Tổ chức Kế toán Tài sản cố định tại Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông

Tài liệu Tổ chức Kế toán Tài sản cố định tại Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông: ... Ebook Tổ chức Kế toán Tài sản cố định tại Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông

doc81 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1415 | Lượt tải: 1download
Tóm tắt tài liệu Tổ chức Kế toán Tài sản cố định tại Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu Lµ mét trong ba yÕu tè s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n (Tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§); nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô; lao ®éng sèng), TSC§ ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. C¸c lo¹i TSC§ ®Òu cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông l©u dµi, tham gia nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, nã cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bëi vËy, ®ßi hái c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n TSC§ t¹i doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc khoa häc: TSC§ ph¶i ®­îc ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n; viÖc theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng vµ söa ch÷a TSC§ ph¶i ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi; viÖc tÝnh khÊu hao ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm riªng cña doanh nghiÖp. H¬n thÕ n÷a, mét thùc tÕ ®Æt ra cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ muèn tån t¹i, ph¸t triÓn vµ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng th× ®ßi hái mçi ®¬n vÞ ph¶i biÕt tæ chøc tèt c¸c nguån lùc s¶n xuÊt cña m×nh vµ sö dông chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng ®«ng, ®èi diÖn víi thùc tr¹ng qu¶n lý kinh tÕ, sù quan t©m cña c«ng ty vÒ vÊn ®Ò qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§, kÕt hîp víi nhËn thøc cña b¶n th©n vÒ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò vµ mong muèn r»ng qua ®©y em cã thÓ cñng cè vµ n©ng cao nhËn thøc cña m×nh vÒ viÖc tæ chøc kÕ to¸n TSC§. ChÝnh v× vËy, em ®· lùa chän ®Ò tµi : “Tæ chøc kÕ to¸n Tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng”. KÕt cÊu chuyªn ®Ò ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn th× cã 3 ch­¬ng: - Ch­¬ng 1: LÝ luËn chung vÒ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. - Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng - Ch­¬ng 3: Mét sè ý kiÕn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Th.s D­¬ng Nh¹c vµ c¸c c¸n bé trong c«ng ty ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò nµy. Ch­¬ng 1 lÝ luËn chung vÒ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n TSC§ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.1.1 Kh¸i niÖm, vÞ trÝ vµ vai trß cña TSC§ 1.1.1.1 Kh¸i niÖm TSC§ §Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm: T­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng vµ søc lao ®éng. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét bé phËn chñ yÕu cña t­ liÖu lao ®éng ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp lµ nh÷ng t­ liÖu lao ®éng chñ yÕu vµ c¸c tµi s¶n kh¸c cã gi¸ tri lín, tham gia vµo nhiÒu chu k× SXKD vµ gi¸ trÞ cña nã ®­îc chuyÓn dÞch dÇn dÇn, tõng phÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm, dÞch vô ®­îc s¶n xuÊt ra trong c¸c chu kú s¶n xuÊt. Th«ng thường một tư liệu lao động được coi là TSCĐ khi ®ång thời thoả m·n ®­îc hai tiªu chuẩn là tiªu chuẩn về gÝa trị và tiªu chuẩn về thời gian sử dụng trong chế độ quản lý TSCĐ hiện hành của nhà nước như: + Gi¸ trị từ 10.000.000 đồng trở lªn. + Thời gian sử dụng trªn một năm. - Khi tham gia vào chu kỳ sản xuất kinh doanh, TSCĐ cã đặc điểm sau đ©y: + Tham gia toàn bộ một lần vào nhiều chu kỳ kinh doanh TSCĐ vẫn giữ nguyªn h×nh th¸i vật chất ban đầu cho đến khi hư hỏng hoàn toàn. + GÝa trị TSCĐ bị hao mßn dần và dịch chuyển từng phần theo mức độ vào s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 1.1.1.2 VÞ trÝ, vai trß cña TSC§ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt Tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét bé phËn chñ yÕu cña t­ liÖu lao ®éng, nã ®­îc coi lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cã vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn khoa häc kü thuËt hiÖn nay vµ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, chóng ta ph¶i tËp trung tr­íc hÕt vµo viÖc ®æi míi vÒ c¬ së vËt chÊt, ®æi míi c«ng nghÖ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¶i tiÕn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña TSC§ nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, mét vÊn ®Ò ®Æt ra cã tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lµ uy tÝn vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, ®Ó t¹o ®­îc s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, mÉu m· ®a d¹ng phong phó, chóng ta ph¶i kh«ng ngõng ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ , ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn nh»m ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vµ phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng. Nh­ vËy, cã thÓ nãi TSC§ lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt quan träng vµ cã ý nghÜa to lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. C¶i thiÖn, hoµn thiÖn, ®æi míi , sö dông hiÖu qu¶ TSC§ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña nÒn kinh tÕ nãi chung. 1.1.2 Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh 1.1.2.1 Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh TSC§ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ mét bé phËn tµi s¶n chñ yÕu, phong phó vÒ chñng lo¹i, nguån h×nh thµnh. §Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n TSC§ cÇn tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§. Ph©n lo¹i TSC§ lµ viÖc s¾p xÕp c¸c TSC§ trong doanh nghiÖp thµnh c¸c lo¹i, c¸c nhãm TSC§ cã cïng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt theo mét tiªu thøc ph©n lo¹i nhÊt ®Þnh. 1.1.2.1.1 Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo h×nh th¸i biÓu hiÖn Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, dùa trªn h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ cña tµi s¶n mµ TSC§ ®­îc ph©n thµnh: TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh. a) TSC§ h÷u h×nh Theo chuÈn mùc sè 03 – Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh trong hÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (ban hµnh vµ c«ng bè theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh ): TSC§ h÷u h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ do doanh nghiÖp n¾m gi÷ ®Ó sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. C¸c tµi s¶n ®­îc ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi c¸c tiªu chuÈn sau: Ch¾c ch¾n thu håi ®­îc lîi Ých kinh tÕ trong t­¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n ®ã. Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch ®¸ng tin cËy. Thêi gian sö dông ­íc tÝnh trªn 1 n¨m. Cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. TSC§ h÷u h×nh (c¨n cø vµo ®Æc tr­ng kü thuËt) bao gåm: Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: Nhµ lµm viÖc, nhµ x­ëng, nhµ kho, … M¸y mãc, thiÕt bÞ: M¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong SXKD Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ truyÒn dÉn: «t«, m¸y kÐo, hÖ thèng d©y dÉn ®iÖn... ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý: Dông cô ®o l­êng, thiÕt bÞ dïng trong qu¶n lý… C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm. TSC§ h÷u h×nh kh¸c: C¸c TSC§ ch­a xÕp vµo c¸c nhãm trªn. b) TSC§ v« h×nh Theo chuÈn mùc sè 04 – tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh trong hÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam quy ®Þnh: Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt nh­ng x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ vµ do doanh nghiÖp n¾m gi÷, sö dông trong s¶n xuÊt, kinh doanh, cung cÊp dÞch vô hoÆc cho c¸c ®èi t­îng kh¸c thuª phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh. TSC§ v« h×nh rÊt khã nhËn biÕt, nªn khi xem xÐt mét nguån lùc v« h×nh cã tho¶ m·n ®Þnh nghÜa trªn hay kh«ng th× ph¶i xÐt ®Õn c¸c khÝa c¹nh sau: TÝnh cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc: TSC§ v« h×nh cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch riªng biÖt, cã thÓ ®em cho thuª, b¸n ®éc lËp. Kh¶ n¨ng kiÓm so¸t: Doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t tµi s¶n, lîi Ých thu ®­îc, rñi ro liªn quan ®Õn tµi s¶n. Lîi Ých kinh tÕ t­¬ng lai: Doanh nghiÖp cã thÓ thu ®­îc c¸c lîi Ých kinh tÕ tu¬ng lai tõ TSC§ v« h×nh d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Tiªu chuÈn gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông TSC§ v« h×nh còng ®­îc quy ®Þnh t­¬ng tù nh­ TSC§ h÷u h×nh. TSC§ v« h×nh bao gåm: QuyÒn sö dông ®Êt: Chi phÝ liªn quan tíi sö dông ®Êt, chi phÝ ®Òn bï… Nh·n hiÖu hµng hãa: Chi phÝ vÒ th­¬ng hiÖu hµng ho¸,… B¶n quyÒn, b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ: Gi¸ trÞ b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ, chi phÝ cho c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu… PhÇn mÒm m¸y tÝnh: Gi¸ trÞ phÇn mÒm m¸y tÝnh mµ doanh nghiÖp mua, tù chÕ. GiÊy phÐp vµ giÊy phÐp nh­îng quyÒn. QuyÒn ph¸t hµnh: Chi phÝ vÒ quyÒn ph¸t hµnh s¸ch b¸o, t¹p chÝ… * ý nghÜa: Ph©n lo¹i TSC§ theo h×nh th¸i biÓu hiÖn gióp cho ng­êi qu¶n lý cã mét c¸ch nh×n tæng qu¸t vÒ c¬ cÊu ®Çu t­ TSC§ cña doanh nghiÖp, ®©y lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ hoÆc ®iÒu chØnh ph­¬ng h­íng ®Çu t­ cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. §ång thêi, c¸ch ph©n lo¹i nµy cßn gióp doanh nghiÖp cã c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý tµi s¶n, tÝnh to¸n khÊu hao khoa häc, hîp lý ®èi víi tõng lo¹i tµi s¶n. 1.1.2.1.2 Ph©n lo¹i TSC§ theo quyÒn së h÷u Căn cứ vào quyền sở hữu, TSCĐ của doanh nghiệp được chia thành 2 loại: TSCĐ tự cã và TSCĐ thuª ngoài. a) TSCĐ tự cã: Là c¸c TSCĐ x©y dựng, mua sắm và h×nh thành từ nguồn vốn ng©n s¸ch cấp hoặc cấp trªn cấp, nguồn vốn liªn doanh, c¸c quĩ của doanh nghiệp và c¶ TSCĐ được biếu tặng... b) TSCĐ thuª ngoài: Là TSCĐ đi thuª để sử dụng một thời gian nhất định theo hợp đồng thuª tài sản. Tuỳ theo điều khoản của hợp đồng thuª mà TSCĐ đi thuª được chia thành TSCĐ thuª tài chÝnh và TSCĐ thuª hoạt động. +TSCĐ thuª tài chÝnh: là c¸c TSCĐ đi thuª nhưng doanh nghiệp cã quyền kiểm so¸t và sử dụng l©u dài theo c¸c điều khoản của hợp đồng thuª. Mét hîp ®ång thuª tµi chÝnh ph¶i thoả m·n một trong 5 điều kiện sau: 1. Bªn cho thuª chuyÓn giao quyÒn së h÷u tµi s¶n cho bªn thuª khi hÕt h¹n thuª (tøc mua l¹i tµi s¶n) 2. T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n, bªn thuª cã quyÒn lùa chän mua l¹i tµi s¶n thuª víi møc gi¸ ­íc tÝnh thÊp h¬n gi¸ trÞ hîp lý vµo cuèi thêi h¹n thuª. 3.Thời hạn thuª tài sản chiÕm phÇn lín thêi gian sö dông kinh tÕ cña tµi s¶n cho dï kh«ng cã sù chuyÓn giao quyÒn së h÷u. 4.T¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n, gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn thuª tèi thiÓu chiÕm phÇn lín gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n thuª. 5. Tµi s¶n thuª thuéc lo¹i chuyªn dïng mµ chØ cã bªn thuª míi cã kh¶ n¨ng sö dông kh«ng cÇn cã sù thay ®æi s÷a ch÷a nµo. TSCĐ thuª tài chÝnh cũng coi như TSCĐ của doanh nghiệp được phản ¸nh trªn bảng c©n đối kế to¸n, doanh nghiệp cã tr¸ch nhiệm quản lý sử dụng và trÝch khấu hao như c¸c TSCĐ tự cã của đơn vị. + TSCĐ thuª hoạt động: là TSCĐ thuª kh«ng thoả m·n bất kỳ điều khoản nào của hợp đồng thuª tài chÝnh. Bªn đi thuª chØ được quản lý, sử dụng trong thời hạn hợp đồng và phải hoàn trả khi kết thóc hợp đồng. * ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho việc quản lý và tổ chức hạch to¸n TSCĐ phï hợp theo từng loại TSCĐ gãp phần sử dụng hợp lý và cã hiệu quả TSCĐ ở doanh nghiệp. 1.1.2.1.3 Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh C¨n cø vµo nguån h×nh thµnh, TSC§ cã c¸c lo¹i sau: TSC§ do vèn Ng©n s¸ch (hoÆc cÊp trªn) cÊp. TSC§ ®­îc trang bÞ b»ng nguån vèn tù bæ sung. TSC§ ®­îc trang bÞ b»ng nguån vèn vay. TSC§ ®­îc trang bÞ b»ng c¸c nguån kh¸c nh­ nhËn gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c… 1.1.2.1.4 Ph©n lo¹i TSC§ theo t×nh h×nh sö dông Căn cứ vào t×nh h×nh sử dụng TSCĐ trong từng thời kỳ được chia thành: - TSCĐ đang dïng: là những TSCD của doanh nghiệp ®ang sử dụng cho c¸c hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc c¸c hoạt động phóc lợi sự nghiệp hay an ninh quốc phßng của doanh nghiệp. - TSCĐ chưa cần dïng: là những TSCĐ cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh hay c¸c hoạt động kh¸c của doanh nghiệp song hiện tại chưa cần dïng, đang được dự trữ để sử dụng sau này. - TSCĐ kh«ng cần dïng chờ thanh lý: để thu hồi vốn đầu tư bỏ ra ban đầu. Theo c¸ch ph©n loại nµy gióp cho việc ®¸nh gi¸ hiện trạng TSCĐ, phương hướng đầu tư TSCĐ vào c¸c lĩnh vực cụ thể nhằm n©ng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định của doanh nghiệp. 1.1.2.2 §¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh §¸nh gi¸ TSC§ lµ viÖc vËn dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña TSC§ ë nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh theo nh÷ng nguyªn t¾c chung. TSC§ ®­îc ®¸nh gi¸ lÇn ®Çu vµ cã thÓ ®¸nh gi¸ l¹i trong qu¸ tr×nh sö dông. TSC§ ®­îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸, gi¸ trÞ ®· hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. 1.1.2.2.1 Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh (gi¸ trÞ ghi sæ ban ®Çu) Nguyªn gi¸ TSC§ lµ toµn bé c¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó cã ®­îc tµi s¶n ®ã tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®­a tµi s¶n ®ã dÕn vÞ trÝ s½n sµng sö dông. Nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh theo nguyªn t¾c gi¸ phÝ. Theo nguyªn t¾c nµy, nguyªn gi¸ TSC§ bao gåm toµn bé c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc mua hoÆc x©y dùng, chÕ t¹o TSC§ kÓ c¶ c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, ch¹y thö vµ c¸c chi phÝ hîp lý, cÇn thiÕt kh¸c tr­íc khi sö dông tµi s¶n. Nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh cho tõng ®èi t­îng ghi TSC§ lµ tõng ®¬n vÞ tµi s¶n cã kÕt cÊu ®éc lËp hoÆc lµ mét hÖ thèng gåm nhiÒu bé phËn tµi s¶n liªn kÕt víi nhau ®Ó thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng nhÊt ®Þnh. TSC§ cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i, ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Víi mçi nguån h×nh thµnh, c¸c yÕu tè cÊu thµnh còng nh­ ®Æc ®iÓm cÊu thµnh nguyªn gi¸ TSC§ còng kh¸c nhau do ®ã c¸ch x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ còng kh¸c nhau. Sau ®©y lµ c¸ch x¸c dÞnh nguyªn gi¸ TSC§ trong mét sè tr­îng hîp cô thÓ: + §èi víi TSC§ mua ngoµi: - §èi víi TSC§ mua ngoµi tr¶ ngay b»ng tiÒn thanh to¸n hÕt t¹i thêi ®iÓm mua: Nguyªn gi¸ = gi¸ mua + c¸c kho¶n thuÕ kh«ng ®­îc hoµn l¹i + chi phÝ mua liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®­a TSC§ vµo vÞ trÝ s½n sµng sö dông Gi¸ mua: lµ gi¸ thuÇn th­¬ng m¹i (gi¸ trong ho¸ ®¬n – c¸c kho¶n gi¶m trõ GTGT) C¸c kho¶n thuÕ kh«ng ®­îc hoµn l¹i : thuÕ nhËp khÈu; thuÕ GTGT cña TSC§ mua theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ; thuÕ GTGT cña TSC§ sö dông cho ho¹t ®éng thuéc nguån kinh phÝ kh¸c. Chi phÝ mua : chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì , l¾p ®Æt, ch¹y thö, thuª chuyªn gia vµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c. - §èi víi TSC§ mua theo ph­¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp cã ph¸t sinh kho¶n l·i tÝn dông th× nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ mua tr¶ tiÒn ngay. + §èi víi TSC§ mua d­íi h×nh thøc trao ®æi : - TSC§ h×nh thµnh d­íi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ kh¸c t­¬ng tù ( cã tÝnh n¨ng vµ c«ng dông nh­ nhau, ®­îc sö dông trong cïng mét lÜnh vùc kinh doanh vµ cã gÝa trÞ t­¬ng ®­¬ng) : nguyªn gi¸ cña nã ®­îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®em ®i trao ®æi. - TSC§ h×nh thµnh d­íi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ kh«ng t­¬ng tù th× nguyªn gi¸ cña nã ®­îc x¸c ®Þnh b»ng gÝa hîp lÝ cña TSC§ nhËn vÒ. + §èi víi TSC§ do doanh nghiÖp tù x©y dùng, tù chÕ t¹o : Nguyªn gi¸ = Gi¸ thµnh thùc tÕ TSC§ + Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, ch¹y thö NÕu ®¬n vÞ ®Çu t­ x©y dùng TSC§ b»ng nguån vèn vay th× sè tiÒn l·i tÝnh trªn kho¶n vèn ®ã ®­îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ trong suèt qu¸ tr×nh ®Çu t­. Kho¶n chi phÝ l·i vay ®ã kh«ng ®­îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ kÓ tõ khi TSC§ ®­îc bµn giao cho bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh. + §èi víi TSC§ h×nh thµnh do giao thÇu x©y dùng c¬ b¶n: nguyªn gi¸ lµ gi¸ quyÕt to¸n c«ng tr×nh x©y dùng + c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c ®Ó ®­a TSC§ vµo sö dông vµ lÖ phÝ tr­íc b¹… + §èi víi TSC§ nhËn gãp vèn liªn doanh: nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ do héi ®ång liªn doanhchÊp nhËn + c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®Ó ®­a TSC§ vµo vÞ trÝ sö dông. + §èi víi TSC§ ®­îc cÊp, ®­îc ®iÒu chuyÓn: lµ gi¸ trÞ cßn l¹i trªn sæ kÕ to¸n cña TSC§ ë c¸c ®¬n vÞ cÊp, ®¬n vÞ ®iÒu chuyÓn … hoÆc gi¸ trÞ theo ®¸nh gi¸ thùc tÕ cña héi ®ång giao nhËn + c¸c chi phÝ kh¸c ®Ó nhËn tµi s¶n vÒ. + §èi víi TSC§ ®­îc cho, ®­îc biÕu, ®­îc tÆng: nguyªn gi¸ lµ gi¸ trÞ hîp lÝ cña tµi s¶n nhËn ®­îc + c¸c chi phÝ ph¸t sinh Víi c¸c TSC§ h÷u h×nh vµ v« h×nh th× c¸c trr­êng hîp trªn ®Òu cã thÓ x¶y ra. Riªng víi TSC§ v« h×nh, cã mét sè tr­êng hîp ®Æc biÖt nh­ sau: - TSC§ v« h×nh h×nh thµnh tõ viÖc trao ®æi, thanh to¸n b»ng chøng tõ liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u vèn: nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®­îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lÝ cña c¸c chøng tõ ph¸t hµnh liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u vèn. - TSC§ v« h×nh lµ quyÒn sö dông ®Êt : nguyªn gi¸ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tiÒn chi ra ®Ó cã quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p + chi phÝ do ®Òn bï, gi¶i phãng mÆt b»ng, san lÊp mÆt b»ng, lÖ phÝ tr­íc b¹…hoÆc lµ gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt nhËn gãp vèn. -TSC§ v« h×nh h×nh thµnh tõ néi bé doanh nghiÖp: nguyªn gi¸ lµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn kh©u thiÕt kÕ, x©y dùng, s¶n xuÊt thö nghiÖm ph¶i chi ra tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®­a TSC§ ®ã vµo sö dông theo dù tÝnh. + Nguyªn gi¸ TSCĐ thuª tài chÝnh: Được phản ¸nh ở đơn vị đi thuª như đơn vị chủ sở hữu tài sản bao gồm gi¸ mua thực tế, c¸c chi phÝ vận chuyển bốc dỡ... C¸c chi phÝ kh¸c trước khi sử dụng và nguyªn gi¸ TSCĐ đã được hạch to¸n vào chi phÝ kinh doanh cho phï hợp với thời hạn thuª của hợp đồng tài chÝnh. * ý nghÜa cña viÖc ghi sæ TSC§ theo nguyªn gi¸: viÖc ghi sæ TSC§ theo nguyªn gi¸ cho phÐp ®¸nh gi¸ tæng qu¸t tr×nh ®é trang bÞ c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt vµ quy m« cña doanh nghiÖp. §ång thêi ®©y cßn lµ c¬ së ®Ó tÝnh khÊu hao , theo dâi t×nh h×nh vèn ®Çu t­ ban ®Çu vµ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông TSC§. Nguyªn gi¸ TSC§ trong doanh nghiÖp chØ ®­îc thay ®æi trong c¸c tr­êng hîp sau: -§¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ cña TSC§ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. -N©ng cÊp TSC§. -Th¸o dì mét hay mét sè bé phËn cña TSC§. 1.1.2.2.2 Gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh Hao mßn TSC§ lµ sù gi¶m dÇn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ cña TSC§ do tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh, do bµo mßn cña tù nhiªn, do tiÕn bé kü thuËt…trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña TSC§. §Ó thu håi l¹i gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ ®Ó t¸i s¶n xuÊt l¹i TSC§, ng­êi ta tiÕn hµnh trÝch khÊu hao b»ng c¸ch chuyÓn phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n ®ã vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm t¹o ra hoÆc vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. Hao mßn lµ mét hiÖn t­îng kh¸ch quan, cßn khÊu hao l¹i lµ viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ cã hÖ thèng nguyªn gi¸ cña TSC§ vµo chi phÝ kinh doanh qua thêi gian sö dông cña TSC§. 1.1.2.2.3 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a nguyªn gi¸ TSC§ vµ sè khÊu hao luü kÕ Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Gi¸ trÞ cßn l¹i = Nguyªn gi¸ - Sè khÊu hao luü kÕ cña TSC§ cña TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc lÊy theo sæ kÕ to¸n sau khi ®· tÝnh ®Õn c¸c chi phÝ ph¸t sinh ghi nhËn ban ®Çu. Tr­êng hîp nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc ®¸nh gi¸ th× gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®­îc ®iÒu chØnh theo c«ng thøc: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ sau khi ®¸nh gi¸ l¹i Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ tr­íc khi ®¸nh gi¸ l¹i Gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ l¹i cña TSC§ Nguyªn gi¸ cña TSC§ x = §¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ cßn l¹i gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®­îc sè vèn ch­a thu håi cña TSC§ ®Ó biÕt ®­îc hiÖn tr¹ng cña TSC§ lµ cò hay míi ®Ó cã ph­¬ng h­íng ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch bæ sung thªm TSC§ vµ cã biÖn ph¸p ®Ó b¶o toµn ®­îc vèn cè ®Þnh. 1.1.3 Yªu cÇu qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n TSC§ 1.1.3.1 Yªu cÇu qu¶n lý TSC§ Xuất ph¸t từ đặc điểm, vÞ trÝ vµ vai trß của TSCĐ yªu cÇu ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ cần phải quản lý chặt chẽ về mặt gi¸ trị và hiện vật TSC§. - Về mặt hiện vật: Đßi hỏi phải quản lý TSCĐ trong suốt thời gian sản xuất, nghĩa là phải quản lý từ việc đầu tư, mua sắm x©y dựng, sửa chữa lớn cho đến qu¸ tr×nh sản xuất TSCĐ tại doanh nghiệp. Việc quản lý TSCĐ sẽ chấm dứt khi doanh nghiệp tiến hành thanh lý, nhượng b¸n TSCĐ. - Về mặt gi¸ trị: Đßi hỏi phải theo dâi quản lý TSCĐ chặt chẽ về t×nh h×nh hao mßn, nhất là trong thời kỳ khoa học kỹ thuật kh«ng ngừng đổi mới như hiện nay, th× hao mßn v« h×nh sẽ xảy ra rất lớn. V× thế mà phải ph©n bổ chi phÝ khấu hao một c¸ch khoa học, hợp lý, để thu hồi vốn đầu tư phục vụ cho việc bảo toàn vốn cố định. 1.1.3.2 NhiÖm vô cña kÕ to¸n TSC§ §Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu qu¶n lý TSC§, kÕ to¸n TSC§ víi t­ c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh ph¶i ph¸t huy chøc n¨ng cña m×nh ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau : - Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh, tæng hîp sè liÖu mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi sè l­îng, hiÖn tr¹ng vµ gi¸ trÞ TSC§ hiÖn cã, t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, di chuyÓn TSC§ trong néi bé doanh nghiÖp nh»m gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc mua s¾m, ®Çu t­, viÖc b¶o qu¶n vµ sö dông TSC§. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông, tÝnh to¸n, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c sè khÊu hao vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong k×. - Tham gia lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a, dù to¸n söa ch÷a TSC§ , ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chi phÝ söa ch÷a TSC§ , kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch söa ch÷a, vµ dù to¸n chi phÝ söa ch÷a TSC§. -Tham gia kiÓm kª, kiÓm tra ®Þnh k× hay bÊt th­êng TSC§, tham gia ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ khi cÇn thiÕt, tæ chøc ph©n tÝch t×nh h×nh b¶o qu¶n vµ sö dông TSC§ ë doanh nghiÖp. 1.2 Tæ chøc kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.2.1 KÕ to¸n chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh KÕ to¸n chi tiÕt TSC§ gåm: LËp, thu thËp c¸c chøng tõ ban ®Çu liªn quan ®Õn TSC§ ë doanh nghiÖp, tæ choc kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ ë phßng kÕ to¸n, vµ ë c¸c ®¬n vÞ sö dông TSC§. Chøng tõ ban ®Çu gåm: Biªn b¶n giao nhËn TSC§ (MÉu sè 01 – TSC§) Biªn b¶n thanh lý TSC§ (MÉusè 03- TSC§) Biªn b¶n giao nhËn TSC§ SCL ®· hoµn thµnh (MÉu 04 – TSC§) Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ (MÉu 05 – TSC§) B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ C¸c tµi liÖu kÜ thuËt cã liªn quan. TSC§ cña doanh nghiÖp ®­îc sö dông vµ b¶o qu¶n ë nhiÒu bé phËn kh¸c nhau cña doanh nghiÖp , do vËy cÇn ph¶i kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ ®Ó ph¶n ¸nh vµ kiÓm tra t×nh h×nh t¨ng, gi¶m , hao mßn TSC§ trªn ph¹m vi kÕ to¸n doanh nghiÖp vµ theo tõng n¬i b¶o qu¶n. KÕ to¸n chi tiÕt ph¶i theo dâi ®èi víi tõng ®èi t­îng ghi TSC§ theo c¸c chØ tiªu vÒ gi¸ trÞ nh­: nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn, gi¸ trÞ cßn l¹i,nguån gèc, thêi gian sö dông, c«ng suÊt , sè hiÖu…. a) Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ t¹i n¬i sö dông, b¶o qu¶n ViÖc theo dâi TSC§ t¹i n¬i sö dông ,b¶o qu¶n nh»m x¸c ®Þnh, g¾n tr¸ch nhiÖm sö dông vµ b¶o qu¶n tµi s¶n víi tõng bé phËn , gãp phÇn n©ng cao tr¸ch nhiÖm vµ hiÖu qu¶ sö dông TSC§. T¹i n¬i sö dông, b¶o qu¶n TSC§ sö dông sæ tµi s¶n ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m cña TSC§ trong ph¹m vi bé phËn qu¶n lý. b) Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt t¹i bé phËn kÕ to¸n T¹i bé phËn kÕ to¸n cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n sö dông “thÎ TSC§” vµ “sæ TSC§” ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m , hao mßn TSC§. + ThÎ TSC§ : do kÕ to¸n lËp cho tõng ®èi t­îng ghi TSC§ cña doanh nghiÖp, thÎ ph¶i ®­îc kÕ to¸n tr­ëng ®¬n vÞ x¸c nhËn vµ ®­îc l­u ë phßng kÕ to¸n trong suèt thêi gian sö dông TSC§ ®Ó theo dâi vµ qu¶n lý TSC§ C¨n cø ®Ó ghi thÎ TSC§ lµ bé hå s¬ vÒ TSC§: biªn b¶n giao nhËn cña c¸c chøng tõ, ho¸ ®¬n mua, tµi liÖu kÜ thuËt, thiÕt kÕ liªn quan,… Trªn thÎ TSC§ ph¶n ¸nh c¸c chØ tiªu chung vÒ TSC§ (tªn gäi, kÝ hiÖu, m·, quy c¸ch, n­íc s¶n xuÊt, n¨m s¶n xuÊt,…), ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ cña TSC§ khi ®­a vµo sö dông, nguyªn gi¸ ®¸nh l¹i, gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ qua c¸c n¨m, c¸c dông cô, phô tïng ®i kÌm. + Sæ TSC§: ®­îc më ®Ó theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m, t×nh h×nh hao mßn TSC§ cña tõng doanh nghiÖp. Mçi mét lo¹i TSC§ cã thÓ ®­îc dïng riªng trªn mét sæ hoÆc mét trang sæ C¨n cø ®Ó ghi sæ TSC§ lµ c¸c thÎ TSC§ . NÕu gi¶m TSC§, kÕ to¸n ph¶i rót thÎ TSC§ t¹i ng¨n thÎ vµ ghi gi¶m trªn sæ chi tiÕt. 1.2.2 KÕ to¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh 1.2.2.1 Chøng tõ kÕ to¸n sö dông Mét nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh cã liªn quan ®Õn TSC§ ®Òu ph¶i ®­îc ph¶n ¸nh vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ. Nh÷ng chøng tõ chñ yÕu dÓ sö dông lµ: Biªn b¶n giao nhËn TSC§; biªn b¶n thanh lý TSC§; biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín ®· hoµn thµnh; biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§; b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§; c¸c tµi liÖu kÜ thuËt cã liªn quan. §Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô t¨ng, gi¶m TSC§, kÕ to¸n sö dông mét sè chøng tõ chñ yÕu sau: - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ : do bé phËn mua s¾m TSC§ lËp ra, bµn giao víi bé phËn sö dông TSC§ : ho¸ ®¬n mua hµng, vËn chuyÓn. - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, c¸c chøng tõ vÒ l¾p ®Æt, vËn chuyÓn, ch¹y thö - Tr­êng hîp x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh bµn giao: hå s¬ hoµn thµnh c«ng tr×nh vµ b¸o c¸o quyÕt to¸n c«ng tr×nh - Tr­êng hîp nhËn gãp vèn liªn doanh : biªn b¶n nhËn gãp vèn; biªn b¶n liÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ ; biªn b¶n thanh lý TSC§. - Tr­êng hîp nhù¬ng b¸n : ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng 1.2.2.2 Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông Để ghi c¸c nghiệp vụ tăng giảm TSCĐ hữu h×nh, v« h×nh kế to¸n sử dụng TK 211,213 và c¸c tài khoản liªn quan kh¸c như TK 111, TK 331... TK 211 “Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh”: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ h÷u h×nh thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp theo chØ tiªu nguyªn gi¸. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh­ sau: Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh t¨ng trong kú. Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh gi¶m trong kú. D­ Nî : ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã. TK 211 ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2: TK 2112- Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc. TK 2113- M¸y mãc, thiÕt bÞ. TK 2114- Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn. TK 2115- ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý. TK 2116- C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm. TK 2118- TSC§ h÷u h×nh kh¸c. TK 212 “TSC§ thuª tµi chÝnh” dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh ®i thuª TSC§ dµi h¹n. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh­ sau: Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh t¨ng trong kú. Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh gi¶m trong kú. D­ Nî : nguyªn gi¸ TSC§ ®ang thuª dµi h¹n. TK 213 “TSC§ v« h×nh” ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng TSC§ v« h×nh thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp theo chØ tiªu nguyªn gi¸. Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh t¨ng trong kú. Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh gi¶m trong kú. D­ Nî : ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh hiÖn cã. TK 213 ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2: TK 2131: QuyÒn sö dông ®Êt. TK 2132: Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp. TK 2133: B»ng ph¸t minh s¸ng chÕ. TK 2134: Chi phÝ nghiªn cøu, ph¸t triÓn. TK 2135: Chi phÝ vÒ lîi thÕ th­¬ng m¹i. TK 2138: TSC§ v« h×nh kh¸c. 1.2.2.3 KÕ to¸n tæng hîp t¨ng, gi¶m TSC§ h÷u h×nh, v« h×nh * KÕ to¸n t¨ng, gi¶m TSC§ ph¶n ¸nh qua c¸c s¬ ®å sau: S¬ ®å 01: s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® do mua s¾m §èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Mua s¾m trong n­íc: TK 111, 112, 331, 341 TK 211 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tr­íc khi sö dông TSC§ TK 133.2 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ NhËp khÈu TK 111, 112, 331, 341 TK 211 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tr­íc khi sö dông TSC§ TK 333.12 TK 333.3 ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép TK 333.12 ThuÕ GTGT ph¶i nép ®­îc khÊu trõ §èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp TK 111, 112, 331, 341 TK 211 Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tr­íc khi sö dông TSC§ TK 333.3 ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép S¬ ®å 02: s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do nhËn cÊp ph¸t, nhËt gãp vèn liªn doanh. TK 411 Nguyªn gi¸ TK 211 Gi¸ trÞ vèn gãp TK 111, 112, 331, … Chi phÝ tiÕp nhËn S¬ ®å 03: s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do ®­îc biÕu tÆng, viÖn trî. TK 711 Nguyªn gi¸ TK 211 Gi¸ TSC§ ®­îc biÕu tÆng TK 111, 112, 331, … Chi phÝ tiÕp nhËn s¬ ®å 04: s¬ ®å ho¹ch to¸n ®¸nh gi¸ t¨ng tsc® TK 412 TK 211 §iÒu chØnh t¨ng nguyªn gi¸ TSC§HH TK 214 TK 412 §iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH s¬ ®å 05: S¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do xdcb hoµn thµnh bµn giao XDCB tù lµm hoÆc giao thÇu tõng phÇn: TK 152, 153 TK 241 TK 211 C¸c chi phÝ XDCB ph¸t sinh K/c gi¸ trÞ ®­îc quyÕt to¸n TK 152, 153, 331 TK 133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) C¸c chi phÝ tr­íc khi sö dông TSC§ ph¸t sinh XDCB giao thÇu hoµn toµn: TK 331 TK 211 Gi¸ trÞ thanh to¸n ch­a cã thuÕ GTGT TK 133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ s¬ ®å 06 s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® do nhËn l¹i vèn gãp liªn doanh tr­íc ®©y TK 222 Tk 211 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ gãp liªn doanh ®­îc nhËn l¹i TK 111, 112, 138 PhÇn vèn liªn doanh bÞ thiÕu Gi¸ trÞ TSC§ nhËn l¹i cao ®­îc nhËn l¹i b»ng tiÒn h¬n vèn gãp liªn doanh TK 635 PhÇn vèn liªn doanh kh«ng thu håi ®ñ s¬ ®å 07 s¬ ®å kÕ to¸n tsc® t¨ng do tù chÕ TK 621 Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt phÊt sinh TK 154 TK 154 Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh TK 622 Chi phÝ v­ît møc b×nh th­êng cña TSC§ tù chÕ TK 155 TK 627 Gi¸ thµnh s¶n XuÊt kho s¶n phÈm phÈm nhËp kho ®Ó chuyÓn thµnh TSC§ §ång thêi ghi: TK 512 TK 211 Ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ (Doanh thu lµ gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh) TK 111, 112, 331 … s¬ ®å 08: s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® do mua s¾m tr¶ chËm tr¶ gãp TK 111.112 TK 331 TK 211 §Þnh kú Tæng sè tiÒn Nguyªn gi¸ ghi theo gi¸ mua thanh to¸n tiÒn ph¶i thanh to¸n tr¶ tiÒn ngay t¹i thêi ®iÓm mua TK 242 TK 635 L·i §Þnh kú ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ tr¶ chËm theo sè l·i tr¶ chËm, tr¶ gãp ®Þnh kú TK 133 ThuÕ GTGT s¬ ®å 09 s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® d­íi h×nh thøc trao ®æi kh«ng t­¬ng tù 1. Khi ®­a TSC§ ®i trao ®æi: TK 211 TK811 Ghi gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ ®­a ®i trao ®æi Gi¸ trÞ cßn l¹i TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn 2. Khi nhËn ®­îc TSC§ do trao TK 711 TK 131 TK 711 GÝa trÞ hîp lý TSC§HH Gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§HH nhËn vÒ ®­a ®i trao ®æi vµ thuÕ GTGT vµ thuÕ GTGT (nÕu cã) TK 333.11 TK 133 ThuÕ GTGT nÕu cã ThuÕ GTGT (nÕu cã) TK 111, 112 NhËn sè tiÒn ph¶i thu thªm thanh to¸n sè tiÒn ph¶i tr¶ thªm s¬ ®å 10 s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® d­íi h×nh thøc trao ®æi t­¬ng tù TK 211 TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§HH h÷u h×nh ®­a ®i trao ®æi ®­a ®i trao ®æi TK 211 Nguyªn gi¸ TSC§HH nhËn vÒ (Ghi theo GTCL cña TSC§HH ®­a ®i trao ®æi) s¬ ®å 11: s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® lµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc g¾n liÒn víi quyÒn sö dông ®Êt, ®­a vµo sö dông ngay cho sxkd TK 111, 112, 331… TK 211 Ghi t¨ng TSC§ h÷u h×nh (Chi tiÕt nhµ cöa, vËt kiÕn tróc) TK 213 Ghi t¨ng TSC§ v« h×nh (Chi tiÕt quyÒn sö dông ®Êt) TK 133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) s¬ ®å 12: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do thanh lý, nh­îng b¸n TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ GTHM cña TSC§ TK 333.1 TK 811 ThuÕ GTGT ph¶i nép GTCL cña TSC§ (nÕu cã) TK 711 TK111, 112, 152… Thu nhËp tõ thanh lý C¸c chi phÝ thanh lý nh­îng b¸n TSC§ nh­îng b¸n TSC§ s¬ ®å 13: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do gãp vèn liªn doanh Vèn gãp ®­îc ®¸nh gi¸ cao h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 412 TK 222 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp > gi¸ trÞ cßn l¹i Vèn gãp ®­îc ®¸nh gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 222 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 412 Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp < gi¸ trÞ cßn l¹i s¬ ®å 14: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do tr¶ l¹i vèn gãp liªn doanh Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i cao h¬n GTCL: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 412 TK 411 Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i > gi¸ trÞ cßn l¹i Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i thÊp h¬n GTCL: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 222 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 412 Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i < gi¸ trÞ cßn l¹i s¬ ®å 15: s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® do bÞ mÊt, thiÕu ph¸t hiÖn khi kiÓm kª Ch­a x¸c ®Þnh ®­îc nguyªn nh©n: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 138.1 Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ thiÕu mÊt ch­a râ ng._.uyªn nh©n X¸c ®Þnh ®­îc nguyªn nh©n vµ cã quyÕt ®Þnh xö lý: TK 211 TK 214 Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ TK 138.8 Sè tiÒn ng­êi ph¹m lçi ph¶i båi th­êng TK 811 PhÇn tæn thÊt ®­îc tÝnh vµo chi phÝ TK 415 PhÇn bï ®¾p tõ quü dù phßng tµi chÝnh s¬ ®å 16: s¬ ®å h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ gi¶m tsc® TK 211 TK 412 §iÒu chØnh gi¶m nguyªn gi¸ TSC§HH TK 214 §iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH s¬ ®å 17: s¬ ®å h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ gi¶m tsc® TK 211 TK 214 Gi¸ trÞ hao mßn luü tÕ cña TSC§ h÷u h×nh TK 242 Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ cßn l¹i TSC§HH gi¶m (nÕu GTCL lín ph©n bæ nhiÒu n¨m) TK 627, 641, 64 Gi¸ trÞ cßn l¹i (nÕu GTCL nhá tÝnh mét lÇn vµo CPSXKD) * Ghi chó: Trong tr­êng hîp t¨ng TSC§ do mua s¾m, ®ång thêi víi bót to¸n ghi t¨ng TSC§ th× kÕ to¸n cßn ph¶i ghi c¸c bót to¸n kÕt chuyÓn nguån. §èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× trong nguyªn gi¸ TSC§ mua s¾m, ®Çu t­ bao gåm cña thuÕ GTGT ®Çu vµo; c¸c kho¶n thu nhËp tõ thanh lý, nh­îng b¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT ph¶i nép. * H¹ch to¸n TSC§ ®i thuª vµ cho thuª: TK627,641,642 TK 111,112 TK 315 Thanh to¸n tiÒn thuª trong kú (4) TK 342 TiÒn gèc ph¶i tr¶ trong kú (3b) TK 133 TK 3331 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (1b) ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ hµng kú (2) TK 212 Nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh (1a) TK 2142 KhÊu hao ®· trÝch lËp (7b) Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ (7a) TrÝch KHTSC§ trong kú (6) Tr¶ l¹i tµi s¶n khi kÕt thóc hîp ®ång (7) TK 211,213 ChuyÓn quyÒn së h÷u khi kÕt thóc hîp ®ång (8a) TiÒn tr¶ thªm ®Ó mua l¹i TSC§ (8c) TK 811 PhÝ cam kÕt sö dông vèn (5) L·i tiÒn thuª ph¶i tr¶ trong kú (3a) TK 2141,2143 Kc gi¸ trÞ hao mßn (8b) H¹ch to¸n TSC§ thuª tµi chÝnh (s¬ ®å 19): H¹ch to¸n TSC§ thuª ho¹t ®éng TK 111,112,331 TK 142 (1421) TK 241,627,641,642 Tr¶ tr­íc tiÒn thuª cho nhiÒu kú Ph©n bæ tiÒn thuª vµo chi phÝ SXKD trong kú Tr¶ tiÒn thuª theo tõng kú TK 133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ H¹ch to¸n TSC§ t¹i ®¬n vÞ ®i thuª (S¬ ®å 20): §ång thêi, khi nhËn TSC§ thuª ho¹t ®éng, kÕ to¸n ghi ®¬n: Nî TK 001: gi¸ trÞ TSC§ thuª ho¹t ®éng H¹ch to¸n TSC§ thuª ho¹t ®éng t¹i ®¬n vÞ cho thuª (tr­êng hîp doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ ®¬n vÞ chuyªn kinh doanh ®Ó cho thuª). S¬ ®å 21: TK 111,112,131 TK 711 TK 911 TK 811 TK 214 TiÒn thu tõ cho thuª tµi s¶n (nÕu tiÒn nhËn tõng kú) KÕt chuyÓn chi phÝ cuèi kú KÕt chuyÓn thu nhËp cuèi kú Chi phÝ khÊu hao cña TSC§ cho thuª TK 3387 TK 152,111,334… Ph©n bæ dÇn tiÒn thuª vµo thu nhËp trong kú TiÒn thuª nhËn cho nhiÒu kú Chi phÝ kh¸c trong qu¸ tr×nh cho thuª TK 3331 ThuÕ GTGT ph¶i nép (ph­¬ng ph¸p khÊu trõ ) 1.2.3 KÕ to¸n khÊu hao TSC§ 1.2.3.1 Kh¸i niÖm khÊu hao TSC§ KhÊu hao TSC§ lµ sù ph©n bæ mét c¸ch cã hÖ thèng gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao cña TSC§ trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n ®ã vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®­îc s¸ng t¹o ra. B¶n chÊt khÊu hao TSC§: Lµ biÖn ph¸p chñ quan cña con ng­êi nh»m thu håi sè vèn ®· ®Çu t­ vµo TSC§. ViÖc trÝch khÊu hao lµ viÖc ph©n phèi gi¸ trÞ TSC§, thu håi vèn ®Çu t­ vµo TSC§. Ph¹m vi: ChØ tÝnh vµ trÝch khÊu hao víi nh÷ng TSC§ tham gia vµo ho¹t ®éng SXKD. ViÖc trÝch khÊu hao ph¶i phï hîp møc ®é hao mßn cña TSC§, ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ chÕ ®é trÝch khÊu hao TSC§ do nhµ n­íc quy ®Þnh. Nguyªn t¾c tÝnh khÊu hao TSC§ ViÖc tÝnh khÊu hao TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay ®­îc thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh 206/2003/Q§- BTC ngµy 12/12/2003 cña bé tr­ëng bé tµi chÝnh. VÒ nguyªn t¾c: + Mäi TSC§ cña doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu ph¶i trÝch khÊu hao. Møc trÝch khÊu hao TSC§ ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ kinh doanh trong k×. Doanh nghiÖp kh«ng ®­îc tÝnh vµ trÝch khÊu hao ®èi víi nh÷ng TSC§ ®· khÊu hao hÕt nh­ng vÉn sö dông vµo ho¹t ®éng kinh doanh. §èi víi nh÷ng TSC§ ch­a khÊu hao hÕt ®· háng, doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh nguyªn nh©n, quy tr¸ch nhiÖm ®Òn bï, ®ßi båi th­êng thiÖt h¹i… vµ tÝnh vµo chi phÝ kh¸c. + Nh÷ng TSC§ kh«ng tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh th× kh«ng ph¶i trÝch khÊu hao, bao gåm: - TSC§ thuéc dù tr÷ nhµ n­íc giao cho doanh nghiÖp qu¶n lý hé, gi÷ hé; - TSC§ phôc vô c¸c ho¹t ®éng phóc lîi trong doanh nghiÖp nh­ nhµ trÎ, c©u l¹c bé,… ®­îc ®Çu t­ b»ng quü phóc lîi; - Nh÷ng TSC§ phôc vô nhu cÇu chung toµn x· héi, kh«ng phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ ®ª, ®Ëp, cÇu cèng,… mµ nhµ n­íc giao cho doanh nghiÖp qu¶n lý. - TSC§kh¸c kh«ng tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. + Doanh nghiÖp cho thuª TSC§ ph¶i trÝch khÊu hao ®èi víi TSC§ cho thuª + Doanh nghiÖp ®i thuª TSC§ tµi chÝnh ph¶i trÝch khÊu hao TSC§ thuª tµi chÝnh nh­ TSC§ thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. Tr­êng hîp ngay t¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu thuª tµi s¶n , doanh nghiÖp ®i thuª TSC§ tµi chÝnh cam kÕt kh«ng mua TSC§ thuª trong hîp ®ång thuª tµi chÝnh th× doanh nghiÖp ®i thuª ®uîc trÝch khÊu hao TSC§ thuª tµi chÝnh theo thêi h¹n thuª trong hîp ®ång. + ViÖc trÝch khÊu hao hoÆc th«i trÝch khÊu hao TSC§ ®­îc thùc hiÖn b¾t ®Çu tõ ngµy ( theo sè ngµy cña th¸ng ) mµ TSC§ t¨ng, gi¶m hoÆc ngõng tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh. + QuyÒn sö dông ®Êt l©u dµi lµ TSC§ v« h×nh ®Æc biÖt, doanh nghiÖp ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh theo nguyªn gi¸ nh­ng kh«ng ®­îc trÝch khÊu hao. C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao TSC§ Trong mỗi doanh nghiệp việc tÝnh khấu hao được tÝnh theo nhiều phương ph¸p kh¸c nhau. Việc lựa chọn phương ph¸p khấu hao đóng đắn và phï hợp với từng loại h×nh doanh nghiệp là rất quan trọng nã gióp cho c«ng t¸c quản lý và sử dụng vốn cố định trong c¸c doanh nghiệp được tốt hơn. Th«ng thường cã c¸c phương ph¸p khấu hao cơ bản sau: Phương ph¸p khấu hao theo đường thẳng Phương ph¸p khấu hao theo số dư giảm dần Phương ph¸p khấu hao theo số lượng sản phẩm. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo ®­êng th¼ng Møc khÊu hao ph¶i trÝch b×nh qu©n n¨m = Nguyªn gi¸ cña TSC§ Thêi gian sö dông (n¨m) Møc trÝch khÊu hao hµng th¸ng b»ng sè khÊu hao ph¶i trÝch c¶ n¨m chia cho 12 th¸ng §èi víi TSC§ ®· qua sö dông, thêi gian sö dông cña TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Thêi gian sö dông cña TSC§ = Gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§ x Thêi gian sö dôngcña TSC§ míi cïng TSC§ x¸c ®Þnh theo Q§ 206 Gi¸ b¸n TSC§ t­¬ng ®­¬ng Trong ®ã gi¸ trÞ hîp lý lµ gi¸ mua hoÆc trao ®æi thùc tÕ ( trong tr­êng hîp mua b¸n, trao ®æi) ; lµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ( trong tr­êng hîp ®­îc cÊp, ®­îc ®iÒu chuyÓn) ; gi¸ trÞ theo ®¸nh gi¸ cña héi ®ång giao nhËn ( trong tr­êng hîp ®­îc cho, biÒu tÆng, nhËn gãp vèn) . Tr­êng hîp doanh nghiÖp muèn x¸c ®Þnh thêi gian sö dông cña TSC§ kh¸c víi khung thêi gian sö dông quy ®Þnh theo quyÕt ®Þnh 206, doanh nghiÖp ph¶i gi¶i tr×nh râ c¸c c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian sö dông cña TSC§ ®ã ®Ó Bé tµi chÝnh xem xÐt, quyÕt ®Þnh theo 3 tiªu chuÈn: - Tuæi thä kü thuËt cña TSC§ theo thiÕt kÕ - HiÖn tr¹ng cña TSC§ ( thêi gian TSC§ ®· qua sö dông, thÕ hÖ TSC§, t×nh h×nh thùc tÕ cña tµi s¶n,…) - Tuæi thä kinh tÕ cña TSC§. Tr­êng hîp cã c¸c yÕu tè t¸c ®éng ( nh­ viÖc n©ng cÊp hay th¸o dì mét hay mét sè bé phËn cña TSC§ … ) nh»m kÐo dµi hoÆc rót ng¾n thêi gian sö dông ®· x¸c ®Þnh tr­íc ®ã cña TSC§, doanh nghiÖp tiÕn hµnh x¸c ®Þnh l¹i thêi gian sö dông cña TSC§ theo 3 tiªu chuÈn quy ®Þnh ë trªn t¹i thêi ®iÓm hoµn thµnh nghiÖp vô ph¸t sinh, ®ång thêi ph¶i lËp biªn b¶n nªu râ c¸c c¨n cø lµm thay ®æi thêi gian sö dông. Doanh nghiÖp x¸c ®Þnh thêi gian sö dông cña TSC§ v« h×nh nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ 20 n¨m. Riªng thêi gian sö dông cña quyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n lµ thêi h¹n ®­îc phÐp sö dông ®Êt theo quy ®Þnh. Tr­êng hîp thêi gian sö dông hay nguyªn gi¸ cña TSC§ thay ®æi, doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh l¹i møc trÝch khÊu hao trung b×nh cña TSC§ b»ng c¸ch lÊy gi¸ trÞ cßn l¹i trªn sæ kÕ to¸n chia ( : ) cho thêi gian sö dông x¸c ®Þnh l¹i hoÆc thêi gian sö dông cßn l¹i cña TSC§, Møc trÝch khÊu hao cho n¨m cuèi cïng cña thêi gian sö dông TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh lµ hiÖu sè gi÷a nguyªn gi¸ TSC§ vµ sè khÊu hao luü kÕ ®· thùc hiÖn ®Õn n¨m tr­íc n¨m cuèi cïng cña TSC§ ®ã. b) Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d­ gi¶m dÇn: Møc trÝch khÊu hao hµng n¨m cña TSC§ = Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ * TØ lÖ khÊu hao nhanh Trong ®ã: + TØ lÖ khÊu hao nhanh = TØ lÖ khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng ph¸p ®­êng th¼ng * HÖ sè ®iÒu chØnh(%) +TØ lÖ khÊu hao TSC§ 1 theo ph­¬ng ph¸p = * 100 ®­êng th¼ng Thêi gian sö dông cña TSC§ HÖ sè ®iÒu chØnh x¸c ®Þnh theo thêi gian sö dông cña TSC§ quy ®Þnh t¹i b¶ng d­íi ®©y: Thêi gian sö dông cña TSC§ HÖ sè ®iÒu chØnh (lÇn) §Õn 4 n¨m (t= 4 n¨m) 1,5 Trªn 4 ®Õn 6 n¨m (4n¨m < t < 6n¨m) 2,0 Trªn 6 n¨m (t > 6n¨m) 2,5 - Møc trÝch khÊu hao hµng th¸ng b»ng møc trÝch khÊu hao hµng n¨m chia cho 12 th¸ng. c) Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo sè l­îng, khèi l­îng s¶n phÈm: Møc trÝch khÊu hao trong h¸ng cña TSC§ = Sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng x Møc trÝch khÊu hao b×nh tÝnh cho 1 ®¬n vÞ SP Trong ®ã: Møc trÝch khÊu hao b×nh qu©n tÝnh cho 1®¬n vÞ SP = Nguyªn gi¸ cña TSC§ S¶n l­îng theo c«ng suÊt thiÕt kÕ Møc trÝch khÊu hao n¨m cña TSC§ b»ng tæng møc trÝch khÊu hao cña 12 th¸ng trong n¨m hoÆc tÝnh theo c«ng thøc sau: Møc trÝch khÊu hao n¨m cña TSC§ = Sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n¨m x Møc trÝch khÊu hao b×nh tÝnh cho 1 ®¬n vÞ SP Tr­êng hîp c«ng suÊt thiÕt kÕ hoÆc nguyªn gi¸ cña TSC§ thay ®æi, doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh l¹i møc trÝch khÊu hao cña TSC§. 1.2.3.4 KÕ to¸n tæng hîp khÊu hao TSC§ - Tài khoản sử dụng: Để theo dâi t×nh h×nh hiện cã, sự biến động tăng, giảm khấu hao, kế to¸n sử dụng TK 214 “ Hao mßn TSCĐ” Tài khoản 214- chi tiết thành 3 tài khoản cấp 2 TK 2141- Hao mßn TSCĐ hữu h×nh TK 2142- Hao mßn TSCĐ thuª tài chÝnh TK 2143- Hao mßn TSCĐ v« h×nh Bªn cạnh đã kế to¸n còng sử dụng TK 009 – nguồn vốn khấu hao cơ bản để theo dâi sự h×nh thành và sử dụng khấu hao cơ bản TSCĐ. Đồng thời còng sử dụng c¸c TK liªn quan kh¸c như TK 627, 641, 642. Chứng từ sử dụng: bảng tÝnh và ph©n bổ khấu hao, c¸c chứng từ kh¸c liªn quan. Tr×nh tự kế to¸n khÊu hao TSC§ theo s¬ ®å sau:S¬ ®å 22: TK 211,213 TK 214 TK 627,641,642 Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ cña TSC§ gi¶m do thanh lý, nh­îng b¸n, ®iÒu chuyÓn thµnh c«ng cô dông cô… TK 212 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ dïng cho phóc lîi, sù nghiÖp, dù ¸n (ghi vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n) Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ cña TSC§ thuª tµi chÝnh (tr¶ l¹i tµi s¶n thuª khi hÕt h¹n hîp ®ång) TK 412 §iÒu chØnh gi¶m gi¸ trÞ hao mßn §iÒu chØnh t¨ng gi¸ trÞ hao mßn §Þnh kú trÝch khÊu hao TSC§ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh TK 4313, 466 Hao mßn luü kÕ cña TSC§ nhËn ®iÒu chuyÓn (h¹ch to¸n phô thuéc) TK 211,213 TK 111,112,336 Nép vèn KHCB lªn cÊp trªn hoÆc ®iÒu chuyÓn cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c néi bé TK 136 TK 411 §­îc hoµn tr¶ Kh«ng ®­îc hoµn tr¶ 1.2.4 KÕ to¸n söa ch÷a TSC§ Söa ch÷a TSC§ lµ mét c«ng viÖc hÕt søc cÇn thiÕt bëi trong qu¸ tr×nh sö dông TSC§ sÏ bÞ hao mßn vµ h­ háng. Tuú theo quy m«, tÝnh chÊt cña c«ng viÖc söa ch÷a, kÕ to¸n sÏ ph¶n ¸nh vµo c¸c tµi kho¶n thÝch hîp. Söa ch÷a nhá mang tÝnh b¶o d­ìng: ®©y lµ c«ng viÖc mang tÝnh duy tu, b¶o d­ìng th­êng xuyªn. Khèi l­îng söa ch÷a kh«ng nhiÒu, v× vËy c¸c chi phÝ söa ch÷a ®­îc h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. Söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm cã hai lo¹i: Söa ch÷a lín mang tÝnh phôc håi: lµ ho¹t ®éng nh»m thay thÕ nh÷ng bé phËn h­ háng trong qu¸ tr×nh sö dông ®Ó ®¶m b¶o cho tµi s¶n ®­îc ho¹t ®éng vµ ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh th­êng. Chi phÝ söa ch÷a lµ kh¸ lín, thêi gian söa ch÷a kÐo dµi vµ th­êng ph¶i lËp dù to¸n chi phÝ söa ch÷a. Chi phÝ vÒ söa ch÷a TSC§ ®­îc theo dâi riªng trªn TK 241 (2413). Khi c«ng viÖc hoµn thµnh, chi phÝ söa ch÷a nµy ®­îc kÕt chuyÓn vÒ TK 142 ®èi víi c«ng viÖc söa ch÷a ngoµi kÕ ho¹ch hoÆc TK 335 víi c«ng viÖc söa ch÷a trong kÕ ho¹ch. TK 111,112,152 214,334,331… Chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn TSC§ (thuª ngoµi hoÆc tù lµm) TK 133 ThuÕ GTGT (tr­êng hîp thuª ngoµi) hoÆc cña vËt liÖu, dÞch vô mua ngoµi dïng cho söa ch÷a TËp hîp chi phÝ söa ch÷a lín, n©ng cÊp TSC§ TK 2413 TK 627 641,642 TK 335 KÕt chuyÓn CP söa ch÷a lín, n©ng cÊp khi c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao TK 142 TÝnh vµo CP ph¶i tr¶ nÕu söa ch÷a lín theo kÕ ho¹ch TrÝch tr­íc theo kÕ ho¹ch TÝnh vµo CP tr¶ tr­íc nÕu söa ch÷a lín ngoµi kÕ ho¹ch Ph©n bæ dÇn CP söa ch÷a TK 211 Ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ nÕu söa ch÷a n©ng cÊp S¬ ®å23 : H¹ch to¸n söa ch÷a TSC§ N©ng cÊp TSC§: lµ ho¹t ®éng nh»m kÐo dµi thêi gian sö dông, n©ng cao n¨ng suÊt, tÝnh n¨ng, t¸c dông cña TSC§ nh­ c¶i t¹o, x©y l¾p, trang bÞ bæ sung thªm cho TSC§. Trong tr­êng hîp nµy, c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh n©ng cÊp TSC§ còng ®­îc tËp hîp qua TK 241 (2413), khi c«ng viÖc hoµn thµnh th× tÊt c¶ c¸c chi phÝ n©ng cÊp ®­îc ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§. S¬ ®å 23: KÕ to¸n kiÓm kª ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ Mäi tr­êng hîp ph¸t hiÖn thõa hoÆc thiÕu TSC§ ®Òu ph¶i truy t×m nguyªn nh©n. C¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm kª TSC§ vµ kÕt luËn cña héi ®ång kiÓm kª ®Ó h¹ch to¸n chÝnh x¸c, kÞp thêi theo tõng nguyªn nh©n cô thÓ. - NÕu TSC§ thõa do ch­a ghi sæ, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo hå s¬ TSC§ ®Ó ghi t¨ng TSC§ tuú theo tr­êng hîp cô thÓ. - NÕu TSC§ ph¸t hiÖn thõa ®­îc x¸c ®Þnh lµ TSC§ cña ®¬n vÞ kh¸c th× ph¶i b¸o ngay cho ®¬n vÞ chñ tµi s¶n ®ã biÕt. NÕu ch­a x¸c ®Þnh ®­îc chñ tµi s¶n trong thêi gian chê xö lý, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo tµi liÖu kiÓm kª, t¹m thêi ph¶n ¸nh tµi kho¶n ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®Ó theo dâi gi÷ hé. - TSC§ ph¸t hiÖn thiÕu trong kiÓm kª ph¶i ®­îc truy cøu nguyªn nh©n x¸c ®Þnh ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vµ sö lý ®óng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña chÕ ®é tµi chÝnh tuú theo tõng tr­êng hîp cô thÓ. Doanh nghiÖp ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ theo mÆt b»ng gi¸ cña thêi diÓm ®¸nh gi¸ l¹i theo quyÕt ®Þnh cña nhµ n­íc. Khi ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ hiÖn cã, doanh nghiÖp ph¶i thµnh lËp héi ®ång ®¸nh gi¸ l¹i TSC§, ®ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ míi, gi¸ trÞ hao mßn ph¶i ®iÒu chØnh t¨ng( gi¶m) so víi sæ kÕ to¸n ®­îc lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ. Chøng tõ kÕ to¸n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ lµ biªn b¶n kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ l¹i TSC§. Sơ đồ 24: Kế to¸n đ¸nh gi¸ lại tài sản cố định. TK 412 TK211 TK412 Chªnh lệch tăng Chªnh lệch giảm Nguyªn gi¸ nguyªn gi¸ TK 214 Chênh lệch tăng hao mòn Chên lệch giảm hao mòn Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.1 §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.1.1 Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty Tªn c«ng ty: C«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng Tªn giao dÞch: Rang Dong light source and vacuum-flask company Trùc thuéc: Bé c«ng nghiÖp Tªn gi¸m ®èc: KS NguyÔn §oµn Th¨ng Tµi kho¶n: 102010000079107 më t¹i ng©n hµng c«ng th­¬ng chi nh¸nh §èng §a-hµ Néi M· sè thuÕ: 0101526991 M· cæ phiÕu: RAL §Þa chØ: 87-89 H¹ §×nh-Thanh Xu©n-Hµ Néi Tel: (84-4)8.584310 / 8.589138 / 8.584576. Fax: (04)8.585038 Email: ralaco@hn.vnn.vn 2.1.2.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty ®­îc thµnh lËp n¨m 1961 víi tªn ban ®Çu lµ: Nhµ m¸y bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng trùc thuéc tæng c«ng ty sµnh sø thuû tinh-Bé c«ng nghiÖp, víi h×nh thøc lµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. S¶n phÈm chÝnh cña c«ng ty lµ: Bãng ®Ìn trßn, bãng ®Ìn Huúnh quang, bãng ®Ìn Huúnh quang Compact, phô kiÖn c¸c thiÕt bÞ chiÕu s¸ng, phÝch n­íc vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c. Nhµ m¸y ®­îc x©y dùng theo thiÕt kÕ cña Trung Quèc, khëi c«ng vµo th¸ng 5/1959 ®Õn th¸ng 6/1962 th× hoµn thµnh. Ngµy 16/3/1963, nhµ m¸y bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng víi c«ng suÊt thiÕt kÕ ban ®Çu: 1,9 triÖu bãng ®Ìn trßn vµ 200 ngh×n ruét phÝch /1 n¨m. Sau h¬n 40 n¨m thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng ngµy cµng ph¸t triÓn vµ gi÷ v÷ng ®­îc chç ®øng trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi. §Ó cã sù ph¸t triÓn lín m¹nh nh­ ngµy nay c«ng ty ®· tr¶i qua bao nhiªu th¨ng trÇm vÊt v¶. ThÞ tr­êng chÝnh cña c«ng ty:ThÞ tr­êng trong n­íc vµ mét sè n­íc ngoµi nh­: Hµn Quèc, Australia, Anh, Ai CËp. 1963-1977: S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m bãng ®Ìn c¸c lo¹i lµ 1tr/n¨m. PhÝch n­íc: 170 ngµn/n¨m 1978-1989: S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m 4,3 triÖu bãng/ n¨m. PhÝch n­íc: 370 ngµn sp/n¨m 1994-1997: C«ng ty thùc hiÖn chiÕn l­îc ®Çu t­ theo chiÒu s©u. S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m: Bãng ®Ìn c¸c lo¹i 18.6 tr/n¨m. PhÝch n­íc: 1.4tr/n¨m 1998-2002: Giai ®o¹n c«ng ty thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸. S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m: Bãng ®Ìn c¸c lo¹i 36.7tr/n¨m.ThiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ phô kiÖn 900 ngµn/n¨m. PhÝch n­íc: 3.5tr/n¨m 2003-2005: Giai ®o¹n héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. §Æc biÖt ngµy 1/7/2004 c«ng ty cã quyÕt ®Þnh chÝnh thøc chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn. S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m: Bãng ®Ìn c¸c lo¹i 62.3tr/n¨m.ThiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ phô kiÖn 4tr/n¨m. PhÝch n­íc: 5.8tr/n¨m 2006: s¶n l­îng b×nh qu©n: 15 d©y chuyÒn s¶n xuÊt bãng ®Ìn :80trsp/n¨m 5 d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ phô kiÖn:30trsp/n¨m 2 d©y chuyÒn s¶n xuÊt phÝch n­íc :7trsp/n¨m Kh¸nh thµnh nhµ m¸y thø 2 t¹i B¾c Ninh víi diÖn tÝch:62000 m2. Mét sè chØ tiªu mµ c«ng ty ®· ®¹t ®­îc qua mét sè n¨m: mét vµi chØ tiªu kinh tÕ tõ 2002-2006 chØ tiªu ®.vÞ 2002 2003 2004 2005 2006 Gi¸ trÞ tsl Tû ®ång 335,662 470,00 511,917 605,297 809,500 Doanh sè tiªu thô Tû ®ång 297,882 354,03 399,38 471,205 609,75 Nép ng©n s¸ch Tû ®ång 27,764 23,500 22,022 33,860 36,400 Thu nhËp b×nh qu©n 1000® 2294 2340 2195 2450 2550 Ln thùc hiÖn Tû ®ång 15,310 17,800 12,597 40,00 45,755 2.1.3 §Æc ®iÓm tæ chøc cña c«ng ty 2.1.3.1 §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty hiÖn nay ®· chuyÓn ®æi thµnh c«ng ty cæ phÇn, cã quy m« t­¬ng ®èi lín. Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty cã : - Ban ®iÒu hµnh: §¹i héi ®ång cæ ®«ng: bao gåm tÊt c¶ c¸c cæ ®«ng cã quyÒn biÓu quyÕt, cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt c«ng ty. Héi ®ång qu¶n trÞ: Nh©n danh c«ng ty quyÕt ®Þnh tÊt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c«ng ty trõ nh÷ng vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn cña ®¹i héi ®ång cæ ®«ng. Thay mÆt héi ®ång qu¶n trÞ lµ chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ, cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt. Ban kiÓm so¸t: do §¹i héi ®ång cæ ®«ng bÇu ra ®Ó kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp ph¸p trong ho¹t ®éng ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty. Ban gi¸m ®èc: §iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty lµ gi¸m ®èc cïng ba phã gi¸m ®èc vµ mét kÕ to¸n tr­ëng. Ba phã gi¸m ®èc( PG§) gåm: Mét PG§ phô tr¸ch tiªu thô s¶n phÈm Mét PG§ phô tr¸ch ph©n x­ëng Mét PG§ phô tr¸ch xuÊt khÈu, tæ chøc ®iÒu hµnh - C¸c phßng ban chøc n¨ng: + V¨n phßng gi¸m ®èc vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn: Gåm hai bé phËn: V¨n th­: Phô tr¸ch c«ng viÖc hµnh chÝnh nh­ tiÕp kh¸ch, héi häp,l­u tr÷ giÊy tê . T­ vÊn ®Çu t­ : ThÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­, x©y dùng c¸c dù ¸n míi + Phßng tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt: Qu¶n lý nh©n sù, ®iÒu phèi lao ®éng, ®¶m b¶o vËt t­ cho s¶n xuÊt, lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ ®iÒu hµnh chung, thèng kª vËt t­ tån kho, tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ. + Phßng qu¶n lý kho: Qu¶n lý vËt t­, hµng ho¸, tµi s¶n trong kho, tiÕn hµnh c¸c thñ tôc nhËp- xuÊt kho. Th«ng b¸o t×nh h×nh lu©n chuyÓn vËt t­ lªn c¸c phßng ban chøc n¨ng cña c«ng ty. + Phßng KCS: KiÓm tra chÊt l­îng ®Çu vµo, s¶n phÈm ®Çu ra qua tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng vËt t­, s¶n phÈm, phô tïng. + Phßng thÞ tr­êng: Nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr­êng, x©y dùng c¸c chiÕn l­îc marketing, thùc hiÖn viÖc b¸n hµng, më réng thÞ tr­êng, qu¶ng c¸o s¶n phÈm. + Phßng Kü thuËt C«ng nghÖ : ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ, øng dông khoa häc c«ng nghÖ míi, n©ng cÊp thay thÕ m¸y mãc hiÖn ®¹i. + Phßng b¶o vÖ: §¶m b¶o an ninh, an toµn trong s¶n xuÊt, trong toµn c«ng ty, duy tr× néi quy vµ chÕ ®é kû luËt cña c«ng ty, tiÕn hµnh c«ng t¸c tù vÖ phßng ch¸y ch÷a ch¸y. + Phßng tµi chÝnh kÕ ho¹ch tæng hîp: Tæ chøc h¹ch to¸n, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é cña cña Nhµ N­íc, tæng hîp sè liÖu cung cÊp th«ng tin cho nhu cÇu qu¶n lý, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh, gi¸m s¸t hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty, x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh. S¬ ®å 25: S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty §¹i héi ®ång cæ ®«ng Héi ®ång qu¶n trÞ Chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ PG§ phô tr¸ch XK, tæ chøc ®iÒu hµnh V¨n phßng G§ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn Gi¸m ®èc PG§ tiªu thô s¶n phÈm PG§ phô tr¸ch ph©n x­ëng KÕ to¸n tr­ëng Phßng tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt Phßng dÞch vô ®êi sèng Phßng kü thuËt c«ng nghÖ Phßng qu¶n lý kho Phßng b¶o vÖ Phßng KCS Phßng thÞ tr­êng Phßng TCKT tæng hîp Ph©n x­ëng thuû tinh Ph©n x­ëng bãng ®Ìn trßn Ph©n x­ëng c¬ ®éng Ph©n x­ëng phÝch n­íc Ph©n x­ëng huúnh quang Ph©n x­ëng thiÕt bÞ chiÕu s¸ng Ph©n x­ëng compact 2.1.3.2 §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh S¶n phÈm chñ yÕu cña c«ng ty lµ: -Bãng ®Ìn trßn -Bãng ®Ìn huúnh quang -PhÝch n­íc §Ó phï hîp víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt 3 s¶n phÈm chÝnh trªn c«ng ty tæ chøc thµnh 7 ph©n x­ëng chÝnh víi nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ sau: + Ph©n x­ëng thuû tinh: Lµ kh©u më ®Çu cho qu¸ tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, cã nhiÖm vô s¶n xuÊt ra thµnh phÈm thuû tinh lµm vá bãng ®Ìn trßn, vµ b×nh phÝch n­íc tõ nguyªn vËt liÖu: C¸t v©n h¶i, tr­êng th¹ch, b¹ch v©n… + Ph©n x­ëng bãng ®Ìn trßn: NhËn thuû tinh tõ ph©n x­ëng thuû tinh t¹o nªn vá bãng, s¶n xuÊt phô kiÖn bãng ®Ìn trßn vµ l¾p r¸p thµnh bãng ®Ìn trßn hoµn chØnh. + Ph©n x­ëng chÊn l­u: S¶n xuÊt ra c¸c lo¹i chÊn l­u phôc vô cho ph©n x­ëng huúnh quang ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i ®Ìn huúnh quang. + Ph©n x­ëng phÝch nø¬c: Cã nhiÖm vô s¶n xuÊt thµnh ruét phÝch, trong ®ã mét phÇn ruét phÝch nhËp kho ®Ó b¸n vµ mét phÇn chuyÓn sang giai ®o¹n ®ét dËp ®Ó l¾p r¸p thµnh phÝch hoµn chØnh. + Ph©n x­ëng c¬ ®éng: Cung cÊp n¨ng l­îng, ®«ng lùc( ®iÖn, n­íc, than, ga…) cho c¸c phßng ban vµ c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt. + Ph©n x­ëng huúnh quang: S¶n xuÊt c¸c lo¹i ®Ìn huúnh quang. + Ph©n x­ëng compact: S¶n xuÊt ra ®Ìn huúnh quang compact. Trong ph©n x­ëng compact cã 3 nghµnh: Ngµnh chÊn l­u ®iÖn tö, Ngµnh chÊn l­u ®iÖn tõ t¾c te vµ ngµnh èng vµ l¾p r¸p Quy tr×nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å 26: PX c¬ ®éng PX bãng ®Ìn PX phÝch n­íc PX Huúnh quang PX thuû tinh Giai ®o¹n ®ét dËp s¶n phÈm phÝch s¶n phÈm bãng ®Ìn trßn s¶n phÈm ruét phÝch §Ìn huúnh quang PX thiÕt bÞ chiÕu s¸ng Ban t­ vÊn chiÕu s¸ng PX compact-Ngµnh c.l­u ®iÖn tö PX compact-Ngµnh c.l­u ®iÖn tõ t¾c te PX compact-ngµnh èng vµ l¾p r¸p 2.1.4 §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n 2.1.4.1 Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n C«ng ty Cæ PhÇn Bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, tæ chøc kÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung t¹i phßng tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp. Phßng cã nhiÖm vô tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n,lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, l­u tr÷ chøng tõ. C¸c ph©n x­ëng kh«ng tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp gåm cã 15 ng­êi víi c¸c chøc n¨ng: - KÕ to¸n tr­ëng:§iÒu hµnh bé m¸y kÕ to¸n thùc thi theo ®óng chÝnh s¸ch chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ N­íc, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty - Ba phã phßng gåm: Mét phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n tæng hîp: Cïng kÕ to¸n tr­ëng theo dâi ®Þnh møc vËt t­, c¸c yÕu tè s¶n xuÊt,…®Ó cã c¸c quyÕt ®Þnh cô thÓ. Cuèi th¸ng tiÕp nhËn c¸c nhËt ký chøng tõ ®Ó lªn sæ c¸i c¸c tµi kho¶n, lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh Mét phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n vËt t­ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: Qu¶n lý tæng thÓ t×nh h×nh thu mua, nhËp xuÊt tån kho c¸c lo¹i vËt t­, tÝnh gi¸ thµnh c¸c lo¹i thµnh phÈm. Mét phã phßng phô tr¸ch tin häc Vµ c¸c bé phËn kh¸c: * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn mÆt vµ tiÒn göi Ng©n Hµng: Theo dâi c¸c kho¶n thu chi b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi NH, c¸c kho¶n tiÒn vay; qu¶n lý vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã, t¨ng gi¶m cña c¸c quÜ tiÒn mÆt vµ tiÒn göi. * Bé phËn kÕ to¸n vËt t­ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: gåm mét sè kÕ to¸n viªn phô tr¸ch qu¶n lÝ tõng lo¹i vËt t­ (t×nh h×nh thu mua, nhËp, xuÊt, tån kho), tÝnh gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm. * Bé phËn kÕ to¸n t¹m øng vµ c«ng nî: theo dâi t×nh h×nh t¹m øng vµ thanh to¸n t¹m øng, qu¶n lÝ vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh c«ng nî. * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn l­¬ng: tËp hîp, thèng kª t×nh h×nh thùc hiÖn lao ®éng cña c«ng nh©n viªn, tÝnh vµ thanh to¸n l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, qu¶n lý quÜ l­¬ng cña c«ng ty. * Bé phËn kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh: theo dâi t×nh h×nh b¸n hµng cña c¸c lo¹i s¶n phÈm, tæng hîp sè liÖu ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh th«ng th­êng. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau (s¬ ®å 27): KÕ to¸n tr­ëng Bé phËn kÕ to¸n tiÒn mÆt vµ tiÒn göi NH Bé phËn KT vt­ vµ tÝnh gi¸ thµnh SP Bé phËn KT t¹m øng vµ c«ng nî Bé phËn kÕ to¸n tiÒn l­¬ng Bé phËn KT chi phÝ vµ TSC§ Bé phËn KT tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 2.1.4.2 H×nh thøc kÕ to¸n H×nh thøc kÕ to¸n, hÖ thèng sæ ®­îc ¸p dông lµ h×nh thøc nhËt ký chøng tõ. §©y lµ h×nh thøc khoa häc, phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh, quy m« cña c«ng ty. HÖ thèng sæ cña c«ng ty gåm: NhËt ký chøng tõ sè: 1, 2, 4, 5, 7, 8. B¶ng kª sè: 1, 2, 4, 5, 6, 11. B¶ng ph©n bæ 1,2,3. Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n.C¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt.S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n: S¬ ®å 29: Chøng tõ gèc và C¸c b¶ng ph©n bæ B¶ng kª NKCT Sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ c¸i B¸o c¸o tài chÝnh B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra 2.1.4.3 Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n kh¸c C«ng ty h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. TÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. TÝnh khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng ph¸p: ®­êng th¼ng, víi nguyªn t¾c trßn th¸ng. C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n theo quyÕt ®Þnh 15. Niªn ®é kÕ to¸n : tõ ngµy 1/1 ®Õn 31/12 hµng n¨m. §¬n vÞ tiÒn tÖ h¹ch to¸n: ViÖt Nam ®ång. Kú h¹ch to¸n: Theo th¸ng 2.2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.2.1 §Æc ®iÓm tµi s¶n cè ®Þnh trong c«ng ty Do lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt lín, s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc s¶n xuÊt ra ®ßi hái ph¶i cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, vËn chuyÓn, dù tr÷, cung øng. §Ó ®¸p øng ®­îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã, TSC§ cña c«ng ty rÊt ®a dang vÒ sè l­îng, chñng lo¹i, vµ c¶ chÊt l­îng. §Ó qu¶n lý tèt TSC§, c«ng ty tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§ theo c¸c chØ tiªu sau: - Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn: gåm TSC§ h÷u h×nh, TSC§ v« h×nh. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, c«ng ty ®· qu¶n lý ®­îc c¶ mÆt hiÖn vËt, gi¸ trÞ vµ khÊu hao TSC§ mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý. - Ph©n lo¹i theo quyÒn së h÷u: TSC§ tù cã, TSC§ thuª ngoµi. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp c«ng ty h¹ch to¸n vµ ph¶n ¸nh hao mßn, khÊu hao, chi phÝ thuª tµi s¶n. - Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh: TSC§ h×nh thµnh tõ nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc, TSC§ h×nh thµnh tõ nguån vèn tù bæ sung,TSC§ h×nh thµnh tõ nguån vèn vay kh¸c. Víi c¸ch ph©n lo¹i nµy, C«ng ty ®· biÕt ®­îc TSC§ ®­îc h×nh thµnh tõ nguån nµo chiÕm tû lÖ bao nhiªu trong tæng vèn cè ®Þnh. Tõ ®ã c«ng ty sÏ cã kÕ ho¹ch thanh to¸n c¸c kho¶n vay ®óng h¹n. Do thêi gian nghiªn cøu cã giíi h¹n, em xin ®i s©u nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ h÷u h×nh t¹i c«ng ty. 2.2.2 Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ TSC§ ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.2.2.1 Ph©n lo¹i TSC§ §Ó qu¶n lý chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶ TSC§ h÷u h×nh th× c«ng ty ®· tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§ h÷u h×nh theo ®Æc tr­ng kü thuËt:gåm c¸c lo¹i: Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: V¨n phßng, nhµ x­ëng, kho. M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt: C¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt… Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i: « t«. Dông cô qu¶n lý. TSC§ VH gåm: quyÒn sö dông ®Êt, nh·n hiÖu vµ th­¬ng hiÖu. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta biÕt ®­îc cÊu kÕt TSC§ ë trong c«ng ty theo tõng nhãm ®Æc tr­ng vµ tû träng cña tõng nhãm trong tæng sè TSC§ hiÖn cã. Qua ®ã biÕt ®­îc c«ng ty chó träng ®Çu t­ TSC§ HH nµo. T¹i 31/03/07(quý I/07), t×nh h×nh TSC§ HH cña c«ng ty nh­ sau: Lo¹i TSC§ Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i I. TSC§ HH 153.104.376.814 97.986.820.984 52.324.444.350 1. Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc 39.097.411.049 21.295.265.402 17.802.145.647 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 95.498.470.304 67.333.975.104 28.164.495.200 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 15.190.418.624 9.357.580.478 5.832.838.146 4. Dông cô qu¶n lý 3.318.076.837 2.793.111.480 524.965.357 II. TSC§ VH 85.942.925.178 62.717.463.194 26.018.573.464 1. QuyÒn sö dông ®Êt 79.023.562.230 58.065.229.942 20.958.332.288 2.Nh·n hiÖu, th­¬ng hiÖu 6.919.362.948 4.652.233.252 2.267.129.696 Tæng céng TSC§ 239.047.301.992 160.704.284.178 78.343.017.814 2.2.2.2 §¸nh gÝa TSC§ ViÖc ®¸nh gi¸ TCS§ trong doanh nghiÖp lµ v« cïng cÇn thiÕt v× nã lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó kÕ ho¹ch ho¸ vµ h¹ch to¸n TCS§. TÝnh vµ ph©n bæ khÊu hoa chÝnh x¸c, ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn trong c«ng ty . V× vËy muèn thùc hiÖn ®­îc c«ng viÖc ®ã cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ TCS§. ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng th× viÖc ®¸nh gi¸ tµi s¶n ®­îc tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c chung cña chÕ ®é kÕ to¸n. §ã lµ viÖc ®¸nh gi¸ TSC§ theo nguyªn gi¸ vµ theo gi¸ trÞ cßn l¹i. 2.2.2.2.1 §¸nh gi¸ TSC§ theo nguyªn gi¸ Nguyªn gi¸ TCS§ lµ toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó cã ®­îc TSC§ vµ ®­a tµi s¶n ®ã vµo qu¸ tr×nh sö dông. Nguyªn gi¸ TSC§ = Gi¸ mua thùc tÕ + C¸c kho¶n thuÕ kh«ng hßan l¹Þ + Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp TSC§ h÷u h×nh cña c«ng ty t¨ng lªn chñ yÕu lµ do mua s¾m vµ do ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n . VÝ dô: Ngµy 14/3/2007, c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng mua 1 d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng míi dïng cho ph©n x­ëng s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng. Tæng gi¸ mua: 550 triÖu, thuÕ GTGT: 55triÖu. Chi phÝ vËn chuyÓn tr¶ b»ng tiÒn mÆt: 3.500.000, phÝ l¾p ®¨t ch¹y thö tr¶ b»ng tiÒn mÆt: 3.000.000®. Nguyªn gi¸ cña TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh lµ: (1) Gi¸ mua: = 550.000.000® (2) PhÝ vËn chuyÓn = 3.500.000® (3) PhÝ l¾p ®Æt ch¹y thö = 3.000.000 ® C¨n cø vµo nghiÖp vô trªn do d©y chuyÒn sx mua vÒ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ nªn nguyªn gi¸ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Nguyªn gi¸ = (1) + (2) + (3) = 556.500.000®ång Sè tiÒn thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ lµ 55.000.000® sè thuÕ nµy ®­îc ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 1332 thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ TSC§. Trong 3 th¸ng nÕu sè thuÕ nµy ch­a ®­îc hoµn l¹i hÕt th× c¬ quan ®Ò nghÞ c¬ quan thuÕ hoµn l¹i sè thuÕ trªn 2.2.2.2.2 §¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ hao mßn Trong qu¸ tr×nh sö dôngTSC§ bÞ hao mßn dÇn vÒ vËt chÊt, gi¸ trÞ. C«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ hao mßn ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc qu¶n lý TSC§ ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc12167.doc
Tài liệu liên quan