Thực trạng huy động vốn ở Xí nghiệp Xây lắp điện trực thuộc Công ty điện lực I

Thùc tr¹ng huy ®éng vèn ë XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn thuéc Tæng c«ng ty §iÖn lùc I I. Kh¸i qu¸t chung vÒ XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn I. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn xÝ nghiÖp. XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn trùc thuéc C«ng ty ®iÖn lùc I ®­îc thµnh lËp ngµy 23/10/1992 theo QuyÕt ®Þnh sè 523 NL/TCCB - L§ cña Bé N¨ng l­îng trªn c¬ së s¸t nhËp hai xÝ nghiÖp: XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn vµ XÝ nghiÖp L¾p ®iÖn h¹ thÕ thuéc Së ®iÖn lùc Hµ Néi. Nh×n chung XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« nhá víi sè vèn kinh doanh ban ®Çu lµ 2.119 triÖu ®ång. Trong ®ã: - Vèn l­u ®éng: 1.519 triÖu ®ång; - Vèn cè ®Þnh: 600 triÖu ®ång. Theo nguån vèn: - Vèn ng©n s¸ch: 2.047 triÖu ®ång. - Vèn tù bæ sung: 72 triÖu ®ång. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn ngµy cµng më réng vÒ quy m« còng nh­ c¬ cÊu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, mang l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho ®Êt n­íc gãp phÇn lµm gi¶m tæn thÊt ®iÖn n¨ng ®em ¸nh s¸ng ®Õn mäi miÒn tæ quèc ®Æc biÖt lµ ®ång bµo vïng s©u, vïng xa. * NhiÖm vô kinh doanh Lµ ®¬n vÞ phô trî thuéc C«ng ty ®iÖn lùc I, XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn ®¨ng ký ngµnh nghÒ kinh doanh sau: - X©y dùng, c¶i t¹o, söa ch÷a c«ng tr×nh ®­êng d©y vµ tr¹m ®iÖn; - X©y dùng, söa ch÷a c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông theo chøng chØ hµnh nghÒ x©y dùng sè 53 BXD/CSXD ngµy 14/4/2001 cña Bé X©y dùng vµ QuyÕt ®Þnh sè 2163 EVN/§LI - 3 ngµy 3/5/2001 cña C«ng ty §iÖn lùc I, xÝ nghiÖp cã nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cô thÓ nh­ sau: - §µo ®¾p ®Êt ®¸, san lÊp mÆt b»ng t¹o b·i; - X©y l¾p c¸c kÕt cÊu c«ng tr×nh, thi c«ng mãng c«ng tr×nh; - Söa ch÷a l¾p ®Æt ®­êng d©y vµ tr¹m 110 Kv; - Gia c«ng, l¾p ®Æt c¸c kÕt cÊu kim lo¹i hßm tñ, b¶ng ®iÖn, cÊu kiÖn bª t«ng ®óc s½n cho ®­êng d©y vµ tr¹m ®iÖn ®Õn 35 Kw; - X©y dùng ®­êng d©y vµ tr¹m ®iÖn ®Õn 110 Kv vµ mét sè h¹ng môc (gãi thÇu) ®­êng d©y cã ®iÖn ¸p ®Õn 220 Kv; - X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ phÇn bao che c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp nhãm C; - Ph¹m vi ho¹t ®éng trªn toµn quèc. 2. C¸c nguån lùc KÕt qu¶ vÒ c«ng t¸c lao ®éng ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng. B¶ng 1: C¬ cÊu lao ®éng cña xÝ nghiÖp §¬n vÞ: ng­êi ChØ tiªu 2001 2002 2003 1. Tæng sè CBCNV 339 363 384 2. Sè c«ng nh©n s¶n xuÊt 254 254 300 3. Sè lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n 133 123 135 4. Phô n÷ 31 44 54 5. §¶ng viªn 38 41 50 6. Tuæi ®êi d­íi 30 129 139 142 31 - 45 162 171 184 46 - 55 40 43 50 trªn 56 8 10 9 7. Tr×nh ®é chuyªn m«n - §¹i häc 49 60 70 - Trung cÊp 31 43 52 Nãi chung nh×n vµo b¶ng kª vÒ lao ®éng cña doanh nghiÖp ta thÊy r»ng, xÝ nghiÖp ®ang cã lùc l­îng lao ®éng ngµy cµng hïng hËu, lín m¹nh, vÒ c¶ sè l­îng vµ chÊt l­îng tØ träng c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp t¨ng dÇn tõ 75% n¨m 2001 lªn 76% n¨m 2002 vµ 80% n¨m 2003. Sè ®¶ng viªn còng t¨ng dÇn chøng tá c«ng t¸c t­ t­ëng chÝnh trÞ trong xÝ nghiÖp ®­îc quan t©m. ViÖc båi huÊn vÒ chÝnh trÞ trong xÝ nghiÖp thÓ hiÖn rÊt râ, sè l­îng lao ®éng d­íi 30 vµ tõ 31 ®Õn 45 tuæi ®Òu chiÕm ®a sè. Bªn c¹nh viÖc trÎ hãa, th× tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng còng ®­îc n©ng cao b»ng c¸ch t¨ng c­êng ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc, cßn kÕ ®ã lµ trung cÊp, tuyÓn dông míi vµ cho ®i häc. XÝ nghiÖp cã nh÷ng chÕ ®é chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi nh÷ng ng­êi ®i häc, do vËy lµm cho hä yªn t©m trong häc tËp vµ cßn hoµn thµnh c«ng t¸c ®­îc giao. 3. Tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Do ®Æc tÝnh cña c«ng t¸c x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn XÝ nghiÖp thµnh lËp c¸c ®éi x©y l¾p ®iÖn. Cã 12 ®éi x©y l¾p (gäi t¾t lµ ®éi ®iÖn 1, ®éi ®iÖn 2,... ®éi ®iÖn 12). Mçi ®éi cã tõ 15 ®Õn 30 ng­êi, bao gåm mét ®éi tr­ëng phô tr¸ch chung, mét kü thuËt viªn vµ mét nh©n viªn kinh tÕ. C¸c ®éi ®iÖn tæ chøc thi c«ng c«ng tr×nh theo hîp ®ång kinh tÕ do xÝ nghiÖp ký kÕt vµ theo thiÕt kÕ ®­îc duyÖt c¸c c«ng tr×nh cã quy m« lín ph¶i huy ®éng nhiÒu ®éi cïng tham gia thi c«ng nh­: c«ng tr×nh ®­êng d©y 35 Kv SÇm N­a - Lµo (n¨m 1997), c«ng tr×nh c¶i t¹o ®­êng d©y trung ¸p vµ c¸c TBA thµnh phè Hµ Néi thuéc dù ¸n "C¶i t¹o l­íi ®iÖn ba thµnh phè Hµ Néi, H¶i Phßng vµ Nam §Þnh" (n¨m 2001). a. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý §Æc ®iÓm lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp lµ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn cã quy m« nhá phæ biÕn ë møc (100 triÖu ®Õn 600 triÖu ®ång), ph©n t¸n hÇu hÕt c¸c tØnh phÝa B¾c tõ NghÖ TÜnh trë ra. §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô chuyªn m«n ho¸ còng nh­ ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh xÝ nghiÖp thùc hiÖn m« h×nh tæ chøc qu¶n lý nh­ sau: S¬ ®å : C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn Phßng Hµnh chÝnh Phßng KÕ ho¹ch Phßng Tæ chøc Phßng Kü thuËt Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng VËt t­ Phã Gi¸m ®èc Gi¸m ®èc 12 §éi x©y l¾p ®iÖn 3 §¬n vÞphô trî Ban Gi¸m ®èc gåm mét gi¸m ®èc vµ mét Phã gi¸m ®èc. Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®øng ®Çu trong xÝ nghiÖp, võa lµ ®¹i diÖn cho Nhµ n­íc, võa ®¹i diÖn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña xÝ nghiÖp. Phã gi¸m ®èc kü thuËt: phèi hîp víi kÕ to¸n tr­ëng gióp viÖc gi¸m ®èc trong c«ng t¸c qu¶n lý ®ång thêi phô tr¸ch kh©u kü thuËt cña c¸c c«ng tr×nh. b. §Æc ®iÓm vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh - kinh doanh cña xÝ nghiÖp. §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n vÒ XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn, chóng ta sÏ xem xÐt t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh trong 3 n¨m 2001 - 2002 - 2003. B¶ng 2: B¸o c¸o tµi chÝnh trong 3 n¨m §¬n vÞ: triÖu ®ång ChØ tiªu 2001 2002 2003 1. Tæng tµi s¶n 87.915 94.114 69.292 - Tµi s¶n l­u ®éng 85.514 91.734 65.761 - Tµi s¶n cè ®Þnh 2.401 2.380 3.531 2. Tæng nguån vèn 87.915 94.114 69.292 - Nî ph¶i tr¶ 84.140 90.452 63.622 - Nguån vèn chñ së h÷u 3.775 3.662 5.670 3. Tæng doanh thu 55.548 32.005 25.749 4. Doanh thu thuÇn 51.574 30.798 24.461 5. Gi¸ vèn hµng b¸n 50.663 30.163 22.319 6. L·i gép 911 635 1.485 7. L·i thuÇn 744 445 1.081 8. Ph¶i nép ng©n s¸ch 3.535 401 2.188 9. Thu nhËp b×nh qu©n 0,78 0,801 Theo nh­ b¶ng 1 ta thÊy trong 3 n¨m võa qua, mÆc dï cã sù biÕn ®éng, nh­ng mét c¸ch tæng qu¸t th× t×nh h×nh kinh doanh cña xÝ nghiÖp lµ kh¸ tèt, l·i sau thuÕ lu«n lµ mét sè d­¬ng, chØ cã n¨m 2002, c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n chÞu sù t¸c ®éng trùc tiÕp vÒ viÖc ¸p dông luËt thuÕ VAT, nhÊt lµ c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu n¨m 2001 nh­ng chuyÓn tiÕp sang n¨m 2002, phÇn thuÕ VAT ®Çu ra cña s¶n phÈm x©y l¾p Nhµ n­íc ®· thu nh­ng ch­a ®­îc chñ ®Çu t­ thanh to¸n bï cho ®¬n vÞ thi c«ng vÒ phÇn gi¸ trÞ nµy dÉn ®Õn lîi nhuËn cña xÝ nghiÖp ®­îc trÝch tõ nh÷ng c«ng tr×nh tróng thÇu ®ã bÞ c¾t gi¶m vµ thua thiÖt. Lµ xÝ nghiÖp x©y l¾p, tuy nhiªn, xÝ nghiÖp cßn cã thªm x­ëng c¬ khÝ vµ ®éi x©y dùng, do vËy, ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp sÏ gÇn c«ng t¸c thi c«ng x©y l¾p ®iÖn ®ãng vai trß chñ ®¹o, vµ ho¹t ®éng x©y dùng cña ®éi x©y dùng vµ ho¹t ®éng gia c«ng chÕ t¹o cña ph©n x­ëng c¬ khÝ. B¶ng 3: B¸o c¸o thùc hiÖn thi c«ng x©y l¾p ®iÖn §¬n vÞ: triÖu ®ång §éi ®iÖn 2002 2003 §éi I 1.847 250 §éi II 2.080 1.959 §éi III 2.758 1.302 §éi IV 2.040 4.523 §éi V 3.871 3.694 §éi VI 5.315 490 §éi VII 1.184 1.991 §éi VIII 4.585 4.819 §éi IX 263 2.222 §éi X 2.394 4.692 §éi XI 1.002 1.831 §éi XII 2.936 2.536 N¨m 2002, xÝ nghiÖp ®­îc giao tæng doanh thu x©y l¾p vÒ ®iÖn lµ 37.500 triÖu ®ång. XÝ nghiÖp ®· thùc hiÖn ®¹t 32.220 triÖu ®ång ®¹t 85,92%. Møc nµy ®· t¨ng h¬n n¨m 2001, nh­ng vÉn kh«ng ®¹t ®­îc nh­ kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. §iÒu nµy còng cã nhiÒu nguyªn nh©n, nh­ yÕu tè c¹nh tranh trong XDCB vÒ uy tÝn chÊt l­îng, vÒ yªu cÇu tiÕn ®é vµ quan hÖ hiÓu biÕt gi÷a A vµ B ®Ó gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn ®Þa bµn s¶n xuÊt vÉn lµ mét tån t¹i vµ th¸ch thøc víi xÝ nghiÖp, hoÆc lµ vÊn ®Ò vÒ bé m¸y qu¶n lý, chØ huy s¶n xuÊt tõ phßng ban vµ c¸c ®éi s¶n xuÊt cßn cã nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm ch­a ®¹t ngang tÇm víi yªu cÇu nhiÖm vô ®Æt ra. Nh­ng cã lÏ quan träng h¬n c¶, ®ã lµ viÖc tån ®äng vèn x©y l¾p ch­a ®­îc thanh to¸n tõ 1994 trë l¹i ®©y, mÆc dï xÝ nghiÖp còng lu«n ®«n ®èc c«ng t¸c quyÕt to¸n cña c¸c A, vµ ®Ò nghÞ c«ng ty trùc tiÕp th¸o gì cho xÝ nghiÖp nh­ng t×nh h×nh vÉn chuyÓn biÕn chËm, vµ ch­a gi¶i quyÕt triÖt ®Ó, nªn dÉn tíi thiÕu hôt, c¨ng th¼ng vÒ huy ®éng vèn ®Ó tæ chøc thi c«ng, nhËn thÇu vµ ®Êu thÇu. Nh­ vËy, dï ®· cè g¾ng, dï ®· ¸p dông mét sè biÖn ph¸p, nh­ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp vÉn ch­a ®¹t ®­îc nh­ mong ®îi, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ xÝ nghiÖp cÇn xem l¹i c«ng t¸c huy ®éng vèn. Huy ®éng vèn ë ®©y kh«ng chØ vÒ mÆt l­îng, mµ cßn lµ vÊn ®Ò hiÖu qu¶ cña nã, thÓ hiÖn trong viÖc lùa chän nguån tµi trî mét c¸ch hîp lý sau khi ®· ph©n tÝch ®­îc thùc tr¹ng c«ng t¸c huy ®éng vèn hiÖn nay th«ng qua viÖc nghiªn cøu cô thÓ t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp, tr­íc tiªn ta nghiªn cøu hiÖu qu¶ sö dông vèn. B¶ng 4: HiÖu qu¶ sö dông vèn §¬n vÞ: triÖu ®ång STT ChØ tiªu 2001 2002 2003 1 Tæng doanh thu 55.548 32.005 25.749 Møc t¨ng -23.543 -6.256 TØ lÖ (%) -42,38 -19,55 2 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 911 635 1.485 Møc t¨ng -276 850 TØ lÖ (%) -30,03 133,86 3 Tæng vèn 87.915 94.114 69.292 Møc t¨ng 6.199 -24.822 TØ lÖ (%) 7,05 -26,37 4 HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn 0,632 0,34 0,372 Møc t¨ng 0,292 0,032 TØ lÖ (%) -46,2 9,41 5 Lîi nhuËn trªn vèn 0,0104 0,0062 0,0214 Møc t¨ng -0,0036 0,0146 TØ lÖ (%) -34,62 214,71 Cã thÓ nãi, n¨m 2002 lµ mét n¨m mµ xÝ nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶, doanh thu gi¶m gÇn 45% so víi 2001, ®ång thêi lîi nhuËn tr­íc thuÕ còng gi¶m ®i 30,03% trong khi ®ã tæng nguån vèn l¹i t¨ng lªn 7,05%, chÝnh v× vËy lµm cho hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn gi¶m tõ 0,632 xuèng cßn 0,34 hay nãi c¸ch kh¸c lµ 1 ®ång vèn chØ t¹o ra kh«ng ®­îc nöa ®ång doanh thu. MÆt kh¸c lîi nhuËn gi¶m, trong khi tæng vèn t¨ng lµm cho tØ lÖ lîi nhuËn trªn vèn còng gi¶m ®i 35% t­¬ng øng víi gi¸ trÞ tõ 0,0104 xuèng 0,0068. Thùc tÕ tØ lÖ 0,0103 ®· lµ thÊp nh­ng tØ lÖ 0,0068 lµ ®iÒu kh«ng thÓ chÊp nhËn ®­îc, nã qu¸ thÊp vµ hÇu nh­ kh«ng cã nghÜa tr­íc mét sè l­îng vèn khæng lå nh­ vËy. Tõ sù bÊt hîp lý trong hiÖu qu¶ sö dông vèn ta ®i nghiªn cøu kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp qua b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n s¬ l­îc cña xÝ nghiÖp, ta cã nhËn ®Þnh chung nh­ sau: T×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n vµ nguån vèn cña xÝ nghiÖp kh«ng râ nÐt l¾m, tæng tµi s¶n cña xÝ nghiÖp thÊp nhÊt lµ n¨m 2003 (69.292 triÖu ®ång) vµ cao nhÊt lµ n¨m 2002 (94.114 triÖu ®ång). Møc ®é chªnh lÖch ®Õn 24.822 triÖu ®ång, sù biÕn ®éng nµy lµ kh¸ lín, mµ ta cÇn ph¶i ®i s©u vµo nghiªn cøu ®Ó t×m ra nguyªn nh©n, trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh ®iÒu chØnh, ®¶m b¶o sù phï hîp vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp, vµ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. B¶ng 5: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n s¬ l­îc cña xÝ nghiÖp §¬n vÞ: triÖu ®ång 2001 2002 2003 2002/2001 2003/2002 Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû lÖ Sè tiÒn Tû lÖ PhÇn I. Tµi s¶n A. TSL§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 85.514 97,27 91.734 97,47 65.762 94,91 6.220 107,27 -25.972 71,69 I. TiÒn 2.450 2,79 1.308 1,39 2.161 3,12 -1.142 53,39 853 165,21 II. C¸c kho¶n ph¶i thu 37.843 43,05 22.119 23,50 15.835 22,85 -15.729 58,84 -6.284 71,59 III. Hµng tån kho 5.327 6,06 17.504 18,60 28.134 40,60 12.177 328,59 10.630 160,73 IV. TSL§ kh¸c 39.890 45,37 50.803 53,98 19.631 28,34 10.913 127,36 -31.172 38,64 B. TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n 2.401 2,73 2.380 2,53 3.531 5,09 -21 -99,125 1.151 148,36 I. TSC§ 2.401 2,73 2.380 2,53 3.531 5,09 -21 -99,125 1.151 148,36 II. §Çu t­ dµi h¹n III. CPXDCB dë dang PhÇn II: Nguån vèn A. Nî ph¶i tr¶ 84.140 95,71 90.452 96,12 63.622 91,82 6.312 107,5 -26.830 70,34 I. Nî ng¾n h¹n 84.140 95,71 90.452 96,12 63.622 91,82 6.312 107,5 -26.830 70,34 II. Nî dµi h¹n III. Nî kh¸c B. Vèn CSH 3.775 4,29 3.662 3,88 5.670 8,18 -113 97,01 2008 154,83 Tæng NV-TS 87.915 100 94.114 100 69.292 100 6.199 107,05 -24.822 73,13 * VÒ tµi s¶n: N¨m 2001 tæng tµi s¶n lµ 87.915 triÖu ®ång, trong ®ã, tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n chiÕm phÇn lín cßn tØ lÖ 97,27% t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn lµ 85.517 triÖu ®ång. Cßn tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n chØ chiÕm tØ träng nhá lµ 2,73% t­¬ng øng víi 2.401 triÖu ®ång. Trong tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n n¨m 2002 cã t¨ng mét chót Ýt vÒ tØ träng cßn vÒ mÆt l­îng, còng lµ mét sè kh«ng nhá 6.220 triÖu ®ång, phÇn t¨ng nµy tËp trung chñ yÕu vµo t¨ng tµi s¶n l­u ®éng kh¸c. Trong ®ã th× t¹m øng chiÕm chñ yÕu, thø hai lµ t¨ng hµng tån kho, cã thÓ nãi tµi s¶n n¨m 2002 tuy t¨ng h¬n n¨m 2001 nh­ng tÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc t¨ng nµy th× ®i ng­îc l¹i v× t¨ng t¹m øng hay t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang (trong hµng tån kho) ®Òu lµ xÝ nghiÖp ®ang bÞ chiÕm dông vèn ®iÒu nµy sÏ g©y ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n, ®Õn gi¸ thµnh, ®Õn lîi nhuËn. §Õn 2003 cã mét sù thay ®æi kh¸ lín trong tµi s¶n, l­îng tµi s¶n ®· gi¶m cßn 71,69% so víi n¨m 2002 vµ vÒ l­îng lµ gi¶m ®i 25.972 triÖu ®ång. Nh×n mét c¸ch kh¸i qu¸t, viÖc sôt gi¶m nh­ vËy lµ b¸o hiÖu sù kÐm hiÖu qu¶, tuy nhiªn nh­ ®· ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn, th× t×nh h×nh tµi chÝnh n¨m 2003 râ rµng kh¶ quan h¬n rÊt nhiÒu so víi n¨m 2002, nã ®¸nh dÊu sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn. * VÒ nguån vèn N¨m 2001 tæng nguån vèn cña xÝ nghiÖp lµ 87.915 triÖu ®ång. Trong ®ã, vèn chñ së h÷u chØ chiÕm 4,29% t­¬ng øng víi 3.775 triÖu ®ång cßn c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ lµ 84.140 triÖu ®ång tøc lµ 95,71%. N¨m 2002 tæng nguån vèn lµ 94.114 triÖu ®ång nh­ng vèn chñ së h÷u th× gi¶m xuèng kÓ c¶ vÒ mÆt sè l­îng (3.663 triÖu ®ång) hay mÆt tØ lÖ (3,88%). Nh­ vËy, so víi 2001 vèn chñ së h÷u bÞ gi¶m ®i 113 triÖu ®ång tøc lµ gi¶m cßn 97,01% so víi 2001, cßn nî ph¶i tr¶ l¹i t¨ng lªn ®Õn 6.312 triÖu ®ång t­¬ng øng víi 75%. §iÒu nµy lµ kh«ng tèt, v× vèn chñ së h÷u thÓ hiÖn kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ mÆt tµi chÝnh cña xÝ nghiÖp, nÕu qu¸ thÊp th× kh¶ n¨ng tù ®¶m b¶o vÒ tµi chÝnh thÊp do ®ã ¶nh h­ëng ®Õn lßng tin cña b¹n hµng. Nguån vèn chñ së h÷u gi¶m chñ yÕu do gi¶m nguån vèn kinh doanh (vÒ c¶ vèn l­u ®éng vµ vèn cè ®Þnh). Nh­ng nguyªn nh©n quan träng nhÊt chÝnh lµ lîi nhuËn n¨m 2002 qu¸ thÊp, ®· kh«ng thÓ lµm t¨ng nguån vèn kinh doanh còng nh­ kh«ng gãp vµo quü ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2003, vèn chñ së h÷u cã t¨ng lªn, vÒ tØ träng th× t¨ng gÊp ®«i so víi n¨m 2002 vÒ mÆt l­îng lµ 2.008 triÖu ®ång, viÖc t¨ng nµy cã sù gãp phÇn quan träng cña nguån vèn kinh doanh ®­îc bæ sung v× c«ng viÖc kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao h¬n so víi n¨m 2002 nªn lîi nhuËn ®Ó l¹i t¨ng lªn ®Õn 1.051 triÖu ®ång tøc lµ t¨ng 935 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng gÊp 9 lÇn n¨m 2002. §©y lµ mét con sè ®¸ng ghi nhËn, mÆc dï tØ träng vèn chñ së h÷u n¨m 2003 còng chØ chiÕm 8,18% tæng nguån vèn nh­ng nã cho thÊy kh¶ n¨ng tù chñ cña xÝ nghiÖp vÒ tµi chÝnh b¾t ®Çu ®­îc t¨ng lªn. B¶ng 6: B¶ng kÕt cÊu tµi s¶n cña XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn §¬n vÞ: triÖu ®ång C¸c chØ tiªu 2001 2002 2003 2002/2001 2003/2002 Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû lÖ Sè tiÒn Tû lÖ A. TSL§ vµ §TNH 85.514 97,27 91.734 97,47 65.762 94,91 6.220 107,27 -25.972 71,69 I. TiÒn 2.150 2,79 1.308 1,39 2.161 3,12 -1.142 53,39 853 165,21 1. TiÒn mÆt 2 0,0023 75 0,0797 52 0,075 73 3.750 -23 69,33 2. TiÒn göi ng©n hµng 2.448 2,785 1.233 1,31 2.108 3,042 -1.215 50,36 875 170,97 3. TiÒn ®ang chuyÓn II. C¸c kho¶n ph¶i thu 37.848 43,05 22.119 23,50 15.835 22,85 -15.729 38,84 -6.284 71,59 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 36.223 41,202 19.708 20,941 13.200 19,05 -16.515 54,41 -6.508 66,98 2. Tr¶ tiÒn ng­êi b¸n 1.597 1,8165 1.094 1,162 1.189 1,716 -503 68,5 95 108,68 3. Ph¶i thu néi bé (15) -0,016 (8) -0,0085 821 1,185 6 142,86 829 10362,5 4. Ph¶i thu kh¸c 41 0,0467 775 0,883 40 0,0577 734 1890 -735 5,16 III. Hµng tån kho 5.327 6,06 17.504 18,60 28.134 40,60 12.177 328,59 10.630 160,73 1. NVL - tån kho 2.886 3,283 2.195 2,33 2.275 1,84 -691 76,06 -920 58,01 2. CC - DC trong kho 51 0,058 51 0,10542 60 0,086 0 0 9 117,65 3. CPSXKD DD 2.391 2,72 15.229 16,18 26.800 38,677 12.838 636,9 11.571 175,98 IV. TSL§ kh¸c 39.890 45,37 50.803 53,98 19.631 28,34 10.913 127,36 -31.172 38,64 1. T¹m øng 37.551 42,713 46.887 49,82 17.365 25,061 9.162 124,4 -29.522 37,04 2. Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 2.003 2,2783 2.993 3,181 1.975 2,85 990 149,4 -1.018 65,99 3. ThÕ chÊp ký quü ký c­îc 336 0,382 923 0,981 291 0,42 587 274,7 -632 31,53 B. TSC§ vµ §TDH 2.401 2,73 2.380 2,53 3.531 5,09 -21 +99,123 1.151 148,36 1. TSC§ 2.401 2,73 2.380 2,53 3.531 5,09 -21 +99,125 1.151 148,36 Tæng nguån vèn 87.915 100 94.114 100 69.292 100 II. T×nh h×nh huy ®éng vèn §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh huy ®éng vèn, tr­íc tiªn ta ®i nghiªn cøu vÒ c¬ cÊu vèn cña xÝ nghiÖp. B¶ng 7: Tæng hîp nguån vèn theo thêi gian (2001 - 2003) N¨m Vèn vay Vèn chñ së h÷u Tæng vèn Sè tiÒn(triÖu ®) TØ träng (%) Sè tiÒn(triÖu ®) TØ träng (%) Sè tiÒn(triÖu ®) TØ träng (%) 2001 84.140 95,706 3.775 4,294 87.915 100 2002 90.452 96,108 3.662 3,892 94.114 100 2003 63.622 91,817 5.670 8,183 69.292 100 Tuy lµ 1 xÝ nghiÖp thµnh viªn, quy m« cÊp nhá, vµ thêi gian thµnh lËp ho¹t ®éng cßn lµ rÊt ng¾n, nh­ng xÝ nghiÖp ®· cã mét l­îng tiÒn vèn t­¬ng ®èi lín vÒ mÆt l­îng dï cho cã nh÷ng biÕn ®éng ®¸ng kÓ gi÷a c¸c n¨m. B¶ng trªn cho chóng ta thÊy tuy l­îng vèn lín nh­ng trong ®ã vèn vay chiÕm mét tØ träng rÊt cao ®Òu tõ 90% trë lªn vµ n¨m 2002, cßn lªn tíi 96,108% mét xÝ nghiÖp mµ ho¹t ®éng hÇu nh­ hoµn toµn b»ng nguån vèn vay bªn ngoµi cho thÊy cã nh÷ng bÊt cËp vÒ c«ng t¸c huy ®éng vèn vµ bè trÝ c¬ cÊu vèn cña xÝ nghiÖp. §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc chÝnh x¸c h¬n, ta ®i nghiªn cøu cô thÓ vÒ cÊu tróc tõng nguån. 1. Nguån vèn chñ së h÷u B¶ng 8: C¬ cÊu nguån vèn chñ së h÷u N¨m L­îng TØ träng L­îng TØ träng L­îng TØ träng L­îng TØ träng 2001 1.065 28,212 2.100 55,63 610 16,159 3.775 100 2002 1.012 27,635 2.299 62,78 351 9,585 3.662 100 2003 1.900 17,8 3.438 60,635 1.223 21,57 5.670 100 B¶ng trªn cho thÊy nguån vèn chñ së h÷u cña xÝ nghiÖp lu«n ®­îc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn, sè liÖu trong 3 n¨m gÇn ®©y ®· chøng thùc ®iÒu ®ã. N¨m 2002 l­îng vèn nµy cã gi¶m ®i mét chót b»ng 90,006%. So víi n¨m 2001, nh­ng ®Õn n¨m 2003 ®· t¨ng lªn b»ng 150,199%. So víi n¨m 2001 vµ b»ng 154,833% so víi n¨m 2002, ®©y cã thÓ nãi lµ mét nç lùc thµnh c«ng cña xÝ nghiÖp. V× trong c¬ cÊu vèn chñ së h÷u, vèn do NSNN cÊp ®· gi¶m dÇn nh­ng vèn tù bæ sung ®· t¨ng lªn kh«ng ngõng. MÆt kh¸c, tæng c¸c quü cña xÝ nghiÖp còng cã xu h­íng t¨ng. N¨m 2003, ®· t¨ng lªn h¬n 2 lÇn so víi n¨m 2001, ®iÒu nµy cho thÊy doanh nghiÖp ®· lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ do ®ã, lîi nhuËn t¨ng, gãp phÇn lµm t¨ng nguån vèn kinh doanh cña xÝ nghiÖp. 2. Nguån vèn vay B¶ng 9: C¬ cÊu nguån vèn vay §¬n vÞ: triÖu ®ång ChØ tiªu 2001 2002 2003 1. Vay ng¾n h¹n 0 0 924 2. Ph¶i tr¶ cho ng­êi cung cÊp 27.838 23.557 24.336 3. Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 49.802 61.387 32.383 4. ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NSNN 3.290 2.229 1.737 5. Ph¶i tr¶ CNV 675 409 431 6. Ph¶i tr¶ ®¬n vÞ néi bé 1.420 1.837 2.669 7. Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c 1.133 1.033 1.142 Tæng 84.140 90.452 63.622 a. Vay ng¾n h¹n B¶ng trªn cho biÕt l­îng vèn huy ®éng tõ vay ng¾n h¹n ng©n hµng chØ chiÕm mét tØ lÖ nhá bÐ trong nguån vèn vay. NÕu chØ nh×n vµo nguån nµy th× sÏ dÉn ®Õn mét trong hai nhËn ®Þnh hoÆc xÝ nghiÖp thõa vèn l­u ®éng nªn kh«ng cÇn vay hoÆc lµ xÝ nghiÖp kh«ng vay ®­îc cña ng©n hµng. b. TÝn dông th­¬ng m¹i TÝn dông th­¬ng m¹i bao gåm hai môc lµ ph¶i tr¶ cho ng­êi cung cÊp vµ ng­êi mua tr¶ tr­íc. B¶ng 10: §¬n vÞ: triÖu ®ång ChØ tiªu 2001 2002 2003 L­îng % L­îng % L­îng % 1. Ph¶i tr¶ cho ng­êi cung cÊp 27.838 35,86 23.557 27,73 24.336 42,91 2. Ng­êi mua tr¶ tr­íc 49.802 64,14 61.387 72,27 32.383 57,09 Tæng 77.640 100 84.944 100 56.719 100 B¶ng 11: TØ träng cña tÝn dông th­¬ng m¹i trong nguån vèn vay N¨m TÝn dông th­¬ng m¹i Vèn vay TØ lÖ TÝn dông th­¬ng m¹i/Vèn vay (%) 2001 77.640 84.140 92,275 2002 84.944 90.452 93,911 2003 56.719 63.622 89,150 Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y l¾p, xÝ nghiÖp vÉn lu«n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ thanh to¸n nhanh vµ cã uy tÝn, tuy nhiªn, t×nh tr¹ng mua b¸n chÞu vÉn lµ mét tÊt yÕu trong t×nh h×nh kinh doanh hiÖn nay, víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña m×nh vµ tr­íc nh÷ng ®ßi hái vÒ vèn kinh doanh v× kh¸ch hµng còng nî cña xÝ nghiÖp qu¸ nhiÒu, nªn ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ xÝ nghiÖp ®· ph¶i nî nhµ cung cÊp hoÆc chiÕm dông vèn cña ng­êi mua tr¶ tr­íc ®Ó tµi trî cho viÖc thi c«ng x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh. Theo nh­ trªn ta nhËn thÊy rÊt râ lµ, tØ träng cña tÝn dông th­¬ng m¹i trong vèn vay nãi riªng vµ tæng nguån vèn nãi chung rÊt cao, vµ tõ ®ã rót ra nhËn xÐt r»ng xÝ nghiÖp ho¹t ®éng chñ yÕu tõ nguån vèn nµy, tuy r»ng viÖc xÝ nghiÖp chiÕm dông ®­îc nhiÒu vèn cña kh¸ch hµng nh­ vËy chøng tá quan hÖ gi÷a xÝ nghiÖp vµ kh¸ch hµng lµ rÊt tèt vµ xÝ nghiÖp lµm ¨n cã uy tÝn, nh­ng còng ®ång thêi viÖc ®i chiÕm dông vèn qu¸ nhiÒu nh­ thÕ sÏ g©y ra kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n trong ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp vµ ®Æc biÖt sÏ g©y ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña xÝ nghiÖp. c. Nguån kh¸c §­îc thÓ hiÖn b»ng c¸c nguån vèn vay cßn l¹i, nh­ thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép NSNN; ph¶i tr¶ CNV, ph¶i tr¶ néi bé. Trong c¬ cÊu nguån vèn vay, nî ph¶i tr¶ CNV chØ chiÕm mét tØ lÖ nhá. Nh­ng thùc ra phÇn nî l­¬ng nµy, ®«i khi còng kh«ng ph¶i lµ do xÝ nghiÖp cè t×nh tr× ho·n mµ do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp bªn c¹nh ®ã lµ viÖc thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm víi c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp vµ chÕ ®é tiÒn l­¬ng theo ngµy giê lµm viÖc víi nh©n viªn c¸n bé c¸c phßng ban. Nh­ng ®Æc ®iÓm s¶n phÈm x©y dùng l¹i ®ßi hái thi c«ng trong mét thêi gian dµi, do vËy quyÕt to¸n l­¬ng th­êng thùc hiÖn theo quý vµ ®Ó ®¶m b¶o ®êi sèng vËt chÊt cho ng­êi lao ®éng, th× xÝ nghiÖp tiÕn hµnh t¹m øng 2 lÇn trong th¸ng, nÕu xem xÐt phÇn t¹m øng nµy víi phÇn nî l­¬ng CNV, ta thÊy thùc tÕ th× CNV cßn nî xÝ nghiÖp v× phÇn t¹m øng qu¸ lín. Tuy nhiªn t¹m øng l¹i n»m trong tµi s¶n cßn ph¶i tr¶ CNV th× n»m trong nguån vèn vµ xÝ nghiÖp vÉn ®­îc sö dông kho¶n nµy nh­ mét nguån vèn tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh víi thêi gian theo quy ®Þnh cña cÊp qu¶n lý. Qua môc 2.1. ta thÊy r»ng c¸c nguån huy ®éng cña xÝ nghiÖp cã mét sè kh¸c biÖt c¬ b¶n so víi ®¬n vÞ, doanh nghiÖp kh¸c. Trong c¬ cÊu nguån vèn cña xÝ nghiÖp, ta thÊy nî dµi h¹n lµ hoµn toµn kh«ng cã, trong khi nguån vèn vay trung víi dµi h¹n lµ rÊt cÇn thiÕt víi bÊt kú doanh nghiÖp nµo, ®Ó phôc vô cho nhu cÇu ®Çu t­ thiÕt bÞ ®· l¹c hËu, c¶i t¹o, ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc c«ng nghÖ. MÆc dï cho lµ XNXL viÖc ®Çu t­ qu¸ lín vµo m¸y mãc thiÕt bÞ còng kh«ng ph¶i lµ tèt, v× xÝ nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng thuª mua phôc vô cho tõng c«ng tr×nh. Nh­ng, dï thÕ nµo ®i ch¨ng n÷a xÝ nghiÖp ph¶i cã trong tay mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ míi hiÖn ®¹i vµ cã thÓ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho xÝ nghiÖp, bëi v× xÝ nghiÖp kh«ng chØ cã ho¹t ®éng x©y l¾p ®iÖn, mµ cßn cã c¶ mét ph©n x­ëng c¬ khÝ chuyªn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phôc vô c«ng t¸c x©y l¾p. Thùc tÕ hiÖn nay cho thÊy TSC§ cña xÝ nghiÖp võa Ýt, võa l¹c hËu. B¶ng vÒ t×nh h×nh TSC§ theo nguån vèn cho thÊy nguån tµi trî cña TSC§, râ rµng, TSC§ chñ yÕu lµ do c«ng ty bæ sung, ®©y còng lµ vÊn ®Ò cÇn quan t©m v× nÕu cø tr«ng chê vµo nguån do c«ng ty bæ sung th× sÏ hÇu nh­ kh«ng bao giê cã ®­îc TSC§ mang tÝnh chÊt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®¸p øng ®­îc hiÖu qu¶, phôc vô thi c«ng cña c«ng tr×nh. B¶ng 12: Tæng hîp t×nh h×nh TSC§ theo nguån vèn §¬n vÞ: triÖu ®ång TSC§ theo nguån vèn 2001 2002 2003 2001 2002 2003 1. NSNN 1.149 629 629 1.086 626 629 2. C«ng ty bæ sung 3.599 4.194 5.751 1.341 1.917 2.331 3. §¬n vÞ bæ sung 1.25 125 125 46 71 97 4. Ch­a cã nguån - 48 93 - 2 10 5. Tæng TSC§ 4.873 4.996 6.598 2.473 2.616 3.067 III. §¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh huy ®éng vèn cña xÝ nghiÖp §Ó cã c¬ së ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ nguån vèn vµ t×nh h×nh sö dông vèn cña xÝ nghiÖp trong 3 n¨m gÇn ®©y, ta dùa trªn c¸c sè liÖu cña c¸c b¶ng tæng hîp sau ®©y: B¶ng 13: B¶ng kª vÒ nguån vèn vµ sö dông vèn n¨m 2001 §¬n vÞ: triÖu ®ång Sö dông vèn L­îng TØ lÖ % Nguån vèn L­îng TØ lÖ % 1. T¨ng tiÒn mÆt 1.777 3,909 1. Gi¶m hµng tån kho 21.950 48,284 2. T¨ng c¸c kho¶n ph¶i thu 37.130 81,676 2. T¨ng vèn CSH 1.736 3,819 3. T¨ng TSC§ 291 0,64 3. Gi¶m TSL§ kh¸c 21.774 49,897 4. Gi¶m c¸c kho¶n ph¶i tr¶ 5.231 11,507 5. Gi¶m vay ng©n hµng 1.031 2,268 Tæng 45.460 100 Tæng 45.460 100 B¶ng 14: B¶ng kª vÒ nguån vèn vµ sö dông vèn n¨m 2002 §¬n vÞ: triÖu ®ång Sö dông vèn L­îng TØ lÖ % Nguån vèn L­îng TØ lÖ % 1. T¨ng hµng tån kho 12.177 52,480 1. Gi¶m tiÒn mÆt 1.142 4,928 2. T¨ng TSL§ kh¸c 10.913 47,033 2. Gi¶m c¸c kho¶n ph¶i tr¶ 15.729 67,779 3. Gi¶m vèn CSH 113 0,487 3. T¨ng c¸c kho¶n ph¶i tr¶ 6.284 27,207 4. Gi¶m TSC§ 20 0,862 Tæng 23.203 100 Tæng 23.203 100 B¶ng 15: B¶ng kª vÒ nguån vèn vµ sö dông vèn n¨m 2003 §¬n vÞ: triÖu ®ång Sö dông vèn L­îng TØ lÖ % Nguån vèn L­îng TØ lÖ % 1. T¨ng tiÒn mÆt 853 2,112 1. Gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu 6.284 15,56 2. T¨ng hµng tån kho 10.630 26,32 2. Gi¶m TSC§ kh¸c 31.171 17,172 3. T¨ng TSC§ 1.151 2,85 3. T¨ng vay ng¾n h¹n 924 2,288 4. Gi¶m c¸c kho¶n ph¶i tr¶ 27.754 68,718 4. T¨ng vèn CSH 2.209 4,974 Tæng 40.388 100 Tæng 40.588 100 KÕt hîp hai b¶ng trªn ta cã thÓ ®¸nh gi¸ tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh vèn cña xÝ nghiÖp nh­ sau: Thø nhÊt, mét xu h­íng gi¶m xuèng râ nÐt, ®Æc biÖt nî ph¶i tr¶ n¨m 2003 gi¶m ®i gÇn 30% so víi n¨m 2002. NÕu n¨m 2002 c¸c kho¶n ph¶i tr¶ lµm t¨ng nguån vèn lªn 27,201% th× n¨m 2003 c¸c kho¶n ph¶i tr¶ còng t¨ng sö dông vèn lªn 68,649% mµ vÒ l­îng chiÕm tíi 27.726 (triÖu ®ång). Cã thÓ nãi ®©y lµ nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn viÖc gi¶m nguån vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp trong n¨m 2003. Tuy nhiªn trong c¸c kho¶n ph¶i tr¶ th× môc ng­êi mua tr¶ tr­íc lµ then chèt quan träng g©y biÕn ®éng nguån vèn kho¶n nµy liªn tôc gi¶m, ®iÒu nµy cã thÓ cã hai lêi gi¶i ®¸p, hoÆc lµ xÝ nghiÖp ®· n©ng cao kh¶ n¨ng tù chñ vÒ nguån vèn kinh doanh cña m×nh, hoÆc thÞ tr­êng vµ s¶n l­îng thi c«ng cña xÝ nghiÖp ®· bÞ thu hÑp l¹i, ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ viÖc thu hÑp nî ph¶i tr¶, ta tiÕp tôc nghiªn cøu b¶ng sö dông vèn vµ nguån vèn. YÕu tè thø hai næi lªn trong b¶ng nguån vèn vµ sö dông vèn ®ã lµ phÇn TSL§ kh¸c nã lu«n chiÕm mét tØ träng cao trong mäi n¨m dï lµ sö dông vèn hay lµ NV. Néi dung chñ yÕu cña TSL§ kh¸c gåm t¹m øng (lµ sè tiÒn t¹m øng cho CNV ch­a thanh to¸n ®Õn thêi ®iÓm b¸o c¸o), chi phÝ tr¶ tr­íc (chi phÝ ®· chi nh­ng ch­a ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt). Chi phÝ chê kÕt chuyÓn (chi phÝ chê kÕt chuyÓn sang niªn ®é míi). Tµi s¶n thiÕu chê xö lý. N¨m 2002, nguån vèn t¨ng do gi¶m hµng tån kho (48,284%) gi¶m TSL§ kh¸c (47,897%) vµ t¨ng vèn chñ së h÷u (31,819%) do vËy, sö dông vèn cã thay ®æi kh¸ tÝch cùc. ViÖc gi¶m l­îng hµng tån kho ®· lµm t¨ng tiÒn mÆt, t¨ng TSC§ lªn 291 triÖu ®ång còng ®· gãp phÇn lµm gi¶m c¸c kho¶n ph¶i tr¶, gi¶m vay ng©n hµng. Tuy nhiªn, trong sö dông vèn, kho¶n ph¶i thu l¹i t¨ng lªn ®Õn 37.130 triÖu ®ång (=81,676%). Sang n¨m 2002, nguån vèn t¨ng do gi¶m tiÒn mÆt, gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m TSC§ vµ t¨ng c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ nguån nµy ®­îc dïng ®Ó tµi trî cho viÖc sö dông vèn nh­ng trong sö dông vèn l¹i t¨ng hµng tån kho, t¨ng TSL§ kh¸c vµ mét phÇn gi¶m vèn chñ së h÷u kú nµy, xÝ nghiÖp l¹i tiÕp tôc t¨ng c­êng x©y l¾p, ®Ó tµi trî cho ho¹t ®éng nµy, xÝ nghiÖp t¨ng c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i thu cña kh¸ch hµng gi¶m ®­îc 15.729 triÖu ®ång, chøng tá xÝ nghiÖp ®· tÝch cùc ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®i thu håi vèn phôc vô cho ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn nguån vèn b»ng tiÒn gi¶m, tiÒn mÆt cã lÏ ch­a ph¶i lµ mét ®iÒu hay, thùc tÕ l­îng vèn l­u ®éng b»ng tiÒn cña xÝ nghiÖp th«ng th­êng ®· rÊt thÊp so víi nhu cÇu, nay l¹i cßn gi¶m ®i gÇn mét nöa so víi n¨m 2001. N¨m 2003, nguån vèn t¨ng do gi¶m TSL§ kh¸c, tiÕp tôc gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu, ®ång thêi t¨ng vay ng¾n h¹n ng©n hµng vµ t¨ng vèn chñ së h÷u. Nhê ®ã mµ tµi trî cho sö dông vèn vµ viÖc t¨ng hµng tån kho, gi¶m c¸c kho¶n ph¶i tr¶ t¨ng tiÒn mÆt, vµ t¨ng TSC§. Râ rµng vèn chñ së h÷u ®· ®­îc dïng ®Ó t¨ng TSC§, tøc lµ xÝ nghiÖp ®· ¸p dông chÝnh s¸ch tµi trî v÷ng ch¾c, dïng nguån tµi trî dµi h¹n ®Ó tµi trî cho tµi s¶n dµi h¹n, quyÕt ®Þnh nµy lµ mét quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, nã ®¶m b¶o t¨ng thªm tÝnh tù chñ vÒ tµi chÝnh cho xÝ nghiÖp, ®ång thêi lµm gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt - kinh doanh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ®­îc tµi trî bëi viÖc gi¶m TSL§ kh¸c cã nghÜa lµ t¹m øng gi¶m. Nh­ vËy hoÆc lµ ng­êi lao ®éng ®· ®­îc quyÕt to¸n tiÒn l­¬ng hoÆc xÝ nghiÖp gi¶m t¹m øng ®Ó lÊy vèn cho x©y l¾p tr­êng hîp thø hai nµy sÏ kh«ng tèt v× nã kh«ng ®¶m b¶o ®­îc quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng vµ g©y c¨ng th¼ng t©m lý cho hä. Tãm l¹i: Trªn c¬ së ph©n tÝch kh¸i qu¸t vÒ diÔn biÕn nguån vèn vµ sö dông vèn, ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh chóng ta cã thÓ ®i ®Õn nh÷ng kÕt luËn tæng qu¸t sau: XÝ nghiÖp ®¶m b¶o lîi nhuËn lu«n d­¬ng trong 3 n¨m liªn tiÕp, t¨ng dÇn nguån vèn chñ së h÷u, ®iÒu tiÕt dÇn c¬ cÊu nî ph¶i tr¶ vµ t×m c¸ch sö dông tµi s¶n hîp lý, ®Çu t­ TSC§ b»ng nguån vèn chñ së h÷u,... Tuy nhiªn nh÷ng bÊt cËp trong c«ng t¸c huy ®éng vèn vÉn lµ mét vÊn ®Ò k×m h·m tèc ®é ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp. Ngoµi ra xÝ nghiÖp cßn chÞu sù qu¶n lý ®iÒu tiÕt cña c¬ quan chñ qu¶n lµ c«ng ty ®iÖn lùc I, nªn l­îng vèn huy ®éng còng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. IV. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn cña xÝ nghiÖp 1. C¸c nh©n tè chñ quan a. NhiÖm vô, lÜnh vùc kinh doanh cña xÝ nghiÖp Nh­ ®· nãi ë trªn, lµ lo¹i h×nh xÝ nghiÖp x©y l¾p, nªn s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp kh«ng gièng c¸c ngµnh kh¸c, thø nhÊt nã lµ s¶n phÈm mang tÝnh chÊt liªn ngµnh, thø hai nã ®­îc s¶n xuÊt trong mét thêi gian dµi vµ thø ba, gi¸ thµnh cña s¶n phÈm rÊt cao. Nh­ng kh«ng v× thÕ mµ xÝ nghiÖp chØ lµm Ýt s¶n phÈm, mµ xÝ nghiÖp liªn tôc më réng thÞ tr­êng b»ng ph­¬ng ph¸p ®Êu thÇu hoÆc chñ nhiÖm c«ng tr×nh, bªn c¹nh ®ã lµ ph¶i cè g¾ng ®¶m b¶o hoµn thµnh kÕ ho¹ch trªn giao tuy nhiªn giíi h¹n vÒ vèn chñ së h÷u lµ qu¸ nhá bÐ vµ kh«ng thÓ ®¶m b¶o ®­îc nhu cÇu vÒ vèn, do vËy, gi÷a xÝ nghiÖp vµ b¹n hµng còng nh­ vèn nhµ cung øng ®· tiÕn hµnh ph­¬ng thøc tÝn dông th­¬ng m¹i. V× gi¸ thµnh mét c«ng tr×nh x©y l¾p th­êng rÊt cao vµ c«ng t¸c nhiÖm thu quyÕt to¸n chËm, nªn nî ph¶i tr¶ vµ kho¶n ng­êi mua ®Æc tr­íc chiÕm mét tØ träng lín trong nguån vèn vµ còng lµ mét ph­¬ng thøc huy ®éngvèn chñ yÕu cña xÝ nghiÖp hiÖn nay. b. HiÖu qu¶ kinh doanh HiÖu qu¶ kinh doanh còng lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng vay vèn cña xÝ nghiÖp. N¨m 2001 lµ mét n¨m xÝ nghiÖp ho¹t ®éng kh¸ h._.