Ứng dụng GIS trong xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý tài nguyên nước dưới đất của Q6 và Q Bình Tân

MÔÛ ÑAÀU ÑAËT VAÁN ÑEÀ – LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI: Söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ thuaät ñaëc bieät laø ngaønh coâng ngheä thoâng tin trong hai maët: thieát bò phaàn cöùng vaø caùc chöông trình phaàn meàm ñaõ môû ra nhieàu trieån voïng lôùn cho vieäc xöû lyù caùc soá lieäu trong nhieàu ngaønh khaùc nhau. Ñoái vôùi nhöõng ngaønh maø khoái löôïng döõ lieäu caàn quaûn lyù lôùn, vieäc öùng duïng caùc thaønh töïu coâng ngheä thoâng tin trôû thaønh vaán ñeà caáp thieát. Nöôùc laø moät trong nhöõng taøi nguyeân quan troïng nhaèm phuïc vuï caùc nhu caàu caàn thieát cuûa con ngöôøi. Löôïng nöôùc ngoït chæ chieám khoaûng 3% toång löôïng nöôùc treân Traùi Ñaát. Trong ñoù, nöôùc maët chæ chieám khoaûng 0,03 %, nöôùc döôùi ñaát chieám 30,1 %; coøn laïi laø caùc baêng tuyeát treân ñænh nuùi vaø caùc soâng baêng. Vôùi löôïng nöôùc maët nhö keå treân thì khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc heát nhu caàu duøng nöôùc ngaøy caøng taêng cuûa con ngöôøi, beân caïnh ñoù, chaát löôïng nöôùc maët ñang ngaøy moät suy giaûm nhanh choùng – keát quaû cuûa quaù trình ñoâ thò hoùa vaø coâng nghieäp hoùa oà aït. Vì vaäy, vieäc söû duïng nöôùc döôùi ñaát ñöôïc xem laø moät giaûi phaùp cho vaán ñeà nöôùc caáp ôû nhieàu khu vöïc; nhaát laø nhöõng khu vöïc coù löôïng nöôùc maët vaø nöôùc möa khan hieám. Tuy nhieân neáu khoâng coù söï quaûn lyù chaët cheõ thì chaát löôïng nöôùc ngaàm seõ nhanh choùng bò suy giaûm vaø keùo theo ñoù laø söï oâ nhieãm cuûa caùc moâi tröôøng khaùc nhö moâi tröôøng ñaát, hieän töôïng suït luùn ñaát… Trong nhöõng naêm qua, vieäc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc noùi chung vaø nöôùc döôùi ñaát noùi rieâng ñaõ ñöôïc tieán haønh töø raát sôùm – quy ñònh laàn ñaàu tieân trong Luaät Moâi tröôøng naêm 1995. Coâng taùc quaûn lyù bao goàm nhieàu khía caïnh khaùc nhau nhö quaûn lyù thoâng qua caùc vaên baûn phaùp lyù, quaûn lyù chaát löôïng nöôùc baèng maïng löôùi quan traéc… Vôùi nhieàu khía caïnh quaûn lyù nhö theá neân haøng naêm caùc cô quan quaûn lyù phaûi xöû lyù moät soá löôïng lôùn caùc hoà sô vaø soá lieäu khaùc nhau cuõng nhö gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc truy xuaát soá lieäu. Do ñoù, vieäc aùp duïng nhieàu thaønh töïu coâng ngheä thoâng tin khaùc nhau vaøo coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát seõ giuùp cho vieäc quaûn lyù ngaøy moät thuaän lôïi hôn, tieát kieäm ñöôïc chi phí vaø coâng söùc hôn. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, GIS ngaøy caøng coù nhieàu öùng duïng khaùc nhau trong coâmg taùc quaûn lyù taøi nguyeân noùi chung vaø taøi nguyeân nöôùc noùi rieâng. Do ñoù, em ñaõ choïn ñeà taøi luaän vaên laø:” ÖÙng döïng GIS trong xaây döïng cô sôû döõ lieäu ñeå quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát của Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân - Thaønh phoá Hoà Chí Minh” . MUÏC TIEÂU CUÛA LUAÄN VAÊN: Sau moät thôøi gian nghieân cöùu vaø ñöôïc söï höôùng daãn taän tình cuûa Giaùo vieân höôùng daãn, ñeà taøi luaän vaên naøy höôùng ñeán nhöõng muïc tieâu chính sau ñaây: Xaây döïng cô sôû döõ lieäu GIS veà caùc traïm quan traéc nöôùc döôùi ñaát treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc gieáng nöôùc sinh hoaït cuûa hoä daân cö (bao goàm toïa ñoä vò trí caùc traïm quan traéc, caùc chæ tieâu quan traéc). Töø keát quaû quan traéc tieán haønh ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát taïi caùc traïm quan traéc vaø caùc gieáng trong hoä daân cö, ñöa ra moät soá nguyeân nhaân vaø ñeà xuaát moät soá phöông phaùp quaûn lyù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát. Döïa treân cô sôû phaân tích vaø ñaùnh giaù, öùng duïng GIS ñeå thaønh laäp caùc baûn ñoà quaûn lyù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát taïi caùc traïm quan traéc vaø caùc gieáng trong hoä daân cö treân ñòa baøn quaän Bình Taân vaø Quaän 6. NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU: Tìm hieåu veà coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát hieän haønh. Nghieân cöùu chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát trong caùc gieáng hoä gia ñình treân ñòa baøn quaän 6 vaø quaän Bình Taân. Xaây döïng cô sôû döõ lieäu baûn ñoà neàn, baûn ñoà chuyeân ñeà nhaèm phuïc vuï cho vieäc thaønh laäp baûn ñoà quaûn lyù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát. ÖÙùng duïng GIS ñeå xaây döïng caùc baûn ñoà . Töø keát quaû phaân tích tieán haønh ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp trong vieäc quaûn lyù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát. GIÔÙI HAÏN CUÛA ÑEÀ TAØI: Ñeà taøi chæ nghieân cöùu chuû yeáu veà khía caïnh quaûn lyù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát. Do thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi chæ trong hôn 2 thaùng, neân soá löôïng maãu nöôùc döôùi ñaát taïi caùc gieáng trong hoä daân cö ñöôïc phaân tích khoâng nhieàu, chæ taäp trung chuû yeáu taïi nhöõng khu vöïc coøn nhieàu hoä söû duïng nöôùc döôùi ñaát (nhö phöôøng 14 Quaän 6…) vaø chæ phaân tích ñöôïc moät soá chæ tieâu chính nhö: Clo, pH, Ñoä cöùng, Sulfat, Photphat, Amonium, Nitrit, Saét. Rieâng chæ tieâu vi sinh, chæ laáy ñaïi dieän 8 maãu taäp trung taïi caùc hoä daân khoâng hoøa maïng löôùi caáp nöôùc. Beân caïnh ñoù, do coøn nhieàu haïn cheá veà kinh nghieäm neân quaù trình phaân tích maãu cuõng nhö ñöa ra nhaän xeùt coù theå coøn mang tính chuû quan vaø chöa thaät chính xaùc. PHÖÔNG PHAÙP THÖÏC HIEÄN ÑEÀ TAØI: Söï caàn thieát phaûi öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát: Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh, toaøn thaønh phoá coù khoaûng 95.828 gieáng khai thaùc ôû caùc taàng nöôùc khaùc nhau vaø phaân boá ôû nhieàu khu vöïc khaùc nhau, vôùi nhieàu muïc tieâu söû duïng khaùc nhau nhö söû duïng cho saûn xuaát, cho sinh hoaït… Ñaëc ñieåm cuûa coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát: coù soá löôïng lôùn, coù tính ñaëc thuø veà khoâng gian ñòa lyù. Beân caïnh ñoù, coù söï phaân boá khoâng ñoàng ñeàu giöõa caùc quaän, caùc khu vöïc vôùi nhau. Vieäc quan traéc theo doõi toaøn boä caùc gieáng nöôùc khai thaùc (chieàu saâu gieáng, bieán ñoåi chaát löôïng nöôùc qua caùc naêm…) laø raát khoù khaên, ñoøi hoûi nhieàu coâng söùc vaø thôøi gian neáu nhö khoâng coù baát cöù coâng cuï hoã trôï naøo. Vieäc öùng duïng GIS seõ giaûi quyeát ñöôïc phaàn naøo nhöõng khoù khaên treân nhö giuùp kieåm soaùt ñöôïc ñoái töôïng veà maët khoâng gian, löu tröõ ñöôïc nhieàu thoâng tin veà caùc gieáng khai thaùc thoâng qua vieäc xaây döïng caùc baûng thuoäc tính, tính toaùn vaø phaân loaïi ñoái töôïng theo nhöõng chuaån nhaát ñònh. Caùc phöông phaùp thöïc hieän: Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi luaän vaên, em ñaõ tieán haønh nhöõng phöông phaùp sau: Phöông phaùp söu taàm vaø thoáng keâ soá lieäu: thu thaäp caùc taøi lieäu veà ñieàu kieän töï nhieân vaø kinh teá – xaõ hoäi cuûa Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân. Taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát cuõng nhö hieän traïng quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát cuûa Thaønh phoá ( caùc taàng chöùa nöôùc, caùc traïm quan traéc, coâng taùc quan traéc…). Thu thaäp baûn ñoà neàn: bao goàm thu thaäp döõ lieäu, soá hoùa laïi moät soá baûn ñoà neàn ( caùc lôùp nhö lôùp ranh giôùi haønh chaùnh, lôùp giao thoâng, lôùp soâng ngoøi…). Caùc thoâng tin ñöôïc taäp hôïp vaø xöû lyù theo töøng chuû ñeà nhaèm xaây döïng cô sôû döõ lieäu cho quaù trình nghieân cöùu. Phöông phaùp khaûo saùt thöïc ñòa: xaùc ñònh caùc khu vöïc coù khaû naêng söû duïng nöôùc döôùi ñaát cao, phoûng vaán moät soá hoä gia ñình ñeå bieát ñöôïc muïc tieâu söû duïng nöôùc döôùi ñaát, tính chaát gieáng… Trong quaù trình khaûo saùt thöïc ñòa, tieán haønh laáy maãu nöôùc phaân tích taïi 20 vò trí taïi moät soá phöôøng treân ñòa baøn 2 Quaän ( coù söû duïng heä thoáng ñònh vò GPS ñeå xaùc ñònh vò trí caùc ñieåm gieáng). Sau ñoù, toaøn boä maãu seõ ñöôïc phaân tích taïi phoøng thí nghieäm cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ Thuaät Coâng Ngheä . Phaân tích vaø xöû lyù soá lieäu: Soá lieäu sau khi nhaäp vaøo maùy tính seõ ñöôïc xöû lyù baèng caùc phaàn meàm nhö Excel (veõ bieåu ñoà…), GIS (nhaäp döõ lieäu thuoâc tính cho caùc ñoái töôïng, tieán haønh truy vaán..). Rieâng caùc chæ tieâu veà chaát löôïng nöôùc ñöôïc thoáng keâ vaø phaân caáp thaønh 4 caáp (loaïi A, loaïi B, loaïi C, loaïi >C); döïa treân vieäc so saùnh vôùi quy ñònh neâu trong tieâu chuaån. Sau ñoù, ñöa vaøo phaàn meàm Mapinfo ñeå theå hieän theo maøu vôùi: Loaïi A: maøu xanh; Loaïi B: maøu ñoû; Loaïi C: maøu xaùm; Loaïi > C: maøu ñen. Caùc chæ tieâu Amonium, Nitrat, Nitrit ñöôïc goäp chung thaønh nhoùm Nitô, vieäc xeáp loaïi döïa treân nguyeân taéc chæ caàn 1 trong 3 chæ tieâu treân ñöôïc xeáp vaøo loaïi thaáp hôn thì chæ tieâu cuûa nhoùm nitô seõ laø loaïi ñoù (ví duï: NO-2: loaïi A; NH+4: loaïi A; NO3-: loaïi B " nhoùm Nitô: xeáp loaïi B). Keá ñeán hình thaønh neân caùc baûn ñoà khaùc nhau döïa treân chöùc naêng choàng lôùp cuûa GIS. CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ QUAÄN 6 VAØ QUAÄN BÌNH TAÂN – THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH 1.1. LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH: 1.1.1. Quaän 6: Quaän 6 ñöôïc chính thöùc thaønh laäp naêm 1959. Khi cheá ñoä cuõ Saøi Goøn chia ñoâ thò Saøi Goøn thaønh 8 quaän, luùc ñoù Quaän 6 luoân ranh giôùi Quaän 11 ngaøy nay vaø ñöôïc chia thaønh 7 phöôøng. Sau Teát Maäu Thaân naêm 1968, nguïy quyeàn Saøi Goøn caét bôùt 2 phöôøng ôû phía Ñoâng – Baéc cuûa Quaän, gheùp theâm moät soá phöôøng ñeå thaønh laäp Quaän 11; Quaän 6 coøn 5 phöôøng, cuï theå laø: Phöôøng Bìnn Taây: goàm caùc phöôøng 1, 3, 4, 7 vaø phöôøng 8 hieän nay. Phöôøng Chôï: goàm phöôøng 2 vaø moät phaàn phöôøng 6 hieän nay. Phöôøng Bình Tieân: goàm phöôøng 5, 6 vaø phöôøng 9 hieän nay. Phöôøng Phuù Laâm: goàm phöôøng 12, 13 vaø phöôøng 14 hieän nay. Phöôøng Phuù Ñònh: goàm phöôøng 10 vaø phöôøng 11 hieän nay. Sau ngaøy giaûi phoùng mieàn Nam thoáng nhaát ñaát nöôùc, Quaän 6 chia thaønh 20 phöôøng. Ñeán naêm 1979, ñieàu chænh ñòa giôùi Quaän coøn laïi 17 phöôøng vaø ñeán naêm 1987 Quaän ñöôïc ñieàu chænh coøn 14 phöôøng cho ñeán nay. 1.1.2 Quaän Bình Taân: Khaùc vôùi Quaän 6, Quaän Bình Taân laø ñoâ thò môùi ñöôïc thaønh laäp bao goàm 10 phöôøng theo nghò ñònh 130/NÑ – CP ngaøy 05/11/2003 cuûa Chính Phuû, töø thò traán An Laïc, xaõ Bình Höng Hoøa, xaõ Bình Trò Ñoâng, vaø xaõ Taân Taïo cuûa Bình Chaùnh tröôùc ñaây. Hieän nay Quaän Bình Taân coù taát caû 10 phöôøng bao goàm: phöôøng Bình Trò Ñoâng, phöôøng Bình Trò Ñoâng A, phöôøng Bình Trò Ñoâng B, phöôøng Bình Höng Hoøa, phöôøng Bình Höng Hoøa A, phöôøng Bình Höng Hoøa B, phöôøng Taân Taïo, phöôøng Taân Taïo A, phöôøng An Laïc, phöôøng An Laïc A. 1.2. VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ: 1.2.1. Quaän 6 : Quaän 6 laø moät quaän ven ngoaïi thaønh naèm phía Taây Nam cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Phía Bắc vaø Taây Baéc giaùp với Quận Taân Phuù vaø Quận 1, laáy raïch Beán Traâu, ñuôøng Taân Hoaù vaø ñaïi loä Hoàng Baøng laøm ranh giôùi; Phía Đoâng giaùp với Quận 5, laáy ñuôøng An Döông Vöông laøm ranh giôùi; Phía Nam giaùp với Quận 8, laáy raïch Taøu Huõ, keânh Ruoät Ngöïa vaø raïch Nhaûy laøm ranh giôùi; Phía Tâaây giaùp với Quận Bình Taâân, laáy ñöôøng An Döông Vöông laøm ranh giôùi. Toång dieän tích töï nhieân cuûa Quaän 6 laø 7,14 km2, chieám 0,34 % toång dieän tích Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Trong 13 Quaän noäi thaønh, Quaän 6 coù dieän tích ñöùng thöù 7, gaàn baèng Quaän 1, gaáp röôõi Quaän 5, baèng 1/3 Quaän Bình Thaïnh. Hình 1: Baûn ñoà vò trí quaän 6 1.2.2. Quaän Bình Taân: Phía Baéc giaùp Quaän 12 vaø huyeän Hoùc Moân; Phía Nam giaùp Quaän 8, huyeän Bình Chaùnh (xaõ Taân Kieân, xaõ Taân Nhöït); Phía Ñoâng giaùp Quaän Taân Bình, Quaän 6, Quaän 8; Phía Taây giaùp huyeän Bình Chaùnh ( xaõ Vónh Loäc A, Vónh Loäc B, Leâ Minh Xuaân). Quaän Bình Taân coù dieän tích laø 51,88 km2, chieám 2,47% dieän tích cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Hình 2: Baûn ñoà vò trí quaän Bình Taân 1.3. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN 1.3.1. Ñòa hình: Caû Quaän Bình Taân vaø Quaän 6 ñeàu coù ñòa hình thaáp, tuy nhieân coù nhieàu ñaëc ñieåm khaùc nhau. Trong ñoù, Quaän 6 laø vuøng thaáp vaø coù ñoä nghieâng raát roõ. Ñoä cao trung bình ôû phía Baéc laø +1 m so vôùi maët nöôùc bieån, caøng ñi xuoáng phía Nam töùc phía raïch Taøu Huõ ñoä cao aáy haï thaáp daàn vaø ñeán khu vöïc phöôøng 10 ñoä cao aáy chæ coøn 0,5 m. Quaän Bình Taân coù cao trình bieán ñoäng töø 0,5 m ñeán 4 m so vôùi maët nöôùc bieån, vôùi vuøng cao coù cao ñoä töø 3 – 4 m taäp trung ôû phöôøng Bình Trò Ñoâng, phöôøng Bình Höng Hoøa; vuøng ñaát thaáp bao goàm caùc phöôøng Taân Taïo vaø phöôøng An Laïc. 1.3.2. Thoå nhöôõng: Quaän Bình Taân coù 3 loaïi ñaát chính laø: Ñaát xaùm naèm ôû phía Baéc thuoäc caùc phöôøng Bình Höng Hoøa, Bình Trò Ñoâng thaønh phaàn cô hoïc laø ñaát pha thòt nheï, keát caáu rôøi raïc. Ñaát phuø sa thuoäc phöôøng Taân Taïo vaø moät phaàn cuûa phöôøng Taân Taïo A. Ñaát pheøn phaân boá ôû An Laïc vaø moät phaàn phöôøng Taân Taïo. Quaän 6 bao goàm caùc loaïi ñaát sau ñaây: Ñaát seùt: loaïi ñaát naøy maøu vaøng nhaït, raát deûo, ít pha taïp neân khoâng thaám nöôùc, khi nung leân thì coù maøu ñoû töôi hay maøu ñoû môõ gaø. Coù nhieàu ôû vuøng ñoàng ruoäng thuoäc phöôøng 10 vaø phöôøng 11. Loaïi ñaát naøy thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå saûn xuaát gaïch. Ñaát xaùm: loaïi ñaát naøy coù maøu xaùm tro hoaëc xaùm than, laø keát quaû cuûa söï phaân hoùa caùc loaïi thöïc vaät traàm tích laâu ngaøy. Loaïi ñaát naøy coù nhieàu ôû khu vöïc trung taâm Quaän 6, nôi coù maët baèng thaáp vaø xöa kia laø vuøng phaùt trieån cuûa loaïi röøng saùt baït ngaøn. Loaïi ñaát naøy cuõng pha ñaát seùt, neáu bò phôi naéng khoâ thì nöùt neû thaønh töøng maûng lôn. Hieän nay, phaàn lôùn ñaát naøy ñaõ ñöôïc chuyeån thaønh ñaát thoå cö. Ñaát pheøn: ñaây laø vuøng saùt caùc keânh raïch, quanh naêm bò nöôùc maën xaâm nhaäp do thuûy trieàu daâng cao. Khu vöïc naøy do chòu aûnh höôûng cuûa thuûy trieàu laâu daøi neân bò nöôùc maën ngaám laâu, thaám vaøo trong ñaát laøm cho ñaát trôû neân chua maën, haàu nhö khoâng coù caây gì soáng noãi ngoaøi tröø moät soá caây nhö caây laùc, caây naên vaø döøa nöôùc. 1.3.3. Thuyû heä: Quaän 6: Thuûy heä Quaän 6 khaù nhieàu vôùi heä thoáng caùc keânh raïch nhö raïch Taøu Huõ, raïch Loø Goám, raïch OÂng Buoâng, raïch Taân Hoùa, raïch Beán Traâu… Trong soá nhöõng raïch keå treân, raïch Raøu Huõ laø raïch lôùn nhaát coù nhieàu phuï löu hai beân. Raïch laø ranh giôùi töï nhieân cuûa Quaän 6 phía taû ngaïn vaø Quaän 8 phía höõu ngaïn. Raïch Loø Goám tuy khoâng lôùn nhö raïch Taøu Huõ nhöng coù doøng chaûy daøi, coù theå noùi haàu heát caùc raïch nhoû khaùc treân ñòa baøn Quaän 5, Quaän 11 vaø Quaän 6 ñeàu laø ñaàu nguoàn cuûa raïch Loø Goám, bao goàm caùc raïch nhö: raïch OÂng Buoâng, raïch Taân Hoùa, raïch Beán Traâu. Raïch OÂng Buoâng coù phía ñaàu nguoàn noái vôùi raïch Beán Traâu vaø raïch Taân Hoùa. Raïch Taân Hoùa laø thoaùt löu cuûa hai vuøng truõng saâu trong noäi ñòa Phuù Thoï laø Baøu Caùt vaø laøng Bình Thôùi laø Ñaàm Sen, ñeán ngaõ ba giaùp raïch Beán Traâu thì ñoå vaøo nöôùc raïch OÂng Buoâng, tuy nhieân, ngaøy nay, ñoaïn raïch noái vôùi Ñaàm Sen ñaõ bò laáp baèng. Ngoaøi ra, treân ñòa baøn Quaän 6 coøn nhieàu keânh raïch khaùc nhöng hieän nay ñaõ bò laáp boû hoaøn toaøn nhö raïch Phuù Laâm, raïch Chôï Lôùn. Quaän Bình Taân: Maïng löôùi soâng ngoøi cuûa quaän Bình Taân khoâng nhieàu. Caùc ao hoà taäp trung ôû phöôøng Bình Trò Ñoâng. Soâng, raïch thì taäp trung ôû phöôøng Taân Taïo (raïch Nöôùc, raïch Phöôïng, soâng Chuøa…). Dieän tích soâng raïch treân ñòa baøn laø 0,66 km2; chieám 1,28% toång dieän tích söû duïng ñaát cuûa Quaän. Nhìn chung, heä thoáng keânh raïch cuûa Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân khaù daøy ñaëc, tuy nhieân hieän nay ñaõ bò thu heïp nhieàu do keát quaû cuûa quaù trình ñoâ thò hoùa. 1.3.4. Khí haäu: Caû Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân ñeàu coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo vôùi 2 muøa möa naéng roõ reät. Muøa möa baét ñaàu töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, muøa naéng baét ñaàu töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau. Vì laø vuøng nhieät ñôùi neân khí haäu quanh naêm naéng noùng, keå caû trong muøa möa. Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa caû 2 quaän haàu nhö khoâng coù söï cheânh leäch, nhieät ñoä dao ñoäng khoaûng töø 260C ñeán 330C. Ñoä aåm trung bình cuûa Quaän 6 khoaûng 79,6%, Quaän Bình Taân khoaûng 76%. Caû 2 khu vöïc ñeàu coù nhieàu möa vôùi löôïng möa trung bình naêm treân 1900 mm. Gioù : Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân chòu aûnh höôûng cuûa gioù muøa nhö caùc khu vöïc khaùc treân ñòa baøn Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Trong naêm coù 2 loaïi gioù thoåi qua ñòa baøn quaän laø: gioù muøa Ñoâng Baéc vaø gioù Taây Nam. Gioù muøa Ñoâng Baéc thoåi vaøo muøa khoâ naéng. Töø cuoái thaùng 10 ñeán cuoái thaùng gieâng döông lòch naêm sau gioù thoåi theo höôùng Ñoâng Baéc goïi laø gioù chöôùng non. Töø thaùng gieâng ñeán cuoái thaùng 3 thì thoåi töø Ñoâng sang Taây hay töø Ñoâng Nam sang Taây Baéc thì goïi laø gioù chöôùng giaø. Gioù chöôùng thoåi maïnh vaøo caùc thaùng 2 vaø 4 döông lòch, ñaåy nöôùc bieån vaøo saâu caùc soâng raïch goïi laø trieàu cöôøng. Gioù muøa Ñoâng Baéc thöôøng khoâ raùo. Gioù muøa Taây Nam thoåi vaøo muøa möa. Töø thaùng 6 ñeán thaùng 8 döông lòch, gioù muøa Taây Nam thoåi maïnh nhaát, qua vònh Thaùi Lan, mang theo nhieàu hôi nöôùc neân gaây thaønh möa to. Vaøo thaùng 11 aâm lòch thöøông coù khoâng khí laïnh. 1.4. ÑAËC ÑIEÅM KINH TEÁ – XAÕ HOÄI: 1.4.1. Ñaëc ñieåm xaõ hoäi: Tình hình daân soá cuûa Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân: Nhìn chung daân soá Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân ñeàu coù xu höôùng taêng qua caùc naêm, trong ñoù gia taêng chuû yeáu laø gia taêng cô hoïc. Naêm 2006, daân soá cuûa Quaän 6 khoaûng 248.820 ngöôøi, daân soá cuûa Quaän Bình Taân laø 446.526 ngöôøi. Maät ñoä daân soá trung bình taïi Quaän 6 cao hôn Quaän Bình Taân gaáp nhieàu laàn vôùi 34.826 ngöôøi/km2 ôû Quaän 6 vaø 8.607 ngöôøi/km2 taïi Quaän Bình Taân. Daân soá cuûa caû 2 Quaän ñeàu coù söï phaân boá khoâng ñoàng ñeàu, daân cö thöôøng taäp trung ñoâng taïi nhöõng khu vöïc ven caùc quaän noäi thaønh nhö An Laïc A, Bình Höng Hoøa A, Bình Trò Ñoâng… cuûa Quaän Bình Taân vaø caùc phöôøng 8, phöôøng 14… cuûa Quaän 6. Veà thaønh phaàn caùc daân toäc ñang sinh soáng treân ñòa baøn Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân, Quaän 6 coù thaønh phaàn daân toäc ña daïng hôn Quaän Bình Taân vôùi thaønh phaàn bao goàm daân toäc Kinh, Taøy, Thaùi, Hoa, Khôme, Möôøng, Nuøng, Chaêm, daân toäc khaùc vaø ngöôøi nöôùc ngoaøi; Quaän Bình Taân coù caùc daân toäc laø Kinh, Hoa , Khôme vaø moät soá daân toäc khaùc. Trong caùc daân toäc treân, chieám soá löôïng nhieàu nhaát laø daân toäc Kinh vôùi 72,13 % toång daân soá Quaän 6 vaø 91,27 % toång daân soá Quaän Bình Taân. Thaønh phaàn daân toäc ña daïng laø moät trong nhöõng ñieàu kieän daãn ñeán söï phong phuù veà Toân giaùo treân ñòa baøn Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân; bao goàm caùc Toân giaùo nhö: Ñaïo Phaät, Ñaïo Thieân Chuùa, Ñaïo Cao Ñaøi, Ñaïo Tin Laønh, Ñaïo Hoài… Veà nguoàn lao ñoäng, caû Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân ñeàu coù nguoàn lao ñoäng doài daøo. Vaøo naêm 2006, soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng vaøo cuûa Quaän 6 laø 165.428 ngöôøi, chieám 66,49% toång daân soá Quaän; soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng cuûa Quaän Bình Chaùnh laø 340.745 chieám khoaûng 76,31% toång daân soá cuûa Quaän. Möùc soáng cuûa ngöôøi daân: Thoáng keâ thu nhaäp cuûa 1 ngöôøi trong 1 thaùng cuûa Quaän ñöôïc tính theo möùc thoáng keâ chung cuûa ngöôøi daân trong khu vöïc ñoâ thò vôùi möùc 1.552,78 nghìn ñoàng vaøo naêm 2006 taêng hôn 250 nghìn ñoàng so vôùi thôøi ñieåm naêm 2004. Nhìn chung, möùc thu nhaäp cuûa ngöôøi daân treân ñòa baøn Thaønh phoá noùi chung vaø taïi Quaän 6, Quaän Bình Taân noùi rieâng ñeàu coù söï gia taêng qua caùc naêm. Thu nhaäp ngaøy moät taêng goùp phaàn naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân Baûng 1:Thu nhaäp trung bình trong 1 thaùng cuûa ngöôøi daân theo giaù thöïc teá Ñôn vò tính: Nghìn ñoàng 2002 2004 2006 Toaøn thaønh 904,10 1.164,80 1.465,02 Chia theo khu vöïc Thaønh thò 987,00 1.266,90 1.552,78 Noâng thoân 549,00 726,00 988,27 Chia theo nhoùm thu nhaäp Nhoùm 1 316,40 430,80 552,40 Nhoùm 1 525,21 635,40 826,20 Nhoùm 2 721,60 870,01 1.080,63 Nhoùm 3 1.008,80 1.219,04 1.490,01 Nhoùm 4 1.951,70 2.668,30 3.448,92 Cheânh leäch thu nhaäp giöõa nhoùm 5 vaø nhoùm 1 (laàn) 6,17 6,19 6,24 Nguoàn: keát quaû möùc soáng hoä gia ñình naêm 2002, 2004, 2006. Nieân giaùm thoáng keâ Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Nhoùm thu nhaäp: toång soá hoä gia ñình ñöôïc chia thaønh 5 nhoùm coù thu nhaäp bình quaân nhaân khaåu 1 thaùng töø thaáp ñeán cao. Moãi nhoùm chieám 20% trong toång soá hoä. 1.4.2. Ñaëc ñieåm kinh teá: Nhìn chung, kinh teá cuûa Quaän Bình Taân vaø Quaän 6 coù xu höôùng phaùt trieån theo töøng naêm. Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế treân ñịa baøn quận Bình Taâân theo hướng ngaøy caøng tăng tỷ trọng của khu vực Coâng nghiệp – Tiểu thủ coâng nghiệp – Xaây dựng, giảm dần tyû troïng cuûa khu vöïc noâng nghieäp, thuûy saûn. Khu vöïc thöông maïi dòch vuï coù tyû troïng töông ñoái oån ñònh. Coøn taïi Quaän 6, kinh teá cuõng taäp trung phaùt trieån caùc ngaønh coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp, dòch vuï, thöông maïi. Söï chuyeån dòch cô caáu theo höôùng coâng nghieäp – thöông maïi, dòch vuï – noâng nghieäp laø theo ñuùng höôùng vaø phuø hôïp vôùi xu theá coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi hoùa vaø quaù trình hieän ñaïi hoùa nhanh cuûa moät quaän ñoâ thò môùi. Veà Coâng nghieäp: Giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp vaøo naêm 2006 cuûa Quaän 6 laø 2.665.363 trieäu ñoàng; cuûa Quaän Bình Taân laø 2.355.328 trieäu ñoàng. Nhìn chung, giaù trò saûn xuaát ngaønh coâng nghieäp cuûa Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân khoâng coù söï cheânh leäch ñaùng keå vôùi nhau vaø ñeàu coù söï gia taêng ñaùng keå qua caùc naêm. ÔÛ caû 2 Quaän, thaønh phaàn caù theå chieám moät vai troø quan troïng trong toång giaù trò coâng nghieäp cuûa Quaän. Trong ñoù, Quaän 6 coù toång giaù trò coâng nghieäp cuûa thaønh phaàn caù theå laø 1.221.906 trieäu ñoàng chieám 45,84 %. Rieâng Quaän Bình Taân soá cô sôû saûn xuaát caù theå laø 3.540 cô sôû chieám gaàn 78,8% soá cô sôû hoaït ñoäng coâng nghieäp treân ñòa baøn Quaän. Ngaønh coâng nghieäp Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân taäp trung vaøo caùc ngaønh nhö: thuoäc da, cheá bieán goã, saûn xuaát hoaù chaát, caùc thieát bò ñieän, saûn xuaát caùc saûn phaåm töø cao su vaø plastic, saûn xuaát kim loaïi, xuaát baûn, in vaø sao baûn ghi … Veà noâng nghieäp: Tröôùc naêm 1975, Quaän 6 laø vuøng baùn noâng nghieäp coù chuyeân canh luùa vaø hoa maøu. Sau giaûi phoùng, Quaän chuû tröông thöïc hieän thaâm canh noâng nghieäp ñeå naâng cao daàn khoái löôïng vaø giaù trò toång saûn löôïng haøng naêm nhöng saûn löôïng noâng nghieäp chæ ñaït keát quaû bình thöôøng. Tröôùc naêm 1985, chæ coù phöôøng 10 (phöôøng 13 cuõ) laø saûn xuaát noâng nghieäp, nhöng phöôøng naøy laïi naèm trong chöông trình ñoâ thò hoaù cuûa Quaän cho neân töø naêm 1986 trôû ñi, noâng nghieäp Quaän 6 chæ laø khu ñaát troàng rau vaø hoa maøu, chaên nuoâi gia ñình vôùi soá löôïng khoâng ñaùng keå chæ khoaûng 1,2 trieäu ñoàng trong moät naêm ( Xem phuï luïc 11). Hieän nay, gaàn nhö toaøn boä ñaát noâng nghieäp treân ñòa baøn Quaän ñeàu bieán thaønh ñaát thoå cö. Rieâng Quaän Bình Taân, noâng nghieäp giöõ moät vai troø khaù ñaùng keå trong neàn kinh teá cuûa Quaän. Trong naêm 2005, toång dieän tích ñaát noâng nghieäp treân ñòa baøn quaän Bình Taân laø 2.101,56 ha; chieám hôn 40.55% toång dieän tích cuûa Quaän. Hoaït ñoäng noâng nghieäp dieãn ra ôû haàu heát caùc phöôøng treân ñòa baøn Quaän nhöng taäp trung dieän tích lôùn ôû phöôøng Taân Taïo A – nôi coù nhieàu ñaát phuø sa. Phaàn lôùn laø troàng luùa, hoa maøu, coû duøng trong coâng nghieäp vaø caùc caây haøng naêm. Veà giao thoâng vaän taûi, haøng hoùa- dòch vuï: Toång doanh thu vaän taûi cuûa Quaän Bình Taân vaøo naêm 2006 laø 222.696 trieäu ñoàng vôùi nhieàu loaïi hình toå chöùc hoaït ñoäng nhö Hôïp taùc xaõ, coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, doanh nghieäp nhaø nöôùc vaø doanh nghieäp tö nhaân. Veà hoaït ñoäng giao thoâng vaän taûi thì coâng ty coå phaàn coù thu nhaäp cao nhaát vôùi doanh thu laø 85.996 trieäu ñoàng vaøo naêm 2006. Soá doanh nghieäp tham gia vaøo hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi coù taêng so vôùi naêm 2005 nhöng vôùi soá löôïng khoâng ñaùng keå – töø naêm 2005 sang naêm 2006 chæ taêng 2 doanh nghieäp. Ngaønh giao thoâng vaän taûi cuûa Quaän 6 trong naêm 2006 coù toång khoái löôïng haøng hoùa vaän chuyeån laø 500.000 Taán, khoái löôïng haønh khaùch vaän chuyeån laø 2.261.000 haønh khaùch. Toång doanh thu haøng hoùa vaø dòch vuï Quaän ñaït ñöôïc vaøo naêm 2006 laø 165.990 trieäu ñoàng. Soá cô sôû khoái thöông maïi hoaït ñoäng treân ñòa baøn Quaän laø 10.641 cô sôû; trong ñoù 100 % soá cô sôû treân thuoäc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh. 1.5. HIEÄN TRAÏNG CAÁP NÖÔÙC TAÏI QUAÄN 6 VAØ QUAÄN BÌNH TAÂN: Hieän nay, toaøn boä nöôùc caáp taïi Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân ñeàu do Nhaø maùy nöôùc Thuû Ñöùc vaø nhaø maùy nöôùc Taân Hieäp cung caáp thoâng qua maïng löôùi nöôùc caáp daïng maïng caønh caây vaø tröïc thuoäc quyeàn quaûn lyù cuûa coâng ty caáp nöôùc Chôï Lôùn. Maïng caønh caây laø maïng löôùi maø ñöôøng oáng chæ coù theå cung caáp nöôùc cho baát kyø moät ñieåm daân cö treân maïng löôùi theo moät höôùng nhaát ñònh. Maïng löôùi caønh caây coù nhöõng öu ñieåm laø kinh phí xaây döïng thaáp do ñöôøng oáng ngaén, deã phaùt hieän ñieåm coù söï coá khi coù hieän töôïng maát nöôùc hoaëc roø ræ nöôùc treân maïng löôùi tuy nhieân khi moät choã naøo treân maïng löôùi bò hoûng thì toaøn boä khu vöïc phía sau seõ khoâng coù nöôùc. Maïng löôùi ñöôøng oáng caáp nöôùc Maïng caáp I: coù ñöôøng kính töø 699mm daøi 1.728 m naèm treân ñöôøng caùc con ñöôøng lôùn nhö Thaùp Möôøi – Haäu Giang – Minh Phuïng – Bình Tieân – Phaïm Phuù Thöù – Nguyeãn Vaên Luoâng. Maïng caáp II: ñöøông kính töø 200 mm ñeán 550 mm, daøi 14.219 m naèm treân caùc tuyeán ñöôøng An Döông Vöông – Haäu Giang – Minh Phuïng – Tröông Taán Böûu – Taân Hoaù… Maïng caáp III: coù ñöôøng kính coáng töø 80 mm ñeán 200 mm, naèm treân caùc con ñöôøng coù teân treân ñòa baøn quaän. Toång chieàu ñöôøng oáng laø 36.003 m , ñöôøng oáng ñöôïc xaây döïng töø naêm 1924 vaø moät soá ñoaïn ñaõ ñöôïc söûa chöõa laïi. Hieän nay, Quaän ñang naâng caáp laïi toaøn boä maïng löôùi, xaây döïng theâm caùc ñöôøng oáng coù ñöøông kính töø 600 – 800 mm cho khu daân cö vaø coâng nghieäp Bình Phuù vaø khu Phuù Laâm. Do Quaän 6 naèm ôû cuoái maïng löôùi caáp nöôùc, trong khi löïc nöôùc töø ñaàu maïng vaø cuoái maïng raát cheânh leäch nhau, do ñoù nguoàn nöôùc cung caáp cho Quaän raát yeáu, coù nhöõng nôi khoâng coù nöôùc duøng nhö: khu vöïc phöôøng 10, 13, 14 treân caùc tuyeán ñöôøng Lyù Chieâu Hoaøng, Baø Hom, Taân Hoaø Ñoâng,… Nhìn chung, % hoä gia ñình ñöôïc caáp nöôùc ôû töøng phöôøng trong moãi Quaän ñeàu coù söï khaùc nhau. Theo soá lieäu thoáng keâ hieän taïi % soá hoä gia ñình ñöôïc caáp nöôùc töø coâng ty caáp nöôùc vaãn chöa ñaït 100% ôû haàu heát caùc phöôøng.% hoä ñöôïc caáp nöôùc taïi Quaän 6 cao hôn so vôùi Quaän Bình Taân. Treân ñòa baøn Quaän 6, taát caû caùc phöôøng ñeàu coù treân 95% soá hoä ñöôïc caáp nöôùc; trong khi Quaän Bình Taân chæ coù 4 phöôøng coù % soá hoä ñöôïc caáp nöôùc lôùn hôn 95% laø caùc phöôøng An Laïc A, Bình Trò Ñoâng, Bình Trò Ñoâng A, Bình Trò Ñoâng B. Hieän nay, treân ñòa baøn quaän Bình Taân coù nhieàu tuyeán ñöôøng chöa ñöôïc hoøa maïng löôùi caáp nöôùc cuûa coâng ty caáp nöôùc nhö ñöôøng Nguyeãn Troïng Trí, Hoà Hoïc Laõm (phöôøng An Laïc), ñöôøng Leâ Ñình Caån (phöôøng Taân Taïo)… (% hoä gia ñình ñöôïc caáp nöôùc treân ñòa baøn quaän 6 vaø quaän Bình Taân ñöôïc ñeà caäp trong phuï luïc 6 vaø phuï luïc 7). CHÖÔNG 2 : TOÅNG QUAN VEÀ TAØI NGUYEÂN NÖÔÙC DÖÔÙI ÑAÁT 2.1. Toång quan veà nöôùc döôùi ñaát: 2.1.1. Söï hình thaønh nöôùc döôùi ñaát: Nöôùc döôùi ñaát laø 1 boä phaän trong chu trình thuûy vaên. Treân theá giôùi, nöôùc ngoït chieám khoaûng 3% toång löôïng nöôùc, trong ñoù 30,1% laø nöôùc döôùi ñaát, phaàn coøn laïi laø nöôùc ôû caùc ao, hoà… vaø nöôùc döôùi daïng baêng tuyeát treân ñænh nuùi, caùc soâng baêng. Söï hình thaønh nöôùc döôùi ñaát chuû yeáu laø do nöôùc möa ngaám xuoáng ñaát vaø hôi nöôùc trong khoâng khí thaám vaøo trong ñaát vaø ngöng tuï trong loøng ñaát. Ngoaøi ra, nöôùc döôùi ñaát coøn chòu aûnh höôûng cuûa nöôùc maët nhaát laø nhöõng khu vöïc maø nöôùc döôùi ñaát lieân thoâng vôùi nöôùc maët. Vuøng hình thaønh nöôùc döôùi ñaát coù theå laø vuøng di chuyeån chaäm cuûa nöôùc trong caùc keõ roãng cuûa ñaát, trong caùc veát raïn nöùt cuûa nham thaïch hoaëc trong caùc hang, ñoäng, taïo thaønh doøng chaûy ngaàm trong loøng ñaát. Hình 3: Heä tuaàn hoaøn cuûa nöôùc trong töï nhieân 2.1.2. Phaân loaïi nöôùc döôùi ñaát: Coù nhieàu caùch phaân loaïi nöôùc döôùi ñaát, nhöng nhìn chung coù theå phaân loaïi theo ba caùch chính sau: Phaân loaïi nöôùc döôùi ñaát theo thaønh phaàn hoùa hoïc Phaân loaïi nöôùc döôùi ñaát theo tính chaát lyù hoïc; Phaân loaïi theo söï phaân boá cuûa nöôùc döôùi ñaát trong caùc taàng ñòa chaát. Phaân loaïi nöôùc döôùi ñaát theo thaønh phaàn hoùa hoïc: Döïa vaøo haøm löôïng cuûa 6 anion vaø cation chuû yeáu chöùa trong nöôùc: Ba loaïi nöôùc theo anion: nöôùc cacbonat, nöôùc sunphat, nöôùc clo. Ba loaïi nöôùc theo cation: nöôùc canxi, nöôùc magieâ, nöôùc natri. Trong moãi moät loaïi laïi ñöôïc chia ra 3 caùch phaân loaïi theo tyû leä giöõa caùc ion chöùa trong nöôùc. Döïa vaøo haøm löôïng caùc chaát khoaùng trong nöôùc ñeå phaân loaïi: Nöôùc nheï; Nöôùc trung bình; Nöôùc naëng. Phaân loaïi nöôùc döôùi ñaát theo tính chaát lyù hoïc: Caùch phaân loaïi naøy chuû yeáu döïa vaøo chæ tieâu nhieät ñoä cuûa nöôùc ñeå phaân loaïi vaø chia thaønh 3 loaïi nöôùc sau: nöôùc laïnh coù nhieät ñoä: t 370C Ngoaøi ra coøn döïa vaøo ñieàu kieän aùp löïc cuûa nöôùc döôùi ñaát ñeå phaân loaïi: Nöôùc khoâng aùp laø loaïi nöôùc coù aùp suaát taïi caùc ñieåm treân maët nöôùc baèng aùp suaát khí trôøi; Nöôùc coù aùp laø loaïi nöôùc coù aùp suaát taïi taát caû caùc ñieåm trong taàng tröõ nöôùc ñeàu cao hôn aùp suaát khí trôøi. Coù theå noùi caùch khaùc laø ñöôøng aùp löïc cuûa nöôùc naèm cao hôn taàng khoâng thaám naèm phía treân cuûa taàng tröõ nöôùc. Neáu nöôùc coù aùp löïc cao coù khaû naêng phun nöôùc leân cao khoûi maët ñaát ñöôïc goïi laø nöôùc Artersian. Phaân loaïi theo söï phaân boá cuûa nöôùc döôùi ñaát trong caùc taàng ñòa chaát: bao goàm Nöôùc döôùi ñaát taàng noâng: Nöôùc döôùi ñaát taàng noâng laø loaïi nöôùc khoâng aùp, noù naèm treân taàng khoâng thaám thöù nhaát (khoâng coù taàng khoâng thaám phuû kín beân treân). Nöôùc döôùi ñaát taàng noâng thöôøng thay ñoåi veà tröõ löôïng cuõng nhö möïc nöôùc theo töøng thôøi kyø trong naêm, vì noù chòu aûnh höôûng tröïc tieáp cuûa ñieàu kieän khí haäu, thuûy vaên nhö löôïng möa, nhieät ñoä, ñoä aåm, toác ñoä boác hôi maët ñaát,…, möïc nöôùc cuûa caù._.c soâng ngoøi, hoà ao, ñaàm trong khu vöïc. Nguoàn cung caáp chuû yeáu laø do nöôùc möa thaám vaøo ñaát. Maët khaùc, nöôùc möa cuõng taäp trung vaøo soâng, ngoøi, ao, hoà vaø löôïng nöôùc maët töø soâng, ngoøi, ao, hoà laïi theo doøng thaám boå sung tröïc tieáp cho nöôùc taàng noâng. Vaøo muøa khoâ, do bò boác hôi maët ñaát, möïc nöôùc ao, hoà hoaëc caùc soâng, suoái haï thaáp, moät soá tröôøng hôïp haï thaáp hôn caû möïc nöôùc taàng noâng, khi ñoù nöôùc ôû taàng noâng laïi theo doøng thaám boå sung cho doøng chaûy cô baûn cuûa caùc soâng suoái. Vì vaäy, möïc nöôùc ngaàm vaø tröõ löôïng nöôùc ôû taàng noâng ñeàu giaûm. Tröõ löôïng nöôùc ôû taàng noâng phuï thuoäc vaøo beà daøy cuûa taàng tröõ nöôùc, thaønh phaàn caáp phoái haït cuûa taàng tröõ nöôùc. Nöôùc döôùi ñaát taàng saâu: Nöôùc döôùi ñaát ôû taàng saâu naèm ngay phía döôùi taàng khoâng thaám thöù nhaát, taàng tröõ nöôùc thöôøng naèm keïp giöõa hai taàng khoâng thaám. Nöôùc döôùi ñaát taàng saâu coù theå naèm saâu döôùi maët ñaát töø vaøi chuïc meùt tôùi haøng traêm meùt thaäm chí haøng nghìn meùt. Do naèm phía döôùi taàng khoâng thaám neân nöôùc döôùi ñaát taàng saâu bò ngaên caùch khoâng ñöôïc cung caáp tröïc tieáp bôûi nöôùc möa hoaëc nöôùc maët trong vuøng. Tuy nhieân, nöôùc möa vaø nöôùc töø doøng chaûy maët vaãn giaùn tieáp lieân quan tôùi taàng nöôùc naøy thoâng qua doøng chaûy ngaàm töø nôi khaùc tôùi. Nöôùc döôùi ñaát taàng saâu coù theå coù aùp hoaëc khoâng coù aùp: Neáu nöôùc cung caáp cho nöôùc döôùi ñaát taàng saâu ôû khu vöïc ñöôïc xuaát phaùt töø nôi coù cao trình cao vaø coù aùp löïc coät nöôùc lôùn thì nöôùc taàng saâu thöôøng coù aùp. Ngöôïc laïi, neáu nöôùc khoâng chöùa ñaày taàng tröõ nöôùc vaø möïc nöôùc trong taàng tröõ nöôùc thaáp hôn taàng khoâng thaám phía treân thì ta coù nöôùc ngaàm taàng saâu khoâng aùp. Nöôùc döôùi ñaát trong khe nöùt: Ñaây laø nöôùc chöùa trong caùc khe nöùt cuûa nham thaïch. Nhöõng khe nöùt naøy ñöôïc taïo ra do quaù trình kieán taïo ñòa chaát hoaëc do ñoäng ñaát, nuùi löûa... laøm cho caùc taàng nham thaïch bò ñöùt gaõy hoaëc nöùt neû. Nöôùc trong khe nöùt coù theå ñöôïc hình thaønh cuøng vôùi söï hình thaønh cuûa caùc khe nöùt hoaëc ñöôïc cung caáp töø nguoàn nöôùc möa, nguoàn nöôùc ôû caùc ao, hoà, soâng, suoái thoâng qua doøng thaám vaøo caùc khe nöùt. Nöôùc trong caùc hang ñoäng: Caùc hang ñoäng xuaát hieän do söï xaâm thöïc cuûa nöôùc vaøo nham thaïch. Nöôùc töø caùc nguoàn nöôùc maët, nöôùc maïch hoaëc nöôùc töø caùc nôi khaùc taäp trung veà caùc hang ñoäng thaønh caùc doøng chaûy ngaàm hoaëc taïo thaønh caùc hoà chöùa nöôùc naèm saâu trong loøng ñaát. Nöôùc trong hang ñoäng thöôøng xuaát hieän ôû vuøng nuùi ñaù voâi, baïch vaân, thaïch cao, muoái moû… Tröõ löôïng nöôùc trong hang ñoäng tuøy thuoäc vaøo khaû naêng taäp trung nöôùc, kích thöôùc cuûa caùc hang ñoäng vaø phuï thuoäc vaøo caùc nguoàn nöôùc cung caáp vaøo caùc hang ñoäng, söï löu thoâng giöõa nguoàn nöôùc ñoù vôùi caùc hang ñoäng khaùc. Nöôùc trong hang ñoäng coù theå ôû daïng coù aùp hoaëc khoâng aùp, thoâng thöôøng nöôùc thöôøng coù ñoä khoaùng hoùa cao. 2.1.3. Söï thay ñoåi taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng: Söï thay ñoåi nöôùc döôùi ñaát: Neáu xeùt trong thôøi gian daøi, quaù trình thay ñoåi nöôùc döôùi ñaát cuõng töông töï nhö nöôùc maët. Trong muøa khoâ, löôïng möa ít, möïc nöôùc caùc ao hoà thaáp, doøng chaûy caùc soâng suoái nhoû, löôïng boác hôi lôùn vì theá möïc nöôùc thöôøng haï xuoáng thaáp, ngöôïc laïi trong muøa möa nöôùc maët nhieàu, möïc nöôùc seõ daâng cao , tröõ löôïng nöôùc döôùi ñaát seõ phong phuù. Tuy nhieân, söï thay ñoåi nöôùc döôùi ñaát coøn phuï thuoäc vaøo raát nhieàu yeáu toá khaùc nhö tính thaám cuûa ñaát, khaû naêng tröõ nöôùc cuûa taàng tröõ nöôùc. Trong chu kyø moät naêm, muøa khoâ möïc nöôùc cuûa nöôùc maët haï thaáp, nhieàu tröôøng hôïp thaáp hôn möïc nöôùc döôùi ñaát, nöôùc döôùi ñaát thoâng qua caùc maïch cung caáp nöôùc cho nöôùc maët. Muøa möa, möïc nöôùc ngaàm thöôøng thaáp hôn möïc nöôùc maët, nöôùc maët vaø nöôùc möa laïi ngaám xuoáng ñaát ñeå boå sung cho nöôùc döôùi ñaát. Töông quan giöõa nöôùc maët vaø nöôùc döôùi ñaát thay ñoåi theo muøa, coù thôøi kyø nöôùc maët cung caáp cho nöôùc döôùi ñaát, ngöôïc laïi coù thôøi kyø nöôùc döôùi ñaát cung caáp laïi cho nöôùc maët. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán nöôùc döôùi ñaát: Tuy naèm döôùi loøng ñaát nhöng tröõ löôïng cuõng nhö chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát chòu aûnh höôûng cuûa raát nhieàu yeáu toá bao goàm: Yeáu toá khí haäu thuûy vaên treân maët ñaát; Caùc yeáu toá veà ñòa maïo, ñòa hình, thoå nhöôõng, ñòa chaát; Caùc hoaït ñoäng phaùt trieån cuûa con ngöôøi. Yeáu toá khí haäu: Löôïng möa laø nguoàn cung caáp chuû yeáu cho nöôùc ngaàm vì theá löôïng möa haøng naêm, phaân phoái löôïng möa trong naêm seõ coù aûnh höôûng gaàn nhö tröïc tieáp ñeán tröõ löôïng nöôùc döôùi ñaát ñaëc bieät laø nöôùc ôû taàng noâng. Beân caïnh ñoù, cöôøng ñoä möa coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán heä soá doøng chaûy coù nghóa laø aûnh höôûng ñeán löôïng nöôùc thaám xuoáng ñaát cung caáp cho nöôùc döôùi ñaát. Theo khaûo saùt khaû naêng cung caáp cuûa nöôùc möa cho nöôùc döôùi ñaát cho thaáy cöù sau moät côn möa keùo daøi 1- 2 giôø thì möïc nöôùc ôû moät soá gieáng ôû vuøng Cuû Chi (coù gia coá baèng ximaêng beà maët vaø oáng ximaêng) taêng leân 0,1 – 0,25m. Neáu löôïng möa haøng naêm taêng thì tröõ löôïng boå caäp töø möa cuõng taêng leân. Löôïng boác thoaùt hôi nöôùc töø maët ñaát laø moät thaønh phaàn trong löôïng nöôùc maát ñi cuûa nöôùc döôùi ñaát, laøm giaûm löôïng nöôùc döôùi ñaát. Caùc yeáu toá khí haäu nhö nhieät ñoä, ñoä aåm, gioù coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán löôïng nöôùc boác hôi maët ñaát. Vì theá, caùc yeáu toá khí haäu naøy coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söï thay ñoåi cuûa nöôùc döôùi ñaát. ÔÛ nhöõng nöôùc coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa nhö Vieät Nam, trong muøa möa löôïng möa thöôøng lôùn, doøng chaûy treân caùc soâng suoái lôùn, nguoàn nöôùc boå sung cho nöôùc döôùi ñaát raát phong phuù vì theá möïc nöôùc daâng cao. Veà muøa khoâ löôïng möa khoâng ñaùng keå, khí haäu khoâ hanh, löôïng boác hôi nöôùc raát lôùn, löu löôïng cuõng nhö möïc nöôùc treân caùc soâng suoái raát nhoû, maët khaùc nöôùc cuõng ñöôïc khai thaùc nhieàu hôn, do ñoù möïc nöôùc seõ haï thaáp vaø tröõ löôïng nöôùc döôùi ñaát cuõng bò suy giaûm. Vì theá, bieân ñoä dao ñoäng möïc nöôùc nöôùc döôùi ñaát ôû nöôùc ta töông ñoái lôùn. Yeáu toá thuûy vaên: Doøng chaûy maët treân caùc soâng, suoái, löôïng nöôùc vaø möïc nöôùc trong caùc ao hoà, töông quan giöõa möïc nöôùc ao hoà vaø möïc nöôùc döôùi ñaát coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán nöôùc döôùi ñaát. Khi möïc nöôùc soâng, hoà cao hôn möïc nöôùc döôùi ñaát thì nöôùc soâng, hoà seõ laø nguoàn cung caáp cho nöôùc döôùi ñaát vaø ngöôïc laïi. Ngoaøi ra, cheá ñoä thuûy trieàu, tình hình haïn haùn, luõ luït cuõng coù aûnh höôûng tôùi nöôùc döôùi ñaát. Ñieàu kieän ñòa hình, ñòa maïo, thaûm phuû treân maët ñaát: Ñoä doác ñòa hình, ñoä goà gheà cuûa maët ñaát, maät ñoä soâng suoái, ao hoà, thaûm phuû treân maët ñaát coù aûnh höôûng ñeán heä soá doøng chaûy coù nghóa laø aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán löôïng nöôùc thaám vaøo ñaát ñeå boå sung cho nöôùc döôùi ñaát. Yeáu toá veà ñòa chaát, thoå nhöôõng: Caùc saép xeáp ñòa taàng, caáu taïo cuûa caùc taàng ñòa chaát, ñoä roãng cuûa caùc lôùp ñaát ñaù, heä soá thaám… seõ aûnh höôûng tôùi toác ñoä vaø löôïng nöôùc thaám vaøo trong ñaát. Caùc hoaït ñoäng phaùt trieån cuûa con ngöôøi: Quaù trình ñoâ thò hoùa taêng daãn ñeán nhöõng thay ñoåi veà chaát löôïng cuõng nhö tröõ löôïng nöôùc döôùi ñaát, do keát quaû cuûa vieäc laøm giaûm löôïng nöôùc boå sung, taêng cöôøng caùc hoaït ñoäng khai thaùc nöôùc nhaèm phuïc vuï cho nhieàu muïc ñích khaùc nhau. ÔÛ caùc vuøng noâng thoân, nöôùc thöôøng ñöôïc laáy töø caùc gieáng noâng, trong khi ñoù haàu heát caùc nöôùc thaûi thöôøng ñöôïc trôû laïi ñaát thoâng qua caùc hoà chöùa nöôùc thaûi hoaëc do ñoå boû tröïc tieáp ra moâi tröôøng ñaát. Beân caïnh ñoù, hieän nay coù nhieàu gieáng bò boû hoang do chuû söû duïng ñaõ chuyeån ñoåi sang duøng nöôùc caáp. Do vaäy, söï nhieãm baån nöôùc döôùi ñaát ñang taêng nhanh. Nhìn chung coù hai nguyeân nhaân chính laøm giaûm soá löôïng cuõng nhö chaát löôïng cuûa nöôùc döôùi ñaát: Do quaù trình ñoâ thò hoùa caàn môû roäng caùc con ñöôøng ñöôïc laùt beâtoâng neân giaûm löôïng nöôùc boå sung ( do nöôùc möa theå thaám vaøo ñaát maø chaûy traøn treân maët). Bôm huùt nöôùc taêng vaø vôùi löu löôïng nöôùc lôùn. Ngoaøi ra söï thay ñoåi chaát löôïng cuõng nhö chaát löôïng cuûa nöôùc döôùi ñaát coøn do moät soá hieän töôïng töï nhieân nhö ñoäng ñaát, haïn haùn…. 2.2. Taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh: 2.2.1. Caùc taàng chöùa nöôùc döôùi ñaát: Treân ñòa baøn Quaän 6 vaø Quaän Bình Taân cuõng nhö moät soá khu vöïc khaùc treân ñòa baøn Thaønh phoá Hoà Chí Minh coù 4 taàng chöùa nöôùc chính laø: Taàng chöùa nöôùc Holocen (qh); Taàng chöùa nöôùc Pleistocen (qp); Taàng chöùa nöôùc Pliocen treân (m24); Taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi (m14). Taàng chöùa nöôùc Holocen (qh): Taàng chöùa nöôùc Holocen bao goàm caùc traàm tích ña nguoàn goác (soâng, soâng bieån vaø soâng bieån ñaàm laày). Chuùng thöôøng phaân boá treân vuøng coù ñoä cao ñòa hình thaáp töø nhoû hôn 2 m ñeán 5 m, ñoâi nôi coù ñoä cao ñòa hình töø 7 – 8 m. Taàng nöôùc naøy coù chieàu daøy nhoû töø 0 – 8 m. Taïi khu vöïc phía Baéc Thaønh phoá vaø khu Thuû Ñöùc cuõ nöôùc thuoäc loaïi hình hoùa hoïc Clorua – sunfat.Taïi caùc khu vöïc khaùc nöôùc thuoäc loaïi hình hoaù hoïc Clorua – Natri. Nguoàn cung caáp chuû yeáu laø nöôùc möa, nöôùc maët trong caùc keânh ngaám tröïc tieáp vaøo taàng chöùa nöôùc. Thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa taàng chöùa nöôùc naøy ôû khu vöïc Quaän 6 vaø caùc khu vöïc noäi thaønh, Quaän Bình Taân, Quaän Bình Chaùnh, Nhaø Beø, Caàn Giôø bao goàm buøn seùt, seùt laãn caùt mòn. Coøn nhöõng khu vöïc nhö Caàn Giôø, Thuû Ñöùc, Hoùc Moân, Quaän 9 thì thaønh phaàn thaïch hoïc bao goàm boät seùt, döôùi laø caùt mòn ñeán thoâ Tuy nhieân, qua phaân tích cho thaáy, taàng naøy chöùa nöôùc raát ngheøo, chaát löôïng nöôùc keùm, bò nhieãm maën vaø nhieãm baån. Vì vaäy, chuùng khoâng phaûi laø ñoái töôïng phuïc vuï khai thaùc nöôùc döôùi ñaát. Taàng chöùa nöôùc Pleistocen (qp) : Taàng chöùa nöôùc Pleistocen (qp): theo ñònh nghóa trong Luaät taøi nguyeân nöôùc thì taàng chöùa nöôùc Pleistocen (taàng I) laø “taàng chöùa nöôùc thöôøng phaân boá ôû ñoä saâu nhoû hôn 50 m so vôùi maët ñaát khu vöïc thaønh phoá Hoà Chí Minh”. Taàng naøy phaân boá roäng treân toaøn thaønh phoá, nhöng chæ loä ra ôû trung taâm Thaønh phoá, Quaän Taân Bình, Quaän 12, Bình Trò Ñoâng, Vónh Loäc A, Hoùc Moân, Cuû Chi vaø Thuû Ñöùc. Phaàn coøn laïi bò taàng Holocen phuû tröïc tieáp leân. Taàng chöùa nöôùc ñöôïc caáu taïo bôûi 2 lôùp: lôùp treân laø lôùp caùch nöôùc yeáu, lôùp döôùi laø lôùp chöùa nöôùc. Lôùp caùch nöôùc yeáu: phaân boá töø 0 – 26m. Beà daøy thay ñoåi maïnh töø 0m ôû Bình Höng ( Bình Chaùnh),; 10 -15 m ôû Taân Thôùi Trung ( Cuû Chi), Thôùi Tam Thoân (Hoùc Moân). Nhöng phoå bieán laø beà daøy töø 5 – 10 m. Thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa lôùp laø seùt boät, seùt maøu xaùm vaøng, naâu ñoû, nhieàu nôi bò phong hoùa coù keát von laterit. Lôùp chöùa nöôùc: chieàu daøy thay ñoåi töø 3,2 m ôû Linh Xuaân (Thuû Ñöùc) ñeán 63m ôû Taân Taïo (Bình Taân). ÔÛ khu vöïc Cuû Chi, Hoùc Moân, chieàu daøy taàng naøy thöôøng nhoû hôn 20 m, khu vöïc noäi thaønh thöôøng coù chieàu daøy töø 20 – 30m. Thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa lôùp goàm haït caùt mòn ñeán trung vaø thoâ, coù nôi laãn saïn soûi maøu xaùm naâu, xaùm vaøng. Trong lôùp chöùa nöôùc thöôøng xen keïp lôùp seùt, boät seùt moûng. Dieän phaân boá nöôùc nhaït vaø maën cuûa taàng chöùa nöôùc qp coù söï taùch bieät nhau roõ reät. Nöôùc nhaït coù dieän roäng phaân boá ôû phía Taây Baéc, keùo daøi töø Cuû Chi ñeán Quaän 5, Quaän 6 vaø baéc Quaän Thuû Ñöùc. Nöôùc maën phaân boá ôû phía Taây huyeän Bình Chaùnh vaø moät phaàn Quaän 2, Quaän 9. Nöôùc coù loaïi hình hoùa hoïc chuû yeáu laø Clorua – Natri, loaïi hình nöôùc thöù yeáu laø bicarbonat - natri; ngoaøi ra coøn coù thaønh phaàn hoãn hôïp ñaëc tröng cho nöôùc nhaït. Taàng chöùa nöôùc naøy coù quan heä vôùi nöôùc möa, nöôùc maët vaø vôùi taàng chöùa nöôùc Pliocen naèm ôû döôùi. Do naèm noâng neân taàng naøy coù theå nhaän nöôùc tröïc tieáp töø nöôùc möa vaø nöôùc maët. Taàng naøy laø ñoái töôïng phuïc vuï khai thaùc taäp trung vaø rieâng reû. Soá gieáng khai thaùc ôû taàng naøy taäp trung ôû caùc Quaän 3, Quaän 10, Quaän 11, Quaän Goø Vaáp, Quaän Taân Bình, Quaän Phuù Nhuaän, Quaän Bình Thaïnh. Taàng chöùa nöôùc Pliocen treân (m24): Taàng chöùa nöôùc Pliocen (taàng II) laø taàng chöùa nöôùc thöôøng phaân boá ôû ñoä saâu 50m ñeán 150m so vôùi maët ñaát khu vöïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Taàng naøy cuõng phaân boá treân toaøn thaønh phoá, khoâng loä ra phía treân maët maø bò taàng chöùa nöôùc Pleistocen phuû tröïc tieáp leân treân vaø naèm treân taàng Pliocen döôùi. Taàng goàm 2 lôùp: Lôùp caùch nöôùc: lôùp naøy ñöôïc caáu taïo bôûi boät seùt, seùt coù maøu vaøng, naâu ñoû. Chieàu daøy lôùp nöôùc thay ñoåi töø 2m (Quaän 2) ñeán 48m ( Cuû Chi). Lôùp naøy phaân boá ñeàu khaép Thaønh phoá. Lôùp chöùa nöôùc: thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa lôùp goàm haït caùt mòn, trung ñeán thoâ, laãn saïn soûi thaïch anh maøu xaùm saùng, phaân boá trong toaøn vuøng nghieân cöùu. Chieàu daøy taàng nöôùc thay ñoåi töø 36m ( Cuû Chi) ñeán 82m (Hoùc Moân), trong ñoù coù xen keïp lôùp boät seùt caùch nöôùc. Nöôùc nhaït phaân boá traûi daøi töø Cuû Chi theo phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam ñeán Quaän 4, baéc Thuû Ñöùc, moät phaàn Quaän 9 vaø theo höôùng Taây Nam veà phía Bình Chaùnh. Nöôùc maën ôû rìa phía Taây Thaønh phoá (giaùp Long An), Quaän 2, nam Quaän 9 vaø töø Quaän 4, Quaän 7 ñeán heát ñòa phaàn Thaønh phoá.Nöôùc coù loaïi hình hoùa hoïc chuû yeáu laø Clorua – Natri vaø Bicarbonat – Natri. Chieàu daøy taàng töø 5 – 10 m ôû caùc Quaän noäi thaønh, rieâng Quaän Bình Chaùnh, Bình Taân, Nhaø Beø chieàu daøy taàng dao ñoäng töø 10 – 32,5 m. Taàng naøy coù quan heä thuûy löïc vôùi taàng chöùa nöôùc Pleistocen naèm ôû treân vaø taàng Pliocen döôùi naèm döôùi vì giöõa chuùng ñöôïc ngaên caùch baèng caùc lôùp thaám nöôùc yeáu coù thaønh phaàn seùt boät, boät caùt, caùt boät xen keïp caùt mòn vaø nhieàu nôi xuaát hieän caùc cöûa soå thuûy löïc. Möïc nöôùc trong taàng naøy dao ñoäng theo muøa vaø theo thuûy trieàu. Taàng naøy coù khaû naêng ñaùp öùng yeâu caàu khai thaùc vôùi quy moâ vöøa vaø lôùn. Soá gieáng khai thaùc ôû taàng naøy taäp trung chuû yeáu ôû caùc quaän nhö : Quaän 6, Quaän 11, Quaän Taân Bình, Quaän Thuû Ñöùc, Quaän Bình Taân vaø huyeän Bình Chaùnh. Taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi (m14): Taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi laø taàng chöùa nöôùc thöôøng phaân boá ôû ñoä saâu 150m ñeán 300 m so vôùi maët ñaát khu vöïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Taàng chöùa nöôùc naøy cuõng phaân boá gaàn nhö heát caû Thaønh phoá Hoà Chí Minh nhöng bieán maát ôû Quaän 2 vaø Quaän Thuû Ñöùc. Taàng chöùa nöôùc naøy bò taàng Pliocen treân phuû tröïc tieáp leân. Taàng chöùa nöôùc coù caáu taïo phía treân laø lôùp caùch nöôùc yeáu , phía döôùi laø lôùp chöùa nöôùc. Lôùp caùch nöôùc: phaân boá ôû haàu khaép thaønh phoá, ñöôïc caáu taïo bôûi boät seùt, seùt coù maøu vaøng, naâu ñoû. Chieàu daøy lôùp thöôøng thay ñoåi töø 5 – 10m. Lôùp chöùa nöôùc: thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa lôùp goàm caùt haït mòn, trung ñeán thoâ, laãn saïn soûi thaïch anh maøu xaùm saùng, taïo thaønh taàng chöùa nöôùc lieân tuïc trong toaøn vuøng nghieân cöùu. Chieàu daøy taàng chöùa nöôùc thöôøng lôùn hôn 50m. Nöôùc maën ñeán lôï gaëp phaân boá ôû phía Nam Thaønh phoá töø Quaän 9, Quaän 7 , Nhaø Beø ñeán taän Caàn Giôø. Phía Taây giaùp Long An nöôùc maën phaân boá treân dieän heïp ôû khu vöïc xaõ Vónh Loäc huyeän Bình Chaùnh. Nöôùc nhaït cuûa taàng chöùa nöôùc Pliocen treân phaân boá treân dieän roäng, traûi daøi theo phöông Taây Baéc – Ñoâng Nam töø Cuû Chi ñeán moät phaàn Quaän 7, Nhaø Beø ñeán heát ñòa phaän thaønh phoá Hoà Chí Minh giaùp Long An. Nhöõng khu vöïc coù nöôùc nhaït coù theå phuïc vuï cho sinh hoaït vaø aên uoáng. Hieän nay, nöôùc cuûa taàng naøy ñöôïc khai thaùc chuû yeáu ôû Phuù Myõ Höng, Quaän 8, Taân Quyù Ñoâng, Phong Phuù, Ña Phöôùc, Hoùc Moân. Ngoaøi 4 taàng chöùa nöôùc treân, Thaønh phoá Hoà Chí Minh coøn coù ñôùi chöùa nöôùc caùc traàm tích Mezozoi. Tuy nhieân, ñôùi chöùa nöôùc naøy bò taàng chöùa nöôùc Pliocen phuû tröïc tieáp leân vaø chæ loä ra ôû xaõ Long Bình – quaän Thuû Ñöùc; khaû naêng chöùa nöôùc raát haïn cheá neân khoâng phaûi laø ñoái töôïng ñeå khai thaùc. 2.2.2. Tình hình khai thaùc nöôùc döôùi ñaát: Theo soá lieäu ñieàu tra vaø thoáng keâ, treân ñòa baøn Thaønh phoá hieän nay coù 95.828 gieáng khai thaùc vôùi kích thöôùc ñöôøng kính khaùc nhau vaø ñoä saâu gieáng khaùc nhau, maät ñoä gieáng khoaûng 45,8 gieáng/km2. Toång löu löôïng khai thaùc laø 524.456,1 m3/ngaøy. Löu löôïng khai thaùc ôû moãi taàng chöùa nöôùc laø: Taàng Holocen: 116 m3/ngaøy. Taàng Pleistocen: 277.585,4 m3/ngaøy. Taàng Pliocen treân: 245.315,6 m3/ngaøy. Taàng Pliocen döôùi: 1.440 m3/ngaøy. Baûng 2:Dieãn bieán löôïng nöôùc khai thaùc qua caùc thôøi kyø Thôøi gian Tröôùc 1950 1960 1996 1998 1999 Hieän nay Q khai thaùc (m3/ngaøy) 80.000 130.000 357.628 475.492 524.456 600.000 Nguoàn: Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh Hieän nay, theo quy ñònh cuûa caùc vaên baûn phaùp luaät veà caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán taøi nguyeân nöôùc, coâng taùc caáp pheùp chæ aùp duïng ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng khai thaùc nöôùc döôùi ñaát phuïc vuï cho saûn xuaát vaø caùc ngheà lieân quan ñeán khai thaùc nöôùc döôùi ñaát nhö khoan gieáng, thaêm doø… Ñeán nay, coâng taùc caáp pheùp ñaõ thöïc hieän ñöôïc: Thaêm doø: 452 giaáy pheùp vôùi toång löu löôïng caáp laø 154.854 m3/ngaøy. Haønh ngheà: 88 giaáy pheùp. Ngoaøi ra, Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân vaø Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng ñaõ caáp pheùp treân ñòa baøn Thaønh phoá 10 giaáy pheùp cho caùc coâng trình coù löu löôïng khai thaùc lôùn, vôùi toång soá gieáng laø 78 gieáng vôùi toång löu löôïng laø 124.400 m3/ngaøy. Baûng 3: Danh saùch caùc ñôn vò ñöôïc caáp pheùp khai thaùc nöôùc STT Teân ñôn vò ñöôïc caáp pheùp Soá gieáng khoan Löu löôïng ñöôïc khai thaùc (m3/ngaøy) 1 Nhaø maùy nöôùc ngaàm Hoùc Moân 21 50.000 2 Nhaø maùy nöôùc Goø Vaáp 16 30.000 3 Nhaø maùy nöôùc Bình Trò Ñoâng 8 9.000 4 Nhaø maùy nöôùc Vónh Loäc 5 5.000 5 Nhaø maùy bia Vieät Nam 5 7.500 6 Nhaø maùy bia Saøi Goøn 4 2.700 7 Nhaø maùy nöôùc Bình Höng 13 15.000 8 Khu y teá kyõ thuaät cao Bình Chaùnh 2 1.200 9 Khu coâng nghieäp Taân Taïo 2 2.000 10 Coâng ty XNK – DVÑT Taân Bình 2 2.000 Toång 78 124.400 Nguoàn: Baùo caùo ñieàu chænh chieán löôïc Quaûn lyù Taøi nguyeân Nöôùc Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2020. Theo ñònh höôùng quy hoaïch cuûa Coâng ty caáp nöôùc Thaønh phoá Hoà Chí Minh, ñeán naêm 2010 löôïng nöôùc ngaàm ñöôïc khai thaùc ñeå phuïc vuï cho caáp nöôùc nhö sau: Baûng 4: Löu löôïng khai thaùc nöôùc ngaàm phuïc vuï cho caáp nöôùc ñeán naêm 2020 STT Ñoái töôïng Löu löôïng khai thaùc (m3/ngaøy) 1 Nhaø maùy nöôùc Taân Bình ( Hoùc Moân) 85.000 2 Caùc gieáng leû noäi thaønh 30.000 3 Nhaø maùy nöôùc Goø Vaáp 10.000 4 Nhaø maùy nöôùc Bình Trò Ñoâng 12.000 5 Nguoàn xaõ hoäi hoùa 3.000 6 Nhaø maùy nöôùc Bình Höng 30.000 Toång 170.000 Nguoàn: Baùo caùo ñieàu chænh chieán löôïc Quaûn lyù Taøi nguyeân Nöôùc Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2020. Taïi Quaän 6, haàu nhö caùc tuyeán ñöôøng ñeàu coù maïng löôùi caáp nöôùc tuy nhieân soá löôïng gieáng vaãn coøn raát lôùn, moät phaàn laø do ngöôøi daân muoán söû duïng ñoàng thôøi 2 nguoàn nöôùc laø nöôùc caáp vaø nöôùc döôùi ñaát – ñeå giaûm bôùt caùc chi phí cho vieäc söû duïng nöôùc; ngoaøi ra coøn phaûi tính ñeán vieäc ngöôøi daân khoâng muoán söû duïng nöôùc caáp (vì sôï toán keùm vaø theo caûm quan ña soá ngöôøi daân cho raèng nöôùc döôùi ñaát coù chaát löôïng toát vaø khi söû duïng seõ khoâng aûnh höôûng ñeán söùc khoûe). Phaàn lôùn nöôùc khai thaùc treân ñòa baøn Quaän thuoäc taàng nöôùc Pliocen treân ( ñoä saâu gieáng treân 100m). Taïi quaän Bình Taân, do laø moät quaän môùi ñöôïc thaønh laäp töø naêm 2003 (thoâng qua vieäc taùch moät soá xaõ cuûa huyeän Bình Chaùnh) neân tröôùc naêm 2003 vieäc thoáng keâ soá löôïng gieáng cuûa Quaän khoâng coù maø döïa treân soá lieäu thoáng keâ chung vôùi quaän Bình Chaùnh vaø phaàn lôùn nöôùc döôùi ñaát ñöôïc khai thaùc taïi khu vöïc naøy laø ôû taàng Pliocen treân. Töø naêm 2003 ñeán nay vaãn chöa coù moät coâng trình nghieân cöùu naøo thoáng keâ laïi soá löôïng gieáng taïi caùc quaän, huyeän trong thaønh phoá. Baét ñaàu töø naêm 2007, Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng Thaønh phoá ñaõ coù coâng vaên gôûi ñeán caùc quaän, huyeän trong Thaønh phoá nhaèm yeâu caàu caùc quaän, huyeän coù coâng vaên ñeán caùc phöôøng, xaõ thöïc hieän vieäc ñeà nghò caùc hoä daân khia thaùc nöôùc döôùi ñaát cho sinh hoaït ñeán ñaêng kyù caùc gieáng. Tuy nhieân, hieän nay, vieäc ñaêng kyù vaãn chöa ñaït ñöôïc keát quaû nhö döï kieán do khoâng coù baát kyø moät hình thöùc cöôõng cheá ñi keøm naøo, chæ döïa treân khaû naêng cuûa moãi ñòa phöông cuõng nhö söï töï giaùc cuûa moãi hoä daân. Baûng 5: Tình hình khai thaùc nöôùc döôùi ñaát taïi Quaän 6, quaän Bình Chaùnh vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 1999 Ñòa ñieåm Gieáng khai thaùc (gieáng) Löu löôïng khai thaùc (m3/ngaøy) Muïc ñích Toång qh qp m24 m14 Toång qh qp m24 m14 SX SH Quaän 6 539 - 208 331 - 7325 - 648 6677 - 5259 2066 Bình Chaùnh 21680 3 10800 10872 5 79012,3 8 31176,3 46388 1440 34264 44748 Thaønh phoá 95828 61 78752 17010 5 524456 116 277585 245316 1440 296911 2275466 Nguoàn: Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng Thaønh phoá Hoà Chí Minh Nhìn chung, löu löôïng khai thaùc nöôùc döôùi ñaát trong nhöõng naêm qua ñeàu taêng. Nöôùc döôùi ñaát ñoùng moät vai troø quan troïng trong ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân, nhaát laø nhöõng hoä soáng trong khu vöïc chöa ñöôïc hoøa maïng löôùi nöôùc caáp cuûa Thaønh phoá nhö caùc Quaän ven noäi thaønh. Beân caïnh ñoù, coù nhieàu tröôøng hôïp ngöôøi daân söû duïng caû hai nguoàn nöôùc laø nöôùc döôùi ñaát vaø nöôùc caáp. Gieáng nöôùc trong nhöõng tröôøng hôïp naøy phaàn lôùn ñöôïc ñaøo hoaëc khoan töø laâu tröôùc khi coù heä thoáng caáp nöôùc. Sau khi maïng löôùi nöôùc caáp ñöôïc môû roäng, caùc gieáng naøy khoâng coøn laø nguoàn caáp nöôùc chính maø trôû thaønh nguoàn nöôùc cho caùc hoaït ñoäng nhö taém giaët, töôùi caây… nhö khu vöïc ñöôøng Taân Hoøa Ñoâng thuoäc Phöôøng 14, Quaän 6. Tröôùc ñaây, toaøn boä ngöôøi daân taïi ñaây sinh hoaït töø nguoàn nöôùc laø nöôùc döôùi ñaát, nhöng hieän nay, phaàn lôùn caùc hoä ñeàu ñaõ hoøa maïng nöôùc caáp cuûa coâng ty Caáp nöôùc, tuy nhieân haàu heát caùc gieáng nöôùc vaãn tieáp tuïc ñöôïc khai thaùc chöù khoâng ñöôïc traùm laáp. Beân caïnh ñoù cuõng khoâng loaïi tröø moät soá khu vöïc ngöôøi daân trôû laïi söû duïng nöôùc döôùi ñaát do chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát khoâng ñaûm baûo. CHÖÔNG 3: HIEÄN TRAÏNG QUAÛN LYÙ TAØI NGUYEÂN NÖÔÙC DÖÔÙI ÑAÁT Hieän nay, coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc khía caïnh sau ñaây: 3.1 Quaûn lyù thoâng qua caùc vaên baûn phaùp lyù: Coâng taùc quaûn lyù nöôùc döôùi ñaát noùi rieâng vaø taøi nguyeân nöôùc noùi chung veà maët phaùp lyù ñöôïc quy ñònh laàn ñaàu tieân trong Luaät Taøi nguyeân Nöôùc 1998 - thoâng qua ngaøy 20 thaùng 5 naêm 1998 taïi Kyø hoïp thöù 3 cuûa Quoác hoäi Nöôùc Coäng hoøa Xaõ hoäi Chuû nghóa Vieät Nam khoùa X . Noäi dung Luaät Taøi nguyeân Nöôùc 1998 quy ñònh roõ: “Taøi nguyeân nöôùc thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa toaøn daân do nhaø nöôùc thoáng nhaát quaûn lyù. Caùc toå chöùc, caù nhaân coù quyeàn khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöôùc cho sinh hoaït vaø saûn xuaát, ñoàng thôøi coù traùch nhieäm baûo veä taøi nguyeân nöôùc, phoøng choáng vaø khaéc phuïc haäu quaû taùc haïi do nöôùc gaây ra. Nhaø nöôùc baûo hoä quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa toå chöùc, caù nhaân trong khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöôùc.” Tuy nhieân Luaät cuõng quy ñònh raèng:”Caùc toå chöùc caù nhaân tröôùc khi söû duïng taøi nguyeân nöôùc hoaëc tieán haønh thaêm doø khai thaùc phaûi ñöôïc pheùp cuûa caùc cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn ngoaïi tröø vieäc khai thaùc vôùi quy moâ nhoû trong hoä gia ñình cho caùc muïc ñích nhö: sinh hoaït, saûn xuaát noâng nghieäp…”. Caùc coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát noùi rieâng vaø taøi nguyeân nöôùc noùi chung thuoäc thaåm quyeàn cuûa Chính phuû, Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân cuõng nhö UÛy ban Nhaân daân caùc caáp tuøy theo möùc ñoä khai thaùc vaø ñoái töôïng nöôùc ñöôïc khai thaùc. Tuy nhieân, Luaät 1998 chæ ñeà caäp veà taøi nguyeân nöôùc noùi chung coøn veà taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát chæ ñöôïc noùi cuï theå ôû caùc ñieàu 12 – baûo veä taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát; ñieàu 24 – caáp pheùp khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöôùc vaø ñieàu 34 – thaêm doø khai thaùc taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát. Vì vaäy, töø naêm 1998 ñeán nay ñaõ coù nhieàu vaên baûn phaùp luaät khaùc ñöôïc ban haønh ñeå coù nhöõng quaûn lyù cuï theå hôn veà caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát. Cuï theå nhö sau: 3.1.1 Veà hoaït ñoäng caáp pheùp thaêm doø, khai thaùc vaø haønh ngheà khoan nöôùc döôùi ñaát: Hoaït ñoäng caáp pheùp ñöôïc quy ñònh roõ trong Quyeát ñònh soá 05/2003/QÑ – BTNMT ban haønh ngaøy 04/9/2003 cuûa Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng vaø Nghò ñònh 149/2004/ NÑ – CP ra ngaøy 27/07/2004 cuûa Chính phuû. Quyeát ñònh 05/2003/QÑ – BTNMT neâu roõ Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng thöïc hieän vieäc caáp pheùp ñoái vôùi caùc ñoái töôïng khai thaùc nöôùc döôùi ñaát vôùi löu löôïng töø 1000 m3/ngaøy.ñeâm trôû leân vaø haønh ngheà khoan nöôùc döôùi ñaát vôùi phaïm vi hoaït ñoäng töø 2 tænh trôû leân. Coøn nhöõng ñoái töôïng thöïc hieän khai thaùc nöôùc döôùi ñaát vôùi löu löôïng döôùi 1000 m3/ngaøy.ñeâm hoaëc haønh ngheà khoan gieáng treân phaïm vi 1 tænh seõ thuoäc thaåm quyeàn caáp pheùp cuûa UÛy ban Nhaân daân tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông. Beân caïnh ñoù, Quyeát ñònh coøn neâu roõ nhöõng ñoái töôïng khoâng caàn xin giaáy pheùp tröôùc khi thöïc hieän caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát nhö caùc hoaït ñoäng khai thaùc quy moâ nhoû ôû hoä gia ñình nhaèm phuïc vuï cho sinh hoaït, nuoâi troàng thuûy saûn, saûn xuaát noâng – laâm nghieäp… vaø caùc tröôøng hôïp khai thaùc ñeå thay theá cho caùc coâng trình gieáng ñaõ bò hö hoûng vaø trong khu vöïc ñöôïc pheùp khai thaùc. Hoà sô xin caáp pheùp cuõng nhö trình töï vaø thôøi haïn caáp pheùp cuõng ñöôïc ñeà caäp töông ñoái cuï theå trong Quyeát ñònh. Quy ñònh veà caùc ñoái töôïng caàn ñöôïc caáp pheùp caû veà nöôùc maët laãn nöôùc döôùi ñaát coøn ñöôïc ñeà caäp ñeán 1 caùch chi tieát hôn trong Quyeát ñònh soá 969/QÑ – BTNMT, ban haønh ngaøy 24/7/2006. Nghò ñònh 149/2004/NÑ – CP veà maët cô baûn cuõng neâu leân nhöõng quy ñònh töông töï vôùi Quyeát ñònh 05/2003/QÑ – BTNMT, tuy nhieân caùc quy ñònh ñöôïc ñeà caäp ñeán trong Nghò ñònh chi tieát hôn trong Quyeát ñònh 05/2003/QÑ – BTNMT. Ngoaøi ra danh muïc caùc loaïi giaáy pheùp lieân quan ñeán hoaït ñoäng thaêm doø, khai thaùc vaø haønh ngheà khoan nöôùc döôùi ñaát ñöôïc ñeà caäp moät caùch chi tieát trong Danh muïc maãu hoà sô caáp pheùp đñöôïc ban haønh keøm vôùi Thoâng tö soá 02/2005/TT - BTNMT – thoâng tö höôùng daãn thöïc hieän Nghò ñònh 149/2004/NÑ – CP. Theo danh saùch coù taát caû 44 maãu hoà sô caáp pheùp vaø chia thaønh 7 nhoùm chính laø: hoà sô ñeà nghò caáp pheùp thaêm doø; hoà sô ñeà nghò caáp giaáy pheùp khai thaùc nöôùc döôùi ñaát; hoà sô ñeà nghò caáp giaáy pheùp khai thaùc, söû duïng nöôùc maët; hoà sô ñeà nghò caáp giaáy pheùp xaû nöôùc thaûi vaøo nguoàn nöôùc; hoà sô ñeà nghò gia haïn, ñieàu chænh noäi dung giaáp pheùp thaêm doø, khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöôùc, xaû nöôùc thaûi vaøo nguoàn nöôùc; maãu giaáy pheùp thaêm doø, khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöôùc, xaû nöôùc thaûi vaøo nguoàn nöôùc; maãu quyeát ñònh gia haïn, ñieàu chænh noäi dung giaáy pheùp. Rieâng hoaït ñoäng haønh ngheà khoan nöôùc döôùi ñaát ngaøy 12/10/2006 Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng ñaõ ra Quyeát ñònh 17/2006/QÑ – BTNMT vaø Quy ñònh keøm theo nhaèm thay theá cho Quyeát ñònh 05/2003/QÑ – BTNMT. Quyeát ñònh ban haønh naêm 2006 tuy ít chöông hôn Quyeát ñònh naêm 2003 nhöng laïi quy ñònh moät caùch chi tieát hôn.Quyeát ñònh phaân caáp moät caùch chi tieát vaø cuï theå hôn veà quy moâ haønh ngheà khoan nöôùc döôùi ñaát – phaân caáp theo löu löôïng vaø ñöôøng kính caùc oáng choáng hoaëc oáng vaùch. Quyeát ñònh 2006 coù yeâu caàu veà maët kyõ thuaät maø caùc ñoái töôïng khi haønh ngheà khoan gieáng phaûi coù cao hôn so vôùi Quyeát ñònh naêm 2003. Ví duï nhö: ñoái vôùi quy moâ nhoû ( khoaûng 200 m3/ngaøy.ñeâm), ñöôøng kính oáng choáng nhoû hôn 110 mm, trình ñoä chuyeân moân phaûi toát nghieäp töø trung caáp trôû leân chuyeân ngaønh ñòa chaát, ñòa chaát thuûy vaên, khoan vaø coù ít nhaát 3 naêm kinh nghieäm hoaëc laø coâng nhaân coù tay ngheà 3/7,coù 5 naêm kinh nghieäm; ñaõ tröïc tieáp tham gia thieát keá, laäp baùo caùo hoaëc thi coâng ít nhaát 10 coâng trình. Trong khi, Quyeát ñònh 2003 chæ yeâu caàu 1 naêm kinh nghieäm ñoái vôùi caùc ñoái töôïng toát nghieäp töø trung caáp trôû leân vaø 3 naêm kinh nghieäm vôùi coâng nhaân baäc 3/7. Ngoaøi ra, Quyeát ñònh coøn ñeà caäp ñeán nhöõng tröôøng hôïp ñöôïc caáp laïi giaáy pheùp, nhöõng thuû tuïc, trình töï caáp laïi giaáy pheùp haønh ngheà khoan nöôùc döôùi ñaát cuõng nhö quy ñònh trong vieäc gia haïn giaáy pheùp. 3.1.2 Quy ñònh veà xöû phaït haønh chaùnh Trong lónh vöïc taøi nguyeân nöôùc noùi chung vaø taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát noùi rieâng: caùc yeâu caàu veà xöû phaït ñöôïc quy ñònh trong noäi dung cuûa Nghò ñònh soá 34/2005/NÑ – ._. 10 phöôøng Bình Trò Ñoâng B Gieáng ñaøo >10 Soá hoä söû duïng: 8. Muïc ñích: aên uoáng vaø sinh hoaït (khoâng coù maïng löôùi caáp nöôùc) 2 NN- BTÑ2 637/8/4/5 Khu phoá 2, Tænh loä 10, phöôøng Bình Trò Ñoâng B Gieáng khoan >100 Soá hoä söû duïng: 31 Muïc ñích: aên uoáng vaø sinh hoaït (khu vöïc coù maïng löôùi caáp nöôùc) 3 NN- BTÑ3 620 Höông loä 2, Khu phoá 6 phöôøng Bình Trò Ñoâng Gieáng khoan > 100 Mục đñích sử dụng: cho sinh hoạt 4 NN-BTÑ4 452/27/8 phöôøng Bình Trò Ñoâng Gieáng khoan > 10 Muïc ñích: röûa caùc bao ñöôøng. Nöôùc ñuïc, coù muøi tanh, bình chöùa ñoùng caën maøu naâu ñoû. 5 NN-BTÑ5 Tröôøng tieåu hoïc Bình Trò Ñoâng A 999 Höông loä 2, Phöôøng Bình Trò Ñoâng Gieáng khoan >100 Muïc ñích söû duïng: cho sinh hoaït 6 NN-TT1 934/2/6 Khu phoá 7, phöôøng Taân Taïo Gieáng khoan >100 Muïc ñích söû duïng: aên uoáng vaø sinh hoaït 7 NN-TT2 126 Leâ Ñình Caån, phöôøng Taân Taïo Gieáng ñaøo >120 Muïc ñích söû duïng: cho sinh hoaït vaø aên uoáng 8 NN-TT3 116/ 1 Leâ Ñình Caån phöôøng Taân Taïo Gieáng khoan >100 Muïc ñích söû duïng: sinh hoaït vaø aên uoáng 9 NN-AL1 439/46/10 Hoà Hoïc Laõm, phöôøng An Laïc Gieáng khoan 26 Muïc ñích söû duïng: cho sinh hoaït vaø aên uoáng 10 NN-AL2 439/46/24 Hoà Hoïc Laõm, phöôøng An Laïc Gieáng khoan 120 Muïc ñích söû duïng: aên uoáng vaø sinh hoaït. 11 NN-AL3 64/25/64C Hoaøng Vaên Hôïp, khu phoá 4, phöôøng An Laïc A Gieáng khoan >100 Muïc ñích söû duïng: nuoâi caù. 12 NN-AL4 47 Nguyeãn Troïng Trí phöôøng An Laïc B Gieáng khoan 110 Muïc ñích söû duïng: aên uoáng vaø sinh hoaït. Chöa coù nöôùc caáp 13 NN-BHH1 15 Hoà Vaên Long, khu phoá 1, phöôøng Bình Höng Hoøa B Gieáng khoan >100 Muïc ñích: cho nhu caàu sinh hoaït 14 NN-BHH2 Coâng ty Hồng Nga – khu coâng nghieäp Vónh Loäc, phöôøng Bình Höng Hoøa B Giếng khoan 100 - 15 NN– BHH 3 Coâng ty Ngoïc Minh – khu coâng nghieäp Vónh Loäc, phöôøng Bình Höng Hoøa B Gieáng khoan 106 - Quaän 6 15 NN- P13.1 104 B9 Ñöôøng soá 2, phöôøng 13 Gieáng khoan - Muïc ñích söû duïng: aên uoáng vaø sinh hoaït 16 NN –P13.2 104 D4 Ñöôøng soá 2, phöôøng 13 Gieáng khoan - Muïc ñích söû duïng: sinh hoaït 17 NN-P13.3 124/1 Baø Hom, phöôøng 13 Gieáng khoan >100 Muïc ñích söû duïng: sinh hoaït 18 NN-P13.4 78/13 F Baø Hom, phöôøng 13 Gieáng khoan 80 Soá hoä söû duïng: 2 Söû duïng ñoàng thôøi 2 nguoàn nöôùc caáp vaø nöôùc döôùi ñaát. 19 NN-P14.1 183/74 Taân Hoøa Ñoâng, phöôøng 14 Gieáng ñaøo 120 Soá hoä duøng: 8. Khoâng coù heä thoáng xöû lyù. Muïc ñích söû duïng: aên uoáng vaø sinh hoaït 20 NN-P14.2 128 C Taân Hoøa Ñoâng, phöôøng 14 Gieáng khoan 40 Muïc ñích söû duïng: sinh hoaït. 21 NN – P14.3 78 E Taân Hoøa Ñoâng, phöôøng 14 Gieáng khoan >100 Muïc ñích söû duïng: sinh hoaït 3.3.2. Keát quaû phaân tích maãu nöôùc: Chæ tieâu phaân tích: Do thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi chæ hôn 2 thaùng, neân chæ tieán haønh phaân tích caùc chæ tieâu chính sau: pH, Toång cöùng, DO, Sulfat, Photphat, Nitrit, Amonium, Clo, E.Coli, saét toång. Baûng 12: Chæ tieâu vaø phöông phaùp phaân tích STT Chæ tieâu Thieát bò phaân tích Phöông phaùp phaân tích 1 pH Maùy ño pH 2 Ñoä cöùng Phöông phaùp ñònh phaân baèng EDTA 3 Clo Phöông phaùp ñònh phaân baèng AgNO3 vaø chæ thò K2CrO4 4 DO Phöông phaùp Winkler caûi tieán 5 Nitrit (NO-2) Maùy so maøu traéc quang Phöông phaùp so maøu döïa treân nguyeân taéc phöông phaùp Diazo 6 Amonium (NH+4) Maùy so maøu traéc quang Phöông phaùp so maøu vôùi thuoác thöû Nessler 7 Sulfat (SO2-4) Maùy so maøu traéc quang Phöông phaùp so maøu vôùi chaát tham gia taïo maøu laø BaCl2 8 Photphat (PO3-4) Maùy so maøu traéc quang Phöông phaùp so maøu vôùi chaát tham gia phaûn öùng laø amonium molybdate, chaát khöû SnCl2 9 Saét toång Maùy so maøu traéc quang Phöông phaùp so maøu, söû duïng phenanthroline 10 Escherigia Coliform (E.Coli) Phöông phaùp leân men nhieàu oáng BAÛNG 13: KEÁT QUAÛ PHAÂN TÍCH CHAÁT LÖÔÏNG NÖÔÙC DÖÔÙI ÑAÁT TAÏI CAÙC ÑIEÅM LAÁY MAÃU Teân maãu pH DO Toång cöùng (mgCaCO3/l) Cl- (mg/l) SO2-4 (mg/l) PO3-4 (mg/l) NO-2 (mg/l) NH+4 (mg/l) Saét toång (mg/l) E.Coli (MPN/100ml) NN-BTĐ1 6,90 2.65 252 99 41,407 0,7857 0,6493 0,050 0,487 - NN-BTĐ2 6,70 7,7 32 3 0 kph 0,07569 0,240 0,516 49 NN-BTĐ3 7,20 6,00 26 62 kph kph 0,2 0,107 0.782 - NN-BTĐ4 6,10 6,30 84 4 1,3357 kph 1,9622 0,074 1,690 - NN-BTĐ5 6,10 3,87 16 48 18,979 kph 0,1348 0,122 1,300 - NN-TT1 5,80 6,5 84 203 0 kph 0 0,047 0,033 - NN-TT2 6,10 7,75 68 181 0 kph 0 0,00 0,042 0 NN-TT3 4,96 8,30 90 247 kph 0,4719 kph 0,002 0,135 - NN-AL1 6,50 7,45 70,8 53 7,907 kph 3,7126 0,028 0,185 0 NN-AL2 6,80 5,40 84 17 7,4786 kph 0,8149 0,01 0,150 - NN-AL3 6,80 7,80 90 127 0 kph 0,259 0,005 1,220 - NN-AL4 6,50 8,35 21 207 57,41 kph 1,3590 0,012 0,896 - NN-BBH1 6,10 7,10 32 92 27,34 kph kph 0,153 0,739 0 NN-BHH2 5,44 6,8 16 11 15,20 kph 0 0,085 0,600 0 NN – BHH3 5,4 6,2 17 25 22,50 kph 0 0,060 0,3 0 NN-P13.1 6,40 7,30 134 28 23,19 kph 2,4412 0,042 0,033 0 NN-P13.2 6,40 7,95 98 43 9,8357 kph 3,0266 0,025 0,000 - NN-P13.3 5,39 7,20 5 49 10,85 kph 2,5614 0,124 0,020 - NN-P13.4 7,29 6,10 43 31 7,256 kph 2,0048 0,347 0,05 - NN-P14.1 6,80 8,70 34 55 kph kph 2,3643 0,056 0,033 0 NN-P14.2 6,70 6,5 50 2 2,26 kph kph 0,020 0,05 Ghi chuù: Keát quaû quan traéc chaát löôïng nöôùc cuûa maãu NN – BHH2 vaø NN – BHH3 ñöôïc laáy döïa theo baùo caùo ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa coâng ty. Ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát taïi caùc gieáng trong hoä daân cö: Keát quaû quan traéc treân cuõng ñöôïc so saùnh vôùi TCXD 233/1999 ñeå ñaùnh giaù vaø phaân caáp chaát löôïng nöôùc, ñeå töø ñoù xaùc ñònh xem coù caàn tieán haønh xöû lyù nöôùc tröôùc khi söû duïng nöôùc ñoù cho caáp nöôùc. Veà ñoä pH, haàu heát caùc maãu nöôùc ñeàu ñaït tieâu chuaån B, rieâng moät soá maãu nöôùc taïi caùc phöôøng nhö Taân Taïo( nhö NN – TT1, NN – TT3), Bình Höng Hoøa (NN – BHH2) laïi ñaït tieâu chuaån loaïi C. Veà Clo: phaàn lôùn caùc maãu nöôùc ñeàu ñaït tieâu chuaån loaïi B, rieâng taïi loã khoan NN – BTÑ2, NN – BTÑ 4, NN – P14.2 nöôùc ñaït tieâu chuaån loaïi A veà Clo, taïi loã khoan NN – AL4, khu vöïc Taân Taïo caùc maãu nöôùc quan traéc ñeàu coù chæ tieâu Clo ñaït loaïi C. Veà toång cöùng: maãu nöôùc taïi caùc gieáng ñeàu thuoäc loaïi nöôùc meàm (toång cöùng : < 75 mgCaCO3/l) ñeán nöôùc cöùng vöøa ( toång cöùng : 75 - 150 mgCaCO3/l) vaø cöùng ( toång cöùng : 150 – 300 mgCaCO3/l). Veà caùc chæ tieâu thuoäc nhoùm Nitô: veà chæ tieâu Nitrit cho thaáy, phaàn lôùn caùc maãu nöôùc ñeàu ñaït loaïi C, rieâng moät soá loã khoan taïi Taân Taïo, Bình Höng Hoøa vaø loã khoan NN – P14.2 nöôùc ñaït tieâu chuaån loaïi A. Rieâng chæ tieâu Amonium, toaøn boä caùc maãu ñeàu ñaït tieâu chuaån loaïi A. Veà photphat: chæ coù 2 maãu nöôùc coù phaùt hieän ra photphat vaø ñöôïc xeáp vaøo loaïi B. Veà sulfat: coù 2 maãu nöôùc laø maãu NN – BTÑ 1 vaø NN – AL1 laø ñaït tieâu chuaån loaïi B, coøn caùc maãu coøn laïi ñeàu ñaït tieâu chuaån loaïi A. Veà saét toång: toaøn boä maãu nöôùc treân ñòa baøn quaän Bình Taân ñeàu coù daáu hieäu cuûa nhieãm saét loaïi B, nhieàu vò trí laáy maãu nhö khu vöïc phöôøng Bình Trò Ñoâng nöôùc coù maøu naâu ñoû vaø muøi tanh roõ reät, caàn coù bieän phaùp xöû lyù tröôùc khi söû duïng. Nhìn chung, chaát löôïng nöôùc taïi caùc gieáng quan traéc phaàn lôùn caàn phaûi coù bieän phaùp xöû lyù tröôùc khi söû duïng cho muïc ñích caáp nöôùc nhaát laø ñoái vôùi caùc chæ tieâu ñoä pH, saét, nitrit – ñaây laø 3 chæ tieâu coù nhieàu maãu phaân tích ñaït tieâu chuaån loaïi C vaø hieän töôïng nöôùc taïi khu vöïc Taân Taïo, An Laïc coù xu höôùng bò nhieãm maën. CHÖÔNG 4: ỨNG DỤNG GIS TRONG QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC DƯỚI ĐẤT 4.1 Tổng quan về GIS 4.1.1 Định nghĩa GIS: GIS laø chữ viết tắt của Geographic Information System – Hệ thống thoâng tin ñòa lyù. Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù laø moät vieäc vôùi loaïi thoâng tin ñaëc bieät laø thoâng tin ñòa lyù, noù coù ñaày ñuû chöùc naêng laøm vieäc vôùi döõ lieäu ñòa lyù bao goàm: nhaäp, löu tröõ, phaân tích vaø xuaát döõ lieäu. Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù hoaït ñoäng döïa vaøo maùy tính neân phaûi bao goàm caû phaàn cöùng vôùi ñaày ñuû caùc thieát bò, phaàn meàm ñeå hoaït ñoäng. 4.1.2 Caáu truùc cuûa GIS: Hệ thống thoâng tin ñòa lyù coù 4 thaønh phần quan trọng laø: phaàn cöùng, phaàn meàm, döõ lieäu vaø nguoàn nhaân löïc Bốn thaønh phaàn treân ñöôïc xaùc ñònh thích hợp tuøy thuoäc vaøo chức năng của hệ thống. a) Phần cứng: Bao gồm hệ thống maùy tính vaø caùc thiết bị nhập xuất, lưu trữ, hiển thị dữ liệu khoâng gian. Trong đñoù, hệ thống maùy tính gồm một hay nhiều maùy đñược kết nối lại thaønh một hệ thống mạng . Caùc thiết bị ngoại vi đñể nhập, xuất, lưu trữ dữ liệu như maùy Scanner, maùy Printer, Projector… Tùuøy theo mục tieâu veà tổ chức HTTTDL maø nhaø thiết kế sẽ xaùc ñònh quy moâ vaø cấu hình phần cứng thích hợp. Phần cứng đñược thiết kế như một mạng maùy tính cục bộ (LAN) hay mạng diện rộng (WAN). Caùc thiết bị cập nhật dữ liệu thường xuyeân caùc thiết bị lưu trữ, hiển thị cũng đñược trang bị nhằm ñaùp ứng mục tieâu, nhiệm vụ của hệ thống. Trong tiến trình kiến tạo của hệ thống cần phaân giai đñoạn trang bị cho phuø hợp với nhu cầu khai thaùc, nhằm đñem lại lợi ích kinh tế, vì những tính năng kỹ thuật của caùc trang thiết bị sau luoân cao hơn thế hệ trước vaø giaù thieát bò seõ ngaøy caøng giaûm. Vì thế chỉ neân tranBoä trung taâm xöû lyù CPU Thiết bị lưu trữ: Baêng töø, ñóa töø Thiết bị hiển thị: Maøn hình Thiết bị nhập: maùy queùt, baøn soá hoùa Thiết bị xuất: Maùy in, plotter… g bị cho những thiết bị phục vụ cho việc cập nhật dữ liệu thường xuyeân. Hình 8: Heä thoáng phaàn cöùng trong caáu truùc GIS b) Phần mềm: Phần mềm của GIS phải đñảm bảo ñuû caùc chức năng của HTTTDL laø: nhập, lưu trữ, phaân tích, xử lyù, hiển thị dữ liệu khoâng gian, phi khoâng gian. Ngoaøi ra, phần mềm cuõng phaûi ñaùp öùng yeâu cầu của hệ thống mở, cho pheùp naâng cấp khi cần thiết vaø coù thể lieân keát vôùi caùc heä thoáng khaùc, ñặc biệt laø hệ thống cơ sở dữ liệu thuộc tính hiện coù. Hiện nay, treân thế giới coù rất nhiều phần mềm khaùc nhau, mỗi phần mềm ñeàu coù moät ñieåm maïnh rieâng. Tùuøy theo mục tieâu khai thaùc maø người sử dụng chọn phần mềm thích hợp. Hệ thống phần mềm Hệ thống thoâng tin ñòa lyù gồm 5 module cơ bản. Những module naøy laø caùc hệ thống con thực hiện caùc coâng vieäc sau: Nhập vaø kiểm tra dữ liệu. Lưu trữ vaø quản lyù cơ sở dữ liệu. Xuất dữ liệu Biến đñổi dữ liệu Tương taùc với người sử dụng. Hieån thò baùo caùo Nhaäp döõ lieäu Nhaäp caâu hoûi Bieán ñoåi döõ lieäu Löu tröõ vaø quaûn lyù döõ lieäu Hình 9: Heä thoáng phaàn meàm trong GIS c) Dữ liệu: Laø những thoâng tin moâ tả caùc ñoái töôïng trong thế giới thực, coù theå coi ñaây laø thaønh phần quan trọng nhất trong một hệ GIS. Chuùng ñöôïc phaân thaønh 2 nhoùm laø caùc dữ liệu moâ tả về phaân bố khoâng gian ( vị trí ñòa lyù) vaø caùc dữ liệu moâ tả thuộc tính của đñối tượng. Caùc dữ liệu moâ tả sự phaân bố khoâng gian của caùc ñoái töôïng ñöôïc goïi laø dữ liệu ñòa lyù (sptil data), caùc dữ liệu moâ tả thuộc tính gọi laø dữ liệu thuộc tính (attribute data). Caùc dữ liệu ñòa lyù ñược thể hiện theo 2 moâ hình laø moâ hình Raster vaø moâ hình Vector. d) Khía cạnh con người: Yếu tố con người đñoùng vai troø quyết đñịnh đñến tính hiệu quả vaø khả năng của hệ thống GIS. Trong Hệ thống thoâng tin ñòa lyù, con người sẽ laøm vieäc treân 3 vị trí cuõng laø 3 cấp caùc chức năng khaùc nhau Nhoùm thứ nhất laø nhoùm kỹ thuật thao taùc trực tiếp treân caùc thiết bị phần cứng, phần mềm ñể thu thập, nhập dữ liệu, tổ chức lưu trữ dữ liệu, hiển thị dữ liệu vaø những thao taùc khaùc khi coù yeâu cầu của người sử dụng cấp cao hơn. Nhoùm thứ hai:laø những ngöôøi quản trị hệ thống, sử dụng hệ thống thực hiện caùc baøi toaùn phaân tích, ñaùnh giaù, giải quyết những vấn đñề theo một mục tieâu xaùc ñònh ñeå laøm chöùc naêng trôï giuùp quyeát ñònh. Những nhaø quản trị hệ thống sẽ đñặt ra baøi toaùn yeâu caàu cho kyõ thuaät vieân laøm vieäc. Nhoùm thứ ba: laø những người sử dụng trực tiếp GIS như một coâng cụ đñể ra quyết đñịnh. Nhoùm naøy đñặt ra mục tieâu, yeâu caàu hoaït ñoäng của hệ thống thoâng tin ñòa lyù. 4.1.3. Một số khả năng cuûa GIS: GIS coù rất nhiều khả năng khaùc nhau, việc phaùt huy vaø lieân keát những khả năng của GIS phụ thuộc rất nhiều yếu tố như: khả năng cuûa người sử dụng, dữ liệu đñược cung cấp, phần mềm đñược sử dụng… Một số khả năng cơ bản của GIS : GIS cho pheùp người sử dụng coù nhiều caùch thu thập dữ liệu từ baøn phím, từ việc queùt ảnh, caùc file dữ liệu, baøn soá hoùa, tập văn bản ñeå bieán chuùng thaønh caùc döõ lieäu soá. GIS coù khả năng lưu trữ vaø quản lyù một khối lượng lớn caùc thoâng tin, do ñoù cho pheùp người sử dụng thiết lập những hệ thống thoâng tin thống nhất từ vi moâ ñeán vó moâ. GIS coù khả năng lieân kết caùc dữ liệu khoâng gian kết hợp với dữ liệu thuộc tính của caùc đñối tượng. GIS cho pheùp người sử dụng truy xuất thoâng tin (giao diện với người sử dụng) một caùch nhanh choùng veà caùc thoâng tin xuất ra ở nhieàu dạng như bản đñồ, biểu ñồ, dạng chữ ... GIS coù khả năng xaây dựng caùc moâ hình moâ tả caùc diễn biến của caùc hiện tượng trong tự nhieân cũng như trong đñời sống ( nhö moâ phỏng caùc khu vực ngập lụt trong muøa mưa…). 4.2. ÖÙng duïng GIS trong xaây döïng cô sôû döõ lieäu quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát: 4.2.1. Xaây döïng cô sôû döõ lieäu: Cô sôû döõ lieäu ñòa lyù bao goàm döõ lieäu neàn vaø döõ lieäu chuyeân ñeà, trong ñoù coù döõ lieäu khoâng gian vaø döõ lieäu thuoäc tính. Cô sôû döõ lieäu khoâng gian laø moät moâ hình cuûa thöïc teá, bieåu dieãn coù löïa choïn caùc hieän töôïng raát gaàn vôùi thöïc teá. Cô sôû döõ lieäu thuoäc tính laø nhöõng moâ taû veà ñaëc tính, ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng cuï theå, chuùng lieân keát vôùi döõ lieäu khoâng gian qua “maõ ñòa lyù” ñöôïc löu trong döõ lieäu khoâng gian vaø döõ lieäu thuoäc tính. Döõ lieäu thuoäc tính ñöôïc theå hieän döôùi daïng baûng ( goïi laø baûng thuoäc tính), baûng thuoäc tính goàm nhieàu doøng ( record) vaø nhieàu coät (field). Moãi doøng theå hieän moät ñoái töôïng cuï theå, trong baûng thuoäc tính khoâng coù tröôøng hôïp moät ñoái töôïng coù 2 record. Moãi field theå hieän moät ñaëc ñieåm töông öùng cuûa record ñoù. Caùc ñoái töôïng lieân quan ñeán coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát ñöôïc theå hieän theo töøng lôùp thoâng tin neàn vaø chuyeân ñeà thoâng qua caùc baûng döõ lieäu thuoäc tính sau: Lôùp ranh giôùi haønh chaùnh khu vöïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh: Teân file: ranhgioiqh.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 14: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp ranh giôù haønh chaùnh khu vöïc Tp.HCM Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 10 Teân Character 25 Daân soá Integer Ñôn vò tính: ngöôøi Dieän tích Decimal 10,2 Ñôn vò tính: km2 Maät ñoä daân soá Decimal 10,2 Ñôn vò tính: ngöôøi/km2 Lôùp baûn ñoà neàn khu vöïc nghieân cöùu: Teân file: rghc_phuong.tab (quaän Bình Taân), rg_phuong.tab (quaän 6) Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 15: Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính vuøng nghieân cöùu Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 10 TEN_PHUONG Character 30 ID_QUAN Character 9 ID quaän truøng vôùi ID ghi trong lôùp ranh giôùi cuûa caùc quaän, huyeän Thaønh phoá. Lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Holocen: Teân file: qtholocen.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 16: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Holocen Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan TEN_TRAM Character 20 Quan_huyen Character 20 Coquanquanly Character 20 Tröïc thuoäc Lieân Ñoaøn Ñòa Chaát Thuûy Vaên – Ñòa Chaát Coâng Trình, Sôû Taøi Nguyeân Vaø Moâi Tröôøng Thaønh Phoá X_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä X cuûa loã khoan Y_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä Y cuûa loã khoan DOSAU_TB Decimal 9,2 Ñoä saâu trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát so vôùi maët ñaát NHIETDO_TB Decimal 9,2 Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát; ñôn vò tính 0C Lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Pleistocen: Teân file: qtpleistocen.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 17: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Pleistocen Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan TEN_TRAM Character 20 Quan_huyen Character 20 Coquanquanly Character 20 Tröïc thuoäc Lieân Ñoaøn Ñòa Chaát Thuûy Vaên – Ñòa Chaát Coâng Trình, Sôû Taøi Nguyeân Vaø Moâi Tröôøng Thaønh Phoá X_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä X cuûa loã khoan Y_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä Y cuûa loã khoan DOSAU_TB Decimal 9,2 Ñoä saâu trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát so vôùi maët ñaát NHIETDO_TB Decimal 9,2 Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát; ñôn vò tính 0C Hình 10: Baûng thuoäc tính lôùp caùc gieáng quan traéc taàng Pleistocen Lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Pliocen treân: Teân file: qtpliocentren.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 18: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Pliocen treân Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan TEN_TRAM Character 20 Quan_huyen Character 20 Coquanquanly Character 20 Tröïc thuoäc Lieân Ñoaøn Ñòa Chaát Thuûy Vaên – Ñòa Chaát Coâng Trình, Sôû Taøi Nguyeân Vaø Moâi Tröôøng Thaønh Phoá X_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä X cuûa loã khoan Y_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä Y cuûa loã khoan DOSAU_TB Decimal 9,2 Ñoä saâu trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát so vôùi maët ñaát NHIETDO_TB Decimal 9,2 Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát; ñôn vò tính 0C Lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Pliocen döôùi: Teân file: qtpliocenduoi.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 19: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp caùc loã khoan quan traéc taàng Pliocen döôùi Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan TEN_TRAM Character 20 Teân cuûa caùc traïm quan traéc Quan_huyen Character 20 Coquanquanly Character 20 Tröïc thuoäc Lieân Ñoaøn Ñòa Chaát Thuûy Vaên – Ñòa Chaát Coâng Trình hoaëc Sôû Taøi Nguyeân Vaø Moâi Tröôøng Thaønh Phoá X_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä X cuûa loã khoan Y_COORD Decimal 9,2 Toïa ñoä Y cuûa loã khoan DOSAU_TB Decimal 9,2 Ñoä saâu trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát so vôùi maët ñaát NHIETDO_TB Decimal 9,2 Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa nöôùc döôùi ñaát; ñôn vò tính 0C Lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu pH : Teân file: pH.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 20: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu pH Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan pH Decimal 9,2 XEP_LOAI Chatacter 4 Phaân chia caùc caáp oâ nhieãm veà chæ tieâu pH thaønh 4 caáp (A, B, C, >C) Lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu Clo Teân file: clo.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 21: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu Clo Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan Clo Decimal 9,2 XEP_LOAI Chatacter 4 Phaân chia caùc caáp oâ nhieãm veà chæ tieâu Cl- thaønh 4 caáp (A, B, C, >C) Lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu Nhoùm Nitô Teân file: nhomnito.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 22: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu nhoùm nitô Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan Nitrit Decimal 9,2 Nitrate Decimal 9,2 Amonium Decimal 9,2 XEP_LOAI Chatacter 4 Phaân chia caùc caáp oâ nhieãm veà chæ tieâu nitô thaønh 4 caáp (A, B, C, >C) Lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu Saét Teân file: sat.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 23: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu saét Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan FE_TOTAL Decimal 9,2 XEP_LOAI Chatacter 4 Phaân chia caùc caáp oâ nhieãm veà chæ tieâu saét thaønh 4 caáp (A, B, C, >C) Lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu Thuûy ngaân (Hg): Teân file: thuyngan.tab Caáu truùc döõ lieäu thuoäc tính: Baûng 24: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc theo chæ tieâu thuûy ngaân Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 TEÂN_LK Character 20 Kyù hieäu cuûa loã khoan TEN_TRAM Character 20 Teân cuûa caùc traïm quan traéc TANG_QUAN_TRAC Character 20 Coquanquanly Thuyngan Decimal 9,2 XEP_LOAI Chatacter 4 Phaân chia caùc caáp oâ nhieãm veà chæ tieâu saét thaønh 4 caáp (A, B, C, >C) Lôùp caùc gieáng hoä daân cö: Teân file: gienghodan.tab Caáu truùc baûng thuoäc tính: Baûng 25: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp caùc gieáng hoä daân cö Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 Ky_hieu Character 9 Kyù hieäu cuûa maãu nöôùc. ID_QUAN Character 9 Töông öùng vôùi ID cuûa Quaän ghi trong baûng thuoäc tính ranhgioiqh ID_PHUONG Character 9 Töông öùng vôùi ID cuûa Phöôøng ghi trong baûng thuoäc tính rghc_phuong vaø rg_phuong. Lôùp theå hieän möùc phaân caáp nöôùc theo ñoä pH: Teân file: pH.tab Caáu truùc baûng thuoäc tính: Baûng 26: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc trong gieáng cuûa hoä daân cö theo chæ tieâu pH Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 Ky_hieu Character 9 Kyù hieäu cuûa maãu nöôùc. pH Decimal 9,2 Ñoä pH cuûa maãu nöôùc phaân tích XEP_LOAI Character 4 Möùc phaân loaïi (theo 1 trong 3 caáp: A, B, C). Lôùp theå hieän möùc phaân loaïi nöôùc theo chæ tieâu saét: Teân file: sat.tab Caáu truùc baûng thuoäc tính: Baûng 27: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc trong gieáng cuûa hoä daân cö theo chæ tieâu saét Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 Ky_hieu Character 9 Kyù hieäu cuûa maãu nöôùc. FE_TOTAL Decimal 9,2 Löôïng saét coù trong maãu nöôùc phaân tích XEP_LOAI Character 4 Möùc phaân loaïi (theo 1 trong 3 caáp: A, B, C). Lôùp theå hieän möùc phaân loaïi nöôùc theo chæ tieâu Clo: Teân file: Clo.tab Caáu truùc baûng thuoäc tính: Baûng 28: Caáu truùc baûng thuoäc tính lôùp phaân caáp nöôùc trong gieáng cuûa hoä daân cö theo chæ tieâu Clo Teân field Loaïi Chieàu daøi Moâ taû ID Character 9 Ky_hieu Character 9 Kyù hieäu cuûa maãu nöôùc. Clo Decimal 9,2 Löôïng Cl- trong maãu nöôùc phaân tích XEP_LOAI Character 4 Möùc phaân loaïi (theo 1 trong 3 caáp: A, B, C). 4.2.2. Xaây döïng caùc baûn ñoà: Xaây döïng baûn ñoà ranh giôùi haønh chaùnh caùc quaän, huyeän: Ñeå xaây döïng ñöôïc baûn ñoà soá caùc ranh giôùi haønh chaùnh cuûa caùc Quaän, Huyeän treân ñòa baøn Thaønh phoá Hoà Chí Minh, em ñaõ tieán haønh soá hoùa töø aûnh scan cuûa baûn ñoà Thaønh phoá Hoà Chí Minh vôùi tæ leä baûn ñoà laø 1:100.000. Ñaàu tieân, aûnh scan ñöôïc ñaêng kyù löôùi chieáu (heä quy chieáu laø UTM WGS 84; zone 48, North Hemisphere (WGS 84)) vaø caùc ñieåm khoáng cheá. Sau khi ñaõ môû ñöôïc aûnh trong phaàn meàm Mapinfo 9.0, tieán haønh coâng ñoaïn soá hoùa caùc ñoái töôïng laø caùc quaän, huyeän treân ñòa baøn thaønh phoá. Keát quaû sau khi soá hoùa laø baûn ñoà caùc quaän, huyeän trong Thaønh phoá ôû daïng vuøng. Xaây döïng baûn ñoà vò trí caùc gieáng quan traéc vaø gieáng hoä daân cö: ÔÛ 2 baûn ñoà naøy, thöïc hieän chöùc naêng taïo ñieåm trong phaàn meàm Mapinfo 9,0 (Create point). Sau ñoù môû ñoàng thôøi lôùp ranh giôùi haønh chaùnh quaän, huyeän vaø lôùp caùc gieáng quan traéc ta thu ñöôïc baûn ñoà xaùc ñònh vò trí cuûa caùc gieáng quan traéc vaø caùc gieáng trong hoä daân. Ñoái vôùi ñoái töôïng laø caùc gieáng quan traéc do coù 2 loaïi gieáng khaùc nhau tuøy vaøo cô quan quaûn lyù neân sau khi nhaäp thuoäc tính cô quan quaûn lyù, ta tieán haønh truy vaán (Select Query) ñoái töôïng theo döõ lieäu trong field coquanquanly; sau ñoù thay ñoåi kyù hieäu cuûa ñoái töôïng ñaõ ñöôïc truy vaán. Xaây döïng baûn ñoà phaân loaïi chaát löôïng nöôùc: Ñeå xaây döïng caùc baûn ñoà theå hieän söï phaân caáp chaát löôïng nöôùc theo caùc chæ tieâu phaân tích döïa treân caùc cô sôû döõ lieäu ñaõ xaây döïng, tieán haønh taïo Thematic cho caùc lôùp baûn ñoà (Create Thematic Map),döïa treân field XEP_LOAI; vôùi maøu quy ñònh trong baûn ñoà nhö sau: Maøu xanh döông: loaïi A; Maøu ñoû: loaïi B; Maøu xaùm: loaïi C; Maøu ñen: loaïi >C. Aùp duïng caùc böôùc thöïc hieän treân cho caùc baûn ñoà phaân caáp chaát löôïng nöôùc theo chæ tieâu Clo, pH, saét, Nhoùm nitô. Hình 11: Giao dieän mapinfo sau khi taïo thematic map KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ KEÁT LUAÄN: Nhìn chung hieän nay, coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát taïi ñòa baøn quaän 6 vaø quaän Bình Taân noùi rieâng vaø cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi chung chuû yeáu thoâng qua caùc vaên baûn phaùp luaät (chuû yeáu chæ quaûn lyù nhöõng ñoái töôïng khai thaùc nöôùc vôùi löu löôïng lôùn; chaát löôïng nöôùc ñöôïc quan traéc haøng naêm nhöng chæ taïi caùc coâng trình quan traéc nhaát ñònh. Soá löôïng caùc coâng trình quan traéc hieän nay chæ taäp trung ôû moät soá quaän, huyeän treân ñòa baøn thaønh phoá. Treân ñòa baøn quaän Bình Taân chæ coù 2 cuïm traïm quan traéc laø Q015030 – An Laïc vaø 08 Taân Taïo vôùi soá loã khoan laø 4 loã, treân ñòa baøn Quaän 6 khoâng coù ñaët traïm quan traéc nöôùc döôùi ñaát. Veà chaát löôïng nöôùc, theo soá lieäu quan traéc cuûa caùc traïm quan traéc ñaët treân ñòa baøn quaän cuõng nhö soá lieäu khaûo saùt, phaân tích töø caùc gieáng khai thaùc hoä daân cö cho thaáy, chaát löôïng nöôùc ngaàm taïi khu vöïc quaän 6 vaø quaän Bình Taân phaàn lôùn bò oâ nhieãm saét, nhaát khu vöïc phöôøng Bình Trò Ñoâng (maãu nöôùc khaûo saùt coù maøu ñoû vaø muøi tanh roõ reät). Ngoaøi ra, coøn coù hieän töôïng nöôùc coù xu höôùng bò nhieãm maën (haøm löôïng Cl- trong nöôùc cao), nhaát laø khu vöïc Taân Taïo, haøm löôïng Clo dao ñoäng töø 181 – 247 mg/l; ñaây cuõng laø khu vöïc ñöôïc ñaùnh giaù laø nôi coù söï dòch chuyeån cuûa bieân maën. Haøm löôïng Nitrit trong nöôùc töông ñoái cao ( xeáp loaïi C theo tieâu chuaån TCXD233:1999) ñieàu ñoù chöùng toû nöôùc baét ñaàu bò oâ nhieãm do nöôùc thaûi sinh hoaït, vieäc oâ nhieãm naøy coù theå do vò trí xaây döïng gieáng khoâng thích hôïp, gaàn nguoàn thaûi nöôùc sinh hoaït; do nöôùc maët bò oâ nhieãm (phaàn lôùn caùc keânh raïch treân ñòa baøn quaän 6 vaø quaän Bình Taân ñeàu bò oâ nhieãm naëng; nhaát laø khu vöïc keânh Taân Hoùa – Loø Goám, keânh Löông Beøo…). Veà maët vi sinh, caùc maãu phaân tích cho thaáy khoâng coù söï hieän dieän cuûa khuaån E.Coli ôø caùc maãu nöôùc, chæ tröø maãu nöôùc NN – BTÑ 2 laø coù hieän töôïng nhieãm E.Coli vôùi soá löôïng khaù cao. Baèng vieäc öùng duïng GIS maø cuï theå laø phaàn meàm Mapinfo 9,0, caùc döõ lieäu duøng trong coâng taùc quaûn lyù chaát löôïng taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát (bao goàm döõ lieäu ñòa lyù – vò trí cuûa caùc gieáng quan traéc; döõ lieäu thuoäc tính: caùc thoâng soá quan traéc, xeáp loaïi chaát löôïng nöôùc) ñöôïc löu tröõ vaø truy xuaát deã daøng, giuùp hình thaønh neân caùc baûn ñoà ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc (theo töøng chæ tieâu khaùc nhau), taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc ra caùc quyeát ñònh tieáp theo veà söû duïng taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát. KIEÁN NGHÒ: Maët duø chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát treân ñòa baøn quaän vaø quaän Bình Taân vaãn chöa ñeán tình traïng baùo ñoäng nhöng chöa ñaït tieâu chuaån söû duïng cho caáp nöôùc. Vì vaäy, ñoái vôùi nhöõng khu vöïc chöa coùmaïng löôùi caáp nöôùc thì caàn kieåm tra chaát löôïng nöôùc döôùi ñaát thöôøng xuyeân ñeå kòp thôøi coù bieän phaùp caûi taïo chaát löôïng nöôùc; nghieân cöùu, xaây döïng caùc coâng trình xöû lyù vôùi quy moâ phuø hôïp cho hoä gia ñình vaø coù giaù thaønh reû ñeå nhöõng ngöôøi daân coù thu nhaäp thaáp coù theå söû duïng ñöôïc – vì ñaây chính laø nhöõng ñoái töôïng chuû yeáu söû duïng nöôùc döôùi ñaát . Hoaøn thieän hôn nöõa heä thoáng caáp nöôùc, ñaëc bieät laø nhöõng khu vöïc maø nöôùc döôùi ñaát khoâng ñuû tieâu chuaån söû duïng cho caáp nöôùc hoaëc nhöõng khu vöïc maø nöôùc döôùi ñaát coù nhieàu khaû naêng seõ bò nhieåm baån. Ñoái vôùi caùc hoä khai thaùc nöôùc döôùi ñaát cho nhu caàu saûn xuaát caàn phaûi ñaêng kyù vaø xin caáp pheùp, tuaân thuû ñaày ñuû caùc quy ñònh phaùp luaät veà khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát. Taêng cöôøng hôn nöõa coâng taùc tuyeân truyeàn yù thöùc cuûa ngöôøi daân veà vieäc söû duïng taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát, khi tieán haønh khoan gieáng caàn phaûi hôïp ñoàng vôùi caùc cô sôû coù giaáy pheùp haønh ngheà khoan gieáng; caàn söû duïng moät caùch tieát kieäm; nhöõng gieáng nöôùc khoâng khai thaùc caàn tieán haønh traùm laáp theo ñuùng kyõ thuaät, traùnh thaûi boû chaát thaûi vaøo caùc gieáng khoâng söû duïng vì nhö theá seõ daãn ñeán oâ nhieãm nguoàn nöôùc döôùi ñaát beân döôùi. Vaän ñoäng caùc hoä gia ñình coù gieáng nöôùc ñeán ñaêng kyù cho UÛy Ban Nhaân daân caùc phöôøng, xaõ; ñeå taïo ñieãu kieän thuaän lôïi cho vieäc xaây döïng cô sôû döõ lieäu quaûn lyù caùc gieáng nöôùc trong hoä daân cö; ñoàng thôøi haïn cheá toái ña nhöõng söï coá coù theå xaûy ra ñoái vôùi taøi nguyeân nöôùc döôùi ñaát baét nguoàn töø hoaït ñoäng khai thaùc cuûa caùc ñoái töôïng hoä gia ñình. Ñoái vôùi nhöõng hoä daân söû duïng ñoàng thôøi caû 2 nguoàn nöôùc caáp vaø nöôùc döôùi ñaát caàn coù nhöõng coâng taùc tuyeân truyeàn ñeå nhöõng hoä naøy chuyeån sang söû duïng toaøn boä nguoàn töø nöôùc caáp . ._.