Tín dụng với các doanh nghiệp Nhà nước tại Ngân hàng Công thương Thanh Xuân

CD0036 Môc lôc. Lêi nãi ®Çu. Ch­¬ng I: Vai trß ng©n hµng th­¬ng m¹i trong viÖc cho vay ®èi víi ®oanh nghiÖp nhµ n­íc. 2 Tæng quan vÒ ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Mét sè kh¸i niÖm vÒ NH th­¬ng m¹i. 2 Chøc n¨ng cña NH th­¬ng m¹i . 2 2.1. Chøc n¨ng t¹o tiÒn . 2 2.2 Chøc n¨ng thanh to¸n. 3 2.3. Chøc n¨ng huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm .3 2.4. Chøc n¨ng tµi trî cho ngo¹i th­¬ng 3 2.5. Chøc n¨ng uû th¸c : 4 2.6 Chøc n¨ng b¶o qu¶n vËt cã gi¸ : 4 2.7 M«i giíi vµ mua b¸n chøng kho¸n : 4 2.8. Chøc n¨ng tÝn dông : 4 3. Vai trß cña NH th­¬ng m¹i 6 DNNN trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ vai trß cña NH th­¬ng m¹i trong viÖc thóc ®Èy DNNN nhµ n­íc ph¸t triÓn. 10 Doanh nghiÖp Nhµ n­íc (DNNN) 10 Kh¸i niÖm : 10 1.2. §Æc ®iÓm 10 2. VÞ trÝ cña kinh tÕ Nhµ n­íc trong giai ®o¹n hiÖn nay 11 3. Xu h­íng ph¸t triÓn cña DNNN 14 Vai trß cña NH th­¬ng m¹i trong viÖc thóc ®Èy DNNN ph¸t triÓn. 5. HiÓu qu¶ cña tÝn dông Ng©n hµng. 15 Quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ tÝn dông 15 Nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng .17 C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh : 17 5.2.2. C¸c chØ tiªu ®Þnh l­îng 17 C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng .18 5.4.1. Nhãm nh©n tè phô thuéc phÝa Ng©n hµng 21 5.4.3. Nhãm nh©n tè thuéc phÝa m«i tr­êng 21 III. C¬ chÕ tÝn dông cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng víi Doanh nghiÖp (DN) Nhµ n­íc 25 1. ChÕ ®é cho vay 2. Quy tr×nh cho vay Ch­¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c cho vaycña Ng©n Hµng C«ng Th­¬ng Thanh Xu©n víi doang nghiÖp x©y dùng t¹i ®Þa bµn quËn. 34 Ng©n Hµng C«ng Th­¬ng Thanh Xu©n 34 1. LÞch sö h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ c¬ cÊu tæ chøc cña ngËn hµng 34 1.1. LÞch sö h×nh thµnh 35 1.3. Chức năng nhiệm vụ các phòng. 36 1.3.1.Phòng quản lý tiền gửi dân cư. 36 1.3.2. Phòng kinh doanh đối nội. 36 1.3.3. Phòng kinh doanh đối ngoại. 37 1.3.4. Phòng tài chính kế toán 37 1.3.5. Phòng tiền tệ kho quỹ. 37 1.3.6. Phòng Tổ chức hành chính, tiền lương. 38 1.3.7. Phòng kiểm tra, kiểm soát nội bộ. 38 2. T×nh h×nh tÝn dông cña ng©n hµng. 38 2.1. Huy động vốn. 38 2.2. T×nh h×nh cho vay vµ ®Çu t­ 41 C«ng t¸c cho vay cña Ng©n Hµng c«ng th­¬ng Thanh Xu©n víi doanh nghiÖp x©y dùng Nhµ n­íc .43 IÞI. Nh÷ng ­u ®iÓm vµ tån t¹i trong quan hÖ tÝn dông cña ng©n hµng. 48 1. ¦u diÓm. 48 2. Nh÷ng khã kh¨n , tån t¹i vµ nguyªn nh©n. 48 2.1. VÒ phÝa NH: 48 2.2.VÒ phÝa doanh nghiÖp : 49 Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn nh»m më réng quan hÖ tÝn dông víi doanh nghiÖp x©y dùng trong nh÷ng n¨m tíi. 51 Gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m quan hÖ tÝn dông cña Ng©n hµng C«ng Th­¬ng Thanh Xu©n. 51 A. VÒ phÝa ng©n hµng . 51 1. §a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng tÝn dông 51 2. §a d¹ng ho¸ ph­¬ng thøc cho vay 52 3. §a d¹ng ho¸ vÒ ngµnh nghÒ 53 4. §a d¹ng ho¸ lo¹i tiÒn cho vay 53 5. Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch kh¸ch hµng ®Ó më réng tÝn dông vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña nã 53 N©ng cao chÊt l­îng ®Ých thùc cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, ph©n tÝch tÝn dông . 56 7. Thùc hiÖn tèt quy ®Þnh vÒ ph©n lo¹i tµi s¶n cã, trÝch lËp vµ sö dông quü dù phßng ®Ó xö lý rñi ro trong ho¹t ®éng ng©n hµng . 58 8. N©ng cao chÊt l­îng th«ng tin vª rñi ro. 59 9. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé. 10. ChuÈn ho¸ ®éi ngò c¸n bé tÝn dông t­¬ng ÷ng víi tõng nhiÖm vô cô thÓ. 59 11. S¾p xÕp mét c¬ cÊu tæ chøc hîp lý .59 B. C¸c gi¶i ph¸p vÒ phÝa DNNN. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m t¨ng hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng. 61 VÒ phÝa DNNN. 61 VÒ phÝa Ng©n hµng Nhµ n­íc 63 KÕt luËn Lêi nãi ®Çu Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cua r ViÖt nam, Mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng hµng s®Çu mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ®É ®Æt ra lµ tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, theo kÞp víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng l¹i c¸c nhµ m¸y , c¬ së s¶n xuÊt, trang bÞ m¸y mãc, ®­a c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt. §Ó d¸p øng ®­îc ®iÒu nµy ®ßi hái ph¶i ®¸p øng mét nhu cÇu vèn lín, nh­ng chñ yÕu vÉn lµ nguån vèn trong n­íc. Ng©n hµng chÝnh lµ n¬i ®¸p øng cho doanh nghiÖp nhu cÇu ®ã. Sù ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng th«ng qua c¸c nghiÖp vô tÝn dông ®· gãp phÇn cung øng vèn ®a d¹ng cho DNNN, ®Ó nã ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh h¬n n÷a. Tuy nhiªn ho¹t ®éng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung ngµy cµng khã kh¨n. VÊn ®Ò lµ lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ vÊn ®Ò bøc xóc. Qua qu¸ tr×nh häc tËp nghiªn cøu vµ trong thêi gian thùc tËp t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng Thanh Xu©n t«i nhËn thÊy nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc, nªn t«i ®· chän ®Ò tµi ”TÝn dông víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc t¹i Ng©n hµng c«ng th­¬ng Thanh Xu©n”. §Ò tµi bao gåm 3 ch­¬ng. Ch­¬ng 1 : Vai trß Ng©n hµng th­¬ng m¹i trong viÖc cho vay ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc Ch­¬ng 2 : Thùc tr¹ng c«ng t¸c tÝn dông cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng Thanh Xu©n ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc Ch­¬ng 3 Mét sè ý kiÕn, gi¶i ph¸p nh»m më réng quan hÖ tÝn dông víi doanh nghiÖp x©y dùng Nhµ n­íc trong ®Þa bµn quËn Thanh Xu©n Ch­¬ng I: Vai trß ng©n hµng th­¬ng m¹i trong viÖc cho vay ®èi víi ®oanh nghiÖp nhµ n­íc. Tæng quan vÒ ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Mét sè kh¸i niÖm vÒ NH th­¬ng m¹i Cã rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ NH. T¹i Mü : NH th­¬ng m¹i lµ mét c«ng ty chuyªn cung cÊp dÞch vô tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp tµi chÝnh. T¹i Ên §é, NH th­¬ng m¹i lµ c¬ së nhËn c¸c kho¶n kÝ th¸c ®Ó cho vay hay tµi trî ®Çu t­. T¹i ViÖt Nam NH th­¬ng m¹i lµ mét tæ chøc tµi chÝnh trung gian cã chøc n¨ng kinh doanh tiÒn tÖ víi ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng b»ng c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i cho kh¸ch hµng víi mét thêi gian tho¶ thuËn. §ång thêi NH sÏ sö dông ®ång tiÒn huy ®éng céng víi vèn tù cã cña b¶n th©n NH ®Ó cho vay chiÕt khÊu vµ lµm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. Chøc n¨ng cña NH th­¬ng m¹i : 2.1. Chøc n¨ng t¹o tiÒn : Dùa vµo tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc hay d­ thõa, c¸c NH th­¬ng m¹i khi cho vay sÏ gi÷ l¹i mét phÇn (kho¶ng 10%), cã khi lµ dù tr÷ b¾t buéc ER (tuú thuéc vµo kho¶n vay) vµ mèi quan hÖ cña NH víi kh¸ch hµng. Víi mét vÝ dô ®¬n gi¶n nh­ sau : Víi 10.000 ®¬n vÞ tiÒn tÖ NH cho vay vµ gi÷ l¹i tØ lÖ dù tr÷ RR b»ng 10%, khi ®ã NH cho vay 9.000. T¹i NH thø 2 nhËn 9,000 tiÒn göi ®Ó xuÊt chøng th­, NH thø 2 gi÷ l¹i kho¶n dù tr÷ lµ 900 vµ cho vay 8,100. Cø tiÕp tôc nh­ thÕ, NH thø 3 sÏ cho vay 7 290. Ngµy nay, víi hÖ thèng NH, viÖc cho vay vµ nhËn göi liªn tiÕp tæng dù tr÷ sÐ lµ 10 000 vµ cho vay lµ 90 000. 1 L­îng tiÒn göi (D) khi ®ã = .R (R : tØ lÖ dù tr÷). RR Khi ®ã sè tiÒn NH t¹o ra gÊp 1/RR lÇn so víi dù tr÷ ban ®Çu 2.2 Chøc n¨ng thanh to¸n, NH thùc hiÖn chøc n¨ng nµy chñ yÕu kh«ng dïng tiÒn mÆt, thanh to¸n cho kh¸ch hµng vµ trong néi bé liªn NH (nh­ ph¸t hµnh vµ bè trÝ sÐc, cung cÊp m¹ng l­íi thanh to¸n ®iÖn tö, uû nhiÖm thu chi, thanh tho¸n L / C…). C¸c NH cïng hÖ thèng më tµi kho¶n thùc hiÖn thanh to¸n bï trõ cho nhau, thanh to¸n song biªn mµ kh«ng cÇn qua NH trung ­¬ng. 2.3. Chøc n¨ng huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm. §Ó cã nguån vèn cho vay, c¸c NH lu«n ph¶i t×m c¸c biÖn ph¸p ®Ó huy ®éng vèn cho thËt hiÖu qu¶ (nguån rÎ vµ æn ®Þnh). §©y lµ ®Çu vµo sèng cßn trong ho¹t ®éng cña NH, lµ nguån vèn tµi chÝnh c¬ b¶n dïng ®Ó tµi trî cho c¸c kho¶n cho vay, ®Çu t­ t¹o lîi nhuËn, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cña NH. Víi chøc n¨ng nµy, NH cã thÓ t×m kiÕm nh÷ng nguån nhµn rçi tõ trong nÒn kinh tÕ 2.4. Chøc n¨ng tµi trî cho ngo¹i th­¬ng : Trong nÒn kinh tÕ, lo¹i h×nh tÝn dông nµy ®ãng vai trß quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ngo¹i th­¬ng còng nh­ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®Êt n­íc. NH cho c¸c doanh nghiÖp vay ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®æi míi trang thiÕt bÞ, d©y truyÒn s¶n xuÊt chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Còng nhê sù tµi trî cña NH, Doanh nghiÖp ®­îc tho¶ m·n nhu cÇu vÒ vèn, më réng s¶n xuÊt, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, hoµn thµnh nghÜa vô nép thuÕ cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Hoµn thµnh tÝn dông gióp doanh nghiÖp nhËp khÈu hµng ho¸ tiªu dïng, phôc vô c¸c ch­¬ng tr×nh môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, më réng quan hÖ ®èi ngo¹i víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi 2.5. Chøc n¨ng uû th¸c : C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ lu«n cÇn ph¶i cã NH, c¸c c«ng ty tµi chÝnh, c¸c tæ chøc tÝn dông… theo ®ã c¸c tæ chøc nµy viÖc qu¶n lý tµi s¶n vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi nã sÏ thu phÝ trªn c¬ së lµ gi¸ trÞ cña tµi s¶n hay quy m« vèn mµ c¸c tæ chøc nµy qu¶n lý. 2.6 Chøc n¨ng b¶o qu¶n vËt cã gi¸ : NH nhËn b¶o qu¶n c¸c lo¹i tµi s¶n, cung cÊp cho kh¸ch hµng giÊy chøng nhËn vµ giÊy chøng nhËn nµy cã thÓ l­u hµnh nh­ tiÒn. 2.7 M«i giíi vµ mua b¸n chøng kho¸n : ThÞ tr­êng tµi chÝnh ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më réng, NH lu«n muèn trë thµnh mét B¸ch ho¸ tµi chÝnh, cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c dÞch vô tµi chÝnh, gióp kh¸ch hµng tho¶ m·n mäi nhu cÇu. NH cung cÊp c¸c dÞch vô chøng kho¸n nh­ c¬ héi mua cæ phiÕu, tr¸i phiÕu mµ kh«ng cÇn nhê ®Õn ng­êi kinh doanh chøng kho¸n. 2.8. Chøc n¨ng tÝn dông : Cã 2 vÊn ®Ò mµ mäi NH ®Òu ph¶i quan t©m. Thø nhÊt lµ : NH cã thÓ huy ®éng vèn ë ®©u víi chi phÝ thÊp Thø hai lµ : nhµ qu¶n lý NH ph¶i lµm g× ®Ó ®¶m b¶o NH lu«n cã ®ñ tiÒn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu xin vay cña kh¸ch hµng. NH th­¬ng m¹i mét mÆt thu hót c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong x· héi tõ mäi thµnh phÇn trong nÒn kinh tÕ ®ång thêi nã dïng chÝnh sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi khi chóng cã nhu cÇu bæ sung vèn. Huy ®éng vèn : - TiÒn göi giao dÞch : ®©y lµ lo¹i tiÒn göi cña c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ c¸ nh©n, tæ chøc… tiÒn göi vµo nh»m phôc vô cho môc ®Ých thanh to¸n khi hä cã nhu cÇu rót tiÒn. TiÒn göi kú h¹n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ : §ã lµ nh÷ng nguån tiÒn kh«ng lu©n chuyÓn th­êng xuyªn nh­ng chi phÝ tr¶ l·i cao, l·i suÊt cã thÓ x¸c ®Þnh tr­íc hoÆc tho¶ thuËn, quy m« kh«ng cã giíi h¹n. §èi víi nh÷ng n­íc cã NH ph¸t triÓn, tiÒn göi cã k× h¹n chñ yÕu lµ c¸c chøng chØ tiÒn göi (CDs) víi k× h¹n x¸c ®Þnh. Tuy nhiªn ngµy nay, ®Ó b¶o vÖ NH vµ nh÷ng ng­êi göi tiÒn khái rñi ro l·i suÊt CDs th¶ næi vµ l·i suÊt ®iÒu chØnh 3 ®Ðn 6 th¸ng mét lÇn. TiÒn göi tiÕt kiÖm l·i suÊt ¸p dông cao h¬n so víi tiÒn göi giao dÞch, tuy nhiªn chi phÝ duy tr× vµ qu¶n lý nãi chung thÊp. §©y lµ lo¹i tiÒn göi ®a d¹ng vµ phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ, kho¶n môc nµy chiÕm tØ träng cao trong c¬ cÊu tiÒn göi di ®éng. MÆt kh¸c, nã g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh tÝch luü vµ tiÕt kiÖm cña d©n chóng, do vËy NH ph¶i cã nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau nh»m huy ®éng tèi ®a lo¹i tiÒn nµy. Cho vay : Cã thÓ nãi ®©y lµ chøc n¨ng hµng ®Çu ®Ó tµi trî cho chi tiªu cña doanh nghiÖp, c¸ nh©n vµ c¸c c¬ quan ChÝnh phñ. Ho¹t ®éng cho vay cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi t×nh h×nh ph¸t triÓn KTXH. MÆt kh¸c th«ng qua cho vay, NH sÏ biÕt vÒ chÊt l­îng tÝn dông cña kh¸ch hµng gióp thÞ tr­êng cã kh¶ n¨ng nhËn thªm c¸c kho¶n tÝn dông míi tõ nh÷ng nguån míi cã chi phÝ thÊp h¬n. C¸c NH cung cÊp rÊt nhiÒu lo¹i cho vay : cho vay kinh doanh bÊt ®éng s¶n, cho vay n«ng nghiÖp, cho vay c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i, cho vay c¸ nh©n, tµi trî thuª mua… Vai trß cña NH th­¬ng m¹i NH t¹o ra tÝn dông gióp c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Ó më réng ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh. NH th­¬ng m¹i lµ s¶n phÈm cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸, nã ra ®êi ®Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña m×nh vÒ tiÒn tÖ tÝn dông, ®ã lµ n¬i thu hót tËp trung vèn, thu hót mäi tiÒm n¨ng x· héi ®Ó phôc vô cho c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi, lµm cho s¶n phÈm x· héi ngµy mét t¨ng lªn. Víi nh÷ng nguån vèn tËp trung vµ huy ®éng ®­îc trong nÒn kinh tÕ cïng víi vèn tù cã cña NH, NH tiÕn hµnh ph©n phèi cho nhu cÇu sö dông vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cÇn thiÕt vÒ vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®ã. BÊt k× mét doanh nghiÖp nµo tõ khi thµnh lËp ®Õn khi ho¹t ®éng ®Òu cÇn ®Õn vèn, vèn lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®èi víi bÊt k× m«t doanh nghiÖp nµo vµ nã sÏ quyÕt ®Þnh tíi thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Bëi v× ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp kh«ng chØ cÇn ®Õn m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ x­ëng mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶ cã nguyªn nhiªn liÖu, nh©n c«ng vµ tÊt c¶ c¸c yÕu tè kh¸c phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng b¶n th©n doanh nghiÖp l¹i kh«ng cã l­îng vèn lín ®Ó chi phÝ cho nh÷ng nhu cÇu vèn ®ã. Nh­ vËy khi ®ã th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông cña NH, NH sÐ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vèn cÊp thiÕt ®ã. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh lÉn nhau, sù c¹nh tranh nµy kh«ng chØ diÔn ra víi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc mµ c¶ víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Trong ®iÒu kiÖn nh­ vËy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng më réng quy m« s¶n xuÊt c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u ®Ó lµm sao hµng ho¸ s¶n xuÊt ra cã chÊt l­îng cao, mÉu m· ®Ñp, gi¸ rÎ, phï hîp víi thÞ hiÕu. §Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng ®ã gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã nh÷ng s¶n phÈm phï hîp cã thÓ c¹nh tranh víi nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã l­îng vèn lín ®Ó ®Çu t­ c¶i t¹o thiÕt bÞ c«ng nghiÖp l¹c hËu nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt. H¬n n÷a trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cã vèn ®Ó dù tr÷ nguyªn nhiªn vËt liÖu ®Ó cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc, nÕu kh«ng, víi bÊt k× mét lý do nµo mµ lµm cho doanh nghiÖp tr× trÖ trong s¶n xuÊt sÏ g©y ra tæn thÊt nghiªm trong cho doanh nghiÖp ë hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai. Khi ®· cã nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i th× ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé lµnh nghÒ ®Ó cã thÓ vËn hµnh nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®ã, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ tr¸nh nh÷ng sai lÇm ®¸ng tiÕc do kh«ng hiÓu biÕt g©y ra. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cuèi cïng lµ lîi nhuËn th× s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®­îc s¶n xuÊt ra míi chØ lµ mét phÇn trong toµn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, mµ ®iÒu quan träng lµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc s¶n xuÊt ra cã ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn hay kh«ng. Do vËy trong c¬ chÕ kinh doanh ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c Maketing ®Ó sao cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra khi tung ra thÞ tr­êng ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn ngay, nh­ng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng chØ ®Ó phôc vô cho kh¸ch hµng quen thuéc mµ cßn ph¶i thu hót ®­îc kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Qua ®ã ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng mµ ®­a ra nh÷ng chiÕn l­îc phï hîp víi tr×nh ®é vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt cña m×nh vµ tr¶ lêi 3 c©u hái : s¶n xuÊt c¸i g× ? s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã cho ai ? s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo ? VËy víi nhu cÇu vèn lín nh­ vËy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng vèn tõ ®©u. Cïng víi vèn b¶n th©n doanh nghiÖp, NH sÐ ®¸p øng nhu cÇu vèn thiÕu hôt, bëi v× NH lµ mét tæ chøc tÝn dông cã uy tÝn, c¸c tæ chøc tÝn dông cã chøc n¨ng to lín nhÊt lµ viÖc kinh doanh tiÒn tÖ cho nªn c¸c nghiÖp vô NH ®­îc chuyªn s©u, tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian nªn gi¶m ®¸ng kÓ c¸c chi phÝ trong c¸c nghiÖp vô huy ®éng vµ thanh to¸n. ViÖc vay vèn NH ®¸p øng ®­îc mét c¸ch nhanh chãng, ®Çy ®ñ phï hîp c¸c nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp, l¹i gi¶m ®­îc c¸c chi phÝ cÇn thiÕt gióp cho doanh nghiÖp sÐ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian ®Ó cã thÓ vËn hµnh mét c¸ch nhanh chãng c¸c ho¹t ®éng cña m×nh tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, sù ho¹t ®éng c¶ NH th­¬ng m¹i lµ v« cïng quan träng. _ Ng©n Hµng th­¬ng m¹i cã vai trß thóc ®Èy doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. §Æc tr­ng c¬ b¶n trong tÝn dông NH lµ sù vËn ®éng trªn c¬ së cã hoµn tr¶ c¶ vèn gèc vµ l·i. Gi¸ c¶ cña vèn cho vay chÝnh lµ l·i suÊt tiÒn vay, th«ng qua l·i suÊt tÝn dông NH ®· gãp phÇn thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh doanh chÝnh x¸c, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµm sao cho doanh lîi lín h¬n lîi tøc tiÒn vay, t¨ng vßng quay cña vèn, gi¶m chi phÝ gióp cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã l·i gãp phÇn n©ng cao viÖc tr¶ nî NH ®­îc nhanh chãng. Tr­íc khi cho vay, NH th«ng qua viÖc thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n vay vèn cña c¸c doanh nghiÖp vµ chØ quyÕt ®Þnh cho vay ®èivíi c¸c dù ¸n mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ (trõ nh÷ng dù ¸n ®­îc ChÝnh phñ trî cÊp vÒ l·i suÊt). Do vËy c¸c doanh nghiÖp muèn vay ®­îc vèn NH ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× ®ßi hái b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i tù s¾p xÕp bè trÝ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh hîp lÝ… ho¹t ®éng sao cho cã hiÖu qu¶ ®Ó t¹o ®­îc uy tÝn víi NH. Ng©n Hµng th­¬ng m¹i ®ãng vai trß cùc kú quan träng trong viÖc chèng l¹m ph¸t, thóc ®Èy t¨ng tr­ëng ph¸t triÓn kinh tÕ. L¹m ph¸t lµ hiÖn t­îng kinh tÕ, trong ®ã giÊy b¹c l­u th«ng v­ît qu¸ nhu cÇu cÇn thiÕt lµm chóng bÞ mÊt gi¸, dÉn ®Õn gi¸ c¶ hÇu hÕt c¸c lo¹i hµng ho¸ kh«ng ngõng t¨ng lªn. Khi l¹m ph¸t ë møc ®é cao sÏ lµm cho nÒn kinh tÕ bÞ suy sôp mét c¸ch nhanh chãng lµm mÊt th¨ng b»ng trong c¸n c©n thanh to¸n, gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng nhanh theo tèc ®é l¹m ph¸t, trong khi thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng chËm dÉn ®Õn møc sèng bÞ gi¶m xuèng nghiªm träng. Tõ ®ã lµm cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm ngµy cµng trë nªn khã kh¨n h¬n s¶n xuÊt kh«ng ph¸t triÓn… dÉn ®Õn k×m h·m cña sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, c¸c quan hÖ x· héi bÞ ®¶o lén, tÖ n¹n x· héi bÞ gia t¨ng, thÊt nghiÖp hµng lo¹t… Tr­íc nh÷ng vÊn ®Ò nh­ vËy, Nhµ n­íc sö dông NH nh­ mét c«ng cô ®iÒu chØnh l¹m ph¸t th«ng qua viÖc ®iÒu hoµ l­îng tiÒn l­u th«ng trªn thÞ tr­êng b»ng c¸c nghiÖp vô NH. - NH th­¬ng m¹i gióp cho viÖc ph©n bæ hîp lÝ c¸c nguån lùc gi÷a c¸c vïng trong quèc gia t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c©n ®èi nÒn kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi môc tiªu cuèi cïng lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, khi ®ã c¸c doanh nghiÖp sÏ t×m kiÕm cho m×nh mét m«i tr­êng vµ lÜnh vùc ®Çu t­ thuËn lîi mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, tÊt yÕu nhiÒu khu vùc ®Çu t­ sÏ bÞ l·ng quªn do khu vùc nµy bÞ h¹n chÕ vÒ nguån lùc tµi nguyªn, vÞ trÝ ®Þa lý, m«i tr­êng ho¹t ®éng… tõ ®ã t¹o nªn sù ph¸t triÓn mÊt c©n ®èi vÒ kinh tÕ gi÷a c¸c vïng, sù ph©n ho¸ giµu nghÌo gi÷a c¸c vïng ngµy cµng lín. ViÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶i trùc tiÕp tham gia ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ b»ng nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu cña m×nh. §Ó ®iÒu tiÕt sù mÊt c©n ®èi nµy, Nhµ n­íc còng th«ng qua NH ®Ó ®iÒu chØnh, c¸c NH sÏ ®øng ra ®Ó ®iÒu hoµ vèn, t×m n¬i cã l­îng vèn nhµn rçi ®­îc huy ®éng ®Õn nh÷ng n¬i thiÕu hôt ®¶m b¶o thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ vïng vµ xo¸ dÇn sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c vïng l·nh thæ vÒ kinh tÕ x· héi - NH gãp phÇn khÝch lÖ sù tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh cña thµnh phÇn kinh tÕ vµ tÇng líp d©n c­ th«ng qua l·i suÊt. C¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh muèn cã lîi nhuËn cao yªu cÇu ph¶i tiÕt kiÖm tèi ®a nh÷ng chi phÝ trong s¶n xuÊt tõ ®ã gi¶m c¸c kho¶n tiÒn vay NH vµ cã sè tiÒn göi vµo NH. Sè l­îng tiÒn göi ®ãng vai trß quan träng trong viÖc tiÕt kiÖm ®Çu t­ trong s¶n xuÊt. C¸c nhµ kinh tÕ häc cæ ®iÓn cho r»ng “sè l­îng chÝnh lµ kho¶n tiÒn th­ëng cho viÖc kiÒm chÕ tiªu dïng trong hiÖn t¹i”. L·i suÊt lµ yÕu tè kÝch thÝch hoÆc kiÒm chÕ ®èi víi tiÕt kiÖm hay tiªu dïng. -NH th­¬ng m¹i lµ cÇu nèi cho viÖc ph¸t triÓn ngo¹i th­¬ng gi÷a c¸c quèc gia kh¸c nhau. Xu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ lµ h­íng hoµ nhËp kinh tÕ trong n­íc víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ toµn thÕ giíi, do ®ã viÖc më réng quan hÖ kinh tÕ lµ tÊt yÕu, viÖc më réng nµy gióp cho mçi quèc gia ph¸t huy ®­îc lîi thÕ cña m×nh còng nh­ng gióp nhau ngµy mét ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. Do vËy t×nh h×nh quan hÖ cña c¸c n­íc ngµy cµng më réng th× vai trß cña NH kh«ng thÓ thiÕu ®­îc th«ng qua c¸c nghiÖp vô trong hÖ thèng NH quèc tÕ, sÐ gióp cho viÖc trao ®æi, mua b¸n ®­îc diÔn ra dÔ dµng vµ thuËn lîi trong mäi vÊn ®Ò th× NH sÏ ®øng ra gi¶i quyÕt nhanh chãng. DNNN trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ vai trß cña NH th­¬ng m¹i trong viÖc thóc ®Èy DNNN nhµ n­íc ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp Nhµ n­íc (DNNN) Kh¸i niÖm : DNNN lµ mét tæ chøc kinh tÕ do Nhµ n­íc ®Çu t­ vèn, thµnh lËp vµ tæ chøc qu¶n lý, ho¹t ®éng kinh doanh hoÆc ho¹t ®éng c«ng Ých, nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi do Nhµ n­íc giao. §Æc ®iÓm : §Æc ®iÓm vÒ vèn : Vèn ho¹t ®éng cña c¸c DNNN ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, trong ®ã cã 2 nguån quan träng nhÊt lµ vèn do ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp vµ vèn vay NH. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, tØ träng vèn tù cã trong c¸c DNNN bao gåm vèn tõ ng©n s©ch Nhµ n­íc vµ phÇn vèn tù bæ sung chØ chiÕm tØ träng kho¶ng 25% trong tæng sè vèn cña doanh nghiÖp. Do vËy ®øng tr­íc cuéc c¹nh tranh gi÷a c¸c thµnh phµn kinh tÕ ngµy cµng quyÕt liÖt th× nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, më réng s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ lµ rÊt lín, nã v­ît qu¸ vèn tù cã cña doanh nghiÖp. Do vËy mµ trong giai ®o¹n hiÖn nay c¸c DNNN ®ang ë trong t×nh tr¹ng ®ãi vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, trong khi ng©n s¸ch Nhµ n­íc cßn nhiÒu h¹n hÑp, viÖc cÊp vèn bæ sung cho c¸c DNNN cßn nhiÒu h¹n chÕ, do ®ã ®ßi hái c¸c DNNN ph¶i tù lo vèn cho b¶n th©n, phÇn vèn thiÕu hôt cßn l¹i ph¶i ®i vay NH. §Æc ®iÓm vÒ tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ : m¸y mãc thiÕt bÞ d©y truyÒn s¶n xuÊt ë c¸c DNNN ®a sè lµ l¹c hËu, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kh«ng cao, c«ng suÊt thÊp. C¸c m¸y mãc ®· khÊu hao hÕt nh­ng vÉn ®­îc sö dông. Do kh«ng ®ång bé trong c¸c bé phËn cÊu thµnh cña m¸y còng nh­ thêi h¹n sö dông qu¸ l©u, nay vÉn ®­a vµo khai th¸c sö dông nªn c«ng suÊt thÊp, chi phÝ söa ch÷a lín g©y l·ng phÝ vµ tÊt yÕu sÏ lµm gi¸ thµnh s¶n phÈm cao g©y khã kh¨n trong tiªu thô. VÒ tr×nh ®é qu¶n lý : Do tån t¹i trong mét thêi gian t­¬ng ®èi dµi trong nÒn kinh tÕ tËp trung quan niªm bao cÊp nªn c¸c DNNN vÉn cã xu thÕ û l¹i, kh«ng tù chñ trong s¶n xuÊt, lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c DNNN bÞ tr× trÖ, hµng ho¸ s¶n xuÊt ø ®äng kh«ng tiªu thô ®­îc lµm nhiÒu doanh nghiÖp bÞ thua lç, mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n, nî NH ngµy cµng nhiÒu. Bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp cßn vay vèn lÉn nhau nh­ng kh«ng tr¶ chiÕm dông vèn cña nhau g©y ¶nh h­ëng tíi s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÒ ®éi ngò c¸n bé : §éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc chuyªn m«n chiÕm tØ lÖ thÊp, cho nªn viÖc ¸p dông vµ sö dông c¸c d©y truyÒn hiÖn ®¹i khã kh¨n, cã khi cßn mang l¹i tæn thÊt cho doanh nghiÖp. VÞ trÝ cña kinh tÕ Nhµ n­íc trong giai ®o¹n hiÖn nay Trong thêi kú bao cÊp, ho¹t ®éng cña c¸c DNNN kÐm hiÖu qu¶, lµm ¨n thua lç kÐo dµi, do viÖc nhËn thøc vÒ c¬ chÕ kinh tÕ “ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× tèt, nÕu kinh doanh thua lç sÏ ®­îc Nhµ n­íc trî cÊp”. Khi ®ã lµm cho c¸c DNNN thêi kú nµy lu«n cã su thÕ û l¹i, kh«ng chñ ®éng s¸ng t¹o mµ ho¹t ®éng nh­ mét cç m¸y s¶n xuÊt theo sè l­îng cñ thÓ ®· ®­îc giao. Nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn nhiªn vËt liÖu ®Òu ®­îc cÊp kh«ng biÕt chÊt l­îng tèt xÊu ra sao, nh­ng miÔn lµ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm vµ viÖc tiªu thô còng ®­îc bao cÊp tõ ®Çu ®Õn cuèi, chØ cÇn giao nép ®Çy ®ñ víi sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ®­îc giao ra theo nh÷ng ®Þa chØ ®· ®­îc chØ ®Þnh cô thÓ. Do ®ã mµ tr×nh ®é s¶n xuÊt cña c¸c DNNN thêi kú nµy ngµy mét kÐm hiÖu qu¶. C¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng biÕt cã ®¸p øng ®­îc thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng hay kh«ng, hä kh«ng cÇn biÕt cø miÔn lµ sè l­îng theo kÕ ho¹ch ®­îc giao, dÉn ®Õn m¾t sù c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ, lµm cho nÒn kinh tÕ n­íc ta bÞ suy sôp nhanh chãng, c¸c tÖ n¹n quan liªu tham nhòng ngµy mét gia t¨ng trë thµnh mét c¨n bÖnh khã ch÷a, l¹m ph¸t t¨ng nhanh víi tèc ®é phi m·, ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng khã kh¨n. §øng tr­íc t×nh h×nh thùc tÕ nh­ v©y, §¹i héi T¦ §¶ng lÇn 6 ®· v¹ch ra mét h­íng ®i míi cho ph¸t triÓn kinh tÕ “chuyÓn nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vµ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN” NÒu kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ nµy ®· lµm cho c¸c ph¹m trï vÒ gi¸ trÞ cã chç ®øng, c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®Òu ®­îc tiÒn tÖ ho¸, quy luËt c¹nh tranh trë thµnh yÕu tè quan träng nhÊt. Trø¬c t×nh h×nh ®ã, ®Æt ra c©u hái nh÷ng DNNN ®· tån t¹i vµ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ cò sÏ ®i vÒ ®©u ? LiÖu cã cÇn tån t¹i c¸c DNNN n÷a kh«ng ? Cã nhiÒu quan ®iÓm cho r»ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× ho¹t ®éng cña c¸c DNNN lµ kÐm hiÖu qu¶ do ®ã nªn xo¸ bá cµng sím cµng tèt. §©y lµ nh÷ng quan ®iÓm sai lÇm, bëi v× xuÊt ph¸t tõ nh÷ng vai trß cña DNNN nh­ sau : - Gióp cho viÖc ph¸t triÓn c©n ®èi nÒn kinh tÕ : ChØ cã c¸c DNNN míi cã thÓ ®¶m ®­¬ng næi nh÷ng lÜnh vùc quan träng nh­ng l¹i gÆp khã kh¨n nhÊt trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ. §èi víi nh÷ng lÜnh vùc khã kh¨n ®ã, c¸c doanh nghiÖp kh¸c kh«ng thÓ ®¶m ®­¬ng næi do bÞ h¹n chÕ vÒ vèn, nh©n lùc, tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n trªn. Bªn c¹nh nh÷ng gi¬i h¹n vÒ nguån lùc, l­îng vèn ®Çu t­ cao nh­ng thêi gian thu håi vèn kÐo dµi trong nhiÒu n¨m vµ nh÷ng dù ¸n nµy cã kh¶ n¨ng kh«ng mang lîi nhuËn cao vµ cã thÓ gÆp rñi ro. H¬n n÷a trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, bÊt kú doanh nghiÖp nµo b­íc vµo s¶n xuÊt kinh doanh th× môc tiªu hµng ®Çu lµ lîi nhuËn, do ®ã c¸c doanh nghiÖp sÏ t×m kiÕm cho m×nh nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt, hä sÏ tiÕn hµnh kinh doanh vµo nh÷ng ngµnh cã lîi nhuËn cao, m«i tr­êng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ thêi gian thu håi vèn nhanh bëi v× hä bá mét ®ång vèn kh«ng biÕt trong t­¬ng lai gi¸ trÞ ®ång tiÒn ®ã nh­ thÕ nµo, hä cã thÓ thu vÒ ®­îc sè tiÒn cã gi¸ trÞ lín h¬n kh«ng. Nh­ vËy lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn kh«ng lµnh m¹nh, mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh, lµm cho nhiÒu lÜnh vùc trong nÒn kinh tÕ bÞ l·ng quªn.Trong khi ®ã môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta lµ ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng CNH – HDH ®Êt n­íc, ph¸t triÓn c©n ®èi nÒn kinh tÕ th× kh«ng thÓ thiÕu ®­îc c¸c DNNN. C¸c DNNN ®­îc thµnh lËp trªn c¬ së ®­îc Nhµ n­íc cÊp vèn cho nªn sÏ thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn l­îc cña Nhµ n­íc. §èi víi vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ ë mçi quèc gia, viÖc gi÷ c©n b»ng trong c¬ cÊu kinh tÕ lµ rÊt quan träng, mçi mét ngµnh lÜnh vùc cã ®Æc diÓm chøc n¨ng riªng cña nã, sù vËn hµnh cña c¸c nganh còng gièng nh­ c¸c bé phËn trong cïng mét c¬ thÓ t¹o nªn mét tæng thÓ hµi hoµ, mçi bé phËn cã chøc n¨ng nhiÖm vô riªng kh«ng thÓ thay thÕ ®­îc cho nhau. Do vËy Nhµ n­íc lµ ng­êi cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh mét tæng thÓ phï hîp gi÷a c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ. - DNNN gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒu kinh tÕ quèc d©n. Vai trß nµy vÉn tiÕp tôc ®­¬c kh¼ng ®Þnh trong qu¸ tr×nh ®æi míi DNNN ë n­íc ta, DNNN lµ mét trong nh÷ng c«ng cô chñ yÕu ®Ó Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt chi phèi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n theo ®Þnh h­íng XHCN v× môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, Nhµ n­íc n¾m ®éc quyÒn s¶n xuÊt mét sè ngµnh nh­ ®iÖn lùc, thuèc ch÷a bÖnh… vµ nh÷ng s¶n phÈm ®em l¹i nguån thu lín cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc nh­ : r­îu bia, thuèc l¸. - DNNN ®ãng vai trß trong viÖc cung cÊp vµ æn ®Þnh gi¸ c¶ c¸c l©äi hµng ho¸ Thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc lµ thµnh phÇn kinh tÕ ®ãng gãp chñ yÕu trong ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Trong nh÷ng n¨m 91 – 96, c¸c kho¶n thuÕ DNNN ®ãng gãp chiÕm kho¶ng 30% trong tæng sè ng©n s¸ch Nhµ n­íc, n¨m 97 ®ãng gãp 17 000 tØ VND, n¨m 98 t¨ng 7% so víi n¨m 97. Xu h­íng ph¸t triÓn cña DNNN Qua c¸c §¹i héi §¶ng ta cã thÓ thÊy DNNN lu«n gi÷ vÞ trÝ then chèt trong nÒn kinh tÕ, ®i ®Çu øng dông trong viÖc øng dông KHCN, nªu g­¬ng vÒ n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi, chÊp hµnh ph¸p luËt. Ph¸t triÓn DNNN trong c¸c ngµnh quan träng, x©y dùng c¸c tæng c«ng ty thµnh nh÷ng tËp ®oµn kinh tÕ lín cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. TiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, ®Èy m¹nh chuyÓn ®æi DNNN sang c«ng ty TNHH vµ c«ng ty Cæ phÇn, ®¶m b¶o quyÒn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm c¹nh tranh b×nh ®¼ng. Cæ phÇn ho¸, t¹o ®éng lùc huy ®éng vèn, qu¶n lý n¨ng ®éng, ­u tiªn cho ng­êi lao ®éng mua cæ phÇn vµ tõng b­íc b¸n cæ phÇn cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc, kiªn quyÕt sö lý c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶. Vai trß cña NH th­¬ng m¹i trong viÖc thóc ®Èy DNNN ph¸t triÓn. Trong nÒn kinh tÕ, nhu cÇu tÝn dông th­êng xuyªn ph¸t sinh do c¸c DNNN lu«n t×m c¸ch ph¸t triÓn më réng s¶n xuÊt. §Æc biÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay nhu cÇu vèn x©y dùng c¬ b¶n r©t lín trong lóc c¸c nhµ kinh doanh ch­a tÝch luü ®­îc nhiÒu, ch­a cã thêi gian tÝch luü vèn, t©m lý ®Çu t­ trùc tiÕp vµo c¸c doanh nghiÖp cßn h¹n chÕ. Do vËy ®Çu t­ trùc tiÕp chñ yÕu dùa vµo vèn tù cã vµ bé chñ yÕu cßn l¹i ph¶i nhê vµo sù tµi trî cña NH. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÕm cã doanh nghiÖp nµo chØ sö dông vèn tù cã ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh, viÖc nµy kh«ng nh÷ng h¹n chÕ kh¶ n¨ng më réng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp mµ cßn lµm t¨ng gi¸ vèn cña doanh nghiÖp ®ã. Theo c¸c nhµ ph©n tÝch tµi chÝnh th× tØ träng vèn vay cña doanh nghiÖp cµng t¨ng th× gi¸ vèn b×nh qu©n cµng gi¶m, tØ träng vèn vay t¨ng lµm gi¶m rñi ro ®èi víi vèn tù cã vµ do ®ã lµm t¨ng gi¸ trÞ thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp. VÒ mÆt lý thuyÕt, mÆc dï vèn vay cã nhiÒn lîi thÕ, nh­ng kh«ng ph¶i doanh nghiÖp muèn vay bao nhiªu tuú ý, v× khi vèn vay v­ît qu¸ møc nµo ®ã, gi¸ vèn vay sÏ cao lªn vµ lµm t¨ng chi phÝ vèn. ChÝnh v× vËy buéc doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng mét c¬ cÊu vèn tèi ­u. §èi víi c¸c DNNN cã thÓ vay NH víi tØ lÖ vèn tù cã nhiÒu chØ cÇn cã ph­¬ng ¸n kinh doanh kh¶ thi. §iÒu ®ã cã nghÜa NH ®· gióp DNNN gi¶m chi phÝ vèn, t¹o c¬ héi gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. NH cho vay ®Ó mua s¾m nhµ x­ëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ, c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, më réng s¶n xuÊt chiÕm lÜnh thÞ tr­êng míi. Cã thÓ nãi r»ng NH lµ ng­êi trî thñ ®¾c lùc cho c¸c DNNN trong viÖc tho¶ m·n c¸c c¬ héi kinh doanh. Khi cã c¬ héi kinh doanh c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i gia t¨ng l­îng s¶n phÈm ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng, khi c¬ héi s¶n xuÊt kh«ng cßn, vèn ®­îc hoµn tr¶ cho NH. Trong ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam hiÖn nay, nhu cÇu vÒ vèn cho ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh míi, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ, më réng c¸c ngµnh s¶n xuÊt ®ßi hái cã mét nhu cÇu rÊt lín. Nhu cÇu vèn nµy ®­îc tho¶ m·n mét phÇn b»ng vèn ng©n s¸ch cÊp ph¸t, vay n­íc ngoµi vµ mét phÇn huy ®éng tõ d©n c­. Nh­ng cho dï nguån vèn xuÊt ph¸t tõ ®©u, viÖc cung cÊp tÝn dông th«ng qua hÖ thèng c¸c NH th­¬ng m¹i lµ rÊt quan träng vµ kh¶ thi. 5. HiÓu qu¶ cña tÝn dông Ng©n hµng. Quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ tÝn dông HiÖu qu¶ cña tÝn dông Ng©n hµng ®­îc thÓ hiÖn trªn hai gi¸c ®é. Thø nhÊt lµ hiÖu qu¶ vÒ tµi chÝnh. Khi Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay vèn tÝn dông ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt më réng nguån vèn hay ®Çu t­ theo chiÒu s©u lµ Ng©n hµng cã thÓ tÝnh to¸n ®­îc lîi nhuËn mµ kho¶n tÝn dông mang l¹i cho Ng©n hµng lµ kho¶n l·i tiÒn vay, sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¸n chi phÝ nh­ l·i suÊt huy ®éng, tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c… lµ phÇn l­äi nhuËn cña Ng©n hµng. Tõ kho¶n lîi nhuËn nµy Ng©n hµng sÏ tiÕp tôc ho¹t ®éng kinh doanh. Khi kho¶n tÝn dông nµy nmang l¹i l­äi nhuËn lµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng cã hiÖu qu¶. Ho¹t ®éng nµy._. kh«ng nh÷ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho Ng©n hµng vÒ mÆt tÝn dông mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËt l­äi cho Ng©n hµng më réng , t¨ng nhanh thu nhËp tõ c¸c dÞch vô kh¸c mµ Ng©n hµng cung cÊp cho kh¸ch hµng. §èi víi c¸c kh¸ch hµng khi cã vèn ®Ó dÇu t­ vµo nh÷ng dù ¸n kh¶ thi sÏ lµm cho s¶n phÈm cña kh¸ch hµng tiªu thô ®­îc nhiÒu h¬n, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn thu nh¹p cña chÝnh b¶n th©n kh¸ch hµng. Thu nhËp cña ¶n th©n kh¸ch hµng t¨ng lµ gps phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng. Ngoµi ra nã cògn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Ðn thu nhËp cña nh÷ng ld trong doanh nghiÖp. Mét dù ¸n kh¶ thi sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ sÏ kh«ng nh÷ng cho Ng©n hµng, kh¸ch hµng, mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn tµo bé nÒn kinh tÕ. Kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng ho¹t ®éng tèt lµ gÝp phÇn t¨ng thu nhËp cho Nhµ n­íc (c¸c kho¶n ®ãng gãp nh­ thuÕ), trùc tiÕp lµm t¨ng thu nhËp cho ®­ßi sèng nh©n d©n vµ lµm t¨ng thu nhËp cho toµn bé nÒn kinh tÕ. Thø hai lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi. Víi mét kho¶n tÝn dông cã hiÖu qu¶ sÏ gãp phµn thùc hiÖn c¸c môc tiªu mµ Nhµ n­íc ®Æt ra : ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ, c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän. §Êt n­íc chØ cã thÓ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh khi tõng doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n… trong ®Êt n­íc ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. ChÝnh nhê c¸c tÝn dông hiÖu qu¶ ®· gãp phÇn t¹o nªn sù v÷ng m¹nh ®ã. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn sÏ t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, gi¶i quyÕt n¹n thÊt nghiÖp ®ang lµ mèi quan t©m cña §¶ng vµ chÝnh phñ. ChÝnh nhê dù ¸n kh¶ thi mµ cã thÓ thóc ®©ûy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®Ëi ho¸ dÊt n­íc, tham gia vµo qu¸ tr×nh hîp lý hoÆc quy ho¹c ®« thÞ, b¶o vÖ m«i tr­êng, biÐn nh÷ng vïng ®Êt, vïng kinh tÕ chËm ph¸t triÓn, ®­ßi sèng nh©n d©n thÊp thµnh nh÷ng vïng cã h¹ tÇng c¬ së tèt nhÊt, ng­êi d©n cã c«ng ¨n viÖc lµm, cã tay nghÒ tõng v­íc æn ®Þnh an toµn x· héi. Nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng. 5.2.1. C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh : - Tr­íc hÕt, kh¶ n¨ng më réng tÝn dông cña Ng©n hµng phô thu«c uy tÝn cña Ng©n hµng ®ã, nÕu mét Ng©n hµng cã uy tÝn nã sÏ cã kh¶ n¨ng n¨ng thu hót nhiÒu kh¸ch hµng h¬n, ng­îc l¹i, nÕu mét Ng©n hµng cã sè l­îng kh¸ch hµng ddong ®¶o vµ lµ nh÷ng kh¸ch hµng cã uy tÝn th× ®ã lµ mét dÊu hiÖu cho thÊy hiÖu qu¶ tÝn dông cña Ng©n hµng lµ kh¶ quan. Ngoµi ra Ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn trë thµnh ng­êi b¹n cña kh¸ch hµng, s½n sµng gióp ®ì, chia sÎ khãkh¨n víi kh¸ch hµng. Ch¼ng h¹n trong qu¸ tr×nh kinh doanh nÕu kh¸ch hµng gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n bÊt kh¶ kh¸ng th× Ng©n hµng cã thÓ xem xÐt gióp ®ì ®Ó cïng th¸o gì, Ng©n hµng còng cã thÓ lµ ng­êi cung cÊp c¸c th«ng tin bá Ých vÒ thÞ tr­îng, vÒ tiÕn bé khoa hä c«ng nghÖ cho kh¸ch hµng. - B¶o ®¶m sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng, thøc lµ ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i mang th¹i cho Ng©n hµng thu nhapj ®ñ ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ liªn quan vµ cã l·i, h¹n chÕ thÊp nhÊt nguy c¬ rñi ro. §iÒu nµy ngoµi vai trß cña Ng©n hµng cßn phô thu«vj vµo nç lùc cña kh¸ch hµng vay vèn. §iieñ ®ã ®ßi hái kh¸ch hµng ph¶i tu©n thñ ®óng c¸c nguyªn t¾c vay vãn. Môc ®Ých sö dông vãn vay ®· ký kÐt trong hîp ®ång tµi chÝnh ®· ®­îc c¶ hai bªn : Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ph©n tÝch avf d¸nh gi¸ kü l­ìng c¶ vÒ hiÖu qu¶, tÝnh kh¶ thi còng nh­ møc ®é phï hîp víi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi chung cña nghµnh cña ®Þa ph­¬ng vµ cña c¶ n­íc do ®ã sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých lµ mét rong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ®¹t ®­îc môc tiªu ®· ®Ò ra ban ®Çu. Ngoµni ra sù n¨ng ®éng nh¹y bÐn trong kinh doanh cña kh¸ch hµng vµ sù gióp ®ì hiÖu cña cña Ng©n hµng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kh¸ch hµng ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt vµ ®ã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn ®Ó kh¸ch hµng thùc hiÑn ®µy ®ñ nghÜa vô tr¶ nî, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. - YÒu cÇu thø ba lµ ph¶i ®ãng gãp vµ sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ– x· héi cña vïng, cña ®Þa ph­¬ng vµ cña c¶ n­íc. §iÒu nµy chØ ®¹t ®­îc khi c¶ kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng ®Òu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Nã ®­îc biÓu hiÖn ë sù æn ®Þnh cña nÒn tµi chÝnh – tiÒn tÖ quèc gia, gióp n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, n¨ng lùc c«ng nghÖ cho doanh nghiÖp, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, n©ng cao møc sèng d©n c­. Nh­ vËy, cã thÓ nãi hiÖu qu¶ tÝnh dông Ng©n hµng lµ mét chØ tiªu rÊt tæng hîp ®­îc nh×n nhËn tõ ba gãc ®é : Ng©n hµng, kh¸ch hµng vµ c¶ nÖn kinh tÕ. C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh lµ nh÷ng c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng mét c¸ch khia qu¸t. §Ó cã thÓ kÕt luËn chÝnh x¸c h¬n cÇn ph¶i dùa voµ mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®Þnh l­îng cô thÓ. C¸c chØ tiªu ®Þnh l­îng VÒ phia Ng©n hµng : ChØ tiªu ®¸nh gi¸ lîi nhuËn : HiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng kh«ng thÓ nãi lµ cao nÕu lîi nhuËn do ho¹t ®éng nµy mang l¹i thÊp. Cô thÓ ng­êi ta th­êng dïng c¸c chØ tiªu sau ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tÝn dông xÐt vÒ mÆt lîi nhuËn : Lîi nhuÇn tõ ho¹t ®éng tÝn dông Tæng d­ nî tÝn dông ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña c¸c kho¶n tÝn dông. Nã cho biÕt mét ®ßng d­ nî cho vay mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Tû lÖ nµy cµng cao chøng tá lîi nhuËn do ho¹t ®éng tÝn dông mang l¹i cµng lín, ®ã lµ mét rong nh÷ng nh©n tè t¹o nªn hiÖu qu¶ tÝn dông cao cña Ng©n hµng. Lîi nhËu tõ ho¹t ®éng tÝn dông Tæng lîi nhËu Ng©n hµng ChØ tiªu nµy cho phÐp ®¸nh gi¸ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng trong mèi quan hÖ víi toµn bé ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Tû lÖ nµy cao chøng tá hÇu hÕt lîi nhuËn cña Ng©n hµng cã ®¹t ®­îc lµ tõ ho¹t ®éng cho vay ChØ tiªu vÒ d­ nî : D­ nî cho vay Tæng tµi s¶n ChØ tiªu nµy cho biÕt t­¬ng quan so s¸nh vÒ quy m« cho vay so víi tæng tµi s¶n cña Ng©n hµng. NÕu tû lÖ nµy cao chøng tá c¸c kho¶n cho vay chiÕm tû träng lín trong tæng tµi s¶n cña Ng©n hµng. ChØ tiªu vÒ thu nî : Doanh thu thu nî Tæng d­ nî b×nh qu©n Tèc ®ä t¨ng tr­ëng cña doanh sè thu nî : ChØ tiªu nµy ch®o l­êng tèc ®é t¨ng tr­ëng cña doanh sè thu nî qua c¸c thêi kú. Tèc ®ä t¨ng doanh sè thu nî cao chøng tá c«ng t¸c thu nî cña Ng©n hµng ®ang ®­îc tiÕn hµnh r¸t tèt. Ng­îc l¹i nÕu tèc ®é nµy thÊp th× cã thÓ lµ do doanh sè cho vay gio¶m sót hoÆc c«ng t¸c thu nî gÆp khã kh¨n. §iÒu ®ã cho thÊy hiÖu qu¶ tÝn dông cña Ng©n hµng lµ kh«ng tè. C¸c chØ tiªu ®¸nh gia str×nh tr¹ng ní qu¸ h¹n : Nî qu¸ h¹n lµ nh÷ng kho¶n nî khi dÕn kú h¹n tr¶ nî ho¹c hÕt thêi h¹n vay vèn víi thêi gian ®­îc gia h¹n thªm (nÕucã) nh­ng kh¸c hµng vÉn ch­a tr¶ ®­îc nî. Ngoµi ra, ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch kü l­ìng ng­êi ta th­êng chia nî qu¸ h¹n ra thµnh c¸c lo¹i : nùo qu¸ h¹n cã kh¶ n¨ng thu håi, nî qu¸ h¹n khã ®êi vµ nùo qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu hæi. C¸c chØ tiªu th­êng dïng ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n bao gåm : + Tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn tæng d­ nî D­ nî qu¸ h¹n Tæng d­ nî ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t vÌ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng trong cho vay. Tuy nhiªn trong thùc tÕ do nh÷ng rñi ro trogn kinh doanh lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái nªn c¸c Ng©n hµng th­êng chÊp nhËn mét tû lÖ nî qu¸ h¹n ë møc d­íi 3% lµ cã thÓ chÊp nhËn ®­îc, cßn ®¹t ®­îc møc d­íi 1,5% cã thÓ coi lµ lý t­ëng. ChØ tiªu trªn tuy ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t t×nh h×nh nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng nh­ng còng ch­a ®ñ lµ c¨n cø ®¸ng tin cËy c®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro mµ Ng©n hµng ®ang ph¶i ®ãi mÆt. §eer ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n ng­êi ta ph¶i dïng thªm hai chØ tiªu + Tû lÖ nî qu¸ h¹n khã ®ßi trªn tæng d­ nî DN qu¸ h¹n khã ®ßi Tæng d­ nî + Tû lÖ nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi trªn tæng d­ nî D­ nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi Tæng d­ nî VÒ phÝa kh¸ch hµng C¸c chØ tiªu th­êng ®­îc sö dông ®Ò ®¸nh gi¸ chÊt l­îng cña kho¶n tÝn dông bao gåm : Doanh thu t¨ng tõ dù ¸n. Lîi nhuËn t¨ng tõ dù ¸n. C¸c chØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt, nã cho th¸y hiÖu qu¶ sö dông vèn cña kh¸ch hµng. Tãm l¹i hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng lµ mét kh¸i niÖm tæng hîp võa mang tÝnh cô thÓ võa mang tÝnh tr×u t­îng. Nã ®­îc biÓu hiÖn th«ng qua nhiÒu chØ tiªu liªn quan ®Õn nhiÒu chñ thÓ (ng©n hµng, kh¸ch hµng, nÒn kinh tÕ). C¸c chØ tiªu ®ã cã thÓ lµ chØ tiªu ®Þnh tÝnh hay ®Þnh l­îng vµ cã mèi liªn hÖ phô thuéc lÉn nhau, cã thÎ lµ bæ sung cho nhau nh­ng cã thÓ lµ m©u thuÉn víi nhau. Do ®ã, ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c hiÖu qu¶ tÝn dông cña mét Ng©n hµng th× cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ toµn bé c¸c chØ tiªu ®ã trong mét hÖ thèng c¶ trªn quan ®iÓm cña Ng©n hµng, kh¸ch hµng, vµ nÌn kinh tÕ. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng. 5.4.1. Nhãm nh©n tè phô thuéc phÝa Ng©n hµng : +Quy m« vµ kú h¹n cña nguån vèn cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i muèn cho vay th× cÇn ph¶i cã vèn. Vèn chÝnh lµ mét yÕu tã quan träng trong ho¹t ®éng cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i.nh­ng nÕu cø ®i vay vèn cÊp trªn víi l·i suÊt cao ®Ó cho vay th× hiÖu qu¶ cñ ho¹t ®éng tÝn dông sÏ kh«ng cao. Do vËy vÊn ®Ò huy ®éng vèn tõ d©n c­, tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ lµ mét v¸n ®Ò quan träng v× ®©y lµ mét nguån vèn rÎ vµ chÝnh nguån vèn nµy sÏ quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cña Ng©n hµng. + N¨ng lùc thÈm ®Þnh dù ¸n, thÈm ®Þnh kh¸ch hµng cña Ng©n hµng. Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng lµ vèn vay lµ l·i suÊt vay ®­îc honµ tr¶ ®óng kú h¹n. §iÒu nµy khã cã thÓ ®¹t ®­îc nÕu nh­ viÖc thùc hiÖn dù ¸n kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ nh­ mong muèn hoÆc kh¸ch hµng kh«ng cã thiÖn chÝ hoÆc cè t×nh lõa ®¶o Ng©n hµng. §Ó h¹n chÕ nguy c¬ ®ã Ng©n hµng cÇn thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, thÈm ®Þnh kh¸ch hµng. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy sÏ gióp cho Ng©n hµng lo¹i bá nh÷ng kh¸ch hµng kh«ng tèt. + Kh¶ n¨ng cua Ng©n hµng trong viÖc gi¸m s¸t vµ xö lý c¸c t×nh huèng tÝn dông. C«ng t¸c gi¸m s¸t vµ xö lý c¸c t×nh huèng tÝn dông sau khi cho vay cã ý nghÜa rÊt quan träng. Ho¹t ®éng gi¸m s¸t chñ yÕu tËp trung vµo ccs vÊn ®Ò nh­ : sù tu©n thñ ®óng môc ®Ých sö dông vèn cña kh¸ch hµng, t×nh h×nh ho¹t ®éng thùc tÕ cña dù ¸n, tiÕn ®é tr¶ nî, nh÷ng vÊn ®Ò míi n¶y sinh trong qóa tr×nh thùc hiÖn dù ¸n… Lµm tèt c«ng t¸c nµy sÏ gióp Ng©n hµng ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc nh­ sö dông vèn sai môc ®Ých, ©m m­u lõa ®¶o Ng©n hµng… + ChÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng. ChÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn viÖc khyÕch tr­¬ng hoÆc h¹n chÕ tÝn dông nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu cña Ng©n hµng ®ã trong tõng thêi kú. Nh­ vËy chÝnh s¸ch tÝn dông cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng. NÕu chÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng trong mét thêi kú nµo ®ã lµ h¹n chÕ tÝn dông th× quy m« tÝn dông cña Ng©n hµng ®ã sÏ bÞ thu hÑp theo. MÆt kh¸c, chÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng cßn bao gåm nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c nh­ : quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn, tiªu chuÈn tÝn dông… §èi víi kh¸ch hµng, lÜnh vùc tµi trî, biÖn ph¸p ®¶m b¶o tiÒn vay, quy tr×nh qu¶n lý tÝn dông, l·i suÊt… cã t¸c dông trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng. NÕu c¸c vÊn ®Ò ®ã ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch khoa häc vµ chÆt chÏ th× sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng cã chÊt l­îng tÝn dông tèt. + Th«ng tin tÝn dông. §Ó thÈm ®Þnh dù ¸n, thÈm ®Þnh kh¸ch hµng th× cÇn ph¶i cã th«ng tin vÒ dù ¸n, vÒ kh¸ch hµng ®ã; ®Ó lµm tèt c«ng t¸c gi¸m s¸t sau khi cho vay còng cÇn cã th«ng tin. Th«ng tin chÝnh x¸c kÞp thêi th× cµng thuËn lîi cho Ng©n hµng trong viÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh cho vay, theo dâi viÖc sö dông vèn vay lµ tiÕn ®é tr¶ nî gióp Ng©n hµng x©y dùng hoÆc ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch kinh doanh, chÝnh s¸ch tÝn dông mét c¸ch linh ho¹t cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, qua ®ã gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cho Ng©n hµng. + C«ng nghÖ Ng©n hµng, trang thiÕt bÞ kü thuËt còng lµ mét nhan tè t¸c ®äng tíi hiÖu qu¶ cña tÝn dông Ng©n hµng. Mét Ng©n hµng sö dông c«ng nghÖ vµ ph­¬ng tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i cã thÓ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc, rót ng¾n thêi gian giao dÞch cho kh¸ch hµng vay vèn. Nhê ®ã thu hót thªm kh¸ch hµng, më réng tÝn dông. ChÊt l­îng nh©n sù cña Ng©n hµng. VÊn ®Ò nhan sù lµ vÊn ®Ò cùc kú quan träng ®èi víi mçi Ng©n hµng. ChÊt l­¬ng nh©n sù tèt, biÓu hiÖn ë sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong cong viÖc, tinh thµn tr¸ch nhiÖm vµ ý thøc tæ chøc kû lu¹t cao cña c¸c c¸n bé, trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh cã thÓ gióp Ng©n hµng bï dÆp l¹i nh÷ng h¹n chÕ vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt ®Ó cã chÊt l­îng tÝn dông tèt. Ngoµi viÖc cã c¸c c¸n bé giái th× cÇn ph¶i bè trÝ s¾p xÕp c«ng viÖc cña hä sao cho ph¸t huy hÕt søc m¹nh vµ h¹n chÕ th¸p nhÊt ®iÓm yÕu cña tõng ng­êi, ®ång thêi cã chÕ ®é ®·i ngé hîp lý nh»m n©ng cao tinh thµn tr¸ch nhiÖm, t¹o sù phèi hîp nhÞp nhµng hod cña tõng thµnh viªn trong Ng©n hµng nh»m môc tiªu n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng. 5.4.2. C¸c nh©n tè thuéc phÝa kh¸ch hµng. - Nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng. NÕu nh­ kh¸ch hµng ®ang trong giai ®o¹n ho¹t ®éng kinh doanh gÆp khã kh¨n, thu hÑp viÖc s¶n xuÊt kinh doanh th× lóc ®ã nhu cÇu vay vèn sÏ kh«ng cao vµ Ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc më réng tÝn dông vµ ng­îc l¹i. - Kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc vay vèn Ng©n hµng : nh­ vÒ môc dÝch sö dông vèn vay cã hîp lý kh«ng ? n¨ng lùc ta, n¨ng lùc s¶n xuÊt thÕ nµo ? VÒ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n… §¹o ®øc cña kh¸ch hµng vay vèn. 5.4.3. Nhãm nh©n tè thuéc phÝa m«i tr­êng. -M«i tr­êng kinh tÕ : Sù biÕn ®éng cña kinh tÕ theo chiÒu h­íng tèt ®Ñp hay xÊu sÏ lµ cho hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng vµ cña kh¸ch hµng biÕn ®äng theo chiÒu h­íng t­¬ng tù. - M«i tr­êng ph¸p lý : - M«i tr­êng ph¸p lý kh«ng chÆt chÏ, nhiÒu khe hë vµ bÊt cËp sÏ t¹o c¬ héi cho nh÷ng kh¸ch hµng cã ®¹o ®øc kh«ng tèt c¬ héi lõa ®¶o Ng©n hµng, vµ lµm cho c¸c nhµ ®Çu t­ trung thùc e dÌ kh«ng d¸m m¹nh d¹n ®Çu t­ ph¸t triÓn do ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông. - M«i tr­êng chÝnh trÞ x· héi : Sù æn ®Þnh cña m«i tr­êng chÝnh trÞ x· héi lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó c¸c nhµ ®µu t­ ra quyÕt ®Þnh. NÕu m«i trwongf nµy æn ®Þnh th× kh¸ch hµng yªn t©n thùc hiÖn viÖc më réng ®Çu t­ vµ khi ®ã nhu cÇu vÒ vèn sÏ t¨ng lªn. ng­îc l¹i, nÕu m«i tr­êng bÊt æn ®Þnh th× c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ khong d¸m m¹o hiÓm ®Ó b¶o toµn vèn, dÉn dÕn hiÖu qu¶ tÝn dông thÊp. - Sù qu¶n lý vÜ m« cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc : ThÓ hiÖn ë sù æn ®Þnh vµ hîp lý cña c¸c ®­êng lèi, chÝnh s¸ch c¸c quy ®Þnh, thÓ lÖ cña Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng sÏ t¹o hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng còng nh­ kh¸ch hµng, ®ã lµ ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n hµng n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông. Nh­ vËy hiÖu qu¶ tÝn dông Ng©n hµng phô thuéc vµo r¸t nhiÒu yÕu tè. Cã nh÷ng nh©n tè thuéc b¶n th©n Ng©n hµng, còng cã nh©n tè thuéc vÒ phÝa kh¸ch hµng còng cã nh©n tè n»m ngoµi sù kiÓm so¸t cña c¶ hai. ViÖc nghiªn cøu n¸m râ vai trß vµ c¬ chÕ t¸c ®äng cña tõng nh©n tã sÏ gióp Ng©n hµng cã biÖn ph¸p thÝhc hîp ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ tÝn dông. TÝn dông NH gióp c¸c DNNN tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh qu¶n lý cã hiÖu qu¶ h¬n, hÖ thèng NH th­¬ng m¹i lµ mét hÖ thèng kinh doanh tiÕn bé cã kinh nghiÖm trong n¾m b¾t thÞ tr­êng, thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n, c¸c ch­¬ng tr×nh ®Çu t­, do vËy viÖc c¸c NH tµi trî cho c¸c DNNN võa ®¶m b¶o lîi Ých cña c¸c doanh nghiÖp v× NH cho vay cã thÓ so¹n th¶o gióp c¸c doanh nghiÖp c¸c dù ¸n ®Çu t­, cã thÓ t­ vÊn cho c¸c doanh nghiÖp vÒ ®Çu t­ vµ gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp trong quan hÖ thanh to¸n víi kh¸ch hµng, th«ng tin c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho kh¸ch hµng. III. C¬ chÕ tÝn dông cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng víi Doanh nghiÖp (DN) Nhµ n­íc Dùa vµo quyÕt ®Þnh sè 049/Q§-NHCT-H§QT “Quy ®Þnh cho vay ®èi víi kh¸ch hµng trong hÖ thèng NHCT VN” chÕ ®é tÝn dông ®­îc quy ®Þnh nh­ sau : 1. ChÕ ®é cho vay : - NHCT cho vay ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng. C¸c ph¸p nh©n c¸ nh©n ViÖt Nam : Doanh nghiÖp Nhµ n­íc, HTX, C«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¸ nh©n, hé gia ®×nh, tæ hîp t¸c x·, doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty hîp danh. C¸c ph¸p nh©n vµ c¸ nh©n n­íc ngoµi. - Còng nh­ hÇu hÕt c¸c ng©n hµng kh¸c, nguyªn t¾c cho vay cña NHCT ph¶i dùa trªn c¸c ®iÒu kiÖn sau : Sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông Ph¶i hoµn tr¶ nî gèc vµ l·i tiÒn vay ®óng h¹n ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông - Kh¸ch hµng khi vay ph¶i cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ : + Cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ chÞu tr¸ch nhiÖm d©n sù theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt · §èi víi kh¸ch hµng vay lµ ph¸p nh©n vµ c¸ nh©n ViÖt Nam : Ph¸p nh©n ph¶i cã n¨ng lùc d©n sù C¸ nh©n, chñ doanh nghiÖp t­ nh©n, ®¹i diÖn cña hé gia ®×nh, ®¹i diÖn cña tæ chøc hîp t¸c vµ thµnh viªn hîp danh cña c«ng ty hîp danh ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi danh sù. · §èi víi kh¸ch hµng vay lµ ph¸p nh©n vµ c¸ nh©n n­íc ngoµi ph¶i cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù theo quy ®Þnh ph¸p luËt cña n­íc mµ ph¸p nh©n ®ã cã quèc tÞch hoÆc c¸ nh©n ®ã lµ c«ng d©n, nÕu ph¸p luËt n­íc ngoµi ®ã ®­îc Bé luËt d©n sù cña n­íc CHXHCN ViÖt Nam, c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c cña ViÖt Nam theo quy ®Þnh hoÆc ®­îc ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ CHXHCN ViÖt Nam kÝ kÕt hoÆc tham gia quy ®Þnh. + Cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®¶m b¶o tr¶ nî trong thêi gian cam kÕt + Ph¶i cã vèn së h÷u tham gia voµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ ®êi sèng Víi tõng ph­¬ng ¸n/ dù ¸n c¶i tiÕn kü thuËt, më réng s¶n xuÊt, hîp lÝ ho¸ s¶n xuÊt, KH ph¶i cã vèn CSH tham gia tèi thiÓu lµ 10% tæng møc vèn ®Çu t­. NÕu XD míi, KH ph¶i cã VCSH tèi thiÓu lµ 30% tæng møc ®Çu t­ (trõ phÇn vèn l­u ®éng dù kiÕn) Víi dù ¸n phôc vô ®êi sèng, KH ph¶i cã VCSH tèi thiÓu lµ 30% (trõ vèn l­u ®éng) Gi¸m ®èc ng©n hµng cho vay c¨n cø vµo kÕt qu¶ thÈm ®Þnh, møc ®é rñi ro vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n vay vèn ®Ó quyÕt ®Þnh tØ lÖ møc VCSH cña KH. Víi tr­êng hîp, tû lÖ thÊp h¬n quy ®Þn th× chi nh¸nh tr×nh tæng gi¸m ®èc NHCT quyÕt ®Þnh + Cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh. Tr­êng hîp KH lµ doanh nghiÖp cã lç theo kÕ ho¹ch do míi thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng ch­a cã hiÖu qu¶ ba n¨m nh­ng xÐt thÊy cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹ch lç dù kiÕn trong dù ¸n ®· ®­îc c¬ quan thÈm quyÒn phª duyÖt vµ ssæ lç dù kiÕn kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn viÖc tr¶ nî vay gèc vµ l·i ®óng h¹n th× NH cho vay cã thÓ xem xÐt quyÕt ®Þnh cho vay. + Kh¸ch hµng ph¶i mua b¶o hiÓm tµi s¶n lµ ®èi t­îng vay vèn, mµ theo ph¸p luËt ViÖt Nam quy ®Þnh ph¶i mua b¶o hiÓm. Trong tr­êng hîp kh«ng b¾t mua b¶o hiÓm, gi¸m ®èc NH cã thÓ xem xÐt quyÕt ®Þnh kh¸ch hµng ph¶i mua b¶o hiÓm. · Môc ®Ých sö dông vèn vay hîp ph¸p · Cã dù ¸n, ph­¬ng ¸n ®Çu t­, s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô kh¶ thi, cã hiÖu qu¶, hoÆc cã dù ¸n/ph­¬ng ¸n phôc vô ®êi sèng kÌm theo ph­¬ng ¸n tr¶ nî kh¶ thi · Thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o hiÓm tiÒn vay theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, h­íng dÉn cña thèng ®èc NHNN vµ v¨n b¶ chØ ®¹o cña NHCT. · Cã trô së lµm viÖc, hoÆc c­ tró th­êng xuyªn cïng ®Þa bµn. · Tr­êng hîp kh¸ch hµng vay vèn lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ phô thuéc cña ph¸p nh©n, ngoµi c¸c ®iÒu kiÖn trªn ph¶i cã thªm c¸c ®iÒu kiÖn sau : ° Ph¸p nh©n lµ DNNN : §¬n vÞ phô thuéc ph¶i cã giÊy uû quyÒn vay vèn cña ®¬n vÞ chÝnh Tr­êng hîp ®¬n vÞ chÝnh cã quan hÖ tiÒn göi, tiÒn vay trong hÖ thèng, chi nh¸nh NHCT chÞu tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh. NÕu kh«ng cã quan hÖ tiÒn göi, vay th× tr×nh tæng gi¸m ®èc NHCT ViÖt Nam quyÕt ®Þnh. ° Ph¸p nh©n kh¸c : ph¶i cã v¨n b¶n b¶o l·nh cña NHTMQD, NH§T&PT, quü hç trî ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn hoÆc tæng gi¸m ®èc. + Thêi h¹n cho vay do NH vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn, c¨n cø vµo chu kú SX-KD, thêi h¹n thu håi vèn, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng vµ nguån vèn cho vay cña NHCT. §èi víi ph¸p nh©n ViÖt Nam vµ n­íc ngoµi, thêi h¹n cho vay kh«ng qu¸ thêi h¹n ho¹t ®éng cßn l¹i theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp hoÆc giÊy phÐp ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. §èi víi c¸ nh©n n­íc ngoµi, thêi h¹n chovay kh«ng v­ît qu¸ thêi h¹n ®­îc phÐp sinh sèng, ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. + L·i xuÊt cho vay : NH c«ng bè biÓu l·i suÊt cho kh¸ch hµng. Nh vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn, ghi vµo hîp ®ång tÝn dông møc l·i suÊt cho vay trong h¹n vµ møc l·i suÊt ¸p dông víi NHQ: · Møc l·i suÊt cho vay trong h¹n ®­îc tháa thuËn phï hîp víi quy ®Þnh cña NHNN vµ quy ®Þnh cña NHCT ViÖt Nam vÒ l·i suÊt cho vay t¹i thêi ®iÓm ký hîp ®ång tÝn dông · Møc l·i xuÊt ¸p dông víi kho¶n nî gèc qu¸ h¹n lµ do Gi¸m ®ãc NH cho vay quyÕt ®Þnh theo nguyªn t¾c cao h¬n l·i suÊt trong h¹n nh­ng kh«ng vuît qu¸ 150% l·i su¸t cho vay trong h¹n ®· ®­îc ký kÕt hoÆc ®iÒu chØnh trong hîp ®ång tÝn dông. + Tr¶ nî gèc vµ l·i suÊt : · C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô, kh¶ n¨ng, tµi chÝnh, thu nhËp vµ nguån tr¶ nî cña kh¸ch hµng, NHCV vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn vÒ viÖc tr¶ nî gèc vµ l·i. · Tr¶ b»ng ngo¹i tÖ : NÕu kh¸ch hµng vay b»ng ngo¹i tÖ th× ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ. · NÕu kh¸ch hµng tr¶ nî tr­íc h¹n, NH ®­îc quyÕt ®Þnh vµ tho¶ thuËn viÖc thu hay kh«ng thu sè l·i tiÒn vay vµ phÝ ®èi víi sè tiÒn vay tr¶ nî tr­íc h¹n nh­ng kh«ng v­ît qu¸ møc l·i vµ phÝ ®· tho¶ thuËn. · NÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ nî ®óng h¹n vµ kh«ng ®­îc ®iÒu chØnh kú h¹n nî gèc hoÆc l·i hoÆc khong ®­îc gia h¹n nî gèc hoÆc l·i th× NH cho vay ®­îc quyÒn chñ ®éng trÝch tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó thu nî hoÆc chuyÓn toµn bé d­ nî gèc sang NQH vµ th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt. + KÓ tõ ngµy 01/07/2002, NH cho vay thùc hiÖn chuyÓn NQH cña c¸c kho¶n vay thuéc c¸c hîp ®ång tÝn dông ®­îc kÝ kÕt tr­íc vµ sau ngµy 01/02/2002. · DÕn k× h¹n tr¶ nî gèc trong thêi h¹n cho vay ®· tho¶ thuËn trong H§TD, nÕu kh¸ch hµng tr¶ khong ®óng h¹n sè nùo gèc ph¶i tr¶ cña kú h¹n ®ã vµ kh«ng ®­îc NH cho vay chÊp nhËn diÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî gèc, th× NH cho vay chuyÓn toµn bé sè d­ nî gèc thùc tÕ cßn l¹i cña H§TD ®ã sang NQH. · DÕn thêi ®iÓm cói cïng cña thêi h¹n cho vay ®· tho¶ thuËn trong H§TD, nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ hÕt sè nî gèc hoÆc nî l·i ph¶i ®óng h¹n vµ kh«ng ®­îc NH cho vay chÊp nhËn gia h¹n nî gèc ho¹c gia h¹n nî l·i th× NH cho vay chuyÓn toµn bé d­ nî gèc thùc tÕ cßn l¹i cña H§TD ®ã sang NQH. + §èi víi tr­êng hîp kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng chËm tr¶ l·i vèn vay mét sè ngµy lµm viÖc so víi kú h¹n tr¶ l·i ®· tho¶ thuËn, NH cho vay cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p : H­íng dÉn cho kh¸ch hµng vay biÕt vµ thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh míi vÒ chuyÓn nî gèc qu¸ h¹n ; chñ ®éng ®«n ®èc kh¸c hµng vay tr¶ nî l·i ®óng h¹n, kinh doanh hoÆc cã thÓ tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông vÒ viÖc qua mét sè ngµy lµm viÖc nhÊt ®Þnh so víi k× hantr l·i mµ kh¸ch hµng vay kh«ng tr¶ vµ kh«ng cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ gia h¹n nî th× NH cho vay chuûen nî gèc kho¶n vay ®ã sang NQH + VÒ ¸p dông l·i suÊt víi nî gèc qu¸ h¹n : · Møc l·i suÊt ¸p dông ®èi víi nî gèc qu¸ h¹n kh«ng v­ît qu¸ 150% · Víi d­ nî qu¸ h¹n mµ kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®óng h¹n th× ¸p dông l·i suÊt NQH ®èi víi phÇn d­ nî gèc cña kú h¹n mµ kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®óng h¹n; víi phÇn d­ nî gèc ch­a ®Ð kú h¹n tr¶ nî nh­ng ph¶i chuyÓn NQH, th× NH cho vay ¸p dông l·i suÊt cho vay trong h¹n ®· tho¶ thuËn tr­íc ®ã trong H§TD. 2. Quy tr×nh cho vay : - ThÈm ®Þnh : Thêi h¹n thÈm ®Þnh kh«ng qu¸ 30 ngµy tõ khi c¸n bé tÝn dông nh©n ®­îc ®Çy ®ñ hå s¬ hîp lÖ vµ th«ng tin cÇn thiÕt cña kh¸ch hµng. Kh©u thÈm ®Þnh cho vay do c¸n bé tÝn dông vµ lanhx ®¹o phßng tÝn dông thùc hiÖn. Tr­êng hîp cÇn thiÕt hoÆc ph¸p luËt cã quy ®Þnh th× thuª c¬ quan t­ nh©n cã liªn quan ®ªtr thÈm ®Þnh. Nh÷ng ng­êi thÈm ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp, kh¸hc quan, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ néi dung thÈm ®Þnh vµ ý kiÕn ®Ò xuÊt cña m×nh. Tr­êng hîp thuª c¬ uan chøc n¨ng thÈm ®Þnh th× ph¶i lËp hîp ®ång vµ ghi râ c¬ quan thÈm ®Þnh vµ trÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt QuyÕt ®Þnh do tæng gi¸m ®èc NHCT ViÖt Nam hoÆc ng­êi ®­îc Tæng gi¸m ®èc uû quyÒn thùc hiÖn vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng cho vay cña m×nh Tr­êng hîp NH cho vay cã Tæ thÈm ®Þnh th× tæ ph¶i chÞu rt¸ch nhiÖm vÒ néi dung thÈm ®Þnh, Tæ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm t¸i thÈm ®Þnh. ThÈm ®Þnh vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi : + Tû lÖ lîi nhuËn ho¹t ®éng : Lîi nhuËn tr­íc khi tÝnh l·i vµ thuÕ Tæng tµi s¶n h÷u h×nh + Lîi tøc trªn tµi s¶n : Lîi nhuËn rßng Tæng tµi s¶n Khuynh h­íng ph¸t triÓn - Hîp ®ång tÝn dông : + Sau khi quyÕt ®Þnh cho vay, NH cho vay vµ kh¸ch hµng ký kÕt hîp ®ång tÝn dông : ®iÒu kiÖn vay, môc ®Ých sö dïng tiÒn vay, c¸ch thøc gi¶i ng©n, vµ sö dïng vèn vay, sè tiÒn vay, l·i suÊt, thêi h¹n vay, thêi h¹n duy tr× h¹n møc tÝn dông, ph­¬ng thøc cho vay, kú h¹n tr¶ nî, h×nh thøc ®Èm b¶o tiÒn vay, gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®Èm, biÖn ph¸p sö lÝ tµi s¶i b¶o ®¶m quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c bªn, chuyÓn nh­îng hoÆc kh«ng chuyÓn nh­îng hîp ®ång tÝn dông vµ nh÷ng cam kÕt kh¸c ®­îc c¸c bªn tho¶ thuËn. + Phô lôc H§TD lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi, mäi thay ®æi liªn quan ®Õn néi dung cña H§TD ®· ®­îc ký kÕt ®Òu thÓ hiÖn b»ng phô lôc. - KiÓm tra, gi¸m s¸t vèn vay. + NH cho vay cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh vay vèn, sö dông vãn vay vµ trë nî cña kh¸ch hµng. + NH cho vay tiÕn hµnh kiÓm tra, gi¸m s¸t tr­íc trong vµ sau khi cho vay phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®æng cña Nh cho vay vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh, sö dông vèn vay cña kh¸ch hµng. · KiÓm tra tr­íc khi cho vay : ®iÒu kiÖn, tÝnh ph¸p lý cña hå s¬ ®Èm b¶o phï hîp víi quy ®Þnh h­íng dÉn t¹i VB nµy, vµ VB kh¸c cña NHCT. · KiÓm tra trong khi cho vay : Chøng tõ, tµi liÖu göi kÌm theo giÊy nhËn nî khi kh¸ch hµng rót vèn, b¶o ®Èm môc ®Ých vay phï hîp víi H§TD, gi¶i ng©n phï hîp víi tiÕn ®é sö dôngvèn thùc tÕ vµ h×nh thøc thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Trong tr­êng hîp cÇn thiÕt NH cho vay ph¶m kiÓm tra t×nh h×nh thùc tÕ t¹i ®¬n vÞ kh¸ch hµng · KiÓm tra sau khi cho vay : t×nh h×nh sö dông vèn vay, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh,t×nh tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay, c¸c vi ph¹m H§TD, hîp ®ång b¶o ®Èm tiÒn vay ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý… + Th«ng qua kiÓm tra, gi¸m s¸t , NH cho vay ®¸nh gi¸ møc ®ä tÝnh nhiÖm vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng, ph¸t hiÖn c¸c tr­êng hîp sö dông vèn sai mucj ®Ých, t×nh tr¹ng s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý, h¹n chÕ rñi ro tÝn dông. NÕu ph¸t hiÖn kh¸ch hµng th«ng tin sai sù th¹t, vi ph¹m H§TD, hîp ®ång b¶o ®Èm tiÒn vay kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n, ngõng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô cã nguy c¬ ph¸ s¶n, lõa ®¶o… th× c¸n bé tÝn dông vµ l·nh ®¹o phßng tÝn dông ph¶i ®Ó xu¸t c¸c biÖn ph¸p xö ký, b¸o c¸o Gi¸m ®èc ®Ó cã h­íng chØ ®¹o. NH cho vay ph¶i thùc hiÖn xö lý theo quy chÕ cho vay cña NHNN vµ h­íng dÉn cña NHCT. - Thu nî vµ gi¶i quyÕt nî : + Thu nî khi ®Õn h¹n. + Khi kho¶n vay cã vÊn ®Ò : · §iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî gèc, gia h¹n tr¶ nî gèc NÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc nî gèc ®óng kú h¹n ®· tho¶ thuËn vµ cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ th× NH cho vay xem xÐt cho ®iÒu chØnh kú h¹n nî. Tr­êng hîp kh¸ch hµng kh«ng tr¶ hÕt nî gèc trong thêi h¹n cho vay vµ cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ gia h¹n nî, th× NH cho vay xem xÐt gia h¹n nî. Thêi h¹n gia h¹n nî ®èi víi cho vay ng¾n h¹n tèi ®a b»ng 12 th¸ng, ®èi víi cho vay trung dµi h¹n tèi ®a = 1/2thêi h¹n cho vay ®· tho¶ thuËn.. · §iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî l·i, gia h¹n tr¶ nî l·i : Kh¸ch hµng kh«ng tr¶ nî l·i ®óng kú h¹n ®· tho¶ thuËn trong H§TD vµ cã v¨n b¶n ®Ò nghÞ ®iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî l·i, th× NH cho vay xem xÐt quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh kú h¹n nî l·i. Tr­êng hîp kh¸ch hµng kh«ng tr¶ hÕt nî l·i trong thêi h¹n cho vay ®· tho¶ thuËn trong H§TD vµ cã v¨n b¶n ®Ò nghi gia h¹n nì l·i, th× NH cho vay xem xÐt, quyÕt ®Þnh gia h¹n nî l·i. Thêi h¹n gia h¹n nî l·i ¸p dông theo thêi gian nî gèc. · §iÒu kiÖn, thñ tôc ra h¹n nî, ®iÒu chØnh kú h¹n nî. Thñ tôc : GiÊy ®Ò nghÞ Biªn b¶n kiÓm tra sö dông vèn vay Tê tr×nh cña CBTD, tr­ëng phßng kinh doanh, tr×nh Gi¸nm ®èc NH cho vay Gi¸m ®èc NH cho vay xem xÐt, quyÕt ®Þnh cho gia h¹n nî hoÆc ®iÒu chØnh kú h¹n tr¶ nî trong ph¹m vi ®­îc tæng gi¸m ®èc uû quyÒn. Trong tr­êng hîp cÇn thiÕt , Gi¸m ®íc ®Ò nghÞ ®­a ra H§T quyÕt ®Þnh. §iÒu kiÖn : §Õn tr­íc thêi ®iÓm ®Õn h¹n tr¶ nî, kh¸ch hµng vay vèn cã v¨n b¶n ®Ò nghi gia h¹n nî, ®iÒu ch×nh kú h¹n nî, trong dã gi¶n tr×nh tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay, c«ng nî h×nh thµnh tõ vèn vay b¶o ®¶m c©n ®ãi víi d­ nî cho vay cña NH vµ cã kh¶ n¨ng thu håi ®­îc nh­ng do nguyªn nh©n kh¸ch quan ch­a tr¶ ®­îc nî ®óng h¹n, dÉ ­îc Nh cho vay thÈm ®Þnh Ch­¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c cho vaycña Ng©n Hµng C«ng Th­¬ng Thanh Xu©n víi doang nghiÖp x©y dùng t¹i ®Þa bµn quËn Ng©n Hµng C«ng Th­¬ng Thanh Xu©n 1. LÞch sö h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ c¬ cÊu tæ chøc cña ngËn hµng 1.1. LÞch sö h×nh thµnh Với một địa bàn rộng, đặc biệt là quận Thanh Xuân việc một ngân hàng ra đời ra đời là tất yếu. Ngày 20-2-1999, chủ tịch HĐQT Ngân hàng Công thương Việt Nam đã ra quyết định số 13/QĐ_HĐQT/NHCT1 thành lập chi nhánh Ngân hàng Công thương Thanh Xuân thuộc Ngân hàng Công thương Việt Nam trên cơ sở nâng cấp phòng giao dịch Thượng Đình thuộc quận Đống Đa. Sự ra đời của ngân hàng nhằm huy động tối đa mọi nguồn vốn nhàn rỗi trong dân, cho vay, mở các loại hình dịch vụ về tài chính, thanh toán quốc tế, mua bán ngoại tệ…Hoạt động của Chi nhánh ngân hàng Công thương TX chủ yếu tập trung nhiều vào lĩnh vực công nghiệp và thương mại. 1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña ngËn hµng Cơ cấu tổ chức: Chi nhánh Ngân hàng Công thương Thanh Xuân gồm 149 cán bộ- công nhân viên, trong đó có 2 thạc sĩ, 86 người có trình độ đại học, 25 người có trình độ cao đẳng, 36 người có trình độ trung học. SƠ ĐỒ TỔ CHỨC Giám đốc trực tiếp quản lý phòng kinh doanh đối nội - đối ngoại, kiểm tra - kiểm soát nội bộ, quản lý cán bộ của phòng tổ chức hành chính. Phó giám đốc Hoàng Thị Đàn quản lý phòng tiền tệ kho quỹ và phòng quản lý tìền gửi dân cư. Phó giám đốc Đàm Thị Hồng trực tiếp quản lý hành chính và kế toán tài chính. 1.3. Chức năng nhiệm vụ các phòng. 1.3.1.Phòng quản lý tiền gửi dân cư. Đây là phòng có nhiệm vụ chủ yếu là huy động tiền gửi nhàn rỗi trong dân cư và các tổ chức kinh tế - xã hội. Theo quyết định 68/QĐ/-HĐQT-NHCT9 ngày 15/9/99 về thể lệ tiền gửi dân cư, phòng có nhiệm vụ nhận gửi, đảm bảo an toàn tiền gửi, báo cáo đầy đủ chính xác và kịp thời số liệu hoạt động, và các nhiệm vụ khác do giám đốc giao. Phòng nhận tiền gửi bằng VND và ngoại tệ mạnh theo hình thức có kỳ hạn hoặc không. 1.3.2. Phòng kinh doanh đối nội. Xây dựng các đề án chiến lược kinh doanh, chiến lược khách hàng, chiến lược sản phẩm huy động vốn. Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh tổng hợp, phân tích, đnhs giá hoạt động kinh doanh hàng năm, hàng quý, hàng tháng. Nghiên cứu, đề xuất áp dụng lãi suất cho vay, lãi suất huy động. Cho vay ngắn hạn bằng VND và ngoại tệ. Thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh đối với khách hàng theo quy định. Tiếp nhận nguồn vốn từ ngân hàng Công Thương Việt Nam. Tổng hợp, thực hiện phân tích thông tin kinh tế, quản lý danh mục khách hàng và phân loại khách h._.