Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động bảo hiểm hoả hoạn và các rủi ro đặc biệt tại Công ty bảo hiểm dầu khí Việt Nam (PVI)

B¶ng viÕt t¾t PVI Petrovietnam Insurance BHDK B¶o hiÓm dÇu khÝ TCT DKVN Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam KTKH Kinh tÕ kÕ ho¹ch BHNL B¶o hiÓm n¨ng l­îng BhHH B¶o hiÓm hµng h¶i BHKT B¶o hiÓm kü thuËt H§ Hîp ®ång KD Kinh doanh CN Chi nh¸nh Phßng KD C¸c phßng trùc tiÕp kinh doanh b¶o hiÓm Phßng KH Phßng kÕ ho¹ch Phßng TBH Phßng t¸i b¶o hiÓm Phßng KT Phßng kÕ to¸n Phßng NVKD Phßng nghiÖp vô kinh doanh PCCC Phßng ch¸y ch÷a ch¸y GYCBH GiÊy yªu cÇu b¶o hiÓm GCNBH GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm NBH Ng­êi b¶o hiÓm G§V Gi¸m ®Þnh viªn Lêi nãi ®Çu Theo sè liÖu thèng kª, hµng n¨m trªn thÕ giíi cã kho¶ng trªn 5 triÖu vô ch¸y lín nhá x¶y ra ë tÊt c¶ c¸c n­íc, g©y thiÖt h¹i hµng tr¨m tû USD, hµng tr¨m ngh×n ng­êi bÞ chÕt, hµng triÖu ng­êi bÞ th­¬ng, hµng triÖu gia ®×nh ph¶i sèng c¶nh “mµn trêi chiÕu ®Êt”, mÊt viÖc lµm, mÊt thu nhËp. HËu qu¶ cña ho¶ ho¹n lµ kh«ng thÓ l­êng tr­íc ®­îc. Ng­êi d©n n­íc Anh khã cã thÓ quªn ®¸m ch¸y lín ch­a tõng thÊy x¶y ra vµo ngµy 2 th¸ng 9 n¨m 1666, kÐo dµi 7 ngµy 8 ®ªm ph¸ huû nhiÒu phè lín ë thµnh phè Lu©n §«n n­íc Anh. Søc ph¸ huû khèc liÖt cña vô ho¶ ho¹n ®ã ®· lµm c¶ thÕ giíi ph¶i kinh hoµng. ChØ víi mét måi löa nã ®· thiªu rôi mét nöa thµnh phè Lu©n §«n, thiªu hñy hoµn toµn 13200 ng«i nhµ, 87 nhµ thê, trong ®ã cã c¶ nhµ thê Saint Paul vµ trô së cña h·ng Loyds. ë ViÖt Nam, do tr×nh ®é nhËn thøc vÒ sö dông vµ qu¶n lý nguån löa cßn h¹n chÕ, thªm vµo ®ã lµ ph­¬ng tiÖn phßng ch¸y cßn rÊt l¹c hËu, sè l­îng nhµ l¸, nhµ t¹m bî cßn nhiÒu vµ th­êng tËp trung, ngâ ng¸ch l¹i rÊt nhá, nguy c¬ ho¶ ho¹n lµ rÊt cao, trong khi c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ rñi ro cßn ch­a ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, x· héi ViÖt Nam cµng ph¸t triÓn th× t×nh h×nh ho¶ ho¹n ngµy cµng nghiªm träng h¬n vµ nã ®ang t¸c ®éng to lín ®Õn nhiÒu mÆt ®êi sèng kinh tÕ x· héi, vÝ dô nh­: vô ho¶ ho¹n t¹i chî §ång Xu©n n¨m 1994, vô ho¶ ho¹n t¹i Trung t©m th­¬ng m¹i quèc tÕ n¨m 2002. Ho¶ ho¹n víi sù tµn ph¸ khèc liÖt cña nã ®· thËt sù lµ nçi kinh hoµng cña nh©n d©n ta tõ x­a tíi nay. Cha «ng ta coi giÆc löa còng nguy hiÓm kh«ng kÐm so víi c¸c lo¹i giÆc kh¸c. “Thuû, ho¶, ®¹o tÆc giÆc ph¸ kh«ng b»ng nhµ ch¸y” Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, víi quy m« cña nÒn kinh tÕ ngµy cµng t¨ng, c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y cÇn ®­îc c¸c cÊp c¸c ngµnh tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng quan t©m h¬n n÷a. C«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y cÇn ph¶i ®­îc phèi kÕt hîp gi÷a c¬ quan c¶nh s¸t phßng ch¸y ch÷a ch¸y víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh vµ ng­êi d©n. ChØ cã phèi kÕt hîp th­êng xuyªn vµ chÆt chÏ th× c«ng t¸c nµy míi ®¹t hiÖu qu¶ cao. Cã thÓ nãi, ho¶ ho¹n chÝnh lµ mèi ®e do¹ th­êng trùc rÊt lín vµ t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt nãi chung. ChÝnh v× tÝnh chÊt ®Æc biÖt nghiªm träng ®ã mµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt cã vai trß vµ t¸c dông s©u s¾c. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n thùc hiÖn nguyªn t¾c sè ®«ng bï sè Ýt, g©y dùng nh÷ng quü båi th­êng ®Ó bï ®¾p kÞp thêi nh÷ng thiÖt h¹i do ho¶ ho¹n g©y ra, æn ®Þnh tµi chÝnh cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm vµ æn ®Þnh x· héi. MÆt kh¸c, do tÝnh chÊt kÕt hîp ®· nªu trªn, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cßn cã kh¶ n¨ng thóc ®Èy c¸c ®¬n vÞ tham gia b¶o hiÓm thùc hiÖn c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y, t¨ng c­êng tÝnh tù chñ cña c¸c ®¬n vÞ trong viÖc phôc håi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh sau ho¶ ho¹n vµ t¹o ra sù æn ®Þnh lín trong nÒn kinh tÕ. T¹i ViÖt Nam, kÓ tõ sau NghÞ ®Þnh 100/CP ngµy 18 th¸ng 12 n¨m 1993 cña chÝnh phñ vÒ viÖc kinh doanh b¶o hiÓm, ho¹t ®éng b¶o hiÓm b¾t ®Çu s«i ®éng vµ ph¸t triÓn, cã nhiÒu nghiÖp vô míi b¾t ®Çu ®­îc triÓn khai trong ®ã cã nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt. §©y lµ mét nghiÖp vô cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô quan träng cña nhiÒu c«ng ty B¶o hiÓm, ®Æc biÖt lµ C«ng ty b¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nghiÖp vô, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i phßng B¶o hiÓm kü thuËt cña C«ng ty b¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam (PVI), ®­îc sù gióp ®ì vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cña c«ng ty vµ sù h­íng dÉn rÊt nhiÖt t×nh cña c« gi¸o Ph¹m Thanh Hµ, em ®· chän ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng B¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt t¹i c«ng ty B¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam (PVI)”. Trªn c¬ së nghiªn cøu lÝ luËn vµ dùa vµo t×nh h×nh thùc tÕ t¹i c«ng ty B¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam, kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch- tæng hîp, ph­¬ng ph¸p ®èi chiÕu- so s¸nh, ph­¬ng ph¸p m« t¶ vµ kh¸i qu¸t ho¸ ®èi t­îng nghiªn cøu, em ®· hoµn thµnh luËn v¨n nµy gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Kh¸i qu¸t chung vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ë c«ng ty b¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam Ch­¬ng III: Mét sè c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt t¹i PVI LuËn v¨n nµy sÏ hÖ thèng ho¸ lý luËn vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn thùc tiÔn t¹i c«ng ty B¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam. Tõ ®ã, luËn v¨n còng ®­a ra mét sè c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n, phï hîp víi ®Æc tÝnh cña c«ng ty gióp n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña nghiÖp vô kinh doanh b¶o hiÓm cßn kh¸ míi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn tËn t×nh vµ thiÕt thùc cña C« gi¸o Ph¹m Thanh Hµ vµ sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ trong phßng b¶o hiÓm kü thuËt cña PVI ®· gióp em hoµn thiÖn luËn v¨n nµy. Ch­¬ng I: Kh¸i qu¸t chung vÒ B¶o hiÓm ho¶ ho¹n I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña B¶o hiÓm ho¶ ho¹n T¸c ®éng cña ho¶ ho¹n tíi ®êi sèng vµ s¶n xuÊt kinh doanh Ho¶ ho¹n ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng vµ sinh ho¹t cña nh©n d©n. Ho¶ ho¹n cã thÓ thiªu huû mét toµ nhµ, mét c«ng tr×nh kiÕn tróc, mét khèi l­îng tµi s¶n nhÊt ®Þnh. Ngoµi ra, ho¶ ho¹n cßn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña ng­êi bÞ h¹i. NÕu kh«ng may gÆp ho¶ ho¹n th× mét gia ®×nh hay mét khu vùc d©n c­ cã thÓ gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ chç ë, ®iÒu kiÖn sinh ho¹t. Sau vô ho¶ ho¹n, cuéc sèng cña d©n c­ cã thÓ bÞ ®¶o lén hoµn toµn vµ ph¶i mÊt mét kho¶ng thêi gian rÊt dµi míi æn ®Þnh cuéc sèng. Còng cÇn ph¶i tÝnh ®Õn t¸c ®éng g©y « nhiÔm cña nã tíi m«i tr­êng sèng, ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ cña d©n c­ nãi chung. Ho¶ ho¹n còng g©y bÊt æn trong x· héi. ViÖc gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ vµ æn ®Þnh x· héi lµ môc tiªu cña c¸c quèc gia trªn toµn thÕ giíi. Khi mét x· héi hoÆc mét bé phËn cña x· héi kh«ng æn ®Þnh th× chÝnh phñ sÏ tèn rÊt nhiÒu c«ng søc t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc. Cho dï ho¶ ho¹n x¶y ra ë ®©u ®i ch¨ng n÷a th× nã còng cã nhiÒu t¸c ®éng xÊu ®Õn an ninh x· héi. Ho¶ ho¹n x¶y ra ë mét nhµ m¸y, mét xÝ nghiÖp sÏ lµm ®×nh trÖ s¶n xuÊt kinh doanh. Khi s¶n xuÊt bÞ ®×nh trÖ, kinh doanh bÞ gi¸n ®o¹n kÐo theo c«ng nh©n cña nhµ m¸y bÞ thÊt nghiÖp. NÕu ho¶ ho¹n x¶y ra ë khu vùc d©n c­ sÏ lµm cho cuéc sèng cña mét sè ng­êi trë nªn khã kh¨n. ChÝnh nh÷ng ng­êi mÊt viÖc hay mÊt cña c¶i nµy lµ mét g¸nh nÆng ®èi víi x· héi. ChÝnh v× vËy mçi ng­êi d©n, mçi tæ chøc, doanh nghiÖp nªn thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c ®Ò phßng h¹n chÕ ch¸y næ, h¹n chÕ c¸c thiÖt h¹i khi x¶y ra ho¶ ho¹n. Trong thùc tÕ phßng tr¸nh ho¶ ho¹n cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau, tuy nhiªn cã ba biÖn ph¸p sau lµ c¬ b¶n: Lo¹i bá rñi ro ChÊp nhËn rñi ro ChuyÓn giao rñi ro - Lo¹i bá rñi ro: §©y lµ biÖn ph¸p l©u ®êi víi viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y kÕt hîp víi c¸c qu¸ tr×nh s¬ t¸n vµ cøu ch÷a tµi s¶n, con ng­êi. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh, biÖn ph¸p lo¹i bá rñi ro kh«ng ph¶i lµ mét biÖn ph¸p tèi ­u nhÊt trong lo¹i bá nh÷ng tæn thÊt. Thùc chÊt ®©y chØ lµ biÖn ph¸p “®Ò phßng vµ h¹n chÕ” nh÷ng tæn thÊt cã thÓ vµ do vËy khi tæn thÊt ®· x¶y ra, th× vÉn cã nh÷ng thiÖt h¹i (trong tr­êng hîp kh¶ n¨ng phßng ch¸y ch÷a ch¸y kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao). Ngµy nay, lo¹i bá rñi ro ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ trong c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt cã thÓ x¶y ra ®­îc nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi coi lµ biÖn ph¸p b¾t buéc ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cña m×nh. - ChÊp nhËn rñi ro: chÊp nhËn rñi ro lµ biÖn ph¸p tµi chÝnh trong ®ã c¸c ®¬n vÞ tù trÝch lËp c¸c quü dù phßng chung ®Ó båi th­êng c¸c tæn thÊt cã thÓ x¶y ra. ViÖc trÝch lËp c¸c quü nµy cã nhiÒu h¹n chÕ do kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh­ sè ®¬n vÞ tham gia gãp quü chung lµ cã h¹n vµ quü båi th­êng kh«ng lín nªn chØ cã kh¶ n¨ng bï ®¾p nh÷ng rñi ro tæn thÊt t­¬ng ®èi nhá. - ChuyÓn giao rñi ro: lµ h×nh thøc phæ biÕn hiÖn nay, chuyÓn giao rñi ro cã nghÜa lµ ®¬n vÞ cã tµi s¶n cã nguy c¬ gÆp rñi ro sÏ ®­îc mét sè ®¬n vÞ kh¸c ®¶m b¶o mét phÇn an toµn cho tµi s¶n ®ã. ChuyÓn giao rñi ro thùc chÊt lµ tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. §©y lµ biÖn ph¸p toµn diÖn nhÊt do nã cã kh¶ n¨ng kh«i phôc l¹i tµi chÝnh cña ®¬n vÞ sau khi tæn thÊt x¶y ra, bÊt kÓ ®ã lµ tæn thÊt lín hay nhá. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n thùc chÊt cßn lµ biÖn ph¸p kÕt hîp víi sù tham gia cña c¶ hai biÖn ph¸p trªn. + Thø nhÊt: viÖc ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt ho¶ ho¹n lµ b¾t buéc ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ qua c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y. + Thø hai: c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ ®Ò ra møc miÔn th­êng (cã khÊu trõ hoÆc kh«ng khÊu trõ) ®Ó gi¶m møc phÝ, ®ång thêi buéc c¸c ®¬n vÞ tham gia ph¶i chÞu mét phÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi tæn thÊt b»ng trÝch lËp quü dù phßng tæn thÊt nhá. Cho dï b»ng c¸ch nµy hay b»ng c¸ch kh¸c th× sù phèi hîp gi÷a c«ng ty b¶o hiÓm víi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm lµ rÊt cÇn thiÕt. 2. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña B¶o hiÓm ho¶ ho¹n B¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ mét biÖn ph¸p chuyÓn giao rñi ro ho¶ ho¹n tèi ­u nhÊt. Nã cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc gi÷ æn ®Þnh ho¹t ®éng kinh tÕ, t¨ng c­êng h¹n chÕ tæn thÊt vµ t¹o nguån vèn ®Çu t­ lín còng nh­ ®ãng gãp vµo nguån ng©n s¸ch quèc gia. Kh«ng ai cã thÓ phñ nhËn vai trß cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, víi c¸c ®Æc tÝnh ­u viÖt cña m×nh, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ngµy cµng chiÕm ­u thÕ vµ trë thµnh mét trong nh÷ng nghiÖp vô b¶o hiÓm quan träng nhÊt trong hÖ thèng b¶o hiÓm nãi chung. Ngµy nay, khi khoa häc kÜ thuËt cµng ph¸t triÓn, ý thøc phßng ch¸y ch÷a ch¸y (PCCC) t­¬ng ®èi tèt, tuy nhiªn kh«ng cã mét sù b¶o ®¶m nµo ch¾c ch¾n r»ng cã hÖ thèng PCCC cã thÓ ng¨n ngõa hoµn toµn c¸c yÕu tè rñi ro nh­ sÐt ®¸nh, s¬ suÊt cña con ng­êi, do thêi tiÕt kh« h¹n. T¹i c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn, c«ng nghÖ cßn l¹c hËu, ®Æc biÖt lµ ý thøc PCCC cña ng­êi d©n cßn kÐm nªn ch¸y th­êng xuyªn x¶y ra nhiÒu h¬n. B¶o hiÓm ch¸y lµ mét h×nh thøc chuyÓn giao, tµi trî rñi ro, trong ®ã ng­êi b¶o hiÓm chÊp nhËn g¸nh v¸c phÇn tæn thÊt tµi chÝnh khi rñi ro x¶y ra. Th«ng qua viÖc båi th­êng mét c¸ch hîp lý, kÞp thêi, chÝnh x¸c, trung thùc ®· gióp cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n nhanh chãng kh¾c phôc ®­îc thiÖt h¹i. §Æc biÖt khi tÊt c¶ c¸c c«ng ty ph¶i h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× b¶o hiÓm vÉn sÏ lµ tÊm l¸ ch¾n kinh tÕ cuèi cïng t¹o sù æn ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh. §ång thêi b¶o hiÓm còng thÓ hiÖn tÝnh céng ®ång t­¬ng trî nh©n v¨n s©u s¾c. Nhê cã b¶o hiÓm nh÷ng ng­êi tham gia b¶o hiÓm ®ãng gãp mét sè phÝ x©y dùng nªn quü tiÒn tÖ tËp trung. Quü nµy sÏ båi th­êng tæn thÊt cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm vµ mét phÇn phÝ b¶o hiÓm sÏ ®­îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, nh»m thu hót ®­îc lîi nhuËn ®Ó ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng quü, gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ngoµi ra, khi tham gia b¶o hiÓm, c¸c chñ thÓ cña nÒn kinh tÕ kh«ng nh÷ng ®­îc ®Òn bï thiÖt h¹i khi tæn thÊt x¶y ra mµ cßn kh«ng ph¶i nép quü dù phßng ®Ò phßng tæn thÊt. Do ®ã kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm sÏ t¨ng lªn, quy m« s¶n xuÊt sÏ më réng vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gi¶m dÉn ®Õn gi¸ c¶ gi¶m, ®em l¹i lîi Ých cho ng­êi tiªu dïng. MÆt kh¸c, ®Ó gi¶m thiÓu ®­îc thiÖt h¹i mµ ch¸y cã thÓ g©y ra ng­êi ta th­êng sö dông biÖn ph¸p ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. Khi tham gia b¶o hiÓm, nhµ b¶o hiÓm cïng víi ng­êi tham gia b¶o hiÓm sÏ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó phßng ngõa rñi ro x¶y ra, cè vÊn vÒ c¸ch PCCC, tuyªn truyÒn ý thøc PCCC, x©y dùng c¬ së thiÕt bÞ PCCC.v..v. nh»m gi¶m bít vµ h¹n chÕ hËu qu¶ thiÖt h¹i. ViÖc ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt lµm yªn t©m cho chñ hîp ®ång vµ nh÷ng ng­êi d©n sèng xung quanh nh÷ng vïng tr­íc ®©y th­êng hay cã ch¸y x¶y ra, ®¶m b¶o an ninh trËt tù cho x· héi. Tãm l¹i, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cã vai trß ®Æc biÖt quan träng bëi khi tham gia b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, c¸c chñ hîp ®ång nµy dÔ dµng nhËn ®­îc sù trî gióp vÒ vèn cña chñ ®Çu t­, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c b¹n hµng v× hä biÕt r»ng hä cã thÓ thu håi ®­îc vèn ngay c¶ khi kh¸ch hµng cña hä bÞ rñi ro, tæn thÊt sÏ ®­îc båi th­êng bëi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. §iÒu nµy lµm cho hÖ thèng l·i suÊt bªn ng©n hµng æn ®Þnh, tiÒn tÖ l­u th«ng b×nh th­êng ngay c¶ khi cã nhiÒu vô ch¸y lín x¶y ra liªn tiÕp. 3. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña B¶o hiÓm ho¶ ho¹n 3.1. Trªn thÕ giíi Tõ khi ph¸t hiÖn ra löa cuéc sèng cña con ng­êi ®· thay ®æi hoµn toµn, tõ chç chØ “¨n t­¬i nuèt sèng” con ng­êi chuyÓn sang ¨n chÝn, tõ chç ph¶i sèng rÊt khæ së trong mïa ®«ng l¹nh gi¸ con ng­êi ®· biÕt dïng löa ®Ó s­ëi Êm. Nh­ng còng v× cã löa mµ con ng­êi biÕt ®Õn sù tµn ph¸ khèc liÖt cña ho¶ ho¹n, ho¶ ho¹n ®· g©y ra cho con ng­êi biÕt bao kinh hoµng. Khi x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, cña c¶i vËt chÊt s¶n xuÊt ra nhiÒu h¬n, thiÖt h¹i khi x¶y ra ho¶ ho¹n ngµy cµng lín h¬n th× còng ®· lµm ph¸t sinh nhu cÇu b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. B¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tèi ­u nhÊt ®Ó h¹n chÕ t¸c ®éng cña ho¶ ho¹n. N¨m 1591, hiÖp héi B¶o hiÓm ch¸y ®Çu tiªn ra ®êi ë §øc mang tªn Feuercasse. Mét thêi gian ng¾n sau ®ã ®· xuÊt hiÖn thªm mét sè c«ng ty n÷a, nh­ng nhu cÇu vÒ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ch­a thËt sù lín nªn tÝnh chÊt vµ quy m« ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty mang nÆng tÝnh tù ph¸t vµ ®· kh«ng t¹o ®­îc c¸c b­íc ph¸t triÓn quan träng. Ph¶i ®îi ®Õn gÇn mét thÕ kû sau th× b¶o hiÓm ho¶ ho¹n míi chÝnh thøc ra ®êi ë Anh. Gi÷a thÕ kû XVII (n¨m 1666) ®· x¶y ra vô ch¸y khñng khiÕp ë thµnh phè Lu©n §«n, thñ ®« n­íc Anh. Vô ch¸y kÐo dµi 7 ngµy 8 ®ªm thiªu huû gÇn nh­ toµn bé thµnh phè. Ngoµi ra cßn nh÷ng thiÖt h¹i vÒ ng­êi vµ cña v« cïng to lín kh«ng thÓ thèng kª hÕt. Nh÷ng thiÖt h¹i nµy ¶nh h­ëng ®Õn mét bé phËn lín d©n chóng. §¸m ch¸y lµ nçi kinh hoµng ch­a tõng thÊy cña ng­êi d©n Lu©n §«n, nã ®· lµm xuÊt hiÖn nhu cÇu b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. ý thøc ®­îc tÇm quan träng cña b¶o hiÓm ch¸y ngay tõ n¨m 1667, c¸c nhµ chøc tr¸ch thµnh phè Lu©n §«n ®· më v¨n phßng b¶o hiÓm ch¸y ®Çu tiªn. Sau ®ã n¨m 1681, c«ng ty b¶o hiÓm ch¸y ®Çu tiªn ra ®êi lÊy tªn lµ Friendly Society Fire Office. C«ng ty ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c t­¬ng hç víi hÖ thèng phÝ æn ®Þnh vµ quy ®Þnh ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ph¶i chÞu mét phÇn tæn thÊt do ho¶ ho¹n g©y ra. Sau ®ã cã mét sè c«ng ty b¶o hiÓm ra ®êi ë Anh nh­ Amicable (1696), West Minster (1717). PhÇn lín c¸c c«ng ty nµy vÉn duy tr× ho¹t ®éng. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm ch¸y cña n­íc Anh ho¹t ®éng kh¸ hiÖu qu¶ vµ b¶o hiÓm ch¸y ®· ph¸t triÓn réng sang Ch©u ¢u vµ B¾c Mü. C«ng ty b¶o hiÓm ch¸y ®Çu tiªn thµnh c«ng trªn ®Êt Mü lµ mét c«ng ty b¶o hiÓm t­¬ng hç, do Benjamin Franklin vµ mét sè thµnh viªn kh¸c s¸ng lËp n¨m 1752 mang tªn Philadelphia Contribution Ship- c«ng ty chuyªn b¶o hiÓm ch¸y cho nhµ cöa. Sau ®ã vµo n¨m 1792 c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm ch¸y ®Çu tiªn ®­îc thµnh lËp d­íi tªn The Insurance Company of North America. §Õn ®©y ®· ®¸nh dÊu mét thêi kú míi cho sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ Ch©u ¢u vµ B¾c Mü. Nh­ vËy, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô b¶o hiÓm ra ®êi t­¬ng ®èi sím trªn thÕ giíi. Sau nhiÒu n¨m b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vai trß cña m×nh trong hÖ thèng b¶o hiÓm nãi chung. Ngµy nay, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n cã mÆt ë kh¾p c¸c ch©u lôc vµ ë hÇu hÕt c¸c c«ng ty B¶o hiÓm phi nh©n thä ®Òu triÓn khai nghiÖp vô nµy. RÊt nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cao víi doanh thu phÝ kh¸ cao, chiÕm mét tû träng lín trong tæng phÝ thu b¶o hiÓm nãi chung. 3.2. T¹i ViÖt Nam T¹i ViÖt Nam nghiÖp vô nµy chØ chÝnh thøc ®­îc tiÕn hµnh tõ n¨m 1989 sau khi cã quyÕt ®Þnh sè 06/TCQ§ cña Bé tµi chÝnh. Ngay sau ®ã tøc lµ n¨m 1990 ®· cã 16 c«ng ty thµnh viªn cña B¶o ViÖt triÓn khai nghiÖp vô víi gi¸ trÞ tµi s¶n h¬n 6000 tû VN§ tham gia b¶o hiÓm vµ ®Õn n¨m 1994 tæng tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm lªn tíi gÇn 27000 tû VN§. Sau khi cã c¸c th«ng t­, chØ thÞ cña héi ®ång bé tr­ëng (thñ t­íng chÝnh phñ) còng nh­ cña Bé tµi chÝnh ra ®êi gãp phÇn thóc ®Èy nghiÖp vô nµy ph¸t triÓn m¹nh mÏ, toµn diÖn. §Æc biÖt sau vô ho¶ ho¹n t¹i c«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt giÇy HiÖp H­ng ë TPHCM ngµy 22/7/1993 víi møc thiÖt h¹i lªn ®Õn 14 tû VND, ®· kh¼ng ®Þnh vai trß cña B¶o hiÓm trong viÖc b¶o toµn vèn cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy kÓ tõ n¨m 1994, Tæng c«ng ty B¶o hiÓm ViÖt Nam b¾t ®Çu tiÕn hµnh triÓn khai trªn kh¾p c¸c tØnh, thµnh trong c¶ n­íc. NghiÖp vô nµy cã doanh thu phÝ cao vµ ngµy cµng chiÕm tû träng lín so víi c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c. MÆc dï míi triÓn khai nh­ng nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®ang cã tèc ®é ph¸t triÓn rÊt nhanh, lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô cã doanh thu cao vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh rÊt tèt. Mét trong c¸c yÕu tè thóc ®Èy nghiÖp vô b¶o hiÓm ch¸y ph¸t triÓn lµ do NghÞ ®Þnh 42/CP ngµy 16/07/1996 buéc c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i mua b¶o hiÓm t¹i c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ViÖt Nam. §©y lµ ®iÒu cã ý nghÜa to lín víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ViÖt Nam cßn non trÎ. Nã ®· më ra mét khu vùc kh¸ch hµng cã tiÒm n¨ng lín cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm khai th¸c. §Æc biÖt lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ®­îc quy ®Þnh b¾t buéc, víi tæng gi¸ trÞ tham gia b¶o hiÓm lªn tíi 20 tû USD. Nãi tãm l¹i, b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt lµ nghiÖp vô ®ang cã nhu cÇu lín trªn thÞ tr­êng vµ lµ nguån doanh thu chÝnh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. Trong t­¬ng lai kh«ng xa khi nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ vai trß, tÇm quan träng cña b¶o hiÓm ch¸y ®­îc n©ng cao th× b¶o hiÓm ch¸y sÏ cßn ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n n÷a vµ cã nhiÒu ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm vµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. II. NghiÖp vô B¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt 1.Kh¸i niÖm B¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm nh÷ng thiÖt h¹i do ch¸y vµ c¸c rñi ro t­¬ng tù hay c¸c rñi ro ®Æc biÖt nh­: ®éng ®Êt, b·o lôt, nói löa, sÐt ®¸nh.v..v.. g©y ra cho ®èi t­îng b¶o hiÓm. Chóng ta cÇn n¾m b¾t mét sè thuËt ng÷: Ho¶ ho¹n: lµ ch¸y x¶y ra kh«ng kiÓm so¸t ®­îc ngoµi nguån löa chuyªn dïng, g©y thiÖt h¹i cho tµi s¶n vµ con ng­êi. §¬n vÞ rñi ro: lµ nhãm tµi s¶n t¸ch biÖt khái nhãm tµi s¶n kh¸c, víi kho¶ng c¸ch kh«ng cho phÐp tõ nhãm nµy lan sang nhãm kh¸c. Kho¶ng c¸ch nµy gÇn nhÊt kh«ng d­íi 12m, môc ®Ých ®Ó quy vïng tr¸ch nhiÖm båi th­êng. Tµi s¶n: bao gåm tÊt c¶ c¸c lo¹i tµi s¶n trõ nh÷ng lo¹i tµi s¶n bÞ thiÖt h¹i do nh÷ng rñi ro lo¹i trõ. Tµi s¶n ë ®©y ph¶i lµ tµi s¶n thuéc quyÒn sö dông hay quyÒn qu¶n lý cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ghi trªn giÊy b¶o hiÓm. §ång thêi tµi s¶n ®ã ph¶i n»m trong ph¹m vi b¶o hiÓm. Tæn thÊt toµn bé, gåm: + Tæn thÊt toµn bé thùc tÕ: lµ tµi s¶n b¶o hiÓm bÞ ph¸ huû hoµn toµn hoÆc h­ háng nghiªm träng ®Õn møc kh«ng thÓ phôc håi ®­îc nh­ tr¹ng th¸i ban ®Çu. + Tæn thÊt toµn bé ­íc tÝnh: lµ tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm bÞ ph¸ huû hoÆc h­ háng ®Õn møc nÕu söa ch÷a phôc håi th× sè tiÒn ph¶i bá ra sÏ b»ng hoÆc lín h¬n sè tiÒn b¶o hiÓm vµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm cã hµnh ®éng tõ bá ®èi t­îng b¶o hiÓm ®ã. Møc miÔn båi th­êng Lµ sè tiÒn tæn thÊt mµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm tù g¸nh chÞu cho mçi vô hoÆc mçi tæn thÊt. 2. §èi t­îng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm 2.1. §èi t­îng §èi t­îng cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt lµ c¸c tµi s¶n, kho tµng, vËt kiÕn tróc, c«ng tr×nh x©y dùng, nhµ m¸y, xÝ nghiÖp vµ hµng ho¸ ®Ó trong kho, l­u kho, nguyªn vËt liÖu, thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm, tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u vµ qu¶n lý hîp ph¸p cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c c¸ nh©n, tæ chøc vµ mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi. 2.2. Ph¹m vi Trong b¶o hiÓm, quan hÖ b¶o hiÓm ®­îc x¸c lËp trªn c¬ së cña sù ®ång ý gi÷a ng­êi tham gia vµ nhµ b¶o hiÓm. Ng­êi tham gia b¶o hiÓm ®ång ý ®ãng phÝ cho nhµ b¶o hiÓm, bï l¹i nhµ b¶o hiÓm sÏ båi th­êng cho ng­êi tham gia khi cã tæn thÊt nh­ ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång. Do tÝnh ph¸p lý cña hîp ®ång nªn mäi thuËt ng÷ trong hîp ®ång cÇn ®­îc hiÓu râ rµng theo mét nghÜa duy nhÊt nh»m tr¸nh nh÷ng tranh chÊp ph¸p lý sau nµy. Trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n còng vËy, ®¬n b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ c¬ së ph¸p lý cho quan hÖ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, do ®ã mäi kh¸i niÖm vµ thuËt ng÷ sö dông trong ®¬n nµy ®Òu thèng nhÊt. - Ph¹m vi b¶o hiÓm: lµ mét thuËt ng÷ nªu râ c¸c tr­êng hîp mµ nÕu tæn thÊt x¶y ra trong c¸c tr­êng hîp ®ã th× sÏ ®­îc nhµ b¶o hiÓm båi th­êng, bao gåm: + Nh÷ng thiÖt h¹i do nh÷ng rñi ro ®­îc b¶o hiÓm g©y ra cho tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm ghi trong GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm (hoÆc danh môc kÌm theo GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm) nÕu ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ®· nép phÝ b¶o hiÓm vµ nh÷ng thiÖt h¹i Êy x¶y ra tr­íc 16 giê ngµy cuèi cïng cña thêi h¹n b¶o hiÓm ghi trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. + Chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý nh»m h¹n chÕ tæn thÊt tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm trong vµ sau khi ch¸y. + Ngoµi ra nhµ b¶o hiÓm còng sÏ båi th­êng cho ng­êi tham gia c¶ chi phÝ thu dän hiÖn tr­êng sau khi ch¸y nÕu chi phÝ nµy ®­îc ghi râ trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm lµ ®­îc b¶o hiÓm vµ ng­êi tham gia b¶o hiÓm nép thªm phÝ theo mét tû lÖ quy ®Þnh. Tuy nhiªn, trong mäi tr­êng hîp, tr¸ch nhiÖm cña nhµ b¶o hiÓm kh«ng v­ît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm cña mçi h¹ng môc tµi s¶n ghi trong danh môc hoÆc gép l¹i kh«ng v­ît qu¸ tæng sè tiÒn b¶o hiÓm ghi trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. a. C¸c rñi ro ®­îc b¶o hiÓm Rñi ro b¶o hiÓm lµ sù cè kh«ng ch¾c ch¾n x¶y ra, kh«ng ai biÕt x¶y ra vµo ngµy giê nµo, rñi ro cã thÓ x¶y ra vµo bÊt cø lóc nµo, nã mang tÝnh kh¸ch quan vµ bÊt ngê, nã cã thÓ g©y ra h­ háng vµ thiÖt h¹i cho ®èi t­îng ®­îc b¶o hiÓm. Trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, c¸c rñi ro bao gåm: + Rñi ro chÝnh (rñi ro nhãm A): ho¶ ho¹n + Rñi ro phô: næ, sÐt, næi lo¹n, b¹o lùc d©n sù, m¸y bay r¬i... c¸c rñi ro nµy ®Òu thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. C¸c rñi ro ®­îc b¶o hiÓm. - Rñi ro chÝnh (rñi ro nhãm A) · Ch¸y: theo ®Þnh nghÜa ch¸y lµ ph¶n øng ho¸ häc cã to¶ nhiÖt vµ ph¸t ra ¸nh s¸ng. Nh­ vËy ch¸y lµ mét hiÖn t­îng bao gåm 3 yÕu tè: + Ph¶n øng ho¸ häc + To¶ nhiÖt + Ph¸t s¸ng th× míi ®­îc gäi lµ ch¸y. VÝ dô, bãng ®Ìn ®iÖn cã to¶ nhiÖt, ph¸t s¸ng nh­ng kh«ng ph¶i lµ ph¶n øng ho¸ häc nªn kh«ng ®­îc gäi lµ ch¸y. Kh«ng ph¶i ®¸m ch¸y nµo còng lµ ho¶ ho¹n, ho¶ ho¹n ph¶i bao gåm 3 yÕu tè: + Ch¸y ph¶i thùc sù cã ph¸t löa + Löa ®ã kh«ng ph¶i lµ löa chuyªn dïng + Löa ®ã ph¶i bÊt ngê hay ngÉu nhiªn ph¸t ra Khi cã ®ñ 3 ®iÒu kiÖn ®ã th× nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt do ho¶ ho¹n g©y ra sÏ ®­îc båi th­êng cho dï thiÖt h¹i vËt chÊt do ¶nh h­ëng cña khãi vµ nhiÖt g©y ra. Tr­êng hîp ho¶ ho¹n x¶y ra do bÊt cÈn cña ng­êi tham gia còng vÉn thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm båi th­êng. · SÐt: ng­êi ®­îc b¶o hiÓm sÏ ®­îc båi th­êng khi tµi s¶n bÞ ph¸ huû trùc tiÕp do sÐt hoÆc do sÐt ®¸nh g©y ch¸y. Khi sÐt ®¸nh mµ kh«ng g©y ch¸y hoÆc kh«ng ph¸ huû trùc tiÕp tµi s¶n th× kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm båi th­êng. · Næ: lµ hiÖn t­îng ch¸y cùc nhanh t¹o ra vµ gi¶i phãng mét ¸p lùc lín kÌm theo mét tiÕng ®éng m¹nh ph¸t sinh tõ sù gi·n në nhanh, m¹nh cña c¸c chÊt láng, chÊt r¾n hoÆc chÊt khÝ. C¸c rñi ro ®­îc b¶o hiÓm khi næ x¶y ra bao gåm: + Næ nåi h¬i phôc vô sinh ho¹t + Næ h¬i ®èt phôc vô sinh ho¹t, th¾p s¸ng, s­ëi Êm trong mét ng«i nhµ kh«ng ph¶i lµ x­ëng thî lµm c¸c c«ng viÖc sö dông h¬i ®èt, nh­ng lo¹i trõ c¸c thiÖt h¹i do næ mµ nguyªn nh©n g©y næ do ®éng ®Êt hoÆc do löa ngÇm d­íi ®Êt g©y ra. - Rñi ro phô: bªn c¹nh c¸c rñi ro chÝnh hay rñi ro c¬ b¶n kh¸ch hµng cã thÓ tham gia b¶o hiÓm c¸c rñi ro phô dùa trªn c¬ së ký kÕt hîp ®ång vµ tr¶ thªm phÝ b¶o hiÓm cho nhµ b¶o hiÓm. · Rñi ro B: næ Khi mua rñi ro B, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm sÏ ®­îc b¶o hiÓm cho c¸c rñi ro næ g©y ra tæn thÊt mÆc dï næ kh«ng g©y ch¸y. Trong tr­êng hîp næ mµ g©y ch¸y th× ®­¬ng nhiªn ®­îc b¶o hiÓm (rñi ro chÝnh). C¸c ®iÒu kiÖn lo¹i trõ riªng trong rñi ro B: + Tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm bÞ ph¸ huû hay h­ h¹i do nåi h¬i, thïng ®un n­íc b»ng h¬i ®èt, b×nh chøa, m¸y mãc hoÆc thiÕt bÞ mµ ¸p suÊt bªn trong hoµn toµn do h¬i n­íc t¹o ra bÞ næ (chø kh«ng ph¶i do ch¸y b¾t nguån tõ næ) nÕu nåi h¬i vµ nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã thuéc quyÒn së h÷u hay ®iÒu khiÓn cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm. Chóng bÞ lo¹i trõ v× nh÷ng rñi ro nµy thuéc b¶o hiÓm kü thuËt. + B×nh chøa, m¸y mãc thiÕt bÞ hoÆc chÊt liÖu bªn trong c¸c dông cô ®ã bÞ h­ h¹i hay bÞ ph¸ huû do næ c¸c chÊt liÖu ®ã (lo¹i trõ kh«ng ¸p dông trong tr­êng hîp ch¸y næ x¨ng dÇu). C¸c rñi ro trªn bÞ lo¹i trõ ®Ó tr¸nh b¶o hiÓm trïng víi c¸c ®¬n b¶o hiÓm kü thuËt. ¸p suÊt sãng g©y ra do m¸y bay hoÆc c¸c ph­¬ng tiÖn hµng kh«ng kh¸c bay víi tèc ®é b»ng hay v­ît qu¸ tèc ®é ©m thanh kh«ng ®­îc coi lµ næ. · Rñi ro C: M¸y bay hoÆc c¸c ph­¬ng tiÖn hµng kh«ng kh¸c hay c¸c thiÕt bÞ trªn c¸c ph­¬ng tiÖn ®ã rít tróng, nh­ng lo¹i trõ c¸c tµi s¶n bÞ ph¸ huû hay h­ h¹i bëi ¸p suÊt sãng do m¸y bay, ph­¬ng tiÖn hµng kh«ng kh¸c bay víi tèc ®é ngang hoÆc v­ît tiÕng ®éng ©m thanh g©y ra. · Rñi ro E: Næi lo¹n, b¹o ®éng d©n sù, ®×nh c«ng, bÕ x­ëng, hoÆc hµnh ®éng cña nh÷ng ng­êi tham gia g©y rèi, b¹o ®éng hay hµnh vi ¸c ý nh­ng kh«ng mang tÝnh chÊt chÝnh trÞ. Lo¹i trõ tµi s¶n bÞ: MÊt m¸t h­ h¹i do bÞ tÞch thu, ph¸ huû hoÆc tr­ng dông theo lÖnh cña chÝnh phñ hoÆc nhµ cÇm quyÒn. MÊt m¸t h­ h¹i do ngõng c«ng viÖc · Rñi ro G: §éng ®Êt · Rñi ro L: Löa ngÇm d­íi ®Êt · Rñi ro N: gi«ng b·o, lò lôt, nh­ng lo¹i trõ tæn thÊt sau: Tµi s¶n bÞ ph¸ huû hay h­ h¹i do s­¬ng muèi, sôt lë ®Êt Hµng rµo, cæng ngâ vµ c¸c ®éng s¶n ngoµi trêi bÞ ph¸ huû hay h­ háng · Rñi ro P: Vì hay trµn n­íc tõ c¸c bÓ chøa, thiÕt bÞ chøa n­íc hay ®­êng èng dÉn, nh­ng lo¹i trõ tµi s¶n bÞ ph¸ huû hay h­ h¹i do n­íc ch¶y, rß rØ tõ hÖ thèng thiÕt bÞ phßng ch¸y ch÷a ch¸y tù ®éng. · Rñi ro Q: xe cé hay sóc vËt kh«ng thuéc quyÒn së h÷u hay quyÒn kiÓm so¸t cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm hay cña ng­êi lµm thuª cho hä ®©m vµo. · Rñi ro S: n­íc ch¶y hay rß rØ ra tõ thiÕt bÞ vßi phun Sprinkle ch÷a ch¸y tù ®éng l¾p ®Æt s½n trong nhµ nh­ng lo¹i trõ: + ThiÖt h¹i do n­íc tho¸t ra rß rØ tõ hÖ thèng n­íc (Sprinkle) ®­îc l¾p ®Æt tù ®éng. + ThiÖt h¹i t¹i nh÷ng c«ng tr×nh, ng«i nhµ bá trèng, kh«ng cã ng­êi sö dông. b. C¸c rñi ro lo¹i trõ. Nhµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi th­êng nh÷ng tæn thÊt sau ®©y: - Nh÷ng tµi s¶n bÞ thiÖt h¹i do: + Næi lo¹n, b¹o ®éng d©n sù, trõ khi nh÷ng rñi ro nµy ®­îc x¸c nhËn trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm lµ ®­îc b¶o hiÓm. + ChiÕn tranh, x©m l­îc, hµnh ®éng thï ®Þch cña n­íc ngoµi, chiÕn sù, næi lo¹n, néi chiÕn, khëi nghÜa, c¸ch m¹ng, binh biÕn, b¹o ®éng, ®¶o chÝnh.v..v. + C¸c hµnh ®éng khñng bè (sö dông b¹o lùc nh»m môc ®Ých chÝnh trÞ). - BÊt kú tæn thÊt trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp mµ nguyªn nh©n g©y ra cã liªn quan ®Õn: + Phãng x¹ ion ho¸ hay nhiÔm phãng x¹ tõ nguyªn liÖu h¹t nh©n hay tõ chÊt th¶i h¹t nh©n do viÖc ®èt ch¸y nhiªn liÖu h¹t nh©n. + C¸c thuéc tÝnh phãng x¹, ®éc, næ hoÆc c¸c thuéc tÝnh nguy hiÓm kh¸c cña thiÕt bÞ næ h¹t nh©n hay c¸c bé phËn cña thiÕt bÞ ®ã. - Nh÷ng hµnh ®éng cè ý hay ®ång lo· cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm g©y ra. - Nh÷ng tæn thÊt vÒ: + Hµng hãa nhËn uû th¸c hay ký göi trõ khi nh÷ng hµng hãa nµy ®­îc x¸c nhËn trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm lµ ®­îc b¶o hiÓm vµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ph¶i tr¶ thªm phÝ b¶o hiÓm theo tû lÖ phÝ quy ®Þnh. + TiÒn, vµng, b¹c, ®¸ quý, chøng kho¸n, th­ b¶o l·nh, tem phiÕu, tµi liÖu, b¶n th¶o, sæ s¸ch kinh doanh, tµi liÖu l­u tr÷ trong m¸y tÝnh, b¶n mÉu v¨n b»ng, khu«n mÉu, b¶n vÏ, tµi liÖu thiÕt kÕ trõ khi nh÷ng h¹ng môc nµy ®­îc x¸c nhËn trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm lµ ®­îc b¶o hiÓm. + ChÊt næ + Ng­êi, ®éng vËt vµ thùc vËt sèng + Nh÷ng thiÖt h¹i mµ thêi ®iÓm x¶y ra tæn thÊt ®­îc b¶o hiÓm theo ®¬n b¶o hiÓm hµng h¶i hoÆc lÏ ra ®­îc b¶o hiÓm theo ®¬n b¶o hiÓm hµng h¶i, trõ phÇn thiÖt h¹i v­ît qu¸ sè tiÒn ®­îc båi th­êng theo ®¬n b¶o hiÓm hµng h¶i hoÆc lÏ ra ®­îc båi th­êng theo ®¬n b¶o hiÓm hµng h¶i vµ dï cã hay kh«ng cã b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt. + Tµi s¶n bÞ c­íp hay mÊt c¾p - Nh÷ng thiÖt h¹i mang tÝnh hËu qu¶ d­íi bÊt kú h×nh thøc nµo (vÝ dô nh­ gi¸n ®o¹n kinh doanh, mÊt thu nhËp, « nhiÔm m«i tr­êng...) trõ thiÖt h¹i vÒ tiÒn thuª nhµ nÕu tiÒn thuª nhµ ®­îc x¸c nhËn trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm lµ ®­îc b¶o hiÓm. - Nh÷ng thiÖt h¹i g©y ra cho bªn thø ba - Nh÷ng thiÖt h¹i trong ph¹m vi møc miÔn th­êng 3. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm 3.1. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm Lµ gi¸ trÞ cña tµi s¶n cÇn ®­îc b¶o hiÓm. Gi¸ trÞ nµy cã thÓ lµ gi¸ trÞ thùc tÕ, tøc lµ gi¸ trÞ cßn l¹i (®· trõ khÊu hao hoÆc hao mßn) cña tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm mua b¶o hiÓm hoÆc gi¸ trÞ thay thÕ, gi¸ trÞ mua míi (kh«ng trõ khÊu hao). Gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña nh÷ng tµi s¶n ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: - Gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña nhµ x­ëng, nhµ lµm viÖc, nhµ ë, nhµ v¨n phßng... ®­îc x¸c ®Þnh tuú theo gi¸ trÞ x©y míi (gi¸ dù to¸n c«ng tr×nh) hoÆc gi¸ trÞ cßn l¹i (gi¸ trÞ x©y míi trõ ®i khÊu hao hoÆc hao mßn do sö dông theo thêi gian). - Gi¸ trÞ cña m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ trÞ thay thÕ, tøc gi¸ mua míi céng víi chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt (nÕu cã) hoÆc gi¸ trÞ cßn l¹i (gi¸ mua míi trõ ®i khÊu hao). Th«ng th­êng nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cßn míi hoÆc t­¬ng ®èi míi (gi¸ trÞ cßn l¹i kho¶ng trªn 70%) th× nªn lÊy theo gi¸ trÞ thay thÕ. Nh÷ng tµi s¶n gi¸ trÞ cßn d­íi 70% th× nªn lÊy theo gi¸ trÞ cßn l¹i. - Gi¸ trÞ cña thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thµnh s¶n xuÊt, bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, tiÒn c«ng lao ®éng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ chi phÝ qu¶n lý, phÝ... Tr­êng hîp gi¸ thµnh s¶n xuÊt cao h¬n gi¸ trÞ cã thÓ b¸n ®­îc th× lÊy theo gi¸ b¸n. - Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ mua vÒ ®Ó trong kho, trong cöa hµng ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ mua (ho¸ ®¬n) céng víi chi phÝ vËn chuyÓn. 3.2. Sè tiÒn b¶o hiÓm Trong b¶o hiÓm ng­êi ta båi th­êng b»ng tiÒn v× vËy mçi ®¬n vÞ b¶o hiÓm ®Òu ghi sè tiÒn b¶o hiÓm ®Ó lµm c¬ së cho viÖc båi th­êng. Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ giíi h¹n båi th­êng tèi ®a trong tr­êng hîp tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm bÞ tæn thÊt toµn bé. Nh­ vËy, sè tiÒn b¶o hiÓm lµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cao nhÊt cña nhµ b¶o hiÓm vµ lµ c¬ së quan träng ®Ó x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm ph¶i ®ãng. §èi t­îng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n lµ tµi s¶n nªn viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ tµi s¶n bÞ tæn thÊt t¹i thêi ®iÓm x¶y ra rñi ro lµ mét vÊn ®Ò quan träng. Nã gióp nhµ b¶o hiÓm chi tr¶ tæn thÊt ®­îc chÝnh x¸c vµ nã gióp cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm nhËn ®óng nh÷ng g× mµ quyÒn lîi cña hä ph¶i ®­îc nhËn. Sè tiÒn b¶o hiÓm ph¶i do ng­êi tham gia b¶o hiÓm vµ nhµ b¶o hiÓm tho¶ thuËn trªn c¬ së sæ s¸ch kÕ to¸n cña ®¬n vÞ tham gia b¶o hiÓm vµ sù kiÓm tra cña nhµ b¶o hiÓm. Nã c._.ã thÓ cao h¬n (kh«ng qu¸ 10%) thÊp h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ b¶o hiÓm. Trong tr­êng hîp ng­êi b¶o hiÓm muèn b¶o hiÓm tµi s¶n thÊp h¬n gi¸ trÞ (nh­ng tèi thiÓu kh«ng d­íi 50% gi¸ trÞ b¶o hiÓm) th× ph¶i nãi râ vµ ghi râ trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm sè tiÒn b¶o hiÓm b»ng bao nhiªu phÇn tr¨m gi¸ trÞ cña tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm (®Ó khi båi th­êng tæn thÊt bé phËn th× ¸p dông nguyªn t¾c båi th­êng theo tØ lÖ). Trong tr­êng hîp sè l­îng tµi s¶n (hµng hãa trong kho, trong cöa hµng...) th­êng xuyªn thay ®æi (t¨ng-gi¶m) th× cã thÓ b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ trung b×nh hoÆc gi¸ trÞ tèi ®a (cßn gäi lµ gi¸ trÞ ®iÒu chØnh). - B¶o hiÓm theo gi¸ trÞ trung b×nh Tr­êng hîp b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ trung b×nh, ng­êi tham gia b¶o hiÓm ­íc tÝnh vµ th«ng b¸o cho nhµ b¶o hiÓm gi¸ trÞ cña sè hµng ho¸ trung b×nh cã trong kho, trong cöa hµng trong thêi h¹n b¶o hiÓm. Gi¸ trÞ trung b×nh nµy ®­îc coi lµ sè tiÒn b¶o hiÓm. PhÝ b¶o hiÓm ­íc tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ trung b×nh. Khi cã tæn thÊt x¶y ra thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm, nhµ b¶o hiÓm båi th­êng thiÖt h¹i thùc tÕ nh­ng kh«ng v­ît qu¸ gi¸ trÞ trung b×nh ®· khai b¸o. B¶o hiÓm theo gi¸ trÞ tèi ®a Trong tr­êng hîp nµy, sè tiÒn b¶o hiÓm ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: + Ng­êi tham gia b¶o hiÓm ­íc tÝnh vµ th«ng b¸o cho nhµ b¶o hiÓm gi¸ trÞ cña sè hµng ho¸ tèi ®a cã thÓ ®¹t vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã trong thêi h¹n b¶o hiÓm. PhÝ b¶o hiÓm ®­îc tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ tèi ®a nµy nh­ng chØ thu tr­íc 75%. Khi tæn thÊt x¶y ra thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm, nhµ b¶o hiÓm sÏ båi th­êng thiÖt h¹i thùc tÕ nh­ng kh«ng v­ît qu¸ gi¸ trÞ tèi ®a ®· khai b¸o. + §Çu mçi th¸ng hoÆc mçi quý (tuú theo sù tho¶ thuËn cña 2 bªn) Ng­êi ®­îc b¶o hiÓm th«ng b¸o cho nhµ b¶o hiÓm sè hµng tèi ®a thùc cã trong th¸ng hoÆc trong quý tr­íc ®ã. Cuèi thêi h¹n b¶o hiÓm, trªn c¬ së c¸c gi¸ trÞ ®­îc th«ng b¸o, nhµ b¶o hiÓm tÝnh gi¸ trÞ sè hµng tèi ®a b×nh qu©n cña c¶ thêi h¹n b¶o hiÓm vµ tÝnh l¹i phÝ b¶o hiÓm trªn c¬ së gi¸ trÞ tèi ®a b×nh qu©n nµy. NÕu phÝ b¶o hiÓm ®­îc tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ tèi ®a b×nh qu©n nhiÒu h¬n sè phÝ b¶o hiÓm ®· nép th× ng­êi ®­îc b¶o hiÓm tr¶ thªm cho nhµ b¶o hiÓm sè phÝ cßn thiÕu. Ng­îc l¹i, nÕu sè phÝ b¶o hiÓm ®· nép nhiÒu h¬n sè phÝ b¶o hiÓm ph¶i nép th× nhµ b¶o hiÓm sÏ hoµn tr¶ sè phÝ chªnh lÖch. Tuy nhiªn, sè phÝ chÝnh thøc ph¶i nép kh«ng ®­îc thÊp h¬n 2/3 sè phÝ ®· nép ®Çu n¨m. 4. PhÝ b¶o hiÓm vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm 4.1. PhÝ b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm lµ kho¶n tiÒn mµ ng­êi tham gia b¶o hiÓm ph¶i nép cho c¬ quan b¶o hiÓm, ®Ó b¶o hiÓm nh÷ng rñi ro mµ hä tham gia. PhÝ b¶o hiÓm chÝnh lµ gi¸ c¶ cña dÞch vô b¶o hiÓm. TÝnh to¸n møc phÝ phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. Nã lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh tÝnh sèng cßn cña doanh nghiÖp trong thÞ tr­êng b¶o hiÓm c¹nh tranh khèc liÖt nh­ hiÖn nay. XÐt vÒ mÆt lý thuyÕt, phÝ b¶o hiÓm bao gåm hai phÇn phÝ: c¬ b¶n vµ phô phÝ. PhÝ b¶o hiÓm = phÝ c¬ b¶n + phô phÝ Trong ®ã: phÝ c¬ b¶n ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn x¸c suÊt x¶y ra rñi ro vµ sè tiÒn b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm = x¸c suÊt x¶y ra rñi ro * sè tiÒn b¶o hiÓm PhÇn phô phÝ th­êng b»ng 30% thùc phÝ b¶o hiÓm Trong thùc tÕ phÝ b¶o hiÓm gåm 2 phÇn: phÝ gèc vµ VAT Trong ®ã: phÝ b¶o hiÓm ®­îc doanh nghiÖp gi÷ l¹i cßn VAT nép cho nhµ n­íc, th«ng th­êng VAT = 10% phÝ b¶o hiÓm PhÝ c¬ b¶n ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: PhÝ c¬ b¶n = TØ lÖ phÝ b¶o hiÓm * Sè tiÒn b¶o hiÓm TØ lÖ phÝ b¶o hiÓm, sè tiÒn b¶o hiÓm sÏ lµ nh÷ng c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm. * Gi¸ trÞ b¶o hiÓm Gi¸ trÞ b¶o hiÓm lµ c¬ së ®Çu tiªn vµ rÊt quan träng ®Ó x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm mµ ng­êi tham gia b¶o hiÓm ph¶i ®ãng gãp. Trong cïng mét ®iÒu kiÖn, th× phÝ b¶o hiÓm sÏ tû lÖ thuËn víi gi¸ trÞ cña tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm. * Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm Tuú vµo tõng lo¹i c«ng tr×nh kh¸c nhau, ®iÒu kiÖn phßng ch¸y ch÷a ch¸y (PCCC) kh¸c nhau th× sÏ cã tØ lÖ phÝ kh¸c nhau. Muèn x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ b¶o hiÓm ph¶i dùa trªn c¬ së sau: - VËt liÖu c«ng tr×nh: ng­êi ta chia lµm 3 lo¹i + Lo¹i 1: vËt liÖu khã b¾t löa vµ cã kh¶ n¨ng chÞu nhiÖt tèt nh­ bª t«ng, cèt thÐp, ®¸..;lo¹i nµy sö dông cho c«ng tr×nh lo¹i D (Discount class: lµ c«ng tr×nh ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu vÒ bé phËn chÞu löa vµ bé phËn kh«ng chÞu lùc). + Lo¹i 2: vËt liÖu trung gian lµ lo¹i vËt liÖu hçn hîp chøa nhiÒu chÊt ho¸ häc trén víi vËt liÖu thiªn nhiªn, kh¶ n¨ng chÞu löa kh«ng tèt b»ng vËt liÖu nÆng; lo¹i nµy sö dông cho c«ng tr×nh lo¹i N (Neutral class: kh«ng ®¹t tiªu chuÈn nh­ lo¹i D nh­ng Ýt nhÊt c¸c bé phËn chÞu lùc vµ c¸c cÊu kiÖn kh¸c còng ph¶i lµm b»ng vËt liÖu khã ch¸y). + Lo¹i 3: vËt liÖu nhÑ, nh×n chung lo¹i vËt liÖu nµy dÔ b¾t löa vµ ®­îc sö dông ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh lo¹i L (lµ lo¹i c«ng tr×nh kh«ng ®¹t ®­îc c¸c yªu cÇu nh­ lo¹i D vµ N) - HÖ thèng phßng ch¸y ch÷a ch¸y §©y lµ mét yÕu tè hÕt søc quan träng ¶nh h­ëng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ. C«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y lµ mét yÕu tè quan träng nhÊt lµm gi¶m kh¶ n¨ng x¶y ra tæn thÊt. NÕu c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y ®­îc ®¶m b¶o, trang thiÕt bÞ tèt ®Ó h¹n chÕ thÊp nhÊt nh÷ng rñi ro x¶y ra th× tû lÖ phÝ b¶o hiÓm sÏ ®­îc tÝnh thÊp h¬n. MÆt kh¸c ngµy cµng cã nhiÒu c¸c c«ng ty b¶o hiÓm phi nh©n thä xuÊt hiÖn lµm cho tÝnh chÊt c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt, nªn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn ph¶i dùa vµo tû lÖ phÝ cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ cho c«ng ty cña m×nh sao cho hîp lý vµ ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh. 4.2. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së sè liÖu thèng kª tæn thÊt x¶y ra trong mét kho¶ng thêi gian tr­íc, th­êng tõ 3 ®Õn 5 n¨m. PhÝ b¶o hiÓm ph¶i ®ãng ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tû lÖ phÝ vµ sè tiÒn b¶o hiÓm. Cã hai ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tû lÖ phÝ theo ph©n lo¹i vµ danh môc: - Theo ph©n lo¹i §©y lµ c¸ch kÕt hîp c¸c ®¬n vÞ cã thÓ so s¸nh víi nhau vµ cïng mét lo¹i, sau ®ã tÝnh tØ lÖ mçi lo¹i ph¶n ¸nh sè tæn thÊt vµ c¸c chi phÝ kh¸c cña lo¹i ®ã. C¸ch nµy phï hîp víi c¸c tµi s¶n nh­ nhµ cöa, c«ng tr×nh kiÕn tróc... Nh­ng khi x¸c ®Þnh theo lo¹i nµy cÇn xem xÐt c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn tû lÖ phÝ: + VËt liÖu x©y dùng b»ng g×? + Kh¶ n¨ng phßng ch¸y ch÷a ch¸y + Nh÷ng vËt bè trÝ xung quanh, bªn ngoµi (nh÷ng c«ng tr×nh ®Æc biÖt dÔ ch¸y ®Ó gÇn löa lan nhanh tíi tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm) + Ng­êi sö dông (chñ ë hay cho thuª) - Theo danh môc Ph©n tÝch tõng lo¹i tµi s¶n mét c¸ch riªng biÖt cho dï tÝnh phÝ theo ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i hay theo danh môc th× qu¸ tr×nh tÝnh phÝ ®Òu ph¶i tu©n theo nh÷ng b­íc nhÊt ®Þnh kh«ng thÓ thiÕu. C¸c b­íc x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm bao gåm: B­íc 1: Chän tû lÖ phÝ thÝch hîp trong biÓu phÝ Tr­íc hÕt cÇn x¸c ®Þnh xem ®èi t­îng b¶o hiÓm thuéc ngµnh s¶n xuÊt nµo, sau ®ã chän tØ lÖ phÝ quy ®Þnh cho ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh ®ã trong biÓu phÝ. BiÓu phÝ c¬ b¶n lµ b¶ng thèng kª x¸c suÊt rñi ro cña tõng lo¹i h×nh tµi s¶n. §Ó cã ®­îc biÓu phÝ c¬ b¶n, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i nghiªn cøu trªn c¬ së thèng kª t×nh h×nh thùc tiÔn x¶y ra rñi ro ë ®Þa ph­¬ng hay ë quèc gia mµ c«ng ty tiÕn hµnh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. HiÖn nay biÓu phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ë ViÖt Nam ®­îc x©y dùng trªn c¬ së nghiªn cøu ¸p dông t¹i ViÖt Nam cña c«ng ty t¸i b¶o hiÓm Munich (MunichRe). B¶ng 1: BiÓu phÝ ¸p dông chung cho tÊt c¶ c¸c ngµnh Lo¹i c«ng tr×nh Nhµ lµm viÖc, v¨n phßng Nhµ lo¹i D Nhµ lo¹i N Nhµ lo¹i L PhÝ c¬ b¶n (0/00) 1,2 1,5 2,0 Nhµ s¶n xuÊt ®ang x©y dùng víi sè tiÒn b¶o hiÓm t¨ng dÇn theo tiÕn ®é thi c«ng. Víi sè tiÒn b¶o hiÓm cè ®Þnh 1,5 1,2 (Nguån: Bé tµi chÝnh) B¶ng 2: BiÓu phÝ ¸p dông cho cöa hµng, kho tµng M· sè 9711 9713 9715 Lo¹i h×nh cöa hµng Cöa hµng b¸ch ho¸ cã diÖn tÝch trªn 2000m2 C¸c c«ng ty b¸n hµng theo ®¬n ®Æt hµng qua b­u ®iÖn Cöa hµng b¸ch ho¸, trung t©m th­¬ng m¹i, siªu thÞ PhÝ c¬ b¶n (0/00) 2,3 3,2 2,9 941 942 943 944 945 Kho (bao gåm c¶ th¸p, hÇm, bÓ chøa) Kho víi rñi ro ch¸y rÊt thÊp Kho víi rñi ro ch¸y thÊp Kho víi rñi ro ch¸y trung b×nh Kho víi rñi ro ch¸y t­¬ng ®èi cao Kho víi rñi ro ch¸y rÊt cao 1,0 1,5 2,3 3,5 5,0 (Nguån: Bé tµi chÝnh) §èi víi c¸c lo¹i kho, møc ®é ®­îc ®¸nh gi¸ tuú theo diÖn tÝch cña kho, chiÒu cao cña kho. C¸c kho 943-: -945 ph¶i céng thªm 50% phÝ nÕu diÖn tÝch chøa hµng v­ît qu¸ 7500m² hoÆc chiÒu cao xÕp hµng v­ît qu¸ 7,5m mµ kh«ng cã c¸c ph­¬ng tiÖn phßng ch¸y ch÷a ch¸y tù ®éng nh­ Sprinkler, hÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng CO2 v.v.. - Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm cßn phô thuéc vµo h×nh thøc bao gãi cña hµng hãa. Bao b× hµng ho¸ chia lµm 5 lo¹i: p1: Kh«ng cã bao b× p2: Bao b× b»ng chÊt kh«ng ch¸y, phñ kÝn hµng ho¸ vµ cã ®é dµy b»ng nhau. NÕu kh«ng phñ kÝn hoÆc kh«ng cã ®é dµy b»ng nhau th× ®­îc xÕp vµo p1 p3: Bao bäc mét phÇn b»ng nhùa dÔ ch¸y p4: Bäc kÝn b»ng nhùa xÕp §Ó nhËn biÕt ta dùa vµo c¸c dÊu hiÖu sau: + NÕu hµng ho¸ ®­îc chøa trªn gi¸ gç th× ®­îc xÕp vµo lo¹i ®ãng gãi p3 + NÕu hµng ho¸ ®­îc chøa trong hoÆc vËn chuyÓn b»ng container, lµm b»ng vËt liÖu dÔ ch¸y th× ®­îc xÕp vµo lo¹i p4 Hµng ho¸ ®ãng gãi kh«ng qu¸ 20% diÖn tÝch bÒ mÆt cña hµng ho¸ th× xÕp vµo lo¹i p3 Ngoµi ra, c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cßn ®­îc ph©n ra thµnh c¸c nhãm tõ 0 ®Õn 9, quy ®Þnh cô thÓ tû lÖ phÝ cho tõng ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh. B¶ng 3: Ph©n lo¹i theo lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh Nhãm Lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh 0 Th­¬ng m¹i kho tµng 1 Khai kho¸ng 2 §Êt ®¸ 3 Kim lo¹i 4 Ho¸ chÊt 5 DÖt may 6 Da 7 Gç 8 Thùc phÈm 9 Kh¸c (Nguån: Bé tµi chÝnh) B­íc 2: §iÒu chØnh t¨ng gi¶m tû lÖ phÝ ®· chän * X¸c ®Þnh bËc chÞu löa cña c«ng tr×nh X¸c ®Þnh bËc chÞu löa cña c«ng tr×nh tøc lµ x¸c ®Þnh c«ng tr×nh thuéc lo¹i kiÕn tróc nµo, xem chóng ®­îc x©y dùng bëi vËt liÖu g× vµ kh¶ n¨ng chÞu löa cña mçi c«ng tr×nh ®ã. * C¸c yÕu tè lµm t¨ng gi¶m møc ®é rñi ro; - C¸c yÕu tè lµm t¨ng møc ®é rñi ro. C¸c c«ng tr×nh cã thiÕt bÞ phô trî cã thÓ lµm t¨ng kh¶ n¨ng x¶y ra tæn thÊt. VÝ dô: D©y chuyÒn s¬n trong mét ph©n x­ëng s¶n xuÊt, thiÕt bÞ xÊy kh«, chiÕt xuÊt, chÕ biÕn gç, gia c«ng nh©n t¹o. Tuy nhiªn phô phÝ nµy sÏ kh«ng ®­îc tÝnh thªm, nÕu c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ phô trî thªm ®­îc l¾p trong phßng ng¨n c¸ch víi bªn ngoµi b»ng t­êng chèng ch¸y ®ång thêi cã m¸y b¸o ch¸y vµ chiÕm kh«ng qu¸ 10% diÖn tÝch cña c¸c ®¬n vÞ rñi ro. Tuú tõng tr­êng hîp cô thÓ nhµ b¶o hiÓm tù ®¸nh gi¸ vµ ®­a ra tû lÖ t¨ng phÝ, nh­ng trong mäi tr­êng hîp tû lÖ t¨ng tèi ®a chØ lµ 15%. + Cã c¸c ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt kh«ng thuËn lîi ®èi víi c¸c rñi ro ®­îc b¶o hiÓm: · Cã c¸c nguån löa mµ kh«ng ®­îc ng¨n c¸ch chèng ch¸y, cã lß s­ëi ®èt b»ng dÇu, khÝ trong phßng lµm viÖc, cã thiÕt bÞ s­ëi Êm b»ng tia hång ngo¹i. Tuy nhiªn sÏ kh«ng tÝnh thªm phÝ nÕu kh«ng cã c¸c vËt dÔ ch¸y ®­îc s¶n xuÊt hay cÊt gi÷ gÇn ®ã. · Cã d©y chuyÒn s¶n xuÊt tù ®éng hãa (kh«ng cã ng­êi ®iÒu khiÓn) nh­ng kh«ng ®­îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ b¸o ch¸y tù ®éng thÝch hîp vµ ®óng tiªu chuÈn. · ThiÕt kÕ kh«ng ®¹t yªu cÇu hoÆc c«ng viÖc söa ch÷a kh«ng ®¹t chÊt l­îng yªu cÇu. · ThiÕu c¸c trang thiÕt bÞ b¸o ch¸y ch÷a ch¸y cÇn thiÕt. §èi víi nh÷ng lo¹i c«ng tr×nh nh­ thÕ nµy phÝ b¶o hiÓm cÇn ph¶i t¨ng vµ møc t¨ng phÝ tuú theo ®¸nh gi¸ cña nhµ b¶o hiÓm trªn c¬ së cã sù tho¶ thuËn nhÊt trÝ cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm. + C¸c c«ng tr×nh cã trung t©m m¸y tÝnh. C«ng tr×nh cã trung t©m m¸y tÝnh nh­ng kh«ng ®­îc ng¨n c¸ch chèng ch¸y, kh«ng cã hÖ thèng phßng ch¸y ch÷a ch¸y riªng biÖt vµ phï hîp th× tû lÖ t¨ng phÝ tèi ®a kh«ng qu¸ 5%. + Cã kh¶ n¨ng x¶y ra ph¸ ho¹i (cè t×nh g©y ch¸y) Tr­êng hîp nµy rÊt khã x¸c ®Þnh vµ khã ®¹t ®­îc tho¶ thuËn gi÷a nhµ b¶o hiÓm vµ ng­êi tham gia. Tuú theo sù ®¸nh gi¸ cña nhµ b¶o hiÓm vµ sù tho¶ thuËn gi÷a 2 bªn ®Ó t¨ng tû lÖ phÝ, nh­ng møc t¨ng tèi ®a kh«ng qu¸ 5%. + C¨n cø trªn c¬ së nh÷ng tæn thÊt trong qu¸ khø. NÕu trong n¨m n¨m tr­íc, tæng sè tiÒn båi th­êng v­ît qu¸ 150% sè phÝ b¶o hiÓm ®· nép th× nhµ b¶o hiÓm t¨ng Ýt nhÊt lµ 10% phÝ. - C¸c yÕu tè lµm gi¶m møc ®é rñi ro. Trong c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ rñi ro th× biÖn ph¸p phßng ch¸y ch÷a ch¸y ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu. NÕu nh­ thùc hiÖn tèt nã sÏ gióp gi¶m ®¸ng kÓ nh÷ng rñi ro, thiÖt h¹i do ho¶ ho¹n g©y ra, mÆt kh¸c nã còng lµ mét yÕu tè quan träng ®Ó gi¶m phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n. + C¸c thiÕt bÞ phßng ch¸y, b¸o ch¸y. · Cã hÖ thèng b¸o ch¸y tù ®éng ®­îc nèi th¼ng víi tr¹m cøu ho¶ c«ng céng: gi¶m 8% phÝ. · Cã hÖ thèng b¸o ch¸y tù ®éng ®­îc nèi th¼ng víi phßng th­êng trùc, ®éi cøu ho¶ cña xÝ nghiÖp, tr¹m c«ng an hay c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm vÒ b¶o ®¶m an toµn vÒ phßng ch¸y ch÷a ch¸y: gi¶m 6% phÝ. · Cã bé phËn b¸o ch¸y thuéc hÖ thèng b¸o ch¸y tù ®éng ®­îc l¾p ®Æt cè ®Þnh ®­îc gi¶m 5% phÝ. · ViÖc trùc kiÓm tra canh g¸c thùc hiÖn 24/24 giê, cø 2 giê mét lÇn cã ng­êi kiÓm tra vµ liªn l¹c ngay b»ng ®iÖn tho¹i hay bÊm nót ngay khi cÇn ph¸t lÖnh b¸o ®éng: gi¶m 5% phÝ Chó ý: Trong tr­êng hîp cã ®ñ c¸c ph­¬ng tiÖn nãi trªn chØ ¸p dông møc gi¶m cao nhÊt lµ: 8% phÝ + C¸c thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn ch÷a ch¸y B¶ng 4: Tû lÖ phÝ gi¶m ¸p dông cho c¸c thiÕt bÞ ch÷a ch¸y STT ThiÕt bÞ ch÷a ch¸y Møc gi¶m phÝ (%) 1 Cã hÖ thèng ch÷a ch¸y tù ®éng phun n­íc (Sprinkler) 35- 50 2 Cã hÖ thèng phun n­íc - B»ng tay - Tù ®éng 15-20 30-40 3 Cã hÖ thèng dËp ch¸y b»ng CO2 - Thñ c«ng - Tù ®éng 15-20 30-40 4 Cã hÖ thèng ch÷a ch¸y Halon tù ®éng 25-40 5 Cã hÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng bät - Thñ c«ng - Tù ®éng tèi ®a 10 tèi ®a 20 6 Cã hÖ thèng ch÷a ch¸y d¹ng kh« - Thñ c«ng - Tù ®éng 7-10 12-20 7 Cã hÖ thèng tù ®éng dËp t¾t tia löa ®iÖn tèi ®a 15 8 Cã hÖ thèng qu¹t th«ng giã vµ h¬i nãng - Thñ c«ng - Tù ®éng tèi ®a 3 tèi ®a 5 9 Cã ®éi cøu ho¶ riªng - Cã « t« ch÷a ch¸y vµ nh©n viªn chuyªn nghiÖp - B¸n chuyªn nghiÖp 15-20 7-10 10 GÇn ®éi cøu ho¶ c«ng céng 5-10 (Nguån: Bé tµi chÝnh) TÊt c¶ c¸c hÖ thèng ch÷a ch¸y chØ ®­îc coi lµ ®ñ ®iÒu kiÖn gi¶m phÝ khi nã ®­îc c¬ quan chøc n¨ng kiÓm tra vµ c«ng nhËn. Chó ý: §èi víi hÖ thèng phun n­íc (Sprinkler). - Cã Ýt nhÊt hai hÖ thèng cÊp n­íc ®éc lËp víi nhau, gi¶m tèi ®a lµ 50% phÝ b¶o hiÓm. - NÕu chØ cã mét hÖ thèng cÊp n­íc mµ kÜ thuËt cho phÐp: gi¶m tèi ®a lµ 30% phÝ b¶o hiÓm. * Khi mét ®¬n vÞ rñi ro cã nhiÒu hÖ thèng ch÷a ch¸y kh¸c nhau th× møc gi¶m phÝ cao nhÊt ®­îc gi÷ nguyªn cßn c¸c møc gi¶m kh¸c chØ ®­îc tÝnh 50%. Tæng c¸c møc miÔn gi¶m phÝ vÒ c¸c thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn phßng ch¸y ch÷a ch¸y cho mçi ®¬n vÞ rñi ro ®­îc b¶o hiÓm kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 70%. * XÐt møc t¨ng gi¶m phÝ theo tØ lÖ tæn thÊt trong qu¸ khø. + NÕu 5 n¨m gÇn nhÊt sè tiÒn båi th­êng cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm nhá h¬n 20% tæng sè phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc th× cã thÓ gi¶m tíi 15% phÝ b¶o hiÓm, nÕu d­íi 50% th× cã thÓ gi¶m tíi 10% phÝ b¶o hiÓm. + Ng­îc l¹i nÕu trong 5 n¨m gÇn nhÊt sè tiÒn båi th­êng b»ng 120% sè phÝ b¶o hiÓm thu ®­îc th× t¨ng 10% phÝ b¶o hiÓm, nÕu b»ng 150% th× t¨ng 15%. - C¸c møc miÔn th­êng Møc miÔn th­êng b¾t buéc lµ 2ä sè tiÒn b¶o hiÓm vµ tu©n thñ theo ®óng quy ®Þnh cña b¶n tho¶ thuËn chung vÒ khai th¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ®· ®­îc ký gi÷a c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. Tuy nhiªn møc miÔn th­êng tèi thiÓu kh«ng d­íi 100USD/ mçi vô vµ tèi ®a kh«ng qu¸ 2000USD/mçi vô tæn thÊt, ®©y lµ møc miÔn th­êng b¾t buéc kh«ng ®­îc gi¶m phÝ. NÕu kh¸ch hµng muèn lùa chän nh÷ng møc miÔn th­êng cao h¬n ®Ó gi¶m phÝ b¶o hiÓm th× ¸p dông c¸c tØ lÖ phÝ gi¶m theo møc miÔn th­êng sau: B¶ng 5: TØ lÖ gi¶m phÝ ¸p dông ®èi víi c¸c møc miÔn th­êng TØ lÖ gi¶m phÝ t­¬ng øng víi sè tiÒn b¶o hiÓm tÝnh b»ng USD Møc miÔn th­êng D­íi 6 triÖu 6-15 (triÖu) 15-30 ( triÖu) 30-60 (triÖu) 60-90 (triÖu) 90-125 (triÖu) > 3000 6000 9000 12000 15000 30000 60000 150000 300000 625000 3% 5% 6.8% 8.4% 9.8% 14.8% 21.3% 31.5% - 5% 6.8% 8.2% 9.5% 13.8% 19.3% 25.0% 30.4% - - 6.8% 8.0% 9.1% 12.2% 16.7% 21.8% 26.5% 33.4% - - - 7.1% 8.0% 10.8% 13.6% 19.4% 24.1% 29.3% - - - - - 8.9% 12.2% 16.7% 22.0% 27.5% - - - - - 8.0% 11% 15.0% 20.3% 25.7% (Nguån: Bé Tµi chÝnh) B­íc 3: TÝnh phÝ b¶o hiÓm a. TÝnh tØ lÖ phÝ + Chän tØ lÖ phÝ thÝch hîp ®èi víi tõng ®¬n vÞ rñi ro trong biÓu phÝ t­¬ng øng + T¨ng gi¶m tØ lÖ phÝ c¬ b¶n theo bËc chÞu löa cña c«ng tr×nh + Thùc hiÖn t¨ng, gi¶m phÝ theo ®iÒu kiÖn phßng ch¸y ch÷a ch¸y + Thùc hiÖn t¨ng, gi¶m phÝ theo tØ lÖ tæn thÊt trong qu¸ khø + Thùc hiÖn gi¶m phÝ theo møc miÔn th­êng b. TÝnh thùc phÝ ph¶i thu PhÝ b¶o hiÓm = TØ lÖ phÝ b¶o hiÓm * Sè tiÒn b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm ph¶i thu cña kh¸ch hµng = PhÝ b¶o hiÓm gèc + VAT VAT= 10% phÝ b¶o hiÓm gèc Trong tr­êng hîp mét c¬ së cã nhiÒu ®¬n vÞ rñi ro th× c¸ch tÝnh phÝ th«ng th­êng lµ tÝnh chi tiÕt cô thÓ cho tõng ®¬n vÞ rñi ro, theo c¸c b­íc sau ®ã gép l¹i. VD: tÝnh phÝ b¶o hiÓm cho ph©n x­ëng A, biÕt - Lo¹i c«ng tr×nh: D Sè tiÒn b¶o hiÓm 5 triÖu USD Møc miÔn th­êng tù chän lµ 3000USD, ®­îc gi¶m 3% phÝ Cã c¸c thiÕt bÞ lµm t¨ng møc ®é rñi ro : t¨ng 15% phÝ Cã bé phËn b¸o ch¸y : gi¶m 5% Cã ®éi cøu ho¶ riªng ®­îc trang bÞ « t« cøu ho¶: gi¶m 15% GÇn ®éi cøu ho¶ c«ng céng : gi¶m 5% C¸ch tÝnh phÝ b¶o hiÓm nh­ sau: §iÒu chØnh phÝ theo lo¹i c«ng tr×nh D ®­îc gi¶m : 10% phÝ b¶o hiÓm cßn l¹i = 0,18% - (0,18%*10%) = 0,162% §iÒu chØnh phÝ theo møc ®é lµm t¨ng rñi ro, t¨ng 15% PhÝ b¶o hiÓm = 0,162% + (0,162%*15%) = 0,1863% §iÒu chØnh phÝ theo c¸c møc gi¶m phÝ vÒ c¸c thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn phßng ch¸y ch÷a ch¸y lµ 30% PhÝ b¶o hiÓm cßn l¹i = 0,1863%- (0,1863%*30%) = 0,13041% - §iÒu chØnh phÝ theo møc miÔn th­êng gi¶m 3% - PhÝ b¶o hiÓm cßn l¹i = 0,13041%- (0,13041%*3%) = 0,1264977% - PhÝ b¶o hiÓm cuèi cïng kh¸ch hµng ph¶i nép: 0,1264977%*5000000 = 6324,885. Bªn c¹nh phÝ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n (phÝ cho rñi ro A) ng­êi tham gia cã thÓ ®ãng thªm phÝ cho c¸c rñi ro phô. 5. Gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng tæn thÊt 5.1. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh tæn thÊt Trong ho¹t ®éng kinh doanh th× viÖc båi th­êng nhanh chãng vµ ®Çy ®ñ cho kh¸ch hµng lµ nhiÖm vô hÕt søc quan träng, nã t¹o nªn uy tÝn cña nhµ b¶o hiÓm ®èi víi kh¸ch hµng, ®ã lµ mét biÖn ph¸p qu¶ng c¸o hiÖu qu¶ nhÊt. Muèn vËy th× ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®Ó c«ng ty b¶o hiÓm cã c¬ së tiÕn hµnh båi th­êng cho kh¸ch hµng. Kh«ng ph¶i cø cã ho¶ ho¹n x¶y ra lµ ng­êi tham gia ®­îc h­ëng b¶o hiÓm mµ cßn tuú thuéc vµo nguyªn nh©n vµ ph¹m vi b¶o hiÓm. Do ®ã gi¸m ®Þnh võa lµ quyÒn lîi võa lµ tr¸ch nhiÖm cña nhµ b¶o hiÓm vµ tr¸ch nhiÖm víi ng­êi tham gia b¶o hiÓm, bëi chØ cã gi¸m ®Þnh chÝnh x¸c th× míi tÝnh to¸n ®­îc møc ®é thiÖt h¹i chÝnh x¸c vµ thùc hiÖn båi th­êng tho¶ ®¸ng cho ng­êi tham gia. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n mang tÝnh ph¸p lý cao do ®ã cÇn cã sù phèi kÕt hîp gi÷a c«ng ty b¶o hiÓm, phßng c¶nh s¸t phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ ng­êi tham gia. §Ó c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®­îc tiÕn hµnh thuËn lîi, chÝnh x¸c th× ng­êi tham gia ph¶i th«ng b¸o kÞp thêi vµ gi÷ nguyªn hiÖn tr­êng. C¸c gi¸m ®Þnh viªn tham gia gi¸m ®Þnh cã thÓ lµ nh©n viªn c«ng ty b¶o hiÓm hoÆc gi¸m ®Þnh viªn ®éc lËp theo sù tho¶ thuËn gi÷a c«ng ty b¶o hiÓm vµ ng­êi tham gia. C¸c gi¸m ®Þnh viªn ph¶i lµ nh÷ng ng­êi n¾m v÷ng nghiÖp vô ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt, ®ång thêi cßn ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ ho¶ ho¹n. Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh th­êng ph¶i lµm râ c¸c vÊn ®Ò sau: + Thêi ®iÓm x¶y ra ho¶ ho¹n vµ kÕt thóc ho¶ ho¹n + Nguyªn nh©n g©y ra ho¶ ho¹n + Thèng kª toµn bé tµi s¶n bÞ thiÖt h¹i + Lêi khai cña c¸c nh©n chøng - C«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ ng¨n ngõa thiÖt h¹i khi ho¶ ho¹n x¶y ra, sau ®ã lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh cã ®Çy ®ñ ch÷ ký c¸c bªn (c«ng an, c¶nh s¸t phßng ch¸y ch÷a ch¸y, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng...). C¨n cø vµo biªn b¶n gi¸m ®Þnh viªn cã thÓ n¾m ®­îc t×nh h×nh sù kiÖn liªn quan ®Õn vô ch¸y, tõ ®ã n¾m ®­îc t×nh huèng x¶y ra ho¶ ho¹n, nguyªn nh©n g©y ra vô ch¸y ®Ó nhµ b¶o hiÓm tiÕn hµnh båi th­êng, ®ång thêi dùa vµo c¸c biªn b¶n gi¸m ®Þnh, c¸c nguyªn nh©n g©y ra ch¸y, nhµ b¶o hiÓm cã thÓ ®Ò ra ph­¬ng ¸n biÖn ph¸p phßng ngõa h¹n chÕ tæn thÊt, rñi ro x¶y ra. 5.2. Båi th­êng thiÖt h¹i Båi th­êng thiÖt h¹i lµ tr¸ch nhiÖm lín nhÊt cña nhµ b¶o hiÓm. Trªn c¬ së biªn b¶n gi¸m ®Þnh thiÖt h¹i, cïng c¸c giÊy tê kÌm theo, c¸n bé båi th­êng sÏ x¸c ®Þnh ®­îc møc ®é thiÖt h¹i thùc tÕ cña tõng ®èi t­îng, sau ®ã sÏ x¸c ®Þnh sè tiÒn båi th­êng. Sè tiÒn båi th­êng ®­îc c¨n cø vµo gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc tÕ, sè tiÒn b¶o hiÓm vµ møc miÔn th­êng. Cã hai ph­¬ng ph¸p båi th­êng 5.2.1.Båi th­êng theo quy t¾c tØ lÖ sè tiÒn b¶o hiÓm Theo ph­¬ng ph¸p nµy, nÕu vµo thêi ®iÓm x¶y ra tæn thÊt sè tiÒn b¶o hiÓm nhá h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng theo tØ lÖ. Môc ®Ých lµ tr¸nh cho c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i chÞu nh÷ng khiÕu n¹i phiÒn to¸i, ®ång thêi tr¸nh cho ng­êi tham gia lîi dông b¶o hiÓm. Sè tiÒn båi th­êng = Gi¸ trÞ tæn thÊt * Sè tiÒn b¶o hiÓm / Gi¸ trÞ b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ sù ®¸nh gi¸ tho¶ thuËn khi ký hîp ®ång Gi¸ trÞ b¶o hiÓm lµ gi¸ trÞ khai b¸o b¶o hiÓm ban ®Çu Gi¸ trÞ thiÖt h¹i ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: + §èi víi nhµ cöa C¬ së tÝnh sè tiÒn thiÖt h¹i lµ chi phÝ söa ch÷a. NÕu nhµ cöa chØ h­ h¹i nhÑ th× chØ ­íc tÝnh thiÖt h¹i råi båi th­êng. NÕu h­ h¹i nghiªm träng th× cÇn nhê mét chuyªn gia lËp dù to¸n söa ch÷a nhµ víi ®Çy ®ñ chi phÝ, sè l­îng chñng lo¹i vËt liÖu cÇn thiÕt. + §èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ tµi s¶n kh¸c NÕu cÇn söa ch÷a ®­îc th× c¬ së tÝnh thiÖt h¹i lµ chi phÝ söa ch÷a. NÕu kh«ng söa ch÷a ®­îc hoÆc chi phÝ söa ch÷a lín h¬n chi phÝ mua míi th× c¬ së cña båi th­êng lµ chi phÝ mua míi trõ ®i khÊu hao nÕu tÝnh theo gi¸ trÞ cßn l¹i. + §èi víi thµnh phÈm : C¬ së tÝnh thiÖt h¹i lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt, bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, tiÒn c«ng lao ®éng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ng nÕu gi¸ thµnh s¶n xuÊt cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng th× c¬ së thiÖt h¹i lµ gi¸ thÞ tr­êng. NÕu s¶n phÈm ®· b¸n nh­ng ch­a giao hµng vµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm vÉn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸ ®ã th× c¬ së tÝnh thiÖt h¹i lµ gi¸ b¸n. + §èi víi b¸n thµnh phÈm C¬ së tÝnh thiÖt h¹i lµ chi phÝ s¶n xuÊt (nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng...) tÝnh ®Õn thêi ®iÓm s¶n xuÊt. + §èi víi hµng ho¸ dù tr÷ ë kho vµ hµng ho¸ ë c¸c cöa hµng. C¬ së tÝnh thiÖt h¹i lµ gi¸ mua (theo ho¸ ®¬n ®Æt hµng) mµ ng­êi tham gia ®· tr¶ chø kh«ng ph¶i lµ gi¸ b¸n. Thªm vµo ®ã cßn cÇn ph¶i khÊu trõ c¶ phÇn mÊt gi¸ do hµng ho¸ ø ®äng l©u ngµy hoÆc kh«ng cßn hîp thêi trang thÞ hiÕu. 5.2.2 Båi th­êng theo quy t¾c tû lÖ phÝ Cã mét sè tr­êng hîp ng­êi tham gia b¶o hiÓm kh«ng ®ñ tiÒn nép ®Çy ®ñ møc phÝ ®· Ên ®Þnh v× vËy kh«ng may tæn thÊt x¶y ra sè tiÒn båi th­êng cña b¶o hiÓm ®­îc tÝnh to¸n nh­ sau: Sè tiÒn båi th­êng = Gi¸ trÞ tæn thÊt * PhÝ b¶o hiÓm ®· ®ãng/ PhÝ b¶o hiÓm lÏ ra ph¶i ®ãng 6. Thñ tôc yªu cÇu b¶o hiÓm Khi cã nhu cÇu b¶o hiÓm, tr­íc hÕt ng­êi mua b¶o hiÓm göi cho c«ng ty b¶o hiÓm giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm (theo mÉu in s½n). Trªn nguyªn t¾c trung thùc tuyÖt ®èi vµ ph¶i cã quyÒn lîi b¶o hiÓm, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ph¶i kª khai ®Çy ®ñ vµ ®óng sù thËt gi¸ trÞ tµi s¶n cÇn b¶o hiÓm theo tõng ®¬n vÞ rñi ro vµo b¶n kª danh môc tµi s¶n (theo mÉu in s½n). B¶o hiÓm sÏ kh«ng cã gi¸ trÞ trong tr­êng hîp kª khai sai, miªu t¶ sai hoÆc kh«ng khai b¸o nh÷ng chi tiÕt quan träng vÒ tµi s¶n yªu cÇu b¶o hiÓm. Ng­êi b¶o hiÓm cã thÓ yªu cÇu ng­êi ®­îc b¶o hiÓm cung cÊp s¬ ®å, vÞ trÝ tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm, s¬ ®å hÖ thèng phßng ch¸y, ch÷a ch¸y.v.v. Ng­êi b¶o hiÓm cã thÓ cö gi¸m ®Þnh viªn hoÆc céng t¸c viªn tíi xem xÐt ®èi t­îng b¶o hiÓm vµ gãp ý kiÕn vÒ hÖ thèng phßng ch¸y ch÷a ch¸y hoÆc yªu cÇu ng­êi ®­îc b¶o hiÓm bæ sung ph­¬ng tiÖn phßng ch¸y ch÷a ch¸y. C«ng ty b¶o hiÓm sau khi nhËn ®¬n vµ lËp b¶n ®¸nh gi¸ rñi ro, xem xÐt mäi khÝa c¹nh kinh tÕ vµ ph¸p lý sÏ quyÕt ®Þnh nhËn hay tõ chèi b¶o hiÓm. Hîp ®ång b¶o hiÓm chØ ®­îc lËp khi ®¬n xin b¶o hiÓm ®­îc chÊp nhËn vµ hai bªn gÆp nhau ®Ó tho¶ thuËn c¸c chi tiÕt hîp ®ång. Trong b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt cã thÓ sö dông giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm thay cho hîp ®ång b¶o hiÓm. Néi dung cña giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n sau: Tªn, ®Þa chØ cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm Tªn ®èi t­îng b¶o hiÓm, ®Þa chØ Rñi ro ®­îc b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm Thêi h¹n b¶o hiÓm Thêi h¹n b¶o hiÓm tuú theo yªu cÇu cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm, cã thÓ lµ mét n¨m hoÆc ng¾n h¬n. Sau khi kÕt thóc thêi h¹n b¶o hiÓm, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm cã thÓ ®ãng tiÕp phÝ b¶o hiÓm vµ yªu cÇu t¸i tôc b¶o hiÓm. Hîp ®ång b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt cã thÓ bÞ huû bá trong c¸c tr­êng hîp sau ®©y: Mét trong hai bªn ký hîp ®ång b¶o hiÓm th«ng b¸o tr­íc 30 ngµy b»ng v¨n b¶n cho bªn kia vÒ viÖc huû bá hîp ®ång. Cã nh÷ng thay ®æi vÒ t¨ng møc rñi ro cña ®èi t­îng b¶o hiÓm, trõ khi nh÷ng thay ®æi ®ã ®­îc ng­êi b¶o hiÓm chÊp nhËn b»ng v¨n b¶n. Thay ®æi quyÒn së h÷u hoÆc kh«ng cã quyÒn qu¶n lý ®èi víi tµi s¶n ®­îc b¶o hiÓm. Khi hîp ®ång bÞ huû, ng­êi b¶o hiÓm sÏ hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cho thêi gian hiÖu lùc cßn l¹i cña hîp ®ång. 7. C¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ë ViÖt Nam ViÖc quy ®Þnh ph¸p lý trong lÜnh vùc b¶o hiÓm lµ rÊt cÇn thiÕt. Víi môc tiªu trªn hÕt lµ b¶o vÖ lîi Ých cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm vµ c«ng chóng, ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i chÞu sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng Nhµ n­íc theo ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh, ®ång thêi cßn chÞu sù kiÓm tra gi¸m s¸t cña Bé Tµi chÝnh vÒ c¸c mÆt nh­ c¸ch thøc ®iÒu hµnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n, t×nh h×nh qu¶n lý tµi s¶n, ®iÒu kho¶n, biÓu phÝ, hoa hång b¶o hiÓm ®· ®¨ng ký víi Bé Tµi chÝnh. Nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý vÒ ho¹t ®éng b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ë ViÖt Nam bao gåm: - NghÞ ®Þnh 100/CP cña chÝnh phñ ngµy 18/12/1993 vÒ viÖc kinh doanh b¶o hiÓm - LuËt kinh doanh b¶o hiÓm ngµy 9/12/2000 cã hiÖu lùc thi hµnh kÓ tõ ngµy 1/4/2001. - NghÞ ®Þnh 42/2001/N§-CP ngµy 1/8/2001: Quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt kinh doanh b¶o hiÓm. - Th«ng t­ 71/2001/TT-BTC cña Bé Tµi chÝnh ngµy 28/8/2001 h­íng dÉn thi hµnh NghÞ ®Þnh sè 42/2001/N§-CP ngµy 1/8/2001 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu LuËt kinh doanh b¶o hiÓm. - LuËt phßng ch¸y ch÷a ch¸y ®­îc c«ng bè ngµy 12/7/2001. - B¶n tho¶ thuËn vÒ khai th¸c b¶o hiÓm ch¸y vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt vµ b¶o hiÓm mäi rñi ro c«ng nghiÖp do Bé Tµi chÝnh phª chuÈn vµ ¸p dông tõ ngµy 1/6/2001. Tãm l¹i, thùc tÕ ®· chøng minh cho ý nghÜa vµ t¸c dông lín lao vÒ kinh tÕ, x· héi cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n v× chØ cÇn mét møc phÝ nhá tõ 0,2%-0,5% gi¸ trÞ tµi s¶n, chñ doanh nghiÖp cã thÓ hoµn toµn yªn t©m vÒ tµi s¶n, vÒ vÞ trÝ tµi chÝnh cña m×nh trong t­¬ng lai. §Ó nãi vÒ vai trß cña b¶o hiÓm ho¶ ho¹n, cã mét nhµ chÝnh kh¸ch ®· nãi “NÕu kh«ng cã b¶o hiÓm sÏ kh«ng cã nhµ t­ b¶n nµo d¸m ®Çu t­ hµng triÖu USD ®Ó x©y dùng c¸c toµ nhµ lín, bëi mét tµn thuèc l¸ cã thÓ biÕn toµ nhµ Êy thµnh tro dÔ dµng”. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô B¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt ë c«ng ty B¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam (PVI) I. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty B¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam (PVI) Vµi nÐt vÒ c«ng ty Trong nh÷ng n¨m qua, chÝnh s¸ch ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· mang l¹i nhiÒu thµnh tùu to lín cho nÒn kinh tÕ, x· héi n­íc ta. Tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy cµng cao, l¹m ph¸t b­íc ®Çu ®­îc kiÓm so¸t, ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng, ®êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn. Trong c«ng cuéc ®æi míi nµy, ngµnh DÇu khÝ lµ mét trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän ®· vµ ®ang gãp phÇn to lín vµo viÖc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng b¶o hiÓm ë ViÖt nam ®· chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ ®éc quyÒn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng. Më ®Çu b»ng sù ra ®êi cña NghÞ ®Þnh 100/CP cña ChÝnh phñ ngµy 18/12/93, tiÕp theo lµ sù ra ®êi cña mét sè c«ng ty b¶o hiÓm míi, thÞ tr­êng B¶o hiÓm ViÖt Nam ®· cã sù chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ. Ho¹t ®éng b¶o hiÓm b¾t ®Çu s«i ®éng, chÊt l­îng phôc vô kh¸ch hµng ®­îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm quan t©m h¬n, nghiÖp vô b¶o hiÓm ®­îc më réng, ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm ®­îc c¶i tiÕn. Tuy nhiªn, nhu cÇu b¶o hiÓm hiÖn nay ë n­íc ta cßn rÊt nhiÒu mµ kh¶ n¨ng cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm hiÖn t¹i cßn ch­a ®¸p øng kÞp, nhÊt lµ trong lÜnh vùc ®Çu t­, dÇu khÝ. ChÝnh v× vËy, trªn c¬ së NghÞ ®Þnh 38/CP ngµy 30/05/95 phª chuÈn ®iÒu lÖ tæ chøc ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt nam vµ NghÞ ®Þnh 100/CP ngµy 18/12/93 cña ChÝnh phñ vÒ kinh doanh b¶o hiÓm, ngµy 23/01/1996 theo quyÕt ®Þnh 12/BT cña Bé tr­ëng Chñ nhiÖm V¨n Phßng ChÝnh Phñ, C«ng ty B¶o hiÓm DÇu khÝ (PVI) chÝnh thøc ra ®êi. C«ng ty B¶o hiÓm DÇu khÝ cã tªn giao dÞch quèc tÕ lµ PETROVIETNAM INSURANCE (PVI), lµ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp trùc thuéc Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt nam cã trô së chÝnh t¹i 154 NguyÔn Th¸i Häc – Ba §×nh – Hµ Néi. C«ng ty B¶o hiÓm DÇu khÝ cã c¸c chøc n¨ng vµ nhiÖm vô sau: * Chøc n¨ng: - T¨ng c­êng vai trß chØ ®¹o cña kinh tÕ quèc doanh trong lÜnh vùc kinh doanh b¶o hiÓm. B¶o hiÓm DÇu khÝ ho¹t ®éng cïng víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh¸c h×nh thµnh mét thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®a d¹ng, n¨ng ®éng t¹i ViÖt Nam, tiÕn tíi hoµ nhËp víi thÞ tr­êng quèc tÕ. - Gãp phÇn æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, tr­íc hÕt lµ ngµnh dÇu khÝ-ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®¸p øng kÞp thêi vµ phôc vô tèt h¬n nhu cÇu b¶o hiÓm cña ngµnh dÇu khÝ vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, kh«ng ngõng t¨ng lîi nhuËn vµ sö dông tèi ®a nguån vèn nhµn rçi tËp trung ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n cña ngµnh dÇu khÝ, gãp phÇn n©ng cao vËt chÊt vµ tinh thÇn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong ngµnh dÇu khÝ. - Më réng ph¹m vi b¶o hiÓm, n©ng cao kh¶ n¨ng nhËn b¶o hiÓm cña thÞ tr­êng trong n­íc, h¹n chÕ chuyÓn dÞch vô b¶o hiÓm ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. - Më réng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c tæ chøc b¶o hiÓm trong n­íc vµ quèc tÕ trong lÜnh vùc kinh doanh b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm vµ ®µo t¹o c¸n bé. * NhiÖm vô: - Nghiªn cøu x©y dùng vµ tr×nh Bé tµi chÝnh ban hµnh hoÆc phª chuÈn c¸c ®iÒu kho¶n, biÓu phÝ b¶o hiÓm ¸p dông cho c¸c lo¹i nghiÖp vô b¶o hiÓm b¾t buéc vµ c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c theo quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 100/CP ngµy 18/12/1993 cña ChÝnh phñ vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña Bé tµi chÝnh. - Thùc hiÖn kinh doanh c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm ®èi víi kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc, c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ngµnh DÇu khÝ; TiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t­ theo Ngh._.thÞ tr­êng ViÖt Nam dÉn tíi viÖc mét sè nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm hµng ®Çu cña thÞ tr­êng nh­ Hµn Quèc, Malaysia, Singapore ®· vµ sÏ tiÕp tôc ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch th¾t chÆt, cô thÓ lµ hä gÇn nh­ kh«ng nhËn c¸c dÞch vô t¹m thêi h¹ phÝ hoÆc më réng ®iÒu kiÖn ®iÒu kho¶n. Trong buæi héi th¶o víi chñ ®Ò “T¸i b¶o hiÓm trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam h«m qua, h«m nay vµ ngµy mai” tæ chøc ngµy 16/10/2003, ®¹i diÖn cña c«ng ty t¸i b¶o hiÓm Munich Re chi nh¸nh Singapore ®· ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng ViÖt Nam, ®ång thêi hä so s¸nh t×nh h×nh thÞ tr­êng ViÖt Nam víi thÞ tr­êng c¸c n­íc trong khu vùc. Nh×n chung, hä ®¸nh gi¸ cao kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ tiÒm n¨ng cña thÞ tr­êng ViÖt Nam nh­ng hä còng nhËn xÐt tØ lÖ phÝ cña thÞ tr­êng hiÖn vÉn cßn kh¸ c¹nh tranh. Tr­íc kú t¸i tôc míi, Munich Re ®· chÝnh thøc th«ng b¸o mét sè ®iÒu chØnh ¸p dông víi c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm cè ®Þnh trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam, ®ã lµ gi¶m giíi h¹n (capacity) vµ hoa hång t¸i b¶o hiÓm. C¸c ®iÒu chØnh cña Munich Re ®­îc nh×n nhËn lµ cã thÓ g©y mét sè khã kh¨n cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, nh­ng mÆt kh¸c, nã cã thÓ khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty t¨ng phÝ. §iÓm qua mét sè t×nh h×nh thùc tÕ trong c¸c n¨m, dù kiÕn thÞ tr­êng trong n­íc s¾p tíi sÏ tiÕp tôc diÔn biÕn khã kh¨n, tr­íc m¾t lµ mïa t¸i tôc vµo cuèi n¨m nay. Do vËy, ngoµi viÖc nhËn thøc vµ ®¸nh gi¸ ®óng thùc chÊt cña thÞ tr­êng ®Ó cã c¸c ®èi s¸ch kinh doanh thÝch hîp, c¸c c«ng ty cÇn ph¶i quan t©m chó träng ®Õn sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng mét c¸ch toµn diÖn, ®¶m b¶o an toµn, c¹nh tranh lµnh m¹nh sao cho phï hîp víi c¸c nguyªn t¾c chuÈn mùc cña thÞ tr­êng trong n­íc vµ khu vùc, còng nh­ dÇn dÇn tõng b­íc héi nhËp víi thÞ tr­êng quèc tÕ nh­ môc tiªu trong “ChiÕn l­îc ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam tõ n¨m 2003 tíi 2010” mµ chÝnh phñ ®Ò ra cho ngµnh b¶o hiÓm. II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ rñi ro ®Æc biÖt t¹i PVI 1. Mét sè kiÕn nghÞ tõ phÝa Nhµ n­íc NghiÖp vô B¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt lµ mét nghiÖp vô cßn kh¸ míi ë ViÖt Nam. V× vËy, ý thøc vµ tÇm hiÓu biÕt cña ng­êi d©n, cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn ch­a cao, dÉn ®Õn doanh thu vµ thÞ phÇn cña nghiÖp vô nµy cßn chiÕm tØ lÖ thÊp trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm. Víi môc tiªu ph¸t triÓn thÞ tr­êng b¶o hiÓm toµn diÖn, an toµn vµ lµnh m¹nh nh»m ®¸p øng nhu cÇu b¶o hiÓm c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ vµ d©n c­, b¶o ®¶m cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®­îc h­ëng thô nh÷ng s¶n phÈm b¶o hiÓm ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, thu hót c¸c nguån lùc trong n­íc vµ n­íc ngoµi cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh, kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm, ®¸p øng yªu cÇu c¹nh tranh vµ héi nhËp quèc tÕ, Nhµ n­íc cÇn ®Ò ra chiÕn l­îc vÒ mÆt c¬ chÕ chÝnh s¸ch mét c¸ch cô thÓ vµ hiÖu qu¶ nh­ sau: - TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vÒ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm nãi chung vµ nghiÖp vô B¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt nãi riªng nh­ ban hµnh NghÞ ®Þnh vµ Th«ng t­ h­íng dÉn liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm b¾t buéc vÒ ch¸y næ ®Ó t¹o m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. - Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ng­êi d©n, c¸c doanh nghiÖp tham gia b¶o hiÓm, ­u tiªn ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm cã tÝnh chÊt ®Çu t­ dµi h¹n. - Ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®¹i lý b¶o hiÓm chuyªn nghiÖp, doanh nghiÖp m«i giíi b¶o hiÓm vµ c¸c kªnh ph©n phèi kh¸c. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp m«i giíi b¶o hiÓm, Nhµ n­íc kh«ng trùc tiÕp ®Çu t­ thªm vèn vµo lÜnh vùc m«i giíi b¶o hiÓm. - Nhµ n­íc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®­îc thµnh lËp quü ®Çu t­, quü tÝn th¸c vµ c«ng ty qu¶n lý quü theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Nhµ n­íc cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Ó c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm tù bæ sung vèn ®iÒu lÖ cho phï hîp víi tÝnh chÊt ho¹t ®éng vµ quy m« doanh nghiÖp. - KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ qu¶n lý kinh doanh, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé cã ®ñ tr×nh ®é theo c¸c chuÈn mùc quèc tÕ, ®­îc thuª chuyªn gia trong vµ ngoµi n­íc ®Ó qu¶n lý mét sè lÜnh vùc ho¹t ®éng theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Nhµ n­íc cÇn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong n­íc më réng ph¹m vi ho¹t ®éng kinh doanh, kÓ c¶ ë thÞ tr­êng b¶o hiÓm quèc tÕ vµ khu vùc, tham gia gãp vèn vµo c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, m«i giíi b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm ®ang ho¹t ®éng thµnh c«ng ë n­íc ngoµi vµ thµnh lËp c¸c c«ng ty con kinh doanh b¶o hiÓm ë n­íc ngoµi. - Nhµ n­íc cÇn ®æi míi ph­¬ng thøc vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm, tiÕn dÇn tíi thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c vµ chuÈn mùc qu¶n lý b¶o hiÓm quèc tÕ. Nhµ n­íc gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm th«ng qua hÖ thèng c¸c chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm vµ kiÓm tra, xö lý vi ph¹m theo ph¸p luËt, kh«ng can thiÖp hµnh chÝnh vµo ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Tãm l¹i, vai trß chØ ®¹o cña Nhµ n­íc ®èi víi thÞ tr­êng b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm ho¶ ho¹n nãi riªng mang mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng. C¸c v¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña nghiÖp vô ®­îc xem lµ “kim chØ nam” cho xu h­íng héi nhËp cña thÞ tr­êng. §øng trªn gãc ®é vÜ m«, víi nh÷ng c¬ chÕ chÝnh s¸ch thuËn lîi cña m×nh, Nhµ n­íc sÏ gãp phÇn quyÕt ®Þnh tíi ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn tõ nay ®Õn n¨m 2010 cña b¶o hiÓm ViÖt Nam. 2. Mét sè gi¶i ph¸p tõ phÝa doanh nghiÖp 2.1 Thùc hiÖn chiÕn l­îc tiÕp cËn kh¸ch hµng mét c¸ch hiÖu qu¶ Ngµy nay, nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm ®Æt träng t©m vµo môc tiªu t¨ng tr­ëng. V× thÕ hä dµnh qu¸ nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc cho c¸c chiÕn l­îc mua b¸n vµ s¸p nhËp. Quy m« lµ mét yÕu tè quan träng, song viÖc duy tr× sù tån t¹i cña c«ng ty trong mét thêi gian dµi còng cã tÇm quan träng kh«ng kÐm. Trong mét thÕ giíi mµ c«ng nghÖ kh«ng ngõng ph¸t triÓn, c¸c s¶n phÈm cã thÓ sinh ra vµ mÊt ®i nh­ng kh¸ch hµng th× vÉn lu«n cßn ®ã. Do ®ã, nh÷ng chiÕn l­îc mua b¸n vµ s¸p nhËp chØ lµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých. Môc ®Ých cuèi cïng lµ gi÷ ®­îc kh¸ch hµng vµ qua ®ã t¹o ra lîi nhuËn cho c«ng ty. Tr­íc ®©y c¸c c«ng ty b¶o hiÓm tËp trung nhiÒu c«ng søc vµo viÖc x©y dùng h×nh ¶nh, coi ®ã lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó n©ng cao uy tÝn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. §©y lµ mét yÕu tè quan träng trong m«i tr­êng c¹nh tranh. Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn ngµy nay, viÖc duy tr× quan hÖ víi kh¸ch hµng còng lµ mét yÕu tè c¹nh tranh rÊt nh¹y c¶m. Ngµy nay c¸c nhµ l·nh ®¹o c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nhËn thøc ®­îc r»ng mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch hµng vµ ng­êi cung cÊp dÞch vô lµ cùc kú quan träng. ChiÕn l­îc kh¸ch hµng ®ßi hái c«ng ty ph¶i thay ®æi c¬ cÊu qu¶n lý theo h­íng tËp trung vµo kh¸ch hµng. Do ®ã, c«ng ty ph¶i ®iÒu chØnh nh÷ng sù kh¸c biÖt vÒ chiÕn l­îc, s¶n phÈm cung cÊp, dÞch vô cung cÊp, gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. Kh¸ch hµng sÏ cã nh÷ng yªu cÇu vµ mong muèn kh¸c nhau ®èi víi chÊt l­îng dÞch vô cña c«ng ty. VËy nªn c«ng ty cÇn cã mét s¸ch l­îc mÒm dÎo ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau ®ã. Nh÷ng nç lùc cña PVI trong viÖc duy tr× kh¸ch hµng cÇn ®­îc cô thÓ ho¸ nh­ sau: * Tèi ®a ho¸ kh¶ n¨ng kh¸ch hµng sÏ t¸i tôc nh÷ng hîp ®ång hiÖn cã * Tèi ®a ho¸ sè tiÒn b¶o hiÓm vµ c¸c quyÒn lîi kh¸c * Më ra kh¶ n¨ng cung cÊp thªm c¸c s¶n phÈm kh¸c * Gi¶m thiÓu kh¶ n¨ng kh¸ch hµng huû hîp ®ång * T¹o ra lîi nhuËn tõ nhãm kh¸ch hµng hiÖn cã Lîi thÕ c¹nh tranh sÏ thuéc vÒ c«ng ty nµo cã chiÕn l­îc tiÕp cËn kh¸ch hµng riªng, ®éc ®¸o vµ duy nhÊt. Sù thµnh c«ng trong t­¬ng lai sÏ phô thuéc nhiÒu vµo viÖc duy tr× mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng kh«ng chØ v× lîi nhuËn tr­íc m¾t mµ cßn v× lîi nhuËn l©u dµi. S¶n phÈm trong thêi ®¹i ngµy nay kh«ng cßn gi÷ vai trß quan träng nhÊt n÷a. ViÖc lùa chän ®óng kh¸ch hµng vµ phôc vô hä chu ®¸o ®Ó tõ ®ã thu ®­îc lîi nhuËn lµ vÊn ®Ò mÊu chèt. S¶n phÈm lµ quan träng nh­ng thuyÕt phôc ®­îc kh¸ch hµng mua s¶n phÈm vµ t¸i tôc trong mét thêi gian dµi míi lµ lîi thÕ c¹nh tranh cña c«ng ty. C«ng ty b¶o hiÓm cÇn ghi nhí r»ng: * C¸i gi¸ cña viÖc ®Ó mÊt mét kh¸ch hµng lín gÊp 5 lÇn gi¸ trÞ dÞch vô mµ kh¸ch hµng ®ã ®em l¹i mçi n¨m * Chi phÝ cho viÖc thuyÕt phôc ®­îc mét kh¸ch hµng míi lín gÊp 5 lÇn chi phÝ cho viÖc duy tr× mét kh¸ch hµng s½n cã * ChØ cÇn t¨ng 5% tû lÖ kh¸ch hµng duy tr× b¶o hiÓm víi c«ng ty th× doanh thu trung b×nh mµ mçi kh¸ch hµng mang l¹i sÏ t¨ng tõ 25% ®Õn 100%. 2.2 Ph©n lo¹i thÞ tr­êng hîp lý Trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm, l­îng kh¸ch hµng t­¬ng ®èi ®a d¹ng víi nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau, tr×nh ®é nhËn thøc còng kh¸c nhau vµ ®Æc biÖt møc ®é “­a chuéng” b¶o hiÓm còng hoµn toµn kh¸c nhau nªn ®Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c khai th¸c ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt th× cÇn cã biÖn ph¸p ph©n lo¹i thÞ tr­êng phï hîp víi tõng c«ng ty. Cã thÓ ph©n lo¹i theo h×nh thøc së h÷u tµi s¶n, ®èi t­îng tham gia, thÞ tr­êng c¸c thµnh viªn trong ngµnh, c¸c thµnh viªn ngoµi ngµnh. Khi ph©n lo¹i theo h×nh thøc së h÷u, c¸n bé khai th¸c cña PVI nªn x¸c ®Þnh vai trß, thÈm quyÒn vµ nhu cÇu cña chñ së h÷u hay ng­êi ®­îc giao qu¶n lý tµi s¶n ®ã. §èi víi mçi ®èi t­îng kh¸c nhau nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p tiÕp cËn kh¸c nhau. C«ng ty còng cã thÓ ph©n lo¹i thÞ tr­êng theo kh¸ch hµng hiÖn t¹i vµ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. §èi víi kh¸ch hµng hiÖn t¹i trong ®ã cã kh¸ch hµng truyÒn thèng, c«ng ty cã thÓ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ch¨m sãc kh¸ch hµng tèt nhÊt, gi¶m chi phÝ, cã c¸c ®iÒu kiÖn ­u ®·i ®Ó t¸i tôc hîp ®ång. §èi víi kh¸ch hµng tiÒm n¨ng, c«ng ty l¹i cµng ph¶i chó träng h¬n c¶ v× trong qu¸ tr×nh khai th¸c b¶o hiÓm cña PVI, t×m kh¸ch hµng tiÒm n¨ng lµ b­íc ®Çu tiªn trong quy tr×nh khai th¸c gåm 4 b­íc: T×m kiÕm kh¸ch hµng; hÑn gÆp, tiÕp xóc vµ giíi thiÖu s¶n phÈm; v­ît qua trë ng¹i vµ kÕt thóc thµnh c«ng; phôc vô kh¸ch hµng. “§Çu xu«i ®u«i lät”, nÕu b­íc ®Çu lµm tèt, lµm cã kÕt qu¶ th× c¸c c«ng viÖc tiÕp theo sÏ thuËn lîi h¬n, cã niÒm tin h¬n. T×m kh¸ch hµng tiÒm n¨ng chÝnh lµ b­íc khëi ®Çu quan träng trong qu¸ tr×nh b¸n b¶o hiÓm. §©y lµ mét ho¹t ®éng ®ßi hái sù kiªn tr× cña ng­êi khai th¸c bëi chóng ta ch­a thÊy ®­îc lîi Ých ngay cña c«ng viÖc t×m kiÕm. Víi kh¸ch hµng tiÒm n¨ng ph¶i lËp c¸c kÕ ho¹ch Maketing ®Ó thu hót sù quan t©m vµ nhu cÇu b¶o hiÓm cña hä. Danh s¸ch kh¸ch hµng ph¶i lu«n lu«n ®­îc cËp nhËt hµng ngµy vµ t×m kh¸ch hµng lµ ho¹t ®éng ­u tiªn vµ cÇn kÝp cña c«ng ty. C«ng ty còng cã thÓ dùa vµo nh÷ng kh¸ch hµng hiÖn t¹i cña m×nh ®Ó t×m kiÕm kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Khai th¸c nguån nµy lµ c¸ch më réng b¸n hµng hiÖu qu¶ nhÊt. Nh÷ng ng­êi ®ang tham gia b¶o hiÓm lµ b»ng chøng sèng ®éng nhÊt ®Ó thuyÕt phôc ng­êi kh¸c. Hä cã thÓ lµ nh÷ng tuyªn truyÒn viªn tÝch cùc cña b¶o hiÓm. Nh÷ng kh¸ch hµng hiÖn t¹i cã thÓ giíi thiÖu cho b¹n bÌ, ng­êi th©n, ®ång nghiÖp. §ång thêi hä cã thÓ tham gia c¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm kh¸c, hoÆc lµ t¸i tôc hîp ®ång. Tãm l¹i, dï ph©n lo¹i theo ph­¬ng ph¸p nµo còng ph¶i t×m ®­îc sù kh¸c biÖt cña tõng lo¹i thÞ tr­êng ®Ó tõ ®ã cã c¸ch øng phã hîp lý nhÊt, mang l¹i hiÖu qu¶ tèt nhÊt. 2.3 G¾n tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi kh¸ch hµng Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm thùc chÊt lµ mét ho¹t ®éng dÞch vô trong lÜnh vùc tµi chÝnh. Do vËy ®Ó phôc vô tèt kh¸ch hµng th× c«ng ty lu«n ph¶i quan t©m ®Õn kh¸ch hµng, th­êng xuyªn kiÓm tra, gi¸m s¸t, ®«n ®èc kh¸ch hµng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tæn thÊt, ®Ò xuÊt, t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ c¸c biÖn ph¸p PCCC. Khi ch¼ng may x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm th× nhanh chãng cã mÆt t¹i hiÖn tr­êng ®Ó kh¾c phôc hËu qu¶, gi¸m ®Þnh chÝnh x¸c, thùc hiÖn thñ tôc gi¶i quyÕt båi th­êng nhanh chãng. §©y thùc sù lµ sù chia sÎ, an ñi ®éng viªn kh¸ch hµng khi gÆp rñi ro, th¸i ®é phôc vô ph¶i tËn t×nh chu ®¸o, tr¸nh th¸i ®é ban ¬n th× hiÖu qu¶ tuyªn truyÒn míi cao bëi v× trªn mét thÞ tr­êng cã nhiÒu ng­êi phôc vô cïng mét nhu cÇu th× ®­¬ng nhiªn kh¸ch hµng sÏ t×m ®Õn nh÷ng n¬i mµ hä ®­îc phôc vô tèt h¬n khi cïng bá ra mét l­îng tiÒn nh­ nhau. C«ng ty ch¨m sãc kh¸ch hµng ®Ó gi÷ kh¸ch hµng. 2.4 Ph¸t huy mäi thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp thµnh viªn trùc thuéc Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam Trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh, ho¹t ®éng ®a ngµnh ®ang lµ xu h­íng phæ biÕn vµ ngµy cµng ®­îc nh©n réng. Riªng trong lÜnh vùc b¶o hiÓm th× ®iÒu nµy thÓ hiÖn cµng râ víi chøc n¨ng b¶o toµn vèn ngµy cµng cao cña c¸c tËp ®oµn tr­íc nh÷ng rñi ro vµ ®¶m b¶o sinh lîi khi kinh doanh b¶o hiÓm. Víi lîi thÕ lµ doanh nghiÖp b¶o hiÓm trùc thuéc PetroVietnam, PVI cÇn tËn dông thÕ m¹nh cña m×nh trong viÖc qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu PetroVietnam trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Tõ ®ã, doanh nghiÖp b¶o hiÓm chuyªn ngµnh cã c¬ héi ®­îc thõa h­ëng th­¬ng hiÖu cña tËp ®oµn, khi héi nhËp hay ph¸t triÓn ra n­íc ngoµi gióp t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. C«ng ty cã thÓ ®­îc c¸c tËp ®oµn b¶o hiÓm quèc tÕ ñng hé vµ chÊp nhËn duy tr× c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm cè ®Þnh cña m×nh trong c¸c ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng khã kh¨n. Dùa vµo uy tÝn cña PetroVietnam, PVI hµng n¨m sÏ thu ®­îc c¸c hîp ®ång hµng tr¨m tØ ®ång tõ c¸c c«ng ty dÇu khÝ, c¸c nhµ thÇu dÞch vô dÇu khÝ n­íc ngoµi. Sè doanh thu nµy cã thÓ coi t­¬ng ®­¬ng nh­ phÇn thu tõ xuÊt khÈu v× nÕu kh«ng cã th­¬ng hiÖu cña tËp ®oµn dÇu khÝ ch¾c ch¾n c¸c c«ng ty n­íc ngoµi sÏ mua b¶o hiÓm t¹i n­íc hä. §iÒu quan träng trong viÖc t¨ng søc c¹nh tranh trong ho¹t ®éng b¶o hiÓm hiÖn nay lµ yÕu tè liªn kÕt chÆt chÏ vµ chØ ®¹o thèng nhÊt tõ doanh nghiÖp “mÑ”. §­îc sù quan t©m cña PetroVietnam, trong c«ng t¸c ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, PVI nªn chó träng kh©u ®µo t¹o c¸n bé, coi ®©y lµ yÕu tè b¶o ®¶m thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c nhiÖm vô vµ chiÕn l­îc ®Õn n¨m 2010 cña m×nh. Mçi n¨m, PetroVietnam cÇn ®­a tõ 4 ®Õn 5 chuyªn viªn cña PVI ®i ®µo t¹o chÝnh quy vÒ chuyªn ngµnh b¶o hiÓm ë n­íc ngoµi, ®ång thêi liªn tôc tæ chøc nhiÒu cuéc héi th¶o, c¸c kho¸ ®µo t¹o ng¾n h¹n. §Ó t¹o cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c ë thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, B¶o hiÓm dÇu khÝ cÇn cã mét ®éi ngò c¸n bé chuyªn nghiÖp am hiÓu chuyªn m«n, th«ng th¹o ngo¹i ng÷, marketing vµ cã kh¶ n¨ng giao tiÕp víi c¸c nhµ thÇu trong n­íc vµ ngoµi n­íc. “BiÕt ng­êi, biÕt ta, tr¨m trËn tr¨m th¾ng”, víi th­¬ng hiÖu cña tËp ®oµn dÇu khÝ ViÖt Nam ngµy cµng ®­îc qu¶ng b¸ trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam vµ thÕ giíi, B¶o hiÓm dÇu khÝ ®· tõng b­íc triÓn khai ho¹t ®éng theo c¸c dù ¸n ®Çu t­, dÞch vô cña ngµnh ®Ó thu xÕp b¶o hiÓm cho c¸c c«ng ty n­íc ngoµi nh­: Keppel Fels, Sembawang cña Singapo, Talisman t¹i Malaixia vµ trong t­¬ng lai cã kÕ ho¹ch triÓn khai sang mét sè n­íc Trung §«ng vµ khu vùc. §ã còng n»m trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam. 2.5 N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng C«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng cã chøc n¨ng vµ vai trß rÊt quan träng, nã thÓ hiÖn chÊt l­îng dÞch vô còng nh­ uy tÝn cña c«ng ty víi kh¸ch hµng. NÕu lµm tèt c«ng t¸c nµy sÏ cã t¸c dông to lín trong c«ng t¸c khai th¸c t¹o lËp uy tÝn, l«i cuèn kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm ®ång thêi tr¸nh trôc lîi b¶o hiÓm. Trong tr­êng hîp C«ng ty b¶o hiÓm tù gi¸m ®Þnh tæn thÊt, khi cã tæn thÊt, c«ng ty cÇn nhanh chãng cö gi¸m ®Þnh viªn xuèng hiÖn tr­êng ®Ó n¾m t×nh h×nh. Gi¸m ®Þnh viªn cã nhiÖm vô ®iÒu tra tæn thÊt nh»m thu thËp c¸c b»ng chøng vµ sù kiÖn ®Ó trªn c¬ së ®ã cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc c¸c c©u hái: tai n¹n ®ã ®· x¶y ra nh­ thÕ nµo, ë ®©u, khi nµo vµ v× sao. Muèn vËy, trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra tai n¹n, gi¸m ®Þnh viªn ph¶i thu thËp 2 lo¹i th«ng tin: c¸c tang vËt vµ lêi thuËt cña nh©n chøng. Tang vËt lµ bÊt kú mét vËt g× cã liªn quan gióp cho viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng sù viÖc liªn quan ®Õn tai n¹n. Lêi khai cña nh©n chøng lµ nh÷ng lêi kÓ, nh÷ng c©u tr¶ lêi cña c¸c nh©n chøng, th­êng lµ nh÷ng ng­êi cã mÆt t¹i hiÖn tr­êng khi x¶y ra tæn thÊt. Ngoµi viÖc tiÕp xóc, trao ®æi víi c¸c nh©n chøng, gi¸m ®Þnh viªn cÇn gÆp gì trao ®æi ý kiÕn víi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm, víi c«ng an, c¶nh s¸t PCCC. CÇn n¾m b¾t t×nh huèng x¶y ra tæn thÊt, xem xÐt, m« t¶ hiÖn tr­êng sau khi ch¸y, ®¸nh gi¸ s¬ bé vµ kh¸i qu¸t møc ®é thiÖt h¹i. Th«ng th­êng sau ho¶ ho¹n, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm rÊt hoang mang vµ lóng tóng kh«ng biÕt cÇn lµm g×. V× vËy, trªn c¬ së xem xÐt hiÖn tr­êng vµ song song víi viÖc ®iÒu tra tæn thÊt, G§V ph¶i gãp ý kiÕn víi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm vÒ c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt nh­: C¸ch ly khu vùc vµ tµi s¶n bÞ thiÖt h¹i Rµo kÝn nh÷ng n¬i mµ ng­êi ngoµi cã thÓ ®ét nhËp vµo B¬m rót n­íc cøu ho¶ cßn ®äng l¹i ra khái nh÷ng n¬i chøa tµi s¶n ®Ó tr¸nh tµi s¶n h­ háng thªm Di chuyÓn c¸c m¶nh ®æ vì, tro than ®Ó cøu tµi s¶n Ph¬i, sÊy, lau chïi nh÷ng tµi s¶n bÞ ­ít, mèc vµ bÈn. Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin thu ®­îc trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra tæn thÊt, gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm cÇn cè g¾ng t×m ra nguyªn nh©n g©y ra tæn thÊt vµ møc ®é thiÖt h¹i. §iÒu quan träng lµ ph¶i t×m ra nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra tæn thÊt. Nguyªn nh©n trùc tiÕp lµ ®éng lùc chÝnh lµm cho c¶ mét chuçi sù kiÖn liªn quan chÆt chÏ víi nhau chuyÓn ®éng vµ dÉn ®Õn tæn thÊt. ViÖc x¸c ®Þnh nguyªn nh©n trùc tiÕp cã khi rÊt dÔ dµng nh­ng còng cã khi rÊt khã. V× vËy, qu¸ tr×nh ®iÒu tra nãi trªn ph¶i rÊt tØ mØ vµ mäi kÕt luËn ®Òu ph¶i ®­îc chøng minh b»ng nh÷ng tang vËt cô thÓ vµ lêi khai, lêi kÓ cña nh©n chøng. TÊt c¶ c¸c kÕt luËn rót ra tõ qu¸ tr×nh ®iÒu tra ®Òu ph¶i ®­îc ®­a vµo biªn b¶n gi¸m ®Þnh. Do c«ng t¸c gi¸m ®Þnh chØ mang tÝnh chÊt t­¬ng ®èi nªn dÔ dÉn ®Õn sù ph¶n ¸nh kh«ng chÝnh x¸c vµ trung thùc. V× vËy c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c nµy ngoµi tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cßn cÇn ph¶i cã t­ c¸ch ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp ph¶i kh¸ch quan, v« t­, trung thùc ®Ó ph¶n ¸nh ®óng toµn bé sù thùc, diÔn biÕn g©y ra rñi ro, ®ång thêi cßn ph¶i cã sù ®óc kÕt vµ tËp hîp thµnh sæ tay nghiÖp vô gi¸m ®Þnh ®Ó dÔ dµng tra cøu vµ ®­a ra kÕt luËn chÝnh x¸c. Kh¸ch hµng chØ thùc sù c¶m thÊy ý nghÜa cña b¶o hiÓm khi nhËn ®­îc tiÒn båi th­êng, v× vËy ®Ó t¹o lËp uy tÝn cña c«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng th× c«ng ty cÇn thùc hiÖn c¸c thñ tôc båi th­êng nhanh chãng, kÞp thêi, chÝnh x¸c, tr¸nh c¸c tranh chÊp, khiÕu n¹i g©y mÊt uy tÝn cña c«ng ty, t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng nhËn tiÒn båi th­êng, ®ång thêi gióp ®ì hä phôc håi s¶n xuÊt kinh doanh, æn ®Þnh cuéc sèng. 2.6 KiÓm tra gi¸m s¸t c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. ViÖc PCCC kh«ng tèt lµ nguyªn nh©n lµm cho hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña nghiÖp vô nµy ch­a cao. Th«ng qua sè liÖu thèng kª cña c¬ quan PCCC th× cã kho¶ng 80 ®Õn 90% nguyªn nh©n c¸c vô ch¸y lµ do chËp ®iÖn g©y ra vµ thiÖt h¹i trung b×nh trªn mét vô ch¸y ngµy cµng t¨ng. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. Muèn vËy, c«ng ty cÇn chñ ®éng nghiªn cøu vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p qu¶n lý rñi ro thÝch hîp víi ®Æc tÝnh nghiÖp vô cña c«ng ty m×nh tr­íc khi cÊp ®¬n b¶o hiÓm vµ t­ vÊn cho kh¸ch hµng. C«ng t¸c qu¶n lý rñi ro ®­îc chia thµnh 2 b­íc lµ: x¸c ®Þnh, ®¸nh gi¸ rñi ro vµ khèng chÕ rñi ro. X¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ rñi ro lµ viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l­îng kü thuËt cña mét ®¬n vÞ rñi ro vÒ ho¶ ho¹n. ChÊt l­îng rñi ro lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng ®Õn viÖc b¶o hiÓm. Ngoµi ra cßn cã c¸c nh©n tè kh¸c còng gãp phÇn ¶nh h­ëng ®Õn toµn bé chÊt l­îng rñi ro nh­ ®éng ®Êt, lôt, b·o, rñi ro liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®¹o ®øc vµ gi¸n ®o¹n kinh doanh. X¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ rñi ro ®­îc x©y dùng trªn kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh mét nhµ m¸y hoÆc c¬ së s¶n xuÊt/dÞch vô do mét gi¸m ®Þnh viªn cã kinh nghiÖm thùc hiÖn hoÆc do c¸c chuyªn gia ®¸nh gi¸ rñi ro cña c«ng ty b¶o hiÓm thùc hiÖn. §èi víi hiÓm häa ch¸y næ, cã mét kü thuËt th­êng ®­îc ¸p dông ®Ó ®Þnh l­îng møc ®é rñi ro lµ kü thuËt chØ sè hiÓm ho¹. Cã 3 nh©n tè ®Ó t¹o ra hiÓm häa ch¸y næ lµ: vËt t­, ®iÒu kiÖn vËn hµnh ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ rñi ro vµ ®iÒu kiÖn m«i tr­êng cña ®¬n vÞ rñi ro ®ã. Ng­êi ta cã thÓ t×m ra c¸c chØ sè hiÓm häa riªng cho tõng nh©n tè nãi riªng vµ ®­îc ký hiÖu lÇn l­ît lµ: F1, F2, F3. Khi ®ã, chØ sè hiÓm ho¹ tæng hîp cña ®¬n vÞ rñi ro ®ang kh¶o s¸t lµ F1xF2xF3. Víi chØ sè tæng hîp nµy, ng­êi ta t×m ra b¸n kÝnh ¶nh h­ëng do ch¸y næ vµ do ®ã sÏ t×m ®­îc khu vùc ¶nh h­ëng cña nã. C¸c kÕt qu¶ trªn ®©y sÏ chØ cho ng­êi ®Çu t­ dù ¸n biÕt c¸ch ho¹ch ®Þnh mét s¬ ®å x©y cÊt hîp lý, tr¸nh sù ch¸y næ liªn hoµn khi x¶y ra sù cè ë mét vÞ trÝ nµo ®ã. §ång thêi còng chØ ra sù cÇn thiÕt ph¶i bè trÝ mét hÖ thèng phßng ho¶ nh­ thÕ nµo cho thÝch hîp. X¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n, ®Çy ®ñ c¸c rñi ro lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó cã thÓ khèng chÕ chóng mét c¸ch kinh tÕ. Môc ®Ých cuèi cïng cña khèng chÕ rñi ro lµ gi¶m thiÓu tæng chi phÝ vÒ rñi ro tæn thÊt trªn c¬ së mét kÕ ho¹ch rñi ro cña n¨m tµi chÝnh. KÕ ho¹ch rñi ro tËp trung ng¨n ngõa vµ xö lý tèt c¸c t×nh thÕ tæn thÊt lín thùc tÕ vµ tiÒm Èn. Cô thÓ lµ nã sÏ dù kiÕn tr­íc c¸c sù cè vµ tÝnh chÊt cña chóng cã thÓ x¶y ra, nªu ra c¸c biÖn ph¸p øng phã, ghi nhËn cô thÓ danh s¸ch ®éi xö lý sù cè, liÖt kª c¸c tµi s¶n ­u tiªn cøu hé, nªu ra c¸c hµnh ®éng ph¶i thùc hiÖn ngay sau khi x¶y ra sù cè. Kü thuËt ng¨n ngõa vµ gi¶m thiÓu rñi ro tæn thÊt ph¶i ®­îc tiÕn hµnh c¶ tr­íc, trong vµ sau khi x¶y ra sù cè rñi ro tæn thÊt. §Æc biÖt, kü thuËt nµy ph¶i ®­îc ®Æt ra vµ ¸p dông ngay tõ khi b¾t ®Çu h×nh thµnh c¸c dù ¸n, c¸c kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña c«ng ty, kh«ng nªn ®Ó sau khi triÓn khai kÕ ho¹ch, sau khi hoµn thµnh dù ¸n råi míi ®Æt ra. Cã nhiÒu viÖc cô thÓ ®Ó ng¨n ngõa vµ gi¶m thiÓu rñi ro tæn thÊt, ®­îc ph©n thµnh 3 nhãm chÝnh nh­ sau: Phßng tr¸nh vµ trõ khö c¸c hiÓm ho¹ cña rñi ro Ph¸t t¸n vµ lµm gi¶m x¸c suÊt hiÓm ho¹ cña rñi ro Ng¨n ngõa vµ gi¶m thiÓu tæn thÊt vµ c¸c hËu qu¶ cña rñi ro C«ng t¸c qu¶n lý rñi ro cho kh¸ch hµng cÇn ®­îc c«ng ty b¶o hiÓm triÓn khai d­íi d¹ng t­ vÊn, tµi trî vµ phèi hîp theo ch­¬ng tr×nh qu¶n lý rñi ro cña kh¸ch hµng nh­ng kh«ng lµm thay cho hä. ViÖc nµy ®· trë thµnh mét chiÕn l­îc kinh doanh b¶o hiÓm, nhÊt lµ trong thÞ tr­êng b¶o hiÓm cã c¹nh tranh khèc liÖt. ViÖc nµy ch¼ng nh÷ng cã lîi cho c¸c kh¸ch hµng b¶o hiÓm mµ cßn cã lîi cho chÝnh c«ng ty b¶o hiÓm. Bëi v× nã gióp cho c«ng ty b¶o hiÓm gi÷ v÷ng c¸c dÞch vô ®· cã vµ giµnh thªm c¸c dÞch vô tiÒm n¨ng, ®ång thêi khèng chÕ bít c¸c khiÕu n¹i b¶o hiÓm trong t­¬ng lai do c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro cã hiÖu qu¶. C«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ t­ vÊn cho kh¸ch hµng cña m×nh trong c¸c vÊn ®Ò sau ®©y: Tr­íc hÕt lµ t­ vÊn ®Ó x¸c ®Þnh c¸c nguy c¬ vµ ®¸nh gi¸ c¸c hiÓm ho¹ cã thÓ g©y ra c¸c sù cè rñi ro tæn thÊt ®èi víi kh¸ch hµng. Phßng gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng cña c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ lµm viÖc nµy mét c¸ch th­êng xuyªn tr­íc khi cÊp ®¬n b¶o hiÓm vµ sau khi gi¶i quyÕt mét khiÕu n¹i cho kh¸ch hµng. §èi víi kh¸ch hµng ®Æc biÖt quan träng vµ/hoÆc do sù c¹nh tranh khèc liÖt, c«ng ty b¶o hiÓm nªn thuª gi¸m ®Þnh ®éc lËp ®Ó lµm viÖc nµy, mÆc dï kh«ng thÓ th­êng xuyªn ®­îc v× rÊt tèn kÐm. TiÕp theo, c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ h­íng dÉn kh¸ch hµng nªn mua lo¹i b¶o hiÓm nµo, kh«ng hoÆc ch­a nªn mua lo¹i b¶o hiÓm nµo, nªn gi÷ l¹i lo¹i rñi ro nµo hoÆc gi÷ l¹i víi møc khÊu trõ bao nhiªu lµ thÝch hîp. ViÖc nµy gãp phÇn n©ng cao uy tÝn vµ h×nh ¶nh tèt ®Ñp cña c«ng ty b¶o hiÓm. Ngoµi ra, c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ trao ®æi vµ gióp ®ì kh¸ch hµng x©y dùng ch­¬ng tr×nh qu¶n lý rñi ro. NhÊt lµ khi bé phËn qu¶n lý rñi ro cña ®¬n vÞ kh¸ch hµng ch­a cã ng­êi chuyªn tr¸ch hoÆc cßn míi mÎ. C«ng ty b¶o hiÓm sÏ biÕt c¸ch lµm hµi lßng kh¸ch hµng vµ do ®ã cµng g¾n bã h¬n víi th©n chñ cña m×nh. Ngoµi viÖc t­ vÊn, c«ng ty b¶o hiÓm cßn ph¶i tµi trî vÒ qu¶n lý rñi ro cho th©n chñ cña m×nh. C«ng ty b¶o hiÓm th­êng tµi trî cho kh¸ch hµng cña m×nh ®Ó: Thuª gi¸m ®Þnh ®éc lËp ®Ó gi¸m ®Þnh vµ t­ vÊn vÒ qu¶n lý rñi ro cho kh¸ch hµng trong mét sè tr­êng hîp nhÊt ®Þnh. Trang bÞ mét phÇn hoÆc n©ng cao kh¶ n¨ng khèng chÕ rñi ro cho kh¸ch hµng, nh­ lµ ®Ó trang bÞ mét phÇn c¸c trang bÞ phßng ch¸y ch÷a ch¸y, thùc tËp ch÷a ch¸y, diÔn tËp mét sè néi dung quan träng trong kÕ ho¹ch rñi ro cña kh¸ch hµng theo mét sè t×nh huèng gi¶ ®Þnh. Nãi tãm l¹i, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ph¶i lµ ng­êi phèi hîp tÝch cùc nhÊt vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt víi kh¸ch hµng cña m×nh trong c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro nh»m ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. 2.7 §µo t¹o vµ n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé, ®¹i lý, céng t¸c viªn Con ng­êi lu«n lµ trung t©m cña mäi vÊn ®Ò, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c«ng ty nãi chung vµ tõng nghiÖp vô b¶o hiÓm nãi riªng. NghiÖp vô b¶o hiÓm ch¸y lµ mét nghiÖp vô cã nhiÒu yªu cÇu tõ ®èi t¸c n­íc ngoµi vµ lµ mét nghiÖp vô kh¸ míi mÎ, do ®ã ®ßi hái c¸n bé võa giái vÒ nghiÖp vô vµ ngo¹i ng÷ ®ång thêi thµnh th¹o vÒ m¸y vi tÝnh th× míi cã thÓ x©m nhËp thÞ tr­êng mét c¸ch trùc tiÕp ®ì tèn kÐm, kh«ng ph¶i th«ng qua con ®­êng m«i giíi. Th­êng xuyªn më c¸c líp ®µo t¹o n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸c ®¹i lý, c¸n bé, céng t¸c viªn cña c«ng ty, sau mçi ®ît tËp huÊn cÇn kiÓm tra s¸t h¹ch nh»m ®¹t ®­îc c¸c yªu cÇu ®Ò ra. 2.8 T¨ng c­êng quan hÖ víi c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc Kinh doanh lµ c¹nh tranh, tuy nhiªn trong c¹nh tranh vÉn cã sù hîp t¸c. §Ó n©ng cao uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng néi ®Þa vµ thÞ tr­êng quèc tÕ, PVI nªn t¨ng c­êng c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm trong n­íc vµ n­íc ngoµi. Sù hîp t¸c nµy gióp chóng ta häc hái ®­îc kinh nghiÖm mµ hä ®· tÝch luü ®­îc trong nhiÒu n¨m, mÆt kh¸c th«ng qua ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm c«ng ty cßn cã mét nguån thu ®¸ng kÓ tõ hoa hång nh­îng t¸i, vµ t¹o ®­îc niÒm tin ®èi víi kh¸ch hµng khi mµ ®øng sau PVI lµ c¸c tËp ®oµn t¸i b¶o hiÓm hïng m¹nh vÒ tµi chÝnh vµ cã bÒ dµy kinh nghiÖm. Th«ng qua quan hÖ hîp t¸c th× c«ng t¸c t¸i b¶o hiÓm sÏ cã nhiÒu thuËn lîi vµ sÏ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n. PVI cã mét thuËn lîi rÊt lín lµ doanh nghiÖp thµnh viªn cña Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam nªn th«ng qua th­¬ng hiÖu cña tËp ®oµn dÇu khÝ ViÖt Nam ®Ó cã quan hÖ hîp t¸c víi c¸c tËp ®oµn b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm hµng ®Çu thÕ giíi. §èi víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong n­íc, PVI còng cã kÕ ho¹ch phèi hîp cïng nhau ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam th«ng qua ®ång b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm víi B¶o ViÖt, B¶o Minh. HiÖn nay PVI ®· cã quan hÖ quèc tÕ víi c¸c c«ng ty, tËp ®oµn b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm cña kho¶ng 20 n­íc trªn thÕ giíi nh­ Munich Re, SwissRe, West of England. KÕt LuËn DÇu khÝ lµ mét ngµnh kinh tÕ ®ßi hái vèn ®Çu t­ rÊt lín vµ cã tÝnh rñi ro cao nªn hÇu hÕt c¸c TËp ®oµn dÇu khÝ quèc tÕ vµ c¸c c«ng ty dÇu quèc gia ®Òu thµnh lËp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm riªng nh»m ®¶m b¶o an toµn tr­íc mäi rñi ro. Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam trong chiÕn l­îc ®a d¹ng c¸c lÜnh vùc kinh doanh cña mét tËp ®oµn kinh tÕ ®· thµnh lËp C«ng ty B¶o hiÓm DÇu khÝ (PVI) víi nhiÖm vô x©y dùng ch­¬ng tr×nh qu¶n lý rñi ro vµ ®¶m b¶o an toµn cho tµi s¶n, tiÒn vèn vµ mang l¹i nguån thu cho ng©n s¸ch còng nh­ lîi nhuËn cho Tæng c«ng ty. §©y lµ b­íc chuyÓn ®æi cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam sang lÜnh vùc kinh doanh b¶o hiÓm. BHDK ra ®êi vµ ho¹t ®éng trong bèi c¶nh thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam ®· trë nªn s«i ®éng. Tõ chç quy m« ch­a ph¸t triÓn, ®Õn nay, thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®· cã 20 doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ho¹t ®éng, bao gåm: 4 doanh nghiÖp Nhµ n­íc, 4 c«ng ty cæ phÇn, 7 doanh nghiÖp liªn doanh vµ 5 doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi. Ngoµi ra, sù cã mÆt cña 30 v¨n phßng ®¹i diÖn c¸c tæ chøc b¶o hiÓm n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· gãp phÇn c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ vµ t¨ng lßng tin cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khi ®Õn ViÖt Nam. B»ng cè g¾ng nç lùc cña m×nh, ®­îc sù quan t©m chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty dÇu khÝ vµ sù ñng hé cña c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh, c¸c nhµ thÇu dÇu khÝ, C«ng ty BHDK ®· thùc sù trë thµnh c«ng ty n¾m gi÷ vai trß chñ ®¹o trong thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nghiÖp vô b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt mÆc dï míi triÓn khai nh­ng ®ang cã tèc ®é ph¸t triÓn rÊt nhanh vµ lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô cã doanh thu cao, ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh lín. C«ng ty b¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam hiÓu râ h¬n hÕt tiÒm n¨ng còng nh­ xu h­íng ph¸t triÓn cña nghiÖp vô nµy. Víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn tõ nay ®Õn n¨m 2010, PVI ®· nghiªn cøu vµ ®Ò ra cho m×nh nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ho¶ ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt phï hîp víi ®Æc tr­ng cña lÜnh vùc kinh doanh trong ngµnh. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc: kinh doanh b¶o hiÓm cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng kiÕn thøc s©u vÒ kü thuËt chuyªn m«n ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c møc ®é rñi ro, c«ng ty ®· chó träng c«ng t¸c nghiªn cøu ®Ó t×m ra ph­¬ng ¸n b¶o hiÓm tèi ­u nhÊt, gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ b¶o hiÓm, chi phÝ kh¾c phôc rñi ro cho c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh vµ kh¸ch hµng cña m×nh, coi träng môc tiªu t¨ng lîi nhuËn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m phÝ b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng. Trong thêi gian tíi, PVI sÏ tiÕp tôc hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ bé m¸y qu¶n lý nghiÖp vô, tõng b­íc thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n doanh thu nh»m môc ®Ých g¾n thu nhËp cña ng­êi lao ®éng víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, tiÕp tôc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé kü thuËt, tËp trung ®µo t¹o c¸c chuyªn gia b¶o hiÓm theo h­íng chuyªn ngµnh s©u, tõng b­íc ®a d¹ng ho¸ c¸c nguån doanh thu cña c«ng ty b»ng viÖc më réng ho¹t ®éng khai th¸c b¶o hiÓm ho¶ ho¹n ra nh÷ng thÞ tr­êng cã tÝnh chuyªn ngµnh kü thuËt. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh: B¶o hiÓm trong kinh doanh- §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng/PGS, TS Hoµng V¨n Ch©u (chñ biªn); TS Vò SÜ TuÊn- TS NguyÔn Nh­ TiÕn T¹p chÝ “Th«ng tin thÞ tr­êng b¶o hiÓm- t¸i b¶o hiÓm” Sè 2, th¸ng 4- 2000/ “T×m hiÓu vÒ qu¶n lý rñi ro”/Ng« H¶i B×nh Sè 3, th¸ng 8- 2002/ “B¶o hiÓm ch¸y 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002”/TrÇn S¬n Vò Sè 1, th¸ng 1- 2003/ “ThÞ tr­êng b¶o hiÓm ch¸y 2002”/TrÇn S¬n Vò Sè 3, th¸ng 8- 2003/ “ThÞ tr­êng b¶o hiÓm ch¸y 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003”/TrÇn S¬n Vò Sè 4, th¸ng 11- 2003 “B¶o hiÓm ch¸y ®èi mÆt víi mét mïa t¸i tôc khã kh¨n”/TrÇn S¬n Vò “ChiÕn l­îc ph¸t triÓn thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam 2003-2010”/LM 3. “ChiÕn l­îc kh¸ch hµng- con ®­êng dÉn tíi thµnh c«ng”/th¸ng 6/2001/Asia Insurance Review 4. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam sè 120 ngµy 28/7/2003/ “T¨ng tr­ëng dùa trªn ­u thÕ riªng”/Lan H­¬ng 5. T¹p chÝ dÇu khÝ sè 4- n¨m 2002/ “B¶o hiÓm- LÜnh vùc kinh doanh míi cña Petrovietnam”/Lª Hïng- gi¸m ®èc PVI 6. “B¶n tho¶ thuËn vÒ khai th¸c b¶o hiÓm ch¸y vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt vµ b¶o hiÓm mäi rñi ro c«ng nghiÖp” cña Bé Tµi chÝnh ¸p dông tõ ngµy 1/6/2001. 7. Th«ng tin khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam sè 8- 2002/ “C«ng ty b¶o hiÓm dÇu khÝ ViÖt Nam t¹o vÞ thÕ v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm”/ Lª V¨n Hïng-gi¸m ®èc PVI 8. B¸o b¶o hiÓm ra ngµy 1/10/2003/ “SÏ vÒ ®Ých sím mét quý”/LT 9. Quy tr×nh h­íng dÉn khai th¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm háa ho¹n vµ c¸c rñi ro ®Æc biÖt cña PVI. 10. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh hµng n¨m cña PVI ._.