanh soá söû duïng theû quoác teá do caùc NHTM Vieät Nam phaùt haønh trong naêm 2004 ñaït möùc cao, xaáp xæ 100 trieäu USD. ACB laø ngaân haøng coù doanh soá söû duïng theû cao nhaát leân tôùi 52 trieäu USD, tieáp theo laø VCB: 38 trieäu USD vaø EIB: 7,5 trieäu USD. Doanh soá söû duïng theû do ANZ phaùt haønh taïi Vieät Nam laø khoâng ñaùng keå. Toång - 22 - doanh soá söû duïng theû quoác teá taêng 7,6% so vôùi cuøng kyø naêm 2003. [11]. Möùc taêng tröôûng naøy chöa töông xöùng vôùi soá löôïng theû phaùt haønh. Theû quoác teá ñöôïc phaùt haønh taïi Vieät Nam chuû yeáu laø ñeå chi tieâu ôû nöôùc ngoaøi, (chieám 75% doanh soá giao dòch). Tình hình kinh teá phaùt trieån, thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ñöôïc caûi thieän, nhu caàu ñi du lòch vaø hoïc taäp ôû nöôùc ngoaøi taêng leân ñaõ laøm cho doanh soá giao dòch baèng theû quoác teá cuõng taêng ñaùng keå trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Taïi Vieät Nam, ñoái töôïng thanh toaùn theû quoác teá chuû yeáu laø caùc doanh nhaân vaø khaùch du dòch nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây soá löôïng khaùch du lòch nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam ngaøy caøng gia taêng cuõng nhö chính saùch öu ñaõi ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ thu huùt caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam tìm cô hoäi kinh doanh neân doanh soá thanh toaùn caùc loaïi theû quoác teá cuõng coù xu höôùng taêng theo. Naêm 2004 laø naêm phaùt trieån maïnh cuûa ngaønh du lòch Vieät Nam neân hoaït ñoäng thanh toaùn theû ñaït möùc khaû quan. Ñöùng ñaàu trong hoaït ñoäng thanh toaùn theû laø VCB, ñaït doanh soá 231,7 trieäu USD. ACB ñöùng thöù hai vôùi doanh soá 55 trieäu USD, laø EIB vôùi doanh soá 9,01 trieäu USD. Toång doanh soá thanh toaùn ñaït gaàn 300 trieäu USD (4.700 tyû ñoàng). Giao dòch thanh toaùn theû quoác teá phaùt sinh chuû yeáu taïi caùc ÑVCNT phuïc vuï nhu caàu du lòch, giaûi trí vaø löu truù cuûa khaùch nöôùc ngoaøi nhö: khaùch saïn, nhaø haøng, cöûa haøng löu nieäm, quaùn bar, coâng ty du lòch, phoøng veù maùy bay... Doanh soá thanh toaùn theû quoác teá taïi Vieät Nam vaãn ôû tình traïng bò ñoäng, phuï thuoäc chuû yeáu vaøo nguoàn khaùch nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam. -Theû noäi ñòa: Baûng 1.5: Tình hình phaùt haønh theû noäi ñòa taïi Vieät Nam 2001 2002 2003 2004 6/2005 Soá löôïng theû phaùt haønh 20.800 59.600 159.600 660.000 607.000 Toång soá theû ñaõphaùt haønh 20.800 80.400 240.000 900.000 1.507.000 Toác ñoä taêng % 286% 267% 413% (Nguoàn: Baùo caùo Hoäi Theû Ngaân Haøng Vieät Nam)[11] Theû noäi ñòa xuaát hieän ñaàu tieân taïi Vieät Nam vaøo naêm 2001, ñi tieân phong trong vieäc phaùt haønh theû noäi ñòa laø Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu (ACB). Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuõng nhö tính phuø hôïp cuûa theû noäi ñòa ñoái vôùi thò tröôøng Vieät Nam, caùc NHTM ñaåy maïnh vieäc phaùt haønh theû noäi ñòa nhö VCB, ICB, Agribank, EAB, BIDV. Toång soá theû noäi ñòa do caùc ngaân haøng phaùt haønh ñaõ leân tôùi hôn 1, 5 trieäu theû - 23 - taêng gaáp 6 laàn so vôùi naêm 2003 trong ñoù chuû yeáu laø theû ghi nôï vaø theû ATM ( chieám 91.5%) cho thaáy loaïi theû naøy thöïc söï coù tieàm naêng phaùt trieån vaø laø moät yeáu toá khoâng theå thieáu cuûa thò tröôøng theû Vieät nam. Hieän nay theû tín duïng do duy nhaát ACB phaùt haønh vôùi soá löôïng raát ít. Qua ñoù cho thaáy taïi Vieät Nam theû ghi nôï coù söùc haáp daãn maïnh hôn theû tín duïng. Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi thoùi quen cuûa ña soá ngöôøi Vieät Nam laø chi tieâu trong khaû naêng, khoâng muoán mang coâng nôï. Ñoái töôïng söû duïng theû noäi ñòa chuû yeáu laø coâng nhaân vieân chöùc, ngöôøi lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi, lieân doanh, coâng ty lôùn… nhaän löông qua theû. Chuû theû taäp trung chuû yeáu taïi TpHCM vaø Haø Noäi. Thoâng qua hình thöùc chi löông qua theû, caùc ngaân haøng ñaõ ñaåy nhanh toác ñoä gia taêng soá löôïng chuû theû. neáu so vôùi tieàm naêng phaùt trieån theû thanh toaùn taïi Vieät Nam thì con soá 1.500.000 chuû theû laø coøn khieâm toán. Ñaây laø cô hoäi cuõng laø thaùch thöùc cuûa caùc NHTM Vieät Nam. Tình hình sử dụng thẻ 2001-2004(tỷ đồng) 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 1 2 3 4 Tình hình sử dụng thẻ 2001- 2004(tỷ đồng) Hình 1.3. Bieåu ñoà doanh soá söû duïng theû noäi ñòa do caùc NHTM phaùt haønh Toång doanh soá söû duïng theû noäi ñòa naêm 2004 hôn 10.000 tyû ñoàng trong ñoù VCB daãn ñaàu vôùi möùc doanh soá gaàn 8.000 tyû ñoàng (chieám 77%), keá tieáp laø EAB vôùi möùc doanh soá 1.680 tyû ñoàng (chieám 16%), VBARD khoaûng 500 tyû ñoàng( chieám 4,5%) vaø BIDV khoaûng 400 tyû ñoàng(chieám 3,5%)…. Nhö vaäy doanh soá söû duïng theû taêng leân raát nhanh so vôùi caùc naêm tröôùc (hình 1.3). Toác ñoä taêng tröôûng cuûa naêm 2003 so vôùi naêm 2002 laø 362,7% vaø cuûa naêm 2004 so vôùi 2003 laø 270,2%. Tuy nhieân veà toác ñoä taêng doanh soá chöa töông xöùng vôùi toác ñoä taêng soá löôïng phaùt haønh. Ñieàu naøy noùi leân chaát löôïng phaùt trieån chöa beàn vöõng, caùc ngaân haøng phaùt haønh theû nhieàu nhöng doanh soá giao dòch khoâng taêng töông öùng. Neáu so vôùi toác ñoä taêng veà soá löôïng phaùt haønh theû (naêm 2003 taêng 298,5% so vôùi naêm 2002, naêm 2004 taêng 375%). Naêm 2004 toác ñoä taêng veà soá löôïng phaùt haønh cao hôn naêm 2003 nhöng toác ñoä taêng doanh soá laïi giaûm. Roõ raøng doanh soá söû duïng theû chöa taêng töông xöùng vôùi quy moâ phaùt trieån veà soá löôïng. Caùc ngaân haøng ñang taäp trung vaøo (Nguoàn: Hoäi Theû Ngaân Haøng Vieät Nam)[11] - 24 - vieäc chieám lónh thò tröôøng hôn laø khuyeán khích khaùch haøng söû duïng dòch vuï. Doanh soá söû duïng theû noäi ñòa ñaõ gia taêng leân qua caùc naêm. Nhöng ñieàu ñaùng quan taâm laø cho ñeán nay khaùch haøng söû duïng theû chuû yeáu laø ñeå ruùt tieàn maët töø caùc chi nhaùnh ngaân haøng hoaëc töø maùy ATM . Tyû leä naøy chieám ñeán treân 90% toång phaùt sinh nôï trong khi doanh soá thanh toaùn haøng hoùa dòch vuï taïi caùc ÑVCNT hoaëc chuyeån khoaûn töø theû raát ít (nhoû hôn 10% soá phaùt sinh nôï). Ñieàu naøy chöa ñaùp öùng mong muoán cuûa caùc ngaân haøng vaø caùc nhaø laøm chính saùch laø taïo ra caùc phöông tieän thanh toaùn hieän ñaïi khoâng duøng tieàn maët mang laïi söï thuaän tieän cho khaùch haøng, giaûm söû duïng tieàn maët trong löu thoâng. 1.2.2.2.2. Tình hình phaùt trieån maïng löôùi chaáp nhaän theû Veà ñôn vò chaáp nhaän theû (ÑVCNT) Hieän nay vieäc phaùt trieån caùc ñôn vò chaáp nhaän theû laø vaán ñeà khoù khaên nhaát ñoái vôùi hoaït ñoäng theû treân thò tröôøng Vieät Nam. Caùc ñôn vò chaáp nhaän theû chuû yeáu taäp trung vaøo caùc ngaønh kinh doanh khaùch saïn, nhaø haøng cao caáp, giaûi trí, ñoà löu nieäm, phoøng tranh… taïi caùc thaønh phoá lôùn, thaønh phoá du lòch. Trong khi ñoù nhaän thöùc ñöôïc nguoàn thu töø hoaït ñoäng thanh toaùn theû ñoái vôùi khaùch quoác teá, caùc ngaân haøng taäp trung vaøo maûng thanh toaùn, taêng cöôøng môû roäng maïng löôùi ñôn vò chaáp nhaän theû . Ñieàu naøy ñaõ daãn ñeán söï choàng cheùo moät ñôn vò söû duïng laøm ñaïi lyù cho nhieàu ngaân haøng daãn ñeá söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh giöõa caùc ngaân haøng. Tuy nhieân vieäc hoaït ñoäng phaùt haønh theû taêng tröôûng maïnh seõ coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán hoaït ñoäng chaáp nhaän theû, taïo cô sôû cho vieäc môû roäng maïng löôùi chaáp nhaän theû vaø môû roâng loaïi hình phuïc vuï cuûa caùc ñôn vò chaáp nhaän theû trong töông lai. Baûng 1.6: Soá löôïng ÑVCNT taïi Vieät Nam qua caùc naêm NAÊM SOÁ LÖÔÏNG ÑVCNT (thôøi ñieåm cuoái naêm) Toác ñoä gia taêng (%) 1999 4.300 2000 5.000 16,2 2001 6.700 34 2002 8.200 22,3 2003 9.000 9,75 2004 10.000 11,1 (Nguoàn: Baùo caùo Hoäi Theû Ngaân Haøng Vieät Nam 2004)[11] Tính ñeán cuoái naêm 2004, caû nöôùc coù khoaûng gaàn 10.000 ÑVCNT, caûi thieän ñaùng keå so vôùi nhöõng naêm tröôùc. Tuy nhieân, ñoái vôùi soá löôïng chuû theû treân 1,5 trieäu ngöôøi thì - 25 - soá löôïng vaø tình hình phaân boå ÑVCNT nhö vaäy laø coøn quaù ít vaø moûng, chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu söû duïng theû cuûa ngöôøi Vieät Nam. Phaïm vi söû duïng theû thanh toaùn taïi Vieät Nam coøn heïp, chæ söû duïng trong phaïm vi moät ngaân haøng phaùt haønh theû. Caùc ngaân haøng thöïc hieän dòch vuï theû thanh toaùn chöa keát noái maïng ñöôïc vôùi nhau neân khoâng theå laøm ñaïi lyù thanh toaùn cho nhau. Ñaây cuõng laø nguyeân nhaân chuû yeáu laøm haïn cheá khaû naêng thu huùt khaùch haøng söû duïng theû thanh toaùn trong thôøi gian qua. Tuy nhieân, cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa theû noäi ñòa trong thôøi gian qua, soá löôïng chuû theû trong nöôùc taêng nhanh daãn ñeán nhu caàu söû duïng theû taïi caùc ÑVCNT coù xu höôùng taêng leân. Caùc ngaân haøng phaùt haønh theû luoân ñaàu tö, ñoåi môùi, naâng caáp chaát löôïng ñöôøng truyeàn, toác ñoä xöû lyù. Ñieàu naøy seõ khieán cho caùc ñôn vò cung öùng haøng hoùa, dòch vuï trong moïi loaïi hình phuïc vuï ñôøi soáng nhaân daân seõ nhaän thaáy lôïi ích cuûa vieäc chaáp nhaän thanh toaùn theû trong vieäc caïnh tranh thu huùt khaùch haøng. Khi ñoù vieäc phaùt trieån maïng löôùi ÑVCNT cuûa caùc ngaân haøng seõ trôû neân deã daøng vaø hieäu quaû hôn. Veà heä thoáng maùy giao dòch töï ñoäng ATM Baûng 1.7: Soá löôïng ATM taïi Vieät Nam NAÊM SOÁ LÖÔÏNG ATM (cuoái moãi naêm) Toác ñoä gia taêng ( %) Soá löôïng chuû theû ATM/1000 chuû theû 2000 5 2001 50 1000 20.800 2,4 2002 111 222 80.400 1,38 2003 301 271 240.000 1,25 2004 600 199 900.000 0,67 6/2005 1.000 1.507.000 0,66 (Nguoàn: Baùo caùo Hoäi Theû Ngaân Haøng Vieät Nam)[11] Cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa theû noäi ñòa, caùc NHTM ñaõ ñaåy maïnh trieån khai heä thoáng giao dòch töï ñoäng ATM. Thoâng qua vieäc trieån khai giao dòch töï ñoäng qua ATM phaàn naøo theå hieän ñöôïc söï ñoåi môùi coâng ngheä cuûa caùc NHTM Vieät Nam. Trong giai ñoaïn ñaàu vieäc trieån khai maùy giao dòch töï ñoäng ATM vôùi nhöõng tính naêng thuaän tieän cho khaùch haøng laø moät yeáu toá buø ñaép söï thieáu vaéng caùc ÑVCNT phuïc vuï chuû theû noäi ñòa. Thoâng qua caùc ATM, khaùch haøng coù theå giao dòch vôùi ngaân haøng caû ngoaøi giôø haønh chính, ngaøy nghæ vaø ngaøy leã. Vieäc trieån khai maùy giao dòch töï - 26 - ñoäng ATM ñaõ giuùp caùc NHTM naâng cao ñöôïc khaû naêng phuïc vuï cuûa mình caû veà thôøi gian, khoâng gian vaø soá löôïng khaùch haøng. Ñeå ñaåy maïnh hoaït doäng phaùt haønh theû noäi ñòa, caùc ngaân haøng ñaõ môû roäng vieäc ñaàu tö phaùt trieâûn maïng löôùi ATM taïo söï thuaän tieän cho khaùch haøng duøng theû. Tính ñeán cuoái thaùng 6/2005 ñaõ coù khoaûng 1.000 maùy ATM ñöôïc tr._.át (vieäc phaûi laøm tröôùc tieân) maø caû caùc vaán ñeà thoáng nhaát kyõ thuaät heä thoáng vaø ñaëc bieät laø vaán ñeà taøi chính, vaán ñeà maø ngaân haøng naøo cuõng quan taâm. Do ñaõ ñi tröôùc vaø coù nhieàu khaùch haøng cuõng nhö maùy ATM, caùc ngaân haøng naøy thöôøng ñöôïc höôûng lôïi nhieàu hôn neân hoï caàn coù söï nhaân nhöôïng veà taøi chính ñoái vôùi caùc ngaân haøng ñi sau. 3.4.4. Coâng taùc Hoaïch ñònh nguoàn löïc: Caùc giaûi phaùp treân seõ hoã trôï töông quan vôùi nhau trong quaù trình thöïc thi chieán löôïc thoâng qua caùc chính saùch, chöông trình hoaït ñoäng…. Vì vaäy trong töøng giai ñoaïn vieäc phaân chia nguoàn löïc thöïc thi chieán löôïc phaûi tính toaùn ñoàng boä ñeå naâng cao hieäu quaû söû duïng voán, nhaân söï,… Ñeå ñaûm baûo söï thaønh coâng cuûa chieán löôïc, vieäc hoaïch ñònh vaø phaân boå nguoàn löïc laø raát quan troïng trong ñoù coâng taùc chuaån bò veà nguoàn taøi chính, nguoàn nhaân löïc laø quan troïng nhaát. 3.5. KIEÁN NGHÒ ÑOÁI VÔÙI NHAØ NÖÔÙC: 3.5.1. Hoaøn chænh moâi tröôøng phaùp lyù : Ñeå taïo ñöôïc moâi tröôøng caïnh tranh laønh maïnh vaø khai thaùc hieäu quaû tính öu vieät cuûa the,û caàn phaûi coù moät haønh lang phaùp luaät chaéc chaén cho hoaït ñoäng kinh doanh theû naøy. Nhaø nöôùc caàn boå sung theâm moät soá ñieàu, quy ñònh veà Ngaân haøng ñieän töû, ñaåy nhanh tieán ñoä thöïc hieän chöông trình keát noái söû duïng maïng thanh toaùn maùy ATM thoáng nhaát trong toaøn ngaønh. Quy ñònh cuï theå hôn quyeàn vaø nghóa vuï cuûa cô sôû chaáp nhaän theû nhaèm traùnh nhöõng vi phaïm do khoâng naém vöõng quy trình nghieäp vuï hay coá tình laøm sai. - 89 - Quy ñònh moät khung phí traàn hôïp lyù ñeå cho caùc Ngaân haøng döïa vaøo ñoù ñieàu chænh cho phuø hôïp vôùi tình hình Ngaân haøng cuûa mình vaø baûo veä lôïi ích cuûa chuû theû. Maët khaùc, cuõng caàn coù nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät lieân quan ñeán ñoái töôïng söû duïng theû nhö toäi laøm giaû theû, cöôùp theû, lôïi duïng theû quoác teá ñeå chuyeån tieàn baát hôïp phaùp laøm cô sôû phaùp lyù vöõng chaéc ñeå caùc Ngaân haøng maïnh daïng hoaït ñoäng kinh doanh theû vaø giaûi quyeát tranh chaáp khi xaûy ra. 3.5.2. Ñaàu tö naâng caáp cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cho heä thoáng maïng coâng ngheä thoâng tin . Ñeå phaùt trieån heä thoáng thanh toaùn qua ngaân haøng trong ñoù coù nghieäp vuï theû thanh toaùn, Nhaø nöôùc caàn ñaàu tö naâng caáp vaø phaùt trieån cho heä thoáng maïng vieãn thoâng Vieät Nam ñeå ñaùp öùng vôùi nhu caàu phaùt trieån nhanh choùng cuûa thò tröôøng. 3.5.3. Caùc bieän phaùp hoã trôï töø phía Ngaân Haøng Nhaø Nöôùc : Ñeå giuùp taêng tính caïnh tranh vôùi caùc loaïi theû do caùc Ngaân haøng trong nöôùc phaùt haønh so vôùi theû do caùc Ngaân haøng nöôùc ngoaøi hay chi nhaùnh Ngaân haøng nöôùc ngoaøi ôû Vieät Nam phaùt haønh, caàn coù theâm moät soá öu ñaõi nhaát ñònh ñoái vôùi NHTM Vieät Nam nhö öu ñaõi thueá, hoã trôï höôùng daãn caùc Ngaân haøng trong vieäc xaây döïng caùc cheá ñoä baùo caùo, haïch toaùn; giôùi thieäu vaø giuùp caùc Ngaân haøng thu thaäp theâm thoâng tin taøi lieäu cô baûn, chuyeân saâu veà nghieäp vuï theû. Maët khaùc, Nhaø nöôùc caàn löu yù ñeán taàm quan troïng cuûa vieäc ñaàu tö cho coâng ngheä phaùt haønh vaø thanh toaùn theû, vieäc phaùt haønh vaø thanh toaùn theû ñöôïc phaùt trieån vaø môû roäng seõ giaûm ñi raát lôùn vieäc löu haønh vaø söû duïng tieàn maët, tieát kieäm nhieàu chi phí vaø thôøi gian. Ñaàu tö haï taàng cô sôû öùng duïng coâng ngheä theû thanh toaùn laø döï aùn raát lôùn, ñieàu ñoù ñoøi hoûi NHNN tích cöïc ñaàu tö voán hoaëc cho NHTM vay voán ñaàu tö vôùi laõi suaát öu ñaõi, ñeà ra caùc bieän phaùp nhö mieãn thueá nhaäp khaåu maùy moùc thieát bò vaø nhaát laø phuï tuøng linh kieän caàn thieát ñeå söû duïng thay theá. Caùc ngaønh coù lieân quan nhö Boä Thöông Maïi, Haûi quan, Cuïc quaûn lyù xuaát nhaäp caûnh nhanh choùng cho chuyeân gia nöôùc ngoaøi sang ñaøo taïo hoaëc söûa chöõa, baûo trì heä thoáng khi coù söï coá. Ñoàng thôøi ñeå coù theå giaûi quyeát voán ñaàu tö, ngaønh Ngaân haøng neân tranh thuû voán quoác teá taøi trôï trong döï aùn hieän ñaïi hoaù ngaønh Ngaân haøng. Beân caïnh ñoù, NHNN neân quan taâm hôn ñeán hoaït ñoäng cuûa hieäp hoäi caùc Ngaân haøng thanh toaùn theû Vieät Nam. Trong thôøi gian tôùi caàn naâng cao vai troø cuûa hieäp hoäi ñeå taêng cöôøng söï hôïp taùc trao ñoåi giöõa caùc Ngaân haøng, phoái hôïp haønh ñoäng vì quyeàn lôïi chung cuûa caùc Ngaân haøng nhö thoûa thuaän veà phí thu cuûa khaùch haøng, toå chöùc caùc - 90 - cuoäc hoäi thaûo quoác teá, khu vöïc ñoàng thôøi ñeå hoaïch ñònh khai thaùc thò tröôøng vaø aùp duïng coâng ngheä hieän ñaïi treân theá giôùi vaø Vieät Nam vaø cuõng laø ñeå haïn cheá söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh giöõa caùc Ngaân haøng. Hieän nay caùch quaûn lyù phaùt haønh vaø thanh toaùn theû theo maïng rieâng cuûa mình phuø hôïp vôùi chöùc naêng hoaït ñoäng kinh doanh, kinh phí ñaàu tö thieát bò coâng ngheä cuûa Ngaân haøng. Nhöng trong töông lai ñeå môû roäng tính naêng cuûa theû thanh toaùn caàn phaûi xaây döïng moät heä thoáng trung taâm thanh toaùn theû giöõa caùc Ngaân haøng thaønh vieân trong nöôùc. Vieäc naøy ñoøi hoûi voán lôùn maø baûn thaân cuûa töøng Ngaân haøng thaønh vieân khoù coù theå thöïc hieän ñöôïc neân caàn coù söï hoã trôï töø phía NHNN. Neáu thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy seõ giaûm söï phöùc taïp veà hình thöùc thanh toaùn caùc giao dòch noäi boä trong nöôùc, taêng toác ñoä thanh toaùn vaø seõ thoáng nhaát giao dòch theû Vieät Nam chæ söû duïng ñoàng Vieät Nam… qua trung taâm naøy thaønh vieân seõ coù moái quan heä chaët cheõ hôn trong caùc lónh vöïc. Ngaân haøng caàn coù chính saùch phoái hôïp ñoàng boä söï tham gia cuûa caùc ban ngaønh, cô quan trong vieäc chaáp nhaän thanh toaùn baèng phöông tieän khoâng duøng tieàn maët. Vieäc quy ñònh caùc doanh nghieäp chi traû löông thoâng qua heä thoáng Ngaân haøng laø yeáu toá ñaàu vaøo quan troïng ñoái vôùi loaïi hình thanh toaùn theû tín duïng ñoàng thôøi cuõng taïo ñieàu kieän cho Nhaø nöôùc thu vaø quaûn lyù caùc khoaûn thueá thu nhaäp. Keát luaän chöông 3 Vôùi mong muoán goùp phaàn cho söï phaùt trieån Theû Ñoâng AÙ noùi rieâng vaø ngaønh theû ngaân haøng Vieät Nam noùi chung, tieáp tuïc phaùt trieån moät caùch beàn vöõng vaø hieäu quaû; caên cöù vaøo ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá Vieät Nam vaø ngaønh Ngaân haøng cuõng nhö chieán löôïc cuûa Ngaân haøng Ñoâng AÙ trong giai ñoaïn 2006-2010; caên cöù vaøo nhieäm vuï chieán löôïc cuûa theû Ñoâng AÙ cuõng nhö tình hình vaø xu höôùng thò tröôøng theû, thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh theû Ñoâng A Ùtrong thôøi gian qua, chuùng toâi ñaõ xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån theû Ñoâng AÙ giai ñoaïn 2006-2010 bao goàm caùc chieán löôïc vaø caùc nhoùm giaûi phaùp thöïc hieän nhö sau: Chieán löôïc thaâm nhaäp vaø phaùt trieån thò tröôøng. Giaûi phaùp thöïc hieän bao goàm: - Taêng cöôøng coâng taùc Marketing. - 91 - - Môû roäng maïng löôùi, nhaát laø maïng löôùi lieân keát VNBC - Hoaøn thieän vaø naâng cao chaát löôïng dòch vuï - Ñaøo taïo, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. - Phoøng ngöøa vaø quaûn trò ruûi ro Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm. Giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc bao goàm: - Trieån khai nhieàu saûn phaåm dòch vuï môùi. - Ñaàu tö phaùt trieån heä thoáng ATM vaø coâng ngheä theû, phaùt trieån theâm keânh giao dòch hieän ñaïi. - Thöôøng xuyeân hoaøn thieän saûn phaåm, dòch vuï. - Phaùt haønh theû quoác teá - Chaáp nhaän thanh toaùn qua maïng Chieán löôïc keát hôïp trong ngaønh vaø ngoaøi ngaønh vôùi caùc giaûi phaùp nhö sau: -Phaùt trieån theû lieân keát -Lieân keát vôùi caùc ngaân haøng phaùt haønh vaø thanh toaùn theû khaùc Caùc giaûi phaùp treân seõ hoã trôï töông quan vôùi nhau trong quaù trình thöïc thi chieán löôïc. Ñeå hoã trôï cho vieäc thöïc thi chieán löôïc, chuùng toâi cuõng ñaõ ñaët ra moät kieán nghò veà maët phaùp lyù vaø moät soá kieán nghò ñeå NHNN hoã trôï nhaèm taïo thuaän lôïi hôn cho vieâc phaùt trieån hoaït ñoäng theû. Vôùi xu höôùng phaùt trieån hieän nay theû Ñoâng AÙ noùi rieâng vaø theû ngaân haøng Vieät Nam noùi chung nhaát ñònh seõ thaønh coâng, goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån neàn kinh teá Vieät Nam. - 92 - KEÁT LUAÄN Theû thanh toaùn ñaõ vaø ñang laø moät trong nhöõng phöông tieän thanh toaùn hieän ñaïi ñang ñöôïc löu haønh treân caû theá giôùi. Hieän nay phöông tieän thanh toaùn naøy ñang ñöôïc caûi tieán hoaøn thieän hôn nöõa nhôø vaøo öùng duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät, ñaëc bieät laø ngaønh coâng ngheä ñieän töû vaø ngaønh coâng ngheä thoâng tin. Maët khaùc, thò tröôøng theû thanh toaùn ngaân haøng ôû Vieät Nam laø thò tröôøng ñaày tieàm naêng trong töông lai gaàn vaø ñang ñöôïc caùc Ngaân haøng quan taâm khai thaùc. Tröôùc thöïc teá ñoù, Ngaân haøng Ñoâng AÙ ñaõ chuû ñoäng tham gia vaøo thò tröôøng theû, phaùt haønh theû thanh toaùn roài theû ña naêng, ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa khaùch haøng, ñoàng thôøi môû ra nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho ngöôøi daân Vieät Nam coù cô hoäi tieáp caän vôùi nhöõng phöông thöùc thanh toaùn vaên minh hieän ñaïi. Quaù trình phaùt haønh theû böôùc ñaàu coøn nhieàu khoù khaên nhöng Ngaân haøng ñaõ daàn daàn khaéc phuïc vaø höùa heïn trieån voïng phaùt trieån maïnh trong töông lai. Tuy nhieân, ñeå coù theå phaùt trieån maïnh meõ vaø beàn vöõng trong giai ñoaïn Vieät Nam hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi, Ngaân haøng Ñoâng AÙ seõ phaûi thieát laäp vaø thöïc thi chieán löôïc phaùt trieån nhaèm phaùt huy ñieåm maïnh, khaéc phuïc ñieåm yeáu ñeå taän duïng cô hoäi vaø neù traùnh caùc nguy cô ñe doaï töø moâi tröôøng kinh doanh döïa vaøo ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh noùi chung vaø cuûa ngaân haøng Ñoâng AÙ noùi rieâng. Chieán löôïc naøy keát hôïp giöõa vieäc thaâm nhaäp saâu vaøo thò tröôøng ñang naém giöõ vôùi phaùt trieån maïnh meõ caùc thò tröôøng môùi; vöøa hoaøn thieän caùc saûn phaåm ñaõ coù vöøa phaùt trieån theâm caùc saûn phaåm môùi ñaùp öùng nhu caàu khaùch haøng; ñoàng thôøi taêng cöôøng keát hôïp caû trong vaø ngoaøi ngaønh ñeå phaùt trieån. Vôùi nhöõng coá gaéng ñoù, Ngaân haøng Ñoâng AÙ seõ goùp phaàn ñöa vieäc söû duïng theû thanh toaùn ñi vaøo taäp quaùn, taïo thoùi quen chi traû baèng theû thanh toaùn trong xaõ hoäi hieän ñaïi, ñoùng goùp moät phaàn vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi coâng ngheä Ngaân haøng, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, ñöa ñaát nöôùc hoaø nhaäp vaøo söï phaùt trieån cuûa theá giôùi. DÕE - 93 - TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn, (2003), Tín duïng - Ngaân haøng, NXB Thoáng Keâ. 2. Fred R. David, (2000), Khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc – Concepts of Strategic Management, NXB Thoáng keâ. 3. Nguyeãn Taán Phöôùc,(2000),Quaûn trò chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh”, NXB Ñoàng Nai. 4. GS.TS Voõ Thò Thanh Thu,(2005), Quan heä kinh teá quoác teá, NXB Thoáng keâ 5. PGS.TS Leâ Vaên Teà, Thaïc só Tröông Thò Hoàng, (2000), Theû thanh toaùn quoác teá vaø vieäc öùng duïng theû thanh toaùn taïi Vieät Nam, NXB Treû. 6. GS. TS. Leâ Vaên Tö,(2005), Nghieäp vuï Ngaân haøng Thöông Maïi, NXB Taøi chính. 7. TS Nguyeãn Ñöùc Trí, (2005), Chuyeân ñeà veà Thöông Maïi Ñieän Töû, Khoa Ngoaïi thöông ÑH Kinh Teá TPHCM 8. Hieäp ñònh thöông maïi Vieät Myõ, Baûn dòch cuûa Boä Thöông Maïi 9. Quy cheá phaùt haønh, söû duïng vaø thanh toaùn theû Ngaân haøng trong heä thoáng Ngaân haøng Vieät Nam (Ban haønh ngaøy 19/10/1999 theo Quyeát ñònh soá 371/1999 QÑ-NHNN Vieät Nam cuûa Thoáng Ñoác NHNN). 10. Baùo caùo thöôøng nieân naêm 2003, 2004 cuûa Ngaân haøng TMCP Ñoâng AÙ. 11. Baùo caùo thöôøng nieân cuûa Hieäp Hoäi Theû Vieät Nam naêm 2003, 2004. 12. TS. Leâ Huøng, Ñaïi hoïc Ngaân haøng, (5/2005), “Thöïc traïng, giaûi phaùp phaùt trieån thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng”. 13. Traàn Haûi, (08/8/2005), ”ATM cuoäc ñua cuûa caùc ñaïi gia”. 14. Thaïc só Nguyeãn Tieán Duõng, “Giaûi phaùp phaùt trieån thò tröôøng theû Vieät Nam”, Luaän vaên 2004 - Ñaïi hoïc Kinh teá TPHCM. - 94 - 15. Thaïc só Quaùch Vyõ Vinh “Giaûi phaùp thuùc ñaåy hieäu quaû hoaït ñoäng Marketing cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi taïi TPHCM”, Luaän vaên 2004- Cao hoïc Vieät Bæ. 16. Traàn Minh Khoa,“Hoaït ñoäng thanh toaùn vaø phaùt haønh theû tín duïng VISA/MASTERCARD taïi EXIMBANK, caùc giaûi phaùp thuùc ñaåy phaùt trieån”, Luaän vaên 2003 Ñaïi hoïc Kinh teá TPHCM. 17. John L. Thompson, University of Huddersfield Queensgate UK, “ Strategic Management”, Chapman & Hall, page 15-17. 18. Michael Porter (1990), The competitive Advantage of Nations, London – Macmillan. 19. Richard L. Hartung, AsiaPay Solution 9/2004, “ Fundamentals of the Cards & Payments Business” . 20. Van De Vyver, “ E- Banking”,ATTF Luxembourg (2/2004) 21. Baûn tin Ngaân haøng Ñoâng AÙ caùc thaùng trong naêm 2004 vaø 2005 22. Taïp chí Ngaân haøng naêm 2004,2005. 23. Taïp chí Tin hoïc Ngaân haøng. 24. www.sbv.com.vn 25. www.eab.com.vn 26. www.vcb.com.vn 27. www.acb.com.vn 28. www.visacard.com 29. www.mastercard.com 30. www.vnn.vn/kinhte 31. Hoàng Phuùc,” 55 ngöôøi Vieät Nam môùi coù 1 theû thanh toaùn”,TTXVN , VietNam Net 14/7/2005. 32. Toång cuïc thoáng keâ 2004, Keát quaû khaûo saùt tình hình thu nhaäp- chi tieâu 2003-2004. - 95 - 33.THNH,(12/9/2005),”Cuoäc chieán ñöông ñaàu vôùi theû giaû &gian laän trong theû thanh toaùn”. 34 Traàn Kieân,(2005),”Loän xoän theû ghi nôï”,.Baùo Ñaàu tö 04/7/2005 35.Thanh Nghi, “Hieän ñaïi hoùa Coâng ngheä ngaân haøng : Cuoäc ñua ñaõ baét ñaàu”, Saøi Goøn Giaûi Phoùng 02/8/2005. 36.Thuyû Trang, Traàn Kieân,”Cô hoäi töø theû thanh toaùn”,Thôøi baùo Kinh Teá Vieät Nam 11/7/2005 trang Tieàn vaø Haøng. 37.Anh Minh, “ Theû, bao giôø chip thay töø”, Saøi goøn Tieáp thò 30/6/2005. 38.Hoàng Phuùc,”Coâng ngheä ngaân haøng: Thò tröôøng lôùn ñang heù cöûa”, VietNamNet 31/5/2005. 39.Ñoã Vaên Höõu,” ÖÙng duïng coâng ngheä theû thanh toaùn: vaãn môùi chæ duøng ñeå ruùt tieàn maët”, Thôøi baùo Taøi chính 27/4/2005. 40.Thanh Loan, “ Löïa choïn chieán löôïc hoäi nhaäp Ngaân haøng”,Saøi Goøn Giaûi Phoùng 23/8/2005 41.T.L, Vieät Hoaøi, Thuyû Trang, “ Ngaên chaën gian laän theû thanh toaùn ñieän töû”,Thôøi baùo Taøi chính 01/8/2005. 42.Ñaëng Thaønh, “ Vaán ñeà hieän nay: Keát noái-giaûi phaùp phaùt trieån dòch vuï theû “, www.sbv.com.vn 30/7/2005. 43.T.TU.,” Theû ATM ña naêng coù söû duïng ñöôïc ôû nöôùc ngoaøi”, TuoiTre online 08/10/2005. … - 96 - PHUÏ LUÏC Phuï luïc 1 CÔ SÔÛ PHAÙP LYÙ CUÛA VIEÄC PHAÙT HAØNH, SÖÛ DUÏNG VAØ THANH TOAÙN THEÛ TAÏI VIEÄT NAM Nhaø nöôùc ñaõ ban haønh caùc vaên baûn phaùp luaät ñaûm baûo cho caùc hoaït ñoäng thanh toaùn theû hôïp phaùp taïi Vieät Nam, bao goàm: - Ñieàu 66 Luaät Caùc Toå Chöùc Tín Duïng coù hieäu löïc ngaøy 01/10/1998 quy ñònh caùc toå chöùc tín duïng laø ngaân haøng ñöôïc thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn sau ñaây: ▪ Cung öùng caùc phöông tieän thanh toaùn. ▪ Thöïc hieän dòch vuï thanh toaùn trong nöôùc cho khaùch haøng. ▪ Thöïc hieän dòch vuï thanh toaùn quoác teá khi ñöôïc ngaân haøng nhaø nöôùc cho pheùp. ▪ Thöïc hieän caùc dòch vuï thu hoä vaø chi hoä. ▪ Thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn khaùc do NHNN quy ñònh. - Nghò ñònh 64/2001/NÑ-CP ngaøy 20/09/2001 veà hoaït ñoäng thanh toaùn qua caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn. - Quyeát ñònh 44/2002/QÑ-TTg ngaøy 21/03/2002 cuûa Thuû Töôùng Chính Phuû veà vieäc söû duïng chöùng töø ñieän töû keá toaùn ñeå haïch toaùn vaø thanh toaùn voán cuûa caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn. Theo ñoù, thöøa nhaän chöùng töø ñieän töû laø chöùng töø keá toaùn ñöôïc theå hieän döôùi daïng döõ lieäu ñieän töû ñaõ ñöôïc maõ hoùa maø khoâng coù söï thay ñoåi trong quaù trình truyeàn qua maïng maùy tính hoaëc treân vaät mang tin nhö baêng töø, ñóa töø, caùc loaïi theû thanh toaùn. - Quyeát ñònh 371/1999/QÑ-NHNN ngaøy 19/10/1999 cuûa thoáng ñoác NHNN veà vieäc ban haønh quy cheá phaùt haønh, söû duïng vaø thanh toaùn theû ngaân haøng. - Quyeát ñònh 376/2003/QÑ-NHNN ngaøy 22/04/2003 cuûa thoáng ñoác NHNN veà vieäc ban haønh quy ñònh veà vieäc quaûn lyù, löu tröõ chöùng töø ñieän töû ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå haïch toaùn vaø thanh toaùn voán cuûa caùc toå chöùc cung öùng dòch vuï thanh toaùn. Nhö vaäy, ñeán nay heä thoáng phaùp luaät ñaõ coâng nhaän, cho pheùp phaùt haønh vaø thanh toaùn theû taïi thò tröôøng Vieät Nam. Caùc NHTM coù cô sôû phaùp lyù ñeå phaùt trieån hoaït ñoäng giao dòch thanh toaùn ñieän töû, trong ñoù coù theû thanh toaùn. Tuy nhieân, nhöõng quy ñònh trong caùc vaên baûn phaùp luaät treân mang tính chaát chung chung, nhieàu yeáu toá - 97 - thuaän lôïi nhöng vaãn coøn nhieàu ñieàu baát caäp, chöa ñuoåi kòp vôùi söï thay ñoåi cuûa neàn kinh teá trong giai ñoaïn luoân ñoåi môùi theo cô cheá thò tröôøng vaø xu höôùng hoäi nhaäp. Vieät Nam chöa coù Luaät thanh toaùn, chöa ban haønh caùc quy ñònh cuï theå ñoái vôùi hoaït ñoäng thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët nhö: ñieàu kieän, noäi dung, phaïm vi, ñoái töôïng, caùch thöùc vaän haønh, thanh toaùn, quaûn lyù giaùm saùt, phaùt hieän sai soùt, giaû maïo, xöû lyù vi phaïm baèng caû bieän phaùp kinh teá, haønh chính… Chuùng ta coøn thieáu nhieàu vaên baûn höôùng daãn vaø ñieàu chænh quy trình nghieäp vuï phaùt haønh, quaûn lyù ruûi ro cuõng nhö caùc hoaït ñoäng khaùc ñi keøm dòch vuï kinh doanh theû. Ñieàu naøy laøm cho quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa nhöõng ngöôøi tham gia khoâng ñöôïc ñaûm baûo chaéc chaén, aûnh höôûng ñeán loøng tin cuûa khaùch haøng vaø khaû naêng phaùt trieån theû thanh toaùn cuûa caùc ngaân haøng. Phuï luïc 4 PHIẾU KHẢO SÁT NHU CẦU SỬ DỤNG THẺ NGÂN HÀNG Thưa Quý Anh /Chị, Để phục vụ cho mục đích nghiên cứu khoa học, chúng tôi - học viên cao học Khoa Thương Mại- Du lịch trường Đại học Kinh Tế TPHCM, tổ chức thực hiện đề tài “Xây dựng chiến lược phát triển thẻ Đông Á 2006-2010”. Thực hiện đề tài này, chúng tôi tiến hành tìm hiểu nhu cầu và kỳ vọng của người sử dụng thẻ ngân hàng nhằm tìm giải pháp phục vụ khách hàng ngày một tốt hơn. Kính mong Quý Anh/Chị bớt chút thời gian để trả lời các câu hỏi của chúng tôi. Xin chân thành cám ơn sự giúp đỡ của Anh /Chị. Kính chúc Quý Anh/Chị An khang, Thành đạt và Hạnh phúc. Phần I: Các thông tin chung: 1.1.Họ v à tên(Anh chị có thể không ghi mục này) ………………………………………... Địa chỉ:………………………………………………………Tel:……………………… 1.2 Độ tuổi: 60 1.3 Giới tính: Nam Nữ 1.4 Nghề nghiệp, lĩnh vực hoạt động: Cán bộ, Viên chức Sản xuất Công nhân, thợ thủ công Kinh doanh Nhân viên văn phòng Dịch vụ Học sinh, sinh viên Nội trợ Tiểu thương Họat động nghệ thuật Ngành nghề khác:………………….................................. 1.5 Thu nhập cá nhân trung bình hàng tháng: Dưới 800.000 800.000-2.500.000 2.500.000 -5.000.000 Trên 5.000.000 - 98 - Phần 2. Nhu cầu và mong muốn của Quý Anh/Chị: 2.1 Anh/Chị đã từng sử dụng thẻ ngân hàng chưa? Đã sử dụng Đang sử dụng Chưa sử dụng 2.2. Nếu Anh/Chị đã sử dụng thẻ nhưng nay không sử dụng nữa, xin vui lòng cho biết lý do ngừng sử dụng thẻ: -………………………………………………………………………………….. -…………………………………………………………………………………… -…………………………………………………………………………………… 2.3. Nếu Anh/Chị chưa sử dụng thẻ xin vui lòng cho biết lý do: Không biết về thẻ ngân hàng Không tiện lợi Khác:………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………. 2.4 Anh/Chị đang sử dụng lọai thẻ của ngân hàng nào: Đông Á Vietcombank Á Châu Nông nghiệp và PTNT Techcombank Saigon Công thương Đầu tư phát triển Công thương Saigon Thương tín Eximbank Khác:………………………….. 2.5 Xin vui lòng cho biết vì sao Anh/Chị lựa chọn lọai thẻ đó: Phí dịch vụ vừa phải Thủ tục mở thẻ đơn giản Lãi suất cạnh tranh Vì nhiều bạn bè sử dụng thẻ này Ngân hàng có uy tín Lọai thẻ có nhiều tiện ích Thái độ phục vụ tốt NH có nhiều điểm chấp nhận thẻ Có nhiều máy ATM Do công ty yêu cầu lọai thẻ này Khác:……………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. 2.6 Xin vui lòng cho biết những nguồn thông tin nào giúp Anh/Chị biết về loại thẻ đang sử dụng: Báo chí Đài phát thanh Truyền hình Internet Người thân, bạn bè giới thiệu Công ty mở thẻ cho nhân viên Chương trình khuyến mãi/quảng bá Hội chợ/ quà tặng Khác:………………………………………………………………………….. 2.7 Xin Anh/Chị vui lòng cho biết các điểm hài lòng với loại thẻ đang sử dụng Phí mở thẻ không có Phí thường niên vừa phải/ không có Phí sử dụng dịch vụ hợp lý Có nhiều nơi chấp nhận thẻ để thanh tóan Có nhiều máy ATM Đa dạng dịch vụ, sản phẩm sử dụng qua thẻ Tiện lợi, an toàn Có thể nạp tiền vào tài khoản ngoài giờ làm việc(qua máy ATM) Có thể dùng thẻ trên máy ATM của ngân hàng liên kết Dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt Khác:……………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………... - 99 - 2.8 Xin vui lòng cho biết những điểm không hài lòng đối với thẻ đang sử dụng: Chi phí mở thẻ cao Ít máy ATM Phí thường niên cao Ít dịch vu tiện ích kèm theo Tốn chi phí khi rút tiền Máy ATM hay gặp sự cố Ít điểm chấp nhận thẻ Không an tòan Khác:…………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………… 2.9 Hiện tại Anh/Chị đang sử dụng các tiện ích nào của thẻ ngân hàng: Nhận lương qua thẻ Rút tiền từ ATM Rút tiền tại những điễm chấp nhận (máy POS) Nhận hoặc Chuyển tiền cho người khác Thanh toán tiền mua hàng hóa dịch vụ Thanh tóan hóa đơn tiền điện Thanh tóan hóa đơn tiền nước Thanh tóan hóa đơn tiền điện thọai, phí bảo hiểm………………….. Gửi tiền vào tài khoản thông qua máy ATM Mua thẻ điện thoại, thẻ internet qua máy ATM Dịch vụ Thấu chi (vay tiền qua thẻ) Tiện ích khác…………………………………………………………. 2.10 Trong việc giao dịch Anh/Chị thường gặp phải những khó khăn trục trặc gì? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 2.11 Theo Anh/Chị, khi có sản phẩm, dịch vụ mới Ngân hàng thông tin đến Quý khách bằng cách: Thông cáo báo chí Quảng cáo trên truyền hình Gửi thư Gửi email 2.12 Anh/Chị dự định sẽ sử dụng thêm các tiện ích sẵn có nào của thẻ ngân hàng: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 2.13 Anh/Chị mong muốn thẻ ngân hàng sẽ có thêm các tiên ích nào để sử dụng (xin liệt kê rõ từng tiện ích): ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2.14 Xin vui lòng đánh giá mức độ hài lòng đối với thẻ ngân hàng sau: (theo thang điểm: từ 0 đến 5 với điễm 5 là mức hài lòng cao nhất) Đông Á 0 1 2 3 4 5 Vietcombank 0 1 2 3 4 5 Techcombank 0 1 2 3 4 5 Đầu tư phát triển 0 1 2 3 4 5 Công thương 0 1 2 3 4 5 Á Châu ACB 0 1 2 3 4 5 Nông nghiệp và PTNT 0 1 2 3 4 5 Saigon Công thương 0 1 2 3 4 5 Saigon Thương tín 0 1 2 3 4 5 Eximbank 0 1 2 3 4 5 2.15 Anh/Chị có ý định đổi qua lọai thẻ khác không? Có Không - 100 - 2.16 Nếu Có, Anh/Chị dự định đổi sang lọai thẻ nào? Xin cho biết lý do: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 2.17 Anh/Chị có ý định sử dụng thêm lọai thẻ mới mà vẫn giữ loại thẻ đang sử dụng không? Có Không 2.18 Nếu Có, Xin vui lòng cho biết lý do: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………… ………………………………………………………………………………………………. 2.19 Anh/Chị có ý định ngưng sử dụng thẻ ngân hàng không? Có Không 2.20 Nếu Có, Xin vui lòng cho biết lý do: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2.21 Anh/Chị có ý định giới thiệu cho người khác sử dụng thẻ ngân hàng không? Có Không 2.22 Xin Anh/ Chị vui lòng cho biết lý do về việc sẽ giới thiệu cho người khác sử dụng thẻ ngân hàng: Vì thẻ có nhiều tiện ích Tiết kiệm thời gian giao dịch Vì thuận tiện cho việc giữ tiền Có thể giao dịch ngoài giờ Vì kiểm sóat và tiết kiệm được chi tiêu Vì dùng thẻ đang là xu hướng mới Lý do khác: …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 2.23 Xin Anh/ Chị vui lòng cho biết lý do về việc không giới thiệu cho người khác sử dụng thẻ ngân hàng: Vì phiền phức khi thanh toán Vì khó kiểm soát việc chi tiêu Vì không thuận tiện khi rút tiền Vì dịch vụ khách hàng không tốt Lý do khác………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. 2.24 Xin vui lòng đánh giá chất lượng các tiện ích và dịch vụ của thẻ ngân hàng (theo thang điểm từ 0 đến 5, với điểm 5 là mức hài lòng cao nhất) Rút tiền: 0 1 2 3 4 5 Gửi tiền 0 1 2 3 4 5 Chuyển khoản 0 1 2 3 4 5 Thanh toán hàng hóa dich vụ 0 1 2 3 4 5 Mua thẻ cào 0 1 2 3 4 5 Thanh tóan hóa đơn 0 1 2 3 4 5 Thấu chi 0 1 2 3 4 5 Dịch vụ chăm sóc khách hàng 0 1 2 3 4 5 Thái độ nhân viên ngân hàng 0 1 2 3 4 5 2.25 Nhìn chung lại Anh/ Chị cảm thấy việc sử dụng thẻ ngân hàng là : Tốt hơn Không tốt hơn - 101 - 2.26 Anh/Chị có mong đợi gì cho việc phát hành và sử dụng thẻ ngân hàng tại Việt nam. ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Ngày …….tháng...…năm 2005 Một lần nữa xin chân thành cám ơn sự hợp tác quý báu của Quý Anh chị Kính chúc Quý Anh chị Thành đạt - Hạnh phúc PHUÏ LUÏC 3 TÌNH HÌNH THÒ TRÖÔØNG THEÛ Ngaân haøng Ñieåm maïnh Ñieåm yeáu Ñònh höôùng VietComB ank -Thöông hieäu maïnh -Tieàm löïc taøi chính maïnh. - Maïng löôùi ATM roäng khaép (400 maùy), coù nhieàu chi nhaùnh, PGD -Phí thaáp( ngoaøi phí phaùt haønh 100.000ñ,ña soá caùc dòch vuï khaùc ñöôïc mieãn phí) -Coù theå thöïc hieän nhieàu giao dòch taïi ATM maø ngaân haøng khaùc khoâng coù nhö : thanh toaùn hoaù ñôn tieàn ñieän, ÑTDÑ Mobifone traû sau.. -Ñöùng ñaàu trong lieân minh 12 ngaân haøng phaùt haønh theû -Coù phaùt haønh theû quoác teá. -Maùy ATM chöa hieän ñaïi( chöa göûi tieàn qua ATM), moãi laàn chæ ruùt toái ña 35 tôø. - Do khaùch haøng ñoâng neân khaùch haøng phaûi chôø laâu. -Ñaàu tö ATM nhieàu tính naêng môùi cuûa NCR -Coùù theå nhaän tieàn göûi töø maùy ATM ACB-ViSA ElectronA CB E-Card -Ñieåm chaáp nhaän theû nhieàu -Thöông hieäu maïnh -Ñaõ coù dòch vuï mobibanking vaø dòch vuï Call 247 -Coù phaùt haønh theû quoác teá -Theû coù ít chöùc naêng(chæ thanh toaùn vaø ruùt tieàn), khoâng coù chöc naêng chuyeån khoaûn. -Phí söû duïng cao -Thoâng tin khoâng daäp noåi treân theû neân chæ thanh toaùn taïi ñieåm coù maùy POS -Khoâng coù heä thoáng maùy ATM -Khoâng giôùi haïn chi tieâu -Ñaõ tham gia lieân minh Banknet - 102 - cuûa theû phuï ñöôïc BIDV -Thöông hieäu maïnh -Coù tieàm löïc taøi chính maïnh -Coù nhieàu dòch vuï qua theû - Coù moái quan heä toát vôùi caùc doanh nghieäp, toå chöùc kinh teá. -Coù höôùng daãn söû duïng theû -Coù chính saùch khuyeán khích söû duïng theû cho caùc ñoái töôïng khaùch haøng khaùc nhau -Soá löôïng ATM nhieàu nhöng taäp trung chuû yeáu taïi Haø noäi vaø TPHCM - Ít tieän ích hôn theû Ñoâng AÙ. Khoâng coù tieän ích thaáu chi Incombank -Heä thoáng ATM töông ñoái roäng khaép caùc tænh thaønh -Coù nhieàu saûn phaåm theû cho phuïc vuï cho caùc ñoái töôïng khaùch haøng khaùc nhau -Cung caáp mieãn phí dòch vuï baûo hieåm cho chuû theû -Coù phaùt haønh theû quoác teá -Cho pheùp ruùt tieàn 10 trieäu/ngaøy, neáu ruùt nhieàu hôn phaûi chòu phí Agribank -Tieàm löïc taøi chính maïnh -Thöông hieäu maïnh -Coù chính saùch mieãn phí cho moät soá ñoái töôïng ñaëc bieät nhö sinh vieân.. -Heä thoáng maïng löôùi chi nhaùnh roäng khaép, vuøng saâu vuøng xa. -Heä thoáng ATM laép ñaët roäng -Theû coù ít tính naêng Ñaõ tham gia lieân minh Banknet Sacomban k -Hieän ñang mieãn phí thöôøng nieân naêm ñaàu tieân vaø mieãn phí môû theû -Thöông hieäu maïnh -Leä thuoäc coâng ngheä (lieân keát vôùi ANZ ñeå söû duïng heä thoáng theû), chi phí baûo trì toán keùm -Ít ñieåm ñaët ATM vaø chaáp nhaän theû Ñaõ tham gia lieân minh BankNet Eximbank -Coù nhieàu saûn phaåm theû vôùi caùc ñoái töôïng khaùch haøng khaùc nhau -Ñaõ tham gia lieân minh vôùi VCB neân taän duïng ñöôïc heä thoáng ATM roäng raõi cuûa VCB -Coù phaùt haønh theû quoác teá. -Theû coøn ít tính naêng -Seõ ñaàu tö ATM môùi coù nhieàu chöùc naêng môùi cuûa NCR SaigonBan k -Bieåu phí hieän taïi gioáng theû Ñoâng AÙ, caùc chöùc naêng khaùc gaàn gioáng nhau. -Coù chöông trình mieãn phí thöôøng -Soá löôïng ATM ñaàu tö coøn haïn cheá -Ñaõ tham gia lieân minh Banknet -Seõ trang bò ñaày ñuû - 103 - nieân naêm ñaàu cho khaùch haøng môû theû -Laõi suaát 0,25% -Ñaõ tham gia lieân keát vôùi ngaân haøng Ñoâng AÙ neân taän duïng ñöôïc heä thoáng ATM cuûa Ñoâng AÙ vì vaäy môùi tham gia thò tröôøng nhöng soá phaùt haønh ñaõ leân tôùi 45.000 theû. caùc tính naêng nhö theû Ñoâng AÙ Techcomb ank -Coù theå phaùt haønh theû nhanh (3giôø) -Coù tieän ích thaáu chi -Coù nhieàu saûn phaåm theû cho nhieàu ñoái töôïng kaùhch haøng khaùc nhau. -Ñaõ coù dòch vuï hombanking -Ñaõ tham gia lieân minh VCB neân taän duïng ñöôïc heä thoáng ATM cuûa VCB -Khoâng coù nhieàu tieän ích treân theû. Seõ phaùt haønh theû quoác teá ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

LA1752.pdf