Lời nói đầu
Từ khi nền kinh tế nước ta chuyển từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường hàng loạt các vấn đề nảy sinh trong mọi lĩnh vực đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế.Một trong những vấn đề này là quản lý và sử dụng lao động sao cho có hiệu quả.Trước đây trong cơ chế bao cấp,vấn đề này chưa thực sự được quan tâm.Nguyên do vì nhà nước thực hiện quản lý nền kinh tế bằng các chỉ tiêu mang tính pháp lệnh. Cơ chế quản lý của nhà nước là nếu kết quả sản xuất lãi,nhà nước thu,lỗ nhà
77 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1128 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Tổ chức công tác hạch toán tiền lương & các khoản trích theo lương tại Xí nghiệp Dược phẩm Trung ương 2, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nước bù,tất cả các hoạt động của doanh nghiệp nhằm thực hiện kế hoạch nhà nước giao dẫn đến tình trạng các doanh nghiệp trên báo cáo đều hoàn thành kế hoạch nhưng thực tế thì năm nào cũng lỗ không những số lượng không đạt mà chất lượng còn kém.Vấn đề hiệu quả kinh tế không phải là vấn đề mà doanh nghiệp quan tâm vì thế nên người lao động làm việc như thế nào,chất lượng công việc ra sao người nào làm tốt,xấu đều chấp nhận mức lương mang tính bình quân.Nhưng hiện nay tình hình lại khác hẳn,trong văn kiện Đại Hội Đảng VIII Đảng ta đã chỉ rõ “Việc phát huy nguồn lực con người là nhân tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững”.Do đó để đánh giá đúng vai trò quyết định của con người trong quá trình sản xuất kinh doanh,các doanh nghiệp phải tự chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất lợi nhuận là mục tiêu hàng đầu của doanh nghiệp.Vấn đề quản lý và sử dụng lao động một cách hiệu quản đang là vấn đề hết sức cấp thiết.Bởi vì trong các yếu tố của sản xuất,lao động là yếu tố có tính chủ động,tích cực,ảnh hưởng trực tiếp và rất mạnh tới kết quả sản xuất kinh doanh.Đứng trên góc độ kế toán,nhân tố lao động thể hiện là một bộ phận của chi phí đó chính là chi phí tiền lương.Thông qua cách tính và trả lương kế toán tiến hành quản lý lao động.Mỗi doanh nghiệp có mô hình hoạt động sản xuất kinh doanh khác nhau,đặc điểm lao động cũng khác nhau.Do vậy tuỳ theo yêu cầu của từng doanh nghiệp mà họ xây dựng cho mình hình thức trả lương,một cách hạch toán sao cho ưu việt nhất
Thấy được tầm quan trọng của tiền lương cũng như công tác Tổ chức hạch toán tiền lương,em xin chọn chuyên đề thực tập “Tổ chức công tác hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương”trong đợt thực tập tốt nghiệp tại Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2. Nội dung của chuyên đề được chia làm 3 chương như sau:
Chương I:Một số vấn đề lý luận chung về công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở doanh nghiệp
Chương II:Tình hình thực tế về tổ chức kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2.
Chương III:Một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện tổ chức kế toán hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Chương I
Lý luận chung về công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong doanh nghiệp
I - Khái niệm và đặc điểm của kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương.
1.1Khái niệm tiền lương:
Trong lịch sử tồn tại và phát triển của xã hội,lao động là hoạt động cơ bản nhất,lao động gắn liền với sự tồn tại và phát triển của con người.Có thể định nghĩa lao động như sau: “Lao động là hoạt động có mục đích có ý thức của con người nhằm tác động vào giới tự nhiên,biến chúng thành những vật có ích đối với đời sống của mình”.
Theo định nghĩa trên thì quá trình lao động chính là quá trình sử dụng sức lao động tức là sử dụng toàn bộ thể lực và trí tuệ tồn tại trong cơ thể sống của con người mà con người có thể vận dụng trong quá trình sản xuất.Thực chất sức lao động mới chỉ là khả năng của lao động mà thôi.
Lao động có một vai trò quan trọng đối với xã hội loài người.Loài người ngay từ khi xuất hiện để tồn tại được trước hết phải tiêu dùng một lượng của cải vật chất nhất định để thoả mãn những nhu cầu sinh học cơ bản như ăn,mặc,ở…Muốn có được của cải vật chất này không còn cách nào khác là phải lao động và chính nhờ lao động con người mới khám phá ra thế giới xung quanh,nhận biết được các quy luật của tự nhiên và chinh phục tự nhiên.Đứng trên góc độ toàn xã hội thì lao động,tư liệu lao động và đối tượng lao động là ba yếu tố của nền sản xuất xã hội.Trong đó lao động là yếu tố quan trọng mang tính chủ động,tích cực nhất,vai trò của lao động ngày càng tăng.Nếu thiếu lao động thì 2 nhân tố còn lại sẽ trở thành vô dụng.Hơn thế nữa lao động là nguồn gốc của giá trị thặng dư-phần giá trị mới sinh ra là cơ sở cho việc tái sản xuất mở rộng theo cả chiều rộng lẫn chiều sâu.Như chúng ta đă biết,trong quá trình sản xuất tư liệu sản xuất và đối tượng sản xuất chuyển hết giá trị sức lao động vào sản xuất mà còn tạo ra thêm một phần giá trị mới nữa,phần giá trị mới này nếu nhìn ở góc độ các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thì đó chính là lợi nhuận-mục tiêu hàng đầu của doanh nghiệp.
Quá trình sản xuất diễn ra đòi hỏi phải tiêu dùng liên tục các yếu tố tư liệu lao động,đối tượng lao động một cách thường xuyên.Mà các yếu tố này không phải là vô cùng vô tận nên cần phải tái tạo lại,hay tái sản xuất các yếu tố này.Đối với tư liệu lao động và đối tượng lao động thì tái tạo lại có nghĩa là mua sắm cái mới,nhưng sức lao động thì khác.Sức lao động gắn liên với hoạt động sống của con người là thể lực,trí lực con người,cho nên muốn tái tạo lại sức lao động cần phải thông qua hoạt động sống của con người,người tiêu dùng một lượng vật chất nhất định.Phần vật chất này do người sử dụng lao động trả cho người lao động dưới hình thức hiện vật,hay giá trị và được gọi là tiền lương.
Trong thời kỳ kinh tế tập trung,tiền lương được hiểu một cách thống nhất như sau: “Về thực chất tiền lương dưới chủ nghĩa xã hội là một phần thu nhập quốc dân,biểu hiện dưới hình thức tiền tệ,được nhà nước phân phối có kế hoạch cho công nhân viên cho phù hợp với số lượng và chất lượng lao động của mỗi người đã cống hiến.Tiền lương phản ánh việc trả công cho công nhân viên chức dựa theo nguyên tắc phân phối theo lao động”.Quan niệm này đã bác bỏ tiền lương là giá trị sức lao động.Bây giờ tiền lương chỉ làm một khái niệm thuộc phạm trù phân phối,tuân thủ quản lý phân phối.Dưới chủ nghĩa xã hội việc phân phối là do nhà nước lên kế hoạch.
ở nước ta quan tâm về tiền lương như vậy đã tồn tại trong một thời gian rất dài.Khi hệ thống chủ nghĩa xã hội sụp đổ,để tồn tại đất nước ta đã phải tiến hành một cuộc cải cách thật toàn diện trên mọi lĩnh vực đặc biệt là trong lĩnh vực tư tưỏng.Cơ chế thị trường buộc chúng ta phải có thay đổi lớn trong nhận thức,vì vậy quan niệm về tiền lương cũng phải thay đổi về cơ bản.Để có được một nhận thức đúng về tiền lương,phù hợp với cơ chế quản lý mới,khái niệm về tiền lương phải đáp ứng một số yêu cầu sau:
+ Coi sức lao động là hàng hoá của thị trường yếu tố sản xuất.
+ Tiền lương phải là tiền trả cho sức lao động,tức là giá cả của hàng hoá sức lao động theo quản lý cung cầu,giá cả trên thị trường lao động.
+ Tiền lương là bộ phận cơ bản(hoặc duy nhất) trong thu nhập của người lao động,đồng thời là một trong các yếu tố chi phí đầu vào của sản xuất-kinh doanh của các doanh nghiệp.
Với ý nghĩa đó “tiền lương là biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động,là giá của yếu tố sức lao động mà người sử dụng(nhà nước,doanh nghiệp..)phải trả cho người cung ứng sức lao động tuân theo các nguyên tắc cung cầu,giá cả của thị trường và pháp luật hiện hành của nhà nước”.
Như vậy bản chất của tiền lương chính là giá cả của sức lao động vì sức lao động thực sự là một loại hàng hoán đặc biệt.Chính vì sức lao động là hàng hoá mà giá cả của nó chịu sự chi phối của quy luật kinh tế như quy luật giá trị ,quy luật cung cầu…
+Tiền lương chịu sự chi phối của quy luật giá trị,tiền lương có thể cao hơn,bằng hoặc thấp hơn giá trị sức lao động,mà con người đă bỏ ra trong quá trình lao động.
+Tiền lương chịu sự chi phối của quy luật cung cầu:Nừu cầu về sức lao động lớn thì người có nhu cầu sử dụng sức lao động sẽ sẵn sàng trả lương cao hơn cho người lao động để giữ chân họ tiếp tục cung cấp sưc s lao động cho mình chức khong phải là cho người khác.Ngượclại,nếu cung về sức lao động hơn cầu về sức lao động thì đương nhiên người có nhu cầu sức lao động sẽ có nhiều cơ hội lựa chọn lao động,họ sẵn sàng từ chối người lao động mà yêu cầu giá lương cao để tìm người lao động khác đang cần họ với tiền lương thấp hơn chất lượng lao động có thể còn tốt hơn.
Cùng với khái niệm tiền lương như trên là một loạt các khái niệm cùng với nó như tiền lương danh nghĩa,tiền lương thực tế,tiền lương tối thiểu,tiền lương kinh tế,chế độ tiền lương,hình thức tiền lương.
1.2 Đặc điểm của tiền lương.
Tiền lương là một phạm trù kinh tế gắn liền với lao động,tiền tệ và nền sản xuất hàng hoá.
Trong điều kiện tồn tại nền sản xuất hàng hoá và tiền tệ,tiền lương là một yếu tố chi phí sản xuất,kinh doanh cấu thành nên giá thành của sản phẩm,lao vụ,dịch vụ.
Tiền lương là một đòn bẩy kinh tế quan trọng để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh,tăng năng suất lao động,có tác dụng động viên khuyến khích công nhân viên chức phấn khởi,tích cực lao động,nâng cao hiệu quả công tác.
II . Yêu cầu và nhiệm vụ của kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương.
2.1 Yêu cầu của kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương.
Hiện nay trong chế độ lao động tiền lương có quan điểm chỉ đạo lâu dài là thực hiện đúng quyền hạn,quyền lợi,nghĩa vụ của doanh nghiệp và người lao động thực hiện sự bình đẳng giữa hai bên,tôn trọng quyền được làm việc và thôi việc của người lao động.Trong các doanh nghiệp sản xuất ngày nay tổ chức tiền lương phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
+Nguyên tắc trả lương theo số lượng và số lượng lao động:Nguyên tắc này nhằm khắc phục chủ nghĩa bình quân trong phân phối,mặt khác tạo cho người lao động ý thức với kết quả lao động của mình.Số lượng và số lượng lao động được thể hiện một cách tổng hợp ở kết quả sản xuất thông qua số lượng và số lượng sản phẩm sản xuất ra hoặc khối lượng công việc được thực hiện.
+Gắn với hiệu quả sản xuất kinh doanh và phù hợp với điều kiện kinh tế của đất nước trong từng thời kỳ:Nếu chính sách tiền lương không giải quyết đúng đắn thì không những ảnh hưởng xấu đến sản xuất,đến tình hình phát triển kinh tế-xã hội mà còn trở thành vấn đề chính trị không có lợi.
Để phân biệt và quy định mức độ phức tạp của công việc làm cơ sở tính trả lương cho công nhân viên thì trong các doanh nghiệp hiện nay được nhà nước quy định về tiêu chuẩn cấp bậc kỹ thuật,thang lương và mức lương.Đó là cách trả lương theo chất lượng lao động.Còn việc trả lương theo số lượng lao động thực hiện bằng cách sử dụng các hình thức tiền lương.Việc kết hợp đúng đắn giữa chế độ lương cấp bậc với các hình thức tiền lương tạo điều kiện quán triệt đầy đủ nguyên tắc phân phối theo lao động.
2.2 Nhiệm vụ của kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương
Ghi chép,phản ánh,tổng hợp chính xác,đầy đủ,kịp thời về số lượng,chất lượng,thời gian và kết quả lao động.
Tính toán các khoản tiền lương,tiền thưởng,các khoản trợ cấp phải trả cho người lao động và tình hình thanh toán các khoản đó cho người lao động.
Kiểm tra việc sử dụng lao động,việc chấp hành chính sách chế độ lao động,tiền lương,trợ cấp bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế và việc sử dụng các quỹ tiền lương,quỹ bảo hiểm xã hội,quỹ bảo hiểm y tế.
Tính toán và phân bổ các khoản chi phí tiền lương,bảo hiểm xã hội vào chi phí sản xuất,kinh doanh theo từng đối tượng.Hướng dẫn và kiểm tra các bộ phận trong doanh nghiệp thực hiện đúng chế độ ghi chép ban đầu về lao động,tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn,mở sổ,thẻ kế toán và hạch toán lao động,tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn theo chế độ.
Lập báo cáo về lao động,tiền lương và các khoản trích theo lương,phân tích tình hình sử dụng lao động,quỹ tiền lương,quỹ bảo hiểm xã hội,quỹ bảo hiểm y tế đề xuất biện pháp để khai thác có hiệu quả tiềm năng lao động,tăng năng suất lao động,ngăn ngừa những vi phạm kỷ luật lao động,vi phạm chính sách chế độ về lao động,tiền lương và các khoản trích theo lương.
III - Các hình thức tiền lương,quỹ tiền lương và các khoản trích theo lương.
3.1 Trả lương theo thời gian
Là tiền lương được xây dựng căn cứ vào thời gian công tác và trình độ kỹ thuật của công nhân.tiền lương thời gian có thể tính theo tháng,theo ngày,theo giờ công tác và gọi là tiền lương tháng,lương ngày,lương giờ.Lương tháng có nhược điểm vì không phân biệt được người làm việc nhiều hay ít trong tháng nên không có tác dụng khuyến khích tận dụng ngày công theo chế độ.Đơn vị thời gian trả lương càng ngắn thì càng sát với mức độ hao phí lao động của mỗi người.Hiện nay trong các doanh nghiệp áp dụng trả lương theo thời gian chủ yếu là theo ngày.Theo hình thức này thì:
Lương phải trả =Lương làm việc x Đơn giá bình quân theo
công nhân viên thực tế thời gian
ưu điểm của tiền lương trả theo thời gian:Đơn giản dễ tính toán,phản ánh được trình độ kỹ thuật và điều kiện làm việc của người công nhân.Song nó có nhược điểm cơ bản vì nó chưa gắn thu nhập mỗi người với kết quả lao động của mình.Hình thức này chỉ áp dụng khi mà tiền lương sản phẩm không thể áp dụng được,trong những trường hợp công nhân lao động máy móc là chủ yếu hoặc những công việc không thể tiến hành định mức một cách chặt chẽ chính xác hoặc vì tính chất cảu sản xuất nếu thực hiện trả công cho sản phẩm sẽ không bảo đảm được chất lượng sản phẩm và không đem lại kết quả thiết thực.Trong điều kiện nước ta hiện nay khi lao động thủ công còn khá phổ biến,trình độ chuyên môn hoá sản xuất còn thấp thì cần mở rộng hình thức trả lương theo sản phẩm nhưng khi sản xuất phát triển đến trình độ cao,quá trình sản xuất được cơ giới hoá và tự động hoá thì hình thức trả lương theo thời gian sẽ phổ biến.
Hình thức trả lương theo thời gian chia thành 2 hình thức nhỏ:
+Lương thời gian giản đơn
+Lương thời gian có thưởng
Tiền lương thời gian giản đơn:
Theo hình thức này,tiền lương của công nhân được xác định căn cứ vào mức lương cấp bậc và thời gian làm việc thực tế.Hình thức này có nhược điểm cơ bản là không xét đến thái độ lao động,đến hình thức sử dụng lao động,sử dụng nguyên vật liệu,máy móc,thiết bị.Hình thức trả lương này mang tính chất bình quân nên trong thực tế ít được áp dụng.Để khắc phục những nhược điểm trên bên cạnh tiền lương trả theo thời gian doanh nghiệp đã kết hợp với hình thức tiền lương khi đạt được những chỉ tiêu về số lượng hoặc chất lượng đã qui định.Đó chính là hình thức tiền lương theo thời gian có thưởng.
Hình thức trả lương theo thời gian có thưởng
Hình thức tiền lương theo thời gian có thưởng được áp dụng chủ yếu đối với những công nhân phụ làm công việc phục vụ như công nhân sửa chữa,điều chỉnh thiết bị..Ngoài ra còn áp dụng đối với những công nhân chính làm việc ở những khâu sản xuất có trình độ cơ khí hoá cao,tự động hoá hoặc những công việc tuyệt đối phải bảo đảm chất lượng.Cách tính lương theo hình thức nà là lấy lương tính theo thời gian của công nhân+tiền thưởng.Trong đó cách tính lương thời gian đơn giản được trình bày ở phần trên.
Hình thức trả lương theo thời gian có thưởng có nhiều ưu điểm.Cách trả lương như vậy không những phản ánh trình độ thành thạo và thời gian làm việc thực tế mà còn gắn chặt với thành tích công tác của từng người thông qua các chỉ tiêu xét thưởng đã đạt được.vì vậy có khuyến kích người lao động quan tâm đến trách nhiệm và công tác của mình.
3.2 Trả lương theo sản phẩm.
Là hình thức tiền lương tính theo khối lượng(số lượng)sản phẩm và công việc đã hoàn thành đảm bảo yêu cầu chất lượng quy định và đơn giá tiền lương tính cho một đơn vị sản phẩm,công việc đó,tiền lương sản phẩm phải trả tính bằng khối lượng(số lượng)sản phẩm,công việc hoàn thành đủ tiêu chuẩn chất lượng nhân với(x)đơn giá tiền lương sản phẩm.
Ưu điểm của hình thức này là:
+Quán triệt đầy đủ nguyên tắc trả lương theo số lượng và chất lượng lao động.Nó gắn việc trả lương với kết quả sản xuất của mỗi người.Do đó kích thích nâng cao năng suất lao động.
+Khuyến khích người lao động ra sức học tập văn hoá,khoa học,kỹ thuật,nghiệp vụ để nâng cao trình độ lành nghề,ra sức phát huy sáng kiến,cải tiến kỹ thuật,cải tiến phương pháp lao động,sử dụng tốt máy móc,thiết bị để nâng cao năng suất lao động.
+Góp phần thúc đẩy công tác quản lý doanh nghiệp nhất là quản lý lao động.
Hình thức tiền lương theo sản phẩm gồm các hình thức:
Tiền lương trả theo sản phẩm cá nhân trực tiếp,thời gian theo sản phẩm tập thể,tiền lương thep sản phẩm cá nhân gián tiếp,tiền lương theo sản phẩm luỹ tiến,hình thức trả lương thep sản phẩm có thưởng,hình thức trả lương khoán.
3.2.1 Tiền lương trả theo sản phẩm cá nhân trực tiếp:
Theo hình thức này tiền lương của công nhân được xác định theo số lượng sản phẩm sản xuất ra và đơn giá lương sản phẩm.
Lt = Q x Đg
Trong đó:
Lt : Là tiền lương theo sản phẩm cá nhân trực tiếp
Q : Số lượng sản phẩm hợp quy cách
Đg: Đơn giá lương sản phẩm một sản phẩm
Đơn giá lương sản phẩm là tiền lương trả cho một đơn vị sản phẩm hoàn thành và được xác định căn cứ vào mức lương cấp bậc công việc và định mức thời gian hoặc định mức số lượng cho công việc đó.Ngoài ra trong đơn giá còn được tính thêm tỉ lệ khuyến khích trả lương sản phẩm hoặc phụ cấp khu vực(nếu có)
Công thức xác định:
ML x Đt(100+K1+K2)
ĐG =
100
Trong đó:
Ml:Mức lương giờ(ngày)của cấp bậc công việc.
Đt:Định mức thời gian đơn vị sản phẩm(giờ hoặc ngày)
K1:Tỉ lệ khuyến khích trả lương sản phẩm do nhà nước qui định(%)
K2:Tỉ lệ phụ cấp khu vực(nếu có)(%)
Hình thức này đơn giản,dễ hiểu đối với mọi người công nhân.Nó được áp dụng rộng rãi trong các xí nghiệp công nghiệp đối với những công nhân trực tiếp sản xuất có thể định mức và hạch toán kết quả riêng cho từng người.Tuy nhiên hình thức này có nhược điểm là người lao động quan tâm đến số lượng sản phẩm chứ không quan tâm đến việc sử dụng tốt máy móc,tiết kiệm vật tư.
3.2.2 Tiền lương theo sản phẩm tập thể:
Tiền lương căn cứ vào số lượng sản phẩm của cả tổ và đơn giá chung để tính lương cho cả tổ sau đó phân phối lại từng người trong tổ.Phương pháp này cũng như đối với cá nhân trong chế độ tiền lương theo sản phẩm cá nhân trực tiếp.
Việc phân phối tiền lương của tổ cho từng người có thể tiến hành theo nhiều phương pháp song tất cả các phương pháp đều dựa vào 2 yếu tố cơ bản là thời gian công tác thực tế và cấp bậc công việc mà công nhân đảm nhiệm.Trong thực tế có thể áp dụng 2 phương pháp sau:
+Phương pháp phân chia theo hệ số:Thực chất phương pháp này là quy đổi trong làm việc của từng người ở các cấp bậc khác nhau thành thời gian của công nhân bậc 1 bằng cách nhân với hệ số cấp bậc tiền lương.Sau đó tính tiền lương cảu 1 giờ hệ số bằng cách lấy lương của cả tổ chia tổng số giờ chia tổng số giờ hệ số của cả tổ.Cuối cùng tính phần tiền lương của mỗi người căn cứ vào hệ số giờ của họ và tiền lương 1 giờ hệ số.Cách tính này được thể hiện bằng công thức:
Lt
Li= x tiki
ồtiki
Li:Tiền lương của công nhân i
ti:Thời gian làm việc thực tế của công nhân i
Ki:Hệ số cấp bậc của công nhân.
Lt:tiền lương sản phẩm của cả tổ
+Phương pháp điều chỉnh:Căn cứ vào giờ làm việc thực tế và mức lương cấp bậc của từng công nhân để tính tiền lương của mỗi người và của cả tổ,sau đó dùng hệ số điều chỉnh để tính toán lại tiền lương của mỗi người được hưởng.hệ số điều chỉnh là tỉ số giữa tiền lương sản phẩm của cả tổ và tổng số tiền lương cấp bậc của cả tổ
Công thức tính:
Lt
Li= x ti x Mi
ồtiMi
Trong đó:
Mi:Mức lương giờ theo cấp bậc của công nhân i
Hình thức này được áp dụng đối với những công việc do một tổ sản xuất hay một nhóm công nhân cùng tiến hành và khó thống kê kết quả công việc của từng cá nhân.Chẳng hạn việc lắp ráp thiết bị,sản xuất ở các bộ phận làm theo dây chuyền,việc điều kiện các máy lưu động hạng nặng.
Trả lương theo sản phẩm tập thể có tác dụng khuyến khích công nhân quan tâm đến kết quả sản xuất chung của cả tổ,phát triển việc kiểm nghiệm nghề nghiệp và nâng cao trình độ của công nhân.
Tuy nhiên,do nhược điểm của công việc chia lương là chưa tính đến thái độ lao động,đặc điểm sức khoẻ,sự nhanh nhẹn tháo vát hoặc kết quả công tác của từng công nhân,số lượng của mỗi công nhân không trực tiếp quyết định đến tiền lương của họ,do đó ít kích thích công nhân nâng cao năng suất lao động cá nhân.
3.2.3 Tiền lương sản phẩm cá nhân gián tiếp:
Lương sản phẩm cá nhân gián tiếp được áp dụng đối với những công nhân phụ,phục vụ và hỗ trợ cho sản xuất chính như công nhân điều chỉnh máy,sửa chữa thiết bị…mà kết quả công tác của họ có ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả công tác của những người công nhân sản xuất chính nhằm khuyến khích họ nâng cao chất lượng phục vụ tiền lương của công nhân phục vụ được xác định bằng cách nhân số lượng sản phẩm thực tế của công nhân chính mà người đó phục vụ với đơn giá lương cấp bậc của họ với tỉ lệ phần trăm hoàn thành định mức sản lượng bình quân của những công nhân chính.
Có thể biểu diễn bằng công thức:
LG=SCxĐSG hoặc LP=MPxTC
Trong đó:
LP:Tiền lương công nhân phụ
SC:Sản lượng sản phẩm của công nhân chính
ĐSG:Đơn giá lương sản phẩm gián tiếp
MP:Mức lương cấp bậc của công nhân phụ
TC:Tỷ lệ hoàn thành định mức sản lượng bình quân của công nhân chính(%)
Đơn giá sản lượng gián tiếp tính bằng công thức:
Mp
ĐSG =
ĐMC
Trong đó :
ĐMC:Định mức sản lượng công nhân chính
Hình thức tiền lương này không phản ánh chính xác kết quả lao động của công nhân phụ nhưng nó lại làm cho mọi người trong cùng một bộ phận công tác quan tâm đến kết quả chung.Việc khuyến khích vật chất đối với công nhân phụ sẽ có tác dụng nâng cao năng suất lao động của công nhân chính
3.2.4 Hình thức trả lương sản phẩm luỹ tiến:
Thực chất của hình thức tiền lương này là dùng nhiều đơn giá khác nhau,tuỳ theo mức độ hình thức vượt mức khởi điểm luỹ tiến,là mức sản lượng quy định mà nếu số sản phẩm sản xuất vượt quá mức đó sẽ được trả theo đơn giá cao hơn(luỹ tiến).Mức này có thể quy định bằng hoặc cao hơn định mức sản lượng.Những sản phẩm dưới mức khởi điểm luỹ tiến được tính theo đơn giá chung cố định,những sản phẩm vượt mức này sẽ được trả theo đơn giá luỹ tiến(tăng dần)
Ta có công thức tính như sau:
ồL=ĐG x Q1+ĐG x K(Q1-Q0)
Trong đó
ồL:Tổng lương trả theo hình thức sản phẩm luỹ tiến
ĐG:Đơn giá cố định tính theo sản phẩm.
Q1:Sản lượng thực tế.
Q0:Sản lượng mức khởi điểm
K:Tỷ lệ đơn giá sản phẩm được
áp dụng hình thức tiền lương này thường dẫn đến tốc độ tăng tiền lương cao hơn tốc độ tăng năng suất lao động.Vì vậy chỉ sử dụng một biện pháp tạm thời trong điều kiện cần khuyến khích mạnh mẽ việc tăng năng suất lao động và tăng sản lượng ở các khâu yếu hoặc những khâu quan trọng của sản xuất nhằm tạo điều kiện phát triển sản lượng cho các bộ phận khác và của toàn đơn vị .
Nhờ việc tăng khối lượng sản xuất của đơn vị mà chi phí cố định/đơn vị sản phẩm sẽ phải trả.Đó cũng chính là nguồn bù đắp cho số tiền lương mà đơn vị phải trả thêm do áp dụng lương sản phẩm luỹ tiến.Chính vì vậy khi áp dụng hình thức tiền lương này cần phải xác định đúng đắn tỉ lệ tăng đơn giá nhằm đảm bảo điều kiện là chi phí cố định phải giảm nhiều hơn hoặc bằng mức tiền lương tăng lên.
Ta có:
C.(HS– 1)
D Ê C .
L. HS
Công thức này được sử dụng để tính tỷ lệ tăng đơn giá hợp lý,bảo đảm hiệu quả của việc áp dụng trả lương theo sản phẩm luỹ tiến.Ngoài ra cần chú ý khi áp dụng hình thức trả lương này,sản lượng sản phẩm vượt quá mức khởi điểm luỹ tiến phải được tính theo kết quả cả tháng để tránh tình trạng có ngày vượt mức nhiều có ngày lại hụt mức,kết quả cả tháng cộng lại có thể hụt mức mà tiền lương nhận được vẫn vượt tiền lương cấp bậc hàng tháng.
Đó cũng là một khía cạnh của nguyên tắc “Tốc độ tăng năng suất lao động lớn hơn tốc độ tăng tiền lương”
3.2.5 Hình thức tiền lương sản phẩm có thưởng:
Thực chất của hình thức tiền lương này là sự kết hợp chế độ tiền lương theo sản phẩm với chế độ tiền thưởng.ở các doanh nghiệp,việc áp dụng hình thức trả lương này nhằm mục đích nâng cao chất lượng sản phẩm,giảm mức phế phẩm,tiết kiệm nguyên vật liệu.
Tiền lương tính theo sản phẩm có thưởng được tính theo công thức:
L x (M x H)
LTH = L +
100
Trong đó:
LTH:Tiền lương trả theo sản phẩm có thưởng.
L:Tiền lương trả theo đơn giá cố định.
M:% tiền thưởng trả cho 1% hoàn thành vượt mức chỉ tiêu thưởng
H:% hoàn thành vượt mức chỉ tiêu thưởng.
3.2.6 Hình thức lương khoán:
Là hình thức đặc biệt của tiền lương trả theo sản phẩm,trong đó tổng số tiền lương trả cho công nhân hoặc một nhóm công nhân được qui định trước cho một khối lượng công việc hoặc khối lượng sản phẩm nhất định phải được hoàn thành trong thời gian qui định
Chế độ trả lương này chủ yếu áp dụng trong đơn vị xây dựng cơ bản hoặc một số công việc nông nghiệp.Trong công nghiệp chế độ trả lương khoán có thể áp dụng đối với các cá nhân tập thể.
Sau khi nhận tiền công do hoàn thành công việc,các cá nhân sẽ được chia lương.Việc chia lương có thể áp dụng theo cấp bậc và thời gian làm việc hoặc theo cách bình công điểm.Nguyên tắc chung chia lương là phải chia hết.
Hình thức trả lương khoán khuyến khích công nhân hoàn thành nhiệm vụ trước thời hạn đảm bảo chất lượng công việc nhưng chia lương khá là khó khăn.
Tóm lại:Việc trả lương cho người lao động không chỉ căn cứ vào thang lương,bậc lương,các định mức tiêu chuẩn mà còn lựa chọn hình thức tiền lương thích hợp với điều kiện cụ thể của nghành và doanh nghiệp có như vậy mới phát huy được tác dụng của tiền lương,vừa phản ánh lao động hao phí trong quá trình sản xuất vừa làm đòn bẩy kích thích người lao động nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Trong thực tế nhiều doanh nghiệp mức lương được trả cao hơn thế kia do còn có một số loại phụ cấp thêm vào và chế độ hình thức trả lương cũng khá đa dạng.Đi sâu vào tìm hiểu ta thấy có các loại phụ cấp loại thưởng sau:
3.3 Các chế độ trả lương phụ,thưởng,trợ cấp áp dụng tại doanh nghiệp
3.3.1 Chế độ trả lương khi ngừng việc và khi làm ra sản phẩm hỏng,xấu
Khi ngừng việc người lao động vẫn được hưởng 1 khoản lương tuy nhiên mức lương này nhỏ hơn mức lương chính thức khi đi làm việc thực tế.Các trường hợp ngừng việc là do nguyên nhân khách quan,do người khác gây ra hoặc do khi chế thử,sản xuất thử sản phẩm mới.Với mỗi trường hợp mức lương qui định như sau:
+70% lương khi không làm việc
+ít nhất 80% lương nếu phải làm việc khác có mức lương thấp.
+100% lương khi ngừng việc do chế thử,sản xuất thử.
Cách tính này thống nhất với mọi lao động theo % trên mức lương cấp bậc kể cả phụ cấp.
Còn trong trường hợp cả công nhân làm ra sản phẩm hỏng,xấu thì tuỳ từng trường hợp họ sẽ được nhận:
+Nguyên lương nếu mức hỏng này trong phạm vi định mức cho phép hoặc nguyên nhân khách quan.
+Nếu mức hỏng ngoài định mức cho phép do lỗi của công nhân thì họ được hưởng 70% lương.
+Nhưng nếu là chế thử,sản xuất thử thì họ vẫn được hưởng nguyên lương.
+Đối với sản phẩm xấu mà người công nhân sửa lại được thì sẽ được hưởng nguyên lương theo dược phẩm sản xuất nhưng thời gian sửa chữa không được tính lương.
3.3.2 Một số chế độ phụ cấp và tính lương,phép:
Khi người lao động nghỉ phép thì họ được tính lương phép.Theo chế độ hiện hành thì lương phép bằng 100%lương theo cấp bậc (chức vụ).Trên lương nghỉ phép là tiền lương phụ.Hiện nay mỗi năm công nhân được nghỉ 12 ngày phép,nếu làm việc từ 5 năm liên tục sẽ được hưởng thêm 1 ngày còn nếu làm việc từ 30 năm trở lên thời gian nghỉ phép sẽ tăng lên 6 ngày.
Nếu vì lý do gì đó người lao động không nghỉ phép được thì ngoài tiền lương chính thức trong những ngày phép đó người lao động còn được hưởng thêm một khoản bằng 100% lương cấp bậc của họ.
Các khoản phụ cấp áp dụng hiện nay rất đa dạng và được qui định cụ thể cho đối tượng áp dụng.Nhìn chung chỉ có một số loại phụ cấp được áp dụng rộng rãi ở mọi nơi.Đó chính là phụ cấp làm đêm,thêm giờ:
Nếu người lao động phải làm đêm(từ 22h đến 6h)thì sẽ được phụ cấp làm đêm.Phụ cấp làm đêm có hai mức:30% lương cấp bậcJ(Chức vụ)đối với các công việc không phải làm đêm thường xuyên,40% đối với những người chuyên làm việc theo ca chẳng hạn.Nhưng đây chỉ là chế độ đối với hình thức lương thời gian.Đối với hình thức lương sản phẩm thì lương làm đêm căn cứ vào số lượng,chất lượng của sản phẩm mà tính.
Trường hợp làm thêm giờ người lao động sẽ được nhận một khoản lương ngoài mức lương cấp bậc bình thường.Mức lương thêm này là 50% lương giờ tiêu chuẩn nếu làm thêm vào ngày lễ,ngày nghỉ.
+Phụ cấp trách nhiệm:Khoản này được tính cho những người có trách nhiệm trong doanh nghiệp là giám đốc,phó giám đốc.
+Phụ cấp độc hại:Dùng trong các nghề có mức độc hại như các doanh nghiệp trực thuộc công ty hoá chất…Mức phụ cấp là 0,1;0,2;0,3;0,4 theo mức tối thiểu.
3.3.3 Hình thức trả lương phụ:
Theo qui định của nhà nước thì hiện nay có 2 hình thức thưởng.
Thưởng thường xuyên:Là hình thức thưởng gắn liền với việc nâng cao năng suất lao động.Xét về thực chất hình thức thưởng thường xuyên này nhằm quán triệt hơn nữa hình thức phân phối lương theo lao động.Thưởng thường xuyên gồm:
+Thưởng tiết kiệm vật tư:Hình thức thưởng này nhằm khuyến khích người công nhân tiết kiệm vật tư.Mức tiền thưởng tối đa không quá 50% số vật tư tiết kiệm được.
+Thưởng do nâng cao chất lượng sản phẩm:Thể hiện ở việc nâng cao tỷ trọng hàng hoá loại 1 và giảm tỷ lệ hàng hỏng.Các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm có nhiều thứ bậc hay áp dụng và mức thưởng căn cứ vào gía trị chênh lệch giữa sản phẩm loại cao so với tỷ lệ đã qui định.
+Thưởng định kỳ:Là hình thức thưởng nhằm bổ sung thêm thu nhập cho người lao động.Hình thức thưởng này căn cứ vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ nên gắn người lao động với tập thể và doanh nghiệp mình.Quĩ thưởng định kỳ được lấy từ quỹ khen thưởng của doanh nghiệp.Thưởng định kỳ thì bất kỳ doanh nghiệp nào cũng áp dụng.Thông thường có các hình thức:
+Thưởng thi đua vào dịp cuối năm:Được thông qua việc xếp hạng A,B,..căn cứ xếp hạng là thái độ ,ý thức làm việc trong năm của mỗi lao động.Và tiền thưởng của mỗi cá nhân là khác nhau doanh nghiệp quyết định thưởng từng loại và hệ số khen thưởng giữa từng loại lại qui đổi số người các loại thành một loại chung.Sau đó tách ra mức thưởng của từng người.
+Thưởng sáng kiến,thưởng chế tạo sản phẩm mới với mục đích phát huy tính sáng tạo của người công nhân như sáng kiến sử dụng máy móc có hiệu quả tạo sản phẩm hợp với nhu cầu thị trường…
+Thưởng nhân dịp lễ,tết:Thưởng với mức thưởng như nhau cho mọi người
3.4 Quỹ tiền lương
Quỹ tiền lương của doanh nghiệp là toàn bộ tiền lương của doanh nghiệp trả cho tất cả các loại lao động thuộc doanh nghiệp quản lý và sử dụng,bao gồm các khoản sau:
Tiền lương tính theo thời gian,tiền lương tính theo sản phẩm,tiền lương khoán
Tiền lương trả cho người lao động tạo ra sản phẩm hỏng trong phạm vi chế độ quy định
Tiền lương trả cho người lao đ._.ộng trong thời gian ngừng sản xuất do nguyên nhân khách quan,trong thời gian được điều động đi công tác làm nghĩa vụ theo chế độ qui định,thời gian nghỉ phép,thời gian đi học…
Các khoản phụ cấp làm đêm,làm thêm giờ..
Các khoản tiền lương có tính chất thường xuyên.
Ngoài ra trong quỹ tiền lương kế hoạch còn được tính cả các khoản tiền chi trợ cấp bảo hiểm xã hội cho công nhân viên trong thời gian ốm đau,thai sản,tai nạn lao động…
Về phương diện hạch toán,tiền lương công nhân viên trong doanh nghiệp được chia làm 2 loại:
Tiền lương chính:Là tiền lương trả cho công nhân viên trong thời gian công nhân viên thực hiện nhiệm vụ chính của họ bao gồm:Tiền lương phải trả theo cấp bậc và các khoản phụ kèm theo như phụ cấp trách nhiệm,phụ cấp khu vực…
Tiền lương phụ:Là tiền lương trả cho công nhân viên trong thời gian công nhân viên thực hiện nhiệm vụ khác ngoài nhiệm vụ chính của họ,và thời gian công nhân viên nghỉ được hưởng lương theo qui định của chế độ như:nghỉ phép,nghỉ vì ngừng sản xuất.
Cách phân loại như trên có ý nghĩa quan trọng đối với công tác kế toán và phân tích tiền lương trong giá thành sản phẩm.
Tiền lương chính của công nhân sản xuất gắn liền với quá trình sản xuất và được hạch toán trực tiếp vào chi phí sản xuất từng loại sản phẩm,tiền lương phụ của công nhân sản xuất không gắn liền với từng loại sản phẩm,nên được hạch toán gián tiếp vào chi phí sản xuất sản phẩm.
3.5 Các hình thức của Quỹ BHXH,BHYT,KPCĐ
Ngoài tiền lương trả cho người lao động theo qui định hiện hành doanh nghiệp phải tính vào chi phí sản xuất kinh doanh một bộ phận chi phí gồm các khoản trích bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn.Trong điều 1 và điều 2 của điều lệ bảo hiểm xã hội ghi rõ “bảo hiểm xã hội nhằm đảm bảo vật chất,góp phần làm ổn định đời sống cho những người tham gia bảo hiểm xã hội tạm thời hay vĩnh viễn mất sức lao động như ốm đau,thai sản,tai nạn lao động,mất sức,nghỉ hưu,chết..”
3.5.1 Quỹ BHXH
Theo qui định hiện hành,hàng tháng doanh nghiệp trích lập quĩ bảo hiểm xã hội theo tỷ lệ qui định trên tổng số tiền lương thực tế phải trả cho công nhân viên hàng tháng và phân bổ cho các đối tượng tiên quan sử dụng lao động.Khoản trích này hình thành trên quĩ bảo hiểm xã hội.Quĩ bảo hiểm xã hội được thiết lập nhằm tạo ra nguồn vốn tài trợ cho người lao động trong trường hợp ốm đau,thai sản,mất sức,nghỉ hưu..Tuỳ theo cơ chế tài chính qui định cụ thể mà việc quản lý sử dụng quĩ bảo hiểm xã hội có thể ở tại doanh nghiệp hay cơ quan chuyên môn,chuyên trách.Theo cơ chế tài chính hiện hành,nguồn quĩ như ốm đau,thai sản..Và tổng hợp chi tiêu để thanh toán với cơ quan chuyên trách.Việc sử dụng chi tiêu quĩ bảo hiểm xã hội dù ở cấp nào quản lý phải thực hiện theo chế độ qui định.
3.5.2 Quỹ BHYT
Bảo hiểm y tế tài trợ cho việc phòng,chữa và chăm sóc sức khoẻ cho ngưòi lao động.Theo qui định của chế độ tài chính hiện hành được hình thức từ hai nguồn:Một phần do doanh nghiệp phải gánh chịu,được tính trích vào chi phí sản xuất kinh doanh hàng tháng theo tỷ lệ qui định.Tính trên tổng số tiền lương thực tế trả cho công nhân viên trong kỳ.Một phần do người lao động chịu,thường được trừ vào lương công nhân viên.bảo hiểm y tế được nộp lên cho cơ quan chuyên môn,chuyên trách(thường chủ yếu dưới hình thức mua bảo hiểm y tế)để phục vụ,bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ cho công nhân viên như khám bệnh,chữa bệnh..
3.5.3 Kinh phí công đoàn
Kinh phí công đoàn phục vụ chi tiêu cho hoạt động tổ chức của giới lao động nhằm chăm lo,bảo vệ quyền lợi cho người lao động.Kinh phí công đoàn được hình thành do việc trích lập tính voà chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hàng tháng theo tỷ lệ qui định tính trên tổng số tiền lương thực tế được trả cho công nhân công nhân viên trong kỳ,số kinh phí công đoàn doanh nghiệp trích được phân cấp quản lý và chi tiêu theo chế độ qui định.Một phần nộp cho cơ quan quản lý công đoàn cấp trên và một phần để tại doanh nghiệp chi tiêu cho hoạt động công đoàn tại doanh nghiệp.
*Các khoản trích trên cùng với tiền lương phải trả cho người lao động hợp thành loại chi phí về nhân công trong tổng chi phí sản xuất kinh doanh quản lý việc tính toán,trích lập và chi tiêu sử dụng các quỹ tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn có ý nghĩa không những đối với việc tính toán chi phí sản xuất kinh doanh mà còn cả với việc đảm bảo quyền lợi cho người lao động tại doanh nghiệp.
IV . Hạch toán tổng hợp tiền lương và các khoản trích theo lương.
4.1 Chứng từ liên quan đến kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương.
Hạch toán tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn chủ yếu sử dụng các chứng từ về tính toán tiền lương,tiền thưởng,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế.Thanh toán tiền lương,tiền thưởng,bảo hiểm xã hội như:
+Bảng thanh toán tiền lương
+Bảng thanh toán BHXH
+Bảng thanh toán tiềnthưởng
Các phiếu chi,các chứng từ,tài liệu khác về các khoản khấu trừ,trích nộp liên quan.Các chứng từ trên có thể là căn cứ để ghi sổ trực tiếp hoặc làm cơ sở để tổng hợp rồi mới ghi sổ kế toán.
Hạch toán tổng hợp tiền lương và các khoản trích theo lương
Kế toán tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn sử dụng 2 TK chủ yếu là TK 334 và TK 338
4.2.1 TK 334-Phải trả công nhân viên.
Để hạch toán tổng hợp tiền lương phải trả cho công nhân viên kế toán sử dụng TK 334-Phải trả công nhân viên
TK334-dùng để phản ánh các khoản phải trả và tình hình thanh toán các khoản phải trả cho công nhân viên về tiền lương,tiền thưởng,bảo hiểm xã hội các khoản thuộc về thu nhập của người lao động.
TK334 -Phải trả công nhân viên
-Các khoản tiền lương,tiền thưởng,bảo hiểm xã hội và các khoản đã trả đã ứng cho công nhân viên
-Các khoản khấu trừ vào tiền lương,tiền công của công nhân viên
Dư Nợ:
-Phản ánh số tiền đã trả quá số tiền phải trả về tiền lương,tiền công,tiền thưởng và các khoản khác cho công nhân viên
-Các khoản tiền lương,tiền công,bảo hiểm xã hội và các khoản phải trả cho công nhân viên
Dư Có:
-Các khoản tiền lương ,tiền thưởng và các khoản khác còn phải trả cho công nhân viên
4.2.2 Hạch toán tổng hợp TK 338-Phải trả,phải nộp khác
TK 338-dùng để phản ánh tình hình thanh toán các khoản phải trả,phải nộp khác ngoài nội dung đã phản ánh ở các khoản công nợ phải trả
TK 338-Phải trả,phải nộp khác
-Kết chuyển giá trị tài sản thừa vào các tài khoản liên quan
-Bảo hiểm xã hội phải trả công nhân viên
-Kinh phí công đoàn chi tại đơn vị
-Số bảo hiểm xã hội ,bảo hiểm y tế và kinh phí công đoàn đã nộp cho cơ quan quản lý quỹ.
-Các khoản đã trả đã nộp khác
Dư Nợ:
-Phản ánh số đã trả,đã nộp nhiều hơn số phải nộp hoặc số bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế và kinh phí công đoàn vượt chi được cấp bù
-Giá trị tài sản thừa chờ giải quyết (Chưa rõ nguyên nhân)
-Giá trị tài sản thừa phải trả
-Trích bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế và kinh phí công đoàn vào chi phí sản xuất kinh doanh
-Trích bảo hiểm y tế trừ vào lương của công nhân viên
-Các khoản phải trả khác
Dư Có:
-Số tiền còn phải trả,phải nộp
-Giá trị tài sản phát hiện thừa chờ xử lý
Trong TK 338,có 5 TK cấp 2 để phản ánh các khoản liên quan trực tiếp đến công nhân viên:bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn.
TK 3381:Tài sản thừa chờ giải quyết
TK 3382:Kinh phí công đoàn
TK 3383:Bảo hiểm xã hội
TK 3384:Bảo hiểm y tế.
TK 3388:Phải trả,phải nộp khác
Ngoài các TK 338,334 kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương còn phải sử dụng đến các TK khác như:
+TK622-Chi phí nhân công trực tiếp
+TK641-Chi phí bán hàng
+TK642-Chi phí quản lý doanh nghiệp.
+TK111-Tiền mặt
+TK112-Tiền gửi ngân hàng…
4.3 Tổng hợp phân bổ tiền lương,trích bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn
Hàng tháng,kế toán tiến hành tổng hợp tiền lương phải trả trong kỳ theo từng đối tượng sử dụng(Bộ phận sản xuất,sản phẩm,..)và tính toán trích BHX H,BHY T,KPC Đ theo quy định trên cơ sở tổng hợp tiền lương và các tỷ lệ trích BHX H,BH Y T,KPCĐ được thực hiện trên “Bảng phân bổ tiền lương và trích BHX H” (Mẫu số 01/BPB)
Ngoài tiền lương và các khoản bảo hiểm,kinh phí công đoàn.Bảng phân bổ còn phản ánh việc trích trước các khoản chi phí phải trả(trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân sản xuất)
Thủ tục tiến hành lập “Bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm xã hội” như sau:
Hàng tháng trên cơ sở về các chứng từ lao động,tiền lương trong tháng kế toán tiền lương phân loại và tổng hợp tiền lương phải trả cho từng đối tượng sử dụng lao động,trong đó phân biệt tiền lương,các khoản phụ cấp và các khoản khác để ghi vào các cột theo phần ghi có TK334 “Phải trả công nhân viên” ở các dòng phù hợp
Căn cứ vào tiền lương thực tế phải trả và tỷ lệ qui định về trích các khoản bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn để tính trích và ghi vào các cột ghi có TK 338 “Phải trả phải nộp khác” (TK 3382,3383,3384) ở các dòng phù hợp và,ngoài ra kế toán còn căn cứ vào các tiền lương liên quan để tính và ghi các cột có TK 335 “ Chi phí phải trả”
Số liệu tổng hợp phân bổ tiền lương,trích BHXH,BHYT ,KPCĐ và trích trước các khoản được sử dụng cho kế toán tập hợp chi phí sản xuất,ghi sổ kế toán cho các đối tượng có liên quan.
Bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm xã hội
STT
Ghi có cácTK
Đối tượng sử dụng(ghi nợ các TK)
TK 334 Phải trả CNV
TK 338 Phải trả,phải nộp khác
TK 335 Chi phí phải trả
Tổng cộng
Lương
Các khoản phụ cấp
Các khoản khác
Cộng có TK 334
KPCĐ(3382)
BHXH(3383)
BHYT(3384)
Cộng có TK 338
1
TK 622-Chi phí nhân công trực tiếp
-PX(sản phẩm)
-PX(sản phẩm)
2
TK 627-Chi phí sản xuất chung.
-PX(sản phẩm)
-PX(sản phẩm)
3
TK 641-Chi phí bán hàng
4
TK 642-Chi phí quản lý doanh nghiệp.
…
….
Cộng
4.4 Kế toán tổng hợp tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn
4.4.1 Phương pháp kế toán các nghiệp vụ chính như sau:
1)Hàng tháng,trên cơ sở tính toán tiền lương phải trả cho công nhân viên kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK 622 Chi phí nhân công trực tiếp
Nợ TK 241 XDCB dở dang
Nợ TK 627 Chi phí sản xuất chung
Nợ TK 641 Chi phí bán hàng
Nợ TK 642 Chi phí quản lý doanh nghiệp.
Có TK 334 Phải trả công nhân viên
2)Tiền lương từ quỹ khen thưởng phải trả cho công nhân viên kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK 431 Quỹ khen thưởng phúclợi(TK 4311)
Có TK 334 Phải trả công nhân viên
3)Trích số bảo hiểm xã hội phải trả trực tiếp cho cán bộ công nhân viên(trường hợp công nhân viên ốm đau,thai sản..),kế toán phản ánh theo định khoản thích hợp tuỳ theo quy định cụ thể về việc phân cấp quản lý và sử dụng quĩ bảo hiểm xã hội.
+Trường hợp phân cấp quản lý và sử dụng quĩ bảo hiểm xã hội,doanh nghiệp được giữ lại một phần bảo hiểm xã hội trích được để tiếp tục sử dụng chi tiêu cho công nhân viên ốm đau,thai sản..theo qui định,khi tính số bảo hiểm xã hội phải trả trực tiếp công nhân viên,kế toán ghi sổ theo định khoản
Nợ TK 338 Phải trả công nhân viên
Có TK 111
Sổ quĩ bảo hiểm xã hội để lại doanh nghiệp chi không hết hoặc chi thiếu sẽ thanh quyết toán với cơ quan quản lý chuyên trách cấp trên.
+Trường hợp toàn bộ số trích bảo hiểm xã hội phải nộp lên cấp trên và việc chi tiền trợ cấp bảo hiểm xã hội cho công nhân viên tại doanh nghiệp được quyết toán sau theo chi phí thực tế,thì khi tính sổ bảo hiểm xã hội phải trả trực tiếp cho công nhân viên,kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK138 Phải thu khác(1388)
Có TK 334 Phải trả công nhân viên
Khoản bảo hiểm xã hội phải trả trực tiếp cho công nhân viên là khoản phải thu từ cơ quan quản lý chuyên trách cấp trên.
4a) Tính số lương thực tế phải trả cho công nhân viên kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK 622 Chi phí nhân công trực tiếp
Nợ TK 627 Chi phí sản xuất chung
Nợ TK 641 Chi phí bán hàng
Nợ TK 642 Chi phí quản lý doanh nghiệp(Hoặc nợ TK 335-Chi phí phải trả)
Có TK 334 Phải trả công nhân viên
4b)Định kỳ hàng tháng,khi tính trích trước lương nghỉ phép của công nhân sản xuất kế toán ghi sổ:
Nợ TK 622 Chi phí nhân công trực tiếp
Có TK 335 Chi phí phải trả.
5)Các khoản thu đối với công nhân viên như tiền bồi thường vật chất tiền bảo hiểm y tế(phần người lao động phải chịu),kế toán phản ánh theo định khoản.
Nợ TK 138 Phải thu khác(TK 1388)
Có TK 338 Phải trả phải nộp khác
Có TK 138 Phải thu khác(1381)
6)Kết chuyển các khoản phải thu và tiền tạm ứng chi không hết trừ vào thu nhập của người lao động,kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK 334 Phải trả công nhân viên
Có TK 141 Tạm ứng
Có TK 138 Phải thu khác
7)Tính thuế thu nhập mà người lao động phải nộp nhà nước,kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK334 Phải trả công nhân viên
Có TK333 Thuế và các khoản phải nộp
8)Khi thanh toán tiền lương và các khoản thu nhập khác cho công nhân viên,kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK334 Phải trả công nhân viên.
Có TK111,112
9)Hàng tháng khi tính trích bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn cho cơ quan chuyên môn câp trên quản lý,kế toán ghi sổ theo định khoản
Nợ TK 622 Chi phí nhân công trực tiếp
Nợ TK 241 XDCB dở dang
Nợ TK 627 Chi phí sản xuất chung
Nợ TK 641 Chi phí bán hàng
Nợ TK 642 Chi phí quản lý doanh nghiệp.
Có TK 338 Phải trả,phải nộp khác(TK 3382,3383,3384)
10)Khi chuyển tiền nộp bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế,kinh phí công đoàn cho cơ quan chuyên môn cấp trên quản lý,kế toán chi sổ theo định khoản:
Nợ TK338 Phải trả,phải nộp khác
Có TK 111,112
11)Khi chi tiền kinh phí công đoàn(phần để lại tại doanh nghiệp theo qui định),kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK338 Phải trả,phải nộp khác(TK 3382)
Có TK 111,112
Tuỳ theo hình thức sổ kế toán doanh nghiệp áp dụng mà việc hạch toán tiền lương,bảo hiểm xã hội,bảo hiểm y tế ,kinh phí công đoàn được thực hiện trên sổ kế toán phù hợp.
Sơ đồ kế toán tổng hợp
TK 138 TK 334 TK 241
(6)
(1)
TK 141 TK 335 TK 622
(4a) (4b)
TK 333 TK 431 TK627,641,642
(7)
(2)
TK111,112 TK 338(138)
(3) (9)
(10) (11)
H1.Sơ đồ kế toán tổng hợp
Chương II
Tình hình tổ chức kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
I .Đặc điểm tình hình chung của Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
1.1 Quá trình hình thành và phát triển.
Xí nghiệp Dược phẩm TW 2 tiền thân là xưởng dược cục quân y.Khi mới thành lập,qui mô của xưởng còn nhỏ và nhiệm vụ của xưởng lúc này chỉ là sản xuất,bào chế thuốc,dược phẩm phục vụ cho quân đội.
Đến ngày7/1/1980,xưởng dược cục quân y(lúc này)được chuyển sang Bộ y tế và mang tên xí nghiệp dược 6/1.Xí nghiệp lúc này ngoài việc sản xuất thuốc phục vụ cho quân đội đã bắt đầu tiến tới sản xuất sản phẩm phục vụ nhu cầu của nhân dân trong cả nước.Sau một thời gian phát triển,xí nghiệp đổi tên thành Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Xí nghiệp Dược Phẩm TW 2 thuộc liên hiệp các xí nghiệp dược Việt Nam Bộ Y Tế(nay là tổng công ty dược VN thuộc Bộ Y Tế)
Do thành tích hoạt động của xí nghiệp kể từ khi thành lập,vào ngày 29/9/85,xí nghiệp được phong tặng danh hiệu xí nghiệp anh hùng và đổi tên thành Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Trong nền Kinh tế thị trường,việc buôn bán,giao dịch với nước ngoài ngày càng trở nên cần thiết.Để đáp ứng được nhu cầu tất yếu này,Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2 lấy tên giao dịch quốc tế là Dopharma.Đến ngày 7/5/1992,theo QĐ 388 của HĐBT,xí nghiệp được công nhận là một doanh nghiệp nhà nước được hạch toán độc lập.
Hiện nay,xí nghiệp có trụ sở chính tại số 9 Trần Thánh Tông-Hai Bà Trưng Hà Nội,với khoảng 11.000m2 đất để xây dựng nơi làm việc,các phòng ban và các phân xưởng sản xuất.
Đặc điểm tổ chức hoạt động
Trước đây do chỉ là xưởng dược thuộc cục quân y nên khối lượng thuốc cấp cho thị trường ít,phần lớn chỉ là thuốc tiêm,thuốc viên,dịch chuyền,chiết xuất,thuốc mỡ,thuốc nước,dây chuyền sản xuất chỉ đáp ứng được 200 triệu thuốc viên/1 năm và 10 triệu thuốc tiêm/1năm.Nhưng trong quá trình xây dựng và phát triển được sự quan tâm,giúp đỡ của nhà nước và cùng với sự điều hành quản lý của ban lãnh đạo xí nghiệp nên quy mô sản xuất của xí nghiệp ngày càng được mở rộng với dây truyền hiện đại với công suất lớn(Hiện nay,xí nghiệp hàng năm sản xuất được hơn 1 tỷ thuốc viên và hơn 100 triệu ống tiêm,đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng trên cả nước và từng bước tiến hành xuất khẩu ra nước ngoài)
Ta có thể thấy tình hình phát triển của Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2 thông qua một số chỉ tiêu cơ bản trong những năm gần đây như sau:
Chỉ tiêu
1998
1999
2000
2001
Giá trị sản xuất(Tỷ đ)
95
90
84
90
Doanh thu(Tỷ đ)
85
80
73
80
Lợi nhuận(Tỷ đ)
1,1
0,6
0,9
1
Thu nhập BQ(nghìn đ)
750
780
850
900
Trong các năm từ 1998 đến năm 2000,các chỉ tiêu về giá trị sản xuất,doanh thu,lợi nhuận của xí nghiệp đều có sự biến động theo chiều hướng bất lợi là do xí nghiệp chưa thích nghi kịp với sự ra đời của luật thuế giá trị gia tăng,thuế VAT ra đời đòi hỏi vốn dùng cho sản xuất phải đủ lớn,trong khi đó số vốn của xí nghiệp phải đủ lớn,trong khi đó số vốn của xí nghiệp chỉ có một tỷ lệ nhỏ.Hằng năm số vốn lưu động nhà nước cấp cho xí nghiệp là 7 tỷ đồng nên để đáp ứng được yêu cầu sản xuất trong nền kinh tế thị trường xí nghiệp phải tự huy động vốn từ bên ngoài-đây là một thách thức lớn của xí nghiệp.Ngoài ra xí nghiệp còn gặp một khó khăn lớn nữa là phần đất của xí nghiệp bị nhà nước thu hồi khoảng 1200 m điều đó làm ảnh hưởng đến qui hoạch xây dựng các phân xưởng phục vụ việc sản xuất kinh doanh của xí nghiệp.Nhưng Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2 dưới sự lãnh đạo của Ban giám đốc và đặc biệt là vai trò chỉ đạo của đồng chí giám đốc xí nghiệp đã định hướng,mở đường dẫn dắt,lôi cuốn,tìm mọi biện pháp khắc phục khó khăn trong quá trình hoạt động kinh doanh theo cơ chế mới.Để tháo gỡ các khó khăn,xí nghiệp khắc phục bằng các biện pháp:
+Chủ động tìm kiếm và khai thác nguồn vật tư,nguyên liệu
+Nghiên cứu chế thử các sản phẩm mới,cải tiến mẫu mã kinh doanh cho phù hợp với thị hiếu và từng bước hạ gía thành sản phẩm.
+Mở rộng thị trường trong nước và tìm kiếm cơ hội ở thị trường ngoài nước.
+Giảm bớt số lượng nhân công dư thừa,đồng thời đào tạo lại số lao động hiện có để đáp ứng khả năng,chuyên môn trong quá trình sản xuất kinh doanh.
+Tập trung cải tiến qui trình công nghệ,nâng cao trình độ sản xuất nhằm đưa hạn chế bớt thời gian gián đoạn sản xuất.
+Tận dụng triệt để những năng lực của máy móc thiết bị hiện có.Đầu tư thêm một số thiết bị mới tại các khâu then chốt nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm.
+Soạn thảo được nhiều văn bản qui định,nội qui,qui chế chung cho toàn xí nghiệp và nội qui tới từng phân xưởng sản xuất thể hiện tính kỷ luật cao trong giờ làm việc.
Do được sự điều hành sáng suốt,đúng đắn của Ban giám đốc nên trong những năm gần đây mặc dù có sự suy giảm của các chỉ tiêu như giá trị sản xuất,doanh thu,lợi nhuận nhưng xét một cách tổng quát thì sự biến động này không hẳn là xấu đối với xí nghiệp vì thực tế cho thấy thu nhập bình quân của người lao động trong xí nghiệp vẫn tăng vẫn được đảm bảo
1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý, chức năng các phòng ban.
Xí nghiệp tổ chức bộ máy quản lý theo một cấp,mọi hoạt động sản xuất kinh doanh đều chịu sự chỉ đạo của ban giám đốc.
Ban giám đốc xí nghiệp:Lãnh đạo chung toàn xí nghiệp và chỉ đạo trực tiếp các phòng chức năng,phân xưởng.Ban giám đốc xí nghiệp gồm:
-Một giám đốc phụ trách chung:Giám đốc xí nghiệp đứng đầu bộ máy quản lý là người chịu trách nhiệm trước nhà nước,trước pháp luật và trước toàn thể anh chị em cán bộ công nhân viên trong xí nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh,và đảm bảo tốt đời sống của người lao động trong xí nghiệp.Giám đốc xí nghiệp quản lý đơn vị theo chế độ một thủ trưởng.
-Hai phó giám đốc giúp việc cho giám đốc đảm nhận những lĩnh vực công tác cụ thể sau:
+ Một phó giám đốc phụ trách khoa học công nghệ
+ Một phó giám đốc phụ trách hoạt động sản xuất
*Cơ cấu bộ máy quản lý được bố trí theo kiểu trực tuyến đa chức năng.Được hình thành rất phù hợp với quá trình sản xuất kinh doanh của xí nghiệp,sự phối hợp phân công nhiệm vụ và chức năng của từng phòng ban trong bộ máy đã được qui định chặt chẽ bằng hệ thống văn bản.Đó là điều đảm bảo cho sự thống nhất hoạt động nhịp nhàng giữa các bộ phận trong guồng máy điều hành và quản lý của xí nghiệp.
Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Cơ cấu tổ chức quản lý của Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2.
Phòng nghiên cứu triển khai
Phòng tổ chức lao động
Phó giám đốc phụ trách khoa học công nghệ
Phó giám đốc phụ trách hoạt động sản xuất
Phòng KCS
Phòng đảm bảo chất lượng
Phân xưởng thuốc tiêm
Phân xưởng thuốc viên
Phân xưởng chế phẩm
Phân xưởng cơ khí
Phòng thị trường
Phòng tài chính kế hoạch
Phòng kế hoạch cung ứng
Phòng hành chính quản trị
Phòng y tế
Phòng bảo vệ
Phòng đầu tư xây dựng cơ bản
Giám đốc
H2.Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Căn cứ vào đặc điểm tổ chức công việc lao động, tổ chức quản lý cũng như trình độ yêu cầu quản lý ở xí nghiệp áp dụng hình thức tổ chức bộ máy kế toán tập trung. Toàn bộ công tác kế toán được thực hiện tập trung tại phòng tài chính - kế toán (tài vụ) từ khâu ghi chép ban đầu đến tổng hợp báo cáo và kiểm tra kế toán. Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2 đã áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chứng từ và một số hoá đơn thực hiện theo phương pháp chứng từ ,thực hiện hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.
Phòng tài vụ của XN có 13 người dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Giám đốc
Các nhân viên kế toán chịu sự lãnh đạo trực tiếp của kế toán trưởng và được tổ chức như sau:
+Phòng nghiên cứu,triển khai:Có nhiệm vụ chính là nghiên cứu các mặt hàng xí nghiệp đang sản xuất theo dõi quá trình tiêu thụ các mặt hàng này kết hợp với phòng thị trường để nghiên cứu sản xuất các sản phẩm mới.Do tính chất quan trọng của công việc nên phòng được xí nghiệp trang bị các trang thiết bị,dụng cụ hiện đại phục vụ cho việc nghiên cứu,chế thử các sản phẩm mới.
+Phòng KCS: Có trách nhiệm kiểm tra nguyên liệu đầu vào,xem xét nguyên liệu đó có đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn Dược điều 2 hay không?,kiểm tra nguyên liệu đó có đủ với số lượng xí nghiệp yêu cầu.Sau khi tiến hành kiểm tra đầu vào của nguyên liệu,phòng còn tiến hành việc thẩm định chất lượng của sản phẩm đầu ra:như thành phẩm và các loại bán thành phẩm có đủ điều kiện để xuất kho không.Đây là khâu quan trọng nhất trước khi đưa sản phẩm của xí nghiệp sản xuất ra thị trường.Với tập hợp các nhân viên có tài ,có đức trong phòng họ làm việc với phương châm không để sản phẩm có chất lượng kém tới tay người tiêu dùng để giữ chữ tín cho xí nghiệp.
+Phòng đảm bảo chất lượng:Kết hợp với hai phòng nghiên cứu triển khai và phòng KCS để đào tạo cán bộ nhằm đảm bảo cho họ có đầy đủ các kiến thức và nghiệp vụ chuyên môn để phục vụ tốt công tác sản xuất kinh doanh của xí nghiệp.
+Các phân xưởng sản xuất thuốc viên,thuốc tiêm,phân xưởng chế phẩm và phân xưởng cơ khí hoạt động theo chức năng cụ thể của mình đảm bảo sản xuất đủ sản phẩm theo yêu cầu của ban lãnh đạo xí nghiệp đã đề ra.
+Phòng tổ chức lao động:Vì đây là xí nghiệp sản xuất kinh doanh nên nhiệm vụ của phòng này là tổ chức sắp xếp các bộ máy nhân sự,thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách của người lao động,giúp ban giám đốc sắp xếp bố trí lao động trong xí nghiệp phù hợp với công việc và khả năng của mỗi người đồng thời phải thường xuyên nắm bắt cải tiến thay đổi bộ máy tổ chức trong cho phù hợp
+Phòng thị trường:Nhiệm vụ chính là nghiên cứu lên kế hoạch thúc đẩy việc tiêu thụ sản phẩm,tìm hiểu nhu cầu của thị trường để đưa ra những giải pháp sản xuất tối ưu đưa hoạt động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp tiếp cận với mục tiêu đã đề ra.
+Phòng Tài chính-kế toán:Có nhiệm vụ tổ chức thực hiện toàn bộ công tác kế toán,thống kê trong xí nghiệp đúng theo các chế độ về tài chính-kế toán.Cung cấp đầy đủ,kịp thời,chính xác các thông tin số liệu cho ban giám đốc để điều hành việc sản xuất kinh doanh đúng hướng kịp thời
+Phòng kế hoạch cung ứng:Đảm bảo nguyên vật liệu đầu vào cung cấp đầy đủ số lượng nguyên vật liệu theo yêu cầu để phục vụ việc sản xuất sản phẩm.
+ Phòng hành chính quản trị:Là nơi tiếp khách,tiếp nhận các công văn
+Phòng đầu tư xây dựng cơ bản: Thường xuyên tiến hành kiểm tra xem xét,phát hiện các hư hỏng sự cố trong xí nghiệp và tiến hành sửa chữa khi phát sinh.
+Phòng Y Tế:Được trang bị đầy đủ các dụng cụ y tế phục vụ việc chăm sóc sức khoẻ của các cán bộ công nhân viên trong xí nghiệp.
+Phòng bảo vệ:Có nhiệm vụ giữ gìn tài sản và trật tự an toàn chung trong xí nghiệp.
1.4 Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
1.4.1 Nhiệm vụ chức năng
+Kế toán trưởng nắm bắt và chỉ đạo kịp thời để thực hiện tốt các chế độ chính sách tài chính.Tham mưu và báo cáo tình hình hoạt động tài chính trong tháng cho ban giám đốc xí nghiệp để có phương hướng chỉ đạo
+Kế toán ngân hàng:Có nhiệm vụ xem xét việc thu chi của xí nghiệp phát sinh trong ngày,cập nhật hàng ngày việc sử dụng tiền gửi ở các ngân hàng.Hiện nay,xí nghiệp tiến hành việc giao dịch với 2 ngân hàng lớn là Ngân Hàng Công Thương,Ngân Hàng Ngoại Thương
+Thủ quỹ:Phụ trách việc thu chi theo kế hoạch.
+Thu ngân:Tiến hành việc thu tiền theo hoá đơn và bàn giao cho thủ quỹ
+Kế toán tiền lương:Tính và thanh toán cho công nhân viên lương và các khoản phụ cấp khác hàng tháng
+Kế toán tính giá:Quản lý toàn bộ giá thành sản phẩm theo kế hoạch và giá thành thực tế của sản phẩm khi tiến hành tiêu thụ.
+Kế toán tiêu thụ:Theo dõi tình hình trả nợ của xí nghiệp,số lượng thành phẩm tồn kho
+Kế toán thanh toán:Theo dõi các sản phẩm đầu vào về số lượng,chủng loại,chất lượngvà thực hiện việc quản lý các kiốt bán hàng của xí nghiệp.
+Ngoài ra còn có các nhân viên kế toán phân xưởng có nhiệm vụ theo dõi tình hình
Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Bộ máy tổ chức kế toán ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Kế toán trưởng
Máy tính
Phó phòng
Kế toán thu ngân
Thủ quỹ
Thu ngân
Kế toán tiền lương
Kế toán tính giá
Kế toán tiêu thụ
Kế toán thanh toán
Kế toán kho
Các nhân viên kế toán phân xưởng
Phân xưởng
thuốc viên
Phân xưởng thuốc tiêm
Phân xưởng chế phẩm
Phân xưởng cơ
khí
H3. Sơ đồ bộ máy kế toán ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
* Hình thức sổ kế toán áp dụng tại Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Hiện nay Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2 đang áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chứng từ. Hệ thống tài khoản, sổ sách được thiết lập theo đúng chế độ kế toán hiện hành gồm:
- Nhật ký chứng từ
- Bảng kê
- Sổ cái.
- Các sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết.
Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán của hình thức nhật ký chứng từ
Thẻ và sổ kế toán chi tiết
Báo cáo tài chính
Sổ Cái
Nhật ký chứng từ
Chứng từ gốc và các bảng phân bổ
Bảng kê
Bảng tổng hợp chi tiết
H4.Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán của hình thức nhật ký chứng từ
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối ngày
Đối chiếu,kiểm tra
Hệ thống sổ kế toán theo hình thức nhật ký chứng từ
Số hiệu số
Nội dung ghi sổ
NKCT
Bảng kê
1/NKCT
2/NKCT
3/NKCT
4/NKCT
5/NKCT
6/NKCT
7/NKCT
8/NKCT
9/NKCT
10/NKCT
1/BK
2/BK
3/BK
4/BK
5/BK
6/BK
8/BK
9/BK
10/BK
11/BK
I-Hạch toán vốn bằng tiền mặt
-Ghi Có TK 111
-Ghi Nợ TK 111
-Ghi Có TK 112
-Ghi Nợ TK 112
-Ghi Có TK 113
-Ghi Có TK 311,315,341,342…
II-Hạch toán thanh toán với người bán và mua hàng
-Ghi Có TK 331
-Ghi Có TK 511
III-Hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh
-Ghi Có các TK142,152,153,154,214,241,334,335,338,611,621
622,627,631
-Bảng tính giá thành thực tế vật liệu và công cụ dụng cụ
-Tập hợp chi phí sản xuất theo phân xưởng
(TK 154,631,621,622,627)
-Bảng kê tập hợp TK641,642,241.
-Bảng kê TK 142,TK 335
IV-Hạch toán hàng hoá,thành phẩm,doanh thu và kết quả thanh toán với khách hàng.
-Ghi có TK 155,156,157,159,131,511,512,531,532,632,711,721,821,911,811
641,642
-Bảng kê nhập xuất,tồn kho,thành phẩm(TK 155),hàng hoá(TK156)
-Bảng tính giá thực tế thành phẩm,hàng hoá
-Bảng kê hàng gửi đi bán(TK157)
-Bảng kê thanh toán với khách hàng(TK 131)
V-Hạch toán TSCĐ
-Ghi Có các TK211,212,213.
VI.Hạch toán các nghiệp vụ khác
-Ghi có các TK 121,128,136,129,139,141,144,161,415,221,222,228,229,244,333,336,344,411,412,413,414,415,421,431,441,451,461
VII-Sổ Cái
II - Tình hình thực tế về tổ chức kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
2.1 Lao động và công tác hạch toán lao động tại Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
Tổng số lao động của xí nghiệp hiện nay là 510 người trong đó số công nhân trực tiếp sản xuất là 327 người,nhân viên quản lý là 87 người và số lao động phục vụ là 96 người.
Số công nhân lao động trực tiếp được bố trí theo từng phân xưởng:Phân xưởng Tiêm,Phân xưởng Hoá,Phân xưởng Viên,Phân xưởng Cơ Khí.Trong mỗi phân xưởng lại bố trí công nhân ra thành nhiều tổ.Mỗi tổ tuỳ vào tính chất công việc mà bố trí nhiều hay ít công nhân.Phân xưởng Viên có số lượng công nhân lớn nhất bố trí thành 10 tổ như:Tổ xay rây,tổ rửa chai,tổ pha chế,tổ gói 1,tổ gói 2,tổ gói 3,tổ dập,tổ chân không viên,tổ bao bì và tổ văn phòng.
Mọi công nhân viên của xí nghiệp đều làm việc theo lịch thời gian như chế độ qui định:8 tiếng/ngày,5ngày/1tuần được nghỉ thứ 7 và chủ nhật.Chỉ một số bộ phận như nồi hơi,tổ chân không khí nén của phân xưởng cơ khí là phải làm thêm 3 ca để đảm bảo khí và hơi cho các phân xưởng tiêm,viên,hoá sử dụng và bộ phận bảo vệ làm việc 24/24giờ.Ngày và giờ làm việc của mỗi công nhân đều được các tổ trưởng chấm công vào “Bảng chấm công” một cách công khai và đều đặn.Đây là cơ sở để kế toán lương tính toán tiền lương phải trả cho mỗi người lao động.
Các nhân viên quản lý và số lao động phục vụ là bộ phận tương đối ổn định về số lượng và thời gian lao động.
2.2 Các hình thức tính,trả lương cho cán bộ công nhân viên ở Xí Nghiệp Dược Phẩm TW 2
2.2.1 Nguyên tắc chung
Trả đủ lương và phụ cấp cho cán bộ công nhân viên của xí nghiệp theo chế độ nhà nước ban hành theo cấp bậc lương của mỗi cán bộ,công nhân đang hưởng theo nghị định 26/CP ngày 25/5/1993 và thông tư 04/LB.LĐTBXH hướng dẫn sửa đổi mức lương tối thiểu.
Ngoài mức lương đang hưởng theo qui định của nhà nước các cán bộ công nhân viên đang làm việc trong xí nghiệp còn được hưởng một loại lương gọi là “Lương độc hại”.Mức lương độc hại được chia làm 3 mức tuỳ thuộc mức độ ảnh hưởng của công việc đan._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- K0172.doc