Thực trạng và giải pháp phát triển Đại lí Hàng hải Việt Nam trước tình hình hội nhập kinh tế Quốc tế
Tài liệu Thực trạng và giải pháp phát triển Đại lí Hàng hải Việt Nam trước tình hình hội nhập kinh tế Quốc tế: ... Ebook Thực trạng và giải pháp phát triển Đại lí Hàng hải Việt Nam trước tình hình hội nhập kinh tế Quốc tế
Tóm tắt tài liệu Thực trạng và giải pháp phát triển Đại lí Hàng hải Việt Nam trước tình hình hội nhập kinh tế Quốc tế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
- 1 -
MUÏC LUÏC
Lôøi môû ñaàu
Trang
Chöông 1: Toång quan veà dòch vuï haøng haûi vaø vaán ñeà töï do hoùa thöông maïi 01
1.1. Moät soá khaùi nieäm 01
1.1.1 Moät soá khaùi nieäm veà ngaønh dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi 01
1.1.2 Ngaønh dòch vuï moâi giôùi haøng haûi 03
1.2 Moät soá hoïc thuyeát veà töï do hoùa thöông maïi vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá 05
1.2.1 Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh cuûa David Ricardo 05
1.2.2 Lyù thuyeát haøm löôïng caùc yeáu toá saûn xuaát cuûa Hecksher-Ohlin (H-O) 06
1.2.3 Lyù thuyeát caùc giai ñoaïn taêng tröôûng kinh teá cuûa Rostow 06
1.2.4 Lyù thuyeát veà khaû naêng caïnh tranh quoác gia- moâ hình kim cöông cuûa
Michaele. 08
1.3 Loä trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa ngaønh haøng haûi Vieät Nam vaø nhöõng
ñaùnh giaù veà maët lyù thuyeát söï taùc ñoäng cuûa vieäc Vieät Nam gia nhaäp WTO tôùi
ngaønh dòch vuï haøng haûi 09
1.3.1 Moät soá vaán ñeà trong quaù trình hoäi nhaäp 09
1.3.2 Loä trình hoäi nhaäp cuûa ngaønh haøng haûi Vieät Nam vaø caùc cam keát cuûa
ngaønh dòch vuï haøng haûi khi gia nhaäp toå chöùc WTO 10
1.3.3 Taùc ñoäng cuûa vieäc Vieät Nam gia nhaäp WTO tôùi ngaønh dòch vuï haøng haûi 16
1.4 Baøi hoïc töï do hoùa thöông maïi ngaønh dòch vuï haøng haûi cuûa moät soá nöôùc 18
1.4.1 Kinh nghieäm cuûa Malaysia 18
1.4.2 Kinh nghieäm cuûa Singapore 20
1.4.3 Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác 20
Keát luaän chöông 1 21
Chöông 2: Thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Ñaïi lyù haøng haûi Vieät
Nam tröôùc xu theá hoäi nhaäp 22
2.1 Giôùi thieäu veà Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam (Vosa Group) 22
2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Ñaïi Lyù Haøng Haûi Vieät Nam 22
- 2 -
2.1.2 Ngaønh ngheà kinh doanh cuûa Ñaïi Lyù Haøng Haûi Vieät Nam 23
2.1.3 Boä maùy toå chöùc quaûn lyù vaø nhaân söï cuûa Ñaïi Lyù Haøng Haûi Vieät Nam 24
2.2 Ñaùnh giaù toång quaùt veà thöïc traïng ngaønh haøng haûi Vieät Nam tröôùc tình hình
môùi 25
2.2.1 Boái caûnh thò tröôøng trong nöôùc vaø quoác teá 25
2.2.2 Thöïc traïng ngaønh vaän taûi bieån Vieät Nam tröôùc boái caûnh hoäi nhaäp 26
2.3 Ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Vosa thôøi gian qua 33
2.3.1 Thò tröôøng vaø ñoái thuû caïnh tranh 33
2.3.2 Thöïc traïng coâng taùc saûn xuaát kinh doanh trong thôøi gian qua 36
2.3.3 Hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc ngaønh ngheà chính 38
2.4 Nhöõng khoù khaên vaø thuaän lôïi cuûa Vosa tröôùc quaù trình hoäi nhaäp quoác teá vaø töï
do hoùa thöông maïi ngaønh dòch vuï haøng haûi 46
2.4.1 Nhöõng thuaän lôïi vaø taùc ñoäng tích cöïc 46
2.4.2 Nhöõng khoù khaên vaø taùc ñoäng tieâu cöïc 48
Keát luaän chöông 2 52
Chöông 3: Giaûi phaùp cô baûn cho vieäc ñònh höôùng phaùt trieån Ñaïi lyù Haøng
Haûi Vieät Nam (Vosa) tröôùc tình hình hoäi nhaäp quoác teá 53
3.1 Moät soá giaûi phaùp cho ngaønh haøng haûi Vieät Nam 53
3.2 Giaûi phaùp cô baûn cho vieäc ñònh höôùng phaùt trieån Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam
(Vosa) tröôùc tình hình hoäi nhaäp quoác teá vaø töï do hoùa thöông maïi ngaønh dòch vuï
haøng haûi 57
3.2.1 Nhöõng giaûi phaùp chung cho chieán löôïc phaùt trieån cuûa Vosa Group 57
3.2.2 Nhöõng giaûi phaùp cuï theå cho söï phaùt trieån cuûa Vosa trong thôøi gian tôùi 59
3.3 Moät soá kieán nghò boå sung 64
Keát luaän chöông 3 68
KEÁT LUAÄN
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
PHUÏ LUÏC
- 3 -
Danh muïc caùc kyù hieäu, chöõ vieát taét:
1. DWT:Deadweight tonnage: troïng taûi toaøn phaàn
2.ESCAP: Uûy ban Kinh teá vaø xaõ hoäi khu vöïc chaâu AÙ Thaùi Bình Döông
3. FIATA: hieäp hoäi quoác teá nhöõng ngöôøi giao nhaän
4. GRT: Gross Register Tonnage: troïng taûi taán (tính cho taøu)
5.IATA: International Air Transportation Assosiation: hieäp hoäi vaän taûi haøng khoâng
quoác teá.
6. MT: meùt taán (tính cho taøu)
7. MOL: haõng taøu Mitsui O.S.K Lines Nhaät Baûn
8. MISC: haõng taøu vaän taûi bieån quoác teá Malaysia
9. NYK: haõng taøu Nippon Yusen Kaisha cuûa Nhaät Baûn
10. SXKD: saûn xuaát kinh doanh
11. SYMS: haõng taøu Shangdong Yangtai cuûa Trung Quoác
12.TEU: Twenty-foot Equivalent Unit, ñôn vò tính container
13. THL: taán haûi lyù
14. TP.HCM: Thaønh phoá Hoà Chí Minh
15. VOSA: Vieät Nam Ocean Shipping Agency
16. VINALINES: Toång Coâng ty Haøng haûi Vieät Nam
17. VIFFAS: hieäp hoäi giao nhaän kho vaän Vieät Nam
18. UNCTAD: toå chöùc Thöông maïi vaø Phaùt trieån Lieân Hôïp Quoác
19. WTO: Toå chöùc Thöông maïi theá giôùi
- 4 -
Danh muïc caùc baûng, bieåu :
1. Baûng 1: Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa Vieät Nam trong thôøi gian qua
2. Baûng 2 :Toång keát tình hình hoaït ñoäng SXKD cuûa Vosa töø naêm 2001 - 2005
3. Baûng 3: Toång hôïp soá lieäu ñaïi lyù taøu haøng rôøi töø 2002 -2005
4. Baûng 4: Toång hôïp soá lieäu ñaïi lyù taøu container töø 2002 -2005
5. Baûng 5: Baùo Caùo Doanh Thu Boä Phaän Ñaïi Lyù Vaän Taûi Naêm 2002-2005
6. Baûng 6: Toång keát tình hình nhaäp xuaát haøng hoùa cuûa ñaïi lyù liner töø 2002-2005
7. Baûng 7: Toång keát soá taøu Vosa laøm dòch vuï kieåm ñeám töø 2002-2005
8. Baûng 8: Cô caáu doanh thu cuûa töøng dòch vuï trong toång doanh thu cuûa Vosa
(2002-2005)
Danh muïc caùc hình veõ, ñoà thò:
1. Bieåu ñoà1: Kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu cuûa Vieät Nam töø 2000-2005
2. Bieåu ñoà 2: keát quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa Vosa töø naêm 2001-2005
3. Bieåu ñoà 3: Keát quaû ñaïi lyù taøu rôøi töø naêm 2002-2005
4. Bieåu ñoà 4: Keát quaû ñaïi lyù container töø naêm 2002-2005
5. Bieåu ñoà 5:Doanh thu boä phaän Ñaïi lyù vaän taûi naêm 2002-2005
6. Bieåu ñoà 6: Keát quaû hoaït ñoäng kieåm ñeám taøu cuûa Vosa töø 2002-2005
- 5 -
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. Söï caàn thieát cuûa vaán ñeà nghieân cöùu
Vaøo thôøi ñieåm cuoái naêm 2006 Vieät Nam lieân tieáp ñoùn nhaän hai söï kieän lôùn
ñoù laø: sau hôn 11 naêm noã löïc, cuoái cuøng Vieät Nam ñaõ trôû thaønh thaønh vieân chính
thöùc cuûa Toå chöùc Thöông maïi Theá giôùi (WTO) vaøo ngaøy 07/11/2006 vaø söï kieän
Hoäi nghò APEC ñöôïc toå chöùc thaønh coâng toát ñeïp taïi Vieät Nam. Coù theå noùi, moät
vaän hoäi môùi ñaõ ñöôïc môû ra vôùi söï höùa heïn moät töông lai phoàn vinh vaø thònh vöôïng
cho Vieät Nam. Tuy nhieân beân caïnh nhöõng cô hoäi, caùc doanh nghieäp Vieät Nam noùi
chung vaø ngaønh dòch vuï haøng haûi noùi rieâng seõ gaëp raát nhieàu khoù khaên, thaùch thöùc
do söï caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi. Laø moät trong nhöõng ñôn vò
ñöùng ñaàu trong caùc doanh nghieäp dòch vuï haøng haûi cuûa Toång Coâng ty Haøng haûi
Vieät Nam, Vosa Group seõ phaûi chòu nhieàu aùp löïc sau quaù trình hoäi nhaäp vaø töï do
hoùa thöông maïi ngaønh dòch vuï haøng haûi.
Hoäi nhaäp kinh teá laø xu theá baét buoäc cuûa neàn kinh teá Vieät Nam, vì vaäy ñeå coù
theå ñöùng vöõng, duy trì vaø phaùt trieån hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa ngaønh,
Vosa caàn phaûi nhìn thaúng vaøo tình hình thöïc teá vaø ñeà ra nhöõng giaûi phaùt thieát thöïc
nhaèm ñònh höôùng cho söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp naøy trong thôøi gian tôùi. Coù
nhö vaäy, Vosa Group môùi coù theå trôû thaønh moät doanh nghieäp dòch vuï haøng haûi
Vieät Nam coù ñaày ñuû naêng löïc, söï töï tin ñeå phaùt trieån vaø caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû
trong vaø ngoaøi nöôùc.
Chính vì nhöõng lyù do treân maø toâi choïn ñeà taøi “Thöïïc traïïng vaøø giaûûi phaùùp
phaùùt trieåån Ñaïïi lyùù Haøøng haûûi Vieäät Nam tröôùùc tình hình hoääi nhaääp kinh teáá quoáác teáá ”
ñeå nghieân cöùu trong luaän vaên Thaïc só kinh teá cuûa mình.
2. Muïc ñích vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi:
Ñeà taøi naøy nhaèm muïc ñích giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà sau:
- Khaùi quaùt tình hình cuûa ngaønh dòch vuï haøng haûi Vieät Nam tröôùc quaù trình hoäi
nhaäp quoác teá vaø aûnh höôûng cuûa vieäc gia nhaäp WTO
- 6 -
- Thöïc traïng hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam;
nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam tröôùc quaù trình hoäi
nhaäp vaø töï do thöông maïi ngaønh dòch vuï haøng haûi.
- Moät soá giaûi phaùp ñònh höôùng söï phaùt trieån cuûa Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam ñeå
tieáp tuïc laø moät trong nhöõng doanh nghieäp ñöùng ñaàu trong ngaønh dòch vuï haøng haûi
cuûa Vieät Nam, coù khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû trong vaø ngoaøi nöôùc sau khi
Vieät Nam gia nhaäp WTO vaø thöïc hieän loä trình môû cöûa ngaønh dòch vuï haøng haûi.
Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi:
Ñoái töôïng nghieân cöùu: Hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Vosa Group (Ñaïi
lyù haøng haûi Vieät Nam)
Phaïm vi nghieân cöùu:
Do noäi dung nghieân cöùu bao goàm nhieàu maët neân ñeà taøi chæ giôùi haïn vaøo vieäc
phaân tích, ñaùnh giaù caùc yeáu toá töø naêm 2002-2005 bao goàm:
- Hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Vosa Group töø naêm 2002 -2005;
- Nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong thôøi gian qua;
- Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên tröôùc quaù trình hoäi nhaäp;
- Neâu ra ñònh höôùng phaùt trieån Vosa trong thôøi gian tôùi.
3. Phöông phaùp nghieân cöùu:
- Phaân tích vaø thu thaäp caùc taøi lieäu, vaên baûn, soá lieäu lieân quan ñeán ngaønh
dòch vuï haøng haûi cuûa Toång Coâng ty Haøng haûi Vieät Nam vaø Vosa Group döôùi goùc
ñoä döïa treân phaân tích duy vaät lòch söû xuyeân suoát ñeà taøi.
- Phöông phaùp phaân tích lieân ngaønh.
- Söû duïng phaân tích thoáng keâ vaø phöông phaùp so saùnh.
4. Boá cuïc cuûa luaän vaên:
Luaän vaên ngoaøi lôøi môû ñaàu vaø keát luaän ñöôïc phaân laøm 3 chöông nhö sau:
Chöông 1: Toång quan veà hoaït ñoäng vaän taûi vaø vaán ñeà töï do hoùa thöông maïi
trong lónh vöïc dòch vuï vaän taûi.
Chöông 2: Phaân tích thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät
Nam tröôùc xu theá hoäi nhaäp.
Chöông 3: Giaûi phaùp cô baûn cho vieäc ñònh höôùng phaùt trieån Ñaïi lyù Haøng haûi
Vieät Nam (Vosa) tröôùc tình hình hoäi nhaäp quoác teá.
- 7 -
CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ DÒCH VUÏ HAØNG HAÛI VAØ VAÁN ÑEÀ
TÖÏ DO HOÙA THÖÔNG MAÏI
1.1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM:
1.1.1 Moät soá khaùi nieäm veà ngaønh dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi:
¾ Ñaïi lyù haøng haûi: Ñaïi lyù haøng haûi laø caù nhaân, ñôn vò, coâng ty ñöôïc chuû taøu
uûy thaùc ñeå tieán haønh caùc hoaït ñoäng dòch vuï lieân quan ñeán taøu, haøng hoùa, haønh
khaùch, baûo hieåm haøng hoùa vaø giaûi quyeát nhöõng tranh chaáp veà hôïp ñoàng vaän
chuyeån hoaëc veà tai naïn haøng haûi. Hoaït ñoäng cuûa dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi ñöôïc
ñieàu chænh taïi chöông VII cuûa Boä Luaät Haøng Haûi vaø Nghò ñònh10/2001/NÑ-CP
ngaøy 19/03/2001 cuûa Chính phuû veà ñieàu kieän kinh doanh dòch vuï haøng haûi.
¾ Ñaïi lyù taøu bieån: Ñaïi lyù taøu bieån laø moät loaïi hình dòch vuï haøng haûi, laø ngöôøi
ñaïi dieän thöôøng tröïc cuûa chuû taøu treân cô sôû cuûa hôïp ñoàng uûy thaùc ñoái vôùi töøng
chuyeán taøu hoaëc thôøi haïn cuï theå, taïi moät caûng hoaëc khu vöïc haøng haûi nhaát ñònh.
Ñaïi lyù taøu nhaân danh chuû thöïc hieän nhöõng nghieäp vuï ñöôïc uûy thaùc goàm:
thöïc hieän nhöõng thuû tuïc caàn thieát lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa taøu taïi caûng; thu
xeáp taøu lai, hoa tieâu, caàu beán, nôi neo ñaäu taøu ñeå thöïc hieän vieäc boác dôõ haøng hoùa,
ñöa ñoùn haønh khaùch leân xuoáng taøu hoaëc ñi bôø; thöïc hieän vieäc thu hoä, traû hoä caùc
loaïi phí vaø leä phí, tieàn cöôùc, thueá cöôùc, tieàn boài thöôøng, thanh toaùn tieàn thöôûng,
phaït giaûi phoùng taøu, vaø caùc khoaûn tieàn khaùc; thu xeáp vieäc cung öùng cho taøu bieån
taïi caûng; kyù hôïp ñoàng thueâ taøu, laøm thuû tuïc giao nhaän taøu vaø thuyeàn vieân; kyù keát
caùc hôïp ñoàng vaän chuyeån, baûo hieåm haøng haûi, hôïp ñoàng xeáp dôõ haøng hoùa, hôïp
ñoàng thueâ lao ñoäng; thöïc hieän caùc thuû tuïc coù lieân quan ñeán tranh chaáp haøng haûi,
tai naïn haøng haûi; giaûi quyeát caùc coâng vieäc khaùc theo uûy thaùc cuûa chuû taøu.
¾ Ñaïi lyù container: ñaïi lyù container laø ngöôøi ñaïi dieän cho chuû haõng taøu thöïc
hieän caùc thuû tuïc xuaát nhaäp haøng container, thu gom haøng, giao nhaän haøng hoùa, thu
cöôùc khaùch haøng, thöïc hieän nghóa vuï thueá vôùi nöôùc sôû taïi. Ñaïi lyù container cuõng
thöïc hieän vieäc tìm kieám khaùch haøng vaø laøm thuû tuïc cho caùc loâ haøng chæ ñònh. Tuøy
- 8 -
vaøo thoûa thuaän cuûa haõng taøu maø ñaïi lyù container ñöôïc höôûng tyû leä hoa hoàng treân
tieàn cöôùc taøu thu ñöôïc hoaëc ñöôïc höôûng troïn phí phaùt haønh chöùng töø.
¾ Ñaïi lyù vaän taûi: Ñaïi lyù vaän taûi laø ngöôøi nhaân danh ngöôøi uûy thaùc ñeå thu xeáp
vieäc vaän taûi, giao nhaän haøng hoùa maø khoâng ñoùng vai troø laø ngöôøi vaän taûi. Baûn
chaát cuûa ñaïi lyù vaän taûi laø caàu noái giöõa ngöôøi göûi haøng vaø ngöôøi vaän chuyeån.
Treân cô sôû laø ngöôøi vaän chuyeån haøng hoùa, ñaïi lyù vaän taûi toå chöùc thöïc hieän
caùc coâng vieäc phuïc vuï quaù trình vaän chuyeån, giao nhaän haøng hoùa, vaän chuyeån
haønh khaùch vaø haønh lyù, nhö: tö vaán phöông tieän vaän taûi vaø ñoùng goùi haøng hoùa, thuû
tuïc haûi quan, tuaân thuû nhöõng ñieàu kieän vaän taûi ngoaïi thöông quoác teá cuõng nhö
höôùng daãn L/C; löïa choïn phöông tieän vaø hôïp ñoàng vaän chuyeån; thu gom haøng; noäp
caùc phí vaän taûi; tö vaán khaùch haøng veà kho baõi vaø heä thoáng phaân phoái; baûo löu caùc
chöùng töø cuûa mình vaø cuûa ngöôøi vaän taûi; giaùm saùt söï di chuyeån cuûa haøng hoùa.
Traùch nhieäm vaø quyeàn haïn cuûa ñaïi lyù haøng haûi: ñaïi lyù haøng haûi trong phaïm
vi thaåm quyeàn cuûa mình, tieán haønh caùc hoaït ñoäng caàn thieát ñeå baûo veä caùc quyeàn
lôïi hôïp phaùp cuûa chuû taøu; chaáp haønh caùc yeâu caàu vaø chæ daãn cuûa chuû taøu; giöõ lieân
laïc kòp thôøi vôùi chuû taøu veà caùc dieãn bieán lieân quan ñeán coâng vieäc ñöôïc uûy thaùc;
tính toaùn chính xaùc caùc khoaûn thu , chi lieân quan ñeán coâng vieäc ñöôïc uûy thaùc; boài
thöôøng chuû taøu caùc thieät haïi do loãi mình gaây ra; ñöôïc öùng tröôùc theo caùc khoaûn
tieàn ñöôïc döï chi cho coâng vieäc uûy thaùc; ñöôïc höôûng ñaïi lyù phí vaø thöïc hieän caùc
coâng vieäc theo uûy quyeàn khaùc…
Ñaïi lyù taøu bieån vaø chuû taøu: Moái quan heä luaät phaùp giöõa ñaïi lyù taøu bieån vaø
ngöôøi uûy thaùc laø moái quan heä giöõa hai chuû theå hôïp ñoàng cho töøng chuyeán taøu
trong moät thôøi gian cuï theå hoaëc nhieàu chuyeán taøu trong thôøi haïn cuï theå, theo caùc
hình thöùc do hai beân thoaû thuaän. Trong hôïp ñoàng phaûi ghi roõ phaïm vi uûy thaùc cuûa
chuû taøu cho ngöôøi ñaïi lyù. Hôïp ñoàng laø cô sôû ñeå xaùc ñònh quan heä luaät phaùp giöõa
hai beân vaø laø baèng chöùng veà söï uûy nhieäm cuûa chuû taøu cho ngöôøi ñaïi lyù trong quan
heä ñoái vôùi ngöôøi thöù ba. Caùc beân tham gia hôïp ñoàng ñaïi lyù thoûa thuaän veà ñaïi lyù
phí ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû taäp quaùn ñòa phöông. Caùc beân tham gia hôïp ñoàng ñaïi
lyù ñeàu coù quyeàn ruùt ra hoûi hôïp ñoàng theo caùc ñieàu kieän ñaõ thoûa thuaän tröôùc trong
- 9 -
hôïp ñoàng. Chuû taøu coù traùch nhieäm höôùng daãn ngöôøi ñaïi lyù thöïc hieän coâng vieäc ñaõ
uûy thaùc khi caàn thieát vaø phaûi öùng tröôùc theo.
Moân veà ngheà giao nhaän kho vaän, ñaïi lyù vaän taûi taøu bieån logistics, vaän taûi ña
phöông thöùc do caùc toå chöùc quoác teá nhö: FIATA, IATA, ESCAP, UNCTAD hoaëc
VIFFAS hoaëc caùc toå chöùc töông töï cuûa nöôùc ngoaøi caáp; coù giaáy chöùng nhaän trình
ñoä tieáng Anh (trình ñoä B).
Caùc tröôøng hôïp ñaëc caùch caáp Giaáy xaùc nhaän trình ñoä nghieäp vuï ñaïi lyù taøu
bieån: ñoái vôùi caùc ñoái töôïng coù vaên baûn cuûa caùc lôùp hoïc trong vaø ngoaøi nöôùc ñöôïc
hoäi ñoàng kieåm tra chaáp thuaän seõ ñöôïc ñaëc caùch caáp Giaáy xaùc nhaän trình ñoä
nghieäp vuï ñaïi lyù taøu bieån. Ñoái vôùi caùc coâng ty laø hoäi vieân Hieäp hoäi Ñaïi lyù vaø moâi
giôùi Haøng haûi Vieät Nam vaø Hieäp hoäi giao nhaän kho vaän, trong quaù trình keát naïp
ñaõ ñöôïc xem xeùt vaø ñöôïc theo doõi cuûa Hieäp hoäi.
Nghóa vuï, traùch nhieäm cuûa Ñaïi lyù vieân Haøng haûi: Ñaïi lyù vieân Haøng haûi coù
traùch nhieäm tieán haønh caùc hoaït ñoäng caàn thieát ñeå baûo veä quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa
chuû taøu; phaûi chaáp haønh caùc yeâu caàu vaø chæ daãn cuûa chuû taøu; nhanh choùng thoâng
baùo cho chuû taøu veà caùc söï vieäc lieân quan ñeán coâng vieäc ñöôïc uûy thaùc; tính toaùn
chính xaùc caùc khoaûn thu vaø chi lieân quan ñeán coâng vieäc uûy thaùc.
1.1.2 Ngaønh dòch vuï moâi giôùi haøng haûi:
Moâi giôùi laø moät loaïi hình dòch vuï haøng haûi ñöôïc quy ñònh trong Boä luaät
Haøng haûi Vieät Nam vaø Nghò ñònh 10/2001NÑ – CP ngaøy 19/3/2001 cuûa Chính phuû
veà ñieàu kieän kinh doanh dòch vuï haøng haûi.
Caùc loaïi hình moâi giôùi haøng haûi: laø caùc dòch vuï lieân quan ñeán moâi giôùi kyù
keát hôïp ñoàng vaän chuyeån haøng hoùa, haønh khaùch, haønh lyù; hôïp ñoàng baûo hieåm
haøng haûi; hôïp ñoàng cho thueâ taøu, hôïp ñoàng mua baùn taøu, hôïp ñoàng lai daét, hôïp
ñoàng thueâ vaø cho thueâ thuyeàn vieân vaø caùc hôïp ñoàng haøng haûi töông öùng khaùc do
ngöôøi uûy thaùc yeâu caàu theo töøng hôïp ñoàng cuï theå.
Quan heä giöõa moâi giôùi haøng haûi vaø ngöôøi uûy thaùc: quan heä phaùp luaät giöõa
ngöôùi moâi giôùi haøng haûi vaø ngöôøi uûy thaùc ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû hôïp ñoàng uûy
thaùc ñöôïc thoûa thuaän kyù keát. Ngöôøi moâi giôùi coù nghóa vuï thöïc hieän vieäc moâi giôùi
- 10 -
trung thöïc, baûo quaûn caùc maãu haøng hoùa, taøi lieäu ñöôïc giao ñeå thöïc hieän vieäc moâi
giôùi vaø hoaøn traû cho ngöôøi uûy thaùc sau khi hoaøn thieän vieäc moâi giôùi. Ngöôøi moâi
giôùi haøng haûi khoâng ñöôïc tieát loä cung caáp thoâng tin laøm phöông haïi ñeán lôïi ích
cuûa ngöôøi uûy thaùc vaø phaûi boài thöôøng cho cho ngöôøi ñöôïc uûy thaùc caùc thieät haïi do
loãi mình gaây ra.
Ñieàu kieän kinh doanh moâi giôùi haøng haûi: Doanh nghieäp chæ ñöôïc pheùp
kinh doanh dòch vuï moâi giôùi haøng haûi khi giaùm ñoác coù thôøi gian coâng taùc toái thieåu
2 naêm tröïc tieáp ñaûm nhieäm nghieäp vuï haøng haûi; nhaân vieân moâi giôùi haøng haûi phaûi
toát nghieäp Ñaïi hoïc ngoaïi thöông hoaëc Ñaïi hoïc Haøng haûi hoaëc coù thôøi gian thöïc
hieän nghieäp vuï haøng haûi toái thieåu 3 naêm.
Moät soá vaán ñeà lieân quan khaùc: ngöôøi moâi giôùi haøng haûi chæ ñöôïc höôûng
hoa hoàng moâi giôùi möùc thoûa thuaän tröôùc cho hoaït ñoäng trung gian cuûa mình khi
hôïp ñoàng kyù keát. Trong tröôøng hôïp khoâng coù thoûa thuaän tröôùc, hoa hoàng moâi giôùi
ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû taäp quaùn ñòa phöông. Ngöôøi moâi giôùi haøng haûi nhaân danh
ngöôøi uûy thaùc kyù keát hôïp ñoàng hoaëc thu caùc khoaûn tieàn coù lieân quan, neáu khoâng
coù söï haïn cheá roõ raøng maø beân kia ñaõ bieát. Ngöôøi moâi giôùi haøng haûi coù quyeàn phuïc
vuï caùc beân tham gia hôïp ñoàng vôùi ñieàu kieän phaûi thoâng baùo cho taát caû caùc beân
bieát vieäc ñoù vaø coù nghóa vuï quan taâm ñeán quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa caùc beân lieân
quan. Ngöôøi moâi giôùi haøng haûi khoâng ñöôïc tham gia vaøo vieäc thöïc hieän ñoàng giöõa
caùc beân ñöôïc moâi giôùi, trong tröôøng hôïp coù söï uûy thaùc cuûa ngöôøi ñöôïc moâi giôùi.
Thôøi hieäu khieáu kieän veà thöïc hieän hôïp ñoàng giöõa caùc beân moâi giôùi, trong
tröôøng hôïp coù söï uûy thaùc cuûa ngöôøi ñöôïc moâi giôùi.
Thôøi hieäu khieáu kieän veà vieäc thöïc hieän hoaït ñoäng moâi giôùi haøng haûi giöõa
ngöôøi moâi giôùi vaø ngöôøi ñöôïc uûy thaùc laø 2 naêm, tính töø ngaøy phaùt sinh vuï vieäc.
1.2 MOÄT SOÁ HOÏC THUYEÁT VEÀ TÖÏ DO HOÙA THÖÔNG MAÏI VAØ HOÄI NHAÄP
KINH TEÁ QUOÁC TEÁ.
Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam noùi chung vaø ngaønh
dòch vuï haøng haûi noùi rieâng, caùc lyù thuyeát veà thöông maïi quoác teá laø cô sôû lyù luaän
quan troïng ñeå phaân tích tình hình thöïc teá, töø ñoù ñöa ra caùc chính saùch vaø giaûi
- 11 -
phaùp phuø hôïp. Tuy nhieân ñeå phuïc vuï cho ñeà taøi naøy luaän vaên chuù troïng vaøo 4 lyù
thuyeát laø: lyù thuyeát lôïi theá so saùnh, lyù thuyeát Hecksher-Ohlin, lyù thuyeát caùc giai
ñoaïn taêng tröôûng kinh teá vaø lyù thuyeát veà khaû naêng caïnh tranh quoác gia. Neáu bieát
vaän duïng hôïp lyù nhöõng lyù thuyeát thöông maïi quoác teá naøy vaøo thöïc tieãn thì neàn
kinh teá Vieät Nam vaø ngaønh dòch vuï haøng haûi seõ coù ñöôïc moät söï chuaån bò thích hôïp
ñeå böôùc vaøo tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá.
1.2.1 Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh cuûa David Ricardo
Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh bao goàm moät soá ñieåm cô baûn sau:
- Thöông maïi vaãn coù theå ñöôïc thöïc hieän trong tröôøng hôïp moät quoác gia coù
hao phí lao ñoäng luoân cao hôn trong vieäc saûn xuaát ra caû 2 loaïi saûn phaåm (töùc
khoâng coù lôïi theá tuyeät ñoái ñeå saûn xuaát ra caû 2 saûn phaåm) vôùi moät quoác gia coù hao
phí lao ñoäng thaáp hôn cho caû 2 saûn phaåm (töùc coù lôïi theá tuyeät ñoái ñeå saûn xuaát caû
hai saûn phaåm).
- Quaù trình thöông maïi quoác teá chæ xaûy ra khi tyû leä trao ñoåi naèm trong
khoaûng (mieàn, khung) tyû leä trao ñoåi ñeå hai quoác gia coù lôïi veà thöông maïi.
- Caùc quoác gia ñeàu coù lôïi khi tham gia thöông maïi quoác teá, thaäm chí caùc
quoác gia caøng nhoû caøng ñöôïc lôïi töø thöông maïi quoác teá.
Maëc duø coù nhöõng ñieåm yeáu keùm vaø sai leäch, nhöng lôïi theá so saùnh coù yù
nghóa thöïc teá raát lôùn ñoái vôùi thöông maïi quoác teá. Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh cho
pheùp ngöôøi ta coù theå caûm nhaän ñöôïc nhöõng öu ñieåm cuûa thöông maïi quoác teá: lôïi
theá cuûa quoác gia ñöôïc söû duïng coù hieäu quaû hôn, ngöôøi tieâu duøng ñöôïc tieâu duøng
nhieàu hôn, giaù reû vaø saûn phaåm chaát löôïng cao hôn. Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh raát coù
theå ñöôïc öùng duïng ñoái vôùi quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam.
1.2.2 Lyù thuyeát haøm löôïng caùc yeáu toá saûn xuaát cuûa Hecksher – Ohlin (H-O)
Tính chaát phöùc taïp trong quaù trình saûn xuaát vaø thöông maïi vôùi nhieàu loaïi
haøng hoùa ñaõ ñöôïc caùc nhaø kinh teá Thuïy Ñieån Eli Heckscher vaø Beitil Ohlin môû
roäng trong suoát nöûa ñaàu cuûa theá kyû 20 vaø ñeà caäp ñeán 2 yeáu toá nhö lao ñoäng vaø
voán. Thuyeát haøm löôïng caùc yeáu toá xem xeùt kyõ löôõng nhöõng hoaït ñoäng beân trong
- 12 -
cuûa neàn kinh teá vaø taäp trung giaûi thích cô sôû lôïi theá so saùnh cuûa moät quoác gia ñoù
laø: lôïi theá veà nhöõng nguoàn löïc saûn xuaát voán coù.
Trong noäi dung caùc lyù thuyeát haøm löôïng yeáu toá saûn xuaát thì lyù thuyeát 1: lyù
thuyeát Hecksher – Ohlin (H-O) coù theå aùp duïng ñoái vôùi tình hình thöïc teá cuûa neàn
kinh teá Vieät Nam. Noäi dung cuûa lyù thuyeát naøy laø: Moät quoác gia seõ chuyeân moân
hoùa saûn xuaát vaø xuaát khaåu saûn phaåm ñoøi hoûi söû duïng nhieàu yeáu toá saûn xuaát maø
quoác gia dö thöøa vôùi giaù reû vaø nhaäp khaåu saûn phaåm ñoøi hoûi söû duïng nhieàu yeáu toá
saûn xuaát maø quoác gia khan hieám vôùi giaù ñaét. Noùi caùch khaùc: moät quoác gia seõ coù
lôïi theá so saùnh veà nhöõng saûn phaåm söû duïng nhieàu yeáu toá maø quoác gia dö thöøa vaø
khoâng coù lôïi theá veà nhöõng saûn phaåm söû duïng nhieàu yeáu toá maø quoác gia khan
hieám.
1.2.3. Lyù thuyeát caùc giai ñoaïn taêng tröôûng kinh teá cuûa Rostow
Treân cô sôû nghieân cöùu Walter Rostow ñaõ ñi ñeán keát luaän: söï phaùt trieån cuûa
moät quoác gia coù caùc giai ñoaïn taêng tröôûng khaùc nhau. Noù bao goàm 5 giai ñoaïn:
giai ñoaïn xaõ hoäi truyeàn thoáng, giai ñoaïn tieàn caát caùnh, giai ñoaïn caát caùnh, giai
ñoaïn höng thònh vaø thôøi kyø tieâu thuï haøng hoùa haøng loaït.
Giai ñoaïn 1: Xaõ hoäi truyeàn thoáng
Trong giai ñoaïn ñaàu ngaønh saûn xuaát noâng nghieäp chieám tyû troïng lôùn trong
toång saûn phaåm noäi ñòa. Lao ñoäng trong noâng nghieäp chieám tyû troïng cao trong toång
soá lao ñoäng cuûa quoác gia. Saûn xuaát xaõ hoäi mang naëng tính chaát khai thaùc töø thieân
nhieân, töï cung töï caáp. Moái quan heä kinh teá quoác teá noùi chung vaø thöông maïi noùi
rieâng coøn nhieàu haïn cheá.
Giai ñoaïn 2: Tieàn caát caùnh
Treân cô sôû löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån vaø moái quan heä kinh teá quoác teá
ñöôïc môû roäng, kinh teá cuûa caùc quoác gia taêng tröôûng nhanh choùng theo xu höôùng
gia taêng tyû troïng saûn phaåm cuûa caùc ngaønh phi noâng nghieäp nhö coâng nghieäp, dòch
vuï. Ñeå taïo ñieàu kieän cho neàn kinh teá caát caùnh, trong giai ñoaïn naøy phaûi coù söï ñoät
phaù veà caùc lónh vöïc:
- 13 -
Thöù nhaát; haï taàng cô sôû phaûi ñöôïc caûi taïo vaø naâng caáp nhaèm thuùc ñaåy saûn xuaát vaø
taêng khaû naêng chuyeân moân hoùa saûn xuaát saûn phaåm.
Thöù hai; ngaønh noâng nghieäp phaûi ñaûm baûo an ninh löông thöïc, cung caáp ñuû thöïc
phaåm cho xaõ hoäi, ñoàng thôøi chuyeån sang saûn xuaát haøng hoùa.
Thöù ba; ngoaïi thöông cuûa quoác gia phaûi phaùt trieån nhaèm ñaùp öùng nhu caàu veà
nguyeân vaät lieäu, coâng ngheä cho saûn xuaát noäi ñòa.
Giai ñoaïn 3: Giai ñoaïn caát caùnh
Treân cô sôû chuaån bò ñieàu kieän ôû giai ñoaïn treân, giai ñoaïn naøy caùc raøo caûn
trong nöôùc ñoái vôùi söï taêng tröôûng seõ ñöôïc thay theá baèng caùc bieän phaùp kích thích
taêng tröôûng. Muïc tieâu taêng tröôûng trôû thaønh muïc tieâu haøng ñaàu cuûa quoác gia. Tuy
nhieân Rostow cho raèng: quoác gia muoán caát caùnh ñöôïc caàn phaûi coù 3 ñieàu kieän:
- Tyû leä phaàn traêm ñaàu tö cuûa toaøn xaõ hoäi tính trong toång saûn phaåm quoác daân phaûi
cao vaø oån ñònh.
- Ngaønh coâng nghieäp phaûi taêng nhanh nhaát laø 2 khu vöïc: khu vöïc cheá taïo cô baûn
vaø khu vöïc caùc ngaønh coâng nghieäp phuï trôï.
- Heä thoáng hoã trôï phaùt trieån kinh teá nhö: heä thoáng ngaân haøng, caùc thò tröôøng voán,
heä thoáng dòch vuï … phaûi ñöôïc chuù troïng phaùt trieån.
Giai ñoaïn 4: Giai ñoaïn höng thònh
Ñaây laø giai ñoaïn kinh teá cuûa quoác gia taêng tröôûng cao vaø oån ñònh. Caùc chæ
tieâu phaùt trieån con ngöôøi taêng nhanh, coâng ngheä saûn xuaát ñaït ñeán ñænh cao.
Giai ñoaïn 5: Thôøi kyø tieâu duøng haøng hoùa haøng loaït.
Thôøi kyø naøy kinh teá phaùt trieån, haøng hoùa ñöôïc saûn xuaát haøng loaït döïa treân
cô sôû lôïi theá veà quy moâ, daân cö coù möùc soáng cao.
Xeùt lyù thuyeát caùc giai ñoaïn taêng tröôûng kinh teá cuûa Rostow thì Vieät Nam
ñang ôû giai ñoaïn 2: giai ñoaïn tieàn caát caùnh. Ngaønh dòch vuï haøng haûi Vieät Nam
cuõng goùp phaàn vaøo giai ñoaïn tieàn caát caùnh cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc.
1.2.4 Lyù thuyeát veà khaû naêng caïnh tranh quoác gia- moâ hình kim cöông cuûa
Michaele.
- 14 -
Naêm 1990, Michaele Porter ñaõ ñöa ra lyù thuyeát veà lôïi theá khaû naêng caïnh
tranh quoác gia. M.Porter cho raèng söùc caïnh cuûa doanh nghieäp phuï thuoäc vaøo khaû
naêng ñoåi môùi coâng ngheä, maãu maõ saûn phaåm, phöông thöùc quaûn trò, moâi tröôøng
kinh doanh maø doanh nghieäp hoaït ñoäng. Khaû naêng caïnh tranh cuûa quoác gia phuï
thuoäc vaøo khaû naêng ñoåi môùi, khaû naêng tieáp caän nguoàn voán quoác teá cuûa moãi quoác
gia vaø khaû naêng öùng duïng coâng ngheä môùi hieän ñaïi cuûa neàn kinh teá. Ngaøy nay caùc
yeáu toá ñaàu vaøo quan troïng cuûa neàn kinh teá khoâng chæ laø lao ñoäng, voán, taøi nguyeân
thieân nhieân maø coøn coù caû nhöõng yeáu toá do chính baûn thaân doanh nghieäp hay
Chính phuû taïo ra.
Theo Porter khaû naêng caïnh tranh cuûa quoác gia phuï thuoäc vaøo söï lieân keát
cuûa 4 yeáu toá: (1) chieán löôïc cuûa doanh nghieäp, cô caáu vaø söï caïnh tranh noäi boä
ngaønh; (2) caùc ñieàu kieän veà caàu; (3) caùc ngaønh coâng nghieäp lieân quan vaø boå trôï,
(4) caùc ñieàu kieän veà yeáu toá saûn xuaát.
Chieán löôïc, cô caáu vaø caïnh
tranh noäi boä ngaønh
Caùc ñieàu kieän veà
yeáu toá saûn xuaát
Caùc ñieàu kieän veà
phía caàu
Caùc ngaønh coâng nghieäp boå
trôï vaø lieân quan
Moâ hình kim cöông Porter
Ngaøy nay khaû naêng caïnh tranh cuûa quoác gia bao goàm 3 caáp ñoä sau: (1)
naêng löïc caïnh tranh quoác gia; (2) naêng löïc caïnh tranh doanh nghieäp; (3) naêng löïc
caïnh tranh cuûa saûn phaåm, dòch vuï. Ba caáp ñoä caïnh tranh naøy coù moái quan heä gaén
boù höõu cô vôùi nhau vaø taïo ra söùc maïnh caïnh tranh cuûa moät quoác gia.
Naêng löïc caïnh tranh quoác gia ñoøi hoûi coù nhieàu doanh nghieäp coù naêng löïc
caïnh tranh, ñoàng thôøi phaûi xaây döïng moâi tröôøng kinh doanh , chính saùch vó moâ vaø
- 15 -
keát caáu haï taàng thích hôïp. Chính phuû laø ngöôøi chòu traùch nhieäm taïo vaø naâng cao
naêng löïc caïnh tranh quoác gia. Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi (WEF) ñaõ ñöa ra 8 yeáu toá
quyeát ñònh naêng löïc caïnh tranh quoác gia:
1. Möùc ñoä môû cöûa hay hoäi nhaäp cuûa neàn kinh teá;
2. Söï phaùt trieån cuûa theå cheá kinh teá thò tröôøng;
3. Coâng ngheä;
4. Keát caáu haï taàng;
5. Lao ñoäng;
6. Quaûn lyù doanh nghieäp;
7. Chính phuû;
8. Theå cheá nhaø nöôùc.
WEF xeáp haïng naêng löïc caïnh tranh cuûa Vieät Nam naêm 2001 laø 60/75; naêm
2002 laø 65/80. Naêng löïc caïnh tranh cuûa Vieät Nam ñöôïc bieåu hieän thoâng qua caùc
yeáu toá sau ñaây: OÅn ñònh chính trò xaõ hoäi; An ninh vaø traät töï; Vò trí ñòa lyù thuaän
lôïi; Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao; Taøi nguyeân thieân nhieân; Lòch söû laâu ñôøi, coù
neàn vaên hoùa, phong tuïc taäp quaùn rieâng; Ngöôøi lao ñoäng thoâng minh, caàn cuø, kheùo
tay, löïc löôïng lao ñoäng treû, ñoâng ñaûo.
1.3 LOÄ TRÌNH HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ CUÛA NGAØNH HAØNG HAÛI VIEÄT
NAM VAØ NHÖÕNG ÑAÙNH GIAÙ VEÀ MAËT LYÙ THUYEÁT SÖÏ TAÙC ÑOÄNG CUÛA VIEÄC
VIEÄT NAM GIA NHAÄP WTO TÔÙI NGAØNH DÒCH VUÏ HAØNG HAÛI.
1.3.1 Moät soá vaán ñeà trong quaù trình hoäi nhaäp:
Trong xu höôùng toaøn caàu hoaù kinh teá, Vieät Nam ñaõ, ñang vaø seõ tham gia
vaøo caùc toå chöùc kinh teá theá giôùi, khu vöïc. Maëc duø trong thôøi gian tröôùc ñaây, Nhaø
nöôùc ñaõ thöïc hieän baûo hoä hoaøn toaøn ñoái vôùi lónh vöïc vaän taûi noäi ñòa baèng taøu bieån
vaø dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi song nhöõng bieän phaùp baûo hoä naøy ñang giaûm daàn töøng
böôùc khi Vieät Nam thöïc hieän Hieäp ñònh haøng haûi ASEAN vaø nhaát laø khi ñaõ gia
nhaäp WTO. Keå töø naêm 1996, Vieät Nam baét ñaàu thöïc hieän caùc cam keát trong loä
trình gia nhaäp AFTA. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc caùc haõng taøu trong khu vöïc coù
- 16 -
theå môû chi nhaùnh taïi Vieät Nam vaø tröïc tieáp cung caáp caùc loaïi hình dòch vuï haøng
haûi, taïo ra söùc caïnh tranh lôùn treân thò tröôøng
Theo Nghò ñònh 108 höôùng daãn thi haønh Luaät Ñaàu tö, seõ coù 1._.3 ngaønh ngheà
thuoäc lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù ñieàu kieän goàm ngaân haøng, baûo hieåm, vieãn
thoâng, haøng haûi, quaûng caùo, kinh doanh baát ñoäng saûn... Thaùng 10/2004, Vieät Nam
coù moät soá cam keát vôùi EU veà dòch vuï vaän taûi bieån vaø muoán ñieàu naøy khoâng ñöôïc
aùp duïng chung cho taát caû caùc thaønh vieân khaùc trong Toå chöùc Thöông maïi theá giôùi
(WTO) (khi Vieät Nam kyù hieäp ñònh vaän taûi vôùi moät nöôùc naøo ñoù, hieäp ñònh seõ
khoâng aùp duïng ñoàng loaït cho caùc thaønh vieân khaùc). Ñaây chính laø noäi dung trong
ngaøy ñaøm phaùn cuoái cuøng taïi Geneve, Thuïy Syõ voán ñaõ naûy sinh phöùc taïp, töôûng
chöøng beá taéc vì lieân quan ñeán vieäc loaïi tröø trong dòch vuï vaän taûi bieån (sau naøy
Vieät Nam kyù hieäp ñònh seõ khoâng aùp duïng ñoàng loaït cho caùc thaønh vieân khaùc). Qua
ñaáu tranh, thuyeát phuïc, cuoái cuøng caùc ñoái taùc chaáp nhaän.
1.3.2 Loä trình hoäi nhaäp cuûa ngaønh haøng haûi Vieät Nam vaø caùc cam keát cuûa
ngaønh dòch vuï haøng haûi sau khi gia nhaäp toå chöùc WTO
1.3.2.1 Loä trình hoäi nhaäp cuûa ngaønh haøng haûi Vieät Nam
Ñeå chuaån bò cho quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, Boä Giao thoâng Vaän taûi
ñaõ xaây döïng Chieán löôïc hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ngaønh giao thoâng vaän taûi vaø
Xaây döïng loä trình cho quaù trình hoäi nhaäp cuûa ngaønh haøng haûi Vieät Nam trong thôøi
gian vôùi noäi dung nhö sau:
- Ñoái vôùi vaän taûi haøng hoùa:
+ Vaän taûi noäi ñòa: 100% khoái löôïng haøng hoùa vaän chuyeån noäi ñòa daønh cho
taøu bieån thuoäc sôû höõu Vieät Nam (khoâng cam keát).
+ Vaän taûi haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu (vaän taûi quoác teá):Haøng container: 40%
toång löôïng haøng daønh cho ñoäi taøu bieån thuoäc sôû höõu Vieät Nam; Haøng daàu thoâ:
30% toång löôïng haøng daønh cho ñoäi taøu bieån thuoäc sôû höõu Vieät Nam; Haøng rôøi:
20% toång löôïng haøng daønh cho ñoäi taøu bieån thuoäc sôû höõu Vieät Nam.
Ñeå ñaûm baûo thò phaàn vaän taûi nhö ñaõ neâu treân, ngaønh Giao thoâng vaän taûi caàn
ñeà nghò Chính phuû ban haønh quy ñònh taát caû nhöõng loâ haøng vaän chuyeån thanh toaùn
- 17 -
cöôùc baèng tieàn ngaân saùch Nhaø nöôùc phaûi vaän chuyeån baèng taøu cuûa caùc doanh
nghieäp 100% sôû höõu Vieät Nam. Caùc loâ haøng khaùc giaûm thueá xuaát nhaäp khaåu (möùc
giaûm bao nhieâu caàn tính toaùn cuï theå). Bieän phaùp haïn cheá naøy seõ loaïi boû sau 5-10
naêm keå töø khi Vieät Nam trôû thaønh thaønh vieân WTO.
Theo phöông thöùc hieän dieän thöông maïi chæ cho pheùp thaønh laäp coâng ty lieân
doanh vaø phaàn voán goùp cuûa Vieät Nam khoâng nhoû hôn 51% keøm theo ñieàu kieän veà
quyeàn kieåm soaùt (tyû leä ngöôøi Vieät Nam trong thaønh vieân Hoäi ñoàng Quaûn trò vaø
Ban Giaùm ñoác) vaø ñieàu kieän veà thuyeàn vieân Vieät Nam laøm vieäc trong lieân doanh.
Coâng ty vaän taûi bieån nöôùc ngoaøi chæ ñöôïc pheùp laäp Vaên phoøng ñaïi dieän, khoâng
ñöôïc laäp chi nhaùnh taïi Vieät Nam. Caùc bieän phaùp haïn cheá naøy döï kieán seõ loaïi boû
vaøo giai ñoaïn 2007-2010. Sau thôøi haïn treân seõ cho pheùp thaønh laäp coâng ty con, chi
nhaùnh cuûa coâng ty vaän taûi bieån nöôùc ngoaøi.
Veà cheá ñoä ñaõi ngoä quoác gia: taøu thuyeàn nöôùc ngoaøi chòu caûng phí cao hôn
taøu thuyeàn trong nöôùc.
- Ñoái vôùi vaän taûi haønh khaùch:
Vaän taûi noäi ñòa: 100% khoái löôïng haønh khaùch vaän chuyeån trong noäi ñòa
daønh cho taøu bieån thuoäc sôû höõu Vieät Nam (khoâng cam keát).
Vaän taûi quoác teá: cho pheùp thaønh laäp lieân doanh khoâng haïn cheá veà tyû leä voán
goùp nhöng keøm ñieàu kieän veà thuyeàn vieân Vieät Nam laøm vieäc trong lieân doanh.
- Ñoái vôùi dòch vuï thueâ taøu ñònh haïn:
Khuyeán khích cho nöôùc ngoaøi thueâ taøu cuûa caùc doanh nghieäp trong nöôùc
khoâng coù ñieàu kieän gì keøm theo.
Cho pheùp ngöôøi cung caáp dòch vuï vaän taûi cuûa Vieät Nam thueâ taøu cuûa nöôùc
ngoaøi keøm theo ñieàu kieän veà kyõ thuaät cuûa taøu.
- Ñoái vôùi dòch vuï söûa chöõa, baûo döôõng taøu bieån:
Caùc loaïi taøu cuûa ñoäi taøu Vieät Nam maø khaû naêng trong nöôùc coù theå söûa chöõa
ñöôïc thì phaûi söûa chöõa trong nöôùc vaø phaûi daønh cho caùc doanh nghieäp 100% sôû
höõu Vieät Nam. Bieän phaùp naøy döï kieán seõ baõi boû vaøo naêm 2010.
- Ñoái vôùi dòch vuï lai daét:
- 18 -
Daønh cho caùc doanh nghieäp 100% voán sôû höõu Vieät Nam. Bieän phaùp naøy döï
kieán seõ baõi boû vaøo naêm 2010. Sau thôøi haïn treân seõ cho pheùp thaønh laäp coâng ty lieân
doanh hoaëc coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi theo caùc quy ñònh chung cuûa Luaät ñaàu
tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñeå cung caáp dòch vuï naøy.
- Ñoái vôùi caùc dòch vuï hoã trôï vaän taûi bieån (ñaïi lyù taøu bieån vaø moâi giôùi haøng
haûi, cung öùng taøu bieån):
Khoâng cho ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi theo phöông thöùc hieän dieän thöông
maïi taïi Vieät Nam maø daønh cho caùc doanh nghieäp 100% sôû höõu Vieät Nam. Bieän
phaùp naøy döï kieán seõ baõi boû vaøo naêm 2015. Sau thôøi haïn treân seõ cho pheùp ñaàu tö
döôùi hình thöùc lieân doanh vôùi voán goùp cuûa Vieät Nam khoâng nhoû hôn 70% (hoaëc
khoâng cam keát caùc dòch vuï naøy).
1.3.2.2 Caùc cam keát cuûa ngaønh dòch vuï haøng haûi sau khi gia nhaäp toå chöùc WTO
Trong Toå chöùc Thöông maïi Theá giôùi (WTO) coù 4 möùc cam keát môû cöûa thò
tröôøng haøng haûi thì Vieät Nam choïn möùc thöù 3. Ñoái vôùi giôùi kinh doanh vaän taûi
bieån, ñieàu naøy coù nghóa Vieät Nam môû cöûa gaàn nhö hoaøn toaøn lónh vöïc haøng haûi,
vôùi söï hieän dieän cuûa toå chöùc ñaàu tö nhieàu hôn caù nhaân. Theo cam keát gia nhaäp
WTO, caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå tham gia kinh doanh trong ngaønh haøng
haûi Vieät Nam theo nhöõng hình thöùc baét buoäc laø lieân doanh hoaëc BOT. Ñoái vôùi lieân
doanh, baét buoäc phaàn voán cuûa Vieät Nam chieám toái thieåu laø 51%, vaø phaàn voán cuûa
phía nöôùc ngoaøi chæ ñöôïc chieám toái ña 49%.
Vieät Nam ñaõ coù nhöõng cam keát nhö sau trong dòch vuï vaän taûi bieån vaø hoã trôï
vaän taûi bieån sau khi gia nhaäp toå chöùc WTO:
¾ Dòch vuï vaän taûi bieån
- Ngaønh vaø phaân ngaønh: Vieät Nam khoâng haïn cheá nhaø cung caáp dòch vuï
nöôùc ngoaøi vaän chuyeån haøng hoùa qua bieân giôùi, dòch vuï vaän taûi haønh khaùch tröø
vaän taûi noäi ñòa.
- Ñoái vôùi haïn cheá tieáp caän thò tröôøng:
Cung caáp qua bieân giôùi: Vieät Nam chöa cam keát, ngoaïi tröø khoâng
haïn cheá ñoái vôùi vaän taûi haøng hoùa quoác teá
- 19 -
Tieâu duøng ôû nöôùc ngoaøi: Khoâng haïn cheá.
Hieän dieän thöông maïi:
Thaønh laäp caùc coâng ty vaän haønh ñoäi taøu treo côø Vieät Nam: Sau 2 naêm keå töø
ngaøy Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc WTO, caùc nhaø cung caáp dòch vuï nöôùc ngoaøi ñöôïc
pheùp thaønh laäp lieân doanh trong ñoù phaàn voán goùp cuûa phía nöôùc ngoaøi khoâng vöôït
quaù 49% voán phaùp ñònh cuûa lieân doanh. Thuyeàn vieân nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp laøm
vieäc treân caùc taøu bieån treo côø Vieät Nam (hoaëc ñöôïc ñaêng kyù ôû Vieät Nam) thuoäc sôû
höõu cuûa caùc doanh nghieäp lieân doanh taïi Vieät Nam nhöng toång soá khoâng vöôït quaù
1/3 ñònh bieân cuûa taøu. Thuyeàn tröôûng hoaëc thuyeàn phoù thöù nhaát phaûi laø coâng daân
Vieät Nam.
Caùc hình thöùc hieän dieän thöông maïi khaùc ñeå cung caáp dòch vuï vaän taûi quoác
teá: ngay sau khi Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc WTO, caùc coâng ty vaän taûi bieån nöôùc
ngoaøi coù theå thaønh laäp lieân doanh trong ñoù coù tyû leä voán goùp cuûa phía nöôùc ngoaøi
khoâng quaù 51%. Sau 5 naêm keå töø ngaøy Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc WTO, caùc coâng
ty vaän taûi bieån nöôùc ngoaøi coù thaønh laäp doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö nöôùc
ngoaøi. Ngay sau khi Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc WTO, caùc doanh nghieäp coù voán
ñaàu tö nöôùc ngoaøi chæ ñöôïc thöïc hieän caùc hoaït ñoäng sau:
Baùn vaø tieáp thò dòch vuï vaän taûi bieån qua giao dòch tröïc tieáp vôùi khaùch haøng,
töø nieâm yeát giaù tôùi laäp chöùng töø; Ñaïi dieän cho chuû haøng; Cung caáp caùc thoâng tin
kinh doanh theo yeâu caàu; Chuaån bò taøi lieäu lieân quan tôùi chöùng töø vaän taûi bao goàm
chöùng töø haûi quan hoaëc caùc chöùng töø khaùc lieân quan ñeán xuaát xöù vaø ñaëc tính cuûa
haøng vaän chuyeån; Cung caáp dòch vuï vaän taûi bieån bao goàm caû dòch vuï vaän taûi noäi
ñòa baèng taøu mang côø Vieät Nam trong tröôøng hôïp cung caáp dòch vuï vaän taûi tích
hôïp
Sau 5 naêm keå töø khi Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc WTO, cho pheùp caùc doanh
nghieäp nöôùc ngoaøi thöïc hieän caùc hoaït ñoäng sau: Thay maët coâng ty toå chöùc cho taøu
vaøo caûng hoaëc tieáp nhaäp haøng khi coù yeâu caàu; Ñaøm phaùn vaø kyù hôïp ñoàng vaän taûi
ñöôøng boä, ñöôøng saét, ñöôøng thuûy noäi ñòa lieân quan tôùi haøng hoùa do coâng ty vaän
chuyeån. Soá löôïng lieân doanh do caùc coâng ty vaän taûi bieån nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp
- 20 -
thaønh laäp taïi thôøi ñieåm gia nhaäp WTO khoâng ñöôïc vöôït quaù 5. Sau ñoù, cöù hai naêm
moät seõ cho pheùp theâm 3 lieân doanh. Sau 5 naêm keå töø khi Vieät Nam gia nhaäp
WTO, khoâng haïn cheá soá löôïng lieân doanh
Hieän dieän cuûa theå nhaân: Chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung
- Haïn cheá ñoái xöû quoác gia:
Cung caáp qua bieân giôùi: Chöa cam keát, ngoaïi tröø khoâng haïn cheá ñoái
vôùi vaän taûi haøng hoùa quoác teá.
Tieâu duøng ôû nöôùc ngoaøi: Khoâng haïn cheá.
Hieän dieän thöông maïi: Khoâng haïn cheá.
Hieän dieän cuûa theå nhaân: chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung.
- Cam keát boå sung: Caùc nhaø cung caáp dòch vuï vaän taûi ñöôøng bieån quoác teá
ñöôïc söû duïng caùc dòch vuï sau ñaây taïi caûng döïa treân caùc ñieàu kieän hôïp lyù vaø khoâng
phaân bieät ñoái xöû: Hoa tieâu; lai daét; cung caáp löông thöïc, thöïc phaåm; nhieân lieäu vaø
nöôùc; thu gom nöôùc vaø nöôùc daèn thaûi; dòch vuï cuûa caûng vuï; phao tieâu baùo hieäu;
caùc dòch vuï treân bôø caàn thieát cho hoaït ñoäng cuûa taøu, bao goàm thoâng tin lieân laïc,
cung caáp ñieän vaø nöôùc; trang thieát bò söûa chöõa khaån caáp; dòch vuï neo ñaäu, caäp caàu
vaø neo buoäc taøu; tieáp caän caùc dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi.
Ñoái vôùi vieäc tieáp caän vaø söû duïng ñaïi lyù haøng haûi, khi vaän taûi ñöôøng boä,
ñöôøng thuûy noäi ñòa, vaän taûi ven bieån, trong ñaát lieàn, vaø caùc dòch vuï hoã trôï lieân
quan khoâng ñöôïc quy ñònh ñaày ñuû trong bieåu cam keát thì ngöôøi khai thaùc dòch vuï
vaän taûi ña phöông thöùc coù theå tieáp caän caùc nhaø cung caáp dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi
Vieät Nam ñeå thueâ xe taûi, toa xe ñöôøng saét, xaø lan hoaëc caùc thieát bò lieân quan vôùi
muïc ñích giao nhaän trong noäi ñòa haøng hoùa ñöôïc vaän chuyeån baèng ñöôøng bieån
quoác teá.
¾ Caùc dòch vuï hoã trôï vaän taûi bieån
- Dòch vuï xeáp dôõ container (CPC7411):
Veà haïn cheá tieáp caän thò tröôøng:
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp qua bieân giôùi: phía Vieät Nam chöa cam keát
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp tieâu duøng nöôùc ngoaøi: khoâng haïn cheá.
- 21 -
Ñoái vôùi hieän dieän thöông maïi: khoâng haïn cheá , ngoaïi tröø coù theå thaønh laäp
lieân doanh trong ñoù tyû leä voán goùp cuûa phía nöôùc ngoaøi khoâng quaù 50% keå töø khi
gia nhaäp; Chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung.
Hieän dieän theå nhaân: Vieät Nam chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung
Veà haïn cheá ñoái xöû quoác gia:
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp qua bieân giôùi: phía Vieät Nam chöa cam keát
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp tieâu duøng nöôùc ngoaøi: khoâng haïn cheá.
Ñoái vôùi hieän dieän thöông maïi: khoâng haïn cheá
Hieän dieän theå nhaân: Vieät Nam chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung.
- Dòch vuï thoâng quan ; hay dòch vuï moâi giôùi haûi quan laø caùc hoaït ñoäng bao goàm
vieäc thay maët moät beân khaùc thöïc hieän caùc thuû tuïc haûi quan lieân quan ñeán xuaát
khaåu, nhaäp khaåu hoaëc quaù caûnh haøng hoùa, duø dòch vuï naøy laø hoaït ñoäng chính hay
chæ laø moät phaàn boå sung thoâng thöôøng trong hoaït ñoäng chính cuûa nhaø cung caáp
dòch vuï.
Veà haïn cheá tieáp caän thò tröôøng:
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp qua bieân giôùi: phía Vieät Nam chöa cam keát
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp tieâu duøng nöôùc ngoaøi: khoâng haïn cheá.
Ñoái vôùi hieän dieän thöông maïi: khoâng haïn cheá, ngoaïi tröø keå töø ngaøy gia
nhaäp coù theå thaønh laäp lieân doanh trong ñoù tyû leä voán goùp cuûa phía nöôùc ngoaøi
khoâng quaù 51%. Sau 5 naêm cho pheùp thaønh laäp lieân doanh trong ñoù khoâng haïn
cheá phaàn voán sôû höõu cuûa phía nöôùc ngoaøi.
Hieän dieän theå nhaân: Vieät Nam chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung.
Veà haïn cheá ñoái xöû quoác gia: gioáng nhö dòch vuï xeáp dôõ container.
- Dòch vuï kho baõi container: laø caùc hoaït ñoäng bao goàm löu kho container, duø ôû
khu vöïc caûng hay noäi ñòa, nhaèm chaát haøng vaøo, dôõ haøng ra, söûa chöõa vaø chuaån bò
container saün saøng cho vieäc göûi haøng.
Veà haïn cheá tieáp caän thò tröôøng:
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp qua bieân giôùi: phía Vieät Nam chöa cam keát
Ñoái vôùi phöông thöùc cung caáp tieâu duøng nöôùc ngoaøi: khoâng haïn cheá.
- 22 -
Ñoái vôùi hieän dieän thöông maïi: khoâng haïn cheá, ngoïai tröø keå töø ngaøy Vieät
Nam gia nhaäp WTO coù theå thaønh laäp lieân doanh trong ñoù tyû leä voán goùp cuûa phía
nöôùc ngoaøi khoâng quaù 51%. 7 naêm sau khi gia nhaäp khoâng haïn cheá.
Hieän dieän theå nhaân: Vieät Nam chöa cam keát, tröø caùc cam keát chung.
Veà haïn cheá ñoái xöû quoác gia: gioáng nhö dòch vuï xeáp dôõ container.
1.3.3 Taùc ñoäng cuûa vieäc Vieät Nam gia nhaäp WTO tôùi ngaønh dòch vuï haøng haûi
Kinh nghieäm töø nhieàu nöôùc ñang phaùt trieån ôû chaâu AÙ vaø Myõ Latinh cho
thaáy, ngaønh vaän taûi noùi chung vaø ngaønh haøng haûi noùi rieâng seõ gaëp nhieàu khoù khaên
khi nhöõng baûo hoä ñoái vôùi doanh nghieäp trong nöôùc bò dôõ boû daàn sau khi gia nhaäp
WTO. Thaùch thöùc lôùn nhaát laø vieäc taêng söùc eùp caïnh tranh, nhaát laø ñoái vôùi caùc ñoäi
taøu vaø caùc doanh nghieäp kinh doanh dòch vuï phuï trôï nhö giao nhaän. Yeâu caàu cao
hôn veà trình ñoä nghieäp vuï ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng daãn ñeán ngöôøi lao ñoäng coù theå
bò maát vieäc laøm.
1.3.3.1 Taùc ñoäng ñoái vôùi ngaønh Vaän taûi bieån
Ñoái vôùi ngaønh vaän taûi bieån, vieäc gia nhaäp WTO seõ taïo ra söùc eùp caïnh tranh
ngaøy caøng taêng. Nhìn chung, keát quaû cuûa vieäc töï do hoaù thò tröôøng vaän taûi bieån laø
nhöõng doanh nghieäp nhoû coù theå bò phaù saûn. Caùc doanh nghieäp coøn truï laïi ñöôïc coù
theå bò thu heïp thò phaàn. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngaønh vaän taûi bieån Vieät Nam
ñaõ coù nhöõng böôùc tieán boä ñaùng keå, tuy nhieân, khaû naêng caïnh tranh cuûa ngaønh vaãn
coøn chöa cao so vôùi theá giôùi vaø khu vöïc.
Ña soá caùc doanh nghieäp vaän taûi bieån Vieät Nam ñeàu coù chuùt ít hieåu bieát veà
hoäi nhaäp theá giôùi, hoäi nhaäp khu vöïc, nhöng hoï chöa thöïc söï chuù taâm tìm hieåu kyõ
nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc maø doanh nghieäp seõ phaûi ñoái maët. Ña soá caùc doanh
nghieäp hoaït ñoäng trong lónh vöïc naøy ñeàu cho raèng khaùc vôùi caùc ngaønh kinh teá
khaùc, ngaønh vaän taûi bieån ñaõ hoäi nhaäp töø raát laâu. Ñoái vôùi caùc ngaønh kinh teá saûn
xuaát khaùc, söùc eùp caïnh tranh treân thò tröôøng noäi ñòa seõ ngaøy caøng taêng khi caùc
doanh nghieäp nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp caùc coâng ty ôû Vieät Nam. Rieâng trong
ngaønh vaän taûi bieån quoác teá, caùc doanh nghieäp vaän taûi bieån Vieät Nam phaûi caïnh
tranh vôùi caùc doanh nghieäp vaän taûi bieån nöôùc ngoaøi cho duø caùc doanh nghieäp naøy
- 23 -
coù hieän dieän thöông maïi cuûa mình ôû Vieät Nam hay khoâng.
Ngöôïc laïi vôùi vaän taûi bieån quoác teá, ngaønh vaän taûi thuyû noäi ñòa hieän coøn
ñang ñöôïc söï baûo hoä cuûa Chính phuû Vieät Nam. Caùc doanh nghieäp vaän taûi nöôùc
ngoaøi chöa ñöôïc tham gia loaïi hình dòch vuï naøy tröø nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät.
Neáu khi gia nhaäp WTO, Vieät Nam phaûi môû cöûa thò tröôøng dòch vuï naøy cho caùc
haõng taøu nöôùc ngoaøi, chaéc chaén caùc doanh nghieäp Vieät Nam seõ gaëp nhieàu khoù
khaên. Vôùi naêng löïc hieän coù, caùc doanh nghieäp vaän taûi Vieät Nam chöa ñuû söùc vöôn
ra thò tröôøng vaän taûi thuyû noäi ñòa ôû caùc nöôùc khaùc ñeå buø laïi phaàn thò tröôøng seõ bò
maát cho caùc haõng taøu nöôùc ngoaøi.
1.3.3.2 Taùc ñoäng ñoái vôùi ngaønh Dòch vuï caûng:
Vieäc gia nhaäp toå chöùc WTO seõ taïo cho caùc caûng bieån coù cô hoäi naâng cao
chaát löôïng dòch vuï. Kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc cho thaáy, vieäc gia nhaäp WTO seõ
ñem laïi nhöõng lôïi ích laâu daøi ñoái vôùi caùc caûng bieån. Vieäc cho pheùp caùc haõng nöôùc
ngoaøi tham gia vaøo lónh vöïc naøy seõ taïo ra nhöõng thaùch thöùc lôùn ñoái vôùi caùc doanh
nghieäp trong nöôùc nhöng noù cuõng seõ môû ra nhieàu cô hoäi cho caùc caûng bieån Vieät
Nam trong vieäc caïnh tranh vôùi caùc caûng khaùc trong vuøng. Thaùch thöùc tröôùc maét laø
vieäc ñaàu tö caùc caûng bieån phaûi ñöôïc tieán haønh nhanh choùng, ñaït chaát löôïng cao ñeå
coù theå saün saøng ñoùn nhaän caùc cô hoäi do hoäi nhaäp mang laïi. Trong khi ñoù, caùc quy
ñònh hieän thôøi ñoái vôùi nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi veà vieäc cung caáp caùc dòch vuï haøng
haûi coøn haïn cheá vieäc thu huùt voán FDI vaøo phaùt trieån xaây döïng cô sôû caûng bieån.
1.3.3.3 Taùc ñoäng ñoái vôùi caùc dòch vuï haøng haûi phuï trôï
Vieäc gia nhaäp WTO seõ khieán cho nhu caàu ñoái vôùi caùc dòch vuï haøng haûi phuï
trôï ngaøy caøng taêng do hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu phaùt trieån maïnh vaø caùc doanh
nghieäp baét ñaàu coù thoùi quen söû duïng caùc dòch vuï giao nhaän chuyeân nghieäp. Söùc eùp
caïnh tranh khieán caùc doanh nghieäp cung caáp dòch vuï noã löïc naâng cao chaát löôïng
dòch vuï, ñaàu tö trang thieát bò, ñaøo taïo boài döôõng trình ñoä cho ñoäi nguõ nhaân vieân.
Caùc doanh nghieäp Vieät Nam khi ñoù coù cô hoäi vöôn ra thò tröôøng theá giôùi, coù cô hoäi
tieáp xuùc vôùi caùc coâng ngheä hieän ñaïi. Trong tình traïng thò tröôøng Vieät Nam hieän
nay quaù loän xoän vôùi quaù nhieàu doanh nghieäp nhoû caïnh tranh theo kieåu phaù giaù maø
- 24 -
khoâng chuù troïng naâng cao chaát löôïng dòch vuï, söï tham gia cuûa caùc doanh nghieäp
nöôùc ngoaøi seõ hoã trôï oån ñònh thò tröôøng. Tuy nhieân, thaùch thöùc ñaët ra khi gia nhaäp
WTO laø thò phaàn noäi ñòa bò thu heïp do söï thaâm nhaäp maïnh hôn cuûa caùc doanh
nghieäp coù voán nöôùc ngoaøi. Söùc eùp caïnh tranh khieán caùc doanh nghieäp trong nöôùc
phaûi giaûm giaù dòch vuï, haïn cheá khaû naêng caûi thieän chaát löôïng dòch vuï.
1.3.3.4 Dòch vuï vaän taûi ña phöông thöùc:
Töông lai nhieàu höùa heïn do nhu caàu taêng leân sau khi Vieät Nam gia nhaäp
WTO. Dòch vuï vaän taûi ña phöông thöùc ñang laø xu theá chính treân theá giôùi nhöng
hieän nay, chöa coù doanh nghieäp Vieät Nam naøo coù ñuû tieàm löïc ñeå tham gia cung
öùng dòch vuï naøy. Vieäc gia nhaäp WTO seõ laø ñieàu kieän ñeå caùc doanh nghieäp Vieät
Nam taêng cô hoäi hoïc hoûi kieán thöùc kinh nghieäm, taêng cô hoäi môû roäng maïng löôùi
quan heä ôû nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, thò phaàn cuûa caùc doanh nghieäp cung öùng dòch vuï
haøng haûi seõ bò thu heïp bôûi moät soá khaùch haøng seõ chuyeån sang söû duïng dòch vuï vaän
taûi ña phöông thöùc cuûa caùc nhaø cung caáp chuyeân nghieäp.
1.4 BAØI HOÏC TÖÏ DO HOÙA THÖÔNG MAÏI NGAØNH DÒCH VUÏ HAØNG HAÛI
CUÛA MOÄT SOÁ NÖÔÙC:
1.4.1 Kinh nghieäm cuûa Malaysia
Tröôùc tình hình hoäi nhaäp quoác teá, chính quyeàn Malaysia ñaõ coù nhöõng bieän
phaùp taêng cöôøng söùc maïnh cho ngaønh dòch vuï haøng haûi cuûa mình. Caùc caûng vaø caùc
dòch vuï lieân quan tôùi vaän taûi vaø haøng haûi coù vai troø quan troïng ôû Malaysia bôûi vì
90% thöông maïi quoác teá cuûa Malaysia nhôø vaän taûi bieån. Chính phuû Malaysia hieän
ñang noã löïc ñeå ñöa caûng Klang (Westport vaø Northport) thaønh khu vöïc trung taâm
chuyeån taûi vaø boác dôõ vaø chính phuû ñaõ quyeát ñònh laäp caûng Klang thaønh khu thöông
maïi Töï do. Nhöõng caûng khaùc ñöôïc höôûng quy cheá Khu thöông maïi töï do laø Caûng
Penang vaø caûng Johor. Naêm 2000, chính phuû Malaysia ñaõ thaønh coâng trong vieäc
thu huùt Coâng ty vaän taûi bieån quoác teá, Maersk - Sealand, trôû laïi kinh doanh ôû caûng
Tanjung Pelepas (PTP) naèm gaàn Johore. Theo thoaû thuaän, Maersk ñaõ mua 30%
quyeàn kieåm soaùt cuûa chính quyeàn caûng. Thaùng 9/2000, Coâng ty Hurchison Port
Holdings cuûa Hoàng Koâng ñaõ mua 30% coå phieáu cuûa baõi Container Westport. Vôùi
- 25 -
söï hoã trôï cuûa nhaø nöôùc, hai caûng container lôùn nhaát Malaysia laø Klang vaø PTP ñaõ
môû roäng vaø thu huùt ñöôïc nhieàu haøng hoaù chuyeån taûi hôn töø Singapore, duy trì
thöông maïi trong nöôùc taïi caùc caûng noäi ñòa.
Khoâng nhöõng vaäy, chính phuû Malaysia coøn khuyeán khích phaùt trieån ñoäi taøu
vaän chuyeån cuûa mình, haõng taøu vaän taûi bieån quoác teá Malaysia (MISC) ñaõ ñaët ñoùng
3 taøu troïng taûi 7,750 TEU taïi xöôûng ñoùng taøu Hyundai. Moät hôïp ñoàng thueâ taøu daøi
haïn ñöôïc ñính keøm vaøo ñôn ñaët haøng, vieäc quaûn lyù caùc taøu ñaõ ñöôïc quyeát ñònh
trao cho chuû taøu Ñöùc Manfred Lauterjung. Vôùi hôïp ñoàng naøy, cuoái cuøng tham
voïng cuûa MISC trong vieäc ñaàu tö taøu container troïng taûi lôùn ñaõ trôû thaønh hieän
thöïc vaø hoï baét ñaàu quan taâm ñeán caùc ñôn ñaët ñoùng taøu troïng taûi 7000 TEU
Ngoaøi ra, haõng taøu vaän taûi bieån quoác teá Malaysia (MISC) cuõng tieán haønh
caûi toå trong kinh doanh, ñaëc bieät khi hoï mua boä phaän tanker, American Eagle
Tankers cuûa NOL vaøo thaùng 4/2003. Hieän nay MISC theå hieän laø moät haõng taøu
maïnh veà vaän taûi naêng löôïng, vôùi moät trong nhöõng ñoäi taøu chôû daàu saûn phaåm vaø
taøu LNG lôùn nhaát, hoï cuõng laø haõng taøu quoác gia lôùn duy nhaát taïi Malaysia. Vôùi
caùc taøu 7,750 TEU seõ cho pheùp MISC ñoùng vai troø trôû laïi nhö moät nhaø cung caáp
taøu treân tuyeán chính AÙ – AÂu cuûa Lieân minh lôùn. Thôøi gian gaàn ñaây MISC ñaõ theå
hieän tham voïng cuûa mình nhaèm giöõ söï chuû ñoäng ñoái vôùi thöông maïi Chaâu AÙ
1.4.2 Kinh nghieäm cuûa Singapore:
Singapore laø moät quoác gia coù quan heä kinh teá vôùi nhieàu nöôùc treân theá giôùi
nhö Nhaät, Myõ , Malaysia, Hoàng Koâng vaø caùc nöôùc chaâu AÂu, tham gia vaøo caùc toå
chöùc taøi chính, tín duïng, thöông maïi quoác teá nhö APEC, WTO, ICAO, IMF…nhaän
thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa ngaønh dòch vuï haøng haûi ñoái vôùi neàn kinh teá ñaát
nöôùc, chính phuû Singapore ñaõ coù nhieàu chính saùch thoâng thoaùng, kòp thôøi nhaèm
taïo ñoäng löïc cho söï phaùt trieån cuûa loaïi hình dòch vuï naøy.
Taän duïng vò trí chieán löôïc treân tuyeán ñöôøng haøng haûi quoác teá, Singapore ñaõ
phaùt trieån thaønh trung taâm haøng haûi vaø trôû thaønh caûng trung chuyeån lôùn vaøo baäc
nhaát trong khu vöïc. Ñieàu naøy ñaõ giuùp Singapore trôû thaønh ñaàu moái quan troïng
trong hoaït ñoäng logistics treân phaïm vi toaøn theá giôùi.
- 26 -
Trong chieán löôïc hoäi nhaäp cuûa ngaønh dòch vuï haøng haûi, Singapore ñaõ môû
roäng chöông trình öu ñaõi veà thueá daønh cho caùc chuû taøu hoaït ñoäng khai thaùc taïi
nöôùc naøy tôùi caû caùc nhaø khai thaùc taøu. Laø moät phaàn trong ñònh höôùng taêng söùc haáp
daãn cuûa Singapore nhö moät trung taâm haøng haûi quoác teá, theo keá hoaïch ngaân saùch
naêm 2005, Chöông trình Approved International Shipping Enterprise Scheme
(AIS) seõ môû roäng phaïm vi ñeán caùc nhaø khai thaùc taøu cuõng nhö ñoái vôùi caùc chuû taøu.
Ñieàu naøy seõ taïo cho caùc coâng ty vaän taûi bieån linh ñoäng hôn trong vieäc quaûn lyù ñoäi
taøu vaø giuùp cho Singapore taêng tröôûng trong lónh vöïc taøu bieån. Chöông trình AIS
ñöôïc trieån khai moät thaäp kyû qua ñaõ thaønh coâng trong vieäc thu huùt moät soá haõng taøu
noåi tieáng ñaët hoaït ñoäng taïi ñaây, vôùi khoaûng treân 50 haõng taøu.
1.4.3 Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác
Keå töø sau khi ñöôïc keát naïp vaøo toå chöùc WTO vaøo naêm 2001, chính phuû
Trung Quoác ñaõ vaø ñang coù nhieàu chính saùch hoã trôï vaø phaùt trieån ngaønh dòch vuï
haøng haûi. Ñieàu naøy ñöôïc thaáy roõ nhaát ôû dòch vuï logistics: theo tính toaùn cuûa Hieäp
hoäi Logistic cuûa Trung Quoác doanh thu töø hoaït ñoäng logistics cuûa Trung Quoác
naêm 2005 laø 48 nghìn tyû nhaân daân teä (khoaûng 5,8 nghìn tyû USD) taêng 25,4% so
vôùi naêm 2004. Ngoaøi ra cuõng phaûi keå ñeán nhöõng ñoäi taøu huøng maïnh cuûa Trung
Quoác cuõng ñaõ hoã trôï raát nhieàu cho ngaønh dòch vuï haøng haûi maø ñöùng ñaàu laø 2 “ñaïi
gia” Cosco vaø China Shipping Container Lines.
Trong voøng 10 naêm tôùi Trung Quoác tieáp tuïc ñaåy maïnh phaùt trieån ngaønh
dòch vuï haøng haûi thoâng qua vieäc khuyeán khích hôïp taùc giöõa caùc coâng ty nöôùc
ngoaøi vaø caùc coâng ty trong nöôùc. Chính quyeàn Trung Quoác cho raèng: caùc coâng ty
dòch vuï haøng haûi nöôùc ngoaøi coù raát nhieàu kinh nghieäm, ñöôïc söï trôï giuùp cuûa heä
thoáng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi vaø neàn taøi chính vöõng maïnh, coøn caùc coâng ty
noäi ñòa coù moái quan heä toát vôùi caùc chuû haøng trong nöôùc. Hai beân seõ lieân doanh,
phoái hôïp hoaït ñoäng, taän duïng trieät ñeå theá maïnh cuûa moãi beân laøm cho ngaønh dòch
vuï haøng haûi Trung Quoác tieáp tuïc phaùt trieån maïnh meõ vaø hieäu quaû.
- 27 -
Keát luaän chöông I:
Kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi cho thaáy, trong quaù trình töï do hoaù
ngaønh dòch vuï, caùc nöôùc phaùt trieån thöôøng coù theá maïnh vaø do ñoù thu ñöôïc nhieàu
lôïi ích nhaát. Ngöôïc laïi, ngaønh dòch vuï cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhö Trung
Quoác, Braxin, Meâhicoâ... ñaõ gaëp nhieàu thaùch thöùc lôùn khi caùc nöôùc naøy gia nhaäp
WTO. Tuy vaäy, töï do hoaù ngaønh dòch vuï cuõng ñem laïi nhöõng lôïi ích coù tính chaát
laâu daøi vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa caû neàn kinh teá.
Nhöõng lyù thuyeát veà thöông maïi quoác teá nhö lyù thuyeát lôïi theá so saùnh cuûa
cuûa David Ricardo; Lyù thuyeát Heckscher-Ohlin; Lyù thuyeát caùc giai ñoaïn taêng
tröôûng kinh teá cuûa Rostow; Lyù thuyeát veà caïnh tranh quoác gia – moâ hình kim cöông
cuûa Michaele Porter, neáu ñöôïc öùng duïng ñuùng seõ ñem laïi nhieàu hieäu quaû cho
ngaønh kinh teá Vieät Nam noùi chung vaø ngaønh dòch vuï haøng haûi noùi rieâng tröôùc quaù
trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Vieäc öùng duïng caùc hoïc thuyeát naøy laø raát quan troïng
cho chieán löôïc vaø saùch löôïc cuûa söï phaùt trieån kinh teá Vieät Nam trong töông lai.
- 28 -
CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CUÛA ÑAÏI LYÙ
HAØNG HAÛI VIEÄT NAM TRÖÔÙC XU THEÁ HOÄI NHAÄP
2.1 GIÔÙI THIEÄU VEÀ ÑAÏI LYÙ HAØNG HAÛI VIEÄT NAM (VOSA VIEÄT NAM)
2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Ñaïi Lyù Haøng Haûi Vieät Nam:
Ñaïi Lyù taøu bieån Vieät Nam ñöôïc chính thöùc thaønh laäp ngaøy 13/3/1957 theo
Nghò Ñònh soá 50/NÑ cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi vaø Böu Ñieän Vieät Nam, truï sôû
chính ñaët taïi Haûi Phoøng, khôûi ñaàu nhöõng böôùc ñi ñaàu tieân trong ngaønh Dòch vuï
Ñaïi Lyù Haøng Haûi. Ngaøy 08/08/1989 ñöôïc ñoåi teân thaønh Ñaïi Lyù Haøng Haûi Vieät
Nam theo Quyeát ñònh soá 1436 QÑ/TCCB-LÑ cuûa Boä Giao thoâng vaän taûi.
Ngaøy 12/5/1993 Ñaïi Lyù Haøng Haûi Vieät Nam (Vietnam Ocean Shipping
Agency) vieát taét laø Vosa ñöôïc thaønh laäp laïi theo Quyeát ñònh soá 885/QÑ/TCTB-LÑ
cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi, laø doanh nghieäp thaønh vieân haïch toaùn ñoäc laäp thuoäc
Toång Coâng ty Haøng haûi Vieät Nam vaø hoaït ñoäng theo Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù
kinh doanh soá 102726, ñaêng kyù laàn ñaàu ngaøy 01 thaùng 06 naêm 1995 vaø ñaêng kyù
thay ñoåi laàn thöù 16 ngaøy 16 thaùng 9 naêm 2005.
Cho ñeán nay, Vosa ñaõ coù 14 ñaïi lyù ñoùng taïi caùc caûng bieån quan troïng :
Vosa Haø Noäi, Vosa Quaûng Ninh, Vosa Haûi Phoøng, Northern Freight, Orimas, Vosa
Beán Thuyû, Vosa Ñaø Naüng, Vosa Qui Nhôn, Vosa Nha Trang, Vosa Saøi Goøn,
SamTra, Vitamas, Vosa Vuõng Taøu, Vosa Caàn Thô. Trong ñoù chi nhaùnh Vosa taïi
TP Hoà Chí Minh laø ñaïi lyù hoaït ñoäng maïnh nhaát veà Ñaïi lyù Taøu bieån.
Ngaøy 06/09/2005, Boä giao thoâng vaän taûi ñaõ ra Quyeát ñònh soá 3292/QÑ-
BGTVT veà vieäc pheâ duyeät danh saùch ñôn vò thaønh vieân cuûa Toång Coâng ty Haøng
haûi Vieät Nam thöïc hieän coå phaàn hoùa naêm 2005. Coå phaàn hoùa Vosa seõ taïo moät
böôùc ngoaët trong söï phaùt trieån cuûa coâng ty. Ngaøy 14/12/2005, Boä Giao Thoâng Vaän
Taûi ra quyeát ñònh soá 4788/QÑ-BGTVT pheâ duyeät giaù trò doanh nghieäp coå phaàn
hoùa.
- 29 -
Ngaøy 30/12/2005, Boä Giao Thoâng Vaän Taûi ra Quyeát ñònh soá 5099/QÑ-
BGTVT veà vieäc pheâ duyeät phöông aùn vaø chuyeån Ñaïi lyù haøng haûi Vieät Nam, ñôn
vò thaønh vieân haïch toaùn ñoäc laäp cuûa Toång Coâng ty Haøng haûi Vieät Nam thaønh coâng
ty coå phaàn.
Ngaøy 14/06/2006, Vosa ñaõ tieán haønh Ñaïi hoäi coå ñoâng tuyeân boá hoaït ñoäng
theo hình thöùc Coâng ty Coå phaàn vaø baàu ra Hoäi ñoàng Quaûn trò, Ban Kieåm soaùt, Ban
ñieàu haønh. Vì nhöõng lyù do trong vaán ñeà ñaêng kyù kinh doanh vôùi Sôû keá hoaïch vaø
Ñaàu tö TP.HCM neân ñeán ngaøy 20/10/2006, Vosa môùi nhaän ñöôïc Giaáy chöùng nhaän
ñaêng kyù kinh doanh cho Coâng ty Coå phaàn Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam (ñöôïc
chuyeån theå töø doanh nghieäp nhaø nöôùc: Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam).
2.1.2 Ngaønh ngheà kinh doanh cuûa Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam: bao goàm caùc saûn
phaåm, dòch vuï chuû yeáu:
- Ñaïi lyù taøi bieån: Vosa cung caáp dòch vuï cho caùc loaïi taøu ra vaøo taát caû caùc
caûng bieån Vieät Nam bao goàm thöïc hieän caùc thuû tuïc xuaát nhaäp caûnh cho taøu vaø
thuyeàn vieân, thuû tuïc giao nhaän haøng taïi caûng, thu xeáp vieäc xeáp dôõ haøng hoùa; giaûi
quyeát khieáu naïi; thu xeáp cöùu hoä; cung caáp nhieân lieäu vaø thöïc phaåm…
- Ñaïi lyù liner (Ñaïi lyù vaän taûi container): Dòch vuï ñaïi lyù Liner bao goàm thöïc
hieän caùc thuû tuïc xuaát nh._.ùc lôùp hoïc boài döôõng theâm veà chuyeân moân, nghieäp vuï; cöû caùc caùn boä ñi
hoïc theâm ôû caùc khoùa hoïc trong vaø ngoaøi nöôùc. Beân caïnh ñoù, caàn phaûi naâng cao
hôn khaû naêng ngoaïi ngöõ - tin hoïc, moät trong nhöõng ñieàu kieän raát caàn thieát trong
quaù trình hoäi nhaäp hieän nay. Coá gaéng hoaøn thieän vaø aùp duïng heä thoáng quaûn lyù
chaát löôïng theo tieâu chuaån ISO 9001:2000 cho taát caû caùc ñôn vò thaønh vieân moät
caùch coù hieäu quaû.
- Ña daïng hoùa caùc dòch vuï cuûa Vosa: ngoaøi caùc saûn phaåm dòch vuï hieän coù,
Vosa coù theå môû roäng caùc ngaønh ngheà khaùc nhaèm ñem laïi nhieàu nguoàn thu hôn nöõa
cho ñôn vò. Nhöõng ngaønh ngheà maø Vosa coù theå phaùt trieån theâm laø cho thueâ vaên
phoøng, ñaïi lyù baùn veù maùy bay, mua taøu khai thaùc…
- Ñaåy maïnh coâng taùc thöông maïi xuaát nhaäp khaåu, taïm nhaäp taùi xuaát, phaân phoái
haøng, logistics
- Ñaûm baûo söï thoáng nhaát trong chæ ñaïo, ñieàu haønh hai lónh vöïc quan troïng nhaát
laø kinh doanh vaø quaûn lyù taøi chính, khoâng ñeå nôï toàn ñoïng keùo daøi vaø nôï khoù ñoøi
ñoái vôùi caùc ñôn vò thaønh vieân cuûa Vosa Group.
- 65 -
- Duy trì, phaùt huy quyeàn töï chuû kinh doanh, môû roäng, phaùt trieån saûn xuaát cuûa
caùc ñôn vò thaønh vieân treân cô sôû chieán löôïc chung coù tính ñeán hieäu quaû ñaàu tö vaø
söï phaân coâng phaïm vi, lónh vöïc, thò tröôøng cho töøng ñôn vò.
- Ñaûm baûo möùc taêng tröôûng beàn vöõng vaø naâng cao vò theá cuûa Vosa Group treân
thò tröôøng dòch vuï haøng haûi.
- Cô caáu moâ hình toå chöùc Vosa Group theo moâ hình coâng ty meï – con, kinh
doanh ña ngaønh vaø ña sôû höõu (sôû höõu nhaø nöôùc chieám chi phoái), trong ñoù vaän taûi
bieån vaø dòch vuï haøng haûi laø ngaønh ngheà chính, coù trình ñoä coâng ngheä tieân tieán,
quaûn lyù hieän ñaïi, trieån khai caùc vaên phoøng ñaïi dieän, chi nhaùnh ôû nöôùc ngoaøi trong
töông lai.
- Thöôøng xuyeân phaân tích tìm ra ñieåm maïnh, ñieåm yeáu trong caùc ñôn vò thaønh
vieân cuûa Vosa cuøng vôùi nhöõng thaùch thöùc, cô hoäi cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi ñeå coù
chieán löôïc, saùch löôïc ñuùng ñaén nhaèm naém baét cô hoäi, phaùt trieån coâng ty, chieám
lónh thò tröôøng.
- Thaønh laäp phoøng quaûn lyù ñaàu tö ñeå quaûn lyù caùc döï aùn ñang thöïc hieän vaø xuùc
tieán ñaàu tö caùc döï aùn môùi.
3.2.2 Nhöõng giaûi phaùp cuï theå cho söï phaùt trieån cuûa Vosa trong thôøi gian tôùi:
3.2.2.1 Ñònh höôùng cho caùc ngaønh ngheà cuûa Vosa Group
¾ Tieáp tuïc duy trì vaø giöõ ñöôïc nhöõng thò phaàn caùc loaïi hình coâng vieäc truyeàn
thoáng cuûa Vosa: laø ñaïi lyù taøu, ñaïi lyù vaän taûi, ñaïi lyù liner:
- Taêng cöôøng hôïp taùc vaø quan heä chaët cheõ vôùi caùc ñoái taùc vaø baïn haøng chieán
löôïc: ngoaøi nhöõng ngaønh ngheà ñang hôïp taùc vôùi caùc thaân chuû, Vosa cuõng caàn môû
roäng, tìm kieám theâm coâng vieäc vôùi nhöõng ñoái taùc chieán löôïc naøy.
- Ñoái vôùi boä phaän ñaïi lyù taøu: coá gaéng khoâng ñeå xaûy ra baát cöù sai soùt naøo trong
quaù trình laøm taøu, traùnh ñeå khaùch haøng than phieàn. Thöôøng xuyeân toå chöùc gaëp gôõ
nhöõng chuû haøng quan troïng ñeå laéng nghe vaø tieáp thu nhöõng goùp yù, kieán nghò cuûa
hoï nhaèm xaây döïng cung caùch laøm vieäc toát hôn cho khaùch haøng. Coá gaéng duy trì vaø
giöõ quan heä toát vôùi caùc chuû taøu cuõ, thöôøng xuyeân trau doài nghieäp vuï.
- 66 -
- Ñoái vôùi boä phaän ñaïi lyù vaän taûi: vieäc gia nhaäp WTO coù theå coi laø moät cô hoäi
toát cho boä phaän ñaïi lyù vaän taûi cuûa Vosa. Vì vaäy boä phaän naøy caàn phaûi môû roäng
coâng vieäc thoâng qua tìm kieám caùc döï aùn, dòch vuï logistics ñeå coù moái laøm aên laâu
daøi. Chaéc chaén raèng thôøi gian tôùi seõ coù nhöõng döï aùn lôùn cuûa caùc coâng ty, taäp ñoaøn
nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo Vieät Nam, nhö Döï aùn khu Ñoâ thò Suoái Vaøng Ñaø Laït cuûa
Sumitomo Coperation, hay döï aùn khí ñieän ñaïm Caø Mau…neáu coù theå tham gia
nhöõng döï aùn lôùn boä phaän ñaïi lyù vaän taûi seõ coù vieäc oån ñònh vaø laâu daøi hôn.
Beân caïnh ñoù, boä phaän ñaïi lyù vaän taûi cuõng caàn phaûi taêng cöôøng dòch vuï vaän
taûi ña phöông thöùc, vaän taûi ñöôøng boä. Vaän taûi ña phöông thöùc chính laø xu theá
chính cuûa theá giôùi, nhöng chöa ñöôïc khai thaùc nhieàu ôû caùc doanh nghieäp Vieät
Nam. Vieäc gia nhaäp WTO seõ laø cô hoäi ñeå Vosa hình thaønh vaø phaùt trieån theâm
ngaønh ngheà naøy.
Duy trì caùc haõng ñaïi lyù vaän taûi cuõ nhö JAS, Sumitomo, Atlas, ñoàng thôøi tích
cöïc tìm kieám nhöõng haõng môùi.
- Ñoái vôùi boä phaän ñaïi lyù Liner:
Coá gaéng duy trì nhöõng thaân chuû Vosa ñang laøm ñaïi lyù nhö NYK, China
Shipping, ShangdongYangtai, DongNamA, ñoàng thôøi Ban laõnh ñaïo Vosa tích cöïc
tìm kieám nhöõng haõng liner môùi trong thôøi gian tôùi.
+ Ñoái vôùi haõng taøu NYK do Vitamas ñang laøm ñaïi lyù: coá gaéng gia taêng saûn löôïng
theo yeâu caàu cuûa haõng taøu. Tröôøng hôïp thaân chuû naøy muoán chuyeån sang coâng ty
100% voán nöôùc ngoaøi, thì Vosa neân coá gaéng chuyeån sang phöông aùn thaønh laäp
coâng ty lieân doanh gioáng nhö ñaõ laøm vôùi haõng China Shipping Container Lines
+ Ñoái vôùi haõng taøu DONGNAMA do Vosa Haûi Phoøng laøm ñaïi lyù: coá gaéng phaán
ñaáu ñaït ñöôïc muïc tieâu maø haõng yeâu caàu laø 130TEUS/tuaàn trong ñieàu kieän caét
giaûm chuyeán. Taêng cöôøng hôïp taùc vôùi coâng ty meï laø Seven Mountain Group ñeå
hôïp taùc laøm caùc dòch vuï môùi.
+ Ñoái vôùi haõng taøu ShangdongYangtai do Samtra laøm ñaïi lyù: ñaåy maïnh hôn nöõa
vieäc gom haøng xuaát taïi Haûi Phoøng vaø TP.HCM, giaûm bôùt söï cheânh leäch giöõa haøng
nhaäp vaø haøng xuaát, daàn daàn naâng saûn löôïng ñeå haõng taøu oån ñònh hoaït ñoäng taïi
- 67 -
Vieät Nam. Xaây döïng ñoäi nguõ sales ñeå phaùt trieån khaùch haøng hôn nöõa, môû roäng chi
nhaùnh cho Orimas ngoaøi Haûi Phoøng laøm.
+ Ñoái vôùi coâng ty lieân doanh China Shipping Vieät Nam: hoaït ñoäng moät caùch höõu
hieäu moâ hình cuûa coâng ty lieân doanh caû 2 ñaàu Haûi Phoøng vaø TP.HCM, coá gaéng
ñaåy maïnh saûn löôïng naêm sau coá gaéng cao hôn naêm tröôùc. Kieán nghò vôùi haõng taøu
nhöõng bieän phaùp nhaèm phuïc vuï khaùch haøng toát hôn nöõa. Ñaåy maïnh cheá ñoä haäu
maõi vôùi caùc chuû haøng lôùn.
¾ Xaây döïng moái quan heä gaén boù laâu daøi vôùi ñoái taùc ñeå coù vieäc laøm oån ñònh:
Xu theá lieân doanh laø söï phaùt trieån taát yeáu cuûa dòch vuï haøng haûi trong tình
hình môû cöûa hoäi nhaäp ngaøy caøng côûi môû hieän nay, nhaát laø sau khi Vieät Nam gia
nhaäp vaøo WTO. Vì vaäy Vosa phaûi chaáp nhaän xu theá naøy ñeå coù vieäc laøm oån ñònh,
laâu daøi, ñoù laø caùc bieän phaùp: lieân doanh vaø cuøng goùp voán lieân doanh. Cuï theå laø:
- Khaån tröông ñöa Coâng ty Tieáp vaän Hoàng Haø (lieân doanh vôùi NYK
Logistis) taïi Haø Noäi ñi vaøo hoaït ñoäng.
- Tieáp tuïc laøm vieäc vôùi haõng SYMS ñeå xuùc tieán vieäc mua taøu vaän taûi
container khai thaùc tuyeán noäi ñòa.
- Laøm vieäc vôùi caùc ban quaûn lyù caùc khu coâng nghieäp vaø caùc ban ngaønh ñòa
phöông taïi TP.HCM vaø Baø Ròa -Vuõng Taøu ñeå tìm kieám ñaát laøm döï aùn lieân doanh
söûa chöõa taøu vaø xaây döïng nhaø maùy ñoùng voû container vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi.
3.2.2.2 Caùc döï aùn ñaàu tö ñeå chuaån bò cho quaù trình hoäi nhaäp quoác teá
¾ Caùc döï aùn ñaàu tö ñang vaø saép trieån khai trong naêm 2006 - 2007
* Döï aùn Trung taâm ñieàu haønh saûn xuaát kinh doanh cuûa Vosa Group :
- Ñòa ñieåm: soá 1 Beán Vaân Ñoàn, Quaän 1, Tp Hoà Chí Minh.
- Voán ñaàu tö: khoaûng 140 tyû ñoàng.
- Qui moâ döï aùn: toång dieän tích xaây döïng: 18.582 m2, goàm 1 taàng haàm, 25 taàng
nhaø vaên phoøng; trong ñoù 03 taàng duøng laøm truï sôû Vosa Group vaø vaên phoøng caùc
chi nhaùnh, ñôn vò thaønh vieân cuûa Vosa Group. Caùc taàng coøn laïi cho caùc thaân chuû
nöôùc ngoaøi, caùc ñoái taùc khaùch haøng khaùc coù nhu caàu thueâ. Toång dieän tích cho thueâ
khoaûng 15.000m2.
- 68 -
- Tieán ñoä thöïc hieän: ñang trong giai ñoaïn ñeàn buø giaûi phoùng maët baèng, döï kieán
hoaøn thaønh trong thaùng 12 naêm 2006; döï kieán khôûi coâng ñaàu naêm 2007 vaø hoaøn
thaønh trong 18 thaùng.
- Hieäu quaû ñaàu tö: IRR 13%, thôøi gian hoaøn voán 8 naêm 9 thaùng.
* Döï aùn ñaàu tö kho haøng Air vaø Vaên phoøng cho thueâ
- Ñòa ñieåm: 30-32 ñöôøng Yeân Theá, Q. Taân Bình, Tp Hoà Chí Minh.
- Voán ñaàu tö: 13,2 tyû ñoàng.
- Qui moâ döï aùn: xaây toaø nhaø 4 taàng vôùi toång dieän tích saøn 1.033,92m2 goàm taàng
treät (206,46m2) vaø taàng 1 (206,46m2) laøm nhaø ñeå xe vaø kho haøng; taàng 2 vaø 3
dieän tích 414m2 laøm vaên phoøng cho thueâ.
- Tieán ñoä thöïc hieän: ñaõ mua xong maët baèng, hieän ñang tieán haønh thieát keá vaø xin
pheùp xaây döïng; döï kieán trieån khai xaây döïng ñaàu naêm 2007.
- Hieäu quaû ñaàu tö: IRR 13,92%, thôøi gian hoaøn voán 5 naêm 6 thaùng
Döï aùn hoaøn thaønh seõ phuïc vuï toát coâng taùc ñaïi lyù vaän taûi haøng khoâng qua cöûa
khaåu Taân Sôn Nhaát, phuïc vuï caùc thaân chuû hieän coù v.v.
* Döï aùn ñaàu tö kho haøng Vitamas Saøi Goøn phuïc vuï phaân phoái haøng hoaù
- Ñòa ñieåm: soá 4 Ñaøo Trí, Quaän 7, Tp Hoà Chí Minh.
- Voán ñaàu tö: 2,5 tyû ñoàng.
- Qui moâ döï aùn: xaây kho dieän tích 2.210m2
- Tieán ñoä thöïc hieän: ñang laäp luaän chöùng khaû thi; döï kieán trieån khai xaây döïng
Quyù I naêm 2007.
- Hieäu quaû ñaàu tö: IRR 14-15%, thôøi gian hoaøn voán 10 naêm.
- Döï aùn phuïc vuï coâng taùc löu kho/phaân phoái haøng cuûa Coâng ty Manuchar vaø caùc
chuû haøng khaùc.
* Döï aùn xaây kho baõi Ñaø Naüng
- Ñòa ñieåm: khu coâng nghieäp An Ñoàn, Tp Ñaø Naüng.
- Voán ñaàu tö: khoaûng 5,7 tyû ñoàng.
- Qui moâ döï aùn:
+ Giai ñoaïn 1: xaây döïng baõi chöùa haøng toång hôïp dieän tích 3.364m2 vaø laép ñaët
- 69 -
traïm caân haøng.
+ Giai ñoaïn 2: xaây kho haøng toång hôïp dieän tích 1.176m2.
Tieán ñoä thöïc hieän:
+ Giai ñoaïn 1: trieån khai xaây döïng thaùng 10/2005 vaø hoaøn thaønh thaùng 5/2006;
ñöa vaøo söû duïng thaùng 05/2006.
+ Giai ñoaïn 2: trieån khai naêm 2007.
- Hieäu quaû ñaàu tö: IRR 11%, thôøi gian hoaøn voán 8 naêm 9 thaùng.
* Döï aùn xaây kho baõi Caùi Laân – Quaûng Ninh
- Ñòa ñieåm: Caûng Caùi Laân – Quaûng Ninh.
- Voán ñaàu tö: khoaûng 31 tyû ñoàng.
- Qui moâ döï aùn:
+ Giai ñoaïn 1: goàm 1 kho toång hôïp 1.920m2, baõi chöùa haøng container 30.350m2,
nhaø vaên phoøng.
+ Giai ñoaïn 2: goàm 1 kho toång hôïp 2.000m2 vaø baõi chöùa haøng container
36.467m2.
Tieán ñoä thöïc hieän: ñaõ hoaøn thaønh 01 kho chöùa haøng 1.920m2 vaø baõi container giai
ñoaïn 1 vaø ñang tieán haønh san laáp maët baèng giai ñoaïn 2 dieän tích 36.467m2.
- Hieäu quaû ñaàu tö: IRR 13-14%, thôøi gian hoaøn voán 10 naêm.
Kho baõi Caùi laân laø cô sôû haï taàng quan troïng, phuïc vuï cho caùc haõng taøu liner, haøng
taïm nhaäp taùi xuaát, haøng quaù caûnh, dòch vuï thöông maïi vaø xuaát nhaäp khaåu. Khi
hoaøn thaønh vaø ñöa vaøo söû duïng seõ phuïc vuï toát hôn caùc khaùch haøng truyeàn thoáng
vaø thu huùt theâm nhieàu khaùch haøng môùi, taïo theâm vieäc laøm vaø taêng doanh thu, taïo
lôïi theá caïnh tranh cho Vosa Group.
* Döï aùn xaây kho baõi Ñoaïn Xaù giai ñoaïn 2
- Ñòa ñieåm: kho baõi Ñoaïn Xaù, Ñoâng Haûi, Haûi An, Haûi Phoøng.
- Voán ñaàu tö: 10 tyû ñoàng.
- Qui moâ döï aùn: xaây 02 kho CFS dieän tíc 3.200m2 vaø baõi container 7.000m2
- Tieán ñoä thöïc hieän: ñang trong giai ñoaïn nghieân cöùu khaû thi; döï kieán trieån khai
- 70 -
xaây döïng naêm 2007.
- Hieäu quaû ñaàu tö: IRR 15%, thôøi gian hoaøn voán 8 naêm.
¾ Caùc döï aùn ñaàu tö giai ñoaïn 2008 – 2012 (Ñang trong giai ñoaïn nghieân cöùu tieàn
khaû thi):
Ñeå thöïc hieän ñöôïc chieán löôïc saûn xuaát kinh doanh ñaõ ñeà ra trong phöông aùn coå
phaàn hoùa vaø hoäi nhaäp quoác teá, Vosa döï kieán ñaàu tö moät soá döï aùn sau
Stt Döï aùn Ñòa ñieåm Toång möùc
ñaàu tö
Noäi dung ñaàu tö
1 Kho baõi ICD taïi Caùi
Meùp
Gaàn khu Caûng
Thò Vaûi-Caùi Meùp,
Baø Ròa-Vuõng Taøu 20 tyû ñoàng
Xaây kho baõi
container phuïc vuï
cho caùc haõng taøu
liner vaø dòch vuï
logistics
2 Lieân doanh xaây
döïng nhaø maùy ñoùng
voû container xuaát
khaåu taïi Caùi Meùp
Khu Coâng nghieäp
Thò Vaûi-Caùi Meùp
10 trieäu USD
Cung caáp cho caùc
haõng taøu liner
trong nöôùc vaø
quoác teá.
3 Vaän taûi, chuyeån taûi
cont. baèng saølan
(Midstream)
Caùc Caûng ôû Haûi
Phoøng, Saøi Goøn,
Baø Ròa Vuõng Taøu
6 tyû ñoàng
Ñaàu tö ñaàu keùo
vaø saølan söùc chöùa
5060 teu/chieác
4 Ñaàu tö, lieân doanh
mua vaø khai thaùc
taøu cont
Tuyeán Ñoâng Baéc
AÙ hoaëc Baéc
Trung Nam
8 trieäu USD
Ñaàu tö mua taøu
container
500TEU
(Nguoàn: Ñaïi hoäi Coå ñoâng thaønh laäp Coâng ty Coå phaàn Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam )
Coâng ty Coå phaàn Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam seõ quyeát ñònh cuï theå veà quy
moâ, nguoàn taøi trôï voán vaø thôøi ñieåm trieån khai döï aùn phuø hôïp vôùi thöïc teá tình hình
phaùt trieån cuûa doanh nghieäp.
Nhöõng naêm qua nhieàu ñôn vò thaønh vieân cuûa Vosa ñaõ ñöôïc ñaàu tö cô sôû vaät
chaát, nhaát laø kho baõi, phöông tieän, nhöõng hoaït ñoäng naøy ñaõ ñem laïi nguoàn doanh
- 71 -
thu ñaùng keå. Tuy nhieân ñeå chuaån bò cho tình hình hoäi nhaäp saép tôùi, Vosa caàn hoaøn
taát nhöõng döï aùn cuõ, ñoàng thôøi caân nhaéc, löïa choïn nhöõng döï aùn môùi ñeå vöøa ñem laïi
coâng vieäc, doanh thu cho Vosa. Ñieàu naøy seõ giuùp naâng cao vò theá Vosa trong quaù
trình tieáp thò, ñaøm phaùn hôïp taùc vôùi khaùch haøng nhöng khoâng gaâuy laõng phí vaø
haïn cheá vay voán ngaân haøng
Caàn tìm hieåu xem xeùt quy hoaïch caûng bieån môùi ôû caùc khu vöïc trung taâm ñeå
coù höôùng ñaàu tö kho baõi taïi caùc nôi naøy. Trong töông lai, vieäc ñaàu tö kho baõi seõ
ñem laïi nguoàn thu ñaùng keå cho Vosa.
3.3. MOÄT SOÁ KIEÁN NGHÒ BOÅ SUNG:
Ngoaøi nhöõng chính saùch nhaèm phaùt trieån Vosa tröôùc tình hình hoäi nhaäp
quoác teá vaø töï do hoùa thöông maïi ngaønh dòch vuï haøng haûi neâu treân, Vosa cuõng caàn
phaûi chuù yù ñeán nhöõng vaán ñeà sau:
¾ Cuûng coá vaø xaây döïng coâng taùc marketing, tìm kieám khaùch haøng:
Thôøi gian qua, do quen vôùi vieäc thöông hieäu Vosa ñaõ ñöôïc nhieàu khaùch
haøng trong vaø ngoaøi nöôùc bieát ñeán neân coâng taùc marketing, tìm kieám khaùch haøng
ôû Vosa chöa ñöôïc chuù troïng vaø quan taâm ñuùng möùc. ÔÛ moät soá ñôn vò thaønh vieân
coù phoøng Thöông vuï ñeå laøm coâng taùc naøy, nhöng vôùi caùch laøm khoâng heä thoáng vaø
thieáu tính thoáng nhaát neân keát quaû ñem laïi chöa cao.
Beân caïnh ñoù, Ban laõnh ñaïo Vosa Vieät Nam cuõng caàn coù bieän phaùp hoã trôï
caùc ñôn vò thaønh vieân trong quaù trình tìm kieám khaùch haøng. Hieän taïi vai troø cuûa
Vaên phoøng Toång Vosa trong coâng taùc marketing coøn khaù môø nhaït, chöa coù keá
hoaïch vaø chieán löôïc cuï theå.
Coâng taùc tìm kieám khaùch haøng vaø caùc thaân chuû môùi laø heát söùc quan troïng,
ñaëc bieät laø tröôùc tình hình nhaø nöôùc seõ buoäc phaûi môû cöûa cho caùc coâng ty nöôùc
ngoaøi tham gia lónh vöïc dòch vuï haøng haûi. Vì vaäy Vosa caàn phaûi xaây döïng chieán
löôïc marketing cho toaøn Vosa Group, trong ñoù Vaên phoøng Toång Vosa ñoùng vai troø
chuû ñaïo vaø ñieàu phoái nhöõng khaùch haøng tìm cho ñöôïc cho caùc ñôn vò thaønh vieân
theo hoaøn caûnh cuï theå. Caùc ñôn vò thaønh vieân cuõng seõ töï ñoäng tìm kieám theâm
khaùch haøng cuûa mình nhöng caàn phaûi coù cô cheá chính saùch cho hoaït ñoäng naøy.
- 72 -
Muoán vaäy, Vosa caàn gia taêng ñaàu tö, thaønh laäp vaø phaùt trieån boä phaän marketing
ñoäc laäp, chuyeân nghieäp ñeå thöïc hieän caùc chöùc naêng cuûa noù nhö xaây döïng chieán
löôïc marketing daøi haïn, tieán haønh khaûo saùt, nghieân cöùu, phaân tích moät caùch toaøn
dieän veà thò tröôøng, khaùch haøng vaø ñoái thuû caïnh tranh. Cuï theå laø:
- Xaùc ñònh roõ ñòa baøn hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa Vosa.
- Xaùc ñònh nguoàn voán hieäu quaû kinh teá, möùc ñoä ruûi ro cuûa caùc döï aùn ñaàu tö.
- Cuøng caùc ñôn vò thaønh vieân tieáp thò vaø tham gia caùc buoåi hoäi thaûo veà haøng
haûi, tham gia ñaày ñuû vaøo caùc toå chöùc dòch vuï haøng haûi, vaän taûi quoác teá ñeå caäp
nhaäp thoâng tin vaø nhaän ñöôïc söï hoã trôï.
- Toå chöùc hoäi nghò khaùch haøng haøng naêm, thaét chaët hôn nöõa moái quan heä giöõa
doanh nghieäp vaø khaùch haøng.
- Thöïc hieän caùc chöông trình quaûng caùo döôùi hình thöùc tin töùc treân baùo chí,
truyeàn hình.
- Tích cöïc quaûng baù thöông hieäu Vosa trong nöôùc vaø treân thò tröôøng vaän taûi
quoác teá, tham gia caùc hoäi chôï trieån laõm haøng haûi quoác teá.
- Nhanh choùng cuûng coá, caäp nhaäp thoâng tin leân trang web cuûa Vosa, coá gaéng
ñöa thoâng tin trang web Vosa leân caùc maïng thoâng tin cuûa ngaønh haøng haûi vaø vaän
taûi quoác teá nhaèm phaùt trieån hôn nöõa thöông hieäu Vosa.
¾ Xaây döïng heä thoáng ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc laâu daøi:
Maëc duø coù ñoäi nguõ lao ñoäng coù trình ñoä vaø kinh nghieäm, nhöng löïc löôïng
lao ñoäng cuûa Vosa cuõng coøn moät soá vaán ñeà maø nhöõng coâng ty nhaø nöôùc coøn toàn
taïi: löïc löôïng lao ñoäng doâi dö coøn nhieàu, boä maùy chöa ñöôïc tinh goïn. Vì vaäy, ñeå
chuaån bò cho quaù trình hoäi nhaäp toát hôn nöõa, Vosa caàn phaûi coù chính saùch xaây
döïng vaø cuûng coá nguoàn nhaân löïc:
+ Ñoái vôùi caùn boä laõnh ñaïo vaø quaûn lyù kinh teá cuûa Vosa, tröôùc khi ñeà baït phaûi
ñöôïc ñaøo taïo. Caùn boä chuyeân moân nghieäp vuï phaûi ñöôïc ñaøo taïo coù heä thoáng, oån
ñònh vaø ñaûm baûo hoaït ñoäng chuyeân saâu, coù hieäu suaát cao.
- 73 -
+ Lieân keát vôùi caùc tröôøng Ñaïi hoïc Giao thoâng vaän taûi TP.HCM, Ñaïi hoïc Kinh
teá TP.HCM…toå chöùc caùc lôùp Boài döôõng nghieäp vuï nhaèm boå sung nhöõng kieán thöùc
môùi cho caùc Giaùm ñoác, Tröôûng phoù phoøng cuûa caùc ñôn vò tröïc thuoäc Vosa Group.
+ Taêng cöôøng caäp nhaät caùc taøi lieäu tham khaûo cuõng nhö trang thieát bò caàn thieát
phuïc vuï cho ñaøo taïo.
+ Raø soaùt, giaûi quyeát cheá ñoä löïc löôïng lao ñoäng doâi dö taïi caùc ñôn vò ñeå tinh
giaûm vaø goïn nheï boä maùy Vosa nhaèm ñem laïi hieäu quaû cao nhaát.
+ Tuyeån duïng vaø tuyeån choïn nhaân söï :
• Chính saùch tuyeån duïng phaûi ñöôïc xuaát phaùt töø nhu caàu thöïc teá cuûa coâng vieäc
vaø söï kieåm soaùt chaët cheõ möùc taêng toång soá nguoàn nhaân löïc.
• Chính saùch tuyeån duïng phaûi ñaûm baûo coâng khai, khoa hoïc, thu huùt nhöõng
ngöôøi coù khaû naêng nhaát vaøo laøm vieäc.
¾ Xaây döïng coâng taùc taäp chung taøi chính:
Vaán ñeà voán laø vaán ñeà maø Vosa ñang phaûi giaûi quyeát trong thôøi gian tôùi, neáu
khoâng coù keá hoaïch vaø xaây döïng chieán löôïc taøi chính cuï theå thì Vosa chaéc chaén seõ
gaëp khoù khaên vôùi nhöõng döï aùn ñang tieán haønh. Vì vaäy Vosa neân coù nhöõng giaûi
phaùp nhö sau:
- Taäp trung laïi nguoàn taøi chính cuûa caùc ñôn vò thaønh vieân nhaèm toång hôïp voán
giaûi quyeát nhöõng döï aùn ñaàu tö caàn öu tieân
- Xaây döïng, nghieân cöùu phöông aùn vay voán ngaân haøng ôû nhöõng döï aùn khaû thi
mang laïi hieäu quaû nhaát.
- Kieán nghò vôùi cô quan chuû quaûn laø Toång Coâng ty haøng haûi Vieät Nam cho giöõ
laïi moät khoaûn tieàn baùn ñaáu giaù coå phieáu ñeå taùi ñaàu tö vaøo nhöõng döï aùn troïng
ñieåm.
- Trong töông lai neân xaây döïng phöông aùn phaùt haønh traùi phieáu, baùn coå phieáu ñeå
huy ñoäng voán töø caùc nhaø ñaàu tö nhaèm môû roäng caùc loaïi hình kinh doanh khaùc.
- Xaây döïng keá hoaïch sôùm ñöa coå phieáu Vosa leân saøn giao dòch chöùng khoaùn
nhaèm thu huùt hôn nöõa caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi, taêng voán ñeå phuïc vuï cho
coâng taùc saûn xuaát kinh doanh.
- 74 -
- Chuyeån cô cheá quaûn lyù voán cuûa Toång Vosa theo cô cheá coâng ty taøi chính. Coâng
ty taøi chính seõ laø ñaàu moái veà voán vaø taïo voán cuûa Vosa Group. Noù vöøa laøm chöùc
naêng tín duïng vöøa cuøng caùc thaønh vieân kinh doanh, tham gia vaøo thò tröôøng chöùng
khoaùn vaø xin theâm moät soá chöùc naêng cuûa ngaân haøng nhö thanh toaùn, huøn voán, ñaàu
tö trung haïn, daøi haïn…, thu huùt voán töø nöôùc ngoaøi.
¾ Chuù troïng phaùt trieån caùc dòch vuï ñem laïi nguoàn thu trong töông lai:
- Hoaøn thieän heä thoáng kho baõi cuûa toaøn Vosa ñeå sôùm ñöa vaøo hoaït ñoäng vaø khai
thaùc, ñoàng thôøi tích cöïc tìm kieám ñaàu ra cho boä phaän naøy. Caàn coù söï hoã trôï tích
cöïc vaø phoái hôïp cuûa caùc ñôn vò thaønh vieân nhaèm ñöa hieäu suaát khai thaùc heä thoáng
kho baõi cuûa Vosa leân cao nhaát.
- Cuûng coá, xaây döïng dòch vuï vaän taûi ña phöông thöùc, logistics ôû caùc ñôn vò thaønh
vieân ñeå ñoùn ñaàu caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong thôøi gian tôùi. Ñaëc bieät chuù troïng
nhöõng khu vöïc coù theå phaùt trieån ñöôïc ngaønh ngheà naøy nhö Saøi Goøn, Haûi Phoøng.
Phaùt trieån nhöõng dòch vuï naøy ôû caùc ñôn vò thaønh vieân coù theá maïnh nhö Vosa Saøi
Goøn, Vosa Ñaø Naüng, Vosa Haûi Phoøng, NorthFreight.
- Ñaåy maïnh hôn nöõa vieäc hoaøn chænh caùc thuû tuïc ñeå ñöôïc giao ñaát coâng trình Döï
aùn toøa nhaø soá 1 Beán Vaân Ñoàn ñeå coù theå xaây döïng vaø ñöa vaøo hoaït ñoäng coâng
trình naøy sôùm nhaát. Ñoàng thôøi chuaån bò toát cho giai ñoaïn xaây döïng vaø quaûn lyù toøa
nhaø naøy trong töông lai nhaèm ñem laïi hieäu quaû cao.
¾ Ñoåi môùi toå chöùc saûn xuaát kinh doanh:
Ñeå coù theå taïo ra söï ñoät phaù trong ñaàu tö phaùt trieån, yeâu caàu mang tính baét buoäc
laø phaûi huy ñoäng nguoàn löïc toaøn Vosa ñeå thöïc hieän caùc chöông trình ñaàu tö lôùn.
Vieäc phaân coâng, phoái hôïp giöõa caùc ñôn vò thaønh vieân hoaëc gaén keát giöõa caùc lónh
vöïc hoaït ñoäng phaûi thöïc söï hieäu quaû ñeå phaùt huy söùc maïnh chung toaøn Vosa
Group. Ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu naøy Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam caàn phaûi
nhanh choùng hoaøn taát caùc thuû tuïc chuyeån ñoåi hoaït ñoäng theo moâ hình Coâng ty Coå
phaàn, kinh doanh ña ngaønh laø yeâu caàu mang tính khaùch quan, taïo tieàn ñeà cho vieäc
tích tuï voán, taøi saûn nhaân löïc, naâng cao naêng löïc caïnh tranh, töøng böôùc hình thaønh
- 75 -
moät coâng ty Coå phaàn dòch vuï haøng haûi maïnh trong caû nöôùc ñeå coù theå caïnh tranh
vôùi caùc ñoái thuû trong vaø ngoaøi nöôùc.
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3
Theo lyù thuyeát veà caùc giai ñoaïn taêng tröôûng kinh teá cuûa Rostow thì Vieät
Nam ñang ôû giai ñoaïn tieàn caát caùnh. Ngaønh haøng haûi Vieät Nam cuõng trong giai
ñoaïn phaùt trieån vaø hoäi nhaäp vôùi ngaønh haøng haûi quoác teá vì vaäy ñoøi hoûi phaûi coù söï
ñònh höôùng vaø phaùt trieån ñuùng ñaén ñeå coù theå ñaùp öùng ñöôïc vôùi ñieàu kieän môùi. Lyù
thuyeát caïnh tranh cuûa Michaele Porter ñaõ chæ ra raèng söùc caïnh tranh cuûa doanh
nghieäp phuï thuoäc vaøo khaû naêng ñoåi môùi coâng ngheä, phöông thöùc quaûn trò, moâi
tröôøng kinh doanh.. Vì vaäy ngaønh haøng haûi Vieät Nam noùi chung vaø Vosa noùi rieâng
caàn phaûi coù söï chuaån bò vaø nhöõng thay ñoåi caàn thieát, taän duïng ñöôïc lôïi theá so saùnh
ñeå coù theå caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi.
- 76 -
KEÁT LUAÄN
Kinh doanh vaän taûi bieån, caûng bieån vaø dòch vuï Haøng haûi laø moät boä phaän voâ
cuøng quan troïng, goùp phaàn naâng cao hieäu quaû cuûa caùc ngaønh kinh teá khaùc cuûa ñaát
nöôùc, laøm taêng thu ngoaïi teä cho quoác gia. Tuy nhieân, quaù trình kinh doanh cuûa caùc
loaïi hình dòch vuï naøy ôû nöôùc ta vaãn coøn boäc loä nhieàu yeáu keùm vaø mang tính töï
phaùt. Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø töï do hoùa thöông maïi ngaønh dòch vuï haøng haûi laø
xu theá taát yeáu cuûa neàn kinh teá Vieät Nam. Thôøi gian tôùi seõ laø thôøi gian heát söùc khoù
khaên vôùi caùc doanh nghieäp ngaønh dòch vuï haøng haûi noùi chung vaø vôùi Vosa noùi
rieâng. Vôùi beà daøy lòch söû gaàn 50 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, chaéc chaén Vosa seõ
ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng ñoái vôùi doanh nghieäp dòch vuï haøng haûi cuûa
Vieät Nam trong quaù trình hoäi nhaäp naøy.Naêm 2006 laø naêm ñaùnh daáu lòch söû Vosa
ñaõ böôùc sang moät trang môùi khi Vosa trôû thaønh moät coâng ty coå phaàn vaø söï kieän
gia nhaäp WTO cuõng seõ aûnh höôûng tôùi töông lai cuûa doanh nghieäp.
Tröôùc nhöõng cô hoäi môùi vaø caû khoù khaên thöû thaùch, Ban laõnh ñaïoVosa caàn
phaûi coù nhöõng ñònh höôùng vaø söï chuaån bò caàn thieát ñeå khoâng bò ñoäng sau khi Vieät
Nam gia nhaäp WTO nhaèm cuûng coá vaø phaùt trieån Vosa Group. Chæ coù nhöõng bieän
phaùp ñuùng ñaén vaø söï noã löïc cuûa taäp theå caùn boä coâng nhaân vieân vaø Ban laõnh ñaïo
môùi coù theå giuùp con taøu Vosa Group vöôït qua nhöõng soùng gioù vaø hoaøn thaønh
nhieäm vuï ñöôïc giao.
Vôùi truyeàn thoáng laâu ñôøi, vôùi tinh thaàn laøm vieäc haêng say vaø baèng nhöõng
chieán löôïc ñuùng ñaén, chaéc chaén trong töông lai, Vosa Group seõ phaùt trieån hôn nöõa
vaø seõ luoân giöõ vò trí ñöùng ñaàu trong ngaønh dòch vuï haøng haûi cuûa Toång Coâng ty
Haøng haûi, goùp phaàn vaøo coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa cuûa ñaát nöôùc.
Ñeà taøi “Thöïc traïng vaø giaûi phaùp phaùt trieån Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam
tröôùc tình hình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá” nhaèm khaùi quaùt moät soá vaàn ñeà lyù thuyeát
veà hoaït ñoäng dòch vuï ñaïi lyù haøng haûi, moät soá lyù thuyeát thöông maïi quoác teá phuø
hôïp vôùi tình hình Vieät Nam, ñoàng thôøi neâu leân thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa ngaønh
haøng haûi Vieät Nam vaø Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam trong thôøi gian qua, töø ñoù vaän
duïng nhöõng lyù thuyeát thöông maïi quoác teá naøy ñeå ñaùnh giaù nhöõng keát quaû vaø toàn
taïi nhaèm ñöa ra caùc giaûi phaùp phaùt trieån ñôn vò trong thôøi gian tôùi.
Vì dòch vuï haøng haûi laø ngaønh dòch vuï mang tính ñaëc thuø, coäng theâm nhöõng
nhaän ñònh coøn mang naëng tính chuû quan neân luaän vaên khoâng traùnh khoûi nhöõng haïn
cheá vaø sai soùt nhaát ñònh. Do vaäy raát mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp yù kieán cuûa caùc
thaày coâ vaø baïn beø ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn nöõa.
Xin chaân thaønh caûm ôn Tieán syõ Nguyeãn Quoác Khanh ñaõ nhieät tình höôùng
daãn vaø giuùp ñôõ em trong thôøi gian thöïc hieän luaän vaên naøy.
- 77 -
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Tieáng Vieät
1. Boä Giao thoâng Vaän taûi (2000), Chieán löôïc phaùt trieån GTVT ñeán 2010
2. Giaùo sö tieán syõ Hoaøng Vaên Chaâu (2003) – Vaän taûi – Giao nhaän haøng hoùa
xuaát nhaäp khaåu - Nhaø xuaát baûn Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät.
3. PGS-TS Hoaøng Thò Chænh – PTS Nguyeãn Phuù Tuï – THS Nguyeãn Höõu
Loäc (1998) - Giaùo trình Kinh teá Quoác Teá - Nhaø Xuaát baûn Giaùo duïc.
4. Cuïc Haøng haûi VN (1997), Ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån ngaønh ñeán
2010,
5. Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam – Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng saûn xuaát kinh
doanh naêm 2002, 2004, 2005
6. Nghò ñònh soá 57/2001/NÑ-CP – Veà ñieàu kieän kinh doanh dòch vuï haøng haûi
7. Nghò ñònh soá 10/2001/NÑ-CP ngaøy 19/03/2001 Veà ñieàu kieän kinh doanh
ngaønh vaän taûi bieån
8. Taïp chí Visaba – naêm 2006
9. Giaùo sö Tieán syõ Voõ Thanh Thu (2003) - Quan heä Kinh teá Quoác teá - Nhaø
xuaát baûn Thoáng keâ.
10. Toång coâng ty Haøng haûi Vieät Nam (2006) – Keá hoaïch phaùt trieån giai ñoaïn
2006-2010, ñònh höôùng ñeán naêm 2020.
11. PGS-TS Nguyeãn Phuù Tuï (2004) – Lyù thuyeát vaø chính saùch Thöông maïi
quoác teá
12. PGS-TS Ñoaøn Thò Hoàng Vaân (2006) – Quaûn trò Logistics – Nhaø Xuaát baûn
Thoáng keâ.
13. Uûy ban quoác gia veà hôïp taùc kinh teá quoác teá (2006) - Toång quan caùc vaán
ñeà veà töï do hoùa thöông maïi dòch vuï
14. Moät soá trang WEB:
- Trang Web cuûa Boä Giao thoâng vaän taûi: www.mt.gov.vn
- Trang Web cuûa Boä Thöông maïi: www.mot.gov.vn
- Trang Web cuûa Vieän Kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh:
- Trang Web cuûa Toång Coâng ty Haøng haûi Vieät Nam: www.vinalines.com.vn
- Trang Web cuûa Vosa Group of Companies: www.vosagroup.com.vn
Tieáng Anh
1. Banomyong R, Nair, Beresford AKC (1999), Managing “Demand
amplication” in the supply chain: The Thai forarders’ experience, Dept. of
Maritime Study and International Transport Cardiff University
2. Djoko Sasono (2003), Multimodal transport Development in Indonesia,
United Nation Conference on Trade Development (Indonesia)
3. ESCAP (1992), Manual on Freight forwarder
- 78 -
Phuï luïc 1:
Coâng ty Coå phaàn Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam bao goàm Vaên phoøng Vosa vaø 14
ñôn vò tröïc thuoäc nhö sau:
1. Ñaïi lyù Haøng haûi Quaûng Ninh (Vosa Quaûng Ninh)
2. Ñaïi lyù Haøng haûi Haûi Phoøng (Vosa Haûi Phoøng)
3. Ñaïi lyù Haøng haûi Haø Noäi (Vosa Haø Noäi)
4. Ñaïi lyù Haøng haûi Beán Thuûy (Vosa Beán Thuûy)
5. Ñaïi lyù Haøng haûi Ñaø Naüng (Vosa Ñaø Naüng)
6. Ñaïi lyù Haøng haûi Quy Nhôn (Vosa Quy Nhôn)
7. Ñaïi lyù Haøng haûi Nha Trang (Vosa Nha Trang)
8. Ñaïi lyù Haøng haûi Vuõng Taøu (Vosa Vuõng Taøu)
9. Ñaïi lyù Haøng haûi Caàn Thô (Vosa Caàn Thô)
10. Ñaïi lyù Haøng haûi Saøi Goøn (Vosa Saøi Goøn)
11. Coâng ty Vaän taûi Quoác teá phía Baéc (North Freight)
12. Coâng ty Dòch vuï Haøng haûi Phöông Ñoâng (Orimas)
13. Coâng ty Kieåm kieäm vaø Thöông maïi Dòch (Vitamas)
14. Coâng ty Ñaïi lyù Dòch vuï Haøng haûi vaø Thöông maïi (Samtra)
- 79 -
Phuï luïc 2: Baûng theo doõi cô caáu lao ñoäng Vosa ñeán 31/12/2005
Baûng theo doõi Cô caáu lao ñoäng cuûa Vosa ñeán 31/12/2005
Loaïi lao ñoäng Soá ngöôøi Tyû leä (%)
1. Phaân loaïi theo trình ñoä vaên hoùa: 841 100,00
- Lao ñoäng coù trình ñoä Ñaïi hoïc vaø treân Ñaïi hoïc 429 51,00
- Lao ñoäng coù trình ñoä cao ñaúng, trung caáp, PTTH,
sô caáp
412 48,00
2. Phaân loaïi theo Hôïp ñoàng lao ñoäng: 811 100,00
- Lao ñoäng khoâng thuoäc dieän kyù HÑLÑ 01 0,12
- Lao ñoäng thöïc hieän HÑLÑ daøi haïn 591 70,27
- Lao ñoäng thöïc hieän HÑLÑ 12-36 thaùng 185 22,00
- Lao ñoäng thöïc hieän HÑLÑ thôøi vuï 64 7,61
(Nguoàn: Phöông aùn Coå phaàn hoùa Ñaïi lyù Haøng haûi Vieät Nam)
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
LA1707.pdf
