Tóm tắt Luận văn - Biện pháp xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Hòa vang thành phố Đà Nẵng

o vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sỹ Giáo dục học họp tại Đại học Đà Nẵng vào ngày 16 tháng 12 năm 2012 Có thể tìm luận văn tại: - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Sư phạm, Đại hoc Đà Nẵng 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục mầm non (GDMN) là một bộ phận của hệ thống giáo dục quốc dân. GDMN thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em từ ba tháng đến sáu tuổi. Mục tiêu GDMN là giúp trẻ em phát triển về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Do đó, phát triển vững chắc GDMN là tạo nền tảng cho sự phát triển giáo dục phổ thông, phát triển nguồn nhân lực cho tương lai. Với tầm quan trọng của GDMN như vậy, trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước có nhiều chủ trương, chính sách nhấn mạnh vai trò quốc sách hàng đầu của giáo dục và trong đó đặc biệt quan tâm GDMN. Xây dựng hệ thống trường đạt chuẩn quốc gia (ĐCQG) ở các cấp học, bậc học là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục và đào tạo; là việc làm có ý nghĩa nhằm tạo điều kiện giáo dục toàn diện cho các thế hệ học sinh, tạo điều kiện nâng cao dân trí và bồi dưỡng nhân tài cho địa phương và cho đất nước; Với sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của các cấp uỷ Đảng, chính quyền từ Huyện đến cơ sở, sự phối hợp của các ban ngành, đoàn thể và sự cố gắng của các trường mầm non trên địa bàn huyện, đến nay toàn Huyện có 3/16 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. Tuy nhiên, so với yêu cầu, thì số trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng vẫn còn quá ít (mớ i chỉ đạ t 18,3%). Việc xây dựng trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hòa Vang , thành phố Đà Nẵng còn gặp những khó khăn , hạn chế đáng kể là: tiêu chuẩn về quy mô trường lớp, cơ sở vật chất và trang thiết bị chưa đạt yêu cầu so với quy định; tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng còn cao ở các trường mầm non thuộc địa bàn miền núi ; đội ngũ giáo viên về trình độ đào tạo đã đạt chuẩn và trên chuẩn song năng lực dạy học vẫn chưa tương xứng. Bên cạnh đó, công tác tổ chức quản lý ở các trường mầm non chưa đáp ứng yêu cầu; công tác xã hội hóa giáo dục chưa được quan tâm đúng mức. 2 Để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục (CSGD) trẻ MN thì việc xây dựng trường MN ĐCQG trở thành vấn đề thực sự cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục của huyện Hòa Vang , thành phố Đà Nẵng . Tại Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hòa Vang , thành phố Đà Nẵ ng lần thứ XV (nhiệm kỳ 2010 - 2015) đã đề ra chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2015 trên đị a bà n Huyện có 9/16 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia, nhằm mục đích nâng cao chất lượng giáo dục , góp phần cùng toàn Huyện thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay. Xuất phát từ các lý do nêu trên, chúng tôi chọn đề tài: “Biện pháp xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia trên đị a bà n huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng” để nghiên cứu với mong muốn đẩy mạnh công tác xây dựng các trường mầm non trên đị a bà n huyệ n Hòa Vang, thành phố Đà Nẵ ng trở thành trường MN ĐCQG nhằm góp phần phát triển sự nghiệp GD&ĐT của thành phố Đà Nẵng nói chung và huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵ ng nói riêng. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về trường MN ĐCQG, xây dựng trường MN ĐCQG, tiến hành đánh giá thực trạng công tác xây dựng MN ĐCQG trên địa bà n huyệ n Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, đề tài đề xuất các biện pháp xây dựng các trường mầm non trên đị a bà n huyệ n Hòa Vang, thành phố Đà Nẵ ng trở thành trường MN ĐCQG trong giai đoạn hiện nay. 3. Khách thể, đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Công tác xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Các biện pháp xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia trên đị a bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. 4. Giả thuyết khoa học Chất lượng giáo dục toàn diện củ a ngành học MN trên đị a bà n huyệ n Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng ngày càng được nâng cao nếu áp dụng đồ ng bộ các biện pháp xây dựng trường MN ĐCQG được đề xuất trong luận văn này. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 3 - Nghiên cứu cơ sở lý luận về trường MN ĐQQG, xây dựng trường MN ĐQQG. - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác xây dựng trường MN ĐQQG của các trường mầm non trên đị a bà n huyện Hòa Vang , thành phố Đà Nẵng. - Đề xuất các biện pháp xây dựng các trường mầm non trên đị a bà n huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng trở thành trường MN ĐQQG. 6. Phạm vi nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu các biện pháp xây dựng trường các trường MN chưa ĐCQG trên đị a bà n huyện Hò a Vang, thành phố Đà Nẵng áp dụng để trở thành trường MN ĐCQG. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứ u lý thuyết 7.1.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu 7.1.2. Phương pháp phân loại tài liệu 7.2. Phương pháp nghiên cứ u thự c tiễ n 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi 7.2.2. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động 7.2.3. Phương pháp trò chuyện 7.2.4. Phương pháp quan sát 7.2.5. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia 7.3. Nhóm phương pháp xử lí số liệu 8. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 8.1. Ý nghĩa khoa học Hệ thống hóa các tài liệu, cơ sở lý luận về trường mầm MN ĐQQG và công tác xây dựng trường mầm MN ĐQQG. 8.2. Ý nghĩa thực tiễn Đề xuất các biện pháp xây dựng trường MN ĐQQG gia trên đị a bà n huyện Hò a Vang, thành phố Đà Nẵng. 9. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung luận văn gồm 3 chương. 4 Chương 1: Cơ sở lý luận về xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. Chương 2: Thực trạng công tác xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia trên đị a bà n huyện Hò a Vang, thành phố Đà Nẵng. Chương 3: Biện pháp xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia trên địa bà n huyện Hò a Vang, thành phố Đà Nẵng. CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG TRƢỜNG MẦM NON ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA 1.1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu liên quan đến đề tài Những năm gần đây, việc nghiên cứu xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia tại các trường học được thể hiện trong các công trình tiêu biểu của một số tác giả dưới hình thức luận văn thạc sĩ. Bên cạnh đó thì có rất nhiều đề án của các địa phương trong việc xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia. Nhìn chung, nghiên cứu công tác QL nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở các nhà trường nói chung và trường MN nói riêng đã được các cấp QL giáo dục, các nhà nghiên cứu quan tâm. Tuy nhiên trên thực tế, còn ít công trình nghiên cứu về quản lý xây dựng trường ĐCQG. Đặc biệt, cho đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào về biện pháp xây dựng trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng. Vì vậy, đề xuất các biện pháp xây dựng trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng là cấp thiết nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục 1.2.1.1. Quản lý Tác giả Trần Kiểm cho rằng: QL là những tác động của chủ thể QL trong việc huy động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều phối các nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là nội lực) một cách tối ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiệu quả cao nhất [11]. Như vậy, có thể khái quát QL là sự tác động có chủ đích của chủ thể QL lên đối tượng QL nhằm phát huy tiềm năng của các yếu tố, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực và cơ hội của tổ chức, nhằm đảm bảo cho tổ chức vận hành tốt, đạt mục tiêu với chất lượng và hiệu quả tối ưu. 5 1.2.1.2. Quản lý giáo dục Theo tác giả Trần Kiểm, “Khái niệm QLGD có nhiều cấp độ. Ít nhất có hai cấp độ: cấp độ vĩ mô là quản lý hệ thống giáo dục và cấp vi mô là quản lý nhà trường [11]. Theo tác giả Phạm Minh Hạc cho rằng, “QLGD là sự tác động có ý thức của chủ thể QL đến khách thể QL nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt được kết quả cao nhất” [17]. Từ những quan niệm đã nêu, trên bình diện tổng quát, có thể hiểu QLGD là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể QL đến khách thể QL nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. 1.2.2. Quản lý trường mầm non 1.2.2.1. Quản lý nhà trường Theo Phạm Minh Hạc: Quản lý trường học là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành GD&ĐT, đối với thế hệ trẻ và học sinh [17]. Tác giả Thái Duy Tuyên cho rằng: Quản lý nhà trường là hoạt động của các cơ quan QL GD nhằm tập hợp và tổ chức các hoạt động của GV, HS và các lực lượng giáo dục khác, huy động tối đa các nguồn lực giáo dục để nâng cao chất lượng GD&ĐT trong nhà trường [27]. Như vậy, quản lý nhà trường chính là sự tác động có chủ đích của chủ thể QL đến tất cả các yếu tố, các mối quan hệ, các nguồn lực nhằm đưa mọi hoạt động của nhà trường đạt đến mục tiêu GD mà xã hội yêu cầu. 1.2.2.2. Quản lý trường mầm non Quản lý trường MN là tập hợp những tác động tối ưu của chủ thể quản lý đến tập thể cán bộ GV nhằm thực hiện có chất lượng mục tiêu, kế hoạch giáo dục của nhà trường, trên cơ sở tận dụng các tiềm lực vật chất và tinh thần của xã hội, nhà trường và gia đình. Từ khái niệm nêu trên cho thấy thực chất công tác quản lý trường mầm non là quản lý quá trình chăm sóc giáo dục trẻ, đảm bảo cho quá trình đó vận hành thuận lợi và có hiệu quả. Quá trình chăm sóc giáo dục trẻ gồm các nhân tố tạo thành sau: Mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung, phương pháp, phương tiện chăm sóc giáo dục trẻ. giáo viên (lực lượng giáo dục), trẻ em từ 3 tháng tuổi đến 72 tháng tuổi (đối tượng giáo dục), kết quả chăm sóc, 6 giáo dục trẻ. 1.2.3. Trường đạt chuẩn quốc gia và trường mầm non đạt chuẩn quốc gia 1.2.3.1. Trường chuẩn quốc gia Trường chuẩn quốc gia là nhà trường đạt đầy đủ các tiêu chí được quy định trong bộ tiêu chuẩn trường ĐCQG và được kiểm tra, đánh giá, công nhận bởi UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khi có tờ trình của UBND quận, huyện. 1.2.3.2. Trường mầm non đạt chuẩn quốc gia Trường MN ĐCQG là trường mầm non đáp ứng đầy đủ 5 tiêu chuẩn của trường MN ĐCQG được nêu rõ trong Quyết định số 36/2008/QĐ- BGDĐT ngày 16 tháng 7 năm 2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy chế công nhận trường MN ĐCQG, bao gồm: Tiêu chuẩn 1: Tổ chức và quản lý; Tiêu chuẩn 2: Đội ngũ giáo viên và nhân viên; Tiêu chuẩn 3: Chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ; Tiêu chuẩn 4: Quy mô trường, lớp, cơ sở vật chất và thiết bị; Tiêu chuẩn 5: Thực hiện xã hội hóa giáo dục. 1.3. Đặc trƣng của giáo dục mầm non Theo cách tiếp cận nội dung thì GDMN là một phân hệ của hệ thống GD&ĐT “GDMN thực hiện việc nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục từ 3 tháng tuổi đến 6 tuổi”. Theo cách tiếp cận hệ thống thì GDMN có vị trí là phân hệ đầu tiên trong hệ thống GD quốc dân. Phân hệ này có nhiệm vụ thực hiện sự hài hoà giữa chăm sóc và giáo dục phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ MN từ 3 tháng đến sáu tuổi. 1.3.1. Mục tiêu giáo dục mầm non Mục tiêu của GDMN là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời 1.3.2. Nhiệm vụ của giáo dục mầm non 7 GDMN có nhiệm vụ thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ 3 tháng đến 6 tuổi nhằm mục tiêu giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ nhằm hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào lớp một cũng như đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách về sau. 1.3.3. Nội dung, phương pháp giáo dục mầm non 1.3.3.1. Yêu cầu về nội dung giáo dục mầm non Nội dung GDMN phải đảm bảo tính khoa học, tính vừa sức và nguyên tắc đồng tâm phát triển từ dễ đến khó. Phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ em, hài hoà giữa nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục. 1.3.3.2. Phương pháp giáo dục mầm non Đối với giáo dục nhà trẻ, phương pháp giáo dục phải chú trọng giao tiếp thường xuyên, thể hiện sự yêu thương và tạo sự gắn bó của người lớn với trẻ; Đối với giáo dục mẫu giáo, phương pháp giáo dục phải tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá môi trường xung quanh dưới nhiều hình thức đa dạng, đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ. 1.3.4. Đặc điểm lao động sư phạm trong trường mầm non Đối tượng lao động của GV MN rất đặc biệt, đó là trẻ em trước tuổi đến trường (từ 3 tháng tuổi đến 6 tuổi), là tuổi bắt đầu hình thành nhân cách, lĩnh hội tri thức, phát triển trí tuệ, hình thành phẩm chất đạo đức con người. Công cụ lao động sư phạm của GDMN chính là nhân cách của người giáo viên. Giáo viên có công cụ đặc biết đó là trí tuệ và phẩm chất của mình. 1.4. Xây dựng trƣờng mầm non đạt chuẩn quốc gia 1.4.1. Nội dung quản lý xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia 1.4.1.1. Kế hoạch hoá công tác xây dựng trường MN ĐCQG Đây là giai đoạn quan trọng nhất của quá trình xây dựng trường MN ĐCQG, một trong những chức năng cơ bản của quản lý là lập và thực hiện kế hoạch. Đó là việc định ra kế hoạch khả thi về quản lý hoạt động xây dựng trường MN ĐCQG trên cơ sở quy hoạch phát triển các trường MN của mỗi nhà trường. Kế hoạch xây dựng trường MN ĐCQG cần đảm bảo các yêu cầu: Phân tích được tình hình, nêu rõ được điểm mạnh, điểm yếu của nhà trường về công tác xây dựng trường MN ĐCQG; phân tích được khó khăn, thuận lợi 8 của nhà trường về công tác xây dựng trường MN ĐCQG; Xác định được các nhu cầu trong công tác xây dựng trường MN ĐCQG;Vạch ra được mục tiêu trong xây dựng trường MN ĐCQG; Cụ thể hoá thành các nhiệm vụ cần tiến hành; Gắn nhiệm vụ vào các mốc thời gian cụ thể. Như vậy, việc lập kế hoạch quản lý có mối quan hệ mật thiết đến chất lượng và hiệu quả công tác xây dựng trường MN ĐCQG. Kết quả của giai đoạn này phải đạt được sự thống nhất cao trong nhà trường, kế hoạch phải được triển khai đến toàn thể giáo viên trong trường, báo cáo với chính quyền địa phương để huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị của địa phương vào tham gia xây dựng trường MN ĐCQG. Kinh nghiệm trong quản lý cho thấy, trường MN nào làm tốt công tác xây dựng kế hoạch thì trường đó thực hiện một cách tốt nhất. 1.4.1.2. Đánh giá thực trạng các trường mầm non so với các tiêu chuẩn của trường mầm non đạt chuẩn quốc gia Để có cơ sở cho mỗi trường MN đề xuất các biện pháp xây dựng trường MN ĐCQG, một việc không kém phần quan trọng là mỗi nhà trường cần phải đánh giá đúng thực trạng của trường mình. Việc đánh giá đúng thực trạng trường MN cho phép nhà trường nhận biết được thực trạng của nhà trường so với các tiêu chuẩn cần đạt được để công nhận trường MN ĐCQG, biết được cụ thể tiêu chuẩn nào đã đạt hoặc tiêu chuẩn nào chưa đạt theo 5 tiêu chuẩn của trường MN ĐCQG được quy định tại quyết định số 36 /2008/QĐ-GDĐT ngày 16/7/2008 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Quy chế công nhận trường MN ĐCQG. Đánh giá thực trạng của các trường MN đòi hỏi phải khách quan, trung thực và công khai. Các giải thích, nhận định, kết luận đưa ra trong quá trình đánh giá phải dựa trên các thông tin, minh chứng cụ thể, rõ ràng, đảm bảo độ tin cậy. Việc đánh giá của mỗi nhà trường tránh theo kiểu báo cáo thành tích. Đánh giá đúng thực trạng thì sẽ là căn cứ cho mỗi nhà trường xác định được những nhiệm vụ, những mục tiêu cần phải thực hiện để đảm bảo các quy định trường ĐCQG. Việc đánh giá này phải rà soát theo các tiêu chí ở 5 tiêu chuẩn của trường MN ĐCQG được quy định tại Quyết định 36 /2008/QĐ-GDĐT ngày 16/7/2008 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Quy chế công nhận trường MN ĐCQG. 1.4.1.3. Áp dụng các biện pháp quản lý nhằm đạt tiêu chuẩn trường mầm non đạt chuẩn quốc gia 9 Trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng của nhà trường MN theo 5 tiêu chuẩn xét công nhận trường MN ĐCQG, các trường MN đề xuất và áp dụng các biện pháp QL nhằm đạt tiêu chuẩn trường MN ĐCQG. a. Tổ chức và quản lý Các quyết định QL phải nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo của đối tượng bị quản lý trong công việc chung. Điều đó thể hiện rõ vai trò, vị trí của các quy chế quản lý của chủ thể quản lý đối với hoạt động giáo dục nói chung và đối với hoạt động xây dựng trường MN ĐCQG nói riêng. Sự điều chỉnh các quy chế quản lý có mối quan hệ chặt chẽ với kết quả việc xây dựng trường MN ĐCQG. b. Đội ngũ giáo viên và nhân viên Trong quá trình nâng cao chất lượng CSGD trẻ, đội ngũ GV là nhân tố đóng vai trò quyết định. Trường MN cần có kế hoạch và biện pháp để giúp đội ngũ GV không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và trau dồi các phẩm chất đạo đức nghề nghiệp của bản thân. Đội ngũ GV xây dựng kế hoạch để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. c. Chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ Trong việc dạy dỗ, nhà trường mầm non phải thực hiện đúng nội dung, chương trình các môn học để cung cấp cho trẻ những tri thức ban đầu về thế giới xung quanh, giúp trẻ phát triển được các phẩm chất nhân cách phù hợp với yêu cầu của xã hội. Trong việc nuôi dưỡng, nhà trường phải thực hiện nghiêm túc các chế độ sinh hoạt của trẻ theo qui định của Bộ GD&ĐT, phải nuôi dưỡng trẻ theo khoa học. d. Quy mô trường, lớp, cơ sở vật chất và thiết bị Vậy để đảm bảo các điều kiện công nhận trường MN ĐCQG thì mỗi nhà trường MN cần chú ý đến việc đảm bảo môi trường, cảnh quan sư phạm. Các phòng học, phòng ăn, phòng ngủ, khu vệ sinh phải thoáng mát, sạch sẽ. Khuôn viên của trường phải đủ rộng để tạo dựng được một khu vườn tự nhiên sinh động và khu vui chơi rộng rãi, an toàn. Mỗi trường phải đảm bảo diện tích đất để xây dựng các phòng chức năng. e. Thực hiện xã hội hóa giáo dục Xã hội hóa GDMN đó là việc huy động nhân lực, tài lực, vật lực của xã hội vào quá trình CSGD trẻ thơ (dưới 6 tuổi) và đưa mục tiêu GDMN vào đời sống cộng đồng để trẻ trong lứa tuổi này “Phát triển cơ thể 10 cân đối khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, biết kính trọng yêu mến, lễ phép với ông bà, cha mẹ, thầy giáo, cô giáo và người trên, yêu quí anh chị em, bạn bè; thật thà, mạnh dạn, hồn nhiên, yêu thích cái đẹp, ham hiểu biết, thích đi học”. 1.4.2. Vai trò của hiệu trƣởng, giáo viên, cha mẹ trẻ đối với công tác xây dựng trƣờng mầm non đạt chuẩn quốc gia Tiểu kết chƣơng 1 Xây dựng trường MN ĐCQG là hoạt động có mục đích với các giải pháp khoa học của người quản lý đến các lực lượng giáo dục nhằm đảm bảo đầy đủ các điều kiện chăm sóc giáo dục trẻ. Để trường MN được công nhận trường ĐCQG theo quy định của Bộ GD&ĐT thì mỗi nhà trường, đặc biệt là người hiệu trưởng cần xây dựng lộ trình cụ thể và thực hiện các giải pháp đồng bộ. Những biện pháp đó được xây dựng trên cơ sở lý luận và trên cơ sở thực trạng về công tác QL GD nói chung, thực trạng xây dựng trường MN ĐCQG tại các trường MN trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng nói riêng. Thực trạng công tác xây dựng trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng được chúng tôi tiếp tục nghiên cứu và trình bày kết quả chương 2 của luận văn. CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC XÂY DỰNG TRƢỜNG MẦM NON ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA TRÊN ĐỊ A BÀN HUYỆN HÕA VANG, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG 2.1. Khái quát về quá trình khảo sát 2.2. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội của huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng 2.3. Tình hình phát triển giáo dục mầm non ở huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng 2.3.1 Về qui mô phát triển trường lớp 2.3.2. Chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ 2.3.3. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các trường MN 2.3.4. Số lượng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia 2.3.5. Số trường mầm non chưa ĐCQG và đặc điểm của các trường 2.4. Thực trạng công tác xây dựng trƣờng mầm non đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng 11 2.4.1. Về nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên (CBQL, GV, NV) Công tác xây dựng trường MN ĐCQG, tuy đã được các cấp uỷ Đảng, chính quyền nhận thức và chỉ đạo, song việc nhận thức vẫn còn chưa thật đầy đủ. Vẫn còn tình trạng CBQL, GV xem việc xây dựng trường MN ĐCQG là trách nhiệm của cấp trên. Bên cạnh đó một bộ phận cha mẹ trẻ vẫn chưa nhận thức được tác dụng của trường ĐCQG trong việc nâng cao chất lượng CSGD trẻ. 2.4.2. Công tác xây dựng trường MN ĐCQG trên đị a bà n huyện Hò a Vang, thành phố Đà Nẵng 2.4.2.1. Thực trạng kế hoạch xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia. Trên cơ sở kế hoạch của Huyện, mỗi trường MN đều lập kế hoạch xây dựng trường MN ĐCQG của đơn vị. Qua việc nghiên cứu kế hoạch xây dựng trường MN ĐCQG của các trường MN trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng thể hiện các trường đã lập đầy đủ kế hoạch, kế hoạch nêu rõ giải pháp, phân công từng thành viên trong nhà trường thực hiện. Tuy nhiên việc xây dựng kế hoạch của các trường vẫn chưa phù hợp, chưa khả thi. 2.4.2.2. Thực trạng công tác tổ chức và quản lý trường MN Qua thực tế tại huyện Hoà Vang, công tác tổ chức quản lý các trường MN trong thời gian qua đã triển khai thực hiện tốt, thế nhưng việc thực hiện kế hoạch hoạt động của nhà trường đôi lúc chưa đúng với tiến độ đề ra. Công tác công khai, dân chủ các hoạt động trong nhà trường tuy có chuyển biến nhưng vẫn còn hình thức. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và dạy học còn hạn chế. Các tổ chức đoàn thể, hội đồng trường hoạt động chưa đi vào chiều sâu nên chưa tác động tích cực đến chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. 2.4.2.3. Thực trạng công tác xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các trường MN trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng a) Về số lượng và trình độ đào tạo giáo viên mầm non Giáo viên MN toàn Huyện hiện có 357 người, trong đó 100% số giáo viên đạt trình độ chuẩn về đào tạo và đủ về số lượng theo quy định. Số giáo viên có trình độ đào tạo trên chuẩn tỷ lệ 80,6% (so với chuẩn quy định tăng 12 60%). Tuy nhiên hai trường MN Tư thục thì tỷ lệ giáo viên có trình độ đào tạo trên chuẩn chưa đạt quy định. b) Phẩm chất, đạo đức và năng lực chuyên môn, nghiệp vụ giáo viên mầm non huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng Đội ngũ GV luôn chấp hành nghiêm túc mọi chủ trương, chính sách của Nhà nước. Hầu hết các cô giáo sống trung thực, lành mạnh, giản dị, gương mẫu, được đồng nghiệp, người dân tín nhiệm và trẻ yêu quý; Các cô giáo luôn có tinh thần tự học, phấn đấu nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ và thường xuyên rèn luyện sức khoẻ. Tuy trình độ đào tạo trên chuẩn khá cao nhưng năng lực dạy học ở một bộ phận GV vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu GDMN hiện nay. c) Hoạt động chuyên môn và kế hoạch đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Hoạt động chuyên môn của các trường MN có nhiều hình thức phong phú và hiệu quả. Giáo viên tham gia đầy đủ các hoạt động chuyên môn, chuyên đề và hoạt động xã hội do nhà trường tổ chức và phối hợp tổ chức. Ngoài ra nhà trường thường xuyên tổ chức các hội thi như: Thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, hội thi làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Tuy nhiên hoạt động chuyên môn vẫn chưa thúc đẩy được chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ 2.4.2.4. Thực trạng chất lượng chăm só c, giáo dục trẻ Các trường MN thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. 100% trẻ được khám sức khoẻ định kỳ theo quy định tại Điều lệ trường mầm non. Tỉ lệ chuyên cần của trẻ bình quân toàn huyện là 95,1%. Tỷ lệ trẻ phát triển đạt yêu cầu theo năm lĩnh vực ở từng độ tuổi khá cao 97,5%. Bên cạnh đó chất lượng CSGD trẻ chưa đồng đều giữa các trường trên địa bàn huyện, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng còn cao. 2.4.2.5. Thực trạng về quy mô trường, lớp, CSVC và trang thiết bị Quy mô trường, lớp, CSVC và trang thiết bị các trường MN trên địa bàn Huyện trong những năm qua đã được đầu tư. Song mạng lưới trường lớp MN chưa thật đầy đủ để huy động trẻ đồng đều ra lớp. Số phòng học kiên cố còn thấp, trang thiết bị phục vụ học tập, vui chơi và sinhhoạt trẻ nghèo nàn. Quỹ đất dành cho nhà trường còn thiếu ở các điểm trường chính. Mỗi trường có nhiều điểm trường nên khó khăn trong công tác QL. 13 2.4.2.6. Thực trạng việc thực hiện xã hội hóa giáo dục tại các trường MN trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng Tuy bước đầu đã có nhận thức đứng đắn về xã hội hoá GDMN, song sự nhận thức này chưa đều. Các nhận thức sâu sắc mới chỉ ở phạm vi hạn hẹp trong một số người có hiểu biết, được tiếp xúc thường xuyên với văn bản chỉ đạo, được tham dự nhiều cuộc hội thảo, hội nghị. Một bộ phận không nhỏ người dân và cả cán bộ, GV các nhà trường còn có sự hiểu đơn giản về XHH GD. Họ thường cho rằng nó chỉ đơn thuần nhằm vào việc huy động sự đóng góp của nhân dân, của cha mẹ trẻ. Đằng rằng việc này là cần thiết trong hoàn cảnh hiện nay của nước ta, song đó không phải là duy nhất. 2.4.3. Đánh giá chung 2.4.3.1. Những thuận lợi trong công tác xây dựng trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng Công tác xây dựng trường MN ĐCQG ở các trường MN trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng luôn nhận sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, kịp thời của các cấp. Hằng năm các trường MN đều lập kế hoạch xây dựng trường MN ĐCQG Đội ngũ giáo viên, nhân viên và CBQL được tăng cường về số lượng và chất lượng. CSVC các trường MN tiếp tục được đầu tư nâng cấp. Công tác XHH GD đã có những chuyển biến về mặt nhận thức trong cha mẹ trẻ và trong cộng đồng, tạo nhiều thuận lợi trong việc phối hợp một cách đồng bộ nhằm đạt hiệu quả cao trong việc chăm sóc GD trẻ. 2.4.3.2. Những khó khăn, hạn chế trong công tác xây dựng trường MN ĐCQG trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng Khó khăn lớn nhất là quỹ đất dành cho nhà trường. Các trường MN chưa xây dựng kế hoạch, lộ trình xây dựng trường MN ĐCQG phù hợp, khả thi với điều kiện cụ thể của nhà trường. Công tác tổ chức quản lý trong trường MN chưa thật chặt chẽ và hiệu quả. Ở một số trường MN, nhất là các trường vùng sâu vùng xa, chất lượng giáo dục còn thấp. Năng lực dạy học của một bộ phận GV chưa đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình GDMN. Trong thực tế, số phòng học, nhà bếp cơ bản đã có song diện tích còn chật hẹp, chưa đảm bảo theo yêu cầu. 2.4.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế Nhận thức của các cấp ủy, chính quyền và người dân về bậc giáo dục mầm non đôi lúc đôi nơi chưa đầy đủ. Huyện Hoà Vang với địa hình cách trở, đi lại khó khăn nên không thể để trẻ đi học quá xa, do vậy có nhiều 14 điểm trường. Trình độ năng lực của GV chưa đồng đều, mặc dù trình độ đào tạo trên chuẩn khá cao song do đào tạo chắp vá, nhiều loại hình đào tạo. Một số CBQL chưa thực sự chủ động trong việc tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao năng lực trình độ chuyên môn. Công tác xã hội giáo dục MN chưa được quan tâm đúng mức. Tiểu kết chƣơng 2 Thời gian qua, các trường MN trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, đã có nhiều cố gắng trong công tác xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia. Tuy nhiên, công tác quản lý xây dựng trường MN ĐCQG có một số mặt cần phải được sớm khắc phục. Từ thực tế này muốn các trường mầm non trên địa bàn Huyện sớm được công nhận trường MN ĐCQG đòi hỏi các trường MN cần áp dụng các biện pháp khả thi cho công tác xây dựng trường MN ĐCQG trong thời gian đến. CHƢƠNG 3 BIỆN PHÁP XÂY DỰNG TRƢỜNG MN ĐCQG TRÊN ĐỊ A BÀ N HUYỆN HÕA VANG THÀNH PHỐ ĐÀ NẴ NG 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp 3.2. Biện pháp xây dựng trƣờng mầm non đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng 3.2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác xây dựng MN ĐCQG đối với CBQL, GV, NV nhà trường, cha mẹ trẻ và cộng đồng - Thông qua các buổi sinh hoạt chính trị, các buổi họp của đơn vị, các văn bản của nhà trường, cần quán triệt để đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên hiểu rõ về tầm quan trọng, kế hoạch, lộ trình xây dựng trường MN ĐCQG của đơn vị. - Tổ chức quán triệt các nghị quyết của Đảng về GDMN đến từng cha mẹ trẻ ở nhà trường. Triển khai kế hoạch lộ trình xây dựng trường MN ĐCQG đến cộng đồng. Thông qua các phiên họp phụ huynh đầu năm, thông qua góc tuyên truyền của nhà trường. Tuyên truyền, cung cấp thông tin thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, thông qua hội nghị, hội thảo, chuyên đề, các diễn đàn. - Thông qua website của ngành và các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền để mọi người nhận thức đúng ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng trường MN ĐCQG; thông tin về những yêu cầu, những 15 chỉ tiêu cần đạt được về công nhận trường MN ĐCQG theo quy định của Bộ GD&ĐT. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác xây dựng MN ĐCQG đối với CBQL, GV nhà trường và cha mẹ trẻ và cộng đồng cần được thực hiện thường xuyên, sâu rộng qua các buổi hội họp, hội nghị, diễn đàn, tọa đàm và tiến hành một cách có kế hoạch. 3.2.2. Tăng cường công tác tổ chức và quản lý nhà trường đáp ứng tiêu chuẩn của trường MN ĐCQG - Các trường MN căn cứ vào nhiệm vụ hằng năm xây dựng kế hoạch hoạt động cho năm học, học kỳ, tháng và tuần, kế hoạch có biện pháp cụ thể và tổ chức thực hiện kế hoạch đúng tiến độ. Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, các tổ trưởng chuyên môn tăng cường trách nhiệm trong công tác quản lý. - Tổ chức và quản lý tốt các hoạt động hành chính, tài chính, trong nhà trường. Thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách đối với ngư