Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị Doanh nghiệp tại Công ty bánh kẹo Hải Hà

Lêi më ®Çu Thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ nhµ n­íc, trong nh÷ng n¨m qua, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· tõng b­íc chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng X¨ héi chñ nghÜa. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, sù c¹nh tranh gi÷a nh÷ng doanh nghiÖp lµ rÊt khèc liÖt. Mét doanh nghiÖp, muèn cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng th× môc tiªu hµng ®Çu cña hä lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i mang l¹i hiÖu qu¶, cã lîi nhuËn vµ tÝch lòy. HiÖn nay, xu h­íng chung cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lµ ph¶i kh«ng ngõng phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ng chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn ®¶m b¶o. §Ó qu¶n lý cã hiÖu qu¶ vµ tèt nhÊt c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i sö dông ®ång thêi hµng lo¹t c¸c c«ng cô qu¶n lý kh¸c nhau, trong ®ã kÕ to¸n ®­îc coi lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu. Lµ mét trong c¸c phÇn hµnh quan träng cña kÕ to¸n, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi chøc n¨ng gi¸m s¸t vµ ph¶n ¸nh trung thùc kÞp thêi c¸c th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh sÏ gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ ®­a ra ®­îc ph­¬ng ¸n, biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm hiÖu qu¶ chi phÝ s¶n xuÊt nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy mµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lu«n lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi nã còng lµ mèi quan t©m cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña Nhµ n­íc thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, em ®· lùa chän ®Ò tµi: “Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ”. Néi dung cña luËn v¨n ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3 phÇn chÝnh: PhÇn I: Lý luËn chung vÒ tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. PhÇnII: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. PhÇn III: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ. PhÇn I Lý luËn chung vÒ tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. I. VÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1. Chi phÝ s¶n xuÊt 1.1. Kh¸i niÖm: Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th¸ng, quý, n¨m) 1.2. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña chi phÝ Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña 3 yÕu tè: T­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng vµ søc lao ®éng hay còng chÝnh lµ sù tiªu hao cña chÝnh b¶n th©n c¸c yÕu tè trªn. Do ®ã ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ ng­êi s¶n xuÊt ph¶i bá ra chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, vÒ t­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng. V× vËy mµ sù h×nh thµnh nªn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu kh¸ch quan. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt chi phÝ vµ chi tiªu lµ 2 ph¹m vi kh¸c nhau: Chi phÝ lµ nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan ®Õn khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú chø kh«ng ph¶i mäi kho¶n chi ra trong kú h¹ch to¸n; Chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn c¸c lo¹i vËt t­, tµi s¶n, tiÒn vèn cña doanh nghiÖp dï nã ®­îc dïng vµo môc ®Ých g×. MÆc dï chi phÝ vµ chi phÝ vµ chi tiªu lµ 2 kh¸i niÖm kh¸c nhau nh­ng gi÷a chóng l¹i cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th× kh«ng cã chi phÝ. Chi phÝ vµ chi tiªu kh«ng nh÷ng kh¸c nhau vÒ l­îng mµ cßn kh¸c nhau vÒ thêi gian. Cã nh÷ng kho¶n chi tiªu kú nµy ch­a ®­îc tÝnh vµo chi phÝ (chi mua nguyªn vËt liÖu nhËp kho nh­ng ch­a sö dông) vµ cã nh÷ng kho¶n tÝnh vµo chi phÝ kú nµy nh­ng thùc tÕ ch­a chi tiªu (chi phÝ tr¶ tr­íc). Së dÜ cã sù kh¸c biÖt gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu lµ do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph­¬ng thøc chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña tõng lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kü thuËt h¹ch to¸n chung. ViÖc ph©n biÖt gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc t×m hiÓu b¶n chÊt còng nh­ néi dung, ph¹m vi vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Thùc chÊt cña chi phÝ s¶n xuÊt lµ sù chuyÓn dÞch vèn - gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµo ®èi t­îng tÝnh gi¸ (s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô). 1.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ viÖc s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt vµo tõng nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng ®Æc tr­ng nhÊt ®Þnh. Chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i, mçi lo¹i cã néi dung kinh tÕ còng nh­ c«ng dông, vai trß, vÞ trÝ... kh¸c nhau, tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý ng­êi ta tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo nh÷ng tiªu thøc thÝch hîp: 1.3.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè chi phÝ: Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy mçi yÕu tè chi phÝ cã cïng mét néi dung kinh tÕ kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh tõ lÜnh vùc ho¹t ®éng nµo, ë ®©u, môc ®Ých vµ t¸c dông cña chi phÝ nh­ thÕ nµo vµ ®­îc chia lµm 7 yÕu tè chi phÝ: - YÕu tè chi phÝ nguyªn, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh, phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô... sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh (trõ gi¸ trÞ vËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi) - YÕu tè chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú (trõ sè dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi). - YÕu tè chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng: Bao gåm tæng sè tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp mang tÝnh chÊt l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn. - YÕu tè chi phÝ BHXH, BHYT, KPC§: Ph¶n ¸nh phÇn BHXH, BHYT, KPC§ trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. - YÕu tè chi phÝ khÊu hao TSC§: Ph¶n ¸nh tæng sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ TSC§ sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt. - YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ch­a ph¶n ¸nh ë c¸c yÕu tè trªn dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú. Ph©n lo¹i theo tiªu thøc nµy cã t¸c dông thiÕt thùc trong qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, nã cho biÕt tû träng cña tõng yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt lµm tµi liÖu tham kh¶o ®Ó lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t­... 1.3.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa vµo c«ng dông cña chi phÝ vµ møc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi t­îng. Sè l­îng kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm tuú thuéc vµo tr×nh ®é nhËn thøc, tr×nh ®é qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm 5 kho¶n môc chi phÝ sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, phô, nhiªn liÖu... tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm tiÒn l­¬ng, phô cÊp l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng theo tû lÖ víi tiÒn l­¬ng ph¸t sinh. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n x­ëng s¶n xuÊt ( trõ chi phÝ vËt liÖu vµ nh©n c«ng trùc tiÕp). - Chi phÝ b¸n hµng: Bao gåm toµn bé chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô. - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Bao gåm toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn qu¶n trÞ kinh doanh vµ qu¶n lý hµnh chÝnh trong doanh nghiÖp. Ph©n lo¹i chi phÝ theo c¸ch nµy cã t¸c dông x¸c ®Þnh sè chi phÝ ®· chi ra cho tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 1.3.3. Ph©n lo¹i chi phÝ theo ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ víi ®èi t­îng chÞu chi phÝ Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chia thµnh: - Chi phÝ trùc tiÕp: Lµ nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc s¶n xuÊt, c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n ghi trùc tiÕp cho ®èi t­îng chÞu chi phÝ. - Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ nh÷ng chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc. §èi víi lo¹i chi phÝ nµy kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng cã liªn quan theo tiªu thøc thÝch hîp. C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t­îng mét c¸ch ®óng ®¾n hîp lý. 1.3.4. Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ víi khèi l­îng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh Theo tiªu thøc nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chia thµnh 3 lo¹i: - BiÕn phÝ: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã quan hÖ tû lÖ thuËn víi biÕn ®éng cña møc ®é ho¹t ®éng nh­ chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, mét bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt chung nh­ nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, ®éng lùc... Tæng biÕn phÝ thay ®æi khi s¶n l­îng thay ®æi cßn biÕn phÝ ®¬n vÞ s¶n phÈm l¹i æn ®Þnh kh«ng thay ®æi. - §Þnh phÝ: Lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng ®æi trong ph¹m vi phï hîp khi møc ®é ho¹t ®éng thay ®æi. Ph¹m vi phï hîp lµ ph¹m vi gi÷a møc ®é ho¹t ®éng tèi thiÓu vµ møc ®é ho¹t ®éng tèi ®a mµ doanh nghiÖp dù ®Þnh s¶n xuÊt. Tæng ®Þnh phÝ gi÷ nguyªn khi møc ®é ho¹t ®éng thay ®æi trong ph¹m vi phï hîp cßn ®Þnh phÝ ®¬n vÞ s¶n phÈm thay ®æi khi s¶n l­îng thay ®æi. - Chi phÝ hçn hîp: Lµ nh÷ng chi phÝ bao gåm c¶ yÕu tè biÕn phÝ vµ ®Þnh phÝ nh­ chi phÝ ®iÖn tho¹i, ®iÖn, n­íc...ë møc ®é ho¹t ®éng c¨n b¶n chi phÝ hçn hîp th­êng biÓu hiÖn ®Æc ®iÓm nh­ ®Þnh phÝ, ë qu¸ møc ®é ho¹t ®éng nµy chi phÝ hçn hîp l¹i biÓu hiÖn ®Æc ®iÓm cña biÕn phÝ. ViÖc ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông ®Ó thiÕt kÕ, x©y dùng c¸c m« h×nh chi phÝ trong mèi quan hÖ víi s¶n l­îng vµ lîi nhuËn, x¸c ®Þnh ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô c¸c quyÕt ®Þnh kh¸c trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 1.4. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 1.4.1. §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt X¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ chÞu chi phÝ. §©y lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn vµ quan träng cña tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ cña viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm thuéc c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p, s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hay s¶n xuÊt hµng lo¹t. - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp: Cã thÓ tæ chøc ra c¸c xÝ nghiÖp, c¸c ph©n x­ëng, c¸c tæ, ®éi. - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp. Dùa vµo c¸c c¨n cø trªn mµ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ lµ tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, bé phËn chi tiÕt s¶n phÈm, toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t­îng ®· ®­îc quy ®Þnh hîp lý cã t¸c dông phôc vô tèt cho viÖc t¨ng c­êng qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ phôc vô cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh ®­îc kÞp thêi vµ ®óng ®¾n. 1.4.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt Trªn c¬ së ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n lùa chän ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch øng. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph­¬ng ph¸p hay hÖ thèng c¸c ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt th­êng bao gåm c¸c ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo s¶n phÈm, theo ®¬n ®Æt hµng, theo giai ®o¹n c«ng nghÖ, theo ph©n x­ëng, theo nhãm s¶n phÈm... Néi dung cña c¸c ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ kÕ to¸n më sæ (thÎ) chi tiÕt h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi t­îng ®· x¸c ®Þnh, ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn ®èi t­îng, hµng th¸ng tæng hîp chi phÝ theo ®èi t­îng. 2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm 2.1. Kh¸i niÖm: Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cã liªn quan ®Õn khèi l­îng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô hoµn thµnh. 2.2. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña gi¸ thµnh Sù vËn ®éng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm 2 mÆt ®èi lËp nhau nh­ng cã liªn quan mËt thiÕt víi nhau: mét mÆt lµ c¸c chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra, mÆt kh¸c lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®­îc. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï cña s¶n xuÊt hµng ho¸, ph¶n ¸nh l­îng gi¸ trÞ cña nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®· chi ra cho s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ ®­a vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc gi¸ trÞ thùc cña c¸c t­ liÖu tiªu dïng cho s¶n xuÊt, tiªu thô vµ c¸c kho¶n chi tiªu kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc bï ®¾p gi¶n ®¬n hao phÝ lao ®éng sèng. Cã thÓ nãi gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu chÊt l­îng ph¶n ¸nh vµ ®o l­êng hiÖu qu¶ kinh doanh. §ång thêi gi÷ chøc n¨ng th«ng tin vµ kiÓm tra chi phÝ gióp cho ng­êi qu¶n lý cã c¬ së ®Ó ®Ò ra quyÕt ®Þnh. 2.3. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh 2.3.1. Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh ®­îc chia thµnh: - Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §­îc x¸c ®Þnh tr­íc khi b­íc vµo kú kinh doanh trªn c¬ së gi¸ thµnh thøc tÕ kú tr­íc vµ c¸c ®Þnh møc, c¸c dù to¸n chi phÝ cña kú kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp. - Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Còng ®­îc x¸c ®Þnh tr­íc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch (th­êng lµ ngµy ®Çu th¸ng). Gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ c«ng cô ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ qu¶n lý ®­îc c¸c ®Þnh møc chi phÝ, x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t­... ®¸nh gi¸ ®óng nh÷ng gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn. - Gi¸ thµnh thùc tÕ: §­îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh thùc tÕ ph¶n ¸nh kÕt qu¶ phÊn ®Êu, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2.3.2. Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ, gi¸ thµnh ®­îc chia thµnh: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (gi¸ thµnh c«ng x­ëng): Ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n x­ëng, bé phËn s¶n xuÊt bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. - Gi¸ thµnh tiªu thô (gi¸ thµnh toµn bé): Ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh toµn bé cña SP = Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña SP tiªu thô + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp + Chi phÝ b¸n hµng C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho nhµ qu¶n lý biÕt ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh (l·i, lç) cña tõng mÆt hµng, dÞch vô mµ doanh nghiÖp kinh doanh. 2.4. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh 2.4.1. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh: Lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i tÝnh ®­îc gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh: §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p, s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hay s¶n xuÊt hµng lo¹t, ®Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh,®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp, yªu cÇu qu¶n lý, ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. X¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh ®óng ®¾n vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn, ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp gióp cho kÕ to¸n më sæ kÕ to¸n vµ kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cã hiÖu qu¶, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý néi bé cña doanh nghiÖp. 2.4.2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lµ mét ph­¬ng ph¸p hay hÖ thèng c¸c ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cña ®¬n vÞ s¶n phÈm, nã mang tÝnh thuÇn tóy kü thuËt tÝnh to¸n chi phÝ chi tõng ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ nh÷ng ®¬n vÞ th­êng sö dông trong nÒn kinh tÕ. Tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp vµ c¨n cø vµo chu kú s¶n xuÊt mµ kú tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ th¸ng, quý, n¨m. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong tõng doanh nghiÖp cô thÓ tïy thuéc vµo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän mét trong sè c¸c ph­¬ng ph¸p hoÆc kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh sau ®©y: * Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp (ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n) Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, trong quy tr×nh c«ng nghÖ chØ s¶n xuÊt ra mét lo¹i s¶n phÈm, khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt lín, s¶n phÈm dë dang cuèi kú kh«ng cã hoÆc kh«ng ®¸ng kÓ. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ s¶n phÈm, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh còng lµ s¶n phÈm. Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm = CPSX dë dang ®Çu kú + CPSX ph¸t sinh trong kú - CPSX dë dang cuèi kú Gi¸ thµnh ®¬n vÞ = Tæng gi¸ thµnh SP hoµn thµnh Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh. * Ph­¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ: ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp mµ s¶n phÈm hoµn thµnh bao gåm nhiÒu chi tiÕt, bé phËn cÊu thµnh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng chi tiÕt cÊu thµnh s¶n phÈm, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm hoµn thµnh. Z s¶n phÈm hoµn thµnh = Z CT1 + Z CT2 + ... + Z CTn * Ph­¬ng ph¸p hÖ sè: ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp trong cïng quy tr×nh s¶n xuÊt sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo nh­ nhau vÒ vËt liÖu, nh©n c«ng, thiÕt bÞ nh­ng l¹i s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau vÒ chÊt l­îng, quy c¸ch phÈm chÊt mµ ngay tõ ®Çu kh«ng thÓ h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ cho tõng s¶n phÈm ®­îc. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph©n x­ëng hoÆc ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm theo chÊt l­îng hoÆc cì sè kh¸c nhau. C¸c b­íc tiÕn hµnh: - Quy ®æi nh÷ng s¶n phÈm kh¸c nhau vÒ chÊt l­îng, cì sè quy c¸ch vÒ s¶n phÈm tiªu chuÈn (gèc) Sè s¶n phÈm tiªu chuÈn = å Sè l­îng s¶n phÈm tõng lo¹i x HÖ sè quy ®æi cña tõng lo¹i s¶n phÈm - TÝnh tæng gi¸ thµnh cña c¸c s¶n phÈm hoµn thµnh Tæng Z cña c¸c SP hoµn thµnh = Gi¸ trÞ SPDD ®Çu kú + Chi phÝ SX ph¸t sinh trong kú - Gi¸ trÞ SPDD cuèi kú - TÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm tiªu chuÈn (gèc) Z ®¬n vÞ s¶n phÈm tiªu chuÈn (gèc) = Tæng gi¸ thµnh Sè l­îng s¶n phÈm tiªu chuÈn (gèc) Tõ ®ã tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i Z ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i = Z ®¬n vÞ s¶n phÈm tiªu chuÈn (gèc) x HÖ sè qui ®æi cña tõng lo¹i s¶n phÈm * Ph­¬ng ph¸p tû lÖ: ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp trong cïng quy tr×nh s¶n xuÊt sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo nh­ nhau nh­ng l¹i s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau vÒ quy c¸ch phÈm chÊt nh­ng kh«ng cã hÖ sè quy ®æi vÒ s¶n phÈm tiªu chuÈn. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp theo ph©n x­ëng hoÆc ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng s¶n phÈm hoµn thµnh. C¸c b­íc tiÕn hµnh: - X¸c ®Þnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm hoµn thµnh. - X¸c ®Þnh tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña c¸c s¶n phÈm hoµn thµnh. - TÝnh tû lÖ gi¸ thµnh: Tû lÖ gi¸ thµnh = Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ x 100 Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch - TÝnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm. * Ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ: ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp trong cïng mét quy tr×nh s¶n xuÊt võa s¶n xuÊt ra s¶n phÈm chÝnh l¹i võa s¶n xuÊt ra s¶n phÈm phô trong ®ã s¶n phÈm chÝnh lµ nhiÖm vô kinh doanh cña doanh nghiÖp cßn s¶n phÈm phô kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nh­ng trong quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm tÊt yÕu cã.Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cßn ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh chØ tÝnh ®èi víi s¶n phÈm chÝnh. Do ®ã ®Ó tÝnh ®óng gi¸ trÞ s¶n phÈm chÝnh ph¶i lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô. Tæng Z SP chÝnh = Gi¸ trÞ SP chÝnh dë dang ®Çu kú + CPSX ph¸t sinhtrongkú - Gi¸ trÞ SP phô - Gi¸ trÞ SP chÝnh dë dang cuèi kú Trong ®ã gi¸ trÞ s¶n phÈm phô ®­îc tÝnh theo gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ ­íc tÝnh kh«ng ®iÒu chØnh hoÆc tÝnh theo gi¸ b¸n trªn thÞ tr­êng. * Ph­¬ng ph¸p liªn hîp: Lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ vµ yªu cÇu qu¶n lý cña mçi doanh nghiÖp. 3. Mèi liªn hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ 2 mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Chi phÝ ph¶n ¸nh mÆt hao phÝ cßn gi¸ thµnh ph¶n ¸nh mÆt kÕt qu¶. Gi÷a chóng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, gièng nhau vÒ chÊt ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú lµ c¬ së, lµ c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn thµnh. Sù tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ chi phÝ s¶n xuÊt cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi gi¸ thµnh cao hay thÊp. ViÖc qu¶n lý gi¸ thµnh ph¶i g¾n liÒn qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt. Tuy nhiªn gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh l¹i kh¸c nhau vÒ l­îng, thÓ hiÖn: - Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi mét thêi kú nhÊt ®Þnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi mét lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh. - Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ bao gåm mét phÇn chi phÝ thùc tÕ ®· ph¸t sinh (chi phÝ tr¶ tr­íc) hoÆc mét phÇn chi phÝ sÏ ph¸t sinh cña kú sau nh­ng ®· ghi nhËn lµ chi phÝ cña kú nµy (chi phÝ ph¶i tr¶). §ång thêi gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn chøa ®ùng c¶ mét phÇn chi phÝ cña kú tr­íc chuyÓn sang (chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú, nÕu cã). Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm th­êng kh«ng trïng víi tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. Tæng Z s¶n phÈm = Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú + Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú - Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú Khi chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau hoÆc kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp Doanh nghiÖp cã thÓ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n suÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm theo 1 trong 2 ph­¬ng ph¸p: kª khai th­êng xuyªn hoÆc kiÓm kª ®Þnh kú tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, khèi l­îng c«ng viÖc trong kú nhiÒu hay Ýt….G¾n liÒn víi ®¬n vÞ thùc tËp em xin tr×nh bµy ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. 1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp * Kh¸i niÖm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu...®­îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho c«ng viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm. Tr­êng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi t­îng ®ã. Tr­êng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®­îc th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng liªn quan theo tiªu thøc phï hîp, theo c«ng thøc: Chi phÝ vËt liÖu ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng (s¶n phÈm) = Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi t­îng (s¶n phÈm) x Tæng chi phÝ vËt liÖu cÇn ph©n bæ Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ ph©n bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng l­îng, theo s¶n l­îng... * Tµi kho¶n sö dông: TK 621 (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp), tµi kho¶n nµy ®­îc sö dông ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ NVL trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh. Tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng. Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t sinh Bªn Cã: + Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho + KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh TK 621 cuèi kú kh«ng cã sè d­ Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo s¬ ®å sau: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp TK 154 TËp hîp chi phÝ vËt liÖu dïng trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm XuÊt kho vËt liÖu TK 621 TK 152 TK 152 TK 151 VL dïng kh«ng hÕt nhËp kho hay chuyÓn kú sau Hµng ®i ®­êng kú tr­íc kiÓm nhËn, dïng trùc tiÕp TK 331, 111, 112… Gi¸ mua kh«ng thuÕ TK 1331 Tæng gi¸ thanh to¸n cña NVL sö dông trùc tiÕp ThuÕ GTGT ®Çu vµo 2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp * Kh¸i niÖm: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n thï lao ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô nh­ tiÒn l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng (phô cÊp khu vùc, phô cÊp ®éc h¹i...). Ngoµi ra chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) theo tû lÖ quy ®Þnh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. * Tµi kho¶n sö dông: TK 622 (chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp), tµi kho¶n nµy sö dông ®Ó tËp hîp vµ kÕt chuyÓn CP NCTT vµo gi¸ thµnh. - Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh. - Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh. TK 622 cuèi kú kh«ng cã sè d­. * Tr×nh tù h¹ch to¸n: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 154 TK 622 TK 334 TiÒn l­¬ng vµ phô cÊp l­¬ng ph¶i tr¶ cho CNTTSX KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 338 TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ qui ®Þnh tÝnh vµo CPNCTT (19%) Chó ý: Tr­êng hîp doanh nghiÖp kh«ng bè trÝ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt nghØ phÐp æn ®Þnh gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m th× ph¶i thùc hiÖn trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch: Nî TK 622 (chi tiÕt theo ®èi t­îng) Cã TK 335 (tiÒn l­¬ng trÝch tr­íc) 3. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung * Kh¸i niÖm: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm sau chi phÝ NVL trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n x­ëng. Bªn c¹nh ®ã, chi phÝ s¶n xuÊt chung cßn ®­îc chi tiÕt theo ®Þnh phÝ (chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh) gåm nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt chung gi¸n tiÕp, kh«ng thay ®æi theo sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh nh­ chi phÝ khÊu hao, chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh ë ph©n x­ëng… vµ biÕn phÝ (chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi). * Tµi kho¶n sö dông: TK 627 (chi phÝ s¶n xuÊt chung), tµi kho¶n nµy sö dông ®Ó tËp hîp vµ kÕt chuyÓn chi phÝ SXC vµo gi¸ thµnh. - Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. - Bªn Cã: + C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung (nÕu cã). + Sè ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ SXC vµo gi¸ thµnh. TK 627 cuèi kú kh«ng cã sè d­ vµ ®­îc më chi tiÕt theo ph©n x­ëng. Tµi kho¶n nµy ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2 sau: TK 6271 - Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng TK 6272 - Chi phÝ vËt liÖu TK 6273 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt TK 6274 - Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 6277 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK 6278 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Ngoµi ra, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý mµ TK 627 cã thÓ më thªm mét sè tiÓu kho¶n kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh néi dung hoÆc yÕu tè chi phÝ. Do chi phÝ s¶n xuÊt chung cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô trong ph©n x­ëng nªn ph¶i ph©n bæ kho¶n chi phÝ nµy cho tõng ®èi t­îng theo tiªu thøc phï hîp. C¸c tiªu thøc ®Ó ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cã thÓ lµ chi phÝ NVL trùc tiÕp (chi phÝ NVL chÝnh), chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt), sè giê c«ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, chi phÝ trùc tiÕp (gåm chi phÝ NVLTT vµ chi phÝ NCTT)... §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi, kÕ to¸n sÏ ph©n bæ hÕt cho l­îng s¶n phÈm, dÞch vô hoµn thµnh theo c«ng thøc: Møc biÕn phÝ SXC ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng = Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi t­îng x Tæng biÕn phÝ SXC cÇn ph©n bæ. Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng §èi víi ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung, trong tr­êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt cao h¬n møc c«ng suÊt b×nh th­êng th× ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc ph©n bæ hÕt cho sè s¶n phÈm s¶n xuÊt theo c«ng thøc: Møc ®Þnh phÝ SXC ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng = Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tõng ®èi t­îng x Tæng ®Þnh phÝ SXC cÇn ph©n bæ. Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng Cßn trong tr­êng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra nhá h¬n møc c«ng suÊt b×nh th­êng th× phÇn ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung ph¶i ph©n bæ theo møc c«ng suÊt b×nh th­êng, trong ®ã sè ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho l­îng s¶n phÈm chªnh lÖch gi÷a thùc tÕ so víi møc b×nh th­êng ®­îc tÝnh vµo gi¸ vèn hµng tiªu thô (cßn gäi lµ ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng ph©n bæ). C«ng thøc ph©n bæ: Møc ®Þnh phÝ SXC ph©n bæ cho møc s¶n phÈm thøc tÕ = Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña møc s¶n phÈm s¶n xuÊt thùc tÕ x Tæng ®Þnh phÝ SXC cÇn ph©n bæ. Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña s¶n phÈm theo c«ng suÊt b×nh th­êng Møc chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho phÇn chªnh lÖch s¶n phÈm thùc tÕ víi c«ng suÊt b×nh th­êng sÏ ®­îc tÝnh nh­ sau: Møc ®Þnh phÝ SXC (kh«ng ph©n bæ) tÝnh cho l­îng s¶n phÈm chªnh lÖch = Tæng ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung cÇn ph©n bæ - Møc ®Þnh phÝ SXC ph©n bæ cho møc s¶n phÈm thøc tÕ Trªn c¬ së ph©n bæ biÕn phÝ s¶n xuÊt chung vµ ®Þnh phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo gi¸ thµnh vµ gi¸ vèn hµng b¸n (sè ®Þnh phÝ SXC kh«ng ph©n bæ tÝnh cho l­îng s¶n phÈm chªnh lÖch gi÷a thùc tÕ víi c«ng suÊt b×nh th­êng. * Tr×nh tù h¹ch to¸n TK 627 S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 111, 112, 152… TK 334, 338 C¸c kho¶n thu håi ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng Chi phÝ vËt liÖu, dông cô TK 152, 153 Ph©n bæ (hoÆc kÕt chuyÓn) CPSXC cho c¸c ®èi t­îng tÝnh gi¸ TK 154 Chi phÝ theo dù to¸n TK 142, 335 KÕt chuyÓn CPSXC cè ®Þnh (kh«ng ph©n bæ) vµo gi¸ vèn TK 632 Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 214 TK 1331 TK 331, 111, 112… ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) C¸c CPSX kh¸c mua ngoµi ph¶i tr¶ hay ®· tr¶ 4. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú 4.1. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Cuèi kú, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trªn c¸c TK 621, 622, 627 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. * Tµi kho¶n sö dông: TK 154 (chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang), tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú - Bªn Cã: + Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi trong s¶n xuÊt + Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®­îc + Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh - D­ bªn Nî: Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú. Tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt theo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ. * Tr×nh tù h¹ch to¸n: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm TK 152,111… TK 154 C¸c kho¶n gi¶m chi phÝ Chi phÝ NVL trùc tiÕp TK 621 TK 155, 152 NhËp kho Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 622 TK 157 Gi¸ thµnh thùc tÕ Göi b¸n Chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 627 TK 632 Tiªu thô 4.2. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang * Kh¸i niÖm: S¶n phÈm dë dang lµ s¶n phÈm ch­a hoµn thµnh ®Çy ®ñ c¸c b­íc gia c«ng chÕ biÕn trong quy tr×nh c«ng nghÖ hoÆc ®· hoµn thµnh nh­ng ch­a ®­îc kiÓm tra chÊt l­îng ®Ó nhËp kho hoÆc ®em b¸n. * Ph­¬ng ph¸p: §Ó tÝnh ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Tuú theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ, tÝnh chÊt s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong._. sè c¸c ph­¬ng ph¸p sau: - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l­îng ­íc tÝnh t­¬ng ®­¬ng: Dùa vµo møc ®é hoµn thµnh vµ sè l­îng s¶n phÈm dë dang ®Ó quy ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu chuÈn ®Ó quy ®æi cã thÓ lµ giê c«ng hoÆc tiÒn l­¬ng ®Þnh møc. - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo 50% chi phÝ chÕ biÕn: Ph­¬ng ph¸p nµy vÒ c¬ b¶n gièng ph­¬ng ph¸p ­íc l­îng s¶n phÈm t­¬ng ®­¬ng. ChØ kh¸c møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm tÝnh theo quy ­íc lµ 50%. Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang = Gi¸ trÞ NVL chÝnh n»m trong SP dë dang + 50% chi phÝ chÕ biÕn - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hay chi phÝ NVL chÝnh: Ph­¬ng ph¸p nµy chØ tÝnh chi phÝ NVL trùc tiÕp hoÆc chi phÝ NVL chÝnh cho s¶n phÈm dë dang. C¸c chi phÝ cßn l¹i tÝnh hÕt vµo phÈm hoµn thµnh. - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ ®Þnh møc hoÆc kÕ ho¹ch. Trªn thùc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cßn ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p nh­ th«ng kª kinh nghiÖm, ph­¬ng ph¸p tÝnh theo chi phÝ vËt liÖu chÝnh vµ vËt liÖu phô n»m trong s¶n phÈm dë dang... III. H¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, cÇn tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt theo ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. Tuú theo ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ, viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ kh¸i qu¸t nh­ sau: B­íc 1: Më sæ (thÎ) h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ. Sæ ®­îc më riªng cho tõng TK 621, 622, 627, 154. C¨n cø vµo sæ chi tiÕt th¸ng tr­íc, c¸c chøng tõ gèc, b¶ng ph©n bæ, b¶ng kª chi phÝ ®Ó tiÕn hµnh ghi sæ. Sæ cã thÓ më cho tõng ®èi t­îng hoÆc nhiÒu ®èi t­îng. B­íc 2: TËp hîp c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong kú cã liªn quan cho tõng ®èi t­îng h¹ch to¸n. B­íc 3: - Tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh theo tõng néi dung thuéc tõng ®èi t­îng h¹ch to¸n vµo cuèi kú ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. - LËp thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô theo tõng lo¹i dùa trªn c¸c thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kú tr­íc, sæ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, biªn b¶n kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú, b¶ng kª khèi l­îng s¶n phÈm, dÞch vô hoµn thµnh trong kú. IV. h×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó gióp cho c«ng t¸c kÕ to¸n ®­îc khoa häc, râ rµng cung cÊp th«ng tin nhanh nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt kÕ to¸n cÇn cã mét hÖ thèng sæ s¸ch phï hîp víi doanh nghiÖp m×nh. Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm, quy m« s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp lùa chän mét trong c¸c h×nh thøc ghi sæ NhËt ký sæ c¸i, NhËt ký chung, Chøng tõ ghi sæ vµ NhËt ký chøng tõ. D­íi ®©y em xin tr×nh bµy h×nh thøc ghi sæ NhËt ký chøng tõ. * C¸c lo¹i sæ s¸ch sö dông chñ yÕu: - B¶ng kª sè 4, 5, 6, NhËt ký chøng tõ sè 7, Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154, ThÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm * Tr×nh tù ghi sæ Chøng tõ chi phÝ s¶n xuÊt B¶ng kª sè 4 B¶ng kª sè 5 B¶ng kª sè 6 NhËt ký chøng tõ sè 7 ThÎ tÝnh gi¸ thµnh Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154 Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ngB¸o c¸o kÕ to¸n V. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi. 1. T¹i Ph¸p: * VÒ chi phÝ: Chi phÝ lµ sè tiÒn bá ra ®Ó mua c¸c yÕu tè cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh kinh doanh víi môc tiªu sinh lêi cho doanh nghiÖp. Chi phÝ bao gåm: - Chi mua vËt liÖu, nguyªn liÖu, mua c¸c yÕu tè dù tr÷ cho s¶n xuÊt kh¸c. - Chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Kh«ng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ c¸c kho¶n tiÒn bá ra ®Ó mua tµi s¶n bÊt ®éng, tµi s¶n tµi chÝnh. * VÒ gi¸ thµnh: §Ó h¹ch to¸n gi¸ thµnh cÇn ph©n biÖt gi¸ phÝ vµ gi¸ thµnh - Gi¸ phÝ lµ kh¸i niÖm ®­îc sö dông ®Ó x¸c minh nh÷ng hao phÝ vËt chÊt mµ doanh nghiÖp ph¶i ®Çu t­ ®Ó thùc hiÖn c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt lµ: giai ®o¹n cung cÊp, giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ giai ®o¹n tiªu thô. T­¬ng øng víi c¸c giai ®o¹n nh­ vËy cã c¸c lo¹i gi¸ phÝ: gi¸ phÝ tiÕp liÖu, gi¸ phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ phÝ ph©n phèi. - Gi¸ thµnh lµ kh¸i niÖm ph¶n ¸nh nh÷ng hao phÝ vËt chÊt ®­îc dïng cho viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp ph¶i bï ®¾p doanh thu b¸n hµng. Trong mèi quan hÖ víi gi¸ phÝ th× gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Gi¸ thµnh = Gi¸ phÝ s¶n xuÊt + Gi¸ phÝ ph©n phèi. Nh­ vËy chØ tiªu gi¸ thµnh trong kÕ to¸n Ph¸p cã sù kh¸c biÖt víi kÕ to¸n ViÖt Nam vÒ ph¹m vi tÝnh to¸n.(trong kÕ to¸n ViÖt Nam chØ tiªu gi¸ thµnh = Tæng chi phÝ s¶n xuÊt (gi¸ phÝ s¶n xuÊt)) Trong kÕ to¸n Ph¸p ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt nãi riªng (h¹ch to¸n hµng tån kho nãi chung) chØ ¸p dông mét ph­¬ng ph¸p ®ã lµ ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®©y còng lµ ®iÓm kh¸c biÖt so víi kÕ to¸n ViÖt Nam. 2. T¹i Mü * VÒ chi phÝ: Trong kÕ to¸n tµi chÝnh thuËt ng÷ “ chi phÝ” ®­îc ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña c¸c nguån lùc ®· hao phÝ ®Ó cã ®­îc c¸c hµng ho¸ dÞch vô. Ph©n lo¹i chi phÝ theo chøc n¨ng th× chi phÝ ®­îc chia thµnh chi phÝ s¶n xu©t (chi phÝ s¶n phÈm) vµ chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt (chi phÝ thêi kú). Trong ®ã chi phÝ s¶n xuÊt còng ®­îc chia thµnh 3 kho¶n môc lµ chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Nh­ vËy nÕu ph©n lo¹i theo chøc n¨ng th× vÒ c¬ b¶n kÕ to¸n Mü vµ ViÖt Nam lµ gièng nhau. Tuy nhiªn trong chi phÝ NVL trùc tiÕp cña kÕ to¸n Mü kh«ng bao gåm chi phÝ NVL phô mµ lo¹i chi phÝ nµy ®­îc gäi lµ chi phÝ vËt liÖu gi¸n tiÕp vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung ®©y lµ ®iÓm kh¸c biÖt so víi kÕ to¸n ViÖt Nam. * VÒ gi¸ thµnh: Gi¸ thµnh lµ toµn bé c¸c hao phÝ vËt chÊt mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm.Gi¸ thµnh trong kÕ to¸n Mü còng ®­îc chia lµm 2 lo¹i lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ gi¸ thµnh chung trong kú ®iÒu nµy còng gièng kÕ to¸n ViÖt Nam. - Gi¸ thµnh s¶n phÈm (gi¸ phÝ s¶n xuÊt) lµ c¸c gi¸ phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. - Gi¸ thµnh chung trong kú lµ c¸c gi¸ phÝ liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng b¸n hµng vµ c¸c ho¹t ®éng chung cña kú kÕ to¸n. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt nãi riªng vµ hµng tån kho nãi chung cña kÕ to¸n Mü còng gièng víi ViÖt Nam lµ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän 1 trong 2 ph­¬ng ph¸p: kª khai th­êng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú. VI. Ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp ViÖc ph©n tÝch, xö lý th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nhiÖm vô cña bé phËn kÕ to¸n qu¶n trÞ. Ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t×m ra c¸c nguyªn nh©n, nh©n tè ¶nh h­ëng tíi biÕn ®éng chi phÝ vµ gi¸ thµnh ®Ó tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn ®¶m b¶o. Néi dung cña ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã thÓ lµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiªn kÕ ho¹ch h¹ thÊp gi¸ thµnh cña nh÷ng s¶n phÈm so s¸nh ®­îc, ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh... 1. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm * Ph©n tÝch chung: - Møc h¹ gi¸ thµnh tuyÖt ®èi: DZ= Z1 – Z0 - So s¸nh t­¬ng ®èi: %DZ= DZ/Z0*100 Z1: Gi¸ thµnh thùc tÕ ; Z0: Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch NÕu DZ < 0 doanh nghiÖp ®· tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. NÕu chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn ®¶m b¶o th× lµ rÊt tèt. NÕu DZ > 0 doanh nghiÖp ®· kh«ng thùc hiÖn ®­îc kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy nhiªn trong c¶ 2 tr­êng hîp cÇn t×m hiÓu râ nguyªn nh©n ph¸t sinh chªnh lÖch gi¸ thµnh nh»m ®­a ra biÖn ph¸p tèi ­u ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ. * Ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña c¸c kho¶n môc chi phÝ tíi gi¸ thµnh KÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh to¸n vµ so s¸nh tû träng thùc tÕ víi tû träng kÕ ho¹ch cña tõng kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm nh»m xem xÐt sù thay ®æi trong c¬ cÊu chi phÝ theo kho¶n môc thùc tÕ cã hîp lý kh«ng tõ ®ã ®­a ra gi¶i ph¸p phï hîp. Tû träng thùc tÕ kho¶n môc chi phÝ i trong gi¸ thµnh SP = Chi phÝ TT kho¶n môc chi phÝ i Gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ x 100 Tû träng kÕ ho¹ch kho¶n môc chi phÝ i trong gi¸ thµnh SP = Chi phÝ KH kho¶n môc chi phÝ i Gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ ho¹ch x 100 Bªn c¹nh ®ã kÕ to¸n cßn tiÕn hµnh so s¸nh, x¸c ®Þnh møc biÕn ®éng cña chi phÝ thùc tÕ so víi chi phÝ kÕ ho¹ch cña tõng kho¶n môc Møc biÕn ®éng tuyÖt ®èi cña kho¶n môc chi phÝ i = Tæng chi phÝ TT kho¶n môc chi phÝ i - Tæng chi phÝ KH kho¶n môc chi phÝ i Møc biÕn ®éng t­¬ng ®èi kho¶n môc chi phÝ i = Møc biÕn ®éng tuyÖt ®èi kho¶n môc chi phÝ i Tæng chi phÝ kÕ ho¹ch kho¶n môc chi phÝ i x 100 NÕu møc biÕn ®éng tuyÖt ®èi < 0, chi phÝ thùc tÕ cña kho¶n môc i thÊp h¬n so víi kÕ ho¹ch vµ ng­îc l¹i lµ v­ît so víi kÕ ho¹ch. Khi ph©n tÝch cÇn kÕt hîp ph©n tÝch c¶ møc biÕn ®éng t­¬ng ®èi vµ møc biÕn ®éng tuyÖt ®èi. B¶ng ph©n tÝch chi phÝ STT Kho¶n môc chi phÝ KÕ ho¹ch Thùc tÕ Chªnh lÖch SZ Z ®¬n vÞ % SZ Z ®¬n vÞ % SZ Z ®¬n vÞ 1 Chi phÝ NVL TT 2 Chi phÝ NCTT 3 Chi phÝ SXC Tæng céng 2. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ thÊp gi¸ thµnh cña nh÷ng s¶n phÈm so s¸nh ®­îc S¶n phÈm so s¸nh ®­îc lµ nh÷ng s¶n phÈm ®­îc tiÕn hµnh s¶n xuÊt qua nhiÒu kú liªn tiÕp. §©y lµ nh÷ng s¶n phÈm mang tÝnh chÊt truyÒn thèng cña doanh nghiÖp. Néi dung ph©n tÝch ®­îc thÓ hiÖn qua 2 chØ tiªu: møc h¹ vµ tû lÖ h¹. NÕu c¶ 2 chØ tiªu nµy ®Òu hoµn thµnh th× kÕt luËn ®¬n vÞ hoµn thµnh mét c¸ch toµn diÖn kÕ ho¹ch h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ng­îc l¹i, nÕu hoµn thµnh mét chØ tiªu th× kÕt luËn hoµn thµnh kh«ng toµn diÖn. KÝ hiÖu: Q0, Q1 lÇn l­ît lµ sè SP s¶n xuÊt trong kú kÕ ho¹ch vµ thùc tÕ. Znt, Z0, Z1 lÇn l­ît lµ gi¸ thµnh c«ng x­ëng ®¬n vÞ SP i thùc tÕ kú tr­íc, kÕ ho¹ch kú nµy vµ thùc tÕ kú nµy. - Møc h¹: + Møc h¹ gi¸ thµnh KH (so víi n¨m tr­íc) = åQ0 Z0 - åQ0 Znt = H0 + Møc h¹ gi¸ thµnh TT (so víi n¨m tr­íc) = åQ1 Z1 - åQ1 Znt = H1 + Møc h¹ gi¸ thµnh cña TT n¨m nay so víi KH n¨m tr­íc = H1 - H0 Møc h¹ gi¸ thµnh cµng nhá cµng tèt thÓ hiÖn quy m« gi¸ thµnh s¶n l­îng hµng ho¸ nhá h¬n n¨m tr­íc vµ ng­îc l¹i. - Tû lÖ h¹: + Tû lÖ h¹ Z kÕ ho¹ch (so víi nt) = H0 x 100 = H0 åQ0 Znt + Tû lÖ h¹ Z thùc tÕ (so víi nt) = H1 x 100 = H1 åQ1 Znt Tû lÖ h¹ = H1 - H0 Cã 3 nh©n tè ¶nh h­ëng lµ s¶n l­îng, c¬ cÊu s¶n l­îng vµ Z ®¬n vÞ. PhÇn II Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ. I. Giíi thiÖu chung vÒ C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ: 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc thuéc Bé C«ng nghiÖp, chuyªn s¶n xuÊt kinh doanh c¸c s¶n phÈm b¸nh kÑo, chÕ biÕn thùc phÈm do nhµ n­íc ®Çu t­ vµ qu¶n lý víi t­ c¸ch lµ chñ së h÷u. Trô së c«ng ty ®Æt t¹i: 25 ®­êng Tr­¬ng §Þnh - QuËn Hai Bµ Tr­ng Hµ Néi. Tªn giao dÞch: Haiha Confectionary Company.ViÕt t¾t HAIHACO. Trong ngµnh s¶n xuÊt b¸nh kÑo n­íc ta, c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ doanh nghiÖp ®øng ®Çu víi ­u thÕ vÒ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. §éi ngò c¸n bé nhiÖt t×nh s¸ng t¹o tay nghÒ cao. C«ng ty ®· tiÕn hµnh s¶n xuÊt h¬n 100 lo¹i b¸nh kÑo c¸c lo¹i, mÉu m· ®a d¹ng phong phó vµ ®­îc sù tÝn nhiÖm ë c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi. S¶n l­îng n¨m 2002 14685 tÊn, gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng 192 tû ®ång, doanh thu 279 tû ®ång. §Ó cã ®­îc thµnh tÝch nh­ trªn c«ng ty ®· tr¶i qua h¬n 40 n¨m phÊn ®Êu vµ tr­ëng thµnh: * Thêi kú 1959 - 1961:Th¸ng 1/1959, Tæng C«ng ty N«ng thæ s¶n miÒn B¾c ®· cho x©y dùng mét c¬ së thÝ nghiÖm ®Ó nghiªn cøu h¹t ch©n ch©u. Trªn c¬ së ®ã ngµy 25/12/1960 x­ëng miÕn Hoµng Mai ra ®êi - ®©y lµ c¬ së tiÒn th©n cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ sau nµy. * Thêi kú 1962- 1970:B¾t ®Çu tõ n¨m 1962 xÝ nghiÖp miÕn Hoµng Mai trùc thuéc Bé c«ng nghiÖp nhÑ qu¶n lý. N¨m 1966, ViÖn thùc phÈm lÊy x­ëng miÕn Hoµng Mai lµm c¬ së võa s¶n xuÊt võa thùc nghiÖm c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu thùc phÈm ®Ó tõ ®ã phæ biÕn cho c¸c ®Þa ph­¬ng. Còng tõ ®©y x­ëng ®æi tªn thµnh nhµ m¸y Thùc nghiÖm - Thùc phÈm H¶i Hµ. * Thêi kú 1970 - 1981: Th¸ng 6/1970 thùc hiÖn chØ thÞ cña Bé L­¬ng thùc, thùc phÈm nhµ m¸y ®· tiÕp nhËn ph©n x­ëng kÑo cña H¶i Ch©u bµn giao sang víi c«ng suÊt 900 tÊn/n¨m vµ còng trong n¨m nµy nhµ m¸y l¹i mang tªn míi lµ nhµ m¸y thùc phÈm H¶i Hµ. * Thêi kú 1981 - 1991:N¨m 1981 nhµ m¸y ®­îc chuyÓn giao sang cho Bé c«ng nghiÖp thùc phÈm qu¶n lý víi tªn gäi lµ nhµ m¸y Thùc phÈm H¶i Hµ. N¨m 1987 nhµ m¸y thùc phÈm H¶i Hµ mét l¹i ®æi tªn thµnh nhµ m¸y kÑo XuÊt khÈu H¶i Hµ vµ trùc thuéc Bé n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm. * Tõ 1992 ®Õn nay: Ngµy 10/7/1992 nhµ m¸y kÑo xuÊt khÈu H¶i Hµ chÝnh thøc ®æi tªn thµnh C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ. N¨m 1993 c«ng ty ®· liªn doanh s¶n xuÊt b¸nh kÑo víi h·ng KOTOBUKI cña NhËt B¶n. N¨m1994 xÝ nghiÖp thùc phÈm ViÖt Tr× lµ xÝ nghiÖp thµnh viªn cña c«ng ty. C«ng ty ®· liªn doanh víi MiWon cña Hµn Quèc ®Ó s¶n xuÊt m× chÝnh. N¨m 1996 xÝ nghiÖp bét dinh d­ìng Nam §Þnh trë thµnh xÝ nghiÖp thµnh viªn cña c«ng ty. §Õn nay, c«ng ty ®· cã 7 xÝ nghiÖp thµnh viªn: 5 xÝ nghiÖp ®ãng t¹i c¬ së chÝnh (25 Tr­¬ng §Þnh - Hµ Néi) lµ xÝ nghiÖp kÑo cøng, xÝ nghiÖp kÑo mÒm, xÝ nghiÖp b¸nh, xÝ nghiÖp kÑo Chew, xÝ nghiÖp Phô trî. Hai xÝ nghiÖp cßn l¹i lµ xÝ nghiÖp thùc phÈm ViÖt Tr× vµ nhµ m¸y bét dinh d­ìng Nam §Þnh. 2. §Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®· kh«ng ngõng ®æi míi n©ng cao m¸y mãc trang thiÕt bÞ, ®Çu t­ míi d©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh kÑo. Nh×n chung thiÕt bÞ s¶n xuÊt chñ yÕu nhËp tõ n­íc ngoµi ®ång thêi mua c¶ c«ng nghÖ. GÇn ®©y nhÊt c«ng ty míi trang bÞ mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt kÑo chew cña §øc víi tæng nguån vèn lªn tíi 25 tû. Ngoµi ra C«ng ty cßn nhËp thªm mét sè m¸y mãc nh­ m¸y gãi kÑo.. Quy tr×nh s¶n xuÊt kÑo cøng: Hoµ ®­êng NÊu Lµm nguéi M¸y l¨n c«n Vuèt kÑo T¹o nh©n B¬m nh©n DËp h×nh Sµng lµm l¹nh Gãi tay §ãng tói M¸y gãi Quy tr×nh s¶n xuÊt kÑo mÒm: M¸y l¨n c«n M¸y vuèt M¸y gãi §ãng tói Lµm nguéi QuËt kÑo NÊu Hoµ ®­êng C¾t miÕng C¸n kÑo Sµng rung Gãi tay Quy tr×nh s¶n xuÊt kÑo Chew §­êng, Malto, n­íc KhuÊy trén Nåi chøa trong gian B¬m chuyÓn s¶n phÈm X« chøa kÑo Lµm l¹nh QuËt xèp PhÈm mÇu, tinh dÇu, axit lactic §ãng s¶n phÈm M¸y gãi DËp h×nh Vuèt kÑo Lµm l¹nh s¬ bé ñ nãng 600C Quy tr×nh s¶n xuÊt b¸nh Cracker: §­êng, gluc«, n­íc, muèi §¶o trén giai ®o¹n 1 §¶o trén giai ®o¹n 2 Bét m× ChÊt t¹o xèp chÊt bÐo, s÷a bét Bét nhµo Qua c¸c trôc l« c¸n vµ gËp líp Qua m¸y dËp h×nh N­íng b¸nh Phun dÇu Lµm nguéi XÕp khay §ãng tói Quy tr×nh s¶n xuÊt b¸nh kem xèp Nguyªn liÖu Nhµo trén DËp h×nh Lµm nguéi Phñ kem M¸y c¾t thanh T¹o kem §ãng tói Bao gãi 3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ 3.1. §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty. S¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc chia lµm bèn nhãm chÝnh: KÑo cøng, kÑo mÒm, kÑo Chew vµ b¸nh. B¸nh kÑo ®­îc chÕ biÕn tõ nguyªn liÖu dÔ bÞ huû nh­ b¬, s÷a ®­êng, trøng... nªn thêi gian b¶o qu¶n ng¾n. Kh¸c víi c¸c s¶n phÈm th«ng th­êng qu¸ tr×nh ®Ó hoµn thµnh s¶n phÈm b¸nh kÑo chØ kho¶ng tõ 3 ®Õn 4 giê v× vËy kh«ng cã s¶n phÈm dë dang. S¶n phÈm b¸nh kÑo mang tÝnh chÊt thêi vô. Hµng tiªu thô chñ yÕu vµo nh÷ng th¸ng cuèi n¨m vµ ®Çu n¨m do cã nhiÒu ngµy lÔ tÕt. Vµo nh÷ng th¸ng mïa hÌ viÖc tiªu thô s¶n phÈm rÊt chËm. S¶n phÈm b¸nh kÑo cña C«ng ty ®­îc tiªu thô chñ yÕu ë trong n­íc vµ ®Æc biÖt lµ ë khu vùc miÒn B¾c. S¶n phÈm xuÊt khÈu chØ chiÕm tû träng nhá, xuÊt khÈu tiÓu ng¹ch sang mét sè n­íc nh­ Trung Quèc, M«ng Cæ, Campuchia, Lµo vµ mét phÇn sang Nga... HiÖn nay, C«ng ty ®ang cè g¾ng t¨ng sè l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Ó më réng thªm mét sè thÞ tr­êng tiªu thô. 3.2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ. MÆc dï C«ng ty can nhiÒu gian nan trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, ph¶i c¹nh tranh chÊt l­îng uy tÝn víi c¸c c«ng ty b¹n song C«ng ty ®· liªn tôc tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn, ®· ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng, n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thÓ hiÖn qua mét sè chØ tiªu ë d­íi b¶ng sau: B¶ng 3: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ChØ tiªu §¬n vÞ 2000 2001 2002 S¶n l­îng TÊn 11,133 12,726 14,685 Doanh thu Tû ®ång 214,63 245,49 279 Nép ng©n s¸ch Tû ®ång 29,751 33,627 36,43 Lîi nhuËn Tû ®ång 2,8 3,21 3,85 Thu nhËp b×nh qu©n 1000®/ng­êi 975 1050 1150 ( Nguån sè liÖu: Phßng tµi vô) Nh×n chung t×nh h×nh kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Tèc ®é t¨ng s¶n l­îng hµng n¨m t¨ng tõ 10% ® 15%.Tæng c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch hµng n¨m còng t¨ng. Thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng ®Õn n¨m 2002 ®¹t 1150000 ®ång lµ t­¬ng ®èi cao, ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. 4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý 4.1. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý Tæng gi¸m ®èc Phã TG§ tµi chÝnh Phã TG§ kinh doanh XN kÑo Chew XN kÑo mÒm XN kÑo cøng XN B¸nh XN phô trî XN thùc phÈm ViÖt Tr× NM Bét DD Nam §Þnh Phßng Tµi vô Phßng kinh doanh V¨n phßng Phßng B¶o vÖ Phßng KCS Phßng Kü thuËt Chi nh¸nh TP HCM Chi nh¸nh §µ N½ng Cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm Nghiªn cøu thÞ tr­êng tiÕp thÞ §éi xe Kho 4.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng phßng ban, xÝ nghiÖp: Bé m¸y cña c«ng ty ®­îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn chøc n¨ng: §øng ®Çu c«ng ty lµ Tæng gi¸m ®èc do cÊp trªn bæ nhiÖm sau khi ®· tham kh¶o ý kiÕn cña §¶ng bé, phiÕu tÝn nhiÖm cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. Tæng gi¸m ®èc qu¶n trÞ theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng cã quyÒn quyÕt ®Þnh, ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty theo ®óng kÕ ho¹ch vµ chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n­íc, NghÞ quyÕt ®¹i héi c«ng nh©n viªn chøc ®ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nhµ n­íc vµ tËp thÓ ng­êi lao ®éng vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Tæng gi¸m ®èc lµ ng­êi ®¹i diÖn toµn quyÒn cña C«ng ty trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. D­íi tæng gi¸m ®èc lµ hai phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch lÜnh vùc chuyªn m«n. HÖ thèng c¸c phßng ban: Phßng tµi vô cã chøc n¨ng huy ®éng vèn s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh, lç, l·i, thanh to¸n trong néi bé c«ng ty vµ víi bªn ngoµi. Phßng kinh doanh cã chøc n¨ng lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, c©n ®èi kÕ ho¹ch, ®iÒu ®é s¶n xuÊt vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cung øng vËt t­, ký hîp ®ång thu mua vËt t­ thiÕt bÞ, theo dâi viÖc thùc hiÖn hîp ®ång, tiªu thô s¶n phÈm, tæ chøc ho¹t ®éng marketing tõ qu¸ tr×nh tiªu thô, th¨m dß thÞ tr­êng, qu¶ng c¸o… lËp dù ¸n ph¸t triÓn cho nh÷ng n¨m tiÕp theo. V¨n phßng cã chøc n¨ng lËp ®Þnh møc thêi gian cho c¸c lo¹i s¶n phÈm tÝnh l­¬ng tÝnh th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tuyÓn dông lao ®éng, phô tr¸ch nh÷ng vÊn ®Ò b¶o hiÓm, an toµn lao ®éng, vÖ sinh c«ng nghiÖp, phôc vô tiÕp kh¸ch. Phßng b¶o vÖ cã chøc n¨ng b¶o vÖ kiÓm tra c¬ së vËt chÊt kü thuËt. Phßng KCS cã chøc n¨ng kiÓm tra chÊt l­îng nguyªn liÖu ®Çu vµo nÕu ®¹t tiªu chuÈn tiÕn hµnh nhËp kho ®­a vµo s¶n xuÊt vµ kiÓm tra chÊt l­îng cña thµnh phÈm ®Çu vµo. Phßng kü thuËt cã chøc n¨ng nghiªn cøu c«ng nghÖ s¶n xuÊt b¸nh hoÆc kÑo phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng vµ khÝ hËu ViÖt Nam. Sau ®ã phßng kü thuËt chuyÓn c«ng nghÖ cho c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt phßng kü thuËt cã tr¸ch nhiÖm theo dâi s¶n phÈm trªn d©y truyÒn. HÖ thèng xÝ nghiÖp thµnh viªn: C«ng ty cã 7 xÝ nghiÖp thµnh viªn trong ®ã 5 xÝ nghiÖp ®ãng t¹i trô së chÝnh cña C«ng ty (Hµ Néi) lµ xÝ nghiÖp kÑo Chew, xÝ nghiÖp kÑo cøng, xÝ nghiÖp kÑo mÒm, xÝ nghiÖp b¸nh vµ xÝ nghiÖp Phô trî, cßn l¹i 1 xÝ nghiÖp ë ViÖt Tr× vµ 1 xÝ nghiÖp ë Nam §Þnh. XÝ nghiÖp kÑo Chew: TiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i kÑo nh­ kÑo Chew d©u, Chew cam, Chew chuèi, Chew nho, Chew s«c«la... XÝ nghiÖp kÑo mÒm: TiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i kÑo mÒm nh­ xèp cam, xèp chanh, xèp chuèi, xèp xoµi, xèp cèm, xèp me... XÝ nghiÖp kÑo cøng: TiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i kÑo cøng nh­ kÑo cøng nh©n s«c«la, nh©n døa, nh©n cam, nh©n d©u... XÝ nghiÖp b¸nh: TiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i b¸nh nh­ b¸nh Craker, b¸nh kem xèp, b¸nh buiscuit... XÝ nghiÖp Phô trî: Chuyªn thùc hiÖn söa ch÷a c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cña C«ng ty, xÝ nghiÖp nµy cßn cã thªm bé phËn s¶n xuÊt phô víi nhiÖm vô c¾t giÊy, nh·n gãi kÑo, c¾t b×a, in hép... XÝ nghiÖp ViÖt Tr×: TiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i kÑo nh­ kÑo Jelly, kÑo mÒm, kÑo dÎo, kÑo g«m, gluc«, giÊy tinh bét... XÝ nghiÖp Nam §Þnh: Chuyªn s¶n xuÊt b¸nh kem xèp... C¸c xÝ nghiÖp ®ãng t¹i trô së chÝnh cña C«ng ty ®Òu h¹ch to¸n phô thuéc,Tæng gi¸m ®èc trùc tiÕp ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña c¸c xÝ nghiÖp, ®èi víi xÝ nghiÖp ë ViÖt Tr× vµ Nam §Þnh h¹ch to¸n ®éc lËp t­¬ng ®èi, cô thÓ: C«ng ty b¸n nguyªn vËt liÖu cho c¸c xÝ nghiÖp vµ mua l¹i thµnh phÈm cña c¸c xÝ nghiÖp theo gi¸ Ên ®Þnh. T¹i c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn ®Òu cã c¸c kÕ to¸n viªn. Bé m¸y kÕ to¸n ë c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn kh«ng ®­îc tæ chøc ®Çy ®ñ nh­ ë C«ng ty. Tæ chøc kÕ to¸n ë xÝ nghiÖp thµnh viªn gåm 2-3 ng­êi d­íi sù ®iÒu hµnh cña gi¸m ®èc xÝ nghiÖp vµ sù chØ ®¹o chuyªn m«n cña kÕ to¸n tr­ëng C«ng ty. T¹i c¸c xÝ nghiÖp kh«ng më sæ kÕ to¸n riªng, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cã vai trß nh­ nh©n viªn thèng kª tiÕn hµnh thèng kª sè liÖu, lËp c¸c b¸o c¸o, b¶ng biÓu göi lªn phßng kÕ to¸n cña C«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ l·i lç. Hµng th¸ng c¸c kÕ to¸n t¹i c¸c xÝ nghiÖp tiÕn hµnh göi b¸o c¸o lªn ®Ó c«ng ty tæng hîp. HÖ thèng b¸o c¸o néi bé cña c«ng ty bao gåm 2 lo¹i lµ b¸o c¸o cña xÝ nghiÖp ®ãng t¹i trô së chÝnh cña c«ng ty vµ b¸o c¸o cña c¸c xÝ nghiÖp ViÖt Tr×, Nam §Þnh. Trªn c¬ së b¸o c¸o cña c¸c xÝ nghiÖp göi lªn c«ng ty sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra vµ tæng hîp l¹i thµnh b¸o c¸o c¸c chÝnh thøc cña c«ng ty. 5. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n. 5.1. Bé m¸y kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc tæ chøc theo ph­¬ng thøc kÕ to¸n tËp trung. NghÜa lµ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn ®Òu ®­îc thùc hiÖn t¹i C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ. T¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty gåm 9 nh©n viªn ®Òu tèt nghiÖp ®¹i häc khèi kinh tÕ, mçi nh©n viªn phô tr¸ch mét kh©u kÕ to¸n víi c¸c nhiÖm vô, quyÒn h¹n sau: KÕ to¸n tr­ëng (kiªm phã tæng gi¸m ®èc tµi chÝnh) chÞu tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o h­íng dÉn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª th«ng tin kinh tÕ trong toµn bé c«ng ty. D­íi kÕ to¸n tr­ëng cã hai phã phßng. - Phã phßng 1: Kiªm kÕ to¸n tæng hîp: gióp kÕ to¸n tr­ëng c«ng t¸c chØ ®¹o lµm c«ng t¸c tæng hîp ghi sæ c¸i, lËp b¸o c¸o kÕ to¸n, ph©n tÝch kinh tÕ, b¶o qu¶n vµ l­u tr÷ hå s¬. - Phã phßng 2: Kiªm kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh vµ x©y dùng c¬ b¶n: Gióp kÕ to¸n tr­ëng c«ng t¸c chØ ®¹o, h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh theo dâi ghi sæ qu¸ tr×nh t¨ng gi¶m vµ tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh trong kú. TiÕn hµnh h¹ch to¸n c¸c kho¶n chi phÝ söa ch÷a lín vµ söa ch÷a th­êng xuyªn cña tµi s¶n. - KÕ to¸n tiÒn mÆt: H¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp t×nh h×nh thu chi tån quü tiÒn mÆt cña c«ng ty. Tæng hîp t×nh h×nh thµnh to¸n néi bé bªn ngoµi, h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp t×nh h×nh thanh to¸n néi bé vµ bªn ngoµi, t×nh h×nh vay vèn, huy ®éng vèn cã kú h¹n (d­íi 1 n¨m) vµ thanh to¸n tiÒn vay. - KÕ to¸n tiÒn göi ng©n hµng: H¹ch to¸n nghiÖp vô thu chi liªn quan ®Õn tiÒn göi ng©n hµng nh­ thu tiÒn b¸n hµng, vay ng¾n h¹n, vay dµi h¹n b»ng tiÒn göi ng©n hµng. Ngoµi ra kÕ to¸n ng©n hµng cßn tiÕn hµnh lËp b¶ng kª thuÕ vµ tiÕn hµnh thanh to¸n khi nhËn ®­îc c¸c ho¸ ®¬n mua c¸c yÕu tè ®Çu vµo. - KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô: cã nhiÖm vô theo dâi chi tiÕt, tæng hîp t×nh h×nh nhËp xuÊt tån tõng lo¹i vËt t­ vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô. Do ®Æc ®iÓm s¶n phÈm s¶n xuÊt cña c«ng ty ®ßi hái nhiÒu chñng lo¹i vËt t­ liªn c«ng t¸c kÕ to¸n vËt t­ cã khèi l­îng c«ng viÖc kh¸ phæ biÕn. - KÕ to¸n gi¸ thµnh vµ tiÒn l­¬ng: Lµ ng­êi cã nhiÖm vô tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ ph¸t sinh cho c¸c ®èi t­îng vµ tiÕn hµnh tÝnh gi¸ nhËp kho, më sæ h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §ång thêi tiÕn hµnh h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ theo dâi t×nh h×nh lËp vµ sö dông c¸c quü nh­ khen th­ëng, phóc lîi… - KÕ to¸n doanh thu (tiªu thô): H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn tiªu thô s¶n phÈm nh­ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô, c¸c kho¶n doanh thu… vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. - Thñ quü: NhiÖm vô thu chi tiÒn mÆt, kiÓm tra tÝnh thËt gi¶ cña tiÒn ghi sæ quü vµ nép tiÒn vµo ng©n hµng ®óng thêi h¹n. S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ KÕ to¸n tr­ëng (Kiªm phã TG§ tµi chÝnh) Phã phßng KÕ to¸n (Kiªm kÕ to¸n TSC§ & XDCB) Phã phßng KÕ to¸n (Kiªm kÕ to¸n tæng hîp) KÕ to¸n doanh thu (tiªu thô) KÕ to¸n gi¸ thµnh vµ tiÒn l­¬ng KÕ to¸n tiÒn göi ng©n hµng Thñ quü KÕ to¸n tiÒn mÆt KÕ to¸n vËt liÖu vµ CCDC KÕ to¸n XN thµnh viªn 5.2. HÖ thèng chøng tõ. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng doanh nghiÖp ®· sö dông mét sè nh÷ng chøng tõ tiªu biÓu cho nh÷ng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. Chøng tõ lao ®éng tiÒn l­¬ng: B¶ng ®¬n gi¸ l­¬ng kho¸n cho mét s¶n phÈm, b¶ng chÊm c«ng, sæ theo dâi lao ®éng, phiÕu b¸o c¸o lao ®éng hµng ngµy, b¶ng kª khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh, b¶ng quyÕt to¸n chi phÝ l­¬ng kho¸n (tõng xÝ nghiÖp), hîp ®ång thuª kho¸n lao ®éng, phiÕu lµm thªm giê, b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi … Chøng tõ hµng tån kho:PhiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu xuÊt kho theo ®Þnh møc, phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t­ hµng ho¸, thÎ kho, biªn b¶n kiÓm kª vËt t­ s¶n phÈm hµng ho¸… Chøng tõ b¸n hµng: Ho¸ ®¬n GTGT, thÎ quÇy hµng, thÎ kho hµng ho¸ … Chøng tõ vÒ tiÒn tÖ: PhiÕu thu, phiÕu chi, giÊy ®Ò nghÞ t¹m øng, giÊy thanh to¸n tiÒn t¹m øng, b¶ng kiÓm kª quü… Chøng tõ tµi s¶n cè ®Þnh: QuyÕt ®Þnh (t¨ng gi¶m TSC§), hîp ®ång mua b¸n, ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng (trong tr­êng hîp b¸n thanh lý tµi s¶n), biªn b¶n b¸n ®Êu gi¸, danh môc thiÕt bÞ b¸n, biªn b¶n giao nhËn TSC§, thÎ TSC§, biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín hoµn thµnh, biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§…. 5.3. HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n. C«ng ty ¸p dông chÕ ®é tµi kho¶n theo quyÕt ®Þnh 1141 TC/Q§/C§KT ngµy 1 - 11 - 1995 cña Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh. Nh÷ng tµi kho¶n tæng hîp C«ng ty ®ang sö dông bao gåm: TK111, 112, 131, 133, 136, 138, 141, 142, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 211, 213, 214, 222, 241, 311, 315, 331, 333, 334, 335, 336, 338, 341, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 421, 431, 511, 512, 531, 621, 622, 627, 632, 641, 642, 711, 721, 811, 821, 911, 466, 532... C«ng ty sö dông TK 156 ®Ó ph©n biÖt gi÷a c¸c s¶n phÈm cña c¸c xÝ nghiÖp ®ãng t¹i trô së chÝnh cña C«ng ty vµ c¸c s¶n phÈm cña c¸c xÝ nghiÖp ViÖt Tr×, Nam §Þnh. Khi nhËp c¸c s¶n phÈm cña c¸c xÝ nghiÖp ViÖt Tr×, Nam §Þnh C«ng ty sÏ h¹ch to¸n vµo TK 156. B¾t ®Çu tõ th¸ng 4/2003 C«ng ty sÏ söa vµ bæ sung nh÷ng tµi kho¶n míi theo quy chÕ míi cña Bé Tµi chÝnh. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n thuÕ GTGT cña C«ng ty lµ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ .Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho: Kª khai th­êng xuyªn. 5.4. HÖ thèng sæ kÕ to¸n. H×nh thøc sæ kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông lµ "NhËt ký chøng tõ" víi niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu t­ 1/1 kÕt thóc 31/12 hµng n¨m. §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp kÕ to¸n lµ ®ång ViÖt Nam. Nguyªn t¾c vµ ph­¬ng ph¸p chuyÓn ®æi c¸c ®ång tiÒn kh¸c theo tû gi¸ thùc tÕ cña ng©n hµng ngo¹i th­¬ng t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n, vµ C«ng ty ¸p dông kÕ to¸n m¸y. Nh­ vËy víi h×nh thøc sæ "NhËt ký chøng tõ" viÖc h¹ch to¸n ë c«ng ty thùc hiÖn dùa trªn nguyªn t¾c kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt, gi÷a viÖc ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian víi viÖc hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô theo néi dung kinh tÕ (theo tµi kho¶n). Nhê ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n tiÕn hµnh kÞp thêi ®¶m b¶o sè liÖu chÝnh x¸c, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý. ViÖc ¸p dông kÕ to¸n m¸y ®· ®¸p øng nhu cÇu cung cÊp th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi. HÇu hÕt c¸c th«ng tin ®­îc cung cÊp theo ®Þnh kú. Tuy nhiªn còng cã th«ng tin ®­îc cung cÊp theo yªu cÇu qu¶n lý. Khi cÇn xem nh÷ng th«ng tin g× chØ cÇn më m¸y vµ tra t×m. C¸c sæ s¸ch sö dông: * Sæ kÕ to¸n tæng hîp. NhËt ký chøng tõ sè 1, 2, 4, 5, 7, 8, 9, 10. C¸c b¶ng kª sè 1, 2, 4, 5, 6, 9, 10, 11. C¸c Sæ C¸i tµi kho¶n liªn quan. * Sæ kÕ to¸n chi tiÕt: Sæ chi tiÕt xuÊt vËt t­, sæ chi tiÕt c«ng nî, sæ chi tiÕt tµi kho¶n 311, sæ chi tiÕt chi phÝ... Ngoµi ra C«ng ty cßn sö dông c¸c b¶ng tæng hîp ph¸t sinh tµi kho¶n, b¶ng c©n ®èi ph¸t sinh c«ng nî... S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chøng tõ: Chøng tõ gèc vµ c¸c b¶ng ph©n bæ NhËt ký chøng tõ B¶ng kª ThÎ vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ c¸i B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra 5.5. HÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n HiÖn nay c«ng ty ®ang sö dông c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n theo chÕ ®é nhµ n­íc quy ®Þnh bao gåm 3 lo¹i b¸o c¸o ®ã lµ: - B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n - B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh - ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh Ngoµi ra c«ng ty cßn sö dông mét sè b¸o c¸o phôc vô cho môc ®Ých qu¶n trÞ ®ã lµ b¸o c¸o chi tiÕt xuÊt t¸i chÕ, b¸o c¸o chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý, b¸o c¸o chi tiÕt doanh thu b¸n hµng... C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®Òu ®­îc lËp vµo cuèi quý, cßn ®èi víi b¸o c¸o qu¶n trÞ th× cã thÓ lËp theo th¸ng nh­ b¸o c¸o chi tiÕt xuÊt t¸i chÕ hoÆc cã thÓ lËp theo ngµy nh­ b¸o c¸o doanh thu b¸n hµng. II. Thùc tÕ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. 1. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. 1.1 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. §Ó phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo hai tiªu thøc: * Ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ: C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ ph¸t sinh C«ng ty chia chi phÝ thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ sau: - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu bao gåm toµn bé nguyªn vËt liÖu chÝnh nh­ ®­êng, gluc«, bét m×, s÷a, chÊt t¹o bÐo..., vËt liÖu phô nh­ b¨ng dÝnh tr¾ng,b¨ng dÝnh vµng, hép in..., phô tïng thay thÕ ®· sö dông trong kú. + Chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ than, ®iÖn... phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Chi phÝ nh©n c«ng bao gåm tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cña C«ng ty. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi bao gåm toµn bé sè tiÒn mµ C«ng ty ®· tr¶, ph¶i tr¶ cho c¸c nhµ cung cÊp ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty. - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn bao gåm toµn bé c¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn ngoµi c¸c chi phÝ ®· nªu trªn. ViÖc theo dâi c¸c yÕu tè ._.ëng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm th× rÊt tèt. §Ó t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp trong ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh C«ng ty cßn tiÕn hµnh ph©n tÝch tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch cña tõng lo¹i s¶n phÈm. ViÖc ph©n tÝch nµy còng ®­îc lùa chän ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tèt nhÊt. VÝ vô ®èi víi s¶n phÈm kÑo T©y du ký, cã sè liÖu vÒ thùc tÕ vµ kÕ ho¹ch vÒ sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ chi phÝ tõng kho¶n môc trong th¸ng 3/2003 nh­ sau (b¶ng 27). B¶ng 27: B¶ng ph©n tÝch chi phÝ S¶n phÈm: KÑo T©y du ký S¶n l­îng thùc tÕ = S¶n l­îng kÕ ho¹ch = 1977,5 kg. Kho¶n môc chi phÝ KÕ ho¹ch Thùc tÕ Chªnh lÖch S Z Z ®¬n vÞ % S Z Z ®¬n vÞ % S Z Z ®¬n vÞ CP NVLTT 30.240.000 15.292,03 86,03 29.692.730 15.015,29 85,31 -547.270 -276.74 CP NCTT 2.776.412 1.404 7,9 2.582.175,7 1.305,78 7,42 -194,237 -98,22 CP SXC 2.133.853 1.079,07 6,07 2.532.733 1.280,77 7,27 398.880 201,7 Tæng céng 35.150.265 17.775,1 100 34.807.638,7 17.601,84 100 -342.627 173,26 Tõ b¶ng trªn cho thÊy tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm kÑo T©y du ký gi¶m 342.627 ®ång kÐo theo gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ còng gi¶m so víi gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch lµ 173,26 ®ång. Nãi chung gi¸ thµnh gi¶m lµ rÊt tèt. Tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc gi¶m gi¸ thµnh cÇn xem xÐt sù biÕn ®éng trong tõng kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh. *Kho¶n môc chi phÝ NVLTT: §©y lµ kho¶n môc chi phÝ chiÕm tû träng lín nhÊt trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong th¸ng C«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc 547.270 ®ång chi phÝ NVLTT hay mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm ®· tiÕt kiÖm ®­îc 276,74 ®ång so víi kÕ ho¹ch t­¬ng øng víi viÖc gi¶m 0,72% chi phÝ NVL thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch. Së dÜ cã ®­îc ®iÒu nµy lµ do C«ng ty thùc hiÖn tèt chÕ ®é kho¸n vµ tæ chøc tèt c«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n chi phÝ nªn Ýt hao hôt vµ hÇu nh­ kh«ng cã t×nh tr¹ng sö dông l·ng phÝ. * Kho¶n môc chi phÝ NCTT: Chi phÝ NCTT thùc tÕ gi¶m lµ 194,237 ®ång hay mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶m 98,22 ®ång so víi kÕ ho¹ch t­¬ng øng víi viÖc gi¶m 0,48% chi phÝ nh©n c«ng thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty ®· bè trÝ lao ®éng hîp lý, qu¶n lý lao ®éng t­¬ng ®èi chÆt chÏ. * Kho¶n môc chi phÝ SXC: Chi phÝ SXC thùc tÕ t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 398.880 ®ång hay mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm t¨ng 201,7 ®ång t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 1,2% chi phÝ SXC thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch nÕu kh«ng ph¶i do nguyªn nh©n gi¸ ®iÖn, gi¸ n­íc, gi¸ dÇu t¨ng th× C«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt l¹i. PhÇn III Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ I. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa v« cïng quan träng ®èi víi mäi doanh nghiÖp, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu chÊt l­îng tæng hîp, ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý, sö dông vËt t­ lao ®éng, tr×nh ®é tæ chøc c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh kh«ng chØ dõng l¹i ë chç tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ trong gi¸ thµnh mµ cßn ph¶i cung cÊp th«ng tin cho ng­êi qu¶n lý cã c¬ së ®Ó ®Ò ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi. Ph©n tÝch chi phÝ gi¸ thµnh ®Ó ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ thÊp gi¸ thµnh mµ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. Nhê ®ã mµ c«ng viÖc kinh doanh sÏ hiÖu qu¶ cao h¬n vµ lîi nhuËn thu ®­îc còng sÏ cao h¬n. NÕu kh«ng lµm tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× sÏ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh vµ g©y khã kh¨n cho ng­êi qu¶n lý trong viÖc ra quyÕt ®Þnh. V× vËy mµ mäi doanh nghiÖp nãi chung vµ c«ng ty b¸nh kÑo H¶i hµ nãi riªng muèn ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng, kinh doanh cã l·i th× ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. II. Mét sè nguyªn t¾c hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ ph¶i n¾m râ mét sè nguyªn t¾c c¬ b¶n ®ã lµ: - Ph¶i n¾m v÷ng néi dung vµ b¶n chÊt kinh tÕ cña chi phÝ. - Ph©n ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý theo yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. - Ph¶i ph©n ®Þnh chi phÝ víi gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ n¾m râ mèi quan hÖ gi÷a chóng. - Ph¶i n¾m ®­îc c¸c c¸ch ph©n lo¹i gi¸ thµnh kh¸c nhau phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. - X¸c ®Þnh ®èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp. - X¸c ®Þnh tr×nh tù h¹ch to¸n vµ tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt thÝch øng. III. §¸nh gi¸ kÕ to¸n t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ 1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chung ë C«ng ty 1.1. ¦u ®iÓm cña hÖ thèng kÕ to¸n Lµ mét c«ng ty lín víi nhiÒu xÝ nghiÖp thµnh viªn nªn viÖc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n nh­ hiÖn t¹i cña c«ng ty ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý. Mçi phÇn hµnh kÕ to¸n do mét kÕ to¸n viªn ®¶m nhiÖm. §éi ngò kÕ to¸n viªn ®Òu cã tr×nh ®é cao, nhiÖt t×nh vµ s¸ng t¹o. Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n ®· cã sù vËn dông vµ lËp c¸c chøng tõ mét c¸ch linh ho¹t. ViÖc b¶o qu¶n vµ l­u tr÷ chøng tõ cña c«ng ty theo ®óng chÕ ®ä. Cô thÓ trong n¨m tµi chÝnh chøng tõ ®­îc b¶o qu¶n t¹i c¸c phÇn hµnh, khi b¸o c¸o quyÕt to¸n n¨m ®­îc duyÖt c¸c chøng tõ sÏ ®­îc chuyÓn vµ l­u tr÷ t¹i kho. Vµ khi muèn sö dông l¹i ph¶i ®­îc sù ®ång ý cña kÕ to¸n tr­ëng vµ thñ tr­ëng ®¬n vÞ (trong tr­êng hîp ®èi t­îng bªn ngoµi c«ng ty). Sau 10 ®Õn 15 n¨m tiÕn hµnh huû chøng tõ. Sù vËn dông hÖ thèng tµi kho¶n ®èi víi c¸c tµi kho¶n chi tiÕt còng ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý. Cô thÓ cã nh÷ng tµi kho¶n chi tiÕt ®Õn tõng s¶n phÈm. ViÖc qu¶n lý c¸c kh¸ch hµng, vËt t­ theo m· còng ®· lµm gi¶m sù chi tiÕt ho¸ c¸c tµi kho¶n. Do sè l­îng c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh rÊt nhiÒu, chñng lo¹i s¶n phÈm cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng, phong phó (h¬n 100 lo¹i s¶n phÈm) nªn ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ vµ hiÖu qu¶ hÖ thèng kÕ to¸n c«ng ty ®· trang bÞ cho phßng kÕ to¸n mét hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i ®i kÌm theo c¸c ch­¬ng tr×nh xö lý th«ng tin kÕ to¸n trªn m¸y tÝnh (ch­¬ng tr×nh ®­îc lËp trªn Foxpro). C¸c phÇn hµnh kÕ to¸n nhê sù hç trî cña hÖ thèng kÕ to¸n m¸y ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch hÖ thèng vµ khoa häc. HÖ thèng kÕ to¸n m¸y ®· gióp cho c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng, ®­a ra nh÷ng th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ h÷u Ých c«ng t¸c kiÓm tra tµi chÝnh vµ c«ng t¸c qu¶n trÞ néi bé. Nhê cã sù hç trî cña hÖ thèng kÕ to¸n m¸y, nªn sù kÕt hîp gi÷a h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt ë h×nh thøc ghi sæ nhËt ký chøng tõ ®­îc ph¸t huy ®Õn møc cao. Sù chÝnh x¸c cña hÖ thèng kÕ to¸n m¸y lµm cho nh©n viªn kh«ng mÊt th× giê ®èi chiÕu gi÷a h¹ch to¸n chi tiÕt vµ h¹ch to¸n tæng hîp mµ hÖ thèng sæ s¸ch vÉn ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ, h¬n n÷a khi lÊy tæng hîp chi tiÕt ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp ®· lµm gi¶m nhiÒu c«ng søc h¹ch to¸n, gióp Ých nhiÒu trong viÖc cung cÊp c¸c b¶ng biÓu phôc vô qu¶n trÞ néi bé. C¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn tiÒn mÆt ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ ®­îc thÓ hiÖn ë chç cã hai sæ quü cïng song song tån t¹i. Mét sæ quü do thñ quü lËp, mét sæ quü do kÕ to¸n tiÒn mÆt lËp vµ ®Òu dùa trªn c¸c chøng tõ hîp lý. Vµ hµng ngµy ®­îc ®èi chiÕu víi nhau d­íi sù kiÓm so¸t cña kÕ to¸n tr­ëng hoÆc phã phßng kÕ to¸n. Nguyªn vËt liÖu ®­îc theo dâi chi tiÕt ®Õn tõng lo¹i, theo tõng ®¬n vÞ, tõng s¶n phÈm vµ ®­îc so s¸nh chÆt chÏ víi ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu. Së dÜ lµ nh­ vËy bëi v× chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm tû träng rÊt lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm (trung b×nh lµ h¬n 80%). Mçi xÝ nghiÖp l¹i s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, mçi s¶n phÈm l¹i dïng nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu cã ®Þnh møc tiªu hao kh¸c nhau, nªn viÖc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu dùa trªn ®Þnh møc ®· gãp phÇn tÝch cùc trong viÖc qu¶n lý chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. H¬n n÷a viÖc x©y dùng c¸c ®Þnh møc kho¸n vÒ l­¬ng cho tõng c«ng ®o¹n s¶n phÈm ®· gióp c«ng ty qu¶n lý vµ ph©n phèi quü l­¬ng rÊt hiÖu qu¶. Sö dông ®Þnh møc kho¸n c«ng b»ng, mét phÇn nµo ®ã ®· kÝch thÝch c«ng nh©n cã n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n. VÒ b¸o c¸o tµi chÝnh th× viÖc lËp ba lo¹i b¸o c¸o theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc lµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh vµ thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh vµo cuçi mçi quý ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý c«ng ty. C¸c b¸o c¸o ®Òu ®­îc lËp theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. Mét sè b¸o c¸o qu¶n trÞ nh­ b¸o c¸o doanh thu b¸n hµng ®­îc lËp tõng ngµy cung cÊp th«ng tin chi tiÕt vÒ s¶n phÈm xuÊt b¸n, ng­êi mua, doanh thu, tõng s¶n phÈm, tõng kh¸ch hµng ®¸p øng nhu cÇu kiÓm so¸t t×nh h×nh doanh thu thùc hiÖn cña phßng kÕ to¸n, t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm cña phßng kinh doanh. 1.2. Nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng kÕ to¸n MÆc dï hÖ thèng kÕ to¸n ®· ®­îc trang bÞ b»ng hÖ thèng m¸y tÝnh kh¸ ®Çy ®ñ (mçi nh©n viªn mét m¸y) song phÇn mÒm kÕ to¸n vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cËp nhËt sè liÖu vµ cung cÊp th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ. §èi víi vËt t­ kü thuËt cã nhiÒu lo¹i nªn kh«ng thÓ dïng m· ®Ó qu¶n lý trªn m¸y tÝnh ®­îc cho nªn kÕ to¸n vÉn ph¶i sö dông thñ c«ng ghi chÐp trªn mét cuèn sæ cã tªn lµ sæ vËt t­ kü thuËt. ViÖc ghi sæ quü vµ c¸c sæ c¸i ®­îc tiÕn hµnh thñ c«ng, kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh vÉn ph¶i tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ viÖc thanh to¸n quyÕt to¸n t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ kho¸n cña c¸c xÝ nghiÖp víi C«ng ty b»ng thñ c«ng. 2. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 2.1. ¦u ®iÓm - Víi ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n xuÊt còng nh­ yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh nh­ hiÖn nay lµ hîp lý, ®¶m b¶o ý nghÜa cña viÖc tËp hîp chi phhÝ còng nh­ chØ tiªu gi¸ thµnh. - VÒ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ kÕ to¸n C«ng ty lùa chän ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn lµ thÝch hîp do lµ mét C«ng ty cã quy m« s¶n xuÊt lín, viÖc nhËp xuÊt c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu… diÔn ra th­êng xuyªn liªn tôc ®ßi hái viÖc thu thËp, cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cËp nhËt theo s¸t thùc tÕ. - VÒ mét sè kho¶n môc chi phÝ vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh + §èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Do gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trong kú lµ rÊt lín nªn viÖc x©y dùng ®Þnh møc nguyªn liÖu cho s¶n phÈm lµ rÊt tèt, tõ ®ã cã thÓ kiÓm so¸t chÆt chÏ vËt liÖu xuÊt dïng vµ c«ng viÖc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trë nªn ®¬n gi¶n h¬n, theo dâi ®­îc chi tiÕt chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Õn tõng s¶n phÈm. Vµ nhê viÖc x©y dùng ®Þnh møc ®· khuyÕn khÝch c¸c xÝ nghiÖp thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu n©ng cao hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt. + §èi víi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : H¹ch to¸n tiÒn l­¬ng nh©n c«ng theo chi phÝ l­¬ng kho¸n. Trong chi phÝ l­¬ng kho¸n bao gåm ®¬n gi¸ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn tham gia trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm gåm c«ng nh©n chÝnh, c«ng nh©n phô, gi¸n tiÕp, vÖ sinh cuèi tuÇn, trùc sím, dù phßng. §iÒu nµy còng lµm cho viÖc h¹ch to¸n ®­îc ®¬n gi¶n. Tuy viÖc tËp hîp l­¬ng cho c¸c ®èi t­îng nh­ phôc vô, gi¸n tiÕp, trùc sím.. lµ kh«ng ®óng víi b¶n chÊt cña chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, nh­ng xÐt theo c¸ch qu¶n lý còng nh­ h¹ch to¸n t¹i c«ng ty lµ phï hîp. + Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh: C«ng ty lùa chän ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n, tæng céng chi phÝ trùc tiÕp lµ rÊt phï hîp do d©y truyÒn s¶n xuÊt b¸nh kÑo lµ liªn tôc vµ kh«ng cã s¶n phÈm dë dang. - VÒ ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh ®· gióp Ých rÊt nhiÒu trong viÖc t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Qua ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ t×m ra ®­îc nh÷ng nguyªn nh©n vµ nh©n tè biÕn ®éng ¶nh h­ëng tíi gi¸ thµnh. §Ó ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh ®¹t hiÖu qu¶ h¬n n÷a bªn c¹nh qu¸ tr×nh kiÓm tra sè liÖu trªn sæ s¸ch c¸c nhµ qu¶n trÞ cßn t×m hiÓu sè liÖu thùc tÕ ®Ó n¾m b¾t t×nh h×nh râ h¬n, cô thÓ h¬n. KiÓm tra kiÓm so¸t gãp phÇn gi¶m thiÓu c¸c t×nh tr¹ng gian lËn, th«ng ®ång cña c¸c bé phËn, tr¸nh ®­îc c¸c kho¶n mÊt m¸t kh«ng ®¸ng cã. C¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i n¾m b¾t t×nh h×nh thùc tÕ mét c¸ch th­êng xuyªn ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi phï hîp. 2.2. Nh­îc ®iÓm VÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu: C«ng ty qu¶n lý toµn bé viÖc tæng hîp xuÊt dïng NVL, kÕ to¸n kh«ng sö dông b¶ng ph©n bæ sè 2. B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô mµ ph¶n ¸nh vµo bªn Cã cña b¶ng tæng hîp ph¸t sinh tµi kho¶n 152. VÒ chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ c«ng cô dông cô trong s¶n xuÊt s¶n phÈm phô ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 621 - 6212). Kho¶n chi phÝ nµy tuy nhá song vÉn lµ ®iÒu kh«ng phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Chi phÝ khÊu hao TSC§: MÆc dï m¸y tÝnh hç trî trong viÖc thèng kª TSC§ nh­ng nh©n viªn kÕ to¸n TSC§ vÉn ch­a t¸ch biÖt TSC§ cña tõng xÝ nghiÖp mét nªn khÊu hao TSC§ ®­îc tÝnh trªn c¬ së ph©n chia TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt thµnh hai nhãm (nhãm 1 cho xÝ nghiÖp Phô trî vµ nhãm 2 cho c¸c xÝ nghiÖp cßn l¹i). Sau ®ã chi phÝ khÊu hao TSC§ ®­îc ph©n bæ cho c¸c xÝ nghiÖp theo tiªu thøc s¶n l­îng s¶n phÈm. §iÒu nµy mÊt ®i sù chÝnh x¸c trong viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña tõng xÝ nghiÖp. ViÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ë xÝ nghiÖp Phô trî cho c¸c xÝ nghiÖp b¸nh vµ kÑo theo tiªu thøc s¶n l­îng s¶n xuÊt cña mçi xÝ nghiÖp lµ ch­a hîp lý v× ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp Phô trî chñ yÕu ph¸t sinh do nhu cÇu thùc tÕ cña c¸c xÝ nghiÖp b¸nh vµ kÑo. Chi phÝ s¶n xuÊt chung sau khi tËp hîp (bao gåm c¶ chi phÝ s¶n xuÊt chung cña xÝ nghiÖp Phô trî ph©n bæ sang) sÏ ®­îc ph©n bæ cho tõng s¶n phÈm theo tiªu thøc s¶n l­îng. ViÖc ph©n bæ nµy sÏ lµm cho gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm thiÕu ®i sù chÝnh x¸c v× s­ tiªu hao c¸c yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt chung cña c¸c s¶n phÈm lµ kh¸c nhau phô thuéc vµo quy tr×nh c«ng nghÖ, tÝnh chÊt míi cò cña m¸y mãc thiÕt bÞ. 3. Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ * ý kiÕn 1: VÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp MÆc dï viÖc x©y dùng ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng ®· lµm gän nhÑ qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vµ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tiÕt kiÖm vËt t­, song c«ng viÖc nµy lµm vµo cuèi th¸ng sau khi nhËn ®­îc b¸o c¸o vËt t­ do xÝ nghiÖp göi lªn, ®iÒu nµy lµ kh«ng phï hîp víi thùc tÕ, hµng ngµy C«ng ty ®Òu cã vËt liÖu xuÊt kho cho s¶n xuÊt s¶n phÈm nh­ng kh«ng ghi ngay vµo chi phÝ cho kho¶n nguyªn vËt liÖu ®ã. V× vËy ®Ó duy tr× viÖc x©y dùng ®Þnh møc mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc kho¶n chi phÝ nµy vÉn ph¶n ¸nh ®óng thùc chÊt chi phÝ bá ra th× kÕ to¸n tiÕn hµnh nh­ sau: Khi xuÊt nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt s¶n phÈm, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kÕ to¸n tËp hîp ngay cho tõng ®èi t­îng theo sè thùc dïng. Vµo cuèi th¸ng, sau khi ®èi chiÕu víi c¸c b¸o c¸o vËt t­ cña xÝ nghiÖp kÕ to¸n sÏ tËp hîp ngay cho tõng ®èi t­îng theo sè thùc dïng. Trong b¶ng tæng hîp ph¸t sinh TK152, b¶ng tæng hîp ph¸t sinh TK153 ®ang dïng hiÖn nay cña c«ng ty bªn Cã cña b¶ng tæng hîp nµy dïng ®Ó theo dâi tæng hîp viÖc xuÊt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, dßng TK621 ch­a chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm, dßng TK627 còng kh«ng ®­îc chi tiÕt cho tõng xÝ nghiÖp vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô ®· dïng nªn nh÷ng b¶ng nµy kh«ng ®­îc dïng ®Ó vµo sæ tæng hîp Nî TK627 theo tõng xÝ nghiÖp. VËy nªn C«ng ty nªn më b¶ng ph©n bæ sè 2- B¶ng ph©n bæ NVL, CCDC (BiÓu sè 28). §iÒu nµy võa phï hîp víi chÕ ®é võa cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin tiÖn lîi cho viÖc ghi sæ. BiÓu sè 28: MÉu b¶ng ph©n bæ sè 2 B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô Th¸ng........ n¨m ...... §¬n vÞ tÝnh TT Ghi Cã c¸c TK §èi t­îng sö dông (Ghi Nî c¸c TK) 152 153 1 2 3 4 1 TK 621- Chi phÝ NVL trùc tiÕp S¶n phÈm a S¶n phÈm b ... 2 TK 627 - Chi phÝ s¶n xuÊt chung XÝ nghiÖp b¸nh XÝ nghiÖp kÑo cøng XÝ nghiÖp kÑo mÒm .... 3 TK 641 - Chi phÝ b¸n hµng 4 TK 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ... Céng H¬n n÷a ®Ó qu¶n lý nguyªn vËt liÖu tèt h¬n C«ng ty nªn sö dông sæ danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu theo mÉu sau: BiÓu sè 29: Sæ danh ®iÓm vËt liÖu M· sè Tªn vËt liÖu §V §¬n gi¸ Ghi chó § §­êng kÝnh Kg G Gluc« Kg F303 B¨ng dÝnh vµng to Cuén F7 Bét tan Kg ..... * ý kiÕn 2: VÒ chi phÝ s¶n xuÊt chung VÒ ph©n bæ chi phÝ khÊu hao TSC§ cña c¸c xÝ nghiÖp b¸nh, kÑo (gåm c¶ chi phÝ khÊu hao cña xÝ nghiÖp Phô trî ph©n bæ sang) theo tiªu thøc s¶n l­îng lµ ®iÒu ch­a hîp lý v× TSC§ cña mçi xÝ nghiÖp lµ kh«ng gièng nhau nªn chi phÝ sö dông tµi s¶n ®ã lµ kh¸c nhau. C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt lín, gi¸ trÞ TSC§ rÊt lín cho nªn kho¶n môc chi phÝ khÊu hao TSC§ chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ, nÕu kh«ng ph©n bæ chÝnh x¸c sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn gi¸ thµnh. MÆt kh¸c hiÖn nay C«ng ty vÉn ch­a sö dông b¶ng ph©n bæ sè 3 - B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ (BiÓu sè 30) th× viÖc h¹ch to¸n kho¶n môc khÊu hao TSC§ sÏ trë nªn dÔ dµng h¬n tõ ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn tèt h¬n cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng ty nªn thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc sau vÒ kho¶n môc chi phÝ khÊu hao. - X¸c ®Þnh râ TSC§ ®­îc dïng ë xÝ nghiÖp nµo, ®iÒu nµy cã thÓ lµm ®­îc v× TSC§ cña tõng xÝ nghiÖp ®­îc sö dông riªng rÏ. - Víi chi phÝ khÊu hao TSC§ cïng tõng xÝ nghiÖp, kÕ to¸n nªn ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm theo thêi gian sö dông m¸y. ChØ tiªu gi¸ thµnh sÏ chÝnh x¸c h¬n nÕu chi phÝ khÊu hao ®­îc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ ®óng ®¾n. VÒ ph©n bæ cña xÝ nghiÖp Phô trî: Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh ë xÝ nghiÖp Phô trî ®Òu h¹ch to¸n vµo TK627 - xÝ nghiÖp Phô trî sau ®ã ph©n bæ cho c¸c xÝ nghiÖp b¸nh, kÑo theo tiªu thøc s¶n l­îng lµ ch­a hîp lý l¾m nh­ ®· nhËn xÐt ë phÇn nh­îc ®iÓm. VËy nªn kÕ to¸n nªn cã sù theo dâi chi tiÕt chi phÝ ph¸t sinh ë xÝ nghiÖp Phô trî theo tõng ho¹t ®éng trong th¸ng phôc vô trùc tiÕp, ®iÒu nµy hoµn toµn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. * ý kiÕn 3: VÒ chi phÝ s¶n xuÊt phô VÒ chi phÝ s¶n xuÊt ®èi víi s¶n xuÊt phô hiÖn nay C«ng ty bao gåm 2 kho¶n lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp mµ kh«ng cã chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña s¶n xuÊt phô ®­îc tËp hîp vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung cña xÝ nghiÖp Phô trî. §iÒu nµy ®· lµm cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phô ch­a chÝnh x¸c l¾m. VËy nªn C«ng ty nªn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phô theo s¬ ®å d­íi ®©y ®Ó viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phô ®­îc chÝnh x¸c h¬n. NhËp kho KÕt chuyÓn CPNVLTT Chi phÝ NVLTT 152 621- sx phô 154- sx phô 152 CP NCTT K/c CPNCTT XuÊt b¸n 334,338 622- sx phô 632 K/c CP SXC CP SXC 111,112 627- sx phô S¶n phÈm cña s¶n xuÊt phô hiÖn nay cña C«ng ty chØ ®Ó sö dông néi bé kh«ng b¸n ra ngoµi. VËy nªn trong thêi gian tíi c«ng ty cã thÓ xem xÐt viÖc xuÊt b¸n s¶n phÈm nµy cho bªn ngoµi nÕu thÞ tr­êng cã nhu cÇu. §Ó tõ ®ã t¨ng thªm thu nhËp vµ t¹o thªm viÖc lµm cho c«ng nh©n. * ý kiÕn 4: Hoµn thiÖn sæ chi tiÕt TK627 Sæ chi tiÕt mµ TK 627 mµ C«ng ty ®ang sö dông ch­a chi tiÕt cho lo¹i chi phÝ vÒ nhiªn liÖu ®éng lùc (®iÖn, n­íc, dÇu...) mµ kho¶n nµy chiÕm tû träng kh«ng nhá trong chi phÝ s¶n xuÊt chung. MÆt kh¸c sæ chi tiÕt TK 627 chØ theo dâi bªn Nî cña TK nµy. Do ®ã chØ theo dâi ®­îc nh÷ng kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh t¨ng trong kú mµ kh«ng theo dâi ®­îc nh÷ng kho¶n ghi gi¶m chi phÝ. Do ®ã c«ng viÖc kÕ to¸n sÏ gÆp nhiÒu bÊt lîi. V× vËy ®Ó c«ng viÖc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc tiÖn lîi h¬n C«ng ty nªn sö dông Sæ chi tiÕt TK 627 theo mÉu sau (biÓu sè 31): §èi víi c¸c xÝ nghiÖp, C«ng ty ®Òu ®Æt m· riªng vÝ dô nh­ xÝ nghiÖp kÑo cã m· NB2, xÝ nghiÖp b¸nh NB9.... BiÓu sè 31: Sæ chi tiÕt TK627 Th¸ng… n¨m… §¬n vÞ tÝnh M· ®¬n vÞ Néi dung nghiÖp vô TK§¦ Sè tiÒn Nî Cã NB2 DÇu ho¶ xuÊt dïng 152- dÇu ho¶ .... * ý kiÕn 5: Hoµn thiÖn b¶ng kª sè 4 B¶ng kª sè 4 hiÖn nay cña C«ng ty ®­îc dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ trong kú. Tuy nhiªn b¶ng kª nµy chØ tËp hîp c¸c sè liÖu tæng céng trªn c¸c TK621, 622, 627. Kho¶n môc CPNVL trùc tiÕp CPNCTT ch­a chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm, CPSXC ch­a chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp. VËy nªn c«ng ty nªn c¶i tiÕn b¶ng kª sè 4 theo mÉu sau (BiÓu sè 32): * ý kiÕn 6: H¹ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm tõ ®ã n©ng cao lîi nhuËn: §Ó gi¶m tèi ®a chi phÝ t¸i chÕ l¹i s¶n phÈm C«ng ty cÇn ph¶i kiÓm tra kü nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, lu«n ®¶m b¶o mét l­îng tån nguyªn vËt liÖu võa ®ñ phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, sè l­îng nguyªn vËt liÖu kh«ng nªn dù tr÷ qu¸ nhiÒu võa g©y ø ®äng vèn võa ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu. H¬n n÷a c«ng t¸c b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu còng nh­ s¶n phÈm cña C«ng ty ph¶i ®Æc biÖt chó ý tr¸nh t×nh tr¹ng s¶n phÈm bÞ gi¶m chÊt l­îng do b¶o qu¶n. Bªn c¹nh ®ã do chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh nªn ®Ó viÖc x©y dùng ®Þnh møc chi phÝ thËt phï hîp ®èi víi mçi lo¹i s¶n phÈm th× bªn c¹nh viÖc thu thËp sè liÖu chÝnh x¸c, kÕ to¸n qu¶n trÞ cßn ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh. ViÖc ph©n tÝch kh«ng chØ ®­îc tiÕn hµnh so s¸nh gi÷a c¸c s¶n phÈm trong C«ng ty mµ cßn ph¶i ph©n tÝch so s¸nh víi c¸c s¶n phÈm C«ng ty b¹n. BiÓu sè 32: B¶ng kª sè 4 TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo xÝ nghiÖp dïng cho c¸c TK 154, 621, 627 Th¸ng …n¨m… §¬n vÞ tÝnh STT Ghi cã c¸c TK Ghi Nî c¸c TK 142 152 153 ... C¸c TK ph¶n ¸nh c¸c NKCT kh¸c Tæng céng NKCT sè 1 NKCT sè ... 1 TK 154 XN b¸nh XN kÑo cøng XN kÑo mÒm XN phô trî .... 2 TK621 XN b¸nh XN kÑo cøng XN kÑo mÒm XN phô trî .... 3 TK 622 .... 4 TK627 ... Céng KÕt luËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cïng víi sù hoµ nhËp cña nÒn kinh tÕ n­íc ta vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng gay g¾t h¬n. S¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm trong n­íc mµ cßn ph¶i c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm n­íc ngoµi. V× vËy mµ mäi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× mét trong nh÷ng biÖn ph¸p lµ ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm song chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn ®¶m b¶o. Vµ C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ngµy nay trë thµnh mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt b¸nh kÑo lín nhÊt trong c¶ n­íc, s¶n phÈm cña C«ng ty ®­îc tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng trªn thÞ tr­êng mét phÇn lín lµ do C«ng ty ®· kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ, mÆc dï ®· cè g¾ng hÕt søc song luËn v¨n tèt nghiÖp cña em kh«ng tr¸nh ®­îc nh÷ng khiÕm khuyÕt nhÊt ®Þnh. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp vµ chØ b¶o cña c¸c thÇy c« ®Ó luËn v¨n thùc tËp cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TrÇn §øc Vinh vµ c¸c c¸n bé phßng Tµi vô, phßng Kinh doanh vµ c¸c phßng ban kh¸c cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®· gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n- NXB Tµi chÝnh. 2. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n- NXB Thèng kª. 3. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n qu¶n trÞ - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n - NXB Gi¸o dôc. 4. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - h­íng dÉn chøng tõ kÕ to¸n, h­íng dÉn sæ kÕ to¸n. 5. NguyÔn Huy CÈm - KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm - NXB Thèng kª 6. NguyÔn V¨n C«ng - Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh - NXB Tµi chÝnh. 7. NguyÔn V¨n C«ng - 201 s¬ ®å kÕ to¸n doanh nghiÖp - NXB Tµi chÝnh, 2003 Tµi liÖu tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n 9. KÕ to¸n quèc tÕ - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n- NXB Thèng kª. 10. Mét sè t¹p chÝ kÕ to¸n 11. Tµi liÖu néi bé C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ. Môc lôc Trang BiÓu sè 7: Sæ chi tiÕt xuÊt vËt t­ (Ghi Cã TK 152) Th¸ng 3/2003 STT VËt t­ §¬n gi¸ (®ång) TK 142 TK 621 TK 627 TK 641 ... Tæng céng M· VT Tªn VT L­îng TiÒn L­îng (®ång) TiÒn L­îng TiÒn (®ång) L­îng TiÒn (®ång) L­îng TiÒn (®ång) ... ... ... ... ... ... 4 2 §­êng kÝnh 3.800 293.750kg 1.116.250.000 302.160 1.148.208.000 5 G1 Glucoz¬1 2.950 261.215kg 770.584.250 297.365 47 877.226.750 6 5 S÷a bét 28.500 108.760kg 3.099.660.000 7 24 AxÝt chanh 26.870 11.150kg 299.600.500 ... ... ... 19 F280 Nh·n T©y du ký 148.589,24 32,78 cuén 4.870.755,29 32,78 cuén 4.870.755,29 20 F303 B¨ng dÝnh vµng to 9000 2800 cuén 25.200.000 3100 cuén 27.900.000 ... ... Céng 10.803.162.350,16 229.485.337 165.500.370 13.038.254.170 BiÓu sè 11: b¶ng ph©n bæ sè 1 TiÒn l­¬ng vµ BHXH Th¸ng 3/2003 §¬n vÞ : ®ång Tªn s¶n phÈm Ghi Cã TK 334 Ghi Cã TK 338 L­¬ng Phô cÊp Kh¸c Tæng céng 334 KPC§ BHXH BHYT Tæng céng 338 TK 622 602.941.000 52.688.303 258.997.827 914.627.130 18.627.130 51.970.984 6.929.518,4 77.193.045 ... Céng xÝ nghiÖp b¸nh ... ... ... ... ... ... ... .... ... KÑo T©y du ký 1569.739,5 137.172,8 674.293,5 2.381.205,8 47.624,12 135.305,1 18.04,68 200.969,9 ... 55 Céng xÝ nghiÖp kÑo 226.173.720 19.764.357 97.154.634 343.092.711 6.861.854,22 19.495.247,1 2.599.366,28 28.956.467,6 ... Tæ in hép 4.386.127 370.182 ... Céng xÝ nghiÖp Phô trî TK 627 55.720.528 4.702.722,76 XÝ nghiÖp Phô trî ... TK 641 348.167.410 29.384.764,52 TK 642 29.753.630 2.511.158,09 Tæng céng 873.167.254 162.310.471,74 601.274.836,21 1.765.342.728,53 43.306.854,57 123.039.194,17 16.405.354,41 182.751.413,15 BiÓu sè 15: B¶ng kª sè 4 Ghi Cã TK 152, 155, 157, 214,334,336,338,621,622,627 Th¸ng 3/2003 §¬n vÞ : ®ång SH c¸c TK ghi Nî C¸c TK ghi Cã C¸c TK ghi Nî 142 152 153 214 334 338 621 622 627 331 336 66 155 154 Chi phÝ SXKD 10.807.316.845 991.820.175 1.020.007.480 15.726.438 621 CPNVLTT 10.803.162.350 4.154.495 622 CPNCTT 914.627.130 77.193.045 627 CPSXC 229.485.337 5.292.174 543.859.703 55.720.528 4.072.722 98.995.779 81.951.237 Céng 11.032.647.687 9.446.669 543.859.703 970.347.658 81.265.767 10.807.316.845 991.820.175 1.020.007.480 98.995.779 81.951.237 15.726.438 Ghi chó: Cét 155 (s¶n phÈm t¸i chÕ) c¨n cø vµo b¸o c¸o chi tiÕt xuÊt t¸i chÕ cña c¸c xÝ nghiÖp göi lªn. VÝ dô trong th¸ng 3/2003 gi¸ trÞ s¶n phÈm t¸i chÕ tæng céng lµ 15.726.438 ®ång. Kho¶n nµy ®­îc ghi vµo cét 155. BiÓu sè 16 NhËt ký chøng tõ sè 7 Ghi Cã c¸c TK 142,152,153,154,214.... PhÇn I: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh toµn doanh nghiÖp Th¸ng 03/2003 STT C¸c TK ghi Cã C¸c TK ghi Nî 152 153 214 NKCT sè 8 TK155 NKCT sè 10 TK333 334 NKCT sè 10 TK336 338 ... 1 142 246.715.000 2.094.799 2 154 15.762.438 3 335 4 621 10.803.162.350 4.154.495 5 622 914.627.130 77.193.045 54 6 627 229.485.337 5.292.174 543.859.703 55.720.528 81.951.237 4.072.722 7 641 165.500.370 8.656.472 348.167.410 29.384.764 8 642 62.658.500 2.476.218 29.735.630 2.511.158 9 Céng A 11.507.521.557 22.674.158 543.859.703 15.762.438 1.348.250.698 81.951.237 113.161.689 10 136 105.165.000 11 138 69.576.070 12 152 80.732.516 151.610.312 1.358.200.000 1.301.325.185 13 155 14 153 15 338 717.850.247 16 821 557.408.780 17 Céng B 1.530.732.613 151.610.312 1.358.200.000 1.301.315.185 18 Tæng céng (A+B) 13.038.254.170 22.674.158 543.859.703 15.762.438 151.610.312 1.348.250.698 1.440.151.237 1.414.476.874 NhËt ký chøng tõ sè 7 Ghi Cã c¸c TK 142,152,153,154,214.... PhÇn I: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh toµn doanh nghiÖp Th¸ng 03/2003 STT C¸c TK ghi Cã C¸c TK ghi Nî NKCT sè 1 TK 111 NKCT sè 1 TK 112 NKCT sè 10 TK 141 NKCT sè 5 TK 331 621 622 627 Tæng céng 1 142 248.809.799 2 154 10.807.316.845 991.820.175 1.019.377.480 12.834.276.938 3 335 4 621 10.807.316.845 5 622 991.820.175 6 627 98.995.779 1.019.377.480 7 641 551.709.016 8 642 97.381.506 9 Céng A 98.995.779 1.019.377.480 26.550.691.759 55 10 136 105.165.000 11 138 69.576.070 12 152 8.516.100 462.810.292 14.735.260 9.016.250.700 10.807.316.845 991.820.175 12.394.170.365 13 155 14 153 21.183.500 21.183.500 15 338 717.850.247 16 632 17 821 557.408.780 18 Céng B 8.516.100 462.810.292 14.735.260 9.037.434.200 13.865.353.962 19 Tæng céng (A+B) 8.516.100 462.810.292 14.735.260 9.136.429.979 10.807.316.845 991.820.175 1.019.377.480 40.416.045.721 BiÓu sè 17 NhËt ký chøng tõ sè 7 PhÇn II chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè Th¸ng 3/2003 §¬n vÞ: ®ång TT Tªn c¸c TK CPSXKD YÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh Lu©n chuyÓn néi bé kh«ng tÝnh vµo chi phÝ Tæng céng NVL, CCDC NL,§L TiÒn l­¬ng & c¸c kho¶n phô cÊp BHXH,BHYT, KPC§ KhÊu hao TSC§ CPDV mua ngoµi CP b»ng tiÒn kh¸c 1 154 12.834.276.938 68 12.834.276.938 2 142 248.809.799 248.809.799 3 335 4 621 10.807.316.845 10.807.316.845 5 622 914.627.130 77.193.045 991.820.175 6 627 234.777.511 55.720.528 4.072.722 543.859.703 98.995.779 81.951.237 1.019.377.480 7 641 174.156.842 348.167.410 29.384.764 551.709.016 8 642 65.134.718 29.735.630 2.511.158 97.381.506 Céng trong th¸ng 11.530.195.715 1.348.250.698 113.161.689 543.859.703 98.995.779 81.951.237 12.834.276.938 26.550.691.759 Céng luü kÕ tõ ®Çu n¨m BiÓu sè 23: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Th¸ng 03/2003 §¬n vÞ: ®ång Tªn s¶n phÈm S¶n xuÊt chÝnh S¶n l­îng TK 621 TK622 TK155 TK627 Tæng céng Gi¸ b×nh qu©n 152 153 334 338 B¸nh kem xèp ... KÑo T©y du ký 1.977,5kg 29.692.730 2.381.205,8 200.969,9 2.532.733 34.807.638,7 73 17.601,84 ... Céng 15.762.438 S¶n xuÊt phô ... Tæ in hép 346.154 hép 832.546 415.438 4.386.127 370.182 6.004.293 17,34 ... Céng Tæng céng 10.803.162.350 4.415.495 914.627.130 77.193.045 15.762.438 1.019.377.480 12.834.537.938 BiÓu sè 30: MÉu b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao Th¸ng 03/2003 STT ChØ tiªu Tû lÖ KH(%) hoÆc thêi gian sö dông N¬i sö dung Toµn doanh nthiÖp TK 627 - chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 641 chi phÝ b¸n hµng TK 642 chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK 241 XDCB dë dang Nguyªn gi¸ KhÊu hao XÝ nghiÖp kÑo XÝ nghiÖp b¸nh ... I. Sè KH ®· trÝch th¸ng tr­íc 87 II. 1 2 Sè KH t¨ng trong th¸ng ... ... III. Sè KH gi¶m trong th¸ng ... IV Sè KH ph¶i trÝch th¸ng nµy - Nhµ x­ëng ... ._.