Tổ chức hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty cổ phần xây dựng thuỷ lợi Ninh Bình

Lêi nãi ®Çu Trong chÝnh s¸ch më cöa cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña c¶ Nhµ n­íc nãi chung ®· gãp phÇn quan träng trong viÖc thiÕt lËp vµ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. Thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n trong c¬ chÕ míi hiÖn nay ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù lÊy thu bï chi, tù h¹ch to¸n sao cho cã l·i. §Ó thùc hiÖn ®­îc yªu cÇu ®ã c¸c doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý tèt tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o vµ ph¸t triÓn ®ång vèn bá ra ®Çu t­, cã thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ t¸i ®Çu t­. Søc lao ®éng lµ mét trong ba yÕu tè ®Çu vµo vµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®èi víi mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp dïng ®Ó ®¸nh gi¸ ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ sau khi lao ®éng s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh lao ®éng, ng­êi lao ®éng ph¶i tiªu hao søc lùc vµ trÝ tuÖ cña m×nh ®Ó lµm viÖc, do ®ã hä cÇn ph¶i ®­îc bï ®¾p l¹i phÇn søc lùc ®· bá ra nµy ®Ó cã thÓ t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, phÇn bï ®¾p nµy chÝnh lµ tiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng) mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ng­êi lao ®éng. Cïng víi tiÒn l­¬ng mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ng­êi lao ®éng, doanh nghiÖp cÇn t¹o ra sù yªn t©m cho c«ng nh©n viªn trong lao ®éng s¶n xuÊt vÒ søc khoÎ, an toµn trong lao ®éng ®ã chÝnh lµ sù ®ãng gãp BHXH, BHYT, KPC§ cho ng­êi lao ®éng cña doanh nghiÖp. V× vËy tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) lµ yÕu tè quan träng nh»m kÝch thÝch vËt chÊt ®èi víi ng­êi lao ®éng. Qu¶n lý tèt lao ®éng, tiÒn l­¬ng tr­íc hÕt ®ßi hái c«ng t¸c ho¹ch to¸n lao ®éng, tiÒn l­¬ng ph¶i chÝnh x¸c, khoa häc vµ hîp lý. Ho¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng, tiÒn l­¬ng sÏ cung cÊp cho doanh nghiÖp nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ qu¶n lý, sö dông lao ®éng, chi phÝ lao ®éng. TiÒn l­¬ng t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy m¹nh mÏ ng­êi lao ®éng tham gia c«ng t¸c. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thuû lîi Ninh B×nh, víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c« chó c«ng t¸c t¹i C«ng ty cïng sù h­íng dÉn chØ b¶o tËn t×nh cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ Nô, em ®· nhËn thøc ®­îc vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng trong mét tæ chøc. V× vËy em ®· chän ®Ò tµi : “Tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thuû lîi Ninh B×nh” lµm ®Ò tµi cho b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn b¸o c¸o ®­îc chia lµm hai phÇn chÝnh. PhÇn I: B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp. PhÇn II: Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. PhÇn hai gåm ba ch­¬ng Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ë c¸c doanh gnhiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng vµ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thuû lîi Ninh B×nh. Ch­¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thuû lîi Ninh B×nh. Môc ®Ých bµi viÕt cña em nh»m xem xÐt toµn bé néi dung h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thuû lîi Ninh B×nh nh»m t×m ra nh÷ng tån t¹i, tõ ®ã ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt tån t¹i ®ã. Th«ng qua thùc tÕ kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc häc t¹i tr­êng sÏ gãp phÇn cñng cè kiÕn thøc gãp søc m×nh cho x· héi mai sau. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian, kinh nghiÖm thùc tiÔn nªn b¸o c¸o cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt nhÊt ®Þnh. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c« gi¸o h­íng dÉn NguyÔn ThÞ Nô cïng c¸c c« chó trong C«ng ty ®Ó nhËn thøc cña em ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! PhÇn I: b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp 1- Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. Tªn gäi: C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thñy lîi Ninh B×nh. Trô së: §­êng Tr­¬ng H¸n Siªu - phè Phóc ThiÖn - ph­êng Phóc Thµnh - thÞ x· Ninh B×nh. §iÖn tho¹i: 030.871009 -030.871027. Sè tµi kho¶n: 7301-0004K. T¹i Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn Ninh B×nh. TiÒn th©n cña C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thñy lîi Ninh B×nh lµ ®éi c«ng tr×nh thñy lîi Ninh B×nh ®­îc thµnh lËp vµo ngµy 21 th¸ng 01 n¨m 1959 theo sè quyÕt ®Þnh cña ñy ban hµnh chÝnh tØnh Ninh B×nh. §éi c«ng tr×nh thñy lîi chuyªn thi c«ng c¸c c«ng tr×nh thñy lîi nh­ c¸c tr¹m b¬m, c¸c cèng n»m d­íi ®e, cÇu, ©u thuyÒn, kÌ ®Ëp, c¸c kªnh t­íi tiªu ... N¨m 1972, §éi c«ng tr×nh thñy lîi ®­îc ®æi tªn thµnh C«ng ty thñy lîi Ninh B×nh theo QuyÕt ®Þnh sè 71/Q§-UB ngµy 01 th¸ng 02 n¨m 1972 cña ñy ban hµnh chÝnh tØnh Ninh B×nh. Th¸ng 06 n¨m 1976 s¸t nhËp hai tØnh Hµ Nam vµ Ninh B×nh thµnh tØnh Hµ Nam Ninh, ®¬n vÞ ®æi tªn thµnh xÝ nghiÖp x©y dùng thñy lîi II Hµ Nam Ninh theo QuyÕt ®Þnh sè 452 ngµy 14 th¸ng 06 n¨m 1976. Khi ®· chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ thêi bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc, c¸c ®¬n vÞ ®Òu chuyÓn m×nh mét c¸ch nhanh chãng, nh­ng còng kh«ng Ýt nh÷ng doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Tr­íc ®ßi hái ph¶i ®æi míi ®a d¹ng h¬n vÒ c¸c mÆt, c¸c ®¬n vÞ ®Òu ph¶i t¹o cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c ®Ó c¹nh tranh th¾ng lîi. Tõ sù ®ßi hái trªn xÝ nghiÖp kh«ng ngõng ®æi míi vÒ mäi mÆt ®Ó tiÕn kÞp xu h­íng ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. N¨m 1989, theo QuyÕt ®Þnh sè 217/H§BT ngµy 14 th¸ng 11 n¨m 1989 vÒ chÝnh s¸ch ®æi míi h¹ch to¸n kinh doanh x· héi chñ nghÜa ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh. XÝ nghiÖp x©y dùng thñy lîi II Hµ Nam Ninh ®· bè trÝ c¶i tiÕn l¹i c¬ cÊu tæ chøc vµ bé m¸y qu¶n lý cho phï hîp. Sau khi t¸ch tØnh Hµ Nam Ninh thµnh hai tØnh Hµ Nam vµ Ninh B×nh theo QuyÕt ®Þnh sè 547/Q§-UB ngµy 20 th¸ng 11 n¨m 1992 vÒ thµnh lËp doanh nghiÖp, quy chÕ 338/H§BT nay lµ ChÝnh phñ, xÝ nghiÖp x©y dùng thñy lîi II Hµ Nam Ninh ®­îc thµnh lËp l¹i cã tªn míi lµ xÝ nghiÖp x©y dùng thñy lîi II Ninh B×nh. XÝ nghiÖp cã nhiÖm vô thi c«ng t¸c c«ng tr×nh thñy lîi theo ®¨ng ký kinh doanh sè 106675 ngµy 14 th¸ng 03 n¨m 1993. UBND tØnh Ninh B×nh cho bæ sung ngµnh nghÒ kinh doanh lµ x©y dùng d©n dông vµ x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng. §Õn n¨m 2003, thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 41 cña ChÝnh phñ vÒ viÖc cæ phÇn hãa c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc thµnh C«ng ty cæ phÇn. C«ng ty ®æi tªn thµnh C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thñy lîi Ninh B×nh theo QuyÕt ®Þnh sè 852 ngµy 29 th¸ng 04 n¨m 2003 vµ ®­îc Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ tØnh Ninh B×nh cÊp giÊy phÐp kinh doanh sè 09.03.00022. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ChØ tiªu §VT N¨m 2003 N¨m 2004 N¨m 2005 1- Nguån vèn kinh doanh ®ång 2.897.900.000 3.368.000.000 4.292.000.000 2- Doanh thu thùc hiÖn ®ång 8.540.000.000 8.880.000.000 12.140.000.000 3- Lîi nhuËn ®ång 328.414.000 493.556.000 219.356.000 4- Sè c«ng nh©n viªn Ng­êi 124 124 124 5- Thu nhËp BQ cña CNV ®/ng­êi 850.000 950.000 1.100.000 6- Thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®ång 127.804.000 210.150.000 127.416.000 2- Chøc n¨ng, nhiÖm vô, ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. * Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña C«ng ty: - X©y dùng c¸c c«ng tr×nh thñy lîi d©n dông vµ giao th«ng. - X©y dùng ®­êng d©y vµ tr¹m biÕn ¸p cã c¸p ®iÖn ¸p tíi 35KV. - Khai th¸c vµ kinh doanh vËt liÖu x©y dùng. - Cho thuª nhµ ë kinh doanh vµ dÞch vô ¨n uèng. * §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thñy lîi Ninh B×nh lµ doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n chuyªn ngµnh nªn viÖc s¶n xuÊt cã ®Æc thï ph©n t¸n l­u ®éng, bëi vËy C«ng ty lÊy c«ng tr×nh lµm ®Þa bµn tæ chøc s¶n xuÊt. Tuy quy m« vµ kÕt cÊu thêi gian s¶n xuÊt cã kh¸c nhau, nh­ng m« h×nh s¶n xuÊt vÉn gièng nhau tõ kh©u ®iÒu hµnh ®Õn kh©u tæ chøc s¶n xuÊt. Thµnh phÈm cña C«ng ty lµm ra lµ c¸c c«ng tr×nh ®­îc hoµn thµnh ®­a vµo sö dông d­íi h×nh thøc nghiÖm thu bµn giao. Khi thùc hiÖn nhiÖm vô x©y ®óc c«ng tr×nh, viÖc tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i chÊp hµnh nghiªm ngÆt tiÕn ®é ®· duyÖt víi nh÷ng c«ng ®o¹n ®· hoµn thµnh. 3- C«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n t¹i C«ng ty: 3.1- C¸c mÆt hµng s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu hiÖn nay cña C«ng ty: S¶n phÈm cña x©y dùng thñy lîi lµ nh÷ng c«ng tr×nh nhµ cöa, cÇu cèng, tr¹m b¬m, ©u thuyÒn, ... vµ sö dông t¹i chç, s¶n phÈm mang tÝnh ®¬n chiÕc cã kÝch th­íc vµ chi phÝ l¬n, thêi gian x©y dông l©u. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm trªn nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm chñ yÕu cña C«ng ty cã ®Æc ®iÓm lµ s¶n xuÊt liªn tôc, phøc t¹p, tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n kh¸c nhau. 3.2- Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt: §iÓm chung kü thuËt cho mçi c«ng tr×nh ®Òu cã dù to¸n thiÕt kÕ riªng vµ ph©n bæ r¶i r¸c ë c¸c ®Þa ®iÓm kh¸c nhau. Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh ®Òu ph¶i tu©n theo mét quy tr×nh s¶n xuÊt nh­ nhau: S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt §Êu thÇu Ký kÕt hîp ®ång Tæ chøc thi c«ng NghiÖm thu kü thuËt vµ kiÓm tra tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh Bµn giao vµ thanh quyÕt to¸n c«ng tr×nh 3.3- C«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty: C«ng ty ®· rót ng¾n ®­îc bé m¸y tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý cång kÒnh lµm sao cho cã hiÖu qu¶, h­íng chØ ®¹o trùc tiÕp tõ H§QT xuèng c¸c ®éi s¶n xuÊt ®Ó thóc ®Èy, n©ng cao tiÕn ®é thùc hiÖn c«ng viÖc, hoµn thµnh c«ng tr×nh kÞp tiÕn ®é bµn giao. S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty Héi ®ång qu¶n trÞ Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt Phßng kÕ to¸n tµi vô ®éi x©y l¾p I ®éi x©y l¾p II §éi x©y l¾p III §éi c¬ ®iÖn Chó thÝch: ChØ ®¹o qu¶n lý Quan hÖ chøc n¨ng - §øng ®Çu C«ng ty lµ H§QT gåm cã: + Chñ tÞch H§QT kiªm gi¸m ®èc: Lµ ng­êi cã quyÒn ®iÒu hµnh cao nhÊt, phô tr¸ch chung vÒ mäi mÆt. + Phã chñ tÞch H§QT: Lµ ng­êi thay gi¸m ®èc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty trong thêi gian gi¸m ®èc v¾ng mÆt ®ång thêi chuyªn qu¶n vÒ mÆt kü thuËt, phô tr¸ch kÕ ho¹ch, gi¸m s¸t viÖc thi c«ng c«ng tr×nh. + Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch hµnh chÝnh: Cã nhiÖm vô theo dâi c«ng t¸c ®oµn thÓ, c¸c ho¹t ®éng néi bé, thÓ dôc thÓ thao, ph¸t huy thµnh tÝch s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt. + Phã gi¸m ®èc kinh doanh: Cã nhiÖm vô tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ mÆt kinh doanh, lùa chän ph­¬ng ph¸p kinh doanh vµ thi c«ng. Ngoµi ra cßn nghiªn cøu lµm hå s¬, ký kÕt hîp ®ång thi c«ng c«ng tr×nh. - TiÕp ®ã lµ c¸c phßng ban: + Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Phô tr¸ch toµn bé tõ kh©u s¾p xÕp lao ®éng ®Õn chÕ ®é chÝnh s¸ch b¶o vÖ néi vô trËt tù C«ng ty. + Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt: TÝnh to¸n hå s¬ ®Êu thÇu, chØ thÇu c¸c c«ng tr×nh vËt tù, gi¸m s¸t kü thuËt c¸c c«ng tr×nh, nghiÖm thu bµn giao c«ng tr×nh víi chñ ®Çu t­. + Phßng kÕ toµn tµi vô: Lµ ®¬n vÞ nghiÖp vô vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n, th«ng qua qu¶n lý b»ng ®ång tiÒn, gióp gi¸m ®èc qu¶n lý vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. + C¸c ®éi x©y l¾p, m¸y thi c«ng: Cã tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n m¸y mãc, bè trÝ nh©n lùc, thi c«ng c¸c c«ng tr×nh theo ®óng tiÕn ®é, ®¶m b¶o chÊt l­îng mü thuËt, kü thuËt ®­a vµo sö dông. 3.4- Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thñy lîi Ninh B×nh. 3.4.1. Chøc n¨ng, nhiÖm vô c¬ cÊu cña phßng kÕ to¸n: XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña ®¬n vÞ, C«ng ty h¹ch to¸n ®éc lËp theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ, nhËp xuÊt vËt t­ theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. Phßng kÕ to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt toµn bé c«ng viÖc tõ tæ chøc thùc hiÖn hÖ thèng chøng tõ, lu©n chuyÓn vµ xö lý chøng tõ ®Õn lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n. ë c¸c ®éi x©y l¾p, bè trÝ nh©n viªn kÕ to¸n lµm nhiÖm vô thèng kª, tËp hîp sè liÖu ph¸t sinh göi lªn phßng kÕ to¸n tµi vô C«ng ty theo h¹ng môc c«ng viÖc d­íi sù h­íng dÉn cña phßng kÕ toµn tµi vô C«ng ty. 3.4.2. H×nh thøc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: §Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng kÕ to¸n, phôc vô kÞp thêi cho viÖc chØ ®¹o tËp trung thèng nhÊt cña kÕ to¸n tr­ëng vÒ chuyªn m«n, phôc vô con ng­êi vÒ sè liÖu kÞp thêi vµ chÝnh x¸c cho gi¸m ®èc. C«ng ty cæ phÇn x©y dùng thñy lîi Ninh B×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®­îc tiÕn hµnh t¹i phßng kÕ to¸n tµi vô cña C«ng ty. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng Kiªm kÕ to¸n TSC§ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh KÕ to¸n vËt liÖu c«ng cô dông cô KÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo tiÒn l­¬ng KÕ to¸n thanh to¸n Thñ quü Nh©n viªn kÕ to¸n c¸c ®éi x©y l¾p Trong c¬ cÊu tæ chøc cña phßng kÕ to¸n gåm 6 ng­êi trong ®ã chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng ng­êi nh­ sau: - KÕ to¸n tr­ëng: Lµ tr­ëng phßng vµ lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc cÊp trªn vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tµi chÝnh cña C«ng ty, chØ ®¹o chuyªn m«n c¸c nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng. Bªn c¹nh ®ã kÕ to¸n tr­ëng lµ ng­êi trùc tiÕp theo dâi t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§. - KÕ to¸n vËt liÖu, c«ng cô - dông cô: Cã nhiÖm vô theo dâi chi tiÕt tæng hîp t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu, tÝnh gi¸ thµnh cña vËt liÖu. - KÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo tiÒn l­¬ng: Cã nhiÖm vô tÝnh l­¬ng thêi gian, l­¬ng kho¸n theo khèi l­îng h¹ng môc c«ng tr×nh. - KÕ to¸n thanh to¸n: Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c kho¶n thanh to¸n vèn b»ng tiªn nh­: tiÒn mÆt, sÐc, c¸c kho¶n vay, tr¶ vèn ng©n hµng. - KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ®ång thêi lµ kÕ to¸n tæng hîp: Cã nhiÖm vô tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh, thanh to¸n c«ng nî víi chñ ®Çu t­, lËp b¸o c¸o kÕ to¸n theo ®Þnh kú (quý, n¨m). - Thñ quü: Cã nhiÖm vô thu chi vµ b¶o qu¶n tiÒn mÆt cña C«ng ty. - KÕ to¸n c¸c ®éi x©y l¾p: Cã nhiÖm vô tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh theo tõng c«ng tr×nh tæng hîp vµ göi lªn phßng kÕ to¸n, ®Çu th¸ng hoÆc cuèi th¸ng quyÕt to¸n c«ng tr×nh. 3.4.3. H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i ®¬n vÞ: Lµ ®¬n vÞ kinh doanh cã quy m« võa ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y l¾p nªn cã nhiÒu nghiªp vô kinh tÕ ph¸t sinh. C«ng ty h¹ch to¸n kÕ to¸n theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ. §©y lµ h×nh thøc h¹ch to¸n phï hîp víi mäi lo¹i h×nh quy m« ®¬n vÞ s¶n xuÊt, rÊt tiÖn lîi cho viÖc kiÓm tra. S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n Theo h×nh thøc ch­ng tõ ghi sæ Chøng tõ gèc Sæ chi tiÕt B¶ng kª Sæ quü Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ c¸i B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh Gi¶i thÝch s¬ ®å: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra Hµng th¸ng kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ chÊp hµnh (chøng tõ thùc hiÖn) ®Ó lËp b¶ng tæng hîp "chøng tõ gèc" vµ ghi "sæ chi tiÕt", tõ b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc lËp "chøng tõ ghi sæ". Chøng tõ ghi sæ ®­îc ghi ®¨ng ký vµo "sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ" sè liÖu trªn chøng tõ ghi sæ ®­îc chuyÓn vµo "sæ c¸i", tõ sæ c¸i lªn "b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh", tõ b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh lËp "b¸o c¸o tµi chÝnh". Sau khi kiÓm tra c©n ®èi th× míi lËp b¶ng biÓu c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n. 3.4.4. Tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n. HÖ thèng tµi kho¶n mµ C«ng ty ®ang vËn dông lµ hÖ thèng tµi kho¶n ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp theo QuyÕt ®Þnh sè 15/2006/Q§-BTC ngµy 20 th¸ng 3 n¨m 2006 cña Bé Tµi chÝnh vÒ viÖc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp. Tµi kho¶n cÊp 1 - TK 111, 112, 131, 138, 133, 141, 142, 152, 153, 154, 155. - TK 211, 213, 214, 241. - TK 311, 331, 333, 334, 335, 336, 338, 411, 414, 421. - TK 511, 512, 513, 515, 532. - TK 621, 622, 627, 635, 632, 641, 642. - TK 711, 811, 911. Tµi kho¶n cÊp 2 - TK 1411, 1414, 1421, 1422. - TK 1521, 1522, 1523, 1531, 2411, 2412, 2413. Ngoµi nh÷ng tµi kho¶n tæng hîp trªn ®¬n vÞ cßn sö dông c¸c tµi kho¶n cÊp 2, cÊp 3 cho c¸c ®èi t­îng h¹ch to¸n chi tiÕt. 3.4.5. Tæ chøc hÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n. - HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh Bao gåm: - B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n MÉu sè B01-DN - B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh MÉu B02-DN. - B¸o c¸o lu©n chuyÓn tiÒn tÖ MÉu B03-DN. PhÇn II: chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Ch­¬ng I: lý luËn chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. I. VÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. 1. Kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ sù ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng søc lao ®éng (hay cßn gäi lµ thÞ tr­êng lao ®éng), søc lao ®éng lµ hµng ho¸ do vËy tiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng. Khi ph©n tÝch nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa, n¬i mµ c¸c quan hÖ thÞ tr­êng thèng trÞ mäi quan hÖ kinh tÕ, x· héi kh¸c. C¸c M¸c viÕt: “tiÒn c«ng kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ hay gi¸ c¶ cña søc lao ®éng mµ chØ lµ h×nh th¸i c¶i trang cña gi¸ trÞ hay gi¸ c¶ søc lao ®éng”. TiÒn l­¬ng ph¶n ¸nh nhiÒu quan hÖ kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. TiÒn l­¬ng tr­íc hÕt lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng (ng­êi mua søc lao ®éng) tr¶ cho ng­êi lao ®éng (ng­êi b¸n søc lao ®éng). §ã lµ quan hÖ kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng. MÆt kh¸c, do tÝnh chÊt ®Æc biÖt cña hµng ho¸ søc lao ®éng mµ tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ vÊn ®Ò kinh tÕ mµ cßn lµ vÊn ®Ò x· héi r©t quan träng, liªn quan ®Õn ®êi sèng vµ trËt tù x· héi Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, nhÊt lµ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®èi víi c¸c chñ doanh nghiÖp tiÒn l­¬ng lµ mét chi phÝ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy tiÒn l­¬ng lu«n lu«n ®­îc tÝnh to¸n qu¶n lý chÆt chÏ. §èi víi ng­êi lao ®éng, tiÒn l­¬ng lµ thu nhËp tõ qu¸ tr×nh lao ®éng cña hä, phÇn thu nhËp chñ yÕu víi ®¹i ®a sè lao ®éng trong x· héi cã ¶nh h­ëng ®Õn møc sèng cña hä. PhÊn ®Êu n©ng cao tiÒn l­¬ng lµ môc ®Ých hÕt th¶y cña ng­êi lao ®éng. Môc ®Ých nµy t¹o ®éng lùc ®Ó ng­êi lao ®éng ph¸t triÓn tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña m×nh. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn nh­ ë n­íc ta hiÖn nay, ph¹m trï tiÒn l­¬ng ®­îc thÓ hiÖn cô thÓ trong tõng thµnh phÇn kinh tÕ. - Trong thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc vµ khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp tiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn mµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, c¸c c¬ quan, tæ chøc cña Nhµ n­íc tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ ®­îc thÓ hiÖn trong hÖ thèng thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng do Nhµ n­íc quy ®Þnh. - Trong thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh, tiÒn l­¬ng chÞu sù t¸c ®éng chi phèi rÊt lín cña thÞ tr­êng vµ thÞ tr­êng søc lao ®éng. TiÒn l­¬ng khu vùc nµy dï vÉn n»m trong khu«n khæ ph¸p luËt vµ theo nh÷ng chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ vµ lµ nh÷ng giao dÞch trùc tiÕp gi÷a chñ vµ thî. Nh÷ng hîp ®ång lao ®éng nµy t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ph­¬ng thøc tr¶ c«ng. §øng trªn ph¹m vi toµn x· héi, tiÒn l­¬ng ®­îc xem xÐt vµ ®Æt trong quan hÖ vÒ ph©n phèi thu nhËp, quan hÖ s¶n xuÊt tiªu dïng, quan hÖ trao ®æi. Do vËy chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng thu nhËp lu«n lu«n lµ vÊn ®Ò quan t©m cña mäi quèc gia. Chóng ta cÇn ph©n biÖt gi÷a hai kh¸i niÖm cña tiÒn l­¬ng - TiÒn l­¬ng danh nghÜa: lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng. Sè tiÒn nµy nhiÒu Ýt phô thuéc trùc tiÕp vao n¨ng suÊt lao ®éng, phô thuéc vµo tr×nh ®é, kinh nghiÖm lµm viÖc… ngay trong qu¸ tr×nh lao ®éng. - TiÒn l­¬ng thùc tÕ: ®­îc hiÓu lµ sè l­îng c¸c lo¹i hµng ho¸ tiªu dïng vµ c¸c lo¹i dÞch vô cÇn thiÕt mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng l­¬ng vµ cã thÓ mua ®­îc b»ng tiÒn l­¬ng ®ã. 2. Chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng. a. Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. B¶n chÊt cña søc lao ®éng lµ s¶n phÈm lÞch sö lu«n ®­îc hoµn thiÖn vµ n©ng cao nhê th­êng xuyªn ®­îc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn, cßn t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng lµ cã mét l­îng tiÒn l­¬ng sinh ho¹t nhÊt ®Þnh ®Ó hä cã thÓ duy tr× vµ ph¸t triÓn søc lao ®éng míi, tÝch luü kinh nghiªm, n©ng cao tr×nh ®é hoµn thiÖn kü n¨ng lao ®éng. b. Lµ c«ng cô qu¶n lý doanh nghiÖp. Th«ng qua viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng, ng­êi sö dông lao ®éng cã thÓ tiÕn hµnh kiÓm tra, theo dâi, quan s¸t ng­êi lao ®éng lµm viÖc theo kÕ ho¹ch tæ chøc cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o tiÒn l­¬ng bá ra ph¶i ®em l¹i kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶. Nhê vËy ng­êi sö dông søc lao ®éng qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng cña m×nh ®Ó tr¶ c«ng xøng ®¸ng cho søc lao ®éng. c. KÝch thÝch søc lao ®éng. Møc l­¬ng tho¶ ®¸ng sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ lµ c«ng cô khuyÕn khÝch vËt chÊt t¹o ra hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc, ng­êi lao ®éng sÏ say mª høng thó t¹o sù häc hái n©ng cao tr×nh ®é vµ hä sÏ g¾n tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi lîi Ých cña doanh nghiÖp - n¬i mµ hä ®ang lµm viÖc vµ cèng hiÕn. 3. C¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng vµ quü tiÒn l­¬ng. 3.1. C¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng. a. TiÒn l­¬ng theo thêi gian. TiÒn l­¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ, theo ngµnh nghÒ vµ tr×nh ®é thµnh th¹o nghÒ nghiÖp, nghiÖp vô kü thuËt chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng. Tuú theo mçi ngµnh nghÒ, tÝnh chÊt c«ng viÖc ®Æc thï doanh nghiÖp mµ ¸p dông thang l­¬ng kh¸c nhau. §é thµnh th¹o kü thuËt nghiÖp vô chuyªn m«n chia thµnh nhiÒu thang l­¬ng, mçi bËc l­¬ng nhÊt ®Þnh. TiÒn l­¬ng teo thêi gian cã thÓ ®­îc chia ra: - TiÒn l­¬ng th¸ng: tr¶ theo th¸ng trªn c¬ së hîp ®ång lao ®éng. - TiÒn l­¬ng tuÇn: tr¶ theo mét tuÇn lµm viÖc, ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tiÒn l­¬ng th¸ng. - L­¬ng giê: tr¶ cho mét giê lµm viÖc dùa trªn tiÒn l­¬ng ngµy chia cho sè giê giê lµm viÖc (kh«ng qu¸ 8giê/ngµy, 48giê/tuÇn) TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng = TiÒn l­¬ng theo thêi gian TiÒn th­ëng + Tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã thÓ ®­îc kÕt hîp chÕ ®é th­ëng ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. b. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm. Tr¶ l­¬ng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng g¾n ch¾t sè l­îng víi chÊt l­îng lao ®éng, ®éng viªn khuuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng say lao ®éng, s¸ng t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm phô thuéc vµo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña mét s¶n phÈm, c«ng ®o¹n chÕ b¶n s¶n phÈm vµ sè l­îng s¶n phÈm c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng hoµn thµnh ®ñ tiªu chuÈn quy ®Þnh. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn tÝnh l­¬ng theo s¶n phÈm: - X©y dùng ®­îc ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. - H¹ch to¸n ban ®Çu thËt chÝnh x¸c, kÕt qu¶ cña tõng ng­êi hoÆc tõng nhãm lao ®éng. Doanh nghiÖp ph¶i bè trÝ ®Çy ®ñ viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng vµ ph¶i cã hÖ thèng kiÓm tra chÊt l­îng chÆt chÏ. ViÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc tiÕn hµnh: - Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ ¸p dông víi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt hµng lo¹t TiÒn l­¬ng = Sè l­îng s¶n PhÈm hoµn thµnh x §¬n gi¸ tiÒn tõng s¶n phÈm ®· quy ®Þnh - Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp ¸p dông víi c«ng nh©n phô, lµm c«ng viÖc phôc vô s¶n xuÊt nh­ vËn chuyÓn vËt liÖu, thµnh phÈm, b¶o d­ìng m¸y mãc,… lao ®éng nµy kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm nh­ng l¹i gi¸n tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt mµ hä phôc vô ®Ó tÝnh l­¬ng gi¸n tiÕp quan t©m ®Õn viÖc phôc vô cho lao ®éng ttrùc tiÕp s¶n xuÊt. TiÒn l­¬ng = i x TiÒn l­¬ng lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt. i : lµ tØ lÖ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n phô víi tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp SX - Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn. Doanh nghiÖp x©y dùng c¸c møc s¶n l­îng kh¸c nhau, mçi møc cã mét ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng thÝch hîp theo nguyªn t¾c: ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ë møc s¶n l­îng cao th× sÏ lín h¬n møc s¶n l­îng thÊp. H×nh thøc nµy khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ®Õn mcs tèi ®a th­êng ®­îc ¸p dông tr¶ l­¬ng cho ng­êi lµm viÖc trong kh©u yÕu nhÊt, khi ®¬n vÞ ph¶i hoµn thµnh gÊp mét ®¬n ®Æt hµng. C¨n cø tÝnh l­¬ng: dùa vµo møc ®é hoµn thµnh ®Þnh møc lao ®éng, tÝnh ra tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trong ®Þnh møc. C¨n cø vµo møc ®é v­ît ®Þnh møc tÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo tû lÖ luü tiÕn. Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng cã ph¹t gièng tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp vµ trùc tiÕp nh­ng cã sö dông thªm chÕ ®é th­ëng ph¹t cho ng­êi lao ®éng. Cã thÓ th­ëng do chÊt l­îng s¶n phÈm tèt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm vËt t­. Ph¹t víi nh÷ng tr­êng hîp ng­êi lao ®éng lµm ra nh÷ng s¶n phÈm háng, hao phÝ vËt t­, kh«ng ®¶m b¶o ®ñ ngµy c«ng quy ®Þnh, kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc giao. c. TiÒn l­¬ng kho¸n. Tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng theo khèi l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc mµ hä hoµn thµnh. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông víi c«ng viÖc nÕu giao cho tõng chi tiÕt, tõng bé phËn sÏ kh«ng cã lîi mµ ph¶i giao toµn bé khèi l­îng c«ng viÖc cho c¶ nhãm hoµn thµnh trong thêi gian nhÊt ®Þnh. - Tr¶ l­¬ng kho¸n gän theo s¶n phÈm cuèi cïng: tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ tËp hîp cho s¶n phÈm hoµn thµnh ®Õn c«ng viÖc cuèi cïng. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông khi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. - Tr¶ l­¬ng kho¸n quü l­¬ng: viÖc giao kho¸n quü l­¬ng cho tõng phßng, bé phËn theo nguyªn t¾c hoµn thµnh hay kh«ng hoµn thµnh c«ng t¸c kÕ ho¹ch. - Tr¶ l­¬ng kho¸n thu nhËp: lÖ thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh h×nh thµnh quü l­¬ng ph©n chia cho ng­êi lao ®éng, chia l­¬ng dùa trªn c¬ së: + CÊp bËc kü thuËt vµ cÊp bËc c«ng viÖc (cÊp bËc c«ng viÖc ®­îc giao phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt). + CÊp bËc kü thuËt, cÊp bËc c«ng viÖc kÕt hîp b×nh c«ng ®iÓm (c«ng viÖc giao kh«ng phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt). +Sè ®iÓm ®Ó tÝnh l­¬ng tõng ®iÓm (c«ng viÖc hoµn thµnh kh«ng phô thuéc vµo søc khoÎ vµ th¸i ®é lao ®éng cua tõng ng­êi). 3.2. Mét sè chÕ ®é kh¸c khi tÝnh l­¬ng. a. ChÕ ®é th­ëng Lµ kho¶n tiÒn l­¬ng bæ sung nh»m qu¸n triÖt ®Çy ®ñ h¬n nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Trong c¬ cÊu thu nhËp cña ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng cã tÝnh æn ®Þnh, th­êng xuyªn cßn tiÒn th­ëng chØ lµ phÇn phô thªm phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu th­ëng phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nguyªn t¾c thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn th­ëng: - §èi t­îng xÐt th­ëng: lao ®éng cã viÖc t¹i doanh nghiÖp tõ mét n¨m trë lªn cã ®ãng gãp vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp. Møc th­ëng: th­ëng mét n¨m kh«ng thÊp h¬n mét th¸ng l­¬ng ®­îc c¨n cø hiÖu qu¶ ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng qua n¨ng suÊt chÊt l­îng c«ng viÑc, th­êi gian lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp nhiÒu h¬n th× th­ëng nhiÒu h¬n. - C¸c lo¹i tiÒn th­ëng: bao gåm tiÒn th­ëng thi ®ua (tõ quü khen th­ëng), tiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh (th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vËt t­, ph¸t minh, s¸ng chÕ). b. ChÕ ®é phô cÊp. Theo ®iÒu 4 th«ng t­ liªn tÞch sè 20/LB-TT ngµy 2/6/1993 cña liªn tÞch bé Lao ®éng – th­¬ng binh X· héi –tµi chÝnh cã 7 lo¹i phô cÊp. * Phô cÊp lµm ®ªm: Ng­êi lao ®éng lµm thªm giê (tõ 22h ®Õn 6h) th× ngoµi sè tiÒn tr¶ cho nh÷ng giê lµm thªm ng­êi lao ®éng cßn ®­îc h­ëng phô cÊp lµm thªm. * Phô cÊp l­u ®éng: Bï ®¾p cho ng­êi lao ®éng th­êng xuyªn thay ®æi n¬i ë, n¬i lµm viÖc, ®iÒu kiÖn sinh ho¹t kh«ng æn ®Þnh vµ nhiÒu khã kh¨n. * Phô cÊp tr¸ch nhiÖm. Nh»m bï ®¾p cho nh÷ng ng­êi võa trùc tiÕp s¶n xuÊt hoÆc lµm c«ng viÖc chuyªn m«n nghiÖp vô võa kiªm nhiÖm c«ng t¸c qu¶n lý kh«ng thuéc chøc vô l·nh ®¹o bæ nhiÖm hoÆc nh÷ng ng­êi lµm viÖc ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cao ch­a ®­îc x¸c ®Þnh trong møc l­¬ng. * Phô cÊp thu hót. ¸p dông víi c«ng nh©n viªn chøc ®Õn lµm viÖc ë nh÷ng vïng kinh tÕ míi, c¬ së kinh tÕ vµ c¸c ®¶o xa ®Êt liÒn, ®iÒu kiÖn sinh ho¹t ®Æc biÖt khã kh¨n do ch­a cã c¬ së h¹ tÇng ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinht hÇn cña ng­êi lao ®éng. Cã 5 møc: 10%, 20%, 30%, 50%, 70% theo cÊp bËc chøc vô, chuyªn m«n nghiÖp vô. Phô cÊp thu hót = L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc (kÓ c¶ phô cÊp c«ng viÖc) % phô cÊp ®­îc h­ëng x * Phô cÊp ®¾t ®á. ¸p dông n¬i cã chØ sè gi¸ sinh ho¹t (l­¬ng thùc, thùc phÈm, dÞch vô) cao h¬n chØ sè gi¸ thµnh sinh ho¹t b×nh qu©n chung cña c¶ n­íc tõ 19% trë lªn. * Phô cÊp khu vùc. ¸p dông ®èi víi nh÷ng n¬i xa x«i hÎo l¸nh cã ®iÒu kiÖn sinh ho¹t khã kh¨n vµ ®iÒu kiÖn khÝ hËu kh¾c nghiÖt. * Phô cÊp ®éc h¹i: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ®éc h¹i hoÆc nguy hiÓm ch­a x¸c ®Þnh trong møc l­¬ng. 3.3. Néi dung quü tiÒn l­¬ng. Lµ toµn bé c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng vµ tiÒn th­ëng th­êng xuyªn mµ daonh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th¸ng, quý, n¨m). - TiÒn l­¬ng th¸ng, ngµy theo hÖ thèng c¸c thang b¶ng l­¬ng cña Nhµ n­íc. - TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm - TiÒn l­¬ng c«ng nhËt cho lao ®éng ngoµi biªn chÕ - TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian ngõng viÖc do thiÕt bÞ m¸y mãc ngõng ho¹t ®éng v× c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian ®iÒu ®éng c«ng t¸c huy ®éng ®i lµm nghÜa vô cña Nhµ n­íc vµ x· héi. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian nghØ phÐp ®Þnh kú, nghØ theo chÕ ®é Nhµ n­íc. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi ®i häc theo chÕ ®é nh­ng vÉn thuéc biªn chÕ. H¹ch to¸n quü l­¬ng cña doanh nghiÖp. + TiÒn l­¬ng chÝnh: lµ c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng vµ cã tÝnh chÊt mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian hä thùc tÕ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh theo nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng. + TiÒn l­¬ng phô: tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n cã tÝnh chÊt l­¬ng mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo thêi gian lµm viÖc kh¸c nh­: ®i häp, häc, nghØ phÐp, thêi gian tËp qu©n sù, thêi gian ngõng s¶n xuÊt. Quü tiÒn l­¬ng §¬n gi¸ Tæng s¶n phÈm Quü thùc hiÖn theo ®¬n = tiÒn x hµng ho¸ + tiÒn l­¬ng vÞ s¶n phÈm l­¬ng thùc hiÖn bæ sung 4. C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong doanh nghiÖp. 4.1. B¶o hiÓm x· héi. Lµ mét chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi quan träng cña Nhµ n­íc. Nã kh«ng chØ x¸c ®Þnh khÝa c¹nh kinh tÕ mµ cßn ph¶n ¸nh chÕ ®é x· héi. B¶o hiÓm x· héi (BHXH) lµ sù ®¶m b¶o ë møc ®é nhÊt ®Þnh vÒ mÆt kinh tÕ, æn ®Þnh cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi gÆp rñi ro x· héi nh­ èm ®au, thai s¶n, tuæi giµ, tai n¹n lao ®éng, thÊt nghiÖp… BHXH lµ mét h×nh t­îng x· héi nh»m ®¸p øng nhu cÇu an toµn vÒ ®êi sèng kinh tÕ cña ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh. Theo c«ng ­íc 102 vÒ BHXH cã tÝnh chÊt lao ®éng quèc tÕ, BHXH gåm: + Ch¨m sãc y tÕ + Trî cÊp èm ®au + Trî cÊp thÊt nghiÖp + Trî cÊp tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp + Trî cÊp tuæi giµ + Trî cÊp gia ®×nh + Trî cÊp thai s¶n, tµn tËt, mÊt ng­êi nu«i nÊng. HiÖn nay BHXH t¹i ViÖt Nam bao gåm: + Trî cÊp èm ®au + Trî cÊp thai s¶n + Trî cÊp tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp. + Trî cÊp mÊt søc lao ®éng, trî cÊp tµn tËt. Quü BHXH lu«n ®i ®«i víi quü tiÒn l­¬ng, quü BHXH dïng ®µi thä c¸n bé c«ng nh©n viªn cã ®ãng gãp vµo quü trong tr­êng hîp: - Ng­êi lao ®éng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng: h­u trÝ, trî cÊp th«i viÖc, tiÒn tuÊt. - Ng­êi lao ®éng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng t¹m thêi: èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp. Quü BHXH ®­îc h×nh thµnh 15% doanh nghiÖp ph¶i chÞu tÝnh vµo chi phÝ, 5% ng­êi lao ®éng ph¶i chÞu trõ vµo l­¬ng. Quü BHXH do c¬ quan BHXH thèng nhÊt qu¶n lý. Khi c¸c doanh nghiÖp trÝch ®­îc BHXH theo quy ®Þnh ph¶i nép hÕt cho c¬ quan BHXH. Sau khi nép, ®­îc c¬ quan BHXH øng tr­íc 3% ®Ó chi tiªu BHXH trong doanh nghiÖp, cuèi kú tæng hîp chi tiªu BHXH lËp b¸o c¸o göi c¬ quan b¶o hiÓm cÊp trªn duyÖt. 4.2. B¶o hiÓm y tÕ. Lµ sù b¶o trî vÒ y tÕ cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm, gióp hä phÇn nµo ®ã trang tr¶i tiÒn kh¸m, ch÷a bÖnh, tiÒn viÖn phÝ , thuèc thang. Môc ®Ých cña b¶o hiÓm y tÕ (BHYT) lµ tËp hîp mét m¹ng l­íi b¶o vÖ søc khoÎ cho toµn céng ®ång, bÊt kÓ ®Þa vÞ x· héi, møc thu nhËp cao hay thÊp. Quü BHYT ®­îc h×nh thµnh trÝch 3% trªn sè._.