Vận dụng một số phương pháp phân tích thống kê để đánh giá các nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện

phÇn më ®Çu * Lý do lùa chän ®Ò tµi Ngµy nay, sù ph¸t triÓn cña ngµnh B¶o hiÓm ®ang lµ mét xu h­íng tÊt yÕu trªn toµn thÕ giíi. ë nh÷ng n­íc ph¸t triÓn ngµnh b¶o hiÓm ®ãng gãp tû träng kh¸ cao trong GDP: ë Thuþ Sü lµ 12%, NhËt lµ 9,3%, Mü lµ 8,6%. Cßn ë ViÖt Nam, ngµnh b¶o hiÓm chØ chiÕm kho¶ng 1,4% GDP n¨m 2002, dù ®o¸n ®Õn n¨m 2010 tû lÖ nµy lµ 4,2%. Kinh doanh b¶o hiÓm lµ mét ngµnh dÞch vô ®Æc biÖt lu«n chiÕm vÞ trÝ rÊt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ mäi quèc gia. ë ViÖt Nam hiÖn nay ngµnh b¶o hiÓm ®ang t¨ng tr­ëng víi tèc ®é cao, tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm t¨ng b×nh qu©n 30%/n¨m giai ®o¹n 1993 - 2003. B¶o hiÓm ®ang dÇn kh¼ng ®Þnh ®­îc tÇm quan träng cña m×nh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®­îc coi lµ mét trong hai ngµnh dÞch vô nhËy c¶m nhÊt bªn c¹nh ngµnh Ng©n hµng - Tµi chÝnh . Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm chÝnh thøc xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµo n¨m 1965 víi sù ra ®êi C«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam nay lµ Tæng C«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam (B¶o ViÖt). Tõ ®ã ®Õn nay B¶o ViÖt lu«n lu«n kh«ng ngõng ph¸t triÓn më réng quy m«, m¹ng l­íi kinh doanh vµ ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vai trß tiªn phong trong ngµnh b¶o hiÓm ViÖt Nam. Nh­ng tõ nh÷ng n¨m cuèi thËp niªn 90 trë l¹i ®©y, trªn kh¾p c¶ n­íc ®Æc biÖt lµ ë c¸c thµnh phè lín liªn tôc cã nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm míi ®­îc thµnh lËp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµ ®i vµo ho¹t ®éng nh­: C«ng ty B¶o hiÓm TP. Hå ChÝ Minh (B¶o Minh) lµ c«ng ty b¶o hiÓm 100% vèn Nhµ n­íc, C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm dÇu khÝ Petrolimex (thµnh lËp n¨m 1995), C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u §iÖn(thµnh lËp n¨m 1998). Ngoµi ra, thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam cßn cã sù th©m nhËp cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ngoµi kh¸c. §iÒu nµy khiÕn cho m«i tr­êng kinh doanh b¶o hiÓm ë ViÖt Nam trë nªn séi ®éng , sù c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ngµy cµng gay g¾t h¬n. §Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, më réng thÞ phÇn vµ kh¼ng ®Þnh chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng c¸c c«ng ty ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi vµ ph¸t triÓn. KÕt qu¶ kinh doanh lµ yÕu tè g¾n liÒn víi lîi Ých vµ sù sèng cßn cña c¸c c«ng ty. V× vËy, viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc ph¸t triÓn tr­íc m¾t vµ l©u dµi lu«n lµ vÊn ®Ò ®­îc quan t©m sè mét ®èi víi mçi c«ng ty b¶o hiÓm. Mét trong nh÷ng c«ng cô ph©n tÝch s¾c bÐn nhÊt mµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng dïng lµ c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª . Tuy nhiªn, thùc tÕ hiÖn nay viÖc vËn dông nµy th­êng chØ h¹n chÕ ë nh÷ng ph­¬ng ph¸p mang tÝnh chÊt m« t¶, gi¶n ®¬n nªn néi dung ph©n tÝch ch­a s©u, ch­a ®a d¹ng. H¬n n÷a kªt qu¶ kinh doanh cña mçi c«ng ty b¶o hiÓm cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè. §Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cÇn ®i s©u ph©n tÝch tõng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn nã. V× vËy, nh»m môc ®Ých hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kªt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm, em lùa chän ®Ò tµi : "VËn dông mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u diÖn". *Môc ®Ých nghiªn cøu ViÖc lùa chän ®Ò tµi nµy nh»m gi¶i quyÕt hai néi dung: - Tæng hîp lý thuyÕt vÒ mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. - VËn dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p trªn ®Ó ph©n tÝch mét sè nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm . Tõ ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty vµ ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ, dù ®o¸n vÒ sù ph¸t triÓn cña c«ng ty trong t­¬ng lai. * §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu + §èi t­îng nghiªn cøu Lµ c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª øng dông trong ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm . + Ph¹m vi nghiªn cøu - T×m hiÓu ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm . Trªn c¬ së lý thuyÕt vÒ kÕt qu¶ kinh doanh b¶o hiÓm ®­a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ chung vµ sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª ®Ó ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. - HÖ thèng ho¸ c¬ së lý thuyÕt cña c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh . Tõ ®ã x©y dùng quy tr×nh vËn dông kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. * Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu - Tæng hîp, hÖ thèng ho¸ c¸c néi dung lý thuyÕt vÒ thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm . - C¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª trong thu thËp th«ng tin ®­îc sö dông: ph­¬ng ph¸p pháng vÊn trùc tiÕp, ph­¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin s½n cã. * Néi dung vµ kÕt cÊu cña chuyªn ®Ò Tªn ®Ò tµi"VËn dông mét sè ph­¬ng ph¸p thèng kª ph©n tÝch c¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn" Néi dung chuyªn ®Ò bao gåm : + PhÇn më ®Çu + Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm . + Ch­¬ng II: Mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ dù ®o¸n thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm . + Ch­¬ng III: VËn dông mét sè ph­¬ng ph¸p thèng kª ph©n tÝch c¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn. + KÕt luËn + Danh môc tµi liÖu tham kh¶o ch­¬ng i: nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm 1.KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm 1.1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh b¶o hiÓm 1.1.1.Kh¸i niÖm kinh doanh b¶o hiÓm Nhu cÇu an toµn ®èi víi c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc trong x· héi lµ vÜnh cöu. Con ng­êi lu«n t×m c¸ch ®Ó b¶o vÖ chÝnh b¶n th©n vµ tµi s¶n cña m×nh tr­íc nh÷ng rñi ro vµ biÕn cè bÊt ngê x¶y ra trong cuéc sèng. §¸p øng nhu cÇu ®ã cña x· héi n¨m 1424 ë Genes, C«ng ty b¶o hiÓm Hµng h¶i ®Çu tiªn ®· ra ®êi, ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm vµ sù ra ®êi ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm.Tõ ®ã ®Õn nay ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh mÏ, trë thµnh mét lÜnh vùc kinh doanh ®Æc biÖt, phæ biÕn ë tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi . Kinh doanh b¶o hiÓm lµ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh»m môc ®Ých sinh lîi, theo ®ã doanh nghiÖp b¶o hiÓm chÊp nhËn rñi ro cña bªn mua b¶o hiÓm, trªn c¬ së bªn mua ®ãng mét kho¶n phÝ ®Ó doanh nghiÖp tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cho ng­êi thô h­ëng hoÆc båi th­êng cho bªn mua b¶o hiÓm khi cã rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm x¶y ra. Nh­ vËy, kh¸i niÖm nµy thÓ hiÖn râ nh÷ng néi dung sau: - Môc ®Ých kinh tÕ cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm lµ lîi nhuËn, ®©y lµ môc ®Ých chÝnh mµ c¸c doanh nghiÖp h­íng tíi. ChØ cã thu ®­îc lîi nhuËn doanh nghiÖp b¶o hiÓm míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng . Lîi nhuËn gióp doanh nghiÖp trang tr¶i cho c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n ®· cung cÊp vèn cho hä. Doanh nghiÖp b¶o hiÓm chØ cã thÓ thu hót ®­îc nguån vèn cña c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c nÕu tû suÊt lîi nhuËn cña doanh nghiÖp b»ng hoÆc cao h¬n lo¹i h×nh ®Çu t­ cña hä rªn thÞ tr­êng. Møc lîi nhuËn cao cßn gióp doanh nghiÖp duy tr× ®­îc nguån quü dù phßng ®ñ lín, h¹n chÕ sù chuyÓn nh­îng t¸i b¶o hiÓm vµ cã ®iÒu kiÖn n©ng cao møc thu nhËp cho c¸n bé nh©n viªn. Bªn c¹nh môc tiªu chÝnh lµ lîi nhuËn, doanh nghiÖp b¶o hiÓm cßn ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng, gióp kh¸ch hµng nhanh chãng æn ®Þnh cuéc sèng vµ s¶n xuÊt kinh doanh khi kh«ng may rñi ro x¶y ra ®èi víi hä, ®ång thêi thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Nhµ n­íc. Doanh nghiÖp b¶o hiÓm còng nh­ c¸c tæ chøc kh¸c trong x· héi rÊt mong muèn t¹o dùng mét x· héi an toµn, æn ®Þnh gãp phÇn lµm cho x· héi ngµy cµng phån vinh vµ thÞnh v­îng. §iÒu ®ã thÓ hiÖn ë môc ®Ých vµ mong muèn gi¶m bít còng nh­ phßng tr¸nh c¸c tæn thÊt vÒ ng­êi vµ tµi s¶n cho x· héi b»ng c¸c viÖc lµm cô thÓ nh­ : thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt, dÞch vô gi¸m ®Þnh tæn thÊt vµ t­ vÊn, c¸c khuyÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro, båi th­êng nh©n ®¹o.v.v...Ngoµi ra, doanh nghiÖp b¶o hiÓm cßn ®ãng gãp vµo quü do c¸c tæ chøc y tÕ gi¸o dôc, c¸c tæ chøc x· héi kh¸c vµ h×nh thµnh c¸c ch­¬ng tr×nh phóc lîi cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña b¶n th©n doanh nghiÖp . - Thùc chÊt cña ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm lµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm chÊp nhËn rñi ro mµ bªn tham gia b¶o hiÓm chuyÓn giao cho hä, ®ång thêi chÊp nhËn tr¶ tiÒn b¶o hiÓm hoÆc båi thuêng cho bªn tham gia khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra . §æi l¹i doanh nghiÖp sÏ thu ®­îc phÝ b¶o hiÓm ®Ó h×nh thµnh quü dù tr÷ båi th­êng trang tr¶i cho c¸c kho¶n chi kh¸c vµ cã l·i.Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i mäi rñi ro mµ bªn tham gia chuyÓn giao doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®Òu cã thÓ chÊp nhËn . Rñi ro ®­îc b¶o hiÓm cã nh÷ng ®Æc tr­ng sau : + Rñi ro x¶y ra trong t­¬ng lai (nghÜa lµ nã ch­a x¶y ra). + Rñi ro cã tÝnh chÊt bÊp bªnh (nghÜa lµ x¶y ra ngÉu nhiªn hoÆc cã ch¾c ch¾n x¶y ra th× còng kh«ng biÕt tr­íc ®­îc thêi ®iÓm) . + Rñi ro kh«ng phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm . + C¸c rñi ro cã thÓ tËp hîp ®­îc thµnh nhãm t­¬ng hç (rñi ro duy nhÊt hoÆc sè l­îng rñi ro Ýt mang tÝnh c¸ c­îc sÏ kh«ng ®­îc b¶o hiÓm). + C¸c rñi ro kh«ng thuéc ph¹m vi cÊm cña ph¸p luËt (c¸c rñi ro thuéc ph¹m vi cÊm cña ph¸p luËt th­êng liªn quan ®Õn môc ®Ých phßng ngõa téi ph¹m, quyÒn tù quyÕt cña c¸c c¸ nh©n nh­ c¸c kho¶n tiÒn ph¹t cña toµ ¸n tuyªn bè. TiÒn chuéc trong tr­êng hîp b¾t cãc, b¶o hiÓm tö vong cho ng­êi ®ang bÞ qu¶n thóc hay bÞ t©m thÇnv.v...) + C¸c rñi ro ®­îc doanh nghiÖp b¶o hiÓm muèn b¶o ®¶m (th­êng lµ c¸c rñi ro kh«ng bÞ Nhµ n­íc cÊm nh­ng ch­a tõng ®­îc doanh nghiÖp b¶o hiÓm chÊp nhËn bao giê , nh­ rñi ro c¹nh tranh, rñi ro « nhiÔm m«i tr­êng ...) Nh÷ng ®Æc tr­ng cña rñi ro b¶o hiÓm tù nã ®· nãi lªn ph¹m vi mµ nhµ b¶o hiÓm ph¶i x¸c ®Þnh vµ lùa chän . §iÒu nµy Ýt nhiÒu còng ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp . - Kinh doanh b¶o hiÓm th­êng g¾n liÒn víi ho¹t ®éng kinh doanh t¸i b¶o hiÓm . Kinh doanh t¸i b¶o hiÓm lµ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh»m môc ®Ých sinh lêi, theo ®ã doanh nghiÖp b¶o hiÓm nhËn mét kho¶n phÝ b¶o hiÓm kh¸c ®Ó cam kÕt båi th­êng cho c¸c tr¸ch nhiÖm ®· nhËn b¶o hiÓm . Nh­ vËy, hai lo¹i h×nh kinh doanh nµy ®Òu tån t¹i ngay trong mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm. Trong ®ã, ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm lµ chñ yÕu cßn kinh doanh t¸i b¶o hiÓm còng ®ãng vai trß rÊt quan träng, nhÊt thiÕt ph¶i ®Æt ra. Ngoµi môc ®Ých sinh lêi, kinh doanh t¸i b¶o hiÓm cßn gióp doanh nghiÖp b¶o hiÓm më réng quan hÖ víi c¸c b¹n hµng, tranh thñ nguån vèn, häc hái kinh nghiÖm, n¾m b¾t thªm th«ng tin vµ hç trî ®µo t¹o c¸n bé . H¬n thÕ n÷a, ®Õn l­ît m×nh doanh nghiÖp b¶o hiÓm cßn ph¶i thùc hiÖn t¸i b¶o hiÓm ®Ó ph©n t¸n rñi ro, ®¶m b¶o æn ®Þnh kinh doanh, tr¸nh ph¸ s¶n trong nh÷ng tr­êng hîp ®èi t­îng tham gia cã sè tiÒn lín l¹i ho¹t ®éng ë ®Þa bµn qu¸ xa doanh nghiÖp kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t rñi ro . Trong thùc tÕ, cã nh÷ng doanh nghiÖp chØ chuyªn tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh t¸i b¶o hiÓm nh­ C«ng ty T¸i b¶o hiÓm Quèc gia ViÖt Nam (VINARE), nh­ng sè nµy bao giê còng Ýt h¬n c¸c doanh nghiÖp bÈo hiÓm. Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm cßn bao gåm c¶ ho¹t ®éng trung gian b¶o hiÓm nh­ c¸c ho¹t ®éng ®¹i lý vµ m«i giíi b¶o hiÓm . 1.1.2.§Æc ®iÓm kinh doanh b¶o hiÓm *§èi t­îng kinh doanh ®a d¹ng Kh¸c víi b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm th­¬ng m¹i cã ®èi t­îng lµ con ng­êi, tµi s¶n vµ tr¸ch nhiÖm d©n sù . - B¶o hiÓm tµi s¶n lµ b¶o hiÓm vÒ nh÷ng tµi s¶n cã thùc, tiÒn, giÊy tê cã gi¸ trÞ nh­ tiÒn vµ c¸c quyÒn tµi s¶n. - B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù lµ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm . - B¶o hiÓm con ng­êi lµ b¶o hiÓm tÝnh m¹ng, søc khoÎ, tai n¹n vµ nãi chung lµ nh÷ng sù kiÖn cã liªn quan ®Õn tuæi thä con ng­êi . Mçi ®èi t­îng b¶o hiÓm bao gåm rÊt nhiÒu nghiÖp vô cô thÓ . Mçi nghiÖp vô lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh d­íi h×nh thøc doanh nghiÖp b¸n s¶n phÈm b¶o hiÓm ra thÞ tr­êng vµ thu vÒ phÝ b¶o hiÓm. PhÝ nµy ®­îc tÝnh to¸n trªn c¬ së khoa häc ®¶m bÈo thu bï chi, lµm nghÜa vô víi Nhµ n­íc vµ cã l·i cho doanh nghiÖp. NghÜa lµ ph¶i ®¶m b¶o ®¼ng thøc : Doanh thu = Chi ho¹t ®éng kinh doanh + Nép thuÕ + L·i kinh doanh Víi sù ®a d¹ng ®èi t­îng b¶o hiÓm, quy luËt sè lín trong kinh doanh b¶o hiÓm cµng ®­îc ph¸t huy t¸c dông, do ®ã môc ®Ých lîi nhuËn doanh nghiÖp ®Æt ra sÏ ®¹t ®­îc . * B¶o hiÓm lµ ngµnh kinh doanh cã nguån vèn lín Trong ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp b¶o hiÓm thu tiÒn phÝ b¶o hiÓm tõ kh¸ch hµng tr­íc sau ®ã míi dïng tiÒn nµy ®Ó chi tr¶ båi th­êng khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra . Nh­ vËy, lÏ ra cã thÓ hä kh«ng cÇn tiÒn vèn tr­íc hoÆc cÇn nh­ng Ýt ®Ó phôc vô viÖc mua s¾m tµi s¶n, c«ng cô phôc vô kinh doanh. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ ph¸p luËt l¹i quy ®Þnh møc vèn ph¸p ®Þnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm rÊt lín, kh«ng ph¶i c¸ nh©n hay tæ chøc nµo còng cã kh¶ n¨ng tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. ë n­íc ta hiÖn nay, møc vèn ph¸p ®Þnh ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh­ sau: + Víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä : vèn ph¸p ®Þnh lµ 70 tû ®ång hoÆc 5 triÖu USD . + Víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä : vèn ph¸p ®Þnh lµ 140 tû ®ång hoÆc 10 triÖu USD . Së dÜ Nhµ n­íc yªu cÇu vèn ph¸p ®Þnh cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm lín nh­ vËy lµ nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm. Gièng nh­ c¸c tæ chøc trung gian tµi chÝnh kh¸c, khi doanh nghiÖp b¶o hiÓm kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶, kh«ng cßn ®ñ tiÒn ®Ó tr¶ cho kh¸ch hµng Nhµ n­íc sÏ lÊy tiÒn tõ vèn ®iÒu lÖ cña doanh nghiÖp ®Ó gi¶i quyÕt cho hä. * Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm lu«n ph¶i cã dù phßng nghiÖp vô, ®©y lµ nguån vèn lín ®Ó ®Çu t­ sinh lêi . C¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm trÝch lËp quü dù phßng nghiÖp vô tõ phÝ b¶o hiÓm cña tõng nghiÖp vô (hoÆc hîp ®ång b¶o hiÓm ®èi víi b¶o hiÓm nh©n thä) ®èi víi phÇn tr¸ch nhiÖm gi÷ l¹i cña doanh nghiÖp . Dù phßng nghiÖp vô trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä vµ phi nh©n thä lu«n cã sù kh¸c nhau: + §èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä, dù phßng nghiÖp vô bao gåm : - Kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña sè tiÒn b¶o hiÓm vµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña phÝ b¶o hiÓm sÏ thu ®­îc trong t­¬ng lai ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm khi sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm . - Dù phßng phÝ ch­a ®­îc h­ëng ¸p dông ®èi víi c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ng¾n h¹n (d­íi 1 n¨m) ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm sÏ ph¸t sinh trong thêi gian cßn hiªô lùc cña hîp ®ång ë n¨m tiÕp theo. - Dù phßng båi th­êng ®­îc sñ dông ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm nh­ng ch­a ®­îc gi¶i quyÕt cho ®Õn cuèi n¨m tµi chÝnh . - Dù phßng chia l·i ®­îc sö dông ®Ó chia l·i theo tho¶ thuËn víi bªn mua b¶o hiÓm trong hîp ®ång b¶o hiÓm . - Dù phßng ®¶m b¶o c©n ®èi ®­îc sö dông ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm, do ®ã cã biÕn ®éng lín vÒ tû lÖ tö vong vµ l·i suÊt kü thuËt. + §èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä, dù phßng nghiÖp vô bao gåm : - Dù phßng phÝ ch­a ®­îc h­ëng dïng ®Ó båi th­êng cho tr¸ch nhiÖm sÏ ph¸t sinh trong thêi gian cßn hiÖu lùc cña hîp ®ång b¶o hiÓm trong n¨m tiÕp theo. - Dù phßng båi th­êng cho khiÕu n¹i ch­a ®­îc gi¶i quyÕt . - Dù phßng båi th­êng cho c¸c dao ®éng lín vÒ tæn thÊt ®Ó båi th­êng khi cã dao ®éng lín vÒ tæn thÊt hoÆc tæn thÊt lín x¶y ra mµ phÝ gi÷ l¹i sau khi ®· trõ hai lo¹i dù phßng nghiÖp vô trªn kh«ng ®ñ ®Ó tr¶ tiÒn båi th­êng thuéc phÇn tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp bÈo hiÓm . C¸c dù phßng nghiÖp vô trªn lµ nguån vèn ®Ó ®Çu t­ sinh lêi nhÊt lµ dù phßng nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä võa cã nguån vèn lín l¹i dµi h¹n. * Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm võa hîp t¸c võa c¹nh tranh ThÞ tr­êng b¶o hiÓm còng nh­ c¸c thÞ tr­êng kh¸c, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®Ó tranh dµnh kh¸ch hµng, thu nhiÒu lîi nhuËn diÔn ra liªn tôc, gay go vµ quyÕt liÖt. Do ®Æc tr­ng cña s¶n phÈm b¶o hiÓm lµ dÔ b¾t ch­íc, kh«ng b¶o hé b¶n quyÒn nªn c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®æ x« vµo nh÷ng s¶n phÈm ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn b»ng c¸ch c¶i tiÕn ®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm ®ã h¬n c¸c doanh nghiÖp kh¸c, tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o s©u réng thËm chÝ gi¶m phÝ vµ t¨ng tû lÖ hoa hång ®Ó giµnh giËt kh¸ch hµng, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. Thùc tÕ s«i ®éng ®ã ®· ®­îc chøng minh khi thÞ tr­êng bÈo hiÓm ViÖt Nam cã nhiÒu doanh nghiÖp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia. Cïng víi c¹nh tranh lµ liªn kÕt, c¹nh tranh cµng m¹nh th× liªn kÕt cµng ph¸t triÓn. Liªn kÕt th­êng diÔn ra gi÷a c¸c doanh nghiÖp míi, cßn yÕu vÒ tiÒm lùc ®Ó t¹o ra søc m¹nh c¹nh tranh, liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nhiÖp cã thÕ m¹nh ®Ó hoµ ho·n cïng ph¸t triÓn tr¸nh g©y thiÖt h¹i cho nhau, liªn kÕt cßn diÔn ra gi÷a c¸c doanh nghiÖp nhá víi doanh nghiÖp lín ®Ó t¨ng søc m¹nh doanh nghiÖp nhá ®¶m b¶o an toµn trong c¹nh tranh vµ còng ®Ó t¨ng ®ång minh cho doanh nghiÖp lín . Liªn kÕt cßn lµ nhu cÇu cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm míi h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng thÕ giíi ®· æn ®Þnh vµ cã tiÒm lùc. Liªn kÕt còng lµ xu h­íng chung cña héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸. ThÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam tuy míi h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh­ng c¹nh tranh còng diÔn ra rÊt gay g¾t g©y thiÖt h¹i lín cho mét sè doanh nghiÖp, ®ång thêi còng mang l¹i nh÷ng thµnh c«ng cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c. §Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¸c doanh nghiÖp tr­íc sù c¹nh tranh nµy, c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt l¹i trong tæ chøc "HiÖp héi b¶o hiÓm " ®Ó ®iÒu hoµ vµ gi÷ thÕ c©n b»ng trong kinh doanh tr­íc hiÖn t­îng gi¶m phÝ vµ t¨ng tû lÖ hoa hång tuú tiÖn . * Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ cã liªn quan C¸c doanh nghiÖp bao hiÓm ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i tu©n thñ quy ®Þnh cña luËt kinh doanh b¶o hiÓm, c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt cã liªn quan vµ c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam ®· ký kÕt hoÆc tham gia. Tu©n thñ ph¸p luËt còng nh­ c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ nh»m ®¶m b¶o kinh doanh ®óng h­íng, ®¹t hiÖu qu¶ cao, ®¶m b¶o lîi Ých cña ng­êi tham gia, doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ c¶ Nhµ n­íc. 1.2.KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 1.2.1. Kh¸i niÖm vµ vai trß ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm lµ c¸c s¶n phÈm h÷u Ých cña ho¹t ®éng b¶o hiÓm ®­îc biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc dÞch vô b¶o hiÓm, do lao ®éng cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm lµm ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. KÕt qu¶ kinh doanh cña mét nghiÖp vô b¶o hiÓm, mét lo¹i h×nh b¶o hiÓm vµ cña c¶ doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®­îc thÓ hiÖn ë 2 chØ tiªu chñ yÕu lµ doanh thu vµ lîi nhuËn Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm nãi riªng lµ viÖc ph©n chia c¸c hiÖn t­îng, c¸c qu¸ tr×nh, c¸c yÕu tè thµnh nhiÒu bé phËn ®Ó tõ ®ã liªn hÖ, so s¸nh vµ tæng hîp rót ra b¶n chÊt, tÝnh quy luËt còng nh­ xu h­íng ph¸t triÓn cña hiÖn t­îng. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã ®èi t­îng lµ kÕt qu¶ kinh doanh trong tõng kh©u c«ng viÖc, kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch, c¸c ®Þnh h­íng vµ môc tiªu kinh doanh c¸c n¨m tiÕp theo. Víi hiÖn t­îng kh¸ toµn diÖn, do ®ã ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cã vai trß rÊt lín ®èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm : - Gióp doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®¸nh gi¸ ®­îc toµn diÖn thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh- tõ kinh doanh b¶o hiÓm tíi t¸i b¶o hiÓm vµ ®Çu t­ tµi chÝnh. Tõ kh©u khai th¸c ®Õn c¸c kh©u gi¶i quyÕt khiÕu n¹i båi th­êng vµ kiÓm so¸t tæn thÊt trong b¶o hiÓm . - KÕt qu¶ ph©n tÝch lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®Ò ra. Qua ®ã gióp doanh nghiÖp lËp kÕ ho¹ch vÒ tÊt c¶ c¸c chØ tiªu, tiªu chuÈn cã liªn quan ®Õn n¨m nghiÖp vô tiÕp theo. §ång thêi t×m ra gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó t¨ng c­êng chØ ®¹o vµ qu¶n lý nh»m ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng vÒ vèn, lao ®éng, c¬ së vËt chÊt vµ thÞ tr­êng... gãp phÇn n©ng cao kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Qua ph©n tÝch doanh nghiÖp sÏ dù b¸o ®­îc xu thÕ ph¸t triÓn cña c¸c hiÖn t­îng kinh tÕ diÔn ra trong t­¬ng lai nh­ : dù b¸o ng¾n h¹n vµ dµi h¹n thÞ tr­êng cho tõng s¶n phÈm vµ nhãm s¶n phÈm, nhu cÇu tuyÓn dông ®¹i lý, dù b¸o kh¶ n¨ng vÒ nguån vèn vµ l­îng kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm v.v... - Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cßn gióp doanh nghiÖp b¶o hiÓm kiÓm tra vµ hoµn thiÖn biÓu phÝ vµ c¸ch tÝnh phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Ngoµi ra, c¸c b¸o c¸o ph©n tÝch thèng kª ®Þnh kú cßn lµ c¬ së ®Ó thanh tra Nhµ n­íc vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp . Khi ho¹t ®éng kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn, mèi liªn hÖ gi÷a c¸c kh©u vµ c¸c yÕu tè trong néi bé doanh nghiÖp còng nh­ gi÷a doanh nghiÖp b¶o hiÓm víi c¸c tæ chøc kinh tÕ - x· héi kh¸c ngµy cµng ®a d¹ng, phøc t¹p th× vai trß cña ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh ngµy cµng quan träng vµ lµ c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu víi bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo. V× vËy, ®ßi hái c«ng t¸c thèng kª, kÕ to¸n trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i kh«ng ngõng ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn. 1.3. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm Doanh nghiÖp b¶o hiÓm còng gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, muèn thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu ®Ò ra vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶ ®ßi hái ph¶i tæ chøc bé m¸y hîp lý, sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc, th­êng xuyªn xö lý c¸c mèi quan hÖ ph¸t sinh, vËn dông c¸c c«ng nghÖ vµ ph­¬ng ph¸p ®iÒu hµnh ®Ó t¨ng tÝnh c¹nh tranh ®ång thêi thÝch øng víi mäi ®iÒu kiÖn thay ®æi. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c môc ®Ých mµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®Æt ra cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n, nhiÒu nh©n tè g©y ¶nh h­ëng vµ c¶n trë. Trong ®ã cã nh÷ng nguyªn nh©n vµ nh©n tè thuéc vÒ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña ngµnh, cã nh÷ng nh©n tè bªn trong vµ còng cã nh÷ng nh©n tè bªn ngoµi m«i tr­êng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. * Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm cã nh÷ng quy t¾c riªng, v× nã cã mét sè ®Æc ®iÓm kh«ng gièng c¸c ngµnh kh¸c. §iÒu nµy cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. C¸c ®Æc ®iÓm ®ã lµ: - Vèn ph¸p ®Þnh ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh¸ lín. Do vËy, kh«ng ph¶i tæ chøc hay c¸ nh©n nµo còng cã kh¶ n¨ng tham gia ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy. HiÖn nay, ë n­íc ta møc vèn ph¸p ®Þnh ¸p dông cho doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä lµ 70 tû ®ång vµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä lµ 140 tû ®ång. C¸c doanh nghiÖp cã vèn lín cã kh¶ n¨ng më réng ho¹t ®éng kinh doanh, ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tham gia nhËn vµ nh­îng t¸i b¶o hiÓm ®ång thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi chÝnh, do ®ã kÕt qu¶ kinh doanh sÏ cao cßn c¸c doanh nghiÖp cã quy m« vèn nhá th× ng­îc l¹i. - VÊn ®Ò an toµn tµi chÝnh cho hµng triÖu ng­êi lu«n lu«n ph¶i ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu, cho nªn viÖc kiÓm tra kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc trong ho¹t ®éng nµy lµ rÊt chÆt chÏ. KiÓm tra cña Nhµ n­íc ®­îc tiÕn hµnh v× lîi Ých cña nh÷ng ng­êi ®­îc b¶o hiÓm còng nh­ nh÷ng ng­êi ký kÕt hîp ®ång gãp phÇn æn ®Þnh thÞ tr­êng vµ ph¸t triÓn ngµnh b¶o hiÓm . - TÝnh quÇn chóng trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm thÓ hiÖn rÊt râ ë nhiÒu nghiÖp vô, nhiÒu lo¹i h×nh b¶o hiÓm nhÊt lµ b¶o hiÓm nh©n thä. §Æc ®iÓm nµy nÕu ®­îc chó ý ®óng møc sÏ gióp doanh nghiÖp më réng thÞ tr­êng vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh . - S¶n phÈm b¶o hiÓm lµ nh÷ng s¶n phÈm v« h×nh, dÔ b¾t ch­íc, chÊt l­îng vµ mÉu m· kh¸ch hµng ch­a thÓ biÕt khi lùa chän. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ c¶ s¶n phÈm th­êng ph¶i tiÕn hµnh theo chu tr×nh ng­îc, v× kho¶n chi lín nhÊt cho mét s¶n phÈm b¶o hiÓm lµ chi båi th­êng nh­ng kho¶n chi nµy l¹i ch­a ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c khi ®Þnh phÝ b¶o hiÓm . * Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh mét sè yÕu tè " bªn trong" cã thÓ g©y ra c¶n trë cho doanh nghiÖp bao gåm: - Tæ chøc bé m¸y kh«ng hoÆc ch­a hîp lý, n¨ng lùc qu¶n lý yÕu kÐm, thiÕu vèn, kh¶ n¨ng thÝch øng víi sù thay ®æi cña thÞ tr­êng cßn h¹n chÕv.v...lµm cho ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm kÐm hiÖu qu¶. Nh÷ng doanh nghiÖp nµy sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong c¹nh tranh, thÞ phÇn bÞ thu hÑp, kh¶ n¨ng thanh to¸n gi¶m hoÆc mÊt hoµn toµn vµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý víi Nhµ n­íc kh«ng ®¸p øng ®­îc. - Kinh doanh b¶o hiÓm lµ mét ho¹t ®éng hÕt søc phøc t¹p, sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét doanh nghiÖp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé nh©n viªn. Mét nh©n viªn khai th¸c hay mét ®¹i lý b¶o hiÓm cã tr×nh ®é chuyªn m«n tèt cã thÓ lùa chän ®­îc nh÷ng ®èi t­îng b¶o hiÓm cã tæn thÊt thÊp, do ®ã gi¶m ®­îc chi phÝ båi th­êng. Tr×nh ®é chuyªn m«n sÏ gióp cho c¸c nh©n viªn gi¸m ®Þnh vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i chÝnh x¸c, nhanh chãng tõ ®ã g©y ®­îc lßng tin víi kh¸ch hµng vµ gi¶m chi phÝ gi¸m ®Þnh. - Quy m« cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm lín hay nhá cã, phï hîp víi tr×nh ®é qu¶n lý hay kh«ng còng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. Th«ng th­êng c¸c doanh nghiÖp nhá kh¶ n¨ng tµi chÝnh yÕu kÐm sÏ rÊt bÞ h¹n chÕ trong viÖc nhËn vµ nh­îng t¸i b¶o hiÓm, trong ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ t¨ng c­êng c¸c nguån lùc. Tuy nhiªn, tÝnh linh ho¹t cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy l¹i cao h¬n vµ kh¶ n¨ng thÝch øng cña nã víi nh÷ng thay ®æi trªn thÞ tr­êng cã thÓ sÏ tèt h¬n. - Ngoµi ra, cßn mét sè yÕu tè bªn trong kh¸c còng cã ¶nh h­ëng ®¸ng kÓ ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. Ch¼ng h¹n, doanh nghiÖp míi thµnh lËp, tiÕng t¨m vµ uy tÝn trªn thÞ tr­êng cßn h¹n chÕ, kinh nghiÖm Ýt hoÆc cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh nh­ng c¸c vô tæn thÊt lín l¹i ngµy cµng gia t¨ng, ho¹t ®éng ®Çu t­ kÐm hiÖu qu¶v.v… * Cïng víi nh÷ng yÕu tè bªn trong nh÷ng yÕu tè bªn ngoµi còng cã t¸c ®éng th­êng xuyªn ®Õn qu¸ tr×nh tæ chøc kinh doanh b¶o hiÓm. NÕu kh«ng cã c«ng nghÖ xö lý vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p vËn hµnh linh ho¹t, c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm rÊt khã thùc hiÖn ®­îc môc tiªu cña m×nh. C¸c yÕu tè bªn ngoµi t¸c ®éng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm bao gåm: - Nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc mang tÝnh ph¸p lý trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm lµ kh¸ nhiÒu vµ rÊt chÆt chÏ. Cã rÊt nhiÒu c¸c quy ®Þnh tõ khi doanh nghiÖp b¶o hiÓm thµnh lËp cho ®Õn khi doanh nghiÖp ®ã thanh lý, ph¸ s¶n. C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ho¹t ®éng nµy lu«n kiÓm tra, gi¸m s¸t kh¶ n¨ng thanh to¸n, tû lÖ phÝ, c¸c mÉu ®¬n vµ c¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm tr­íc khi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®­a ra thÞ tr­êng. VÊn ®Ò nµy ®«i khi còng g©y nªn nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp nÕu kiÓm tra vµ gi¸m s¸t bÞ l¹m dông. - Khi sè l­îng doanh nghiÖp b¶o hiÓm ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng ngµy cµng nhiÒu th× søc Ðp c¹nh tranh ngµy cµng lín vµ rÊt gay g¾t. C¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm th­êng xö lý vÊn ®Ò nµy b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau nh­: gi¶m phÝ b¶o hiÓm, thiÕt kÕ nh÷ng s¶n phÈm míi, më réng thÞ tr­êng ra bªn ngoµi … Nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ lùa chän ph­¬ng ph¸p nµo, vµo thêi ®iÓm nµo vµ quy tr×nh ra sao l¹i liªn quan trùc tiÕp ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý. - Nh÷ng thay ®æi vÒ mÆt kinh tÕ còng cã thÓ t¸c ®éng ®Õn c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Trong nÒn kinh tÕ, sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña mét sè ngµnh, lÜnh vùc míi cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn viÖc t¹o ra mét hoÆc mét sè s¶n phÈm b¶o hiÓm míi. HoÆc l¹m ph¸t sÏ ¶nh h­ëng tíi c¸c tæn thÊt ph¶i båi th­êng vµ mét sè s¶n phÈm b¶o hiÓm søc mua bÞ gi¶m sót (c¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm nh©n thä). Ho¹t ®éng ®Çu t­ cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm còng cã thÓ bÞ ¶nh h­ëng rÊt nÆng nÒ tõ c¸c yÕu tè kinh tÕ, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ph­¬ng h­íng vµ h×nh thøc ®Çu t­, nhÊt lµ trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä. - HÖ thèng ph©n phèi s¶n phÈm ®ãng vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. Mçi hÖ thèng ph©n phèi kh¸c nhau sÏ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña nh÷ng nhãm kh¸ch hµng kh¸c nhau. Cho nªn, viÖc lùa chän hÖ thèng ph©n phèi vµ tæ chøc kªnh ph©n phèi nh­ thÕ nµo cho phï hîp lµ vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n, ®«i khi kinh nghiÖm qu¶n lý còng ch­a h¼n ®· gi¶i quyÕt ®­îc. TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc chuyªn s©u, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch khoa häc ®Ó cã thÓ xö lý vµ gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cho phÐp doanh nghiÖp biÕt ®­îc møc ®é ¶nh h­ëng cña mçi nh©n tè, nh©n tè nµo ¶nh h­ëng nhiÒu, nh©n tè nµo ¶nh h­ëng Ýt, vai trß c¸c nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi ra sao. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p h¹n chÕ nh÷ng nh©n tè cã ¶nh h­ëng xÊu vµ ph¸t huy nh÷ng nh©n tè cã ¶nh h­ëng tèt nh»m n©ng cao kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. Do ®ã, viÖc ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh lµ vÊn ®Ò mang tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña mçi doanh nghiÖp b¶o hiÓm . 2. HÖ thèng chØ tiªu thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 2.1.Kh¸i niÖm hÖ thèng chØ tiªu ChØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh mÆt l­îng g¾n víi mÆt chÊt cña c¸c hiÖn t­îng kinh tÕ x· héi trong ®IÒu kiÖn kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ. Cã thÓ chia chØ tiªu thèng kª thµnh hai lo¹i chÝnh: - ChØ tiªu chÊt l­îng: biÓu hiÖn tÝnh chÊt, tr×nh ®é phæ biÕn vµ mèi quan hÖ cña hiÖn t­îng nghiªn cøu. - ChØ tiªu sè l­îng: biÓu hiÖn quy m« sè l­îng cña hiÖn t­îng nghiªn cøu HÖ thèng chØ tiªu thèng kª lµ tËp hîp c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c mÆt, c¸c tÝnh chÊt quan träng, c¸c mèi liªn hÖ c¬ b¶n gi÷a c¸c mÆt cña hiÖn t­îng vµ gi÷a hiÖn t­îng nghiªn cøu víi hiÖn t­îng liªn quan . Tuú thuéc vµo møc ®é nghiªn cøu cã thÓ chia ra nhiÒu chØ tiªu kh¸c nhau: - Theo ®èi t­îng ph¶n ¸nh: ta cã chØ tiªu vÒ doanh thu, lîi nhuËn, chi phÝ… - Theo thêi gian xuÊt hiÖn: ta cã chØ tiªu kÕ ho¹ch, thùc hiÖn cña tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. - Theo ®¬n vÞ ®o: chØ tiªu ®o b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt, ®¬n vÞ gi¸ trÞ. 2.2. Nguyªn t¾c x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ViÖc x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c sau: - §¶m b¶o tÝnh hÖ thèng: tøc lµ c¸c chØ tiªu trong hÖ thèng ph¶i cã mèi liªn hÖ h÷u c¬ víi nhau. Ph¶i ®Þnh râ c¸c chØ tiªu tæng hîp vµ c¸c chØ tiªu bé phËn , c¸c chØ tiªu chñ yÕu vµ c¸c chØ tiªu thø yÕu. Gióp cho c«ng t¸c thu thËp, tæng hîp, ph©n tÝch th«ng tin vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh dÔ dµng vµ thuËn lîi. §ång thêi tr¸nh ®­îc hiÖn t­îng thu thËp vµ cung cÊp th«ng tin chång chÐo . - §¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt: tøc lµ phï hîp víi c¸c chØ tiªu môc tiªu, c¸c chØ tiªu ®­îc quy ®Þnh tÝnh to¸n trong c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi vÒ néi dung, ph¹m vi vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh nhê ®ã ®¶m b¶o tÝnh so s¸nh ®­îc. - §¶m b¶o tÝnh kh¶ thi: tøc lµ phï hîp víi kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn vÒ nh©n tµi vËt lùc. Sè l­îng vµ néi dung mçi chØ tiªu ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu th«ng tin cña doanh nghiÖp . §¶m b¶o ®­îc nguyªn t¾c nµy sÏ gióp cho nhµ l·nh ®¹o ®¸nh gi¸ ®­îc thùc tr¹ng qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh vµ ®­a ra nh÷ng ph­¬ng h­íng, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cho t­¬ng lai . - §¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶: th«ng tin cÇn ®­îc coi lµ hµng ho¸, qu¸ tr×nh t¹o ra th«ng tin lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®ång thêi th«ng tin ph¶i ®­îc coi lµ ®Çu vµo cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh¸c. V× vËy, hÖ thèng chØ tiªu ph¶i ®­îc x©y dùng phï hîp víi môc ®Ých nghiªn cøu, víi nhu cÇu qu¶n lý vÜ m« còng nh­ qu¶n trÞ kinh doanh vi m«. 2.3. HÖ thèng chØ tiªu thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 2.3.1.ChØ tiªu doanh thu 2._..3.1.1. Kh¸i niÖm vµ néi dung chØ tiªu Tæng doanh thu kinh doanh lµ tæng gi¸ trÞ b»ng tiÒn mµ doanh nghiÖp thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm, ®Çu t­ tµi chÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th­êng lµ 1 n¨m). Nã lµ c¬ së ®Ó tÝnh c¸c chØ tiªu kh¸c cã liªn quan phôc vô ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm. Doanh thu cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm bao gåm 3 bé phËn chÝnh : doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm - t¸i b¶o hiÓm , doanh thu ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ doanh thu ho¹t ®éng kh¸c. * Doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm - t¸i b¶o hiÓm: lµ sè tiÒn ph¶i thu ph¸t sinh trong kú sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n chi ®Ó gi¶m thu ph¸t sinh trong kú. + Sè tiÒn ph¶i thu ph¸t sinh trong kú :®©y lµ nguån thu chñ yÕu cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm , bao gåm c¸c kho¶n sau: - Thu phÝ b¶o hiÓm gèc: lµ kho¶n thu tõ c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm gèc - Thu phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n thu tõ c¸c hîp ®ång nhËn t¸i b¶o hiÓm - Thu hoa hång nh­îng t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n tiÒn thu ®­îc tõ c¸c hîp ®ång nh­îng t¸i b¶o hiÓm - Thu phÝ vÒ dÞch vô ®¹i lý bao gåm gi¸m ®Þnh tæn thÊt, xÐt gi¶i quyÕt båi th­êng, yªu cÇu ng­êi thø 3 båi hoµn vµ xö lý hµng båi th­êng 100%. - Thu phÝ gi¸m ®Þnh tæn thÊt kh«ng kÓ gi¸m ®Þnh hé gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n néi bé trong cïng mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm h¹ch to¸n ®éc lËp. + C¸c kho¶n ph¶i chi ®Ó gi¶m thu ph¸t sinh trong kú bao gåm: - Hoµn phÝ b¶o hiÓm: lµ c¸c kho¶n chi do hîp ®ång b¶o hiÓm bÞ huû bá - Gi¶m phÝ b¶o hiÓm: lµ kho¶n chi do phÝ b¶o hiÓm bÞ gi¶m - PhÝ nh­îng t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n chi phÝ nh­îng t¸i b¶o hiÓm - Hoµn phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n chi do hîp ®ång nhËn t¸i b¶o hiÓm bÞ huû bá - Gi¶m phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n chi do phÝ nhËn t¸i b¶o hiÓm bÞ gi¶m - Hoµn hoa hång nh­îng t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n chi do gi¶m hoa hång nh­îng t¸i b¶o hiÓm - Gi¶m hoa hång nh­îng t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n chi do hoa hång nh­îng t¸i b¶o hiÓm bÞ gi¶m * Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh : lµ tÊt c¶ c¸c kho¶n thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh, bao gåm c¸c kho¶n thu sau: - Thu ho¹t ®éng ®Çu t­ - Thu tõ ho¹t ®éng mua b¸n chøng kho¸n - Thu l·i trªn sè tiÒn ký quü - Thu cho thuª tµi s¶n - Hoµn nhËp sè d­ dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n - Thu kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt * Thu nhËp ho¹t ®éng kh¸c - Thu tõ nh­îng b¸n, thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh - C¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· xo¸ nay thu håi ®­îc - Thu tiÒn ph¹t vi ph¹m hîp ®ång - Thu kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt 3.3.1.2.Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh chØ tiªu doanh thu * Doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm- t¸i b¶o hiÓm: lµ sè tiÒn ph¶i thu ph¸t sinh trong kú ®­îc x¸c ®Þnh theo nguyªn t¾c sau: - Doanh nghiÖp b¶o hiÓm h¹ch to¸n kho¶n thu phÝ b¶o hiÓm gèc vµo thu nhËp khi ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®èi víi bªn mua b¶o hiÓm theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 15 LuËt kinh doanh b¶o hiÓm . - §èi víi c¸c kho¶n thu cßn l¹i doanh nghiÖp b¶o hiÓm h¹ch to¸n vµo thu nhËp ngay khi ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh, cã b»ng chøng chÊp nhËn thanh to¸n cña c¸c bªn, kh«ng ph©n biÖt ®· thu ®­îc hay ch­a thu ®­îc tiÒn . - §èi víi c¸c kho¶n ph¶i chi ®Ó gi¶m thu, doanh nghiÖp b¶o hiÓm h¹ch to¸n vµo gi¶m thu nhËp ngay khi ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh, cã b»ng chøng chÊp thuËn thanh to¸n cña c¸c bªn , kh«ng ph©n biÖt ®· chi hay ch­a chi tiÒn. * Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh : lµ sè tiÒn ph¶i thu ph¸t sinh trong n¨m tµi chÝnh * Thu nhËp ho¹t ®éng kh¸c: lµ toµn bé sè tiÒn b¸n hµng ho¸, dÞch vô sau khi ®· trõ c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®­îc kh¸ch hµng chÊp thuËn thanh to¸n, kh«ng ph©n biÖt ®· thu hay ch­a thu ®­îc tiÒn. 3.3.1.3. ý nghÜa cña chØ tiªu doanh thu Doanh thu cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm - t¸i b¶o hiÓm . Nã ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp trang tr¶i nh÷ng chi phÝ phôc vô cho qu¸ tr×nh kinh doanh vµ thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc. Doanh thu lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tÝnh vµ ph©n bæ quü l­¬ng vµ c¸c quü kh¸c, ®ång thêi cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh doanh trong thêi kú tiÕp theo. ViÖc ph©n tÝch doanh thu gióp nhµ qu¶n lý x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh, xu h­íng biÕn ®éng cña chØ tiªu nµy ra sao tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn hîp lý cho doanh nghiÖp . 3.3.2.ChØ tiªu lîi nhuËn 3.3.2.1.Kh¸i niÖm vµ néi dung chØ tiªu lîi nhuËn Lîi nhuËn lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng kinh doanh, lµ chØ tiªu chÊt l­îng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. §ã lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó ®¹t ®­îc doanh thu ®ã . Lîi nhuËn ®èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm nµo còng lµ mét chØ tiªu tæng hîp ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cuèi cïng cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn lµ môc tiªu phÊn ®Êu hµng ®Çu cña tÊt c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm . Còng nh­ doanh thu, c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm thu lîi nhuËn tõ 3 nguån chÝnh: * Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm - t¸i b¶o hiÓm: lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm - t¸i b¶o hiÓm vµ chi phÝ bá ra ®Ó cã ®­îc doanh thu ®ã. C«ng thøc tÝnh nh­ sau: Lîi nhuËn h®kd bh - TBH = Doanh thu h®kd bh - TBH _ Chi phÝ h®kd bh - TBH Chi phÝ nµy bao gåm: - Chi båi th­êng b¶o hiÓm gèc - Chi båi th­êng nhËn t¸i b¶o hiÓm - TrÝch lËp dù phßng nghiÖp vô - Chi hoa hång b¶o hiÓm - Chi gi¸m ®Þnh tæn thÊt - Chi phÝ vÒ dÞch vô ®¹i lý bao gåm gi¸m ®Þnh tæn thÊt, xÐt gi¶i quyÕt båi th­êng vµ yªu cÇu ng­êi thø 3 båi hoµn - Chi xö lý hµng båi th­êng 100% - Chi qu¶n lý ®¹i lý b¶o hiÓm - Chi ®Ò phßng h¹n chÕ rñi ro, tæn thÊt - Chi ®¸nh gi¸ rñi ro cña ®èi t­îng b¶o hiÓm - Chi tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th­ëng, trî cÊp th«i viÖc vµ c¸c kho¶n mang tÝnh chÊt tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt - C¸c kho¶n chi kh¸c * Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh : lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. C«ng thøc tÝnh : Lîi nhuËn H§TC = Doanh thu H§TC - Chi phÝ H§TC Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh bao gåm : - Chi ho¹t ®éng ®Çu t­ - Tr¶ l·i cho hîp ®ång b¶o hiÓm (b¶o hiÓm nh©n thä ) - Chi phÝ thuª tµi s¶n - Chi thñ tôc ng©n hµng, tr¶ l·i tiÒn vay - TrÝch dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n - Chi kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt * Lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng bÊt th­êng: lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu ho¹t ®éng bÊt th­êng vµ chi phÝ ho¹t ®éng bÊt th­êng . C«ng thøc tÝnh : Lîi nhuËn H§BT = Doanh thu H§BT _ Chi phÝ H§BT Chi phÝ ho¹t ®éng bÊt th­êng bao gåm : - Chi nh­îng b¸n, thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh - Chi phÝ cho viÖc thu håi kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· xo¸ nay thu håi ®­îc - Chi tiÒn ph¹t do vi ph¹m hîp ®ång - Chi kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt VËy ta cã 2 chØ tiªu tæng lîi nhuËn nh­ sau: Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña DN = Lîi nhuËn H§KD BH -TBH + Lîi nhuËn H§TC + Lîi nhuËn H§BT vµ Tæng lîi nhuËn sau thuÕ cña DN = Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña DN _ ThuÕ TNDN Trong ®ã, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm - t¸i b¶o hiÓm chiÕm tû träng lín, v× doanh thu tõ ho¹t ®éng nµy lµ nguån thu chñ yÕu cña doanh nghiÖp . TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm nãi riªng sau khi h¹ch to¸n thu chi sÏ thu ®­îc mét kho¶n lîi nhuËn gäi lµ lîi nhuËn tr­íc thuÕ (hay lîi nhuËn gép), khi ®ã doanh nghiÖp ph¶i chi thªm mét kho¶n n÷a cho Nhµ n­íc d­íi h×nh thøc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. PhÇn lîi nhuËn cßn l¹i doanh nghiÖp ®­îc h­ëng gäi lµ lîi nhuËn sau thuÕ (lîi nhuËn rßng hay l·i rßng). L·i rßng lµ chØ tiªu chÝnh x¸c nhÊt dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm . 3.3.2.2. Ph©n phèi lîi nhuËn C«ng t¸c ph©n phèi lîi nhuËn trong c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®ãng vai trß v« cïng quan träng . ViÖc ph©n phèi lîi nhuËn mét c¸ch hîp lý lµ ®éng lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¸t triÓn vµ ng­îc l¹i. Th«ng th­êng tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sau khi nép thuÕ sÏ ®­îc ph©n phèi nh­ sau: - Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho Nhµ n­íc - Ph©n chia lîi nhuËn cho c¸c bªn liªn doanh, liªn kÕt hoÆc c¸c cæ ®«ng - Bï ®¾p phÇn thiÕu hôt vèn do nguyªn nnh©n chñ quan cña doanh nghiÖp - TrÝch lËp c¸c quü cña doanh nghiÖp ViÖc ph©n phèi nµy ®­îc thÓ hiÖn trong s¬ ®å sau: S¬ ®å ph©n phèi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp Lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña DN Lîi nhuËn ®Ó l¹i doanh nghiÖp Chia liªn doanh, liªn kÕt, cæ ®«ng… Nép thuÕ TNDN Bï ®¾p b¶o toµn vèn TrÝch lËp quü 3.3.2.3.ý nghÜa cña chØ tiªu lîi nhuËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu cña mäi doanh nghiÖp, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn lµ nguån vèn quan träng ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn më réng kinh doanh, t¨ng kh¶ n¨ng nhËn c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm lín, gi¶m hîp ®ång nh­îng t¸i b¶o hiÓm vµ tham gia c¸c dù ¸n ®Çu t­ lín. Lîi nhuËn cao nãi lªn r»ng doanh nghiÖp ®ang ®i ®óng h­íng, gióp doanh nghiÖp cã kÕ ho¹ch ph¸t huy nh÷ng tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh hiÖn cã cña m×nh . N©ng cao søc c¹nh tranh, më réng thÞ phÇn vµ kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng trªn thÞ tr­êng . Ngoµi ra, lîi nhuËn cao cßn thÓ hiÖn n¨ng lùc, tr×nh ®é qu¶n lý, sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn doanh nghiÖp . T¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao thu nhËp cho c¸n bé nh©n viªn, lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng khuyÕn khÝch hä g¾n bã víi doanh nghiÖp, lµm viÖc hÕt m×nh vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Ch­¬ng II. Mét sè Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ dù ®o¸n thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm I. Lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 1. Nguyªn t¾c lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch Trong ph©n tÝch thèng kª nãi chung, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ cña kÕt qu¶ ph©n tÝch, cÇn ph¶i lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch sao cho phï hîp. §èi víi mçi néi dung ph©n tÝch kh¸c nhau cã thÓ cÇn ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch kh¸c nhau. ViÖc lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c cô thÓ. Ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm còng vËy, qu¸ tr×nh lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¶i ®¶m b¶o mét sè nguyªn t¾c sau: *Thø nhÊt: §¶m b¶o tÝnh h­íng ®Ých, nghÜa lµ ph¶i x¸c ®Þnh nhiÖm vô cô thÓ cña ph©n tÝch thèng kª. XuÊt ph¸t tõ nhiÖm vô cô thÓ, tõ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña hiÖn t­îng nghiªn cøu vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c hiÖn t­îng ®ã víi c¸c hiÖn t­îng kh¸c. Tõ ®ã x¸c ®Þnh nªn vËn dông nh÷ng tµi liÖu nµo, tÝnh to¸n nh÷ng chØ tiªu nµo vµ cÇn rót ra kÕt luËn g×. NhiÖm vô cô thÓ cña ph©n tÝch thèng kª ®­îc c¨n cø vµo môc ®Ých nghiªn cøu ®Çu tiªn vµ tÝnh cÊp thiÕt cña tõng nhiÖm vô mét. *Thø hai: §¶m b¶o tÝnh hÖ thèng, nghÜa lµ c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¶i cã mèi liªn hÖ víi nhau. Khi x¸c ®Þnh ®­îc nhiÖm vô ph©n tÝch, muèn tiÕn hµnh ph©n tÝch ta ph¶i lùa chän vµ ®¸nh gi¸ tµi liÖu ®Çy ®ñ. Qua ®ã ®èi chiÕu tµi liÖu cã s½n ®Ó xem nªn sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch nµo th× phï hîp, ®ång thêi cã biÖn ph¸p kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p víi nhau ®Ó viÖc ph©n tÝch cã hiÖu qu¶. *Thø ba: §¶m b¶o tÝnh kh¶ thi, nghÜa lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ®· lùa chän ph¶i thùc hiÖn ®­îc vµ cho mét kÕt qu¶ chÝnh x¸c ®¹t ®­îc môc ®Ých nghiªn cøu. *Thø t­: §¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶, nghÜa lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¶i ®­a ra kÕt luËn ®¸p øng môc ®Ých nghiªn cøu. 2. Mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm Trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh cao nhÊt c¸c doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng, môc tiªu vµ biÖn ph¸p sö dông nh©n tµi vËt lùc sao cho hiÖu qu¶. Muèn vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn lùa chän nh÷ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch phï hîp. §èi víi, c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm qu¸ tr×nh ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh th­êng sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p thèng kª sau: * Ph­¬ng ph¸p håi quy t­¬ng quan Ph©n tÝch håi quy t­¬ng quan lµ ph­¬ng ph¸p thèng kª nghiªn cøu mèi liªn hÖ cña mét biÕn phô thuéc( biÕn ®­îc gi¶i thÝch) víi mét hay nhiÒu biÕn ®éc lËp(biÕn gi¶i thÝch) kh¸c. Môc ®Ých cña ph©n tÝch håi quy lµ ­íc l­îng gi¸ trÞ cña biÕn phô thuéc trªn c¬ së gi¸ trÞ cña c¸c biÕn ®éc lËp ®· cho. Cßn ph©n tÝch t­¬ng quan lµ ®¸nh gi¸ møc ®é chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ phô thuéc gi÷a c¸c biÕn. Trong ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm, ph­¬ng ph¸p håi quy t­¬ng quan ®­îc vËn dông ®Ó nghiªn cøu mèi liªn hÖ gi÷a c¸c yÕu tè bªn trong vµ bªn ngoµi víi kÕt qu¶ kinh doanh b¶o hiÓm, gi÷a kÕt qu¶ cña tõng ®¹i lý, tõng chi nh¸nh hay tõng bé phËn víi kÕt qu¶ cña toµn doanh nghiÖp. §ång thêi dù b¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp trong thêi kú tiÕp theo. Lµ mét ngµnh dÞch vô nh¹y c¶m, nh÷ng nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi cã ¶nh h­ëng quan träng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp còng nh­ toµn ngµnh b¶o hiÓm. Tuy nhiªn vai trß, møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè lµ kh¸c nhau. VËn dông ph­¬ng ph¸p håi quy t­¬ng quan cho phÐp x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. Qua ®ã thÊy ®­îc vai trß quan träng cña tõng nh©n tè ®Ó tiÕn hµnh x©y dùng chiÕn l­îc xóc tiÕn kinh doanh hîp lý. VËn dông ph©n tÝch håi qui t­¬ng quan trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm cÇn chó ý tíi mét sè néi dung c¬ b¶n sau: +Thø nhÊt: C¸c biÕn ®éc lËp ®­îc lùa chän trong ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ph¶i lµ c¸c biÕn ®Æc tr­ng cã tÝnh ®¹i diÖn cao. BiÕn phô thuéc cã thÓ lµ biÕn ®Æc tr­ng cho kÕt qu¶ kinh doanh chung cña doanh nghiÖp. Th«ng th­êng doanh thu vµ lîi nhuËn lµ hai nh©n tè cã tÝnh ®¹i diÖn cao nhÊt ®­îc chän lµm biÕn phô thuéc trong ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. BiÕn ®éc lËp cã thÓ lµ c¸c nh©n tè bªn trong nh­ chÊt l­îng s¶n phÈm b¶o hiÓm, quy m« vèn-tµi s¶n cña doanh nghiÖp, c¬ cÊu tæ chøc hoÆc c¸c nh©n tè bªn ngoµi nh­ c¸c quy ®Þnh vµ ®iÒu luËt cña Nhµ n­íc ¸p dông ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm vµ sè l­îng doanh nghiÖp b¶o hiÓm trªn thÞ tr­êng... +Thø hai: Trong ph©n tÝch håi quy t­¬ng quan nãi chung th­êng kh«ng cã sè liÖu ®Çy ®ñ cña tæng thÓ chung nªn viÖc ph©n tÝch thùc tÕ th­êng dùa trªn sè liÖu cña tæng thÓ mÉu. §Ó biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a c¸c biÕn ph©n tÝch, ®èi víi tæng thÓ nghiªn cøu ta sö dông m« h×nh håi qui tuyÕn tÝnh cña tæng thÓ chung cã d¹ng nh­ sau: E(Y/X1, X2, ..., Xk) = b0+ b1 X1 + b2 X2 +...+ bk Xk (*1) Trong ®ã, -Y: lµ biÕn phô thuéc -X1, X2, ..., Xk: lµ c¸c biÕn ®éc lËp - b0: hÖ sè tù do - b1, b2,..., bk: lµ hÖ sè håi quy riªng ý nghÜa cña c¸c hÖ sè: - b0: lµ gi¸ trÞ trung b×nh cña Y khi - : nãi lªn sù thay ®æi trung b×nh cña biÕn phô thuéc Y khi biÕn ®éc lËp Xi thay ®æi mét ®¬n vÞ trong ®iÒu kiÖn c¸c biÕn ®éc lËp kh¸c kh«ng thay ®æi. §èi víi mçi gi¸ trÞ Yi cña Y ta cã: Yi = E(Y/ X1, X2, ..., Xk) + ξi Trong ®ã, ξi lµ sai sè ngÉu nhiªn §Ó ­íc l­îng m« h×nh håi quy (*1), ta lÊy mÉu kÝch th­íc n ®¬n vÞ. Trªn mçi ®¬n vÞ cña tæng thÓ mÉu, tiÕn hµnh thu thËp tµi liÖu vÒ c¸c biÕn ®éc lËp vµ biÕn phô thuéc Y. Ph­¬ng tr×nh håi quy cña tæng thÓ mÉu cã d¹ng: Ŷ = b0 + b1X1 + b2X2+...+ bkXk (*2) Trong ®ã, - : lµ c¸c ­íc l­îng t­¬ng øng cña - Ŷ: lµ ­íc l­îng cña E(Y/ X1, X2, …, Xk) ý nghÜa cña b0 vµ bi: - b0: lµ tham sè tù do, ph¶n ¸nh møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè kh¸c ngoµi Xi tíi Yi. - bi: lµ hÖ sè gãc, ph¶n ¸nh khi Xi t¨ng lªn 1 ®¬n vÞ th× Yi t¨ng (gi¶m) trung b×nh bi ®¬n vÞ. M« h×nh (*2) ®­îc dïng ®Ó ph©n tÝch mèi liªn hÖ t­¬ng quan gi÷a c¸c biÕn ®éc lËp vµ biÕn phô thuéc. +Thø ba: Khi lùa chän biÕn ®éc lËp ®­a vµo m« h×nh cÇn kiÓm tra xem cã hiÖn t­îng ®a céng tuyÕn x¶y ra kh«ng. Tr­êng hîp lý t­ëng lµ c¸c biÕn Xi trong m« h×nh håi quy kh«ng t­¬ng quan víi nhau: tøc lµ mçi biÕn Xi chøa mét th«ng tin riªng vÒ Y, th«ng tin kh«ng chøa trong bÊt kú mét biÕn Yi nµo kh¸c. Khi ®iÒu ®ã x¶y ra ta kh«ng gÆp ®a céng tuyÕn. Tr­êng hîp ng­îc l¹i, ®a céng tuyÕn sÏ x¶y ra. Gi¶ sö ta cã hµm håi quy k biÕn ®éc lËp nh­ sau: Yi = b0+ b1 X1 + b2 X2 +...+ bk Xk + ξi §a céng tuyÕn x¶y ra khi mét biÕn ®éc lËp ®­îc biÓu diÔn d­íi d¹ng tæ hîp tuyÕn tÝnh cña c¸c biÕn ®éc lËp cßn l¹i, tøc lµ cã hÖ thøc sau: α1X1+ α2X2 + α3X3+…+ αkXk + Ui = 0 Víi Ui lµ sai sè ngÉu nhiªn. §a céng tuyÕn x¶y ra sÏ g©y hËu qu¶ kh«ng tèt: lµm cho ­íc l­îng c¸c tham sè kh«ng chÝnh x¸c, kho¶ng tin cËy cña c¸c tham sè bi réng h¬n, thèng kª t mÊt ý nghÜa hoÆc dÊu cña c¸c ­íc l­îng cña c¸c hÖ sè håi quy bÞ sai... Do vËy, ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc ®a céng tuyÕn b»ng c¸ch: thu thËp thªm sè liÖu hoÆc lÊy thªm mÉu, bá bít biÕn ®éc lËp, sö dông sai ph©n cÊp mét hay sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p x©y dùng m« h×nh. +Thø t­:Sù tån t¹i cña yÕu tè ngÉu nhiªn ξi lµ tÊt yÕu. ξi chØ ra r»ng ngoµi c¸c biÕn ®éc lËp ®· cã trong m« h×nh cßn cã c¸c yÕu tè kh¸c ¶nh h­ëng ®Õn biÕn phô thuéc Y. Nh­ng trung b×nh ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè nµy ®Õn biÕn phô thuéc lµ b»ng kh«ng. Vµ do vËy, chóng ta kh«ng cÇn ®­a c¸c yÕu tè ®ã vµo m« h×nh. Tuy nhiªn, vai trß cña ®¹i l­îng ngÉu nhiªn ξi trong ph©n tÝch thèng kª lµ rÊt quan träng. Khi ta ®­a vµo m« h×nh cµng nhiÒu biÕn th× viÖc ph©n tÝch cµng chÝnh x¸c. Nh­ng cho dï chóng ta ®­a vµo m« h×nh bao nhiªu biÕn ®i ch¨ng n÷a th× ξi vÉn tån t¹i v× mét sè lý do sau: Chóng ta cã thÓ biÕt chÝnh x¸c biÕn ®éc lËp X vµ biÕn phô thuéc Y, nh­ng l¹i kh«ng biÕt hoÆc biÕt kh«ng râ vÒ c¸c biÕn ¶nh h­ëng ®Õn Y. V× vËy, ξi ®­îc sö dông nh­ yÕu tè ®¹i diÖn cho tÊt c¶ c¸c biÕn kh«ng cã trong m« h×nh. Ngay c¶ khi biÕt c¸c biÕn bÞ lo¹i bá khái m« h×nh lµ nh÷ng biÕn nµo, nh­ng chóng ta l¹i kh«ng cã sè liÖu vÒ c¸c biÕn nµy nªn cã thÓ coi ξi lµ nh©n tè ®¹i diÖn cho c¸c biÕn ®ã. Ngoµi c¸c biÕn ®éc lËp d· cã trong m« h×nh, cßn cã mét sè biÕn kh¸c nh­ng ¶nh h­ëng cña chóng tíi Y rÊt nhá. ViÖc ®­a nh÷ng yÕu tè nµy vµo m« h×nh sÏ g©y khã kh¨n trong viÖc tÝnh to¸n, lµm m« h×nh phøc t¹p h¬n.Trong tr­êng hîp nµy, yÕu tè ngÉu nhiªn ξi ®­îc sö dông ®Ó ®¹i diÖn cho nh÷ng nh©n tè ®ã. *Ph­¬ng ph¸p chØ sè Lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch b»ng sè t­¬ng ®èi vµ sè tuyÖt ®èi, th«ng qua viÖc so s¸nh hai møc ®é cña hiÖn t­îng. Sö dông ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp gi¶i quyÕt 3 vÊn ®Ò sau: - ThÊy ®­îc biÕn ®éng t­¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi cña hiÖn t­îng kinh tÕ x· héi qua thêi gian. - Ph©n tÝch c¸c nhiÖm vô kÕ ho¹ch vµ c«ng t¸c thùc hiÖn kÕ ho¹ch. - Ph©n tÝch vai trß ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè c¸ biÖt tíi hiÖn t­îng. Trong ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm, ph­¬ng ph¸p chØ sè ®­îc vËn dông ®Ó ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ qua thêi gian, ph©n tÝch qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ x¸c ®Þnh nhiÖm vô kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp. §ång thêi ph©n tÝch møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè, kÕt qu¶ tõng nhãm nghiÖp vô tíi kÕt qu¶ kinh doanh chung cña toµn doanh nghiÖp. TiÕn hµnh ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm theo ph­¬ng ph¸p nµy ph¶i tu©n thñ mét sè ®iÒu kiÖn mang tÝnh chÊt gi¶ ®Þnh sau: - Mét lµ, ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ph­¬ng tr×nh kinh tÕ ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu ph©n tÝch víi c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng. Trong ®ã thø tù s¾p xÕp c¸c nh©n tè ph¶i tu©n theo tr×nh tù tõ nh©n tè chÊt l­îng ®Õn nh©n tè sè l­îng hoÆc ng­îc l¹i. - Hai lµ, khi so s¸nh c¸c møc ®é cña hiÖn t­îng kinh tÕ phøc t¹p, tr­íc hÕt ph¶i chuyÓn chóng vÒ mét d¹ng ®ång nhÊt míi cã thÓ so s¸nh ®­îc. - Ba lµ, nÕu cã nhiÒu nh©n tè cïng ¶nh h­ëng ®Õn chØ tiªu ph©n tÝch, th× ta cho nh©n tè cÇn nghiªn cøu biÕn ®éng vµ cè ®Þnh c¸c nh©n tè cßn l¹i nh»m lo¹i trõ ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè nµy tíi kÕt qu¶ so s¸nh. Khi nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña nh©n tè chÊt l­îng ng­êi ta cè ®Þnh nh©n tè sè l­îng ë kú b¸o c¸o, cßn khi nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña nh©n tè sè l­îng th× nh©n tè chÊt l­îng l¹i ®­îc cè ®Þnh ë kú gèc. ChØ sè cã nhiÒu t¸c dông kh¸c nhau tuú theo tõng lo¹i. ChØ sè ®­îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña hiÖn t­îng qua thêi gian gäi lµ chØ sè thêi gian. ChØ sè ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña hiÖn t­îng qua kh«ng gian gäi lµ chØ sè kh«ng gian. ChØ sè ph¶n ¸nh nhiÖm vô kÕ ho¹ch vµ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gäi lµ chØ sè kÕ ho¹ch... * Ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian Lµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Æc ®iÓm sù biÕn ®éng cña hiÖn t­îng, t×m ra xu h­íng vµ quy luËt ph¸t triÓn cña hiÖn t­îng. §ång thêi dù ®o¸n c¸c møc ®é cña hiÖn t­îng trong t­¬ng lai th«ng qua viÖc ph©n tÝch d·y trÞ sè cña hiÖn t­îng ®ã ®· ®­îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian. Mçi d·y sè thêi gian ®Òu ®­îc cÊu t¹o bëi hai thµnh phÇn lµ thêi gian vµ chØ tiªu vÒ hiÖn t­îng ®­îc nghiªn cøu. Thêi gian cã thÓ lµ n¨m, quý hoÆc th¸ng... C¸c chØ tiªu vÒ hiÖn t­îng nghiªn cøu cã thÓ lµ chØ tiªu t­¬ng ®èi, tuyÖt ®èi hoÆc b×nh qu©n. Môc ®Ých ph©n tÝch d·y sè thêi gian lµ t×m quy luËt vÒ xu thÕ, quy luËt thêi vô cña hiÖn t­îng nghiªn cøu. X¸c ®Þnh møc ®é biÕn ®éng cña hiÖn t­îng qua thêi gian vµ tiÕn hµnh dù b¸o hiÖn t­îng trong t­¬ng lai. Trong ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm, ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian cho phÐp x¸c ®Þnh xu h­íng vµ møc ®é biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ qua thêi gian. Nghiªn cøu tÝnh thêi vô trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ ®ã cã sù chuÈn bÞ mäi mÆt cho thêi gian tíi. §ång thêi thùc hiÖn viÖc dù b¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp trong thêi kú tiÕp theo. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tån t¹i vÒ quy m« cña hiÖn t­îng qua thêi gian cã thÓ ph©n chia d·y sè thêi gian thµnh d·y sè thêi kú vµ d·y sè thêi ®iÓm: - D·y sè thêi kú: BiÓu hiÖn quy m« cña hiÖn t­îng trong tõng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Trong d·y sè thêi kú c¸c møc ®é lµ nh÷ng sè tuyÖt ®èi thêi kú. Do ®ã ®é dµi kho¶ng c¸ch thêi gian ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn trÞ sè cña chØ tiªu vµ cã thÓ céng c¸c trÞ sè cña chØ tiªu ®Ó ph¶n ¸nh quy m« cña hiÖn t­îng trong kho¶ng thêi gian dµi h¬n. - D·y sè thêi ®iÓm: BiÓu hiÖn quy m« cña hiÖn t­îng t¹i nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Møc ®é cña hiÖn t­îng ë thêi ®iÓm sau th­êng bao gåm toµn bé hoÆc mét bé phËn møc ®é cña hiÖn t­îng ë thêi ®iÓm tr­íc ®ã. V× vËy, viÖc céng c¸c trÞ sè cña chØ tiªu kh«ng ph¶n ¸nh quy m« cña hiÖn t­îng. Khi ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm b»ng ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian cÇn b¶m b¶o mét sè yªu cÇu sau: - §¶m b¶o tÝnh chÊt so s¸nh ®­îc gi÷a c¸c møc ®é trong d·y sè thêi gian nh»m ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn kh¸ch quan cña møc ®é qua thêi gian. - Néi dung ph­¬ng ph¸p tÝnh chØ tiªu theo thêi gian ph¶i thèng nhÊt. - Ph¹m vi nghiªn cøu cña hiÖn t­îng tr­íc vµ sau ph¶i nhÊt trÝ. - C¸c kho¶ng c¸ch thêi gian nªn b»ng nhau (®Æc biÖt ®èi víi d·y sè thêi kú). *Ph­¬ng ph¸p ®å thÞ Do ®Æc thï cña ngµnh b¶o hiÓm, nªn ngoµi c¸c ph­¬ng ph¸p trªn th× ph­¬ng ph¸p ®å thÞ còng ®­îc sö dông rÊt phæ biÕn trong c«ng t¸c ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm. Ph©n tÝch b»ng ®å thÞ lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch dïng c¸c h×nh vÏ hoÆc c¸c ®­êng nÐt h×nh häc ®Ó miªu t¶, so s¸nh c¸c chØ tiªu víi nhau trong cïng mét thêi gian hay cïng mét chØ tiªu nh­ng ë nh÷ng thêi gian kh¸c nhau... C¨n cø theo néi dung ph¶n ¸nh cã thÓ ph©n chia ®å thÞ thèng kª thµnh: ®å thÞ kÕt cÊu, ®å thÞ ph¸t triÓn, ®å thÞ hoµn thµnh kÕ ho¹ch, ®å thÞ so s¸nh vµ ®å thÞ ph©n phèi... C¨n cø vµo h×nh thøc biÓu hiÖn cã thÓ ph©n chia ®å thÞ thèng kª thµnh: biÓu ®å h×nh cét, biÓu ®å h×nh b¸nh, biÓu ®å ®­êng gÊp khóc... Trong c«ng t¸c ph©n tÝch viÖc sö dông ®å thÞ rÊt cã ý nghÜa. Nã gióp ng­êi ph©n tÝch cã thÓ tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh mét c¸ch ng¾n gän, trùc quan vµ dÔ hiÓu. Cßn ng­êi xem khi nh×n vµo ®å thÞ ®ã cã thÓ thÊy ngay ®­îc ý t­ëng cña t¸c gi¶ vµ n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin mµ t¸c gi¶ ®· ®Ò cËp ®Õn trong ®å thÞ. Cã nh÷ng tr­êng hîp, ý kiÕn cña ng­êi viÕt kh«ng thÓ diÔn t¶ ®­îc b»ng lêi th× viÖc sö dông ®å thÞ l¹i tá ra rÊt hiÖu qu¶. §èi víi qu¸ tr×nh ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm còng vËy. Vai trß cña ph­¬ng ph¸p ®å thÞ rÊt quan träng, nã cho phÐp m« t¶ kÕt cÊu cña chØ tiªu kÕt qu¶, sù thay ®æi vÒ l­îng cña chØ tiªu ®ã theo thêi gian vµ kh«ng gian. §ång thêi ph¶n ¸nh mèi liªn hÖ gi÷a c¸c chØ tiªu cÊu thµnh vµ vai trß cña tõng chØ tiªu ®ã ®èi víi tæng thÓ. Tuú theo nhiÖm vô nghiªn cøu cô thÓ ®Ó vËn dông c¸c d¹ng biÓu ®å sao cho phï hîp. Lùa chän lo¹i ®å thÞ nµo ®Ó ph¶n ¸nh hiÖn t­îng mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. §ång thêi x¸c ®Þnh quy m« ®å thÞ cho võa ph¶i, c¸c thang ®o tû lÖ cña ®å thÞ ph¶i chÝnh x¸c, ®¬n vÞ ®o thèng nhÊt... II. §Æc ®iÓm vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 1.Ph­¬ng ph­¬ng ph¸p håi qui t­¬ng quan 1.1. C¸c gi¶ thiÕt khi x©y dùng m« h×nh håi quy Gi¶ thiÕt 1:C¸c biÕn gi¶i thÝch lµ c¸c gi¸ trÞ ®· ®­îc x¸c ®Þnh. Tån t¹i mèi liªn hÖ tuyÕn tÝnh gi÷a c¸c trung b×nh cã ®iÒu kiÖn cña tiªu thøc kÕt qu¶ víi c¸c gi¸ trÞ cña tiªu thøc nguyªn nh©n. E(Y/X1, X2, ..., Xk) = b0+ b1 X1 + b2 X2 +...+ bk Xk Víi mçi cÆp Xi, Yi t­¬ng øng tho¶ m·n: Yi = E(Y/X1, X2, ..., Xk) + ξi Gi¶ thiÕt ®Æt ra lµ E(ξi / X1, X2, ..., Xk) = 0 "i Gi¶ thiÕt 2:Ph­¬ng sai cña c¸c ξi kh«ng thay ®æi V(ξi) = V(ξj) = δ2 "i≠j Gi¶ thiÕt 3: Kh«ng cã tù t­¬ng quan gi÷a c¸c ξi Cov(ξi; ξj) = 0 "i≠j Gi¶ thiÕt 4:Gi÷a c¸c biÕn gi¶i thÝch kh«ng cã mèi liªn hÖ tuyÕn tÝnh. Tøc lµ trong m« h×nh håi quy kh«ng x¶y ra hiÖn t­îng ®a céng tuyÕn. 1.2.X©y dùng m« h×nh håi quy Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, chóng ta gi¶ sö cã m« h×nh håi quy tæng thÓ chung biÓu diÔn mèi quan hÖ t­¬ng quan tuyÕn tÝnh gi÷a gi¸ trÞ trung b×nh cã ®iÒu kiÖn cña tiªu thøc kÕt qu¶ víi c¸c tiªu thøc nguyªn nh©n nh­ sau: E(Y/X1, X2, ..., Xk) = b0+ b1 X1 + b2 X2 +...+ bk Xk Trong ®ã, k: lµ sè l­îng tiªu thøc nguyªn nh©n b1, b2,..., bk: lµ hÖ sè håi quy riªng, nã cho biÕt khi t¨ng lªn 1 ®¬n vÞ th× Y t¨ng trung b×nh bi ®¬n vÞ. b0: lµ tham sè tù do, nã cho thÊy sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè kh¸c ngoµi Xi tíi Yi. §Ó ­íc l­îng m« h×nh håi quy mÉu tõ tæng thÓ chung ta lÊy ra n cÆp quan s¸t cña Xvµ Y, cÆp quan s¸t thø i cã gi¸ trÞ t­¬ng øng (Xi,Yi) víi Ta ph¶i t×m Ŷ sao cho nã cµng gÇn gi¸ trÞ cña Yi cµng tèt. Víi Ŷ = b0 + b1X1 + b2X2+...+ bkXk VËn dông ph­¬ng ph¸p ­íc l­îng b×nh qu©n nhá nhÊt ®Ó ­íc l­îng c¸c bi, b0. §Æt ei = Yi- Ŷ; víi ei lµ phÇn d­. Yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i t×m ®iÒu kiÖn ®Ó tæng b×nh p­¬ng c¸c phÇn d­ nµy cµng nhá cµng tèt. NghÜa lµ ® min Khi vµ chØ khi Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh trªn ta t×m ®­îc c¸c bivµ b0 ý nghÜa cña c¸c bi vµ b0: b0 lµ tham sè tù do, ph¶n ¸nh møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè kh¸c ngoµi c¸c XI tíi Yi. bi lµ c¸c hÖ sè gãc, cho biÕt khi Xi t¨ng lªn 1 ®¬n vÞ th× Yi t¨ng hoÆc gi¶m trung b×nh bi ®¬n vÞ. 1.3.KiÓm ®Þnh sù phï hîp cña m« h×nh håi quy §Ó xem m« h×nh håi quy cã phï hîp kh«ng ta ph¶i kiÓm ®Þnh c¸c gi¸ trÞ bi . * KiÓm ®Þnh tõng gi¸ trÞ bi - CÆp gi¶ thiÕt cÇn kiÓm ®Þnh : - Tiªu chuÈn kiÓm ®Þnh lµ thèng kª t Víi Gi¶ sö H0 ®óng ® Trong ®ã, lµ ®é lÖch chuÈn cña ­íc l­îng bi. Víi lµ ph­¬ng sai cña phÇn d­ ei Vµ lµ tæng b×nh ph­¬ng ®é lÖch gi÷a c¸c Xi víi c¸c gi¸ trÞ trung b×nh cña chóng. - Víi møc ý nghÜa kiÓm ®Þnh α, tra b¶ng ta tÝnh ®­îc . NÕu ® b¸c bá gi¶ thiÕt H0 . NghÜa lµ m« h×nh håi quy hoµn toµn phï hîp, ta cã thÓ sö dông m« h×nh ®Ó ph©n tÝch. NÕu ® ch­a cã c¬ së b¸c bá gi¶ thiÕt H0 nªn t¹m thêi chÊp nhËn nã. - Kho¶ng tin cËy (1- α) ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Hay *KiÓm ®Þnh ®ång thêi c¸c bi -CÆp gi¶ thiÕt cÇn kiÓm ®Þnh: Tiªu chuÈn kiÓm ®Þnh lµ thèng kª F Gi¶ sö H0 ®óng ® Trong ®ã, Vµ k: sè bËc tù do cña RSS (n-k-1): sè bËc tù do cña ESS - Víi møc ý nghÜa kiÓm ®Þnh α, tra b¶ng ta tÝnh ®­îc NÕu ® b¸c bá gi¶ thiÕt H0, nghÜa lµ m« h×nh håi quy hoµn toµn phï hîp. Ta cã thÓ sö dông m« h×nh nµy ®Ó ph©n tÝch. NÕu ® ch­a cã c¬ së b¸c bá gi¶ thiÕt H0 , do ®ã ph¶i chÊp nhËn nã. NghÜa lµ m« h×nh håi quy kh«ng phï hîp, c¸c tiªu thøc nguyªn nh©n kh«ng cã ¶nh h­ëng g× ®Õn tiªu thøc kÕt qu¶. V× vËy, kh«ng thÓ sö dông m« h×nh ®Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch. 1.4.§¸nh gi¸ møc ®é chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ t­¬ng quan 1.4.1.HÖ sè x¸c ®Þnh béi vµ hÖ sè t­¬ng quan béi * HÖ sè x¸c ®Þnh béi(R2): cho biÕt tû lÖ phÇn tr¨m thay ®æi cña Y do sù biÕn ®éng cña tÊt c¶ c¸c Xi g©y nªn. C«ng thøc tÝnh: Víi TÝnh chÊt cña R2: - NÕu R2 =1 nghÜa lµ 100% sù thay ®æi cña Y do tÊt c¶ c¸c Xi g©y ra. - NÕu R2 = 0 nghÜa lµ kh«ng cã sù thay ®æi nµo cña Y do c¸c Xi g©y ra. Tr­êng hîp nµy chøng tá m« h×nh håi quy kh«ng phï hîp, nªn kh«ng thÓ dïng ®Ó ph©n tÝch. - R2 lµ hµm kh«ng gi¶m cña sè biÕn ®éc lËp trong m« h×nh. V× lµ mét hµm gi¶m khi biÕn phô thuéc t¨ng. Cßn kh«ng phô thuéc sè biÕn ®éc lËp trong m« h×nh. Do ®ã, nÕu t¨ng sè biÕn ®éc lËp trong m« h×nh th× gi¶m, dÉn ®Õn R2 t¨ng. GÝa trÞ R2 cµng lín chøng tá mèi liªn hÖ t­¬ng quan cµng chÆt chÏ, viÖc ph©n tÝch cµng cã hiÖu qu¶. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ khi nµo th× ®­a biÕn gi¶i thÝch míi vµo m« h×nh. V× R2 cßn phô thuéc vµo sè bËc tù do cña vµ t­¬ng øng lµ (n-k) vµ (n-1), trong ®ã k lµ tham sè (kÓ c¶ hÖ sè chÆn) cña m« h×nh. §Ó xem xÐt khi nµo cÇn thªm biÕn míi vµo m« h×nh ng­êi ta dïng hÖ sè x¸c ®Þnh béi hiÖu chØnh . Trong ®ã, k: sè biÕn ®éc lËp (n-k-1): sè bËc tù do cña ESS (n-1): sè bËc tù do c¶u TSS TÝnh chÊt cña : - NÕu , cã nghÜa lµ khi ta t¨ng thªm sè biÕn ®éc lËp th× t¨ng chËm h¬n so víi R2 . - R2 cã lu«n lu«n d­¬ng nh­ng cã thÓ ©m. NghÜa lµ khi cßn t¨ng th× ta cßn ph¶i ®­a thªm biÕn ®éc lËp vµo m« h×nh. t¨ng khi hÖ sè cña biÕn míi trong hµm håi quy kh¸c 0. §Ó biÕt ®­îc hÖ sè ®ã cã kh¸c 0 hay kh«ng, ta kiÓm ®Þnh gi¶ thiÕt: Trong ®ã, Xk+1lµ biÕn ®éc lËp míi ®­îc ®­a vµo m« h×nh. NÕu b¸c bá gi¶ thiÕt t¨ng. Do ®ã, ta ph¶i t¨ng thªm biÕn ®ã vµo m« h×nh. * HÖ sè t­¬ng quan béi(R): ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ t­¬ng quan tuyÕn tÝnh gi÷a biÕn phô thuéc víi c¸c biÕn ®éc lËp. R ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: - NÕu R=0: kh«ng tån t¹i mèi liªn hÖ tuyÕn tÝnh gi÷a biÕn phô thuéc vµ c¸c biÕn ®éc lËp. - NÕu R=1: tån t¹i mèi liªn hµm sè. - NÕu R cµng tiÕn tíi 1 th× mèi liªn hÖ cµng chÆt chÏ. 1.4.2. HÖ sè x¸c ®Þnh riªng phÇn vµ hÖ sè t­¬ng quan riªng phÇn Ta cã thÓ tÝnh hÖ sè x¸c ®Þnh riªng phÇn vµ hÖ sè t­¬ng quan riªng phÇn b»ng hai c¸ch sau: *C¸ch 1: Dùa vµo viÖc ph©n tÝch TSS - Trong m« h×nh håi quy tuyÕn tÝnh ®¬n: Ŷ = b0 + b1X1 th× TSS = RSS(X1)+ ESS(X1) - Khi thªm biÕn X2._. c«ng t¸c t¸i b¶o hiÓm còng ch­a hç trî ®­îc nhiÒu cho b¶o hiÓm gèc. - C¬ cÊu tæ chøc cßn nhiÒu h¹n chÕ B¶n th©n c«ng ty còng cßn nhiÒu h¹n chÕ víi m« h×nh tæ chøc ch­a ®ång bé, c«ng t¸c ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ch­a thùc sù linh ho¹t, ch­a ®­îc chuyªn m«n ho¸ cao. Quy tr×nh qu¶n lý, khai th¸c cßn nhiÒu bÊt cËp, viÖc øng dông c¸c c«ng cô qu¶n lý ®Æc biÖt lµ tin häc vµo ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶. §éi ngò c¸n bé ch­a ®¹t tr×nh ®é chuyªn nghiÖp ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe cña ngµnh dÞch vô. - S¶n phÈm b¶o hiÓm ch­a ®a d¹ng, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ Sè l­îng s¶n phÈm n¨m 2003 lµ gÇn 40 s¶n phÈm tuy t¨ng gÊp ®«i so víi n¨m 1998 nh­ng cßn rÊt nhá so víi con sè gÇn 500 s¶n phÈm trªn toµn thÞ tr­êng b¶o hiÓm phi nh©n thä. S¶n phÈm thÕ m¹nh cña c«ng ty lµ b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®ang cã tèc ®é t¨ng tr­ëng gi¶m dÇn. Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm liªn tôc gi¶m lµ mét nguyªn nh©n lín lµm gi¶m tæng doanh thu cña c«ng ty. - Ho¹t ®éng ®Çu t­ ch­a ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ Ho¹t ®éng ®Çu t­ ch­a ®­îc më réng, do vèn vµ c¸c kho¶n môc ®Çu t­ cña PTI cßn Ýt, h¬n n÷a c¸n bé ®Çu t­ cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ nghiÖp vô nªn ch­a m¹nh d¹n ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc cã l·i suÊt cao nh­ng møc ®é rñi ro lín nh­ ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, c¸c dù ¸n x©y l¾p cã tÇm cì... Ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi chÝnh chñ yÕu lµ göi ng©n hµng, mua kú phiÕu ng©n hµng vµ tr¸i phiÕu chÝnh phñ.Tû lÖ l·i suÊt thÊp nªn hiÖu qu¶ ®Çu t­ kh«ng cao. - N¨ng lùc t¸i b¶o hiÓm thÊp Do uy tÝn vµ n¨ng lùc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ch­a cao nªn tû lÖ doanh thu phÝ t¸i b¶o hiÓm hµng n¨m cña C«ng ty rÊt thÊp. - Sè l­îng kh¸ch hµng ch­a nhiÒu vµ ch­a ®a d¹ng Ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cßn phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng, nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh ra ngoµi ngµnh cßn h¹n chÕ. Do ®ã, sÏ rÊt khã kh¨n cho PTI khi thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam cã sù th©m nhËp ngµy cµng nhiÒu cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm 100% vèn n­íc ngoµi hoÆc c¸c c«ng ty liªn doanh, víi lîi thÕ h¬n h¼n vÒ tiÒm lùc tµi chÝnh, c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm qu¶n lý… 1.3. Nguyªn nh©n - N¨ng lùc tµi chÝnh cña C«ng ty cßn h¹n chÕ, sè vèn thùc gãp ban ®Çu cña C«ng ty chØ cã 58 tû ®ång ch­a ®¸p øng ®­îc n¨ng lùc nhËn b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña PTI . - NhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ kinh doanh b¶o hiÓm tuy ®· ®­îc n©ng lªn mét b­íc song vÉn cßn thÊp so víi yªu cÇu. NhiÒu tæ chøc, c¸ nh©n cßn ch­a cã thãi quen tham gia b¶o hiÓm . - ThÞ tr­êng tµi chÝnh ë n­íc ta ch­a ph¸t triÓn, thªm vµo ®ã nh÷ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a ®Çu t­ trong n­íc víi ®Çu t­ n­íc ngoµi còng lµ mét rµo c¶n lµm h¹n chÕ hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña PTI nãi riªng vµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm nãi chung. Tû träng vèn ®Çu t­ trong tæng vèn cña C«ng ty cßn thÊp, h×nh thøc ®Çu t­ nh­ ®· nãi ë trªn chñ yÕu lµ göi ng©n hµng, tr¸i phiÕu chÝnh phñ…tû lÖ l·i thÊp cho nªn hiÖu qu¶ xö dông vèn ®Çu t­ ch­a cao. Còng do n¨ng lùc tµi chÝnh cßn h¹n chÕ nªn PTI chØ míi tËp trung khai th¸c c¸c dÞch vô truyÒn thèng, c¸c dÞch vô trong ngµnh cã l·i ngay t¹i c¸c thµnh phè, thÞ x· phôc vô c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp. Mµ ch­a cã ®iÒu kiÖn më réng néi dung ho¹t ®éng, ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm ®ßi hái ®Çu t­ lín vÒ tµi chÝnh, c«ng nghÖ nh­ng thêi gian thu håi vèn l©u, møc ®é rñi ro lín . - Ho¹t ®éng b¶o hiÓm mang tÝnh chuyªn ngµnh ®éc quyÒn lµm h¹n chÕ quyÒn tù do lùa chän tham gia b¶o hiÓm cña c¸c tæ chøc trong ngµnh. V× thÕ thÞ tr­êng cña mét sè nhãm nghiÖp vô bÞ chiÕm lÜnh phÇn lín bëi c¸c C«ng ty b¶o hiÓm trong ngµnh, vÝ dô nh­: C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm Petrolimex (PJICO) víi 7 cæ ®«ng s¸ng lËp, sè vèn gãp lµ 32.5 tû ®ång, trong ®ã Petrolimex chiÕm 51%. Tû träng phÝ b¶o hiÓm khai th¸c tõ Petrolimex chiÕm 30% doanh thu cña PJICO trong nh÷ng n¨m qua. C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm DÇu khÝ (PVI) lµ doanh nghiÖp 100% vèn Nhµ n­íc, sè vèn thùc gãp lµ 22 tû ®ång. Tû träng doanh thu phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc trong ngµnh dÇu khÝ trªn tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm cña C«ng ty lµ 90%. Do vËy, c¬ héi cña PTI trong lÜnh vùc b¶o hiÓm dÇu khÝ lµ rÊt Ýt . - C¸c tæ chøc xuÊt-nhËp khÈu ( kÓ c¶ cæ ®«ng ) vÉn quen thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc truyÒn thèng lµ xuÊt FOB, nhËp CIF. Do ®ã, rÊt khã kh¨n cho PTI nãi riªng vµ c¸c C«ng ty b¶o hiÓm nãi chung trong viÖc khai th¸c b¶o hiÓm hµng ho¸ xuÊt–nhËp khÈu . - C«ng ty vÉn ®ang trong giai ®o¹n võa x©y dùng, hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc võa ®Èy m¹nh kinh doanh. MÆt kh¸c kinh nghiÖm cña c¸n bé, nh©n viªn ë c¸c chi nh¸nh míi thµnh lËp ch­a nhiÒu nªn kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cßn h¹n chÕ . 2. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ Sau khi ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn vµ dùa vµo nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña c¸n bé c«ng ty vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña PTI trong 6 n¨m qua. N»m gãp phÇn n©ng cao kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian tíi, t«i m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh­ sau: 2.1. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn l­îc kh¸ch hµng vµ s¶n phÈm Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, kh¸ch hµng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét doanh nghÖp. §Æc biÖt lµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm ho¹t ®éng dùa trªn quy luËt sè ®«ng, th× vai trß cña kh¸ch hµng cµng trë nªn quan träng. §Ó ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ c¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i coi kh¸ch hµng lµ trung t©m, lîi Ých cña kh¸ch hµng liªn quan trùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña doanh nghiÖp. V× vËy, mäi ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i h­íng vÒ kh¸ch hµng, v× lîi Ých cña kh¸ch hµng. Trong thêi gian qua, PTI còng ®· triÓn khai mét sè biÖp ph¸p ®Ó n©ng cao c«ng t¸c phôc vô kh¸ch hµng. Lµ mét c«ng ty b¶o hiÓm cña ngµnh B­u chÝnh ViÔn th«ng, PTI cã nhiÒu thuËn lîi trong viÖc khai th¸c kh¸ch hµng trong ngµnh. §Ó n©ng cao h¬n n÷a kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, mét mÆt PTI cÇn khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ ®ã, mÆt kh¸c kh«ng ngõng më réng khai th¸c kh¸ch hµng ngoµi ngµnh. B»ng c¸ch t¨ng c­êng c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c kh¸ch hµng trong khèi cæ ®«ng, ®Æc biÖt kh¸ch hµng trong ngµnh b­u ®iÖn. GÜ­ v÷ng thÞ tr­êng cæ ®«ng b»ng c¸ch n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, tham m­u t­ vÊn cho kh¸ch hµng lùa chän s¶n phÈm b¶o hiÓm phï hîp. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ch¨m sãc kh¸ch hµng, gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, båi th­êng kÞp thêi chÝnh x¸c, gióp kh¸ch hµng nhanh chãng æn ®Þnh cuéc sèng vµ s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã t¹o mèi quan hÖ tin t­ëng lÉn nhau gi÷a doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ ng­êi tham gia b¶o hiÓm. M¹nh d¹n ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch kh¸ch hµng mét c¸ch mÒm dÎo vµ linh ho¹t, t¨ng thªm quyÒn lîi cho ng­êi b¶o hiÓm nh­: gi¶m phÝ, më réng ph¹m vi b¶o hiÓm, tÆng quµ cho nh÷ng kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm víi gi¸ trÞ lín, nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc cã sè lÇn t¸i tôc nhiÒu. Th­êng xuyªn nghiªn cøu ®­a ra nh÷ng møc phÝ hîp lý. ViÖc thay ®æi linh ho¹t tû lÖ phÝ b¶o hiÓm trªn c¬ së phï hîp víi tû lÖ phÝ theo quy ®Þnh chung cña Nhµ n­íc lµ rÊt cÇn thiÕt. Nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, võa ®¶m b¶o lîi Ých cña kh¸ch hµng l¹i võa khuyÕn khÝch kh¸ch hµng tham gia mua b¶o hiÓm hoÆc tiÕp tôc hîp ®ång t¸i tôc víi c«ng ty. Tuy nhiªn, viÖc h¹ tû lÖ phÝ còng lµ con giao hai l­ìi do ®ã cÇn ph¶i ®­îc tÝnh to¸n chÝnh x¸c trªn c¬ së ph©n tÝch ®¸nh gi¸ tõng nghiÖp vô b¶o hiÓm, tõng tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm mét c¸ch chÆt chÏ. Nh­ vËy sÏ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty, l¹i kh«ng t¹o ra t©m lý xÊu cho kh¸ch hµng vµ gãp phÇn æn ®Þnh thÞ tr­êng b¶o hiÓm. C¶i thiÖn chÝnh s¸ch ®¹i lý nh­: chÝnh s¸ch hoa hång ®¹i lý, chÝnh s¸ch chi giao dÞch kh¸ch hµng. TiÕn hµnh më réng vµ hoµn thiÖn c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm cho phï hîp víi xu thÕ chung nh»m, phôc vô tèt nhÊt kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ kh¸ch hµng t­¬ng lai trong vµ ngoµi cæ ®«ng, tõng b­íc t¹o lËp uy tÝn trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Ngoµi ra, c«ng ty cÇn tÝch cùc nghiªn cøu ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm míi, bæ xung c¸c ®iÒu kho¶n b¶o hiÓm kÕt hîp ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Th­êng xuyªn tiÕn hµnh chµo phÝ b¶o hiÓm tíi c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc vµ c¸ nh©n, thùc hiÖn t­ vÊn miÔn phÝ vÒ nh÷ng th¾c m¾c cña kh¸ch hµng vµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn viÖc mua b¶o hiÓm ®Ó hä cËp nhËt nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt, lµ c¬ së t¹o lËp nh÷ng mèi quan hÖ míi vµ ký kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm. §ång thêi, c«ng ty nªn tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng ®Þnh kú, ®©y lµ c¬ héi giao l­u gÆp gì, trao ®æi nh÷ng ý kiÕn víi kh¸ch hµng ®Ó rót ra nh÷ng kinh nghiÖm thùc tiÔn trong ký kÕt hîp ®ång, ®¸nh gi¸ vµ qu¶n lý rñi ro, ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. Do ®Æc ®iÓm kh¸ch hµng cña PTI, chñ yÕu lµ nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng ®· tham gia b¶o hiÓm nhiÒu n¨m t¹i c«ng ty nªn viÖc tæ chøc nh÷ng héi nghÞ nh­ vËy mét c¸ch th­êng xuyªn lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p marketing cã hiÖu qu¶ nhÊt. Bªn c¹nh nh÷ng viÖc lµm trªn, cßn mét ®iÒu mµ PTI nãi riªng hay tÊt c¶ cac doanh nghiÖp b¶o hiÓm nãi chung muèn x©y dùng mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh l©u dµi, bÒn v÷ng lµ ph¶i tuyÖt ®èi chèng khuynh h­íng ch¹y theo doanh thu, kinh doanh theo kiªu chôp giËt kh¸ch hµng, lµm mäi c¸ch ®Ó ký kÕt ®­îc hîp ®ång b¶o hiÓm kÓ c¶ h¹ phÝ b¶o hiÓm, coi nhÑ kh©u gi¸m ®Þnh…C¸ch nµy rÊt nguy hiÓm víi c«ng ty, nã cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña c«ng ty. V× viÖc gi¸m ®Þnh kh«ng râ rµng, møc phÝ b¶o hiÓm qu¸ thÊp kh«ng t­¬ng xøng víi møc ®é rñi ro cña ®èi t­îng ®­îc b¶o hiÓm sÏ g©y ra nguy c¬ bÞ thua lç khi rñi ro x¶y ra, thËm chÝ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n do møc ®é thiÖt h¹i qu¸ lín n»m ngoµi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty. 2.2. Gi¶i ph¸p vÒ c«ng t¸c tæ chøc bé m¸y vµ c¸n bé * VÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y Cïng víi sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña toµn nÒn kinh tÕ, nhu cÇu vÒ b¶o hiÓm ngµy cµng ®ßi hái PTI ph¶i cã mét m¹ng l­íi chi nh¸nh réng kh¾p c¶ n­íc ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng ë mäi n¬i, mäi lóc mµ mµ vÉn ®¶m b¶o mét bé m¸y gän nhÑ, linh ho¹t vµ hiÖu qu¶. Muèn vËy, PTI cÇn cñng cè, ph¸t triÓn vµ c¶i tiÕn bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña c¶ c«ng ty vµ tõng chi nh¸nh sao cho phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ yªu cÇu cña c¹nh tranh. C¶i tiÕn lÒ lèi lµm viÖc, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô kh¸ch hµng. ChÊn chØnh l¹i viÖc tæ chøc khai th¸c theo nguyªn t¾c “ph©n c«ng ®Þa bµn” tr¸nh t×nh tr¹ng chång chÐo, c¹nh tranh néi bé. T¹i mèi chi nh¸nh hay ®¹i lý cÇn ph©n cÊp quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cho tõng c¸ nh©n, tõng phßng ban, bé ph©n mét c¸ch râ rµng. §¶m b¶o sù thèng nhÊt th«ng suèt trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh tr¸nh sù trïng lÆp vµ chång chÐo vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô gi÷a c¸c bªn. Cô thÓ lµ: víi c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm tµi s¶n-kü thuËt nh­ b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö, do ®Æc thï cña ngµnh cã thÓ c«ng ty kh«ng cÇn thiÕt t¨ng c­êng m¹ng l­íi ®¹i lý, céng t¸c viªn. C«ng ty nªn tËn dông ngay c¸c c¬ së b­u ®iÖn trªn mçi ®Þa bµn lµm ®¹i lý cña m×nh, nh­ vËy võa gi¶m ®­îc chi phÝ l¹i lµm gän nhÑ bé m¸y kinh doanh. Ng­îc l¹i, víi nghiÖp vô b¶o hiÓm hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu th× c«ng ty cÇn t¨ng c­êng m¹ng l­íi ®¹i lý, céng t¸c viªn vµ gi¸m ®Þnh viªn, ®ã cã thÓ lµ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ hay c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i…Nh­ vËy, viÖc n¾m b¾t th«ng tin vÒ kh¸ch hµng sÏ rÊt nhanh chãng, kÞp thêi. Víi bÊt kú mét c«ng ty b¶o hiÓm nµo th× vai trß cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh lµ rÊt quan träng. Trong thêi gian qua c«ng t¸c nµy t¹i PTI cßn nhiÒu bÊt cËp, g©y ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn c«ng ty. Lý do chÝnh lµ do c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ch­a kÞp thêi, lµm gi¶m møc ®é chÝnh x¸c cña biªn b¶n gi¸m ®Þnh nguyªn nh©n vµ møc ®é tæn thÊt. Ngoµi ra, cßn do c«ng ty ch­a cã ®ñ ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn chuyªn nghiÖp trong kh©u gi¸m ®Þnh båi th­êng, c«ng t¸c gi¸m ®Þnh vÉn phô thuéc nhiÒu vµo c¸c tæ chøc gi¸m ®Þnh trung gian do c«ng ty uû th¸c. ChÝnh v× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh th× viÖc quan t©m n©ng cao chÊt l­îng kh©u gi¸m ®Þnh lµ v« cïng cÇn thiÕt. Ngoµi viÖc ®Çu t­ mua s¾m trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô c«ng t¸c gi¸m ®Þnh, båi d­ìng n©ng cao nghiÖp vô cña c¸c gi¸m ®Þnh viªn vµ hîp t¸c chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc gi¸m ®Þnh cã uy tÝn trong vµ ngoµi n­íc, PTI cÇn t¨ng c­êng bè trÝ m¹ng l­íi ®¹i lý gi¸m ®Þnh cña m×nh t¹i c¸c khu vùc trung t©m, nh÷ng n¬i cã kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm ®«ng ®¶o nh»m thùc hiÖn c«ng t¸c nµy mét c¸ch nhanh chãng, kÞp thêi vµ hiÖu qu¶. * VÒ c«ng t¸c tæ chøc, n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, con ng­êi lu«n lµ nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh tíi thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mäi doanh nghiÖp. B¶o hiÓm lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh nh¹y c¶m, ®ßi hái nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong lÜnh vùc nµy ph¶i cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng th× míi ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe cña c«ng viÖc. §Ó cã mét ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n viªn lµnh nghÒ, giái nghiÖp vô ®¶m b¶o tèt chÊt l­îng c«ng viÖc, trong thêi gian tíi PTI cÇn tiÕn hµnh mét sè biÖn ph¸p sau: - Thø nhÊt, c«ng ty nªn phèi hîp víi c¸c trung t©m ®µo t¹o ®Ó më c¸c líp ®µo t¹o ng¾n, trung h¹n vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm. Trong t­¬ng lai gÇn, khi quy m« kinh doanh ®ñ lín c«ng ty cã thÓ tù më c¸c líp ®µo t¹o nghiÖp vô trong chÝnh c«ng ty m×nh. Gi¸o viªn gi¶ng d¹y cã thÓ lµ c¸ chuyªn gia trong vµ ngoµi n­íc vÒ lÜnh vùc b¶o hiÓm, c¸c gi¸o viªn t¹i c¸c líp nghiÖp vô b¶o hiÓm trong n­íc, hay chÝnh nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña c«ng ty. NÕu thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy th× hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o sÏ n©ng cao h¬n gÊp nhiÒu lÇn. V× c«ng ty lu«n chñ ®éng trong ®µo t¹o, quan träng h¬n lµ nh÷ng gi¸o viªn gi¶ng d¹y ë ®©y lµ nh÷ng c¸n bé nh©n viªn xuÊt s¾c trong chÝnh c«ng ty ®· hiÓu râ vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng ty, do ®ã viÖc vËn dông lý thuyÕt vµo thùc tÕ c«ng ty sÏ trë nªn hiÖu qu¶ h¬n. - Thø hai, c«ng ty cÇn ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cô thÓ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña tËp thÓ c¸n bé, c«ng nh©n viªn. H­íng dÉn c¸c phßng ph©n c«ng nhiÖm vô cô thÓ cho tõng c¸ nh©n theo ®Þnh kú hµng th¸ng, quý hoÆc n¨m. C«ng ty cã thÓ chuyªn m«n ho¸ nhiÖm vô cña c¸c thµnh viªn phßng nghiÖp vô vÒ mét sè mÆt hµng hay mét sè nhãm kh¸ch hµng nµo ®ã th­êng xuyªn tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty. §¨c biÖt víi c¸c kh©u gi¸m ®Þnh tæn thÊt ®ßi hái gi¸m ®Þnh viªn ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cao, am hiÓu nhiÒu lÜnh vùc cho nªn c«ng ty ph¶i ph©n bæ sè c¸n bé chuyªn tr¸ch vÒ c«ng t¸c nµy. - Thø ba, c«ng ty cÇn hoµn thiÖn vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ chÕ ®é ®·i ngé, khen th­ëng - kû luËt ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty. X©y dùng nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸n bé, c«ng nh©n viªn, t¹o ®éng lùc cho hä trong c«ng viÖc. b»ng c¸c chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng. G¾n lîi Ých cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn víi lîi Ých cña toµn c«ng ty, cã vËy míi t¹o ra mét tinh thÇn lµm viÖc hÕt m×nh vµ hiÖu qu¶. Víi nh÷ng c¸ nh©n cã thµnh tÝch tèt, hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao, cã nhiÒu ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn cña c«ng ty, c«ng ty cÇn cã h×nh thøc khen th­ëng kÞp thêi vµ tho¶ ®¸ng. §ång thêi, ph¶i ¸p dông c¸c h×nh thøc kû luËt, c«ng khai phª ph¸n thËm chÝ ®×nh chØ c«ng t¸c ®èi víi nh÷ng ®èi t­îng thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc hoÆc lµm viÖc kh«ng cã hiÖu qu¶ g©y ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh chung cña c«ng ty. Ngoµi ra, ph¶i th­êng xuyªn tæ chøc tuyªn truyÒn vµ gi¸o dôc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty vÒ v¨n ho¸ kinh doanh b¶o hiÓm. Lu«n dÆt uy tÝn, tr¸ch nhiÖm, nh©n c¸ch vµ lîi Ých kh¸ch hµng lªn hµng ®Çu tr¸nh hiÖn t­îng mãc ngoÆc víi kh¸ch hµng ®Ó trôc lîi c¸ nh©n trong b¶o hiÓm, g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ vµ uy tÝn cña c«ng ty. Thø t­, c«ng ty còng nªn quan t©m h¬n n÷a ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, kÝch thÝch sù nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc vµ lßng trung thµnh víi c«ng ty. T¹o ra mèi quan hÖ g¾n bã mËt thiÕt trong néi bé c¸c cÊp l·nh ®¹o c«ng ty víi nh©n viªn vµ gi÷a nh÷ng nh©n viªn víi nhau. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty nªn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c cuéc gÆp, trao ®æi ý kiÕn kinh nghiÖm c«ng t¸c trong néi bé c«ng ty. §Æc biÖt lµ gi÷a c¸c chi nh¸nh víi nhau, nh»m tæng kÕt ra nh÷ng ®Æc tr­ng cña ®Þa bµn c«ng t¸c tõ ®ã cã biÖn ph¸p phèi hîp chÆt chÏ trong qu¸ tr×nh kinh doanh. 2.3. Gi¶i ph¸p vÒ c¸c c¬ chÕ qu¶n lý vµ viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ vµo qu¶n lý Trong thêi ®¹i c«ng nghÖ th«ng tin bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo ®i tr­íc ®­îc mét b­íc trong viÖc øng dông nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ vµo qu¶n lý, kinh doanh th× doanh nghiÖp ®ã ®Òu t¹o ra ®­îc lîi thÕ lín cho m×nh. Trong chiÕn l­îc chung cña ngµnh b¶o hiÓm giai ®o¹n 2003-2010 ®· ®­a ra mét gi¶i ph¸p quan träng mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh ®ã lµ viÖc øng dông nh÷ng thµnh tùu cña khoa kü thuËt vµo ho¹t ®éng kinh doanh. Víi PTI còng vËy, viÖc ®Çu t­ x©y dùng hÖ thèng tin häc qu¶n lý vµ ®¸nh gi¸ rñi ro, thùc hiÖn c«ng t¸c gi¸m s¸t, b¸o c¸o vµ ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh theo tõng nghiÖp vô vµ ®èi t­îng kh¸ch hµng ®ang lµ mèi quan t©m lín cña c«ng ty.Trong chiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty ®Õn 2010 cã ®­a ra mét gi¶i ph¸p ph¶i x©y dùng c¸c quy tr×nh qu¶n lý, khai th¸c theo tiªu chuÈn ISO. MÊy n¨m trë l¹i ®©y nhËn thøc vÒ khoa häc qu¶n lý ®· ®­îc chó ý vµ ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp, kh¸ nhiÒu doanh nghiÖp ®· nghiªn cøu vµ ¸p dông c¸c hÖ thèng ISO víi môc ®Ých x©y dùng mét hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng lµm t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Trong ngµnh b¶o hiÓm, B¶o ViÖt lµ doanh nghiÖp ®i tiªn phong trong c«ng t¸c nµy tõ n¨m 2001. Trong viÖc ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ISO, vÊn ®Ò th«ng tin lµ yÕu tè b¾t buéc ph¶i cã ®Ó vËn hµnh vµ qu¶n lý hÖ thèng. Víi PTI, ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh nµy, ngoµi nh÷ng th«ng tin trong néi bé doanh nghiÖp nh­ chÕ ®é chÝnh s¸ch, v¨n b¶n h­íng dÉn nghiÖp vô…cÇn cã nh÷ng th«ng tin liªn quan trùc tiÕp tõ kh¸ch hµng. Nh÷ng th«ng tin vÒ kh¸ch hµng ph¶i ®a d¹ng vµ cµng chi tiÕt cµng tèt, ®Ó viÖc tæ chøc th«ng tin thuËn lîi c«ng ty cÇn ph©n lo¹i th«ng tin thµnh tõng nhãm theo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau sao cho phï hîp. D­íi ®©y lµ mét c¸ch ph©n lo¹i th«ng tin vÒ kh¸ch hµng cã thÓ gióp viÖc thu thËp th«ng tin cña c«ng ty cã hÖ thèng h¬n: + Nhãm th«ng tin phôc vô cho thiÕt kÕ s¶n phÈm: bao gåm c¸c th«ng tin vÒ ®iÒu tra thÞ tr­êng, nhu cÇu kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm . Nh÷ng th«ng tin nµy dïng phôc vô cho c¸c quy tr×nh thiÕt kÕ s¶n phÈm míi, xöa ®æi c¶i tiÕn s¶n phÈm hoÆc ®­a ra nh÷ng dÞch vô phô trî. + Nhãm th«ng tin qu¶n lý qu¸ tr×nh cung cÊp dÞch vô: bao gåm th«ng tin trong qu¸ tr×nh khai th¸c, th«ng tin vÒ nh÷ng yªu cÇu th¾c m¾c cña kh¸ch hµng, th«ng tin vÒ gi¸m ®Þnh ®¸nh gi¸ rñi ro, th«ng tin trong qu¸ tr×nh gi¸m ®Þnh båi th­êng hay hå s¬ khai th¸c… + Nhãm th«ng tin cho ph©n tÝch ®¸nh gi¸ chÊt l­îng dÞch vô vµ ho¹t ®éng kinh doanh: bao gåm c¸c th«ng tin tõ nh÷ng ®ît ®iÒu tra th¨m dß vÒ møc ®é tho¶ m·n cña kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm cña c«ng ty. Th«ng tin thèng kª ph©n tÝch t×nh h×nh khai th¸c, båi th­êng, sè liÖu thèng kª t×nh h×nh thu chi, chØ tiªu kinh tÕ, chØ tiªu kü thuËt. Nh÷ng th«ng tin nµy phôc vô viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. Qu¸ tr×nh tæ chøc thu thËp vµ qu¶n lý nh÷ng th«ng tin trªn ®ãng vai trß v« cïng quan träng. Tuy nhiªn, trong thêi gian qua PTI vÉn ch­a lµm tèt c«ng t¸c nµy. §Æc biÖt c«ng t¸c tæ chøc thu thËp th«ng tin thèng kª cña c«ng ty cßn nhiÒu bÊt cËp. ViÖc x¸c ®Þnh môc tiªu xö dông th«ng tin cßn ch­a ®­îc râ rµng vµ ®ång bé trªn toµn c«ng ty. Do ®ã, hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ban ®Çu dïng ®Ó thu thËp nh÷ng th«ng tin nµy còng kh«ng ®ång bé. ViÖc tæ chøc thu thËp th«ng tin thèng kª cßn ch­a ®­îc xem xÐt mét c¸ch nghiªm tóc, ph­¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu thèng kª theo sæ s¸ch b»ng tay cßn phæ biÕn, ch­a tËn dông hÕt ph­¬ng tiÖn thèng kª m¸y do ®ã tÝnh chÝnh x¸c cña sè liÖu cßn kÐm vµ hiÖu qu¶ xö dông th«ng tin kh«ng cao. ChÝnh ®iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ c«ng viÖc cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý vµ ra kÕ ho¹ch, lµm gi¶m hiÖu qu¶ vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¶ c«ng ty. Gi¶i ph¸p kh¾c phôc cho nh÷ng bÊt cËp nãi trªn lµ sù nghiªn cøu mét c¸ch nghiªm tóc h¬n vµ ®Çu t­ mét c¸ch toµn diÖn vÒ tæ chøc hÖ thèng th«ng tin thèng kª. B»ng c¸ch tiÕn hµnh c¸c b­íc kh¶o s¸t kü l­ìng vÒ néi dung, tÝnh chÊt, môc ®Ých xö dông cña c¬ së d÷ liÖu ®Çu vµo. §Çu t­ ph­¬ng tiÖn phôc vô thu thËp th«ng tin còng nh­ x©y dùng phÇn mÒm tin häc hç trî thèng kª, ®µo t¹o n©ng cao kiÕn thøc vÒ thu thËp vµ ph©n tÝch c¸c th«ng tin phôc vô qu¶n lý, ®ång thêi nghiªn cøu viÖc tæ chøc c¸c kªnh th«ng tin hîp lý vµ hiÖu qu¶. Tõ ®ã míi cã thÓ t¹o ra mét hÖ thèng th«ng tin ®ång bé, th«ng suèt ®¶m b¶o viÖc cung cÊp th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c ®¸p øng kÞp thêi cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cña c¸n bé qu¶n lý. D­íi ®©y lµ mét trong nh÷ng m« h×nh tæ chøc thu thËp th«ng tin thèng kª mµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm lín ë trong vµ ngoµi n­íc ®ang xö dông. S¬ ®å tæ chøc thu thËp th«ng tin thèng kª Thèng kª c«ng ty Thèng kª phßng BH t¹i c¸c chi nh¸nh Thèng kª phßng nghiÖp vô Thèng kª phßng nghiÖp vô §Çu mèi tËp hîp thèng kª t¹i c«ng ty c«ng ty Thèng kª phßng BH t¹i c¸c chi nh¸nh Thèng kª phßng BH t¹i c¸c chi nh¸nh Trong s¬ ®å trªn, c«ng ¸tc tæ chøc thu thËp th«ng tin ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: - Bé phËn thèng kª t¹i c¸c chi nh¸nh tiÕn hµnh thu thËp th«ng tin theo ®Þnh kú th¸ng, quý, n¨m…sau ®ã ph©n lo¹i th«ng tin theo tõng nghiÖp vô vµ göi vÒ cho bé phËn thèng kª phßng nghiÖp vô. - NhËn ®­îc th«ng tin tõ c¸c chi nh¸nh, phßng nghiÖp vô sÏ tæng hîp th«ng tin vÒ nghiÖp vô mµ phßng phô tr¸ch vµ göi lªn cho thèng kª c«ng ty th«ng qua ®Çu mèi tËp hîp th«ng tin cña c«ng ty. Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin thèng kª thu thËp ®­îc, bé phËn thèng kª t¹i c«ng ty sÏ tiÕn hµnh tæng hîp, ph©n lo¹i chi tiÕt h¬n phôc vô qu¸ tr×nh ph©n tÝch vµ qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. KÕt luËn HiÖn nay, ho¹t ®éng b¶o hiÓm ®ang dÇn trë thµnh mét nhu cÇu thiÕt yÕu ®èi víi x· héi, nã lµ mét trong nh÷ng c«ng cô quan träng cña Nhµ n­íc nh»m æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« vµ æn ®Þnh x· héi. Trong ®ã c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm lµ nh÷ng ®¬n vÞ gióp Nhµ n­íc thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®ã. Do vËy, c«ng t¸c ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm, ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu h¬n nh»m n©ng cao kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Thèng kª lµ mét trong nh÷ng c«ng cô mang l¹i hiÖu qu¶ ph©n tÝch cao nhÊt cho mäi hiÖn t­îng kinh tÕ. ViÖc ¸p dông c«ng cô nµy vµo ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm sÏ ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ cña kÕt qu¶ ph©n tÝch. Trong ph¹m vi chuyªn ®Ò nµy ®· gi¶i quyÕt ®­îc mét sè n«i dung c¬ b¶n sau: VÒ mÆt lý thuyÕt: chuyªn ®Ò ®· tr×nh bµy mét c¸ch râ rµng, ®Çy ®ñ vµ dÔ hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt cña mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª. VÒ mÆt vËn dông: chuyÒn ®Ò ®· vËn dông mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª vµo ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, cô thÓ lµ ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn. Chuyªn ®Ò ®· ph©n tÝch mét sè nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty vµ chØ ra ®­îc nh©n tè nµo ¶nh h­ëng nhiÒu, nh©n tè nµo ¶nh h­ëng Ýt. §ång thêi, ph¶n ¸nh ®­îc thùc tr¹ng mét sè mÆt ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong thêi gian qua vµ ®­a ra nh÷ng kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p cô thÓ. Tuy nhiªn, do h¹n chÕ vÒ quy m«, thêi gian nghiªn cøu vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®Æc biÖt lµ nguån sè liÖu ch­a ®ång bé, trong ph¹m vi chuyªn ®Ò nµy chØ míi ®Ò cËp ®Õn mét khÝa c¹nh nhá cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ ¸p dông vµo ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn. V× vËy, cßn mét sè phÇn cã tÝnh chÊt më réng, kh¬i s©u ch­a ®­îc ®Ò cËp tíi. Cô thÓ lµ: VÒ mÆt lý thuyÕt: Khi tiÕn hµnh ph©n tÝch håi quy, chóng ta ®· ®­a ra mét sè gi¶ thiÕt quan träng. NÕu mét trong nh÷ng gi¶ thiÕt ®ã kh«ng ®­îc tho¶ m·n th× sÏ gÆp khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch, thËm chÝ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch ®­îc. Trong chuyªn ®Ò nµy ch­a cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®Ò cËp ®Õn, hoÆc ®· ®Ò cËp nh­ng ch­a s©u nh÷ng vÊn ®Ò ®ã, vÝ dô nh­ hiÖn t­îng ®a céng tuyÕn, tù t­¬ng quan, ph­¬ng sai sai sè thay ®æi… VÒ mÆt vËn dông: Do ch­a cã ®iÒu kiÖn thu thËp ®Çy ®ñ toµn bé nh÷ng sè liÖu phôc vô viÖc ph©n tÝch, c¸c tµi liÖu liªn quan cßn h¹n chÕ vµ c¸c nh©n tè ®­a ra ph©n tÝch ®Òu lµ nh÷ng nh©n tè rÊt khã l­îng ho¸. V× vËy, chuyªn ®Ò chØ míi dõng l¹i ë viÖc ph©n tÝch ®Þnh tÝnh lµ chñ yÕu, ch­a thÓ chØ ra cô thÓ tû lÖ phÇn tr¨m ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Lêi c¶m ¬n Sau h¬n ba th¸ng thùc tËp t¹i Phßng KÕ ho¹ch kinh doanh vµ ®Çu t­ thuéc C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn, nhê cã sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n vµ c¸c anh chÞ trong C«ng ty, em ®· hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. MÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nh­ng do tr×nh ®é chuyªn m«n cßn h¹n chÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn chØ b¶o cña thÇy c« gi¸o, c¸c anh chÞ vµ c¸c b¹n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy NguyÔn H÷u ChÝ - Gi¶ng viªn khoa Thèng kª tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n ®· h­íng dÉn, chØ b¶o tËn t×nh gióp em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n chÞ §µo Thu H­¬ng – Tr­ëng phßng KÕ ho¹ch kinh doanh vµ §Çu t­, chÞ NguyÔn ThÞ Hång Mai – Phã phßng KÕ ho¹ch kinh doanh vµ §Çu t­, chÞ Bïi Hµ Ch©u Giang vµ anh Hoµng ThÕ Thanh – Nh©n viªn phßng KÕ ho¹ch kinh doanh vµ §Çu t­ ®· tËn t×nh chØ b¶o, t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em trong qu¸ tr×nh thùc tËp. Hµ Néi 16-5-2004 Sinh viªn : Lª ThÕ C­êng Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt Thèng kª-PGS.TS. T« Phi Ph­îng-Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Gi¸o tr×nh Thèng kª kinh tÕ-PGS.TS.Phan C«ng NghÜa –Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Gi¸o tr×nh Thèng kª c«ng nghiÖp – TS. NguyÔn C«ng Nhù – Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Gi¸o tr×nh Thèng kª B¶o hiÓm Gi¸o tr×nh B¶o hiÓm Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ kinh doanh B¶o hiÓm LuËt kinh doanh b¶o hiÓm B¶n tin ThÞ tr­êng b¶o hiÓm T¹p chÝ B¶o hiÓm – T¸i b¶o hiÓm T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn Môc lôc phÇn më ®Çu 1 ch­¬ng i: nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm 4 1.KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm 4 1.1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh b¶o hiÓm 4 1.1.1.Kh¸i niÖm kinh doanh b¶o hiÓm 4 1.1.2.§Æc ®iÓm kinh doanh b¶o hiÓm 6 1.2.KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 9 1.2.1. Kh¸i niÖm vµ vai trß ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 9 1.2.2. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 11 2. HÖ thèng chØ tiªu thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 14 2.1.Kh¸i niÖm hÖ thèng chØ tiªu 14 2.2. Nguyªn t¾c x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu 14 2.3. HÖ thèng chØ tiªu thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 15 2.3.1.ChØ tiªu doanh thu 15 3.3.2.ChØ tiªu lîi nhuËn 16 Ch­¬ng II. Mét sè Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ dù ®o¸n thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 21 I. Lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 21 1. Nguyªn t¾c lùa chän ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch 21 2. Mét sè ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 22 II. §Æc ®iÓm vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 29 1.Ph­¬ng ph­¬ng ph¸p håi qui t­¬ng quan 29 1.1. C¸c gi¶ thiÕt khi x©y dùng m« h×nh håi quy 29 1.2.X©y dùng m« h×nh håi quy 29 1.3.KiÓm ®Þnh sù phï hîp cña m« h×nh håi quy 30 1.4.§¸nh gi¸ møc ®é chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ t­¬ng quan 32 1.4.1.HÖ sè x¸c ®Þnh béi vµ hÖ sè t­¬ng quan béi 32 1.4.2. HÖ sè x¸c ®Þnh riªng phÇn vµ hÖ sè t­¬ng quan riªng phÇn 34 1.4.3. HÖ sè håi quy chuÈn ho¸ (bªtai) 36 2. Ph­¬ng ph¸p chØ sè 37 2.1. ChØ sè ph¸t triÓn 37 2.2. ChØ sè kh«ng gian tæng hîp 40 2.3. HÖ thèng chØ sè 41 3. Ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian 43 3.1. Mét sè chØ tiªu ph©n tÝch d·y sè thêi gian 43 3.2.Mét sè ph­¬ng ph¸p biÓu hiÖn xu h­íng ph¸t triÓn c¬ b¶n cña hiÖn t­îng 47 III. Mét sè ph­¬ng ph¸p thèng kª dù b¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 49 1.Kh¸i niÖm vµ c¬ së dù b¸o 49 2. Ph©n lo¹i vµ néi dung dù b¸o thèng kª 50 3. Mét sè ph­¬ng ph¸p dù b¸o thèng kª kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm 50 Ch­¬ng III. VËn dông mét sè ph­¬ng ph¸p thèng kª ph©n tÝch c¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn. 56 I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Cæ phÇn B¶o hiÓm B­u ®iÖn(PTI) 56 II. Ph©n tÝch sù ¶nh h­ëng cña mét sè nh©n tè ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña PTI 59 1. Nh©n tè vÒ thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam 59 1.1. Thùc tr¹ng thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam hiÖn nay 59 1.1.1. M«i tr­êng chÝnh trÞ - ph¸p luËt 59 1.1.2. M«i tr­êng kinh doanh b¶o hiÓm 62 1.2. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña PTI trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam hiÖn nay 66 1.3. Sù ¶nh h­ëng cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña PTI 70 2. Nh©n tè vÒ c¬ cÊu tæ chøc cña PTI 73 2.1. M« h×nh c¬ cÊu tæ chøc cña PTI 73 2.2. Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña c¬ cÊu tæ chøc ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña PTI 78 3. Nh©n tè vÒ chÊt l­¬ng phÈm b¶o hiÓm 88 4. Nh©n tè vÒ c¬ chÕ ra kÕ ho¹ch 90 III. Dù b¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña PTI trong hai n¨m 2004 vµ 2005 94 1.Dù b¸o tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm gèc vµ tæng lîi nhuËn b»ng ph­¬ng ph¸p ngo¹i suy gi¶n ®¬n 94 2. Dù b¸o tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm gèc vµ tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ b»ng phu¬ng ph¸p ngo¹i suy hµm xu thÕ 95 IV. Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô cña PTI trong thêi gian tíi vµ mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty 98 1. §¸nh gi¸ chung kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña PTI trong thêi gian qua 98 1.1. Nh÷ng mÆt ®· lµm ®­îc 98 1.2. Nh÷ng mÆt ch­a lµm ®­îc 101 1.3. Nguyªn nh©n 102 2. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ 103 2.1. Gi¶i ph¸p vÒ chiÕn l­îc kh¸ch hµng vµ s¶n phÈm 104 2.2. Gi¶i ph¸p vÒ c«ng t¸c tæ chøc bé m¸y vµ c¸n bé 106 2.3. Gi¶i ph¸p vÒ c¸c c¬ chÕ qu¶n lý vµ viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ vµo qu¶n lý 109 KÕt luËn 113 Lêi c¶m ¬n 115 Tµi liÖu tham kh¶o 116 ._.