Tóm tắt Luận văn - Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng ngừa tệ nạn xã hội cho học sinh các trường trung học phổ thông thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai

S.TS. LÊ QUANG S ƠN Ph ản bi ện 2: PGS.TS. NGUY ỄN S Ỹ TH Ư Lu ận v ăn được b ảo v ệ t ại H ội đồ ng b ảo v ệ ch ấm Lu ận v ăn tốt nghi ệp Th ạc sĩ Giáo d ục h ọc, h ọp t ại Đại h ọc Đà N ẵng vào ngày 12 tháng 9 năm 2015 Có th ể tìm hi ểu lu ận v ăn t ại: - Trung tâm Thông tin - Học li ệu, Đại h ọc Đà Nẵng - Th ư vi ện Trường Đạ i h ọc Sư ph ạm, Đại h ọc Đà Nẵng 1 MỞ ĐẦ U 1. Lí do ch ọn đề tài Vi ệt Nam b ướ c và o th ế kỉ XXI trong xu th ế hội nh ập kinh t ế th ế gi ới v ới t ốc độ phá t tri ển nhanh v ề mọ i m ặt, Đảng và Nhà nướ c ta đã kh ẳng định : “Giá o dụ c là qu ốc sá ch hà ng đầu. Nâng cao ch ất lượ ng giá o dụ c nh ằm đáp ứng nhu c ầu phá t tri ển kinh t ế xã hội trong th ời kì công nghi ệp hó a- hi ện đại hó a đất n ướ c là trá ch nhi ệm n ặng nề củ a toà n Đảng, toà n dân, củ a toà n ngà nh giá o dụ c. Lực l ượ ng có vai trò quy ết định ch ất l ượ ng giá o dụ c chí nh là đội ngũ cá c nhà giá o và cá n b ộ quả n lí giá o dụ c”. Hiện nay, bên cạ nh nh ững tí n hi ệu đáng mừng v ề sự kh ởi s ắc củ a n ền kinh t ế, nh ững đổi thay tí ch c ực củ a nền giá o dụ c đào tạ o củ a n ướ c nhà thì tệ nạ n xã hội đang là một hi ểm họ a ti ềm ẩn nh ững nguy c ơ phá t sinh, lây lan nhanh trong th ế gi ới hi ện đại. Là mầm b ệnh cả n tr ở sự phá t tri ển củ a xã hội loà i ng ườ i. Tệ nạ n xã hội (TNXH) xâm nh ập và o mọ i ngõ ngá ch cu ộc s ống và gây ra nh ững tá c hạ i v ề mọ i m ặt đối v ới đời s ống xã hội n ướ c ta. Phò ng ch ống TNXH đã tr ở thà nh nhi ệm vụ củ a mọ i c ấp, mọ i ngà nh và giá o dụ c cũ ng không n ằm ngoà i cu ộc. Bước vào th ời kì đổi m ới, cù ng v ới s ự tăng tr ưở ng kinh t ế củ a tỉ nh nhà , kinh t ế củ a thành ph ố Pleiku ngà y m ột phá t tri ển, quá trì nh đô thị hó a di ễn ra nhanh chó ng, đời s ống củ a ng ườ i dân ngà y đượ c nâng cao, nhi ều dị ch vụ ti ềm ẩn TNXH theo đó cũ ng phá t tri ển rầm r ộ. Số vụ phạ m t ội xả y ra trên địa bà n thành ph ố gia t ăng m ột cá ch bá o động. Tì nh hì nh nà y đã ả nh h ưở ng x ấu t ới cá c nhà tr ườ ng đóng trên địa bà n thành ph ố Pleiku, đặc bi ệt là họ c sinh cá c tr ườ ng THPT có nguy c ơ bị lôi ké o, sa ngã và o cá c t ệ nạ n xã hội r ất cao. Về phí a cá c tr ườ ng THPT thành ph ố Pleiku , trong nh ững n ăm gần đây, công tá c giá o dụ c HS phò ng ng ừa TNXH đã đượ c cá c nhà 2 tr ườ ng quan tâm và đạt đượ c m ột s ố kết quả đáng m ừng. Tuy nhiên, đây là một n ội dung giá o dụ c m ới nên cá c nhà tr ườ ng cò n g ặp nhi ều khó kh ăn, công tá c quả n lí HĐGD họ c sinh phò ng ng ừa TNXH củ a CBQL cò n nhi ều hạ n ch ế do ch ưa đượ c trang bị cơ s ở lí lu ận cũ ng nh ư ch ưa đầu t ư m ột cá ch đúng m ức cho công tá c nà y d ẫn t ới hi ện tượ ng họ c sinh vi phạ m cá c TNXH trong tr ườ ng họ c có nguy c ơ lan rộng. Th ực t ế nà y đặt ra cho cá c nhà quả n lí giá o dụ c THPT củ a thành ph ố Pleiku là tì m ra đượ c nh ững bi ện phá p quả n lí công tá c phò ng ng ừa TNXH xâm nh ập và o nhà tr ườ ng h ữu hi ệu, phù hợp v ới hoà n cả nh và điều ki ện th ực t ế củ a t ừng nhà tr ườ ng nh ằm ng ăn ch ặn có hi ệu quả nh ất s ự xâm nh ập củ a TNXH và o họ c đườ ng. Từ nh ững nh ận th ức và th ực trạ ng trên, tôi chọ n nghiên c ứu vấn đề : “Bi ện phá p quả n lí ho ạt độ ng giáo d ục phò ng ng ừa t ệ nạ n xã hội cho h ọc sinh cá c tr ườ ng trung h ọc ph ổ thông thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai” là m đề tà i lu ận v ăn thạ c sĩ qu ản lí giá o dụ c, chuyên ngà nh quả n lí giá o dụ c. 2. M ục tiêu nghiên c ứu Trên c ơ s ở nghiên c ứu lí lu ận, khả o sá t và đánh giá th ực trạ ng củ a v ấn đề nghiên c ứu, đề xu ất cá c bi ện phá p quả n lí của Hi ệu tr ưởng trong công tác giáo d ục phòng ng ừa TNXH ở các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai. 3. Khách th ể và đối t ượng nghiên c ứu 3.1 Khách th ể nghiên c ứu : Công tác qu ản lý c ủa Hi ệu tr ưởng đối v ới ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH ở các tr ường THPT. 3.2 Đối t ượng nghiên c ứu Các bi ện pháp qu ản lý c ủa Hiệu tr ưởng đối v ới ho ạt độ ng giáo dục phòng ng ừa t ệ n ạn xã h ội ở các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai. 3 4. Gi ả thuy ết khoa h ọc Công tá c phò ng ng ừa TNXH trong cá c nhà tr ườ ng THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai hi ện nay cò n g ặp nhi ều khó kh ăn (về: nội dung ch ươ ng trì nh, ph ươ ng phá p, hì nh th ức..). Nếu xá c định rõ cơ s ở lí lu ận, khả o sá t, đánh giá đúng th ực trạ ng và đề xu ất đượ c cá c bi ện phá p QLGD phò ng ng ừa cá c TNXH phù hợp sẽ gó p ph ần phò ng ng ừa và ng ăn ch ặn cá c TNXH xâm nh ập và o họ c đườ ng m ột cá ch h ữu hi ệu nh ằm xây d ựng nhà tr ườ ng an toà n, là nh mạ nh. 5. Các nhi ệm v ụ nghiên c ứu Đề tài nh ằm gi ải quy ết nh ững nhi ệm v ụ sau: 5.1. Nghiên c ứu lý lu ận v ề công tác qu ản lý ho ạt độ ng giáo dục phòng ng ừa TNXH ở các tr ường THPT 5.2. Kh ảo sát, phân tích, đánh giá th ực tr ạng qu ản lý ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH ở các tr ường THPT thành ph ố Pleiku tỉnh Gia Lai 5.3. Đề xu ất các bi ện pháp qu ản lý ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH ở các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai 6. Các ph ươ ng pháp nghiên c ứu 6.1. Nhó m ph ươ ng phá p nghiên c ứu lí lu ận a. Ph ươ ng pháp h ệ th ống hóa. b. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu tài li ệu. 6.2. Nhó m cá c ph ươ ng phá p nghiên c ứu th ực ti ễn a. Ph ươ ng pháp quan sát, điều tra giáo d ục. b. Ph ươ ng pháp t ổng k ết kinh nghi ệm. c. Ph ươ ng pháp l ấy ý ki ến chuyên gia. 6.3. Nhó m nghiên c ứu b ổ tr ợ khá c Bao g ồm ph ươ ng phá p th ống kê toá n họ c, ph ươ ng phá p phân tí ch và so sá nh để xử lí s ố li ệu thu th ập đượ c. 4 7. Ph ạm vi nghiên c ứu Trong đề tà i nà y chú ng tôi đi sâu khả o sá t, phân tí ch đánh giá th ực trạ ng vi ệc quả n lí H ĐGD họ c sinh phò ng ng ừa cá c TNXH (chủ yếu cá c t ệ nạ n: cờ bạ c, ma tú y, mại dâm, tr ộm c ắp, đánh nhau, hú t thu ốc lá , ch ơi điện tử,) đang có nguy c ơ xâm nh ập và o cá c tr ườ ng THPT trên địa bà n thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai hi ện nay. 8. C ấu trúc lu ận v ăn Mở đầu: Gi ới thi ệu m ột s ố vấn đề chung củ a đề tà i Nội dung và kết quả nghiên c ứu: G ồm 3 ch ươ ng: Ch ươ ng 1. C ơ s ở lí lu ận v ề quả n lí ho ạt độ ng giá o dụ c phò ng ng ừa cá c TNXH ở các tr ườ ng THPT Ch ươ ng 2. Th ực trạ ng qu ản lý ho ạt độ ng giáo d ục phò ng ng ừa TNXH ở cá c tr ườ ng THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Ch ươ ng 3. Biện pháp quả n lí H Đ giá o dụ c ph òng ng ừa TNXH ở cá c tr ườ ng THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Kết lu ận và ki ến ngh ị Tài li ệu tham kh ảo Ph ụ l ục CH ƯƠ NG 1 CƠ S Ở LÍ LU ẬN V Ề QUẢ N LÍ HO ẠT ĐỘ NG GIÁ O DỤ C PHÒ NG NG ỪA CÁ C T Ệ N ẠN XÃ H ỘI Ở CÁ C TR ƯỜ NG TRUNG H ỌC PH Ổ THÔNG 1.1. KHÁI QUÁT L ỊCH S Ử NGHIÊN C ỨU VẤN ĐỀ CỦA ĐỀ TÀI Hi ện nay t ệ nạ n xã hội đang là một c ăn b ệnh, đã và đang là m cả n tr ở không nh ỏ đế n b ướ c ti ến củ a xã h ội loà i ng ườ i. Đặc bi ệt, bước vào nh ững n ăm đầ u th ế k ỷ XXI, khi n ền kinh t ế th ị tr ường phát tri ển, cùng xu h ướng h ội nh ập kinh t ế th ế gi ới thì TNXH càng 5 có nguy c ơ phát sinh, phát tri ển và gây tác h ại không nh ỏ v ề kinh t ế, chính tr ị, an ninh, s ức kh ỏe, đạ o đứ c, l ối s ống đố i v ới xã h ội. Do v ậy, vấn đề phòng ch ống TNXH đã tr ở thành m ối quan tâm của các qu ốc gia trên th ế gi ới. Công tác qu ản lí c ủa HT trong H ĐGD h ọc sinh nh ằm phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào các nhà tr ường THPT ở thành ph ố Pleiku hi ện nay còn g ặp khó kh ăn, TNXH có nguy c ơ xâm nh ập vào nhà tr ường ngày càng cao. M ột ph ần nguyên nhân c ủa th ực tr ạng trên là do đội ng ũ CBQL các tr ường THPT trong thành ph ố ch ưa có đủ c ơ s ở lí lu ận c ũng nh ư ch ưa đầu t ư m ột cách đúng m ức cho công tác này trong vi ệc qu ản lí nhà tr ường. Đề tài c ủa tôi là s ự ti ếp n ối nh ững nghiên c ứu v ề bi ện pháp qu ản lí c ủa HT trong công tác H ĐGD h ọc sinh phòng ng ừa TNXH ở các tr ường THPT c ủa thành ph ố Pleiku nh ằm góp ph ần đưa ra nh ững bi ện pháp h ữu hi ệu nh ất trong công tác phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường. 1.2. CÁC KHÁI NI ỆM CHÍNH 1.2.1. Quả n lí “Quả n lí là sự tá c động có tổ ch ức, có hướ ng đích củ a chủ th ể quả n lí lên đối t ượ ng quả n lí và khá ch th ể quả n lí nh ằm s ử dụ ng có hi ệu quả nh ất cá c ngu ồn l ực, cá c th ời c ơ củ a t ổ ch ức để đạt mụ c tiêu đặt ra trong điều ki ện môi tr ườ ng luôn bi ến động”[15,tr.12]. a. Quả n lí giá o dụ c “Quả n lí giá o dụ c là hệ th ống cá c tá c động có mụ c đích, có kế hoạ ch, hợp qui lu ật củ a chủ th ể quả n lí trong h ệ th ống giá o dụ c, là sự điều hà nh h ệ th ống giá o dụ c qu ốc dân, c ác c ơ s ở giá o dụ c nh ằm th ực hi ện mụ c tiêu nâng cao dân trí , đào tạ o nhân l ực, bồi d ưỡ ng nhân tà i. Quả n lí giá o dụ c là hoạ t động điều hà nh, ph ối h ợp cá c l ực l ượ ng xã hội nh ằm đẩy mạ nh công tá c giá o dụ c theo yêu c ầu phá t tri ển xã hội”[23, tr.15]. 6 b. Quả n lí nhà tr ườ ng “Qu ản lí nhà tr ường là h ệ th ống xã h ội s ư ph ạm chuyên bi ệt, hệ th ống này đòi h ỏi nh ững tác độ ng có ý th ức, có k ế ho ạch và hướng đích c ủa ch ủ th ể qu ản lí lên t ất c ả các m ặt c ủa đờ i s ống nhà tr ường để đả m b ảo s ự v ận hành t ối ưu xã h ội- kinh t ế và t ổ ch ức s ư ph ạm c ủa quá trình d ạy h ọc và giáo d ục th ế h ệ tr ẻ đang l ớn lên”[14, tr.12]. 1.2.2. T ệ n ạn xã h ội “T ệ nạ n xã hội là hi ện t ượ ng tiêu c ực có tí nh ph ổ bi ến, bi ểu hi ện b ằng nh ững hà nh vi l ệch chu ẩn m ực xã hội, vi phạ m đạo đức và gây h ậu quả nghiêm trọ ng trong đời s ống c ộng đồng”[24, tr.562]. 1.2.3. Ho ạt độ ng giáo d ục “Giáo d ục là m ột hi ện t ượng xã h ội đặ c bi ệt, b ản ch ất c ủa nó là sự truy ền đạ t và l ĩnh h ội kinh nghi ệm l ịch s ử- xã h ội c ủa các th ế h ệ loài ng ười, nh ờ có giáo d ục mà các th ế h ệ tr ẻ n ối ti ếp nhau phát tri ển, tinh hoa v ăn hoá dân t ộc và nhân lo ại được k ế th ừa, b ổ sung và trên cơ s ở đó mà xã h ội loài ng ười không ng ừng ti ến lên”[31, tr.9]. 1.2.4. Giáo d ục phòng ng ừa t ệ n ạn xã h ội Giáo d ục phòng ng ừa các TNXH là ch ươ ng trình GD tác động vào nh ận th ức, thái độ , hành vi c ủa m ọi ng ười có nh ững hi ểu bi ết v ề TNXH, v ề tác h ại, v ề nguyên nhân, v ề cách phòng ng ừa, trên cơ s ở đó có nh ững ho ạt độ ng tích c ực góp ph ần ng ăn ch ặn các TNXH, b ảo đả m s ức kh ỏe, nhân cách, đạ o đứ c và s ự phát tri ển, an toàn cho m ỗi ng ười, m ỗi gia đình và c ả nhân lo ại. 1.2.5. Qu ản lý giáo d ục phòng ng ừa t ệ n ạn xã h ội Qu ản lý giáo d ục phòng ng ừa các TNXH là s ự tác độ ng có ý th ức c ủa ch ủ th ể qu ản lý t ới khách th ể qu ản lý là đến t ất c ả m ọi 7 ng ười, m ọi gia đình, m ọi c ấp, m ọi ngành nh ằm phòng ng ừa s ự xâm nh ập c ủa các TNXH góp ph ần xây d ựng xã h ội an toàn, t ốt đẹ p. 1.2.6. Bi ện phá p quả n lí Bi ện pháp qu ản lí là cách th ức ch ủ th ể qu ản lí s ử d ụng các công c ụ qu ản lí tác độ ng vào vi ệc th ực hi ện t ừng khâu c ủa ch ức n ăng qu ản lí trong m ỗi quá trình qu ản lí nh ằm t ạo thêm n ăng l ực th ực hi ện m ục tiêu qu ản lí. 1.3. HO ẠT ĐỘ NG GIÁO D ỤC PHÒNG NG ỪA T Ệ N ẠN XÃ HỘI TRONG TR ƯỜNG THPT 1.3.1. Đặc điểm tâm lý c ủa h ọc sinh trung h ọc ph ổ thông Đây là giai đoạn đầ u c ủa tu ổi thanh niên, m ột s ố ph ẩm ch ất c ơ bản c ủa nhân cách đã được đị nh hình. Điều này th ể hi ển tr ước h ết ở sự phát tri ển tính độ c l ập và lòng khao khát t ự kh ẳng đị nh mình, t ự ch ịu trách nhi ệm v ề cái “tôi” c ủa mình b ằng kh ả n ăng quan sát, phân tích, so sánh, t ự đánh giá v ới ho ạt độ ng b ạn bè và ng ười l ớn. 1.3.2. Tệ nạ n xã hội xâm nh ập vào nhà tr ường và các v ấn đề liên quan. a. T ệ nạ n xã hội xâm nh ập vào nhà tr ườ ng Tệ nạ n xã hội xâm nh ập vào nhà tr ườ ng là nh ững hà nh vi vi phạ m phá p lu ật, nh ững hà nh vi sai l ệch so v ới nh ững chu ẩn m ực xã hội xả y ra trong tr ườ ng họ c. b. Cá c loạ i t ệ nạ n xã hội xâm nh ập vào nhà tr ườ ng Bao g ồm: Tệ nạ n ma tú y; Tệ nạ n mạ i dâm; Tệ nạ n c ờ bạ c, số đề , trò ch ơi điện t ử, tr ộm c ắp, c. Tá c động x ấu củ a t ệ nạ n xã hội đối v ới s ự phá t tri ển nhân cá ch họ c sinh THPT + Tá c động x ấu củ a TNXH đối v ới HS THPT v ề hai m ặt là: * Đố i v ới th ể ch ất * Đố i v ới nhân cá ch 8 + Nguyên nhân gây nên TNXH đối v ới họ c sinh THPT g ồm hai nguyên nhân chính là : * Nguyên nhân chủ quan * Nguyên nhân khá ch quan 1.3.3. M ục tiêu GD phòng ng ừa TNXH trong tr ường THPT Mục tiêu công tác GDPN các TNXH là làm t ốt công tác phòng ng ừa, ng ăn ch ặn, đấ u tranh ch ống TNXH và có bi ện pháp ki ểm soát các ho ạt độ ng có th ể lây lan ho ặc d ẫn đế n t ệ n ạn. Vi ệc phòng ng ừa TNXH có ý ngh ĩa l ớn v ới c ả cá nhân, gia đình và xã h ội. 1.3.4. N ội dung ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa t ệ nạ n xã hội trong tr ường THPT Trang b ị, cung c ấp các ki ến th ức c ơ b ản v ề TNXH nói chung, các TNXH trong nhà tr ường THPT nói riêng; nh ững hi ểu bi ết v ề tình hình vi ph ạm TNXH trên địa bàn và trong tr ường h ọc c ũng nh ư nguy cơ xâm nh ập c ủa TNXH vào tr ường h ọc; hình thành thái độ quan tâm và có trách nhi ệm trong công tác phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường. 1.3.5. Hình th ức ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa t ệ nạ n xã hội trong tr ường THPT Giáo d ục phòng ng ừa TNXH được th ực hi ện b ằng nhi ều con đường: d ạy h ọc, các ho ạt độ ng t ập th ể, các ho ạt độ ng xã h ội, sinh ho ạt ngo ại khóa... nh ư: dán panô, kh ẩu hi ệu, tuyên truy ền qua các bu ổi chào c ờ, sinh hoạt l ớp, thi tìm hi ểu pháp lu ật. 1.3.6. Các l ực l ượng giáo d ục tham gia ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa t ệ nạ n xã hội trong tr ường THPT Bao g ồm s ự tham gia c ủa đạ i di ện các l ực l ượng GD trong và ngoài nhà tr ường (gia đình- nhà tr ường- xã h ội) nh ư: Chuyên gia v ề GD phòng ng ừa TNXH ho ặc đạ i di ện c ơ quan công an, các t ổ ch ức đoàn th ể trong nhà tr ường, giáo viên b ộ môn, giáo viên ch ủ nhi ệm. 9 1.3.7. Các điều ki ện ảnh h ưởng đế n ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa t ệ nạ n xã hội trong tr ường THPT - Công tác nâng cao n ăng l ực nh ận th ức v ề TNXH và phòng ng ừa TNXH; Các k ế ho ạch và t ổ ch ức th ực hi ện các HĐ d ạy và h ọc của GV l ồng ghép tích h ợp trong ti ết d ạy b ộ môn; Thông qua các HĐGD ngo ại khóa để giáo d ục h ọc sinh; Các l ực l ượng GD trong và ngoài nhà tr ường; Các ngu ồn kinh phí, trang thi ết b ị v ề CSCV, k ỹ thu ật; Vi ệc xây d ựng các phong trào thi đua trong nhà tr ường. 1.4. QU ẢN LÝ H ĐGD PHÒNG NG ỪA CÁC TNXH TRONG TR ƯỜNG THPT 1.4.1. M ục tiêu qu ản lý ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa các TNXH trong tr ường THPT Qu ản lý H ĐGD h ọc sinh phòng ng ừa các TNXH trong tr ường THPT là nh ững tác độ ng c ủa ch ủ th ể qu ản lý đế n t ập thể CBGV, NV, HS, CMHS và các l ực l ượng xã h ội trong và ngoài nhà tr ường nh ằm nâng cao n ăng l ực, nh ận th ức, hi ểu bi ết c ơ b ản v ề TNXH c ũng nh ư tình hình vi ph ạm, nguy c ơ xâm nh ập TNXH trên địa bàn và trong tr ường h ọc để t ừ đó thái độ , bi ện pháp h ữu hi ệu góp ph ần th ực hi ện hi ệu qu ả các n ội dung GD trong nhà tr ường, nh ằm hình thành và phát tri ển toàn di ện HS theo m ục tiêu c ủa nhà tr ường. 1.4.2. Ch ức n ăng c ủa hi ệu tr ưởng trong qu ản lý giá o dụ c ho ạt độ ng phò ng ng ừa TNXH - Xây d ựng k ế ho ạch ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH. - T ổ ch ức, ch ỉ đạ o, H ĐGD phòng ng ừa TNXH. - Ki ểm tra đánh giá k ết qu ả H ĐGD phòng ng ừa TNXH. 1.4.3. N ội dung QLGD ho ạt độ ng phòng ng ừa t ệ n ạn xã h ội Bao g ồm: - Qu ản lý m ục tiêu giáo d ục ho ạt độ ng phòng ng ừa TNXH. 10 - Qu ản lý n ội dung giáo d ục ho ạt độ ng phòng ng ừa TNXH - Qu ản lý các hình th ức giáo d ục ho ạt độ ng phòng ng ừa TNXH. - Qu ản lý ki ểm tra đánh giá và k ết qu ả GDH Đ phòng ng ừa TNXH. - Qu ản lý ho ạt độ ng ph ối h ợp các l ực l ượng GD phòng ng ừa TNXH. 1.4.4. Các điều ki ện ảnh h ưởng đế n công tác qu ản lý c ủa Hi ệu tr ưởng . Các v ăn b ản ch ỉ đạ o h ướng d ẫn v ề phòng và ch ống TNXH c ủa các ngành, các c ấp; Các l ực l ượng giáo d ục trong và ngoài nhà tr ường và điều ki ện v ề CSVC ph ục v ụ cho các HĐGD phòng ch ống TNXH. TI ỂU K ẾT CH ƯƠ NG 1 CH ƯƠ NG 2 TH ỰC TR ẠNG QU ẢN LÝ HO ẠT ĐỘ NG GIÁO D ỤC PHÒNG NG ỪA T Ệ N ẠN XÃ H ỘI Ở CÁC TR ƯỜNG TRUNG HỌC PH Ổ THÔNG THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI. 2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH T Ế-XÃ H ỘI, GD-ĐT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI 2.1.1. Vài nét khái quát v ề thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai 2.1.2. Tình hình phát tri ển kinh t ế- xã h ội c ủa thành ph ố Pleiku t ừ năm 2011 đến n ăm 2014 2.1.3. Tình hình phát tri ển giáo d ục thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai t ừ n ăm 2011 đế n n ăm 2014 2.2. MÔ T Ả QUÁ TRÌNH KH ẢO SÁT 2.2.1 N ội dung kh ảo sát Kh ảo sát cán b ộ qu ản lý, giáo viên, h ọc sinh g ồm: 11 - N ội dung ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH - Qu ản lý ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH - Qu ản lý thi ết b ị d ạy h ọc – CSVC - Công tác qu ản lý độ i ng ũ giáo viên - S ự c ần thi ết c ủa vi ệc giáo d ục phòng ng ừa TNXH 2.2.2. Đối t ượng kh ảo sát Kh ảo sát trên 3 nhóm đối t ượng CBQL; GV; HS 2.2.3. Ph ươ ng pháp ch ọn m ẫu Lấy m ẫu số l ượng theo đại di ện cho các tr ường THPT trên địa bàn thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia lai. 2.2.4. X ử lý s ố li ệu nghiên c ứu: Ph ươ ng pháp th ống k ế toán h ọc. 2.3. TH ỰC TR ẠNG HO ẠT ĐỘ NG GIÁO D ỤC PHÒNG NG ỪA TNXH CHO H ỌC SINH CÁC TR ƯỜNG THPT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI 2.3.1. Th ực tr ạng TNXH trong nhà tr ường và các v ấn đề liên quan a. T ệ nạ n xã hội trên địa bà n thành ph ố Pleiku Theo báo cáo t ổng k ết c ủa công an thành ph ố Pleiku, tình hình TNXH trên địa bàn trong 5 n ăm tr ở l ại đây đang di ễn ra h ết s ức ph ức tạp và gia t ăng v ới t ốc độ đáng báo độ ng, gây nh ững tác độ ng không nh ỏ đến đờ i s ống xã h ội, an ninh tr ật t ự trên địa bàn thành ph ố nói chung, v ới từng gia đình, t ừng c ơ quan, đơ n v ị nói riêng và giáo d ục THPT c ũng không tránh kh ỏi nh ững ảnh h ưởng tiêu c ực trong công tác giáo d ục h ọc sinh THPT. b. T ệ n ạn xã h ội trong các tr ường THPT thành ph ố Pleiku Theo đánh giá c ủa BGH, giáo viên và h ọc sinh các nhà tr ường thì các TNXH đã và đang xâm nh ập vào nhà tr ường. Vi ệc xây d ựng 12 nh ững bi ện pháp t ối ưu, phù h ợp s ẽ là chìa khóa để ng ăn ch ặn k ịp th ời s ự xâm nh ập c ủa TNXH vào h ọc đường. c. Nguyên nhân TNXH xâm nh ập và o cá c tr ườ ng THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Đó là: H ọc sinh thi ếu ki ến th ức v ề các TNXH; HS có hoàn cảnh gia đình éo le, thi ếu s ự quan tâm, giáo d ục c ủa gia đình. Công tác giáo d ục đạ o đứ c, phòng ch ống TNXH c ủa tr ường ch ưa t ốt, Các lực l ượng xã h ội ch ưa th ực s ự quan tâm, ph ối h ợp v ới nhà tr ường. 2.3.2. Th ực tr ạng mục tiêu ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH cho HS các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Mục tiêu c ụ th ể HĐGD phòng ng ừa TNXH cho h ọc sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai là CB-GV, NV và h ọc sinh có nh ững hi ểu bi ết c ơ b ản v ề TNXH, có thái độ quan tâm t ới công tác phòng ng ừa TNXH, coi GD phòng ng ừa TNXH là m ột n ội dung trong GD toàn di ện cho h ọc sinh. 2.3.3. Th ực tr ạng n ội dung HĐGD phòng ng ừa TNXH cho học sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Kết qu ả cho th ấy 100% CBQL đánh giá r ất cao vai trò c ủa đôi ng ũ GV trong vi ệc cung c ấp cho HS nh ững hi ểu bi ết các thông tin c ũng nh ư kỹ n ăng phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào tr ường h ọc. T ừ đó s ẽ nâng cao hi ểu bi ết, nh ận th ức rõ v ề trách nhi ệm và có thái độ quan tâm đúng m ức, tham gia m ột cách t ự nguy ện các HĐ nh ằm phòng ng ừa TNXH. 2.3.4. Th ực tr ạng hình th ức HĐGD phòng ng ừa TNXH cho học sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Có 100% các tr ường THPT trong thành ph ố Pleiku đã l ưu tâm đến v ấn đề phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường t ổ ch ức nhi ều hình th ức ho ạt độ ng phong phú nh ằm giáo d ục h ọc sinh và đây cũng là công tác th ường xuyên liên t ục ở các tr ường. 13 2.3.5. Th ực tr ạng các l ực l ượng HĐGD phòng ng ừa TNXH cho h ọc sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Nh ư v ậy 100% các th ầy cô cho r ằng trong quá trình GD HS phòng ng ừa TNXH các th ầy cô cho bi ết luôn có m ối quan h ệ m ật thi ết v ới các l ực l ưọng xã h ội. 2.3.6. Th ực tr ạng các điều ki ện ảnh h ưởng đến ho ạt độ ng giáo d ục phòng ng ừa TNXH cho h ọc sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Qua kh ảo sát v ới kết qu ả 100% các tr ường trong thành ph ố đã có h ệ th ống âm thanh, b ăng hình, đầu video, các tài li ệu, t ủ sách pháp lu ật, t ường rào bao quanh tr ường, tr ường có n ối m ạng Internet v ề cho GV khai thác. Đây là nh ững điều ki ện thu ận l ợi cho nhà tr ường th ực hi ện công tác GDHS phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường. 2.4. TH ỰC TR ẠNG QU ẢN LÝ HO ẠT ĐỘ NG GIÁO D ỤC PHÒNG NG ỪA TNXH CHO H ỌC SINH CÁC TR ƯỜNG THPT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI 2.4.1.Th ực tr ạng nh ận th ức c ủa CBQL, GV, HS trong qu ản lý giáo d ục ho ạt độ ng phòng ng ừa TNXH cho h ọc sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai. Đánh giá m ức độ c ần thi ết c ủa công tác qu ản lí giáo d ục HS phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào tr ường h ọc, qua điều tra 44 cán b ộ qu ản lý, kết qu ả cho th ấy 100% CBQL cho r ằng đây là công tác qu ản lí c ần thi ết, không th ể thi ếu trong các nhà tr ường THPT hi ện nay. 2.4.2. Th ực tr ạng qu ản lý c ủa Hi ệu tr ưởng v ề công tác giáo dục phòng ng ừa t ệ n ạn xã h ội xâm nh ập vào nhà tr ường THPT. 14 a. Th ực tr ạng qu ản lý m ục tiêu công tác GD phòng ng ừa TNXH cho HS các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Qua kh ảo sát th ực t ế 44 cán b ộ qu ản lý nh ận th ấy 100% các hi ệu tr ưởng ở các tr ường THPT trên địa bàn thành ph ố luôn quan tâm đến m ục tiêu c ủa công tác phòng ng ừa TNXH trong nhà luôn có nhi ều các gi ải pháp c ũng nh ư bi ện pháp và k ết h ợp các hình th ức b ồi dưỡng phong phú nh ằm đạ t được m ục tiêu giáo d ục phòng ng ừa TNXH trong nhà tr ường m ột cách t ốt nh ất. b. Th ực tr ạng qu ản lý n ội dung công tác GD phòng ng ừa TNXH cho HS các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Có 92,3 % th ường xuyên qu ản lí vi ệc th ực nhi ện ch ươ ng trình GD phòng ch ống TNXH th ể hi ện qua vi ệc l ập k ế ho ạch GD và t ổ ch ức gi ảng d ạy c ả n ăm h ọc, và tình hình th ực hi ện t ốt đạ t 61,5%. Có 53,8 % CBQL th ường xuyên quan tâm qu ản lí, theo dõi, ki ểm tra. Vi ệc 46,2% CBQL ch ưa qu ản lí m ột cách th ường xuyên ho ạt độ ng này ph ần nào h ạn ch ế ch ất l ượng so ạn gi ảng c ũng nh ư ch ất l ượng dạy h ọc c ủa GV. Tuy nhiên có t ới 69,3% CBQL đã xem nh ẹ vi ệc d ự gi ờ, th ăm l ớp nên khó n ắm b ắt tình hình th ực hi ện l ồng ghép n ội dung GD phòng ng ừa TNXH c ủa GV. Chỉ có 23% CBQL quan tâm ki ểm tra, đánh giá HS m ột cách th ường xuyên. c. Th ực tr ạng quản lý hình th ức công tác GD phòng ng ừa TNXH cho HS các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Có 46,2% CBQL th ường xuyên quan tâm t ới vi ệc l ập k ế ho ạch tổ ch ức các ho ạt độ ng GD sinh ho ạt ngo ại khóa. Vi ệc t ổ ch ức này hầu h ết các tr ường (trên 90%) th ường chú tr ọng th ực hi ện vào các đợt cao điểm hay các đợ t phát độ ng ch ỉ đạ o c ủa S ở GD- ĐT. 15 d. Th ực tr ạng qu ản lý các l ực l ượng tham gia công tác giáo dục phòng ng ừa TNXH cho h ọc sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Theo k ết qu ả điều tra cho th ấy Hi ệu tr ưởng các nhà tr ường ch ỉ mới quan tâm ph ối h ợp v ới các l ực l ượng trong tr ường nh ư Đoàn, Công đoàn (84,6%) để t ổ ch ức các ho ạt độ ng t ập th ể, sinh ho ạt ngo ại khóa ho ặc ph ối h ợp v ới các gia đình (53,8%) là ch ủ y ếu, còn l ại các lực l ượng khác ch ỉ m ới d ừng ở m ức hình th ức và vào nh ững đợ t cao điểm hay tháng phát độ ng nên ch ưa t ận d ụng h ết s ức m ạnh t ổng h ợp của các l ực l ượng trong xã h ội tham gia GD phòng ng ừa TNXH. đ. Th ực tr ạng qu ản lý các điều ki ện ảnh h ưởng công tác giáo dục phòng ng ừa TNXH cho h ọc sinh các tr ường THPT thành ph ố Pleiku t ỉnh Gia Lai Việc s ử d ụng CNTT ph ục v ụ gi ảng d ạy c ủa GV m ột s ố tr ường còn r ất h ạn ch ế, công tác qu ản lí vi ệc s ử d ụng CSVC ở các tr ường ch ưa h ợp lí. e. Th ực tr ạng công tác ch ỉ đạ o t ổng k ết, đánh giá, rút kinh nghi ệm. V ới k ết qu ả điều tra ở b ảng 2.29: 30,7% CBQL th ường xuyên th ực hi ện và 69,3% th ỉnh tho ảng th ực hi ện cho th ấy ho ạt độ ng này ch ưa được Hi ệu tr ưởng các nhà tr ường c ủa thành ph ố Pleiku quan tâm thích đáng. Trên th ực t ế khi ch ỉ đạ o công tác này các Hi ệu tr ưởng ch ỉ ti ến hành sau m ỗi đợ t (tháng) cao điểm, đầ u n ăm ho ặc sau khi k ết thúc các phong trào do c ấp trên phát động. 2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG V Ề TH ỰC TR ẠNG CÁC BI ỆN PHÁP QU ẢN LÍ GIÁO D ỤC PHÒNG NG ỪA CÁC TNXH Ở CÁC TR ƯỜNG THPT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI Bao g ồm : Nh ững ưu điểm; thi ếu sót; thu ận l ợi; khó kh ăn TI ỂU K ẾT CH ƯƠ NG 2 16 CH ƯƠ NG 3 BI ỆN PHÁ P QUẢ N LÍ HO ẠT ĐỘ NG GIÁ O DỤ C NH ẰM PHÒ NG NG ỪA CÁ C T Ệ N ẠN XÃ H ỘI Ở CÁ C TR ƯỜ NG THPT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI 3.1. ĐỊNH H ƯỚNG XÂY D ỰNG CÁC BI ỆN PHÁP QU ẢN LÝ HĐGD NH ẰM PHÒNG NG ỪA CÁC TNXH Ở CÁC TR ƯỜNG THPT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI Trên c ơ s ở nh ững đị nh h ướng, ch ủ tr ươ ng c ủa Đả ng và các cấp chính quy ền đị a ph ươ ng và ngành GD; nghiên c ứu lí lu ận v ề qu ản lí nhà tr ường, nghiên c ứu tâm sinh lí l ứa tu ổi h ọc sinh THPT; th ực tr ạng TNXH trong các nhà tr ường; ti ếp thu nh ững m ặt tích c ực và rút kinh nghi ệm nh ững t ồn t ại c ủa các bi ện pháp qu ản lí mà Hi ệu tr ưởng các tr ường THPT thành ph ố Pleiku đã th ực hi ện, chúng tôi đề xu ất m ột s ố bi ện pháp qu ản lí c ủa Hi ệu tr ưởng nh ằm GD h ọc sinh phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường m ột cách hi ệu qu ả, góp ph ần xây d ựng môi tr ường GD an toàn, lành m ạnh, h ỗ tr ợ vi ệc th ực hi ện m ục tiêu GD cho các em phát tri ển toàn di ện. 3.2. CÁC NGUYÊN T ẮC XÂY D ỰNG BI ỆN PHÁP - Nguyên t ắc đả m b ảo tính pháp lý, tính m ục tiêu. - Nguyên t ắc b ảo đả m tính th ực ti ễn - Nguyên t ắc đả m b ảo tính kh ả thi. 3.3. CÁC BI ỆN PHÁP QU ẢN LÍ HĐGD PHÒNG NG ỪA TNXH Ở CÁC TR ƯỜNG THPT THÀNH PH Ố PLEIKU T ỈNH GIA LAI 3.3.1. Nâng cao n ăng l ực, nh ận th ức, thá i độ cho cá n b ộ, giá o viên, nhân viên trong nhà tr ườ ng v ề TNXH và công tá c phò ng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường - M ục tiêu bi ện pháp - N ội dung 17 - Trang b ị, cung c ấp các ki ến th ức c ơ b ản v ề TNXH nói chung, các TNXH trong nhà tr ường THPT nói riêng; nh ững hi ểu bi ết v ề tình hình vi ph ạm TNXH trên địa bàn và trong tr ường h ọc c ũng nh ư nguy cơ xâm nh ập c ủa TNXH vào tr ường h ọc; hình thành thái độ quan tâm và có trách nhi ệm trong công tác phòng ng ừa TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường cho CBGV, NV. - M ời các chuyên gia v ề GD phòng ng ừa TNXH ho ặc đạ i di ện cơ quan công an huy ện nói chuy ện v ề tình hình vi ph ạm TNXH trên địa bàn và nguy c ơ xâm nh ập vào nhà tr ường nh ằm nâng cao hi ểu bi ết, thái độ quan tâm c ủa m ọi l ực l ượng GD và c ả HS đố i v ới công tác phòng ng ừa TNXH. Tổ ch ức chuyên đề nói chuy ện v ề đặ c điểm tâm sinh lí l ứa tu ổi THPT. - Điều ki ện th ực hi ện bi ện pháp 3.3.2. Tăng c ường k ế ho ạch hóa ho ạt độ ng giá o dụ c phò ng ng ừa cá c TNXH - M ục tiêu bi ện pháp - N ội dung - Xác định rõ th ực tr ạng TNXH, th ực tr ạng công tác phòng ng ừa, nh ững k ết qu ả đạ t được, nh ững t ồn t ại mà tr ường ch ưa gi ải quy ết được. Phân tích nh ững thu ận l ợi, khó kh ăn, điều ki ện, kh ả năng c ủa tr ường (v ề th ời gian, nhân l ực, CSVC,..) để th ực hi ện k ế ho ạch. - C ăn c ứ vào các v ăn b ản ch ỉ đạ o h ướng d ẫn,.. c ủa các ngành, các c ấp v ề công tác phòng ch ống TNXH làm định h ướng chính để xây dựng k ế ho ạch HĐ. Nội dung m ột v ăn b ản k ế ho ạch g ồm: D ự định các m ục tiêu c ần đạ t, n ội dung HĐ, hình th ức và bi ện pháp th ực hi ện, phân công ng ười th ực hi ện, th ời gian th ực hi ện, điều ki ện th ực hi ện 18 - Điều ki ện th ực hi ện bi ện pháp 3.3.3. Quả n lí ho ạt độ ng (n ội dung) d ạy h ọc v ề chuyên đề giáo d ục phòng ng ừa TNXH - M ục tiêu bi ện pháp - N ội dung * Qu ản lí vi ệc xây d ựng và th ực hi ện n ội dung ch ươ ng trình. * Qu ản lí, ch ỉ đạ o vi ệc so ạn gi ảng, chuẩn b ị tr ước khi lên l ớp * Qu ản lí ho ạt độ ng d ạy l ồng ghép. * Qu ản lí vi ệc khai thác và ứng d ụng CNTT vào d ạy h ọc. * Qu ản lí thông qua d ạy chuyên đề và thi GV d ạy gi ỏi. * Qu ản lí, ch ỉ đạ o vi ệc d ự gi ờ trong và ngoài nhà tr ường, học t ập và rút kinh nghi ệm c ủa đồ ng nghi ệp. * Qu ản lí vi ệc s ử d ụng và b ồi d ưỡng nâng cao chuyên môn, nghi ệp v ụ GV. * Qu ản lí ho ạt độ ng thi làm đồ dùng d ạy h ọc sáng t ạo. * Qu ản lí ho ạt độ ng vi ết SKKN. * Ch ỉ đạ o ho ạt động h ướng d ẫn h ọc sinh t ự h ọc. * Qu ản lí vi ệc ki ểm tra, đánh giá k ết qu ả h ọc t ập, t ự GD phòng ng ừa TNXH c ủa HS. 3.3.4. Quả n lí hình th ức GD phò ng ng ừa cá c TNXH xâm nh ập vào nhà tr ường thông qua cá c hoạ t động GD ngoạ i khó a - M ục tiêu bi ện pháp - N ội dung * Ch ỉ đạ o vi ệc l ập k ế ho ạch t ổ ch ức các ho ạt độ ng GDHS phòng ng ừa TNXH c ủa tr ường. * T ổ ch ức các hình th ức GD phòng ng ừa TNXH phong phú, đa d ạng, sinh động, h ấp d ẫn h ọc sinh. - Điều ki ện th ực hi ện bi ện pháp 19 3.3.5. Quả n lí công tác ph ối h ợp cá c l ực l ượ ng GD trong và