Tài liệu Tính tất yếu của quá trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa trong sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay: ... Ebook Tính tất yếu của quá trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa trong sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay
20 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1447 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Tính tất yếu của quá trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa trong sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
A. Lêi më ®Çu
Công cuộc xây dựng xã hội mới phải được tiến hành toàn diện trên các mặt: Quan hệ sản xuất, lực lượng sản xuất, nền văn hoá và những con người xã hội đó. Cuông cuộc hoá đó chính là con đường và bước đi tất yếu để tạo ra cơ sở vật chất kĩ thuật cho nền sản xuất hiện đại.
Xây dựng cơ sở vật chất , kĩ thuật cho nền sản xuất hiện đại là một quy luật chung phổ biến đối với tất cả các nước. Tuy nhiên, tuỳ từng nước khác nhau do điểm xuất phát lên không giống nhau nên cách thức tiến hành xây dựng cơ sở vật chất hiện đại sẽ không giống nhau. Đối với những nước có nền kinh tế kém phát triển như nước ta, nền sản xuất nhỏ, nghề thủ côngn là chủ yếu. Công nghiệp hoá là quá trình mang tính quy luật để tạo ra cơ sở vật chất cho nền sản xuất lớn hiện đại,
Chính vì thế tại đại hội Đảng VIII, Đảng ta khẳng định: Tiếp tục sự nghiệp đổi mới. đẩy mạnh côngnghiệp hoá hiện đại hoá đất nước vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội dân chủ công bằng, văn minh vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội là nhiệm vụ của dân tộc ta.
Những thành tựu sau mười năm đổi mới đặc biệt là kết quả thực hiện vượt mức những mục tiêu của kế hoạch 5 năm (1991- 1995) đã đưa nền kinh tế nước ta khỏi khủng koảng và tạo được những tiền đề cho phép chuyển sang giai đoạn của sự phát triển đất nước.
Cũng tại đại hội thứ VIII của Đảng cộng sản Việt Nam xuất phát từ nguyện vọng và ý trí của nhân dân. Từ điều kiện khả năng của đất nước ta trong bối cảnh và xu thế của thời đại ngày nay đã khẳng định quyết tâm phấn đấu đưa Việt Nam trở thành một nước Công nghiệp hoá vào năm 2020..
Từ lí do trên em quyết định chọn đề tài “Tính tất yếu của quá trình CNH, HĐH trong sự nghiệp xây dựng xây dựng CNXH ở nước ta hiện nay”
Với sự hiểu biết còn hạn chế của mình, em xin mạnh dạn trình bày một số ý kiến cá nhân với hi vọng góp phần nhỏ bé làm phong phú thêm hệ thống lí luận trong công cuộc CNH, HĐH của đất nước ta. Em rất mong được sự góp ý của thầy giáo và các bạn quan tâm đến đề tài này để bài viết của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
B.Néi dung
I. §«i nÐt vÒ lùc läng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt
Lực lượng sản xuất là gì?
Lùc lượng sản xuất lµ toµn bộ những năng lực sản xuất của một x· hội nhất định, ë mét thêi k× nhÊt ®Þnh.
Lùc lîng s¶n xuÊt biÓu hiÖn mèi quan hÖ t¸c ®éng gi÷a con ngêi víi tù nhiªn. BiÓu hiÖn tr×nh ®é s¶n xuÊt cña con ngêi, n¨ng lùc ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i vËt chÊt.
Lùc lîng s¶n xuÊt bao gåm t liÖu s¶n xuÊt vµ ngêi lao ®éng víi kÜ n¨ng cña hä. T liÖu s¶n xuÊt trước hÕt lµ c«ng cô lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt søc lao ®éng cña con ngêi, t liÖu s¶n xuÊt vµ c«ng cô lao ®éng kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh lùc lîng s¶n xuÊt.
Quan hÖ s¶n xuÊt ®îc hiÓu ra sao?
Quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph©n phèi, trao ®æi vµ tiªu dïng s¶n phÈm x· héi.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt con ngêi kh«ng chØ cã quan hÖ víi tù nhiªn, t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn mµ cßn quan hÖ víi nhau, t¸c ®éng lÉn nhau. H¬n n÷a chØ trong quan hÖ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau th× con ngêi míi cã sù t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn vµ míi cã s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt bao gåm ba mÆt sau:
ChÕ ®é së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt tøc lµ quan hÖ s¶n xuÊt gi÷a ngêi ®èi víi t liÖu s¶n xuÊt nãi c¸ch kh¸c t liÖu s¶n xuÊt thuéc vÒ ai.
Tæ chøc vµ qu¶n lÝ s¶n xuÊt, kinh doanh tøc lµ quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi trong s¶n xuÊt vµ trao ®æi cña c¶i vËt chÊt nh ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ lao ®éng quan hÖ gi÷a ngêi qu¶n lÝ víi c«ng nh©n.
ChÕ ®é ph©n phèi s¶n xuÊt, s¶n phÈm tøc lµ quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ cïng mét môc tiªu chung lµ sö dông hîp lývµ cã hiÖu qu¶ vÒ t liÖu s¶n xuÊt ®Ó lµm cho chóng kh«ng ngõng t¨ng trëng, thóc ®Èy t¸i s¶n xuÊt më réng, n©ng cao phóc lîi cho ngêi lao ®éng. §ãng gãp ngµy cµng nhiÒu cho nhµ níc XHCN. Trong ®ã quan hÖ së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt lµ quan träng c¬ b¶n nhÊt v× mét nÒn s¶n xuÊt cña x· héi giai cÊp nµo , lùc lîng nµo n¾m ®îc nh÷ng t liÖu s¶n xuÊt cña x· héi giai cÊp ®ã cã quyÒn tæ chøc ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt quy ®Þnh môc ®Ých c¶u nÒn s¶n xuÊt vµ quyÕt ®Þnh c¸ch thøc s¶n phÈm sao cho cã lîi cho giai cÊp m×nh vµ nã trë thµnh giai cÊp thèng trÞ, giai cÊp bãc lét. Cßn nh÷ng giai cÊp kh«ng cã t liÖu s¶n xuÊt th× sím hay muén còng trë thµnh ngêi lµm thuª cho giai cÊp thèng trÞ.
Quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt.
Quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc lîng s¶n xuÊt m©u thuÉn hay phï hîp
Trong t¸c phÈm gãp phÇn phª ph¸n khoa kinh rÕ chÝnh trÞ n¨n 1859 C.M¸c viÕt “ Trong sù s¶n xuÊt x· héi ra ®êi sèng con ngêi ta cã nh÷ng mèi quan hÖ nhÊt ®Þnh, tÊt yÕu kh«ng phô thuéc vµo ý muèn cña hä, tøc nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt. Nh÷ng quy luËt nµy phï hîp víi mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña lùc lîng s¶n xuÊt. Nh÷ng quan hÖ nµy phï hîp víi tÝnh chÊt mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña lùc lù¬ng s¶n xuÊt cña hä…” Ngêi ta thêng coi nh÷ng t tëng nµy cña M¸c lµ t tëng vÒ “ Quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt”.
Cho ®Õn nay hÇu nh quy luËt nµy ®· ®îc kh¼ng ®Þnh còng nh c¸c nhµ nghiªn cøu triÕt häc M¸c xÝt. Kh¸i niÖm phï hîp ®îc hiÓu víi nghÜa chØ phï hîp míi tèt, míi hîp quy luËt. Kh«ng phï hîp lµ kh«ng tèt kh«ng ®óng víi quy luËt, tr¸i víi quy luËt. Cã nhiÒu vÊn ®Ò mµ nhiÒu lÜnh vùc ®Æt ra víi tõ “ Phï hîp” nµy. C¸c mèi quan hÖ trong s¶n xuÊt bao gåm nhiÒu d¹ng thøc kh¸c nhau mµ nh×n mét c¸ch tæng qu¸t th× ®ã lµ nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt vµ nh÷ng lùc lîng s¶n xuÊt tõ ®ã h×nh thµnh nh÷ng mèi liªn hÖ chñ yÕu c¬ b¶n lµ mèi liªn hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l¬ngj s¶n xuÊt. Nhng mèi liªn hÖ gi÷a hai yÕu tè c¬ b¶n nµy lµ g×? Phï hîp hay kh«ng phï hîp. Thèng nhÊt hay m©u thuÉn? Tríc hÕt cµn x¸c ®Þnh kh¸i niÖm phï hîp víi c¸c ý nghÜa sau.
- Phï hîp lµ sù c©n b»ng, sù thèng nhÊt gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp hay sù “ yªn tÜnh” gi÷a c¸c mÆt.
- Phï hîp lµ mét xu h¬ãng mµ nh÷ng dao ®éng kh«ng c©n b»ng sÏ ®¹t tíi.
- Trong phÐp biÖn chøng duy vËt sù c©n b»ng chØ lµ t¹m thêi mµ sù kh«ng c©n b»ng sÏ ®¹t tíi. ChÝnh ®©y lµ nguån gèc t¹o nªn sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn. Ta bݪt r»ng trong phÐp biÖn chøng caÝ tu¬ng ®èi kh«ng t¸ch rêi khái c¸i tuyÖt ®èi. NghÜa lµ gi÷a chóng kh«ng cã mÆt giíi h¹n x¸c ®Þnh. NÕu chóng ta nh×n nhËn mét c¸ch kh¸c cã thÓ hiÓu sù c©n b»ng nh mét sù ®øng im, cßn sù kh«ng c©n b»ng cã thÓ hiÓu nh mét sù vËn ®éng. Tøc sù c©n b»ng trong s¶n xuÊt cã thÓ hiÓu lµ mét sù t¹m thêi cßn kh«ng c©n b»ng kh«ng phï hîp gi÷a chóng lµ tuyÖt ®èi. ChØ cã thÓ quan niÖm sù ph¸t triÓn chõng nµo ngêi ta thõa nhËn, nhËn thøc ®îc sù ph¸t triÓn trong m©u thuÉn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt chïng nµo chóng ta thõa nhËn tÝnh vÜnh viÔn kh«ng phï hîp gi÷a chóng.
Tõ nh÷ng lý luËn ®ã ®i ®Õn thùc t¹i níc ta còng vËy, víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö l©u dµi cña m×nh tõ thêi k× ®å ®¸ cho ®Õn nay thêi v¨n minh hiÖn ®¹i. Níc ta ®i tõ sù kh«ng phï hîp hay sù l¹c hËu tõ tríc cho ®Õn nay nÒn v¨n minh ®Êt níc. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña cña s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh ®i tõ sù kh«ng phï hîp tíi sù phï hîp hay tõ sù l¹c hËu tõ tríc tíi nay cña nÒn s¶n xuÊt lªn tíi nÒn v¨n minh ®Êt níc. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh ®i tõ sù kh«ng phï hîp tíi phï hîp nhng tr¹ng th¸i phï hîp chØ lµ t¬ng ®èi, sù t¹m thêi ng¾n ngñi, ý muèn t¹o nªn sù phï hîp vÜnh h»ng gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ tr¸i tù nhiªn, lµ thñ tiªu c¸i kh«ng thñ tiªu ®îc, tøc lµ sù vËn ®éng.
Tãm l¹i cã thÓ nãi thùc chÊt cña qui luËt vª mèi quan hÖ gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lµ qui luËt m©i thuÉn.
Sù phï hîp gi÷a chóng chØ lµ mét c¸i trôc, chØ lµ tr¹ng th¸i yªn tÜnh t¹m thêi, cßn sù vËn ®éng, sù dao ®éng sù m©u thuÉn lµ vÜnh viÔn chØ cã kh¸i niÖm m©u thuÉn míi ®ñ kh¶ n¨ng v¹ch ra ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn míi cã thÓ cho ta hiÓu ®îc sù vËn ®éng cña quy luËt kinh tÕ.
II. Kh¸i niÖm C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i ho¸, Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay- TÝnh tÊt yÕu ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸.
C«ng nghiÖp ho¸ lµ g×?
Theo héi nghÞ ban chÊp hµnh trung ¬ng lÇn thø b¶y kho¸ VI vµ ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh “ C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô vµ qu¶n lÝ kinh tÕ x· héi tï sö dông søc lao ®éng thñ c«ng lµ chñ yÕu sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph¬ng tiÖn kÜ thuËt tiªn tiÕn dùa trªn sù ph¸t triÓn cña khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ.
Nhng theo tæ chøc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña liªn hîp quèc ®a ra ®Þnh nghÜa “ C«ng nghiÖp ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña kinh tÕ trong qu¸ tr×nh nµy mét bé phËn ngµy cµng t¨ng c¸c nguån cña qu«c d©n ®îc ®éng viªn ®Ó ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ, lµ ãc mét bé phËn chª chÕ lu«n thay ®æi ®Ó s¶n xuÊt vµ hµng tiªu dïng cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao ®¶m b¶o cho sù tiÕn bé trong x· héi.
HiÖn ®¹i ho¸ lµ g× ?
Khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i lµ nh©n tè then chèt cña hiÖn ®¹i ho¸. HiÖn ®¹i ho¸ cã néi dung lín bao gåm c¸c mÆt kinh tÕ , chÝnh trÞ vµ v¨n ho¸. HiÖn ®¹i thêng ®îc ®Þnh nghÜa lµ mét qu¸ tr×nh nhê ®ã c¸c níc ®ang ph¸t triÓn t×m c¸ch ®¹t ®îc sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ kinh tÕ , tiÕn hµnh c¶i c¸ch chÝnh trÞ gièng hÖ thèng cña nh÷ng ngêi cña nh÷ng níc ph¸t triÓn. HiÖn ®¹i ho¸ mµ tiÕn hµnh mét c¸ch dËp khu«n sÏ lµm b¹i ho¹i quèc gia v× nã ®èi nghÞch víi b¶n s¾c d©n téc, thï ®Þch víi d©n chñ.
3. Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ níc ta ngµy nay - t¹i sao chóng ta ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn d¹i ho¸ ®Êt níc.
Thùc tr¹ng cña nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay lµ c¬ së vËt chÊt- kÜ thuËt cßn ë tr×nh ®é thÊp. Bªn c¹nh mét sè c¬ së kinh tÕ ®· ®îc trang bÞ kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, hiÖn nay trong nÒn kinh tÕ vÉn tån t¹i m¸y mãc cò kÜ, c«ng nghÖ l¹c hËu. Theo sù ®¸nh gi¸ cña UNDP ViÖt nam ®ang ë tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu 2/7 cña thÕ giíi. ThiÕt bÞ m¸y mãc l¹c hËu 2-3 thÕ hÖ ( cã lÜnh vùc 4-5 thÕ hÖ ) lao ®éng thñ c«ng vÉn chiÐm tØ träng lín trong tæng sè lao ®éng x· héi. Do ®ã n¨ng suÊt s¶n xuÊt cña níc ta cßn rÊt thÊp so víi c¸c níc trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi.(N¨ng suÊt lao déng cña níc ta chØ b»ng 30% so víi n¨ng suÊt lao ®«ng trung b×nh trªn thÕ giíi).
KÕt cÊu h¹ tÇng nh hÖ thèng ®êng giao th«ng, bÕn c¶ng, hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c… cßn l¹c hËu, kÐm ph¸t triÓn( MËt ®é ®êng giao th«ng / km b»ng 1% so víi møc trung b×nh cña thÕ giíi. Tèc ®é truyÒn th«ng trung b×nh cña c¶ níc chËm h¬n cña thÕ giíi 30 lÇn. HÖ thèng giao th«ng kÐm ph¸t triÓn lµm cho c¸c ®Þa ph¬ng, c¸c vïng bÞ chia c¾t do ®ã lµm cho sù ph©n c«ng lao ®éng kÐm ph¸t triÓn, Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cßn chem.. NÒn kinh tÕ níc ta cha tho¸t khái nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp s¶n xuÊt l¹c hËu. Trong n«ng nghiÖp chiÕm tíi 70% lùc lîng lao ®éng, nhng chØ s¶n xuÊt ra 26% GDP. C¸c ngµnh kinh tÕ c«ng nghÖ cao chiÕm tØ träng thÊp. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ trêng trong níc còng nh thÞ trêng níc ngoµi cßn rÊt yÕu. Do c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ cßn yÕu kÐm nªn n¨ng suÊt lao ®éng cßn thÊp. Do ®ã khèi lîng hµng ho¸ cßn nhá bÐ, chñng lo¹i hµng ho¸ thÊp, gi¸ c¶ cao v× thÕ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cßn yÕu.
Giao th«ng vËn t¶i kÐm ph¸t triÓn nªn cha l«i cuèn thu hót ®îc tÊt c¶ c¸c vïng trong c¶ níc vµo mét m¹ng líi lu th«ng hµng ho¸ thèng nhÊt .ThÞ trêng hµng ho¸ vµ dÞch vô ®· ®îc h×nh thµnh nhng cßn h¹n hÑp vµ cßn nhiÒu hÖn tîng tiªu cùc ( hµng gi¶, hµng nhËp lËu, hµng kÐm ch¸t lîng)
ThÞ trêng tiÒn tÖ, thÞ trêng vèn ®· cã nhiÒu nhng vÉn cßn tån t¹i nhiÒu tr¾c trë. Nh nhiÒu doanh nghiÖp , nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp t nh©n rÊt thiÕu vèn nhng kh«ng vay ®îc v× víng m¾c rÊt nhiÒu thñ tôc, trong khi ®ã rÊt nhiÒu ng©n hµng huy ®éng ®îc vèn nhng kh«ng thÓ cho vay do ®ã ®Ó ø ®äng trong lÐt d nî qu¸ h¹n trong nhiÒu ng©n hµng th¬ong m¹i.
4. C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ xu híng mang tÝnh quy luËt cña c¸c níc ®i tõ s¶n xuÊt nhá ®i lªn s¶n xuÊt lín.
§Ó cã mét x· héi nh ngµy nay kh«ng ph¶i do tù nhiªn mµ cã, nã do qu¸ tr×nh tÝch luü vÒ lîng tõ ngay khi lo¹i ngêi xuÊt hiÖn th× s¶n xuÊt th« s¬, ®êi sèng kh«ng æn ®Þnh, c¬ së vËt chÊt hÇu nh kh«ng cã g×. Nhng tr¶i qua sù nç lùc cña con ngêi t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn, cØa biÕn nã th«ng qua lao ®éng, tr¶i qua nhiÒu th¨ng trÇm cña lÞch sö giê ®©y con ngêi ®· t¹o ra ®îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ.Thµnh tùu ®¹t ®ù¬c lµ do quy luËt ph¸t triÓn tù th©n vËn ®éng cña con ngêi toµn x· héi. Ngµy nay c«ng cuéc x©y dùng c¸c níc ®· cã g¾ng rÊt nhiÒu trong c«ng cuéc ch¹y ®ua vÒ kinh tÕ.ThÓ hiÖn lµ c¸c chÝnh s¸ch ®êng lèi vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy mét toµn diÖn h¬n, vÒ c¸c mÆt quan hÖ s¶n xuÊt , lùc lîng s¶n xuÊt, nÒn v¨n ho¸ vµ con ngêi cña x· héi ®ã. C«ng ngiÖp hãa chÝnh lµ con ®êng vµ bíc ®i tÊt yÕu ®Ó t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i.
X©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cã nÒn s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i còng lµ mét quy luËt chung, phæ biÕn víi tÊt c¶ c¸c níc . Tuy nhiªn, tuú tõng níc kh¸c nhau do ®iÓm xuÊt ph¸t tiÕn lªn kh¸c nhau, môc tiªu ph¸t triÓn kh«ng gièng nhau nªn c¸ch thøc tiÕn hµnh c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho nÒn s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i kh«ng gièng nhau. §èi víi nh÷ng níc kÐm ph¸t triÓn nh níc ta hiÖn nay( nÒn s¶n xuÊt nhá, kÜ thuËt thñ c«ng lµ chñ yÕu…) c«ng nghiÖp ho¸ lµ qu¸ tr×nh mang tÝnh quy luËt, tÊt yÕu ®Ó tån t¹i vµ ph¸t trio nh»m t¹o ra c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho nÒn s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i.
Cã tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ chóng ta míi:
X©y dùng ®îc c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho CNXH ë níc ta.
- TiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, míi tÝch luü vÒ lùc lîng míi ®Ó x©y dùng thµnh c«ng nÒn s¶n xuÊt x· héi xhñ nghÜa.
-T¨ng cêng ph¸t triÓn lùc lîng giai cÊp c«ng nh©n
-Cñng cè quèc phßng gi÷ v÷ng an ninh, chÝnh trÞ quèc gia, trËt tù an toµn x· héi, gãp phÇn x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ d©n téc, x©y dùng con ngêi míi ViÖt Nam .
Nh vËy c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ xu híng mang tÝnh quy luËt cña c¸c níc ®i tõ nÒn s¶n xuÊt nhá sang nÒn s¶n xuÊt lín
III.Néi dung cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta
1. Ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho chñ nghÜa x· héi - trªn c¬ së thùc tiÔn c¬ khÝ ho¸ nÒn s¶n xuÊt x· héi vµ ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i hãa tríc hÕt lµ qu¸ tr×nh c¶i biÕn lao ®éng thñ c«ng l¹c hËu thµnh lao ®éng sö dông m¸y mãc tøc lµ ph¶i c¬ khÝ ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n. §i liÒn víi c¬ khÝ ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ ®iÖn khÝ ho¸ vµ tù ®éng hãa s¶n xuÊt tõng bíc vµ trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. §ång thíi víi môc tiªu cña CNH-H§H cßn lµ sö dông kÜ thuËt, c«ng nghÖ ngµy cµng tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i nh»m ®¹t n¨ng suÊt lao ®éng cao.TÊt c¶ nh÷ng môc tiªu ®ã chØ chØ thùc hiÖn ®îc khi nÒn khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh.
Ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ë ViÖt Nam hiÖn nay cÇn chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau ®©y:
Thø nhÊt: CÇn x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng ph¬ng híng ®óng ®¾n cho sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ. Së dÜ nh vËy v× khoa häc c«ngnghÖ lµ lÜnh vùc hÕt søc réng lín trong khi ®ã ®éi ngò c¸n bé khoa häc níc ta cßn nhá bÐ, chÊt lîng thÊp.Kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ ph¬ng tiÖn cßn thiÕu. Ph¬ng híng chung cho sù ph¸t triÓn KH-CN ë níc ta lµ tËn dông mäi c¬ héi, mäi kh¶ n¨ng ®Ó ®¹t tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin vµ c«ng ghÖ sinh häc.
Thø hai: lµ ph¶i t¹o dùng ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn Khoa häc c«ng nghÖ. ViÖc x¸c ®Þnh ph¬ng híng ®óng cho KH-CN lµ cÇn thiÕt nhng cha ®ñ. Khoa häc c«ng nghÖ chØ ph¸t triÓn khi ®îc ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi cÇn thiÕt. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã lµ ®éi nhò c¸n bé tri thøc cã sù am hiÓu vÒ khoa häc c«ng nghÖ lín , chÊt lîng cao. §Çu t ë møc cÇn thiÕt c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ phï hîp.
Thø ba: X©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hiÖn ®¹i vµ hîp lÝ
Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ còng lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ. C¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ cÊu t¹o hay cÊu tróc cña nÒn kinh tÕ gåm c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. ë níc ta mét c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ khi nã ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu sau ®©y:
-N«ng nghiÖp ph¶i gi¶m dÇn vÒ tØ träng, c«ng nghiÖp x©y dùng vµ dÞch vô ph¶i t¨ng dÇn vÒ tû träng.
-Tr×nh ®é kÜ thuËt cña nÒn kinh tÕ kh«ng ngõng tiÕn bé phï hîp víi xu híng cña sù tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· vµ ®ang diÔn ra nh vò b·o trªn thÕ giíi
-Cho phÐp khai th¸c tèi ®a mäi tiÒm n¨ng cña ®Êt níc, cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ.
- Thùc hiÖn sù ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ theo xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ do vËy c¬ cÊu kinh tÕ ®îc t¹o dùng.
- ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ níc ta trong thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi thùc hiÖn theo ph¬ng ch©m kÕt hîp c«ng nghÖ nhiÒu tr×nh ®é, tranh thñ c«ng nghÖ mòi nhän tiªn tiÕn võa tËn dông ®îc nguån lao ®éng dåi dµo võa cho phÐp rót ng¾n kho¶ng c¸ch l¹c hËu võa thï hîp víi ngußn vèn cã h¹n trong níc. Chóng ta lÊy quy m« võa vµ nhá lµ chñ yÕu, cã tÝnh tíi quy m« lín nhng ph¶i võa vµ hîp lÝ.
2. Nh÷ng néi dung cô thÓ cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸
a. §Æc biÖt coi träng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n Chóng ta cÇn ph¶i chó ý ®Õn vÊn ®Ò chuyÓn dÞch m¹nh c¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n theo híng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn thùc c¬ khÝ ho¸, ®iÖn khÝ ho¸, thñy lîi ho¸, ®a nhanh tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ sinh häc vµo trong s¶n xuÊt
b. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp x©y dùng
KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, c«ng nghÖ bæ trî c¸c cã lîi thÕ c¹nh tranh cao t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm phôc vô cho tiªu dïng vµ xuÊt khÈu vµ thu hót nhiªï lao ®éng.
C¶i t¹o më réng, n©ng cÊp x©y dùng míi cã träng ®iÓm kÕt cÊu h¹ tÇng vËt chÊt cña nÒn kinh tÕ.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng kÕt cÊu h¹ tÇng cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt , kinh doanh vµ ®êi sèng cña d©n c. Do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña níc ta cßn cã h¹n trong nh÷ng n¨m tríc m¾t chóng ta cÇn lÊy ho¹t ®éng cã c¸c nguån lùc trong vµ ngoµi ®Ó x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- X· héi hoµn chØnh mét bíc m¹ng líi giao th«ng thuû lîi , cÊp tho¸t níc t¨ng nhanh n¨ng lùc vµ hiÖn ®¹i ho¸ bu chÝnh viÔn th«ng.
Ph¸t triÓn nhanh du lÞch vµ c¸c ngµnh dÞch vô.
Tríc m¾t cÇn t¹o bíc ph¸t triÓn vît bËc c¸c ngµnh dÞch vô cô thÓ lµ c¸c ngµnh cã chÊt lîng cao, tiÒm n¨ng lín cã søc c¹nh tranh nh hµng kh«ng, hµng h¶i, bu chÝnh viÔn th«ng, tµi chÝnh ng©n hµng, b¶o hiÓm kiÓm to¸n…
Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña kinh tÕ ®èi ngo¹i
Chóng ta ph¶i ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lµ híng u tiªn vµ lµ träng ®iÓm chuyÓn híng chiÕn lîc x©y dùng nÒn kinh tÕ më ®ßi hái ph¶i ®iÒu chØnh c¬ c¸u kinh tÕ.®Ó võa héi nhËp khu vùc võa héi nhËp toµn cÇu.
IV.TiÒn ®Ò thùc tiÔn còng nh kinh nghiÖm cña c¸c níc ®i tríc trong viÖc ph¸t triÓn CNH-H§H
ThÞ Trêng:
LÞch sö nh©n lo¹i cha cã mét quèc gia nµo khi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ mµ kh«ng cÇn ®Õn thÞ trêng., vèn, c«ng nghÖ. Lao ®éng tµi nguyªn. C¸c chÝnh s¸ch tù do ho¸ th¬ng m¹i, gi¸ c¶ tÝn dông … lµ cùc k× quan träng trong viÖc më réng thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ. Ngµy nay chóng ta më réng thÞ trêng th«ng qua tho¶ thuËn vµ kÝ kÕt c¸c hiÖp nghÞ th¬ng m¹i gi÷a c¸c quèc gia trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi. Víi ViÖt Nam thÞ trêng cã yÕu tè v« cïng quan träng vµ lµ thÞ trêng hÊp dÉn cho c¸c quèc gia ®· ®ang ph¸t triÓn ®µu t vµo c¸c nguån lùc.
Nguån nh©n lùc:
§©y lµ mét trong nh÷ng h¹t nh©n ña lùc lîng s¶n xuÊt. ë c¸c níc ph¸t triÓn ®Ó tiÕn hµnh thµnh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cho thÊy lµ viÖc x¸c lËp mét c¬ cÊu nh©n lùc thÝch hîp, ®Çu t cho gi¸o dôc vµ y tÕ .
Thùc tiÔn c¬ chÕ thÞ trêng trong viÖc sö dông nh©n lùc kÕt hîp víi c¸c chÝnh s¸ch u ®·i lµ ngußon gèc c¬ b¶n cña thµnh c«ng. §èi víi ViÖt Nam kh«ng cßn con ®êng nµo kh¸c lµ hîp t¸c trung t©m kÜ thuËt cã nguån nh©n lùc chÊt lîng cao ®ång thêi ®Èy m¹nh gi¸o dôc ®µo t¹o.
3. Vèn vµ c«ng nghÖ:
§Ó ph¸t triÓn phï hîp gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt cña CNXH th× kh«ng thÓ kh«ng cÇn ®Õn C«ng nghÖ vµ vèn. Thùc tÕ cho thÊy c¸c níc ®i tríc ph¸t triÓn CNH-H§H ®Òu dùa chñ yÕu vµo ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ vèn.Víi ViÖt nam viÖc ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ thu hót vèn lµ rÊt cÇn thiÕt®ång thêi chóng ta cã c¸c chÝnh s¸ch thu hót vèn trong nuíc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ víi ba ®Æc trng chñ yÕu trªn m« h×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam ph¶i tËn dông tèt c¸c lîi thÕ cña nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao h¬n.Cã chÝnh s¸ch cô thÓ hîp lÝ, ®óng ®¾n®Ó ®iÒu chØnh sù vËn ®éng cña c¸ nh©n tè trªn phôc vô ®¾c lùc vµo thùc tiÔn,
V. Nh÷ng quan ®iÓm, lÝ luËn thùc tiÔn cña §¶ng c«ng s¶n ViÖt nam vÒ CNH-H§H
1. Theo quan ®iÓm cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam vÒ CNH-H§H ë ViÖt nam hiÖn nay.
- Gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi më réng hîp t¸c ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ. Dùa vµo nguån lùc trong níc lµ chÝnh, ®i ®«i víi viÖc tranh thñ tèi ®a nguån lùc trong níc lµ chÝnh. §i ®«i víi viÖc tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi trªn c¬ së x©y dùng mét nÒn kinh tÕ më héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi híng m¹nh vÒ xuÊt khÈu b»ng nh÷ng s¶n phÈm trong níc cã hiÖu qu¶.
- C«ng nghiÖp ho¸ lµ sù nghiÖp cña toµn d©n cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong ®ã thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc lµ chñ ®¹o.
LÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ngêi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh bÒn v÷ng ®éng viªn toµn d©n cÇn kiÖm x©y dùng ®Êt níc kh«ngngõng t¨ng tÝch luü cho dÇu t ph¸t triÓn, T¨ng trëng kinh tÕ g¾n víi ®êi sèng nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn
Khoa häc c«ng nghÖ lµ ®éng lùc cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®aÞ ho¸ kÕt hîp c«ngnghÖ tuyÒn thèng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ.
§êng lèi chØ ®¹o Néi dung c«ng nghiÖp ho¸ ë níc ta gåm hai néi dung chñ yÕu lµ trang bÞ kÜ thuËt vµ c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ
C¸c-M¸c nhËn xÐt khoa häc c«ng nghÖ lµ ®éng lùc cña CNH-H§H V× môc tiªu cña d©n giÇu níc m¹nh x· héi d©n chñ c«ng b»ng v¨n minh. Héi nghÞ trung ¬ng mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh “Cïng víi gi¸o dôc vµ ®µo taä khoa häc c«ng nghÖ lµ quèc s¸ch hµng ®Çu lµ ®éng lùc cÇn thiÕt ®Ó gi÷ vùng ®éc lËp d©n téc, x©y dùng thµnh c«ng CNXH, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh CNH-H§H. X©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ trong ®ã qua tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ mét ho¹t ®éngc¬ cã ý thøc cã kÕ ho¹ch vµ do ®ã tÊt yÕu ph¶i dùa vµo d©n sè vµ nhu cÇu ®iÒu kiÖ tù nhiªn vµ tiÒm tµng cña ®Êt níc, ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt KHKT vµ c«ng nghÖ, nguån vèn tÝch luü quan hÖ quèc tÕ. Theo quy luËt cña sù vËn ®éng th× ®Êu tranh lµ cha ®Î cña vËn ®éng. Níc ta lµ mét níc cã nÒn kinh tÕ thÊp th× viÖc tån t¹i 5 thµnh phÇn kinh tÕ lµ tÊt yÕu ®ã lµ: Kinh tÕ nhµ níc, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ c¸c thÓ, kinh tÕ t nh©n vµ kinh tÕ t b¶n , Trong ®ã thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc gia vai trß chñ ®¹« trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Tæng kÕt: NhËn thøc vÒ chñ nghÜa x· héi vµ vÒ thêi k× qu¸ ®é tõ nhËn thøc trong thùc tiÔn kh«ng thÓ dÉn ®Õn sai lÇm n«n nãng trong c¸ch lµm vµ bíc ®i, thiÕu kÕt hîp hµi hoµ trong qu¸ tr×nh vËn dông quy luËt nh¶y vät ®Ó t×m ra m« h×nh ph¸t triÓn nhanh ®a níc ta ph¸t triÓn theo ®Þnh híng ®· ®Ò ra.
Nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH- H§H ë
níc ta
a.ThuËn lîi :
Bíc vµo thêi k× c«ng nghiÖp ho¸ níc ta cã nhiÒu thuËn lîi . Trªn thÕ giíi c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn víi tr×nh ®é ngµy cµng cao, thóc ®Èy qu¸ tr×h chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thÕ giíi, quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ va ®êi sèng x· héi.§©y lµ mét thêi c¬ thuËn lîi cho phÐp chóng ta khai th¸c ®îc yÕu tè nguån lùc bªn ngoµi( Vèn, c«ng nghÖ, thÞ trêng..) vµ nh÷ng nguån lùc bªn trong cña ®t níc cã hiÖu qu¶ thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i rót ng¾n kÕt hîp c¸c bíc ®i tuÇn tù víi nh¶y vät t¨ng tèc vµ ch¹y tríc ®ãn ®Çu . Nhµ níc tiÕn hµnh CNH- H§H ®i sau chung ta cã lîi thÕ cña ngêi ®i sau.Chóng ta cã thÓ kh¾c phôc ®îc thÊt b¹i cña c¸c níc ®i tríc gÆp ph¶i, Lîi dông c¬ héi lµ ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ tiÕn tiÕn thÝch hîp víi ViÖt Nam.
§Êt níc sau 10 n¨m ®æi míi ®· ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi, nhiÒu tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho CNH-H§H ®· ®îc t¹o ra chóng ta ®· vµ ®ang cã thÕ vµ lùc míi c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi ®Ó bíc vµo mét thêi k× míi.
Níc ta cã mét vÞ trÝ ®Üa lÝ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ giao lu kinh tÕ. n»m trªn b¸n ®¶o §«ng D¬ng gÇn trung t©m §«ng Nam ¸ lµ cöa ngâ ®Çu mèi c¸c nót giao th«ng cña c¸c tuyÕn ®êng quèc tÕ quan träng, n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ s«i ®éng vµ ®îc coi lµ khu vùc ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt hiÖn nay.Sù kiÖn ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn cña ASEAN 28/7/1995, lµ thµnh viªn cña WTO 7/1 /2007 ®iÒu nµy d· n©ng vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ.
Bªn c¹nh ®ã nÒn chÝnh trÞ ViÖt Nam æn ®Þnh, cã chÕ ®é chÝnh s¸ch phï hîp cho c¸c ngµnh nghÒ. Nguån nh©n lùc dåi dµo tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó ®a d¹ng t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn kinh tÕ.
b. Khã kh¨n:
TiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ môc tiªu cña cña con ®êng ph¸t triÓn quan träng nhÊt cña níc ta trong giai ®o¹n tíi. Trong thêi k× ®Çu cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ chóng ta cßn ®øng tríc nhiÒu ®iÒu míi mÎ.NhËn thøc vÒ CNH-H§H cßn h¹n chÕ bëi níc ta võa tho¸t khái 2 cuéc chiÕn tranh tµn khèc . §iÓm xuÊt ph¸t kinh tÕ thÊp tõ mét c¬ cÊu kinh tÕ mÊt c©n ®èi.vµ kÕt cÊu h¹ tÇng thÊp kÐm. Vèn h¹n chÕ. HiÖn nay trong tæng sè vèn dïng ®Ó ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n cña nhµ níc th× chØ cã 25% cßn 75% lµ vay nî níc ngoµi. Qu¶n lÝ vµ sö dông kÐm hiÖu qu¶ cïng víi tham nhòng sÏ dÉn ®Õn nguy c¬ g¾ng nÆng nî lín dÇn vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî ngµy cµng khã kh¨ng.
TiÕp ®ã bèi c¶nh kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc võa t¹o ra nh÷ng c¬ héi thuËn lîi võa dÆt ra nh÷ng thö th¸ch nguy c¬. §Æc biÖt nh÷ng nguy c¬ tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ so víi nhiÒu níc trong khu vùc vÉn lµ thö th¸ch to lín gay go do ®iÓm xuÊt ph¸t cña chóng ta qu¸ thÊp. Ta ph¶i ®i lªn trong m«i trêng c¹nh tranh quyÕt liÖt( v¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VII, NXB ChÝnh trÞ quèc gia-1996, tr79). Nuíc ta l¹i n»m trong khu vùc ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng vµ BiÓn §«ng n¬i ®ang cã nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p, n¬i ®ang tiÒm Èn mét sè nh©n tè cã thÓ g©y mÊt æn ®Þnh.
DÊu Ên cña c¬ chÕ qu¶n lÝ cò c¬ chÕ tËp trung qua liªu bao cÊp cha xo¸ bá hÕt. C¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lÝ cña nhµ níc cßn trong ®ang qu¸ tr×nh h×nh thµnh . Qu¶n lÝ kinh tÕ cßn nhiÒu yÕu kÐm thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ. bé m¸y hµnh chÝnh cång kÒnh kÐm hiÖu qu¶. Nh÷ng ®iÒu nµy cã ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn tiÕn tr×nh CNH-H§H. ®Õn vÖc thu hót ®Çu t, chuyÓn giao c«ng nghÖ. §Æc biÖt lµ tÖ n¹n quan liªu bao cÊp, tÖ n¹n tham nhòng vµ suy tho¸i vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc cña mét sè c¸n bé ®¶n viªn.Lµm cho c¸c chñ tr¬ng cña ®¶ng vµ hµ níc bÞ chÖch híng ®ã còng lµ m¶nh ®Êt thuËn lîi cho diÔn biÕn hoµ b×nh.
H¹n chÕ cña ViÖt Nam khi thùc hiÖn C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸
ChÊt lîng ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ cßn kÐm.
Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ 5 n¨m qua vÉn thÊp h¬n kh¶ n¨ng vµ thÊp h¬n nhiÒu níc trong khu vùc ë thêi k× ®Çu c«ng nghiÖp hãa.Quy m« nÒn kinh tÕ cßn nhá, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi thÊp. Theo ®¸nh gi¸ cña ng©n hµng thÕ giíi n¨m 2004 GDP vµ GNP b×nh qu©n theo ®Çu ngêi cña Trung Quèc 1.677tû USD, vµ 1.290 USD/ ngêi , philipin 97 tû USD vµ 1.170 USD / ngêi ViÖt Nam 45 Tû USD vµ 562 USD/ ngêi.
C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch chËm., vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh trong G§P cßn thÊpn¨m 2004 lµ 38%. Trong n«ng nghiÖp s¶n xuÊt cha g¾n kÕt chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶ cao víi thÞ trêng, viÖc ®a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt cßn chËm . Qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cha g¾n kÕt chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶ cao víi thÞ trêng, viÒc ®a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt cßn chËm, qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cßn lóng tóng
C¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm cha ph¸t huy ®îc c¸c thÕ m¹nh ®Ó ®i nhanh h¬n vµo c¬ cÊu hiÖn ®¹i, chÝnh s¸ch hç trî c¸c vïng miÒn kÐm ph¸t triÓn cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu.
Tû träng lao ®éng trong n«ng nghiÖp cßn cao lao ®éng thiÕu viÖc lµm cßn nhiÒu, tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o l¹i thÊp.
KÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi cha d¸p øng ®îc yªu cÇu ph¸t triÓn.
ThÓ chÕ kinh tÕ thÞ truêng ®Þnh híng theo XHCNcßn nhiÒu h¹n chÕ, c¸c c©n ®èi vÜ m« cha thËt v÷ng ch¾c. ThÞ trêng tµi chÝnh , thÞ trêng bÊt ®éng s¶n, thÞ trêng khoa häc. C«ng nghÖ ph¸t triÓn chËm ,cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu.
BiÖn ph¸p
Chóng ta cÇn gi¶i phãng vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ lùc lîng s¶n xuÊt, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng vµ nguån lùc s¶n xuÊt, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng vµ nguån lùc t¹o bíc ®ét ph¸ vÒ x©y dùng hÕt cÊu tróc h¹ tÇng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
ChuyÓn m¹nh sang kinh tÕ thÞ trêng,thùc hiÖn c¸c nguyªn t¸c cña thÞ trêng, h×nh thµnh ®ång bé vµ hoµn thiÖn c¸c lo¹i thÞ trêng.
Chñ ®éng tÝch cùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i g¾n víi n©ng cao kh¶ n¨ng ®éc lËp tù chñ.
Ph¸t triÓn m¹nh mÏ khoa häc vµ c«ng nghÖ, g¸o dôc vµ ®µo t¹o n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o , n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu CNH-H§H
T¹o chuyÓn biÕn m¹nh trong viÖc x©y dùng v¨n hãa, ®¹o døc vµ lèi sèng, kiÒm chÕ tèc ®é t¨ng trëng d©n sè, n©ng cao thÓ chÊt søc khoÎ.
Thùc hiÖn tiÕn bé khoa c«ng b»ng x· héi, gi¶i quyÕt viÖc lµm, khuyÕn khÝch lµm giÇu hîp ph¸p.
T¸c dông cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸
Tõ thËp niªn 60 cña thÕ kØ XX §¼ng céng s¶n ViÖt Nam ®· ®Ò ra c«ng nghiÖp ho¸ vµ coi c«ng nghiÖp ho¸ lµ nhiÖm vô trung t©m xuyªn suèt thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH. Thùc tiÔn ®· chøng minh quas tr×nh CNH- H§H sÏ cã nh÷ng t¸c dông to lín vÒ nhiÒu mÆt trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cña ®¸t níc ta.
CNH- H§H ë níc ta hiÖn nay tríc hÕt lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ x· héi chñ nghÜa. §ã lµ mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh»m c¶i tiÕn mét x· héi n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét níc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, h×nh thµnh quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé ngµy cµng thÓ hiÖn ®µy ®ñ h¬n b¶n chÊt u viÖt cña chÕ ®é x· hé míi- chÕ ®é x· héi chñ nghÜa.
CNH-H§H lµ qu¸ tr×nh t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt kÜ thuËt cÇn thiÕt vÒ con ngêi vµ khoa häc- c«ng nghÖ, thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nh»m huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc ®Ó kh«ng ngõng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng lµm cho nÒn kinh tÕ t¨ng trëng nhanh chãng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cho nh©n d©n, thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i trêng sinh th¸i.
CNH-H§H t¹o ra c¬ së vËt chÊt ®Ó lµm biÕn ®æi vÒ chÊt lùc lîng s¶n xuÊt, nhê ®ã n©ng cao vai trß cña ngêi lao ®éng, Nh©n tè trung t©m cña nÒn kinh tÕ x._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- T0426.doc