Tóm tắt Luận án - Chất lượng đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay

Luận án được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Học viện Họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Vào hồi ngày tháng năm 2016 Có thể tìm hiểu luận án tại Thư viện Quốc gia và Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh 23 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1. Nguyễn Khắc Dịu (2013), “Mấy vấn đề về đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý hiện nay”, Tạp chí Lịch sử Đảng, (5), tr.49-55. 2. Nguyễn Khắc Dịu (2013), “Một số suy nghĩ về đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị đáp ứng yêu cầu đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam”, Tạp chí Giáo dục lý luận, (197), tr.57-60. 3. Nguyễn Khắc Dịu (2013), “Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với các doanh nghiệp nhà nước”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (5), tr.19-23. 4. Nguyễn Khắc Dịu (2013), “Về công tác bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (8), tr.41-43. 5. Nguyễn Khắc Dịu (2015), “Đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (12), tr.15-17. 6. Nguyễn Khắc Dịu (2016), “Bồi dưỡng dự nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cao”, Tạp chí Xây dựng Đảng, (3), tr.7-9. 22 học CCLLCT và (6) Mức độ bảo đảm cơ sở vật chất phục vụ cho giảng dạy, học tập. 3. Trong những năm vừa qua, công tác đào tạo CCLLCT cũng đã đạt được nhiều kết quả đáng được ghi nhận, đã có bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, cơ bản đáp ứng yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ ở các cấp từ cơ sở đến Trung ương, đã đào tạo, bồi dưỡng cán bộ một cách cơ bản và tương đối hệ thống những tri thức lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng và các khoa học chính trị, hành chính. 4. Để thực hiện được mục tiêu của công tác đào tạo CCLLCT, cần thực hiện đồng bộ hệ thống các giải pháp liên quan đến nhận thức, đổi mới chương trình, nội dung đào tạo, đổi mới phương pháp đào tạo, đổi mới công tác quản lý đào tạo và đổi mới tổ chức bộ máy và cán bộ hệ thống cơ sở đào tạo CCLLCT trên cơ sở quan điểm lấy người học làm trung tâm của quá trình đào tạo, đó là: (1) Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với công tác đào tạo lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý; (2) Tiếp tục nghiên cứu đổi mới chương trình, nội dung đào tạo CCLLCT theo hướng hiện đại, thiết thực, sát hợp với từng đối tượng, từng loại chức danh cán bộ; (3) Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập theo hướng nghiên cứu, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, lấy người học làm trung tâm.; (4) Đổi mới mạnh mẽ công tác quản lý đào tạo CCLLCT, gắn học tập lý luận với việc rèn luyện tư tưởng chính trị, đạo đức, tác phong của người cán bộ lãnh đạo, quản lý; (5) Đổi mới tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của hệ thống cơ sở đào tạo CCLLCT. Đây là công việc còn nhiều khó khăn, đòi hỏi sự nỗ lực lớn không chỉ của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh mà cần có sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, của các ban đảng có liên quan và cả các cấp uỷ các bộ, ngành Trung ương và địa phương trên cả nước./. MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1.1. Những nghiên cứu trong nước 4 1.2. Những nghiên cứu nước ngoài 4 1.3. Khái quát kết quả các công trình nghiên cứu có liên quan và những vấn đề luận án sẽ tập trung nghiên cứu 4 Chương 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ 2.1. Cán bộ lãnh đạo, quản lý và đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý 6 2.2. Chất lượng đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý - Khái niệm và nhân tố quy định và tiêu chí đánh giá 9 Chương 3: CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY- THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA 3.1. Thực trạng chất lượng đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay 11 3.2. Nguyên nhân của thực trạng chất lượng đào tạo cao cấp lý luận chính trị và những vấn đề đặt ra 12 Chương 4: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 4.1. Dự báo tình hình tác động và quan điểm nâng cao chất lượng đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay 15 4.2. Các giải pháp chủ yếu 16 KẾT LUẬN 21 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 23 2 21 KẾT LUẬN 1. Trong công tác cán bộ, Đảng ta luôn coi trọng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ. Văn kiện của các Đại hội của Đảng Cộng sản Việt Nam đều xác định công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức là một trong những nội dung trọng yếu, luôn luôn là mối quan tâm hàng đầu của Đảng và Nhà nước Việt Nam, nhằm tạo ra một đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, đội ngũ công chức giỏi, gương mẫu về đạo đức, có trí tuệ và năng lực hoạt động thực tiễn, có tư duy đổi mới, sáng tạo, có kiến thức đáp ứng yêu cầu thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Trước yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, Bộ Chính trị (khoá XI) đã ban hành Nghị quyết số 32-NQ/TW ngày 26/5/2014 của về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng LLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý” nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kỳ mới. 2. Chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý là tổng hợp những tình hình thực hiện nội dung, hình thức đào tạo; kết quả học tập cán bộ lãnh đạo, quản lý trong quá trình đào tạo CCLLCT, nhằm đạt được mục tiêu đề ra, góp phần xây dựng đội ngũ lãnh đạo, quản lý có đủ phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực, phong cách làm việc hiệu quả đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHXN. Tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo CCLLCT là: (1) Sự phù hợp của kết quả đào tạo CCLLCT với mục tiêu, yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng; (2) Sự tương thích của nội dung, chương trình và phương pháp đào tạo với mục tiêu, yêu cầu và đối tượng đào tạo; (3) Khả năng đáp ứng yêu cầu giảng dạy CCLLCT của đội ngũ giảng viên Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các học viện chính trị khu vực; (4) Chất lượng công tác quản lý đào tạo; (5) Mức độ bảo đảm chất lượng đầu vào trong việc xét cử và chiêu sinh 20 Thứ hai, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan trong công tác đào tạo CCLLCT. Thứ ba, đổi mới đồng bộ, toàn diện các khâu của công tác đào tạo CCLLCT trên cơ sở quán triệt đầy đủ các quan điểm, mục tiêu và tiêu chuẩn cán bộ do các Nghị quyết Hội nghị Trung ương đề ra. Thứ tư, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất - kỹ thuật, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập. 4.2.5. Đổi mới tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của hệ thống cơ sở đào tạo cao cấp lý luận chính trị 1) Hoàn thiện hệ thống cơ sở đào tạo lý luận chính trị, xây dựng chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của cơ sở đào tạo phù hợp với tình hình mới 2) Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, đội ngũ cán bộ nghiên cứu tham mưu công tác đào tạo lý luận chính trị. Để xây dựng được đội ngũ giảng viên LLCT đáp ứng yêu cầu giảng dạy trong giai đoạn mới, cần thực hiện tốt các nhiệm vụ sau: Một là, cần quan tâm đến công tác tuyển dụng giảng viên. Hai là, có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cho đội ngũ giảng viên, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Ba là, đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học của giảng viên. Bốn là, có chính sách sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đào tạo cao cấp lý luận chính trị (CCLLCT) cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý là một trong những khâu có ý nghĩa quyết định đối với việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Trong những năm qua, công tác đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý được các cấp uỷ đảng quan tâm và đạt nhiều kết quả quan trọng: hệ thống cơ sở đào tạo CCLLCT đã được củng cố và phát triển; quy mô đào tạo không ngừng mở rộng; đổi mới chương trình, nội dung đào tạo, bồi dưỡng; đội ngũ giảng viên tăng cả về số lượng và chất lượng; công tác quản lý đào tạo được chú trọng; điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật của các cơ sở đào tạo được cải thiện. đã góp phần nâng cao trình độ cho cán bộ lãnh đạo, quản lý, giữ vững ổn định chính trị và thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực, chất lượng công tác đào tạo CCLLCT trong thời gian qua còn hạn chế: nội dung, chương trình đào tạo chưa đảm bảo yêu cầu nâng cao năng lực hoạt động thực tiễn và rèn luyện tư tưởng chính trị, đạo đức, tác phong cho học viên; phương pháp giảng dạy chậm đổi mới, nặng về truyền đạt kiến thức, chưa phát huy được tính tích cực và sáng tạo của học viên; cách đánh giá kết quả học tập của học viên còn lúng túng, chưa phản ánh đúng thực chất, quản lý đào tạo có mặt còn yếu kém, nhất là quản lý tự học của học viên; đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý đào tạo có mặt chưa tương xứng với yêu cầu của công tác đào tạo LLCT. Trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, quán triệt sâu sắc quan điểm về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo được nêu tại Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương (khoá XI), Nghị quyết số 32-NQ/TW ngày 26 tháng 5 năm 2014 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng LLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý”, để bảo đảm góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, việc nâng cao 2 chất lượng công tác đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý là cần thiết, cấp bách. Với tinh thần đó, việc nghiên cứu đề tài “Chất lượng đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay” có ý nghĩa lý luận và thực tiễn rất cấp thiết. 2. Mục đích, nhiệm vụ của luận án 2.1. Mục đích Làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý thời gian qua; trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay. 2.2. Nhiệm vụ Nhiệm vụ của luận án là: 1) Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án; 2) Làm rõ những vấn đề lý luận về chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý; 3) Đánh giá đúng thực trạng chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý thời gian qua, xác định nguyên nhân và những vấn đề đặt ra từ thực trạng đó và 4) Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận án là: Chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Luận án này tập trung nghiên cứu về chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong giai đoạn hiện nay. 4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu 4.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn Luận án được thực hiện trên cơ sở quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý và thực tiễn đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. 19 Hai là, đổi mới phương pháp đào tạo theo hướng dạy và học theo nhóm hợp tác. Ba là, đổi mới phương pháp đào tạo theo hướng tổ chức cho người học thuyết trình. Bốn là, đổi mới phương pháp đào tạo theo hướng sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với Giáo án điện tử. Đổi mới nội dung chương trình và phương pháp đào tạo, bồi dưỡng LLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý là một yêu cầu khách quan của thực tiễn vừa là động lực phát triển, đòi hỏi mỗi người thầy giáo nhận thức sâu sắc được vai trò và trách nhiệm tích cực tham gia vào quá trình đổi mới, đòi hỏi người học phải thay đổi vai trò, cách học cho phù hợp. Nó cũng đặt ra cho những nhà quản lý những yêu cầu mới trong việc trang bị cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu dạy học, đánh giá xếp loại học viên, giảng viên Đây là nghĩa vụ, trách nhiệm và cũng là lương tâm của mỗi chúng ta trước những thử thách to lớn trong công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển của đất nước. 4.2.4. Đổi mới mạnh mẽ công tác quản lý đào tạo cao cấp lý luận chính trị, gắn học tập lý luận với việc rèn luyện tư tưởng chính trị, đạo đức, tác phong của người cán bộ lãnh đạo, quản lý 1) Hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về đào tạo lý luận chính trị theo tiêu chuẩn chức danh cán bộ. 2) Hoàn thiện cơ chế, chính sách tài chính về đào tạo LLCT bảo đảm sử dụng có hiệu quả ngân sách nhà nước. 3) Lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý đào tạo thống nhất, đồng bộ hệ thống cơ quan quản lý đào tạo với các nhiệm vụ: Thứ nhất, các cơ quan chức năng, các cơ sở đào tạo cần rà soát lại hệ thống các văn bản liên quan đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nhằm sửa đổi những quy định không còn phù hợp. 18 4.2.3. Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập theo hướng nghiên cứu, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, lấy người học làm trung tâm. Hiện thực hoá quan điểm lấy người học làm trung tâm, đối với việc đổi mới phương pháp đào tạo CCLLCT, có một số hướng sau: 1) Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập theo hướng nghiên cứu. Phương pháp dạy học theo hướng nghiên cứu là một phương thức hiệu quả nhất gắn lý luận với thực tiễn - một trong những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin và cũng là một phương pháp cơ bản để học tập chủ nghĩa Mác-Lênin. Phương pháp này phù hợp với đặc điểm của học viên được đào tạo CCLLCT, những người là cán bộ lãnh đạo, quản lý, có vốn sống, kinh nghiệm thực tiễn phong phú và trình độ lý luận nhất định. Thông qua việc dạy và học theo hướng này, học viên có cơ hội hiểu sâu hơn những vấn đề lý luận được học cũng như nắm chắc hơn bản chất những vấn đề của thực tiễn. Ngược lại, giảng viên, qua quá trình chuẩn bị bài và quá trình tổ chức nghiên cứu cho học viên sẽ có cơ hội bổ sung cho mình những hiểu biết về thực tiễn đa dạng của công cuộc đổi mới của đất nước hiện nay. 2) Chủ động và tăng cường sử dụng phương pháp đào tạo theo phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Đối với đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý hiện nay, có 4 phương pháp có thể sử dụng được để phát huy tính tích cực của người học: Một là, đổi mới phương pháp đào tạo theo hướng dạy học nêu vấn đề. 3 4.2. Phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như: phương pháp lôgíc kết hợp phương pháp lịch sử, phân tích, tổng hợp, diễn dịch, quy nạp, tổng kết thực tiễn, điều tra xã hội học, thống kê, so sánh, phương pháp chuyên gia. 5. Đóng góp mới về mặt khoa học của luận án - Làm rõ quan niệm chất lượng đào tạo CCLLCT; xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý. - Đề xuất 3 giải pháp có tính cấp bách và đặc thù nâng cao chất lượng đào tạo CCLLCT trong giai đoạn hiện nay, đó là: 1) Tiếp tục nghiên cứu đổi mới chương trình, nội dung đào tạo cao cấp lý luận chính trị theo hướng hiện đại, thiết thực, sát hợp với từng đối tượng, từng loại chức danh cán bộ; 2) Đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập theo hướng nghiên cứu, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, lấy người học làm trung tâm và 3) Đổi mới mạnh mẽ công tác quản lý đào tạo cao cấp lý luận chính trị, gắn học tập lý luận với việc rèn luyện tư tưởng chính trị, đạo đức, tác phong của người cán bộ lãnh đạo, quản lý. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án - Góp phần làm rõ những vấn đề lý luận và thực trạng công tác đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trong thời gian vừa qua và là căn cứ cho việc đề xuất các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo CCLLCT. - Làm tài liệu tham khảo trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các nghị quyết về đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lănh đạo, quản lý và trong việc nghiên cứu, giảng dạy và học tập ở hệ thống Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị của các tỉnh, thành phố. 7. Kết cấu của luận án Luận án gồm: phần mở đầu, 4 chương (9 tiết), kết luận, danh mục các công trình khoa học của tác giả đã công bố, danh mục tài liệu tham khảo và phần phụ lục. 4 Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN Do tầm quan trọng của công tác đào tạo cán bộ nói chung, đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý nói riêng, vấn đề này đã được khẳng định ngay từ những ngày đầu thành lập Đảng ta và luôn được sự quan tâm chỉ đạo của Đảng và được nhiều nhà khoa học trong nước, ngoài nước quan tâm nghiên cứu. 1.1. NHỮNG NGHIÊN CỨU TRONG NƯỚC Những năm gần đây, nhiều tác giả đã đi sâu nghiên cứu các vấn đề có liên quan: công tác cán bộ; công tác đào tạo, bồi dưỡng LLCT. Trong các nghiên cứu đó, có nhiều đề tài cấp Nhà nước, cấp bộ; nhiều công trình nghiên cứu khoa học liên quan đến công tác đào tạo LLCT đã được xuất bản cùng nhiều Hội thảo khoa học và các bài viết trên các báo, tạp chí liên quan tới nội dung của luận án; nhiều nghiên cứu sinh chọn đào tạo LLCT làm đề tài nghiên cứu. 1.2. NHỮNG NGHIÊN CỨU NƯỚC NGOÀI Bên cạnh các nghiên cứu trong nước, có nhiều công trình của nước ngoài cũng quan tâm nghiên cứu công tác đào tạo cán bộ cùng với những nghiên cứu về việc bồi dưỡng công chức lãnh đạo, quản lý của các nước phát triển và trong khu vực 1.3. KHÁI QUÁT KẾT QUẢ CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LUẬN ÁN SẼ TẬP TRUNG NGHIÊN CỨU 1.3.1. Khái quát kết quả các công trình nghiên cứu có liên quan Các công trình nghiên cứu có liên quan đến luận án được nêu ra ở trên nghiên cứu nhiều khía cạnh khác nhau của công tác cán bộ nói chung và công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý nói riêng, đặc biệt đến vấn đề nâng cao chất lượng đào tạo CCLLCT trong giai đoạn hiện nay. Những kết quả nghiên cứu đó có ý nghĩa quan trọng đối với việc giải quyết những nhiệm vụ trọng 17 3) Đổi mới nhận thức về vị trí, vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ cán bộ lãnh đạo, quản lý trung, cao cấp của Đảng và Nhà nước hiện nay. 4.2.2. Tiếp tục nghiên cứu đổi mới chương trình, nội dung đào tạo cao cấp lý luận chính trị theo hướng hiện đại, thiết thực, sát hợp với từng đối tượng, từng loại chức danh cán bộ Để đổi mới nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp giai đoạn hiện nay cần nghiên cứu thực hiện một số giải pháp định hướng cơ bản sau đây: 1) Đổi mới nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng nói chung và chương trình CCLLCT nói riêng cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp phải xuất phát và phục vụ nhu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong điều kiện mới. 2) Đổi mới nội dung chương trình đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý cần đáp ứng yêu cầu về phẩm chất, năng lực công tác và khả năng phát triển của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp 3) Đổi mới nội dung, chương trình đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp cần đảm báo tính toàn diện, hiện đại nhưng có trọng tâm, trọng điểm, bám sát chuyên môn của đội ngũ cán bộ. 4) Đổi mới nội dung, chương trình đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp cần đảm bảo tính linh hoạt, tạo cơ sở thuận lợi cho việc bổ sung, hoàn thiện, phát triển. 5) Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, sớm hoàn thành đưa vào thực hiện nội dung, chương trình đào tạo mới. 16 đại hóa đất nước” nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực, phẩm chất ngang tầm nhiệm vụ; triển khai nội dung này có nhiều giải pháp, nhưng trong đó sẽ có giải pháp tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đây là cơ sở quan trọng cho việc nâng cao chất lượng đào tạo lý luận nói chung, đào tạo CCLLCT nói riêng. 4.1.2. Quan điểm đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo cao cấp lý luận chính trị Một là, đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trung, cao cấp là nhiệm vụ quan trọng của Đảng. Hai là, quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết Trung ương 8 khoá XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; bảo đảm tính hệ thống và liên thông giữa các bậc học lý luận chính trị; nội dung chương trình và phương pháp đào tạo phù hợp với tiêu chuẩn chức danh cán bộ để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo CCLLCT. Ba là, đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo lý luận chính trị phải luôn bám sát mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ của chiến lượng cán bộ và gắn kết chặt chẽ với các khâu trong công tác cán bộ. 4.2. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU 4.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với công tác đào tạo lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý 1) Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với công tác đào tạo lý luận chính trị. 2) Nhận thức cụ thể hơn nữa về yêu cầu về phẩm chất, năng lực của người cán bộ lãnh đạo, quản lý, xứng đáng với vị trí, vai trò của họ trong sự nghiệp cách mạng hiện nay. 5 tâm của luận án. Có thể rút ra một số nội dung cơ bản sau: Một là, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý là một trong những khâu có ý nghĩa quyết định trong chiến lược cán bộ trong nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Hai là, đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý là một trong nội dung quan trọng của đào tạo, bồi dưỡng LLCT, nhằm trang bị kiến thức, trình độ LLCT, tư duy khoa học, góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, để cán bộ lãnh độ, quản lý công tác tốt hơn; việc đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lãnh độ, quản lý. Ba là, trong những năm qua, công tác đào tạo CCLLCT cho cán bộ lãnh độ, quản lý được các cấp uỷ đảng quan tâm và đạt nhiều kết quả quan trọng; tuy nhiên cũng còn những vấn đề bất cấp cần được quan tâm giải quyết trong thời gian tới nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng công tác đào tạo CCLLCT thời gian tới. Bốn là, từ kinh nghiệm của một số nước về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và công chức có thể rút ra một số vấn đề cần tham khảo nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý ở Việt Nam. 1.3.2. Những vấn đề luận án sẽ tập trung nghiên cứu Một là, nghiên cứu những vấn đề lý luận về chất lượng đào tạo CCLLCT, từ đó khái quát lại những tiêu chí để đánh giá chất lượng của đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý hiện nay. Hai là, khảo sát, đánh giá thực trạng chất lượng đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý thời gian qua, xác định nguyên nhân và những vấn đề đặt ra từ thực trạng đó. Ba là, đề xuất các giải pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng đào tạo CCLLCT cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý hiện nay ở nước ta. 6 Chương 2 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ 2.1. CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ VÀ ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ 2.1.1. Khái niệm cán bộ lãnh đạo, quản lý; cán bộ lãnh đạo quản lý diện đào tạo cao cấp lý luận chính trị 2.1.1.1. Khái niệm cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ta Cán bộ lãnh đạo, quản lý là cán bộ, công chức làm nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý, là người được bầu cử hoặc bổ nhiệm giữ một chức vụ nhất định trong một tổ chức hoặc một cơ quan lãnh đạo hoặc quản lý đề tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khác nhau trong đời sống kinh tế - xã hội ở các cấp, các ngành theo Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước hoặc theo điều lệ của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội. Trong thực tế ở nước ta, sự phân biệt cán bộ lãnh đạo và cán bộ quản lý chưa tường minh, càng xuống cấp thấp thì điều này thể hiện càng rõ, nhất là ở cấp cơ sở. Khái niệm cán bộ lãnh đạo, quản lý là khái niệm dùng chung để chỉ những người có chức vụ, có quyền hạn, đảm nhiệm những trọng trách của Đảng, Nhà nước và đoàn thể nhân dân từ Trung ương đến địa phương trên các lĩnh vực của đời sống xã hội: chính trị, kinh tế, văn hoá - xã hội, khoa học- kỹ thuật. 2.1.1.2. Khái niệm cán bộ lãnh đạo, quản lý diện đào tạo cao cấp lý luận chính trị Cán bộ lãnh đạo, quản lý diện đào tạo cao cấp lý luận chính trị, là những cán bộ trung, cao cấp đang giữ các chức vụ nhất định trong hệ thống chính trị, được cấp có thẩm quyền xét, cử đi đào tạo theo đúng đối tượng, tiêu chuẩn do Trung ương quy định. 2.1.2. Đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý - khái niệm, vai trò, nội dung, phương thức và đặc điểm 15 Chương 4 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 4.1. DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÁC ĐỘNG VÀ QUAN ĐIỂM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 4.1.1. Dự báo tình hình tác động đến công tác đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý 4.1.1.1. Tình hình trong nước và thế giới Diễn biến của tình hình thế giới và trong nước đặt ra nhiều vấn đề mới mà bản thân lý luận chưa theo kịp với thực tiễn. Đảng và Nhà nước ta cần phải có các giải pháp tăng cường giáo dục, bồi dưỡng lí luận, nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý. Tình hình đó đòi hỏi công tác giáo dục LLCT nói chung, đào tạo CCLLCT nói riêng phải có sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng hiện nay của Đảng. 4.1.1.2. Tình hình nghiên cứu lý luận chính trị của Đảng Sau hơn 20 năm thực hiện Nghị quyết số 01-NQ/TW, ngày 28 tháng 3 năm 1992 của Bộ Chính trị khóa VII, công tác lý luận của Đảng đã đạt được những kết quả quan trọng nhưng cũng còn có những hạn chế, khuyết điểm tác động không nhỏ đến chất lượng công tác đào tạo CCLLCT hiện nay. 4.1.1.3. Chủ trương, chính sách của Đảng về công tác đào tạo LLCT Đại hội lần thứ XII của Đảng đã xác định “tiếp tục đẩy mạnh, thực hiện chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện 14 trong quy chế quản lý đào tạo, quy chế tuyển sinh, chế độ học tập, quan tâm xây dựng đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất phục vụ công tác giảng dạy, nghiên cứu, học tập. 3.2.1.2. Nguyên nhân của hạn chế và khuyết điểm Một là, ở tầm vĩ mô, chúng ta đang thiếu quy hoạch tổng thể mang tính chiến lược về đào tạo CCLLCT. Hai là, nhận thức của một số cấp uỷ, cơ quan, đơn vị về công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị chưa sâu sắc, toàn diện. Ba là, Học viện thực hiện chưa nghiêm sự phân cấp đối tượng đào tạo, chậm khắc phục những yếu kém, khuyết điểm; công tác nghiên cứu khoa học của Học viện chưa đáp ứng yêu cầu, chưa có nhiều đóng góp quan trọng vào công tác nghiên cứu lý luận, giảng dạy, tổng kết thực tiễn. Bốn là, những tiêu cực xã hội, mặt trái của cơ chế thị trường và những yếu kém của nền giáo dục quốc dân tác động đến cả đội ngũ giảng viên và học viên. Năm là, một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa xác định đúng mục tiêu đào tạo CCLLCT dẫn tới động cơ học tập còn lệch lạc. 3.2.2. Những vấn đề đặt ra Từ việc đánh giá kết quả đạt được và những hạn chế trong công tác đào tạo CCLLCT và yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý trong điều kiện đẩy mạnh CNH, HĐH hiện nay, đặt ra một số vấn đề về: 1) Phân cấp đối tượng đào tạo; 2) Nội dung chương trình và phương pháp đào tạo; 3) Đội ngũ giảng viên; 4) Đánh giá kết quả học tập; 5) Hệ thống cơ sở đào tạo; 6) Học tập lý luận gắn với rèn luyện của học viên; 7) Gắn đào tạo với sử dụng kết quả đào tạo... để đưa chất lượng đào tạo CCLLCT lên một bước, đáp ứng mục tiêu đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý của Đảng trong giai đoạn hiện nay. 7 2.1.2.1. Khái niệm đào tạo cao cấp lý luận chính trị Đào tạo cao cấp lý luận chính trị là một bộ phận trong hệ thống đào tạo cán bộ của Đảng, bao gồm tổng thể các hoạt động dạy và học nhằm trang bị cho người học kiến thức CCLLCT, kỹ năng hoạt động chính trị, quản lý kinh tế - xã hội; nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực cho cán bộ lãnh đạo, quản lý trung, cao cấp, đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ của Đảng. Chủ thể lãnh đạo của đào tạo CCLLCT là Đảng Cộng sản Việt Nam, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư; các ban Thường vụ tỉnh, thành uỷ thành phố trực thuộc Trung ương. Chủ thể thực hiện là hệ thống Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị Công an nhân dân cùng với lực lượng tham gia đào tạo là các tổ chức đảng trong hệ thống chính trị, các cơ sở đào tạo, nghiên cứu có liên quan; đối tượng tham gia đào tạo là cán bộ có chức vụ nhất định. 2.1.2.2. Vai trò của đào tạo cao cấp lý luận chính trị Thứ nhất, đào tạo CCLLCT nhằm trang bị cho cán bộ trung, cao cấp thế giới quan và phương pháp luận cách mạng và khoa học, từ đó vận dụng vào thực tiễn công tác của mình. Thứ hai, đào tạo CCLLCT giúp củng cố niềm tin và bản lĩnh chính trị, ý thức giai cấp và tinh thần yêu nước; từ đó thúc đẩy cán bộ, đảng viên tự giác, tự nguyện, hăng hái hành động, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng do Đảng đề ra. Thứ ba, đào tạo CCLLCT cung cấp tri thức, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, giúp cán bộ nâng cao kỹ năng lãnh đạo, quản lý. Thứ tư, đào tạo CCLLCT có vai trò quan trọng trong công