Vấn đề giai cấp công nhân ở Việt Nam (chủ nghĩa xã hội khoa học)

Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña giai cÊp c«ng nh©n viÖt nam Giai cÊp c«ng nh©n viÖt nam ra ®êi tõ ®Çu thÕ kØ 20.sinh ra vµ lín lªn ë mét n­íc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn,d­íi sù thèng trÞ cña ®Õ quèc ph¸p,nªn giai cÊp cong nh©n viÖt nam ph¸t triÓn chËm. MÆc dï sè l­îng Ýt,tr×nh ®é nghÒ nghiÖp thÊp ,cßn mang nhiÒu tµn d­ cña tËp qu¸n n«ng nh©n,song giai cÊp c«ng nh©n viÖt nam ®· nhanh chãng v­¬n lªn ®¶m ®­¬ng vai trß l·nh ®¹o c¸ch m¹ng ë n­íc ta do nh÷ng diÒu kiÖn sau ®©y: _Giai cÊp c«ng nh©n VN sinh ra trong lßng mét d©n téc cã truyÒn thèng ®Êu tranh bÊt khuÊt chèng ngo¹i x©m.ë giai cÊp c«ng nhan nçi nhuc mÊt n­íc céng víi nçi khæ v× ¸p bøc bãc lét cña giai cÊp t­ s¶n lµm cho lîi Ých giai cÊp vµ lîi Ých dan téc kÕt häp lµm mét,khiÕn cho ®éng c¬ c¸ch m¹ng cña giai cÊp cong nh©n d­îc t¨ng lªn gÊp béi . _Giai cÊp cong nh©n VN ra ®êi tõng b­íc tr­áng thµnh trong kh«ng khÝ s«i sôc cña mét lo¹t phong trµo yªu n­íc vµ c¸c cuéc khëi nghÜa chèng thùc d©n kÓ tõ khi thùc d©n ph¸p ®Æt ch©n lªn ®Êt n­íc ta , _Vµo lóc ®ã phong trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n thÕ giíi ph¸t triÓn,cuéc c¸ch mang th¸ng m­êi nga bïng næ vµ g×nh th¾ng lîi ¶nh h­ëng ®Õn phong trµo c«ng nh©n thÕ giíi,phong trµo cong nh©n VN còng kh«ng ngo¹i lÖ.chÝnh vµo lóc ®ã nhµ yªu n­íc NguyÔn ¸i Quèc ®· t×m ®Õn víi chñ nghÜa Mac_lª nin vµ ë ®ã ng­êi ®· ph¸t hiÖn ra lµ ph¶i biªt ph¸t huy søc m¹nh cña giai cÊp c«ng nh©n ®Î lµm cuéc c¸nh m¹ng d©n chñ nh©n d©n lµ con ®­êng duy nhÊt. TÊm g­¬ng c¸ch m¹ng nga vµ mét sè phong trµo c¸nh m¹ng ë nhiÒu n­íc ®· cæ vò cho phong trµo cong nh©n non trÎ viÖt nam ®øng lªn nhËn lÊy sø mÖnh l·nh ®¹o c¸ch m¹ng n­íc ta ®ång thêi còng lµ chÊt sóc t¸c khÝch lÖ nh©n d©n lùa chän ,tiÕp nhËn con ®­êng c¸ch m¹ng chñ nghÜa vµ ®i theo con ®­êng cña giai cÊp c«ng nh©n.Tõ ®ã giai cÊp c«ng nh©n viÖt nam lµ giai cÊp duy nhÊt l·nh ®¹o c¸nh m¹ng. Sø mÖnh lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n viªt nam Giai cÊp c«ng nh©n trªn toµn thÕ giíi còng nh­ ë tõng quèc gia ®Òu cã m«t sø mÖnh lÞch sö nhÊt ®inh vµ nhiªm vô cña hä lµ ph¶i hoµn thµnh sø mÖnh lÞch sö ®ã.ë viÖt nam còng vËy ,giai cÊp c«ng nh©n còng cã sø mÖnh lÞch sñ cña m×nh. ë n­íc ta giai cÊp c«ng nh©n tr­íc hÕt ph¶i lµm cuéc c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n dan.Sø mÖnh lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n lµ ph¶i l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng ®ã th«ng qua ®éi tiªn phong cña m×nh lµ ®¶ng céng s¶n viÖt nam ,®Êu tranh giµnh chÝnh quyÒn,thiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh d©n chñ nh©n d©niTrong giai ®o¹n c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ,giai cÊp c«ng nh©n tõng b­íc l·nh ®¹o nh©n d©n lao ®éng x©y dung thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi,kh«ng cã ng­êi bãc lét ng­êi ,gi¶i phãng nh©n d©n lao ®éng khái mäi ¸p bøc,bãc l«t,bÊt c«ng. vai trß l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n trong c¸ch m¹ng viªt nam. LÞch sö viªt nam chøng minh r»ng ,giai cÊp c«ng nh©n viªt nam ra ®êi ch­a ®­îc bao l©u ngay c¶ khi ch­a cã ®¶ng mµ ®· tæ choc mét c¸ch tù ph¸t nhiÒu cuéc ®Êu tranh chèng thùc d©n vµ d­îc nh©n d©n ñng hé.Nh÷ng cuéc ®Êu tranh kh«ng chØ giíi h¹n trong c«ng nh©n ,mµ cßn t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn c¸c tÇng líp khac, ®Æc biÖt lµ giai cÊp n«ng d©n,lµm cho bän thùc d©n ho¶ng sî. Giai cÊp c«ng nh©n viÖt nam ®· l·nh ®¹o c¸ch m¹ng th«ng qua ®éi tiªn phong còa nã lµ ®¶ng céng s¶n viÖt nam .§Ó cã thÓ l·nh ®¹o ,giai cÊp c«ng nh©n ph¶i cã lùc l­îng ,cã tæ choc tiªu biÓu cho sù tù gi¸c vµ b¶n chÊt giai cÊp cña m×nh.Lùc l­îng ®ã lµ ®¶ng céng s¶n.XÐt vÒ thµnh phÇn xu©t th©n th× n­íc ta cã nhiÒu ®¶ng viªn kh«ng ph¶i lµ c«ng nh©n,nh­ng bÊt cø ®¶ng viªn nµo còng ph¶I ®øng trªn lËp tr­êng giai cÊp c«ng nh©n thÓ hiÖn ý t­ëng ë lý luËn Mac _Lª nin vµ ®­êng lèi c¸ch m¹ng.ë tinh thÇn kiªn quyÕt c¸ch m¹ng trong cuéc ®Êu tranh ®Ó thùc hiÖn sø mÖnh cña giai cÊp c«ng nh©n,v× lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n,cña nh©n d©n lao ®éng ,vµ cña c¶ d©n téc. Trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi hiÖn nay ,®éi ngò c«ng nh©n viÖt nam bao gåm nh÷ng ng­êi lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng chÝ ãc ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô t¹o thµnh mét lùc l­îng giai cÊp c«ng nh©n thèng nhÊt ®ai diÖn cho ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tiªn tiÕn d­íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng ®ang l·nh ®¹o c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc.Hä lµ lùc l­îng ®i®Çu rong c«ng cu«c c«ng nghiÖp ho¸,hiÖn ®¹i ho¸.  Giai cÊp c«ng nh©n lu«n lµ lùc l­ îng ®I ®Çu Tại Hội nghị lần thứ 10 Ban chấp hành Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam khoá VIII, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đã khẳng định như vậy. Tuy chỉ chiếm tỷ lệ không lớn trong dân số và lực lượng lao động xã hội, nhưng giai cấp công nhân vẫn luôn luôn là lực lượng đi đầu, giữ vai trò nòng cốt trong khối liên minh công nhân-nông dân-trí thức và khối đại đoàn kết dân tộc, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư nêu rõ: ''Trong thời kỳ quá độ với nhiều hình thức sở hữu tư liệu sản xuất, nhiều thành phần kinh tế, giai cấp, tầng lớp xã hội khác nhau cơ cấu, tính chất, vị trí của các giai cấp trong xã hội đã thay đổi nhiều cùng với những biến đổi to lớn về kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, mối quan hệ giữa các giai cấp, các tầng lớp xã hội là quan hệ hợp tác và đấu tranh trong nội bộ nhân dân, đoàn kết và hợp tác lâu dài trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo thống nhất của Đảng. Lợi ích của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay hoàn toàn thống nhất với lợi ích toàn dân tộc vì mục tiêu chung là: độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh''. Khẳng định sự cần thiết phải xây dựng và phát triển các tổ chức công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nêu rõ, nội dung hoạt động của tổ chức công đoàn trong các đơn vị này là phát động thi đua hoàn thành nhiệm vụ sản xuất gắn với việc yêu cầu giới chủ bảo đảm sự đãi ngộ và quyền lợi thỏa đáng cho giai cấp công nhân và người lao động làm thuê; đấu tranh đòi giới chủ  phải thực hiện đúng luật pháp của Nhà nước Việt Nam, thực hiện đúng các hợp đồng lao động; xây dựng mối quan hệ vừa đoàn kết, vừa đấu tranh với giới chủ trong việc bảo đảm hài hòa các lợi ích. Tổng Bí thư cũng lưu ý Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về trách nhiệm trong việc giúp Trung ương xây dựng Nghị quyết về giai cấp công nhân, trong đó phải làm rõ được những vấn đề lý luận và thực tiễn bức xúc hiện nay như: định nghĩa về giai cấp công nhân trong tình hình mới; về nội dung bóc lột và chống bóc lột, làm chủ và làm thuê; về hình thức tổ chức, nội dung và phương thức hoạt động của các tổ chức công đoàn trong các loại hình doanh nghiệp; về vai trò tiên phong và lãnh đạo của giai cấp công nhân. Tổng Bí thư cũng yêu cầu Tổng Liên đoàn tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác- Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với công nhân, viên chức. Đồng thời cần tiếp tục nghiên cứu để có hình thức tổ chức các trường lớp phù hợp với điều kiện và tình hình hiện nay để bổ túc và nâng cao trình độ học vấn, trình độ nghiệp vụ của công nhân viên chức lao động; tạo điều kiện cho tổ chức công đoàn hoạt động có hiệu quả, sát thực tế, khắc phục bệnh hành chính hóa, tạo điều kiện để công đoàn tham gia quản lý Nhà nước, quản lý xã hội. ë viÖt nam,giai cÊp c«ng nh©n lµ dòng c¶m nhÊt,c¸ch m¹ng nhÊt. Từ khi bước lên vũ đài chính trị, giai cấp công nhân luôn luôn dũng cảm nhất, cách mạng nhất, gan góc đương đầu với bọn đế quốc, thực dân.. Giai cấp công nhân Việt Nam là sản phẩm trực tiếp của chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp. Lớp công nhân Việt Nam đầu tiên xuất hiện gắn liền với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất 1897. Trước chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914-1918) giai cấp công nhân nước ta mới chỉ có 10 vạn người, trình độ còn yếu kém. Đến cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai (1924-1929) số lượng công nhân đã tăng lên 22 vạn, chiếm 1,2% dân số. Vừa mới ra đời, giai cấp công nhân Việt Nam đã trở thành lực lượng tiên phong của xã hội Việt Nam. Trong ba phần tư thế kỷ qua, giai cấp công nhân Việt Nam mà đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam đã dẫn dắt cách mạng nước ta thu được những thành quả vĩ đại, giành lại độc lập dân tộc, đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược, thống nhất nước nhà. Ngày nay giai cấp công nhân thông qua Đảng tiên phong của mình đang thực hiện sứ mệnh lãnh đạo sự nghiệp đổi mới toàn diện, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá (CNH,HĐH) đất nước đưa nước ta phát triển theo con đường xã hội chủ nghĩa. Giai cấp công nhân Việt Nam phát triển qua nhiều thời kỳ, đặc biệt từ năm 1986 khi Đảng tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện đất nước đến nay. Năm 1985 đội ngũ công nhân nước ta có 3,38 triệu người, chiếm 16% lực lượng lao động xã hội. Năm 1998 số lượng công nhân tăng lên 5.646.675 người. Năm 1999 là 6.304.350 người. Năm 2000 là 7.639.914 người, chiếm 9% dân số, 16% lao động xã hội. Năm 2002 là 10,81 triệu người, chiếm 13,55% dân số. Lịch sử đã chứng minh kể từ khi bước lên vũ đài chính trị, giai cấp công nhân Việt Nam luôn luôn là lực lượng tiên phong gắn liền với quá trình đấu tranh cách mạng của dân tộc Việt Nam. Sinh ra và lớn lên từ một nước vốn là thuộc địa, nửa phong kiến, có truyền thống yêu nước, ý thức tự tôn dân tộc, dù còn non trẻ, song giai cấp công nhân đã sớm trở thành giai cấp duy nhất được lịch sử dân tộc thừa nhận, giao phó sứ mệnh lãnh đạo cách mạng Việt Nam từ sau thất bại của phong trào yêu nước theo lập trường phong kiến, lập trường tư sản và tiểu tư sản. Ra đời muộn, nhưng giai cấp công nhân Việt Nam đã sớm tiếp thu chủ nghĩa Mác- Lê nin, hệ tư tưởng của giai cấp công nhân quốc tế, nhanh chóng trở thành lực lượng chính trị tự giác và thống nhất, được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc giáo dục, rèn luyện đã sớm giác ngộ mục tiêu, lý tưởng, chân lý của thời đại là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, giai cấp công nhân Việt Nam luôn luôn nêu cao tinh thần và bản chất cách mạng triệt để. Chủ yếu xuất thân từ nông dân lao động, bị thực dân, phong kiến bóc lột, bần cùng hoá nên giai cấp công nhân có mối quan hệ máu thịt với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác. Trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, liên minh giai cấp đã trở thành cơ sở vững chắc cho khối đại đoàn kết dân tộc. Từ khi trở thành giai cấp cầm quyền, giai cấp công nhân Việt Nam luôn phát huy bản chất cách mạng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, luôn luôn là lực lượng đi đầu và lãnh đạo sự nghiệp đổi mới. Tổng kết 30 năm hoạt động của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá: “ Giai cấp phong kiến đã đầu hàng đế quốc, giai cấp tư sản non yếu thì chỉ mong thoả hiệp với đế quốc để tìm một lối sống. Các tầng lớp tiểu tư sản tuy là sôi nổi, nhưng tư tưởng bế tắc, không có đường ra. Chỉ có giai cấp công nhân là dũng cảm nhất, cách mạng nhất, luôn luôn gan góc đương đầu với bọn đế quốc thực dân. Với lý luận cách mạng tiên phong và kinh nghiệm của phong trào vô sản quốc tế, giai cấp công nhân ta đã tỏ ra là người lãnh đạo xứng đáng nhất và đáng tin cậy nhất của nhân dân Việt Nam” Hội nghị lần thứ VI Ban chấp hành Trung ương khoá X, lại tiếp tục khẳng định: Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, có sứ mệnh lịch sử lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên phong là Đảng Cộng sản Việt Nam. Qua hơn 20 năm đổi mới, cùng với quá trình CNH, HĐH đất nước, giai cấp công nhân nước ta đã có những chuyển biến quan trọng, tăng nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu, chất lượng được nâng lên, đã hình thành ngày càng đông đảo bộ phận công nhân trí thức; đang tiếp tục phát huy vai trò là giai cấp lãnh đạo cách mạng, vì vậy: “ Xây dựng giai cấp công nhân nước ta lớn mạnh trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị, của mỗi người công nhân và của toàn xã hội” và đó cũng chính là đòi hỏi của sự nghiệp đổi mới, của chiến lược xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội. Trước yêu cầu của thời kỳ phát triển mới, giai cấp công nhân nước ta luôn luôn giữ vai trò trung tâm của quá trình biến đổi cách mạng và quyết định xu hướng của sự biến đổi đó. Vốn sẵn có truyền thống cách mạng và kinh nghiệm đấu tranh, giai cấp công nhân luôn là giai cấp tiên phong, là lực lượng chủ đạo, là cơ sở xã hội chủ yếu của sự nghiệp đổi mới, CNH, HĐH đất nước. Tuy nhiên, sự phát triển của giai cấp công nhân chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng, cơ cấu và trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp của sự nghiệp CNH, HĐH và hội nhập kinh tế quốc tế, thiếu các chuyên gia kỹ thuật, cán bộ quản lý giỏi, công nhân lành nghề, tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động còn nhiều hạn chế. Giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị của công nhân không đồng đều. Tỷ lệ cán bộ lãnh đạo, đảng viên xuất thân từ công nhân còn thấp. Lợi ích của một bộ phận công nhân được hưởng chưa tương xứng với những thành tựu của công cuộc đổi mới. Đồng thời những hạn chế, yếu kém trong phát triển kinh tế-xã hội cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và tư tưởng, tình cảm của công nhân. Để tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, không những phải kiên trì những quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp do Hội nghị lần thứ VI Ban chấp hành Trung ương khoá X đề ra, mà còn đòi hỏi sự năng động, sáng tạo, quyết tâm cao của các cấp uỷ Đảng, của cả hệ thống chính trị trong quá trình tổ chức thực hiện. Đặc biệt là nâng cao nhận thức lý luận và thực tiễn, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng cho sát với thực tiễn, phát huy vai trò hạt nhân lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Muốn tổ chức và phát triển lực lượng xây dựng to lớn của giai cấp công nhân thì cần có công đoàn mạnh và cán bộ công đoàn tốt” Muốn thực hiện lời dạy của Lênin: “Công đoàn là trường học của chủ nghĩa cộng sản”, Người chỉ rõ “cán bộ công đoàn phải thấm nhuần và giáo dục cho công nhân thấm nhuần ý thức làm chủ tập thể và cấn kiệm xây dựng nước nhà. Nâng cao nhiệt tình lao động và tôn trọng kỷ luật lao động. Đẩy mạnh thi đua yêu nước. Ra sức giúp đỡ nông dân cải tiến kỹ thuật canh tác, củng cố hơn nữa khối công nông liên minh. Chống tệ quan liêu, lãng phí, tham ô, chống tư tưởng chờ đợi, ỷ lại và cục bộ. Cán bộ phải cố gắng học tập văn hóa, chính trị, nghiệp vụ. Kinh tế của ta ngày càng phát triển, hàng ngũ công nhân ngày càng thêm đông. Muốn làm tròn nhiệm vụ của mình thì cán bộ phải luôn luôn cố gắng học tập, cố gắng vươn lên để không ngừng tiến bộ. Phải tiếp tục đẩy mạnh cải tiến quản lý thực hiện tốt công nhân tham gia quản lý và cán bộ tham gia lao động. Công đoàn phải thực sự chăm nom nơi ăn, nơi ở của công nhân, viên chức công đoàn phải đi sát quần chúng, tăng cường kiểm tra, bớt giấy tờ và hội họp. Đã gần nửa thé kỷ, nhưng lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn tiếp tục soi sáng cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Giai cÊp c«ng nh©n viªt nam –thùc tr¹ng vµ suy ngÉm Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh về tổ chức, giỏi về chuyên môn, vững vàng về bản lĩnh chính trị, đủ sức làm chủ quá trình đổi mới, chủ động và tích cực hội nhập trong xu thế toàn cầu hóa là trách nhiệm của toàn Đảng và cả hệ thống chính trị. Giai cấp công nhân Việt Nam chính là nền tảng và là cơ sở chính trị - xã hội vững chắc của Đảng. Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh trong điều kiện hiện nay về thực chất là góp phần quan trọng vào quá trình xây dựng Đảng. Hơn 20 năm đổi mới vừa qua, nhận thức rõ tầm quan trọng của vấn đề này, Đảng và Nhà nước ta đã đặc biệt quan tâm chăm lo xây dựng đội ngũ giai cấp công nhân. Nhờ đó, giai cấp công nhân Việt Nam đã có bước phát triển lớn mạnh, trưởng thành về chất và có những đóng góp to lớn vào quá trình đổi mới. Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, giai cấp công nhân nước ta đang phải đối mặt với không ít thách thức, những con số khảo sát dưới đây thực sự là những vấn đề rất đáng để chúng ta suy ngẫm. 1 - Chất lượng nguồn nhân lực - thách thức của quá trình phát triển. Cùng với sự tăng trưởng nhanh của dòng vốn đầu tư nước ngoài và xu thế phát triển của các doanh nghiệp trong nước, đội ngũ công nhân nước ta đang bộc lộ dấu hiệu hụt hẫng và bất cập. Tình trạng thiếu hụt lao động có tay nghề cao và các chức danh quản lý có trình độ đang là hiện thực. Số liệu khảo sát tại tỉnh Đồng Nai cho thấy, 72,55% công nhân lao động trong các doanh nghiệp có độ tuổi từ 18 - 35. Tuyệt đại bộ phận đều là học sinh phổ thông và xuất thân từ nông thôn, trong đó lao động phổ thông chiếm đến 43%; 27% có tay nghề đáp ứng được yêu cầu của công việc đang đảm nhận nhưng đại đa số chưa qua đào tạo và không có bằng cấp. Số đã qua đào tạo có bằng cấp chỉ chiếm 30%, trong số đã được đào tạo, tỷ lệ có tay nghề cao cũng rất ít.Bậc 1- 3 chiếm tỷ lệ 66,51%, bậc 4 - 5 chiếm tỷ lệ 25,01%, bậc 6 và 7 chiếm chỉ có 6,88%. Không cần phải cảnh báo, với tốc độ thu hút FDI và xu thế phát triển như 2 năm gần đây (2006 - 2007), vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực có tay nghề sẽ càng trở nên trầm trọng. Giai cấp công nhân nước ta không những bất cập so với yêu cầu phát triển chung của thời đại mà đang thực sự bất cập với chính yêu cầu phát triển của bản thân sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay. 2 - Vấn đề ý thức giai cấp và phẩm chất chính trị của đội ngũ công nhân. Chúng ta không phủ định mặt tích cực và những đóng góp chung to lớn của đội ngũ giai cấp công nhân nước ta, bởi họ là lực lượng đang vận hành những cơ sở vật chất và các phương tiện sản xuất hiện đại nhất của xã hội, quyết định phương hướng phát triển chủ yếu của nền kinh tế, nhưng trước mặt trái của cơ chế thị trường và diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, nhiều công nhân lao động có biểu hiện phai nhạt về chính trị, một bộ phận chỉ lo lắng nhiều đến những vấn đề thiết thực trước mắt, ít quan tâm đến những vấn đề lâu dài có tính chiến lược như định hướng xã hội chủ nghĩa, vai trò vị trí của giai cấp công nhân... Khảo sát tại Đồng Nai cho thấy: 95% công nhân trả lời chỉ quan tâm đến việc làm và thu nhập, có 40% công nhân được hỏi có quan tâm tới vấn đề định hướng xã hội chủ nghĩa, 3,5% công nhân không trả lời. Tỷ lệ công nhân là đảng viên rất thấp, năm 2003 là 7,69%, năm 2004 là 8,18%, năm 2005 là 6,87%. Tổ chức đảng được đánh giá là hoạt động tốt chỉ chiếm 35,7%, Công đoàn 45,5%, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chỉ có 24,6%, Hội Cựu chiến binh 5,9%. Cũng theo số liệu khảo sát tại 13 doanh nghiệp khác nhau với 5.400 công nhân, cho thấy chỉ có 38,2% công nhân thường xuyên được học tập các nghị quyết của Đảng. Trong đó doanh nghiệp nhà nước có tỷ lệ 51,9%, doanh nghiệp liên doanh 40%, công ty cổ phần 37,5%, công ty tư nhân 32,8%, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ có 24,9%. Bản thân công nhân cũng không thường xuyên cập nhật thông tin. Khảo sát 100 công nhân Công ty Giầy Thái Bình về WTO chỉ có 10% trả lời có nghe nói về WTO nhưng không hiểu WTO là gì. Rõ ràng, nếu bản thân người công nhân chưa giác ngộ về mục tiêu lý tưởng, non yếu về bản lĩnh chính trị cộng với trách nhiệm của các cấp và công tác đào tạo chăm lo như hiện nay, thì sẽ rất khó vượt qua được áp lực của toàn cầu hóa và hội nhập. 3 - Cường độ lao động, việc làm, đời sống vật chất, văn hóa tinh thần đang xuất hiện nhiều vấn đề nghịch lý. Nước ta hiện đang thuộc nhóm quốc gia có số lượng lao động thất nghiệp cao, nhiều công nhân thiếu việc làm. Tuy thiếu việc làm nhưng nhìn chung cường độ làm việc của công nhân tại các doanh nghiệp lại rất căng. Hầu hết các doanh nghiệp đều tăng ca để bảo đảm kế hoạch và tăng doanh thu. Điều đáng nói là Luật Lao động quy định công nhân làm việc không quá 200h/người/năm, nhưng trong nhiều doanh nghiệp công nhân đã phải làm việc bình quân tới 500 - 600h/người/năm. Ở hầu hết các khu công nghiệp, khu chế xuất chưa có công trình và những điều kiện bảo đảm sinh hoạt văn hóa tối thiểu cho công nhân. Theo một kết quả điều tra xã hội học tại Bình Dương có đến 71,8% công nhân không hề đến rạp chiếu phim, 88,2% không đi xem ca nhạc, 84,7% không đi xem thi đấu thể thao, 95,3% chưa từng đến sinh hoạt tại các câu lạc bộ, 91,8% không bao giờ đến các nhà văn hóa tham gia các hoạt động vui chơi giải trí, văn hóa tinh thần, 89% giải trí bằng ti-vi, 82,4% bằng nghe đài, chỉ có 1,2% sử dụng In-tơ-nét. Nguyên nhân của tình hình trên đều do công nhân không có đủ thời gian và bản thân các khu công nghiệp cũng không có đủ cơ sở vật chất để đáp ứng. Thực trạng trên đây đã dồn nén làm bùng nổ các cuộc đình công lan rộng và rất khó kiểm soát như hiện nay. Nếu từ 1995 đến 2005 tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất tại Thành phố Hồ Chí Minh có 437 vụ đình công (bình quân 40 vụ/năm), riêng 6 tháng đầu năm 2006 đã có 303 vụ. Có những vụ số lượng tham gia đến hàng nghìn người, nhiều vụ kéo dài từ 1 - 2 ngày. Xu hướng cho thấy các cuộc đình công tự phát ngày càng gia tăng và lan rộng, tính chất gay gắt, phức tạp khó lường. Đình công trở thành hiện tượng phổ biến ở tất cả các thành phần kinh tế, trong đó doanh nghiệp nhà nước là 6,9%, doanh nghiệp tư nhân 30%, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm tỷ lệ cao nhất 66,5%. Nguyên nhân của các cuộc đình công phần lớn đều xuất phát từ phía người sử dụng lao động không thực hiện đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật: Không trả lương đúng bảng lương đã đăng ký, tự ý thay đổi định mức lao động, sa thải công nhân vô cớ, hà khắc trong quản lý điều hành, điều kiện lao động không bảo đảm vệ sinh tối thiểu, tiền phụ cấp độc hại thấp, không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đầy đủ cho công nhân... Đáng nói hơn cả là tỷ lệ ký kết các hợp đồng lao động với công nhân rất thấp. Nếu có ký chủ yếu cũng chỉ là các hợp đồng ngắn hạn. Hiện nay mới chỉ có 21% doanh nghiệp ngoài quốc doanh đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội cho công nhân, 69% còn lại chưa được bảo đảm về những quyền lợi tối thiểu. 4 - Vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội trong phong trào công nhân. Cùng với sự nghiệp đổi mới, giai cấp công nhân nước ta đã có sự trưởng thành vượt bậc cả về số lượng và chất lượng, chưa bao giờ chúng ta có lực lượng công nhân đông đảo như hiện nay. Tính đến cuối năm 2005, tổng số công nhân lao động làm việc trong các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đã lên đến 11,3 triệu người. Trong đó doanh nghiệp nhà nước là 1,84 triệu, công nhân trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước 2,95 triệu, tăng 6,86 lần; 1,3 triệu công nhân làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tăng 12,3 lần; doanh nghiệp cá thể 5,29 triệu, tăng 1,63 lần so với 1995. Công nhân làm việc trong các ngành công nghiệp và xây dựng chiếm 70,9%, ngành dịch vụ và thương mại chiếm 24,3%, các ngành khác chiếm 4,8%. Riêng các cơ sở kinh tế cá thể công nhân chủ yếu làm việc trong các lĩnh vực dịch vụ và thương mại chiếm 66,67%; 33,33% còn lại làm việc trong lĩnh vực công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp. Các số liệu trên đây cho thấy, đội ngũ và cơ cấu giai cấp công nhân tăng nhanh, nhưng công tác phát triển đảng và vai trò của Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp thanh niên trong công nhân chưa tương xứng, thậm chí rất mờ nhạt. Nói giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo cách mạng, nhưng nhiều công nhân chưa muốn vào Đảng. Công tác phát triển đảng trong công nhân rất chậm, không có mục tiêu, kế hoạch và định hướng chiến lược cụ thể. Ở hầu hết các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp tư nhân đều không muốn hoặc không quan tâm đến việc xây dựng các tổ chức đảng. Những nơi có tổ chức đảng thì lúng túng trong công tác tổ chức và phương thức hoạt động, chất lượng đảng viên, hiệu quả hoạt động của các tổ chức cơ sở đảng trong các doanh nghiệp loại hình này đa phần là yếu kém. Đoàn thanh niên, Hội Liên hiệp thanh niên trong phong trào công nhân cũng đang nổi lên nhiều vấn đề bức xúc. Đoàn, hội là lực lượng xung kích và là trường học giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên công nhân, nhưng nhiều năm qua, tổ chức đoàn, hội cũng chưa có bước chuyển thích hợp. Hình thức tổ chức và tập hợp thanh niên công nhân của đoàn, hội chưa thực sự hấp dẫn, chưa phù hợp với cuộc sống và nhu cầu của tuổi trẻ trước những đổi thay phong phú, đa dạng của đời sống thực tiễn. Nhiều cuộc đình công, bãi công tự phát liên tiếp diễn ra trong các doanh nghiệp thời gian qua chưa thấy rõ vai trò của tổ chức Đoàn và Hội Liên hiệp thanh niên công nhân. Nếu đoàn và hội không là người đi tiên phong bảo vệ lợi ích chính đáng của đoàn viên, hội viên, không là chỗ dựa vững chắc chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, là nơi gửi gắm tình cảm, niềm tin, đoàn và hội sẽ không tập hợp và tổ chức được thanh niên. Từ thực tiễn và các vấn đề nêu trên, xin có một số kiến nghị đề xuất. Một là: Cần định hướng lại mục tiêu của giáo dục cho sát với yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Có kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực thích ứng với mục tiêu phát triển cụ thể của từng giai đoạn. Thực hiện nhất quán chủ trương xã hội hóa giáo dục, trong đó Nhà nước và các tổ chức xã hội có nhiệm vụ đào tạo cơ bản ban đầu, các doanh nghiệp trực tiếp sử dụng công nhân phải có trách nhiệm đào tạo nâng cao tay nghề, cập nhật kiến thức chuyên môn, tiêu chuẩn hóa chức danh nghề nghiệp trong mỗi doanh nghiệp. Quan tâm đến đội ngũ giai cấp công nhân hiện nay là phải quan tâm đến trình độ văn hóa, năng lực chuyên môn, phẩm chất nghề nghiệp và ý thức chính trị của họ. Xây dựng giai cấp công nhân phải thể hiện trước hết ở việc tổ chức đào tạo bồi dưỡng nâng cao tay nghề và trình độ chuyên môn. Cần xem việc đào tạo nghề nghiệp, nâng cao trình độ chuyên môn là một trong những chỉ tiêu pháp lệnh như mọi chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội khác. Một thế hệ công nhân mới giỏi về chuyên môn, vững vàng về ý thức chính trị, tự họ sẽ vươn lên làm chủ và đủ sức đối đầu với mọi thách thức. Nâng tầm trí tuệ, năng lực chuyên môn và ý thức chính trị cho đội ngũ giai cấp công nhân, chính là nhân tố góp phần bảo đảm sự ổn định chính trị, củng cố vững chắc cơ sở chính trị - xã hội của Đảng trong thời kỳ mới. Hai là: Phải xem công tác xây dựng Đảng, củng cố các đoàn thể quần chúng là nhiệm vụ có ý nghĩa sống còn đối với phong trào công nhân hiện nay. Để làm được điều này chúng ta phải thẳng thắn trả lời một câu hỏi lớn. Vì sao Đảng của giai cấp công nhân, Công đoàn của công nhân, Đoàn Thanh niên là tổ chức chính trị của tuổi trẻ công nhân, nhưng một bộ phận công nhân chưa thiết tha vào Đảng vào Đoàn, chưa hoàn toàn xem công đoàn là tổ chức của họ. Thực tế cho thấy công tác xây dựng Đảng và tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên chưa theo kịp yêu cầu phát triển của sự nghiệp đổi mới. Một mặt do áp lực của những điều kiện khách quan, mặt khác bản thân các tổ chức đảng, công đoàn cũng bộc lộ những bất cập yếu kém, tự thân không theo kịp yêu cầu của sự phát triển, nhưng không có những chấn chỉnh kịp thời. Đã đến lúc không chỉ dừng lại ở những chỉ thị nghị quyết mà nên có những văn bản pháp luật thể chế rõ chỉ thị nghị quyết thành những quy định cụ thể. Đảng ta là Đảng cầm quyền, hoạt động của các tổ chức đảng, công đoàn, đoàn thanh niên phải được hình thành trong từng doanh nghiệp bất kỳ thuộc thành phần kinh tế nào. Tuy nhiên hoạt động của các tổ chức trên đây phải góp phần làm cho doanh nghiệp phát triển, sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao. Đời sống vật chất, tinh thần và các quyền lợi khác của người công nhân phải được bảo đảm tốt hơn. Các chủ trương đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước phải được thực thi và chấp hành nghiêm túc. Tóm lại, xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh là sự nghiệp cách mạng lâu dài khó khăn và đầy thách thức. Chúng ta không thể nói giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân một khi giai cấp không hoàn thành được những trọng trách và những nhiệm vụ kinh tế - xã hội cụ thể do sự nghiệp đổi mới đang đặt ra. Vì thế phải bằng sự nhạy cảm và bản lĩnh chính trị kiên định, Đảng ra sức phấn đấu làm cho giai cấp công nhân, bằng lao động sáng tạo của mình, tạo ra sự giàu có và phát triển ổn định cho đất nước. Chuẩn bị cho họ những điều kiện để thông qua những đóng góp cống hiến của mình, giai cấp công nhân được xã hội trân trọng, tôn vinh. Nhờ đó mà phát triển đội ngũ về số lượng, chất lượng và tổ chức, nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, vươn lên trở thành giai cấp công nhân trí thức, lực lượng trụ cột của Đảng và của toàn xã hội. X©y dùng,ph¸t triÓn toµn diÖn giai cÊp c«ng nh©n v iÖt nam trong thêi k× ®æi míi. Bước vào thế kỷ XXI, trước yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, tư duy của Đảng về giai cấp công nhân ngày càng phát triển và hoàn thiện. Tại Đại hội IX (năm 2001), Đảng ta khẳng định: "Đối với giai cấp công nhân, coi trọng phát triển về số lượng và chất lượng, nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, thực hiện "trí thức hóa công nhân", nâng cao năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất, chất lượng và hiệu quả ngày càng cao, xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và vai trò lãnh đạo cách mạng trong thời kỳ mới..."(5). Như vậy, có thể khẳng định: Sự đổi mới tư duy của Đảng ta về vị trí, vai trò của giai cấp công nhân từng bước được bổ sung trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, tạo nền tảng cho việc hoàn thiện đường lối, chủ trương xây dựng và phát huy vai trò của giai cấp công nhân, đã và đang là động lực mạnh mẽ thúc đẩy giai cấp công nhân không ngừng lớn mạnh và ngày càng có những đóng góp to lớn, có tính chất quyết định đến sự phát triển của cách mạng Việt Nam. Hiện nay, giai cấp công nhân nước ta tuy chỉ chiếm 17,5% tổng lực lượng lao động xã hội, nhưng hằng năm tạo ra khoảng 70% giá trị tổng sản phẩm trong nước, và đang nắm giữ những cơ sở vật chất quan trọng nhất và có tính quyết định tới phương hướng phát triển của nền kinh tế - xã hội, thực sự là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, là lực lượng nòng cốt trong khối liên minh công nhân - nông dân - trí thức, là nền tảng vững chắc của khối đại đoàn kết dân tộc. Trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học - công nghệ trên thế giới đang phát triển nhanh chóng và có tác động sâu sắc, mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, cuộc đua giành thắng lợi trong sản xuất, kinh doanh hiện nay chủ yếu là đua tranh về trí tuệ, về hàm lượng chất xám, chất lượng nguồn nhân lực, giai cấp công nhân nước ta hiện đang còn bộc lộ không ít mặt hạn chế: Trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ đa phần chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công việc, nhiều công nhân chưa qua đào tạo; thiếu kỹ sư giỏi và công nhân lành nghề trong nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực khoa học - kỹ thuật và công nghệ; có sự mất cân đối trong cơ cấu lao động kỹ thuật giữa các bộ phận công nhân; ý ._.