Tài liệu Tổ chức công tác Kế toán bán hàng & xác định kết quả bán hàng tại Công ty XNK Tổng hợp Hà Nội: ... Ebook Tổ chức công tác Kế toán bán hàng & xác định kết quả bán hàng tại Công ty XNK Tổng hợp Hà Nội
88 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1497 | Lượt tải: 4
Tóm tắt tài liệu Tổ chức công tác Kế toán bán hàng & xác định kết quả bán hàng tại Công ty XNK Tổng hợp Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Trong c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, c¸c Doanh nghiÖp hÇu nh kh«ng mÊy quan t©m ®Õn vÊn ®Ò b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, bëi ®· cã Nhµ níc lo, Nhµ níc chÞu. Do sù can thiÖp qu¸ s©u cña Nhµ níc vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nªn t¹o ra søc û l¹i lín ë c¸c Doanh nghiÖp, ®iÒu ®ã ®· gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ chËm ph¸t triÓn.
HiÖn nay, Nhµ níc ta thùc hiÖn ®êng lèi ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, c¸c Doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng tån t¹i, c¹nh tranh víi nhau b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt. V× thÕ, buéc c¸c Doanh nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng h¬n, tæ chøc tèt c«ng t¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, n¾m b¾t quy luËt c¬ chÕ thÞ trêng ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi. VÊn ®Ò b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng còng ®· ®îc c¸c Doanh nghiÖp chó ý tíi bëi nã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Doanh nghiÖp. §Æc biÖt lµ doanh thu b¸n hµng cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp. Nã ®¶m b¶o cho Doanh nghiÖp trang tr¶i chi phÝ, thùc hiÖn kh«ng nh÷ng t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n mµ cßn thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng, gióp Doanh nghiÖp thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc, æn ®Þnh t×nh h×nh tµi chÝnh,. . ..VËy, ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng th× Doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng, x¸c ®Þnh kÕt qu¶, cã chiÕn lîc tiªu thô thÝch hîp nh»m ®¶m b¶o thu ®îc hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh, cã l·i.
XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm trªn, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ Néi, em ®· nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng cña C«ng ty. Víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé, nh©n viªn trong C«ng ty nãi chung vµ c¸c nh©n viªn phßng kÕ to¸n nãi riªng, cïng sù híng dÉn cña c¸c thÇy c« gi¸o- ®Æc biÖt lµ Phã Gi¸o S- TiÕn SÜ: NgyÔn ThÞ §«ng, em ®· chän ®Ò tµi “ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ Néi.”
Kho¸ luËn ®îc kÕt cÊu thµnh 3 ch¬ng:
Ch¬ng1:C¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ Néi.
Ch¬ng 3: Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë c«ng ty XNK Hµ Néi.
Do thêi gian cã h¹n nªn kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vµ khiÕm khuyÕt.KÝnh mong ®îc sù chØ b¶o, ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Ch¬ng 1
C¬ së Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c Doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
1.1. Sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu.
1.1.1. §Æc ®iÓm kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
Kinh doanh XNK thùc chÊt vÉn lµ kinh doanh th¬ng m¹i, nªn khi t×m hiÓu ®Æc ®iÓm kinh doanh XNK còng lµ t×m hiÓu ®Æc ®iÓm kinh doanh th¬ng m¹i. Ngµnh Th¬ng m¹i thùc hiÖn chøc n¨ng nèi liÒn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. §èi tîng kinh doanh cña ngµnh Th¬ng m¹i lµ hµng ho¸. §ã lµ nh÷ng s¶n phÈm lao ®éng ®îc c¸c doanh nghiÖp Th¬ng m¹i mua vÒ ®Ó b¸n ra nh»m ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt, tiªu dïng vµ xuÊt khÈu.
Hµng ho¸ trong kinh doanh Th¬ng m¹i thêng ®îc ph©n theo c¸c ngµnh hµng nh:
Hµng vËt t thiÕt bÞ
Hµng c«ng nghÖ phÈm tiªu dïng
Hµng l¬ng thùc - thùc phÈm
Hµng linh, kiÖn ®iÖn m¸y.
Hµng thñ c«ng mü nghÖ
Tæng hîp c¸c ho¹t ®éng thuéc c¸c qu¸ tr×nh mua b¸n, trao ®æi vµ dù tr÷ hµng ho¸ trong Doanh nghiÖp kinh doanh Th¬ng m¹i ®îc gäi lµ lu chuyÓn hµng ho¸. Qu¸ tr×nh b¸n hµng trong Doanh nghiÖp thêng ®îc thùc hiÖn theo hai ph¬ng thøc: B¸n bu«n vµ b¸n lÎ.
§Æc trng cña b¸n bu«n lµ b¸n víi sè lîng lín, khi chÊm døt qu¸ tr×nh mua, b¸n th× hµng ho¸ cha ®Õn tay ngêi tiªu dïng mµ phÇn lín hµng ho¸ cßn trong lÜnh vùc lu th«ng hoÆc lÜnh vùc s¶n xuÊt ®Ó chÕ biÕn råi trë l¹i lÜnh vùc lu th«ng. Cßn ®Æc trng b¸n lÎ hµng ho¸ lµ b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng, kÕt thóc qu¸ tr×nh b¸n lÎ lµ hµng ho¸ ®ã ®· vµo lÜnh vùc tiªu dïng.
Trong kinh doanh Th¬ng m¹i, vèn hµng ho¸ lµ vèn chñ yÕu nhÊt vµ nghiÖp vô kinh doanh hµng ho¸ lµ nghiÖp vô ph¸t sinh thêng xuyªn vµ chiÕm mét khèi lîng c«ng viÖc rÊt lín vµ qu¶n lý hµng ho¸ lµ néi dung qu¶n lý quan träng hµng ®Çu trong c¸c doanh nghiÖp Th¬ng m¹i. V× vËy, viÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n lu chuyÓn hµng ho¸ cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña Doanh nghiÖp.
1.1.2. Sù cÇn thiÕt cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh XNK.
B¸n hµng lµ giai ®o¹n cuèi cña qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn ë ®¬n vÞ(T-H-T) .ChØ cã th«ng qua viÖc b¸n hµng gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô míi ®îc thùc hiÖn do ®ã míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ t¸i s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ngõng ®îc më réng. Doanh thu b¸n hµng sÏ bï ®¾p ®îc c¸c chi phÝ bá ra ®ång thêi kÕt qu¶ b¸n hµng sÏ quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.B¸n hµng tù th©n nã kh«ng ph¶i lµ mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nhng nã l¹i lµ mét kh©u cÇn thiÕt cña t¸i s¶n xuÊt x· héi.V× vËy b¸n hµng gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ,phôc vô s¶n xuÊt,tiªu dïng vµ ®êi sèng x· héi.Nhê cã ho¹t ®éng b¸n hµng, hµng ho¸ sÏ ®îc ®a ®Õn tay ngêi tiªu dïng vµ tho¶ m·n nhu cÇu ngêi tiªu dïng, viÖc tiªu thô hµng ho¸ gãp phÇn c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Doanh nghiÖp cµng tiªu thô ®îc nhiÒu hµng ho¸ th× søc m¹nh cña doanh nghiÖp cµng t¨ng lªn.Nh vËy, b¸n hµng sÏ quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña doanh nghiÖp, cã b¸n ®îc hµng ho¸ th× doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt. Ngoµi ra viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh,®¸nh gi¸ tr×nh ®é ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ nh x¸c ®Þnh sè vßng lu©n chuyÓn vèn x¸c ®Þnh tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh sè b¸n…lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ níc nh nép thuÕ TNDN,thuÕ GTGT,thuÕ TT§B…
ViÖc thóc ®Èy b¸n hµng ë doanh nghiÖp lµ c¬ së ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ tiªu thô ë c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cã quan hÖ kinh tÕ víi doanh nghiÖp.
B¸n hµng gãp phÇn ®iÒu hoµ gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a tiÒn vµ hµng,gi÷a kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu,…lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn c©n ®èi trong tõng ngµnh, tõng vïng còng nh toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.B¸n hµng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, (lîi nhuËn) cña ®¬n vÞ. §©y lµ mét chØ tiªu chÊt lîng tæng hîp cã ý nghÜa quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ. Cã lîi nhuËn doanh nghiÖp míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao ®êi sèng cho ngêi lao ®éng, t¹o nguån tÝch luü quan träng cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Qua nh÷ng ®iÒu tra trªn ta thÊy r»ng b¸n hµng cã vai trß v« cïng quan träng,bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu kh«ng thÓ thiÕu ®i chøc n¨ng nµy.
§Ó thùc hiÖn tèt vai trß cña kÕ to¸n, KÕ to¸n Doanh nghiÖp XNK còng chÝnh lµ doanh nghiÖp Th¬ng m¹i cÇn thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô sau:
- Ghi chÐp, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi vÒ t×nh h×nh lu chuyÓn cña hµng ho¸ ë Doanh nghiÖp vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt. TÝnh to¸n, ph¶n ¸nh ®óng ®¾n trÞ gi¸ vèn hµng nhËp kho, xuÊt kho vµ trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ tiªu thô.
- KiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch vÒ qu¸ tr×nh mua hµng, b¸n hµng. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ kinh doanh hµng ho¸. §ång thêi, chÊp hµnh ®óng c¸c chÕ ®é tµi chÝnh vÒ chøng tõ, sæ s¸ch nhËp, xuÊt kho, b¸n hµng ho¸ vµ tÝnh thuÕ. Cung cÊp th«ng tin tæng hîp vµ th«ng tin chi tiÕt cÇn thiÕt vÒ hµng ho¸ phôc vô kÞp thêi cho qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh tån kho hµng ho¸, gi¶m gi¸ hµng ho¸.Tæ chøc kiÓm kª hµng ho¸ ®óng theo quy ®Þnh, b¸o c¸o kÞp thêi hµng tån kho.
1.2. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
1.2.1. KÕ to¸n gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô.
1.2.1.1. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn hµng b¸n
TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n bao gåm trÞ gi¸ mua thùc tÕ vµ chi phÝ mua cña sè hµng ho¸ ®· xuÊt kho ®Ó b¸n.
§èi víi Doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KKTX:
Cã thÓ tÝnh trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho theo c¸c ph¬ng ph¸p sau:
TÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n cña hµng lu©n chuyÓn trong kú:
§¬n gi¸
b×nh qu©n
=
TrÞ gi¸ mua thùc tÕ
cña hµng tån ®Çu kú
+
TrÞ gi¸ mua thùc tÕ
cña hµng nhËp trong kú
Sè lîng hµng
Tån ®Çu kú
+
Sè lîng hµng
nhËp trong kú
TrÞ gi¸ mua thùc tÕ
cña hµng xuÊt kho =
Sè lîng hµng
xuÊt kho x
§¬n gi¸ b×nh qu©n
TÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc(FIFO): Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt l« hµng nµo nhËp kho tríc th× xuÊt kho tríc. Hµng xuÊt thuéc l« hµng nhËp nµo lÊy ®¬n gi¸ vèn cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh.
TÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc(FILO): Theo ph¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt l« hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tríc. Hµng xuÊt thuéc l« hµng nµo lÊy ®¬n gi¸ vèn cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh.
TÝnh theo ph¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh: C¸ch tÝnh nµy ®îc sö dông trong trêng hîp doanh nghiÖp qu¶n lý hµng tån kho theo tõng l« hµng nhËp. Hµng xuÊt thuéc l« hµng nhËp nµo lÊy ®¬n gi¸ nhËp cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh. Ph¬ng ph¸p nµy thêng sö dông víi nh÷ng lo¹i hµng cã gi¸ trÞ cao, thêng xuyªn cã c¶i tiÕn vÒ mÉu m· vµ chÊt lîng.
Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho sè hµng ®· b¸n ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Chi phÝ mua ph©n bæ cho hµng xuÊt kho
=
Chi phÝ mua ph©n bæ cho hµng
®Çu kú
+
Chi phÝ mua hµng ph¸t sinh trong kú
x
TrÞ gi¸ mua cña hµng xuÊt kho
TrÞ gi¸ mua cña hµng tån ®Çu kú
+
TrÞ gi¸ mua cña hµng nhËp trong kú
(2) §èi víi Doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KK§K:
Theo ph¬ng ph¸p nµy, cuèi kú, Doanh nghiÖp kiÓm kª hµng tån kho vµ tÝnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ hµng xuÊt kho theo c«ng thøc sau:
TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho trong kú
=
TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ tån ®Çu kú
+
TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp kho trong kú
-
TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ tån cuèi kú
1.2.1.2. KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
* Tæ chøc chøng tõ kÕ to¸n: Khi xuÊt kho hµng ho¸ ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng hoÆc göi ®i b¸n theo hîp ®ång ®· ký th× bé phËn cung tiªu lËp phiÕu xuÊt kho. PhiÕu xuÊt kho ®îc lËp lµm 3 liªn, lµ thñ tôc ®Ó tiÕn hµnh xuÊt kho hµng ho¸ vµ lµ c¨n cø ®Ó ghi trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho ®Ó b¸n.
* Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông:
TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n
Ngoµi ra, cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn quan nh TK 156, TK 157, TK 611, TK 911, . . .
KÕ to¸n mét sè nghiÖp vô chñ yÕu: Theo s¬ ®å sè 1.1
( S¬ ®å sè 1.1)
§èi víi Doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo
ph¬ng ph¸p KKTX, ta cã s¬ ®å sau:
Hµng ho¸ xuÊt b¸n bÞ tr¶ l¹i kho
TK 156 TK 632
XuÊt kho b¸n trùc tiÕp
TK 157 TK911
XuÊt kho hµng ho¸ göi b¸n K/c GVHB
®Ó X§KQ TK 331
HH mua b¸n, göi b¸n th¼ng
(S¬ ®å sè 1.2)
§èi víi Doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo
ph¬ng ph¸p KK§K, ta cã s¬ ®å sau:
TK 632
GVHH tån cuèi kú
TK 156,157 TK 6112
GVHH tån ®Çu kú Hµng ho¸ xuÊt ®· TK 911
b¸n trùc tiÕp k/c GVHB
®Ó X§KQ
TK 331,111,112…
Hµng ho¸ mua vµo
trong kú
TK 133
1.2.2. KÕ to¸n doanh thu tiªu thô hµng ho¸.
* Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng :
Doanh thu b¸n hµng lµ sè tiÒn thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc tõ viÖc doanh nghiÖp b¸n hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng.
§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× doanh thu b¸n hµng lµ toµn bé sè tiÒn thu ®îc tõ viÖc doanh nghiÖp b¸n hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng kh«ng bao gåm phÇn thuÕ GTGT. §èi víi Doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× doanh thu b¸n hµng lµ toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp thu ®îc tõ viÖc Doanh nghiÖp b¸n hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng ®· bao gåm phÇn thuÕ GTGT.
Theo quy ®Þnh cña ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam sè 14 “ Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c” th× doanh thu lµ tæng gi¸ trÞ c¸c lîi Ých kinh tÕ doanh nghiÖp thu ®îc trong kú kÕ to¸n, ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh th«ng thêng cña doanh nghiÖp, gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u.
Doanh thu ph¸t sinh tõ giao dÞch sù kiÖn x¸c ®Þnh bëi tho¶ thuËn gi÷a doanh nghiÖp víi bªn mua hoÆc bªn sö dông tµi s¶n. Nã ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lý cña c¸c kho¶n ®· ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc sau khi trõ ®i c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
Doanh thu bao gåm:
Doanh thu b¸n hµng.
Doanh thu cung cÊp dÞch vô.
Doanh thu tiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia.
Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶ m·n tÊt c¶ 5 ®iÒu kiÖn sau:
(1) Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ngêi mua.
(2) Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh ngêi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸.
(3) Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n.
(4) Doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng.
(5) X¸c ®Þch ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng.
* Nguyªn t¾c tæ chøc kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng.
- ChØ h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng cña khèi lîng hµng khi nã ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô.
- Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n doanh thu b¸n hµng trong trêng hîp sau:
+ TrÞ gi¸ hµng göi b¸n theo ph¬ng thøc ký göi ®¹i lý (cha ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô).
+ TrÞ gi¸ hµng xuÊt kho giao cho bªn ngoµi gia c«ng, chÕ biÕn.
+ TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi ®i b¸n, dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng nhng cha ®îc chÊp nhËn thanh to¸n cña ngêi mua.
+ TrÞ gi¸ hµng ho¸, dÞch vô cung cÊp gi÷a ®¬n vÞ thuéc mét C«ng ty, Tæng C«ng ty h¹ch to¸n ngµnh.
+Sè tiÒn thu vÒ cho thuª TSC§, thu nhËp vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh, hoÆc thu nhËp bÊt thêng kh¸c.
1.2.2.1. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng.
* Kh¸i niÖm b¸n hµng:
B¸n hµng lµ viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u s¶n phÈm, hµng ho¸ g¾n víi phÇn lín lîi Ých hoÆc rñi ro cho kh¸ch hµng, ®ång thêi ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
§èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, thùc hiÖn b¸n hµng lµ tiÒn ®Ò c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a tiÒn vµ hµng trong lu th«ng. C¸c Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn mét c¸ch ®éc lËp mµ gi÷a chóng cã mèi quan hÖ qua l¹i kh¨ng khÝt víi nhau. Qu¸ tr×nh b¸n hµng cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn quan hÖ c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh, c¸c ®¬n vÞ, nã t¸c ®éng ®Õn quan hÖ cung cÇu trªn thÞ trêng. C¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu thùc hiÖn viÖc b¸n hµng ë trong níc vµ b¸n hµng ra níc ngoµi (xuÊt khÈu). V× vËy, kÕ to¸n ph¶i më sæ ®Ó theo dâi chi tiÕt cho tõng nghiÖp vô b¸n hµng (b¸n hµng nhËp khÈu, hµng xuÊt khÈu, hµng trong níc,. . .)
* C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng:
B¸n hµng theo ph¬ng thøc göi b¸n:
Theo ph¬ng thøc nµy, ®Þnh kú doanh nghiÖp göi hµng cho kh¸ch hµng trªn c¬ së cña tho¶ thuËn trong hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ gi÷a hai bªn vµ giao hµng t¹i ®Þa ®iÓm ®· quy íc trong hîp ®ång. Khi xuÊt kho göi hµng ®i, hµng vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña Doanh nghiÖp, chØ khi nµo kh¸ch hµng ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× khi Êy hµng míi chuyÓn quyÒn së h÷u vµ ®îc ghi nhËn doanh thu b¸n hµng.
B¸n hµng theo ph¬ng thøc giao hµng trùc tiÕp:
Theo ph¬ng thøc nµy, bªn kh¸ch hµng uû quyÒn cho c¸n bé nghiÖp vô ®Õn nhËn hµng t¹i kho cña Doanh nghiÖp b¸n hoÆc giao nhËn tay ba (mua b¸n th¼ng). Ngêi nhËn hµng sau khi ký vµo chøng tõ b¸n hµng cña Doanh nghiÖp th× hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ ®· b¸n (hµng ®· chuyÓn quyÒn së h÷u). Trong ph¬ng thøc nµy cã c¸c trêng hîp sau:
+ B¸n hµng thu tiÒn ngay
+ B¸n hµng tr¶ gãp
+ B¸n hµng cho kh¸ch hµng chÞu
+ Trêng hîp tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n viªn b»ng hµng ho¸ vµ trao ®æi hµng ho¸ víi doanh nghiÖp kh¸c th× còng ®îc ghi nhËn lµ doanh thu b¸n hµng.
1.2.2.2. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng.
* Tæ chøc chøng tõ kÕ to¸n:
KÕ to¸n trëng cÇn híng dÉn nh©n viªn kÕ to¸n sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ bao gåm: Ho¸ ®¬n GTGT, ho¸ ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n tù in vµ c¸c chøng tõ ®Æc thï kh¸c.
Trêng hîp Doanh nghiÖp trùc tiÕp b¸n lÎ hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô cho ngêi tiªu dïng kh«ng thuéc diÖn ph¶i lËp hãa ®¬n b¸n hµng th× khi b¸n hµng ph¶i lËp “ B¶ng kª b¸n lΔ.
§èi víi c¸c Doanh nghiÖp thuéc diÖn nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, khi b¸n hµng hµng ho¸, dÞch vô ph¶i sö dông “ Ho¸ ®¬n GTGT” do Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh (trõ trêng hîp ®îc dïng chøng tõ ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ cã thuÕ GTGT).
§èi víi c¸c Doanh nghiÖp thuéc diÖn nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i sö dông “ Ho¸ ®¬n b¸n hµng” do Bé tµi chÝnh ph¸t hµnh.
* Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông:
§Ó kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau ®©y:
-TK 511- Doanh thu b¸n hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô. Chi tiÕt:
TK 5111: Doanh thu b¸n hµng ho¸.
TK 5112: Doanh thu b¸n s¶n phÈm.
TK 5113: Doanh thu cung cÊp dÞch vô.
TK 5114: Doanh thu trî cÊp, trî gi¸.
TK 512- Doanh thu b¸n hµng néi bé- gåm ba tµi kho¶n cÊp hai:
TK 5121: Doanh thu b¸n hµng ho¸ néi bé.
TK 5122: Doanh thu b¸n s¶n phÈm néi bé.
TK 5123: Doanh thu cung cÊp dÞch vô néi bé.
TK 521- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i- gåm ba tµi kho¶n cÊp hai:
TK 5211: ChiÕt khÊu hµng ho¸.
TK 5212: ChiÕt khÊu thµnh phÈm.
TK 5213: ChiÕt khÊu dÞch vô.
TK 531 - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n.
TK 3331- ThuÕ GTGT- Chi tiÕt: TK 33311: ThuÕ GTGT ®Çu ra.
Ngoµi ra, cßn sö dông mét sè tµi kho¶n liªn quan kh¸c nh: TK 3387- Doanh thu cha thùc hiÖn, TK 413- Chªnh lÖch tû gi¸, TK 111- TiÒn mÆt,. . .
* KÕ to¸n mét sè nghiÖp vô chñ yÕu:
1.2.2.2.1. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng ra bªn ngoµi
B¸n hµng trong níc:
§èi víi Doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÇu trõ:
+ Trêng hîp 1: Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thu tiÒn ngay. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ giÊy b¸o cã cña ng©n hµng, phiÒu thu tiÒn mÆt, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112: Theo tæng gi¸ thanh to¸n.
Cã TK 511: Ghi theo gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT.
Cã TK 3331: Ghi sè thuÕ GTGT ph¶i nép.
+ Trêng hîp 2: Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng ngêi mua cha tr¶ tiÒn. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ th«ng b¸o chÊp nhËn thanh to¸n cña kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 131: Ghi theo tæng gi¸ thanh to¸n.
Cã TK 511: Ghi theo gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT.
Cã TK 3331: Ghi sè thuÕ GTGT ph¶i nép.
+ Trêng hîp 3: Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng tr¶ gãp. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ hîp ®ång mua - b¸n ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112: Ghi sè tiÒn kh¸ch hµng ®· tr¶.
Nî TK 131: Sè tiÒn kh¸ch hµng cßn nî.
Cã TK 511: Ghi theo gi¸ b¸n tr¶ ngay mét lÇn cha cã thuÕ GTGT.
Cã TK 3331 (33311): Ghi sè thuÕ GTGT ph¶i nép.
Cã TK 338 (3387): Ph¶n ¸nh kho¶n chªnh lÖch gi÷a tæng thanh to¸n trõ ®i (-) doanh thu, thuÕ (nÕu cã).
§ång thêi, ph¶i ph©n bæ doanh thu cha thùc hiÖn vµo doanh thu kú nµy vµ doanh thu c¸c kú tiÕp theo:
Nî TK 338 (3387)
Cã TK 515- Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh.
+ Trêng hîp 4: Ph¶n ¸nh doanh thu ®æi hµng. Doanh thu ®îc ghi nhËn trªn c¬ së gi¸ c¶ trao ®æi gi÷a Doanh nghiÖp víi kh¸ch hµng.
Khi b¸n hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 131: Tæng gi¸ thanh to¸n.
Cã TK 511: Gi¸ b¸n cha cã thuÕ.
Cã TK 3331 (1): ThuÕ GTGT ph¶i nép.
Khi mua hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152, 153, 156: Gi¸ mua hµng cha cã thuÕ GTGT.
Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 131: Tæng gi¸ thanh to¸n.
KÕt thóc, thanh lý hîp ®ång trao ®æi gi÷a hai bªn, nÕu gi¸ trÞ hµng ho¸ ®a ®i trao ®æi cao h¬n gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸ nhËn vÒ th× kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111, 112
Cã TK 131- Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
+ Trêng hîp 5: Doanh thu b¸n hµng ®¹i lý, ký göi.
C¨n cø vµo hîp ®ång ,xuÊt giao hµng cho bªn ®¹i lý sè hµng ho¸ nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña c«ng ty, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 157
Cã TK 156
Sau khi nhËn ®îc giÊy b¸o ®· b¸n ®îc hµng cña ®¹i lý khi ®ã x¸c ®Þnh tiªu thô , kÕ to¸n ghi:
Nî TK 632: Gi¸ vèn cña hµng göi ®¹i lý ®· b¸n ®îc
Cã TK 157: Gi¸ vèn cña hang göi ®¹i lý ®· b¸n ®îc
Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng cña hµng göi ®¹i lý ®· b¸n ®îc, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 131: Tæng sè tiÒn ph¶i thu tõ bªn ®¹i lý
Cã TK 511: Doanh thu cña hµng ký göi
Cã TK 333(3331): ThuÕ GTGT ph¶i nép
Ph¶n ¸nh hoa hång ®¹i lý ph¶i tr¶ cho bªn ®¹i lý , ®©y thùc chÊt lµ chi phÝ b¸n hµng (chi phÝ thuª b¸n hµng), kÕ to¸n ghi:
Nî TK 1331: ThuÕ GTGT khÊu trõ cña hµng ho¸ ®¹i lý.
Nî TK 641: Hoa hång ®¹i lý( tr¶ cho bªn b¸n ®¹i lý)
Cã TK 131: Hoa hång ®¹i lý( gi¶m trõ sè tiÒn ph¶i thu)
(Chó ý: PhÝ hµng ho¸ vµ thuÕ GTGT 10%)
Khi nhËn ®îc tiÒn do bªn b¸n ®¹i lý tr¶, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111,112
Cã TK 131
Nªn doanh thu b¸n hµng ho¸ ®¹i lý, ký göi ph¸t sinh t¹i ®¬n vÞ nhËn b¸n:
Nî TK 111, 112,…: Sè tiÒn nhËn ®îc.
Cã TK 131 : Chñ ®¹i lý.
Hµng ho¸ ®îc nhËn:
Nî TK 131: Chñ ®¹i lý.
Nî TK 111, 112: NhËn b»ng tiÒn.
Cã TK 511: Doanh thu cña hµng ho¸ ký göi.
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép.
NÕu ®¹i lý tr¶ l¹i hµng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 156
Cã TK 157
B¸n hµng xuÊt khÈu:
Sau khi x¸c ®Þnh lµ hµng xuÊt khÈu (®· hoµn thµnh thñ tôc h¶i quan, hµng ®· xÕp lªn ph¬ng tiÖn vËn t¶i ®Ó rêi c¶ng hoÆc xuÊt khái biªn giíi), kÕ to¸n ghi nhËn doanh thu hµng xuÊt khÈu c¨n cø vµo ho¸ ®¬n th¬ng m¹i kÌm theo hîp ®ång xuÊt khÈu. NÕu thu b»ng ngo¹i tÖ th× ph¶i quy ®æi ra ViÖt Nam ®ång theo tû gi¸ thùc tÕ ph¸t sinh hoÆc theo tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng ViÖt nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 1112, 1122, 131
Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô.
Cã TK 3333: ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu ph¶i nép (nÕu cã).
§ång thêi ghi ®¬n Nî TK 007: Sè ngo¹i tÖ thu tõ b¸n hµng.
1.2.2.2.2. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng néi bé
KÕ to¸n sö dông TK 512: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô trong néi bé c¸c doanh nghiÖp.
Doanh thu tiªu thô néi bé lµ sè tiÒn thu ®îc do b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm, cung cÊp dÞch vô tiªu thô néi bé gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét C«ng ty…
Khi h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n nµy cÇn t«n träng mét sè quy ®Þnh sau:
KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng néi bé ®îc thùc hiÖn nh quy ®Þnh ®èi víi doanh thu b¸n hµng ( TK 511).
Tµi kho¶n nµy chØ sö dông cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc trong mét C«ng ty hay mét Tæng c«ng ty, nh»m ph¶n ¸nh sè doanh thu tiªu thô néi bé trong mét kú kÕ to¸n.
ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n nµy sè doanh thu cña khèi lîng s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cung cÊp lÉn cho nhau.
Kh«ng h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n nµy c¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ kh«ng trùc thuéc C«ng ty,Tæng c«ng ty.
Doanh thu tiªu thô néi bé lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh néi bé cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn.
Trêng hîp 1: B¸n hµng tiªu thô néi bé.
§îc thÓ hiÖn trong s¬ ®å sè 1.3 nh sau:
(S¬ ®å sè 1.3)
Tr×nh tù kÕ to¸n doanh thu néi bé ®îc thÓ hiÖn trong s¬ ®å sau:
TK 512 TK 627, 641, 642, 1368 ….
DTBH sö dông néi bé
TK 111, 112,. . .
DTBH trong néi bé
TK 3331
TK 334, 431
Tr¶ l¬ng thëng cho CNV
b»ng s¶n phÈm hµng ho¸
Trêng hîp 2: B¸n hµng trong néi bé
* §èi víi hµng ho¸ thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
- Khi doanh nghiÖp( c«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn) xuÊt hµng ho¸ ®Õn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, h¹ch to¸n phô thuéc ( nh c¸c chi nh¸nh, cöa hµng ) ph¶i lËp phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé.
+ C«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng ho¸ xuÊt cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ®Ó b¸n, ghi:
Nî TK 157: Hµng göi ®i b¸n ( gi¸ vèn)
Cã TK 155, 156…
+ Khi ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc nhËn ®îc hµng ho¸ do c«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n c¨n cø vµo PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan, ghi:
Nî TK 155, 156: Gi¸ b¸n néi bé
Cã TK 336: Ph¶i tr¶ néi bé
Khi ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc ( lµ ®în vÞ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ ), b¸n hµng ho¸ do c«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn chuyÓn ®Õn ph¶i lËp ho¸ ®¬n (GTGT ) hµng ho¸ b¸n ra theo qui ®Þnh.
+ §¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc c¨n cø vµo ho¸ ®¬n( GTGT) ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng, ghi:
Nî TK 111,112,131,…
Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng (Gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT)
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép ( 33311)
+ C«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn c¨n cø vµo b¶n kª ho¸ ®¬n hµng ho¸ b¸n ra do ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc lËp chuyÓn ®Õn ph¶i lËp ho¸ ®¬n ( GTGT). Ph¶n ¸nh hµng ho¸ tiªu thô néi bé göi cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n ( GTGT), KÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng néi bé theo gi¸ b¸n néi bé cha cã thuÕ GTGT, ghi:
Nî TK 111,112,136: Gi¸ b¸n néi bé ®· cã thuÕ GTGT
Cã TK 512: Doanh thu b¸n hµng néi bé (gi¸ b¸n néi bé cha cã thuÕ GTGT)
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép ( 33311)
§ång thêi ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng b¸n ra:
Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n
Cã TK 157: Hµng göi ®i b¸n
+ Khi ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc nhËn ®îc ho¸ ®¬n ( GTGT) vÒ hµng ho¸ tiªu thô néi bé do c«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn lËp chuyÓn ®Õn trªn c¬ së sè hµng ho¸ ®· b¸n, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ( GTGT) ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ ghi:
Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 156: Hµng ho¸ ( nÕu cha kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng ho¸)
Cã TK632: Gi¸ vèn hµng b¸n ( nÕu ®· kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng ho¸ )
- Trêng hîp khi xuÊt hµng ho¸ giao cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc, C«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn kh«ng sö dông phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé mµ sö dông ngay Ho¸ ®¬n ( GTGT) th× khi xuÊt hµng ho¸ do c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc ph¶i lËp ho¸ ®¬n ( GTGT).
+ C«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ( GTGT) ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng, ghi:
Nî TK 111,112,136: Gi¸ b¸n néi bé ®· cã thuÕ GTGT
Cã TK 512: Doanh thu b¸n hµng néi bé ( Gi¸ b¸n néi bé cha cã thuÕ GTGT)
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép ( 33311)
+ §¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n ( GTGT) vµ hµng ho¸ do c«ng ty ( ®¬n vÞ cÊp trªn) giao cho ®Ó b¸n, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ( GTGT) vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng nhËp kho theo gi¸ b¸n néi bé cha cã thuÕ GTGT, thuÕ GTGT ®Çu vÇo ®îc khÊu trõ, ghi:
Nî TK 155, 156: Gi¸ b¸n néi bé cha cã thuÕ GTGT
Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
Cã TK 111,112, 336: Tæng gi¸ thanh to¸n néi bé
+ Khi ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc xuÊt b¸n hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ do c«ng ty, ®¬n vÞ cÊp trªn giao cho ®Ó b¸n ph¶i lËp ho¸ ®¬n (GTGT) hµng ho¸ b¸n ra theo qui ®Þnh vµ ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng, ghi:
Nî TK 111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng (gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT)
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép
1.2.3 KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu b¸n hµng.
* C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu:
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®Ó ®Èy m¹nh hµng ho¸ b¸n ra, thu håi nhanh chãng tiÒn b¸n hµng, doanh nghiÖp cÇn cã chÕ ®é khuyÕn khÝch ®èi víi kh¸ch hµng, v× thÕ Doanh nghiÖp ¸p dông c¸c kho¶n sau:
- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: Lµ kho¶n tiÒn mµ Doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ hoÆc ®· thanh to¸n cho ngêi mua hµng do viÖc ngêi mua hµng ®· mua hµng víi khèi lîng lín theo tho¶ thuËn vÒ chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hoÆc c¸c cam kÕt mua, b¸n hµng.
Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ kho¶n gi¶m trõ ®îc Doanh nghiÖp (bªn b¸n) chÊp thuËn mét c¸ch ®Æc biÖt trªn gi¸ ®· tho¶ thuËn trªn ho¸ ®¬n, v× lý do hµng bÞ kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng quy c¸ch, hoÆc kh«ng ®óng thêi h¹n ghi trong hîp ®ång.
- TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ sè tiÒn Doanh nghiÖp ph¶i tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng trong trêng hîp hµng ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ ®· b¸n nhng do chÊt lîng kh«ng ®¹t yªu cÇu nh tho¶ thuËn, kh¸ch hµng tr¶ l¹i sè hµng ®ã.
- Ngoµi ra, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu cßn bao gåm: ThuÕ GTGT nép theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
( S¬ ®å sè 1.4)
KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu ®îc thÓ hiÖn trong s¬ ®å sau:
TK 111, 112, 131 TK 521, 531, 532,. . . TK 511
P/¸ c¸c kho¶n gi¶m trõ K/c c¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu ®Ó x¸c ®Þnh DTBH thuÇn
TK 3331 TK 911
K/c DTT ®Ó
1.2.4. KÕ to¸n nghiÖp vô chi phÝ kinh doanh , qu¶n lý trong doanh nghiÖp.
1.2.4.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng.
* Kh¸i niÖm: Chi phÝ b¸n hµng lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô trong kú. Cã thÓ nãi, chi phÝ b¸n hµng lµ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ tiÕp thÞ phÊt sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô.
Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, chi phÝ b¸n hµng bao gåm c¸c kho¶n sau:
- Chi phÝ nh©n viªn: lµ kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp cã tÝnh chÊt tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng.
- Chi phÝ vËt liÖu: Bao gåm chi phÝ vËt liÖu phôc vô cho qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ nh: VËt liÖu bao gãi, nhiªn liÖu dïng cho vËn chuyÓn hµng ho¸, vËt liÖu söa ch÷a quÇy hµng, cöa hµng….
- Chi phÝ ®å dïng: Ph¶n ¸nh chi phÝ dông cô, c«ng cô phôc vô cho qu¸ tr×nh b¸n hµng.
- Chi phÝ khÊu hao TSC§: Ph¶n ¸nh chi phÝ khÊu hao nhµ cöa, cöa hµng, quÇy hµng, thiÕt bÞ phôc vô b¸n hµng.
- Chi phÝ b¶o hµnh: Ph¶n ¸nh chi phÝ b¶o hµnh, söa ch÷a s¶n phÈm( c¶ söa ch÷a c«ng tr×nh).
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô b¸n hµng: Gåm chi phÝ ®iÖn, níc, dÞch vô söa ch÷a.
- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Lµ chi phÝ b»ng tiÒn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng nh chi giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, m«i gíi, chi phÝ tiÕp kh¸ch ë bé phËn b¸n hµng, héi nghÞ kh¸ch hµng, chi cho lao ®éng n÷….
- Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh trong kú ph¶i ®îc ph©n lo¹i vµ tæng hîp theo ®óng néi dung quy ®Þnh. Cuèi k× h¹ch to¸n, chi phÝ b¸n hµng cÇn ®îc ph©n bæ, kÕt chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. ViÖc tÝnh to¸n, ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng ®îc vËn dông tuú theo lo¹i h×nh vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp.
§èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i, trêng hîp doanh nghiÖp cã dù tr÷ hµng ho¸ gi÷a c¸c kú cã biÕn ®éng lín cÇn ph©n bæ mét phÇn chi phÝ b¶o qu¶n cho sè hµng cßn l¹i cuèi kú.
C¸c kho¶n môc chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ cho hµng cßn l¹i cuèi kú ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ cho hµng cßn l¹i cuèi kú
=
Chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ cßn ®Çu kú
+
Chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ ph¸t sinh trong kú
x
TrÞ gi¸ hµng cßn cuèi kú
TrÞ gi¸ hµng xuÊt trong kú
+
TrÞ gi¸ hµng cßn l¹i cuèi kú
Tõ ®ã x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho hµng ®· b¸n trong kú theo c«ng thøc sau:
Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho hµng ®· b¸n trong kú
=
Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho hµng cßn l¹i ®Çu kú
+
Chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh t._.rong kú
-
Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho hµng cßn l¹i cuèi kú
(S¬ ®å h¹ch to¸n tr×nh bµy ë s¬ ®å 1.5)
1.2.4.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
* Kh¸i niÖm: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng kho¶n chi ph¸t sinh cã liªn quan chung ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña c¶ doanh nghiÖp mµ kh«ng t¸ch riªng ra ®îc cho bÊt kú ho¹t ®éng nµo. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i nh chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ chi phÝ chung kh¸c. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm:
- Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý: Gåm tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp cã tÝnh chÊt tiÒn l¬ng( kÓ c¶ tiÒn ¨n ca) vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña c¸n bé, nh©n viªn v¨n phßng, c¸c phßng ban chøc n¨ng cña doanh nghiÖp.
- Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý: Lµ gi¸ trÞ vËt liÖu dïng cho c«ng t¸c v¨n phßng, nghiÖp vô chuyªn m«n, c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh doanh, gi¸ trÞ vËt liÖu dïng cho söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh thuéc bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp( trong trêng hîp söa ch÷a tù lµm).
- Chi phÝ dông cô, ®å dïng v¨n phßng: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ dông cô, ®å dïng v¨n phßng nh bµn ghÕ, tñ lµm viÖc, m¸y vi tÝnh c¸ nh©n….
- Chi phÝ khÊu hao TSC§: Ph¶n ¸nh chi phÝ hao mßn TSC§ ®ang sö dông ë c¸c bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp nh nhµ v¨n phßng, ph¬ng tiÖn truyÒn dÉn, ph¬ng tiÖn th«ng tin, m¸y mãc thiÕt bÞ dïng cho qu¶n lý.
- ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ: Nh thuÕ m«n bµi, thuÕ nhµ ®Êt, thuÕ thu trªn vèn, vµ c¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ kh¸c.
- Chi phÝ dù phßng: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Gåm chi phÝ ph¶i tr¶ cho ngêi cung cÊp( ngêi b¸n) dÞch vô cho doanh nghiÖp nh chi phÝ vÒ tiÒn ®iÖn, níc, tiÒn ®iÖn tho¹i, tiÒn thuª nhµ, tiÒn söa ch÷a TSC§ mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ trong kú.
- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Gåm c¸c kho¶n chi phÝ chung cho doanh nghiÖp cha ph¶n ¸nh ë trªn nh chi phÝ vÒ ®µo t¹o, chi héi nghÞ tiÕp kh¸ch, c«ng t¸c phÝ, chi cho lao ®éng n÷.
1.2.4.3.KÕ to¸n mét sè nghiÖp vô chñ yÕu:
Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:( S¬ ®å sè 1.5)
(S¬ ®å sè 1.5)
KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
TK 334, 338 (2 ®Õn 4) TK 641, 642 TK 111, 112
Chi phÝ nh©n viªn
TK 242,142,152, 153 (611)
Chi phÝ vËt liÖu, CCDC TK 911
TK 1422
TK 214 CPBH, CPQLDN
(1)
Chi phÝ KH TSC§ ph©n bæ cho kú sau
K/c CPBH, CPQLDN kú
b¸o c¸o ®Ó x® kqu¶
TK 111, 112, 331
(1): kÕt chuyÓn chi phÝ kú
Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn tríc chê kÕt chuyÓn
TK 335,142,242
TrÝch tríc hoÆc ph©n bæ dÇn
CP b¶o hµnh söa ch÷a lín TSC§
vµ c¸c kho¶n CP tr¶ tríc kh¸c
TK 333 TK 642
ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ
TK 139
TrÝch lËp c¸c kho¶n dù phßng
Nî ph¶i thu khã ®ßi
1.2.5. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.
KÕt qu¶ b¸n hµng lµ kÕt qu¶ cuèi cïng vÒ b¸n hµng ho¸, dÞch vô cña ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh, ®îc thÓ hiÖn qua chØ tiªu l·i hoÆc lè. Nã lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu b¸n hµng thuÇn víi gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp. Nh vËy, kÕt qu¶ b¸n hµng ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
KÕt qu¶ b¸n hµng ho¸ kinh doanh
=
Doanh thu b¸n hµng thuÇn
-
Gi¸ vèn hµng ®· b¸n
-
Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ QLDN tÝnh cho ho¹t ®éng b¸n hµng vµ CCDV
Trong ®ã:
Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng lµ doanh thu b¸n hµng sau khi ®· trõ ®i (-) c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu (Gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, chiÕt khÊu th¬ng m¹i, thuÕ TT§B, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp)
Gi¸ vèn hµng b¸n: Bao gåm trÞ gi¸ mua cña hµng xuÊt kho ®Ó b¸n vµ chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng xuÊt kho ®Ó b¸n.
Chi phÝ b¸n hµng: Lµ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ tiÕp thÞ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. Nã bao gåm chi phÝ bao gãi, chi phÝ b¶o qu¶n hµng ho¸, chi phÝ vËn chuyÓn, tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o,. . ..
Chi phÝ qu¶n lý Doanh nghiÖp: Lµ c¸c kho¶n chi phÝ cho qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.Trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ QLDN ®îc bï ®¾p b»ng lîi nhuËn gép cña ho¹t ®éng b¸n hµng ho¸, lîi nhuËn gép cña ho¹t ®éng tµi chÝnh.
KÕt qu¶ b¸n hµng lµ mét chØ tiªu quan träng, lµ mét phÇn quan träng trong tæng lîi nhuËn cña Doanh nghiÖp. Nã ph¶n ¸nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Doanh nghiÖp trong kú cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. Th«ng qua ®ã Doanh nghiÖp cã thÓ nhËn xÐt ®îc ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ.
+ NÕu kÕt qu¶ b¸n hµng lµ (+) chøng tá doanh nghiÖp cã l·i
+ NÕu kÕt qu¶ b¸n hµng lµ ( -) chøng tá doanh nghiÖp bÞ lç
Tµi kho¶n sö dông:
TK 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
KÕ to¸n mét sè nghiÖp vô chñ yÕu( xem s¬ ®å sè 1.6)
Cuèi kú, tiÕn hµnh kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn, gi¸ vèn, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶.
(S¬ ®å sè 1.6)
Tr×nh tù kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®îc thÓ hiÖn th«ng qua s¬ ®å sau:
TK 632,635 TK 911 TK 511,515,711
K/c gi¸ vèn hµng b¸n vµ K/c doanh thu vµ thu
Chi phÝ tµi chÝnh nhËp kh¸c thuÇn
TK 641, 642,811
K/c CPBH, CPQLDN TK 4212
Chi phÝ kh¸c Lç
TK 1422
Chê chuyÓn CPBH, CPQLDN
kú tríc
L·i
1.3. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c h×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n tæng hîp.
HÖ thèng sæ kÕ to¸n sö dông trong doanh nghiÖp ®Ó ghi chÐp, hÖ thèng ho¸ th«ng tin tõ c¸c chøng tõ kÕ to¸n phï hîp víi h×nh thøc kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông.
HÖ thèng sæ kÕ to¸n trong h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung bao gåm:
+ Sæ NhËt ký chung.
+ Sæ c¸i TK 632, 511, 512, 531, 532, 521, 641, 642, 911,. . .
+ C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan nh sæ chi tiÕt b¸n hµng, sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng, sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, sæ chi tiÕt theo dâi kÕt qu¶ kinh doanh,. . .
HÖ thèng sæ kÕ to¸n trong h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký sæ C¸i, bao gåm:
+ Sæ NhËt ký sæ c¸i.
+ C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan.
HÖ thèng sæ kÕ to¸n trong h×nh thøc Chøng tõ ghi sæ, bao gåm:
+ Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ.
+ Sæ C¸i TK 632, 511, 512, 521, 531, 532, 641, 642, 911, 421,. . .
+ C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan.
- HÖ thèng sæ kÕ to¸n trong h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ, bao gåm:
+ NhËt ký chøng tõ sè 8 vµ c¸c nhËt ký chøng tõ liªn quan kh¸c.
+ B¶ng kª sè 8,9,10,11 vµ b¶ng kª kh¸c liªn quan.
+ Sæ C¸i TK 632, 511, 512, 531, 532, 641, 642, 911,. . .
+ C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan, më h¹ch to¸n c¸c chØ tiªu: Hµng ho¸, doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶.
Ch¬ng 2:
thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë C«ng ty XuÊt nhËp khÈu Tæng hîp Hµ néi.
2.1. tæng quan vÒ c«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp hµ néi.
2.1.1: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ Néi.
C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Tæng hîp Hµ néi (Geleiximco) lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, cã t c¸ch ph¸p nh©n, chÞu sù qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ ho¹t ®éng kinh doanh XNK th«ng qua Bé th¬ng m¹i.
C«ng ty XuÊt nhËp khÈu Tæng hîp Hµ néi ®îc thµnh lËp theo QuyÕt ®Þnh sè: 84 Q§- UB ngµy 09/01/1993 cña UBND Thµnh phè Hµ néi, ®îc UBND Thµnh phè Hµ néi cÊp giÊy phÐp kinh doanh sè: 2053023 ngµy 09/02/1993 vµ giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh XNK sè: 040684 ngµy 19/08/1995.
-Tªn c«ng ty: c«ng ty TNHH xuÊt nhËp khÈu tæng hîp Hµ Héi.
Tªn giao dÞch: General export Import Company limited
Tªn viÕt t¾t: Geleximco,Ltd
- Trô së chÝnh: 64- NguyÔn L¬ng B»ng- Phêng Nam Dång - QuËn §èng §a- Thµnh phè Hµ néi.
Tel: (04) 5111290/ 5111769. Fax: 5111770
Vèn ®iÒu lÖ: 50.000.000.000(N¨m m¬i tû).
C«ng ty XNK tæng hîp Hµ Néi lµ mét tæ chøc kinh tÕ cã t c¸ch ph¸p nh©n, h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp díi sù kiÓm tra gi¸m s¸t cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc thµnh phè Hµ Néi.N»m trªn ®Þa bµn cã nhiÒu trôc ®êng giao th«ng ch¹y qua nªn viÖc ho¹t ®éng kinh doanh ,lu th«ng ,b¶o qu¶n, vËn chuyÓn hµng ho¸ cña c«ng ty diÔn ra t¬ng ®èi thuËn lîi.
TÝnh ®Õn nay C«ng ty ®· ®i vµo ho¹t ®éng ®îc 12 n¨m. Tuy lóc ban ®Çu cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do: Mét lµ, ViÖt nam míi më cöa nªn chÝnh s¸ch cßn nhiÒu h¹n chÕ ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng kinh doanh cña c«ng ty. Hai lµ, Geleximco lµ c«ng ty t nh©n, ®éi ngò c¸n bé cßn thiÕu kinh nghiÖm thÞ trêng, c«ng ty cha cã nhiÒu chi nh¸nh ë c¸c tØnh. Nhng ®Õn nay, C«ng ty ®· vît qua ®îc nh÷ng trë ng¹i vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. Uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ trêng ®· ®îc n©ng cao lªn râ rÖt, c«ng ty ngµy cµng nhiÒu b¹n hµng lµm ¨n vµ ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc. T¹i thêi ®iÓm thµnh lËp C«ng ty míi chØ cã trô së giao dÞch t¹i Hµ néi cha cã chi nh¸nh nµo ë ®Þa ph¬ng kh¸c, nhng ®Õn nay c«ng ty ®· cã 7 chi nh¸nh ë c¸c ®Þa ph¬ng: Tp Hå chÝ Minh, L¹ng S¬n, Qu¶ng Ninh, Th¸i B×nh, Hng Yªn, Th¸i Nguyªn, Tuyªn Quang. §Ó ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh ngµy cµng lín m¹nh, C«ng ty cßn ph¶i vît qua rÊt nhiÒu khã kh¨n ®Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh khèc liÖt.
Díi ®©y lµ mét sè chØ tiªu kinh tÕ cho thÊy sù ph¸t triÓn cña C«ng ty:
§¬n vÞ : VN§
ChØ tiªu
N¨m2003
N¨m2004
So s¸nh
Sè tuyÖt ®èi
%
1. Doanh thu thuÇn
654.443.036.916
661.450.090.164
+7.007.053.248
+1,07
2. Lîi nhuËn tríc thuÕ
295.221.518.458
300.725.045.082
+5.503.526.624
+1,86
3. Nép ng©n s¸ch
88.622.025.172
90.203.012.000
+1.580.986.828
+1,78
4. Thu nhËp b×nh qu©n
( ngêi/ th¸ng)
1.750.000
1.800.000
+50.000
+2,86
Qua b¶ng trªn ta thÊy doanh thu thuÇn cña n¨m nay cao h¬n n¨m tríc, lîi nhuËn tríc thuÕ còng cao h¬n nªn doanh nghiÖp còng nép vµo ng©n s¸ch nhiÒu h¬n ,thu nhËp b×nh qu©n (ngêi / th¸ng) còng cao h¬n nªn chøng tá doanh nghiÖp ®ang trªn ®µ ho¹t ®éng rÊt tèt.
2.1.2. NhiÖm vô kinh doanh ,tæ chøc kinh doanh vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý.
2.1.2.1. NhiÖm vô kinh doanh.
C«ng ty ho¹t ®éng hÇu hÕt trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc: Th¬ng m¹i, dÞch vô, s¶n xuÊt vµ ®Çu t. Nªn, c¸c chøc n¨ng cña C«ng ty bao gåm:
C«ng ty xuÊt khÈu trùc tiÕp hoÆc b¸n trong níc c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ, c¸c s¶n phÈm do liªn doanh, liªn kÕt t¹o ra vµ c¸c mÆt hµng kh¸c.
C¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty bao gåm: VËt t, m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, ho¸ chÊt vµ hµng tiªu dïng phôc vô cho s¶n xuÊt vµ kinh doanh theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ níc vµ Bé th¬ng m¹i.
C«ng ty ®îc vµ nhËn uû th¸c xuÊt nhËp khÈu c¸c mÆt hµng Nhµ níc cho phÐp. C«ng ty ®îc phÐp lµm dÞch vô th¬ng m¹i. NhËp khÈu t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu qu¸ c¶nh theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ níc.
C«ng ty ®îc lµm ®¹i lý, më cöa hµng b¸n bu«n b¸n lÎ c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt trong vµ ngoµi níc.
*NhiÖm vô:
Trùc tiÕp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu tæng hîp, ®îc chñ ®éng trong giao dÞch, ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, c¸c hîp ®ång kinh
tÕ vµ c¸c v¨n b¶n vÒ hîp t¸c liªn doanh liªn kÕt víi kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc thuéc néi dung ho¹t ®éng cña c«ng ty.
Kinh doanh th¬ng m¹i vµ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô th¬ng m¹i.
Liªn doanh liªn kÕt trong níc ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ phôc vô cho nhu cÇu thÞ trêng, cã nhiÖm vô trùc tiÕp kinh doanh XNK vµ mua b¸n trong, ngoµi níc.
2.1.2.2. Tæ chøc kinh doanh.
C«ng ty XNK tæng hîp Hµ Néi thuéc lo¹i h×nh doanh nghiÖp Th¬ng m¹i nªn c«ng viÖc kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty lµ mua vµo b¸n ra nªn c«ng t¸c tæ chøc kinh doanh lµ tæ chøc quy tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸ chø kh«ng ph¶I lµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt nh ë ®¬n vÞ s¶n xuÊt.
Quy tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ cña c«ng ty ®îc thùc hiÖn díi d¹ng s¬ ®å sau:
Mua vµo
Dù tr÷
B¸n ra
ë kh©u mua vµo ,c¨n cø vµo kÕ ho¹ch cña c«ng ty ®· lËp ,phßng kinh doanh triÓn khai t×m nguån hµng vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh mua hµng .Sau khi mua hµng c«ng ty b¸n ra theo hai ph¬ng thøc: B¸n bu«n vµ b¸n lÎ.
2.1.2.3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty.
C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ néi lµ c«ng ty t nh©n, thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, doanh nghiÖp võa kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, võa tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ kinh doanh dÞch vô.
Doanh nghiÖp cã trô së chÝnh t¹i 64- NguyÔn L¬ng B»ng- §èng §a- Hµ Néi.
C«ng ty cã 30 ngêi, m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc kh¸ ®¬n gi¶n nh sau:
* Ban l·nh ®¹o gåm cã hai thµnh viªn:
Tæng gi¸m ®èc: ¤ng Vò V¨n TiÒn
Tæng gi¸m ®èc lµ ngêi cã toµn quyÒn nh©n danh c«ng ty ®Ó quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn môc ®Ých ,quyÒn lîi cña c«ng ty. Vµ lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm trong viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña cña c«ng ty víi t c¸ch lµ thñ trëng ®¬n vÞ. Tæng gi¸m ®èc ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty th«ng qua viÖc ph©n c«ng vµ uû quyÒn cho phã tæng gi¸m ®èc.
Tæng gi¸m ®èc lµ ngêi ®øng ®Çu bé m¸y ®iÒu hµnh phô tr¸ch chung mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty ,cã quyÒn quyÕt ®Þnh tæ chøc bé m¸y ®iÒu hµnh vµ mäi vÊn ®Ò cña c«ng ty.
Phã tæng gi¸m ®èc: ¤ng NguyÔn M¹nh §an
Phã tæng gi¸m ®èc lµ ngêi gióp viÖc cho tæng gi¸m ®èc .Gióp cho tæng gi¸m ®èc c¸c c«ng t¸c vÒ kinh doanh tiªu thô s¶n phÈm ,c«ng t¸c hµnh chÝnh qu¶n trÞ vµ b¶o vÖ.
* C¸c phßng chøc n¨ng: Gåm cã 4 phßng
Phßng kinh doanh: Cã 5 thµnh viªn.
Phßng kinh doanh cã chøc n¨ng nhiªm vô lµ trùc tiÕp tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty; ®¹i diÖn cho C«ng ty ®µm ph¸n víi c¸c ®èi t¸c lµm ¨n; gi¶i quyÕt vµ tËp hîp c¸c thñ tôc cÇn thiÕt cho c¸c nghiÖp vô mua hµng b¸n hµng vµ t×m tßi nguån hµng còng nh c¸c mèi tiªu thô hµng; qu¶n lý vµ theo dâi t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c chi nh¸nh.
Phßng kinh doanh chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng Gi¸m ®èc vµ Phã Tæng Gi¸m ®èc.
Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Cã 3 thµnh viªn
Phßng tæ chøc hµnh chÝnh cã chøc n¨ng, nhiÖm vô qu¶n lý s¾p xÕp nh©n sù, ban hµnh néi quy, Ên ®Þnh chÕ ®é l¬ng thëng theo sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Tæng Gi¸m ®èc; tuyÓn nh©n viªn míi theo yªu cÇu cña phßng ban; trùc tiÕp giao dÞch víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc nh UBND Thµnh phè,. .
Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: Gåm 5 thµnh viªn
Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cã chøc n¨ng, nhiÖm vô lµ thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n sæ s¸ch chøng tõ theo luËt ®Þnh: Qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty; qu¶n lý c¸c tµi kho¶n, ng©n quü; trùc tiÕp giao dÞch víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh. Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng Gi¸m ®èc vµ Phã Tæng Gi¸m ®èc.
Phßng dù ¸n vµ ®Çu t x©y dùng: Cã 7 thµnh viªn
Phßng dù ¸n ®Çu t vµ x©y dùng cã c¸c chøc n¨ng nh: lªn kÕ ho¹ch vµ chiÕn lîc mét c¸ch cô thÓ theo quyÕt ®Þnh cña ban l·nh ®¹o, qu¶n lý viÖc x©y dùng c¸c chi nh¸nh, c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh kh¸c. Thªm vµo ®ã, phßng cã chøc n¨ng nh mét phßng nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn.
C¬ cÊu tæ chøc C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ Néi thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
(S¬ ®å sè 2.1)
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ néi
Tæng gi¸m ®èc
P. tæng gi¸m ®èc
Phßng kinh doanh
Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh
Phßng H.c tæng hîp
Phßng dù ¸n vµ §TXD
2.1.3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty.
2.1.3.1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng SXKD cña c«ng ty mµ bé m¸y kÕ to¸n tµi chÝnh ®îc tæ chøc nh sau:
KÕ to¸n trëng: ChÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt vÒ kÕ to¸n cña c«ng ty. Cã nhiÖm vô qu¶n lý, ®iÒu hµnh, bao qu¸t chung toµn bé c«ng viÖc trong phßng: Tæ chøc vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng cña bé m¸y kÕ to¸n, chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n trong c«ng ty, tæ chøc kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, vËn dông s¸ng t¹o h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
B¸o c¸o víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÊp trªn vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty nh: B¸o c¸o víi c¬ quan ThuÕ t×nh h×nh lµm nghÜa vô víi nhµ níc.
N¾m b¾t vµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty vÒ vèn vµ nguån vèn ®Ó tham mu cho ban l·nh ®¹o c«ng ty biÕt t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty ®Ó ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý kÞp thêi ,chÝnh x¸c, cïng tæng gi¸m ®èc c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty bao gåm: phª duyÖt c¸c v¨n b¶n ,giÊy tê sæ s¸ch liªn quan ®Õn tµi chÝnh.
KÕ to¸n tæng hîp: Cã nhiÖm vô chñ yÕu lµ tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp, lËp BCTC cña c«ng ty, gióp cho kÕ to¸n tæ chøc th«ng tin kinh tÕ, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, tæ chøc b¶o qu¶n hå s¬ tµi liÖu kÕ to¸n, tæ chøc tæng hîp vµ chi tiÕt nguån vèn kinh doanh, c¸c quü cña ®¬n vÞ.
KÕ to¸n tiÒn l¬ng, TSC§, vËt t hµng ho¸: §¶m b¶o theo dâi qu¸ tr×nh nhËp xuÊt hµng ho¸ trong c«ng ty, tÝnh l¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, theo dâi TSC§.
KÕ to¸n doanh thu, c«ng nî, thanh to¸n víi kh¸ch hµng: Theo dâi c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn b¸n hµng, doanh thu, c«ng nî, tiÒn göi, tiÒn vay cña C«ng ty.
Thñ quü: Cã nhiÖm vô thu, chi tiÒn mÆt cho c¸c ®èi tîng sö dông theo phiÕu thu, phiÕu chi ®· ®îc ngêi cã thÈm quyÒn ký duyÖt.
Víi c¸ch s¾p xÕp vµ bè trÝ nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n nh vËy ®· t¹o cho bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ho¹t ®éng mét c¸ch nhÞp nhµng, ®ång bé, hiÖu qu¶ cao, ®¶m b¶o nguyªn t¾c bÊt kiªm nhiÖm cña kÕ to¸n.
C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ néi tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n võa tËp trung võa ph©n t¸n. H×nh thøc nµy phï hîp ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty v× Chi nh¸nh cña C«ng ty cã ®Þa ®iÓm xa C«ng ty, ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nµy ®¶m b¶o c«ng t¸c kÕ to¸n ®Çy ®ñ kÞp thêi phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶. Cã thÓ minh ho¹ bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty theo s¬ ®å sau:
( S¬ ®å sè 2.2)
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ néi.
KÕ to¸n trëng
KÕ to¸n tæng hîp
KÕ to¸n tiÒn l¬ng, TSC§, vËt t hµng ho¸
KÕ to¸n doanh thu, c«ng nî, thanh to¸n víi kh¸ch hµng
Thñ quü
2.1.3.2. Tæ chøc vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n cña c«ng ty.
ChÕ ®é kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông hiÖn nay theo quyÕt ®Þnh sè 1141 TC/ C§KT ban hµnh ngµy 1/11/ 1995 cña Bé Tµi ChÝnh cã söa ®æi bæ sung cho phï hîp víi ho¹t ®éng SXKD cña c«ng ty.
Niªn ®é kÕ to¸n: Tõ ngµy 1/1 ®Õn ngµy 31/12
Kú kÕ to¸n: Quý.
§¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong viÖc ghi chÐp kÕ to¸n: ViÖt nam ®ång, nguyªn t¾c chuyÓn ®æi tõ c¸c ®¬n vÞ tiÒn tÖ kh¸c sang VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ do Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô.
H×nh thøc ghi sæ: Chøng tõ ghi sæ.
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n TSC§:
+ Nguyªn gi¸ TSC§: §¸nh gi¸ theo gi¸ thùc tÕ
+ Ph¬ng ph¸p ¸p dông: KhÊu hao theo ®êng th¼ng.
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho
+ Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸: Theo gi¸ thùc nhËp
+ Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh trÞ gi¸ hµng tån kho: Theo ph¬ng ph¸p KKTX.
HÖ thèng sæ ¸p dông:
+ C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt: Sæ chi tiÕt b¸n hµng, thÎ kho kÕ to¸n,. . .
+ C¸c b¶ng kª, CTGS, sæ c¸i c¸c tµi kho¶n,. . .
HÖ thèng B¸o c¸o tµi chÝnh: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o kÕt qu¶ SXKD, B¸o c¸o lu chuyÓn tiÒn tÖ, ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh.
Tr×nh tù kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:(S¬ ®å sè 2.3)
(S¬ ®å sè 2.3)
Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ:
B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh
B¸o c¸o tµi chÝnh
Chøng tõ gèc
B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc
Sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt
Chøng tõ ghi sæ
Sæ C¸i
Sæ quü
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
Ghi chó:
Ghi cuèi th¸ng, quý
Ghi hµng ngµy
Quan hÖ ®èi chiÕu
2.1.4. §Æc ®iÓm chung ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i c«ng ty XNK tæng hîp Hµ néi.
NÒn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh tranh gay g¾t chØ cã thÓ cã chç ®øng cho nh÷ng doanh nghiÖp cã ®ñ søc lùc ,trÝ tuÖ vµ tµi n¨ng thùc sù .V× vËy cã nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i nhng còng cã kh«ng Ýt doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç dÉn ®Õn ph¸ s¶n.Trong ®iÒu kiÖn më cöa cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ban l·nh ®¹o c«ng ty XNK tæng hîp Hµ Néi ®· linh ho¹t ®a ra nhiÒu biÖn ph¸p kinh tÕ cã hiÖu qu¶ nh»m kh¾c phôc mäi khã kh¨n.Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng ty tr×nh ®é qu¶n lý cña ban l·nh ®¹o cña c«ng ty còng kh«ng ngõng ®îc cñng cè vµ n©ng cao.KÕ to¸n thùc sù ®îc coi lµ mét c«ng cô quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý vµ hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty ®· kh«ng ngõng ®îc hoµn thiÖn c¶ vÒ c¬ cÊu lÉn ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty XNK tæng hîp Hµ Néi ®îc quan s¸t thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n ë ®¬n vÞ víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë nhµ trêng vµ kh¶ n¨ng t duy cßn h¹n chÕ nhng em xin ®a ra mét vµi nhËn xÐt cña m×nh vÒ ®Æc ®iÓm chung ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña c«ng ty nh sau:
2.1.4.1: Nh÷ng ¶nh hëng tèt.
* VÒ bé m¸y kÕ to¸n:Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng ty bé m¸y kÕ to¸n còng ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n vµ cã nh÷ng ®ãng gãp rÊt to lín cho c«ng ty vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh gióp c«ng ty ®øng v÷ng vµ cã søc c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.C«ng ty ®· kÞp thêi ¸p dông vµ thùc hiÖn tèt chÕ ®é kÕ to¸n míi, sæ s¸ch kÕ to¸n cña c«ng ty lu«n hoµn thµnh ®óng thêi gian quy ®Þnh.C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n trªn c¬ së vËn dông linh ho¹t nhng vÉn tu©n thñ nguyªn t¾c kÕ to¸n nhê ®ã ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ,chÝnh x¸c vµ kÞp thêi nhu cÇu th«ng tin trong qu¸ tr×nh qu¶n lý. Tõ viÖc lËp chøng tõ ®Õn lu©n chuyÓn chøng tõ ®îc c«ng ty quy ®Þnh râ rµng hîp lý theo ®óng chÕ ®é ban hµnh.nhê cã hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc tæ chøc khoa häc quy cñ nªn viÖc kiÓm tra cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®îc tiÕn hµnh nhanh chãng,thuËn lîi.
* VÒ h×nh thøc sæ ¸p dông:Theo chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp hiÖn hµnh,c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét trong bèn h×nh thøc sæ kÕ to¸n.Mçi h×nh thøc ®Òu cã nh÷ng u ®iÓm riªng vµ nhng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh.qua nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ em nhËn thÊy h×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ mµ c«ng ty ®ang ¸p dông lµ rÊt phï hîp.
2.1.4.2: Nh÷ng ¶nh hëng cha tèt.
VÒ c¬ b¶n c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty XNK tæng hîp Hµ Néi ®· ®i vµo nÒ nÕp,®¶m b¶o tu©n thñ theo ®óng chÕ ®é cña nhµ níc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña c«ng ty hiÖn nay.Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã c«ng ty còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i,cßn cã nh÷ng vÊn ®Ò cha hoµn toµn hîp lý vµ cha thËt tèi u:
+ Phßng kÕ to¸n cña c«ng ty gåm 5 ngêi víi nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc thùc sù lµ mét lîi thÕ cña c«ng ty.ViÖc bè trÝ c«ng viÖc cña c¸c thµnh viªn trong phßng kh¸ hîp lý.Tuy nhiªn ®Ó n¨ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n th× cã thÓ vµi n¨m mét lÇn kÕ to¸n viªn nªn ®æi phÇn viÖc cña m×nh cho ngêi kh¸c.Qua ®ã mçi ngêi sÏ cã mét tÇm nh×n kh¸i qu¸t h¬n vÒ kÕ to¸n,hiÓu s©u s¾c h¬n tõng phÇn hµnh c«ng viÖc t¹o sù phèi hîp nhÞp nhµng trong c«ng viÖc tr¸nh trêng hîp thùc hiÖn trïng lÆp gi÷a c¸c phÇn hµnh riªng.
+ C«ng ty kh«ng sö dông c¸c sæ nhËt ký chuyªn dïng ®Ó theo dâi riªng c¸c lo¹i nghiÖp vô thêng xuyªn ph¸t sinh.Do nghiÖp vô liªn quan ®Õn tiÒn mÆt hµng ngµy cña c«ng ty rÊt lín nªn tæ chøc nhËt ký thu tiÒn vµ nhËt ký chi tiÒn ngoµi ra nghiÖp vô mua,b¸n hµng còng diÔn ra víi sè lîng lín hµng ngµy, khèi lîng thanh to¸n chËm lín.
+ Hµng ho¸ cña c«ng ty chÞu ¶nh hëng lín cña sù thay ®æi tØ gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ trêng.
+ Mét sè chØ tiªu ph©n tÝch cña c«ng ty cßn cha ®Çy ®ñ,cha ®¸p øng tèt cho qu¸ tr×nh kinh doanh.
2.2: tæ chøc qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp hµ néi.
2.2.1 Kh¸i qu¸t vÒ nghiÖp vô b¸n hµng t¹i C«ng ty
Víi môc tiªu ®Èy nhanh khèi lîng hµng ho¸ b¸n ra, kh¸ch hµng ®Õn víi C«ng ty ®îc ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng hµng ho¸, gi¸ c¶ phï hîp vµ cã thÓ lùa chän h×nh thøc thanh to¸n thÝch hîp. C«ng ty chÊp nhËn cho kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng ho¸ nÕu nh hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai vÒ quy c¸ch. . . Do vËy, C«ng ty lu«n chó träng c¸c mÆt sau:
VÒ chÊt lîng: Hµng ho¸ tríc khi b¸n ®îc kiÓm tra kü lìng vÒ chÊt lîng, chñng lo¹i, quy c¸ch,. . .
VÒ gi¸ b¸n: §îc x¸c ®Þnh trªn gi¸ mua thùc tÕ céng chi phÝ thu mua, b¶o qu¶n vµ g¾n liÒn víi sù vËn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng.
HiÖn nay, C«ng ty ®ang ¸p dông ph¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu lµ b¸n hµng trùc tiÕp. Hµng ho¸ ®îc C«ng ty thu mua hoÆc nhËp khÈu nhËp vÒ kho C«ng ty, sau ®ã xuÊt b¸n theo hîp ®ång mua b¸n ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng.
Kh¸ch hµng cña C«ng ty chñ yÕu lµ kh¸ch hµng cò, quen thuéc nªn ngoµi h×nh thøc thanh to¸n ngay th× thêng lµ thanh to¸n sau (cho kh¸ch hµng chÞu). Ph¬ng thøc thanh to¸n ®a d¹ng nhng chñ yÕu lµ thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, sÐc, tiÒn göi ng©n hµng.
Lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh XNK nªn nghiÖp vô b¸n hµng trong C«ng ty lu«n ®îc chó träng. C¸c h×nh thøc b¸n hµng trong C«ng ty bao gåm:
B¸n hµng nhËp khÈu.
B¸n hµng néi ®Þa.
2.2.1.1. B¸n hµng nhËp khÈu
Trong n¨m 2004 tæng doanh thu ®¹t lµ 661.450.090.164 trong ®ã doanh thu b¸n hµng nhËp khÈu ®¹t 440.966.726.776( chiÕm 2/3 tæng doanh thu). Trong b¸n hµng nhËp khÈu th× doanh thu b¸n mÆt hµng m¸y ®iÒu hoµ Temperzon ®¹t doanh sè b¸n cao nhÊt lµ 198.435.027.000( chiÕm kho¶ng 45% tæng doanh thu b¸n hµng nhËp khÈu), trong ®ã lo¹i 12000BTU ®¹t 131.290.018.000, cßn lo¹i 9000BTU ®¹t 67.145.009.000.Nªn em sÏ ®i s©u nghiªn cøu thÞ phÇn cña mÆt hµng nµy theo 2 chØ tiªu: doanh thu tÝnh theo khu vùc doanh thu tÝnh theo ph¬ng thøc b¸n ®Ó lµm c¬ së nhËn xÐt:
(BiÓu sè 2.1)
ThÞ trêng vµ thÞ phÇn b¸n hµng ho¸ nhËp khÈu tÝnh theo khu vùc
§¬n vÞ: VN§
Lo¹i hµng
MiÒn b¾c(MB)
MiÒn trung(MT)
MiÒn nam(MN)
Tû träng
ThÞ phÇn (%)
Tû träng
ThÞ phÇn (%)
Tû träng
thÞ phÇn
(%)
12000BTU
39387005400
30
13129001800
10
78774010800
60
9000BTU
20143502700
30
33572504500
50
13429001800
20
NhËn xÐt:
Ta thÊy lo¹i 12000BTU gi¸ c¶ gÇn nh lµ gÊp ®«i lo¹i 9000BTU nªn lo¹i 12000BTU ®îc a chuéng ë c¸c thµnh phè lín h¬n nªn thÞ phÇn cña nã ë miÒn nam lµ cao nhÊt v× ngêi d©n ë ®©y cã thu nhËp cao rÊt thÝch dïng lo¹i nµy,®ång thêi lo¹i 9000BTU kh«ng ®îc a chuéng l¾m nªn thÞ phÇn cña nã chØ ®¹t 20% doanh sè b¸n lo¹i ®ã. Cßn ë miÒn b¾c thÞ trêng t¬ng ®èi æn ®Þnh doanh sè b¸n 2 lo¹i ®Òu ®¹t 30%. Cßn ë miÒn trung ngêi d©n thÝch dïng lo¹i 9000BTU h¬n nªn thÞ phÇn cña nã ®¹t tíi 50% cao nhÊt trong c¶ níc, cßn lo¹i 12000BTU th× chØ ®¹t thÞ phÇn 10%.
( BiÓu sè 2.2 )
ThÞ trêng vµ thÞ phÇn b¸n hµng ho¸ nhËp khÈu tÝnh theo ph¬ng thøc b¸n
§¬n vÞ: VN§
Lo¹i hµng
Göi b¸n
Giao hµng trùc tiÕp
Tû träng
ThÞ phÇn ( %)
Tû träng
ThÞ phÇn (% )
12000BTU
39387005400
30
91903012600
70
9000BTU
26858003600
40
40287005400
60
NhËn xÐt: Ta thÊy theo ph¬ng thøc b¸n th× c«ng ty chñ yÕu thùc hiÖn ph¬ng thøc b¸n giao hµng trùc tiÕp nªn thÞ phÇn cña ph¬ng thøc nµy chiÕm ®a sè lo¹i 12000BTU chiÕm tíi 70% doanh sè b¸n , cãn lo¹i 9000BTU chiÕm 60% lµ do lo¹i nµy hîp tói tiÒn cña nhiÒu ngßi d©n nªn c«ng ty muèn khai th¸c triÖt ®Ó nªn cã t¨ng tû lÖ göi b¸n mÆt hµng nµy.
2.2.1.2: B¸n hµng néi ®Þa.
Trong n¨m 2004 doanh sè b¸n hµng néi ®Þa ®¹t 220.483.363.388 ( chiÕm 1/3 trong tæng doanh thu ).Trong ®ã c«ng ty nhËn lµm ®¹i lý mua b¸n , ký göi vËt liÖu x©y dùng( xi m¨ng, s¾t thÐp) vµ trang trÝ néi thÊt lµ ®¹t doanh thu cao nhÊt lµ77.169.177.186( kho¶ng 35% tæng doanh thu b¸n hµng néi ®Þa) trong ®ã xi m¨ng(XM) H¶i Phßng ®¹t 20.292.294.297 xi m¨ng BØm S¬n ®¹t 56.876.882.889 .Nªn em sÏ ®i s©u nghiªn cøu vÒ thÞ phÇn cña mÆt hµng nµy theo 2 chØ tiªu : doanh thu tÝnh theo khu vùc vµ doanh thu tÝnh theo ph¬ng thøc b¸n ®Ó lµm c¬ së nhËn xÐt:
( BiÓu sè 2.3)
ThÞ trêng vµ thÞ phÇn b¸n hµng néi ®Þa tÝnh theo khu vùc
§¬n vÞ: VN§
Lo¹i hµng
MiÒn b¾c ( MB)
MiÒn trung(MT)
MiÒn Nam (MN)
Tû träng
ThÞphÇn
( % )
Tû träng
ThÞ phÇn (%)
Tû träng
ThÞ phÇn (%)
XM H¶i Phßng
8116917719
40
5073073574
25
7102303004
35
XM BØm S¬n
28438441444
50
17063064867
30
11375376578
20
NhËn xÐt:
Ta thÊy hiÖn nay nhu cÇu x©y dùng ngµy cµng t¨ng n¾m b¾t ®îc nhu cÇu ®ã c«ng ty ®· nhËn lµm ®¹i lý mua b¸n vËt liÖu x©y dùng. Nh×n vµo sè liÖu trªn ta nhËn thÊy mÆt hµng XM H¶i Phßng ®¹t thÞ phÇn ë miÒn b¾c lµ cao nhÊt (40%) v× ë ®©y ngêi d©n rÊt thÝch dïng lo¹i XM nµy, cßn ë miÒn trung th× ngêi d©n ë ®©y kh«ng thÝch lo¹i nµy nªn thÞ phÇn ®¹t thÊp nhÊt chØ cã 25%, cßn ë miÒn nam ®¹t 35%. Lo¹i XM BØm S¬n ë miÒn b¾c thÞ phÇn vÉn ®¹t cao nhÊt thø nh× lµ miÒn trung vµ cuèi cïng lµ miÒn nam.
(BiÓu sè 2.4)
ThÞ trêng vµ thÞ phÇn b¸n hµng néi ®Þa tÝnh theo ph¬ng thøc b¸n
§¬n vÞ: VN§
Lo¹i hµng
Göi b¸n
Giao hµng trùc tiÕp
Tû träng
ThÞ phÇn
( %)
Tû träng
ThÞ phÇn
( %)
XM H¶i Phßng
2029229430
10
18263064867
90
XM BØm S¬n
85311532434
15
48345350455
85
NhËn xÐt:
Ta thÊy c«ng ty kinh doanh theo ph¬ng thøc giao hµng trùc tiÕp lµ chñ yÕu nªn thÞ phÇn cña c¶ hai mÆt hµng nµy ®Òu chiÕm chñ yÕu cßn göi b¸n chØ chiÕm mét sè lîng nhá chñ yÕu lµ ký göi giíi thiÖu s¶n phÈm lµ chÝnh vµ khi cã hîp ®ång mua hµng c«ng ty sÏ chuyÓn hµng ®Õn tËn n¬i ngêi mua.
2.2.2.Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng
2.2.2.1. Tæ chøc chøng tõ, tµi kho¶n, sæ kÕ to¸n sö dông
Chøng tõ kÕ to¸n:
C«ng ty nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ v× vËy ho¸ ®¬n b¸n hµng C«ng ty ®ang sö dông lµ Ho¸ ®¬n GTGT mÉu 01- GTKT- 3LL. Ho¸ ®¬n ®îc lËp lµm 3 liªn:
Liªn 1: Lu
Liªn 2: Giao cho kh¸ch hµng.
Liªn 3: Dïng ®Ó thanh to¸n.
Trªn mçi ho¸ ®¬n ®îc ghi ®Çy ®ñ, ®óng c¸c yÕu tè (Xem biÓu mÉu sè 1).
Ngoµi ra, cßn sö dông c¸c chøng tõ nh: GiÊy b¸o Cã Ng©n hµng, PhiÕu nhËp kho,.
Tµi kho¶n kÕ to¸n:
Do ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty, ®Ó theo dâi kÕt qu¶ b¸n hµng cña hµng ho¸ cã nguån gèc kh¸c nhau, C«ng ty ®· sö dông TK 511- Doanh thu b¸n hµng, vµ më chi tiÕt 2 TK cÊp hai:
TK 5111- Doanh thu b¸n hµng nhËp khÈu.
TK 5112- Doanh thu b¸n hµng néi ®Þa.
Ngoµi ra, kÕ to¸n b¸n hµng cßn sö dông c¸c TK liªn quan kh¸c. KÕ to¸n kh«ng sö dông TK 521, TK 531, TK 532 ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
Sæ kÕ to¸n, c¬ së, ph¬ng ph¸p ghi sæ:
C«ng ty sö dông c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt: Sæ b¸n hµng, thÎ kho kÕ to¸n, sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
C¸c sæ C¸i tµi kho¶n: TK 131, TK 511, TK 3331.
C¸c b¶ng kª chøng tõ, chøng tõ ghi sæ.
Tr×nh tù lªn sè liÖu sæ kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng( xem s¬ ®å sè 2.4)
(S¬ ®å sè 2.4)
S¬ ®å tr×nh tù lªn sè liÖu sæ kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng nh sau:
Chøng tõ gèc
(Ho¸ ®¬n, giÊy b¸o Cã,…)
Chøng tõ ghi sæ
Sæ C¸i TK 511, Sæ C¸i TK 131
B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh
B¸o c¸o Tµi ChÝnh
Sæ chi tiÕt DTBH, PTKH
B¶ng tæng hîp chi tiªt DTBH,...
Sæ quü, sæ kho hµng ho¸ …
B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc
Ghi chó:
Ghi cuèi th¸ng, quý
Ghi hµng ngµy
Quan hÖ ®èi chiÕu
BiÓu sè 2.5: Ho¸ ®¬n GTGT
Ho¸ ®¬n (GTGT)
Ngµy 10 th¸ng 12 n¨m 2004
MÉu sè: 01. GTKT- 3LL
GU/ 2003B
No: 029922
§¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty XNK Tæng hîp Hµ néi
§Þa chØ: 64 NguyÔn L¬ng B»ng- §èng §a- Hµ néi.
Sè Tµi kho¶n: 2807599
H×nh thøc thanh to¸n: M· sè: 0100514947
Ngêi mua hµng: C«ng ty TK & DVXD Th¬ng m¹i
§¬n vÞ:
§Þa chØ:
H×nh thøc thanh to¸n: M· sè: 0100111264-1
TT
Tªn hµng._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 11928.doc