Lời nói đầu
Xây dựng giai cấp công nhân nước ta lớn mạnh, ngang tầm với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chủ động vững bước vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách hiện nay, là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị cũng như mỗi người công nhân.
Nhưng thực trạng của giai cấp công nhân hiện nay cho thấy rằng nếu không có sự cải cách, thúc đẩy để phát triển thì giai cấp công nhân Việt Nam vẫn chỉ là những con người nghèo khổ về kinh tế
24 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1561 | Lượt tải: 1
Tóm tắt tài liệu Vấn đề gia cấp công nhân, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cũng như nghèo nàng về kiến thức và chủ nghĩa xã hội khoa học sẽ trở thành một điều quá xa xôi. Sẽ không có xã hội công bằng, dân chủ, văn minh ở nơi nào nếu dân trí bị coi thường, sẽ không có dân giàu, nước mạnh nếu nhà quản lý và những người trực tiếp xây dựng đất nước lại thiếu tinh thần trách nhiệm, lòng nhiệt huyết cách mạng và sự đoàn kết giữa những người cộng sản.
Bài tiểu luận sẽ nêu lên một số thực trạng bề nổi của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay và một số phương pháp thúc đẩy, phát triển để đưa giai cấp công nhân thích nghi với sự thay đổi và chiến thắng khó khăn để đưa đất nước tiến lên, hoàn thành mục tiêu trước mắt là nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020.
I) Cơ sở lý luận:
1)Định nghĩa:
Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nên công nghiệp hiện đại với nhịp độ phát triển của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hóa ngày càng cao; là lực lượng lao động cơ bản tiên tiến trong các quy trình công nghệ, dịch vụ công nghiệp, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; đại biểu cho lực lượng sản xuất và phương thức sản xuất tiên tiến trong thời đại hiện nay.
Thực tiễn và truyền thống cách mạng Việt nam cho thấy giai cấp công nhân trong mọi hoàn cảnh và đặc biệt, trong những thời điểm bước ngoặt của lịch sử luôn là cơ sở quan trọng nhất của Đảng, là nguồn lực bổ sung sinh lực cho Đảng. Nhìn vào sự phát triển giai cấp công nhân ở nước ta có thể thấy hiện trạng, xu hướng và triển vọng về sự phát triển chung của Đảng, của dân tộc và xã hội với những khả năng, năng lực, tiềm lực của nó. Quan tâm, xây dựng và phát triển giai cấp công nhân, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay là nhiệm vụ sống còn của sự nghiệp cách mạng .
2)Những đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân:
Là giai cấp của những người lao động sản xuất vật chất là chủ yếu (với trình độ trí tuệ ngày càng cao, đồng thời cũng ngày càng có những sáng chế, phát minh lý thuyết được ứng dụng ngay trong sản xuất). Vì thế, giai cấp công nhân có vai trò quyết định nhất sự tồn tại và phát triển xã hội.
Có lợi ích giai cấp đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản (giai cấp công nhân: xóa bỏ chế độ tư hữu, xóa bỏ áp bức bóc lột, giành chính quyền và làm chủ xã hội. Giai cấp tư sản không bao giờ tự rời bỏ những vấn đề cơ bản đó). Do vậy, giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng triệt để.Là “giai cấp dân tộc” - vừa có quan hệ quốc tế, vừa có bản sắc dân tộc và chịu trách nhiệm trước hết với dân tộc mình.
Có hệ tư tưởng riêng của giai cấp mình: đó là chủ nghĩa Mác-Lênin phản ánh sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân , đồng thời hệ tư tưởng đó dẫn dắt quá trình giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình nhằm giải phóng xã hội, giải phóng con người. Giai cấp công nhân ở Đảng tiên phong của mình là Đảng Cộng Sản (Đảng Mác-Lênin).
Bất kỳ giai cấp công nhân nước nào, khi đã có đảng tiên phong của nó, đều có những đặc điểm cơ bản, chung nhất đó. Do vậy, giai cấp công nhân mỗi nước đều là một bộ phận không thể tách rời giai cấp công nhân trên toàn thế giới. Vì vậy chủ nghĩa Mác-Lênin mới có quan điểm đúng đắn về sứ mệnh lịch sử toàn thế giới cùa giai cấp công nhân.
Từ những đặc điểm vốn có đó, giai cấp công nhân mới có ba tính chất cơ bản là:
- Tính tổ chức, kỷ luật cao.
- Tính tiên phong (về phương thức sản xuất, về tư tưởng, về Đảng của nó).
- Tính triệt để cách mạng.
3) Công nhân Việt Nam:
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp. Sinh ra trong lòng một dân tộc có truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm, trong điều kiện đất nước bị kẻ thù xâm lược, khiến cho ý chí và động cơ cách mạng của giai cấp công nhân Việt Nam được nâng lên gấp bội. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp công nhân Việt Nam đã đi tiên phong trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, liên minh đoàn kết chặt chẽ với nông dân, trí thức và các tầng lớp nhân dân lao động yêu nước làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy địa cầu và Đại thắng Mùa Xuân năm 1975, giành thống nhất, độc lập cho Tổ quốc, tự do hòa bình cho Dân tộc. Đánh giá về giai cấp công nhân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Chỉ có giai cấp công nhân là dũng cảm nhất, cách mạng nhất, luôn luôn gan góc đương đầu với bọn đế quốc thực dân.
Ngay từ khi ra đời, giai cấp công nhân nước ta đã anh dũng, kiên cường đấu tranh chống kẻ thù xâm lược. Phong trào đấu tranh của công nhân từng bước trưởng thành, phát triển từ tự phát đến tự giác và không ngừng lớn mạnh. Sự ra đời của Công đoàn Việt Nam - tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn nhất của giai cấp công nhân Việt Nam - là kết quả tất yếu của quá trình phát triển phong trào công nhân nước ta cùng với việc chuẩn bị các điều kiện lý luận, tư tưởng, chính trị, tổ chức của lãnh tụ Nguyễn ái Quốc.
Đại đa số xuất thân từ nông dân nghèo ra đô thị, vào các đồn điền, xưởng máy nhỏ… làm thuê cho chủ tư sản xâm lược.
Chủ yếu sống bằng sức lao động, nguồn thu nhập chính là tiền công và cũng có thể có cổ phần hay cổ phiếu.
Khi ra đời với trình độ khoa học kĩ thuật, tay nghề và mức sống còn thấp, vì Việt Nam lúc đó chưa có nền công nghiệp hiện đại; chịu ảnh hưởng nặng nề của sản xuất nhỏ, tiểu nông.
Có truyền thống lao động cần cù, yêu nước nồng nàn, gắn bó mật thiết với dân tộc, nhất là nông dân và các tầng lớp lao động.
Sớm được giác ngộ cách mạng và thành lập Đảng tiên phong do Hồ Chí Minh - Người đưa chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam và Đông Dương - sáng lập và rèn luyện. Giai cấp công nhân sớm trở thành giai cấp lãnh đạo cáhc mạng Việt Nam từ khi có Đảng của nó. Hơn 70 năm qua, giai cấp công nhân và nhân dân Việt Nam đã thu được nhiều thắng lợi to lớn trong cách mạng giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Trong cuộc sống đổi mới hiện nay, tuy đã có nhiều thành tựu to lớn, song giai cấp công nhân Việt Nam vẫn còn nhiều mặt hạn chế, đặc biệt là về trình độ văn hóa cơ bản, khoa học công nghệ và tay nghề; giác ngộ chính trị và mức sống tuy có khá hơn sau những năm dổi mới có kết quả, nhưng nhìn chung cũng còn hạn chế, chưa tương xứng với yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
II) Đánh giá thực trạng công nhân Việt Nam
1)Một vài nhận xét về công nhân Việt Nam hiện nay:
Xét về cơ cấu trình độ học vấn và chuyên môn: giai cấp công nhân nước ta gồm: nhóm những người lao động có tính công nghiệp (chân tay, thủ công), tại các công trường xây dựng, các doanh nghiệp, nông, lâm trường và tại các hộ tiểu chủ sản xuất hàng hóa; nhóm công nhân công nghiệp cơ khí, nhất là trong các ngành công nghiệp nặng; nhóm công nhân công nghiệp tự động hóa hay lao động công nghệ cao, lao động trí thức tại các doanh nghiệp được trang bị dây truyền tự động hóa và tại các doanh nghiệp điện tử - tin học, nhất là tại các khu công nghệ cao.
Xét về cơ cấu thành phần kinh tế: giai cấp những người lao động công nghiệp và có tính công nghiệp, lao động tại tất cả các thành phần kinh tế và gồm các nhóm: công nhân trong các doanh nghiệp quốc doanh; công nhân trong các doanh nghiệp cổ phần; công nhân ở các nông - lâm trường nhận đất khoán; công nhân đồng thời là chủ kinh tế cá thể, tiểu chủ trực tiếp sản xuất hàng hóa; công nhân làm thuê tại khu vực dân doanh và có vốn đầu tư nước ngoài. Trong thời kỳ đổi mới, số lượng công nhân ngoài quốc doanh tăng mạnh, còn số lượng công nhân khu vực quốc doanh lại giảm.
Về tư tưởng, ý thức giai cấp: qua khảo sát tình hình công nhân tại Hà Nội, phần lớn công nhân có nhận thức rằng, hiện nay trong xã hội có nhiều giai cấp, tầng lớp xã hội, nhưng giai cấp công nhân có vai trò to lớn trong sản xuất công nghiệp. Trong những năm qua, với sự cố gắng của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, trên cả nước có hơn 6,0 triệu công nhân được học tập 5 bài giáo dục chính trị cơ bản. Vì thế sự hiểu biết của một bộ phận công nhân về chủ nghĩa Mác - Lê-nin đã được nâng lên một bước. Theo số liệu điều tra trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội, có 23,1% công nhân được hỏi tự nhận là đã hiểu rõ về chủ nghĩa Mác-Lênin; 71,3% chỉ hiểu khái quát và 5,6% chưa hiểu rõ. Mức độ hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh cũng khá cao. Số công nhân tại các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội được hỏi, tự nhận hiểu rõ là 35,4%; chỉ hiểu khái quát là 59,5%; chưa hiểu rõ là 5,1%. Những số liệu đó chứng tỏ ý thức chính trị của công nhân đã được bồi dưỡng và nâng cao một bước. Tuy nhiên, ý thức giai cấp công nhân của công nhân ở Hà Nội và một số nơi khác lại không cao. Chẳng hạn, khi tìm hiểu công nhân về việc có ý định hướng nghiệp cho con theo nghề của mình không đã cho kết quả như sau: trên toàn quốc 45,1% trả lời có; 54,9% trả lời không. Các tỷ lệ tương ứng ở Hà Nội là 40% và 60%; ở thành phố Hồ Chí Minh là 44,5% và 55,5%; ở Kiên Giang là 46,8% và 53,2%. Tỷ lệ trả lời không muốn cho con theo nghề của mình là rất cao, nhất là ở Hà Nội. Kết quả này cho thấy ý thức tự hào giai cấp của đa số công nhân đang còn những hạn chế nhất định, mặc dù ý thức chính trị đã được nâng cao một bước.
Trong những năm gần đây, việc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với đô thị hóa đã thúc đẩy quá trình tập trung công nhân tại các khu công nghiệp và đô thị. Việc tập trung công nhân, một mặt, sẽ thúc đẩy nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật; mặt khác, tạo điều kiện thuận lợi để bồi dưỡng, nâng cao ý thức chính trị, ý thức giai cấp. Tuy thế, quá trình này diễn biến không đơn giản do nhiều nguyên nhân như: trình độ sản xuất công nghiệp, trình độ học vấn của công nhân nhập cư, mức độ điều tiết quan hệ chủ - thợ theo pháp luật, v.v..
Mức độ tập trung công nhân như vậy là không nhỏ. Song do trình độ sản xuất công nghiệp của nước ta chưa cao, nên việc tập trung công nhân chủ yếu theo các ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động với trình độ chuyên môn kỹ thuật thấp (dệt, may, da giày...), trình độ học vấn không cao, về khách quan, đặt ra không ít vấn đề phức tạp trong việc bồi dưỡng, nâng cao ý thức chính trị, ý thức giai cấp.
Sự phát triển của các cuộc đình công của công nhân, đặc biệt tại vùng Đông Nam Bộ, trong những năm gần đây cho thấy, việc công nhân tự khởi xướng, tổ chức các cuộc đình công phản ánh ý thức về lợi ích kinh tế đã rất rõ nét. Đây là dấu hiệu cơ bản để phát triển ý thức chính trị, ý thức giai cấp của những người lao động công nghiệp vốn xuất thân từ nhiều giai tầng xã hội khác nhau, chủ yếu là nông dân. Các cuộc đình công của công nhân cũng đặt ra yêu cầu phân định rõ nội hàm của khái niệm giai cấp công nhân, để có định hướng chính sách phù hợp đối với lực lượng sản xuất hàng đầu này của xã hội.
2)Chân dung về cuộc sống hiện nay của công nhân:
Chất lượng cuộc sống của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đang là một vấn đề đau đầu của các nhà quản lý. Người công nhân thường sống tập trung quanh các khu nhà trọ tồi tàn quanh khu công nghiệp. Mặc dù đã có một số khu công nghiệp xây chung cho công nhân nhưng xem ra cũng chẳng đáp ứng được bao nhiêu nhu cầu cho công nhân, chưa kể là những công trình kém chất lượng, bị rút ruột… Có an cư thì mới lạc nghiệp, xem ra công nhân vẫn không thể an cư được.
Chỗ ở là một, kế đến là vật chất, thức ăn mà công nhân ăn hàng ngày. Chúng ta vẫn thường thấy trên báo chí nhan nhản những tin công nhân bị ngộ độc thức ăn tập thể hoặc chất lượng bữa ăn quá thấp so với thị trường ngày nay. Ở nơi làm việc là vậy, khi tan ca, họ tụ tập ở những khu chợ tự phát trước các khu công nghiệp mua những thức ăn đã ương và không còn tươi… Liệu những thứ đó có đảm bảo sức khỏe để họ làm việc lâu dài? Chắc chắn là không và chúng ta thấy hầu hết công nhân ở các khu công nghiệp đều có thể trạng còi cọc, ốm yếu… Với thể trạng như vậy thì không ai đảm bảo rằng họ sẽ có năng suất làm việc cao.
Sự đảm bảo an toàn cho công nhân vẫn không được chú ý, rất nhiều những vụ hành hung công nhân mà ta đã thấy, những kẻ ấy vào tận xưởng làm mà hành hung! Vậy bảo vệ của xí nghiệp ở đâu? An ninh tại các khu nhà trọ của công nhân còn tệ hại hơn, dường như chính quyền địa phương đang bỏ rơi theo kiểu “sống chết mặc bay” của người công nhân – giai cấp lãnh đạo cách mạng?
Có khi công nhân còn bị giới chủ, đặc biệt là những tên chủ người nước ngoài thường hay có hành động hành hạ thân xác đối với người công nhân thế nhưng công đoàn, công an, chính quyền dường như chẳng hay ho gì việc này! Khiến những người công nhân sống như những “nô lệ” của thế kỷ 21 mà đáng lẽ ra họ lại là giai cấp lãnh đạo đất nước!
Ăn không đủ no thì làm sao mà còn có thể nghĩ đến những chuyện to lớn hơn, đặc biệt trong thời đại hiện nay, đồng tiền dường như là thứ mà người ta bất chấp để đổi lấy. Với những đồng lương rẻ mạc được trả thì liệu người công nhân có thể sống đủ? Không! Chắc chắn là vậy và họ suốt ngày chỉ lo làm sao cho qua ngày là ổn rồi chứ không cần phải lo lắng gì thêm, vậy khi nào mới giác ngộ được lý tưởng cách mạng, sứ mệnh lịch sử của bản thân công nhân?
Cuộc sống của những người công nhân chẳng khác nào những cổ máy, sáng làm việc cho đến chiều tan ca. Ai có gia đình thì về nhà nấu cơm, ăn cơm rồi coi ti vi và ngủ rồi đến sáng lại bắt đầu một chu trình mới khép kín hoàn toàn. Còn những ai chưa có gia đình thì sau khi tan ca lại tụm năm tụi bảy hoặc cà-phê, hoặc nhậu nhẹt… và có khi để xảy ra những chuyện đáng tiếc vì “nhàn cư vi bất thiện”. Mặc dù thời gian rảnh rỗi đáng lẽ họ phải tranh thủ rèn luyện chính trị để vươn lên làm chủ cuộc sống nhưng ai sẽ là người “đồng chí” sẵn sàng sát cánh ủng hộ và chiến đấu cùng những người công nhân khốn khổ ấy?
Chưa kể hàng năm vào các dịp lễ tết thì họ lại kéo nhau về quê vui cùng gia đình gây một sự xáo trộn trong xã hội, những chiếc vé mà họ mua đắt hơn ngày thường trong khi với số tiền đó có lẽ họ đã làm cuộc sống tốt hơn. Tiền tàu xe vô tình đã “hút” đi thu nhập của họ mà chưa kể khi đi tàu xe họ còn bị đối xử như thế nào. Vào những quán cơm tù, bị nhồi nhét ghế, gặp tai nạn… Tất cả điều đó đang xảy ra trước mắt họ nhưng họ không có cách nào khác để giải quyết hay tại chúng ta không giúp họ?
3)Những vấn đề nảy sinh mâu thuẫn trong thực tế của lực lượng công nhân hiện nay( trích tại hội thảo’’xây dựng và phát triển giai cấp CN chính là xây dựng cơ sở đảm bảo cho sự lãnh đạo của Đảng’’ ngày 10/12/2007 tại Quảng Ninh)
- Một bộ phận công nhân mà chủ yếu là lực lượng công nhân mới (những học sinh mới rời trường phổ thông, con em nông dân và các tầng lớp nhân dân khác mới tham gia vào đội ngũ công nhân), còn hạn chế về nhận thức, nhất là nhận thức về chính trị, xã hội, về trách nhiệm công dân, lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, về ý thức trách nhiệm và kỷ luật lao động.
- Một số lượng rất lớn công nhân hiện nay ít được đào tạo về tay nghề nên chỉ làm được những công việc giản đơn, không đòi hỏi tính sáng tạo, cùng với đó là tính chuyên nghiệp, ý thức tự giác, kỷ luật còn thấp. Theo số liệu điều tra về trình độ học vấn, tay nghề của công nhân hiện nay, có đến gần 3% số người lao động chưa biết chữ; 12% chưa tốt nghiệp tiểu học; 74% chưa qua đào tạo nghề một cách chuyên nghiệp...
- Đời sống văn hóa tinh thần của công nhân chưa cao, một bộ phận đáng kể có tâm lý quá coi trọng vật chất, tiền bạc, coi nhẹ những giá trị khác…
- Quyền sở hữu của người lao động, đặc biệt là ở các doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa chưa được coi trọng và bảo vệ thích đáng. Cùng với đó là việc làm và quyền làm việc của một bộ phận công nhân chưa được bảo đảm.
- Một bộ phận công nhân, nhất là công nhân ở các khu công nghiệp, khu chế xuất không được bảo đảm về điều kiện làm việc; tiền lương thấp, không đủ bảo đảm đời sống vật chất và tái sản xuất sức lao động; gần một nửa số công nhân chưa được hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; đời sống văn hóa tinh thần của công nhân nói chung chưa được cải thiện đáng kể; nhiều công nhân các khu công nghiệp mới còn phải sống tạm bợ, chật chội trong các phòng trọ, không bảo đảm các tiện nghi tối thiểu, không có các đảm bảo về chăm sóc y tế giáo dục cho con cái... Tình trạng đình công, bãi công ngày càng tăng, chưa có biện pháp khắc phục triệt để, gây ra những ảnh hưởng tiêu cự về dư luận xã hội và trật tự trị an nói chung
4)Những vấn đề cần làm rõ
- Cơ sở lý luận và thực tiễn để khẳng định vị thế của giai cấp công nhân Việt Nam trong sự nghiệp đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế. ra các giải pháp đáp ứng các nhu cầu đó, tiến tới cải thiện căn bản đời sống cho công nhân.
- Những vấn đề cần quan tâm, giải quyết nhằm bảo đảm lợi ích của những người công nhân hiện nay, như: quyền làm chủ, điều kiện làm việc và đó các lợi ích khác, đặc biệt là trong các doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa.
- Những yêu cầu mới đối với giai cấp công nhân trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
- Tổng kết thực tiễn, đánh giá một cách toàn diện và khách quan về tình hình đời sống, điều kiện ăn ở, việc làm của công nhân, đặc biệt là các vùng mỏ, từ đưa
- Vấn đề quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ công nhân có ý thức chính trị cao, có kỷ luật, có văn hóa và trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, để xứng với vị thế tiên phong của mình, đáp ứng nhu cầu phong phú và ngày càng cao về chuyên môn kỹ thuật của lực lượng công nhân hiện đại.
- Về vai trò và phương thức lãnh đạo, quản lý của Đảng, của Công đoàn cũng như của các tổ chức chính trị - xã hội đối với việc phát triển giai cấp công nhân trong điều kiện mới.
- Các giải pháp nhằm tăng cường mối quan hệ giữa các ngành và vùng, giữa các địa phương với nhau trong sự nghiệp xây dựng và phát triển giai cấp công nhân Việt Nam trong bối cảnh mới.
- Phát hiện và thảo luận để làm rõ những vấn đề đang đặt ra trong thực tiễn nhằm góp phần xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam vững mạnh, trí tuệ, hoàn thành trọng trách của mình trong quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng vào kinh tế thế giới.
Công nhân Việt Nam hiện nay với thành phần xuất thân là phần lớn là những lao động phổ thông từ nông thôn lên thành thị mà chưa qua đào tạo một cách bài bản để trở thành một người công nhân theo đúng nghĩa của nó. Do thiếu kiến thức về xã hội cũng như về giáo dục nên họ bị chén ép, lừa đảo, hiệu quả lao động không cao… Tất cả đều do không có trình độ học vấn mà ra. Ở chính quyền địa phương, nơi họ sinh sống đáng ra là nởi phải tạo cho họ việc làm hoặc một lượng kiến thức đủ lớn để họ có thể tự kiếm sống nhưng thực tế thì đi ngược lại. Mà ở nông thôn thì dường như rất ít việc để làm, do đó họ di dân vào thành phố để làm công nhân với hy vọng sẽ thay đổi cuộc sống hiện tại, nghĩa là sẽ đủ ăn hơn chứ không đói như ở quê nhà nhưng trớ trêu thay hiện nay lại có tình trạng người ta từ thành thị quay trở lại nông thôn vì… ở thành thị còn khó sống hơn!
Công đoàn là nơi mà công nhân được bảo vệ lợi ích, là vũ khí của giai cấp công nhân chống lại sự bóc lột, là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho công nhân, vậy họ đã ở đâu khi công nhân đang cần họ? Hiện nay có cả những công ty, xí nghiệp mà công đoàn còn chưa được thành lập gây nên bức xúc chung cho mọi người. Vậy còn những nơi có công đoàn, họ làm gì để bảo vệ công nhân? Được tiếng là vậy nhưng mấy nơi dám đứng ra đảm bảo quyền lợi của công, vì họ cũng chỉ là “ăn cơm chúa, múa tối ngày”. Đó là một sự thật trớ trêu mà ta chưa có cách giải quyết, cũng không ít nơi công đoàn a dua theo giới chủ chèn ép công nhân, họ ăn chặn tiền trợ cấp công nhân, họ không tạo điều kiện cho công nhân vui chơi giải trí, họ không bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho công nhân… Đó là một sự thật đáng buồn cho các công đoàn công nhân hiện nay.
Chính quyền địa phương và những người Đảng viên Cộng Sản, đại biểu trung thành của giai cấp công nhân thì sao? Chính quyền địa phương không quan tâm nhiều đến công nhân, đó là thực trạng chung vì có được mấy nơi mà chính quyền phường, xã quan tâm sâu sát đến quần chúng nói chung và công nhân nói riêng. Còn những người Đảng viên, họ đáng ra phải là những người đồng cam cộng khổ với công nhân thì lại quay đi làm ngơ trước thực trạng hiện tại. Đạo đức cách mạng của những nhà quản lý còn thế thì làm sao những người công nhân không được may mắn học hành đầy đủ có thể giác ngộ được sứ mệnh lịch sử của mình? Chính quyền đã làm mất niềm tin của công nhân nói riêng và người dân nói chung khi đã quá thờ ơ với những khó khăn mà công nhân đang phải gánh chịu.
Giữa những người công nhân với nhau cũng không có tiếng nói chung, sự đoàn kết của họ không thể trở thành một sự đại đoàn kết được nếu chính quyền không tạo điều kiện cho họ giao lưu với nhau và có cuộc sống tinh thần tốt hơn. Họ đến từ khắp mọi nơi và có thể bất đồng về văn hóa, tôn giáo… nhưng không ai chỉ cho họ cách dung hòa các văn hóa đó, xóa bỏ cái riêng và tìm đến cái chung để cùng nhau vui sống. Tất cả điều đó họ phải tự tìm kiếm, tìm kiếm được thì không nói làm gì nhưng với những người có trình độ thấp thì có lẽ họ sẽ rất khó khăn để tìm ra. Mà khi đã bất đồng về văn hóa, phong tục hoặc tôn giáo thì đó sẽ là mối nguy ảnh hưởng đến tình đoàn kết của công nhân trong khu công nghiệp nói riêng cũng như sự đoàn kết dân tộc nói chung.
Tóm lại, trước yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giai cấp công nhân Việt Nam bộc lộ những bất cập như: trình độ học vấn, chuyên môn nghề nghiệp thấp so với yêu cầu và mất cân đối nghiêm trọng trong cơ cấu lao động kỹ thuật giữa các bộ phận công nhâ ; lòng say mê nghề nghiệp, ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong công nghiệp còn yếu; một bộ phận công nhân bị tha hóa về thái độ lao động, phẩm chất giai cấp và lối sống. Hoạt động công đoàn trong điều kiện nền kinh tế thị trường cũng gặp nhiều khó khăn, hạn chế; công tác tuyên truyền, giáo dục trong công nhân, người lao động chậm được đổi mới nên hiệu quả chưa cao; Công đoàn chưa ngang tầm với vị trí, vai trò của mình trong việc góp phần giải quyết những vấn đề chiến lược kinh tế - xã hội; một số chính sách, pháp luật của Nhà Nước có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của người lao động còn bị vi phạm nghiêm trọng. Trong khi đó, các thế lực thù địch câu kết với bọn phản động trong nước và quốc tế, đang xuyên tạc bản chất giai cấp công nhân, phủ nhận vị trí, vai trò và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân nói chung, giai cấp công nhân Việt Nam nói riêng. Chúng xuyên tạc bản chất cách mạng, phủ nhận vị trí, vai trò, chức năng của Công đoàn Việt Nam
III) Biện pháp khắc phục.
Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện lý luận về giai cấp công nhân trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế
Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng đào tạo nghề, bồi dưỡng ý thức chính trị, ý thức pháp luật, từng bước trí thức hóa giai cấp công nhân
Thực hiện tốt chính sách, pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho công nhân gắn với tăng năng suất lao động
Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy trong xây dựng giai cấp công nhân
Phát huy vai trò của tổ chức công đoàn trong xây dựng giai cấp công nhân
1)Trách nhiệm của công đoàn:
Trong tình hình hiện nay, tổ chức công đoàn phải nhận thức đầy đủ vị trí, vai trò, chức năng của mình. Để làm tốt sứ mệnh vừa là người đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, viên chức, người lao động; tích cực và chủ động tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, xã hội; nhất là làm tốt việc giáo dục, động viên công nhân, viên chức, người lao động và đoàn viên ra sức phấn đấu hoàn thành tốt nghĩa vụ của mình trên mọi cương vị công tác. Cả ba chức năng đó của Công đoàn đều phải được coi trọng, có quan hệ gắn bó mật thiết, nhuần nhuyễn và bổ sung cho nhau; trong đó, hết sức coi trọng chức năng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, viên chức, người lao động. Chủ động thực hiện và phát huy hiệu quả những kinh nghiệm tốt trong quá trình nghiên cứu tìm tòi cơ chế, phương thức thực hiện các chức năng một cách thích hợp, không máy móc, cứng nhắc trong các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh, có vốn đầu tư nước ngoài. Ở đây, chức năng tham gia quản lý của Công đoàn không phải chỉ bằng cơ chế tổ chức đã được xác lập như các hội đồng, các đại hội công nhân, viên chức, các hội nghị liên tịch... mà còn thông qua việc thảo luận, ký kết thỏa ước lao động tập thể, tham gia kiến nghị để xây dựng và thực hiện các nội dung thỏa ước lao động tập thể của công nhân, viên chức, người lao động... Vấn đề động viên công nhân, viên chức, người lao động thi đua yêu nước, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong khu vực kinh tế ngoài quốc doanh cần được triển khai theo hướng kết quả của việc thi đua là góp phần làm tăng sản phẩm và doanh thu của cơ sở, từ đó bảo đảm hài hòa lợi ích nhà nước, người sử dụng lao động và người lao động. Công tác tuyên truyền, giáo dục của Công đoàn không chỉ tập trung vào đối tượng công nhân, viên chức, người lao động, mà còn hướng tới cả người sử dụng lao động để họ hiểu về Công đoàn, ủng hộ việc thành lập và tạo điều kiện cho Công đoàn hoạt động, nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích của người lao động và của cả người sử dụng lao động.
Trong điều kiện hiện nay, khi các thành phần kinh tế phát triển, đội ngũ công nhân, người lao động trong khu vực ngoài quốc doanh và có vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh, chiếm tỷ lệ ngày càng cao so với khu vực kinh tế nhà nước, thì đối tượng tập hợp, vận động, nội dung hoạt động của Công đoàn phải thay đổi cho phù hợp, song vẫn phải bảo đảm bản chất giai cấp công nhân của tổ chức công đoàn Việt Nam, xứng đáng là tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân Việt Nam.
Để làm tốt nhiệm vụ của mình, Công đoàn phải không ngừng đổi mới tổ chức, nội dung, phương pháp hoạt động để thu hút ngày càng đông đảo công nhân, người lao động vào tổ chức mình, trong đó phải quan tâm tập hợp đông đảo công nhân, người lao động trong khu vực kinh tế ngoài quốc doanh và có vốn đầu tư nước ngoài gia nhập Công đoàn. Đồng thời, phải đẩy mạnh và không ngừng đổi mới công tác tổ chức, chỉ đạo phong trào thi đua yêu nước trong công nhân, viên chức, người lao động nhằm động viên, khuyến khích mọi người, mọi tập thể tinh thần chủ động, sáng tạo, ý thức cộng đồng trách nhiệm, nỗ lực vươn lên trong sản xuất, kinh doanh, trong công tác, học tập, quyết tâm phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao góp phần đưa đất nước thoát khỏi tình trạng nước chậm phát triển. Duy trì và thường xuyên đổi mới nội dung, phương pháp tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà Nước nhằm nâng cao nhận thức chính trị, giác ngộ giai cấp, ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong công nghiệp, sống làm việc theo Hiến pháp và pháp luật cho công nhân, người lao động, đấu tranh phòng chống có hiệu quả các tệ nạn xã hội. Công đoàn phải chủ động tham gia xây dựng, tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát có hiệu quả việc thực hiện pháp luật và các chế độ chính sách có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của công nhân, viên chức và người lao động. Để công nhân, người lao động gắn bó với tổ chức công đoàn, gắn bó với giai cấp công nhân và dân tộc, tự giác phấn đấu thực hiện tốt nghĩa vụ công dân, phải quan tâm tạo ra những điều kiện phát huy tốt nhất quyền dân chủ của công nhân, người lao động trong sản xuất, kinh doanh, đóng góp sức lực, trí tuệ của mình vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Một điều cần lưu ý nữa là phải tạo cho Công đoàn có khả năng phát huy hết khả năng của mình qua việc các thành viên của công đoàn là những người được nhà nước cử đến để giám sát thường trực của nhà máy, xí nghiệp… chứ không phải là những người “ăn cơm chúa” như trước đây. Có như vậy mới đảm bảo tính khách quan trong các hoạt động của công đoàn nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho công nhân.
2)Trách nhiệm của Đảng và Nhà Nước:
Đảng, Nhà Nước tiếp tục quan tâm xây dựng giai cấp công nhân, coi đây là công việc vừa khẩn trương, liên tục, vừa mang tính khoa học, tính cách mạng cao. Sự quan tâm của Đảng đến công tác xây dựng giai cấp công nhân không chỉ bằng nghị quyết, chủ trương, chính sách mà còn bằng chính việc làm cụ thể của mỗi tổ chức đảng, của tất cả cán bộ, đảng viên ở các cấp, các ngành. Nhà Nước bổ sung, hoàn thiện các chính sách nhằm giải phóng, khuyến khích phát huy mọi tiềm năng, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế đầu tư vào sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, giải quyết việc làm cho người lao động. Chú trọng gắn phát triển kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội, phát triển kinh tế với nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Quán triệt sâu sắc quan điểm coi đào tạo là quốc sách hàng đầu, trên cơ sở đó, chú trọng đầu tư thỏa đáng cho công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn lao động, đảm bảo cân đối giữa hệ thống đào tạo và hệ thống kinh tế, giữa đào tạo và sử dụng, khắc phục sự mất cân đối về cơ cấu lao động hiện nay. Quan tâm đặc biệt đến xây dựng, hoàn thiện những chủ trương, chính sách động viên, khuyến khích, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, tạo ra những triển vọng phát triển mới cho công nhân, người lao động, để họ gắn bó và trung thành với giai cấp, với dân tộc, tự giác nỗ lực vươn lên trong lao động, sản xuất, học tập, cống hiến ngày càng nhiều sức lực, trí tuệ cho giai cấp, cho dân tộc.
Trong giai đoạn mới, việc đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức công đoàn là yêu cầu khách quan, là nhiệm vụ quan trọng nhằm một mặt, tạo điều kiện cho công đoàn thực hiện tốt các chức năng của mình; mặt khác, thông qua tổ chức công đoàn vận động, tổ chức, tập hợp công nhân, người lao động, bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng đối với giai cấp công nhân. Đảng tăng cường mối quan hệ máu thịt với công nhân, thông qua phong trào công nhân để nâng cao sức chiến đấu của tổ chức đảng, xây dựng đội ngũ đảng viên trong sạch, vững mạnh, nâng cao bản chất giai cấp công nhân và bản lĩnh chính trị cho đội ngũ đảng viên.
Đào tạo người công nhân có tay nghề cao thông qua các trường dạy nghề, phải có công tác dân vận và tuyên truyền thật tốt để cho người dân của ta – cha mẹ của những đứa con sau này sẽ trở thành công nhân xã hội chủ nghĩa hiểu được lợi ích._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 22491.doc