BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
--------------------------
Phan Ngọc Huỳnh
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
THÀNH PHỐ VŨNG TÀU, TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 05
LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. HỒ VĂN LIÊN
TP. Hồ Chí Minh – 2010
MỤC LỤC
0TMỤC LỤC0T ........................................................................................
102 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1353 | Lượt tải: 4
Tóm tắt tài liệu Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường trung học phổ thông thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
.............................................. 2
0TDANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT0T ..................................................................................... 5
0TMỞ ĐẦU0T ......................................................................................................................................... 6
0T1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI0T ......................................................................................................................... 6
0T2.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU0T ................................................................................................................. 7
0T3.KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU0T.................................................................................. 7
0T3.1.Khách thể nghiên cứu0T .................................................................................................................... 7
0T3.2.Đối tượng nghiên cứu0T .................................................................................................................... 7
0T4.GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU0T ............................................................................................................. 7
0T5.NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU0T ................................................................................................................. 7
0T6.GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU0T............................................................................................ 7
0T6.1.Giới hạn nghiên cứu0T ....................................................................................................................... 7
0T6.2.Phạm vi nghiên cứu0T ....................................................................................................................... 7
0T7.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU0T.......................................................................................................... 8
0T7.1.Phương pháp luận0T .......................................................................................................................... 8
0T7.2.Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận0T .................................................................................... 8
0T7.3.Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn0T ................................................................................. 8
0T7.4.Phương pháp thống kê toán học0T ..................................................................................................... 8
0T8.CẤU TRÚC LUẬN VĂN0T ..................................................................................................................... 8
0TCHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU0T ................................................. 10
0T1.1.Lịch sử nghiên cứu vấn đề0T ................................................................................................................ 10
0T1.2.Một số khái niệm cơ bản0T .................................................................................................................. 11
0T1.2.1.Hoạt động:0T ................................................................................................................................ 11
0T1.2.2.Hoạt động dạy học:0T ................................................................................................................... 12
0T1.2.2.1. Hoạt động giảng dạy0T ......................................................................................................... 12
0T1.2.2.2. Hoạt động học tập:0T............................................................................................................ 12
0T1.2.2.3. Mối quan hệ giữa dạy và học:0T ........................................................................................... 12
0T1.2.3.Chất lượng và chất lượng dạy học0T ............................................................................................. 12
0T1.2.4.Các khái niệm liên quan đến quản lý hoạt động giảng dạy0T ......................................................... 13
0T1.2.4.1. Quản lý0T ............................................................................................................................. 13
0T1.2.4.2. Quản lý giáo dục0T............................................................................................................... 13
0T1.2.4.3. Quản lý trường học0T ........................................................................................................... 13
0T1.2.4.4. Quản lý hoạt động dạy học0T ............................................................................................... 13
0T1.2.4.5. Quản lý hoạt động giảng dạy0T ............................................................................................ 14
0T1.3.Đổi mới giáo dục THPT hiện nay0T ..................................................................................................... 14
0T1.3.1. Chủ trương và mục tiêu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông0T ........................................... 14
0T1.3.2. Đổi mới chương trình, SGK0T ..................................................................................................... 14
0T1.3.3. Đổi mới phương pháp dạy học0T ................................................................................................. 15
0T1.3.4. Tăng cường CSVC, phương tiện dạy học và ứng dụng CNTT0T .................................................. 18
0T1.3.5. Đổi mới việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS0T ........................................................... 19
0T1.4.Giáo viên THPT với hoạt động giảng dạy0T ......................................................................................... 20
0T1.5.Quản lý hoạt động giảng dạy0T ............................................................................................................ 22
0T1.5.1. Cán bộ quản lý với hoạt động giảng dạy0T ................................................................................... 22
0T1.5.2. Vai trò, nhiệm vụ của Hiệu trưởng trong quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT0T ................ 24
0T1.5.3. Các chức năng quản lý hoạt động giảng dạy0T ............................................................................. 24
0T1.5.4. Nội dung công tác quản lý HĐDH ở trường THPT0T ................................................................... 26
0T1.5.4.1. Quản lý việc thực hiện kế hoạch, chương trình dạy học0T .................................................... 27
0T1.5.4.2. Quản lý việc phân công giảng dạy cho GV0T ....................................................................... 27
0T1.5.4.3. Quản lý việc soạn bài và chuẩn bị giờ lên lớp0T ................................................................... 28
0T1.5.4.4. Quản lý giờ lên lớp của GV0T .............................................................................................. 29
0T1.6.Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý HĐDH ở trường THPT hiện nay.0T .................................. 30
0T1.6.1. Phân cấp chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chuyên môn0T .................................................................... 30
0T1.6.2. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của CBQL0T ............................................................................. 31
0T1.6.3. Điều kiện, phương tiện phục vụ dạy học0T................................................................................... 33
0TCHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY Ở CÁC TRƯỜNG
THPT TP. VŨNG TÀU, TỈNH BR-VT0T ....................................................................................... 35
0T2.1.Khái quát tình hình kinh tế, văn hóa - xã hội và giáo dục tỉnh BR-VT0T............................................... 35
0T2.1.1.Tình hình kinh tế, văn hóa xã hội.0T ............................................................................................. 35
0T2.1.2.Tình hình phát triển GD&ĐT.0T ................................................................................................... 36
0T2.1.2.1. Về thành tựu0T ..................................................................................................................... 36
0T2.1.2.2. Về tồn tại0T .......................................................................................................................... 37
0T2.2.Thực trạng dạy học ở các trường THPT TP. Vũng Tàu0T ..................................................................... 37
0T2.2.1.Quy mô, số lượng, chất lượng dạy học0T ...................................................................................... 38
0T2.2.2.Thực trạng về trường lớp, và CSVC, hạ tầng kỹ thuật0T ............................................................... 39
0T2.2.3.Thực trạng về đội ngũ cán bộ quản lý, GV và HS0T ...................................................................... 39
0T2.3. Thực trạng hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP.Vũng Tàu0T .................................................. 40
0T2.3.1. Thực trạng thực hiện hoạt động thiết kế bài giảng0T .................................................................... 41
0T2.3.2. Thực trạng về mức độ thực hiện hoạt động giảng dạy của GV0T .................................................. 43
0T2.3.3. Thực trạng mức độ thực hiện hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS0T ................... 47
0T2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP.Vũng Tàu0T ..................................... 54
0T2.4.1. Thực trạng công tác tổ chức, quản lý việc lập kế hoạch và phân công giảng dạy0T....................... 54
0T2.4.2. Tổ chức-quản lý thực hiện công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho GV0T ............................... 56
0T2.4.3. Tổ chức, quản lý công việc soạn bài và chuẩn bị giờ lên lớp của GV0T ........................................ 56
0T2.4.4 Quản lý công việc giảng dạy trên lớp của GV0T ........................................................................... 59
0T2.4.5. Tổ chức quản lý hoạt động KTĐG của GV đối với kết quả học tập của HS0T .............................. 61
0T2.5.Nhận xét thực trạng giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy0T ......................................................... 62
0T2.5.1. Ưu điểm0T ................................................................................................................................... 62
0T2.5.2. Hạn chế0T .................................................................................................................................... 63
0T2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém0T ............................................................................... 64
0TCHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY Ở CÁC
TRƯỜNG THPT TP. VŨNG TÀU, TỈNH BR-VT0T ..................................................................... 65
0T3.1.Cơ sở đề ra biện pháp0T ....................................................................................................................... 65
0T3.2.Các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở các trường THPT
TP. Vũng Tàu.0T ........................................................................................................................................ 65
0T3.2.1. Tăng cường nhận thức của CBQL, GV và HS về đổi mới giáo dục THPT0T ................................ 65
0T3.2.2. Tăng cường công tác kế hoạch hóa hoạt động giảng dạy0T .......................................................... 66
0T3.2.3. Tăng cường quản lý thực hiện nội dung chương trình dạy học, nâng cao chất lượng giờ lên lớp0T
.......................................................................................................................................................... 68
0T3.2.4. Quản lý đồng bộ việc đổi mới PPDH0T ....................................................................................... 70
0T3.2.5. Tăng cường quản lý việc KTĐG kết quả học tập của HS0T .......................................................... 72
0T3.2.6. Đẩy mạnh công tác quản lý hoạt động của tổ chuyên môn0T ........................................................ 73
0T3.2.7. Cải tiến công tác quản lý bồi dưỡng GV0T ................................................................................... 73
0T3.2.8. Các biện pháp quản lý các điều kiện hỗ trợ dạy học0T ................................................................. 74
0T3.2.8.1. Biện pháp quản lý củng cố, xây dựng và sử dụng có hiệu quả CSVC-TBDH0T .................... 74
0T3.2.8.2. Cải tiến công tác thi đua – khen thưởng – trách phạt nhằm kích thích hoạt động giảng dạy
của đội ngũ GV trong nhà trường.0T ................................................................................................. 76
0T3.2.8.3. Xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh thân thiện, HS tích cực0T .................................... 76
0T3.2.9. Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch quản lý hoạt động giảng dạy.0T . 78
0T3.3. Khảo sát tính cần thiết và khả thi của các biện pháp0T ......................................................................... 79
0TKẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ0T ...................................................................................................... 81
0T1. KẾT LUẬN0T ....................................................................................................................................... 81
0T2. KIẾN NGHỊ0T ....................................................................................................................................... 81
0TPHỤ LỤC0T...................................................................................................................................... 84
0TPHỤ LỤC 10T ........................................................................................................................................... 84
0TPHỤ LỤC 20T ........................................................................................................................................... 89
0TPHỤ LỤC 30T ........................................................................................................................................... 92
0TPHỤ LỤC 40T ........................................................................................................................................... 96
0TPHỤ LỤC 50T ........................................................................................................................................... 99
0TPHỤ LỤC 60T ......................................................................................................................................... 102
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
BR-VT Bà Rịa – Vũng Tàu
CBQL Cán bộ quản lý
CNTT Công nghệ thông tin
GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo
GV Giáo viên
HĐDH Hoạt động dạy học
HS Học sinh
HT Hiệu trưởng
KTĐG Kiểm tra đánh giá
NXB Nhà xuất bản
PPDH Phương pháp dạy học
QLGD Quản lý giáo dục
SGK Sách giáo khoa
TBDH Thiết bị dạy học
THPT Trung học phổ thông
TP. Thành phố
MỞ ĐẦU
1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Nền giáo dục Việt Nam cần đẩy nhanh tiến trình đổi mới để rút ngắn khoảng cách về trình độ
phát triển giáo dục trong tương quan so sánh với các nước trong khu vực và thế giới. Các thành tựu
về nghiên cứu giáo dục đã nêu rõ quản lý giáo dục (QLGD) là nhân tố then chốt đảm bảo sự thành
công của phát triển giáo dục. Cần đổi mới QLGD nhằm thực hiện có hiệu quả các mục tiêu đào tạo,
các chủ trương chính sách giáo dục quốc gia. Bối cảnh đó đang tạo thời cơ cho giáo dục nói chung
và QLGD nói riêng tiếp thu thành tựu và kinh nghiệm tiên tiến của thế giới trong việc đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ QLGD nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở các cấp học, bậc học và các loại hình
đào tạo khác.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Đảng ta đã khẳng định: “Tiếp tục đổi mới, đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.” [5].
Mục tiêu giáo dục là “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”[5]. Để đạt được mục
tiêu này vấn đề cấp thiết đặt ra cho giáo dục là phải tiếp tục thay đổi toàn diện các hoạt động giáo
dục trong đó đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học, đổi mới công tác quản lý là nhiệm vụ
trọng tâm.
Trung học phổ thông (THPT) là bậc học cuối cùng của giáo dục phổ thông. Dạy học là hoạt
động trọng tâm mà trong đó đội ngũ giáo viên là lực lượng quyết định chất lượng dạy học. Để nâng
cao chất lượng giáo dục theo quan điểm đổi mới như hiện nay, người giáo viên (GV) không đơn
thuần chỉ truyền tải thông tin cho học sinh (HS) mà họ còn phải tổ chức, điều khiển, hướng dẫn cho
HS học tập tích cực, chủ động và sáng tạo. Tăng cường quản lý hoạt động dạy học để nâng cao chất
lượng giáo dục ở trường THPT là yêu cầu tất yếu hiện nay.
Các trường THPT trên địa bàn thành phố (TP) Vũng Tàu đã và đang cố gắng nổ lực làm tốt
công tác QLGD theo xu thế đổi mới toàn diện các hoạt động giáo dục nhằm nâng cao hiệu quả và
chất lượng giáo dục. Một số cán bộ quản lý (CBQL) đã có những cố gắng đổi mới công tác quản lý
hoạt động dạy học. Do vậy chất lượng dạy học ở các trường THPT trên địa bàn TP trong những năm
qua đã có chuyển biến tốt. Số HS khá, giỏi, số HS đạt giải trong các kì thi cấp tỉnh, quốc gia ngày
càng nhiều góp phần phát triển giáo dục của tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu (BR-VT).
Tuy vậy, bên cạnh những ưu điểm, công tác quản lý giáo dục ở các trường THPT trên địa bàn
TP. Vũng Tàu vẫn còn nhiều yếu kém, bất cập. Điều đó đã đặt ra vấn đề cấp thiết trong việc tăng
cường công tác quản lý, đặc biệt là quản lý hoạt động dạy học.
Xuất phát từ lý do nêu trên, tác giả chọn đề tài của luận văn thạc sĩ là: “Thực trạng quản lý
hoạt động giảng dạy ở các trường THPT thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu.”
2.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Từ kết qua nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP. Vũng
Tàu, tỉnh BR-VT đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
3.KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
3.1.Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý dạy học ở các trường THPT TP. Vũng Tàu, tỉnh BR-VT
3.2.Đối tượng nghiên cứu
Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP. Vũng Tàu, tỉnh BR-VT.
4.GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
Công tác quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP. Vũng Tàu bên cạnh những ưu
điểm còn nhiều tồn tại, như việc thực hiện các chức năng quản lý hoạt động giảng dạy chưa quan
tâm đúng mức; chưa có các biện pháp quản lý hiệu quả nhằm phát huy tính chủ đạo của giáo viên.
Từ thực trạng giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy có thể xác lập được các biện pháp nhằm
nâng cao chất lượng dạy học ở các trường THPT TP. Vũng Tàu, tỉnh BR-VT.
5.NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý HĐDH ở các trường THPT.
- Khảo sát, phân tích, nhận xét thực trạng giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy ở các
trường THPT TP. Vũng Tàu.
- Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở
các trường THPT TP. Vũng Tàu, tỉnh BR-VT.
6.GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
6.1.Giới hạn nghiên cứu
Luận văn chỉ nghiên cứu công tác quản lý của Hiệu trưởng trường THPT đối với hoạt động
giảng dạy của GV, không nghiên cứu sâu quản lý hoạt động học tập của HS và quản lý các hoạt
động giáo dục khác.
6.2.Phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung khảo sát thực trạng giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường
THPT công lập trên địa bàn TP Vũng Tàu, bao gồm: các trường THPT Chuyên Lê Quí Đôn, THPT
Vũng Tàu, THPT Trần Nguyên Hãn, THPT Nguyễn Huệ, THPT Đinh Tiên Hoàng.
7.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
7.1.Phương pháp luận
- Tiếp cận quan điểm hệ thống - cấu trúc: là cách thức nghiên cứu quản lý hoạt động giảng dạy
trong mối quan hệ biện chứng với các hoạt động quản lý khác ở trường THPT. Nghiên cứu hoạt
động dạy học (HĐDH) như một hệ thống toàn vẹn, phát triển, phạm vi và mức độ khác nhau. Sự
hình thành và phát triển HĐDH thông qua việc giải quyết mâu thuẫn nội tại do sự tương tác hợp qui
luật của các thành tố của hoạt động tạo ra. Qua đó phát hiện các yếu tố sinh thành, yếu tố bản chất
và logic phát triển của HĐDH.
- Tiếp cận quan điểm lịch sử: Nghiên cứu thực trạng quản lý HĐDH cần xem xét cả quá trình
phát triển của nó. Từ đó thấy được mối liên hệ giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của quản lý
HĐDH.
- Tiếp cận quan điểm thực tiễn: từ việc khảo sát thực trạng quản lý HĐDH ở các trường THPT
TP. Vũng Tàu; thấy được những ưu điểm và hạn chế từ đó đề xuất các giải pháp khả thi nhằm tăng
cường hiệu quả công tác quản lý HĐDH.
7.2.Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, tổng hợp và hệ thống hóa thông tin, tài liệu lý luận.
7.3.Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi (Đối tượng điều tra là: CBQL, GV, HS các trường
THPT công lập ở TP. Vũng Tàu)
- Các phương pháp bổ trợ:
Phương pháp quan sát, tổng kết kinh nghiệm, ý kiến chuyên gia, nghiên cứu sản phẩm hoạt
động.
7.4.Phương pháp thống kê toán học
Thống kê, phân tích, sử dụng phần mềm SPSS để xử lý số liệu thu thập được từ kết quả điều
tra.
8.CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Gồm 3 phần:
- Phần mở đầu
- Phần nội dung
+ Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
+ Chương 2: Thực trạng công tác quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP. Vũng
Tàu.
+ Chương 3: Một số biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP. Vũng
Tàu, tỉnh BR-VT
- Phần kết luận và kiến nghị
- Tài liệu tham khảo
- Phụ lục
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1.Lịch sử nghiên cứu vấn đề
QLGD là vấn đề lớn với nhiều khó khăn phức tạp diễn ra trong nền kinh tế đang chuyển đổi
từ cơ chế tập trung, bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xả hội chủ nghĩa, là một nhu
cầu tất yếu của xã hội, là một hoạt động phổ biến, diễn ra trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, là
nhân tố rất quan trọng của sự phát triển xã hội.
Trong công tác QLGD, quản lý hoạt động giảng dạy luôn có những khó khăn, thách thức.
Nâng cao chất lượng dạy học là mục tiêu hướng tới của quản lý dạy học. Đã có nhiều tác giả quan
tâm nghiên cứu hoạt động giảng dạy.
Tác giả P.V.Zimin, M.I.Kođakốp, N.I.Saxerđôlốp nhận định: “Công tác quản lý hoạt động
giảng dạy, giáo dục trong nhà trường là khâu then chốt trong hoạt động quản lý trường học.” [22,
tr.28].
Bên cạnh đó nhiều tác giả khác lại đi sâu nghiên cứu những nhiệm vụ cụ thể trong hoạt động
giảng dạy.
Về phương pháp dạy học (PPDH), ngay từ thời cổ đại tư tưởng PPDH đã được nhà triết học
phương Tây- Xôcơrát (469-399 trước CN) đề xuất áp dụng phương pháp đàm thoại trong dạy học,
sau đó Khổng Tử (551- 479 trước CN) - nhà triết học- nhà giáo dục phương Đông đã coi trọng tính
tích cực của HS trong dạy học. Các tư tưởng về PPDH này ngày nay vẫn tồn tại và thậm chí có giá
trị rất lớn đối với nhiệm vụ giáo dục hiện nay là đổi mới PPDH mà chúng ta đang quan tâm.
Về chương trình giảng dạy, Theo John Deway (1859- 1925), nhà sư phạm người Mỹ nổi tiếng
đầu thế kỷ XX đã đưa ra phương hướng cách tân giáo dục. Ông cho rằng phải đưa vào vốn tri thức
của HS những tri thức ngoài sách giáo khoa (SGK) và lời giảng của GV, đề cao hoạt động đa dạng
của HS, đặc biệt là hoạt động thực tiễn [1]. Quan điểm này đã đánh dấu một bước tiến mới trong
cách tân giáo dục trên toàn thế giới và ngày nay vẫn có tác dụng rất lớn.
Quản lý hoạt động giảng dạy trong nhà trường phổ thông không chỉ chú trọng đến việc quản lý
phương pháp giảng dạy, quản lý nội dung chương trình mà còn phải chú trọng đến nhiều yếu tố
khác vì chúng có mối liên hệ tương hỗ. Tác giả V.A.Xukhomlinxki cho rằng việc xây dựng và bồi
dưỡng đội ngũ GV là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Người Hiệu trưởng (HT) phải biết chọn lựa
GV bằng nhiều nguồn khác nhau và bồi dưỡng họ trở thành GV tốt theo tiêu chuẩn nhất định, bằng
những biện pháp khác nhau [36, tr.24]. Thực tế cho thấy với đội ngũ GV có năng lực chuyên môn
vững vàng, thường xuyên được bồi dưỡng nâng cao tay nghề thì công tác đào tạo của nhà trường sẽ
đạt hiệu quả cao.
Ở Việt Nam, nhận thức được vai trò to lớn của công tác QLGD đối với sự phát triển kinh tế -
xã hội của đất nước, nhiều công trình nghiên cứu về quản lý nói chung, QLGD nói riêng đã có nhiều
đóng góp về lý luận và thực tiễn, tiêu biểu là các tác giả: Phạm Minh Hạc, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn
Văn Lê, Thái Duy Tuyên, Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Trần Kiểm, Hà Sỹ Hồ, Nguyễn Ngọc Quang,
Hoàng Chúng, Phạm Thanh Liêm, Võ Quang Phúc...
Nhiều tác giả đã đi sâu nghiên cứu về quản lý hoạt động giảng dạy trong đó các vấn đề liên
quan như tổ chức quản lý tốt các hoạt động giảng dạy trong nhà trường bao gồm: Quản lý nội dung
chương trình đào tạo, quản lý xây dựng và phát triển cơ sở vật chất (CSVC), điều kiện phương tiện
phục vụ tốt cho hoạt động dạy và học, quản lý việc chuẩn bị giờ lên lớp, phân công giảng dạy một
cách khoa học, thực hiện kiểm tra thường xuyên các hoạt động giảng dạy của GV; phát hiện và phổ
biến kinh nghiệm giảng dạy và các biện pháp giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng chuyên môn
nghiệp vụ, để xây dựng tiềm lực giảng dạy cho đội ngũ; đánh giá tầm quan trọng của công tác thi
đua khen thưởng trong quá trình quản lý nhà trường nhằm động viên, phát huy hết khả năng, trí tuệ
của GV…
Một số đề tài luận văn gần đây về quản lý HĐDH; chất lượng giảng dạy; PPDH của các tác giả
ở Huế, TP Hồ Chí Minh, Cà Mau, Cần Thơ rất đáng quan tâm, các tác giả các luận văn này đã làm
sáng tỏ một số vấn đề lý luận, thực tiễn và đề ra các giải pháp quản lý nâng cao chất lượng dạy học
dưới những góc độ khác nhau.
Tiếp thu có chọn lọc nhữmg tư liệu quý báu đó tác giả luận văn tìm kiếm những cơ sở lý luận,
tìm hiểu thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy ở các trường THPT TP. Vũng Tàu, tỉnh BR-VT và
đề xuất những biện pháp quản lý có tính khả thi, phù hợp với tình hình thực tiễn giáo dục địa
phương theo xu hướng đổi mới QLGD của đất nước nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở các
trường THPT của địa phương.
1.2.Một số khái niệm cơ bản
1.2.1.Hoạt động:
Tiến hành những việc làm có quan hệ với nhau chặt chẽ nhằm một mục đích nhất định trong
đời sống xã hội [16, tr.272]
Làm những việc khác nhau với mục đích nhất định trong đời sống xã hội [17, tr.282].
1.2.2.Hoạt động dạy học:
Là hệ thống những hành động phối hợp, tương tác giữa GV và HS, trong đó, dưới tác động
chủ đạo của GV, HS tự giác, tích cực, chủ động lĩnh hội hệ thống tri thức khoa học, rèn luyện kỹ
năng, kỹ xảo, phát triển năng lực nhận thức, năng lực hành động, hình thành thế giới quan khoa học
và những phẩm chất của nhân cách [7]
1.2.2.1. Hoạt động giảng dạy
Theo GS.TSKH Lâm Quang Thiệp: “Hoạt động dạy là việc giúp cho người học tự mình chiếm
lĩnh những kiến thức, kỹ năng và hình thành hoặc biến đổi những tình cảm, thái độ”.
Hoạt động giảng dạy là hoạt động của GV với vai trò chủ đạo nhằm phát huy vai trò chủ động
của HS trong hoạt động học tập, nhờ đó mà ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển nhân cách của HS.
Vai trò chủ đạo của GV trong hoạt động giảng dạy là vai trò của người hướng dẫn, tổ chức, chỉ
huy, điều khiển, điều chỉnh, trọng tài và cổ vũ nhằm tăng cường tính chủ động học tập của HS.
1.2.2.2. Hoạt động học tập:
Là quá trình tự tổ chức và điều khiển tối ưu sự chiếm lĩnh khoa học; bằng cách đó hình thành cấu
trúc tâm lý, phát triển nhân cách. Vai trò chủ thể của HS trong hoạt động học tập thể hiện sự chủ
động: tự giác, tích cực, độc lập và sáng tạo.
1.2.2.3. Mối quan hệ giữa dạy và học:
Hoạt động dạy và học tồn tại song song, phát triển trong cùng một quá trình thống nhất, quan hệ
biện chứng và thúc đẩy lẫn nhau nhằm kích thích động lực bên trong của mỗi thành tố để cùng phát
triển.
Quản lý hoạt động giảng dạy cần quan tâm đúng mức mối quan hệ biện chứng giữa dạy và
học, trong đó hoạt động giảng dạy có vai trò chủ đạo và hoạt động học tập có vai trò chủ động.
1.2.3.Chất lượng và chất lượng dạy học
“Chất lượng là cái làm nên phẩm chất, giá trị của con người, sự vật.”
“Chất lượng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của của một người, một sự vật, sự việc. Đó là
tổng thể những thuộc tính cơ bản khẳng định sự tồn tại của sự vật, phân biệt nó với sự vật khác.”
[15, tr7]
“Chất lượng là phạm trù triết học biểu hiện những thuộc tính bản chất của sự vật, phân biệt nó
với sự vật khác. Chất lượng là thuộc tính khách quan của sự vật. Chất lượng biểu hiện ra bên ngoài
qua các thuộc tính. Nó là cái liên kết các thuộc tính của sự vật làm một, gắn bó các sự vật như một
tổng thể, bao quát toàn bộ sự vật và không tách khỏi sự vật” [32,tr. 419].
“Chất lượng dạy học chính là chất lượng của người học hay tri thức phổ thông mà người học
lĩnh hội được. Vốn học vấn phổ thông toàn diện vững chắc ở mỗi người là chất lượng đích thực của
dạy học [14, tr.8].
Chất lượng dạy học được biểu hiện qua chất lượng học tập của HS bởi các tiêu chí chủ yếu:
kiến thức, kỹ năng, thái độ.
HS lĩnh hội được hệ thống tri thức khoa học cơ bản, hiện đại, phù hợp với thực tiễn Việt Nam
và rèn luyện hệ thống kỹ năng, kỹ xảo tương ứng, phát triển năng lực hoạt động trí tuệ, đặc biệt là
năng lực tư duy sáng tạo, bồi dưỡng thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cộng sản và những
phẩm chất của con người mới.
1.2.4.Các khái niệm liên quan đến quản lý hoạt động giảng dạy
1.2.4.1. Quản lý
Quản lý là một hệ thống xã hội, là khoa học và nghệ thuật tác động vào từng thành tố của hệ
thống bằng những phương pháp thích hợp nhằm đạt các mục tiêu đề ra và cho từng thành tố của hệ
[21, tr.96].
“Là sự tác động liên tục có tổ chức, có định hướng của chủ thể quản lý lên khách thể, quản lý
về các mặt chính trị, văn hóa, xả hội, kinh tế… bằng một hệ thống các luật lệ, các chính sách các
nguyên tắc, các phương pháp, các giải pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát
triển của đối tượng.” [18, tr.7._.].
1.2.4.2. Quản lý giáo dục
Là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp qui luật của chủ thể quản lý nhằm
làm cho hệ thống vận hành theo đường lối và nguyên tắc giáo dục của Đảng, thực hiện được các
tính chất của nhà trường XHCN Việt Nam, mà tiêu điểm hội tựu là quá trình dạy học- giáo dục thế
hệ trẻ, đưa giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất [17, tr.61].
1.2.4.3. Quản lý trường học
Quản lý trường học là những tác động của chủ thể quản lý đến tập thể GV, công nhân viên, tập
thể HS, cha mẹ HS và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng
và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường.
1.2.4.4. Quản lý hoạt động dạy học
Quản lý HĐDH là tổ chức, chỉ đạo GV và HS thực hiện hoạt động dạy học phù hợp với quy
luật nhằm thực hiện nhiệm vụ dạy học đạt được mục tiêu đề ra.
1.2.4.5. Quản lý hoạt động giảng dạy
Quản lý HĐGD là thực hiện các chức năng quản lý trường học trong việc quản lý GV với hoạt
động giảng dạy nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả dạy học.
1.3.Đổi mới giáo dục THPT hiện nay
1.3.1. Chủ trương và mục tiêu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông
Nghị quyết số 40/2000/QH10 ngày 9/12/2000 của Quốc hội về đổi mới chương trình giáo dục
phổ thông đã tán thành đề nghị của Chính phủ về chủ trương đổi mới giáo dục phổ thông. Theo đó
mục tiêu của việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông là xây dựng nội dung chương trình,
phương pháp giáo dục, sách giáo khoa phổ thông mới nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện
thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước, phù hợp với thực tiển và truyền thống Việt Nam; tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở các
nước phát triển và thế giới.
Việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông phải quán triệt mục tiêu, yêu cầu về nội dung,
phương pháp giáo dục ở các bậc học, cấp học quy định trong luật giáo dục; khắc phục những mặt
còn hạn chế của chương trình, SGK hiện hành; tăng cường tính thực tiễn, kỹ năng thực hành, năng
lực tự học; coi trọng kiến thức khoa học xã hội và nhân văn; bổ sung những thành tựu khoa học và
công nghệ hiện đại phù hợp với khả năng tiếp thu của HS.
Bảo đảm sự thống nhất và kế thừa và phát triển của chương trình giáo dục; tăng cường tính
liên thông giữa giáo dục phổ thông và giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học; thực hiện phân luồng
trong hệ thống giáo dục quốc dân để tạo sự cân đối về cơ cấu nguồn nhân lực; bảo đảm sự thống
nhất về chuẩn kiến thức và kỹ năng, có phương án vận dụng chương trình, SGK phù hợp với hoàn
cảnh và địa bàn khác nhau.
Đổi mới chương trình SGK, PPDH phải được thực hiện đồng bộ với việc nâng cấp và đổi mới
trang thiết bị dạy học (TBDH), tổ chức đánh giá, thi cử, chuẩn hóa trường sở, đào tạo, bồi dưỡng
GV và công tác QLGD.
1.3.2. Đổi mới chương trình, SGK
Đổi mới chương trình, SGK là một trong những nội dung tâm điểm của đổi mới giáo dục.
Chương trình và SGK phải đảm bảo sự phát triển hài hòa về đức, trí, thể, mỹ, chú ý tới định hướng
nghề nghiệp, hình thành và phát triển những năng lực cần thiết cho người lao động mới.
Về nội dung, SGK và chương trình sẽ đảm bảo kiến thức cơ bản cần thiết, tinh giảm và cập
nhật với sự phát triển của khoa học công nghệ, kinh tế xã hội, tiến độ với trình độ phát triển của
chương trình giáo dục phổ thông của các nước phát triển trong khu vực và được soạn thảo với
hướng đẩy mạnh đổi mới phương pháp giáo dục giúp HS biết cách tự học, phát hiện và chủ động
giải quyết vấn đề tăng cường việc vận dụng thực hành và sáng tạo.
Thời lượng dạy học và hoạt động giáo dục trong nhà trường phổ thông cần tăng cường thời
lượng nghỉ trong quá trình học tập, nhằm tăng cường các hoạt động vui chơi giải trí sinh hoạt tập thể
góp phần làm giảm sự căng thẳng không cần thiết, xây dựng môi trường học tập thân thiện, học sinh
tích cực, chủ động chiếm lĩnh tri thức.
1.3.3. Đổi mới phương pháp dạy học
Ngoài việc đổi mới nội dung dạy học, tăng cường CSVC, đổi mới TBDH thì vấn đề đổi mới
PPDH cũng luôn đặt ra cho các nhà giáo dục những suy nghĩ.
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển: “Có nhiều thành tố quyết định chất lượng
quá trình dạy học. Trước hết là mục tiêu, nội dung, PPDH, thiết bị và CSVC, tổ chức và hình thức
dạy học, thi, kiểm tra đánh giá. Trong quá trình đổi mới chương trình SGK, chúng ta xác định rõ
mục tiêu, trong đó nhấn mạnh là dạy học phải góp phần đào tạo ra những con người có lý tưởng, có
phẩm chất đạo đức, năng động, sáng tạo, có năng lực tự học và thiết tha với học tập suốt đời. Đổi
mới PPDH phải thực hiện được những mục tiêu đó."
Đổi mới và hiện đại hóa PPDH ở bậc THPT cần có một số hướng chính sau:
Một là, cần phổ biến áp dụng PPDH mới phù hợp với nội dung dạy học, điều kiện dạy học và
với đội ngủ GV. Chuyển từ việc truyền đạt tri thức thụ động, thầy giảng, trò ghi sang hướng dẫn
người học chủ động tư duy trong quá trình tiếp cận tri thức; dạy cho người học phương pháp tự học,
tự thu nhận thông tin một cách hệ thống và có tư duy phân tích, tổng hợp, phát triển đươc năng lực
của mỗi cá nhân; tăng cường tính chủ động, tính tự chủ của HS, trong quá trình học tập, hoạt động
tự quản trong nhà trường và tham gia các hoạt động xã hội.
Hai là, người lãnh đạo cần tổng kết một cách toàn diện về hiệu quả, tính khả thi của các PPDH
đã triển khai để trên cơ sở đó có kế hoạch bồi dưỡng cho GV trong hè, cũng như tham gia các khóa
đào tạo về PPDH đạt hiệu quả cao hơn, và cũng trên cơ sở đó, có những quy định nghiêm ngặt về
việc triển khai các phương pháp dạy học thích hợp (ví dụ như chia nhóm, sử dụng TBDH, CNTT…)
Ba là, nội dung, hình thức thi cử. Nếu nội dung thi coi trọng việc nắm bắt các kiến thức cơ bản
trên cơ sở một phương pháp tư duy khoa học thì không thể tồn tại PPDH kiểu học để thi mà buộc
HS phải học theo đúng quá trình nhận thức như chương trình quy định.
Bốn là, để phục vụ tốt cho việc sử dụng phương pháp mới, CBQL nhà trường cần đáp ứng tốt
CSVC, PPDH và triển khai hiệu quả ứng dụng CNTT hổ trợ dạy học.
Đổi mới PPDH cần gắn liền với đổi mới về đánh giá (KTĐG) quá trình dạy học củng như đổi
mới việc KTĐG thành tích học tập của HS. Cần bồi dưỡng cho HS những kỹ thuật thông tin phản
hồi, nhằm tạo điều kiện cho HS tham gia đánh giá và cải tiến quá trình dạy học. Trong đánh giá
thành tích học tập của HS không chỉ chú ý đến kết quả mà chú ý cả quá trình học tập. Đánh giá
thành tích học tập theo quan điểm phát triển năng lực không giới hạn vào khả năng tái hiện tri thức
mà chú trọng khả năng vận dung tri thức trong việc giải quyết các nhiệm vụ phức hợp.
Hiện nay đổi mới PPDH đang là trung tâm chú ý của các cấp quản lý cũng như của HT nhà
trường. Trong thời đại ngày nay, khi khoa học công nghệ đang phát triển mạnh mẽ, khi hội nhập
đang trở thành xu thế toàn cầu, thì việc đào tạo nguồn nhân lực năng động, sáng tạo là điều kiện tồn
tại của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc. Vì vậy, “Đổi mới PPDH, phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự
đào tạo của người học” [5] là tư tưởng chiến lược đào tạo con người của giáo dục Việt Nam.
Cuộc vận động đổi mới PPDH ở nước ta đã được phát động và triển khai trong nhiều năm,
toàn ngành đã có những nỗ lực nhất định, nhưng sự vận động của nhà trường đang thay đổi chậm,
chưa đáp ứng các yêu cầu xã hội. Chúng ta sẽ tìm hiểu vấn đề này bắt đầu từ quan niệm đổi mới
PPDH:
Đổi mới không phải là thay đổi toàn bộ PPDH đã có, mà phải trên cơ sở phát huy những yếu tố
tích cực của PPDH hiện nay, từng bước áp dụng những PPDH tiên tiến và phương tiện dạy học hiện
đại nhằm thay đổi cách thức dạy học, thay đổi phương pháp học tập của HS, chuyển từ học tập thụ
động sang học tập tích cực, chủ động sáng tạo, từng bước chuyển dần PPDH theo hướng biến quá
trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo, biến quá trình dạy học thành quá trình tự học.
Hoạt động đổi mới PPDH diễn ra rất lâu dài, là hoạt động sáng tạo hàng ngày của cả thầy và
trò. Vì vậy, để đổi mới PPDH có kết quả, phải có định hướng đúng.
Các hoạt động đổi mới PPDH rất phong phú, đa dạng nhưng nhìn chung diễn ra theo ba hướng
chính:
Tiếp cận theo quan điểm Tâm lý- Giáo dục: Bản chất của quan điểm này là tìm mọi cách phát
huy năng lực nội sinh của người học, phát triển sức mạnh trí tuệ, tâm hồn, ý chí của họ. Đây là
phương pháp tiếp cận đã có bề dày lịch sử lâu dài và vẫn giữ vai trò chủ đạo, quyết định sự thành
công của công cuộc đổi mới PPDH hiện nay vì nó tác động trực tiếp đến người học.
Tiếp cận theo quan điểm điều khiển học: Có nghĩa là tạo điều kiện cho người học được tự do
phát triển nhu cầu học tập, phát triển năng lực cá nhân, trong mối quan hệ thống nhất biện chứng
giữa hoạt động dạy và hoạt động học. Điều khiển mối quan hệ thầy trò theo hướng lấy người học
làm trung tâm, cần hướng tới việc điều khiển hoạt động trí tuệ, nhu cầu, động cơ, ý chí học tập của
HS.
Tiếp cận theo quan điểm công nghệ: tư tưởng công nghệ hóa quá trình dạy học trước hết là
đưa những thành tựu của khoa học và công nghệ hiện đại vào dạy học, đồng thời thiết kế quá trình
dạy học theo một quy trình khoa học, có thể điều khiển, kiểm soát và đo lường được.
Tóm lại, khi nói đến đổi mới PPDH phải nhìn nhận vấn đề một cách linh hoạt theo ba hướng
chính, đó là phát triển năng lực nội sinh của HS; đổi mới quan hệ thầy trò và đưa công nghệ hiện đại
vào nhà trường. Ba định hướng trên đây rất khái quát, cho phép hình dung bức tranh chung về đổi
mới PPDH đa dạng trên thế giới hiện nay.
Đổi mới cái gì là câu hỏi mà mỗi thầy giáo đều đặt ra, là vấn đề quan trọng đầu tiên mà HT
cần phải nắm vững và quán triệt đến tận từng GV. Từ sự nghiên cứu lý luận và tìm hiểu thực tiễn
dạy học, chúng tôi có thể nêu lên một số nội dung đổi mới PPDH cơ bản sau đây:
Một là đổi mới về cách dạy của thầy, cần hướng đến làm thay đổi tính chất hoạt động nhận
thức của HS: chuyển từ tái hiện sang sáng tạo. đây là điều đầu tiên mà nhà giáo dục cần tập trung
giải quyết.
Hiện nay, hoạt động nhận thức của HS trong quá trình dạy học chủ yếu vẫn là vận dụng trí
nhớ, là khả năng tái hiện. Nhưng mục tiêu mà dạy học cần phải đạt được là hình thành năng lực
sáng tạo cho HS. Vì vậy, then chốt của việc đổi mới PPDH là phải hướng tới tăng cường các
phương pháp sáng tạo, bằng việc tổ chức các hoạt động học tập của HS trong quá trình dạy học.
Điều đáng lưu ý là giữa tái hiện và sáng tạo có mối liên hệ rất chặt chẽ. Không thể sáng tạo được
nếu không tái hiện tốt, tái hiện tốt là cơ sở là nền tảng cho hoạt động sáng tạo.
Hai là đổi mới cách học của trò, bằng việc tăng cường hoạt động tự học của HS, tạo ra sự
chuyển biến từ học tập thụ động sang học tập chủ động, nhằm biến quá trình đào tạo thành quá trình
tự đào tạo.
Chú trọng rèn luyện phương pháp học tập cho HS không chỉ là một biện pháp nâng cao chất
lượng và hiệu quả dạy học mà còn là mục tiêu dạy học. Trong các PPDH thì cốt lõi là phương pháp
tự học, tự học ngay cả trên lớp học có sự hướng dẫn của GV. Vì vậy, chúng ta cần đặc biệt coi trọng
hoạt động tự học có tính sáng tạo với tự học tái hiện một cách hợp lý trong quá trình dạy học.
Ba là tăng cường thí nghiệm thực hành, tăng cường rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức để
giải quyết những vấn đề của thực tế đời sống; tăng cường sử dụng các phương tiện kỹ thuật hiện đại
vào dạy học.
Kết hợp học với hành là một trong những quan điểm giáo dục của Đảng ta. Việc nắm vững lý
thuyết chỉ là để biết, để nhận thức bản chất hiện tượng, sự kiện, điều quan trọng hơn là cần hành
động cải tạo thực tiễn.
Ngày nay các phương tiện kỹ thuật hiện đại đã trở nên phổ biến, có tiềm năng to lớn về tri thức
và phương pháp làm việc, cho phép tổ chức nhiều hình thức hoạt động dạy học phong phú và có
hiệu quả. Vì vậy, việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật hiện đại vào dạy học phải được xem là một
nội dung quan trọng trong việc đổi mới PPDH.
Bốn là tăng cường mối quan hệ giữa trí tuệ và tâm hồn, giữa tư duy và cảm xúc: Dạy học phải
tác động vào tình cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học HS. Một bài học hay là một bài
học đạt được những mục đích về kiến thức về kỹ năng và để lại những ấn tượng sâu sắc, những
cảm xúc mạnh mẽ trong HS, chính những cảm xúc này là chất xúc tác để biến nhận thức thành thái
độ và niềm tin khoa học.
1.3.4. Tăng cường CSVC, phương tiện dạy học và ứng dụng CNTT
CSVC là điều kiện, là phương tiện lao động sư phạm của GV và phương tiện học tập của HS,
là một trong những thành tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
Các thiết bị dạy học làm thay đổi phương pháp và hình thức dạy học, làm cho nội dung dạy
học sinh động, diễn cảm và hứng thú hơn, giúp GV tổ chức điều khiển tối ưu quá trình nhận thức
tích cực của HS, tạo ra trong quá trình dạy học một nhiệp độ, phong cách và trạng thái tâm lý mới.
Các tài liệu phương tiện trực quan, các thiết bị thực hành, thí nghiệm… giúp HS học tập hứng thú,
tăng cường sự chú ý; rèn luyện các đức tính kiên trì, cẩn thận…; tư duy và hoạt động nhanh nhạy,
chính xác mà còn giúp HS bổ sung, đánh giá, kiểm tra lý thuyết với thực tiển.
CBQL trên cơ sở điều tra, đánh giá số lượng và chất lượng CSVC và phương tiện dạy học để
lập kế hoạch bổ sung, mua sắm và xây dựng CSVC, phương tiện dạy học lâu dài. Bên cạnh đó công
tác của lãnh đạo còn bao gồm việc GV sử dụng và bảo quản CSVC- TBDH bằng cách tác động về
vai trò quan trọng của nó đối với công tác dạy học; xây dựng quy chế sử dụng và bảo quản TBDH;
bồi dưỡng cho GV năng lực sử dụng phương tiện, kỹ thuật mới trong dạy học; chỉ đạo các bộ phận
liên quan như: phòng thí nghiệm thực hành, phòng nghe nhìn, thư viện, sân bãi…hoạt động có hiệu
quả; tạo điều kiện và động viên GV và HS sưu tầm, làm đồ dùng dạy học; kiểm tra việc thực hiện
ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dạy học, kiểm tra sổ sách, tài sản, dự giờ, đánh giá tỷ
lệ và chất lượng sử dụng … để động viên uốn nắn quá trình sử dụng và bảo quản nhằm phục vụ tốt
hơn hoạt động dạy học.
Ứng dụng CNTT không đồng nhất với đổi mới PPDH. CNTT chỉ là phương tiện tạo thuận lợi
cho triển khai PPDH tích cực, chứ không phải là điều kiện đủ của PPDH này. Để một giờ có ứng
dụng CNTT trở thành một giờ học có phát huy tính tích cực của HS, GV phải khai thác tính hiệu
quả dựa trên yếu tố đảm bảo các yêu cầu đặc trưng của PPDH tích cực mà mình lựa chọn. PGS.TS
Lê văn Tiến cho rằng: “Hai trong các đặc trưng cơ bản của PPDH tích cực là: HS được tạo cơ hội
hoạt động tích cực và kiến thức là do HS kiến tạo với sự giúp đở của GV.”
Trong thực tế dạy học hiện nay, các bài giảng có khai thác ứng dụng CNTT thường chỉ dừng
lại ở hai cấp độ: cấp độ một thay thế chức năng của bảng và phấn; cấp độ hai là tạo ra các hình ảnh
trực quan cụ thể về toán hoặc về quy trình thao tác trên các đối tượng đang nghiên cứu trong bài
dạy. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho HS tiếp thu kiến thức toán học vốn rất trừu tượng, nói
cách khác, nguyên tắc dạy học “từ trực quan sinh động đến tư duy trù tượng, và từ tư duy trù tượng
đến thực tiễn” ít nhiều đã được vận dụng. Tuy nhiên, người thiết kế thường “sao lãng” việc quán
triệt các yêu cầu đặc trưng của PPDH tích cực và chưa phối hợp tốt các PPDH khác nhau. Điều này
làm hạn chế hiệu quả của các giải pháp đổi mới PPDH.
Hiện nay hầu hết các bài giảng có ứng dụng CNTT đều thiên về khả năng khai thác CNTT của
chính người dạy chứ không phải của người học. GV thường không đòi hỏi HS phải biết khai thác
CNTT mà chỉ mong muốn các em thừa hưởng được kết quả vận dụng của GV. Việc HS không trực
tiếp khai thác CNTT để tiến hành các hoạt đông liên quan tới bài dạy làm giảm đi hiệu quả học tập
tiếp thu kiến thức. Vì vậy, người lãnh đạo không những chỉ dừng lại hoạt động giảng dạy của GV ở
việc tăng cường đầu tư trang thiết bị CNTT hiện đại tạo điều kiện tốt cho công tác đổi mới PPDH
mà bên cạnh đó người GV cần phải chú trọng đến kỹ năng ứng dụng CNTT vào bài giảng. Soạn bài
như thế nào và giảng bài ra sao để thật sự CNTT là phương tiện hiện đại tích cực hỗ trợ công tác
dạy học chứ không phải để thay thế “đọc chép truyền thống thành chiếu chép hiện đại”.
1.3.5. Đổi mới việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS
Đổi mới PPDH cần gắn liền với đổi mới kiểm tra đánh giá (KTĐG) quá trình dạy học. Cần bồi
dưỡng cho HS những kỹ thuật thông tin phản hồi nhằm tạo điều kiện cho HS tham gia đánh giá và
cải tiến quá trình dạy học.
Trong đánh giá thành tích học tập của HS không chỉ đánh giá kết quả mà chú ý cả quá trình
học tập. Đánh giá thành tích theo quan điểm phát triển năng lực không giới hạn vào khả năng tái
hiện tri thức mà chú trọng khả năng vận dụng tri thức trong việc giải quyết các nhiệm vụ phức hợp.
Trong xu hướng xây dựng các bài tập cũng như các bài thi, kiểm tra theo quan điểm phát triển năng
lực có thể chia thành ba mức độ chính như sau:
Tái hiện: Trọng tâm là tái hiện, nhận biết các tri thức đã học.
Vận dụng: Trọng tâm là việc ứng dụng tri thức đã học để giải quyết các nhiệm vụ trọng tâm,
những tình huống khác nhau: phân tích tổng hợp, so sánh... để xác định các mối quan hệ của các đối
tượng.
Đánh giá: Trọng tâm là vận dụng tri thức, kỹ năng đã học để giải quyết các nhiệm vụ phức
hợp, giải quyết các vấn đề, đánh giá các giá trị. Cần sử dụng phối hợp các hình thức, phương pháp
kiểm tra đánh giá khác nhau. Kiểm tra viết và bài tập thực hành. Kết hợp giữa trắc nghiệm tự luận
và trắc nghiệm khách quan. Hiện nay Việt Nam chúng ta đang có xu hướng chọn hình thức trắc
nghiệm khách quan cho các kỳ thi tốt nghiệp hay thi tuyển sinh đại học, trắc nghiệm khách quan có
những ưu điểm riêng đối với các kỳ thi này. Tuy nhiên trong đào tạo thì không được lạm dụng hình
thức này, vì nhược điểm cơ bản của trắc nghiệm khách quan là khó đánh giá được khả năng sáng tạo
cũng như năng lực giải quyết những vấn đế phức hợp.
Tóm lại, người lãnh đạo cần có những biện pháp cụ thể trong công tác chỉ đạo. Vậy biện pháp
cụ thể trong chỉ đạo đổi mới KTĐG là gì?
Theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiễn: “Trước hết phải quán triệt tinh thần đổi mới KTĐG đến
các cấp giáo dục, GV thậm chí là toàn xã hội. Phải tập huấn GV về năng lực ra đề, lập dàn ý sao cho
quán triệt định hướng đổi mới KTĐG.” [2]. Thực tế cũng đã nhiều nơi tiến hành nhưng GV vẫn
chưa vận dụng tốt. Cần kiểm tra để giúp đỡ, yêu cầu và điều chỉnh kịp thời đối với đội ngũ GV.
Trong chỉ đạo đổi mới KTĐG, các cán bộ QLGD cần có các biện pháp cụ thể như:Các trường cần
xây dựng ngân hàng câu hỏi và bài tập trên cơ sở đó tổng hợp thành những đề thi; kiểm tra phù hợp
với mục tiêu, với yêu cầu, điều kiện cụ thể của mỗi nhà trường và trình độ HS.
Tăng cường kiểm định, kiểm tra chất lượng với các tiêu chí đánh giá chất lượng giảng dạy cụ
thể, rõ ràng.
1.4.Giáo viên THPT với hoạt động giảng dạy
HĐDH bao gồm các thành tố: mục đích, nội dung, phương pháp, phương tiện, GV, HS và kết
quả đạt được trong một môi trường tự nhiên và xã hội nhất định. Các thành tố đó có mối liên hệ, tác
động lẫn nhau.
• Lập kế hoạch dạy học theo phân phối chương trình
Kế hoạch dạy học là văn kiện do Nhà nước ban hành, trong đó quy định các môn học, trình tự
giảng dạy, học tập các môn, số giờ dành cho mỗi môn (trong một tuần, học kỳ, năm học).
Người GV trên cơ sở thực hiện kế hoạch phân phối chương trình của Bộ GD&ĐT áp dụng cho
bộ môn của mình có kế hoạch cụ thể cho việc soạn giảng, lên lớp và KTĐG quá trình học tập của
HS trong một năm học.
Việc lập kế hoạch bộ môn giảng dạy giúp GV định hướng cụ thể quá trình dạy học, kiểm soát
tiến độ thực hiện phân phối chương trình theo tiến độ thời gian từ đó có kế hoạch điều chỉnh phù
hợp, bên cạnh đó GV cần nhận thức được rằng tất các môn học đã được đưa vào trong kế hoạch dạy
học là chuẫn những kiến thức rất cần thiết trong đào tạo một cấp học nhất định vì thế GV cần thực
hiện đúng quy định phân phối chương trình, không được tùy tiện cắt giảm tiết, điều đó ảnh hưởng
đến chất lượng chương trình đào tạo đã quy định.
• Chuẩn bị trước giờ lên lớp
"Soạn bài là việc chuẩn bị quan trọng nhất của GV cho giờ lên lớp" [8, tr.34].
Chuẩn bị bài lên lớp của GV là việc chuẩn bị hàng ngày cho từng tiết học. Bài soạn thể hiện sự
lựa chọn phương pháp thích hợp của GV đối với nội dung kiến thức cần truyền thụ, mỗi bài học
chứa đựng nội dung phạm vi kiến thức khác nhau, do đó trong bài soạn GV cần lựa chọn những
phương pháp thích hợp kết hợp với các phương tiện dạy học nhằm khai thác kiến thức trọng tâm
truyền tải đến HS, cần phải lưu ý đến những tình huống sư phạm trong hoạt động thầy trò suốt giờ
lên lớp.
Chuẩn bị bài trên lớp của GV còn là việc chuẩn bị cho cả một học kỳ, năm học. Khi bắt đầu
nhận phân công chuyên môn, GV nghiên cứu thật kỹ chương trình giảng dạy, tìm tư liệu, thu thập tư
liệu, sách tham khảo, xem lại phương tiện dạy học sẵn có của nhà trường, chuẩn bị đồ dùng dạy học
từ đó lập kế hoạch soạn giảng cho cả năm học.
Có thể nói việc chuẩn bị bài dạy trước giờ lên lớp cho cả chương trình giảng dạy hay cụ thể
cho một tiết học là yếu tố then chốt quyết định rất lớn sự thành công công tác giảng dạy của GV.
• Thực hiện chương trình dạy học
Như trình bày ở phần trên chương trình dạy học là văn bản mang tính pháp lệnh của nhà nước
do Bộ GD&ĐT ban hành trong cả nước, GV phải thực hiện chương trình học một cách nghiêm túc
dưới sự của CBQL nhà trường. Chương trình dạy học là tài liệu quan trọng nhất quy định nội dung,
phương pháp, hình thức, thời gian dạy học từng môn: Số tiết giảng bài, ôn tập, kiểm tra thực hành...
nhằm thực hiện những yêu cầu mục tiêu của cấp học. Thực hiện chương trình là thực hiện kế hoạch
đào tạo theo mục tiêu đào tạo của trường THPT.
GV thực hiện chương trình cần lưu ý các vấn đề sau:
- Về nội dung, mỗi môn học phải đảm bảo đúng qui định, không mở rộng kiến thức quá, không
nâng cao để tránh tình trạng nhồi nhét, quá tải.
- Về phương pháp, thực hiện các PPDH đặc trưng bộ môn, tổ chức các hình thức dạy học đa
dạng, phong phú kết hợp dạy học trong và ngoài lớp, làm thí nghiệm, thực hành, tham quan...; đặc
biệt chú trọng đến đổi mới PPDH cho phù hợp với thực tiễn công tác dạy học trong thời đại mới.
- Đảm bảo đúng, đủ phân phối chương trình về số tiết học, số bài học. GV không được tự ý cắt
xén, dồn nén hoặc thêm bớt bài học.
- Sử dụng các phương tiện hỗ trợ dạy học tích cực như đồ dùng dạy học, làm thí nghiệm, thực
hành, sử dụng CNTT...
• Tổ chức HĐDH trên lớp
Theo tác giả Hà Sỹ Hồ và tác giả Lê Tuấn: "Giờ lên lớp là hoạt động dạy của GV và hoạt động
học của HS được tiến hành tương tác giữa các yếu tố cơ bản của quá trình dạy học theo đó là mục
đích, nội dung, phương pháp, phương tiện và hình thức tổ chức dạy học." [7, tr34].
Giờ dạy học trên lớp thể hiện đầy đủ nhất năng lực chuyên môn và khả năng sư phạm, năng
lực hiểu biết xã hội và những phẩm chất khác của GV.
Trong giờ lên lớp, GV tiến hành các hoạt động cụ thể theo kế hoạch của bài soạn ở nhà nhằm
truyền đạt tới HS phạm vi kiến thức bài giảng theo mục đích yêu cầu thông qua việc tổ chức hoạt
động của GV và HS.
Trong giai đoạn hiện nay, việc tổ chức dạy học trên lớp cần chú trọng nhiều đến việc đổi mới
PPDH và việc KTĐG kết quả học tập của HS. Thay đổi PPDH, tổ chức hoạt động truyền đạt tri thức
thông qua hình thức phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của HS "lấy người học làm trung
tâm". HS không chỉ lĩnh hội kiến thức từ nội dung bài giảng của GV mà còn phải rèn luyện được
những kỹ năng vận dụng và thái độ nhận thức sau bài học, bên cạnh đó đánh giá kết quả của HS cần
quan tâm chú ý đến quá trình học tập của HS.
• Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS là một nội dung không kém phần quan trọng trong
nhiệm vụ dạy học của GV. Qua kết quả kiểm tra, HS có thể tự đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức
của mình từ đó có nhận thức đúng đắn để tự điều chỉnh hoạt động học tập trên lớp của mình một
cách tích cực và hiệu quả.
Đối với GV, kết quả KTĐG kết quả học tập của HS sẽ giúp GV vừa đánh giá được trình độ và
năng lực nhận thức của HS vừa tự đánh giá bản thân mình về tri thức, trình độ chuyên môn, năng
lực sư phạm và uy tín đối với HS. Trên cơ sở những đánh giá đó, GV sẽ tự đề ra phương hướng,
biện pháp khắc phục, hoàn thiện quá trình dạy học để điều chỉnh những lệch lạc, sai sót mà HS đã
bộc lộ qua các hình thức kiểm tra đồng thời bản thân cũng tự mình hoàn thiện về trình độ chuyên
môn, năng lực sư phạm và nhân cách người thầy giáo.
Trong kế hoạch giảng dạy, GV cần có kế hoạch xây dựng lịch KTĐG kết quả học tập của HS
theo đúng thời điểm của chương trình đã dạy. Lưu ý cải tiến hình thức kiểm tra đánh giá theo quan
điểm giáo dục hiện đại phù hợp với việc đổi mới chương trình SGK. Đánh giá kết quả học tập của
HS một cách có hệ thống, có quá trình.
1.5.Quản lý hoạt động giảng dạy
1.5.1. Cán bộ quản lý với hoạt động giảng dạy
Trong nhà trường phổ thông, CBQL chịu trách nhiệm trực tiếp tổ chức và quản lý HĐDH của
nhà trường là HT, phó HT và các tổ trưởng bộ môn.
CBQL trường học cần có trình độ chuyên môn giỏi, nghiệp vụ sư phạm vững vàng là một thế
mạnh trong điều hành hoạt động giảng dạy- hoạt động trọng tâm trong nhà trường. CBQL thường
xuyên đi sâu nghiên cứu và học tập để không ngừng hoàn thiện trình độ chuyên môn nghiệp vụ của
mình.
Bên cạnh đó người CBQL còn phải có tầm nhìn chiến lược, nắm bắt xu hướng phát triển giáo
dục, thấy được viễn cảnh của đơn vị mình trong giai đoạn tới.
Năng lực chỉ đạo hoạt động giảng dạy- công tác chuyên môn cần được coi là một năng lực
quan trọng bậc nhất của CBQL. Vì thế, để điều hành tốt hoạt động giảng dạy trong nhà trường cần
lưu ý một số vấn đề sau:
- Thường xuyên cập nhật kiến thức về chương trình và phương pháp giảng dạy. Không được
“sao lãng các vấn đề chỉ đạo chuyên môn và phương pháp giảng dạy mà chỉ chú trọng vào kiến
thức, kỹ năng hành chính về giáo dục, vì thế những chiến lược mới trong lĩnh vực chương trình
SGK và phương pháp giảng dạy thường là nằm ngoài hành trang của Hiệu trưởng." [19, tr.149,
151].
- CBQL cần nắm bắt và xác định những khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện chương
trình dạy và học để phối hợp với tổ chuyên môn, GV giải quyết vấn đề này.
- Trong chương trình giảng dạy CBQL cần hợp tác cùng GV trong các lĩnh vực liên quan đến
đánh giá, xây dựng và thực hiện bài giảng, điều phối chương trình dạy học bằng cách đảm bảo cho
HS được học chương trình phù hợp với khả năng và nguyện vọng của HS. Bên cạnh đó cần theo dõi
tiến độ của HS: "Việc theo dõi tiến độ của học sinh cũng mang lại những phản hồi rất hiệu quả cho
việc điều chỉnh các phương pháp và tài liệu giảng dạy của GV. CBQL bố trí GV sao cho mọi HS
đều được tiếp cận bình đẳng với chương trình, tài liệu và nguồn lực, đảm bảo có sự phối hợp giữa
truyền tải các chương trình học tập chính quy, các chương trình đặc biệt và các chương trình giảng
dạy khác nhau nhưng phải phù hợp với mục tiêu, sứ mạng và tầm nhìn." [13].
- Xây dựng kế hoạch giảng dạy cần lưu ý việc so sánh chương trình hiện tại với thực tế tình
hình chất lượng học tập của HS tại đơn vị từ đó đề xướng các chương trình dạy học phù hợp với
thực tế đơn vị.
- Việc học tập và rèn luyện của HS được coi là mục đích tồn tại của nhà trường, vì thế CBQL
phải tập hợp được toàn thể cán bộ, GV nhân viên trong nhà trường kiểm tra thường xuyên các hoạt
động đang diễn ra trong nhà trường và thu thập những dữ liệu cần thiết cho việc chỉ đạo điều hành
nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục được chứng minh bằng thành tích học tập và kết quả rèn
luyện của học HS.
- CBQL cần thúc đẩy và chỉ đạo phát triển chuyên môn trong nhà trường theo định hướng chú
trọng vào việc phát triển chất lượng nguồn nhân lực của đơn vị: HS,
cha mẹ HS và đội ngũ cán bộ. Xác định mục tiêu, lập kế hoạch giảng dạy và chương trình bồi
dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ.
- CBQL cần xây dựng các chính sách khen thưởng để động viên khích lệ những nỗ lực đạt kết
quả tốt của tập thể GV, thiết lập các tiêu chuẩn công bố và công khai để khuyến khích sự phấn đấu
của cả thầy và trò.
Bên cạnh đó, việc vận dụng tính quy luật, nguyên tắc và phương pháp hoạt động giảng dạy
của CBQL cần được chú ý, đây là cơ sở thực tiễn nhằm định hướng quan điểm, đường lối trong điều
hành, chỉ đạo không những ở hoạt động chuyên môn mà còn ở những hoạt động khác trong nhà
trường.
1.5.2. Vai trò, nhiệm vụ của Hiệu trưởng trong quản lý hoạt động dạy học ở trường
THPT
Vai trò của hiệu trưởng trong quản lý hoạt động dạy học
- Trong quản lý hoạt động dạy học, HT là người trực tiếp chỉ đạo tổ chức thực hiện
chương trình, và KTĐG kết quả học tập của HS và những vấn đề khác liên quan đến hoạt
động dạy học theo quy định của Bộ GD&ĐT ban hành.
- Hoạt động dạy học chính là nhiệm vụ chính yếu trong công tác giáo dục của nhà trường,
vì vậy đòi hỏi người HT phải là người tạo động lực cho các thành viên trong hội đồng sư
phạm nhà trường phát huy hết khả năng, tư duy tích cực nhằm đạt được mục tiêu dạy học
như mong muốn.
Nhiệm vụ của hiệu trưởng trong quản lý hoạt động dạy học
- Xây dựng chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo của nhà trường trước mắt và lâu dàì;
xác định tầm nhìn, mục tiêu, xứ mạng của nhà trường.
- Quản lý những nội dung trọng tâm sau:
+ Phân công giảng dạy cho GV
+ Quản lý việc thực hiện kế hoạch dạy học
+ Quản lý thực hiện chương trình dạy học
+ Quản lý việc soạn bài và chuẩn bị giờ lên lớp
+ Tổ chức chuyên đề hội thảo khoa học và đổi mới PPDH
+ Quản lý nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho GV
+ Quản lý việc KTĐG kết quả học tập của HS
+ Quản lý phương tiện, điều kiện hỗ trợ cho hoạt động dạy học.
1.5.3. Các chức năng quản lý hoạt động giảng dạy
Có nhiều quan điểm phân định các chức năng quản lý, đa số các giáo trình QLGD gần đây đã
thống nhất các chức năng quản lý bao gồm: kế hoạch ._.của học kỳ, năm học
-Kiểm tra,
-Phê duyệt.
c CBQL phân công giảng dạy cho GV dựa vào:
-Trình độ đào tạo
-Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ
-Nguyện vọng của GV
-Điều kiện cụ thể của GV
-Kết hợp giữa trình độ, năng lực chuyên môn; nguyện vọng
và điều kiện cá nhân của GV.
d CBQL phân công khối lượng giờ giảng cho từng GV:
-Không vượt tiêu chuẩn qui định,
-Đảm bảo tính vừa sức.
e CBQL tạo điều kiện cho GV thực hiện đúng kế hoạch giảng
dạy.
f CBQL kiểm tra và xử lý việc thực hiện kế hoạch tháng, học
kỳ, năm học của đơn vị.
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
2. CBQL tổ chức thực hiện công việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ
cho GV
a CBQL lập qui hoạch bồi dưỡng và phát triển đội ngũ GV phù
hợp với năng lực của từng GV.
b CBQL tổ chức sinh hoạt học thuật cho GV
c CBQL tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ
GV.
d CBQL tổ chức bồi dưỡng phương pháp giảng dạy mới và kỹ
năng lựa chọn, sử dụng phương pháp dạy học cho GV.
e CBQL tổ chức bồi dưỡng kỹ năng cho GV:
- xây dựng giáo trình điện tử;
-ứng dụng công nghệ thông tin,
-sử dụng các phương tiện, thiết bị hiện đại trong giảng dạy.
f CBQL tổ chức bồi dưỡng nâng cao trình độ ngoại ngữ cho GV
i CBQL kiểm tra và xử lý kịp thời việc GV tham gia chưa tốt
các hoạt động bồi dưỡng nâng cao trình độ.
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
3. CBQL tổ chức quản lý công việc soạn bài và chuẩn bị giờ lên lớp
của GV
a CBQL phổ biến cho GV các qui định về yêu cầu soạn bài
trước khi lên lớp.
b CBQL phổ biến cho GV các qui định sử dụng:
- giáo trình chính,
-tài liệu giảng dạy,
-tài liệu tham khảo đối với từng môn học
c CBQL có biện pháp khuyến khích GV sử dụng tài liệu do GV
tự biên sọan trong công tác chuyên môn.
d CBQL quán triệt đến từng GV:
- nội dung chương trình môn học,
- đề cương chi tiết môn học.
e CBQL tổ chức thảo luận để thống nhất nội dung cơ bản của giáo
án hoặc bài giảng giữa các GV cùng dạy một môn học
f CBQL yêu cầu GV tìm hiểu HS để chuẩn bị bài và giảng dạy
phù hợp với đối tượng.
i CBQL tổ chức cho GV trao đổi về:
- phương pháp giảng dạy,
- kỹ năng sử dụng các thiết bị mới.
j CBQL kiểm tra, ký duyệt lịch trình giảng dạy của GV.
k CBQL kiểm tra giáo án hoặc bài giảng của GV.
l CBQL kiểm tra việc GV chuẩn bị phương tiện phục vụ cho
công tác giảng dạy (vật tư, thiết bị, giáo trình…).
m CBQL xử lý những GV không thực hiện tốt việc:
- soạn bài
-chuẩn bị các điều kiện cho việc lên lớp.
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
4.CBQL quản lý công việc giảng dạy trên lớp của GV
a CBQL ban hành và phổ biến các qui chế, qui định, quy trình
có liên quan đến công tác giảng dạy cho GV.
b CBQL yêu cầu GV thực hiện giảng dạy theo phương pháp
mới.
c CBQL yêu cầu và tạo điều kiện tốt để GV sử dụng giáo trình
điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trên lớp.
d CBQL tổ chức cho GV khai thác và sử dụng có hiệu quả cơ
sở vật chất, thiết bị dạy học hiện có.
e CBQL tổ chức định kỳ và đột xuất dự giờ của GV.
f Sau khi dự giờ, CBQL có tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm
về việc chuẩn bị và hoạt động giảng dạy của GV trên lớp.
i Sau khi dự giờ, CBQL có tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm
về thực hiện đúng lịch trình và giáo án hoặc nội dung bài
giảng của GV.
j Sau khi dự giờ, CBQL có tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm
hoạt động giảng dạy của GV theo hướng khuyến khích HS
nâng cao tính sáng tạo, năng động, tự tin.
k Sau khi dự giờ, CBQL có tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm
hoạt động giảng dạy của GV theo hướng dạy cách tự học cho
HS.
l Sau khi dự giờ, CBQL có tổ chức rút kinh nghiệm theo
hướng đánh giá mức độ hiểu bài của các nhóm HS có trình độ
khác nhau trong lớp.
m CBQL nắm bắt những phản ảnh của HS về hoạt động trên lớp
của GV để đề nghị GV điều chỉnh kịp thời.
n CBQL kiểm tra việc thực hiện thời khoá biểu và qui định báo
nghỉ, báo dạy thay, dạy bù của GV.
p CBQL thưởng, phạt kịp thời việc thực hiện quy chế giảng dạy
của GV.
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
5.CBQL tổ chức quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá của GV đối
với kết quả học tập của HS
a CBQL phổ biến kịp thời đến GV các văn bản, qui định, quy
chế và các qui trình về thi, kiểm tra, cho điểm, xếp loại HS.
b CBQL yêu cầu GV áp dụng đa dạng các hình thức trong kiểm
tra, đánh giá kết quả học tập của HS.
c CBQL kiểm tra đề thi để đảm bảo nội dung câu hỏi có phần
vận dụng kiến thức vào tình huống mới.
d CBQL tổ chức thi, chấm thi theo đúng quy chế để đảm bảo
đánh giá khách quan, công bằng kết quả học tập của HS.
e CBQL kiểm tra việc GV công bố đáp án có thang điểm ngay
sau khi thi.
f CBQL yêu cầu GV trả bài”kiểm tra” có ghi nhận xét vào bài
làm để HS rút kinh nghiệm.
i CBQL yêu cầu GV sử dụng kết quả thi, kiểm tra để điều
chỉnh nội dung và phương pháp giảng dạy.
j CBQL xử lý GV vi phạm quy chế thi, kiểm tra
PHỤ LỤC 2
PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN GIÁO VIÊN
VỀ HỌAT ĐỘNG GIẢNG DẠY
Kính thưa Quý Thầy (Cô),
Nhằm thu thập thông tin cho đề tài khoa học nghiên cứu về các kỹ năng lãnh đạo đối với công tác quản lý
họat động dạy để làm cơ sở đề ra biện pháp nâng cao năng lực quản lý của Hiệu trưởng các trường THPT.
Xin các Thầy (Cô) vui lòng cho ý kiến riêng của mình về thông tin liên quan dưới đây bằng cách đánh dầu
(X) vào ô tương ứng vào các câu hỏi. Chân thành cám ơn quý thầy/cô.
Trước hết, xin Thầy/Cô cho biết thông tin về bản thân:
- Công việc: - GV - GVCN
- Trình độ chuyên môn: - Cử nhân - Thạc sĩ. - Tiến sĩ. - Khác
- Giới tính: - Nam. - Nữ
- Thâm niên công tác: - dưới 5 năm - từ 6 đến 15 năm từ 16 đến 25 năm
- 25 năm trở lên
- Trường nơi công tác : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Câu
NỘI DUNG
MỨC ĐỘ THỰC HIỆN Ý
kiến
khác
Rất
cao
Cao
Trung
bình
Thấp
Rất
thấp
GV tự đánh giá mức độ thực hiện hoạt động thiết kế bài giảng
1 GV cập nhật tài liệu giảng dạy.
2 GV sử dụng tài liệu tham khảo (ngoài giáo trình chính) để
soạn bài giảng.
3 Mục tiêu của môn học được thể hiện rõ trong từng bài giảng
của GV.
4 GV nắm rõ được trình độ chung của HS trong lớp khi soạn
bài.
5 Bài giảng của GV được soạn theo hướng đòi hỏi sự nỗ lực
học tập của HS.
6 GV sử dụng thông tin phản hồi từ HS để điều chỉnh nội dung
& phương pháp.
7 GV quan tâm chuẩn bị các thiết bị và vật tư thực tập trước khi giờ
giảng bắt đầu.
8 Bài giảng của GV được soạn theo đúng lịch trình giảng dạy.
9 Bài giảng được soạn theo hướng tạo động lực cho HS học tập.
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
GV tự đánh giá mức độ thực hiện hoạt động giảng dạy
10 GV triển khai giảng dạy theo đúng lịch trình
11 GV sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy
12 GV sử dụng giáo trình điện tử trong giảng dạy.
13 GV yêu cầu HS sử dụng Internet trong học tập.
14 Kỹ năng sử dụng ngôn ngữ của GV trình bày trên lớp (nói,
diễn đạt, …) rõ ràng ( có âm điệu, đủ lớn để học sinh nghe,
tốc độ vừa phải )
15 Trình tự sắp xếp nội dung bài giảng của GV theo đúng giáo
trình.
16 GV giảng bài phù hợp với trình độ chung của HS trong lớp.
17 GV áp dụng nhiều biện pháp để các nhóm đối tượng HS có trình
độ khác nhau trong lớp đều hiểu bài
18 GV đưa kiến thức thực tế vào bài giảng
19 Nội dung bài giảng của GV giúp HS giải quyết tốt những vấn
đề trong thực hành và bài tập.
20 Bài giảng của GV trang bị cho HS tri thức, kỹ năng và thái
độ.
21 Thầy cô có khả năng bao quát và kiểm soát lớp tốt
22 GV có nhiều biện pháp nhằm duy trì sự chú ý của HS trong
suốt giờ lên lớp.
23 GV tìm hiểu những khó khăn trong học tập của HS
24 GV lôi cuốn HS tham gia vào quá trình học tập trên lớp
25 GV khuyến khích HS đặt câu hỏi trên lớp
26 GV khuyến khích HS trình bày ý kiến và nhận xét ý kiến của bạn
trong giờ học
27 GV tạo niềm tin cho HS về khả năng học tập của mình
28 GV tạo cơ hội để HS có điều kiện phát huy tính sáng tạo.
29 GV tạo cơ hội để HS chủ động tham gia giải quyết những tình
huống có vấn đề trong bài học.
30 GV đọc bài giảng cho HS chép.
31 GV hướng dẫn kỹ năng trình bày trước lớp cho HS
32 GV hướng dẫn kỹ năng làm việc theo nhóm cho HS
33 GV hướng dẫn HS biết cách khai thác các nguồn tài liệu khác
nhau trong học tập.
34 GV sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy trong các tình
huống khác nhau.
35 GV tận tình giải đáp các câu hỏi của HS trên lớp
36 GV rút ra nội dung trọng tâm khi kết thúc một bài, một
chương, môn học.
37 GV giao nhiệm vụ cho HS chuẩn bị bài học lần sau
38 GV giao tiếp với HS với thái độ cởi mở, thân thiện
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
GV tự đánh giá mức độ thực hiện hoạt động kiểm tra đánh
giá kết quả học tập của HS
39 GV hướng dẫn HS nắm vững yêu cầu, hình thức, phương
pháp đánh giá ngay khi môn học bắt đầu
40 GV thực hiện việc kiểm tra đánh giá đúng như đã công bố.
41 Các câu hỏi dạng thuộc bài chiếm tỷ lệ cao trong đề thi, kiểm
tra của GV.
42 GV sử dụng đề thi có nhiều câu hỏi thể hiện mức độ khó khác
nhau.
43 Đề thi, kiểm tra của GV bám sát nội dung môn học
44 GV trả bài kiểm tra kèm theo lời nhận xét cho HS.
45 GV sử dụng nhiều hình thức trong kiểm tra giữa kỳ
46 Điểm thi do GV chấm phản ánh được trình độ học tập của
HS.
47 GV công bố đáp án kèm thang điểm sau khi thi.
48 GV thực hiện đúng các quy định về yêu cầu đánh giá HS.
49 GV sử dụng kết quả thi, kiểm tra để điều chỉnh phương pháp
giảng dạy.
Các nội dung khác (Xin Thầy/Cô vui lòng viết thêm)
PHỤ LỤC 3
PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN HỌC SINH
VỀ VIỆC THỰC HIỆN HỌAT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN
Các em học sinh thân mến,
Nhằm thu thập thông tin cho đề tài khoa học nghiên cứu về các kỹ năng lãnh đạo đối với công tác quản lý
họat động dạy để làm cơ sở đề ra biện pháp nâng cao năng lực quản lý của Hiệu trưởng các trường THPT.
Mong các em vui lòng cho ý kiến riêng của mình về thông tin liên quan dưới đây bằng cách đánh dầu (X)
vào ô tương ứng vào các câu hỏi. Cám ơn các em.
Trước hết, Các em cho biết thông tin về bản thân:
- Giới tính: - Nam. - Nữ
- Học lớp: - 10 - 11 - 12
- Tại trường Phổ thông Trung hoc: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Câu NỘI DUNG
MỨC ĐỘ THỰC HIỆN Ý
kiến
khác
Rất
cao
Cao
Trung
bình
Thấp
Rất
thấp
HS nhận xét về mức độ thực hiện hoạt động thiết kế bài giảng
của GV
1 GV sử dụng tài liệu cập nhật để giảng dạy trên lớp
2 GV sử dụng thêm các tài liệu tham khảo để giảng dạy (ngoài
giáo trình chính).
3 Mục đích yêu cầu của môn học được thể hiện rõ trong từng
bài giảng của GV.
4 GV nắm rõ được trình độ chung của HS trong lớp.
5 Bài giảng của GV đòi hỏi sự nỗ lực học tập của HS
6 GV điều chỉnh nội dung và phương pháp sau khi nhận ý kiến
phản hồi từ HS.
7 GV chuẩn bị các thiết bị và vật tư thực hành trước khi giờ
giảng bắt đầu.
Các em vui lòng cho biết thêm về các vấn đề khác
HS đánh giá về mức độ thực hiện hoạt động giảng dạy của
GV
8 GV triển khai giảng dạy theo thời khóa biểu.
9 GV sử dụng thành thạo các thiết bị, phương tiện giảng dạy
trên lớp (máy chiếu phim trong, máy chiếu dùng slides …).
10 GV sử dụng giáo trình điện tử trong giảng dạy.
11 GV yêu cầu HS sử dụng Internet trong học tập.
12 GV sử dụng ngôn ngữ trong bài giảng (nói, diễn đạt, …) rõ
ràng
13 Bài giảng đáp ứng được nhu cầu nhận thức của HS
14 Trình tự sắp xếp nội dung bài giảng của GV phù hợp theo
trình tự.
15 Bài giảng của GV giúp HS hiểu bài.
16 Bài giảng của GV phù hợp với trình độ chung của HS trong
lớp.
17 GV áp dụng những biện pháp để các nhóm đối tượng HS có trình
độ khác nhau trong lớp đều hiểu bài
18 GV đưa những kiến thức thực tế vào bài giảng.
19 Nội dung bài giảng giúp HS giải quyết tốt những vấn đề trong
học bài tập thực hành.
20 Bài giảng đảm bảo trang bị cho HS những tri thức, kỹ năng
tương ứng của môn học.
21 GV có khả năng bao quát và kiểm soát lớp tốt.
22 GV có nhiều biện pháp nhằm duy trì sự chú ý của HS trong
suốt giờ lên lớp.
23 GV tìm hiểu những khó khăn trong học tập của HS
24 GV chủ động lôi cuốn HS tham gia vào quá trình học tập trên
lớp.
25 GV khuyến khích HS đặt câu hỏi trên lớp.
26 GV khuyến khích HS trình bày ý kiến và nhận xét ý kiến của bạn
trong giờ học.
27 GV tạo niềm tin cho HS về khả năng học tập của mình
28 GV chú trọng nuôi dưỡng lòng yêu nghề cho HS.
29 GV tạo cơ hội để HS có điều kiện phát huy tính sáng tạo
30 GV tạo cơ hội để HS chủ động tham gia giải quyết những tình
huống có vấn đề trong bài học.
31 Đa số các GV dạy theo cách đọc- chép.
32 GV hướng dẫn HS kỹ năng trình bày trước lớp.
33 GV hướng dẫn HS kỹ năng làm việc theo nhóm.
34 GV hướng dẫn HS kỹ năng đọc và tóm tắt tài liệu.
35 GV hướng dẫn HS biết cách khai thác các nguồn tài liệu khác
nhau trong học tập.
36 GV sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy trong các tình
huống khác nhau.
37 GV chú ý lắng nghe những câu hỏi, thắc mắc của HS
38 GV giải đáp các câu hỏi của HS trên lớp
39 GV rút ra nội dung trọng tâm khi kết thúc một bài, một
chương, môn học.
40 GV giao nhiệm vụ cho HS chuẩn bị bài học lần sau
41 GV giao tiếp với HS với thái độ cởi mở, thân thiện
Các em vui lòng cho biết thêm về các vấn đề khác
HS đánh giá về mức độ GV thực hiện hoạt động kiểm tra
đánh giá kết quả học tập của HS
42 GV hướng dẫn HS nắm vững yêu cầu, hình thức, phương
pháp đánh giá ngay khi môn học bắt đầu.
43 GV thực hiện việc kiểm tra đánh giá đúng như đã công bố
44 Các câu hỏi dạng thuộc bài chiếm tỷ lệ cao trong đề thi, kiểm
tra.
45 GV sử dụng đề thi có nhiều câu hỏi thể hiện mức độ khó khác
nhau.
46 Đề thi, kiểm tra bám sát nội dung môn học.
47 GV trả bài kiểm tra kèm theo lời nhận xét cho HS.
48 GV sử dụng nhiều hình thức thi, kiểm tra
49 Điểm số phản ánh chính xác trình độ học tập của HS
50 Tất cả các môn thi đều có công bố đáp án kèm thang điểm sau
khi thi.
Các em vui lòng cho biết thêm về các vấn đề khác
Kết quả học tập của học sinh so với yêu cầu của mục tiêu
1 Môn toán
2 Các môn khoa học tự nhiên
3 Các môn khoa học xã hội
4 Ngoại ngữ
5. Thái độ học tập
a Tích cực
b Chủ động
c Sáng tạo
Các em vui lòng cho biết thêm về các vấn đề khác
Hoạt động giảng dạy của giáo viên
1. Chuẩn bị giảng dạy:
-Xây dựng kế hoạch giảng dạy
-Thiết kế giáo án
-Chuẩn bị phương tiện dạy học
Các em vui lòng cho biết thêm về các vấn đề khác
2.Chất lượng giờ lên lớp:
a -Đáp ứng yêu cầu mục tiêu dạy học
b -Thực hiện chương trình
c -Đổi mới phương pháp
d -Sử dụng phương tiện dạy học
e -Ứng dụng công nghệ thông tin
f -Kiểm tra, đánh giá
i -Phát huy tính tích cực học tập của HS
j -Phát huy tính chủ động học tập của HS
k -Phát huy khả năng sáng tạo học tập của HS
Các em vui lòng cho biết thêm về các vấn đề khác
PHỤ LỤC 4
SO SÁNH ĐÁNH GIÁ CỦA HS MỨC ĐỘ
THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GV THEO GIỚI TÍNH
Nội dung
Nam Nữ
F P TB
ĐH
ĐL
TC
TB
ĐH
ĐL
TC
HS đánh giá mức độ thực hiện hoạt động thiết kế bài giảng
của GV
GV sử dụng tài liệu cập nhật để giảng dạy trên lớp 3,44 0,94 3,45 0,85 0,001 0,97
GV sử dụng thêm các tài liệu tham khảo để giảng dạy (ngoài giáo
trình chính).
3,23 0,96 3,29 0,92 0,61 0,43
Mục đích yêu cầu của môn học được thể hiện rõ trong từng bài
giảng của GV.
3,69 0,94 3,75 0,87 0,61 0,43
GV nắm rõ được trình độ chung của HS trong lớp. 3,52 0,93 3,47 0,93 0,32 0,56
Bài giảng của GV đòi hỏi sự nỗ lực học tập của HS 3,56 0,99 3,52 1,06 0,19 0,66
GV điều chỉnh nội dung và phương pháp sau khi nhận ý kiến phản
hồi từ HS.
3,13 1,11 3,15 1,04 0,05 0,81
GV chuẩn bị các thiết bị và vật tư thực hành trước khi giờ giảng bắt
đầu.
3,02 1,17 3,06 1,16 0,16 0,68
HS đánh giá về mức độ thực hiện hoạt động giảng dạy của GV
GV triển khai giảng dạy theo thời khóa biểu. 4,05 0,97 4,12 0,82 0,78 0,37
GV sử dụng thành thạo các thiết bị, phương tiện giảng dạy trên lớp
(máy chiếu phim trong, máy chiếu dùng slides …).
3,39 1,13 3,53 0,92 2,40 0,12
GV sử dụng giáo trình điện tử trong giảng dạy. 2,76 1,09 2,67 1,03 1,05 0,30
GV yêu cầu HS sử dụng Internet trong học tập. 2,01 1,215 2,03 1,10 0,03 0,86
GV sử dụng ngôn ngữ trong bài giảng (nói, diễn đạt, …) rõ ràng 3,84 0,88 3,80 0,93 0,22 0,63
Bài giảng đáp ứng được nhu cầu nhận thức của HS. 3,39 0,84 3,35 0,87 0,39 0,53
Trình tự sắp xếp nội dung bài giảng của GV phù hợp theo trình tự. 3,69 0,85 3,64 0,93 0,34 0,55
Bài giảng của GV giúp HS hiểu bài. 3,49 0,92 3,43 0,91 0,51 0,47
Bài giảng của GV phù hợp với trình độ chung của HS trong lớp. 3,42 0,98 3,53 0,87 1,75 0,18
GV áp dụng những biện pháp để các nhóm đối tượng HS có trình độ
khác nhau trong lớp đều hiểu bài.
3,21 1,12 3,16 1,12 0,32 0,57
GV đưa những kiến thức thực tế vào bài giảng. 3,66 0,96 3,65 0,98 0,00 0,94
Nội dung bài giảng giúp HS giải quyết tốt những vấn đề trong học
bài tập thực hành.
3,24 0,90 3,11 0,93 2,67 0,10
Bài giảng đảm bảo trang bị cho HS những tri thức, kỹ năng tương
ứng của môn học.
3,26 0,93 3,27 0,90 0,00 0,92
GV có khả năng bao quát và kiểm soát lớp tốt. 3,28 0,95 3,27 0,82 0,01 0,89
GV có nhiều biện pháp nhằm duy trì sự chú ý của HS trong suốt giờ
lên lớp.
3,04 1,04 3,09 0,96 0,29 0,58
GV tìm hiểu những khó khăn trong học tập của HS 2,71 1,20 2,67 1,13 0,15 0,69
GV chủ động lôi cuốn HS tham gia vào quá trình học tập trên lớp. 3,08 0,99 2,95 1,04 2,09 0,14
GV khuyến khích HS đặt câu hỏi trên lớp. 3,31 1,13 3,30 1,02 0,02 0,88
GV khuyến khích HS trình bày ý kiến và nhận xét ý kiến của bạn
trong giờ học.
3,23 1,11 3,35 1,10 1,49 0,22
GV tạo niềm tin cho HS về khả năng học tập của mình 3,00 1,12 2,94 1,08 0,41 0,51
GV chú trọng nuôi dưỡng lòng yêu nghề cho HS. 2,57 1,10 2,63 1,08 0,38 0,53
GV tạo cơ hội để HS có điều kiện phát huy tính sáng tạo. 3,15 1,07 3,25 1,05 1,20 0,27
GV tạo cơ hội để HS chủ động tham gia giải quyết những tình huống
có vấn đề trong bài học.
3,25 0,99 3,21 1,01 0,16 0,68
Đa số các GV dạy theo cách đọc - chép. 3,04 1,26 2,90 1,11 1,74 0,18
GV hướng dẫn HS kỹ năng trình bày trước lớp. 2,98 1,09 3,06 0,96 0,73 0,39
GV hướng dẫn HS kỹ năng làm việc theo nhóm. 3,17 1,01 3,19 0,96 0,02 0,88
GV hướng dẫn HS kỹ năng đọc và tóm tắt tài liệu. 3,14 1,05 3,05 0,98 1,06 0,30
GV hướng dẫn HS biết cách khai thác các nguồn tài liệu khác nhau
trong học tập.
3,00 1,07 2,97 0,99 0,09 0,75
GV sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy trong các tình huống
khác nhau.
3,17 1,06 3,062 1,06 1,61 0,20
GV chú ý lắng nghe những câu hỏi, thắc mắc của HS 3,44 1,16 3,50 1,10 0,32 0,57
GV giải đáp các câu hỏi của HS trên lớp. 3,75 0,87 3,79 0,89 0,30 0,58
GV rút ra nội dung trọng tâm khi kết thúc một bài, một chương, môn
học.
3,88 0,99 3,84 0,94 0,23 0,63
GV giao nhiệm vụ cho HS chuẩn bị bài học lần sau 3,72 0,94 3,69 0,88 0,21 0,64
GV giao tiếp với HS với thái độ cởi mở, thân thiện. 3,27 1,25 3,44 1,12 2,81 0,09
HS đánh giá về mức độ GV thực hiện hoạt động kiểm tra đánh giá
kết quả học tập của HS
GV hướng dẫn HS nắm vững yêu cầu, hình thức, phương pháp đánh giá
ngay khi môn học bắt đầu.
3,19 0,96 3,18 0,88 0,02 0,88
GV thực hiện việc kiểm tra đánh giá đúng như đã công bố. 3,43 1,12 3,52 0,95 0,89 0,34
Các câu hỏi dạng thuộc bài chiếm tỷ lệ cao trong đề thi, kiểm tra. 3,22 1,14 3,17 1,00 0,25 0,61
GV sử dụng đề thi có nhiều câu hỏi thể hiện mức độ khó khác nhau. 3,63 1,08 3,67 0,92 0,17 0,67
Đề thi, kiểm tra bám sát nội dung môn học. 3,68 1,17 3,72 0,95 0,21 0,64
GV trả bài kiểm tra kèm theo lời nhận xét cho HS. 3,34 1,24 3,24 1,15 0,92 0,33
GV sử dụng nhiều hình thức thi, kiểm tra. 3,50 1,06 3,36 1,12 2,24 0,13
Điểm số phản ánh chính xác trình độ học tập của HS 3,35 1,20 3,17 1,10 3,17 0,07
Tất cả các môn thi đều có công bố đáp án kèm thang điểm sau khi
thi.
3,29 1,36 3,12 1,27 2,16 0,14
Kết quả học tập của học sinh so với yêu cầu của mục tiêu
Môn toán 3,46 1,18 3,21 0,97 6,84 0,00
Các môn khoa học tự nhiên 3,36 1,02 3,08 0,97 10,24 0,00
Các môn khoa học xã hội 3,13 1,01 3,13 0,97 0,00 0,98
Ngoại ngữ 3,11 1,17 3,09 1,09 0,03 0,86
Thái độ học tập
Tích cực 3,48 1,04 3,27 1,04 5,09 0,02
Chủ động 3,27 1,13 3,17 1,02 1,00 0,31
Sáng tạo 3,30 1,17 3,16 1,06 2,21 0,13
Hoạt động dạy của giáo viên
1. Chuẩn bị giảng dạy:
-Xây dựng kế hoạch giảng dạy 3,62 1,03 3,56 1,00 0,47 0,49
-Thiết kế giáo án 3,69 1,06 3,61 1,00 0,70 0,40
-Chuẩn bị phương tiện dạy học 3,17 1,14 3,10 1,08 0,63 0,42
2.Chất lượng giờ lên lớp:
-Đáp ứng yêu cầu mục tiêu dạy học 3,55 0,98 3,53 0,96 0,02 0,88
-Thực hiện chương trình 3,47 0,96 3,46 0,94 0,02 0,87
-Đổi mới phương pháp 3,06 1,03 2,98 1,10 0,73 0,39
-Sử dụng phương tiện dạy học 3,07 1,09 2,91 1,14 2,54 0,11
-Ứng dụng công nghệ thông tin 2,87 1,12 2,84 1,19 0,05 0,81
-Kiểm tra, đánh giá 3,52 1,06 3,41 1,00 1,49 0,22
-Phát huy tính tích cực học tập của HS 3,32 1,11 3,19 1,09 2,00 0,15
-Phát huy tính chủ động học tập của HS 3,22 1,16 3,12 1,11 0,88 0,34
-Phát huy khả năng sáng tạo học tập của HS 3,17 1,21 3,11 1,16 0,37 0,54
PHỤ LỤC 5
SO SÁNH ĐÁNH GIÁ CỦA HS MỨC ĐỘ THỰC HIỆN
HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GV THEO LỚP HỌC
Nội dung
Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12
F P TB
ĐH
ĐL
TC
TB
ĐH
ĐL
TC
TB
ĐH
ĐL
TC
HS đánh giá mức độ thực hiện hoạt động thiết
kế bài giảng của GV
GV sử dụng tài liệu cập nhật để giảng dạy trên lớp 3,39 0,93 3,35 0,87 3,61 0,85 4,51 0,01
GV sử dụng thêm các tài liệu tham khảo để giảng dạy
(ngoài giáo trình chính).
3,08 0,97 3,28 0,87 3,43 0,98 5,51 0,00
Mục đích yêu cầu của môn học được thể hiện rõ trong
từng bài giảng của GV.
3,70 0,95 3,67 0,80 3,79 0,98 0,91 0,40
GV nắm rõ được trình độ chung của HS trong lớp. 3,55 0,92 3,36 0,94 3,61 0,90 3,80 0,02
Bài giảng của GV đòi hỏi sự nỗ lực học tập của HS. 3,57 0,95 3,56 1,05 3,49 1,08 0,32 0,72
GV điều chỉnh nội dung và phương pháp sau khi nhận
ý kiến phản hồi từ HS.
3,18 1,04 3,02 1,14 3,26 0,99 2,49 0,08
GV chuẩn bị các thiết bị và vật tư thực hành trước khi giờ
giảng bắt đầu.
3,00 1,14 3,02 1,15 3,14 1,21 0,71 0,49
HS đánh giá về mức độ thực hiện hoạt động giảng
dạy của GV
GV triển khai giảng dạy theo thời khóa biểu 4,13 0,84 4,18 0,90 3,94 0,90 3,67 0,02
GV sử dụng thành thạo các thiết bị, phương tiện giảng
dạy trên lớp (máy chiếu phim trong, máy chiếu dùng
slides …)
3,61 0,97 3,35 1,04 3,46 1,01 2,84 0,05
GV sử dụng giáo trình điện tử trong giảng dạy 2,89 1,02 2,68 1,03 2,59 1,09 3,31 0,03
GV yêu cầu HS sử dụng Internet trong học tập 2,19 1,22 1,93 1,10 1,96 1,16 2,40 0,09
GV sử dụng ngôn ngữ trong bài giảng (nói, diễn đạt,
…) rõ ràng
3,93 0,90 3,77 0,87 3,79 0,98 1,39 0,24
Bài giảng đáp ứng được nhu cầu nhận thức của HS 3,29 0,80 3,33 0,87 3,47 0,88 2,04 0,13
Trình tự sắp xếp nội dung bài giảng của GV phù hợp
theo trình tự.
3,66 0,89 3,71 0,80 3,58 0,99 0,94 0,38
Bài giảng của GV giúp HS hiểu bài. 3,40 0,90 3,40 0,92 3,59 0,93 2,57 0,07
Bài giảng của GV phù hợp với trình độ chung của HS
trong lớp.
3,46 0,88 3,36 0,92 3,64 0,97 4,36 0,01
GV áp dụng những biện pháp để các nhóm đối tượng
HS có trình độ khác nhau trong lớp đều hiểu bài.
3,19 1,03 2,91 1,09 3,52 1,14 14,4
8
0,00
GV đưa những kiến thức thực tế vào bài giảng 3,76 0,98 3,62 0,93 3,60 0,99 1,31 0,27
Nội dung bài giảng giúp HS giải quyết tốt những vấn
đề trong học bài tập thực hành.
3,16 0,89 3,07 0,86 3,26 0,99 1,87 0,15
Bài giảng đảm bảo trang bị cho HS những tri thức, kỹ
năng tương ứng của môn học.
3,33 0,87 3,17 0,92 3,34 0,95 1,97 0,13
GV có khả năng bao quát và kiểm soát lớp tốt 3,26 0,78 3,13 0,86 3,48 0,95 7,45 0,00
GV có nhiều biện pháp nhằm duy trì sự chú ý của HS
trong suốt giờ lên lớp.
3,04 1,01 2,95 1,02 3,25 0,92 4,28 0,01
GV tìm hiểu những khó khăn trong học tập của HS 2,75 1,11 2,44 1,15 2,95 1,18 9,40 0,00
GV chủ động lôi cuốn HS tham gia vào quá trình học
tập trên lớp.
2,97 1,07 2,82 0,95 3,32 1,01 11,8 0,00
GV khuyến khích HS đặt câu hỏi trên lớp 3,46 0,93 3,24 1,07 3,26 1,16 2,00 0,13
GV khuyến khích HS trình bày ý kiến và nhận xét ý
kiến của bạn trong giờ học.
3,44 1,05 3,19 1,16 3,31 1,07 2,15 0,11
GV tạo niềm tin cho HS về khả năng học tập của
mình.
2,89 1,03 2,80 1,13 3,27 1,05 9,69 0,00
GV chú trọng nuôi dưỡng lòng yêu nghề cho HS. 2,62 1,07 2,52 1,05 2,72 1,13 1,52 0,21
GV tạo cơ hội để HS có điều kiện phát huy tính sáng
tạo.
3,17 1,03 3,09 1,06 3,39 1,04 3,97 0,01
GV tạo cơ hội để HS chủ động tham gia giải quyết
những tình huống có vấn đề trong bài học.
3,17 0,98 3,18 0,98 3,36 1,02 1,92 0,14
Đa số các GV dạy theo cách đọc - chép 2,88 1,13 3,13 1,23 2,80 1,11 3,91 0,02
GV hướng dẫn HS kỹ năng trình bày trước lớp 3,15 0,88 2,86 1,04 3,12 1,08 4,70 0,00
GV hướng dẫn HS kỹ năng làm việc theo nhóm 3,28 0,89 3,03 1,04 3,29 0,96 4,23 0,01
GV hướng dẫn HS kỹ năng đọc và tóm tắt tài liệu. 3,06 0,96 2,99 1,01 3,26 1,05 3,34 0,03
GV hướng dẫn HS biết cách khai thác các nguồn tài
liệu khác nhau trong học tập.
2,91 0,99 2,95 1,03 3,11 1,04 1,85 0,15
GV sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy trong các tình
huống khác nhau
2,95 1,05 3,09 1,05 3,29 1,07 4,10 0,01
GV chú ý lắng nghe những câu hỏi, thắc mắc của HS. 3,38 1,12 3,39 1,12 3,67 1,11 3,58 0,02
GV giải đáp các câu hỏi của HS trên lớp 3,80 0,86 3,73 0,87 3,80 0,91 0,36 0,69
GV rút ra nội dung trọng tâm khi kết thúc một bài,
một chương, môn học.
3,89 0,89 3,77 0,97 3,97 0,99 2,08 0,12
GV giao nhiệm vụ cho HS chuẩn bị bài học lần sau. 3,69 0,93 3,62 0,93 3,83 0,86 2,52 0,08
GV giao tiếp với HS với thái độ cởi mở, thân thiện. 3,28 1,17 3,20 1,22 3,66 1,10 7,57 0,00
HS đánh giá về mức độ GV thực hiện hoạt động
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS
GV hướng dẫn HS nắm vững yêu cầu, hình thức,
phương pháp đánh giá ngay khi môn học bắt đầu.
3,23 0,85 3,11 0,92 3,27 0,96 1,53 0,21
GV thực hiện việc kiểm tra đánh giá đúng như đã 3,46 0,97 3,31 1,13 3,72 0,90 7,77 0,00
công bố.
Các câu hỏi dạng thuộc bài chiếm tỷ lệ cao trong đề
thi, kiểm tra.
3,22 1,05 3,08 1,10 3,34 1,00 2,88 0,05
GV sử dụng đề thi có nhiều câu hỏi thể hiện mức độ
khó khác nhau.
3,75 0,92 3,48 1,11 3,77 0,88 5,14 0,00
Đề thi, kiểm tra bám sát nội dung môn học. 3,70 0,99 3,54 1,13 3,92 0,97 6,36 0,00
GV trả bài kiểm tra kèm theo lời nhận xét cho HS. 3,08 1,17 3,26 1,22 3,50 1,13 4,73 0,00
GV sử dụng nhiều hình thức thi, kiểm tra 3,33 1,06 3,37 1,17 3,57 1,03 2,26 0,10
Điểm số phản ánh chính xác trình độ học tập của HS. 3,07 1,16 3,21 1,14 3,42 1,13 3,81 0,02
Tất cả các môn thi đều có công bố đáp án kèm thang
điểm sau khi thi
3,13 1,35 3,00 1,37 3,47 1,15 6,47 0,00
Kết quả học tập của HS so với yêu cầu của mục tiêu
Môn toán 3,06 0,91 3,31 1,12 3,52 1,11 7,28 0,00
Các môn khoa học tự nhiên 3,07 0,81 3,26 1,04 3,25 1,06 1,82 0,16
Các môn khoa học xã hội 3,34 0,84 3,06 1,05 3,05 0,98 4,53 0,01
Ngoại ngữ 3,14 0,96 2,86 1,20 3,36 1,06 10,0 0,00
Thái độ học tập
Tích cực 3,31 1,00 3,33 1,02 3,47 1,09 1,22 0,29
Chủ động 3,18 0,97 3,18 1,09 3,31 1,11 0,83 0,43
Sáng tạo 3,10 1,01 3,27 1,14 3,28 1,14 1,32 0,26
Hoạt động dạy của giáo viên
1. Chuẩn bị giảng dạy:
-Xây dựng kế hoạch giảng dạy 3,66 0,77 3,49 1,05 3,64 1,11 1,51 0,22
-Thiết kế giáo án 3,66 0,87 3,57 1,04 3,73 1,09 1,19 0,30
-Chuẩn bị phương tiện dạy học 3,04 1,02 3,06 1,11 3,32 1,14 3,40 0,03
2.Chất lượng giờ lên lớp:
-Đáp ứng yêu cầu mục tiêu dạy học 3,56 0,75 3,55 1,02 3,54 1,06 0,02 0,97
-Thực hiện chương trình 3,53 0,84 3,40 0,93 3,51 1,03 1,10 0,33
-Đổi mới phương pháp 2,86 0,93 2,99 1,06 3,20 1,16 4,11 0,01
-Sử dụng phương tiện dạy học 2,95 1,02 2,92 1,16 3,10 1,12 1,36 0,25
-Ứng dụng công nghệ thông tin 2,88 1,09 2,79 1,16 2,95 1,20 0,89 0,41
-Kiểm tra, đánh giá 3,40 0,85 3,38 1,08 3,63 1,06 3,40 0,03
-Phát huy tính tích cực học tập của HS 3,21 0,92 3,19 1,11 3,36 1,20 1,32 0,26
-Phát huy tính chủ động học tập của HS 3,09 1,01 3,11 1,14 3,33 1,20 2,32 0,09
-Phát huy khả năng sáng tạo học tập của HS 2,97 1,09 3,14 1,18 3,29 1,24 2,72 0,06
PHỤ LỤC 6
PHIẾU XIN Ý KIẾN CBQL VỀ TÍNH CẦN THIẾT VÀ KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP QUẢN
LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY
Kính gửi: Quý thầy(cô) giáo là chuyên viên Sở GD-ĐT tỉnh BR-VT, cán bộ quản lý và giáo viên các trường
THPT TP. Vũng Tàu.
Xin quý thầy (cô) cho biết ý kiến về mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý nhằm nâng cao
chất lượng dạy học nở các trường THPT TP.Vũng Tàu bằng cách đánh dấu X vào ô lựa chọn
Trước hết, xin Thầy/Cô cho biết thông tin về bản thân:
- Công việc: - CB lãnh đạo Sở - Ban Giám hiệu - Tổ trưởng Bộ môn
- Trình độ chuyên môn: - Cử nhân - Thạc sĩ. - Tiến sĩ. - Khác
- Giới tính: - Nam - Nữ
- Trường nơi công tác : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STT Nội dung biện pháp
Mức độ cần thiết Mức độ khả thi
Rất
cần
thiết
Cần
thiết
Không
cần
thiết
Rất
khả
thi
Khả
thi
Không
khả
thi
1
Các biện pháp tác động về nhận thức giúp CBQL, GV
và HS nâng cao ý thức, trách nhiệm đối với việc nâng
cao chất lượng dạy học
2 Kế hoạch hóa công tác giảng dạy
3
a
Tăng cường quản lý thực hiện nội dung chương trình
dạy học, nâng cao chất lượng giờ lên lớp
b Các biện pháp quản lý đổi mới PPDH.
c Tăng cường quản lý KTĐG kết quả học tập của HS
d Tăng cường quản lý công tác sinh hoạt tổ chuyên môn
e Tăng cường công tác quản lý bồi dưỡng GV
4
a
Biện pháp quản lý củng cố, xây dựng và sử dụng có
hiệu quả CSVC-TBDH
b
Biện pháp quản lý thi đua khen thưởng kích thích hoạt
động giảng dạy của đội ngũ GV trong nhà trường.
c
Biện pháp quản lý xây dựng môi trường sư phạm lành
mạnh thân thiện, HS tích cực
5
Các biện pháp kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế
hoạch quản lý hoạt động giảng dạy.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LA5479.pdf