Vận dụng kế toán quản trị trong các Công ty kinh doanh và chiết nạp sản phẩm Gas

MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU ......................................................................................................................1 CHÖÔNG I. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN ÑEÅ VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC DOANH NGHIEÄP 1.1. TOÅNG QUAN VEÀ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ...........................................................7 1.1.1 Khaùi nieäm, muïc tieâu vaø nhieäm vuï cuûa keá toaùn quaûn trò.............................7 1.1.1.1 Khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò .......................................................................7 1.1.1.2 Muïc tieâu cuûa keá toaùn quaûn trò...................................................................8 1.1.1.3 Nhieäm vuï cuûa keá toaùn quaûn trò..................................................................8 1.1.2 Ñoái töôïng söû duïng vaø vò trí cuûa keá toaùn quaûn trò trong heä thoáng quaûn trò doanh nghieäp .................................................................................................9 1.1.2.1 Ñoái töôïng söû duïng thoâng tin cuûa keá toaùn quaûn trò ...................................9 1.1.2.2 Vò trí cuûa keá toaùn quaûn trò trong heä thoáng quaûn trò doanh nghieäp ..........9 1.1.3 So saùnh giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò ..................................10 1.1.3.1 Moái lieân heä giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò .........................10 1.1.3.2 Sự khác nhau giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò.......................10 1.1.4 YEÂU CAÀU VAØ KYÕ THUAÄT NGHIEÄP VUÏ CÔ BAÛN CUÛA KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ ..................................................................................................11 1.1.4.1 Kyõ thuaät nghieäp vuï cô baûn cuûa keá toaùn quaûn trò ....................................11 1.1.4.2 Caùc yeâu caàu veà thoâng tin keá toaùn quaûn trò .............................................12 1.2. MOÄT SOÁ NOÄI DUNG CÔ BAÛN CUÛA KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ.........................14 1.2.1 Keá toaùn quaûn trò chi phí ..............................................................................14 1.2.1.1 Phaân loaïi chi phí .....................................................................................14 1.2.1.1.1 Phaân loaïi chi phí theo chöùc naêng hoaït ñoäng....................................14 1.2.1.1.2 Phaân loaïi chi phí theo moái quan heä vôùi thôøi kyø xaùc ñònh lôïi nhuaän 15 1.2.1.1.3 Phaân loaïi chi phí theo caùch öùng xöû chi phí ......................................16 1.2.1.1.4 Phaân loaïi chi phí söû duïng trong kieåm tra vaø ra quyeát ñònh .............20 1.2.1.2 Phöông phaùp taäp hôïp chi phí ..................................................................22 1.2.1.2.1 Phöông phaùp tröïc tieáp.......................................................................22 1.2.1.2.2 Phöông phaùp phaân boå .......................................................................22 1.2.1.3 Trung taâm chi phí ....................................................................................24 1.2.2 Keá toaùn quaûn trò haøng toàn kho ....................................................................25 1.2.3 Laäp döï toaùn ngaân saùch................................................................................28 Keát luaän chöông 1 ...............................................................................................................30 CHÖÔNG II. THÖÏC TRAÏNG AÙP DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC COÂNG TY KINH DOANH VAØ CHIEÁT NAÏP SAÛN PHAÅM GAS 2.1 TOÅNG QUAN VEÀ SAÛN PHAÅM GAS, ÑAËC TRÖNG CUÛA BAÙO CAÙO QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC COÂNG TY KINH DOANH VAØ CHIEÁT NAÏP GAS ...........31 2.1.1 GAS – moät loaïi saûn phaåm coù tính chaát ñaëc thuø..........................................31 2.1.2 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån thò tröôøng gas .....................................32 2.1.3 Ñaëc tröng cuûa baùo caùo quaûn trò trong caùc coâng ty kinh doanh vaø chieát naïp gas…. ............................................................................................................33 2.2 THÖÏC TRAÏNG VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC DOANH NGHIEÄP KINH DOANH VAØ CHIEÁT NAÏP SAÛN PHAÅM GAS ........................34 2.2.1 Thöïc traïng veà tình hình kinh doanh cuûa caùc coâng ty gas hieän nay ..........34 2.2.2 Thöïc traïng veà heä thoáng toå chöùc keá toaùn cuûa moät soá caùc coâng ty gas ......34 2.2.2.1 Khaûo saùt 1................................................................................................35 2.2.2.2 Khaûo saùt 2................................................................................................39 2.2.2.3 Khaûo saùt 3................................................................................................42 2.2.2.4 Khaûo saùt 4................................................................................................45 2.3 ÑAÙNH GIAÙ CHUNG VAØ PHAÂN TÍCH CAÙC NGUYEÂN NHAÂN HAÏN CHEÁ VIEÄC VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC DOANH NGHIEÄP KINH DOANH VAØ CHIEÁT NAÏP SAÛN PHAÅM GAS ........................................47 2.3.1 Ñaùnh giaù chung veà tình hình vaän duïng keá toaùn quaûn trò cuûa caùc coâng ty gas hieän nay ................................................................................................48 2.3.1.1 Veà coâng taùc toå chöùc, phaân coâng phaân nhieäm .........................................48 2.3.1.2 Veà phaàn haønh keá toaùn..............................................................................48 2.3.2 Nguyeân nhaân khaùch quan ...........................................................................49 2.3.3 Nguyeân nhaân chuû quan ...............................................................................50 Keát luaän chöông 2 ...............................................................................................................51 CHÖÔNG III. CAÙC GIAÛI PHAÙP CÔ BAÛN ÑEÅ VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC COÂNG TY KINH DOANH VAØ CHIEÁT NAÏP SAÛN PHAÅM GAS 3.1 Quan ñieåm cuûa vieäc vaän duïng keá toaùn quaûn trò trong caùc coâng ty kinh doanh vaø chieát naïp gas ...................................................................................................52 3.2 Cô sôû ñeå xaây döïng heä thoáng keá toaùn quaûn trò ....................................................53 3.3 Caùc giaûi phaùp ñeå vaän duïng keá toaùn quaûn trò trong caùc coâng ty kinh doanh vaø chieát naïp saûn phaåm gas .......................................................................................54 3.3.1 Toå chöùc boä maùy boä maùy keá toaùn ...............................................................54 3.3.2 Thieát laäp trung taâm chi phí .........................................................................58 3.3.3 Toå chöùc heä thoáng chöùng töø soå saùch taøi khoaûn keá toaùn .............................60 3.3.3.1 Toå chöùc heä thoáng chöùng töø trong doanh nghieäp.....................................60 3.3.3.2 Toå chöùc heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn .......................................................62 3.3.3.3 Toå chöùc heä thoáng soå saùch keá toaùn ..........................................................64 3.3.4 Keá toaùn quaûn trò chi phí ..............................................................................66 3.4.4.1 Keá toaùn quaûn trò chi phí mua haøng.........................................................66 3.4.4.2 Keá toaùn quaûn trò chi phí baùn haøng ........................................................71 3.4.4.2.1 Chi phí baùn haøng trong caùc coâng ty kinh doanh gas ........................71 3.4.4.2.2 Keá toaùn quaûn trò chi phí bình gas .....................................................73 3.4.4.3 Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp trong caùc coâng ty kinh doanh gas.........75 3.4.4.4 Aùp duïng phöông phaùp phaân boå chi phí theo hoaït ñoäng (Activity-Based Costing -ABC) trong caùc coâng ty kinh doanh gas ..................................77 3.4.5 Laäp döï toaùn ngaân saùch cuûa coâng ty ...........................................................80 3.4.5.1 Döï toaùn tieâu thuï saûn phaåm......................................................................81 3.4.5.2 Döï toaùn mua haøng ...................................................................................82 3.4.5.3 Döï toaùn chi phí baùn haøng........................................................................82 3.4.5.4 Döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp ...................................................83 3.4.5.5 Döï toaùn keát quaû saûn xuaát kinh doanh .....................................................83 Keát luaän chöông 3 ...............................................................................................................83 KEÁT LUAÄN ........................................................................................................................85 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi Neàn kinh teá Vieät nam ñang treân ñaø phaùt trieån vaø treân con ñöôøng hoäi nhaäp ñeå cuøng hoøa nhòp chung vôùi neàn kinh teá quoác teá. Trong boái caûnh ñoù, caùc doanh nghieäp Vieät nam cuõng phaûi coù nhöõng böôùc chuyeån mình ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, trong ñoù, thay ñoåi caùch quaûn lyù cuõ coøn mang naëng neàn kinh teá bao caáp ñeå taïo ra lôïi theá caïnh tranh cho doanh nghieäp mình laø voâ cuøng quan troïng. Trong neàn kinh teá thò tröôøng, söï caïnh tranh khoác lieät nhaèm môû roäng thò phaàn vaø naâng cao lôïi nhuaän thì keá toaùn khoâng chæ ñôn thuaàn laø caùc baùo caùo taøi chính maø keá toaùn phuïc vuï cho coâng taùc quaûn trò thöïc söï laø moät nhu caàu caàn thieát cho hoaït ñoäng quaûn lyù vaø ñieàu haønh doanh nghieäp. Ñeå ra quyeát ñònh, caùc nhaø quaûn trò phaûi coù caùc thoâng tin lieân quan. Caùc thoâng tin naøy coù theå ñöôïc cung caáp tröôùc, trong vaø sau khi tieán haønh hoaït ñoäng do nhu caàu cuûa quaûn lyù. Moät trong nhöõng thoâng tin lieân quan quan troïng ñoù laø thoâng tin keá toaùn. Ngöôøi ta thöôøng goïi keá toaùn laø ngoân ngöõ kinh doanh vì noù cung caáp caùc thoâng tin lieân quan ñeán toaøn boä hoaït ñoäng trong doanh nghieäp cho nhaø quaûn lyù, cho nhaø ñaàu tö…. Tuy nhieân, cho ñeán nay, ôû Vieät Nam, thoâng tin keá toaùn quaûn trò phuïc vuï cho muïc ñích quaûn lyù vaãn chöa ñöôïc phaùt huy taùc duïng nhieàu vaø caâu hoûi ñang ñöôïc ñaët ra cho coâng taùc keá toaùn quaûn trò laø laøm caùch naøo ñeå coù theå ñöa ra ñöôïc nhöõng thoâng tin keá toaùn coù ñoä tin caäy cao cho caùc nhaø quaûn trò? Thoâng tö 53/2006/TT-BTC ra ñôøi ngaøy 12 thaùng 6 naêm 2006 höôùng daãn aùp duïng keá toaùn quaûn trò trong doanh nghieäp ñaõ cho caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp vaø caùc chuyeân vieân keá toaùn coù moät gôïi yù veà coâng taùc keá toaùn quaûn trò doanh nghieäp, nhöng vaãn khoâng traùnh khoûi coøn chung chung. Bôûi vì, keá toaùn quaûn trò coù tính ñaëc thuø laø phuïc vuï nhu caàu quaûn trò cuûa doanh nghieäp. Cuõng chính vì vaäy, noù khoâng coù khuoân maãu chung cho taát caû caùc loaïi hình doanh nghieäp. Vì nhöõng lyù do ñoù, toâi choïn ñeà taøi: “Vaän duïng keá toaùn quaûn trò trong caùc coâng ty kinh doanh vaø chieát naïp saûn phaåm Gas” laøm noäi dung nghieân cöùu hy voïng ñoùng goùp kieán thöùc cuï theå hôn ñeå giuùp caùc doanh nghieäp ngaønh gas thöïc hieän toå chöùc coâng taùc keá toaùn quaûn trò cuûa doanh nghieäp mình. 2. Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø taïo caùc moät böùc tranh cuï theå veà coâng taùc keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh gas, giuùp caùc doanh nghieäp coù theâm kieán thöùc ñeå xaây döïng, caûi thieän thieát keá heä thoáng keá toaùn ñeå nhaèm cung caáp caùc thoâng tin keá toaùn höõu ích kòp thôøi, coù ñoä tin caäy cao cho caùc nhaø quaûn trò ra caùc quyeát ñònh quaûn lyù. Taùc giaû hy voïng ñeà taøi seõ ñoùng goùp tích cöïc vaøo vieäc caûi thieän tình hình hieän nay cuûa caùc coâng ty gas, ñoù laø: Chi phí quaù nhieàu, chöa coù cô caáu toå chöùc phuø hôïp, chöa tìm ñöôïc loaïi hình kinh doanh thích hôïp.... 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu • Ñeà taøi ñöôïc nghieân cöùu döïa treân quan ñieåm coi keá toaùn chi phí laø moät boä phaän khoâng taùch rôøi cuûa keá toaùn quaûn trò, chính vì vaäy, nghieân cöùu veà keá toaùn chi phí chính laø nghieân cöùu moät boä phaän cuûa keá toaùn quaûn trò. • Vì muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø trang bò kieán thöùc toát hôn veà coâng taùc keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh gas, vaø saâu xa hôn laø giuùp caùc doanh nghieäp coù moät coâng cuï quaûn lyù toát hôn ñeå caûi thieän tình traïng hieän nay. Vì vaäy, phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø ñi saâu vaøo caùc vaán ñeà: − Quaûn trò chi phí − Phöông phaùp taäp hôïp chi phí − Quaûn trò haøng toàn kho − Thieát laäp caùc trung taâm chi phí − Döï toaùn ngaân saùch • Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi chæ giaønh cho caùc doanh nghieäp kinh doanh gas coù kho chöùa vaø xöôûng chieát naïp gas maø khoâng ñeà caäp tôùi caùc ñaïi lyù mua baùn gas nhoû leû. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu Ñeà taøi nghieân cöùu döïa treân phöông phaùp luaän duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû. Töø thöïc tieãn nghieân cöùu, taùc giaû phaân tích thöïc traïng, thaáy ñöôïc nguyeân nhaân cuûa nhöõng toàn taïi roài ñöa ra caùc giaûi phaùp khaéc phuïc. Ñeå ruùt ra nhöõng toàn taïi cuûa thöïc tieãn veà coâng taùc keá toaùn quaûn trò cuûa caùc doanh nghieäp ngaønh gas, taùc giaû söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu lòch söû, phöông phaùp heä thoáng, phaân tích, toång hôïp. Ngoaøi ra, taùc giaû coøn toång hôïp caùc kieán thöùc töø caùc moân hoïc lieân quan nhö keá toaùn, kieåm toaùn, quaûn trò hoïc, heä thoáng thoâng tin quaûn lyù…. laøm neàn taûng ñeå vaän duïng kieán thöùc vaøo ñeà taøi phuïc vuï cho thöïc tieãn. 5. Keát caáu cuûa ñeà taøi Veà boá cuïc, ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, ñeà taøi goàm ba phaàn chính: - Chöông 1: Cô sôû lyù luaän ñeå vaän duïng keá toaùn quaûn trò trong caùc doanh nghieäp - Chöông 2: Thöïc traïng aùp duïng keá toaùn quaûn trò trong caùc coâng ty kinh doanh vaø chieát naïp saûn phaåm gas - Chöông 3: Caùc giaûi phaùp cô baûn ñeå vaän duïng keá toaùn quaûn trò trong caùc coâng ty kinh doanh vaø chieát naïp saûn phaåm gas. Do thôøi gian nghieân cöùu coù giôùi haïn neân ñeà taøi nghieân cöùu naøy chaéc haún coù nhieàu thieáu soùt vaø haïn cheá. Ñeå ñeà taøi cuûa mình ñöôïc hoaøn thieän hôn vaø coù tính thöïc teá cao hôn, toâi raát mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp cuûa Quyù Thaày Coâ; Caùc doanh nghieäp kinh doanh vaø chieát naïp saûn phaåm Gas- ñoái töôïng nghieân cöùu söû duïng ñeà taøi; caùc baïn vaø taát caû nhöõng ai quan taâm ñeán lónh vöïc naøy. Thaønh phoá Hoà Chí Minh, thaùng 05 naêm 2007 CHÖÔNG I CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN ÑEÅ VAÄN DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC DOANH NGHIEÄP 1.1. TOÅNG QUAN VEÀ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ 1.1.1 Khaùi nieäm, muïc tieâu vaø nhieäm vuï cuûa keá toaùn quaûn trò 1.1.1.1 Khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò Muoán hieåu veà khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò, tröôùc heát phaûi hieåu keá toaùn laø gì? Coù raát nhieàu caùc khaùi nieäm veà keá toaùn, tuy nhieân theo luaät keá toaùn Vieät nam thì: Keá toaùn laø vieäc thu thaäp, xöû lyù, kieåm tra, phaân tích vaø cung caáp thoâng tin kinh teá, taøi chính döôùi hình thöùc giaù trò, hieän vaät vaø thôøi gian lao ñoäng. Töø ñoù, luaät keá toaùn Vieät nam cho raèng: Keá toaùn taøi chính laø vieäc thu thaäp, xöû lyù, kieåm tra, phaân tích vaø cung caáp thoâng tin kinh teá , taøi chính baèng baùo caùo taøi chính cho ñoái töôïng coù nhu caàu söû duïng thoâng tin cuûa ñôn vò keá toaùn. Keá toaùn quaûn trò laø vieäc thu thaäp, xöû lyù, phaân tích vaø cung caáp thoâng tin kinh teá, taøi chính theo yeâu caàu quaûn trò vaø quyeát ñònh kinh teá, taøi chính trong noäi boä ñôn vò keá toaùn. Theo thoâng tö 53/2006/TT-BTC, khaùi nieäm veà keá toaùn quaûn trò coøn chi tieát theâm: Keá toaùn quaûn trò nhaèm cung caáp caùc thoâng tin veà hoaït ñoäng noäi boä cuûa doanh nghieäp nhö: Chi phí töøng boä phaän (trung taâm chi phí), töøng coâng vieäc, saûn phaåm; Phaân tích, ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän vôùi keá hoaïch veà doanh thu, chi phí, lôïi nhuaän; quaûn lyù taøi saûn, vaät tö, tieàn voán, coâng nôï; Phaân tích moái quan heä giöõa chi phí vôùi khoái löôïng vaø lôïi nhuaän; Löïa choïn thoâng tin thích hôïp cho caùc quyeát ñònh ñaàu tö ngaén haïn vaø daøi haïn; Laäp döï toaùn ngaân saùch saûn xuaát, kinh doanh;...nhaèm phuïc vuï vieäc ñieàu haønh, kieåm tra vaø ra quyeát ñònh kinh teá. 1.1.1.2 Muïc tieâu cuûa keá toaùn quaûn trò Moãi thôøi kyø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp hay cuûa baát kyø toå chöùc naøo cuõng ñeàu coù moät muïc tieâu laøm kim chæ nam. Ñoù laø yeáu toá quan troïng ñeå ñi ñeán söï thaønh coâng cuûa caùc hoïat ñoäng. Caùc muïc tieâu ñoù coù theå laø muïc tieâu lôïi nhuaän, muïc tieâu gia taêng thò phaàn, muïc tieâu giaûm thieåu chi phí, muïc tieâu doanh thu, hay muïc tieâu söû duïng voán hieäu quaû ñeå ñöa ra caùc quyeát ñònh veà ñaàu tö…. Traùch nhieäm löïa choïn muïc tieâu cuûa toå chöùc thuoäc veà caùc nhaø quaûn trò caáp cao cuûa toå chöùc ñoù. Muïc tieâu cuûa keá toaùn quaûn trò cuõng khoâng theå naèm ngoaøi muïc tieâu ñoù. Tuy nhieân, keá toaùn quaûn trò laø cung caáp thoâng tin noäi boä cho caùc nhaø quaûn trò theo yeâu caàu cuûa caùc nhaø quaûn trò. Chính vì vaäy, muïc tieâu cuûa keá toaùn quaûn trò chính laø cung caáp thoâng tin cho caùc nhaø quaûn trò caùc caáp ñeå caùc nhaø quaûn trò ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän hoaït ñoäng cuûa toå chöùc trong hieän taïi vaø giuùp nhaø quaûn trò caáp cao ñeà ra muïc tieâu vaø phöông höôùng hoaït ñoäng cuûa toå chöùc trong töông lai. 1.1.1.3 Nhieäm vuï cuûa keá toaùn quaûn trò Theo thoâng tö 53/2006/TT-BTC ngaøy 12/6/2006, nhieäm vuï cuûa keá toaùn quaûn trò laø: • Thu thaäp, xöû lyù thoâng tin, soá lieäu keá toaùn theo phaïm vi, noäi dung keá toaùn quaûn trò cuûa ñôn vò xaùc ñònh theo töøng thôøi kyø. • Kieåm tra, giaùm saùt caùc ñònh möùc, tieâu chuaån, döï toaùn. • Cung caáp thoâng tin theo yeâu caàu quaûn trò noäi boä cuûa ñôn vò baèng baùo caùo keá toaùn quaûn trò. • Toå chöùc phaân tích thoâng tin phuïc vuï cho yeâu caàu laäp keá hoaïch vaø ra quyeát ñònh cuûa Ban laõnh ñaïo doanh nghieäp. 1.1.2 Ñoái töôïng söû duïng vaø vò trí cuûa keá toaùn quaûn trò trong heä thoáng quaûn trò doanh nghieäp 1.1.2.1 Ñoái töôïng söû duïng thoâng tin cuûa keá toaùn quaûn trò Nhö chuùng ta ñaõ bieát, thoâng tin keá toaùn taøi chính chuû yeáu ñeå nhaèm phuïc vuï caùc ñoái töôïng söû duïng coù lieân quan ôû beân ngoaøi toå chöùc. Coøn thoâng tin keá toaùn quaûn trò thì caùc nhaø quaûn lyù ñieàu haønh beân trong toå chöùc laø ñoái töôïng söû duïng. Caùc thoâng tin keá toaùn taøi chính chæ thöïc söï laø thoâng tin caàn thieát ñoái vôùi caùc nhaø quaûn lyù, nhöng thaät söï chöa phaûi laø ñuû, ñoù chæ laø nhöõng thoâng tin veà quaù khöù, nhöõng thoâng tin maø caùc nhaø quaûn lyù caàn laø ñeå laäp vaø thöïc hieän keá hoaïch, kieåm soaùt vaø ra nhöõng quyeát ñònh cho hieän taïi vaø töông lai. Nhöõng thoâng tin keá toaùn ñoù laø keá toaùn quaûn trò. Nhö vaäy, ñoái töôïng cuûa keá toaùn quaûn trò laø caùc nhaø quaûn lyù caùc caáp ñieàu haønh caùc toå chöùc, doanh nghieäp. 1.1.2.2 Vò trí cuûa keá toaùn quaûn trò trong heä thoáng quaûn trò doanh nghieäp Trong neàn kinh teá coøn chöa phaùt trieån, keá toaùn quaûn trò chöa ñöôïc quan taâm, keá toaùn quaûn trò chæ nhö laø phuï so vôùi keá toaùn taøi chính. Nhöng, khi neàn kinh teá phaùt trieån, keá toaùn quaûn trò ra ñôøi nhö laø moät nhu caàu cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi, nhaát laø khi coù söï taùch rôøi quyeàn sôû höõu cuûa chuû sôû höõu doanh nghieäp vaø quyeàn quaûn lyù cuûa caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp. Vai troø quan troïng cuûa keá toaùn quaûn trò laø cung caáp thoâng tin giuùp caùc nhaø quaûn lyù ra caùc quyeát ñònh, hoaïch ñònh chieán löôïc trong töông lai. Chính vì vaäy, keá toaùn quaûn trò khoâng chæ laø moät moân khoa hoïc trong chuyeân ngaønh keá toaùn thöïïc hieän vieäc ghi cheùp ño löôøng, tính toaùn, thu thaäp, toång hôïp...maø noù coøn gaén lieàn vôùi chöùc naêng quaûn trò. Vì vaäy, noù thöïc söï laø coâng cuï vaø nhöõng taøi lieäu quí giaù cuûa caùc nhaø quaûn trò. Toå chöùc hoaëc doanh nghieäp naøo chöa coù keá toaùn quaûn trò hoaëc chöa phaùt huy ñöôïc vai troø cuûa noù thì caùc quyeát ñònh veà quaûn lyù chæ laø caûm tính, baûn naêng, seõ mang laïi nhieàu ruûi ro cho doanh nghieäp. 1.1.3 So saùnh giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò 1.1.3.1 Moái lieân heä giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò − Keá toaùn quaûn trò vaø keá toaùn taøi chính ñeàu ñeà caäp ñeán caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh hoaëc caùc söï kieän kinh teá cuûa doanh nghieäp, caû hai ñeàu coù yeâu caàu ñònh löôïng caùc keát quaû saûn xuaát kinh doanh vaø ñeàu nhaèm thoûa maên hai muïc tieâu cô baûn cuûa doanh nghieäp: Lôïi nhuaän vaø khaû naêng traû nôï. Vì vaäy, caû hai ñeàu quan taâm ñeán thu nhaäp, chi phí, taøi saûn, nguoàn voán vaø quaù trình löu chuyeån tieàn cuûa doanh nghieäp. − Keá toaùn quaûn trò cung caáp thoâng tin cho caùc nhaø quaûn trò thöïc hieän caùc chöùc naêng hoaïch ñònh, kieåm soaùt. Trong hoaïch ñònh, keá toaùn quaûn trò seõ söû duïng caùc thoâng tin quaù khöù ñeå öôùc tính thu nhaäp vaø chi phí trong töông lai. Coøn trong kieåm soaùt, keá toaùn quaûn trò seõ phaân tích keát quaû ñaït ñöôïc baèng caùch so saùnh giöõa thöïc teá vôùi keá hoaïch, töø ñoù ñöa ra caùc bieän phaùp caàn thieát ñeå kieåm soaùt tình hình thu nhaäp vaø chi phí. Nhö vaäy, soá lieäu cuûa keá toaùn quaûn trò vaø keá toaùn taøi chính coù söï nhaát trí vôùi nhau caøng laøm cho thoâng tin ñöôïc cung caáp seõ ñaùng tin caäy hôn. − Keá toaùn quaûn trò vaø keá toaùn taøi chính ñeàu coù moái lieân heä traùch nhieäm cuûa caùc nhaø quaûn lyù. Keá toaùn quaûn trò bieåu hieän traùch nhieäm cuûa caùc nhaø quaûn lyù caùc caáp beân trong doanh nghieäp. Keá toaùn taøi chính bieåu hieän traùch nhieäm cuûa nhaø quaûn trò caáp cao nhaát. Do vaäy, ngöôøi ta thöôøng noùi keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò laø hai maët cuûa moät quaân baøi quaûn lyù. 1.1.3.2 Sự khác nhau giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò Theo Ray H. Garrison, taùc giaû cuûa Managerial Accouting, coù 8 ñieåm khaùc nhau giöõa keá toaùn quaûn trò vaø keá toaùn taøi chính: − Keá toaùn quaûn trò nhaán maïnh vieäc cung caáp döõ kieän cho caùc nhaø quaûn lyù − Keá toaùn quaûn trò ñaët troïng taâm cho töông lai nhieàu hôn − Keá toaùn quaûn trò khoâng bò chi phoái bôûi nhöõng nguyeân taéc keá toaùn chung ñöôïc thöøa nhaän − Keá toaùn quaûn trò nhaán maïnh ñeán tính thích hôïp vaø tính linh ñoäng cuûa caùc döõ kieän − Keá toaùn quaûn trò ít chuù troïng ñeán tính chính xaùc cuûa döõ lieäu maø chuù troïng nhieàu ñeán caùc döõ lieäu phi tieàn teä − Keá toaùn quaûn trò chuù troïng ñeán caùc boä phaän cuûa moät toå chöùc hôn laø chæ xem xeùt toå chöùc nhö laø toång theå. − Keá toaùn quaûn trò xuaát phaùt töø nhieàu ngaønh khaùc nhau − Keá toaùn quaûn trò khoâng coù tính phaùp leänh 1.1.4 YEÂU CAÀU VAØ KYÕ THUAÄT NGHIEÄP VUÏ CÔ BAÛN CUÛA KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ 1.1.4.1 Kyõ thuaät nghieäp vuï cô baûn cuûa keá toaùn quaûn trò Ngoaøi caùc kyõ thuaät nghieäp vuï cuûa keá toùan noùi chung, keá toùan quaûn trò coøn söû duïng moät soá kyõ thuaät nghieäp vuï rieâng ñeå xöû lyù thoâng tin cung caáp cho yeâu caàu cuûa hoïat ñoäng quaûn trò: − Nhaän dieän vaø thieát keá thoâng tin: Ñeå coù theå cung caáp caùc thoâng tin keá toaùn caàn thieát, phuø hôïp cho caùc nhaø quaûn trò, ngöôøi laøm coâng taùc keá toaùn quaûn trò phaûi bieát nhaän dieän caùc thoâng tin caàn thieát ñeå thu thaäp vaø thieát keá chuùng thaønh caùc baùo caùo chính xaùc, roõ raøng, deã hieåu vaø nhanh nhaát. Chaúng haïn ñoái vôùi thoâng tin chi phí, keá toùan quaûn trò phaûi nhaän dieän chi phí töø nhieàu caùc goùc ñoä khaùc nhau nhaèm thieát keá caùc thoâng tin chi phí sao cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa nhaø quaûn trò. Vôùi caùch phaân loïai chi phí theo ñoái töôïng taäp hôïp chi phí, keá toùan quaûn trò coù theå cung caáp caùc thoâng tin veà chi phí cho töøng boä phaän, töøng vuøng, töøng loïai hình kinh doanh, ñaùnh gía traùch nhieäm cuûa caùc nhaø quaûn lyù boä phaän… Ngaøy nay, coâng taùc keá toùan ñöôïc tieán haønh nhôø caùc phaàn meàm keá toaùn giuùp cho vieäc thieát keá thoâng tin theo nhieàu chieàu caøng trôû neân thuaän lôïi, chæ vieäc nhaäp caùc thoâng tin keá toaùn moät laàn, phaàn meàm seõ cho pheùp laáy döõ lieäu theo nhieàu chieàu ñaùp öùng yeâu caàu khaùc nhau cuûa nhaø quaûn lyù. − Phaân tích thoâng tin: Sau khi taäp hôïp vaø phaân loaïi thoâng tin, keá toaùn phaûi bieát aùp duïng caùc phöông phaùp phaân tích ñeå coù theå kieåm soaùt thoâng tin, döï baùo ñöôïc keát quaû cuûa hoaït ñoäng trong töông lai... Caùc phöông phaùp phaân tích thöôøng ñöôïc söû duïng nhö phöông phaùp so saùnh, phöông phaùp xaùc ñònh caùc nhaân toá aûnh höôûng... − Thieát keá baùo caùo: Töø caùc thoâng tin coù ñöôïc, tuøy theo yeâu caàu cuûa nhaø quaûn trò vaø tuøy theo ñaëc ñieåm cuûa töøng doanh nghieäp maø nhaân vieân keá toaùn quaûn trò xaây döïng maãu bieåu ñaùp öùng vai troø tö vaán quaûn lyù cuûa keá toaùn quaûn trò ñoái vôùi hoaït ñoäng quaûn trò trong toå chöùc. − Truyeàn ñaït thoâng tin döôùi daïng moâ hình, phöông trình vaø ñoà thò: Beân caïnh vieäc cung caáp thoâng tin döôùi daïng maãu bieåu, keá toaùn quaûn trò coøn söû duïng caùc hình thöùc moâ hình, ñoà thò ñeå laøm roõ hôn cho ngöôøi söû duïng, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng thoâng tin phaûn aùnh xu höôùng bieán ñoäng hay phaùt trieån cuûa ñoái töôïng ñang nghieân cöùu. 1.1.4.2 Caùc yeâu caàu veà thoâng tin keá toaùn quaûn trò − Thoâng tin phaûi ñöôïc ghi nhaän ñuùng caùch: Yeâu caàu naøy ñoøi hoûi keá toaùn phaûi trình baøy ñuùng baûn chaát, noäi dung nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh giuùp cho ngöôøi söû duïng thoâng tin keá toaùn coù theå ñöa ra caùc quyeát ñònh chính xaùc. Thoâng tin phaûi ñöôïc ghi nhaän ñuùng caùch coù nghóa laø, ñoù laø söï tuaân thuû caùc nguyeân taéc veà ghi nhaän, phöông phaùp tính giaù; quaûn lyù haøng toàn kho; phöông phaùp khaáu hao taøi saûn coá ñònh; phöông phaùp phaân boå chi phí... − Thoâng tin phaûi kòp thôøi: Yeâu caàu naøy ñoøi hoûi thoâng tin keá toaùn cung caáp phaûi kòp thôøi theo yeâu caàu cuûa nhaø quaûn trò ñeå giuùp cho nhaø quaûn trò coù caùi nhìn toång quaùt veà tình hình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, töø ñoù ñöa ra caùc quyeát ñònh kòp thôøi nhaèm muïc tieâu taêng lôïi ích kinh teá cho doanh nghieäp; − Thoâng tin phaûi ñaày ñuû vaø coù heä thoáng: yeâu caàu thoâng tin cung caáp phaûi phaûn aùnh ñaày ñuû caùc maët hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh ñeå ngöôøi söû duïng thoâng tin coù theå ñaùnh giaù caùc vaán ñeà moät caùch coù heä thoáng vaø toaøn dieän; − Thoâng tin phaûi thích hôïp: Thoâng tin keá toaùn cung caáp coøn caàn phaûi thích hôïp vôùi nhöõng nhu caàu ñeå ra caùc quyeát ñònh kinh teá cuûa ngöôøi söû duïng. Thoâng tin ñöôïc coi laø thích hôïp khi phaûn aùnh ñöôïc caùc söï kieän xaûy ra trong quaù khöù, ñang xaûy ra trong hieän taïi vaø xu höôùng seõ xaûy ra trong töông lai; − Thoâng tin döôùi daïng so saùnh ñöôïc: Coù nghóa laø ngöôøi söû duïng phaûi coù thoâng tin cuûa nhieàu kyø (kyø tröôùc, kyø naøy) ñeå phaân tích xu höôùng bieán ñoäng, hoaëc coù theå so saùnh vôùi caùc doanh nghieäp khaùc trong cuøng ngaønh. Do ñoù, caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh cuøng baûn chaát caàn ñöôïc ghi nhaän, xöû lyù nhaát quaùn qua caùc kyø keá toaùn. − Ñaûm baûo tính baûo maät cuûa thoâng tin: Ñaây laø moät trong nhöõng yeâu caàu quan troïng cuûa thoâng tin keá toaùn. Thoâng tin keá toaùn laø keát quaû cuûa moät quaù trình xöû lyù caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh trong kyø. Tuøy theo töøng ñoái töôïng söû duïng maø thoâng tin ñöôïc cung caáp seõ döôùi caùc daïng khaùc nhau. Vì vaäy, ngoaøi nhöõng yeâu caàu cuï theå veà cung caáp thoâng tin döôùi daïng baét buoäc theo qui ñònh cuûa nhaø nöôùc, caùc thoâng tin cung caáp cho caùc nhaø quaûn trò ñeå ra caùc quyeát ñònh veà quaûn lyù tuy khoâng baét buoäc, maø theo yeâu caàu quaûn lyù cuûa doanh nghieäp cuõng phaûi ñöôïc baûo maät. 1.2. MOÄT SOÁ NOÄI DUNG CÔ BAÛN CUÛA KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ 1.2.1 Keá toaùn quaûn trò chi phí 1.2.1.1 Phaân loaïi chi phí Chi phí phaùt sinh trong suoát quaù trình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Ñoái vôùi moät doanh nghieäp saûn xuaát, chi phí phaùt sinh töø khaâu saûn xuaát ñeán khaâu tieâu thuï saûn phaåm. Nhöng ñoái vôùi moät toå chöùc thöông maïi thì chi phí phaùt sinh töø khaâu mua haøng ñeán khaâu tieâu thuï. Ñeå ño löôøng vaø phaûn aùnh chi phí chính xaùc, chi phí ñöôïc xem xeùt treân nhieàu goùc ñoä: 1.2.1.1.1 Phaân loaïi chi phí theo chöùc naêng hoaït ñoäng Phaân loaïi chi phí theo chöùc naêng hoaït ñoäng laø xaùc ñònh roõ vai troø vaø chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa chi phí trong suoát quaù trình hoaït ñoäng taïi caùc doanh nghieäp vaø cung caáp thoâng tin coù heä thoáng cho vieäc laäp baùo caùo taøi chính. Trong caùc coâng ty thöông maïi, hoaït ñoäng chuû yeáu laø mua vaø baùn haøng hoùa, ngoaøi ra chöùc naêng quaûn lyù doanh nghieäp laø chöùc naêng khoâng theå thieáu trong baát kyø moät toå chöùc kinh teá naøo. Vì vaäy, phaân loaïi chi phí theo chöùc naêng hoaït ñoäng trong coâng ty thöông maïi ñöôïc chia ra laøm ba loaïi sau: ™ Chi phí mua haøng laø toaøn boä caùc chi phí lieân quan ñeán quaù trình chuyeån quyeàn sôû höõu haøng hoùa töø nhaø cung caáp ñeán doanh nghieäp. Chi phí naøy bao goàm hai phaàn: Giaù mua haøng hoùa vaø caùc chi phí lieân quan ñeán quaù trình thu mua haøng hoùa. Giaù mua haøng hoùa: Laø bieåu hieän baèng tieàn cuûa giaù trò haøng hoùa treân thò tröôøng hay laø giaù goác cuûa haøng hoùa ñöôïc mua vaøo ghi treân hoùa ñôn. Chi phí thu mua haøng hoùa: Laø caùc chi phí lieân quan tôùi quaù trình mua haøng hoùa. Tröôøng hôïp doanh nghieäp mua haøng hoùa ñeå baùn laïi nhöng vì lyù do naøo ñoù phaûi gia coâng, sô cheá, taân trang, phaân loaïi choïn loïc ñeå ._.laøm taêng theâm giaù trò hoaëc khaû naêng baùn cuûa haøng hoùa thì taát caû caùc chi phí naøy goïi laø chi phí thu mua haøng hoùa. Ngoaøi ra, caùc chi phí baûo hieåm haøng hoùa, chi phí vaän chuyeån boác xeáp, tieàn thueâ kho baõi, caùc khoaûn hao huït töï nhieân phaùt sinh, vaø thueá nhaäp khaåu, cuøng vôùi caùc chi phí trong thuû tuïc nhaäp khaåu haøng hoùa ñoái vôùi haøng hoùa nhaäp khaåu… ñöôïc goïi laø chi phí thu mua haøng hoùa. ™ Chi phí baùn haøng: bao goàm toaøn boä caùc chi phí caàn thieát ñeå ñaûm baûo vieäc thöïc hieän ñöa haøng hoùa tôùi tay khaùch haøng bao goàm caùc chi phí nhö: chaøo haøng, tieáp thò, giôùi thieäu saûn phaåm, quaûng caùo, khuyeán maõi, vaän chuyeån, boác dôõ, ñoùng goùi haøng hoùa, löông cuûa nhaân vieân baùn haøng, chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh cuûa khaâu baùn haøng vaø nhöõng chi phí thueâ kho baõi ñeå döï tröõ haøng hoùa,… ™ Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp: Laø toaøn boä caùc chi phí caàn thieát lieân quan ñeán vieäc toå chöùc haønh chính, keá toaùn vaø caùc hoaït ñoäng vaên phoøng cuûa doanh nghieäp. Ñoù laø caùc chi phí veà löông nhaân vieân boä phaän quaûn lyù doanh nghieäp, chi phí vaên phoøng phaåm, coâng cuï lao ñoäng, chi phí thueâ nhaø, tieàn thueâ ñaát, thueá moân baøi, khaáu hao taøi saûn coá ñònh cuûa boä phaän vaên phoøng…Caùc khoaûn chi phí khoâng theå phaân loaïi laø chi phí baùn haøng. Hình 1.1 seõ bieåu thò doøng chi phí cuûa moät coâng ty thöông maïi. 1.2.1.1.2 Phaân loaïi chi phí theo moái quan heä vôùi thôøi kyø xaùc ñònh lôïi nhuaän Neáu nhìn chi phí döôùi goùc ñoä thôøi gian, chi phí ñöôc chia ra laøm hai loaïi: Chi phí thôøi kyø vaø chi phí saûn phaåm ™ Chi phí thôøi kyø: Laø nhöõng khoaûn chi phí phaùt sinh trong kyø keá toaùn duø doanh nghieäp coù phaùt sinh doanh thu hay khoâng. Chi phí thôøi kyø ñöôïc tính heát vaøo phí toån trong kyø ñeå xaùc ñònh keát quaû saûn xuaát kinh doanh, tuy nhieân caùc chi phí naøy khoâng phaûi laø yeáu toá caáu thaønh giaù voán cuûa haøng hoùa mua veà maø ñöôïc xeáp vaøo hai loaïi, ñoù laø chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp. ™ Chi phí saûn phaåm: laø chi phí phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát saûn phaåm hoaëc mua haøng hoùa. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát, chi phí naøy bao goàm nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaø chi phí saûn xuaát chung. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp thöông maïi, khoâng coù hoaït ñoäng saûn xuaát thì chi phí saûn phaåm phaùt sinh trong quaù trình thu mua haøng hoùa. Chi phí naøy luoân gaén lieàn vôùi töøng ñôn vò saûn phaåm, haøng hoùa khi chuùng saûn xuaát ra hoaëc ñöôïc mua vaøo. Vì vaäy, khi saûn phaåm haøng hoùa chöa ñöôïc tieâu thuï vaø naèm toàn kho chôø baùn thì chi phí naøy keát tinh trong saûn phaåm, haøng hoùa döôùi daïng giaù trò caùc nguoàn löïc, nhöng khi ñöôïc ñem tieâu thuï thì giaù trò naøy trôû thaønh phí toån ñeå xaùc ñònh keát quaû kinh doanh. 1.2.1.1.3 Phaân loaïi chi phí theo caùch öùng xöû chi phí Tröôùc heát, caùc nhaø quaûn trò caàn phaûi hieåu theá naøo laø caùch öùng xöû cuûa chi phí? Ñoù laø möùc ñoä thay ñoåi hay phaûn öùng cuûa chi phí dieãn ra khi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh thay ñoåi. Muïc tieâu cuûa phöông phaùp phaân loaïi naøy laø giuùp caùc nhaø quaûn trò hieåu roõ hôn veà söï thay ñoåi cuûa chi phí trong vieäc thöïc hieän caùc phöông aùn khaùc nhau ñeå nhaèm coù nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén, traùnh ñöôïc nhöõng thaát baïi. Theo caùch phaân loaïi naøy, chi phí goàm coù ba loaïi: ™ Biến phí: Laø bieåu hieän baèng tieàn cuaû nhöõng nguoàn löïc tieâu hao thay ñoåi theo möùc ñoä hoaït ñoäng. Khi hoaït ñoäng baèng khoâng thì bieán phí baèng khoâng, nhöng khi hoaït ñoäng taêng gaáp ñoâi thì soá tieàn bieåu hieän cuûa bieán phí cuõng taêng gaáp ñoâi vaø ngöôïc laïi. Tuy nhieân, bieán phí tính treân moät ñôn vò saûn phaåm thì khoâng thay ñoåi, nhöng chæ coù thay ñoåi khi coù söï taùc ñoäng cuûa yeáu toá beân ngoaøi. Bieán phí thöôøng goàm caùc khoaûn chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp, chi phí bao bì, ñoùng goùi saûn phaåm...Trong caùc doanh nghieäp thöông maïi, chi phí giaù mua haøng hoùa laø bieán phí vaø taát caû caùc chi phí thu mua haøng hoùa tính treân moät ñôn vò saûn phaåm ñeàu laø bieán phí. Phöông trình bieåu dieãn bieán phí: Y=bx Vôùi: Y: Bieán phí x: Möùc hoaït ñoäng b: Bieán phí tính cho moät ñôn vò hoaït ñoäng Xeùt veà tính chaát taùc ñoäng, bieán phí ñöôïc chia laøm hai loaïi: Bieán phí tyû leä vaø bieán phí caáp baäc Bieán phí tyû leä: Laø loaïi bieán phí coù quan heä tyû leä thuaän tröïc tieáp vôùi bieán ñoäng cuûa möùc hoaït ñoäng caên cöù. Bieán phí tyû leä goàm caùc khoaûn chi phí nhö: Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, nhaân coâng tröïc tieáp, chi phí haøng hoùa mua ñeå baùn, hoa hoàng baùn haøng… Hình 1.1 Sô ñoà doøng chi phí cuûa moät coâng ty thöông maïi Mua haøng LIFO, FIFO, Weighed Average Xuaát haøng ñeå baùn Giaù mua haøng hoùa Chi phí thu mua haøng hoùa Giaù haøng hoùa nhaäp kho Doanh thu − = Laõi goäp − − = Laõi thuaàn Giaù voán haøng baùn Chi phí baùn haøng Chi phí quaûn lyù DN Kho Toång chi phí Baùn haøng Tieáp thò, quaûng caùo, löông nhaân vieân baùn haøng..... Ñieàu haønh DN Chi phí haønh chính, löông nhaân vieân VP..... Bieán phí caáp baäc: Laø loaïi bieán phí chæ thay ñoåi khi möùc ñoä hoaït ñoäng caên cöù nhieàu vaø roõ raøng. Bieán phí caáp baäc khoâng ñoåi khi möùc ñoä hoaït ñoäng caên cöù thay ñoåi ít. Ñieàu ñoù coù nghóa laø bieán phí caáp baäc thay ñoåi khi quan heä tyû leä thuaän vôùi möùc ñoä hoaït ñoäng nhöng khoâng theo tyû leä thuaän tröïc tieáp. Ñöôøng bieåu dieãn cuûa bieán phí caáp baäc khoâng coù daïng ñöôøng thaúng nhö bieán phí tyû leä maø coù daïng baäc thang. Hình 1.2 Ñöôøng bieåu dieãn cuûa bieán phí caáp baäc nhö sau: Bieán phí caáp baäc goàm nhöõng khoaûn chi phí nhö: Chi phí nhaân coâng giaùn tieáp, chi phí baûo trì maùy moùc….Muïc tieâu cuûa vieäc nghieân cöùu bieán phí caáp baäc giuùp caùc nhaø quaûn trò naém ñöôïc khaû naêng cung öùng nguoàn löïc cuûa töøng baäc ñeå traùnh vieäc huy ñoäng quaù nhieàu caùc nguoàn löïc so vôùi nhu caàu, gaây laõng phí. ™ Ñònh phí: Laø nhöõng khoaûn chi phí khoâng bieán ñoåi khi möùc ñoä hoaït ñoäng thay ñoåi trong phaïm vi phuø hôïp, nhöng tính treân moät ñôn vò hoaït ñoäng caên cöù thì thay ñoåi. Phaïm vi phuø hôïp laø phaïm vi ñöôïc qui ñònh baèng möùc hoaït ñoäng toái thieåu vaø möùc hoaït ñoäng toái ña cuûa doanh nghieäp, hay coù theå noùi laø phuï thuoäc vaøo qui moâ hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, maø qui moâ hoaït ñoäng coù theå xeùt döôùi nhieàu goùc ñoä nhö: khoái löôïng saûn phaåm saûn xuaát, ñòa baøn hoaït ñoäng, … Khi möùc hoaït ñoäng phaùt trieån vöôït quaù phaïm vi phuø hôïp thì ñònh phí buoäc phaûi thay ñoåi ñeå phuø hôïp. Ñieàu naøy, coù theå hieåu nhö vieäc phaûi taêng theâm ñaàu tö trang thieát bò, maùy moùc…ñeå ñaùp öùng nhu caàu taêng cuûa möùc hoaït ñoäng. Chi phí 0 Möùc hoaït ñoäng Nhö vaäy, khi möùc hoaït ñoäng taêng, giaûm trong phaïm vi phuø hôïp thì toång ñònh phí khoâng thay ñoåi. Ñònh phí goàm nhöõng khoaûn nhö chi phí khaáu hao maùy moùc, thieát bò, tieàn thueâ vaên phoøng, baûo hieåm, quaûng caùo… Coù hai loaïi ñònh phí: Ñònh phí baét buoäc vaø ñònh phí khoâng baét buoäc. Ñònh phí baét buoäc: Laø nhöõng loaïi ñònh phí maø nhaø quaûn lyù khoâng deã caét giaûm khi möùc ñoä hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp thay ñoåi hoaëc thaäm chí hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh bò giaùn ñoaïn. Loaïi chi phí naøy thöôøng coù baûn chaát laâu daøi vì chuùng lieân quan ñeán naêng löïc saûn xuaát hay caáu truùc cô baûn cuûa toå chöùc. Ví duï nhö chi phí lieân quan ñeán khaáu hao taøi saûn coá ñònh, chi phí ñeå baûo trì moät daây chuyeàn saûn xuaát…Vì vaäy, caùc quyeát ñònh thay ñoåi veà ñònh phí baét buoäc laø khoù coù theå xaûy ra. Tuy nhieân, trong nhöõng ñieàu kieän hoaøn caûnh thay ñoåi, caùc nhaø quaûn trò caàn coù nhöõng quyeát ñònh khoân ngoan ñeå giaûm chi phí cho doanh nghieäp khi maø khoaûn ñònh phí khoâng coøn höõu hieäu nöõa. Ñònh phí khoâng baét buoäc hay coøn goïi laø ñònh phí tuøy yù: Laø nhöõng khoaûn ñònh phí maø nhaø quaûn trò coù theå quyeát ñònh möùc ñoä hoaëc thay ñoåi deã daøng khi laäp keá hoaïch haøng naêm. Ví duï nhö: chi phí quaûng caùo, chi phí ñaøo taïo nhaân vieân, nghieân cöùu vaø phaùt trieån…. ™ Chi phí hoãn hôïp: Laø loaïi chi phí maø baûn thaân noù goàm caû yeáu toá bieán phí vaø ñònh phí. ÔÛ möùc hoaït ñoäng caên baûn, chi phí hoãn hôïp theå hieän caùc ñaëc ñieåm cuûa ñònh phí, quaù möùc ñoù noù laïi theå hieän ñaëc ñieåm cuûa bieán phí. Neáu vieäc phaân tích naøy ñöôïc thöïc hieän moät caùch caån thaän thì seõ cho pheùp vieäc laäp keá hoaïch, kieåm soaùt trôû neân chính xaùc hôn trong caùc ñieàu kieän cuï theå. Coù ba phöông phaùp phaân tích chi phí hoãn hôïp thaønh bieán phí vaø ñònh phí, ñoù laø phöông phaùp cöïc ñaïi - cöïc tieåu, phöông phaùp ñoà thò phaân taùn vaø phöông phaùp bình phöông beù nhaát. 1.2.1.1.4 Phaân loaïi chi phí söû duïng trong kieåm tra vaø ra quyeát ñònh ™ Chi phí tröïc tieáp vaø chi phí giaùn tieáp: Ñeå ñöa ra caùc quyết đñịnh kinh doanh, người quản lyù phaûi naém ñöôïc ñoái töôïng taïo phí. Ñoù laø ñoái töôïng maø nhaø quaûn trò muoán bieát giaù thaønh taïo ra caùc hoaït ñoäng cuûa ñoái töôïng ñoù hay giaù thaønh cuûa ñoái töôïng ñoù. Ñoái töôïng ñoù coù theå laø moät boä phaän, phoøng ban trong moät toå chöùc, moät hoaït ñoäng, moät saûn phaåm hay moät dòch vuï… Xeùt theo moái lieân heä vôùi ñoái töôïng taïo phí thì: Chi phí tröïc tieáp: Laø chi phí coù theå deã daøng nhaän daïng vôùi moät ñoái töôïng taïo phí vaø coù theå tính thaúng hoaëc tính toaøn boä cho ñoái töôïng taïo phí ñoù. Noù phaùt sinh, toàn taïi vaø phaùt trieån cuøng vôùi söï phaùt sinh, toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa ñoái töôïng taïo phí. Noùi caùch khaùc, noù laø chi phí caáu thaønh saûn phaåm, gaén lieàn vôùi moät saûn phaåm hoaëc dòch vuï nhaát ñònh hoaøn thaønh. Chí phí naøy thöôøng laø chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp vaø nhaân coâng tröïc tieáp… Chi phí giaùn tieáp: Laø chi phí khoâng theå deã daøng nhaän daïng vôùi moät ñoái töôïng taïo phí vaø do ñoù, khoâng theå tính thaúng hoaëc toaøn boä cho moät ñoái töôïng taïo phí. Vì vaäy, chi phí naøy thöôøng ñöôïc phaân boå cho nhieàu ñoái töôïng taïo phí. Chi phí naøy laø nhöõng khoaûn chi phí gaén lieàn vôùi caùc hoaït ñoäng phuïc vuï, hoã trôï cho söï phaùt sinh, toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa nhieàu caùc ñoái töôïng taïo phí. Caùc chi phí naøy coù theå laø: naêng löôïng, lao ñoäng giaùn tieáp, löông quaûn lyù, chi phí thueâ, baûo hieåm vaø khaáu hao…Coù moät caùch töông ñoái ñeå phaân bieät laø chi phí naøy bao goàm chi phí ngoaøi chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp vaø chi phí lao ñoäng tröïc tieáp. ™ Chi phí kieåm soaùt ñöôïc vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc: Laø nhöõng chi phí phaûn aùnh phaïm vi quyeàn haïn cuûa nhaø quaûn trò trong vieäc ñöôïc pheùp quyeát ñònh moät khoaûn chi phí naøo ñoù. Tuøy theo caáp baäc cuûa nhaø quaûn trò maø khoaûn chi phí naøo ñoù coù theå laø kieåm soaùt ñöôïc hay khoâng. Moät khoaûn chi phí coù theå laø khoâng kieåm soaùt ñöôïc vôùi moät nhaø quaûn trò caáp thaáp nhöng laïi laø kieåm soaùt ñöôïc vôùi moät nhaø quaûn trò caáp cao hôn.Vieäc phaân tích naøy raát coù yù nghóa trong vieäc ñaùnh giaù keát quaû boä phaän. Ngöôøi ta goïi laø chi phí kieåm soaùt ñöôïc vì nhaø quaûn trò coù theå quyeát ñònh vaø tính ñöôïc chính xaùc möùc phaùt sinh cuûa noù trong kyø. Chi phí naøy thöôøng laø chi phí tieáp khaùch vaø moät soá caùc chi phí boä phaän maø nhaø quaûn trò boä phaän ñöôïc pheùp quyeát ñònh trong phaïm vi cuûa mình. Vaø, ngöôïc laïi, chi phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc laø chi phí maø nhaø quaûn trò khoâng theå quyeát ñònh vaø khoâng tính ñöôïc chính xaùc möùc phaùt sinh cuûa noù trong kyø. Ví duï nhö caùc chi phí phaân boå töø caáp treân xuoáng caáp döôùi. ™ Chi phí traùnh ñöôïc vaø chi phí khoâng traùnh ñöôïc: Nhöõng chi phí maø doanh nghieäp coù theå boû ñöôïc goïi laø chi phí traùnh ñöôïc vaø ngöôïc laïi, chi phí maø khoâng theå boû ñöôïc goïi laø chi phí khoâng traùnh ñöôïc. Chi phí naøy thuoäc loaïi ñònh phí. Vieäc phaân loaïi naøy ñöôïc aùp duïng khi quyeát ñònh caùc phöông aùn ñaõ coù saün vaø coù yù nghóa quan troïng khi doanh nghieäp ñöùng tröôùc tình traïng phaûi quyeát ñònh coù neân tieáp tuïc saûn xuaát kinh doanh hay khoâng. Caùc thoâng tin veà ñònh phí vaø vieäc phaân loaïi chuùng theo chi phí traùnh ñöôïc vaø khoâng traùnh ñöôïc seõ giuùp doanh nghieäp quyeát ñònh ñöôïc chi phí naøo neân caét giaûm ñeå toàn taïi. ™ Chi phí cheânh leäch (sai bieät): Ñeå ra caùc quyeát ñònh veà saûn xuaát kinh doanh, nhaø quaûn trò phaûi ñöùng tröôùc söï löïa choïn caùc phöông aùn khaùc nhau. Moãi phöông aùn coù caùc loaïi chi phí rieâng, khaùc nhau veà löôïng vaø loaïi chi phí. Vieäc so saùnh vaø xem xeùt caùc chi phí laø coâng vieäc taát yeáu ñeå ñi ñeán moät phöông aùn toái öu. Nhöõng khoaûn cheânh leäch veà chi phí do chuùng coù ôû phöông aùn naøy maø khoâng coù ôû phöông aùn kia, hoaëc chæ coù moät phaàn goïi laø chi phí cheânh leäch hay chi phí sai bieät. Chi phí naøy bao goàm caû chi phí taêng vaø chi phí giaûm giöõa caùc phöông aùn khaùc nhau vaø coù theå laø bieán phí hoaëc ñònh phí. ™ Chi phí cô hoäi: Laø moät chi phí maø khoâng ñöôïc phaûn aùnh treân soå saùch. Noù laø lôïi nhuaän tieàm taøng bò maát khi choïn phöông aùn naøy maø khoâng choïn phöông aùn kia. Chính vì vaäy, chi phí naøy cuõng raát quan troïng maø nhaø quaûn trò caàn phaûi xem xeùt vaø khoâng ñöôïc queân khi laøm caùc quyeát ñònh kinh doanh. ™ Chi phí chìm: Laø moät loaïi chi phí maø doanh nghieäp phaûi chòu vaø vaãn seõ phaûi chòu duø doanh nghieäp choïn phöông aùn haønh ñoäng naøo. Chi phí chìm khoâng bao giôø thích hôïp vôùi vieäc ra caùc quyeát ñònh cuûa nhaø quaûn trò vì chuùng khoâng coù tính cheânh leäch. 1.2.1.2 Phöông phaùp taäp hôïp chi phí 1.2.1.2.1 Phöông phaùp tröïc tieáp Ñoái vôùi toå chöùc maø chi phí phaùt sinh lieân quan ñeán moät ñoái töôïng chòu chi phí thì keá toaùn chi phí coù theå söû duïng phöông phaùp phaân boå tröïc tieáp. Theo phöông phaùp naøy thì chi phí cuûa ñoái töôïng naøo ñöôïc taäp hôïp tröïc tieáp cho ñoái töôïng ñoù. 1.2.1.2.2 Phöông phaùp phaân boå Doanh nghieäp caàn löïa choïn phöông phaùp taäp hôïp chi phí phuø hôïp vôùi töøng loaïi hình chi phí: ™ Phöông phaùp truyeàn thoáng: Ñoái vôùi toå chöùc maø chi phí phaùt sinh lieân quan ñeán nhieàu ñoái töôïng chòu chi phí thì keá toaùn chi phí ngoaøi vieäc coù theå söû duïng phöông phaùp phaân boå chi phí tröïc tieáp hoaëc phaân boå theo caáp baäc, chi phí coøn ñöôïc phaân boå cho nhieàu ñoái töôïng chòu chi phí theo tieâu thöùc: Doanh thu, saûn löôïng, dieän tích söû duïng… ™ Phöông phaùp phaân boå döïa treân hoaït ñoäng (Activity-Based Costing - ABC): Keá toaùn chi phí theo phöông phaùp truyeàn thoáng coù theå daãn ñeán keát quaû laø phaûn aùnh giaù thaønh saûn phaåm hoaëc lôïi nhuaän cuûa loaïi hình kinh doanh khoâng chính xaùc do söû duïng caùc tieâu thöùc phaân boå giaùn tieáp vaø chæ söû duïng moät hoaëc hai tieâu thöùc ñeå phaân boå. Vì vaäy, ngaøy nay ôû caùc nöôùc, moät phöông phaùp phaân boå môùi ñaõ ñöôïc aùp duïng. Ñoù laø phöông phaùp phaân boå döïa treân hoaït ñoäng. Theo phöông phaùp naøy chi phí cho caùc nguoàn löïc giaùn tieáp seõ ñöôïc quy taäp treân caùc hoaït ñoäng ñöôïc taïo ra töø caùc nguoàn löïc ñoù, sau ñoù ñöôïc phaân boå vaøo caùc saûn phaåm, dòch vuï, hay ñoái töôïng taïo ra caùc hoaït ñoäng ñoù thoâng quaù kích toá chi phí (cost driver). Heä thoáng phaân boå chi phí theo hoaït ñoäng hoaøn toaøn coù theå aùp duïng ñöôïc vôùi caùc doanh nghieäp thöông maïi vaø caùc coâng ty dòch vuï: “Maëc duø heä thoáng phaân boå chi phí theo hoaït ñoäng coù nguoàn goác töø caùc coâng ty saûn xuaát, nhöng ngaøy nay, nhieàu caùc toå chöùc dòch vuï ñang aùp duïng raát hieäu quaû hình thöùc phaân boå naøy. Trong thöïc teá, caáu truùc thöïc söï cuûa moâ hình ABC laø haàu nhö aùp duïng raát toát cho caû hai loaïi coâng ty naøy, heä thoáng ABC taäp trung vaøo phaàn “dòch vuï” cuûa caùc coâng ty naøy, khoâng taäp trung vaøo phaàn chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp vaø nhaân coâng tröïc tieáp cuûa quaù trình saûn xuaát – quaù trình mua haøng, laäp keá hoaïch, kieåm ñònh, thieát keá, hoã trôï saûn phaåm vaø caùc quaù trình giao dòch vaø xöû lyù ñôn ñaët haøng. Noùi chung, moâ hình chi phí döïa treân hoaït ñoäng laø aùp duïng lyù töôûng cho caùc coâng ty dòch vuï, thaäm chí hôn caû caùc coâng ty saûn xuaát”. “Although ABC had its origins in manufacturing companies, many service organizations today are obtaining great benefits from this approach as well. In pratice, the actual construction of an ABC model is virtually identical for both types of companies, the ABC system focuses on the “service” component of companies, not on the direct materials and direct labor costs of manufacturing process – purchasing, scheduling, inspecting, designing, supporting products and processes and handling customers and their orders. Service companies in general are ideal candidates for activity-based costing, even more than manufacturing companies.” [2,181]. Phöông phaùp ABC phöùc taïp vaø toán keùm hôn caùc phöông phaùp truyeàn thoáng, vì vaäy khoâng phaûi baát cöù coâng ty naøo cuõng ñuû ñieàu kieän aùp duïng. Tuy nhieân, ABC seõ laø xu höôùng taát yeáu ñoái vôùi quaûn trò bôûi: - Ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh, caùc doanh nghieäp phaûi tìm moïi caùch ñeå giaûm thieåu chi phí cuûa mình. Do ñoù phaûi coù nhöõng soá lieäu chính xaùc hôn veà chi phí, traùnh tình traïng lôïi nhuaän giaû taïo. - Söï ña daïng hoùa ngaøy moät taêng caùc saûn phaåm vaø dòch vuï cuøng vôùi ñoä phöùc taïp cuûa caùc phaân ñoaïn thò tröôøng. Vì theá, vieäc tieâu duøng caùc nguoàn löïc cuõng seõ thay ñoåi theo caùc saûn phaåm vaø dòch vuï. - Xaùc ñònh ñuùng chi phí laø moät phaàn quan troïng cuûa vieäc ra quyeát ñònh kinh doanh. Thieáu noù, söï chuaån xaùc cuûa quyeát ñònh seõ giaûm thieåu. 1.2.1.3 Trung taâm chi phí Tröôùc heát toå chöùc caàn phaûi hieåu roõ, trung taâm traùch nhieäm laø moät boä phaän (phaân xöôûng, daây chuyeàn saûn xuaát, moät phoøng, ban chöùc naêng, chi nhaùnh…) maø keát quaû cuûa noù ñöôïc gaén traùch nhieäm tröïc tieáp vôùi moät nhaø quaûn lyù cuï theå. Noùi caùch khaùc, moãi trung taâm traùch nhieäm trong toå chöùc ñöôïc giao cho moät nhaø quaûn lyù cuï theå, nhaø quaûn lyù naøy laø ngöôøi chòu traùch nhieäm ñieàu haønh trung taâm trong phaïm vi quyeàn haïn ñöôïc giao vaø chòu traùch nhieäm toaøn boä veà keát quaû ñaït ñöôïc cuûa trung taâm. Coù boán loaïi trung taâm traùch nhieäm: trung taâm chi phí, trung taâm doanh thu, trung taâm lôïi nhuaän vaø trung taâm ñaàu tö. Nhaân toá chính ñeå xaùc ñònh xem trung taâm ñoù laø trung taâm gì laø loaïi nguoàn löïc hoaëc traùch nhieäm maø ngöôøi quaûn lyù trung taâm ñoù ñöôïc giao. Trung taâm chi phí laø trung taâm traùch nhieäm maø ngöôøi quaûn lyù chæ coù chòu traùch nhieäm, hoaëc coù quyeàn ñieàu haønh, kieåm soaùt vaø quaûn lyù caùc chi phí phaùt sinh thuoäc boä phaän mình quaûn lyù, khoâng coù quyeàn haïn ñoái vôùi vieäc tieâu thuï vaø ñaàu tö voán. Trung taâm chi phí coù theå laø caùc boä phaän saûn xuaát, kinh doanh hoaëc caùc phoøng ban chöùc naêng, chi nhaùnh…hoaëc coù theå laø caùc giai ñoaïn hoaït ñoäng, ví duï nhö giai ñoaïn laøm thoâ, giai ñoaïn caét goït, ñaùnh boùng… trong moät doanh nghieäp saûn xuaát; giai ñoaïn mua haøng, giai ñoaïn toàn tröõ, giai ñoaïn tieáp thò, giai ñoaïn baùn haøng…trong moät doanh nghieäp thöông maïi. Trung taâm chi phí laø phaïm vi cô baûn cuûa heä thoáng xaùc ñònh chi phí, giöõ traùch nhieäm: • Phaân loaïi chi phí thöïc teá phaùt sinh • Laäp döï toaùn chi phí • So saùnh chi phí thöïc teá vôùi ñònh möùc chi phí tieâu chuaån Trung taâm chi phí tieâu chuaån: Laø trung taâm chi phí maø caùc yeáu toá chi phí vaø möùc hao phí veà caùc nguoàn löïc söû duïng ñeå saûn xuaát moät ñôn vò saûn phaåm ñeàu ñöôïc xaây döïng ñònh möùc cuï theå. Nhaø quaûn trò trung taâm chi phí tieâu chuaån coù traùch nhieäm kieåm soaùt chi phí thöïc teá phaùt sinh ñeå vaãn ñaûm baûo keá hoaïch saûn xuaát vaø vaãn ñaûm baûo keá hoaïch chi phí tính cho töøng ñôn vò saûn phaåm vaø tính cho toaøn boä. Trung taâm chi phí tuøy yù: Laø trung taâm chi phí maø caùc yeáu toá chi phí ñöôïc döï toaùn vaø ñaùnh giaù caên cöù treân nhieäm vuï ñöôïc giao tính chung, khoâng theå xaùc ñònh cuï theå cho töøng ñôn vò saûn phaåm hoaëc cho töøng coâng vieäc cuûa trung taâm. Nhaø quaûn trò trung taâm chi phí tuøy yù coù traùch nhieäm kieåm soaùt chi phí thöïc teá phaùt sinh sao cho phuø hôïp vôùi chi phí döï toaùn ñoàng thôøi ñaûm baûo thöïc hieän nhieäm vuï ñöôïc giao. 1.2.2 Keá toaùn quaûn trò haøng toàn kho Theo chuaån möïc veà haøng toàn kho, coù theå ñònh nghóa haøng toàn kho nhö sau: Haøng toàn kho laø nhöõng taøi saûn: - Ñöôïc giöõ ñeå baùn trong kyø saûn xuaát, kinh doanh bình thöôøng; - Ñang trong quaù trình saûn xuaát, kinh doanh dôû dang; - Nguyeân lieäu, vaät lieäu, coâng cuï, duïng cuï ñeå söû duïng trong quaù trình saûn xuaát, kinh doanh hoaëc cung caáp dòch vuï. Haøng toàn kho bao goàm: - Haøng hoùa mua veà ñeå baùn: haøng hoùa toàn kho, haøng mua ñang ñi treân ñöôøng, haøng göûi ñi baùn, haøng hoùa göûi ñi gia coâng cheá bieán; - Thaønh phaåm toàn kho vaø thaønh phaåm göûi ñi baùn; - Saûn phaåm dôû dang: Saûn phaåm chöa hoaøn thaønh vaø saûn phaåm hoaøn thaønh chöa laøm thuû tuïc nhaäp kho thaønh phaåm; - Nguyeân lieäu, vaät lieäu, coâng cuï, duïng cuï toàn kho, göûi ñi gia coâng cheá bieán vaø ñaõ mua ñang ñi treân ñöôøng; - Chi phí dòch vuï dôû dang. Trong caùc doanh nghieäp thöông maïi, haøng toàn kho laø nhöõng loaïi haøng coù theå ñöôïc ñem ñi tieâu thuï ngay hoaëc nhöõng loaïi haøng chæ caàn qua coâng ñoaïn ñoùng goùi, baûo quaûn laø ñem ñi tieâu thuï. Haøng toàn kho laø “khoaûng an toaøn caàn thieát” giöõa saûn xuaát vaø tieâu thuï. Chính vì vaäy, döï tröõ haøng toàn kho laø ñieàu caàn thieát. Tuy nhieân, tuøy theo loaïi hình kinh doanh maø coâng taùc quaûn trò haøng toàn kho ñöôïc aùp duïng phuø hôïp ñeå giaûm thieåu chi phí haøng toàn kho thaáp nhaát maø vaãn ñaûm baûo ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu tieâu thuï haøng hoùa kòp thôøi, ñaûm baûo hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh vaø uy tín cuûa doanh nghieäp. Chi phí toàn kho: Laø khaùi nieäm cô baûn maø ngöôøi laøm coâng taùc quaûn trò haøng toàn kho phaûi bieát. Ñoù laø chi phí toàn tröõ haøng hoùa toàn kho goàm coù caùc loaïi: Chi phí toàn tröõ, chi phí ñaët haøng, chi phí cô hoäi... ™ Chi phí toàn tröõ: Laø nhöõng chi phí lieân quan ñeán vieäc toàn tröõ haøng hoùa vaø coù theå ñöôïc chia thaønh hai loaïi laø chi phí hoaït ñoäng vaø chi phí taøi chính. Chi phí hoaït ñoäng bao goàm chi phí boác xeáp haøng hoùa, chi phí baûo hieåm haøng toàn kho; chi phí hao huït, maát maùt, maát giaù trò do bò hö hoûng vaø chi phí baûo quaûn haøng hoùa. Chi phí taøi chính bao goàm chi phí söû duïng voán, traû laõi vay cho nguoàn kinh phí vay möôïn ñeå mua haøng döï tröõ, chi phí veà thueá, khaáu hao... ™ Chi phí ñaët haøng: Ñoù laø nhöõng chi phí cho moãi laàn doanh nghieäp baét ñaàu quaù trình mua ñeå taùi döï tröõ. Loaïi chi phí naøy bao goàm nhöõng chi phí coù lieân quan ñeán ñôn ñaët haøng nhö: Chi phí quaûn lyù, giao dòch vaø xöû lyù caùc ñôn ñaët haøng - thö tín, ñieän thoaïi, ñi laïi, tieàn löông vaø baûo hieåm xaõ hoäi cuûa nhaân vieân mua (tìm ngöôøi cung öùng, thaûo ñôn ñaët haøng, thuùc duïc, nhaéc nhôû...), cuûa nhaân vieân keá toaùn (ghi cheùp, thanh toaùn hoùa ñôn...), chi phí boá trí thieát bò, chi phí cho coâng taùc kieåm tra veà soá vaø chaát löôïng haøng hoùa. Kích thöôùc loâ haøng ñöôïc ñaët caøng lôùn thì chi phí toàn kho caøng lôùn, nhöng soá laàn ñaët haøng giaûm thì chi phí ñaët haøng haøng naêm seõ thaáp hôn. ™ Chi phí cô hoäi: Laø söï thieät haïi do ñeå lôõ cô hoäi thöïc hieän moät ñôn ñaët haøng naøo ñoù do khoâng toàn tröõ haøng. Ngoaøi ra, quaûn trò haøng toàn kho phaûi tính ñeán caûø caùc yeáu toá nhö: Soá löôïng ñaët haøng toái öu, thôøi ñieåm ñaët haøng toái öu...Coù nhieàu caùc moâ hình quaûn trò haøng toàn kho ñöôïc ñöa ra nhaèm ñeå caùc doanh nghieäp giaûm thieåu chi phí haøng toàn kho tôùi möùc thaáp nhaát maø vaãn luoân ñaûm baûo cung caáp haøng kòp thôøi. Ñoù laø moâ hình JIT( Just In Time) – ñaët haøng vöøa kòp luùc, moâ hình EOQ (Economic Ordering Quantity)- saûn löôïng ñaët haøng hieäu quaû,... Tuy nhieân, aùp duïng moâ hình naøo coøn tuøy thuoäc vaøo loaïi hình doanh nghieäp vaø khaû naêng cung caáp haøng cuûa nhaø cung caáp vaø thò tröôøng... 1.2.3 Laäp döï toaùn ngaân saùch Döï toaùn laø quaù trình laäp keá hoaïch chi tieát nhaèm neâu ra nhöõng khoaûn thu nhaäp vaø chi tieâu veà taøi chính vaø caùc nguoàn löïc khaùc trong moät thôøi kyø naøo ñoù. Noù ñöôïc bieåu hieän moät caùch heä thoáng döôùi daïng soá löôïng vaø giaù trò. Muïc tieâu cuûa döï toaùn ngaân saùch laø ñeå ñöa ra moät coâng cuï coù tính chaát ñònh löôïng caùc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp, giuùp caùc nhaø quaûn trò thöïc hieän toát chöùc naêng hoaïch ñònh, kieåm soaùt vaø ra quyeát ñònh, thöïc hieän muïc tieâu cuoái cuøng cuûa toå chöùc kinh doanh laø toái ña hoùa lôïi nhuaän. Thoâng qua baûng döï toaùn ngaân saùch, caùc hoaït ñoäng dieãn ra trong kyø seõ ñöôïc kieåm soaùt toát hôn vaø hieäu quaû hôn. ™ Döï toaùn tieâu thuï saûn phaåm laø ñieåm khôûi ñaàu cuûa vieäc laäp baûng döï thaûo chuû ñaïo, nhaèm muïc ñích döï ñoaùn soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï vaø doanh soá ñöôïc taïo ra trong kyø, tieàn baùn haøng thu ñöôïc qua caùc kyø. Khi döï toaùn tieâu thuï saûn phaåm, nhöõng yeáu toá thöôøng ñöôïc xeùt ñeán nhö döï baùo nhö saûn phaåm tieâu thuï kyø tröôùc, caùc ñôn ñaët haøng chöa thöïc hieän, chính saùch giaù, taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi ñeán chính saùch giaù caû, chieán löôïc môû roäng thò tröôøng.... ™ Döï toaùn mua haøng laø döï ñoaùn soá löôïng haøng hoùa mua vaøo ñeå cung caáp cho quaù trình tieâu thuï, vì vaäy, khoái löôïng haøng hoùa mua vaøo phaûi ñuû ñeå saün saøng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu tieâu thuï vaø coù moät löôïng haøng toàn kho toái öu. Döï toaùn mua haøng laø döï toaùn veà soá löôïng vaø giaù trò haøng hoùa mua vaøo trong thaùng. Chính vì vaäy, döï toaùn soá löôïng haøng hoùa mua vaøo phaûi caên cöù treân soá löôïng haøng toàn kho ñaàu kyø, keá hoaïch baùn haøng trong kyø, ñaûm baûo löôïng toàn kho cuoái kyø ôû möùc an toaøn. Döï toaùn giaù haøng hoùa mua vaøo phaûi caên cöù treân caùc baùo giaù haøng hoùa taïi kyø tröôùc, keát hôïp vôùi nhöõng bieán ñoäng döï ñoaùn trong kyø ñeå döï ñoaùn giaù haøng hoùa mua vaøo. Ngoaøi ra, döï toaùn mua haøng coøn phaûi döï ñoaùn ñöôïc chi phí mua haøng vaø soá löôïng tieàn phaûi traû, soá tieàn ñöôïc nôï ñeå coù keá hoaïch veà tieàn... ™ Döï toaùn chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp laø döï ñoaùn möùc chi phí phaùt sinh trong quaù trình baùn haøng vaø quaûn lyù doanh nghieäp maø ñöôïc chi tieát theo caùc khoaûn muïc phaùt sinh nhö: Chi phí ñieän, nöôùc, vaên phoøng phaåm, löông cuûa nhaân vieân baùn haøng vaø nhaân vieân quaûn lyù, khaáu hao taøi saûn, maùy moùc thieát bò cuûa khaâu baùn haøng vaø vaên phoøng phuïc vuï coâng taùc quan lyù doanh nghieäp.... Coâng taùc döï toaùn chi phí caøng chi tieát thì caøng giuùp cho nhaø quaûn trò coù khaû naêng ñònh löôïng chính xaùc veà hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, coù caùc hoaïch ñònh chính xaùc hôn vaø giaûm thieåu khaû naêng ruûi ro trong quaù trình ra quyeát ñònh. Keát luaän chöông 1 Nhö chuùng ta ñaõ bieát, thoâng tin keá toaùn taøi chính chuû yeáu ñeå nhaèm phuïc vuï caùc ñoái töôïng söû duïng coù lieân quan ôû beân ngoaøi doanh nghieäp. Coøn caùc ñoái töôïng quaûn lyù beân trong doanh nghieäp thì thoâng tin keá toaùn taøi chính chæ môùi caàn chöù chöa ñuû, ñoù môùi chæ laø nhöõng thoâng tin veà quaù khöù, nhöõng thoâng tin maø caùc nhaø quaûn lyù caàn laø thoâng tin keá toaùn quaûn trò. Ñoù laø nhöõng thoâng tin phuïc vuï vieäc laäp keá hoaïch, kieåm soaùt vaø ra nhöõng quyeát ñònh cho hieän taïi vaø töông lai. Keá toaùn quaûn trò ra ñôøi nhö laø moät nhu caàu cuûa söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi. Caùc söï kieän ñaõ thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa keá toaùn quaûn trò, ñoù laø: söï caïnh tranh trong kinh doanh treân toaøn caàu; söùc eùp khoác lieät cuûa giaù thaønh, söï tieán boä nhanh choùng cuûa kyõ thuaät trong lónh vöïc töï ñoäng hoùa; khaû naêng to lôùn trong vieäc thu thaäp vaø baùo caùo thoâng tin…Nhöõng thay ñoåi ñoù ñaõ laøm taêng theâm nhu caàu veà thoâng tin cuûa caùc nhaø quaûn lyù. Keá toaùn quaûn trò laø moät trong nhöõng coâng cuï ñaéc löïc vaø coù aûnh höôûng raát lôùn tôùi caùc quyeát ñònh cuûa nhaø quaûn trò. Keá toaùn quaûn trò höôùng daãn caùc nhaø quaûn trò ñeå quaûn lyù chi phí phaûi thieát laäp caùc trung taâm chi phí, laäp döï toaùn ngaân saùch, caùc coâng cuï ñeå quaûn trò haøng toàn kho..., caùch ñeå phaân loaïi chi phí döôùi nhieàu goùc ñoä, caùch phaân boå chi phí vaøo caùc ñoái töôïng sao cho chính xaùc...ñeå giuùp caùc nhaø keá toaùn thieát keá vaø toå chöùc heä thoáng keá toaùn nhaèm muïc tieâu cung caáp caùc thoâng tin cho caùc nhaø quaûn trò kòp thôøi vaø chính xaùc nhaát. Ngoaøi ra, chöông 1 coøn phaân bieät roõ thoâng tin keá toaùn quaûn trò vaø thoâng tin keá toaùn taøi chính, nhieäm vuï cuûa keá toaùn quaûn trò vaø ñöa ra caùc khaùi nieäm vaø cô sôû lyù luaän caùc vaán ñeà caàn quan taâm. CHÖÔNG II THÖÏC TRAÏNG AÙP DUÏNG KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ._.än chuyeån 3 000 100% 100% ………………… Toång coäng 16 077 4 964 1 512 1 199 550 550 3 858 625 2 819 16 077 Hoaït ñoäng Chi phí Giai ñoaïn 2: OCP (trñ) Kinh doanh Gas daân duïng Kinh doanh Gas coâng nghieäp KD Coâng trình gas Toång coäng Tieáp thò KH, quan heä KH 4 964 70% 20% 10% 100% Kyù keát hôïp ñoàng 1 512 70% 20% 10% 100% Nhaän yeâu caàu cuûa KH, saép xeáp haøng 1 199 60% 40% 100% Laäp leänh xuaát haøng 550 60% 40% 100% Xuaát hoùa ñôn baùn haøng 550 50% 50% 100% Vaän chuyeån haøng 3 858 55% 45% 100% Thu tieàn haøng, ñoøi nôï 625 20% 80% 100% Hoaït ñoäng ghi cheùp khaùc 2 819 50% 30% 20% 100% 16 077 9 514 5 352 1 211 Hoaït ñoäng Saûn phaåm oaït ñoängït ñoäng û å Nhaän xeùt: Keát quaû cho thaáy chi phí caùc hoaït ñoäng cho kinh doanh gas coâng nghieäp vaø cho caùc coâng trình gas nhoû hôn raát nhieàu so vôùi kinh doanh gas daân duïng. Keát quaû naøy phaûn aùnh ñuùng thöïc teá saûn xuaát kinh doanh hôn so vôùi phöông phaùp truyeàn thoáng. Söû duïng phöông phaùp phaân boå truyeàn thoáng (theo tyû leä doanh thu hoaëc saûn löôïng): Theo phöông phaùp truyeàn thoáng hieän nay maø haàu heát caùc coâng ty gas ñang thöïc hieän laø phaàn chi phí naøo xaùc ñònh ngay ñöôïc ñoái töôïng chòu chi phí thì ñöôïc ghi cheùp tính ngay vaøo chi phí cuûa loaïi hình kinh doanh ñoù, coøn phaàn chi phí chöa xaùc ñònh ñöôïc ñoái töôïng chòu chi phí thì seõ tieán haønh phaân boå theo doanh thu hoaëc saûn löôïng. Minh hoïa baèng soá lieäu cuûa Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam Naêm 2006 STT Kinh doanh Gas daân duïng Kinh doanh Gas coâng nghieäp KD Coâng trình gas Toång coäng 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 54 242 24 238 1 78 480 2 Doanh thu (trñ) 537 941 244 642 280 782 863 3 Giaù voán haøng baùn 488 182 218 148 210 706 540 4 Lôïi nhuaän goäp 49 759 26 494 70 76 323 5 Chi phí baùn haøng 21 200 19 415 50 40 665 6 Chi phí baùn haøng + chi phí quaûn lyù phaân boå 11 112 4 955 10 16 077 7 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 17 447 2 124 10 19 581 8 Thueá thu nhaäp DN 4 885 595 3 5 483 9 Lôïi nhuaän sau thueá 12 562 1 529 7 14 099 PHAÂN TÍCH KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH Saûn phaåm Hoaït ñoäng Nhaän xeùt: Taïi Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam phaàn chi phí chöa xaùc ñònh ñöôïc ñoái töôïng chòu chi phí ñöôïc phaân boå theo saûn löôïng (chæ tieâu 6). Keát quaû cho thaáy, loaïi hình gas coâng nghieäp chieám nhieàu nhaát vaø gaàn gaáp 2.5 laàn chi phí cuûa loaïi hình cho gas daân duïng, chi phí cho caùc coâng trình gas laïi quaù nhoû. Do ñoù, caùch phaân boå naøy ñaõ khoâng phaûn aùnh ñuùng thöïc teá saûn xuaát kinh doanh. Phuï luïc soá 7 MOÄT SOÁ MAÃU BAÙO CAÙO DÖÏ TOAÙN NGAÂN SAÙCH DÖÏ TOAÙN TIEÂU THUÏ SAÛN PHAÅM Quí Noäi dung I II III IV Caû Naêm 1. Saûn löôïng baùn ra döï kieán (kg) 2. Giaù baùn döï kieán (ñ/kg) 3. Doanh thu döï kieán döï kieán (ngñ) 4. Caùc khoaûn thu ñöôïc döï kieán 5. Khoaûn thu töø naêm tröôùc 6. Toång tieàn maët thu ñöôïc DÖÏ TOAÙN MUA HAØNG Naêm.... Quí Noäi dung I II III IV Caû Naêm 7. Saûn löôïng baùn ra döï kieán 8. Saûn löôïng toàn kho ñaàu kyø 9. Saûn löôïng toàn kho cuoái kyø döï kieán 10. Saûn löôïng mua vaøo döï kieán 11. Saûn löôïng döï kieán coù theå mua trong nöôùc 1. Bieán phí mua 1 taán LPG 2. Ñònh phí mua LPG trong nöôùc 12. Saûn löôïng döï kieán mua nhaäp khaåu 3. Bieán phí mua 1 taán LPG 4. Ñònh phí mua LPG nhaäp khaåu 13. Toång bieán phí mua LPG 14. Toång ñònh phí mua LPG 15. Toång chi phí mua LPG Ñeå döï toaùn chi phí baùn haøng saùt vôùi thöïc teá, caùc coâng ty neân döï toaùn chi tieát caùc khoaûn muïc chi phí baùn haøng nhö sau: DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT CAÙC KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ BAÙN HAØNG Naêm...... Quí Caùc chæ tieâu I II III IV Caû naêm 1. Saûn löôïng baùn ra 2. Doanh thu 3. Giaù voán haøng baùn 4. Chi phí baùn haøng - Chi phí cuûa nhaân vieân • Löông • AÊn ca • .... - Chi phí vaät lieäu, bao bì • Phaân boå bình • Baûo döôõng bình • Khaáu hao bình - Chi phí duïng cuï, ñoà duøng • VPP • Duïng cuï VP khaùc... - Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh - Chi phí baûo haønh • Baûo hieåm gas trong boàn, bình. • Baûo hieåm coâng trình ñöôøng oáng gas • .... - Chi phí dòch vuï mua ngoaøi • Ñieän • Nöôùc • ñieän thoaïi • Vaän chuyeån • Chieát naïp - Chi phí baèng tieàn khaùc • Quaûng caùo • Tieáp thò • Hoäi nghò KH • ..... DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ QUAÛN LYÙ DOANH NGHIEÄP Naêm.... Quí Caùc chæ tieâu I II III IV Caû naêm 1. Saûn löôïng baùn ra 2. Doanh thu 3. Giaù voán haøng baùn 4. Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp - Chi phí cuûa nhaân vieân • Löông • AÊn ca • .... - Chi phí duïng cuï, ñoà duøng • VPP • Baøn gheá, tuû... • Duïng cuï VP khaùc... - Chi phí thueá, leä phí, thueâ nhaø, ñaát - Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh - Chi phí döï phoøng - Chi phí dòch vuï mua ngoaøi • Ñieän • Nöôùc • ñieän thoaïi • Vaän chuyeån • Chieát naïp - Chi phí baèng tieàn khaùc DÖÏ TOAÙN LÔÏI NHUAÄN Naêm.... Quí Caùc chæ tieâu I II III IV Caû Naêm 1. Doanh thu 2. Giaù voán haøng baùn 3. Laõi goäp (1-2) 4. Bieán phí baùn haøng 5. Ñònh phí baùn haøng 6. Ñònh phí quaûn lyù doanh nghieäp 7. Soá dö ñaûm phí (3-4-6) 8. Tyû leä soá dö ñaûm phí (8/1) 9. Lôïi nhuaän tröôùc thueá (8-5-7) 10. Thueá thu nhaäp doanh nghieäp 11. Lôïi nhuaän sau thueá (10-11) Döôùi ñaây laø caùc soá lieäu veà döï toaùn ngaân saùch naêm 2007 cuûa Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam Coâng ty Kinh doanh khí hoùa loûng mieàn Nam Naêm 2007 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 TOÅNG NAÊM Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 7 950 6 370 7 210 7 900 8 000 8 020 8 200 8 160 8 170 8 320 8 300 8 400 95 000 Gas daân duïng 2 850 2 450 2 510 2 850 2 920 2 920 3 050 3 010 3 020 3 120 3 100 3 200 35 000 Bình 12 kg 1 550 1 330 1 380 1 550 1 600 1 600 1 650 1 610 1 600 1 670 1 650 1 700 18 890 Bình 45 kg 1 300 1 120 1 130 1 300 1 320 1 320 1 400 1 400 1 420 1 450 1 450 1 500 16 110 Gas Coâng nghieäp 5 100 3 920 4 700 5 050 5 080 5 100 5 150 5 150 5 150 5 200 5 200 5 200 60 000 Giaù baùn döï kieán (ñ/kg) 10 500 10 520 10 500 9 500 9 000 8 200 9 000 10 050 9 560 9 600 9 600 9 600 Doanh thu döï kieán (trñ) 83 475 67 012 75 705 75 050 72 000 65 764 73 800 82 008 78 105 79 872 79 680 80 640 913 112 Caùc khoaûn phaûi thu (net 40) Caùc khoaûn thu ñöôïc döï kieán ( 83 475 67 012 75 705 75 050 72 000 65 764 73 800 82 008 78 105 79 872 79 680 80 640 Khoaûn phaûi thu ñaàu kyø (trñ) 98 000 Döï kieán nôï cuõ thu ñöôïc (trñ) 19 600 Toång tieàn maët thu ñöôïc (trñ) 103 075 67 012 75 705 75 050 72 000 65 764 73 800 82 008 78 105 79 872 79 680 80 640 932 712 DÖÏ TOÙAN TIEÂU THUÏ SAÛN PHAÅM Thaùng Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam Naêm 2007 I II III IV 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 21 530 23 920 24 530 25 020 95,000 2 Doanh thu döï kieán (trñ) 226 192 212 814 233 913 240 192 913,112 3 Giaù voán haøng baùn 203 573 191 533 210 522 216 173 821,800 4 Chi phí quaûn lyù 2 040.0 1 991.0 2 185.0 2 217.0 8 433.0 Chi phí cuûa nhaân vieân 1 027 958 1 152 1 179 4 316 Löông 965 900 1 078 1 100 4 043 AÊn ca 45 42 56 60 203 Caùc khoûan trích theo löông 17 16 18 19 70 Chi phí duïng cuï, ñoà duøng 35.0 55.0 55.0 60.0 205.0 Mua saém CCDC 20.0 40.0 40.0 45.0 145.0 VPP 15.0 15.0 15.0 15.0 60.0 Chi phí thueá, leä phí, thueâ nhaø ñaát 650.0 650.0 650.0 650.0 2 600.0 Chi phí khaáu hao TSCÑ 80.0 80.0 80.0 80.0 320.0 Chi phí dòch vuï mua ngoøai 28 28 28 28 112 Ñieän, nöôùc 15 15 15 15 60 Ñieän thoïai 13 13 13 13 52 Chi phí khaùc 220 220 220 220 880 DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT CAÙC KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ QUAÛN LYÙ STT CAÙC CHÆ TIEÂU QUÍ TOÅNG NAÊM Coâng ty Kinh doanh khí hoùa loûng mieàn Nam DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT CAÙC KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ BAÙN HAØNG Naêm 2007 I II III IV 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 21 530 23 920 24 530 25 020 95,000 2 Doanh thu döï kieán (trñ) 226 192 212 814 233 913 240 192 913,112 3 Giaù voán haøng baùn 203 573 191 533 210 522 216 173 821,800 4 Chi phí baùn haøng 15 314.4 13 952.4 14 379.6 14 848.9 58 495.3 Chi phí cuûa nhaân vieân 3 339 2 844 3 339 3 805 13 327 Löông 3 061 2 615 3 061 3 508 12 245 AÊn ca 165 152 165 177 659 Löông laøm theâm 33 12 33 33 111 Caùc khoûan trích theo löông 55 42 55 59 211 Caùc chi boài döôõng khaùc 25 23 25 28 101 Chi phí vaät lieäu bao bì 3 358 3 358 3 358 3 358 13 432 Chi phí phaân boå bình gas 2 858 2 858 2 858 2 858 11 432 Chi phí baûo döôõng bình 500 500 500 500 2 000 Chi phí nieâm bình gas 206 200 220 225 851 Chi phí duïng cuï, ñoà duøng 144.3 158.5 154.7 157.0 614.5 Mua saém CCDC 43.6 60.5 68.2 70.5 242.8 VPP 100.7 98.0 86.5 86.5 371.7 Chi phí khaáu hao TSCÑ 764.1 800.0 800.0 800.0 3 164.1 Chi phí baûo hieåm 88.0 93.9 93.9 93.9 369.7 Baûo hieåm traïm chieát vaø gas trong 65.0 65.0 65.0 65.0 260.0 Baûo hieåm xe taûi, xe boàn 88.0 93.9 93.9 93.9 369.7 Chi phí dòch vuï mua ngoøai 6 881 5 988 5 944 5 995 24 808 Ñieän, nöôùc 53 55 56 57 221 Ñieän thoïai 88 88 88 88 352 Chi phí thueâ traïm, kho chöùa 2 200 2 200 2 200 2 200 8 800 Chi phí vaän chuyeån 3 125 2 125 2 000 2 000 9 250 Chi phí chieát naïp 1 415 1 520 1 600 1 650 6 185 Chi phí khaùc 740 710 690 640 2 780 Chi phí quaûng caùo, tieáp thò 200 170 150 100 620 Chi phí tieáp thò vaø coâng taùc 150 150 150 150 600 Chi phí toå chöùc hoäi nghò 140 140 140 140 560 Caùc chi phí khaùc 250 250 250 250 1 000 STT CAÙC CHÆ TIEÂU QUÍ TOÅNG NAÊM Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam Naêm 2007 I II III IV 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 21 530 23 920 24 530 25 020 95 000 2 Doanh thu döï kieán (trñ) 226 192 212 814 233 913 240 192 913 112 3 Giaù voán haøng baùn 203 573 191 533 210 522 216 173 821 800 4 Lôïi nhuaän goäp 22 619 21 281 23 391 24 019 91 311 5 Bieán phí baùn haøng 6 973 7 078 7 158 7 208 28 417 6 Ñònh phí baùn haøng 8 341 6 874 7 222 7 641 30 078 7 Ñònh phí quaûn lyù 2 040 1 991 2 185 2 217 8 433 8 Soá dö ñaûmphí 15 646 14 203 16 233 16 811 62 894 9 Tyû leä soá dö ñaûm phí 6.92% 6.67% 6.94% 7.00% 10 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 5 265 5 338 6 827 6 953 24 383 11 Thueá thu nhaäp DN 1 474 1 495 1 911 1 947 6 827 12 Lôïi nhuaän sau thueá 3 791 3 843 4 915 5 006 17 556 DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT LÔÏI NHUAÄN STT CAÙC CHÆ TIEÂU QUÍ TOÅNG NAÊM Phuï luïc soá 8 BAÛNG CAÂU HOÛI I. TOÅNG QUAN VEÀ COÂNG TY 1. Teân coâng ty 2. Ñòa chæ 3. Voán ñieàu leä 4. Toång giaù trò taøi saûn 31/12/2005 5. Coâng suaát boàn chöùa gas: 6. Soá traïm chieát naïp: 7. Dieän tích trung bình moät traïm chieát naïp: 8. Soá xe boàn hieän coù: 9. Toång soá lao ñoäng bình quaân naêm: 10. Soá löôïng nhaân vieân phoøng keá toaùn: 11. Toác ñoä taêng doanh thu bình quaân moãi naêm: %, doanh thu naêm 2005 ñaït: II. THOÂNG TIN CHUNG 1. Caùc phoøng ban, boä phaän chöùc naêng nhö haønh chính, nhaân söï, thu mua, giao nhaän, baùn haøng, quaûn lyù kho, keá toaùn, thuû quyõ, tín duïng coù ñöôïc toå chöùc ñoäc laäp vôùi nhau khoâng? 2. Moãi boä phaän chöùc naêng coù quy trình nghieäp vuï cuï theå khoâng? 3. Coâng ty coù baûng moâ taû coâng vieäc cho caùc chöùc danh hay khoâng? 4. Coâng ty coù theo doõi, ñaùnh giaù traùch nhieäm cho ngöôøi quaûn lyù boä phaän khoâng? 5. Boä phaän keá toaùn quaûn trò: o Ñöôïc taùch rieâng khoûi phoøng keá toaùn o Chung vôùi phoøng keá toaùn o Chöa coù 6. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn coù ñaûm baûo: • Chöùng töø keá toaùn ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân? • Phaûn aùnh toaøn boä caùc giao dòch kinh teá töø khi baét ñaàu tôùi khi hoaøn thaønh? • Thoâng tin keá toaùn cung caáp coù ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa quaûn lyù khoâng? (Thoâng tin veà coâng nôï phaûi thu, phaûi traû, doanh thu treân töøng loaïi hình kinh doanh, töøng khu vöïc kinh doanh…) • Quaûn lyù khaùch haøng, nhaø cung caáp, khu vöïc kinh doanh, loaïi haøng hoùa coù theo maõ soá (code) khoâng? • Tuaân theo caùc quy ñònh cuûa nhaø nöôùc veà: o Heä thoáng chöùng töø keá toaùn o Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn COÙ KHOÂNG o Heä thoáng soå saùch keá toaùn o Heä thoáng baùo caùo keá toaùn 7. Coâng ty aùp duïng phöông phaùp quaûn lyù haøng toàn kho theo: o Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân o Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø 8. Coâng ty aùp duïng phöông phaùp tính giaù haøng toàn kho theo: o Phöông phaùp nhaäp tröôùc xuaát tröôùc (FIFO) o Phöông phaùp nhaäp sau xuaát tröôùc (LIFO) o Bình quaân gia quyeàn 9. Coâng ty coù söû duïng phaàn meàm keá toaùn khoâng, neáu coù: • Heä thoáng phaân quyeàn quaûn lyù cuûa phaàn meàm ñaït ôû möùc (theo ñaùnh giaù cuûa baïn) o Toát o Trung bình o Keùm o Chöa coù • Phaàn meàm coù ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa nhaø quaûn lyù caùc thoâng tin veà nhaø cung caáp hay khoâng? (teân, ñòa chæ, maõ soá thueá, ñieän thoaïi, fax,…cuûa nhaø cung caáp; coâng nôï veà haøng hoùa) • Phaàn meàm coù coù truy xuaát ñöôïc caùc thoâng tin veà khaùch haøng hay khoâng? (teân, ñòa chæ, maõ soá thueá, ñieän thoaïi, fax,…cuûa khaùch haøng) • Phaàn meàm coù truy xuaát ñöôïc caùc thoâng tin veà mua haøng vôùi khaùch haøng ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa nhaø quaûn lyù hay khoâng? (veà ñaët haøng, xuaát haøng, keá hoaïch haøng…) • Phaàn meàm coù ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa khaùch haøng caùc thoâng tin veà coâng nôï vôùi khaùch haøng hay khoâng? Neáu coù: o Coâng nôï veà tieàn, haøng coù roõ raøng khoâng? o Coâng nôï veà bình vaø tieàn ñaët coïc coù roõ raøng khoâng? • Phaàn meàm coù truy xuaát ñöôïc caùc thoâng tin veà chi phí ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa nhaø quaûn lyù hay khoâng? Neáu coù, möùc ñoä ñaùp öùng: o Toát o Trung bình o Keùm • Phaàn meàm coù theå in baùo caùo sô boä taïi thôøi ñieåm yeâu caàu khoâng? (Keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, löôïng haøng hoùa nhaäp xuaát toàn taïi thôøi ñieåm) III. HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO QUAÛN TRÒ 1. Coâng ty coù laäp baùo caùo veà phaân tích keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cho töøng boä phaän hay khoâng? Neáu coù: o Thaùng o Quí 2. Coâng ty coù laäp caùc baùo caùo veà doanh thu vaø phaân tích baùn haøng theo töøng loaïi hình kinh doanh hay khoâng? (Phaân tích laõi goäp kinh doanh LPG bình, boàn, caùc phuï kieän), neáu coù: o Thaùng o Quí 3. Coâng ty coù laäp baùo caùo veà phaân tích keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cho töøng loaïi hình kinh doanh hay khoâng? (Kinh doanh LPG bình, boàn, caùc phuï kieän), neáu coù: Tieâu thöùc phaân boå chi phí quaûn lyù vaø chi phí baùn haøng cuûa coâng ty laø: o Theo doanh thu o Theo saûn löôïng o Khaùc Baùo caùo ñöôïc laäp theo: o Thaùng o Quí 4. Coâng ty coù thöïc hieän phöông phaùp phaân boå chi phí theo hoaït ñoäng (ABC) hay khoâng? 5. Coâng ty coù laäp caùc baùo caùo chi tieát veà chi phí theo caùc khoaûn muïc chi phí cho töøng boä phaän kinh doanh hay khoâng? Neáu coù: o Thaùng o Quí 6. Coâng ty coù laäp caùc baùo caùo veà tình hình bieán ñoäng taêng, giaûm chi phí hoaït ñoäng giöõa ñònh möùc vaø thöïc teá hay khoâng? 7. Baùo caùo phaân tích bieán ñoäng chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp giöõa ñònh möùc vaø thöïc teá ñöôïc laäp: o Thaùng o Quí o Naêm 8. Coâng ty coù laäp caùc baùo caùo nhaäp, xuaát, toàn LPG haøng thaùng hay khoâng? 9. Tình hình coâng nôï vaø thu hoài coâng nôï, chi tieát soá dö theo haïn thanh toaùn coù ñöôïc caäp nhaät vaø baùo caùo haøng ngaøy hay khoâng? IV. HOAÏT ÑOÄNG MUA HAØNG VAØ THUE DÒCH VUÏ 1. Coâng ty coù phaân quyeàn xeùt duyeät vieäc mua haøng thueâ dòch vuï theo soá löôïng vaø giaù trò khoâng? 2. Ngöôøi xeùt duyeät coù ñoäc laäp vôùi ngöôøi mua haøng vaø thueâ dòch vuï hay khoâng? 3. Coâng ty coù boä phaän mua haøng rieâng khoâng? Neáu khoâng thì boä phaän naøo ñaûm traùch vieäc mua haøng? o ………………………………………………… o ........................................ 4. Ai laø ngöôøi yeâu caàu mua haøng ï: o Tröôûng boä phaän kho haøng o Phoøng keá hoaïch o Keá toaùn o Tröôûng boä phaän mua haøng 5. Ai laø ngöôøi yeâu caàu thöïc hieän thueâ dòch vuï: o Phoøng kinh doanh o Phoøng keá hoaïch o Keá toaùn o Tröôûng boä phaän mua haøng 6. Coâng ty coù laäp keá hoaïch cho haøng toàn kho hay khoâng? 7. Coâng ty coù phaân tích saûn löôïng ñaët haøng hieäu quaû khoâng (EQO) khoâng? 8. Coâng ty coù aùp duïng heä thoáng haøng toàn kho kòp thôøi (JIT – just in time) hay khoâng? 9. Coâng ty coù boä phaän theo doõi thoâng tin veà bieán ñoäng giaù caû LPG trong nöôùc vaø theá giôùi khoâng? Coù danh saùch nhaø cung caáp trong vaø ngoaøi nöôùc khoâng? Danh saùch nhaø cung caáp coù caäp nhaät thöôøng xuyeân khoâng? Nhaø cung caáp chuû yeáu cuûa coâng ty laø o Trong nöôùc o Nöôùc ngoaøi o Caû hai 10. Coâng ty coù laäp ñôn ñaët haøng khoâng? 11. Ñôn ñaët haøng ñöôïc: Ñaùnh soá ? Ñaày ñuû caùc noäi dung caàn thieát? Laäp treân cô sôû Phieáu ñeà nghò mua haøng? Kyù pheâ duyeät cuûa ngöôøi coù thaåm quyeàn? Löu hoà sô nhöõng nghieäp vuï ñang thöïc hieän? Soá lieân Ñôn ñaët haøng ñöôïc laäp? o Moät lieân o Hai lieân o Ba lieân trôû leân 12. Ñôn ñaët haøng cuûa coâng ty ñöôïc laäp bôûi: o Tröôûng boä phaän mua haøng o Tröôûng boä phaän kho o Phoøng keá hoaïch o Keá toaùn 13. Ñôn ñaët haøng ñöôïc göûi tôùi: o Moät nhaø cung caáp coù uy tín o Ít nhaát hai nhaø cung caáp coù uy tín o Töø ba nhaø cung caáp trôû leân 14. Baûn chaøo giaù cuûa caùc nhaø cung caáp coù ñöôïc boû kín vaø môû cuøng luùc tôùi ngöôøi coù quyeàn xeùt duyeät khoâng? 15. Taát caû caùc baûn chaøo giaù vaø ñôn ñaët haøng coù löu taïi boä phaän mua haøng hay khoâng? 16. Khi haøng ñöôïc nhaän, vieäc ñoái chieáu giöõa Phieáu ñeà nghò mua haøng, Ñôn ñaët haøng, caùc chöùng chæ veà haøng hoùa vaø Phieáu nhaäp kho coù ñöôïc tieán haønh hay khoâng? 17. Soå theo doõi haøng toàn kho cuûa keá toaùn vaø thuû kho coù taùch bieät nhau khoâng? Ñònh kyø thuû kho vaø keá toaùn coù ñoái chieáu ñeå thoâng baùo veà löôïng gas dö trong boàn khoâng? Neáu coù, bao nhieâu laâu moät laàn: o moät laàn trong naêm o hai laàn trong naêm Coâng ty coù khi naøo löu tröõ gas cuûa khaùch haøng hoaëc nhaø cung caáp khaùc cuøng vôùi haøng cuûa mình trong boàn khoâng? 18. Coâng ty coù tieán haønh nghieân cöùu so saùnh hieäu quaû kinh teá tröôùc hoaëc sau khi tieán haønh caùc hoaït ñoäng thueâ dòch vuï khoâng? (thueâ xe, thueâ vaän chuyeån, thueâ chieát naïp…) 19. Coâng ty coù chính saùch ñònh möùc caùc khoaûn chi phí noäi boä cho töøng boä phaän, töøng chöùc danh? (Chi phí coâng taùc, ñieän thoaïi, tieáp khaùch haøng….) V. HOAÏT ÑOÄNG NHAÄN HAØNG 1. Coâng ty coù toå chöùc boä phaän nhaän haøng khoâng? 2. Boä phaän nhaän haøng coù nhaän ñöôïc moät lieân Ñôn ñaët haøng töø boä phaän mua haøng khoâng? 3. Khi nhaän haøng LPG, coâng ty coù tieán haønh kieåm ñònh qua moät toå chöùc ñoäc laäp veà soá löôïng vaø chaát löôïng taïi nôi nhaän haøng khoâng? 4. Söï cheânh leäch veà soá löôïng coù ñöôïc coâng ty qui ñònh roõ trong hôïp ñoàng mua haøng khoâng? 5. Keá toaùn haøng toàn kho coù bieát roõ veà söï cheânh leäch naøy khoâng? 6. Taát caû caùc nghieäp vuï nhaän haøng ñöôïc laäp Phieáu nhaäp kho? 7. Phieáu nhaäp kho ñöôïc laäp bôûi: o Keá toaùn haøng toàn kho o Tröôûng boä phaän kho o Boä phaän khaùc 8. Phieáu nhaäp kho ñöôïc: Ñaùnh soá ? Ñaày ñuû caùc noäi dung caàn thieát? Kyù xaùc nhaän ñaày ñuû bôûi Boä phaän nhaän haøng vaø Thuû kho? Soá lieân phieáu nhaäp kho ñöôïc laäp? o Moät lieân o Hai lieân o Ba lieân trôû leân Boä phaän nhaän haøng coù löu phieáu nhaäp kho hay khoâng? VI. HOAÏT ÑOÄNG BAÙN HAØNG 1. Coâng ty coù boä phaän baùn haøng ñoäc laäp hay khoâng? 2. Boä phaän baùn haøng thuoäc söï quaûn lyù cuûa phoøng: o Keá toaùn o Kinh doanh o Caû hai 3. Leänh baùn haøng ñöôïc laäp bôûi boä phaän: o Keá toaùn o Kinh doanh 4. Coâng ty coù thöïc hieän laäp phieáu xuaát kho ngay khi xuaát haøng hay khoâng? Neáu khoâng, phieáu xuaát kho ñöôïc laäp khi naøo: o Vaøo thôøi ñieåm cuoái thaùng o Vaøo thôøi ñieåm kieåm keâ thöïc teá 5. Coâng ty coù phaân nhoùm khaùch haøng hay khoâng? Neáu coù, vieäc phaân loaïi nhoùm khaùch haøng theo: o Loaïi hình kinh doanh o Doanh thu o Khu vöïc 6. Coâng ty coù phaân caáp traùch nhieäm quaûn lyù duyeät caùc ñôn ñaët haøng cuûa khaùch haøng hay khoâng? 7. Nhaân vieân marketing coù ñöôïc pheùp thu tieàn haøng cuûa khaùch haøng ngay taïi vaên phoøng ñaïi lyù cuûa khaùch haøng hay khoâng? 8. Coâng ty coù: Phaân tích ñieåm hoøa voán? Phaân tích chi phí döôùi daïng ñònh phí, bieán phí vaø chi phí hoãn hôïp? 9. Coâng ty ñònh giaù baùn LPG theo o Tyû leä laõi goäp o Theo giaù thò tröôøng o Theo kinh nghieäm o Giaù thaønh toaøn boä 10. Hoùa ñôn taøi chính cuûa haøng baùn ñöôïc laäp bôûi boä phaän: o Keá toaùn o Kinh doanh 11. Phieáu xuaát kho ñöôïc laäp bôûi: o Keá toaùn haøng toàn kho o Tröôûng boä phaän kho o Boä phaän baùn haøng 12. Phieáu xuaát kho ñöôïc: Ñaùnh soá ? Ñaày ñuû caùc noäi dung caàn thieát? Kyù xaùc nhaän ñaày ñuû bôûi Boä phaän baùn haøng, ngöôøi duyeät vaø Thuû kho? Soá lieân phieáu xuaát kho ñöôïc laäp? o Moät lieân o Hai lieân o Ba lieân trôû leân 13. Coâng ty coù xaây döïng ñònh möùc cho chi phí baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp khoâng? VII. HOAÏT ÑOÄNG THANH TOAÙN 1. Keá toaùn thanh toaùn coù ñoäc laäp vôùi caùc boä phaän kho, mua haøng vaø nhaän haøng? 2. Taát caû caùc chöùng töø sau ñaây lieân quan tôùi quaù trình ñaët haøng, mua haøng, nhaäp haøng coù chuyeån cho keá toaùn thanh toaùn khoâng? o Phieáu ñeà nghò mua haøng o Ñôn ñaët haøng o Hôïp ñoàng o Caùc chöùng chæ veà haøng hoùa o Hoùa ñôn o Phieáu nhaäp kho 3. Moïi chöùng töø chi ñeàu ñöôïc: o Ñaùnh soá? o Ñöôïc xeùt duyeät thanh toaùn bôûi caáp coù thaåm quyeàn? o Coù caùc chöùng töø lieân quan tôùi quaù trình ñaët haøng, mua haøng vaø nhaäp haøng ñi keøm? 4. Thuû quyõ coù ñöôïc pheùp: o Laäp caùc chöùng töø thanh toaùn (thu, chi)? o Xem caùc baùo caùo lieân quan ñeán coâng nôï khoâng? Cuoái thaùng keá toaùn coù tieán haønh ñoái chieáu soå quyõ vaø kieåm keâ quyõ khoâng? 5. Cuoái thaùng keá toaùn coù tieán haønh ñoái chieáu soå dö Ngaân haøng vôùi soå phuï Ngaân haøng khoâng? 6. Coâng ty coù tieán haønh ñoái chieáu coâng nôï vôùi nhaø cung caáp hay khoâng? Neáu coù: o Thaùng o Quí o Naêm Coâng ty Kinh doanh Khí hoùa loûng mieàn Nam PHAÂN TÍCH HOÏAT ÑOÄNG KINH DOANH Naêm 2006 STT Saûn phaåm Hoaït ñoäng Kinh doanh Gas daân duïng Kinh doanh Gas coâng nghieäp KD Coâng trình gas Toång coäng 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 54 242 24 238 1 78 480 2 Doanh thu (trñ) 537 941 244 642 280 782 863 3 Giaù voán haøng baùn 488 182 218 148 210 706 540 4 Lôïi nhuaän goäp 49 759 26 494 70 76 323 5 Chi phí baùn haøng 21 200 19 415 50 40 665 6 Chi phí baùn haøng + chi phí quaûn lyù phaân boå 11 112 4 955 10 16 077 7 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 17 447 2 124 10 19 581 8 Thueá thu nhaäp DN 4 885 595 3 5 483 9 Lôïi nhuaän sau thueá 12 562 1 529 7 14 099 Saûn phaåm Hoaït ñoäng OCP (trñ) Kinh doanh Gas daân duïng Kinh doanh Gas coâng nghieäp KD Coâng trình gas Toång coäng Tieáp thò KH, quan heä KH 4 964 70% 20% 10% 100% Kyù keát hôïp ñoàng 1 512 70% 20% 10% 100% Nhaän yeâu caàu cuûa KH, saép xeáp haøng 1 199 60% 40% 100% Laäp leänh xuaát haøng 550 60% 40% 100% Xuaát hoùa ñôn baùn haøng 550 50% 50% 100% Vaän chuyeån haøng 3 858 55% 45% 100% Thu tieàn haøng, ñoøi nôï 625 20% 80% 100% Hoaït ñoäng ghi cheùp khaùc 2 819 50% 30% 20% 100% 16 077 9 514 5 352 1 211 Hoaït ñoäng Chi phí TCA (trñ) Tieáp thò KH, quan heä KH Kyù keát hôïp ñoàng Nhaän yeâu caàu cuûa KH, saép xeáp haøng Laäp leänh xuaát haøng Xuaát hoùa ñôn baùn haøng Vaän chuyeån haøng Thu tieàn haøng, ñoøi nôï Hoaït ñoäng ghi cheùp khaùc Coäng 1. Chi phí khaáu hao 3 077 64 262 1 024 275 275 833 275 69 3 077 Maùy tính 137 5% 15% 15% 15% 50% 100% Nhaø xöôûng, VP 1 666 50% 50% 100% Phöông tieän vtaûi 1 100 5% 20% 15% 20% 20% 20% 100% Maùy moùc thieát bò VP khaùc 174 5% 20% 15% 20% 20% 20% 100% 2. Löông 8 500 4 750 1 250 25 125 125 25 200 2 000 8 500 Löông cuûa nv quaûn lyù 5 000 75% 25% 100% Löông cuûa nv VP 2 000 100% 100% Löông cuûa nv tieáp thò 1 000 100% 100% Löông cuûa nv baùn haøng 500 5% 25% 25% 5% 40% 100% 3. Chi phí haønh chính 1 500 150 - 150 150 150 - 150 750 1 500 Chi phí haønh chính 1 500 10% 10% 10% 10% 10% 50% 100% 5. Chi phí vaän chuyeån 3 000 - - - - - 3 000 - - 3 000 Chi phí vaän chuyeån 3 000 100% 100% ………………… Toång coäng 16 077 4 964 1 512 1 199 550 550 3 858 625 2 819 16 077 DÖÏ TOAÙN TIEÂU THUÏ SAÛN PHAÅM S T T MAËT HAØNG LPG NOÄI DUNG THAÙN G 1 THAÙ NG 2 THAÙ NG 3 THAÙ NG 4 THAÙ NG 5 THAÙ NG 6 THAÙ NG 7 THAÙ NG 8 THAÙ NG 9 THAÙ NG 10 THAÙ NG 11 THAÙ NG 12 TOÅ NG NAÊ M 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 7 950 6 370 7 210 7 900 8 000 8 020 8 200 8 160 8 170 8 320 8 300 8 400 95 000 Gas daân duïng 2 850 2 450 2 510 2 850 2 920 2 920 3 050 3 010 3 020 3 120 3 100 3 200 35 000 Bình 12 kg 1 550 1 330 1 380 1 550 1 600 1 600 1 650 1 610 1 600 1 670 1 650 1 700 18 890 Bình 45 kg 1 300 1 120 1 130 1 300 1 320 1 320 1 400 1 400 1 420 1 450 1 450 1 500 16 110 Gas Coâng nghieäp 5 100 3 920 4 700 5 050 5 080 5 100 5 150 5 150 5 150 5 200 5 200 5 200 60 000 2 Giaù baùn döï kieán (ñ/kg) 10 500 10 520 10 500 9 500 9 000 8 200 9 000 10 050 9 560 9 600 9 600 9 600 3 Doanh thu döï kieán (trñ) 83 475 67 012 75 705 75 050 72 000 65 764 73 800 82 008 78 105 79 872 79 680 80 640 913 112 4 Caùc khoaûn phaûi thu (net 40) 9 275 7 446 8 412 8 339 8 000 7 307 8 200 9 112 8 678 8 875 8 853 8 960 5 Caùc khoaûn thu ñöôïc döï kieán (trñ) 74 200 59 567 67 293 66 711 64 000 58 457 65 600 72 896 69 427 70 997 70 827 71 680 6 Khoaûn phaûi thu ñaàu kyø (trñ) 98 000 7 Döï kieán nôï cuõ thu ñöôïc (trñ) 19 600 8 Toång tieàn maët thu ñöôïc (trñ) 93 800 68 842 74 739 75 123 72 339 66 457 72 907 81 096 78 539 79 676 79 701 80 533 923 752 DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT CAÙC KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ BAÙN HAØNG QUÍ STT CAÙC CHÆ TIEÂU I II III IV TOÅNG NAÊM 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 21 530 23 920 24 530 25 020 95,000 2 Doanh thu döï kieán (trñ) 226 192 212 814 233 913 240 192 913,112 3 Giaù voán haøng baùn 203 573 191 533 210 522 216 173 821,800 4 Chi phí baùn haøng 15 314.4 13 952.4 14 379.6 14 848.9 58 495.3 Chi phí cuûa nhaân vieân 3 339 2 844 3 339 3 805 13 327 Löông 3 061 2 615 3 061 3 508 12 245 AÊn ca 165 152 165 177 659 Löông laøm theâm 33 12 33 33 111 Caùc khoûan trích theo löông 55 42 55 59 211 Caùc chi boài döôõng khaùc 25 23 25 28 101 Chi phí vaät lieäu bao bì 3 358 3 358 3 358 3 358 13 432 Chi phí phaân boå bình gas 2 858 2 858 2 858 2 858 11 432 Chi phí baûo döôõng bình 500 500 500 500 2 000 Chi phí nieâm bình gas 206 200 220 225 851 Chi phí duïng cuï, ñoà duøng 144.3 158.5 154.7 157.0 614.5 Mua saém CCDC 43.6 60.5 68.2 70.5 242.8 VPP 100.7 98.0 86.5 86.5 371.7 Chi phí khaáu hao TSCÑ 764.1 800.0 800.0 800.0 3 164.1 Chi phí baûo hieåm 88.0 93.9 93.9 93.9 369.7 Baûo hieåm traïm chieát vaø gas trong boàn 65.0 65.0 65.0 65.0 260.0 Baûo hieåm xe taûi, xe boàn 88.0 93.9 93.9 93.9 369.7 Chi phí dòch vuï mua ngoøai 6 881 5 988 5 944 5 995 24 808 Ñieän, nöôùc 53 55 56 57 221 Ñieän thoïai 88 88 88 88 352 Chi phí thueâ traïm, kho chöùa 2 200 2 200 2 200 2 200 8 800 Chi phí vaän chuyeån 3 125 2 125 2 000 2 000 9 250 Chi phí chieát naïp 1 415 1 520 1 600 1 650 6 185 Chi phí khaùc 740 710 690 640 2 780 Chi phí quaûng caùo, tieáp thò 200 170 150 100 620 Chi phí tieáp thò vaø coâng taùc 150 150 150 150 600 Chi phí toå chöùc hoäi nghò 140 140 140 140 560 Caùc chi phí khaùc 250 250 250 250 1 000 DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT CAÙC KHOAÛN MUÏC CHI PHÍ QUAÛN LYÙ QUÍ STT CAÙC CHÆ TIEÂU I II III IV TOÅNG NAÊM 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 21 530 23 920 24 530 25 020 95,000 2 Doanh thu döï kieán (trñ) 226 192 212 814 233 913 240 192 913,112 3 Giaù voán haøng baùn 203 573 191 533 210 522 216 173 821,800 4 Chi phí quaûn lyù 2 040.0 1 991.0 2 185.0 2 217.0 8 433.0 Chi phí cuûa nhaân vieân 1 027 958 1 152 1 179 4 316 Löông 965 900 1 078 1 100 4 043 AÊn ca 45 42 56 60 203 Caùc khoûan trích theo löông 17 16 18 19 70 Chi phí duïng cuï, ñoà duøng 35.0 55.0 55.0 60.0 205.0 Mua saém CCDC 20.0 40.0 40.0 45.0 145.0 VPP 15.0 15.0 15.0 15.0 60.0 Chi phí thueá, leä phí, thueâ nhaø ñaát 650.0 650.0 650.0 650.0 2 600.0 Chi phí khaáu hao TSCÑ 80.0 80.0 80.0 80.0 320.0 Chi phí dòch vuï mua ngoøai 28 28 28 28 112 Ñieän, nöôùc 15 15 15 15 60 Ñieän thoïai 13 13 13 13 52 Chi phí khaùc 220 220 220 220 880 DÖÏ TOAÙN CHI TIEÁT LÔÏI NHUAÄN QUÍ STT CAÙC CHÆ TIEÂU I II III IV TOÅNG NAÊM 1 Saûn löôïng (ñôn vò: 1000kg) 21 530 23 920 24 530 25 020 95 000 2 Doanh thu döï kieán (trñ) 226 192 212 814 233 913 240 192 913 112 3 Giaù voán haøng baùn 203 573 191 533 210 522 216 173 821 800 4 Lôïi nhuaän goäp 22 619 21 281 23 391 24 019 91 311 5 Bieán phí baùn haøng 6 973 7 078 7 158 7 208 28 417 6 Ñònh phí baùn haøng 8 341 6 874 7 222 7 641 30 078 7 Ñònh phí quaûn lyù 2 040 1 991 2 185 2 217 8 433 8 Soá dö ñaûmphí 15 646 14 203 16 233 16 811 62 894 9 Tyû leä soá dö ñaûm phí 6.92% 6.67% 6.94% 7.00% 10 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 5 265 5 338 6 827 6 953 24 383 11 Thueá thu nhaäp DN 1 474 1 495 1 911 1 947 6 827 12 Lôïi nhuaän sau thueá 3 791 3 843 4 915 5 006 17 556 ._.