Vận dụng phương pháp tích hợp dạy chủ điểm `Lễ hội` trong sách tiếng Việt lớp 3 ở Bến Tre

BO Ä GIAÙO DU ÏC VAØ Ñ AØO T AÏO TRÖ ÔØNG ÑAÏI HO ÏC SÖ PHAÏM TP . HC M PHẠM VĂN LUÂN VÂN DỤNG PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP DẠY CHỦ ĐIỂM “LỄ HỘI” TRONG SÁCH TIẾNG VIỆT LỚP 3 Ở BẾN TRE Luận văn thạc sĩ chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Văn NGƯỜI HƯỚNG DẪN: PGS.TSKH. BÙI MẠNH NHỊ TP. HỒ CHI MINH - 2006 LÔØI CAÙM ÔN Tröôùc heát, chuùng toâi xin traân troïng caùm ôn söï chæ ñaïo, giuùp ñôõ cuûa Ban Ñieàu phoái Döï aùn phaùt trieån giaùo vieân Tieåu hoïc -Boä Giaùo duïc & Ñaøo taïo, Phoøng Khoa hoïc – Coâng ngheä - Sau Ñaïi hoïc, khoa Ngöõ vaên tröôøng ÑHSP TP Hoà Chí Minh ñaõ coù ñònh höôùng cuï theå, thieát thöïc giuùp chuùng toâi hình thaønh yù töôûng cuûa ñeà taøi naøy töø naêm hoïc 2003 - 2004 ñeán nay. Chuùng toâi xin chaân thaønh caùm ôn Thaày Buøi Maïnh Nhò, ngöôøi ñaõ höôùng daãn taän tình, coù nhöõng yù kieán ñoùng goùp cuï theå, cung caáp nhieàu nguoàn tö lieäu chuyeân moân, hoã trôï quaù trình thöïc hieän ñeà taøi. Ñeà taøi hoaøn thaønh coøn ñöôïc söï goùp yù cuûa quyù laõnh ñaïo vaø chuyeân vieân Vieän Vaên hoùa – Thoâng tin, Boä Vaên hoùa – Thoâng tin, Hoäi Vaên ngheä daân gian Vieät Nam, sôû Vaên hoùa – Thoâng tin Beán Tre, caùn boä vaên hoùa – thoâng tin caùc huyeän, thò trong tænh, quyù ñoàng nghieäp ôû phoøng Giaùo duïc Tieåu hoïc – Sôû Giaùo duïc & Ñaøo taïo Beán Tre, quyù thaày coâ tröôøng Cao ñaúng Beán Tre. Chuùng toâi xin ghi nhaän vaø traân troïng caùm ôn söï ñoùng goùp quyù baùu naøy. Trieån khai phaàn khaûo saùt vaø thöïc nghieäm ñeà taøi, chuùng toâi nhaän ñöôïc söï uûng hoä, hôïp taùc cuûa laõnh ñaïo phoøng Giaùo duïc & Ñaøo taïo caùc huyeäïn, thò, Ban giaùm hieäu anh chò em giaùo vieân tieåu hoïc daïy lôùp 3, quyù phuï huynh vaø hoïc sinh lôùp 3 caùc tröôøng Tieåu hoïc trong toaøn tænh. Ñaëc bieät laø caùc tröôøng: TH Bình Khaùnh Ñoâng (huyeän Moû Caøy), TH Taân Thaïch A, (huyeän Chaâu Thaønh), TH Thaïnh Phöôùc (huyeän Bình Ñaïi), TH Phuù Khaùnh (huyeän Thaïnh Phuù), TH Taân Thaønh (thò xaõ Beán Tre) … Chuùng toâi xin caùm ôn söï nhieät tình chuyeân moân, yù thöùc naêng ñoäng saùng taïo cuûa caùc thaày coâ giaùo trong quaù trình ñoåi môùi phöông phaùp, naâng cao hieäu quaû daïy hoïc moân tiếng Việt trong nhaø tröôøng Tieåu hoïc noùi chung vaø moân tiếng Vieät lôùp 3 noùi rieâng. Maëc duø ñaõ heát söùc coá gaéng, nhöng do vaán ñeà coøn môùi meû, nguoàn taøi lieäu nghieân cöùu chöa nhieàu, naêng löïc vaø thôøi gian cuûa ngöôøi thöïc hieän ñeà taøi coù haïn, luaän vaên chæ thöïc hieän ôû moät möùc ñoä nhaát ñònh vaø chaéc chaén khoâng traùnh khoûi nhöõng haïn cheá. Moät laàn nöõa, chuùng toâi xin traân troïng ghi nhaän vaø chaân thaønh caùm ôn taát caû nhöõng yù kieán chæ giaùo, söï trao ñoåi, ñoùng goùp, hôïp taùc vaø ñoäng vieân, giuùp ñôõ chuùng toâi trong quaù trình thöïc hieän luaän vaên ! Beán Tre, ngaøy 9 thaùng 9 naêm 2006 Ngöôøi vieát Phaïm Vaên Luaân MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi Luaän v aên n ghieân cöùu tre ân cô sôû nh öõng yeâu ca àu bö ùc xu ùc n aâng ca o hieäu qu aû da ïy - ho ïc saù ch Tieáng Vieät 3 môùi trie ån kh ai ñ aïi traø töø na êm hoïc 2 004 – 200 5, theo muïc tieâu moân Tieáng Vieät Tieåu hoïc: “Cung caáp cho hoïc sinh nhöõng kieán thöùc sô giaûn veà tieáng Vieät vaø nhöõng hieåu bieát sô giaûn veà xaõ hoäi, töï nhieân vaø con ngöôøi, veà vaên hoùa, vaên hoïc Vieät Nam…” [9, tr.9]. Ngo aøi ca ùc ph öô ng phaùp ñ öôïc vaän duïng höô ùng ñeán phaùt huy tính tích cö ïc, chuû ño äng, sa ùn g taïo cu ûa hoïc sinh (HS), ng uye ân taéc tích hôïp , qu an ñ ieåm tích h ôïp thôøi gia n qu a ñö ôïc ñeà caäp k haù nh ieàu, n höng d aïy vaø hoïc the o hö ôùng tích hôïp, töø ño ù n aâng leân thaønh “ph öôn g phaùp tích hôïp” laø va án ñe à g iaùo vieân Tie åu ho ïc Beán Tre ít ch uù taâm tôùi! Theo keát quaû khaûo sa ùt cu ûa chuùng toâi ôû 12 0 gia ùo vieân (GV) d aïy Tieáng Vieät 3 tro ng tænh, chæ 15,8 3 % töï nha än coù quan taâm ñe án da ïy ho ïc theo hö ôùng tích hôïp ! Ba ùm saùt chöô ng trình va ø saùch Tieáng Vieät 3, g oùp p haàn ñ eà ra g iaûi p haùp naâng cao hieäu q uaû daïy v aø h oïc chu û ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 laø cô sôû th öïc tieãn cu ûa lua än vaên. Ch uû ñieåm “Leã hoäi” laø mo ät ch uû ñieåm môùi, la àn ña àu tie ân ñö ôïc ñöa vaøo Tieáng Vieät 3 moät caùch coù heä thoáng . Döôùi g oùc nhìn “tích h ôïp”, theo ch uùng toâi, ñaây la ø ch uû ñieåm coù va i troø ña ëc b ieät: v öøa giuùp tröô øn g Tieåu hoïc (TH ) kha i tha ùc theá maïn h thöïc hieän chöông trình vaø saùch gia ùo khoa môùi, vö øa go ùp phaàn thöïc h ieän k ieán n ghò cu ûa Ho äi ngh ò laàn thöù 8 UÛy ban quo ác gia ve à Thaäp kyû Quoác teá ph aùt trieån vaên hoùa cuûa Vieät Na m : “Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ñöa vaøo chöông trình giaûng daïy ôû caùc tröôøng hoïc noäi dung baûo veä vaø phaùt huy caùc di saûn vaên hoùa, giaùo duïc cho hoïc sinh veà giaù trò cuûa vaên hoaù daân toäc vaø di saûn vaên hoùa Vieät Nam, naâng cao loøng töï haøo daân toäc vaø yù thöùc baûo veä di saûn vaên hoùa” [90 , tr.3]. “Tích hôïp” kho âng phaûi laø va án ñeà môùi meû, kh oâng pha ûi laø nh öõng kha ùm phaù, ph aùt hieän ñaàu tie ân cu ûa ng öôøi Vieät Nam ; treân bình dieän lyù lua än cuõng n hö thöïc tieãn, ñoù laø vaán ñeà ña õ töøng ñöô ïc ng hieân cö ùu va ø thöïc hieän, töøng ñem laïi nhöõng ke át qua û nha át ñònh . Tuy nhie ân, kh aùi nieäm naøy v aãn ña ng laø ch uyeän coøn nhieàu yù kieán trao ñoåi tro ng ñoäi nguõ GV Tieåu ho ïc Beán Tre. Chöông trình vaø saùch gia ùo khoa Tieáng Vieät 3, ca ùc taøi lieäu b oài döô õng thay sa ùch, taøi lieäu tham khaûo cho GV Tieåu ho ïc, d uø ñöôïc bieân soaïn theo tinh tha àn “tích hôïp”, vaãn chö a laøm roõ caùc kh ía caïnh , ta àn g n ghóa cuûa kh aùi nieäm na øy; tron g soá GV tham gia khaûo saùt, coù 61, 66 % cho raèng mình ch æ hieåu ôû mö ùc giaûn ñô n ve à lyù thuyeát phöông pha ùp da ïy ho ïc th eo h öôùng tích h ôïp. Do ñoù, coù ñe án 69 ,19 % GV tuy qua thí ñ ieåm, böô ùc va øo ña ïi tra ø vaãn luùng tuùng khi va än du ïn g ph öông phaùp tích hôïp; h oï töï nh aän thaáy caàn tie áp tuïc bo ài döôõn g, reøn luye än caû kieán thö ùc laãn kyõ n aêng daïy hoïc theo hö ôùng tích hôïp… Vieä c ñe à xua át höô ùng reøn luye än ky õ naên g da ïy ho ïc chuû ñ ieåm “Leã hoäi” theo phö ông pha ùp tích hô ïp, tro ng ñieàu kieän ch öôn g trình tieán g Vieät ca ùc lôùp 1, 2 , 3 kh oâng coù tie át lyù thuyeát rie âng, v ì vaäy caøn g trôû ne ân coù tín h thô øi söï ! Co ù y ù kieán ch o raèng, ôû TH GV chöa ca àn thieát ñö ôïc tra ng b ò kieán thöùc ve à phö ông pha ùp da ïy ho ïc tích hôïp ; v ì ñaëc thuø cu ûa moân tieáng Vieät ôû TH, k hoân g nhö moân Vaên ôû Trun g hoïc cô sôû, kh oâng coù tieát lyù thuye át rieâng , ch æ giuùp HS laøm que n q ua caùc ba øi taäp reøn luy eän k yõ na êng… Ña ây laø va án ñe à caàn la øm saùn g to û khi ngh ieân cöùu, da ïy va ø hoïc chuû ñ ieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 ! Nga øy n ay, trong kho a hoïc gia ùo du ïc, söï lieân k eát b oä mo ân la ø moät höô ùn g tích cöïc cuûa khoa ho ïc sö ph aïm h ieän ña ïi; nhö õng y eáu toá lie ân moân ñaõ taïo ra xu theá tích hô ïp nhie àu moân hoïc, sôùm hình tha ønh n höõn g kha ùi nieäm khoa hoïc phö ùc taïp , ño àn g thô øi tieát kieäm ñöô ïc thôøi gian daïy hoïc so vôùi vieäc da ïy caùc moân rieân g reõ, taùch rôøi n hau . Taøi lie äu tham khaûo, tra ng thieát bò, d uïng cuï daïy ho ïc Tieáng Vieät 3 h ieän ñ aõ va än du ïn g ph öông ph aùp tích h ôïp tro ng ñaët caâu hoûi, ra ñ eà ba øi taäp, baøi kieåm tra. .. Son g, h ieän n ay ôû Beán Tre, qua kh aûo saùt coù 8 4,16 % GV chö a ñ öôïc trang bò coù h eä thoáng cô sôû ly ù thuyeát phöông p haùp tích hô ïp ñuû ñe å vaän duïn g vaøo g iaûng da ïy m oät chuû ñieåm cu ï theå! 2. Muïc ñích ngh ieân cöùu Luaän va ên ga én vôùi muïc tie âu da ïy hoïc boä moân Tieáng Vieät lôùp 3 ôû tröô øn g Tieåu hoïc. Ña ëc bieät chu ù troïng ñ eán caùc k yõ naên g tích hôïp ñeå GV da ïy boä moân na øy co ù theå laøm chu û q ua ù trình toå chöùc, höô ùng daãn, ñ ieàu k hieån HS k hi da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3, taïo moâi tröôøn g gia o tie áp coù ñòn h hö ôùng pha ùt trieån cao hô n n höõng hieåu bieát tie àm taøn g, ñ ang trong traïng tha ùi ta ûn ma ïn, no n y eáu ô û HS lôùp 3 . Luaän vaên höôùn g vaøo thöïc tieãn cung caáp kieán thöùc, k yõ naêng daïy ch uû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 treân cô sôû naém cha éc ly ù thu yeát p höô ng pha ùp tích hôïp cuøn g caùc bieän pha ùp ñaëc tröng toå chöùc, hö ôùng daãn HS, daàn daàn kha ùi quaùt nh öõng ñieàu ñaõ ñöôïc ñòn h hình q ua caùc moâi tröôøng gia o tie áp ôû gia ñình, n haø trö ôøng vaø coäng ñoàn g tha ønh nhö õn g qu y taéc, k ieán thöùc cô baûn , laøm neàn cho söï ho aøn thieän caùc kyõ naêng söû du ïn g tie áng Vieät vaø voán v aên hoùa… Ña ây la ø cô sôû ñeå GVTH n aém baét, hieåu vaø thöïc h ieän coù h ieäu qua û yù ñ oà caùc taùc giaû bieân so aïn chu û ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. 3. Khaùch th eå vaø ñoái töôïng nghieân cöùu 3.1. Khaùch the å ng hieân cöùu Kha ùch theå ngh ieân cöùu cuûa luaän va ên laø hieän thöïc kh aùch quan qua 4 naêm da ïy theå nghi eäm Tieáng Vieät 3, g aén v ôùi quaù trình taäp h uaán vaø thöïc h ieän thay saùch g iaùo khoa Tieáng Vieät lôùp 3 d o Boä Giaùo d uïc & Ña øo taïo (GD&ÑT) trieån khai tro ng toaøn quoác töø na êm ho ïc 20 04 - 20 05. Cu ï theå hô n, ñ où laø söï theå hieän ñö ôøng loái ño åi môùi giaùo duïc cuûa Ñaûng tron g chöông trình Tieáng Vieät 3, taøi lie äu saùch gia ùo k hoa , saùch giaùo vieân v aø th öïc tieãn thay saùch lô ùp 3 baäc tieåu ho ïc ta ïi ñòa phöôn g. - Beán Tre coù 19 7 tröô øng TH, vô ùi 612 1 GV [80], laø moät tron g 10 tænh, thaønh tron g ca û nöô ùc ñö ôïc Boä GD&ÑT cho ïn trieån k hai Döï aùn phaùt trieån giaùo vieân Tieåu hoïc töø naêm h oïc 2 003-200 4. Baûn thaân chuùng toâi may maén ñöô ïc tieáp x uùc vôùi 2 80 HS lôùp 3 ; 120 GV d aïy Tieáng Vieät lôùp 3; 21 5 ph uï hu ynh HS lôùp 3 vaø 7 2 chuyeân g ia, caùn boä v aên hoùa – thoâng tin ô û cô sô û, ngh eä nhaân… qua ca ùc lôùp taäp hua án, b oài dö ôõng tha y saùch, ñ oàng thô øi ñöô ïc döï nh ieàu tieát thao giaûng, tieát da ïy thö ïc nghieäm Tieáng Vieät 3 taïi caùc tröô øng TH tron g tænh. Hieän thö ïc sinh ño än g cuûa ca ùc giôø da ïy – hoïc treân lôùp, söï ño åi môùi caùch soaïn giaùo aùn cuûa GV, nhö õng khoù k haên , baát caäp trong vaän duïng ca ùc Phöông phaùp daïy hoïc hieän ñaïi ña ng ñaët ra nhieäm vuï b öùc xuùc ch o hoaït ñoäng nghieân cöùu , to ån g k eát kinh nghie äm gia ùo d uïc tieåu h oïc töø th öïc tieãn. 3.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu Ñoái töôïng nghi eân cöùu thöù nha át cuûa luaän vaên laø tìm hieåu saâu hô n neùt môùi veà noäi dung vaø phöông phaùp daïy hoïc tích hôïp. Chính n guy eân taéc tích hôïp ñaõ laøm thay ñ oåi caáu tru ùc chöô ng trình Tieáng Vieät 3. Noäi du ng caû ch öôn g trình tích hôïp vaø no äi d ung töøng chu û ñ ieåm, töøng b aøi cuõng coù tín h tích h ôïp, ñ ieàu ñoù ñoøi hoûi söï xuaát h ieän taát yeáu p höông phaùp daïy hoïc tích hô ïp. Ñoái töôïng ngh ieân cöùu thöù ha i cu ûa lua än va ên laø lyù thuyeát veà phöông phaùp tích hôïp döôùi goùc nhìn nhö laø moät phöông phaùp ñaëc thuø trong quaù trình vaän duïng daïy - hoïc chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. Caùc nh aø ng hieân cöùu , taùc giaû saùch gia ùo khoa, sa ùch GV ñaõ ñ eà ca äp ñe án vaán ñeà tích hô ïp vôùi ñaày ñ uû lyù thuye át nhö moät p höô ng phaùp daïy h oïc. Luaän vaên mong muoán b aøn ky õ hôn veà ñieàu n aøy trong moät chu û ñieåm vô ùi nhöõng baøi daïy cuï theå. Ñoái töôïng nghieân cöùu th öù ba cu ûa lu aän vaên laø v ieäc nghieân cöùu vaø ñeà xuaát nhöõng kyõ naêng daïy hoïc tích hôïp vôùi nhöõng bieän phaùp, thao taùc, ñoà duøng daïy hoïc cuï theå, goùp pha àn na âng cao na êng löïc soaïn gia ùo aùn , leân lôùp, toå chöùc ngoaïi kho ùa… cuûa GV kh i da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. Keát qu aû khaûo sa ùt vaø daïy thöïc nghieäm mo ät so á ba øi trong chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3; yù kieán ño ùn g go ùp quy ù baùu töø ca ùc nh aø gia ùo , nh aø ngh ieân cöùu vaø hoïc vieân lôùp Taäp huaán söu taàm vaên hoùa vaên ngheä daân gian d o Hoäi Vaên ngheä da ân g ian Vieät Nam toå chöùc taïi Be án Tre (10/2005) laø minh chö ùn g xa ùc ña ùng cho vieäc va än duïn g ph öôn g phaùp tích h ôïp da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 ôû Beán Tre h ieän nay . 4. Giaû thuyeát khoa hoïc Th öù nhaát, gia û thieát caàn kha úng ñ ònh maø ñeà taøi mon g muoán ñaït tôùi laø: p höông pha ùp da ïy ho ïc tích hô ïp vôùi nhöõng k yõ na êng töô ng ö ùng - moät tro ng nhöõng y eâu caàu caàn thö ïc hieän co ù h ieäu quaû tron g giôø d aïy Tieáng Vieät 3 noùi chung, g iôø daïy chu û ñ ieåm “Leã hoäi” no ùi rie âng. Vaän d uïng toát ky õ na êng daïy h oïc tích h ôïp chính laø n eùt môùi, laø b í quy eát da ïy ñu ùng, daïy h ay moân Tie áng Vieät ô û Tieåu ho ïc, ñaây cuõng laø mong moûi cu ûa ca ùc taùc g iaû bieân soa ïn saùch gia ùo kh oa. Va ø cuõn g caàn k haún g ñònh raèng: tích h ôïp vö øa laø phö ông h öô ùn g da ïy hoïc, n guy eân taéc daïy h oïc va ø p höông phaùp daïy ho ïc. Phöôn g ph aùp tích hôïp, kyõ n aêng tích hô ïp caàn ñ öôïc xa ây dö ïng thaønh moät “lyù thuy eát coâng cuï” hoaøn chænh trong bo ái ca ûnh ñoåi môùi g iaùo duïc Tieåu hoïc hieän na y! Thöù ha i, gia û thieát caàn phu û ñònh laø q ua n nie äm: k hoâng co ù phöông phaùp vaø ky õ naên g tích hôïp va ãn da ïy toát chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. Ho aëc coù yù kieán cho raèng, daïy h oïc theo ph öôn g ph aùp tích h ôïp seõ phaù vô õ tính chænh theå mo ân Tieáng Vieät, “daïy tích hôïp” toán coâng sö ùc ma ø lôïi ích ma ng laïi chaún g laø bao ... Nhö õng y ù k ieán neâu treân ñ eàu ph ieán dieän, ca àn ph uû ñònh baèng ca ên cö ù khoa ho ïc vaø thöïc n ghieäm chö ùng m inh . 5. Nhieäm vuï ng hieân cöùu Lu aän vaên ñi vaøo g iaûi q uye át 3 n hieäm vu ï sau: a ) Tre ân cô sôû keá thöøa q uan nieäm cu ûa ca ùc n haø n ghieân cö ùu, nh aø gia ùo ba øn ve à phöông höô ùng tích hô ïp, nguy eân taéc tích h ôïp, luaän vaên höô ùng tôùi xaây döïng lyù thuye át veà v aän d uïng phöông phaùp tích h ôïp d aïy Tieáng Vieät 3 tron g m oät chuû ñ ieåm cuï t heå. P höô ng p haùp da ïy ho ïc naøy coù p haàn môùi meû ño ái vôùi GV Tieáng Vieät 3 ôû Beán Tre seõ ñ öôïc trình baøy qu a caùc böô ùc tìm hie åu baûn cha át, chöùc naêng, bieän p haùp theå h ieän. b ) Luaän v aên x aùc ñònh heä thoáng nhö õng k yõ na êng caàn reøn luyeän ñoái vô ùi GV da ïy Tieáng Vieät 3 kh i vaän duïng phö ông pha ùp tích hôïp giaûn g da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”. Ca ùc ky õ naêng naøy ñaët tro ng moái quan h eä vô ùi kyõ naêng cu ûa nh öõng phö ôn g ph aùp d aïy h oïc kha ùc. Kyõ n aêng daïy hoïc tích h ôïp xuaát ph aùt töø “ca ùch nhìn tích hô ïp” khi ng hieân cöùu chuû ñ ieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 qu a caùc pha ân m oân va ø töøng baøi. “Caùch nh ìn tích h ôïp” se õ daãn ñeán k yõ na êng k haûo sa ùt, löïa ch oïn n oäi dung tích hôïp, kyõ na êng so aïn g iaùo a ùn, leân lô ùp , kieåm tra ña ùnh g iaù, to å chöùc hoa ït ñoäng ngoa ïi khoùa… theo phö ông phaùp tích h ôïp. Nhö va äy, ky õ na ên g d aïy h oïc theo phöôn g phaùp tích hô ïp seõ chi ph oái toaøn b oä quaù trình daïy ho ïc chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. c) Luaän vaên ñeà x uaát h öôùn g va än du ïng k yõ na êng daïy h oïc tích h ôïp vaøo thöïc tieãn, thoâng qua yù töôûng daïy thöïc ng hieäm mo ät soá ba øi trong chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. Qu aù trình na øy giuùp ta ùc gia û co ù k eát lua än xa ùc ña ùng laøm saùng toû vaán ñeà “Va än duïng phöông p haùp tích hô ïp da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi” trong sa ùch Tieáng Vieät lôùp 3 ôû Beán Tre” . 6. Giôùi haïn cuûa luaän vaên Thöù nha át, lua än vaên k haùi q uaùt nhö õng neùt chín h veà lyù th uye át vaän du ïn g phöô ng pha ùp tích hôïp va øo da ïy ho ïc tie áng Vieät TH, treân cô sôû ke á thöøa thaønh töïu cu ûa caùc nha ø nghi eân cöùu k hoa ho ïc giaùo du ïc, tro ng ngu oàn tö lieäu taùc gia û kh aûo saùt ñöô ïc v aø th öïc tieãn d aïy hoïc tieán g Vieät lôùp 3 ôû Beán Tre . Thöù hai, h eä tho án g nh öõng kyõ naêng daïy h oïc Tieáng Vieät 3 theo phö ông pha ùp tích hôïp töôn g ño ái pho ng p huù. Höô ùng tôùi muïc tieâu naâng cao hieäu quaû da ïy ho ïc Tieán g Vieät TH, lua än va ên ch æ ñi saâu tra o ño åi veà caùc kyõ naêng: Na ém ba ét nguyeân taéc tích hôïp tro ng g iaûn g da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. Reøn luye än caùch nhìn tích hôïp khi lö ïa choïn yeáu toá ñ oàng qui, soaïn giaùo aùn, xaây dö ïng he ä thoán g ca âu ho ûi, ca ùch thöùc kie åm tra, ñaùnh gia ù, vieäc loàng ghe ùp toå chöùc ho ïa t ño äng ngoa ïi kho ùa… tron g quaù trình d aïy – hoïc chuû ñ ieåm “Leã hoäi”. Thöù ba, do ñieàu kieän thôøi gia n, lua än va ên chæ trieån kha i kha ûo saùt, thöïc n ghie äm moät so á b aøi tron g ch uû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 ôû Beán Tre sau naêm ñaàu tie ân thöïc hieän ñaïi traø chöông trình, saùch gi aùo khoa mô ùi. 7. Lòch söû vaán ñeà Treân theá g iôùi, q ua nghie ân cöùu töø X.Roegiers - “Khoa sö phaïm tích hôïp hay laøm theá naøo ñeå phaùt huy caùc naêng löïc ôû nhaø tröôøng” ñ eán Jea n - Mare Den omme & Mad eleine Roy - “Tieán tôùi moät sö phaïm töông taùc” cho thaáy , khuynh höô ùng “tích hôïp ” ñöôïc ñ eà ca äp ñe án trong va øi thaäp kyû ga àn ñaây , cu øn g vô ùi x u höô ùng lie ân nga ønh, ña ng aønh, lieân moân… Vöôït leân n höõn g khuynh höô ùn g qu en thuoäc ñoù, ô û Phaùp naêm 1997 Trung taâm Quo ác gia ngh ieân cöùu k hoa hoïc (CNRS ) do Ed gar Morin chuû t rì ñ aõ ñe à xöô ùng tö töô ûng x uye ân moân, ñ aây laø tö töôûng caùch ma ïng n haèm ño åi môùi tö d uy da ïy ho ïc treân the á g iôùi nhöõng na êm cuoái cuøng theá kyû tröô ùc. ÔÛ Myõ, tre û em ñaõ ñö ôïc hoïc tích hô ïp leã ho äi ôû nha ø theo cheá ñoä “Homeschooling”; ô û Ñöùc, nh öõng lôùp cuoái ba äc tie åu ho ïc, ho ïc sinh ñaõ ho ïc moân “Tích hôïp tìm hieåu queâ höông” (Heimatku nde )… ÔÛ nöô ùc ta, “oân cuõ b ieát m ôùi” ñöôïc co i laø hìn h thöùc quen thuo äc va ø laø moät bieåu hieän roõ n eùt cuûa hình thöùc tích h ôïp theo höôùng ñoàn g taâm cu ûa sa ùch giaùo kho a. Thö ïc hieän ñöôøng loái ño åi môùi gia ùo du ïc cuûa Ña ûng ñ öôïc xa ùc ñònh tro ng Ngh ò quy eát Hoäi n ghò laàn thöù ha i BCH T rung öô ng Ña ûng kh oaù VIII [23, tr.43] no äi d ung , phöông p ha ùp d aïy ho ïc, chöô ng trình giaùo duïc TH ñaõ ñö ôïc Boä GD&ÑT x aây d öïng v ôùi nhöõng böô ùc caûi tieán lôùn; tro ng ño ù co ù n guy eân taéc xa ây dö ïng chöô ng trình va ø phö ông pha ùp da ïy ho ïc moân Tie áng Vieät d öïa tre ân quan ñieåm tích hôïp moät caùch x uye ân suoát, coù he ä tho án g. Coù theå noùi, khôûi thuûy töø coá thuû töôùng Phaïm Vaên Ñoàng vô ùi tö töô ûng “Daïy vaên laø moät quaù trình reøn luyeän toaøn dieän”, caùc nha ø gia ùo , nhaø ngh ieân cöùu P han Troïng Lu aän, Nguyeãn Khaéc P hi, Nguy eãn Thanh Sô n, Ng uye ãn Hoaøng Phöông, Laõ Nha âm Th ìn, Tröông Dónh, Ng uye ãn Minh Thu yeát, Ngu yeãn Vaên Tö ù, Ngu yeãn Thuùy Hoàng, Chu Thò Phöông… ñaõ chuù yù khai tha ùc kh uyn h hö ôùng tích hô ïp trong d aïy h oïc Ngöõ va ên, Tieáng Vieät; nhieàu ta ùc g iaû saùch giaùo kho a tö ø naêm 20 00 ñaõ kh aúng ñònh ma ïn h meõ: “… Neáu khoâng ñöa quan ñieåm tích hôïp vaøo vieäc toå chöùc thöïc hieän chöông trình giaûng daïy môùi thì coù leõ söï ñoåi môùi chöông trình laø khoâng thaät caàn thieát”[118, tr.97 ]. Ca ùc kh aùi n ieäm “nguyeân taéc tích hôïp”, “quan ñieåm tích hôïp”, “höôùng tích hôïp” ñö ôïc GV TH laøm quen va ø sö û d uïng khi tie áp ca än, thöïc h ieän chöông trình môùi. Song ôû Beán Tre, qua tìm h ieåu thöïc tra ïng gia ùo du ïc TH cuûa chuùn g toâi, kha ùi nieäm tích hô ïp tron g moân Tieán g Vieät môùi ñöôïc hieåu ôû mö ùc ñôn gia ûn, va ãn coøn 21 ,66 % GV ch o “tích h ôïïp la ø g oäp 6 pha ân moân ” (Taäp ñoïc, Taäp v ieát, Keå ch uye än, Chín h ta û, Luye än tö ø vaø caâu , Taäp laøm va ên ) va øo chænh the å Tieáng Vieät. To ùm laïi, ca ùc taøi lieäu coù tín h chaát chæ ñ aïo thöïc hieän chöôn g trình Tieáng Vieät môùi ñaõ ñ aët n eàn moùng cho moät quan ñieåm daïy h oïc theo phö ông höôùng tích hôïp . Song, lyù thuy eát ve à phö ông ph aùp tích h ôïp vôùi nh öõng ky õ naên g ña ëc thuø cuûa noù ôû Tieåu hoïc, coù the å no ùi chöa ñöô ïc thieát laäp! Cuøng vô ùi ca ùc va ên ba ûn chæ ña ïo da ïy ho ïc theo h öôùng tích hô ïp; töø n aêm 2000 ñeán nay , caùc b aøi ng hieân cöùu veà “tích h ôïp” ñaõ tieán m oät böôùc kh aù xa ñöa quan ñie åm n aøy vaøo thöïc tieãn . Tuy nhieân, va än du ïng nh öõng taøi lie äu naøy , co øn 19,10 % GV ñöô ïc khaûo saùt caûm thaáy raát kho ù nha än ra ye áu toá tích hô ïp va ø ñònh hö ôùng trieån k hai chu ùng tro ng thöïc tieãn daïy hoïc! ÔÛ ña ây, kyõ na êng n hìn ra ye áu toá tích hô ïp chöa ñöô ïc thuye át trình roõ. Thöïc teá h ieän nay laø, ca ùc n haø n ghieân cöùu, caùc taùc gia û ñaõ vaän du ïng lyù thuy eát tích hôïp bieân soaïn saùch, vieát taøi lie äu tha m khaûo töôn g ñoái n hieàu , nhöng veà caên ba ûn chöa gia ûi qu yeát töø lyù t huy eát go ác: nhaän dieän phöông phaùp tích hô ïp dö ôùi go ùc n hìn GV TH. Do va äy, ñ oái vô ùi GV tình traïng k hoù tieáp caän, kho ù na ém ba ét, da ãn ñ eán nhöõng ha ïn cheá k hi v aän du ïng phöôn g phaùp tích hô ïp laø ñieàu deã hieåu! Ña áy laø chöa n oùi ñe án vieäc trao ñoåi kieán thöùc, kyõ na êng tron g GV ng aøy caøng caàn thieát trôû tha ønh muïc ñích öu tieân cuûa taøi lie äu phu ïc vu ï daïy ho ïc Tieáng Vieät TH. 8. Ñoùng g oùp c uûa luaän v aên Th öù nhaát, luaän vaên co á g aéng kha ùi qu aùt nhöõng neùt cô ba ûn tron g quaù trình va än duïn g phöông ph aùp tích hôïp daïy hoïc Tieáng Vieät 3. Bôûi, na ém ñö ôïc p höô ng pha ùp mô ùi vaän duïn g ñöôïc ch uùng moät caùch co ù hieäu qua û trong caùc tình h uoán g da ïy hoïc cuï theå, ñaëc b ieät la ø da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3. Th öù hai, treân cô sôû xaùc ñònh ña ëc ñieåm cuûa chu û ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3, luaän v aên thieát laäp heä thoáng ky õ naêng da ïy chuû ñ ieåm n aøy theo phöông phaùp tích h ôïp. Nh öõng kyõ naêng öu tieân b aøn ky õ laø: Ky õ n aêng ngh ieân cöùu, p haân tích chöông trình, ba øi daïy ñ eå tìm y eáu toá ñoàng q ui. Kyõ na êng nh aän d ieän v aø löïa ch oïn ye áu toá tích hôïp tro ng soa ïn giaùo a ùn . Kyõ na ên g ph oái, k eát hô ïp phöông ph aùp tích h ôïp v ôùi caùc phö ông pha ùp khaùc. Kyõ na êng ñ aët caâu hoûi, ra ba øi taäp, ñeà k ieåm tra theo h öôùn g tích hô ïp. Kyõ naêng toå chö ùc, h öôùng da ãn HS tham gia ca ùc hoaït ñ oäng ngoaïi k hoùa . Th öù ba , ña ùn h g iaù da ïy thöïc n ghieäm moät soá baøi tron g chuû ñ ieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 ô û ca ùc tröô øng TH Beán Tre theo ph öôn g ph aùp tích hôïp, töø ño ù ñeà x uaát h öôùn g reøn luye än ky õ naên g da ïy ho ïc tích h ôïp cho GV Tieåu ho ïc. 9. Cô sôû ph öông phaùp luaän vaø p höông pha ùp nghieân cöùu Thöù nhaát, cô sôû phöôn g phaùp luaän cu ûa lu aän vaên laø chuû n ghóa duy vaät b ieän chö ùng maùc xít vaø qu an ñieåm ñoåi môùi g iaùo d uïc cu ûa Ñaûng , nghò qu yeát cuûa Qu oác hoäi, chæ thò cuûa Chính phu û, ca ùc va ên ba ûn chæ ña ïo cuûa Boä GD & ÑT veà ño åi môùi chöông trình, saùch gia ùo kh oa vaø p höông pha ùp da ïy ho ïc tron g nh aø tröôøng no ùi chu ng vaø tröôøn g Tieåu h oïc n oùi rieân g. Laø ñöôøng loái, chuû tröô ng cuûa Ñaûn g, Nhaø n öôùc va ø Chính phu û, caùc vaên baûn chæ ña ïo cuûa n gaønh Vaên h oùa & Tho âng t in, cuûa UÛy ban nha ân da ân tænh Beán Tre v eà vieäc xa ây dö ïng vaø ph aùt trieån neàn vaên h oùa Vieät Nam tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc; veà thöïc hieän neáp soáng vaên minh tron g vieäc cöô ùi, vieäc tang, leã ho äi gaén vôùi cuo äc v aän ño äng toaøn daân ño aøn keát xaây döïng ñôøi so án g vaên hoùa. Thöù hai, p höô ng phaùp ngh ieân cöùu chu û y eáu cuûa luaän vaên laø va än du ïn g phöôn g ph aùp nghi eân cöùu lyù thuye át vaø phöông phaùp thöïc nghie äm, toång ke át kinh ngh ieäm. Trong phöô ng p haùp nghi eân cöùu lyù thuyeát, luaän vaên kh aùi qu aùt n höõn g ne ùt chính veà l yù thu yeát cuûa khaùi nieäm k hoa ho ïc “Phöông phaùp da ïy hoïc tích hô ïp ôû Tieåu hoïc” vôùi ba ûn chaát, bieän pha ùp thö ïc hieän ña ëc trön g. Luaän vaên vaän du ïng caùc hình thöùc tö d uy: phaân tích , toång hô ïp, so saùnh , he ä thoáng hoùa… Ngoa øi ra, lua än va ên coøn söû duïng phöôn g pha ùp thu thaäp ta øi lieäu, phöô ng p haùp n ghieân cö ùu saûn phaåm, phöô ng phaùp tra éc ng hieäm, ph öôn g p haùp xöû l yù soá lie äu ba èng phaàn me àm SPS S, duøng sô ñoà, baûng , b ieåu, chu ïp aûn h, g hi hình… minh hoïa caùc böô ùc ng hieân cöùu vaø ke át qua û thu hoaïch kh i ñöa ca ùc giaû ñònh khoa hoïc v aøo kieåm chöùn g trong thöïc tieãn. * Caáu truùc luaän v aên Lua än va ên go àm 10 7 tran g (ch öa keå ph aàn phuï luïc 69 trang ), ng oaøi phaàn môû ñ aàu, vaø taøi lieäu tha m k ha ûo , phaàn noäi dung ñö ôïc chia la øm 3 chöông. - Chöông 1; 26 trang : Tìm h ieåu n höõn g va án ñe à coù tín h lyù luaän v eà tích hôïp vaø p höôn g ph aùp da ïy h oïc tích hôïp. - Chöông 2; 26 tran g: Trình ba øy va ø p ha ân tích ve à: - Ña ëc ñieåm cuûa chu û ñieåm “Leã hoäi” Tieáng Vieät 3.- Nh öõng k yõ na ên g gia ùo vieân ca àn reøn lu yeän ñ eå daïy hoïc chu û ñ ieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 theo p höô ng pha ùp tích hôïp. - Chöông 3; 31 trang : - Ña ùnh giaù naên g löïc giaùo vieân da ïy ch uû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 theo phöô ng pha ùp tích hôïp. - Ña ùn h g iaù ke át quaû da ïy th öïc ngh ieäm chu û ñie åm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 theo p höô ng pha ùp tích hôïp. - Keát luaän; 6 trang. NOÄI DUNG Chöô ng 1: NH ÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN CUÛ A PH ÖÔNG PH AÙP TÍCH H ÔÏP TRONG MOÂN TIEÁNG VIEÄT 1.1. Theá naøo laø phöông phaùp daïy hoïc tích hôïp? Baûn ch aát cuûa phö ông phaùp tích hôïp. 1.1.1. Theá na øo la ø phöông phaùp daïy hoïc tích hôïp? 1 .1.1.1. Kha ùi nieäm “Tích hôïp” vaø “Tích hôïp” trong mo ân Tieán g Vieät. Theo töø ñieån Tieáng Vieät, “Tích hôïp laø doàn hôïp chung laïi” [61, tr.999]. YÙ n ghóa cu ûa kh aùi nieäm “tích hôïp ” ñö ôïc laøm roõ, na âng leân thaønh ñònh n ghóa qua lôøi da ãn cuûa n haø nghi eân cöùu Ño ã Chu Ngoïc :“Tích hôïp laø söï phoái keát caùc tri thöùc thuoäc moät soá moân hoïc coù nhöõng neùt töông ñoàng vaøo moät lónh vöïc chung” [113, tr.32]. Caùc taøi lieäu höô ùng daãn daïy chöông trình Tieáng Vieät 3 môùi ñaõ cuï theå hoùa “nhöõng neùt töông ño àng” trong ñònh ngh óa tre ân tha ønh yeáu toá ñ oàng qui g iöõa 6 phaân moân Taäp ñoïc, Taäp vieát, Ke å ch uye än , Chín h taû, Luye än töø & ca âu va ø Taäp laøm vaên. Theo GS. TS Nguy eãn Minh Thuy eát – Chuû bieân Tieáng Vieät 3, “Tích hôïp nghóa laø toång hôïp trong moät ñôn vò, thaäm chí moät tieát hoïc hay moät baøi taäp nhieàu maûng kieán thöùc vaø kyõ naêng lieân quan vôùi nhau nhaèm taêng cöôøng hieäu quaû giaùo duïc vaø tieát kieäm thôøi gian hoïc taäp cho ngöôøi hoïc” [74 , tr.20 ]. Khaùi n ieäm “tích hôïp” neâu treân k hoâng phaûi do co n n göô øi aùp ñaët vaøo h ieän thöïc kha ùch quan va ø gia ùo du ïc. Thö ïc teá, tích hô ïp laø q ui luaät p haùt trieån cuûa k hoa ho ïc, laø qui luaät caáu tha øn h cuûa moïi hieän töôïn g ñô øi soán g, tron g ño ù coù taùc pha åm va ên hoïc vaø moân Tieáng Vieät. Nhìn nh aän h ieän thöïc kh aùch q ua n baèn g caùi nh ìn bieän chö ùng ño ù laø qu an ñieåm tích hôïp. Caùc Maùc töøng kha úng ñònh “Trong tính hieän thöïc cuûa noù, con ngöôøi laø toång hoøa caùc moái quan heä xaõ hoäi”. ÔÛ TH, Tieáng Vieät 3 vì vaäy , co ù the å coi laø “toång hoøa” cuûa 6 ph aân moân Taäp ñoïc, Taäp vieát, Ke å chuye än, Chính ta û, Luy eän töø & caâu v aø Taäp laøm vaên vaø n hieàu pha ân moân khaùc ca û trong vaø n goa øi ch öô ng trình! Vaên b aûn baøi da ïy Tieáng Vieät 3 haàu heát ñöôïc tuyeån cho ïn töø taùc phaåm vaên hoïc, ñaây laø ng öõ lieäu chung cho ca ùc hieän tö ôïng, noäi dung va ên chöô ng, ñôn vò ngoân ng öõ, p höô ng th öùc taïo laäp v aên baûn cuõng n hö coù sö ï ho äi tuï cuûa kieán thöùc lyù th uye át theå loaïi vaên hoïc, m yõ ho ïc, lòch söû, ñòa lyù, vaên h oùa… trong taùc pha åm va ên ho ïc. Neáu trö ôùc ñaây, sa ùch gia ùo kh oa Tie áng Vieät Tieåu hoïc ít nh ieàu chòu sö ï ch i ph oái cuûa tö töô ûng ph aân ngaønh , ñaët muïc tieâu tra ng b ò k ieán thöùc lyù thuyeát leân haøng ñaàu; thì hieän nay ng öôïc laïi, nh öõng y eáu toá thuo äc nh ieàu lie ân moân ñaõ hình tha ønh x u the á tích h ôïp nh ieàu moân h oïc; moân Tie án g Vieät ña ët muïc tieâu reøn luye än ky õ n aêng leân haøng ñaàu, ñ ieàu naøy ñ öôïc ñònh höô ùng töø tö töô ûn g tích hô ïp. Ñoù cuõng laø “tö töôûng chuû ñaïo trong neàn giaùo duïc caùc nöôùc phaùt trieån” [114,tr.32 ]. Chính tö töôûng tích h ôïp ña õ qui ñ ònh n guyeân taéc, p höông höôùng tích hô ïp trong thieát keá xa ây döïng chöông trình moân Tie án g Vieät ôû Tieåu ho ïc va ø löïa ch oïn phöôn g pha ùp daïy h oïc p huø hô ïp ñaëc trö ng moân Tieán g Vieät. Xua át pha ùt töø moái qu an heä chaët che õ caû v eà kieán thö ùc laãn ky õ naêng cuûa saùu pha ân moân, Tieáng Vieät 3 hieän n ay ña õ ba ùm sa ùt tin h thaàn “tích hô ïp ” (inteùgration ) kh oâng ph aûi laø toå h ôïp (combinaison) hay phoái hô ïp (co ordina tion ), töø “luïc vò” trôû thaønh “nha át theå” vô ùi tö ca ùch moân Tieáng Vieät 3; môû ra n höõn g tie àn ñeà v aät chaát, tinh thaàn thua än lôïi vaø q uan troïng ñeå GV toå c höùc toát qu aù trìn h daïy - h oïc theo ph öông phaùp pha ùt hu y tính chuû ñ oäng , tích cöïc ôû HS. 1 .1.1.2- Kha ùi nieäm “Phöông phaùp daïy hoïc”. Theo quan ñ ieåm môùi, “Phöông phaùp daïy hoïc” laø “Caùch thöùc hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân trong vieäc chæ ñaïo, toå chöùc caùc hoaït ñoäng hoïc taäp nhaèm giuùp hoïc sinh chuû ñoäng ñaït caùc muïc tieâu daïy hoïc” [114,tr.5]. ÔÛ ñònh nghóa na øy , tö töôûng ve à phöông pha ùp qu an taâm nhieàu ñeán sö ï ñoåi môùi tín h ch aát hoaït ño äng cuûa GV vaø HS theo phöông chaâm laáy HS laøm tru ng ta âm. Lyù luaän daïy ho ïc hieän ña ïi ña õ nha án ma ïnh noäi d ung thuaät ngöõ “Daïy - Hoïc” kh oâng chæ döøng laïi ô û hai hoa ït ñoän g daïy cuûa th aày, hoaït ño äng hoïc cuûa troø maø ñaõ tieán leân boå sun g n ghóa mô ùi: Daïy hoïc laø daïy vieäc hoïc, daïy caùch hoïc – n eùt ñaëc trö ng t._.ro ng qu aù trình xa ây döïn g “xaõ hoäi hoïc taäp” hieän nay . Ñaây chín h laø ph öôn g phaùp luaän ñeå luaän vaên ñi saâu nghieân cöùu ky õ naêng da ïy hoïc cuûa GV TH kh i da ïy chuû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 theo phöông phaùp tích hôïp . 1 .1.1.3- Kha ùi nieäm “Phöông phaùp daïy hoïc tích hôïp”. “Phöông phaùp daïy hoïc tích hôïp” laø he ä qua û taát ye áu kh i thö ïc hieän muïc tieâu kieán thöùc, kyõ na êng, thaùi ñ oä moân ho ïc ñö ôïc b ieân so aïn theo n guy eân taéc, q uan ñieåm tích hô ïp. Keá thöøa thaønh töïu ng hieân cö ùu cu ûa caùc taùc g iaû tröô ùc ñ aây, chuùn g toâi trình b aøy kh aùi q uaùt “phöông pha ùp da ïy ho ïc tích hô ïp” n hö sa u: Tröô ùc heát, phöông p haùp d aïy ho ïc tích hô ïp laø ca ùch thöùc GV höôùng da ãn, toå chöùc HS chuû ño äng, phoái h ôïp v aø kh ai thaùc tri thức, ky õ naêng ña õ coù, töø vốn sống, vốn văn hóa, từ caùc phaân moân kh aùc vaøo p haân moân ñ ang daïy nha èm na âng cao h ieäu quaû giôø daïy theo y eâu caàu, muïc tieâu ñ eà ra. Với quan nieäm nhö vaäy , ch uùng toâi muo án nha án ma ïn h ñe án taát ca û caùc phö ông d ieän kyõ thua ät vaø chöùc na êng, h ieäu qua û cuûa thao taùc tích hôïp . Veà ma ët ky õ thua ät, chính GV p haûi laø ng öôøi ñi trö ôùc m oät bö ôùc, nhìn ra ca ùc y eáu toá ñ oàng q ui g iöõa phaân moân ñ an g da ïy vôùi caùc pha ân moân lieân ñôùi. Tö ø ñ où, löïa choïn l öôïng tri thöùc vaø kyõ naêng tích hô ïp caàn reøn luyeän ñeå HS ñaït tô ùi keát qua û mong muo án . Thö ù hai, khi vaän d uïng phöông pha ùp da ïy hoïc tích hô ïp GV caàn y ù thöùc qua n ñieåm tích h ôïp laø ñ ieåm co át loõi, b ao tru øm laøm Tieáng Vieät 3 man g b oä ma ët môùi, taïo ñ ieàu kieän bieán ñoåi naêng löïc tö du y va ø thao taùc hoa ït ñoäng cu ûa HS, thö ïc hieän caùc n guy eân taéc, quan ñieåm kha ùc ñaùp ö ùng ña éc löïc ye âu caàu m oân Tieáng Vieät. Caùc ch uye ân gia ve à ph öôn g phaùp giaûn g da ïy ñaõ phaân tích , GV caàn ch uù yù caû ha i ph ía: h ình thöùc be ân ngoaøi cuûa phöôn g ph aùp (caùch to å chöùc hoa ït ñoän g da ïy ho ïc) vaø noäi du ng be ân tron g cu ûa phöông phaùp laø qua ù trình p haùt trie ån trình ñoä tö duy tích hôïp cuûa HS nhaèm kha ùm ph aù ño ái töô ïng, ch uû ño äng chieám lónh tri thöùc moân ho ïc. Cha ún g ha ïn, kh i da ïy ba øi Ta äp ño ïc “Hoäi ñua voi ôû Taây Nguyeân” (Tieáng Vieät 3, Taäp 2), G V hö ôùng daãn HS ñoïc ñuùng ca ùc töø : ñua voi, phaúng lì, vang löøng, xuaát phaùt, man-gaùt, chieâng troáng, vuoâng vaûi ñoû thaém, bình tónh, boãng döng, ñieàu khieån, chaäm chaïp, truùng ñích, huô voøi… hieåu ñu ùn g ng hóa ca ùc töø: tröôøng ñua, chieâng, man-gaùt, coå vuõ. Hieåu noäi d ung ba øi vaên mieâu taû vaø k eå laïi nhö õng ñoạn chính cuûa “Ho äi ñua voi ô û Taây Nguy eân”… Thö ïc chaát ñ aây laø yeâu caàu daïy hoïc Ta äp ño ïc tích hô ïp vô ùi kieán thö ùc cuûa ca ùc p haân moân Taäp vieát, Ke å chuye än, Chính ta û, Luy eän tö ø & caâu va ø Taäp laøm va ên trong chöông trình Tieáng Vieät 3. Ño àng thôøi, ñoøi hoûi GV tích hô ïp vô ùi kieán thö ùc ñaõ ñöôïc hoïc ôû chuû ñ ieåm “Chim choùc”, “Muoâng thuù”, Tieáng Vieät 2, caùc ba øi Taäp ñ oïc “Chim röøng Taây Ngu yeân ”, ba øi Ch ính taû “Ngaøy hoäi ñ ua v oi ôû Taây Nguyeân ”, “Vo i nha ø”. HS thoân g qu a hoạt ñoäng naøy vö øa ño ïc, v öøa oân la ïi vo án töø cuõ ñ aõ hoïc vaø tieán ñ eán b öôùc cao hôn: - na ém ñö ôïc ngh óa caùc töø môùi v aø kh où, vö øa laøm quen vô ùi caùch pha ân ñoa ïn vaø no äi d ung töøng ño aïn cu ûa baøi ño ïc. Chæ moät cöû chæ ngoä nghónh, deã thöông ôû cu oái ba øi taäp ño ïc, v ôùi gio ïng ño ïc vu i, nh òp chaäm laïi “… Nhöõng chuù voi chaïy ñeán ñích tröôùc tieân ñeàu ghìm ñaø, / huô voøi / chaøo nhöõng khaùn giaû / ñaõ nhieät lieät coå cuõ, // khen ngôïi chuùng.// ” neáu bieát kha i tha ùc va ø ñaït tôùi hieäu qu aû cao seõ g oùp phaàn giuùp HS nha än ra neùt ño äc ña ùo trong sinh hoaït cuûa ño àng ba øo Taây Nguyeân , sö ï thuù vò v aø boå ích cuûa ho äi ñ ua voi! Chính vì va äy, khoâng theå cho raèng ñaây laø baøi kh où vì “hoïc sinh Beán Tre khoâng hình dung ra con voi theá naøo!” n hö yù k ieán cuûa moät va øi GV lôùp 3 ô û hai h uye äïn vuøn g xa Thaïnh Phuù, Bình Ñaïi (Beán Tre) ph aùt b ieåu sa u kh i da ïy baøi na øy. Böùc tranh Ho äi ñua voi ô û Ta ây Nguyeân tro ng saùch gia ùo kh oa mieâu taû ca ûnh “treân moãi con voi, ngoài hai chaøng man-gaùt… hoï laø nhöõng ngöôøi phi ngöïa gioûi nhaát” coù lie ân qu an ñ eán n ghóa cuûa töø “man -g aùt” – ca ùch d uøng cuûa ño àng ba øo Taây Ng uyeân (tích h ôïp vo án k ieán thöùc va ên hoùa phoå thoâng, ñòa phö ông vaø Tie áng Vieät). Ho äi ñua vo i cu ûa ño àng baøo Ta ây Nguyeân coù tie áng chie âng tro áng no åi leân, tieáng chie âng tro án g ôû ñ aây laø moät thöù aâm than h ña ëc trön g cuûa khoâng gia n va ên hoa ù co àn g chieân g, no ù co øn lieân qua n ñeán “tieáng troáng va ät” tron g ba øi Hoäi va ät tröôùc ño ù, xa hôn laø tie áng tro áng tron g ba øi taäp ñoïc “Ca ùi troáng tröôøng em” (Tieáng Vieät 2, Ta äp 1). S öï vieäc chính trong b aøi Ta äp ño ïc, ba øi Ke å chu yeän , ba øi Chính taû cu ûa ng aøy “Hoäi vaät” (Tieáng Vieät 3, Taäp 2) döô øng n hö ñ öôïc laëp laïi, kh aéc sa âu va ø mô û ro äng, naâng taàm tron g ba øi hoïc môùi “Ngaøy hoäi ñua voi ôû Taây Nguyeân” – Ba øi ñöô ïc ho ïc tron g thôøi ñieåm lòch söû: Ñoàng b aøo caùc da ân toäc Taây Nguy eân haân hoan ñoùn nha än Baèng co ân g nh aän cuûa UNESCO “Khoâng gian vaên hoaù coàng chieâng Taây Nguyeân – Kieät taùc truyeàn khaåu vaø di saûn vaên hoùa phi vaät theå cuûa nhaân loaïi”! Neáu ô û baøi “Hoäi vaät”, HS tie åu ho ïc Beán Tre co ù ca ûm gia ùc xa laï ve à moät leã hoäi d aân toäc chuû ye áu dieãn ra ô û mieàn Baéc, thì ôû ba øi hoïc môùi “Hoäi ñua voi ôû Taây Nguyeân”, caùc em nhö ñöô ïc tie áp ca än ga àn hôn töø moät ne ùt ñoäc ña ùo trong sinh h oaït coäng ñoàn g cuûa ño àng b aøo Ta ây Nguy eân, tro ng ñoù ye áu toá “… Coàng chieâng Taây Nguyeân cuûa Vieät Nam ñaõ goùp phaàn laøm neân söï ña daïng cuûa vaên hoùa nhaân loaïi” [101]! Phaûi ch aêng , moái q uan heä tích h ôïp do ïc giöõa ha i ba øi hoïc, giöõa b aøi h oïc vôùi thôøi söï va ên h oùa leã hoäi daân toäc ñaõ g iuùp HS theo höô ùng d aãn cuûa GV, töï reøn luye än, hình tha ønh kyõ naêng ca ûm nh aän, ñ oïc - h ieåu ñö ôïc y ù nghó a ba øi hoïc; nha än tha áy ñöô ïc hình a ûnh, ñöô øng neùt ñ eán söï chu yeån ñoän g, a âm th anh cuûa tru ïc khoâng gian, thôøi gian leã h oäi, ô û caû beà roäng, laãn ch ieàu saâu trong truye àn thoáng, baûn sa éc va ên ho ùa leã h oäi caùc daân toäc, vuøng mieàn nö ôùc ta. Quaû thaät, neáu bieát huy ñoäng he át ca ùc y eáu toá ñoàn g qui va ø saép xeáp ñ uùng choã, ñu ùng luùc, tieát d aïy baøi “Hoäi ñua voi ôû Taây Nguyeân” seõ ha áp daãn, t huù vò va ø ñieàu quan tro ïng laø ñem ñeán cho HS tieåu hoïc ôû moät tænh xa Ta ây Nguyeân n hö Beán Tre nh öõng naêng löïc tö d uy tích h ôïp, h uy ñ oäng voán soán g, v oán va ên ho ùa coøn sô gia ûn, ít oûi ba n ñaàu vaøo qua ù trình hoïc taäp chuû ñ ieåm “Leã hoäi”! 1.1.2. Ba ûn chaát cuûa phöông phaùp daïy hoïc tích hôïp. Moãi moät phöông pha ùp daïy h oïc ñeàu co ù baûn chaát ñaëc tröng cuûa no ù. Baûn ch aát cuûa tích hôïp laø ph oái, ke át hôïp ca ùc tri thöùc, k yõ na êng ñ oàng qui cuûa nhie àu ph aân moân v aøo moät lónh vöïc, töø ñoù du øng caùc voán tri thöùc, k yõ naêng naøy laøm saùng toû tö øng khía ca ïnh cuûa ñoái töôïng. “Phöông p haùp daïy hoïc tích hô ïp” laø mo ät phö ông ph aùp daïy h oïc ñaëc trön g, taát ye áu kh i gia ûn g da ïy moân Vaên tro ng tröô øng phoå thoâng noùi ch ung v aø moân Tie áng Vieät ôû tröôøng TH noùi rie ân g. Phöôn g phaùp daïy hoïc tích hô ïp la ø caùch thöùc GV toå chöùc, höô ùng d aãn, ñieàu kh ieån HS trong tieát ho ïc thoâng qua söû d uïng p hoái hôïp k ieán thöùc, k yõ na êng cuûa caùc pha ân mo ân lieân ñôùi, v oán vaên h oùa… laøm taên g h ieäu q uaû giaûn g daïy tö øng baøi h oïc trong moät chuû ñieåm cuï th eå. Do Tie án g Vieät laø moân hoïc ñaëc thu ø neân n où tieàm taøng khaû na ên g to lôùn ñ eå GV ph aùt hu y baûn chaát cuûa tích hôïp trong qua ù trình daïy – hoïc. Khi n ghie ân cöùu v eà ngöõ lieäu vaên hoïc da ân gian tro ng da ïy – ho ïc Tieán g Vieät, coù taùc gia û cho raèng “ Tích hôïp trong tieáng Vieät khoâng chæ treân bình dieän phöông phaùp maø caû trong nhöõng vaán ñeà thuoäc veà muïc ñích noäi dung, hình thöùc chöông trình daïy hoïc cuï theå” [88, tr.44 ]. Chaúng haïn k hi da ïy ba øi Taäp ñ oïc “Hoäi va ät”, Tieáng Vieät 3, Ta äp 2, GV coù theå ñi töø löôïng k ieán thöùc ñaëc trö ng cuûa phaân moân Keå chuyeän, b aét “nh òp chuyeän ke å” ng ay luùc va øo ba øi, cu õng la ø böô ùc va øo chuû ñieåm môùi - ch uû ñieåm “Leã hoäi”, taïo ra söùc h aáp daãn, loâi cuoán HS taäp trung va øo quang ca ûnh n gaøy hoäi v aät, töø ñoù h öôùn g da ãn caùc em khai thaùc ba øi hoïc the o ye âu caàu cuûa m oät b aøi Taäp ñoïc. Nhöõn g kieán thöùc veà 5 ñoa ïn cuûa b aøi k eå chuyeän la ø “chìa kho ùa ” g iuùp HS môû caùnh cöûa b öôùc vaøo b aøi Taäp ñoïc “Hoäi vaät”. Ñoù laø caùc k hía caïn h: thöù töï töøng ñoaïn (caûnh moïi ng öôøi ñ i xe m ho äi va ät), taû töø bao qua ùt ñeán cu ï theå, hieän roõ ca ûnh töôïng soâi ño än g cuûa cuo äc ñ aáu vaät, taû n göô øi töø taû cha ân dun g ñe án hoaït ño äng h oaëc ña n xe n ha i yeáu toá aáy. Bö ùc tra nh tro ng saùch giaùo kh oa thuo äc ke ân h hình ñ aõ ph aàn na øo moâ taû ñöôïc caûn h ho äi vaät – moät ne ùt ñoäc ñaùo trong sinh hoaït truy eàn thoáng cuûa da ân to äc ta . Vaên b aûn söû duïng toái ö u caùc ch i tieát m ieâu taû caùch ña ùnh cuûa oâng Caûn Nguõ v aø Quaém Ñe n (tích h ôïp vôùi phaân moân Ke å chu yeän , Chính taû) laøm caâu vaên mieâu taû ng aøy hoäi va ät môû ro äng b ieân ñoä lie ân töôûng, giuùp HS ca ûm nhaän “Hoäi va ät” nhö ñang hieän ra trö ôùc maét. Ho aøn toa øn coù theå söû du ïng caùc thao taùc tích h ôïp ñe å tìm ra “yeáu toá ñoàn g qui” giöõa baøi Ta äp ño ïc “Hoäi va ät” v aø hình tö ôïng ngöôøi ña áu vaät ng oa øi ñôøi, giöõa caûnh ñöôïc mieâu taû (ca ûn h n göô øi ñi x em hoäi v aät, caûnh ñaáu va ät…) vôùi kieán thö ùc phon g tuïc, ñòa ly ù, sinh hoa ït leã hoäi ôû mieàn Baéc vaø m ieàn Na m. Naém ñöô ïc ba ûn chaát p höô ng p haùp tích hôïp töùc laø naém ñöô ïc k eânh g iaûi maõ nh öõng töø mô ùi vaø kh où, taäp tuïc, leã hoäi coøn môùi laï trong baøi d aïy. Tu y nhieân kh oâng p ha ûi ñem toaøn boä nhö õng kieán thöùc tích hôïp ñaåy heát vaøo trong ba øi da ïy ma ø ph aûi tha áy ra èn g: d aïy Tieáng Vieät ôû TH theo höôùn g tích hô ïp caàøn n höõn g “ñ ieåm nha án”, töùc laø phaûi thöïc hieän to át ca ùc nguy eân ta éc cuûa noù. 1.1.3. Nhöõn g nguyeân ta éc cuûa phöôn g phaùp daïy hoïc tích h ôïp. Thöù nhaát: Löïa ch oïn yeáu toá ñ oàng qui ñ eå da ïy ho ïc theo phöôn g ph aùp tích h ôïp laøm ta ên g hieäu qu aû gi ôø da ïy. Th öïc cha át qua ù trình da ïy ho ïc Tieáng Vieät ô û TH laø p haùt trieån ngoân ng öõ, reøn luyeän ca ùc tha o taùc cuûa tö duy va ø giaùo duïc ña ïo ñö ùc cho HS. Cu ï theå laø, GV höô ùn g daãn HS töï mình hìn h tha ønh vaø ph aùt trieån caùc kyõ naêng sö û du ïng tie áng Vieät (ngh e, n oùi, ñoïc, vieát) giuùp ca ùc em ho ïc ta äp vaø giao tieáp tron g caùc moâi tröôøng ho aït ño äng. Xe ùt töø kh ía caïn h na øy, v ai tro ø cuûa ph aân moân Ta äp ño ïc coù y ù ngh óa “then choát” tro ng daïy - hoïc Tieáng Vieät. Taäp ñ oïc laø p haân moân giöõ vai tro ø qua n tro ïng vaø chuû yeáu tron g vieäc bo ài d öôõng na ên g löïc vaø caûm thuï vaên hoïc cho HS TH. ÔÛ ñ aây, yù n ghóa cuûa qua ù trình hö ôùng daãn HS taäp ñoïc vì vaäy , kh oâng chæ bao goàm caùc thao taùc, coâng ñoaïn thoân g th öôøn g, maø ph aûi hö ôùng ñeán vieäc ño ïc - ño ïc n goa øi doøng, ño ïc v öôn tôùi caûm thuï ñ öôïc ca ùi ha y, caùi ñe ïp va ø nhö õng g iaù trò no äi dun g, gia ù trò n ghe ä thua ät vaên h oïc theå hieän qua ba øi taäp ño ïc; ña ây laø y eâu caàu cöïc k yø qua n troïn g pha ûi reøn luyeäïn ch o HS ngay töø ba äc TH. Ño ïc treân d oøng - ño ïc giöõa doøn g hö ôùng ñeán ño ïc ng oaøi d oøng ; ngh óa laø ñoïc co ù lieân töôûng, tìm toøi, su y ng hó ñe å tìm y ù nghóa cu ûa töø, ngöõ, lôøi va ên , yù ng hóa cu ûa ch i tie át, hình aûn h, h ình töôïng… Ñieàu naøy ca àn co ù quaù trình toång hô ïp kie án thö ùc (voán vaên ho ùa da ân g ian, töø ng öõ, caùc bieän ph aùp nghe ä thuaät, p höông thöùc bieåu ña ït…) ñe å hieåu baøi ñoïc. Coù n hö va äy m ôùi khai thaùc ñöô ïc n oäi dung baøi Ta äp ño ïc, thoâng qu a heä thoáng baøi ñ oïc theo chuû ñieåm v aø caâu ho ûi tích hôïp, cun g ca áp ch o HS nhö õng h ieåu bieát veà thieân nh ieân, xaõ ho äi vaø con n göô øi, cun g caáp vo án töø, ca ùch d ieãn ñaït, n höõn g h ieåu b ieát cô ba ûn cuûa baøi hoïc vaø g oùp phaàn reøn luyeän nha ân caùch cho HS. Ca ùc ba øi taäp ñoïc tron g chöô ng trình TH ñö ôïc cho ïn loïc ky õ, co ù gia ù trò noäi d ung va ø ngh eä thuaät cao theo heä thoáng chuû ñ ieåm, v ieäc toå ch öùc cho HS ñ oïc v ôùi nh ieàu h ình thöùc kha ùc nhau: ñoïc treân do øng - ñoïc giöõa doøng - ñoïc ng oa øi d oøng , ñoïc thaàm , ñoïc thaønh tieáng … böô ùc ña àu g iuùp HS ca ûm nh aän ñöôïc nh öõng gì a ån chöùa ñaèn g sau ca âu chöõ, chuoãi aâm thanh; thoân g qu a tìm hieåu noäi dung b aøi ño ïc, HS caûm n haän ñöô ïc vieäc du øng töø ngö õ, hình aûnh… Do ñoù, k hoân g coù ca ùi nhìn “tích hô ïp”, löïa choïn, tích hôïp kieán thö ùc tieán g Vieät vôùi caùc maûng k ieán thöùc thieân nh ieân, con n gö ôøi vaø xa õ hoäi theo n guy eân ta éc ñoàng qu i thì kho âng th eå d aïy hoïc theo phöôn g p haùp tích hô ïp . Thöù hai: Chæ söû du ïn g ph öôn g ph aùp tích h ôïp k hi xa ùc ñònh chaéc ch aén muïc ñ ích vaø h ieäu quaû cuûa n où. Ñaây laø ngu yeân taéc chòu söï ch i ph oái cu ûa ph öông phaùp ö ùng d uïng töï nh ieân tro ng heä thoán g caùc phöông pha ùp nghie ân cöùu qua ù trình daïy hoïc Tieáng Vieät. Daïy hoïc noùi chu ng v aø da ïy hoïc Tieán g Vieät n oùi rieâng theo ch uùng toâi, coù theå d ieãn ra theo 2 bö ôùc: Bö ôùc thieát k eá gia ùo aùn cuûa GV vaø bö ôùc “thi coâng ” theå hieän baøi d aïy tre ân lôùp. Nga y tro ng kh aâu thieát keá giaùo aùn , hoa ït ñ oäng tö duy cuûa GV gaén lieàn vô ùi v ieäc n ghieân cö ùu, ñònh hìn h ca ùc bö ôùc leân lô ùp, g iaû ñònh caùc tình huo áng d aïy h oïc… Qua khaûo saùt caùc yeáu toá tích hô ïp caàn phaùn ñoaùn va ø ñònh höô ùng, n eáu chæ ñö a va øo ba øi daïy n höõn g ye áu toá tích hô ïp phu ø hôïp ñ aëc ñieåm taâm sinh lyù, vo án soáng , vo án va ên h oùa cuûa HS thì cha éc cha én ña ït ñö ôïc muïc ñích t ích hôïp ! Ñieàu n aøy coøn coù ng hóa pha ûi ñaët caû ha i yeâu ca àu beân ngoaøi v aø beân trong cu ûa phöôn g phaùp tích hô ïp moät ca ùch ñ oàng b oä, höôùng tôùi muïc ñích cuûa noù. Duø dö ôùi da ïng thöùc n aøo, tieâu ñieåm tích hô ïp cuõng pha ûi tran g b ò cho HS kieán th öùc tuy sô gia ûn nhöng mang tính toa øn die än veà tieáng Vieät, veà töï n hieân , xaõ ho äi, con ngöô øi; hìn h thaønh na êng löïc chieám lónh tri thöùc vaø reøn luyeän ky õ naêng ôû HS . Vaän duïn g phöông phaùp tích hôïp ñoàng bo ä khoâng coù n ghóa laø theå h ieän chu ùn g g ioáng nhau, vôùi nh öõng möùc ñoä n hö n hau ôû mo ïi luùc, moïi nôi; p haûi chu ù y ù tìm ra nhö õn g “ñieåm nha án”. Neáu kho ân g xa ùc ñ ònh tröôùc hieäu qu aû thao ta ùc d aïy tích hôïp , kho âng xaùc ñòn h ñöôïc “ñie åm n haán ” kh i tích h ôïp seõ laøm tieát hoïc trôû ne ân roái raém caùc loaïi kieán thöùc, ky õ na êng tích h ôïp; pha ù vôõ caáu truùc tieát da ïy Tieáng Vieät , tieát da ïy trôû tha ønh tieát thöïc ha ønh “moå x eû” chi tieát, b ieán tieát hoïc Tieán g Vieät thaønh tieát ho ïc Ñaïo ñöùc, Thuû coâng ! Thöù ba: Sö û duïng phöô ng pha ùp tích hôïp k hoân g la øm phaù vôõ ca áu truùc b aøi da ïy Tieáng Vieät. Th öïc te á vaän du ïng phöông ph aùp da ïy hoïc tích h ôïp cho tha áy, tuy ñaõ bieát löïa choïn ye áu toá ño àng q uy, xaùc ñònh muïc ñ ích , hieäu q uaû daïy hoïc tích hôïp , song nhieàu GV TH coøn e ng aïi khi phaûi da ïy – hoïc theo höôùng “tích hôïp”, bôûi ho ï töï n haän thaáy … co ù luùc tie át d aïy cu ûa mình bò “bieán töôùng” ñi ! S öû du ïn g p höô ng p haùp tích hô ïp vì vaäy, coøn pha ûi ña ët yeâu ca àu ña ûm ba ûo n guy eân taéc: - Kho ân g laøm pha ù vôõ caáu truùc b aøi da ïy Tieáng Vieät ! Ñ aây laø moät co âng ñ oaïn ñoøi ho ûi co âng p hu, sa ùng taïo raát nh ieàu tron g la o ñoän g sö pha ïm cuûa GV. Ñoàn g thôøi yeâu ca àu GV phaûi na ém vö õng troïn g taâm baøi da ïy, qu aùn trieät muïc ñích, y eâu caàu cuûa moãi tie át, moãi baøi d aïy, ñaûm baûo ô û moät möùc ñ oä nhaát ñònh tín h he ä thoáng , tính töông ñoái ño äc laäp cu ûa moãi pha ân moân. Ví du ï, vôùi b aøi Ta äp ñoïc “Söï tích leã hoäi Chöû Ñoàng Töû”, chu ùng toâi ñe à xua át 5 hoa ït ñoäng (Hñ), tro ng ñ où GV höô ùng daãn HS: + Tìm hieåu ch ung ve à sö ï tích leã hoäi noùi chun g - (Hñ1 ). + Ño ïc - tìm hieåu chu ù thích nh öõng töø môùi, kho ù: (du ngoaïn, khoùm lau, vaây maøn, hoaûng hoát, aån troán, baøng hoaøng…) - (Hñ 2). + Ñoïc - Hieåu noäi dung söï tích leã hoäi, thoâng qua vie äc h ieåu Chöû Ño àng Tö û laø moät ngöôøi con coù hieáu, ch aêm chæ, coù coâng vôùi d aân, vôùi nöôùc - (Hñ3, quan troïn g nhaát). + Toån g ke át - (Hñ 4). + Luy eän t aäp - (Hñ5 ). Ph öôn g ph aùp tích h ôïp v ôùi he ä thoáng bieän pha ùp ña ëc thuø cuûa noù chi phoái moïi hoa ït ñoän g cuûa tie án trình daïy - h oïc, so ng d uø tích hô ïp theá naøo cha êng n öõa, GV ph aûi kh eùo leùo söû duïn g tích hô ïp ôû moät lieàu löôïng hôïp lyù, vaän duïn g quan ñieåm tích hô ïp nhuaàn nhuyeãn vaø töï nhieân, ba ûo ña ûm caáu tru ùc muïc ñ ích , yeâu ca àu cu ûa moãi tieát daïy, tích hôïp ôû nh ieàu möùc ñoä k haùc nha u, g iaûm bôùt söï tru øng laëp, khoâng tích hôïp moät caùch loä lieãu, göôïng eùp, phaûn khoa hoïc vaø phaûi höôùng ñeán muïc tieâu giaûm nheï gaùnh naëng hoïc taäp ôû ñaàu baäc TH cho HS. 1.1.4. Nh öõng ca áp ñoä tích h ôïp va ø chieàu tích hôïp tron g daïy ho ïc Tieáng Vieät. a ) Trong da ïy hoïc Tieáng Vieät coù th eå chia ra 4 caáp ñoä tích hôïp : Tích hô ïp trong caùc pha ân m oân Tieáng Vie ät; tích h ôïp tro ng chö ông trình Tieáng Vieät töøng kho ái lôùp; tích hôïp trong chuû ñieåm v aø tích hô ïp trong moät baøi cuï the å. + ÔÛ caáp ño ä caùc phaân moân cu ûa Tieáng Vieät. Giaùo vieân ca àn na ém chaéc muïc tieâu kieán thöùc, ky õ naên g va ø tha ùi ñoä höôùng tôùi muïc tieâu chung cuûa m oân hoïc: giuùp HS coù tri thöùc v aø ky õ na ên g n ghe , no ùi, ño ïc, v ieát ô û möùc ño ä cô baûn ñeå hoïc taäp vaø gia o tie áp thoâng qua tie áp nhaän kieán thöùc cuûa 6 pha ân moân Taäp ñoïc, Taäp v ieát, Keå chuy eän, Chính taû, Luye än töø & caâu vaø Ta äp laøm va ên . HS böô ùc ñ aàu ñ öôïc reøn luyeäïn caùc tha o taùc tö d uy, töø ño ù coù na êng löïc khaùm pha ù v aø thöôûng thöùc ca ùi ha y, caùi ñe ïp, laøm que n vô ùi ca ùc kieåu va ên ba ûn trong giao tie áp , ho ïc ta äp v aø cuoäc soáng. + ÔÛ caáp ñoä chö ông trình moân Tieáng Vieät. ÔÛ ca áp ño ä chö ôn g trình moân Tieáng Vieät töøng kho ái lôùp 1 , 2, 3 , 4, 5 GV caàn n ha än ra caáu tru ùc kieán thö ùc caùc pha ân mo ân Ho ïc v aàn, Ta äp ño ïc, Ta äp vieát, Ke å chuyeän , Chính taû, Lu yeän töø & caâu vaø Taäp laøm vaên va ø kieán thö ùc ñoàng qui giöõa ca ùc p ha ân mo ân ño ù. + ÔÛ caáp ñoä moät chu û ñieåm cu ï the å. Giaùo vieân caàn pha ùt hieän löôïng kieán thöùc ñoàn g qu i cu ûa taát caû ca ùc phaân moân ñöôïc thie át keá tron g chuû ñ ieåm ñoù. Ch uù yù k hai thaùc toái ña tieàm n aêng tích hô ïp cuûa chu û ñieåm trong caùc pha ân mo ân, nh aát laø caùc chuû ñieåm coù öu the á tích hôïp. Ño àng thôøi, tìm ra h öôùng khaéc p huïc ha ïn ch eá bô ûi löôïng kieán thöùc tích hôïp cuûa nhöõng chuû ñ ieåm theå h ieän môø nhaït ôû caùc pha ân moân. + ÔÛ caáp ñoä töøng baøi d aïy cuï theå. ÔÛ caáp ñ oä töøn g ba øi da ïy cuï the å, GV caàn xaùc ñònh vaø lö ïa choïn yeáu toá ñoàng qui g iöõa kieán thö ùc, ky õ naên g ôû caùc ph aân moân: Hoïc va àn, Ta äp ño ïc, Ta äp vieát, Keå chuyeän, Chính taû, Luyeän töø & caâu vaø Taäp laøm v aên tro ng b aøi da ïy; cuõng n hö löïa choïn kieán thöùc, kyõ naêng pha ân moân khaùc (lòch söû, ñ òa lyù, keânh hình, vaên hoùa , phong tuïc…) loàng gheùp vaøo baøi daïy mo ät ca ùch hieäu quaû. b ) Nh öõng chieàu tích hôïp . - Thöù nhaát, tích hôïp “ngang” vaø tích h ôïp “doïc”. Ñaây laø 2 chieàu tích h ôïp töông ño ái roäng vaø cuõng laø 2 hình thö ùc tích hôïp ñöô ïc ñ eà caäp ñeán n hieàu nhaát m oãi kh i ba øn ve à da ïy ho ïc tích hôïp. ÔÛ TH, tích h ôïp “nga ng” va ø tích hô ïp “doïc” coù nhöõng “daáu a án” rieâng mang tính ñaëc thuø cuûa baäc hoïc. + “Tích hôïp theo chieàu ngang laø tích hôïp kieán thöùc tieáng Vieät vôùi caùc maûng kieán thöùc veà vaên hoïc, thieân nhieân, con ngöôøi vaø xaõ hoäi theo nguyeân taéc ñoàng quy.” [74, tr.2 0] T rong Tieáng Vieät 3, tích hô ïp ng ang ye âu ca àu ñi tìm yeáu toá ñoàng qui giöõa 6 ph aân moân Ta äp ño ïc, Ta äp vieát, Keå ch uye än, Chín h taû, Luy eän töø & caâu v aø Taäp laøm va ên xoay qu anh tru ïc chính laø moät baøi daïy hay caû chuû ñieåm. Muïc ñích tích hô ïp nga ng laø g iuùp HS coù ñöô ïc nh öõng k ieán th öùc v eà tieáng Vieät, xaõ h oäi, töï nh ieân, con ngö ôøi, v aên h oùa, v aên h oïc trong vaø n goa øi nöô ùc ô û möùc ñoä sô g iaûn, toaøn dieän . Ñieàu n aøy laøm cho caùc phaân moân Taäp ñoïc, Taäp vieát, Ke å ch uye än , Chính ta û, Luyeän tö ø & caâu vaø Ta äp la øm vaên vo án tröô ùc ña ây ít g aén b où, na y ta äp hô ïp laïi vôùi nh au qua nh tru ïc chuû ñ ieåm, baøi h oïc; nhie äm vu ï cun g caáp k ieán t höùc va ø reøn luyeän ky õ naên g vì vaäy caøng gaén boù cha ët ch eõ. ÔÛ TH, tích hô ïp theo chieàu ngang theå h ieän k ha ù ro õ neùt tro ng noäi d ung töøng ph aân moân. Ví duï, va ên ba ûn cuûa baøi da ïy taäp ño ïc cuõng ch ính laø ng öõ lieäu ñöô ïc söû d uïng ñ eå da ïy baøi Keå chuye än, Chính taû, Ta äp laøm vaên . Trong Tieáng Vieät 3, Taäp 2 ô û chu û ñieåm “Leã hoäi”, tuaàn 25 va ên ba ûn “Hoäi vaät” vö øa la ø noäi dung da ïy Taäp ño ïc, v öøa ñöôïc söû duïng ñeå daïy Keå chuyeän , Chính taû, Luye än töø & caâu vaø Taäp laøm vaên . + “Tích hôïp theo chieàu doïc nghóa laø tích hôïp ôû moät ñôn vò kieán thöùc vaø kyõ naêng môùi nhöõng kyõ naêng vaø kieán thöùc ñaõ hoïc tröôùc ñoù theo nguyeân taéc ñoàng taâm. Cuï theå laø: kieán thöùc vaø kyõ naêng cuûa lôùp treân, baäc hoïc treân bao haøm kieán thöùc vaø kyõ naêng cuûa lôùp döôùi, baäc hoïc döôùi, nhöng cao hôn vaø saâu hôn” [74, tr.21]. Töùc laø nh ìn moät ph aân moân tron g moái qua n he ä vôùi caû chöông trình, ph aân moân ño ù ñaõ ho ïc gì ô û lôùp tröô ùc va ø se õ h oïc g ì ôû lôùp sa u. Muïc ñích cuûa tích hô ïp doïc laø hình tha ønh ô û HS na êng löïc chieám lónh tri thöùc; reøn luyeän ky õ naêng baèn g ca ùch vaän d uïng k ieán th öùc cuõ tie áp nh aän kieán thöùc môùi, mô û ra mo âi tröô øn g g iuùp HS cuûn g coá, ña øo saâu , na ân g cao kieán thö ùc, chu aån bò cho vieäc hoïc taäp tieáp noái chöông trình Tieáng Vieät ôû caùc lôùp tre ân. Cha úng h aïn, tích hôïp doïc kh i daïy baøi taäp ñ oïc “Röôùc ñeøn oâng sao”, Tieáng Vieät 3 GV co ù theå hu y ño äng HS lie ân heä (nhôù la ïi – oân cuõ ñe å b ieát môùi) kieán thöùc sô gia ûn ve à troø ch ôi, ba øi ñoàn g da o cuûa ñe âm ho äi traêng raèm tron g nh oùm Thô ca tröõ tình nghi leã, p haàn Laøm quen vaên hoïc ôû c aùc lôùp Maàm non ñeán baøi Hoïc v aàn, b aøi OÂn taäp – Kieåm tra – Chín h taû – Ta äp ch eùp “Rö ôùc ñeøn”, Tieáng Vieät 1, Taäp 1 vaø b aøi Taäp ñoïc, Chính taû “Thö trun g thu ”, Tieáng Vieät 2, Ta äp 2… vöøa o ân laïi, v öøa ñö ôïc môû roäng, na âng cao hôn ! Coù n hìn thaáu su oát nh ö va äy môùi kha i tha ùc toát moái lie ân tho ân g giöõa Tieáng Vieät ôû Tie åu ho ïc - Laøm quen vôùi vaên hoïc ôû Maàm non , vô ùi Tieáng Vieät, vaø h öôùng ñe án ph aàn Vaên trong bo ä moân Ngöõ vaên ôû tru ng hoïc cô sôû. Thöù hai, tích hôïp “gaàn ” vaø tích hô ïp “xa ”. Ñaây laø caùc kha ùi n ieäm chæ möùc ño ä tro ng töøng chieàu tích hô ïp. + Tích hôïp gaàn laø tìm yeáu toá ño àng qui tro ng moät b aøi hoaëc ch uû ñieåm (ba øi tröôùc vö øa da ïy ha y ba øi sa u saép daïy , lieàn keà). Cha úng haïn, tích hô ïp “gaàn” thoâng qu a vieäc g iöõ ñö ôïc moái lieân h eä “daây chuy eàn” cu ûa chuû ñ ieåm “Leã hoäi”, ñi töø ho äi va ät ñeán ho äi ñua vo i, roài ñeán leã ho äi Chöû Ñoàng Töû… + Tích h ôïp xa laø tìm y eáu toá ñoàng qu i giöõa ch öôn g trình Tieáng Vieät 3 vaø Tieáng Vieät 4 vôùi söï laëp laïi v aø na ân g cao k ieán thöùc vaø k yõ na êng lie ân qu an ñ eán tru ïc chính laø caùc ch uû ñieåm cu ûa c höông trình. V í duï nh ö caùc b aøi chính taû “Tru ng thu ño äc laäp ”, b aøi Taäp ñ oïc “Keùo co” b aøi Taäp laøm v aên “Lu yeän taäp giôùi thie äu ñòa phö ông ”, Tieáng Vieät 4, Ta äp 1. Baøi taäp ño ïc “Tro áng ño àng Ñoâng Sôn”, ba øi ch ính taû “Chô ï teát” ôû Tieáng Vieät 4, Ta äp 2 coù tieàm naêng ra át lôùn trong daïy ch uû ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 the o höôùng tích h ôïp xa! Thöù ba, tích hôïp “ñoùn g” vaø tích hôïp “môû”. Tích h ôïp ñ oùng va ø tích hôïp mô û (tích hôïp noäi b oä, tích hô ïp ng oaïi v i) laø n höõng kha ùi nieäm co ù tính cha át qu i öôùc ñeå phaân bieät löôïng tri thöùc, k yõ na êng tích h ôïp. + Tích hô ïp ñoùn g chuû ye áu laø tìm k ieán thöùc ñ oàng q ui giöõa ca ùc phaân moân tron g mo ân Tieáng Vieät. Höôùng tích hô ïp na øy caàn thieát, laâu nay ñöô ïc va än d uïng nhie àu döôùi daïng töï ph aùt, chö a “chính thöùc” bôûi caùc pha ân moân cu ûa Tieáng Vieät 3 tröô ùc ñ aây th ieát ke á ít gaén boù vô ùi nhau. Nay theo qua n ñieåm tích hôïp, tích hô ïp “ñoùng ” coøn höôùn g tô ùi tích hô ïp ngoa ïi vi, töùc laø tích hôïp “mô û”. + Tích h ôïp môû laø tìm, k hai thaùc löôïng kieán thö ùc tích h ôïp g iöõa Tieáng Vieät va ø kieán thöùc ca ùc moân ho ïc lieân ñ ôùi laøm taên g hieäu quaû g iôø da ïy; (caùc moân : tìm hieåu töï nh ieân, xaõ h oäi, lòch söû, ñòa lyù, va ên ho ùa , lyù luaän, myõ thuaät, aâm nha ïc, hoaït ño äng n goa ïi kho ùa , kieán thöùc ve à thôøi söï ch ính trò, xaõ ho äi, va ên ho ùa...). Ch ính tích hôïp mô û taïo n eân söï sinh ño äng tro ng g iôø daïy - h oïc chu û ñieåm “Leã hoäi”. Song, n où ñoøi h oûi GV ph aûi tha ät söï giaøu kieán thöùc vaø kheùo leùo va än duïn g ph öôn g phaùp tích hô ïp. Ñaây chín h la ø va án ñe à GV Tieáng Vieät 3 ôû Beán Tre lu ùng tuùng, ca àn ñöôïc trao ñoåi, tìm giaûi phaùp kha éc ph uïc! 1.2. Q uan nieäm veà kyõ naêng daïy ho ïc tíc h hôïp vaø c aùc böôùc thöïc hieän chu û yeáu cuûa noù. 1.2.1. Quan n ieäm veà k yõ na êng daïy hoïc tích hôïp. Kyõ n aêng laø “naêng löïc kheùo leùo” [1,tr.44 0] ñeå laøm moät co âng vieäc nhaát ñ ònh, trong ñoù go àm caû na ên g lö ïc va ø taøi ng heä k yõ thuaät, caùc thao taùc cu ï theå. Kyõ na êng ñ aït tô ùi ñ oä nhuaàn nhu yeãn, thuaàn thuïc ñ öôïc co i laø k yõ xa ûo. Caùc nhaø gia ùo du ïc h oïc ñ aõ phaân tích moái qua n he ä giöõa 3 y eáu toá: tri thöùc, ky õ naêng vaø ky õ x aûo. Mu oán coù kyõ na êng la øm vieäc, tröô ùc he át caàn coù söï h ieåu b ieát veà ñ oái töôïng. “Nhöõng kyõ naêng ñöôïc reøn luyeän thöôøng xuyeân, laäp laïi seõ trôû thaønh kyõ xaûo” [19,tr.116]. T ö ø caùch hieåu “naêng löïc” n eâu treân coù th eå suy ra : Kyõ na êng daïy h oïc tích hôïp laø nhö õng naêng löïc kheùo leùo ñe å thöïc hieän hieäu qua û phöông phaùp da ïy ho ïc tích hô ïp, ñ où laø nh öõng naên g löïc ñö ôïc b oäc loä trong hoa ït ñoän g va ø gaén lieàn v ôùi moät so á kyõ na êng d aïy hoïc tích h ôïp töông öùng, kyõ na êng coù tín h cuï theå, rieâng leû; ví du ï n hö: kyõ na êng ñaët caâu ho ûi, kyõ n aêng sö û duïng thie át bò da ïy ho ïc… Ñoù coøn laø naên g löïc ñoøi hoûi nhöõng kyõ naêng coù tính toån g hô ïp, khaùi q uaùt; v í du ï nhö : kyõ naêng thie át keá baøi da ïy theo phöông pha ùp tích hô ïp, ky õ naên g to å chö ùc ho aït ñ oäng ngoaïi khoùa , ho aït ño äng thöïc tieãn… Kyõ n aêng gia ûn g daïy chu û ñieåm “Leã hoäi”, Tieáng Vieät 3 th eo p höông pha ùp tích hô ïp bao g oàm heä thoáng n höõn g “naêng löïc kheùo leùo” sö û duïn g, kh ai thaùc kieán thöùc, ky õ naên g cuûa phaân moân lieân ñ ôùi, vo án vaên h oùa… naâng cao cha át löôïng daïy – ho ïc. Caùc k yõ naêng ñöôïc öu tieân ba o goàm : naém baét löôïng k ieán thöùc ñ oàng qui tro ng d aïy hoïc Tieá ng Vieät; ca ùch n hìn, ca ùch p haùt h ieän y eáu toá tích h ôïp tron g giôø daïy; ca ùch soa ïn gia ùo aùn ; ca ùch ñaët caâu ho ûi; ca ùch kieåm tra ña ùnh g iaù; toå chö ùc ho aït ño äng ng oaïi kho ùa … 1.2 .2. Ca ùc b öôùc chuû yeáu cuûa kyõ naêng da ïy hoïc tích hôïp . Th öïc teá daïy hoïc cho tha áy , nh öõêng na ên g lö ïc treân ña ây ñöôïc theå h ieän cuï theå qua ca ùc b öôùc, tha o taùc sö phaïm, höô ùng ñ eán vaän d uïng kyõ n aêng daïy hoïc tích hô ïp co ù yù thöùc vaø trôû thaønh neà n eáp, môùi ña ït mu ïc tieâu ñeà ra. Theo chuùng toâi, quan nieäm k yõ na êng daïy hoïc tích hôïp caàn traûi q ua 3 böôùc. + Böôùc 1: Giaùo vieân caàn coù tri thöùc ña ày ñuû ve à Tieáng Vieät tích h ôïp, caùc moân lieân ñô ùi coù tie àm naên g tích hôïp cao vaø muïc tie âu töøng p haân moân cuûa Tieáng Vieät cuõn g ôû da ïn g tích hô ïp . Söï hieåu b ieát na øy coù quan heä höõu cô vôùi kieán thöùc ve à phöông phaùp tích hôïp , quan ñieåm tích hôïp. + Bö ôùc 2: Giaùo vieân caàn na ém chaéc ca ùc thao taùc, kyõ thua ät tích hô ïp trong ng hieân cö ùu chöôn g trình, ba øi da ïy va ø cu ï theå h oùa q ua kha âu soa ïn ba øi, leân lôùp, toå chöùc hoa ït ño än g n goa ïi khoùa, k ieåm tra, ña ùnh g iaù hoïc sinh. + Böôùc 3: Kyõ na êng d aïy ho ïc Tieáng Vieät tích hô ïp pha ûi trôû neân thua àn thuïc ñeå trô û thaønh kyõ xa ûo, trôû thaønh nghe ä thua ät sö p haïm , na êng l öïc sö phaïm cuûa gia ùo vieân tieåu ho ïc. ._.thaønh tieáng : - Ch uù yù reøn HS ñ oïc ñuùng ca ùc töø: Va ät, no åi leân, n öôùc ch aûy, naùo nöùc, ch en laán, sôùi vaät, Qua ém Ñen, laên xaû, kho ân löô øng, loay hoay, thoaét bie án, cha ùn ng aét, giuïc gia õ, nh eå nhaïi … 2. Reøn kó naêng ñoïc – h ieåu: - Hieåu caùc töø tro ng baøi: Töù xö ù, sôùi va ät, k hoân löôøn g, k eo vaät, kho á. - Hieåu ñ öôïc noäi d ung ca âu ch uye än: Cuoäc thi taøi haáp daãn giöõa hai ñ oâ va ät (moät g iaø, moät treû, caù tính khaùc n hau ) ña õ k eát thuùc b aèng ch ieán thaéng xöùn g ña ùng cuûa ñoâ v aät giaø, traàm tónh , gia øu kinh ng hieäm tröô ùc chaøn g ñ oâ va ät treû coøn xoác no åi. b) Ke å chuyeän: 1. Reøn k ó naên g noùi: Döïa vaøo trí nhôù vaø ca ùc gô ïi yù, HS keå ñ öôïc töøng ñoa ïn ca âu chuye än “Hoäi va ät”; lôøi k eå töï nh ieân, b ieát keát h ôïp cöû ch æ, ñieäu boä, b öôùc ñaàu b ieát ch uy eån gioïng moät ca ùch linh ho aït, p huø h ôïp vôùi d ieãn bieán cuûa caâu chu yeän . 2. Reøn k yõ na êng n ghe : GV chuù y ù k hai thaùc tích hô ïp qua xe m ba êng h ình leã ho äi “Ñu Baàu” reøn luyeän kyõ naêng ngh e, n ha än dieän a âm thanh leã h oäi cho HS. II. Ñoà duøng daïy – hoïc : - Tra nh minh h oïa tru yeän tro ng S GK, ch ua ån bò theâm moät so á böùc tranh ñöô ïc ph oùng to ve à hoäi va ät. Boå sung theâm tra nh aûnh ve à hoäi v aät (söu taàm). - Baêng hình leã ho äi “Ñu Baàu” ô û Beán Tre cho HS x em tröôùc kh i va øo ho ïc chu û ñieåm “Le ã hoäi” . III. Caùc h oaït ñoäng daïy – hoïc: H oaït ñoäng daïy H oaït ñoäng hoïc 1. Kie åm tra baøi c uõ: - Goïi 1 h oïc sinh ño ïc ño aïn 1 baøi “Tieáng ñaøn” v aø traû lôøi caâu hoûi: - Th uûy la øm nhöõn g gì ñeå chuaån bò vaøo p hoøng th i ? - GV cuøn g caû lôùp nhaän xeùt, GV gh i ñieåm cho HS . - GV yeâu ca àu HS ño ïc ñoaïn 2 vaø traû lôøi caâu hoûi: - Tìm nhö õn g ch i tie át mieâu taû khu ng caûnh thanh bình ngoaøi g ian pho øng nhö hoøa vôùi tieáng ña øn? - GV vaø caû lôùp n haän xe ùt, gh i ñieåm cho HS. - Nhaän xe ùt pha àn ki eåm tra ba øi cu õ. 2. Daïy baøi môùi 2- 1. Giôùi thieäu chu û ñieåm vaø tru yeän ñ oïc ñ aàu tieân: Kha i tha ùc ca ùc ye áu toá tích hô ïp töø tranh aûnh , baên g hình leã ho äi “Ñu Baàu” ôû Beán Tre ña õ cho hoïc sinh x em tröôùc ñoù. GV ñi töø löôïng kieán thöùc pha ân moân Keå ch uye än ñe å n ga y ba ét ñaàu vaøo ba øi vaø va øo moät chuû ñieåm môùi taïo ra sö ùc haáp daãn , loâi cuoán ca ùc em veà q uan g caûnh hoäi v aät, hö ôùng daãn HS kh ai tha ùc baøi Taäp ño ïc. Böùc tran h trong saùch giaùo -1 HS ñoïc ba øi vaø traû lôøi caâu hoûi – Thu ûy nha än ñaøn Vi-oâ-loân g leân da ây va ø keùo thöû vaøi noát n haïc. - Caùc em k haùc nha än xeùt b aïn ño ïc baøi. - 1 HS ñoïc ño aïn 2 vaø traû lôøi caâu ho ûi : - … tieáng ñaøn ba y ra vöô øn… qu anh ca ùc loái ñi ven ho à. HOÄI VAÄT - HS qua n saùt tran h SGK tra ng 5 7, 58 . khoa thuoäc ke ânh hìn h pha àn naøo moâ taû ca ûnh ho äi va ät – moät ne ùt ñoäc ñ aùo tron g sinh ho ïat truye àn thoán g cu ûa daân toäc ta; taïo cho caâu va ên mieâu taû hoäi va ät ñöôïc môû roäng bieân ñ oä, g iaøu söùc lie ân töôûng g iuùp hoïc sinh caûm n haän “Hoäi va ät” h ieän ra tröôùc ma ét, ño àng thôøi g iuùp HS caäp nha ät kieán thöùc phong tuïc, ñòa lyù, sinh hoïa t leã ho äi ôû mieàn Baéc vaø mieàn Nam. -Yeâu ca àu HS qu an saùt tran h treân ba ûng va ø tron g saùch SGK, GV giôùi thieäu leã hoäi, tra ng bò cho HS h ieåu bieát theâm veà moät soá leã h oäi, teân moät so á leã ho äi, ca ùc h oaït ñ oäng trong leã hoäi. 2-2. Luyeän ñ oïc: a) GV ñoïc dieãn caûm toaøn ba øi; Sau ñ où GV g ôïi yù ca ùch ñoïc tích hô ïp v ôùi luye än k yõ naêng n ghe , n haän d ieän aâm tha nh cuûa leã h oäi: + 2 caâu ñaàu ñoaïn 2 : ñoïc nha nh, d oàn daäp, phuø hô ïp vô ùi ñoän g ta ùc n han h, thoa ét bieán , thoaét hoùa cuûa Quaém Ñe n. + 3 caâu tie áp theo : ñoïc chaäm h ôn, nhaán g ioïng nhö õng töø taû caûnh vaät coù v eû lôù ngôù, cha äm ch aïp cuûa oâng Caûn Nguõ, söï chaùn nga ét cu ûa ngöôøi xem . + Ñoaïn 3, 4 gioïng so âi noåi hoài h oäp. + Ñoaïn 5: gioïng nheï nhaøng , th oaûi m aùi b)- Höôùn g daãn HS luyeän ñoïc ke át hô ïp giaûi nghóa töø : - GV yeâu ca àu HS ño ïc tie áp noái caâu. - GV v aø HS tìm hieåu, p haùt h ieän nhö õng tö ø HS co øn ñoïc sa i – söûa loãi ph aùt a âm v aø reøn kyõ naêng ño ïc ñuùng töø. - GV vieát nhö õn g töø HS coøn ñ oïc sai leân ba ûng: v aät, n öôùc ch aûy, Qu aém Ñen, thoaét b ieán, kh oân löôøn g, cha ùn n ga ét, giuïc giaõ, nheå nhaïi … - GV yeâu ca àu HS ñoïc n oái tie áp ñoaïn . - GV y eâu caàu HS g iaûi ng hóa moät soá töø : töù xö ù, sôùi va ät, kho ân löô øng, keo vaät, khoá vaø reøn luye än HS kyõ n aêng ñoïc ñuùn g caâu. - GV ye âu ca àu HS luye än ñoïc ñoa ïn tron g nho ùm va ø theo ca ëp. - GV theo do õi, nh aéc nhô û, söûa sa i ch o HS . - GV yeâu ca àu HS thi ñoïc theo caëp tröôùc lôùp. - GV cu øng caû lô ùp nhaän xe ùt, vö øa qua, ca ùc em ñaõ luyeän ño ïc baøi raát toát. Ba ây giôø chuùng ta cuøn g tìm hieåu no äi dung - HS laéng ngh e. -HS la éng nghe . - Moät HS ñoïc toaøn ba øi tröôùc lôùp, caû lôùp theo doõi. - HS ño ïc n oái caâu ( 2 – 3 löô ït) - HS ñoïc ca ù nha ân - ño ïc ño àng than h. (2 – 3 lö ôït) - HS ño ïc n oái tie áp ñoaïn. ba øi ho ïc hoâm nay. 3. Hö ôùng daãn H S tìm h ieåu baøi: - GV Yeâu caàu caû lôùp ño ïc thaàm ñoa ïn 1 vaø traû lôøi caâu hoûi : + Tìm nhö õng chi tieát mieâu taû ca ûnh töôïng so âi no åi cu ûa ho äi vaät ? - GV cuøn g caû lôùp nhaän xeùt. - GV ye âu caàu 1 HS ñoïc thaøn h tieáng ño aïn 2 , caû lôùp theo doõi vaø tra û lôøi caâu hoûi : + Caùch ña ùnh cu ûa oâng Caûn Nguõ vaø Qu aém Ñen coù g ì kha ùc n ha u ? - GV cuøn g caû lôùp nhaän xeùt. - GV y eâu caàu HS ñoïc tha àm ñ oaïn 3 v aø traû lôøi caâu hoûi : + Vieäc oâng Ca ûn Nguõ b öôùc huït ñ aõ laøm tha y ñ oåi ke o va ät nh ö th eá na øo ? - GV yeâu caàu 1 HS ñoïc thaøn h tieáng ñoa ïn 4-5. Caû lôùp theo do õi va ø traû lôøi ca âu ho ûi : + OÂâng Caûn Nguõ b aát n gôø chieán tha éng nhö theá naøo ? - GV ye âu caàu HS thaûo lua än caëp ñ oâi - tra û lôøi caâu hoûi: + Theo em, v ì sao oâng Caûn Ngu õ tha éng ? - GV cuøng caû lôùp nha än xe ùt, GV cho át laïi y ù. - GV neâu ca âu hoûi höô ùng daãn HS ruùt ra noäi dung ba øi. - Cuoäc thi taøi ke át thuùc ra sao ? - GV cu øng caû lôùp nh aän xe ùt, ruùt ra noäi du ng ba øi hoïc. - HS gia ûi ng hóa moät so á töø trong SGK. - HS luyeän ñoïc ñoa ïn th eo caëp . - 5 HS cuûa 5 nho ùm thi ño ïc 5 ñoa ïn cuûa baøi ñoïc. - 1 – 2 HS ñ oïc toaøn ba øi. HS ñ oïc ñ oàng than h ñoaïn 2 vaø ñoaïn 5. - HS ño ïc thaàm vaø tra û lôøi caâu hoûi. - Tieáng tro án g doàn d aäp, ng öôøi xe m ño ân g nhö nöôùc chaûy , a i cuõng na ùo nö ùc muoán xe m maët, xe m taøi o ân g Caûn Nguõ, chen laán nhau, q uaây k ín sôùi va ät, tre øo leân n höõng caây cao ñeå xe m. - 1 HS ñ oïc tha ønh tie áng ño aïn 2, caû lôùp theo do õi va ø pha ùt bieåu yù kieán. - Quaém Ñe m laêm xa û vaøo , ña ùnh d oàn da äp, raùo rieát. OÂn g Caûn Ng uõ cha äm chaïp, lôù n gôù, chuû yeáu laø cho áng ñôõ. - HS ñoïc thaàm va ø phaùt bieåu. - OÂng Ca ûn Ngu õ böô ùc h uït, Qua ém Ñen n han h nh ö caét luoàn qu a 2 ca ùn h tay oâng, oâm moät be ân chaân oâng, bo ác leân. Tình h uoán g keo va ät khoâng coøn chaùn nga ét nöõa . Ngöô øi xem pha án chaán, re o oà leân va ø vaø tin cha éc raèn g oâng Caûn Ng uõ nha át ñ ònh seõ nga õ v aø thua cuo äc ! - HS nhaän x eùt, g oùp yù. - 1HS ñoïc thaøn h tieáng ñoa ïn 4 – 5, caû lôùp the o do õi va ø pha ùt bie åu yù kieán - Qua ém Ñen g oø löng cu õng kho ân g sao beâ noåi cha ân cu ûa oâng Caûn Ng uõ. - GV da ùn no äi dung ba øi hoïc leân baûng , ye âu ca àu HS ñoïc. - GV y eâu caàu HS hoïc sinh cho bieát: + Hoäi v aät coù lieân quan ñe án sinh h oaït v aên h oaù v uøng, mieàn naøo ? Ñaây laø ca âu ho ûi vöøa tích hôïp g iöõa tieáng Vieät, voán vaên hoùa va ø khaùi nieäm “hoäi”, GV caàn lieâ n h eä thö ïc te á daãn daét HS: - Tích hôïp v ôùi “tieáng tro án g” trong baøi taäp ñoïc “Caùi troáng tröôøng em” (Tieáng Vieät 2, Taäp 1 ) ñ eå ba øi hoïc naøy ñöôïc laëp laïi, khaéc sa âu v aø môû roäng, na âng taàm qua baøi hoïc Taäp ño ïc, Keå chuy eän, Chính taû “Hoäi vaät” ñ i töø hoäi v aät ñeán tích hôïp xa laø tìm yeáu toá ño àng qu i giöõa baøi “Hoäi vaät” vô ùi troø ch ôi “Keùo co” ñaõ x em tro ng b aêng hình ng oaïi kho ùa . 4- Luyeän ñoïc laïi - GV ñ oïc ñoa ïn 2 vaø ñoaïn 5. - GV d aùn 2 ñoaïn leân ba ûng, höôùng daãn HS caùch ñ oïc nga ét nhòp , nhaán gioïn g caùc töø n göõ. - GV y eâu caàu HS ñoïc laïi 2 ñoaïn. - GV cuøng caû lôùp nha än xeùt, gh i ñ ieåm nhöõng HS ñoïc ñuùng , ha y. - GV n haéc laïi caùc ch i tieát k hi HS xe m laïi baên g hình ve à nhö õng troø chôi tro ng le ã h oäi Ñu baàu ñeå caùc e m thö giaõn vaø chu aån bò chuyeån sa ng pha àn keå chuye än . 5- Keå chuyeän: - GV y eâu caàu HS môû SGK, tra ng 59, ño ïc ye âu ca àu va ø ca âu hoûi gô ïi yù. - G V treo baûng phu ï, vieát saün 5 ca âu hoûi gô ïi yù, löu y ù ca ùc e m q uan saùt laïi tranh ñe å vaän du ïn g v aøo chu yeän keå. - GV n haéc HS ñ eå keå laïi caâu chu yeän haáp d aãn, tru yeàn ñöô ïc kh oâng khí soâi noåi cuûa cuo äc thi taøi ñe án ngöôøi nghe, ca àn lieân töôûng nhö ñan g thaáy tröô ùc maét quang ca ûn h ho äi vaät. Kha i tha ùc ye áu toá tích hô ïp vô ùi moân Ngheä thua ät, ba øi 16 – Veõ maøu vaøo caùc hình coù saün (Ñaáu vaät, phoûng theo tranh daân gian Ñoâng Hoà, ba øi 20 – Veõ tranh ñ eà taøi n gaøy teát ha y leã hoäi, Ngheä thuaät 3) ñe å caùc em coù theâm voán so áng keå v eà ho äi va ät. - GV ne âu gô ïi yù ñoaïn 2, yeâu caàu HS keå l aïi ñoaïn 2. - GV cuøng caû lôùp nhaän xeùt. - GV ye âu caàu HS k eå chuyeän th eo ca ëp ñoâi. OÂng n ghie âng mình nhìn Quaém Ñe n. Luùc laâu oâng môùi thoø tay n aém k hoá an h ta nh aác b oång leân nheï nh ö co n eách. - HS nhaän x eùt, g oùp yù. - HS thaûo luaän ca ëp, p haùt bieåu yù kieán. - HS phaùt b ieåu. - OÂng Caûn Ng uõ thaén g nhô ø möu trí va ø sö ùc k hoûe . - HS phaùt b ieåu y ù kie án . - 1 – 2 HS ñoïc noäi d ung baøi: Cuoäc thi taøi h aáp da ãn giöõa 2 ñoâ va ät (moät gia ø, moät tre û, caù tín h kh aùc n hau ) ñ aõ ke át thuùc baèn g chieán thaéng xö ùn g ña ùng cuûa ñoâ v aät giaø, tra àm tónh , gia øu kinh nghie äm tröô ùc chaøn g tra i ñoâ vaät treû coøn xoác noåi. - HS p ha ùt bieåu yù k ieán - HS laéng ngh e. - Môøi moät vaøi HS th i ño ïc la ïi 2 ñ oa ïn - 1 HS ñoïc laïi caû baøi. - GV the o doõi, uo án naén n höõn g HS ye áu. - Yeâu caàu HS ke å tröôùc lôùp . - GV, nh aän xeùt, tuye ân döông . 6- Cuûng coá – daën doø: - G V y eâu caàu HS ne âu laïi no äi dung ba øi hoïc vaø traû lôøi moät so á caâu ho ûi . - GV nh aän xeùt tie át hoïc, tu yeân döông. - Yeâu caàu HS ve à n haø ñ oïc laïi baøi, tìm hieåu noäi dung, keå toa øn boä ca âu ch uye än cho n göô øi thaân tro ng gia ñ ình, ch o baïn b eø cuøng xoùm nghe. + Keát thuùc tieát ho ïc – nhaän xeùt lôùp . - 1 HS ñoïc laïi ye âu ca àu va ø g ôïi yù ôû tra ng 59 - 5 HS noái tieáp nhau ñoïc 5 ca âu hoûi gôïi y ù. - 1 –2 HS keå ño aïn 2. - HS ke å ch uye än the o caëp . - 5 HS no ái tieáp keå 5 ñ oa ïn cu ûa caâu chuy eän. Ca û lôùp cuøng nhaän xeùt. Phu ï luïc 19 : Thi eát keá baøi daïy: Taäp ñoïc + K eå ch uyeän Söï tích Leã hoäi Chöû Ñoàng Töû Tua àn 26 ; ng aøy daïy : 13/3/2006. Giaùo vieân: Phuøng Ma ïnh Cöông bieân soa ïn va ø da ïy . Lôùp 3 /2, Trö ôøng tieåu hoïc Taân Tha ïch A, Ch aâu Thaønh . ------------------------ I. Muïc ñíc h , yeâu c aàu : A- Taäp ñoïc: 1 . Reøn kó n aêng ñoïc thaønh tieáng: - Ñoïc tro âi ch aûy toaøn baøi; ña ëc b ieät chuù yù ñ oïc ñuùng ca ùc töø: Leã ho äi, Chöû Ñoàng Töû, ho aûng hoát, aån troán , ba øng hoaøn g, h ieån linh, qua án k hoá, d uye ân trôøi… 2. Re øn kó naêng ño ïc – hieåu: - H ieåu ñ öôïc ng hóa caùc töø: - Chöû xa ù, soâng H oàn g, bô ø ba õi, du ngoaïn, baøng hoa øng, hieån linh , kh oùm lau, vaây m aøn ... - Hieåu noäi d ung vaø yù ng hóa baøi hoïc: Ca n gôïi Chö û Ño àng Tö û laø m oät n göô øi con coù hieáu vôùi ch a meï, caàn maãn, cha êm chæ co ù co ân g lô ùn vôùi n haân daân . Nhaân daân k ính yeâu v aø nhôù ôn hai vôï choàng Chöû Ñoàng Töû, ha øng naêm leã hoäi ñö ôïc toå chöùc nh ieàu n ôi b eân bôø soâng Ho àng laø ñe å theå h ieän loøng bieát ôn ño ù ! B- K eå c huyeän: 1 . Reøn k ó naên g no ùi: Bieát kh aùi quaùt noäi dung ñ eå ña ët ñuùng teân cho töøng ño aïn cuûa ca âu ch uye än. Keå la ïi ñöôïc tö øng ñoa ïn cuûa caâu ch uye än . 2 . Reøn kó n aêng nghe: HS theo doõi b aïn keå laïi caâu chuyeän, nha än xe ùt, ña ùnh g iaù ñ uùng lôøi k eå cuûa ba ïn. Th oâng qua caâu chuyeän, gia ùo du ïc hoïc sinh (HS) coù yù thöùc ñuùng ña én v eà tuïc thôø cuùng, coù yù thö ùc ph aân b ieät v aø traùn h xa kieåu thôø cuùng meâ tín – d ò ño an. Nhaän b ieát ñ öôïc ve û ñeïp taâm hoàn daân toäc ta töø n ga øn xöa. II. Ñoà duøng daïy - hoïc : - Tran h m inh hoa ï baøi ñoïc tron g SGK trang 65 ñöôïc p hoùn g to . - 4 tranh phoùng to a ûn h trang 67, phieân baûn caùi kho á . - Ba ûn ñoà Vieät Na m (giôùi thie äu veà ñòa d anh Chöû Xa ù (Vaên Ñöùc, G ia Laâm, Haø Noäi) v aø so âng Hoàng ). III. Caùc ho aït ñoäng daïy – ho ïc : Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân H oaït ñoäng cuûa hoïc sinh A. Kieåm tra baøi cuõ: “Ngaøy hoäi röøng xanh” + Goïi 3 HS ñoïc thuoäc loøng baøi vaø ho ûi: + Tìm nhö õng töø ngö õ taû ho aït ñoäng cuûa caùc con va ät trong nga øy ho äi röøng x anh ? + Caùc sö ï vaät k haùc tha m gia n gaøy hoäi ra sao ? + Hình aûnh nha ân hoa ù na øo em thích nha át, vì sa o ? B. Baøi môùi : 1) Giôùi thieäu baøi : GV g oïi vaøi HS keå teân leã hoäi queâ mình thöô øng toå ch öùc h aøng na êm ? Dö ïa treân n oäi dung tra û ô øi cu ûa HS , GV tích hô ïp vo án vaên hoaù, lòch söû, hö ôùng tôùi giôùi thieäu moät leã hoäi ñ öôïc nh aân daân ta ôû hai be ân bô ø so âng Hoàng toå ch öùc ha øng na êm, ño ù laø “Leã hoäi Chöû Ñoàng Töû” – GV g iôùi thieäu tranh . - GV g hi töïa ba øi leân ba ûng. 2) Höôùng daãn Luyeän ñoïc: a) GV ñ oïc maãu toa øn baøi: gioïng nhe ï nhaøng, sa âu la éng. + Ñoa ïn 1 : cha äm; Ño aïn 2: nh anh vaø nha án gioïng ôû moät soá töø taû sö ï ho át h oaûn g cu ûa Chöû Ño àng Tö û kh i thuye àn tie án laïi ga àn; Ñoa ïn 3 : gioïng n ghieâm. b) Höôùn g daãn luyeän ño ïc va ø gia ûi nghóa töø: - GV môøi HS ño ïc noái tieáp caâu + luyeän ñoïc (ñoïc döùt lôøi n haân vaät, khoâng ñoïc theo ñôn v ò ca âu). - Theo doõi HS ño ïc, h öôùng da ãn, uo án na én caùch pha ùt aâm nh öõng töø k hoù, chuù yù tích hôïp luye än ñoïc gaén vôùi gia ûi nghóa töø, vieát hoa teân rieâng “Chöû Ño àn g Töû” û vaø g iôùi th ieäu caùi kho á cho HS xem . - GV höôùn g da ãn HS x aùc ñònh ba øi co ù 4 ñoaïn , môøi HS ño ïc no ái tieáp ño aïn vaø höô ùng daãn gia ûi -3 HS ñoïc thuoäc loøng vaø traû lôøi ca âu ho ûi . - HS traû lôøi: Ho äi tra êng raèm, Hoäi xu aân, Le ã hoäi ng hinh OÂng, Leã ho äi Ñu Baàu… . - HS laéng nghe , m ôû SGK vaø quan saùt tranh. - HS laéng nghe , th eo doõi baøi trong SGK. - HS ño ïc n oái tie áp tö øn g caâu. - HS ño ïc n oái tie áp tö øn g caâu theo 2 löôït: - Löô ït 1: Ñoïc ca âu ke át hôïp ñoïc töø k hoù (Leã h oäi, Chöû Ñoàn g Töû, hoaûng h oát, aån tro án, ba øng ho aøng , hieån linh, qua án kh oá). ngh óa caùc töø cuo ái ba øi. - GV tích hô ïp kieán thöùc ñòa lyù, dö ïa treân baûng ñoà Vieät Na m, g iôùi th ieäu v ò trí soân g Hoàng , laøn g Chöû Xaù. - Höô ùn g da ãn HS ño ïc gioïn g nga äm ng uøi, ngh æ hôi roõ sa u ca ùc da áu ph aåy. Nhòp ñoïc gaáp, nha án gioïng ôû n höõn g ha ønh ñoäng lieân tieáp, ca ùc chöõ in ñaäm ñeå theå hieän sa éc thaùi tình ca ûm: loøng hieáu tha ûo , söï h oát hoaûng … - GV m ôøi HS ño ïc theo nho ùm. - Goïi HS ñoïc laïi töøng ñ oaïn tho âng qua ño ù, kieåm tra ñoïc theo nhoùm. - Goïi 1 HS ñoïc toaøn b aøi. 3) Höôùng daãn tìm hie åu baøi: - HS ñoïc tha àm v aø traû lôøi caùc ca âu hoûi. + Ñoa ïn 1 : - Tìm chi tieát taû caûnh nh aø Chöû Ño àng Tö û raát nghe øo kh où? + Ñoa ïn 2 : - Cuoäc gaëp gô õ ky ø laï giöõa Tie ân Du ng vaø Chöû Ñoàng Töû die ãn ra nhö theá naøo ? - Vì sa o coâng ch uùa Tie ân Dung ke át duyeân cuøng Chöû Ñoàng Töû ? + Ñoaïn 3: - Chöû Ño àn g Töû va ø Tie ân Du ng g iuùp da ân laøng nhö õng g ì ? + Ñoaïn 4: - Nh aân da ân ña õ laøm g ì ñeå toû lo øng b ieát ôn Chöû Ño àng Tö û ? - Vì sao n haân daân ta treân k haép moïi mieàn ña át nöô ùc thöô øng co ù tuïc leä thôø cu ùn g, leã hoäi nhö ch uùng ta thöôøng thaáy ? + GV kha i tha ùc caùc y eáu toá tích hôïp töø vo án so áng, v oán v aên hoùa, thöïc tieãn sinh hoa ït leã ho äi, ñònh höô ùn g, giuùp HS n haän thöùc ñuùng ñaén veà tuïc thôø cuùng , co ù y ù thöùc pha ân bieät vaø tra ùn h xa – Lö ôït 2: Ño ïc n oái tie áp. + Ño ïc ñoaïn: + Laàn 1: noái tieáp. + Laàn 2 : Ke át hôïp g iaûi ng hóa töø:- Ch öû xa ù, du ngoaïn, ba øng hoaøng, h ieån linh , duyeân trôøi, hoùa leân trôøi ... +Luy eän ñoïc: … Nh aø ngh eøo,/… sôùm,/… chieác khoá ma ëc ch ung .//… ma át,/ thö ông ch a… cho ân cha ,/coøn mình ñaønh ôû khoâng.// Chaøn g hoa ûng h oát,/… treân baõi,/ naèm xuoáng ,/… aån troán. - Ñoïc theo 4 nhoùm . - 4 HS noái tieáp nhau ño ïc heát ba øi. - 1 HS ño ïc he át ba øi. - Ñoïc thaàm va ø traû lôøi ca âu ho ûi. -… Meï ma át sôùm, hai cha con chæ coù ca ùi k hoá ma ëc ch ung . Kh i ch a ma át Chöû Ño àng Töû thöông cha ña õ quaán khoá ch oân ch a co øn mìh ña ønh ô û khoâng. -… Chöû Ñoàng Tö û thaáy chieác thuyeàn saép caëp bô ø, hoaûng hoát bôùi caùt, vuøi mình beân ba õi lao ñeå troán . Coâng ch uùa Tieân Dung tình côø cho v aây maøn taém ñuùn g nô i ñoù. Nöôùc doäi laøm troâi caùt, loä ra Chöû Ñoàng Tö û, coâng chu ùa raát ñoãi ba øng ho aøng . -… Coân g chuùa ca ûm ñ oäng khi bieát tình ca ûn h n haø Chöû Ño àn g Töû. Na øng cho laø du yeân trôøi saép ñaët tröô ùc, lieàn môû tieäc aên möøng vaø keát duy eân cuøng chaøng . -… Ñi kh aép n ôi truy eàn cho daân ca ùch tro àng luùa, nu oâi taèm, deät va ûi. Sau khi hoùa leân trôøi, Chöû Ñoàng Töû coøn g iuùp daân ña ùn h g iaëc. -… Laäp ñe àn thôø Chöû Ñoàng Töû nh ieàu nô i hai be ân bô ø so âng Hoàng . Haøng naêm , suoát maáy thaùng muøa xuaân , ca û moät vu øng baõi ca ùt noâ n öùc laøm leã, töô ûn g n hôù coâng lao cuûa o âng. -… Th eå hieän loøng bieát ôn nhö õng ngöôøi co ù co âng vô ùi d aân, vôùi nöô ùc vaø theå h ieän truy eàn thoáng, tuïc leä toát ñ eïp cuûa daân toäc Vieät Nam. - HS nghe . kieåu thôø cu ùng me â tín – dò ñoan , ñoàng b oùng , boùi toaùn . 4) Luyeän ñoïc laïi : * Nha éc la ïi ca ùch ñoïc toa øn baøi. - Go ïi 4 HS ñ oïc noái tieáp – HS, GV cuøng nhaän xeùt . - M ôøi HS thi ñoïc töøng ñ oa ïn , 2 HS thi ño ïc caû baøi. 5) K eå ch uyeän: * GV neâu nhieäm vuï cho HS : - GV yeâu ca àu HS qua n saùt 4 b öùc tranh p hoùng to 4 ñoa ïn ca âu chuy eän va ø ca ùc tìn h tie át ch uyeän , keå laïi töøn g ñ oaïn ca âu chuyeän v öøa hoïc. * Höôùng daãn keå: - Giuùp HS naém ñ öôïc nhieäm vuï: a) Ñaët teân cho töøng ño aïn caâu ch uye än. - Môøi HS trao ñ oåi caëp v aø trình ba øy: b) Keå la ïi töøng ño aïn caâu ch uye än. - Môøi HS keå ma ãu ñ oaïn 1. - Ye âu caàu HS keå theo nhoùm. - Môøi HS keå töøng ñoaïn tröôùc lôùp . - Môøi HS keå toa øn b aøi. - Ye âu ca àu HS n haän xeùt (caû noäi d ung vaø caùch dieãn ña ït). - Kh en ngô ïi, ño än g v ieân. 6. Cuûng co á – daën doø : - GV yeâu ca àu HS ne âu no äi dung chính cuûa ca âu ch uye än ? - GV h öôùn g da ãn, môøi HS phaùt b ieåu caûm ngh ó cu ûa mình veà leã ho äi, ch o HS keå veà moät nga øy hoäi ô û queâ mình. - G V vaän du ïng tích h ôïp, giaùo du ïc veà muïc ñích, nguoàn g oác caùc leã hoäi thöô øng to å chöùc ôû ñòa phö ông (Le ã hoäi Vaên hoùa – Ky û n ieäm nga øy sinh, n ga øy ma át Nguye ãn Ñình Chieåu - 1/7 haøng naêm , leã hoäi ng hinh OÂng ô û v uøng b ieån, leã hoäi truye àn thoáng ca ùch maïng n haân n ga øy Beán Tre Ño àng khôûi 17/1 ha øn g n aêm…) - HS nghe vaø naém chaéc caùch ñoïc . - 4 em HS ño ïc no ái tieáp – nhaän xeùt. - HS thi ñoïc (caù nhaân). - HS ñoïc y eâu ca àu tro ng SGK  naém ñöô ïc nh ieäm vuï keå. - Ñaët teân cho töøng ñoa ïn cha úng haïn: + Tranh 1: Caûn h nhaø nghe øo / Tìn h cha co n… +Tra nh 2: Cuoäc ga ëp gô õ kyø laï/ Duye ân trôøi/ ÔÛ hieàn gaëp laønh… + Tranh 3: Truy eàn nghe à cho daân/ Giuùp da ân… + Tra nh 4 : Töô ûng nhôù/ Le ã hoäi haøng na êm/ Bieát ôn … - 1 HS kha ù gio ûi keå ñoa ïn 1. - Ta äp ke å chuye än the o n hoùm 4 HS. - Thi keå tröôùc lôùp (moãi em 1 ñoaïn). - 1 HS keå. - Chaêm chu ù theo do õi baïn k eå chu yeän , caên cöù ye âu ca àu keå chuy eän nhaän xe ùt, ñaùnh giaù ñu ùng lôøi keå cuûa ba ïn . - Ca n gôïi Chöû Ñoàng Töû laø ng öôøi co n h ieáu thaûo, co ù nh ieàu co âng lao vô ùi da ân, vôùi nöô ùc. Nha ân daân k ính y eâu va ø nhô ù ô n vô ï choàng Chöû Ñoàng Töû. Ha øng naêm, leã hoäi ñ öôïc toå chö ùc nh ieàu nôi beân bôø so âng Hoàng laø ñeå theå h ieän loøn g b ieát ô n ño ù ! - HS laéng nghe . - Da ën HS veà n haø taäp ke å vaø keå laïi caâu ch uye än ch o moïi ngöôøi nghe, söu taàm nhöõng ca âu ch uye än leã hoäi töông töï ô û laøng queâ m ình.. * Nhaän xeùt, ñaùnh g iaù tieát h oïc. Phu ï luïc 20 : Thieát keá baøi daïy: Taäp laøm vaên Baøi: KEÅ VEÀ LEÃ HOÄI. Tua àn 25 ; ng aøy daïy : 10/3/2006. Giaùo vieân daïy : Phuøng Maïnh Cöôn g. Lôùp 3/ 2, Trö ôøng tieåu hoïc Taân Thaïch A, Cha âu Thaønh . ------------------------------------------------------ I – MUÏC TIEÂU: 1/ Re øn kó na ên g n oùi: - Döïa v aøo k eát qua û qua n saùt ha i bö ùc aûnh leã ho äi trong SGK. HS ch oïn, keå laïi g ioïng töï nhieân, ñu ùng vaø sinh ño än g q uan g caûnh & hoa ït ño äng cuûa nhö õng ngöô øi tha m g ia leã ho äi trong moät bö ùc a ûn h. 2/ Giaùo du ïc: Giaùo duïc ch o HS loøng yeâu thích, tham gia leã ho äi cuûa da ân toäc hay ñòa phö ông mình ña ng sinh soán g. II – CHUAÅN BÒ: - GV: Phoùn g to 2 tranh SGK. - HS: Tranh a ûnh (söu taàm ) veà leã ho äi. Da ën hoïc sinh chuù y ù theo do õi, xe m leã hoäi tröïc tieáp h oaëc xe m ña øi truy eàn h ình. III – HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP: T G HOAÏT ÑOÄNG THAÀY HOAÏT ÑOÄNG TROØ 1 ’ 1 ’ A/ KHÔÛ I ÑOÄ NG : - Mô øi HS taäp theå haùt ba øi “Cuøng muùa haùt döôùi traêng”, Nh aïc va ø lôøi Ho aøng Laân. B/ BAØI MÔÙI: 1/ Giôùi thieäu: - Yeâu caàu HS keå teân moät soá leã hoäi – Tieát hoïc ho âm nay caùc em seõ ñöôïc keå veà Leã hoäi. 2/ Höôùng daãn baøi môùi : – Caû lôùp haùt. – Keå te ân leã h oäi. – Nghe . 8 ’ HOAÏT ÑOÄNG 1: Tro ø ch ôi “Höôùng daãn v ieân du lòch ”. – Cho HS xem va ø ne âu teân moät soá tra nh aûnh leã hoäi do HS söu taàm . – Mô øi HS ñoùng vai laø moät höô ùng d aãn v ieân du lòch giô ùi thie äu ho aëc keå v eà mo ät leã h oäi cuûa moät ñòa ph öôn g trong n öôùc vôùi du kha ùch. - Nh aän x eùt ho aëc tuye ân döông HS co ù moät soá thoân g tin ho aëc keå ñ uùng no äi dun g veà leã h oäi. – Xem tranh leã hoäi (do HS söu taàm ñöô ïc). – 2 HS laàn löôït ñoùn g va i (th eo k haû na êng cuûa HS) “Höôùng daãn vieân ” hoaëc keå moät leã hoäi (coù th eå ke å vaø minh hoa ï the o tranh aûn h m aø caùc em ñaõ söu taàm ñö ôïc). - Ng he v aø gh i nhô ù ca ùch g iôùi thieäu hoaëc keå cuûa ba ïn. 8 ’ HOAÏT ÑOÄ NG 2: Ta äp ke å theo gôïi y ù SGK (1 trong ha i bö ùc tranh SGK). – Neâu va ø gh i y eâu ca àu baøi taäp: Quan saùt moät aûnh leã hoäi (chôi ñu hoaëc ñua thuyeàn) taû laïi quang caûnh hoaït ñoäng cuûa nhöõng ngöôøi tham gia leã hoäi. – Daùn 2 tranh p ho ùn g to leân baûng. – Nha án maïnh va ø gaïch döôùi yeâu ca àu baøi taäp. – Mô øi HS qu an saùt v aø ch oïn 1 tro ng 2 b öùc tran h ñ eå k eå theo khaû naên g h ieåu bieát cuûa cu ûa mình. – Mô øi HS nha än xeùt ho aëc boå sung.  Tu yeân döông v aø GV g ôïi yù n oäi dung ch ính caàn keå. a) Qua ng caûnh tro ng böùc tranh the á naøo ? b) Nhö õn g n göô øi tha m g ia le ã hoäi laøm gì ? Kh oâng khí cuûa leã hoäi coù g ì ña ëc b ieät ? – Nghe va ø nha éc laïi. – Xem tranh . – Xaùc ñònh troïn g ta âm ba øi taäp: Quan saùt moät aûnh leã hoäi (chôi ñu hoaëc ñua thuyeàn) taû laïi quang caûnh hoaït ñoäng cuûa nhöõng ngöôøi tham gia leã hoäi. – 3 HS keå tö ï do theo khaû na êng cuûa HS. – Caû lôùp theo do õi – nhaän xe ùt ho aëc boå sung . - Ghi nhôù caùch keå. 10’ HOAÏT ÑOÄ NG 3 : Thö ïc haønh keå. – Yeâu caàu HS ch oïn 1 trong hai böùc tra nh SGK ñe å thöïc hieän keå:  Ta äp ke å the o nh oùm 4.  Th i ke å giöõa caùc n hoùm. – Mô øi HS tha m g ia n haän xeùt. – Tu yeân döông nho ùm coù ba ïn keå ha y.  Keå theo nh oùm 4 (döïa vaøo moät tro ng h ai bö ùc tra nh ôû SGK) moãi e m coá ga én g thöïc hieän 1 laàn keå trong nho ùm.  Thi keå (k hoa ûng 3 nh oùm). - Nha än x eùt the o troïng taâm (caâu h oûi gôïi yù cuûa GV) va ø k eát hôïp ngö õ ñ ieäu, cöû chæ, ñ ieäu boä. 10’ HOAÏT Ñ OÄN G 4 : T roø ch ôi ñoùn g vai (xöû lí tình huoáng). – Chia nh oùm lôùn (khoaûng 6 HS 1 nh oùm) – y eâu caàu caùc nho ùm n ghe phoå b ieán noäi d ung ñeå thöïc hieän ño ùng vai: – Ph oå bi eán noäi dung :  Caùc v ai dieãn: ba , meï, n göô øi con (A), ngöôøi b aïn h oïc cu øng trö ôøng (B): Ngöô øi ba ïn (B): Gia ñì nh n haän ñö ôïc thô môøi d öï leã ho äi Kyø yeân (Cuùng ñ ình), v ì ñöô ïc ba meï ba ïn B h öùa seõ da ãn baïn ñi cu øng… ñeán nha ø ruû baïn A cuøng ñ i ch o vu i (gia ñ ình baïn A cuõn g ñ öôïc thô mô øi nhö gia ñìn h b aïn B). Baïn A: Xin ba meï d aãn ñ i döï leã hoäi Kyø yeân . Boá ba ïn A: Ñoàng y ù (hoaëc kho ân g ño àng yù). Neáu kho ân g ñoàng yù – gia ûi thích lí do. Meï ba ïn A: Ñoàng yù – th uye át phuïc boá daãn ba ïn ñi (hoaëc khoâng ñoàn g yù). Neáu kho âng ñoàn g yù – giaûi thích lí do. - Ke át thuùc troø ch ôi cho HS nh aän x eùt va ø n eâu yù kieán ñoàng tình h oaëc kho ân g ño àn g tình vôùi ca ùch xöû lí cuûa caùc vai dieãn:  Caùch x öû lí cuûa ba ïn A ?  Vì sao ?  Caùch x öû lí cuûa bo á meï baïn B ? Vì sao ?  Caùch x öû lí cuûa bo á meï baïn A ? Vì sao ?  Vì sao caùc e m thích leã h oäi va ø muo án ñi döï leã hoäi ? - Khe n n höõng e m bieát ñoàng tình vô ùi vieäc tha m gia leã h oäi, n höõn g em gia ûi thích ñ öôïc vì sao mình haøm thích vaø ñeán vôùi leã ho äi. – Chia n hoùm (6 HS) thöïc hieän thaûo luaän chua ån bò vai dieãn the o yeâu caàu cuûa GV. – Nghe  2 n hoùm thö ïc hieän tro ø ch ôi ño ùng va i tröô ùc lô ùp. – Caû lôùp tham gia pha ùt bieåu (dö ï kieán ) :  Ñoàng tình vôùi vieäc b aïn xin ba meï ñ i döï leã ho äi. Vì ñöô ïc xe m thaép höông, ñöô ïc xe m ha ùt b oäi, bieát ñöô ïc co âng la o ca ùc vò thaàn (th ôø trong ñ ình), vì …  Ñoàng tình vì cuûa gia ñình baïn B tích cöïc tham gia leã ho äi.  Khoân g ñoàng tình vôùi yù kieán kh oâng d aãn ba ïn A ñi leã hoäi. Ñoàn g tình vô ùi “söï ño àng yù”, vì baïn A x in ñ i laø v ieäc ca àn phaûi thöïc hieän: - tham gia leã hoäi. - Vì leã h oäi g iuùp ta co ù theâm hieåu b ieát veà truye àn thoáng cu ûa laøng, truy eàn thoán g d aân toäc, vì le ã ho äi haáp da ãn … 1 ’ HOAÏT ÑOÄ NG 5 : Nhaän xeùt – da ën do ø. – Tu yeân d öôn g nh öõng e m ma ïnh d aïn tha m g ia ke å trö ôùc lôùp – ñ oäng v ieân nh öõng em chöa th am gia toát. – Daën chuaån bò b aøi “Keå veà ngaøy hoäi”. Phu ï luïc 21 A BAÛNG KIEÅM N GHIEÄM THEO TÖØN G THÔØI ÑIEÅM DÖÏA TREÂN KEÁT QUAÛ BAØI KIEÅM TRA HOÏC KYØ 2 MOÂN TIEÁNG VIEÄT CUÛA HOÏC SINH -------------------------------- T T Tieâu chí ñaùnh giaù Tröôøng Keát quaû h oïc taäp Baøi laøm c où noäi dung lieâân heä vôùi thöïc teá nôi sinh soáng Toång soá Ñieåm 9 – 1 0 Ñieåm 7 - 8 Ñieåm 5 - 6 Ñieåm döôùi 5 SL % SL % SL % SL % SL % 1 TH Taân Thaïc h A Lôùp ÑC Tröôùc TN 8 22,85 16 45,71 9 25,71 2 5,71 4 11,42 35 Sau TN 9 25,71 17 48,57 8 22,85 1 2,85 5 14,28 35 Lôùp TN Tröôùc TN 8 22,85 15 42,85 10 28,57 2 5,71 4 11,42 35 Sau TN 12 34,28 20 57,14 3 8,57 0 20 57,14 35 2 TH Taân Thaønh Lôùp ÑC Tröôùc TN 6 20 13 43,33 9 30 2 6,66 2 6,66 30 Sau TN 7 23,33 12 40 10 33,33 1 3,33 3 10 30 Lôùp TN Tröôùc TN 7 23,33 12 40 8 26,66 3 10 3 10 30 Sau TN 10 33,33 16 53,33 4 13,33 0 17 56,66 30 Phu ï luïc 21 B – Moät ñoa ïn baøi la øm cuûa hoïc sinh E m Ñoaøn Thaønh Nghóa – Lôùp 3 – A, tröôøng T H Taân Thaønh, Thò xaõ Beán T re E m Phan Nguyeã n Thanh Taâm – L ôùp 3/2 , tröôøng TH T aân Thaïnh A, huyeän Chaâu Thaønh Phu ï luïc 23 : MOÄT SOÁ H ÌNH AÛNH VEÀ LEÃ HOÄI ----------------- (Nguoàn taùc giaû töï chuïp vaø taûi töø Internet) Phuï luïc 22 : Hiểu biết về Le ã hoäi không chỉ để tăng thêm kiến thức, kỹ năng hoặc giải trí, người được giáo dục về Leã hoäi còn biết đem tài năng của mình để làm đẹp cho cuộc đời và có ích cho mọi người hơn. Không thể chối cãi về chức năng giáo dục thẩm mỹ và định hình nhân cách con người của việc dạy - học Leã hoäi. Leã ho äi – Chất keo gắn kết mọi người trong cuộc sống. HOÄI CHOÏI TRAÂU – ÑOÀ SÔN Leã hoäi caàu möa cuûa ngöôøi Chaêm Leã hoäi Nghinh oâng ôû Bì nh Ñaïi Haùt saéc bu øa Phuù Leã , Ba Tri Leã hoäi Xen Xoâ Phoân - ngöôøi Thaùi Ñoäi Haùt saéc bu øa Phuù Leã ñ i die ãn EÃ HOÄI COÛ LAU – NINH BÌNH HOÄI ÑUA BOØ – AN GIAN G LEÃ HOÄI COÛ LAU – NINH BÌNH Ngheä nh aân Nguyeãn Vaên Duõng, Ba Tri kieåm tra laïi baøi dieãn Noùi th ô Luïc Vaân Tieân cuû a mình Ñi hoäi ch uøa Höông ._.