Tình hình đầu tư pháp phát triển công nghiệp trên địa bàn Hà Nội giai đoạn 2001 - 2010

Lêi më ®Çu Gắn với kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, Thành phố chủ động, sáng tạo phát huy tiềm năng, nguồn lực, tiếp tục đẩy mạnh đô thị hóa, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế nhằm phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội toàn diện, bền vững; bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, ổn định trật tự và an toàn xã hội; xây dựng về cơ bản nền tảng vật chất kĩ thuật, xã hội của Thủ đô xã hội chủ nghĩa văn minh, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc và văn hóa Thăng Long - Hà Nội; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; phấn đấu xây dựng Thủ đô Hà Nội thoát khỏi mức Thủ đô nghèo và trở thành trung tâm ngày càng có uy tín ở khu vực. trong đó đặc biệt là sự ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong c«ng nghiÖp của thành phố. Điều đó đã góp phần tích cực làm thay ®æi bé mÆt nÒn kinh tế của Thủ đô, và phấn đấu mục tiêu x©y dùng thñ ®« hµ néi xøng ®¸ng lµ tr¸i tim cña c¶ n­íc, ®Çu n·o chÝnh trÞ hµnh chÝnh quèc gia, trung t©m lín vÒ v¨n ho¸ khoa häc, gi¸o dôc, kinh tÕ, vµ giao dÞch quèc tÕ. Chñ tr­¬ng x©y dùng ngµnh c«ng nghiÖp thñ ®« xøng ®¸ng víi vÞ trÝ cña ®Çu n·o cña c¶ n­íc thµnh phè ®· ®­a ra nhiÒu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch hÊp dÉn ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­, t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn cho c¸c khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn, bªn c¹nh ®ã Thµnh phè ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c trong m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi, ®Ó tõ ®ã cã thÓ x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp Hµ néi thËt sù trë thµnh mét ®iÓm ®Õn an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t­. NhËn thøc râ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy mµ trong thêi gian thùc tËp t¹i Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ Néi em ®· chän ®Ò tµi: " T×nh h×nh ®Çu t­ ph¸p ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn Hµ Néi giai ®o¹n 2001 - 2010" lµm ®Ò tµi nghiªn cøu thùc tËp tèt nghiÖp. §Ò tµi gåm 3 phÇn: Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi trong thêi gian qua. Ch­¬ng III: Mét sè ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn hµ néi trong thêi gian tíi. Qua ®©y em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o PGS-TS NguyÔn B¹ch NguyÖt vµ toµn thÓ c¸c thÇy c« khoa kinh tÕ ®Çu t­ tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n, c¸c c¸n bé c«ng viªn chøc Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ hµ néi ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Sinh viªn NguyÔn anh s¬n Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung. I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn. 1. Kh¸i niÖm ®Çu t­ ph¸t triÓn §Çu t­ lµ ho¹t ®éng kinh tÕ c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu trong nÒn kinh tÕ mçi quèc gia còng nh­ ®èi víi tõng tæ chøc, c¸ nh©n. §Çu t­ lµ ®¶m b¶o cho sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña mçi nÒn kinh tÕ, mçi x· héi. §Çu t­ hiÓu theo nghÜa chung nhÊt lµ sù hy sinh c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu hót vÒ cho chñ ®Çu t­ c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong t­¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· bá ra ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ ®ã. C¸c nguån lùc ®Çu t­ cã thÓ lµ tiÒn, tµi nguyªn thiªn nhiªn, søc lao ®éng vµ trÝ tuÖ. KÕt qu¶ thu ®­îc cã thÓ lµ sù t¨ng thªm c¸c tµi s¶n tµi chÝnh (tiÒn vèn), tµi s¶n vËt chÊt (nhµ m¸y, c¸c cña c¶i vËt chÊt kh¸c...), tµi s¶n trÝ tuÖ (tr×nh ®é v¨n ho¸, hiÓu biÕt chuyªn m«n, khoa häc kü thuËt...) vµ nguån nh©n lùc cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó lµm viÖc víi ng©n s¸ch cao h¬n trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. Môc tiªu cña mäi c«ng cuéc ®Çu t­ lµ ®­îc kÕt qu¶ lín h¬n víi nh÷ng hy sinh mµ chñ ®Çu t­ ®· ph¶i g¸nh chÞu khi tiÕn hµnh ®Çu t­. §èi víi tõng c¸ nh©n, ®¬n vÞ, ®Çu t­ lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh sù ra ®êi, tån t¹i vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn cña mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô. §èi víi nÒn kinh tÕ, ®Çu t­ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt, lµ ch×a kho¸ cña sù t¨ng tr­ëng. 2. §Æc ®iÓm cña ®Çu t­ ph¸t triÓn Kh«ng gièng nh­ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ kh¸c, ®Çu t­ ph¸t triÓn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt, ®ã lµ: Thø nhÊt, ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn ®ßi hái mét sè vèn lín vµ n»m khª ®äng trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­. §©y ®­îc xem nh­ c¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn. Thø hai, thêi gian tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t­ cho ®Õn khi c¸c thµnh qu¶ cña nã ph¸t huy t¸c dông th­êng ®ßi hái nhiÒu n¨m th¸ng víi nhiÒu biÕn ®éng x¶y ra. Thø ba, thêi gian cÇn ®Ó cã thÓ thu håi ®ñ sè vèn ®Çu t­ ®· bá ra ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh th­êng mÊt kho¶ng thêi gian dµi vµ do ®ã kh«ng tr¸nh khái sù t¸c ®éng hai mÆt tÝch cùu vµ tiªu cùc cña c¸c yÕu tè kh«ng æn ®Þnh vÒ tù nhiªn, x· héi, chÝnh trÞ, kinh tÕ… Thø t­, c¸c thµnh qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn cã gi¸ trÞ sö dông l©u dµi nhiÒu n¨m, cã khi hµng tr¨m, hµng ngµn n¨m. §iÒu nµy cho thÊy gi¸i trÞ to lín cña ®Çu t­ ph¸t triÓn. Thø n¨m, c¸c thµnh qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng sÏ ho¹t ®éng ngay t¹i n¬i mµ nã t¹o dùng nªn. C¸c c«ng tr×nh nµy chÞu ¶nh h­ëng cña cña c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®Þa lý, ®Þa h×nh trong suèt qu¸ tr×nh vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t­. Do vËy, mäi thµnh qu¶ vµ hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­ chÞu ¶nh h­ëng nhiÒu cña c¸c yÕu tè bÊt ®Þnh c¶ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. Thø s¸u, c«ng t¸c chuÈn bÞ ®Çu t­ cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ ®¹t c¸c hiÖu qu¶ ®Çu t­. 3. Vai trß cña ®Çu t­ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ §èi víi bÊt kú quèc gia nµo, ®Çu t­ lu«n lµ nh©n tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, lµ ch×a kho¸ cña sù t¨ng tr­ëng. Vai trß nµy cña ®Çu t­ ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c mÆt sau ®©y: 3.1. §èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ a. §Çu t­ võa t¸c ®éng ®Õn tæng cung, võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu VÒ mÆt cÇu: §Çu t­ lµ yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Theo sè liÖu cña WB, ®Çu t­ th­êng chiÕm kho¶ng 24 - 28% trong c¬ cÊu tæng cÇu cña tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §èi víi tæng cÇu, t¸c ®éng cña ®Çu t­ lµ ng¾n h¹n. Khi tæng cung ch­a kÞp thay ®æi, sù t¨ng lªn cña ®Çu t­ lµm tæng cÇu t¨ng (®­êng D dÞch chuyÓn sang D’) kÐo theo s¶n l­îng c©n b»ng t¨ng tõ Q0 à Q1 vµ gi¸ c¶ cña c¸c ®Çu vµo ®Çu t­ t¨ng lªn tõ P0 à P1. §iÓm c©n b»ng dÞch chuyÓn tõ Eoà E1. VÒ mÆt cung: Khi thµnh qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung, ®Æc biÖt lµ tæng cung trong dµi h¹n t¨ng lªn (®­êng S dÞch chuyÓn sang S’) kÐo theo s¶n l­îng tiÒm n¨ng t¨ng tõ Q1àQ2 vµ do ®ã gi¸ c¶ s¶n phÈm gi¶m tõ P1 àP2. S¶n l­îng t¨ng vµ gi¸ c¶ gi¶m cho phÐp t¨ng tiªu dïng. T¨ng tiªu dïng sÏ dÉn ®Õn kÝch thÝch s¶n xuÊt. S¶n xuÊt ph¸t triÓn lµ nguån gèc c¬ b¶n ®Ó t¨ng tÝch luü, ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cña mäi thµnh viªn trong x· héi. b. §Çu t­ t¸c ®éng hai mÆt ®Õn sù æn ®Þnh kinh tÕ Do cã sù t¸c ®éng kh«ng ®ång thêi vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t­ ®Õn tæng cung vµ tæng cÇu trong nÒn kinh tÕ nªn mäi sù thay ®æi cña ®Çu t­ dï lµ t¨ng hay gi¶m võa cã thÓ lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh võa cã thÓ lµ yÕu tè ph¸ vì sù æn ®Þnh nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia. Khi t¨ng ®Çu t­, cÇu cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo t¨ng lµ cho gi¸ c¶ cña c¸c hµng ho¸ cã liªn quan t¨ng (gi¸ chi phÝ vèn, gi¸ c«ng nghÖ, lao ®éng, vËt t­) ®Õn mét møc nµo ®ã g©y ra l¹m ph¸t. L¹m ph¸t lµm cho s¶n xuÊt ®×nh trÖ, tiÒn l­¬ng nh©n c«ng gi¶m, th©m hôt ng©n s¸ch, kinh tÕ ph¸t triÓn chËm l¹i. MÆt kh¸c, t¨ng ®Çu t­ lµm cÇu cña c¸c yÕu tè cã liªn quan t¨ng, s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh nµy t¨ng, thu hót thªm lao ®éng, gi¶m thÊt nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng, gi¶m tÖ n¹n x· héi vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ.V× vËy, trong ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ, c¸c nhµ ho¹t ®éng chÝnh s¸ch cÇn thÊy hÕt t¸c ®éng hai mÆt nµy ®Ó ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch nh»m h¹n chÕ c¸c t¸c ®éng xÊu, ph¸t huy t¸c ®éng tÝch cùc, duy tr× ®­îc sù æn ®Þnh cña toµn bé nÒn kinh tÕ. c. §Çu t­ t¸c ®éng ®Õn tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ Nghiªn cøu vÒ mèi quan hÖ gi÷a ®Çu t­ vµ t¨ng tr­ëng, m« h×nh Harrod Domar chØ ra r»ng: Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ phô thuéc vµo ®Çu t­, tæng s¶n l­îng vµ hÖ sè ICOR ICOR = Vèn ®Çu t­ Møc t¨ng GDP Tõ ®ã suy ra: Møc t¨ng GDP = Vèn ®Çu t­ ICOR NÕu ICOR kh«ng ®æi, møc t¨ng GDP hoµn toµn phô thuéc vµo vèn ®Çu t­. Nh­ vËy, trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña mçi quèc gia, ®Çu t­ lµ ®Çu mèi quan träng nhÊt, ®­îc ®iÒu chØnh cô thÓ trong mèi t­¬ng quan gi÷a gia t¨ng vèn ®Çu t­ vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ cho thÊy: muèn gi÷ tèc ®é t¨ng tr­ëng ë møc trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t­ ph¶i ®¹t ®­îc tõ 15-20% so víi GDP tuú thuéc vµo ICOR cña mçi n­íc. Nh÷ng n¨m qua, hÖ sè ICOR cña ViÖt Nam cho thÊy ®ang ë ranh giíi cña mét n­íc chËm ph¸t triÓn chuyÓn sang n­íc ®ang ph¸t triÓn (hiÖn nay ICOR ViÖt Nam kho¶ng tõ 4- 4,5). §©y lµ giai ®o¹n t¨ng sö dông vèn ®Çu t­ nh»m kÝch thÝch t¨ng tr­ëng kinh tÕ. ViÖt Nam hiÖn nay ®­îc ®¸nh gi¸ lµ n­íc ®ang ph¸t triÓn. MÆc dï møc vèn hµng n¨m cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ cã xu h­íng t¨ng nh­ng nguån vèn ®Çu t­ nãi chung cßn thÊp do tÝch luü néi bé cña ®Êt n­íc cßn thÊp. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, ®Ó ®¹t tû lÖ gi¸ trÞ s¶n phÈm quèc néi t¨ng thªm dù kiÕn (7 -7,3%) ­íc tÝnh tû lÖ vèn ®Çu t­ so víi GDP ph¶i ®¹t 25 - 30%. d. §Çu t­ t¸c ®éng ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Ngoµi vai trß lµ yÕu tè cã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õ sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ nãi chung, ho¹t ®éng ®Çu t­ cßn t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ th«ng qua viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­. ë ®©y, chÝnh s¸ch ®Çu t­ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia. Theo kinh nghiÖm cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi, con ®­êng tÊt yÕu ®Ó cã thÓ t¨ng tr­ëng nhanh theo tèc ®é mong muèn lµ ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­, t¹o ra sù ph¸t triÓn nhanh chãng ë khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, n«ng nghiÖp vÉn ®­îc coi lµ ngµnh s¶n xuÊt chÝnh, lµ nÒn t¶ng c¬ së cho sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp th× ®Çu t­ trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp cã vai trß quan träng. Víi mét nÒn n«ng nghiÖp xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp, ®Çu t­ trong n«ng nghiÖp hiÖn nay chÝnh lµ nh»m ®æi míi t­ duy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nhá lÎ, chuyÓn nÒn n«ng nghiÖp tõ chç s¶n xuÊt tù cung, tù cÊp sang s¶n xuÊt hµng ho¸, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn míi cña x· héi mµ tr­íc hÕt lµ ®¶m b¶o nhanh chãng thùc hiÖn CNH - H§H. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã, b­íc ®Çu tiªn lµ ph¶i ®Çu t­ cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i theo h­íng ®¹t hiÖu qu¶ cao mµ thùc chÊt lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Trªn ph­¬ng diÖn l·nh thæ, ®Çu t­ cã t¸c dông gi¶i quyÕt nh÷ng sù mÊt c©n ®èi vÒ ph¸t triÓn gi÷a c¸c vïng vµ tiÓu vïng. §Çu t­ cã thÓ ph¸t huy ®­îc lîi thÕ so s¸nh t­¬ng ®èi vÒ vÞ trÝ, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c cña nh÷ng vïng kÐm ph¸t triÓn, ®­a c¸c vïng nµy tho¸t khái t×nh tr¹ng tr× trÖ, ®ãi nghÌo. §Çu t­ còng gióp nh÷ng vïng giµu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn ®¹p thóc ®Èy vµ hç trî c¸c vïng xung quanh cïng ph¸t triÓn. e. §Çu t­ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng khoa häc, c«ng nghÖ §Çu t­ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ph¸t triÓn vµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña n­íc ta hiÖn nay. C¸c quèc gia muèn tr¸nh ®­îc nguy c¬ tôt hËu lu«n coi c«ng nghÖ lµ mét mòi nhän trong môc tiªu v­¬n lªn ph¸t triÓn m×nh. Do tÝnh chÊt vµ møc ®é ¶nh h­ëng s©u réng cña khoa häc c«ng nghÖ tíi mäi lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi nªn ®Çu t­ trong lÜnh vùc nµy còng chÝnh lµ ®Çu t­ cho ph¸t triÓn. Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia, tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ViÖt Nam l¹c hËu nhiÒu thÕ hÖ so víi thÕ giíi vµ khu vùc, hiÖn ®ang ë nhãm 90 n­íc yÕu nhÊt vÒ c«ng nghÖ. Trong n«ng nghiÖp, viÖc ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc, kü thuËt cßn yÕu kÐm h¬n nhiÒu so víi c¸c ngµnh kh¸c. §Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, môc tiªu tr­íc m¾t lµ tËp trung ®Çu t­ cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ nh»m c¬ giíi ho¸ s¶n xuÊt, c¶i tiÕn vÒ gièng, vÒ kü thuËt, n©ng cao h¬n n÷a n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm. Trong môc tiªu chung c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020, ViÖt Nam cÇn nhanh chãng triÓn khai mét chiÕn l­îc ®Çu t­ hîp lý g¾n víi kh¶ n¨ng vÒ vèn cho ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ, ®­a nh÷ng thµnh tùu trong lÜnh vùc nµy vµo ¸p dông trong s¶n xuÊt vkinh tÕ, x· héi. 3.2. §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô, ®Çu t­ quyÕt ®Þnh sù ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi c¬ së, tøc lµ mét c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô muèn ra ®êi cÇn ph¶i cã nhµ x­ëng, ®éi ngò lao ®éng, m¸y mãc... nªn cÇn ph¶i cã vèn. MÆt kh¸c, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c¸c c¬ së cÇn ph¶i söa ch÷a m¸y mãc, trang thiÕt bÞ... ®Õn ®©y l¹i ph¶i cã vèn ®Çu t­. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy r»ng ®Çu t­ ®ãng vai trß v« cïng quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ, lµ ho¹t ®éng tÊt yÕu mµ mäi quèc gia trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi ph¶i thùc hiÖn. 3.3. §èi víi c¸c c¬ së v« vÞ lîi ( nh÷ng c¬ së ho¹t ®éng kh«ng thÓ thu lîi nhuËn cho b¶n th©n m×nh) §Ó duy tr× ho¹t ®éng th× ngoµi viÖc tiÕn hµnh söa ch÷a lín ®Þnh k× c¸c c¬ së vËt chÊt- kÜ thuËt cßn ph¶i thùc hiÖn c¸c chi phÝ th­êng xuyªn vµ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ nµy ®Òu lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t­. 4. C¸c nguån vèn ®Çu t­ Vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c, trong ®ã chia ra vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc vµ vèn ®Çu t­ tõ c¸c c¬ së. Vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc ®­îc h×nh thµnh tõ hai nguån c¬ b¶n lµ vèn ®Çu t­ trong n­íc vµ vèn huy ®éng tõ n­íc ngoµi. Vèn ®Çu t­ trong n­íc ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån: tÝch luü tõ ng©n s¸ch, tÝch luü cña c¸c doanh nghiÖp, tiÕt kiÖm cña d©n c­. §©y lµ nguån vèn chñ yÕu trong n«ng nghiÖp hiÖn nay. Vèn huy ®éng tõ n­íc ngoµi bao gåm vèn ®Çu t­ gi¸n tiÕp vµ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp. Vèn ®Çu t­ gi¸n tiÕp lµ vèn cña chÝnh phñ, c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ thùc hiÖn d­íi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau lµ viÖn trî hoµn l¹i, viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, cho vay ­u ®·i víi thêi h¹n dµi vµ l·i suÊt thÊp, kÓ c¶ vay theo h×nh thøc th«ng th­êng. Mét h×nh thøc phæ biÕn cña ®Çu t­ trùc tiÕp lµ ODA - viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp lµ vèn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n n­íc ngoµi ®Çu t­ sang n­íc kh¸c vµ trùc tiÕp qu¶n lý hoÆc tham gia qu¶n lý qu¸ tr×nh sö dông vµ thu håi sè vèn bá ra. Nguån vèn ®Çu t­ cña c¸c c¬ së còng rÊt ®a d¹ng: - §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc, c¸c c¬ së ho¹t ®éng x· héi, phóc lîi c«ng céng, vèn ®Çu t­ bao gåm vèn do ng©n s¸ch cÊp, vèn viÖn trî kh«ng hoµn l¹i trùc tiÕp cho c¬ së vµ vèn tù cã cña c¬ së. - §èi víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, vèn ®Çu t­ ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån h¬n, bao gåm: Vèn ng©n s¸ch, vèn tù cã cña doanh nghiÖp, vèn vay, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, vèn gãp cæ phÇn, vèn gãp liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc vµ c¸c h×nh thøc theo quy ®Þnh cña LuËt doanh nghiÖp nhµ n­íc. - §èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, nguån vèn ®Çu t­ bao gåm vèn tù cã, vèn vay, vèn cæ phÇn, vèn liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc. §èi víi c¸c c«ng ty cæ phÇn, vèn ®Çu t­ ngoµi c¸c nguån vèn trªn ®©y cßn bao gåm tiÒn thu ®­îc do ph¸t hµnh tr¸i phiÕu (nÕu cã ®ñ ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh cña luËt doanh nghiÖp). 5 . Ph©n lo¹i ho¹t ®éng ®Çu t­. NÕu nghiªn cøu ®Çu t­ trªn ph¹m vi lîi Ých do ®Çu t­ ®em l¹i th× ho¹t ®éng ®Çu t­ ®­îc chia lµm 3 lo¹i: §Çu t­ tµi chÝnh, ®Çu t­ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. 5.1. §Çu t­ tµi chÝnh: lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra cho vay hoÆc mua c¸c chøng chØ cã gi¸ ®Ó h­ëng l·i suÊt ®Þnh tr­íc hoÆc l·i suÊt tuú thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ph¸t hµnh. §Çu t­ tµi chÝnh kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ mµ chØ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cña tæ chøc, c¸ nh©n ®Çu t­. 5.2. §Çu t­ th­¬ng m¹i: lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó mua hµng ho¸ vµ sau ®ã b¸n víi gi¸ cao h¬n nh»m thu lîi nhuËn do chªnh lÖch gi¸ khi mua vµ b¸n. Lo¹i ®Çu t­ nµy còng kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ (nÕu kh«ng xÐt ®Õn ngo¹i th­¬ng) mµ chØ lµm t¨ng tµi s¶n tµi chÝnh cña ng­êi ®Çu t­ trong qu¸ tr×nh mua ®i b¸n l¹i, chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ gi÷a ng­êi b¸n víi ng­êi ®Çu t­ vµ ng­êi ®Çu t­ víi kh¸ch hµng. 5.3. §Çu t­ ph¸t triÓn: Lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ, lµm t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt, kinh doanh vµ mäi ho¹t ®éng x· héi kh¸c, lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó t¹o viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng cña mäi ng­êi d©n trong x· héi. §Çu t­ ph¸t triÓn kh¸c víi ®Çu t­ tµi chÝnh vµ ®Çu t­ th­¬ng m¹i ë chç nã ®em l¹i lîi Ých cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Lo¹i ®Çu t­ nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ v× nã quyÕt ®Þnh tíi sù t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ thùc lùc cña nÒn kinh tÕ xÐt vÒ l©u dµi. 6. Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn. §Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t­ cã thÓ sö dông mét sè chØ tiªu sau: 6.1. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ - Tæng vèn ®Çu t­: lµ tæng sè tiÒn ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cña mét c«ng cuéc ®Çu t­ bao gåm c¸c chi phÝ cho chuÈn bÞ ®Çu t­, x©y dùng nhµ cöa vµ c¸c cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m thiÕt bÞ m¸y mãc, chi phÝ ®Ó tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ chi phÝ kh¸c theo quy ®Þnh cña thiÕt kÕ dù to¸n vµ ®· ®­îc duyÖt chi. - Gi¸ trÞ s¶n l­îng s¶n xuÊt ra cña dù ¸n khi ®i vµo s¶n xuÊt. 6.2. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t­ Víi bÊt k× mét dù ¸n ®Çu t­ nµo, ®iÒu mµ chñ ®Çu t­ quan t©m lµ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n cßn phÝa nhµ n­íc th× l¹i quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña dù ¸n ®ã. + HiÖu qu¶ tµi chÝnh: lµ møc ®é ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô trªn c¬ së vèn ®Çu t­ ®· thùc hiÖn. Cã thÓ biÓu diÔn kh¸i niÖm nµy th«ng qua c«ng thøc sau: Etc = C¸c kÕt qu¶ mµ c¬ së thu ®­îc do thùc hiÖn ®Çu t­ Sè vèn ®Çu t­ mµ c¬ së ®· thùc hiÖn ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ trªn VÝ dô vÒ chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh mµ c¸c dù ¸n vµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh th­êng sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c«ng cuéc ®Çu t­: Doanh thu (hµng n¨m hoÆc c¶ ®êi dù ¸n) trªn tæng vèn ®Çu t­. Lîi nhuËn (hµng n¨m hoÆc c¶ ®êi dù ¸n) trªn tæng vèn ®Çu t­. GÝa trÞ hiÖn t¹i rßng cña c¶ ®êi dù ¸n (NPV). Tû suÊt thu håi néi bé vèn ®Çu t­ (IRR)... + HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi: ®­îc xem xÐt nh­ lµ sù chªnh lÖch gi÷a c¸c lîi Ých mµ nÒn kinh tÕ x· héi thu ®­îc so víi c¸c ®ãng gãp mµ nÒn kinh tÕ vµ x· héi ph¶i bá ra khi thùc hiÖn ®Çu t­. Tuú thuéc vµo ph¹m vi xem xÐt ë tÇm vÜ m« hay vi m« mµ cã ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. Nh­ng nh×n chung, cã thÓ xem xÐt hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi theo c¸c khÝa c¹nh sau: 1. Møc ®ãng gãp cho ng©n s¸ch 2. Chç lµm viÖc t¨ng lªn 3. Sè ngo¹i tÖ thu ®­îc vµ l­îng ngo¹i tÖ tiÕt kiÖm ®­îc 4. C¸c t¸c ®éng ®Õn m«i tr­êng 5. §¸p øng viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Êt n­íc, cña ®Þa ph­¬ng vµ c¸c nhiÖm vô cña kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi trong tõng thêi kú. II Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng nghiÖp. 1 Kh¸i niÖm: NÒn kinh tÕ quèc d©n bao gåm tæng thÓ c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ s¶n xuÊt phi vËt chÊt. C«ng nghiÖp lµ ngµnh kinh tÕ thuéc lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt vµ gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n cña mäi quèc gia. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cã ®Æc ®iÓm kh¸c h¼n víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. C«ng nghiÖp lµ ngµnh kinh tÕ thuéc lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt gåm 3 lo¹i ho¹t ®éng chñ yÕu - Khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn t¹o ra nguån nguyªn liÖu nguyªn thñy. - S¶n xuÊt vµ chÕ biÕn s¶n phÈm cña c«ng nghiÖp khai th¸c vµ cña n«ng nghiÖp thµnh nhiÒu lo¹i s¶n phÈm nh»m tháa m·n c¸c nhu cÇu kh¸c nhau cña x· héi. - S¶n xuÊt vµ ph©n phèi ®iÖn, n­íc vµ khÝ. §Ó thùc hiÖn ba ho¹t ®éng c¬ b¶n ®ã, d­íi sù t¸c ®éng vµ ph©n «ng lao ®éng x· héi trªn c¬ së cña tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ, trong nÒn kinh tÕ quèc d©n ®· h×nh thµnh hÖ thèng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. - C«ng nghiÖp khai th¸c. - C¸c ngµnh s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn s¶n phÈm. - C«ng nghiÖp s¶n xuÊt vµ ph©n phèi ®iÖn, n­íc vµ khÝ. Ho¹t ®éng khai th¸c lµ ho¹t ®éng më ®Çu cña toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. TÝnh chÊt cña ho¹t ®éng nµy lµ ®­a c¸c ®èi t­îng lao ®éng ra khái m«i tr­êng tù nhiªn, t¹o ra c¬ së nguyªn liÖu nguyªn thñy cho c«ng nghiÖp nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng con ng­êi gåm: - Khai th¸c nguån n¨ng l­îng nh­ dÇu má, khÝ ®èt, than. - Khai th¸c c¸c quÆng kim lo¹i. - Khai th¸c c¸c quÆng phi kim lo¹i (chñ yÕu lµ vËt liÖu x©y dùng). - Khai th¸c c¸c quÆng ®Æc biÖt. Ho¹t ®éng chÕ biÕn lµ ho¹t ®éng lµm thay ®æi hoµn toµn vÒ chÊt cña c¸c nguyªn liÖu nguyªn thñy, ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm trung gian vµ tiÕp tôc chÕ biÕn thµnh c¸c s¶n phÈm cuèi cïng ®­a vµo tiªu dïng trong s¶n xuÊt vµ trong ®êi sèng. Qu¸ tr×nh chÕ biÕn tõ tõ mét lo¹i nguyªn liÖu cã thÓ t¹o ra ®­îc mét lo¹i s¶n phÈm t­¬ng øng, vµ còng cã thÓ mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã ®­îc t¹o ra tõ nh÷ng nguyªn liÖu kh¸c nhau. S¶n phÈm trung gian lµ c¸c s¶n phÈm ®­îc coi lµ nguyªn liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp tiÕp theo. S¶n phÈm cuèi cïng lµ s¶n phÈm ®· ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®Ó ®­a vµo sö dông trong s¶n xuÊt hay tiªu dïng trong ®êi sèng. Theo nguyªn t¾c ph©n ngµnh kinh tÕ quèc d©n, ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn gåm ba ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu: - C«ng nghiÖp chÕ t¹o c«ng cô s¶n xuÊt bao gåm ngµnh c¬ khÝ, chÕ t¹o m¸y, c¸c ngµnh kü thuËt ®iÖn vµ ®iÖn tö. §©y lµ ngµnh cung cÊp toµn bé t­ liÖu s¶n xuÊt cho nÒn kinh tÕ. - C«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm, vËt phÈm tiªu dïng nh­ c«ng nghiÖp s¶n xuÊt gç, giÊy, c«ng nghiÖp thñy tinh, sµnh, sø, da vµ may mÆc, c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm phôc vô cho ®êi sèng con ng­êi. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ph©n phèi ®iÖn n­íc lµ ho¹t ®éng t¹o ra ®iÖn, n­íc nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t. Nh­ vËy chóng ta cã thÓ hiÓu c«ng nghiÖp lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt c¬ b¶n bao gåm mét hÖ thèng c¸c ngµnh s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸ hÑp, mçi ngµnh s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸ hÑp ®ã bao gåm nhiÒu ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. 2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt cña x· héi, do sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi, nÒn kinh tÕ chia thµnh nhiÒu ngµnh kinh tÕ: n«ng - l©m - ng­ nghiÖp c«ng nghiÖp, x©y dùng, dÞch vô… Nh­ng xÐt trªn ph­¬ng diÖn tÝch chÊt t­¬ng tù cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt cã thÓ coi lµ tæng thÓ cña hai ngµnh: c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp, cßn c¸c ngµnh kh¸c cã thÓ lµ d¹ng ®Æc thï cña hai ngµnh nµy. ViÖc ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chÝnh lµ xem xÐt s¶n xuÊt c«ng nghiÖp kh¸c s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn hai ph­¬ng diÖn: MÆt kü thuËt cña s¶n xuÊt vµ mÆt kinh tÕ - x· héi cña s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo. 2.1 C¸c ®Æc tr­ng vÒ mÆt kÜ thuËt - §Æc tr­ng vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt: Trong c«ng nghiÖp, chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng trùc tiÕp b»ng ph­¬ng ph¸p c¬ lÝ ho¸ cña con ng­êi, lµm thay ®æi c¸c ®èi t­îng lao ®éng thµnh c¸c s¶n phÈm thÝch øng víi nhu cÇu cña con ng­êi. C«ng nghÖ c¬ lý lµm thay ®æi h×nh d¹ng, kÝch th­íc còng nh­ nh÷ng biÕn ®æi vÒ l­îng nãi chung cña ®èi t­îng lao ®éng, biÕn chóng thµnh c¸c nguån nguyªn liÖu ban ®Çu, song c¸c ®Æc tÝnh cña chóng th× hÇu nh­ kh«ng thay ®æi hoÆc thay ®æi rÊt Ýt. C«ng nghÖ hãa häc t¸c ®éng lµm biÕn ®æi c¸c ®Æc tÝnh ban ®Çu cña ®èi t­îng lao ®éng hay nãi c¸ch kh¸c lµ t¹o ra nh÷ng sù thay ®æi vÒ chÊt ë ®èi t­îng lao ®éng. Ngµy nay, ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ sinh häc còng ®­îc øng dông ngµy cµng réng r·i trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm. C«ng nghÖ sinh häc t¸c ®éng vµo ®èi t­îng lao ®éng lµm biÕn ®æi ®èi t­îng lao ®éng theo h­íng tÝch cùc, tøc lµ ph¸t huy ®­îc nh÷ng ®Æc tÝnh tèt vµ h¹n chÕ ®­îc nh÷ng ®Æc tÝnh kh«ng tèt hay kh«ng cÇn thiÕt víi nhu cÇu cña con ng­êi. - §Æc tr­ng vÒ sù biÕn ®æi c¸c ®èi t­îng lao ®éng sau mçi chu k× s¶n xuÊt: C¸c ®èi t­îng lao ®éng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, sau mçi chu k× s¶n xuÊt, ®­îc thay ®æi hoµn toµn vÒ chÊt tõ c«ng dông cô thÓ nµy chuyÓn sang s¶n phÈm cã c«ng dông cô thÓ hoµn toµn kh¸c. HoÆc mét lo¹i nguyªn liÖu sau qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã c«ng dông kh¸c nhau. - VÒ c«ng dông kinh tÕ cña s¶n phÈm: S¶n phÈm c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhiÒu lo¹i nhu cÇu ë tr×nh ®é ngµy cµng cao cña x· héi. S¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®· biÕn ®æi mét lo¹i nguyªn liÖu ban ®Çu thµnh rÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, tháa m·n ®­îc nhu cÇu phong phó vµ ®a d¹ng cña con ng­êi. Nh­ vËy, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt duy nhÊt t¹o ra c¸c s¶n phÈm thùc hiÖn chøc n¨ng lµ c¸c t­ liÖu lao ®éng trong c¸c ngµnh kinh tÕ. §Æc tr­ng nµy cho thÊy vÞ trÝ chñ ®¹o cña c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, xuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã. 2.2 §Æc tr­ng kinh tÕ x· héi cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp - Do c¸c ®Æc ®iÓm vÒ mÆt kÜ thuËt cña s¶n xuÊt nh­ ®· nªu trªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c«ng nghiÖp lu«n lu«n lµ ngµnh cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn vÒ kÜ thuËt, tæ chøc s¶n xuÊt; lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh ë tr×nh ®é cao, nhê ®ã quan hÖ s¶n xuÊt cã tÝnh tiªn tiÕn h¬n. Còng do ®Æc ®iÓm kÜ thuËt cña s¶n xuÊt, c«ng nghiÖp ®µo t¹o ra ®­îc mét ®éi ngò lao ®éng cã tÝnh tæ chøc, kØ luËt cao, cã t¸c phong lao ®éng “c«ng nghiÖp”. §éi ngò lao ®éng ®ã trong giai cÊp c«ng nh©n lu«n lµ bé phËn tiªn tiÕn trong céng ®ång d©n c­ cña mçi quèc gia. - Còng do ®Æc tr­ng kÜ thuËt s¶n xuÊt vÒ c«ng nghÖ vµ sù biÕn ®æi vÒ ®èi t­îng lao ®éng, trong c«ng nghiÖp cã ®iÒu kiÖn vµ cÇn thiÕt ph¶i ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng s©u, t¹o ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò ®Ó ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ë tr×nh ®é vµ tÝnh chÊt cao h¬n c¸c ngµnh kh¸c. ViÖc nghiªn cøu c¸c ®Æc tr­ng vÒ mÆt kinh tÕ - x· héi cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cã ý nghÜa rÊt thiÕt thùc trong tæ chøc s¶n xuÊt còng nh­ trong viÖc ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña c«ng nghiÖp ®èi víi c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n cña mçi quèc gia. Trong ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp còng nh­ thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp kh«ng thÓ kh«ng xem xÐt tíi c¸c ®Æc tr­ng nµy. 3 Vai trß cña c«ng nghiÖp ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ. 3.1 C«ng nghiÖp víi n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÉn ®Õn sù thay ®æi c¨n b¶n chÊt l­îng cuéc sèng do ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÉn ®Õn thu nhËp theo ®Çu ng­êi t¨ng lªn, tû lÖ häc sinh, tû lÖ thÇy thuèc trªn 1000 ng­êi t¨ng… lµm cho chÊt l­îng cuéc sèng t¨ng lªn, nh­ng h­íng nµy cßn tïy thuéc vµo sù ®øng ®¾n cña cuéc sèng vµ sù kh«n khÐo cña chÝnh phñ mçi n­íc. Theo qui luËt Kuznet ë giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«n gnghiÖp lµm ph©n hãa giµu nghÌo t¨ng lªn. Nh­ng khi kinh tÕ ph¸t triÓn cao th× sù ph©n hãa giµu nghÌo gi¶m dÇn. VËy ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã vai trß lµm cho chÊt l­îng cña mäi ng­êi trong nÒn kinh tÕ ®Òu t¨ng t¹o sù ph¸t triÓn æn ®Þnh. 3.2 Cung cÊp hµng tiªu dïng. Sản xuất nông nghiệp chỉ cung cấp cho con người những sản phẩm tiêu dùng thiết yếu, đáp ứng những nhu cầu cơ bản của con người. Còn công nghiệp cung cấp cho chúng ta hầu hết các sản phẩm tiêu dùng, đáp ứng nhu cầu ngày càng da dạng và phong phú của con người. Mọi sản phẩm chúng ta tiêu dùng trong sinh hoạt phục vụ cho ăn uống, đi lại, tiêu khiển và giải trí đều có vai trò cung cấp to lớn của công nghiệp. Trước đây, khi công nghiệp chưa phát triển, sản xuất nông nghiệp đang giữ vai trò chủ đạo thì những sản phẩm mà chúng ta tiêu dùng chủ yếu là chỉ để đáp ứng những nhu cầu tối thiểu nhu ăn no, mặc ấm. Công nghiệp mà nhất là công nghiệp chế biến phát triển đã làm cho các sản phẩm "thô" ấy ngày càng được biến đổi theo hướng tạo ra các sản phẩm cao cấp hơn, đáp ứng được cơ cấu nhu cầu ngày càng rộng mở của con người. Kinh tế càng phát triển, thu nhập càng tăng thì nhu cầu của con người cũng càng tăng theo. Chính cơ cấu nhu cầu đã góp phần thúc đẩy công nghiệp phát triển để đáp ứng nhu cầu, song đến lượt nó, công nghiệp phát triển lại tạo ra những khả năng sản xuất mới, tạo ra những nhu cầu mới cao hơn. Công nghiệp càng phát triển thì các sản phẩm hàng hóa càng đa dạng, phong phú về mẫu mã, kiểu dáng và càng được nâng cao về chất lượng. Ở những quốc gia, những vùng có nền công nghiệp còn kém phát triển thì cơ cấu tiêu dùng của người dân còn rất đơn điệu và nhu cầu chưa phong phú cũng như chưa thể đáp ứng đầy đủ. Điều đó cho thấy công nghiệp có vai trò cực kì quan trọng trong việc cung cấp những vật phẩm tiêu dùng cho con người. Không những vậy mà còn làm tăng năng lực của con người và tiết kiệm được nhiều thời gian trong các hoạt động hàng ngày như vui chơi, làm việc, đi lại... Chẳng hạn sự phát triển của ngành sản xuất máy bay đã tiết kiệm thời gian đi lại cho con người cũng nhu giúp chúng ta có thể đi du lịch tới rất nhiều quốc gia chỉ trong thời gian ngắn. Sự phát triển của ngành chế tạo các thiết bị du hành vũ trụ đã giúp con người khám phá các hành tinh ngoài trái đất; Sự phát triển của các thiết bị viễn thông đã giúp mọi người liên lạc với nhau dễ dàng và thuận tiện hơn nhiều; Công nghiệp phần mềm phát triển đã làm đơn giản hóa đi rất nhiều các quy trình làm việc trước đây của con người... 3.3 C«ng nghiÖp víi thóc ®Èy ®a d¹ng hãa c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng c¸i g× thÞ tr­êng cÇn th× sÏ s¶n xuÊt ra. Do vËy c«ng nghiÖp hãa sÏ thóc ®Èy thay ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt, thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®a d¹ng hãa mÆt hµng, s¶n xuÊt ra nhiÒu mÆt hµng míi cã chÊt l­îng cao, n©ng cao kh¶ n¨ng b¶o qu¶n l©u dµi c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp gióp cho viÖc tiÕn hµnh xuÊt khÈu thuËn tiÖn. c«ng nghiÖp kh«ng chØ t¨ng thu nhËp, t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm mµ cßn lµ ph­¬ng thøc ®Ó hiÖn ®¹i hãa c¬ cÊu s¶n xuÊt, thay ®æi tËp qu¸n kinh tÕ x· héi, tËp qu¸n tiªu dïng. Tr­íc n¨m 1975 hµ néi míi chØ s¶n xuÊt ®­îc 20 mÆt hµng tiªu dïng, 2 mÆt hµng c¬ khÝ vµ vµi mÆt hµng trung gian. Nh­ng tõ n¨m 1990 ®Õn nay, sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghiÖp, sè l­îng c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp cña thñ ®« ®· t¨ng lªn nhanh chãng, kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng ®a d¹ng trong n­íc mµ cßn xuÊt khÈu, s¶n xuÊt ®­îc nhiÒu mÆt hµng ®ßi hái c«ng nghÖ cao. Tõ thùc tÕ ®· chøng minh ®­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã vai trß lín trong viÖc t¹o ra sù ®a d¹ng s¶n phÈm vµ thóc ®Èy xuÊt khÈu. 3.4 Cung cÊp t­ liÖu s¶n xuÊt Do đặc điểm của sản xuất công nghiệp, đặc biệt là đặc điểm về công nghệ sản xuất, đặc điểm về công dụng sản phẩm công nghiệp, công nghiệp là ngành duy nhất tạo ra sản phẩm làm chức năng tư liệu lao động trong các ngành kinh tế, cho nên công nghiệp có vai trò quyết định trong việc cung cấp các yếu tố đầu vào để xây dựng cơ sở vật chất cho toàn bộ các ngành kinh tế quốc dân, mà đặc biệt là cho ngành nông nghiệp. Trình độ phát triển công nghiệp càng cao thì tư liệu sản xuất càng hiện đại và tiện dụng - mà cao nhất là tự động hóa, có thể nâng cao năng suất lao động cũng như tạo ra những sự vượt trội về sản phẩm công nghiệp. Vai trò là ngành kinh tế duy nhất._. tạo ra sản phẩm làm chức năng tư liệu sản xuất cho thấy công nghiệp là ngành kinh tế không thể thiếu được đối với bất kỳ quốc gia nào. Một quốc gia không thể phát triển các ngành kinh tế nếu công nghiệp lạc hậu, kém phát triển. Bởi không có tư liệu sản xuất đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Công nghiệp không phát triển thì không tạo ra được những tư liệu sản xuất phục vụ các ngành kinh tế khác, sản xuất chỉ ở mức thủ công, năng suất thấp và không tận dụng hết được khả năng sản xuất cũng như không có cơ hội phát triển một số ngành nghề đòi hỏi trình độ cao của công nghệ sản xuất. Vì thế, trình độ phát triển công nghiệp thấp sẽ kìm hãm sự phát triển của rất nhiều ngành nghề cũng như các ngành kinh tế của một quốc gia nói chung. Ngày nay, sự phát triển của công nghiệp đã và đang đưa thế giới bước vào trình độ sản xuất cao nhất, đó là các tư liệu sản xuất có khả năng thay thế hoàn toàn hoặc phần lớn cho sức lao động của con người, đó chính là sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của các tư liệu sản xuất có khả năng tự động hóa trong một số khâu sản xuất hoặc toàn bộ quá trình sản xuất. Thiết bị tự động hóa thể hiện sự phát triển kỳ diệu của công nghiệp trong việc tạo ra tư liệu sản xuất phục vụ cho các ngành sản xuất khác trong đó có cả công nghiệp. Công nghiệp càng phát triển thì trình độ tư liệu sản xuất tương ứng càng cao và ngược lại. Nhất là đối với sản xuất nông nghiệp, vai trò cung cấp tư liệu sản xuất của công nghiệp cho sản xuất nông nghiệp là vô cùng to lớn sẽ được đề cập dưới đây. 3.5 Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cña c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. Cã nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa do c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau. NÕu xÐt vÒ môc tiªu, c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ qu¸ tr×nh c¶i biÕn lao ®éng thñ c«ng l¹c hËu thµnh lao ®éng sö dông kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó ®¹t ®­îc n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao. Héi nghÞ gi÷a nhiÖm kú Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng khãa VII ®· nªu: "C«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng, c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i dùa trªn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao". Nh­ vËy ë n­íc ta c«ng nghiÖp hãa lµ qu¸ tr×nh chuyÓn tõ mét nÒn s¶n xuÊt nhá, kü thuËt l¹c hËu vµ n¨ng suÊt lao ®éng thÊp thµnh mét n­íc cã c¬ cÊu c«ng n«ng nghiÖp vµ dÞch vô hiÖn ®¹i, khoa häc vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, n¨ng suÊt lao ®éng cao trong c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n. C«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ qu¸ tr×nh mang tÝnh tÊt yÕu lÞch sö. TÊt c¶ c¸c quèc gia c«n gnghiÖp ph¸t triÓn hiÖn nay ®Òu tr¶ qua qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau víi nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. Víi hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn hiÖn nay, c«ng nghiÖp hãa lµ mét chÝnh s¸ch chñ yÕu vµ th¸ch thøc lín. §èi víi ViÖt Nam thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ con ®­êng tho¸t khái nguy c¬ tôt hËu so víi c¸c n­íc trong khu vùc, tho¸t khái c¶nh mét n­íc kÐm ph¸t triÓn nghÌo vµ ®ãi, ®ång thêi gi÷ v÷ng vµ æn ®Þnh chÝnh trÞ, b¶o vÖ ®­îc ®éc lËp chñ quyÒn vµ ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ChØ cã c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa míi ®­a n­íc ta tho¸t khái nghÌo nµn, l¹c hËu. C¸c M¸c cho r»ng, nh÷ng thêi ®¹i kinh tÕ kh¸c nhau kh«ng ph¶i chóng s¶n xuÊt ra c¸i g× mµ ë chç chóng s¶n xuÊt b»ng c¸ch nµo. §Èy m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa sÏ gióp chóng ta cã lùc míi ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn, ®­a ViÖt Nam lªn ngang tÇm víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi. §Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, tr­íc hÕt ph¶i cã nÒn c«ng nghiÖp hiÖn d¹i vµ viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ph¶i nh»m t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt x· héi vµ cho x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ míi. Do ®ã, Héi nghÞ trung ­¬ng gi÷a nhiÖm kú khãa VII cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· chØ ra "C«ng nghiÖp hãa kh«ng chØ ®¬n gi¶n lµ t¨ng tèc ®é vµ tû träng cña c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n mµ lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu g¾n liÒn víi ®æi míi c¨n b¶n vÒ c«ng nghÖ, t¹o nÒn t¶ng cho sù t¨ng tr­ëng nhanh, hiÖu qu¶ cao vµ bÒn v÷ng cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kh«ng ngõng thóc ®Èy viÖc hiÖn ®¹i hãa b¶n th©n nã mµ cßn gãp phÇn t¨ng thªm yÕu tè vËt chÊt kü thuËt ®Ó thóc ®Èy viÖc c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c theo h­íng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Theo sù tr×nh bµy ë nh÷ng phÇn trªn cho thÊy: ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp lµ nÒn t¶ng, lµ néi dung, lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cña c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, cho nªn c¸c biÖn php¸ c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ph¶i qu¸n triÖt c¸c môc tiªu cong nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa; ph¶i thùc hiÖn theo yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa; ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé nh»m thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c môc tiªu ®Ò ra. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp phôc vô c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ph¶i nh»m vµo hai môc tiªu: - §æi míi c«ng nghÖ cña phÇn lín doanh nghiÖp, ph¸t triÓn nhanh mét sè ngµnh cã lîi thÕ, h×nh thµnh mét sè ngµnh mòi nhän trong c¸c lÜnh vùc chÕ biÕn l­¬ng thùc, thùc phÈm, khai th¸c vµ chÕ biÕn dÇu khÝ, c«ng nghiÖp ®iÖn tö vµ c«ng nghÖ th«ng tin, c¬ khÝ chÕ t¹o s¶n xuÊt vËt liÖu. 3.6 Thu hót lao ®éng Công nghiệp đã tác động vào sản xuất nông nghiệp làm tiết kiệm rất nhiều thời gian và sức lao động của người nông dân nhờ nâng cao năng suất lao động . Điều đó đã làm nông dân có nhiều thời gian nhàn rỗi hơn để có thể tham gia vào các hoạt động kinh tế khác, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Đồng thời là sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của công nghiệp đã làm diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp và quá trình đô thị hóa ngày càng nhanh. Người nông dân mất đất trở thành thất nghiệp. Đến lượt nó, công nghiệp đã thu hút và giải quyết việc làm cho các lao động nông nghiệp, biến các nông dân nông nghiệp thành các công nhân công nghiệp. Thực tế cho thấy là tốc độ tăng lao động công nghiệp luôn lớn hơn tốc độ tăng lao động trong các ngành kinh tế khác. Bởi công nghiệp có khả năng phát triển vượt trội và có khả năng tạo ra nhiều ngành sản xuất mới. Điều đó lại đòi hỏi công nghiệp phải thu hút thêm lao động để đáp ứng yêu cầu của sản xuất. Và với khả năng thu hút một lực lượng lao động to lớn trong nền kinh tế quốc dân, công nghiệp đã giải quyết rất nhiều lao động nông nghiệp nông thôn, cải thiện thu nhập cũng như mức sống cho họ. Theo quy luật phát triển và xu thế phát triển chung của các quốc gia trên thế giới, tỷ trọng nông nghiệp ngày càng có xu hướng giảm dần và tỷ trọng công nghiệp sẽ ngày cnàg tăng trong cơ cấu kinh tế của một quốc gia, một vùng. Sản xuất nông nghiệp sẽ ngày càng bị thu hẹp để nhường chỗ cho sự phát triển như vũ bão của công nghiệp. Bởi khi các nhu cầu cơ bản - nhất là nhu cầu về lương thực, thực phẩm đã được thỏa mãn thì vai trò cung cấp các vật phẩm phục vụ nhu cầu thiết yếu hàng ngày của nông nghiệp cũng sẽ dần nhường chỗ cho những nhu cầu khác cao hơn, do chính sản xuất công nghiệp đem đến cho chúng ta. Từ đó ta thấy rằng không chỉ thu hút lao động cho nông nghiệp mà công nghiệp còn có vai trò quan trọng trong việc giải quyết những vấn đề có tính chiến lược của nền kinh tế xã hội như: Tăng thu nhập dân cư và ổn định xã hội, giải quyết việc làm, xóa bỏ sự cách biệt giữa thành thị với nông thôn, giữa miền xuôi với miền núi, v v… cũng như những vấn đề bức xúc trong xã hội nảy sinh do dư thừa lao động nông nghiệp gây ra như các tệ nạn xã hội, các vấn đề về truyền thống đạo đức phát sinh ở nông thôn... 3.7 Phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp . Trong quá trình phát triển nền kinh tế ở nước ta hiện nay, Đảng ta chủ trương coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, giải quyết về cơ bản vấn đề lương thực, thực phẩm, cung cấp nguyên liệu động, thực vật để phát triển công nghiệp và đẩy mạnh xuất khẩu nông sản hàng hóa nhằm tạo ra những tiền đề để thực hiện công nghiệp hóa. Để thực hiện những nhiệm vụ cơ bản đó, công nghiệp có vai trò đặc biệt quan trọng đối với phát triển nông nghiệp: Trong sản xuất nông nghiệp, công nghiệp cung cấp cho sản xuất nông nghiệp những yếu tố đầu vào quan trọng như: Phân bón, kỹ thuật, cũng như những cải tiến làm nâng cao năng suất trong nông nghiệp; Công nghiệp còn có vai trò quan trọng trong xây dựng cơ sở hạ tầng cho phát triển nông nghiệp cũng như xây dựng nông thôn mới, phát triển công nghiệp nông thôn, đưa nông nghiệp lên sản xuất hàng hóa. Trong đó việc tác động vào sản xuất nông nghiệp là quan trọng nhất. Nhờ có công nghiệp cung cấp máy móc, trang thiết bị hiện đại mà công việc sản xuất nông nghiệp ngày nay đã được đơn giản hóa đi rất nhiều. Cơ giới hóa đã giảm bớt thời gian, công sức người nông dân bỏ ra cho sản xuất nông nghiệp, như việc tạo ra máy gặt lúa, tuốt lúa, việc nghiên cứu thành công thuốc trừ sâu, trừ cỏ... - Công nghiệp còn góp phần điều chỉnh và tác động vào sản xuất nông nghiệp. Nhờ có sự phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong công nghiệp, sản xuất nông nghiệp ngày nay đã làm được những điều thần kì như: rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây trồng, vật nuôi, tạo ra những cây trồng vật nuôi có đặc tính ưu việt như: thịt lợn siêu nạc, gà siêu trứng, các loại hoa quả trái vụ và một số loại quả không hạt, các loại hoa đa sắc màu... - Công nghiệp tạo ra giá trị gia tăng cho các sản phẩm nông nghiệp. Như chúng ta biết, nếu cứ để các sản phẩm nông nghiệp ở dạng nguyên thủy thì giá trị sản phẩm rất thấp. Công nghiệp chế biến đã tạo ra những sản phẩm có giá trị từ các sản phẩm nông nghiệp, làm gia tăng giá trị các sản phẩm, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của con người. Công nghiệp còn góp phần tiêu thụ các sản phẩm công nghiệp. Như chúng ta biết, sản phẩm nông nghiệp thường có tính thời vụ và không thể bảo quản lâu được do đặc tính sinh học. Nếu không có công nghiệp chế biến các sản phẩm của nông nghiệp thì sản phẩm nông nghiệp không thể tồn tại lâu dài được, tồn đọng và mau hỏng. Nhất là các loại hoa quả không thể để lâu, nếu không tiêu thụ ngay được thì công nghiệp chế biến chính là một cứu cánh cho các mặt hàng nông sản chưa thể tiêu thụ ngay được. Ngày nay, có rất nhiều loại hoa quả được sấy khô để bán lâu dài, hoặc chế biến thành các loại nước hoa quả có giá trị rất cao và được nhiều người tiêu dùng ưa thích... Ch­¬ng II Thùc tr¹ng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi trong thêi gian qua. I Sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi. 1. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi cã ¶nh h­ëng ®Õn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. 1.1T×nh h×nh ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh. Trong giai đoạn (1991- 2000), tốc độ tăng trưởng GDP bình quân hàng năm Hà Nội đạt 11,34%, (cả nước 7,5%). Năm 2001, tốc độ tăng trưởng GDP của Thành phố tăng 10,03%. 6 tháng đầu năm 2002 GDP của Thủ đô dự kiến tăng 10,04%. So với các địa phương khác trong cả nước thì Hà Nội có GDP/người thuộc loại cao. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp, theo hướng giảm dần tỷ trọng công nghiệp và nông nghiệp, tăng dần tỷ trọng ngành dịch vụ. Năm 2000, thương mại - dịch vụ chiếm tỷ trọng 58,2%, tiếp theo là công nghiệp với tỷ trọng 38%, lĩnh vực nông nghiệp chỉ chiếm 3,8%. Trong cơ cấu GDP của Thành phố năm 2000, kinh tế Nhà nước Trung ương đóng vai trò chủ đạo (chiếm 57,2%), kinh tế nhà nước địa phương chiếm 9,2%, khu vực ngoài quốc doanh chiếm 19,9%, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 13,7%. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 1996-2000 của các khu vực kinh tế trên tương ứng là 9,75%, 9,2% ,7,9% và 25,6%. 1.1.1 T×nh h×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Năm 2000 Hà Nội có 265 doanh nghiệp công nghiệp quốc doanh (trong đó có 163 doanh nghiệp Trung ương, 15880 doanh nghiệp ngoài quốc doanh (175 thuộc kinh tế tập thể, 305 DN hỗn hợp, 35 DN tư nhân và trên 15 nghìn hộ kinh tế cá thể). Hà Nội là địa bàn tập trung công nghiệp cao nhất ở Bắc Bộ đứng thứ hai cả nước. Tỷ trọng công nghiệp tăng tương đối nhanh, giá trị sản xuất công nghiệp bình quân hàng năm tăng 15,16%, riêng trong giai đoạn1996 -2000 tỷ trọng công nghiệp tăng từ 34,8% lên 38%. Sản phẩm công nghiệp ngày càng phong phú. Ngoài 9 khu công nghiệp cũ, Hà Nội đang hình thành phát triển 5 khu công nghiệp tập trung, 2 khu công nghiệp vừa và nhỏ. (Sài Đồng, Sóc Sơn, Nam Thăng Long, Bắc Thăng Long, Đức Giang chiếm tổng diện tích là 765 ha với sự có mặt các nhà đầu tư của Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Malayxia, Thuỵ Sỹ, Trung Quốc.v.v.. Năm 2001, giá trị sản xuất công nghiệp mở rộng trên địa bàn thành phố tăng 12,6%; đáng chú ý là khu vực công nghiệp địa phương có sự chuyển biến mạnh, công nghiệp ngoài quốc doanh tăng 19,7%, công nghiệp quốc doanh địa phương tăng 21,9%, là mức tăng cao nhất trong 5 năm qua. Năng suất lao động tăng gần 1,6 lần so với năm 1995 và gấp 3 lần so với năm 1990. Sơ bộ 6 tháng đầu năm 2002, giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn tăng 25,1% (Công nghiệp Trung ương tăng 16,9%, công nghiệp Nhà nước địa phương tăng 17,6%, công nghiệp ngoài Nhà nước tăng 15,1%, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài chiếm tỷ trọng 31%). 1.1.2 T×nh h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp. Nhờ tác động của các chính sách mới, 10 năm qua nông- lâm nghiệp và nông thôn ngoại thành có nhiều chuyển biến tích cực. Trong 5 năm (1996 - 2000), sản xuất nông - lâm nghiệp và thuỷ sản đạt mức tăng trưởng bình quân 4,89%/năm. 6 đầu năm 2002, sơ bộ tính toán giá trị sản xuất nông lâm thuỷ sản tăng 2,6% so với cùng kỳ năm trước, trong đó ngành trồng trọt tăng 1,45%, ngành chăn nuôi tăng 4,57%, ngành thuỷ sản tăng 4,1%. Công nghệ mới, đặc biệt là công nghệ sinh học đã từng bước được ứng dụng vào phát triển nông nghiệp. Mô hình kinh tế trang trại bước đầu được hình thành và phát huy tác dụng. Kết cấu hạ tầng nông thôn được quan tâm đầu tư xây dựng.. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao, mức thu nhập hiện nay tăng 2,4 lần so với năm 1990. Đến nay, tỷ lệ hộ giàu ở nông thôn đạt 24%. Trong lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, nhiều ngành nghề truyền thống đã được khôi phục, nhất là sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ: gốm sứ Bát Tràng (Gia Lâm); dệt Triều Khúc (Thanh Trì ); gỗ mỹ nghệ Vân Hà (Đông Anh); rèn Xuân Phương (Từ Liêm).... 1.1.3 T×nh h×nh ph¸t triÓn th­¬ng m¹i vµ dÞch vô. Thương mại được mở rộng và nâng cao chất lượng. Giai đoạn 1991-2000, giá trị sản xuất thương mại tăng bình quân 14,27%/năm. Tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ trên thị trường tăng bình quân 24,4%/năm. Ước tính 6 tháng đầu năm 2002 tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ trên địa bàn tăng 10,2%. Hà Nội hiện nay đang có quan hệ thương mại với 150 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, Trong lĩnh vực xuất - nhập khẩu, các doanh nghiệp thương mại Nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo. Kim ngạch xuất khẩu trên địa bàn Thủ đô những năm qua chiếm trên 10% kim ngạch xuất khẩu của cả nước, tăng bình quân trên 29%/năm, từ 265 triệu USD năm 1991 lên 1.525 triệu USD năm 2000. Kim ngạch nhập khẩu giai đoạn 1996-2000 tăng bình quân 18%/năm, từ 52 triệu USD (năm 1990) lên 199 triệu USD (1995) và 420 triệu USD (2000). Kim ngạch nhập khẩu năm 2001 đạt 404,6 triệu USD. Các hoạt động dịch vụ tài chính, ngân hàng nhìn chung đã vượt qua giai đoạn khó khăn, từng bước được mở rộng và cơ bản đáp ứng được yêu cầu của sản xuất và đời sống. Các ngân hàng Trung Ương và địa phương đã đi vào nề nếp; có khá nhiều ngân hàng nước ngoài có chi nhánh tại Hà Nội; xuất hiện nhiều nhân tố thúc đẩy hình thành thị trường vốn và thị trường chứng khoán. Đến năm 1997 trên địa bàn thành phố đã có 74 tổ chức tín dụng và chi nhánh tổ chức tín dụng, 23 ngân hàng và các chi nhánh ngân hàng thương mại quốc doanh, 15 ngân hàng và các chi nhánh ngân hàng thương mại cổ phần, 1 quỹ tín dụng TW và 9 quỹ tín dụng nhân dân ở cơ sở, 1 ngân hàng phục vụ người nghèo với 9 chi nhánh... Mạng lưới phục vụ tài chính, ngân hàng đã thực sự trở thành nhân tố quan trong phục vụ phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô. Các hoạt động trên lĩnh vực bảo hiểm cũng có nhiều tiến bộ với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế với nhiều hình thức phong phú. Dịch vụ vận tải, kho bãi, thông tin - liên lạc có tốc độ tăng trưởng là 14,68%/năm. Tổng mức bán lẻ hàng hoá và dịch vụ trên thị trường xã hội tăng bình quân 24,4%/năm. Trong những năm qua, vai trò của khu vực dịch vụ trong phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô ngày càng được khẳng định. Đảng bộ và Chính quyền Thành phố đã có chủ trương phát triển lĩnh vực dịch vụ, đặc biệt là những dịch vụ chất lượng cao. Hoạt động du lịch ngày càng phát triển phong phú, đa dạng với nhiều loại hình dịch vụ mới (du lịch lễ hội, du lịch sinh thái, du lịch lữ hành...). Cơ sở vật chất du lịch được tăng cường, đủ điều kiện đón 1 triệu khách du lịch mỗi năm. Từ năm 1991 đến năm 2000, lượng khách du lịch quốc tế đến Hà Nội tăng 15 lần. Doanh thu ngoại tệ từ hoạt động du lịch liên tục tăng nhanh qua các thời kỳ. 1.2.KÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ mét sè h¹n chÕ . 1.2.1 kÕt qu¶ ®¹t ®­îc: Từ năm 2001 đến nay, kinh tế Thủ đô tiếp tục tăng trưởng cao; trình độ và chất lượng phát triển trong một số lĩnh vực bước đầu được nâng lên. GDP bình quân tăng 10,67%/năm; trong đó GDP công nghiệp tăng 13,52%/ năm, dịch vụ tăng 9,43%/năm, nông nghiệp tăng 2,12%/năm. Cơ cấu kinh tế Thủ đô năm 2003 là công nghiệp 40,5%, dịch vụ 57,2%, nông - lâm - thuỷ sản 2,3%. Năm 2004 dự kiến ngành công nghiệp chiếm 40,4% GDP của Thành phố, Dịch vụ là 57,5%, Nông nghiệp là 2,1%. Dự kiến đến năm 2005, cơ cấu kinh tế Thủ đô là công nghiệp 40,5%, dịch vụ 57,5%, nông - lâm - thuỷ sản 2,0%. Công nghiệp: Một số ngành công nghiệp có tốc độ tăng trưởng cao, như điện-điện tử, dệt may-da giày, cơ kim khí. Một số sản phẩm có sức cạnh tranh khá: máy in phun, hàng điện tử. Dịch vụ: Các ngành dịch vụ (ngân hàng-tài chính, bảo hiểm, kiểm toán, tư vấn, y tế…) có những tiến bộ cơ bản so với thời kỳ trước. Thị trường bưu chính viễn thông sôi động. Hình thành các Trung tâm thương mại kết hợp siêu thị, văn phòng cho thuê. Kim ngạch xuất khẩu trên địa bàn tăng khá, giai đoạn 2001-2004 tăng trung bình 11,5%/năm. Ngành du lịch phát triển khá tốt: năm 2004 lượng khách du lịch là 4.450 nghìn lượt, trong đó khách du lịch quốc tế: 950 nghìn người, tăng gần 2 lần so với năm 2000. Doanh thu du lịch tăng trung bình 40%/năm. - Kinh tế Thủ đô tiếp tục chuyển từ nền kinh tế bao cấp theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung, sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. - Các thành phần kinh tế đều có sự phát triển. Thực hiện tách chức năng quản lý nhà nước và chức năng sản xuất kinh doanh. Thành lập một số Tổng công ty của Thành phố. Đến năm 2004 có khoảng 28,2 nghìn DN thành lập mới với số vốn đăng ký khoảng 48.200 tỷ đồng. - Đầu tư xã hội trên địa bàn của Thủ đô không ngừng tăng. Dự kiến năm 2005 là 31.500 tỷ đồng. Nguồn vốn doanh nghịêp ngoài nhà nước, vốn ODA, FDI tăng khá. - Thu ngân sách trên địa bàn đạt khá: trung bình vượt khoảng 8,8% so với dự toán năm; năm 2004 tổng thu ngân sách là 24.128 tỷ đồng, gấp 1,8 lần năm 2000 . Với kết quả trên, mặc dù chỉ chiếm 3,7% về dân số và 0,3% diện tích lãnh thổ, Hà nội đóng góp khoảng 8 % vào GDP cả nước, 10,1% GTSX công nghiệp, 9,15% giá trị kim ngạch xuất khẩu, 10,2% vốn đầu tư xã hội, 14,5% thu ngân sách quốc gia. 1.2.2 mét sè h¹n chÕ vµ tån t¹i. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội trong những năm qua, Thủ đô Hà Nội còn bộc lộ một số hạn chế, tồn tại cần được quan tâm, giải quyết, đó là: - Nhiều tiềm năng của Thủ đô chưa được phát huy tương xứng với các nguồn lực sẵn có, với các cơ hội có thể nắm bắt. Việc mở rộng hợp tác phát triển kinh tế giữa Hà Nội với các tỉnh, thành phố khác trong và ngoài nước đạt kết quả chưa cao. Hiệu quả sản xuất, kinh doanh và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp nhìn chung còn yếu. Một số cơ sở sản xuất chưa năng động, chậm thích ứng với cơ chế quản lý mới, chưa chủ động trong quá trình hội nhập khu vực và quốc tế. Vai trò chủ đạo của kinh tế Nhà nước trong một số lĩnh vực chưa thể hiện rõ. Hoạt động của các hợp tác xã sau chuyển đổi còn lúng túng; quản lý của Nhà nước đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh còn hạn chế. Hiệu quả hoạt động liên doanh, hợp tác với nước ngoài còn thấp. Đầu tư cho phát triển vẫn ở tình trạng dàn trải, chưa tập trung đúng mức cho những ngành và sản phẩm chủ lực. - Hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị tuy đã được đầu tư nhưng còn thấp trước yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, trước yêu cầu của quá trình hội nhập và hợp tác quốc tế. Mạng lưới giao thông thiếu đồng bộ; Các khu vui chơi giải trí còn ít; tình trạng thiếu nước sạch, úng ngập và thiếu nhà ở, đất công bị lấn chiếm, ô nhiễm môi trường, chưa bảo đảm an toàn thực phẩm... đang là những vấn đề bức xúc được nhiều người quan tâm, lo lắng. - Các vấn đề xã hội bức xúc chậm được khắc phục; tăng dân số cơ học ở tỉnh ngoài về Hà Nội chưa có xu hướng giảm, một số tệ nạn xã hội có chiều hướng gia tăng. Bộ máy quản lý còn cồng kềnh; chế độ trách nhiệm cá nhân trong quản lý điều hành còn chưa rõ; thủ tục hành chính còn rườm rà. Việc phân công, phân cấp giữa Trung ương và Hà Nội chưa rõ ràng. 2. M«i tr­êng ®Çu t­ cña ho¹t ®éng c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi. 2.1 Nhãm c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn qu¶n lý nhµ n­íc vµ thñ tôc hµnh chÝnh. Thêi gian gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ë c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi cßn kÐo dµi so víi c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c. Sù kÐo dµi nµy lµm t¨ng chi phÝ giao dÞch cña c¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong c«ng nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp còng ®Òu ph¶i tr¶i qua ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc, gÆp tÊt c¶ c¸c khã kh¨n trong khi thi hµnh còng gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp ë trong khu c«ng nghiÖp ( vÝ dô nh­ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu). §©y lµ mét trong nh÷ng nh©n tè lµm tÝnh hÊp dÉn cña m«i tr­êng ®Çu t­ cña c¸c khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn Hµ néi. ChÝnh s¸ch ®èi xö ®èi víi doanh nghiÖp khu c«ng nghiÖp ch­a c«ng b»ng, ®· h¹n chÕ kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. VÝ dô nh­ nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc khi ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp ®Òu ph¶i ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ nhau, nh­ng c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi l¹i ®­îc ­u tiªn h¬n vÒ thuÕ lîi tøc so víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. ChÝnh v× thÕ nªn nhµ n­íc ®· ban hµnh c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn qu¶n lý nhµ n­íc vµ thñ tôc hµnh chÝnh nh­ : thống nhất một đầu mối (một cửa) giải quyết các công việc liên quan đến đầu tư, xúc tiến đầu tư và thương mại, hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp; đảm bảo nhanh, gọn, thuận lợi cho các nhà đầu tư trong quá trình đầu tư: từ khi tìm hiểu môi trường đầu tư, lập hồ sơ dự án... đến cấp phép, triển khai và vận hành dự án; nâng cao chất lượng công tác vận động đầu tư (áp dụng công nghệ thông tin); xây dựng và đề xuất cơ chế, chính sách thu hút, quản lý đầu tư trong nước và nước ngoài... Trung tâm gồm đại diện nhiều cơ quan liên quan của Thành phố như: Sở Kế hoạch và đầu tư, Sở Địa chính nhà đất, Sở Xây dựng, Sở Tài chính vật giá, Sở Du lịch, Sở Thương mại... Trong quá trình hoạt động Trung tâm có liên hệ chặt chẽ với Bộ Kế hoạch & đầu tư, Bộ Thương mại, Tổng cục Du lịch, các cơ quan TW, các tổ chức, doanh nghiệp để đảm bảo cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, có chất lượng cho các tổ chức, cá nhân quan tâm. 2.2 Nhãm c¸c yÕu tè vÒ khung ph¸p lý. Khu«n khæ ph¸p lý nãi chung vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p lý liªn quan ®Õn kinh tÕ, c«ng nghiÖp nãi riªng vÉn ë t×nh tr¹ng thiÕu ®ång bé, kh«ng thèng nhÊt, ch­a cô thÓ. HÇu hÕt c¸c luËt ®­îc ban hµnh víi néi dung thiÕu cô thÓ, lu«n ph¶i chê nghÞ ®Þnh, th«ng t­ h­íng dÉn thi hµnh. ViÖc ban hµnh c¸c nghÞ ®Þnh, th«ng t­ h­íng dÉn th­êng chËm vµ cã lóc kh«ng phï hîp lÉn nhau lµm gi¶m t¸c dông cña luËt. Néi dung cña c¸c quy ®Þnh còng cßn thiÕu râ rµng dÉn ®Õn hiÖn t­îng hiÓu vµ sö dông kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c c¬ quan. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra c¸ch sö lý tuú tiÖn cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vµ nhiÒu khi lµm xuÊt hiÖn nhiÒu khiÕu kiÖn kh«ng cÇn thiÕt, c¶n trë qu¸ tr×nh c¶i c¸ch lµm xÊu m«i tr­êng ®Çu t­ ë n­íc ta. Do ®ã nhµ n­íc ®· cã nh÷ng chØnh söa trong c¸ch ban hµnh c¸c v¨n b¶n t¹o ra sù th«ng tho¸ng trong ®Çu t­, xö lý c¸c v¨n b¶n cña c¸c doanh nghiÖp nhanh chãng t¹o miÒn tin cho nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc khi ®Çu t­ vµo thµnh phè. 2.3 Nhãm c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn ®Êt ®ai vµ c¬ së h¹ tÇng. VÒ c¬ së h¹ tÇng: VÒ nguyªn t¾c, nhµ n­íc ®¶m b¶o c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng c«ng nghiÖp. Tuy vËy trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp võa qua, viÖc phèi hîp x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ch­a ®ång bé, lµm c¶n trë tiÕn ®é triÓn khai. ViÖc cung cÊp ®iÖn cho c«ng nghiÖp kh«ng æn ®Þnh. nh­ viÖc cung cÊp ®iÖn cho Sµi §ång B, theo ph¶n ¸nh cña c«ng ty orion- Hanel, viÖc cóp ®iÖn th­êng xuyªn kh«ng b¸o tr­íc lµ t×nh tr¹ng phæ biÕn mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i g¸nh chÞu, trong khi mét lÇn cóp ®iÖn sÏ lµm doanh nghiÖp bÞ thiÖt h¹i kho¶ng 20.000 USD, vËy mµ n¨m 1999 c«ng ty bÞ cóp ®iÖn 70 lÇn. Trong n¨m 2001, cóp ®iÖn 50 lÇn. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m phÇn nµo lßng nhiÖt t×nh cña c¸c nhµ ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp Hµ néi. - Cho nªn thành phố đã triển khai thực hiện Luật khuyến khích đầu tư trong nước: miễn, giảm tiền thuê đất, miễn, giảm các loại thuế tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư. Năm 2000, Thành phố đã cấp giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư cho 65 dự án với tổng vốn đầu tư 1.280.938 triệu đồng, thu hút 9.387 lao động. Năm 2001, tiếp tục cấp ưu đãi đầu tư cho 75 dự án với tổng vốn 1.383.722 triệu đồng, thu hút 10.680 lao động. Nhiều doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, trang thiết bị, lắp đặt dây chuyền sản xuất mới, nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh. Phần lớn nguồn vốn đầu tư của các dự án trên là vốn vay ngân hàng thương mại và vốn huy động của tư nhân. VÒ ®Êt ®ai: Khung gi¸ ®Êt cßn cao, VÒ viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cßn phøc t¹p, gi¸ ®Òn bï kh«ng phï hîp cho nªn khã thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. VÊn ®Ò ®Êt ®ai lu«n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc trong suèt thêi gian qua. Tuy vËy, bÊt ®éng s¶n, ®Æc biÖt bÊt ®éng s¶n t¹i c¸c ®« thÞ vÉn ®­îc chuyÓn nh­îng vµ nhiÒu c¬n sèt ®Êt ®· t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng. §èi víi c«ng nghiÖp, vÊn ®Ò ®Êt ®ai cßn cã thªm nhiÒu yÕu tè phøc t¹p h¬n, næi bËt h¬n lµ c¬ chÕ ®Þnh gi¸: gi¸ ®Êt kh«ng thÓ hiÖn cung cÇu thÞ tr­êng mµ theo mét c¬ chÕ hµnh chÝnh cøng nh¾c. Khung gi¸ ®Êt l¹i do TW qu¶n lý nªn c¸c ®Þa ph­¬ng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®iÒu chØnh kÞp thêi khi thÞ tr­êng biÕn ®éng hoÆc m«i tr­êng ®Çu t­ thay ®æi. Do ®ã nhµ n­íc ®· cã sù söa ®æi cho phï hîp víi t×nh h×nh ®Çu t­ Phối hợp tổ chức bồi thường, giải phóng mặt bằng; đảm bảo công khai, công bằng, thống nhất các chính sách hỗ trợ trong cùng 1 dự án; quan tâm nhu cầu tái định cư của người dân; tổ chức cưỡng chế các trường hợp không chấp hành chính sách, quy định hiện hành của Nhà nước để giao đất cho nhà đầu tư đúng tiến độ. 2.4 Bæ sung vốn lưu động và hỗ trợ lãi suất cho các doanh nghiệp Thành phố Hà Nội là địa phương đầu tiên trong cả nước đã xây dựng, ban hành và thực hiện một số cơ chế tài chính mang tính đòn bẩy để khuyến khích đầu tư phát triển: cơ chế hỗ trợ chênh lệch lãi suất sau đầu tư; hàng năm cấp bổ sung vốn lưu động cho một số doanh nghiệp chủ lực của Thành phố; có kế hoạch cho các doanh nghiệp vay vốn ưu đãi tại quỹ hỗ trợ phát triển. Trong 2 năm 2000-2001, Thành phố đã cấp bổ sung 50,25 tỷ đồng vốn lưu động cho 100 doanh nghiệp; trong đó năm 2000 là 13,25 tỷ đồng và năm 2001 - 37 tỷ đồng. Năm 2002, Thành phố tiếp tục cấp bổ sung 30 tỷ đồng cho 66 doanh nghiệp. Mặc dù đây là cố gắng rất lớn của Thành phố nhưng các doanh nghiệp địa phương vẫn rất thiếu vốn (số vốn cấp bổ sung chỉ đáp ứng 30-40% lượng vốn lưu động còn thiếu). Năm 1999, Thành phố đã hỗ trợ lãi suất 4,54 tỷ đồng cho 22 doanh nghiệp với tổng số tiền được hỗ trợ lãi suất là 565,59 tỷ đồng (trong đó 51,4% là vay cho đầu tư). Năm 2000, hỗ trợ 8,74 tỷ đồng cho 44 doanh nghiệp với tổng số tiền được hỗ trợ lãi suất là 341,92 tỷ (100% vay đầu tư). Năm 2001 có 53 doanh nghiệp được hỗ trợ 14,4 tỷ đồng (tổng dư nợ vay là 572,91 tỷ đồng). Trong 3 năm 1999-2001, Thành phố đã hỗ trợ một phần lãi suất tiền vay cho 119 lượt doanh nghiệp với tổng số tiền hỗ trợ là 27,69 tỷ đồng, tương ứng với tổng dư nợ vay là 1.480,4 tỷ đồng. Đặc biệt, một số doanh nghiệp được hỗ trợ hàng tỷ đồng như: công ty Kim khí Thăng Long trong 3 năm được hỗ trợ 2,533 tỷ (tổng dư nợ vay là 90 tỷ đồng); công ty xây dựng Hồng Hà - 3,692 tỷ (tổng dư nợ vay là 133,65 tỷ đồng); công ty Cơ điện Trần Phú - 2,43 tỷ (tổng dư nợ vay là 161,33 tỷ đồng). Việc hỗ trợ lãi suất, cấp bổ sung vốn lưu động, cho vay với lãi suất ưu đãi từ quỹ hỗ trợ phát triển được Thành phố quan tâm, hàng năm đều có văn bản hướng dẫn thực hiện, đã khích lệ các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư mở rộng sản xuất, chủ động vay vốn từ các ngân hàng thương mại. Việc hỗ trợ này đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất, đa dạng hoá sản phẩm, tạo ra mặt hàng mới đủ sức cạnh tranh trên thị trường, một số sản phẩm đã được người tiêu dùng ưa thích và bình chọn là hàng Việt Nam chất lượng cao như: khoá Việt Tiệp, giầy Thuỵ Khê, dây điện Trần Phú, nội thất Xuân Hoà, tivi Hanel... 2.5 Nhãm c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn dÞch vô. Đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin trong công tác vận động, xúc tiến đầu tư. Xây dựng mạng cơ sở dữ liệu về đầu tư; thường xuyên cập nhật thông tin kinh tế - xã hội và cơ chế, chính sách thu hút, ưu đãi đầu tư cho Website đầu tư nước ngoài và thông tin doanh nghiệp. - Tạo điều kiện thuận lợi và cung cấp thông tin miễn phí để các tập đoàn và các công ty lớn của nước ngoài mở văn phòng đại diện ở Hà Nội. Tăng cường tiếp xúc, vận động đầu tư, mở rộng quan hệ hợp tác đối với các đối tác là những công ty lớn, các tập đoàn xuyên quốc gia, tổ chức tài chính, các ngân hàng, các công ty tư vấn, cơ quan thương vụ của các Đại sứ quán nước ngoài tại Hà Nội và của Việt Nam ở nước ngoài, c._.ung ương, lựa chọn thiết bị, công nghệ tiên tiến với bước đi mạnh bạo, kết hợp khai thác tiềm lực trong nước kết hợp với thu hút các nguồn lực từ nước ngoài để đạt hiệu quả cao nhất. - Thành phố chú trọng đầu tư đổi mới công nghệ (với các cơ chế ưu đãi) cho các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu có hiệu quả; khuyến khích các doanh nghiệp khấu hao nhanh để tái đầu tư nhằm đổi mới thiết bị, nâng cao chất lượng sản phẩm. Đối với thiết bị, nhà xưởng không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả thuộc sở hữu Nhà nước thì khuyến khích chuyển quyền sở hữu thông qua hình thức bán đấu thầu để tạo nguồn vốn tái đầu tư. - Khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng khoa học - công nghệ và các phương pháp quản lý tiên tiến như là một phần của chiến lược cạnh tranh của mình nhằm hợp lý hoá sản xuất và giảm giá thành sản phẩm. Thành phố khuyến khích và tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia vào hệ thống tiêu chuẩn chất lượng ISO, đăng ký chất lượng, nhãn mác, in mã số, mã vạch sản phẩm. Tăng cường công tác quản lý, giám định đầu tư Tăng cường kiểm tra, giám sát quy trình đầu tư từ điều tra, khảo sát, quy hoạch đến khi hoàn thiện công trình và đưa vào sử dụng; quan tâm đúng mức đến công tác chuẩn bị đầu tư, nhất là các dự án đầu tư bằng ngân sách nhà nước. Tăng cường chỉ đạo để đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm đưa các dự án đầu tư đi vào hoạt động, nhất là những dự án đầu tư vào ngành công nghiệp chủ lực. Nghiên cứu hoàn thiện cơ chế, chính sách GPMB Chính phủ và Thành phố sớm ban hành các cơ chế, chính sách về GPMB tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhanh chóng triển khai xây dựng công trình, dự án sau khi được giao đất. 1.2 C¸c gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp. + Nhãm c¸c gi¶i ph¸p vÒ khung ph¸p lý: TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp khu c«ng nghiÖp nãi riªng khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vµ h­íng dÉn cña luËt. Nh­ vËy cã thÓ nãi luËt ph¸p lµ ng­êi dÉn ®­êng cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Do ®ã ®Ó cã thÓ thu hót nhiÒu h¬n c¸c nhµ ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp ®ßi hái luËt ph¸p cã liªn quan ph¶i ®­îc ban hµnh cô thÓ, thèng nhÊt. Néi dung c¸c quy ®Þnh ph¶i râ rµng, ®¬n nghÜa. ViÖc ban hµnh c¸c nghÞ ®Þnh, th«ng t­ h­íng dÉn thi hµnh ph¶i nhanh chãng vµ phï hîp. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh hÖ thèng ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn khu c«ng nghiÖp hoµn chØnh, nhÊt qu¸n còng ph¶i n©ng cao hiÖu lùc thi hµnh ph¸p luËt. C¸c nhµ ®Çu t­ ch©n chÝnh hä rÊt muèn dùa vµo ph¸p luËt ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña hä. Do ®ã, nÕu luËt ®­îc thi hµnh mét c¸ch nghiªm minh th× sÏ t¹o t©m lý yªn t©m cho nhµ ®Çu t­. + Nhãm c¸c gi¶i ph¸p liªn quan ®Õn ®Êt ®ai vµ c¬ së h¹ tÇng. N©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¬ së h¹ tÇng trong khu c«ng nghiÖp: C¬ së h¹ tÇng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× vËy n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¬ së h¹ tÇng th× sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ vµ th­êng xuyªn ®iÖn, n­íc, th«ng tin cho doanh nghiÖp. C¬ së h¹ tÇng trong khu c«ng nghiÖp ph¶i ®­îc x©y dùng hoµn chØnh, ®ång bé víi c¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp. Thµnh phè cã thÓ hç trî chñ ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng trong khu c«ng nghiÖp trong viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ ph¸t triÓn hÖ thèng dÞch vô hç trî cho ho¹t ®éng cña c¸c khu c«ng nghiÖp. Nguån vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c hç trî nµy cã thÓ huy ®éng tõ c¸c kho¶n tµi trî cña n­íc ngoµi hoÆc tõ ng©n s¸ch thµnh phè. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn: Nªn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Ó huy ®éng vèn ®Ó x©y dùng vµ ho¹t ®éng khu c«ng nghiÖp. Ph¶i kÕt hîp gi÷a nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cho khu c«ng nghiÖp. Kh«ng nªn cã quan ®iÓm sai lÇm lµ nhÊt thiÕt ph¶i cã nguån vèn cña n­íc ngoµi th× dù ¸n míi hiªô qu¶ vµ kh¶ thi cao h¬n. VÝ dô nh­ tr­êng hîp cña khu c«ng nghiÖp Sµi §ång B hoµn toµn sö dông vèn trong n­íc do c«ng ty Hanel ®Çu t­ nh­ng l¹i ®¹t hiÖu qu¶ cao. Trong khi ®ã khu c«ng nghiÖp Hµ néi - §µi T­ ®­îc ®Çu t­ theo h×nh thøc 100% vèn cña §µi Loan nh­ng tèc ®é triÓn khai l¹i chËm vµ ®Õn nay míi chØ thu hót ®­îc 4 dù ¸n. + Nhãm c¸c gi¶i ph¸p liªn quan ®Õn qu¶n lý nhµ n­íc vµ thñ tôc hµnh chÝnh. C¸c thñ tôc hµnh chÝnh nªn ®­îc c¶i thiÖn theo h­íng tinh gän mét cöa, mét dÊu, gi¶m thiÓu phiÒn hµ cho nhµ ®Çu t­. Thêi gian cÊp phÐp cho mét dù ¸n vµo khu c«ng nghiÖp cµng rót ng¾n cµng tèt, nªn chØ tõ 2- 3 ngµy. §èi xö b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc khi ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp, cho phÐp h­ëng nh÷ng quyÒn lîi vµ nghÜa vô nh­ nhau. Cã nh­ thÕ míi thu hót ®­îc nhiÒu nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµo khu c«ng nghiÖp. T¨ng c­êng sù ph©n cÊp qu¶n lý nhµ n­íc cho Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp. Sù ph©n cÊp ë ®©y nªn tiÕn hµnh ®ång bé vµ toµn diÖn h¬n, cô thÓ cã thÓ giao toµn bé chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ FDI cho Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp, ®ång thêi ®©y lµ ®Çu mèi gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc vµo khu c«ng nghiÖp. + Nhãm c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn dÞch vô. Gi¶m gi¸ dÞch vô: C¸c nhµ ®Çu t­ (®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi) ®Òu phµn nµn gi¸ c¶ c¸c lo¹i dÞch vô ë Hµ néi rÊt ®¾t ®á. §©y lµ mét thiÖt thßi cho c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi trong thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ so víi c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c. ViÖc tiÕn tíi ¸p dông mét gi¸ ®èi víi nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ n­íc ngoµi kh«ng thuéc thÈm quyÒn cña thµnh phè, thµnh phè cã thÓ kiÕn nghÞ lªn ChÝnh phñ gi¶i quyÕt trªn ph­¬ng diÖn quèc gia. Trong ph¹m vi thÈm quyÒn cña m×nh, thµnh phè cã thÓ tæ chøc c¸c buæi lµm viÖc víi mét sè chñ h·ng xe taxi, c«ng ty b­u chÝnh viÔn th«ng, ®iÖn lùc, cÊp tho¸t n­íc... cña thµnh phè t×m mét c¸ch thøc ¸p dông gi¸ c¶ thèng nhÊt vµ ®¶m b¶o cho nhµ ®Çu t­ ®­îc cung cÊp dÞch vô cã chÊt l­îng cao vµ gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng. T¨ng c­êng dÞch vô cung cÊp th«ng tin cho doanh nghiÖp: Theo kinh nghiÖm ®Ó thµnh c«ng cña c¸c khu c«ng nghiÖp trªn thÕ giíi còng nh­ c¸c khu c«ng nghiÖp trong n­íc lµ ®Òu cã c¬ së h¹ tÇng rÊt tèt vÒ hÖ thèng th«ng tin ®Ó phôc vô cho nhu cÇu ®a d¹ng cña nhµ ®Çu t­. Ch¼ng h¹n nh­ c¸c khu c«ng nghiÖp ë Trung Quèc, §µi Loan, Malaixia, ... cßn ë ViÖt Nam nh­ khu c«ng nghiÖp T©n T¹o, ngoµi hÖ thèng telephone th«ng th­êng trong n­íc vµ quèc tÕ hä cßn trang bÞ c¸c hÖ thèng truyÒn th«ng tin hiÖn ®¹i nh­: HÖ thèng m¹ng DDN, ISDN phôc vô cho viÖc truy cËp Internet tèc ®é cao. C¸c dÞch vô VoIP, Faxo IP, VoATM... phôc vô cho c¸c cuéc héi th¶o tõ xa; HÖ thèng c¸p quang, viba sè phôc vô cho truyÒn sè liÖu;...vµ c¸c dÞch vô cho thuª phÇn mÒm qu¶n lý nh©n sù, tiÒn l­¬ng, s¶n xuÊt, lËp kÕ hoach... ®­îc cung cÊp bëi chÝnh Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp. §iÒu nµy gióp cho c¸c doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp kh«ng cÇn ph¶i ®Çu t­ nhiÒu vÒ nh©n lùc vµ thiÕt bÞ ban ®Çu nh­ nh©n viªn qu¶n trÞ m¹ng, m¸y chñ.. c¸c dÞch vô trªn rÊt thÝch hîp cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, doanh nghiÖp cã nhiÒu v¨n phßng, chi nh¸nh ë kh¾p n¬i. + C«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­. §Ó lÊp ®Çy c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi hiÖn nay, buéc chóng ta ph¶i cã c¸i nh×n nghiªm tóc vÒ vÊn ®Ò nµy. ViÖc xóc tiÕn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi hiÖn nay ®ang lµ mét vÊn ®Ò rÊt cÊp b¸ch. §Ó c¸c nhµ ®Çu t­ biÕt ®­îc tiÒm n¨ng, c¬ héi cña c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi chóng ta ph¶i: Qu¶ng b¸ tiÒm n¨ng, c¬ héi ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp: LËp vµ ®­a lªn m¹ng trang web vÒ khu c«ng nghiÖp vµ ghi vµo ®Üa CD víi ®Çy ®ñ nh÷ng néi dung vÒ khu c«ng nghiÖp gióp cho nhµ ®Çu t­ cã ®­îc th«ng tin chÝnh x¸c vµ cËp nhËt nhÊt vÒ m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i khu c«ng nghiÖp.xuÊt b¶n tËp tin khu c«ng nghiÖp, t¹p chÝ vµ ®¨ng ký chÕ ®é ph¸t th­êng xuyªn trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­ truyÒn h×nh TW, ®µi truyÒn h×nh Hµ néi vµ mét sè tê b¸o cã uy tÝn. LËp c¸c ®Ò ¸n ®Þnh h­íng ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp ( cã tÝnh chÊt tiÒn kh¶ thi) nhÊt lµ nh÷ng lÜnh vùc ®Çu t­ ®­îc ­u tiªn, khuyÕn khÝch ®Ó nhµ ®Çu t­ cã ®­îc nh÷ng th«ng tin ban ®Çu vÒ c¬ héi, tiÒm n¨ng cho c¸c nhµ ®Çu t­ khi tiÕp cËn, t×m hiÓu ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp. Tæ chøc tiÕp xóc,vËn ®éng ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp: Th­êng xuyªn liªn hÖ trùc tiÕp lµm viÖc víi l·nh ®¹o thµnh phè ®Ó thu hót c¸c dù ¸n quan träng cã vai trß ®ét ph¸ ®èi víi c«ng nghiÖp. Tæ chøc héi th¶o trong n­íc t¹i c¸c thµnh phè lín vµ mêi tham gia dù lµ c¸c doanh nghiÖp cã quan t©m ®Õn khu c«ng nghiÖp, c¸c c«ng ty, tæ chøc t­ vÊn ®Çu t­ cã uy tÝn, c¸c tæ chøc ngo¹i giao cña c¸c quèc gia cã quan hÖ ®Çu t­ víi ViÖt Nam. Phèi kÕt hîp hoÆc thuª c¸c tæ chøc t­ vÊn, tæ chøc xóc tiÕn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc nhÊt lµ c¸c tæ chøc cã kinh nghiÖm trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi x©y dùng c¬ së d÷ liÖu vµ tµi liÖu kªu gäi ®Çu t­, tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o t¹i n­íc ngoµi, ®Ó tiÕp thÞ c¸c dù ¸n ®Þnh h­íng ®Çu t­ ( ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n c«ng nghÖ cao) vµo c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi. Chñ ®éng vµ s½n sµng gÆp gì víi c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc khi hä cã ý ®Þnh ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp Hµ néi, qua ®ã trùc tiÕp ®µm ph¸n, th¶o luËn vµ cung cÊp cho hä nh÷ng th«ng tin, tµi liÖu cÇn thiÕt cho viÖc quyÕt ®Þnh ®Çu t­. + Nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ phÝa c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp. Thµnh phè vµ ChÝnh phñ trong giÊy phÐp ®Çu t­ cÊp cho c¸c c«ng ty kinh doanh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp ph¶i ghi râ c¸c ®iÒu kho¶n quy ®Þnh vµ c¸c chÕ tµi ®ñ hiÖu lùc kÌm theo buéc c¸c ®èi t¸c kinh doanh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp tËp trung ph¶i ®¶m b¶o tiÕn ®é vµ møc ®é hoµn tÊt lµ lÊp ®Çy khu c«ng nghiÖp tËp trung. Cã nh­ vËy míi rµng buéc tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng ty kinh doanh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp. Thµnh phè cã thÓ m¹nh d¹n tËp trung vèn lËp c«ng ty ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cña thµnh phè ®Ó triÓn khai ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng trong nh÷ng khu c«ng nghiÖp tËp trung nµo mµ ®èi t¸c n­íc ngoµi kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh hay thiÕu ®éng lùc ®Çu t­. Trong bèi c¶nh t×nh h×nh ®Çu t­ chung vµ ®Æc thï cña ngµnh kinh doanh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp c¶ n­íc th× vÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh tÕ cô thÓ lµ con sè lîi nhuËn hµng n¨m cña c«ng ty kh«ng cao, tõ ®ã còng lµm h¹n chÕ mét sè mÆt ho¹t ®éng cña c«ng ty. Cßn ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nh­ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c, c¸c c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ c¸c thµnh phÇn chi phÝ vµo gi¸ thµnh, lµm cho gi¸ thuª ®Êt l¹i t¨ng cao, kh«ng thu hót ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­. §iÒu nµy hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ x©y dùng, ph¸t triÓn vµ kinh doanh c¬ së h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp trong c¶ n­íc( còng nh­ ë Hµ néi) ®Òu gÆp ph¶i vµ t¹i nhiÒu ®Þa ph­¬ng ®· nhanh chãng ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p tÝch cùc , vÝ dô nh­ chi tõ nguån vèn ng©n s¸ch cho viÖc ®Çu t­ h¹ tÇng ®Õn ch©n hµng rµo khu c«ng nghiÖp, hç trî cô thÓ cho tõng dù ¸n h¹ tÇng bªn trong hµng rµo khu c«ng nghiÖp. Mét gi¶i ph¸p còng ®­îc c¸c chuyªn gia ®ång t×nh lµ nhanh chãng chuyÓn ®æi c¸c c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp tõ m« h×nh doanh nghiÖp nhµ n­íc sang m« h×nh ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu. 2 Mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn dÞa bµn thñ ®« Hµ néi. 2.1 Huy ®éng nguån vèn vµ sö dông vèn ®Çu t­ - Huy động, sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn toàn xã hội (vốn ngân sách, vốn trong dân, vốn của các thành phần kinh tế, vốn đầu tư nước ngoài). Khuyến khích các thành phần kinh tế, kể cả trong và ngoài nước đầu tư phát triển công nghiệp. Xây dựng cơ chế, chính sách để mọi doanh nghiệp, người dân yên tâm đầu tư. - Đa dạng hoá các công cụ tài chính: phát hành kỳ phiếu, trái phiếu NHTM (cả bằng VNĐ và ngoại tệ), chứng chỉ tiền gửi và các giấy tờ có giá khác nhằm đẩy mạnh huy động vốn trung, dài hạn cho sự nghiệp CNH, HĐH nói chung và phát triển công nghiệp nói riêng.. Nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục, xây dựng và sớm đưa Trung tâm giao dịch chứng khoán tại Hà Nội vào hoạt động. - Có cơ chế, chính sách sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách để thúc đẩy phát triển công nghiệp; giảm dần đầu tư vào cơ sở hạ tầng để chuyển hướng sang đầu tư phát triển. + Cải cách hành chính trong đầu tư Tiếp tục cải cách hành chính về thủ tục xem xét, thẩm định dự án đầu tư gọn nhẹ, không gây phiền hà cho nhà đầu tư, nội dung thẩm định dự án, chỉ tập trung vào 5 tiêu chí cơ bản, đó là: tư cách pháp lý, năng lực tài chính của nhà đầu tư; mức độ phù hợp của dự án với qui hoạch; lợi ích kinh tế - xã hội; trình độ kỹ thuật của công nghệ; tính hợp lý của việc sử dụng đất. Rút ngắn thời gian xét duyệt thẩm định cấp giấy phép đầu tư cho dự án từ 30 ngày xuống 20 ngày làm việc đối với các dự án nhóm B và nhóm dự án khuyến khích đầu tư (quy định là 30 ngày làm việc) và từ 15 ngày xuống 10 ngày làm việc (hoặc có thể từ 2 đến 4 ngày nếu không phải xin ý kiến đóng góp của nhiều cơ quan) đối với nhóm dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư (quy định là 15 ngày làm việc), chọn lựa kỹ các chủ đầu tư để đảm bảo các dự án có thể triển khai có hiệu quả. + Đổi mới và nâng cao chất lượng phương thức vận động, thu hút vốn FDI - Chuyển phương thức vận động đầu tư nước ngoài từ bị động (đợi các chủ đầu tư đến) sang chủ động hướng các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư theo định hướng phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hà Nội. - áp dụng công nghệ tin học trong công tác vận động, xúc tiến. Tiếp tục nâng cấp trang Web về FDI, truy cập và truyền dẫn trên mạng Internet để giới thiệu các dự án kêu gọi đầu tư FDI. Từng dự án kêu gọi đầu tư phải có nội dung cơ bản để các nhà đầu tư có điều kiện lựa chọn. - Tổ chức diễn đàn, hội thảo đầu tư nước ngoài tại chính các quốc gia, các vùng có tiềm năng vốn, công nghệ, quản lý. In ấn, phát hành sách, báo, tạp chí, đĩa CD, băng hình, tranh ảnh; giới thiệu, tuyên truyền tiềm năng và các dự án đầu tư của Hà Nội. Tất cả các đoàn công tác của thành phố ra nước ngoài đều được giao nhiệm vụ xúc tiến đầu tư. - Thành phố chủ động và phối hợp với Bộ Kế hoạch và đầu tư, các tổ chức quốc tế để tổ chức Diễn đàn (Forum) kêu gọi xúc tiến đầu tư nước ngoài tại Việt Nam hoặc tại các nước, khu vực có tiềm năng tài chính. - Tạo điều kiện thuận lợi và cung cấp thông tin miễn phí để các tập đoàn và các công ty lớn của nước ngoài mở văn phòng đại diện ở Hà Nội. Tăng cường tiếp xúc, vận động đầu tư, mở rộng quan hệ hợp tác đối với các đối tác là những công ty lớn, các tập đoàn xuyên quốc gia, tổ chức tài chính, các ngân hàng, các công ty tư vấn, cơ quan thương vụ của các Đại sứ quán nước ngoài tại Hà Nội và của Việt Nam ở nước ngoài, các tổ chức quốc tế, các văn phòng đại diện của các công ty nước ngoài tại Hà Nội... - Thành lập Trung tâm xúc tiến đầu tư của Thành phố gồm đại diện của các cơ quan liên quan như: Sở Kế hoạch và đầu tư, Sở Địa chính nhà đất, Sở Xây dựng, Sở Tài chính vật giá, Sở Thương mại... để thực hiện mục tiêu: xúc tiến đầu tư về một mối (một cửa); đảm bảo thời gian nhanh, thuận lợi cho các nhà đầu tư trong việc giải quyết các thủ tục triển khai, vận hành dự án FDI; nâng cao chất lượng vận động đầu tư (bằng công nghệ thông tin); hướng dẫn các nhà đầu tư (về thủ tục, luật, quy trình đầu tư...); cung cấp thông tin để thiết lập hồ sơ dự án; tư vấn chuyên môn (miễn phí); xây dựng và đề xuất cơ chế, chính sách đầu tư nước ngoài. + Giải pháp thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp tập trung ở Hà Nội Khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào các khu công nghiệp tập trung trên địa bàn bằng các hình thức, cơ chế ưu đãi về mức thuế, thời gian miễn, giảm thuế... như các dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư (hiện tại các dự án vào khu công nghiệp thuộc diện khuyến khích đầu tư). Xem xét chuyển cơ chế định giá kinh doanh cứng nhắc của chủ đầu tư khu công nghiệp sang cơ chế định giá linh hoạt hơn. Phương thức thanh toán được phân kỳ rộng hơn, chủ dự án có thể trả tiền thuê mặt bằng thành 3 hoặc 4 lần trong 50 năm (hiện chỉ được thanh toán 1 lần trong 50 năm). UBND Thành phố cần có sự chỉ đạo thống nhất để giảm giá kinh doanh cho thuê mặt bằng ở các khu công nghiệp tập trung nhằm hạn chế sự chênh lệch về cơ cấu định giá của doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng. Tuy nhiên sự chỉ đạo thống nhất giá trước hết phải đứng trên lợi ích của từng doanh nghiệp sau đó mới đến sự điều tiết, quản lý của nhà nước (hiện tại cơ cấu giá kinh doanh của 5 khu công nghiệp là khác nhau, trong đó giá thuê đất đã được nhà nước giảm xuống ở mức thấp nhất, giá cho thuê hạ tầng và giá quản lý còn chênh nhau nhiều giữa các khu công nghiệp với nhau). Điều đó dẫn đến rất khó khăn cho các nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn phương án đầu tư vào khu công nghiệp. Bên cạnh đó, cần nâng cao chất lượng đào tạo và bố trí cán bộ tham gia dự án FDI. Tổ chức đào tạo, đào tạo lại và đổi mới công tác bố trí cán bộ Việt Nam; cán bộ Việt Nam phải có bằng cấp, trình độ học vấn tương đương với các nhà đầu tư nước ngoài mới được bố trí vào các cương vị lãnh đạo trong công ty liên doanh. Tránh tình trạng kiêm nhiệm nhiều chức vụ vừa có cương vị trong công ty liên doanh và cương vị trong công ty Việt Nam. 2.2 Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc. -KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn, n©ng cao chÊt l­îng hÖ thèng c¸c tr­êng c«ng nh©n kü thuËt, d¹y nghÒ cña Trung ­¬ng vµ Hµ Néi. - §Çu t­ n©ng cÊp mét sè tr­êng d¹y nghÒ träng ®iÓm cho c«ng nghiÖp Hµ Néi. - Ph¸t triÓn quan hÖ liªn kÕt ®µo t¹o m¹ng l­íi c¸c tr­êng ®¹i häc, viÖn nghiªn cøu trªn ®Þa bµn ®Ó ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé kü thuËt qu¶n lý cã tr×nh ®é cao cho c«ng nghiÖp. - Coi träng ®Çu t­, båi d­ìng, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé hiÖn cã. - KhuyÕn khÝch nguån lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp tham gia c¸c líp ®µo t¹o båi d­ìng ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt. - Thu hót, ®a d¹ng c¸c nguån tµi trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ cho ®µo t¹o nguån nh©n lùc c«ng nghiÖp. - Phèi hîp tèt víi c¸c nhµ ®Çu t­ ®Ó x©y dùng ch­¬ng tr×nh vµ néi dung ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu chÊt l­îng lao ®éng cung cÊp cho c¸c DNCN liªn doanh trªn ®Þa bµn Hµ Néi. 2.3. Xây dựng cơ chế hợp tác, phối hợp đầu tư phát triển công nghiệp với Trung ương và các tỉnh, thành phố lân cận - Triển khai xây dựng cơ chế hợp tác, phối hợp với các Bộ, ngành TW và các tỉnh, thành phố lân cận trong việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành, lĩnh vực. - Xây dựng cơ chế phối hợp với các Bộ, ngành triển khai các chương trình, dự án đầu tư phát triển công nghiệp trên địa bàn nhằm huy động và sử dụng tối đa các tiềm năng, nguồn lực, hạn chế đầu tư lãng phí, kém hiệu quả. Phối hợp giải quyết khó khăn, vướng mắc kịp thời cho nhà đầu tư. - Thực hiện giao ban với Bộ Công nghiệp; tăng cường khai thác và cung cấp thông tin thị trường, đầu tư, các chính sách liên quan tới phát triển công nghiệp của các nước khu vực (nhất là Trung Quốc); trao đổi thông tin về quy hoạch, kế hoạch phát triển, phương hướng đầu tư. - Hà Nội cần chủ động mở rộng các hoạt động hợp tác trong lĩnh vực công nghiệp, tăng cường đầu tư ra các địa phương lân cận (nhất là các lĩnh vực đòi hỏi sử dụng nhiều nhân công, không yêu cầu tay nghề cao, sử dụng nguyên liệu tại chỗ... như may mặc, giày dép, bảo quản, chế biến một số loại nông sản...). 2.4 Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc qu¶n lý. + Đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp, các ngành. Việc quản lý Nhà nước về công nghiệp trên địa bàn Thành phố Hà Nội cần tập trung về một đầu mối là Sở Công nghiệp Hà Nội theo tinh thần Nghị định 74-CP ngày 01/11/1995 và Thông tư liên Bộ số 18/TTLB ngày 29/6/1996 của Bộ Công nghiệp và Ban tổ chức Chính phủ. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện viÖc qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp kh¸ phøc t¹p vµ vẫn còn tồn tại nhiều bất cập. Do đó cần phải có sự trao đổi thống nhất cụ thể tiếp của các Bộ ngành để công tác quản lý Nhà nước về công nghiệp thực sự thuận lợi cho phát triển công nghiệp. Một số giải pháp cần quán triệt như: - Đẩy nhanh tiến trình cải cách hành chính trong quản lý công nghiệp trên địa bàn Thành phố như: Rút ngắn hơn nữa thời gian cấp phép đầu tư vào các khu công nghiệp trên địa bàn Hà Nội (hiện nay là 15 ngày), các thủ tục hải quan, kiểm định, thanh tra, kiểm tra... để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp giảm bớt chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. - Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng dịch vụ tư vấn đầu tư vào công nghiệp Hà Nội nh»m thu hót vèn ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn c«ng nghiÖp thµnh phè. - Cải tiến cơ chế quản lý Nhà nước và phối hợp giữa các cơ quan quản lỹ Nhà nước với UBND Thành phố Hà Nội trong việc điều hành, quản lý công nghiệp trên địa bàn Thành phố. Tăng cường tiếp xúc để thống nhất phân giao quyền hạn và trách nhiệm giữa các cơ quan. Thống nhất quy chế phối hợp trong quản lý, điều hành, có người chịu trách nhiệm trong từng lĩnh vực. + Tiếp tục nghiên cứu, áp dụng các cơ chế, chính sách nhằm đẩy mạnh huy động vốn đầu tư của các thành phần kinh tế. Nghiên cứu hoàn thiện các cơ chế, chính sách đã có, xây dựng các cơ chế chính sách mới để cải thiện môi trường sản xuất kinh doanh, môi trường đầu tư nhằm vừa tạo ra sự ổn định vĩ mô, vừa tạo điều kiện để đẩy mạnh xã hội hoá, khuyến khích các thành phần kinh tế, các doanh nghiệp trong và ngoài nước, các tổ chức và doanh nhân đầu tư phát triển và nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh trên tất cả các lĩnh vực theo quy định của pháp luật. Các cơ chế chính sách đảm bảo vừa phù hợp với quy định chung của Nhà nước, vừa phù hợp với thực tiễn địa phương, vừa thuận tiện cho cả chủ thể và đối tượng quản lý, tạo hành lang phát triển mạnh kinh tế thị trường theo hướng lành mạnh, văn minh. Chú trọng xây dựng và thực hiện các cơ chế, chính sách để phát triển mạnh mẽ các thị trường đặc biệt như: thị trường bất động sản, thị trường lao động, thị trường vốn, thị trường khoa học và công nghệ. 2.5 Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực đầu tư c«ng nghiÖp. -Tổ chức quán triệt tư tưởng chỉ đạo và nội dung của Nghị quyết 36//2004/QH11 của Quốc hội đến mọi cấp, mọi ngành và chủ đầu tư, đồng thời tiếp tục triển khai kế hoạch số 47KH/TU của Thường vụ Thành uỷ, kế hoạch số 15/KH-UB về thanh tra kiểm tra đầu tư vµo ngµnh c«ng nghiÖp và quản lý sử dụng đất đai và kế hoạch số 314/QĐ-KH&ĐT của Sở kế hoạch và đầu tư về triển khai kế hoạch thanh tra kiểm tra trong năm 2005. - Tăng cường trách nhiệm kiểm tra của Chủ tịch UBND các cấp, Giám đốc các Sở, Ngành, Thủ trưởng các đơn vị trong vai trò chủ quản đầu tư, tập trung vào công tác giám sát đầu tư, đấu thầu, thanh quyết toán các dự án, công trình. Phối hợp tốt giữa các cấp các ngành để cung cấp thông tin phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra chống thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng. - Khi phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư, phải tiến hành giám sát, đánh giá đầu tư, xác định rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan của việc điều chỉnh dự án và biện pháp xử lý của các bên có liên quan trước khi báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh dự án. - Tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ, trao đổi kinh nghiệm thanh tra ®Çu t­ ở các cấp, nâng cao năng lực của cán bộ làm công tác thanh tra để đáp ứng được các yêu cầu nhiệm vụ mới. Mét sè kiÕn nghÞ - Tổ chức xây dựng đề án và sớm thành lập Trung tâm xúc tiến đầu tư của Thành phố để thực hiện mục tiêu xúc tiến đầu tư một đầu mối (một cửa). - Chỉ đạo các Sở, ngành Thành phố theo phân công khẩn trương xây dựng các cơ chế, quy chế khuyến khích đầu tư, hỗ trợ phát triển công nghiệp và tổ chức thực hiện ngay sau khi có hiệu lực. - Tiếp tục dùng ngân sách Thành phố hỗ trợ đầu tư, hỗ trợ lãi suất và bổ sung vốn lưu động cho các doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả. Huy động, sử dụng có hiệu quả, dành nguồn vốn thoả đáng cho các vấn đề môi trường. - Sớm xây dựng và triển khai Chương trình xúc tiến đầu tư giai đoạn 2003-2005 của Thành phố. - Kiểm tra, rà soát, kiên quyết thu hồi đất của các doanh nghiệp bỏ hoang hoá, không sử dụng, sử dụng sai mục đích, hoặc các dự án triển khai chậm, không hiệu quả; dành nguồn vốn hợp lý để đầu tư đổi mới công nghệ, quy trình sản xuất các ngành hàng, sản phẩm chủ lực. Bố trí kinh phí cho các Sở, ngành để điều tra, khảo sát và đánh giá hiệu quả đầu tư các dự án theo những hình thức và quy mô điển hình để có giải pháp thích hợp cho việc lựa chọn dự án cụ thể trong giai đoạn sắp tới. - Có các biện pháp khuyến khích phát triển vùng nguyên liệu, tạo nguồn nguyên liệu ổn định và lâu dài cho công nghiệp chế biến (chủ động hoặc phối hợp với các địa phương khác), đặc biệt là nguyên liệu cho các dự án chế biến thực phẩm của Haprosimex Sài Gòn, Công ty Đông Thành và HTX liên minh các trang trại... KÕt luËn. Thóc ®Èy vµ ph¸t triÓn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo c«ng nghiÖp thñ ®« cã mét vai trß, ý nghÜa to lín trong c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi Hµ Néi hiÖn nay. Chóng ta ph¶i biÕt tËn dông lîi thÕ cña Hµ néi- trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ, khoa häc kü thuËt... cña c¶ n­íc ®Ó x©y dùng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp Hµ néi ®óng theo quy ho¹ch, cã c¬ së h¹ tÇng kü thuËt ®Çy ®ñ, c¬ chÕ qu¶n lý thèng nhÊt vµ hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ tµi chÝnh vµ thuÕ ®ñ hÊp dÉn. Cã nh­ thÕ ngµnh c«ng nghiÖp Hµ néi míi trë thµnh mét m« h×nh kinh tÕ n¨ng ®éng, bÒn v÷ng, xøng ®¸ng ngang tÇm víi nhiÖm vô chÝnh trÞ cña thñ ®«. Trong quá trình phát triển của mình, Hà Nội cũng đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội. Công nghiệp Thủ đô bước đầu đã tạo ra ®­îc những sự thay đổi về chất. Tỷ trọng công nghiệp đang dần tăng lên và trong nội ngành công nghiệp cũng đã có những sự chuyển biến tích cực cả về cơ cấu ngành, cơ cấu thành phần kinh tế cũng như về cơ cấu lãnh thổ... Công nghiệp đã và đang vươn lên dần khẳng định vị trí, vai trò chủ đạo của mình trong nền kinh tế Thủ đô cũng như tạo ra sự thay đổi căn bản về bộ mặt kinh tế Thủ đô và nâng cao đời sống cho nhân dân Thành phố Hà Nội. Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế cùng cả nước, ngành công nghiệp Thủ đô đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức (nhanh chóng đổi mới công nghệ sản xuất, gia tăng sản lượng, giảm giá thành, nâng cao sức cạnh tranh, mở rộng thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu...). Để lựa chọn lĩnh vực, ngành, sản phẩm đầu tư cụ thể trong giai đoạn sắp tới cần tiến hành đánh giá hiệu quả đầu tư của các dự án theo những hình thức và quy mô điển hình trong giai đoạn vừa qua vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c«ng nghiÖp Hµ néi. Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung. 3 I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn. 3 1. Kh¸i niÖm ®Çu t­ ph¸t triÓn 3 2. §Æc ®iÓm cña ®Çu t­ ph¸t triÓn 3 3. Vai trß cña ®Çu t­ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ 4 3.1. §èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ 4 3.2. §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô 7 3.3. §èi víi c¸c c¬ së v« vÞ lîi 8 4. C¸c nguån vèn ®Çu t­ 8 5 . Ph©n lo¹i ho¹t ®éng ®Çu t­. 9 5.1. §Çu t­ tµi chÝnh 9 5.2. §Çu t­ th­¬ng m¹i 9 5.3. §Çu t­ ph¸t triÓn 9 6. Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn 10 6.1. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ 10 6.2. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t­ 10 II Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng nghiÖp. 11 1 Kh¸i niÖm 11 2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. 12 3 Vai trß cña c«ng nghiÖp ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ. 15 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi trong thêi gian qua. 23 I Sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« Hµ néi. 23 1. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi cã ¶nh h­ëng ®Õn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. 23 2. M«i tr­êng ®Çu t­ cña ho¹t ®éng c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi 28 3. Mét sè ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu trªn ®Þa bµn thµnh phè hµ néi. 32 II .Thùc tr¹ng ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë thñ ®« Hµ néi 37. 1 T×nh h×nh thùc hiÖn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. 37 1.1 Vốn đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) 38 1.2 Vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước 39 1.3 Vốn đầu tư nước ngoài 40 1.4 Tình hình đầu tư của một số doanh nghiệp công nghiệp trªn ®Þa bµn Thành phố hµ néi 41 2. Nguån vèn thùc hiÖn ®Çu t­ 42 2.1 Nguån vèn cña n­íc ngoµi. 44 2.2 Nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc 45 2.3 Vèn tõ c¸c doanh nghiÖp, tæng c«ng ty. 46 2.4 Vèn tõ ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh 47 2.5 Vèn tÝn dông tõ hÖ thèng ng©n hµng 48 3 T×nh h×nh sö dông vèn ®Çu t­. 50 3.1 Sö dông vèn ®Çu t­ theo chiÒu réng. 50 3.2 Sö dông vèn ®Çu t­ theo chiÒu s©u. 51 4. C¬ cÊu cña ngµnh c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn hµ néi. 53 4.1 C¬ cÊu c«ng nghiÖp theo ngµnh. 53 4.2 C¬ cÊu c«ng nghiÖp theo thµnh phÇn së h÷u. 55 4.3 c¬ cÊu c«ng nghiÖp ph©n theo nguån vèn. 57 5. §¸nh gi¸ t×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë thñ ®« hµ néi 59 Ch­¬ng III: Mét sè ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn hµ néi trong thêi gian tíi. 63 I §Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« trong thêi gian tíi. 63 1 Môc tiªu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi trong thêi gian tíi 63 2. §Þnh h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt c«ng nghiÖp 65 3. §Þnh h­íng ph¸t triÓn mét sè ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu. 66 4. §Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp theo vïng l·nh thæ 71 II Mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thñ ®« hµ néi. 74 1. Mét sè gi¶i ph¸p vèn ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn c«ng nghiÖp thµnh phè 74 1.1 C¸c gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t­. 74 1.2 C¸c gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp. 77 2 Mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn dÞa bµn thñ ®« hµ néi. 81 2.1 Huy ®éng nguån vèn vµ sö dông vèn ®Çu t­ 81 2.2 Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc. 84 2.3. Xây dựng cơ chế hợp tác, phối hợp đầu tư phát triển công nghiệp với Trung ương và các tỉnh, thành phố lân cận 85 2.4 Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc qu¶n lý 85 2.5 Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực đầu tư c«ng nghiÖp 86 KÕt luËn. 89 Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o 1 Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t­ §HKTQD 2 Gi¸o tr×nh c«ng nghiÖp §HKTQD 3 T¹p chÝ c«ng nghiÖp 2001 - 2003 4 Chuyªn ®Ò c«ng nghiÖp T.S nguyÔn ®×nh d­¬ng 5 §¸nh gi¸ t×nh h×nh xóc tiÕn ®Çu t­ ... T.S nguyÔn viÖt hoµ 6 LuËn v¨n tèt nghiÖp cña kho¸ tr­íc. 7 Mét sè tµi liÖu cña phßng tæng hîp së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ hµ néi. 8 Quy hoạch phát triển các ngành công nghiệp Việt Nam đến năm 2010- Bộ Công nghiệp. 9 Niên giám thống kê Hà Nội - Cục Thống kê Hà Nội, 2003. 10 Quy hoạch phát triển kinh tế xã hội Thành phố Hà Nội giai đọan 2001- 2010. 11 Số liệu báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế xã hội Thành phố Hà Nội các năm 1995 - 2003. 12 C¸c trang web cña së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ hµ néi, bé c«ng nghiÖp. ._.