Xây dựng chiến lược cạnh tranh ngành gốm mỹ nghệ Vĩnh Long

1 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. YÙ nghóa cuûa ñeà taøi Ñöôïc thieân nhieân öu ñaõi veà ñaát, Vónh Long ñaõ taïo theâm cho mình moät lôïi theá xuaát khaåu beân caïnh caùc maët haøng coù lôïi theá xuaát khaåu khaùc: gaïo, thuûy saûn, traùi caây, naám rôm. Ñaát, nguoàn nguyeân lieäu quyù giaù, ñaõ taïo cho Vónh Long nhöõng saûn phaåm goám coù maøu hoàng töôi ñaëc tröng ñöôïc thò tröôøng nöôùc ngoaøi öa chuoäng, goùp phaàn naâng cao kim ngaïch xuaát khaåu cho tænh. Trong nhieàu naêm qua, ngaønh goám Vónh Long ñöôïc ñaùnh giaù laø ngaønh thu huùt nhieâu lao ñoäng, goùp phaàn giaûi quyeát toát vieäc laøm cho noâng thoân. Ngoaøi ra, söï phaùt trieån cuûa ngaønh naøy cuõng laø nhaân toá cô baûn laøm chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng thoân vaø thaønh thò cuûa Vónh Long. Tuy coù vai troø quan troïng nhö treân, nhöng ngaønh goám Vónh Long vaãn chöa phaùt huy toát tieàm naêng töï nhieân, lôïi theá cuûa mình do nhieàu nguyeân nhaân, nhöng trong ñoù coù nguyeân nhaân laø caùc doanh nghieäp trong ngaønh goám chöa coù chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp. Vì vaäy, ñeà taøi naày nhaèm phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám ñeå tìm ra nguyeân nhaân vaø ñeà xuaát moät chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp, giuùp ngaønh goám Vónh Long phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng, ñoùng goùp xöùng taàm vaøo vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa ñòa phöông. 2. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi Ñeà taøi “Xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long” nhaèm ñaùp öùng caùc muïc tieâu sau ñaây : ƒ Ñaùnh giaù thöïc traïng caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long nhaèm tìm ra nguyeân nhaân laøm trì treä söï phaùt trieån ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long. 2 ƒ Ñeà xuaát noäi dung chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp cuûa ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long vaø caùc giaûi phaùp thöïc hieän coù hieäu quaû chieán löôïc ñoù. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Ñoái töôïng nghieân cöùu: Caùc doanh nghieäp ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long Phaïm vi nghieân cöùu : • Phaïm vi khoâng gian : Ngaønh goám Vónh Long taäp trung chuû yeáu ôû hai Huyeän Long Hoà vaø huyeän Mang Thít. Do ñoù, phaïm vi khoâng nghieân cöùu giôùi haïn trong caùc doanh nghieäp goám ôû hai huyeän Long Hoà vaø Mang Thít cuûa tænh Vónh Long. • Phaïm vi thôøi gian : Khaûo saùt thöïc traïng: 1996-2005, trong ñoù: - Taøi lieäu thoáng keâ chuû yeáu laáy töø 1996 ñeán heát naêm 2004 - Thôøi gian phoûng vaán caùc chuyeân gia, chuû doanh nghieäp: töø ñaàu thaùng 7 ñeán giöõa thaùng 8/2005 Ñeà xuaát chieán löôïc, giaûi phaùp : 2006-2015 • Phaïm vi noäi dung : Noäi dung cuûa chieán löôïc caïnh tranh ngaønh bao truøm nhöõng vaán ñeà lôùn vaø phöùc taïp. Ñeà taøi naày chæ giôùi haïn trong vieäc phaân tích, ñaùnh giaù : - Moâi tröôøng kinh doanh do chính quyeàn ñòa phöông taïo ra chi phoái ngaønh goám Vónh Long; - Taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo aûnh höôûng ñeán tính caïnh tranh cuûa saûn phaåm ngaønh goám; - Treân cô sôû ñoù, ñeà xuaát moät chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám phuø hôïp. 3 2. Phöông phaùp nghieân cöùu ñeà taøi 4.1 Phöông phaùp luaän trieát hoïc Maùc – Leânin: Vôùi noäi dung nghieân cöùu caùc vaán ñeà thuoäc phaïm vi cuûa moät ngaønh kinh teá, ñeà taøi laáy kinh teá chính trò vaø trieát hoïc Maùc – Leânin laøm cô sôû phöông phaùp luaän nghieân cöùu caùc vaán ñeà chieán löôïc caïnh tranh ngaønh. Phöông phaùp luaän trieát hoïc Maùc - Leânin yeâu caàu ñeå ñöa ra taàm nhìn chieán löôïc cho moät ngaønh theo ñònh höôùng laâu daøi ñoøi hoûi phaûi nghieân cöùu toaøn dieän, ñaày ñuû caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng kinh doanh beân ngoaøi cuõng nhö beân trong ngaønh ñeå nhaän ra xu theá taát yeáu cuûa ngaønh treân thò tröôøng. Phöông phaùp phaân tích, so saùnh löïc löôïng cuûa trieát hoïc Maùc – Leânin ñoøi hoûi ngöôøi hoaïch ñònh chieán löôïc phaûi caân nhaéc töông quan löïc löôïng giöõa caùc yeáu toá moâi tröôøng kinh doanh, caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø caùc doanh nghieäp trong ngaønh qua ñoù xaùc ñònh ñöôïc vò theá caïnh tranh cuûa ngaønh vaø ñeà xuaát chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp. 4.2 Phöông phaùp phaân tích thoáng keâ: Duøng phöông phaùp phaân tích thoáng keâ ñeå ñaùnh giaù caùc soá lieäu thoáng keâ laáy töø caùc nguoàn: • Nieân giaùm thoáng keâ tænh Vónh Long • Baùo caùo caùc naêm cuûa Sôû Coâng nghieäp vaø UBND tænh Vónh Long • Caùc hoäi thaûo veà ngaønh goám Vónh Long • Töø Baùo chí, Internet 4.3 Phöông phaùp phoûng vaán: Phoûng vaán vaø xin yù kieán caùc chuyeân gia kinh teá cuûa tænh Vónh Long vaø caùc chuyeân gia coù kinh nghieäm, caùc chuû cô sôû trong lónh vöïc saûn xuaát, xuaát khaåu goám myõ ngheä. 4 3. Tính môùi cuûa luaän vaên: Veà lyù luaän : Heä thoáng hoùa lyù luaän veà chieán löôïc caïnh tranh ngaønh, vaän duïng lyù luaän ñeåù giaûi thích nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán khaû naêng caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long vaø xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh cho ngaønh. Veà thöïc tieãn : Laø ñeà taøi môùi veà chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám, vì tröôùc nay chöa coù ñeà taøi naøo nghieâng veà vaán ñeà naøy taïi Vónh Long. Do ñoù, keát quaû nghieân cöùu seõ laø taøi lieäu tham khaûo cho caùc nhaø quaûn lyù, caùc doanh nghieäp cuûa Vónh Long vaän duïng, giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñang toàn taïi cho ngaønh goám tænh Vónh Long. 4. Keát caáu cuûa luaän vaên: Luaän vaên coù khoái löôïng 85 trang, 11 baûng, 4 phuï luïc vôùi keát caáu noäi dung goàm coù ba chöông, lôøi môû ñaàu vaø phaàn keát luaän. Chöông 1: Moät soá vaán ñeà lyù luaän veà chieán löôïc caïnh tranh Chöông 2: Thöïc traïng ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long Chöông 3: Chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long 5 CHÖÔNG 1 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC CAÏNH TRANH 1.1 Khaùi nieäm chieán löôïc caïnh tranh vaø lôïi theá caïnh tranh trong quan heä kinh teá quoác teá 1.1.1 Chieán löôïc caïnh tranh Theo Töø ñieån Thuaät ngöõ Kinh teá hoïc, “caïnh tranh – söï ñaáu tranh ñoái laäp giöõa caùc caù nhaân, taäp ñoaøn hay quoác gia. Caïnh tranh naûy sinh khi hai beân hay nhieàu beân coá gaéng giaønh laáy thöù maø khoâng phaûi ai cuõng coù theå giaønh ñöôïc” vaø “chieán löôïc caïnh tranh”, moät khía caïnh cuûa chieán löôïc thöông maïi bao goàm vieäc xí nghieäp phaùt trieån caùc chính saùch ñeå ñoái phoù vaø ñaùnh baïi caùc ñoái thuû cuûa mình trong vaán ñeà cung caáp moät saûn phaåm nhaát ñònh”. Chieán löôïc caïnh tranh ngaønh laø muïc tieâu vaø phöông höôùng phaùt trieån daøi haïn cuûa moät ngaønh coù tính tôùi tieàm naêng vaø caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng caïnh tranh. Khi noùi ñeán chieán löôïc caïnh tranh, thöôøng ñeà caäp ñeán ba vaán ñeà lôùn nhö sau: Cô sôû xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh, Xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh, vaø Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc caïnh tranh. Nhö vaäy, ñeå xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp hay moät ngaønh kinh teá, caàn phaûi xaùc ñònh ñöôïc nhöõng yeáu toá caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh vaø ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp hay ngaønh ñoù moät caùch saâu saùt. 1.1.2 Lôïi theá caïnh tranh trong moâi tröôøng kinh doanh quoác teá Lôïi theá caïnh tranh ñöôïc xem nhö laø nhöõng öu theá vöôït troäi rieâng coù nhaèm giuùp cho caùc quoác gia vaø caùc coâng ty vöôït qua ñoái thuû caïnh tranh vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu nhaát ñònh cuûa mình. Ñeå coù ñöôïc lôïi theá naøy, moät soá quoác gia coù theå döïa 6 vaøo nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân, nhôø khai thaùc caùc ñieàu kieän töï nhieân, khí haäu, ñòa hình, vò trí ñòa lyù, … vaø phaùt trieån nhöõng ngaønh coâng nghieäp töông öùng vôùi chuùng, taïo ra caùc saûn phaåm mang ñaäm neùt ñaëc tröng rieâng maø nhöõng nôi khaùc khoù coù theå theo kòp. Nhöõng ñieàu kieän naøy taïo ra lôïi theá tuyeät ñoái cho quoác gia. Tuy nhieân lôïi theá naøy cuõng mang tính höõu haïn, vaø khoâng phaûi quoác gia naøo cuõng coù theå coù ñöôïc vaø deã daøng khai thaùc chuùng. Treân thöïc teá, ngoaøi vieäc söû duïng vaø khai thaùc lôïi theá töï nhieân, moät lôïi theá tieàm naêng voâ haïn coù theå coù ñang naèm trong nhöõng noã löïc phaùt trieån kyõ thuaät vaø söï laønh ngheà. Trong ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi vaø xu theá phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät hieän nay, veà lyù thuyeát, lôïi theá naøy ñang môû ra caùc cô hoäi ngang nhau cho caùc quoác gia ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình, baát keå quy moâ, beà daøy hoaït ñoäng, vò trí ñòa lyù, …. Nhôø vaøo phaùt trieån kyõ thuaät vaø söï laønh ngheà, caùc nhaø saûn xuaát coù theå taïo ra caùc saûn phaåm coù tính khaùc bieät cao, chi phí giaûm. Do ñoù, caàn nhaán maïnh vaø laøm roõ hai khaùi nieäm veà lôïi theá: lôïi theá so saùnh tónh vaø lôïi theá so saùnh ñoäng. Lôïi theá so saùnh tónh laø lôïi theá ñöïa treân vieäc khai thaùc taøi nguyeân töï nhieân maø coù ñöôïc nhöõng saûn phaåm, haøng hoùa maø nôi khaùc khoâng coù ñöôïc, do ñoù maø daønh ñöôïc öu theá treân thò tröôøng. Tuy nhieân, ñaây laø loaïi lôïi theá tónh, töùc laø lôïi theá khoâng thay ñoåi do tính coù haïn cuûa taøi nguyeân töï nhieân. Chaúng haïn, ngaønh goám Vónh Long ñang coù lôïi theá naøy, vì trong caùc tænh ôû Ñoàng baèng soâng Cöûu Long khoâng coù nôi naøo coù nguoàn seùt coù chaát löôïng toát vaø tröõ löôïng lôùn ñeå laøm goám myõ ngheä nhö Vónh Long. Nhöõng lôïi theá naøy thöôøng khoâng vöõng chaéc maø chæ mang tính ngaén haïn vaø trung haïn, neáu caùc ñieàu kieän saûn xuaát hieän coù khoâng ñöôïc caûi taïo lieân tuïc vaø phaùt trieån ôû möùc ñoä cao hôn thì coù theå lôïi theá caï nh tranh cuûa haøng hoùa seõ giaûm xuoáng. Ngöôïc laïi, lôïi theá so saùnh ñoäng laø lôïi theá khoâng do taøi nguyeân töï nhieân mang laïi, ñoù laø lôïi theá do con ngöôøi taïo ra töø vieäc phaùt trieån tri thöùc, khoa hoïc coâng ngheä trong kinh doanh. Muoán coù 7 lôïi theá naøy, ngoaøi vieäc taän duïng trieät ñeå caùc nguoàn löïc töï nhieân vaø söû duïng chuùng coù hieäu quaû, quoác gia/doanh nghieäp coøn phaûi ñaàu tö khoâng ngöøng cho quaù trình tieáp caän caùi môùi, caûi tieän moâi tröøong kinh teá, moâi tröôøng ñaàu tö … môùi taïo ra lôïi theá tieàm naêng laøm cô sôû cho söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa doanh nghieäp. Ñaây chính laø loaïi lôïi theá caàn taäp trung khai thaùc. Nhö vaäy taäp hôïp nhöõng lôïi theá so saùnh taïo neân söùc caïnh tranh cuûa moät chuû theå ñöôïc goïi laø lôïi theá caïnh tranh cuûa chuû theå ñoù. 1.2 Moät soá phöông phaùp ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh Theo Michael Porter, lôïi theá caïnh tranh ñöôïc taïo ra chöù khoâng phaûi do keá thöøa maø coù. Tính caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp, caùc cuïm doanh nhieäp vaø caùc khu vöïc döïa treân cô sôû boán yeáu toá (“hình thoi”): chieán löôïc kinh doanh vaø caïnh tranh, caùc ngaønh coâng nghieäp hoã trôï, caùc ñieàu kieän hoaøn caûnh, ñieàu kieän veà caàu. [Hoäi thaûo veà phaùt trieån kinh teá khu vöïc, 77]. Caên cöù treân boán yeáu toá ñoù, Michael Porter ñöa ra nhöõng moâ hình ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh nhö Moâ hình naêm ñoäng löïc, Moâ hình kim cöông. Ngoaøi ra coøn coù moät soá coâng cuï khaùc cuõng ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh nhö Ma traän (Sô ñoà) giao dòch, phaân tích SWOT. Ñeà taøi naøy chæ taäp trung phaân tích moâ hình naêm ñoäng löïc vaø phaân tích SWOT ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long. 8 1.2.1 Moâ hình naêm ñoäng löïc cuûa Michael Porter Caùc coâng ty môùi: Chuùng nhö theá naøo? Laø caùc coâng ty naøo? Coù lôïi theá gì? Ñoái thuû Coâng ty naøo laø ñoái thuû? Lôïi theá caïnh tranh? Moái ñe doïa saûn phaåm thay theá (thay ñoåi kyõ thuaät cô baûn, thay ñoåi veà haønh vi ngöôøi tieâu duøng) Khaû naêng thöông löôïng cuûa khaùch haøng Khaû naêng thöông löôïng cuûa caùc nhaø cung caáp Phaân tích naêm ñoäng löïc laø moät coâng cuï (khaùi nieäm) ñeå phaân tích do Michael Porter phaùt trieån. Ñaây laø moät coâng cuï höõu ích ñeå phaân tích vò theá caïnh tranh vaø caùc thaùch thöùc mang tính chieán löôïc cuûa moät coâng ty hay moät cuïm doanh nghieäp. Naêm ñoäng löïc ñoù laø: • Söï caïnh tranh giöõa caùc coâng ty hieän taïi: caâu hoûi chính ôû ñaây laø: Ai laø ñoái thuû caïnh tranh cuûa baïn; ñaâu laø lôïi theá caïnh tranh vaø baát lôïi cuûa baïn? • Lôïi theá (söùc maïnh) veà thöông löôïng cuûa caùc nhaø cung caáp: caùc caâu hoûi chính laø: Ai laø nhaø cung caáp cuûa baïn; vieäc tìm nhaø cung caáp coù deã daøng khoâng? Vaø ñaâu laø lôïi theá (söùc maïng) thöông löôïng cuûa baïn so vôùi caùc nhaø cung caáp cuûa mình? • Söùc maïnh (lôïi theá) veà thöông löôïng cuûa ngöôøi mua: caùc caâu hoûi chính laø: Ai laø khaùch haøng cuûa baïn? coù bao nhieâu khaùch haøng, tìm khaùch haøng coù deã 9 khoâng? Vaø ñaâu laø lôïi theá (söùc maïnh) veà thöông löôïng cuûa baïn so vôùi khaùch haøng cuûa mình? • Nguy cô xuaát hieän caùc ñoái thuû caïnh tranh môùi: caâu hoûi chính ôû ñaây laø: khaû naêng caùc ñoái thuû caïnh tranh môùi tham gia vaøo lónh vöïc kinh doanh cuûa baïn ôû möùc naøo? Hoï coù theå laø ai, vaø coù nhöõng lôïi theá naøo? • Nguy cô töø caùc dòch vuï vaø saûn phaåm thay theá: caâu hoûi chính ôû ñaây laø: lieäu coù nguy cô töø caùc saûn phaåm thay theá, xuaát hieän do söï ñoåi môùi cô baûn veà kyõ thuaät hoaëc thay ñoåi cô baûn trong haønh vi cuûa khaùch haøng? 1.2.2 Phaân tích SWOT SWOT laø taäp hôïp vieát taét nhöõng chöõ caùi ñaàu tieân cuûa caùc töø tieáng Anh: Strengths (Ñieåm maïnh), Weaknesses (Ñieåm yeáu), Opportunities (Cô hoäi), Threats (Nguy cô). Ñaây laø coâng cuï raát höõu ích giuùp chuùng ta tìm hieåu vaán ñeà hoaëc ra quyeát ñònh trong vieäc toå chöùc, quaûn lyù cuõng nhö trong kinh doanh. Noùi moät caùch hình aûnh, SWOT laø khung lyù thuyeát maø döïa vaøo ñoù, chuùng ta coù theå xeùt duyeät laïi caùc chieán löôïc, xaùc ñònh vò theá cuõng nhö höôùng ñi cuûa moät toå chöùc, moät coâng ty, phaân tích caùc ñeà xuaát kinh doanh hay baát cöù yù töôûng naøo lieân quan ñeán quyeàn lôïi cuûa doanh nghieäp. Treân thöïc teá, vieäc vaän duïng SWOT trong xaây döïng keá hoaïch kinh doanh, hoaïch ñònh chieán löôïc, ñaùnh giaù ñoái thuû caïnh tranh, khaûo saùt thò tröôøng, phaùt trieån saûn phaåm, trong caùc baùo caùo nghieân cöùu … ñang ngaøy caøng ñöôïc nhieàu doanh nghieäp löïa choïn. 10 Hieän taïi Töông lai Ñieåm maïnh Cô hoäi Ñieåm yeáu Nguy cô Keát quaû cuûa quaùù trình phaân tích noäi boä ngaønh seõ giuùp thaáy roõ ñöôïc ñieåm maïnh, yeáu cuûa ngaønh trong moái quan heä so saùnh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Vôùi nhöõng ñieåm maïnh, ngaønh coù theå khai thaùc, phaùt trieån thaønh lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng vaø caàn ñöôïc thöôøng xuyeân cuûng coá, bieán chuùng trôû thanh vuõ khí cuûa ngaønh, thoâng qua ñoù, coù theå coù taùc duïng keùp trong vieäc khaéc phuïc ñieåm yeáu vaø giaûm thieåu aûnh höôûng tieâu cöïc do nhöõng yeáu ñieåm cuûa ngaønh so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh gaây ra. 1.3 Noäi dung chuû yeáu xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh Chieán löôïc caïnh tranh cuûa ngaønh chính laø vieäc xaùc ñònh muïc tieâu, phöông höôùng phaùt trieån daøi haïn cuûa ngaønh coù tính ñeán tieàm naêng vaø caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng caïnh tranh, keå caû moâi tröôøng kinh doanh do chính quyeàn ñòa phöông taïo ra chi phoái ngaønh ñoù. Noäi dung chính cuûa moät chieán löôïc caïnh tranh ngaønh thöôøng goàm nhöõng vaán ñeà sau: 1.3.1 Cô sôû xaây döïng chieán löôïc 1.3.1.1 Phaân tích – ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh ngaønh Söû duïng caùc phöông phaùp phaân tích nhö ñaõ neâu ñeå phaân tích thöïc traïng cuûa ngaønh caàn nghieân cöùu. Vieäc phaân tích ñöôïc thöïc hieän ôû hai noäi dung: phaân tích moâi tröôøng beân trong vaø moâi tröôøng beân ngoaøi ngaønh, töø ñoù thaáy roõ ñöôïc nhöõng ñieåm maïnh – yeáu, möùc ñoä lieân keát cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh, nhöõng cô hoäi hay thaùch thöùc do moâi tröôøng beân ngoaøi mang laïi. Thoâng qua ñoù xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh phuø hôïp. 11 Phaân tích caùc yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi: trong khuoân khoå ñeà taøi naøy – moät ngaønh coâng nghieäp cuûa ñòa phöông, laø phaân tích caùc yeáu toá beân ngoaøi caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Michael Porter ñaõ ñöa ra phöông phaùp xem xeùt höõu hieäu caùc nhaân toá trong moâi tröôøng ngaønh. OÂng ñaõ ñöa ra moâ hình naêm löïc löôïng coù khaû naêng chi phoái hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty, ñoù laø: - Söï caïnh tranh hieän taïi giöõa caùc doanh nghieäp trong ngaønh: cho ta bieát ñöôïc nhöõng thoâng soá veà söï hieän dieän cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi trong ngaønh, möùc ñoä caïnh tranh, caùc raøo caûn gia nhaäp vaø ruùt lui khoûi ngaønh. - Söï gia nhaäp cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh tieàm aån: khoâng chæ quan taâm ñeán caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi, maø coøn phaûi löu yù ñeán nhöõng ñoái thuû tieàm aån. Tuy nhieân, ñeå gia nhaäp ngaønh, thöïc söï caàn coù moät soá ñieàu kieän nhö: vöôït qua haøng raøo gia nhaäp, tính toaùn hieäu quaû kinh teá veà quy moâ, söï baát lôïi veà chi phí, yeâu caàu veà voán, söï khaùc bieät hoùa saûn phaåm, chi phí chuyeån ñoåi, khaû naêng tieáp caän caùc keânh phaân phoái, chính saùch cuûa chính quyeàn ñòa phöông. - Söùc eùp cuûa caùc nhaø cung caáp: vai troø vaø söï chi phoái cuûa caùc nhaø cung caáp tuøy thuoäc vaøo moät soá ñaëc ñieåm: öu theá cuûa moät soá coâng ty vaø möùc ñoä taäp trung cuûa caùc nhaø cung caáp, tính khan hieám cuûa nguoàn cung caáp, möùc ñoä quan troïng cuûa ngaønh trong heä thoáng khaùch haøng cuûa caùc nhaø cung caáp. - Söùc eùp cuûa khaùch haøng: khaùch haøng luoân ñoøi hoûi ñöôïc mua vôùi giaù thaáp hôn, dòch vuï toát hôn vaø kích thích caùc ñoái thuû chaïy ñua ñeå thoûa maõn nhu caáu cuûa hoï cao hôn. Ñieàu laøm cho ngöôøi mua coù nhieàu quyeàn löïc laø vì hoï laø khaùch haøng thöôøng xuyeân cuûa coâng ty vaø mua haøng vôùi khoái löôïng lôùn. Ngoaøi ra, neáu thò tröôøng thuoäc veà ngöôøi mua thì caùc coâng ty trong ngaønh seõ ít coù quyeàn löïc hôn. - Khaû naêng thay theá cuûa saûn phaåm, dòch vuï: caùch ñaùnh giaù toát nhaát ñoái vôùi söï ñe doïa cuûa saûn phaåm thay theá laø tö vaán xem coù ngaønh naøo khaùc coù theå thoûa maõn nhu caàu cuûa khaùch haøng nhö chuùng ta ñang laøm khoâng? Coù nhieàu saûn phaåm 12 coù khaû naêng thay theá saûn phaåm cuûa ngaønh coù nghóa laø coù nhieàu baát lôïi cho tính sinh lôïi cuûa saûn phaåm cuûa ngaønh. Nhö vaäy, khi phaân tích moâi tröôøng caïnh tranh ngaønh ñöôïc xaùc ñònh vôùi naêm yeáu toá neâu treân, chuùng ta cuõng phaàn naøo hieåu roõ nhöõng thuaän lôïi, khoù khaên cuûa ngaønh ñeå coù theå ñoái phoù vôùi caùc tình huoáng naûy sinh. Ngoaøi ra, khi phaân tích caùc nhaân toá moâi tröôøng beân ngoaøi, caàn phaûi xem xeùt caùc nhaân toá moâi tröôøng chung: ñieàu kieän töï nhieân, daân soá, kinh teá – chính trò - xaõ hoäi, phaùp luaät, …v.v Phaân tích caùc yeáu toá beân trong ngaønh: ôû ñaây, laø phaân tích nhöõng yeáu toá noäi taïi chung nhaát cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Trong heä thoáng caùc nhoùm nhaân toá beân trong, naêng löïc taøi chính, cô sôû vaät chaát, nguoàn nhaân löïc, marketing, ñieàu haønh quaûn trò kinh doanh, hoaït ñoäng nghieân cöùu, saûn phaåm laø nhöõng ñieåm noåi troäi caàn quan taâm. Ñeå taïo ra tieàm löïc cuûa moät doanh nghieäp hay moät ngaønh noùi chung, khoâng chæ ñôn giaûn laø vaán ñeà keát hôïp caùc nguoàn löïc, maø coøn laø söï phoái hôïp phöùc taïp caùc moái quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, giöõa boä phaän chöùc n8ng naøy vôùi boä phaän chöùc naêng khaùc. Keát quaû cuûa quaù trình phaân tích noäi boä seõ giuùp ngaønh nhìn roõ ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa mình trong moái quan heä so saùnh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Töø ñoù, coù theå khai thaùc theá maïnh thaønh nhöõng lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng, ñoàng thôøi khaéc phuïc ñieåm yeáu vaø giaûm thieåu aûnh höôûng tieâu cöïc do nhöõng yeáu ñieåm cuûa coâng ty so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Ñeå thöïc hieän phaân tích noäi boä beân trong ngaønh, ngöôøi ta coù theå söû duïng ma traän SWOT. 1.3.1.2 Quan ñieåm vaø quy hoaïch phaùt trieån toång theå cuûa ñòa phöông Vieäc ñeà ra moät phöông aùn chieán löôïc phaûi döïa treân cô sôû phuø hôïp vôùi quy hoaïch phaùt trieån toång theå cuûa ñòa phöông. Ñaây laø yeâu caàu veà tính töông hoã trong 13 vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån, giuùp cho vieäc ñöa ra caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc mang tính khaû thi cao. Chaúng haïn, vieäc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long ngoaøi vieäc hieåu roõ naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh, coøn phaûi phuø hôïp vôùi ñònh höôùng phaùt trieån chung cuûa tænh – phaùt trieån naêm maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa tænh laø gaïo, thuûy saûn, traùi caây, naám rôm, goám. 1.3.2 Xaùc ñònh chieán löôïc Chieán löôïc caïnh tranh cuûa moät ngaønh, hay ñöôïc xem nhö laø ñöa ra moät tuyeân boá chung cuûa ngaønh, ñöôïc xaùc laäp döïa treân söï keát hôïp giöõa naêng löïc hieän coù vaø khaû naêng phaân tích, döï baùo nhöõng xu höôùng saép tôùi coù theå taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng cuûa ngaønh. ÔÛ ñaây coù theå ñoàng nhaát vieäc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh cuûa ngaønh vôùiø söï ñònh höôùng cho moät ngaønh . Ñoù chính laø moät söï cam keát vöôn tôùi töông lai cuûa ngaønh vaø cuûa laõnh ñaïo ñòa phöông. Thoâng thöôøng, vieäc xaùc laäp ñònh höôùng cho moät ngaønh thöôøng ñöôïc tính trong khoaûng thôøi gian ít nhaát laø möôøi naêm. Ñoái vôùi vieäc xaùc laäp nhöõng muïc tieâu daøi haïn cho phaùt trieån, caàn chæ roõ moät soá nhöõng muïc tieâu cô baûn veà khaû naêng sinh lôøi, môû roäng thò phaàn, gia taêng theá löïc vaø cuûng coá ñoä an toaøn, tính caân ñoái giöõa muïc tieâu vaø lôïi ích cuûa moâi tröôøng vaø ñaïo ñöùc xaõ hoäi, …v.v Treân cô sôû khaéc phuïc ñieåm yeáu, phaùt huy theá maïnh, taän duïng ñöôïc nhöõng cô hoäi cuûa thò tröôøng vaø giaûm thieåu söï aûnh höôûng cuûa nhöõng nguy cô beân ngoaøi, laõnh ñaïo ngaønh cuõng nhö caùc chuû doanh nghieäp coù theå ñeà ra caùc phöông aùn chieán löôïc. Chaúng haïn ñoái vôùi ngaønh goám Vónh Long, yeáu toá quyeát ñònh naêng löïc caïnh tranh laø lôïi theá veà söï khaùc bieät: chaát lieäu ñaát töï nhieân taïo neân neàn goám coù maøu hoàng phaán ñaëc tröng. Vì theá tænh caàn chuù troïng chieán löôïc khaùc bieät hoùa nhaán maïnh ñeán nhöõng ñaëc ñieåm rieâng bieät cuûa saûn phaåm maø khaùch haøng coi 14 troïng vaø saün saøng traû theâm giaù cho söï khaùc bieät ñoù. Chieán löôïc naøy hieän nay cuõng raát caàn thieát khi tình traïng caïnh tranh giaûm giaù do thieáu söï hôïp taùc ñang dieãn ra ngaøy caøng gay gaét trong noäi boä ngaønh. Ñieåm khoù cuûa chieán löôïc khaùc bieät hoùa laø duy trì ñöôïc hình aûnh cuûa söï khaùc bieät trong taâm trí khaùch haøng, vaø moät khi söï nhaïy caûm veà giaù xuaát hieän thì söï khaùc bieät vaø ñoäc nhaát coù nguy cô bieán maát. 1.3.3 Giaûi phaùp thöïc hieän Giaûi phaùp thöïc hieän hay coøn goïi laø söï chuaån bò caùc ñieàu kieän ñeå trieån khai thöïc thi chieán löôïc caïnh tranh. Caùc ñieàu kieän naøy goàm: xaây döïng cô caáu toå chöùc, phaân boå hieäu quaû caùc nguoàn löïc vaø xaùc laäp heä thoáng chính saùch, toå chöùc thöïc hieän trong töøng giai ñoaïn. Moät chieán löôïc thaønh coâng laø keát quaû coäng höôûng cuûa caû ba noäi dung naøy. Keát luaän chöông 1 Vieäc nghieân cöùu nhöõng khaùi nieäm vaø xaây döïng lyù thuyeát veà chieán löôïc caïnh tranh giuùp hình dung ñöôïc quy trình xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh. Theo ñoù, vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaønh coâng nghieäp laø yeáu toá raát quan troïng, töø ñoù coù theå tìm ra chieán löôïc thích hôïp vaø mang tính khaû thi cao nhaát. Töông töï, aùp duïng vaøo xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long, tröôùc heát, caàn tìm hieåu thöïc traïng vaø ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh thoâng qua phaân tích hai moâ hình “naêm ñoäng löïc” vaø “SWOT” cuûa Michael Porter. Treân cô sôû ñoù, coù theå xaây döïng ñöôïc chieán löôïc caïnh tranh cho ngaønh phuø hôïp, ñaùp öùng ñöôïc caùc muïc tieâu chung cuûa tænh trong tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. 15 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG NGAØNH GOÁM MYÕ NGHEÄ VÓNH LONG 2.1 Ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá – xaõ hoäi tænh Vónh Long vaø quaù trình phaùt trieån ngaønh goám Vónh Long 2.1.1 Ñieàu kieän töï nhieân Laø moät trong 13 tænh- thaønh phoá cuûa ñoàng baèng Soâng Cöûu Long, tænh Vónh Long ñöôïc xem nhö laø moät vuøng “löôõng haø ñòa”. Vónh Long naèm ôû trung taâm ñoàng baèng soâng Cöûu Long, giöõa hai con soâng Tieàn vaø soâng Haäu, coù dieän tích töï nhieân laø 1.475,20 km2 , chieám 0,44% dieän tích cuûa caû nöôùc. Vónh Long goàm 7 huyeän – thò: Thò xaõ Vónh Long, huyeän Long Hoà, huyeän Maêng Thít, huyeän Bình Minh, huyeän Tam Bình, huyeän Traø OÂn, huyeän Vuõng Lieâm. Tænh Vónh Long naèm treân truïc giao thoâng quan troïng caû thuûy laãn boä, noái caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Long, Thaønh phoá Caàn Thô vôùi vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam laø Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc tænh mieàn Ñoâng Nam Boä. Tænh coù Quoác loä IA ñi ngang qua tænh vaø caûng Vónh Thaùi coù khaû naêng tieáp nhaän taøu 1.000 – 3.000 taán ñi Campuchia vaø caùc nöôùc trong khu vöïc. Ñaëc bieät, trong töông lai khi caûng Bình Minh ñöôïc xaây döïng xong seõ coù theå tieáp nhaän taûu vôùi taûi troïng 5.000 – 7.000 taán. Ñoù laø nhöõng yeáu toá raát quan troïng trong giao löu kinh teá, vaän chuyeån haøng hoùa, môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm vaø thu huùt voán ñaàu tö vôùi caùc vuøng, caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ngoaøi ra, heä thoáng giao thoâng thuûy boä thuaän lôïi naøy ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån thöông maïi, giao löu kinh teá – vaên hoùa trong tænh vaø vôùi caùc tænh khaùc. 16 Vò trí ñòa lyù quan troïng, heä thoáng giao thoâng thuûy boä thuaän lôïi, ñaát ñai phuø sa maøu môõ cuøng nhöõng öu ñaõi khaùc veà ñieàu kieän töï nhieân ñaõ taïo cho tænh Vónh Long coù nhöõng tieàm naêng vaø lôïi theá rieâng nhö: coù nguoàn nöôùc ngoït quanh naêm, ít bò luõ luït, coù caùc vuøng chuyeân canh luùa vaø caây aên traùi ñaëc saûn cuøng caùc vuøng nuoâi troàng thuûy saûn cung caáp cho cheá bieán vaø xuaát khaåu. Ñaëc bieät, tænh coù nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn caùt soâng vôùi tröõ löôïng töø 120 – 150 trieäu m3 ñeå cung caáp cho saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng, san laáp maët baèng, vaø nguoàn ñaát seùt vôùi tröõ löôïng coù theå khai thaùc ñöôïc gaàn 70 trieäu m3 ñeå saûn xuaát gaïch ngoùi vaø goám myõ ngheä xuaát khaåu. 2.1.2 Ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi 2.1.2.1 Tænh Vónh Long laø Tænh noâng nghieäp: Lôïi theá töï nhieân cuûa Vónh Long thuaän lôïi nhieàu cho phaùt trieån troàng troït, chaên nuoâi vaø thuûy saûn: ñaát phuø sa chieám 30,29% dieän tích ñaát töï nhieân, vuøng ñaát ñöôïc bao quanh bôûi soâng Tieàn vaø soâng Haäu neân coù nguoàn nöôùc ngoït quanh naêm phuïc vuï coâng taùc töôùi tieâu vaø phaùt trieån thuûy saûn. Ngoaøi ra, coù treân 380.000 ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng hieän ñang laøm trong ngaønh noâng nghieäp, chieám 71,98% toång soá lao ñoäng cuûa tænh. Maëc duø coù söï thay ñoåi tyû troïng: naêm 1999, cô caáu noâng-ngö cuûa tænh Vónh Long laø 63,17%, ñeán naêm 2003 laø 55,19%, nhöng vôùi nhöõng lôïi theá töï nhieân thuaän lôïi nhö treân, Vónh Long vaãn phaùt trieån nhö moät tænh noâng nghieäp. 2.1.2.2 Kinh teá caù theå coù vai troø quan troïng trong moïi ngaønh kinh teá cuûa tænh: Gaàn nhö taát caû caùc ngaønh kinh teá cuûa tænh Vónh Long ñeàu coù söï tham gia cuûa caùc khu vöïc kinh teá: nhaø nöôùc trung öông, nhaø nöôùc ñòa phöông, kinh teá taäp theå, kinh teá tö nhaân, … nhöng kinh teá caù theå ñoùng vai troø chuû choát ôû caùc ngaønh kinh teá cuûa tænh. Nhaän ñònh naøy ñöôïc minh hoïa qua caùc baûng bieåu sau ñaây: 17 Baûng 2.1: Giaù trò saûn xuaát noâng nghieäp cuûa Tænh Vónh Long (theo giaù hieän haønh) Ñvt: Trieäu ñoàng; Tyû leä % 2002 2003 2004 Phaân theo thaønh phaàn kinh teá Giaù trò Tyû troïng Giaù trò Tyû troïng Giaù trò Tyû troïng 1. Khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc 4.986 0,12 5.568 0,13 1.141 0,02 a. Trung öông - - - - - b. Ñòa phöông 4.986 0,12 5.568 0,13 1.141 0,02 2. Kinh teá taäp theå - - - - 20 0 3. Kinh teá tö nhaân - - - - - 4. Kinh teá caù theå 4.028.789 99,88 4.184.852 99,87 4.953.451 99,98 5. Kinh teá FDI - - - - - Toång coäng 4.03.775 100,00 4.190.420 100,00 4.954.612 100,00 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Tænh Vónh Long naêm 2004 Baûng 2.2: Cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh Vónh Long* Ñvt: Soá cô sôû; Tyû leä % 2002 2003 2004 Phaân theo thaønh phaàn kinh teá Soá löôïng Tyû troïng Soá löôïng Tyû troïng Soá löôïng Tyû troïng 1. Khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc 8 0,13 8 0,12 7 0,11 a. Trung öông 2 0,03 2 0,03 3 0,05 b. Ñòa phöông 6 0,10 6 0,09 4 0,06 2. Kinh teá taäp theå 6 0,10 5 0,08 6 0,09 3. Kinh teá tö nhaân 187 3,03 197 3,03 193 2,99 4. Kinh teá caù theå 5.952 96,36 6.267 96,36 6.222 96,31 5. Kinh teá hoãn hôïp 20 0,32 23 0,35 29 0,46 6. Kinh teá FDI 4 0,06 4 0,06 3 0,05 Toång coäng 6.177 100,00 6.504 100,00 6.461 100,00 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Tænh Vónh Long naêm 2004 18 (* Soá löôïng cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp khoâng noùi leân söùc maïnh cuûa caùc khu vöïc kinh teá, nhöng vì khoâng coù soá lieäu cuï theå, neân baûng naøy cuõng minh hoïa phaàn naøo cho nhaän ñònh treân) Baûng 2.3: Giaù trò saûn xuaát xaây döïng cuûa Tænh Vónh Long (theo giaù hieän haønh) Ñvt: Trieäu ñoàng; Tyû leä % 2002 2003 2004 Phaân theo thaønh phaàn kinh teá Giaù trò Tyû troïng Giaù trò Tyû troïng Giaù trò Tyû troïng 1. Khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc 178.875 20,99 199.371 20,61 155.876 13,93 a. Trung öông 26.305 3,09 28.599 2,96 20.583 1,84 b. Ñòa phöông 152.570 17,90 170.772 17,65 135.293 12,09 2. Kinh teá taäp theå 9.607 1,13 10.506 1,09 17.978 1,61 3. Kinh teá tö nhaân 170.575 20,01 207.008 21,39 326.687 29,18 4. Kinh teá caù theå 493.109 57,87 550.694 56,91 618.853 55,28 5. Kinh teá FDI - - - - - - Toång coäng 852.166 100,00 967.579 100,00 1.119.394 100,00 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ Tænh Vónh Long naêm 2004 Baûng ._.2.4: Giaù trò saûn xuaát cuûa ngaønh thöông maïi, du lòch vaø khaùch saïn nhaø haøng cuûa Tænh Vónh Long (theo giaù hieän haønh) Ñvt: Trieäu ñoàng; Tyû leä % 2002 2003 2004 Phaân theo thaønh phaàn kinh teá Giaù trò Tyû troïng Giaù trò Tyû troïng Giaù trò Tyû troïng 1. Khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc 98.726 9,25 94.733 8,11 138.663 9,91 a. Trung öông 57.007 5,34 56.184 4,81 82.596 5,90 b. Ñòa phöông 41.719 3,91 38.549 3,30 56.067 4,01 2. Kinh teá taäp theå 250 0,02 245 0,02 142 0,01 3. Kinh teá tö nhaân-caù theå 968.133 90,73 1.072.690 91,87 1.260.411 90,08 4. Kinh teá FDI - - - - - - Toång coäng 1.067.109 100,00 1.167.668 100,00 1.399.216 100,00 19 2.1.2.3 Lao ñoäng: Vónh Long thuoäc nhoùm tænh coù maät ñoä daân soá cao cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Thaønh phaàn daân toäc chuû yeáu laø ngöôøi Kinh (chieám 97,44% daân soá toaøn tænh naêm 1999), daân toäc Khôme (chieám 2%), keá ñeán laø ngöôøi Hoa (chieám 0,56%). Vieäc phaân boá daân cö coù söï cheânh leäch giöõa caùc vuøng: cao nhaát laø thò xaõ Vónh long, huyeän Bình Minh, huyeän Long Hoà, thaáp nhaát laø huyeän Tam Bình, huyeän Traø OÂn. Tænh Vónh Long ôû thôøi ñieåm 01/07/2003 coù daân soá 1.038.965, trong ñoù, soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng vaø coù khaû naêng lao ñoäng laø 676.404, chieám 65,1% daân soá. Vaø ôû thôøi ñieåm keå treân, soá ngöôøi ñang tham gia lao ñoäng laø 578.177 ngöôøi, chieám 85,48% soá ngöôøi coù khaû naêng lao ñoäng. Tyû leä thaát nghieäp laø gaàn 15%. Treân 70% daân soá lao ñoäng trong lónh vöïc noâng nghieäp, ña soá hoï laø nhöõng ngöôøi coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà thaáp; coù moät tyû leä khoâng nhoû noâng daân muø chöõ, canh taùc saûn xuaát chuû yeáu döïa vaøo kinh nghieäm. Löïc löôïng lao ñoäng kinh doanh trong khu vöïc quoác doanh chieám khoaûng 15 – 16% toång soá lao ñoäng cuûa caû tænh, trong khi löïc löôïng lao ñoäng ngoaøi quoác doanh chieám tyû troïng lôùn: 84 – 85%. ÔÛ caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh cuûa tænh theo ñieàu tra naêm 2003 cho thaáy: trong soá ngöôøi ñang laøm vieäc coù trình ñoä chuyeân moân kyõ thuaät, cao ñaúng, ñaïi hoïc chieám 4,83%, trung hoïc chuyeân nghieäp 4,99%, coâng nhaân kyõ thuaät, nhaân vieân nghieäp vuï chieám 7,42% vaø lao ñoäng phoå thoâng chieám 82,76%. Ñoái vôùi soá lao ñoäng coù tay ngheà, haàu heát ñöôïc ñaøo taïo theo caùc chöông trình ñaõ laïc haäu neân khaû naêng tieáp nhaän vaø vaän haønh thieát bò coâng ngheä tieân tieán coøn haïn cheá. Trình ñoä vaên hoùa cuûa ñoäi nguõ lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh nhìn chung coøn thaáp, khoâng ít ngöôøi chöa toát nghieäp tieåu hoïc hoaëc môùi qua tieåu hoïc. 20 Trong caùc ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï – thöông maïi, lao ñoäng thuû coâng vôùi coâng ngheä ñôn giaûn coøn chieám ña soá, löïc löôïng caùn boä quaûn lyù coù trình ñoä cao coøn thieáu. Do ñoù, chieán löôïc toång theå ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho ñeán naêm 2010 coù ít nhaát 20% - 25% lao ñoäng coù trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï ñuû ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh. Baûng 2.5: Lao ñoäng ñang laøm vieäc trong caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh cuûa tænh Vónh Long naêm 2003 Ñvt: ngöôøi Chia theo khu vöïc kinh teá Trình ñoä Toång soá Doanh nghieäp tö nhaân Coâng ty TNHH Coâng ty coå phaàn khoâng coù voán Nhaø Nöôùc Toång soá 10.255 7.167 3.065 23 Tieán só - - - - Thaïc só 2 1 1 - Ñaïi hoïc 297 127 168 2 Cao ñaúng 195 52 140 3 Trung hoïc chuyeân nghieäp 512 301 210 1 CNKT, nhaân vieân nghieäp vuï 781 530 247 4 Trình ñoä khaùc 8.468 6 .156 2.299 13 Nguoàn: Soá lieäu ñieàu tra cuûa ñeà taøi kinh teá tö nhaân 2.1.3 Quaù trình phaùt trieån ngaønh goám Vónh Long Naèm ôû vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long, Vónh Long khoâng nhöõng laø moät trung taâm saûn xuaát luùa gaïo cuûa caû nöôùc, maø coøn ñöôïc bieát ñeán nhö moät vuøng laøm ñoà goám xuaát khaåu vôùi caùc maët haøng goám ñaát ñoû ñöôïc ñaëc tröng bôûi nhöõng maûng loang traéng moûng treân neàn saéc goám hoàng töôi. Neùt ñoäc ñaùo cuûa goám ñaát ñoû Vónh Long coù ñöôïc chuû yeáu do nguoàn taøi nguyeân seùt cuûa ñòa phöông, nguoàn nguyeân lieäu seùt maø nhieàu naêm tröôùc ñaây ñöôïc khai thaùc chuû yeáu ñeå saûn xuaát gaïch ngoùi 21 duøng trong xaây döïng. Nhöng töø nhöõng naêm 1980 trôû laïi ñaây, gaïch ngoùi cuûa Vónh Long bò caïnh tranh quyeát lieät bôûi nhöõng laøng gaïch ngoùi ôû caùc tænh khaùc vaø gaïch men töø nöôùc ngoaøi nhaäp vaøo, laøm cho saûn phaåm tieâu thuï khoù khaên, nhieàu cô sôû thua loã keùo daøi, ñaønh phaûi taïm ngöng hoaït ñoäng hay chæ duy trì saûn xuaát caàm chöøng. Tröôùc tình hình ñoù, nhieàu chuû cô sôû gaïch ngoùi ôû Vónh Long tìm höôùng chuyeån ngheà vaø thò tröôøng tieâu thuï. Sau khi phaùt hieän ra moät soá maët haøng goám ñaát ñoû Vónh Long ñöôïc khaùch haøng Chaâu Aâu raát öa chuoäng (do maøu saéc raát gioáng vôùi moät loaïi goám coå cuûa YÙ), nhieàu cô sôû saûn xuaát goám noäi ñòa, saûn xuaát gaïch ñaõ chuyeån höôùng sang phaùt trieån saûn xuaát goám myõ ngheä xuaát khaåu. Coù nhieàu ngöôøi ñaõ tìm ñeán caùc vuøng goám truyeàn thoáng noåi tieáng ôû Ñoàng Nai, Bình Döông ñeå hoïc hoûi, ñeå tieáp thu nhöõng kinh nghieäm quyù baùu trong lónh vöïc coâng ngheä vaø kyõ thuaät laøm haøng goám cho caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi. Chæ trong moät thôøi gian ngaén, haøng loaït cô sôû tö nhaân chuyeân laøm haøng xuaát khaåu ñaõ thöïc söï lôùn maïnh, goùp phaàn chính thöùc hình thaønh ngaønh saûn xuaát goám myõ ngheä Vónh Long. Vöøa chuyeån höôùng saûn xuaát goám myõ ngheä töø naêm 1996 ñeán nay, nhöng Vónh Long ñaõ trôû thaønh trung taâm saûn xuaát goám myõ ngheä treû vaø coù toác ñoä phaùt trieån nhanh nhaát nöôùc. Naêm 2003, kim ngaïch xuaát khaåu ngaønh goám cuûa tænh laø 8,1 trieäu USD, cao hôn giaù trò xuaát khaåu cuûa laøng goám Baùt Traøng. (Theo taøi lieäu “ Nghieân cöùu xaây döïng chieán löôïc, ñeà xuaát giaûi phaùp thöïc hieän chöông trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa tænh Vónh Long ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn ñeán naêm 2020” – Chuû nhieäm ñeà taøi: GS.TS Voõ Thanh Thu). 2.2 Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long 2.2.1 Thöïc traïng saûn xuaát – kinh doanh ngaønh goám Vónh Long 2.2.1.1 Soá löôïng doanh nghieäp – cô sôû saûn xuaát Ngaønh saûn xuaát goám myõ ngheä Vónh long ñaõ hình thaønh khoaûng töø 25 naêm naøy, töø quy moâ chæ vaøi doanh nghieäp, cô sôû saûn xuaát ñeán nay ñaõ coù khoaûng 98 doanh nghieäp (naêm 2004), cô sôû saûn xuaát phaùt trieån thaønh moät laøng ngheà saûn xuaát goám 22 myõ ngheä doïc soâng Coå Chieân vaø Tænh loä 57 töø Thò xaõ Vónh long ñeán huyeän Maêng Thít. Cuï theå goàm: Baûng 2.6: Soá löôïng doanh nghieäp, cô sôû saûn xuaát goám myõ ngheä treân ñòa baøn tænh Vónh Long Ñvt: Cô sôû Vuøng Soá löôïng DN/CSSX Vaøi doanh nghieäp tieâu bieåu Thò xaõ Vónh Long 14 Cty TNHH Cöûu Long, DNTN Vónh Long Long Hoà 30 Cty TNHH Nam Höng, XN Goám Myõ ngheä Xuaát khaåu Maêng Thít, Vuõng Lieâm 54 Cty TNHH Naêm Vaøng, Tö Thaïch, Möôøi Mai, Nam Hieäp, DNTN Saùu Möøng, Nam Hieäp Hoøa, Thaùi Ngoïc Ñvt: Cô sôû 1996 2000 2001 2002 2003 2004 Toång soá DN, CSSX 1 44 53 70 91 98 Trong ñoù:+DNNN 1 1 1 1 1 1 +Coâng ty TNHH 5 5 6 8 10 +DNTN 26 32 41 51 55 +Hoä ÑKKD (NÑ66) 12 15 22 31 32 Nguoàn: Sôû Thöông maïi Tænh Vónh Long Ban ñaàu, naêm 1996, chæ coù moät cô sôû saûn xuaát gaïch ngoùi chuyeån höôùng sang saûn xuaát goám. Sau ñoù, coù theâm vaøi cô sôû khaùc tham gia ngaønh goám vaø con soá naøy ñaõ gia taêng daàn qua caùc naêm (naêm 1997: 2 cô sôû, naêm 1998: 5 cô sôû, naêm 1999: 26 cô sôû). Ñeán naêm 2004, caû Tænh ñaõ coù 98 doanh nghieäp tham gia saûn xuaát goám myõ ngheä, trong ñoù doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh chieám tyû leä ña soá, ñoùng vai troø chuû ñaïo trong söï phaùt trieån ngaønh goám cuûa Tænh. Doanh nghieäp quoác doanh duy nhaát vaãn khoâng phaùt huy ñöôïc theá maïnh cuûa mình, hieän chæ hoaït 23 ñoäng caàm chöøng vaø thöôøng ñöôïc trang bò ñeå thöû nghieäm nhöõng coâng ngheä saûn xuaát môùi cho ngaønh goám cuûa Tænh. 2.2.1.2 Giaù trò saûn xuaát - Doanh thu xuaát khaåu Baûng 2.7: Giaù trò saûn xuaát – Doanh thu xuaát khaåu ngaønh goám Vónh Long giai ñoaïn 1996-2004 ÑVT 1996 1997 1998 1999 2000 Toác ñoä taêng bình quaân (%) Giaù trò saûn xuaát Trieäu ñoàng + Theo giaù coá ñònh naêm 94 27.50 0 21.50 0 25.25 0 53.85 0 89.182 34,19 + Theo giaù thöïc teá 108.435 Soá cô sôû saûn xuaát Cô sôû 1 2 5 26 44 Giaù trò saûn xuaát bình quaân/cô sôû Trieäu ñoàng + Theo giaù coá ñònh naêm 94 27.50 0 10.75 0 5.050 2.071 2.027 -47,89 + Theo giaù thöïc teá 2.464 Doanh thu xuaát khaåu Trieäu ñoàng 25.13 5 43.67 5 50.51 3 86.16 0 108.435 44,11 ÑVT 2001 2002 2003 2004 Tyû leä taêng bình quaân (%) Giaù trò saûn xuaát Trieäu ñoàng + Theo giaù coá ñònh naêm 94 113.153 149.103 238.550 322.042 41,71 + Theo giaù thöïc teá 139.104 174.682 300.028 408.380 Soá cô sôû saûn xuaát Cô sôû 53 70 91 98 Giaù trò saûn xuaát bình Trieäu ñoàng 24 quaân/cô sôû + Theo giaù coá ñònh naêm 94 2.135 2.130 2.621 3.286 15,45 + Theo giaù thöïc teá 2.625 2.495 3.297 3.582 Doanh thu xuaát khaåu Trieäu ñoàng 127.203 154.409 260.751 293.375 32,12 Nguoàn: Sôû Coâng nghieäp Vónh Long Giaù trò saûn xuaát taêng daàn qua töøng naêm ôû giai ñoaïn 1996-2000 trong khi giaù trò saûn xuaát bình quaân /cô sôû giaûm maïnh. Nguyeân nhaân laø do ôû giai ñoaïn naøy coù söï chuyeån höôùng maïnh meõ töø saûn xuaát gaïch ngoùi sang saûn xuaát goám myõ ngheä daãn tôùi vieäc gia taêng soá löôïng cô sôû saûn xuaát trong ngaønh goám. Caùc cô sôû naøy thôøi gian ñaàu vaãn coøn trong giai ñoaïn hoïc hoûi, chaäp chöõng trong saûn xuaát – kinh doanh neân giaù trò saûn xuaát cuûa toaøn ngaønh tuy vaãn taêng (toác ñoä taêng bình quaân 34,19%) nhöng khoâng töông xöùng vôùi toác ñoä taêng cuûa soá cô sôû saûn xuaát. Giai ñoaïn 2001-2004, caùc doanh nghieäp ñi daàn vaøo saûn xuaát oån ñònh, giaù trò saûn xuaát bình quaân taêng (toác ñoä taêng 41,71%) nhöng giaù trò saûn xuaát bình quaân/cô sôû taêng moät caùch khoâng töông xöùng. Ñieàu naøy cuõng coù theå giaûi thích ñöôïc laø do thöïc teá caùc doanh nghieäp phaùt trieån moät caùch töï phaùt neân ñaõ daãn ñeán tình traïng baùn phaù giaù, thaäm chí coù doanh nghieäp baùn thaáp hôn giaù thaønh saûn xuaát, gaây thieät haïi naëng cho chính caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Cuõng vì lyù do naøy neân toác ñoä taêng bình quaân cuûa doanh thu xuaát khaåu giai ñoaïn naøy thaáp hôn so vôùi 1996- 2000. Ñaây cuõng laø moät vaán ñeà nan giaûi hieän nay maø ngoaøi doanh nghieäp ra, caùc cô quan quaûn lyù vaø Hoäi ngheà goám cuûa tænh ñang tìm caùch thaùo gôõ. Tuy nhieân, cuõng caàn nhìn nhaän raèng giai ñoaïn 2001-2004 coù söï gia taêng cuûa giaù trò saûn xuaát bình quaân/cô sôû. Chính naêng suaát lao ñoäng taêng do khaâu toå chöùc quaûn lyù ñöôïc caûi tieán vaø aùp duïng nhöõng caûi tieán veà kyõ thuaät vaø coâng ngheä ñaõ goùp phaàn ñaùng keå vaøo söï gia taêng naøy. Ngoaøi ra, tích luõy voán cuûa caùc chuû loø 25 goám (sau giai ñoaïn chuyeån ñoåi ñaõ ñi vaøo oån ñònh) ngaøy caøng taêng taïo ñieàu kieän cho vieäc môû roäng saûn xuaát. 2.2.1.3 Voán Haàu heát caùc doanh nghieäp coù quy moâ nhoû ñeán raát nhoû, voán ñaàu tö trung bình töø 500 trieäu ñeán 1 tyû, rieâng chæ coù vaøi doanh nghieäp (khoaûng 3%) coù toång voán ñaàu tö treân 5 tyû ñoàng. Vieäc cho vay voán ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ngaønh goám hieän vaãn chöa theå hieän moät söï öu ñaõi rieâng ñoái vôùi ngaønh naøy maëc duø ñaây laø ngaønh naèm trong chöông trình hoã trôï phaùt trieån cuûa tænh. 2.2.1.4 Lao ñoäng Baûng 2.8: Soá lao ñoäng trong ngaønh goám Vónh Long giai ñoaïn 1996-2004 ÑVT 1996 1997 1998 1999 2000 Tyû leä taêng bình quaân (%) Soá lao ñoäng Ngöôøi 135 265 839 2.654 3.432 Soá cô sôû saûn xuaát Cô sôû 1 2 5 26 44 Lao ñoäng bình quaân/cô sôû Ngöôøi 135 133 168 102 78 -12,81 ÑVT 2001 2002 2003 2004 Tyû leä taêng bình quaân (%) Soá lao ñoäng 3.764 4.557 6.455 Soá cô sôû saûn xuaát Cô sôû 53 70 91 98 Lao ñoäng bình quaân/cô sôû Ngöôøi 71 65 71 87 7,01 Nguoàn: Sôû Coâng Nghieäp Vónh Long Soá lao ñoäng trong ngaønh goám ñaõ khoâng ngöøng taêng leân qua caùc naêm töø 1996 ñeán 2004. ñieàu naøy ñaõ chöùng toû ñöôïc ngheà goám ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát toát 26 lao ñoäng trong kinh teá noâng thoân. Quy moâ hieän nay cuûa caùc chuû loø goám laø coù töø trung bình gaàn 100 coâng nhaân, vaøi doanh nghieäp lôn coù khoaûng 400-500 coâng nhaân. Tuy nhieân, soá löôïng thôï laønh ngheà vaø coâng nhaân coù kyõ thuaät chieám tyû leä thaáp, phaàn coøn laïi laø nhöõng ngöôøi lao ñoäng khoâng coù kyõ naêng. 2.2.1.5 Cô sôû vaät chaát, nhaø xöôûng Laø moät khu vöïc môùi phaùt trieån ngheà goám, Vónh Long khoâng vaáp phaûi khoù khaên veà maët baèng saûn xuaát nhö ôû Baùt Traøng, Ñoàng Nai, Bình Döông. Nhöng neáu khoâng laøm toát khaâu quy hoaïch thì trong töông lai Vónh Long seõ rôi vaøo thaûm caûnh cuûa nhöõng laøng ngheà ñi tröôùc. Tuy dieän tích roäng raõi nhöng nhaø xöôûng cuûa caùc cô sôû saûn xuaát goám Vónh Long mang ñaäm chaát Nam Boä, thieáu söï caên cô cuûa ngöôøi Baéc, ngöôøi Trung hoaëc ngöôøi Hoa. Ñaëc bieät, neàn xöôûng loài loõm, goà gheà, laøm cho tyû leä beå vôõ cuûa saûn phaåm cao (tôùi 39%), hieäu quaû saûn xuaát thaáp. Beân caïnh ñoù, nhaø xöôûng nhö hieän nay cuõng khoù cho vieäc aùp duïng kyõ thuaät hieän ñaïi, trang bò maùy moùc phuïc vuï saûn xuaát. 2.2.1.6 Nguyeân lieäu, chaát ñoát Vónh Long coù theá maïnh veà taøi nguyeân khoaùng saûn, goàm: caùt soâng vôùi tröõ löôïng khoaûng 143 trieäu m3 phaân boá chuû yeáu ôû khu vöïc soâng Coå Chieân, vaø ñaát seùt vôùi tröõ löôïng khoaûng 69.863.500 m3, phaân boá chuû yeáu ôû vuøng ven thò xaõ Vónh Long vaø huyeän Long Hoà, Maêng Thít. Ñaây laø loaïi ñaát thích hôïp ñeå saûn xuaát ñoà goám xuaát khaåu. Vôùi toác ñoä khai thaùc nhö hieän nay vaø neáu bieát caùch toå chöùc khai thaùc khoa hoïc thì coù theå söû duïng 100 naêm nöõa ñeå phaùt trieån ngheà goám Vónh Long. Nguoàn ñaát seùt ôû Vónh Long coù caùc thoâng soá ñaùnh giaù chaát löôïng töông ñoái oån ñònh, ñaït yeâu caàu saûn xuaát goám ñoû. Caùc nôi khaùc haàu heát ñoà goám ñeàu ñöôïc phuû men maøu, ôû Vónh Long cho ñeán nay vaãn laø goám ñoû khoâng men do nguoàn ñaát 27 seùt bò nhieãm pheøn vaø ñaây chính laø ñaëc tröng rieâng coù cuûa goám Vónh Long vôùi maøu saéc hoàng töôi coù nhöõng veát loang traéng nhaït. Nhìn chung seùt cuûa Vónh Long phaân boá roäng raõi, tröõ löôïng lôùn, chaát löôïng toát, ñieàu kieän khai thaùc thuaän lôïi, ñuû ñieàu kieän ñaùp öùng cho nhu caàu trong tænh vaø caùc vuøng laân caän trong töông lai neáu coù keá hoaïch khai thaùc vaø söû duïng toát. 2.2.1.7 Kyõ thuaät – trang thieát bò Quy trình saûn xuaát goám ñoû Vónh Long Goám myõ ngheä Vónh Long coù nhöõng neùt ñaëc tröng moät phaàn do chaát lieäu ñaát nhieãm pheøn, moät phaàn do quy trình saûn xuaát raát khaùc so vôùi caùc vuøng saûn xuaát goám söù khaùc. (Tham khaûo theâm Phuï luïc 1: Quy trình saûn xuaát goám ñoû Vónh Long) Chaát ñoát Chaát ñoát ñöôïc söû duïng tröôùc kia laø cuûi vaø than daàu ñöôïc mua töø caùc vuøng laân caän vaø caùc tænh khaùc nhö ôû taän Caø Mau. Vieäc söû duïng caùc loaïi chaát ñoát naøy ñaõ laøm taêng chi phí saûn xuaát, daãn ñeán taêng giaù thaønh saûn phaåm do giaù cuûa caùc loaïi chaát ñoát ngaøy caøng taêng cao coäng theâm chi phí vaän chuyeån. Sau ñoù, caùc cô sôû saûn xuaát ñaõ chuyeån höôùng söû duïng traáu – moät loaïi nhieân lieäu doài daøo, saün coù cuûa ñòa phöông vôùi chi phí thaáp hôn nhieàu so vôùi caùc loaïi chaát ñoát truyeân thoáng. Vieäc söû duïng chaát ñoát laø traáu cuõng ñaõ laøm giaûm bôùt möùc ñoä oâ nghieãm moâi tröôøng trong vuøng. Loø nung goám Caùc kieåu loø ñoát hieän nay ñang ñöôïc söû duïng ñeå saûn xuaát goám ñoû Vónh Long: - Loø troøn: haàu heát caùc cô sôû saûn xuaát söû duïng, duøng chaát ñoát laø traáu. Loø troøn laø loaïi loø truyeàn thoáng tröùôc ñaây duøng nung gaïcg, sau chuyeån qua nung 28 goám. Voán ñaàu tö cho moãi loø töø 50 trieäu ñeán 100 trieäu ñoàng, thôøi gian söû duïng töø 3-5 naêm. - Loø bao: do quoác doanh ñaàu tö laø Xí nghieäp goám myõ ngheä xuaát khaåu. Loø bao vôùi daõy loø laø 14 bao, söû duïng chaát ñoát laø cuûi, voán ñaàu tö 300 trieäu ñoàng, do nhieàu bao neân ñöôïc ñoát lieân tuïc khoâng bò giaùn ñoaïn saûn xuaát, thôøi gian söû duïng töø 5-10 naêm, chi phí söõa chöõa khoâng lôùn, dieän tích xaây döïng lôùn. - Loø gas: do quoác doanh ñaàu tö laø Xí nghieäp goám myõ ngheä xuaát khaåu. Keát caáu theo kieåu loø vuoâng vôùi coâng suaát khaù lôùn 18m3, söû duïng chaát ñoát laø gas, thôøi gian ñoát töø 1-2 ngaøy, thôøi gian söû duïng laø 20 naêm, 5 naêm thay boâng chòu nhieät trong loø, voán ñaàu tö treân 1 tyû ñoàng cho loø vaø heä thoáng gas. Ñaây laø thieát bò ñöôïc cheá taïo nhaèm naâng cao chaát löôïng goám, tieát kieäm naêng löôïng vaø baûo veä moâi tröôøng do toå chöùc hôïp taùc kinh teá Ñöùc hoã trôï nghieân cöùu vaø öùng duïng vaøo hoaøn caûnh saûn xuaát cuûa Vieät Nam. Baûng 2.9: Thoáng keâ tình hình loø nung goám cuûa Tænh Vónh Long Ñvt: Soá loø Caùc loaïi loø 2000 2001 2002 2003 2004 Loø troøn 237 283 384 518 535 Loø gas - - 1 1 1 Loø bao 1 1 2 2 2 Toång soá 238 284 387 521 538 Nguoàn: Sôû Coâng nghieäp Tænh Vónh Long Ñaùnh giaù trình ñoä coâng ngheä cuûa ngaønh goám Vónh Long Hieän nay ôû Vieät Nam, vieäc ñaùnh giaù trình ñoä coâng ngheä vaãn chöa coù tieâu chí thoáng nhaát. Rieâng ñoái vôùi Tænh vaãn chöa coù nhöõng nghieân cöùu ñaùnh giaù saâu vaø toaøn dieän trình ñoä coâng ngheä cuûa caùc ngaønh noùi chung vaø ngaønh goám noùi 29 rieâng. Coù theå noùi raèng vieäc ñaùnh giaù trình ñoä coâng ngheä chuû yeáu döïa vaøo möùc ñoä ñaàu tö. Theo Vieän Nghieân cöùu Saønh Söù Thuûy Tinh ñieàu tra khaûo saùt chung caû nöôùc naêm 2000, trình ñoä coâng ngheä ngaønh goám söù myõ ngheä Vieät Nam laø: Baûng 2.10: Ñaùnh giaù trình ñoä coâng ngheä ngaønh goám söù myõ ngheä Vieät Nam Khaâu nguyeân lieäu Khaâu nung Khaâu taïo hình Ñaùnh giaù chung Laïc haäu 92% 76% 96% 87% Trung bình 8% 22% 4% 12,5% Tieân tieán 0% 0% 0% 0,5% Quaù trình nghieân cöùu cuõng nhö tìm hieåu thöïc teá ôû caùc cô sôû saûn xuaát ñaõ cho thaáy raèng: • Khaâu nguyeân lieäu chuû yeáu coù ñöa vaøo moät soá maùy moùc töï cheá trong tænh vaø trong nöôùc, möùc ñoä lao ñoäng thuû coâng coøn chieám tyû leä cao neân coù theå xem laø trung bình. Nguyeân lieäu vaãn coøn chöa qua xöû lyù tinh neân saûn xuaát tieâu hao ñaát seùt vaø chaát löôïng saûn phaåm chöa cao. • Khaâu nung vôùi ba heä thoáng loø, chuû yeáu laø loø troøn neân cuõng ñöôïc ñaùnh giaù laø trung bình. • Khaâu taïo hình trang trí chuû yeáu laø lao ñoäng thuû coâng neân coøn laïc haäu, chöa coù öùng duïng caùc loaïi maùy taïo hình. Nhìn chung, coâng ngheä saûn xuaát goám myõ ngheä Vónh Long coøn khaù laïc haäu. Trong 10 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, laøng goám vaãn söû duïng caùc loaïi loø nung ñôn giaûn duøng ñeå nung gaïch nhö tröôùc kia cuõng nhö chöa ñaït ñöôïc trình ñoä xöû lyù ñaát nguyeân lieäu thaät toát. Ñoàng thôøi caùc cô sôû cuõng chöa öùng duïng ñöôïc coâng ngheä trong khaâu taïo hình taïo daùng cho saûn phaåm. Ñieàu naøy ñaõ laøm cho saûn 30 phaåm saûn xuaát ra chaát löôïng chöa cao, khoâng oån ñònh, tyû leä pheá phaåm cao, chöa ñuû khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng ñôn haøng lôùn. 2.2.1.8 Maãu maõ, chaát löôïng saûn phaåm Goám ñaát ñoû Vónh Long coù maøu saéc ñeïp vaø ñaëc tröng nhöng maãu maõ chöa ña daïng vaø chaát löôïng chöa cao. Theo keát quaû khaûo saùt, maãu maõ chuû yeáu do khaùch haøng nöôùc ngoaøi ñaët, baûn thaân doanh nghieäp khoâng töï thieát keá maãu maõ phuø hôïp vôùi nhu caàu thò tröôøng. Vaán ñeà naøy coù nhieàu nguyeân nhaân. Thöù nhaát, coâng taùc tieáp thò cuûa caùc doanh nghieäp coøn yeáu, khoâng tröïc tieáp baùn ra nöôùc ngoaøi neân vieäc naém baét nhu caàu, thò hieáu khaùch haøng heát söùc bò ñoäng vaø khoù khaên. Thöù hai, doanh nghieäp chöa ñaàu tö vaøo khaâu thieát keá maãu maõ, chöa ñaøo taïo – thu huùt ñöôïc nhöõng ngheä nhaân ngaønh goám. Caùc maãu maõ chuû yeáu laø caùc boä chaäu, töôïng thuù trang trí trong vöôøn vaø moät soá saûn phaåm trang trí noäi thaát (ôû caàu thang, goùc nhaø, …) Veà chaát löôïng, saûn phaåm goám Vónh Long thöôøng coù yeáu ñieåm laø khoâng beàn, deã bò reâu moác. Ñaây laø yeáu ñieåm lôùn nhaát cuûa loaïi saûn phaåm goám moäc, do nhieät ñoä nung khoâng oån ñònh vaø khaâu xöû lyù nguyeân lieäu chöa toát. Hieän nay caùc cô sôû ñaõ xöû lyù vaán ñeà naøy baèng caùch söû duïng caùc chaát choáng thaám nhöng hieäu quaû chöa cao. Ngoaøi ra, do coâng ngheä nung laïc haäu neân chaát löôïng saûn phaåm goám thaáp, khoâng ñeàu vaø khoâng oån ñònh. 2.2.1.9 Thò tröôøng tieâu thuï Thò tröôøng goám chuû yeáu laø Phaùp, Ñöùc, YÙ vaø moät soá nöôùc Chaâu Aâu khaùc. Tyû leä xuaát khaåu chieám gaàn 100%, xuaát khaåu chuû yeáu laø qua trung gian. Ña soá caùc doanh nghieäp chöa yù thöùc ñöôïc vieäc xaây döïng thöông hieäu cho saûn phaåm goám cuûa mình. Beân caïnh ñoù, vaãn coù moät vaøi doanh nghieäp lôùn ñaõ ñaêng kyù 31 thöông hieäu caáp quoác gia vaø chuaån bò ñaêng kyù thöông hieäu ôû moät soá nöôùc ñang tieâu thuï saûn phaåm goám ñoû Vónh Long. Nhu caàu veà thò tröôøng saûn phaåm khaù lôùn. Soá lieäu öôùc tính cho thò tröôøng EU vaøo khoaûng 1 tæ euro moãi naêm. Ñaây chính laø cô hoäi ñeå phaùt trieån ngaønh goám, nhöng coù nhieàu thaùch thöùc môùi ñaët ra bôûi aùp löïc caïnh tranh ñang coù nhieàu dieãn bieán phöùc taïp töø chieán löôïc cuûa khaùch haøng ñeán nguoàn nguyeân lieäu khoâng coù khaû naêng thay theá. Hieän Hieäp Hoäi ngheà goám Vónh Long ñang coù chuû tröông thueâ nhaø tö vaán marketing tìm thò tröôøng ñaàu ra cho saûn phaåm goám ñoû Vónh Long, ñaëc bieät tö vaán xuaát khaåu haøng hoùa tröïc tieáp sang thò tröôøng EU. 2.2.1.10 Hieän traïng moâi tröôøng Maëc duø chuyeån sang laøm goám nhöng nhìn chung coâng ngheä saûn xuaát vaãn töø loø gaïch chuyeån sang. Söï gia taêng maïnh caùc cô sôû saûn xuaát laøm tình traïng oâ nhieãm moâi tröôøng taêng cao. Nhöõng phaân tích vaø khaûo saùt gaàn ñaây cho thaáy khu vöïc nhaø ôû nôi saûn xuaát goám ñaõ bò oâ nhieãm vôùi khoùi buïi vaø khí SO2. Ngoaøi ra coù nhöõng saûn phaåm goám khoâng ñaït phaûi ñaäp boû hoaëc nhöõng loâ haøng khaùch haøng khoâng ñoàng yù vaø traû veà cuõng xöû lyù töông töï, ñaát khoâng taùi söû duïng ñöôïc. Hieän taïi, vaãn chöa coù caûnh baùo veà oâ nhieãm moâi tröôøng. Moãi naêm, doanh nghieäp ñeà coù môøi cô quan chöùc naêng ñeán ño ñoä oâ nhieãm. Theo keát luaän cuûa cô quan naøy, coù söï aûnh höôûng veà oâ nhieãm, coù beänh nhaân beänh hoâ haáp nhö lao, caây coái coù taùn cao bò cheát, nhöng khoâng aûnh höôûng lôùn. 2.2.2 Phaân tích ñoái thuû caïnh tranh Veà saûn phaåm cuøng loaïi, goám ñoû, ñoái thuû caïnh tranh cuûa goám Vónh Long laø goám Trung Quoác, Thaùi Lan vaø Malaysia. Qua tham khaûo taøi lieäu nghieân cöùu vaø 32 yù kieán cuûa moät soá chuû doanh nghieäp goám, coù theå ñuùc keát moät soá yeáu toá so saùnh giöõa maët haøng goám ñoû Vieät Nam vaø Trung Quoác, Thaùi Lan, Malaysia nhö sau: Giaù baùn: Ñoái vôùi taát caû nhöõng saûn phaåm ngoaøi trôøi thì giaù baùn cuûa Trung Quoác cao hôn saûn phaåm cuøng loaïi cuûa Vieät Nam 20%. Nguyeân nhaân do Trung Quoác söû duïng caùc loø nung tuy-nen ñeå nung caùc saûn phaåm ngoaøi trôøi coù kích thöôùc lôùn neân chi phí nung lôùn, ñaëc bieät chi phí nung coøn cao hôn trong nhöõng muøa coù ít ñôn haøng vì moãi laàn ñoát loø vaãn phaûi tieâu hao cung moät löôïng lôùn nhieân lieäu ñeå laøm noùng loø nung. Saûn phaåm ñaát ñoû cuûa Thaùi Lan coù giaù baùn thaáp hôn 25% so vôùi Vieät Nam. Caùc loaïi saûn phaåm naøy hieän vaãn ñöôïc taïo hình theo phöông phaùp xoay tay treân baøn xoay ñieän neân coù nhöõng ñöôøng sôù daáu tay beân maët trong cuûa saûn phaåm. Chính ñaëc ñieåm naøy ñaõ thu huùt nhieàu khaùch haøng Chaâu Aâu, Myõ öa chuoäng nhöõng saûn phaåm mang nhieàu tính thuû coâng. Ñoái vôùi Malaysia, saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát baèng maùy eùp thuûy löïc neân giaù thaáp hôn nhieàu so vôùi Vieät Nam. Chaát löôïng: Tuy giaù baùn cuûa caùc saûn phaåm goám ngoaøi trôøi cuûa Trung Quoác cao hôn goám Vónh Long nhöng chaát löôïng laïi toát hôn do söû duïng loø nung hieän ñaïi. Töông töï, goám ñoû Malaysia cuõng coù chaát löôïng toát hôn do coâng ngheä hieän ñaïi hôn (nhö ñaõ phaân tích ôû treân). Tuy caùc nhaø saûn xuaát goám ñoõ Vónh Long ñaõ coù nhöõng noã löïc caûi thieän chaát löôïng nhö xöû lyù toát tình traïng reâu moác treân saûn phaåm nhöng nhìn chung, do coâng nheä laïc haäu neân chaát löôïng vaãn chöa cao vaø chöa ñoàng ñeàu, oån ñònh. Maãu maõ: 33 Toác ñoä ñoåi môùi maãu maõ cuûa Trung Quoác vöôït troäi hôn haún so vôùi Vieät Nam, Thaùi Lan vaø Malaysia nhôø coù beà daøy kinh nghieäm, kyõ thuaät, nhaân löïc, …v.v. Goám Vónh Long tuy thieáu haún ñoäi nguõ ngheä nhaân saùng taùc maãu maõ nhöng ñaõ noã löïc vaø raát linh hoaït trong vieäc thöïc hieän caùc maãu maõ do khaùch haøng ñaët, ñaùp öùng toái ña yeâu caàu thò tröôøng baèng caùch lieân keát vôùi caùc ngheä nhaân ôû Bình Döông, Ñoàng Nai. Veà maët naøy, Malaysia keùm hôn vì chi phí cho vieäc thay ñoåi khuoân cuûa maùy eùp thuûy löïc töông ñoái cao vaø thieáu ngheä nhaân saùng taùc maãu. Khaû naêng ñaùp öùng caùc ñôn haøng lôùn: Ñaây laø ñieåm yeáu nhaát cuûa ngaønh goám Vieät Nam noùi chung vaø goám Vónh Long noùi rieâng so vôùi caùc nöôùc. Cam keát veà ngaøy giao haøng vaø thöïc hieän caùc ñôn haøng lôùn ñuùng haïn laø ñieàu khaù khoù khaên so vôùi quy moâ, khaû naêng daùp öùng cuûa caùc doanh nghieäp goám ñoû Vónh Long. Ñieàu naøy xuaát phaùt töø quy moâ saûn xuaát nhoû, coâng ngheä chöa cao, taùc phong laøm vieäc chaäm chaïp cuõng nhö söï thieáu lieân keát giöõa caùc doanh nghieäp trong ngaønh khi tieáp nhaän ñöôïc moät ñôn haøng lôùn. Veà maët naøy, Trung Quoác, Malaysia hôn haún Vieät Nam do söû duïng coâng ngheä hieän ñaïi vaø Thaùi Lan cuõng töông töï do coù söï quaûn lyù chaët cheõ vaø ñaàu tö cuûa chính phuû vaøo caùc laøng ngheà truyeàn thoáng. Baûng 2.11 So saùnh vôùi ñoái thuû caïnh tranh veà saûn phaåm cuøng loaïi Trung Quoác Thaùi Lan Malaysia Giaù baùn Cao hôn Thaáp hôn Thaáp hôn Chaát löôïng Toát hôn Töông ñöông Toát hôn Khaû naêng thay ñoåi maãu maõ Toát hôn Toát hôn Keùm hôn Khaû naêng ñaùp öùng nhöõng ñôn haøng lôùn Toát hôn Toát hôn Toát hôn 34 Ngoaøi ra, moät ñoái thuû caïnh tranh khaùc cuûa goám Vónh Long laø caùc saûn phaåm goám coù khaû naêng thay theá nhö: goám traùng men (Baùt Traøng, Bình Döông, Ñoàng Nai, …) vaø saûn phaåm nhöïa giaû goám cuûa Trung Quoác. Caùc maët haøng goám traùng men cuûa caùc vuøng saûn xuaát truyeàn thoáng trong nöôùc ñaõ khaúng ñònh vò trí treân thò tröôøng theá giôùi trong nhieàu naêm qua veà chaát löôïng khaù toát, maãu maõ ña daïng ñaõ ñaït ñöôïc söï tin caäy cuûa khaùch haøng trong vaø ngoaøi nöôùc, trong khi goám Vónh Long chæ phaùt trieån trong vaøi naêm gaàn ñaây, chuû yeáu laø saûn phaåm goám khoâng men coù maøu saéc raát ñaëc tröng vaø hoaøn toaøn khaùc vôùi doøng goám cuûa caùc vuøng noùi treân. Beân caïnh ñoù, ñieåm yeáu nhaát cuûa goám Vónh Long maø maët haøng nhöïa giaû goám do Trung Quoác saûn xuaát ñaùp öùng ñöôïc laø chaát löôïng toát hôn (khoâng bò reâu moác do thôøi tieát aåm, khoâng bò raïn nöùt trong ñieàu kieän khí haäu laïnh). Tuy nhieân, Chaâu Aâu cuõng nhö caùc thò tröôøng khaùc ñang xem xeùt laïi vaán ñeà coù neân söû duïng caùc saûn phaåm “khoâng thaân thuoäc vôùi thieân nhieân” naøy hay khoâng neáu so vôùi caùc saûn phaåm baèng ñaát voán coù theå phaân huûy deã daøng khi khoâng söû duïng nöõa. Qua phaân tích treân, coù theå thaáy raèng, neáu loaïi tröø nhöõng yeáu toá khaùc coù theå aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh mua haøng cuûa nhaø nhaäp khaåu nhö tính ñaëc thuø vaên hoùa rieâng coù cuûa saûn phaåm goám ñoû Vónh Long thì khaû naêng caïnh tranh cuûa goám Vónh Long thaáp hôn caùc ñoái thuû khaùc khi so saùnh maãu maõ, chaát löôïng, khaû naêng ñaùp öùng caùc ñôn haøng lôùn. Nhö vaäy, ñeå coù theå khaúng ñònh vò trí trong quaù trình caïnh tranh, Vónh Long neân taäp trung naâng cao chaát löôïng saûn phaåm thoâng qua caûi tieán coâng ngheä, taêng cöôøng lieân keát vaø xaây döïng thöông hieäu rieâng nhaán maïnh ñeán neùt khaùc bieät cuûa saûn phaåm. 35 2.2.3 Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long 2.2.3.1 Phaân tích moâ hình naêm löïc löôïng Raøo caûn tham gia thò tröôøng thaáp Caùc nhaø saûn xuaát gaïch Nhaø ñaàu tö lôùn töø TP.HCM vaø Bình Döông • Söû duïng lôïi theá so saùnh ñeå caïnh tranh • Caïnh tranh noäi boä • Caïnh tranh vôùi caùc nhaø trung gian Nhaø cung caáp ñaát nguyeân lieäu nhieàu, giaù caû ñaàu vaøo oån ñònh Khan hieám khaùch haøng, DN bò chi phoái bôûi caùc nhaø trung gian Hieän coù nhieàu saûn phaåm coù khaû naêng thay theá nhö goám traùng men, nhöïa giaû goám… Khaû naêng caïnh tranh vaø caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi a. Veà khaû naêng caïnh tranh: • Hieän taïi, khaû naêng caïnh tranh vaø phaùt trieån cuûa ngaønh chuû yeáu döïa vaøo caùc lôïi theá so saùnh laø nguoàn taøi nguyeân vaø giaù nhaân coâng reû, chi phí ñaàu tö cho moät saûn phaåm thaáp. • Döïa treân neàn taûng cuûa kinh nghieäm vaø cô sôû nhaø kho cuûa caùc loø gaïch saün coù. Moät soá ñieåm laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa ngaønh: • Haàu heát caùc doanh nghieäp saûn xuaát vaø ._.aõ ñöa ra chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám Vónh Long laø “Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm goám ñoû Vónh Long”, vaø giaûi phaùp thöïc hieän nhö sau: 1. Ñeà xuaát chöông trình haønh ñoäng cho caùc cô quan quaûn lyù kinh teá cuûa tænh, goàm caùc noäi dung sau: • Quy hoaïch laïi ngaønh goám Vónh Long ñeå phaùt trieån beàn vöõng. • Xaây döïng chöông trình hoã trôï taøi chính cho doanh nghieäp. • Ñaåy maïnh xuùc tieán thöông maïi. • Cuûng coá vaø naâng cao vai troø cuûa Hieäp Hoäi Goám Vónh Long tieán tôùi hình thaønh Coâng ty Coå phaàn Goám Vónh Long vaøo naêm 2010. • Xaây döïng chieán löôïc lieân keát chuoãi vaø lieân keát vôùi nhaø nhaäp khaåu. 2. Giaûi phaùp ñeà xuaát vôùi doanh nghieäp ngaønh goám • Nhoùm giaûi phaùp veà ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä • Nhoùm giaûi phaùp caûi tieán vaø ña daïng hoùa maãu maõ • Nhoùm giaûi phaùp xuùc tieán thöông maïi vaø quaûng baù thöông hieäu “goám ñoû Vónh Long” • Nhoùm giaûi phaùp phaùt trieån keânh phaân phoái • Nhoùm giaûi phaùp naâng cao trình ñoä quaûn lyù, chuyeân moân cho doanh nghieäp. 63 KEÁT LUAÄN Hôn möôøi naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, ngaønh goám Vónh Long ñaõ coù nhöõng böôùc tieán ñaùng keå. Goám ñoû Vónh Long laø moät trong naêm maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa tænh beân caïnh gaïo, thuûy saûn, traùi caây vaø naám rôm vaø mang laïi nguoàn thu khoâng nhoû cho ngaân saùch cuûa tænh. Hieän nay, Vónh Long ñaõ ñöôïc xem nhö laø moät trong boán trung taâm goám myõ ngheä cuûa Vieät Nam beân caïnh caùc laøngn ngheà goám truyeàn thoáng Baùt Traøng, Bình Döông, Ñoàng Nai vôùi saûn phaåm goám khoâng men coù maøu hoàng phaán ñaëc tröng, raát gioáng moät loaïi goám Italia voán ñöôïc öa chuoäng treân thò tröôøng. Tuy nhieân, söï phaùt trieån ñoù vaãn coøn mang naëng tính töï phaùt, manh muùn vaø thieáu quy hoaïch phaùt trieån daøi haïn. Gaàn ñaây, ngaønh goám Vónh Long ñang phaûi ñoái maët vôùi söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh giöõa nhöõng cô sôû saûn xuaát trong ngaønh daãn ñeán tình traïng baùn phaù giaù laøm lôïi nhuaän giaûm, aûnh höôûng ñeán nguoàn thu ngaân saùch cuûa tænh vaø laøm laõng phí nguoàn taøi nguyeân ñaát quyù giaù, voán ñöôïc xem laø yeáu toá taïo neân neùt ñaëc tröng cuûa goám Vónh Long. Tröôùc tình traïng naøy vaø trong xu theá hoäi nhaäp kinh teá quoác teá hieän nay, vieäc tìm ra giaûi phaùp xaây döïng ngaønh goám Vónh Long phaùt trieån moät caùch beàn vöõng laø raát caàn thieát. Ñeà taøi “Xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ngaønh goám myõ ngheä Vónh Long” ñaõ ñöôïc thöïc hieän vôùi nhöõng keát quaû sau: 1. Nghieân cöùu lyù thuyeát caïnh tranh, lôïi theá caïnh tranh, moät soá phöông phaùp ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh vaø noäi dung cuûa chieán löôïc caïnh tranh ngaønh. 2. Phaân tích, ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh goám Vónh Long treân cô sôû xaùc ñònh roõ ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa ngaønh. Töø ñoù, coù theå thaáy ñöôïc 64 nhöõng vaán ñeà caàn phaûi giaûi quyeát ñeå phaùt huy theá maïnh vaø haïn cheá ñieåm yeáu cuûa ngaønh nhaèm tieán tôùi söï phaùt trieån oån ñònh hôn trong töông lai. 3. Xaây döïng chieán löôïc toång theå “Phaùt trieån saûn phaåm goám ñoû Vónh Long” giai ñoaïn 2006-2015 vôùi nhöõng giaûi phaùp cuï theå ñeà xuaát cho caùc cô quan quaûn lyù kinh teá cuûa tænh vaø cho caùc doanh nghieäp goám. Chieán löôïc ñöôïc phaân goàm hai giai ñoaïn sau: Giai ñoaïn 1: töø 2006-2010 • Caùc doanh nghieäp goám töï phaùt trieån thoâng qua vai troø hoã trôï cuûa Trung taâm Xuùc tieán Thöông maiï vaø Ñaàu tö vaø Hieäp Hoäi Goám Vónh Long. • Xaây döïng thöông hieäu “Goám ñoû Vónh Long” do Trung taâm Xuùc tieán Thöông maiï vaø Ñaàu tö chuû trì thöïc hieän • Hình thaønh vaø cuûng coá caùc lieân minh, lieân keát trong saûn xuaát Giai ñoaïn 2: töø 2010-2015 Hình thaønh Coâng ty Coå phaàn Goám Vónh Long, chòu traùch nghieäm phaùt trieån thöông hieäu “Goám ñoû Vónh Long”, lieân keát caùc doanh nghieäp goám thaønh moät boä phaän saûn xuaát cuûa coâng ty. Caùc giaûi phaùp noùi treân neáu ñöôïc thöïc hieän ñoàng boä seõ giuùp ngaønh goám ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu phaùt trieån, naâng cao khaû naêng caïnh tranh, vaø phaùt trieån moät caùch oån ñònh trong töông lai. 65 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Coâng trình döï thi Giaûi thöôûng sinh vieân nghieân cöùu khoa hoïc “Nhaø Kinh teá treû-2003”, Nhöõng giaûi phaùp ñaåy maïnh xuaát khaåu goám söù myõ ngheä Ñoâng Nam Boä sang thò tröôøng Nhaät, 2003, PGS.TS Ñoaøn Thò Hoàng Vaân höôùng daãn. 2. Sôû Coâng nghieäp Vónh Long, Nghieân cöùu saûn xuaát goám traùng men treân neàn goám ñaát ñoû Vónh Long, 2003. 3. PGS. TS Voõ Vaên Ñöùc, Phaùt huy lôïi theá so saùnh ñeå ñaåy maïnh taêng tröôûng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam trong ñieàu kieän hieän nay, NXB Chính trò quoác gia, 2004. 4. TS Phaïm Thuùy Hoàng, Chieán löôïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû Vieät Nam hieän nay, NXB Chính trò quoác gia, 2004. 5. Vónh Höng, Öu tieân theá maïnh naøo cho phaùt trieån coâng nghieäp, baùo Vónh Long, 21/7/2005. 6. Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö Vónh Long, Baùo caùo Toång keát hoäi thaûo phaùt trieån ngaønh goám Vónh Long, 28/12/2005. 7. ThS Traàn Ñoaøn Kim, Xaây döïng moâ hình lieân keát ngaønh ñeå thuùc ñaåy xuaát khaåu haøng thuû coâng myõ ngheä, taïp chí Kinh teá vaø Phaùt trieån, soá 101, thaùng 11/2005. 8. Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân, Giaùo trình Chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp thöông maïi, NXB Lao ñoäng – Xaõ hoäi, 2005 9. Vieän nghieân cöùu phaùt trieån Kinh teá – Xaõ hoäi Haø Noäi, Phaùt trieån kinh teá tö nhaân ôû Haø Noäi, NXB Chính trò quoác gia, 2004. 10. Sôû Khoa hoïc Coâng ngheä Vónh Long, Nghieân cöùu ñaëc tính lyù hoaù seùt ôû Vónh Long, ñaùnh giaù khaû naêng söû duïng laøm ñoà goám, ñeà xuaát moät soá bieän phaùp naâng cao chaát löôïng goám, 2000. 66 11. Löông Ngoïc Mai, Nghieân cöùu vaø ñeà xuaát giaûi phaùp hoã trôï phaùt trieån kinh teá tö nhaân Vónh Long, 2005. 12. Traàn Minh Nghieäp, Thöïc traïng vaø caùc giaûi phaùp phaùt trieån ngaønh goám myõ ngheä tænh Vónh Long, 2005. 13. TS Haø Thò Ngoïc Oanh, Söùc caïnh tranh cuûa haøng hoùa trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, Taïp chí Phaùt trieån Kinh teá, thaùng 11/2005. 14. Hoäi thaûo veà Phaùt trieån Kinh teá Khu vöïc, Thoâng tin cô baûn veà phaùt trieån Kinh teá Khu vöïc, Caàn Thô, 10/2003. 15. TS Vuõ Minh Taâm, Nghieân cöùu khaû naêng caïnh tranh cuûa goám myõ ngheä Vieät Nam vaø aûnh höôûng cuûa noù ñeán hoaït ñoäng xuaát khaåu, 2005. 16. Nguyeãn Thò Ngoïc Thu, Chieán löôïc ñaåy maïnh xuaát khaåu maët haøng goám söù myõ ngheä tænh Bình Döông, 2000. 17. GS.TS Voõ Thanh Thu, Nghieân cöùu xaây döïng chieán löôïc, ñeà xuaát giaûi phaùp thöïc hieän chöông trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa tænh Vónh Long ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn ñeán naêm 2020, Ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc caáp tænh, 2004. 18. Long Vaân, Hieäp hoäi Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû höôùng tôùi lôïi ích thöïc teá cho thaønh vieân, baùo Ñaàu tö, soá 87 (1354), 22/7/2005. 19. Cuïc Thoáng keâ tænh Vónh Long, Nieân giaùm Thoáng keâ tænh Vónh Long 2004. 20. Cuïc Thoáng keâ tænh Vónh Long, Soá lieäu thoáng keâKinh teá xaõ hoäi tænh Vónh Long 1976-2005, 2005. 21. VCCI, Chæ soá naêng löïc caïnh tranh caáp tænh veà moâi tröôøng kinh doanh ôû Vieät Nam, thaùng 5/2005. 22. UBND Tænh Vónh Long, Baùo caùo toång hôïp Quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi tænh Vónh Long giai ñoaïn 2001-2010, 2002. 23. GS.TS Hoà Vaên Vónh, Kinh teá tö nhaân vaø quaûn lyù Nhaø Nöôùc ñoái vôùi kinh teá tö nhaân nöôùc ta hieän nay, Ñeà taøi caáp Boä 2000-2001. 67 PHUÏ LUÏC 1 QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT GOÁM ÑOÛ VÓNH LONG Quy trình saûn xuaát goám Vónh Long coù nhöõng neùt ñaëc bieät nhö sau: ñaát seùt ñöôïc khai thaùc treân maët ruoäng, sau ñoù ñöôïc troän vôùi caùt baèng maùy, duøng maùy eùp hai truïc vaø ñöôïc ngaâm nhaøo uû trong 1-2 ngaøy. Sau ñoù, nguyeân lieäu ñöôïc ñöa vaøo khuoân eùp (phöông phaùp in) vaø taïo thaønh caùc saûn phaåm moäc theo hình daïng ñôn ñaët haøng cuûa khaùc haøng hoaëc theo caùc khuoân maãu coù saün. Saûn phaåm ñöôïc hoaøn chænh baèng baøn xoay hoaëc troå thuûng, taïo hoa vaên. Haàu heát caùc cô sôû ñeàu phôi khoâ saûn phaåm ngay treân saân, neàn xöôûng baèng naéng, gioù trôøi. Baùn thaønh phaåm ñöôïc ñöa vaøo loø nung ôû nhieät doä 9000C. Ñaây laø quaù trình raát quan troïng bôûi nhieät ñoä loø aûnh höôûng ñeán chaát löôïng saûn phaåm: nhieät ñoä quaù cao saûn phaåm deã bò cong veânh, coøn nhieät ñoä thaáp thì saûn phaåm bò soáng, deã vôõ. Ngaøy nay caùc cô sôû saûn xuaát ñeàu coù trang bò caùc thieát bò ño nhieät ñoä ñeå coù söï ñieàu chænh ngoïn löûa, thôøi gian ñoát cho thích hôïp. Khi ñaõ ñaït yeâu caàu, loø ñöôïc laøm nguoäi töø 1-2 ngaøy vaø saûn phaåm ñöôïc mang ra ngoaøi. Chu kyø moät kyø loø ñoát töø 12-14 ngaøy, trung bình moät thaùng coù theå ñoát hai laàn vôùi kieåu loø troøn nhö hieän nay. 68 Sô ñoà 2.8: Quy trình saûn xuaát goám ñoû Vónh Long Maùy troän Nguyeân lieäu: ñaát + caùt Troän ñaát + caùt Tay In Su Kieåm tra Maùy Tay Kieåm tra Phôi Laøm nguoäi Voâ loø Ra loø Kieåm tra Nung traáu Loàng boä Thaønh phaåm Daùn nhaõn Daây ñai taám loùt 69 PHUÏ LUÏC 2 PHIEÁU KHAÛO SAÙT DOANH NGHIEÄP GOÁM VÓNH LONG (thôøi gian khaûo saùt töø thaùng 7 ñeán thaùng 8/2005) Nhaèm tìm hieåu thöïc traïng veà naêng löïc caïnh tranh vaø ñeà ra chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp cho ngaønh goám Vónh Long phaùt trieån oån ñònh, nay ñöôïc söï giuùp ñôõ cuûa Sôû Khoa hoïc Coâng ngheä Vónh Long, toâi thöïc hieän vieäc khaûo saùt caùc doanh nghieäp ngaønh goám Vónh Long thoâng qua phieáu ñieàu tra vôùi noäi dung sau: I. THOÂNG TIN VEÀ DOANH NGHIEÄP (HOAËC NGÖÔØI ÑÖÔÏC KHAÛO SAÙT): 1. Hoï vaø teân ngöôøi ñöôïc khaûo saùt (chöùc vuï neáu coù): ........................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ 2. Ñòa chæ doanh nghieäp: ....................................................................... ................................................................................................................ 3. Loaïi hình doanh nghieäp: ................................................................... … Doanh nghieäp Nhaø Nöôùc … Doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi … Coâng ty TNHH/Doanh nghieäp tö nhaân … Cô sôû saûn xuaát … Khaùc 4. Naêm thaønh laäp doanh nghieäp:........................................................... 5. Ñaëc ñieåm doanh nghieäp: … Môùi tham gia vaøo ngaønh goám … Töø saûn xuaát gaïch ngoùi chuyeån sang saûn xuaát goám 6. Chöùc naêng chính cuûa doanh nghieäp: (coù theå choïn nhieàu oâ) … Kinh doanh XNK thuaàn tuùy … Vöøa saûn xuaát vöøa kinh doanh XNK … Chæ saûn xuaát, khoâng tröïc tieáp xuaát khaåu … Gia coâng xuaát khaåu … Khaùc 7. Soá lao ñoäng trong DN: Toång soá lao ñoäng: ....................................................................... ngöôøi 70 Trong ñoù: - Caùn boä quaûn lyù ........................................................ ngöôøi - Coâng nhaân tröïc tieáp ................................................. ngöôøi 8. Voán kinh doanh cuûa doanh nghieäp öôùc khoaûng: … Döôùi 500 trieäu ñoàng … Töø 500 trieäu ñeán 1tyû ñoàng … Töø 1 ñeán 5 tyû ñoàng … Töø 5 ñeán 10 tyû ñoàng … Töø 10 ñeán 20 tyû ñoàng … Treân 20 tyû ñoàng 9. Maët haøng kinh doanh chuû yeáu cuûa doanh nghieäp:............................ ................................................................................................................ 10. Thò tröôøng chính cuûa doanh nghieäp: … Thò tröôøng trong nöôùc … Thò tröôøng nöôùc ngoaøi 11. Doanh nghieäp coù laø thaønh vieân cuûa Hieäp Hoäi GoámVónh Long? … Coù … Khoâng II. TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT – XUAÁT KHAÅU CUÛA DOANH NGHIEÄP: 1. Tyû leä hö hoûng goám: - Tyû leä thaønh phaåm moãi kyø loø: .......................................................... % - Tyû leä hao beå baùn phaåm tröôùc khi vaøo loø: ........................................ % 2. Doanh nghieäp ñang söû duïng loaïi loø nung: … Loø troøn … Loø bao … Caùc loaïi khaùc 3. Chaát ñoát: … Cuûi … Traáu … Gas … Caùc chaát ñoát khaùc (than, ñieän , …) 4. Doanh nghieäp coù haøi loøng vôùi loaïi loø ñang söû duïng khoâng? … Coù … Khoâng Neáu khoâng, taïi sao? ............................................................................... ................................................................................................................ 5. Doanh nghieäp coù saùng taùc maãu maõ môùi trong nhöõng naêm gaàn ñaây khoâng? … Coù … Khoâng 71 6. Doanh nghieäp coù ñoäi nguõ saùng taùc maãu chuyeân traùch khoâng? … Coù … Khoâng Neáu coù, soá löôïng nhaân vieân saùng taùc maãu: ................................. ngöôøi Ñaõ toát nghieäp taïi tröôøng: ....................................................................... 7. Phöông phaùp taïo hình maø doanh nghieäp ñang söû duïng: … Duøng baøn xoay söùc ngöôøi keùo … Duøng baøn xoay chaïy baèng ñieän … Khuoân …Khaùc 8. Tieâu chuaån quaûn trò chaát löôïng quoác teá maø doanh nghieäp ñaït ñöôïc … GMP, HACCP … ISO 9000 … ISO 14000 … SA8000 … Chöa ñaït tieâu chuaån naøo caû 9. Thöông hieäu a. Doanh nghieäp ñaõ ñaêng kyù thöông hieäu … Ñaõ ñaêng kyù … Chöa ñaêng kyù … Seõ ñaêng kyù b. Nhaän thöùc cuûa DN veà ñaêng kyù thöông hieäu: … Khoâng caàn thieát vì baùn qua trung gian … Caàn thieát nhöng chöa hieåu roõ … Raát caàn thieát vì kinh doanh xuaát khaåu 10. Doanh nghieäp xuaát khaåu thoâng qua con ñöôøng naøo? … Tröïc tieáp tìm kieám khaùch haøng nöôùc ngoaøi … Qua söï giôùi thieäu cuûa khaùch haøng cuõ … Qua caùc coâng ty XNK Vieät Nam … Qua söï giôùi thieäu cuûa ngöôøi thaân/ Vieät kieàu ôû nöôùc ngoaøi … Khaùch haøng tröïc tieáp tìm ñeán 11. Veà chieán löôïc tieáp thò cuûa DN: a. Phöông thöùc tieáp thò ñang söû duïng … Tham gia hoäi chôï … Quaûng caùo qua maïng Internet 72 … Keát hôïp vôùi chöông trình du lòch … Quaûng caùo treân nhöõng aán phaåm … Caùc hình thöùc khaùc … Khoâng aùp duïng phöông thöùc naøo caû b. Theo anh (chò), vai troø cuûa quaûng caùo trong naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa DN: … Quan troïng … Bình thöôøng … Khoâng caàn thieát 12. Doanh nghieäp coù boä phaän marketing khoâng? … Coù … Khoâng 13. Doanh nghieäp coù boä phaän xuaát khaåu khoâng? … Coù … Khoâng 14. Hieän nay, doanh nghieäp coù khoù khaên naøo trong vieäc baùn haøng, giöõ thò tröôøng hoaëc tìm kieám theâm thò tröôøng tieâu thuï? … Coù … Khoâng Neáu coù, ñoù laø nhöõng khoù khaên gì? … Thieáu thoâng tin veà thò tröôøng … Thieáu voán ñeå môû roäng thò tröôøng … Thieáu caùn boä chuyeân traùch … Bò caùc saûn phaåm khaùc caïnh tranh … Khaùc 15. Ñaõi ngoä cuûa ñòa phöông ñoái ñoái vôùi ngaønh coù toát khoâng? … Coù … Khoâng Neáu khoâng, xin vui loøng cho bieát cuï theå vaø ñeà xuaát yù kieán: ................................................................................................................ ................................................................................................................ III. NHÖÕNG GIAÛI PHAÙP XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC CAÏNH TRANH NGAØNH GOÁM VÓNH LONG 1. Theo anh (chò), ñeå coù theå phaùt trieån saûn phaåm goám ñoû Vónh Long moät caùch beàn vöõng, nhoùm giaûi phaùp naøo laø quan troïng hôn (öu tieân thöïc hieän tröôùc): … Chính quyeàn ñòa phöông taïo moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi 73 … Noã löïc cuûa doanh nghieäp trong vieäc naâng cao naêng löïc caïnh tranh … Caû hai ñeàu quan troïng nhö nhau 2. Theo anh (chò), ñeå taïo moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi cho DN ngaønh goám thì bieän phaùp naøo ñöôïc coi laø quan troïng nhaát: … Caûi tieán thuû tuïc haønh chính … Taïo ñieàu kieän cho vay voán thuaän lôïi … Hoã trôï baûo veä giaù … Hoã trôï thoâng tin chính saùch vaø thò tröôøng … Hoã trôï xuùc tieán thöông maïi … Hoã trôï kyõ thuaät vaø coâng ngheä … Hoã trôï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc … Hoã trôï cô sôû haï taàng … Caùc bieän phaùp khaùc 3. Theo anh (chò), ñoái vôùi DN thì bieän phaùp naøo caàn öu tieân thöïc hieän trong chieán löôïc caïnh tranh cuûa DN ngaønh goám: … Caûi tieán coâng ngheä … Ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc … Naâng cao chaát löôïng saûn phaåm … Haï giaù thaønh … Xaây döïng keânh phaân phoái tröïc tieáp … Lieân keát vôùi caùc doanh nghieäp cuøng ngaønh … Xaây döïng caùc tieâu chuaån quaûn trò chaát löôïng quoác teá … Xaây döïng thöông hieäu … Tham gia vaø cuûng coá laïi Hieäp Hoäi Goám Vónh Long 4. Theo anh (chò), vieäc xaây döïng thöông hieäu neân nhö theá naøo: … Thoáng nhaát thöông hieäu “goám ñoû Vónh Long” 74 … Caùc DN töï xaây döïng thöông hieäu rieâng 5. Caùc ñeà xuaát khaùc cuûa DN ñeå xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh hieâu quaû: ................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ Xin caûm ôn. PHUÏ LUÏC 3 KEÁT QUAÛ KHAÛO SAÙT DOANH NGHIEÄP GOÁM VÓNH LONG (thôøi gian khaûo saùt töø thaùng 7 ñeán thaùng 8/2005) Nhaèm ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh vaø ñeà ra chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp, toâi ñaõ tieán haønh khaûo saùt 30 doanh nghieäp trong toång soá gaàn 100 doanh nghieäp vaø cô sôû saûn xuaát goám trong tænh Vónh Long. Sau ñaây laø keát quaû khaûo saùt: I. THOÂNG TIN VEÀ DOANH NGHIEÄP: 1. Danh saùch caùc doanh nghieäp tham gia khaûo saùt (neâu trong Phuï luïc 3) 2. Loaïi hình doanh nghieäp tham gia khaûo saùt: STT LOAÏI HÌNH DOANH NGHIEÄP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Doanh nghieäp nhaø nöôùc 1 3,30 2 Doanh nghieäp FDI 0 0 3 Cty TNHH/Doanh nghieäp tö nhaân 24 80,00 4 Cô sôû saûn xuaát 5 16,70 5 Khaùc 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 75 3. Ñaëc ñieåm doanh nghieäp tham gia khaûo saùt: STT ÑAËC ÑIEÅM DOANH NGHIEÄP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Môùi tham gia ngaønh goám 4 13,33 2 Töø saûn xuaát gaïch ngoùi chuyeån sang goám 26 86,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 4. Chöùc naêng chính cuûa doanh nghieäp tham gia khaûo saùt: STT CHÖÙC NAÊNG CHÍNH CUÛA DOANH NGHIEÄP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Kinh doanh XNK thuaàn tuùy 0 0 2 Vöøa saûn xuaát vöøa kinh doanh XNK 3 10,00 3 Chæ saûn xuaát, khoâng tröïc tieáp xuaát khaåu 22 73,33 4 Gia coâng xuaát khaåu 5 16,67 5 Caùc loaïi khaùc 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 5. Quy moâ voán cuûa caùc doanh nghieäp tham gia khaûo saùt: STT QUY MO VOÁN CUÛA DOANH NGHIEÄP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Döôùi 500 trieäu 2 6,70 2 Töø 500 trieäu ñeán 1 tyû 9 30,00 3 Töø 1 tyû ñeán 5 tyû 16 53,30 4 Töø 5 tyû ñeán 10 tyû 3 10,00 5 Töø 10 tyû ñeán 20 tyû 0 0 6 Treân 20 tyû 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 6. Soá lao ñoäng taïi moät doanh nghieäp tham gia khaûo saùt: STT SOÁ LAO ÑOÄNG CUÛA DOANH NGHIEÄP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Döôùi 50 ngöôøi 5 16,67 2 Töø 50 ñeán 100 ngöôøi 17 56,67 3 Töø 100 ñeán 200 ngöôøi 5 16,66 4 Töø 200 ñeán 500 ngöôøi 3 10,00 5 Treân 500 ngöôøi 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 76 Soá löôïng lao ñoäng bình quaân ôû moät doanh nghieäp goám (taïi thôøi ñieåm khaûo saùt) khoaûng 92 coâng nhaân vaø nhaân vieân. 7. Thò tröôøng chính cuûa doanh nghieäp: Xuaát khaåu chieám gaàn 100%, thò tröôøng chuû yeáu laø Chaâu Aâu, UÙc, Myõ. 8. Hình thöùc xuaát khaåu: Keát quaû khaûo saùt chæ coù ba doanh nghieäp xuaát khaåu tröïc tieáp, coøn laïi laø xuaát khaåu qua trung gian. Theo thoâng tin töø nguoàn khaûo saùt, hieän chæ coù 4 doanh nghieäp goám Vónh Long tham gia xuaát khaåu tröïc tieáp. 9. Tham gia Hieäp Hoäi Goám Vónh Long: Keát quaû khaûo saùt coù 4 doanh nghieäp tham gia Hieäp Hoäi Goám Vónh Long, chieám khoaûng 15% soá doanh nghieäp goám. II. TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT XUAÁT KHAÅU CUÛA DOANH NGHIEÄP 1. Tyû leä thaønh phaåm bình quaân moãi kyø loø: 78% Tyû leä hao beå baùn phaåm bình quaân tröôùc khi vaøo loø: 14% 2. Loaïi loø nung doanh nghieäp ñang söû duïng: STT LOAÏI LOØ NUNG SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Loø troøn 30 100,00 2 Loø bao 0 0 3 Caùc loaïi loø khaùc 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 3. Chaát ñoát söû duïng trong loø goám: STT CHAÁT ÑOÁT SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Cuûi 0 0 2 Traáu 30 100,00 Gas 0 0 3 Caùc chaát ñoát khaùc 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 4. Söï haøi loøng vôùi loø ñang söû duïng: STT DOANH NGHIEÄP COÙ HAØI LOØNG VÔÙI LOØ ÑANG SÖÛ DUÏNG SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Coù 12 40,00 2 Khoâng 18 60,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 77 5. Saùng taùc maãu maõ cuûa doanh nghieäp: STT DOANH NGHIEÄP COÙ SAÙNG TAÙC MAÃU MAÕ SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Coù 3 10,00 2 Khoâng 27 90,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 6. Ñoäi nguõ saùng taùc chuyeân traùch: Trong 30 doanh nghieäp khaûo saùt, chæ coù 1 doanh nghieäp coù 1 ngöôøi saùng taùc, 2 doanh nghieäp ghi roõ khi caàn thì thueâ ngöôøi ôû beân ngoaøi saùng taùc maãu. Soá coøn laïi khoâng coù ngöôøi saùng taùc cuõng nhö chöa töøng thueâ ngöôøi saùng taùc beân ngoaøi, chæ laøm theo maãu do khaùch haøng ñöa. 7. Phöông phaùp taïo hình doanh nghieäp ñang söû duïng: STT CAÙC TIEÂU CHUAÅN SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Duøng baøn xoay söùc ngöôøi keùo 10 33,33 2 Duøng baøn xoay chaïy baèng ñieän 13 43,33 3 Khuoân 30 100,00 4 Khaùc 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Löu yù: Nhieàu doanh nghieäp söû duïng nhieàu phöông phaùp taïo hình 8. Tieâu chuaån quaûn trò chaát löôïng quoác teá maø doanh nghieäp ñaït ñöôïc: STT CAÙC TIEÂU CHUAÅN SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 GMP; HACCP 0 0 2 ISO 9000; 9001 0 0 3 ISO 14000 0 0 4 SA 8000 0 0 5 Chöa ñaït tieâu chuaån naøo 30 100,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 9. Thöông hieäu a. Ñaêng kyù thöông hieäu STT ÑAÊNG KYÙ THÖÔNG HIEÄU SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Ñaõ ñaêng kyù 3 10,00 2 Chöa ñaêng kyù 22 73,33 3 Seõ ñaêng kyù 5 16,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 78 b. Nhaän thöùc cuûa doanh nghieäp veà ñaêng kyù thöông hieäu STT NHAÄN THÖÙC CUÛA DN VEÀ ÑAÊNG KYÙ THÖÔNG HIEÄU SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Khoâng caàn thieát vì baùn qua trung gian 21 70 2 Caàn thieát nhöng chöa hieåu roõ 4 13,33 3 Raát caàn thieát vì kinh doanh xuaát khaåu 5 16,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 10. Phöông thöùc tieáp caän khaùch haøng STT PHÖÔNG THÖÙC TIEÁP CAÄN KHAÙCH HAØNG SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Tröïc tieáp tìm kieám khaùch haøng nöôùc ngoaøi 3 10,00 2 Qua söï giôùi thieäu cuûa khaùch haøng cuõ 22 73,33 3 Qua caùc coâng ty XNK Vieät Nam 17 56,67 4 Qua söï giôùi thieäu cuûa ngöôøi thaân/ Vieät kieàu ôû nöôùc ngoaøi 5 16,67 5 Khaùch haøng tröïc tieáp tìm ñeán 11 36,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Löu yù: Moät doanh nghieäp coù theå löïa choïn nhieàu phöông thöùc 11. Chieán löôïc tieáp thò cuûa doanh nghieäp a. Phöông thöùc tieáp thò ñang söû duïng STT PHÖÔNG THÖÙC TIEÁP THÒ SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Tham gia hoäi chôï 8 26,67 2 Quaûng caùo qua maïng Internet 14 46,67 3 Keát hôïp vôùi chöông trình du lòch 8 26,67 4 Quaûng caùo treân nhöõng aán phaåm 3 10,00 5 Caùc hình thöùc khaùc 0 0 6 Khoâng aùp duïng phöông thöùc naøo caû 12 40,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Löu yù: Moät doanh nghieäp coù theå löïa choïn nhieàu phöông thöùc 79 b. Nhaän thöùc cuûa doanh nghieäp veà quaûng caùo STT PHÖÔNG THÖÙC TIEÁP THÒ SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Quan troïng 18 60,00 2 Bình thöôøng 7 23,33 3 Khoâng caàn thieát 5 16,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 12. Toå chöùc phoøng marketing vaø boä phaän xuaát khaåu Trong soá 30 doanh nghieäp ñöôïckhaûo saùt, khoâng coù doanh nghieäp naøo coù hai boä phaän nghieäp vuï naøy. Rieâng nghieäp vuï marketing neáu coù thì do chuû doanh nghieäp tröïc tieáp ñaûm nhaän. 13. Caùc khoù khaên trong kinh doanh maø doanh nghieäp gaëp phaûi: STT KHOÙ KHAÊN TRONG KINH DOANH SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Coù 27 90,00 2 Khoâng 0 0 3 Khoâng traû lôøi 3 10,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Nhöõng khoù khaên laø: STT KHOÙ KHAÊN CUÛA DOANH NGHIEÄP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Thieáu thoâng tin veà thò tröôøng 18 60,00 2 Thieáu voán ñeå môû roäng thò tröôøng 22 73,33 3 Thieáu caùn boä chuyeân traùch 3 10,00 4 Bò caùc saûn phaåm khaùc caïnh tranh 17 56,67 5 Khaùc 5 16,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Löu yù: Moät doanh nghieäp coù theå gaëp nhieàu hôn moät khoù khaên 14. Ñaõi ngoä cuûa chính quyeàn ñòa phöông (theo yù kieán cuûa doanh nghieäp) STT ÑAÕI NGOÄ CUÛA ÑÒA PHÖÔNG TOÁT SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Coù 8 26,67 2 Khoâng 13 43,33 3 Khoâng traû lôøi 9 30,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 80 III. NHÖÕNG GIAÛI PHAÙP XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC CAÏNH TRANH NGAØNH GOÁM VÓNH LONG 1. Nhoùm giaûi phaùp ñöôïc öu tieân thöïc hieän tröôùc (möùc ñoä quan troïng hôn): STT MÖÙC ÑOÄ QUAN TROÏNG HÔN CUÛA NHOÙM GIAÛI PHAÙP SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Chính quyeàn ñòa phöông taïo moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi 9 30,00 2 Noã löïc cuûa doanh nghieäp trong vieäc naâng cao naêng löïc caïnh tranh 7 23,33 3 Caû hai ñeàu quan troïng nhö nhau 14 46,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 2. Nhöõng bieän phaùp quan troïng nhaát ñeå taïo moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi: STT BIEÄN PHAÙP QUAN TROÏNG NHAÁT SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Caûi tieán thuû tuïc haønh chính 5 16,67 2 Taïo ñieàu kieän cho vay voán thuaän lôïi 17 56,67 3 Hoã trôï baûo veä giaù 26 86,67 4 Hoã trôï thoâng tin chính saùch vaø thò tröôøng 5 16,67 5 Hoã trôï xuùc tieán thöông maïi 14 46,67 6 Hoã trôï kyõ thuaät vaø coâng ngheä 18 60,00 7 Hoã trôï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc 4 13,33 8 Hoã trôï cô sôû haï taàng 6 20,00 9 Caùc bieän phaùp khaùc 0 0 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Löu yù: Moät doanh nghieäp coù theå löïa choïn nhieàu hôn moät bieän phaùp 81 3. Caùc bieän phaùp doanh nghieäp öu tieân thöïc hieän trong chieán löôïc caïnh tranh: STT BIEÄN PHAÙP ÖU TIEÂN THÖÏC HIEÄN SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Caûi tieán coâng ngheä 12 40,00 2 Ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc 3 10,00 3 Naâng cao chaát löôïng saûn phaåm 17 56,67 4 Haï giaù thaønh 0 0 5 Xaây döïng keânh phaân phoái tröïc tieáp 3 10,00 6 Lieân keát vôùi caùc doanh nghieäp cuøng ngaønh 14 46,67 7 Xaây döïng caùc tieâu chuaån quaûn trò chaát löôïng quoác teá 5 16,67 8 Xaây döïng thöông hieäu 16 53,33 9 Tham gia vaø cuûng coá laïi Hieäp Hoäi Goám Vónh Long 15 50,00 TOÅNG COÄNG 30 100,00 Löu yù: Moät doanh nghieäp coù theå löïa choïn nhieàu hôn moät bieän phaùp 4. Vaán ñeà xaây döïng thöông hieäu STT THÖÔNG HIEÄU SOÁ LÖÔÏNG DOANH NGHIEÄP (DN) TYÛ TROÏNG (%) 1 Thoáng nhaát thöông hieäu “goám ñoû Vónh Long” 19 63,33 2 Caùc DN töï xaây döïng thöông hieäu rieâng 11 36,67 TOÅNG COÄNG 30 100,00 82 PHUÏ LUÏC 4 DANH SAÙCH CAÙC DOANH NGHIEÄP GOÁM VÓNH LONG THAM GIA KHAÛO SAÙT (thôøi gian khaûo saùt töø thaùng 7 ñeán thaùng 8/2005) STT Teân doanh nghieäp Ñòa chæ 1 Xí nghieäp goám xuaát khaåu Aáp Thanh Myõ, xaõ Phöôùc Ñöùc 2 Coâng ty TNHH Tö Thaïch Aáp Ñònh Thôùi A, xaõ An Phöôùc 3 DNTN Phong Phuù Ñònh Phöôùc A, An Phöôùc 4 Coâng ty TNHH Nam Höng 445 Thaïnh Myõ 1, Thanh Ñöùc 5 DNTN Thieân Loäc Höng Aáp An Höông 1, xaõ Myõ An 6 DNTN Höng Long 404 Aáp An Höông 1, xaõ Myõ An 7 DNTN Thanh Ñöùc 288 ñöôøng 14/9, Phöôøng 5, Thò xaõ Vónh Long 8 DNTN Saùu Möøng Aáp Thuaän Thôùi, xaõ An Phöôùc 9 DNTN Höng Loäc Aáp An Höông 2, xaõ Myõ An 10 DNTN Taân Hieäp Phaùt Aáp Caùi Keâ, xaõ Myõ Phöôùc 11 DNTN Cöûu Long 118 Traàn Phuù, Phöôøng 4, thò xaõ Vónh Long 12 DNTN Nghóa Hieäp Lôïi Aáp Sôn Ñoâng, xaõ Thanh Ñöùc 13 DNTN Thieân Hoøa 195 Aáp Höng Quôùi, xaõ Thanh Ñöùc 14 DNTN Taân Mai Aáp Vaøm Lòch, xaõ Chaùnh An 15 Coâng ty TNHH Gia Phuù Aáp Myõ An, xaõ Bình Ninh 16 DNTN goám söù Vónh Traø Khoùm C, Phöôøng 5, Thò xaõ Vónh Long 17 DNTN Vónh Nghieäp Ñöôøng Traàn Phuù, Phöôøng 4, Thò xaõ Vónh Long 18 DNTN Phuùc Tröôøng Toå 2, Aáp Phuù Thaønh 19 DNTN Thaûo Bình Ñöôøng Traàn Phuù, Phöôøng 4, thò xaõ Vónh Long 20 Coâng ty TNHH Leâ Quang Phöôøng 5, thò xaõ Vónh Long 21 DNTN Ñaïi Minh Ñöôøng 8/3, Phöôøng 5, Thò xaõ Vónh Long 22 Coâng ty TNHH Naêm Vaøng Xaõ Myõ An 23 DNTN Minh Phaùt Phöôøng 4, Thò xaõ Vónh Long 24 DNTN Duõng Loan Aáp Phuù Tröôøng, xaõ Song Phuù 25 CSSX gaïch ngoùi Töï Löïc Myõ Phöôùc, Maêng Thít, Vónh Long 26 CSSX gaïch ngoùi Hieäp Phaùt Thanh Sôn, Thanh Ñöùc, Long Hoà 27 CSSX gaïch ngoùi Hieäp Löïc A An Phöôùc, Maêng Thít 28 CSSX goám myõ ngheä Vaïn Phaùt Aáp An Höông, Myõ An 29 CSSX goám myõ ngheä Lôïi Höng Myõ Phöôùc, Maêng Thít 30 DNTN Phuùc Thònh Aáp An Höông, xaõ Myõ An ._.