Thực trạng và giải pháp đầu tư phát triển ngành Thuỷ Sản Việt Nam

Më ®Çu NÒn kinh tÕ ViÖt Nam sau h¬n 10 n¨m ®æi míi ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ, ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh t­u næi bËt. NhiÒu c«ng tr×nh quan träng cña nÌn kinh tÕ ®· ®­îc triÓn khai vµ hoµn thµnh gãp phÇn t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ. Trong n«ng nghiÖp, ®· hoµn thµnh ®­îc hÖ thèng thuû lîi kh¸ hoµn chØnh phôc vô ngµy cµng tèt h¬n sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ c«ng nghiÖp nãi riªng. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp gi÷a ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh liªn tôc t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m tõ 10-13%, tr×nh ®é c«ng nghÖ ®­îc n©ng cao, tiÕp nhËn ®­îc víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ b¾t ®Çu cã sù g¾n bã víi n«ng nghiÖp. C¬ së h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i còng ®­îc ph¸t triÓn s©u réng vµ toµn diÖn. HÖ thèng gi¸o dôc cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, qui m« ®µo t¹o ngµy cµng më réng. Riªng ®èi víi ngµnh Thuû s¶n, mét ngµnh xuÊt ph¸t tõ NghÒ c¸ Nh©n d©n tr¶i qua mét thêi gian dµi khã kh¨n, trong nh÷ng n¨m ®æi míi còng ®· t×m ra h­íng ®i thÝch hîp vµ chuyÓn m×nh ®øng dËy. Sau thêi kú sa sót 1975-1980 do thiÕu nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, thiÕu thèn l­¬ng thùc chu ng­ d©n ®i biÓn, sang n¨m 1981, nghÞ quyÕt Trung ­¬ng lÇn thø IV kho¸ 4 ®· b¾t ®µu cëi trãi, ngµnh Thuû s¶n lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®Çu tiªn ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp ¸p dông m« h×nh “tù c©n ®èi, tù trang tr¶i “ ®­îc phÐp xuÊt khÈu tù do s¶n phÈm ®Þ mäi thÞ tr­êng, ®­îc sö dông ngo¹i tÖ tõ xuÊt khÈu vµ lÊy l·i tõ kh©u nhËp khÈu bï cho lç cña xuÊt khÈu, nhê ®ã ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s«i ®éng, ngµnh thuû s¶n kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ ®­îc më réng theo con ®­êng hiÖn ®¹i ho¸ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña n­íc ta. NhÞp dé t¨ng tr­ëng trung b×nh cña ngµnh thuû s¶n hµnh n¨m lµ 7%. Thêi k× 1995-1997 lµ thêi kú cã b­íc ngoÆt ®èi víi ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam, nh×n chung ngµnh vÉn ph¸t triÓn nh­ng hiÖu suÊt ph¸t triÓn ®ang cã chiÒu h­íng gi¶m sót. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy do nhiÒu vÊn ®Ò nh­ng tùu chung l¹i lµ do qu¶n lý Nhµ n­íc ch­a tèt, c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. N¨m 2000 võa qua ngµnh ®· ®¹t ®­îc møc kim ngh¹ch xuÊt khÈu lµ 1 tû USD ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn trë l¹i. §Ó duy tr× kÕt qu¶ nµy cÇn h¹n chÕ khuyÕt ®iÓm cò b»ng c¸ch n¾m v÷ng thùc tr¹ng vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ®Ó cã b­íc ®Çu t­ ®óng ®¾n duy tr× vµ ph¸t huy thµnh qu¶ trªn.` Qua thêi gian thùc tËp ë Vô Tæng Hîp Kinh TÕ Quèc D©n - Bé KÕ Ho¹ch vµ §Çu T­ vµ sau khi ®äc s¸ch b¸o vµ tµi liÖu nghiªn cøu, em ®· chän ®Ò tµi “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam “ Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò gåm c¸c ch­¬ng sau: Ch­¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn. Ch­¬ng II :Thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 1991-2000. Ch­¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p ®µu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam. §Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy em ®· ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Ph¹m V¨n Hïng- Gi¶ng viªn bé m«n- Tr­êng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c« chó trong vô Tæng Hîp Kinh TÕ Quèc D©n ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ c«ng t¸c thu thËp tµi liÖu hoµn thµnh chuyªn ®Ò . Ch­¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn. I §Çu t­ vµ vai trß cña ®Çu t­ ph¸t tiÓn. 1-Kh¸i niÖm cña ®Çu t­ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. ThuËt ng÷ “®Çu t­ “cã thÓ ®­îc hiÓu ®ång nghÜa víi “sù bá ra “, “sù hy sinh “. Tõ ®ã cã thÓ coi ®Çu t­ lµ sù bá ra, sù hy sinh nh÷ng c¸i g× ®ã ë hiÖn t¹i (tiÒn, søc lao ®éng, cña c¶i, vËt chÊt, trÝ tuÖ) nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ cã lîi cho nhµ ®Çu t­ trong t­¬ng lai. XÐt trªn gi¸c ®é tõng c¸ nh©n hoÆc tõng ®¬n vÞ, tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m thu vÒ mét lîi Ých nµo ®ã trong t­¬ng lai lín h¬n chi phÝ bá ra ®Òu ®­îc gäi lµ ®Çu t­. Tuy nhiªn nÕu xÐt trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ th× kh«ng ph¶i tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng cña hä ®Òu ®em l¹i lîi Ých cho nÒn kinh tÕ vµ ®­îc coi lµ ®Çu t­ cña nÒn kinh tÕ. §Çu t­ trªn gi¸c ®é nÒn kinh tÕ lµ sù hy sinh gi¸ trÞ hiÖn t¹i g¾n víi viÖc t¹o ra c¸c tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ. C¸c ho¹t ®éng mua b¸n, ph©n phèi l¹i, chuyÓn giao tµi s¶n hiÖn cã gi÷a c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kh«ng ph¶i lµ ®Çu t­ ®èi víi nÒn kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt vµ ph¹m vi lîi Ých do ®Çu t­ ®em l¹i chóng ta cã thÓ ph©n biÖt c¸c lo¹i ®Çu t­ sau: §Çu t­ tµi chÝnh (®Çu t­ tµi s¶n tµi chÝnh) lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra cho vay hoÆc mua c¸c chøng chØ cã gi¸ ®Ó h­ëng l·i suÊt ®Þnh tr­íc (göi tiÕt kiÖm hoÆc mua tr¸i phiÕu chÝnh phñ) hoÆc l·i suÊt tuú thuéc vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ph¸t hµnh. §Çu t­ tµi s¶n tµi chÝnh kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ (nÕu kh«ng xÐt ®Õn quan hÖ quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy) mµ chØ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cña tæ chøc, c¸c nh©n ®Çu t­. Víi sù ho¹t ®éng cña c¸c h×nh thøc ®Çu t­ tµi chÝnh, vèn bá ra ®Çu t­ ®­íc l­u chuyÓn dÔ dµng, khi cÇn cã thÓ rót l¹i nhanh chãng. §iÒu ®ã khuyÕn khÝch ng­êi cã tiÒn bá ra ®Ó ®Çu t­, ®Ó gi¶m ®é rñi ro hä cã thÓ ®Çu t­ vµo nhiÒu n¬i, mçi n¬i mét Ýt tiÒn. §©y lµ mét nguån cung cÊp vèn quan träng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. §Çu t­ th­¬ng m¹i lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó mua hµng ho¸ sau ®ã b¸n víi gi¸ cao h¬n nh»m thu lîi nhuËn do chªnh lÖch gi¸ khi mua vµ khi b¸n. Lo¹i ®Çu t­ nµy còng kh«ng t¹o tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ (nÕu kh«ng xÐt ®Õn ngo¹i th­¬ng), mµ chØ lµm t¨ng tµi s¶n tµi chÝnh cña ng­êi ®Çu t­ trong qu¸ tr×nh mua ®i b¸n l¹i, chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ gi÷a ng­êi b¸n víi ng­êi ®Çu t­ vµ ng­êi ®Çu t­ víi kh¸ch hµng cña hä. Tuy nhiªn ®Çu t­ th­¬ng m¹i cã t¸c dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh l­u th«ng cña c¶i vËt chÊt do ®Çu t­ ph¸t triÓn t¹o ra, tõ ®ã thóc ®Èy ®Çu t­ ph¸t triÓn, t¨ng thu cho ng©n s¸ch, t¨ng tÝch luü vèn cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô nãi riªng vµ nÒn s¶n xuÊt x· héi nãi chung. §Çu t­ tµi s¶n vËt chÊt vµ søc lao ®éng, trong ®ã ng­êi cã tiÒn cã thÓ bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ, lµm t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ mäi ho¹t ®éng x· héi kh¸c, lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó t¹o viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng cña mäi ng­êi d©n trong x· héi. §ã chÝnh lµ viÖc bá tiÒn ra ®Ó x©y dùng, söa ch÷a nhµ cöa vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng, mua s¾m trang thiÕt bÞ vµ l¾p ®Æt chóng trªn nÒn bÖ vµ båi d­ìng ®µo t¹o nguån nh©n lùc, thùc hiÖn c¸c chi phÝ th­êng xuyªn g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng cña c¸c tµi s¶n nµy nh»m duy tr× tiÒm lùc ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së ®ang tån t¹i vµ t¹o tiÒm lùc míi cho nÒn kinh tÕ x· héi. Lo¹i ®Çu t­ nµy ®­îc gäi chung lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. Nh­ vËy ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ mét bé phËn c¬ b¶n cña ®Çu t­, lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vèn b»ng tiÒn thµnh vèn b»ng hiÖn vËt nh»m t¹o ra nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, ®êi sèng, t¹o ra nh÷nh tµi s¶n míi, n¨ng lùc s¶n xuÊt míi còng nh­ duy tr× nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña nÒn kinh tÕ. 2-Vai trß quan träng cña ®Çu t­ ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam. 2.1 Vai trß cña ®Çu t­ ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.1.1 Trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. §Çu t­ võa t¸c ®éng ®Õn tæng cung, võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu. §èi víi cÇu, ®Çu t­ lµ mét yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu cña toµn bé nÒn kinh tÕ, ®Çu t­ th­êng chiÕm kho¶ng 24-28% trong c¬ cÊu tæng cÇu cña tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §èi víi tæng cÇu, t¸c ®éng cña ®Çu t­ lµ ng¾n h¹n. Khi tæng cung ch­a kÞp thay ®æi, sù t¨ng lªn cña ®Çu t­ lµm tæng cÇu t¨ng. §èi víi cung, khi thµnh qu¶ cña ®Çu t­ ch­a ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung ®Æc biÖt lµ tæng cung dµi h¹n t¨ng lªn. §Çu t­ cã t¸c ®éng hai mÆt ®Õn sù æn ®Þnh kinh tÕ. Sù t¸c ®éng kh«ng ®ång ®Òu vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t­ ®èi víi tæng cÇu vµ ®èi víi tæng cung cña nÒn kinh tÕ lµm cho mçi sù thay ®æi cña ®Çu t­ dï t¨ng hay gi¶m ®Òu cïng mét lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh võa lµ yÕu tè ph¸ vì sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ cña mäi quèc gia. Khi ®Çu t­ t¨ng khiÕn cho c¸c yÕu tè liªn quan t¨ng theo khi møc t¨ng v­ît qu¸ giíi h¹n th× dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t, khi ®ã sÏ dÉn ®Õn sÑ tr× trÖ cña nÒn kinh tÕ, ng­îc l¹i ®Çu t­ t¨ng sÏ thu hót l¹o ®éng t¹o c«ng ¨n viÖc lÇm n©ng cao ®êi sèng x· héi. Khi ®Çu t­ gi¶m c¸c ho¹t ®éng diÔn ra nguîc l¹i. §Çu t­ t¸c ®éng ®Õn tèc ®é ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ cho thÊy muèn gi÷ tèc ®é t¨ng tr­ëng ë møc ®é trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t­ ph¶i ®¹t ®­îc tõ 15-25% so víi GDP tuú thuéc vµo ICOR cña mçi n­íc. NÕu ICOR kh«ng ®æi, møc t¨ng GDP hoµn toµn phô thuéc vµo vèn ®Çu t­. ë n­íc ta do t×nh tr¹ng kinh tÕ cßn ch­a ®­îc ph¸t triÓn nªn cã hiÖn t­îng thiÕu vèn thõa lao ®éng nªn hÖ sè nµy th­êng thÊp.Kinh nghiÖm cho thÊy chØ tiªu ICOR phô thuéc m¹nh vµo c¬ cÊu kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­ trong c¸c ngµnh, c¸c vïng l·nh thæ còng nh­ phô thuéc vµo hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung. Th«ng th­êng ICOR trong n«ng nghiÖp th­êng thÊp h¬n ICOR trong c«ng nghiÖp, ICOR trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi c¬ chÕ chñ yÕu do tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt. Do ®ã ë c¸c n­íc ph¸t triÓn tû lÖ ®Çu t­ thÊp th­êng dÉn ®Õn tèc ®é t¨ng tr­ëng thÊp. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ph¸t triÓn vÒ b¶n chÊt ®­îc coi lµ vÊn ®Ò ®¶m b¶o nguån vèn ®Çu t­ ®ñ ®Ó ®¹t ®­îc mét tû lÖ t¨ng thªm s¶n phÈm quèc d©n dù kiÕn. Thùc vËy ë nhiÒu n­íc ®Çu t­ ®ãng vai trß nh­ mét “có hÝch ban ®Çu “ t¹o ®µ cho sù cÊt c¸nh cña nÒn kinh tÕ. §Çu t­ vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cho thÊy con ®­êng tÊt yÕu ®Ó t¨ng tr­ëng nhanh tèc ®é mong muèn (tõ 9-10%) lµ t¨ng c­êng ®Çu t­ nh»m t¹o sù ph¸t triÓn nhanh ë c¸c khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §èi víi c¸c ngµnh n«ng l©m ng­ nghiÖp do c¸c h¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng sinh häc nªn ®Ó ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng tõ 5-6% lµ rÊt khã kh¨n. Nh­ vËy chÝnh s¸ch ®Çu t­ quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ. VÒ c¬ cÊu l·nh thæ, ®Çu t­ cã t¸c dông gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c vïng l·nh thæ ®­a c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, ph¸t huy tèi ®a nh÷ng lîi thÕ so s¸nh vÒ tµi nguyªn, ®Þa thÕ, kinh tÕ, chÝnh trÞ...cña nh÷ng vïng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn ®¹p thóc ®Èy c¸c vïng kh¸c cïng ph¸t triÓn. §Çu t­ ®èi víi viÖc t¨ng c­êng kh¶ n¨ng khoa häc c«ng nghÖ cña dÊt n­íc. C«ng nghÖ lµ trung t©m cña c«ng nghiÖp ho¸. §Çu t­ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña sù ph¸t triÓn vµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña n­íc ta hiÖn nay. ViÖt Nam víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn l¹c hËu th× ®Çu t­ ®ãng vai trß thùc sù quan träng, chóng ta cã thÓ mua hay tù ph¸t minh ra nh­ng ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn lµ ph¶i cã vèn ®Çu t­. Mäi ph­¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng g¾n víi nguån vèn ®Çu t­ sÏ lµ nh÷ng ph­¬ng ¸n kh«ng kh¶ thi. 2.1.2 §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô. §Çu t­ quyÕt ®Þnh sù ra ®êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi c¬ së. §Ó t¹o dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho sù ra ®êi cña bÊt kú c¬ së nµo ®Òu ph¶i x©y dùng nhµ x­ëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ trªn nÒn bÖ, tiÕn hµnh c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn c¸c chi phÝ kh¸c g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng trong mét chu kú cña c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt võa t¹o ra. C¸c ho¹t ®éng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô ®ang cßn tån t¹i: sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c c¬ së nµy bÞ hao mßn, h­ háng. §Ó duy tr× ®­îc ho¹t ®éng b×nh th­êng cÇn ®Þnh k× tiÕn hµnh söa ch÷a lín hay thay míi c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt nµy hoÆc ®æi míi ®Ó thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, ph¶i mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi thay thÕ cho c¸c trang thiÕt bÞ cò ®· lçi thêi, còng cã nghÜa lµ ph¶i ®Çu t­. 2.2 Nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam. Ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam cã nguån gèc lµ nghÒ c¸ Nh©n d©n ph¸t triÓn tõ l©u ®êi, nã g¾n bã mËt thiÕt ®Õn cuéc sèng cña ng­êi d©n vïng biÓn, nã cung cÊp mét l­îng chÊt ®¹m lín trong c¬ cÊu b÷a ¨n hµnh ngµy cña chóng ta. H¬n n÷a n­íc ta ®­îc ­u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn rÊt thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ngµnh nµy, cïng víi mét sè l­îng lao ®éng dåi dµo, ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n chóng ta cã rÊt nhiÒu lîi thÕ. Tuy nhiªn nghÒ c¸ tr­íc nay vÉn chØ dùa chñ yÕu vµo lao ®éng thñ c«ng m¸y mãc tÇu thuyÒn l¹c hËu, c¬ së phôc vô cho viÖc khai th¸c nu«i trång cßn s¬ sµi, v× thÕ nhu cÇu ®Çu t­ lµ rÊt lín nh»m c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mét c¸ch nhanh chãng ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam. ThËy vËy trong nh÷ng n¨m qua, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cña n­íc ta tuy cã b­íc ph¸t triÓn nh­ng vÉn cßn thua kÐm c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi ch¼ng h¹n trong khai th¸c h¶i s¶n phÇn lín dïng ph­¬ng tiÖn nhá lao ®éng thñ c«ng, khai th¸c ven bê n¨ng suÊt thÊp, lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn: viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó v­¬n ra khai th¸c xa bê cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trong nu«i trång thuû s¶n cßn mang tÝnh tù ph¸t, nu«i trång theo kinh nghÖm d©n gian, theo hé gia ®×nh qui m« nhá, viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo nu«i trång ch­a réng r·i, n¨ng suÊt thÊp chÊt l­îng s¶n phÈm nu«i ch­a cao. Trong chÕ biÕn thuû s¶n mét lÜnh vùc ®­îc ¸p dông nhiÒu tiÕn bé khoa häc kü thuËt nhÊt, nh­ng s¶n xuÊt vÉn qui m« nhá, ph©n t¸n khoa häc c«ng nghÖ cßn l¹c hËu vµ thiÕu ®ång bé, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, chñng lo¹i hµng ho¸ ®în ®iÖu, søc c¹nh tr¹nh kÐm ch­a t¹o ®­îc mèi liªn hoµn gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu - chÕ biÕn - tiªu thô. Trong dÞch vô hËu cÇn vÉn cã nh÷ng yÕu tè bÊt cËp thiÕu ®ång bé. KÕt cÊu h¹ tÇng phôc vô khai th¸c, nu«i trång chÕ biÕn thñy s¶n vÉn cßn yÕu kÐm. V× vËy ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n lµ nhu cÇu cÊp thiÕt ®Ó chuyÓn ®æi c¨n b¶n, toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý tõ sö dông søc lao ®éng thñ c«ng sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p hiÖn ®¹i, t¹o n¨ng suÊt lao ®éng cao gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. II- §Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam -chÆn ®­êng 10 n¨m ®æi míi. 1-Nh÷ng ®æi míi vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn trong 10 n¨m qua. Xo¸ bá bao cÊp ®Çu t­ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch vµ da d¹ng ho¸ nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. Tr­íc n¨m 1990, nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn chñ yÕu dùa vµo ng©n s¸ch vµ c¸c kho¶n vay vèn tõ khèi Liªn X«, §«ng ¢u cò vµ ®­a vµo ng©n s¸ch ®Ó ®Çu t­ cho c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n tõ viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi ®Õn c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh. Tr­íc yªu cÇu ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u cña nÒn kinh tÕ vµ chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, nguån vèn trªn kh«ng thÓ ®¸p øng næi yªu cÇu ph¸t triÓn. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, tõ n¨m 1990 thùc hiÖn c¬ chÕ xo¸ bao cÊp trong ®Çu t­ ph¸t triÓn b»ng vèn ng©n s¸ch ®i ®«i víi viÖc huy ®éng nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau cho ®Çu t­ nh»m môc tiªu sau ®©y: +Huy ®éng nhiÒu nguån vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. +Sö dông cã hiÖu qña h¬n nguån vèn ng©n s¸ch. +KhuyÕn khÝch c¸c c¬ së kinh doanh nhµ n­íc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, kinh doanh cã lîi nhuËn ®Ó tÝch luü vµ ®­a vµo ®Çu t­ vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ®Çu t­. C¸c nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn toµn x· héi ®­îc huy ®éng ®a d¹ng, bao gåm : (1) nguån vèn Ng©n s¸ch Nhµ N­íc, (2) nguån vèn tÝn dông Nhµ N­íc, (3) vèn ®Çu t­ cña doanh nghiÖp Nhµ N­íc, (4) nguån vèn ®Çu t­ cña d©n c­ vµ t­ nh©n, (5) nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. 1.2.§æi míi trong c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ®Çu t­ XDCB. Nh»m huy ®éng nhiÒu h¬n c¸c nguån lùc cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån vèn trong 10 n¨m qua ViÖt Nam ®· söa ®æi, bæ sung nhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong lÜnh vùc nµy. NhiÒu n¨m tr­íc ®©y nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc ®ãng vai trß quan träng vµ chñ yÕu trong ®Çu t­ ph¸t triÓn, tõ n¨m 1990 chóng ta ®· chuyÓn dÇn ph­¬ng thøc ®Çu t­, ng©n s¸ch nhµ n­íc kh«ng bao cÊp cho c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh mµ chØ tËp trung cho c¸c dù ¸n h¹ tÇnh kinh tÕ nh­ giao th«ng, thuû lîi, h¹ tÇng n«ng nghiÖp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng c©y vµ gièng con, h¹ tÇng l©m nghiÖp; dµnh phÇn vèn tho¶ ®¸ng cho c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu x· héi nh­ gi¸o dôc ®µo t¹o, khoa häc c«ng nghÖ, y tÕ x· héi. Nhµ n­íc còng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp sö dông nguån vèn tÝn dông ®Çu t­ víi viÖc ­u ®·i th«ng qua l·i suÊt vay, ®iÒu kiÖn vay tr¶, thêi gian vay vµ tr¶ nî, c¸c doanh nghiÖp tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt tµi chÝnh, vay vµ tr¶ nî ®óng h¹n, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã nhµ n­íc còng cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tù huy déng thªm c¸c nguån lùc ®Ó tham gia ®Çu t­ chiÒu s©u, nhµ n­íc cho phÐp doanh nghiÖp gi÷ l¹i phÇn khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh cã nguån gèc tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó ®Çu t­ trë l¹i chÝnh doanh nghiÖp m×nh cïng c¸c kho¶n lîi nhuËn sau thuÕ vµ c¸c kho¶n huy ®«ng kh¸c nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. PhÇn tiÕt kiÖm trong d©n c­ còng ®­îc huy ®éng ®¸ng kÓ. Nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo thêi gian còng t¨ng lªn, ban ®Çu chØ tËp trung trong lÜnh vùc du lÞch nhµ ë sau ®ã tËp trung cho lÜnh vùc s¶n xuÊt lµ chñ yÕu ®Õn nay nguån vèn nµy tËp trung 70% trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp. 2 T×nh h×nh huy ®éng vµ c¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2.1. T×nh h×nh huy ®éng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. Trong 5 n¨m 1991-1995 vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn thùc hiÖn 229,3 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 20,8 tû ®«la b»ng 3,5 lÇn vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn thêi kú 1986-1990, tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n hµng n¨m lµ 21,9%, trong ®ã vèn Ng©n s¸ch Nhµ n­íc t¨ng b×nh qu©n 26,3%; vèn tÝn dông ®Çu t­ t¨ng 7,1%; vèn ®Çu t­ cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc t¨ng 25,2%; vèn ®Çu t­ cña d©n vµ t­ nh©n t¨ng 17,7%; vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi t¨ng 54,8%. Trong 5 n¨m 1996-2000 tèc ®é t¨ng ®Çu t­ ph¸t triÓn cã xu h­íng chËm, tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn ­íc thùc hiÖn kho¶ng 397 ngh×n tû ®ång t­¬ng ®­¬ng 31,6 tû ®«la, b»ng 1,74 lÇn thùc hiÖn thêi kú 1991-1995, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n lµ 6,4%, trong ®ã vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc t¨ng b×nh qu©n 6,4%, vèn tÝn dông ®Çu t­ t¨ng 42% (do cã nguån vèn ODA cho vay l¹i kho¶ng 3 tû ®«la), vèn ®Çu t­ doanh nghiÖp nhµ n­íc t¨ng 20,2%, vèn ®Çu t­ cña d©n vµ t­ nh©n t¨ng 1,4%, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi gi¶m 7,2%. TÝnh chung cho c¶ 10 n¨m 1991-2000 vèn ®Çu t­ toµn bé nÒn kinh tÕ ®· ®­îc thùc hiÖn kho¶ng 626 ngh×n tû ®ång, t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 17,2%, trong ®ã vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc t¨ng 14,7%, vèn tÝn dông ®Çu t­ t¨ng 25,3%, vèn doanh nghiÖp nhµ n­íc t¨ng 22,7%, vèn ®Çu t­ cña d©n vµ t­ nh©n t¨ng 9,3%, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¨ng 19,9%. T×nh h×nh cô thÓ vÒ c¬ cÊu c¸c nguån vèn nh­ sau: ®¬n vÞ: % 1991-1995 1995-2000 1991-2000 Tæng sè 100 100 100 Vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc 23.9 21.93 22.65 Vèn tÝn dông ®Çu t­ 6.21 15.32 11.98 Vèn cña c¸c DNNN 9.7 16.15 13.78 Vèn cña d©n c­ vµ t­ nh©n 35.42 22.8 27.43 Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp NN 24.78 23.81 24.16 Nguån : Vô tæng hîp kinh tÕ quèc d©n 2.2.C¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2.2.1.C¬ cÊu vèn theo ngµnh. C¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn theo ngµnh kinh tÕ ®· dÞch chuyÓn theo h­íng ­u tiªn cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së vµ lÜnh vùc x· héi, thÓ hiÖn ë c¸c mÆt: Vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n 10 n¨m qua (1991-2000) ­íc ®¹t 64,78 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995), t­¬ng ®­¬ng 5,9 tû ®«la, chiÕm tû träng lµ 10,3%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 8,5%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 11,42%...Tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n h»ng n¨m 20,8%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 19,8%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 21,8%. Vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp thêi kú 1991-2000 kho¶ng 261 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t­¬ng ®­¬ng 23,7 tû ®«la, chiÕm 41,81% vèn ®Çu t­ trong 10 n¨m, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 chiÕm 38,45%, 5 n¨m 1996-2000 chiÕm 43,76%, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m lµ 25,1%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 t¨ng b×nh qu©n 41,1%, 5 n¨m 1996-2000 t¨ng b×nh qu©n 10,9%. Trong tæng vèn ®Çu t­ ngµnh c«ng nghiÖp, cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn kho¶ng 30%. Vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i vµ th«ng tin liªn l¹c c¶ thêi k× 1991-2000 lµ 94,6 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 94,6 tû ®«la, chiÕm 15,11% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn 10 n¨m, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 14%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 15,76%, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m lµ 23,1%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 41,6%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 7%. Vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn lÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ, gi¸o dôc ®µo t¹o, y tÕ, v¨n ho¸ trong 10 n¨m lµ 29,7 ngh×n tû ®ång chiÕm 4,74% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995), t­¬ng ®­¬ng 2,7 tû ®«la, chiÕm tû träng 4,74% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn, tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n trong 10 n¨m lµ 19,1%. C¬ cÊu vèn ®Çu t­ thùc hiÖn theo ngµnh nh­ sau: ®¬n vÞ: % 1991-1995 1995-2000 1991-2000 Tæng sè 100 100 100 N«ng nghiÖp, Thuû lîi,L©m nghiÖp,Thuû s¶n. 8.5 11.42 10.35 C«ng nghiÖp 38.45 43.76 41.81 Giao th«ng, B­u ®iÖn 13.99 15.76 15.11 Khoa häc C«ng nghÖ 0.24 0.39 0.33 Gi¸o dôc ®µo t¹o 1.71 2.10 1.96 Y tÕ x· héi 0.87 1.52 1.28 V¨n ho¸ thÓ thao 1.09 1.2 1.17 Nguån :Vô tæng hîp kinh tÕ quèc d©n 2.2.2 C¬ cÊu ®Çu t­ theo vïng. Trong 10 n¨m qua, ®Æc biÖt lµ 5 n¨m trë l¹i ®©y chóng ta ®· cè g¾ng ®Ó tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c vïng s©u, vïng xa, vïng khã kh¨n. Tuy nhiªn do nhiÒu nguyªn nh©n vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi, c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c yÕu tè m«i tr­êng ®Çu t­ kh¸c nhau, viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu vïng ch­a thùc sù m¹nh mÏ. Hai vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña c¶ n­íc (®ång b»ng s«ng Hång vµ miÒn §«ng Nam Bé) chiÕm 54,1% vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn thêi kú 10 n¨m. Tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n hµng n¨m nhanh nhÊt lµ ë miÒn nói phÝa B¾c 19% n¨m, c¸c vïng kh¸c kho¶ng tõ 15 ®Õn 17%. C¬ cÊu thùc hiÖn vèn ®Çu t­ theo vïng 10 n¨m qua nh­ sau: ®¬n vÞ: % 1991-1995 1995-2000 1991-2000 C¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c 7.3 7.6 7.5 Vïng ®ång b»ng s«ng Hång 26.9 25.5 26 Vïng B¾c Trung Bé 8.7 7.7 8.1 Vïng duyªn h¶i miÒn Trung 11.9 11.6 11.7 Vïng T©y Nguyªn 4.4 4.9 4.7 Vïng §«ng Nam Bé 28.3 28 28.1 Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long 12.4 14.8 14 Nguån : Vô tæng hîp kinh tÕ quèc d©n 3.KÕt qu¶ ®Çu t­ trong mét sè ngµnh lÜnh vùc chñ yÕu. Trong 10 n¨m qua nhiÒu c«ng tr×nh quan träng cña nÒn kinh tÕ ®· ®­îc triÓn khai vµ hoµn thµnh, ®­a vµo sö dông gãp phÇn t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ, kÓ c¶ c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c s¶n phÈm: c«ng suÊt ph¸t ®iÖn 1.770 MW, ®­êng d©y t¶i ®iÖn c¸c lo¹i 28 ngh×n km, c«ng suÊt s¶n xuÊt xi m¨ng t¨ng 5 triÖu tÊn, c«ng suÊt c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt ph©n bãn t¨ng 650 ngh×n tÊn, n¨ng lùc khai th¸c dÇu th« t¨ng 13,8 triÖu tÊn, chÕ biÕn ®­êng 21 ngh×n tÊn mÝa/ngµy, thÐp 1,53 triÖu tÊn, cÊp n­íc s¹ch 1,2 triÖu m3/ngµy ®ªm, diÖn tÝch ®­îc t­íi n­íc vµ t¹o nguån n­íc cho 82 v¹n ha, tiªu óng 43,4 v¹n ha, trång cao su 35 v¹n ha, trång cµ phª 10 v¹n ha, trång chÌ 9000 ha, trång rõng míi 1 triÖu ha, n©ng cÊp ®­êng bé c¸c lo¹i 4.500km, kh¸ch s¹n 9.600 gi­êng, bÖnh viÖn 4,3 v¹n gi­êng. Nhê kÕt qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn, ®· h×nh thµnh ®­îc hÖ thèng thuû lîi kh¸ hoµn chØnh phôc vô ngµy cµng tèt h¬n sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ n«ng nghiÖp nãi riªng. §Õn nay c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®· cã thÓ t­íi cho 3,2 triÖu ha ®Êt canh t¸c, tiªu óng cho 1,5 triÖu ha ®Êt canh t¸c, ng¨n mÆn cho 70 v¹n ha...N¨m 1999, ®· ®¶m b¶o t­íi cho 6,3 triÖu ha gieo trång lóa, 1triÖu ha mµu vµ c©y c«ng nghiÖp. HÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®Òu ph¸t huy hiÖu qu¶ ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. C¸c c«ng tr×nh thuû lîi ë §ång b»ng s«ng Cöu Long ®· t¹o ®iÒu kiÖn th©m canh, t¨ng vô, chuyÓn tõ vô lóa hÌ næi n¨ng suÊt thÊp sang 2 vô ®«ng xu©n vµ hÌ thu cã n¨ng suÊt cao, ¨n ch¾c. DiÖn tÝch lóa ®«ng xu©n ë §ång b¨nng s«ng Cöu Long t¨ng tõ 820 ngµn ha n¨m 1991 lªn 1,35 triÖu ha n¨m 1998, diÖn tÝch lóa hÌ thu t­¬ng øng t¨ng tõ 1,05 triÖu ha lªn 1,8 triÖu ha. C¸c c«ng tr×nh thuû lîi ë miÒn Trung vµ T©y Nguyªn ®· gãp phÇn lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ x· héi cña vïng. NhiÒu n¨m trë l¹i ®©y chóng ta ®· x©y dùng vµ h×nh thµnh ®­îc hÖ thèng gièng c©y vµ con cho ph¸t triÓn n«ng, l©m, ng­ nghiÖp. N¨ng suÊt c©y trång vËt nu«i hiÖn nay lµ cã sù ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña lÜnh vùc nµy. Ch­¬ng tr×nh 327 tr­íc ®©y vµ dù ¸n trång 5 triÖu ha rõng hiÖn nay ®· vµ ®ang thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp còng ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vÉn gi÷ ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh liªn tôc t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m tõ 10 ®Õn 13%. C¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp quan träng cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ, thay thÕ ®­îc hµng nhËp khÈu, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. S¶n l­îng dÇu th« khai th¸c n¨m 2000 gÊp h¬n 6 lÇn so víi n¨m 1990; s¶n l­îng ®iÖn n¨m 2000 gÊp 3,6 lÇn n¨m 1990; thÐp vµ xi m¨ng n¨m 2000 còng gÊp nhiÒu lÇn so víi n¨m 1990. §ãng gãp cña c«ng nghiÖp cho nÒn kinh tÕ quèc d©n cã b­íc ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ thÓ hiÖn qua tû träng c«ng nghiÖp trong GDP. N¨m 2000, tû träng ngµnh c«ng nghiÖp trong GDP chiÕm 34%, so víi 20,7% n¨m 1990 t¨ng 13%. §· b¾t ®Çu cã sù chuyÓn dÞch hîp lý h¬n c¬ cÊu trong ngµnh c«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp chÕ biÕn. §· ph¸t triÓn mét sè vïng kinh tÕ träng ®iÓm mµ vai trß c«ng nghiÖp ®¸ng quan t©m. C¬ cÊu thµnh phÇn trong ngµnh c«ng nghiÖp tuy cã sù ph¸t triÓn chËm, nh­ng ®óng h­íng. Tr×nh ®é c«ng nghÖ ®­îc n©ng cao, ®· tiÕp nhËn ®­îc víi c«ng nghÖ míi, hiÖn ®¹i, nhiÒu s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao, nÒn kinh tÕ ®· cã nhiÒu s¶n phÈm míi. C«ng nghiÖp ®· b¾t ®Çu cã sù g¾n bã víi n«ng nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, t¨ng ®¸ng kÓ n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. C¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn s©u réng vµ toµn diÖn, hÖ thèng giao th«ng ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. C¸c tuyÕn giao th«ng chÝnh quèc gia, trôc chÝnh cña c¸c khu kinh tÕ ph¸t triÓn ®· lµm thay ®æi nhiÒu mÆt trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi. DÞch vô vËn t¶i ®· c¬ b¶n ®¸p øng ®­îc nhu cÇu l­u th«ng hµng ho¸ vµ ®i l¹i cña nh©n d©n. Trong nhiÒu n¨m, b»ng c¸c nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc, ®· tËp trung ®¸ng kÓ cho trôc chÝnh B¾c Nam, tuyÕn §«ng -§«ng B¾c vµ c¸c trôc chÝnh cña ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c ®« thÞ vµ trung t©m kinh tÕ lín. Trong 10 n¨m qua vÒ ®­êng bé ®· lµm míi ®­îc h¬n 2440 km, n©ng cÊp ®­îc 26.070km, lµm míi vµ kh«i phôc trªn 26.000 mÐt cÇu; vÒ ®­êng s¾t n©ng cÊp ®­îc 45km, lµm míi vµ kh«i phôc 5.830 mÐt cÇu; lµm míi ®­îc gÇn 2.300 mÐt cÇu c¶ng; n©ng cÊp nhiÒu s©n bay. Ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng ®· ®¹t ®­îc b­íc nh¶y vät vÒ c«ng nghÖ vµ ph¹m vi phôc vô, tÝnh ®Õn n¨m 2000, b×nh qu©n c¶ n­íc ®¹t ®­îc 4 m¸y ®iÖn tho¹i trªn 100 d©n. HÖ thèng gi¸o dôc còng cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, qui m« ®µo t¹o lín h¬n nhiÒu so víi tr­íc kia. B­íc ®Çu h×nh thµnh 2 trung t©m y tÕ chuyªn s©u ë phÝa B¾c vµ phÝa Nam. §Çu t­ chuyªn s©u cho c¸c bÖnh viÖn ®Çu ngµnh, bÖnh viÖn chuyªn ngµnh ®ång thêi víi viÖc cñng cè hÖ thèng y tÕ c¬ së, chó träng ®Çu t­ ban ®Çu cho bÖnh viÖn tuyÕn huyÖn. GÇn ®©y hÇu hÕt c¸c bÖnh viÖn tuyÕn tØnh ®· ®­îc x©y l¹i, ®Çu t­ chiÒu s©u, ®æi míi trang thiÕt bÞ. 4.Mét sè tån t¹i trong lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn. 4.1.Huy ®éng ch­a hÕt tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ. §èi víi nguån vèn trong n­íc: Trong khi nguån tÝch luü trong n­íc cßn thÊp, nh­ng viÖc huy ®éng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn l¹i ch­a t­¬ng xøng, dÆc biÖt lµ nguån vèn trong khu vùc d©n c­ míi huy ®éng kho¶ng trªn 50% sè tiÕt kiÖm cã ®­îc. ViÖc huy ®éng vèn tõ c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ khèi doanh nghiÖp Nhµ n­íc ch­a cao, nhµ x­ëng, ®Êt ®ai, tµi s¶n cña c«ng cßn l·ng phÝ nhiÒu, ch­a ®­a ®­îc vµo ®Çu t­. §èi vìi nguån vèn ODA: Thùc hiÖn gi¶i ng©n chËm, cßn nhiÒu v­íng m¾c. Céng ®ång c¸c nhµ tµi trî ®· cam kÕt viÖn trî vµ cho ta vay víi c¸c ®iÒu kiÖn ­u ®·i lµ 15,14 tû USD nh­ng gi¶i ng©n chËm. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999 míi gi¶i ng©n ®­îc 6,47 tû USD, ®¹t 42,7% so víi tæng nguån ®· cam kÕt do nhiÒu nguyªn nh©n, nh­ng nguyªn nh©n chñ quan chiÕm phÇn lín. §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) cã chiÒu h­íng gi¶m. Trong nh÷ng n¨m ®Çu thêi kú chiÕn l­îc, nguån vèn FDI ®· chiÕm 30% tæng vèn ®Çu t­ x· héi. Nh­ng mét sè n¨m gÇn ®©y, nguån vèn nµy ®· gi¶m ®¸ng kÓ vÒ cÊp giÊy phÐp vµ thùc hiÖn. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999 tæng sè vèn ®· cÊp giÊy phÐp cã hiÖu lùc kho¶ng 35,5 tû USD, thùc hiÖn kho¶ng 15,5 tû USD b»ng 43,7%. Riªng n¨m 1999, cam kÕt míi chØ ®¹t ®­îc 2,12 tû USD vµ vèn thùc hiÖn chØ ®¹t 1.485 triÖu USD, b»ng kho¶ng 50% cña n¨m ®¹t cao nhÊt. 4.2.C¬ cÊu ®Çu t­ ch­a hîp lý. Trong n«ng nghiÖp chóng ta qu¸ chó träng vµo thuû lîi (chiÕm h¬n 70% vèn ®Çu t­ cña ngµnh) vµ mét sè yÕu tè kh¸c nh»m ®¹t môc tiªu t¨ng s¶n l­îng vµ l­¬ng thùc, Ýt chó ý ®Çu t­ n©ng cao chÊt l­îng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh­ khoa häc c«ng nghÖ, gièng c©y con, c«ng nghÖ chÕ biÕn n«ng s¶n, m¹ng l­íi c¬ së h¹ tÇng n«ng nghiÖp. Chñ tr­¬ng chung lµ c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp nh­ng thùc tÕ ch­a ®Çu t­ theo ®óng h­íng nµy. §Çu t­ cho c«ng nghiÖp vÉn mang tÝnh ch¾p v¸, gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n tr­íc m¾t, cô thÓ, kh«ng thÓ hiÖn ®­îc chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ngµnh. Do vËy ®Õn nay tr×nh ®é c«ng nghiÖp nãi chung lµ l¹c hËu. Tû träng ®Çu t­ cho c«ng nghiÖp cßn thÊp, chØ trªn d­íi 40% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi, ch­a ®ñ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh. C¬ cÊu ®Çu t­ cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp còng nh­ tû träng vèn tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ch­a thùc sù h­íng tíi mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hoµ nhËp vµ c¹nh tranh quyÕt liÖt. HiÖn t­îng ®Çu t­ theo phong trµo hoÆc theo lîi nhuËn tr­íc m¾t rÊt phæ biÕn vµ kÐo dµi lµm gi¶m hiÖu qu¶ ®Çu t­, g©y khã kh¨n cho nÒn kinh tÕ trong viÖc xö lÝ hiÖu qu¶. Do dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c dÉn ®Õn viÖc ®Çu t­ å ¹t mét sè ngµnh dÉn ®Õn viÖc cung v­ît qua cÇu, ®iÓn h×nh lµ s¶n xuÊt s¾t, thÐp, xi m¨ng, « t«, r­îu bia, n­íc ngät, ph©n bãn. Ch­a chó träng ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh c¬ khÝ, c«ng nghiÖp ®ãng tµu, c«ng nghiÖp chÕ t¹o, ®Æc biÖt lµ chÕ t¹o m¸y c«ng cô, m¸y n«ng nghiÖp, m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n. MÆt kh¸c chuyÓn dÇn c¬ cÊu ®Çu t­ theo h­íng ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp thay thÕ nhËp khÈu mµ kh«ng ­u tiªn ®Çu t­ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, møc ®é b¶o hé cã xu h­íng gia t¨ng. ViÖc lùa chän mét sè ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö, c«ng nghÖ sinh häc, vËt liÖu míi võa cã nhu cÇu vèn ®Çu t­ cao, võa cã tû suÊt lêi thÊp lµ mét trong nh÷ng sù lùa chän ch­a thËt hîp lý. §Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ch­a tËp trung vµo viÖc trùc tiÕp phôc vô s¶n xuÊt, xuÊt khÈu. §Çu t­ kh«ng ®ång bé lµ t×nh tr¹ng phæ biÕn trong lÜnh vùc giao th«ng vµ h¹ tÇng nãi chung. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ch­a ®­îc trong c¬ cÊu ®Çu t­ lµ viÖc kÕt hîp hµi hoµ vÒ qui m« c¸c dù ¸n. Cã lÜnh vùc th× thiªn vÒ c¸c dù ¸n qui m« lín._., vèn nhiÒu, ®Çu t­ nhiÒu trong n¨m. Ng­îc l¹i, mét sè Bé ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng l¹i muèn ph©n nhá nh÷ng dù ¸n ®Ó ®iÒu hµnh cho phï hîp. 4.3.Sö dông vèn ®Çu t­ ch­a hiÖu qu¶. §iÒu ®¸ng quan t©m lµ trong thêi gian võa qua ®Çu t­ ch­a tËp trung vµ b¸m s¸t vµo c¸c môc tiªu quan träng cña nÒn kinh tÕ. Cïng víi viÖc ph©n cÊp m¹nh trong ®Çu t­, vÊn ®Ò dµn tr¶i, kÐo dµi tiÕn ®é ®· x¶y ra hÇu hÕt ë kh¾p c¸c Bé ngµnh ®Þa ph­¬ng. Riªng nguån vèn ng©n s¸ch hµng n¨m còng ®· triÓn khai hµng ngh×n dù ¸n lín nhá. MÆc dï chóng ta ®· ®­a ra nhiÒu biÖn ph¸t nh»m h¹n chÕ ®Çu t­ dµn tr¶i, nh­ng møc ®é gi¶m ch­a ®­îc nhiÒu vµ viÖc triÓn khai cña c¸c bé ngµnh vÉn ch­a ®­îc nghiªm tóc. N¨m 1997 cã kho¶ng 6000 dù ¸n, n¨m 1998 5000 dù ¸n, n¨m1999 cßn gÇn 4000 dù ¸n ®­îc ®Çu t­ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch. §iÒu ®¸ng chó ý lµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ kÐo dµi h¬n so víi tiÕn ®é ®­îc phª duyÖt. Do chÊt l­îng c¸c qui ho¹ch kh«ng cao, do dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c, nªn kÕ ho¹ch 5 n¨m vµ hµng n¨m kh«ng thÓ hiÖn ®­îc ý ®å chiÕn l­îc vµ phï hîp víi ®Þnh h­íng chung. mÆc dï nhiÒu qui ho¹ch ®­îc duyÖt nh­ng néi dung ch­a ®ñ cô thÓ ®Ó triÓn khai, h¬n n÷a trong tõng thêi kú ch­a b¸m s¸t c¸c qui ho¹ch nµy ®Ó bè trÝ vèn mµ th­êng ph¶i ch¹y theo c¸c vÊn ®Ò cÊp b¸ch tr­íc m¾t. Do dù b¸o thÞ tr­êng ch­a ®­îc chÝnh x¸c nªn trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¶i thay ®æi nhiÒu lÇn vÒ chñ tr­¬ng, thËm chÝ cßn ph¶i kh¾c phôc hËu qu¶ rÊt khã kh¨n. III- §iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam 1-Vai trß vµ vÞ trÝ cña ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ khu vùc. Thuû s¶n ®ãng vai trß quan träng trong viÖc cung cÊp thùc phÈm cho nh©n lo¹i, thuû s¶n còng ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho sù khëi ®éng vµ t¨ng tr­ëng chung cña nhiÒu n­íc. Tõ n¨m 1950 trë l¹i ®©y l­îng thuû s¶n ®­îc tiªu dïng cho ®Çu ng­êi trªn thÕ giíi kh«ng ngõng ®­îc t¨ng lªn ®Õn nay ®· lªn tíi kho¶ng 13,6 kg. N¨m 1996 kho¶ng 90 triÖu tÊn thuû s¶n ®­îc nh©n lo¹i tiªu dïng, trong ®ã cã 50 triÖu tÊn h¶i s¶n ®­îc khai th¸c, 7 triÖu tÊn thuû s¶n ®­îc khai th¸c tõ n­íc ngät vµ kho¶ng 30 triªu tÊn thuû s¶n ®­îc nu«i trång trong c¸c mÆt n­íc. Trong sè thuû s¶n ®­îc tiªu dung trªn thÕ giíi n¨m 1995 cã 44% ®­îc tiªu dïng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, 56% ®­îc tiªu dïng ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. Mét ®Æc ®iÓm næi bËt tõ n¨m 1980 trë l¹i ®©y lµ viÖc gia t¨ng l­îng thuû s¶n ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh. NÕu nh÷ng n¨m cña thËp kû 70 s¶n l­îng thuû s¶n cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chØ chiÕm kho¶ng 50% th× nay nã ®· chiÕm trªn 2/3. §ã lµ do mét mÆt cã sù gi¶m s¶n l­îng khai th¸c (hoÆc t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ) cña c¸c n­íc ph¸t triÓn ë ch©u ¢u, Liªn X« cò, B¾c Mü vµ NhËt, mÆt kh¸c cã sù gia t¨ng chñ yÕu vÒ s¶n l­îng thuû h¶i s¶n ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ch©u ¸. Khu vùc §«ng Nam ¸ vµ Nam ¸ lµ mét trong nh÷ng khu vùc cã nghÒ thuû s¶n lín nhÊt thÕ giíi, tæng s¶n l­îng ë hai khu vùc nµy n¨m 1994 lµ 19,5 triÖu tÊn chiÕm 27,5% tæng s¶n l­îng thuû s¶n toµn cÇu.T¹i khu vùc nµy cã kho¶ng 10 triÖu ng­êi tham gia lµm nghÒ c¸ vµ møc tiªu thô c¸ trªn ®Çu ng­êi còng kh¸ cao, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng n­íc vïng ven biÓn §«ng Nam ¸. S¶n phÈm thuû s¶n cña c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ®· t¨ng lªn mét c¸ch nhanh chãng tõ 8.576.000 tÊn n¨m 1984 lªn 13.357.000 n¨m 1996 vµ chiÕm kho¶ng 11% tæng s¶n l­îng trªn toµn thÕ giíi, trong ®ã s¶n l­îng khai th¸c chiÕm kho¶ng 1.200.000 tÊn (1986). Khu vùc nµy còng lµ khu vùc xuÊt khÈu thuû s¶n rÊt m¹nh n¨m 1996 ®· ®¹t 7.703 triÖu USD chiÕm 14,7% gi¸ trÞ xuÊt khÈu thuû s¶n trªn toµn thÕ giíi. Bèn n­íc cã s¶n l­îng thuû s¶n lín nhÊt khu vùc lµ In®«nªxia, Philipin, Th¸i lan vµ ViÖt Nam.HiÖn nay t¹i ViÖt Nam ­íc tÝnh cã kho¶ng 250 b¹n hµng cã quan hÖ th­¬ng m¹i thuû s¶n. VÒ sè l­îng, tæng s¶n phÈm xuÊt khÈu n¨m 1990 lµ 49.332 tÊn, n¨m 1995 lªn 127.700 tÊn n¨m 1996 lªn 150.500 tÊn. Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n giai ®o¹n 1990-1995 lµ 34%, giai ®o¹n 1996-1997 lµ 25%. Ngµy 30/9/2000, kim ngh¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n tÝnh tõ ®Çu n¨m 2000 ®· v­ît qua ng­ìng 1 tû USD. §Æc biÖt trong hai n¨m 1999-2000, xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam ®· ®¹t thµnh tùu hÕt søc quan träng. Th¸ng 11/1999, Uû ban liªn minh ch©u ¢u ®· c«ng nhËn ViÖt Nam vµo danh s¸ch I c¸c n­íc xuÊt khÈu thuû s¶n vµ th¸ng 4 n¨m 2000 l¹i c«ng nhËn ViÖt Nam vµo danh s¸ch I c¸c n­íc xuÊt khÈu nhuyÔn thÓ hai m¶nh vá vµo EU; sè doanh nghiÖp ViÖt Nam ®­îc xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy liªn tôc t¨ng lªn, ®Õn nay lµ 40 doanh nghiÖp vµ gÇn ®©y lµ 10 doanh nghiÖp n÷a ®¹t tiªu chuÈn ®· ®­îc Bé Thuû S¶n ®Ò nghÞ EU c«ng nhËn. XuÊt khÈu thuû s¶n vµo thÞ tr­êng Mü còng t¨ng gÊp h¬n 2,5 lÇn trong mét n¨m qua, ®­a Mü trë thµnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu thuû s¶n lín thø hai cña n­íc ta, hiÖn nay ViÖt Nam lµ n­íc dÉn ®Çu xuÊt khÈu c¸ n­íc ngät vµo thÞ tr­êng Mü. Nh­ vËy ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam ngµy cµng cã vai trß quan träng trªn tr­êng quèc tÕ còng nh­ trong khu vùc. 2.Vai trß vµ vÞ trÝ cña ngµnh Thuû S¶n ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. §èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ngµnh Thuû S¶n lµ mét ngµnh ®ãng vÞ trÝ hÕt søc quan träng. C¸ vµ c¸c s¶n phÈm thuû s¶n lµ nguån thùc phÈm kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c¬ cÊu b÷a ¨n cña ng­êi ViÖt Nam, ®­îc chÕ biÕn d­íi nhiÒu d¹ng, cung cÊp h¬n 30% l­îng ®¹m ®éng vËt cho b÷a ¨n cña ng­êi d©n. S¶n phÈm tõ c¸ vµ h¶i s¶n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ chèng suy dinh d­ìng. ë nhiÒu vïng ven biÓn nghÒ nu«i t«m c¸ vµ ®Æc s¶n quý hiÕm ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt phÇn lín lao ®éng thõa ë n«ng th«n, c¶i thiÖn bé mÆt n«ng th«n miÒn biÓn, lµm giµu cho ®Êt n­íc. Kinh tÕ x· héi vïng ven biÓn, h¶i ®¶o nãi chung vµ ®êi sèng c­ d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 1998 chiÕm 8,17% toµn quèc, ®øng hµng thø t­ trong c¸c mÆt hµng thu nhiÒu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc vµ chiÕm 22,6% gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña khèi n«ng l©m ng­ nghiÖp. C¸c chØ tiªu t­¬ng øng n¨m 2000 dù kiÕn lµ 9,2% vµ 24,5%. Thuû s¶n chØ chiÕm 12% gi¸ trÞ gia t¨ng trong ngµnh n«ng l©m ng­ nghiÖp nh­ng lµ mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao, l¹i cã thÞ tr­êng tiªu thô nªn ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ trong tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu toµn quèc. Nh÷ng n¨m qua, ngµnh thuû s¶n cã tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 4,6 -5,5% vÒ s¶n l­îng; 22-25% vÒ gi¸ trÞ xuÊt khÈu. XuÊt khÈu thuû s¶n ®· trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy ®¸nh b¾t nu«i trång, chÕ biÕn vµ dÞch vô hËu cÇn cña ngµnh. Trong 10 n¨m qua, ngµnh thuû s¶n ®· t¨ng tr­ëng víi tèc ®é nhanh h¬n c¸c ngµnh kh¸c trong khèi n«ng l©m ng­ nghiÖp (thuû s¶n 1,95lÇn; n«ng nghiÖp1,66 lÇn; l©m nghiÖp 1,16 lÇn) nªn ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ cho qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng l©m ng­ nghiÖp. Tû träng cña thuû s¶n trong n«ng l©m ng­ nghiÖp ngµy cµng t¨ng, n¨m 1990 lµ 10% n¨m 2000 dù kiÕn lµ 14% vµ ­íc n¨m 2010 lµ 20%. GDP ngµnh thuû s¶n n¨m 2000 ­íc lµ 3% trong GDP toµn quèc. 3-§iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam. 3.1.C¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Bê biÓn ViÖt Nam dµi 3,260 km, víi h¬n 112 cöa s«ng l¹ch, tÝnh trung b×nh cø 110km2 diÖn tÝch tù nhiªn cã 1km bê biÓn vµ gÇn 300km bê biÓn cã 1 cöa s«ng l¹ch. DiÖn tÝch vïng biÓn ViÖt Nam bao gåm: néi thuû, l·nh h¶i 226.000 km2 vµ vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ kho¶ng trªn 1 triÖu km2. Cã thÓ chia vïng biÓn ViÖt Nam thµnh 5 vïng nhá: VÞnh B¾c bé, Vïng biÓn Trung bé, Vïng biÓn §«ng Nam bé, Vïng biÓn T©y Nam bé, Vïng gi÷a biÓn §«ng (vïng biÓn nµy cã thÓ khai th¸c c¸ ngõ ®¹i d­¬ng, mùc, c¸ nh¸m vµ c¸c c¸ r¹n san h«). 3.2.C¸c ®Æc ®iÓm m«i tr­êng vµ tiÒm n¨ng nguån lîi thuû s¶n. 3.2.1.M«i tr­êng n­íc mÆt xa bê. Bao gåm vïng n­íc ngoµi kh¬i thuéc vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ: vÞnh B¾c bé, Duyªn h¶i Trung bé, §«ng Nam bé, T©y Nam bé vµ vÞnh Th¸i Lan. Nguån lîi ®a loµi, nhiÒu c¸ t¹p kh«ng cã chÊt l­îng cao. Nh×n chung nguån lîi mang tÝnh ph©n t¸n, quÇn tô ®µn nhá nªn khã tæ chøc khai th¸c c«ng nghiÖp cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Thªm vµo ®ã ®iÒu kiÖn khÝ hËu thuû v¨n cña vïng biÓn l¹i rÊt kh¾c nghiÖt, nhiÒu gi«ng b·o lµm qu¸ tr×nh khai th¸c cã nhiÒu rñi ro. 3.2.2.M«i tr­êng n­íc mÆn gÇn bê. Lµ vïng sinh th¸i quan träng nhÊt ®èi víi c¸c loµi thuû sinh vËt v× nã nguån thøc ¨n cao nhÊt do cã c¸c cöa s«ng l¹ch ®em phï sa vµ c¸c lo¹i chÊt v« c¬ còng nh­ h÷u c¬ lµm thøc ¨n rÊt tèt cho c¸c loµi sinh vËt bËc thÊp vµ c¸c loµi sinh vËt bËc thÊp nµy ®Õn l­ît m×nh l¹i trë thµnh thøc ¨n cho t«m c¸. V× vËy mµ vïng nµy lµ b·i sinh s¶n, c­ tró cña nhiÒu loµi thuû s¶n 3.2.3.M«i tr­êng n­íc lî. Bao gåm vïng n­íc cöa s«ng, ven biÓn, vïng rõng ngËp mÆn, ®Çm, ph¸, n¬i ®©y cã sù pha trén gi÷a n­íc ngät vµ n­íc biÓn. Do ®­îc h×nh thµnh tõ hai nguån n­íc nªn diÖn tÝch vïng n­íc lî phô thuéc vµo mïa vµ thuû triÒu. §©y lµ vïng giµu chÊt dinh d­ìng do ®éng thùc vËt thuû sinh cã kh¶ n¨ng thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn nång ®é muèi lu«n thay ®æi. Lµ n¬i c­ tró, sinh s¶n vµ sinh tr­ëng cña t«m he, t«m n­¬ng, t«m r¶o, t«m vµng, c¸ ®èi, c¸ v­îc, c¸ tr¸p, c¸ trai, c¸ bíp, cua biÓn. Tæng diÖn tÝch c¸c mÆt n­íc lî kho¶ng 619.000 ha. §©y lµ m«i tr­êng cho nhiÒu loµi thuû s¶n cã gi¸ trÞ nh­ t«m rong c©u c¸c loµi cua, c¸ mÆn lî. §Æc biÖt lµ rõng ngËp mÆn lµ bé phËn quan träng cña vïng sinh th¸i n­íc lî. 3.2.4. M«i tr­êng n­íc ngät. N­íc ta cã nh÷ng thuû vùc tù nhiªn rÊt réng lín thuéc hÖ thèng s«ng ngßi, kªnh, r¹ch ch»ng chÞt, hÖ thèng hå chøa tù nhiªn vµ hå chøa nh©n t¹o, hÖ thèng ao ®Çm nhá vµ ruéng tròng. KhÝ hËu nhiÖt ®íi m­a nhiÒu lu«n bæ sung nguån n­íc cho c¸c thuû vùc. KhÝ hËu Êm ¸p lµm cho c¸c gièng loµi sinh vËt cã thÓ ph¸t triÓn quanh n¨m trong c¶ n­íc. Tuy nhiªn cho ®Õn nay chØ cã diÖn tÝch c¸c ao hå nhá ®· ph¸t triÓn nu«i theo VAC ®­îc trªn 80%, cßn c¸c mÆt n­íc lín tù nhiªn vµ nh©n t¹o, c¸c vïng ®Êt ngËp n­íc, ruéng tròng míi ®­îc sö dông rÊt Ýt. 3.3 Kh¶ n¨ng vÒ vèn, c«ng nghÖ, nh©n lùc vµ thÞ tr­êng. Ngoµi kh¶ n¨ng rÊt ­u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc ch­ng cña ngµnh thuû s¶n th× ngµnh cßn cã kh¶ n¨ng vÒ vèn, c«ng nghÖ vµ thÞ tr­êng. Tuy nhiªn nh÷ng kh¶ n¨ng nµy thuéc vÒ chñ quan cña con ng­êi nªn cã phÇn h¹n chÕ. XÐt vÒ vèn, nhËn thÊy râ tiÒm lîi cña thuû s¶n hµng n¨m tæng l­îng vèn dÇu t­ vµo ngµnh t­¬ng ®èi lín, th¬id k× 1991-1995 tæng vèn ®Çu t­ lµ 2.829.340 triÖu ®ång, thêi kú 1996-1999 xÊp xØ 6.300.000 triÖu ®ång vµ ­íc 1996-2000 lµ gÇn 9 tû ®ång, trong ®ã vèn trong n­íc vÉn chiÕm chñ yÕu , vµ mét ®iÓm næi bËt lµ vèn ®Çu t­ cña d©n chiÕm tû träng 18,53% tæng vèn ®Çu t­. XÐt vÒ c«ng nghÖ, nhiÒu ®Ò tµi khoa häc cÊp Nhµ n­íc vµ cÊp ngµnh ®· thùc sù ®i vµo phôc vô ba ch­¬ng tr×nh kinh tÕ cña ngµnh. Ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ ®· tËp trung vµo nghiªn cøu gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò t¸c ®éng qua l¹i gi÷a m«i tr­êng víi nu«i trång thuû s¶n...Trong khai th¸c h¶i s¶n ®· chuyÓn giao c«ng nghÖ ®ãng söa tÇu thuyÒn träng t¶i vµ c«ng suÊt lín cho khai th¸c xa bê, trong nu«i trång thuû s¶n ®· ¸p dông c¸c tiÐn bé khoa häc trong lai t¹o, s¶n xuÊt gièng nh©n t¹o vµ s¶n xuÊt c¸c loµi c¸. Trong c«ng nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n ®· tiÕn hµnh n©ng cÊp ®­îc 60/200 nhµ m¸y chÐ biÕn thuû s¶n ®¹t tiªu chuÈn xuÊt kh¶u thuû s¶n vµo c¸c n­íc EU. C¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng ®· ®­îc ¸p dông vµo s¶n xuÊt ë c¸c xÝ nghiÖp, gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµo EU... VÒ thÞ tr­êng vµ hîp t¸c quèc tÕ, ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam ®· tõng b­íc chiÕm lÜnh ®­îc c¸c thÞ tr­êng lín nh­ NhËt, Mü, EU gÇn ®©y lµ Trung Quèc vµ mét sè n­íc ch©u ¸ kh¸c, trong t­¬ng lai NhËt vµ Mü vÉn lµ hai thÞ tr­êng lín vµ cã nhu cÇu ngµy cµng t¨ng. Ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña ngµnh trong 5 n¨m qua ®· ®­îc më réng, tËp trung voµ viÖc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Î héi nhËp vµo khu vùc vµ quèc tÕ. Hîp t¸c ®­îc më réng víi c¸c tæ chøc ®a ph­¬ng, song ph­¬ng c¸c tæ chøc phi hÝnh phñ, c¸c hiÖp héi quèc tÕ... Tãm l¹i, n»m trong vïng nhiÖt ®íi, ViÖt Nam cã nhiÒu loµi thuû s¶n quý hiÕm, cã thÓ nu«i trång ®­îc nhiÒu loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, h¬n n÷a víi vÞ trÝ ®Þa lý n»m gÇn nh÷ng thÞ tr­êng tiªu thô thuû s¶n lín, cã kh¶ n¨ng giao l­u hµng ho¸ b»ng ®­êng bé ®­êng thuû, ®­êng kh«ng ®Òu rÊt thuËn lîi t¹o cho ngµnh kinh tÕ thuû s¶n ViÖt Nam, h¬n n÷a víi sù nç lùc cña toµn ngµnh c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn, c«ng nghÖ vµ thÞ tr­êng ngµy cang trë thµnh thÕ m¹nh t¹o cho ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. 4.Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam. ViÖt nam lµ mét n­íc nhiÖt ®íi vµ c©n nhiÖt ®íi, víi mét bê biÓn dµi, mét tiÒm n¨ng v« cïng dåi dµo vÒ mÆt n­íc, mét tµi nguyªn sinh häc rÊt ®a d¹ng, quý hiÕm vµ phong phó, n­íc ta hoµn toµn cã thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch m¹nh mÏ ngµnh thuû s¶n. Tæng s¶n l­îng thuû s¶n dù tÝnh sÏ t¨ng b×nh qu©n 5,13%/n¨m trong 15 n¨m tíi, s¶n l­îng tõ khai th¸c h¶i s¶n t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ, nu«i trång thuû s¶n sÏ nhanh kho¶ng 8-10%/n¨m. Do GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng nªn xu h­íng tiªu dïng s¶n phÈm thuû s¶n sÏ t¨ng nhÊt lµ t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp c¸c thµnh phè lín. Tû träng ®¹m ®éng vËt tõ c¸ sÏ duy tr× ë møc 30% trong tæng l­îng ®¹m cung cÊp cho nh©n d©n. VÉn tiÕp tôc duy tr× c¸c d¹ng mÆt hµng t­¬i sèng ®«ng l¹nh, tuy nhiªn c¸c d¹ng s¶n phÈm kh¸c nh­ ®å hép s¶n phÈm nÊu liÒn, ¨n ngay sÏ t¨ng. C¸c d¹ng s¶n phÈm truyÒn thèng sÏ gi÷ ë møc nh­ hiÖn nay. ChÊt l­îng s¶n phÈm phôc vô néi ®Þa còng nh­ xuÊt khÈu sÏ n©ng cao, s¶n phÈm sÏ ®a d¹ng h¬n. §Ó ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n vÊn ®Ò hÕt søc quan träng lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc møc tiªu thô. Thùc tiÔn ®· chøng minh søc tiªu thô ( c¶ thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc ) lµ yÕu tè ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh thuû s¶n trong suèt 20 n¨m qua. Tuy vËy kh¸i niÖm søc tiªu thô g¾n víi mÆt hµng vµ thÞ tr­îng cô thÓ chø kh«ng ph¶i lµ ®èi víi s¶n xuÊt nãi chung. Søc tiªu thô c¸c s¶n phÈm tiªu dïng trùc tiÕp nh­ c¸c s¶n phÈm thuû s¶n thøc chÊt lµ bé phËn nhu cÇu cã thÓ ®¸p øng bëi møc ®é thu nhËp cña d©n chóng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi do c¸c s¶n phÈm mang l¹i. Tuy r»ng khi x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh t¹o ra l­¬ng thùc, thùc phÈm nh­ n«ng nghiÖp, thuû s¶n tÊt nhiªn ph¶i quan t©m tíi nhiÖm vô chÝnh trÞ ®Æt ra tr­íc c¸c ngµnh nµy ë tÇm vÜ m« d­íi gi¸c ®é ngµnh kinh tÕ quèc d©n nãi chung lµ kh«ng ngõng n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n vµ ®¶m b¶o an ninh l­¬ng thùc thùc phÈm mµ yªu cÇu cô thÓ lµ t¨ng nhiÒu ®¹m vµ vitamin cho thøc ¨n. Nh÷ng d­íi gi¸c ®é ngµnh nh­ ngµnh thuû s¶n ch¼ng h¹n th× môc ®Ých chiÕn l­îc ph¶i ®¹t ®­îc lµ ph¶i ®¶m b¶o tho¶ m·n søc mua cña s¶n phÈm ngµnh nµy s¶n xuÊt ra nh­ng kh«ng ®­îc v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña søc mua Êy. Th­íc ®o cña møc ®é tèi ­u trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ngµnh thuû s¶n lµ ph¶i ®¹t ®­îc møc ®é lîi nhuËn kh«ng d­íi møc ®é lîi nhuËn b×nh qu©n trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Do ®ã khi tÝnh to¸n qui m« s¶n xuÊt cña ngµnh thuû s¶n nh»m ®¸p øng yªu cÇu thùc phÈm th× ®ång thêi ta còng ph¶i tÝnh ®Õn søc tiªu thô cña thÞ tr­êng trong n­íc. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ trong 10 n¨m n÷a møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cña n­íc ta vÉn ch­a ph¶i lµ cao dÉn ®Õn h¹n chÕ søc mua ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c mÆt hµng thuû s¶n cã gi¸ trÞ cao t¹o ra giíi h¹n tiªu dïng x· héi vÒ s¶n phÈm nµy hay s¶n phÈm kh¸c. Mét mÆt kh¸c sau 10 n¨m (2010) møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ë n­íc ta ­íc tÝnh ®¹t d­îc kho¶ng 1.000 USD/ng­êi/n¨m. Khi ®¹t ®­îc møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ë møc ®ã tiªu thô s¶n phÈm sÏ theo qui luËt gi¶m t­¬ng ®èi so víi t¨ng thu nhËp quèc d©n b×nh qu©n vµ ë møc nµy søc mua c¸c thuû s¶n cÊp thÊp còng bÞ h¹n chÕ. Do ®ã cã thÓ thÊy r»ng tõ nay ®Õn n¨m 2010 søc mua cña mÆt hµng thuû s¶n trong n­íc n»m ë giai ®o¹n giao thêi kh«ng ph¶i lµ lín l¾m kÓ c¶ ®èi víi mÆt hµng cÊp thÊp vµ c¶ ®èi víi mÆt hµng cao cÊp. Sù bïng næ d©n sè thÕ giíi céng víi hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ngµy cµng lµm thu hÑp ®Êt canh t¸c trong n«ng nghiÖp céng thªm víi diÔn biÕn phøc t¹p cña thiªn nhiªn, m«i tr­êng tíi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµm cho l­¬ng thùc thùc phÊm sÏ lu«n lµ mÆt hµng chiÕn l­îc trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vµ qu¸ tr×nh trao ®æi bu«n b¸n hµng ho¸, l­¬ng thùc thùc phÈm trong ®ã cã thuû s¶n chiÕm mét vÞ trÝ quan träng, trªn toµn cÇu ngµy cµng réng r·i. Trong ®iÒu kiÖn ®ã s¶n phÈm thuû s¶n ngµy cµng chiÕm vÞ trÝ quan träng ®Ó gi¶i quyÕt nguån dinh d­ìng thùc phÈm cung cÊp cho nh©n lo¹i, ph¹m vi vµ khèi l­îng giao l­u cña c¸c mÆt hµng nµy trªn thÞ tr­êng thÕ giíi ngµy cµng t¨ng vµ sÏ tiÕp tôc t¨ng víi mäi sù ®a d¹ng cña nã. Nh­ vËy ph¸t triÓn thuû s¶n ë nh­ng n¬i cã ®iÒu kiÖn kh«ng chØ ®¬n thuÇn ®ßi hái cÊp b¸ch vµ l©u dµi cho viÖc gi¶i quyÕt thùc phÈm t¹i chç, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, kh«ng ®¬n thuÇn mang ý nghÜa nh©n ®¹o n÷a. Ngµnh s¶n xuÊt nµy ®ang vµ ®Çy høa hÑn cã thÓ trë thµnh ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i suÊt cao víi xu thÕ æn ®Þnh l©u dµi trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §ã lµ tiÒn ®Ò quan träng bËc nhÊt cña sù ph¸t triÓn, cña s¶n xuÊt kinh doanh thuû s¶n vµ tiÕp tôc lµ mét trong nh÷ng xuÊt ph¸t ®iÓm quan träng cho viÖc x©y dùng chiÕn l­îc vµ qui ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ngµnh thuû s¶n n­íc ta trong giai ®o¹n 2000-2010. 1.Nh÷ng thuËn lîi. Cã 5 thuËn lîi c¬ b¶n : §¶ng vµ Nhµ n­íc ta rÊt quan t©m, c¸c tÇng líp nh©n d©n nhËn thøc râ tÇm quan träng cña b­íc ®i ®Çu tiªn lµ c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n : Coi ngµnh thuû s¶n lµ mòi nhän- Coi c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n lµ b­íc ®i ban ®Çu quan träng nhÊt. Ngµnh thuû s¶n ®· cã mét thêi gian kh¸ dµi chuyÓn sang c¬ chÕ kinh tÕ míi (kho¶ng 20 n¨m) cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc: ®· cã sù cä s¸t víi kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®· t¹o ra ®­îc mét nguån nh©n lùc kh¸ dåi dµo trong tÊt c¶ mäi lÜnh vùc tõ khai th¸c chÕ biÕn nu«i trång ®Õn th­¬ng m¹i. Tr×nh ®é nghiªn cøu vµ ¸p dông thùc tiÕn còng ®· t¨ng ®¸ng kÓ. Hµng thuû s¶n liªn tôc gi÷ thÕ gia t¨ng, thÕ th­îng phong vµ æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng thùc phÈm thÕ giíi. ViÖt Nam cã bê biÓn dµi vµ khÝ hËu nhiÖt ®íi víi sù ®a d¹ng sinh häc cao, võa cã nhiÒu thuû ®Æc s¶n quÝ gi¸ ®­îc thÕ giíi ­a chuéng võa cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn hÇu hÕt c¸c ®èi t­îng xuÊt khÈu chñ lùc mµ thÞ tr­êng thÕ giíi cÇn, mÆt kh¸c n­íc ta cßn cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn dÔ dµng víi mäi thÞ tr­êng trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Nh×n chung cã thÓ ph¸t triÓn thuû s¶n ë kh¾p n¬i trªn toµn ®Êt n­íc. T¹i mçi vïng cã nh÷ng tiÒm n¨ng, ®Æc thï vµ s¶n vËt ®Æc s¾c riªng. 2.Nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh. ViÖt Nam ch­a ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n c«ng nghiÖp nªn cßn nhiÒu tiÒm n¨ng ®Êt ®ai ®Ó ph¸t triÓn nu«i, c¸c vïng biÓn nu«i mµ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng sinh th¸i. Ng­êi ViÖt Nam còng lµ ng­êi cã kh¶ n¨ng thÝch øng nhanh víi thÞ tr­êng ®æi míi. Chóng ta cã mèi quan hÖ réng vµ sù chó ý cña c¸c thÞ tr­êng míi. Chóng ta cã nhiÒu lao ®éng vµ nguån nh©n lùc cßn Ýt ®­îc ®µo t¹o, sÏ thÝch hîp cho nh÷ng lîi thÕ khëi ®iÓm mang tÝnh tÜnh khi dïng lo¹i lao ®éng nµy trong lÜnh vùc nu«i trång vµ chÕ biÕn thuû s¶n. TÊt nhiªn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn sÏ n¶y sinh nh÷ng lîi thÕ so s¸nh ®éng (vµ th­êng lîi thÕ Êy chóng ta ph¶i tù t¹o ra nh­ lîi thÕ vÒ c«ng nghÖ cao, lîi thÕ vÒ kü thuËt yÓm trî). 3.Nh÷ng th¸ch thøc, khã kh¨n. Qu¸ d­ thõa lao ®éng ë c¸c vïng ven biÓn, nguån nh©n lùc cßn Ýt ®­îc ®µo t¹o, cuéc sèng vËt chÊt thiÕu thèn lµ søc Ðp lín c¶ vÒ kinh tÕ x· héi vµ m«i tr­êng sinh th¸i ®èi v¬Ý nghÒ c¸. C¬ së h¹ tÇng yÕu ch­a ®ång bé cïng víi tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu trong khai th¸c nu«i trång chÕ biÕn dÉn ®Õn n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp. C«ng nghÖ s¶n xuÊt thuû s¶n cña ViÖt Nam nh×n chung cßn rÊt l¹c hËu so víi c¸c n­íc c¹nh tranh víi ta. Nh÷ng ®ßi hái rÊt cao ngµy cµng chÆt chÏ vÒ yªu cÇu vÖ sinh vµ chÊt l­îng cña c¸c n­íc nhËp khÈu. Sù héi nhËp quèc tÕ víi sù dì bá hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan sÏ t¹o ra sù c¹nh tranh khèc liÖt ngay trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam víi c¸c n­íc kh¸c. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 1991-2000 I-Thùc tr¹ng t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam 1.Thùc tr¹ng khai th¸c h¶i s¶n. Khai th¸c h¶i s¶n lu«n gi÷ vai trß quan träng trong ngµnh thuû s¶n vµ b¶o vÖ an ninh vµ chñ quyÒn trªn biÓn. T¹i ViÖt Nam khai th¸c h¶i s¶n mang tÝnh nh©n d©n râ nÐt. NghÒ c¸ ë khu vùc nh©n d©n chiÕm 99% sè l­îng lao ®éng vµ 99,5% s¶n l­îng khai th¸c h¶i s¶n. 1.1 N¨ng lùc khai th¸c. 1.1,1 Tµu thuyÒn. Tµu thuyÒn ®¸nh c¸ phÇn lín lµ vá gç, c¸c lo¹i tµu vá thÐp, xi m¨ng l­íi thÐp, composite chiÕm tû lÖ kh«ng ®¸ng kÓ. Trong giai ®o¹n 1991-2000 sè l­îng tµu thuyÒn m¸y t¨ng nhanh, ng­îc l¹i thuyÒn thñ c«ng gi¶m dÇn: N¨m 1991 tµu thuyÒn m¸y cã 44.347 chiÕc, chiÕm 59,6%; thuyÒn thñ c«ng 30.284 chiÕc, chiÕm 40,4%, ®Õn cuèi n¨m 1998 tæng sè thuyÒn m¸y lµ 71.767 chiÕc chiÕm 82,4%, tæng sè thuyÒn thñ c«ng lµ 15.337 chiÕc chiÕm 17.6% tæng sè tµu thuyÒn ®¸nh c¸. Trong giai ®o¹n 1991-1998 b×nh qu©n hµng n¨m tµu thuyÒn m¸y t¨ng 8,5% vµ thuyÒn thñ c«ng gi¶m 7%/ n¨m. Nh÷ng n¨m 1991,1992,1993 do sè l­îng tµu thuyÒn m¸y lo¹i nhá t¨ng m¹nh ®Ó khai th¸c c¸c lo¹i h¶i s¶n xuÊt khÈu nh­ c¸ r¹n ®¸, t«m, mùc... nªn trong nh÷ng n¨m nµy sè l­îng tµu thuyÒn m¸y t¨ng 17%/ n¨m. Sau ®ã tèc ®é t¨ng sè l­îng tµu thuyÒn m¸y cã xu h­íng gi¶m dÇn. N¨m 1997 do ¶nh h­ëng cña c¬n b·o sè 5 sè tµu thuyÒn m¸y so víi n¨m 1995 gi¶m 160 chiÕc. Tæng c«ng suÊt tµu thuyÒn t¨ng nhanh h¬n sè l­îng tµu. N¨m 1998 tæng c«ng suÊt ®¹t 2.527.586 Cv lín gÊp 3 lÇn so víi n¨m 1991. Tèc dé t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 20,7%. C«ng suÊt b×nh qu©n n¨m 1991 ®¹t 18Cv/chiÕc, ®Õn n¨m 1998 ®¹t 34,2Cv/chiÕc, dù ®o¸n ®Õn cuèi n¨m 2000 ®¹t 38Cv/chiÕc. Chñng lo¹i tµu thuyÒn m¸y thay ®æi theo chiÒu h­íng gi¶m tû lÖ tµu thuyÒn nhá, t¨ng tû lÖ tµu thuyÒn lín. Thùc tÕ nguån lîi ven bê gi¶m buéc ng­ d©n ph¶i khai th¸c xa bê. Dù kiÕn dÕn cuèi n¨m 2000 tæng sè tµu thuyÒn cã c«ng suÊt tõ 76Cv trë lªn lµ 6.660 chiÕc, trong ®ã tµu cã c«ng suÊt tõ 90Cv trë lªn lµ 5000 chiÕc. 1.1.2.Lao ®éng trong khai th¸c h¶i s¶n. Tæng sè lao ®éng ®¸nh b¾t h¶i s¶n c¶ n­íc tÝnh ®Õn n¨m 1998 lµ 510.192 ng­êi, trong ®ã lùc l­îng lao ®éng ngoµi quèc doanh chiÕn trªn 99,6%. Trong giai ®o¹n 1991-1998 tèc ®é t¨ng trung b×nh lao ®éng ®¸nh c¸ biÓn hµng n¨m lµ 13%. HiÖn nay lùc l­îng lao ®éng khai th¸c cßn kh¸ d­ thõa, kÓ c¶ lùc l­îng lao ®éng kü thuËt vµ lùc l­îng lao ®éng ®Õn ®é tuæi ®­îc bæ sung hµng n¨m ë vïng ven biÓn, nhiÒu n¬i ph¶i ®i xen ®i ghÐp trªn mét ph­¬ng tiÖn ®¸nh b¾t. Nh­ng sè thuyÒn tr­ëng vµ thuû thñ giái cã kh¶ n¨ng ®i tµu ®¸nh b¾t xa bê ë nhiÒu n¬i cßn thiÕu, ®Æc biÖt lµ c¸c tØnh B¾c bé vµ Nam bé. Nh×n chung lùc l­îng lao ®éng thµnh th¹o nghÒ, chÞu ®­îc sãng giã nh­ng tr×nh ®é v¨n ho¸ thÊp, nªn mÆc dï cã hµng ngµn thuyÒn tr­ëng giµu kinh nghiÖm vµ hµng chôc ngµn lao ®éng thµnh th¹o, nh­ng sè thuyÒn tr­ëng cã kü thuËt ®Ó khai th¸c xa bê lµ kh«ng nhiÒu. HiÖn nay, khuynh h­íng thanh niªn ven biÓn kh«ng muèn lµm nghÒ khai th¸c cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng. Do c­êng ®é lao ®éng cao nh­ng n¨ng suÊt ®¸nh b¾t gi¶m nªn thu nhËp cña ng­ d©n ë nhiÒu tØnh cã xu h­íng gi¶m kh«ng khuyÕn khÝch hä ®i biÓn. T×nh tr¹ng thiÕu thuyÒn tr­ëng vµ thuû thñ cho khai th¸c xa bê diÔn ra ë nhiÒu n¬i trÇm träng, nhÊt lµ ë c¸c tØnh B¾c bé vµ Nam bé, vÊn ®Ò nµy cÇn ®­îc gi¶i quyÕt sím. 1.2.S¶n l­îng vµ n¨ng suÊt khai th¸c. Do cã sù ph¸t triÓn vÒ sè l­îng tµu thuyÒn, c«ng cô vµ kinh nghiÖm khai th¸c mµ tæng s¶n l­îng khai th¸c trong 10 n¨m gÇn ®©y t¨ng liªn tôc ( kho¶ng 6,6% n¨m). Riªng giai ®o¹n 1991-1995 t¨ng tèc ®é 7,5%/ n¨m; giai ®o¹n 1996-2000 t¨ng b×nh qu©n 5,9%/ n¨m. N¨m 1998 tæng s¶n l­îng khai th¸c h¶i s¶n ®¹t trªn 1.130.000 tÊn. S¶n l­îng t¨ng theo ®Çu t­ vµ h¹n chÕ bëi møc ®é c¹n kiÖt. N¨m 1995 ®¹t 945.640 tÊn bao gåm c¸ 81,8%; t«m 7,6%; mùc 6,7%; h¶i s¶n kh¸c 3,9%. C¬ cÊu s¶n phÈm khai th¸c cã nhiÒu thay ®æi: ng­ d©n ®· chó träng khai th¸c c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ th­¬ng m¹i cao nh­ t«m, mùc, c¸ mËp, c¸ song, c¸ hång, gãp phÇn t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Tû lÖ s¶n l­îng mùc t¨ng tõ 6,7% (1995) lªn 11,54% (1998). Tû lÖ t«m gi¶m 0,6%. Tû lÖ h¶i s¶n kh¸ t¨ng tõ 3,9% lªn 5,37% nhê tû lÖ nhuyÔn thÓ hai vá ë Kiªn Giang TiÒn Giang B×nh ThuËn t¨ng. Tû lÖ c¬ cÊu s¶n phÈm h¶i s¶n khai th¸c n¨m 1998 t¹i c¸c khu vùc nh­ sau: C¸(%) Mùc(%) T«m(%) H¶i s¶n kh¸c (%) B¾c bé 85.6 5.7 3.6 5.1 B¾c Trung bé 81 15 3 1 Nam Trung bé 73.3 16 2.6 8.1 Nam bé 76 9.2 10.2 4.6 C¶ n­íc 76.1 11.5 7 5.4 Tû lÖ l­îng c¸ trong tæng s¶n l­îng gi¶m. N¨ng suÊt khai th¸c b×nh qu©n theo m· lùc cña c¶c n­íc trong vßng 10 n¨m trë l¹i ®©y cã xu h­íng gi¶m nhanh tõ 1,2 tÊn/ Cv n¨m 1985 ®Õn n¨m 1995 lµ 0,56 tÊn/Cv vµ n¨m 1998 chØ cßn 0,46 tÊn/Cv. ViÖc gi¶m n¨ng suÊt nµy cã thÓ do c¸c nguyªn nh©n sau: + Sè l­îng thuyÒn nghÒ chñ yÕu lµ tµu thuyÒn nhá t¨ng cao qua møc so víi kh¶ n¨ng nguån lîi ven bê. +Xu h­íng ®¸nh b¾t cã chän lùa c¸c ®èi t­îng cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ xuÊt khÈu. 1.3.Khai th¸c c¸ n­íc ngät. 1.3.1.Khai th¸c c¸ ë hå. ViÖt Nam cã trªn 200.000 ha hå trong ®ã hå tù nhiªn trªn 20.000 ha cßn l¹i lµ hå chøa. Tæng s¶n l­îng khai th¸c c¸ ë hå hµng n¨m kho¶ng 9000 tÊn, trong ®ã 4000 tÊn khai th¸c ë hå tù nhiªn vµ 5000 tÊn khai th¸c ë hå chøa. 1.3.2.Khai th¸c ë vïng tròng ngËp. T¹i c¸c tØnh B¾c bé vµ Trung bé kh«ng cã vïng tròng ngËp lín. T¹i vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long cã nhiÒu vïng tròng ngËp rÊt lín vÝ dô: +Vïng §ång Th¸p M­êi : 140.000 ha. +Vïng tø gi¸c Long Xuyªn : 218.000 ha. C¸ ë hÖ thèng s«ng Cöu Long trµn vµo vïng tròng ngËp trong mïa m­a ®Ó kiÕm ¨n ®Õn mïa kh« l¹i rót ra s«ng. N«ng d©n ë hai vïng tròng ngËp nµy hµng n¨m khai th¸c ®­îc kho¶ng trªn 20.000 tÊn. 1.3.3.Khai th¸c c¸ ë s«ng. N­íc ta cã hµng ngµn s«ng r¹ch. Tr­íc ®©y nguån lîi c¸ s«ng rÊt phong phó. VÝ dô vµo thËp kû 70 trªn s«ng Hång cã trªn 70 hîp t¸c x· ®¸nh c¸, s¶n l­îng khai th¸c hµng n¨m hµng ngµn tÊn c¸. Do khai th¸c qu¸ møc nªn nguån c¸ s«ng c¹n kiÖt ng­ d©n ph¶i chuyÓn sang kiÕm sèng b»ng nghÒ kh¸c. ` C¸c s«ng ngßi ë miÒn Trung còng diÔn ra t×nh tr¹ng t­¬ng tù. HiÖn nay chØ cßn s«ng Cöu Long duy tr× ®­îc nghÒ khai th¸c víi s¶n l­îng xÊp xØ 30.000tÊn/ n¨m, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho 48.000 lao ®éng ë 249 x· ven s«ng. HÖ thèng kªnh r¹ch ch»ng chÞt ë Nam bé cung cÊp mét l­îng c¸ n­íc ngät ®¸ng kÓ. 2. Thùc tr¹ng ngµnh nu«i trång thuû s¶n. 2.1 DiÖn tÝch nu«i. N¨m 1998, diÖn tÝch c¸c lo¹i mÆt n­íc ®· sö dông chiÕm 3,7% tiÒm n¨ng, trong ®ã mÆt n­íc ao hå vµ vïng triÒu ®· sö dông qu¸ ng­ìng an toµn sinh th¸i, riªng phÇn diÖn tÝch ruéng tròng vµ mÆt n­íc lín lµ cã thÓ ph¸t triÓn thªm v× hiÖn nay míi sö dông ®­îc 27%. DiÖn tÝch sö dông mÆt n­íc vïng triÒu ®· ®¹t ®­îc 44%, t¹i mét sè ®Þa ph­¬ng tû lÖ nµy cßn gia t¨ng. ViÖc ph¸t triÓn nu«i ë c¸c vïng trªn triÒu vµ cao triÒu c¸c vïng ®Êt n«ng nghiÖp trªn triÒu hiÖu qu¶ thÊp. DiÖn tÝch c¸c lo¹i h×nh mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n n¨m 1998 DiÖn tÝch ®· nu«i Lo¹i h×nh mÆt n­íc DiÖn tÝch tiÒm n¨ng(ha) DiÖn tÝch cã kh¶ n¨ng nu«i(ha) DT(ha) Tû lÖ sö dông so víi tiÒm n¨ng(%) Ao, hå nhá 120000 113000 82696 69 MÆt n­íc lín 340946 198220 98977 29 Ruéng tròng 579970 306003 154217 27 Vïng triÒu 660002 414417 290400 44 Tæng sè 1700918 1031640 626290 37 2.2.S¶n l­îng vµ gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu. S¶n l­îng nu«i ®­îc n¨m 1998 lµ 537.870 tÊn chiÕm kho¶ng 32% tæng s¶n l­îng cña ngµnh thuû s¶n. VÒ c¬ cÊu s¶n l­îng cho thÊy c¸c s¶n phÈm mÆn lî n¨m 1998 chiÕm 33%, tèc ®é t¨ng tr­ëng thêi kú 1991-1998 ®¹t 9,43% n¨m. ChÊt l­îng vµ c¸c gi¸ trÞ s¶n phÈm ngµy cµng cao, ®Æc biÖt lµ gi¸ trÞ vµ s¶n l­îng xuÊt khÈu t¨ng nhanh. Kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm kho¶ng 50% kim ng¹ch xuÊt khÈu toµn ngµnh. Mét sè kÕt qu¶ nu«i trång thuû s¶n thêi kú 1991-1998 DiÔn gi¶i KÕt qu¶ c¸c n¨m 1991 1995 1998 Tæng s¶n l­îng 347910 459948 537870 S¶n l­îng n­íc ngät (tÊn) 277910 370128 359000 S¶n l­îng n­íc mÆt lî (tÊn) 70000 89820 178870 Gi¸ trÞ xuÊt khÈu (triÖu USD) 87 250 472 Thu hót lao ®éng (ng­êi) 277850 422500 550000 Tû lÖ s¶n l­îng mÆn lî/tæng sè 20 20 33 Tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu so víi toµn ngµnh (%) 11 57 2.3 VÒ lao ®éng. Nu«i trång thuû s¶n hç trî trùc tiÕp cho kho¶ng 550.000 lao ®éng vµ ®iÒu quan träng h¬n lµ ®· hç trî vµ t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ ë c¸c céng ®ång n«ng th«n lµ n¬i Ýt cã c¬ héi viÖc lµm thay thÕ mµ nguån lao ®éng ®ang d­ thõa. 2.4 Lo¹i h×nh nu«i. 2.4.1 Nu«i thuû s¶n n­íc ngät. 2.4.1.1 Nu«i c¸ ao hå nhá. NghÒ nu«i thuû s¶n ®Æc ao hå nhá ph¸t triÓn m¹nh. §Æc biÖt t«m cµng xanh lµ mét mòi nhän ®Ó xuÊt khÈu, tiªu thô trong n­íc nhÊt lµ c¸c thµnh phè, trung t©m dÞch vô, gãp phÇn ®iÒu chØnh c¬ cÊu canh t¸c ë c¸c vïng ruéng tròng. T¨ng thu nhËp vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu. VÊn ®Ò khã kh¨n lµ sù phô thuéc cña n¨ng suÊt vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu céng víi vÊn ®Ò tr×nh ®é cña ng­êi nu«i ch­a ®­îc gi¶i quyÕt thÝch hîp ®· dÉn ®Õn sù kh«ng æn ®Þnh cña s¶n l­îng nu«i. C¸c gièng ®· ®­a vµo nu«i lµ: l­¬n, Õch, ba ba, c¸ sÊu... Tuy nhiªn do thiÕu qui ho¹ch, kh«ng chñ ®éng nguån gièng, thÞ tr­êng kh«ng æn ®Þnh ®· h¹n chÕ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn. 2.4.1.2 Nu«i c¸ mÆt n­íc lín. H×nh thøc nu«i chñ yÕu hiÖn nay lµ th¶ lång bÌ vµ kÕt hîp víi khai th¸c c¸ trªn s«ng hå. H×nh thøc nµy ®· tËn dông ®­îc diÖn tÝch mÆt n­íc, t¹o ®­îc viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng cña nh÷ng ng­êi sèng trªn s«ng, ven hå. T¹i c¸c tØnh phÝa B¾c vµ miÒn Trung ®èi t­îng nu«i chñ yÕu lµ c¸ tr¾m cá, qui m« lång nu«i kho¶ng 12-24m3, n¨ng suÊt 450-600kg/lång.T¹i c¸c tØnh phÝa Nam, ®èi t­îng nu«i chñ yÕu lµ c¸c basa, c¸ lãc, c¸ bèng t­îng, c¸ he. Qui m« lång bÌ nu«i lín, trung b×nh kho¶ng 100-150m3/bÌ, n¨ng suÊt b×nh qu©n 15-20 tÊn/bÌ. §Õn n¨m 1998 toµn quèc cã kho¶ng 16000 lång nu«i c¸, trong ®ã kho¶ng 12000 lång nu«i c¸ ë s«ng. §· sö dông 98.980 ha hå vµo nu«i khai th¸c, song kh«ng th¶ gièng bæ sung nªn n¨ng suÊt thÊp, b×nh qu©n 9-12kg/ha, s¶n l­îng c¸ hå chøa ngµy cµng gi¶m. 2.4.1.3 Nu«i c¸ ruéng tròng. Tæng diÖn tÝch ruéng tròng cã thÓ ®­a vµo nu«i c¸ theo m« h×nh c¸ -lóa kho¶ng 580000 ha. N¨m 1998 diÖn tÝch nu«i c¸ kho¶ng 154200 ha. N¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ nu«i c¸ ruéng tròng kh¸ lín. §©y lµ mét h­íng cho viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu trong n«ng nghiÖp, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng nghÒ c¸, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n. 2.4.2 Nu«i t«m n­íc lî. Nu«i thuû s¶n n­íc lî ph¸t triÓn rÊt m¹nh thêi kú qua, ®· cã b­íc tiÕn chuyÓn tõ s¶n xuÊt nhá tù tóc, sang s¶n xuÊt hµng ho¸ mang l¹i gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cao cho nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ t¹o thu nhËp ®¸ng kÓ cho ng­êi d©n. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y t«m ®­îc nu«i ë kh¾p ._. thñ tôc hµnh chÝnh t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn m¹nh mÏ. 3.2.2Ph­¬ng h­íng cô thÓ. TiÕp tôc ph¸t huy thÕ m¹nh cña biÓn, c¸c vïng n­íc ngät, lî, tiÒm lùc lao ®éng, kh¶ n¨ng hîp t¸c quèc tÕ, kÕt hîp ph¸t triÓn n«ng l©m thuû lîi vµ d­ lÞch ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, tõng b­íc ®­a ngµnh thuû s¶n thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. T¨ng nhanh gi¸ trÞ s¶n l­îng vµ gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu nh»m t¨ng c­êng tÝch luü néi bé tõng ngµnh, më réng n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ lµm nghÜa vô nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc ngµy mét t¨ng. Khu vùc ven bê cÇn s¾p xÕo l¹i nghÒ nghiÖp. Phat triÓn m¹nh nu«i trång thuû s¶n lµm thay ®æi x· héi n«ng th«n vïng ven biÓn. §èi víi vïng xa bê cÇn x©y dùng c¸c m« h×nh s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶. NghÒ c¸ nh©n d©n lµ ®éng lùc chñ yÕu thóc ®Èy nhµnh Thuû s¶n ph¸t triÓn. ¸p dông tiÕn bé khoa häc ký thuËt vµ c«ng nghÖ thÝch hîp vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt, §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô thuû s¶n, n©ng cao ®êi sèng ng­êi lao ®éng, gi¶i quyÕt viÖ lµm vµ æn ®Þng d©n c­. TËp trung thóc ®Èyc«ng t¸c b¶o vÖ nguån lîi, b¶o vÖ m¬i tr­êng duy tr× c©n b»ng sinh th¸i ë vïng nu«i, kh¾c phôc t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng ë vïng nu«i. ChuyÓn ®æi nghÒ khai th¸c ven bê ®Ó b¶o vÖ t¸i t¹o nguån lîi, ®«ng thêi cã biÖn ph¸p h÷u hiÑu phßng ng÷a dÞch bÖnh ph¸t sinh. TËp trung vËt t­, vèn ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña ngµnh, ­u tiªn vµo nh÷ng vïng träng ®iÓm ë miÒn B¾c, miÒn Trung vµ mét sè tØnh ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long. TËp trung ph¸t triÓn vïng ®éng lùc t¹i H¶i Phßng, §µ N½ng vµ TP Hå ChÝ Minh, ®ång thêi ®­a nhanh c¸c c«ng tr×nh, dù ¸n vµo s¶n xuÊt, b¶o ®¶m hiÖu qu¶ ®Çu t­ . T¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ nh»m thu hót vèn, c«ng nghÖ bªn ngoµi thóc ®Èy 3 ch­¬ng tr×nh lín cña ngµnh. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®æi míi vÒ bé m¸y, tinh gi¶n biªn chÕ, thùc hhiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh hiÖu qu¶ ®¸p øng yªu cÇu giai ®o¹n míi. Tham gia tÝch cùc vµo c«ng t¸c quèc phßng vµ b¶o vÖ an ninh vïng biÓn. C¸c chØ tiªu chñ yÕu kú kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2010 vµ kÕ ho¹ch 2001. ChØ tiªu ®¬n vÞ 2001 2005 2001-2010 I.Tæng s¶n l­îng §¸nh b¾t h¶i s¶n. NTTS vµ khai th¸c néi ®Þa. II.Kim ng¹ch xuÊt khÈu. III. DiÖn tÝch nu«i trång thuû s¶n IV.Tæng vèn ®Çu t­ cho nhu cÇu ph¸t triÓn. Vèn Ng©n s¸ch. Vèn tÝn dông ­u ®·i. Vèn tÝn dông th­¬ng m¹i. Vèn huy ®éng. Vèn n­íc ngoµi. V. Vèn cho c¸c ch­¬ng tr×nh. Vèn cho ch­¬ng tr×nh khai th¸c h¶i s¶n. Vèn cho ch­¬ng tr×nh nu«i tr«ng thuû s¶n. Vèn cho ch­¬ng tr×nh xuÊt khÈu Vèn cho t¨ng c­êng n¨ng lùc qu¶n lý vµ ®µo t¹o triÖu tÊn ,, ,, tû USD 1000ha tû ®ång ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, 2,1 1,25 0,85 1,4 640 4.105 739 1.230 410 1.313 413,5 909,9 2.587 478,6 130 2,45 1,3 1,15 2,3-2,5 800 5.038,4 906 1.510 500 1.610 512,4 633,8 3.900 308,6 196 11,19 6,34 4,85 8,8 9.15 22.907 4.120 6.866 2.283 7.323 2.315 3.966 16.189 1.935 817 817 II. Mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m qua, sù ®ãng gãp cña ngµnh Thuû s¶n vµo t¨ng tr­ëng kinh tÕ ViÖt Nam ngµy cµng lín vµ kh¼ng ®Þng ®­îc thuû s¶n lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc. Nh­ng chóng ta còng thÊy râ ®­îc nh÷ng khã kh¨n tr­íc m¾t cña ngµnh. Tõ nh÷ng qu©n ®iÓm vµ ®Þnh h­íng ®­îc x©y dùng vµ qu¸n triÖt ®Ó ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n, chóng ta ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ vµ thiÕt thùc ®Ó ®Çu t­ gi¶i quyÕt nh÷ng kh©u yÕu kÐm c¬ b¶n cßn tån t¹i, më réng ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng tiªu thô, ®­a ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam thµnh mét trong nh­ng thÞ tr­êng xuÊt khÈu lín cña thÕ giíi, gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Sau ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n mang tÝnh tæng thÓ ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam. 1.Gi¶i ph¸p ®Çu t­ thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh thuû s¶n . §Ó cã thÓ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n theo h­íng bÒn v÷ng vµ cã hiÖu qu¶ cao, trong thêi k× 5 n¨m 2001-2005 vµ ®Õn n¨m 2010 ngµnh cÇn h­íng vµo ®Çu t­ chuuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ nghÒ c¸ trong mäi lÜnh vùc: khai th¸c, nu«i trång, dÞch vô theo ®Þnh h­íng chó träng t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu, ®Ó tiÕn ®Õn mét nghÒ c¸ hiÖn ®¹i, cã søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ cao trong kinh tÕ thÞ tr­êng, kÕt hîp gi÷a sù ph¸t triÓn phï hîp víp ®Æc thï sinh th¸i vµ kinh tÕ x· héi cña c¸c vïmg c¸c ®Þa ph­¬ng trªn c¬ së lîi Ých toµn côc trong c¸c ch­¬ng tr×nh thèng nhÊt. §Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh thuû s¶n theo ph­¬ng h­íng trªn cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ®Çu t­ sau: §Çu t­ ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®¸nh b¾t h¶i s¶n xa bê, chuyÓn ®æi c¬ cÊu nghÒ nghiÖp vµ b¶o vÖ nguån lîi h¶i s¶n vïng gÇn bê. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã kinh nghÖm s¶n xuÊt, cã n¨ng lùc tµi chÝnh, cã kh¶ n¨ng qu¶n lý, ®ãng tµu c«ng suÊt lín, hiÖn ®¹i cã ®ñ ®iÒu kiÖn hËu cÇn dÞch vô, th«ng tin liªn l¹c, neo ®Ëu tró b·o, dù b¸o ng­ tr­êng ®Ó b¸m biÓn dµi ngµy vµ khai th¸c c¸c ®èi t­îng cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao ®Ó xuÊt khÈu, ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng c¶ng, bÕn c¸, chî c¸ ®ñ søc lµm c«ng t¸c hËu cÇn dÞch vô ®¸nh b¾t h¶i s¶n. Hoµn chØnh ngµnh c«ng nghiÖp hç trî nh­ c¬ khÝ ®iÖn l¹nh, ®ãng söa tÇu thuyÒn, s¶n xuÊt vËt liÖu, ng­ l­íi cô, bao b×. Ph¸t triÓn m¹nh mÏ ngµnh nu«i trång thuû s¶n: H×nh thµnh hîp lý c¸c vïng nu«i c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i kÕt hîp víi më réng nu«i sinh th¸i, ®Çu t­ ®ång bé hÖ thèng kªnh, cèng, ®ª, bao cÊp tho¸t n­íc, ®iÖn, giao th«ng vËn t¶i. Thùc hiÖn nu«i c¸c loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh­ t«m só, cua biÓn, ... Ph¸t triÓn nghÒ nu«i biÓn ®Ó nu«i c¸c ®èi t­îng: c¸ giß, bµo ng­, trai ngäc...vµ c¸c ®Æc s¶n kh¸c. Hoµn chØnh ®Çu t­ hÖ thèng gièng thuû s¶n quèc gia trong c¶ n­íc, g¾n s¶n xuÊt gièng víi c¸c yªu cÇu ­u tiªn ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n, ®Æc biÖt lµ nu«i phôc vô xuÊt khÈu. §Çu t­ qui ho¹ch l¹i vµ ph¸t triÓn c¸c tr¹i gièng nu«i trång thuû s¶n do d©n ®Çu t­. Ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt thøc ¨n cho nu«i trång thuû s¶n, c¬ së s¶n xuÊt thuèc phôc vô s¶n xuÊt gièng, phßng trõ dÞch bÖnh. X©y dùng c¸c c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, s¶n phÈm ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu chÊt l­îng vÖ sinh vµ an toµn thùc phÈm theo qui ®Þnh quèc tÕ, ®Ó xuÊt khÈu c¸c mÆt hµnh cã gi¸ trÞ gia t¨ng ®Õn c¸c thÞ tr­êng trªn thÕ giíi, chó träng ®Õn c¸c thÞ tr­êng NhËt, Mü, EU, Trung Quèc. Tïng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ g¾n víi s¾p xÕp l¹i c¸c c¬ së nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ, trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i ®Ó nghiªn cøu c¬ b¶n, nghiªn cøu øng dông, chuyÓn giao c«ng nghÖ cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn ngµnh, nhËp c«ng nghÖ vµ nghiªn cøu ph¸t triÓn c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng ®Ó chuyÓn giao cho d©n s¶n xuÊt ®¹i trµ c¸c loµi gièng cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, s¶n l­îng hµnh ho¸ lín. H×nh thµnh hÖ thèng ®µo t¹o lao ®éng cho ngµnh Ph¸t triÓn nhiÒu doanh nghiÖp võa vµ nhá, nhiÒu trang tr¹i thuû s¶n theo h­íng hiÖn ®¹i, cã nhiÒu nhµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh giái, n¾m b¾t ®­îc thÞ tr­êng t¹o ra nhiÒu kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ lîi nhuËn. 2. Gi¶i ph¸p ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm tõ thuû h¶i s¶n cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao trong c¸c thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, chèng l¹i sù gi¶m sót cña nguån lîi biÓn, t¨ng kh¶ n¨ng phôc håi tù nhiªn cña c¸c nguån lîi biÓn nh­ng vÉn duy tr× ®­îc tèc ®é ph¸t triÓn cao. 2.1Trong khai th¸c h¶i s¶n. Ph­¬ng h­íng chñ yÕu lµ ph©n ®Þnh râ rµng c¸c ng­ tr­êng, khu vùc vµ mïa vô khai th¸c. Qui ho¹ch qui m« khai th¸c cho tõng ®Þa ph­¬ng, qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ng­ tr­êng, n¬i sinh sèng, m«i tr­êng vµ c¸c gièng loµi thuû h¶i s¶n. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã cÇn ®Çu t­ ®iÒu tra kh¶o s¸t x©y dùng ®­îc c¸c hå s¬ vÒ c¸c b·i c¸ vµ c¸c vung c­ tró, sinh tr­ëng, nguån lîi vµ mïa vô khai th¸c thÝch hîp ë tõng vïng biÓn, tõng thuû vùc ®Ó lµm c¨n cø ra quyÕt ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã ®i ®«i víi c¬ cÊu l¹i lùc l­îng khai th¸c ven bê mét c¸ch hîp lý, cÇn ph¶i chuyÓn dÇn sang canh t¸c trªn vïng biÓn ven bê: võa nu«i võa khai th¸c, nu«i ®Ó khai th¸c. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã cÇn ph¶i sím tÝnh to¸n l¹i c­êng ®é vµ c¬ cÊu nghÒ nghiÖp hîp lý cho tõng ®Þa ph­¬ng, tõng ng­ tr­êng, tr­íc m¾t h¹n chÕ viÖc më réng qui m« nghÒ c¸ gÇn bê. Hç trî x©y dùng c¸c b·i r¹n nh©n t¹o, l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ dô c¸, t¹o c¸c vïng c­ tró cã tÝnh chiÕn l­îc cho c¸c gièng loµi thuû h¶i s¶n. KhuyÕn khÝch vµ hç trî c¸c céng ®ång ng­ d©n nu«i biÓn b»ng mäi h×nh thøc, giao cho c¸c céng ®ång nhÊt ®Þnh quyÒn khai th¸c vµ nghÜa vô qu¶n lý, b¶o vÖ tõng vïng ven bê nhÊt ®Þnh. §èi víi nghÒ c¸ xa bê cÇn ph¶i ph¸t triÓn mét c¸ch hîp lý vµ thËn träng trªn c¬ së lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm th­íc ®o. Muèn vËy ph¶i: T¨ng c­êng nghiªn cøu nguån lîi ®Ó cã thÓ ®i ®Õn qui ®Þnh cô thÓ, hîp lý viÖc ph©n bæ vµ khai th¸c c¸c nguån lîi xa bê thuéc qyuÒn tµi ph¸n quèc gia cho c¸c ®Þa ph­¬ng trªn c¬ së qui ®Þnh h¹n møc c­êng lùc khai th¸c cho méi ®Þa ph­¬ng. T¨ng c­êng hç trî ®Çu t­ cña Nhµ n­íc cho c¸c khu vùc nghÒ c¸ th­¬ng m¹i tham gia vµo ph¸t triÓn nghÒ c¸ xa bê víi sù ­u ®·i trong vèn vay víi c¸c ®iÒu kiÖn th­¬ng m¹i vµ t¹o m«i tr­êng thuËn lîi vÒ ®Çu t­. Ph¸t triÓn c¸c c¬ së h¹ tÇng, c¸c hÖ thèng bu«n b¸n vµ tiÕp thÞ hîp lý, tËp trung. §Çu t­ x©y dùng hÖ thèng c¶ng c¸ phôc vô khai th¸c xa bê tËp trung cã qui m« lín, tr¸nh ®Çu t­ lÎ tÎ. 2.2 Trong nu«i trång thuû s¶n. Víi ph­¬ng h­íng lÊy ph¸t triÓn m¹nh nu«i trång thuû s¶n, trong ®ã ®Æc biÖt lµ nu«i biÓn, n­íc lî phôc vô xuÊt khÈu lµm ®Þnh h­íng chiÕn l­îc c¬ b¶n nhÊt trong thêi kú 2001-2010 chóng ta cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p ®Çu t­ sau: §Èy nhanh qu¸ tr×nh qui ho¹ch, ph©n lËp vµ thiÕt kÕ c¸c khu nu«i tËp trung t«m vµ c¸c loµi c¸ biÓn. Nghiªn cøu, nhËp nhanh c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng, thøc ¨n vµ c«ng nghÖ nu«i biÓn. §Èy nhanh tèc ®é c¶i tiÕn, n©ng cao c«ng nghÖ nu«i t«m xuÊt khÈu, ®Èy nhanh c¸c tiÕn ®é x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô cho nghÒ nu«i t«m, c¸ biÓn. TiÕp tôc vµ n©ng cao c¸c c«ng nghÖ, hÖ thèng nu«i thñy s¶n kÕt hîp víi canh t¸c n«ng nghiÖp vµ nu«i thuû s¶n trong nh­ng khu vùc tËp trung ®Ó t¹o khèi l­îng hµng ho¸ lín cã thÓ tæ chøc chÕ biÕn vµ th­¬ng m¹i thuËn lîi. Thóc ®Èyvµ hç trî c¸c doanh nghiÖp vµ t­ nh©n tham gia ph¸t triÓn nu«i thuû s¶n, ®Æc biÖt lµ nu«i c«ng nghiÖp t¨ng c­êng viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho nu«i trång thuû s¶n. X©y dùng hÖ thèng thÓ chÕ vµ thiÕt chÕ nh»m hç trî m¹nh mÏ cho nu«i thuû s¶n ph¸t triÓn. Cñng cè vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®iÖn, tr¹m nghiªn cøu c«ng nghÖ vµ kü thuËt mét c¸ch m¹nh mÏ h¬n. 2.3 Trong chÕ biÕn vµ th­¬ng m¹i thuû s¶n. Më réng mÆt hµng vµ thÞ tr­êng nh»m ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng chÕ biÕn cho tiªu thô trong n­íc vµ xuÊt khÈu, kÝch thÝch l¹i tÝnh ®a d¹ng cña s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµ tËn dông s¶n phÈm cña khai th¸c lÊy chÕ biÕn lµm c¬ së cho viÖc n©ng cao gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm thuû s¶n. Do ®ã ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p ®Çu t­ sau: T¨ng c­êng n¨ng lùc nghiªn cøu c«ng nghÖ, tiÕp thu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ chÕ biÕn tiªn tiÕn. Huy ®éng c¸c nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó n©ng cÊp c¸c c¬ së chÕ biÕn vµ ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ nh»m ®¸p øng yªu cÇu vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cña quèc tÕ vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. C¶i tæ l¹i m¹ng l­íi b¸n bu«n, b¸n lÎ thuû s¶n trong thÞ tr­êng néi ®Þa. Duy tr× vµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng truuyÒn thèng ®ång thêi më réng quan hÖ ®Ó t¹o thÞ tr­êng míi, ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr­êng lín nh­ Mü, EU, Trung Quèc, NhËt. Ph¸t triÓn mét sè trung t©m chÕ biÕn c«ng nghÖ cao ®Ó t¸i chÕ biÕn c¸c hµnh s¬ chÕ trong m¹ng l­íi c¸c xÝ nghiÖp chÕ biÕn qui m« nhá n»m r¶i r¸c ë c¸c vïng nguyªn liÖu. 3. Gi¶i ph¸p ®Çu t­ vÒ vèn cho ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam. Vèn dÇu t­ tõ tr­íc ®Õn nay vÉn lµ vÊn ®Ò quan träng cña bÊt cø mét ngµnh kinh tÕ nµo, ®èi víi ngµnh thuû s¶n vèn ®Çu t­ ®ãng vai trß hÕt søc quan träng, trong phÇn gi¶i ph¸p vÒ vèn chóng ta ®Ò cËp ®Õn hai vÊn ®Ò lµ gi¶i ph¸p ®Ó thu hót vèn vµ gi¶i ph¸p tõng b­íc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­. §èi víi gi¶i ph¸p thu hót vèn ta thÊy trong 10 n¨m tõ 1990-2000 tæng vèn ®Çu t­ trong ngµnh thuû s¶n ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Theo sè liÖu ­íc tÝnh n¨m 2000, vèn ®Çu t­ cho ngµnh thuû s¶n tõ n¨m 1996-2000 lµ xÊp xØ 9 tû ®ång trong ®ã vèn trong n­íc xÊp xØ 8 tû vµ vèn n­íc ngoµi h¬n 1 tû. Nh­ vËy nguån vèn n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo thuû s¶n cßn h¹n chÕ hay ngµnh thuû s¶n vÉn ch­a cã ®­îc nh÷ng thu hót m¹nh mÏ ®èi víi nguån vèn n­íc ngoµi. Nguån vèn trong n­íc chñ yÕu tõ 3 nguån Ng©n s¸ch; TÝn dông; Huy ®éng, nguån vèn ng©n s¸ch t¨ng theo c¸c n¨m nh­ng t¨ng kh«ng lín b»ng nguån vèn tÝn dông, riªng nguån vèn huy ®éng th× tuú thuéc vµo tõng thêi kú. Trong nh÷ng n¨m tíi, ®Ó thu hót nhiÒu vèn h¬n n÷a vµo ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh cÇn cã c¸c biÖn ph¸p sau ®©y. Tr­íc tiªn ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh ®èi víi tõng lÜnh vùc cô thÓ. Së dÜ ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh v× qu¸ tr×nh khai th¸c, nu«i trång thuû s¶n lµ qu¸ tr×nh l©u dµi ®ßi hái vèn lín, tr×nh ®é c«ng nghÖ võa phï hîp víi ®iÒu kiÖn n­íc ta võa kh«ng qu¸ l¹c hËu so víi møc ®é ph¸t triÓn thuû s¶n cña thÕ giíi, kÌm theo ®ã lµ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng vµ ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ... H¬n n÷a do tÝnh thêi vô, c¸c ch­¬ng tr×nh ph¶i ®­îc x©y dùng liªn tiÕp ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kÕ thõa ph¸t huy vµ tËn dông c«ng suÊt cña thiÕt bÞ. Còng nh­ bÊt cø ngµnh nghÒ nµo kh¸c khi ®É lªn kÕ ho¹ch, ®¶m b¶o ®ñ ®é tin cËy víi nh÷ng minh chøng hîp lý th× sÏ thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t­ ­u ®·i ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã tuú thuéc vµo c¸c ch­¬ng tr×nh, ®Þa ph­¬ng thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh mµ tiÕn hµnh biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t­. Ch¼ng h¹n nh­ vïng n­íc lî cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ nu«i trång c¸c lo¹i nhuyÔn thÓ thay cho viÖc ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh truyÒn thèng cña ®Þa ph­¬ng th× cÇn cã ch­¬ng tr×nh nu«i trång cô thÓ cïng víi lêi høa thu nua víi møc gi¸ cã lîi sÏ t¹o ®­îc mét l­îng vèn dÇu t­ ®¸ng kÓ. §èi víi nguån vèn trong n­íc: KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ phat triÓn s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thuû s¶n ®Ó thóc ®Èy vµ thu hót nguån vèn ®Çu t­ cho lÜnh vùc nµy. Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch ­u tiªn, ­u ®·i vÒ vèn cho khu vùc cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n ë vïng ven biÓn, h¶i ®¶o, vïng gi¸p biªn, khai th¸c vïng kh¬i, vïng nghÌo nh­ c¸c tØnh B¾c trung bé, ®Çu t­ m¹nh vµo c¸c tØnh tränh ®iÓm nghÒ c¸ nh­ ®ång b»ng s«ng Cöu Long, Nam trung bé. §èi víi viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, hµng n¨m dù b¸o ngµnh thuû s¶n cÇn 70-80 triÖu USD, mét hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®Çy ®ñ vµ hoµn chØnh sÏ lµ måi nhö c¸c luång vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trong n¨m 2001 nµy ngµnh thuû s¶n sÏ ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cña 6 trung t©m nghÒ c¸ H¶i phßng, §µ n½ng, B×nh thuËn, Bµ rÞa- Vòng tµu, Cµ mau vµ Kiªn giang, tiÕp tôc ®Çu t­ hoµn chØnh 10 c¶ng c¸ do ADB tµi trî vµ ®Ò nghÞ ADB tµi trî cho 6 c¶ng c¸ míi. CÇn khÈn tr­¬ng x©y dùng mét sè khu kinh tÕ më cã qui chÕ riªng t¹i mét sè ®¶o hoÆc vïng ven biÓn nh­ khu chî c¸, dÞch vô thuû s¶n, s¶n xuÊt gièng c¸ biÓn nu«i thuû s¶n... X©y dùng c¸c chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn viÖc b¶o l·nh tÝn dông cho nu«i trång thuû s¶n, lÊy tµi s¶n h×nh thµnh lµm thÕ chÊp vµ tÝn chÊp cho vay lÇn ®Çu t¹o vèn l­u ®éng. CÇn ­u tiªn cho c¸c dù ¸n ®Çu t­ t¹o lËp h¹ tÇng hoµn chØnh vµ x©y dùng khu nu«i c«ng nghiÖp ®Ó cho thuª ao nu«i. CÇn khÈn tr­¬ng ¸p dông chÝnh s¸ch ­u ®·i nhËp c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng mét sè loµi thuû s¶n quÝ hiÕm, khã cho sinh s¶n trong nu«i. Bªn c¹nh ®ã cã chÝnh s¸ch ­u ®·i cho viÖc ®µo t¹o c¸n bé cã tr×nh ®é c«ng nghÖ cao, tinh nhuÖ trong x©y dùng vµ thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn. CÇn ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c trung t©m ph©n tÝch, phæ biÕn th«ng tin vµ thÞ tr­êng c«ng nghÖ. ®Èy m¹nh c«ng t¸c khuyÕn n«ng h¬n n÷a. CÇn ph¶i chÊm døt ngay t×nh tr¹ng cña chÝnh s¸ch “ m­a cho kh¾p “ c¸c vïng cña c¸c ®Þa ph­¬ng trong ®Çu t­ nh­ trong ®Çu t­ vµo lÜnh vùc thuû s¶n hiÖn nay. §Ó tõng b­íc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­, ®©y lµ vÊn ®Ò mang tÝnh thêi sù, ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam còng cã vÊn ®Ò nan gi¶i trong viÖc sö dông vèn hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. ViÖc ®Çu t­ å ¹t vµ thiÕu thËn träng vµo khai th¸c xa bê trong thêi gian qua lµ mét bµi häc kinh nghiÖm trong viÖc sö dông vèn hîp lý. §Ó thu hót vèn chóng ta tiÕn hµnh ®Çu t­ theo ch­¬ng tr×nh cô thÓ. Tuy nhiªn, do sù phøc t¹p cña s¶n phÈm thuû s¶n mµ mçi ch­¬ng tr×nh l¹i liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau, cÇn tiÕn hµnh ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau. V× thÕ cÇn ph©n bè c¸c ch­¬ng tr×nh lín thanh c¸c ch­¬ng tr×nh nhá, lÎ hay c¸c tæ hîp ch­¬ng tr×nh mét c¸ch hîp lý, dùa trªn tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña mçi ch­¬ng tr×nh. VÝ dô, ®èi víi ch­¬ng tr×ng khai th¸c xa bê, cÇn ph©n bè thµnh c¸c nhãm ch­¬ng tr×nh: ®ãng míi tµu thuyÒn, n©ng cao c«ng suÊt tµu thuyÒn; ch­¬ng tr×nh c¶i tiÕn n©ng cÊp hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng phï hîp víi träng t¶i vµ c«ng suÊt khai th¸c, ch­¬ng tr×nh t×m kiÕm m« h×nh ®¸nh b¾t phï hîp, kÕt hîp víi hËu cÇn nghÒ c¸; ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé vµ lao ®éng...Nhê sù ph©n bè ®ã chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng viÖc cÇn lµm ngay, c«ng viÖc nµo tiÕp theo c«ng viÖc nµo tËp trung vèn cho c«ng viÖc tr­íc m¾t. Do viÖc khai th¸c nguån lîi biÓn trong mét thêi gian dµi tr­íc ®©y cßn nhiÒu bÊt cËp, ch­a cã quy ®Þnh cô thÓ mµ hiÖn nay dÉn ®Õn sù khan hiÕm dÇn buéc thuû s¶n ViÖt Nam ph¶i më ra h­íng ®Çu t­ míi vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu ®Çu t­, ®Çu t­ khai th¸c xa bê vµ ®Çu t­ m¹nh vµo nu«i trång thuû s¶n. ®Ó thùc hiÖn ®­îc ®Þnh h­íng nµy, nguån vèn ®Çu t­ ph¶i ®­îc tËp trung vµo c¸c c¬ së ®ãng tµu träng t¶i lín, cã thÓ khai th¸c dµi ngµy trªn biÓn víi c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. Trong nu«i trång thuû s¶n, do ®Æc ch­ng cña lÜnh vùc nµy lµ cã thÓ giao cho tõng c¸ nh©n, hé gia ®×nh nu«i trång hay tiÕn hµnh nu«i trång t¹i c¸c n«ng tr­êng víi qui m« lín nªn nguån vèn thu hót rÊt phong phó, vÊn ®Ò lµ ®Ó ®¹t ®­îc hiªô qu¶ cao cho c¸c vô mïa cÇn lùa chän ph­¬ng thøc canh t¸c, nu«i trång, h­íng dÉn cô thÓ ph­¬ng thøc ch¨n nu«i vµ ¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµo nu«i trång thuû s¶n. 4.Gi¶i ph¸p ®Çu t­ cho më réng thÞ tr­êng quèc tÕ vµ n©ng c¸p thÞ tr­êng trong n­íc. Môc tiªu kim ng¹ch xuÊt khÈu ®Õn 2010 cho ®Õn nay cßn tuú thuéc vµo tõng ph­¬ng ¸n, nh­ng nÕu xÐt ®Õn 2005 th× mong muèn ®¹t ®­îc 8,8 tû USD. Trong ®ã n¨m 2001 n¨m ®Çu ciña thêi kú phÊn ®Êu ®¹t 1,6 tû USD, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm thuû s¶n ®Æc biÖt cho xuÊt khÈu theo h­íng n©ng cao hµm l­îng c«ng nghÖ vµ cã søc hót víi thÞ tr­êng. TiÕn hµnh ®Çu t­ më réng thÞ tr­êng b»ng c¸ch th¨m dß nhu cÇu tiªu thô, c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, ­u nh­îc ®iÓm c¶ ®èi thñ c¹nh tranh tõ ®ã x¸c ®Þnh ®­îc thÕ m¹nh cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam sau ®ã tiÕn hµnh ®Çu t­ s¶n xuÊt, chµo hµng, th¨m dß ph¶n øng vµ nhËn xÐt cña kh¸ch hµng. HiÖn nay, NhËt lµ thÞ tr­êng lín, dù kiÕn s¶n phÈm xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy lµ 34%, Mü 25%, EU 8% vµ Hång K«ng 18% thÞ tr­êng kh¸c lµ 15%...T×m kiÕm lîi thÕ c¹nh tranh trªn tõng thÞ tr­êng cho tõng chñng lo¹i mÆt hµng, lîi dông ®ång bé c¸c yÕu tè ®Þa lý, th­¬ng m¹i ngo¹i giao truyÒn thèng, tuy nhiªn cÇn ph¶i chänyÕu tè chÊt l­îng, gi¸ c¶ lµ chñ yÕu. Nªn s¾p xÕp l¹i ®Ó ph©n lËp c¸c doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tham gia vµo thÞ tr­êng thuû s¶n §èi víi thÞ tr­êng trong n­íc cÇn ph¶i ®­îc n©ng cÊp b»ng c¸ch ®Çu t­ h×nh thµnh vµ tæ chøc mét sè chî t«m chî c¸ theo ph­¬ng thøc ®Êu gi¸ nh»m g¾n kÕt gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµ chÕ biÕn, t¨ng c­êng chÊt l­îng nguyªn liÖu, gi¶m thÊt tho¸t sau thu ho¹ch, n©ng cao tû träng s¶n phÈm khai th¸c nu«i trång vµ ®­a vµo chÕ biÕn xuÊt khÈu. §ång thêi h¹n chÕ t×nh tr¹ng Ðp gi¸ vµ ®­a t¹p chÊt vµo nguyªn liÖu thuû s¶n. N©ng cao uy tÝn vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm còng lµ mét biÖn ph¸p ®Ó duy tr× vµ më réng thÞ tr­êng, ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam cÇn ®Çu t­ vµo vÖ sinh an toµn thùc phÈm ®Æc biÖt lµ c¸c s¶n phÈm ®«ng l¹nh vµ ®ãng hép, tiÕn tíi chóng ta ph¶i ®Çu t­ triÓn khai viÖc ¸p dông an toµn vÖ sinh trong c¸c kh©u s¶n xuÊt nguyªn liÖu, c¶ng c¸, chî c¸. §a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm nhê øng dông c«ng nghÖ míi, n©ng cao n¨ng lùc cña c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn, gióp cho viÖc cung cÊp s¶n phÈm thuû s¶n xuÊt khÈu ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch liªn tôc, phong phó vµ chÊt l­îng cao, quyÕt ®Þnh vÞ trÝ cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. 5.Gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ. Khoa häc c«ng nghÖ lµ m«t yÕu tè quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nhanh chãng vµ toµn diÖn ngµnh thuû s¶n, ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghÖ sÏ t¹o nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n mang tÝnh quyÕt ®Þnh cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh. Chóng ta cÇn ®Çu t­ triÓn khai c¸c dù ¸n n©ng cÊp viÖn nghiªncøu, c¸c tr­êng ®µo t¹o cña ngµnh cã trang thiÐt bÞ hiÖn ®¹i, cã n¨ng lùc nghiªn cøu gi¶ quyÕt nh­ngnx vÊn ®Ò kü thuËt, c«ng nghÖ, qu¶n lýnguån lî, qu¶n lý m«i tr­êng, an toµn vÖ xsinh. §Çy nhanh viÖc nghiªn cøu vµ phæ biÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng thuûan, c¸c tiÕn bé kü thuËt trong lÜnh vùc ®¸nh b¾t, nu«i trång, chÕ biÕn, c¬ khÝ, dÞch vô...§Èy m¹nh ciÖc nghiªn cøu vµ nhËp mét sè c«nmg nghÖ tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi, nhÊt lµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng c¸c laßi thuû h¶i s¶n cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao... thùc hiÖn míi liªn kÕt c¬ së nghbiªn cøu víi c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh trong viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ. Chó träng ph¸t triÓn c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng thuûan cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµ phôc vô s¶n sinh, trong ®ã tËp trung hoµn thiÖn qui tr×nh nu«i thµnh thôc tém só bè , mÑ trong ®iÒu kiÖn nh© t¹o, t¸i t¹o nguån t«m bè mÑ ë vïng n­íc tù nhiªn vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng c¸c loµi ®Æc s¶n cã thÞ tr­êng. ¸p dông c«ng nghÖ t¹o gièng t«m sò chÊt l­îng cao. 6.Gi¶i ph¸p ®Çu t­ ®Èy m¹nh hîp t¸c quèc tÕ ®Ó thu hót vèn ®Çu t­, më réng thÞ tr­êng, tranh thñ ®­îc c«ng nghÖ míi vµ ®µo t¹o c¸n bé. Trong tiÕn tr×nh toµn cÇu ho¸ hiÖn nay, hîp t¸c quèc tÕ thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triªn cña bÊt cø ngµnh nghÒ nµo. Nganh Thuû s¶n ViÖt Nam còng ®øng tr­íc nhu cÇu héi nhËp ho¸, hîp t¸c ho¸ quèc tÕ ®ãng vai trß quan träng ®­a ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam lªn ngang tÇm víi ngµnh thuû s¶n thÕ giíi. Víi mét lo¹i mùc tiªu lµ thu hót vèn ®Çu t­, më réng thÞ tr­êng, tranh thñ c«ng nghÖ míi vµ ®µo t¹o c¸n bé chóng ta cÇn: ChuÈn bÞ tèt c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n, tæ chøc lùc l­îng ®Ó tranh thñ tèi ®a c¸c c¬ héi hîp t¸c víi n­íc ngoµi. X©y dùng qui chÕ tr¸ch nhiÖm vµ ph©n cÊp cô thÓ ®Ó c¸c ®Þa ph­¬ng c¬ së chñ ®éng t×m kiÕm c¸c nguån vµ ph­¬ng thøc hîp t¸c, tµi trî theo ®Þnh h­íng chung cña ngµnh, t¹o ra nguån nh©n lùc rrÊt quan träng vµ c«ng nghÖ cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh. §Ó t¹o kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ cao cÇn ph¶i cã nh÷ng hµnh lanh ph¸p lý hÊp dÉn h¬n ®èi víi ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc thuéc ngµnh thuû s¶n nh­ c¸c ­u ®·i vµ thuÕ sö dông ®Êt cho ®Çu t­ vµo nu«i trång ®Æc biÖt lµ vïng ®Êt c¸t ven biÓn. Nªn cÊp t­ c¸ch tiªn phong víi nhiÒu ­u ®·i cho c¸c xÝ nghiÖp ®i tiªn phong trong viÖc ph¸t triÓn nu«i biÓn, nu«i t«m c«ng nghiÖp vµ ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh yÓm trî cho nu«i c«ng nghiÖp. Xóc tiÕn xuÊt khÈu lao ®éng nghÒ c¸ theo c¸c hiÖp ®Þnh chÝnh thøc víi n­íc ngoµi. KÕt luËn Thuû s¶n lµ mét ngµnh kinh tÕ- kü thuËt ®Æc thï gåm c¸c lÜnh vùc khai th¸c, nu«i trång, chÕ biÕn, c¬ khÝ hËu cÇn, dÞch vô vµ th­¬ng m¹i; lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ biÓn quan träng. Trong nh­ng n¨m qua, do n¨m v÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña tù nhiªn x· héi trong tæ chøc qu¶n lý, ngµnh thuû s¶n ®· ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao. NghÞ quyÕt Héi NghÞ TW §¶ng LÇn th­ 5 kho¸ VII ®· x¸c ®Þnh Thuû s¶n lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong nÒn kinh tÕ cuae ®Êt n­íc. Nh­ng hiÖn nay, ngµnh Thuû s¶n ®ang ®øng tr­íc nh­ng thö th¸ch lín : Nguån lîi h¶i s¶n ven bê c¹n kiÖt, nguån lîi xa bê ch­a n¾m ch¾c, do ph¸t triÓn å ¹t diÖn tÝch nu«i trång thuû s¶n ë vïng b·i triÒu cöa s«ng ven biÓn ®· thu hÑp diÖn tÝch rõng nghËp mÆn lµm mÊt c©n b»ng sinh th¸i, c¸c c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n tuy nhiÒu nh­ng tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn l¹c hËu, s¶n phÈm kÐm søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. C¬ së h¹ tÇng yÕu kÐm ch­a ®ång bé. Tuy nhiªn ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam còng ®· tõng b­íc ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ quan träng cña m×nh ®èi víi nÒn kinh tÕ trong n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Víi nguån lîi tù nhiªn dåi dµo, phong phó chóng ta cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng mét ngµnh thuû s¶n ph¸t triÓn, trë thµnh mét trung t©m cña khu vùc. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy chóng ta cÇn nhËn thøc râ ®­îc h¹n chÕ vµ yÕu kÐm trong tõng lÜnh vùc cô thÓ tõ ®ã cã biÖn ph¸t gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng vµ triÖt ®Ó. Còng nh­ bÊt kú ngµnh kinh tÕ nµo, ®Çu t­ ph¸t triÓn ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ®i lªn cña ngµnh. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ®©ï t­ cóng chÝnh lµ gi¶i ph¸p ph¶p triÓn ngµnh. Trong giíi h¹n vÒ tr×nh ®é hiÓu biÕt vµ thêi gian, ch¾c ch¾n chuyªn ®Ò cßn cã nhiÒu thiÕu sãt. Em xin ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ b¹n bÒ ®Î chuyªn ®Ò ®­îc hoµn thiÖn h¬n . Tµi liÖu tham kh¶o. Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t­ _ NXB gi¸o dôc 1998. ChiÕn l­îc huy ®éng vèn cho c¸c nguån lùc trong sù nghiÖp CNH-H§H- TrÇn kiªn NXB Hµ Néi. B¸o c¸o t×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn cña ViÖt Nam 10 n¨m qua. B¸o c¸o t×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn cña ngµnh thuû s¶n 10 n¨m qua. Qui ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ®Õn 2010. Qui ho¹ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ thuû s¶n- Pts Hµ Xu©n Th«ng. ¶nh h­ëng cña qu¸ tr×nh ®æi míi lªn sù ph¸t triÓn cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam. Cã mét ViÖt Nam nh­ thÕ. T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù b¸o sè 1- 2000. T¹p chÝ Thuû s¶n sè 1,3,6- 2000. B¸o Thuû s¶n sè 1,2 -2001. Môc lôc. Më ®Çu...........................................................................................................1. Ch­¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn................................................3. I. §Çu t­ vµ vai trß cña ®Çu t­ ph¸t triÓn..............................................3. Kh¸i niÖm ®Çu t­ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn..............................................3. Vai trß quan träng cña ®Çu t­ ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam....................................................................................4. II. §Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam- chÆng ®­êng 10 n¨m ®æi míi..7. Nh÷ng ®æi míi vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn trong 10 n¨m qua.....................................................................................................7 T×nh h×nh huy ®éng vµ c¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn...................... 8 KÕt qu¶ ®Çu t­ trong mét sè ngµnh lÜnh vùc chñ yÕu.....................11 Mét sè tån t¹i trong lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn...............................13 III.§iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo ngµnh thuû s¶n.............................15. 1.Vai trß vµ vÞ trÝ cña ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ khu vùc...........................................................................................15 2.Vai trß cña ngµnh thuû s¶n ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam...............16. §iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam........17. Nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh..............................................................................................19 Ch­¬ng II : T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ thùc tr¹ng ®Çu t­ ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 1991-2000................................................................23 I.Thùc tr¹ng t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 1991-2000.....................................................................................23. Thùc tr¹ng ngµnh khai th¸ h¶i s¶n..................................................23. Thùc tr¹ng ngµnh nu«i trång thuû s¶n............................................26. Thùc tr¹ng ngµnh chÕ biÕn thuû s¶n..............................................30 Thùc tr¹ng th­¬ng m¹i thuû s¶n....................................................36. Thùc tr¹ng c¬ khÝ hËu cÇn cho khai th¸c h¶i s¶n...........................40. Thùc tr¹ng vÒ c¬ cÊu nguån vèn trong s¶n xu¸t thuû s¶n..............43. Thùc tr¹ng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gi¸ ho¹t déng trong lÜnh vùc thuû s¶n...................................................................................45. Thùc tr¹ng vÒ hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý hµnh chÝnh thuû s¶n.......47. §¸nh gi¸ chung thùc tr¹ng t×nh t×nh s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam......................................................................48. II.T×nh h×nh ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn thuû s¶n thêi kú 1991 -2000...............................................................................................................50 1.Tæng hîp vèn phat triÓn Thuû s¶n....................................................51. 2.T×nh h×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi.............................................................52. 3.T×nh h×nh ®Çu t­ theo c¸c ch­¬ng tr×nh............................................54. III.HiÖu qu¶ ®Çu t­ n¨ng lùc t¨ng thªm cña ngµnh Thuû s¶n.............63 IV.Mét sè tån t¹i trong ®Çu t­ Xdcb cÇn ®­îc kh¾c phôc................….. 64. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸p triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam....68. I.Quan ®iÓm ®Þnh h­íng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam...............................................................................................................68. Mét sè dù b¸o.................................................................................68. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong nh÷ng n¨m tíi ®èi víi ph¸t triÓn ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam.............................................................70. Quan diÓm vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010................................................................................72. II. Mét sè gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam........75. Gi¶i ph¸p ®Çu t­ thóc ®©û c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸..............75. Gi¶i ph¸p ®Çu t­ ®Î duy tr× ph¸p triÓn ngµnh Thuû s¶n.................76. Gi¶i ph¸p vÒ vèn ®Çu t­.................................................................78. Gi¶i ph¸p vÒ ®Çu t­ më réng thÞ tr­êng quèc tÕ vµ n©ng cÊp thÞ tr­êng trong n­íc..........................................................................81. Gi¶i ph¸p vÒ ®Çu t­ khoa häc c«ng nghÖ.......................................81. Gi¶i ph¸p vÒ më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ..............................82. KÕt luËn.........................................................................................................83. Tµi liÖu tham kh¶o........................................................................................ 84. ._.