Tài liệu Thực trạng công tác xã hội hóa giáo dục tiểu học tỉnh Bến Tre và một số giải pháp: ... Ebook Thực trạng công tác xã hội hóa giáo dục tiểu học tỉnh Bến Tre và một số giải pháp
91 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1384 | Lượt tải: 1
Tóm tắt tài liệu Thực trạng công tác xã hội hóa giáo dục tiểu học tỉnh Bến Tre và một số giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Thöïc traïng coâng taùc xaõ hoäi hoùa Giaùo
duïc Tieåu hoïc tænh Beán Tre vaø moät soá
giaûi phaùp
Nguyễn Thị Thanh Bình
MÔÛ ÑAÀU
1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI :
Con ngöôøi vöøa laø muïc tieâu, vöøa laø ñoäng löïc trong söï phaùt trieån kinh
teá - xaõ hoäi. Giaùo duïc laø söï nghieäp “troàng ngöôøi“, chính vì vaäy Ñaûng vaø Nhaø
nöôùc ñaõ thöôøng xuyeân coù nhöõng chính saùch, giaûi phaùp ñeå thuùc ñaåy söï
nghieäp giaùo duïc. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VIII ñaõ chæ roõ :”Xuaát phaùt
töø nhaän thöùc chaêm lo cho con ngöôøi, cho coäng ñoàng xaõ hoäi laø traùch nhieäm
cuûa toaøn xaõ hoäi, cuûa moãi ñôn vò, cuûa töøng gia ñình, laø söï nghieäp cuûa Ñaûng,
Nhaø nöôùc vaø cuûa toaøn daân, chuùng ta chuû tröông giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ
hoäi theo tinh thaàn xaõ hoäi hoaù”. [6, tr.114]
Ñieàu 11 cuûa Luaät Giaùo duïc ñaõ ghi: “Moïi toå chöùc, gia ñình vaø coâng
daân ñeàu coù traùch nhieäm chaêm lo söï nghieäp giaùo duïc, xaây döïng phong traøo
hoïc taäp vaø moâi tröôøng giaùo duïc laønh maïnh, phoái hôïp vôùi nhaø tröôøng thöïc
hieän muïc tieâu giaùo duïc. Nhö vaäy Nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo trong phaùt
trieån söï nghieäp giaùo duïc; thöïc hieän ña daïng hoùa caùc loaïi hình nhaø tröôøng vaø
caùc hình thöùc giaùo duïc; khuyeán khích, huy ñoäng vaø taïo ñieàu kieän ñeå caùc toå
chöùc, caù nhaân tham gia phaùt trieån söï nghieäp giaùo duïc”. [9, tr.12 ]
Nhö vaäy xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laø tö töôûng chieán löôïc, coi söùc maïnh
cuûa toaøn xaõ hoäi laø ñieàu kieän khoâng theå thieáu ñeå phaùt trieån coù chaát löôïng vaø
hieäu quaû cho söï nghieäp giaùo duïc.
Giaùo duïc Tieåu hoïc laø caáp hoïc neàn taûng cuûa heä thoáng giaùo duïc quoác
daân, laø caáp hoïc hình thaønh nhöõng cô sôû ban ñaàu cho söï phaùt trieån ñuùng ñaén
vaø laâu daøi veà ñaïo ñöùc, trí tueä, theå chaát, thaåm myõ vaø caùc kyõ naêng cô baûn ñeå
hoïc sinh tieáp tuïc hoïc ôû caùc caáp hoïc tieáp theo. Ñaàu tö cho GDTH laø ñaàu tö
cho phaùt trieån, ñaàu tö cho töông lai, chuaån bò lôùp ngöôøi lao ñoäng môùi phuïc
vuï cho CNH, HÑH ñaát nöôùc. Vôùi ñaëc ñieåm “laø moät baäc hoïc baét buoäc ñoái
vôùi moïi treû em töø saùu ñeán möôøi boán tuoåi”, GDTH gaén lieàn vôùi chính saùch
daân trí vaø thöïc hieän Luaät phoå caäp giaùo duïc.
Tænh Beán Tre, moät tænh coù raát nhieàu khoù khaên aûnh höôûng ñeán vieäc
phaùt trieån giaùo duïc noùi chung vaø GDTH noùi rieâng nhö cô sôû vaät chaát coøn
thieáu thoán, vieäc thöïc hieän coâng taùc baùn truù, daïy 2buoåi/ngaøy coøn nhieàu haïn
cheá do thieáu phoøng hoïc vaø kinh phí chi traû löông nhaân vieân daãn ñeán nhöõng
haïn cheá trong naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû ñaøo taïo GDTH. Do vaäy, vaán
ñeà xaõ hoäi hoùa GDTH ñeå huy ñoäng nhieàu nguoàn löïc cho GDTH Beán Tre trôû
thaønh moät yeâu caàu thieát thöïc vaø quan troïng.
Tröôùc thöïc traïng khoù khaên treân, toâi nhaän thaáy raèng vieäc tìm ra giaûi
phaùp ñaåy maïnh coâng taùc xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laø vaán ñeà böùc xuùc, moät vieäc
laøm raát caàn thieát ñoái vôùi phong traøo giaùo duïc cuûa tænh noùi chung vaø ñaëc bieät
laø caáp hoïc Tieåu hoïc.
Xuaát phaùt töø nhöõng lyù do treân, chuùng toâi maïnh daïn löïa choïn nghieân
cöùu ñeà taøi “Thöïc traïng coâng taùc xaõ hoäi hoùa Giaùo duïc Tieåu hoïc tænh Beán
Tre vaø moät soá giaûi phaùp” nhaèm goùp phaàn khaéc phuïc nhöõng maët haïn cheá
neâu treân, töøng böôùc naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ôû tænh
Beán Tre.
2. MUÏC ÑÍCH CUÛA ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU:
Nghieân cöùu lyù luaän vaø thöïc tieãn ñeå ñeà xuaát bieän phaùp toái öu nhaèm
naâng cao hieäu quaû coâng taùc xaõ hoäi hoaù giaùo duïc caáp hoïc Tieåu hoïc tænh Beán
Tre trong thôøi gian tôùi.
3. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU:
3.1. Nhöõng vaán ñeà lyù luaän coù lieân quan ñeán ñeà taøi.
3.2. Thöïc traïng coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc tænh Beán Tre.
3.3. Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp ñeå naâng cao hieäu quaû coâng taùc xaõ hoäi
hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc tænh Beán Tre trong thôøi gian tôùi.
4. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU:
- Ñoái töôïng nghieân cöùu: Thöïc traïng coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc
Tieåu hoïc tænh Beán Tre vaø caùc giaûi phaùp.
- Khaùch theå nghieân cöùu:
+ Caùc tröôøng Tieåu hoïc tænh Beán Tre.
+ Caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân, phuï huynh vaø caùc löïc löôïng xaõ
hoäi coù lieân quan ñeán giaùo duïc Tieåu hoïc.
5. GIÔÙI HAÏN CUÛA ÑEÀ TAØI:
Do khuoân khoå cuûa luaän vaên, chuùng toâi chæ tìm hieåu thực traïng hoaït
ñoäng xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc tænh Beán Tre trong 05 naêm (töø naêm hoïc
2001 - 2002 ñeán naêm 2005 - 2006).
6. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC:
Chuùng toâi giaû ñònh raèng hoaït ñoäng xaõ hoäi hoùa GDTH thôøi gian qua ñaõ
ñaït ñöôïc moät soá keát quaû nhaát ñònh. Song, qua thöïc teá vaãn coøn nhieàu haïn
cheá. Neáu ñaùnh giaù ñuùng thöïc traïng vaø ñöa ra nhöõng giaûi phaùp khaû thi seõ
naâng cao hieäu quaû coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc ôû tænh Beán Tre.
7. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU:
Ñeå thöïc hieän ñöôïc nhieäm vuï cuûa ñeà taøi ñaët ra, chuùng toâi söû duïng caùc
phöông phaùp sau ñaây:
7.1. Nhoùm phöông phaùp nghieân cöùu lyù luaän: nghieân cöùu caùc vaên
kieän, vaên baûn, taøi lieäu, saùch, taïp chí vaø caùc vaán ñeà lyù thuyeát lieân quan ñeán
ñeà taøi. 7.2. Nhoùm phöông phaùp nghieân cöùu thöïc tieãn:
- Phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm: Döïa treân caùc soá lieäu thoáng keâ,
baùo caùo toång keát cuûa Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, caùc Phoøng Giaùo duïc vaø caùc
ngaønh lieân quan.
- Phöông phaùp ñieàu tra baèng phieáu:
* Ñoái töôïng ñieàu tra:
+ Laõnh ñaïo ngaønh GD-ÑT vaø moät soá cô quan ban ngaønh coù
quan heä trong coâng taùc phoái hôïp.
+ Ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân, phuï huynh caùc tröôøng
Tieåu hoïc trong tænh.
* Soá löôïng phieáu ñieàu tra: Soá phieáu phaùt haønh laø 312. Soá phieáu
thu ñöôïc goàm:
+ 176/212 laõnh ñaïo caùc caáp, caùn boä quaûn lyù.
+ 50/50 giaùo vieân tieåu hoïc
+ 47/50 phuï huynh hoïc sinh.
* Noäi dung ñieàu tra: Chuùng toâi söû duïng caùc loaïi phieáu ñieàu tra
treân ñoái töôïng ñaõ neâu nhaèm tìm hieåu: nhaän thöùc, thöïc traïng, nhöõng giaûi phaùp
maø caùc tröôøng Tieåu hoïc ñaõ vaø caàn söû duïng, keát quaû, nhöõng khoù khaên vaø ñeà xuaát.
- Phöông phaùp phoûng vaán vôùi moät soá caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân, phuï
huynh cuûa tröôøng Tieåu hoïc.
7.3. Phöông phaùp xöû lyù soá lieäu:
- Vaän duïng moät soá coâng thöùc toaùn thoáng keâ.
Chöông 1
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI
1.1 LÒCH SÖÛ NGHIEÂN CÖÙU VAÁN ÑEÀ :
Söï nghieäp giaùo duïc vaø ñaøo taïo cuûa nhaân daân ta ñaõ traõi qua treân 50
naêm döôùi chính quyeàn caùch maïng. Döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng, söï nghieäp
GD&ÑT luoân laø söï nghieäp cuûa toaøn daân. Bôûi leõ vieäc “troàng ngöôøi” laø traùch
nhieäm cuûa moãi gia ñình, cuûa töøng hoï toäc, cuûa moãi laøng xaõ vaø cuûa toaøn xaõ hoäi.
Ngay töø nhöõng ngaøy ñaàu caùch maïng, Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ daïy:
“Moät daân toäc doát laø moät daân toäc yeáu”; Ngöôøi keâu goïi: “Toaøn daân tham gia
dieät giaëc doát”; ñoàng thôøi vaïch roõ phöông thöùc tieán haønh: “Deã traêm laàn
khoâng daân cuõng chòu, khoù vaïn laàn daân lieäu cuõng xong”. Nhö vaäy, baûn chaát
xaõ hoäi hoùa ñaõ ñöôïc xaùc laäp töø laâu. Treân neàn taûng tö töôûng naøy, trong suoát
quaù trình laõnh ñaïo ñaáu tranh caùch maïng, Ñaûng ta luoân coi vieäc vaän ñoäng löïc
löôïng toaøn daân, toaøn xaõ hoäi xaây döïng vaø phaùt trieån söï nghieäp giaùo duïc vaø
ñaøo taïo nhö vieäc thöïc hieän ñöôøng loái quaàn chuùng cuûa Ñaûng nhaèm ñaït ñeán
muïc tieâu ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi.
Trong quaù trình ñoåi môùi söï nghieäp caùch maïng, tö töôûng XHH ñaõ ñöôïc
Ñaûng, nhaân daân ta keá thöøa vaø phaùt huy. Hoäi nghò laàn thöù 2 BCH/TW (khoùa
VIII) khaúng ñònh: “Giaùo duïc – ñaøo taïo laø söï nghieäp cuûa toaøn Ñaûng, cuûa Nhaø
nöôùc vaø cuûa toaøn daân. Moïi ngöôøi ñi hoïc, hoïc thöôøng xuyeân, hoïc suoát ñôøi.
Moïi ngöôøi chaêm lo giaùo duïc. Caùc caáp uûy vaø toå chöùc Ñaûng, caùc caáp chính
quyeàn, caùc ñoaøn theå, caùc toå chöùc kinh teá, xaõ hoäi, caùc gia ñình vaø caùc caù
nhaân ñeàu coù traùnh nhieäm tích cöïc goùp phaàn phaùt trieån söï nghieäp giaùo duïc –
ñaøo taïo, ñoùng goùp trí tueä, nhaân löïc, vaät löïc, taøi löïc cho giaùo duïc – ñaøo taïo”
[23, tr.17]
Taïi phieân hoïp thöôøng kyø thaùng 3 – 1997, Chính phuû ñaõ thoâng qua
Nghò quyeát soá 90/CP veà “ Phöông höôùng vaø chuû tröông xaõ hoäi hoùa caùc hoaït
ñoäng giaùo duïc, y teá, vaên hoùa”. Theo ñoù, xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng giaùo duïc
ñöôïc hieåu nhö laø moät cuoäc vaän ñoäng quaàn chuùng roäng raõi nhaèm laøm cho
moãi ngöôøi ñöôïc höôûng ñaày ñuû quyeàn lôïi, ñoàng thôøi naâng cao vai troø, traùch
nhieäm cuûa mình ñoái vôùi hoaït ñoäng giaùo duïc – ñaøo taïo.
Thöïc hieän chuû tröông xaõ hoäi hoùa giaùo duïc, haøng loaït caùc ñeà aùn, ñeà taøi
veà XHH GD ñaõ ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc, quaûn lyù, caùc toå chöùc quan taâm
nghieân cöùu. Beân caïnh nhöõng ñeà aùn lôùn mang taàm côõ quoác gia do Vaên
phoøng Chính phuû chuû trì nhö “Cô sôû lyù luaän cuûa xaõ hoäi hoùa söï nghieäp giaùo
duïc”, “Kinh nghieäm theá giôùi trong vieäc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc” cuûa Vieän
Nghieân cöùu phaùt trieån Giaùo duïc,… coøn coù nhieàu taùc giaû vieát veà hoaït ñoäng
naøy nhö:
- “Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc laø moät tö töôûng chieán löôïc, moät boä phaän cuûa
ñöôøng loái giaùo duïc, moät con ñöôøng phaùt trieån giaùo duïc ôû nöôùc ta” cuûa
GS.TS Phaïm Minh Haïc. Trong ñoù taùc giaû ñaõ cung caáp nhieàu thoâng tin caàn
thieát vaø boå ích cho caùc caáp quaûn lyù, caùc toå chöùc vaø ñoaøn theå, nhaø tröôøng,
gia ñình veà muïc ñích, yù nghóa, noäi dung hoaït ñoäng, phöông thöùc tieán haønh
coâng taùc quaûn lyù vaø nhöõng kinh nghieäm ñeå naâng cao chaát löôïng xaõ hoäi hoùa
coâng taùc giaùo duïc.
- Naêm 1999 Vieän khoa hoïc Giaùo duïc cuõng ñaõ xuaát baûn taøi lieäu “ Xaõ
hoäi hoùa coâng taùc giaùo duïc- nhaän thöùc vaø haønh ñoäng” . Nội dung taøi lieäu cuï
theå hoùa vaø hoaøn thieän nhöõng quan nieäm cô baûn maø moïi ngöôøi caàn bieát veà
xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ñoàng thôøi chæ ra vai troø vaø traùch nhieäm cuûa töøng löïc
löôïng trong xaõ hoäi hoùa coâng taùc giaùo duïc, nhöõng neùt chính veà caùch tieán
haønh xaõ hoäi hoùa coâng taùc giaùo duïc ôû ñòa phöông vaø cô sôû tröôøng hoïc.
Trong taøi lieäu“Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc nhìn töø goùc ñoä phaùp luaät” (NXB
Tö Phaùp – Haø Noäi .2004), TS. Leâ Quoác Huøng ñaõ chæ ra nhöõng haïn cheá trong
quaûn lyù nhaø nöôùc veà coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ñoàng thôøi ñöa ra nhöõng
giaûi phaùp nhaèm goùp phaàn naâng cao hieäu quaû quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït
ñoäng naøy.
Ngoaøi ra coøn coù caùc luaän vaên Thaïc só neâu khaù roõ moät soá giaûi phaùp
thöïc hieän chuû tröông xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ôû ñòa phöông nhö: “Xaõ hoäi hoùa
hoaït ñoäng giaùo duïc ôû quaän 12 thaønh phoá Hoà Chí Minh: thöïc traïng vaø giaûi
phaùp” cuûa Ñoã Thò Lan Anh; “Caùc giaûi phaùp chuû yeáu taêng cöôøng xaõ hoäi hoùa
söï nghieäp giaùo duïc treân ñòa baøn thaønh phoá Phan Thieát tænh Bình Thuaän” cuûa
Nguyeãn Phuùc Höng …vaø haøng loaït caùc baøi vieát treân caùc baùo, taïp chí cuõng
ñeà caäp ñeán caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng giaùo duïc….
Nhìn chung, vaán ñeà xaõ hoäi hoùa söï nghieäp giaùo duïc ñaõ ñöôïc nghieân
cöùu treân nhieàu phöông dieän, quan ñieåm. Tuy nhieân chöa coù coâng trình
nghieân cöùu naøo veà xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc treân ñòa baøn tænh Beán Tre.
Chính vì vaäy, trong luaän vaên naøy, chuùng toâi ñi saâu nghieân cöùu thöïc traïng vaø
ñöa ra caùc giaûp phaùp nhaèm ñaåy maïnh coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu
hoïc ôû tænh Beán Tre vôùi mong muoán goùp phaàn thöïc hieän thaéng lôïi muïc tieâu
giaùo duïc cuûa tænh.
1.2 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN:
1.2.1. Khaùi nieäm xaõ hoäi hoùa: Caên cöù vaøo vai troø cuûa caù nhaân trong
quan heä xaõ hoäi coù theå xem quaù trình XHH laø moät quaù trình xaõ hoäi, trong ñoù
xaõ hoäi vaø caù nhaân taùc ñoäng laãn nhau (töông taùc) ñeå con ngöôøi coù tính xaõ hoäi
(töùc laø töø con ngöôøi töï nhieân trôû thaønh con ngöôøi xaõ hoäi) thoâng qua vieäc xaây
döïng vaø chaáp nhaän, thöïc thi nhöõng chuaån möïc xaõ hoäi, giaù trò xaõ hoäi trong
quan heä xaõ hoäi, heä thoáng xaõ hoäi.
Khaùi nieäm treân theå hieän roõ noäi haøm cuûa xaõ hoäi hoùa, noù bao haøm hai
maët cuûa moät quaù trình thoáng nhaát: ñoù laø quaù trình xaõ hoäi hoùa caù nhaân vaø
quaù trình caù nhaân hoùa xaõ hoäi.
* Xaõ hoäi hoùa caù nhaân:
Laø moät quaù trình xaõ hoäi, trong ñoù caùc taäp hôïp xaõ hoäi nhö gia ñình,
nhaø tröôøng, coäng ñoàng daân toäc, quoác gia laøm cho caù nhaân mang tính xaõ hoäi.
Ñaây laø moät quaù trình phöùc taïp laâu daøi töø luùc con ngöôøi sinh ra ñeán khi heát
ñôøi. Nhôø xaõ hoäi hoùa caù nhaân, caù nhaân môùi coù theå tieáp nhaän, thöïc thi theo
ñuùng chuaån möïc cuûa xaõ hoäi.
* Caù nhaân hoùa xaõ hoäi:
Laø moät quaù trình xaõ hoäi, trong ñoù caù nhaân laøm cho xaõ hoäi thöøa nhaän
caù nhaân tham gia vaøo quaù trình xaõ hoäi, quan heä xaõ hoäi; ñoàng thôøi cuõng laøm
cho caù nhaân thaâm nhaäp vaøo xaõ hoäi ñeå taùi saûn xuaát xaõ hoäi, phaùt huy naêng löïc
chuû ñoäng, tích cöïc trong saùng taïo, phaùt trieån xaõ hoäi. Nhôø caù nhaân hoùa xaõ
hoäi, xaõ hoäi môùi toàn taïi vaø phaùt trieån, tieán boä.
1.2.2 Khaùi nieäm xaõ hoäi hoùa söï nghieäp giaùo duïc: Xaõ hoäi hoùa söï
nghieäp giaùo duïc laø vaän ñoäng vaø toå chöùc ñeå toaøn xaõ hoäi ñöôïc höôûng thuï
quyeàn lôïi veà giaùo duïc vaø ñoùng goùp caùc nguoàn löïc cho phaùt trieån giaùo duïc,
laøm cho giaùo duïc trôû thaønh söï nghieäp cuûa töøng coäng ñoàng xaõ hoäi, laøm cho
hoïc taäp trôû thaønh moät hoaït ñoäng thöôøng xuyeân cuûa moïi ngöôøi, vì söï phoàn
vinh cuûa ñaát nöôùc vaø chaát löôïng cuoäc soáng baûn thaân.
Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ôû ñaây tröôùc heát phaûi ñöôïc hieåu laø moäât söï nghieäp
roäng lôùn, ñaày traùch nhieäm vaø söï quan taâm chaêm soùc cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc,
caùc cô quan ñoaøn theå, caùc toå chöùc kinh teá, xaõ hoäi vaø toaøn daân chaêm lo cho
phaùt trieån giaùo duïc vaø ñaøo taïo khoâng nhöõng chæ vôùi theá heä treû maø ñoái vôùi
taát caû moïi coâng daân Vieät Nam khoâng phaân bieät giaø, treû, nam, nöõ, giaàu,
ngheøo, daân toäc, cöông vò, vò trí xaõ hoäi, ai ai muoán hoïc, hoïc gì, hoïc baèng
caùch naøo, hoïc nhö theá naøo phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh, naêng löïc cuûa mình nhaát,
cuõng ñöôïc taïo ñieàu kieän toát nhaát coù ñöôïc ñeå hoïc [23-tr.32].
Nhö vaäy, xaõ hoäi hoùa giaùo duïc laø thöïc hieän baûn chaát xaõ hoäi cuûa söï
nghieäp giaùo duïc, huy ñoäng caùc löïc löôïng cuûa coäng ñoàng xaõ hoäi laøm giaùo
duïc, taïo moâi tröôøng cho giaùo duïc phaùt huy toái ña vai troø cuûa mình, laøm cho
giaùo duïc ñaùp öùng coù hieäu quaû nhu caàu thöïc teá cuûa xaõ hoäi.
1.2.3 Noäi dung xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng giaùo duïc:
Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc laø moät cuoäc vaän ñoäng lôùn döôùi söï laõnh ñaïo cuûa
Ñaûng, söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc vaø vai troø noøng coát cuûa ngaønh giaùo duïc
nhaèm phaùt huy tieàm naêng trí tueä vaø vaät chaát trong nhaân daân, huy ñoäng toaøn
xaõ hoäi chaêm lo söï nghieäp giaùo duïc giaùo duïc. Vì vaäy noäi dung cuûa xaõ hoäi
hoùa giaùo duïc thöïc chaát laø noäi dung cuûa vieäc huy ñoäng caùc löïc löôïng xaõ hoäi
tham gia vaøo coâng taùc giaùo duïc, cuï theå laø:
1.2.3.1 Huy ñoäng xaõ hoäi tham gia xaây döïng moâi tröôøng thuaän lôïi cho
giaùo duïc:
Con ngöôøi sinh ra vaø lôùn leân trong moâi tröôøng gia ñình, nhaø tröôøng vaø
xaõ hoäi. ÔÛ moãi moâi tröôøng ñeàu laø nôi dieãn ra quaù trình giaùo duïc, giaùo döôõng
con ngöôøi. Vì theá caàn ñaûm baûo cho caùc moâi tröôøng treân ñöôïc laønh maïnh, coù
tính tích cöïc vaø nhaát laø coù tính thoáng nhaát trong taùc ñoäng ñeán vieäc hình
thaønh nhaân caùch cuûa theá heä treû. Cuï theå laø:
- Ñoái vôùi nhaø tröôøng: Huy ñoäng caùc löïc löôïng xaõ hoäi ñeå xaây döïng
moâi tröôøng nhaø tröôøng, töø caûnh quan, cô sôû haï taàng cuûa nhaø tröôøng, ñeán neàn
neáp kyû cöông, quan heä trong saùng giöõa thaày vôùi thaày, thaày vôùi troø, thaày troø
vôùi nhaân daân ñòa phöông…, nghóa laø taïo ra moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå xaây
döïng moái quan heä toát ñeïp giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi. Taát nhieân nhaø
tröôøng phaûi giöõ vai troø chuû ñoäng trong vieäc cuøng vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi taïo
ra moâi tröôøng treân.
- Gia ñình: laø nôi nuoâi döôõng con ngöôøi, töø khi sô sinh ñeán luùc tröôûng
thaønh, laø moät moâi tröôøng chính yeáu trong vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân
caùch, laø nhaân toá quan troïng trong vieäc giaùo duïc theá heä treû. Do ñoù, huy ñoäng
caùc löïc löôïng xaõ hoäi chaêm lo xaây döïng moâi tröôøng gia ñình cuûa hoïc sinh
chính laø huy ñoäng caùc löïc löôïng xaõ hoäi chaêm lo cho giaùo duïc. Caùc cô quan
Nhaø nöôùc vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi coù traùch nhieäm giuùp ñôõ caùc gia ñình coù
nhöõng ñieàu kieän toái thieåu caàn thieát cho vieäc giaùo duïc con em mình, töø ñieàu
kieän kinh teá, ñeán trình ñoä hoïc vaán, kieán thöùc sö phaïm, neáp soáng vaên minh…
- Moâi tröôøng xaõ hoäi: coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán vieäc giaùo duïc theá heä treû.
Xaõ hoäi luoân coù nhieàu bieán ñoäng, caàn phaûi bieát khai thaùc maët toát cuûa moâi
tröôøng xaõ hoäi. ÔÛ nöôùc ta hieän nay, caùc maët tieâu cöïc cuûa neàn kinh teá thò
tröôøng, caùc teä naïn tham nhuõng, vaên hoaù baïo löïc vaø ñoài truïy, toäi phaïm ma
tuyù, maïi daâm… ñang taïo neân nhöõng maët khoâng thuaän lôïi cho vieäc giaùo duïc
theá heä treû. Caàn phaûi huy ñoäng löïc löôïng cuûa toaøn xaõ hoäi, töø toå chöùc Ñaûng,
chính quyeàn, ñoaøn theå ñeán caù nhaân tham gia vaøo vieäc xaây döïng moät moâi
tröôøng xaõ hoäi laønh maïnh: Phaùt trieån kinh teá, xaây döïng cô sôû haï taàng, taïo
coâng aên vieäc laøm, naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng, ñeà cao caùc giaù trò xaõ hoäi
chaân chính, xaây döïng neáp soáng vaên minh, taïo ra dö luaän ñuùng ñaén veà giaù trò
cuûa hoïc vaán, veà ñoäng cô, thaùi ñoä hoïc taäp vaø thi cöû v.v…
Caùc moâi tröôøng treân ñoàng thôøi taùc ñoäng vaøo theá heä treû laøm cho theá heä
treû luùc naøo cuõng ñöôïc giaùo duïc, ôû ñaâu cuõng ñöôïc giaùo duïc. Ngöôïc laïi, chính
lôùp treû ñöôïc giaùo duïc chu ñaùo naøy seõ laøm trong saïch vaø laønh maïnh hôn caùc
moâi tröôøng treân.
1.2.3.2 Huy ñoäng xaõ hoäi tham gia vaøo quaù trình giaùo duïc:
Caùc löïc löôïng xaõ hoäi coù theå tham gia tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp vaøo quaù
trình giaùo duïc. Tröôùc heát hoï coù theå tham gia vaøo vieäc xaây döïng keá hoaïch
giaùo duïc cuûa caû nöôùc vaø cuûa töøng ñòa phöông; goùp yù kieán vaøo noäi dung vaø
phöông phaùp giaùo duïc, quaûn lyù, ñaùnh giaù keát quaû giaùo duïc; giuùp ñôõ nhaø
tröôøng trong vieäc toå chöùc caùc hoaït ñoäng giaùo duïc chính khoùa vaø ngoaïi khoaù,
söu taàm tö lieäu giaûng daïy. Laøm ñoà duøng daïy hoïc hoaëc tröïc tieáp giaûng daïy
moät soá moân hoïc, giôø hoïc, ñaëc bieät laø caùc moân lao ñoäng höôùng nghieäp, daïy
ngheà. Ñaây laø yeâu caàu cao cuûa cuoäc vaän ñoäng xaõ hoäi hoaù coâng taùc giaùo duïc
vaø laø noäi dung khoù thöïc hieän nhaát cuûa cuoäc vaän ñoäng naøy. Noù ñoøi hoûi coù söï
phoái hôïp chaët cheõ giöõa nhaø tröôøng, caùc cô quan quaûn lyù giaùo duïc vaø caùc toå
chöùc chính trò, kinh teá, xaõ hoäi.
1.2.3.3 Huy ñoäng caùc löïc löôïng tham gia vaøo quaù trình ña daïng hoaù
caùc hình thöùc hoïc taäp vaø caùc loaïi hình nhaø tröôøng:
Caùc löïc löôïng xaõ hoäi vaø caùc nhaân coù theå tham gia tröïc tieáp vaøo quaù
trình giaùo duïc baèng caùch toå chöùc cô sôû giaùo duïc thuoäc caùc thaønh phaàn kinh
teá, toå chöùc vaø caù nhaân beân caïnh caùc cô sôû giaùo duïc cuûa Nhaø nöôùc. Caùc cô
sôû giaùo duïc daân laäp vaø tö thuïc naøy seõ goùp phaàn quan troïng vaøo vieäc phaùt
trieån giaùo duïc, laøm giaûm gaùnh naëng ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc, taïo ñieàu kieän cho
giaùo duïc coù theá phaùt trieån maïnh meõ hôn. Caùc löïc löôïng coøn coù vai troø quan
troïng trong vieäc môû caùc lôùp xoaù muø chöõ; trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân,
lôùp hoïc tình thöông, lôùp hoïc linh hoaït cho treû moà coâi, treû khuyeát taät, treû lang
thang ñöôøng phoá… Ñoù laø caùc hình thöùc giaùo duïc maø nhaø nöôùc trong nhöõng
ñieàu kieän khoù khaên veà kinh teá hieän nay chöa coù khaû naêng ñaûm nhieäm heát.
Vieäc caùc löïc löôïng xaõ hoäi tham gia vaøo quaù trình giaùo duïc, ña daïng
hoaù caùc loaïi hình tröôøng lôùp vaø caùc hình thöùc hoïc taäp thöôøng xuyeân, hoïc taäp
suoát ñôøi laø moät trong nhöõng noäi dung quan troïng nhaát cuûa xaõ hoäi hoaù coâng
taùc giaùo duïc.
1.2.3.4 Huy ñoäng xaõ hoäi ñaàu tö caùc nguoàn löïc cho giaùo duïc:
Trong nhöõng naêm qua maëc duø ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc cho giaùo duïc
khoâng ngöøng taêng, nhöng vaãn chöa ñuû ñeå giaûi quyeát maâu thuaãn giöõa yeâu
caàu phaùt trieån giaùo duïc caû veà soá löôïng laãn chaát löôïng ngaøy caøng taêng.
Phaàn lôùn ngaân saùch giaùo duïc duøng ñeå chi traû löông cho giaùo vieân,
phaàn chi cho vieäc xaây döïng cô sôû vaät chaát vaø caùc hoaït ñoäng giaùo duïc coøn
laïi quaù ít. Do ñoù maø cô sôû tröôøng lôùp, thieát bò daïy hoïc coøn thieáu thoán traàm
troïng, nhieàu nôi khoâng ñuû ñeå tieán haønh hoaït ñoäng giaùo duïc cô baûn nhaát.
Beân caïnh vaãn nhieàu con em nhaø ngheøo, khoâng coù tieàn aên hoïc. Vieäc huy
ñoäng caùc löïc löôïng ñaàu tö cho giaùo duïc roõ raøng laø moät yeâu caàu böùc xuùc
hieän nay.
Caùc löïc löôïng xaõ hoäi coù theå ñoùng goùp nhaân löïc, vaät löïc ñeå xaây döïng
tröôøng, lôùp, taêng cöôøng trang thieát bò cho nhaø tröôøng, giuùp ñôõ hoïc sinh
ngheøo hoïc sinh con em gia ñình thuoäc dieän chính saùch gaëp khoù khaên,
khuyeán khích khen thöôûng hoïc sinh gioûi, phaùt hieän vaø boài döôõng taøi naêng,
goùp phaàn chaêm lo ñôøi soáng vaät chaát tinh thaàn cho giaùo vieân.
Huy ñoäng caùc nguoàn löïc cho giaùo duïc khoâng chæ laø huy ñoäng tieàn cuûa
maø coøn tính ñeán moät phaïm vi raát roäng raõi caùc loaïi nguoàn löïc, nhaân löïc, vaät
löïc, taøi löïc. Hôn nöõa, moät khi caùc noäi dung toaøn dieän cuûa xaõ hoäi hoaù söï
nghieäp giaùo duïc ñöôïc thöïc hieän toát thì chính ñoù laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå
deã daøng taïo ñoäng löïc cho söï ñoùng goùp cuûa nhaân daân, cuûa xaõ hoäi veà taøi löïc.
Laøm ngöôïc laïi ñieàu ñoù thì nhaân daân seõ keâu ca veà söï toán keùm maø khoâng
thaáy lôïi ích cuûa söï ñoùng goùp. Hieän nay nhaân daân coøn ngheøo, tieàn cuûa khoâng
theå khai thaùc quaù ñaùng, nhöng nhaân daân ta laïi giaøu nhöõng tieàm naêng raát ña
daïng. Moãi ngöôøi coù theå thöïc hieän xaõ hoäi hoaù söï nghieäp giaùo duïc theo khaû
naêng cuûa mình vaø ñieàu ñoù raát caàn cho giaùo duïc.
- Huy ñoäng nguoàn nhaân löïc laø vieäc raát quan troïng bôûi nhaân löïc luoân
laø taøi saûn quyù giaù nhaát, ñuùng nhö quan ñieåm cuûa Ñaûng ta coi con ngöôøi laø
ñoäng löïc, laø muïc tieâu cuûa söï phaùt trieån.
Huy ñoäng nguoàn nhaân löïc cho giaùo duïc laø loâi cuoán caùc löïc löôïng xaõ
hoäi vaø caù nhaân trong coäng ñoàng mang heát taâm huyeát vaø khaû naêng cuûa mình
tham gia vaøo hoaït ñoäng giaùo duïc. Hoï coù theå tham gia vaøo vieäc khuyeán
khích moïi ngöôøi tröôùc heát laø treû em ñeå thöïc hieän xoaù muø chöõ, phoå caäp giaùo
duïc, tham gia choáng boû hoïc, duy trì só soá cho ñeán vieäc khoù hôn nhö tham gia
tröïc tieáp vaøo quaù trình giaùo duïc, tham gia xaây döïng moâi tröôøng giaùo duïc taïo
aûnh höôûng tích cöïc vaø thoáng nhaát cho vieäc giaùo duïc.
- Huy ñoäng vaät löïc khoâng keùm phaàn quan troïng, khoâng theå coù hoaït
ñoäng giaùo duïc neáu khoâng coù caùc phöông tieän, khoâng coù nhöõng ñieàu kieän vaät
chaát nhaát ñònh. Maët khaùc nguoàn vaät löïc naøy naèm trong tieàm löïc ñaùng keå cuûa
nhaân daân, cuûa xaõ hoäi coù theå tham gia xaõ hoäi hoaù söï nghieäp giaùo duïc nhö:
ñaát daønh cho vieäc xaây döïng caùc tröôøng, lôùp, caû tröôøng coâng laäp, ngoaøi coâng
laäp, caùc trung taâm giaùo duïc, nhaø tình thöông, saân chôi, baõi taäp, beå bôi, ñaát
cho hoïc sinh vaø con em thöû nghieäm thöïc haønh kyõ thuaät noâng nghieäp ôû
tröôøng hoaëc ôû gia ñình, ñaát cho giaùo vieân laøm nhaø hoaëc ñeå caûi thieän ñôøi
soáng. Nhöõng hoã trôï veà thieát bò daïy vaø hoïc: maùy tính, phöông tieän nghe nhìn,
nhaïc cuï, phoøng hoïc ngoaïi ngöõ, thö vieän, phöông tieän tham gia phuïc vuï tham
quan, du lòch nghæ heø,… Noùi chung laø nhöõng phöông tieän ngoaïi khoaù vaø
giaùo duïc ngoaøi nhaø tröôøng.
- Nguoàn taøi chính huy ñoäng ñöôïc qua cuoäc vaän ñoäng xaõ hoäi hoaù söï
nghieäp giaùo duïc laø nguoàn taøi chính do cô quan nhaø nöôùc, toå chöùc phi chính
phuû, toå chöùc chính trò, kinh teá, xaõ hoäi, ñôn vò löïc löôïng vuõ trang nhaân daân,
gia ñình vaø caù nhaân töï nguyeän ñoùng goùp ñeå phaùt trieån giaùo duïc. Vieäc huy
ñoäng nguoàn taøi chính naøy phaûi ñaûm baûo nguyeân taéc coâng khai daân chuû töï
nguyeän vaø theo ñuùng phaùp luaät.
1.2.4 Cô cheá xaõ hoäi hoùa giaùo duïc:
Ñeå huy ñoäng vaø phoái hôïp ñöôïc caùc löïc löôïng xaõ hoäi tham gia vaøo söï
nghieäp giaùo duïc, caàn coù cô cheá vaø hình thöùc phuø hôïp vôùi chöùc naêng, tính
chaát cuûa töøng löïc löôïng xaõ hoäi.
- Cô cheá laø söï vaän haønh cuûa caùc moái quan heä giöõa caùc thaønh toá (boä
phaän) trong moät caáu truùc (toå chöùc) nhaèm ñaït hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng.
+ Caùc boä phaän ôû ñaây bao goàm: gia ñình, nhaø tröôøng vaø xaõ hoäi
* Nhaø tröôøng (ngaønh giaùo duïc): laø löïc löôïng giöõ vai troø trung
taâm, noøng coát, chuû ñoäng trong coâng vieäc huy ñoäng coäng ñoàng laøm giaùo duïc,
laø trung taâm trong caùc hình thöùc coäng taùc, phoái hôïp. Ngoaøi ngaønh giaùo duïc
coøn coù caùc nhoùm ñoái töôïng sau tham gia vaøo hoaït ñoäng xaõ hoäi hoaù giaùo
duïc: Caùc caáp uyû Ñaûng vaø chính quyeàn ñòa phuông (HÑNDvaø UBND); caùc
cô quan chuyeân moân UBND (ban, ngaønh chöùc naêng), caùc ñoaøn theå nhaân daân
vaø toå chöùc xaõ hoäi; caùc cô sôû saûn xuaát kinh doanh, phuïc vuï; xaõ, phöôøng vaø
caùc toå chöùc coäng ñoàng ôû cô sôû.
* Gia ñình: laø moät thieát cheá cô baûn cuûa xaõ hoäi thöïc hieän moät
trong nhöõng chöùc naêng cuûa noù laø giaùo duïc, ñaây laø ñoái töôïng khoâng theå thieáu
khi tieán haønh xaõ hoäi hoaù giaùo duïc.
* Xaõ hoäi: Thöïc chaát cuûa xaõ hoäi hoaù giaùo duïc nhö Nghò quyeát
Hoäi nghò laàn thöù I BCH TW Ñaûng khoaù VIII khaúng ñònh laø toå chöùc söï phoái
hôïp chaët cheõ vaø thöôøng xuyeân giöõa caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc veà giaùo
duïc ñaøo taïo vôùi Maët traän Toå quoác vaø ñoaøn theå quaàn chuùng ñeå vaän ñoäng
nhaân daân tham gia coù hieäu quaû vaøo söï nghieäp giaùo duïc. “Xaõ hoäi hoaù giaùo
duïc khoâng coù nghóa laø giaûm nheï traùch nhieäm vaø vai troø cuûa Nhaø nöôùc. Traùi
laïi, xaõ hoäi hoaù coâng taùc giaùo duïc chæ coù theå thöïc hieän thaønh coâng khi coù söï
laõnh ñaïo tröïc tieáp, thöôøng xuyeân cuûa Ñaûng, söï quaûn lyù chaët cheõ cuûa Nhaø
nöôùc vaø vai troø chuû ñoäng, noøng coát cuûa ngaønh giaùo duïc.[6-tr.110]
+ Caáu truùc (toå chöùc) ôû ñaây laø toaøn boä söï lieân keát sö phaïm –xaõ hoäi
trong moät taäp hôïp coù tính toaøn boä oån ñònh hoaëc cô ñoäng tuyø theo vuï vieäc.
+ Hieäu quaû ôû ñaây laø hieäu quaû cuûa xaõ hoäi hoaù hoaït ñoäng giaùo duïc;
quan heä ôû ñaây laø quan heä phoái hôïp.
Cô cheá xaõ hoäi hoaù giaùo duïc ñöông nhieân cuõng naèm trong cô cheá phoå
bieán cuûa xaõ hoäi ta laø Ñaûng laõnh ñaïo, Nhaø nöôùc quaûn lyù vaø phaùt huy quyeàn
laøm chuû cuûa nhaân daân. Caùc nguyeân taéc naøy cuõng ñoàng thôøi chæ ra vai troø
quyeát ñònh cuûa Ñaûng boä vaø chính quyeàn ñòa phöông trong coâng taùc XHH.
Ñeå ñaûm baûo cho cô cheá “Ñaûng laõnh ñaïo, Nhaø nöôùc quaûn lyù, nhaân daân
laøm chuû” ñöôïc vaän haønh thuaän lôïi trong xaõ hoäi hoaù giaùo duïc-hoaït ñoäng vöøa
coù tính chaát Nhaø nöôùc, vöøa coù tính chaát xaõ hoäi - caàn phaûi theå cheá hoaù. Theå
cheá hoaù trong xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laø laøm cho söï tham gia vaøo coâng taùc giaùo
duïc ñöôïc thöïc hieän theo nhöõng quy ñònh, luaät leä, cheá ñònh, pheùp taéc oån ñònh
mang tính chaát phaùp lyù, coù chính saùch cheá ñoä roõ raøng, daân chuû vaø coâng baèng.
Theå cheá hoaù vaø cô cheá thoáng nhaát vôùi nhau veà muïc ñích laø nhaèm
naâng cao hieäu quaû quaûn lyù trong coâng vieäc huy ñoäng, khuyeán khích vaø toå
chöùc söï tham gia cuûa xaõ hoäi vaøo coâng taùc giaùo duïc, laøm cho söï tham gia ñoù
coù neà neáp, ñoàng boä, oån ñònh vaø ñaït hieäu quaû. Söï theå cheá hoaù theå hieän baèng
hai hình thöùc:
- Thöù nhaát: Baèng toå chöùc (thieát cheá, cô caáu, boä maùy, cô quan), trong
ñoù Ñaïi hoäi Giaùo duïc caùc caáp coù yù nghóa quan troïng. Moät trong nhöõng yù
nghóa ñoù laø theå cheá hoaù baèng toå chöùc baàu ra Hoäi ñoàng Giaùo duïc, caùc tieåu
bang cuûa Hoäi ñoàng Giaùo duïc, Hoäi Cha meï hoïc sinh cuûa caùc tröôøng… Ngoaøi
ra coøn coù nhöõng toå chöùc ñöôïc laäp ra trong töøng giai ñoaïn ñeå thöïc hieän caùc
chöông trình muïc tieâu cuûa giaùo duïc nhö Ban Phoå caäp vaø xoaù muø chöõ…
- Thöù hai: Baèng heä thoáng vaên baûn phaùp luaät, nhöõng quy ñònh döôùi
luaät nhö Luaät Phoå caäp Giaùo duïc Tieåu hoïc, Luaät Baûo veä, chaêm soùc vaø giaùo
duïc treû em, Luaät Giaùo duïc, Ñieàu leä Hoäi cha meï hoïc sinh, Ñieàu leä toå chöùc
vaø hoaït ñoäng cuûa HÑGD caùc caáp, caùc nghò quyeát, thoâng tö lieân tòch giöõa
caùc ngaønh,…
1.2.5 Vai troø cuûa xaõ hoäi hoùa ñoái vôùi söï nghieäp giaùo duïc vaø vieäc hình
thaønh nhaân caùch con ngöôøi:
Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc vöøa laø tö töôûng chæ ñaïo, vöøa laø giaûi phaùp coù tính
khaû thi ñeå ñöa giaùo duïc Vieät Nam phaùt trieån. ÔÛ ñaây, chuùng toâi nhaán maïnh
vai troø cuûa xaõ hoäi hoaù hoaït ñoäng giaùo duïc ñoái vôùi vieäc phaùt trieån quy moâ
giaùo duïc, naâng cao chaát löôïng giaùo duïc, xaây döïng moät xaõ hoäi hoïc taäp vaø
hình thaønh nhaân caùch con ngöôøi.
1.2.5.1 Xaõ hoäi hoaù hoaït ñoäng giaùo duïc goùp phaàn phaùt trieån quy moâ
giaùo duïc:
Thöïc hieän ña daïng hoaù caùc hình thöùc giaùo duïc, caùc loaïi hình tröôøng
lôùp, quy moâ giaùo duïc ngaøy caøng phaùt trieån. Vieäc môû roäng caùc hình t._.höùc
giaùo duïc phi chính quy beân caïnh caùc hình thöùc chính quy, phaùt trieån caùc loaïi
hình daân laäp, tö thuïc beân caïnh tröôøng coâng laäp voán laø hình thöùc ñoäc toân
tröôùc ñaây ñaõ môû ra khaû naêng huy ñoäng nhieàu löïc löôïng xaõ hoäi tham gia vaøo
coâng taùc giaùo duïc, taïo ñieàu kieän cho giaùo duïc phaùt trieån maïnh meõ hôn, thöïc
hieän coù hieäu quaû hôn nhieäm vuï naâng cao daân trí, ñaøo taïo nhaân löïc, boài
döôõng nhaân taøi.
1.2.5.2 Xaõ hoäi hoaù hoaït ñoäng giaùo duïc goùp phaàn naâng cao chaát
löôïng giaùo duïc- ñaøo taïo
Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laø moät giaûi phaùp quan troïng goùp phaàn naâng cao
chaát löôïng giaùo duïc - ñaøo taïo. Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc taïo neân nhöõng thuaän lôïi
cho vieäc toå chöùc quaù trình giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng ñeå laøm neân chaát löôïng.
Ñieàu naøy theå hieän baèng vieäc huy ñoäng toaøn xaõ hoäi tham gia vaøo vieäc cuï theå
hoaù muïc tieâu giaùo duïc, vieäc caûi tieán noäi dung vaø phöông phaùp giaùo duïc,
vieäc xaây döïng moâi tröôøng giaùo duïc thuaän lôïi cho söï phaùt trieån nhaân caùch
treû, taïo ñieàu kieän taêng cöôøng vaät chaát ñeå naâng cao chaát löôïng giaùo duïc.
Trong luùc ngaønh giaùo duïc ñang gaëp khoù khaên thì thöïc hieän XHH GD baèng
vieäc ña daïng hoaù caùc nguoàn löïc nhaèm xaây döïng caùc quyõ khuyeán hoïc,
khuyeán taøi…thöïc söï taùc ñoäng ñeán chaát löôïng giaùo duïc. Ñaëc bieät, xaõ hoäi hoaù
giaùo duïc seõ goùp taêng cöôøng löïc löôïng cuûa ngöôøi daïy vaø ngöôøi hoïc, phaùt
trieån yeáu toá con ngöôøi trong giaùo duïc, phaùt huy tieàm naêng giaùo duïc ôû ngöôøi
daïy vaø ngöôøi hoïc.
1.2.5.3 Xaõ hoäi hoaù hoaït ñoäng giaùo duïc ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi hoïc taäp
Xaõ hoäi hoaù hoaït ñoäng giaùo duïc taïo laäp moät phong traøo hoïc taäp saâu
roäng trong toaøn xaõ hoäi, vaän ñoäng toaøn daân, tröôùc heát laø theá heä treû vaø nhöõng
ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng, thöïc hieän hoïc taäp thöôøng xuyeân, hoïc taäp lieân
tuïc, hoïc taäp suoát ñôøi, laøm cho xaõ hoäi ta trôû thaønh moät xaõ hoäi hoïc taäp, moïi
ngöôøi laøm vieäc toát hôn, coù thu nhaäp cao hôn vaø cuoäc soáng toát hôn. Ñieàu naøy
hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån giaùo duïc treân theá giôùi hieän nay. Xaõ
hoäi hoaù giaùo duïc nhaèm muïc tieâu “giaùo duïc cho moïi ngöôøi”. Muoán giaùo duïc
cho moïi ngöôøi thì moïi ngöôøi phaûi tham gia coâng taùc giaùo duïc.
Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc taïo ra xaõ hoäi hoïc taäp, thöïc hieän söï bình ñaúng veà
cô hoäi hoïc taäp, cô hoäi höôûng thuï giaùo duïc cho taát caû moïi ngöôøi, giuùp cho
con em caùc gia ñình ngheøo khoù, caùc gia ñình chính saùch ñöôïc ñi hoïc, khaéc
phuïc tình traïng boû hoïc vì nhöõng lyù do taøi chính, ñaûm baûo cho nhöõng ai
muoán ñi hoïc ñeàu coù cô hoäi ñeán tröôøng, coù nôi hoïc taäp, moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc
hoïc, ñöôïc naâng cao trình ñoä, tieáp caän vôùi nhöõng vaán ñeà môùi, aùp duïng ñöôïc
tieán boä khoa hoïc vaøo ñôøi soáng haøng ngaøy.
1.2.5.4 Vai troø cuûa xaõ hoäi hoaù ñoái vôùi vieäc hình thaønh nhaân caùch
con ngöôøi:
Xaõ hoäi hoaù khoâng chæ coù vai troø thuùc ñaåy söï nghieäp giaùo duïc-ñaøo taïo
phaùt trieån maø coøn coù vai troø tích cöïc trong vieäc hình thaønh nhaân caùch con
ngöôøi. Nhaân caùch cuûa con ngöôøi hình thaønh vaø chòu taùc ñoäng cuûa caû 3 moâi
tröôøng laø nhaø tröôøng, gia ñình vaø xaõ hoäi. Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc, huy ñoäng
toaøn xaõ hoäi laøm giaùo duïc chính laø ñeå traû laïi chöùc naêng giaùo duïc cuûa xaõ hoäi
cho xaõ hoäi, thuùc ñaåy tieán trình xaõ hoäi hoaù caù nhaân, laøm cho moïi ngöôøi coù ñuû
naêng löïc, phaåm chaát tham gia vaøo caùc maët hoaït ñoäng xaõ hoäi, taïo ra nhöõng
con ngöôøi xaõ hoäi ñích thöïc vaø ngöôïc laïi, nhöõng con ngöôøi xaõ hoäi naøy laïi trôû
thaønh nguoàn nhaân löïc phuïc vuï tích cöïc cho xaõ hoäi, vì xaõ hoäi.
1.2.6 Con ñöôøng thöïc hieän xaõ hoäi hoùa giaùo duïc:
1.2.6.1 Xaây döïng, cuûng coá moái quan heä giöõa nhaø tröôøng vaø caùc löïc
löôïng xaõ hoäi ñeå xaây döïng vaø phaùt trieån giaùo duïc. Trong ñoù moái quan heä
nhaø tröôøng vaø gia ñình laø cô baûn nhaát:
Ñeå cuûng coá vaø phaùt huy vai troø cuûa gia ñình trong XHH GD, caàn
chaêm lo xaây döïng, cuûng coá vaø phaùt huy vai troø cuûa Hoäi Cha meï hoïc sinh.
Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc chæ coù theå ñaït ñöôïc keát quaû khi phaùt huy ñöôïc söùc
maïnh cuûa cha meï hoïc sinh. Hoäi Cha meï hoïc sinh laø toå chöùc töï nguyeän cuûa
cha meï hoïc sinh, ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo Ñieàu leä Hoäi Cha meï
hoïc sinh nhaèm ñaûm baûo söï coäng taùc giöõa nhaø tröôøng vaø gia ñình hoïc sinh
ñöôïc thöôøng xuyeân vaø ñaït keát quaû. Hoäi Cha meï hoïc sinh laø hình thöùc toå
chöùc phoái hôïp coù taàm quan troïng ñaëc bieät. Hoäi Cha meï hoïc sinh khoâng chæ
laø caàu noái giöõa nhaø tröôøng vaø gia ñình maø trong nhieàu tröôøng hôïp coøn laø
ñieåm töïa trong quan heä giöõa nhaø tröôøng vôùi caùc löïc löôïng xaõ hoäi khaùc ngoaøi
nhaø tröôøng. Hoäi Cha meï hoïc sinh laø löïc löôïng xaõ hoäi gaàn guõi, gaén boù, quan
troïng nhaát cuûa nhaø tröôøng tieåu hoïc. Hoäi giuùp ñôõ raát ñaéc löïc cho söï phaùt
trieån cuûa nhaø tröôøng. Söï phoái hôïp toát giöõa nhaø tröôøng vaø Hoäi cha meï hoïc
sinh seõ laøm taêng tinh thaàn traùch nhieäm cuûa caùc baäc cha meï, taêng moái lieân
keát giöõa nhaø tröôøng-gia ñình trong vieäc giaùo duïc, taïo ñoäng löïc cho lao ñoäng
sö phaïm cuûa giaùo vieân vaø tinh thaàn hoïc taäp cuûa hoïc sinh, ñaït ñöôïc söï thoáng
nhaát taùc ñoäng giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng vaø gia ñình, huy ñoäng caùc nguoàn löïc
khaùc nhau töø cha meï hoïc sinh ñeå xaây döïng vaø phaùt trieån nhaø tröôøng.
1.2.6.2 Thöïc hieän Daân chuû hoùa giaùo duïc, taïo ñieàu kieän ñeå moãi ngöôøi
daân coù ñieàu kieän naém thoâng tin veà hoaït ñoäng giaùo duïc, tham gia yù kieán vaøo
giaùo duïc:
Daân chuû hoaù giaùo duïc laø moät noäi dung raát cô baûn cuûa söï nghieäp ñoåi
môùi giaùo duïc, bieán heä thoáng giaùo duïc vaø tröôøng hoïc thaønh moät thieát cheá
hoaøn toaøn cuûa daân, do daân vaø vì daân. Daân chuû hoaù giaùo duïc nhaèm xoaù boû
tính kheùp kín cuûa heä thoáng giaùo duïc tröôøng hoïc, ñeå moïi ngöôøi coù cô hoäi
ñöôïc hoïc taäp theo nhu caàu chính ñaùng cuûa mình, ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän ñeå
moïi ngöôøi thöïc hieän quyeàn laøm chuû cuûa mình ñoái vôùi söï nghieäp giaùo duïc-
ñaøo taïo.
Daân chuû hoaù giaùo duïc coù hai noäi dung chính:
- Daân chuû hoaù quaù trình giaùo duïc: töùc daân chuû hoaù muïc tieâu, noäi
dung, phöông phaùp, ñaùnh giaù giaùo duïc, thöïc hieän daân chuû cuûa ngöôøi daïy vaø
ngöôøi hoïc .
- Daân chuû hoaù quaûn lyù giaùo duïc: töùc thöïc hieän quyeàn daân chuû cuûa
nhaân daân trong vieäc tham gia quaûn lyù söï nghieäp giaùo duïc .
Theo tinh thaàn daân chuû, trong nhaø tröôøng phaûi ñeà cao traùch nhieäm cuûa
taäp theå giaùo vieân, toân troïng yù kieán cuûa thaày coâ ñoùng goùp vaøo coâng taùc quaûn
lyù tröôøng hoïc. Moãi nhaø giaùo caàn laáy söï lao ñoäng saùng taïo vaø phaùt huy tính
tích cöïc cuûa mình trong coâng taùc giaûng daïy vaø giaùo duïc hoïc sinh laø nhieäm
vuï quan troïng cuûa cuoäc vaän ñoäng daân chuû hoaù tröôøng hoïc. Thaày giaùo toân
troïng nhaân caùch hoïc sinh, laáy vieäc hình thaønh nhaân caùch hoïc sinh laøm muïc
tieâu cô baûn cuûa quaù trình giaùo duïc-ñaøo taïo, töø ñoù tích cöïc ñoåi môùi phöông
phaùp giaûng daïy ñeå phaùt huy heát naêng löïc, sôû tröôøng cuûa hoïc sinh.
Daân chuû hoaù giaùo duïc vaø xaõ hoäi hoaù giaùo duïc coù moái quan heä gaén boù
maät thieát vôùi nhau. Coù theå noùi raèng, xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laø moät con ñöôøng
ñeå thöïc hieän daân chuû hoaù giaùo duïc vaø noäi dung daân chuû hoaù giaùo duïc chæ ra
con ñöôøng xaõ hoäi hoaù giaùo duïc. Daân chuû hoaù giaùo duïc seõ taïo ñieàu kieän ñeå
moïi ngöôøi daân coù ñieàu kieän bieát roõ caùc thoâng tin veà hoaït ñoäng giaùo duïc,
tham gia tích cöïc vaøo söï nghieäp giaùo duïc; xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laøm cho quaù
trình daân chuû hoaù giaùo duïc thuaän lôïi hôn. Daân chuû hoaù giaùo duïc ñaûm baûo
quyeàn ñöôïc hoïc cuûa taát caû moïi ngöôøi daân; phoå caäp giaùo duïc ñuùng ñoä tuoåi
cho nhaân daân; phaùt huy toái ña naêng löïc söùc saùng taïo, khaû naêng ñoùng goùp
tinh thaàn, vaät chaát cuûa moãi ngöôøi cho söï nghieäp phaùt trieån giaùo duïc.
1.2.6.3 Ña daïng hoaù giaùo duïc taïo ñieàu kieän tieán tôùi xaây döïng moät
“xaõ hoäi hoïc taäp, hoïc taäp thöôøng xuyeân, hoïc taäp suoát ñôøi”:
Tröôùc xu theá phaùt trieån maïnh meõ cuûa khoa hoïc kyõ thuaät theá giôùi, neàn
kinh teá thò tröôøng vaø söï nghieäp CNH – HÑH ñaát nöôùc ñaët ra yeâu caàu môùi
cho xaõ hoäi, cho ngaønh giaùo duïc. Ñoù laø yeâu caàu ñaùp öùng nguoàn nhaân löïc, veà
trình ñoä vaên hoùa, khoa hoïc kyõ thuaät, ngaønh ngheà, söï naêng ñoäng thích nghi,
töï chuû, saùng taïo, phaán ñaáu vì muïc tieâu “daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng
baèng, daân chuû vaên minh” daãn ñeán yeâu caàu hoïc suoát ñôøi baèng nhöõng hình
thöùc thích hôïp. Söï nghieäp giaùo duïc cuõng phaûi phaùt trieån theo höôùng môû
roäng quy moâ, naâng cao chaát löôïng, hieäu quaû, thöïc hieän muïc tieâu daân trí,
nhaân löïc, nhaân taøi. Ñieàu ñoù taát yeáu daãn ñeán söï ña daïng hoaù caùc loaïi hình
ñaøo taïo. Söï ña daïng hoùa theå hieän ôû caùc loaïi hình nhö: tröôøng coâng, tröôøng
daân laäp, tö thuïc, caùc trung taâm kyõ thuaät toång hôïp - höôùng nghieäp vaø daïy
ngheà, caùc trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân. Caùc loaïi hình naøy thu huùt ñoâng
ñaûo ngöôøi hoïc ñaùp öùng nhu caàu thöïc tieãn, vöøa theå hieän tính lieân ngaønh vaø
tính coäng ñoàng trong xaõ hoäi hoùa giaùo duïc.
Ngoaøi ra coøn coù theå môû caùc lôùp hoïc tình thöông, lôùp linh hoaït chaêm
lo cho treû moà coâi, lang thang. Ñaây laø hình thöùc theå hieän roõ tính coäng ñoàng.
1.2.6.4 Ñaïi hoäi Giaùo duïc caùc caáp:
Ñaïi hoäi Giaùo duïc caùc caáp laø dieãn ñaøn ñeå nhaân daân tham gia xaây döïng
giaùo duïc, thöïc hieän tình caûm, traùch nhieäm cuûa mình vì theá heä treû, laø moät
thieát cheá daân chuû trong phaùt trieån giaùo duïc – ñaøo taïo, laø con ñöôøng, bieän
phaùp toång hôïp thöïc hieän xaõ hoäi hoùa giaùo duïc:
Baèng ÑHGD caùc quan ñieåm ñoåi môùi giaùo duïc cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc
ñaõ ñeán vôùi töøng gia ñình, töøng ngöôøi daân ngay taïi phöôøng, xaõ. Nhaän thöùc
cuûa moïi thaønh vieân trong xaõ hoäi veà vò trí, vai troø cuûa GD&ÑT ñoái vôùi söï
nghieäp phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc, cuûa ñòa phöông, cuûa moãi doøng hoï, moãi gia
ñình ñöôïc naâng cao. Ngöôøi daân caøng thaáy roõ hôn ñaàu tö cho giaùo duïc laø ñaàu
tö cho phaùt trieån, chaát löôïng nguoàn löïc con ngöôøi laø nhaân toá quyeát ñònh taïo
ra noäi löïc cho söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Muoán phaùt trieån giaùo duïc phaûi
huy ñoäng moïi nguoàn löïc cuûa xaõ hoäi, phaûi coù söï keát hôïp chaët cheõ giöõa giaùo
duïc nhaø tröôøng, giaùo duïc gia ñình vaø giaùo duïc xaõ hoäi.
ÑHGD caùc caáp laøm cho caáp uyû Ñaûng, chính quyeàn, caùc ngaønh, ñoaøn
theå vaø nhaân daân hieåu roõ thöïc traïng cuûa giaùo duïc ñòa phöông, maâu thuaån
giöõa yeâu caàu phaùt trieån giaùo duïc vôùi ñieàu kieän, khaû naêng coù haïn cho söï
phaùt trieån giaùo duïc. Qua ñoù, nhaân daân caøng hieåu roõ: muoán phaùt trieån giaùo
duïc, beân caïnh ngaân saùch Nhaø nöôùc, caàn huy ñoäng söï ñoùng goùp veà nhaân löïc,
taøi löïc, vaät löïc cuûa toaøn daân.
ÑHGD cuõng laø dieãn ñaøn ñeå nhaân daân ñòa phöông tham gia xaây döïng
vaø phaùt trieån giaùo duïc, laøm cho giaùo duïc ñaùp öùng nhu caàu cuûa nhaân daân,
phuïc vuï ñaéc löïc söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. Taïi dieãn ñaøn naøy, ngöôøi daân
ñöôïc bieát veà chöông trình, keá hoaïch giaùo duïc – ñaøo taïo vaø tham gia, goùp yù,
kieåm tra caùc chöông trình, keá hoaïch ñoù.
ÑHGD caùc caáp laø moät bieän phaùp toång hôïp ñeå thöïc hieän XHH GD. So
vôùi caùc con ñöôøng thöïc hieän XHH GD ñaõ neâu treân, vieäc thöïc hieän xaõ hoäi
hoaù giaùo duïc baèng con ñöôøng ÑHGD caùc caáp coù yù nghóa thöïc tieãn saâu saéc.
Noù khoâng chæ phaùt huy ñöôïc quyeàn laøm chuû cuûa nhaân daân trong xaây döïng,
phaùt trieån giaùo duïc ñòa phöông, thöïc hieän “Daân bieát, daân baøn, daân laøm, daân
kieåm tra” trong giaùo duïc, maø coøn phuø hôïp vôùi tính xaõ hoäi cuûa coâng taùc giaùo
duïc vaø cô cheá “Ñaûng laõnh ñaïo – Nhaø nöôùc quaûn lyù – nhaân daân laøm chuû”
trong xaây döïng vaø phaùt trieån giaùo duïc.
1.2.7 Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc:
1.2.7.1 Vai troø, vò trí vaø ñaëc ñieåm cuûa Giaùo duïc Tieåu hoïc trong heä
thoáng giaùo duïc quoác daân:
* Giaùo duïc Tieåu hoïc: Ñieàu 2 Luaät phoå caäp giaùo duïc Tieåu hoïc chæ roõ:
“ Giaùo duïc Tieåu hoïc laø baäc hoïc neàn taûng cuûa heä thoáng giaùo duïc quoác daân,
coù nhieäm vuï xaây döïng vaø phaùt trieån tình caûm, ñaïo ñöùc, trí tueä, thaåm myõ vaø
theå chaát cuûa treû em, nhaèm hình thaønh cô sôû ban ñaàu cho söï phaùt trieån toaøn
dieän nhaân caùch con ngöôøi Vieät nam xaõ hoäi chuû nghóa” [ 9 -tr.6]
* Vò trí , vai troø vaø ñaëc ñieåm:
- Vò trí:
• Laø “neàn”, “moùng” cuûa giaùo duïc phoå thoâng.
• Goùp phaàn quyeát ñònh hình thaønh nhaân caùch toát ñeïp cho hoïc
sinh tieåu hoïc, ñaët neàn taûng cho vieäc phaùt trieån ñuùng muïc ñích ñaøo taïo cuûa
caùc caáp hoïc sau.
- Vai troø:
• Giai ñoaïn noái “tieàn hoïc ñöôøng’ vôùi giaùo duïc trung hoïc.
• Ñaët cô sôû ñeå böôùc vaøo caùc caáp trung hoïc (trung hoïc cô sôû,
trung hoïc phoå thoâng)
• Laø caáp hoïc phoå caäp, baét buoäc trong heä thoáng giaùo duïc phoå
thoâng.
• Laø caáp hoïc thuaän lôïi nhaát cho söï naûy nôû tieàm naêng to lôùn cuûa
treû em, trôû thaønh nhaân caùch toaøn dieän.
• Laø baäc thang ñaàu ñeå bieát hoïc
- Ñaëc ñieåm:
• Veà tuoåi: Caùc chaùu trong ñoä tuoåi töø 6 ñeán 14 tuoåi (theo ñieàu 38 -
Ñieàu leä tröôøng Tieåu hoïc).
Do ñoä tuoåi töø 6 ñeán 14 laø tuoåi coøn nhoû neân khoâng gian sinh hoaït cuûa
caùc em ñöôïc giôùi haïn trong gia ñình – thoân xoùm – nhaø tröôøng. Ñieàu naøy noùi
leân raèng hoïc sinh tieåu hoïc phuï thuoäc vaø chòu aûnh höôûng raát lôùn cuûa gia ñình
veà nhieàu phöông dieän. Gia ñình vaø töøng thaønh vieân trong gia ñình aûnh
höôûng raát lôùn veà hoïc taäp, sinh hoaït, giao tieáp. Phaàn lôùn thôøi gian caùc em
sinh hoaït, vui chôi, hoïc ôû nhaø ñeàu gaén vôùi gia ñình.
Thoân xoùm vaø baïn cuøng löùa cuõng taùc ñoäng raát lôùn ñeán caùc em veà yù
thöùc phaán ñaáu, vaên hoùa laøng xaõ, caùc haønh vi chuaån möïc xaõ hoäi. Do vaäy thoân
xoùm nôi caùc em sinh soáng caàn phaûi taïo ñöôïc moâi tröôøng vaên hoùa laønh
maïnh.
Vôùi nhöõng ñaëc ñieåm trình baøy treân, chuùng toâi thaáy raèng caàn phaûi taïo
ñöôïc söï keát hôïp chaët cheõ ba moâi tröôøng giaùo duïc: gia ñình – nhaø tröôøng –
xaõ hoäi trong giaùo duïc hoïc sinh tieåu hoïc.
* Veà nhaän thöùc: nhaän thöùc caûm tính chieám öu theá.
- Veà tri giaùc: treû caûm nhaän söï vaät hieän töôïng chuû yeáu baèng tröïc
giaùc. Cho neân trong quaù trình giaùo duïc, ñeå caùc em coù theå lónh hoäi tri thöùc
baèng tröïc giaùc caàn söû duïng nhieàu ñoà duøng, tranh aûnh tröïc quan sinh ñoäng ñeå
kích thích trí toø moø. Do ñoù trong noäi dung chöông tieåu hoïc hieän nay ñaëc bieät
chuù yù vaán ñeà trang thieát bò vaø ñoà duøng daïy hoïc cho treû laø hoaøn toaøn phuø
hôïp vôùi ñaëc ñieåm taâm sinh lyù cuûa hoïc sinh tieåu hoïc.
- Veà trí nhôù: Ñaëc ñieåm trí nhôù cuûa caùc em thôøi kyø naøy laø trí nhôù
tröïc quan hình töôïng, coù nghóa laø caùc em coù theå nhôù raát nhanh nhöõng söï vaät
hieän töôïng cuï theå maø caùc em tri giaùc ñöôïc vaø nhöõng gì maø caùc em ñöôïc
tröïc tieáp tham gia, tröïc tieáp haønh ñoäng. Ñaây laø moät ñaëc ñieåm raát ñaùng löu
taâm ñoái vôùi coâng taùc GDTH. Vì vaäy, ñeå cho hoïc sinh tieåu hoïc lónh hoäi kieán
thöùc ñöôïc thuaän lôïi, caàn tieán haønh song song vieäc “hoïc” vaø “haønh”. Muoán
nhö theá, caàn trang bò ñaày ñuû trang thieát bò, ñoà duøng daïy hoïc ñeå caùc em ñöôïc
thöïc haønh, traõi nghieäm.
Töø nhöõng ñaëc ñieåm treân, coù theå noùi vieäc huy ñoäng xaõ hoäi ñaàu tö cho
GDTH, taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc em phaùt trieån toát laø vieäc laøm heát
söùc caàn thieát. Nhaát laø trong trong giai ñoaïn hieän nay, nguoàn kinh phí Nhaø
nöôùc chöa theå ñaùp öùng ñöôïc heát nhu caàu cho giaùo duïc thì vieäc ñoùng goùp cô
sôû vaät chaát, trang thieát bò, ñoà duøng daïy hoïc, hoïc taäp cho caùc em caàn ñöôïc
caùc baäc phuï huynh, caùc löïc löôïng xaõ hoäi quan taâm, hoã trôï.
1.2.7.2 Muïc tieâu xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc:
Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc laø vieäc huy ñoàng coäng ñoàng tham gia
xaây döïng vaø phaùt trieån tröôøng tieåu hoïc nhaèm:
- Xaây döïng caùc ñieàu kieän thieát yeáu phuïc vuï cho quaù trình giaùo duïc
treû ôû tröôøng tieåu hoïc nhö cô sôû vaät chaát tröôøng lôùp, ñoäi nguõ giaùo vieân,…
- Thoáng nhaát giöõa nhaø tröôøng – gia ñình – xaõ hoäi nhaèm taïo moâi
tröôøng giaùo duïc treû toát nhaát trong ñieàu kieän coù theå phaán ñaáu ñöôïc.
- Goùp phaàn thöïc hieän thaéng lôïi muïc tieâu phoå caäp giaùo duïc – choáng
muø chöõ vaø naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän, thöïc hieän muïc tieâu ñaøo
taïo con ngöôøi Vieät Nam ngay töø caáp Tieåu hoïc ñeå phuïc vuï CNH - HÑH ñaát nöôùc.
1.2.8 Nhöõng noäi dung cuï theå trong coâng taùc XHH GD Tieåu hoïc:
Vieäc thöïc hieän XHH giaùo duïc ôû Tieåu hoïc bao goàm nhöõng vaán ñeà sau:
- Naâng cao nhaän thöùc toaøn xaõ hoäi veà noäi dung, baûn chaát cuûa XHH vaø
söï caàn thieát cuûa xaõ hoäi hoùa ñoái vôùi GDTH.
- Vaän ñoäng coäng ñoàng tham gia vaøo quaù trình giaùo duïc thoâng qua
vieäc toå chöùc ÑHGD caùc caáp, thöïc hieän daân chuû hoùa nhaø tröôøng.
- Huy ñoäng xaõ hoäi ñaàu tö caùc nguoàn löïc cho GDTH thoâng qua caùc
hoaït ñoäng ñoùng goùp taøi chính, vaät chaát, coâng söùc ñeå xaây döïng caùc ñieàu kieän
chaêm soùc giaùo duïc treû toát nhaát ôû nhaø tröôøng Tieåu hoïc.
- Taêng cöôøng söï chæ ñaïo cuûa caùc caáp laõnh ñaïo. Naâng cao vai troø vaø
traùch nhieäm cuûa nhaø tröôøng, cuûa Hieäu tröôûng tröôøng Tieåu hoïc trong vieäc
huy ñoäng caùc löïc löôïng xaõ hoäi tham gia XHH giaùo duïc.
- Huy ñoäng xaõ hoäi tham gia xaây döïng moâi tröôøng giaùo duïc thoáng nhaát
theå hieän ôû caùc hoaït ñoäng chuû yeáu laø: huy ñoäng treû trong ñoä tuoåi ra lôùp vaø
duy trì sæ soá, thöïc hieän phoå caäp giaùo duïc ñuùng ñoä tuoåi vaø xoùa muø, phoái hôïp
cuøng nhaø tröôøng taïo ra moâi tröôøng giaùo duïc treû thoáng nhaát, hình thaønh nhaân
caùch vaø phaåm chaát toát ñeïp cho treû goùp phaàn thöïc hieän muïc tieâu giaùo duïc
toaøn dieän.
Toùm laïi: Xaõ hoäi hoaù giaùo duïc laø xu höôùng phaùt trieån taát yeáu phuø hôïp
quaù trình xaõ hoäi hoaù, quoác teá hoaù neàn kinh teá, phuø hôïp vôùi cô caáu kinh teá
nhieàu thaønh phaàn vaän ñoäng trong cô cheá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi
chuû nghóa ôû Vieät Nam. Thöïc hieän XHH GD ñaûm baûo cho giaùo duïc thöïc söï
laø söï nghieäp cuûa toaøn daân, toaøn xaõ hoäi, ñaûm baûo huy ñoäng ñöôïc moïi nguoàn
löïc cuûa xaõ hoäi ñeå giaùo duïc phaùt trieån maïnh meõ.
Giaùo duïc Tieåu hoïc laø ñieàu kieän cô baûn ñeå naâng cao daân trí, laø cô sôû
ban ñaàu heát söùc quan troïng cho vieäc ñaøo taïo treû em trôû thaønh coâng daân toát
cuûa ñaát nöôùc. Do ñoù, Nhaø nöôùc coù chính saùch ñaàu tö vaø quan taâm lôùn ñeå
xaây döïng vaø phaùt trieån GDTH. Tuy nhieân trong ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi coøn
nhieàu khoù khaên, yeâu caàu phaùt trieån baäc hoïc vaø chuaån hoùa nhaø tröôøng ngaøy
caøng cao, ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc chöa theå ñaùp öùng yeâu caàu cuûa söï phaùt trieån
thì söï ñaàu tö cuûa toaøn xaõ hoäi laø raát caàn thieát cho giaùo duïc Tieåu hoïc. Maët
khaùc, GDTH lieân quan ñeán töøng gia ñình, gaén chaët vôùi coäng ñoàng ñòa
phöông vì vaäy GDTH khoâng theå giaûi quyeát theo kieåu “taäp trung hoùa” maø
phaûi theo tö töôûng “xaõ hoäi hoùa”.
Chöông 2
THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC XAÕ HOÄI HOÙA
GIAÙO DUÏC TIEÅU HOÏC TÆNH BEÁN TRE
2.1 TOÅNG QUAN VEÀ TÌNH HÌNH KINH TEÁ – XAÕ HOÄI VAØ GIAÙO
DUÏC TÆNH BEÁN TRE:
2.1.1 Vaøi neùt veà tænh Beán Tre
2.1.1.1 Ñaëc ñieåm töï nhieân:
Naèm ôû vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long, tænh Beán Tre coù heä toïa ñoä
ñòa lyù 9048’ ñeán 10020’vó ñoä Baéc vaø töø 106001’ ñeán 106048’ kinh ñoä Ñoâng,
phía Baéc giaùp Tieàn Giang caùch thaønh phoá Hoà Chí Minh 87km, phía Taây vaø
Taây Nam giaùp Vónh Long, phía Nam vaø Ñoâng Nam giaùp Traø Vinh, phía
Ñoâng giaùp bieån Ñoâng. Ñöôøng bôø bieån daøi 56km vaø coù 4 soâng lôùn laø soâng
Myõ Tho, soâng Ba lai, soâng Haøm Luoâng vaø soâng Coå Chieân. Caùc con soâng
naøy ñaõ chia ñòa hình cuûa tænh thaønh 3 cuø lao lôùn: Cuø lao Baûo (goàm Thò xaõ,
huyeän Gioàng Troâm, huyeän Ba Tri), cuø lao Minh (huyeän Moû Caøy, Chôï Laùch,
Thaïnh Phuù), vaø cuø lao An Hoùa (goàm huyeän Bình Ñaïi, Chaâu Thaønh). ÔÛ vaøo
vò trí ñoù, Beán Tre laø ñòa baøn quan troïng veà an ninh quoác phoøng ñoái vôùi khu
vöïc noùi rieâng vaø caû nöôùc noùi chung. Tuy nhieân do coù nhieàu keânh raïch chính
noái caùc soâng treân laïi vôùi nhau taïo thaønh maïng löôùi chaèng chòt, laøm cho ñòa
hình caùch trôû, khoâng thuaän tieän cho giao thoâng, ít nhieàu aûnh höôûng ñeán toác
ñoä phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh.
Beán Tre coù dieän tích 2.356,8 km2. Trong ñoù ñaát saûn xuaát noâng nghieäp
chieám treân 70%, theo phaân loaïi cuûa FAO/UNESCO chaát löôïng ñaát cuûa Beán
Tre xeáp vaøo loaïi trung bình so vôùi caùc tænh khaùc trong khu vöïc.
Naêm 2001
N o ân g n g h ie äp
C o ân g n g h ie äp
D ò c h v u ï
N o ân g n g h ie äp
C o ân g n g h ie äp
D ò c h v u ï
2.1.1.2 Toå chöùc haønh chaùnh: Toaøn tænh coù: - 08 huyeän, thò ( 7 huyeän,
1 thò xaõ); 160 xaõ, phöôøng, thò traán vaø 885 khoùm, aáp, khu phoá.
2.1.1.3 Ñaëc ñieåm kinh teá:
Beán Tre töø xa xöa ñaõ ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán nhö moät vuøng ñaát
“ñòa linh nhaân kieät” vôùi neàn kinh teá chuû yeáu laø noâng nghieäp. Ngaøy nay, cô
caáu kinh teá Beán Tre coù nhieàu ñoåi thay theo höôùng taêng daàn tyû troïng coâng
nghieäp vaø dòch vuï. Kinh teá thuûy saûn vaø kinh teá vöôøn laø 2 muõi nhoïn cuûa tænh
laøm tieàn ñeà phaùt trieån, gaén vôùi phaùt trieån coâng nghieäp cheá bieán vaø tieâu thuï
thuûy haûi saûn, döøa, caây aên quaû vaø mía ñöôøng. Cô caáu nhoùm ngaønh noâng
nghieäp chieám 57,58%, coâng nghieäp 16,76% vaø dòch vuï 25,58%. Toác ñoä taêng
tröôûng (GDP) taêng bình quaân naêm 2001-2005 laø 9.22/naêm. Thu nhaäp bình
quaân ñaàu ngöôøi laø 473USD/naêm.
Bieåu ñoà 2.1 Cô caáu kinh teá tænh töø naêm 2001 - 2005
Nguoàn: Cuïc thoáng keâ tænh Beán Tre – Nieân giaùm thoáng keâ naêm 2005
66,6512,84
16,76
25,58
57,58
Naêm 2005
20,51
2.1.1.4 Vaên hoùa – xaõ hoäi:
* Daân soá: (Theo soá lieäu cuûa Cuïc thoáng keâ tænh Beán Tre – Nieâm giaùm
2005).
- Daân soá Beán Tre 1.351.472 ngöôøi, maät ñoä trung bình 573 ngöôøi/km2.
- Hoä daân cö thaønh thò chieám 9,74%.
- Tyû leä daân cö noâng thoân 90,25%.
* Lao ñoäng: Soá ngöôøi tuoåi lao ñoäng (nam 15-60 tuoåi; nöõ 15-55 tuoåi)
chieám 62,54%.
- Cô caáu lao ñoäng: lao ñoäng noâng nghieäp chieám 79,83%; Coâng nghieäp
– xaây döïng chieám 7,14% vaø dòch vuï chieám 13,03%.
- Tyû leä lao ñoäng qua ñaøo taïo ñeán naêm 2005 laø 26,74%.
Haïn cheá cuûa tænh Beán Tre laø ñieåm xuaát phaùt cuûa neàn kinh teá thaáp, cô
caáu kinh teá dòch chuyeån chaäm, saûn xuaát ngö noâng laâm nghieäp coøn phuï thuoäc
nhieàu vaøo töï nhieân, khaû naêng thu huùt nguoàn voán keå caû trong vaø ngoaøi nöôùc
coøn khoù khaên, keát caáu haï taàng kyõ thuaät coøn trong tình traïng thaáp, thieáu
ñoàng boä chöa ñuû ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi.
Theo chöông trình haønh ñoäng cuûa tænh, Beán Tre ñang töøng böôùc
chuyeån mình xaây döïng ñoâ thò loaïi III (keá hoaïch ñeán naêm 2010), cô sôû haï
taàng kinh teá – kyõ thuaät, haï taàng xaõ hoäi ñaõ coù böôùc phaùt trieån khaù toát,
chuyeån dòch cô caáu kinh teá nhanh vaø ñuùng höôùng; Döï aùn xaây döïng caàu
Raïch Mieãu – coâng trình lôùn nhaát cuûa tænh noái lieàn giao thoâng vôùi caùc tænh
trong khu vöïc – môû ra khaû naêng phaùt trieån kinh teá cuõng nhö vieäc ñaøo taïo vaø
cung öùng nguoàn nhaân löïc cho söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát
nöôùc.
2.1.2 Toång quan veà tình hình giaùo duïc - ñaøo taïo tænh Beán Tre töø
naêm 2001 - 2005.
2.1.2.1 Qui moâ phaùt trieån:
Baûng 2.1 Quy moâ phaùt trieån caùc caáp hoïc
NAÊM HOÏC
2001-2002 2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006
- Soá nhaø treû, maàm non
- Soá tröôøng maãu giaùo
21
82
22
107
23
111
23
116
22
136
SOÁ
TRÖÔØNG
- Tröôøng caáp I
- Tröôøng caáp I vaø II
- Tröôøng caáp II
- Tröôøng caáp III
- Tröôøng caáp I, II, III
196
1
124
34
-
203
1
130
39
1
203
-
134
39
1
203
-
133
40
1
194
-
135
40
1
- Nhoùm treû.
- Lôùp maãu giaùo.
63
1.045
66
1.033
66
1.028
61
1.016
47
1.042
SOÁ LÔÙP - Tieåu hoïc
- Trung hoïc cô sôû
- Trung hoïc phoå thoâng
4.406
2.451
892
4.251
2.559
978
4.044
2.530
1.017
3.785
2.488
1.066
3.490
2.365
1.052
- Nhaø treû
- Maãu giaùo
1.385
27.944
1.579
27.759
1.228
27.402
1.473
30.967
1694
31.956SOÁ
HOÏC
SINH
- Tieåu hoïc
- Trung hoïc cô sôû
- Trung hoïc phoå thoâng
133.102
96.205
38.641
126.011
99.343
41.915
118.649
95.146
42.768
107.953
93.854
43.476
101.359
89.483
44.549
SOÁ HOÏC
SINH
TOÁT
NGHIEÄP
- Tieåu hoïc
- Trung hoïc cô sôû
- Trung hoïc phoå thoâng
26.814
16.969
7.027
25.972
20.389
11.163
26.267
19.383
9.176
23.850
20.438
9.703
23.211
19.257
12.009
Nguoàn: Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo tænh Beán Tre
* Ñaùnh giaù chung: Qui moâ tröôøng lôùp tænh Beán Tre trong 5 naêm qua
luoân ñöôïc laõnh ñaïo Sôû GD&ÑT, caùc ngaønh caùc caáp quan taâm. Ñaõ coù 8
tröôøng Maàm non, 48 tröôøng Tieåu hoïc, 06 tröôøng trung hoïc cô sôû vaø 02
tröôøng Trung hoïc phoå thoâng ñaït chuaån quoác gia. Maïng löôùi tröôøng lôùp ôû caùc
caáp hoïc ñeàu ñöôïc phaân boá caân ñoái giöõa caùc huyeän trong tænh.
2.1.2.2 Chaát löôïng giaùo duïc – ñaøo taïo:
Chaát löôïng vaø hieäu quaû giaùo duïc ôû taát caû caùc caáp hoïc töø maàm non
ñeán giaùo duïc phoå thoâng ñeàu coù nhöõng chuyeån bieán ñaùng ghi nhaän.
- Ñoái vôùi giaùo duïc maàm non, chaát löôïng ngaøy caøng naâng leân vaø ñöôïc
xaõ hoäi thöøa nhaän. Tæ leä huy ñoäng treû trong caùc ñoä tuoåi ñöôïc duy trì ôû möùc
cao vaø oån ñònh.
- Ñoái vôùi giaùo duïc phoå thoâng: chaát löôïng vaø hieäu quaû coù nhöõng
chuyeån bieán tích cöïc. Töø naêm 2000 – 2001 ñeán naêm hoïc 2005 – 2006, tyû leä
hoïc sinh gioûi ôû Tieåu hoïc taêng bình quaân 41,38%, Trung hoïc cô sôû laø
24,04%, Trung hoïc phoå thoâng laø 10,14% vaø hoïc sinh Trung hoïc phoå thoâng
baùn coâng laø 0,54%.
- ÔÛ Tieåu hoïc, taát caû hoïc sinh ñöôïc hoïc ñuû caùc moân theo qui ñònh, coù
21.414 hoïc sinh ñöôïc hoïc 2 buoåi/ngaøy (tyû leä 19,95%). Tyû leä hoïc sinh boû hoïc
giaûm coøn 0,1%.
- ÔÛ caáp trung hoïc, 100% hoïc sinh ñöôïc hoïc ngoaïi ngöõ, 62,8% ñöôïc
hoïc tin hoïc vaø 41,5% hoïc sinh THPT ñöôïc hoïc ngheà phoå thoâng. Keát quaû hoïc
taäp, reøn luyeän cuûa hoïc sinh, keå caû caùc khoái lôùp thöïc hieän chöông trình saùch
giaùo khoa môùi vaãn giöõ ñöôïc möùc oån ñònh, ñaït keát quaû khaù toát. Tæ leä boû hoïc
ôû caùc caáp hoïc ôû möùc thaáp so vôùi naêm hoïc 2001-2002 (THCS: 1,3%; THPT:
2,51%).
Chaát löôïng giaùo duïc muõi nhoïn ôû giaùo duïc phoå thoâng ñöôïc duy trì vaø
phaùt trieån, vieäc ñaàu tö chaát löôïng giaùo duïc, coâng taùc boài döôõng hoïc sinh
gioûi ñöôïc thöïc hieän khaù toát (naêm 2005 coù 27 hoïc sinh döï thi HSG ñoàng baèng
soâng Cöûu Long, ñaït 24 huy chöông).
2.1.2.3 Tình hình ñoäi nguõ giaùo vieân:
Baûng: 2.2 Soá löôïng vaø trình ñoä giaùo vieân töø naêm 2001 ñeán naêm 2005
Naêm hoïc
Trình ñoä Noäi dung
2001 - 2002 2005 - 2006
Toång soá Tyû leä Toång soá Tyû leä
1. Giaùo vieân Maàm non 1146 - 1007 -
Treân chuaån 0 0,0% 42 3,79%
Ñuû chuaån 974 85% 923 83,37%Chuyeân moân
Döôùi chuaån 172 15% 142 12,82%
2. Giaùo vieân Tieåu hoïc 5216 - 4950 -
Treân chuaån 402 7,7% 797 16,24%
Ñuû chuaån 4236 81,22% 3860 78,69Chuyeân moân
Döôùi chuaån 580 11,08% 248 5,05%
3. Giaùo vieân Trung hoïc cô sôû 3420 - 4299 -
Treân chuaån 554 16,2% 790 18,37%
Ñuû chuaån 2812 82,22% 3404 79,18%Chuyeân moân
Döôùi chuaån 54 1,58% 105 2,44%
4. Giaùo vieân Trung hoïc phoå thoâng 977 - 1497 -
Treân chuaån 2 0,14% 04 0,26%
Ñuû chuaån 879 90,05% 1330 88,84%Chuyeân moân
Döôùi chuaån 96 9,81% 163 10,88%
Nguoàn: Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo Beán Tre
Keát quaû cho thaáy soá löôïng giaùo vieân ñaït chuaån vaø treân chuaån ôû töøng
caáp hoïc ñöôïc naâng leân. Vôùi keát quaû naøy khoâng chæ phuïc vuï toát cho coâng taùc
giaûng daïy trong giai ñoaïn môùi maø coøn giuùp tænh thöïc hieän toát coâng taùc xaõ
hoäi hoùa giaùo duïc.
Tuy nhieân, vieäc saép xeáp boá trí ñoäi nguõ giaùo vieân Tieåu hoïc hieän nay
ñang laø vaán ñeà khoù khaên. Ñeán heát naêm 2005, toaøn tænh dö 886 giaùo vieân
Tieåu hoïc. Nguyeân nhaân do tænh thöïc hieän toát coâng taùc daân soá, tyû leä treû trong
ñoä tuoåi tieåu hoïc haï thaáp, soá lôùp hoïc tieåu hoïc giaûm hôn 900 lôùp so vôùi naêm
hoïc 2001 – 2002. Hieän Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo phoái hôïp vôùi caùc ngaønh lieân
quan nghieân cöùu cheá ñoä chính saùch vaø saép xeáp soá giaùo vieân naøy.
2.1.2.4 Ñaàu tö cô sôû vaät chaát:
* Maët maïnh: vieäc ñaàu tö cô sôû vaät chaát, trang thieát bò tröôøng hoïc ñöôïc
tích cöïc thöïc hieän theo keá hoaïch. Naêm 2005, ngaønh trieån khai xaây döïng 239
phoøng hoïc môùi, naâng toång soá phoøng hoïc caáp 4 trôû leân ñaït 89,77%. Caùc thö
vieän tröôøng hoïc ñuû ñieàu kieän ñöôïc ñaàu tö naâng caáp theo chuaån môùi (Quyeát
ñò._.ây laø hình thöùc thích
hôïp, vöøa ñeå nhaéc nhôû con em nhôù veà queâ höông, vöøa huy ñoäng theâm ñöôïc
nguoàn löïc trí tueä, taøi chính…
3.2.3 Taêng cöôøng caùc hình thöùc hoaït ñoäng XHH GD taïi ñòa
phöông, trong ñoù chuù troïng cuoäc vaän ñoäng Daân chuû hoùa nhaø tröôøng:
Daân chuû hoùa nhaø tröôøng laø cô sôû ñaàu tieân ñeå hình thaønh cuoäc vaän
ñoäng XHH GD. Vôùi söï tham gia cuûa taäp theå giaùo vieân vaø hoïc sinh, caùc ñoaøn
theå trong vaø ngoaøi nhaø tröôøng, Hoäi Cha meï hoïc sinh tham gia vaøo quaù trình
quaûn lyù nhaø tröôøng seõ goùp phaàn mang laïi hieäu quaû cao cho hoaït ñoäng cuûa
nhaø tröôøng. Ñeå thöïc hieän muïc tieâu daân chuû trong nhaø tröôøng Tieåu hoïc, caàn
taäp trung vaøo caùc vaán ñeà sau ñaây:
- Tröôùc heát caàn taêng cöôøng söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng trong quaûn lyù
tröôøng hoïc nhaèm phaùt huy ñöôïc tính tích cöïc, chuû ñoäng cuûa caùc toå chöùc
chính trò xaõ hoäi trong nhaø tröôøng nhö Coâng ñoaøn, Ñoaøn Thanh nieân, Ñoäi
Thieáu nieân trong vieäc xaây döïng phaùt trieån nhaø tröôøng.
- Thöù hai, caàn naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø phaùt huy vai troø noøng coát
cuûa Hieäu tröôûng bôûi Hieäu tröôûng laø ñaïi dieän tö caùch phaùp nhaân cuûa nhaø
tröôøng, coù vai troø quyeát ñònh trong moïi hoaït ñoäng cuûa tröôøng hoïc. Hieäu
tröôûng phaûi phaùt huy tính naêng ñoäng, chuû ñoäng cuûa mình trong vieäc thöïc
hieän XHH GD, taïo moái lieân keát giöõa nhaø tröôøng vôùi caùc ban ngaønh, ñoaøn
theå ôû ñòa phöông tham gia vaø vaän ñoäng moïi taàng lôùp nhaân daân cuøng tham
gia coâng taùc giaùo duïc.
- Thöù ba, caàn phaùt huy tính tích cöïc cuûa hoïc sinh, coi hoïc sinh laø ñoái
töôïng chính cuûa quaù trình daïy –hoïc, laøm cho quaù trình daïy – hoïc thöïc söï laø
quaù trình hôïp taùc giöõa thaày vaø troø. Nhaø tröôøng taïo ñieàu kieän ñeå hoïc sinh reøn
luyeän, phaùt trieån moïi khaû naêng cuûa mình. Hoïc sinh töï giaùc hoïc taäp, tham gia
caùc phong traøo hoaït ñoäng cuûa nhaø tröôøng, chaáp haønh nghieâm tuùc moïi noäi
qui cuûa nhaø tröôøng, chòu traùch nhieäm chính veà vieäc hoïc cuûa mình.
- Nhaø tröôøng caàn phaûi taïo ñieàu kieän ñeå “daân bieát, daân baøn, daân laøm,
daân kieåm tra”, ñeå toaøn xaõ hoäi tham gia moät caùch thuaän lôïi vaøo quaù trình xaõ
hoäi hoùa. Cuï theå laø:
+ Coâng boá coâng khai roäng raõi quy hoaïch, nhu caàu phaùt trieån vaø nhu
caàu huy ñoäng nguoàn löïc ñaàu tö cho giaùo duïc Tieåu hoïc.
+ Coâng khai caùc khoaûn thu chi phaùt trieån cô sôû vaät chaát tröôøng hoïc.
Moät khi ñaõ huy ñoäng ñöôïc söï ñoùng goùp cuûa caùn boä, nhaân daân thì phaûi ñöa
vaøo söû duïng coù hieäu quaû, ñuùng muïc ñích theo keá hoïach ñaõ ñeà ra. Keát thuùc
vieäc thu chi phaûi coâng khai cho moïi caùn boä giaùo vieân, hoïc sinh, phuï huynh
vaø nhaân daân bieát. Laøm theá naøo ñeå moïi ngöôøi tin töôûng raèng tieàn cuûa, coâng
söùc maø hoï ñaõ ñoùng goùp ñöôïc söû duïng coù hieäu quaû, ñuùng muïc ñích. Nhö vaäy,
nieàm tin cuûa nhaân daân seõ moãi ngaøy moät taêng vaø söï ñoùng goùp cuûa hoï ngaøy
caøng nhieàu.
3.2.4 Taêng cöôøng coâng taùc chæ ñaïo, quaûn lyù cuûa caùc caáp laõnh ñaïo
vaø cuûa ngaønh Giaùo duïc-Ñaøo taïo veà coâng taùc xaõ hoäi hoùa:
Keát quaû tröng caàu yù kieán, coù 88,64 % thoáng nhaát vôùi giaûi phaùp naøy.
- Vieäc toå chöùc thöïc hieän caùc chuû tröông vaø chính saùch lieân quan ñeán
xaõ hoäi hoùa giaùo duïc – ñaøo taïo phaûi ñaët döôùi söï laõnh ñaïo tröïc tieáp cuûa caùc
caáp uûy Ñaûng, Hoäi ñoàng nhaân daân, Uûy ban Nhaân daân vaø tranh thuû söï ñoàng
tình uûng hoä cuûa caùc ngaønh, caùc toå chöùc xaõ hoäi vaø nhaân daân.
- Caùc caáp laõnh ñaïo phaûi thaät söï xem giaùo duïc laø quoác saùch haøng ñaàu,
neân keá hoaïch phaùt trieån giaùo duïc – ñaøo taïo phaûi laø troïng taâm trong noäi dung
keá hoaïch xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa caáp uûy Ñaûng vaø chính
quyeàn ñòa phöông.
- Ngaønh giaùo duïc – ñaøo taïo phaûi phaùt huy vai troø noøng coát trong Hoäi
ñoàng Giaùo duïc caùc caáp, coù traùch nhieäm tham möu giuùp caùc caáp uûy Ñaûng vaø
chính quyeàn xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån giaùo duïc treân ñòa baøn.
- Treân cô sôû Nghò quyeát veà giaùo duïc-ñaøo taïo cuûa tænh, taêng cöôøng söï
giaùm saùt cuûa HÑND, söï quaûn lyù ñieàu haønh cuûa UBND caùc caáp ñoái vôùi coâng
taùc xaõ hoäi hoùa. Cuï theå hoùa caùc muïc tieâu, nhieäm vuï GD&ÑT vôùi muïc tieâu
phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñòa phöông.
- Xaây döïng, ban haønh caùc vaên baûn phaùp quy coù hieäu löïc, thieát thöïc,
kòp thôøi, phuø hôïp vôùi tình hình chính trò, kinh teá, xaõ hoäi ñòa phöông. Cuï theå laø:
+ Hoaøn thaønh Ñeà aùn Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc cuûa tænh töø nay ñeán
naêm 2010 trong ñoù coù loä trình cuï theå cho töøng giai ñoaïn vaø nhöõng giaûi phaùp
thöïc hieän. Caàn ñeà ra chæ tieâu cho töøng caáp hoïc, baäc hoïc ñaûm baûo phuø hôïp
vôùi ñaëc ñieåm phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa töøng ñòa phöông, traùnh caøo
baèng, chung chung.
+ Caàn coù vaên baûn qui ñònh veà möùc ñoùng goùp cuûa cha meï hoïc
sinh chi traû cho giaùo vieân daïy buoåi thöù 2, nhaân vieân laøm coâng taùc baùn truù.
Taïo haønh lang phaùp lyù cho tröôøng laøm coâng taùc vaän ñoäng ñoàng thôøi traùnh
vieäc ñaët ra quaù nhieàu khoaûn thu quaù söùc daân, buoâng loûng quaûn lyù sinh ra tieâu cöïc.
- Taêng cöôøng coâng taùc thanh tra, kieåm tra thoâng qua vieäc kieåm tra
coâng nhaän tröôøng tieân tieán, tröôøng chuaån ñeå ñaûm baûo khoâng coù tieâu cöïc
trong vieäc thu chi caùc khoaûn ñoùng goùp töø xaõ hoäi.
- Toå chöùc sô keát, toång keát ruùt kinh nghieäm coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo
duïc Tieåu hoïc theo ñònh kyø.
3.2.5 Thöïc hieän ña daïng hoaù loaïi hình tröôøng lôùp vaø hình thöùc
hoïc taäp:
- Tröôùc heát caàn phoå bieán roäng raõi caùc chính saùch khuyeán khích xaõ hoäi
hoaù söï nghieäp giaùo duïc ñeå huy doäng caùc löïc löôïng xaõ hoäi tham gia môû caùc
loaïi hình tröôøng daân laäp, tö thuïc.
Theo keát quaû khaûo saùt coù 84,95% yù kieán cho raèng tænh Beán Tre coù
khaû naêng môû caùc loaïi hình tröôøng Tieåu hoïc ngoaøi coâng laäp theo caùc höôùng:
Moät laø: Tröôøng tieåu hoïc ngoaøi coâng laäp hoaït ñoäng theo kinh phí cuûa
caùc nhaø töø thieän, haûo taâm ñaàu tö. Chính quyeàn ñòa phöông, caùc toå chöùc ñoaøn
theå, Hoäi Khuyeán hoïc trong tænh caàn tích cöïc tuyeân truyeàn, vaän ñoäng caùc cô
quan, caùc doanh nghieäp, toå chöùc vaø caù nhaân chung söùc ñoùng goùp kinh phí ñeå
xaây döïng, thaønh laäp vaø vaän haønh nhöõng tröôøng tieåu hoïc mieãn phí ôû tænh.
Hai laø: Ñoái vôùi nhöõng vuøng kinh teá phaùt trieån vaø nhoùm daân cö coù thu
nhaäp cao nhö Thò xaõ, Chôï Laùch vaø caùc thò töù, thò traán coù theå toå chöùc caùc loaïi
hình tröôøng vôùi ñieàu kieän hoïc taäp, sinh hoaït toát treân cô sôû ñoäng vieân moät
phaàn ñoùng goùp cuûa gia ñình vaø caùc toå chöùc kinh teá - xaõ hoäi khaùc. Tuy nhieân,
cuõng caàn phaûi coù quy ñònh veà caùc nguoàn thu ñoái vôùi caùc loaïi hình tröôøng naøy.
Ngoaøi ra, caàn môû theâm caùc hình thöùc taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi coù
theå tham gia hoïc taäp nhö:
- Toå chöùc caùc lôùp tieåu hoïc toaøn caáp daïy lieân tuïc töø lôùp 1 ñeán lôùp 5 do
caùc giaùo vieân höu trí ñaûm traùch, ñaëc bieät laø ôû caùc xaõ vuøng saâu.
- Môû theâm caùc lôùp daønh cho treû em cô nhôõ, treû khuyeát taät, treû coù
hoaøn caûnh ñaët bieät khoù khaên, caùc caâu laïc boä ñöôøng phoá. Ñaây laø vieäc laøm
caáp thieát cuûa caùc löïc löôïng xaõ hoäi nhaèm giaûm ñi söï khoù khaên, nhoïc nhaèn,
queân ñi söï maëc caûm baát haïnh, taïo ñieàu kieän cho caùc em trôû veà vaø soáng vui
veû vôùi coäng ñoàng, ñoàng thôøi cuõng laø theå hieän chính saùch coâng baèng xaõ hoäi trong
giaùo duïc.
3.2.6 Thöïc hieän toát quan ñieåm “Nhaø nöôùc vaø nhaân daân cuøng
laøm” trong vieäc thöïc hieän muïc tieâu cuûa caáp hoïc.
Theo chöông trình muïc tieâu ñeán naêm 2010 tænh coù 50% hoïc sinh Tieåu
hoïc hoïc 2buoåi/ngaøy vaø toå chöùc coâng taùc baùn truù. Ñeå thöïc hieän ñöôïc chæ tieâu
naøy, döï tính moãi naêm GDTH caàn 138 tyû (taêng theâm gaàn 10tyû so vôùi naêm
2005). Trong ñieàu kieän khoù khaên tænh nhaø hieän nay, caàn thöïc hieän toát quan
ñieåm “ Nhaø nöôùc vaø nhaân daân cuøng laøm”, cuï theå laø:
- Taêng nguoàn ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc cho vieäc xaây döïng phoøng hoïc,
phoøng nguû, nhaø beáp cho caùc tröôøng Tieåu hoïc baùn truù.
- Vaän ñoäng nhaân daân hieán ñaát ñeå môû roäng maët baèng, xaây döïng lôùp
hoïc, phoøng chöùc naêng.
- Vaän ñoäng phuï huynh ñoùng goùp mua saém caùc trang thieát bò beân trong
nhö: ñieän chieáu saùng, quaït, duïng cuï naáu aên,… vaø chi traû löông cho ñoäi nguõ
nhaân vieân phuïc vuï coâng taùc baùn truù.
- Phoøng Toå chöùc caùn boä xem xeùt ñieàu ñoäng soá giaùo vieân Tieåu hoïc dö
(886 giaùo vieân) sang daïy buoåi thöù hai, laøm coâng taùc baùn truù (ñoái vôùi nhöõng
giaùo vieân lôùn tuoåi hoaëc yeáu veà chuyeân moân).
3.2.7 Tieáp tuïc xaây döïng vaø phoái hôïp chaët cheõ giöõa nhaø tröôøng -
gia ñình - xaõ hoäi ñeå taïo aûnh höôûng tích cöïc cuûa moâi tröôøng trong vieäc
giaùo duïc treû:
* Moâi tröôøng nhaø tröôøng:
- Xaây döïng nhaø tröôøng töø caûnh quang sö nhaø tröôøng, cô sôû haï taàng, neà
neáp, kyû cöông, khoâng khí hoïc taäp.
- Xaây döïng moái quan heä laønh maïnh, trong saùng giöõa thaày vaø troø, giöõa
baïn beø, giöõa caù nhaân vaø taäp theå v.v… Ñoù laø nhöõng quan heä toát ñeïp giöõa
con ngöôøi vôùi con ngöôøi, nhöõng quan heä xaõ hoäi toát ñeïp nhaèm xaây döïng
nhöõng neùt baûn chaát toát ñeïp trong ñaïo ñöùc, trong nhaân caùch hoïc sinh.
* Moâi tröôøng gia ñình:
- Caùc ñòa phöông caàn ñaåy maïnh phong traøo xaây döïng gia ñình vaên
hoùa. Ñieàu quan troïng xuyeân suoát trong quaù trình giaùo duïc laø cha meï, anh
chò phaûi thöïc söï quan taâm ñeán vieäc hoïc taäp cuûa con em mình, giaùo duïc con
em mình baèng taát caû tình thöông vaø söï caûm thoâng xuaát phaùt töø ñaùy loøng,
khoâng neân duøng roi voït, maéng chöûi ñeå giaùo duïc.
- Caùc toå chöùc xaõ hoäi caàn chuù yù hoã trôï cho gia ñình coù nhöõng ñieàu kieän
caàn thieát cho vieäc giaùo duïc con caùi nhaát laø trong tình traïng phaân hoùa giaøu
ngheøo hieän nay.
* Moâi tröôøng xaõ hoäi:
Beân caïnh vieäc chaêm lo phaùt trieån kinh teá, naâng cao möùc soáng phaûi
xaây döïng moâi tröôøng coäng ñoàng thoân xoùm, ñöôøng phoá, taïo ra loái soáng laønh
maïnh, ñeà cao caùc giaù trò xaõ hoäi chaân chính, caùc moái quan heä toát ñeïp giöõa
con ngöôøi vôùi con ngöôøi, xaây döïng cuoäc soáng vaên minh, coâng baèng vaø daân
chuû ñeå töøng böôùc laøm laønh maïnh moâi tröôøng xaõ hoäi. Ñeå thöïc hieän ñieàu naøy
chuùng ta caàn quan taâm caùc vaán ñeà nhö:
+ Naâng cao nhaän thöùc veà traùch nhieäm giaùo duïc theá heä treû cho
caùn boä, ñaûng vieân vaø nhaân daân.
+ Hieän taïi, caùc thieát cheá vaên hoaù ôû cô sôû coøn ngheøo naøn vaø ít
oûi, nhieàu xaõ phöôøng chöa coù saân chôi theå thao, chöa coù caùc tuï ñieåm vaên
hoaù, trong khi ñoù caùc troø chôi ñieän töû, caùc phim aûnh xaáu…ngaøy caøng phaùt
trieån. Ñòa phöông caàn daønh moät tyû leä ngaân saùch thoaû ñaùng vaø huy ñoäng toát
caùc nguoàn löïc khaùc ñeå xaây döïng caùc thieát cheá vaên hoaù ôû cô sôû, tröôùc heát laø
caùc trung taâm vaên hoaù, caùc thö vieän; caùc saân chôi theå thao, caùc tuï ñieåm vaên
hoaù ôû nhöõng xaõ, phöôøng chöa coù.
+ Tieáp tuïc toå chöùc cuoäc vaän ñoäng ”Toaøn daân xaây döïng ñôøi
soáng vaên hoaù” ôû töøng cô quan, ñôn vò, xaõ phöôøng, töøng böôùc laøm thay ñoåi
boä maët ñôøi soáng vaên hoaù, tinh thaàn cuûa xaõ hoäi töø cô sôû.
+ Ñaåy maïnh hôn nöõa coâng taùc quaûn lyù, baûo veä an ninh chính trò
vaø traät töï an toaøn xaõ hoäi ôû khu phoá (thoân) ngaên chaën moïi teä naïn xaõ hoäi nhö:
ma tuyù, maïi daâm, côø baïc, phim aûnh, saùch baùo ñoài truïy.
3.2.8 Thöïc hieän toát chuû tröông xoùa ñoùi giaûm ngheøo, naâng cao ñôøi
soáng daân cö:
- Nhö ñaõ phaân tích, coù thu huùt ñaàu tö vaøo tænh Beán Tre thì môùi coù caùc
ñieàu kieän, cô hoäi ñeå phaùt trieån giaùo duïc. Do ñaëc ñieåm chung neàn kinh teá –
xaõ hoäi cuûa tænh phaùt trieån chaäm, haï taàng kyõ thuaät chöa phaùt trieån, vì vaäy ñeå
thu huùt caùc nhaø ñaàu tö vaøo tænh Beán Tre, raát caàn nhöõng cô cheá, chính saùch
khuyeán khích ñaàu tö coù tính ñoät phaù nhö: nhaø nöôùc hoã trôï hoaëc ñaàu tö xaây
döïng haï taàng kyõ thuaät, ñieän, nöôùc, ñöôøng xaù… cho doanh nghieäp, caûi caùch
haønh chính, khoâng gaây phieàn haø cho doanh nghieäp. Tieáp tuïc ñaàu tö xaây
döïng cô sôû haï taàng, caùc coâng trình phuùc lôïi xaõ hoäi, ñeå caûi thieän ñieàu kieän
veà nhaø ôû, ñi laïi, sinh hoaït cho nhaân daân.
- Thöïc hieän toát caùc chöông trình xoaù ñoùi giaûm ngheøo, giaûi quyeát vieäc
laøm, xaây döïng tröôøng daïy ngheà ñeå ñaøo taïo ngheà daøi haïn.
- Tieáp tuïc xoaù muø cho soá lao ñoäng trong tuoåi 15-35, naâng cao trình ñoä
hoïc vaán cuûa nhöõng hoä gia ñình coù cha vaø meï muø chöõ. Nhöõng ñoái töôïng naøy
chuû yeáu naèm ôû caùc vuøng saâu vaø nhöõng hoä gia ñình ngheøo ñoùi. Do vaäy, caàn
phaùt huy hôn nöõa vai troø cuûa löïc löôïng Ñoaøn Thanh nieân, Boä ñoäi bieân
phoøng vaø nhaát laø löïc löôïng trong ngaønh giaùo duïc bôûi ñaây laø löïc löôïng ñoâng
ñaûo nhaát, coù maët ôû khaép moïi nôi, coù kieán thöùc chuyeân moân vaø kyõ naêng sö phaïm.
- Môû roäng caùc trung taâm hoïc taäp coäng ñoàng, cuøng vôùi caùc doanh
nghieäp môû caùc lôùp ñaøo taïo daïy ngheà, boài döôõng naâng cao trình ñoä chuyeân
moân cho löïc löôïng lao ñoäng.
- Ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá ñeå töøng böôùc naâng cao möùc
thu nhaäp trong nhaân daân.
KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ
1. KEÁT LUAÄN CHUNG:
Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc laø moät chuû tröông ñuùng ñaén, moät boä phaän cuûa
ñöôøng loái giaùo duïc cuûa Ñaûng. Laø giaûi phaùp cô baûn, höõu hieäu vaø phuø hôïp ñeå
phaùt trieån giaùo duïc noùi chung vaø giaùo duïc Tieåu hoïc noùi rieâng, goùp phaàn
naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän cho hoïc sinh tieåu hoïc, ñaët neàn taûng
cho vieäc phaùt trieån ñuùng muïc ñích ñaøo taïo cuûa caùc caáp hoïc sau naøy, chuaån
bò cho nguoàn nhaân löïc cao phuïc vuï söï nghieäp CNH-HÑH ñaát nöôùc.
* Keát quaû nghieân cöùu thöïc traïng xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc tænh
Beán Tre 5 naêm qua cho thaáy:
- Xaõ hoäi ñaùnh giaù cao söï caàn thieát cuûa XHH ñoái vôùi giaùo duïc Tieåu
hoïc, xem ñaây laø giaûi phaùp quan troïng ñeå xaây döïng vaø phaùt trieån giaùo duïc
Tieåu hoïc cuûa tænh.
- Söï nhaän thöùc veà khaùi nieäm vaø noäi dung cuûa coâng taùc XHH chöa
ñöôïc ñoàng nhaát trong caùc löïc löôïng xaõ hoäi, coøn moät tyû leä khaù cao giaùo vieân
vaø phuï huynh hieåu chöa ñaày ñuû veà noäi dung XHH GD. Do ñoù nhöõng hình
thöùc ñoùng goùp cuûa ñòa phöông thöôøng taäp trung vaøo nguoàn löïc vaät chaát.
Chöa maïnh daïn tham gia vaøo vieäc goùp yù xaây döïng chöông trình, keá hoaïch
phaùt trieån caáp hoïc taïi ñòa phöông.
- Söï tham gia cuûa caùc löïc löôïng xaõ hoäi vaøo coâng taùc xaây döïng vaø
phaùt trieån tröôøng tieåu hoïc ñöôïc höôûng öùng treân dieän roäng, töø caùc caáp uûy
Ñaûng, chính quyeàn ñòa phöông, caùc toå chöùc xaõ hoäi, caù nhaân trong vaø ngoaøi
nöôùc. Tuy nhieân cuoäc vaän ñoäng chöa ñi vaøo chieàu saâu, hieäu quaû chöa cao.
- Vieäc toå chöùc ÑHGD caùc caáp, thaønh laäp HÑGD, Hoäi Khuyeán hoïc
ñöôïc toå chöùc khaù toát, tuy coøn vaøi haïn cheá nhöng hoaït ñoäng cuûa hoäi ñaõ coù
taùc duïng thieát thöïc trong vieäc hoã trôï cho giaùo duïc Tieåu hoïc cuûa tænh thöïc
hieän muïc tieâu cuûa ngaønh.
- Vieäc thöïc hieän Daân chuû hoùa ôû caùc tröôøng Tieåu hoïc cuûa tænh coøn
nhieàu haïn cheá, chöa taïo ñieàu kieän ñeå moïi ngöôøi tham gia quaûn lyù söï nghieäp
giaùo duïc, vì vaäy chöa phaùt huy toái ña naêng löïc saùng taïo, khaû naêng ñoùng goùp
cuûa toaøn xaõ hoäi cho giaùo duïc Tieåu hoïc.
- Trong coâng taùc chæ ñaïo, ngaønh GD&ÑT cuûa tænh coù quan taâm thöïc
hieän chuû tröông XHH baèng nhieàu hình thöùc. Tuy nhieân, vieäc theå cheá hoùa
caùc vaên baûn chöa kòp thôøi, chöa cuï theå hoùa vaøo tình hình thöïc teá ñòa phöông
ñaõ laøm haïn cheá toác ñoä thöïc hieän chuû tröông xaõ hoäi hoùa cuûa tænh.
- Ña soá hieäu tröôûng tröôøng Tieåu hoïc nhieät tình, saùng taïo trong vieäc
xaây döïng caùc moái quan heä giöõa nhaø tröôøng vaø caùc löïc löôïng xaõ hoäi. Tuy
nhieân vaãn coøn moät soá ít caùn boä quaûn lyù yeáu keùm veà kyõ naêng quaûn lyù toå
chöùc, chöa laäp ñöôïc keá hoaïch huy ñoäng coäng ñoàng tham gia xaây döïng vaø
phaùt trieån nhaø tröôøng.
* Keát quaû nghieân cöùu cuõng neâu leân ñöôïc nhöõng öu ñieåm cuûa coâng taùc
xaõ hoäi hoùa giaùo duïc Tieåu hoïc tænh Beán Tre thôøi gian qua. Ñoù laø:
- Vaän ñoäng ñöôïc caùc löïc löôïng chuû yeáu cuûa xaõ hoäi tham gia vaøo quaù
trình giaùo duïc.
- Huy ñoäng nhieàu nguoàn löïc taøi chính cho hoaït ñoäng giaùo duïc.
- Xaây döïng moâi tröôøng laønh maïnh cho GDTH phaùt trieån moät caùch
thuaän lôïi.
- Xaây döïng caáp hoïc hoaøn chænh veà cô caáu, phaùt trieån nhanh veà quy
moâ, goùp phaàn naâng hieäu quaû ñaøo taïo vaø hoaøn thaønh phoå caäp GDTH.
Song, treân thöïc teá vaãn coøn moät soá haïn cheá trong coâng taùc XHH
GDTH nhö:
- Söï nhaän thöùc veà XHH GD chöa ñoàng ñeàu trong ñoäi nguõ caùn boä,
giaùo vieân tieåu hoïc vaø caùc baäc phuï huynh.
- Caùc hình thöùc hoaït ñoäng XHH cuûa ñòa phöông chöa ñöôïc caùc löïc
löôïng xaõ hoäi höôûng öùng nhieät tình, keát quaû chöa cao.
- Tieán ñoä ña daïng hoùa loaïi hình tröôøng lôùp coøn chaäm, tyû leä tröôøng
lôùp, hoïc sinh ngoaøi coâng laäp thaáp.
- Vieäc huy ñoäng nguoàn löïc ñaàu tö cho GDTH coøn nhieàu khoù khaên.
Nhöõng haïn cheá treân xuaát phaùt töø nhieàu nguyeân nhaân, cô baûn laø:
- Ñòa phöông vaø ngaønh giaùo duïc chöa laøm toát coâng taùc tuyeân truyeàn.
- Moät soá caùn boä quaûn lyù coøn yeáu keùm veà naêng löïc, thieáu taâm huyeát.
- Heä thoáng vaên baûn phaùp quy chöa ñoàng boä, chöa ñöôïc cuï theå hoùa
vaøo tình hình thöïc teá cuûa ñòa phöông, cuûa caáp hoïc.
- Ñieàu kieän kinh teá cuûa tænh coøn nhieàu khoù khaên, vieäc ñaàu tö cô sôû
vaät chaát chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa caáp hoïc.
* Treân cô sôû nghieân cöùu thöïc traïng vaø caùc nguyeân nhaân gaây ra haïn
cheá, chuùng toâi ñeà ra 8 giaûi phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû coâng taùc XHH
GDTH trong thôøi gian tôùi nhö sau:
- Naâng cao nhaän thöùc vaø traùch nhieäm cuûa toaøn xaõ hoäi ñoái vôùi coâng
taùc xaõ hoäi hoaù giaùo duïc thoâng qua coâng taùc tuyeân truyeàn.
- Huy ñoäng söùc maïnh toång hôïp cuûa caùc löïc löôïng xaõ hoäi, thöïc hieän ña
phöông hoùa caùc nguoàn ñaàu tö cho GDTH.
- Taêng cöôøng caùc hình thöùc hoaït ñoäng xaõ hoäi hoùa giaùo duïc taïi ñòa
phöông, trong ñoù chuù troïng cuoäc vaän ñoäng Daân chuû hoùa nhaø tröôøng.
- Taêng cöôøng coâng taùc chæ ñaïo, quaûn lyù cuûa caùc caáp laõnh ñaïo, ngaønh
giaùo duïc-ñaøo taïo veà coâng taùc xaõ hoäi hoùa.
- Thöïc hieän ña daïng hoaù loaïi hình tröôøng lôùp vaø hình thöùc hoïc taäp.
- Thöïc hieän toát quan ñieåm “Nhaø nöôùc vaø nhaân daân” cuøng laøm trong
vieäc thöïc hieän muïc tieâu cuûa caáp hoïc.
- Tieáp tuïc xaây döïng vaø phoái hôïp chaët cheõ giöõa nhaø tröôøng - gia ñình -
xaõ hoäi ñeå taïo moâi tröôøng tích cöïc trong giaùo duïc hoïc sinh.
- Thöïc hieän toát chuû tröông xoùa ñoùi giaûm ngheøo, naâng cao ñôøi soáng
daân cö.
Caùc giaûi phaùp treân coù moái quan heä chaët cheõ, vöøa taïo tieàn ñeà, vöøa hoã
trôï thuùc ñaåy nhau vaø caàn phaûi ñöôïc trieån khai moät caùch ñoàng boä. Vaán ñeà
quan troïng trong chæ ñaïo laø phaûi vaän duïng linh hoaït saùng taïo phuø hôïp tình
hình töøng ñòa baøn, töøng nhaø tröôøng vaø cuõng tuyø thôøi ñieåm ñeå vöøa chæ ñaïo
ñoàng thôøi caû caùc giaûi phaùp treân vöøa chuù yù nhöõng öu tieân.
2. CAÙC KIEÁN NGHÒ:
+ Ñoái vôùi Trung öông:
- Tieáp tuïc hoaøn chænh lyù luaän veà xaõ hoäi hoaù söï nghieäp giaùo duïc thoáng
nhaát trong giai ñoaïn môùi.
- Caàn söûa ñoåi, boå sung, thoáng nhaát nhöõng ñieåm coøn baát caäp trong caùc
vaên baûn hieän haønh coù lieân quan ñeán coâng taùc XHH. Cuï theå laø:
+ Giöõa Ñieàu 59 Hieán phaùp naêm 1992, Quyeát ñònh soá 241/TTg
cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc thu vaø söû duïng hoïc phí vaø Ñieàu 92 Luaät
Giaùo duïc naêm 1998 . Trong ñoù Luaät Giaùo duïc quy ñònh“ Hoïc sinh tieåu hoïc
tröôøng coâng laäp khoâng phaûi ñoùng hoïc phí” töùc laø cho pheùp thu hoïc phí ñoái
vôùi caùc tröôøng Tieåu hoïc ngoaøi coâng laäp. Trong khi Hieán phaùp quy ñònh “baäc
tieåu hoïc laø baét buoäc, khoâng phaûi traû hoïc phí”. Quyeát ñònh 241/TTg cuõng
quy ñònh vieäc thöïc hieän thu hoïc phí ñoái vôùi taát caû hoïc sinh, sinh vieân tröø baäc
Tieåu hoïc.
+ Giöõa Ñieàu leä HÑGD caùc caáp vaø Taøi lieäu höôùng daãn XHH
coâng taùc giaùo duïc-NXBGD 1997. Taïi ñieàu 8 cuûa “Ñieàu leä toå chöùc vaø hoaït
ñoäng cuûa Hoäi ñoàng giaùo duïc caùc caáp” quy ñònh: danh saùch HÑGD do
UBND thoâng qua vaø quyeát ñònh nhöng taïi muïc 4 trang 113 höôùng daãn
ÑHGD caùc caáp laïi quy ñònh: vieäc baàu HÑGD tieán haønh baèng boû phieáu kín
hoaëc hieäp thöông bieåu quyeát taïi Ñaïi hoäi.
- Veà chính saùch hoã trôï caùc tröôøng ngoaøi coâng laäp nhö öu ñaõi cô sôû vaät
chaát, ñaát ñai, mieãn giaûm caùc loaïi thueá ñaõ ñöôïc quy ñònh khaù cuï theå taïi Nghò
ñònh 73/1999/NÑCP ngaøy 19/8/1999 cuûa Chính phuû. ÔÛ ñieàu 20 quy ñònh:
“Thu nhaäp cuûa ñôn vò ñöôïc trích laïi moät phaàn ñeå…chi khen thöôûng vaø phuùc
lôïi cho nhöõng ngöôøi lao ñoäng trong ñôn vò vaø caùc ñoái töôïng tröïc tieáp hôïp taùc
vôùi ñôn vò” nhöng khoaûn chi naøy ngaønh Taøi chính chöa coù höôùng daãn cuï theå
neân chöa coù cô cheá ñoäng vieân ñôn vò söï nghieäp coù thu.
- Neân coù quy ñònh khuyeán khích möùc ñoùng goùp cao hôn ñoái vôùi caùc
loaïi hình tröôøng troïng ñieåm, chaát löôïng cao, hoaëc caùc tröôøng ôû caùc vuøng
kinh teá xaõ hoäi phaùt trieån.
+ Ñoái vôùi Tænh uyû, UBND tænh:
- Caàn coù chính saùch khuyeán khích caùc toå chöùc kinh teá-xaõ hoäi, caùc caù
nhaân ñaàu tö môû tröôøng ngoaøi coâng laäp .
- Sôùm xem xeùt, pheâ duyeät ñeà aùn Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ñeán naêm 2010
ñeå giaùo duïc Tieåu hoïc coù caên cöù chæ ñaïo giao chæ tieâu cuï theå phaùt trieån loaïi
hình ngoøai coâng laäp cho töøng ñòa phöông, coù loä trình thöïc hieän khi chuyeån
ñoåi moät soá tröôøng coâng laäp thaønh tröôøng daân laäp hoaëc dòch vuï coù thu.
- Ban haønh caùc vaên baûn qui ñònh möùc ñoùng goùp cuûa phuï huynh, taïo
haønh lang phaùp lyù cho vieäc vaän ñoäng ñoùng goùp cô sôû vaät chaát, kinh phí thöïc
hieän daïy 2buoåi/ngaøy vaø coâng taùc baùn truù.
- Neân toå chöùc sô keát, toång keát ñaùnh giaù vaø khen thöôûng vieäc thöïc
hieän xaõ hoäi hoaù giaùo duïc tieåu hoïc ôû Tænh theo ñònh kyø.
+ Ñoái vôùi ngaønh Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo cuûa tænh:
- Thöôøng xuyeân vaø chuû ñoäng laøm toát coâng taùc tuyeân truyeàn naâng cao
nhaän thöùc veà vai troø cuûa giaùo duïc noùi chung vaø giaùo duïc Tieåu hoïc, veà yù
nghóa chuû tröông xaõ hoäâi hoaù söï nghieäp giaùo duïc, veà caùc chuû tröông chính
saùch phaùt trieån Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc cho caùn boä,
giaùo vieân, coâng nhaân vieân-hoïc sinh cuûa ngaønh.
- Giaùo duïc yù thöùc toân vinh ngheà daïy hoïc, naâng cao tinh thaàn traùch
nhieäm vaø trao ñoåi chuyeân moân nghieâp vuï chính trò cuûa ngaønh vaø töøng ñôn vò.
- Tham möu kòp thôøi vôùi caùc caáp laõnh ñaïo vaø quaûn lyù caùc vaán ñeà lieân
quan ñeán caáp hoïc, ñeán nhaø tröôøng Tieåu hoïc, giaûi quyeát caùc ñieàu kieän ñeå
laøm giaùo duïc Tieåu hoïc phaùt trieån
- Naâng cao naêng löïc ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, laøm cho ñoäi nguõ naøy
thaät söï laø löïc löôïng noøng coát trong vieäc huy ñoäng löïc löôïng xaõ hoäi tham gia
phaùt trieån tröôøng Tieåu hoïc.
+ Ñoái vôùi tröôøng Tieåu hoïc:
- Luoân luoân toå chöùc nhieàu hình thöùc tuyeân truyeàn trong nhaø tröôøng vaø
coäng ñoàng. Chuû ñoäng tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa ñòa phöông.
- Naâng cao chaát löôïng nhaø tröôøng nhaèm taïo laäp uy tín vôùi phuï huynh,
chính quyeàn vaø coäng ñoàng.
- Phaùt huy vai troø cuûa toå chöùc coâng ñoaøn nhaø tröôøng bôûi leõ vôùi chöùc
naêng tham gia quaûn lyù nhaø tröôøng vaø laø moät thaønh vieân cuûa Maët traän caùc
caáp, toå chöùc Coâng ñoaøn seõ coù theá maïnh trong vieäc vaän ñoäng thu huùt söï
tham gia cuûa caùc löïc löôïng xaõ hoäi vaøo caùc hoaït ñoäng giaùo duïc.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
A. VAÊN KIEÄN, NGHÒ QUYEÁT, TAØI LIEÄU CUÛA ÑAÛNG VAØ NHAØ NÖÔÙC:
1. Boä GD&ÑT (1994), Ñieàu leä tröôøng Tieåu hoïc ban haønh keøm theo Quyeát
ñònh soá 3257-GD&ÑT ngaøy 8/11/1994.
2. Boä GD&ÑT (2002), Ngaønh giaùo duïc – ñaøo taïo thöïc hieän nghò quyeát
Trung öông 2 (khoùa VIII) vaø Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IX, Nxb
Giaùo duïc, Tp. Hoà Chí Minh.
3. Boä GD&ÑT (2005), Ñeà aùn “Quy hoaïch phaùt trieån xaõ hoäi hoùa giaùo duïc
giai ñoaïn 2005 – 2010, ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá
20/2005/QÑ-BGD&ÑT.
4. Boä GD&ÑT (2005), Quy cheá coâng nhaän tröôøng Tieåu hoïc ñaït chuaån quoác
gia, ban haønh keøm theo quyeát ñònh 32/2005/QÑ-BGD&ÑT.
5. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (1993),Vaên kieän Hoäi nghò laàn thöù 4 BCH Trung
öông Khoùa VII, Nxb. Chính trò Quoác gia, Haø Noäi.
6. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (1997),Vaên kieän Hoäi nghò laàn thöù 2 BCH TW
khoùa VIII, Nxb. Chính trò Quoác gia, Haø Noäi.
8. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (2001), Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toøan quoác
laàn thöù IX Ñaûng coäng saûn Vieät Nam, Nxb. Chính trò Quoác gia, Haø Noäi.
9. Luaät Giaùo duïc (1998), Nxb. Chính trò quoác gia, Haø Noäi.
10. Luaät Phoå caäp Giaùo duïc Tieåu hoïc (1991), Nxb.Chính trò quoác gia, Haø Noäi.
11. Hieán phaùp nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät nam (1993), Nxb.
Chính trò quoác gia, Haø Noäi.
12. Thuû töôùng Chính phuû, Nghò quyeát soá 90-CP ngaøy 21/8/1997 veà phöông
höôùng vaø chuû tröông xaõ hoäi hoùa caùc hoaït ñoäng giaùo duïc, y teá, vaên hoùa.
13. Thuû töôùng Chính phuû, Nghò ñònh soá 73/1999/NÑ-CP ngaøy 19/8/1999 veà
chính saùch khuyeán khích xaõ hoäi hoùa ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng trong lónh
vöïc giaùo duïc, y teá, vaên hoùa, theå thao.
14. Thuû töôùng Chính phuû, Quyeát ñònh soá 201/2001/QÑ-TTg ngaøy
28/12/2001 veà vieäc pheâ duyeät Chieán löôïc phaùt trieån giaùo duïc 2001-
2010.
B. CAÙC TAÙC PHAÅM KINH ÑIEÅN:
15. Hoà Chí Minh (1990), Veà vaán ñeà giaùo duïc, Nxb. Giaùo duïc, Haø Noäi.
16. Hoà Chí Minh (1997), Veà giaùo duïc thanh nieân, Nxb. Giaùo duïc, Haø Noäi.
C. VAÊN KIEÄN VAØ TAØI LIEÄU CUÛA ÑÒA PHÖÔNG:
17. Cuïc thoáng keâ tænh Beán Tre, Nieân giaùm 2005.
18. Sôû GD&ÑT Beán Tre (2005), Baùo caùo veà coâng taùc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc
cuûa tænh , Beán Tre.
19. Sôû GD&ÑT Beán Tre (2005), Phöông phöôùng vaø nhieäm vuï naêm hoïc 2004
– 2005, Beán Tre.
20. Uûy ban Nhaân daân, Hoäi ñoàng Giaùo duïc tænh Beán Tre (2005), Vaên kieän
Ñaïi hoäi giaùo duïc tænh Beán Tre laàn 2 (naêm 2005 – 2010).
21. Uûy ban Nhaân daân, Hoäi ñoàng Giaùo duïc tænh Beán Tre (2004), Vaên kieän
Ñaïi hoäi giaùo duïc tænh Beán Tre laàn 1 (naêm 1999 – 2004).
D. SAÙCH VAØ TAØI LIEÄU KHOA HOÏC:
* TRONG NÖÔÙC
22. Boä GD&ÑT, Döï aùn phaùt trieån giaùo vieân Tieåu hoïc (2004), Naâng cao chaát
löôïng ñoäi nguõ giaùo vieân vaø ñoåi môùi quaûn lyù giaùo duïc Tieåu hoïc, Nxb.
Giaùo duïc, Tp Hoà Chí Minh.
23. Lieân hieäp caùc Hoäi Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Vieät nam (2004), Hoäi thaûo
khoa hoïc XHH giaùo duïc & ñaøo taïo, Nxb .Giaùo duïc, Tp. Hoà Chí Minh.
24. Vaên phoøng Chính phuû (2001), Kinh nghieäm theá giôùi trong vieäc XHH GD,
Haø noäi .
25. Vaên phoøng Chính phuû (2001), Khaûo saùt thöïc traïng quaù trình XHH GD ôû
nöôùc ta thôøi gian qua, Haø noäi.
26. Vieän Khoa hoïc giaùo duïc (1999), Xaõ hoäi hoùa coâng taùc giaùo duïc, nhaän
thöùc vaø haønh ñoäng, Haø noäi.
27. Vieän Nghieân cöùu phaùt trieån giaùo duïc (2002), Chieán löôïc phaùt trieån giaùo
duïc trong theá kyû XXI vaø Kinh nghieäm cuûa caùc quoác gia, Nxb. Chính trò
quoác gia, Haø Noäi.
28. Ñoã Thò Lan Anh (2003), Xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng giaùo duïc ôû quaän 12
Thaønh phoá Hoà Chí Minh: Thöïc traïng vaø giaûi phaùp, Luaän vaên Thaïc só
khoa hoïc, Tröôøng Caùn boä quaûn lyù GD&ÑT, Tp. Hoà Chí Minh.
29. Löông Gia Ban (2003), Daân chuû vaø vieäc thöïc hieän quy cheá daân chuû ôû cô
sôû, Nxb. Chính trò Quoác gia, Haø Noäi.
30. Phaïm Minh Haïc (1997), Xaõ hoäi hoùa coâng taùc giaùo duïc, Nxb. Giaùo duïc,
Haø noäi.
31. Phaïm Minh Haïc (1999), Giaùo duïc Vieät Nam tröôùc ngöôõng cöûa theá kyû
XXI, Nxb. Chính trò Quoác gia, Haø Noäi.
32. Ñoã Ñình Hoan (2002), Moät soá vaán ñeà cô baûn cuûa chöông trình Tieåu hoïc
ñoåi môùi, Nxb. Giaùo duïc.
33. Leâ Quoác Huøng (2004), Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc nhìn töø goùc ñoä phaùp luaät,
Nxb. Tö phaùp, Haø Noäi.
34. Nguyeãn Phan Höng ( 2001), Caùc giaûi phaùp chuû yeáu taêng cöôøng xaõ hoäi
hoùa söï nghieäp giaùo duïc treân ñòa baøn thaønh phoá Phan Thieát tænh Bình
Thuaän, Luaän vaên Thaïc só khoa hoïc, Vieän Nghieân cöùu phaùt trieån giaùo
duïc, Tp. Hoà Chí Minh.
35. Voõ Taán Quang (2002), Xaõ hoäi hoïc giaùo duïc, Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
36. Ñaëng Huyønh Mai (2004), “Xaõ hoäi hoùa giaùo duïc vôùi quaù trình phaùt trieån
nhaø tröôøng”, Naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ giaùo vieân vaø ñoåi môùi quaûn
lyù giaùo duïc Tieåu hoïc, tr.13-20.
37. Nguyeãn Duy Sinh, Nguyeãn Vaên Leâ (1999), Giaùo duïc hoïc ñaïi cöông,
Nxb. Giaùo duïc.
38. Ñoã Thieát Thaïch (2001), Xaõ hoäi hoùa coâng taùc giaùo duïc vaø coâng taùc phoái
hôïp cuûa Hieäu tröôûng vôùi caùc löïc löôïng xaõ hoäi trong vaø ngoaøi nhaø
tröôøng, Tp Hoà Chí Minh.
* NÖÔÙC NGOAØI
39. Stanislaw.Kowalski (2003), Xaõ hoäi hoïc giaùo duïc vaø Giaùo duïc hoïc, Nxb.
Ñaïi hoïc Quoác gia, Tp Hoà Chí Minh.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LA7041.pdf