Thúc đẩy hoạt động xuất khẩu mặt hàng giầy của Công ty TNHH nhà nước một thành viên giầy Thượng Đình

Lêi më ®Çu Víi xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸, c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®ang xÝch l¹i gÇn nhau h¬n b»ng viÖc xo¸ bá c¸c rµo c¶n kinh tÕ. Còng v× lÏ ®ã mµ ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ tá râ ®­îc tÇm quan träng cña nã ®èi víi c¸c quèc gia nãi riªng vµ thÕ giíi nãi chung. ViÖt Nam lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®ang tõng b­íc ra nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ lín trªn thÕ giíi. NÒn kinh tÕ n­íc ta theo ®ã mµ ®ang tõng b­íc lín m¹nh, ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ ngµy cµng ®ãng mét vai trß quan träng, nã ®em l¹i nguån thu lín cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. Mét sè ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ cña n­íc ta ®ang trë thµnh thÕ m¹nh trong xuÊt khÈu vµ trong ®ã ngµnh c«ng nghiÖp Da GiÇy lµ mét ®iÓn h×nh. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng ty giÇy Th­îng §×nh ®ang tõng b­íc kh¼ng ®Þnh uy tÝn vµ vÞ thÕ cña m×nh kh«ng chØ trªn thÞ tr­êng trong n­íc mµ giÇy Th­îng §×nh cßn kh¼ng ®Þnh ®­îc th­¬ng hiÖu cña m×nh trªn c¶ thÞ tr­êng quèc tÕ. HiÖn nay c«ng ty ®· xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm giÇy cña m×nh sang rÊt nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng c¸c n­íc EU. Doanh thu hµng n¨m cña c«ng ty tõ thÞ tr­êng EU lµ rÊt lín chiÕm kho¶ng trªn 80% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty. Ngoµi ra c«ng ty cßn xuÊt khÈu sang rÊt nhiÒu n­íc kh¸c ë ch©u ¸, ch©u Phi, ch©u Mü. Tuy nhiªn trong thêi kú héi nhËp hiÖn nay, nhÊt lµ khi ViÖt Nam ra nhËp tæ chøc WTO th× thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña c«ng ty giÇy Th­îng §×nh sÏ gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n. C¸c s¶n phÈm cña c«ng ty sÏ gÆp ph¶i sù c¹nh tranh gay g¾t tõ c¸c ®èi thñ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ tõ c¸c ®èi thñ Trung Quèc víi c¸c s¶n phÈm cã mÉu m· ®Ñp b¾t m¾t, gi¸ thµnh rÎ… Bëi vËy ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ th× c«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh. Với nh÷ng lý do trªn nên tôi chän ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò thùc tËp cña m×nh lµ: "Thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu mÆt hµng giÇy cña c«ng ty TNHH nhµ n­íc mét thµnh viªn giÇy Th­îng §×nh". Nội dung chuyên đề được chia thành 3 chương như sau: Ch­¬ng 1: Lý luận vÒ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu của doanh nghiệp. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu mÆt hµng giÇy t¹i c«ng ty TNHH nhµ n­íc mét thµnh viªn giÇy Th­îng §×nh. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu mÆt hµng giÇy t¹i c«ng ty TNHH nhµ n­íc mét thµnh viªn giÇy Th­îng §×nh. CH¦¥NG 1 Lý LUẬN vÒ ho¹t ®éng KINH DOANH xuÊt khÈu CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Khái niệm, vai trò và các hình thức xuất khẩu. 1.1.1. Khái niệm. XuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng hình thức kinh doanh quèc tÕ, hiÓu theo nghÜa ®¬n gi¶n nhÊt th× xuÊt khÈu ®­îc coi lµ ho¹t ®éng mua b¸n cã tÝnh chÊt quèc tÕ. Ng­êi b¸n ®ãng vai trß lµ nhµ xuÊt khÈu th«ng qua hîp ®ång th­¬ng m¹i quèc tÕ víi ng­êi mua ®ãng vai trß lµ nhµ nhËp khÈu ®Ó mang hµng ho¸ tõ mét quèc gia nµy sang mét quèc gia kh¸c. Theo nghÜa réng h¬n th× hµng ho¸ xuÊt khÈu bao gåm c¶ v« h×nh vµ h÷u h×nh. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu kh«ng chØ diÔn ra trong ho¹t ®éng mua b¸n mµ nã bao gåm c¶ viÖc trao ®æi, tÆng nhau gi÷a c¸c chñ thÓ ë nh÷ng quèc gia kh¸c nhau. XuÊt khÈu thường lµ ph­¬ng thøc thâm nhËp ®Çu tiªn cña mét c«ng ty khi hä tham gia kinh doanh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Cã thÓ nãi xuÊt khÈu lµ ph­¬ng thøc th©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®¬n gi¶n nhÊt, thuËn tiÖn nhÊt vµ Ýt gÆp rñi ro h¬n. C¸c c«ng ty lùa chän ph­¬ng thøc xuÊt khÈu ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi sÏ kh«ng bÞ phô thuéc vµ g¾n bã qu¸ víi nhµ nhËp khÈu vµ thÞ tr­êng nhËp khÈu. Tuy nhiªn c¸c c«ng ty sÏ cÇn ph¶i t×m hiÓu lùa chọn cho m×nh ph­¬ng thøc xuÊt khÈu thÝch hîp, tiÕp theo ®ã lµ v¹ch ra quy tr×nh xuÊt khÈu ®ång thêi gi¸m s¸t quy tr×nh ®ã mét c¸ch chÆt chÏ theo tõng b­íc cô thÓ, theo thø tù nhÊt ®Þnh míi cã thÓ mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt cho c«ng ty. Vai trò của hoạt động xuất khẩu. * Vai trò xuất khẩu đối với một quốc gia: XuÊt khÈu lµ con ®­êng ng¾n nhÊt, ®¬n gi¶n nhÊt ®Ó tÊt c¶ c¸c quèc gia tham gia vµo hÖ thèng th­¬ng m¹i quèc tÕ, t¹o nªn mét chØnh thÓ kinh tÕ thèng nhÊt toµn cÇu. Xuất khẩu thúc đẩy sản xuất trong nước phát triển, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Th«ng qua xuÊt nhËp khÈu, c¸c quèc gia cã thÓ khai th¸c tèi ®a lîi thÕ cña m×nh. Mçi quèc gia cã thÓ rêi bá nh÷ng ngµnh nghÒ mµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kh«ng cao sang s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng cã hiÖu qu¶ cao h¬n, cã lîi thÕ so s¸nh cao h¬n ®Ó tiÕn hµnh xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng kh«ng cã lîi thÕ trong s¶n xuÊt, tõ ®ã khai th¸c tèi ®a mäi nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc. XuÊt khÈu mang l¹i kh¶ n¨ng më réng quy m« thÞ tr­êng, nã cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Nhê cã ho¹t ®éng xuÊt khÈu mµ c¸c quèc gia cã thÓ trao ®æi ý t­ëng c«ng nghÖ míi, kü n¨ng qu¶n lý, vèn… víi nhau. ®ång thêi kÝch thÝch sù c¹nh tranh, n©ng cao nhu cÇu tiªu dïng x· héi, më réng quy m« s¶n phÈm trªn toµn thÕ giíi. XuÊt khÈu ®­îc coi lµ ch×a kho¸ më ra nh÷ng giao dÞch kinh tÕ quèc tÕ, mang lại thu nhập ngoại tệ tạo nguồn vốn phục vụ quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ nguån cung chñ yÕu cho các hoạt hoạt động thu chi quốc tế của hầu hết các quốc gia. Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sẽ tăng thêm nguồn thu ngoại tệ cho đất nước, làm cân bằng hay thặng dư cán cân thương mại quốc gia đồng thời là động lực phát triển sản xuất trong nước. Hiệu quả thu được từ xuất khẩu không chỉ tác động về mặt kinh tế mà còn ảnh hưởng đến các vấn đề xã hội. Xuất khẩu là cơ sở để mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại của quốc gia. Khi sản xuất được đẩy mạnh để phục vụ cho xuất khẩu sẽ góp phần giải quyết vấn đề công ăn việc làm, nâng cao đời sống nhân dân. Việt Nam là nước đang phát triển, các công ty ở Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ, với lượng vốn và nguồn lực không lớn, kinh nghiệm quản lý và kinh doanh còn chưa cao đặc biệt là kinh nghiệm kinh doanh quốc tế còn chưa cao bởi vậy đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu là cần thiết. * Vai trò của xuất khẩu đối với doanh nghiệp: Xuất khẩu là hình thức kinh doanh quốc tế đầu tiên và quan trọng nhất vì đây là hình thức thâm nhập thị trường quốc tế ít rủi ro và thuận tiện nhất, các doanh nghiệp không phải đòi hỏi cần có nguồn lực và lượng vốn lớn, điều này phù hợp với các doanh nghiệp Việt Nam. Xuất khẩu giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, phân tán rủi ro, tăng doanh thu cho doanh nghiệp, khai thác lợi thế kinh doanh theo quy mô. Mặt khác xuất khẩu giúp cho các doanh nghiệp có thể tiếp cận được với công nghệ mới, nguồn vốn và nguồn nhân lực mới. Khi doanh nghiệp tiến hành kinh doanh xuất khẩu, doanh nghiệp sẽ có cơ hội mở rộng và làm đa dạng hoá thị trường kinh doanh, tìm kiếm được những khách hàng mới tiềm năng. Từ đó tránh được tình trạng phụ thuộc quá nhiều vào một vài mảng thị trường. Như vậy doanh nghiệp sẽ tránh được rủi ro do sự biến động của thị trường. Xuất khẩu giúp các doanh nghiệp tìm kiếm được những mảng thị trường phù hợp với khả năng của công ty. Doanh nghiệp có thể tìm kiếm và tận dụng những mảng thị trường ngách, tránh được sự cạnh tranh trực tiếp từ các thương hiệu lớn. 1.1.3. Các hình thức xuất khẩu. Hoạt động xuất khẩu được tiến hành theo rất nhiều các thức khác nhau, tuy nhiên có thể chia thành 7 hình thức xuất khẩu đó là: Xuất khẩu trực tiếp, xuất khẩu gián tiếp, xuất khẩu uỷ thác, xuất khẩu gia công, xuất khẩu tại chỗ, xuất khẩu theo nghị định thư, buôn bán đối lưu. * Xuất khẩu trực tiếp: là hình thức xuất khẩu trong đó doanh nghiệp xuất khẩu tự tìm cho mình khách hàng nước ngoài tiêu thụ các sản phẩm của doanh nghiệp. Trực tiếp tiếp xúc, giao dịch, ký kết hợp đồng mua bán với các khách hàng của mình. * Xuất khẩu gián tiếp: là hình thức xuất khẩu mà doanh nghiệp xuất khẩu không trực tiếp gặp gỡ các khách hàng của mình để giao dịch, ký kết hợp đồng xuất khẩu. Hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp được tiến hành thông qua các công ty trung gian. Như vậy đối với hình thức xuất khẩu trực tiếp thì công ty, doanh nghiệp có điều kiện gặp gỡ trực tiếp với các khách hàng. Vì vậy doanh nghiệp có thể hiểu sâu hơn về khách hàng, nắm bắt được nhu cầu thị hiếu của khách hàng, từ đó phục vụ tốt hơn nhu cầu của khách hàng. Đồng thời xuất khẩu theo hình thức trực tiếp do không phỉa thông qua trung gian nên tiết kiệm được chi phí sản xuất kinh doanh, hiệu quả kinh doanh cao hơn. Tuy nhiên nếu xuất khẩu theo hình thức này thì doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong việc tìm kiếm các đơn hàng. Đối với hình thức xuất khẩu gián tiếp, do doanh nghiệp phải thông qua các công ty trung gian, bởi vậy mỗi đơn hàng đều phải chia hoa hồng cho họ. Do vậy xuất khẩu theo hình thức này thì doanh nghiệp sẽ phải chịu mức chi phí cao hơn. Tuy nhiên doanh nghiệp lại có thể rễ ràng hơn trong việc tìm kiếm các dơn hàng, đặc biệt là những khách hàng mới. Nhược điểm là doanh nghiệp xuất khẩu theo hình thức này, do không gặp gỡ trực tiếp với khách hàng, vì vậy khó có thể nắm bắt được các nhu cầu của khách hàng, không thể thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Đồng thời xuất khẩu theo hình thức này thì các đơn hàng của công ty thường không ổn định, không có những khách hàng riêng, lâu dài. * Xuất khẩu uỷ thác: Là hình thức doanh nghiệp xuất khẩu uỷ thác cho một doanh nghiệp khác đại diện cho doanh nghiệp tiến hành hoạt động xuất khẩu hàng hoá. * Xuất khẩu gia công: Là hình thức xuất khẩu trong đó doanh nghiệp xuất khẩu nhận hợp đồng gia công sau đó bán lại thành phẩm cho doanh nghiệp nhập khẩu và thu phí gia công. * Xuất khẩu tại chỗ: Là hình thức bán hàng cho người nước ngoài ngay trên lãnh thổ quốc gia. * Xuất khẩu theo nghị định thư: * Buôn bán đối lưu: Là hình thức doanh nghiệp xuất khẩu, xuất khẩu hàng hoá cho doanh nghiệp nhập khẩu đồng thời nhập khẩu một lô hàng của doanh nghiệp nhập khẩu. 1.2. Nội dung cơ bản của hoạt động xuất khẩu. 1.2.1. Giai đoạn tiền hợp đồng. 1.2.1.1. Nghiên cứu thị trường. * Nghiên cứu môi trường kinh doanh: Nghiªn cøu m«i tr­êng kinh doanh lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt vµ lµ b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp. §©y lµ b­íc chuÈn bÞ v« cïng quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp kinh doanh thµnh c«ng hay kh«ng phô thuéc rÊt lín vµo m«i tr­êng kinh doanh. ChÝnh v× vËy mµ tr­íc khi tham gia vµo thÞ tr­êng míi c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu t×m hiÓu kü m«i tr­êng kinh doanh, tõ ®ã c«ng ty míi cã nh÷ng chÝnh s¸ch kinh doanh phï hîp. T×m hiÓu nghiªn cøu m«i tr­êng kinh doanh lµ yÕu tè cÇn ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh thµnh c«ng. §Æc biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh quèc tÕ th× viÖc t×m hiÓu nghiªn cøu thÞ tr­êng cµng ®ãng vai trß quan träng, nã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - M«i tr­êng kinh tÕ bao gåm tÊt c¶ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn søc mua vµ kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c s¶n phÈm ch¼ng h¹n nh­: Sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc gia, chÝnh s¸ch ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh s¸ch thuÕ quan, chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu ( khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ xuÊt nhËp khÈu ), chÝnh s¸ch tµi kho¸ quèc gia, chÝnh s¸ch ngo¹i hèi, hµng dµo phi thuÕ quan, sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng vµ hÖ thèng ng©n hµng… TÊt c¶ c¸c yÕu tè trªn ®Òu ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp kinh doanh quèc tÕ. Doanh nghiÖp muèn kinh doanh thµnh c«ng th× cÇn ph¶i t×m hiÓu, nghiªn cøu mét c¸ch ®Çy ®ñ vÒ bøc tranh kinh tÕ t¹i thÞ tr­êng mµ c«ng ty ®ang cã ý ®Þnh ®Çu t­. Doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ, chÝnh s¸ch thuÕ quan t¹i n­íc së t¹i vËn hµnh nh­ thÕ nµo. §ång thêi ph¶i t×m hiÓu xem møc ®é t¨ng tr­ëng cña thÞ tr­êng t¹i n­íc së t¹i trong kho¶ng thêi gian tr­íc ®ã vµ dù ®o¸n xu thÕ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng. Trªn c¬ së ®ã c¸c doanh nghiÖp míi quyÕt ®Þnh cã nªn ®Çu t­ hay kh«ng, ®Çu t­ nh­ thÕ nµo, nªn chän lo¹i h×nh kinh doanh nh­ thÕ nµo cho phï hîp víi m«i tr­êng xuÊt khÈu. Ngoµi ra c«ng ty cßn cÇn ph¶i nghiªn cøu t×m hiÓu vÒ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu, xem xÐt xem quèc gia ®ã khuyÕn khÝch xuÊt nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng g× vµ h¹n chÕ xuÊt nhËp khÈu c¸c mÆt hµng nµo, mÆt hµng cña c«ng ty cã thuéc vµo lo¹i mÆt hµng ®­îc khuyÕn khÝch nhËp khÈu hay kh«ng? Cã bÞ cÊm nhËp khÈu hay kh«ng? Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cßn cÇn ph¶i nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ c¬ së h¹ tÇng vµ hÖ thèng ng©n hµng t¹i n­íc nhËp khÈu. Cã nh­ vËy c«ng ty míi cã thÓ cã ®­îc sù chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ c¸ch thøc th©m nhËp, c¸ch thøc vËn chuyÓn hµng ho¸… - VÒ m«i tr­êng chÝnh trÞ: M«i tr­êng chÝnh trÞ ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong th­¬ng m¹i quèc tÕ, m«i tr­êng chÝnh trÞ lu«n ®­îc c¸c nhµ xuÊt khÈu quan t©m hµng ®Çu. Bëi lÏ nÕu kh«ng t×m hiÓu nghiªn cøu vÒ m«i tr­êng chÝnh trÞ cña quèc gia nhËp khÈu th× c¸c doanh nghiÖp sÏ rÊt rÔ gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro vÒ chÝnh trÞ kh«ng ®¸ng cã nh­: Rñi ro do b¹o ®éng, chiÕn tranh, ®¶o chÝnh, do hµnh ®éng tr¶ ®òa, sù can thiÖp qu¸ s©u cña quèc gia nhËp khÈu ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu… TÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò trªn ®Òu ®em ®Õn cho c«ng ty nh÷ng thiÖt hại vÒ mÆt kinh tÕ. Bëi vËy c¸c c«ng ty tr­íc khi xuÊt khÈu hµng ho¸ cña m×nh cÇn ph¶i t×m hiÓu kü vÒ m«i tr­êng chÝnh trÞ t¹i quèc gia nhËp khÈu tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p nÐ tr¸nh, h¹n chÕ vµ ng¨n ngõa nh÷ng rñi ro nµy. §Ó lµm d­îc nh÷ng ®iÒu nµy th× c¸c công ty cÇn ph¶i cã c¸c ho¹t ®éng ®o l­êng rñi ro chÝnh trÞ x¶y ra, møc ®é ¶nh h­ëng cña chóng ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. - VÒ m«i tr­êng ph¸p luËt: Khi tham gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ th× vÊn ®Ò vÒ ph¸p luËt lu«n lµ vÊn ®Ò nh¹y c¶m ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Sù kh¸c biÖt vÒ ph¸p luËt cña các quèc gia lu«n khiÕn c¸c doanh nghiÖp xuất khÈu rơi vµo thÕ bÊt lîi khi cã tranh chÊp víi c¸c doanh nghiÖp ë n­íc së t¹i. M«i tr­êng ph¸p luËt t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng ty kinh doanh quèc tÕ trªn ba khÝa c¹nh kh¸c biÖt: LuËt ph¸p cña nhµ n­íc, c¸c luËt ph¸p ë c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ luËt ph¸p quèc tÕ. C¸c hÖ thèng luËt ph¸p nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp tíi ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ cña c¸c c«ng ty nh­ hÖ thèng kiÓm so¸t xuÊt nhËp khÈu, luËt ®Çu t­, luËt chèng độc quyÒn, hÖ thèng kiÓm so¸t ngo¹i hèi vµ c¸c luËt quèc tÕ nh­ hiÖp ®Þnh song ph­¬ng, ®a ph­¬ng, gi¶i quyÕt tranh chÊp th­¬ng m¹i… Nh­ vËy tr­íc khi tiÕn hµnh tham gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ c«ng ty cÇn cã sù chuÈn bÞ tèt, sự am hiểu vÒ ph¸p luËt n­íc së t¹i. C«ng ty cÇn ph¶i cö c¸c bé ®i t×m hiÓu thùc tÕ vÒ thÞ tr­êng, cÇn ph¶i cã chuyªn gia t­ vÊn vÒ luËt ph¸p cña n­íc së t¹i… - M«i tr­êng kinh doanh: M«i tr­êng kinh doanh hay t×nh h×nh giao l­u bu«n b¸n gi÷a c¸c c«ng ty trong vµ ngoµi n­íc ¶nh h­ëng rÊt lín tíi ho¹t ®éng cña c«ng ty kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. C¸c chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i ®­îc thiÕt lËp ë mçi quèc gia ngµy cµng mang l¹i nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc cho mçi c«ng ty nh­: C¸c hµng rµo th­¬ng m¹i, thuÕ quan, h¹n ng¹ch, c¸c hµng dµo phi thuÕ quan cña c¸c n­íc nhËp khÈu ®­îc thiÕt lËp nh»m g©y ¶nh h­ëng, c¶n trë ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c«ng ty xuÊt khÈu, ®ång thêi nh»m b¶o hé cho nÒn s¶n xuÊt trong n­íc. Do ®ã, khi nghiªn cøu vÒ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng c«ng ty kinh doanh quèc tÕ cÇn xem xÐt , t×m hiÓu kü vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nµy nh»m tr¸nh nh÷ng bÊt lîi tõ chóng ®em l¹i. - M«i tr­êng v¨n ho¸: Bao gåm c¸c yÕu tè nh­ tôn gi¸o, tÝn ng­ìng, ng«n ng÷, phong tôc tËp qu¸n, nÒn gi¸o dôc, hÖ thèng gi¸ trÞ… T¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè nµy tíi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ rÊt lín, ®Æc biÖt lµ ®èi víi doanh nghiÖp kinh doanh quèc tÕ. Ch¼ng h¹n, khi tiÕn hµnh xuÊt khÈu sang mét thÞ tr­êng nµo ®ã mµ c«ng ty kh«ng nghiªn cøu t×m hiÓu vÒ m«i tr­êng v¨n ho¸ ë n­íc ®ã, do vËy c«ng ty kh«ng hÒ biÕt lµ c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty kh«ng phï hîp víi ng­êi tiªu dïng ë ®ã, hoÆc lµ do phong tôc tËp qu¸n mµ ng­êi tiªu dïng ë ®ã kh«ng sö dông c¸c mÆt hµng cña c«ng ty. Vì thế mà khi doanh nghiệp tiến hành xâm nhập vào thị trường này thì hàng hóa của doanh nghiệp không thể tiêu thụ được mặc dù hàng hóa của công ty vẫn đang được ưa chuộng ở các thị trường khác. Bëi vËy tr­íc khi tham gia vµo thÞ tr­êng n­íc ngoµi thÞ c«ng ty cÇn ph¶i cã sù am hiÓu vÒ thÞ tr­êng ®ã. C«ng cÇn ph¶i cã cö c¸n bé ®i th¨m dß thÞ tr­êng, nghiªn cøu vÒ phong tôc tËp qu¸n cña ng­êi d©n, thuª chuyªn gia t­ vÊn vÒ v¨n ho¸ ®Ó cã ®­îc bøc tranh tæng thÓ vÒ v¨n ho¸ n­íc nhËp khÈu. Có như vậy thì doanh nghiệp mới tránh được những rủi ro không đáng có về mặt văn hóa. * Xác định mặt hàng và lựa chọn thị trường xuất khẩu: - Ở giai đoạn này công ty cần xác định rõ mặt hàng mà công ty dự kiến xuất khẩu. Đồng thời công ty cũng cần phải xác đinh rõ sản phẩm này xuất khẩu nhằm vào đối tượng người tiêu dùng loại nào. - Sau đó công ty cần tiến hành lựa chọn cho mình những mảng thị trường phù hợp nhất với đặc thù của sản phẩm của công ty. - Xác định được thị trường mục tiêu, doanh nghiệp cần nghiên cứu, xét xem những đặc điểm nào của sản phẩm không phù hợp với đặc điểm người tiêu dung. Từ đó đưa ra những điều chỉnh hợp lý, thu hút khách hàng. * Tìm hiểu đối tác kinh doanh: - Công ty cần xác định những đối tác làm ăn lâu dài, nắm bắt những cơ hội tiếp cận các đối tác này, tìm hiểu về họ, từ đó lựa chọn cho mình những đối tác phù hợp. 1.2.1.2. LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. Lập phương án kinh doanh là bước tiếp theo để chuẩn bị cho giao dịch đàm phán chính thức. Đây là công việc quan trọng đòi hỏi sự sáng suốt, tỉ mỉ, yêu cầu độ chính xác cao của các nhà quản trị. Công việc này mang lại rất nhiều lợi ích trong kinh doanh: Xác định mục tiêu và chỉ đạo các bộ phận thực hiện các chương trình hướng tới mục tiêu đó, việc lập phương án kinh doanh giúp doanh nghiệp có thể giảm thiểu những rủi ro và tăng hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Thực hiện theo phương án kinh doanh đã đề ra sẽ thúc đẩy được sự nỗ lực của mọi bộ phận trong doanh nghiệp. Xác lập phương án kinh doanh cho ta những dự báo cơ bản về tình hình hàng hoá, thị trường, khách hàng, dự đoán xu hướng biến động của thị trường, xác định thời cơ mua bán, đặt ra mục tiêu biện pháp hành động cụ thể, sơ bộ đánh giá hoạt động kinh doanh. Quá trình lập phương án kinh doanh bao gồm các bước: - Phân tích để lựa chọn thị trường và mặt hàng kinh doanh. - Xác định mục tiêu. - Phác thảo các phương án kinh doanh. Khi tiến hành lập phương án kinh doanh, các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu tìm hiểu kỹ một số vấn đề sau: - Nghiên cứu về điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp, nguồn tài chính, nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, công nghệ kỹ thuật của doanh nghiệp… Các nhân tố này ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp tới hoạt động xản suất, kinh doanh xuất khẩu của doanh nghiệp. Tuy nhiên doanh nghiệp có thể kiểm soát được các yếu tố này. - Khi tiến hành hoạt động kinh doanh của mình thì doanh nghiệp cần phải nghiên cứu tìm hiểu xem doanh nghiệp có đủ điều kiện, có đủ khả năng sản xuất kinh doanh mặt hàng đó hay không. - Các doanh nghiệp cần phải trả lời một số câu hỏi như: Cơ sở vật chất hiện tại của công ty có cho phép công ty tiến hành hoạt động mở rộng của mình hay không? Nếu muốn mở rộng hoạt động của mình thì doanh nghiệp cần phải bổ xung những gì? Nguồn tài chính của doanh nghiệp có thể đáp ứng được không? Nguồn nhân lực phục vụ doanh nghiệp sẽ lấy ở đâu? Doanh nghiệp sẽ gặp những khó khăn, thuận lợi gì khi tiến hành hoạt động kinh doanh của mình, thị trường mục tiêu là thị trường nào, đối tượng phục vụ là ai…? Chuẩn bị tốt những vấn đề này sẽ giúp doanh nghiệp có được sự chuẩn bị tốt nhất, sẵn sàng cho hoạt động kinh doanh của mình. 1.2.2. Giai đoạn giao dịch đàm phán ký kết hợp đồng xuất khẩu. 1.2.2.1. Quá trình giao dịch xuất khẩu. Giao dịch là quá trình trao đổi thông tin về các điều kiện kinh doanh giữa các bên tham gia. * Chào hàng, báo giá. Chào hàng là một đề nghị ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa được chuyển cho một hoặc nhiều người xác định. Nội dung cơ bản của một bản chào hàng bao gồm: Tên hàng, số lượng hàng, quy cách phẩm chất, giá cả, phương thức thanh toán, thời gian, địa điểm và thời gian giao nhận hàng hóa, và một số các điều kiện khác như bao bì, ký mã hiệu… Chào hàng Chào hàng tự do Chào hàng cố định Hoàn giá Chấp nhận Chấp nhận Hoàn giá Hợp đồng Không hợp đồng Hợp đồng Không có xác nhận Xác nhận Hình 1: Sơ đồ về quá trình giao dịch kinh doanh xuất khẩu. Chào hàng có thể do người bán hoặc người mua đưa ra. Nếu là người Mua đưa ra gọi là chào mua hàng, nếu là do người Bán đưa ra thì được gọi là chào bán hàng, báo giá cũng là một chào hàng. * Hoàn giá: Hoàn giá là hành động khi mà người nhận chào hàng không chấp nhận hoàn toàn chào hàng đó mà đưa ra những đề nghị mới, những đề nghị mới này là hoàn giá. Khi có hoàn giá, chào hàng coi như hết hiệu lực. * Chấp nhận: Chấp nhận là sự đồng ý hoàn toàn tất cả mọi điều kiện của chào hàng khi đó hợp đồng được thành lập. Một chấp nhận có hiệu lực về mặt pháp lý phải đảm bảo các điều kiện sau: - Phải được người nhận chào hàng chấp nhận. - Phải chấp nhận hoàn toàn nội dung của chào hàng. - Phải chấp nhận trong thời gian hiệu lực của chào hàng. - Chấp nhận phải được chuyển đến cho người chào hàng. * Xác nhận: Sau khi thèng nhÊt víi nhau c¸c ®iÒu kiÖn giao dÞch, hai bªn ghi l¹i c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc råi trao ®æi cho nhau. 1.2.2.2. §µm ph¸n. Đàm phán trong hoạt động kinh doanh nói chung và kinh doanh quốc tế nói riêng là một quá trình mà các bên tiến hành thương lượng, thảo luận nhằm thống nhất các mối quan tâm chung và những quan điểm còn bất đồng dựa trên các yếu tố thiết yếu của một hợp đồng kinh doanh. Đàm phán là một nghệ thuật sử dụng các kỹ năng giao tiếp bao gồm khả năng thuyết phục, khả năng sử dụng các phương thức đàm phán, sự khôn khéo trong quá trình thỏa hiệp về mặt lợi ích và thống nhất giữa các mặt đối lập. Trong quá trình đàm phán cần phải đảm bảo các nguyên tắc như: Tập trung vào quyền lợi chứ không phải lập trường, đưa ra các phương án đôi bên cùng có lợi, kiên quyết bảo vệ những tiêu chuẩn khách quan. Đàm phán trong hoạt động kinh doanh quốc tế thường sử dụng 3 hình thức cơ bản sau: - Đàm phán qua thư tín: Tiết kiệm được chi phí, có khả năng đàm phán với nhiều người cùng một lúc nhưng đòi hỏi nhiều thời gian và nhiều khi không diễn đạt được hết ý khi đàm phán thông qua hình thức này. - Đàm phán thông qua điện thoại: Đàm phán theo hình thức này có ưu điểm là thực hiện rất rễ ràng và nhanh chóng, đảm bảo được tính thời điểm nhưng chi phí đàm phán lại cao và phải hạn chế về mặt thời gian, vì vậy khi đàm phán theo hình thức này thì các bên không thể trình bày một cách chi tiết. Người đàm phán thông qua điện thoại yêu cầu phải có tính sang tạo, phán đoán và phản ứng linh hoạt trước các vấn đề mà đối phương đưa ra. - Đàm phán bằng cách gặp gỡ trực tiếp: Hình thức này thường áp dụng khi đàm phán các hợp đồng lớn, các hợp đồng có tính phức tạp, hoặc các bên có nhiều điều kiện phải trao đổi để thuyết phục nhau. Hình thức này đẩy nhanh tốc độ giải quyết mọi vấn đề giữa hai bên và nhiều khi là lối thoát cho các hình thức đàm phán khác đã kéo dài mà không thu được kết quả. 1.2.2.3. Ký kÕt hîp ®ång xuất khẩu. Hợp đồng kinh doanh quốc tế là sự thỏa thuận giữa các bên có trụ sở kinh doanh ở các quốc gia khác nhau. Bên bán hàng hóa gọi là bên xuất khẩu, bên mua hàng hóa gọi là bên nhập khẩu. Bên xuất khẩu có nghĩa vụ giao hàng, bên nhập khẩu có nghĩa vụ nhận hàng và trả tiền hàng. Cấu trúc của một hợp đồng kinh doanh quốc tế bao gồm 2 phần chính: * Phần trình bày chung bao gồm: - Số hiệu của hợp đồng: Không bắt buộc phải ghi nhưng nếu ghi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho kiểm tra giám sát và điều hành thực hiện hợp đồng. - Địa điểm và ngày tháng ký kết hợp đồng: Nếu trong trường hợp không có thỏa thuận gì thì hợp đồng sẽ có hiệu lực pháp lý kể từ ngày ký kết. - Tên và địa chỉ của các bên tham gia ký kết hợp đồng: Phải ghi rõ ràng đầy đủ , chính xác tên, địa chỉ, người đại diện, chức vụ của các bên tham gia ký kết hợp đồng. - Các định nghĩa dùng trong hợp đồng: Giải thích các thuật ngữ tránh sự hiểu lầm. - Cơ sở pháp lý để ký kết hợp đồng: Đây là các hiệp định chính phủ ký kết hoặc các nghị định thư ký kết giữa các bộ ở các quốc gia, hoặc nêu ra sự tự nguyện của hai bên ký kết hợp đồng. * Các điều khoản của hợp đồng: - Điều khỏa về tên hàng: Chỉ rõ đối tượng cần giao dịch, ghi chính xác tên hàng, có thể ghi bằng nhiều phương pháp cùng một lúc như tên khoa học, tên thường gọi, công thức hóa học… - Điều khoản về chất lượng: Quy định chất lượng của hàng hóa giao nhận, chất lượng của hàng hóa được quy định một cách chính xác theo một cơ sở cụ thể được hai bên chấp thuận, đây là cơ sở để giao nhận hàng hóa và giải quyết những tranh chấp về chất lượng. - Điều khoản về số lượng: Quy định số lượng hàng hóa giao nhận, đơn vị tính, phương pháp xác định trọng lượng. Nếu số lượng hàng hóa quy định phỏng chừng thì phải quy định phương sai về số lượng và giá tính cho số lượng hàng cho khoản dùng dung sai đó. - Điều khoản về bao bì, ký mã hiệu: Quy định loại bao bì, hình dáng, kích thước, số lớp bao bì, chất lượng bao bì, phương thức cung cấp bao bì, giá bao bì. Quy định về nội dung và chất lượng của ký mã hiệu. - Điều khoản về giá cả: Quy định mức giá cụ thể cùng đồng tiền tính giá, phương pháp quy định giá và quy tắc giảm giá. - Điều khoản về thanh toán: Quy định loại tiền thanh toán, thời hạn thanh toán, địa điểm thanh toán và toàn bộ chứng từ thanh toán. - Điều khỏan giao hàng: Quy định số lần giao hàng, thời gian giao hàng, địa điểm giao hàng, phương thức giao nhận, giao nhận cuối cùng, thông báo giao hàng, số lần thông báo, thời điểm và nội dung thông báo. Ngoài ra còn có một số các điều khoản khác, tuy nhiên nếu không có các điều khoản này thì hợp đồng vẫn có giá trị pháp lý. Các điều khoản đó bao gồm: - Điều khoản về trưòng hợp miễn trách: Quy định những trường hợp được miễn hoặc hoãn thực hiện các nghĩa vị của hợp đồng. - Điều khoản khiếu nại: Quy định thời hạn khiếu nại, thể thức khiếu nại và nghĩa vụ của các bên khi khiếu nại. - Phạt và bồi thường thiệt hại: Quy định các trường hợp phạt và bồi thường, giá trị phạt và bồi thường. - Điều khoản trọng tài: Quy định người phân xử xung đột, luật áp dụng, địa điểm xét xử, chi phí trọng tài. 1.2.3. Giai đoạn tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu. Tổ chức thực hiện hợp đồng có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động kinh doanh quốc tế. Tổ chức thực hiện hợp đồng là một chuỗi công việc kế tiếp được phối hợp chặt chẽ với nhau, thực hiện tố một công việc sẽ làm cơ sở để thực hiện tốt các công đoạn tiếp theo và tiến tới thực hiện cả hợp đồng. Như vậy để có thể thực hiện tốt một hợp đồng thì phải dựa trên cơ sở tổ chức thực hiện tốt từng mắt xích công việc trong hợp đồng theo một trình tự logic kế tiếp nhau. 1.2.3.1. Kiểm tra L/C. Đây là khâu đầu tiên trong quá trình thực hiện hợp đồng xuất khẩu. Đối với những hợp đồng thanh toán bằng phương thức L/C thì công ty cần đôn đốc khác hàng mở L/C bằng cách gọi điện hay gửi fax. Khi nhận được thông báo của ngân hàng về việc mở L/C thì công ty tiến hành kiểm tra L/C xem có khác gì so với hợp đồng mà hai bên đã ký kết không. Công tác này được giao cho cán bộ của phòng xuất nhập khẩu đảm nhiệm. Việc kiểm tra L/C được kiểm tra ở các mặt chung như loại L/C, số hiệu L/C, ngân hàng mở và bên hưởng lợi từ L/C. Bên cạnh đó công ty kiểm tra về: - Loại L/C. - Số tiền trong L/C xem có đủ để thanh toán hay không? Số tiền trong L/C phải vừa được ghi bằng chữ, vừa ghi bằng số, chữ và số phải thống nhất với nhau. Tên đơn vị tiền tệ phải được ghi cụ thể rõ ràng. Nhân viên cần phải kiểm tra xem đó là đơn vị tiền tệ nước nào, có đúng theo hợp đồng đã quy định hay không? - Tên người được hưởng lợi xem có chính xác hay không? - Ngày, địa điểm hết hiệu lực của L/C, xem có mâu thuẫn với thời gian giao hàng hay không, có đủ thời giân để công ty tiến hành lập bộ hồ sơ thanh toán hay không? - Kiểm tra về hàng hóa: Tên hàng hóa, số lượng, chất lượng, giá cả, bao bì… - Nơi gửi hàng, nơi giao hàng, hang tàu chỉ định. - Các chứng từ thanh toán mà người bán phải xuất trình. - Cam kết của ngân hàng mở L/C. Nếu kiểm tra thấy nội dung nào không phù hợp, không đúng với hợp đồng thì công ty phải liên lạc với phía đối tác để yêu cầu sửa, chỉ khi nào nội dung trong L/C hoàn toàn phù hợp với hợp đồng thì công ty mới tiến hành thực hiện các bước tiếp theo. 1.2.3.2. Chuẩn bị hàng xuất khẩu. Chuẩn bị hàng xuất khẩu là chuẩn bị theo đúng tên hàng, số lượng, phù hợp với chất lượng, bao bì, ký mã hiệu và có thể giao hàng đúng thời gian quy định trong hợp đồng kinh doanh quốc tế. Như vậy, quá trình chuẩn bị hàng hóa xuất khẩu bao gồm các nội dung sau: * Tập trung hàng xuất khẩu: Tập trung thành lô hàng đủ về số lượng, đúng về quy cách phẩm chất chất lượng hàng hóa, đúng về thời điểm, giảm thiểu các chi phí. Quá trình tập trung hàng bao gồm các bước: Nhu cầu hàng xuất khẩu, nhận dạng và phân loại nguồn hàng xuất khẩu, lựa chọn nguồn hàng xuất khẩu và hình thức giao dịch, tổ chức hệ thống tập trung hàng xuất khẩu. * Bao gói hàng xuất khẩu: Do quãng đường vận chuyển hàng hóa trong kinh doanh quốc tế là rất dài nên hàng hóa cần phải được đóng gói, bao bì cẩn thận, đạt tiêu chuẩn để bảo quản hàng hóa. Bao bì vừa có tác dụng bảo quản hàng hóa, vừa có tác dụng quảng cáo và hướng dẫn người tiêu dùng cách sử dụng hàng hóa. Bao gói phải đảm bảo an toàn cho hàng hóa trong suốt thời gian vận chuyển đến tận tay người tiêu dùng, phải phù hợp với các điều kiện bốc dỡ, vận chuyển, phải phù hợp với các tiêu chuẩn, luật lệ quy định, phù hợp với tập quán và thị hiếu tiêu dùng của thị trưòng xuất khẩu, phải đảm bảo được các chỉ tiêu kinh tế, hấp dẫn thu hút khách hàng, hướng dẫn tiêu dùng, thuận tiện trong sử dụng. Khi lựa chọn bao bì đóng gói cần căn cứ vào hợp đồng đã ký kết, căn cứ vào loại hàng hóa cần bao gói, căn cứ vào điều kiện vận tải, điều kiện pháp luật và tập quán ngành hàng… * Kẻ ký hiệu mã hiệu hàng hóa xuất khẩu: Ký mã hiệu là những ký hiệu bằng chữ, bằng số hoặc bằng hình vẽ được ghi trên bao bì bên ngoài nhằm cung cấp các thông tin cần thiết cho quá trình giao nhận, bốc dỡ, vận chuyển hàng hóa. Kẻ ký mã hiệu phải đảm bảo nội dung đáp ứng mục tiêu đề ra, đơn giản và nhất quán mọi chi tiết, dễ phát hiện. Nội dung kẻ ký mã hiệu bao gồm các thông tin cần thiết đối với người nhận hàng, đối với vận chuyển hàng hóa, hướng dẫn cách xếp đặt bảo quản, bốc dỡ, mã số, mã vạch của hàng hóa. 1.2.3.3. Kiểm tra chất lượng hàng hóa xuất khẩu. Kiểm tra hàng xuất khẩu là kiểm tra mức độ phù hợp về chất lượng, bao bì, số lượng… so với yêu cầu đã đề ra trong hợp đồng kinh doanh quốc tế. Kiểm tra hàng xuất khẩu có tác dụng ngăn chặn kịp thời các hậu quả dẫn đến các khuyết tật, đổi hàng mới, giao hàng bù, hạ giá… àm giảm hiệu quả của hoạt động xuất khẩu, đảm bảo uy tín của nhà xuất khẩu. Kiểm tra hàng hóa xuất khẩu được thực hiên ở hai cấp: - Ở cơ sở: Do tổ chức kiểm tra chất lượng sản phẩm tiến hành. - Ở các._. cửa khẩu: Thẩm tra lại kết quả kiểm tra ở cơ sở. 1.2.3.4. Thuê phương tiện vận tải. Việc thuê phương tiện vận tải phục vụ cho chuyên chở hàng xuất nhập khẩu có ý nghĩa quan trọng đối với các tác nghiệp của quy trình thực hiện hợp đồng. Ảnh hưởng trực tiếp tới tiến độ giao hàng, đến sự an toàn của hàng hóa. Việc thuê phương tiện vận tải phải căn cứ vào: Điều kiện cơ sở giao hàng, khối lượng hàng hóa, đặc điêmr hàng hóa, điều kiện vận tải, mức trọng tải tối đa của phương tiện, mức độ bốc dỡ, thưởng phạt bốc dỡ… 1.2.3.5. Mua bảo hiểm cho hàng hóa xuất khẩu. Hàng hóa xuất khẩu, do phải vận chuyển trong một quãng đường dài, thời gian vận tải lâu. Bởi vậy cần thiết phải mua bảo hiểm cho hàng hóa để hạn chế rủi ro trong quá trình vận chuyển cho hàng hóa. Có 3 điều kiện bảo hiểm xuất khẩu là: - Điều kiện bảo hiểm loại A: Bảo hiểm mọi rủi ro. - Điều kiện bảo hiểm loại B: Bảo hiểm nếu có tổn thất riêng. - Điều kiện bảo hiểm loại C: Bảo hiểm miễn tổn thất riêng. Khi mua bảo hiểm cho hàng hóa cần căn cứ vào các yếu tố sau: - Điều kiện cơ sở giao hàng trong hợp đồng, xem xét rủi ro trong quá trình vận chuyển thuộc về trách nhiệm của người xuất khẩu hay người nhập khẩu. - Căn cứ vào hàng hóa vận chuyển: Khối lượng hàng hóa, tính chất của hàng hóa, giá trị hàng hóa… - Căn cứ vào điều kiện vận chuyển: Loại phương tiện vận chuyển, loại bao bì bốc dỡ, các yếu tố tạo nên rủi ro… 1.2.3.6. Làm thủ tục hải quan. Theo luật pháp Việt Nam hiện hành, hàng hóa khi đi qua cửa khẩu Việt Nam đều phải làm thủ tục hải quan. Quy trình thủ tục hải quan bao gồm 3 bước chính: * Khai và nộp tờ hải quan: Người khai và nộp tờ khai hải quan được thực hiện chậm nhất 8 giờ trước khi phương tiện vận tải xuất cảnh. Khai hải quan được thống nhất thực hiện theo mẫu tờ khai hải quan do tổng cục hải quan quy định dưới hai hình thức: Khai trực tiếp và khai điện tử. Hồ sơ hải quan bao gồm: Tờ khai hải quan, hóa đơn thương mại, hợp đồng mua bán hàng hóa, giấy phép xuất khẩu, các chứng từ khác đối với từng mặt hàng theo quy định của pháp luật. Hồ sơ hải quan được nộp tại trụ sở hải quan. * Xuất trình hàng hóa: Xuất trình hàng hóa là đưa hàng hóa đến địa điểm để kiểm tra thực tế hàng hóa. Kiểm tra hàng hóa có 3 hình thức: - Miễn kiểm tra đối với hàng hóa của chủ hàng có quá trình chấp hành tốt pháp luật hải quan, hàng hóa xuất khẩu thường xuyên, nông hải sản xuất khẩu. - Kiểm tra đại diện không quá 10% đối với lô hàng là nguyên vật liệu sản xuất hàng hóa xuất khẩu và gia công xuất khẩu, hàng cùng chủng loại, hàng đóng gói đồng nhất, thời gian kiểm tra không quá 8 giờ làm việc. - Kiểm tra toàn bộ lô hàng xuất nhập khẩu đối với chủ hàng nhiều lần vi phạm, lô hàng có dấu hiệu vi phạm pháp luật. * Nộp thuế và thực hiện các quyết định hải quan: Sau khi hoàn thành việc làm thủ tục hải quan và xuất tình hàng hóa xuất khẩu, người đại diện của doanh nghiệp tiến hành nghĩa vụ nộp thuế và thực hiện các quyết định của cơ quan hải quan. 1.2.3.7. Giao hàng cho phương tiện vận tải. Có nhiều phương thức giao hàng cho phương tiện vận tải như: Giao hàng lên tàu, giao hàng khi chuyên chở bằng container, giao hàng cho người vận tải đường sắt, đường bộ hoặc giao hàng cho người vận tải hàng không. Ở nước ta phổ biến nhất là hai hình thức giao hàng lên tàu biển và giao hàng khi chuyên chở bằng container. Trong đó có giao hàng khi đủ một container và giao hàng khi không đủ một container. 1.2.3.8. Làm thủ tục thanh toán. Thanh toán là một nội dung rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh xuất khẩu, chất lượng của công việc này ảnh hưởng quyết định tới hiệu quả kinh tế của hoạt động kinh doanh. Trong hoạt động kinh doanh quốc tế, các doanh nghiệp thường sử dụng 3 hình thức thanh toán đó là: * Thanh toán bằng phương thức tín dụng chứng từ: Trong hình thức thanh toán này, người nhập khẩu phải mở L/C tại một ngân hàng bên mua. Ngân hàng mở L/C phải thông báo và chuyển L/C cho nhà xuất khẩu thông qua ngân hàng thông báo. Sau khi có thông báo chính thức về việc mở L/C, doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ về mặt nội dung và tính chân thực của L/C căn cứ vào các điều khoản đã ký kết trong hợp đồng. Nếu có sự không phù hợp, người xuất khẩu phải yêu cầu người nhập khẩu sửa lại cho phù hợp với hợp đồng. Khi L/C hoàn toàn phù hợp thì người xuất khẩu tiến hành giao hàng và thành lập bộ chứng từ để tiến hành thanh toán. * Thanh toán bằng phương thức chuyển tiền: Sau khi giao hàng, nhà xuất khẩu nhanh chóng hoàn thành bộ chứng từ phù hợp với yêu cầu hợp đồng và chuyển cho người nhập khẩu. Khi người nhập khẩu chuyển tiền thanh toán đến, ngân hàng sẽ gửi giấy báo cho đơn vị xuất khẩu. * Thanh toán bằng phương thức nhờ thu: Sau khi giao hàng, bên xuất khẩu phải hoàn thành việc lập chứng từ nhanh chóng, chính xác, phù hợp và xuất trình cho ngân hàng để ủy thác cho ngân hàng thu đòi tiền. Bên nhập khẩu khi nhận chứng từ sẽ kiểm tra sự phù hợp của chứng từ, nếu không có gì sai xót với hợp đồng thì tiến hành thanh toán. Khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Khiếu nại là phương pháp giải quyết những phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên trực tiếp thương lượng nhằm đưa ra các giải pháp giải quyết những khúc mắc trong hợp đồng. Để khiếu nại, người khiếu nại phải lập bộ hồ sơ khiếu nại bao gồm: Đơn khiếu nại, bằng chứng về sự vi phạm và các chứng từ khác có liên quan. 1.2.4. Thanh lý hợp đồng xuất khẩu. - Khi hợp đồng hết hiệu lực, doanh nghiệp tiến hành thanh lý hợp đồng, tổng kết các kết quả thu được từ hợp đồng. 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp. Xuất khẩu là một bộ phận của hoạt động kinh doanh quốc tế, bởi vậy nó chịu ảnh hưởng của rất nhiều các yếu tố. Hoạt động xuất khẩu không những chịu sự chi phối của các nguyên tắc, luật pháp của nước xuất khẩu mà nó còn chịu sự chi phối của luật pháp quốc tế, luật pháp nước nhập khẩu. Hoạt động xuất khẩu phải dựa trên các yếu tố văn hóa chính trị, phong tục tập quán, tín ngưỡng, tôn giáo… Tuy nhiên có thể chia thành 2 nhóm nhân tố ảnh hưởng đó là nhân tố khách quan và nhân tố chủ quan. * Nhân tố khách quan: Bao gồm các yếu tố từ bên ngoài tác động vào ảnh hưởng tới hoạt động xuất khẩu của công ty, công ty không thể kiểm soát được các nhân tố này. Các nhân tố nhóm này bao gôm các yếu tố như: - Tình hình chính trị của nước nhập khẩu, hệ thống pháp luật, các chính sách, các quy định về hoạt động xuất nhập khẩu của nước nhập khẩu. Tình hình kinh tế, mức sống của người dân tại thị trường nhập khẩu ảnh hưởng khá lớn tới khả năng tiêu thụ hàng hóa của doanh nghiệp. Tình hình tôn giáo, phong tục tập quán, hệ thống giáo dục, sở thích tiêu dùng cúng là một nhân tố ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng thành công của hoạt động kinh doanh xuất khẩu. - Bên cạnh những nhân tố thuộc về môi trường của quốc gia nhập khẩu thì hoạt động kinh doanh xuất khẩu của các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu còn chịu ảnh hưởng của môi trường cạnh tranh và hệ thống luật pháp quốc tế. - Nhân tố xuất phát từ chính môi trường quốc gia xuất khẩu bao gồm: Hệ thống pháp luật, những quy định, những chính sách về xuất khẩu, tình hình chính trị tại quốc gia xuất khẩu, tình trạng của hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng… * Nhân tố chủ quan: Đây là những yếu tố nội hàm thuộc về bản thân doanh nghiệp, xuất phát từ yếu tố chủ quan của doanh nghiệp, doanh nghiệp có thể điều chỉnh và khắc phục được. Các yếu tố này bao gồm; tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, khả năng tài chính, tình hình nhân sự. Hệ thống máy móc thiết bị, cơ sở hạ tầng, quy mô doanh nghiệp, chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp… 1.4. Sự cần thiết phải đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp giầy dép Việt Nam. - Đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng giầy dép là cần thiết bởi đây là mặt hàng mà Việt Nam có thế mạnh. Tuy nhiên trong tình hình hiện nay, ngành da giầy Việt Nam đang phải đối mặt với một số khó khăn. Thị trường trong và ngoài nước đều đang gặp phải những sự cạnh tranh gay gắt từ các hãng giầy lớn khác trên thế giới, đặc biệt là các sản phẩm giầy đến từ Trung Quốc và một số nước trong khu vực. - Mặt khác hiện nay các sản phẩm giầy da của chúng ta lại đang phải đối mặt với việc EC áp thuế chống bán phá giá đối với toàn bộu các sản phẩm giầy da của Việt Nam và Trung Quốc. Điều này đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường và tình hình tiêu thụ các sản phẩm giầy của chúng ta. Cũng chính vì khó khăn trên mà chúng ta cần phải thúc đẩy hơn nữa hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam, nhằm củng cố và phát triển ngành da giầy của Việt Nam. - Xuất khẩu mặt hàng giầy dép mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế, cho doanh nghiệp Việt Nam. Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, giúp các doanh nghiệp củng cố được những mảng thị trường truyền thống đồng thời tìm kiếm mở rộng hoạt động xuất khẩu của mình sang các thị trường mới. Phát triển mở rộng quy mô thị trường xuất khẩu giúp các doanh nghiệp giầy dép Việt Nam tránh được những rủi do do sự phụ thuộc quá nhiều vào một mảng thị trường nào đó; ví dụ như công ty giầy Thượng Đình xuất khẩu chủ yếu sang thị trường EU, kim ngạch xuất khẩu sang khu vực này chiếm khoảng 80% kim ngạch xuất khẩu của công ty như vậy công ty phải phụ thuộc quá nhiều vào mảng thị trường này và sẽ gặp rủi ro một khi thị trường này có biến động xấu. - Hơn nữa thị trường giầy dép thế giới có quy mô lớn, nhiều tiềm năng và cơ hội đối với các doanh ngiệp Việt Nam. Như vậy đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu của mình giúp các doanh nghiệp tìm kiếm được nhiều mảng thị trường mới, làm tăng doanh thu, góp phần làm tăng lợi nhuận của doanh nghiệp. - Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, giúp doanh nghiệp đa dạng hóa được thị trường, tránh được sự đối đầu trực tiếp với các thương hiệu mạnh, doanh nghiệp có thể tìm cho mình những mảng thị trường phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp. Mặt khác đẩy mạnh xuất khẩu giúp doanh nghiệp có thể cân bằng kim ngạch xuất, nhập khẩu. Đẩy mạnh xuất khẩu thu ngoại tệ cho công ty, làm tăng nguồn dự trữ ngoại tệ trong công ty. Tóm lại đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp giầy dép Việt Nam là cần thiết. Bởi vì đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sẽ đem về cho công ty nhiều mặt thuận lợi; mở rộng thị trưòng tiêu thụ, phát triển quy mô doanh nghiệp, khai thác tối đa các mảng thị trường, từ đó tăng doanh thu, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu mÆt hµng giÇy t¹i c«ng ty tnhh nhµ n­íc mét thµnh viªn giÇy th­îng ®×nh 2.1. Tổng quan về công ty TNHH nhà nước một thành viên giầy Thượng Đình. 2.1.1. Quá trình hình thành của công ty giầy Thượng Đình. Kh¸i qu¸t trung vÒ c«ng ty: Tªn ®Çy ®ñ : C«ng ty TNHH nhµ n­íc mét thµnh viªn GiÇy Th­îng §×nh. Tªn ®Çy giao dÞch : C«ng ty GiÇy Th­îng §×nh. Tªn giao dÞch quèc tÕ : Thuong Dinh Footwear Company. LÜnh vùc SX-KD : - S¶n xuÊt, kinh doanh giÇy dÐp phôc vô xuÊt KhÈu vµ néi ®Þa. S¶n xuÊt, nhËp khÈu, kinh doanh nguyªn Phô liÖu giÇy dÐp. Kinh doanh dÞch vô du lÞch kh¸ch s¹n. Lo¹i h×nh DN : C«ng ty TNHH nhµ n­íc mét thµnh viªn. M· sè thuÕ : 0100100939-1 Thµnh lËp : 1957/ chuyÓn ®æi lo¹i h×nh KD 1/8/2005. §Þa chØ : 277 NguyÔn Tr·i- Thanh xu©n- Hµ Néi. §iÖn tho¹i : (84-4) 8541262- 8541263. Fax : (84-4) 8582063. Email : tdfootwear@fpt.vn. Website : 2.1.2. Quá trình phát triển của công ty giầy Thượng Đình. C«ng ty giÇy Th­îng §×nh lµ doanh nhiÖp TNHH nhµ n­íc mét Thµnh viªn, chÞu sù qu¶n lý cña së c«ng nghiÖp Hµ Néi, chuyªn s¶n xuÊt, kinh doanh vµ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng giÇy dÐp. §­îc thµnh lËp tõ n¨m 1957, ®Õn nay ®· tr¶i qua h¬n 50 n¨m ph¸t triÓn, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty cã thÓ chia thµnh 5 giai ®o¹n ph¸t triÓn nh­ sau: Giai ®o¹n 1957-1960 Th¸ng 1-1957, c«ng ty ®­îc thµnh lËp víi tªn gäi lµ C«ng ty 30, chÞu sù qu¶n lý cña Côc qu©n nhu Tæng côc hËu cÇn Q§ND VIÖt Nam. Trong thêi kú nµy c«ng ty nhËn nhiÖm vô s¶n xuÊt giÇy v¶i vµ mò cøng ®Ó cung cÊp cho bé ®éi thay thÕ dÐp cao su vµ mò ®an b»ng tre. Ngµy 19-5-1957, nh©n dÞp kû niÖm B¸c Hå, côc tr­ëng côc qu©n nhu Q§ND ViÖt Nam- L­¬ng Nh©n ®· c¾t b¨ng kh¸nh thµnh ph©n x­ëng s¶n xuÊt giµy v¶i, më ®Çu cho lÞch sö s¶n xuÊt giÇy v¶i c«ng nghiÖp. S¶n phÈm cña c«ng ty lóc bÊy giê chØ lµ giÇy v¶i vµ mò cøng. 1957-1958, tæng s¶n l­îng cña c«ng ty lµ xÊp xØ 50.000 chiÕc mò vµ lªn tíi 60.000 chiÕc vµo n¨m 1960. Cïng trong n¨m 1960, s¶n l­îng giÇy v¶i ng¾n cæ ®¹t 200.000 ®«i. Giai ®o¹n 1961 -1972 Th¸ng 6-1961, c«ng ty 30 tiÕp nhËn mét ®¬n vÞ c«ng t­ hîp danh s¶n xuÊt giÇy dÐp lµ Liªn x­ëng thiÕt kÕ giÇy v¶i ë phè TrÇn Phó vµ phè Kú §ång(phè Tèng Duy T©n hiÖn nay) vµ ®æi tªn thµnh nhµ m¸y cao su Thôy Khuª. N¨m 1961- n¨m ®Çu chuyÓn vÒ côc c«ng nghiÖp Hµ Néi, s¶n l­îng mò la 63.288 chiÕc vµ giÇy v¶i lµ 246.362 ®«i, th× ®Õn n¨m 1965, s¶n l­îng lµ 100.000 mò vµ 320.000 ®«i giÇy, ®¹t xÊp xØ 150% kÕ ho¹ch. Cuèi n¨m 1970 c«ng ty s¸t nhËp thªm c«ng ty giÇy v¶i Hµ Néi cò. C«ng ty cao su thôy Khuª l¹i ®æi tªn thµnh c«ng ty GiÇy v¶i Hµ Néi. Giai ®o¹n 1973-1989 Ngµy 1-4-1973, ph©n x­ëng mò cøng cña c«ng ty t¸ch thµnh c«ng ty mò Hµ Néi ë phè §éi CÊn. N¨m 1976, c«ng ty giao ph©n x­ëng may ë kh©m thiªn ®Ó UBND TP Hµ Néi thµnh lËp tr­êng c¾t may Kh©m Thiªn ngµy nay. §ång thêi, c«ng ty cßn giao hai c¬ së ë V¨n H­¬ng vµ C¸t Linh vÒ c«ng ty cao su Hµ Néi. Th¸ng 6-1978, c«ng ty giÇy v¶i Hµ Néi hîp nhÊt víi c«ng ty giÇy v¶i Th­îng §×nh cò vµ lÊy tªn lµ c«ng ty giÇy Th­îng §×nh. N¨m 1976, héi ®ång nhµ thê thÕ giíi viÖn trî 2 triÖu USD cho viÖc x©y dùng mét nhµ m¸y s¶n xuÊt giÇy v¶i, vµ mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt giµy v¶i c«ng nghiÖp ®­îc l¾p ®Æt t¹i c«ng ty giÇy Th­îng §×nh. Lóc nµy c«ng ty ®· cã gÇn 3.000 CBCNV, 8 ph©n x­ëng s¶n xuÊt vµ 10 phßng ban nghiÖp vô. S¶n l­îng giµy xuÊt khÈu n¨m 1986 lµ 2,4 triÖn ®«i. Trong ®ã, giÇy xuÊt khÈu sang Liªn X« lµ 1,8 triÖu ®«i. Th¸ng 4-1989, c«ng ty ®· t¸ch c¬ së 152 Thôy Khuª ®Ó lËp c«ng ty giÇy Thuþ Khuª, sau khi t¸ch ra c«ng ty giµy Th­îng §×nh chØ cßn 1.700 CBCNV. Giai ®o¹n 1990-2005 N¨m 1990-1992, sau khi nghiªn cøu nhiÒu m« h×nh s¶n xuÊt, c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc, ban l·nh ®¹o c«ng ty ®· ®­a ra mét quyÕt ®Þnh quan träng ®ã lµ vay vèn cña ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ®Ó ®Çu t­ nhËp c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÇy cao cÊp cña §µi Loan vµ mét sè c¸n bé ®· tíi ®©y ®Ó t×m ®èi t¸c. §­îc sù ®ång ý cho phÐp cña UBND TP Hµ Néi, ph¹m vi chøc n¨ng cña c«ng ty ®ù¬c ph¸t triÓn, Th­îng §×nh trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu vµ kinh doanh s¶n phÈm giÇy dÐp còng nh­ c¸c nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc phôc vô cho s¶n xuÊt c¸c c¸c s¶n phÈm giÇy dÐp, ngoµi ra c«ng ty cßn kinh doanh dÞch vô vµ du lÞch. ChÝnh v× vËy, C«ng ty mét lÇn n÷a ®æi tªn thµnh c«ng ty giÇy Th­îng §×nh. Giai ®o¹n 2006 ®Õn nay Sau khi ViÖt Nam ra nhËp WTO, tr­íc nh÷ng xu thÕ c¹nh tranh míi, c«ng ty giÇy Th­îng §×nh ®· quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng c¸c n­íc ch©u Phi. §©y ®­îc ®¸nh gi¸ lµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng cña c«ng ty trong t­¬ng lai. HiÖn nay c¸c s¶n phÈm giÇy cña c«ng ty giÇy Th­îng §×nh míi ®­îc xuÊt khÈu sang mét sè n­íc ch©u Phi nh­: Nam phi, Nigielia, Bê BiÓn ngµ, Senegan, Angola. Mét sè thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña c«ng ty giÇy Th­îng §×nh Hai n¨m 1996-1997, c«ng ty ®· ®Çu t­ 250.000 USD ®Ó mua c¸c m¸y lµm mót vµ pho mòi giÇy, m¸y kh©u vµ c¸c lo¹i m¸y chuyªn dông… Bëi vËy c¸c mÆt hµng cña c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nhiÒu danh hiÖu nh­: -1996-1997, s¶n phÈm cña c«ng ty ®· ®¹t gi¶i TOPTEN. N¨m 1997 c«ng ty nhËn gi¶i th­ëng chÊt l­îng B¹c do Héi ®ång quèc gia vÒ chÊt l­îng trao tÆng. - N¨m 1998, c«ng ty ®· x©y dùng thµnh c«ng hÖ thèng chÊt l­îng ISO 9002 vµ tíi ngµy 1-3-1999 c«ng ty ®­îc cÊp chøng chØ ISO 9002. - Ngµy 26-1-2001, s¶n phÈm cña c«ng ty ®· ®¹t gi¶i vµng, gi¶i vÒ chÊt l­îng ViÖt Nam 2000 do Bé Khoa Häc C«ng NghÖ vµ M«i tr­êng cÊp. - N¨m 2002, ®¹t gi¶i vµng chÊt l­îng ViÖt Nam; s¶n phÈm giÇy thÓ thao, giÇy b¶o hé lao ®éng lµ s¶n phÈm tiªu biÓu cña thµnh phè Hµ Néi. - N¨m 2003; cóp vµng cho th­¬ng hiÖu giÇy Th­îng §×nh. - N¨m 2005, 2006 giÇy Th­îng §×nh ®­îc c«ng nhËn lµ th­¬ng hiÖu m¹nh - N¨m 2006 ®ù¬c c«ng nhËn lµ nh·n hiÖu næi tiÕng. GiÇy Th­îng §×nh ®· ®¹t ®­îc nhiÒu danh hiÖu nh­: - N¨m 1983: Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng III. - N¨m 1984: Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng III. - N¨m 1987: Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng II. - N¨m 1997: Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng I. - N¨m 2001: Hu©n ch­¬ng ®éc lËp h¹ng III, Hu©n ch­¬ng chiÕn c«ng h¹ng II. - N¨m 2002: Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng III C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn - §Æc tr­ng cña c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty giầy Thượng Đình. C«ng ty giÇy Th­îng §×nh hiÖn nay cã hai c¬ së s¶n xuÊt ®ã lµ: - C¬ së 277 NguyÔn Tr·i- Thanh Xu©n- Hµ Néi cã tæng diÖn tÝch mÆt b»ng lµ 35.000 m2, trong ®ã, diÖn tÝch nhµ x­ëng lµ 18.500 m2. Nguyªn gi¸ m¸y mãc thiÕt bÞ t¹i c¬ së nµy lµ 11,8 tû ®ång,trong ®ã ®· khÊu hao hÕt 7,2 tû ®ång, gi¸ trÞ cßn l¹i lµ 4,6 tû ®ång. - Trước yêu cầu mở rộng sản xuất, công ty đã thực hiện dự án đầu tư cơ sở hai tại khu công nghiệp Ðồng Văn, tỉnh Hà Nam. Theo đó, ngày 17-4-2004 khu liên hiệp sản xuất giày dép và phụ kiện giày rộng 110.000 m2 đã được khởi công xây dựng, ngày 10-10 năm nay sẽ hoàn thành giai đoạn một, ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt n¨m 2005 cã tæng diÖn tÝch mÆt b»ng lµ 110.000 m2, trong ®ã, diÖn tÝch nhµ x­ëng lµ 10.300 m2. Nguyªn gi¸ m¸y mãc t¹i c¬ së nµy lµ 14,9 tû ®ång, và thu hút 1.500 lao động địa phương vào làm việc. - Ngoµi ra c«ng ty cßn cã mét hÖ thèng c¸c ®¹i lý gi¶i kh¾p c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc. - MÆt kh¸c c«ng ty cßn cã c¸c trung gian th­¬ng m¹i trªn tÊt c¶ c¸c n­íc mµ c«ng ty xuÊt khÈu giÇy dÐp sang Bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty bao gåm 2 cÊp: + CÊp c«ng ty bao gåm: Tæng gi¸m ®èc, c¸c phã gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban. + CÊp ph©n x­ëng bao gåm: C¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt. Trong ®ã tæng gi¸m ®èc lµ ng­êi ra quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò vÒ ®Þnh h­íng vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh cña c«ng ty. C¸c phã tæng gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban cã nhiÖm vÞ tham m­u cho Tæng gi¸m ®èc trong viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty vµ mét sè c¸c quyÕt ®Þnh kh¸c. H×nh 2- C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña c«ng ty giầy Thượng Đình. 2.1.4. Những đặc điểm kinh tế, kỹ thuật chủ yếu của công ty giầy Thượng Đình. 2.1.4.1. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh cho mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Mét c«ng ty lín ®ång nghÜa víi nguån nh©n lùc ph¶i lín, ®«ng ®¶o vµ cã n¨ng lùc. C«ng ty giÇy Th­îng §×nh ®· tr¶i qua gÇn 50 n¨m ho¹t ®éng, víi hµng ngµn CBCNV tham gia s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn c¬ cÊu lao ®éng trong c«ng ty rÊt kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é còng nh­ vÒ giíi tÝnh. C¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua số liệu trong bảng 2.1. Bảng 2.1: Sè lao ®éng cña c«ng ty giÇy Th­îng §×nh theo giíi tÝnh vµ theo tÝnh chÊt c«ng viÖc. ( §¬n vÞ tÝnh: ng­êi ) Bé phËn Sè lao ®éng Giíi tÝnh C¸n bé CNV gi¸n tiÕp C«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt Häc sinh häc viÖc Nam N÷ C¸n bé Nh©n viªn nghiÖp vô T¹p vô, phôc vô Phßng ban 257 118 139 43 110 57 40 1 Ph©n x­ëng 1.628 510 1.118 35 47 0 1.421 131 Tæng 1.885 628 1.257 78 157 57 1.461 132 ( Nguồn: Phòng tổ chức – Công ty giầy Thượng Đình ) Nh­ vËy ®©y lµ c¬ cÊu tæ chøc t­¬ng ®èi hîp lý, thÓ hiÖn mét bé m¸y qu¶n trÞ kh¸ tinh gi¶n vµ chiÕm phÇn lín sè lao ®éng trùc tiÕp lµm ra s¶n phÈm. VÒ c¬ cÊu lao ®éng theo giíi, cã thÓ thÊy ®a sè lao ®éng cña c«ng ty lµ n÷ (chiÕm kho¶ng 67%), sè lao ®éng nam chiÕm kho¶ng 33%, ®iÒu nµy phï hîp víi ®Æc tr­ng cña ngµnh may mÆc, da giµy ViÖt Nam. B¶ng 2.2: C¬ cÊu lao ®éng cña c«ng ty theo tr×nh đé häc vÊn. Tr×nh ®é häc vÊn Sè l­îng (ng­êi) C¬ cÊu (%) §¹i häc vµ trªn ®¹i häc 130 6,9 Cao ®¼ng vµ trung cÊp 66 3,5 PTTH vµ THCS 1.689 89,6 Tæng 1.885 100 ( Nguồn: Phòng tổ chức – Công ty giầy Thượng Đình ) Sè liÖu bảng 2.2 ta thÊy sè lao ®éng cã tr×nh ®é tõ trung cÊp trë lªn trong c«ng ty chØ chiÕm mét tû lÖ kh¸ nhá (10,4%). §©y hÇu hÕt lµ nh÷ng ng­êi tham gia vµo khèi lao ®éng gi¸n tiÕp. PhÇn ®«ng lao ®éng cña c«ng ty lµ ë tr×nh ®é PTTH vµ THCS nh­ng ®©y l¹i míi lµ lùc l­îng trùc tiÕp tham gia s¶n xuÊt t¹i c¸c ph©n x­ëng bëi vËy ®iÒu cÇn quan t©m ®ã lµ tay nghÒ cña nh÷ng lao ®éng nµy. B¶ng 2.3: Sè l­îng vµ c¬ cÊu c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cña c«ng ty Giầy Thượng Đình. BËc thî Sè l­îng(ng­êi) C¬ cÊu (%) 1 600 41,1 2 305 20,9 3 171 11,7 4 164 11,2 5 79 5,4 6 121 8,3 7 21 1,4 Tæng 1.641 100 ( Nguồn: Phòng tổ chức - Công ty giầy Thượng Đình ) Nh­ vËy, tû lÖ lao ®éng cã tr×nh ®é tay nghÒ d­íi bËc 5 chiÕm tû lÖ rÊt cao (84,9%), sè c«ng nh©n cã tay nghÒ kh¸ tõ bËc 5 trë lªn chØ chiÕm 15,1%. §iÒu nµy cho thÊy c«ng ty cÇn chó träng h¬n n÷a ®Õn viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch båi d­âng vµ ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng. Tay nghÒ cña c«ng nh©n ®­îc n©ng cao ®ång nghÜa víi n¨ng suÊt lao ®éng ®­îc n©ng cao, chÊt l­îng s¶n phÈm còng ®­îc ®¶m b¶o h¬n nh­ vËy s¶n phÈm cña c«ng ty míi cã thÓ c¹nh tranh tèt trªn thÞ tr­êng quèc tÕ còng nh­ thÞ tr­êng néi ®Þa. 2.1.4.2. §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm. GÇn 50 n¨m ho¹t ®éng, c«ng ty GiÇy Th­îng §×nh ®· ®¹t ®­îc kh¸ nhiÒu thµnh c«ng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt giµy dÐp phôc vô néi ®Þa còng nh­ xuÊt khÈu. S¶n phÈm chñ yÕu cña c«ng ty lµ giÇy v¶i vµ giÇy thÓ thao c¸c lo¹i. S¶n phÈm cña c«ng ty ®· t¹o ®­îc uy tÝn trªn c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. C¸c s¶n phÈm ®­îc ng­êi tiªu dïng ®¸nh gi¸ cao vÒ chÊt l­îng còng nh­ vÒ mÉu m·, ngoµi ra s¶n phÈm cña c«ng ty còng ®· ®¹t ®­îc nhiÒu gi¶i th­ëng nh­: cóp vµng cho th­¬ng hiÖu giÇy Th­îng §×nh, ®¹t tiªu chuÈn ISO 9002, gi¶i vµng chÊt l­îng ViÖt Nam 2000, nh·n hiÖu m¹nh n¨m 2005, nh·n hiÖu næi tiÕng n¨m 2006. S¶n l­îng n¨m 2006 lµ 5,5 triÖu ®«i, n¨m 2007 lµ 6 triÖu ®«i. 2.1.4.3. §Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ. HiÖn nay c«ng ty ®ang sö dông c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÇy v¶i, giÇy thÓ thao, dÐp sandal cña §µi Loan, Hµn Quèc, NhËt B¶n trªn c¬ së c¶i tiÕn phï hîp víi kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña ng­ßi lao ®éng. §©y lµ nh÷ng d©y chuyÒn s¶n xuÊt hoµn toµn khÐp kÝn vµ cã tÝnh tù ®éng ho¸ cao. HÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt cña c«ng ty bao gåm: - 03 d©y chuyÒn s¶n xuÊt v¶i nhËp tõ §µi Loan, s¶n l­îng kho¶ng 4 triÖu ®«i/n¨m d­îc c«ng ty ®­a vµo sö dông tõ n¨m 1991. KÌm theo lµ thiÕt bÞ phôc vô gåm: 10 m¸y c¾t dËp thuû lùc, 400 m¸y kh©u chuyªn dïng, hÖ thèng c¸c thiÕt bÞ c¸n luyÖn cao su. - 02 dµn m¸y thªu vi tÝnh nhËp tõ NhËt B¶n ®­îc ®­a vµo sö dông tõ n¨m 1997. - 03 d©y chuyÒn s¶n xuÊt giÇy thÓ thao, dÐp sandal nhËp tõ §µi Loan ®­îc c«ng ty ®­a vµo sö dông tõ n¨m 1999. - 03 dµn m¸y Ðp ®Õ thuû lùc hiÖn ®¹i s¶n xuÊt n¨m 1999 nhËp tõ Hµn Quèc vµ d­a vµo sö dông tõ n¨m 2000. - 01 d©y chuyÒn s¶n xuÊt l­ìng tÝnh nhËp tõ §µi Loan n¨m 2002. - Ngoµi ra c«ng ty cßn nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc kh¸c nh­: + M¸y c¾t d©y thuû lùc. + M¸y may thÕ hÖ míi. - C«ng ty cßn cã: + HÖ thèng m¸y vi tÝnh s¶n xuÊt ë §«ng Nam ¸ cho c¸c phßng ban chøc n¨ng. + Phßng thÝ nghiÖm c¬ lý ho¸ víi trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®ñ kh¶ n¨ng kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm. 2.1.4.4. §Æc ®iÓm vÒ vèn vµ nguån vèn. B¶ng 2.4: C¬ cÊu vèn cña c«ng ty giÇy Th­îng §×nh. ( §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång) STT ChØ tiªu N¨m 2005 2006 2007 1 Tæng vèn kinh doanh 75.373 86.116 94.564 Trong ®ã Vèn cè ®Þnh 21.487 20.065 20.315 Vèn l­u ®éng 53.986 66.101 74.249 2 Nguån vèn chñ së h÷u 50.373 59.666 58.564 Trong ®ã Vèn tõ ng©n s¸ch 38.248 46.187 46.008 Vèn tù bæ xung 12.125 13.479 12.556 3 Vèn vay 25.000 26.500 26.000 ( Nguồn: Phòng tài chính kế toán – Công ty Giầy Thượng Đình ) C«ng ty giÇy Th­îng §×nh lµ c«ng ty TNHH nhµ n­íc mét thµnh viªn. Do ®ã, nhµ n­íc ®ãng vai trß lµ chñ së h÷u, ho¹t ®éng ban dÇu cña c«ng ty dùa vµo sè vèn do nhµ n­íc cÊp. Hµng n¨m, tuú theo t×nh h×nh, c«ng ty cã thÓ ®­îc nhµ n­íc xÐt duyÖt cÊp thªm vèn nh»m t¨ng c­êng nguån vèn kinh doanh. Nh­ vËy viÖc huy ®éng vèn hiÖn nay cña c«ng ty dùa vµo ba nguån chÝnh ®ã lµ: vèn do nhµ n­íc cÊp, vèn ®i vay, vèn tù bæ xung cña c«ng ty. 2.1.4.5. §Æc ®iÓm vÒ nguyªn vËt liÖu. HiÖn nay c«ng ty ®· chuyÓn dÇn tõ viÖc sö dông nguyªn liÖu ngo¹i nhËp sang sö dông chñ yÕu lµ nguyªn liÖu trong n­íc, c¸c s¶n phÈm giÇy thÓ thao cña c«ng ty chØ sö dông 15% nguyªn liÖu nhËp khÈu cßn 85% lµ sö dông nguyªn liÖu néi ®Þa. §èi víi giÇy v¶i c«ng ty th­êng sö dông nguyªn vËt liÖu trong n­íc ®Ó s¶n xuÊt, c¸c nhµ cung cÊp nguyªn vËt liÖu chÝnh cho c«ng ty ®ã lµ: c«ng ty DÖt 19/5, c«ng ty Thµnh Lîi, Thanh Tïng, Thiªn Tr­êng Phó ( mua v¶i nguyªn vµ nhuém s½n ); c«ng ty T« B¶o Ch©u, B¶o S¬n ( thuª nhuém v¶i ), chØ may vµ chØ thªu chñ yÕu ®­îc may tõ c«ng ty Coast-Total. Cao su vµ c¸c lo¹i ho¸ chÊt chñ yÕu ®­îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm: cao su tæng hîp, cao su SBR1502, CrÕp c¸c lo¹i, bét tan, «xit silic, «xit kÏm, stearat kÏm… ®­îc mua tõ rÊt niÒu c¸c c«ng ty kh¸c nhau nh­: c«ng ty TNHH Nam Ph­íc Thµnh, c«ng ty TNHH V¹n Yªn… §èi víi giÇy thÓ thao c¸c nguyªn vËt liÖu chñ yÕu phôc vô s¶n xuÊt nh­ PU, PVC, da lén, da Action, ®Õ Eva, keo Newtex, chÊt chèng phun s­¬ng, chÊt ®ång ho¸… ®­îc nhËp khÈu tõ c¸c n­íc nh­ : §µi Loan, Hång K«ng, Hµn Quèc, Trung Quèc, NhËt B¶n, Anh, T©y Ban Nha… C¨n cø vµo mÉu m· giÇy vµ néi dung ®· kÝ kÕt, c¨n cø vµo sè nguyªn liÖu cßn tån kho trong c«ng ty, dùa vµo nguyªn vËt liÖu vµ thêi gian giao hµng cña tõng ®¬n hµng mµ c«ng ty lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, phßng kÕ ho¹ch vËt t­ sÏ lªn danh s¸ch sè nguyªn vËt liÖu cÇn thu mua. 2.2. Thực trạng hoạt động xuất khẩu mặt hàng giầy tại công ty giầy Thượng Đình. 2.2.1. Kim nghạch xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình. Bảng 2.5: Kim ngạch xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình. Chỉ tiêu Năm 2004 Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007 Giá trị XK ( Triệu USD ) 3,8 4,7 5,4 6,5 Tốc độ tăng trưởng ( % ) 18 23 15 20 ( Nguồn: phòng xuất nhập khẩu – Công ty giầy Thượng Đình ) Số liệu trong bảng 2.5 thấy: Kim ngạch xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình luôn tăng qua các năm. Năm 2004 kim ngạch xuất khẩu là 3,8 triệu USD thì đến năm 2005 kim ngạch xuất khẩu là 4,7 triệu USD, tăng 0,9 triệu USD. Tiếp đó năm 2006 kim ngạch xuất khẩu của công ty đạt 5,4 triệu USD, tăng 0,7 triệu USD so với năm 2005. Đến năm 2007 kim ngạch xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình đạt 6,5 triệu USD, tăng 1,1 triệu USD so với năm 2006. Như vậy trong vòng 3 năm, từ năm 2004 đến năm 2007 kim ngạch xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình tăng khoảng 2,65 triệu USD. Đây là một dấu hiệu tốt, điều này cho thấy hoạt động xuất khẩu của công ty ngày càng phát triển và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Qua các số liệu trong bảng 2.5 ta thấy tốc độ tăng trưởng của hoạt động xuất khẩu giầy tại công ty giầy Thượng Đình tăng đều theo các năm, trung bình vào khoảng 15% - 23%. Cụ thể năm 2005 tăng 23%, năm 2006 tăng 15%, năm 2007 tăng 20%. Sở dĩ tốc độ tăng trưởng của năm 2006 tăng chậm hơn năm 2005 và năm 2007 là do năm 2006 Việt nam mới ra nhập vào WTO, bởi vậy thị trường xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình phải chịu nhiều sức ép hơn từ phía các đối thủ tại các thị trường này. Mặt khác mặt hàng giầy da của công ty còn bị EC áp thuế chống bán phá giá, điều này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động xuất khẩu của công ty. Tuy nhiên vào năm 2007 tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của công ty đã được hồi phục trở lại ( 20% ), đây là một dấu hiệu tốt, cho thấy công ty đã có những giải pháp điều chỉnh hợp lý cho hoạt động xuất khẩu của mình. Số liệu này cũng cho thấy công ty giầy Thượng Đình hòa nhập khá tốt vào môi trường kinh doanh mới. Công ty đã nhanh chóng hòa nhập vào môi trường cạnh tranh tự do, tiếp tục khẳng định thương hiệu của mình trên thị trường quốc tế. 2.2.2 Cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình. Hiện nay công ty giầy Thượng Đình vẫn đang tiếp tục sản xuất và xuất khẩu một số mặt hàng chủ yếu đó là giầy vải, giầy thể thao các loại. Giầy vải vẫn chiếm tỷ trọng cao hơn, đây cũng là thế mạnh của công ty. Sản phẩm giầy vải và giầy thể thao các loại hiện nay đã đựoc công ty xuất khẩu sang rất nhiều quốc gia khác nhau, ở nhiều khu vực thị trường khác nhau. Bảng 2.6: Cơ cấu mặt hàng giầy xuất khẩu sang thị trường EU. ( Đơn vị tính: Triệu đôi ) Sản phẩm Năm 2003 Năm 2004 Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007 Giầy vải 1,14 1 1,32 1,2 1,25 Giấy thể thao 0,76 0,91 0,95 1 1,15 Các loại giầy khác 0,12 0,15 0,14 0,19 0,25 Tổng 2,02 2,06 2,31 2,39 2,55 ( Nguồn: Phòng xuất nhập khẩu - Tổng hợp báo cáo từ 2003 đến 2007 ) Qua bảng 2.6, từ các số liệu trong bảng cho ta thấy tổng sản lượng xuất khẩu mặt hàng giầy của công ty giầy Thượng Đình vào thị trường EU tăng đều qua các năm từ năm 2003 đến năm 2007, trong đó giầy vải là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của công ty. Sản lượng mặt hàng giầy vải xuất khẩu luôn luôn đạt trên mức 1 triệu đôi một năm. Điều này thể hiện giầy vải vẫn đang là thế mạnh của công ty giầy Thượng Đình trong xuất khẩu. Bên cạnh đó sản lượng giầy thể thao cũng liên tục được gia tăng qua các năm, hai năm liên tiếp gần đây, năm 2006 và năm 2007 sản lượng giầy thể thao xuất khẩu đã đạt trên 1 triệu đôi trong một năm. Đây là một biểu hiện khá tốt khi mà Việt Nam vừa mới ra nhập WTO. Điều này cũng thể hiện tên tuổi và uy tín của thương hiệu giầy Thượng Đình đã được khẳng định trên thị trường quốc tế. Ngoài ra công ty còn phát triển sản xuất và xuất khẩu một số loại giầy khác như giầy thời trang của phụ nữ, giầy da nam để xuất khẩu. Tuy đây không phải là mặt hàng xuất khẩu thường xuyên nhưng nó cũng đem lại không ít thành công cho thương hiệu giầy Thượng Đình. Bảng 2.7: Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu vào thị trường châu Mỹ. ( Đơn vị tính: Triệu đôi ) Sản phẩm Năm 2003 Năm 2004 Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007 Giầy vải 0,02 0,032 0,096 0,38 0,34 Giấy thể thao 0,008 0,01 0,065 0,09 0,17 Các loại giầy khác 0,002 0,008 0,019 0,03 0,08 Tổng 0,03 0,05 0,18 0,5 0,59 ( Nguồn: Phòng xuất nhập khẩu - Tổng hợp báo cáo từ 2003 đến 2007 ) Đây là thị trường tiêu thụ giầy lớn thứ hai của công ty giầy Thượng Đình, trong đó Braxin, Canada, Mỹ là những nước nhập khẩu chủ yếu, chiếm khoảng 92% kim ngạch xuất khẩu của công ty giầy Thượng Đình tại thị trường châu Mỹ. Sản lượng giầy xuất khẩu vào khu v._.