Thực trạng về sử dụng vốn và những giải pháp sử dụng vốn có hiệu quả để phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta hiện nay

Tài liệu Thực trạng về sử dụng vốn và những giải pháp sử dụng vốn có hiệu quả để phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta hiện nay: ... Ebook Thực trạng về sử dụng vốn và những giải pháp sử dụng vốn có hiệu quả để phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta hiện nay

doc81 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1152 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Thực trạng về sử dụng vốn và những giải pháp sử dụng vốn có hiệu quả để phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PhÇn më ®Çu TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Trong giai ®o¹n ®Çu ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc viÖc ®Èy m¹nh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®ã lµ b­íc ®i hîp víi qui luËt ®èi víi n­íc ta, ®iÒu nµy ®· ®­îc thÓ hiÖn trong chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ViÖt Nam trong h¬n m­êi n¨m qua. Doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ c«ng cô gãp phÇn khai th¸c toµn diÖn mäi nguån lùc kinh tÕ, ®Æc biÖt nh÷ng lo¹i nguån lùc tiÒm tµng s½n cã víi kh¶ n¨ng cã h¹n ë mçi ng­êi, mçi miÒn cña Tæ quèc. C¸c lo¹i doanh nghiÖp nµy nÕu ®­îc ph¸t triÓn, ch¾c ch¾n sÏ cã t¸c dông to lín trong viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ mµ quèc gia nµo trªn thÕ giíi còng ph¶i quan t©m chó ý ®Õn ®ã lµ mèi quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t. Nh­ng ®Ó ph¸t triÓn ®­îc doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta ®ßi hái chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt hµng lo¹t nh÷ng khã kh¨n mµ c¸c doanh nghiÖp nµy ®ang gÆp ph¶i, nh­: ThiÕu vèn kinh doanh, thÞ tr­êng tiªu thô, m«i tr­êng ph¸p lý, mÆt b»ng s¶n xuÊt... Nh»m gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n trªn ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá, t«i lùa chän ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ: "Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn vµ nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay". Môc tiªu nghiªn cøu: Lµm râ vÒ mÆt lý luËn, vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng nãi chung vµ ë ViÖt Nam nãi riªng. NhËn thøc l¹i vèn kinh doanh, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng t×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ nh÷ng nguyªn nh©n tån t¹i cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. §Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu. §èi t­îng nghiªn cøu: Kho¸ luËn ®i s©u vµo nghiªn cøu c¸c ph¹m trï doanh nghiÖp võa vµ nhá, vèn kinh doanh, c¸c gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. Ph¹m vi nghiªn cøu: C¸c vÊn ®Ò lý luËn, thùc tiÔn vÒ vèn vµ sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá khu vùc kinh tÕ t­ nh©n ë ViÖt Nam vµ cã nghiªn cøu kinh nghiÖm sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë mét sè n­íc ®Ó so s¸nh vµ ®èi chiÕu. C¸c quan ®iÓm, chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam g¾n víi qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. Kho¸ luËn sö dông ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö kÕt hîp víi ®iÒu tra ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®Ó ®­a ra nh÷ng luËn cø khoa häc cho nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶. Nh÷ng ®ãng gãp cña kho¸ luËn. HÖ thèng ho¸ vµ lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. Kh¼ng ®Þnh vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë n­íc ta. Lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n cña vèn kinh doanh trong doanh nghiÖp. HÖ thèng ho¸ ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta trong thêi gian qua. §¸nh gi¸ s¸t thùc vÒ t×nh tr¹ng sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá khu vùc kinh tÕ t­ nh©n vµ nguyªn nh©n chñ yÕu doanh nghiÖp dÉn ®Õn thùc tr¹ng ®ã. §­a ra mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. KÕt luËn cña kho¸ luËn. Tªn ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn vµ nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay”. Kho¸ luËn gåm 80 trang, néi dung gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Sö dông cã hiÖu qu¶ vèn víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. Ch­¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay. Sau ®©y lµ néi dung cña c¸c ch­¬ng. Ch­¬ng I sö dông cã hiÖu qu¶ vèn víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá 1.1 Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn Doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ viÖt nam. Sù cÇn thiÕt ph¸t triÓn DN võa & nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: C¸c nhµ kinh tÕ häc trªn thÕ giíi thõa nhËn: doanh nghiÖp võa vµ nhá, gi÷ mét vai trß to lín trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vÒ nhiÒu mÆt: Lµm ra cña c¶i vËt chÊt, ph©n phèi l­u th«ng vµ dÞch vô, ®ång thêi gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng... Theo sè liÖu do c¸c nhµ nghiªn cøu kinh tÕ thÕ giíi tæng kÕt, trung b×nh t¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn nh­ Mü, Anh, §øc ... c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹o nªn kho¶ng 51% kim ng¹ch xuÊt khÈu, sè ng­êi lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm kho¶ng 79% tæng sè ng­êi lµm viÖc trong toµn bé c¸c doanh nghiÖp lín, võa vµ nhá. V× lÏ ®ã ChÝnh phñ nhiÒu n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· rÊt coi träng ho¹t ®éng cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy, vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chóng ph¸t triÓn. Ngay nh­ n­íc Mü, xø së cña nh÷ng khæng lå c«ng nghiÖp nh­ General Motors, General Electric, MicroSoft ...vÉn cã mét uû ban vÒ c¸c doanh nghiÖp nhá trong Th­îng viÖn. T¹i c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn trong khu vùc §«ng Nam ¸, bªn c¹nh viÖc x©y dùng nhiÒu doanh nghiÖp lín, hä còng khuyÕn khÝch nhiÒu thµnh phÇn x· héi khuyÕch tr­¬ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó ®¸p øng cho c¸c nhu cÇu ®a d¹ng cña ng­êi tiªu dïng trong n­íc, lµm vÖ tinh cho c¸c c«ng ty lín vµ tham gia xuÊt khÈu. ë n­íc ta, doanh nghiÖp võa vµ nhá cµng ®Æc biÖt cã vai trß to lín thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tr­íc hÕt v× ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy kh«ng nh÷ng cã kh¶ n¨ng khai th¸c tiÒm n¨ng vèn cã trong d©n ph¸t huy néi lùc, më réng ngµnh nghÒ, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, gãp phÇn t¹o viÖc lµm t¨ng thu nhËp, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo mµ cßn gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo t¨ng thu ng©n s¸ch Nhµ n­íc hµng n¨m. ChÝnh v× vËy trong nhiÒu n¨m qua viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc rÊt quan t©m vµ coi ®ã lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô ®Æc biÖt quan träng trong viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §­êng lèi ®æi míi kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc víi chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®· më ra thêi kú ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong nghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng kho¸ IX. §ång chÝ Tæng bÝ th­ N«ng §øc M¹nh nhÊn m¹nh: “Kinh tÕ t­ nh©n lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n lµ vÊn ®Ò chiÕn l­îc l©u dµi trong ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, gãp phÇn quan träng thùc hiÖn th¾ng lîi nhiÖm vô trung t©m lµ ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cao néi lùc cña ®Êt n­íc trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ”. §©y lµ mét chñ tr­¬ng cã ý nghÜa thùc tiÔn vµ mang tÝnh chiÕn l­îc l©u dµi trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, ®Æc biÖt lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang cã nh÷ng nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn, vÒ c«ng ¨n viÖc lµm, kiÕn thøc qu¶n lý h¹n chÕ...Do ®ã viÖc kÕt hîp c¸c lo¹i qui m« lín, qui m« võa vµ nhá lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. VÊn ®Ò nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc ph©n phèi sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay. Nh­ng ®Ó cã ®­îc c¸c chÝnh s¸ch thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®ßi hái ph¶i lµm râ c¸c tiªu chuÈn x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá còng nh­ nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña chóng trong qóa tr×nh kinh doanh. Tiªu chuÈn x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá: Cã lÏ do sè liÖu thèng kª, mµ mçi khi nãi ®Õn doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ ng­êi ta l¹i nghÜ ngay ®Õn doanh nghiÖp t­ nh©n. Doanh nghiÖp võa vµ nhá ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu tËp trung ë khu vùc t­ nh©n lµ chÝnh. §iÒu ®ã ©u còng lµ hîp víi qui luËt tù nhiªn, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n th­êng khëi sù c«ng viÖc kinh doanh cña m×nh tõ nhá tíi lín. Hä cã thÓ ra ®êi rÊt nhiÒu, nh­ng còng bÞ ph¸ s¶n kh«ng Ýt trªn b­íc ®­êng phÊn ®Êu ®Ó trë thµnh nh÷ng doanh nghiÖp lín. Tiªu chÝ ®Ó ph©n lo¹i doanh nghiÖp võa vµ nhá còng ®ang rÊt kh¸c nhau. Ph©n tÝch sè liÖu cña 22 quèc gia, nhãm quèc gia vµ vïng l·nh thæ, kÓ c¶ c¸c n­íc ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn vµ ®ang chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ cho thÊy, chØ tiªu vÒ lao ®éng ®­îc sö dông 21 l­ît, chØ tiªu vÒ tµi s¶n vµ vèn ®­îc sö dông 7 l­ît, chØ tiªu vÒ doanh thu ®­îc sö dông 5 l­ît. Mét lo¹t c¸c quèc gia chØ sö dông duy nhÊt mét chØ tiªu vÒ sè l­îng lao ®éng. Tuy r»ng ®Þnh l­îng vÒ lao ®éng cho c¸c ngµnh còng rÊt kh¸c nhau, nh­ng th­êng lµ tû lÖ thuËn víi tr×nh ®é ph¸t triÓn. N­íc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao nhÊt lµ Mü, sè lao ®éng theo tiªu chÝ vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá còng lín nhÊt doanh nghiÖp d­íi 500 ng­êi vµ ®­îc ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c ngµnh. Ngµnh nµo cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n, ngµnh ®ã cã tiªu chÝ lao ®éng ®èi víi lo¹i doanh nghiÖp võa vµ nhá còng cao h¬n, ch¼ng h¹n ngµnh chÕ t¸c, c«ng nghiÖp, x©y dùng. Dï cã ph©n lo¹i hay kh«ng, nh­ng tÊt c¶ c¸c quèc gia ®Òu bao gåm c¶ nh÷ng doanh nghiÖp cùc nhá, thuª hoÆc kh«ng thuª lao ®éng (®Òu tÝnh tõ 0 hoÆc 1 ng­êi ®Ó qui vÒ doanh nghiÖp nhá). Riªng Trung Quèc kh«ng gäi lµ doanh nghiÖp cùc nhá, nh­ng doanh nghiÖp nhá l¹i chØ tÝnh tõ 50 ®Õn 100 lao ®éng. Hung-ga-ry th× lÊy tiªu chÝ doanh nghiÖp cùc nhá lµ cã tõ 1-10 lao ®éng. ¸c-mª-nia th× ¸p dông tiªu chÝ thÊp h¬n, doanh nghiÖp d­íi 5 lao ®éng lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp cùc nhá. HiÖn nay. ë ViÖt Nam, nghÞ ®Þnh sè 90/2001/N§-CP ngµy 23 th¸ng 11 n¨m 2001 vÒ trî gióp ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®Þnh nghÜa: Doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh ®éc lËp, ®· ®¨ng ký kinh doanh theo ph¸p luËt hiÖn hµnh, cã vèn ®¨ng ký kh«ng qu¸ 10 tû ®ång hoÆc sè lao ®éng trung b×nh hµng n¨m kh«ng qu¸ 300 ng­êi. C¨n cø vµo t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi cô thÓ cña ngµnh, ®Þa ph­¬ng, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p, ch­¬ng tr×nh trî gióp cã thÓ linh ho¹t ¸p dông ®ång thêi c¶ hai chØ tiªu vèn vµ lao ®éng hoÆc mét trong hai chØ tiªu nãi trªn. Còng theo NghÞ ®Þnh 90/2001/N§-CP th× c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá bao gåm: C¸c doanh nghiÖp thµnh lËp theo LuËt doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp thµnh lËp theo LuËt doanh nghiÖp Nhµ n­íc, c¸c hîp t¸c x· thµnh lËp theo LuËt Hîp t¸c x·, c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ ®¨ng ký theo nghÞ ®Þnh 02/2000/N§-CP ngµy 3 th¸ng 2 n¨m 2000 cña ChÝnh phñ vÒ §¨ng ký kinh doanh. Tuy vËy, trong c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña n­íc ta ranh giíi thËt râ rÖt gi÷a doanh nghiÖp hé gia ®×nh vµ doanh nghiÖp t­ nh©n vÉn cßn chøa ®ùng nhiÒu sù tranh c·i. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ nhÊt vÒ mÆt hµnh chÝnh, c¨n cø vµo danh s¸ch ®¨ng ký kinh doanh cña c¸c hé gia ®×nh. Ch¼ng h¹n, trong LuËt doanh nghiÖp, ®­îc Quèc héi n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam kho¸ X th«ng qua t¹i kú häp thø 5, ngµy 12 th¸ng 6 n¨m 1999, Ch­¬ng I, §iÒu 3 nªu râ: “Doanh nghiÖp lµ tæ chøc kinh tÕ kinh tÕ cã tªn riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®­îc ®¨ng ký kinh doanh theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m môc ®Ých thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh”. Nh­ vËy doanh nghiÖp ph¶i cã tªn, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh vµ tÊt yÕu ph¶i cã ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nh­ vËy, nÕu theo quy ®Þnh cña LuËt doanh nghiÖp, th× c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ, trong tr­êng hîp kh«ng ®¨ng ký kinh doanh, kh«ng ®­îc gäi lµ doanh nghiÖp, cho dï sè hé nµy vÉn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hîp ph¸p, nghÜa lµ hä thuéc thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ ®­îc sù khuyÕn khÝch cña Nhµ n­íc ®èi víi kinh tÕ hé, nhÊt lµ trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Ngoµi ra, còng cÇn thèng nhÊt quan ®iÓm ®èi víi C«ng ty lµ thµnh viªn cña Tæng C«ng ty Nhµ n­íc cã qui m« lín. Qui m« cña c¸c C«ng ty thµnh viªn cã thÓ thuéc lo¹i doanh nghiÖp võa vµ nhá, nh­ng v× lµ ®¬n vÞ trùc thuéc mét Tæng C«ng ty cã qui m« lín nªn c¸c C«ng ty thµnh viªn kh«ng thÓ coi lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2002, sè doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta lµ 54.723 doanh nghiÖp, víi tæng sè vèn lµ 72.000 tû ®ång, thu hót 3,2 triÖu lao ®éng. (Theo sè liÖu tæng ®iÒu tra c¬ së kinh tÕ lÇn thø hai) ViÖc nhËn diÖn doanh nghiÖp lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá còng nh­ ®­a ra c¸c tiªu chuÈn ®Ó qui ®Þnh doanh nghiÖp lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá, kh«ng ph¶i chØ ®¬n thuÇn lµ x¸c ®Þnh xem ë n­íc ta cã nhiÒu doanh nghiÖp quy m« võa vµ nhá, mµ ®iÒu quan träng bËc nhÊt lµ ®Ó Nhµ n­íc cã ®­îc ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn vµ cã chÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá cho tõng nghµnh s¶n xuÊt hay dÞch vô trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. §Æc ®iÓm doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam: ViÖc thõa nhËn kinh tÕ t­ nh©n ®· ®­îc nh¾c l¹i trong nghÞ quyÕt héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng kho¸ IX, vÒ tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n, trong ®ã nªu râ: “Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh; trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, kinh tÕ nhµ n­íc cïng víi kinh tÕ tËp thÓ ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ quèc d©n”; kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ “®­îc Nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®â ph¸t triÓn”; kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n “®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn réng r·i trong nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, kinh doanh mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm”. Khu vùc kinh tÕ t­ nh©n tr­íc ®©y ®ãng vai trß phô trong nÒn kinh tÕ, nay ®· ®­îc ®­a lªn vÞ trÝ quan träng vµ ®­îc ®¶m ®­¬ng mét nhiÖm vô to lín, gãp phÇn vµo t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ t¹o viÖc lµm. XÐt vÒ khÝa c¹nh viÖc lµm th× chóng chiÕm tû träng lín trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Theo sè liÖu thèng kª n¨m 2001 th× quèc doanh sö dông 48% tæng sè lao ®éng, ngoµi quèc doanh chiÕm 52%. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ sè l­îng vµ vai trß cña nã ngµy cµng quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta, ®Ó cã thÓ hiÓu s©u vÒ lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta, chóng ta cÇn xem xÐt ®Õn ®Æc ®iÓm cña viÖc ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy. ViÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: Doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam th­êng khëi ®Çu víi xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp: Doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam th­êng khëi ®Çu víi nh÷ng kh¶ n¨ng cã h¹n. Vèn ban ®Çu ®Ó thµnh lËp doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ vèn tù cã cña c¸ nh©n hay mét sè c¸ nh©n hoÆc tæ chøc do ®ã th­êng lµ h¹n hÑp. Do h¹n chÕ vÒ vèn nªn b­íc khëi x­íng ban ®Çu cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ, lao ®éng cã tay nghÒ h¹n chÕ. Bªn c¹nh ®ã chñ doanh nghiÖp l¹i thiÕu kiÕn thøc vÒ qu¶n lý vµ c«ng nghÖ, céng víi thÞ tr­êng h¹n hÑp lµ nh÷ng bÊt lîi quan träng ®Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Doanh nghiÖp võa vµ nhá th­êng khã cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi nguån vèn tÝn dông: §©y lµ ®Æc ®iÓm cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt hay dÞch vô ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, v× nã h¹n chÕ n¨ng lùc cña hä ®Ó cã ®­îc nh÷ng dÞch vô cÇn thiÕt cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng. Trë ng¹i cña doanh nghiÖp võa vµ nhá, nhÊt lµ doanh nghiÖp nhá lµ Ýt khi ®­îc sù quan t©m cña ng©n hµng hay c¸c tæ chøc tÝn dông biÕt ®­îc nhu cÇu cña doanh nghiÖp. Trong khi ®ã th× c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá th­êng lµ kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc nh÷ng tiªu chuÈn ®Æt ra cña ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. Theo mét kÕt qu¶ ®iÒu tra vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cña ViÖn Kinh tÕ Trung ­¬ng n¨m 1995, còng nh­ ý kiÕn cña nhiÒu nhµ doanh nghiÖp cã qui m« võa vµ nhá khu vùc t­ nh©n t¹i cuéc gÆp gì gi÷a c¸c ng©n hµng víi h¬n 60 nhµ doanh nghiÖp do HiÖp héi ng©n hµng phèi hîp cïng Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam tæ chøc t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh cuèi th¸ng 9/1999 cho thÊy, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp nµy th­êng dùa vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh phi chÝnh thøc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu vÒ vèn (nh­ vay cña ng­êi th©n, b¹n bÌ, cña nh÷ng ng­êi cho vay lÊy l·i...). ViÖc tiÕp cËn víi nguån vèn tÝn dông ng©n hµng, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh nh×n chung rÊt h¹n chÕ. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam th­êng trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu: Còng nh­ t×nh tr¹ng chung vÒ c«ng nghÖ thiÕt bÞ cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay, tr×nh ®é c«ng nghÖ, thiÕt bÞ cña khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn ë møc ®é rÊt l¹c hËu so víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cña c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. H¬n n÷a, do khã kh¨n vÒ vèn nªn tû lÖ ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá (ngay c¶ ®èi víi mét sè doanh nghiÖp cã sù ph¸t triÓn kh¸ nhanh trong nh÷ng n¨m võa qua), so víi mÆt b»ng chung c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ còng rÊt thÊp. Tr×nh ®é lao ®éng thÊp vµ thiÕu kiÕn thøc qu¶n lý c«ng nghÖ trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá: G¾n liÒn víi tr×nh ®é c«ng nghÖ, thiÕt bÞ l¹c hËu, hÇu hÕt lùc l­îng lao ®éng trong doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®Æc biÖt lµ lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp nhá Ýt ®­îc ®µo t¹o, thiÕu kü n¨ng nghÒ nghiÖp, tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp, kho¶ng 74% ng­êi lao ®éng ch­a häc hÕt phæ th«ng. Ngo¹i trõ mét sè doanh nghiÖp cã thÓ tr¶ l­¬ng cao ®Ó thu hót mét sè thî lµnh nghÒ, cßn nh×n chung tr×nh ®é tay nghÒ cña lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Òu thÊp h¬n møc b×nh qu©n chung trong nÒn kinh tÕ. N¨ng lùc qu¶n lý vµ kinh doanh, tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt cña phÇn lín ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cña doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn nhiÒu h¹n chÕ, thiÕu kinh nghiÖm vÒ th­¬ng tr­êng. Theo mét sè tµi liÖu nghiªn cøu th× cã kho¶ng 30% sè chñ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ch­a qua tr­êng líp ®µo t¹o nµo, chØ cã 31,2% sè chñ doanh nghiÖp cã tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn, vµ tËp trung chñ yÕu ë c«ng ty cæ phÇn vµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n. Kh¶ n¨ng thÝch nghi nhanh trong m«i tr­êng kinh doanh: §©y lµ søc m¹nh tù nhiªn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá, søc m¹nh nµy bao gåm: Kh¶ n¨ng tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu cã h¹n trong nh÷ng thÞ tr­êng chuyªn m«n ho¸, mét khuynh h­íng vÒ søc m¹nh lao ®éng vµ tr×nh ®é khÐo lÐo trong c«ng viÖc tõ thÊp ®Õn võa vµ chuyÓn biÕn thÝch nghi nhanh chãng ®èi víi sù thay ®æi nh÷ng yªu cÇu vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn. Kh¶ n¨ng vÒ chuyÓn ho¸ doanh nghiÖp ®Ô doanh nghiÖp cµng nhanh chãng h¬n c¸c c«ng nghÖ míi thµnh c¬ héi lµm ¨n. Kh¶ n¨ng thÝch øng linh ho¹t cña nÒn kinh tÕ trong n­íc tr­íc nh÷ng biÕn ®éng liªn tôc cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Kh¶ n¨ng ®em l¹i nh÷ng dÞch vô s¶n phÈm míi. Trªn ®©y lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá. Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®Õn chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®Õn c¸c gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay. Vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña kinh tÕ ë ViÖt Nam: Nh×n chung, khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß hÕt søc to lín trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi. Thùc tÕ khu vùc doanh nghiÖp nµy ®· ®ãng gãp mét phÇn rÊt quan träng trong tæng s¶n phÈm x· héi, t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho mét bé phËn kh¸ lín lao ®éng, nhÊt lµ sè lao ®éng míi gia t¨ng hµng n¨m trong x· héi. §ång thêi còng lµm cho nÒn kinh tÕ trë nªn n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶ h¬n. §Ó lµm râ vÊn ®Ò nµy chóng ta ®i xem xÐt cô thÓ trªn mét sè mÆt sau: VÒ gi¸ trÞ hµng ho¸ dÞch vô: Víi sè l­îng lín c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, thu hót phÇn lín lao ®éng lµm viÖc trong c¸c lÜnh vùc: S¶n xuÊt, x©y dùng, th­¬ng m¹i, dÞch vô, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· vµ ®ang t¹o ra phÇn lín s¶n phÈm x· héi, thu nhËp quèc d©n vµ ®ãng gãp nhiÒu tÝch luü cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Chóng ta h·y xem xÐt c¬ cÊu tæng s¶n phÈm trong n­íc ph©n theo thµnh phÇn kinh tÕ BiÓu sè 1: Tæng s¶n phÈm trong n­íc theo gi¸ hiÖn hµnh ph©n theo thµnh phÇn kinh tÕ ChØ tiªu 1995 1996 1997 1998 Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Gi¸ trÞ Tû träng Tæng sè 229.512 100 272.636 100 313.623 100 361.468 100 Kinh tÕ nhµ n­íc 91.997 40,08 108.634 39,85 126.970 40,48 144.841 40,07 Kinh tÕ tËp thÓ 23.620 10,29 27.271 10,00 27.946 8,91 31.906 8,83 Kinh tÕ t­ nh©n 7.139 3,11 9.103 3,34 10.590 3,38 12.281 3,40 Kinh tÕ c¸ thÓ 82.447 35,92 95.896 35,17 107.632 34,32 122.655 33,93 Kinh tÕ hçn hîp 9.881 4,31 11.626 4,26 12.035 3,84 13.189 3,65 Kinh tÕ cã vèn §TNN 14.428 6,29 20.106 7,37 28.450 9,07 36.596 10,12 (Nguån: VCCI) Khu vùc doanh nghiÖp Nhµ n­íc: Trong tæng sè 40% GDP thuéc vÒ khu vùc Nhµ n­íc th× cã kho¶ng 12% GDP lµ dÞch vô hµnh chÝnh nhµ n­íc, nh­ vËy kho¶ng 28% lµ cña khu vùc doanh nghiÖp, vµ trong tæng sè c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc th× cã tíi 86% lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Tuy nhiªn do hiÖn t¹i sè doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm ¨n cÇm chõng, thua lç chiÕm tíi xÊp xØ 40% trong tæng sè doanh nghiÖp, mµ trong ®ã phÇn lín lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nªn tû lÖ ®ãng gãp vµo GDP cña khu vùc doanh nghiÖp nµy kh«ng thÓ t­¬ng xøng víi tû lÖ vÒ sè l­îng doanh nghiÖp. Gi¶ sö c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc Nhµ n­íc t¹o ra xÊp xØ 50% GDP cña toµn bé khu vùc doanh nghiÖp nµy th× tû träng ®ãng gãp vµo tæng s¶n phÈm trong n­íc cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vµo kho¶ng 14% tæng s¶n phÈm trong n­íc (con sè nµy theo tÝnh to¸n cña Tæng côc Qu¶n lý vèn t¹i c¸c doanh nghiÖp cña Bé Tµi chÝnh lµ kho¶ng 18-19%. Khu vùc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, theo mét b¸o c¸o cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ th× sè l­îng doanh nghiÖp cã qui m« võa vµ nhá chiÕm kho¶ng 30%. Gi¶ sö c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã tû lÖ ®ãng gãp vµo GDP cña toµn bé khu vùc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t­¬ng øng víi tû lÖ doanh nghiÖp th× tû lÖ ®ãng gãp vµo tæng s¶n phÈm trong n­íc cña c¸c doanh nghiÖp nµy vµo kho¶ng 3%. Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, tû träng ®ãng gãp vµo GDP lµ 50%, trong ®ã khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ kh«ng ®¨ng ký kinh doanh chiÕm 34%, nh­ vËy sè ®ãng gãp vµ GDP cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹o ra kho¶ng 80% GDP cña toµn bé khu vùc doanh nghiÖp nµy, t­¬ng øng kho¶ng 12% tæng s¶n phÈm trong n­íc. Nh­ vËy tÝnh chung toµn bé khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ th× khu vùc nµy t¹o ra kho¶ng 29% GDP (thêi ®iÓm n¨m 1998). Tuy nhiªn, ®©y chØ lµ kÕt qu¶ cña viÖc tÝnh to¸n doanh nghiÖp dùa trªn sè liÖu thèng kª vµ mét sè yÕu tè cã tÝnh ®Õn gi¶ thiÕt nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn. Theo mét tÝnh to¸n cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ t¹i thêi ®iÓm n¨m 1995 th× tû lÖ nµy vµo kho¶ng 25-26%. T¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng Hµng n¨m cã kho¶ng mét triÖu ng­êi ®Õn tuæi lao ®éng, trong khi ®ã nh÷ng n¨m gÇn ®©y kh¶ n¨ng thu hót lao ®éng míi cña khu vùc doanh nghiÖp nhµ n­íc rÊt h¹n chÕ. Ngoµi ra thùc hiÖn chñ tr­¬ng tinh gi¶m biªn chÕ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh, còng nh­ ch­¬ng tr×nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ n­íc nªn mét bé phËn kh¸ lín lao ®éng trong khu vùc nµy bÞ mÊt viÖc lµm. ChÝnh khu vùc doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, mµ chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· ®ãng gãp vai trß quan träng trong viÖc thu hót mét l­îng kh¸ lín lao ®éng x· héi, kÓ c¶ sè ng­êi míi ®Õn tuæi lao ®éng, còng nh­ sè lao ®éng bÞ mÊt viÖc lµm tõ khu vùc nhµ n­íc, c¸c qu©n nh©n trë vÒ ®Þa ph­¬ng sau khi hoµn thµnh nghÜa vô qu©n sù... Theo sè liÖu tæng ®iÒu tra c¸c c¬ së kinh tÕ, hµnh chÝnh sù nghiÖp lÇn thø hai (kÕt thóc 1/7/2002) th× sè l­îng lao ®éng ph©n bè t¹i c¸c doanh nghiÖp nh­ sau: BiÓu sè 2: T×nh h×nh sö dông lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp tÝnh ®Õn th¸ng 7/2002 Sè c¬ së Sè lao ®éng I. C¬ së s¶n xuÊt kinh doanh 2.682.481 11.219.853 A. Doanh nghiÖp 56.737 3.840.701 Doanh nghiÖp Nhµ n­íc 5.231 1.846.209 - Trung ­¬ng 1.903 1.107.707 - §Þa ph­¬ng 3.328 738.502 Doanh nghiÖp tËp thÓ 3.853 140.770 Doanh nghiÖp t­ nh©n 24.903 304.785 C«ng ty hîp doanh 14 397 C«ng ty TNHH 18.733 722.187 C«ng ty cæ phÇn 1.989 229.778 DN cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 2.014 596.575 B. C¬ së s¶n xuÊt kinh doanh c¸ thÓ 2.625.744 7.379.152 II. C¬ së hµnh chÝnh sù nghiÖp 161.282 2.583.035 (Nguån: T¹p chÝ kinh tÕ ViÖt Nam sè th¸ng 4/2003) So víi sè liÖu cña cuéc tæng ®iÒu tra c¸c c¬ së kinh tÕ, hµnh chÝnh sù nghiÖp lÇn thø nhÊt - n¨m 1995, sè l­îng lao ®éng cña doanh nghiÖp n¨m 1995 lµ 2,3 triÖu ng­êi th× ®Õn n¨m 2002 ®· cã 3,8 triÖu ng­êi, t¨ng 66,5% so víi n¨m 1995. Trong ®ã doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng gÊp 6,1 lÇn, tiÕp ®Õn lµ cña doanh nghiÖp ngoµi Nhµ n­íc: gÊp 3,3 lÇn. VÒ sè tuyÖt ®èi th× trong khi doanh nghiÖp Nhµ n­íc chØ t¨ng trªn 68 ngh×n ng­êi th× doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng tíi 498,2 ngh×n ng­êi vµ doanh nghiÖp ngoµi Nhµ n­íc t¨ng tíi 967,8 ngh×n ng­êi. Nh­ vËy, qua c¸c sè liÖu so s¸nh trªn chóng ta thÊy trong nh÷ng n¨m qua doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt mét sè l­îng lín c«ng ¨n viÖc lµm cho ®Êt n­íc. TÝnh ®Õn 1995 c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho h¬n 2 triÖu lao ®éng lµm viÖc th­êng xuyªn t¹i c¸c doanh nghiÖp vµ cho nhiÒu lao ®éng lµm viÖc ngoµi doanh nghiÖp. KÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy cø 10 lao ®éng trong doanh nghiÖp cÇn 1 lao ®éng ngoµi doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc: cung øng ®Çu vµo, tiªu thô ®Çu ra, gia c«ng, vÖ tinh. Thu hót vèn ®Çu t­ trong nÒn kinh tÕ Víi chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸, mµ thùc tÕ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®· vµ ®ang ®­îc cæ phÇn ho¸ lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Theo sè liÖu cña Uû ban chøng kho¸n nhµ n­íc, trong tæng sè 227 c«ng ty ®· cæ phÇn ho¸ chØ cã bèn c«ng ty cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ møc vèn ®iÒu lÖ 10 tû ®ång ®Ó ph¸t hµnh chøng kho¸n lÇn ®Çu. MÆt kh¸c, ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh 103/1999/N§-CP vÒ giao b¸n, kho¸n, cho thuª c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc trªn sæ s¸ch kÕ to¸n doanh nghiÖp d­íi 5 tû ®ång, nh»m môc ®Ých s¾p xÕp vµ ®æi míi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc cã qui m« nhá, thua lç kÐo dµi, hoÆc kh«ng cÇn duy tr× së h÷u nhµ n­íc. Th«ng qua chñ tr­¬ng nµy sÏ thu hót vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh cña khu vùc d©n c­. §èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh, trong nh÷ng n¨m qua khu vùc doanh nghiÖp nµy ph¸t triÓn kh¸ nhanh vÒ sè l­îng, trõ khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, cßn l¹i hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®Òu cã qui m« võa vµ nhá. Ch¼ng h¹n trong 9 th¸ng ®Çu n¨m 1999, trªn ®Þa bµn tØnh §ång Nai cã 110 doanh nghiÖp ®­îc thµnh lËp, th× toµn bé c¸c doanh nghiÖp thuéc lo¹i võa vµ nhá víi tæng vèn ®iÒu lÖ 117 tû ®ång, vµ chñ yÕu lµ vèn cña t­ nh©n ®Çu t­. Nh­ vËy, th«ng qua c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· huy ®éng ®­îc c¸c nguån lùc d©n c­ vµo môc ®Ých ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh. TÝnh riªng n¨m 1998, tæng vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cña khu vùc t­ nh©n lµ 20.500 tû ®ång chiÕm 21,3% trong tæng sè vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ, vµ xÊp xØ b»ng nguån vèn ®Çu t­ cña ng©n s¸ch nhµ n­íc. MÆt kh¸c, chÝnh c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá th«ng qua c¸c mèi quan hÖ céng ®ång, huyÕt téc, nªn hä cã nhiÒu thuËn lîi trong viÖc huy ®éng mét l­îng vèn nhµn rçi cña ng­ßi th©n, b¹n bÌ hoÆc cña ng­êi cho vay lÊy l·i... vµ thùc tÕ ®©y ®ang lµ nguån vèn kh¸ quan träng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá khu vùc ngoµi quèc doanh. Lµm cho nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng, hiÖu qu¶ h¬n Do chØ cÇn mét l­îng vèn vµ lao ®éng kh«ng nhiÒu ®Ó thµnh lËp mét doanh nghiÖp, v× vËy c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá dÔ dµng trong viÖc thay ®æi c¸c mÆt hµng s¶n phÈm kinh doanh. Nh×n tæng thÓ th× tèc ®é ph¸t triÓn vÒ mÆt sè l­îng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nhanh h¬n nhiÒu so víi viÖc thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp cã qui m« lín. ChÝnh kh¶ n¨ng gia t¨ng nhanh chãng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm cho sè doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ t¨ng lªn rÊt lín, vµ do ®ã lµm t¨ng tÝnh c¹nh tranh, n¨ng ®éng cña nÒn kinh tÕ. H¬n n÷a sù cã mÆt cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá còng sÏ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp lín ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, nh­ lµm ®¹i lý, vÖ tinh cho c¸c doanh nghiÖp lín trong viÖc tiªu thô hµng ho¸, th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng nhá. Gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã ý nghÜa to lín trong viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, dÞch vô ë khu vùc n«ng th«n, xãa dÇn t×nh tr¹ng thuÇn n«ng vµ ®éc canh, chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n. MÆt kh¸c, víi tÝnh chÊt ®a d¹ng vÒ ngµnh nghÒ, khu vùc doanh nghiÖp nµy lµm cho nÒn kinh tÕ trë nªn ®a d¹ng vµ phong phó h¬n. C¸c doanh nghiÖp ®­îc ph©n bè ®Òu h¬n gi÷a c¸c vïng l·nh thæ c¶ ë n«ng th«n lÉn thµnh thÞ, miÒn nói vµ ®ång b»ng..., lµm thay ®æi c¬ cÊu ngµnh nghÒ kinh tÕ còng nh­ c¬ cÊu vïng kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vai trß hÕt søc quan träng nãi trªn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ta thÊy r»ng: Doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ mét h×nh thøc kinh doanh kh«ng nh÷ng thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ cña nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn mµ nã cßn thÝch hîp c¶ víi nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. ChÝnh v× vËy, mµ viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta. Nh­ng ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nhanh chãng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ßi hái chóng ta ph¶i thùc hiÖn hµng lo¹t c¸c gi¶i ph¸p ®Ó hç trî chóng ph¸t triÓn. Trong hµng lo¹t c¸c gi¶i ph¸p hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¸t triÓn th× gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn, gi÷ vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®iÒu nµy ®· ®­îc NghÞ quyÕt Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kho¸ VI cña §¶ng chØ râ: "§Ó c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cÇn huy ®éng nhiÒu nguån vèn, g¾n víi sö dông vèn cã hiÖu qu¶". sö dông vèn cã hiÖu qu¶ víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá. Huy ®éng vµ sö dông vèn lµ hai bé phËn hîp thµnh cña qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ. Huy ®éng vèn lµ qu¸ tr×nh tËp trung, ph©n phèi l¹i c¸c nguån vèn trong nÒn s¶n xuÊt x· héi. NÕu xÐt theo chu kú t¸i s¶n xuÊt x· héi th× viÖc huy ®éng vèn g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i c¸c s¶n phÈm cña x· héi ®­îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cßn viÖc sö dông vèn g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh sö dông c¸c s¶n phÈm ®· ®­îc ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i th«ng qua c«ng t¸c huy ®éng vèn, nã g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó t¸i t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm míi. Huy ®éng vèn cã ®¹t hiÖu qu¶ cao th× míi b¶o ®¶m ®¸p øng vèn ®Çu t­ cho nÒn kinh tÕ, ng­îc l¹i sö dông vèn cã hiÖu qu¶, sÏ b¶o ®¶m t¸i t¹o vµ ph¸t triÓn c¸c nguån vèn, t¹o tiÒn ®Ò cho qu¸ tr×nh huy ®éng vµ sö dông vèn cã ý nghÜa. §Ó cã nh÷ng luËn cø khoa häc cho viÖc ®­a ra c¸c ph­¬ng ph¸p qu¶n lý, sö dông vèn cã hiÖu qu¶, tr­íc hÕt ph¶i lµm râ b¶n chÊt vµ nh÷ng ®Æc tr­ng cña vèn kinh doanh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Vèn kinh doanh vµ vai trß cña vèn kinh doanh §Ó tiÕn hµnh bÊt cø ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo, còng cÇn ph¶i cã vèn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vèn lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi c¸c b­íc ._.trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Vèn lµ yÕu tè quan träng nhÊt trong c¸c yÕu tè vËt chÊt t¸c ®éng ®Õn t¨ng tr­ëng. ThËm chÝ cã nhiÒu nhµ nghiªn cøu cho r»ng t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn thùc chÊt lµ vÊn ®Ò t¹o ®­îc c¸c nguån lùc ®Çu t­ ®Ó ®¶m b¶o tû lÖ t¨ng tr­ëng doanh nghiÖp dù tÝnh. Møc t¨ng tr­ëng sÏ chØ lµ dù tÝnh, chØ lµ duy ý chÝ nÕu kh«ng cã l­îng vèn t­¬ng øng ®­îc huy ®éng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. Vèn lµ yÕu tè cùc kú quan träng ®èi víi mçi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp. VËy vèn kinh doanh lµ g×? Chóng ta cÇn ph¶i cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ vèn, ®ã còng lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ vèn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. Vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lµ mét lo¹i quü tiÒn ®Æc biÖt, môc tiªu cña quü lµ ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh tøc lµ môc ®Ých tÝch lòy - kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých tiªu dïng nh­ mét vµi quü tiÒn tÖ kh¸c trong doanh nghiÖp. Vèn kinh doanh ph¶i cã tr­íc khi diÔn ra ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh - ng­êi ta ®· nãi vèn lµ sè tiÒn ph¶i ®­îc øng tr­íc cho kinh doanh. Song kh¸c víi mét sè quü tiÒn tÖ kh¸c trong doanh nghiÖp, vèn kinh doanh sau khi øng ra, ®­îc sö dông vµo kinh doanh vµ sau mét chu kú ho¹t ®éng ph¶i ®­îc thu vÒ ®Ó øng tiÕp cho chu kú ho¹t ®éng sau. Vèn kinh doanh kh«ng thÓ bÞ tiªu mÊt ®i nh­ mét sè quü kh¸c trong doanh nghiÖp. MÊt vèn ®èi víi doanh nghiÖp ®ång nghÜa víi nguy c¬ ph¸ s¶n. ë ®©y cÇn cã sù ph©n biÖt gi÷a tiÒn vµ vèn - muèn cã vèn th× th­êng ph¶i cã tiÒn, song cã tiÒn, thËm chÝ cã nh÷ng kho¶n tiÒn rÊt lín còng kh«ng ph¶i lµ vèn. TiÒn ®­îc gäi lµ vèn ph¶i ®ång thêi tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau: Mét lµ: TiÒn ph¶i ®¹i diÖn cho mét l­îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh, hay nãi mét c¸ch kh¸c tiÒn ph¶i ®­îc ®¶m b¶o b»ng mét l­îng tµi s¶n cã thùc. Hai lµ: TiÒn ph¶i ®­îc tÝch tô vµ tËp trung ®Õn mét l­îng nhÊt ®Þnh. Sù tÝch tô tËp trung vµ tËp trung mét l­îng tiÒn ®Õn mét h¹n ®é nµo ®ã míi lµm cho nã ®ñ søc ®Ó ®Çu t­ cho mét dù ¸n kinh doanh, cho dï lµ nhá nhÊt. V× thÕ, mét doanh nghiÖp dï ë møc ®é quy m« nµo muèn khëi nghiÖp th× nhÊt thiÕt ph¶i cã mét l­îng vèn ph¸p ®Þnh ®ñ lín. Ba lµ: Khi ®· cã ®ñ vÒ l­îng, tiÒn ph¶i ®­îc vËn ®éng nh»m môc ®Ých sinh lêi. C¸ch vËn ®éng vµ ph­¬ng thøc vËn ®éng cña tiÒn l¹i do ph­¬ng thøc ®Çu t­ kinh doanh quyÕt ®Þnh. Trªn gãc ®é cña kinh tÕ thÞ tr­êng, gi¸ trÞ thùc cña doanh nghiÖp kh«ng chØ lµ phÐp tÝnh céng gi¶n ®¬n cña c¸c lo¹i vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng hiÖn cã, mµ ®iÒu quan träng h¬n cßn lµ c¸c gi¸ trÞ cña tµi s¶n kh¸c, nh­: vÞ trÝ ®Þa lý cña doanh nghiÖp, nh÷ng bÝ quyÕt vÒ c«ng nghÖ chÕ t¹o s¶n phÈm, møc ®é uy tÝn cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, uy tÝn cña ng­êi l·nh ®¹o doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp... V× thÕ khi gãp vèn liªn doanh, c¸c thµnh viªn tham gia gãp vèn cã thÓ gãp b»ng tiÒn, m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x­ëng, ®Êt vµ b»ng bÝ quyÕt kü thuËt, hoÆc kh¶ n¨ng uy tÝn kinh doanh. TÊt nhiªn khi gãp vèn, nh÷ng tµi s¶n ®ã ®Òu ®­îc ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh l¹i, ®ã chÝnh lµ gi¸ trÞ thùc cña doanh nghiÖp. Nh÷ng nhËn thøc trªn ®©y vÒ vèn kinh doanh kh«ng chØ gióp chóng ta trong viÖc x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ thùc cña mét doanh nghiÖp, mµ cßn gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vèn cã mét tÇm nh×n réng ®Ó khai th¸c, sö dông nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña doanh nghiÖp phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §Çu t­ vèn kinh doanh: Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã thÓ hiÓu lµ mét tæ chøc kinh doanh nh»m môc ®Ých kiÕm lêi. Do ®ã ®éng lùc cña ®Çu t­ vèn lµ lîi nhuËn cao víi kh¶ n¨ng an toµn cao. Trong néi dung dung ho¹t ®éng cña tµi chÝnh doanh nghiÖp, qu¶n lý sö dông vèn kinh doanh lµ kh©u quan träng nhÊt, cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn møc ®é t¨ng tr­ëng hoÆc suy tho¸i cña mét doanh nghiÖp. Qu¶n lý sö dông vèn kinh doanh bao gåm nhiÒu kh©u nh­: X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn kinh doanh, khai th¸c t¹o lËp vèn kinh doanh, sö dông vµ b¶o toµn vèn kinh doanh...trong ®ã x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn kinh doanh lµ mét c«ng viÖc rÊt hÖ träng ®èi víi mét doanh nghiÖp nãi chung vµ ®Æc biÖt ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá nãi riªng, v× ®©y lµ kh©u cuèi cïng cña quyÕt ®Þnh tµi chÝnh. Trong kh©u nµy, ng­êi qu¶n lý ph¶i t×m ®­îc lêi gi¶i cña hµng lo¹t c¸c bµi to¸n, c¸c ph­¬ng ¸n nh­: C©n ®èi c¸c nguån vèn hiÖn cã, nÕu thiÕu vèn th× ph¶i khai th¸c tõ nh÷ng nguån nµo, b»ng ph­¬ng thøc nµo; viÖc bè trÝ vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp theo tû lÖ nµo lµ hîp lý, c¸c biÖn ph¸p b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ...§iÒu quan träng cã tÝnh nguyªn t¾c trong viÖc lùa chän mét quyÕt ®Þnh trong ®Çu t­ lµ ®é an toµn cña dù ¸n vµ møc doanh lîi cã kh¶ n¨ng thu ®­îc, hay nãi c¸ch kh¸c lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc hiÖu qu¶ kh¶ thi cña dù ¸n. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc hiÖu qu¶ kh¶ thi cña dù ¸n ®Çu t­, ng­êi qu¶n lý ph¶i lu«n so s¸nh gi÷a lîi nhuËn thu ®­îc víi c¸c yÕu tè chi phÝ nh­ gi¸ mua vèn (l·i suÊt) vµ thuÕ ph¶i nép, trong ®ã yÕu tè gi¸ mua vèn trong ®Çu t­ ®­îc coi lµ yÕu tè quan träng nhÊt. Nhê cã sù so s¸nh nµy mµ b»ng b»ng c¸c ph­¬ng ph¸p kü thuËt tÝnh to¸n nh­: L·i suÊt kÐp, hiÖn t¹i ho¸ gi¸ trÞ cña mét kho¶n ®Çu t­ trong t­¬ng lai, ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn...sÏ lµ c¬ së cho phÐp ng­êi qu¶n lý cã thÓ lùa chän ph­¬ng ¸n sö dông vèn cô thÓ nh­: §Çu t­ vµo bªn trong hay ra bªn ngoµi, ®Çu t­ theo laäi h×nh nµo hoÆc nªn khai th¸c vèn ®Çu t­ tõ nguån nµo ®Ó cã hiÖu qu¶. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, th«ng th­êng cã hai h­íng ®Çu t­ chñ yÕu lµ ®Çu t­ vµo bªn trong hay ®Çu t­ ra bªn ngoµi ... §Çu t­ vµo bªn trong lµ nh÷ng kho¶n ®Çu t­ vèn ®Ó mua s¾m c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt khi khëi nghiÖp doanh nghiÖp nh­; X©y dùng, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, mua nguyªn vËt liÖu, tiÒn thuª nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ vÒ thñ tôc kinh doanh nh­: thuÕ tr­íc b¹, chi phÝ khai tr­¬ng doanh nghiÖp, chi phÝ qu¶ng c¸o... Víi nh÷ng doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng th× tuú theo t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ, kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t­ thªm nh»m t¨ng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh nh­: ®Çu t­ ®æi míi s¶n phÈm, ®Çu t­ ®æi míi qui tr×nh c«ng nghÖ... Bªn c¹nh h­íng ®Çu t­ bªn trong, doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t­ vèn ra bªn ngoµi hoÆc cßn gäi lµ ®Çu t­ tµi chÝnh. §Çu t­ ra bªn ngoµi th­êng ®­îc thÓ hiÖn d­íi c¸c h×nh thøc: Gãp vèn liªn doanh, ®Çu t­ mua cæ phiÕu, tr¸i phiÕu...Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng viÖc c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ ra bªn ngoµi kh«ng chØ nh»m môc tiªu thu ®­îc lîi nhuËn mµ cßn nh»m môc ®Ých b¶o ®¶m an toµn vèn, san sÎ rñi ro trong ®Çu t­. Cho dï lµ ®Çu t­ bªn trong hay ra bªn ngoµi, chñ doanh nghiÖp ph¶i l­u t©m ®Õn c«ng viÖc tiÕp thÞ, tøc lµ ph¶i th¨m dß, ph©n tÝch, lùa chän ph­¬ng ¸n ®Ó ®i ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh tµi chÝnh. C«ng viÖc nµy th­êng ®­îc tiÕn hµnh trªn c¬ së kÕt hîp gi÷a së tr­êng, thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp víi c¸c yÕu tè kh¸ch quan cña thÞ tr­êng. V× vËy ®Ó ra mét quyÕt ®Þnh tµi chÝnh, ng­êi qu¶n lý ph¶i l­u ý c¸c yÕu tè sau: Kh¶ n¨ng doanh lîi ®¹t ®­îc vµ thêi gian thu håi vèn. Dù kiÕn chñng lo¹i vµ sè l­îng s¶n phÈm sÏ s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng. Kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt . Lùa chän c«ng nghÖ thÝch hîp. Lùa chän ng©n hµng giao dÞch. Lùa chän m« h×nh vµ tæ chøc qu¶n lý. Cuèi cïng lµ tæng hîp nhu cÇu vèn cÇn ®­îc ®Çu t­. §Çu t­ vèn lµ hµnh ®éng chñ quan cã c©n nh¾c cña ng­êi qu¶n lý trong viÖc bá vèn vµo môc tiªu kinh doanh nµo ®ã víi hy väng lµ sÏ ®­a l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. §ã lµ thu nhËp rßng hay cßn gäi lµ phÇn gi¸ trÞ t¨ng sau khi ®· hoµn ®ñ sè vèn bá vµo ®Çu t­. Thu nhËp rßng nµy cµng lín th× søc thu hót vµo ®Çu t­ cµng m¹nh. Thu nhËp rßng chÝnh lµ yÕu tè cña sù t¨ng tr­ëng vÒ vèn cña nhµ ®Çu t­, xÐt trªn gãc ®é cña toµn bé nÒn kinh tÕ, th× sù t¨ng tr­ëng c¸ biÖt ®ã dÉn tíi t¨ng tr­ëng chung. Song ë ®©y, vÊn ®Ò cã phøc t¹p h¬n, kh«ng thÓ coi t¨ng tr­ëng chung lµ tæng cña sù t¨ng tr­ëng c¸ biÖt. Bëi lÏ, mét sù t¨ng tr­ëng c¸ biÖt cã thÓ kh«ng phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ, thËm chÝ cßn g©y thiÖt h¹i cho nÒn kinh tÕ, nhÊt lµ ®øng trªn gãc ®é chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ chiÕn l­îc c¬ cÊu kinh tÕ. ChÝnh v× vËy, ta cÇn ph©n biÖt hai lo¹i ¶nh h­ëng cña kÕt qu¶ ®Çu t­ lµ ®Çu t­ t¨ng tr­ëng vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. §Çu t­ t¨ng tr­ëng lµ ®Çu t­ mang l¹i kÕt qu¶ lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n l­îng hµng ho¸, dÞch vô cña mét ngµnh, mét lÜnh vùc vµ do ®ã còng lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n l­îng hµng ho¸, dÞch vô cña mét quèc gia kÐo theo møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cña quèc gia ®ã còng t¨ng lªn. §Çu t­ ph¸t triÓn còng cã kÕt qu¶ lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n l­îng hµng ho¸, dÞch vô nh­ng ý nghÜa cña nã lµm thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi cña quèc gia. Nãi c¸ch kh¸c, ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ qu¸ tr×nh ®Çu t­ lµm t¨ng tr­ëng kinh tÕ song song víi thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi. Nguån vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá: SÏ lµ sai lÇm trong c«ng t¸c ®Çu t­ sö dông vèn kinh doanh, nÕu ng­êi qu¶n lý kh«ng bao qu¸t ®­îc c¸c nguån vèn - néi dung vµ tÝnh chÊt cña c¸c nguån vèn cã thÓ huy ®éng ®­îc trong s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy viÖc nghiªn cøu néi dung, tÝnh chÊt cña nguån vèn sÏ lµ c¬ së cho viÖc lùa chän, khai th¸c, huy ®éng vµ sö dông vèn mét c¸ch phï hîp víi nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng cho phÐp cña mçi doanh nghiÖp. Vèn kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. Tuy nhiªn mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp còng chØ cã thÓ khai th¸c huy ®éng vèn trªn mét sè nguån nhÊt ®Þnh. V× thÕ ng­êi ta cã thÓ c¨n cø vµo nguån h×nh thµnh vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó cã nhËn biÕt doanh nghiÖp thuéc lo¹i h×nh nµo. Ch¼ng h¹n doanh nghiÖp cã vèn kinh doanh chñ yÕu thuéc nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc th× ®ã lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc, hoÆc mét doanh nghiÖp kh¸c l¹i cã vèn kinh doanh tõ nguån vèn tù cã vµ cæ phÇn th× ®ã lµ doanh nghiÖp t­ nh©n, mét c«ng ty cæ phÇn...®Ó ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh vµ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp tiÕp tôc bæ sung vèn ®Ó t¨ng thªm tµi s¶n kinh doanh t­¬ng øng víi sù t¨ng tr­ëng qui m« s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi mét doanh nghiÖp, vèn kinh doanh ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. ë ®©y cÇn ph©n biÖt hai tr­êng hîp: Tr­êng hîp, nguån vèn kinh doanh khi h×nh thµnh doanh nghiÖp vµ tr­êng hîp nguån vèn kinh doanh bæ sung trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ... Nguån vèn kinh doanh khi h×nh thµnh doanh nghiÖp: Khi h×nh thµnh doanh nghiÖp, ®ßi hái ph¶i cã mét l­îng vèn cÇn thiÕt tèi thiÓu cho ho¹t ®éng kinh doanh, nguån h×nh thµnh vèn kinh doanh ban ®Çu gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ta cã thÓ kh¸i qu¸t chung nh­ sau: Víi kÕ ho¹ch kinh doanh ®· ®­îc Ên ®Þnh doanh nghiÖp cã thÓ t×m nguån vèn. Nh÷ng nguån vèn phæ biÕn nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá n»m trong hai lo¹i: Nguån vèn tù cã vµ nguån vèn tÝn dông. Nguån vèn tù cã lµ nguån vèn do c¸ nh©n chñ doanh nghiÖp bá ra ®Ó ®Çu t­ kinh doanh. Nguån gèc cña lo¹i vèn nµy lµ phÇn ®Ó dµnh, tiÕt kiÖm trong ng©n s¸ch gia ®×nh hoÆc vèn cæ phÇn b»ng h×nh thøc ph¸t hµnh cæ phiÕu. Mét doanh nghiÖp Ýt nî, nhiÒu vèn tù cã sÏ lµm cho c¸c b¹n hµng tin t­ëng bá vèn ra cho vay, hoÆc gãp vèn cïng ®Çu t­. C¸c nguån vèn tÝn dông: Lµ c¸c kho¶n vèn mµ doanh nghiÖp cã thÓ vay dµi h¹n cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, c«ng ty tµi chÝnh, c«ng ty b¶o hiÓm hoÆc c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian kh¸c, còng cã thÓ b»ng h×nh thøc doanh nghiÖp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó huy ®éng vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn kinh doanh. Nguån vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp: Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp tiÕp tôc bæ sung vèn ®Ó t¨ng thªm tµi s¶n kinh doanh t­¬ng øng víi sù t¨ng tr­ëng quy m« kinh doanh. Sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®Õn møc ®é nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i bæ sung vèn kinh doanh ®Ó ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n l­u ®éng. Theo c¸c nhµ kinh tÕ häc th× t¹i thêi ®iÓm khëi ®Çu cña mét doanh nghiÖp ®ång tiÒn ch­a nãi lªn ®­îc ®iÒu g×, v× chóng kh«ng ®Î ra ®­îc nh÷ng ý t­ëng hay, kh«ng thùc sù ®¶m b¶o cho sù thµnh c«ng cña mét doanh nghiÖp trong th­¬ng tr­êng ®Çy b·o tè, nh÷ng cuèn hót bÊt tËn vµ sau khi xem xÐt nh÷ng thÊt b¹i, nh÷ng vô ph¸ s¶n hä ®i ®Õn kÕt luËn: “mäi tai ho¹ ®Òu do kh«ng ®ñ vèn quay vßng”. ViÖc bæ sung vèn kinh doanh trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ v« cïng quan träng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn bæ sung trong kinh doanh, doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng tõ hai nguån chÝnh ®ã lµ: Nguån vèn bªn trong doanh nghiÖp vµ nguån vèn tõ bªn ngoµi doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®iÒu ®ã ®· t¹o ra kh¶ n¨ng cho c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu h×nh thøc t¹o vèn. Cã nhiÒu lo¹i nguån vèn. ViÖc lùa chän sö dông nguån vèn nµo kh«ng ph¶i dÔ dµng. Cã nhiÒu yÕ tè cÇn xem xÐt: nh­ lo¹i h×nh kinh doanh, nhu cÇu vèn lµ bao nhiªu, uy tÝn tµi chÝnh cña doanh nghiÖp...Sau ®©y lµ nguån vèn quan träng nhÊt mµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã thÓ sö dông vµ ­u nh­îc ®iÓm cña tõng lo¹i. Mét lo¹i nguån vèn c¬ b¶n mµ th­êng hay bÞ c¸c doanh nghiÖp bá qua lµ vèn ë quü doanh nghiÖp (nguån vèn néi bé). §ã lµ sè tiÒn thuéc thu nhËp cña doanh nghiÖp ®­îc gi÷ l¹i ë quü (nh­ quü khÊu hao, quü ph¸t triÓn s¶n xuÊt...). ChØ cã mét sè Ýt c¸c nhµ doanh nghiÖp võa vµ nhá nhí ra kho¶n tiÒn nµy vµ dïng nã ®Ó t¸i ®Çu t­, më réng kinh doanh. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp véi v· ®i vay c¸c ng©n hµng. V× vËy ph¶i xem sè tiÒn trong quü doanh nghiÖp. TÝn dông th­¬ng m¹i: Mét nguån vèn kh¸c còng th­êng bÞ bá qua ®ã lµ tÝn dông th­¬ng m¹i hay tÝn dông hµng ho¸ mµ ng­êi b¸n cÊp cho ng­êi mua theo ph­¬ng thøc b¸n chÞu. Nguån vèn tù cã: §©y lµ lo¹i nguån vèn ®­îc c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chó ý ®Çu tiªn. C¸c doanh nghiÖp tr­íc hÕt ph¶i nghiªn cøu kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. Cßn cã nguån vèn c¸ nh©n nµo kh¸c cã thÓ ®em vµo sö dông. Cuèi cïng c¸c nhµ doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng c¸c nguån vèn nhµn rçi trong d©n chóng b»ng quan hÖ vµ uy tÝn cña m×nh. Vèn vay ng©n hµng: C¸c ng©n hµng cho vay vèn cã nhiÒu h×nh thøc. C¸c lo¹i vèn chñ yÕu lµ vèn vay phôc vô trùc tiÕp mua b¸n hµng ho¸, vèn vay cã kú h¹n, vay ®¶m b¶o b»ng c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp, vay b»ng ®¶m b¶o b»ng hµng ho¸ vµ vèn vay ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Sö dông cã hiÖu qu¶ vèn víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta: Cã vèn cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ mét viÖc song biÖn ph¸p ph©n phèi vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng. C«ng nghiÖp ho¸, thùc chÊt lµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. Tr­íc sù bïng næ cña c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt lÇn hai, ®Ó ®Êt n­íc tiÕn nhanh, tiÕn m¹nh lªn hiÖn ®¹i, ph¶i triÖt ®Ó lîi dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt hiÖn cã cña thÕ giíi. Do ®ã, viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta hiÖn nay võa lµ môc ®Ých c¬ khÝ ho¸ s¶n xuÊt, thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng m¸y mãc, võa nh»m t¹o ra nh÷ng b­íc nh¶y vät ®i t¾t tõ thñ c«ng lªn th¼ng tù ®éng ho¸ ë mét sè nghµnh mòi nhän. §èi víi mét sè lÜnh vùc kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn chóng ta cã thÓ; “ Kh«ng chØ ®i tuÇn tù c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸, tin häc ho¸ mµ ph¶i kÕt hîp ®ång thêi c¸c thµnh tùu trªn nhiÒu lÜnh vùc vµ cã nh÷ng mòi nhän ®i t¾t ®ãn ®Çu. Kh«ng chØ ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn mµ cßn ph¶i biÕt tËn dông vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ truyÒn thèng”. Tõ t­ duy ®æi míi vÒ c«ng nghiÖp ho¸ nãi trªn, cã thÓ rót ra chÕ ®é ph©n phèi vµ sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ph¶i g¾n víi chiÕn l­îc kinh tÕ x· héi. Sù g¾n b㠮㠮­îc thÓ hiÖn ë viÖc bè trÝ c¬ cÊu sö dông vèn gi÷a c¸c ngµnh vµ c¸c vïng kinh tÕ. Trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp tr­íc ®©y, c¸c doanh nghiÖp quèc doanh ®Òu ®­îc nhµ n­íc tµi trî vèn, nÕu thiÕu ®­îc ng©n hµng cho vay víi l·i suÊt ­u ®·i. Trong c¬ chÕ bao cÊp nÆng nÒ nh­ vËy, vai trß cña c¸c gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®­îc ®Æt ra nh­ nh÷ng nhu cÇu cÊp b¸ch, cã tÝnh sèng cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. ChÕ ®é bao cÊp mét mÆt ®· thñ tiªu tÝnh chñ ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, mÆt kh¸c ®· t¹o ra sù c©n ®èi gi¶ t¹o vÒ quan hÖ cung cÇu vèn trong nÒn kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay ®ßi hái sù tån t¹i mét l­îng vèn nh­ mét tiÒn ®Ò b¾t buéc. Kh«ng cã vèn sÏ kh«ng cã bÊt kú c«ng viÖc kinh doanh nµo. TiÒn vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lµ tiÒn ®Ò ®èi víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham ra vµo qu¸ tr×nh kinh doanh. C¹nh tranh vµ kh¸t väng lîi nhuËn ®· thùc sù th«i thóc doanh nghiÖp t¨ng c­êng ®Çu t­ ®æi míi thiÕt bÞ, ®Çu t­ vµo nh÷ng ngµnh nghÒ míi, ®Çu t­ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng...T×nh h×nh trªn ®©y ®· lµm gia t¨ng nhu cÇu vèn vµ ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp. V× vËy, vai trß cña c¸c gi¶i ph¸p sö dông hiÖu qu¶ vèn cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung; c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nãi riªng ë n­íc ta hiÖn nay lµ mét bé phËn then chèt cña chiÕn l­îc vèn. Vai trß c¸c gi¶i ph¸p ®ã ®­îc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt c¬ b¶n sau: Mét lµ: Gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn cã vai trß quan träng trong viÖc khai th¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ hiÖn thùc, cã hiÖu qu¶ cao vµ cã kh¶ n¨ng thu håi vèn cao. Hai lµ: C¸c gi¶i ph¸p sö dông vèn cã t¸c dông trong viÖc ®iÒu hµnh sö dông vèn phï hîp víi c¸c môc tiªu lín cña nÒn kinh tÕ theo yªu cÇu cña c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Ba lµ: C¸c gi¶i ph¸p sö dông hiÖu qu¶ vèn cã t¸c dông ®Èy nhanh viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ mét sè ngµnh mòi nhän, ngµnh cã kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cao, cã kh¶ n¨ng hoµn vèn nhanh t¹o thu nhËp lín cho x· héi. Bèn lµ: C¸c gi¶i ph¸p sö dông hiÖu qu¶ vèn cã t¸c dông sö dông tèt nguån “ chÊt x¸m” kinh tÕ. N¨m lµ: C¸c gi¶i ph¸p sö dông hiÖu qu¶ vèn cã t¸c dông t¨ng vßng quay cña vèn trong doanh nghiÖp võa vµ nhá, ®Ó vèn chu chuyÓn ®­îc liªn tôc kh«ng gi¸n ®o¹n, ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp võa vµ nhá thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh doanh cña m×nh. Nh­ vËy, c¸c gi¶i ph¸p sö dông hiÖu qu¶ vèn cã nh÷ng vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp. C¸c gi¶i ph¸p sö dông hiÖu qu¶ vèn bao gåm nh÷ng gi¶i ph¸p nµo, néi dung, ®iÒu kiÖn, t¸c dông cña tõng gi¶i ph¸p sÏ ®Ò cËp ë ch­¬ng 3. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam 2.1 Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë VN: 2.1.1 Bøc tranh tæng qu¸t nguån gèc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam: C«ng nghiÖp ho¸ lµ con ®­êng ®­a ®Õn mét nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i vµ cã møc t¨ng tr­ëng cao. Nh÷ng nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i nhÊt ngµy nay ngµy cµng dùa trªn sù ph¸t triÓn cña nÒn ngµnh dÞch vô tinh x¶o. Tuy nhiªn nÒn kinh tÕ ®ã ph¶i tr¶i qua mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi, tõ chç lµ nh÷ng nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n chuyÓn dÇn thµnh nÒn kinh tÕ lÊy c«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh dÞch hç trî c«ng nghiÖp lµm trung t©m. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng ph¶i lµ h×nh thøc së h÷u riªng biÖt, mµ lµ mét h×nh thøc ph¸t triÓn ®an xen. NÒn kinh tÕ n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay còng t­¬ng tù nh­ vËy. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, viÖc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ vÊn ®Ò ®­îc Nhµ n­íc hÕt søc quan t©m. Tuy nhiªn møc ®é ®¸nh gi¸ vai trß, vÞ trÝ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë tõng giai ®o¹n cã kh¸c nhau: - Giai ®o¹n 1: Tõ héi nghÞ Trung ­¬ng lÇn thø 6 kho¸ IV (th¸ng 8 n¨m 1979) ®Õn th¸ng 8/1976: Héi nghÞ Trung ­¬ng lÇn thø 6 (kho¸ IV) cã thÓ coi lµ møc ®¸nh dÊu khëi ®Çu c«ng cuéc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña n­íc ta. T¹i Héi nghÞ, lÇn ®Çu tiªn §¶ng ta ®­a ra quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn d­íi nh÷ng chñ tr­¬ng cô thÓ nh­: “bá ng¨n s«ng cÊm chî”, “cho s¶n xuÊt bung ra”, thõa nhËn nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi nh÷ng qui ®Þnh cô thÓ: ë MiÒn Nam cã 5 thµnh phÇn kinh tÕ, ë MiÒn B¾c cã 3 thµnh phÇn kinh tÕ; kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n kh«ng ®­îc thuª m­ín qu¸ 5-10 c«ng nh©n. ViÖc chÊp hµnh nh÷ng quan ®iÓm míi ®ã thÓ hiÖn râ nhÊt trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp. Trong giai ®o¹n nµy toµn bé ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc chia ra thµnh c«ng nghiÖp quèc doanh vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. TiÓu thñ c«ng nghiÖp theo nghÜa ®en lµ c«ng nghiÖp nhá vµ c«ng nghiÖp thñ c«ng. Trong thùc tÕ còng diÔn ra ®óng nh­ vËy, hÇu hÕt c¸c c¸c doanh nghiÖp khu vùc tiÓu thñ c«ng nghiÖp mµ chñ yÕu lµ hîp t¸c x·, tæ hîp t¸c ®Òu cã qui m« nhá c¶ vèn lÉn sè l­îng lao ®éng. Sù thuª m­ín lao ®éng bÞ h¹n chÕ nghiªm ngÆt v× hµnh vi nµy ®­îc coi lµ bãc lét. ChÝnh s¸ch ®èi xö víi khu vùc c«ng nghiÖp quèc doanh vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp trong giai ®o¹n nµy nh×n chung lµ kh«ng b×nh ®¼ng. C¸c doanh nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp kh«ng ®­îc ®Çu t­ ®óng møc, viÖc vay vèn ng©n hµng bÞ h¹n chÕ, hay cã thÓ nãi kh¸ch hµng ngoµi quèc doanh th­êng ph¶i vay vèn víi l·i suÊt cao h¬n so víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc, thËm chÝ c¶ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cña ng­êi lao ®éng trong khu vùc tiÓu thñ c«ng nghiÖp còng ph¶i thÊp h¬n ng­êi c«ng nh©n trong khu vùc quèc doanh cïng lo¹i. §Þnh h­íng ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp khu vùc tiÓu thñ c«ng nghiÖp chØ lµ sù tån t¹i t¹m thêi trong qu¸ tr×nh tiÕn lªn s¶n xuÊt lín x· héi chñ nghÜa. C¸c ®¬n vÞ c¸ thÓ ph¶i tiÕn lªn thµnh c¸c ®¬n vÞ tËp thÓ, c¸c ®¬n vÞ tËp thÓ cã møc ®é tËp thÓ ho¸ t­ liÖu s¶n xuÊt thÊp nh­ hîp t¸c x· bËc thÊp ph¶i chuyÓn lªn hîp t¸c x· bËc cao. Hîp t¸c x· bËc cao khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn sÏ chuyÓn thµnh xÝ nghiÖp quèc doanh. Quan ®iÓm nhËn thøc nh­ trªn ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn thùc tr¹ng ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Sau mÊy chôc n¨m x©y dùng c¬ së s¶n xuÊt, trang thiÕt bÞ cña hîp t¸c x· - tæ hîp t¸c vÉn rÊt nghÌo nµn, l¹c hËu ng­êi qu¶n lý kh«ng ®­îc ®µo t¹o, nhiÒu ngµnh nghÒ truyÒn thèng bÞ mai mét. B­íc vµo c¬ chÕ thÞ tr­êng tuyÖt ®¹i bé phËn c¸c c¬ së nµy kh«ng tån t¹i ®­îc ph¶i gi¶i t¸n hµng lo¹t. - Giai ®o¹n 2: Tõ n¨m 1986 ®Õn khi LuËt Doanh nghiÖp ra ®êi vµ cã hiÖu lùc (th¸ng 6/1999) Tõ sau §¹i héi §¶ng lÇn thø VI n¨m 1986, ch­¬ng tr×nh c¶i c¸ch kinh tÕ c¬ b¶n cña ViÖt Nam míi ®­îc ®­a ra thùc hiÖn víi tªn gäi: “§æi míi”. Trong ®ã träng t©m lµ ®æi míi kinh tÕ. Quan ®iÓm c¬ b¶n ®ã t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ viÖc thõa nhËn sù tån t¹i l©u dµi vµ vai trß cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ë ViÖt Nam, song ph¶i nãi r»ng, chÝnh s¸ch ®èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh ®­îc thay ®æi vÒ chÊt kÓ tõ khi Bé ChÝnh trÞ §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ban hµnh nghÞ quyÕt sè 16/NQTW ngµy 15/7/1988 thõa nhËn vai trß cña c¸c khu vùc ngoµi quèc doanh vµ sù ph¸t triÓn cña chóng ®­îc Nhµ n­íc chÝnh thøc khuyÕn khÝch vµ hç trî, trong ®ã nªu râ r»ng: - Chóng sÏ ho¹t ®éng bªn ngoµi qu¸ tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ Nhµ n­íc - Chóng sÏ kh«ng bÞ c¸c c¬ quan ®éc quyÒn cña Nhµ n­íc ph©n biÖt ®èi xö vÒ mÆt cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ c¸c phô tïng sö dông thay thÕ. - Chóng ®­îc b×nh ®¼ng víi c¸c ®¬n vÞ quèc doanh vÒ cung cÊp trang thiÕt bÞ. - Nh÷ng c¬ së lµm hµng xuÊt khÈu ®­îc sö dông ngo¹i tÖ kiÕm ®­îc ®Ó nhËp khÈu trang thiÕt bÞ vµ ®­îc tù t×m thÞ tr­êng ®Çu ra. - Nh÷ng c¬ së xuÊt khÈu cã thÓ ký kÕt hîp ®ång víi n­íc ngoµi. - Chóng cã thÓ ®­îc ®¶m b¶o kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn vÒ ®µo t¹o kü thuËt vµ c«ng nghÖ cña c¸c tr­êng ®µo t¹o Nhµ n­íc. - Chóng ®­îc h­ëng vµ b¶o vÖ quyÒn t¸c gi¶ vÒ c¸c ph¸t minh cña m×nh ViÖc thõa nhËn kinh tÕ t­ nh©n ®· ®­îc nh¾c l¹i trong chiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000 vµ ®­îc §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VII th«ng qua trong ®ã nªu râ: “Mäi c«ng d©n ®­îc tù do ho¹t ®éng kinh doanh theo ph¸p luËt, quyÒn së h÷u vµ thu nhËp hîp ph¸p cña hä ®­îc b¶o vÖ. NÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi nhiÒu lo¹i h×nh së h÷u vµ tr×nh ®é lùc l­îng s¶n xuÊt, nh»m t¨ng nhanh sù ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. Mäi ®¬n vÞ kinh tÕ, bÊt kÓ hÖ thèng së h÷u nh­ thÕ nµo ®Òu ho¹t ®éng trong mét hÖ thèng kinh doanh tù chñ hîp t¸c vµ c¹nh tranh b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc ph¸t triÓn kh«ng h¹n chÕ vÒ quy m« vµ vÞ trÝ ë c¸c khu vùc vµ ngµnh kh«ng bÞ ph¸p luËt ng¨n cÊm...” Nhµ n­íc duy tr× chÝnh s¸ch v× mét nÒn kinh tÕ hçn hîp kh«ng ph©n biÖt ®èi xö, kh«ng t­íc ®o¹t tµi s¶n hîp ph¸p kh«ng Ðp buéc tËp thÓ ho¸ t­ liÖu s¶n xuÊt hoÆc ¸p ®Æt c¬ cÊu kinh doanh, khuyÕn khÝch c¸c ho¹t ®éng. Trong giai ®o¹n nµy c¸c xÝ nghiÖp t­ nh©n vµ tËp thÓ kh«ng h¼n lµ hiÖn t­îng míi mÎ hoÆc nhá nhÆt ë n­íc ta, cô thÓ: Trong giai ®o¹n nµy, nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn dùa trªn sù tån t¹i vµ ®an xen nhiÒu h×nh thøc së h÷u ®· b­íc ®Çu kh¬i dËy c¸c nguån lùc cña ®Êt n­íc, t¹o ra sù n¨ng ®éng trong ho¹t ®éng kinh tÕ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng vµ nhÞp ®é t­¬ng ®èi cao. §Æc biÖt khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®ãng vai trß lín vµ ®ang ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. VÊn ®Ò nµy ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: B¶ng 3: B­íc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta trong giai ®o¹n 1991-1994. Lo¹i doanh nghiÖp Tæng sè (tÝnh ®Õn cuèi 1994) Chia ra Sè doanh nghiÖp Vèn (tû ®ång) Tõ 1991 ®Õn cuèi 1993 N¨m 1994 Sè DN Vèn (tû ®ång) Sè DN Vèn (tû ®ång) Tæng sè 26.282 56.382 18.854 40.081 7.428 16.251 Doanh nghiÖp t­ nh©n 13.772 2.000 8.684 1.321 5.088 679 C«ng ty TNHH 5.120 3.599 3.3390 2.573 1.730 1.026 C«ng ty cæ phÇn 133 1.022 106 807 27 215 Doanh nghiÖp Nhµ n­íc 6.042 48.713 5.704 34.612 338 14.102 Doanh nghiÖp ®oµn thÓ 279 997 214 768 65 229 V¨n phßng ®¹i diÖn 936 756 180 (Nguån tµi liÖu: Kinh tÕ ViÖt Nam 1990-1995 T¹p chÝ kinh tÕ ViÖt Nam, sè th¸ng 4 n¨m 1996) Qua sè liÖu b¶ng tÝnh trªn, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 1994, sau gÇn m­êi n¨m tõ khi cã chñ tr­¬ng ph¸t triÓn mäi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi 6.042 doanh nghiÖp Nhµ n­íc, sè doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh míi cã lµ 20.240 doanh nghiÖp, ®©y lµ con sè cßn qu¸ nhá bÐ ®èi víi mét quèc gia 74 triÖu d©n. Râ rµng, ViÖt Nam cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh©n d©n thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp ®Ó më thªm c¸c laäi h×nh doanh nghiÖp míi thÝch hîp víi c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau vµ thÓ chÕ ho¸ nã lµ vÊn ®Ò ®ang trë nªn cÊp thiÕt. Kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· cã b­íc ph¸t triÓn míi c¶ vÒ sè l­îng doanh nghiÖp mµ ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá, trong nh÷ng ngµnh nghÒ ®ßi hái Ýt vèn ®Çu t­, mau thu håi vèn. BiÓu hiÖn lµ c¸c doanh nghiÖp ®Òu thµnh lËp vµo n¨m 1989 vµ t¨ng lªn rÊt nhanh tõ n¨m 1990, ®ång thêi xuÊt hiÖn nhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp míi nh­ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn… §iÒu ®¸ng chó ý lµ kinh tÕ ngoµi quèc doanh th­êng ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n kinh tÕ quèc doanh. VÝ dô: Trong ngµnh c«ng nghiÖp th× 1 ®ång vèn tµi s¶n cè ®Þnh cña tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµm ra 4-5 ®ång gi¸ trÞ s¶n l­îng, cßn cña c«ng nghiÖp quèc doanh th× chØ t¹o ra 1 ®ång. HoÆc trong th­¬ng m¹i dÞch vô, cïng sö dông mét diÖn tÝch kinh doanh nh­ nhau nh­ng th­¬ng m¹i dÞch vô cña t­ nh©n th­êng ®ãng gãp cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc nhiÒu h¬n tõ 5-10 lÇn so víi th­¬ng m¹i Nhµ n­íc. - Giai ®o¹n 3: Tõ khi LuËt Doanh nghiÖp cã hiÖu lùc cho ®Õn nay. LuËt Doanh nghiÖp ®­îc ban hµnh cã hiÖu lùc tõ 1/1/2000 ®· ®¬n gi¶n ho¸ rÊt nhiÒu thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt nh»m t¹o thuËn lîi trong viÖc ®¨ng ký vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi gi¶m chi phÝ ®Çu vµo cho doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng c¸c v¨n b¶n luËt vµ d­íi luËt, thÓ hiÖn sù quyÕt t©m cña Nhµ n­íc ®èi víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy. Cô thÓ: Th«ng t­ sè 96/1999/TT-BTC ngµy 8/12/1999 cña Bé Tµi chÝnh h­íng dÉn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi c¸c hé gia ®×nh, c¸ nh©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã gi¸ trÞ s¶n l­îng lín, thu nhËp cao. Th«ng t­ 82/2000/TT-BTC ngµy 14/8/2000 cña Bé Tµi chÝnh h­íng dÉn chÝnh s¸ch tµi chÝnh nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i. Th«ng t­ liªn tÞch sè 2341/2000/TTLT/KHCNMT-BTC ngµy 22/11/2000 cña liªn bé h­íng dÉn NghÞ ®Þnh 119/1999/N§-CP ngµy 18/9/1999 cña ChÝnh phñ vÒ mét sè chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ tµi chÝnh khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo ho¹t ®éng khoa häc, c«ng nghÖ. QuyÕt ®Þnh 132/2000/Q§-TTg ngµy 24/11/2000 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ mét sè chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ n«ng th«n. NghÞ ®Þnh sè 90/2001/N§-CP ngµy 23/11/2001 cña ChÝnh phñ vÒ trî gióp ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. QuyÕt ®Þnh sè 193/2001/Q§-TTg ngµy 20/2/2001 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ ban hµnh qui chÕ thµnh lËp, tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña quü b¶o l·nh tÝn dông doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong nghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 5 cña Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng kho¸ IX ®· ®­a ra c¸c nhiÖm vô cô thÓ ®Ó khuyÕn khÝch kinh tÕ t­ nh©n ph¸t triÓn, cô thÓ: Thèng nhÊt c¸c quan ®iÓm chØ ®¹o ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n; T¹o m«i tr­êng thuËn lîi vÒ thÓ chÕ vµ t©m lý x· héi cho sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ nh©n; Söa ®æi, bæ sung mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch nh­: + ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai + ChÝnh s¸ch tµi chÝnh, tÝn dông + ChÝnh s¸ch lao ®éng, tiÒn l­¬ng + ChÝnh s¸ch hç trî vÒ ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ + ChÝnh s¸ch hç trî vÒ th«ng tin, xóc tiÕn th­¬ng m¹i + TiÕp tôc nghiªn cøu, tæng kÕt thùc tiÔn ®Ó thÊy râ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ t­ nh©n ë n­íc ta trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, ph©n tÝch thùc tr¹ng, xu h­íng ph¸t triÓn ®Ó cã quyÕt s¸ch phï hîp ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n theo chñ tr­¬ng cña §¶ng. TiÕp tôc hoµn thiÖn t¨ng c­êng qu¶n lý nhµ n­íc; T¨ng c­êng l·nh ®¹o cña §¶ng, ph¸t huy vai trß cña MÆt trËn Tæ quèc, c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n vµ c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n. Ngoµi ra hµng n¨m ChÝnh phñ cßn tæ chøc gÆp gì trùc tiÕp gi÷a Thñ t­íng ChÝnh phñ vµ ®¹i diÖn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nh»m gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c kÞp thêi cña ®èi t­îng doanh nghiÖp nµy. Víi nh÷ng cè g¾ng trªn th× sau n¨m 2000 (mét n¨m sau khi thùc hiÖn LuËt Doanh nghiÖp) th× ®· cã 14.417 doanh nghiÖp møc vµ 15.000 hé kinh doanh c¸ thÓ ®­îc thµnh lËp, tæng sè vèn ®¨ng ký ®¹t h¬n 24 ngµn tû ®ång (t­¬ng ®­¬ng 1,65 tØ USD). Sè l­îng doanh nghiÖp n¨m 2000 t¨ng gÊp 3 lÇn, sè vèn t¨ng gÊp 5 lÇn so víi n¨m 1999. N¨m 2001 ®· cã thªm 21.040 doanh nghiÖp míi ®¨ng ký ho¹t ®éng, t¨ng 1,46 lÇn, vèn t¨ng gÊp 1,78 lÇn so víi n¨m 2000 (Trang 41-42, sè 22 T¹p chÝ céng s¶n, n¨m 2002). §iÒu ®¸ng l­u ý lµ trong khi doanh nghiÖp võa vµ nhá khu vùc d©n doanh t¨ng lªn nhanh chãng th× khu vùc nh._.µng c«ng nghÖ, ®· bít ®i ®­îc t×nh tr¹ng xuÊt khÈu kho¸ng s¶n tõ ®ã n©ng cao ®­îc gi¸ trÞ c¸c lo¹i hµng nµy. Nãi réng ra lµ ®· d­a ®­îc “gi¸ trÞ néi ®Þa” bao gåm nguyªn vËt liÖu, lao ®éng ®Þa ph­¬ng.. vµo hµng c«ng nghiÖp xuÊt khÈu. Gi¶i ph¸p sö dông vèn kinh doanh ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá qua h×nh thøc tÝn dông. ThiÕu vèn lµ mét h¹n chÕ nghiªm träng vµ th­êng xuyªn ®èi víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ( nh­ ®· ph©n tÝch ë ch­¬ng II). MÆc dï mét ®iÒu nghe cã vÎ nh­ nghÞch lý th­êng x¶y ra ®ã lµ c¸c doanh nghiÖp lu«n mong muèn cã nhiÒu vèn ®Ó hä cã thÓ sö dông cã hiÖu qu¶ vµo kinh doanh, ®Çu t­ nh­ng thùc tÕ th× doanh nghiÖp lu«n trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn. NÒn tµi chÝnh ViÖt nam ®· ph©n phèi vµ sö dông vèn ng©n s¸ch theo khu«n khæ cña nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, nã ch­a ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu lµ trung gian cã hiÖu qu¶ vÒ vèn trong mét nÒn kinh tÕ cã nhiÒu thµnh phÇn, kÕt qu¶ trªn cho thÊy phÇn lín c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã nguån vèn bæ sung tõ quü tÝn dông vµ c¸c kho¶n vay chÝnh thèng nªn buéc ph¶i dùa vµo kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Tõ quan ®iÓm hiÖu qu¶ kinh tÕ th× thËt v« lý khi kh«ng cã c¬ chÕ ®Ó chuyÓn vèn tõ ng­êi thùc sù cÇn vµ n¬i ®ång vèn mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn nhÊt. Tõ ®ã cã thÓ nªu lªn mét vÊn ®Ò lµ kh«ng mét biÖn ph¸p nµo cã thÓ ®ãng gãp tèt h¬n ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng trong viÖc t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp, ®ã chÝnh lµ viÖc t¹o ra mét hÖ thèng tµi chÝnh phôc vô cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá víi nguån tÝn dông trªn c¬ së th­¬ng m¹i chÆt chÏ vµ huy ®éng c¸c nguån vèn nhµn rçi. Gi¶i ph¸p sö dông vèn qua h×nh thøc tÝn dông ­u ®·i: §©y lµ mét h×nh thøc hç trî tµi chÝnh th«ng qua viÖc cho vay vèn víi l·i suÊt thÊp ®­îc chó ý vµ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá míi ®­îc thµnh lËp ë ViÖt Nam. §©y còng lµ mét biÖn ph¸p hç trî cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng. §Æc biÖt trong giai ®o¹n tr­íc m¾t khi kinh tÕ thÞ tr­êng vèn ®ang h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. Thùc tÕ cho thÊy, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chñ yÕu dùa vµo c¸c nguån vèn nhá bÐ cña m×nh, nguån vèn vay trung vµ dµi h¹n tõ hÖ thèng ng©n hµng rÊt h¹n chÕ, t×nh h×nh ®ã lµm cho viÖc huy ®éng vèn bæ sung ®Ó ®Çu t­ chiÒu s©u vµ më réng ë nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm ¨n cã hiÖu qu¶ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Kh«ng cã vèn th× kh«ng thÓ nãi ®Õn kh¶ n¨ng t¨ng tr­ëng vÒ qui m« kinh doanh, ®æi míi kü thuËt, c«ng nghÖ, v× vËy khã cã thÓ c¹nh tranh víi thÞ tr­êng quèc tÕ. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, tÝn dông nhµ n­íc cã vai trß cùc kú quan träng. Nhµ n­íc cã thÓ t¹o vèn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá b»ng c¸ch cho vay tõ c¸c nguån: Sù hç trî cña ng©n s¸ch nhµ n­íc thu theo tû lÖ nhÊt ®Þnh so víi GDP. H×nh thµnh quü hç trî ®Çu t­ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Nguån vèn ODA, c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ … Nguån vèn nµy cÇn ®­îc tËp trung sö dông ®Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng trong lÜnh vùc sau: + Nh÷ng doanh nghiÖp thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ®­îc duyÖt, c¸c lÜnh vùc ®Çu t­ Nhµ n­íc cÇn ­u ®·i nh­ ®Çu t­ ë vïng cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t­... + Nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng, s¶n phÈm thiÕt yÕu cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, hµng xuÊt khÈu, s¶n phÈm thay thÕ hµng nhËp khÈu. + Nh÷ng doanh nghiÖp khai th¸c, chÕ biÕn n«ng l©m, thuû, h¶i s¶n xuÊt khÈu. + Nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm c¬ khÝ phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn n«ng s¶n. §Ó sö dông tèt nguån vèn nµy, Nhµ n­íc cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: Nhµ n­íc ph¶i cã chÝnh s¸ch qui ®Þnh cô thÓ ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Çu t­ kinh doanh ë nh÷ng lÜnh vùc, khu vùc nµy, ngµnh nµo sÏ ®­îc h­ëng tÝn dông ­u ®·i vµ ph¶i cã c¸c chÕ ®Þnh tµi chÝnh vÒ sö dông tÝn dông ­u ®·i. Sím x©y dùng, th«ng qua vµ ®iÒu phèi chÆt chÏ theo qui ho¹ch vµ sö dông vèn tÝn dông ­u ®·i g¾n víi qui ho¹ch ®Çu t­ nãi chung vµ qui ho¹ch ®Çu t­ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá nãi riªng. Ph¶i h×nh thµnh tæ chøc tµi chÝnh trùc thuéc ChÝnh phñ, tæ chøc tµi chÝnh chuyªn lµm nhiÖm vô xem xÐt ®Ó cÊp tÝn dông ­u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ph©n t¸n nh­ hiÖn nay. Nhµ n­íc khÈn tr­¬ng ban hµnh chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc thµnh lËp quü hç trî doanh nghiÖp võa vµ nhá. b. Gi¶i ph¸p sö dông vèn th«ng qua c¸c h×nh thøc b¶o l·nh tÝn dông. Th«ng th­êng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá khã ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu vÒ c¸c ®iÒu kiÖn cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông. MÆt kh¸c, nh×n chung c¸c tæ chøc tÝn dông th­êng cã xu h­íng thùc thi mét th¸i ®é b¶o thñ trong viÖc ®¸nh gi¸ gÝa gi¸ trÞ - tÝn dông xøng ®¸ng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá mµ thiªn vÒ ¸p ®Æt nh÷ng ®iÒu kiÖn chÆt chÏ tr­íc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. H¬n n÷a chi phÝ cho viÖc thÈm ®Þnh cho vay vèn ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá th­êng lµ khã kh¨n vµ mÊt thêi gian ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông, v× vËy, c¸c tæ chøc tÝn dông th­êng lµm theo c¸ch dÔ h¬n vµ an toµn h¬n lµ lo¹i bá nh÷ng ®¬n xin vay cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn, ®Ó gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá sö dông vèn tÝn dông trong kinh doanh cÇn thiÕt ph¶i cã gi¶i ph¸p b¶o l·nh tÝn dông. §Ó thùc hiÖn ®­îc b¶o l·nh tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, cÇn ph¶i cã liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông. Liªn hiÖp nµy ®­îc thµnh lËp nh­ lµ mét hÖ thèng mµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã thÓ cÇn ®Õn khi hä gÆp khã kh¨n trong vay vèn tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh t­ nh©n. HÖ thèng nµy hç trî bæ sung c¸c kho¶n vay trùc tiÕp tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh cña ChÝnh phñ vµ lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó t¨ng thªm c¸c kho¶n cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá b»ng c¸ch sö dông vèn cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh t­ nh©n. Liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông lµ mét tæ chøc b¶o l·nh nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá dÔ dµng ®­îc sö dông nh÷ng kho¶n vay. V× ho¹t ®éng cña liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông lµ khi mét doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã b¶o l·nh vay vèn kinh doanh tõ mét tæ chøc tÝn dông th× héi liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông sÏ b¶o l·nh kho¶n vay ®ã. NÕu ng­êi vay trong tr­êng hîp nµy lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá, kh«ng cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî, th× liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông sÏ hoµn tr¶ kho¶n vay ®ã thay mÆt cho doanh nghiÖp. Sau nµy, doanh nghiÖp sÏ hoµn tr¶ l¹i kho¶n nî ®ã cho liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông. Thñ tôc qu¸ tr×nh xin b¶o l·nh vµ quyÕt ®Þnh b¶o l·nh nh­ sau: Doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ö ®¬n xin b¶o l·nh tÝn dông Tæ chøc hîp t¸c b¶o l·nh tÝn dông lµ bªn nhËn ®¬n, sÏ nghiªn cøu vµ xem xÐt néi dung cña ®¬n vµ khi thÊy néi dung hîp lý sÏ chuyÕn viÖc chÊp nhËn b¶o l·nh tíi tæ chøc tµi chÝnh. Tæ chøc tµi chÝnh ®· nhËn, tuyªn bè “®ång ý b¶o l·nh” c¶u tæ chøc hîp t¸c b¶o l·nh tÝn dông sÏ cho doanh nghiÖp vay. Vµo thêi ®iÓm nµy, sÏ tr¶ mét kho¶n phÝ b¶o l·nh tÝn dông (phÝ gèc lµ 1% sè vèn vay, céng thªm mét kho¶n nµo ®ã) cho tæ chøc b¶o l·nh tÝn dông. Sau ®ã, doanh nghiÖp ph¶i hoµn tr¶ l¹i vèn vay theo c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n. Tuy nhiªn, trong tr­êng hîp doanh nghiÖp kh«ng thÓ tr¶ næi kho¶n tiÒn vay ®ã th× v× c¸c lý do cô thÓ nµo ®ã th× tæ ch­cs hîp t¸c b¶o l·nh tÝn dông sÏ tr¶ cho tæ chøc tµi chÝnh thay cho doanh nghiÖp (®©y lµ qu¸ tr×nh thanh to¸n qua bªn thø ba). VÒ l©u dµi, tæ chøc b¶o l·nh tÝn dông sÏ thu kho¶n thanh to¸n qua bªn thø ba tõ doanh nghiÖp ®ã, khi hç trî cho c¸c cè g¾ng phôc håi cña doanh nghiÖp nµy. H¬n n÷a, mäi kho¶n vèn vay do tæ chøc b¶o l·nh tÝn dông sÏ ®­îc b¶o hiÓm víi héi ®ång b¶o hiÓm tÝn dông c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong tr­êng hîp nµy tæ chøc b¶o l·nh tÝn sÏ tr¶ cho héi ®ång b¶o hiÓm tÝn dông c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kho¶n phÝ b¶o hiÓm tÝn dông. NÕu tæ chøc hîp t¸c b¶o l·nh tÝn dông ®· thùc hiÖn thanh to¸n hé cho doanh nghiÖp th× héi ®ång b¶o hiÓm sÏ tr¶ cho tæ chøc b¶o l·nh 70% kho¶n thanh to¸n hé nµy nh­ lµ sè tiÒn b¶o hiÓm khi tæ chøc b¶o l·nh l·nh th«ng b¸o sù viÖc cho héi ®ång b¶o hiÓm. §Ó thùc hiÖn ®­îc gi¶i ph¸p sö vèn kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã hiÖu qu¶ th«ng qua h×nh thøc b¶o l·nh tÝn dông ë ViÖt Nam, cÇn ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: Mét lµ: Ph¶i t¹o c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng b¶o l·nh tÝn dông bao gåm: §iÒu lÖ b¶o l·nh tÝn dông vµ b¶o hiÓm tÝn dông, tiªu chuÈn, ®iÒu kiÖn b¶o l·nh tÝn dông, phÝ b¶o l·nh tÝn dông, qui chÕ ho¹t ®éng cña liªn hiÖp b¶o l·nh tÝn dông vµ b¶o hiÓm tÝn dông…viÖc t¹o c¬ së ph¸p lý nµy ph¶i dùa trªn c¬ së häc hái kinh nghiÖm c¸c n­íc cã lo¹i h×nh b¶o l·nh tÝn dông ph¸t triÓn vµ vËn dông ph¸t triÓn vµ vËn dông vµo ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh thùc tÕ ë ViÖt Nam cho phï hîp. Hai lµ: ThiÕt lËp hÖ thèng b¶o l·nh tÝn dôngvµ hÖ thèng b¶o hiÓm tÝn dông ë c¸c tØnh thµnh phè trong c¶ n­íc. Thùc hiÖn tèt gi¶i ph¸p nµy kh«ng nh÷ng t¹o ®­îc c¬ së ph¸p lý cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã ®ñ t­ c¸ch ®Ó ®­îc sñ dông vèn tõ c¸c ng©n hµng, mµ cßn t¹o ra c¬ së b¶o ®¶m ®Ó c¸c ng©n hµng thu håi ®­îc vèn, yªn t©m cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vay vèn, gióp cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nhËn ®­îc nh÷ng thuËn lîi tèi ®a cña sè vèn doanh nghiÖp ®­îc vay vµ chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. c. Gi¶i ph¸p sö dông vèn qua h×nh thøc tÝn dông thuª mua. Lo¹i h×nh tÝn dông thuª - mua lµ lo¹i h×nh tÝn dông rÊt phï hîp víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. H×nh thøc tÝn dông thuª - mua bao gåm: Thuª tµi chÝnh, thuª vËn hµnh. §èi víi ng­êi ®i thuª (c¸c doanh nghiÖp), tÝn dông thuª mua cã nh÷ng ­u ®iÓm sau: Thuª tµi chÝnh lµ mét c«ng cô tµi chÝnh gióp cho doanh nghiÖp cã thªm vèn trung vµ dµi h¹n ®Ó më réng ho¹t ®éng kinh doanh. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng khÝa c¹nh sau: + Sö dông thuª tµi chÝnh gióp cho doanh nghiÖp kh«ng ph¶i huy ®éng tËp trung tøc thêi mét l­îng vèn lín ®Ó mua s¾m tµi s¶n vµ nh­ vËy, víi sè vèn h¹n chÕ doanh nghiÖp vÉn cã kh¶ n¨ng më réng kinh doanh. + Sö dông h×nh thøc b¸n vµ t¸i thuª b¸n vµ cã thÓ gióp cho doanh nghiÖp cã thªm vèn kinh doanh nhÊt lµ t¨ng thªm vèn l­u ®éng. Sö dông ph­¬ng thøc thuª tµi chÝnh gióp cho doanh nghiÖp dÔ dµng h¬n trong viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn vay. Bëi lÏ, mét trong nh÷ng khã kh¨n lín nhÊt mµ c¸c doanh nghiÖp th­êng gÆp ph¶i khi vay vèn tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh lµ kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp. Trong khi ®ã, do ®Æc thï cña thuª tµi chÝnh lµ ng­êi cho thuª n¾m quyÒn së h÷u ph¸p lý ®èi víi tµi s¶n cho thuª. V× vËy, ®¹i bé phËn c¸c hîp ®ång thuª tµi chÝnh ®­îc ký kÕt, ng­êi cho thuª kh«ng ®ßi hái doanh nghiÖp lµ ng­êi thuª ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp (cã thÓ ng­êi thuª ph¶i tr¶ tr­íc mét kho¶n tiÒn thuª ban ®Çu víi mét tû lÖ nhÊt ®Þnh tuú theo tho¶ thuËn gi÷a ng­êi cho thuª vµ ng­êi thuª). §©y lµ mét ­u thÕ rÊt lín cña thuª tµi chÝnh so víi tÝn dông th«ng th­êng. Sö dông thuª tµi chÝnh gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn nhanh chãng dù ¸n ®Çu t­, chíp ®­îc kÞp thêi c¬ héi kinh doanh. Bëi lÏ, ng­êi thuª cã quyÒn lùa chän tµi s¶n thiÕt bÞ vµ tho¶ thuËn tr­íc vÒ hîp ®ång thiÕt bÞ víi ng­êi s¶n xuÊt hay ng­êi cung øng, sau ®ã míi yªu cÇu c«ng ty cho thuª tµi chÝnh tµi trî, do vËy cã thÓ ng¾n ®­îc thêi gian tiÕn hµnh ®Çu t­ vµo tµi s¶n thiÕt bÞ. MÆt kh¸c, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh th­êng cã m¹ng l­íi tiÕp thÞ, ®¹i lý réng r·i vµ cã ®éi ngò chuyªn gia cã tr×nh ®é s©u vÒ thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ nªn cã thÓ t­ vÊn h÷u Ých cho ng­êi thuª vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ cña thiÕt bÞ mµ ng­êi thuª cÇn sö dông. §èi víi tr­êng hîp thuª vËn hµnh cã thÓ gióp doanh nghiÖp h¹n chÕ viÖc sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu. Bëi v×, doanh nghiÖp cã thÓ thuª theo c¸c h×nh thøc ng¾n h¹n, do vËy cã ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i. Thùc hiÖn tèt gi¶i ph¸p nµy, sÏ kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng thiÕu vèn kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, nhÊt lµ vèn trung vµ dµi h¹n, ®Èy nhanh ®­îc qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ, thay thÕ ®­îc m¸y mãc thiÕt bÞ cò, l¹c hËu tõ ®ã míi n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn, t¨ng ®­îc chÊt l­îng hµng ho¸, t¨ng ®­îc s¶n l­îng s¶n phÈm, t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh cho doanh nghiÖp võa vµ nhá. Gi¶i ph¸p n©ng cao sö dông vèn kinh doanh qua h×nh thøc liªn doanh liªn kÕt ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá: Qua xem xÐt ë ch­¬ng II vÒ mèi quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh. Chóng t«i thÊy: RÊt nhiÒu doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ s¶n phÈm ®Çu ra tõ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. §iÒu ®ã nãi lªn r»ng sù tån t¹i cña nhiÒu doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. Víi c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, trong t­¬ng lai l©u dµi, sù h×nh thµnh mèi quan hÖ gi÷a khu vùc quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh sÏ ®­îc ñng hé vµ ph¸t triÓn. C¸c doanh nghiÖp quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh cã thÓ gióp ®ì lÉn nhau b»ng nhiÒu c¸ch vµ b»ng nhiÒu mèi liªn hÖ mµ cã thÓ c¶ hai bªn ®Òu cã lîi. Doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh cã thÓ hç trî doanh nghiÖp quèc doanh thÝch nghi víi m«i tr­êng vµ lµm t¨ng tÝnh linh ho¹t trong ho¹t ®éng cña m×nh. §èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh, th«ng qua mèi quan hÖ víi doanh nghiÖp quèc doanh, hä sÏ ®­îc hç trî vÒ tiÕp cËn c«ng nghÖ, vèn vµ thÞ tr­êng ®¶m b¶o gi¶m bít rñi ro, æn ®Þnh, yªn t©m ®Çu t­ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh cßn cã thÓ tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng phèi hîp víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh trªn c¬ së cña mèi quan hÖ b×nh ®¼ng. §Ó thùc hiÖn tèt mèi liªn kÕt ®ã, tr­íc hÕt cÇn qu¸n triÖt nguyªn t¾c hiÖu qu¶ kinh tÕ. HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi lµ tiªu chuÈn cao nhÊt cña sù ph¸t triÓn; lµ nguyªn c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸, dÞch vô g× cã lîi h¬n th× ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ cña doanh nghiÖp ®ã. Nguyªn t¾c nµy còng yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt víi nhau b»ng nhiÒu h×nh thøc thÝch hîp trªn c¬ së tù nguyÖn, nh»m ph¸t huy ­u ®iÓm, kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. §©y lµ mét gi¶i ph¸p tèt nhÊt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay. §Ó thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy, nhµ n­íc cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò sau: Mét lµ: Nhµ n­íc sím ban hµnh ®ång bé c¸c luËt kinh tÕ vµ ®æi míi qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ kinh tÕ nh»m t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá võa hîp t¸c vµ c¹nh tranh víi nhau thùc sù b×nh ®¼ng trªn thÞ tr­êng. Hai lµ: Ban hµnh chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ ­u ®·i ®èi víi c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc bá vèn ®Çu t­ liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. Thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nµy, kh«ng nh÷ng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm ¨n cã hiÖu qu¶ mµ cßn lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng nç lùc chung, kh«ng ngõng cña c¶ doanh nghiÖp nhµ n­íc lÉn t­ nh©n vµ cña c¸c doanh nghiÖp lín lÉn doanh nghiÖp võa vµ nhá. §ã lµ sù nç lùc liªn tôc vµ n¨ng ®éng trong viÖc t×m kiÕm sù c©n b»ng tèt gi÷a khu vùc quèc doanh vµ khu vùc t­ nh©n, gi÷a doanh nghiÖp lín, doanh nghiÖp võa vµ nhá trong viÖc t×m kiÕm gi¶i ph¸p c©n b»ng hîp lý trong viÖc sö dông hiÖu qu¶ vèn kinh doanh cña m×nh. - Lo¹i thø hai: C¸c gi¶i ph¸p sö dông vèn kinh doanh cã hiÖu qu¶ do kh¶ n¨ng x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c chiÕn l­îc kinh doanh, còng nh­ kÕt qu¶ tæng hîp nghÖ thuËt ®iÒu hµnh tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh kinh doanh ë tÇm vÜ m« (c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá): Gi¶i ph¸p khai th¸c sö dông vèn kinh doanh tõ nguån bªn trong doanh nghiÖp. Nguån vèn tõ bªn trong doanh nghiÖp bao gåm phÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i hµng n¨m nh»m t¨ng thªm vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiÒn khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng chñ doanh nghiÖp cã quyÒn ®­îc gi÷ l¹i lîi nhuËn kinh doanh hµng n¨m (lîi nhuËn sau thuÕ). C¬ së kinh tÕ ph¸p lý quyÕt ®Þnh néi dung ph©n phèi lîi nhuËn cßn l¹i cña doanh nghiÖp lµ quan hÖ vÒ së h÷u vèn ë doanh nghiÖp. Ng­êi bá vèn vµo kinh doanh, sau khi thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ bï ®¾p c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh tõ doanh thu sÏ ®­îc h­ëng toµn bé phÇn lîi nhuËn cßn l¹i cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi lý luËn vÒ quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ së h÷u quyÕt ®Þnh quan hÖ qu¶n lý vµ ph©n phèi vµ môc ®Ých kh¸ch quan cña viÖc bá vèn vµo kinh doanh sinh lêi. Sè tiÒn khÊu tµi s¶n cè ®Þnh, mÆc dï chñ yÕu dïng ®Ó t¸i ®Çu t­ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ng còng cÇn thÊy r»ng, tµi s¶n cè ®Þnh sau mét thêi gian dµi míi cÇn ®æi míi, trong khi ®ã tiÒn khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc tÝnh ra hµng n¨m vµ ®­îc tÝch luü l¹i. Do vËy trong khi ch­a cã nhu cÇu thay thÕ tµi s¶n cè ®Þnh cò cã thÓ sö dông sè tiÒn khÊu hao ®ã ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t­ t¨ng tr­ëng cña doanh nghiÖp. §Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh tù t¹o nguån tõ bªn trong doanh nghiÖp, b»ng c¸ch tiÕt kiÖm trong chi dïng ®Ó t¨ng tû lÖ tiÕt kiÖm, tËn dông vèn nhµ rçi trong doanh nghiÖp vµo ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ kü thuËt, t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng th× nhµ n­íc cÇn ph¶i: Hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp. Trong ®ã cã viÖc nghiªn cøu ®Ó ban hµnh chÝnh s¸ch doanh nghiÖp chñ ®éng vµ tÝch tô vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh lµm ¨n cã hiÖu qu¶, Nhµ n­íc nªn khuyÕn khÝch ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh nh»m cã ®iÒu kiÖn t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh theo h­íng tiÕn bé h¬n. Sè tiÒn khÊu hao trªn møc hao mßn thùc tÕ ®­îc phÐp tÝnh vµo chi phÝ ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ. Cã lµm nh­ vËy, lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy míi cã ®iÒu kiÖn thu håi vèn nhanh ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ, ®æi míi c«ng nghÖ. §©y lµ gi¶i ph¸p cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh. Nã kh«ng nh÷ng gióp cho doanh nghiÖp võa vµ nhá t¨ng tr­ëng b»ng néi lùc mét c¸ch nhanh chãng vµ v÷ng ch¾c mµ cßn gióp cho lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy t¨ng søc c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng. Gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá: Vèn cè ®Þnh lµ lo¹i vèn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã bao gåm m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ x­ëng, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i... tuú theo quy ho¹ch, thiÕt kÕ cña tõng doanh nghiÖp mµ vèn cè ®Þnh cã tû lÖ kh¸c nhau trong tæng vèn cña doanh nghiÖp.Ngoµi søc lao ®éng, vèn cè ®Þnh cã vai trß rÊt lín trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt cho mçi ng­êi lao ®éng ë mçi doanh nghiÖp TPHCM (2.196 USD/ng­êi) cao h¬n hai lÇn so víi ë Hµ Néi (1.022 USD/ng­êi), n¨ng suÊt lao ®éng cña doanh nghiÖp võa vµ nhá TPHCM gÇn 1.000 USD/1 lao ®éng cao h¬n nhiÒu lÇn so víi c¸c doanh nghiÖp thµnh thÞ phÝa B¾c (397 USD/1 lao ®éng ë Hµ Néi vµ 412 USD/1 lao ®éng ë H¶i Phßng) ®iÒu ®ã còng ®­îc ph¶n ¸nh trong tiÒn c«ng ë TPHCM (441 USD/ng­êi cao gÊp hai lÇn ë Hµ Néi (212 USD/ng­êi) vµ H¶i Phßng (217 USD/ng­êi) ®· t¹o ra gi¸ trÞ t¨ng thªm cho x· héi cña mçi doanh nghiÖp TPHCM lµ 14.238 USD còng cao gÊp ba lÇn cña c¸c doanh nghiÖp ë Hµ Néi 4.989 USD. Nh­ vËy hiÖu qu¶ kinh tÕ chung cña c¸c doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. V× vËy, theo chóng t«i muèn n©ng cao hiÖu n¨ng kinh tÕ nãi chung cÇn ph¶i t×m biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. §Ó sö dông cã hiÖu qu¶ vèn cè ®Þnh trong c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ dµi h¹n, doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c qui chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng tõ kh©u chuÈn bÞ ®Çu t­, lËp dù ¸n ®Çu t­, thÈm ®Þnh dù ¸n vµ qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­. §iÒu nµy sÏ gióp cho doanh nghiÖp tr¸nh ®­îc c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ kÐm hiÖu qu¶.§Ó sö dông cã hiÖu qu¶ vèn cè ®Þnh trong ho¹t ®éng kinh doanh th­êng xuyªn, doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó kh«ng chØ b¶o toµn mµ cßn ph¸t triÓn ®­îc vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp sau mçi chu kú kinh doanh. Thùc chÊt lµ ph¶i lu«n ®¶m b¶o duy tr× ®­îc gi¸ trÞ thùc cña vèn cè ®Þnh ®Ó khi kÕt thóc mét vßng tuÇn hoµn b»ng sè vèn nµy doanh nghiÖp cã thÓ bï ®¾p hoÆc më réng ®­îc sè vèn cè ®Þnh mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ban ®Çu ®Ó ®Çu t­, mua s¾m c¸c TSC§ tÝnh theo thêi gi¸ hiÖn t¹i.Do ®Æc ®iÓm TSC§ vµ vèn cè ®Þnh lµ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh song vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu (®èi víi TSC§ h÷u h×nh) cßn gi¸ trÞ l¹i chuyÓn dÞch dÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. V× thÕ néi dung b¶o toµn vèn cè ®Þnh lu«n bao gåm hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. Trong ®ã b¶o toµn vÒ mÆt hiÖn vËt lµ c¬ së, tiÒn ®Ò ®Ó b¶o toµn vèn cè ®Þnh vÒ mÆt gi¸ trÞ. B¶o toµn vèn cè ®Þnh vÒ mÆt hiÖn vËt kh«ng ph¶i chØ lµ gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu cña TSC§ mµ quan träng h¬n lµ duy tr× th­êng xuyªn n¨ng lùc s¶n xuÊt ban ®Çu cña nã. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ trong qu¸ tr×nh sö dông doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ kh«ng lµm mÊt m¸t TSC§, thùc hiÖn ®óng qui chÕ sö dông, b¶o d­ìng söa ch÷a TSC§ nh»m duy tr× vµ n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña TSC§, kh«ng ®Ó TSC§ bÞ h­ háng tr­íc thêi h¹n qui ®Þnh. Mäi TSC§ cña doanh nghiÖp ph¶i cã hå s¬ theo dâi qu¶n lý riªng. Cuèi mçi n¨m tµi chÝnh doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª TSC§. §Ó b¶o toµn ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh, doanh nghiÖp cÇn ®¸nh gi¸ ®óng c¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. Gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá: Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ - tiÒn tÖ, ®Ó h×nh thµnh c¸c tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n l­u ®éng l­u th«ng c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá ra mét l­îng vèn ®Çu t­ ban ®Çu nhÊt ®Þnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá th× vèn l­u ®éng chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong vèn ®Çu t­. §Ó c¸c gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu, chóng ta ph¶i nghiªn cøu hoµn thiÖn c¸c nhãm biÖn ph¸p nh»m tiÕt kiÖm vµ t¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng. C¸c nhãm biÖn ph¸p chñ yÕu bao gåm: Nhãm biÖn ph¸p vÒ kü thuËt nh­: Lùa chän kÕt cÊu cña s¶n phÈm hîp lý, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu... mµ l¹i cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Nhãm biÖn ph¸p vª tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc lao ®éng, tæ chøc tiªu thô nh»m tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. nhãm biÖn ph¸p vÒ kinh tÕ nh­ sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó kÝch thÝch mçi ng­êi, mçi bé phËn kh«ng ngõng n©ng cao tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh. Nhê vµo viÖc hoµn thiÖn c¸c néi dung cña c¸c nhãm biÖn ph¸p nªu trªn, ®Ó gióp doanh nghiÖp cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ vÒ sö dông vèn l­u ®éng nh­: Gi¶m chi phÝ mua nguyªn vËt liÖu, h¹n chÕ d­îc s¶n phÈm dë dang, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm... Toµn bé nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá tr×nh bµy trªn lµ nh÷ng gi¶i ph¸p võa mang tÝnh cÊp thiÕt võa mang tÝnh l©u dµi trong giai ®o¹n míi cña qu¸ tr×nh x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta. Mét sè chØ tiªu chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá : §Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, cã thÓ sö dông c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau ®©y: Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng: Tæng møc lu©n chuyÓn vèn trong n¨m Sè lÇn lu©n chuyÓn (sè vßng quay = Vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong n¨m HiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng: Doanh thu HiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng = Sè vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong kú Tû lÖ tµi s¶n l­u ®éng trªn nî ng¾n h¹n: Tµi s¶n l­u ®éng T1 = ––––––––––––––– Nî ng¾n h¹n HiÖu suÊt sö dông TSC§: Doanh thu trong kú HiÖu suÊt sö dông TSC§ = –––––––––––––––– Nguyªn gi¸ TSC§ b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn vèn cè ®Þnh: Lîi nhuËn tr­íc thuÕ thu nhËp Tû suÊt lîi nhuËn VC§ = x 100% Sè vèn cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú Møc doanh lîi vèn l­u ®éng Lîi nhuËn tr­íc thuÕ thu nhËp Tû suÊt lîi nhuËn VL§ = x 100% Sè vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong kú Tû lÖ doanh sè b¸n hµng rßng trªn gi¸ trÞ hµng tån kho: Doanh thu b¸n hµng rßng trong kú = Gi¸ trÞ hµng tån kho b×nh qu©n trong kú KÕt luËn Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· ®¹t ®­îc trong kho¸ luËn tèt nghiÖp cho phÐp rót ra nh÷ng kÕt luËn chñ yÕu sau: Kho¸ luËn ®· ®­a ra nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ ph¹m trï doanh nghiÖp võa vµ nhá, vèn kinh doanh, ®Æc tr­ng cña vèn kinh doanh, nguån vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. §· hÖ thèng ho¸ ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ vai trß cña chóng trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi ë n­íc ta trong thêi gian qua. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh vµ rót ra nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn tíi t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta trong thêi gian qua. Kho¸ luËn ®· ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu cho viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶: ë tÇm vÜ m« vµ vi m«, ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. V× néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi kh¸ lµ phong phó vµ toµn diÖn. Do ®ã, kho¸ luËn cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, t«i rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c ThÇy, c¸c C« ®Ó kho¸ luËn ®­îc hoµn thiÖn h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n c¸c ThÇy , c¸c C« vµ ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o Phan Anh TuÊn ®· nhiÖt t×nh gióp t«i hoµn thiÖn kho¸ luËn nµy. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1 Doanh nghiÖp nhá ë ViÖt Nam - Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt Hµ Néi 1993 2 ChÝnh s¸ch vµ c¸c biÖn ph¸p huy ®éng c¸c nguån vèn - Th«ng tin chuyªn ®Ò - Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ - Trung t©m th«ng tin Hµ Néi 3 Qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp võa vµ nhá - Nhµ xuÊt b¶n Lao ®éng 1994 4 §æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ b¶o ®¶m sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ bÒn v÷ng - Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia 1996 5 ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n - Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi 6 Kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong tiÕn tr×nh ®æi míi - T¹p chÝ Céng s¶n th¸ng 5 - 1993 7 Lùa chän gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng vèn - T¹p chÝ Tµi chÝnh th¸ng 10 - 2000 8 Mét sè vÊn ®Ò khã kh¨n vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá – Néi san nghiªn cøu tµi chÝnh – kÕ to¸n, sè th¸ng 2 n¨m 2001 9 Nh÷ng ®Þnh h­íng cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia 1996 - 2000, TrÇn V¨n T¸ - T¹p chÝ Tµi chÝnh th¸ng 9-1995 10 Tæng ®iÒu tra c¬ së kinh tÕ - T¹p chÝ kinh tÕ ViÖt Nam vµ thÕ giíi, sè th¸ng 4 n¨m 2003 11 Th¸o gì nh÷ng ¸ch t¾c trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá - Chu TiÕn Quang, Lª Xu©n §×nh - T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ, sè 297 th¸ng 2 n¨m 2003 12 Doanh nghiÖp võa vµ nhá - hiÖn tr¹ng vµ nh÷ng kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p , B¸o c¸o nghiªn cøu, Hµ Néi, th¸ng 5 n¨m 2000 13 §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam - Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi 1995 14 NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng kho¸ IX 15 ChÝnh s¸ch tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá - TS B¹ch Minh HuyÒn, T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ, sè th¸ng 11 n¨m 2002 16 Thùc hiÖn LuËt doanh nghiÖp: KÕt qu¶, vÊn ®Ò vµ kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p - Tæ c«ng t¸c thi hµnh LuËt Doanh nghiÖp. Môc lôc Trang PhÇn më ®Çu 1 TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi 2 2 Môc tiªu nghiªn cøu 2 3 §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 3 4 Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 3 5 Nh÷ng ®ãng gãp cña kho¸ luËn 3 6 KÕt luËn cña kho¸ luËn 4 Néi dung Ch­¬ng I Sö dông cã hiÖu qu¶ vèn víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá 5 1.1 Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn Doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ viÖt nam. 5 1.1.1 Sù cÇn thiÕt ph¸t triÓn DN võa & nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 5 1.1.2 Tiªu chuÈn x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá 7 1.1.3 §Æc ®iÓm doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam 9 1.1.4 Vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña kinh tÕ ë ViÖt Nam. 13 1.2 Sö dông vèn cã hiÖu qu¶ víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá. 18 1.2.1 Vèn kinh doanh vµ vai trß cña vèn kinh doanh 19 1.2.2 §Çu t­ vèn kinh doanh 21 1.2.3 Nguån vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá 23 1.2.4 Sö dông cã hiÖu qu¶ vèn víi sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta 26 Ch­¬ng II Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam 29 2.1 Thùc tr¹ng vÒ sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë VN 29 2.1.1 Bøc tranh tæng qu¸t nguån gèc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam. 29 2.1.2 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh ë n­íc ta 36 2.2 §¸nh gi¸ c¸c chÝnh s¸ch sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta 45 2.2.1 ChÝnh s¸ch qu¶n lý vµ sö dông vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta trong thêi gian qua 45 2.2.2 KÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ nh÷ng khã kh¨n cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 52 2.2.3 Nguyªn nh©n cña viÖc kÐm hiÖu qu¶ trong viÖc sö dông vèn kinh doanh ë doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh 53 Ch­¬ng III Nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn Doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta hiÖn nay 56 3.1 Nh÷ng c¬ së cña c¸c gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá 56 3.1.1 Chñ tr­¬ng, ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ta vÒ chiÕn l­îc ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai 56 3.1.2 C¬ së thø nhÊt: Dùa vµo kh¶ n¨ng t¹o vèn ban ®Çu vµ cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá 57 3.1.3 C¬ së thø hai: C¨n cø vµo ­u thÕ vµ bÊt lîi cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 58 3.1.4 C¬ së thø ba: C¨n cø vµo thùc tr¹ng, t×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh ë doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh 60 3.2 Nh÷ng gi¶i ph¸p sö dông vèn cã hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá 62 3.2.1 Gi¶i ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t­ vèn vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu 62 3.2.2 Gi¶i ph¸p sö dông vèn kinh doanh ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá qua h×nh thøc tÝn dông 65 3.2.3 Gi¶i ph¸p n©ng cao sö dông vèn kinh doanh qua h×nh thøc liªn doanh liªn kÕt ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá 71 3.2.4 Gi¶i ph¸p khai th¸c sö dông vèn kinh doanh tõ nguån bªn trong doanh nghiÖp 73 3.2.5 Gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 74 3.2.6 Gi¶i ph¸p sö dông cã hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 76 3.2.7 Mét sè chØ tiªu chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 77 KÕt luËn 79 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 80 ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docMOI.DOC
  • docBIA LE THI HOA.doc