Thực trạng và giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Hà Tĩnh

Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX, ®Çu t­ n­íc ngoµi trë thµnh mét xu h­íng m¹nh ®èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi. §èi víi c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn th× vèn vµ c«ng nghÖ lµ ch×a khãa, lµ ®iÒu kiÖn hµng ®Çu ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc nªn nhiÒu quèc gia ®· sím n¾m b¾t vµ tËn dông c¬ héi nµy ®Ó ph¸t triÓn. §èi víi ViÖt Nam, trong ®iÒu kiÖn chuyÓn dÞch tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang kinh tÕ thÞ tr­êng, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ch­a cao vµ ®Ó ®­a ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh, §¶ng ta kh¼ng ®Þnh “Ph¸t huy cao néi lùc, ®ång thêi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi”. Hµ TÜnh lµ mét tØnh nghÌo, ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp, bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ trong chiÕn tranh. Trong nh÷ng n¨m qua, cïng víi c¶ n­íc, §¶ng bé vµ nh©n d©n Hµ TÜnh ®· quyÕt t©m ®­a tØnh Hµ TÜnh ph¸t triÓn kinh tÕ, dÇn dÇn tho¸t khái tØnh nghÌo. §¹i héi §¶ng bé tØnh Hµ TÜnh n¨m 2005 ®· x¸c ®Þnh môc tiªu: “Ph¸t huy thÕ vµ lùc hiÖn cã, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng tr×nh Kinh tÕ - X· héi ®· ®­îc x©y dùng; tËn dông mäi nguån lùc cho ®Çu t­ s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng, thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa, träng t©m lµ c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, t¹o nhiÒu s¶n phÈm cã gi¸ trÞ, cã chÊt l­îng vµ søc c¹nh tranh cao, nh»m t¹o tiÒn ®Ò v÷ng tin ®­a Hµ TÜnh ra khái tØnh nghÌo vµo thêi kú 2006-2010”. §Ó gãp phÇn vµo c«ng cuéc ®æi míi ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh nhµ, lµ mét ng­êi con ®­îc sinh ra vµ lín lªn trªn m¶nh ®Êt xø NghÖ, em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i Hµ TÜnh”. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o - Th¹c sÜ Lª ThÞ Mü Ngäc vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong Phßng ®Çu t­ n­íc ngoµi, Së kÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Hµ TÜnh ®· ®ãng gãp ý kiÕn, chØ b¶o tËn t×nh vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®Ò tµi nµy ®­îc hoµn thµnh. Ch­¬ng 1 Nh÷ng lÝ luËn chung vÒ ®Çu t­ Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ vµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi 1.1.1 Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ Cho ®Õn nay, ®Çu t­ kh«ng ph¶i lµ mét kh¸i niÖm míi ®èi víi nhiÒu ng­êi, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng ng­êi ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ- x· héi. Tuy nhiªn, thuËt ng÷ nµy l¹i ®­îc hiÓu rÊt kh¸c nhau. Cã ng­êi cho r»ng ®Çu t­ lµ ph¶i bá mét c¸i g× ®ã vµo mét viÖc nhÊt ®Þnh ®Ó thu l¹i mét lîi Ých trong t­¬ng lai. Nh­ng còng cã ng­êi l¹i quan niÖm ®Çu t­ lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó thu lîi nhuËn. Nãi chung ®Çu t­ lµ viÖc nhµ ®Çu t­ bá vèn b»ng c¸c lo¹i tµi s¶n h÷u h×nh hoÆc v« h×nh ®Ó h×nh thµnh tµi s¶n tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ theo quy ®Þnh cña LuËt §Çu t­ vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Ph¸p luËt cã liªn quan. 1.1.2 Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) lµ viÖc nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi bá vèn ®Ó thiÕt lËp c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ë n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ vµ tiÕn hµnh qu¶n lý, ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®ã nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn. Theo quy ®Þnh cña LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ®iÒu chØnh cña ViÖt Nam ngµy 31/07/2000: “§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ ho¹t ®éng ®­a vèn b»ng tiÒn hoÆc bÊt kú tµi s¶n nµo kh¸c cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam ®Ó trùc tiÕp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m thu lîi nhuËn theo h×nh thøc cña LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi”. Nh­ vËy, cho dï c¸c kh¸i niÖm vÒ FDI cã kh¸c nhau nh­ng ho¹t ®éng nµy ®Òu ®­a ®Õn mét môc ®Ých cuèi cïng lµ lîi nhuËn cho c¸c nhµ ®Çu t­. FDI lµ mét bé phËn cña ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®©y lµ h×nh thøc ®Çu t­ trong ®ã ng­êi bá vèn ®Çu t­ vµ ng­êi sö dông vèn lµ mét chñ thÓ. Cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n ng­êi n­íc ngoµi (c¸c chñ ®Çu t­) trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý, sö dông vèn ®Çu t­ vµ vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t­ nh»m thu håi ®ñ vèn ®· bá ra. Theo c¸ch ph©n chia cña LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, ®Çu t­ trùc tiÕp ®­îc thùc hiÖn d­íi c¸c d¹ng sau: Hîp t¸c kinh doanh trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh §©y lµ mét lo¹i h×nh ®Çu t­, trong ®ã c¸c bªn tham gia hîp ®ång ký kÕt tháa thuËn ®Ó tiÕn hµnh mét hoÆc nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë n­íc nhËn ®Çu t­, trªn c¬ së quy ®Þnh râ ®èi t­îng, néi dung kinh doanh, nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm vµ ph©n chia kÕt qu¶ kinh doanh cho c¸c bªn tham gia. Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh do ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn cña c¸c bªn hîp doanh ký. Thêi h¹n cã hiÖu lùc cña hîp ®ång do c¸c bªn tháa thuËn vµ ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cña n­íc nhËn ®Çu t­ chuÈn y. Doanh nghiÖp liªn doanh Do c¸c bªn n­íc ngoµi vµ n­íc chñ nhµ cïng gãp vèn, cïng kinh doanh, cïng h­ëng lîi vµ chia sÎ rñi ro theo tû lÖ vèn gãp. Doanh nghiÖp liªn doanh ®­îc thµnh lËp theo h×nh thøc c«ng ty TNHH, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n theo luËt ph¸p n­íc nhËn ®Çu t­. Mçi bªn liªn doanh chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi bªn kia, víi doanh nghiÖp liªn doanh trong ph¹m vi phÇn vèn cña m×nh trong vèn ph¸p ®Þnh. Tû lÖ gãp vèn cña bªn n­íc ngoµi hoÆc c¸c bªn n­íc ngoµi do c¸c bªn liªn doanh tháa thuËn. Theo luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi cña ViÖt Nam, vèn gãp cña bªn n­íc ngoµi kh«ng thÊp h¬n 30% vèn ph¸p ®Þnh cña doanh nghiÖp liªn doanh vµ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kh«ng ®­îc gi¶m vèn ph¸p ®Þnh. Doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi Lµ doanh nghiÖp thuéc së h÷u cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi (tæ chøc hoÆc c¸ nh©n ng­êi n­íc ngoµi) do nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi thµnh lËp t¹i n­íc chñ nhµ, tù qu¶n lý vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi ®­îc thµnh lËp theo h×nh thøc c«ng ty TNHH cã t­ c¸ch ph¸p nh©n theo luËt ph¸p n­íc chñ nhµ. Trong ba lo¹i h×nh ®Çu t­ trùc tiÕp trªn ®©y, hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh rÊt ®a d¹ng, kh«ng ®ßi hái vèn lín, c¸c bªn tham gia hîp ®ång vÇn lµ nh÷ng ph¸p nh©n riªng, thêi h¹n hîp ®ång th­êng ng¾n. Nh÷ng nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi Ýt cã tiÒm lùc th­êng thÝch lo¹i nµy. Doanh nghiÖp liªn doanh lµ lo¹i h×nh ®­îc n­íc chñ nhµ ­a chuéng v× cã ®iÒu kiÖn ®Ó häc tËp kinh nghiÖm qu¶n lý, ®µo t¹o lao ®éng, gi¸n tiÕp nhanh chãng cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Lo¹i h×nh ®Çu t­ nµy ®­îc n­íc chñ nhµ ¸p dông ®èi víi mäi c«ng cuéc ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng x· héi v× sù ph¸t huy t¸c dông cña c¸c kÕt qu¶ ®Çu t­ nµy ®ßi hái ph¶i ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ. Doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi lóc ®Çu kh«ng ®­îc ng­êi n­íc ngoµi ­a thÝch v× hä muèn chia sÎ rñi ro víi n­íc chñ nhµ, cßn n­íc chñ nhµ còng kh«ng thÝch v× muèn ®­îc chia sÎ lîi Ých, häc tËp kinh nghiÖm qu¶n lý. Tuy nhiªn h×nh thøc nµy ngµy cµng ®­îc c¸c chñ ®Çu t­ ­a thÝch v× ®­îc tù m×nh qu¶n lý vµ h­ëng lîi nhuËn do kÕt qu¶ ®Çu t­ t¹o ra. 1.2 Nguyªn nh©n h×nh thµnh ®Çu t­ n­íc ngoµi Khi tiÕn hµnh bÊt cø mét ho¹t ®éng ®Çu t­ nµo th× ng­êi ®Çu t­ ph¶i c©n nh¾c xem nã cã ®em l¹i hiÖu qu¶ hay kh«ng. ViÖc bá ra mét khèi l­îng vèn lín vµ rñi ro lín còng lµm cho kh«ng Ýt c¸c nhµ ®Çu t­ n¶n lßng. Tuy nhiªn ho¹t ®éng ®Çu t­ vÉn diÔn ra tõng ngµy, tõng giê vµ nã kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi mét quèc gia mµ cßn më réng ra nhiÒu quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi. VËy nguyªn nh©n lµ do ®©u? Môc tiªu tèi ®a hãa lîi nhuËn ë ph¹m vi toµn cÇu nhê vµo sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ lµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµm xuÊt hiÖn sù di chuyÓn dßng vèn ®Çu t­ quèc tÕ (n­íc di ®Çu t­ th­êng cã hiÖu qu¶ sö dông vèn trong n­íc thÊp, n­íc nhËn ®Çu t­ l¹i cã hiÖu qu¶ sö dông vèn cao h¬n; chÝnh sù chªnh lÖch vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn gi÷a c¸c n­íc lµm xuÊt hiÖn l­u chuyÓn dßng vèn ®Çu t­ gi÷a c¸c n­íc). Nh­ vËy, sù xuÊt hiÖn cña ®Çu t­ n­íc ngoµi vÒ thùc chÊt ®Òu dùa trªn nguyªn t¾c lîi thÕ so s¸nh trong ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §©y lµ nguyªn t¾c chung cho c¶ lý thuyÕt th­¬ng m¹i vµ di chuyÓn c¸c nguån lùc s¶n xuÊt quèc tÕ. MÆt kh¸c, c¸c quan ®iÓm lý thuyÕt còng cho r»ng ®Çu t­ n­íc ngoµi cã vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ c¸c n­íc tham gia ®Çu t­. §Çu t­ n­íc ngoµi ra ®êi do viÖc më réng thÞ tr­êng ra n­íc ngoµi ®Ó khai th¸c lîi thÕ vÒ c«ng nghÖ, kÜ thuËt, qu¶n lý cña c¸c n­íc ®i ®Çu t­ mµ c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ ch­a cã hoÆc cßn kÐm ph¸t triÓn. HoÆc cã thÓ gi¶i thÝch v× c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn th­êng dïng hµng rµo thuÕ quan ®Ó b¶o hé mËu dÞch, lµm t¨ng gi¸ nhËp khÈu nªn c¸c c«ng ty chuyÓn s¶n xuÊt ra n­íc ngoµi. Sù h×nh thµnh ®Çu t­ n­íc ngoµi b¾t nguån tõ mét sè nguyªn nh©n sau: Mét lµ, do sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn l­îng s¶n xuÊt, kÕt qu¶ lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt hµng hãa gi÷a c¸c n­íc kh«ng gièng nhau, chªnh lÖch nhau vÒ gi¸ c¶ hµng hãa, søc lao ®éng, tµi nguyªn, vèn, khoa häc kü thuËt, vÞ trÝ ®Þa lý... Do vËy, tiÕn hµnh ®Çu t­ ra n­íc ngoµi cho phÐp tËn dông lîi thÕ so s¸nh ë mçi n­íc ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ vËn chuyÓn.... Hai lµ, ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ty suÊt lîi nhuËn cã xu h­íng gi¶m dÇn vµ kÌm theo lµ hiÖn tuîng thõa “t­¬ng ®èi” t­ b¶n ë trong n­íc nªn c¸c n­íc nµy ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. ChÝnh v× vËy hä trë thµnh nguån cung cÊp vèn chÝnh cho nÒn kinh tÕ toµn thÕ giíi. Ba lµ, sù quèc tÕ hãa kinh tÕ toµn cÇu gia t¨ng dÉn ®Õn sù hîp t¸c ph©n c«ng lao ®éng khu vùc vµ quèc tÕ ph¸t triÓn theo h­¬ng míi. ChÝnh ®iÒu nµy ®· ®ßi hái ë mçi n­íc ph¶i kh«ng ngõng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ®Ó theo kÞp tr×nh ®é cña khu vùc vµ thÕ giíi. Do ®ã, nhu cÇu vèn lµ rÊt lín nh­ng l¹i còng khan hiÕm ®èi víi nh÷ng n­íc kÐm ph¸t triÓn. §ã chÝnh lµ ®éng lùc ®Ó kÝch thÝch ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. Bèn lµ, ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m môc ®Ých rµng buéc vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ. N¨m lµ, t×nh h×nh bÊt æn ®Þnh vµ an ninh quèc phßng còng lµ nguyªn nh©n khiÕn c¸c nhµ ®Çu t­ chuyÓn vèn ra n­íc ngoµi ®Çu t­ nh»m b¶o toµn vèn phßng chèng rñi ro khi cã sù cè vÒ chÝnh trÞ x¶y ra trong n­íc. 1.3 §Æc ®iÓm cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi(FDI) - C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i ®ãng gãp mét sè vèn víi tû lÖ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Çu t­ mçi n­íc. Còng theo quy ®Þnh cña LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 2000 th× phÇn vèn gãp cña Bªn n­íc ngoµi (c¸c Bªn n­íc ngoµi) vµo vèn ph¸p ®Þnh cña ®Çu t­ liªn doanh kh«ng bÞ h¹n chÕ vÒ møc cao nhÊt theo sù tháa thuËn cña c¸c Bªn nh­ng kh«ng d­íi 30% vèn ph¸p ®Þnh, trõ nh÷ng tr­êng hîp do chÝnh phñ quy ®Þnh. - QuyÒn hµnh qu¶n lý doanh nghiÖp phô thuéc vµo møc ®é gãp vèn. NÕu gãp 100% vèn th× xÝ nghiÖp hoµn toµn do chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý. Chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi cã quyÒn thuª ng­êi ViÖt Nam vµo lµm thuª trong c¸c doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi vµ tr¶ l­¬ng; nh­ng ng­êi ViÖt Nam kh«ng ph¶i lµ chñ cña doanh nghiÖp nh­ trong h×nh thøc liªn doanh. - Lîi nhuËn cña chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi thu ®­îc phô thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. L·i vµ lç ®­îc chia theo tû lÖ gãp vèn trong vèn ph¸p ®Þnh sau khi ®· nép thuÕ, lîi tøc cho n­íc chñ nhµ. -FDI ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc x©y dùng doanh nghiÖp míi, mua l¹i toµn bé hay tõng phÇn doanh nghiÖp hoÆc mua l¹i cæ phiÕu ®ª th«n tÝnh hay s¸t nhËp c¸c doanh nghiÖp víi nhau. 1.4 Vai trß cña FDI ®èi víi nÒn kinh tÕ Thùc tÕ ph¸t triÓn cña quan hÖ quèc tÕ trong ®Çu t­ nh÷ng thËp niªn qua cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi cho thÊy: kh«ng chØ c¸c n­íc giµu ®Çu t­ sang c¸c n­íc nghÌo mµ b¶n th©n c¸c n­íc giµu còng ®Çu t­ sang nhau víi tû träng kh¸ lín. C¸c n­íc giµu ®Çu t­ sang c¸c n­íc kh¸c kh«ng chØ v× môc tiªu kinh tÕ t×m lîi nhuËn mµ c¶ v× môc tiªu chÝnh trÞ. C¸c n­íc chËm ph¸t triÓn kh«ng chØ tiÕp nhËn ®Çu t­ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn mµ còng ®Çu t­ sang c¸c n­íc kh¸c, mÆc dï vÉn thiÕu vèn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong n­íc. Nguån gèc s©u xa cña xu thÕ trªn ®©y lµ do sù t¸c ®éng ®ång thêi cña b¶n th©n ho¹t ®éng ®Çu t­ ®¬i víi c¶ n­íc ®i ®Çu t­ vµ n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­. 1.4.1 §èi víi n­íc nhËn ®Çu t­ FDI cã t¸c ®éng hai mÆt têi nÒn kinh tÕ cña c¶ n­íc nhËn ®Çu t­ vµ n­íc ®i ®Çu t­. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi th× ph¶i ®­¬ng ®Çu víi sù thiÕu thèn gay g¾t c¸c thø cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn. Cßn ®èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn th× mÆc dï hä thu hót FDI kh«ng ph¶i do thiÕu vèn ®Çu t­ nh­ng khi tiÕp nhËn FDI, c¸c n­íc nµy còng thu ®­îc nh÷ng lîi Ých nhÊt ®Þnh. Chóng ta cïng xem xÐt nh÷ng lîi Ých vµ ¶nh h­ëng tiªu cùc cña FDI ®èi víi n­íc nhËn ®Çu t­. 1.4.1.1 Lîi Ých cña FDI ®èi víi n­íc nhËn ®Çu t­ FDI ®em ®Õn cho c¸c n­íc nhËn ®Çu t­ nh÷ng nguån nh©n lùc bæ sung quan träng, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn ba nguån lùc c¬ b¶n nhÊt lµ vèn, c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm qu¶n lý. - VÒ vèn, ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× vèn FDI cã vai trß rÊt quan träng, nã ®­îc coi lµ mét “có huých” gióp c¸c n­íc nµy tho¸t dÇn ra khái “vßng luÈn quÈn cña sù nghÌo ®ãi”. C¸c n­íc nµy trªn cßn ®­êng ph¸t triÓn cña m×nh vÊp ph¶i mét trë ng¹i ®ã lµ thiÕu vèn ®Çu t­ do tÝch lòy néi bé cña nÒn kinh tÕ rÊt thÊp. Nh­ng ®æi l¹i, tµi nguyªn thiªn nhiªn, nguån nh©n lùc gi¸ rÎ lµ nh÷ng thø s½n cã ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, còng lµ nh÷ng thø mµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ang cÇn. -VÒ c«ng nghÖ, trong ho¹t ®éng FDI, nhµ ®Çu t­ kh«ng chØ ®Çu t­ vèn b»ng tiÒn mµ cßn chuyÓn c¶ m¸y mãc thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng nghÖ vµo n­íc nhËn ®Çu t­. -VÒ kinh nghiÖm qu¶n lý, kinh nghiÖm qu¶n lý cña n­íc ngoµi ®­îc cung cÊp th«ng qua FDI còng t¹o ra nh÷ng lîi Ých quan träng ®èi víi n­íc nhËn ®Çu t­. Nh÷ng lîi Ých gi¸n tiÕp nµy xuÊt hiÖn khi nh÷ng nh©n viªn ®Þa ph­¬ng, n÷ng ng­êi ®µo t¹o ®Ó ®¶m nhiÖm c¸c vÞ trÝ qu¶n lý, tµi chÝnh vµ kü thuËt trong mét chi nh¸nh cña c«ng ty ®a quèc gia rêi khái c«ng ty vµ tham gia thµnh lËp c¸c c«ng ty kh¸c. T­¬ng tù nh­ vËy, lîi Ých cã thÓ xuÊt hiÖn khi nh÷ng kü n¨ng qu¶n trÞ cÊp cao cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia thóc ®Èy nh÷ng nhµ cung øng, tiªu thô vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ë c¸c ®Þa ph­¬ng c¶i tiÕn ph­¬ng thøc qu¶n lý cña chÝnh hä. FDI gãp phÇn t¹o ra sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ. T¸c ®éng cña FDI ®èi víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña sù di chuyÓn vèn, c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm qu¶n lý vµo n­íc nhËn ®Çu t­. Nh÷ng nh©n tè nµy kh«ng chØ bæ sung nh÷ng nguån lùc cÇn thiÕt cho t¨ng tr­ëng mµ cßn lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Khi cã ho¹t ®éng FDI t¹i mét n­íc th× tÊt yÕu cã nhu cÇu vÒ ®Êt ®ai, nh©n c«ng vµ t¹o ra s¶n phÈm, do ®ã nh­íc chñ nhµ sÏ thu ®­îc kho¶n tiÒn tõ ho¹t ®éng nµy nh­ tiÒn thuª ®Êt, tiÒn thuÕ... mµ c¸c doanh nghiÖp FDI ph¶i nép cho nhµ n­íc. Nh÷ng kho¶n nµy còng ®ãng gãp kh«ng nhá vµo GDP cña mét n­íc vµ tõ ®ã thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ. FDI gãp phÇn t¹o thªm viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ t¨ng chÕ l­îng nguån nh©n lùc. FDI cã thÓ t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm cho n­íc nhËn ®Çu t­, bao gåm c¶ viÖc lµm trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. ViÖc lµm trùc tiÕp ®­îc t¹o ra khi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi trùc tiÕp tuyÓn dông lao ®éng cña n­íc nhËn ®Çu t­. ViÖc lµm gi¸n tiÕp ®­îc t¹o ra bëi c¸c doanh nghiÖp cã liªn quan, bao gåm c¸c doanh nghiÖp cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo, tiªu thô s¶n phÈm ®Çu ra cho doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Cã nhiÒu viÖc lµm lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®¶m b¶o thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng. 1.4.1.2 Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña FDI ®èi víi n­íc nhËn ®Çu t­ Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi c¹nh tranh: ChÝnh phñ n­íc nhËn ®Çu t­ ®«i khi lo l¾ng r»ng chi nh¸nh cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia n­íc ngoµi ho¹t ®éng trªn l·nh thæ cña hä cã thÓ cã søc c¹nh tranh lín h¬n c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. C¸c c«ng ty ®a quèc gia n­íc ngoµi cã kh¶ n¨ng rót tiÒn ë bÊt cø ®©u ®Ó tµi trî cho chi phÝ s¶n xuÊt ë n­íc nhËn ®Çu t­. V× thÕ nã cã thÓ ®éc chiÕm thÞ tr­êng n­íc nhËn ®Çu t­ b»ng c¸ch ®Æt gi¸ thÊp h¬n c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ ®Èy c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Mét khi thÞ tr­êng bÞ ®éc quyÒn hãa, c«ng ty ®a quèc gia n­íc ngoµi sÏ t¨ng gi¸ cao h¬n møc gi¸ phæ biÕn trªn thÞ tr­êng c¹nh tranh, ®éc quyÒn hãa sÏ g©y h¹i ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc nhËn ®Çu t­. §iÒu nµy ®Æc biÖt ®óng ë c¸c n­íc cã rÊt Ýt doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh mét c¸ch hiÖu qu¶ víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi th­êng lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Nã khã x¶y ra h¬n ®èi víi c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Nh÷ng t¸c ®éng tíi ®éc lËp chñ quyÒn quèc gia: RÊt nhiÒu chÝnh phñ n­íc nhËn ®Çu t­ lo ng¹i rµng FDI ®i kÌm víi nh÷ng thiÖt h¹i vÒ ®éc lËp kinh tÕ. VÊn ®Ò lµ nh÷ng quyÕt ®Þnh c¬ b¶n cã thÓ g©y ¶nh h­ëng tíi nÒn kinh tÕ n­íc nhËn ®Çu t­ sÏ do c«ng ty mÑ ®­a ra, c¸c c«ng ty nµy kh«ng cã mét cam kÕt thùc sù nµo víi n­íc nhËn ®Çu t­. Do ®ã, chÝnh phñ n­íc nhËn ®Çu t­ kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t thùc sù. Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c nhµ kinh tÕ häc b¸c bá lý lÏ v« c¨n cø vµ kh«ng hîp lý ®ã.Trong mét thÕ giíi n¬i mµ c¸c doanh nghiÖp tõ c¸c quèc gia ph¸t triÓn ®ang ®Çu t­ ngµy cµng nhiÒu h¬n vµo thÞ tr­êng cña nhau kh«ng thÓ cã chuyÖn mét n­íc cã thÓ x©m h¹i n­íc kh¸c mµ kh«ng lµm tæn th­¬ng chÝnh hä. Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi chuyÓn giao c«ng nghÖ: Cã ý kiÕn cho r»ng, c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi tiÕn hµnh chuyÓn giao c«ng nghÖ chËm hoÆc thùc hiÖn viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ l¹c hËu, do ®ã cÇn ph¶i xem xÐt kü vµ cã nh÷ng ®¸nh gi¸ kh¸ch quan vÒ vÊn ®Ò nµy: Thø nhÊt, môc ®Ých cuèi cïng cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ thu lîi nhuËn, do vËy hä muèn tËn dông vµ khai th¸c tèi ®a nh÷ng lîi thÕ vÒ c«ng nghÖ vµ së h÷u c«ng nghÖ cña m×nh. Nh÷ng c«ng nghÖ cßn kh¶ n¨ng khai th¸c cã hiÖu qu¶ trong n­íc hä sÏ kh«ng cã ý ®Þnh chuyÓn giao sang c¸c n­íc kh¸c. Thø hai, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cña n­íc ngoµi kh«ng muèn trao cho c¸c n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ nh÷ng c«ng nghÖ ®Ó hä cã thÓ trë thµnh ®èi thñ c¹nh tranh cña chÝnh m×nh. Bëi vËy, thay v× viÖc tr«ng chê vµo c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt th«ng qua FDI, n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ nªn quan t©m tíi vÊn ®Ò c«ng nghÖ phï hîp vµ ph¸t triÓn c¸c lîi thÕ ®Þa ph­¬ng nh»m tõng b­íc n©ng cao n¨ng lùc c«ng nghÖ cña ®Êt n­íc. 1.4.2. §èi víi n­íc ®i ®Çu t­ 1.4.2.1 Lîi Ých cña FDI ®èi víi n­íc ®i ®Çu t­ Lîi Ých ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt lµ tµi kho¶n v·ng lai trong c¸n c©n thanh to¸n cña n­íc ®i ®Çu t­ ®­îc lîi do thu nhËp tõ ho¹t ®éng ®Çu t­. FDI cßn cã thÓ t¹o ra t¸c ®éng cã lîi ®èi víi tµi kho¶n v·ng lai n­íc ®i ®Çu t­ nÕu chi nh¸nh cña c«ng ty ë n­íc ngoµi t¹o ra nhu cÇu vÒ hµng hãa xuÊt khÈu tõ n­íc ®i ®Çu t­. Lîi Ých xuÊt hiÖn khi c¸c c«ng ty ®a quèc gia cña n­íc ®Çu t­ häc ®­îc kinh nghiÖm quý gi¸ tõ ho¹t ®éng cña nã ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi. FDI n©ng hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ th«ng qua viÖc sö dông nh÷ng lîi thÕ s¶n xuÊt cña n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­, lµm h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ n©ng cao tû suÊt lîi nhuËn cña vèn ®Çu t­. FDI cßn lµm cho n­íc ®i ®Çu t­ bµnh tr­íng søc m¹nh kinh tÕ vµ n©ng cao uy tÝn trªn tr­êng quèc tÕ. Th«ng qua viÖc x©y dùng nhµ m¸y s¶n xuÊt vµ cã thÞ tr­êng tiªu thô ë n­íc ngoµi vµ c¸c n­íc xuÊt khÈu vèn më réng ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô, tr¸nh ®­îc hµng rµo b¶o hé mËu dÞch cña c¸c n­íc. FDI cho phÐp c¸c c«ng ty kÐo dµi chu kú sèng cña c¸c s¶n phÈm míi ®­îc t¹o ra trong n­íc. Th«ng qua ®Çu t­ trùc tiÕp, c¸c c«ng ty cña c¸c n­íc ph¸t triÓn chuyÓn ®­îc mét phÇn c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp ë giai ®o¹n cuèi chu kú sèng cña chóng sang n­íc nhËn ®Çu t­ ®Ó tiÕp tôc sö dông nh­ c¸c s¶n phÈm míi ë c¸c n­íc nµy hoÆc Ýt ra còng nh­ c¸c s¶n phÈm ®ang cã nhu cÇu trªn thÞ tr­êng n­íc nhËn ®Çu t­, nhê ®ã mµ tiÕp tôc duy tr× ®­îc viÖc sö dông c¸c s¶n phÈm nµy, t¹o thªm lîi nhuËn cho nhµ ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã FDI cßn gióp c¸c chñ ®Çu t­ ph©n t¸n ®­îc rñi ro khi t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ trong n­íc bÊt æn ®Þnh. FDI gióp thay ®æi c¬ cÊu nÒn kinh tÕ trong n­íc theo h­íng hiÖu qu¶ h¬n, thÝch nghi h¬n víi sù ph©n c«ng lao ®éng khu vùc vµ quèc tÕ míi. 1.4.2.2 Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña n­íc ®i ®Çu t­ §èi víi viÖc hiÖu øng viÖc lµm, vÊn ®Ò nghiªm träng nhÊt n¶y sinh khi FDI ®­îc xem lµ h×nh thøc thay thÕ s¶n xuÊt trong n­íc. Mét hËu qu¶ hiÓn nhiªn lµ FDI sÏ lµm gi¶m sè l­îng viÖc lµm trong n­íc. NÕu thÞ tr­êng lao ®éng ë n­íc ®i ®Çu t­ cã mét tû lÖ thÊt nghiÖp thÊp, ®iÒu nµy cã thÓ kh«ng lµ vÊn ®Ò lín. Tuy nhiªn, n­íc ®i ®Çu t­ ph¶i ®èi mÆt víi n¹n thÊt nghiÖp, mäi chuyÖn sÏ kh¸c hoµn toµn. C¸n c©n thanh to¸n cña n­íc ®i ®Çu t­ còng bÞ ¶nh h­ëng nÒu FDI thay thÕ xuÊt khÈu trùc tiÕp hoÆc môc ®Ých ho¹t ®éng lµ ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc tõ nh÷ng n­íc cã chi phÝ s¶n xuÊt thÊp h¬n. Ch­¬ng 2 thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë tØnh hµ tÜnh trong thêi k× 1993-2005 Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh FDI t¹i ViÖt Nam trong thêi gian qua Thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài Trong hơn 17 năm qua, việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam đã trải qua 3 giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất từ năm 1988 đã tăng liên tục và đạt đỉnh cao nhất vào năm 1996; trong 9 năm đó đã có 1.998 dự án với số vốn đăng ký đạt 30.395 triệu USD, chiếm 48,2% tổng vốn đăng ký trong hơn 17 năm qua, bình quân 1 năm đạt 3.377,2 triệu USD. Giai đoạn thứ hai từ năm 1997- 2002, số vốn đăng ký mới và bổ sung đã gần như liên tục bị sút giảm; trong 6 năm này đã có 2.695 dự án được cấp phép mới, với tổng vốn đăng ký mới và bổ sung đạt 10.932,3 triệu USD, bình quân 1 năm đạt 1.822,1 triệu USD. Giai đoạn thứ ba tính từ năm 2003 đến nay, số vốn đăng ký mới và bổ sung đã liên tục tăng lên; trong giai đoạn này đã có 1.890 dự án được cấp phép mới, với tổng vốn đăng ký mới và bổ sung đạt 10.567,7 triệu USD, bằng 34,8% trong 9 năm đầu và đạt xấp xỉ bằng tổng vốn trong 6 năm từ 1997-2002, bình quân 1 năm đạt hơn 4 tỷ USD, cao nhất trong 3 giai đoạn. Cả năm 2005, nước ta thu hút 5,853 tỷ USD vốn FDI, tăng 45,2% so với năm 2004, cao nhất trong 8 năm gần đây. Trong đó số dự án được cấp phép đầu tư mới là 850 với số vốn đăng ký 3,9 tỷ USD, tăng 25% về số dự án và 87% về số vốn đăng ký mới so với năm 2004. Số dự án tăng vốn là 458 lượt dự án với số vốn bổ sung là 1935 triệu USD, bằng cả về số dự án và số vốn bổ sung của năm 2004. Tổng số vốn FDI nước ta thu hút đạt trên 5,8 tỷ USD, vượt hơn 29% so với kế hoạch đặt ra của năm là 4,5 tỷ USD. Cơ cấu đầu tư phân theo ngành của vốn FDI đăng ký như sau: Khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm có tỷ trọng lớn nhất 67,5% về số dự án và 60,6% tổng vốn đầu tư đăng ký (với 3969 dự án, 30,5 tỷ USD vốn đăng ký). Đứng thứ hai là khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng 19,5% về số dự án và 32,1% về vốn đăng ký (1145 dự án, 16,1 tỷ USD). Khu vực nông nghiệp chiếm 13% về số dự án và 7,3% về vốn đầu tư đăng ký (770 dự án, vốn cấp mới 3,7 tỷ đồng). Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam theo các lĩnh vực (tính đến tháng 10/2005) - Tr.USD STT Lĩnh vực Số dự án Vốn đầu tư Vốn thực hiện 1 CN nặng 1.161 12.210,08 6.326,31 2 CN nhẹ 1.633 8.206,71 3.189,37 3 Xây dựng 304 3.942,21 2.157,90 4 CN thực phẩm 257 3.083,78 1.882,98 5 CN dầu khí 27 1.891,19 4.555,11 6 Nông-Lâm nghiệp 649 3.367,28 1.678,27 7 Thuỷ sản 110 303,47 152,22 8 Xây dựng văn phòng, căn hộ 110 3.884,11 1.692,61 9 GTVT-Bưu điện 158 2.907,51 716,68 10 Khách sạn-Du lịch 171 2.849,07 2.121,81 11 XD khu đô thị mới 4 2.551,67 51,29 12 Dịch vụ khác 416 1.112,82 350,99 13 Văn hóa-Ytế-Giáo dục 201 1.103,26 273,05 14 XD hạ tầng KCX-KCN 20 986,10 521,37 15 Tài chính-Ngân hàng 53 702,55 611,93 (Tin từ Báo ĐT, TBKT , www.vneconomy.com.vn các ngày 2-4/11) Ph©n theo vïng vµ l·nh thæ: Tính chung từ 1988 đến hết tháng 10 năm 2005, đã có 17 địa bàn đạt trên 500 triệu USD, trong đó có 9 địa bàn đạt trên 1 tỷ USD, đó là: Tp.HCM đạt 15.137,2 triệu USD; Hà Nội 10.841,4 triệu USD; Đồng Nai 8.712,4 triệu USD; Bình Dương 4.784,4 triệu USD; Bà Rịa - Vũng Tàu 3.802,8 triệu USD; Hải Phòng 2.346,9 triệu USD; Quảng Ngãi 1.350,1 triệu USD;Quảng Ninh 1.205,1 triệu USD; Đà Nẵng 1.017,7 triệu USD Những địa bàn đạt trên 500 triệu USD là: Lâm Đồng 935,5 triệu, Vĩnh Phúc 765 triệu, Long An 752,8 triệu, Thanh Hoá 719,7 triệu, Hải Dương 657,6 triệu, Hà Tây 642,3 triệu; Khánh Hoà 538,2 triệu, Kiên Giang; 501 triệu. Chia theo vùng thì lớn nhất là Đông Nam Bộ 33.172,5 triệu USD, tiếp đến là đồng bằng sông Hồng 15.933,1 triệu USD, duyên hải Nam Trung Bộ 3.630,6 triệu USD, Đông Bắc 1.991,2, đồng bằng sông Cửu Long 1.838,8 triệu USD, Bắc Trung Bộ 1.385,5 triệu USD, Tây Nguyên 1.013,5 triệu USD và cuối cùng là Tây Bắc 104,8 triệu USD 10 địa phương dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (tính đến tháng 10/2005) - Tr.USD STT Địa phương Số dự án Vốn đầu tư Vốn thực hiện 1 TP. HCM 1.772 11.937,64 5.963,94 2 Hà Nội 636 9.236,43 3.154,63 3 Đồng Nai 688 8.408,88 3.731,94 4 Bà Ria-Vũng Tàu 119 2.177,35 1.224,52 5 Hải Phòng 178 1.948,88 1.203,92 6 Dầu khí ngoài khơi 27 1.891,19 4.555,11 7 Vĩnh Phúc 87 726,42 413,67 8 Thanh Hoá 16 701,96 410,35 9 Long An 94 690,23 292,58 10 Hải Dương 72 627,50 376,01 (Tin từ Báo ĐT, TBKT , www.vneconomy.com.vn các ngày 2-4/11) Phân theo đối tác đầu tư: Nước ta đã thu hút vốn từ 74 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, các nước châu Á là đối tác lớn nhất, chiếm 76,5% về số dự án và 70,6% về vốn đăng ký. Các nước châu Âu đứng thứ hai, chiếm 17,1% về số dự án và 21,7 về vốn đăng ký. Các nước châu Mỹ chiếm 6% về số dự án và 6% về vốn đăng ký, còn lại là các nước ở các khu vực khác. 10 nước và vùng lãnh thổ dẫn đầu về đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam (tính đến tháng 10/2005) – Tr.USD STT Nước, vùng lãnh thổ Số dự án Vốn đầu tư vốn thực hiện 1 Đài Loan 1.384 7.739,90 2.961,44 2 Singapore 383 7.508,93 4.180,78 3 Hàn Quốc 1.004 5.391,92 2.504,74 4 Hồng Kông 351 3.683,71 1.940,50 5 B.V.Islands 243 2.623,56 1.267,26 6 Pháp 162 2.136,86 1.165,36 7 Hà lan 60 1.886,33 1.784,53 8 Thái Lan 125 1.474,08 716,82 9 Malaysia 175 1.471,38 843,51 10 Hoa Kỳ 245 1.398,48 (Tin từ Báo ĐT, TBKT , www.vneconomy.com.vn các ngày 2-4/11)   Doanh thu của khu vực có vốn FDI đạt 21 tỷ USD, giá trị xuất khẩu đạt 11130 triệu USD (chưa kể dầu thô), chiếm 34,5% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước ta. Giá trị nhập khẩu là 11082 triệu USD. Nộp ngân sách nhà nước 1,129 tỷ USD tăng 41% so với năm 2004, tạo việc làm cho hơn 800 nghìn lao động. Với sự gia tăng vốn, doanh thu, xuất khẩu, nộp ngân sách và tạo việc làm, FDI với cơ cấu đầu tư của nó đã có tác động tích cực tới việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá và hiện đại hoá, góp phần tạo việc làm, cải thiện đời sống nhân dân, làm tăng kim ngạch xuất khẩu, góp phần duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế cao. Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam giai đoạn 2001-2005 Chỉ tiêu Đơn vị 2001 2002 2003 2004 2005 I Thu hút vốn Triệu USD 3224 2757 3064 4019 5835 1 Số dự án cấp mới Dự án 550 802 752 679 850 2 Vốn đăng ký mới Triệu USD 2592 1621 1914 2084 3900 3 Số dự án tăng vốn Dự án 241 366 393 458 458 4 Vốn đăng ký tăng thêm Triệu USD 632 1136 1150 1935 1935 II Thực hiện vốn 1 Vốn FDI thực hiện Triệu USD 2450 2591 2650 2852,4 3300 2 Doanh thu của các doanh nghiệp FDI Triệu USD 9800 12000 13000 18600 21000 3 Xuất khẩu từ FDI Triệu USD 3673 4542 5225 8600 11130 4 Nhập khẩu từ FDI Triệu USD 4984 6584 8713 8974,4 11082 5 Tạo việc làm 1000 người 450 590 665 739 800 6 Nộp ngân sách Nhà nước Triệu USD 373 459 470 800 1290 (Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài)   2.2 Thùc tr¹ng FDI ë Hµ TÜnh trong thêi kú 1993-2005 Tõ khi LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam cã hiÖu lùc cho ®Õn hÕt th¸ng 12 n¨m 2005, ®· cã 10 dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo Hµ TÜnh ®­îc cÊp giÊy phÐp víi tæng sè vèn ®¨ng ký gÇn 25 triÖu USD. §VT:US§ Tªn Doanh nghiÖp Trô së chÝnh Sè GiÊy phÐp N­íc ®Çu t­ N¨m cÊp phÐp Vèn ®Çu t­ Môc tiªu ®Çu t­ 1. hikosen hatinh ThÞ x· Hµ TÜnh 2588/GP§C1-HTh NhËt b¶n 2002 300.000 Hµng may mÆc 2. Liªn doanh bét giÊy ViÖt - NhËt Vòng ¸ng Vïng QH KCN Vòng ¸ng 2501GP/UB-§T1 NhËt b¶n 2001 5.000.000 Nguyªn liÖu bét giÊy 3. XN chÕ biÕn Hoµng Niªn - viÖt trung ThÞ x· Hång LÜnh 891/GP- HTh Trung quèc 2004 150.000 SX bét d­îc liÖu Hoµng §»ng 4. C«ng ty hong lin - viÖt nam Vïng QH KCN Vòng ¸ng 1633/GP-HTh lµo 2002 7.000.000 SX chÕ biÕn ®å gç 5. C«ng ty C.P HuyÖn CÈm xuyªn 545A/GP§C16 th¸i lan 2005 680.000 Nu«i t«m gièng cÊp ngµy 07/3/05 6. c«ng ty trång rõng vµ s¶n xuÊt nguyªn liÖu giÊy hanviha Vïng QH KCN Vòng ¸ng 2082/GP-HTh Hµn Quèc 2005 3.600.000 Trång rõng vµ SX Nguyªn liÖu bét giÊy tæng céng: 16.730.000 Nguån: Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ Hµ TÜnh Trong sè c¸c dù ¸n ®· nªu trªn, ®· cã 5 dù ¸n ®· cã quyÕt ®Þnh chÊm døt ho¹t ®éng vµ ®ang chê thanh lý víi sè vèn lµ 8.270.000 USD. Nh­ vËy, tÝnh ®Õn ngµy 31/12/ 2005, tæng sè dù ¸n cßn hiÖu lùc lµ 5 víi tæng vèn ®¨ng ký (kÓ c¶ phÇn vèn bæ sung) lµ 16.730.000 USD. Trong tæng sè 10 dù ¸n nªu trªn th× ®· cã 4 dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp vµo n¨m 1994. Nh­ vËy, nÕu xÐt trong c¶ thêi kú 1993 - 2005 th× n¨m 1994 cã thÓ ®­îc xem lµ n¨m ®Ønh cao vÒ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña Hµ TÜnh vÒ sè dù ¸n ®¨ng ký, cßn l¹i r¶i r¸c c¸c dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp vµo c¸c n¨m (tõ n¨m 1993-2005). C¸c dù ¸n ®ã ®· khai th¸c vµo c¸c lÜnh vùc mµ ë ®ã lµ thÕ m¹nh cña tØnh nh­ : Khai th¸cTi tan (Liªn doanh AUSTINH), chÕ biÕn l©m s¶n xuÊt khÈu (liªn doanh ROLIN), s¶n xuÊt hµng may mÆc(HATINH-HIKOSEN), nu«i trßng thuû h¶i s¶n(Chi nh¸nh c«ng ty Ch¨n nu«i C.P.ViÖt Nam t¹i Hµ TÜnh) … C¸c dù ¸n ®· ngõng ho¹t ®éng ®ã cã mét sè nguyªn nh©n chñ quan lÈn kh¸ch quan mµ ta vµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi gÆp ph¶i sau: - Liªn doanh AUSTINH ®· ®­îc cÇp giÊy phÐp vµo n¨m 1993 víi môc ®Ých lµ khai th¸c Ti tan nh­ng ®· bÞ Hµ TÜnh rót giÊy phÐp ®Çu t­ vµo n¨m 1996 v× phÝa n­íc ngoµi vi ph¹m vÒ nguyªn t¾c tµi chÝnh. - C«ng ty liªn doanh chÕ biÕn l©m s¶n xuÊt khÈu ROLIN (§µi loan) ®­îc cÊp vµo ngµy 02/3/1994 víi môc tiªu chÕ biÕn s¶n phÈm gç xuÊt khÈu nh­ng tõ khi cã lÖnh ®ãng cöa rõng nhµ m¸y thiÕu nguyªn liÖu, gÆp nhiÒu khã kh¨n, v× vËy hiÖn nay Chi nh¸nh ng©n hµng ngo¹i th­¬ng Hµ TÜnh ®· thanh lý tµi s¶n vµ gi¶i thÓ th¸ng 3/2005. Còng víi t×nh tr¹ng nh­ ROLIN ( thiÕu nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt) xÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt l©m ho¸ Hµ Ch©u – Hµ TÜnh, liªn doanh nµy sau 13 th¸ng ho¹t ®éng th× ®èng cöa v× thiÕu nguyªn liÖu víi môc ®Ých lµ chÕ biÕn nhùa th«ng xuÊt khÈu (®­îc cÊp giÊy phÐp vµo 17/3/1994 ) - Cßn víi liªn doanh s¶n xuÊt n­íc kho¸ng Sing-ViÖt bªn n­íc ngoµi do c«ng ty Chia khim industries Food(Singapore), Hä ®· sang xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh ®Çu t­ nh­ng ®Õn ngµy tham gia ký kÕt ®Çu t­ th× bªn n­íc ngoµi kh«ng sang, dù ¸n nµy ®­îc cÊp giÊy phÐp ngµy 21/6/1994 - Cßn hai dù ¸n cñng ®· chÝnh thøc gi¶i thÓ ®ã lµ: C«ng ty HATINH-HIKOSEN (cÊp giÊy phÐp ngµy 22/10/1994 vµ ngµy 29/11/2002 chuyÓn sang Doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi) vµ Doanh nghiÖp JIPLAI-IMPORT(cÇp giÊy phÐp ngµy 09/4/1993) cïng mét lý do gi¶i thÓ lµ do gÆp khã kh¨n trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm. §èi víi HA TINH-HIKOSEN môc tiªu s¶n xuÊt hµng may mÆc xuÊt khÈu trªn 95%, do c«ng ty mÑ gÆp khñng ho¼ng nªn v._.