Tài liệu Thực trạng và gỉải pháp đầu tư công cho phát triển kinh tế huyện Sơn Động - Tỉnh Bắc Giang: ... Ebook Thực trạng và gỉải pháp đầu tư công cho phát triển kinh tế huyện Sơn Động - Tỉnh Bắc Giang
130 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1299 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Thực trạng và gỉải pháp đầu tư công cho phát triển kinh tế huyện Sơn Động - Tỉnh Bắc Giang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1. Më ®Çu
1.1. TÝnh cÊp thiÕt
H¬n hai m¬i n¨m sau ®æi míi, ®Êt níc ta ®ang chuyÓn m×nh tõng ngµy, nÒn kinh tÕ bíc dÇn sang c¬ chÕ thÞ trêng, t¨ng trëng kinh tÕ æn ®Þnh. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn kinh tÕ vÉn cha ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Khu vùc n«ng th«n, nhÊt lµ c¸c tØnh miÒn nói, vïng s©u, vïng xa cßn nhiÒu khã kh¨n, kinh tÕ chËm ph¸t triÓn, tû lÖ hé nghÌo cßn nhiÒu. §Ó ph¸t triÓn nh÷ng ®Þa ph¬ng thuéc c¸c khu vùc nµy, mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh chÝnh lµ chÝnh s¸ch ®Çu t cña Nhµ níc. §Çu t c«ng lµ mét trong hai lÜnh vùc ®Çu t trong nÒn kinh tÕ. ë c¸c vïng khã kh¨n, c¸c ®¬n vÞ t nh©n thêng e ng¹i trong ®Çu t do lo sî rñi ro, v× vËy, ë nh÷ng vïng nµy, ®Çu t cña chÝnh phñ, tØnh vµ huyÖn lµ yÕu tè c¨n b¶n tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn “cÊt c¸nh”. §Çu t c«ng sÏ t¹o ra m«i trêng thuËn lîi, khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ khu vùc kinh tÕ t nh©n ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh, cïng tham gia vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chung cña céng ®ång.
S¬n §éng lµ huyÖn vïng cao, n»m ë khu vùc §«ng B¾c cña tØnh B¾c Giang, c¸ch trung t©m thµnh phè B¾c giang 80km. N¬i ®©y cã gÇn 43% d©n c thuéc 14 d©n téc thiÓu sè. Kinh tÕ cña huyÖn ph¸t triÓn chËm. B×nh qu©n møc t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt hµng n¨m lµ 8%, thÊp h¬n b×nh qu©n cña tØnh. Trong nh÷ng n¨m qua, huyÖn ®· ®îc sù quan t©m hç trî, ®Çu t cña Nhµ níc, c¸c cÊp chÝnh quyÒn b»ng nhiÒu h×nh thøc, nhiÒu ch¬ng tr×nh dù ¸n, nh÷ng dù ¸n ph¶i kÓ tíi nh ch¬ng tr×nh 135, 327, dù ¸n Gi¶m nghÌo do Ng©n hµng thÕ giíi WB hç trî. §Õn hÕt n¨m 2007 c¸c dù ¸n ch¬ng tr×nh ®· mang l¹i nhiÒu ®æi thay cho miÒn ®Êt nµy, ®Æc biÖt lµ sù c¶i thiÖn ®¸ng kÓ vÒ c¬ së h¹ tÇng phôc vô ph¸t triÓn – kinh tÕ x· héi vµ cuéc sèng ®ång bµo ë ®©y. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2008, huyÖn S¬n §éng vÉn n»m trong 61 huyÖn nghÌo nhÊt cña c¶ níc, tû lÖ nghÌo cña S¬n §éng vÉn chiÕm tíi 49,87%, trong khi ®ã c¶ níc chØ chiÕm 23% (chuÈn nghÌo 2005), ®Æc biÖt ë c¸c vïng cao, t×nh tr¹ng ®ãi gi¸p h¹t vÉn thêng xuyªn x¶y ra, nh vËy nh÷ng kÕt qu¶ nh×n thÊy ®îc, ®Çu t c«ng ë ®©y thùc sù ®· ®¹t ®îc g× vµ cßn g× bÊt cËp?
C¬ së lý luËn nµo lµm râ vÊn ®Ò ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn ?
Thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn S¬n §éng trong nh÷ng n¨m qua nh thÕ nµo?
Gi¶i ph¸p nµo ®Ó t¨ng cêng tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng?
§· tõ l©u, c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t ®· ®îc c¸c t¹p chÝ, ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng vµ c¸c héi th¶o ph©n tÝch rÊt nhiÒu, nhng cha cã mét nghiªn cøu nµo thùc sù ®i s©u vµo ®¸nh gi¸ vµ ®Ò ra ®Þnh híng nh»m t¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho mét huyÖn nghÌo nh huyÖn S¬n §éng.
Nghiªn cøu thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn S¬n §éng sÏ gióp chóng ta ®¸p øng nh÷ng c©u hái trªn, ®ång thêi nghiªn cøu sÏ lµ c¬ së thùc tiÔn cho ®Þnh híng chÝnh s¸nh ®Çu t cña chÝnh phñ, chÝnh quyÒn c¸c cÊp ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn. V× nh÷ng lÝ do trªn, t«i tiÕn hµnh nghiªn có ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vµ gضi ph¸p ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng - tØnh B¾c Giang”.
1.2. Môc tiªu nghiªn cøu
1.2.1. Môc tiªu chung
Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng, tØnh B¾c Giang, ®Ò xuÊt ®îc c¸c ®Þnh híng vµ gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn.
1.2.2. Môc tiªu cô thÓ
- Gãp phÇn hÖ thèng ho¸ c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn.
- T×m hiÓu thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn S¬n §éng, tØnh B¾c Giang.
- §Ò xuÊt gi¶i ph¸p ®Ó t¨ng cêng tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn S¬n §éng, tØnh B¾c Giang.
1.3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
1.3.1. §èi tîng nghiªn cøu
§Ò tµi tËp trung nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë huyÖn S¬n §éng, tØnh B¾c Giang.
§èi tîng kh¶o s¸t chñ yÕu lµ c¸c ®¬n vÞ cung cÊp vµ ®¬n vÞ tiÕp nhËn, thùc hiÖn nguån ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn huyÖn.
1.3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu
* Néi dung: Nghiªn cøu thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng, tØnh B¾c Giang. §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu thùc tr¹ng ®Çu t díi h×nh thøc ®Çu t b»ng vèn.
Nghiªn cøu thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn díi gãc ®é lÜnh vùc (ngµnh) mµ nguån vèn ®Çu t t¸c ®éng, trong ®ã, víi ngµnh c«ng nghiÖp, chØ tÝnh ®Çu t cho nh÷ng lÜnh vùc, ®èi tîng mµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña lÜnh vùc, ®èi tîng ®ã ®îc tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña huyÖn.
* Thêi gian: Thêi gian nghiªn cøu tõ 10/01/2009 ®Õn 10/2009
Sè liÖu bao gåm nh÷ng th«ng tin cËp nhËt ë c¸c tµi liÖu ®· c«ng bè qua c¸c n¨m, tËp trung chñ yÕu trong c¸c n¨m 2000, 2005 vµ 3 n¨m gÇn ®©y, c¸c sè liÖu ®iÒu tra trùc tiÕp tõ c¸c c¬ quan ®Çu t vµ ®èi tîng tiÕp nhËn ®Çu t.
§Ò xuÊt ®Þnh híng gi¶i ph¸p ®Õn n¨m 2020.
* Kh«ng gian: Nghiªn cøu t¹i HuyÖn S¬n §éng, tØnh B¾c Giang.
2. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë huyÖn
2.1. C¬ së lý luËn vÒ ®Çu t c«ng
2.1.1. Mét sè kh¸i niÖm
2.1.1.1. Ph¸t triÓn kinh tÕ
Ph¸t triÓn kinh tÕ lµ qóa tr×nh thay ®æi nÒn kinh tÕ ®¹t ë møc ®é cao h¬n c¶ vÒ c¬ cÊu, chñng lo¹i, bao gåm c¶ vÒ lîng vµ chÊt. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn kh«ng nh÷ng cã nhiÒu h¬n vÒ ®Çu ra, ®a d¹ng h¬n vÒ chñng lo¹i vµ phï hîp h¬n vÒ tæ chøc vµ thÓ chÕ, tho¶ m·n tèt h¬n nhu cÇu cña x· héi vÒ s¶n phÈm vµ dÞch vô. Nh vËy, ph¸t triÓn kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh, kh«ng ph¶i trong tr¹ng th¸i tÜnh. Qu¸ tr×nh thay ®æi cña nÒn kinh tÕ cña huyÖn chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt thÞ trêng, chÝnh s¸ch can thiÖp cña ChÝnh phñ, nhËn thøc vµ øng xö cña ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng vÒ c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô t¹o ra ( Bruce H. 1988).
2.1.1.2. §Çu t c«ng vµ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn
a. Kh¸i niÖm §Çu t
§Çu t, trong kinh tÕ häc vÜ m«, chØ viÖc gia t¨ng t b¶n nh»m t¨ng cêng n¨ng lùc s¶n xuÊt t¬ng lai. §Çu t, v× thÕ, cßn ®îc gäi lµ h×nh thµnh t b¶n hoÆc tÝch luü t b¶n. Tuy nhiªn, chØ cã t¨ng t b¶n lµm t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vËt chÊt míi ®îc tÝnh. Cßn t¨ng t b¶n trong lÜnh vùc tµi chÝnh tiÒn tÖ vµ kinh doanh bÊt ®éng s¶n bÞ lo¹i trõ. ViÖc gia t¨ng t b¶n t nh©n ( T¨ng thiÕt bÞ s¶n xuÊt) ®îc gäi lµ ®Çu t t nh©n. ViÖc gia t¨ng t b¶n x· héi ®îc gäi lµ ®Çu t c«ng céng.
Theo c¸ch hiÓu cña kinh tÕ ®Çu t, ®Çu t lµ sù tõ bá c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu vÒ c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc bá ra ®Ó ®¹t kÕt qu¶ ®ã ( NguyÔn B¹ch NguyÖt, Tõ Quang Ph¬ng, 2007). Nguån lùc ph¶i hy sinh ®ã cã thÓ lµ tiÒn, lµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, lµ søc lao ®éng, trÝ tuÖ....
C¸c ho¹t ®éng bá tiÒn ra x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng, th«ng tin... lµm t¨ng tµi s¶n cho nÒn kinh tÕ. C¸c ho¹t ®éng nµy gäi lµ ®Çu t ph¸t triÓn hay ®Çu t trªn gi¸c ®é nÒn kinh tÕ. §Çu t ph¸t triÓn ®ßi hái rÊt nhiÒu nguån lùc. Theo nghÜa hÑp, nguån lùc sö dông cho ®Çu t ph¸t triÓn lµ tiÒn vèn. Theo nghÜa réng, nguån lùc ®Çu t bao gåm tiÒn vèn, ®Êt ®ai, lao ®éng, m¸y mãc thiÕt bÞ, tµi nguyªn, khoa häc c«ng nghÖ...
Nh vËy, cã thÓ hiÓu r»ng ®Çu t bao gåm nh÷ng ho¹t ®éng sö dông c¸c nguån lùc hiÖn t¹i nh»m ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ x· héi nh÷ng kÕt qu¶ trong t¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· sö dông ®Ó ®¹t kÕt qu¶ ®ã.
b. Kh¸i niÖm ®Çu t c«ng
Kh¸i niÖm ®Çu t c«ng ®îc x©y dùng theo c¸c tÝnh chÊt cña quan hÖ së h÷u vèn, khu vùc ®Çu t, hiÖu qu¶ ®Çu t vµ ®èi tîng ®Çu t.
C¸ch thø nhÊt: Theo ®èi t¬ng së h÷u vèn, ho¹t ®éng ®Çu t sö dông vèn thuéc së h÷u nhµ níc ®îc gäi lµ ®Çu t c«ng, thuéc së h÷u t nh©n gäi lµ ®Çu t t nh©n. §©y còng chÝnh lµ c¸ch tiÕp cËn ®Çu t c«ng cña Dù th¶o LuËt ®Çu t c«ng (8/2007) th× đÇu t c«ng lµ ®Çu t tõ nguån vèn cña Nhµ níc vµo c¸c ngµnh, lÜnh vùc phôc vô lîi Ých chung, kh«ng nh»m môc ®Ých kinh doanh”. Nh vËy, ®Þnh nghÜa nµy tiÕp cËn ®Çu t c«ng theo gãc ®é chñ thÓ qu¶n lý nhµ níc, nhÊn m¹nh vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng.
C¸ch thø hai: Theo khu vùc ®Çu t, nÒn kinh tÕ bao gåm hai khu vùc lµ C«ng céng vµ t nh©n. Ho¹t ®éng ®Çu t thuéc khu vùc c«ng céng gäi lµ ®Çu t c«ng céng, ho¹t ®éng ®Çu t thuéc khu vùc t nh©n gäi lµ ®Çu t t nh©n.
C¸ch thø ba: Nh×n tõ gãc ®é hiÖu qu¶ cña ®Çu t, kinh tÕ häc vÜ m« cho r»ng: §Çu t lµm gia t¨ng t b¶n x· héi gäi lµ ®Çu t c«ng céng hay cßn gäi lµ ®Çu t c«ng. C¸ch tiÕp cËn trªn nh×n tõ gãc ®é quy m« t¸c ®éng, hiÖu qu¶ cña ®Çu t.
C¸ch thø t: Xem xÐt ®èi tîng thô hëng ®Çu t vµ ®Çu ra cña ®Çu t, c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ra hµng ho¸ c«ng céng gäi lµ ®Çu t c«ng, c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ra hµng ho¸ t nh©n gäi lµ ®Çu t t nh©n. TiÕp cËn theo gãc ®é nµy, kinh tÕ c«ng céng cho r»ng: §Æc trng chñ yÕu cña hµng ho¸, dÞch vô c«ng lµ hµng ho¸, dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu thiÕt yÕu cña x· héi, céng ®ång, viÖc tiÕn hµnh ho¹t ®éng cung cÊp hµng ho¸ Êy cã thÓ do nhµ níc trùc tiÕp ®¶m nhËn, trao quyÒn cung cÊp hµng ho¸ c«ng cho c¸c c¸ nh©n hoÆc Nhµ níc tµi trî c«ng cho khu vùc t ®Ó cung cÊp hµng ho¸ c«ng. Theo c¸c tiÕp cËn nµy, ®Çu t c«ng lµ ho¹t ®éng ®Çu t cung cÊp hµng ho¸ c«ng, cã thÓ do chñ thÓ nhµ níc hoÆc t nh©n ®¶m nhiÖm díi sù qu¶n lý, hç trî vµ ®Þnh híng cña Nhµ níc nh»m môc ®Ých phôc vô lîi Ých chung cña x· héi, céng ®ång.
§iÒu 70, ch¬ng VII, LuËt ®Çu t (2005) cña níc ta quy ®Þnh: Tæ chøc, c¸ nh©n thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®îc b×nh ®¼ng tham gia s¶n xuÊt, cung øng s¶n phÈm, dÞch vô c«ng Ých, trõ trêng hîp ®Æc biÖt do ChÝnh phñ quy ®Þnh. ChÝnh phñ ban hµnh chÝnh s¸ch hç trî c¸c ho¹t ®éng c«ng Ých vµ danh môc s¶n phÈm, dÞch vô c«ng Ých” . §iÒu nµy cã nghÜa lµ Nhµ níc kh«ng ®éc quyÒn trong lÜnh vùc ®Çu t cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô c«ng, Nhµ níc cã thÓ x· héi ho¸ ho¹t ®éng nµy b»ng viÖc trao mét phÇn ®Çu t cung cÊp hµng ho¸ c«ng cho khu vùc phi Nhµ níc thùc hiÖn.
Cã thÓ thÊy r»ng, dï tiÕp cËn ë gãc ®é kh¸c nhau th× ®Çu t c«ng ®Òu híng ®Õn môc tiªu chung lµ ®Çu t phôc vô nhu cÇu chung, thiÕt yÕu cña x· héi, cña céng ®ång, Nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o, qu¶n lý, ®iÒu tiÕt vµ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng ®Çu t nµy. Trong ®Ò tµi nµy, kh¸i niÖm ®Çu t c«ng ®îc nh×n nhËn theo ph¬ng thøc thø t.
Nh vËy, ®Çu t c«ng cã thÓ hiÓu nh sau: §Çu t c«ng lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t nh»m phôc vô nhu cÇu cña x· héi, v× lîi Ých chung cña céng ®ång, do nhµ níc trùc tiÕp ®¶m nh©n hay uû quyÒn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho khu vùc t nh©n thùc hiÖn.
c. §Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c huyÖn nghÌo
§Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ lµ mét bé phËn cña ®Çu t c«ng. §Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ bao gåm ®Çu t cho viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, kinh tÕ x· héi; ®Çu t vµ hç trî vèn cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, gãp vèn cæ phÇn, gãp vèn liªn doanh vµo c¸c doanh nghiÖp, thµnh lËp quü hç trî ph¸t triÓn vµ dù tr÷ nhµ níc.
ë níc ta, huyÖn lµ ®¬n vÞ hµnh chÝnh trùc tiÕp qu¶n lý tíi cÊp x·, phêng, thÞ trÊn vµ tiÕp cËn tíi tØnh. HuyÖn vÉn ®îc coi lµ ®¬n vÞ c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh, vïng, quèc gia.
HuyÖn nghÌo lµ huyÖn cã tû lÖ hé nghÌo lín h¬n 50%. (NghÞ QuyÕt 30a) Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c¸c huyÖn nµy ®Òu n»m ë vïng nói, ®Þa h×nh chia c¾t, diÖn tÝch tù nhiªn réng, nhng diÖn tÝch ®Êt canh t¸c Ýt; ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi, thêng xuyªn x¶y ra lò quÐt, lò èng; d©n sè ®a phÇn lµ ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, sèng ph©n t¸n, thu nhËp thÊp, thu nhËp chñ yÕu tõ n«ng nghiÖp nhng tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn l¹c hËu; c¬ së h¹ tÇng võa thiÕu, võa kÐm, thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn huyÖn thÊp. C¸c nguån hç trî cña Nhµ níc cßn ph©n t¸n, thiÕu ®ång bé, hiÖu qu¶ thÊp, cha hç trî ®óng møc cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt; ®éi ngò c¸n bé c¬ së cßn yÕu vµ thiÕu c¸n bé khoa häc, kü thuËt, cha thu hót ®îc c¸c doanh nhiÖp ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. Bªn c¹nh ®ã, t tëng û l¹i, tr«ng chê vµo sù ®Çu t, hç trî cña Nhµ níc ë mét bé phËn c¸n bé vµ d©n c cßn nÆng nªn ®· h¹n chÕ ph¸t huy néi lùc vµ sù nç lùc v¬n lªn.
§Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn nghÌo lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t do Nhµ níc ®¶m nhËn hay uû quyÒn, t¹o ®iÒu kiÖn cho khu vùc t nh©n thùc hiÖn nh»m phôc vô lîi Ých chung cu¶ céng ®ång (huyÖn), t¹o sù chuyÓn biÕn nhanh h¬n vÒ ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña d©n c thuéc c¸c huyÖn nghÌo, ®a nÒn kinh tÕ cña huyÖn ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn cho huyÖn v¬n lªn gi¶m nghÌo, tho¸t nghÌo, tiÕn tíi ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
2.1.2. Vai trß cña ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn
Kinh tÕ häc tõ cæ ®iÓn ®Õn hiÖn ®¹i ®Òu coi ®Çu t lµ yÕu tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, lµ ch×a kho¸ cña sù t¨ng trëng. §Çu t c«ng bao gåm vai trß cña ®Çu t nãi chung vµ ®Çu t cho c«ng céng nãi riªng.
2.1.2.1. Vai trß cña ®Çu t nãi chung
- §Çu t t¸c ®éng ®Õn tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ.
Häc thuyÕt kinh tÕ hiÖn ®¹i ®· nghiªn cøu vµ gi¶i ®¸p thµnh c«ng quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a ®Çu t vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Häc thuyÕt kh¼ng ®Þnh ®Çu t lµ ch×a khãa t¨ng trëng kinh tÕ. Qua ph©n tÝch c¸c nhµ kinh tÕ häc ®· rót ra r»ng gi÷a ®Çu t vµ t¨ng trëng cã mèi quan hÖ tØ lÖ. Mèi quan hÖ nµy thÓ hiÖn qua hÖ sè ICOR
ICOR = rI /rGDP
Trong ®ã: rI : Møc t¨ng cña vèn ®Çu t
rGDP: Møc t¨ng cña C/GDP
ICOR ph¶n ¸nh cø t¨ng thªm mét ®ång vèn ®Çu t th× sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång GDP. NÕu ICOR kh«ng ®æi th× GDP t¨ng khi ®Çu t t¨ng. Do ®ã, ®Çu t lµ ch×a kho¸ cho sù t¨ng trëng.
- §Çu t t¸c ®éng ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
Môc tiªu cuèi cïng cña ®Çu t lµ t¹o ra hiÖu qu¶ cao, t¨ng trëng kinh tÕ lín do ®ã ®Çu t ph¶i tËp trung vµo nh÷ng ngµnh cã lîi xuÊt ®Çu t lín. Kinh nghiÖm cña c¸c níc trªn thÕ giíi lµ muèn t¨ng trëng nhanh víi tèc ®é trung b×nh 8-10% th× cÇn ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Tuy nhiªn, v× sù ph¸t triÓn c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ, kh«ng thÓ chØ v× tËp trung vµo c«ng ngghiÖp, dÞch vô mµ cßn ph¶i xem xÐt c©n ®èi ®Çu t cho n«ng nghiÖp.
- §Çu t t¸c ®éng ®Õn c¬ cÊu l·nh thæ.
§Çu t cã thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi vÒ ph¸t triÓn gi÷a nh÷ng vïng l·nh thæ, ®Æc biÖt lµ gi¶i quyÕt vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®êi sèng v¨n ho¸ x· héi cña ngêi d©n. ViÖc ®Çu t gi¶i quyÕt mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c vïng miÒn thêng ®îc thùc hiÖn bëi vèn ®Çu t cña Nhµ níc, th«ng qua nh÷ng ®Þnh híng chÝnh s¸ch chung. Muèn t¨ng trëng kh«ng chØ ph¶i ®Çu t vµo nh÷ng ngµnh mòi nhän mµ cßn ph¶i ®Çu t víi mét c¬ cÊu l·nh thæ hîp lý.
2.1.2.2. Vai trß cña ®Çu t c«ng nãi riªng
- Kh¾c phôc nh÷ng thÊt b¹i cña thÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o - ®Æc biÖt lµ trong cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô c«ng.
§Çu t lµ c«ng cô ®iÒu chØnh vÜ m« nÒn kinh tÕ x· héi chñ cña ChÝnh phñ, nã cã t¸c dông kh¾c phôc nh÷ng thÊt b¹i cña thÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o (h¹n chÕ ®éc quyÒn; vÊn ®Ò cung cÊp hµng ho¸ c«ng céng cho x· héi ®iÒu hµnh c¸c yÕu tè ngo¹i øng; kh¾c phôc nh÷ng thÊt b¹i vÒ th«ng tin thÞ trêng, ®iÒu tiÕt thÞ trêng b¶o hiÓm, thÞ trêng vèn, thÞ trêng phô trî do thÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o; ®iÒu chØnh tû lÖ l¹m ph¸t, thÊt nghiÖp vµ sù mÊt c©n b»ng nÒn kinh tÕ ). Trong nÒn kinh tÕ, khu vùc kinh tÕ t nh©n thêng kh«ng muèn tham gia vµo viÖc cung cÊp c¸c hµng ho¸ c«ng do khã thu lîi. Nh÷ng hµng ho¸ c«ng nµy thêng lµ c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi nh: §êng x¸, cÇu cèng, trêng häc, bÖnh viÖn … Vai trß cña nh÷ng hµng ho¸ c«ng nµy lµ v« cïng quan träng v× nÕu kh«ng cã hÖ thèng h¹ tÇng giao th«ng th× nÒn kinh tÕ kh«ng vËn hµnh ®îc, kh«ng cã hÖ thèng c«ng tr×nh trêng häc, bÖnh viªn, nhµ v¨n ho¸ phôc vô ph¸t triÓn con ngêi th× yªu cÇu ph¸t triÓn x· héi còng kh«ng ®îc ®¸p øng. Ho¹t ®éng ®Çu t c«ng cña nhµ níc lµ nh»m cung cÊp nh÷ng hµng ho¸ c«ng nªn vai trß cña ho¹t ®éng nµy ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi lµ kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc.
- Ph©n phèi l¹i thu nhËp vµ hµng ho¸ khuyÕn dông
§Çu t c«ng cßn cã t¸c dông ph©n phèi l¹i thu nhËp vµ hµng ho¸ khuyÕn dông díi c¸c h×nh thøc ®Çu t nh trî gióp trùc tiÕp dµnh cho nh÷ng ngêi cã thu nhËp thÊp hay cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt nh chi vÒ trî cÊp x· héi, trî cÊp gi¸n tiÕp díi h×nh thøc trî gi¸ cho c¸c mÆt hµng thiÕt yÕu, c¸c kho¶n chi phÝ ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè, chÝnh s¸ch viÖc lµm, chèng mï ch÷, hç trî ®ång bµo b·o lôt .
Th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t, ChÝnh phñ, c¬ quan Nhµ níc c¸c cÊp sÏ híng ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ ®i vµo quü ®¹o ®· ho¹ch ®Þnh ®Ó h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ tèi u, t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng.
§Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn gióp huyÖn ®Þnh híng ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®Þnh híng h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ míi, kÝch thÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu tiÕt thÞ trêng, ®iÒu chØnh ®êi sèng x· héi.
Víi huyÖn nghÌo, xuÊt ph¸t ®iÓm cña huyÖn thÊp th× nguån vèn ®Çu t c«ng thùc sù lµ nguån ®Çu t tèi quan träng gióp huyÖn vùc dËy nÒn kinh tÕ, ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn.
Nghiªn cøu ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn cã vai trß ®Æc biÖt quan träng. Vai trß ®ã ®îc thÓ hiÖn qua c¸c ®iÓm sau:
- Cung cÊp th«ng tin vÒ thùc tr¹ng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn, lµ c¬ së cho viÖc ra quyÕt ®Þnh vµ ho¹ch ®Þnh ®óng ®¾n cho chÝnh s¸ch ®Çu t vµ thùc hiÖn ®Çu t cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn.
- §a ra c¸c khuyÕn nghÞ cho ®Þnh híng chiÕn lîc, chÝnh s¸ch, ®Þnh híng, gi¶i ph¸p nh»m t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t c«ng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn.
2.1.3. §Æc ®iÓm cña ®Çu t c«ng
2.1.3.1. §Çu t c«ng mang tÝnh chÊt x· héi
Môc ®Ých lµ phôc vô lîi Ých chung, kh«ng v× môc ®Ých kinh doanh, kh«ng ph©n biÖt tÇng líp, giai cÊp trong x· héi , ®¶m b¶o c«ng b»ng, æn ®Þnh x· héi.
2.1.3.2. §Çu t c«ng cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô c«ng lo¹i hµng ho¸ dÞch vô ®Æc biÖt
Lµ hµng ho¸ do Nhµ níc cung øng hoÆc uû nhiÖm cho tæ chøc c¸ nh©n thùc hiÖn, ®¸p øng yªu cÇu x· héi, s¶n phÈm cña ®Çu t c«ng kh«ng mang tÝnh lo¹i trõ vµ tÝnh c¹nh tranh. Mäi ®èi tîng ®Òu cã quyÒn ngang nhau trong viÖc tiÕp cËn hµng ho¸ c«ng. ViÖc trao ®æi sö dông hµng ho¸ c«ng kh«ng th«ng quan hÖ thÞ trêng ®Çy ®ñ. Th«ng thêng, ngêi sö dông hµng ho¸ c«ng kh«ng trùc tiÕp tr¶ tiÒn, ®óng h¬n lµ hä ®· tr¶ tiÒn díi h×nh thøc nép thuÕ vµo ng©n s¸ch Nhµ níc. Còng cã nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô c«ng mµ ngêi sö dông vÉn ph¶i tr¶ mét phÇn chi phÝ, song nhµ níc vÉn cã tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o cung øng c¸c hµng ho¸ c«ng nµy kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn.
2.1.3.3. §èi tîng sö dông nguån ®Çu t c«ng gåm
C¸c ch¬ng tr×nh môc tiªu, dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng, quèc phßng, an ninh; c¸c dù ¸n ®Çu t phôc vô ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ sù nghiÖp kinh tÕ, qu¶n lý nhµ níc, nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi,dù ¸n v¨n ho¸ x· héi, c¬ së c«ng céng kh«ng cã ®iÒu kiÖn x· héi ho¸; hç trî ®Çu t dù ¸n ®Çu t cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi – nghÒ nghiÖp, c¸c tæ chøc x· héi - nghÒ nghiÖp, dù ¸n ®Çu t c«ng kh¸c theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ.
2.1.3.4. Nguån vèn cña ®Çu t c«ng
Chñ yÕu tõ nguån ng©n s¸ch nhµ níc, bªn c¹nh ®ã, ®Çu t c«ng cßn huy ®éng nguån vèn tõ sù ®ãng gãp cña céng ®ång, tõ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong níc vµ ngoµi níc. §Çu t c«ng chñ yÕu do Nhµ níc thùc hiÖn, cÊp vèn. Môc ®Ých s©u xa cña ®Çu t c«ng lµ sù ph¸t triÓn ®ång ®Òu cho c¸c vïng miÒn, cho c¸c ngµnh kinh tÕ, t¨ng cêng n¨ng lùc qu¶n lý vµ tù ph¸t triÓn cña céng ®ång, thùc hiÖn c«ng b»ng trong ph©n phèi nh HiÕn ph¸p ®· ®Ò ra. HiÖn nay, c¸c vïng kinh tÕ khã kh¨n nh vïng s©u, vïng xa, miÒn nói, h¶i ®¶o … lµ nh÷ng vïng ®ang cÇn nhµ níc u tiªn ®Çu t. C¸c ®Þa ph¬ng nµy cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Þa h×nh khã kh¨n, c¸c ®¬n vÞ t nh©n kh«ng mÆn mµ g× víi viÖc ®Çu t cho kinh tÕ ë c¸c ®Þa ph¬ng nµy, ®iÒu ®ã dÉn theo nÒn kinh tÕ gÆp nhiÒu bÊt thuËn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. §Æc biÖt, ë c¸c vïng nµy c¬ së h¹ tÇng, tr×nh ®é d©n trÝ ®a phÇn thÊp kÐm, nÕu nhµ níc kh«ng quan t©m ®Çu t th× sù tôt hËu sÏ ngµy mét xa, c¸c vïng nµy ®· khã kh¨n th× ngµy cµng khã kh¨n h¬n, ¶nh hëng kh«ng nhá tíi môc tiªu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc, ®ång thêi tr×nh ®é d©n trÝ, chÊt lîng cuéc sèng thÊp sÏ dÉn tíi nhËn thøc trong mäi vÊn ®Ò thÊp. Bµi häc tõ mét sè cuéc biÓu t×nh nhá ë c¸c d©n téc T©y Nguyªn n¨m xa cho thÊy tÇm quan träng cña ®Çu t cho ph¸t triÓn, n©ng cao nhËn thøc, ®iÒu kiÖn sèng cña ®ång bµo vïng s©u, vïng xa, d©n téc thiÓu sè... trong viÖc æn ®Þnh an ninh chÝnh trÞ cña ®Êt níc.
2.1.4. Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn trong ®Çu t c«ng
Nghiªn cøu ®Çu t ®îc tiÕp cËn theo hai khu vùc kinh tÕ. Dùa trªn c¬ chÕ ph©n bæ c¸c nguån lùc kinh tÕ, kinh tÕ häc chia nÒn kinh tÕ thµnh hai khu vùc kinh tÕ. C«ng céng vµ t nh©n. Khu vùc kinh tÕ t nh©n bao gåm c¸c hé gia ®×nh, trang tr¹i, doanh nghiÖp… sÏ quyÕt ®Þnh c¬ cÊu s¶n xuÊt – kinh doanh cña m×nh theo tÝn hiÖu thÞ trêng. Khu vùc kinh tÕ c«ng sÏ can thiÖp vµo c¸c lÜnh vùc ®Çu t c«ng nh ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn nh©n lùc, ®µo t¹o, chuyÓn giao … ®Ó hç trî kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn
Trong nÒn kinh tÕ më, nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ cã sù tham gia cña t nh©n, chÝnh phñ níc ngoµi vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ. Do ®ã ph¹m vi cña khu vùc c«ng céng còng ®îc më réng. Theo quyÕt ®Þnh 136/2001/Q§ - TTg cña Thñ tíng chÝnh phñ vÒ c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ níc th× “Nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n, nhng kh«ng ph¶i v× thÕ mµ mäi c«ng viÖc vÒ dÞch vô c«ng ®Òu do c¬ quan nhµ níc trùc tiÕp ®¶m nhËn. Trong tõng lÜnh vùc ®Þnh râ nh÷ng c«ng viÖc mµ Nhµ níc ph¶i ®Çu t vµ trùc tiÕp thùc hiÖn, nh÷ng c«ng viÖc cÇn ph¶i chuyÓn ®Ó c¸c tæ chøc x· héi ®¶m nhiÖm. Nhµ níc cã c¸c chÝnh s¸ch , c¬ chÕ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp, tæ chøc x· héi vµ nh©n d©n trùc tiÕp lµm c¸c dÞch vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng díi sù híng dÉn, hç trî vµ kiÓm tra, kiÓm so¸t cña c¬ quan hµnh chÝnh nhµ níc”. Ngµy nay, sù ph¸t triÓn ®ang d¹ng cña thÞ trêng tµi chÝnh vµ c¸c h×nh thøc ®Çu t, së h÷u hçn hîp, hîp t¸c ®a ph¬ng liªn doanh, liªn kÕt, BOT … g¾n kÕt khu vùc c«ng céng vµ khu vùc t nh©n, lµm cho ranh giíi gi÷a hai khu vùc nµy ngµy cµng mê nh¹t. Trªn thùc tÕ, dï lín hay nhá, khu vùc c«ng céng lu«n tån t¹i g¾n liÒn víi khu vùc t nh©n.
Trong ®Ò tµi nµy, nghiªn cøu ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn, chóng t«i xem xÐt sù can thiÖp cña khu vùc kinh tÕ c«ng vµo nÒn kinh tÕ cña huyÖn, ®ång thêi xem xÐt sù can thiÖp nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn nh thÕ nµo cho c¸c khu vùc kinh tÕ t nh©n vµ tËp thÓ ph¸t triÓn.
Khu vùc
c«ng céng
§Çu t c«ng
Hµng ho¸ c«ng céng
Khu vùc
t nh©n
§Çu t t nh©n
Hµng ho¸
c¸ nh©n
5555555555555
H×nh 2.1. Quan hÖ gi÷a ®Çu t c«ng céng vµ ®Çu t t nh©n
2.1.5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn
2.1.5.1. Nhãm nh©n tè chñ quan
a. Kinh phÝ
§©y lµ nh©n tè kh«ng thÓ thiÕu, khi muèn thùc hiÖn c«ng viÖc nh×n chung ®Òu cÇn ph¶i lªn kÕ ho¹ch chuÈn bÞ b¶o ®¶m ®¸p øng ®Çy ®ñ kinh phÝ cho ho¹t ®éng ®ã. §èi víi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng, do ®©y chñ yÕu lµ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n quy m« lín nªn vÊn ®Ò kinh phÝ l¹i cµng ph¶i ®îc quan t©m chÆt chÏ. Nguån kinh phÝ ®Çu t c«ng chñ yÕu lµ tõ ng©n s¸ch nhµ níc. Do nguån ng©n s¸ch nµy cßn ph¶i chi ®ång thêi cho nhiÒu kho¶n chi kh¸c nhau, nhiÒu dù ¸n kh¸c nhau nªn viÖc b¶o ®¶m ®ñ kinh phÝ cho ho¹t ®éng ®Çu t diÔn ra ®óng tiÕn ®é vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ lµ v« cïng quan träng.
b. N¨ng lùc vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc cña ngêi ®Çu t
§©y lµ yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña ®Çu t. §Ó c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t c«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ mong muèn, c¸c c¬ quan thùc hiÖn ®Çu t c«ng vµ qu¶n lý ®Çu t c«ng cÇn ph¶i b¶o ®¶m ®¸p øng ®îc nguån nh©n lùc vÒ sè lîng vµ chÊt lîng (sù hiÓu biÕt, tr×nh ®é, n¨ng lùc).
PhÈm chÊt ®¹o ®øc cña c¸n bé, nh©n viªn thùc hiÖn ®Çu t c«ng ¶nh hëng lín tíi hiÖu qu¶ ®Çu t. Nguån ®Çu t c«ng thêng lµ vèn ng©n s¸ch cÊp, nguån tµi trî tõ tæ chøc c¸ nh©n... v× môc ®Ých phôc vô céng ®ång. NÕu ngêi ®Çu t kh«ng cã phÈm chÊt ®¹o ®øc trong s¹ch, tham nhòng, cöa quyÒn ... th× nguån ®Çu t sÏ kh«ng ®îc ®a vµo thùc hiÖn nh kÕ ho¹ch do thÊt tho¸t, sö dông sai môc ®Ých... tõ ®ã dÉn tíi hiÖu qu¶ ®Çu t thÊp.
c. Sù gi¸m s¸t qu¶n lý cña c¬ quan c¸c cÊp
Sù gi¸m s¸t qu¶n lý ®Ó ®¶m b¶o cho nguån vèn ®Çu t ®îc sö dông ®óng môc ®Ých, sö dông ®ñ, kh«ng thÊt tho¸t, l·ng phÝ g©y ra t×nh tr¹ng hiÖu qu¶ thÊp trong ®Çu t.
d. N¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng sö dông nguån ®Çu t cña ®èi tîng ®îc ®Çu t
N¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng sö dông nguån ®Çu t cña ®èi tîng ®îc ®Çu t lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cuèi cïng cña nguån ®Çu t. Gièng nh viÖc ®Çu t cho s¶n xuÊt, viÖc mét cç m¸y vËn hµnh tèt hay kh«ng kh«ng chØ do sù ®Çu t ban ®Çu cho chÝnh cç m¸y ®ã mµ cßn phô thuéc vµo ngêi vËn hµnh cç m¸y ho¹t ®éng. Nguån vèn ®Çu t khi ®îc ®a ®Õn víi ®èi tîng ®Çu t th× viÖc nguån vèn Êy ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ hay kh«ng phô thuéc lín vµo ngêi sö dông nã. V× vËy viÖc cung cÊp cho ®èi tîng ®îc ®Çu t kü n¨ng, ph¬ng ph¸p ®Ó sö dông nguån ®Çu t hiÖu qu¶ lµ viÖc chÝnh quyÒn cÇn quan t©m. ë khu vùc nh¹y c¶m nh ®Þa bµn n«ng th«n, miÒn nói… tr×nh ®é d©n trÝ cßn thÊp, vÞªc n©ng cao d©n trÝ, t¨ng cêng c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o, khuyÕn n«ng, khuyÕn c«ng… lµ vÊn ®Ò tèi quan träng t¹o tiÒn ®Ó cho hiÖu qu¶ cña c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t ®ang vµ sÏ ®îc ®a vÒ ®Þa ph¬ng.
2.1.5.2. Nhãm nh©n tè kh¸ch quan
a. Bèi c¶nh thùc tÕ
C¸c yÕu tè kinh tÕ, x· héi, chÝnh trÞ, tiÕn bé khoa häc – c«ng nghÖ… ®Òu cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng, kÕt qu¶ ®Çu t. Nh÷ng biÕn ®éng nµy ®«i khi ph¶i dÉn ®Õn viÖc ®iÒu chØnh hoÆc ngõng kh«ng thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t do kh«ng cßn phï hîp.
- M«i trêng ®Çu t cña ®Þa ph¬ng (dÞch vô c«ng vµ hµnh chÝnh c«ng)
ViÖc thùc hiÖn ®Çu t c«ng liªn quan ®Õn mét lo¹t c¸c quy chÕ vµ thñ tôc hµnh chÝnh trong lÜnh vùc ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, qu¶n lý ng©n s¸ch. VÒ nguyªn t¾c, c¸c thñ tôc hµnh chÝnh cÇn t¹o ra tr×nh ®é æn ®Þnh vµ rµnh m¹ch cho ho¹t ®éng qu¶n lý tèi u, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n ®îc thuËn lîi. C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cÇn râ rµng, minh b¹ch, cã c¸ch hiÓu thèng nhÊt, b¶o ®¶m ®Þnh híng ho¹t ®éng cña dù ¸n c«ng ®¸p øng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi.
- §Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ – x· héi cña huþÖn
C¸c ®Æc ®iÓm vÒ tù nhiªn (vÞ trÝ ®Þa lý, ®Þa h×nh, tµi nguyªn kho¸ng s¶n,…) vµ ®Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi (phong tôc tËp qu¸n, tr×nh ®é d©n trÝ…) t¹o nªn nh÷ng lîi thÕ còng nh nh÷ng khã kh¨n riªng cho c¸c vïng, c¸c x· trong huyÖn. C¸c vïng kh¸c nhau th× chÝnh s¸ch ®Çu t kh¸c nhau. Víi nh÷ng vïng khã kh¨n, vïng s©u vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, nhµ níc lu«n quan t©m ®Çu t ph¸t triÓn.
VÒ ®Æc ®iÓm tù nhiªn, nÕu diÖn tÝch ®Êt canh t¸c ë ®Þa ph¬ng mamh món, b×nh qu©n diÖn tÝch ®Êt, b×nh qu©n diÖn tÝch ®Êt canh t¸c tÝnh trªn ®Çu ngêi thÊp th× dÉn tíi qu¸ tr×nh chuyªn canh s¶n xuÊt khã kh¨n, vèn ®Çu t còng v× thÕ bÞ xÐ lÎ, manh món.
VÒ ®Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi, nÕu tr×nh ®é ngêi d©n thÊp th× th¸i ®é øng xö vµ kh¶ n¨ng sö dông vèn ®Çu t ®óng môc ®Ých sÏ bÞ h¹n chÕ, dÉn tíi viÖc ®Çu t khã ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao. Bªn c¹nh ®ã, thu nhËp cña d©n c thÊp th× tÝch luü néi bé kh«ng lín, dÉn tíi nguån ®Çu t thÊp, kinh tÕ chËm ph¸t triÓn, vµ ®ã lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn huy ®éng vèn ®Çu t vµ c«ng t¸c ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
Ngîc l¹i, nÕu ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph¬ng thuËn lîi th× nguån ®Çu t nhanh chãng ®a vµo øng dông, ®îc sö dông mét c¸ch hîp lý, tËp trung vµ hiÖu qu¶.
b. C«ng luËn vµ th¸i ®é cña c¸c nhãm cã liªn quan
Sù ñng hé hay ph¶n ®èi cña c«ng luËn cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t c«ng. Mçi ch¬ng tr×nh, dù ¸n ®îc thùc hiÖn sÏ mang l¹i lîi Ých vµ bÊt lîi cho nh÷ng nhãm ®èi tîng kh¸c nhau vµ do vËy còng sÏ nhËn ®îc sù ñng hé vµ ph¶n ®èi cña c¸c nhãm ®èi tîng t¬ng øng. Trªn thùc tÕ, cã nh÷ng nhãm ngêi ®îc hëng lîi Ých lín h¬n tõ c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t c«ng, nhãm ngêi nµy ñng hé m¹nh mÏ cho ch¬ng tr×nh, dù ¸n. Ngîc l¹i, nhãm ngêi hëng lîi Ýt hoÆc bÞ thiÖt h¹i tõ dù ¸n cã xu híng kh«ng ñng hé hoÆc ph¶n ®èi dù ¸n. C¸c dù ¸n c«ng ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng lín nÕu bÞ ngêi d©n ph¶n ®èi, ng¨n chÆn ngay tõ kh©u gi¶i to¶ mÆt b»ng sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ sau.
ViÖc ®a nh÷ng ch¬ng tr×nh dù ¸n ®Çu t c«ng vµo thùc tÕ cßn ph¶i quan t©m tíi quan niÖm, phong tôc tËp qu¸n cña c d©n ®Þa ph¬ng, cã thÓ dù ¸n cã t¸c dông tèt nhng céng ®ång vÉn kh«ng ñng hé do nã kh«ng phï hîp víi tÝn ngìng, phong tôc cña céng ®ång ®Þa ph¬ng ®ã.
c. ThÓ chÕ vµ ChÝnh s¸ch ®Çu t c«ng cña ChÝnh phñ, Nhµ níc vµ cña ®Þa ph¬ng
Nh©n tè quan träng nhÊt chi phèi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng trong nhãm nh©n tè kh¸ch quan lµ nh©n tè thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, ChÝnh phñ vµ ®Þa ph¬ng.
- ThÓ chÕ:
ThÓ chÕ lµ nh÷ng quy ®Þnh, luËt lÖ cña mét chÕ ®é x· héi buéc mäi ngêi ph¶i tu©n theo (ViÖn ng«n ng÷ häc 2000). ThÓ chÕ x· héi quy ®Þnh môc ®Ých vµ ®¹o lý mµ Nhµ níc muèn ®¹t tíi. ThÓ chÕ x· héi níc ta theo HiÕn ph¸p 1992 lµ x©y dùng vµ thùc hiÖn thµnh c«ng x· héi chñ nghÜa, môc tiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh, v× thÕ, trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ®Êt níc, nhµ níc ta quan t©m rÊt lín tíi ®èi tîng ngêi nghÌo, ®Þa ph¬ng nghÌo vµ tËp trung ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c vïng khã kh¨n, ®¶m b¶o yÕu tè c«ng b»ng trong ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Êt níc.
ThÓ chÕ ®îc cô thÓ ho¸ qua c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. Khung ph¸p luËt cña ho¹t ®éng ®Çu t nãi chung vµ ®Çu t c«ng nãi riªng ë níc ta ®îc quy ®Þnh qua c¸c v¨n b¶n chÝnh nh: LuËt ®Çu t (2005), LuËt ng©n s¸ch nhµ níc 1996 vµ LuËt ng©n s¸ch söa ®æi n¨m 2002, NghÞ ®Þnh 07/2003/N§ - CP vÒ Qu¶n lý ®Çu t vµ x©y dùng, Th«ng t sè 04/2003/TT – BKH vÒ thÈm tra, thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t, quyÕt ®Þnh dù ¸n ®Çu t, quyÕt ®Þnh 192/2001/Q§ - TTg vµ nghÞ ®Þnh 19/2002/N§ - CP vÒ ph©n cÊp trong chi tiªu vµ qu¶n lý ®Çu t, NghÞ ®Þnh 106/2004/N§ - CP quy ®Þnh vÞÖc qu¶n lý nguån vèn tÝn dông ®Çu t cña Nhµ níc…
Trong thÓ chÕ cña nhµ níc, ho¹t ®éng trong khu«n khæ ph¸p luËt. C¸c c¬ qu¶n ho¹t ®éng phèi hîp chÆt chÏ nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®Ò ra trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. §èi víi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng, khi cã sù thèng nhÊt cao gi÷a Bé kÕ ho¹ch ®Çu t vµ Bé tµi chÝnh víi c¸c c¬ quan ban ngµnh Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng th× nguån ®Çu t c«ng sÏ ®îc ®Çu t ®óng môc ®Ých, ®óng ®èi tîng víi quy m« phï hîp, kh«ng chång chÐo, dµn tr¶i, v× thÕ hiÖu qu¶ ®Çu t c«ng còng ®îc n©ng cao. T¬ng tù nh thÕ, ë quy m« cÊp huyÖn, ®Ó ®Çu t c«ng cã hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i cã sù thèng nhÊt phèi hîp chÆt chÏ gi÷a Së kÕ ho¹ch ®Çu t víi Së Tµi chÝnh, víi phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n vµ víi c¸c ®Þa ph¬ng, ®¬n vÞ._. c¸ nh©n tiÕp nhËn nguån ®Çu t.
Bªn c¹nh sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ, c¸c cÊp chÝnh quyÒn th× viÖc ph©n cÊp trong qu¶n lý cña nhµ níc còng lµ mét yÕu tè quan träng t¸c ®éng tíi ®Çu t c«ng. ViÖc ph©n cÊp thÈm quyÒn vÒ tµi chÝnh cho chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng mang l¹i nh÷ng c¬ héi lín sau: ViÖc ®Þa ph¬ng qu¶n lý ng©n s¸ch cã thÓ gióp huy ®éng vµ ph©n bè nguån lùc ®Çu t cã hiÖu qu¶ h¬n ( NÕu ph©n cÊp tèt, nguån vèn huy ®éng cho ®Çu t c«ng sÏ sím ®i vµo thùc tiÔn h¬n do kh«ng ph¶i qua kh©u trung gian vµ thêi gian chê ®îi cÊp phÐp, chuyÓn kinh phÝ tõ cÊp trªn vÒ ®Þa ph¬ng,..); lµm cho viÖc cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô phï hîp h¬n, ®¸p øng tèt h¬n, s¸t thùc h¬n nhu cÇu vµ mong muèn cña ®Þa ph¬ng, phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Þa ph¬ng.
- ChÝnh s¸ch:
ChÝnh s¸ch lµ tËp hîp c¸c chñ ch¬ng vµ hµnh ®éng vÒ ph¬ng diÖn nµo ®ã cña nÒn kinh tÕ x· héi do ChÝnh phñ thùc hiÖn. Nã bao gåm môc tiªu mµ ChÝnh phñ muèn ®¹t ®îc vµ c¸ch lµm ®Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ®ã ( §ç Kim Chung, 2005). C¸c chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ, Nhµ níc vµ ®Þa ph¬ng, ®Æc biÖt lµ c¸c chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t cã ¶nh hëng lín tíi møc ®Çu t vµ hiÖu qu¶ cña ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ.
ChÝnh s¸ch kinh tÕ lµ bé n·o chØ huy, híng dÉn vµ ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh vÒ nguån lùc. C¬ chÕ chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, hîp lßng d©n sÏ t¹o thªm ®éng lùc cho ngêi lao ®éng, c¸c doanh nghiÖp, thµnh phÇn kinh tÕ tham gia tÝch cùc ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn sö dông cã hiÖu qu¶ nguån ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ. Ngîc l¹i, sÏ triÖt tiªu ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ, còng nh lµm suy gi¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t.
HiÖn t¹i, c¸c chÝnh s¸ch chung u ®·i ®Çu t thÓ hiÖn qua c¸c v¨n b¶n luËt cña c¸c c¬ quan nhµ níc ®· ®îc ban hµnh, mét sè v¨n b¶n cô thÓ nh luËt sè 35 – L/CTN ngµy 22/6/1994 vÒ khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc, luËt nµy quy ®Þnh c¸c lÜnh vùc u ®·i ®Çu t bao gåm ®Çu t ph¸t triÓn rõng, n«ng l©m ng nghiÖp; c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh giao th«ng, y tÕ, gi¸o dôc…; c¸c vïng h¶i ®¶o, d©n téc miÒn nói, ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n.
Theo ®ã, luËt còng ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch u ®·i kÌm theo ®èi víi c¸c ®èi tîng ®Çu t vµo c¸c lÜnh vùc ®ã. Ngoµi ra, cßn rÊt nhiÒu c¸c th«ng t, v¨n b¶n, nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ, c¸c bé ban ngµnh nh Bé Tµi chÝnh, Bé N«ng nghiÖp, Bé L§TBXH… quy ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch u ®·i ®Çu t. ViÖc c¸c chÝnh s¸ch nµy ®îc triÓn khai ®a vµo thùc tiÔn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®Þa ph¬ng nhÊt lµ c¸c vïng khã kh¨n, vµ c¸c ngµnh kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn víi nguån vèn ®Çu t, t¹o thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c vïng, c¸c ngµnh.
2.1.6. HÖ thèng chØ tiªu ®o lêng hiÖu qu¶ ®Çu t c«ng
2.6.1.1. §o lêng hiÖu qu¶ kinh tÕ
- HÖ sè ICOR (hÖ sè gia t¨ng vèn ®Çu ra) do hai nhµ kinh tÕ häc lµ Roy Harrod vµ Evsay Domar ®a ra trong nghiªn cøu m« h×nh t¨ng trëng kinh tÕ nh»m x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t cÇn thiÕt cho mét nÒn kinh tÕ. chØ tiªu nµy cho biÕt muèn t¨ng thªm 1 ®ång GDP th× cÇn bao nhiªu ®ång vèn ®Çu t míi vµo nÒn kinh tÕ. HÖ sè ICOR cµng thÊp th× hiÖu sö dông vèn cµng cao.
ChØ tiªu nµy ®îc tÝnh b»ng c¸c c«ng thøc sau:
ICOR = Vèn ®Çu t míi/ GDP
ICOR = (Tû lÖ vèn ®Çu t míi/ GDP)/ (Tèc ®é t¨ng GDP)
Do kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña ®Çu t c«ng lµ lîi Ých cho toµn bé nÒn kinh tÕ, nªn ta cã thÓ sö dông chØ tiªu sau ®Ó ®o ®¹c hiÖu qu¶ cña ®Çu t c«ng, cô thÓ.
ICOR (vèn ng©n s¸ch) = Vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch míi/∆GDP
ë quy m« huyÖn, chØ tiªu trªn ®îc tÝnh to¸n nh sau:
ICOR (vèn ng©n s¸ch) = Vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch míi / ∆VA
ChØ tiªu nµy cho biÕt muèn t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt thªm 1 ®ång th× cÇn ®Çu t thªm bao nhiªu ®ång vèn ng©n s¸ch. HÖ sè nµy cµng nhá tøc lµ hiÖu qu¶ ®Çu t cµng cao.
- HÖ sè H TSC§ (HÖ sè huy ®éng tµi s¶n cè ®Þnh)
H TSC§ = F/I VTH
Trong ®ã: F: Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh gia t¨ng míi trong kú nghiªn cøu cña ngµnh, ®Þa ph¬ng, vïng, toµn bé nÒn kinh tÕ.
I VTH. Vèn ®Çu t thùc hiÖn trongkú nghiªn cøu cña ngµnh, ®Þa ph¬ng, vïng, nÒn kinh tÕ .
ChØ tiªu nµy biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh gia t¨ng míi ë cÊp ®é ngµnh, ®Þa ph¬ng, vïng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ trong kú nghiªn cøu víi tæng vèn ®Çu t thùc hiÖn trong kú nghiªn cøu ë cÊp ®é t¬ng øng. chØ tiªu nµy cµng cao ph¶n ¸nh viÖc thi c«ng døt ®iÓm c¸c c«ng tr×nh, c¸c c«ng tr×nh nhanh chãng ®îc huy ®éng vµo sö dông trong ngµnh, lµm t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô cña ngµnh, ®Þa ph¬ng vµ toµn nÒn kinh tÕ.
- HÖ sè: H1v(GO): Møc t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt so víi toµn bé vèn ®Çu t ph¸t triÓn, ph¸t huy t¸c dông trong kú nghiªn cøu.
H1v (GO) = ∆GO/I vPHTD
Trong ®ã:
∆GO: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt t¨ng thªm trong kú nghiªn cøu cña ngµnh, ®Þa ph¬ng.
I vPHTD : Vèn ®Çu t ph¸t huy t¸c dông trong kú nghiªn cøu cña ngµnh trong toµn bé ®Þa ph¬ng.
Trong c¸c chØ tiªu trªn, chØ tiªu H1v (GO) lµ thÝch hîp nhÊt cho tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng ®Çu t cña ngµnh vµ cña nÒn kinh tÕ v× chØ tiªu VA, F tÝnh cho c¸c ngµnh ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµnh n«ng nghiÖp rÊt khã thèng kª vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c (do ®Æc thï cña ngµnh vµ quy m« ngµnh, VÝ dô: Trong ngµnh n«ng nghiÖp, thu nhËp vµ chi phÝ trung gian khã ph©n t¸ch râ do s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn mang ®Æc tÝnh tù s¶n tù tiªu…).
2.1.6.2. §o lêng hiÖu qu¶ x· héi
- Tû lÖ hé nghÌo
- Tû lÖ ngêi mï ch÷
- Tuæi thä trung b×nh cña ngêi d©n
2.1.7. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cho nghiªn cøu ®Çu t c«ng trªn ®Þa bµn
2.1.7.1. T×nh h×nh chung cña ®Þa bµn
Nghiªn cøu t×nh h×nh chung cña ®Þa bµn lµ nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi, v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n cña ®Þa ph¬ng, xem xÐt nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã cã ¶nh hëng nh thÕ nµo tíi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn. Nghiªn cøu nµy sÏ cho ta c¸i nh×n khëi ®Çu tæng quan vÒ c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng trªn ®Þa bµn.
2.1.7.2. C¸c chÝnh s¸ch ®Çu t c«ng
C¸c chÝnh s¸ch khëi nguån cña viÖc triÓn khai c¸c ch¬ng tr×nh, dù ¸n, c¸c ho¹t ®éng. ChÝnh v× vËy, ®Ó nghiªn cøu c¸c ho¹t ®éng ®Çu t c«ng th× ®Çu tiªn chóng ta ph¶i nghiªn cøu c¸c ChÝnh s¸ch ®Çu t c«ng. Ho¹t ®éng ®Çu t c«ng cña mét huyÖn b¾t nguån tõ c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t cña ChÝnh phñ, cô thÓ ho¸ chÝnh s¸ch cña tØnh, huyÖn. Nghiªn cøu chÝnh s¸ch ®Çu t c«ng sÏ cho ta c¸i nh×n ®óng híng trong qu¸ tr×nh triÓn khai nghiªn cøu ho¹t ®éng ®Çu t c«ng trªn ®Þa bµn huyÖn.
2.1.7.3. Néi dung cña ®Çu t c«ng
Néi dung ®Çu t c«ng chÝnh lµ sù cô thÓ ho¸ c¸c ChÝnh s¸ch ®Çu t c«ng trong thùc tiÔn. Nghiªn cøu néi dung ®Çu t c«ng bao gåm nghiªn cøu lîng vèn ®Çu t c«ng, ph©n bè nguån ®Çu t theo lÜnh vùc ®Çu t, kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ nguån vèn ®Çu t nh thÕ nµo. Ta cã thÓ nghiªn cøu ho¹t ®éng ®Çu t c«ng theo dßng dù ¸n ®Çu t hoÆc nh×n nhËn ®Çu t theo ngµnh. §Ò tµi lùa chän nghiªn cøu ®Çu t c«ng theo gãc ®é ®Çu t cho ph¸t triÓn c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ.
§Çu t chung
§Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp
Ph¸t triÓn kinh tÕ
§Çu t PT CN-XD-TTCN
§Çu t PT TM-DV
H×nh 2.2 Néi dung cña ®Çu t c«ng
a. §Çu t c«ng cho sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh kinh tÕ
Ph¸t triÓn kinh tÕ nh×n theo gãc ®é ph¸t triÓn ngµnh bao gåm: Ph¸t triÓn kinh tÕ ngµnh n«ng nghiÖp, ngµnh c«ng nghiÖp – x©y dùng – tiÓu thñ c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, dÞch vô. Tuy nhiªn ®Çu t c«ng vµo mét sè lÜnh vùc cã t¸c ®éng tæng hîp ®Õn ph¸t triÓn chung cña c¸c ngµnh. VÝ dô nh ®Çu t cho giao th«ng th× vÊn ®Ò tiªu thô n«ng s¶n gÆp nhiÒu thuËn lîi, ®ång thêi c¸c ®¬n vÞ ho¹t ®éng kinh tÕ trong lÜnh vùc CN – XD – TTCN còng hëng lîi tõ sù ®Çu t nµy do thuËn tiÖn … ®êng ®îc ®Çu t th× th«ng th¬ng giao lu kinh tÕ tèt h¬n, tõ ®ã kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn h¬n dÉn tíi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô. Nghiªn cøu ®Çu t cho ph¸t triÓn chung c¸c ngµnh kinh tÕ bao gåm c¸c néi dung sau:
- §Çu t cho quy ho¹ch (quy ho¹ch ®« thÞ, quy ho¹ch trung t©m côm x·, khu c«ng nghiÖp …).
- §Çu t x©y dùng míi c¬ së h¹ tÇng: X©y dùng khu ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp; KiÕn thiÕt thÞ chÝnh, x©y dùng hÖ thèng giao th«ng, hÖ thèng ®iÖn, viÔn th«ng, th«ng tin liªn l¹c…
- §Çu t n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc: §µo t¹o nh©n lùc (ho¹t ®éng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, ho¹t ®éng ®µo t¹o nghÒ), ch¨m sãc søc khoÎ…
- §Çu t cho dÞch vô c«ng: §Çu t duy tr× ho¹t ®éng hµnh chÝnh c«ng; ®Çu t cho ho¹t ®éng dÞch vô sù nghiÖp c«ng (duy tu, b¶o dìng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng, c¬ së h¹ tÇng phôc vô y tÕ, gi¸o dôc, viÔn th«ng, th«ng tin liªn l¹c …); ®Çu t cho ho¹t ®éng dÞch vô c«ng Ých (vÖ sinh m«i trêng, xö lý r¸c th¶i …). §Ò tµi tËp trung ®i s©u nghiªn cøu ho¹t ®éng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ nªn trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi sÏ kh«ng nghiªn cøu s©u vµo néi dung nµy.
b. §Çu t c«ng cho ph¸t triÓn N«ng nghiÖp
§Çu t cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp bao gåm c¸c néi dung chÝnh:
- §Çu t ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp.
§Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp bao gåm c¸c néi dung nh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn s¶n xuÊt nh giao th«ng néi ®ång, thuû lîi, ®Çu t hç trî ®Çu vµo s¶n xuÊt gåm gièng, ph©n bãn, b¶o vÖ thùc vËt, thøc ¨n gia sóc, c«ng t¸c thó y, ®Çu t kinh phÝ t¨ng cêng hÖ thèng khuyÕn n«ng, khuyÕn ng…
+ §Çu t ph¸t triÓn ngµnh trång trät
§Çu t ph¸t triÓn ngµnh trång trät bµo gåm ®Çu t c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp (giao th«ng néi ®ång, hÖ thèng thuû lîi …), hç trî ®Çu vµo nh gièng c©y, ph©n bãn, thuèc BVTV, ®Çu t tËp huÊn khuyÕn n«ng, x©y dùng c¸c m« h×nh s¶n xuÊt míi…
+ §Çu t ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i
§Çu t ph¸t triÓn ngµnh ch¨n nu«i gåm ®Çu t cung cÊp, cung cÊp vµ ®a vµo s¶n xuÊt gièng con míi, n¨ng suÊt; ®Çu t hç trî trong c«ng t¸c thó y, ®Çu t qua c¸c ch¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ gièng, ph¬ng thøc ch¨n nu«i…
- §Çu t ph¸t triÓn l©m nghiÖp
L©m nghiÖp lµ mét ngµnh ®îc nhËn nhiÒu chÝnh s¸ch vµ u tiªn ®Çu t c«ng cña Nhµ níc th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh b¶o tån vµ kh«i phôc rõng tù nhiªn, t¹o míi vµ trång míi c¸c diÖn tÝch ®Êt bá hoang, bá ho¸, ®Êt trèng, ®åi nói träc ®Ó ph¸t triÓn rõng s¶n xuÊt.
C¸c ch¬ng tr×nh trªn tËp trung vµo c«ng t¸c hç trî díi d¹ng tiÒn hoÆc gièng c©y cho ph¸t triÓn rõng s¶n xuÊt, cho c«ng t¸c khoanh nu«i b¶o vÖ rõng; ®i kÌm víi nã lµ c¸c chÝnh s¸ch u tiªn, hç trî cho c¸c l©m trêng, trang tr¹i n«ng l©m nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt…
- §Çu t ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n
T¬ng tù nh ngµnh ch¨n nu«i, ®Çu t c«ng cho ngµnh ch¨n nu«i thuû s¶n bao gåm ®Çu t cung cÊp gièng, ®Çu t cung cÊp dÞch vô c«ng nh khuyÕn n«ng vÒ ph¬ng thøc ch¨n nu«i, KTTB, ®Çu t chi phÝ tham quan m« h×nh s¶n xuÊt...
c. §Çu t c«ng cho ph¸t triÓn C«ng nghiÖp - X©y dùng - TiÓu thñ c«ng nghiÖp
* Ngµnh c«ng nghiÖp bao gåm: C«ng nghiÖp khai th¸c, c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp s¶n xuÊt, ph©n phèi ®iÖn, khÝ ®èt vµ níc (ph©n lo¹i theo hÖ thèng SNA).
+ C«ng nghiÖp khai th¸c
- C«ng nghiÖp khai th¸c than
- Khai th¸c ®¸, c¸t sái, c¸c má kh¸c …
+ C«ng nghiÖp chÕ biÕn
- S¶n xuÊt thùc phÈm vµ ®å uèng
- S¶n xuÊt trang phôc
- Thuéc s¬ chÕ da
- ChÕ biÕn gç vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm tõ gç, tre nøa
- S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng
- S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kim lo¹i
- S¶n xuÊt, söa ch÷a xe cã ®éng c¬
- S¶n xuÊt giêng, tñ, bµn ghÕ, giÊy
+ C«ng nghiÖp s¶n xuÊt, ph©n phèi ®iÖn, khÝ ®èt vµ níc
- S¶n xuÊt ph©n phèi ®iÖn, ga
- S¶n xuÊt vµ ph©n phèi níc
§Çu t cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÝnh lµ ®Çu t cho sù ph¸t triÓn cña ban ngµnh c«ng nghiÖp chÝnh ®ã bao gåm: §Çu t ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp, ®Çu t cho sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh trªn (bao gåm ®Çu t vèn, gãp vèn, hoµn thiÖn c¬ së ph¸p lý, dÞch vô c«ng, ®Çu t cho gi¸o dôc ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng c«ng nghiÖp, ®Çu t cho ho¹t ®éng khuyÕn c«ng …); ®Çu t th¨m dß, khai th¸c c¸c nguån tµi nguyªn phôc vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp.
* TiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ c¸c ngµnh nghÒ ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ, chÕ biÕn quy m« nhá, thëng ph¸t triÓn díi c¸c d¹ng lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng hoÆc c¸c hîp t¸c x· ngµnh nghÒ…
§Çu t c«ng cho ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ ®Çu t cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy. (VD: §µo t¹o nghÒ, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn lµng nghÒ, hîp t¸c x· nghµnh nghÒ, hç trî vèn tÝn dông, thuª mÆt b»ng s¶n xuÊt, tæ chøc c¸c líp th¨m quan häc tËp m« h×nh s¶n xuÊt …).
Vèn ®Çu t x©y dùng bao gåm x©y dùng ®êng (®ång thêi thuéc lÜnh vùc giao th«ng), x©y trêng (lÜnh vùc gi¸o dôc), x©y tr¹m (lÜnh vùc y tÕ)…
d. §Çu t c«ng cho ph¸t triÓn Th¬ng m¹i - DÞch vô
* Th¬ng m¹i
Th¬ng m¹i lµ tæng hoµ c¸c ho¹t ®éng mua vµ b¸n mét lo¹i hµng ho¸ hay dÞch vô nµo ®ã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña thÞ trêng vÒ s¶n phÈm hay dÞch vô ®ã. Th¬ng m¹i bao gåm c¸c ho¹t ®éng b¸n bu«n, b¸n lÎ, xóc tiÕn th¬ng m¹i, xuÊt nhËp khÈu lao ®éng, hµng ho¸ …
* DÞch vô
DÞch vô lµ mét hµng ho¸ kh«ng hiÓn thÞ vËt lý, ngêi mua chØ mua ®îc gi¸ trÞ sö dông mµ kh«ng mua ®îc gi¸ trÞ së h÷u cña hµng ho¸ ®ã.
Ph©n lo¹i dÞch vô:
* Theo hÖ thèng tµi kho¶n quèc gia (SNA)
1. Th¬ng m¹i vµ söa ch÷a vËt phÈm tiªu dïng
2. Kh¸ch s¹n, nhµ hµng
3. VËn t¶i, kho b·i vµ th«ng tin liªn l¹c
4. Tµi chÝnh, tÝn dông
5. Khoa häc vµ kü nghÖ
6. Kinh doanh tµi s¶n vµ dÞch vô t vÊn
7. Qu¶n lý Nhµ níc, An ninh quèc phßng
8. Gi¸o dôc, ®µo t¹o
9. Y tÕ vµ ho¹t ®éng cøu trî x· héi
10. V¨n ho¸, thÓ dôc, thÓ thao
11. §¶ng, c¸c ®oµn thÓ vµ hiÖp héi
12. Phôc vô c¸ nh©n céng ®ång
13. Lµm thuª trong hé gia ®×nh
14. C¸c tæ chøc vµ ®oµn thÓ quèc tÕ.
* Theo tÝnh chÊt th¬ng m¹i cña dÞch vô
+ DÞch vô mang tÝnh chÊt th¬ng m¹i: Lµ nh÷ng dÞch vô ®îc thùc hiÖn, cung øng nh»m môc ®Ých kinh doanh ®Ó thu lîi nhuËn.
+ DÞch vô kh«ng mang tÝnh chÊt th¬ng m¹i (dÞch vô phi th¬ng m¹i): Lµ nh÷ng dÞch vô ®îc cung øng kh«ng nh»m môc ®Ých kinh doanh, kh«ng v× môc ®Ých lîi nhuËn. Lo¹i dÞch vô nµy bao gåm c¸c dÞch vô c«ng céng.
Nãi ®Õn th¬ng m¹i lµ nãi ®Õn môc ®Ých lîi nhuËn … chØ nh÷ng dÞch vô ®· ®îc th¬ng m¹i ho¸ vµ mang tÝnh chÊt th¬ng m¹i míi n»m trong ph¹m vi cña th¬ng m¹i dÞch vô (GS.TS. NguyÔn ThÞ M¬ , 2004), Nh vËy, trong khu«n khæ ®Ò tµi, chóng t«i nh×n nhËn th¬ng m¹i dÞch vô theo gãc ®é nµy tøc lµ th¬ng m¹i dÞch vô v× môc ®Ých kinh doanh.
* §Çu t cho ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô
§Çu t cho ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô bao gåm c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t nh»m ph¸t triÓn c¸c ngµnh, lÜnh vùc th¬ng m¹i dÞch vô trªn, bao gåm ®Çu t cho xóc tiÕn ho¹t ®éng th¬ng m¹i, x©y dùng hÖ thèng chî, trung t©m giao dÞch th¬ng m¹i, chÝnh s¸ch u ®·i trong xuÊt nhËp khÈu nh chÝnh s¸ch u ®·i miÔn gi¶m thuÕ, trî cÊp xuÊt khÈu, trî cÊp vËn chuyÓn … (vÝ dô: Trong ch¬ng tr×nh 135 ë ViÖt Nam, trî cÊp th¬ng m¹i ®îc tiÕn hµnh cho 2735 x· ®Æc biÖt khã kh¨n díi h×nh thøc trî cíc vËn chuyÓn vËt t vµ hç trî xuÊt khÈu...).
2.1.7.4. T¸c ®éng cña ®Çu t c«ng tíi ph¸t triÓn kinh tÕ
§¸nh gi¸ sù t¸c ®éng cña ®Çu t c«ng tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó nh×n nhËn hiÖu qu¶ cña nã. §¸nh gi¸ dùa trªn c¸c chØ tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ, ph¸t triÓn ngµnh, chØ tiªu hiÖu qu¶ ®Çu t vµ c¸c chØ tiªu nh: Thu nhËp b×nh qu©n/ ngêi, tû lÖ hé nghÌo …
2.1.7.5. §¸nh gi¸ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, c¬ héi, th¸ch thøc ®èi víi ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn
Nghiªn cøu nµy ph¶i ®îc dùa trªn nh×n nhËn ®¸nh gi¸ cña c¸c c¬ quan ban ngµnh, ®¬n vÞ thùc hiÖn ®Çu t vµ ngêi thô hëng ®Çu t. Thùc tr¹ng ®Çu t vµ nh÷ng ®¸nh gi¸ nµy sÏ lµm c¬ së cho viÖc ®a ra ®Þnh híng gi¶i ph¸p ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn.
2.2. C¬ së thùc tiÔn
2.2.1. Kinh nghiÖm ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë mét sè níc trªn thÕ giíi
2.2.1.1. T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë Hµn Quèc.
Khi xÐt c¬ cÊu ®Çu t c¸c nguån lùc ®Çu t vµo cho t¨ng trëng, Hµn Quèc ®îc xem lµ níc cã c¬ cÊu ®Çu t cho c¸c yÕu tè t¨ng trëng kinh tÕ bao gåm vèn vËt chÊt, vèn con ngêi vµ khoa häc c«ng nghÖ kh¸ c©n b»ng vµ hiÖu qu¶. Trong ®Çu t vµo tµi s¶n vèn vËt chÊt, cã chän läc, tËp trung ®Çu t vµo mét sè ngµnh víi thêi h¹n nhÊt ®Þnh nh»m ph¸t triÓn phôc vô xuÊt khÈu. VÒ ®Çu t cho vèn con ngêi, Hµn Quèc ®îc xem lµ kh¸ thµnh c«ng, t¨ng cêng ®Çu t cho gi¸o dôc ®Ó n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ nguån nh©n lùc cho c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ cao. Hµn Quèc còng lµ níc cã møc ®Çu t cao cho ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ triÓn khai, ®a yÕu tè khoa häc c«ng nghÖ trë thµnh yÕu tè ®ãng gãp rÊt lín vµo t¨ng trëng. Trong thêi kú 1987 – 1997, Hµn Quèc ®Çu t 2,8%GDP cho ho¹t ®éng R&D, ngang b»ng víi Mü vµ cao h¬n Ph¸p. Giai ®o¹n 1991 – 1995 ICOR b×nh qu©n cña Hµn Quèc lµ 5,27, nhng ®Õn n¨m 1999 th× chØ cßn 2,5.
Ngoµi ra, ChÝnh phñ Hµn Quèc còng ®Ò ra mét sè chÝnh s¸ch kh¸c nh»m n©ng cao phóc lîi cho ngêi lao ®éng nh: ChÝnh s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ phóc lîi cho ngêi lao ®éng; ChÝnh phñ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t¨ng nhanh viÖc lµm th«ng qua chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quy m« võa vµ nhá ph¸t triÓn… Trong cuéc t¸i c¬ cÊu l¹i doanh nghiÖp thêi kú sau khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ n¨m 1997 – 1998, ChÝnh phñ ®· dµnh ra mét kho¶n ng©n s¸ch gÇn chôc tØ won cho viÖc ®µo t¹o l¹i, trî cÊp x· héi, t¹o thªm chç lµm míi cho ngêi lao ®éng.
2.2.1.2. T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë Malaixia
Theo B¸o c¸o ph¸t triÓn con ngêi n¨m 2005 th× n¨m 2003 chØ sè HDI cña Malaixia lµ 0,796, xÕp thø 61 trong 177 níc cã sè liÖu so s¸nh. §ã lµ thµnh qu¶ tõ sù quan t©m cña ChÝnh phñ Malaixia tíi c¸c vÊn ®Ò an sinh x· héi vµ phóc lîi cho ngêi d©n.
Nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t thÝch ®¸ng cho gi¸o dôc ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ tÝch cùc. Tû lÖ d©n sè biÕt ch÷ n¨m 1970 ë Malaixia míi ®¹t 58%, th× ®Õn n¨m 2002, tû lÖ nµy ®· t¨ng lªn 94%. §Æc biÖt, n¨m 1997, tû lÖ häc sinh tiÓu häc cña Malaixia ®¹t 100% nhãm tuæi, nh÷ng trÎ em thiÖt thßi ë vïng s©u, vïng xa vµ thiÓu n¨ng tµn tËt còng ®· cã c¬ héi tíi trêng. Mét ®iÒu ®¸ng lu ý lµ tÝnh x· héi ho¸ cao trong gi¸o dôc cña Malaixia ®· gi¶m bít g¸nh nÆng chi phÝ cho Nhµ níc mµ vÉn ®¹t ®îc tiÕn ®é trong gi¸o dôc.
Tû lÖ d©n sè ®îc cung cÊp níc s¹ch vµ c¸c dÞch vô vÖ sinh ®¶m b¶o tiªu chuÈn ë Malaixia ngµy cµng t¨ng, ®· t¨ng tõ 71% thêi kú 1982 – 1985 lªn 89% thêi kú 1990 – 1996, trong ®ã n¨m 1996 cã 100% d©n c thµnh thÞ ®îc sö dông níc s¹ch vµ 86% c d©n n«ng th«n ®îc sö dông níc s¹ch.
Bªn c¹nh ®ã, ChÝnh phñ vµ x· héi d©n sù Malaixia ®· ®Çu t vµ quan t©m m¹nh mÏ tíi viÖc t¨ng c¬ héi tiÕp cËn cho ngêi d©n tíi c¸c dÞch vô c«ng. ChØ tiªu c«ng céng cho ph¸t triÓn x· héi ®· t¨ng tõ 17% trong thêi kú 1971 – 1975 lªn 25% trong thêi kú 1990 – 1995.
§Æc biÖt, trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn míi cña ChÝnh phñ Malaixia, chiÕn lîc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo sÏ ®îc tiÕp tôc thùc hiÖn, chó träng c¶i thiÖn ph©n phèi thu nhËp gióp ngêi nghÌo ®îc hëng lîi Ých tõ t¨ng trëng. KÕt qu¶ lµ, tõ mét ®Êt níc cã trªn 50% d©n sè sèng díi møc nghÌo khæ vµo ®Çu thËp kû 70, ®Õn n¨m 2002, sè ngêi nghÌo ®ãi ë Malaixia chØ cßn díi 1%.
* Bµi häc kinh nghiÖm cho ViÖt Nam
Nh»m kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o t¨ng trëng kinh tÕ theo chiÒu s©u, trong thêi gian tíi, nhµ níc cÇn ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t, ®Æc biÖt lµ ®Çu t c«ng, ®Çu t tõ ng©n s¸ch. Gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n nh chèng thÊt tho¸t vèn ®Çu t, ®Êu thÇu, chÊt lîng c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n nh chèng thÊt tho¸t vèn ®Çu t, ®Êu thÇu, chÊt lîng c«ng tr×nh x©y dùng, chèng ®Çu t dµn tr¶i… ®· ®îc ®Ò cËp ë trªn còng nh n©ng cao chÊt lîng trong qu¸ tr×nh lùa chän vµ quyÕt ®Þnh dù ¸n ®Çu t bëi nguyªn nh©n cña viÖc ®Çu t kÐm hiÖu qu¶, tríc hÕt xuÊt ph¸t tõ viÖc lùa chän vµ quyÕt ®Þnh dù ¸n ®Çu t. §©y cßn lµ vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chèng tham nhòng vµ qu¶n lý ®Çu t hiÖu qu¶. NhiÒu nhµ kinh tÕ cho r»ng, cÇn vµ cã thÓ duy tr× hÖ sè ICOR hîp lý tõ 3,5 – 4, muèn vËy cÇn ph¶i lu ý tõ viÖc lùa chän, quyÕt ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
Ngoµi ra, ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t ph¶i g¾n víi c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ níc vµ c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t kinh doanh, gi¶m thiÓu sù bÊt hîp lý trong ph©n bæ nguån lùc. §¹t môc tiªu t¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t thay v× qu¸ tËp trung vµo t¨ng vèn ®Çu t.
T¨ng cêng ®Çu t cho c¸c vïng, ®Þa ph¬ng cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp, cho vïng khã kh¨n, cho ngêi nghÌo nh»m gióp ngêi nghÌo “®îc hëng thµnh qu¶ cña sù ph¸t triÓn”, ®ång thêi ®Ó vùc nÒn kinh tÕ c¸c ®Þa ph¬ng nµy lªn, t¹o tiÒn ®Ò ®Þa ph¬ng cã thÓ v÷ng vµng tù m×nh bíc tiÕp trªn con ®êng ph¸t triÓn.
Muèn cã bíc ph¸t triÓn míi, duy tr× tèc ®é t¨ng trëng dµi h¹n vµ n©ng cao chÊt lîng t¨ng trëng, ph¶i ®Çu t ë møc cao h¬n cho ph¸t triÓn khoa häc – c«ng nghÖ, ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ triÓn khai (R & D), kÝch thÝch ®æi míi c«ng nghÖ trong doanh nghiÖp vµ t¨ng hîp t¸c hai chiÒu gi÷a c¸c tæ chøc nghiªn cøu triÓn khai vµ doanh nghiÖp.
§Çu t cao h¬n cho gi¸o dôc - ®µo t¹o ®Æc biÖt lµ gi¸o dôc ®µo t¹o nghÒ. §iÒu nµy cã t¸c dông n©ng cao chÊt lîng lao ®éng, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. §Çu t cho gi¸o dôc - ®µo t¹o cßn nh»m t¨ng cêng n¨ng lùc qu¶n lý cña doanh nghiÖp, cña c¸c c¬ qu¶n qu¶n lý nhµ níc, tõ ®ã n©ng møc ®ãng gãp vµo t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ nhê vµo yÕu tè n¨ng lùc qu¶n lý, yÕu tè tri thøc… trong n¨ng suÊt nh©n tè tæng hîp. §Çu t cho gi¸o dôc cÇn chó träng ®Õn c¬ cÊu ph©n bæ, hiÖu qu¶, chÊt lîng ®Çu t.
2.2.2. Kinh nghiÖm ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn ë ViÖt Nam
2.2.2.1. T×nh h×nh chung
Theo TS NguyÔn Hång Th¾ng, Khoa Tµi chÝnh Nhµ níc, §¹i häc Kinh tÕ TP. HCM, “®Çu t lµ gi¶i ph¸p duy nhÊt thóc ®Èy t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. Bëi nã t¹o ra gi¸ trÞ gia t¨ng trong t¬ng lai”. Tuy nhiªn, søc ®Èy cña ®ång vèn ®Çu t c«ng cho t¨ng trëng thùc tÕ ®Õn ®Çu t th× cßn cÇn ph¶i xem xÐt.
Theo Bé Tµi chÝnh, tÝnh b×nh qu©n giai ®o¹n 1997-2007, tû lÖ ®Çu t ph¸t triÓn trªn tæng s¶n phÈm néi ®Þa (GDP) lµ 7,54%. Lîng vèn ®Çu t liªn tôc t¨ng trong nh÷ng n¨m qua, n¨m 2000 vèn ®Çu t thùc hiÖn theo gi¸ thùc tÕ lµ 151,2 ngh×n tû ®ång (b»ng 34,2% GDP); n¨m 2005 t¨ng lªn 324 ngh×n tû ®ång (38,7%GDP). Tèc ®é t¨ng vÒ vèn ®Çu t thùc hiÖn cao h¬n tèc®é t¨ng GDP, t¨ng 22,3% ( giai ®o¹n 1991-1995); 12,2% ( 1996 -2000) vµ 13% (2001 – 2005). Tuy nhiªn, hiÖu qu¶ ®Çu t l¹i thÊp vµ ngµy cµng gi¶m, thÓ hiÖn qua chØ sè ICOR cßn kh¸ cao vµ liªn tôc t¨ng, cô thÓ tõ 2,7 ( n¨m 1991) t¨ng dÇn lªn 3,6 ( n¨m 1997); t¨ng cao ®ét ngét n¨m 1998 vµ 1999 t¬ng øng lµ 5,3 vµ 6,1; sau giai ®o¹n nµy, chØ sè ICOR cã gi¶m nhng vÉn ë møc cao so víi tríc giai ®o¹n khñng ho¶ng ( 4,9 n¨m 2003 vµ lªn cao nhÊt lµ 6.93 vµo n¨m 2005).
N¨m 2007, do thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ níi láng, tû lÖ l¹m ph¸t ë níc ta t¨ng cao. Trong gãi gi¶i ph¸p chèng l¹m ph¸t ®îc Thñ tíng ChÝnh phñ nªu ra ®Çu n¨m 2008 cã nhÊn m¹nh ®Õn gi¶m béi chi ng©n s¸ch, c¾t gi¶m ®Çu t c«ng nh mét gi¶i ph¸p chÝnh chèng l¹m ph¸t. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò an ninh x· héi vµ ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ cho ngêi nghÌo, vïng khã kh¨n vÉn ®îc quan t©m ®óng møc. Môc tiªu cña ChÝnh phñ lµ ”®Ó ngêi nghÌo ®îc hëng thµnh qu¶ t¨ng trëng”. Theo ®ã, c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t c«ng cho c¸c vïng khã kh¨n vÉn ®îc t¨ng cêng. NghÞ quyÕt 30a/2008/N§-CP ban hµnh ngµy 27/12/2008 ®· quy ®Þnh chi tiÕt møc hç trî cho 61 huyÖn nghÌo, nh»m ®Èy nhanh sù t¨ng trëng kinh tÕ híng tíi ph¸t triÓn bÒn v÷ng cho c¸c huyÖn nµy. Nhµ níc sÏ hç trî 200.000 ®ång/ ha/ n¨m tiÒn kho¸n ch¨m sãc, b¶o vÖ rõng, hç trî lÇn ®Çu gièng c©y l©m nghiÖp tõ 2-5 triÖu ®ång/ ha, hç trî 50% l·i xuÊt tiÒn vay t¹i ng©n hµng th¬ng m¹i Nhµ níc ®Ó trång rõng s¶n xuÊt, ®Çu t c¬ së chÕ biÕn, b¶o qu¶n tiªu thô n«ng s¶n.
Nhµ níc hç trî 10 triÖu ®ång / ha ®Êt khai hoang, 5 triÖu ®ång/ ha ®Êt phôc ho¸, 10 triÖu ®ång/ ha ruéng bËc thang. Hç trî 1 lÇn toµn bé tiÒn mua gièng, ph©n bãn cho viÖc chuyÓn ®æi c©y trång , vËt nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao; c¸c hé nghÌo ®îc vay vèn tèi ®a 5 triÖu ®ång/ hé víi l·i xuÊt 0% (1lÇn) trong 2 n¨m ®Ó mua gièng, 1triÖu ®ång/ hé ®Ó lµm chuång tr¹i ch¨n nu«i hoÆc t¹o diÖn tÝch nu«i trång thuû s¶n....
Nhµ níc còng hç trî mçi huyÖn trong 61 huyÖn nghÌo 100 triÖu ®ång/ n¨m ®Ó xóc tiÕn th¬ng m¹i , qu¶ng b¸, giíi thiÖu s¶n phÈm nhÊt lµ n«ng, l©m, thuû ®Æc s¶n cña ®Þa ph¬ng, th«ng tin thÞ trêngcho n«ng d©n, hç trî ®µo t¹o nghÒ, ngo¹i ng÷, ®µo t¹o v¨n ho¸, ®µo t¹o ®Þnh híng ®Ó lao ®éng ë c¸c huyÖn nghÌo tham gia xuÊt khÈu lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã, c¸c chÝnh s¸ch ®Æc thï vÒ gi¸o dôc, ®µo t¹o, d¹y nghÒ, n©ng cao d©n trÝ, chÝnh s¸ch c¸n bé.... còng ®îc quan t©m ®Çu t.
2.2.2.2. Bµi häc tõ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ ë huyÖn Yªn M« -Ninh B×nh
Yªn M« lµ mét huyÖn cña Ninh B×nh, nh»m tho¸t nghÌo, t¹o bíc ®ét ph¸ míi, n¨m 2008, Yªn M« ®Ò ra môc tiªu gi¶m nghÌo cña toµn huyÖn lµ 11%, riªng c¸c x· cã tû lÖ hé nghÌo cao nh: Yªn §ång, Yªn Thµnh, Yªn Th¸i phÊn ®Êu gi¶m tû hé nghÌo xuèng cßn díi 15% vµ ®Õn n¨m 2010 con sè nµy lµ díi 12%.
N«ng nghiÖp vÉn lµ lÜnh vùc ®îc huyÖn tËp trung ph¸t triÓn, c¸c x· nghÌo ®îc hç trî kinh phÝ vÒ con gièng, c©y trång...., khuyÕn khÝch ®Çu t më réng s¶n xuÊt c¸c ngµnh nghÒ thÕ m¹nh t¹i ®Þa ph¬ng.
Bªn c¹nh ®ã, Yªn M« ®ang chó träng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp b»ng viÖc t¹o hµnh lang ph¸t lý, c¬ chÕ th«ng tho¸ng, c¶i thiÖn m«i trêng s¶n xuÊt, kinh doanh, nh»m thu hót vèn ®Çu t vµo lÜnh vùc nµy. Theo ®ã, n¨m 2008, huyÖn ®· tËp trung cho x©y dùng ®iÓm c«ng nghiÖp – tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Hç trî kinh phÝ gi¶i phãng mÆt b»ng cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t vµo ph¸t triÓn CN-TTCN ë 3 x· cã tû lÖ hé nghÌo cao. ¦u tiªn ®µo t¹o nghÒ míi, n©ng cao tay nghÒ cho c¸c lao ®éng ë 3 x· trªn. Tõ n¨m 2007 ®Õn nay, toµn huyÖn ®· më 53 líp d¹y nghÒ CN-TTCN cho 21.000 lît ngêi víi tæng kinh phÝ ®µo t¹o trªn 1,2 tû ®ång, gãp phÇn t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho 3.500 lao ®éng vµ 9.000 lao ®éng cã viÖc lµm thªm víi møc thu nhËp tõ 700.000 ®ång ®Õn 1 triÖu ®ång/ngêi/th¸ng.
HuyÖn triÓn khai dù ¸n lµm ®êng giao th«ng n«ng th«n, ®êng ®Õn trung t©m c¸c x· nghÌo víi tæng kinh phÝ ®Çu t lµ trªn 78 tû ®ång. Bªn c¹nh ®ã, nhiÒu dù ¸n ®Çu t x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®· ®îc ®Ò ra víi tæng kinh phÝ x©y dùng lµ 5 tû 931 triÖu ®ång... cïng nhiÒu tuyÕn ®ª, cÇu cèng ®· vµ ®ang khÈn tr¬ng ®îc n¹o vÐt, söa ch÷a, x©y míi nh»m ®¶m b¶o lu th«ng dßng ch¶y, phôc vô tèt viÖc tíi tiªu...
Ngoµi ra, c¸c x· nghÌo trªn cßn ®îc hç trî ®Çu t x©y dùng mét sè c«ng tr×nh nh: Trêng tiÓu häc, trêng mÇm non, tr¹m y tÕ, nhµ v¨n ho¸ th«n, xãm... víi tæng kinh phÝ trªn 3 tû ®ång.
§Ó ngêi nghÌo cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, Yªn M« ®· thùc hiÖn c«ng khai c¸c chñ tr¬ng hç trî vµ kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc sö dông vèn vay cña hé nghÌo, c¸c doanh nghiÖp ®Çu t vµo c¸c x· nghÌo. HiÖu qu¶ nhÊt ph¶i kÓ ®Õn nguån vèn tõ Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ PTNT huyÖn, ®Õn hÕt th¸ng 10-2008, sè d nî cho vay cña Ng©n hµng nµy ®· lªn tíi 218,5 tû ®ång, trong ®ã sè d nî cña 3 x· cã tû lÖ hé nghÌo cao cña huyÖn lµ trªn 21 tû ®ång...
Cïng víi chÝnh s¸ch hç trî vèn, Yªn M« cßn thùc hiÖn kh¸ tèt c¸c chÝnh s¸ch trî gióp c¸c ®èi tîng b¶o trî x· héi theo ®óng quy ®Þnh. Tõ ®Çu n¨m ®Õn nay, toµn huyÖn ®· cÊp 11.885 thÎ BHYT cho ngêi nghÌo vµ ®· cã 3.750 lît ngêi ®îc kh¸m, ch÷a bÖnh miÔn phÝ víi tæng kinh phÝ lµ trªn 300 triÖu ®ång.
Nh vËy, kinh nghiÖm ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña Yªn M« lµ ®Çu t cho c¬ së h¹ tÇng, giao th«ng, thuû lîi, gi¸o dôc ®µo t¹o nh©n lùc vµ y tÕ céng ®ång, tËp trung cao nguån vèn ®Çu t vµo c¸c x· nghÌo nhÊt cña huyÖn. TriÓn khai ®ång bé, cã hiÖu qu¶ c¸c gi¶i ph¸p trªn, Yªn M« ®· gi¶m nhanh tû lÖ hé nghÌo xuèng cßn 13,73% (n¨m 2007), gi¶m 11,44% víi n¨m 2005. ¦íc tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2008, tû lÖ hé nghÌo cña toµn huyÖn chØ cßn 11%, riªng 3 x· cã tû lÖ hé nghÌo cao trong huyÖn th× con sè nµy chØ cßn tõ 12,75% - 14,5%, ®¹t môc tiªu ®· ®Ò ra.
3. ®Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu vµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
3.1. §Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi cña huyÖn S¬n §éng
3.1.1. §Æc ®iÓm chung cña huyÖn S¬n §éng
S¬n §éng lµ mét huyÖn miÒn nói nghÌo cña tØnh B¾c Giang. Theo niªn gi¸m thèng kª cña Côc thèng kª B¾c Giang, diÖn tÝch tù nhiªn cña S¬n §éng ®øng thø hai toµn tØnh, sau huyÖn Lôc Ng¹n, chiÕm 22.1% diÖn tÝch c¶ tØnh. Tuy nhiªn, do ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh«ng u ¸i, tæng s¶n lîng c¸c lo¹i c©y con còng nh gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña huyÖn lu«n thÊp nhÊt so víi 9 huyÖn cßn l¹i trong toµn tØnh. VÒ v¨n ho¸ x· héi, S¬n §éng lµ huyÖn cã mËt ®é d©n sè thÊp nhÊt tØnh nhng l¹i cã tû lÖ d©n téc thiÓu sè h¬n 47% cao nhÊt trong tØnh. Mét nÒn v¨n ho¸ ®a d¹ng b¶n s¾t d©n téc vµ mét nÒn kinh tÕ cã xuÊt ph¸t tõ ®iÓm thÊp, ®ang chuyÓn m×nh ®æi thay vµ ®ßi hái cÇn cã sù gióp ®ì tõ nhiÒu phÝa trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm, ®Æc thï cña huyÖn S¬n §éng.
S¬n §éng cã 23 x·, thÞ trÊn, trong ®ã 14/21 x· thuéc diÖn x· ®Æc biÖt khã kh¨n. NÕu dùa vµo néi lùc ®Ó ph¸t triÓn th× qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña huyÖn cã thuËn lîi th× Ýt mµ gÆp tr¾c trë, khã kh¨n th× nhiÒu.
V× ®iÒu kiÖn tù nhiªn, huyÖn cã ®Þa h×nh phøc t¹p, bÞ chia c¾t bëi ®åi nói, s«ng suèi, ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp h¹n hÑp, chñ yÕu lµ ruéng bËc thang vµ diÖn tÝch ®Êt nhá hÑp gi÷a c¸c thung lòng, 80% diÖn tÝch ®Êt canh t¸c cã hµm lîng mïn thÊp, chñ yÕu lµ ®Êt mét vô vµ ®a phÇn cha ph¸ ®îc thÕ ®éc canh. Trong 14 x· §BKK cã bèn tiÓu vïng khÝ hËu kh¸c nhau, biÕn ®éng thÊt thêng, cã n¨m n¾ng h¹n kÐo dµi, s¬ng muèi gi¸ rÐt. §Æc biÖt n¨m 2008, huyÖn bÞ ¶nh hëng cña ma lò lµm thiÖt h¹i to lín vÒ ngêi vµ tµi s¶n.
T×nh h×nh kinh tÕ – x· héi cña huyÖn còng cßn nhiÒu bÊt cËp. NÒn kinh tÕ chñ yÕu lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, th¬ngm¹i dÞch vô cha ph¸t triÓn. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp cha theo kÞp xu híng chung toµn tØnh vµ c¶ níc, trång trät chiÕm gÇn 62%, lao ®éng gi¶n ®¬n, thñ c«ng lµ chÝnh, tr×nh ®é canh t¸c l¹c hËu, c¬ së vËt chÊt phôc vô s¶n xuÊt cßn thiÕu vµ yÕu, phô thuéc lín vµo sù ®Çu t cña Nhµ níc. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp phô thuéc thêi tiÕt, mÆc dï ®· ®îc ®Çu t n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng vÒ thuû lîi nhng nh×n chung nguån níc tíi tiªu cßn h¹n chÕ. HÖ thèng s«ng suèi ë ®©y tuy nhiÒu nhng ®Òulµ ®Çu nguån nªn lßng s«ng nhá hÑp, ®é dèc lín, lu lîng níc gi÷a c¸c mïa chªnh lÖch lín, mïa kh« thêng h¹n h¸n mïa ma thêng g©y ra lò lôt. V× vËy, c«ng t¸c ®Çu t ®Ó n©ng cÊp hÖ thèng thuû lîi, x©y dùng hå ®Ëp chøa níc phôc vô s¶n xuÊt vµ hç trî s¶n xuÊt t._. n÷a lµ ph¶i d¹y ngêi ta c¸ch dïng lîng vèn ®Çu t ®ã.
Chñ tÞch UBND x· An L¹c
Cho ngêi n«ng d©n vay vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt th× ph¶i híng dÉn ph¬ng thøc s¶n xuÊt th«ng qua c¸c tæ héi, c¸c ®¬n vÞ t vÊn. CÇn chó ý h¬n tíi ®èi tîng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
Hép 4.7. Kh«ng cã t vÊn th× vay thÕ chø vay n÷a còng kh«ng cã ý nghÜa g×
Ph¶i cã nhãm t vÊn khi ®Çu t vèn, ®Çu t gièng ... Kh«ng cã t vÊn cho hé nghÌo th× cho vay thÕ cha vay n÷a còng kh«ng cã ý nghÜa g×. Th«n b¶n ph¶i cã nhãm t vÊn s¶n xuÊt cho ngêi nghÌo. §Çu t cho hé nghÌo tho¸t nghÌo ë huyÖn nµy lµ ®óng, nhng ph¶i ®¸nh vµo ®èi tîng hé nghÌo cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn, cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, cã ý thøc v¬n lªn. Lµm thËt khã, nhng ph¶i lµm ®îc nh thÕ..
Trëng phßng N«ng nghiÖp huyÖn S¬n §éng
Mét ®iÓm quan träng n÷a lµ khi tiÕn hµnh c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t cÇn ph¶i cã vèn ®èi øng cña nh©n d©n, dï Ýt, dï nhiÒu, ®iÒu ®ã sÏ n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña ngêi d©n trong viÖc sö dông vèn vµ tiÕn hµnh ch¬ng tr×nh.
Hép 4.8. Lu«n ph¶i cã vèn ®èi øng cña nh©n d©n
Lu«n ph¶i cã vèn ®èi øng cña nh©n d©n trong c¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t ®Ó t¨ng tr¸ch nhiÖm cña d©n. Kh«ng bao giê cho kh«ng, cho kh«ng th× d©n lµm kh«ng cã tr¸ch nhiÖm.
Chñ tÞch x· An Ch©u
4.2.3.2. Gi¶i ph¸p ®Çu t c«ng cho c¸c lÜnh vùc kinh tÕ ë huyÖn S¬n §éng
Tõ thùc tr¹ng ®Çu t qua nhËn ®Þnh cña c¸c ®èi tîng ®iÒu tra, nhu cÇu cÇn ®Çu t cña c¸c ®èi tîng, ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn ®Õn n¨m 2020, ta cã nh÷ng ®Ò xuÊt vÒ gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng nh sau:
M«i trêng bªn trong
M«i trêng bªn ngoµi
§iÓm m¹nh (S)
S1: Qu¸ tr×nh gi¶i ng©n vèn thuËn tiÖn
S2: NS tØnh ®a vÒ nhiÒu, ®óng thêi h¹n
S3: C«ng khai trong b×nh chän ®èi tîng thô hëng ®Çu t.
§iÓm yÕu (W)
W1: Vèn ®Çu t dµn tr¶i, ph©n t¸n.
W2: §Þnh møc ®Çu t thÊp, vèn chñ yÕu mét chiÒu tõ c¸c ch¬ng tr×nh, vèn ®èi øng Ýt
W3: Tr×nh ®é c¸n bé cßn h¹n chÕ
W4: D©n trÝ cha ®ång ®Òu, û l¹i
W5: Ph¬ng thøc hç trî vµ t vÊn kü thuËt ®i kÌm ®Çu t vèn cha tèt.
W6: Thanh tra, kiÓm tra cßn chËm.
W7: Vèn thÊt tho¸t, kÕt qu¶ cha bÒn v÷ng.
C¬ héi (O)
O1: ChÝnh s¸ch u tiªn cña §¶ng, Nhµ níc
O2: XH ngµy cµng quan t©m, nguån ®Çu t t¨ng dÇn vÒ sè lîng, quy m« vèn vµ tæ chøc
O3: ChÝnh trÞ æn ®Þnh
O4: Sù ®ång t×nh ñng hé cña d©n, c¬ b¶n d©n tin c¸n bé.
O-S: KÕt hîp ®iÓm m¹nh tËn dông c¬ héi
O-W: TËn dông c¬ héi bï ®¾p ®iÓm yÕu
O1+O2_W1+W2: T¨ng møc ®Çu t cho c¸c ch¬ng tr×nh, ®Çu t tËp trung.
O1+O2_W3+W4+W5: T¨ng ®Çu t cho GD-§T, d¹y nghÒ vµ khuyÕn c«ng, khuyÕn n«ng, cã tæ t vÊn sö dông vèn.
O1+O3+O4_W6+W7: T¨ng cêng gi¸m s¸t céng ®ång, chÕ tµi xö ph¹t gia t¨ng theo quy m« sai ph¹m
Th¸ch thøc (T)
T1: §iÒu kiÖn tù nhiªn bÊt lîi.
T2: CSHT cha tèt
T3: XuÊt ph¸t ®iÓm nÒn kinh tÕ thÊp, nhu cÇu ®Çu t nhiÒu.
T4: Ph©n cÊp qu¶n lý cha thùc sù ®i vµo thùc tÕ.
T-S: KÕt hîp mÆt m¹nh ®èi phã nguy c¬
T1_S1+ S2: Cã kÕ ho¹ch sö dông, ®a vèn vµo ®Çu t kÞp thêi, tr¸nh thêi tiÕt bÊt lîi. §Çu t cho c«ng t¸c dù b¸o.
T2_S1+S2: ¦u tiªn n©ng cÊp, PT CSHT
T3_S1+S2+S3: Ph©n bæ vèn hîp lý, lÊy ý kiÕn céng ®ång, ®Çu t ®óng thø tù u tiªn
T-W: Kh¾c phôc ®iÓm yÕu gi¶m bít hiÓm häa
a. Gi¶i ph¸p ®Çu t chung cho ph¸t triÓn kinh tÕ
* C«ng t¸c quy ho¹ch
ChÝnh quyền huyện cần tổ chức cuộc họp mở rộng lấy ý kiến của c¸c cơ quan đơn vị về vấn đề thuận lợi, khã khăn, yªu cầu và định hướng giải ph¸p cụ thể cho ph¸t triển và đầu tư cho ph¸t triển từng ngành, từng lĩnh vực. Đối với c¸c đơn vị kinh tế trªn địa bàn, giao cho c¸c ban ngành tổ chức thu thập ý kiến, nguyện vọng và ®¸nh gi¸ của c¸c đối tượng. ý kiến càng chi tiết th× định hướng quy hoạch đưa ra càng s¸t thực và hiệu quả triển khai càng cao. Mặc dï triển khai đồng bộ việc thu thập ý kiến này cã nhiều khã khăn, nhưng làm được như vậy th× quy hoạch mới s¸t thực bởi ph¸t triển phải đi từ cộng đồng và v× cộng đồng.
* §Çu t giao th«ng
Tranh thủ nguồn vốn đầu tư của Nhà nước, các chương trình dự án của nước ngoài với việc huy động nguồn vốn địa phương, các doanh nghiÖp và nhân dân cùng tham gia đầu tư xây dựng c«ng tr×nh giao th«ng, phôc vô th«ng th¬ng ®i l¹i vµ trao ®æi mua b¸n gi÷a c¸c vïng, kÝch thÝch quan hÖ s¶n xuÊt hµng hãa ph¸t triÓn
§Çu t døt ®iÓm, tr¸nh ph©n phèi vèn mét c¸ch dµn tr¶i; lồng ghép các nguồn vốn đầu tư trên địa bàn để tËp trung vèn cho c¸c c«ng tr×nh ®Çu t träng ®iÓm, hÕt x· nµy th× tiÕp tôc x· kh¸c
Chú trọng nâng cao hiệu quả đầu tư, coi đây là một giải pháp quan trọng để bù đắp, cân đối nguồn vốn đầu tư, gắn với tổ chức tốt việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và chống tiêu cực, tham nhũng trong sử dụng vốn ngân sách nhà nước.
* §Çu t gi¸o dôc, y tÕ
Hç trî b»ng tiÒn vµ hiÖn vËt (s¸ch, vë…) học sinh, sinh viªn nghÌo; cho häc sinh, sinh viªn nghÌo vay vốn học tập; vừa thực hiện khuyến học, khuyến tài vừa thực hiện chính sách cử tuyển đối với vùng đồng bào dân tộc nhằm n©ng cao d©n trÝ, t¹o nguån đội ngũ cán bộ được đào tạo cơ bản cho huyện và cơ sở.
§Çu t cho c«ng t¸c bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; đổi mới việc tuyển dụng giáo viên, đảm bảo đủ về số lượng và cơ cấu. Tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị trường học cho hÖ thèng gi¸o dôc mÇm non, mÉu gi¸o, tiÓu häc; củng cố trường dân tộc nội trú, xây dựng các lớp bán trú, lớp cắm bản và nhà công vụ giáo viên. Đảm bảo 100% các em độ tuổi đi học có điều kiện được đến trường học tập; 100% các em học sinh con hộ nghèo đi học ở các cấp học được hỗ trợ 100% số vở ghi chép và sách giáo khoa, được hỗ trợ tiền học bán trú theo QĐ 112/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Xây dựng vµ c©n ®èi vèn ®Ó thùc hiÖn Đề án đào tạo nguồn nhân lực nông thôn của huyện đến năm 2020. Phát triển hệ thống đào tạo, dạy nghề, mở rộng hình thức liên kết đào tạo, vừa đào tạo mới vừa bồi dưỡng, tập huấn, đào tạo lại lực lượng lao động hiện có. ĐÇu t cho công tác hướng nghiệp và tập trung đào tạo những ngành nghề mà thị trường có nhu cầu...Đảm bảo 100% người trong độ tuổi lao động được bồi dưỡng kiến thức về ứng dụng KHKT vào phục vụ sản xuất, hàng năm có 100% số người có nhu cầu học nghề được dào tạo tại chỗ và các cơ sở dạy nghề khác và được hỗ trợ các dịch vụ miễm phí đào tạo và một số chế độ hỗ trợ theo chương trình 135 giai đoạn 2.
Quan tâm hỗ trợ đào tạo nghề và tạo điều kiện vay vốn giải quyết việc làm cho nông dân các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao. Đẩy mạnh thực hiện xã hội hoá trong việc giải quyết việc làm, khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t nh©n ®Çu t vµo ®Þa bµn, më réng quy m« s¶n xuÊt ®Ó t¨ng cêng viÖc lµm cho lao ®éng, từng bước tạo môi trường khuyến khích người lao động học tập, nâng cao trình độ và tay nghề. Tổ chức các hoạt động giới thiệu việc làm gắn với thực hiện tốt các chính sách giải quyết việc làm cho người lao động.
Khuyến khích, đãi ngộ trí thức trẻ về công tác tại địa phương; tuyển chọn, luân chuyển, điều động, tăng cường luân chuyển cán bộ huyện có năng lực về cơ sở. Thực hiện tốt chính sách đãi ngộ, phụ cấp, trợ cấp, tuyển dụng, bổ nhiệm, phù hợp đối với cán bộ tăng cường, luân chuyển.
Xây dựng đội ngũ cán bộ hành chính có phẩm chất và năng lực. Thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ, kiến thức quản lý và kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cho đội ngũ cán bộ quản lý Nhà nước.
* §Çu t cho c¬ së h¹ tÇng th«ng tin liªn l¹c
Tiếp tục triển khai sâu rộng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”. Quan tâm vận động, trợ giúp nhân dân góp sức xây dựng các thiết chế văn hoá và thư viện ở nông thôn.
§Çu t cho m¹ng líi c«ng nghÖ th«ng tin liªn l¹c, m¹ng internet ë c¸c trung t©m thÞ trÊn, c¸c côm d©n c míi h×nh thµnh theo quy ho¹ch thÞ tø.
T¹o ®iÒu kiÖn vÒ thñ tôc hµnh chÝnh vµ mÆt b»ng ®Ó c¸c doanh nghiÖp viÔn th«ng ho¹t ®éng hiÖu qu¶ trªn ®Þa bµn.
§Çu t h¬n cho hÖ thèng truyÒn thanh truyÒn h×nh ë x·, tiÕp tôc phñ sãng ®iÖn tho¹i tíi c¸c x·, th«n ë xa, c¸ch trë. §ång thêi, t¨ng cêng ®Çu b¸o cho bu ®iÖn, trung t©m th«ng tin v¨n hãa vµ cho c¸c nhµ v¨n hãa x·, th«n. ¦u tiªn c¸c ®Çu b¸o tuyªn truyÒn v¨n hãa, chÝnh trÞ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, c¸c ®Çu b¸o vÒ ph¸t triÓn n«ng th«n, kü thuËt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cËp nhËt c¸c ®Çu b¸o vÒ ThÞ trêng gi¸ c¶.
b, Gi¶i ph¸p ®Çu t cho ngµnh n«ng nghiÖp
¦u tiªn ®Çu tiªn cho ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp lµ cÇn rà soát điều chỉnh quy hoạch sản xuất nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2009-2020 trên cơ sở nhu cầu thị trường và lợi thế của huyện. Cã kÕ ho¹ch chi tiÕt ®Çu t cho ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm chñ lùc theo vïng, theo tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña ®Þa ph¬ng.
¦u tiªn kÕ tiÕp lµ ®Çu t cho x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thñy lîi. Rµ so¸t, kiÓm tra c¸c c«ng tr×nh ®· ®îc x©y dùng, cñng cè l¹i nh÷ng c«ng tr×nh h háng, kh«ng ®¹t tiªu chuÈn, song song víi x©y míi c¸c c«ng tr×nh thñy lîi nh»m phôc vô tíi tiªu trong s¶n xuÊt.
Tăng cường ®Çu t cho công tác khuyến nông, tập huấn kỹ thuật, xây dựng các mô hình khuyến nông, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật. Khuyến khích vµ hç trî kinh phÝ ®Ó thành lập các câu lạc bộ khoa học kỹ thuật ở cấp cơ sở vµ duy tr× ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ nµy, gãp phÇn thay đổi tập quán canh tác lạc hậu, chăn nuôi truyền thống.
Xây dựng mới các trung tâm ứng dụng, chuyển giao kỹ thuật ở các vùng theo quy hoạch. Củng cố mạng lưới thú y, bảo vệ thực vật và dịch vụ kỹ thuật, tiêm phòng các loại vacxin cho gia súc, gia cầm đến tận cơ sở.
Phát triển mạnh các hoạt động dịch vụ: Tín dụng, thông tin, lưu thông... trong nông thôn; tạo điều kiện giúp nông dân làm nông nghiệp theo phương pháp và qui trình công nghệ tiên tiến.
Xây dựng và nhân rộng các mô hình nông- lâm kết hợp đã khẳng định có hiệu quả trên địa bàn như: Mô hình phát triển kinh tế tổng hợp VACR, mô hình nuôi cá kết hợp chăn nuôi, trồng rừng, trồng cây dược liệu, trồng rừng kết hợp chăn nuôi, trồng rừng kết hợp sản xuất cây lương thực.
Khi ®a c¸c m« h×nh s¶n xuÊt míi, s¶n phÈm míi vÒ víi ngêi n«ng d©n, c¸n bé triÓn khai cÇn quan t©m nghiªn cøu thÞ trêng ®Çu ra ®èi víi s¶n phÈm ®ã. §¶m b¶o bao tiªu s¶n phÈm cho n«ng d©n; ®Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã, cÇn t¨ng cêng liªn kÕt víi c¸c ®¬n vÞ t nh©n thu mua, chÕ biÕn; t¹o ®iÒu kiÖn ph¸p lý vµ hç trî gi¶ng d¹y kiÕn thøc vÒ hîp ®ång ®Ó t¨ng cêng mèi liªn kÕt gi÷a n«ng d©n vµ c¸c ®¬n vÞ thu mua.
Hỗ trợ lần đầu về giống, phân bón để chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi. u tiên phát triển mạnh cây lúa lai, ngô lai, lúa chịu hạn, bò lai zêbu, lợn nái móng cái để sản xuất đủ lượng lợn giống nuôi thịt, gà thả vườn chất lượng cao; đưa các giống cá có năng suất như: rô phi đơn tính, chim trắng, chép lai ba máu vào sản xuất.
Hỗ trợ đào tạo và tập huấn về kỹ thuật và trình độ quản lý đối với các chủ trang trại, gia trại, chủ hộ sản xuất. Khuyến khích phát triển mạnh mẽ mô hình kinh tế trang trại, kinh tế hợp tác và kinh tế hộ
Hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân sản xuất giống cây trồng, giống vật nuôi và thuỷ sản, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ sinh học nhằm tạo đột biến về năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp đáp ứng yêu cầu thị trường tăng thu nhập cho người nông dân.
c, Gi¶i ph¸p ®Çu t cho ngµnh c«ng nghiÖp
Xây dựng đề án quy ho¹ch phát triển ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, dự án phát triển đô thị và điểm dân cư nông thôn; xây dựng quy hoạch bố trí sản xuất và dân cư, quy hoạch vùng sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ, vệ sinh môi trường.
X©y dùng kÕ ho¹ch chi tiÕt cho viÖc thùc hiÖn x©y dùng côm c«ng nghiÖp mµ huyÖn ®· quy ho¹ch (hai côm c«ng nghiÖp ë Thanh S¬n vµ An Ch©u).
Quy ho¹ch l¹i c«ng nghiÖp khai th¸c trªn ®Þa bµn, ®ång thêi khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn cña c¸c ®¬n vÞ t nh©n tham gia vµo ho¹t ®éng c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ c«ng nghiÖp khai th¸c ë ®©y.
§Çu t c¶i t¹o hÖ thèng ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn huyÖn. T¨ng cêng c¸c ®êng d©y cao ¸p, t¶i träng lín h¬n vµ c¸c m¸y biÕn thÕ c«ng suÊt lín h¬n cho c¸c vïng, c¸c côm s¶n xuÊt c«ng nghiÖp.
T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ dÞch vô c«ng nh gi¶i quyÕt thñ tôc hµnh chÝnh, c«ng t¸c gi¶i phãng mÆt b»ng... ®Ó thu hót c¸c doanh nghiÖp ®Çu t, ®ång thêi gióp c¸c ®¬n vÞ ®ang ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn yªn t©m ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
Thu hót c¸c ng©n hµng më chi nh¸nh ë huyÖn, ®a d¹ng hãa nguån vay cho c¸c ®èi tîng cã nhu cÇu vay vèn lín ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
TiÕp tôc ®Çu t cho ho¹t ®éng khuyÕn c«ng, phèi hîp víi trung t©m khuyÕn c«ng cña tØnh, c¸c trung t©m d¹y nghÒ vµ víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®Ó tæ chøc c¸c líp häc khuyÕn c«ng ngay t¹i huyÖn, gãp phÇn n©ng cao kü n¨ng tay nghÒ cho c¸c lao ®éng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp.
d, Gi¶i ph¸p ®Çu t cho ngµnh x©y dùng
Coi trọng quản lý chất lượng công trình xây dựng, tập trung nâng cao chất lượng công tác thẩm định phê duyệt TKKT - TDT, giám sát, nghiệm thu, thanh quyết toán công trình xây dựng.
Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc tiến độ thực hiện các cơ chế, chính sách, các dự án đầu tư XDCB; đảm bảo tính công khai, dân chủ trong quản lý, nâng cao hiệu quả đầu tư.
Củng cố, nâng cao năng lực Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng huyện, các chủ đầu tư cấp xã bảo đảm có đủ năng lực và hiểu biết để tổ chức thực hiện các công việc đấu thầu, chấm thầu, phê duyệt kết quả đấu thầu… đảm bảo công khai, đúng trình tự, quy định của Nhà nước; lựa chọn được nhà thầu xây lắp có đủ năng lực về chuyên môn, nghiệp vụ, về tài chính, phương tiện kỹ thuật để thực hiện xây lắp công trình, dự án đúng theo hồ sơ thiết kế, dự toán được phê duyệt;
Công tác triển khai thực hiện thi công và nghiệm thu từng hạng mục công trình và nghiệm thu bàn giao đưa vào sử dụng phải được tổ chức công khai, dân chủ; đồng thời lập hồ sơ theo đúng trình tự quy định của pháp luật.
Tăng cường quản lý tài chính, ngân sách các cấp, nhất là cấp xã; tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ tài chính kế toán. Nâng cao chất lượng giám sát đầu tư các dự án đầu tư từ nguồn vốn Nhà nước; tăng cường công tác giám sát cộng đồng, nhất là giám sát của nhân dân địa phương nơi hưởng lợi trực tiếp các công trình, dự án.
Tăng cường chế độ trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong quản lý, sử dụng ngân sách và tài sản công. Cụ thể hoá nhiệm vụ và giải pháp trong từng cơ quan đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước, bảo đảm chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, đúng chế độ, định mức quy định; thực hiện phòng, chống có hiệu quả lãng phí, thất thoát, tiêu cực, tham nhũng trong chi tiêu ngân sách, sử dụng tài sản công, đất đai và đầu tư XDCB. Tăng cường chỉ đạo, vận động thực hành tiết kiệm trong trong đời sống xã hội, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.
Kết hợp chặt chẽ giữa giám sát đầu tư với công tác thanh tra, kiểm tra chất lượng công trình, phát hiện và xử lý kịp thời những dự án, công trình thi công sai thiết kế được phê duyệt, không đảm bảo chất lượng, có ý kiến phản ánh từ nhân dân địa phương;
Phối hợp với UBMT Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân trong huyện tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, tham gia giám sát việc thực hiện chính sách, quá trình đầu tư xây dựng các công trình, dự án.
e, Gi¶i ph¸p ®Çu t cho ngµnh th¬ng m¹i - dÞch vô
§Çu t x©y dùng, phát triển chợ và thị trường nông thôn nhằm thực hiện tốt việc tiêu thụ hàng hoá nông sản; tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích các doanh nghiệp phát triển kinh doanh thương mại, dịch vụ theo hướng văn minh hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển sản xuất hàng hoá.
¦u tiªn ®Çu t më c¸c líp häc vÒ luËt vµ qu¶n lý kinh doanh trªn ®Þa bµn nh»m n©ng cao tr×nh ®é cho c¸c hé kinh doanh, gióp hé qu¶n lý ho¹t ®éng ®¬n vÞ vµ tiÕp cËn thÞ trêng tèt h¬n.
Tăng cường công tác tiếp thị xúc tiến thương mại, giảm giá thành các sản phẩm chủ lực của huyện nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Khuyến khích các thành phần kinh tế, các tổ chức cá nhân trong và ngoài tỉnh tham gia phát triển thương mại, dịch vụ và du lịch; phát triển các loại hình dịch vụ nhà hàng, vận tải, bến bãi v.v.
Tăng cường công tác quản lý thị trường chống buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, gian lận thương mại, kinh doanh trái phép, tăng mức luân chuyển hàng hoá, tạo thị trường lành mạnh.
Phổ biến kịp thời các thông tin kinh tế, cơ chế, chính sách, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất trong huyện tiếp cận thông tin, thâm nhập và mở rộng thị trường; tham gia các hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm.
5. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
5.1. KÕt luËn
§Çu t c«ng ®Æc biÖt lµ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c huyÖn nghÌo lµ lÜnh vùc ®îc Nhµ níc vµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn quan t©m. Nhµ níc ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch ®Çu t cho ®èi tîng huyÖn nghÌo vµ ®îc cô thÓ ho¸ qua c¸c ch¬ng tr×nh 135, 134, 661… §ång thêi ®îc sù t¹o ®iÒu kiÖn cña nhµ níc, c¸c tæ chøc x· héi vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®· tham gia vµo lÜnh vùc ®Çu t c«ng nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c ®Þa ph¬ng khã kh¨n. Trong nh÷ng n¨m qua, vèn ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng ®· cã sù gia t¨ng lín vÒ quy m«, trung b×nh giai ®o¹n 2005 – 2008, tèc ®é gia t¨ng vèn ®Çu t íc ®¹t h¬n 114%. C¸c nguån vèn ®Çu t vµo S¬n §éng còng ®a d¹ng. Nguån vèn ®Çu t thêng xuyªn vµ t¬ng ®èi ®Òu ®Æn lµ nguån ®Çu t theo ch¬ng tr×nh 135, trung b×nh mçi n¨m lîng vèn ®Çu t cho huyện cña ch¬ng tr×nh nµy dao ®éng tõ 11-15 tû ®ång. Nguån vèn lín nhÊt mµ huyÖn nhËn ®îc giai ®o¹n 2003-2007 lµ nguån vèn tõ ch¬ng tr×nh gi¶m nghÌo do tæ chøc WB thùc hiÖn, íc tÝnh tæng lîng vèn ®Çu t ®Õn cuèn n¨m 2007 lµ 144 tû ®ång.
VÒ c¬ b¶n lîng vèn ®Çu t cho c¸c ngµnh kinh tÕ gia t¨ng vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi qua c¸c n¨m, tuy nhiªn lîng vèn ®Çu t c«ng v¨n chñ yÕu tËp trung vµo ®Çu t cho ngµnh n«ng nghiÖp, trong ®ã tËp trung ®Çu t cho x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi vµ x©y dùng c¸c m« h×nh.
HiÖu qu¶ kinh tÕ cña nguån vèn ®Çu t cho c¸c ngµnh cho thÊy ®Çu t cho TMDV mang l¹i gi¸ trÞ s¶n xuÊt gia t¨ng cao nhÊt, tiÕp ®Õn lµ ®Çu t cho c«ng nghiÖp. Thùc tr¹ng cho thÊy ®Çu t cho n«ng nghiÖp khã tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ chÝnh x¸c bëi nÒn n«ng nghiÖp cña huyÖn ¶nh hëng nhiÒu bëi yÕu tè thêi tiÕt.
Qua nghiªn cøu cho thÊy, ®Çu t c«ng ®· gãp phÇn lµm t¨ng trëng nÒn kinh tÕ cña huyÖn, thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ gi¶m tû lÖ hé nghÌo trong huyÖn. Tuy nhiªn, ®Çu t c«ng ë huyÖn vÉn tån t¹i nh÷ng nhîc ®iÓm nh ®Çu t dµn tr¶i, manh món, vèn ®Çu t sö dông cha ®óng träng ®iÓm, hiÖu qu¶ ch¬ng tr×nh ®Çu t kÐm bÒn v÷ng, nh÷ng tån t¹i nµy cÇn ®îc kh¾c phôc ®Ó t¨ng cêng hiÖu qu¶ ®Çu t c«ng, ®ång thêi gãp phÇn ph¸t huy ®îc thÓ m¹nh, h¹n chÕ nhîc ®iÓm, gãp phÇn t¨ng trëng kinh tÕ bÒn v÷ng cho huyÖn S¬n §éng.
5.2. KiÕn nghÞ
§Ó t¨ng cêng hiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn, ®Ò tµi ®a ra mét sè khuyÕn nghÞ sau:
5.2.1. §èi víi nhµ níc
CÇn quy ®Þnh chÕ tµi xö ph¹t hîp lý ®èi víi sai ph¹m trong thùc hiÖn ®Çu t, nªn xö ph¹t gia t¨ng theo quy m« vi ph¹m víi tû lÖ ®îc quy ®Þnh tríc. §ång thêi, Nhµ níc nªn ®Èy m¹nh thùc hiÖn viÖc ph©n cÊp qu¶n lý vèn vµ qu¶n lý ®Çu t.
5.2.2. §èi víi tØnh B¾c Giang
¦u tiªn c¸c nguån vèn ®Çu t cho huyÖn S¬n §éng cã chÝnh s¸ch u ®·i vµ thñ tôc hµnh chÝnh c«ng thuËn lîi ®Ó thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n vµo c¸c huyÖn nµy. §ång thëi, tØnh cÇn sím triÓn khai thùc hiÖn c¸c côm c«ng nghiÖp ë S¬n §éng nh ®· quy ho¹ch.
5.2.3. §èi víi huyÖn S¬n §éng
CÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t vµo huyÖn. Cã ®Þnh híng sö dông nguån ®Çu t râ rµng. §ång thêi, huyÖn cÇn thêng xuyªn ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé ®Þa ph¬ng, kiÓm tra ®«n ®èc vµ n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cho c¸c c¸n bé ®Ó hä cã ®ñ n¨ng lùc qu¶n lý nguån vèn ®Çu t.
5.2.4. §èi víi tæ chøc, c¸ nh©n vµ d©n c trong huyÖn
Xo¸ bá t tëng û l¹i vµo ®Çu t cña Nhµ níc. Tæ chøc c¸c tæ héi, ®oµn kÕt gióp nhau ph¸t triÓn s¶n xuÊt.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. NguyÔn Hoµng Anh (2008). HiÖu qu¶ qu¶n lý ®Çu t c«ng t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh: VÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p, LuËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ, Trêng §¹i häc kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh.
2. Ban ChÊp hµnh ®¶ng bé huyÖn S¬n §éng (2003). LÞch sö §¶ng bé huyÖn S¬n §éng (1945-2000), NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
3. B¸o c¸o chung cña ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ Ng©n hµng ThÕ giíi víi sù hç trî cña nhãm c¸c nhµ tµi trî cïng môc ®Ých (2005). ViÖt Nam Qu¶n lý chi tiªu c«ng ®Ó t¨ng trëng vµ gi¶m nghÌo, NXB Tµi chÝnh, Hµ Néi.
4. Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t – Trung t©m Th«ng tin vµ Dù b¸o kinh tÕ – x· héi Quèc gia (2006). ChÊt lîng t¨ng trëng cña ViÖt Nam vµ mét sè níc §«ng ¸, (®Æc san chuyªn ®Ò phôc vô l·nh ®¹o), NXB V¨n ho¸ - Th«ng tin.
5. Vò ThÞ B×nh (Chñ biªn) (1999). Gi¸o tr×nh Quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng th«n, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi.
6. Côc thèng kª tØnh B¾c Giang. Niªm gi¸m thèng kª tØnh B¾c Giang 2000 – 2002 – 2004 – 2005 – 2006 – 2007. NXB Thèng kª, Hµ Néi.
7. Ng« §øc C¸t vµ TS. Vò §×nh Th¾ng (2001). Gi¸o tr×nh ph©n tÝch chÝnh s¸ch N«ng nghiÖp, n«ng th«n, NXB Th«ng kª, Hµ Néi.
8. §ç Kim Chung (2005). Bµi gi¶ng ChÝnh s¸ch n«ng nghiÖp, §H N«ng nghiÖp Hµ Néi.
9. §ç Kim Chung (2005). ChÝnh s¸ch vµ ph¬ng thøc chuyÓn giao kü thuËt tiÕn bé trong n«ng nghiÖp ë miÒn nói vµ trung du phÝa B¾c ViÖt Nam, NXB N«ng nghiÖp, Hµ néi.
10. Kim ThÞ Dung (2006). “§Çu t c«ng ®èi víi n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n trong qu¸ tr×nh héi nhËp Quèc tÕ; c¸c cam kÕt cña ChÝnh phñ vµ mét sè ®Þnh híng chÝnh s¸ch ë ViÖt Nam”, t¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn , tr 16 – 20.
11. Ph¹m V©n §×nh (chñ biªn) (2000), gi¸o tr×nh chÝnh s¸ch n«ng nghiÖp, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi.
12. Häc viÖn hµnh chÝnh quèc gia (1994). Gi¸o tr×nh qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ níc, NXB lao ®éng, Hµ Néi.
13. Ph¹m V¨n Hïng (2008). Bµi gi¶ng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu kinh tÕ, §¹i häc N«ng NghiÖp Hµ Néi.
14. Hå Ngäc Huy (2007). “HiÖu qu¶ vèn ®Çu t ph¸t triÓn ë tØnh Qu¶ng TrÞ”, t¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ sè: 350, tr.57 – 63.
15. NguyÔn B¹ch NguyÖt, Tõ Qu¶ng Ph¬ng (2007). Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t, NXB §H kinh tÕ quèc d©n, Hµ Néi.
16. NguyÔn Ngäc Mai, gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t, NXB…
17. Lª Chi Mai (2007). “§Ó nh©n d©n tham gia s©u h¬n vµo qu¶n lý NSNN”
18. T¹p chÝ Tµi chÝnh, sè 509, tr 15 – 18”
19. NguyÔn ThÞ M¬ (2004) lùa chän bíc ®i vµ gi¶i ph¸p ®Ó ViÖt Nam më cöa vÒ dÞch vô th¬ng m¹i (S¸ch chuyªn kh¶o) NXB lý luËn chÝnh trÞ, Hµ Néi.
20. NghÞ ®Þnh 14/2008/N§-CP “NghÞ ®Þnh quy ®Þnh tæ chøc c¸c c¬ quan chuyªn m«n thuéc UBND huyÖn, quËn, thÞ x·, thµnh phè thuéc tØnh”
21. Vò ThÞ Ngäc Phïng (2005) gi¸o tr×nh kinh tÕ ph¸t triÓn , NXB lao ®éng – x· héi , Hµ Néi.
22. T« Dòng TiÕn (2005)Bµi gi¶ng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu kinh tÕ , §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi.
23. Sö §×nh Thµnh vµ TS Vò ThÞ Minh H»ng (2006) nhËp m«n Tµi chÝnh – TiÒn tÖ, NXB §¹i häc Quèc gia TP. Hå ChÝ Minh – TP. Hå ChÝ Minh.
24. §ç ThÞ Thu (2008) ph©n tÝch thùc tr¹ng ®Çu t vèn vµ chÝnh s¸ch ®Çu t vèn cho ngµnh n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng, luËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ , §H N«ng nghiÖp Hµ Néi.
25. Phan ThÞ H¹nh Thu (2007) “HiÖu qu¶ ®Çu t ë ViÖt Nam – Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p”, t¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ sè: 345 (2/2007), tr 24 – 32.
26. Phan TÊt Thø (2008) hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ dù ¸n ®Çu t c«ng céng ë ViÖt Nam, luËn ¸n tiÕn sÜ, ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n, Hµ Néi.
27. NguyÔn V¨n Song (2006) gi¸o tr×nh kinh tÕ c«ng céng, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi.
28. Vò Thanh S¬n (2005). “Mét sè c¸ch tiÕp cËn míi vÒ vai trß Nhµ níc trong cung cÊp dÞch vô c«ng”, t¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ sè: 326, tr 32 – 39.
29. Vò Thanh S¬n (2006) “T¹o m«i trêng c¹nh tranh trong khu vùc c«ng: Mét sè c¸ch tiÕp cËn vµ kinh nghiÖm quèc tÕ”t¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ , sè 338, tr 3 – 10 ViÖn Ng«n ng÷ häc (2000) tõ ®iÓn TiÕng ViÖt, NXB §µ N½ng.
30. B¸ch khoa toµn th më Wikipedia (2008) N«ng nghiÖp,
31. B¸ch khoa toµn th më Wikipedia (2008). dÞch vô,
32. B¸ch khoa toµn th më Wikipedia (2008). C«ng nghiÖp,
33. B¸o ®iÖn tö ViÖt Nam net (2008). Ch¬ng tr×nh gi¶m nghÌo ë Yªn M«, (ngµy göi: thø3, 15:09, 25/11/2008).
Phô lôc
Phô biÓu 1: S¬ ®å c¸c mèi liªn hÖ huyÖn s¬n ®éng tØnh b¾c giang
Phô biÓu 2: b¶n ®å hµnh chÝnh huyÖn s¬n ®éng tØnh b¾c giang
Tû lÖ 1:280 000
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Trêng ®¹i häc N«ng nghiÖp hµ néi
---------------
chu quý minh
Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng tØnh B¾c Giang
luËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ
Chuyªn ngµnh: Kinh tÕ n«ng nghiÖp
M· sè: 60.31.10
Ngêi híng dÉn khoa häc: GS .TS. ®ç kim chung
Hµ Néi – 2009
Lêi cam ®oan
T«i xin cam ®oan r»ng, sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong luËn v¨n nµy lµ trung thùc vµ cha hÒ ®îc sö dông ®Ó b¶o vÖ mét häc vÞ nµo.
T«i xin cam ®oan r»ng mäi sù gióp ®ì cho viÖc thùc hiÖn luËn v¨n nµy ®· ®îc c¸m ¬n vµ c¸c th«ng tin trÝch dÉn trong luËn v¨n ®Òu ®îc chØ râ nguån gèc.
T¸c gi¶ luËn v¨n
Chu Quý Minh
Lêi c¶m ¬n !
§Ó cã ®îc kÕt qu¶ nghiªn cøu nµy, ngoµi sù cè g¾ng vµ nç lùc cña b¶n th©n, t«i ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì tõ rÊt nhiÒu ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n. T«i xin ghi nhËn vµ bµy tá lßng biÕt ¬n tíi nh÷ng tËp thÓ, c¸ nh©n ®· dµnh cho t«i sù gióp ®ì quý b¸u ®ã.
T«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c vµ kÝnh träng sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o, GS.TS. §ç Kim Chung ngêi ®· trùc tiÕp híng dÉn ®Ò tµi nµy.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cña c¸c thÇy, c« trong Khoa Kinh tÕ n«ng nghiÖp, c¸c thÇy c« trong Khoa Sau ®¹i häc.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o UBND huyÖn S¬n §éng, c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o, chuyªn viªn Phßng NN – PTNT, Phßng ®Þa chÝnh, Phßng Thèng kª vµ UBND c¸c x· ®· t¹o ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian vµ cung cÊp sè liÖu gióp t«i thùc hiÖn ®Ò tµi nµy.
C¸m ¬n sù cæ vò, ®éng viªn vµ gióp ®ì cña gia ®×nh, c¸c anh, chÞ ®ång nghiÖp, b¹n bÌ trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ thùc hiÖn luËn v¨n.
Hµ néi, ngµy th¸ng n¨m 2009
T¸c gi¶ luËn v¨n
Chu Quý Minh
Môc lôc
Lêi cam ®oan cxx
Lêi c¶m ¬n cxx
Môc lôc cxx
Danh môc ch÷ viÕt t¾t cxx
Danh môc b¶ng cxx
Danh môc h×nh cxx
Danh môc hép cxx
Danh môc ch÷ viÕt t¾t
BQ
B×nh qu©n
BVTV
B¶o vÖ thùc vËt
CSHT
C¬ së h¹ tÇng
DN
Doanh nghiÖp
GD - §T
Gi¸o dôc ®µo t¹o
GTSX
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt
GTVT
Giao th«ng vËn t¶i
HTX
Hîp t¸c x·
KD
Kinh doanh
KHKT
Khoa häc kü thuËt
KT - XH
Kinh tÕ – X· héi
NN
N«ng nghiÖp
NSTW
Ng©n s¸ch trung ¬ng
TB
Trung b×nh
THCS
Trung häc c¬ së
THPT
Trung häc phæ th«ng
TTCN
TiÓu thñ c«ng nghiÖp
TM – DV
Th¬ng m¹i – DÞch vô
TKKT – TDT
ThiÕt kÕ kÜ thuËt – tæng dù to¸n
UBMT
Uû ban mÆt trËn
UBND
Uû ban nh©n d©n
XDCB
X©y dùng c¬ b¶n
WB
Ng©n hµng thÕ giíi
Danh môc b¶ng
STT
Tªn b¶ng
Trang
3.1 T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2006 - 2008 38
3.2 T×nh h×nh tµi nguyªn tù nhiªn - x· héi huyÖn S¬n §éng n¨m 2008 40
3.3 T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng cña huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2006 - 2008 (*) 42
3.4 T×nh h×nh c¬ së vËt chÊt cña huyÖn S¬n §éng n¨m 2008 44
3.5 Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu c¸c ngµnh kinh tÕ huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2006 - 2008 (**) 45
4.1 Vèn ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng theo nguån ®Çu t vµ theo lÜnh vùc ®Çu t giai ®o¹n 2000 - 2008 63
4.2 T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho sù ph¸t triÓn chung cña c¸c ngµnh kinh tÕ giai ®o¹n 2000 - 2008 67
4.3 T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho sù ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp cña huyÖn theo nguån ®Çu t giai ®o¹n 2000 - 2008 69
4.4 T×nh h×nh ®Çu t c«ngcho sù ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp cña huyÖn ph©n theo lÜnh vùc néi bé ngµnh giai ®o¹n 2000 - 2008 70
4.5 KÕt qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2000 - 2008 73
4.6 HiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2000 - 2008 74
4.7 T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2000 – 2008 75
4.8 KÕt qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña huyÖn giai ®o¹n 2000 - 2008 76
4.9 HiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña huyÖn giai ®o¹n 2000 - 2008 77
4.10 T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn ngµnh x©y dùng cña huyÖn giai ®o¹n 2000 - 2008 78
4.11 HiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn ngµnh x©y dùng cña huyÖn giai ®o¹n 2000 - 2008 80
4.12 T×nh h×nh ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn Th¬ng m¹i - DÞch vô cña huyÖn giai ®o¹n 2000 – 2008 81
4.13 KÕt qu¶ ®Çu t cho c«ng cho ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô cña huyÖn giai ®o¹n 2000 -2008 82
4.14 HiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn TM - DV cña huyÖn giai ®o¹n 2000 - 2008 83
4.15 So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ nguån vèn ®Çu t c«ng cho c¸c ngµnh kinh tÕ huyÖn S¬n §éng 84
4.16 HiÖu qu¶ ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2000 – 2008 86
4.17 KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2000 – 2008 88
4.18 §iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, c¬ héi, th¸ch thøc ®èi víi ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ S¬n §éng díi gãc ®é ngêi ®Çu t 91
4.19 §iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, c¬ héi, th¸ch thøc ®èi víi ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ S¬n §éng díi gãc ®é ngêi thô hëng ®Çu t 94
4.20 Nh÷ng khã kh¨n chÝnh vµ nhu cÇu ®Çu t cña c¸c ®èi tîng ®iÒu tra 96
4.21 Môc tiªu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp huyÖn S¬n §éng ®Õn n¨m 2020 99
4.22 Dù b¸o c¬ cÊu GTSX vµ c¬ cÊu GTSX cña ngµnh C«ng nghiÖp- X©y dùng 100
4.23 Dù b¸o GTSX DV - TM huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2008 - 2020 101
Danh môc h×nh
STT
Tªn h×nh
Trang
2.1 Quan hÖ gi÷a ®Çu t c«ng céng vµ ®Çu t t nh©n 13
2.2 Néi dung cña ®Çu t c«ng 22
4.1 Vèn ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ huyÖn S¬n §éng theo ch¬ng tr×nh ®Çu t giai ®o¹n 2000 – 2008 64
4.2 C¬ cÊu vèn ®Çu t cho sù ph¸t triÓn chung c¸c ngµnh kinh tÕ huyÖn S¬n §éng ph©n theo nguån vèn giai ®o¹n 2000 - 2008 65
4.3 C¬ cÊu ®Çu t c«ng cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp huyÖn S¬n §éng giai ®o¹n 2000 - 2008 71
4.4 So s¸nh gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) vµ vèn ®Çu t (IvPHTD) giai ®o¹n 2005 – 2008 86
Danh môc hép
STT
Tªn hép
Trang
4.1 Nh vËy th× lµm sao cã nhiÖt huyÕt víi d©n, víi huyÖn ®îc... 90
4.2 Hç trî h«m nay cã kh¸c g× bao cÊp ngµy xa ®©u 90
4.3 NhiÒu ngêi Ø l¹i vµo ®Çu t cña Nhµ níc… tr«ng chê sao ®îc… 93
4.4 §Çu t ph¶i chó t©m tíi ®èi tîng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt 94
4.5 §Çu tiªn ph¶i lµm ®êng, lµm tíi ®©u ch¾c tíi ®ã 102
4.6 §Çu t ph¶i ®ñ lîng vèn, ph¶i d¹y ngêi ta c¸ch dïng lîng vèn ®ã... 102
4.7 Kh«ng cã t vÊn th× vay thÕ chø vay n÷a còng kh«ng cã ý nghÜa g× 103
4.8 Lu«n ph¶i cã vèn ®èi øng cña nh©n d©n 103
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- CHKT09007.doc