Tổ chức công tác hạch toán chi phí sản xuất & tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị Doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần SMC Composite
Tài liệu Tổ chức công tác hạch toán chi phí sản xuất & tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị Doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần SMC Composite: ... Ebook Tổ chức công tác hạch toán chi phí sản xuất & tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị Doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần SMC Composite
Tóm tắt tài liệu Tổ chức công tác hạch toán chi phí sản xuất & tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị Doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần SMC Composite, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm gi÷ mét vai trß quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. V× h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch chÝnh x¸c ®Çy ®ñ kÞp thêi sÏ t¹o c¬ së cho c¸c nhµ qu¶n lÝ ra quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n. Th«ng qua chØ tiªu vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈmc¸c nhµ qu¶n lÝ sÏ biÕt ®îc nguyªn nh©n g©y biÕn ®éng chi phÝ vµ gi¸ thµnh lµ do ®©u vµ tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc vµ ra quyÕt ®Þnh nªn ®Çu t s¶n xuÊt lo¹i s¶n phÈm nµo ®Ó thu ®îc lîi nhuËn cao nhÊt cho doanh nghiÖp. §ång thêi gãp phÇn quan träng vµo viÖc t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng.
§Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt th× mét yÕu tè kh¸ch quan lµ nhµ s¶n xuÊt bá ra c¸c yÕu tè chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, t liÖu lao ®éng vµ ®åi tîng lao ®éng, tõ ®ã h×nh thµnh nªn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nµy l¹i n¶y sinh nh÷ng ®ßi hái vµ nhu cÇu kh¸c nhau trong viÖc tæ chøc qu¶n lý, kiÓm so¸t chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau cÇn cã nh÷ng h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n riªng sao cho phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý, tõ ®ã thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt.
HiÓu ®îc ý nghÜa cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, thÊy râ ®îc sù cÇn thiÕt cùc kú quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh gióp cho c¸c nhµ l·nh ®¹o cã biÖn ph¸p tæ chøc qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn SMC Composite, díi sù híng dÉn chu ®¸o cña c« gi¸o TrÇn ThÞ Phîng cïng c¸c thÇy c« trong khoa vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty em xin nghiªn cøu ®Ò tµi: “Tæ chøc c«ng t¸c H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty cæ phÇn SMC Composite”.
Bµi luËn v¨n gåm nh÷ng néi dung sau:
PhÇn I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ tæ chøc H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp.
PhÇn II: Thùc tr¹ng tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn SMC Composite.
PhÇn II: Mét sè nhËn xÐt vµ ph¬ng híng hoµn thiÖn c«ng t¸c H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn Composite.
PhÇn I
Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp.
I. Chi phÝ s¶n xuÊt.
Kh¸i niÖm, ý nghÜa, ®Æc ®iÓm cña chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh ( th¸ng, quý, n¨m )
Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. NÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú ph¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n taä nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh vËy, ®Ó s¶n xuÊt hµng hãa, ngêi s¶n xuÊt ph¶i bá chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. V× thÕ, sù h×nh thµnh nªn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ tÊt yÕu kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo ý chÝ chñ quan cña con ngêi.
CÇn ph©n biÖt gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu, chi phÝ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ doanh nghiÖp ph¶i chi ra trong mét kú kinh doanh. Nh vËy chØ ®îc tÝnh lµ chi phÝ cña kú h¹ch to¸n nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú chø kh«ng ph¶i lµ mäi kho¶n chi ra trong kú h¹ch to¸n. Ngîc l¹i, chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn c¸c lo¹i vËt liÖu, tµi s¶n, tiÒn vèn cña doanh nghiÖp bÊt kú dïng vµo môc ®Ých g×.
Chi phÝ vµ chi tiªu, hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nhng cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh cña chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th× kh«ng cã chi phÝ. Chi phÝ vµ chi tiªu kh«ng nh÷ng kh¸c nhau vÒ mÆt lîng mµ cßn kh¸c nhau vÒ thêi gian, cã nh÷ng kho¶n chi tiªu kú nµy nhng cha ®îc tÝnh vµo chi phÝ vµ cã nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh kú nµy nhng thùc tÕ cha chi tiªu. Së dÜ cã sù kh¸c biÖt nh vËy lµ do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph¬ng thøc chuyÓn dÞch gÝa trÞ cña tõng lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kü thuËt h¹ch to¸n cña chóng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, yÕu tè gi¸ c¶ lu«n th¬ng xuyªn biÕn ®éng th× viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi chi phÝ s¶n xuÊt ch¼ng nh÷ng lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó qu¶n trÞ gÝa thµnh mµ cßn nh»m x¸c ®Þnh ®óng chi phÝ phï hîp víi gi¸ c¶ thùc t¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty b¶o toµn vèn theo yªu cÇu cña chÕ ®é qu¶n lý kinh tÕ hiÖn nay.
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
H¹ch to¸n chi phÝ lµ ®Ó cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý, kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt rÊt phøc t¹p, trong khi ngêi qu¶n lý l¹i yªu cÇu th«ng tin chi phÝ díi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau do ®ã ®ßi hái ph¶i ph©n lo¹i chóng. Ph©n lo¹i chi phÝ mét c¸ch khoa häc, hîp lý lµ mét yªu cÇu quan träng trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸, h¹ch to¸n vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau vÒ néi dung kinh tÕ, vÒ thêi ®iÓm chi ra c¸c kho¶n chi phÝ, tÝnh chÊt chi phÝ . . .H¹ch to¸n chi phÝ theo tõng lo¹i sÏ n©ng cao tÝnh chi tiÕt cña th«ng tin lµ c¬ së tin cËy cho viÖc lËp kÕ ho¹ch gi¶m chi phÝ. V× theo yªu cÇu cña c«ng t¸c vµ qu¶n lý h¹ch to¸n, ngêi ta ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c ph¬ng thøc kh¸c nhau.
. Ph©n theo lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh
C¨n cø vµo viÖc tham gia cña chi phÝ vµo ho¹t ®éng kinh doanh, toµn bé chi phÝ ®îc chia lµm ba lo¹i:
Chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: bao gåm nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, tiªu thô vµ qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n trÞ kinh doanh.
Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh: gåm nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng vÒ vèn vµ ®Çu t tµi chÝnh.
Chi phÝ bÊt thêng: gåm nh÷ng chi phÝ ngoµi dù kiÕn cã thÓ do chñ quan hay kh¸ch quan mang l¹i.
C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho viÖc ph©n ®Þnh chi phÝ ®îc chÝnh x¸c, phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh, x¸c ®Þnh chi phÝ vµ kÕt qu¶ cña tõng ho¹t ®éng kinh doanh ®óng ®¾n còng nh lËp b¸o c¸o tµi chÝnh nhanh chãng, kÞp thêi.
Ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ.
Theo qui ®Þnh hiÖn hµnh ë ViÖt Nam, toµn bé chi phÝ ®îc chia lµm 7 yÕu tè sau:
YÕu tè nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô… sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh ( lo¹i trõ gi¸ trÞ vËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi.)
YÕu tè nhiªn liÖu, ®éng lùc sö dông vµo qóa tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
YÕu tè tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng: Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ cho toµn bé c«ng nh©n viªn chøc.
YÕu tè BHXH,BHYT, KPC§: ph¶n ¸nh phÇn b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn trÝch treo tû lÖ quy ®Þnh tÝnh theo tæng tiÒn l¬ng vµ phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn chøc.
YÕu tè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: ph¸n ¸nh tæng sè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
YÕu tè dÞch vô mua ngoµi:ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ dÞch vô mua ngoµi dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh.
YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cha ph¶n ¸nh vµo c¸c yÕu tè trªn dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy gióp ta biÕt ®îc c¬ cÊu chi phÝ vµ tÝnh chÊt nguyªn thuû cña chi phÝ, x¸c ®Þnh ®îc møc vèn lu ®éng cho doanh nghiÖp.
. Ph©n lo¹i theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm.
C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa vµo c«ng dông cña chi phÝ vµ møc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi tîng. Theo qui ®Þnh hiÖn hµnh, gi¸ thµnh s¶n xuÊt ë ViÖt Nam gåm 3 kho¶n môc chi phÝ:
-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, phô, nhiªn liÖu…tham gia trùc tiÕp vµo viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: gåm tiÒn l¬ng, phô cÊp l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch cho c¸c quÜ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn theo tØ lÖ víi tiÒn l¬ng ph¸t sinh.
-Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt.
Ngoµi ra khi tÝnh chØ tiªu gi¸ thµnh toµn bé (gi¸ thµnh ®Çy ®ñ) th× chØ tiªu gi¸ thµnh cßn bao gåm kho¶n môc chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n hµng.
. Ph©n lo¹i chi phÝ theo chøc n¨ng trong s¶n xuÊt kinh doanh.
Dùa vµo chøc n¨ng ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh kinh doanh vµ chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng mµ chia chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµm 3 lo¹i:
- Chi phÝ thùc hiÖn chøc n¨ng s¶n xuÊt: gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh kiªn quan ®Õn viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô trong ph¹m vi ph©n xëng.
- Chi phÝ thùc hiÖn chøc n¨ng tiªu thô: gåm tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm, hµng hãa, lao vô…
- Chi phÝ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lÝ: gåm c¸c chi phÝ qu¶n lÝ kinh doanh, hµnh chÝnh vµ nh÷ng chi phÝ chung ph¸t sinh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp .
C¸ch ph©n lo¹i nµy lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh c«ng xëng, gi¸ thµnh toµn bé, x¸c ®Þnh trÞ gi¸ hµng tån kho, ph©n biÖt ®îc chi phÝ theo tõng chøc n¨ng còng nh lµm c¨n cø ®Ó kiÓm so¸t vµ qu¶n lÝ chi phÝ.
. Ph©n lo¹i theo c¸ch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ.
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh chi phÝ s¶n phÈm vµ chi phÝ thêi k×. Chi phÝ s¶n phÈm lµ nh÷ng chi phÝ g¾n liÒn víi c¸c s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra hoÆc ®îc mua, cßn chi phÝ thêi k× lµ nh÷ng chi phÝ lµm gi¶m lîi tøc trong mét thêi k× nµo ®ã, nã kh«ng ph¶i lµ mét phÇn gi¸ trÞ s¶n phÈm ®ù¬c s¶n xuÊt hoÆc ®îc mua nªn ®îc xem lµ phÝ tæn cÇn ®îc khÊu trõ ra tõ lîi tøc cña thêi k× mµ chóng ph¸t sinh.
. Ph©n lo¹i chi phÝ theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ vµo gi¸ thµnh.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh chi phÝ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp:
-Chi phÝ trùc tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp cã liªn quan trùc tiÕp ®Ðn s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm, mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh, cã thÓ c¨n cø vµo sè liÖu, chøng tõ kÕ to¸n qui n¹p vµ ph©n bá trùc tiÕp cho c¸c lo¹i s¶n phÈm ®ã. Chi phÝ nµy bao gåm: nguyªn vËt liÖu, tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
-Chi phÝ gi¸n tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, ®ßi hái ph¶i ph©n bæ gi¸n tiÕp cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan theo c¸c tiªu thøc ph©n bæ kh¸c nhau.
Ph©n lo¹i chi phÝ theo c¸ch nµy gióp cho viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tæng hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi tîng mét c¸ch ®óng ®¾n, hîp lÝ. Ngoµi ra cßn cã t¸c dông trong viÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh kÕ ho¹ch còng nh h¹ch to¸n gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n vÞ s¶n phÈm.
. Ph©n lo¹i chi phÝ theo quan hÖ cña chi phÝ víi khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh.
- Chi phÝ cè ®Þnh: lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng thay ®æi khi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt thay ®æi. Trong mét giíi h¹n, qui m« nhÊt ®Þnh chi phÝ nµy ®éc lËp kh¸ch quan víi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
Chi phÝ biÕn ®æi: lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi khi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra thay ®æi nh chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ c«ng nh©n. Ngoµi ra chi phÝ biÕn ®æi cßn ®îc chi tiÕt ho¸ thµnh chi phÝ biÕn ®æi cïng tØ lÖ (chi phÝ kh¶ biÕn tØ lÖ) vµ chi phÝ kh¶ biÕn kh«ng cïng tØ lÖ ( chi phÝ kh¶ biÕn cÊp bËc).
Nhê c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n tÝnh hîp lÝ cña chi phÝ s¶n xuÊt chi ra, mÆt kh¸c nã lµ c¬ së quan träng ®Ó x¸c ®Þnh s¶n läng s¶n xuÊt vµ x©y dùng mét chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lÝ vµ linh ho¹t ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng. Ph©n lo¹i theo c¸ch nµy lµ c¬ së ®Ó thiÕt kÕ c¸c m« h×nh chi phÝ kh¸c nhau, x¸c ®Þnh ph¬ng híng n©ng cao hiÖu qu¶ chi phÝ ®èi víi tõng lo¹i.
Mçi doanh nghiÖp, ®Òu ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña doanh nghiÖp m×nh, kÕt hîp víi nghiªn cøu kÕt cÊu chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng híng qu¶n lÝ tèi u, tèi thiÓu ho¸ chi phÝ s¶n xuÊt nh»m thùc hiÖn môc ®Ých cuèi cïng lµ t¨ng s¶n lîng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chÊt lîng ngµy mét n©ng lªn. §iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc víi ®iÒu kiÖn qu¶n lÝ mét c¸ch kinh tÕ, chÆt chÏ h¬n, h¹ch to¸n chÝnh x¸c mäi chi phÝ s¶n xuÊt vµ hîp lÝ ho¸ qu¶n lÝ. Mét doanh nghiÖp biÕt c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp, phï hîp víi tr×nh ®é qu¶n lÝ tÊt yÕu sÏ cã chÝnh s¸ch qu¶n trÞ gi¸ thµnh tèt nhÊt, tèi u nhÊt.
II. Gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt gi¸ thµnh.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chi phÝ chi ra míi biÓu hiÖn ë ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n xuÊt kinh doanh cÇn xem xÐt chi phÝ trong mèi quan hÖ víi kÕt qu¶ ®Çu ra cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt -®ã lµ s¶n phÈm hoµn thµnh. Quan hÖ so s¸nh nµy ®· h×nh thµnh nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh.
Môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh hay nãi c¸ch kh¸c môc ®Ých bá ra chi phÝ cña doanh nghiÖp lµ ®Ó t¹o nªn gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh nh»m ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp lu«n quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ cña chi phÝ ®· bá ra, ®Ó víi chi phÝ bá ra thÊp nhÊt thu ®îc gi¸ trÞ sö dông lín nhÊt hä lu«n t×m c¸ch tèi thiÓu ho¸ chi phÝ nh»m tèi ®a hãa lîi nhuËn. Trong hÖ thèng c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lÝ, chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· tho¶ m·n ®¸p øng ®îc c¸c néi dung trªn, ®©y lµ chØ tiªu chÊt lîng cho phÐp ®¸nh gi¸ sù nç lùc cña doanh nghiÖp trong h¹ch to¸n vµ qu¶n lÝ.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm cã hai chøc n¨ng chñ yÕu ®ã lµ chøc n¨ng bï ®¾p vµ chøc n¨ng lËp gi¸. Toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó hoµn thµnh mét khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm ph¶i ®ù¬c bï ®¾p b»ng chÝnh sè tiÒn thu vÒ ttiªu thô s¶n phÈm. ViÖc bï ®¾p chi phÝ ®Çu vµo míi ®¶m b¶o ®îc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n chø cha ph¶i lµ môc ®Ých s¶n xuÊt vµ nguyªn t¾c kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, gi¸ b¸n cña s¶n phÈm phô thuéc rÊt nhiÒu vµo qui luËt cung cÇu th«ng qua viÖc tiªu thô s¶n phÈm mµ thùc thùc hiÖn gÝa trÞ sö dông cña s¶n phÈm. Gi¸ b¸n cña s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn gÝa trÞ cña s¶n phÈm, ph¶i ®îc dùa trªn c¬ së gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh. Th«ng qua gi¸ b¸n cña s¶n phÈm mµ ®¸nh gÝa ®îc møc ®é bï ®¾p chi phÝ vµ hiÖu qu¶ cña chi phÝ.
Ngoµi ra ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm ta h·y xem xÐt nã trong mèi quan hÖ víi gi¸ trÞ vµ gi¸ c¶. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ph¹m trï kinh tÕ kh¸ch quan cña s¶n xuÊt hµng hãa, cã quan hÖ mËt thiÕt víi gi¸ trÞ vµ gi¸ c¶ hµng hãa. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc coi lµ xuÊt ph¸t ®iÓm ®Ó x©y dùng gi¸ c¶, lµ giíi h¹n tèi thiÓu vÒ lîng cña gi¸ c¶, díi møc ®ã th× kh«ng thÓ thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n. Trªn ý nghÜa ®ã th× gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét bé phËn chñ yÕu cÊu thµnh nªn gÝa trÞ. Gi¸ thµnh vµ gi¸ c¶ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt, gi÷a gi¸ thµnh s¶n phÈm víi gi¸ trÞ vµ gi¶ c¶ lu«n lu«n tån t¹i kh¸ch quan mét sù chªnh lÖch vÒ lîng hoÆc lµ cã lîi cho nhµ s¶n xuÊt hµng hãa, trë thµnh ®iÒu kiÖn vËt chÊt ph¸t triÓn hoÆc lµ cã h¹i cho ngêi s¶n xuÊt. S¶n xuÊt chØ cã thÓ tån tÞa vµ ph¸t triÓn khi ngêi s¶n xuÊt ®¹t møc gi¸ thµnh thÊp h¬n gi¸ b¸n cña hµng hãa. Gi¸ thµnh lµ c¬ së xuÊt ph¸t ®Ó x©y dùng vµ qui ®Þnh gi¸ c¶ s¶n phÈm. Qui ®Þnh gi¶ c¶ ®óng ®¾n phô thuéc vµo møc ®é ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c cña viÖc x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra.
Nh vËy, gi÷a gi¸ thµnh vµ gi¸ c¶ cã mèi qu¹n hÖ chÆt chÏ víi nhau, gi¸ c¶ lµ c¬ së cña gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh lµ c¬ së ®Ó x©y dùng gi¸ c¶. V× vËy, nÕu trong ®iÒu kiÖn gÝa b¸n kh«ng ®æi th× viÖc gi¶m gi¸ thµnh còng lµ viÖc t¨ng lîi nhuËn. Do ®ã viÖc h¹ thÊp chi phÝ gi¶m gi¸ thµnh lµ nhiÖm vô quan träng vµ thêng xuyªn cña c«ng t¸c qu¶n lÝ kinh tÕ, qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh c«ng xëng cã mèi quan hª chÆt chÏ víi nhau. Gi¸ thµnh c«ng xëng ®îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®îc tËp hîp vµ sè lîng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh. Néi dung gi¸ thµnh c«ng xëng còng chÝnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tÝnh cho sè lîng vµ lo¹i s¶n phÈm ®ã. MÆc dï c¶ hai ph¹m trï ®Òu gièng nhau vÒ chÊt nhng l¹i kh¸c nhau vÒ lîng. Ta xÐt c«ng thøc sau:
Tæng gi¸ thµnh Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n
s¶n phÈm = xuÊt dë dang + xuÊt ph¸t sinh - xuÊt dë dang
hoµn thµnh ®Çu k× trong k× cuèi k×
Tøc lµ chi phÝ s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong mét k× nhÊt ®Þnh còng kh¸c víi tæng gi¸ thµnh c«ng xëng c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· hoµn thµnh trong thêi k× ®ã. Bëi gi¸ thµnh c«ng xëng kh«ng bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi k× nhng ph¶i céng tªm nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt dë dang k× tríc chuyÓn sang.
VÒ mÆt kÕ to¸n, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹o c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Cã thÓ nãi kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai bíc c«ng nghÖ liªn tiÕp g¾n bã h÷u c¬ víi nhau. Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu k× vµ cuèi k× b»ng nhau hoÆc c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng chi phÝ s¶n xuÊt.
Ph©n lo¹i gi¸ thµnh.
§Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu cña qu¶n lÝ, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng hãa, gi¸ thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau. VÒ lÝ luËn còng nh trng thùc tÕ, ngoµi c¸c kh¸i niÖm gi¸ thµnh x· héi,, gi¸ thµnh c¸ biÖt, cßn cã kh¸i niÖm gi¸ thµnh c«ng xëng, gi¸ thµnh toµn bé…
a. XÐt theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu, gi¸ thµnh ®îc chia lµm 3 lo¹i:
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x¸c ®Þnh tríc khi bíc vµo kinh doanh trªn c¬ së gi¸ thµnh thùc tÕ k× tríc vµ c¸c ®Þnh møc, c¸c dù to¸n chi phÝ cña k× kÕ ho¹ch.
Gi¸ thµnh ®Þnh møc: còng nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh ®Þnh møc cóng ®îc x¸c ®Þnh tríc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn cso ®iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n lµ gi¸ thµnh ®Þnh møc ®îc x©y dùng trªn cë c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong k× kÕ ho¹ch ( thßng lµ ngµy ®Çu th¸ng) nªn gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay ®æi cña c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh thùc tÕ: lµ chØ tiªu ®îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm.
b. XÐt theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ, gi¸ thµnh ®¬c chia lµm 2 lo¹i:
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ( gi¸ thµnh c«ng xëng) lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ c¸c nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt. Bëi vËy gi¸ thµnh s¶n xuÊt cãn cã tªn gäi lµ gi¸ thµnh ph©n xëng.
Gi¸ thµnh tiªu thô ( gi¸ thµnh toµn bé) lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm (chi phÝ s¶n xuÊt, qu¶n lÝ vµ b¸n hµng). Do ®ã, gi¸ thµnh tiªu thô cßn gäi lµ gi¸ thµnh ®Çy ®ñ hay gi¸ thµnh toµn bé vµ ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh toµn Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ qu¶n Chi phÝ
bé cña s¶n = xuÊt cña s¶n + lÝ doanh + b¸n hµng
phÈm tiªu thô phÈm tiªu thô nghiÖp
Yªu cÇu qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Chi phÝ s¶n xuÊt g¾n liÒn vêi viÖc sö dông lao ®éng vËt t mét c¸ch hîp lÝ, tiÕt kiÖm cã hiÖu qu¶. Nh vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt trong mèi quan hÖ víi viÖc ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm.
V× vËy nguyÕn t¾c vµ yªu cÇu c¬ b¶n víi c«ng t¸c qu¶n lÝ chi phÝ lµ ph¶i qu¶n lÝ chÆt chÏ chi phÝ s¶n xuÊt h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®Þnh møc, theo ®óng dù to¸n ®· ®îc duyÖt vµ theo ®óng môc ®Ých sö dông. Cßn yªu cÇu qu¶n lÝ gi¸ thµnh lµ qu¶n lÝ møc giíi h¹n chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm nghÜa lµ qu¶n lÝ theo gi¸ thµnh ®Õn tõng kho¶n môc. ®Ó lµm ®îc viÖc ®ã tríc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh chi phÝ nµo lµ hîp lÝ, chi phÝ nµo lµ bÊt hîp lÝ, chi phÝ nµo tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ nµo kh«ng dîc tÝnh vµo s¶n phÈm ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ®a chi phÝ bÊt hîp lÝ vµp gi¸ thµnh s¶n phÈm dÉn ®Õn thua lç, ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng c¹nh tranh dîc trªn thÞ trêng, tõ ®ã cã nguy c¬ ph¸ s¶n. V× vËy, muèn thùc hiÕn ®îc c¸c yÕu tè trªn th× ph¶i lµm tèt c¸c néi dung sau:
KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ë tõng bé phËn s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp.
GhichÐp, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ kÞp thêi, chÝnh x¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, chØ ra møc tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ tõng kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp.
KiÓm tra thùc hiÕn c¸c ®Þnh møc tiªu hao vËt t, kü thuËt, dù to¸n phôc vô qu¶n lÝ s¶n xuÊt nh»m thóc ®Èy tiÕt kiÖm, sö dông híp lÝ mäi chi phÝ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
TÝnh to¸n chÝnh x¸c ®Çy ®ñ , kÞp thêi gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh. V¹ch ra ®îc nguyªn nh©n lµm cho hoµn thµnh hoÆc cha hoµn thµnh nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng cã thÓ khai th¸c vµ ph¬ng híng phÊn ®Êu ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ h¹ch to¸n ë tõng bé phËn s¶n xuÊt vµ toµn doanh nghiÖp
5. Vai trß cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Trong qu¶n lÝ kinh tÕ cã nh÷ng c«ng cô qu¶n lÝ kh¸c nhau ®îc sö dông nh:
H¹ch to¸n nghiÖp vô, h¹ch to¸n thèng kª, h¹ch to¸n kÕ to¸n. Trong ®ã h¹ch
to¸n tÕ to¸n ®ùoc x¸c ®Þnh lµ c«ng cô qu¶n lÝ kinh tÕ quan träng nhÊt víi chøc n¨ng lµ thu nhËn, xö lÝ cung cËp th«ng tin vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp mét c¸ch ®Çy ®ñ, thêng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng nh»m môc ®Ých kiÓm tra, gi¸m s¸t toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. KÕ to¸n cung cÊp kÞp thêi th«ng tin cÇn thiÕt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
KÕ to¸n ®· h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ th«ng qua tæ chøc ghi chÐp, tÝnh to¸n thêng xuyªn liªn tôc chi phÝ ®· chi ra cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Trªn c¬ së ®ã cung cÊp nh÷ng th«ng tin quan träng vÒ t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn v©t liÖu ®Ó c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lÝ kÞp thêi chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ngoµi ra kÕ to¸n cßn cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ vÒ vËt t, lao ®éng , tiÒn vèn ë tõng kh©u, tõng s¶n phÈm. KÕ to¸n cung cÊp th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n phÈm cã tiÕt kiÖm hay kh«ng, tiÕt kiÖm ®îc bao nhiªu, møc h¹ lµ bao nhiªu, nguyªn nh©n t¹i sao ? §ã lµ nh÷ng th«ng tin v« cïng quan träng ®èi víi c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã khai th¸c tiÒm tµng cña doanh nghiÖp, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Nh vËy kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn v« cïng quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc. §ãng vai trß lµ kh©u trung t©m trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n doanh nghiÖp, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viÖc qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt, qu¶n lÝ gi¸ thµnh. ChÝnh v× lÏ ®ã nªn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ù¬c coi träng ®óng møc, ®¶m b¶o ®îc c¸c nhiÖm vô ®Ò ra.
6. NhiÖm vô cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó ph¸t huy cao nhÊt vai trß vµ t¸c dông cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh ®· nªu trªn, thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu ®Ò ra kÕ to¸n ph¶i thùc hiÖn c¸c yªu cÇu sau:
X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, lùa chän ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt thÝch hîp víi ®Æc ®iÓm doanh nghiÖp vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng ®óng gi¸ thµnh vµ lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp. Tæ chøc thùc hiÖn tèt viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
X©y dùng qui t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp. Qui ®Þnh tr×nh ®é c«ng viÖc, ph©n bæ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi tîng, tõng s¶n phÈm chi tiÕt.
III. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
§èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt .
§èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
§èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vÞ, giíi h¹n mµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tæ chøc tËp theo ®ã nh»m ®¸p øng nhu cÇu kiÓm tra, ph©n tÝch vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ph¹m vi giíi h¹n tËp hîp chi phÝ cã 2 lo¹i:
- N¬i ph¸t sinh chi phÝ: ph©n xëng, tæ ®éi, bé phËn s¶n xuÊt hay giai ®o¹n c«ng nghÖ.
§èi tîng chi phÝ: s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm hay ®¬n vÞ ®Æt hµng.
Nh vËy thùc chÊt cña viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ, ®èi tîng chÞu phÝ lµm c¬ së cho viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, phôc vô yªu cÇu cuèi cïng cña qu¶n lÝ chi phÝ, muèn vËy cÇn c¨n cø vµo c¸c c¬ së sau:
+ C¨n cø vµo tÝnh chÊt s¶n xuÊt vµ ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm :
NÕu doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®¬n gi¶n th× ®èi tîng hay giíi h¹n tËp hîp chi phÝ lµ toµn bé qui tr×nh c«ng nghÖ.
NÕu doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu chÕ biÕn liªn tôc th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng hoÆc cã thÓ tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ. KiÓu chÕ biÕn song th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ thµnh phÈm hoÆc tõng bé phËn, tõng chi tiÕt.
+ C¨n cø vµo lo¹i h×nh s¶n xuÊt :
C¸c doanh nghiÖp thuéc läai h×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ tõng s¶n phÈm .
C¸c doanh nghiÖp thuéc läai h×nh s¶n xuÊt hµng lo¹t vµ cã khèi lîng lín phô thuéc vµo tÝnh chÊt qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ nhãm s¶n phÈm.
+ C¨n cø vµo dÆc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt:
C¸c doanh nghiÖp cã ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kh¸c nhau th× cã ®èi tîng tËp hîp chi phÝ kh¸c nhau. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã tæ chøc s¶n xuÊt theo ph©n xëng th× ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ c¸c ph©n xëng. ViÖc tËp hîp chi phÝ theo ph©n xëng phôc vô cho viÖc ph©n tÝch vµ kiÓm tra c¸c chi phÝ ë ph©n xëng vµ taä ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé doanh nghiÖp.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph¬ng ph¸p hay hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè vµ kho¶n môc trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chi phÝ.
Néi dung chñ yÕu cña c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ trªn c¬ së ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chi phÝ ®îc x¸c ®Þnh trong doanh nghiÖp më thÎ chi tiÕt hoÆc sæ chi tiÕt h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chi phÝ s¶n xuÊt, ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ ph¸t sinh vµo ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ cã liªn quan, cã ph©n tÝch theo yÕu tè vµ kho¶n môc chi phÝ, hµng th¸ng tæng hîp chi phÝ theo tõng ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ phôc vô cho viÖc ph©n tÝch vµ kiÓm tra c¸c chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Tuú theo tõng ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ ®ùoc x¸c ®Þnh mµ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ phï hîp, ta cã c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ sau:
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo chi tiÕt hoÆc bé phËn cña s¶n phÈm: theo ph¬ng ph¸p nµy, c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo tõng chi tiÕt hoÆc vé phËn s¶n phÈm. Khi ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh b»ng tæng céng sè chi phÝ cña c¸c bé phËn cÊu thµnh s¶n phÈm. Ph¬ng ph¸p nµy kh¸ phøc t¹p nªn chØ s¶n phÈm dông ë nh÷ng doanh nghiÖp chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt cao, s¶n xuÊt Ýt s¶n phÈm hoÆc mang tÝnh chÊt ®¬n chiÕc vµ cã Ýt chi tiÕt, bé phËn cÊu thµnh s¶n phÈm.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chi phÝ theo s¶n phÈm: Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®îc tËp hîp vµ ph©n loÞa theo tõng thø s¶n phÈm riªng biÖt, kh«ng phô thuéc vµo tÝnh chÊt phøc t¹p cña s¶n phÈm vµ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. NÕu qu¸ tr×nh chÕ biÕn s¶n phÈm ph¶i qua nhiÒu ph©n xëng kh¸c nhau th× c¸c chi phÝ ®îc tËp hîp theo tõng ph©n xëng, trong ®ã c¸c chi phÝ trùc tiÕp ®îc h¹ch to¸n theo tõng s¶n phÈm, c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp ®îc ph©n bæ cho tõng s¶n phÈm theo c¸c tiªu thøc phï hîp. Khi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc tæng céng chi phÝ. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc s¶n phÈm dông réng r·i ë nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng lo¹t vµ cã khèi lîng lín.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo nhãm s¶n phÈm: theo ph¬ng ph¸p nµy, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i vµ gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p liªn hîp. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông chñ yÕu ë nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhaunh c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt giÇy, may mÆc..
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo ®¬n ®Æt hµng: theo ph¬ng ph¸p nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp theotõng ®¬n ®Æt hµng s¶n xuÊt riªng biÖt. Khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh th× tæng chi phÝ tËp hîp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm. Tæng chi phÝ thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng bao gåm chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp, chi phÝ trùc tiÕp ®ù¬c h¹ch to¸n th¼ng vµo ®¬n ®Æt hµng cã liªn quan, chi phÝ gi¸n tiÕp ®îc tËp hîp vµ ph©n bæ theo tõng ®¬n ®Æt hµng theo tiªu thøc phï hîp. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông réng r·i ë nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®¬n chiÕc nh c¬ khÝ chÕ t¹o, söa ch÷a.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo ®¬n vÞ s¶n xuÊt: theo ph¬ng ph¸p nµy, c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®îc tËp hîp theo tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt (ph©n xëng, tæ, ®éi). Trong mçi ®¬n vÞ s¶n xuÊt, c¸c chi phÝ l¹i ®îc tËp hîp theo mçi ®èi tù¬ng chÞu phÝ: chi tiÕt theo s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm. Khi ¸pn dông ph¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp, tæng céng chi phÝ, hÖ sè tØ lÖ. Trong mét sè trêng hîp (®èi víi s¶n xuÊt gi¶n ®¬n ®îc tæ chøc theo tæ, ®éi, ph©n xëng) nã kh«ng phôc vô môc ®Ých tÝnh gi¸ thµnh mµ chØ thuÇn tuý phôc vô kiÓm tra c¸c chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ h¹ch to¸n kinh tÕ cña tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo toµn bé d©y chuyÒn s¶n xuÊt: theo ph¬ng ph¸p nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ, trong tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ c¸c chi phÝ ®îc ph©n tÝch theo tõng lo¹i s¶n phÈm hoÆc b¸n thµnh phÈm.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ë nh÷ng doanh nghiÖp mµ toµn bé c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®îc chia lµm nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ vµ nguyªn liÖu chÝnh®îc chÕ biÕn mét c¸ch liªn tôc tõ giai ®o¹n ®Çu ®Õn giai ®o¹n cuèi theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh.
Tuú theo yªu cÇu cña tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ, giai ®o¹n c«ng nghÖ ë ®aay cã thÓ lµ c¶ giai ®o¹n s¶n xuÊt, ph©._.n xëng s¶n xuÊt hoÆc c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ (nhiÒu bíc), sau mçi giai ®o¹n c«ng nghÖ thêng thu nhËn ®îc b¸n thµnh phÈm hoµn chØnh vµ tiÕn hµnh nhËp kho b¸n thµnh phÈm hoÆc chuyÓn cho giai ®o¹n c«ng nghÖ kÕ tiÕp, b¸n thµnh phÈm ph¶i ®îc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ vÒ sè lîng vµ cã thÓ tÝnh hoÆc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ.
Tãm l¹i, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ lùa chän ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ t¹i doanh nghiÖp lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc h¹ch to¸n ®óng, ®ñ, chÝnh x¸c chi phÝ t¹o ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm. §©y lµ c«ng ®o¹n ®Çu tiªn trong chiÕn lîc qu¶n trÞ gi¸ thµnh.
2. Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt .
2.1. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p theo dâi vµ ph¶n ¸nh mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho nguyªn vËt liÖu, hµng hãa, s¶n phÈm dë dang, thµnh phÈm trªn sæ kÕ to¸n sau mçi lÇn ph¸t sinh nghiÖp vô mua (nhËp ) hoÆc b¸n (xuÊt ). Néi dung h¹ch to¸n gåm:
H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu…®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm. §èi víi nh÷ng nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt ( ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt, s¶n phÈm…) th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®èi tîng ®ã. Trêng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ kh«ng thÓ h¹ch to¸n riªng ®îc th× ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng ®ã theo tiªu thøc ph©n bæ hîp lý. Tiªu thøc ph©n bæ thêng ®îc sö dông lµ ph©n bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng lîng…
C«ng thøc ph©n bæ nh sau:
Chi phÝ vËt liÖu ph©n bæ Tiªu thøc ph©n bæ TØ lÖ (hÖ sè )
= ´
cho tõng ®èi tîng cña tõng ®èi tîng ph©n bæ
Trong ®ã:
TØ lÖ (hÖ sè ) Tæng chi phÝ VL cÇn ph©n bæ
Ph©n bæ = ´ 100
Tæng tiªu thøc ph©n bæ
§Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621- chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
KÕt cÊu tµi kho¶n 621 nh sau:
Bªn nî: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho chÕ t¹o s¶n phÈm
Bªn cã : KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo TK 154 vµ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
Cuèi k× TK nµy kh«ng cã sè d.
Tr×nh tù h¹ch to¸n
XuÊt kho nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt.
Nî TK621 (chi tiÕt theo ®èi tîng)
Cã TK 152 – gi¸ thùc tÕ xuÊt dïng cho tõng lo¹i
NhËn nguyªn vËt liÖu vÒ kh«ng nhËp kho chuyÓn th¼ng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm:
Nî TK621 (chi tiÕt theo ®èi tîng)
Nî TK 133 ( 1331)- VAT ®îc khÊu trõ cña vËt liÖu mua ngoµi ( ®èi víi doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ )
Cã TK331, 111,112 nguyªn vËt liÖu mua ngoµi
Cã TK 441 nhËn cÊp ph¸t liªn doanh
Cã TK 154 nguyªn vËt liÖu tù s¶n xuÊt hay thuª ngoµi gia c«ng
Cã TK kh¸c (311, 336, 338…) vËt liÖu vay mîn
Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
Nî TK 152 (chi tiÕt vËt liÖu )
Cã TK 621 (chi tiÕt theo ®èi tîng )
Cuèi k× chuyÓn chi chÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo tõng ®èi tîng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh
Nî TK 154 (chi tiÕt theo ®èi tîng )
Cã TK 621 (chi tiÕt theo ®èi tîng ).
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
TK 151, 152, 331,
111, 112, 311 TK 621 TK 152
VËt liÖu dïng trùc tiÕp VËt liÖu dïng kh«ng
chÕ t¹o s¶n phÈm, lao vô hÕt nhËp l¹i kho
dÞch vô
TK 133 TK 154
VAT cña vËt liÖu KÕt chuyÓn chi phÝ
mua ngoµi NVLTT cuèi k×
H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kho¶n thï lao lao ®éng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô dÞch vô nh tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l¬ng. Ngoµi ra, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp cho c¸c quü b¶o hiÓm x· héi,b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn do chñ sö dông lao ®éng chÞu vµ ®îc tÝnh v¸o chi phÝ kÝnh doanh theo mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l¬ng ph¸t sinh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt .
§Ó theo dâi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông TK 622- chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. TK nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
Bªn nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh.
Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
TK 622 cuèi k× kh«ng cã sè d.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ.
- TÝnh ra tæng sè tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng vµ phô cÊp ph¶i tr¶ thùc tÕ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt.
Nî TK 622 ( chi tiÕt theo ®èi tîng)
Cã TK 334- Tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ qui ®Þnh ( tÝnh vµo chi phÝ 19% )
Nî TK 622 ( chi tiÕt theo ®èi tîng)
Cã TK 338 (3382, 3383, 3384 )
TrÝch tríc tiÌn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt vµo chi phÝ.
Nî TK 622 ( chi tiÕt theo ®èi tîng)
Cã TK 335 – tiÒn l¬ng trÝch tríc
Cuèi k× kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo TK tÝnh gi¸ thµnh theo tõng ®èi tîng.
Nî TK 154 ( chi tiÕt theo ®èi tîng)
Cã TK 622 ( chi tiÕt theo ®èi tîng)
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
TK 334 TK 622 TK 154
TiÒn l¬ng vµ phô cÊp ph¶i
tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp
TK 338
C¸c kho¶ntrÝch theo l¬ng KÕt chuyÓn chi chÝ nh©n
®îc tÝnh vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp c. k×
TK 335
TrÝch tríc tiÒn l¬ng cña
c«ng nh©n s¶n xuÊt
vµo chi phÝ.
c.H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm sau chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
§©y lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 627- chi phÝ s¶n xuÊt chung- më chi tiÕt theo tõng ®¬n vÞ ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt.
Bªn Nî: Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong k×.
Bªn cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo chi phÝ s¶n phÈm hay lao vô dÞch vô.
TK 627 cuèi k× kh«ng cã sè d.
TK 627 ®îc më chi tiÕt thµnh 6 tµi kho¶n chi tiÕt sau:
TK 6271- chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng: ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n xëng vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp cho quü BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ víi tiÒn l¬ng ph¸t sinh .
TK 6272- chi phÝ vËt liÖu: bao gåm c¸ckho¶n chi phÝ vÒ vËt liÖu xuÊt dïng cho ph©n xëng nh xuÊt söa ch÷a, b¶o dìng m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ cöa kho tµng, vËt kiÕn tróc ( trêng hîp tù lµm lÊy ), c¸c chi phÝ vËt liÖu cho qu¶n lÝ ph©n xëng ( giÊy bót v¨n phßng phÈm )
TK 6273- chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: lµ nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt dïng trong ph©n xëng.
TK 6274- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: ph¶n ¸nh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh thuéc c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt kinh doanh nh m¸y mãc , thiÕt bÞ nhµ cöa, kho tµng…
TK 6277- chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: bao g«m fnh÷ng chi phÝ dÞch vô thuª ngoµi phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ph©n xëng, bé phËn nh chi phÝ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh, níc, ®iÖn tho¹i.
TK 6278- chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: lµ chi phÝ cßn l¹i nh lÔ t©n héi nghÞ, tiÕp kh¸ch, giao dÞch… cña ph©n xëng, bé ph©n s¶n xuÊt.
Ngoµi ra tuú theo yªu cÇu qu¶n lÝ cña tõng doanh nghiÖp , tõng ngµnh, TK 627 cã thÓ më thªm mèt sè tµi kho¶n chi tiÕt kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh mét sè néi dung hoÆc yÕu tè chi phÝ.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ.
TÝnh ra tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n xëng.
Nî TK 627 (6271- chi tiªt ph©n xëng, bé phËn )
Cã TK 334
TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ qui ®Þnh.
Nî TK 624 (6241- chi tiÕt ph©n xëng bé phËn )
Cã TK 338 (3382, 3383, 3384 )
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng chung cho c¸c ph©n xëng .
Nî TK 627 (6272- chi tiÕt ph©n xëng bé phËn )
Cã TK 152 ( chi tiÕt tiÓu kho¶n )
Chi phÝ c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho c¸c bé ph©n, ph©n xëng (lo¹i ph©n bæ mét lÇn)
Nî TK 627 (6273 – chi tiÕt theo ph©n xëng)
Cã TK 153 –gi¸ trÞ xuÊt dïng
TrÝch khÊu hao TSC§ cña ph©n xëng.
Nî TK 627 (6274- chi tiÕt theo ph©n xëng )
Cã TK 214 (chi tiÕt tiÓu kho¶n )
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi:
Nî TK 624 (6277- chi tiÕt theo ph©n xëng)
Nî TK 133 (1331) – VAT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 111, 112, 331… gi¸ trÞ mua ngoµi.
C¸c chi phÝ theo dù to¸n tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung trong k× ( chi phÝ söa ch÷a TSC§, chi phÝ ngõng s¶n xuÊt, gi¸ trÞ c«ng cô, dông cô ph©n bæ tõ hai lÇn trë lªn…)
Nî TK 627 (6273 – chi tiÕt theo ph©n xëng)
Cã TK 335 (chi tiÕt chi phÝ ph¶i tr¶ )
Cã TK 142 (chi tiÕt chi phÝ tr¶ tríc )
C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
Nî TK 627 (6278 – chi tiÕt theo ph©n xëng)
Cã TK liªn quan (111, 112)
C¸c khko¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Nî TK111, 112, 152, 138…
Cã TK 627 ( chi tiÕt ph©n xëng )
Cuèi k× tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo tiªu thøc phï hîp cho c¸c ®èi tîng chÞu phÝ.
Nî TK 154 ( chi tiÕt theo tõng ®èi tîng).
Cã TK627 – chi tiÕt theo ph©n xëng)
Do chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô trong ph©n xëng nªn cÇn thiÕt ph¶i ph©n bæ chóng theo tiªu thøc phï hîp.
Tæng chi phÝ s¶n xuÊt
Møc chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ph©n bæ Tæng tiªu thøc
chung ph©n bæ cho = -------------------------- ´ ph©n bæ cña tõng
tõng ®èi tîng Tæng tiªu thøc ph©n bæ ®èi tîng
cña tÊt c¶ c¸c ®èi tîng
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung.
TK 334, 338 TK 627 TK 111, 112, 152, 335
Chi phÝ nh©n viªn C¸c kho¶n ghi gi¶m CPSXC
TK 152, 153 ( vËt t dïng kh«ng hÕt )
Chi phÝ vËt liÖu, dông cô
TK 142, 335 TK 154
Chi phÝ theo dù to¸n Ph©n bæ ( kÕt chuyÓn )
CPSXC cuèi kú
TK 111, 112, 331
C¸c chi phÝ s¶n xuÊt
chung kh¸c
d. H¹ch to¸n c¸c kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt .
H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng.
S¶n phÈm háng lµ s¶n phÈm kh«ng tho¶ m·n c¸c tiªu chuÈn chÊt l¬ng vµ ®Æc ®iÓm kü thuËt cña s¶n phÈm vÒ mÇu s¾c, kÝch cì, träng lîng, c¸ch thøc l¾p rs¶n phÈm. Tuú theo møc ®é h háng mµ s¶n phÈm háng ®îc chia lµm 2 lo¹i:
S¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc: lµ nh÷ng s¶n phÈm háng vÒ mÆt ký thuËt cã thÓ söa ch÷a ®îc vµ viÖc söa ch÷a ®ã cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ.
S¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc: lµ nh÷ng s¶n phÈm mµ vÒ mÆt ký thuËt kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc hoÆc cã thÓ söa chaa ®îc nhng kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ.
§èi víi s¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc.
Khi phat sinh chi phÝ söa ch÷a s¶n phÈm háng kÕ to¸n sö dông TK 142- chi phÝ tr¶ tríc- ®Ó tËp hîp vµ xö lÝ thiÖt h¹i thùc tÕ theo nguyªn nh©n.
S¬ ®å h¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm h¶ng cã thÓ söa ch÷a ®îc.
TK 152, 153, 334, TK 142 TK 821
338, 241
Sè thiÖt h¹i tÝnh vµo
chi phÝ bÊt thêng
TK 627
Chi phÝ söa ch÷a s¶n Sè thiÖt h¹i tÝnh vµo
phÈm háng ph¸t sinh gi¸ thµnh chÝnh phÈm
TK 138, 152
Gi¸ trÞ thu håi
båi thêng
§èi víi s¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc.
ThiÖt h¹i thùc vÒ sè s¶n phÈm nµy ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy gi¸ phÝ cña mét sè s¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc trõ ®i sè phÕ liÖu thu håi tõ s¶n phÈm háng vµ kho¶n båi thêng cña ngêi g©y ra s¶n phÈm háng (nÕu cã ). ViÖc xö lÝ sè thiÖt h¹i thùc vÒ s¶n phÈm háng kh«ng thÓ söa ch÷a ®îc ph¶i dùa trªn nguyªn t¾c ph©n biÖt s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc vµ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc vµ tuú thuéc vµo nguyªn nh©n cô thÓ g©y ra thiÖt h¹i, cã thÓ kh¸i qu¸t c¸ch h¹ch to¸n theo s¬ ®å sau:
TK 154 TK 138 TK 821
Sè thiÖt h¹i tÝnh vµo
chi phÝ bÊt thêng
TK 627
Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng Sè thiÖt h¹i tÝnh vµo
kh«ng thÓ söa ch÷a gi¸ thµnh chÝnh phÈm
®îc thùc tÕ ph¸t sinh
TK 138, 334, 152
Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu
håi, båi thêng
ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt.
Trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt v× nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan hoÆc kh¸ch quan, c¸c doanh nghiÖp vÉn ph¶i bá ra mét sè kho¶n chi phÝ ®Ó duy tr× ho¹t ®éng nh tiÒn c«ng lao ®éng, khÊu hao TSC§, chi phÝ b¶o dìng…Nh÷ng kho¶n chi phÝ chi ra trong thêi gÞan nµy ®îc coi lµ thiÖt haÞ vÒ ngõng s¶n
XuÊt. Víi nh÷ng kho¶n chi phÝ vÒ ngõng s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch dù kiÕn, kÕ ton¸ ®· theo dâi ë tµi kho¶n 335- chi phÝ ph¶i tr¶. Trêng hîp ngõng s¶n xuÊt bÊt thêng, c¸c chi phÝ bá ra trong thêi gian nµy do kh«ng ®îc chÊp nhËn nªn ph¶i theo dâi riªng trªn TK 142- chi phÝ tr¶ tríc. Cuèi k×, sau khi trõ phÇn thu håi, gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ sÏ ®îc xö lÝ theo quyÕt ®Þnh tuú thuéc vµo nguyªn nh©n g©y thiÖt h¹i. C¸ch h¹ch to¸n cã thÓ ®îc ph¶n ¸nh qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å h¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt.
TK 334, 338, 152
214, 111… TK 335 TK 627, 642
Chi phÝ thùc tÕ ngõng TrÝch tríc chi phÝ
s¶n xuÊt trong kÕ ho¹ch vÒ ngõng s¶n xuÊt
theo kÕ ho¹ch
TK 142 TK 138, 334
Gi¸ trÞ båi thêng
Chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh do TK 821
ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ
ho¹ch TÝnh vµo chi phÝ
bÊt thêng
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng tån kho kh«ng ®îc ghi sæ liªn tôc. V× vËy cuèi k× doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª tÊt c¶ c¸c nguyªn vËt liÖu, thµnh phÈm trong kho vµ t¹i c¸c ph©n xëng cïng víi bé phËn s¶n xuÊt dë dang ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ cña s¶n phÈm hoµn thµnh cña hµng hãa ®· b¸n. Do ®ã, viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k× cã nh÷ng ®iÓm kh¸c
biÖt nhÊt ®Þnh so víi nh÷ng doanh nghiÖp s¶n ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. Cô thÓ viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trªn tµi kho¶n tæng hîp ( TK 621 ) theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k× kh«ng ph¶i c¨n cø vµo sè liÖu tæng hîp tõ c¸c chøng tõ xuÊt kho mµ l¹i c¨n cø vµo gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tån kho ®Çu kú, gi¸ thùc tÕ vËt liÖu nhËp trong k× vµ kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi k× ®Ó tÝnh to¸n.
C«ng thøc tÝnh:
Gi¸ thùc tÕ nguyªn Gi¸ thùc tÕ Gi¸ thùc tÕ Gi¸ thùc tÕ
vËt liÖu xuÊt dïng = nguyªn vËt liÖu + nguyªn vËt liÖu - nguyªn vËt liÖu
trong kú tån ®Çu kú nhËp trong k× tån cuèi kú
Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng ®îc ghi mét lÇn vµo TK 621 vµo thêi ®iÓm cuèi kú h¹ch to¸n.
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, kÕ to¸n sö dông TK 631- gi¸ thµnh s¶n xuÊt – thay v× sö dông TK 154- chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
TK 631 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu k× vµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong k× liªn quan ®Õn chÕ t¹o s¶n phÈm.
Bªn cã: - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi k× vµo TK 154.
- Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô, dÞch vô hoµn thµnh.
Cuèi kú TK 631 kh«ng cã sè d.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ.
H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
§Çu kú, kÕt chuyÓn gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu cha sö dông .
Nî TK 611
Cã TK 151, 152
Trong k×, ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng nguyªn vËt liÖu.
Nî TK 611
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 311, 331, 411…
Cuèi k×, c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª hµng tån kho ph¶n ¸nh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu cha sö dông.
Nî TK 151, 152.
Cã TK 611
X¸c ®Þnh vµ kÕt chuyÓn gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu sö dông cho c¸c môc ®Ých ghi:
Nî TK 621, 627, 641, 642.
Cã TK 611.
§ång thêi kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chi tiÕt theo tõng ®èi tîng sö dông.
Nî TK 631
Cã TK 621
H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
VÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, TK sö dông vµ c¸ch tËp hîp chi phÝ trong k× gièng nh ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. Cuèi k×, ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô…kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo TK 631 theo tõng ®èi tîng.
Nî TK 631
Cã TK 622
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tËp hîp gièng ph¬ng ph¸p kª hai thêng xuyªn, sau ®ã sÏ ®îc ph©n bæ vµo TK 631 chi tiÕt tõng ®èi tîng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
Nî TK 631
Cã TK 624.
2. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.
2.1. Tæng hîp chi phÝ.
Theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
§Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh, kÕ
to¸n sö dông TK 154- chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
KÕt cÊu cña TK nµy nh sau:
Bªn nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong k×.
Bªn cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt .
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh.
D nî: chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi k×.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ:
KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Nî TK 154
Cã TK 621
KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Nî TK 154
Cã TK 622
KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Nî TK 154
Cã TK 627
Gi¸ trÞ ghi gi¶m chi phÝ.
Nî TK 155, 157, 632
Cã TK 154
S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm.
TK 621 TK 154 TK 152, 111
K/c chi phÝ NVL trùc tiÕp C¸c kho¶n ghi gi¶m
( cuèi k×) chi phÝ s¶n xuÊt
TK 622 TK 155
K/c chi phÝ nh©n c«ng NhËp kho
trùc tiÕp (cuèi k× )
Tæng gi¸ TK 157
thµnh s¶n
xuÊt thùc Göi b¸n
TK 627 tÕ cña SP
hoµn thµnh TK 632
K/c chi phÝ s¶n xuÊt
chung (cuèi k× ) Tiªu thô
ngay
Theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k×.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n sö dông TK 631 ®Ó tæng hîp chi phÝ vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh thay cho TK 154, TK 154 chØ ph¶n ¸nh sè d ®Çu kú vµ cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ:
§Çu k× kÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.
Nî TK 631 ( chi tiÕt ®èi tîng )
Cã TK 154 ( chi tiÕt ®èi tîng)
Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú theo tõng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô…
+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Nî TK 631
Cã TK 621
+ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Nî TK 631
Cã TK 622
+ Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Nî TK 631
Cã TK 627
Cuèi kú, c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang, ghi bót to¸n kÕt chuyÓn :
Nî TK 154
Cã TK 631
- Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô hoµn thµnh.
Nî TK 632
Cã TK 631
S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
TK 621 K/c gi¸ trÞ SPDD ®Çu k×
TK 631 TK 154
K/c CPNCTT
TK 622 Gi¸ trÞ s¶n phÈm
dë dang cuèi k×
K/c chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp
TK 627 TK 532
K/c ( ph©n bæ ) chi phÝ Tæng gi¸ thµnh s¶n
s¶n xuÊt chung phÈm, dÞch vô hoµn
thµnh trong k×
2.2. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn cßn n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc ®· kÕt thóc giai ®o¹n s¶n xuÊt cuèi cïng
nhng cha lµm thñ tôc nhËp kho thµnh s¶n phÈm. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang ®îc thùc hiÖn b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau tuú thuéc vµo tÝnh chÊt s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm chi phÝ, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ¸pn dông ë doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ s¶n phÈm dë dang cã thÓ ®¸nh gi¸ theo c¸c ph¬ng ph¸p sau:
a. Ph¬ng ph¸p íc tÝnh s¶n lîng t¬ng ®¬ng.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo sè lîng vµ møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë dang ®Ó qui ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng. Tiªu chuÈn ®Ó qui ®æi thêng ®îc sö dông lµ giê c«ng ®Þnh møc hoÆc tiÒn l¬ng ®Þnh møc.
C«ng thøc qui ®æi nh sau:
S¶n phÈm t¬ng ®¬ng = Sè lîng s¶n phÈm dë dang ´ Møc ®é hoµn thµnh (%)
Ph©n bæ chi phÝ cho s¶n phÈm dë dang.
Chi phÝ nguyªn Toµn bé gi¸ trÞ vËt liÖu chÝnh xuÊt dïng Sè lîng
VËt liÖu chÝnh = ---------------------------------------------- ´ SPDD cuèi
TÝnh cho SPDD Sè lîng thµnh phÈm + Sè lîng SPDD kú kh«ng
kh«ng qui ®æi qui ®æi
Chi phÝ chÕ biÕn Tæng chi phÝ chÕ biÕn theo tõng lo¹i Sè lîng
n»m trong SPDD = ------------------------------------------ ´ SPDD cuèi
( theo tõng lo¹i ) Sè lîng thµnh phÈm + Sè lîng SPDD kú qui ®æi
qui ®æi
Tæng chi phÝ ph©n bæ cho s¶n phÈm dë dang lµ gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang hoÆc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú.
b. X¸c ®Þnh trÞ gi¸ s¶n phÈm dë dang theo 50 % chi phÝ chÕ biÕn.
Thùc chÊt ®©y lµ mét d¹ng cña ph¬ng ph¸p íc tÝnh theo s¶n lîng t¬ng ®¬ng, trong ®ã gi¶ ®Þnh s¶n phÈm dë dang ®· hoµn thµnh ë møc ®é 50 % so víi thµnh phÈm.
Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ NVL chÝnh n»m 50 % chi phÝ
SPDD = trong SPDD + chÕ biÕn
c. TÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, chØ tÝnh cho s¶n phÈm dë dang phÇn chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, cßn chi phÝ chÕ biÕn ph¸t sinh trong k× tÝnh hÕt cho s¶n phÈm hoµn thµnh.
Ngoµi ra khi tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang th× cßn cã thÓ sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang theo ®Þnh møc, theo kÕ ho¹ch hoÆc theo qui íc.
2. C¸c h×nh thøc sæ ¸p dông trong h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
a. H×nh thøc NhËt kÝ chung.
Theo h×nh thøc nµy th× tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ph¶i ®îc ghi vµo sæ NhËt kÝ chung theo tr×nh tù thêi gian ph¸t sinh vµ ®Þnh kho¶n kÕ to¸n cña nghiÖp vô ®ã. Sau ®ã lÊy sè liÖu tõ NhËt ký chung ®Ó ghi vµo sæ c¸i theo tõng nghiÖp vô ph¸t sinh.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo h×nh thøc NhËt ký chøng tõ ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
Chøng tõ gèc
NhËt ký chung
C¸c b¶ng ph©n bæ
- TiÒn l¬ng, BHXH
- VËt liÖu, c«ng cô
- KhÊu hao TSC§
Sæ chi tiÕt TK 621, 622, 627
Sæ chi tiÕt TK 154 (631 )
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Sæ c¸i TK 621, 622, 627,154(631)
Trong ®ã: Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
b. H×nh thøc NhËt ký sæ c¸i.
Theo h×nh thøc nµy, c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc kÕt hîp ghi chÐp theo thêi gian vµ theo dâi néi dung kinh tÕ trªn c¬ së NhËt ký sæ c¸i.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ ®îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau:
Chøng tõ gèc
Sæ chi tiÕt TK
621, 622, 627
C¸c b¶ng ph©n bæ
-TiÒn l¬ng, BHXH
-VËt liÖu, c«ng cô
-KhÊu hao TSC§
NhËt ký sæ c¸i
Sæ chi tiÕt TK
154 (631 )
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Trong ®ã : Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
c. H×nh thøc sæ Chøng tõ ghi sæ.
Theo h×nh thøc nµy, c¬ së ®Ó ghi vµo sæ chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ph©n xëng lµ c¸c chøng tõ gèc, c¸c b¶ng ph©n bæ chi phÝ vµ c¸c chøng tõ ghi sæ cã liªn quan, cßn ®Ó tæng hîpcp s¶n xuÊt kinh doanh toµn doanh nghiÖp, cÇn dùa vµo c¸c chøng tõ ghi sæ.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cô thÓ chi phÝ s¶n xuÊt theo h×nh thøc sæ Chøng tõ ghi sæ ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
Sæ c¸i TK 621, 622, 627, 154 (631 )
Chøng tõ gèc
Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ
B¶ng ph©n bæ c¸c TK 621, 622, 627
Chøng tõ ghi sæ
Sæ chi tiÕt c¸c TK
621, 622, 627
C¸c b¶ng ph©n bæ
-TiÒn l¬ng, BHXH
-VËt liÖu, c«ng cô
-KhÊu hao TSC§
Sæ chi tiÕt TK
154 (631)
PhiÕu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Trong ®ã : Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu, kiÓm tra.
d. H×nh thøc NhËt ký chøng tõ.
Theo h×nh thøc nµy, ®Ó theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh kÕ to¸n sö dông b¶ng kª sè 4, 5, 6 vµ NhËt ký chøng tõ sè 7. B¶ng kª sè 4 dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt vµ chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm dÞch vô. B¶ng kª sè 5 ®îc dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n ký doanh nghiÖp vµ chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n theo yÕu tè chi phÝ. B¶ng kª sè 6 ®îc dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ tr¶ tríc vµ chi phÝ ph¶i tr¶ lµ nh÷ng chi phÝ dù to¸n. NhËt ký chøng tõ sè 7 ®îc dïng ®Ó tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn doanh nghiÖp.
Cã thÓ ph¶n ¸nh tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo h×nh thøc NhËt ký chøng tõ qua s¬ ®å sau:
NKCT sè 1, 2 5, 6
B¶ng kª sè 3
Sæ c¸i
NKCT sè 7
B¶ng kª sè 4, 5, 6
C¸c b¶ng ph©n bæ
-VËt liÖu , c«ng cô
-TiÒn l¬ng, BHXH
-KhÊu hao TCS§
Chøng tõ gèc
Trong ®ã: Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
VI. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh .
Kh¸c víi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cñadn lµ nh»m x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm vµ toµn bé s¶n phÈm.
Bëi vËy ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm, c«ng viÖc lao vô ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña chóng.
§Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, tÝnh chÊt s¶n xuÊt vµ ®Æc ®iÓm chung cung cÊp, sö dông cña tõng lo¹i s¶n phÈm mµ x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cho thÝch hîp.
Tríc hÕt cÇn xem xÐt doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt nh thÕ nµo, nÕu s¶n xuÊt ®¬n chiÕc th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng s¶n phÈm , tõng c«ng viÖc hoµn thµnh, nÕu s¶n xuÊt hµng lo¹t th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i
s¶n phÈm hoµn thµnh. Quy t×nh c«ng nghÖ còng ¶nh hëng ®ÕnviÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. NÕu quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n cuèi cïng , nÕu quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu liªn tôc th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng vµ b¸n thµnh phÈm ë c¸c giai ®o¹n, nÕu quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu song song th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ s¶n phÈm ®· l¾p r¸p hoµn chØnh hoÆc chi tiÕt bé phËn.
§¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh ph¶i lµ ®¬n vÞ ®îc thõa nhËn phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n phï hîp víi tÝnh chÊt ho¸ lý cña s¶n phÈm.
Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn ph¶i tÝnh gÝa thµnh cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. §Ó x¸c ®Þnh ®îc kú tÝnh gi¸ thµnh th× ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®Óm tæ chøc s¶n xuÊt cña s¶n phÈm. NÕu doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi khèi lîng lín, chu ky s¶n xuÊt ng¾n, xen kÏ, liªn tôc th× kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ hµng th¸ng vµo thêi ®iÓm cuèi th¸ng. NÕu s¶n phÈm cã tÝnh chÊt thêi vô, chu kú s¶n xuÊt dµi th× kú tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ hµng n¨mvµo thêi ®iÓm cuèi n¨m. NÕu s¶n xuÊt mang tÝnh chÊt ®¬n chiÕc theo ®¬n ®Æt hµng, chu kú s¶n xuÊt dµi th× kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi ®iÓm mµ s¶n phÈm ®· hoµn thµnh.
2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh.
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh theo c¸c kho¶n môc chi phÝ. Tuú theo ®Æc ®iÓm cña tõng ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng mµ doanh nghiÖp lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phï hîp.
2.1 Ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong trêng hîp ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt còng chÝnh lµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch trùc tiÕp lÊy tæng chi phÝ tËp hîp ®îc chia cho sè lîng s¶n phÈm hßan thµnh. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp cã sè lîng mÆt hµng Ýt, chu k× s¶n xuÊt ng¾n.
2.2 Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong trßng hîp ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ, cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch tæng céng sè chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c chi tiÕt, bé phËn s¶n phÈm ë c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm = Z1 + Z2 + … + Zn
2.3 Ph¬ng ph¸p hÖ sè.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong nh÷ng doanh nghiÖp mµ trong cïng mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cïng sö dông mét thø nguyªn liÖu vµ mét lîng lao ®éng nhng thu ®îc nhiÒu s¶n phÈm kh¸c nhau vµ chi phÝ kh«ng tËp hîp riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm ®îc mµ ph¶i tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, tríc hÕt kÕ to¸n c¨n cø vµo hÖ sè qui ®æi ®Ó qui ®æi c¸c lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n phÈm gèc, sau ®ã dùa vµo tæng chi phÝ liªn quan ®Õn gi¸ thµnh c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· tËp hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm gèc vµ gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh ®¬n _ Tæng gi¸ thµnh cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm
vÞ s¶n phÈm Tæng sè s¶n phÈm qui ®æi
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n hÖ sè qui ®æi s¶n
phÈm tõng lo¹i = phÈm gèc x phÈm tõng lo¹i
Trong ®ã:
Sè lîng s¶n n HÖ sè qui
phÈm qui ®æi = å Sè lîng s¶n phÈm lo¹i i x s¶n phÈm
i=1 lo¹i i
Tæng gi¸ thµnh s¶n Gi¸ trÞ SPDD Tæng CPSX ph¸t Gi¸trÞ SPDD
xuÊt cña c¸c lo¹i SP = ®Çu kú + sinh trong kú - cuèi kú
2.4. Ph¬ng ph¸p tû lÖ.
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã qui c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau nh may, dÖt, c¬ khÝ chÕ t¹o… ®Ó gi¶m bít khèi lîng h¹ch to¸n, kÕ to¸n thêng tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i. C¨n cø vµo tû lÖ chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ víi chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch, kÕ to¸n sÏ tÝnh ra gi¸ thµnh ®¬n vÞ vµ tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm tõng lo¹i
Gi¸ thµnh thùc tÕ ®¬n vÞ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®¬n vÞ
s¶n phÈm tõng lo¹i = s¶n phÈm tõng lo¹i ´ Tû lÖ chi phÝ.
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm
Tû lÖ chi phÝ = ----------------------------------------------------------
Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña c¸c lo¹i s¶n phÈm
2.5 Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ s¶n phÈm phô.
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp trong mét qu¸ tr×nh
S¶n xuÊt bªn c¹nh s¶n phÈm chÝnh cßn thu ®îc nh÷ng s¶n phÈm phô. §Ó tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm chÝnh, kÕ to¸n ph¶i lo¹i trõ s¶n phÈm phô ra khái tæng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Tæng gi¸ Gi¸ thµnh Tæng CPSX Gi¸ trÞ s¶n Gi¸ trÞ s¶n
thµnh s¶n = SP chÝnh + ph¸t sinh - phÈm chÝnh - phÈm phô
phÈm chÝnh DD ®Çu kú trong kú DD cuèi kú thu håi
2.6 Ph¬ng ph¸p liªn hîp.
Lµ ph¬ng ph¸p ¸p dông trong doanh nghiÖp cã tæ chøc s¶n xuÊt, tÝnh chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt s¶n phÈm lµm ra ®ßi hái viÖc tÝnh gi¸ thµnh ph¶i kÕt hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau. Trªn thùc tÕ, kÕ to¸n cã thÓ kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p trùc tiÕp víi tæng céng chi phÝ, tæng céng chi phÝ víi tû lÖ….
3. ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong mét sè lo¹i h×nh doanh nghiÖp.
3.1 §èi víi doanh nghiÖp cã quy tr×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n.
Doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n lµ nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt mét hoÆc mét sè Ýt hµng víi khèi lîng lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, kh«ng cã s¶n phÈm dë dang hoÆc cã nhng kh«ng ®¸ng kÓ. Do sè lîng mÆt hµng Ýt nªn viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tiÕn hµnh theo s¶n phÈm, mçi mÆt hµng s¶n xuÊt ®îc më mét sæ thÎ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. C«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh thêng ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ph¬ng ph¸p liªn hîp.
3.2 Doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng.
§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®¬n. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh tuú theo tÝnh chÊt vµ sè lîng s¶n phÈm cña tõng ®¬n sÏ ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh thÝch h¬ph nh: ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ hay ph¬ng ph¸p liªn hîp.
§Æc ®iÓm tËp hîp chi phÝ trong c¸c doanh nghiÖp nµy lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®Òu ®îc tËp hîp theo tõng ®¬n ®Æt hµng. §èi víi c¸c chi phÝ trùc tiÕp ph¸t sinh trong kúliªn quan ®Õn ®¬n ®Æt hµng nµo th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho ®¬n ®Æt hµng ®ã, ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung sau khi tËp hîp song s._. ®îc em lÊy vµo th¸ng 8 vµ th¸ng 9 n¨m 1999.(BiÓu sè 13-14).
Trong th¸ng 12, tõ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh ®Ó s¶n xuÊt c¸c b¸n thµnh phÈm, kÕ to¸n tËp hîp l¹i thµnh 3 kho¶n môc chi phÝ chÝnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh vµ tiÕn hµnh tÝnh gi¸ cho c¸c hßm c«ng t¬ A, B, C (BiÓu sè 15, 16, 17).
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i c«ng ty cæ phÇn SMC Composite.
Gi¸ thµnh lµ mét chØ tiªu chÊt lîng ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, nÕu gi¶m ®îc gi¸ thµnh mµ gi¸ b¸n l¹i kh«ng ®æi th× sÏ lµm t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi viÖc t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh nghiÖp vµ thùc chÊt lµ c«ng t¸c qu¶n trÞ gi¸ thµnh. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ sÏ gióp cho ngêi qu¶n lý cã c¬ së ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n kÞp thêi.
HiÖn naû c«ng ty, viÖc qu¶n lý chi phÝ hoµn toµn dùa vµo ®Þnh møc chi phÝ do phßng kÕ ho¹ch ®Æt ra cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Cuèi kú tÝnh ®îc gi¸ thµnh th× tÝnh to¸n vµ so s¸nh tû lÖ gi÷a c¸c kho¶n môc chi phÝ vµ so s¸nh víi ®Þnh møc, nÕu cã sai lÖch nhiÒu th× yªu cÇu phßng ban gi¶i tr×nh cô thÓ. MÆc dï cã hÖ thèng ®Þnh møc chi phÝ nhng c«ng ty cha lËp b¶ng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh , ®iÒu nµy lµm h¹n chÕ phÇn nµo c«ng t¸c qu¶n trÞ gi¸ thµnh, v× nÕu cã gi¸ thµnh kÕ ho¹ch tøc lµ ®· cã sù nghiªn cøu vÒ thÞ truêng , vÒ nhu cÇu... vµ do ®ã cã biÖn ph¸p ®Ó hoµn thµnh ®îc kÕ ho¹ch ®Æt ra. Nh vËy, quyÕt ®Þnh cña nhµ qu¶n lý sÏ thiÕu chÝnh x¸c.
Do cha cã b¶ng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch nªn c«ng viÖc qu¶n lý cña c«ng ty chñ yÕu dak vµo gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c quý tríc vµ ®Þnh møc chi phÝ cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Ph©n tÝch so s¸nh c¸c kho¶n môc trong gi¸ thµnh ®Ó biÕt ®îc gi¸ thµnh t¨ng hay gi¶m lµ do kho¶n môc nµo ®Ó tõ ®ã ®a ra biÖn ph¸p kh¾c phôc. VÝ dô, ph©n tÝch gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ cña 3 lo¹i s¶n phÈm chñ yÕu cña c«ng ty nh sau:
Qh10B,Q11B,Q12B, Z10B, Z11B, Z12B lÇn lù¬t lµ khèi lîng vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña hßm c«ng t¬ B qua c¸c th¸ng 10, 11, 12 n¨m 1999.
Q10C, Q11C, Q12C, Z10C,Z11C, Z12C l lÇn lù¬t lµ khèi lîng vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña hßm c«ng t¬ C qua c¸c th¸ng 10, 11, 12 n¨m 1999. Nh×n vµo b¶ng ta thÊy quy m« s¶n xuÊt cña c¸c hßm c«ng t¬ trong c¸c th¸ng lµ kh«ng æn ®Þnh, ®iÒu nµy còng thËt dÔ hiÎu v× s¶n phÈm cña c«ng ty s¶n
BiÓu sè 13:
PhiÕu tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm.
B¸n thµnh phÈm: Th©n hßm C
Sè lîng : 45 c¸i
Th¸ng 8 n¨m 1999.
Kho¶n môc
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú
Chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
10.348.285
-
62.695
-
1.746.594
5.645.579
-
-
-
10.348.285
1.746.594
5.708.274
229.962
38.813
126.851
Tæng
10.410.980
7.392.173
17.803.153
395.626
BiÓu sè 14:
PhiÕu tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm.
B¸n thµnh phÈm: N¾p hßm C
Sè lîng : 165 c¸i
Th¸ng 9 n¨m 1999.
Kho¶n môc
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú
Chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng
Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
-
-
-
8.000.000
7.121.154
38.524.960
-
-
-
8.000.000
7.121.154
38.524.960
48.485
43.159
233.485
Tæng
BiÓu sè 15:
B¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Th¸ng 12 n¨m 1999
Tªn s¶n phÈm: Hßm A- Hßm c«ng t¬ 1 pha
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh: 714 hßm
Kho¶n môc chi phÝ
CPSXKD dë dang ®Çu kú
CPSXKD ph¸t sinh trong kú
CPSXKD dë dang cuèi kú
Gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô trong kú
Gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
-
-
-
135.927.220
2.669.431
11.418.648
-
-
-
135.927.220
2.669.431
11.418.997
190.374
3.739
15.993
Tæng
-
150.015.648
-
150.015.648
210.106
BiÓu sè 16
B¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Th¸ng 12 n¨m 1999
Tªn s¶n phÈm: Hßm B- Hßm 2 c«ng t¬ 1 pha
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh: 669 hßm
Kho¶n môc chi phÝ
CPSXKD dë dang ®Çu kú
CPSXKD ph¸tsinh trong kú
CPSXKD dë dang cuèi kú
Gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô trong kú
Gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
-
-
-
240.421.385
4.721.558
20.197.361
-
-
-
240.421.385
4.721.558
20.197.361
359.374
7.058
30.190
Tæng
-
265.340.304
-
265.340.304
396.622
BiÓu sè 17
B¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Th¸ng 12 n¨m 1999
Tªn s¶n phÈm: Hßm C- Hßm 4 c«ng t¬ 1 pha
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh: 578 hßm
Kho¶n môc chi phÝ
CPSXKD dë dang ®Çu kú
CPSXKD ph¸t sinh trong kú
CPSXKD dë dang cuèi kú
Gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô trong kú
Gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
-
-
-
236.345.248
4.641.508
19.854.932
-
-
-
236.345.248
4.641.508
19.584.932
408.902
8.030
34.351
Tæng
-
260.841.689
-
260.841.689
451.283
BiÓu sè18:
B¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm.
S¶n phÈm : Hßm B
Kho¶n môc chi phÝ
Th¸ng 10 (Q1oB =394 hßm)
Th¸ng 11 (Q11B =271 hßm )
Th¸ng 12 (Q12B = 669 hßm )
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (Z10B )
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (Z11B )
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (Z12B )
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
144.365.540
5.157.785
16.111.448
366.410
13.091
40.892
99.001.720
3.153.233
16.261.752
365.320
11.636
60.006
240.421.385
4.721.558
20.197.361
359.374
7.058
30.190
Tæng
165.634.773
420.393
118.416.705
436.962
265.340.304
369.622
BiÓu sè18
B¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm.
S¶n phÈm : Hßm C
Kho¶n môc chi phÝ
Th¸ng 10 (Q1oC =482 hßm)
Th¸ng 11 (Q11C =578 hßm )
Th¸ng 12 (Q12C = 578 hßm )
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (Z10C )
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (Z11C )
Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (Z12C )
Chi phÝ NVLTT
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
235.040.070
5.738.692
27.678.850
487.635
11.906
57.425
313.528.899
9.985.985
51.499.401
542.438
17.277
89.099
236.345.248
4.641.508
19.854.932
408.902
8.030
34.351
Tæng
268.457.612
556.966
375.014.285
648.814
260.841.689
451.283
xuÊt ra lµ theo ®¬n ®Æt hµng, nÕu cã nhiÒu ®¬n ®Æt hµng th× s¶n xuÊt nhiÒu vµ ngîc l¹i.
§iÒu ®¸ng quan t©m lµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng hßm c«ng t¬ trong c¸c th¸ng. NhËn thÊy r»ng ®èi víi hßm c«ng t¬ B, gi¸ thµnh ®¬n vÞ th¸ng 11 cao h¬n th¸ng 10, nhng gi¸ thµnh th¸ng 12 l¹i thÊp h¬n th¸ng 11, cã nghi· lµ gi¸ thµnh ®· ®îc ®iÒu chØnh theo híng tÝch cùc.T¬ng tù ®èi víi hßm c«ng t¬ C. Víi sè liÖu trªn b¶ng gi¸ thµnh s¶n phÈm th× cha thÓ ®a ra mét kÕt luËn g× vÒ c«ng t¸c qu¶n trÞ gi¸ thµnh, cha biÕt ®îc gi¸ thµnh t¨ng hay gi¶m lµ do nguyªn nh©n nµo... §Ó hiÓu râ nguyªn nh©n vÒ vÊn ®Ò nµy ta ph©n tÝch gi¸ thµnh theo tõng kho¶n môc chi phÝ th«ng qua b¶ng gi¸ thµnh theo kho¶n môc (BiÓu 19, 20).
Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty, nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng t¬ng ®èi lín (chiÕm kho¶ng 85 %) chøng tá nguyªn vËt liÖu cã vai trß v« cïng quan träng do vËy qu¶n lý tèt kho¶n môc nµy lµ rÊt cÇn thiÕt.
Còng chÝnh v× vËy, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp chiÕm mét tû träng kh«ng lín l¾m trong mçi hßm c«ng t¬.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung tuy cã ®é lín kh¸c nhau nhng nã cã vai trß rÊt quan träng , thiÕu mét trong nh÷ng kho¶n môc nµo còng kh«ng t¹o ra s¶n phÈm ®îc.
Ta xÐt hßm c«ng t¬ B.
Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Th¸ng 11 chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cña mçi hßm ®· gi¶m ®i -1.090® vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña mçi hßm trong th¸ng 12 ®· gi¶m ®i so víi th¸ng 11 lµ -5.946® tøc lµ ®· gi¶m so víi th¸ng 10 lµ -7.036®. §iÒu nµy chøng tá ®èi víi s¶n phÈm lµ hßm c«ng t¬ B, c«ng ty ®· cã hiÖu qu¶ trong viÖc b¶o qu¶n vµ sö dông chóng.
Sù gi¶m nµy lµ ë møc ®é cho phÐp, nhng nÕu chªnh lÖch gi÷a c¸c th¸ng lµ qu¸ lín th× cÇn xem xÐt v× nã sÏ liªn quan ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm.
Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: C«ng ty ®· thµnh c«ng trong viÖc gi¶m bít chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, ®iÒu ®ã chøng tá lµ qua thêi gian, tay nghÒ cña c«ng nh©n ®· t¨ng lªn nªn n¨ng suÊt lao ®éng cña hä còng cao h¬n, vµ ch¾c r»ng c«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ kho¶n môc chi phÝ khã kiÓm so¸t nhÊt, nã biÕn ®éng thÊt thêng trong tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm. Nguyªn nh©n cña sù t¨ng gi¶m nµy th× cã rÊt nhiÒu, nhng ta cã thÓ dÔ hiÓu nã do mét sè nguyen nh©n chñ yÕu sau ®©y:
+ Tiªu thøc ph©n bæ chi phÝ cha phï hîp v× cã nh÷ng kho¶n môc kh«ng thuéc chi phÝ s¶n xuÊt chung nhng l¹i ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung.
BiÓu sè 19:
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo kho¶n môc.
S¶n phÈm: Hßm B
Kho¶n môc chi phÝ
Th¸ng 10
Th¸ng 11
Th¸ng 12
Chªnh lÖch
Z10B
%
Z11B
%
Z12B
%
Z11B – Z10B
Z12B – Z11B
CPNVLTT
CPNCTT
CPSXC
366.410
13.091
40.892
87,16
3,11
9,73
365.320
11.636
60.006
81,54
2,66
15,8
359.374
7.058
30.190
90,6
1,78
7,62
-1.090
-1.455
19.114
-5.946
-4.578
-29.816
Tæng
420.393
100
436.962
100
396.622
100
16.569
-40.340
BiÓu sè 20:
B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo kho¶n môc.
S¶n phÈm: Hßm C
Kho¶n môc chi phÝ
Th¸ng 10
Th¸ng 11
Th¸ng 12
Chªnh lÖch
Z10C
%
Z11C
%
Z12C
%
Z11C – Z10C
Z12C – Z11C
CPNVLTT
CPNCTT
CPSXC
487.635
11.096
57.524
87,55
1,99
10,46
542.438
17.277
89.099
83,6
2,66
13,74
408.902
8.030
34.351
90,6
1,78
7,62
54.803
6.181
31.674
-133.536
-2.247
-54.748
Tæng
556.966
100
648.814
100
451.283
100
92.658
-190.531
Khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong tõng th¸ng lµ kh¸c nhau. §Ó hiÓu râ vÒ vÊn ®Ò nµy ta l¹i nãi vÒ chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi trong chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Khi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong mét th¸ng nhiÒu th× chi phÝ cè ®Þnh cho mçi s¶n phÈm lµ Ýt ®i. Ngîc l¹i, khi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra Ýt ®i th× mçi s¶n phÈm l¹i ph¶i chÞu mét lîng chi phÝ cè ®Þnh nhiÒu h¬n( do cã cïng chi phÝ cè ®Þnh vµ ph©n bæ ®Òu). §ã còng lµ lý do t¹i sao gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c hßm c«ng t¬ ë trong th¸ng 11 l¹i cao h¬n th¸ng 10 vµ th¸ng 12.
ThÊy ®îc ®iÒu ®ã, ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc t×m ®îc c¸c nguån cÇu s¶n phÈm cña c«ng ty ®Ó gi¶m thiÓu chi phÝ s¶n xuÊt chung, vµ khi cã nhiÒu s¶n phÈm s¶n xuÊt ra th× c«ng ty cã thÓ gi¶m bít gi¸ b¸n mµ l·i suÊt cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm vÉn cao h¬n .
Ta lÇn lît ®i vµo cô thÓ:
Trong th¸ng 11:
+ Hßm c«ng t¬ B: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®· t¨ng lªn 16.569® lµm tæng gi¸ thµnh cña c¸c hßm B t¨ng lªn: 16569 ´ 271 =4.490.199® .
§ã lµ do ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè sau:
Nguyªn vËt liÖu trong mçi s¶n phÈm gi¶m -1.090® lµm tæng gi¸ thµnh gi¶m 271´ ( -1.090) = -295.390®
TiÒn l¬ng cho mçi s¶n phÈm gi¶m -1.455® lµm cho tæng gi¸ thµnh gi¶m
271´ ( -1.445) = -394.305®
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cho mçi s¶n phÈm t¨ng 19.114® lµm cho tæng gi¸ thµnh t¨ng 271´ 19.117 = 51.179.894®
+ Hßm c«ng t¬ C: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®· t¨ng lªn 92.658® lµm tæng gi¸ thµnh cña c¸c hßm C t¨ng lªn: 578 ´ 92.658 = 53.556.324® .
§ã lµ do ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè sau:
Nguyªn vËt liÖu trong mçi s¶n phÈm t¨ng 54.803® lµm tæng gi¸ thµnh t¨ng 578 ´ 54.803 = 31.676.134®
TiÒn l¬ng cho mçi s¶n phÈm t¨ng 6.181® lµm cho tæng gi¸ thµnh t¨ng
578 ´ 6.181 = 3.752.618®
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cho mçi s¶n phÈm t¨ng 31.674® lµm cho tæng gi¸ thµnh t¨ng 578 ´ 31.674 = 18.307.572®
Trong th¸ng 12:
+ Hßm c«ng t¬ B: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®· gi¶m -40.340® lµm tæng gi¸ thµnh cña c¸c hßm B gi¶m ®i: 669 ´ (-40.340 ) = -26.987.460® .
§ã lµ do ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè sau:
Nguyªn vËt liÖu trong mçi s¶n phÈm gi¶m -5.946® lµm tæng gi¸ thµnh gi¶m 669 ´ ( -5.946) = -3.977.874®
TiÒn l¬ng cho mçi s¶n phÈm gi¶m -4.578® lµm cho tæng gi¸ thµnh gi¶m
669 ´ ( -4.578) = -3.062.682®
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cho mçi s¶n phÈm gi¶m -29.816® lµm cho tæng gi¸ thµnh gi¶m 669 ´ (-29.816) = -19.946.904®
+ Hßm c«ng t¬ C: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®· gi¶m -190.531® lµm tæng gi¸ thµnh cña c¸c hßm C gi¶m ®i: 578 ´ (-190.531) = -110.126.918® .
§ã lµ do ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè sau:
Nguyªn vËt liÖu trong mçi s¶n phÈm gi¶m -133.536® lµm tæng gi¸ thµnh t¨ng 578 ´ (-133.536) = -77.183.808®
TiÒn l¬ng cho mçi s¶n phÈm gi¶m -2.247® lµm cho tæng gi¸ thµnh gi¶m
578 ´ (-2.247) = -1.298.766®
Chi phÝ s¶n xuÊt chung cho mçi s¶n phÈm gi¶m -54.748® lµm cho tæng gi¸ thµnh gi¶m 578 ´ (-54.748) = -31.644.344®
Qua ph©n tÝch trªn cã thÓ thÊy r»ng ë c«ng ty sù chªnh lÖch vÒ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ xuÊt hiÖn nhiÒu ë chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Trong thùc tÕ sù t¨ng gi¸ do chi phÝ s¶n xuÊt chung t¨ng lµ ®iÒu cã thÓ nghÜ ®Õn nhng t¨ng do chi phÝ nguyªn vËt liÖu th× ®ã lµ ®iÒu bÊt b×nh thêng. Do vËy c«ng ty nªn chó träng t×m hiÓu nguyªn nh©n g©y ra t¨ng gi¶m c¸c kho¶n môc chi phÝ b»ng c¸ch qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh, ®ã lµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung.
PhÇn III:
Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn SMC Composite.
NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn SMC Composite.
Môc tiªu cuèi cïng cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trªn thÞ trêng lµ lîi nhuËn. V× vËy ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých nµy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc thi nhiÒu biÖn ph¸p ®ång bé qu¶n lý kinh tÕ, kü thuËt...Song mét trong nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n ®îc nhiÒu doanh nghiÖp quan t©m ®· thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ h¬n c¶ lµ tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm trªn c¬ së ®¶m b¶o kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. Tuy nhiªn muèn tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®iÒu tríc tiªn mµ doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®ã lµ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt bá ra, tÝnh ®óng gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã ph©n tÝch tæng hîp vµ ®Ò ra biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Muèn vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hîp lý, khoa häc trªn c¬ së tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh, vËt t, tiÒn l¬ng... §©y lµ nh÷ng chøng tõ ban ®Çu rÊt cÇn thiÕt cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn SMC Composite, ®îc tiÕp xóc víi thùc tÕ cong t¸c kÕ to¸n ë c«ng ty, cïng víi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc trang bÞ ë trêng, víi kh¶ n¨ng cßn h¹n chÕ em xin ®îc nªu lªn mét sè nhËn xÐt cña m×nh vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng t¹i c«ng ty.
Nh÷ng u ®iÓm ®¹t ®îc.
Thø nhÊt, u ®iÓm lín nhÊt trong c«ng t¸c h¹ch to¸n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ c«ng ty ®ang ¸p dông lµ kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng th¸ng. Víi kú tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh vËy nã ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c nhµ qu¶n lý, gióp cho viÖc lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ gi¸ b¸n s¶n phÈm hµng th¸ng ®îc chÝnh x¸c, hîp lý h¬n theo c¸c ko¶n môc chi phÝ tõ ®ã gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã víi sè liÖu gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc tÝnh ra hµng th¸ng sÏ gióp c¸c nhµ qu¶n lý ra ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong viÖc ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch hµng. Nã lµm cho gi¸ b¸n s¶n phÈm cña c«ng ty phï hîp víi gi¸ c¶ thÞ trêng, tõ ®ã sÏ t¨ng nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm dÉn ®Õn sù hiÖu qu¶ h¬n trong kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Thø hai, bé m¸y kÕ to¸n ë c«ng ty ®· vµ ®ang ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o chøc n¨ng cung cÊp kÞp thêi th«ng tin cÇn thiÕt cho gi¸m ®èc vµ c¸c bé phËn cã liªn quan. Thµnh c«ng nµy tríc hÕt lµ do sù cè g¾ng vît bËc cña ®éi ngò c¸n bé phßng kÕ to¸n c«ng ty víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ tr×nh ®é nghiÖp vô cao. ChØ víi 4 ngêi ®¶m nhËn mét khèi lîng c«ng viÖc t¬ng ®èi lín: tõ ghi chÐp sæ s¸ch, lËp b¸o c¸o, kiÓm kª hµng ho¸ ®Õn viÖc giao dÞch víi kh¸ch hµng, cÊp trªn...
Thø ba, c¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt ë c«ng ty ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng, hîp lý, khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Víi h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian vµ theo s¶n phÈm, c¸c ®Þnh møc tiÒn l¬ng cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ ®Þnh møc tiÒn l¬ng cho tõng giê c«ng s¶n xuÊt ®îc x©y dùng chi tiÕt tû mØ gióp cho viÖc tÝnh l¬ng dÔ dµng chÝnh x¸c, ngêi c«ng nh©n cã thÓ tù m×nh biÕt ®îc kÕt qu¶ lao ®éng. Ngoµi ra tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm chØ ®îc tÝnh khi s¶n phÈm hoµn thµnh ®óng quy c¸ch chÊt lîng ®îc kiÓm nghiÖm ®· t¹o cho ngêi lao ®éng ý thøc ®îc tÇm quan träng cña chÊt lîng c«ng viÖc, gi¶m ®îc chi phÝ cho s¶n phÈm háng.
Thø t, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng s¶n phÈm, phï hîp vãi ®Æc ®iÓm cña c«ng ty vÒ c«ng nghÖ, vÒ tÝnh chÊt t¹o ra s¶n phÈm, vÒ yªu cÇu qu¶n lý còng nh kh¶ n¨ng, tr×nh ®é cña kÕ to¸n.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng s¶n phÈm, ®iÒu nµy lµm t¨ng cêng hiÖu qu¶ cña th«ng tin gi¸ thµnh ®èi víi c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp. MÆc dï c«ng ty s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm kh¸c nhau víi khèi lîng lín song viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho tõng mÆt hµng vÉn ®¶m b¶o chÝnh x¸c do c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ®îc tæ chøc mét c¸ch hîp lý.
Thø n¨m, c«ng ty ®· sö dông tiªu thøc ph©n bæ hîp lý, phï hîp, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c víi chi phÝ cÇn ph©n bæ nhÊt lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. PhÇn chi phÝ s¶n xuÊt chung tiÓu kho¶n “nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô”, c«ng ty ®· ph©n bæ ®Òu cho c¸c th¸ng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng th¸ng nµy chÞu qu¸ nhiÒu mµ th¸ng sau l¹i ph¶i chÞu Ýt. Do ®ã kÕ ®Ó tËp hîp kho¶n môc nµy, kÕ to¸n ®· ®a vµo TK 142 - chi phÝ chê ph©n bæ. C¸ch h¹ch to¸n nh vËy lµ hîp lý.
Nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty ®· phÇn lín ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý xÐt trªn c¶ hai khÝa c¹nh: tu©n thñ chuÈn mùc kÕ to¸n vµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty. Tuy nhiªn, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ë c«ng ty ®ang cßn trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n, vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn ®îc kh¾c phôc.
Nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc.
Thø nhÊt, vÒ h×nh thøc sæ kÕ to¸n lµ “NhËt ký chøng tõ” nh c«ng ty ®ang ¸p dông hiÖn nay lµ cha phï hîp. Bêi v× mÆc dï h×nh thøc sæ “NhËt ký chøng tõ ”lµ mét h×nh thøc sæ tiÕn bé khoa häc nhÊt hiÖn nay nhng nã chØ ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi khèi lîng lín, nhiÒu lo¹i mÆt hµng. Víi qui m« s¶n xuÊt nh hiÖn nay th× ¸p dông h×nh thøc sæ nµy lµ kh«ng cÇn thiÕt.
Thø hai, trong c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cã ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo kiÓu chøc n¨ng cã u ®iÓm lµ n©ng cao tr×nh ®é cña tõng nh©n viªn kÕ to¸n nhng l¹i h¹n chÕ kh¶ n¨ng tæng hîp cña tõng nh©n viªn. NÕu cã ngêi nµo ph¶i nghØ v× mét lý do nµo ®ã th× nh÷ng ngêi cßn l¹i ph¶i ®¶m nhËn c«ng viÖc cña ngêi ®i v¾ng, c«ng viÖc qu¸ søc sÏ ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n.
Thø ba, hiÖn nay theo qui ®Þnh th× chØ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh nµo ®a vµo s¶n xuÊt th× míi trÝch khÊu hao. Tuy nhiªn hiÖn nay ë c«ng ty, cã mét sè tµi s¶n cè ®Þnh ®· sö dông tríc ®©y nhng v× mét lý do nµo ®ã, ®Õn nay cha ®ù¬c tiÕp tôc ®a vµo sö dông. MÆc dï vËy, kÕ to¸n vÉn tÝnh khÊu hao cho tµi s¶n nµy, nh vËy lµ kh«ng ®óng quy ®Þnh vµ cßn lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ ®ã còng lµ mét lý do ®éi gi¸ thµnh cña c¸c s¶n phÈm lªn.
Thø t, sau khi tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ph¶i ph©n tÝch c¸c chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t×m r anguyªn nh©n lµm t¨ng gi¶m gi¸ thµnh tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó h¹ gi¸ thµnh. §©y lµ môc tiªu quan träng cña mçi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng trong viÖc qu¶n trÞ doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng. Thùc tÕ c«ng ty cha x©y dùng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cho s¶n phÈm v× vËy viÖc ph©n tÝch th«ng tin chi phÝ vµ gi¸ thµnh phÇn nao bÞ h¹n chÕ. Nghiªn cøu ®Ó x©y dùng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch phï hîp lµ mét vÊn ®Ò cÇn ph¶i thùc hiÖn sím.
Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn SMC Composite.
Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, kinh doanh cã l·i lµ môc tiªu mµ c¸c doanh nghiÖp ®Òu híng tíi. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¸p s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh sö dông vËt t, tµi s¶n, tiÒn vèn, vµ lao ®éng mät c¸ch cã hiÖu qu¶, trªn c¬ së tæ chøc ngµy cµng hîp lý c¸c qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tõ ®ã, cung cÊp mét c¸ch ®Çy ®ñ kÞp thêi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c nhµ qu¶n lý ®Ó ra quyÕt ®Þnh mét c¸ch tèi u nhÊt nh»m phÊn ®Êu tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
ë níc ta hiÖn nay, tiÕt kiÖm ®îc §¶ng vµ Nhµ níc coi lµ quèc s¸ch. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, thùc hiÖn tiÕt kiÖm biÓu hiÖn cô thÓ b»ng: tiÕt kiÖm triÖt ®Ó c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu, n¨ng lîng, m¸y mãc thiÕt bÞ... th«ng qua mét sè biÖn ph¸p nh tËn dông hÕt c«ng suÊt cña m¸y moc thiÕt bÞ, ®æi míi qui tr×nh c«ng nghÖ ... TiÕt kiÖm chi phÝ trong ph¹m vi doanh nghiÖp ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. §ång thêi, yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ nãi chung, c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch chÝnh x¸c. Sù chÝnh x¸c nµy thÓ hiÖn ë tÊt c¶ c¸c bíc tõ viÖc tæ chøc ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ trung thùc c¸c lo¹i chi phÝ tíi viÖc tÝnh to¸n c¸c chi phÝ ®ã b»ng tiÒn ®¶m b¶o ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ ®ã ®óng thêi kú, ®óng ®Þa ®iÓm chÞu phÝ.
Chóng ta biÕt r»ng gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ph¶n ¸nh chÊt lîng ho¹t ®«ng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. TÝnh ®óng , tÝnh ®ñ chØ tiªu gi¸ thµnh lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh c¬ cÊu s¶n phÈm hîp lý, khai th¸c sö dông tiÒm n¨ng tiÒm tµng cña doanh nghiÖp. §ång thêi, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh gÝa b¸n s¶n phÈm, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc tiªu hao vµ lµ c¨n cø x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, tõ ®ã tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng l·i gi¶ lç thËt nh trong mét sè doanh nghiÖp hiÖn nay. MÆt kh¸c, cïng víi chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ thµnh s¶n phÈm lu«n coi lµ mèi quan t©m hµng ®Çu. PhÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ kinh doanh vµ thu nhËp cña ngêi lao ®éng.
XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc trªn, sau khi t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty, cã thÓ thÊy r»ng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c«ng ty nãi riªng.
Tuy nhiªn, ®Ó tiÕn tíi hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× mçi doanh nghiÖp ph¶i n¾m v÷ng c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh nµy. ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i dùa trªn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau:
C¸c chÕ ®é vÒ hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p thùc hiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n do Bé tµi chÝnh quy ®Þnh.
Thùc hiÖn ®óng qui ®Þnh vÒ c¸c biÓu mÉu kÕ to¸n chøng tõ kÕ to¸n vµ c¸c tµi kho¶n sö dông.
VËn dông ®îc yªu cÇu thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cã thÓ rót ng¾n , thay ®æi ®îc c«ng t¸c kÕ to¸n cho phï hîp, ®ång thêi kh«ng tr¸i víi quy ®Þnh chung.
§¶m b¶o ®îc tÝnh kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc .
Mét sè ý kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty.
Tríc nh÷ng tån t¹i nªu trªn, viÖc t×m ra mét ph¬ng híng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ rÊt cÇn thiÕt.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty, trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c ®· nªu ë trªn, em xin m¹nh d¹n ®a ra mét sè kiÕn nghÞ sau:
Thø nhÊt, víi quy m« s¶n xuÊt nh hiÖn nay, c«ng ty nªn ¸p dông h×nh thøc sæ “NhËt ký chung ” lµ hîp lý nhÊt. V¶ l¹i, trong c¬ chÕ hiÖn nay, ®a sè c¸c doanh nghiÖp ®· ¸p dông vi tÝnh vµo trong lÜnh vùc kÕ to¸n, cho nªn h×nh thøc “ NhËt ký chung ” lµ phï hîp v× nã gi¶m thiÓu ®îc c¸c lo¹i sæ s¸ch giÊy tê, mµ ®ã lµ môc tiªu cña c¸c doanh nghiÖp.
Thø hai, ®èi víi tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n, ®Ó ®¶m b¶o cho mäi kÕ to¸n viªn kh«ng nh÷ng chuyªn s©u vÒ phÇn hµnh c«ng viÖc ®îc giao mµ cßn cã kh¶ n¨ng tæng hîp n¾m b¾t ®îc toµn bé c¸c c«ng viÖc kÕ to¸n cña c«ng ty th× C«ng ty cÇn t¹o ®iÒu kiÖn b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau ®Ó båi dìng thªm nghiÖp vô tæng hîp cho kÕ to¸n cña C«ng ty. §©y lµ tiÒn ®Ò cho sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n, cã thÓ kiªm nhiÖm khi cÇn thiÕt. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm v× phÇn hµnh nµy cÇn sè liÖu cung cÊp bëi c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n ®Ó tiÕn hµnh tæng hîp, tÝnh to¸n.
Thø ba, chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô dïng chung cho bé phËn s¶n xuÊt t¹i c«ng ty ®îc h¹ch to¸n chung vµo TK 6272. ®iÒu nµy lµ cha hîp lý v× cha ph¶n ¸nh ®îc cô thÓ chi phÝ c«ng cô dông cô dïng chung cho s¶n xuÊt. Do vËy, c«ng ty nªn t¸ch riªng kho¶n môc nµy ra vµ h¹ch to¸n vµo TK 6273 – “Chi phÝ c«ng cô dông cô ”.
Thø t, hoµn thiÖn sæ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. HiÖn nay, c¸c chØ tiªu trªn sæ tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty cha ®îc s¾p xÕp mét c¸ch hîp lý. ChØ tiªu chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú vµ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú cha cho biÕt chi phÝ s¶n xuÊt cña kh©u chÕ biÕn chuyÓn sang n»m trong s¶n phÈm dë dang lµ bao nhiªu. §Ó kh¾c phôc nhîc ®iÓm nay, theo em, c«ng ty nªn sö dông mÉu sæ sau ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
BiÓu 21. ThÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
ThÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
S¶n phÈm:
Kh©u :
Th¸ng n¨m:
STT
ChØ tiªu
CPNVLTT
CPNCTT
CPSXC
Tæng
CP
NVLC
CP
NL
CP
§L
I
1
2
II
1
2
III
IV
V 1
2
VI
VII
Chi phÝ SXDD ®Çu kú
Giai ®o¹n tríc
Giai ®o¹n nµy
CPSX ph¸t sinh trong kú
Giai ®o¹n tríc chuyÓn sang
Giai ®o¹n nµy
C¸c kho¶n CP lµm gi¶m Z
Tæng CPSXSP
Chi phÝ SXDD cuèi kú
Giai ®o¹n tríc
Giai ®o¹n nµy
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm
C¸c chØ tiªu trong thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë trªn ®îc s¾p xÕp mét c¸ch hîp lý. ThÎ tÝnh gi¸ thµnh trªn thÓ hiÖn ®îc ®Çy ®ñ c¸c chØ tiªu chñ yÕu trong qu¸ tr×nh tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, nh chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú, chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú, chi phÝ s¶n xuÊt trong kú, gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm... ThÎ còng cho biÕt cô thÓ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú, cuèi kú, chi phÝ s¶n xuÊt trong kú cña giai ®o¹n tríc vµ cña giai ®o¹n nµy. ®ång thêi, nã còng gióp cho c«ng viÖc ph©n chØ tiªu chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Thø n¨m, vÒ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu hÕt søc quan träng, nÕu tÝnh to¸n ®óng ®¾n, chÝnh x¸c sÏ lµ c¬ së tèt cho c¸c nhµ qu¶n lý ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. Ph©n tÝch nghiªn cøu t×m c¸ch h¹ ®îc gi¸ thµnh mµ chÊt lîng kh«ng ®æi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n phÈm ®ã cã søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng vµ tõ ®ã thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn vÒ cho doanh nghiÖp. §Ó ph©n tÝch th«ng tin chi phÝ vµ gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c th× cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch s¶n phÈm. §©y sÏ lµ c¨n cø, ®iÓm mèc ®Ó so s¸nh xem thùc tÕ cao h¬n kÕ ho¹ch bao nhiªu, vµ tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p ®¹t ®îc kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, t×m ra ®îc nguyªn nh©n g©y t¨ng gi¶m gi¸ thµnh, trªn c¬ së ®ã ngêi qu¶n lý sÏ ®a ra c¸ch xö lý tèt nhÊt. Nh vËy c«ng ty nªn nghiªn cøu x©y dùng gi¸ thµnh cho s¶n phÈm ®Ó phôc vô cho viÖc ph©n tÝch gi¸ thµnh thuËn lîi h¬n.
§Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy cã thÓ lËp b¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm nh sau:
B¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm.
S¶n phÈm:
STT
Kho¶n môc chi phÝ
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®¬n vÞ s¶n phÈm
Gi¸ thµnh
thùc tÕ ®¬n vÞ
s¶n phÈm
Chªnh lÖch
Sè tuyÖt ®èi
Sè t¬ng ®èi
1
2
3
Chi phÝ NVLTT
- chi phÝ NVL chÝnh
- chi phÝ VL phô
Chi phÝ NCTT
Chi phÝ SXC
Tæng
Thø s¸u, øng dông m¸y vi tÝnh vµo kÕ to¸n.
Mét vÊn ®Ò n÷a g©y ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n lµ khèi lîng c«ng viÖc qu¸ lín. Víi ®éi ngò c¸n bé ®îc tinh gi¶n nhng vÉn ®¶m nhiÖm ®Çy ®ñ c¸c c«ng viÖc cña c«ng t¸c kÕ to¸n. thªm vµo ®ã, t×nh h×nh tæ chøc sæ lµ h×nh thøc NhËt ký chøng tõ ®ßi hái c«ng viÖc kÕ to¸n ph¶i rÊt c«ng phu, viÖc ghi chÐp cÇn rÊt nhiÒu thêi gian. Thùc tÕ nµy ®«i khi trë nªn qu¸ søc ®èi víi ®éi ngò c«ng nh©n viªn phßng kÕ to¸n, ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng cung cÊp th«ng tin cña bé phËn nµy. §Ó kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng trªn c«ng ty nªn ¸p dông kÕ to¸n m¸y. V× lµm kÕ to¸n m¸y sÏ gi¶m bít khèi lîng c«ng viÖc cho nh©n viªn kÕ to¸n, t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n viªn kÕ to¸n lµm nh÷ng c«ng viÖc kh¸c cÇn thiÕt h¬n, tr¸nh nhµm ch¸n trong c«ng viÖc. MÆt kh¸c sö dông kÕ to¸n m¸y th× kh¶ n¨ng cung cÊp th«ng tin nhanh h¬n, chÝnh x¸c h¬n gióp cho nhµ qu¶n lý cã th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi ®Ó ra quyÕt ®Þnh tèi u, gãp phÇn n©ng cao vai trß cña kÕ to¸n qu¶n trÞ trong doanh nghiÖp.
KÕt luËn
Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu lý luËn thùc tiÔn t¹i C«ng ty cæ phÇn SMC Composite vÒ c«ng t¸c h¹chto¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, cho chóng ta thÊy viÖc nghiªn cøu ®æi míi vµ tæ chøc hîp lý trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lµ mét viÖc lµm cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong qu¶n lý kinh tÕ. ViÖc tÝnh ®óng, ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÞp thêi gi¸ thµnh s¶n phÈm mét mÆt lµ c¬ sá ®Ó nghiªn cøu phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm trªn thÞ trêng, ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, mÆt kh¸c lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông chi phÝ vµ kÕt qu¶ phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn SMC Composite em nhËn thÊy c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty ®· phÇn nµo ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm ®æi míi vµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong qu¸ tr×nh tæ chøc h¹ch to¸n nghÖp vô ë c«ng ty cïng víi kiÕn thøc ®· häc ë trêng em ®· ®a ra mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn nhiÖt t×nh c« gi¸o cïng toµn thÓ c¸c chÞ ë phßng kÕ to¸n ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy.
MÆc dï rÊt cè g¾ng, nhng do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh ®é nghiªn cøu kh«ng cao nªn bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n n÷a.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
K0173.doc
