Vấn đề nguồn nhân lực của đất nước trong quá trình CNH-HĐH ở Việt Nam

Më ®Çu Mọi sự vật hiện tượng muốn tồn tại và phát triển đều phải có những điều kiện và tiền đề tác động vào. Những điều kiện này tuỳ theo vai trò của mình sẽ làm cho sự vật và hiện tượng phát triển theo những hướng nhất định, có thể tốt mà cũng có thể xấu. Nếu ta tác động vào những điều kiện này có thể đẩy sự vật phát triển theo hướng mà ta mong muốn. Ở Việt Nam hiện nay, khi đang trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội thì cần tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Muốn tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá thì cũng cần có rất nhiều những điều kiện tác động vào như những chính sách của đảng, nguồn nhân lực, cơ sở vật chất ban đầu, khoa học công nghệ, nguồn vốn,…. Bên cạnh những chính sách của đảng thì nguồn nhân lực đã trở nên rất quan trọng trong công cuộc công nghiệp hoá của nước ta. Đảng và nhà nước ta đã, đang và sẽ tập trung để phát triển nguồn nhân lực phục vụ cho quá trình công nghiệp hoá , đưa đất tiến lên theo con đường chủ nghĩa xã hội. Phát triển nguồn nhân lực sẽ tạo ra động lực thúc đẩy các điều kiện khác phát triển theo, thúc đẩy các mặt của quá trình công nghiệp hoá như tạo ra một cơ sở vật chất hiện đại, công nghệ mới, nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh, từ đó giúp cải thiện đời sống nhân dân, hiệu quả tích luỹ cao hơn, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đưa đất nước tiến lên theo con đường chủ nghĩa xã hội mà Đảng và nhà nước đã vạch ra.Hiện nay, khi màViệt Nam đang bước vào con đường hội nhập một cách mạnh mẽ nhất thì việc phát triển nguồn nhân lực càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết vì nguồn nhân lực phát triển sẽ giúp chúng ta tiếp thu những thành tựu của khoa học công nghệ trên thế giớitots hơn nữa, phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá đất nước. Là sinh viên, là nguồn nhân lực chủ yếu trong tương lai của đất nước thì việc nghiên cứu về vai trò của nguồn nhân lực với sự nghiệp đổi mới đất nước là mồt yêu cầu khách quan và cần thiết bởi có như vậy thì ta mới thấy được việc học tập thật tốt là rất quan trọng đối với chính chúng ta và với cả đất nước của chúng ta. Nhà nước đã đầu tư để xây dựng lực lượng mới cho đất nước thì những lực lượng như chúng ta cũng phải cố gắng học tập để cống hiến cho đất nước. Trong sù hiÓu biÕt cña m×nh, em xin tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò nguån nh©n lùc cña ®Êt n­íc trongqu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam. Em mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy ®Ó bµi lµm ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Néi dung Cơ sở của quá trình nghiên cứu Cơ sở lý luận Quy luật lượng đổi - chất đổi Chất là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật, là sự thống nhất hữu cơ của những thuộc tính làm cho sự vật là nó chứ không phải là cái khác. Còn lượng là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định vốn có của sự vật về mặt số lượng, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vận động và phát triển cũng như các thuộc tính của sự vật. Bất kì sự vật, hiện tượng nào cũng bao gồm cả chất và lượng, chúng có quan hệ chặt chẽ với nhau, thống nhất biện chứng với nhau, tác động qua lại lẫn nhau và gắn liền với nhau. Sự thay đổi về lượng và chất luôn diễn ra cùng với sự vận động và phát triển của sự vật. Lượng thay đổi liên tục không ngừng còn chất lại thay đổi một cách rất chậm chạp.Nhưng lượng và chất thay đổi luôn gắn liền với nhau, sự thay đổi của lượng đến một mức nào đó sẽ kéo theo sự thay đổi của chất cho phù hợp với lượng. Song sự kéo theo đó lại do những tác động chủ quan cũng như khách quan quy định, có thể tác động được. Ngược lại, sự thay đổi về chất cũng khiến lượng tiếp tục biến đổi để cho ra đời những cái mới hơn. Quá trình đó diễn ra liên tục khiến cho sự vật không ngừng biến đổi. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập Trong mỗi sự vật, hiện tượng đều có những mặt đối lập nhau. Các mặt đối lập này nằm trong sự liên hệ, tác động qua lại lẫn nhau tạo ra mâu thuẫn biện chứng. Các mặt đối lập vừa thống nhất với nhau lại vừa đấu tranh với nhau. Chúng vừa nương tựa vào nhau lại vừa muốn phủ định lẫn nhau. Nhưng mâu thuẫn lại là nguồn gốc của sự vận động và phát triển. Vì vậy, để thúc đẩy sự phát triển phải tìm mọi cách để giải quyết mâu thuẫn, không được điều hòa mâu thuẫn. Phải tìm ra cách thức để giải quyết mâu thuẫn, đôi khi phải tạo ra mâu thuẫn để giải quyết theo hướng có lợi cho mình, cho sự phát triển tốt nhất. Quá trình nhận thức Nhận thức là quá trình phản ánh tích cực, tự giác và sáng tạo thế giới khách quan vào bộ óc người trên cơ sở thực tiễn. Thực tiễn là toàn bộ những hoạt động vật chất của con người nhằm cải biến tự nhiên và xã hội. Thực tiễn được biểu hiện rất đa dạng và phong phú thông qua các hoạt động sản xuất vật chất, hoạt động chính trị xã hội và hoạt động thực nghiệm khoa học. Các hoạt động này tác động qua lại lẫn nhau đã làm cho thực tiễn vận đông, phát triển không ngừng và ngày càng quan trọng đối với nhận thức. Thực tiễn đã trở thành cơ sở của nhận thức, là động lực của nhận thức, là mục đích của nhận thực và là tiêu chuẩn để kiểm tra chân lý. Thực tiễn chính là điểm xuất phát trực tiếp của nhận thức, nó đề ra nhu cầu, nhiệm vụ, cách thức và khuynh hướng vận động phát triển của nhận thức. Do vậy, nếu thoát ly thực tiễn, không dựa vào thực tiễn thì nhận thức sẽ xa rời cơ sở hiện thực nuôi dưỡng sự phát sinh, tồn tại và phát triển của mình. Vì vậy chủ thể nhận thức cần có những thực tiễn đúng đắn, tri thức đúng đắn về thế giới xung quanh. Nhờthực tiễn mà các giác quan của con người ngày càng được hoàn thiện, năng lực tư duy lôgic không ngừng được củng cố và phát triển, sự hiểu biết cũng được nâng cao, nhờ đó con người sẽ cải tạo thế giới tốt hơn. Quá trình nhận thức đi từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng và từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn. Con người tìm hiểu thế giới thông qua các giác quan, sau đó tổng hợp lại bằng các khái niệm, phán đoán và suy lý. Nhờ có những nhận thức cảm tính và lý tính đó, con người có những thực tiễn nhất định, từ đó giúp con người hiểu biết về thế giới xung quanh nhiều hơn, cải tạo thế giới cho phù hợp nhu cầu con người tốt hơn. Ý thức xã hội Ý thức xã hội là mặt tinh thần của đời sống xã hội, bao gồm toàn bộ những quan điểm, tư tưởng cùng những tình cảm, tâm trạng,… của những cộng đồng xã hội nảy sinh từ tồn tại xã hội và phản ánh tồn tại xã hội trong những giai đoạn phát triển nhất định. Ý thức xã hội khác một cách tương đối với ý thức cá nhân. Ý thức cá nhân phản ánh tồn tại xã hội với mức độ khác nhau,vì vậy nó mang tính xã hội. song ý thức cá nhân không phải bao giờ cũng thể hiện quan điểm tư tưởng, tình cảm phổ biến của một cộng đồng, một tập đoàn xã hội, một thời đại xã hội nhất định. Ý thức cá nhân và ý thức xã hội tồn tại trong mối liên hệ hữu cơ, biện chứng với nhau, thâm nhập vào nhauvà làm phong phú nhau. Ý thức xã hội mang tính giai cấp sâu sắc.Tính giai cấp của ý thức xã hội thể hiện ở tâm lý xã hội cũng như hệ tư tưởng. 2. Cơ sở thực tiễn Đất nước ta đang tiến lên con đường chủ nghĩa xã hội, vì vậy nguồn nhân lực đang rất được nhà nước quan tâm phát triển. Hằng năm, nhà nước đều tổ chức các cuộc hội thảo nhằm bàn về thực trạng nguồn nhân lực và những giải pháp để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, nhà nước cũng chú trọng vào phát triển giáo dục, giải quyết việc làm cho lượng sinh viên hằng năm ra trường một cách đầy đủ nhất. Trong xu thế hội nhập, toàn cầu hoá hiện nay, yêu cầu về nguồn nhân lực đang trở nên rất bức thiết. Tạo ra nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, khả năng quản lý sẽ giúp cho việc hội nhập trở nên dễ dàng hơn, việc tiếp thu và ứng dụng khoa học công nghệ của thế giới vào công cuộc hiện đại hoá đất nước tốt hơn, đất nước phát triển nhanh hơn. Nhìn sang nước bạn Trung Quốc, từ khi đổi mới (1978) đến nay, nhờ có những chính sách phát triển nguồn nhân lực rất đúng đắn mà Trung Quốc đã vươn lên phát triển mạnh mẽ. Thực trạng vấn đề Khái niệm nguồn nhân lực Nguồn nhân lực là những yếu tố ở trong con người mà ta có thể huy động, sử dụng được nhằm mục đích thúc đẩy sự phát triển xã hội. Nguồn nhân lực là tổng thể những yếu tố thuộc về thể chất, tinh thần, đạo đức, phẩm chất, trình độ tri thức, vị thế xã hội…. Vai trò nguồn nhân lực trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước: người lao động sẽ trở thành người làm chủ đất nước, đào tạo nguồn nhân lực tốt sẽ đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá , giúp kinh tế phát triển, đất nước ngày càng giàu đẹp. Tính tất yếu của việc phát triển nguồn nhân lực: con người khi được làm chủ những tư liệu sản xuất, được đào tạo một cách chu đáo những kiến thức về kĩ thuật, về quản lý kinh tế sẽ có điều kiện phát huy tối đa những khả năng của mình đẻ tác động vào tư liệu sản xuất, tạo ra sản phẩm tốt, nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh doanh, giúp đất nước phát triển. Hơn nữa, nếu khả năng con người được phát huy tốt nhất thì sẽ có điều kiện để xây dựng một cơ sở hạ tầng, đội ngũ kỹ thuật để tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, giúp đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc sö dông nguån nh©n lùc trong thêi kú hiÖn nay HiÖn nay, CNH-H§H lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn tÊt yÕu mµ mçi quèc gia d©n téc trªn thÕ giíi ®Òu ph¶i tr¶i qua. §©y lµ hiÖn t­îng cã tÝnh quy luËt, cã tÝnh phæ biÕn trong tiÕn tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña mçi quèc gia ®Æc biÖt víi nh÷ng n­íc ®ang trong t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn. VËy c«ng nghiÖp ho¸ lµ g×? C«ng nghiÖp ho¸ (CNH) lµ qu¸ tr×nh thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng sö dông m¸y mãc. Trªn c¬ së kÕ thõa tiÕp thu cã chän läc tri thøc cña nh©n lo¹i. Héi nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng lÇn thø VII kho¸ VI vµ §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· ®­a ra mét quan ®iÓm míi vÒ CNH- H§H phï hîp víi ®iÒu kiÖn ë n­íc ta ®ã lµ: “CNH-H§H lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, vµ qu¶n lý kinh tÕ – x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn ®¹i t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao. Nhê ®ã mµ t¹o ra sù t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng vµ cã hiÖu qu¶ cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n”. Sù nghiÖp CNH-H§H ë n­íc ta ®­îc tiÕn hµnh tõ nh÷ng n¨m 60 theo ®­êng lèi mµ §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III ®· ®Ò ra: “CNH-H§H lµ nhiÖm vô trung t©m trong suet thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë n­íc ta”. N­íc ta tiÕn lªn CNXH tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu, lao ®éng thñ c«ng lµ phæ biÕn. V× vËy, ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho CNXH chóng ta ph¶i tiÕn hµnh CNH-H§H. Tõ thùc tiÔn cña ®Êt n­íc, §¶ng ta x¸c ®Þnh sù nghiÖp CNH-H§H cña n­íc ta cã c¶ thuËn lîi vµ khã kh¨n, thêi c¬ vµ nguy c¬ ®an xen nhau. Do ®ã, chóng ta ph¶i chñ ®éng n¾m thêi c¬ v­¬n lªn ph¸t triÓn nhanh vµ v÷ng ch¾c, t¹o thÕ vµ lùc míi ®ång thêi lu«n lu«n tØnh t¸o kiªn quyÕt ®Èy lïi vµ kh¾c phôc c¸c nguy c¬ nh»m b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn ®óng h­íng. T¹i §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX §¶ng ®· chØ ra: “Con ®­êng CNH-H§H cña n­íc ta cÇn vµ cã thÓ rót ng¾n thêi gian võa cã nh÷ng b­íc tuÇn tù võa cã nh÷ng b­íc nh¶y vät”. Bëi vËy, muèn tiÕn hµnh thµnh c«ng sù nghiÖp CNH-H§H th× ®iÒu quan träng lµ ph¶i g¾n nã víi H§H trªn nÒn t¶ng cña khoa häc c«ng nghÖ trong ®ã lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n, coi ®ã võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc cña sù nghiÖp CNH-H§H. Thùc tiÔn ®· chøng minh muèn ph¸t triÓn th× ph¶i dùa vµo con ng­êi. Mµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi nµo còng ph¶i h­íng tíi con ng­êi v× tù do vµ h¹nh phóc cña con ng­êi. Vµ sù nghiÖp CNH- H§H còng nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi vµ lÊy ®ã lµm m«i tr­êng ®Ó ph¸t triÓn toµn diÖn con ng­êi. Mét khi kinh tÕ – x· héi ph¸t triÓn th× con ng­êi sÏ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn h¬n ®Ó tiÕp cËn víi nh÷ng tri thøc míi, tiÕn bé h¬n gãp phÇn h×nh thµnh nªn nh©n c¸ch vµ trÝ tuÖ con ng­êi hiÖn ®¹i. Con ng­êi kh«ng nh÷ng lµ môc tiªu mµ cßn lµ ®éng lùc cña sù nghiÖp CNH-H§H. Nh­ chóng ta ®· biÕt lÞch sö ph¸t triÓn x· héi loµi ng­êi cho ®Õn nay vÒ c¬ b¶n lµ lÞch sö vËn ®éng, ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt mµ lao ®éng s¶n xuÊt lµ h×nh th¸i ®Æc biÖt chØ cã ë con ng­êi cho phÐp chóng ta so s¸nh con ng­êi víi loµi vËt. Trong mäi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt, con ng­êi bao giê còng ë vÞ trÝ trung t©m vµ gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh so víi c«ng cô vµ ®èi t­îng lao ®éng. Nh­ V.I.Lª Nin ®· kh¼ng ®Þnh: “Lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn thÓ nh©n lo¹i lµ c«ng nh©n, lµ ng­êi lao ®éng”. Nh­ vËy, con ng­êi cã vai trß hÕt søc quan träng vµ ®· trë thµnh ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt x· héi. Cho nªn, bÊt kú sù tiÕn bé x· héi nµo xÐt ®Õn cïng ®Òu do con ng­êi trùc tiÕp thùc hiÖn. §iÒu nµycho ta biÕt r»ng viÖc ®Ò cao trÝ tuÖ vµ vai trß cña tri thøc khoa häc ch¼ng qua chØ lµ mét c¸ch gi¸n tiÕp ®Ò cao vai trß cña con ng­êi. §Ó nhËn thøc râ h¬n vÒ vai trß cña con ng­êi chóng ta ®i t×m hiÓu b¶n chÊt cña con ng­êi. VÒ b¶n chÊt cña con ng­êi: “B¶n chÊt cña con ng­êi kh«ng ph¶i lµ c¸i trõu t­îng cè h÷u cña nh÷ng c¸ nh©n riªng biÖt. Trong tÝnh hiÖn thùc cña nã, b¶n chÊt con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi”. (C.M¸c –Ph.¨ngghen toµn tËp, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi – 1995, tËp3, trang 11). LuËn ®Ò trªn kh¼ng ®Þnh r»ng, b¶n chÊt con ng­êi kh«ng ph¶i lµ c¸i trõu t­îng mµ lµ hiÖn thùc, kh«ng ph¶i lµ c¸i vèn cã, cã s½n trong mçi c¸ thÓ riªng biÖt mµ lµ tæng hoµ c¸c mèi quan hÖ x· héi. NÕu xÐt con ng­êi trong tÝnh hiÖn thùc cña nã th× b¶n chÊt con ng­êi ®­îc béc lé trong cuéc sèng, trong toµn bé ho¹t ®éng cô thÓ cña nã. Nh­ vËy, b¶n chÊt cña con ng­êi chØ h×nh thµnh vµ thÓ hiÖn trong c¸c mèi quan hÖ x· héi, c¸c quan hÖ x· héi cïng chi phèi, quyÕt ®Þnh hµnh vi cña con ng­êi trong ®êi sèng hiÖn thùc. ChÝnh x· héi vµ c¸c quan hÖ x· héi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó con ng­êi thÓ hiÖn nh÷ng b¶n tÝnh phong phó vµ t­ duy s¸ng t¹o cña m×nh. Nh­ vËy, víi t­ c¸ch lµ thùc thÓ x· héi, con ng­êi ho¹t ®éng thùc tiÔn, t¸c ®éng vµo tù nhiªn, c¶i biÕn giíi tù nhiªn ®ång thêi thøc ®Èy sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña lÞch sö x· héi. ChÝnh lao ®éng s¶n xuÊt ®· s¸ng t¹o ra con ng­êi vµ ý thøc con ng­êi. Tõ lao ®éng s¶n xuÊt lµm h×nh thµnh nªn c¸c quan hÖ x· héi mµ quan hÖ x· héi l¹i lµ nÒn t¶ng ®Ó h×nh thµnh c¸c quan hÖ x· héi kh¸c, tõ ®ã chi phèi, quyÕt ®Þnh tíi hµnh vi cña con ng­êi. §ång thêi còng chÝnh b»ng ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi l¹i c¶i t¹o tù nhiªn, biÕn ®æi tù nhiªn, b¾t tù nhiªn phôc vô con ng­êi. Nh­ vËy, con ng­êi kh«ng nh÷ng lµ s¶n phÈm cña lÞch sö mµ cßn lµ chñ thÓ s¸ng t¹o lÞch sö. Trong qu¸ tr×nh c¶i biÕn tù nhiªn, con ng­êi kh«ng ngõng nhËn thøc vµ vËn dông c¸c quy luËt kh¸ch quan cña tù nhiªn vµ x· héi cho phï hîp víi nhu cÇu vµ môc ®Ých cña m×nh. Ngµy nay, mÖnh ®Ò “con ng­êi ®øng ë trung t©m cña sù ph¸t triÓn” ®· trë thµnh quy luËt cña thêi ®¹i. Th«ng qua ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt con ng­êi s¸ng t¹o ra lÞch sö cña chÝnh m×nh, cña x· héi loµi ng­êi. KÕt qu¶ lµ x· héi loµi ng­êi ®· b­íc tõ thêi ®¹i v¨n minh nµy sang thêi ®¹i v¨n minh kh¸c. Thùc tÕ ®· chøng minh, trong cuéc sèng x©y dùng vµ ®æi míi ®Êt n­íc chØ cã con ng­êi – yÕu tè quan träng nhÊt trong lùc l­îng s¶n xuÊt cña x· héi míi lµ nh©n tè chÝnh, lµ nguån lùc mang tÝnh quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i nh­ng chÝnh con ng­êi còng lµ môc tiªu, lµ c¸i ®Ých, lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn. Do ®ã, c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc lµ do con ng­êi, phô thuéc vµo con ng­êi vµ v× con ng­êi. Những thành công đã đạt được Từ khi đất nước giành được độc lập, Đảng và nhà nước đã rất quan tâm tới việc đào tạo nguồn nhân lực để đưa đất nước đi lên con đường xã hội chủ nghĩa. Từ một nước có tỉ lệ người biết chữ rất thấp, chỉ vào khoảng 5% vào thời kì thuộc địa, ngay sau khi độc lập nhờ có các chính sách của Đảng và nhà nước nhằm nâng cao tỉ lệ biết chữ,đến năm 1946 đã có 95% số dân trên cả nước đã biết chữ. Bác Hồ và chính phủ luôn quan tâm tới sự nghiệp giáo dục của nước nhà nên việc xoá mù chữ sau năm 1945 mới có hiệu quả như vậy. Khi đất nước bắt đầu bước vào thời kì đổi mới(1986), trước nhu cầu đặt ra, nhà nước đã đầu tư rất nhiều cho ngành giáo dục với mục đích tạo ra một đội ngũ nhân lực tốt phục vụ cho quá trình công nghệp hoá đất nước. Bước đầu, có thể nói là nhà nước đã đạt được mục tiêu của mình khi mỗi năm có hàng chục nghìn sinh viên ra trường, rất nhiều công nhân từ các trung tâm đào tạo nghề đã có trình độ nhất định. Đội ngũ lao động của nước ta trở nên rất dồi dào để có thể đáp ứng được nhu cầu của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. GÇn 20 n¨m tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi,ngµnh gi¸o dôc ®µo t¹o cña n­íc ta kh«ng nh÷ng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh gãp phÇn quan träng vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi mµ cßn lam cho b¶n th©n ngµnh gi¸o dôc ®µo t¹o còng cã nh÷ng chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ vÒ mäi mÆt.Thµnh tùu næi bËt h¬n c¶ lµ quy m« gi¸o dôc ë mäi cÊp bËc tr×nh ®é häc trong vµ ngoµi hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n ®Òu t¨ng. N¨m 2000, c¶ n­íc ta ®· hoµn thµnh xong phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc vµ c¬ b¶n xo¸ xong n¹n mï ch÷(t¹p chÝ khoa häc gi¸o dôc sè 1 th¸ng 10/2005). §iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó chóng ta ®i vµo sù nghiÖp CNH-H§H lµ ph¸t triÓn ng­êi. §©y lµ mét kh¸i niÖm chØ sù gia t¨ng c¸c gi¸ trÞ cho con ng­êi: gi¸ trÞ tinh thÇn, gi¸ trÞ ®¹o ®øc, gi¸ trÞ thÓ chÊt… víi ý nghÜa lµ n©ng cao chÊt l­îng sèng cho con ng­êi. Thùc tÕ cho thÊy r»ng kh«ng mét n­íc nµo cã thÓ duy tr× møc t¨ng tr­ëng cao nÕu kh«ng cã nÒn t¶ng v÷ng ch¾c vÒ ph¸t triÓn con ng­êi. §Çu t­ vµo gi¸o dôc,®µo t¹o n¨ng cao chÊt l­îng con ng­êi vÒ mäi mÆt lµ ®Çu t­ vµo t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh÷ng quèc gia nµo thiÕu ch¨m sãc søc khoÎ c¬ b¶n, xuèng cÊp vÒ gi¸o dôc, kh«ng cã chiÕn l­îc dµi h¹n cho ®µo t¹o, ph¸t triÓn con ng­êi sÏ kh«ng b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ngµy nay, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mét n­íc ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi vµ chØ sè ph¸t triÓn ng­êi HDI (tuæi thä, tr×nh ®é häc vÊn vµ møc sèng). HiÖn nay n­íc ta cã nh÷ng chuyÓn biÕn tèt ®Ñp vÒ chØ sè ph¸t triÓn ng­êi n¨m1999: ®­îc xÕp 110/174 n­íc; n¨m 2000: ®­îc xÕp 108/174 n­íc víi chØ sè HDI lµ 0,671vµ n¨m 2001:101/162 n­íc. §©y lµ tÝn hiÖu ®¸ng mõng, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó chóng ta ®¶y nhanh qu¸ tr×nh CNH-H§H. VÒ c¬ cÊu lao ®éng ViÖt Nam tû träng t­¬ng ®èi cao vÒ lao ®éng trÎ, phÇn lín cã häc vÊn phæ th«ng, ngay c¶ ë n«ng th«n. §©y lµ mét tiÒn ®Ò quan träng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕp thu nh÷ng tri thøc míi cña nh©n lo¹i vµ phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nhu cÇu lao ®éng trong n­íc vµ xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi . Lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô cã ®µo t¹o t­¬ng ®èi lín (so víi c¸c n­íc cã thu nhËp nh­ n­íc ta). TÝnh ®Õn n¨m 2005 lùc l­îng lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt lªn tíi 24,2% cã kho¶ng 1,2 triÖu ng­êi tèt nghiÖp §¹i häc, Cao ®¼ng ®ã cßn ch­a kÓ tíi 123.000 ng­êi cã b»ng th¹c sü vµ tiÕn sü. Ngoµi ra, chóng ta cã mét lùc l­îng t­¬ng ®èi lín ViÖt kiÒu lµm ¨n sinh sèng ë n­íc ngoµi, tËp trung chñ yÕu ë Ch©u ©u, ch©u Mü vµ ¤xtraylia; trong ®ã tû lÖ ng­êi cã tr×nh ®é cao vÒ chuyªn m«n vµ nghiÖp vô lµ ®¸ng kÓ. §©y lµ mét nguån lùc quan träng gãp phÇn ph¸t triÓn ®Êt n­íc, lµ cÇu nèi gi÷a ViÖt Nam víi thÕ giíi vÒ mÆt chuyÓn giao tri thøc, c«ng nghÖ vµ c¸c quan hÖ quèc tÕ. H¬n n÷a con ng­êi ViÖt Nam cã b¶n tÝnh hiÕu häc, th«ng minh ,cÇn cï lao ®éng, cã lßng tù t«n vµ tù hµo vÒ d©n téc . TruyÒn thèng ®ã ®­îc nu«i d­ìng vµ ph¸t huy lµm c¬ së cho viÖc n¾m b¾t, tiÕp thu vµ vËn dông mét c¸ch nhanh chãng, s¸ng t¹o nh÷ng ph¸t minh, s¸ng kiÕn khoa häc cña nh©n lo¹i phôc vô cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt n­íc. TÝnh ®oµn kÕt, ý thøc tr¸ch nhiÖm víi céng ®ång còng lµ mét nh©n tè gãp phÇn ®­a n­íc ta lªn mét tÇm cao míi mét khi søc m¹nh nµy ®­îc ph¸t huy m¹nh mÏ cã thÓ hç trî ®¾c lùc cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt n­íc t¹o m«i tr­êng æn ®Þnh ®Ó mäi ng­êi yªn t©m tù do ph¸t huy søc s¸ng t¹o vµ trÝ tuÖ cña m×nh viÖc . D©n téc ViÖt Nam cßn cã truyÒn thèng biÕt chÞu ®ùng gian khæ ®Ó tiÕt kiÖm, tÝch luü cho ®Çu t­ më réng, t¹o dùng c¬ ®å cho m×nh vµ cho nÒn kinh tÕ nãi chung. C«ng cuéc ®æi míi ë ViÖt Nam lµ mét minh chøng thùc tÕ sèng ®éng cho sù ph¸t triÓn s¸ng t¹o vµ n¨ng ®éng cña con ng­êi.ChØ sau khi co nghÞ quyÕt kho¸n 10 vµ c¶i c¸ch chÕ ®é thu mua mua vµ gi¸,còng víi thiÕt bÞ vµ ®Êt ®ai Êy trong mét n¨m 1989,ng­êi n«ng d©n ViÖt Nam ®· ®­a n­íc ta tõ mét n­íc nhËp khÈu g¹o thµnh mét n­íc xuÊt khÈu g¹o.HiÖn t­îng nµy ®· ®em l¹i dÊu Ên ®Ëm nÐt vÒ thµnh c«ng cña ®æi míi ë ViÖt Nam ®èi víi thÕ giíi. Nh÷ng h¹n chÕ cßn gÆp ph¶i Nh­ng bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng mµ nhµ n­íc ®· ®¹t ®­îc trong viÖc x©y d­ng nguån nh©n lùc th× b¶n th©n nguån nh©n lùc ViÖt Nam cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. MÆc dï lao ®éng ë n­íc ta lµ kh¸ dåi dµo nh­ng sè lao ®éng ®­îc ®µo t¹o qu¸ Ýt chØ chiÕm 20% tæng sè lao ®éng, 77,71% lao ®éng s¶n xuÊt trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp ®ång nghÜa víi con sè trªn lµ tû lÖ qua ®µo t¹o hÕt søc h¹n chÕ, ­íc tÝnh hiÖn nay ë n­íc ta sè lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o chiÕm 51,74% (häc vÊn tõ tiÓu häc trë xuèng). §©y lµ trë ng¹i lín nhÊt khi tiÕn hµnh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ . HiÖn nay ®iÒu lµm ®au ®Çu c¸c nhµ qu¶n lÝ chÝnh lµ hiÖn tr¹ng nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam. Lao ®éng ViÖt Nam ®­îc ®¸nh gi¸ lµ khÐo lÐo,th«ng minh s¸ng t¹o, tiÕp thu nhanh kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh­ng khi tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt l¹i thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp, thiÕu ãc ph©n tÝch, tinh thÇn phª b×nh vµ tù phª b×nh, thiÕu ãc thùc tÕ, ch­a cã thãi quen ho¹ch to¸n kinh tÕ, thiÕu ý thøc ph¸p luËt, chÊp hµnh néi quy,kØ luËt cßn nÆng t©m lÝ cña nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá, thiÕu t­ duy, thiÕu t¸c phong c«ng nghiÖp. §ã lµ hËu qu¶ cña s¶n xuÊt nhá, cña chiÕn tranh vµ cña c¬ chÕ bao cÊp kÐo dµi. HiÖn nay trªn thÞ tr­êng lao ®éng lu«n x¶y ra t×nh tr¹ng khan hiÕm nguån nh©n lùc cao cÊp vµ c«ng nh©n tay nghÒ cao. ThÞ r­êng ®ang rÊt cÇn c¸c chuyªn gia vÒ qu¶n trÞ kinh doanh,lËp tr×nh,kÜ thuËt viªn … Thùc tÕ th× sinh viªn sau khi ra tr­êng víi kiÕn thøc quÌ quÆt, hæng kiÕn thøc vµ thiÕu kinh nghiÖm thùc tÕ. ChÝnh v× vËy cã tíi 70%sinh viªn ra tr­êng kh«ng cã viÖc lµm. Sè cßn l¹i kh«ng thÓ b¾t tay ngay vµo c«ng viÖc mµ lu«n ph¶i qua mét thêi gian ®µo t¹o l¹i. §iÒu tra ë 17 tr­êng §¹i häc cho thÊy sè c¸n bé gi¶ng d¹y d­íi 35 tuæi chØ cã 8%. PhÇn lín nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é trªn §¹i häc ®ang lµ nh÷ng chuyªn gia ®Çu ngµnh ®· ë ®é tuæi tõ 55 ®Õn 60. H¬n 60% tiÕn sü, h¬n 70% gi¸o s­ ®Òu ë ®é tuæi nµy, trong khi ®ã sinh viªn giái sau khi tèt nghiÖp ®Òu kh«ng muèn ë l¹i tr­êng. V× vËy viÖc chuÈn bÞ cho ®éi ngò trÝ thøc kÕ cËn sÏ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. §iÒu nµy lÝ gi¶i v× sao doanh nghiÖp ta th­êng lóng tóng vµ rÊt yÕu khi ®µm ph¸n lµm ¨n víi doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Bªn canh ®ã viÖc bè trÝ, sö dông c¸n bé cßn nhiÒu viÖc bÊt hîp lý gi÷a c¸c vïng, c¸c ngµnh: trªn 80% c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ lµm viÖc t¹i Hµ Néi vµ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh. Nh×n vµo mét sè n­íc trong khu vùc, c¸n bé lµm viÖc trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt chiÕm tû lÖ rÊt cao nh­ Th¸i Lan 58%, Hµn Quèc 48%, NhËt B¶n 64%. ChÝnh viÖc ph©n bè lùc l­îng lao ®éng bÊt hîp lý nµy g©y nªn hiÖn t­îng ë c¸c thµnh phè lín sè l­îng lao ®éng cã tay nghÒ kh«ng cã viÖc lµm lµ rÊt lín trong khi ®ã ë c¸c tØnh kh¸c ®Æc biÖt lµ ë nh÷ng n¬i xa x«i heo l¸nh th× lao ®éng tri thøc lµ rÊt hiÕm mÆc dï nhµ n­íc ®· cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch ­u ®·i. TiÕp ®Õn lµ kÜ n¨ng lµm viÖc nhãm, kh¶ n¨ng hîp t¸c ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cña lao ®éng ViÖt Nam qu¸ yÕu. Chuyªn gia n­íc ngoµi nhËn xÐt r»ng: “lao ®éng ViÖt Nam lµm viÖc rÊt tèt khi tù m×nh gi¶i quyÕt c«ng viÖc, nh­ng nÕu ®Æt hä trong mét nhãm th× hiÖu qu¶ kÐm h¬n nhiÒu”. §iÒu nµy lÝ gi¶i v× sao mét sè doanh nghiÖp ®· tËp hîp ®­îc ®éi ngò nh©n viªn cã ®½ng cÊp cao nh­ng l¹i kh«ng thµnh c«ng trong kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã viÖc h­íng nghiÖp cho häc sinh phæ th«ng trung häc ch­a ®­îc chó träng, hiÖn nay c¸i ®Ých cña ®a sè bËc cha mÑ lµ lo cho con c¸i vµo ®­îc ®¹i häc , ®iÒu nµy g©y søc Ðp rÊt lín cho c¸c em . Trong khi ®ã nÒn gi¸o dôc cña chóngta ta vÉn nÆng vÒ thi cö,khoa bang víi néi dung gi¶ng d¹y æn ®Þnh, ®¬n ®iÖu, lÊy môc tiªu d¹y vµ häc lµ ®Ó thuéc bµi,nhí bµi vµ sao chÐp l¹i tri thøc. Häc tËp tri thøc hiÖn nay kh«ng cßn lµ môc tiªu hµng ®Çu n÷a, v× vËy ph¶i gi¶ng d¹y cho ng­êi häc ®­îc c¸ch t­ duy, häc c¸ch lµm chñ ®­îc ph­¬ng ph¸p häc tËp. Ng­îc l¹i ng­êi häc ph¶i kh«ng û l¹i, chØ nghe gi¶ng mét c¸ch thô ®éng, ph¶i chñ ®éng tù nghiªn cøu t×m tßi,kh¸m ph¸ vµ kh«ng ngõng tù lµm míi m×nh trong sù nghiÖp ®æi míi toµn diÖn cña ®Êt n­íc. HiÖn nay, c«ng t¸c ®µo t¹o cña chóng ta cßn trµn lan ,ch­a c¨n cø vµo kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña thùc tÕ nªn tr×nh ®é ®éi ngò lao ®éng cña chóng ta cßn thÊp,tay nghÒ nghiÖp vô th× kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña nhµ tuyÓn dông,ph©n bè ngµnh nghÒ cßn nhiÒu bÊt cËp, cã nhiÒu ngµnh th× d­ thõa vµ viÖc sö dông nguån nh©n lùc kh«ng ®óng chæ,hiÖn t­îng ch¸y m¸u chÊt x¸m diÔn ra kh¸ nghiªm träng do chÝnh s¸ch ®·i ngé vµ thu hót nh©n tµi ch­a ®ñ søc nÝu gi÷ nh÷ng ng­êi tµi. Nh­ vËy nÕu chóng ta më réng sù gi¶i phãng t­ t­ëng, gì bá nh÷ng h¹n chÕ lÉn nhau vµ tù h¹n chÕ chÝnh m×nh ng­êi d©n ViÖt Nam cßn cã thÓ ph¸t huy tinh thÇn kinh doanh, trÝ s¸ng t¹o vµ ®em l¹i nh÷ng b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n bao nhiªu. NÕu nh­ chóng ta rÊt vui mõng khi thÊy ng­êi lao ®éng ch©n chÝnh trë nªn giµu cã th× ta rÊt lo ng¹i khi sù chªnh lÖch giµu nghÌo cµng më réng h¬n do nh÷ng thu nhËp bÊt chÝnh. Kho¶ng c¸ch giµu nghÌo ë n­íc ta tiÕp tôc t¨ng v× kinh tÕ thÞ tr­êng víi møc ®é ph¸t triÓn hiÖn nay, khi cßn thiÕu mét nhµ n­íc ph¸p trÞ, thiÕu sù c«ng khai minh b¹ch cã nguy c¬ trë thµnh “kinh tÕ thÞ tr­êng quan chøc”. Kh«ng Ýt nh÷ng ng­êi cã chøc cã quyÒn ®· dïng quyÒn lùc cña c¬ chÕ xin cho ®Ó lµm giµu phi ph¸p. VÒ mÆt thÓ chÊt vµ søc khoÎ cña thanh niªn ViÖt Nam cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ., sè l­îng trÎ em suy dinh d­ìng cao,c©n nÆng vÉn thÊp vµ nhÑ, kh¶ n¨ng thÝch nghi ch­a cao mµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do l­êi vËn ®éng. Do vËy sù ph¸t triÓn vÒ ph­¬ng diÖn sinh lý vµ thÓ lùc d­êng nh­ ch÷ng l¹i .HiÖn nay cã mét bé phËn giíi trÎ cã lèi sèng h­ëng thô, sïng b¸i chñ nghÜa c¸ nh©n, ®ua ®ßi, xa hoa l·ng phÝ, dÔ bÞ kÎ xÊu l«i kÐo vµo c¸c tÖ n¹n x· héi nh­ ma tuý, trém c¾p, m¹i d©m… ChÝnh nh÷ng ®iÒu nµy ®· lµm ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn chÊt l­îng cña nguån nh©n lùc cña chóng ta. Gi¶i ph¸p cña vÊn ®Ò ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp CNH- H§H ®ßi hái ngoµi m«i tr­êng chÝnh trÞ æn ®Þnh ph¶i cã nguån lùc cÇn thiÕt nh­ nguån lùc con ng­êi, vèn, tµi nguyªn thiªn nhiªn… §ã lµ toµn bé nh÷ng yÕu tè vËt chÊt ,nh÷ng yÕu tè tinh thÇn t¹o nªn søc m¹nh cho sù ph¸t triÓn trong nh÷ng hoµn c¶nh vµ c¸c ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ cã kh¶ n¨ng thóc ®Èy qu¸ tr×nh c¶i biÕn cña mét ®Êt n­íc th× nguån lùc kh«ng chØ lµ nh÷ng yÕu tè ®ang lµm nªn søc m¹nh trong hiÖn t¹i mµ nã cßn chøa ®ùng c¶ nh÷ng yÕu tè hiÖn thêi ®ang tiÒm Èn ®ang ë d­íi d¹ng søc m¹nh tiÒm tµng. §ång thêi kh¸i niÖm nµy kh«ng chØ nãi lªn søc m¹nh mµ nã cßn chØ ra n¬i b¾t ®Çu n¬i khëi nguån,n¬i t¹o nªn søc m¹nh ®ã. C¸c nguån lùc nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, cïng tham gia vµo qu¸ tr×nh CNH- H§H trong ®ã nguån nh©n lùc lµ quyÕt ®Þnh. ThËt vËy, c¸c nguån lùc kh¸c nh­ vèn, tµi nguyªn chØ tån t¹i d­íi d¹ng tiÒm n¨ng. Chóng chØ ph¸t huy t¸c dông vµ cã ý nghÜa tÝch cùc khi ®­îc kÕt hîp víi nguån lùc con ng­êi th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cã ý thøc cña con ng­êi. Con ng­êi lµ nguån lùc cã t­ duy, cã trÝ tuÖ, cã ý chÝ vµ biÕt lîi dông c¸c nguån lùc kh¸c, g¾n chóng l¹i víi nhau,t¹o thµnh mét søc m¹nh tæng hîp, cïng t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh CNH-H§H. V× thÕ trong c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ng­êi lao ®éng lµ yÕu tè quan träng nhÊt lµ lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn nh©n lo¹i. H¬n n÷a c¸c nguån lùc kh¸c lµ h÷u h¹n trong khi ®ã nguån lùc con ng­êi l¹i lµ v« h¹n. Nguån lùc nµy kh«ng ngõng ®æi míi vµ ph¸t triÓn c¶ vÒ chÊt lÉn vÒ l­îng nÕu biÕt khai th¸c, sö dông vµ båi d­ìng hîp lý. HiÖn nay trÝ tuÖ con ng­êi ®ang lµ vÊn ®Ò ®­îc quan t©m vµ nghiªn cøu, mét khi nã ®­îc vËt thÓ ho¸ th× sÏ t¹o ra søc m¹nh v« cïng to lín cho sù nghiÖp CNH-H§H trong ®ã sù s¸ng t¹o ®· trë thµnh mét trong nh÷ng chÊt l­îng hµng ®Çu cña chÊt l­îng nguån nh©n lùc trong sù nghiÖp ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. ThËt vËy tÊt c¶ nh÷ng ph­¬ng tiÖn hïng hËu phôc vô cho s¶n xuÊt ®Òu lµ kÕt qu¶ cña bµn tay vµ khèi ãc cña con ng­êi.Ngµy nay cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®· t¹o nh÷ng b­íc nh¶y vät lín trong lùc l­îng s¶n xuÊt. Khoa häc ®· trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp vµ t¹o ra xuÊt ph¸t ®iÓm cho nh÷ng biÕn ®æi lín trong s¶n xuÊt kÜ thuËt. Do vËy mµ con ng­êi kh«ng cßn thao t¸c trùc tiÕp trong hÖ thèng kÜ thuËt mµ chñ yÕu lµ s¸ng t¹o vµ ®iÒu kiÓn qu¸ tr×nh ®ã mét c¸ch tù ®éng thay cho thãi quen vµ kinh nghiÖm th«ng th­êng. ChÝnh ®iÒu nµy t¹o ra nh÷ng biÕn ®æi thÇn k× trong lÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ng­êi. Thùc tiÔn kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp míi ë Ch©u ¸ nh­ NhËt B¶n cho thÊy cã nh÷ng n­íc rÊt nghÌo vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn nh­ng do biÕt c¸ch ®Çu t­ vµo nguån lùc quan träng nhÊt lµ con ng­êi mµ ®· t¹o ®­îc nh÷ng b­íc ph¸t triÓn thÇn kú vµ trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp míi trong thêi gian ng¾n. Do ®ã sù thµnh c«ng cña sù nghiÖp CNH-H§H phô thuéc chñ yÕu vµo viÖc ho¹ch ®Þnh ®­êng lèi, chÝnh s¸ch còng nh­ tç chøc thùc hiÖn tøc lµ phô thuéc vµo n¨ng lùc nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ng­êi.Khi tiÕn hµnh CNH-H§H th× mÆt chÊt l­îng, c¬ cÊu vµ c¬ chÕ sö dông nguån nh©n lùc lµ rÊt quan träng bao gåm c¸c chÝnh s¸ch, c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch,c¸c häc gi¶,lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ tay nghÒ cao… Do vËy, nguån lùc l©u bÒn nhÊt vµ quan träng nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia chØ cã thÓ lµ nguån lùc con ng­êi. Vµ coi viÖc ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho c¸c ngµnh khoa häc, gi¸o dôc, v¨n ho¸, y tÕ lµ nhiÖm vô lín vµ khã kh¨n trong c«ng cuéc ®æi míi hiÖn nay. NhËn thøc ®­îc vai trß quan träng cña viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi, ®iÒu nµy ®· ®­îc §¶ng ta qu¸n triÖt trong suèt qu¸ tr×nh l·nh ®¹o ®Êt n­íc . §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø III(1960): “Con ng­êi lµ vèn quý nhÊt, ch¨m lo h¹nh phóc con ng­êi lµ môc tiªu phÊn ®Êu cao nhÊt cña chÕ ®é ta”. §Õn ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thøVI(1986)tiÕp tôc nhÊn m¹nh vai trß quan träng cña nh©n tè con ng­êi : “Ph¸t huy nh©n tè con ng­êi vµ lÊy viÖc phôc vô con ng­êi lµm môc ®Ých cao nhÊt cña mäi ho¹t ®éng” Cßn t¹i ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thøVIII (1996) ®· kh¼ng ®Þnh: “LÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng”. Tõ sù nhËn thøc vÒ vÞ trÝ,vai trß quan träng cña con ng­êi lµ môc tiªu vµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn, §¶ng vµ Nhµ N­íc ta ®· ban hµnh mét hÖ thèng chÝnh s¸ch nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cña con ng­êi th«ng qua ®µo t¹o, båi d­ìng nh©n lùc ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó sö dông cã hiÖu ._.