Tài liệu Tìm hiểu tài nguyên du lịch tại Hạ Long: ... Ebook Tìm hiểu tài nguyên du lịch tại Hạ Long
40 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1549 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Tìm hiểu tài nguyên du lịch tại Hạ Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
Du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ tæng hîp, mang tÝnh liªn ngµnh liªn vïng vµ x· héi ho¸ cao. Ngoµi nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh th× ngµnh Du lÞch ®em l¹i nhiÒu lîi Ých to lín nh : thu nhËp, gi¶i quyÕt viÖc lµm, thu hót ®Çu t, thu ®îc nguån ngo¹i tÖ lín, cho quèc gia vµ thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, … Bëi vËy, C¸c quèc gia cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn Du lÞch ®Òu híng ph¸t triÓn Du lÞch trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän.
Víi nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ®a d¹ng vµ hïng vÜ, tµi nguyªn nh©n v¨n giµu b¶n s¾c d©n téc lµ nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn Du lÞch, chÝnh v× vËy mµ §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· chän híng ph¸t triÓn Du lÞch thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän. §iÒu nµy ®· ®îc kh¼ng ®Þnh t¹i ®¹i héi §¶ng lÇn IX võa qua.
Trong n¨m 2002, Du lÞch níc ta tiÕp tôc ®µ t¨ng trëng ë møc cao. Ngµnh Du lÞch thu hót trªn 2,6 triÖu lît kh¸ch quèc tÕ, t¨ng 11,5% so víi n¨m 2001. ThÞ trêng Du lÞch néi ®Þa t¨ng trëng æn ®Þnh. Sè lîng kh¸ch Du lÞch néi ®Þa íc kho¶ng 13 triÖu lît kh¸ch, ®¹t 104% kÕ ho¹ch n¨m, t¨ng 11,6% so víi n¨m 2001. Thu nhËp toµn ngµnh n¨m 2002 ®¹t kho¶ng 23.500 tû ®ång, t¨ng 14,6% so víi n¨m 2001. MÆc dï trong nh÷ng n¨m qua ngµnh Du lÞch níc ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng bíc tiÕn bé râ rÖt, tuy nhiªn ngµnh Du lÞch vÉn cha thùc sù lµ mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän, vÉn cha ph¸t triÓn ®óng víi tiÒm n¨ng Du lÞch cña ®Êt níc. Do vËy cÇn thiÕt ph¶i t×m ra gi¶i ph¸p ®a Du lÞch ph¸t triÓn thµnh mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt níc.
Mét trong nh÷ng tiÒm n¨ng Du lÞch cña ®Êt níc ®ã lµ VÞnh H¹ Long. VÞnh H¹ Long lµ mét danh lam th¾ng c¶nh tù nhiªn ®Ñp næi tiÕng kh«ng chØ ë trong níc mµ c¶ trªn thÕ giíi, víi nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc trng ®éc ®¸o cña m×nh, VÞnh ®· ®îc UNESCO 2 lÇn c«ng nhËn lµ Di s¶n thiªn nhiªn thÕ giíi ( th¸ng 12/1994 vµ th¸ng 11/2000 ). ViÖc ®îc c«ng nhËn lµ Di s¶n thÕ giíi, mét mÆt lµ vinh dù vµ tù hµo lín cña ViÖt Nam, mÆt kh¸c nã còng mang l¹i cho níc ta nh÷ng lîi thÕ ®¸ng kÓ vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ x· héi. §ång thêi ®iÒu ®ã còng ®Æt ra cho chóng ta nh÷ng yªu cÇu míi vÒ viÖc b¶o tån, ph¸t huy gi¸ trÞ cña Di s¶n vµ nhÊt lµ viÖc khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nguån lùc thiªn nhiªn nµy phôc vô cho sù ph¸t triÓn Du lÞch ViÖt Nam nãi chung vµ Du lÞch Qu¶ng Ninh nãi riªng.
Ph¬ng Ph¸p nghiªn cøu
Trong viÖc thùc hiÖn b¸o c¸o thùc tËp nµy, c¸c ph¬ng ph¸p sau ®©y ®· ®îc ¸p dông:
Ph¬ng ph¸p thu thËp vµ xö lý th«ng tin.
Ph¬ng ph¸p nµy rÊt quan träng. Th«ng tin vÒ c¸c ®èi tîng nghiªn cøu ®îc thu thËp t liÖu tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, ®îc ph©n lo¹i, so s¸nh vµ chän läc kÜ lìng, ®îc tËp hîp thµnh nh÷ng d÷ liÖu cã hÖ thèng vµ ®¸ng tin cËy.
Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn vµ ph©n tÝch hÖ thèng.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông ®Ó thu thËp vµ xö lý th«ng tin mét c¸ch hÖ thèng vµ x©y dùng c¸c m« h×nh cña ®èi tîng nghiªn cøu ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu thÝch hîp.
Ph¬ng ph¸p b¶n ®å.
§îc sö dông trong viÖc ph©n khu nh÷ng ®Þa ®iÓm du lÞch nh»m ph©n tÝch ®Æc ®iÓm tù nhiªn x· héi cña mçi khu vùc, còng nh ®Ò ra c¸c kÕ ho¹ch tæ chøc c¸c ho¹t ®éng du lÞch trªn ®Þa bµn.
§Ó giíi thiÖu, t«n vinh nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc s¾c vÒ khu Di s¶n H¹ Long, ®ång thêi ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ gãp phÇn vµo viÖc b¶o tån, ph¸t huy gi¸ trÞ, sö dông vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ Di s¶n, T«i nghiªn cøu ®Ò tµi : “ T×m hiÓu tµi nguyªn du lÞch t¹i H¹ Long ”.
MÆc dï ®· t×m hiÓu, nghiªn cøu kÜ lìng song bµi viÕt cña t«i kh«ng thÕ kh«ng cã thiÕu sãt. RÊt mong ®îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®äc ®Ó bµi viÕt ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn
1.1 Kh¸i niÖm vÒ Du lÞch:
Díi gãc ®é kh¸ch du lÞch :
Du lÞch lµ cuéc hµnh tr×nh vµ lu tró cña con ngêi ngoµi n¬i c tró thêng xuyªn vµ quay trë l¹i, nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau víi nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau lo¹i trõ môc ®Ých lao ®éng vµ nhËn thï lao ë n¬i ®Õn.
Díi gãc ®é nhµ kinh doanh Du lÞch :
Du lÞch lµ mét lÜnh vùc bao gåm c¸c ho¹t ®éng t¹o ra nh÷ng dÞch vô vµ hµng ho¸ ®Ó tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch Du lÞch nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn.
Theo quan ®iÓm tæng hîp :
Du lÞch lµ mét hiÖn tîng kinh tÕ x· héi ngµy cµng phæ biÕn ph¸t sinh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ, phi kinh tÕ cã tÝnh t¬ng t¸c gi÷a 4 nhãm thµnh tè : kh¸ch du lÞch , nhµ cung øng dÞch vô Du lÞch , céng ®ång d©n c vµ chÝnh quyÒn n¬i ®Õn Du lÞch .
Nhµ cung øng DV DL
( Cung )
Kh¸ch Du lÞch
( CÇu )
ChÝnh quyÒn t¹i
®iÓm Dl
Céng ®ång d©n c t¹i ®iÓm DL
Theo ph¸p lÖnh Du lÞch do chñ tÞch Níc CHXHCN ViÖt Nam c«ng bè ngµy 20/02/1999 :
Du lÞch lµ ho¹t ®éng cña con ngêi ngoµi n¬i c tró thêng xuyªn cña m×nh nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tham quan, gi¶i trÝ, t×m hiÓu, nghØ dìng trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.
1.2. Kh¸i niÖm tµi nguyªn Du lÞch :
Tµi nguyªn Du lÞch: lµ tæng thÓ Tù nhiªn vµ V¨n ho¸ - LÞch sö cïng c¸c thµnh phÇn cña chóng gãp phÇn kh«i phôc, t¨ng thÓ lùc vµ trÝ lùc cña con ngêi, kh¶ n¨ng lao ®éng vµ søc khoÎ cña hä, nh÷ng tµi nguyªn nµy ®îc sö dông cho nhu cÇu trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cho viÖc s¶n xuÊt dÞch vô Du lÞch .
Tµi nguyªn Du lÞch: bao gåm c¸c thµnh phÇn vµ nh÷ng kÕt hîp kh¸c nhau cña c¶nh quan tù nhiªn cïng c¶nh quan nh©n v¨n ( V¨n ho¸ ) cã thÓ ®îc sö dông cho dÞch vô Du lÞch vµ tho¶ m·n nhu cÇu vÒ ch÷a bÖnh, nghØ ng¬i, tham quan hay Du lÞch. Trong ngµnh Du lÞch, Tµi nguyªn Du lÞch lµ ®èi tîng lao ®éng, cßn dÞch vô Du lÞch ®îc thÓ hiÖn nh s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh lao ®éng. NÐt ®Æc trng cña ngµnh Du lÞch lµ sù trïng khíp vÒ thêi gian gi÷a qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¸ tr×nh tiªu thô dÞch vô Du lÞch .
XÐt vÒ c¬ cÊu tµi nguyªn Du lÞch cã thÓ ph©n thµnh 2 bé phËn : tù nhiªn vµ nh©n t¹o ( Tµi nguyªn thiªn nhiªn & Tµi nguyªn V¨n ho¸ - LÞch sö cña ho¹t ®éng Du lÞch ) .
* Tµi nguyªn Du lÞch tù nhiªn :
Tµi nguyªn Du lÞch tù nhiªn lµ c¸c ®èi tîng vµ hiÖn tîng trong m«i trêng tù nhiªn bao quanh chóng ta. Trong ®ã, Tµi nguyªn tham gia víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña m×nh mµ cã thÓ quan s¸t b»ng m¾t thêng, ®ã chÝnh d¹ng bÒ mÆt ®Êt ( ®Þa h×nh ), ®éng thùc vËt vµ nguån níc. Ngoµi ra, ®ãng vai trß quan träng ®èi víi nhiÒu lo¹i h×nh Du lÞch lµ khÝ hËu, ®Æc biÖt lµ c¸c chØ tiªu cã liªn quan tíi tr¹ng th¸i t©m lý – thÓ lùc cña con ngêi - ®ã chÝnh lµ khÝ hËu sinh häc .
§Þa h×nh :
§Þa h×nh hiÖn t¹i cña bÒ mÆt tr¸i ®Êt lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh ®Þa chÊt l©u dµi ( néi sinh, ngo¹i sinh ), trong chõng mùc nhÊt ®Þnh, mäi ho¹t ®éng cña con ngêi trªn l·nh thæ ®Òu phô thuéc vµo ®Þa h×nh. TÊt nhiªn tuú thuéc vµo môc ®Ých ho¹t ®éng kinh tÕ mµ sù phô thuéc ®ã nhiÒu hay Ýt hay phô thuéc vµo khÝa c¹nh nµy hay khÝa c¹nh kh¸c cña ®Þa h×nh. §èi víi ho¹t ®éng Du lÞch, ®iÒu quan träng nhÊt lµ ®Æc ®iÓm h×nh th¸i ®Þa h×nh, nghÜa lµ c¸c dÊu hiÖu bªn ngoµi cña ®Þa h×nh vµ c¸c d¹ng ®Æc biÖt cña ®Þa h×nh cã søc hÊp dÉn khai th¸c cho Du lÞch
KhÝ hËu :
KhÝ hËu lµ thµnh phÇn quan träng cña m«i trêng tù nhiªn ®èi víi ho¹t ®éng Du lÞch. Nã thu hót ngêi tham gia vµ ngêi tæ chøc Du lÞch qua khÝ hËu sinh häc. Trong c¸c chØ tiªu khÝ hËu ®¸ng chó ý lµ 2 chØ tiªu chÝnh : nhiÖt ®é kh«ng khÝ vµ ®é Èm. Ngoµi ra cßn cã mét sè yÕu tè kh¸c nh giã, lîng ma, thµnh phÇn lý ho¸ cña kh«ng khÝ, ¸p suÊt cña khÝ quyÓn, ¸nh n¾ng mÆt trêi vµ c¸c hiÖn tîng thêi tiÕt ®Æc biÖt ( NhËt thùc, NguyÖt thùc … ) .
Tµi nguyªn níc :
Tµi nguyªn níc bao gåm níc ch¶y trªn bÒ mÆt ®Êt vµ níc ngÇm. §èi víi Du lÞch th× nguån níc mÆt cã ý nghÜa rÊt lín. Nã bao gåm : ®¹i d¬ng, biÓn, hå, s«ng, hå chøa níc nh©n t¹o, suèi, th¸c níc, suèi phun,…
Tµi nguyªn ®éng thùc vËt :
Víi t c¸ch lµ mét thµnh viªn cña thiªn nhiªn, con ngêi muèn quay trë vÒ gÇn víi thiªn nhiªn. Do vËy bªn c¹nh c¸c lo¹i h×nh Du lÞch v¨n ho¸, Du lÞch vÒ víi thiªn nhiªn ®ang trë thµnh mét xu thÕ vµ nhu cÇu phæ biÕn. Nh vËy thÕ giíi ®éng thùc vËt hoang d· ®ang ngµy cµng hÊp dÉn nhiÒu du kh¸ch. Nh÷ng loµi ®éng thùc vËt kh«ng cã ë ®Êt níc hä thêng cã søc hÊp dÉn rÊt m¹nh. NhiÒu loµi ®éng vËt cã thÓ lµ ®èi tîng cho s¨n b¾n Du lÞch. Cã nh÷ng loµi ®éng thùc vËt quý hiÕm lµ ®èi tîng ®Ó nghiªn cøu.
* Tµi nguyªn Du lÞch nh©n v¨n
Do con ngêi t¹o ra hay nãi c¸ch kh¸c nã lµ ®èi tîng vµ hiÖn tîng ®îc t¹o ra 1 c¸ch nh©n t¹o. Nã bao gåm : c¸c di s¶n V¨n ho¸ , c¸c di tÝch V¨n ho¸ - LÞch sö .
Di tÝch V¨n ho¸ - LÞch sö : lµ nh÷ng kh«ng gian vËt chÊt cô thÓ, kh¸ch quan, trong ®ã chøa ®ùng c¸c gi¸ trÞ ®iÓn h×nh lÞch sö do tËp thÓ hoÆc c¸ nh©n ho¹t ®éng s¸ng t¹o ra trong lÞch sö ®Ó l¹i
-Di tÝch LÞch sö :
§ã lµ nh÷ng n¬i mµ chiÕn tranh ®· ®i qua, n¬i sinh ra nh÷ng vÞ anh hïng d©n téc, nh÷ng vÞ danh nh©n, n¬i mµ lµ th¸nh ®Þa cò, ….
- Di s¶n v¨n ho¸ :
. Di s¶n v¨n ho¸ mang tÝnh chÊt vËt thÓ : lµ nh÷ng c«ng tr×nh kiÕn tróc, nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt, th viÖnm viÖn b¶o tµng, nh÷ng n¬i thêng tæ chøc c¸c cuéc thi (phim ¶nh, ca nh¹c, thÓ thao, … ).
. Di s¶n v¨n ho¸ mang tÝnh chÊt phi vËt thÓ : lµ nh÷ng phong tôc tËp qu¸n cña ngêi d©n nh c¸c lÔ héi, c¸c trß ch¬i d©n gian, gi¸ trÞ vÒ Èm thùc, nh÷ng truyÒn thèng v¨n ho¸, …
1.3. Vai trß cña tµi nguyªn thiªn nhiªn trong viÖc ph¸t triÓn Du lÞch :
Tæ chøc l·nh thæ Du lÞch lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®îc quan t©m hµng ®Çu trong viÖc nghiªn cøu Du lÞch, bëi v× kh«ng thÓ tæ chøc vµ qu¶n lý hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nµy nÕu kh«ng xem xÐt khÝa c¹nh kh«ng gian ( l·nh thæ cña nã ). HÖ thèng l·nh thæ Du lÞch ®îc t¹o thµnh bëi nhiÒu yÕu tè cã quan hÖ qua l¹i mËt thiÕt víi nhau nh nhãm kh¸ch du lÞch, c¸c tæng thÓ tù nhiªn, V¨n ho¸ - LÞch sö ( Tµi nguyªn Du lÞch ), c¬ së h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ bé phËn tæ chøc qu¶n lý .
Du lÞch lµ mét trong nh÷ng ngµnh cã sù ®Þnh híng tµi nguyªn râ rÖt. Tµi nguyªn Du lÞch ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn tæ chøc l·nh thæ cña ngµnh Du lÞch, ®Õn cÊu tróc vµ chuyªn m«n ho¸ cña vïng Du lÞch. Quy m« ho¹t ®éng Du lÞch cña mét vïng, mét quèc gia ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së khèi lîng nguån tµi nguyªn Du lÞch, quyÕt ®Þnh tÝnh mïa vô, sù thay ®æi cña dßng kh¸ch Du lÞch. Søc hÊp dÉn cña vïng Du lÞch phô thuéc nhiÒu vµo tµi nguyªn .
Tµi nguyªn Du lÞch lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ së ®Ó t¹o nªn vïng Du lÞch. Sè lîng tµi nguyªn vèn cã, chÊt lîng cña chóng vµ møc ®é kÕt hîp c¸c lo¹i tµi nguyªn trªn l·nh thæ cã ý nghÜa ®Æc biÖt trong viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Du lÞch cña mét vïng hay mét quèc gia. Mét l·nh thæ nµo ®ã cã nhiÒu tµi nguyªn Du lÞch c¸c lo¹i víi chÊt lîng cao, cã søc hÊp dÉn kh¸ch du lÞch lín vµ møc ®é kÕt hîp c¸c lo¹i tµi nguyªn phong phó th× søc thu hót kh¸ch Du lÞch cµng m¹nh .
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng tµi nguyªn du lÞch t¹i
h¹ long – qu¶ng ninh
2.1 Kh¸i qu¸t ®iÓm Du lÞch H¹ Long .
2.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý .
VÞnh H¹ Long n»m ë §«ng B¾c ViÖt Nam, thuéc ®Þa phËn tØnh Qu¶ng Ninh. §©y lµ vïng biÓn ®¶o ®ưîc x¸c ®Þnh trong täa ®é 106056’ ®Õn 1070 37’ kinh ®é §«ng vµ 200 43’ ®Õn 210 09’ vÜ ®é B¾c. PhÝa T©y vµ T©y B¾c vÞnh H¹ Long kÐo dµi tõ huyÖn Yªn Hng, qua thµnh phè H¹ Long, thÞ x· CÈm Ph¶, ®Õn hÕt phÇn biÓn ®¶o huyÖn V©n §ån; phÝa §«ng Nam vµ phÝa Nam gi¸p bê T©y vÞnh B¾c Bé, phÝa T©y Nam vµ phÝa T©y gi¸p ®¶o C¸t Bµ (H¶i Phßng).
N¨m 1962, VÞnh H¹ Long ®îc Bé V¨n ho¸ Th«ng tin xÕp h¹ng lµ Di tÝch danh th¾ng cÊp quèc gia víi diÖn tÝch 1553 km2 bao gåm 1969 hßn ®¶o, trong ®ã 980 hßn ®¶o ®· ®îc ®Æt tªn.
Khu Di s¶n thÕ giíi ®îc UNESCO c«ng nhËn lµ n¬i tËp trung nhiÒu ®¶o ®¸, hang ®éng, b·i t¾m næi tiÕng vµ tiªu biÓu, ®îc giíi h¹n bëi 3 ®iÓm: ®¶o §Çu Gç (phÝa t©y), Hå Ba HÇm (phÝa nam) vµ ®¶o Cèng T©y (phÝa ®«ng) víi diÖn tÝch 434km2, gåm 775 hßn ®¶o, trong ®ã cã 411 ®¶o ®· ®îc ®Æt tªn.
Vïng ®Öm lµ d¶i bao quanh khu vùc b¶o vÖ tuyÖt ®èi, theo híng t©y - t©y b¾c vµ b¾c - ®«ng b¾c, x¸c ®Þnh bëi phÝa bê vÞnh däc theo quèc lé 18A, kÓ tõ kho x¨ng dÇu B12 (C¸i D¨m) ®Õn c©y sè 11 (x· Quang Hanh, thÞ x· CÈm Ph¶). ChiÒu réng khu ®Öm tõ 5-7km tÝnh tõ ®êng b¶o vÖ tuyÖt ®èi ra biÓn, ph¹m vi xª dÞch tõ 1-2km. Vïng phô cËn lµ vïng biÓn hoÆc ®Êt liÒn bao quanh khu ®Öm, kÓ c¶ vïng biªn gi¸p ranh víi Vên quèc gia C¸t Bµ.
2.1.2. Tµi nguyªn thiªn nhiªn :
2.1.2.1. C¸c ®¶o nói næi tiÕng
* Nói bµi th¬ :
Cao 191m, n»m ë trung t©m thµnh phè H¹ Long, díi c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn, nói Bµi Th¬ lµ tr¹m c¶nh phßng cña vïng biÓn §«ng B¾c. Ch©n nói cã chïa Long Tiªn, ®Òn thê §øc ¤ng TrÇn Quèc NghiÔn. Trªn v¸ch nói phÝa §«ng Nam cßn cã di bót cña vua Lª Th¸nh T«ng vµ 6 bµi th¬ ch÷ H¸n kh¸c cña c¸c danh nh©n tõ thÕ kØ XV – XX ca ngîi cuéc sèng th¸i b×nh vµ c¶nh ®Ñp cña VÞnh H¹ Long. Nói Bµi Th¬ cßn lµ n¬i ngän cê bóa liÒm tung bay nh©n ngµy 1/5/1930 trong phong trµo ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n má chèng thùc d©n Ph¸p.
* §¶o Ti Tèp
N¨m 1962 B¸c Hå cïng anh hïng lao ®éng ViÖt Nam, nhµ du hµnh vò trô Liªn X« GiÐc Man Ti Tèp tíi th¨m H¹ Long vµ nghØ t¹i ®¶o. §Ó kØ niÖm chuyÕn ®i nµy, B¸c Hå ®· lÊy tªn Ti Tèp ®Æt cho hßn ®¶o. §¶o cã b·i t¾m tuyÖt ®Ñp, phong c¶nh s¬n thuû h÷u t×nh, c¸ch bÕn tµu Du lÞch 7 – 8 km.
* Hßn Gµ Chäi.
Gåm 2 hßn ®¶o nhá, cao 12m gièng hÖt mét ®«i gµ ®øng ®èi diÖn nhau ®ang tung c¸nh. H×nh ¶nh hßn Gµ Chäi ®îc chän lµm biÓu tîng cña Qu¶ng Ninh vµ biÓu tîng Du lÞch ViÖt Nam n¨m 2000. Hßn Gµ Chäi ë phÝa §«ng Nam ®¶o §Çu Gç, c¸ch bÕn tµu Du lÞch 5km. §¶o cßn cã tªn lµ hßn Trèng M¸i hay lµ hßn CÆp Gµ.
* Hßn §Ønh H¬ng
N»m ë phÝa T©y Nam ®¶o §Çu Gç, gièng hÖt nh mét l h¬ng b»ng ®¸ khæng lå mäc lªn gi÷a biÓn kh¬i.
* Hßn XÕp
N»m ë VÞnh B¸i Tö Long, CÈm Ph¶. Hßn XÕp gåm c¸c khèi ®¸ to, vu«ng ®Òu ®Æn ®îc xÕp chång nªn nhau gièng nh mét Kim tù th¸p Ai CËp ®îc dùng lªn gi÷a biÓn kh¬i.
* Hßn Thiªn Nga
Mét hßn ®¶o nhá ®øng bång bÒnh trªn VÞnh biÓn, cã h×nh thï gièng nh mét ®«i Thiªn Nga ®ang t×nh tù. Hßn Thiªn Nga lµ mét ®Þa chØ tham quan, chôp ¶nh lý tëng trªn VÞnh B¸i Tö Long.
* Hßn Con Cãc
Lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm tuyÖt mü cña t¹o ho¸ ban tÆng cho H¹ Long, hßn Con Cãc cao 8m, gièng hÖt mét chó Cãc ®ang ngåi chê ma r¬i gi÷a mªnh m«ng sãng níc. Hßn Con Cãc lµ mét trong nh÷ng ®Þa chØ Du lÞch næi tiÕng, n»m ë phÝa §«ng Nam VÞnh H¹ Long, c¸ch bÕn tµu Du lÞch 17km .
* Hßn §Çu Ngêi
Cao 25m, tõ xa nh×n gièng nh ®Çu ngêi Ai CËp víi chiÕc mò to, gå ghÒ, nh« ra xa, c»m tú trªn mÆt níc. Mét sè ngêi cßn liªn tëng tíi h×nh ¶nh tîng Nh©n s Ai CËp nhng hßn §Çu Ngêi ®Ñp vµ th¬ méng h¬n nhiÒu v× cã thªm nhiÒu yÕu tè biÓn. Hßn §Çu Ngêi n»m ë gÇn Hang Luån, c¸ch bÕn tµu Du lÞch 13km .
* Hßn §òa
N»m trong khu vùc VÞnh B¸i Tö Long, c¸ch nói Bµi Th¬ vÒ phÝa §«ng 7km, Hßn §òa gièng nh mét chiÕc ®òa thÇn khæng lå trong chuyÖn cæ tÝch cña An - §Ðc - Xen ®îc c¾m xuèng biÓn kh¬i. §©y còng lµ b»ng chøng sinh ®éng vÒ gi¸ trÞ ®Þa chÊt ®Þa m¹o ®Æc s¾c cña VÞnh H¹ Long. Hßn §òa lµ mét trong nh÷ng ®iÓm tham quan lý tëng cho du kh¸ch vµ còng lµ mèc giíi ®Þnh híng quan träng cho c¸c tµu thuyÒn khi ra kh¬i .
* Ba Tr¸i §µo
Gåm 3 hßn nói nhá, cao 23m tr«ng gièng hÖt 3 tr¸i ®µo. Hßn Ba Tr¸i §µo g¾n liÒn víi c©u chuyÖn truyÒn thuyÕt t×nh yªu l·ng m¹n gi÷a nµng tiªn ót víi chµng ng d©n ®¸nh c¸ nghÌo khæ. V× muèn chµng trai ®îc sèng bªn m×nh m·i m·i, nµng tiªn ót ®· lÊy chém ba tr¸i ®µo tiªn cho chµng ¨n. Ngäc Hoµng biÕt chuyÖn liÒn ho¸ phÐp thµnh ba tr¸i nói. Ngµy nay, Ba Tr¸i §µo lµ mét ®Þa danh næi tiÕng víi b·i t¾m tiªn tuyÖt ®Ñp, phong c¶nh s¬n thuû h÷u t×nh, c¸ch bÕn tµu Du lÞch 22km vÒ phÝa §«ng Nam .
* §¶o TuÇn Ch©u
C¸ch bÕn tµu Du lÞch 4km vÒ phÝa T©y Nam, ®¶o TuÇn Ch©u réng kho¶ng 2,8km2, trªn ®¶o cã di chØ kh¶o cæ thuéc nÒn v¨n ho¸ Du lÞch. §¶o cßn lµ mét trung t©m Du lÞch víi b·i biÓn ®Ñp, nhiÒu nhµ hµng, kh¸ch s¹n, khu vui ch¬i gi¶i trÝ ,… gi÷a mét céng ®ång d©n c víi nh÷ng truyÒn thèng, phong tôc tËp qu¸n l©u ®êi .
* §¶o Ngäc Võng
Lµ ®¶o ®Êt, réng 12km2, cã ngêi ë, c¸ch bÕn tµu Du lÞch 34km. Xung quanh ®¶o cã nhiÒu b·i biÓn ®Ñp. §¶o cã nói V¹n Xu©n co 182m, cã di chØ kh¶o cæ thuéc v¨n ho¸ H¹ Long réng 4.500m2, cã bÕn c¶ng cæ Cèng Yªn thuéc hÖ thèng th¬ng c¶ng cæ V©n §ån tõ thÕ kû XI, cã di tÝch thµnh cæ nhµ M¹c vµ nhµ NguyÔn .
* §¶o Quan L¹n
C¸ch thÞ x· CÈm Ph¶ 35km vÒ phÝa §«ng Nam, thÕ kû XI, ®¶o lµ trung t©m th¬ng m¹i quèc tÕ sÇm uÊt vµ quan träng nhÊt cña ViÖt Nam. Trªn ®¶o hiÖn cßn rÊt nhiÒu di tÝch lÞch sö vµ kiÕn tróc gi¸ trÞ nh : §×nh , miÕu , chïa , nghÌ , bÕn c¶ng cæ , …§Æc biÖt, héi lµng Quan L¹n diÔn ra tõ ngµy 11 – 26/6 ©m lÞch hµng n¨m víi c¸c tôc ®ua thuyÒn rÊt vui .
* §¶o KhØ
§¶o ë c¸ch thÞ x· CÈm Ph¶ 4km vÒ phÝa §«ng Nam, cßn cã tªn gäi lµ ®¶o Ròu. Tõ n¨m 1962, ®¶o ®· trë thµnh tr¹i ch¨n nu«i khØ. KhØ ë ®©y lµ loµi khØ mòi ®á. §©y lµ ®iÓm tham quan cña H¹ Long, ®Õn ®©y du kh¸ch nh ®îc hoµ m×nh víi thiªn nhiªn, ®îc sèng víi thÕ giíi cña “ hoa qu¶ s¬n ”
2.1.2.2. C¸c hang ®éng næi tiÕng
* §éng Thiªn Cung
N»m ë phÝa B¾c ®¶o §Çu Gç, c¸ch c¶ng tµu Du lÞch 4km, míi ph¸t hiÖn n¨m 1993. §éng réng vµ ®Ñp vµo lo¹i nhÊt cña H¹ Long, ®éng chia lµm nhiÒu ng¨n, víi v« vµn nhò ®¸ t¹o thµnh c¸c h×nh thï kú dÞ vµ hÊp dÉn. §éng cßn g¾n liÒn víi c©u chuyÖn truyÒn thuyÕt vÒ vua Rång cña H¹ Long .
* Hang §Çu Gç
§Çu Gç lµ hang ®éng réng, ®Ñp mang nÐt cæ kÝnh rªu phong, ngêi Ph¸p gäi lµ “ §éng cña c¸c k× quan ”. Hang n»m trªn d·y ®¶o §Çu Gç, c¸ch ®éng Thiªn Cung 300m. Th¸ng 10/1957, B¸c Hå tíi th¨m hang §Çu Gç, c©u nãi næi tiÕng cña B¸c vÒ vÎ ®Ñp cña hang ®éng nµy : Ai còng ph¶i vµo th¨m hang ®éng míi thÇy hÕt c¶nh ®Ñp. C¶nh ®Ñp mét ngêi kh«ng thÓ nãi hÕt cho nhiÒu ngêi. Trong chuyÕn du hµnh n¨m 1919, vua Kh¶i §Þnh ®· ®Õn th¨m ®éng vµ lu l¹i mét bia minh v¨n, ca ngîi c¶nh ®Ñp cña H¹ Long. Trong ®éng cßn cã giÕng tiªn, cïng v« sè c¶nh s¾c do nhò ®¸ t¹o nªn .
* Hang Söng Sèt
Lµ mét trong nh÷ng hang ®éng ®Ñp vµ hoµnh tr¸ng nhÊt trªn VÞnh H¹ Long. §éng gåm 3 khu víi tæng diÖn tÝch trªn 10.000m2. Mçi c¶nh trÝ trong ®éng mang l¹i cho du kh¸ch mét c¶m gi¸c míi l¹, ng¹c nhiªn. Söng Sèt lµ mét trong nh÷ng hang ®éng ®iÓn h×nh cña Di s¶n VÞnh H¹ Long .
* Hang Trinh N÷
C¸ch bÕn tµu Du lÞch kho¶ng 9km vÒ phÝa §«ng Nam, ®éng réng vµ ®Ñp, bao ®êi nay ®îc ngêi d©n ®Þa ph¬ng coi lµ biÓu tîng cho t×nh yªu chung thuû. §éng g¾n liÒn víi huyÒn tho¹i vÒ t×nh yªu cña mét ®«i trai g¸i d©n v¹n chµi, v× gi÷ lßng chung thuû víi ngêi yªu, ngêi con g¸i ®· bÞ tªn ®Þa chñ ®µy ra ®¶o xa vµ ho¸ ®¸ t¹i n¬i nµy .
* Hå Ba BÇm
C¸ch bÕn tµu kho¶ng 25km vÒ phÝa T©y Nam, trªn d·y ®¶o §Çu Bª, Hå Ba BÇm næi tiÕng víi c¶nh ®Ñp s¬n thuû h÷u t×nh. Cã 3 hå níc lín th«ng víi nhau b»ng 3 cöa hang. Kh¸ch Du lÞch muèn vµo th¨m ph¶i ®i b»ng thuyÒn nan. Ngoµi c¶nh ®Ñp, n¬i ®©y cßn cã quÇn thÓ ®éng thùc vËt v« cïng phong phó nh : khØ , chån , c¸c loµi san h« , t«m c¸ , lan , cä , …
* Hang Hanh
§©y lµ hang dµi nhÊt trong khu vùc VÞnh H¹ Long ( kho¶ng h¬n 2km ) b¾t nguån tõ ch©n nói Quang Hanh ¨n th«ng ra biÓn. Trong hang cã nhiÒu nhò ®¸ ®Ñp vµ lµ mét m«i trêng ®Æc biÖt cho mét sè loµi c¸ vµ h¶i s¶n sinh sèng. Hang thuéc ®Þa phËn VÞnh B¸i Tö Long, thÞ x· CÈm Ph¶ .
* §éng Mª Cung
C¸ch bÕn tµu Du lÞch 12km vÒ phÝa §«ng Nam, lµ mét trong nh÷ng di chØ kh¶o cæ thuéc giai ®o¹n sím cña v¨n ho¸ Soi Nhô, cã liªn ®¹i kho¶ng 2 v¹n n¨m c¸ch ngµy nay. §éng Mª Cung cßn lµ mét hang ®éng ®Ñp, cã vên thùc vËt tù nhiªn phong phó .
* §éng Kim Quy
C¸ch bÕn tµu Du lÞch kho¶ng 7km vÒ phÝa T©y Nam, ®éng Kim Quy lµ mét trong nh÷ng ®Þa chØ hÊp dÉn víi du kh¸ch kh«ng chØ bëi vÎ ®Ñp k× ¶o cña hang ®éng mµ cßn bëi nã lµm cho ngêi ta liªn tëng tíi truyÒn thuyÕt vÒ thÇn Kim Quy vµ c©u chuyÖn t×nh Mþ Ch©u – Träng Thuû .
* §éng L©u §µi
Thuéc ®Þa phËn VÞnh B¸i Tö Long, ®éng ®Ñp tùa nh l©u ®µi n¬i trÇn thÕ. Ngoµi ra, ®©y cßn cã lµng chµi næi trªn VÞnh cßn lu gi÷ nhiÒu nÐt v¨n ho¸ truyÒn thèng ®Æc s¾c cña vïng biÓn §«ng B¾c. §éng c¸ch bÕn tµu Du lÞch kho¶ng 10km .
2.1.2.3. B·i t¾m :
Däc theo bê VÞnh H¹ Long lµ khu nghØ m¸t thêng quen gäi lµ B·i Ch¸y. §©y lµ khu nghØ m¸t quanh n¨m léng giã biÓn, nhiÖt ®é trung b×nh n¨m kho¶ng trªn 200C .
B·i Ch¸y lµ mét d¶i ®åi thÊp ch¹y thoai tho¶i vÒ phÝa biÓn kÐo dµi h¬n 2km «m lÊy hµng th«ng cæ thô n»m xen kÏ víi kh¸ch s¹n cao tÇng, nh÷ng biÖt thù nhá kiÕn tróc riªng biÖt. Qua con ®êng r¶i nhùa, s¸t bê VÞnh lµ d¶i c¸t tr¾ng vµ hµng phi lao xanh m¸t. Nh÷ng hµng qu¸n nhá xinh Èn m×nh díi nh÷ng rÆng phi lao. T¾m biÓn xong du kh¸ch cã thÓ lªn bê ngåi thëng thøc nh÷ng cèc níc m¸t l¹nh ®Ó ®ãn luång giã biÓn .
B·i Ch¸y – VÞnh H¹ Long lµ mét ®iÓm Du lÞch hÉp dÉn kh¸ch trong vµ ngoµi níc .
2.1.3. Nh÷ng gi¸ trÞ næi bËt cña VÞnh H¹ Long :
2.1.3.1. Gi¸ trÞ thÈm mü :
VÞnh H¹ Long lµ mét t¸c phÈm ®iªu kh¾c hïng vÜ vµ kú l¹ cña thiªn nhiªn. Tõ xa ®Õn nay, H¹ Long ®· trë thµnh nguån c¶m høng s¸ng t¹o cho c¸c nghÖ sü. Mét vïng biÓn níc trong xanh, ph¼ng lÆng ®îc ®iÓm xuyÕt bëi v« vµn nh÷ng hßn ®¶o lín nhá khi quÇn tô, lóc r¶i r¸c víi mu«n h×nh, mu«n vÎ. Ng¾m nh×n H¹ Long ngêi ta cã c¶m gi¸c nh ng¾m mét t¸c phÈm t¹o h×nh kú vÜ nhng chØ víi hai chÊt liÖu ®¬n gi¶n : §¸ vµ Níc.
C¶nh ®Ñp H¹ Long lu«n thay ®æi theo gãc nh×n, thêi gian vµ t©m tr¹ng cña ngêi ngo¹n c¶nh. Tõ bê tr«ng ra, ®¶o ®¸ nh bøc têng thµnh v÷ng ch·i ng¨n ®Êt liÒn víi biÓn kh¬i, nhng khi ®Õn gÇn, bøc têng Êy më ra nhêng lèi, vµ ®¶o ®¸ l¹i hiÖn ra, gÇn, xa thÊp tho¸ng. Cø thÕ, H¹ Long lu«n cuèn hót ngêi ta mª m¶i t×m kiÕm, kh¸m ph¸. §i gi÷a H¹ Long víi mu«n ngh×n ®¶o ®¸, ngêi ta dÔ dµng t×m thÊy nh÷ng nÐt ph¸c th¶o v¹n vËt cña t¹o ho¸. Hai chó gµ híng má vµo nhau nh ®ang ©u yÕm, t×nh tù ( hßn Trèng M¸i ); chó §¹i Bµng ®Ëu trªn mám ®¸ r×nh måi ( hßn §¹i Bµng ) hay «ng giµ ®ang ngåi c©u c¸ ( hßn L· Väng ),… Nhng khi thuyÒn qua, ngo¶nh ®Çu l¹i, nh÷ng h×nh ¶nh Êy tho¾t biÕn mÊt, lµm bÊt ngê vµ bèi rèi kh¸ch th¨m quan .
C¶nh ®Ñp H¹ Long kh«ng chØ ph« bµy ë d¸ng nói, s¾c trêi, nh÷ng hßn ®¶o ®¸ còng chøa ®ùng trong lßng nh÷ng t¸c phÈm ®iªu kh¾c tinh x¶o, ®éc ®¸o, ®ã lµ hÖ thèng hang ®éng v« cïng phong phó. Mçi hang ®éng cã mét vÎ ®Ñp kh¸c nhau t¹o nªn søc hÊp dÉn, l«i cuèn l¹ lïng. §éng Thiªn Cung chau chuèt, léng lÉy nh ®îc ch¹m kh¾c tõ pha lª ; hang §Çu Gç ®îc mÖnh danh lµ “ §éng cña c¸c kú quan ” víi kiÕn tróc khoÎ kho¾n vµ hoµnh tr¸ng ; hang Söng Sèt nh më ra mét thÕ giíi cæ tÝch, thÇn tho¹i ….
2.1.3.2. Gi¸ trÞ ®Þa chÊt :
NÕu gi¸ trÞ c¶nh quan tù nhiªn tuyÖt vêi dÔ thÊy ®· t«n vinh khu Di s¶n, ph¶n ¸nh h×nh thÓ vµ mµu s¾c cña mét viªn ngäc quý, th× gi¸ trÞ ®Þa chÊt cÇn ®îc xem nh lµ cÊu tróc vµ chÊt liÖu t¹o nªn viªn ngäc Êy .
D¶i ven bê vµ trong lßng VÞnh H¹ Long chøa ®ùng nhiÒu hÖ tÇng trÇm tÝch thµnh phÇn Cacbonat vµ lôc nguyªn víi nhiÒu di tÝch cæ sinh vËt díi d¹ng ho¸ th¹ch, trong ®ã cã c¸c ngµnh, ®éng thùc vËt ®· bÞ biÕn mÊt trªn tr¸i ®Êt. §ã lµ nh÷ng trang sö ®¸ ghi l¹i nh÷ng biÕn cè vÜ ®¹i cña qu¸ tr×nh ®Þa chÊt vµ tiÕn ho¸ cña sù sèng. LÞch sö ®Þa chÊt l©u dµi cña VÞnh H¹ Long ®îc biÕt Ýt nhÊt trªn 500 triÖu n¨m víi nh÷ng hoµn c¶nh cæ ®Þa lý rÊt kh¸c nhau, víi nhiÒu lÇn t¹o s¬n – biÓn tho¸i, sôt ch×m – biÓn tiÕn. Khu vùc VÞnh H¹ Long ®· tõng lµ biÓn s©u vµo c¸c kû Odovic – Silua ( kho¶ng 500 – 410 triÖu n¨m tríc ), lµ biÓn n«ng vµo c¸c kû Cacbon – Pecmi ( kho¶ng 340 –250 triÖu n¨m tríc ), biÓn ven bê vµo cuèi kû Paleogen - ®Çu kû Neogen ( kho¶ng 26 – 20 triÖu n¨m tríc ) vµ tr¶i qua mét sè lÇn biÓn lÊn trong kû Nh©n sinh ( kho¶ng 2 triÖu n¨m qua ).
Xen kÏ víi c¸c thêi kú biÓn tån t¹i lµ c¸c thêi kú lôc ®Þa. VÞnh H¹ Long ®· tr¶i qua nh÷ng thêi kú cæ ®Þa lý rÊt ®Æc biÖt. Kû Cacbon ( 340 – 285 triÖu n¨m tríc ) lµ thêi gian nãng Èm cña tr¸i ®Êt, ph¸t triÓn m«i trêng ®Çm lÇy thùc vËt thuËn lîi cho h×nh thµnh c¸c bÓ than ®¸ khæng lå ë ch©u ¢u th× ë VÞnh H¹ Long l¹i lµ vïng biÓn n«ng, khÝ hËu kh« nãng ®Ó h×nh thµnh nªn tÇng ®¸ v«i dµy. Tr¸i l¹i, vµo kû Trias ( 240 – 195 triÖu n¨m tríc ) khi tr¸i ®Êt nãi chung, ch©u ¢u nãi riªng cã khÝ hËu kh« nßng th× khu vùc VÞnh H¹ Long lµ nh÷ng ®Çm lÇy Èm ít víi nh÷ng c¸nh rõng tuÕ, d¬ng xØ khæng lå tÝch tô nhiÒu thÕ hÖ …. VÞnh H¹ Long ngµy nay míi ®îc h×nh thµnh trong 7 – 8 ngh×n n¨m qua
Do vËy, VÞnh H¹ Long mang nhiÒu gi¸ trÞ quý gi¸ cho khoa häc ®Þa chÊt kû Nh©n sinh vµ ®Þa chÊt biÓn. C¸c bËc thÒm biÓn n©ng cao, c¸c bÒ mÆt ®ång b»ng ph©n bËc n»m ch×m díi ®¸y VÞnh, c¸c dßng s«ng cæ ngËp ch×m, hang ®éng, trÇm tÝch hang ®éng, c¸c ngÊn biÓn cæ vµ bÖ hÇu hµ n»m cao trªn v¸ch nói ®¸ lµ kho t liÖu quý gi¸ nghiªn cøu biÕn ®éng mùc níc biÓn cæ vµ hiÖn ®¹i, còng nh ¶nh hëng cña nã tíi con ngêi tõ c¸c nÒn v¨n ho¸ kh¶o cæ xa xa nh Soi Nhô, TiÒn H¹ Long vµ H¹ Long råi cho ®Õn ngµy nay. VÞnh H¹ Long lµ mÉu h×nh tiªu biÓu vÒ mét VÞnh biÓn t¹o nªn kh«ng ph¶i tõ c¸c mòi nh«, mµ tõ hÖ thèng ®¶o ch¾n. §ã lµ VÞnh thuû triÒu, nhËt triÒu ®Òu biªn ®é lín ®iÓn h×nh nhÊt thÕ giíi, mét kiÓu bê ¨n mßn ho¸ häc tiªu biÓu vµ ®Æc s¾c .
§¸nh gi¸ cña IUCN vÒ gi¸ trÞ ®Þa chÊt VÞnh H¹ Long nh sau : “ … VÞnh H¹ Long lµ mét ®iÓn h×nh vÒ biÓn g¾n víi c¶nh quan th¸p nói ®¸ v«i. MÆc dï Di s¶n cã nh÷ng nÐt ®Æc trng ®Þa m¹o gièng víi nhiÒu vïng kh¸c nhng râ rµng nã vÉn h¬n h¼n so víi bÊt kú khu vùc nµo trªn thÕ giíi. H¬n thÕ n÷a, khu Di s¶n H¹ Long thÓ hiÖn ®Çy ®ñ tÝnh nguyªn vÑn vÒ c¸c qu¸ tr×nh ®Þa chÊt quy m« lín. MÆc dï loµi ngêi ®· c tró ë khu vùc nµy rÊt l©u nhng ®iÒu nµy kh«ng lµm mÊt ®i mµ vÉn lu gi÷ ®îc ®Æc tÝnh tù nhiªn vèn cã. VÞnh H¹ Long cã thÓ ®îc coi nh lµ mét Di s¶n cã th¸p nói ®¸ v«i réng lín vµ ph¸t triÓn nhÊt thÕ giíi ….”
2.1.3.3. Gi¸ trÞ V¨n Ho¸ - LÞch sö
* H¹ Long - mét trong nh÷ng c¸i n«i cña ngêi ViÖt cæ:
Qu¶ng Ninh nãi chung vµ H¹ Long nãi riªng lµ n¬i cã mét nÒn v¨n ho¸ l©u ®êi vµ liªn tôc. §©y lµ mét nÒn v¨n ho¸ cã nh÷ng ®Æc trng riªng, ph©n bè tËp trung t¹i mét khu vùc ®éc lËp nhng kh«ng hÒ biÖt lËp, nã g¾n liÒn víi nh÷ng nÒn v¨n ho¸ Hoµ B×nh - B¾c S¬n næi tiÕng cña d©n téc ta. Theo T..S. Hµ H÷u Nga - ViÖn Kh¶o cæ häc, cho ®Õn nay, chóng ta ®· lµm râ ®îc mét lÞch sö v¨n ho¸ tõ Ýt nhÊt lµ 25000 n¨m c¸ch ngµy nay ë H¹ Long - nÒn v¨n ho¸ Soi Nhô. KÕ tiÕp ®ã lµ nÒn v¨n ho¸ C¸i BÌo - g¹ch nèi gi÷a v¨n ho¸ Soi Nhô vµ v¨n ho¸ H¹ Long.
V¨n ho¸ Soi Nhô (c¸ch ngµy nay 25000 n¨m ®Õn 7000 n¨m) : Chñ yÕu ph©n bè trong khu vùc c¸c ®¶o ®¸ v«i thuéc VÞnh H¹ Long vµ B¸i Tö Long, ngoµi ra cßn ph©n bè ë c¸c hang ®éng ven bê thuéc c¸c VÞnh Êy. C¸c dÊu tÝch loµi hµu lín t¹i c¸c hang ®éng thuéc nÒn v¨n ho¸ nµy cho phÐp kh¼ng ®Þnh r»ng: so víi v¨n ho¸ Hoµ B×nh - B¾c S¬n cïng thêi, ngêi Soi Nhô ®· cã mét m« h×nh v¨n ho¸ ®a d¹ng h¬n, phong phó h¬n, bëi v× trong ph¬ng thøc kiÕm sèng cña c d©n ë ®©y ®· cã thªm yÕu tè biÓn.
V¨n ho¸ C¸i BÌo (c¸ch ngµy nay tõ 7000 n¨m ®Õn 5000 n¨m)- g¹ch nèi gi÷a v¨n ho¸ Soi Nhô vµ v¨n ho¸ H¹ Long: C¸c di chØ thuéc nÒn v¨n ho¸ nµy ph©n bè trªn bê c¸c vòng VÞnh kÝn giã tùa lng vµo nói, mµ chñ yÕu lµ nói ®¸ v«i. Ph¬ng thøc sèng kiÕm sèng cña ngêi C¸i BÌo, tríc hÕt lµ ®Þnh híng khai th¸c biÓn sau ®ã lµ c¸c ph¬ng thøc truyÒn thèng nh s¨n b¾t, h¸i lîm trªn c¹n. Tr×nh ®é chÕ t¸c c«ng cô lao ®éng còng nh ®å gèm cßn ®¬n gi¶n, th« s¬. §Æc biÖt, ngêi C¸i BÌo ®· khai th¸c biÓn b»ng c¶ giao lu trao ®æi trªn biÓn.
V¨n ho¸ H¹ Long (c¸ch ngµy nay tõ 4.500 - 3500 n¨m) ®îc chia lµm hai giai ®o¹n sím vµ muén.
Giai ®o¹n sím cña v¨n ho¸ H¹ Long – giai ®o¹n Thoi GiÕng lµ kÕt qu¶ trùc tiÕp cña ®ît biÓn tiÕn Holoxen trung. Trong giai ®o¹n nµy, c d©n sèng trªn bÒ mÆt cña ®ång b»ng cæ pleixtoxen cao kho¶ng 6m so víi mùc níc biÓn hiÖn t¹i. Ph¬ng thøc sèng cña hä lµ s¨n b¾t, h¸i lîm. NghÖ thuËt chÕ t¸c c«ng cô lao ®éng còng nh ®å gèm b¾t ®Çu tinh x¶o h¬n.
Giai ®o¹n muén cña v¨n ho¸ H¹ Long lµ kÕt qu¶ cña mùc níc biÓn d©ng cùc ®¹i råi sau ®ã rót dÇn. Trong giai ®o¹n nµy, ngêi H¹ Long c tró trªn nh÷ng khu vùc bÞ biÓn ng¨n c¸ch thµnh c¸c ®¶o, hä ®· hoµn toµn lµ c d©n cña biÓn, kü thuËt chÕ t¸c c«ng cô vµ ®å gèm ®· trë thµnh ®Æc trng cña v¨n ho¸ H¹ Long. Giai ®o¹n muén cña v¨n ho¸ H¹ Long cã mét vÞ trÝ ®Æc biÖt ®èi víi nÒn v¨n minh ViÖt cæ.
* VÞnh H¹ Long - n¬i ghi dÊu lÞch sö dùng níc, gi÷ níc cña d©n téc:
S¸ch §¹i ViÖt sö ký toµn th chÐp: “Kû tþ, n¨m thø 10, ®êi vua Lý Anh T«ng, 1149, mïa xu©n, th¸ng 2, thuyÒn bu«n c¸c níc Tr¶o Oa, Lé L¹c, Xiªm La vµo H¶i §«ng xin ë l¹i bu«n b¸n, bÌn cho tËp trung ë n¬i h¶i ®¶o gäi lµ V©n §ån ®Ó mua b¸n hµng quý, d©ng tiÕn s¶n vËt ®Þa ph¬ng..." Th¬ng c¶ng V©n §ån ®· lµ n¬i trao ®æi, bu«n b¸n sÇm uÊt suèt mét thêi gian dµi tõ thêi Lý, TrÇn ®Õn Lª. §ång thêi, ®ã còng lµ ®Þa ®iÓm giao lu v¨n ho¸ rÊt phån thÞnh.
VÞnh H¹ Long cßn lµ n¬i ghi dÊu Ên 3 trËn th¾ng oanh liÖt cña qu©n vµ d©n ta trªn s«ng B¹ch §»ng díi sù chØ huy cña 3 vÞ anh hïng d©n téc: Ng« QuyÒn (n¨m 938); Lª Hoµn (n¨m 981) vµ TrÇn Hng §¹o (n¨m 1288). Vµ lÞch sö còng kh«ng quªn nh÷ng chiÕn c«ng vang déi cña qu©n vµ d©n Qu¶ng Ninh qua hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng Mü gãp phÇn b¶o vÖ nÒn hoµ b×nh cho tæ quèc.
Ngµy nay, bªn VÞnh H¹ Long lµ n¬i sinh sèng cña 21 d©n téc anh em víi nh÷ng phong tôc tËp qu¸n kh¸c nhau - ®ã chÝnh lµ di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ cña c¶ d©n téc. N¬i ®©y cßn lu gi÷ ®îc hµng chôc di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸ quý b¸u ®· ®îc Bé V¨n ho¸ - Th«ng tin xÕp h¹ng nh: quÇn thÓ di tÝch Yªn Tö , khu di tÝch nói Bµi Th¬, ®Òn Cöa ¤ng, B·i cäc BÆch §»ng .v.v...
2.1.3.4. Gi¸ trÞ ®a d¹ng sinh häc
Mét ®Æc ®iÓm næi bËt n÷a cña VÞnh H¹ Long vµ vïng phô cËn lµ nã chøa ®ùng trong m×nh mét tiÒm n¨ng ®a d¹ng sinh häc to lín. §©y lµ mét nguån tµi nguyªn quan träng cÇn ®îc gi÷ g×n, b¶o tån ®Ó duy tr× c©n b»ng sinh th¸i cho c¶ khu vùc.
§a d¹ng sinh häc H¹ Long cã thÓ chia lµm hai hÖ sinh th¸i lín, ®ã lµ: HÖ sinh th¸i rõng thêng xanh nhiÖt ®íi ; HÖ sinh th¸i biÓn vµ ven bê.
* HÖ sinh th¸i rõng thêng xanh nhiÖt ®íi:
Tæng sè loµi thùc vËt sèng trªn c¸c ®¶o ë VÞnh H¹ Long ®Õn nay vÉn cha x¸c ®Þnh, nhng con sè cã lÏ ph¶i lªn ®Õn trªn mét ngh×n loµi, ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu. Mét sè quÇn x· c¸c loµi thùc vËt kh¸c nhau ®îc t×m thÊy nh: C¸c loµi ngËp mÆn, c¸c loµi thùc vËt ë bê c¸t ven ®¶o, c¸c loµi mäc trªn sên nói vµ v¸ch ®¸, trªn ®Ønh nói hoÆc mäc ë cña hang hay khe ®¸. TÊt c¶ c¸c loµi thùc vËt nµy ®Òu thÝch nghi tèt víi ®iÒu kiÖn sèng trªn c¸c ®¶o ®¸ v«i cña VÞnh H¹ Long. §Æc biÖt, c¸c nhµ nghiªn cøu cña V¨n phßng IUCN t¹i Hµ Néi ®· kh¶o s¸t vµ ph¸t hiÖn 7 loµi thùc ®Æc h÷u cña VÞnh H¹ Long, nã chØ thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng trªn ®¶o ®¸ v«i H¹ Long mµ cha thÊy ë n¬i nµo kh¸c trªn thÕ giíi ®ã lµ: Thiªn TuÕ H¹ Long, Khæ Cö §¹i TÝm, Cä H¹ Long, Khæ Cö §¹i Nhung, Mãng Tai H¹ Long, Ngò Da B× H¹ Long, Hµi VÖ N÷ Hoa Vµng.
Theo thèng kª cña ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn, HÖ sinh th¸i rõng thêng xanh nhiÖt ®íi ë H¹ Long vµ B¸i Tö Long cã: 477 loµi méc lan, 12 loµi d¬ng xØ vµ 20 loµi thùc vËt ngËp mÆn; §èi víi ®éng vËt ngêi ta còng thèng kª ®îc 4 loµi lìng c, 8 loµi bß s¸t, 40 loµi chim vµ 14 loµi thó.
* HÖ sinh th¸i biÓn vµ ven bê:
Bao gåm hÖ sinh th¸i ®Êt ít vµ hÖ sinh th¸i biÓn:
+ HÖ sinh th¸i ®Êt ít :
Cã thÓ chia vïng ®Êt ít cña H¹ Long vµ phô cËn lµm 6 d¹ng sinh th¸i nh sau:
- ._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- H0043.doc