Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cơ khí ô tô 3-2

Danh mục các chữ viết tắt Chữ viết tăt Ý nghĩa TSCĐ Tài sản cố định CCDC Công cụ dụng cụ NVL Nguyên vật liệu TK Tài khoản CPSX Chi phí sản xuất NVLTT Nguyên vật liệu trực tiếp NCTT Nhân công trực tiếp SXC Sản xuất chung HĐQT Hội đồng quản trị TC Tài chính BTC Bộ tài chính GTGT Giá trị gia tăng BHYT Bảo hiểm y tế BHXH Bảo hiểm xã hội KPCĐ Kinh phí công đoàn KKTX Kê khai thường xuyên KKĐK Kiểm kê định kỳ SXKD Sản xuất kinh doanh VLTT Vật liệu trực tiếp VLCTT Vật liệu chính trực tiếp SXKDDD Sản xuất kinh doanh dở dang NKCT Nhật ký chứng từ PX Phân xưởng s¶n xuÊt Sản xuất CP Chi phí QLPX Quản lý phân xưởng HT Hạch toán thÞ tr­êng Thực tế Danh mục sơ đồ Sơ đồ Nội dung Sơ đồ 1 Mô hình tổ chức bộ máy công ty Sơ đồ 2 Quy trình sản xuất khung xe máy Sơ đồ 3 Bộ máy kế toán của công ty cơ khí ô tô 3-2 Sơ đồ 4 Trình tự ghi sổ của công ty cơ khí ô tô 3-2 Sơ đồ 5 Sơ đồ kế toán chi phí NVLTT Sơ đồ 6 Sơ đồ kế toán chi phí NCTT Sơ đồ 7 Sơ đồ kế toán chi phí SXC Sơ đồ 8 kế toán tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh toàn doanh nghiệp và tính giá thành sản phẩm (hàng tồn kho hạch toán theo phương pháp KKTX) Sơ đồ 9 kế toán tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh toàn doanh nghiệp và tính giá thành sản phẩm( hàng tồn kho hạch toán phương pháp KKĐK) Sơ đồ 10 Trình tự tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành phân bước kết chuyển tuần tự Sơ đồ 11 Kết chuyển chi phí phân bước kết chuyển song song Danh mục bảng biểu Bảng biểu Nội dung Bảng 1 Một số chỉ tiêu của công ty trong mấy năm gần đây Bảng 2 Phiếu xuất kho Bảng 3 Bảng kê phiếu nhâp Bảng 4 Bảng kê phiếu xuất Bảng 5 Bảng kê phiếu xuất toàn doanh nghiệp Bảng 6 Bảng kê số 3 Bảng 7 Bảng phân bổ NVL-CCDC Bảng 8 Sổ cái TK621 Bảng 9 Bảng phân bổ lương và các khoản trích theo lương Bảng 10 Sổ cái TK622 Bảng 11 Phân bổ khấu hao Bảng 12 Trích và phân bổ khấu hao Bảng 13 Bảng tập hợp chi phí dịch vụ mua ngoài Bảng 14 Phân bổ chi phí SXC Bảng 15 Sổ cái TK627 Bảng 16 Bảng tính giá thành phân xưởng sản xuất phụ Bảng 17 Bảng tính giá thành sản xuất Bảng 18 Bảng kê số 4 Bảng 19 NKCT số 7 Lời nói đầu Kinh tế luôn là vấn đề nóng hổi của mọi khu vực và mọi thời đại , trải qua một thời kỳ bao cấp kéo dài , hiện nay chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường khi mà chúng ta đã gia nhập tổ chức thương mại thế giới WTO . Một chân trời mới mở ra trước mắt với vô vàn điều kiện thuận lợi , và cùng với nó là những thách thức không thể tránh khỏi , đặc biệt là sự cạnh tranh sẽ ngày càng trở nên gay gắt hơn . Hơn bất kỳ lúc nào thời điểm này chính là lúc các doanh nghiệp phải chủ động sáng tạo hơn nữa trong kinh doanh , cần thay đổi chính bản thân mình cho phù hợp với xu thế mới Quốc tế hóa và hiện đại hóa . Muốn cạnh tranh thành công , bên cạnh việc không ngừng nâng cao chất lượng , đổi mới sản phẩm , mà cạnh tranh về giá cũng luôn được xem là biện pháp hữu hiệu . Để có thể hạ được giá thành thì vấn đề mà các doanh nghiệp quan tâm nhất chính là giảm thiểu chi phí . Chính vì lý do đó mà việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm trong mỗi doanh nghiệp là hết sức quan trọng . Việc tính tập hợp và tính toán đúng đắn chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm , sẽ cung cấp cho nhà quản lý thông tin chính xác về tình hình sản xuất kinh doanh , giúp đưa ra các quyết định đúng đắn nhằm hạ giá thành sản phẩm . Xuất phát từ tầm quan trọng đó , được sự quan tâm giúp đỡ của tập thể phòng kế toán công ty cơ khí ô tô 3-2 , đặc biệt là sự quan tâm chỉ dẫn nhiệt tình của thầy giáo Nguyễn Quốc Trung , em đã mạnh dạn chọn đề tài : “ Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2” Nội dung đề tài nghiên cứu gồm 3 phần Phần 1: Giới thiệu tổng quan về công ty cơ khí ô tô 3-2 Phần 2: Thực trạng tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2 Phần 3: Hoàn thiện tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2 Mặc dù em đã cố gắng hoàn thành chuyên đề một cách khoa học , hợp lý, nhưng do trình độ bản thân nhận thức còn hạn chế và thời gian tìm hiểu và thực tập có hạn nên bài viết của em không thể tránh những thiếu sót nhất định. Em mong nhận được sự đánh giá nhận xét của thầy cô , ban lãnh đạo , các cô chú trong phòng kế toán của công ty để bài viết của em được hoàn thiện hơn . Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Nguyễn Quốc Trung, ban lãnh đạo, các cô chú trong phòng kế toán của công ty cơ khí ô tô 3-2 đã hết sức giúp đỡ, hướng dẫn, tạo điều kiện cho em hoàn thành chuyên đề thực tập Phần 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CƠ KHÍ Ô TÔ 3-2 1./ Quá trình hình thành và phát triển của công ty cơ khí ô tô 3-2 1.1./Tên , trụ sở , ngày thành lập Tên công ty : công ty cơ khí ô tô 3-2 Địa chỉ : 18 đường giải phóng – quận đống đa – hà nội Điện thoại giao dịch : (04)8.532601 – 8.520721 Fax : (84-4)8.525601 Mã số thuế : 0100104556-1 Ngành nghề sản xuất kinh doanh : sửa chữa , đóng mới xe ô tô các loại, sản xuất phụ tùng ô tô xe máy Loại hình doanh nghiệp : doanh nghiệp nhà nước trung ương Ngày thành lập : 09.03.1964 là đơn vị thành viên hạch toán độc lập của tổng công ty cơ khí giao thông vận tải , bộ giao thông vận tải Công ty cơ khí ô tô 3-2 là một doanh nghiệp hạch toán kinh tế độc lập , có tư cách pháp nhân , tự chủ về tài chính , hoạt động theo luật của doanh nghiệp . Trải qua một thời gian tồn tại và phát triển , để ghi nhận sự đóng góp và những thành tích lớn lao đó đã được Đảng và Nhà nước cùng các bộ ngành Trung ương và địa phương trao tặng nhiều phần thưởng cao quý + Huân chương lao động hạng nhì : nhân kỷ niệm 40 năm thành lập công ty ( 9/3/1964 – 9/3/2004 ) + Quận ủy đống đa công nhận đảng bộ công ty cơ khí ô tô 3-2 là đảng bộ trong sạch vững mạnh + Bộ giao thông vận tải tặng cờ đơn vị xuất sắc cho công ty cơ khí ô tô 3-2 + Tổng liên đoàn lao động việt nam tặng cờ đơn vị thi đua xuất sắc cho công đoàn công ty +Đặc biệt là : ISO 9001:2000 1.2/ Quá trình hình thành và phát triển của công ty cơ khí ô tô 3-2 1.2.1/ Sơ lược tình hình công ty những ngày đầu thành lập Từ buổi ban đầu của công ty là một bộ phận sửa chữa của đoàn xe 12 thuộc Cục chuyên gia . Nhiệm vụ chủ yếu là tiểu tu bảo dưỡng các loại xe du lịch của Đoàn và của Trung ương , mỗi năm không quá 2 đầu xe và mỗi tháng chỉ 8- 12 xe . Số thiết bị quá là ít ỏi và cũ kỹ , vẻn vẹn được 10 chiếc , lực lượng lao động không quá 210 người , số cán bộ kỹ thuật có 3 đồng chí với ba phân xưởng , nhiều bộ phận còn chắp vá , luộm thuộm , các phòng ban xí nghiệp chỉ 1 ,2 người theo dõi , chức năng không rõ ràng , nhà cửa lụp sụp , tổng diện tích chỉ bằng một phân xưởng hiện nay ( 1.141 m2 ) . Sản xuất theo chế độ cung cấp , không có hạch toán kinh tế , sửa chữa theo kinh nghiệm , không có quy trình chuẩn định mức 1.2.2/ Giai đoạn 1964 đến 1984 Xưởng ô tô 3-2 được thành lập ngày 09/03/1964 tại quyết định số 185/QĐTC ngày 09/03/1964 của bộ giao thông vận tải .Cấp trên trực tiếp của công ty trước đây là Cục cơ khí Bộ giao thông vận tải , sau đó là liên hiệp các xí nghiệp cơ khí giao thông vận tải – bộ giao thông vận tải và bưu điện , lúc này là nhà máy ô tô 3-2 . trong 20 năm , nhà máy đã trưởng thành nhanh chóng về mọi mặt , dành được nhiều thành tích , dành tặng nhiều huân chương và bằng khen . Năm 1966 cuộc chiến tranh phá hoại lần một của đế quốc mỹ buộc nhà máy phải sơ tán .Từ năm 1968 đến năm 1972 sau nhiều cuộc đánh phá nhà máy đã phải tốn nhiều công sức và tiền của để khôi phục lại . Về xây dựng cơ bản , cải tạo mặt bằng , trang thiết bị , tiến hành các biện pháp nhằm cải tạo mặt bằng , xây dựng một số nhà mới . Trang thiết bị tăng lên được gần 300 thiết bị ,đã có những thiết bị hiện đại chính xác , một số hệ thống nhiệt luyện tương đối hoàn chỉnh đủ sức để sản xuất các loại phụ tùng . Về tổ chức sản xuất , sau 20 năm đã có 45 tổ sản xuất , 6 phân xưởng ( lắp ráp , thân xe , cơ khí sửa chữa , cơ khí sản xuất phụ tùng , phân xưởng phụ , phân xưởng kim phun ) 7 phòng , 3 ban hoàn chỉnh . Việc tổ chức sản xuất theo dây chuyền chuyên môn hóa cụm sản phẩm , có phân xưởng đã khoán theo lương . Mọi công việc trong lắp ráp , sửa chữa đều có tiêu chuẩn định mức vật tư , lao động . Đội ngũ cán bộ công nhân viên lớn mạnh không ngừng . Năm 1984 ,số kỹ sư là 51 , tự đào tạo được 653 công nhân trong 20 năm qua bằng tông số cán bộ công nhân nhà máy hiện nay , bình quân bậc thợ của nhà máy là 4/1 ; trong đó có 11 kỹ sư đào tạo tại chức , đã bồi dưỡng được 10 cán bộ lãnh đạo, 33 cán bộ quản lý 1.2.3/ Giai đoạn từ năm 1985 đến nay Nhà máy không ngừng đổi mới , phát huy thế mạnh , khắc phục khó khăn trong giai đoạn đất nước đang trong giai đoạn hội nhập và phát triển . Nhất là năm 1999, là năm đánh dấu bước chuyển mình của nhà máy cơ khí ô tô 3-2 , năm 1999 thực sự là năm khởi sắc của công ty sau 10 năm khủng hoảng , do không theo kịp sự chuyển biến của cơ chế thị trường , để đi vào thời kỳ mới thời kỳ phát triển toàn diện Với phương châm tự thay đổi mình , lấy chất lượng và giá cả làm đầu và giữ uy tín với khách hàng , nhà máy đã thực hiện một loạt chính sách , biện pháp nhằm đổi mới công ty , các biện pháp chủ yếu mà nhà máy đã thực hiện trong giai đoạn này là : biện pháp về thị trường , biện pháp về vốn , biện pháp về công nghệ , biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm … Bằng tất cả những cố gắng nói trên công ty đã khẳng định mình và tìm được chỗ đứng trên thị trường , tăng mạnh nguồn vốn , doanh thu , mở rộng mặt bằng sản xuất , mua sắm thiết bị hiện đại để thành lập thêm dây chuyền sản xuất mới , bổ sung nguồn lực cho nhà máy . Đặc biệt năm 2002 công ty đã xây dựng thành hệ thống quản lý chất lượng 9001:2000 và được đưa vào áp dụng có hiệu quả trong sản xuất kinh doanh của công ty . Về thu nhập và đời sống của công nhân viên chức đã không ngừng được cải thiện . Hiểu được muốn phát triển trong cơ chế thị trường thì phải không ngừng đổi mới sản phẩm , sản xuất sản phẩm với công nghệ cao , năm 2005 , công ty nghiên cứu dây chuyền sản xuất của hàn quốc , sắp xếp dây chuyền mới phù hợp với điều kiện của việt nam . Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền quảng cáo giới thiệu sản phẩm truyền thống , đặc biệt là các sản phẩm mới của công ty , để tăng cường khả năng tiêu thụ sản phẩm . Dưới đây là một số chỉ tiêu thể hiện sự phát triển của công ty trong mấy năm gần đây : Bảng 1: một số chỉ tiêu của công ty trong mấy năm gần đây ( đơn vị : 1000đ) Stt Chỉ tiêu 2007 2006 2005 1 Tổng giá trị sản xuất công nghiệp 310.000.000 130.000.000 230.000.000 2 Doanh thu thuần 277.679.797 127.745.861 209.938.665 3 Giá vốn hàng bán 240.069.506 105.118.975 189.183.160 4 Lãi gộp (3=1-2) 37.610.291 22.626.886 20.755.505 5 Doanh thu hoạt động tài chính 1.428.387 1.502.787 1.169.636 6 Chi phí tài chính 4.904.066 4.055.446 1.729.015 7 Chi phí bán hàng 5.711.606 3.541.402 4.896.478 8 Chi phí quản lý 14.699.034 14.214.243 10.599.647 9 Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 8= 3+(4-5)-(6+7) 13.723.972 2.318.582 4.700.001 10 Lợi nhuận khác 1.168.662 (48.808) - 11 Lợi nhuận trước thuế 14.892.634 2.269.774 4.700.001 12 Nguồn vốn chủ sở hữu 60.317.798 34.317.684 17.079.180 13 Thu nhập bình quân đầu người /tháng 3.800 3.200 2.500 14 Tổng số lượng công nhân viên ( người ) 396 382 351 Từ một số chỉ tiêu ta có thể có một số nhận xét về tình hình hoạt động của công ty cơ khí ô tô 3-2 trong một số năm gần đây : Tổng vốn chủ sở hữu tăng đều theo các năm thể hiện khả năng tự chủ về tài chính của công ty tăng cao . năm 2006 tăng so 2005 là 200% , năm 2007 so 2006 tăng 176% .về giá trị sản xuất công nghiệp và doanh thu thuần của năm 2006 so với năm 2005 lại giảm khá mạnh , khả dĩ có sự giảm mạnh về khả năng tiêu thụ vào năm 2006 là do trong năm 2006 việt nam chính thực gia nhập tổ chức WTO người dân đã nghĩ việc việt nam gia nhập tổ chức này thì thuế sẽ giảm mạnh và hàng sẽ có giá thấp hơn nhiều vì vậy họ chờ cho thuế giảm mới mua hàng. Nhưng trên thực tế thì việt nam cam kết đến n ăm 2009 mới bắt đầu giảm thuế nhiều và hiện tại chỉ giảm thuế một số mặt hàng mà thôi , vì vậy trong năm 2007 doanh thu và giá trị sản xuất công nghiệp lại tăng trở lại . Theo số liệu đã có thì tình hình công ty phát triển rất khả quan , thu nhập bình quân đầu người tăng cao đến năm nay 2007 thu nhập của mỗi công nhân viên là 3.800.000đ. 1.2.4/ Những khó khăn thuận lợi * Thuận lợi : - Đảng bộ công ty cơ khí ô tô 3-2 là một đảng bộ trong sạch vững mạnh . Đảng ủy công ty trong từng giai đoạn , đã xây dựng các định hướng phát triển của công ty chính xác và kịp thời . - Ban lãnh đạo công ty và đội ngũ cán bộ quản lý đoàn kết nhất trí năng động sáng tạo và có tinh thần trách nhiệm cao . - Cán bộ công nhân viên trong công ty đồng tâm hiệp lực , kiên trì phấn đấu , khắc phục mọi khó khăn , lao động quên mình để hoàn thành tốt nhiệm vụ đề ra . Đội ngũ cán bộ ngày càng trưởng thành đáng kể cả về số lượng và chất lượng - Được sự giúp đỡ của các địa phương , các ban ngành các cơ quan chức năng quản lý nhà nước và bộ giao thông vận tải - Đặc biệt công ty chúng ta còn được sự quan tâm giúp đỡ có hiệu quả và sự chỉ đạo trực tiếp của hội đồng quản trị - tổng giám đốc và các phòng ban nghiệp vụ của tổng công ty * Khó khăn : - Trong thời gian thành lập , tồn tại và phát triển , công ty cơ khí ô tô 3-2 đã gặp không ít khó khăn , đứng trước những khó khắn đó công ty luôn tìm ra những biện pháp để khắc phục , tìm ra những hướng đi mới - Thời gian đầu mới thành lập , thiết bị vật chất còn thiếu thốn , lại trong lúc đất nước có chiến tranh , công ty phải tìm cách khắc phục khó khăn - Thị trường trong nước có những năm không ổn định , do thay đổi của nền kinh tế như chuyển sang cơ chế thị trường làm cho công ty gặp không ít khó khăn - Năng lực cũng như tay nghề của cán bộ công nhân viên tuy ngày càng được nâng cao nhưng vẫn còn chưa đáp ứng được với những sản phẩm sản xuất của công ty nhất là những sản phẩm mới - Thiết bị tuy được đổi mới nhưng vẫn còn nhiều loại thuộc thế hệ cũ , đã lạc hậu về công nghệ không đảm bảo để sản xuất sản phẩm , nhất là những sản phẩm mới - Chưa đủ sức cạnh tranh với các mặt hàng sản xuất từ nước ngoài , vẫn kém hơn về mẫu mã , chủng loại … Mặt khác nhiều vật tư đầu vào phải nhập từ nước ngoài nên giá cao làm tăng chi phí sản xuất - Vẫn chưa chú trọng nhiều trong khâu marketing , tiêu thụ sản phẩm 2./ Chức năng và nhiệm vụ của nhà máy 2.1/ Chức năng Sản xuất kinh doanh và sửa chữa các mặt hàng cơ khí như : ô tô , chi tiết khung xe máy …. Đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước nâng cao tỷ lệ nội địa hóa các sản phẩm cơ khí đặc biệt là ô tô góp phần nâng cao chất lượng của các phương tiện giao thông của nước ta 2.2./ Nhiệm vụ Nhà máy có nhiệm vụ sản xuất kinh doanh chuyên ngành cơ khí giao thông vận tải theo quy hoạch , kế hoạch phát triển của tổng công ty công nghiệp ô tô việt nam và theo yêu cầu của thị trường bao gồm : Lập dự án , khảo sát nghiên cứu , thiết kế , chế tạo , sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm Sửa chữa các loại xe ô tô du lịch , xe công tác , xe ca thi công công trình với mọi cấp sửa chữa Tân trang đóng mới các loại xe ô tô du lịch xe công tác , xe ca , xe tải nhẹ , xe gắn máy , xe vận tải thi công các công trình Hợp đồng sản xuất , gia công các mặt hàng cơ khí , các mặt hàng kết cấu thép ,phục vụ ngành và các ngành kinh tế khác Kinh doanh mua bán ô tô , xe gắn máy , phụ tùng ô tô , các phụ kiện , các loại hàng hóa phục vụ yêu cầu của ngành và thị trường 3./Đặc điểm bộ máy tổ chức quản lý 3.1/Mô hình tổ chức bộ máy của công ty Sơ đồ số 01 : mô hình tổ chức bộ máy của công ty Giám đốc p.giám đốc kinh doanh Ban dự án p.giám đốc kỹ thuật p.giám đốc sản xuất Ban dự án P.kinh doanh Ban bảo vệ P.kế toán P. nhân chính P.kt- kcs P. kỹ thuật P. ktsx Xăng dầu P.X cơ khí 3 P.X cơ khí 2 P.X cơ khí 1 P.X ô tô 2 P.Xô tô 1 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của công ty là cơ cấu theo mô hình trực tuyến chức năng hay còn gọi là cơ cấu hỗn hợp . Theo kiểu cơ cấu này thì quản lý lãnh đạo phục tùng theo trực tuyến và theo chức năng , vẫn tuân thủ theo chế độ một thủ trưởng mà tận dụng được sự tham gia của các bộ phận chức năng giảm bớt gánh nặng cho các cấp lãnh đạo cao nhất của công ty . Chức năng chung của các phòng ban trong công ty là giúp giám đốc nắm tình hình , giám sát , , kiểm tra , nghiên cứu , xây dựng kế hoạch chuẩn bị sản xuất và phục vụ sản xuất , hướng dẫn công tác kỹ thuật , công tác nghiệp vụ cho các cán bộ chức năng và cấp quản lý phân xưởng giúp thủ trưởng trực tuyến chuẩn bị và thông qua các quyết định kiểm tra quá trình sản xuất chung , theo dõi để tổ chức công việc không sai lệch về kỹ thuật và những điều kiện thời gian . Mặc dù các phòng ban chức năng không có quyền đưa ra quyết định đối với cơ quan ngành dọc , tuy nhiên trong những công việc nhất định họ cũng được giao quyền trực tiếp chỉ đạo , hướng dẫn đối với cán bộ chức năng và cấp phân xưởng , thậm chí đế tận công nhân sản xuất . Bộ máy quản lý của nhà máy hiện nay được chia thành 3 khối chính đó là khối kỹ thuật , khối sản xuất , khối kinh doanh , mỗi khối do một phó giám đốc phụ trách chịu sự chỉ đạo trực tiếp của giám đốc . Ngoài ra còn có nhiều phòng ban chức năng khác làm tham mưu cho ban giám đốc và chịu sự chỉ đạo của các phó giám đốc theo các chức năng các lĩnh vực hoạt động tương ứng 3.2/ Cơ chế hoạt động và chức năng , nhiệm vụ của từng bộ phận Quyền quyết định cao nhất thuộc về giám đốc , mỗi cấp dưới chỉ nhận lệnh từ một cấp trên trực tiếp , các phòng ban chức năng chỉ làm công tác tham mưu cho các lãnh đạo trực tuyến . Các phó giám đốc , quản đốc sử dụng quyền mà giám đốc giao cho để thống nhất quản lý mọi hoạt động trong lĩnh vực công việc được phân công hoặc trong đơn vị mình phụ trách + Giám đốc : do HĐQT tổng công ty bổ nhiệm , miễn nhiệm , khen thưởng , kỷ luật theo đề nghị của tổng giám đốc . Là người đại diện pháp nhân của công ty và chịu trách nhiệm trước HĐQT , có quyền ra quyết định cao nhất đối với mọi hoạt động của công ty , trực tiếp chịu trách nhiệm trước tổng công ty và nhà nước về kết quả hoạt động của công ty , giám đốc là người giữ vai trò chỉ huy với chức trách quản lý , sử dụng toàn bộ vốn , đất đai , nhân lực và các nguồn lực do tổng công ty giao cho nhằm thực hiện công việc giám đốc ủy quyền + Phó giám đốc sản xuất : giúp giám đốc điều hành , tổ chức quản lý quá trình sản xuất của công ty , lập kế hoạch sản xuất , tiến hành triển khai thực hiện thông qua sự chỉ đạo của các quản đốc đối với các phân xưởng , tổ … đồng thời tổ chức sắp xếp , bố trí hợp lý lực lượng lao động trực tiếp sản xuất sao cho đảm bảo sử dụng có hiệu quả nhất , đề xuất và tham gia bồi dưỡng nâng cao trình độ tay nghề cho công nhân . Khi giám đốc vắng mặt , ủy quyền cho phó giám đốc sản xuất chỉ huy điều hành mọi hoạt động của công ty + Phó giám đốc kỹ thuật : giúp giám đốc phụ trách lĩnh vực quản lý kỹ thuật và xây dựng cơ bản của công ty , xây dựng tiêu chuẩn hóa sản phẩm truyền thống và các đề án cải tiến mẫu mã , kết cấu sản phẩm hướng đến hoàn thiện các tiêu chuẩn , chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật của sản phẩm qua từng giai đoạn . Phó giám đốc kỹ thuật có nhiệm vụ tổ chức điều hành các mặt công tác quản lý kỹ thuật cụ thể như chuẩn bị kỹ thuật về thiết kế , công nghệ , thiết bị kiểm tra chất lượng theo kế hoạch và tiến độ sản xuất … + Phó giám đốc kinh doanh : Điều hành tình hình kinh doanh của công ty , chịu trách nhiệm trước giám đốc về khâu tiêu thụ sản phẩm , về thị trường sản phẩm … lập các kế hoạch về tuyên truyền quảng bá sản phẩm của công ty nhất là những sản phẩm mới … * Các phòng ban chức năng - Phòng kế toán : là một bộ phận không thể thiếu của bất cứ đơn vị nào . Có trách nhiệm giám sát kiểm tra và cố vấn cho giám đốc về mặt tài chính và theo dõi mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty . Đồng thời tham mưu cho lãnh đạo về tình hình sản xuất kinh doanh trong kỳ , về tình hình tư vấn sử dụng và luân chuyển vốn , thực hiện các chế độ về tài chính của công ty , hạch toán kết quả sản xuất kinh doanh , lập các báo cáo tài chính gửi lên các cơ quan cấp trên . Tham mưu về quản lý các mặt công tác kế toán tài chính , biện pháp thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trích nộp đối với nhà nước . Phòng kế toán đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của giám đốc , chịu sự chỉ đạo về mặt nghiệp vụ của trưởng phòng kế toán - Phòng kinh doanh : chi phối chủ yếu mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty , nó có trách nhiệm tìm nguồn nguyên liệu phục vụ cho sản xuất , đồng thời có trách nhiệm tìm thị trường tiêu thụ , tìm bạn hàng , nắm bắt thông tin về những bạn hàng mà công ty sản xuất kinh doanh và giá cả các mặt hàng đó - Phòng nhân chính : theo dõi tình hình tăng giảm số lượng cán bộ công nhân viên trong công ty , có trách nhiệm thực hiện và giải quyết các vấn đề về chế độ , chính sách mà nhà nước quy định với cán bộ công nhân viên . Theo dõi tình hình làm việc , tình hình thực hiện định mức công việc của cán bộ công nhân viên tổ chức công tác lao động tiền lương , lập định mức lao động trên một sản phẩm , theo dõi công tác bảo hiểm xã hội ,… - Phòng kế hoạch sản xuất : có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng tháng , hàng quý , hàng năm . Thực hiện kiểm tra tiến độ kế hoạch sản xuất đảm bảo cung ứng đầy đủ thông tin kịp thời , những thông tin cần thiết , cân đối cấp phát vật tư định mức - Phòng kỹ thuật , kỹ thuật KCS : xây dựng các định mức kinh tế , kỹ thuật , tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm , quy cách từng mặt hàng có thiết kế , khuôn mẫu , nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật tiến bộ , khoa học kỹ thuật phục vụ trực tiếp cho sản xuất . Tham mưu cho giám đốc trong công tác quản lý kỹ thuật , quản lý chất lượng sản phẩm , duy trì và từng bước nâng cao uy tín của công ty - Ban dự án : lập các dự án sản xuất , mua trang thiết bị , cộng tác chặt chẽ với phòng kế hoạch sản xuất để đảm bảo quá trình sản xuất - Ban bảo vệ : có chức năng bảo vệ sản xuất , phòng chống cháy nổ , phòng chống tệ nạn xã hội , bảo vệ tài sản của công ty và của khách hàng đến quan hệ công tác . Phòng bảo vệ có chức năng duy trì việc mang mặc và chấp hành giờ giấc lao động của công nhân Ngoài ra cùng với các phân xưởng sản xuất , để tận dụng diện tích mặt bằng , tăng thêm thu nhập , công ty còn kinh doanh xăng dầu ( 1 ki ốt ) Tất cả các mối liên hệ và hoạt động cảu các phòng ban bộ phận đều dưới sự chỉ đạo của giám đốc tâm huyết với nghề cơ khí nhưng cũng rất năng động trong cơ chế thị trường , đã đem đến những thắng lợi nhất định cho công ty như ngày nay 4./Đặc điểm tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh +Đặc điểm về sản phẩm : công ty cơ khí ô tô 3-2 tiến hành sản xuất các loại sản phẩm khác nhau với chủng loại rất đa dạng và phức tạp . Mỗi một sản phẩm có những tính năng , tác dụng khác nhau với các thông số kinh tế kỹ thuật cũng rất khác nhau . Chính vì thế mà làm cho công ty rất khó khăn trong việc tổ chức sản xuất , đảm bảo nâng cao chất lượng sản phẩm từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của mình . Các loại sản phẩm khác nhau đòi hỏi phải được làm từ các nguyên vật liệu khác nhau cho chủng loại vật tư , nguyên vật liệu để sản xuất sản phẩm của công ty cũng vô cùng phức tạp khó khăn cho công tác cung ứng vật tư phục vụ sản xuất . Mỗi loại sản phẩm đều có quy trình công nghệ sản xuất riêng Ví dụ như để sản xuất chi tiết khung xe máy cần nhiều công đoạn , từ các nguyên vật liệu ban đầu là phôi , sắt qua các công đoạn pha , cắt , tiện , đột dập , sau đó được hàn và làm sạch , đóng số , sơn sản phẩm hoàn thành được bao gói . Sản phẩm khung xe máy hoàn thành được kiểm tra xem đã chuẩn xác các thông số hay chưa ( do phòng KT-KCS làm ) Sơ đồ 02 : quy trình sản xuất khung xe máy Nguyên liệu : phôi , sắt Pha , cắt, tiện , đột dập Hàn Làm sạch Đóng số Sơn Bao gói sản phẩm + Đặc điểm về thị trường : trong giai đoạn này thì yếu tố thị trường càng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty . Hiện nay , mặc dù chủng loại sản phẩm của công ty rất đa dạng nhưng có thể chia thành các loại thị trường sau : - Thị trường sửa chữa , đóng mới , lắp ráp , phục hồi , và sản xuất phụ tùng ô tô xe máy - Thị trường sản xuất , gia công mặt hàng cơ khí khác Trên một số thị trường việc kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn đó một phần cũng là do nước ta có nền công nghiệp nặng nhất là cơ khí chưa phát triển , chủ yếu là nông nghiệp và công nghiệp nhẹ , vì thế thị trường tiêu thụ sản phẩm cảu công ty còn khó khăn , đó cũng là vấn đề mà công ty đang tìm giải pháp + Đặc điểm về máy móc thiết bị và lao động : Năng lực của máy móc thiết bị cũng là nhân tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến việc bảo đảm và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp . Ở công ty cơ khí ô tô 3-2 thì máy móc thiết bị ảnh hưởng đến việc bảo đảm và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty như : số lượng máy móc thiết bị của công ty tương đối nhiều nhưng rất lạc hậu khó khăn cho việc tạo ra sản phẩm có chất lượng cao , đáp ứng nhu cầu thị trường và khó khăn trong công tác kiểm tra , chuẩn bị bảo dưỡng máy móc thiết bị phục vụ sản xuất . Hiện nay , công ty có gần 300 máy móc thiết bị đại bộ phận máy móc thiết bị của Công ty đã qua nhiều năm sử dụng nên năng lực sản xuất là rất ít ( còn từ 30 – 35% ) , dễ hỏng hóc , độ chính xác thấp , nên rất khó khăn cho việc đảm bảo tình hình sản xuất của công ty Nhân tố lao động có ảnh hưởng không nhỏ đến việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty . Đối với lao động sản xuất nhìn chung nhân tố này ảnh hưởng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh thể hiện qua các điểm như trình độ tay nghề ( bậc thợ ) , kinh nghiệm sản xuất ( thâm niên công tác ) , và thái độ làm việc . Ở công ty cơ khí ô tô 3-2 hiện nay đội ngũ lao động là một điểm mạnh , chứa đựng một tiềm năng vô cùng lớn , nếu phát huy tốt sẽ là điểm hết sức quan trọng tác động đến việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty Hiện nay , số cán bộ công nhân viên trong công ty là 396 người , trong đó : số kỹ sư , đại học : 59 người ; số trung cấp kỹ thuật : 9 người ; số lượng công nhân kỹ thuật , bậc thợ cao trong công ty chiếm lượng lớn : công nhân bậc thợ 5-7 là 180 người , chiếm 71,7% trong tổng số công nhân của công ty . Công nhân bậc thợ 3-4 là 54 người chiếm 21,5% tổng số công nhân của công ty . Như vây , công nhân bậc thợ 3-7 chiếm 93,2% tổng số công nhân trong công ty . Đây là một tỷ lệ cao góp phần rất quan trọng trong việc tăng năng suất lao động hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty . Với trình độ cán bộ công nhân viên kỹ thuật cao , nếu công ty biết bố trí lao động một cách hợp lý thì sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty 5./ Đặc điểm tổ chức kế toán tại nhà máy cơ khí ô tô 3-2 5.1/ Tổ chức bộ máy kế toán Tổ chức bộ máy kế toán của công ty được tổ chức theo mô hình tập trung , phòng kế toán của công ty phải thực hiện toàn bộ công việc kế toán từ thu nhận , ghi sổ , xử lý thông tin trên hệ thống báo cáo phân tích và tổng hợp , về biên chế , phòng kế toán của công ty gồm 6 người , ngoài ra còn có các kế toán tại phân xưởng . Sơ đồ 03 : Bộ máy kế toán của công ty cơ khí ô tô 3-2 Trưởng phòng kế toán Kế toán tổng hợp Kế toán vật liệu, ccdc, tscđ Kế toán thanh toán chi phí sản xuất , tiêu thụ Kế toán thanh toán với công nhân viên Thủ quỹ Kế toán phân xưởng Trưởng phòng kế toán : trực tiếp phụ trách phòng kế toán của công ty, chịu trách nhiệm trước giám đốc công ty về mọi hoạt động tài chính của công ty , chịu trách nhiệm về nguyên tắc tài chính đối với cơ quan cấp trên , với thanh tra , kiểm tra , kiểm toán nhà nước . Kiểm tra , phản ánh công tác hạch toán kế toán của công ty theo đúng tiến độ tài chính kế toán mà nhà nước ban hành . Tập hợp toàn bộ số liệu kế toán từ các kế toán viên , thủ quỹ lên số liệu kế toán tổng hợp hàng tháng , hàng quý , năm của công ty . Kế toán tổng hợp : lập báo cáo tài chính quý , năm theo chế độ quy định của nhà nước . Đối chiếu số liệu trên các sổ sách có liên quan , xem đã chuẩn xác hay chưa , lập báo cáo cho đơn vị kiểm toán công ty Kế toán vật liệu , CCDC , TSCĐ : ghi chép theo dõi phản ánh tổng hợp về số lượng và giá trị tài sản cố định hiện có của công ty , tình hình tăng giảm tài sản cố định , lập bảng phân bổ khấu hao TSCĐ hàng tháng theo chế độ quy định . Ghi chép theo dõi , phản ánh tổng hợp tình hình nhập xuất NVL , CCDC , và lập bảng phân bổ nguyên liệu , CCDC , hàng tháng cho các đối tượng sử dụng , tham gia kiểm kê vật tư , TSCĐ , định kỳ hàng năm , báo cáo với trưởng phòng về công việc được giao Kế toán thanh toán với công nhân viên chức : lập sổ thanh toán tiền lương , bảo hiểm xã hội , cho cán bộ công nhân viên , quyết toán bảo hiểm xã hội với nhà nước . Theo dõi cho trích các khoản tạm ứng cho cán bộ công nhân viên , các khoản phải trả phải thu … cuối tháng thông báo với trưởng phòng công việc được giao Kế toán thanh toán chi phí , sản xuất , tiêu thụ sản phẩm : theo dõi chi tiết các khoản tiền gửi , tiền vay ngân hàng , viết séc , ủy nhiệm chi, thanh toán , với ngân hàng , với ngân sách , với khách hàng , mở sổ sách tập hợp chi phí sản xuất , chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp . Ghi chép , phản ánh tổng hợp số liệu nhập xuất tồn, thành phẩm hàng gửi bán , tổng hợp hóa đơn tiêu thụ sản phẩm , xác định lãi lỗ , về tiêu thụ sản phẩm . Tham gia kiểm kê thành phẩm , hàng hóa gửi bán . Thủ quỹ : có nhiệm vụ nhập , xuất quỹ tiền mặt , kiểm tra tính thật giả cảu tiền mặt và ghi sổ quỹ , nộp tiền và ngân hàng đúng thời hạn Kế toán phân xưởng : tập hợp số liệu chi phí vật tư , chi phí nhân công ,… của từng phân xưởng để gửi lên phòng kế toán 5.2./ Chế độ kế toán áp dụng tại công ty Công ty cơ khí ô tô 3-2 áp dụng chế độ kế toán việt nam ban hành theo quyết định số 1141/TC/QĐ/CĐKT ngày 01/11/1995 ; quyết định 167/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000 của bộ tài chính và chuẩn mực kế toán việt nam ban hành theo các quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 ; quyết định số 105/2002/QĐ-BTC ngày 30/12/2003 và quyết định số 15/2006 –QĐ/BTC ngày 20/3/2006 của bộ trưởng bộ tài chính và các văn bản sửa đổi , bổ sung , hưỡng dẫn thực hiện kèm theo Niên độ kế toán : bắt đầu 01/01 đến 31/12 hàng năm Đơn vị tiền tệ hạch toán : VND ( việt nam đồng ) . Nếu có ngoại tệ thì phải quy đổi ra tiền việt nam . tỷ giá quy đổi là tỷ giá bình quân liên ngân hàng Phương pháp hạch toán hàng tồn kho : là kê khai thường x._.uyên Phương pháp tính giá hàng tồn kho : theo phương pháp hệ số giá Phương pháp tính khấu hao TSCĐ : là phương pháp khấu hao theo đường thẳng 5.2.1/ Tình hình vận dụng chế độ chứng từ kế toán Công ty sử dụng hầu hết các chứng từ kế toán , mẫu các chứng từ theo đúng quy định của bộ tài chính , các chứng từ bao gồm cả bắt buộc và hưỡng dẫn giúp cung cấp thông tin kịp thời và chính xác cho công tác hạch toán của doanh nghiệp Mỗi chứng từ đều do các kế toán phần hành lập bằng thủ công viết tay, và đều được kế toán kiểm tra xem có đúng với thực tế không , các liên chứng từ được lưu lại và được bảo quản , để là cơ sở cho việc thực hiện công tác hạch toán tiếp theo . Quá trình luân chuyển được áp dụng theo đúng chế độ và phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh của công ty Bảng 3 : danh mục các chứng từ kế toán 5.2.2/Tình hình vận dụng chế độ tài khoản Công ty sử dụng hầu hết các tài khoản theo quyết định 1141 có sửa đổi chỉ trừ các tài khoản được dùng để hạch toán theo phương pháp kiểm kê đinh kỳ , tài khoản 151 , các tài khoản dùng để hạch toán khoản trích lập dự phòng, rất ít và hầu như không sử dụng các tài khoản cấp 2 để hạch toán . Chủ yếu là chi tiết cho từng đối tượng , như : 131- công ty ô tô hòa bình ; 141 – trịnh thu hà … các tài khoản loại 0 ( các tài khoản ngoài bảng ) không sử dụng . Việc không sử dụng các tài khoản cấp 2 để hạch toán gây hạn chế trong việc cung cấp thông tin một cách chính xác và chi tiết . Ví dụ như : việc không sử dụng TK 642 – chi phí quản lý doanh nghiệp , không được chi tiết thành các tài khoản cấp 2 như : TK6421 – chi phí nhân viên quản lý TK6422 – chi phí vật liệu quản lý TK6423 – đồ dùng văn phòng TK6424 – chi phí khấu hao TSCĐ ………… Với việc chỉ hạch toán chung lên TK642 nên chỉ xac định được tổng chi phí quản lý doanh nghiệp mà không xác định được từng khoản chi nhân viên , vật liệu , … cho quản lý của công ty 5.2.3/ Tình hình vận dụng chế độ sổ kế toán Công ty cơ khí ô tô 3-2 áp dụng hình thức nhật ký chứng từ để ghi sổ kế toán . Việc áp dụng hình thức này phù hợp với một doanh nghiệp sản xuất cơ khí lớn như công ty cơ khí ô tô 3-2 , và cũng thích hợp với phòng kế toán được phân chia thành các phần hành cụ thể và sử dụng kế toán thủ công . Do áp dụng hình thức nhật ký chứng từ nên công ty sử dụng gần như toàn bộ các sổ sách của hình thức này trình tự ghi sổ Sơ đồ 04: trình tự ghi sổ của công ty cơ khí ô tô 3-2 Chứng từ kế toán Sổ chi tiết Bảng phân bổ Bảng kê BÁO CÁO Kế TOÁN Bảng tổng hợp chi tiết Sổ cái Nhật ký chứng từ Hàng ngày : Cuối kỳ : Đối chiếu : Từ chứng từ kế toán hàng ngày vào bảng kê và nhật ký chứng từ vào sổ chi tiết .Từ chứng từ kế toán cuối kỳ lập bảng phân bổ ( nếu cần ) . Từ bảng phân bổ cuối kỳ vào bảng kê hoặc nhật ký chứng từ . Số liệu từ bảng kê cuối kỳ vào nhật ký chứng từ . Từ các nhật ký chứng từ ta lấy làm căn cứ để vào sổ cái . Từ các sổ chi tiết cuối kỳ lập bảng tổng hợp chi tiết để đối chiếu so sánh với các sổ cái . Căn cứ vào số liệu của bảng kê , nhật ký chứng từ , sổ cái, bảng tổng hợp chi tiết cuối kỳ lập báo cáo kế toán . 5.2.4/ Tình hình vận dụng chế độ báo cáo tài chính Nhà máy sử dụng các báo cáo tài chính là nơi cung cấp các thông tin tài chính để ra quyết định kinh tế . Chính vì vậy , báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản , vốn chủ sở hữu và công nợ cũng như tình hình tài chính , kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp . Công ty cũng sử dụng các loại báo cáo tài chính Bảng cân đối kế toán : phản ánh tổng hợp tình hình tài sản của công ty , thường được lập vào cuối tháng Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh : phản ánh doanh thu , chi phí và kết quả hoạt động kinh doanh trong một tháng Báo cáo lưu chuyển tiền tệ : phản ánh việc hình thành và sử dụng lượng tiền phát sinh trong kỳ báo cáo Thuyết minh báo cáo tài chính : đây là báo cáo tổng quát giải trình những thông tin về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh , tình hình tài chính của doanh nghiệp trong tháng Cuối mỗi tháng báo cáo tài chính đều được lập phản ánh kết quả hoạt động của công ty trong tháng , ngoài ra công ty còn phải nộp cho cơ quan thuế các giấy tờ về thuế theo đúng thời gian quy định ( thường là được quyết toán theo từng quý ) cuối năm , công ty tiến hành làm quyết toán và nộp báo cáo cho các cơ quan cấp trên và cho tổng công ty chậm nhất là một tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính . Phần 2: Thực trạng tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2 1./ Lý luận về tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm sản xuất 1.1./Sự cần thiết phải tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong công ty cơ khí ô tô 3-2 1.1.1/ Chi phí sản xuất và phân loại chi phí sản xuất 1.1.1.1./ Khái niệm và bản chất của chi phí sản xuất * Khái niệm : chi phí sản xuất kinh doanh là toàn bộ các chi phí về lao động sống , lao động vật hóa và các loại chi phí khác được biểu hiện bằng tiền phát sinh trong quá trình sản xuất kinh doanh , trong một thời kỳ nhất định *Bản chất : chi phí sản xuất không những bao gồm yếu tố lao động ( tiền lương , tiền công ) , lao động vật hóa ( khấu hao TSCĐ , chi phí về NVL … ) mà còn gồm một số khoản mà thực chất là một phần giá trị mới sang tạo ra (như các khoản trích theo lương : BHXH, BHYT, KPCĐ, các loại thuế không được hoàn trả : thuế GTGT không được khấu trừ , thuế tài nguyên , lãi vay ngân hàng … ) Các chi phí của doanh nghiệp luôn được tính toán đo lường bằng tiền và gắn với một thời gian xác định là : quý , tháng , năm … Xét ở bình diện các doanh nghiệp và loại trừ các quy định của luật thuế thu nhập , chi phí sản xuất luôn có tính cá biệt , nó phải bao gồm tất cả các chi phí mà doanh nghiệp phải chi ra để tồn tại và tiến hành các hoạt động sản xuất bất kể đó là các chi phí cần thiết hay không cần thiết , khách quan hay chủ quan Độ lớn của chi phí là một đại lượng xác định và phụ thuộc vào hai nhân tố chủ yếu . Khối lượng lao động và tư liệu sản xuất đã tiêu hao vào sản xuất trong một thời kỳ nhất định Giá cả các tư liệu sản xuất đã tiêu dùng và tiền công của một đơn vị lao động đã hao phí 1.1.1.2/ Phân loại chi phí sản xuất : Việc phân loại chi phí sản xuất hợp lý là cơ sở để các nhà quản lý có thể nhận thức và đánh giá được sự biến động của từng loại chi phí , từ đó mà có thể đề ra các biện pháp phù hợp nhằm giảm chi phí và lựa chọn phương án có chi phí sản xuất thấp nhất cũng chính là tiền đề , mục tiêu hạ giá thành tăng doanh lợi . Có rất nhiều tiêu thức phân loại chi phí , để phục vụ cho công tác quản lý nói chung và công tác kế toán nói riêng cần phải lựa chọn tiêu thức phân loại thích hợp a./ Phân loại chi phí theo nội dung , tính chất kinh tế của chi phí : Theo cách phân loại này , các chi phí có cùng một nội dung , một tính chất kinh tế thì xếp vào một yếu tố mà không phân biệt rằng các chi phí đó phát sinh trong lĩnh vực nào , ở đâu. Toàn bộ chi phí của doanh nghiệp phát sinh trong kỳ được chia thành các yếu tố sau : + Chi phí NVL + Chi phí nhân công + Chi phí khấu hao TSCĐ + Chi phí dịch vụ mua ngoài + Chi phí khác bằng tiền Tác dụng của cách phân loại này , đó là chúng cho ta biết kết cấu , tỷ trọng của từng loại chi phí mà doanh nghiệp đã chi ra trong kỳ sản xuất kinh doanh để lập thuyết minh báo cáo tài chính , phù hợp cho yêu cầu cung cấp thông tin và quản trị doanh nghiệp để từ đó phân tích tình hình thực hiện dự toán chi phí đồng thời lập dự toán cho kỳ sau . b./ Phân loại chi phí theo mục đích công dụng của chi phí : Theo cách phân loại này , các chi phí sản xuất phát sinh mà có cùng một mục đích công dụng sẽ được tập hợp vào cùng một khoản mục chi phí . Theo tiêu thức này , toàn bộ chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ được chia ra thành các khoản mục sau : + Khoản mục chi phí NVLTT + Khoản mục chi phí NCTT + Khoản mục chi phí SXC ( trong đó chi phí SXC bao gồm các khoản sau : chi phí nhân viên phân xưởng , chi phí vật liệu dùng trong quản lý , chi phí công cụ dụng cụ sản xuất , chi phí khấu hao TSCĐ , chi phí dịch vụ mua ngoài , chi phí bằng tiền khác) Cách phân loại này có tác dụng phục vụ cho việc quản lý chi phí sản xuất theo định mức , là cơ sở cho kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành theo khoản mục chi phí , nó cũng là căn cứ để phân tích tình hình thực hiện theo kế hoạch đã đề ra là lập định mức chi phí sản xuất cho kỳ sau . Ngoài ra để phục vụ cho yêu cầu quản lý chi phí sản xuất trong doanh nghiệp có thể phân loại cho chi phí sản xuất theo các tiêu thức sau : Phân loại theo phương pháp tập hợp chi phí vào đối tượng tập hợp chi phí , gồm hai loại : chi phí trực tiếp và chi phí phân bổ gián tiếp Phân loại theo mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và quy trình sản xuất sản phẩm , chi phí gồm hai loại : chi phí cơ bản và chi phí chung Phân loại chi phí sản xuất theo khối lượng , mối quan hệ hoạt động phân thành : chi phí cố định , chi phí biến đổi , chi phí hỗn hợp . 1.1.2./ Giá thành sản phẩm và các loại giá thành sản phẩm 1.1.2.1./ Khái niệm và bản chất giá thành sản phẩm * Khái niệm : giá thành sản phẩm hoặc lao vụ dịch vụ là biểu hiện bằng tiền của chi phí sản xuất tính trong một khối lượng sản phẩm hoặc công việc lao vụ dịch vụ đã hoàn thành . Giá thành sản phẩm là chỉ tiêu quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp cũng như đối với toàn bộ nền kinh tế quốc dân . * Bản chất : giá thành là chỉ tiêu tổng hợp phản ánh kết quả sử dụng tài sản , vật tư tiền vốn trong quá trình sản xuất , cũng như phản ánh tính đúng đắn về tổ chức kinh tế , kỹ thuật – công nghệ mà doanh nghiệp đã sử dụng nhằm nâng cao năng suất lao động , nâng cao chất lượng sản phẩm , hạ chi phí sản xuất và nâng cao lợi nhuận của doanh nghiệp . Giá thành còn là căn cứ để xác định giá bán và xác định hiệu quả kinh tế của sản xuất kinh doanh . 1.1.2.2./ Các loại giá thành sản phẩm a./ Căn cứ vào cơ sở số liệu và thời điểm tính giá thành theo cách phân loại này thì giá thành có ba loại Giá thành kế hoạch : là giá thành sản phẩm được tính trên cơ sở chi phí sản xuất kế hoạch và sản lượng kế hoạch . Việc tính giá thành kế hoạch do bộ phận kế hoạch thực hiện và được tính trước khi sản xuất , chế tạo sản phẩm . Giá thành kế hoạch là mục tiêu phấn đấu của doanh nghiệp , là căn cứ để so sánh , phân tích , đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch hạ giá thành của doanh nghiệp . Giá thành định mức : là giá thành sản phẩm được tính trên cơ sở định mức chi phí hiện hành và chỉ tính cho đơn vị sản phẩm . Việc tính giá thành định mức cũng được xác định trước khi tiến hành sản xuất , chế tạo sản phẩm. Giá thành định mức là cơ sở để doanh nghiệp quản lý theo định mức , là thước đo chính xác để xác định kết quả sử dụng tài sản , vật tư lao động trong sản xuất , giúp cho việc đánh giá đúng đắn các giải pháp kinh tế kỹ thuật mà doanh nghiệp đã thực hiện trong quá trình hoạt động sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh Giá thành thực tế : là giá thành sản phẩm được tính trên cơ sở số liệu chi phí sản xuất thực tế đã phát sinh và đã tập hợp được trong kỳ sản xuất kinh doanh , cũng như sản lượng sản phẩm thực tế đã sản xuất trong kỳ . Giá thành thực tế chỉ có thể tính toán được sau khi kết thúc quá trình sản xuất chế tạo sản phẩm và được tính toán cho cả chỉ tiêu giá thành và giá thành đơn vị sản phẩm . Giá thành thực tế là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp , là cơ sở để xác định kết qủa hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với nhà nước . b./ Căn cứ vào phạm vi chi phí cấu thành : Theo cách phân loại này thì giá thành được chia thành hai loại Giá thành sản xuất : là các chi phí sản xuất chế tạo sản phẩm tính cho sản phẩm lao vụ hoặc công việc đã hoàn thành . Giá thành sản xuất được sử dụng để ghi sổ cho sản phẩm nhập kho , công việc lao vụ đã hoàn thành hoặc chuyển thẳng cho khách hàng là căn cứ để tính trị giá vốn hàng bán và lãi gộp của doanh nghiệp Giá thành toàn bộ sản phẩm tiêu thụ : bao gồm giá thành sản xuất và chi phí bán hàng , chi phí quản lý doanh nghiệp tính cho sản phẩm tiêu thụ trong kỳ . Giá thành toàn bộ sản phẩm chỉ được tính toán và xác định khi sản phẩm , công việc , lao vụ dịch vụ đã được xác định là tiêu thụ . Gía thành toàn bộ là cơ sở để xác định lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp . Giá thành sản phẩm , công việc lao vụ dịch vụ có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với doanh nghiệp trong việc xác định giá bán , xác định hiệu quả kinh doanh … Mà còn ý nghĩa với cả xã hội vì hạ giá thành sản phẩm sẽ mang lại không những lợi nhuận cho doanh nghiệp , mà còn tạo ra nguồn thu cho ngân sách nhà nước thông qua các khoản thuế . Tiết kiệm chi phí sản xuất sản phẩm , hạ giá thành sản xuất sẽ tạo ra sự tiết kiệm lao động xã hội , tăng tích lũy cho nền kinh tế quốc dân . 1.1.3./ Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là hai mặt biểu hiện của quá trình sản xuất chúng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau , giống nhau về mặt chất , đều là những hao phí về lao động sống và lao động vật hóa mà doanh nghiệp đã chi ra trong quá trình sản xuất và chế tạo sản phẩm Tuy nhiên chúng cũng có những đặc điểm khác nhau : Chi phí sản xuất luôn gắn với từng thời kỳ đã phát sinh chi phí , còn giá thành luôn gắn với một loại sản phẩm , công việc lao vụ dịch vụ đã hoàn thành Trong giá thành sản phẩm bao gồm cả phẩn chi phí đã phát sinh thực tế của kỳ trước và một phần chi phí sẽ phát sinh của kỳ sau nhưng đã được ghi nhận là chi phí của kỳ này ( chi phí phải trả ) . Giá thành sản phẩm chứa đựng cả một phần chi phí của kỳ trước chuyển sang và loại trừ phần chi phí cho những sản phẩm chưa hoàn thành . Như vậy chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm khác nhau về mặt lượng Z = D đk + C - D ck Trong đó : Z : tổng giá thành sản phẩm Dđk : chi phí sản xuất kinh doanh dở dang đầu kỳ C : chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ D ck : chi phí sản xuất kinh doanh dở dang cuối kỳ 1.1.4./ Nhiệm vụ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm : Để tổ chức tốt công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm , đáp ứng kịp thời nhu cầu thông tin cho các nhà quản lý về chi phí và giá thành ở doanh nghiệp , kế toán cần phải thực hiện tốt các nhiệm vụ sau : Căn cứ vào đặc điểm của quy trình công nghệ , đặc điểm của chi phí , đặc điểm của sản phẩm và yêu cầu tổ chức sản xuất , yêu cầu công tác quản lý của doanh nghiệp … mà xác định đối tượng và phương pháp tập hợp chi phí và tính giá thành phù hợp . Tổ chức vận dụng các tài khoản kế toán để hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm phù hợp với phương pháp kế toán hàng tồn kho (KKTX hoặc KKĐK ) mà doanh nghiệp áp dụng . Tổ chức tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất kinh doanh theo đúng đối tượng tập hợp chi phí đã xác định , bằng các phương pháp thích hợp với từng loại chi phí , tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh theo các khoản mục chi phí và theo yếu tố chi phí đã quy định Lập các báo cáo chi phí sản xuất theo yếu tố ( trên thuyết minh báo cáo tài chính ) , định kỳ tổ chức phân tích chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm ở doanh nghiệp Tổ chức kiểm kê đánh giá khối lượng sản phẩm dở dang một cách khoa học hợp lý , xác định giá thành và hạch toán giá thành sản xuất sản phẩm trong kỳ một cách đầy đủ và chính xác 1.2./ Nội dung kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 1.2.1./Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành 1.2.1.1./Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất : Chi phí sản xuất của doanh nghiệp phát sinh ở nhiều địa điểm khác nhau , dùng vào các quá trình sản xuất với những mục đích công dụng khác nhau , vì vậy khâu quan trọng đầu tiên trong việc kế toán chi phí sản xuất là xác định xem các chi phí sản xuất đó liên quan đến phân xưởng , bộ phận sản xuất nào , đến sản phẩm dịch vụ nào , đến quy trình công nghệ nào … việc xác định đó là nội dung xác định đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất . Xác định đối tượng hạch toán chi phí sản xuất chính là việc xác định giới hạn tập hợp chi phí mà thực chất là xác định nơi phát sinh chi phí và nơi chịu chi phí . 1.2.1.2./ Đối tượng tính giá thành Đối tượng tính giá thành là các loại sản phẩm , công việc , dịch vụ do doanh nghiệp sản xuất hình thành cần phải tính tổng giá thành và giá thành đơn vị sản phẩm . Căn cứ xác định đối tượng tính giá thành : - Đặc điểm tổ chức sản xuất : + Doanh nghiệp tổ chức sản xuất theo đơn đặt hàng, sản phẩm được đặt mua trước khi sản xuất , sản xuất hàng loạt mặt hàng ổn định . đối tượng tính giá thành là các sản phẩm hoàn thành . + Doanh nghiệp tổ chức sản xuất hàng loạt : sản phẩm không được đặt mua trước khi sản xuất , sản xuất hàng loạt, mặt hàng ổn định . đối tượng tính giá thành là các loại sản phẩm hoàn thành - Đặc điểm của sản phẩm : với quy trình công nghệ sản xuất phức tạp : + Nếu nửa thành phẩm có thể bán ra thị trường thì tính giá thành cho nửa thành phẩm và thành phẩm hoàn thành . + Nếu nửa thành phẩm không bán ra thị trường thì tính giá thành cho sản phẩm hoàn thành. - Đặc điểm quy trình công nghệ : + Với quy trình công nghệ giản đơn tính giá thành cho sản phẩm hoàn thành + Với quy trình công nghệ phức tạp có thể tính giá thành thành phẩm hoặc cả thành phẩm và nửa thành phẩm . - Yêu cầu quản lý và trình độ quản lý : ngay cả trong trường hợp quy trình công nghệ sản xuất phức tạp các nửa thành phẩm không bán ra thị trường nhưng theo yêu cầu quản lý ta vẫn có thể xác định đối tượng tính giá thành vừa là nửa thành phẩm vừa là thành phẩm hoàn thành ở cuối quy trình công nghệ 1.2.1.3./ Mối quan hệ giữa đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính giá thành . + Mối quan hệ giữa một đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất với một đối tượng tính giá thành : trong quy trình công nghệ sản xuất giản đơn sản phẩm hoàn thành chỉ một loại thì đối tượng kế toán tập hợp chi phí là toàn bộ quy trình công nghệ , đối tượng tính giá thành là một loại sản phẩm hoàn thành . Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất phù hợp với đối tượng tính giá thành + Mối quan hệ giữa một đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất với nhiều đối tượng tính giá thành . Từ một loại nguyên vật liệu chính cho ra nhiều loại sản phẩm hoàn thành . + Mối quan hệ giữa nhiều đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất với một đối tượng tính giá thành . Trong quy trình sản xuất phức tạp và đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất là từng giai đoạn của quy trình công nghệ sản xuất và đối tượng tính giá thành là sản phẩm hoàn thành + Mối quan hệ giữa nhiều đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất với một đối tượng tính giá thành . Trong quy trình sản xuất phức tạp và đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất là từng giai đoạn của quy trình công nghệ sản xuất và đối tượng tính giá thành là nửa thành phẩm hoàn thành và thành phẩm hoàn thành . Mối quan hệ giữa đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính giá thành là cơ sở để lựa chọn các phương pháp tính giá thành 1.2.2./ Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất 1.2.2.1./Phương pháp trực tiếp : Phương pháp này áp dụng với các chi phí có liên quan trực tiếp đến đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất đã xác định và công tác hạch toán ghi chép ban đầu cho phép quy nạp trực tiếp các chi phí vào từng đối tượng kế toán tập hợp chi phí có liên quan . 1.2.2.2./ Phương pháp tập hợp gián tiếp Phương pháp này áp dụng khi một loại chi phí phát sinh có liên quan đến nhiều đối tượng kế toàn tập hợp chi phí sản xuất mà không thể trực tiếp tập hợp cho một đối tượng được . Trong trường hợp này các doanh nghiệp phải lựa chọn tiêu chuẩn ( tiêu thức ) phù hợp để phân bổ chi phí cho các đối tượng có liên quan theo công thức Ci = C*ti/Ti Trong đó : Ci : là chi phí sản xuất phân bổ cho đối tượng thứ i C : tổng chi phí sản xuất phát sinh đã tập hợp được cần phân bổ Ti : tổng đại lượng tiêu chuẩn dùng để phân bổ ti : đại lượng của tiêu chuẩn cần phân bổ Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà các doanh nghiệp tiến hành lựa chọn đại lượng của tiêu chuẩn dùng để phân bổ sao cho hợp lý . Tính hợp lý của tiêu chuẩn phân bổ là cơ sở đảm bảo độ tin cậy của thông tin được cung cấp 1.2.3./ Kế toán tập hợp chi phí sản xuất Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong trường hợp doanh nghiệp thực hiện kế toán hàng tồn kho theo phương pháp KKTX 1.2.3.1./ Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Chi phí NVLTT là những chi phí về NVL chính , vật liệu phụ , nửa thành phẩm mua ngoài , nhiên liệu sử dụng trực tiếp cho việc sản xuất chế tạo sản phẩm hay thực hiện cung cấp lao vụ dịch vụ Sơ đồ kế toán chi phí NVLTT ( sơ đồ 5 ) TK 152,153 TK 621 TK 152 Xuất kho NVL , CCDC NVL phế liệu nhập kho Sử dụng trực tiếp sản xuất TK 111,112,331 TK133 TK 154 Thuế GTGT Cuối kỳ kết chuyển Chi phí NVLTT NVL mua sử dụng ngay Sơ đồ chi phí NCTT ( sơ đồ 6 ) TK 334 TK 622 TK 154 lương phải trả cho công nhân cuối kỳ kết chuyển trực tiếp sản xuất CPNCTT TK 338 Các khoản trích theo lương BHXH, BHYT ,KPCĐ TK 335 Trích trước lương nghỉ phép Của công nhân sản xuất Tài khoản sử dụng : Để tập hợp và phân bổ chi phí NVLTT kế toán sử dụng TK 621 “ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp” Nội dung : TK 621 phản ánh các chi phí NVL được sử dụng trực tiếp cho việc sản xuất sản phẩm , lao vụ của các ngành sản xuất Trình tự kế toán theo ( sơ đồ 5) 1.2.3.2./ Kế toán chi phí nhân công trực tiếp Chi phí NCTT là toàn bộ chi phí về tiền lương và các khoản khác phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất chế tạo sản phẩm , bao gồm : lương chính, lương phụ , phụ cấp và tiền trích BHXH, BHYT , KPCĐ Tài khoản sử dụng : TK 622 “ chi phí nhân công trực tiếp” Nội dung của TK622 : tài khoản này sử dụng để phản ánh số chi phí về lao động trực tiếp tham gia vào quá trình SXKD Trình tự kế toán chi phí NCTT thể hiện ở ( sơ đồ 6 ) 1.2.3.3./ Kế toán chi phí sản xuất chung : Chi phí sản xuất chung là những chi phí liên quan đến việc tổ chức sản xuất quản lý sản xuất và phục vụ sản xuất trong phạm vi một phân xưởng ( hoặc đội , trại , xưởng , công trường ) - Theo chế độ hiện hành chi phí sản xuất gồm các nội dung sau : + Chi phí nhân viên ( 6271) + Chi phí vật liệu ( 6272 ) + Chi phí dụng cụ đồ dùng ( 6273) + Chi phí khấu hao (6274 ) + Chi phí dịch vụ mua ngoài ( 6277) + Chi phí khác bằng tiền ( 6278) Chi phí SXC khi thực tế phát sinh được tập hợp theo địa điểm và theo nội dung của chi phí SXC . Cuối kỳ kết chuyển hoặc phân bổ cho các đối tượng thuộc phân xưởng hoặc bộ phận đó Sơ đồ kế toán chi phí sản xuất chung ( sơ đồ 7 ) TK334,338 TK627 TK152 Chi phí nhân viên PX VL quản lý sử dụng không Hết , phế liệu thu hồi TK152 TK154 Chi phí NVL phục vụ QLPX cuối kỳ kết chuyển TK153 ,142 Chi phí CCDC TK214 Chi phí khấu hao TSCĐ TK111,112,331 TK133 Thuế GTGT Chi phí khác Sơ đồ 8: kế toán tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh toàn doanh nghiệp và tính giá thành sản phẩm ( hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp KKTX ) TK152,153 TK621 TK154 TK152,138 xxx chi NVL sản xuất cuối kỳ kết giảm chi trực tiếp chuyển TK331,214,111 TK627 TK155 Quản lý Giá thành sản Khấu hao, dịch vụ cuối kỳ kết phẩm hoàn thành Mua ngoài chuyển nhập kho Quản lý TK157,632 TK334,338 TK622 giá thành sản phẩm Hoàn thành gửi bán , bán ngay khong qua kho Cuối kỳ kết Chi nhân công chuyển xxx Sơ đồ 9: kế toán tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh toàn doanh nghiệp và tính giá thành sản phẩm ( hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp KKĐK ) TK611 TK621 TK631 TK611,138 CPNVL sản xuất kết chuyển giảm phí Trực tiếp TK331,214,111 TK627 Quản lý TK632 Khấu hao , mua kết chuyển sản phẩm hoàn thành ngoài Quản lý TK334,338 TK622 Kết chuyển CPNC trực tiếp TK154 Kết chuyển chi phí SXKDDD đầu kỳ Kết chuyển chi phí SXKDDD Cuối kỳ Trình tự hạch toán chi phí SXC được thể hiện qua( sơ đồ 7 ) 1.2.3.4./ Kế toán tập hợp chi phí sản xuất cho toàn doanh nghiệp Chi phí sản xuất của doanh nghiệp khi phát sinh thực tế đã được tập hợp trên các TK 621, TK 622, TK 627 . Cuối kỳ kế toán kết chuyển vào TK 154 “ chi phí sản xuất kinh doanh dở dang” để tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm hoàn thành Trình tự hạch toán kế toán tập hợp chi phí sản xuất cho toàn doanh nghiệp được thể hiện ở (sơ đồ 8 ) Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp KKĐK Trong trường hợp này , các chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong kỳ được tập hợp vào các TK 621 ,TK622 ,TK627 . Tuy nhiên do đặc điểm của phương pháp này mà TK 154 chi sử dụng để phản ánh chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ và cuối kỳ .Để tập hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp kế toán sử dụng TK 631 “ giá thành sản xuất” Trình tự kế toán tập hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp thể hiện ở (sơ đồ 9) 1.2.4./ Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ 1.2.4.1./ Khái niệm : Sản phẩm làm dở : là những sản phẩm còn đang trong quá trình sản xuất , chế biến , đang nằm trên các dây chuyền công nghệ mà doanh nghiệp phải tiếp tục sản xuất hoặc chế biến mới thành thành phẩm . Đánh giá sản phẩm dở dang có ý nghĩa rất lớn trong việc hạch toán và quản lý chi phí . nhưng việc đánh giá sản phẩm làm dở mang tính chủ quan , khó có thể tính toán một cách chính xác được . Mức độ hợp lý của đánh giá sản phẩm làm dở tùy thuộc vào các nhân tố : + Kiểm kê và đánh giá mức độ hoàn thành của sản phẩm làm dở + Phương pháp đánh giá sản phẩm làm dở phù hợp a./Đánh giá sản phẩm làm dở theo khối lượng hoàn thành tương đương Nội dung : căn cứ vào khối lượng dở dang cuối kỳ và mức độ chế biến hoàn thành để quy đổi khối lượng sản phẩm dở dang thành khối lượng hoàn thành tương đương . Sau đó lần lượt tính toán từng khoản mục chi phí trong sản phẩm dở dang theo nguyên tắc : Với những chi phí bỏ vào một lần ngay từ đầu quy trình công nghệ tính cho một sản phẩm hoàn thành và một sản phẩm làm dở là như nhau Với những chi phí bỏ vào theo mức độ gia công chế biến tính cho sản phẩm làm dở theo khối lượng hoàn thành tương đương Công thức tính : + Với chi phí bỏ vào ngay từ đầu quy trình công nghệ Dck = ( Dđk + C )*Sd/( Sht + Sd) + Với chi phí bỏ vào theo mức độ gia công chế biến : Dck = (Dđk + C)*Sd’/(Sht+Sd’) Trong đó : Sd’ = Sd * mức độ chế biến hoàn thành Ưu điểm : số liệu có được chính xác hơn so với phương pháp trước , vì trong trị giá sản phẩm làm dở có đầy đủ các khoản mục Nhược điểm : khối lượng tính toán nhiều hơn và đặc biệt việc xác định mức độ chế biến hoàn thành rất phức tạp Điều kiện áp dụng : áp dụng đối với chi phí VLTT , VLCTT chiếm tỷ trọng không lớn lắm trong tổng chi phí , khối lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ nhiều và biến động lớn so với đầu kỳ , xác định được mức độ chế biến hoàn thành b./Đánh giá sản phẩm làm dở theo chi phí định mức : Nội dung : căn cứ vào khối lượng dở dang đã kiểm kê xác định ở từng công đoạn và định mức từng khoản mục chi phí đã tính được ở công đoạn đó cho một đơn vị sản phẩm để tính ra chi phí định mức của khối lượng sản phẩm dở dang ở từng công đoạn sau đó tổng hợp lại cho từng loại sản phẩm Ưu điểm : tính toán đơn giản thuận tiện hơn nếu doanh nghiệp đã lập được bảng tính sẵn Nhược điểm : kết quả tính toán không chính xác như hai phương pháp trên , tính chính xác phụ thuộc vào mức độ hợp lý của việc xác định chi phí định mức . c./ Xác định giá trị sản phẩm dở dang theo chi phí NVLTT hoặc theo chi phí trực tiếp Theo phương pháp , trong giá trị sản phẩm dở dang chỉ bao gồm CPNVLTT hoặc chi phí trực tiếp (NVL , và NCTT) mà không tính đến chi phí khác d./ Xác định giá trị sản phẩm dở dang theo chi phí NVLC : Theo phương pháp này , toàn bộ chi phí chế biến được tính hết cho thành phẩm . Do vậy , trong sản phẩm dở dang chỉ bao gồm giá trị vật liệu chính mà thôi Giá trị vật liệu chính nằm trong sản phẩm dở dang = số lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ *toàn bộ giá trị vật liệu chính xuất dùng / ( số lượng thành phẩm + số lượng sản phẩm dở dang) 1.2.5./ Các phương pháp tính giá thành 1.2.5.1./ Phương pháp tập hợp chi phí và tính giá thành theo đơn đặt hàng : - Điều kiện áp dụng : phương pháp này áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp tổ chức sản xuất theo đơn đặt hàng - Đặc điểm : mặt hàng thường xuyên thay đổi sản phẩm được đặt mua trước khi sản xuất và chi tiết theo từng đơn đặt hàng , chu kỳ sản xuất riêng rẽ. - Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất là các bộ phận sản xuất và chi tiết theo từng đơn đặt hàng - Đối tượng tính giá thành là sản phẩm hoàn thành của từng đơn đặt hàng - Kỳ tính giá thành phù hợp với kỳ báo cáo - Trình từ tập hợp chi phí và tính giá thành : + Khi ký kết hợp đồng doanh nghiệp tiến hành sản xuất theo đơn đặt hàng . Việc tập hợp chi phí sản xuất theo đơn đặt hàng được thực hiện trên các tờ kê chi phí mở cho từng đơn đặt hàng kể từ khi đơn đặt hàng bắt đầu đi vào sản xuất + Tập hợp chi phí : thông thường chi phí NVLTT và chi phí NCTT được tập hợp trực tiếp theo từng đơn đặt hàng , còn chi phí SXC nếu bộ phận sản xuất chỉ thực hiện một đơn đặt hàng thì chi phí SXC được tính trực tiếp vào đơn đặt hàng đó , nếu một bộ phận cùng một lúc thực hiện nhiều đơn đặt hàng thì chi phí SXC được phân bổ cho các đơn đặt hàng theo chi phí sản xuất chung ước tính hoặc chi phí sản xuất chung thực tế + Đến khi có chứng từ chứng minh đơn đặt hàng đã hoàn thành . Tổng cộng chi phí trên tờ kê chi phí là tổng giá thành của đơn đặt hàng . Với những đơn đặt hàng chưa hoàn thành tại thời điểm cuối kỳ kế toán chi phí sản xuất cho đơn đặt hàng là chi phí SXKDDD 1.2.5.2./ Phương pháp tập hợp chi phí và tính giá thành theo quy trình : Điều kiện áp dụng : áp dụng đối với doanh nghiệp sản xuất hàng loạt , khối lượng lớn + Mặt hàng sản xuất ổn định + Sản phẩm được mua sau khi sản xuất + Các quy trình sản xuất liên tục nhau + Quy trình sản xuất : công nghệ giản đơn hoặc công nghệ phức tạp + Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất Với quy trình công nghệ giản đơn là toàn bộ quy trình côn._.