Ứng dụng viễn thám và hệ thống thông tin địa lý xây dựng bản đồ quy hoạc sử dụng đất giai đoạn 2005 - 2010 phường Bình An Quận 2 TPHCM

PHAÀN MÔÛ ÑAÀU Lyù do choïn ñeà taøi - Tích hôïp vieãn thaùm vaø GIS nhaèm taïo ra coâng ngheä hieäu quaû keát hôïp chieán löôïc xöû lyù aûnh cuõng nhö doøng luaân chuyeån thoâng tin vaø chuyeån ñoåi döõ lieäu trong quaù trình xöû lyù vaø giaûi ñoaùn aûnh, ñeå taïo ra caùc döõ lieäu caàn thieát cho GIS ñaùp öùng nhu caàu ña daïng trong coâng taùc quaûn lyù. Vieãn thaùm ñöôïc xem nhö coâng ngheä raát höõu hieäu cho vieäc thu thaäp döõ lieäu ñeå caäp nhaät cho GIS, nhöõng döõ lieäu coù saün ñöôïc löu trong GIS laø nguoàn thoâng tin boå trôï raát toát cho vieäc phaân loaïi vaø xöû lyù aûnh vieãn thaùm. Giaûi phaùp xöû lyù tích hôïp vieãn thaùm vaø GIS laø phoái hôïp öu theá cuûa hai doøng coâng ngheä trong vieäc thu thaäp, löu tröõ, phaân tích, xöû lyù döõ lieäu ñòa lyù nhaèm naâng cao hieäu naêng trong vieäc xaây döïng vaø caäp nhaät döõ lieäu khoâng gian phuïc vuï ñaéc löïc cho coâng taùc quy hoaïch ñaát ñai vaø moâi tröôøng. - Theo quyeát ñònh cuûa Thuû Töôùng Chính Phuû_ Ngaøy 06 thaùng 10 naêm 2004 veà vieäc pheâ duyeät Chieán löôïc öùng duïng vaø phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin taøi nguyeân vaø moâi tröôøng ñeán naêm 2015 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020 thì moät trong nhöõng nhieäm vuï troïng taâm cuûa chieán löôïc laø tin hoïc hoaù vieäc thu nhaän, caäp nhaät döõ lieäu taøi nguyeân vaø moâi tröôøng thoâng qua quaù trình thöïc hieän ñieàu tra, khaûo saùt ño ñaïc, quan traéc trong caùc lónh vöïc thuoäc ngaønh Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng. Trong ñoù veà quaûn lyù ñaát ñai ñeán naêm 2010, hoaøn thaønh ño ñaïc laäp baûn ñoà ñòa chính theo coâng ngheä soá; laäp baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát vaø giaùm saùt thöïc hieän quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát baèng aûnh haøng khoâng – veä tinh. Veà moâi tröôøng ñeán naêm 2010, hoaøn thaønh heä thoáng quan traéc, heä thoáng ñaùnh giaù chaát löôïng moâi tröôøng baèng coâng ngheä vieãn thaùm; ñeán naêm 2020, hoaøn thaønh heä thoáng traïm maët ñaát quan traéc, ñaùnh giaù chaát löôïng moâi tröôøng theo coâng ngheä soá. Ñeå ñaûm baûo tieán ñoä thöïc hieän cuûa quoác gia ñoøi hoûi caùc caáp töø trung öông ñeán ñòa phöông phaûi thöïc thi nhanh choùng. Vaø phöôøng Bình An cuõng laø moät trong nhöõng ñòa phöông aáy caàn thieát phaûi ñaåy maïnh söï öùng duïng coâng ngheä thoâng tin vaøo coâng taùc quaûn lyù cuûa Phöôøng. Moät trong nhöõng öùng duïng cuï theå nhaát laø öùng duïng coâng ngheä GIS & RS hoã trôï coâng taùc quy hoaïch ñaát ñai vaø moâi tröôøng. - Thuû Thieâm laø moät trong 5 coâng trình troïng ñieåm cuûa Tp.HCM trong giai ñoaïn 2005-2010. Ñeå phaùt trieån Khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm moät caùch baøi baûn thì moät trong nhöõng nhieäm vuï quan troïng laø coâng taùc boài thöôøng, giaûi phoùng maët baèng vaø taùi ñònh cö. Vaán ñeà ñoù keùo theo haøng loaït söï thay ñoåi caàn giaûi quyeát trong quy hoaïch söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng taïi caùc quaän, phöôøng cuûa Thaønh phoá. Phöôøng Bình An tuy chæ bò giaûi toaû moät phaàn nhöng nhöõng vaán ñeà ñaët ra cho coâng taùc quy hoaïch söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng cuûa Phöôøng khoâng nhoû. Ñeå hoã trôï cho coâng taùc quy hoaïch söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng coâng cuï GIS & RS trôû neân caàn thieát noù seõ ñöôïc öùng duïng bôûi tính öu vieät trong lónh vöïc naøy. Vôùi nhöõng lyù do keå treân em maïnh daïng ñöa ra ñeà taøi:”ÖÙNG DUÏNG KYÕ THUAÄT VIEÃN THAÙM VAØ HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN ÑÒA LYÙ XAÂY DÖÏNG BAÛN ÑOÀ QUY HOAÏCH SÖÛ DUÏNG ÑAÁT GIAI ÑOAÏN 2005-2010 PHÖÔØNG BÌNH AN, QUAÄN 2, THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH” nhaèm hoã trôï cho coâng taùc quy hoaïch noùi treân ñöôïc toát hôn. Muïc ñích nghieân cöùu - Xaây döïng baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát giai ñoaïn 2005-2010 Phöôøng Bình An. - Ñöa ra caùc giaûi phaùp hoã trôï caûi thieän tình traïng quaûn lyù ñaát ñai vaø moâi tröôøng taïi phöôøng Bình An, quaän 2, Tp .HCM. Noäi dung nghieân cöùu Ñeå thöïc hieän ñöôïc muïc ñích nghieân cöùu ñöa ra, moät soá noäi dung chính seõ ñöôïc thöïc hieän: - Thu thaäp baûn ñoà neàn, aûnh vieãn thaùm, soá lieäu veà ñieàu kieän töï nhieân vaø kinh teá xaõ hoäi vuøng nghieân cöùu: Phöôøng Bình An, Quaän 2, Tp. Hoà Chí Minh. Thu thaäp baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát cuûa phöôøng Bình An naêm 2005, nieân giaùm thoáng keâ Quaän 2, baùo caùo quy hoaïch söû duïng ñaát chi tieát ñeán naêm 2010, keá hoaïch söû duïng ñaát chi tieát 5 naêm (2006-2010) cuûa phöôøng Bình An. - Xaây döïng baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát phöôøng Bình An giai ñoaïn 2005-2010. - Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp quaûn lyù tình traïng söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng taïi phöôøng Bình An töø 2006 – 2010. Giôùi haïn ñeà taøi Do thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi chæ 3 thaùng ( 1/10/2006 – 21/12/2006) neân coâng taùc thu thaäp soá lieäu coøn haïn cheá, phöôøng Bình An laïi chöa coù baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát 2005 chi tieát neân gaây khoù khaên cho coâng taùc nhaäp, phaân tích soá lieäu vaø theå hieän baûn ñoà. Chæ söû duïng phaàn meàm chuyeân duøng trong ngaønh moâi tröôøng ñeå quy hoaïch söû duïng ñaát. Phöông thöùc thöïc hieän - Phöông phaùp luaän: + Toång hôïp döõ lieäu ñaát ñai theå hieän chuùng thoâng qua coâng ngheä tích hôïp GIS & RS thaønh laäp baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát giuùp thoâng tin ñöôïc chính xaùc vaø caäp nhaät deã daøng phuïc vuï cho coâng taùc quy hoaïch söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng daøi haïn. + Luaät ñaát ñai naêm 2003 cuûa nhaø nöôùc Coäng Hoaø Xaõ Hoäi Chuû Nghóa Vieät Nam coù quy ñònh: Ñieàu 4: Baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát laø baûn ñoà ñöôïc laäp taïi thôøi ñieåm ñaàu kyø quy hoaïch, theå hieän söï phaân boá caùc loaïi ñaát taïi thôøi ñieåm cuoái kyø quy hoaïch. Ñieàu 20: Baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát ñöôïc laäp 10 naêm 1 laàn gaén vôùi kyø quy hoaïch söû duïng ñaát quy ñònh taïi Ñieàu 24 cuûa Luaät naøy. Baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát cuûa xaõ, phöôøng, thò traán ñöôïc laäp treân baûn ñoà ñòa chính goïi laø baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát. Ñieàu 24: Kyø keá hoaïch söû duïng ñaát cuûa caû nöôùc, tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông, huyeän, quaän, thò xaõ, thaønh phoá thuoäc tænh, xaõ, phöôøng, thò traán laø naêm naêm. + Quy hoaïch söû duïng ñaát laø heä thoáng caùc bieän phaùp nhaø nöôùc veà toå chöùc, quaûn lyù nhaèm muïc ñích söû duïng hieäu quaû toái ña taøi nguyeân ñaát, vôùi caùc nguoàn taøi nguyeân khaùc, baûo veä moâi tröôøng ñeå phaùt trieån beàn vöõng treân cô sôû phaân boá quyõ ñaát vaøo muïc ñích phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, an ninh quoác phoøng theo caùc ñôn vò haønh chaùnh caùc caáp, caùc vuøng vaø caû nöôùc. ( TS. Nguyeãn Ñình Boàng. Boä Taøi nguyeân Moâi tröôøng) + Döïa vaøo baùo caùo toùm taét quy hoaïch söû duïng ñaát chi tieát ñeán naêm 2010, ñònh höôùng ñeán naêm 2020 vaø keá hoaïch söû duïng ñaát ñai chi tieát 5 naêm ( 2006-2010) cuûa phöôøng Bình An_Quaän 2. - Phöông phaùp thöïc teá + Thu thaäp soá lieäu töø nguoàn: UBND Phöôøng_Quaän, saùch baùo, internet, thö vieän, vaên baûn coù lieân quan ñeán tình hình söû duïng ñaát cuûa Phöôøng Bình An. + Khaûo saùt thöïc teá taïi Phöôøng, tieán haønh chuïp aûnh, ño ñaït öôùc löôïng , ghi cheùp caùc thoâng soá khi khaûo saùt thöïc ñòa + Ñaùnh giaù choïn loïc soá lieäu lieân quan + Toång hôïp phaân tích caùc taøi lieäu öùng duïng phaàn meàm thoâng duïng excel, word + ÖÙng duïng coâng ngheä GIS & RS thaønh laäp baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát giai ñoaïn 2005-2010 phöôøng Bình An : Soá hoaù baûn ñoà, phaân tích khoâng gian, phaân tích thuoäc tính, choàng lôùp baûn ñoà, cho ñieåm troïng soá. Keá hoaïch tieán haønh Thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi (1/10/2006 ñeán 21/12/2006) Thôøi gian (Tuaàn) Teâân coâng vieäc 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Thu thaäp taøi lieäu lieân quan * * * Khaûo saùt thöïc ñòa * * * Xaây döïng baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát * * * * * * * Chænh söûa * Toång keát Hoaøn thaønh ñeà taøi * Phöông höôùng phaùt trieån cuûa ñeà taøi - Thaønh laäp baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát döïa treân vieäc phaân tích ña chæ tieâu. - Seõ tieán haønh môû roäng quy hoaïch chi tieát sang caùc lónh vöïc khaùc nhö : giao thoâng, caáp nöôùc saïch, ñöôøng daây ñieän thoaïi, ñöôøng daây ñieän, xaây döïng…theo muïc tieâu sinh thaùi. - Phoå bieán roäng raõi thoâng tin quy hoaïch cho coäng ñoàng phuïc vuï coâng taùc baûo veä moâi tröôøng. Chöông 1 : Toång quan veà Phöôøng Bình An, Quaän 2, Tp. Hoà Chí Minh Khaùi quaùt veà ñieàu kieän töï nhieân Vò trí ñòa lí Phöôøng Bình An naèm phía taây cuûa Quaän 2, ñöôïc taùch töø xaõ An Khaùnh goàm 2 aáp ( Bình Khaùnh 2, Bình Khaùnh 3) vaø 2 khu phoá(Khu phoá 1, khu phoá 4). Vôùi toång dieän tích töï nhieân187,02 ha, giaùp ranh vôùi caùc ñôn vò haønh chaùnh sau: - Phía Baéc giaùp phöôøng Thaûo Ñieàn vaø quaän Bình Thaïnh - Phía Nam giaùp vôùi phöôøng Bình Khaùnh vaø phöôøng An Khaùnh - Phía Ñoâng giaùp phöôøng An Phuù - Phía Taây giaùp quaän Bình Thaïnh Toaøn phöôøng coù ñòa hình thaáp, ñaát pheøn tieàm taøng, thaønh phaàn ñaát ña soá laø buøn seùt höõu cô, cöôøng ñoä chòu löïc keùm, nhoû hôn 0.7 Kg/cm2, nöôùc ngaàm naèm saâu döôùi maët ñaát vaø coù tính aên moøn. Ñaëc ñieåm khí haäu Bình An coù khí haäu mang ñaëc tröng vuøng nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo löôïng böùc xaï cao vaø ñöôïc phaân boá khoâng ñoàng ñeàu trong naêm. Thôøi tieát ñöôïc chia thaønh 2 muøa roõ reät, muøa möa baét ñaàu töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, muøa khoâ baét ñaàu töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau. Ñaëc ñieåm thuyû vaên Treân ñòa baøn phöôøng coù soâng Saøi Goøn ñaây laø soâng lôùn cuûa khu vöïc Ñoâng Nam Boä, raát thuaän lôïi cho vieäc cung caáp, tieâu thoaùt nöôùc vaø ñaët bieät laø vaän taûi thuyû. Ngoaøi ra treân ñòa baøn Phöôøng coøn coù caùc raïch nhoû chaûy ñan xen trong khu daân cö chuû yeáu ñeå phuïc vuï cho coâng taùc phoøng chaùy chöõa chaùy trong muøa khoâ, laø nôùi thoaùt nöôùc thaûi chính trong khu daân cö vaø nöôùc möa. Caùc nguoàn taøi nguyeân - Taøi nguyeân ñaát ñai cuûa Phöôøng thuoäc nhoùm ñaát pheøn tieàm taøng. Nhoùm ñaát naøy coù thaønh phaàn cô giôùi naëng, giaøu seùt höõu cô, ñoä pH töø 5,3 – 5,7 vaø ngheøo laân. - Taøi nguyeân nöôùc: Nguoàn nöôùc maët: Phuï thuoäc chuû yeáu vaøo löôïng möa töï nhieân vaø löôïng nöôùc cuûa heä thoáng soâng, keânh, raïch. Nguoàn nöôùc ngaàm: Nöôùc ngaàm phaân boá khaù roäng vaø tröõ löôïng khaù doài daøo, ñaây laø nguoàn cung caáp nöôùc chuû yeáu söû duïng trong sinh hoaït daân cö. Ñaùnh giaù chung veà ñieàu kieän töï nhieân vaø caûnh quan moâi tröôøng - Thuaän lôïi Laø Phöôøng ñöôïc hình thaønh treân cô sôû taùch ra töø xaõ An Khaùnh cuõ neân phaàn naøo cuõng thöøa höôûng nhöõng thaønh quaû ñaàu tö voán coù veà cô sôû haï taàng cuõng nhö chaát löôïng nguoàn lao ñoäng, ñaây laø nhöõng lôïi theá quan troïng nhaèm thu huùt caùc nhaø ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát theo höôùng söû duïng cao nguoàn chaát xaùm. Vôùi vò trí ñòa lyù keát hôïp vôùi maïng löôùi giao thoâng khaù thuaän tieän cuûa phöôøng cuõng laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå giao löu vaên hoaù xaõ hoäi, phaùt trieån kinh teá treân nhieàu phöông tieän, nhaát laø ngaønh thöông maïi dòch vuï. Ñòa hình töông ñoái baèng phaúng, chaát löôïng ñaát töông ñoái toát, keøm theo vôùi khí haäu coù tính oån ñònh cao laø nhöõng ñieàu kieän cô baûn thuaän lôïi ñeå boá trí xaây döïng cô sôû haï taàng, hình thaønh caùc loaïi caây aên quaû döôùi moâ hình laäp nhaø vöôøn coù giaù trò kinh teá cao. - Khoù khaên, haïn cheá Naèm trong vuøng coù ñòa hình thaáp cuûa Quaän 2, trong khi heä thoáng maïng löôùi keânh raïch cuõng nhö khaû naêng thoaùt nöôùc cuûa heä thoáng keânh raïch coøn nhieàu haïn cheá neân nguy cô ngaäp uùng, öù ñoïng nöôùc thaûi …dieãn ra thöôøng xuyeân coäng vôùi aûnh höôûng cuûa cheá ñoä thuyû trieàu gaây khoù khaên cho vieäc ñi laïi cuõng nhö saûn xuaát vôùi ñôøi soáng cuûa nhaân daân. Treân phaïm vi laõnh thoå cuûa Phöôøng phaàn lôùn coù neàn ñòa chaát yeáu, nöôùc ngaàm naèm ngay saùt maët ñaát vaø coù tính aên moøn haïn cheá cho vieäc xaây döïng nhaø cao taàng. Maët khaùc vaøo muøa khoâ nguoàn nöôùc ngaàm haï thaáp vaø nhieãm pheøn, maën aûnh höôûng ñeán vieäc khai thaùc söû duïng phuïc vuï cho saûn xuaát vaø sinh hoaït cuûa nhaân daân. Trong thôøi gian qua hoaït ñoäng baûo veä moâi tröôøng ñaõ ñöôïc caùc caáp caùc ngaønh quan taâm vaø ñöa ra caùc chöông trình, döï aùn nghieân cöùu, ñaùnh giaù taùc ñoäng vaø giaûi phaùp xöû lyù oâ nhieãm, tuy vaäy möùc ñoä oâ nhieãm moâi tröôøng vaãn coøn ôû möùc nhaát ñònh. Ñaëc ñieåm Kinh teá -Xaõ hoäi Kinh teá - Taêng tröôûng kinh teá Trong nhöõng naêm gaàn ñaây nhôø coù ñöôøng loái ñoåi môùi, caùc chuû tröông chöông trình chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc vaø söï chæ ñaïo cuûa caùc caáp Uyû Ñaûng treân ñòa baøn phöôøng neân neàn kinh teá Bình An ñaõ coù nhöõng böôùc chuyeån bieán tích cöïc vôùi toác ñoä taêng tröôûng haøng naêm khaù lôùn. Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá naêm sau taêng so vôùi naêm tröôùc. Ñôøi soáng nhaân daân ñöôïc caûi thieän, thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi taêng roõ reät, soá hoä giaøu taêng nhanh, giaûm tyû leä hoä ngheøo theo tieâu chuaån môùi. - Chuyeån dòch cô caáu kinh teá Söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong nhöõng naêm qua theo höôùng coâng nghieäp - tieåu thuû coâng nghieäp, thöông maïi-dòch vuï vaø noâng nghieäp laø ñuùng höôùng vaø phuø hôïp vôùi xu theá coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù vaø quaù trình ñoâ thò hoaù nhanh cuûa ñoâ thò môùi. Trong nhöõng naêm tôùi khi quaù trình coâng nghieäp hoaù böôùc vaøo giai ñoaïn oån ñònh caàn tieáp tuïc phaùt huy lôïi theá cuûa hoaït ñoäng thöông maïi dòch vuï, taêng nhanh tyû troïng khu vöïc naøy trong cô caáu kinh teá ñoàng thôøi töøng böôùc giaûm tyû troïng ngaønh noâng nghieäp. - Thöïc traïng phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá + Khu vöïc kinh teá noâng nghieäp: Troàng troït: hieän taïi treân ñòa baøn Phöôøng coù 4.64 ha ñaát noâng nghieäp ( chieám 2.48% dieän tích töï nhieân). Phaàn lôùn dieän tích ñaát noâng nghieäp cuûa Phöôøng laø dieän tích ñaát troàng 1 vuï luùa (dieän tích 3.56 ha) cho naêng suaát vaø hieäu quaû kinh teá khoâng cao. Chaên nuoâi: UBND Phöôøng ñaõ phoái hôïp tieâu huyû heát ñaøn gia caàm vôùi soá löôïng khoaûng 30000 con, traïm thuù y keát hôïp vôùi Phöôøng thöôøng xuyeân kieåm tra nhaèm kòp thôùi ngaên ngöøa phoøng choáng beänh cho ñaøn gia caàm. Treân ñòa baøn Phöôøng hieän nay ñaõ nuoâi ñöôïc 1615 con heo, phaàn naøo ñaõ laøm oån ñònh thöïc phaåm treân thò tröôøng. + Khu vöïc kinh teá coâng nghieäp-tieåu thuû coâng nghieäp Hieän taïi treân ñòa baøn phöôøng coù 320 cô sôû saûn xuaát kinh doanh tieåu thuû coâng nghieäp trong ñoù khoâng coù cô sôû saûn xuaát lôùn, chuû yeáu laø doanh nghieäp tö nhaân, cô sôû saûn xuaát hoä gia ñình. Naêm 2004 ñaït giaù trò toång saûn löôïng 134583000 ñoàng(taêng bình quaân haøng naêm 80% so vôùi nghò quyeát ñeà ra töø 20%-25%). + Khu vöïc kinh teá thöông maïi- dòch vuï Naêm 2004, toaøn Phöôøng coù 150 cô sôû kinh doanh thöông maïi dòch vuï, doanh thu thöông maïi dòch vuï tuy coù giaù trò tuyeät ñoái cao hôn coâng nghieäp vaø tieåu thuû coâng nghieäp nhöng coøn mang tính chaát töï phaùt, quy moâ nhoû leû, thieáu oån ñònh, chöa coù ngaønh muõi nhoïn taäp trung laøm ñoøn baåy ñeå ñaåy nhanh quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá. Xaõ hoäi - Daân soá Naêm 2004, daân soá phöôøng Bình An coù 12,378 ngöôøi( chieám 5,63% daân soá toaøn Quaän) ñöôïc phaân boá treân 2 aáp vaø 2 khu phoá, trong ñoù khu phoá 4 chieám tyû leä daân soá cao nhaát ( 28.58%), thaáp nhaát ôû Bình Khaùnh 3 (18.28%). Maät ñoä daân soá trung bình cuûa phöôøng laø 6.619 ngöôøi /Km2( cao hôn maät ñoä daân soá cuûa quaän 4.378 ngöôøi/Km2). - Lao ñoäng, vieäc laøm vaø thu nhaäp + Lao ñoäng, vieäc laøm: Nhìn chung coù löïc löôïng lao ñoäng töông ñoái doài daøo, ñaïi boä phaän lao ñoäng phöôøng laø tham gia saûn xuaát phi noâng nghieäp, chaát löôïng lao ñoäng töông ñoái cao song soá lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo qua tröôøng lôùp coøn chieám tyû leä thaáp. + Thu nhaäp vaø möùc soáng: Ñôøi soáng nhaân daân ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän, naêm 2000 toaøn Phöôøng coù 154 hoä ngheøo, ñeán nay coøn 84 hoä ngheøo theo tieâu chí môùi(chieám 2% toång soá hoä daân). - Cô sôû haï taàng kyõ thuaät, haï taàng xaõ hoäi + Giao thoâng Hieän traïng heä thoáng giao thoâng cuûa Phöôøng khaù daøy, ñöôïc phaân boá trong caùc khu phoá aáp nhö: Quoác Loä 1A, ñöôøng lieân phöôøng Traàn Naõo, Löông Ñònh Cuûa vaø 34 tuyeán ñöôøng truïc chính töông öùng toång chieàu daøi 11.43 Km. Ngoaøi ra, toaøn Phöôøng coù heä thoáng ñöôøng heûm vôùi toång chieàu daøi 15000m ñöôïc phaân boá treân ñòa baøn caùc khu phoá vaø aáp. + Giaùo duïc-ñaøo taïo Heä thoáng giaùo duïc ñaøo taïo cuûa phöôøng ñöôïc chuù troïng, quan taâm phaùt trieån: Treân ñòa baøn phöôøng hieän coù moät tröôøng maàm non, moät tröôøng tieåu hoïc vaø moät tröôøng caáp II-III. Ngoaøi ra coøn coù moät soá cô sôû nhaø treû daân laäp treân ñòa baøn cuõng goùp phaàn giaûi quyeát nhu caàu hoïc cuûa treû. Chaát löôïng giaùo duïc ñöôïc chuù troïng naâng cao, tyû leä hoïc sinh toát nghieäp tieåu hoïc ñaït 100%, trung hoïc cô sôû vaø trung hoïc phoå thoâng toát nghieäp ñaït 100%. + Y teá Hieän nay treân ñòa baøn Phöôøng coù moät traïm y teá vaø ñöôïc phaân coâng tröïc 24/24 giôø. Trong naêm 2004 ñaõ khaùm phaù chöõa beänh cho 13661 ngöôøi, tieâm chuûng cho treû trong ñoä tuoåi ñaït 100%, vaän ñoäng treû em trong ñoä tuoåi uoáng vitamin A ñöôïc 893 chaùu, caáp thuoác mieãn phí cho 177 löôït ngöôøi, giöõ vöõng ñöôïc tyû leä KHHDS ñaït 1.2%... + Vaên hoaù, theå duïc-theå thao Phoøng traøo: Toaøn daân ñoaøn keát xaây döïng ñôøi soáng vaên hoaù”, xaây döïng gia ñình vaên hoaù ngaøy caøng cao, naêm 2004 bình choïn 2141 hoä ñaït chaåu gia ñình vaên hoaù, giaûm 19 hoä so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc (do di dôøi giaûi toaû ñi nôùi khaùc phuïc vuï xaây döïng khu ñoâ thò môùi Thuû Thieâm), 190 göông ngöôøi toát vieäc toát. Coù 2 khu phoá ñöôïc coâng nhaän khu phoá vaên hoaù, 2 aáp xuaát saéc vaø ñaõ thaønh laäp ban chuû nhieäm xaây döïng phöôøng vaên hoaù. + Quoác phoøng, an ninh Treân lónh vöïc an nin, xaây döïng cuûng coá löïc löôïng an ninh cô sôû ñaûm baûo soá löôïng, chaát löôïng. Thöïc hieän chöông trình muïc tieâu 3 giaûm, haøng naêm coù keá hoaïch phoái hôïp caùc löïc löôïng tuyeân truyeàn vaän ñoäng nhaân daân tham gia nhaèm giaûm toäi phaïm nhöng trong naêm vaãn coøn taêng 11 vuï, tyû leä phaù aùn 14/54 vuï(ñaït 25.9%). Ñaùnh giaù chung veà thöïc traïng phaùt trieån kinh teá -xaõ hoäi taùc ñoäng ñeán vieäc söû duïng ñaát - Thuaän lôïi Laø Phöôøng môùi ñöôïc thaønh laäp, neàn kinh teá ñang trong giai ñoaïn hình thaønh, choïn löïa höôùng phaùt trieån,…nhöng vôùi nhieàu coá gaéng vaø noã löïc trong coâng taùc toå chöùc cuõng nhö trong hoaït ñoäng, phöôøng ñaõ vaø ñang coù söï chuyeån dòch khaù maïnh meõ. Hoaït ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp ñöôïc thay theá daàn heát sang thöông maïi- dòch vuï, du lòch vaø caùc ngaønh phi noâng nghieäp khaùc. Ñôøi soáng vaät chaát, tinh thaàn cuûa nhaân daân khoâng ngöøng ñöôïc caûi thieän, boä maët ñoâ thò ngaøy caøng ñoåi môùi. - Khoù khaên Tuy nhieân, so vôùi bình quaân chung cuûa Quaän thì nhòp ñoä phaùt trieån cuûa Phöôøng coøn thaáp. Nhieàu ngaønh chöa chuû ñoäng ñaàu tö cô sôû vaät chaát, thieáu caùc hoaït ñoäng saûn xuaát coù quy moá lôùn vaø ña daïng hoaù saûn phaåm. Hoaït ñoäng kinh doanh- thöông maïi- dòch vuï chöa naém theá chuû ñoäng vaø chieám öu theá trong cô caáu kinh teá cuûa Phöôøng. Giao thoâng chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu löu thoâng vaän taûi. Caùc coâng trình vaên hoaù phuùc lôïi, coâng coäng coøn nhieàu haïn cheá. Tình hình baát caäp veà quaûn lyù traät töï, an ninh, moâi tröôøng, teä naïn xaõ hoäi cuõng nhanh choùng xuaát hieän. Ñoäi nguõ caùn boä maëc duø treû, naêng ñoäng, coù nhieàu saùng kieán trong coâng taùc nhöng quaù môùi meû, thieáu kinh nghieäm thöïc tieãn ñaõ gaây khoâng ít khoù khaên trong quaù trình quaûn lyù. Chöông 2 Tình hình söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng trong quaù trình quy hoaïch vaø phaùt trieån ñoâ thò Phöôøng Bình An, Quaän 2, Tp. Hoà Chí Minh naêm 2005. Hieän traïng söû duïng ñaát Baûng 1. Hieän traïng söû duïng ñaát naêm 2005 cuûa phöôøng Bình An- Quaän 2 Thöù töï Chæ tieâu Maõ Dieän tích(Ha) Cô caáu Toång dieän tích töï nhieân 187.02 100 1 Ñaát noâng nghieäp NNP 4.64 2.48 1.1. Ñaát saûn xuaát noâng nghieäp SXN 4.24 91.38 1.1.1. Ñaát troàng caây haøng naêm CHN 3.56 83.96 1.1.1.1. Ñaát troàng luùa LUA 3.56 100 1.1.1.1.1 Ñaát chuyeân troàng luùa nöôùc LUC - 1.1.1.1.2. Ñaát troàng luùa nöôùc coøn laïi LUK 3.56 100 1.1.1.1.3 Ñaát troàng luùa nöông LUN 1.1.1.2. Ñaát troàng caây haøng naêm coøn laïi HNC - 1.1.2. Ñaát troàng caây laâu naêm CLN 0.68 16.04 1.2. Ñaát laâm nghieäp LNP - 1.3. Ñaát nuoâi troàng thuyû saûn NTS 0.4 8.62 1.4. Ñaát laøm muoái LMU 1.5. Ñaát noâng nghieäp khaùc NKH 2 Ñaát phi noâng nghieäp PNN 182.38 97.52 2.1. Ñaát ôû OTC 105.4 57.79 2.1.1 Ñaát ôû taïi noâng thoân ONT - 2.1.2 Ñaát ôû taïi ñoâ thò ODT 105.4 100 2.2. Ñaát chuyeân duøng CDG 43.64 23.93 2.2.1 Ñaát truï sôû cô quan, coâng trình söï nghieäp CTS 1.58 3.62 2.2.2 Ñaát quoác phoøng, an ninh CQA 3.46 7.93 2.2.3. Ñaát saûn xuaát, kinh doanh phi noâng nghieäp CSK 13.42 30.75 2.2.3.1. Ñaát khu coâng nghieäp SKK 2.2.3.2. Ñaát cô sôû saûn xuaát, kinh doanh SKC 13.42 100 2.2.3.3. Ñaát cho hoaït ñoäng khoaùng saûn SKS 2.2.3.4. Ñaát saûn xuaát vaät lieäu xaây döïng, goám söù SKX 2.2.4. Ñaát coù muïc ñích coâng coäng CCC 25.18 50.7 2.2.4.1 Ñaát giao thoâng DGT 22.19 88.53 2.2.4.2. Ñaát thuyû lôïi DTL 0.02 0.08 2.2.4.3. Ñaát ñeå chuyeån daãn naêng löôïng, truyeàn thoâng DNT - 2.2.4.4. Ñaát cô sôû vaên hoaù DVH 0.19 0.75 2.2.4.5. Ñaát cô sôû y teá DYT 0.08 0.32 2.2.4.6. Ñaát cô sôû giao` duïc_ñaøo taïo DGD 2.7 10.72 2.2.4.7. Ñaát cô sôû theå duïc _theå thao DTT - 2.2.4.8. Ñaát chôï DCH - 2.2.4.9. Ñaát coù di tích, danh thaéng LDT - 2.2.4.10. Ñaát baõi thaûi, xöû lyù chaát thaûi RAC - 2.3. Ñaát toân giaùo, tín ngöôõng TTN 1.2 0.66 2.4. Ñaát nghóa trang, nghóa ñòa NTD 0.33 0.18 2.5. Ñaát soâng suoái vaø maët nöôùc CD SMN 31.81 2.6. Ñaát phi noâng nghieäp khaùc PNK - So vôùi naêm 2000 dieän tích ñaát noâng nghieäp cuûa phöôøng giaûm 53.07 ha do chuyeån sang ñaát ôû, ñaát chuyeân duøng, ñaát saûn xuaát kinh doanh phi noâng nghieäp, ñaát coù muïc ñích coâng coäng ñeå phuïc vuï cho caùc muïc tieâu phaùt trieån ñoâ thò phöôøng trôû thaønh phöôøng trung taâm cuûa quaän vaø khu ñoâ thò Thuû Thieâm. Hieän traïng moâi tröôøng - Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, quaù trình ñoâ thò dieãn ra vôùi toác ñoä khaù lôùn, heä thoáng cô sôû haï taàng xaõ hoäi, haï taàng kyõ thuaät vaø nhaø ôû trong khu daân cö treân ñòa baøn Phöôøng coù nhieàu thay ñoåi. Quaù trình beâ toâng hoaù ñaát ñai gaây neân tình traïng ngaäp uùng treân dieän roäng nhaát laø khu vöïc khu phoá 4, Bình khaùnh 2. Tình traïng thieáu nöôùc saïch sinh hoaït coøn khaù phoå bieán ôû nhieàu khu daân cö. - Coâng taùc giaûi toaû ñeàn buø, giaûi phoùng maët baèng nhìn chung coøn chaäm trong ñoù quaù trình san laáp laøm thay ñoåi doøng chaûy töï nhieân voán coù cuûa caùc keânh raïch gaây neân tình traïng tuø ñoïng nöôùc ôû moät soá khu vöïc. - Ñaát noâng nghieäp, keânh raïch ñoïng nöôùc xen keõ trong khu daân cö, raùc thaûi sinh hoaït cuûa moät soá boä phaän daân cö thieáu yù thöùc xaû raùc böøa baõi laøm taêng oâ nhieãm moâi tröôøng soáng chöa ñöôïc khaéc phuïc trieät ñeå. Coâng taùc quaûn lyù vieäc söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng Coâng taùc quaûn lyù söû duïng ñaát Thöïc traïng - Toå chöùc phuï traùch quaûn lyù: coù 2 caùn boä Ñòa Chính & Xaây Döïng phuï traùch theo soå boä vaø chöông trình öùng duïng maùy vi tính ñeå quaûn lyù ñaát ñai. - Caùc chöông trình giaùm saùt vieäc thöïc hieän söû duïng ñaát ñai cuûa Phöôøng theo höôùng daãn cuûa Phoøng Taøi nguyeân Moâi tröôøng Quaän 2. - Nguoàn taøi chính phuïc vuï quy hoaïch söû duïng ñaát cuûa Phöôøng ñöôïc laáy töø ngaân saùch Thaønh phoá vaø Quaän theo ñònh kyø hoaëc töøng ñôït theo keá hoaïch chuyeân ñeà. - Vieäc söû duïng ñaát cuûa caùc döï aùn lôùn keùm hieäu quaû chieám tyû leä cao, ñaây laø vaán ñeà toàn taïi chuû yeáu trong söû duïng ñaát caàn phaûi coù höôùng söû duïng hôïp lyù trong töông lai. - Vieäc söû duïng ñaát khoâng ñuùng muïc ñích, khoâng theo quy hoaïch, söû duïng ñaát phaân taùn, manh muùn vaãn xaûy ra. - Ñaát ñang söû duïng cho phi noâng nghieäp, nhaát laø ñaát cho xaây döïng haï taàng xaõ hoäi vaø haï taàng kyõ thuaät ñaït chæ tieâu thaáp so vôùi thöïc traïng phaùt trieån cuûa caùc ngaønh treân ñòa baøn Phöôøng hieän nay. Phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát ñeán naêm 2010 - Caùc chæ tieâu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi trong thôøi kyø quy hoaïch Xuaát phaùt töø thöïc traïng neàn kinh teá trong nhöõng naêm qua, treân cô sôû nhöõng lôïi theá vaø haïn cheá veà vò trí ñòa lyù, ñieàu kieän töï nhieân, caùc nguoàn taøi nguyeân, ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi Phöôøng Bình An ñeán naêm 2010 nhö sau: + Tieáp tuïc ñaåy maïnh quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng Thöông maïi-Dòch vuï vaø tieåu thuû coâng nghieäp trong ñoù: Ñaåy maïnh nhanh toác ñoä phaùt trieån thöông maïi_dòch vuï, haïn cheá daàn caùc cô sôû saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Khuyeán khích phaùt trieån thöông maïi dòch vuï doïc theo caùc tuyeán chính: Quoác loä 1A, Traàn Naõo, Löông Ñònh Cuûa chuù yù caùc ngaønh kinh doanh vaät lieäu xaây döïng cao caáp, vaät tö maùy moùc vaø caùc lónh vöïc thöông maïi dòch vuï cao caáp khaùc. Thaønh laäp quyõ tín duïng ñaùp öùng nhu caàu voán cho nhaân daân, phaán ñaáu doanh thu thöông maïi- dòch vuï taêng bình quaân 40%-50% moãi naêm. Phaán ñaáu giaù trò tieåu thuû coâng nghieäp naêm sau cao hôn naêm tröôùc töø 30%-35%. Veà noâng nghieäp xu höôùng 5 naêm tôùi ñaát noâng nghieäp coøn laïi khoâng ñaùng keå, tyû troïng noâng nghieäp trong cô caáu kinh teá ngaøy caøng giaûm, höôùng daãn noâng daân chuyeån ñoåi cô caáu caây troàng vaät nuoâi theo moâ hình hoa lan, caây caûnh, caù caûnh. + Naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän cho hoïc sinh, huy ñoäng 80% treû vaøo nhaø treû, maãu giaùo, 100% treû 6 tuoåi vaøo lôùp 1, vaøo caáp 2 ñaït 100% vaø tyû leä hoïc sinh caáp 3 ñaït 95%. Ñeán naêm 2010 thöïc hieän toát xaõ hoäi hoaù giaùo duïc ôû 3 moâi tröôøng nhaø tröôøng- xaõ hoäi vaø gia ñình, giöõ vöõng giaùo duïc phoå caäp baäc trung hoïc. + Naâng cao nghieäp vuï caùn boä y teá Phöôøng trong coâng taùc chaêm soùc söùc khoeû ban ñaàu cho nhaân daân, ñaët bieät quan taâm ñeán caùc ñoái töôïng chính saùch, hoä ngheøo, ngöôøi giaø neo ñôn vaø treû em suy dinh döôõng khoâng ñeå xaûy ra caùc dòch beänh treân ñòa baøn Phöôøng ñaët bieät laø veä sinh an toaøn thöïc phaåm. Quaûn lyù toát beänh xaõ hoäi, giöõ vöõng vaø ñaûm baûo tyû leä phaùt trieån daân soá khoâng quaù 1.2% vaøo naêm 2010. + Duy trì naâng cao caùc caâu laïc boä theå duïc theå thao hieän coù, ñöa phong traøo reøn luyeän thaân theå phaùt trieån ñeàu khaép. Kieân quyeát ñaáu tranh ñaåy luøi vaên hoaù phaåm ñoài trò, ñoäc haïi, teä naïn xaõ hoäi. Nhaân roäng ñieåm saùng vaên hoaù taïo nhieàu saân chôùi boå ích laønh maïnh. + Chaêm lo chính saùch cho caùc baø meï Vieät Nam anh huøng, gia ñình chính saùch,coù coâng caùch maïng, giaûi quyeát vieäc laøm cho 100% boä ñoäi xuaát nguõ, vaän ñoäng quyõ ñeàn ôn ñaùp nghóa. Phaán ñaáu ñeán naêm 2010 xoaù heát 100% hoä ngheøo theo tieâu chí môùi. Chuû ñoäng phoøng choáng caùc teä naïn xaõ hoäi, duy trì giöõ vöõng ñòa baøn khoâng coù teä naïn ma tuyù, maïi daâm. - Caùc chæ tieâu quy hoaïch söû duïng ñaát + Dieän tích caùc loaïi ñaát phaân boá chu caàu phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi, quoác phoøng an, ninh: Muïc tieâu phaân boá ñaát ñai theo caùc muïc ñích söû duïng ñaát chính ñeán naêm 2010 ñoù laø quy moâ dieän tích ñaát duøng cho noâng nghieäp giaûm 3.74 ha so vôùi naêm 2005, ñaát söû duïng vaøo muïc ñích phi noâng nghieäp taêng 3.74 ha. + Dieän tích ñaát chuyeån muïc ñích söû duïng trong thôøi kyø quy hoaïch: Dieän tích noâng nghieäp chuyeån sang phi noâng nghieäp vôùi toång soá 4.24 ha trong ñoù ñaát troàng caây haøng naêm 3.56 ha, ñaát troàng caây laâu naêm 0.68 Ha. + Dieän tích ñaát phaûi thu hoài trong thôøi kyø quy hoaïch: Toång dieän tích ñaát caàn thu hoài laø 8.41 ha, trong ñoù: Thu hoài ñaát noâng nghieäp laø 4.24 ha Thu hoài ñaát phi noâng nghieäp laø 4.17 ha Keá hoaïch söû duïng ñaát giai ñoaïn 2006-2010 Keá hoaïch söû duïng ñaát giai ñoaïn 2006-2010 cuûa Phöôøng Bình An ñöôïc theå hieän thoâng quan moät soá baûng sau: Baûng2. Chæ tieâu söû duïng ñaát töøng naêm keá hoaïch Chæ tieâu Maõ Phaân theo töøng naêm 2006 2007 2008 2009 2010 TOÅNG DIEÄN TÍCH ÑAÁT TÖÏ NHIEÂN 187.02 187.02 187.02 187.02 187.02 ÑAÁT NOÂNG NGHIEÄP NNP 2.25 1.4 1.4 0.4 0.4 Ñaát saûn xuaát noâng nghieäp SXN 1.85 1 1 - - Ñaát troàng caây haøng naêm CHN 1.85 1 1 - - Ñaát troàng luùa LUA 1.85 1 1 - - Ñaát troàng luùa nöôùc coøn laïi LUK 1.85 1 1 - - Ñaát nuoâi troàng thuyû saûn NTS 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 ÑAÁT PHI NOÂNG NGHIEÄP KHAÙC PNN 184.77 185.62 185.62 186.62 186.62 Ñaát ôû OTC 103.72 103.72 103.72 103.52 103.52 Ñaát ôû taïi ñoâ thò ODT 103.72 103.72 103.72 103.52 103.52 Ñaát chuyeân duøng CDG 47.75 50.43 50.43 51.63 51.63 Ñaát truï sôû cô quan , coâng trình söï nghieäp CTS 1.54 1.54 1.54 1.54 1.54 Ñaát quoác phoøng, an ninh CQA 3.44 3.44 3.44 3.44 3.44 Ñaát saûn xuaát, kinh doanh phi noâng nghieäp CSK 13.92 13.92 13.92 15.12 15.12 Ñaát cô sôû saûn xuaát, kinh doanh SKC 13.92 13.92 13.92 15.12 15.12 Ñaát coù muïc ñích coâng coäng CCC 28.85 31.53 31.53 31.53 31.53 Ñaát giao thoâng DGT 24.65 24.65 24.65 24.65 24.65 Ñaát thuyû lôïi DTL 0.02 0.02 0.02 0.02 0.02 Ñaát cô sôû vaên hoaù DVH 0.75 2.88 2.88 2.88 2.88 Ñaát cô sôû y teá DYT 0.08 0.08 0.08 0.08 0.08 Ñaát cô sôû giaùo duïc -ñaøo taïo DGD 3.35 3.9 3.9 3.9 3.9 Ñaát toân giaùo, tín ngöôõng TTN 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 Ñaát nghóa trang, nghóa ñòa NTD 0.33 - - - - Ñaát soâng suoái vaø maët nöôùc chuyeân duøng SMN 31.77 30.27 30.27 30.27 30.27 Baûng 3. Danh muïc caùc khu vöïc ñaát khoanh ñònh theo chöùc naêng, muïc ñích söû duïng trong thôøi kyø quy hoaïch söû duïng ñaát ñeán naêm 2010 cuûa Phöôøng Bình An_Quaän 2 ÑAÁT AN NINH, QUOÁC PHOØNG Thöù töï Teân caùc khu vöïc ñaát khoanh ñònh theo chöùc naêng, muïc ñích söû duïng ._. Maõ LÑ Dieän tích (Ha) Soá tôø, soá thöûa Naêm döï kieán TH (1) (2) (3) (4) (5) (6) 1 Truï sôû CA Phöôøng ANI 0.03 2006 Toång 0.03 ÑAÁT DÖÏ AÙN NHAØ ÔÛ ÑOÂ THÒ 1 Khu nhaø ôû Cty XD & KDN Ñoâng Nam ODT 0.20 2007 Toång 0.20 ÑAÁT CÔ SÔÛ SAÛN XUAÁT KINH DOANH 1 02 caây xaêng SKC 1.20 2009 2 Nhaø saùch Bình An(khu 131) SKC 0.50 2007 Toång 1.70 ÑAÁT CÔ SÔÛ VAÊN HOAÙ 1 Nhaø VH-TT-TT DVH 0.30 2008 2 Ñieåm sinh hoaït-vui chôi giaûi trí-vaên hoaù DVH 0.06 2007 3 Truï sôû baùo Saøi Goøn Giaûi Phoùng(khu 131) DVH 0.50 2006 Toång 0.86 ÑAÁT CÔ SÔÛ GIAÙO DUÏC- ÑAØO TAÏO 1 Tröôøng tieåu hoïc Bình An DGD 0.55 2007 2 Tröôøng trung hoïc cô sôû Bình An(Cty Phöôùc Höng) DGD 0.65 2006 ÑAÁT TRUÏ SÔÛ CÔ QUAN, COÂNG TÌNH SÖÏ NGHIEÄP 1 Truï sôû UBND phöôøng DTS 2008 Toång Coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng - Töø naêm 2000 ñeán nay Phöôøng ñaõ trieån khai taïi ñòa baøn 4. 5 chöông trình baûo veä moâi tröôøng tuy nhieân chæ döøng ôû möùc ñoä phoûng vaán coäng ñoàng. - Xuaát hieän moät soá dieän tích ñaát noâng nghieäp boû hoang do chaäm trieån khai thöïc hieän caùc döï aùn xaây döïng, chính saùch ñeàn buø chöa thoaû ñaùng nhaát laø nhieàu khu ñaát bò oâ nhieãm moâi tröôøng ngaøy caøng taêng cao. - Vôùi söï gia taêng daân soá ngaøy caøng cao ñaõ taïo aùp löïc lôùn cho xaõ hoäi veà ñaát ôû, xaây döïng caùc coâng trình phuùc lôïi xaõ hoäi ñaëc bieät laø coâng taùc veä sinh moâi tröôøng nhöng haàu nhö coâng taùc veä sinh moâi tröôøng chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Ñaùnh giaù veà tình hình quaûn lyù söû duïng ñaát - Moät soá nguyeân nhaân chính daãn ñeán moät soá toàn taïi keå treân + Do bieán ñoäng ñaát ñai lôùn vaø tieán ñoä thöïc hieän cuûa caùc döï aùn xaây döïng treân ñòa baøn Phöôøng coøn chaäm theo keá hoaïch. + Coâng taùc quaûn lyù, giaùm saùt hoaït ñoäng söû duïng ñaát cuûa caùc chuû söû duïng ñaát treân thöïc teá chöu ñöôïc thöïc hieän trieät ñeå. Nhìn chung coâng taùc caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát ñöôïc trieån khai ñeàu khaép toaøn Phöôøng. Vieäc giaûi quyeát caùc thuû tuïc chuyeån ñoåi, chuyeån nhöôïng, cho thueâ vaø thu hoài ñaát..ñöôïc thöïc hieän ñaày ñuû theo luaät ñònh, coâng taùc ño ñaïc laäp baûn ñoà ñòa chính baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát ñöôïc thöïc hieän khaù toát. Coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà ñaát ñai trong nhöõng naêm qua treân ñòa baøn Phöôøng ñaït ñöôïc moät soá keát quaû nhaát ñònh. Ñaùnh giaù veà coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng Hieän nay coâng taùc moâi tröôøng cuûa Phöôøng coøn boû ngoõ moät phaàn do tình traïng oâ nhieãm taïi Phöôøng chöa ñaùng baùo ñoäng nhöng tröôùc tình traïng ñoâ thò hoaù nhö thôøi gian qua Phöôøng caàn coù nhöõng keá hoaïch cuï theå nhaèm caûi thieän vaø baûo veä moâi tröôøng ñöôïc toát hôn. Bieän phaùp, giaûi phaùp toå chöùc thöïc hieän quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát ñai vaø moâi tröôøng Caùc bieän phaùp baûo veä, caûi taïo ñaát vaø baûo veä moâi tröôøng - Xaây döïng vaø thöïc hieän ñoàng boä caùc quy hoaïch lieân quan ñeán söû duïng ñaát. - Giao ñaát theo ñuùng tieán ñoä theo khaû naêng khai thaùc söû duïng thöïc teá ñoái vôùi taát caû caùc tröôøng hôïp coù nhu caàu söû duïng ñaát. - Giaûi quyeát toát vaán ñeà taùi ñònh cö vaø oån ñònh daân cö. - Quan taâm hôn tôùi caùc döï aùn lieân quan ñeán heä thoáng thoaùt nöôùc(nöôùc thaûi coâng nghieäp, nöôùc thaûi sinh hoaït, nöôùc möa) vaø maïng löôùi caây xanh. - Ñieàu tra ñaùnh giaù nhöõng cô sôû saûn xuaát gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaø sôùm coù keá hoaïch di dôøi. Caùc giaûi phaùp thöïc hieän quy hoaïch Caùc giaûi phaùp thöïc hieän veà kinh teá Voán laø ñieàu kieän tieân quyeát cho thöïc hieän quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát. Nguoàn voán tö nhaân vaø nguoàn voán nöôùc ngoaøi coù vò trí quan troïng trong phaùt trieån kinh teá cuûa Phöôøng. Tuy nguoàn voán ngaân saùch nhoû nhöng coù vai troø quan troïng trong phaùt trieån keát caáu haï taàng, laøm tieàn ñeà cho phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi. Moät soá giaûi phaùp taäp trung sau: - Tröôùc heát Quaän caàn daønh tyû leä thoaû ñaùng voán ñaàu tö ngaân saùch cho phaùt trieån ñoâ thò, nhaát laø öu tieân ñaàu tö keát caáu haï taàng kyõ thuaät vaø cô sôû haï taàng xaõ hoäi höôøng ñeán moät soá ñoâ thò vaên minh, hieän ñaïi. Beân caïnh ñoù caàn phaùt huy noäi löïc taïo nguoàn voán theo tinh thaàn cuûa Nghò quyeát TW 4 (khoaù 8). Ñaëc bieät thu huùt voán ñaàu tö ngoaøi ngaân saùch vaøo ñaàu tö keát caáu haï taàng. - Môû roäng hình thöùc “ Nhaø nöôùc vaø nhaân daân cuøng laøm” ñeå ñaàu tö caùc döï aùn haï taàng quy moâ nhoû, phuïc vuï daân sinh trong phaùt trieån ñoâ thò, nhaát laø caùc tuyeán giao thoâng noäi boä trong caùc khu daân cö hieän höõu. - Ñaåy maïnh xaõ hoäi hoaù cô sôû haï taàng xaõ hoäi tröôùc heát trong lónh vöïc giaùo duïc, y teá. - Thöïc hieän toát coâng taùc thu, chi taøi chính veà ñaát ñai: caùc nguoàn thu bao goàm töø nguoàn giao ñaát, cho thueâ daât, chuyeån ñoåi, chuyeån nhöôïng, chuyeån muïc ñích söû duïng ñaát… caùc khoaûn chi veà ñeàn buø thu hoài ñaát theo quy ñònh cuûa vaên baûn phaùp luaät hieän haønh. Moät soá giaûi phaùp thöïc hieän khaùc - Thöïc hieän vieäc phoå bieán coâng khai, tuyeân truyeàn roäng raõi phöông aùn quy hoaïch söû duïng ñaát ñai ñaõ ñöôïc pheâ duyeät. - UBND Phöôøng chæ ñaïo caùc khu phoá vaø aáp trong Phöôøng toå chöùc thöïc hieän quy hoaïch, keá hoaïch söû duïng ñaát ñaõ ñöôïc pheâ duyeät. - Caùn boä chuyeân moân ngaønh ñòa chính caàn ñöôïc ñaøo taïo huaán luyeän qua caùc lôùp veà chuyeân moân nghieäp vuï, ñeå coù ñuû khaû naêng vaø trình ñoä thöïc hieän toát 13 noäi dung quaûn lyù Nhaø nöôùc veà ñaát ñai. - Tuyeân truyeàn giaùo duïc toaøn theå nhaân daân vaø caùc toå chöùc söû duïng ñaát thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa coâng taùc quaûn lyù Nhaø nöôùc veà ñaát ñai, thöïc hieän toát quyeàn vaø nghóa vuï cuûa ngöôøi söû duïng ñaát. - Thöôøng xuyeân thöïc hieän coâng taùc kieåm keâ, thoáng keâ ñònh kyø theo quy ñònh cuûa phaùp luaät, kòp thôøi ñieàu chænh vaø boå sung cho phuø hôïp vôùi keá hoaïch söû duïng ñaát haøng naêm vaø trong töøng giai ñoaïn cuûa töøng thôøi kyø quy hoaïch. - Phaùt hieän vaø xöû lyù nghieâm caùc tröôøng hôïp vi phaïm Luaät Ñaát ñai. - Taêng cöôøng ñaàu tö cô sôû vaät chaát, phöông tieän hieän ñaïi ñeå quaûn lyù löu tröõ toát heä thoáng hoà sô ñòa chính ñaûm baûo chaát löôïng chính xaùc giuùp cho vieäc quaûn lyù ñaát ñai daàn ñi vaøo neà neáp vaø hieän ñaïi hoaù. - Quaûn lyù chaët cheõ vieäc söû duïng ñuùng muïc ñích caùc loaïi quyõ ñaát, nhaát laø phaùt trieån xaây döïng ñaát ôû ñoâ thò leû khoâng thuoäc caùc döï aùn nhaø ôû nhaèm ñaûm baûo myõ quan trong phaùt trieån ñoâ thò môùi. - Coù keá hoaïch vaø coi troïng coâng taùc ñaøo taïo ngheà cho lao ñoäng noâng nghieäp khi bò thu hoài ñaát saûn xuaát ñeå giaûi quyeát toát töøng böôùc vaán ñeà noâng daân, noâng nghieäp, noâng thoân, caûi thieän hoã trôï chính saùch baèng tieàn cho ñaøo taïo chuyeån ngheä khi thu hoài ñaát. - Kieán nghò boå sung vaø ñieàu chænh quy hoaïch cho phuø hôïp vôùi tình hình phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Chöông 3: Cô sôû khoa hoïc cuûa öùng duïng vieãn thaùm vaø heä thoáng thoâng tin ñòa lyù trong xaây döïng baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát Toång quan veà GIS vaø RS GIS Khaùi nieäm veà GIS Söï ña daïng cuûa caùc lónh vöïc söû duïng, caùc phöông phaùp vaø khaùi nieäm khaùc nhau ñöôïc aùp duïng trong GIS, daãn ñeán coù raát nhieàu ñònh nghóa khaùc nhau veà GIS. Töø nhöõng chöùc naêng caàn coù cuûa moät HTTTÑL, moät soá nhaø khoa hoïc ñaõ ñònh nghóa: - HTTTÑL laø moät heä thoáng quaûn trò cô sôû döõ lieäu baèng maùy tính ñeå thu thaäp, löu btröõ, phaân tích vaø hieån thò döõ lieäu khoâng gian (NCGIA = National Center for Geographic Information and Analysis, 1988). - HTTTÑL laø moät heä thoáng bao goàm boán khaû naêng xöû lyù döõ lieäu ñòa lyù sau: (1) Nhaäp döõ lieäu, (2) Quaûn lyù döõ lieäu( bao goàm lö tröõ vaø truy xuaát), (3) Gia coâng vaø phaân tích döõ lieäu , (4) Xuaát döõ lieäu. (Stan Aronoff, 1993). Theo quan ñieåm heä thoáng thoâng tin, moät soá nhaø khoa hoïc ñaõ ñònh nghóa: - HTTTÑL laø moät heä thoáng thoáng tin bao goàm moät soá phuï heä (Subsystems) coù khaû naêng bieán ñoåi caùc döõ lieäu ñòa lyù thaønh nhöõng thoâng tin coù ích (Calkins and Tomlinson, 1977,Marble, 1984). - GIS laø moät heä thoáng thoâng tin ñöôùc thieát keá ñeå laøm vieäc vôùi döõ lieäu coù tham chieáu toaï ñoä ñòa lyù. Noùi caùch khaùc, GIS laø heä thoáng goàm heä cô sôû döõ lieäu vôùi nhöõng döõ lieäu coù tham chieáu khoâng gian vaø moät taäp nhöõng thuaät toaùn ñeå laøm vieäc treân döõ lieäu ñoù. ( Star and Estes, 1990). Toùm laïi ta coù theå khaùi quaùt HTTTÑL ( Geographic Information System_ GIS) laø moät coâng cuï maùy tính ñeå laäp baûn ñoà vaø phaân tích caùc söï vaät hieän töôïng treân Traùi ñaát. Coâng ngheä GIS keát hôïp caùc thao taùc cô sôõ döõ lieäu thoâng thöôøng( nhö caáu truùc hoûi ñaùp) vaø caùc pheùp phaân tích thoáng keâ, phaân tích ñòa lyù, trong ñoù pheùp phaân tích ñòa lyù vaø hình aûnh ñöôïc cung caáp duy nhaát töø caùc baûn ñoà. Nhöõng khaû naêng naøy phaân bieät GIS vôùi caùc heä thoáng thoâng tin khaùc vaø khieán cho GIS coù phaïm vò öùng duïng roäng raõi trong nhieàu lónh vöïc khaùc nhau( phaân tích caùc söï kieän, döï ñoaùn taùc ñoäng vaø hoaïch ñònh chieán löôïc). Caùc thaønh phaàn cô baûn cuûa heä GIS GIS ñöôïc keát hôïp bôûi naêm thaønh phaàn chính: phaàn cöùng, phaàn meàm, döõ lieäu, con ngöôøi vaø phöông phaùp naêm thaønh phaàn naøy phaûi caân baèng, hoaøn chænh ñeå GIS coù theå hoaït ñoäng hieäu quaû. - Phaàn cöùng Phaàn cöùng laø moät heà thoáng maùy tính treân ñoù moät heä GIS hoaït ñoäng. Digitizer PC Digitizer PC Unix Workstation Color Dot Printer Color Plotter Laser Printer LAN Server Hình 1. Caùc thieát bò chính cuûa phaàn cöùng cuûa GIS Maùy tính (Workstation) hoaëc cuï theå laø boä xöû lyù trung taâm(CPU) ñöôïc keát noái vôùi caùc ñôn vò löu tröõ ñóa duøng ñeå löu tröõ döõ lieäu vaø caùc chöông trình maùy tính. Baøn soá hoaù (digitizer) hoaëc caùc thieát bò töông töï ñöôïc söû duïng ñeå chuyeån ñoåi döõ lieäu töø baûn ñoà giaáy hoaëc vaên baûn thaønh daïng soá vaø löu giöõ chuùng trong maùy tính. Maùy veõ (Plotter) hoaëc caùc thieát bò töông töï ñöôïc söû duïng ñeå theå hieän keát quaû cuûa vieäc xöû lyù soá lieäu. Baêng töø CD-ROM ñöôïc söû duïng ñeå löu tröõ döõ lieäu, caùc chöông trình vaø duøng ñeå truyeàn thoâng vôùi caùc heä thoáng khaùc. Vieäc keát noái truyeàn thoâng vôùi caùc maùy tính ñöôïc thöïc hieän thoâng quan heä thoáng maïng LAN vôùi caùc ñöôøng döõ lieäu ñaëc bieät hoaëc ñöôøng dieän thoaïi thoâng qua modem. Ngöôøi söû duïng khoáng cheá maùy tính vaø caùc thieát bò ngoaïi vi( thuaät ngöõ chung duøng ñeå chæ maùy veõ, baøn soá hoaù, maùy in,..ñaõ lieân keát vôùi maùy tính) thoâng quan baøn phím vaø maøng hình. - Phaàn meàm Thaønh phaàn cuûa phaàn meàm cô baûn cuûa GIS bao goàm 5 modul cô baûn. Nhöõng modul naøy laø caùc heä thoáng con thöïc hieän caùc coâng vieäc: + Nhaäp löu tröõ döõ lieäu + Löu tröõ vaø quaûn lyù cô sôû döõ lieäu + Xuaát döõ lieäu + Bieán ñoåi döõ lieäu + Töông taùc vôùi ngöôøi söû duïng Nhaäp vaø kieåm tra döõ lieäu Löu tröõ vaø quaûn lyù döõ lieäu Bieán ñoåi döõ lieäu Xuaát döõ lieäu Töông taùc vôùi ngöôøi söû duïng Hình 2. Thaønh phaàn cuûa phaàn meàm HTTTÑL Nhaäp döõ lieäu Cô sôû döõ lieäu ñòa lyù Tra xeùt döõ lieäu Bieán ñoåi Hieån thò vaø baùo caùo Hình 3. Chöùc naêng phaàn meàm cô baûn Baûn ñoà giaáy hieän höõu Ño ñaïc ngoaøi trôøi Thieát bò thaùm saùt Giao dieän Baøn soá hoaù Taäp vaên baûn Maùy queùt Thieát bò töø Nhaäp döõ lieäu Hình 4. Sô ñoà nhaäp lieäu cuûa GIS Nhaäp döõ lieäu Cô sôû döõ lieäu ñòa lyù Vò trí Topology Ñaëc tính Cô sôû döõ lieäu Heä thoáng quaûn lyù Truy caäp Bieán ñoåi Tra xeùt Hình 5. Caùc thaønh phaàn cuûa cô sôû döõ lieäu ñòa lyù Hieån thò vaø baùo caùo Thieát bò hieän hình Maùy in Maùy veõ Thieát bò töø Baûn ñoà Baûng bieåu Hình aûnh Hình 6. Xuaát döõ lieäu cuûa heä thoáng GIS Bieán ñoåi döõ lieäu Löu tröõ Söû duïng vaø phaân tích Hình 7. Bieán ñoåi döõ lieäu trong heä thoáng GIS Ban quaûn lyù Thoâng tin cho caùc ban quaûn lyù Muïc ñích vaø tra xeùt töø ban quaûn lyù GIS Thu thaäp döõ lieäu Hình 8. Khía caïnh toå chöùc cuûa GIS - Döõ lieäu Hình 9. Cô sôû döõ lieäu neàn Coù theå coi thaønh phaàn quan troïng nhaát trong heä GIS laø döõ lieäu. Caùc döõ lieäu ñòa lyù vaø döõ lieäu thuoäc tính lieân quan coù theå ñöôïc ngöôøi söû duïng töï taäp hôïp hoaëc ñöôïc mua töø nhaø cung caáp döõ lieäu thöông maïi. Heä GIS seõ keát hôïp döõ lieäu khoâng gian vôùi caùc nguoàn döõ lieäu khaùc, thaäm chí coù theå söû duïng DBMS ñeå toå chöùc vaø quaûn lyù döõ lieäu. Moâ hình döõ lieäu hình hoïc ñöôïc phaân ra thaønh hai loaïi moâ hình chuû yeáu: moâ hình vector vaø moâ hình raster. - Phöông phaùp Moät heä GIS thaønh coâng theo khía caïnh thieát keá vaø luaät thöông maïi laø ñöôïc moâ phoûng vaø thöïc thi duy nhaát cho moãi toå chöùc. - Con ngöôøi Con ngöôøi laø yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng trong tieán trình kieán taïo heä thoáng laøm neân tính höõu hieäu cuûa heä thoáng trong quaù trình khai thaùc vaø vaän haønh. Coâng ngheä GIS seõ bò haïn cheá neáu khoâng coù con ngöôøi tham gia quaûn lyù heä thoáng vaø phaùt trieån nhöõng öùng duïng GIS trong thöïc teá. Trong HTTTÑL, con ngöôøi seõ laøm vieäc treân 3 vò trí vaø cuõng laø 3 caáp coù chöùc naêng khaùc nhau. Nhoùm 1: laø caáp kyõ thuaät vieân thao taùc tröïc tieáp treân caùc thieát bò phaàn cöùng, phaàn meàm ñeå thu thaäp, nhaäp, toå chöùc, hieån thò döõ lieäu, vaø nhöõng thao taùc khaùc khi coù yeâu caàu söû duïng cuûa caáp cao hôn. Nhoùm 2: laø nhoùm quaûn trò heä thoáng, söû duïng heä thoáng ñeå thöïc hieän caùc baøi toaùn phaân tích, ñaùnh giaù , giaûi quyeát caùc vaán ñeà theo moät muïc ñích xaùc ñònh ñeå laøm chöùc naêng trôï giuùp trao quyeát ñònh. Nhoùm 3: laø nhöõng ngöôøi söû duïng caùc keát quaû, caùc baùo caùo cuûa HTTTÑL ñeå ra quyeát ñònh. Nhoùm naøy ñaët muïc tieâu, yeâu caàu hoaït ñoäng cuûa HTTTÑL. Phöông thöùc laøm vieäc cuûa GIS Hình 10. Phöông thöùc laøm vieäc cuûa GIS RS Khaùi nieäm veà RS - Ñònh nghóa toång quaùt: Vieãn thaùm laø kyõ thuaät thu thaäp thoâng tin veà ñoái töôïng, veà vuøng, hoaëc veà ñoái töôïng thoâng quan vieäc phaân tích döõ lieäu thu thaäp bôùi thieát bò khoâng tieáp xuùc ñoái vôùi ñoái töôïng, vuøng hoaëc hieän töôïng ñang nghieân cöùu. - Ñònh nghóa chi tieát: Vieãn thaùm coù theå ñöôïc ñònh nghóa nhö laø kyõ thuaät thu thaäp döõ lieäu böùc xaï ñieän töø phaûn chieáu hoaëc phaùt ra töø ñoái töôïng treân maët ñaát baèng caùch söû duïng remote sensor vaø ruùt ra thoâng tin veà ñoái töôïng thoâng qua quaù trình phaân tích caùc böùc xaï ñieän töø naøy. Hình 11. Kyõ thuaät vieãn thaùm Döõ lieäu söû duïng trong vieãn thaùm - Döõ lieäu aûnh: aûnh töông töï, aûnh soá - Döõ lieäu maët ñaát - Soá lieäu ñònh vò - Döõ lieäu baûn ñoà - Döõ lieäu ñoä cao soá Baûng 4. Ñoä phaân giaûi khoâng gian cuûa döõ lieäu aûnh vieãn thaùm Loaïi döõ lieäu Veä tinh sensor Ñoä phaân giaûi Beà roäng tuyeán chuïp Toaøn saéc(PAN) Ña phoå(MS) Ñoä phaân giaûi cao QuickBird Ikonos KVR 1000(Kosmos) 0.61 m 1m 2-3m 2.88m 4m - 16.5 km 11km 40km Ñoä phaân giaûi trung bình LANDSAT 7 ETM+ LANDSAT 4&5 TM SPOT 1-5 JERS-1 OPS IRS-1C/D PAN IRS-1C/D LISS III TK-3500(Kosmos) 15m - 5-10m - 5.8m - 10m 30-60m 30-120m 10-20m 18m - 23-70m - 185km 185km 60km 75km 71km 142km 142km 200km Ñoä phaân giaûi thaáp LANDSAT 1-5 MSS RESURS-01 IRS-1C/D WIFS TIROS/AVHRR(NOAA) - - - - 80m 170-600m 188m 1000m 185km 600km 810km 3000km Hình 12. Ñöôøng truyeàn döõ lieäu töø maët ñaát ñeán caùc veä tinh. Giaûi ñoaùn aûnh vieãn thaùm Baûng 5. Caùc phöông phaùp giaûi ñoaùn aûnh vieãn thaùm Phöông phaùp Öu ñieåm Nhöôïc ñieåm Con ngöôøi(Giaûi ñoaùn baéng maét) Coù theå khai thaùc ñöôïc caùc tri thöùc chuyeân gia vaø kinh nghieäm Phaân tích caùc thoâng tin phaân boá khoâng gian Toán keùm thôøi gian Keát quaû khoâng ñoàng nhaát Maùy tính(Xöû lyù aûnh soá) Thôøi gian xöû lyù ngaén. Naêng suaát cao. Coù theå ño ñöôïc caùc ñaëc tröng töï nhieân hoaëc caùc chæ soá. Khoù coù theå keát hôïp ñöôïc caùc trí thöùc vaø kinh nghieäm con ngöôøi. Keát quaû phaân tích caùc keùm. Thoâng tin sau khi giaûi ñoaùn ñöôïc chuyeån leân moät baûn ñoà neàn ñöôïc chuaån bò tröôùc ta seõ taïo neân baûn ñoà chuyeân ñeà . Trieån voïng phaùt trieån öùng duïng GIS vaø RS trong lónh vöïc quy hoaïch söû duïng ñaát vaø moâi tröôøng - Vieäc söû duïng keát hôïp Vieãn thaùm vaø GIS cho nhieàu muïc ñích khaùc nhau ñaõ trôû neân raát phoå bieán treân toaøn theá giôùi trong khoaûng 30 naêm trôû laïi ñaây. GIS baét ñaàu ñöôïc xaây döïng ôû Canada töø nhöõng naêm 60 cuûa theá kyû 20 vaø ñaõ ñöôïc öùng duïng ôû raát nhieàu lónh vöïc khaùc nhau treân theá giôùi. Sau khi veä tinh quan saùt traùi ñaát Landsat ñaàu tieân ñöôïc phoùng vaøo naêm 1972, caùc döõ lieäu vieãn thaùm ñöôïc xem laø nguoàn thoâng tin ñaàu vaøo quan troïng cuûa GIS nhôø nhöõng tieán boä veà kyõ thuaät cuûa noù. Ngaøy nay, Traùi ñaát ñöôïc nghieân cöùu thoâng qua moät daûi quang phoå roäng vôùi nhieàu böôùc soùng khaùc nhau töø daûi soùng nhìn thaáy ñöôïc ñeán daûi soùng hoàng ngoaïi nhieät. Caùc theá heä veä tinh môùi ñöôïc boå sung theâm caùc tính naêng quan saùt Traùi ñaát toát hôn vôùi quy moâ khoâng gian khaùc nhau. Veä tinh vieãn thaùm (SRS) ñaõ ñöôïc duøng phoå bieán ñeå cung caáp thoâng tin veà taøi nguyeân ñaát ñai. Coù moät löôïng lôùn caùc heä thoáng SRS ñang hoaït ñoäng vaø ñöôïc ñeà xuaát nhö LANDSAT,SPOT,MOSS,NOAA, MODIS,TERRA, RADARSAT…moãi moät heä thoáng coù ñoä phaân giaûi khoâng gian vaø quang phoå khaùc nhau coù khoaûng 26 daûi taàn ñeå löïa choïn. Ñoä phaân giaûi khoâng gian töø 5m ñeán 1km. Veä tinh cung caáp moät löôïng thoâng tin khoång loà vaø phong phuù veà caùc phaûn öùng quang phoå cuûa caùc hôïp phaàn cuûa Traùi ñaát nhö: ñaát, nöôùc, thöïc vaät. Chính caùc phaûn öùng naøy sau ñoù seõ phaûn aùnh baûn chaát sinh lyù cuûa traùi ñaát vaø caùc hieän töôïng dieãn ra trong töï nhieân bao goàm caû caùc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. Chuû ñeà phaùt trieån chính cuûa vieãn thaùm trong moät thôøi gian daøi chính laø moâi tröôøng vaø taàm quan troïng cuûa noù trong lónh vöïc naøy ñaõ taêng leân nhanh choùng trong moät vaøi naêm gaàn ñaây( Askne, 1995). Trong khi ñoù muïc tieâu chính cuûa vieäc söû duïng GIS laø taïo nhöõng giaù trò môùi cho caùc thoâng tin hieän coù thoâng qua phaân tích khoâng gian, thôøi gian hoaëc moâ hình hoaù caùc döõ lieäu coù toaï ñoä nhôø khaû naêng phaân tích khoâng gian, thôøi gian vaø moâ hình hoaù. GIS cho pheùp taïo ra nhöõng thoâng tin coù giaù trò gia taêng cho caùc thoâng tin ñöôïc chieát xuaát töø döõ lieäu veä tinh ( Brrough vaø coäng söï, 1998). Hình 13. Tieán trình phaùt trieån cuûa caùc heä thoáng thoâng tin ñòa lyù - Tieàm naêng cuûa kyõ thuaät GIS trong lónh vöïc öùng duïng laø coù khaû naêng chæ ra cho caùc ngaønh khoa hoïc vaø hoaïch ñònh chính saùch nhöõng phöông aùn coù tính chieán löôïc veà söû duïng, quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân vaø moâi tröôøng. Do vaäy coâng ngheä GIS coù theå xem laø “coâng ngheä ñi ñaàu”trong vieäc quy hoaïch söû duïng taøi nguyeân vaø hoaïch ñònh chính saùch phaùt trieån. - Ñoái vôùi quy hoaïch söû duïng ñaát, HTTTÑL laø moät coâng cuï coù söùc tieàm taøng. Vieäc söû duïng caùc heä thoáng thoâng tin ñòa lyù vaø coâng ngheä thoâng tin khoâng gian trong vieäc quy hoaïch ñaõ ngaøy caøng trôû neân quan troïng, ñaët bieät coù giaù trò ñoái vôùi coâng ngheä phaân tích khoâng gian vaø trình baøy caùc keát quaû treân baûn ñoà. Caùc coâng ngheä HGTTTÑL cho pheùp phaân tích, döï baùo söû duïng ñaát thích hôïp vaø thieát laäp caùc daïng moâ hình phaùt trieån khaùc nhau. Khi aùp duïng vaøo caùc keá hoaïch vaø caùc chính saùch, HTTTÑL cuõng coù theå söû duïng ñeå kieåm nghieäm caùc kòch baûn vaø döï baùo caùc taùc ñoäng tích luyõ cuûa phaùt trieån. Cuï theå nhö choàng gheùp caùc lôùp thoâng tin baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát vôùi caùc baûn ñoà thoå nhöôõng, thuyû vaên, ñòa hình, giao thoâng, daân cö ñeå taïo ra moät lôùp baûn ñoà quy hoaïch söû duïng ñaát, quaù trình choàng gheùp caùc lôùp thoâng tin baûn ñoà döïa treân caùc pheùp toaùn soá hoïc, caùc thoâng tin chieát xuaát ñöôïc thieát laäp treân moãi giaù trò cuûa caùc lôùp döõ lieäu vaø vò trí töông öùng töø caùc lôùp döõ lieäu khaùc ( Aronoff, 1989). Quy hoaïch söû duïng ñaát döïa treân nhöõng yeáu toá taùc ñoäng ñeán caùc loaïi hình söû duïng ñaát nhö: + Ñieàu kieän töï nhieân + Ñieàu kieän kinh teá - xaõ hoäi + Chính saùch ñaàu tö phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi + Cô sôû haï taàng giao thoâng( ñöôøng boä, ñöôøng thuyû) Ñònh höôùng quy hoaïch söû duïng ñaát, söï thay ñoåi khoâng gian, baûn chaát cuûa caùc ñoái töôïng söû duïng ñaát ñöôïc xem xeùt vaø phaân tích döïa treân moái quan heä giöõa caùc yeáu toá treân( C.D. Tomlin, K.M. Jonston 1988). Côû sôû khoa hoïc cuûa RS vaø GIS trong quy hoaïch söû duïng ñaát RS -Phaûn xaï phoå cuûa thöïc phuû, ñaát vaø nöôùc: Maét ngöôøi caûm nhaän thöïc phuû xanh töôi nhö maøu green do söï haáp thuï raát cao cuûa naêng löôïng blue vaø red bôûi laù caây vaø phaûn chieáu cao cuûa naêng löôïng green. Neáu caây bò quaáy roái daãn ñeán ngaên caûn söï phaùt trieån cuûa caây, noù coù theå suy giaûm hoaëc ngöøng saûn suaát chlorophyl. Keát quaû laø keùm haáp thuï cholophyll trong vuøng böôùc soùng blua vaø red. Thöôøng thöôøng phaûn chieáu red gia taêng tôùi moât ñieåm maø chuùng ta nhìn thaáy laù caây trôû neân yellow( phoái hôïp giöõa green vaø red). Phaûn chieáu cao trong trong daõy böôùc soùng 0.7 – 1.3 um keát quaû do caáu truùc noäi cuûa laù caây. Bôûi vì caáu truùc bieán ñoåi giöõa caùc chuûng loaïi caây, ño löôøng söï phaûn chieáu trong daõy naøy cho pheùp chuùng ta phaân bieät caùc chuûng loaïi caây. Moät soá yeáu toá aûnh höôûng phaûn xaï phoå cuûa ñaát laø ñoä aåm, caáu truùc ñaát, ñoä nhaáp nhoâ beà maët, hieän dieän cuûa oxide, thaønh phaàn höõu cô. Nhöõng yeáu toá naøy phöùc taïp, thay ñoåi vaø coù moái lieân heä vôùi nhau. Thí duï söï hieän dieän cuûa ñoä aåm ñaát seõ laøm giaûm söï phaûn chieáu, hieän dieän cuûa Iron oxide trong ñaát seõ laøm giaûm ñaùng keå söï phaûn chieáu, ít nhaát laø ôû böôùc soùng khaû kieán. Ñöôøng cong phaûn xaï phoå cuûa nöôùc coù ñaëc tính ñaëc tröng laø haáp thuï naêng löôïng maïnh taïi caùc böôùc soùng hoàng ngoaïi gaàn. Ñònh vò trí vaø theå hieän vaät theå nöôùc vôùi döõ lieäu vieãn thaùm ñöôïc thöïc hieän moät caùch deã daøng trong böôùc soùng hoàng ngoaïi gaàn do ñaëc tính haáp thuï naøy. Tuy nhieân, nhöng ñieàu kieän khaùc nhau cuûa khoái nöôùc theå hieän qua böôùc soùng khaû kieán. Naêng löôïng töông taùc ôû nhöõng böôùc soùng naøy raát phöùc taïp leä thuoäc vaøo moät soá yeáu toá coù moái quan heä laãn nhau nhö löôïng chlorophyll, chaát laéng ñoïng, chaát lô löûng trong nöôùc. - Phöông phaùp phaân loaïi xaùc suaát cöïc ñaïi (Maximum likelihood classifier-MLC) Phöông phaùp phaân loaïi xaùc suaát cöïc ñaïi MLC ñöôïc aùp duïng khaù phoå bieán vaø ñöôïc xem nhö laø thuaät toaùn chuaån ñeå so saùnh vôùi caùc thuaät toaùn khaùc ñöôïc söû duïng trong xöû lyù aûnh vieãn thaùm. MLC ñöôïc xaây döïng döïa treân cô sôû giaû thuyeát haøm maät ñoä xaùc suaát tuaân theo quy luaät phaân boá chuaån. Moãi pixel ñöôïc tính xaùc suaát thuoäc vaøo moät loaïi naøo ñoù vaø ñöôïc chæ ñònh gaùn teân loaïi maø xaùc suaát thuoäc vaøo loaïi ñoù laø lôùn nhaát. Phöông phaùp phaân loaïi MLC döïa treân thuaät toaùn phaân loaïi toái öu xeùt theo quan ñieåm lyù thuyeát xaùc suaát. Tuy nhieân khi söû duïng caàn chuù yù moät soá ñieåm sau: Soá löôïng laáy maãu thöïc ñòa phaûi ñuû lôùn öùng vôùi töøng loaïi ñeå caùc giaù trò trung bình cuõng nhö ma traän phöông sai- hieäp phöông sai tính cho moät loaïi naøo ñoù coù giaù trò ñuùng vôùi thöïc teá. Ma traän nghòch ñaûo cuûa ma traän phöông sai- hieäp phöông sai seõ khoâng oån ñònh trong tröôøng hôïp coù töông quan cao giuõa caùc keânh phoå gaàn nhau. MLC phaân loaïi toái öu treân cô sôû giaû thuyeát haøm maät ñoä xaùc suaát tuaân theo luaät phaân boá chuaån. Trong tröôøng hôïp haøm phaân boá cuûa döõ lieäu aûnh khoâng tuaân theo luaät phaân boá chuaån Gauss thì khoâng neân söû duïng phöông phaùp naøy. - Phöông phaùp thaønh laäp aûnh thaønh phaàn chính (PCA) + Muïc ñích taïo aûnh thaønh phaàn chính: Neùn noäi duïng cuûa thoâng tin döõ lieäu aûnh coù nhieàu keânh sang aûnh coù 3 keânh phoå öùng vôùi 3 maøu cô baûn:R, G, B Phaân loaïi hieän traïng söû duïng ñaát treân cô sôû döõ lieäu aûnh ña phoå( khoâng coù nhieãu vaø töông quan giöõa caùc bieán) Phaùt hieän bieán ñoäng treân cô sôû döõ lieäu aûnh ña thôøi gian( so saùnh aûnh thaønh phaàn chính treân cuøng khu vöïc taïi caùc thôøi ñieåm khaùc nhau) + Phöông phaùp thaønh laäp aûnh thaønh phaàn chính: Phaân tích thaønh phaàn chính ñöôïc söû duïng ñeå giaûm soá löôïng caùc keânh phoå maø vaãn giöõ löôïng thoâng tin khoâng bò thay ñoåi ñaùng keå, thöïc chaát ñaây laø thuaät toaùn taïo aûnh chöùa thoâng tin chuû yeáu deã nhaän bieát hôn so vôùi aûnh goác. Veà cô baûn ñaây laø toå hôïp tuyeán tính töø khoâng gian p chieàu( soá band treân aûnh goác) veà moät khoâng gian m chieàu (Soá band treân aûnh thaønh phaàn chính) vôùi p>m maø vaãn baûo toaøn thoâng tin ôû möùc chaáp nhaän ñöôïc. Phöông phaùp naøy aùp duïng trong vieãn thaùm treân cô sôû moät thöïc teá laø chuïp ôû caùc keânh phoå gaàn nhau coù ñoä töông phaûn raát cao, vì vaäy thoâng tin cuûa chuùng coù phaàn truøng laëp raát lôùn( aûnh ña phoå chöùa nhieãu cuõng nhö dö thöøa thoâng tin). GIS - Moâ hình vector vaø Raster Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù laøm vieäc vôùi hai daïng hình döõ lieäu ñòa lyù khaùc nhau veà cô baûn_moâ hình vector vaø moâ hình raster: + Moâ hình vector Trong moâ hình vector, thoâng tin veà ñieåm, ñöôøng vaø vuøng ñöôïc maõ hoaù vaø löu döôùi daïng taäp hôïp caùc toaï ñoä x, y. Vò trí cuûa ñoái töôïng ñieåm, nhö loã khoan, coù theå ñöôïc bieåu dieãn bôûi toaï ñoä ñôn x, y. Ñoái töôïng daïng vuøng, nhö khu vöïc buoân baùn hay löu vöïc soâng, ñöôïc lö u nhö moät voøng kheùp kín cuûa caùc ñieåm toaï ñoä. Ñeå bieåu dieãn caùc döõ lieäu vector hai loaïi caáu truùc döõ lieäu thöôøng ñöôïc söû duïng laø Spaghetti vaø Topology. Moâ hình vector raát höõu ích ñoái vôùi vieäc moâ taû caùc ñoái töôïng rieâng bieät coù ranh giôùi roõ raøng nhö ranh nhaø ranh ñöôøng.. Nhöng keùm hieäu quaû hôn trong mieâu taû caùc ñoái töôïng coù söï chuyeån ñoåi lieân tuïc nhö kieåu ñaát hoaëc chi phí öôùc tính cuûa caùc beänh vieän. + Moâ hình raster Heä thoáng neàn Raster theå hieän, ñònh vò trí vaø löu tröõ döõ lieäu ñòa lyù baèng caùch söû duïng moät ma traân hay löôùi” caùc oâ” ñöôïc saép xeáp haøng ñeán haøng töø treân xuoáng döôùi vaø coät töø traùi sang phaûi. Moãi vò trí ñöôïc xaùc ñònh bôûi haøng vaø coät coù thuoäc tính baèng chính giaù trò ñôn cuûa oâ ñoù. Moâ hình döõ lieäu naøy phuø hôïp trong bieåu dieãn döõ lieäu bieán ñoåi lieân tuïc: ñoä cao, nhieät ñoä, loaïi ñaát, loaïi söû duïng ñaát..caàn löu yù ta coù theå chuyeån ñoåi döõ lieäu qua laïi giöõa hai moâ hình: vector sang raster (raster hoaù) hoaëc raster sang vector (vector hoaù). Caû moâ hình vector vaø raster ñeàu ñöôïc duøng ñeå löu döõ lieäu ñòa lyù vôùi nhöõng öu ñieåm, nhöôïc ñieåm rieâng. Caùc heä GIS hieän ñaïi hieän nay coù khaû naêng quaûn lyù caû hai moâ hình naøy. - Löôùi chieáu Löôùi chieáu baûn ñoà laø moät phöông phaùp toaùn hoïc ñeå bieåu dieãn beà maët traùi ñaát leân treân maët phaúng toaï ñoä. Pheùp chieáu xaùc ñònh söï töông öùng ñieåm giöõa beà maët elipxoit vaø maët phaúng. Coù nghóa laø moät ñieåm treân beà maët elipxoit quay coù toaï ñoä vaø chæ töông öùng vôùi moät ñieåm treân maët phaúng coù toaï ñoä vuoâng goùc X hay Y hay coù toaï ñoä phaúng khaùc. Giöõa toaï ñoä vuoâng goùc cuûa caùc ñieåm treân maët phaúng (X,Y) vaø toaï ñoä ñòa lyù cuûa caùc ñieåm treân beà maët traùi ñaát töông öùng coù quan heä haøm soá, xaùc ñònh bôûi phöông trình chieáu: X = f1(,) Y = f2(,) Phöông trình chieáu phaûi thoaû maõn ñieàu kieän f1, f2 laø caùc haøm lieân tuïc vaø ñôn trò trong mieàn bieán thieân cuûa ,. Haøm f1, f2 khaùc nhau ôû moãi löôùi chieáu. Coù raát nhieàu löôùi chieáu ñaõ ñöôïc thieát keá , moãi caùch chieáu cho ta moät caùch bieåu thò ñöôøng kinh tuyeán vaø vó tuyeán cuûa maët elipxoit treân maët phaúng khaùc nhau. Tuyø theo vò trí, caùch thöùc, hình daïng khu vöïc theå hieän, noäi dung chuyeân ñeà muïc ñích söû duïng …ngöôøi ta seõ söû duïng caùc löôùi chieáu söû duïng vôùi muïc ñích söû duïng khaùc nhau. - Tyû leä baûn ñoà Tyû leä baûn ñoà laø yeáu toá toaùn hoïc quan troïng xaùc ñònh möùc ñoä thu nhoû ñoä daøi khi chuyeån töø beà maët vaät lyù cuûa traùi ñaát sang theå hieän treân maët phaúng baûn ñoà. Tyû leä laø tyû soá giöõa khoaûng caùch treân baûn ñoà vôùi khoaûng caùch thöïc teá . Tyû leä baûn ñoà cho bieát caùc ñoä lôùn, kích thöôùc cuûa caùc ñoái töôïng treân baûn ñoà thu nhoû hôn so vôùi thöïc teá bao nhieâu laàn. Tyû leä baûn ñoà khoâng chæ laø tyû leä toaùn hoïc ñôn thuaàn maø coøn coù taùc duïng quy ñònh noäi dung theå hieän cuûa caùc baûn ñoà . Tyû leä ghi treân caùc baûn ñoà laø tyû leä chung( Tyû leä chính). Noù quy öôùc möùc ñoä thu nhoû chung nhaát cuûa taát caû caùc yeâu caàu cuûa noäi dung. Tyû leä chung ñöôïc ñaûm baûo trong moät soá ñieåm hoaëc moät höôùng phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän ñaët ra. Treân taát caû phaàn coøn laïi cuûa baûn ñoà, tyû leä seõ lôùn hôn hay nhoû hôn tyû leä chung neân ñöôïc goïi laø tyû leä rieâng. Vì vaäy tyû leä rieâng laø tyû soá giöõa moät ñoaïn nhoû voâ haïn treân baûn ñoà döôùi 3 daïng : tyû leä soá, tyû leä chöõ vaø tyû leä kích thöôùc. - Ñôn vò Tuyø theo quy öôùc cuûa töøng quoác gia, töøng khu vöïc maø heä ñôn vò seõ duøng khaùc nhau. Doù ñoù trong quaù trình quy öôùc ñoåi ñôn vò ta coù söï sai soá trong tính toaùn, ñieàu naøy laøm cho baûn ñoà bò leäch. - Moâ hình döõ lieäu thuoäc tín._.