Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
Tài liệu Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay: ... Ebook Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
Tóm tắt tài liệu Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
ChÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ trong thêi k× ®æi míi ®· ®em l¹i nh÷ng thµnh tùu quan träng trªn nhiÒu lÜnh vùc, ®· t¹o thÕ vµ lùc míi cho sù ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Víi chiÕn lîc c«ng nghiÖp ho¸ híng vÒ xuÊt khÈu, ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ thêi gian qua ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ. Kim ng¹ch ®¹t 14.3 tû USD, xuÊt khÈu cña ViÖt Nam n¨m 2000 tiÕp tôc v¬n lªn mét ®Ønh mèc míi, ®îc quèc tÕ c«ng nhËn lµ níc cã nÒn ngo¹i th¬ng ph¸t triÓn b×nh thêng. Cã ®îc kÕt qu¶ nh vËy lµ do cã sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i (XTTM) nãi chung vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng (XTXK). Trong h¬n mêi n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc “§æi míi” kinh tÕ chuyÓn tõ mét nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang mét nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, díi sù qu¶n lý cña nhµ níc vµ theo ®Þnh híng XHCN, c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ XTXK ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn nhanh chãng c¶ vÒ lîng vµ chÊt.
Tõ chç chØ do mét sè Ýt tæ chøc cña chÝnh phñ vµ doanh nghiÖp nhµ níc tiÕn hµnh vµ chñ yÕu trong lÜnh vùc xuÊt khÈu, XTTM hiÖn nay ®· trë thµnh mét ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu cña c¸c doanh nghiÖp thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ më réng tíi c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp, kÓ c¶ c¸c tæ chøc níc ngoµi t¹i ViÖt Nam, vµ kh«ng nh÷ng chØ trong lÜnh vùc xuÊt khÈu mµ cßn c¶ trªn thÞ trêng néi ®Þa. C¸c h×nh thøc XTTM còng ®a d¹ng h¬n nhiÒu, trong ®ã nhiÒu h×nh thøc míi xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam chØ trong mÊy n¨m trë l¹i ®©y.
Sù ph¸t triÓn nhanh chãng nµy kh«ng nh÷ng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng vµ më cöa héi nhËp, mµ cßn khëi nguån tõ sù quan t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®èi víi ho¹t ®éng nµy. Mét lo¹t c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p khuyÕn khÝch th¬ng m¹i nãi chung vµ XTTM nãi riªng, trong ®ã cã viÖc thµnh lËp Côc XTTM trùc thuéc Bé Th¬ng m¹i ®Ó lµm ®Çu mèi qu¶n lý vµ t¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng XTTM trªn ph¹m vi c¶ níc, lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng XTTM ph¸t triÓn.
Tuy nhiªn, bíc sang thÕ kû míi, thiªn niªn kû míi, xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam ®øng tríc nhiÒu c¬ héi vµ c¶ nh÷ng th¸ch thøc míi, cÇn nhanh chãng cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp trong ho¹t ®éng XTXK ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra trong c¸c §¹i héi §¶ng ®Æc biÖt trong giai ®o¹n 2001-2010 khi níc ta héi nhËp s©u h¬n vµo AFTA, APEC vµ gia nhËp WTO.
Víi nh÷ng lý do trªn, t¸c gi¶ chän viÕt kho¸ luËn tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “ T×m hiÓu ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung vµ ®Æc biÖt xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay.” Néi dung cña kho¸ luËn tèt nghiÖp gåm 3 ch¬ng sau:
Ch¬ng 1: Tæng quan vÒ xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu ë ViÖt Nam hiÖn nay.
Ch¬ng 2: T×nh h×nh xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung vµ ®Æc biÖt xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë ViÖt Nam giai ®o¹n 1992-2001.
Ch¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung vµ ®Æc biÖt xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010.
Trªn c¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng xóc tiÕn vµ hç trî kinh doanh kÕt hîp t×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam 10 n¨m qua, t¸c gi¶ ®· sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nh duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ph¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch, tæng hîp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu ®Æt ra cña ®Ò tµi.
T¸c gi¶ KLTN xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn c¸c c«, chó, anh chÞ c¸n bé cña Côc Xóc tiÕn th¬ng m¹i-Bé Th¬ng m¹i, ViÖn kinh tÕ thÕ giíi ®· gióp ®ì t¸c gi¶ trong viÖc cung cÊp tµi liÖu phôc vô viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi, tíi toµn thÓ c¸n bé gi¶ng viªn cña trêng §¹i häc Ngo¹i th¬ng ®· truyÒn thô kiÕn thøc trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp cña t¸c gi¶ t¹i trêng, ®Æc biÖt lµ sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o T« Träng NghiÖp, Khoa kinh tÕ ngo¹i th¬ng, Trêng §¹i häc ngo¹i th¬ng Hµ Néi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn KLTN nµy.
Ch¬ng I: tæng quan vÒ xóc tiÕn Th¬ng m¹i vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu ë viÖt nam hiÖn nay
Xóc tiÕn th¬ng m¹i (XTTM)
1/ Kh¸i niÖm vµ néi dung cña XTTM.
Theo c¸ch hiÓu truyÒn thèng, XTTM lµ ho¹t ®éng trao ®æi vµ hç trî trao ®æi th«ng tin gi÷a bªn b¸n vµ bªn mua, hoÆc qua kh©u trung gian nh»m t¸c ®éng tíi th¸i ®é vµ hµnh vi mua b¸n vµ qua ®ã thóc ®Èy viÖc mua b¸n vµ trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô. Theo ®Þnh nghÜa nµy, XTTM lµ nh»m më réng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng lµ chñ yÕu vµ bao gåm c¸c ho¹t ®éng cô thÓ nh:
C¸c ho¹t ®éng th«ng tin th¬ng m¹i vµ nghiªn cøu thÞ trêng;
C¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o, triÓn l·m vµ khuyÕn m¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô;
Tæ chøc vµ tham gia c¸c ®oµn kh¶o s¸t thÞ trêng níc ngoµi;
§ãn tiÕp vµ tæ chøc cho c¸c ®oµn th¬ng m¹i vµ th¬ng nh©n níc ngoµi vµo kh¶o s¸t thÞ trêng néi ®Þa;
§¹i diÖn th¬ng m¹i ë níc ngoµi.
Nh÷ng ho¹t ®éng trªn cã thÓ do doanh nghiÖp tù tiÕn hµnh hoÆc do c¸c tæ chøc XTTM cña chÝnh phñ, c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp vµ c¸c c«ng ty kinh doanh dÞch vô XTTM (gäi chung lµ c¸c tæ chøc hç trî th¬ng m¹i) tiÕn hµnh ®Ó hç trî doanh nghiÖp, héi viªn hoÆc theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. C¸c dÞch vô XTTM do c¸c tæ chøc hç trî th¬ng m¹i cung cÊp cã thÓ miÔn phÝ hoÆc ph¶i tr¶ tiÒn.
2/ Xóc tiÕn xuÊt khÈu, mét bé phËn cña XTTM.
§Þnh nghÜa
Xóc tiÕn xuÊt khÈu(XTXK) cã ph¹m vi hÑp h¬n vµ lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô ra thÞ trêng níc ngoµi. Do trªn thùc tÕ, c¸c ho¹t ®éng XTTM (nhÊt lµ c¸c ho¹t ®éng do chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc hç trî th¬ng m¹i thùc hiÖn) chñ yÕu tËp trung vµo thóc ®Èy xuÊt khÈu, cho nªn nhiÒu ngêi quan niÖm XTTM gÇn nh ®ång nghÜa víi XTXK.
Theo tæ chøc XTTM vµ XTXK NhËt B¶n Jetro th× XTXK hay khuyÕn khÝch xuÊt khÈu lµ mét ®éng c¬ cã thÓ ®ãng vai trß lùc ®Èy cña nÒn kinh tÕ quèc gia. Th¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng ®iÓm mÊu chèt cña t¨ng trëng kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn thu nhËp. KhuyÕn khÝch th¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ lµ hai qu¸ tr×nh lu«n ®i cïng nhau. Tõ kh¸i niÖm cã thÓ thÊy vai trß cña XTXK nh sau:
T¹o c«ng ¨n viÖc lµm
S¾p xÕp s¶n
xuÊt trong níc
T¨ng thu nhËp
Xóc tiÕn xuÊt khÈu
T¹o nguån thu ngo¹i tÖ
Mua t liÖu s¶n xuÊt vµ nguyªn liÖu
Tr¶ nî níc ngoµi
Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n còng nh cña c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kh¸c nh Mü, §øc cho thÊy sù thµnh c«ng trong viÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cña quèc gia phô thuéc vµo kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ cña khu vùc t nh©n. ChÝnh v× vËy, chÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn t vÊn vµ hç trî ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm vµ tÊt c¶ c¸c ngµnh nghÒ xuÊt khÈu.
C¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn xuÊt khÈu
LËp kÕ ho¹ch toµn diÖn
C¶i thiÖn m«i trêng xuÊt khÈu
C¬ së h¹ tÇng c«ng nghiÖp: bÕn c¶ng, ®êng x¸, m¹ng líi th«ng tin.
Thñ tôc xuÊt nhËp khÈu ®¬n gi¶n vµ nhanh chãng
C¸c chuÈn mùc trong kinh doanh phï hîp víi tr×nh ®é quèc tÕ
§a d¹ng ho¸ thÞ trêng xuÊt khÈu
Nghiªn cøu thÞ trêng
Tham gia c¸c héi chî triÓn l·m quèc tÕ
Ph¸t huy vai trß cña c¸c tham t¸n th¬ng m¹i ë níc ngoµi
Hç trî vµ khuyÕn khÝch c¸c ngµnh nghÒ xuÊt khÈu
§µo t¹o vÒ th¬ng m¹i (Kinh doanh, Thö nghiÖm vµ KiÓm tra)
Híng dÉn lùa chän thÞ trêng môc tiªu
VÞ trÝ ®Þa lý/ Kho¶ng c¸ch
C¸c rµo c¶n th¬ng m¹i vµ phi th¬ng m¹i
Trë ng¹i do ng«n ng÷ kh¸c biÖt
Søc mua tiªu dïng
NhËn thøc vÒ chÊt lîng, c¸c tiªu chuÈn s¶n phÈm
Gi¸ c¶
Møc ®é c¹nh tranh
Møc ®é æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ
YÕu tè ph©n phèi
TËp qu¸n th¬ng m¹i
3/ Vai trß cña XTTM vµ XTXK.
Vai trß cña XTTM vµ XTXK trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
XTTM lµ ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. ë cÊp doanh nghiÖp, thùc tÕ kh«ng mét doanh nghiÖp nµo kh«ng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn th¬ng m¹i nãi chung vµ XTTM nãi riªng díi h×nh thøc nµy hay h×nh thøc kh¸c vµ ë møc ®é nµy hay møc ®é kh¸c. §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ c¹nh tranh, c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i nghiªn cøu ph¸t triÓn/c¶i tiÕn s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thay ®æi ngµy cµng nhanh chãng cña thÞ trêng còng nh tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o vµ khuyÕn m¹i s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. Trong bèi c¶nh tù do ho¸ th¬ng m¹i toµn cÇu hiÖn nay, khi mµ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®îc chµo b¸n trªn thÞ trêng rÊt dåi dµo vµ phong phó; ngêi mua lµ “vua” th× hµng ho¸ vµ dÞch vô dï tèt vµ rÎ ®Õn mÊy nhng nÕu kh«ng ®îc ngêi tiªu dïng biÕt ®Õn th× còng kh«ng thÓ b¸n ®îc. Còng chÝnh v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i chi phÝ ngµy cµng lín cho c¸c ho¹t ®éng marketing. ë c¸c níc ph¸t triÓn chi phÝ marketing trung b×nh chiÕm kho¶ng 50% trÞ gi¸ tiªu dïng. §èi víi mét sè hµng ho¸ vµ dÞch vô tû lÖ nµy cßn cao h¬n. ë ViÖt Nam, tuy kh«ng biÕt tû lÖ nµy hiÖn nay cô thÓ lµ bao nhiªu, song mét ®iÒu ch¾c ch¾n lµ chi phÝ marketing cña c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
Còng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nhu cÇu cña doanh nghiÖp, ë nÒn kinh tÕ thÞ trêng nµo còng cã c¸c hiÖp héi s¶n xuÊt vµ kinh doanh, c¸c phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp, c¸c tæ chøc vµ c«ng ty dÞch vô th«ng tin, nghiªn cøu thÞ trêng, t vÊn kinh doanh, t vÊn ph¸p luËt, qu¶ng c¸o vµ HCTL v.v ®Ó hç trî vµ cung cÊp dÞch vô cho c¸c doanh nghiÖp trong c¸c ho¹t ®éng XTTM nãi trªn.
VÒ ho¹t ®éng XTTM ë cÊp chÝnh phñ, cã mét sè ý kiÕn cho r»ng chÝnh phñ chØ nªn tËp trung vµo viÖc t¹o m«i trêng kinh doanh thuËn lîi nh ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch th¬ng m¹i hoÆc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thuËn lîi ho¸ th¬ng m¹i cßn nh÷ng ho¹t ®éng XTTM trùc tiÕp kh¸c nªn ®Ó cho khu vùc t nh©n vµ phi chÝnh phñ ®¶m nhiÖm. LËp luËn nµy dùa trªn c¬ së häc thuyÕt kinh tÕ thÞ trêng thuÇn tuý cho r»ng nhµ níc chØ can thiÖp vµo thÞ trêng khi cã nh÷ng thÊt b¹i thÞ trêng hoÆc khi nhµ níc lµm cã hiÖu qu¶ h¬n khu vùc t nh©n. Song, trªn thùc tÕ, ë hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c níc kÓ c¶ c¸c níc ph¸t triÓn, chÝnh phñ ®Òu trùc tiÕp tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM, nhÊt lµ ho¹t ®éng th«ng tin. NhiÒu ngêi cho r»ng chÝnh phñ lµ tæ chøc thu thËp, ph©n tÝch vµ chuyÓn t¶i th«ng tin vÒ m«i trêng vµ c¬ héi kinh doanh ë níc ngoµi còng nh nh÷ng dù ®o¸n xu híng vµ thay ®æi cña nã v.v. cho c¶ céng ®ång doanh nghiÖp víi chi phÝ thÊp h¬n so víi ®Ó cho khu vùc t nh©n ®¶m nhiÖm (do lîi thÕ cña kinh tÕ quy m«).
MÆt kh¸c theo quy ®Þnh cña Tæ chøc Th¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO), c¸c chÝnh phñ ë c¸c níc thµnh viªn cã møc thu nhËp GNP b×nh qu©n ®Çu ngêi tõ US$ 1000 trë nªn kh«ng ®îc phÐp trî cÊp trùc tiÕp cho xuÊt khÈu (vÝ dô nh trî gi¸ xuÊt khÈu), song hä cã thÓ trî cÊp cho ho¹t ®éng XTTM hoÆc tiÕn hµnh trùc tiÕp mét sè ho¹t ®éng XTTM ®Ó hç trî cho c¸c doanh nghiÖp. Cã lÏ ®©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ngµy cµng cã nhiÒu níc trªn thÕ giíi thµnh lËp tæ chøc XTTM cña chÝnh phñ. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã kho¶ng 130 níc cã tæ chøc nµy.
Vai trß cña XTTM vµ XTXK ë níc ta hiÖn nay
§èi víi ViÖt Nam, ho¹t ®éng XTTM, ®Æc biÖt lµ XTXK trong giai ®o¹n hiÖn nay ®ãng mét vai trß kh¸ quan träng trong viÖc thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi nãi chung vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nãi riªng.
HiÖn nay, níc ta ®ang chuyÓn dÇn tõ mét nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang mét nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng vµ më cöa héi nhËp víi thÕ giíi. Sù chuyÓn ®æi vµ më cöa héi nhËp nµy ®ang vµ sÏ t¹o ra cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nh÷ng c¬ héi to lín ®Ó ph¸t triÓn kinh doanh, më réng thÞ trêng vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. §ång thêi, chÝnh sù chuyÓn ®æi vµ më cöa nµy còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam bëi hä ®ang vµ sÏ ph¶i c¹nh tranh gay g¾t vµ b×nh ®¼ng víi nhau vµ víi c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi m¹nh h¬n gÊp nhiÒu lÇn kh«ng nh÷ng trong xuÊt khÈu mµ cßn ngay c¶ trªn thÞ trêng néi ®Þa. Do vËy, ho¹t ®éng XTTM ®ang vµ sÏ ®ãng vai trß quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp.
Trªn ph¬ng diÖn quèc gia, níc ta cã tËn dông ®îc nh÷ng c¬ héi vµ h¹n chÕ ®îc nh÷ng th¸ch thøc míi nãi trªn hay kh«ng chñ yÕu phô thuéc vµo hµng ho¸ vµ dÞch vô cña chóng ta th©m nhËp ®îc thÞ trêng thÕ giíi vµ ®øng v÷ng ®îc trªn thÞ trêng néi ®Þa hay kh«ng. Do vËy, ph¸t triÓn th¬ng m¹i (hiÓu theo kh¸i niÖm míi lµ nh»m n©ng cao søc c¹nh tranh quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp) trong ®ã cã ho¹t ®éng XTTM sÏ ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam. §èi víi ViÖt Nam, ngoµi nh÷ng ho¹t ®éng ph¸t triÓn xuÊt khÈu th× ho¹t ®éng xóc tiÕn thu hót ®Çu t níc ngoµi híng vÒ xuÊt khÈu vµ xóc tiÕn nhËp khÈu nh»m gióp cho doanh nghiÖp nhËp ®îc ®óng c«ng nghÖ, m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn phô liÖu v.v. víi gi¸ c¹nh tranh còng rÊt quan träng ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña c¶ nÒn kinh tÕ còng nh cu¶ tõng doanh nghiÖp cô thÓ.
MÆt kh¸c, qu¸ tr×nh ®æi míi vµ më cöa nãi trªn cña ViÖt Nam míi chØ ®îc thùc hiÖn trong h¬n mêi n¨m trë l¹i ®©y, cho nªn trªn thÕ giíi còng cßn kh«ng Ýt ngêi cha biÕt ®Õn nh÷ng thay ®æi vµ ph¸t triÓn gÇn ®©y ë níc ta hoÆc cha nghÜ ®Õn ViÖt Nam lµ mét thÞ trêng th¬ng m¹i vµ ®Çu t. Ngoµi ra, hµng xuÊt khÈu cña ta, nhÊt lµ hµng c«ng nghiÖp vÉn cßn cha cã tªn tuæi vµ uy tÝn trªn thÞ trêng thÕ giíi. Do vËy, viÖc x©y dùng h×nh ¶nh ViÖt Nam lµ mét thÞ trêng tiÒm n¨ng vÒ th¬ng m¹i vµ ®Çu t còng nh tuyªn truyÒn vµ giíi thiÖu hµng ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi hiÖn nay cµng trë nªn quan träng vµ ®ßi hái sù nç lùc lín cña c¶ céng ®ång doanh nghiÖp vµ chÝnh phñ.
H¬n n÷a, trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, do søc mua trong níc cßn thÊp, nªn viÖc t¨ng cêng ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu sÏ gãp phÇn quan träng ®Ó gi¶i quyÕt ®Çu ra cho s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng lÜnh vùc hiÖn ®ang vµ/hoÆc cã nguy c¬ d thõa n¨ng lùc s¶n xuÊt nh mét sè mÆt hµng n«ng s¶n vµ trong ngµnh may mÆc, giÇy dÐp, thñ c«ng mü nghÖ v.v. Duy tr× ®îc nhÞp ®é t¨ng trëng xuÊt khÈu cao lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó duy tr× nhÞp ®é t¨ng trëng GDP cao, gi¶m bít nh÷ng søc Ðp vÒ viÖc lµm qua ®ã gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.
Søc mua trong níc thÊp chñ yÕu lµ do thu nhËp cña d©n cßn thÊp, song còng mét phÇn lµ do nhiÒu ngêi tiªu dïng cha quen tiªu dïng hoÆc cha biÕt ®Õn mét sè s¶n phÈm míi xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng kÓ c¶ nh÷ng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong níc, cho nªn c¸c ho¹t ®éng XTTM nh héi chî triÓn l·m, qu¶ng c¸o vµ khuyÕn m¹i sÏ gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc kÝch cÇu trªn thÞ trêng néi ®Þa.
ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn, c«ng t¸c XTTM, ®Æc biÖt lµ XTXK gÇn ®©y rÊt ®îc §¶ng vµ Nhµ níc quan t©m. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø IX ®· ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cho ho¹t ®éng XTXK lµ “T¹o thÞ trêng æn ®Þnh cho mét sè mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm vµ hµng c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh; t×m kiÕm c¸c thÞ trêng cho mÆt hµng xuÊt khÈu míi. N©ng cao chÊt lîng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, t¨ng thªm thÞ phÇn ë c¸c thÞ trêng truyÒn thèng, tiÕp cËn vµ më mang c¸c thÞ trêng míi...” ChØ thÞ cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ ChiÕn lîc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô thêi kú 2001-2010 còng ®· kh¼ng
®Þnh “C«ng t¸c thÞ trêng, XTTM cã ý nghÜa rÊt quan träng, ph¶i ®îc triÓn khai m¹nh mÏ nh»m t¹o m«i trêng quèc tÕ thuËn lîi cho xuÊt khÈu.” ChØ thÞ nµy còng ®· x¸c ®Þnh XTTM lµ c«ng viÖc vµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ doanh nghiÖp, chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc hç trî kinh doanh.
Ngoµi nh÷ng nç lùc cña b¶n th©n c¸c Bé/ngµnh vµ c¸c c¬ quan kh¸c thuéc chÝnh phñ trong c¸c ho¹t ®éng XTTM trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc thµnh lËp Côc XTTM trùc thuéc Bé Th¬ng m¹i lµm ®Çu mèi cña chÝnh phñ trong viÖc l·nh ®¹o, chØ ®¹o vµ phèi hîp c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ qu¶n lý nhµ níc vÒ XTTM; sù ñng hé vµ ®¸nh gi¸ cao vai trß cña c¸c hiÖp héi s¶n xuÊt vµ kinh doanh kÓ c¶ c¸c hiÖp héi kinh doanh cña níc ngoµi, còng nh viÖc ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trong ®ã cã chÝnh s¸ch hç trî tµi chÝnh trùc tiÕp cho ho¹t ®éng XTTM cña c¸c doanh nghiÖp lµ nh÷ng thÓ hiÖn râ rµng nhÊt sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi c«ng t¸c XTTM ë níc ta.
II. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng XTXK
1, C¸c nh©n tè trong níc:
a. C¸c nh©n tè kinh tÕ:
Trong m«i trêng kinh doanh, c¸c yÕu tè kinh tÕ dï ë bÊt kú cÊp ®é nµo còng cã vai trß quan träng vµ quyÕt ®Þnh hµng ®Çu. Bëi lÏ, sù h×nh thµnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý vµ c¸c thiÕt chÕ cña hÖ thèng ®ã cã ¶nh hëng trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn chiÒu híng vµ cêng ®é cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ nãi chung vµ trong tõng vïng, tõng ngµnh, tõng doanh nghiÖp còng nh trong ho¹t déng xuÊt khÈu vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu (XTXK) nãi riªng.
C¸c nh©n tè kinh tÕ c¬ b¶n cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng XTXK lµ:
Tr¹ng th¸i ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu cña s¶n xuÊt vµ ph©n phèi.
TiÒm n¨ng kinh tÕ vµ sù gia t¨ng ®Çu t.
L¹m ph¸t, thÊt nghiÖp.
C¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, tÝn dông...
NÕu nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn thÞnh vîng, t¨ng trëng nhanh th× tÊt yÕu ngo¹i th¬ng nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Ngîc l¹i, khi nÒn kinh tÕ tr× trÖ hoÆc trong giai ®o¹n suy tho¸i th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu còng kh«ng tr¸nh khái bÞ t¸c ®éng tiªu cùc. Sù t¨ng trëng nÒn kinh tÕ thêng tû lÖ thuËn víi tèc ®é ph¸t triÓn ngo¹i th¬ng, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu hµng hãa vµ do ®ã kÐo theo c¸c ho¹t ®éng XTXK ph¸t triÓn.
Sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt vµ ph©n phèi theo ngµnh vµ theo l·nh thæ còng cã nh÷ng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng XTXK hµng ho¸. NÕu c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo híng xuÊt khÈu th× ho¹t ®éng XTXK sÏ cã nÒn t¶ng ®Ó ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. H¬n n÷a, nÕu c¬ cÊu kinh tÕ theo l·nh thæ chuyÓn biÕn tÝch cùc sÏ ph¸t huy tèi ®a thÕ m¹nh cña tõng vïng, tõng miÒn, tõng ®Þa ph¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu nãi riªng. Ngîc l¹i, nÕu c¬ cÊu ngµnh vµ l·nh thæ kh«ng hîp lý th× sÏ lµ trë lùc cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Gi÷a chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn xuÊt khÈu còng nh XTXK cã mèi quan hÖ thêng xuyªn t¬ng hç, t¸c ®éng qua l¹i.
TiÒm n¨ng kinh tÕ vµ sù gia t¨ng ®Çu t, ®Æc biÖt lµ ®Çu t vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. NÕu tiÒm n¨ng kinh tÕ m¹nh th× s¶n phÈm xuÊt khÈu cã søc c¹nh tranh vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn lín. Bªn c¹nh ®ã, nÕu ®Çu t cho s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng gia t¨ng sÏ gia t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt chung cña nÒn kinh tÕ vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu, n©ng cao chÊt lîng, gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng n¨ng suÊt vµ ®a d¹ng ho¸ vÒ mÉu m·, chñng lo¹i... §iÒu nµy sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng XTXK ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Khi xuÊt khÈu t¨ng trëng, lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶ ®Çu t cao sÏ khuyÕn khÝch gia t¨ng ®Çu t, lµm cho viÖc XTXK ngµy cµng trë nªn dÔ dµng vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ.
Tû lÖ l¹m ph¸t, thÊt nghiÖp, tû gi¸ hèi ®o¸i, l·i suÊt ng©n hµng ®Òu cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ gi¸n tiÕp g©y t¸c ®éng ®Õn tèc ®é cña ho¹t ®éng XTXK. Khi tû lÖ thÊt nghiÖp cao cã nghÜa lµ nguån lùc con ngêi kh«ng ®îc sö dông triÖt ®Ó, ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh cÇn nhiÒu lao ®éng, kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ tèi u. Tû lÖ l¹m ph¸t vµ tû gi¸ hèi ®o¸i cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ t¬ng ®èi cña hµng xuÊt khÈu vµ nã lµm t¨ng (hay gi¶m) kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ xuÊt khÈu trªn thÞ trêng thÕ giíi. H¬n n÷a nã còng t¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt. Bªn c¹nh ®ã, l·i suÊt ng©n hµng cao hay thÊp cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn ®Çu t, nh ta ®· biÕt sÏ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Õn c¸c yÕu tè tµi chÝnh vµ lµm chËm tèc ®é XTXK...
C¸c yÕu tè kinh tÕ trong m«i trêng kinh tÕ quèc d©n t¬ng ®èi réng, nã ¶nh hëng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ, do ®ã cã ¶nh hëng réng r·i ®Õn xuÊt khÈu vµ XTXK.
b. C¸c nh©n tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt:
C¸c yÕu tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt lµ nÒn t¶ng quy ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c cña m«i trêng kinh doanh, kh«ng cã m«i trêng kinh doanh tho¸t ly quan ®iÓm chÝnh trÞ vµ nÒn t¶ng ph¸p luËt. C¸c yÕu tè nµy cã thÓ t¹o ra thêi c¬ hoÆc c¶n trë ho¹t ®éng XTXK, gåm:
Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, ®êng lèi ngo¹i giao: nÒn chÝnh trÞ æn ®Þnh, víi ®êng lèi chñ tr¬ng ®æi míi vµ më cöa cña §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong níc vµ ngoµi níc gÆp gì, trao ®æi, tham quan, t×m hiÓu c¬ héi ®Çu t vµ thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c, liªn doanh, liªn kÕt, më ®êng cho c¸c ho¹t ®éng XTXK ph¸t triÓn.
Sù ®iÒu tiÕt vµ khuynh híng can thiÖp cña ChÝnh phñ vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c biÖn ph¸p hç trî xuÊt khÈu cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc lËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn XTXK. ChÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i ®îc ph¸t triÓn. C¸c thñ tôc h¶i quan th«ng tho¸ng nhanh gän, c¸c møc thuÕ suÊt u ®·i dµnh cho hµng xuÊt khÈu, thêng lµ 0%, c¸c kho¶n trî gi¸, cíc, thëng xuÊt khÈu... t¹o nªn ®éng lùc m¹nh mÏ, lµ ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng XTXK hµng ho¸.
c. C¸c nh©n tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ:
TiÕn bé kü thuËt c«ng nghÖ cã ¶nh hëng trùc tiÕp quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng canh tranh cña hµng ho¸ lµ n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ gi¸ c¶. Nã còng cã t¸c ®éng ®Õn m« thøc tiªu thô vµ hÖ thèng b¸n hµng, vÒ thêi gian giao hµng... Nã bao gåm:
C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n: ¶nh hëng ®Õn n¨ng lùc vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng.
TiÕn bé kü thuËt vµ kh¶ n¨ng øng dông kü thuËt míi trong s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu nh÷ng tiÕn bé míi nhÊt ®îc øng dông th× sÏ n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm xuÊt khÈu, dÉn ®Õn më réng thÞ trêng vµ t¨ng kim ng¹ch.
ChiÕn lîc ph¸t triÓn kü thuËt, c«ng nghÖ cña nÒn kinh tÕ.
Ngoµi ra, c¸c nh©n tè v¨n ho¸ x· héi, m«i trêng tù nhiªn vµ c¬ së h¹ tÇng còng ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng XTXK, ®Æc biÖt lµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së h¹ tÇng vµ nguån nh©n lùc. C¸c yÕu tè nµy cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng XTXK v× b¶n th©n chóng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc xuÊt khÈu hµng hãa, ®¶m b¶o cho xuÊt khÈu t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong thêi gian dµi.
2, C¸c nh©n tè bªn ngoµi:
C¸c doanh nghiÖp tham gia s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu tÊt yÕu sÏ chÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña c¸c yÕu tè thuéc m«i trêng kinh doanh quèc tÕ. V× vËy viÖc nghiªn cøu c¸c yÕu tè t¸c ®éng tõ bªn ngoµi cã ¶nh hëng lín ®Õn ho¹t ®éng XTXK. Chóng bao gåm c¸c nh©n tè sau:
a. Nh÷ng ¶nh hëng cña nÒn chÝnh trÞ thÕ giíi:
§ã lµ c¸c rñi ro chÝnh trÞ, chiÕn tranh, sù sôp ®æ cña mét thÓ chÕ chÝnh trÞ...
C¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ vµ ngo¹i giao cã ¶nh hëng ®Õn quan hÖ ngo¹i th¬ng còng
nh chÝnh s¸ch më cöa, c¸c møc thuÕ, h¹n ng¹ch...
Nh÷ng thay ®æi vÒ quan ®iÓm, ®êng lèi chÝnh trÞ quèc gia cã thÓ më ra hoÆc lµm sôp ®æ thÞ trêng khiÕn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp, mét sè ngµnh, thËm chÝ cña quèc gia bÞ ®¶o lén. Sù sôp ®æ cña thÞ trêng Liªn X« (cò) vµ §«ng ¢u lµ mét minh chøng thùc tÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngµnh dÖt may, da giÇy... xuÊt khÈu níc ta. Tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp sÏ cã thÓ ph¶i thay ®æi c¸ch thøc xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ ra níc ngoµi.
Sù xung ®ét vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ gi÷a c¸c quèc gia lµm thay ®æi bÇu kh«ng khÝ chÝnh trÞ cña mét khu vùc cã thÓ ¶nh hëng xÊu ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c quèc gia, khu vùc kh¸c cã liªn quan. Sù kiÖn khñng bè níc Mü ngµy 11/9/2001 ®· lµm ®×nh trÖ nhiÒu chuyÕn hµng xuÊt khÈu sang Mü, g©y ra thiÖt h¹i kh«ng nhá...
C¸c quy ®Þnh ph¸p quy, luËt ph¸p cña c¸c quèc gia, luËt ph¸p vµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ:
C¸c yÕu tè nµy ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi liªn quan ®Õn ho¹t ®éng XTXK, ®Æc biÖt lµ khi thùc hiÖn viÖc xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng ho¸ ra níc ngoµi. Mçi quèc gia cã chñ quyÒn ®Òu cã nh÷ng luËt lÖ, quy ®Þnh vµ lËp trêng kinh tÕ riªng buéc c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi ph¶i tu©n theo. C¸c quy ®Þnh vÒ kÝch thíc, chñng lo¹i, chÊt lîng, møc ®é an toµn... cña s¶n phÈm nhËp khÈu cã ¶nh hëng kh«ng Ýt ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ XTXK. C¸c doanh nghiÖp võa ph¶i tu©n thñ theo luËt ph¸p cña níc m×nh, võa ph¶i tu©n theo luËt ph¸p cña níc nhËp khÈu vµ c¸c ®iÒu íc, th«ng lÖ quèc tÕ liªn quan...
¶nh hëng cña c¸c yÕu tè kinh tÕ quèc tÕ :
¶nh hëng cña nã lµ rÊt s©u s¾c ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ XTXK hµng ho¸. T¸c ®éng cña khñng ho¶ng kinh tÕ, suy tho¸i kinh tÕ... ®Ó l¹i c¸c hËu qu¶ kh«n lêng ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, víi tõng khu vùc còng nh víi c¸c quèc gia cã liªn quan. Khñng ho¶ng tµi chÝnh - tiÒn tÖ ë c¸c níc §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸ ®Ó l¹i hËu qu¶ to lín vÒ kinh tÕ cho c¸c níc trong khu vùc vµ lan sang c¸c níc trªn thÕ giíi vµ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ XTXK cña c¸c níc trong khu vùc lµ mét thÝ dô kh¸ ®Æc trng. HiÖn nay, sù sôt gi¶m cña 2 nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ Mü vµ NhËt B¶n ®¸nh dÊu mét thêi kú suy tho¸i kinh tÕ toµn cÇu, khiÕn cho ho¹t ®éng xu¸t khÈu hµng ho¸ cña níc ta nãi riªng vµ c¸c níc nãi chung gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. ViÖc tæ chøc c¸c ph¸i ®oµn th¬ng m¹i sang c¸c níc trong khu vùc §«ng ¸ do vËy gÆp nhiÒu khã kh¨n. H¬n n÷a t×nh h×nh suy gi¶m gi¸ c¶ cña mét sè mÆt hµng ®· cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn kÕ ho¹ch xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chñ lùc trong c¬ cÊu xuÊt khÈu cña níc ta.
C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ kh¸c nhau vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn ë c¸c níc kh¸c nhau sÏ ¶nh hëng ®Õn tû gi¸ c©n b»ng t¬ng ®¬ng cña ®ång tiÒn níc ®ã, ®Òu cã thÓ t¹o khã kh¨n hay thuËn lîi cho ho¹t ®éng XTXK.
Cïng víi qu¸ tr×nh khu vùc ho¸, xu thÕ toµn cÇu ho¸ còng cã ¶nh hëng trùc tiÕp vµ kh¸ toµn diÖn ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. C¸c quèc gia muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× buéc ph¶i tham gia héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Lµ níc ®ang ph¸t triÓn, níc ta sÏ cã thªm nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu vµ do ®ã kÐo theo c¸c ho¹t ®éng XTXK: thÞ trêng ®îc më réng trªn c¬ së c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ký kÕt víi c¸c níc trong khu vùc vµ toµn cÇu. Ta sÏ cã thªm c¬ héi më réng vµ thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t níc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu vµ më réng quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. Qua ®ã, ta sÏ tranh thñ ®îc kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña c¸c níc ®i tríc ®Ó ®Èy nhanh tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ híng vÒ xuÊt khÈu, t¨ng cêng xóc tiÕn xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng sö dông kü thuËt cao. Song héi nhËp còng mang ®Õn c¶ nh÷ng khã kh¨n: hµng ho¸ xuÊt khÈu chÞu søc Ðp c¹nh tranh gay g¾t, quyÕt liÖt h¬n trong khi n¨ng lùc s¶n xuÊt, c«ng nghÖ vµ qu¶n lý cßn nhiÒu h¹n chÕ. Tham gia toµn cÇu ho¸ còng ph¶i chÊp nhËn nh÷ng chÊn ®éng vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ... t¸c ®éng ®Õn thÞ trêng xuÊt khÈu.
¶nh hëng cña c¸c yÕu tè kü thuËt c«ng nghÖ quèc tÕ:
TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ trªn thÕ giíi sÏ cã thÓ dÉn ®Õn sù xuÊt hiÖn c¸c s¶n phÈm míi thay thÕ hoÆc lµm cho t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu tõ c¸c níc kh¸c do ®ã g©y søc Ðp c¹nh tranh lªn hµng xuÊt khÈu cña níc ta. Chóng cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn viÖc XTXK ë tÊt c¶ c¸c kh©u nh: nghiªn cøu thÞ trêng, trao ®æi th«ng tin, giao dÞch ®µm ph¸n... Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ tin häc, sù ra ®êi cña m¹ng th«ng tin toµn cÇu Internet dÉn ®Õn sù ra ®êi cña th¬ng m¹i ®iÖn tö cã ¶nh hëng lín ®Ôn XTXK. C«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi... cã thÓ lµm thay ®æi lîi thÕ so s¸nh, lµm mÊt ®i nh÷ng lîi thÕ cò vµ lµm xuÊt hiÖn nh÷ng lîi thÕ míi nh tr×nh ®é c«ng nghÖ, th«ng tin...
C¸c yÕu tè v¨n ho¸ - x· héi:
C¸c yÕu tè v¨n ho¸ x· héi cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hµnh vi mua s¾m ®èi víi hµng nhËp khÈu. Quy m«, kÕt cÊu d©n sè vµ xu híng biÕn ®éng, thu nhËp cña d©n c vµ c¬ cÊu ph©n phèi, tr×nh ®é d©n trÝ, t«n gi¸o, tÝn ngìng... cã ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn quy m« vµ c¬ cÊu nhu cÇu cña thÞ trêng, dÉn ®Õn quy m« vµ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu thay ®æi vµ kÐo theo sù thay ®æi trong kÕ ho¹ch XTXK. C¸c t¸c ®éng nµy cÇn ph¶i ®îc ®Æc biÖt chó träng ë c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thùc phÈm, may mÆc, da giÇy... vÝ dô, kÕt cÊu d©n c vµ tr×nh ®é d©n trÝ cã ¶nh hëng cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn thÈm mü, thÞ hiÕu dÉn ®Õn ®ßi hái kh¸c nhau vÒ mÉu m·, chñng lo¹i... cña s¶n phÈm may mÆc. V× vËy c¸c ho¹t ®éng XTXK ®èi víi mÆt hµng nµy còng cã cã nh÷ng ®Æc thï riªng.
Ngoµi ra, tÝnh chÊt thêi vô trong s¶n xuÊt, lu th«ng còng ¶nh hëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng XTXK hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, vÒ s¶n lîng, gi¸ c¶, dù tr÷... C¨n cø vµo tÝnh chÊt nµy c¸c doanh nghiÖp sÏ cã chÝnh s¸ch thÝch hîp ®èi víi c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu.
Ch¬ng II: néi dung ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë viÖt nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh Côc Xóc tiÕn th¬ng m¹i-C¬ quan qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ XTXK cña ViÖt Nam.
1. Nh÷ng chuyÓn biÕn vÒ nhËn thøc trong c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nh÷ng n¨m qua.
Trong NghÞ QuyÕt §¹i héi VIII cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam cã nªu: ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, trong ®ã ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ ®Þnh híng xuÊt khÈu. Do ®ã, chiÕn lîc xóc tiÕn th¬ng m¹i còng nh»m vµo xóc tiÕn xuÊt khÈu. Theo quyÕt ®Þnh sè 95/CP vÒ viÖc thµnh lËp vµ tæ chøc bé m¸y cña Bé th¬ng m¹i, chøc n¨ng xóc tiÕn xuÊt khÈu vµ qu¶n lý xóc tiÕn xuÊt khÈu do Bé th¬ng m¹i chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù quan t©m cña Nhµ níc tíi c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung. Thùc ra, viÖc nµy ®· ®îc biÕt ®Õn tõ l©u. Ngay tõ n¨m 1980, khi ChÝnh phñ cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp ViÖn nghiªn cøu ngo¹i th¬ng, trùc thuéc Bé kinh tÕ ®èi ngo¹i (nay lµ Bé th¬ng m¹i). UNDP ®· nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tiÔn vµ hç trî dù ¸n ®µo t¹o c¸n bé xóc tiÕn th¬ng m¹i, chuyªn vÒ c«ng t¸c th«ng tin. Do nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo nh÷ng n¨m 80 ®ang trong giai ®o¹n khñng ho¶ng, nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt tríc m¾t nªn viÖc duy tr× vµ ph¸t triÓn tiÕp c¸c bíc tiÕp theo cha thÓ lµ sù quan t©m hµng ®Çu cña Nhµ níc. H¬n n÷a, c¬ cÊu tæ chøc cña chÝnh phñ cßn ®ang trong giai ®o¹n c¶i c¸ch do ®ã cha thÓ cã chiÕn lîc ®ång bé vÒ xóc tiÕn th¬ng m¹i. C¸c kh©u tµi chÝnh, s¶n xuÊt vµ thÞ trêng hÇu nh bÞ t¸ch rêi, kh©u xóc tiÕn xuÊt khÈu còng cßn trong giai ®o¹n thô ®éng. Phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp t¸ch ra ®éc lËp víi Bé th¬ng m¹i nh tæ chøc Phi chÝnh phñ lµ mét viÖc hoµn toµn cÇn thiÕt. Ngoµi ra, c¸c ®Þa ph¬ng b¾t ®Çu lËp c¸c Phßng th¬ng m¹i, c¸c ngµnh lËp c¸c HiÖp héi, song c¸c tæ chøc nµy h¹n chÕ ë c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, thô ®éng trong chiÕn lîc v¬n ra thÞ trêng níc ngoµi. §iÒu ®ã ®îc kh¼ng ®Þnh khi 2000 c¬ quan ®¹i diÖn níc ngoµi ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng trªn toµn ®Þa bµn ViÖt Nam th× c«ng viÖc cña c¸c tæ chøc trªn hÇu nh yÕu dÇn, c¸c tæ chøc Nhµ níc thµnh lËp do Bé th¬ng m¹i qu¶n lý còng ho¹t ®éng h¹n chÕ do nhiÒu lý do: ng©n s¸ch h¹n chÕ, thiÕu c¸n bé cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm, thiÕu kh©u ®Þnh híng kÕ ho¹ch c¸c ch¬ng tr×nh xóc tiÕn xuÊt khÈu vµ ®iÒu phèi.
Khi níc ta b¾t ®Çu qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, xóc tiÕn th¬ng m¹i hay thùc chÊt lµ xóc tiÕn xuÊt khÈu ®· thùc sù trë thµnh mét ®Ò tµi thu hót ®îc sù quan t©m cña x· héi vµ giíi kinh doanh vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vai trß kh«ng thÓ thiÕu ._.trong viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm nhÊt lµ trªn thÞ trêng níc ngoµi. N¨m 1999 ghi nhËn mét sù chuyÓn biÕn lín trong nhËn thøc ë tÊt c¶ c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp vÒ vai trß cña c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ níc ta ®ang ë trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi vµ héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. §· cã nhiÒu cuéc to¹ ®µm, trao ®æi, nh÷ng bµi viÕt, phãng sù truyÒn h×nh... vÒ lÜnh vùc nµy, thÓ hiÖn mét yªu cÇu bøc xóc trong ®êi sèng kinh tÕ cña níc ta. NhiÒu ho¹t ®éng ®îc triÓn khai nh»m cñng cè thªm nhËn thøc cña x· héi, cña c¸c cÊp c¸c ngµnh, c¸c doanh nghiÖp. Tõ cuèi n¨m 1998 cho ®Õn th¸ng 4/1999 trong khu«n khæ chuÈn bÞ cho dù ¸n “N©ng cao n¨ng lùc xóc tiÕn th¬ng m¹i ë ViÖt Nam”, Bé Th¬ng m¹i ®· phèi hîp víi UNDP, Trung t©m Th¬ng m¹i Quèc tÕ(ITC) tæ chøc ba cuéc kh¶o s¸t vÒ c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i ë ViÖt Nam. Ngµy 19 th¸ng 2 n¨m 1999 Bé Th¬ng m¹i ®· cã tê tr×nh Thñ tíng ChÝnh phñ sè 0687 TM/VP vÒ mét sè chñ tr¬ng vµ biÖn ph¸p ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i. Ngµy 21 th¸ng 8 n¨m 1999 Bé còng ®· cã c«ng v¨n sè 3711/TM-TCCB göi c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng yªu cÇu x©y dùng ®Ò ¸n thµnh lËp Phßng Th«ng tin vµ Xóc tiÕn th¬ng m¹i trùc thuéc Së Th¬ng m¹i hoÆc Së Th¬ng m¹i du lÞch tr×nh UBND tØnh/ thµnh phè phª duyÖt. Cã thÓ nãi ®©y lµ nh÷ng bíc ®i ®Çu tiªn ®Ó x©y dùng mét c¸ch cã hÖ thèng mµng líi c¸c tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i cña ChÝnh phñ tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng víi môc tiªu hç trî cho c¸c doanh nghiÖp thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Trong vßng 1 n¨m, bªn c¹nh c¸c c¬ quan, tæ chøc hç trî th¬ng m¹i ®îc h×nh thµnh tõ tríc ®ã nh ViÖn nghiªn cøu Th¬ng m¹i, Trung t©m th«ng tin th¬ng m¹i, mét sè Chi nh¸nh cña Phßng Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam, Trung t©m ph¸t triÓn th¬ng m¹i vµ ®Çu t (t/p Hå ChÝ Minh), mét sè HiÖp héi chuyªn ngµnh, c«ng ty chuyªn doanh dÞch vô hç trî th¬ng m¹i, ®· cã mét lo¹t trung t©m (hoÆc phßng) Xóc tiÕn Th¬ng m¹i ®Þa ph¬ng ®îc thµnh lËp, tËp trung ë nh÷ng thµnh phè lín (Hµ Néi, T/p Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, §µ N½ng) vµ mét sè tØnh (Th¸i B×nh, B×nh §Þnh, An Giang). Mét sè tØnh kh¸c ®ang trong qu¸ tr×nh triÓn khai (§ång Nai, Kiªn Giang, Thanh Ho¸ v.v.) TÊt c¶ c¸c Trung t©m/ phßng Xóc tiÕn Th¬ng m¹i nµy ®Òu trùc thuéc c¸c Së Th¬ng m¹i. ë Trung ¬ng, nhËn thøc ®îc yªu cÇu bøc xóc cña t×nh h×nh, tõ cuèi n¨m 1997 Bé Th¬ng m¹i ®· tr×nh ChÝnh phñ xin thµnh lËp Côc Xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc vÒ xóc tiÕn th¬ng m¹i ®ång thêi trùc tiÕp tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt quèc gia hç trî c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Trong khi chê ChÝnh phñ cã quyÕt ®Þnh vÒ vÊn ®Ò nµy cuèi n¨m 1998 ®Çu n¨m 1999 Bé Th¬ng m¹i ®· cho thµnh lËp Ban Xóc tiÕn th¬ng m¹i trùc thuéc Bé víi nhiÖm vô tæ chøc, tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng XTTM ®ång thêi t¹o tiÒn ®Ò, x©y dùng nÒn t¶ng cho viÖc thµnh lËp Côc Xóc tiÕn Th¬ng m¹i. Sù xuÊt hiÖn cña c¸c tæ chøc nãi trªn võa cho thÊy møc ®é nhËn thøc còng nh sù quan t©m cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn vµ giíi doanh nghiÖp vÒ c«ng t¸c XTTM võa lµ biÓu hiÖn cña mét nhu cÇu bøc xóc cña thùc tiÔn kinh doanh nãi riªng vµ ®êi sèng kinh tÕ nãi chung trong lÜnh vùc nµy. Mét sè phßng/trung t©m XTTM ®· bíc vµo ho¹t ®éng kh¸ hiÖu qu¶, hç trî tèt c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ho¹t ®éng cña ®a sè c¸c ®¬n vÞ nãi trªn vµ cña c¸c tæ chøc XTTM ®· ®îc thµnh lËp tõ tríc cßn nÆng tÝnh tù ph¸t, thiÕu tÝnh hÖ thèng vµ ®Þnh híng l©u dµi, gi÷a c¸c tæ chøc XTTM ë trong c¶ níc thiÕu sù kÕt dÝnh liªn ngµnh, thiÕu sù ®iÒu phèi vµ qu¶n lý chung ë cÊp nhµ níc. ViÖc thµnh lËp Phßng XTTM ë mét sè ®Þa ph¬ng cßn nhiÒu khã kh¨n trong ®ã quan träng nhÊt lµ vÊn ®Ò tæ chøc, biªn chÕ vµ kinh phÝ ho¹t ®éng. §a sè c¸c phßng/ trung t©m thêng chØ cã 2-3 ngêi, rÊt khã cã kh¶ n¨ng ®¶m ®¬ng ®îc tÊt c¶ c«ng viÖc trong ph¹m vi chøc n¨ng nhiÖm vô ®îc giao. Trong mét sè trêng hîp, chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc vµ chøc n¨ng hç trî kinh doanh cßn cha râ rµng. Cã phßng ®îc lËp ra chØ ®Ó theo dâi, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng XTTM ë ®Þa ph¬ng, hÇu nh kh«ng tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng hç trî (T/p Hå ChÝ Minh). Cã trêng hîp trung t©m XTTM ®îc tæ chøc qu¸ ®éc lËp, tù trang tr¶i chi phÝ, tù lo biªn chÕ, nh©n sù, kh«ng cã sù hç trî cña ng©n s¸ch Nhµ níc (H¶i Phßng).
Ngµy 6/7/2000 t¹i quyÕt ®Þnh sè 78/2000 TTg cña Thñ tíng ChÝnh phñ, Côc Xóc tiÕn Th¬ng m¹i c¬ quan phô tr¸ch trùc tiÕp c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ XTXK trùc thuéc Bé Th¬ng m¹i ®· ®îc thµnh lËp, ®¸nh dÊu mét trang míi cho ho¹t ®éng XTXK ë ViÖt Nam.
VÞ trÝ vµ nhiÖm vô cña Côc Xóc tiÕn Th¬ng m¹i.
Trªn c¬ së QuyÕt ®Þnh cña Thñ tíng ChÝnh phñ ngµy 10/8/2000 Bé trëng Th¬ng m¹i ®· ra quyÕt ®Þnh sè 1116/2000 Q§ BTM chi tiÕt ho¸ c¸c nhiÖm vô, ho¹t ®éng cô thÓ vµ tæ chøc bé m¸y cña Côc XTTM nh sau:
Chñ tr× x©y dùng chÝnh s¸ch, c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, c¸c quy tr×nh, quy ph¹m, ch¬ng tr×nh, dù ¸n, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng XTTM;
Nghiªn cøu, dù b¸o chiÒu híng ph¸t triÓn thÞ trêng, c¸c s¶n phÈm níc xuÊt khÈu;
Thu thËp, tæng hîp xö lý vµ cung cÊp th«ng tin th¬ng m¹i, tríc m¾t tËp trung cung cÊp th«ng tin c¬ héi kinh doanh, t×m kiÕm ®èi t¸c phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp;
Tæ chøc tËp huÊn, héi th¶o nh»m n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé lµm c«ng t¸c XTTM vµ båi dìng kü n¨ng t¸c nghiÖp trong th¬ng m¹i cho c¸n bé qu¶n lý vµ kinh doanh th¬ng m¹i;
Phèi hîp víi c¸c Vô chÝnh s¸ch thÞ trêng níc ngoµi thuéc Bé chØ ®¹o vµ híng dÉn c¸c th¬ng vô ë níc ngoµi tiÕn hµnh c«ng t¸c XTTM;
Qu¶n lý c¸c Trung t©m th¬ng m¹i cña Nhµ níc ®îc x©y dùng ë níc ngoµi;
ChØ ®¹o vµ híng dÉn c¸c Së th¬ng m¹i vÒ c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc vµ nghiÖp vô XTTM, híng dÉn nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸c tæ chøc XTTM;
Hç trî c¸c doanh nghiÖp trong c¸c ho¹t ®éng XTTM;
Nghiªn cøu ®Ò xuÊt biÖn ph¸p x©y dùng m«i trêng ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam trong ph¹m vi nhiÖm vô mµ Bé Th¬ng m¹i ®îc giao; øng dông vµ ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö trong giíi doanh nghiÖp;
Thùc hiÖn hîp t¸c quèc tÕ vÒ XTTM vµ th¬ng m¹i ®iÖn tö.
T×nh h×nh Xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung vµ Xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n 1991-2001.
1/ C¸c thèng kª vÒ ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng nãi chung vµ ®Æc biÖt ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng cña ViÖt Nam trong thêi gian qua
1.1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng XNK cña ViÖt Nam giai ®o¹n 1990-2001
Nh÷ng n¨m ®æi míi, cïng víi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ë níc ta thu ®îc nhiÒu kÕt qu¶ rÊt ®¸ng kÝch lÖ trong ®ã tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu t¨ng nhanh qua c¸c n¨m vµ víi tèc ®é gia t¨ng thêng cao h¬n tèc ®é t¨ng GDP.
NÕu nh n¨m 1986 tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña ta míi dõng l¹i ë con sè hÕt søc khiªm tèn lµ 2,94 tû USD, n¨m 1990 t¨ng lªn 5,1 tû USD th× ®Õn n¨m 2001 tæng kim ng¹ch ®· lªn ®Õn 31,2 tû USD. Nh vËy, sau h¬n 10 n¨m, tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña ta ®· t¨ng h¬n 5 lÇn , víi tèc ®é gia t¨ng b×nh qu©n ®¹t 26%/n¨m.
B¶ng 1: Kim ng¹ch xuÊt, nhËp khÈu ë ViÖt Nam giai ®o¹n 1990-2001
N¨m
XuÊt khÈu
TriÖuUSD
Tèc®é (%)
T¨ng(+),
Gi¶m(-)
NhËp khÈu
TriÖuUSD
Tèc ®é (%)
T¨ng(+),
Gi¶m(-)
NhËp siªu TriÖu USD
Tû lÖ (%)
NhËp siªu
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2.404,0
2.087,1
2.580,7
2.985,2
4.054,3
5.448,9
7.255,9
9.185,0
9.360,3
11.541,4
14.482,7
15.027,0
-
-13,2
+23,7
+15,7
+35,8
+34,4
+33,2
+26,6
+1,9
+23,3
+25,5
+3,8
2.752,4
2.338,1
2.540,7
3.924,0
5.825,8
8.155,4
11.143,6
11.592,3
11.499,6
11.742,1
15.636,5
16.162,0
-
-15,1
+8,7
+54,4
+48,5
+40,0
+36,6
+4,0
-0,8
+2,1
+33,2
3,4
348,4
251,0
-40,0
308,8
1.771,5
2.706,5
3.887,7
2.407,3
2.139,3
200,7
1153,8
1135,0
14,5
12,0
-
10,3
43,7
49,7
53,6
26,2
22,9
1,7
8,0
7,6
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2001_Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, Hµ Néi (Tr 309)
ChØ tÝnh riªng ho¹t ®éng XK, mÆc dï møc gia t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu trong giai ®o¹n 1990--2001 cha cao b»ng §µi Loan, Hµn Quèc... ë giai ®o¹n ®Çu tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, nhng còng kh¸ cao so víi nhiÒu níc ®ang ph¸t triÓn kh¸c.Tèc ®é gia t¨ng xuÊt khÈu b×nh qu©n hµng n¨m vît xa tèc ®é gia t¨ng nhËp khÈu (23%/15,7%). So víi tèc ®é t¨ng GDP hµng n¨m (6,49%) th× tèc ®é gia t¨ng xuÊt khÈu cao gÊp 3,68 lÇn. Kim ng¹ch xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ngêi t¨ng nhanh tõ 31USD/ngêi n¨m 1991 lªn 150 USD/ngêi n¨m 1999.
N¨m 2000 ®i qua ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên tèt ®Ñp vÒ mét nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· bíc ®Çu khëi s¾c, vît qua c¬n khã kh¨n tõ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2000 ®¹t 14,3 tû USD, t¨ng 24% so víi n¨m 1999, vît xa møc chØ tiªu 12% vµ vît møc kÕ ho¹ch 1 tû USD, t¨ng gÊp 3,6 lÇn so víi møc t¨ng GDP. Víi møc kim ng¹ch 14,3 tû USD xuÊt khÈu ViÖt Nam kh«ng chØ ®¸nh dÊu thªm mét ®Ønh cao míi trªn con ®êng ph¸t triÓn vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi mµ cßn vît qua ngìng vÒ xuÊt khÈu cña mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn, b×nh qu©n ®¹t 184USD/ ngêi/n¨m so víi chuÈn 170USD/ngêi/n¨m, ®îc thÕ giíi c«ng nhËn lµ níc cã nÒn ngo¹i th¬ng ph¸t triÓn b×nh thêng. Trong kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®©y lµ mét thuËn lîi kh«ng nhá khi xÐt vÒ chÊt lîng hµng ho¸ ViÖt Nam ®Ó më réng thÞ trêng ®¸nh dÊu nh÷ng nç lùc héi nhËp ®¸ng kÓ cña ViÖt Nam vµo khu vùc vµ thÕ giíi, më ®êng tham gia tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO vµ thùc hiÖn nh÷ng hiÖp ®Þnh song ph¬ng vµ ®a ph¬ng trªn nÒn t¶ng b×nh ®¼ng cã lîi.
Bíc sang n¨m 2001, t×nh h×nh chuyÓn híng bÊt lîi h¬n nhiÒu so víi n¨m 2000, næi tréi lµ vÊn ®Ò biÕn ®æi gi¸ c¶ trong mét nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang cã chiÒu híng suy tho¸i, ®Æc biÖt sau sù kiÖn níc Mü ngµy11/9... tuy nhiªn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ta thu ®îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ; theo Bé Th¬ng M¹i, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2001 c¶ níc ®¹t kho¶ng 1,5 tû USD, t¨ng 4,5 lÇn so víi n¨m 2000
Nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu
C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu bíc ®Çu ®· cã nhiÒu thay ®æi quan träng, theo híng t¨ng dÇn tû träng c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn.
Tû träng c¸c hµng c«ng nghiÖp nÆng vµ kho¸ng s¶n xuÊt khÈu t¨ng vät tõ 9,01% n¨m 1985 lªn 25,66% n¨m 1990, 25,3% n¨m 1995 vµ 35,6% n¨m 2000. Trong ®ã, kim ng¹ch xuÊt khÈu dÇu th« t¨ng tõ 2617 ngh×n tÊn n¨m 1990 lªn 15.500 ngh×n tÊn n¨m 2000, ®¹t 3,582 tû USD, gÊp 8,2 lÇn n¨m 1990. §©y lµ mÆt hµng lu«n gi÷ vÞ trÝ sè 1 trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n 1990-2000 ( trõ n¨m1998), t¨ng c¶ vÒ gi¸ lÉn s¶n lîng. TiÕp ®Õn lµ mÆt hµng than ®¸, n¨m 2000 dï cã suy gi¶m so víi n¨m 1996 nhng xuÊt khÈu vÉn t¨ng 3,8 lÇn so víi n¨m 1990, tõ 789 ngh×n tÊn n¨m 1990 lªn 3035 ngh×n tÊn n¨m 2000, n¨m 1996 ®¹t møc cao nhÊt víi 3647 ngh×n tÊn.
Thªm vµo ®ã trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam hiÖn nay ngoµi mét sè mÆt hµng, nhãm hµng xuÊt khÈu chñ yÕu (15 mÆt hµng chñ lùc ) ®· xuÊt hiÖn thªm mét sè mÆt hµng míi, nhiÒu tiÒm n¨ng.
Nhãm mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam gåm cã: dÇu th«, may mÆc, giÇy dÐp, h¶i s¶n, g¹o, cµ phª, ®iÖn tö m¸y tÝnh, thñ c«ng mü nghÖ, h¹t tiªu, cao su, rau qu¶, than ®¸, chÌ vµ l¹c. 15 mÆt hµng nµy hiÖn nay chiÕm kho¶ng 80% kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸. Trong ®ã cã 11 mÆt hµng cã gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu trªn 100 triÖu USD ®Æc biÖt cã 4 mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu trªn 1 tû USD ®ã lµ dÇu th« 3582 triÖu USD, dÖt may 1815 triÖu USD, thuû s¶n 1475 triÖu USD vµ giÇy dÐp 1402 triÖu USD. §©y lµ mét tiÕn bé vît bËc nÕu xÐt vµo thêi ®iÓm n¨m 1990 trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam kh«ng cã mét mÆt hµng nµo cã kim ng¹ch vît qua 1 tû USD, chØ cã dÇu th«, may mÆc, h¶i s¶n, lµ ba mÆt hµng cã kim ng¹ch trªn 100 triÖu USD; ®Õn n¨m 1995, dï ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ ®· cã nhiÒu khëi s¾c nhng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c mÆt hµng vÉn cßn thÊp, cha cã mÆt hµng nµo cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu trªn 1 tû USD. VËy mµ chØ sau 5 n¨m ta ®· cã 4 mÆt hµng kim ng¹ch trªn 1 tû USD vµ 7 mÆt hµng kh¸c cã kim ng¹ch ®¹t trªn 100 triÖu USD vµ cßn tiÕp tôc t¨ng trong t¬ng lai.
B¶ng 2 : C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam
Nhãm hµng
1985
1990
1995
1998
1999
2000
Kng
%
Kng
%
Kng
%
Kng
%
Kng
%
Kng
%
Tæng sè
98,5
00
404
00
448,9
00
361
00
1540
00
4308
00
CNnÆngvµKS
2,9
0,01
16,9
5,7
377,7
5,3
609
7,9
576
100
5,6
CNnhÑvµTCn
35,5
3,7
35,8
6,4
549,8
8,5
427,6
6,6
190
6,3
900
4,3
N«ng s¶n
74,3
9,3
83,2
2,6
745,8
2
274,3
4,3
803
4,3
833
9,8
L©m s¶n
0,5
0,8
26,5
0,3
53,9
0,8
91,4
0,5
Thuû s¶n
2,6
1,8
39,1
0,9
21,4
1,4
58
0,5
71
0,4
475
0,3
Hµng kh¸c
0,7
0,4
0,4
0,1
0,3
0,01
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 1989, 1994, 2000
Nh×n chung, mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam n¨m 2001 ®îc ®¸nh gi¸ lµ ®a d¹ng, phong phó h¬n tríc ®©y. C¸c mÆt chñ lùc ®Òu t¨ng vÒ c¶ s¶n lîng lÉn kim ng¹ch (trõ mét 1 sè mÆt hµng nh g¹o, than ®¸, h¹t tiªu, h¹t ®iÒu...). Bªn c¹nh c¸c s¶n phÈm chñ lùc, c¸c hµng xuÊt khÈu kh¸c kh¸ ®a d¹ng, nhiÒu mÆt hµng cã tiÒm n¨ng nh: c¬ khÝ, ®iÖn, s¶n phÈm nhùa, s¶n phÈm gç, thùc phÈm chÕ biÕn... tuy hiÖn nay cßn chiÕm tû lÖ thÊp, quy m« nhá nhng cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn trong t¬ng lai.
B¶ng 3: Mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu 1990_2001
MÆt hµng
§¬n vÞ
1990
1995
1998
1999
2000
2001
DÇu th«
Ngh×n tÊn
2617,0
7652,0
12145,0
14881,9
15423,5
16731,6
Than ®¸
Ngh×n tÊn
789,0
2821,0
3162,0
3260,0
3251,0
4290,0
GiÇy dÐp
Tr USD
-
296,4
1031,0
1387,1
1471,7
1559,5
DÖt may
Tr USD
215,0
850,0
1450,0
1746,2
1891,9
1975,4
Mü nghÖ
Tr USD
-
18,7
31,1
22,5
36,2
-
G¹o
Ngh×n tÊn
1624,0
1988,0
3730,0
4508,3
3476,7
3729,5
L¹c nh©n
Ngh×n tÊn
71,0
115,0
86,8
56,0
76,1
78,2
Cµ phª
Ngh×n tÊn
90,0
248,1
382,0
482,0
733,9
931,2
Cao su
Ngh×n tÊn
75,9
138,1
191,0
263,0
273,4
308,1
H¹t ®iÒu
Ngh×n tÊn
9,0
19,8
25,7
18,4
34,2
43,7
Rau qu¶
Tr USD
52,0
56,1
52,6
106,6
213,1
330,0
H¹t tiªu
Ngh×n tÊn
9,0
17,9
15,1
34,8
36,4
57,0
ChÌ
Ngh×n tÊn
16,1
18,8
33,0
36,0
55,6
68,2
Thuû s¶n
Tr USD
239,0
621,4
858,0
973,6
1478,5
1777,6
Nguån: Bé th¬ng m¹i, Tæng côc h¶i quan.
XuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002
Khèi lîng xuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 íc ®¹t 7,3 tû USD gi¶m 5,9% so víi cïng kú n¨m 2001, trong ®ã:
Khu vùc kinh tÕ trong níc XK 3,8 tû USD
Khu vùc cã vèn §TNN (KÓ c¶ dÇu th«) XK 3,5 tû USD, b»ng møc 6 th¸ng ®Çu n¨m 2001.
XuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 gi¶m sót do gi¸ vµ khèi lîng cña nhiÒu mÆt hµng gi¶m sót.
B¶ng 4: XuÊt khÈu th¸ng 6 vµ 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002
§¬n vÞ tÝnh: Ngh×n tÊn, Tr USD
TH 5 th¸ng ®Çu n¨m 2002
¦íc tÝnh th¸ng 6/2002
Céng dån 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002
6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 so víi cïng kú
Lîng
TrÞ gi¸
Lîng
TrÞ gi¸
Lîng
TrÞ gi¸
Lîng
TrÞ gi¸
Tæng TrÞ Gi¸
5.830
1.420
7.520
91,4
KV Kinh tÕ trong níc
3.023
760
3.783
89,2
KV cã vèn §TNN
DÇu th«
Hµng ho¸ kh¸c
2.807
660
3.467
100,0
1.192
290
83,3
1.615
370
117,6
MÆt hµng chñ yÕu:
DÇu th«
7.027
1.192
1.500
290
8.527
1.482
98,1
83,3
DÖt may
790
200
990
103,0
Thuû s¶n
631
185
816
97,6
GiÇy dÐp
717
160
877
110,0
§iÖn tö m¸y tÝnh
181
45
226
71,6
G¹o
1.241
267
350
78
1.591
345
73,4
99,2
Cµ phª
314
117
45
20
359
137
66,2
54,4
Thñ c«ng mü nghÖ
140
30
170
148,7
Rau qu¶
87
20
107
56,4
Cao su
147
74
25
14
172
88
140,1
124,9
H¹t tiªu
37
49
10
15
47
64
104,1
87,9
H¹t ®iÒu
18,0
60
6,2
20
24,2
80
135,2
116,9
Than ®¸
2.585
66
450
10
3.035
76
144,2
143,4
ChÌ
16
17,0
4
3,9
20
20,9
122,5
121,0
L¹c
34
15,5
10
5,0
44
20,5
177,7
162,3
Nguån: Tæng côc TC§LCL, ngµy 06/07/2002
2/ C¸c chÝnh s¸ch míi ban hµnh cña ChÝnh phñ ®èi víi ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng.
a) Hç trî xóc tiÕn th¬ng m¹i giai ®o¹n 2002-2005
Bé Tµi chÝnh ra th«ng t sè 86/TT-BTC nªu râ: hµng n¨m, nhµ níc dµnh mét kho¶n ng©n s¸ch tÝnh trªn kim ng¹ch xuÊt khÈu ®Ó hç trî ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Èy m¹nh xuÊt khÈu theo c¸c ch¬ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia (ch¬ng tr×nh xóc tiÕn th¬ng m¹i).
Nh÷ng ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i träng ®iÓm ®îc hç trî bao gåm: th«ng tin th¬ng m¹i, tuyªn truyÒn xuÊt khÈu vµ lËp trung t©m d÷ liÖu hç trî doanh nghiÖp; t vÊn xuÊt khÈu; ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc vµ kü n¨ng kinh doanh xuÊt khÈu cho doanh nghiÖp; héi chî triÓn l·m hµng xuÊt khÈu; kh¶o s¸t, t×m kiÕm thÞ trêng xuÊt khÈu; qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu quèc gia vµ s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Æc trng quèc gia; chi phÝ ban ®Çu x©y dùng c¬ së h¹ tÇng xóc tiÕn th¬ng m¹i; nghiªn cøu øng dông ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö phôc vô xuÊt khÈu; c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i kh¸c do Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh.
§èi tîng ®îc hç trî lµ c¸c doanh nghiÖp cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ thuéc ch¬ng tr×nh xóc tiÕn th¬ng m¹i träng ®iÓm. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng dÞch vô trong lÜnh vùc xóc tiÕn th¬ng m¹i kh«ng thuéc ®èi tîng tiÕp nhËn hç trî.
Møc hç trî: hç trî 50% chi phÝ cho ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i träng ®iÓm ®· nªu vµ 70% chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng cßn l¹i. C¸c trêng hîp ®Æc biÖt do Thñ tíng ChÝnh phñ hoÆc chñ tÞch uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng (®èi víi ®Þa ph¬ng) quyÕt ®Þnh.
b) Quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp phÐp th«ng tin trªn Internet
Bé trëng Bé v¨n ho¸ th«ng tin ®· ra QuyÕt ®Þnh sè 27/Q§-BVHTT ban hµnh quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin, thiÕt lËp trang ®iÖn tö trªn Internet.
Quy chÕ nªu râ: Bé v¨n ho¸ th«ng tin lµ c¬ quan thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin trªn Internet (ICP), thiÕt lËp trang tin ®iÖn tö trªn Internet. §¬n vÞ cung cÊp th«ng tin trªn ICP lµ c¬ quan, tæ chøc, doanh nghiÖp ®îc Bé v¨n ho¸ th«ng tin cÊp giÊy phÐp thùc hiÖn cung cÊp th«ng tin trªn Internet th«ng qua nhµ cung cÊp dÞch vô( ISP). Mäi th«ng tin cña ®¬n vÞ cung cÊp th«ng tin ph¶i thùc hiÖn quy ®Þnh: néi dung th«ng tin kh«ng g©y ph¬ng h¹i ®Õn ®éc lËp, chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ cña níc CHXHCN ViÖt Nam; kh«ng ®îc kÝch ®éng b¹o lùc, tuyªn truyÒn chiÕn tranh x©m lîc, g©y hËn thï gi÷a c¸c d©n téc vµ nh©n d©n c¸c níc, kÝch ®éng d©m «, ®åi truþ, téi ¸c; kh«ng ®îc tiÕt lé bÝ mËt nhµ níc, bÝ mËt qu©n sù, an ninh, kinh tÕ, ®èi ngo¹i vµ nh÷ng bÝ mËt kh¸c do ph¸p luËt VN quy ®Þnh; kh«ng ®îc cung cÊp th«ng tin khi cha cã giÊy phÐp cña Bé VH - TT.
§iÒu kiÖn cÊp phÐp ®èi víi c¸c c¬ quan, tæ chøc, DN cña VN lµ ph¶i cã chÊp thuËn cña c¬ quan chñ qu¶n, x¸c ®Þnh lo¹i h×nh th«ng tin, c¸c chuyªn môc, tÇn sè, cã ®ñ ph¬ng tiÖn kü thuËt; ®èi víi c¸c c¬ quan, tæ chøc níc ngoµi lµ c¬ quan ngo¹i giao, tæ chøc liªn chÝnh phñ, phi chÝnh phñ, c¸c h·ng th«ng tÊn b¸o chÝ ph¶i ®îc Bé ngo¹i giao chÊp thuËn; ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng hîp ph¸p t¹i VN. Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hå s¬ hîp lÖ, Bé VH – TT xem xÐt, gi¶i quyÕt viÖc cÊp phÐp.
c) C¸c lo¹i hµng ho¸ XK t¹i chç ¸p dông thuÕ xuÊt GTGT 0%
Ngµy 10/10, Bé Tµi chÝnh ®· ban hµnh Th«ng t sè 90/TT-BTC híng dÉn thu thuÕ XNK, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) víi hµng ho¸ b¸n cho th¬ng nh©n níc ngoµi nhng giao hµng cho DN kh¸c t¹i ViÖt nam theo chØ ®Þnh cña th¬ng nh©n níc ngoµi ®Ó lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt, gia c«ng hµng XK (hµng ho¸ XK t¹i chç).
Theo ®ã, c¸c lo¹i hµng XK t¹i chç ®îc ¸p dông thuÕ xuÊt GTGT lµ 0% nhng DN ph¶i cã ®ñ c¸c hå s¬ nh: chøng tõ thanh to¸n tiÒn hµng XK t¹i chç, tê khai hµng ho¸ XNK t¹i chç, c¸c hîp ®ång mua b¸n víi th¬ng nh©n níc ngoµi... ®èi víi c¸c DNNK vËt t, nguyªn liÖu ®Ó lµm hµng XK t¹i chç, sau khi xong thñ tôc XK t¹i chç, DN ®ã ®îc xÐt hoµn l¹i thuÕ NK ®èi víi phÇn vËt t, nguyªn liÖu t¬ng øng víi s¶n phÈm XK t¹i chç.
d) Th«ng t sè 88/TTBTC cña Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh chÕ ®é thu, nép vµ qu¶n lý sö dông phÝ cÊp m· sè m· v¹ch cã hiÖu lùc thi hµnh tõ ngµy 17/10/2002
Theo ®ã, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc cña ViÖt Nam vµ níc ngoµi khi ®îc c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ m· sè m· v¹ch hoÆc c¬ quan ®îc uû quyÒn thùc hiÖn viÖc cÊp giÊy phÐp sö dông m· sè m· v¹ch, ph¶i nép phÝ theo møc: phÝ cÊp vµ híng dÉn sö dông MSMV 1.000.000/ lÇn; phÝ duy tr× vµ sö dông MSMV 500.000/ n¨m.
C¬ quan thu phÝ ®îc ®Ó l¹i 90% ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c tæ chøc thu. Sè cßn l¹i 10% ph¶i nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc.
Ngoµi ra, th«ng t cßn quy ®Þnh cô thÓ vÒ tæ chøc thu, nép vµ qu¶n lý sö dông phÝ cÊp m· sè m· v¹ch; tæ chøc thùc hiÖn...
3/ Ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n võa qua
Tríc khi thµnh lËp Côc Xóc tiÕn Th¬ng m¹i
Bé th¬ng m¹i cã nhiÒu bé phËn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i kh¸c nhau nh:
C¸c vô chÝnh s¸ch thÞ trêng nh: Vô Ch©u ¸-Th¸i B×nh D¬ng, Vô ¢u Mü, Vô T©y ¸-Nam Phi, Vô ®a biªn. C¸c th¬ng vô ë níc ngoµi chÞu sù chØ ®¹o nghiÖp vô cña c¸c Vô nãi trªn bao gåm viÖc xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ qu¶n lý c¸c hiÖp ®Þnh song ph¬ng. Theo quyÕt ®Þnh míi cña Thñ tíng ChÝnh phñ, c¸c Th¬ng vô ë níc ngoµi trùc thuéc Sø qu¸n. Nh vËy, ®¹i diÖn cña Bé th¬ng m¹i sÏ mang th©n phËn ngo¹i giao vµ chØ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc theo dâi c¸c HiÖp ®Þnh song ph¬ng. CÇn ph¶i cã c¸c v¨n phßng xóc tiÕn th¬ng m¹i riªng, tõ ®ã kÐo theo viÖc cñng cè l¹i ho¹t ®éng cña c¸c Vô khu vùc. Cô thÓ c¸c Vô chØ cßn qu¶n lý c¸c HiÖp ®Þnh song ph¬ng. Chøc n¨ng xóc tiÕn xuÊt nhËp khÈu ph¶i do c¬ quan chøc n¨ng qu¶n lý. C¸c khu vùc võa lËp kÕ ho¹ch c¸c ch¬ng tr×nh võa thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh xóc tiÕn th¬ng m¹i trong khi ®ã c¸c Vô lµ bé phËn qu¶n lý Nhµ níc.
Ngoµi c¸c Vô, Bé th¬ng m¹i cßn cã c¸c c¬ quan trùc thuéc:
C«ng ty héi chî qu¶ng c¸o lµ doanh nghiÖp Nhµ níc thùc hiÖn chøc n¨ng tæ chøc héi chî qu¶ng c¸o, ho¹t ®éng ®Þnh híng kinh doanh.
Trung t©m th«ng tin th¬ng m¹i ViÖt Nam lµ c¬ quan sù nghiÖp kinh tÕ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt th«ng tin kinh tÕ th¬ng m¹i trong ®ã cã th«ng tin vÒ thÞ trêng níc ngoµi. Trªn thùc tÕ, Trung t©m nµy vÉn nhËn ng©n s¸ch tõ c¸c nguån chi cho nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ vµ c¸c nguån cña Bé th¬ng m¹i.
ViÖn nghiªn cøu th¬ng m¹i-tiÒn th©n lµ ViÖn nghiªn cøu ngo¹i th¬ng, trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh ®· s¸p nhËp cïng c¸c ViÖn kh¸c lµm mét. Do ®ã hiÖn nay vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ chøc n¨ng ®· t¸ch dÇn khái chøc n¨ng xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ ®Þnh híng vµo nghiªn cøu ph¸t triÓn. Trªn thùc tÕ, viÖn nµy ho¹t ®éng trªn ng©n s¸ch dµnh cho khoa häc c«ng nghÖ.
Trung t©m t vÊn vµ ®µo t¹o kinh tÕ th¬ng m¹i: cã chøc n¨ng xóc tiÕn th¬ng m¹i. C¸c ho¹t ®éng cña trung t©m rÊt réng. Tuy nhiªn, vÒ tæ chøc cha ®Þnh h×nh vµ bÞ h¹n chÕ. Cô thÓ, Trung t©m ho¹t ®éng ®éc lËp trong c«ng t¸c chuyªn m«n, tµi chÝnh vµ phô thuéc vÒ tæ chøc ®èi víi ViÖn nghiªn cøu th¬ng m¹i. H¬n thÕ n÷a, Trung t©m ®Þnh híng dÞch vô ®Ó tån t¹i. ChØ cã mét sè ho¹t ®éng nh nghiªn cøu vµ ®µo t¹o do níc ngoµi tµi trî cã thÓ coi nh ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu, gièng nh néi dung ho¹t ®éng cña Phßng ph¸t triÓn th¬ng m¹i JETRO.
Ngoµi ra, mét sè c¬ quan kh¸c cã thÓ coi nh mét bé phËn cña xóc tiÕn th¬ng m¹i nh Trêng qu¶n lý c¸n bé, Côc qu¶n lý ®o lêng vµ chÊt lîng.
§Ó ®¸nh gi¸ c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i cña Bé th¬ng m¹i tríc khi thµnh lËp Côc Xóc tiÕn th¬ng m¹i cÇn cã sù nghiªn cøu mét c¸ch hÖ thèng, song s¬ bé cho thÊy c¸c kh©u tån t¹i nh sau:
Bé th¬ng m¹i cha cã bé phËn ®éc lËp qu¶n lý Nhµ níc vÒ xóc tiÕn th¬ng m¹i. ViÖc nµy rÊt cÇn thiÕt, v× nã g¾n liÒn viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô cña ChÝnh phñ giao. Bé phËn nµy cã thÓ ph¶i lµ mét Côc qu¶n lý v× c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh ngoµi néi dung v¹ch ra chiÕn lîc ngµnh, lËp kÕ ho¹ch ®Þnh híng, t¹o nguån ng©n s¸ch vµ qu¶n lý ng©n s¸ch cßn ph¶i cÇn tËp trung híng dÉn, ®iÒu phèi vµ kiÓm so¸t c¸c c¬ quan trùc thuéc, phèi hîp liªn ngµnh, tËn dông sù hîp t¸c quèc tÕ. Cã thÓ sau 10-20 n¨m, vai trß qu¶n lý cña Côc nµy chØ cßn tËp trung chØ ®¹o chiÕn lîc, ®Þnh híng vµ qu¶n lý ng©n s¸ch. Song do t×nh h×nh ph¸t triÓn chung nªn ®ßi hái ph¶i cã Côc nªu trªn.
Do cha cã bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ xóc tiÕn th¬ng m¹i, cho nªn mÆc dï chiÕn lîc xóc tiÕn th¬ng m¹i ®· ®îc ho¹ch ®Þnh, song c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i hoµn toµn thô ®éng vµ dõng ë møc ®é dÞch vô. C¸c dÞch vô ®ã kh«ng cã kÕ ho¹ch vµ kh«ng tËp trung thùc hiÖn chiÕn lîc xóc tiÕn xuÊt khÈu.
Do nhiÒu lý do nh ®· nªu trªn, kh«ng cã ng©n s¸ch dµnh riªng cho ho¹t ®éng nµy, thiÕu c¸n bé cã chuyªn m«n, thiÕu bé m¸y qu¶n lý, cho nªn c¸c c¬ quan trùc thuéc ho¹t ®éng láng lÎo. Mét sè bé phËn nh ViÖn nghiªn cøu th¬ng m¹i vµ sè ®«ng Th¬ng vô mÊt h¼n ph¬ng híng, cã nguy c¬ bÞ tª liÖt. §Æc biÖt quyÕt ®Þnh cña Thñ tíng ®a c¸c c¬ quan ®¹i diÖn kinh tÕ th¬ng m¹i cña ViÖt Nam vµo c¸c Sø qu¸n theo xu híng chung cña c¸c níc dÉn ®Õn nhu cÇu c¶i c¸ch hÖ thèng v¨n phßng ®¹i diÖn ë níc ngoµi mét c¸ch c¬ b¶n.
T×nh h×nh trªn ®ßi hái ph¶i cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó cñng cè vµ h×nh thµnh hÖ thèng xóc tiÕn th¬ng m¹i ®¸p øng ®ßi hái cña c«ng cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh vµ c¶i tæ kinh tÕ nãi chung.
*Tæ chøc bé m¸y lµm c«ng t¸c XTXK
ë cÊp chÝnh phñ: Ho¹t ®éng XTTM ®îc thùc hiÖn ë nhiÒu Bé/ngµnh vµ c¸c c¬ quan kh¸c nhau cña chÝnh phñ trong ®ã Bé Th¬ng m¹i ®ãng vai trß nßng cèt trong viÖc xóc tiÕn më réng thÞ trêng xuÊt khÈu.
Bé Th¬ng m¹i lµ c¬ quan ®Çu mèi nghiªn cøu vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, so¹n th¶o luËt ph¸p th¬ng m¹i nãi chung, c¸c chÝnh s¸ch XTTM vµ XTXK nãi riªng. Bé thùc hiÖn viÖc ®µm ph¸n vµ ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng víi c¸c níc. Ngoµi ra, Bé cßn trùc tiÕp tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM nh: ho¹t ®éng th«ng tin th¬ng m¹i, nghiªn cøu thÞ trêng, giíi thiÖu b¹n hµng, ®µo t¹o vµ t vÊn th¬ng m¹i, gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp tham gia héi chî triÓn l·m ë níc ngoµi, tæ chøc c¸c ®oµn doanh nghiÖp ®i kh¶o s¸t thÞ trêng níc ngoµi, ®ãn tiÕp c¸c ®oµn th¬ng nh©n níc ngoµi vµo ViÖt Nam, tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi th¶o XTTM v.v.
Bé m¸y chuyªn m«n cña Bé ®Ó thùc hiÖn nh÷ng viÖc trªn bao gåm 41 c¬ quan ®¹i diÖn th¬ng m¹i ë níc ngoµi, 3 vô ChÝnh s¸ch ThÞ trêng Ngoµi níc, Vô kÕ ho¹ch-thèng kª, Vô chÝnh s¸ch th¬ng m¹i ®a biªn, Vô qu¶n lý XNK, Trung t©m th«ng tin th¬ng m¹i, ViÖn nghiªn cøu Th¬ng m¹i vµ c¸c trêng ®µo t¹o vÒ th¬ng m¹i v.v.
Tæng côc du lÞch thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn du lÞch bao gåm c¸c ho¹t ®éng t¹o m«i trêng, ®µm ph¸n c¸c hiÖp ®Þnh du lÞch ®a vµ song ph¬ng víi níc ngoµi, vµ trùc tiÕp thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng th«ng tin du lÞch vµ qu¶ng b¸ du lÞch ë trong vµ ngoµi níc.
Bé Lao ®éng, Th¬ng binh vµ X· héi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu lao ®éng
Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn thu hót ®Çu t níc ngoµi
C¸c bé s¶n xuÊt chuyªn ngµnh kh¸c còng thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng XTTM nh cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng, ®Þnh híng s¶n xuÊt vµ kinh doanh, hç trî nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm, hç trî qu¶n lý vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm v.v. Ho¹t ®éng ngo¹i giao cña c¸c c¬ quan §¶ng vµ Nhµ níc ë trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, ®Æc biÖt lµ Bé Ngo¹i Giao, còng nh cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®· vµ ®ang gãp phÇn t¹o m«i trêng quèc tÕ thuËn lîi cho xuÊt khÈu vµ thu hót ®Çu t níc ngoµi.
T¹i c¸c tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng, c¸c Së Th¬ng m¹i hoÆc c¸c trung t©m XTTM còng tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM phôc vô cho c¸c doanh nghiÖp ®Þa ph¬ng m×nh. Cho ®Õn n¨m 1999 ®· cã gÇn 20 tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng ®· thµnh lËp c¸c trung t©m hoÆc c¸c phßng XTTM trùc thuéc UBND hoÆc Së Th¬ng m¹i. §¸ng chó ý lµ c¸c trung t©m XTTM vµ §Çu t cña Hµ Néi, TP Hå ChÝ Minh vµ §µ N½ng
C¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp
Tríc khi Phßng Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam (VCCI) t¸ch ra khái Bé Th¬ng m¹i (n¨m 1993) trë thµnh mét tæ chøc x· héi vµ phi chÝnh phñ th× tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng XTTM ë ViÖt nam ®Òu do chÝnh phñ vµ mét vµi doanh nghiÖp nhµ níc thùc hiÖn. Cho ®Õn khi Bé Th¬ng m¹i triÓn khai thµnh lËp mét c¬ quan XTTM th× sè c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ tham gia vµo ho¹t ®éng XTTM ngµy cµng t¨ng. C¶ níc cã tíi gÇn tr¨m tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp. Trong sè c¸c tæ chøc nµy, VCCI lµ tæ chøc xóc tiÕn th¬ng m¹i l©u ®êi nhÊt vµ lín nhÊt. KÓ tõ khi thµnh lËp n¨m 1963 ®Õn nay ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ sau nµy thªm ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t níc ngoµi lµ mét trong hai chøc n¨ng c¬ b¶n cña VCCI. Ngoµi ra, ®¸ng chó ý cßn cã c¸c hiÖp héi ngµnh hµng nh: HiÖp héi DÖt May (VITAS), HiÖp héi Da giÇy (LEFASO), HiÖp héi ChÕ biÕn vµ XuÊt khÈu Thuû s¶n (VASEP), HiÖp héi L¬ng thùc (VIETFOOD), HiÖp héi Cµ phª vµ Ca cao, HiÖp héi §iÒu, HiÖp héi ChÌ, HiÖp héi Bao b×, HiÖp héi qu¶ng c¸o v.v. C¸c hiÖp héi nµy thêng cã trô së chÝnh t¹i Hµ Néi vµ v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i TP Hå ChÝ Minh hoÆc ngîc l¹i. Ngoµi ra, Liªn minh c¸c Hîp t¸c x· ViÖt Nam (víi chi nh¸nh ë hÇu hÕt c¸c tØnh thµnh trong c¶ níc), c¸c hiÖp héi c«ng th¬ng vµ c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹i c¸c ®Þa ph¬ng, HiÖp héi Doanh nghiÖp trÎ ViÖt Nam, c¸c tæ chøc XTTM chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ cña níc ngoµi t¹i ViÖt Nam v.v. còng tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM chñ yÕu phôc vô cho c¸c héi viªn cña hä.
C¸c tæ chøc kinh doanh dÞch vô XTTM
Nh÷ng tæ chøc nµy bao gåm c¸c c«ng ty dÞch vô th«ng tin, triÓn l·m, héi chî, qu¶ng c¸o, t vÊn kinh doanh, t vÊn qu¶n lý chÊt lîng, kiÓm nghiÖm hµng ho¸, t vÊn ph¸p lý, c¸c c¬ së ®µo t¹o th¬ng m¹i, c¸c viÖn thiÕt kÕ vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm v.v. Víi chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t cña Nhµ níc kÓ c¶ trong lÜnh vùc kinh doanh dÞch vô vµ sù th«ng tho¸ng cña ph¸p luËt, ®Æc biÖt lµ LuËt Doanh nghiÖp, sè c¸c c«ng ty kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc cã liªn quan ®Õn XTTM ®· vµ ®ang t¨ng lªn nhanh chãng. Tríc n¨m 90 chØ cã vµi ba tæ chøc cña nh÷ng níc ®îc phÐp tæ chøc vµ kinh doanh dÞch vô HCTL. HiÖn nay, sè c¸c c«ng ty cã ®¨ng ký kinh doanh dÞch vô HCTL ®· t¨ng lªn tíi hµng tr¨m. Trong lÜnh vùc qu¶ng c¸o, n¨m 90 chØ cã mét vµi c«ng ty qu¶ng c¸o nhµ níc, ®Õn n¨m 1999 ®· cã gÇn 400 c«ng ty thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, kÓ c¶ c¸c c«ng ty cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §· cã mét sè c«ng ty thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th«ng tin, nghiªn cøu thÞ trêng, t vÊn ®Çu t vµ kinh doanh, t vÊn ph¸p luËt v.v. ®· ®îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng.
C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ kinh doanh
Sè c¸c doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp c._. luËt trong ho¹t ®éng XTTM. ThËm chÝ c¸c tæ chøc nµy cã thÓ lµ n¬i gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ph¸t sinh trong th¬ng m¹i vµ trong ho¹t ®éng XTTM mµ kh«ng cÇn ®Õn sù can thiÖp cña c¸c c¬ quan nhµ níc.
Ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ trong qu¶n lý x· héi lµ ®iÒu thiÕt yÕu v× c¸c tæ chøc nµy thêng mang tÝnh tù nguyÖn. Nh÷ng quy ®Þnh cña nh÷ng tæ chøc nµy thêng dùa trªn c¬ së tho¶ thuËn tù nguyÖn nªn mét khi ®îc th«ng qua nã cã thÓ ®îc c¸c thµnh viªn chÊp nhËn mét c¸ch tho¶i m¸i h¬n lµ b»ng nh÷ng quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cña nhµ níc. NÕu chóng ta cã nh÷ng biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó hç trî cho c¸c tæ chøc nµy ph¸t triÓn th× l©u dµi hä cã thÓ trë thµnh nh÷ng trî thñ ®¾c lùc cña c¸c c¬ quan nhµ níc trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh x· héi gãp phÇn lµm cho c«ng t¸c qu¶n lý x· héi ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ ®ì g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch nhµ níc. Nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cã thÓ ¸p dông tríc hÕt ph¶i bao gåm c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ ®Ò cao vai trß cña c¸c hiÖp héi quÇn chóng trong qu¶n lý nhµ níc, biÖn ph¸p hç trî tµi chÝnh ban ®Çu vµ c¸c biÖn ph¸p ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc.
f/ §æi míi hç trî tµi chÝnh cho c«ng t¸c XTTM vµ XTXK
ViÖc hç trî kinh phÝ cho ho¹t ®éng XTXK trùc tiÕp cho c¸c doanh nghiÖp tõ quü hç trî xuÊt khÈu theo quy ®Þnh cña th«ng t 61 Bé Tµi chÝnh ban hµnh th¸ng 8 n¨m 2001 thÓ hiÖn sù quan t©m cña nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng XTXK. §iÒu nµy ®· t¹o chñ tr¬ng cho c¸c doanh nghiÖp trong c«ng t¸c XTXK. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ tù m×nh tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng XTXK hoÆc thuª dÞch vô XTXK mµ hä cÇn tõ c¸c tæ chøc XTTM, gãp phÇn thóc ®Èy thÞ trêng dÞch vô XTTM ph¸t triÓn. Ngoµi ra nhµ níc còng cÇn ph¶i t¨ng vµ æn ®Þnh nguån kinh phÝ XTXK ®Ó c¸c tæ chøc XTTM (bao gåm c¸c tæ chøc XTTM cña chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp) tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM phôc vô cho c¶ céng ®ång doanh nghiÖp vµ nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cha cã kim ng¹ch nhng cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu.
ViÖc cÊp kinh phÝ cho c¸c tæ chøc XTTM cña nhµ níc ph¶i dùa trªn c¸c ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng cô thÓ, trong ®ã tËp trung vµo thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng XTTM ë tÇm quèc gia, phôc vô chung cho c¶ céng ®ång doanh nghiÖp vµ ®Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng XTTM mµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp kh«ng tù lµm ®îc hoÆc lµm kh«ng cã hiÖu qu¶ b»ng nhµ níc. C¸c ho¹t ®éng ®ã cã thÓ lµ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng quèc tÕ, nhÊt lµ c¸c th«ng tin nguån vµ cã tÝnh dù b¸o, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn x©y dùng h×nh ¶nh quèc gia, më c¸c trung t©m giíi thiÖu s¶n phÈm xuÊt khÈu cña c¶ níc ë níc ngoµi, c¸c ho¹t ®éng XTTM phôc vô c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc XTTM vµ qu¶n lý nhµ níc vÒ XTTM v.v. C¸c ch¬ng tr×nh vµ dù ¸n XTTM mµ Héi ®ång ph¸t triÓn th¬ng m¹i quèc gia th«ng qua hµng n¨m lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó nhµ níc ph©n bæ nguån kinh phÝ hç trî XTTM.
g/ øng dông khoa häc vµ c«ng nghÖ trong qu¶n lý vÒ XTTM
Khoa häc vµ c«ng nghÖ th«ng tin cã thÓ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ XTTM vµ qu¶n lý nhµ níc vÒ XTTM. Nã cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng cêng trao ®æi th«ng tin th¬ng m¹i vµ phèi hîp c¸c ho¹t ®éng XTTM. C«ng nghÖ th«ng tin còng cã thÓ ®îc ¸p dông trong qu¶n lý nhµ níc vÒ XTTM. ViÖc ®¨ng ký vµ xÐt duyÖt kÕ ho¹ch tæ chøc HCTL, ®¨ng ký, xin vµ cÊp giÊy phÐp cho c¸c ho¹t ®éng khuyÕn m¹i, xin vµ cÊp giÊy phÐp qu¶ng c¸o v.v. còng cã thÓ ®îc thùc hiÖn th«ng qua m¹ng th«ng tin m¸y tÝnh ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ tiÒn b¹c cho c¶ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vµ c¸c doanh nghiÖp.
2. C¸c gi¶i ph¸p ë gãc ®é doanh nghiÖp:
§Ó n©ng cao søc c¹nh tranh, ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp níc ta cÇn rÊt nhiÒu viÖc ph¶i lµm, cÇn cã nh÷ng nç lùc cè g¾ng thêng xuyªn. Tuy nhiªn ®èi víi tõng ngµnh hµng doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p phï hîp. Sau ®©y lµ mét sè khÝa c¹nh c¬ b¶n mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i lµm tèt.
2.1. LËp kÕ ho¹ch xóc tiÕn xuÊt khÈu ®èi víi tõng ngµnh hµng
2.1.1 T¨ng cêng ®Çu t nguån lùc cho viÖc ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ trêng xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ trêng môc tiªu ®Ó cã kÕ ho¹ch tiÕp thÞ xuÊt khÈu cho ngµnh hµng:
Tríc hÕt, c¸c doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch kü cµng m«i trêng vÜ m« nÒn kinh tÕ vÒ c¸c mÆt c¬ b¶n: C¸c chÝnh s¸ch u tiªn xuÊt khÈu cña chÝnh phñ, c¸c mÆt hµng cÊm xuÊt khÈu, cÊm nhËp khÈu, xuÊt nhËp khÈu cã ®iÒu kiÖn, c¸c mÆt hµng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, t×nh tr¹ng phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp víi nhau còng nh víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng hç trî xuÊt khÈu, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ nguån lùc vµ c«ng nghÖ...
Thùc hiÖn ph©n tÝch néi lùc cña doanh nghiÖp, ph¶i biÕt ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña m×nh, vÞ thÕ hiÖn t¹i, tiÒm lùc tµi chÝnh, nguån nh©n lùc, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt... ®Ó cã híng kh¾c phôc h¹n chÕ, ph¸t huy lîi thÕ hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng. Nh÷ng nh©n tè nµy cã t¸c ®éng quyÕt ®Þnh trong c¹nh tranh còng nh trong viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p hç trî cho ngµnh hµng cña m×nh
2.1.2 T¨ng cêng ®Çu t nguån lùc nghiªn cøu thÞ trêng quèc tÕ vµ t×m hiÓu nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÕp cËn thÞ trêng cho ngµnh hµng:
§©y lµ ho¹t ®éng tiªn quyÕt ®Çu tiªn ®èi víi bÊt k× doanh nghiÖp nµo muèn tham gia vµo thÞ trêng quèc tÕ. §ã lµ qu¸ tr×nh ®iÒu tra, kh¶o s¸t ®Ó t×m kh¶ n¨ng tiªu thô ®èi víi mét hoÆc mét nhãm s¶n phÈm, kÓ c¶ ph¬ng ph¸p thùc hiÖn môc tiªu ®ã nh»m thùc hiÖn ph¬ng ch©m “ChØ b¸n c¸i thÞ trêng cÇn chø kh«ng ph¶i b¸n c¸i s½n cã”. C«ng t¸c nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ trêng xuÊt khÈu ph¶i chØ ra:
-ThÞ trêng nµo cã triÓn väng ®èi víi s¶n phÈm (hiÖn t¹i hoÆc t¬ng lai) doanh nghiÖp
-Dung lîng thÞ trêng lµ bao nhiªu, c¬ cÊu ra sao.
-Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi s¶n phÈm doanh nghiÖp vÒ chÊt lîng gi¸ c¶, mÉu m·, ®é an toµn..., cÇn s¶n xuÊt hoÆc cã nh÷ng thay ®æi thÝch øng g× ®èi víi ®ßi hái cña thÞ trêng
-CÇn sö dông ph¬ng tiÖn qu¶ng c¸o nµo vµ ph¬ng ph¸p xóc tiÕn nµo?
-Chän ph¬ng ph¸p b¸n nµo lµ phï hîp .
2.1.3. CÇn lµm tèt c«ng t¸c thu mua trong níc t¹o nguån hµng cho xuÊt khÈu, tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p hç trî xuÊt khÈu ngµnh hµng:
C¸c doanh nghiÖp ph¶i cã hÖ thèng ch©n hµng m¹nh, hÖ thèng ®¹i lÝ thu mua réng kh¾p, ho¹t ®éng thêng xuyªn theo s¸t thÞ trêng. Tríc hÕt doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu kÜ nguån hµng xuÊt khÈu vµ kh¶ n¨ng cung cÊp cña thÞ trêng thùc tÕ, tiÒm n¨ng vµ gi¸ c¶ trong níc so víi gi¸ c¶ quèc tÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lÝ nhµ níc vÒ mÆt hµng ®ã. Sau ®ã doanh nghiÖp x©y dùng mét hÖ thèng thu mua ph¶i g¾n víi c¸c ph¬ng ¸n vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ víi ®iÒu kiÖn giao th«ng cña c¸c ®Þa ph¬ng. Sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a thu mua vµ vËn chuyÓn lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o tiÕn ®é thu mua vµ chÊt lîng hµng hãa. Tuú theo ®Æc ®iÓm sinh lÝ hãa cña mÆt hµng mµ cã ph¬ng thøc vËn chuyÓn hîp lÝ. VÝ dô ®èi víi c¸c mÆt hµng thuû s¶n cÇn vËn chuyÓn ®Õn ngay kho chÕ biÕn hoÆc kho b¶o «n. Doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i ®Æc biÖt lu ý ®Õn viÖc tæ chøc ®Çu t vµ híng dÉn kÜ thuËt thu mua, ph©n lo¹i b¶o qu¶n hµng hãa cho c¸c ch©n hµng. §Çu t cho ngêi s¶n xuÊt lµ viÖc lµm ch¾c ch¾n, l©u dµi ®Ó ®¶m b¶o nguån hµng æn ®Þnh tríc sù c¹nh tranh mua trªn thÞ trêng. Híng dÉn kÜ thuËt cho ngêi ®¹i lÝ mua cho ngêi s¶n xuÊt lµ viÖc lµm mang l¹i hiÖu qu¶ cao. Híng dÉn kÜ thuËt nh»m ®¶m b¶o ra s¶n phÈm hµng hãa phï hîp vÒ mÉu m·, kiÓu c¸ch kÝch cì theo yªu cÇu ®Ò ra. §Ó h¹n chÕ rñi ro trong thu mua hµng hãa xuÊt khÈu doanh nghiÖp nªn lùa chän vµ sö dông linh ho¹t nhiÒu kªnh thu mua, kÕt hîp nhiÒu h×nh thøc thu mua vµ tiÕn hµnh kÝ kÕt vµ thùc hiÖn nhiÒu hîp ®ång thu mua. Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp nªn t¨ng cêng ®Çu t cho c«ng t¸c b¶o qu¶n, s¬ chÕ, ph©n lo¹i nh»m t¹o ra hµng hãa ®Çy ®ñ tiªu chuÈn cÇn thiÕt cho xuÊt khÈu vµ t¨ng gi¸ trÞ trong hµng xuÊt khÈu.
2.2 C¸c dÞch vô hç trî cho ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu
Trªn c¬ së kÕ ho¹ch xóc tiÕn xuÊt khÈu ®· ®Ò ra, c¸c doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¸c dÞch vô hç trî ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh sau:
a) Ho¹t ®éng th«ng tin th¬ng m¹i, t×nh b¸o kinh doanh kÕt hîp chÆt chÏ víi ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ trêng
Khi mét c«ng ty ®· s½n sµng xuÊt khÈu th× th«ng tin th¬ng m¹i ®îc cung cÊp chñ yÕu nh»m gióp c¸c c«ng ty cã sù ®¸nh gi¸ vÒ quyÕt ®Þnh lùa chän thÞ trêng. Bíc ®Çu tiªn trong viÖc lùa chän thÞ trêng lµ nghiªn cøu trªn c¬ së c¸c d÷ liÖu ®· cã ë trong níc. Nghiªn cøu vÒ thÞ trêng rÊt tèn kÐm, v× vËy dùa trªn c¸c d÷ liÖu ®· cã sÏ rót ng¾n ®îc tiÕn tr×nh thùc hiÖn.
§èi víi mét c«ng ty qu¸ tr×nh chän lùa thÞ trêng bao gåm c¸c yÕu tè nh:
-Th«ng tin chung vÒ c¸c níc
-Kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ nhu cÇu cña thÞ trêng ®èi víi s¶n phÈm cña ngµnh t¹i c¸c thÞ trêng môc tiªu dù kiÕn x©m nhËp trong ®ã nhÊn m¹nh c¸c néi dung nh: gi¸, sè lîng, chÊt lîng, møc ®é t¨ng trëng, c¸c kªnh xóc tiÕn ph©n phèi s¶n phÈm, v.v.
-T×m kiÕm th«ng tin phôc vô kinh doanh vÝ dô nh vÒ nh÷ng thay ®æi nhu cÇu s¶n phÈm, ®Æc tÝnh c¹nh tranh, v.v.
-M«i trêng ph¸p luËt cña thÞ trêng dù ®Þnh x©m nhËp...
TiÕp cËn Internet vµ c¸c trang Web trªn thÕ giíi còng gióp cho viÖc nghiªn cøu dùa trªn c¸c d÷ liÖu cã s½n v× trªn c¸c trang Web, cã thÓ t×m thÊy nh÷ng th«ng tin chung vÒ kinh tÕ c¬ b¶n, nh©n khÈu, c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh trªn thÞ trêng. Th¨m dß qua Yahoo cã thÓ thêng xuyªn t×m ®îc th«ng tin cã lîi tõ c¸c t¹p chÝ xuÊt b¶n ®Þnh kú hoÆc qua c¸c th viÖn m¹ng.
b) X©y dùng chiÕn lîc s¶n phÈm thÝch hîp thÝch nghi víi tõng ngµnh hµng nhÊt ®Þnh:
Trªn c¬ së cña kÕt qu¶ ho¹t ®éng t×nh b¸o kinh doanh vµ nghiªn cøu thÞ trêng lùa chän mÆt hµng phï hîp, doanh nghiÖp ®a ra chiÕn lîc ph¸t triÓn s¶n phÈm thÝch hîp.
-VÒ gi¸ c¶, kh«ng nhÊt thiÕt hµng ho¸ ph¶i b¸n víi gi¸ cao míi nhiÒu lîi nhuËn hay b¸n h¹ gi¸ ®Ó c¹nh tranh tèt mµ ph¶i lµ gi¸ chÊp nhËn ®îc. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu cña doanh nghiÖp, giai ®o¹n s¶n phÈm vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña thÞ trêng ®Ó cã chiÕn lîc gi¸ c¶ phï hîp, g¾n víi chÊt lîng s¶n phÈm vµ c¹nh tranh. VÒ chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ chÊt lîng cao míi tèt mµ ph¶i lµ chÊt lîng tèi u. ChÊt lîng s¶n phÈm kh«ng ph¶i ®¹t ®îc b»ng mäi gi¸ mµ cÇn ph¶i tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu kh¸ch hµng vÒ khÝa c¹nh nh c«ng dông chøc n¨ng, nh÷ng yªu cÇu vÒ v¨n ho¸, chi phÝ thêi gian... Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp cã thÓ thèng nhÊt hoÆc ®a d¹ng ho¸ c¸c cÊp chÊt lîng phï hîp víi tõng ®èi tîng kh¸ch hµng vµ tõng thÞ trêng kh¸c nhau
- Ngoµi viÖc cÇn ph¶i ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c thÞ trêng c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn lîc kinh doanh râ rµng ®ång thêi cÇn ph¶i nhanh chãng ¸p dông m« h×nh qu¶n lÝ chÊt lîng theo tiªu chuÈn quèc tÕ nh TQM, ISO 9000, ISO 9002... ®Ó tèi u ho¸ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, øng dông hÖ thèng HACCP ®Ó n©ng cao chÊt lîng vÖ sinh thùc phÈm, ®Æc biÖt ®èi víi hµng thùc phÈm xuÊt vµo thÞ trêng Mü, EU, NhËt B¶n.
-C¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m ®Çu t nhiÒu h¬n cho c«ng t¸c thiÕt kÕ s¶n phÈm theo yªu cÇu vµ ®ßi hái cña thÞ trêng. HiÖn nay ë níc ta ®©y lµ kh©u rÊt yÕu, nhiÒu s¶n phÈm kh«ng ph¶i ta kh«ng thiÕt kÕ ®îc mµ chóng ta thiÕu sù quan t©m ®óng møc. CÇn ®Çu t nhiÒu h¬n n÷a cho viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vÒ mÉu m·, chñng lo¹i, kÝch thíc... t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh n¨ng vµ t¸c dông míi, cã u thÕ trong c¹nh tranh vµ cã søc hÊp dÉn h¬n ®èi víi kh¸ch hµng
-ViÖc ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ tr¸nh ®Çu t trµn lan, chó träng chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ nguån lµ yÕu tè quan träng gióp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t ®æi míi ®ång bé døt ®iÓm tõng d©y chuyÒn c«ng nghÖ hoÆc nh÷ng kh©u then chèt nhÊt. QuyÕt ®Þnh ®Çu t ph¶i cã chän läc trªn c¬ së nghiªn cøu c©n nh¾c kÜ lìng ®iÒu kiÖn thùc tÕ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t. §Çu t c«ng nghÖ míi ph¶i ®i ®«i víi qu¸ tr×nh tæ chøc l¹i s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ; ®Æc biÖt lµ ph¶i chuÈn bÞ ®éi ngò c¸n bé kÜ thuËt vµ ®µo t¹o c«ng nh©n lµnh nghÒ ®Ó vËn hµnh vµ sö dông c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ ®¹t môc tiªu n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
-Nªn øng dông c«ng nghÖ m· sè m· v¹ch vµo ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Tõ n¨m 1990 rÊt nhiÒu níc yªu cÇu s¶n phÈm ph¶i cã m· sè m· v¹ch míi ®îc nhËp khÈu nÕu kh«ng cã kh«ng b¸n ®îc hµng hoÆc ph¶i thuª gia c«ng, võa tèn kÐm võa phøc t¹p dÔ dÉn ®Õn mÊt thÞ trêng.
-Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph¸t huy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn thùc hiÖn c¶i tiÕn nhá theo ph¬ng tr©m mäi n¬i mäi lóc vµ mäi ngêi
-Cuèi cïng c¸c doanh nghiÖp cÇn phèi hîp chiÕn lîc s¶n phÈm cña m×nh víi c¸c ®Þnh híng, chÝnh s¸ch cña c¸c c¬ quan qu¶n lÝ nhµ níc vÒ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu s¶n phÈm chÕ biÕn s©u ®Ó ®¹t chÊt lîng cao.
c) Ho¹t ®éng tµi chÝnh
Xóc tiÕn ®Çu t trong c¸c ngµnh hµng xuÊt khÈu kÓ c¶ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi híng vÒ xuÊt khÈu
Cung cÊp tµi chÝnh cho ®Çu t híng vÒ xuÊt khÈu
Vèn lu ®éng cho ngµnh hµng xuÊt khÈu
C¸c quü b¶o hiÓm tÝn dông hµng xuÊt khÈu
KhuyÕn khÝch tµi chÝnh
d) Xóc tiÕn vµ ph©n phèi xuÊt khÈu
T×m kiÕm b¹n hµng phï hîp th«ng qua c¸c kªnh trong níc vµ c¸c ®¹i diÖn th¬ng m¹i ë níc ngoµi mµ cô thÓ lµ th«ng qua c¸c héi chî th¬ng m¹i vµ c¸c ph¸i ®oµn th¬ng m¹i. ViÖc tæ chøc mét gian hµng quèc gia hoÆc khu vùc t¹i mét héi chî th¬ng m¹i lµ c¸ch chi phÝ cã hiÖu qu¶ ®Ó giíi thiÖu nh÷ng s¶n phÈm míi còng nh më réng thÞ phÇn cho nh÷ng mÆt hµng s½n cã ®· t¹o ®îc chç ®øng trong thÞ trêng. Mét ph¸i ®oµn th¬ng m¹i ë níc ngoµi cßn cã ý nghÜa giíi thiÖu mét c«ng ty vµ c¸c s¶n phÈm cña nã tíi mét thÞ trêng míi.
-Héi chî th¬ng m¹i: ViÖc ®Æt mét gian hµng t¹i mét héi chî th¬ng m¹i cã uy tÝn, híng tíi ngêi mua hµng, kh«ng ph¶i chung chung mµ lµ mét c¬ héi tèt ®Ó bøt lªn më réng thÞ phÇn cña mét c«ng ty trong thÞ trêng xuÊt khÈu. §©y cã thÓ xem lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó thiÕt lËp c¸c ®¹i lý vµ c¸c ®èi t¸c nhËp khÈu. Mét héi chî th¬ng m¹i cã danh tiÕng vµo bËc nhÊt sÏ hÊp dÉn c¸c h·ng næi tiÕng, nh÷ng ®èi t¸c mua hµng tiÒm n¨ng. H¬n n÷a viÖc tham dù vµo mét héi chî, t×m kiÕm nh÷ng th«ng tin míi, thiÕt lËp c¸c liªn kÕt kinh doanh míi vµ cñng cè c¸c quan hÖ kinh doanh cò.
-C¸c ph¸i ®oµn th¬ng m¹i: ®©y lµ mét biÖn ph¸p truyÒn thèng ®Æc biÖt ®èi víi viÖc ®a c¸c hµng xuÊt khÈu míi ra thÞ trêng míi. Lo¹i tæ chøc nµy phô thuéc vµo quy m« vµ møc ®é ®Ó t¹o nªn mét sù t¸c ®éng. §Æc biÖt ph¸i ®oµn th¬ng m¹i do Bé trëng th¬ng m¹i dÉn ®Çu, thùc hiÖn thu hót vµ qu¶ng c¸o trªn thÞ trêng th«ng qua c¸c héi nghÞ bé trëng vµ c¸c héi nghÞ b¸o chÝ... Môc ®Ých cña nã lµ t¨ng lîi nhuËn cho quèc gia vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p qu¶ng c¸o cã thÓ thu hót c¸c ®èi t¸c kinh doanh cho c¸c c«ng ty tham gia vµo c¸c ph¸i ®oµn. §©y lµ lo¹i tæ chøc phæ biÕn, thµnh viªn tham gia cã thÓ thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, môc tiªu ®Æt ra lµ híng tíi c¸c thÞ trêng míi, n¬i cÇn ph¶i hoµn thµnh c«ng viÖc më ®êng.
C¬ héi kinh doanh th¬ng m¹i ®iÖn tö
Mét trong nh÷ng ph¬ng thøc kinh doanh hiÖn ®¹i lµ kinh doanh qua m¹ng internet. Th¬ng m¹i ®iÖn tö tuy míi nhng ®· cã bíc ph¸t triÓn vît bËc vµ cã tiÒn n¨ng rÊt lín. Lîi Ých cña nã ®èi víi viÖc xuÊt khÈu hµng hãa lµ hÕt søc to lín, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i t¨ng cêng tiÕp cËn mét c¸ch hîp lÝ t¹o ra m«i trêng kinh doanh thùc sù tõng bíc héi nhËp víi th¬ng m¹i ®iÖn tö thÕ giíi. T¸c ®éng cña trang Web lªn ho¹t ®éng thóc ®Èy mua b¸n xuÊt khÈu v« cïng quan träng. Nã lµm lu mê sù ph©n biÖt gi÷a mua b¸n trong vµ ngoµi níc, gi÷a sù thóc ®Èy bu«n b¸n néi ®Þa vµ níc ngoµi. Mçi c«ng ty lËp cho m×nh mét trang chñ riªng mµ bÊt cø ngêi nµo trªn thÕ giíi khi truy cËp Internet ®Òu cã thÓ ®Õn th¨m trang Web cña nã vµ nÕu viÖc ®Æt hµng ®ù¬c ®¨ng ký th× c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty ®ã cã thÓ ®îc xuÊt khÈu tíi kh¸ch hµng ë bÊt cø quèc gia nµo. Tuy nhiªn tríc khi doanh nghiÖp chuÈn bÞ trang Web ®Ó tham gia bu«n b¸n trªn m¹ng th× doanh nghiÖp ph¶i chuÈn bÞ kÜ cµng mäi ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia mét thÞ trêng lín nh vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh, ng©n s¸ch doanh nghiÖp... nhÊt lµ ph¶i chuÈn bÞ lµm viÖc trong m«i trêng tiÕng Anh lµ chñ yÕu, nhanh chãng lµm quen víi c¸c dÞch vô internet trong ho¹t ®éng cña m×nh nh»m khai th¸c th«ng tin vµ ®a th«ng tin cña m×nh lªn m¹ng vµ ra thÞ trêng. Ngoµi ra doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m chó ý n©ng cao kh¶ n¨ng giao dÞch, ®µm ph¸n víi doanh nh©n níc ngoµi, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng ngo¹i ng÷ Anh, Mü.
C¸c ph¬ng tiÖn xóc tiÕn (catalogue, mÉu m·...)
-Bao b× cña hµng tiªu dïng ph¶i ®îc ®Æt ra sím. Bao b× hµng ho¸ sö dông ë thÞ trêng néi ®Þa cã thÓ kh«ng hoµn toµn ®îc chÊp nhËn ë mét thÞ trêng xuÊt khÈu nµo ®ã. XÐt ë mét quy m« lín tÝnh hÊp dÉn cña mét s¶n phÈm ®èi víi kh¸ch hµng phô thuéc vµo h×nh thøc thu hót cña bao b×. Nh÷ng yÕu tè ph¶i xem xÐt cña bao b× gåm cã: mµu s¾c, thiÕt kÕ, nh·n hµng, vËt liÖu bao b× vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ nh·n hiÖu ®èi víi s¶n phÈm ë mét thÞ trêng nhÊt ®Þnh. Bao b× ®Ñp: lµm cho hµng ho¸ tiªu thô nhanh. Theo thèng kª cña níc ngoµi hµng cã bao b× ®Ñp b¸n ch¹y h¬n hµng Êy cã bao b× b×nh thêng lµ 45%, vµ kho¶ng 65% kh¸ch hµng thÝch bao b× ®Ñp. ViÖc trng bµy ®Ñp vµ hîp lÝ còng hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng vµ hµng b¸n ch¹y h¬n nh sö dông ®Ìn mÇu vµ g¬ng.
Ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ s¶n phÈm
Qu¶ng c¸o lµ mét ho¹t ®éng cã ý nghÜa rÊt quan träng kinh doanh, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu. Mét häc gi¶ ngêi Mü ®· tõng nãi “ kinh doanh mµ kh«ng qu¶ng c¸o gièng nh nh¸y m¾t víi ngêi yªu trong bãng tèi”. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o sao cho cã hiÖu qu¶, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña m×nh, doanh nghiÖp nªn cã bé phËn chuyªn tr¸ch tæ chøc lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch qu¶ng c¸o. Doanh nghiÖp còng nªn phèi hîp víi c¸c c¬ quan h÷u tr¸ch cña chÝnh phñ vµ hÖ thèng ViÖt KiÒu ë níc ngoµi trong qu¶ng c¸o, XTTM.
Qu¶ng c¸o nh»m tuyªn truyÒn giíi thiÖu vÒ hµng ho¸ dÞch vô vµ nh»m thu hót sù chó ý cña kh¸ch hµng tiÒm n¨ng, g©y sù thÝch thó ®èi víi hµng ho¸ cña m×nh vµ cuèi cïng ®Ó hä trë thµnh kh¸ch hµng thùc tÕ cña m×nh. §iÒu nµy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ tiÕn hµnh cho hîp lý. Qu¶ng c¸o ban ®Çu nh»m giíi thiÖu vÒ chÊt lîng, chøc n¨ng, c«ng dông,... thuyÕt phôc ngêi tiªu dïng vÒ lîi Ých vµ sù cÇn thiÕt cña s¶n phÈm. Qu¶ng c¸o c¹nh tranh ®Ó ®Ò cao s¶n phÈm so víi mÆt hµng t¬ng tù kh¸c nh»m thuyÕt phôc ngêi tiªu dïng mua s¶n phÈm. Qu¶ng c¸o cñng cè ®Ó kh¸ch hµng tiÕp tôc mua hµng cña doanh nghiÖp. Néi dung qu¶ng c¸o cña doanh nghiÖp ph¶i ®Çy ®ñ, ng¾n gän, dÔ nhí, h×nh thøc ph¶i s¸ng t¹o, Ên tîng, g©y søc hót ®èi víi ®èi tîng qu¶ng c¸o. §Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®a d¹ng, linh ho¹t, kÕt hîp víi c¸c ph¬ng tiÖn vµ h×nh thøc qu¶ng c¸o kh¸c nhau. HiÖn nay viÖc lËp c¸c trang Web cña tõng doanh nghiÖp, cña tõng ngµng hµng xuÊt khÈu lµ mét ph¬ng thøc hiÖu qu¶ ®Ó tiÕn hµnh qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn b¸n hµng.
§æi míi ph¬ng thøc xuÊt khÈu
ViÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ nªn tiÕn hµnh nhanh gän, ®óng hîp ®ång vÒ thêi gian sè lîng vµ chÊt lîng hµng ho¸ ®¶m b¶o uy tÝn trong kinh doanh.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp nªn tham kh¶o c¸c ph¬ng ph¸p b¸n hµng chÝnh mµ nhiÒu th¬ng gia níc ngoµi kh¸c ¸p dông:
-Th¸p tïng kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng bíc ch©n vµo cöa hµng lµ cã 1-2 ngêi ®ãn tiÕp niÒm në vµ ®i theo kh¸ch hµng ®Ó híng dÉn n¬i ®Ó hµng mµ kh¸ch hµng yªu cÇu, giíi thiÖu hµng vµ sau ®ã gióp kh¸ch hµng chän hµng, lµm thñ tôc mua b¸n cho kh¸ch hµng, kh¸ch hµng sÏ c¶m thÊy vui vÎ vµ tiÖn lîi.
-Lµm mÉu c¸ch sö dông: kh¸ch hµng lu«n thÝch thó víi c¸ch lµm mÉu sinh ®éng qua ®ã hä biÕt c¸ch sö dông tiÖn lîi vµ høng thó ®îc t¨ng lªn.
-Mua b¸n víi tÝnh chÊt gia ®×nh: Mét sè mÆt hµng viÖc sö dông hoÆc dïng thö g©y phiÒn hµ, phøc t¹p, víi viÖc mêi kh¸ch hµng vµo nhµ mua b¸n trong kh«ng khÝ gia ®×nh th©n mËt khiÕn kh¸ch hµng c¶m thÊy tù nhiªn tho¶i m¸i vµ viÖc mua b¸n diÔn ra thuËn lîi h¬n.
-B¸n hµng trùc tiÕp ®Õn ngêi tiªu dïng: lo¹i h×nh nµy kh«ng ph¶i qua mét kh©u trung gian nµo, nhµ hµng chuyÓn hµng ®Õn tËn tay ngêi tiªu dïng. B»ng h×nh thøc mua qua th tÝn, ®iÖn tho¹i ®Þnh giê giao nhËn hµng vµ thanh to¸n, nhµ hµng ®¶m b¶o ®Õn tËn nhµ cho kh¸ch hµng
- Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh dÞch vô sau b¸n hµng nh vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, b¶o dìng... ®iÒu nµy cho phÐp kh¾c phôc ®¸ng kÓ nh÷ng khiÕm khuyÕt cña s¶n phÈm. Trªn thÞ trêng vÉn tån t¹i ph©n ®o¹n ngêi tiªu dïng chÊp nhËn mua s¶n phÈm víi c¸c th«ng sè kÜ thuËt thÊp h¬n hoÆc víi gi¸ cao h¬n nÕu hä nhËn ®îc dÞch vô hËu m·i hoµn h¶o. H¬n n÷a ®©y lµ mét c«ng cô hiÖu qu¶ t¨ng uy tÝn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp
e) T¨ng cêng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp
§µo t¹o båi dìng kiÕn thøc chuyªn m«n, n©ng cao kÜ n¨ng tay nghÒ vµ nh÷ng kiÕn thøc vÒ qu¶n lÝ chÊt lîng s¶n phÈm lµ kh©u cã ý nghÜa quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm ViÖt Nam. Do ®ã cÇn cã ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cô thÓ, chÊt lîng, phï hîp víi tõng ®èi tîng, tõng lÜnh vùc lµnh nghÒ. §µo t¹o n©ng cao tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n cho tõng c¸n bé qu¶n lÝ ®Õn c¸c c«ng nh©n lao ®éng trùc tiÕp, phæ biÕn c¸c kiÕn thøc liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, chÊt lîng s¶n phÈm, hÖ thèng qu¶n lÝ chÊt lîng ®Æc biÖt cÇn ph¶i chó träng ®µo t¹o, n©ng cao kÜ n¨ng nghiÖp vô cña ®éi ngò nghiªn cøu thÞ trêng, b¸n hµng, qu¶ng c¸o, xóc tiÕn th¬ng m¹i... tõ ®ã n©ng cao chÊt lîng, t¹o ra ®éi ngò lao ®éng cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi m«i trêng kinh doanh s«i ®éng vµ kh¾c nghiÖt. Ngoµi ra cÇn cã nh÷ng hç trî vÒ thÓ chÕ cho m¹ng líi c¸n bé ®µo t¹o ®Ó ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng vÒ mÆt nh©n lùc.
f) Thêng xuyªn ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi:
Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thêng xuyªn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµ viÖc lµm quan träng ®Ó nhËn biÕt, thÝch øng víi c¸c thay ®æi trong m«i trêng kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp nªn tiÕn hµnh ph©n tÝch theo mét sè chØ tiªu c¬ b¶n sau:
+ T×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu theo tæng lîng danh môc mÆt hµng, theo c¸c ph¬ng thøc xuÊt nhËp khÈu
+ T×nh h×nh chi phÝ lu th«ng theo tæng chi, c¸c kho¶n môc chi phÝ lu th«ng trong vµ ngoµi níc, tØ lÖ chi phÝ, møc lîi nhuËn trªn chi phÝ lu th«ng
+ KÕ ho¹ch lîi nhuËn vÒ tæng lîi nhuËn kÕ ho¹ch so víi thùc hiÖn, tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n
+ T×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh dù tr÷, c¸c nguån vèn, t×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp
+ HiÖu qu¶ sö dông vèn, møc doanh thu, lîi nhuËn trªn mét ®ång vèn lu ®éng b×nh qu©n, sè vßng lu chuyÓn vèn lu ®éng, sè vèn lu ®éng tiÕt kiÖm ®îc.Tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch trªn doanh nghiÖp t×m ra nh÷ng h¹n chÕ, tån t¹i, nh÷ng nguyªn nh©n ®Ó cã híng kh¾c phôc. Bªn c¹nh ®ã, nªn chó ý tíi b¶o hiÓm hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm rñi ro khi xuÊt sang thÞ trêng hay kiÖn c¸o nh Mü.
KiÕn nghÞ - §Ò xuÊt
Tõ viÖc nghiªn cøu c¸c ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng ë ViÖt Nam cã thÓ nhËn thÊy tÇm quan träng cña rÊt nhiÒu yÕu tè cã thÓ ®îc xem nh nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p XTTM vµ XTXK. §ã lµ:
1. §iÒu kiÖn vÒ æn ®Þnh kinh tÕ vµ chÝnh trÞ:
Kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, kinh tÕ cã thÓ ph¸t triÓn nÕu chÝnh trÞ æn ®Þnh vµ ngîc l¹i. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ mét phÇn quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc, do vËy nã cã mèi quan hÖ chÆt chÏ ®Õn sù æn ®Þnh chÝnh trÞ. §iÒu nµy khiÕn chóng ta trong khi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ph¶i lu«n chó ý ®Õn viÖc æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ cña ®Êt níc.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do ®Þnh híng s¶n xuÊt ®óng ®¾n trong c¬ cÊu, kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi æn ®Þnh nªn xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam ®· t¨ng liªn tôc hµng n¨m ë møc kh¸. Thêi kú 2002-2010, chØ khi ®¶m b¶o æn ®Þnh ®îc kinh tÕ chÝnh trÞ th× xuÊt khÈu ViÖt Nam míi cã ®iÒu kiÖn t¨ng nhanh vµ æn ®Þnh, ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. Níc ta hiÖn ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã m«i trêng kinh tÕ chÝnh trÞ æn ®Þnh nhÊt §«ng Nam ¸. Tuy nhiªn vÉn cÇn t¨ng cêng sù qu¶n lý l·nh ®¹o thèng nhÊt cña §¶ng vµ Nhµ níc ®ång thêi chó träng ph¸t triÓn ®ång bé c¸c thÞ trêng vµ ®Èy m¹nh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, ®a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸ b¹n hµng, thÞ trêng xuÊt khÈu.
2. §iÒu kiÖn vÒ c¶i c¸ch bé m¸y qu¶n lý:
Qu¶n lý nhµ níc trong lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ mét kh©u hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt. Nã cã t¸c dông ®Þnh híng, thóc ®Èy hay k×m h·m ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu.
ChÝnh phñ ViÖt Nam lµ c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cao nhÊt trong c«ng t¸c hµnh ph¸p. Bé th¬ng m¹i lµ c¬ quan ®¹i diÖn ChÝnh phñ thùc hiÖn chøc n¨ng thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng th¬ng m¹i nãi chung vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ nãi riªng. Ngoµi ra cßn cã mét sè c¸c c¬ quan Trung ¦¬ng vµ ®Þa ph¬ng liªn quan tham gia trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn xuÊt khÈu. Do vËy, c¶i c¸ch hµnh chÝnh, tæ chøc bé m¸y vµ lÒ lèi lµm viÖc cña bé m¸y hµnh chÝnh theo híng tinh gän, hiÖu qu¶, ®¬n gi¶n thñ tôc hµnh chÝnh lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸.
3. §iÒu kiÖn vÒ x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p:
Qu¶n lý Nhµ níc kh«ng thÓ b»ng nh÷ng mÖnh lÖnh chñ quan duy ý chÝ mµ ph¶i lµ mét hÖ thèng luËt ph¸p m¹nh, ®Çy ®ñ hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng. Ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ còng cÇn ®îc qu¶n lý trong khu«n khæ luËt ph¸p phï hîp.
LuËt th¬ng m¹i, luËt doanh nghiÖp vµ mét sè v¨n b¶n díi luËt ®îc ban hµnh trong thêi gian qua ®· phÇn nµo kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng bÊt æn trong c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn xuÊt khÈu. Trong thêi gian tíi chóng ta cÇn tiÕp tôc t¹o m«i trêng ph¸p lý cã sù æn dÞnh dµi h¹n b»ng hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt hiÖn cã ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu.
4. §iÒu kiÖn vÒ x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng:
Mäi ho¹t ®éng kinh doanh s¶n xuÊt muèn ph¸t triÓn æn ®Þnh ®Òu cÇn ph¶i cã nÒn t¶ng c¬ së v÷ng ch¾c. §Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ th× tÊt yÕu cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng kinh tÕ kü thuËt v÷ng m¹nh. Nhµ níc cÇn ®Çu t x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng hiÖn cã: Ph¸t triÓn giao th«ng vËn t¶i, bu chÝnh viÔn th«ng... ®Æc biÖt lµ th¬ng m¹i ®iÖn tö, tríc hÕt quan träng lµ nh÷ng trung t©m vµ cöa ngâ giao lu víi thÕ giíi. Cã nh vËy míi më réng c¬ héi ph¸t triÓn m¹nh mÏ ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
5. §iÒu kiÖn vÒ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé:
Bé th¬ng m¹i vµ c¸c Bé ngµnh liªn quan ph¶i tÝch cùc båi dìng, ®µo t¹o c¸n bé trong c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. N©ng cao tr×nh ®é ®µm ph¸n, ký kÕt th©m nhËp thÞ trêng cña c¸c nhµ kinh doanh trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ dù b¸o chÝnh x¸c thÞ trêng, nhu cÇu vµ gi¸ c¶. Môc ®Ých chÝnh lµ gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu nh÷ng thiÖt h¹i do thiÕu hiÓu biÕt, kinh nghiÖm hay thiÕu n¨ng lùc vÒ thÞ trêng thÕ giíi.
Nh v©y: Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ gia t¨ng, c¹nh tranh kinh tÕ quyÕt liÖt, chóng ta kh«ng nh÷ng cÇn cã chiÕn lîc, kÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ ph¸t triÓn xuÊt khÈu vµ më réng thÞ trêng mµ trong tõng thêi kú, trªn c¬ së chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch tæng thÓ ®ã, chóng ta x©y dùng vµ triÓn khai c¸c ch¬ng tr×nh XTTM träng ®iÓm, tËp trung nguån lùc theo tõng thÞ trêng, ngµnh hµng vµ ho¹t ®éng cô thÓ, tr¸nh dµn tr¶i. Bªn c¹nh ®ã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nªn híng vµo viÖc hç trî ngay tõ khi doanh nghiÖp t×m hiÓu, tiÕp cËn thÞ trêng chø kh«ng tËp trung vµo viÖc thëng sau khi doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh c«ng viÖc xuÊt khÈu.
§Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ trong hîp t¸c quèc tÕ, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chóng ta cÇn n¾m v÷ng c¸c bµi häc sau:
Ph¶i x©y dùng vµ duy tr× c¸c mèi quan hÖ tèt víi c¸c tæ chøc XTTM níc ngoµi ®Ó tranh thñ sù gióp ®ì vÒ tµi chÝnh, kinh nghiÖm, chuyªn m«n cña m×nh
Ph¶i chñ ®éng hîp t¸c vµ x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh phèi hîp trªn c¬ së c¸c bªn cïng cã lîi
KiÕn thøc, tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c XTTM cÇn ®îc chó träng n©ng cao, bao gåm c¸c kiÕn thøc kinh tÕ-chÝnh trÞ-x· héi chung, kiÕn thøc chuyªn ngµnh, kü n¨ng giao tiÕp, ®µm ph¸n, tr×nh ®é ngo¹i ng÷. §Æc biÖt, t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ-x· héi-ngo¹i giao thÕ giíi biÕn ®éng rÊt nhiÒu, do ®ã c¸n bé cña ta ph¶i thêng xuyªn n¾m b¾t vµ cËp nhËt c¸c th«ng tin míi nhÊt ®Ó cã thÓ tËn dông tèi ®a c¬ héi vµ gi¶m thiÓu c¸c nguy c¬ vµ qu¸n triÖt ®êng lèi chØ ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
KÕt luËn
Trong xu thÕ quèc tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nh÷ng cè g¾ng cña ViÖt Nam trong con ®êng héi nhËp kinh tÕ víi khu vùc vµ thÕ giíi, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lu«n lµ híng ®i ®óng ®¾n nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. ChÝnh v× vËy, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng cã mét ý nghÜa cùc kú quan träng trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai. NhËn thøc ®îc ®iÒu nµy, §¶ng vµ Nhµ níc ta thêi gian qua ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch vµ tiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p thóc ®Èy m¹nh mÏ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ ®· ®em l¹i cho ®Êt níc hµng chôc tû USD.
Tuy nhiªn bèi c¶nh héi nhËp víi sù c¹nh tranh quyÕt liÖt trªn thÞ trêng quèc tÕ còng ®Æt ra rÊt nhiÒu khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i nãi chung hay xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ nãi riªng.XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, ®Ò tµi nµy kiÕn nghÞ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña nh÷ng ho¹t ®éng XTTM vµ ®Æc biÖt XTXK trong giai ®o¹n 2002-2010, giai ®o¹n níc ta héi nhËp s©u h¬n vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ th¬ng m¹i trªn b×nh diÖn khu vùc vµ quèc tÕ. Tin tëng r»ng cïng víi nç lùc cña toµn §¶ng, chÝnh phñ vµ toµn d©n, ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng sÏ ®a ngo¹i th¬ng ViÖt Nam lªn nh÷ng ®Ønh cao míi, mét tÇm cao míi æn ®Þnh h¬n trong mét vÞ thÕ s¸nh vai c¸c cêng quèc n¨m ch©u, ®ãng gãp ngµy cµng lín cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Do vÊn ®Ò thêi gian, c¸c sè liÖu thu thËp Ýt ái, kinh nghiÖm cha nhiÒu, ph¹m vi ®Ò tµi réng, khã, phøc t¹p cÇn sù quan t©m cña nhiÒu ngêi nªn nh÷ng thiÕu sãt trong kho¸ luËn lµ kh«ng thÓ tr¸ch khái. RÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy.
Phô lôc
Phô lôc 1: nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ tµi chÝnh b¶o ®¶m viÖc thùc hiÖn c¸c c¬ chÕ thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu n¨m 2002 vµ nh÷ng n¨m tíi - Bé tµi chÝnh.
Phô lôc 2: tham luËn cña ng©n hµng nhµ níc vÒ nh÷ng gi¶i ph¸p ®¶m b¶o viÖc thùc nghiÖm c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch thóc ®Èy xuÊt khÈu
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Luan van.doc- Bia va muc luc.doc
- Tai lieu tham khao.doc
