Tóm tắt Luận văn - Biện pháp xây dựng trường trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai

PGS.TS. NGUY ỄN B ẢO HOÀNG THANH Lu ận v ăn được b ảo v ệ t ại H ội đồ ng b ảo v ệ ch ấm Lu ận v ăn tốt nghi ệp Th ạc sĩ Giáo d ục h ọc, h ọp t ại Đại h ọc Đà N ẵng vào ngày 11 tháng 9 năm 2015 Có th ể tìm hi ểu lu ận v ăn t ại: - Trung tâm Thông tin - Học li ệu, Đại h ọc Đà Nẵng - Th ư vi ện Trường Đạ i h ọc Sư ph ạm, Đại h ọc Đà Nẵng 1 MỞ ĐẦU 1. Tính c ấp thi ết c ủa đề tài Xây d ựng tr ường đạt chu ẩn qu ốc gia nói chung, tr ường Trung học c ơ s ở đạt chu ẩn qu ốc gia nói riêng là m ột trong nh ững m ục tiêu trong chi ến l ược phát tri ển giáo d ục c ủa B ộ GD& ĐT, góp ph ần hi ện th ực hóa quan điểm chu ẩn hóa, hi ện đại hóa, xã h ội hóa c ủa Đảng Trong nh ững n ăm qua, ngành GD-ĐT thành ph ố Pleiku đã đạt được nhi ều thành t ựu v ượt b ậc, tuy nhiên công tác xây d ựng tr ường THCS đạt chu ẩn qu ốc gia trên địa bàn thành ph ố còn nhi ều khó kh ăn. Để th ực hi ện m ục tiêu xây d ựng tr ường THCS CQG theo tinh th ần Ngh ị quy ết XIV c ủa Đảng b ộ thành ph ố Pleiku, c ủa ngành GD& ĐT thành ph ố, vi ệc tìm hi ểu đề xu ất các bi ện pháp xây d ựng tr ường THCS đạt chu ẩn qu ốc gia c ủa các c ấp QLGD thành ph ố Pleiku là m ột v ấn đề h ết s ức c ấp thi ết . Từ lý do nêu trên, chúng tôi ch ọn đề tài nghiên c ứu “Bi ện pháp qu ản lý xây d ựng tr ường Trung h ọc c ơ s ở đạt chu ẩn qu ốc gia trên địa bàn thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai”. 2. M ục tiêu nghiên c ứu: Đề xu ất các bi ện pháp đẩy nhanh ti ến độ xây d ựng tr ường THCS đạt CQG t ại TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 3. Nhi ệm v ụ nghiên c ứu 3.1. Cơ s ở lý lu ận c ủa vi ệc xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. 3.2. Đánh giá, phân tích th ực tr ạng vi ệc qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạt CQG của thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 3.3. Đề xu ất các bi ện pháp qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạt CQG của thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 3.4. Kh ảo nghi ệm các bi ện pháp đề xu ất. 2 + Ch ươ ng 2. Th ực tr ạng qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạt CQG ở thành ph ố Pleiku, t ỉnh 4. Gi ả thuy ết khoa h ọc: Nếu xác l ập được c ơ s ở lý lu ận và đánh giá đúng th ực tr ạng thì có th ể đề xu ất được các bi ện pháp XD tr ường THCS đạ t CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 5. Khách th ể và đối t ượng nghiên c ứu 5.1. Khách th ể nghiên c ứu: Quá trình xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. 5.2. Đối t ượng nghiên c ứu: Bi ện pháp xây d ựng tr ường THCS đạt CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 6. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu 6.1. Nhóm ph ươ ng pháp nghiên c ứu lý lu ận: Sử d ụng ph ươ ng pháp phân tích, t ổng h ợp, h ệ th ống hóa, so sánh 6.2. Nhóm ph ươ ng pháp nghiên c ứu th ực ti ễn: Sử d ụng các ph ươ ng pháp điều tra b ằng phi ếu h ỏi, ph ỏng v ấn, t ổng k ết kinh nghi ệm, xin ý ki ến chuyên gia. 6.3. Ph ươ ng pháp th ống k ế toán h ọc: Nh ằm x ử lý k ết qu ả nghiên c ứu. 7. Ph ạm vi nghiên c ứu - Đề tài t ập trung tìm ki ếm các bi ện pháp qu ản lý c ủa Hi ệu tr ưởng các tr ường THCS trên địa bàn TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. - Kh ảo sát th ực tr ạng v ấn đề nghiên c ứu t ừ n ăm 2011 đến n ăm 2014 t ại địa bàn TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 8. C ấu trúc lu ận v ăn: G ồm 3 ph ần - Ph ần 1 : M ở đầ u - Ph ần 2 : N ội dung nghiên c ứu g ồm + Ch ươ ng 1. C ơ s ở lý lu ận v ề v ấn đề xây d ựng tr ường THCS đạt CQG 3 + Ch ươ ng 2. Th ực tr ạng qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạ t CQG ở thành ph ố Pleiku, t ỉnh GiaLai + Ch ươ ng 3: Bi ện pháp qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạ t CQG ở thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai - Ph ần 3: K ết lu ận và khuy ến ngh ị Tài li ệu tham kh ảo Ph ụ l ục CH ƯƠ NG 1 CƠ S Ở LÍ LU ẬN VÀ C Ơ S Ở PHÁP LÝ XÂY D ỰNG TR ƯỜNG TRUNG H ỌC C Ơ S Ở ĐẠT CHU ẨN QU ỐC GIA 1.1. KHÁI QUÁT L ỊCH S Ử NGHIÊN C ỨU V ẤN ĐỀ 1.1.1. Trên th ế gi ới Vấn đề xây d ựng chu ẩn cho các c ấp h ọc, b ậc h ọc đã được nhi ều n ước trên th ế gi ới quan tâm. M ỗi t ổ ch ức, m ỗi qu ốc gia có các chu ẩn khác nhau. Tổ ch ức Giáo d ục Qu ốc t ế có: “Phân lo ại chu ẩn qu ốc t ế v ề giáo d ục” (The International Standard Clasification of Education 1997 – ISCED). Ở m ỗi b ậc h ọc đều có tiêu chí phân lo ại g ồm: tiêu chí chính và tiêu chí hỗ tr ợ [28; tr.36] Hoa K ỳ đặt ra m ục tiêu t ất c ả hs được “xóa mù khoa h ọc”. Ở Trung Qu ốc có công trình “Xây d ựng tiêu chu ẩn hóa điều ki ện m ở tr ường lo ại trung h ọc và ti ểu h ọc” (2010). 1.1.2. Trong n ước Từ n ăm 2001, Bộ GD& ĐT đã ban hành nhi ều quy ch ế công nh ận tr ường đạt chu ẩn qu ốc gia. Để đáp ứng yêu c ầu phát tri ển giáo dục trong giai đoạn m ới, ngày 07/12/2012 B ộ GD& ĐT đã ban hành 4 Thông t ư s ố 47/2012/TT-BGD& ĐT ban hành Quy ch ế công nh ận tr ường Trung h ọc c ơ s ở, tr ường Trung h ọc ph ổ thông và tr ường ph ổ thông có nhi ều c ấp h ọc đạt chu ẩn qu ốc gia. Đã có nhi ều tác gi ả nghiên c ứu v ề đề tài này 1.2. CÁC KHÁI NI ỆM CHÍNH 1.2.1. Qu ản lý, qu ản lý giáo d ục, qu ản lý nhà tr ường a. Qu ản lý : QL luôn t ồn t ại v ới t ư cách là h ệ th ống, g ồm các thành t ố c ơ b ản: Ch ủ th ể qu ản lý, đố i t ượng qu ản lý, c ơ ch ế qu ản lý và m ục tiêu qu ản lý; QL có 4 ch ức n ăng c ơ b ản: K ế ho ạch hoá, t ổ ch ức, ch ỉ đạ o và ki ểm tra. b. Qu ản lý giáo d ục: “QLGD là quá trình th ực hi ện có đị nh hướng và h ợp quy lu ật các ch ức n ăng k ế ho ạch hoá, t ổ ch ức, ch ỉ đạ o và ki ểm tra nh ằm đạ t t ới m ục tiêu giáo d ục đề ra” [31, tr.15] c. Qu ản lý nhà tr ường : Qu ản lý tr ường h ọc là QLGD được th ực hi ện trong ph ạm vi xác đị nh c ủa m ột đơn v ị giáo d ục nhà tr ường, th ực hi ện nhi ệm v ụ GD th ế h ệ tr ẻ theo yêu c ầu c ủa XH. 1.2.2. Tr ường Trung h ọc c ơ s ở đạt chu ẩn qu ốc gia a. Định ngh ĩa v ề chu ẩn: “Chu ẩn là m ẫu lý thuy ết có tính ch ất nguyên t ắc, tính công khai và tính xã h ội hóa, được đặ t ra b ằng quy ền l ực hành chính ho ặc chuyên môn, bao g ồm nh ững yêu c ầu, tiêu chí, quy định k ết h ợp logic v ới nhau m ột cách xác định, được dùng làm công c ụ xác minh s ự v ật, làm th ước đo – đánh giá ho ặc so sánh các ho ạt độ ng, công vi ệc, s ản ph ẩm, d ịch v ụ” [25; tr.14] b. Tr ường chu ẩn qu ốc gia : Từ nh ững tiêu chu ẩn và tiêu chí của m ột tr ường CQG theo Thông t ư s ố 47/2012/TT-BGD& ĐT c ủa Bộ GD& ĐT, có th ể hi ểu tr ường CQG là tr ường ph ải đả m b ảo nh ững yêu c ầu thi ết y ếu nh ất t ừ ch ất l ượng độ i ng ũ, ch ất l ượng giáo d ục đế n 5 CSVC, TTBDH đồng b ộ, hi ện đạ i đáp ứng yêu c ầu c ủa s ự nghi ệp CNH, H ĐH đất n ước. c. Tr ường Trung h ọc c ơ s ở chu ẩn qu ốc gia: Tr ường THCS được công nh ận đạ t CQG được th ẩm đị nh, ki ểm tra theo 5 tiêu chu ẩn của Thông t ư s ố 47/2012/TT-BGD& ĐT c ủa B ộ GD& ĐT ngày 07/12/2012. 1.2.3. Qu ản lý xây d ựng Tr ường THCS chu ẩn qu ốc gia a. Khái ni ệm: QL XD tr ường THCS đạ t CQG là ho ạt độ ng của các c ơ quan qu ản lý nh ằm t ập h ợp và t ổ ch ức các ho ạt độ ng c ủa GV, HS và các l ực l ượng giáo d ục khác, huy độ ng t ối đa các ngu ồn lực giáo d ục để nâng cao ch ất l ượng GD& ĐT trong nhà tr ường, đáp ứng đầ y đủ các tiêu chu ẩn c ủa m ột tr ường THCS đạ t CQG. b. Công tác qu ản lý xây d ựng Tr ường THCS đạ t CQG - Qu ản lý t ổ ch ức nhà tr ường - Qu ản lý ho ạt độ ng gi ảng d ạy c ủa giáo viên - Qu ản lý ho ạt độ ng h ọc c ủa h ọc sinh - Qu ản lý ho ạt độ ng giáo d ục toàn di ện - Qu ản lý vi ệc b ồi d ưỡng độ i ng ũ CBQL, GV, NV - Qu ản lý c ơ s ở v ật ch ất nhà tr ường - Qu ản lý xã h ội hóa giáo d ục 1.3. NH ỮNG YÊU C ẦU ĐỔ I M ỚI C ỦA TR ƯỜNG THCS TRONG B ỐI C ẢNH ĐỔ I M ỚI C ĂN B ẢN VÀ TOÀN DI ỆN GD& ĐT. 1.3.1. Yêu c ầu v ề n ội dung, ph ươ ng pháp 1.3.2. Chu ẩn Hi ệu tr ưởng tr ường THCS 1.3.3. Chu ẩn giáo viên tr ường THCS 1.3.4. Định h ướng phôe c ập giáo d ục THCS 1.3.5. Định h ướng phát tri ển tr ường THCS 6 1.4. NỘI DUNG QU ẢN LÝ XD TR ƯỜNG THCS ĐẠ T CQG. 1.4.1. Chu ẩn hóa và xây d ựng tr ường THCS đạ t CQG - Đội ng ũ và ch ất l ượng giáo viên - Nhân s ự, b ộ máy qu ản lý, nghiên c ứu – thông tin giáo d ục - Tr ường s ở và h ạ t ầng v ật ch ất – k ỹ thu ật nhà tr ường - Quá trình và ho ạt động giáo d ục - Các công c ụ hành chính, chi ến l ược và chính sách giáo d ục. 1.4.2. N ội dung qu ản lý c ủa Hi ệu tr ưởng đối v ới công tác xây d ựng tr ường THCS đạt CQG - Nâng cao nh ận th ức c ủa QBQL, GV, các l ực l ượng xã h ội trong và ngoài nhà tr ường v ề vi ệc xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. - K ế ho ạch xây d ựng tr ường THCS đạt CQG cần ph ải được quan tâm xây d ựng, t ổ ch ức và th ực hi ện m ột cách chi ti ết, c ụ th ể. - T ổ ch ức b ộ máy nhà tr ường và BC Đ XD tr ường THCS đạt CQG kết h ợp ch ỉ đạo các ho ạt động và ch ỉ đạo XD tr ường đạt CQG. - Th ực hi ện đầy đủ m ọi ch ủ tr ươ ng, chính sách c ủa Đảng, Pháp lu ật c ủa Nhà n ước và quy định c ủa ngành. - Xây d ựng CSVC, mua s ắm TTBDH. - K ết h ợp v ới các l ực l ượng XH thực hi ện XHHGD. - Tăng c ường ki ểm tra, đánh giá nh ằm ch ấn ch ỉnh và nâng cao nh ững m ặt công tác QL tr ường THCS đạt CQG. 1.5. CÁC Y ẾU T Ố ẢNH H ƯỞNG QUÁ TRÌNH XÂY D ỰNG TR ƯỜNG THCS ĐẠT CHU ẨN QU ỐC GIA 1.5.1. Nh ững y ếu t ố bên trong 1.5.2. Nh ững y ếu t ố bên ngoài 7 Ti ểu k ết ch ươ ng 1 Qua nghiên c ứu các c ơ s ở lý lu ận v ề vi ệc xây d ựng tr ường THCS đạt CQG, đề tài đã nêu ra được quan điểm c ủa Đảng, chính sách c ủa Nhà n ước, các v ăn b ản ch ỉ th ị c ủa B ộ GD& ĐT, ý ki ến c ủa các nhà lãnh đạo, các nhà nghiên c ứu, các chuyên gia, các nhà qu ản lý giáo d ục đã quan tâm đến v ấn đề này. Ngành GD& ĐT đã tích c ực tri ển khai ch ủ tr ươ ng xây d ựng tr ường THCS đạt CQG trên c ả n ước đã và đang tr ở thành vi ệc làm chung c ủa ngành GD, c ủa toàn XH và thu được nh ững k ết qu ả đáng ghi nh ận. Nội dung qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạt CQG cũng chính là phát tri ển nhà tr ường d ựa trên các tiêu chí c ủa 5 tiêu chu ẩn đã được quy định theo Thông t ư s ố 47/2012/TT-BGD& ĐT c ủa B ộ GD& ĐT ngày 07/12/2012. CH ƯƠ NG 2 TH ỰC TR ẠNG XÂY D ỰNG CÁC TR ƯỜNG THCS ĐẠT CHU ẨN QU ỐC GIA Ở THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI 2.1. GIỚI THI ỆU V Ề QUÁ TRÌNH KH ẢO SÁT 2.1.1. M ục đích kh ảo sát: Đánh giá th ực tr ạng xây d ựng các tr ường THCS đạ t CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 2.1.2. Đối t ượng kh ảo sát: CBQL phòng GD& ĐT, nhà tr ường và GV cốt cán c ủa 15 tr ường THCS trên địa bàn thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 8 2.1.3. N ội dung và ph ươ ng pháp kh ảo sát a. N ội dung kh ảo sát - Đánh giá nh ận th ức c ủa CBQL, GV cốt cán v ề XD các tr ường THCS đạ t CQG trên địa bàn thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai. - Kh ảo sát th ực tr ạng xây d ựng các tr ường THCS đạ t CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. b. Ph ươ ng pháp kh ảo sát - Điều tra s ử d ụng b ảng h ỏi v ề th ực tr ạng xây d ựng các tr ường THCS đạ t CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. - Ph ỏng v ấn v ề v ấn đề XD các tr ường THCS đạ t CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. - Nghiên c ứu h ồ s ơ, s ản ph ẩm v ề XD các tr ường THCS đạ t CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. - Quan sát các ho ạt độ ng và c ảnh quan các tr ường THCS đạ t và ch ưa đạt CQG ở TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. 2.2. KHÁI QUÁT ĐẶC ĐIỂM T Ự NHIÊN, KT-XH VÀ TÌNH HÌNH GD-ĐT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIALAI 2.2.1. V ề đặc điểm t ự nhiên Thành ph ố Pleiku là thành ph ố t ỉnh l ỵ c ủa t ỉnh Gia lai, là đô th ị phía b ắc Tây Nguyên. Là trung tâm VH - XH c ủa t ỉnh Gia Lai. 2.2.2. V ề kinh t ế - xã h ội Thành ph ố Pleiku là một thành ph ố trẻ n ăng độ ng và giàu ti ềm n ăng, phát tri ển đồ ng b ộ trên m ọi l ĩnh v ực. Hệ th ống tr ường h ọc trên địa bàn thành ph ố, t ừ m ầm non đế n các tr ường chuyên nghi ệp ngày càng được hoàn thi ện và chu ẩn hóa. 9 2.2.3. V ề tình hình giáo d ục và đào t ạo Sự nghi ệp GD& ĐT ti ếp t ục nâng cao v ề ch ất l ượng theo hướng toàn di ện và phát tri ển v ề s ố l ượng. Quy mô các b ậc h ọc và h ệ th ống tr ường l ớp ti ếp t ục được đầu t ư phát tri ển và b ố trí đều kh ắp; CSVC, TTB ph ục v ụ d ạy và h ọc ti ếp t ục được đầu t ư, hoàn thi ện. Tuy nhiên, v ẫn còn nh ững b ất c ập sau: M ột s ố CBQL ch ưa th ực hi ện t ốt các ch ức n ăng qu ản lý; Đội ng ũ giáo viên v ẫn đang thi ếu c ục b ộ ở vùng khó kh ăn; m ột b ộ ph ận giáo viên h ạn ch ế v ề năng l ực; Đội ng ũ nhân viên còn thi ếu; CSVC, TTBDH ch ưa đáp ứng yêu c ầu đổi m ới giáo d ục. M ột s ố tr ường ở vùng ven thi ếu phòng ch ức năng; các tr ường vùng trung tâm thi ếu sân ch ơi, bãi tập 2.3. TH ỰC TR ẠNG XÂY D ỰNG TR ƯỜNG THCS ĐẠT CHU ẨN QU ỐC GIA Ở THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIALAI 2.3.1. Tình hình chung Phong trào XD tr ường CQG ở các ngành h ọc, c ấp h ọc nói chung và xây d ựng tr ường THCS đạt CQG nói riêng đã phát tri ển mạnh m ẽ trên kh ắp c ả n ước. Ở thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai hi ện có 06 /15 tr ường THCS đạt CQG. 2.3.2. Th ực tr ạng xây d ựng các tr ường THCS đạt CQG ở thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai a. V ề t ổ ch ức và qu ản lý nhà tr ường - V ề l ớp h ọc Tất c ả các nhà tr ường THCS đều có đủ các kh ối l ớp. Tr ường có s ố l ớp ít nh ất là 08 kh ối l ớp, nhi ều nh ất là 20 kh ối l ớp. S ố l ớp trong 1 kh ối ít nh ất là 02 và nhi ều nh ất là 06. S ố h ọc sinh/ l ớp c ơ b ản là đảm b ảo theo quy định. Số tr ường có h ọc sinh/ l ớp th ấp nh ất trung bình là 28 và cao nh ất trung bình là 39. 10 - V ề t ổ ch ức chuyên môn Trong s ố 15 tr ường: + Có 02 t ổ chuyên môn: 7 tr ường (7/15 = 46.7%) + Có 03 t ổ chuyên môn: 6 tr ường (6/15 = 40%) + Có 04 t ổ chuyên môn: 1 tr ường (1/15 = 6.7% + Có 05 t ổ chuyên môn: 1 tr ường (1/15 = 6.7%) Các tr ường có 2 t ổ chuyên môn là t ổ Khoa h ọc t ự nhiên và t ổ Khoa h ọc xã h ội. Ở các tr ường khác h ầu h ết các t ổ chuyên môn là các t ổ ghép môn d ựa vào hành chính s ự v ụ. Tuy nhiên, ph ần l ớn các tổ chuyên môn ch ưa đảm b ảo yêu c ầu sinh ho ạt chuyên môn, nghi ệp vụ có chi ều sâu và n ề n ếp đều đặn. - T ổ v ăn phòng Hi ện nay v ẫn còn có 4 tr ường THCS ch ưa có T ổ v ăn phòng (4/15 = 26.7%). M ột s ố tr ường khác tuy có T ổ v ăn phòng nh ưng ch ưa có đủ s ố nhân viên quy định. T ổ v ăn phòng ở các tr ường đã có hồ s ơ qu ản lý nh ưng ch ưa đầy đủ và ch ất l ượng ch ưa cao, ch ưa đảm bảo quy định v ề m ặt hành chính. Ch ất l ượng công vi ệc còn h ạn ch ế. - H ội đồng tr ường và các h ội đồng khác trong nhà tr ường Theo kh ảo sát có 11/15 (73.3%) trường THCS có đủ các h ội đồng theo quy định. Ban đại di ện CMHS của nhi ều nhà tr ường ho ạt động t ốt. Tuy v ậy, hi ệu qu ả ho ạt động c ủa các h ội đồng trong nhà tr ường ch ưa cao, n ề n ếp sinh ho ạt ch ưa th ường xuyên và liên t ục. - T ổ ch ức Đảng và các đoàn th ể Tất c ả 15/15 nhà tr ường có Chi b ộ riêng. 100% các chi b ộ tr ường THCS được x ếp lo ại trong s ạch, v ững m ạnh. Các t ổ ch ức khác ho ạt động khá n ề n ếp nh ưng hi ệu qu ả ho ạt động ch ưa cao và ch ưa có chi ều sâu. 11 b. V ề đội ng ũ Cán b ộ qu ản lý, giáo viên và nhân viên - Hi ệu tr ưởng và các Phó Hi ệu tr ưởng Đối v ới Hi ệu tr ưởng: 100% đạt chu ẩn v ề chuyên môn, trong đó 8/15 (53.3%) trên chu ẩn và 12/15 (80%) s ố Hi ệu tr ưởng đã được bồi d ưỡng v ề nghi ệp v ụ qu ản lý, 100% có trình độ chính tr ị t ừ trung cấp tr ở lên. Đối v ới Phó Hi ệu tr ưởng: 100% đạt chu ẩn v ề chuyên môn, 91,2% trên chu ẩn; 81,2% Phó Hi ệu tr ưởng đã được b ồi d ưỡng v ề nghi ệp v ụ qu ản lý. - Giáo viên các b ộ môn Toàn c ấp THCS đủ GV văn hóa. Tuy nhiên, GV đặc thù (nh ạc, h ọa, tin) không đủ s ố l ượng theo quy định. S ố GV có trình độ đạt chu ẩn là 97%, s ố GV ch ưa đạt chu ẩn là 3%. Nhân viên ph ụ trách th ư vi ện, phòng thí nghi ệm ở m ột s ố tr ường do giáo viên khác kiêm nhi ệm. Kết qu ả có 11/15 (73,3%) tr ường THCS đạt tiêu chu ẩn 2, còn 4/15 (26,7%) ch ưa đạt. c. V ề ch ất l ượng giáo d ục - T ỷ l ệ h ọc sinh b ỏ h ọc, l ưu ban : 14/15 (93.3%) tr ường THCS có t ỷ l ệ h ọc sinh b ỏ h ọc và l ưu ban hàng n ăm không quá 6%, trong đó t ỷ l ệ h ọc sinh b ỏ h ọc không quá 1%. Còn l ại 1 tr ường (6,7%) không đạt tiêu chu ẩn này. - Ch ất l ượng giáo d ục: Toàn thành ph ố đã đạt chu ẩn v ề CLGD. Tuy nhiên, n ếu xét theo t ừng tr ường thì còn 1/15 (6.7%) tr ường ch ưa đạt chu ẩn yêu c ầu v ề h ọc l ực (ch ủ y ếu là không đảm b ảo tỷ l ệ h ọc sinh khá gi ỏi). - Các ho ạt động giáo d ục Tất c ả các tr ường đều đã th ực hi ện đúng quy định các ho ạt động giáo d ục ngoài gi ờ lên l ớp, t ổ ch ức được ho ạt động t ập th ể theo 12 quy mô toàn tr ường, tr ường t ổ ch ức ít nh ất là 1 l ần/ n ăm h ọc, nhi ều nh ất là 4 l ần/ n ăm h ọc. Tuy nhiên, m ột s ố tr ường n ội dung, hình th ức tổ ch ức ho ạt động ch ưa phong phú, ch ưa t ận d ụng, khai thác t ốt ti ềm năng v ề truy ền th ống v ăn hóa r ất có giá tr ị c ủa địa ph ươ ng. - Nhi ệm v ụ ph ổ c ập giáo d ục THCS Toàn thành ph ố đã có t ất c ả các ph ường, xã hoàn thành PCGD THCS. Thành ph ố Pleiku c ũng chính là điểm d ẫn đầu trong tỉnh được công nh ận là địa ph ươ ng hoàn thành PCTHCS vào n ăm 2006. Qua b ảng t ổng k ết cho th ấy, đã có 13/15 (86.7%) tr ường THCS đạt tiêu chu ẩn 3, và 2/15 (13.3%) tr ường THCS trên địa bàn thành ph ố Pleiku ch ưa đạt được tiêu chu ẩn này. d. V ề tài chính, c ơ s ở v ật ch ất và thi ết b ị d ạy h ọc Có 6/15 tr ường THCS đạt tiêu chu ẩn v ề tài chính, CSVC và TBDH, chi ếm t ỷ l ệ 40%; 9/15 (60%) s ố tr ường THCS ch ưa đạt. Tiêu chu ẩn v ề CSVC và TBDH là khâu tr ăn tr ở nh ất c ủa các nhà tr ường hi ện nay, không nh ững c ủa các tr ường đang ph ấn đấu mà của c ả các tr ường đã được công nh ận là tr ường CQG. Điều này ph ụ thu ộc vào k ết qu ả công tác XHHGD, s ự quan tâm đầu t ư c ủa các c ấp chính quy ền, các ngu ồn l ực XH, s ự n ỗ l ực c ủa các địa ph ươ ng. e. V ề quan h ệ gi ữa nhà tr ường, gia đình và xã h ội Tiêu chu ẩn 5 g ồm có 4 tiêu chí ch ỉ y ếu là v ề m ặt định tính. Qua kh ảo sát thì t ất c ả các tr ường THCS trong thành ph ố (100%) đều đã th ực hi ện t ốt và đều đã đạt được các tiêu chu ẩn v ề công tác XHHGD. 13 2.3.3. Đánh giá chung th ực tr ạng xây d ựng các tr ường THCS đạt chu ẩn qu ốc gia ở thành ph ố Pleiku, t ỉnh Gia Lai a. Nh ững thu ận l ợi, khó kh ăn Quan điểm ch ỉ đạo c ủa các c ấp ủy đảng t ừ t ỉnh xu ống thành ph ố; các t ầng l ớp nhân dân, CMHS và CBGV đều th ấy rõ vai trò c ủa tr ường CQG. Đội ng ũ CB,GV,NV có độ tu ổi tr ẻ, n ăng l ực chuyên môn t ừ đạt chu ẩn và trên chu ẩn, yêu và tâm huy ết v ới ngh ề. Tuy nhiên, các phòng ban ngành liên quan c ủa thành ph ố ch ưa th ể hi ện t ốt s ự ph ối h ợp trong quá trình ph ấn đấu xây d ựng tr ường đạt CQG; kinh phí ch ưa đáp ứng; đội ng ũ GV,NV ch ưa đồng đều v ề c ơ c ấu. b. Nh ững ưu điểm, h ạn ch ế Thành ph ố Pleiku – Gia Lai đã ch ỉ đạo xây d ựng được 6/15 tr ường THCS đạt CQG đã th ể hi ện s ự n ỗ l ực ph ấn đấu c ủa cán b ộ giáo viên ngành giáo d ục, và c ũng là s ự v ận d ụng khoa h ọc kinh nghi ệm đã có. C ũng t ừ đây, ch ất l ượng giáo d ục toàn di ện h ọc sinh đạt hi ệu qu ả cao, th ực hi ện nhanh chóng ch ươ ng trình kiên c ố hóa tr ường l ớp, ki ện toàn các điều ki ện v ề c ơ s ở v ật ch ất, trang thi ết b ị, đội ng ũ giáo viên. Công tác xã h ội hóa ho ạt động giáo d ục đạt được nhi ều thành tích. Tuy nhiên, vẫn còn nhi ều t ồn t ại nh ư: Quy ho ạch xây d ựng mạng l ưới tr ường l ớp ch ưa k ịp th ời, nhi ều tr ường ch ưa đủ di ện tích đất theo quy định 10m 2/1 h ọc sinh, thi ếu các phòng ch ức n ăng và phòng h ọc b ộ môn ch ưa đạt quy chu ẩn. M ột s ố tr ường ch ưa đảm b ảo về c ơ c ấu giáo viên b ộ môn, nhân viên. S ự ph ối k ết h ợp c ủa các phòng ban ch ưa nh ất quán quan điểm. 14 c. Nguyên nhân c ủa nh ững h ạn ch ế - Ch ưa được ngành và địa ph ươ ng quan tâm đúng m ức, tự bản thân các tr ường ch ưa th ật s ự c ố g ắng v ươ n lên. - M ột s ố tr ường ch ưa có k ế ho ạch nh ằm định ra l ộ trình xây dựng tr ường THCS đạt CQG. - Ho ạt động c ủa các t ổ chuyên môn, các t ổ ch ức đoàn th ể, các h ội đồng nhà tr ường ch ưa đồng đều và n ề n ếp. - M ột s ố CBQL ch ưa tham m ưu, đề xu ất và định ra các bi ện pháp đúng đắn để xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. M ột b ộ ph ận GV ch ưa th ường xuyên nâng cao nh ận th ức chính tr ị, rèn luy ện ph ẩm ch ất đạo đức và t ự b ồi d ưỡng. - CSVS và thi ết b ị thi ếu nhi ều do di ện tích và c ơ c ấu các kh ối công trình. - Công tác XXHGDcòn có nh ững h ạn ch ế. Ti ểu k ết ch ươ ng 2 Ch ươ ng 2 c ủa lu ận v ăn đã t ập trung nghiên c ứu m ột vài nét về th ực tr ạng giáo d ục c ủa thành ph ố Pleiku – Gia Lai, đặc bi ệt là th ực tr ạng v ề giáo d ục THCS, th ực tr ạng xây d ựng tr ường THCS đạt CQG, th ực tr ạng bi ện pháp QL của phòng GD& ĐT, hi ệu tr ưởng các tr ường trong quá trình QL xây d ựng tr ường THCS CQG trên địa bàn TP Pleiku, t ỉnh Gia Lai. Qua đó cho th ấy, TP Pleiku là m ột thành ph ố có ti ềm n ăng phát tri ển giáo d ục. Các b ậc h ọc, ngành h ọc phát tri ển cân đối, quy mô tr ường l ớp phát tri ển m ở r ộng, ch ất l ượng giáo dục toàn di ện HS từng b ước được nâng cao, đội ng ũ GV được chu ẩn hóa v ề trình độ chuyên môn. Kh ối giáo d ục THCS đã có 6 trên t ổng số 15 tr ường đạt chu ẩn qu ốc gia đạt t ỉ l ệ 40%. Công tác ph ối h ợp qu ản lý vi ệc xây d ựng tr ường THCS đạt CQG của hi ệu tr ưởng các tr ường THCS v ới phòng GD& ĐT cùng 15 các phòng ban liên quan c ần đư a ra nh ững bi ện pháp tích c ực trong quá trình ph ấn đấu xây d ựng tr ường CQG tại địa ph ươ ng. Trong đó, cần đặc bi ệt chú tr ọng công tác XHHGD, huy động ngu ồn l ực xã h ội tham gia vào xây d ựng tr ường, c ải thi ện v ấn đề v ề CSVC và TTBDH cho nhà tr ường. CH ƯƠ NG 3 BI ỆN PHÁP XÂY D ỰNG TR ƯỜNG TRUNG H ỌC C Ơ S Ở ĐẠT CHU ẨN QU ỐC GIA Ở THÀNH PH Ố PLEIKU, T ỈNH GIA LAI 3.1. NGUYÊN TẮC L ỰA CH ỌN CÁC BI ỆN PHÁP 3.1.1. Đảm b ảo tính h ệ th ống 3.1.2. Đảm bảo tính phù h ợp 3.1.3. Đảm b ảo tính k ế th ừa và phát tri ển 3.2. BI ỆN PHÁP XÂY D ỰNG TR ƯỜNG THCS ĐẠT CQG Ở THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIALAI 3.2.1. Nâng cao nh ận th ức các đoàn th ể, CBQL, GV, HS và PHHS về ý ngh ĩa, t ầm quan tr ọng c ủa vi ệc xây d ựng tr ường THCS đạt CQG a. M ục tiêu : Công tác xây d ựng tr ường đạt CQG cần được quán tri ệt v ề t ư t ưởng, nh ận th ức. Đó là vi ệc làm quan tr ọng và c ần thi ết đầu tiên để t ừ đó xác định được ý ngh ĩa, t ầm quan tr ọng c ủa vi ệc xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. b. N ội dung : Sự hi ểu bi ết v ề tr ường THCS đạt CQG; ND của 5 tiêu chu ẩn trong Quy ch ế công nh ận tr ường THCS đạt CQG . c. Cách th ức th ực hi ện: Hi ệu tr ưởng thông qua các bu ổi sinh ho ạt chính tr ị, các bu ổi h ọp c ủa đơ n v ị ph ổ bi ến nâng cao nh ận th ức v ề t ầm quan tr ọng c ủa công tác xây d ựng tr ường THCS đạt CQG và ti ến hành m ột cách có k ế ho ạch; Tham m ưu v ới Đảng ủy, 16 chính quy ền đại ph ươ ng đư a v ấn đề xây d ựng tr ường THCS đạt CQG vào ngh ị quy ết, ch ươ ng trình hành động c ủa địa ph ươ ng. 3.2.2. Hình thành k ế ho ạch xây d ựng tr ường THCS đạt CQG trong k ế ho ạch chi ến l ược phát tri ển c ủa nhà tr ường a. M ục tiêu : Đưa k ế ho ạch xây d ựng tr ường THCS đạt CQG vào k ế ho ạch n ăm h ọc, k ế ho ạch dài h ạn c ủa nhà tr ường. b. N ội dung - Chú tr ọng vi ệc l ập k ế ho ạch xây d ựng tr ường THCS đạt CQG và ki ểm tra công tác xây d ựng nhà tr ường theo các tiêu chu ẩn của tr ường THCS đạt CQG. - Thành l ập Ban ch ỉ đạo xây d ựng tr ường THCS đạt CQG - Chú tr ọng ki ểm tra công tác xây d ựng nhà tr ường theo các tiêu chu ẩn c ủa tr ường THCS đạt CQG. c. Cách th ức th ực hi ện - Hi ệu tr ưởng l ập k ế hoạch xây d ựng tr ường THCS đạt CQG: Có t ầm nhìn xa, kho ảng th ời gian dài; m ục tiêu r ộng l ớn, dài hạn; tính bao quát r ộng; các bi ện pháp th ực hi ện có c ả định tính và định h ướng. - K ế ho ạch xây d ựng tr ường THCS đạt CQG cần t ập trung nh ững n ội dung sau: Phân tích, đánh giá tình hình, đặc điểm bên trong và bên ngoài nhà tr ường; Ph ươ ng h ướng, nhi ệm v ụ, m ục tiêu, ch ỉ tiêu và bi ện pháp th ực hi ện. - Chú tr ọng ki ểm tra công tác xây d ựng nhà tr ường theo tiêu chu ẩn c ủa tr ường THCS đạt CQG. 17 3.2.3. C ấu trúc t ổ ch ức nhà tr ường theo h ướng chu ẩn hoá, chú tr ọng công tác xây d ựng đội ng ũ CBQL, GV và NV đạt tiêu chu ẩn theo qui định a. M ục tiêu - Nh ằm đảm b ảo tính pháp ch ế trong t ổ ch ức b ộ máy và công tác cán b ộ, t ạo điều ki ện phân công trách nhi ệm phù h ợp, phát huy tính sáng t ạo và s ự ph ối h ợp trong công vi ệc; - Nh ằm thúc đẩy đội ng ũ CBQL, GV không ng ừng h ọc t ập, hoàn thi ện mình đáp ứng yêu c ầu nhi ệm v ụ. b. N ội dung - T ổ ch ức b ộ máy + Hi ệu tr ưởng, Phó Hi ệu tr ưởng ph ải đáp ứng yêu c ầu c ủa chu ẩn v ề trình độ đào t ạo, nghi ệp v ụ s ư ph ạm, nghi ệp v ụ qu ản lý, ph ẩm ch ất chính tr ị, có n ăng l ực và uy tín. + Ng ười CBQL ph ải nhi ệt tình, tâm huy ết g ắn bó v ới công vi ệc đầu t ư cao nh ất cho quá trình xây d ựng tr ường CQG. - Đào t ạo, bồi d ưỡng nhân l ực (CBQL, giáo viên, nhân viên) Đào t ạo b ồi d ưỡng là trang b ị ki ến th ức, truy ền th ụ kinh nghi ệm, hình thành k ỹ n ăng, ph ẩm ch ất chính tr ị, t ư t ưởng, đạo đức và tâm lý. c. Cách th ức th ực hi ện - Tổ ch ức b ộ máy Hi ệu tr ưởng nhà tr ường c ần c ăn c ứ vào ch ỉ tiêu biên ch ế c ủa Nhà n ước, k ết h ợp v ới nhu c ầu th ực tiễn để có yêu c ầu c ấp trên b ố trí ngu ồn nhân l ực cho tr ường. Khi tuy ển d ụng cán b ộ, giáo viên c ần ph ải đảm b ảo ch ất lượng, đảm b ảo nh ững yêu c ầu v ề chuyên môn nghi ệp v ụ. - Đào t ạo – b ồi d ưỡng nhân l ực (CBQL, GV,NV) 18 + B ồi d ưỡng v ề trình độ lý lu ận chính tr ị + Bồi d ưỡng v ề nghi ệp v ụ qu ản lý + Xây d ựng k ế ho ạch b ồi d ưỡng t ại ch ỗ b ằng + Nâng cao vi ệc t ự h ọc, t ự b ồi d ưỡng + B ồi d ưỡng trình độ chuyên môn + Th ực hi ện đào t ạo b ồi d ưỡng đối v ới c ả CBQL đươ ng ch ức và CBQL ngu ồn + Làm t ốt công tác đánh giá cán b ộ theo quy ch ế đánh giá công ch ức hàng n ăm + N ội dung b ồi d ưỡng d ựa trên c ơ s ở tình hình th ực t ế đội ng ũ giáo viên 3.2.4. Nâng cao ch ất l ượng và hi ệu qu ả giáo d ục a. M ục tiêu : Nâng cao ch ất l ượng GD là m ột yêu c ầu t ất yếu, quan tr ọng trong quá trình xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. b. Nội dung bi ện pháp : Ti ến hành đổi m ới ho ạt động giáo dục và qu ản lý GD nh ằm th ực hi ện GD toàn di ện cho h ọc sinh. c. Cách th ức th ực hi ện - Đa d ạng hoá các ho ạt động giáo d ục ngoài gi ờ lên l ớp - Đổi m ới qu ản lý chuyên môn trong nhà tr ường theo h ướng phát huy tính tích c ực, sáng t ạo c ủa ng ười d ạy, ng ười h ọc b ằng các ho ạt động c ụ th ể... 3.2.5. Tăng c ường xây d ựng CSVC, TTBDH a. M ục tiêu: Xây d ựng CSVC tr ường h ọc nh ằm đảm b ảo các điều ki ện tiêu chu ẩn c ủa tr ường THCS đạt CQG. b. N ội dung - L ập k ế ho ạch đầu t ư xây d ựng c ơ s ở v ật ch ất và mua s ắm trang thi ết b ị cho các tr ường theo tiêu chu ẩn tr ường CQG. 19 - Hiệu tr ưởng th ực hi ện qu ản lý, b ảo qu ản và s ử d ụng có hi ệu qu ả CSVC, trang thi ết b ị, ph ươ ng ti ện ph ục v ụ gi ảng d ạy và h ọc tập. c. Cách th ức th ực hi ện Hiệu tr ưởng rà soát các tiêu chí v ề CSVC, TBDH theo yêu cầu tr ường CQG, trình Phòng các h ạng m ục c ần s ửa ch ữa, mua s ắm. Tổ ch ức và phân công nhi ệm v ụ cho đội ng ũ CBQL, GV, VN và t ừng l ớp h ọc th ực hi ện t ốt k ế ho ạch qu ản lý CSVC theo quy định tr ường chu ẩn. 3.2.6. Đẩy m ạnh công tác xã h ội hóa giáo d ục, ph ối h ợp ho ạt động c ủa các t ổ ch ức, đoàn th ể trong nhà tr ường a. M ục tiêu - Nh ằm t ăng c ường n ăng l ực huy động có hi ệu qu ả các l ực lượng xã h ội, ủng h ộ xây d ựng tr ường THCS đạt CQG. - Th ực hi ện ph ương châm k ết h ợp giáo d ục NT-GĐ-XH. - Xây d ựng ý th ức trách nhi ệm, tinh th ần đoàn k ết, phát huy tính ch ủ động, sáng t ạo c ủa các đoàn th ể, để k ết h ợp cùng chính quy ền chung s ức ph ấn đấu xây d ựng tr ường đạt CQG. b. N ội dung - Ngu ồn ngân sách nhà n ước - Ngu ồn ngân sách địa ph ươ ng - Phối h ợp ho ạt động c ủa các t ổ ch ức, đoàn th ể c. Cách th ức th ực hi ện Hi ệu tr ưởng ph ải r ất n ăng động và sáng t ạo để phát hi ện nhu cầu, ti ềm n ăng, và tranh th ủ th ực hi ện công tác XHHGD. 3.3. MỐI QUAN H Ệ GI ỮA CÁC BI ỆN PHÁP Sáu bi ện pháp nêu trên ph ải được th ực hi ện đồ ng b ộ. Tuy vậy, bi ện pháp “T ăng c ường xây d ựng c ơ s ở v ật ch ất, trang thi ết b ị 20 dạy h ọc” có vai trò quan tr ọng và quy ết đị nh đế n ch ất l ượng qu ản lý của m ỗi nhà tr ường và s ự phát tri ển xây d ựng tr ường THCS đạ t CQG trên địa bàn TP Pleiku nói riêng và toàn t ỉnh Gia Lai nói chung. 3.4. KH ẢO NGHI ỆM TÍNH C ẤP THI ẾT VÀ KH Ả THI C ỦA CÁC BI ỆN PHÁP 3.4.1. Đối t ượng kh ảo nghi ệm Các nhóm đối t ượng kh ảo nghi ệm: 426 GV, CBQL nhà tr ường và CBQL phòng GD& ĐT. 3.4.2. M ục đích kh ảo nghi ệm Thẩm định s ự phù h ợp và hi ệu qu ả c ủa các bi ện pháp qu ản lý xây d ựng tr ường THCS đạ t CQG trên địa bàn thành ph ố Pleiku – Gia Lai mà tác gi ả đã đề xu ất. 3.4.3. N ội dung kh ảo nghi ệm Lấy ý ki ến c ủa 426 GV, CBQL nhà tr ường và phòng GD& ĐT để đánh giá v ề tính kh ả thi và m ức độ c ấp thi ết c ủa các bi ện pháp này. 3.4.4. Ph ươ ng pháp kh ảo nghi ệm - N ội dung phi ếu kh ảo nghi ệm có các yêu c ầu sau: + Đánh giá m ức độ c ấp thi ết c ủa các bi ện pháp + Đánh giá tính kh ả thi c ủa các bi ện pháp - Trong đó, các thang điểm được quy đị nh nh ư sau: + R ất c ấp thi ết/ r ất kh ả thi: 4 điểm + C ấp thi ết/ kh ả thi: 3 điểm + Ít c ấp thi ết/ ít kh ả thi: 2 điểm + Không c ấp thi ết/ không kh ả thi: 1 điểm 21 3.4.5. K ết qu ả kh ảo nghi ệm Về m ức độ c ấp thi ết, c ả 6 bi