Thúc đẩy hoạt động nhận tái bảo hiểm nghiệp vụ bảo hiểm hàng không ở Công ty tái bảo hiểm quốc gia Việt Nam-VINARE

Lêi më ®Çu Trong bèi c¶nh khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ nh­ vò b·o, xu h­íng toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®· vµ ®ang t¹o ra mèi liªn hÖ vµ phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia. VËn t¶i hµng kh«ng cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ bu«n b¸n quèc tÕ nãi riªng. H¬n n÷a, vËn t¶i hµng kh«ng cßn lµ chiÕc cÇu nèi gi÷a c¸c nÒn v¨n ho¸ cña c¸c d©n téc, lµ ph­¬ng tiÖn chÝnh trong du lÞch quèc tÕ, lµ m¾t xÝch quan träng trong quy tr×nh tæ chøc vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc quèc tÕ. §Ó kh«i phôc, ph¸t triÓn kinh tÕ hay më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, vËn t¶i hµng kh«ng lµ chiÕc cÇu nèi nhanh nhÊt, thuËn tiÖn nhÊt vµ ®­îc xem nh­ mét chÊt xóc t¸c cho ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra nhanh h¬n. ë ViÖt Nam, cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu giao l­u b»ng ®­êng hµng kh«ng còng t¨ng lªn kh«ng ngõng. Trªn thùc tÕ, ngµnh Hµng kh«ng d©n dông ®· tù kh¼ng ®Þnh m×nh lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän ®¹i diÖn cho ph­¬ng thøc vËn t¶i tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i nhÊt, ngµy cµng ®ãng vai trß to lín vµ cã ¶nh h­ëng quan träng trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸ - x· héi, an ninh, quèc phßng cña ®Êt n­íc. Hµng kh«ng lµ mét ngµnh cã khèi l­îng vèn ®Çu t­ lín tíi hµng tr¨m tû ®« la Mü. X¸c xuÊt rñi ro trong ho¹t ®éng Hµng kh«ng lµ rÊt nhá tuy nhiªn mçi khi x¶y ra l¹i mang tÝnh chÊt nghiªm träng, thiÖt h¹i lín ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh. Do ®ã, viÖc b¶o hiÓm cho ho¹t ®éng cña ngµnh hµng kh«ng lµ mét viÖc kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, v× b¶o hiÓm ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c lÊy sè ®«ng bï sè Ýt. Nªn b¶o hiÓm hµng kh«ng ®· thùc sù lµ mét dÞch vô tµi chÝnh h÷u hiÖu gióp cho doanh nghiÖp vµ d©n c­ kh¾c phôc hËu qu¶ thiÖt h¹i, æn ®Þnh ®êi sèng vµ s¶n xuÊt tr­íc nh÷ng rñi ro nh©n tai vµ thiªn tai. Song ph¶i nãi thªm r»ng, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña b¶o hiÓm hµng kh«ng kh«ng ph¶i lµ v« h¹n mµ lu«n gÆp khã kh¨n vÒ giíi h¹n tµi chÝnh. Do vËy, víi chøc n¨ng lµm gi¸ ®ì vÒ mÆt tµi chÝnh cho b¶o hiÓm hµng kh«ng, t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng cã vai trß quan träng ®èi víi ngµnh b¶o hiÓm cßn non trÎ nµy. Lµ mét sinh viªn ®µo t¹o trong chuyªn ngµnh Kinh TÕ Ngo¹i Th­¬ng cña tr­êng §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng, em lu«n mong muèn cã ®­îc c¬ héi t×m hiÓu s©u h¬n vÒ mÆt lý luËn còng nh­ thùc tiÔn cña ho¹t ®éng b¶o hiÓm trªn c¬ së ®ã ®Ó cñng cè vµ hoµn thiÖn, n©ng cao kiÕn thøc cña m×nh. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty VINARE, ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o NguyÔn Hoµng ¸nh cïng c¸n bé trong c«ng ty em chän ®Ò tµi “Mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng nhËn t¸i b¶o hiÓm nghiÖp vô b¶o hiÓm hµng kh«ng ë c«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc gia ViÖt Nam-VINARE” cho kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian, kiÕn thøc vµ t­ liÖu trong phÇn lý luËn cña chuyªn ®Ò, kho¸ luËn nµy sÏ tr×nh bµy mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ b¶o hiÓm hµng kh«ng bªn c¹nh nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh vµ c¬ b¶n vÒ kü thuËt t¸i b¶o hiÓm. Trªn c¬ së ®ã tËp trung vµo ph©n tÝch ho¹t ®éng nhËn vµ t¸i b¶o hiÓm nghiÖp vô b¶o hiÓm hµng kh«ng ë VINARE. PhÇn cuèi cña kho¸ luËn sÏ ®Ò xuÊt mét sè c¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ víi hy väng sÏ kh¾c phôc khã kh¨n vµ tån t¹i cña VINARE vµ mét sè doanh nghiÖp b¶o hiÓm gèc gÆp ph¶i trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Néi dung cña kho¸ luËn gåm 3 ch­¬ng nh­ sau: Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm hµng kh«ng vµ t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng nghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng ë c«ng ty VINARE. Ch­¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt l­îng b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng. Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o - Th¹c sÜ NguyÔn Hoµng ¸nh – gi¶ng viªn Khoa Kinh TÕ Ngo¹i Th­¬ng tr­êng §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng ®· chØ b¶o vµ gióp ®ì em tËn t×nh trong qu¸ tr×nh lµm kho¸ luËn: tõ khi lËp ®Ò c­¬ng ®Õn lóc hoµn thµnh b¶n th¶o. Ch­¬ng I Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm hµng kh«ng vµ t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng. I.Kh¸i qu¸t chung vÒ b¶o hiÓm vµ t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng. 1.Giíi thiÖu chung vÒ t¸i b¶o hiÓm 1.1.Kh¸i niÖm vµ s¬ l­îc vÒ lÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña t¸i b¶o hiÓm NÕu nh­ b¶o hiÓm lµ h×nh thøc dµn tr¶i tæn thÊt cña mét Ýt ng­êi cho nhiÒu ng­êi cïng chÞu th× t¸i b¶o hiÓm lµ h×nh thøc dµn tr¶i mét lÇn n÷a nh÷ng tæn thÊt mµ c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i g¸nh chÞu. Nãi mét c¸ch ng¾n gän: T¸i b¶o hiÓm lµ b¶o hiÓm cho c¸c nhµ b¶o hiÓm. Song song víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm, t¸i b¶o hiÓm ra ®êi nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vai trß kh«ng thÓ thiÕu trong sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm thÕ giíi nãi chung. Vµo giai ®o¹n cuèi cïng cña thêi ®¹i trung cæ, khi ngµnh b¶o hiÓm b¾t ®Çu ph¸t triÓn vµ më réng ë Ch©u ©u th× nhu cÇu t¸i b¶o hiÓm ®· xuÊt hiÖn vµ ngµy cµng t¨ng nhanh cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ T­ b¶n chñ nghÜa. Italia lµ n­íc ®Çu tiªn chøng kiÕn sù ra ®êi cña dÞch vô t¸i b¶o hiÓm. B¶n giao ­íc cæ nhÊt ®­îc biÕt ®Õn víi tÝnh chÊt ph¸p lý nh­ mét hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm ®· ®­îc ký kÕt t¹i thµnh phè Genoa vµo n¨m 1370 gi÷a mét bªn lµ hai th­¬ng nh©n ho¹t ®éng víi t­ c¸ch nh­ nhµ t¸i b¶o hiÓm vµ mét bªn lµ ®¹i diÖn cho mét nhµ b¶o hiÓm. Sau nµy víi sù ph¸t triÓn réng r·i vÒ nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a c¸c thµnh phè cña Italia va c¸c n­íc B¾c ©u, ®Æc biÖt lµ n­íc anh, dÞch vô t¸i b¶o hiÓm ®· ph¸t triÓn h¬n. Do cã nh÷ng tiªu cùc x¶y ra trong thêi kú nµy, n­íc anh ®· cÊm ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm hµng h¶i trong mét thêi gian dµi ®Æc biÖt lµ tõ 1946 ®Õn 1804. §¹o luËt nµy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho tæ chøc Lloy’d ph¸t huy ¶nh h­ëng cña m×nh b»ng c¸ch ®ång b¶o hiÓm vµ sau n¨m 1804 ®· nghiÔm nhiªn trë thµnh mét c¬ së t¸i b¶o hiÓm quan träng nhÊt thÕ giíi. Trong thêi gian nµy h×nh thøc t¸i b¶o hiÓm duy nhÊt ®­îc sö dông ®ã lµ t¸i b¶o hiÓm tuú ý lùa chän cho tõng hîp ®ång riªng lÎ. §Õn gi÷a thÕ kû 19, nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc t­ b¶n chñ nghÜa ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn nh¶y vät do ¸p dông thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt. Quan hÖ th­¬ng m¹i gi÷a c¸c n­íc ®­îc më réng vµ ph¸t triÓn m¹nh. Do ®ã h×nh thøc hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm trao ®æi qua l¹i gi÷a c¸c nhµ b¶o hiÓm nh­ trªn kh«ng cßn ®¸p øng ®­îc nhu cÇu. §iÒu nµy dÉn ®Õn sù tÊt yÕu kh¸ch quan cho viÖc thµnh lËp c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm chuyªn nghiÖp. N¨m 1846 t¹i Kohn (§øc) c«ng ty t¸i b¶o hiÓm chuyªn nghiÖp ®Çu tiªn ®· ra ®êi lÊy tªn lµ c«ng ty t¸i b¶o hiÓm Kohn (KolnischeRuck AG). TiÕp theo ®ã mét sè c«ng ty b¶o hiÓm cã tªn tuæi trªn thÞ tr­êng t¸i b¶o hiÓm thÕ giíi hiÖn nay còng ®· ®­îc thµnh lËp nh­: C«ng ty t¸i b¶o hiÓm Thuþ Sü (Swiss Re) n¨m 1963; C«ng ty t¸i b¶o hiÓm London (London Guarantee Reinsurance Co.Ltd n¨m 1869); C«ng ty t¸i b¶o hiÓm Munich Re (Munchences Ruck. AG) n¨m 1880. Trong thêi kú nµy cã nhiÒu h×nh thøc vµ ph­¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm ®­îc x©y dùng, kü thuËt t¸i b¶o hiÓm còng ®­îc c¶i tiÕn. Tuy nhiªn, do ¶nh h­ëng cña hai cuéc chiÕn tranh thÕ giíi cïng víi cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ, l¹m ph¸t tiÒn tÖ ®· lµm tæn h¹i lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh b¶o hiÓm nãi chung vµ t¸i b¶o hiÓm nãi riªng. BÞ tæn h¹i nhiÒu nhÊt cã lÏ ph¶i kÓ ®Õn c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm §øc. Trong khi ®ã c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm quèc tÕ nh­ c«ng ty t¸i b¶o hiÓm Thuþ Sü ®· ph¸t triÓn lªn thµnh mét lªn c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ®å sé. Ngoµi ra, trong thêi gian nµy còng cã rÊt nhiÒu c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ra ®êi, nhÊt lµ ë Mü, Thuþ Sü… Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua nh÷ng biÕn ®éng lín sau: - C¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm cña CHLB §øc phôc håi nhanh chãng. - C¸c c«ng ty b¶o hiÓm nhµ n­íc ë c¸c n­íc XHCN ®­îc thµnh lËp. - ë nh÷ng n­íc chËm ph¸t triÓn hay nh÷ng n­íc míi giµnh ®­îc ®éc lËp c¸c tæ chøc ®éc quyÒn t¸i b¶o hiÓm, côc bé hay toµn phÇn ®· ®­îc thµnh lËp nh»m b¶o vÖ lîi Ých riªng cña hä. - NhiÒu c«ng ty t¸i b¶o hiÓm míi ®­îc thµnh lËp vµ ngµy cµng cã nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm tiÕn hµnh ®ång thêi dÞch vô t¸i b¶o hiÓm. - H×nh thøc t¸i b¶o hiÓm phi tû lÖ lµ h×nh thøc tèi ­u nhÊt ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®¶m b¶o cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc vµ ngµy cµng ®­îc phæ biÕn réng r·i. Cho ®Õn nay t¸i b¶o hiÓm ®· trë nªn biÕt hÕt søc quen thuéc vµ phæ biÕn trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. Ngµy nay, khi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ diÔn ra trªn c¶ bÒ réng vµ bÒ s©u th× t¸i b¶o hiÓm cµng cã c¬ héi ph¸t triÓn vµ trë thµnh mét hÖ thèng mang tÝnh quèc tÕ cao. 1.2.Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ t¸c dông cña t¸i b¶o hiÓm. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, b¶o hiÓm ngµy cµng trë thµnh mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña mçi quèc gia. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh kinh doanh b¶o hiÓm c¸c c«ng ty th­êng xuyªn bÞ ®e do¹ ph¸ s¶n do c¸c nguyªn nh©n sau: - §èi t­îng tham gia cã gi¸ trÞ qu¸ lín mµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty cã h¹n. - Nh÷ng tæn thÊt lín x¶y ra liªn tôc trong mét thêi gian ng¾n - X¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm kh«ng chÝnh x¸c g©y ra hiÖn t­îng thu kh«ng ®ñ bï chi -§èi t­îng tham gia b¶o hiÓm ho¹t ®éng ë ®Þa bµn qu¸ xa c«ng ty kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t vµ qu¶n lý rñi ro còng dÔ bÞ ph¸ s¶n. §øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n ®ã, viÖc ®­a ra h×nh thøc nh»m b¶o vÖ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®Æt ra. XuÊt hiÖn h×nh thøc lµ ®ång b¶o hiÓm tøc lµ nhiÒu c«ng ty cïng b¶o hiÓm cho mét ®èi t­îng tham gia, tuy nhiªn h×nh thøc nµy cã hai nh­îc ®iÓm lín ®ã lµ: - ViÖc ký kÕt hîp ®ång th­êng bÞ kÐo dµi mÊt hÕt c¬ héi kinh doanh. - NÕu tæn thÊt x¶y ra, rÊt khã tËp trung båi th­êng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm dÔ nghi ngê kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty b¶o hiÓm. ChÝnh v× vËy cÇn cã h×nh thøc thÝch hîp h¬n, ®ã chÝnh lµ t¸i b¶o hiÓm, trong h×nh thøc nµy c«ng ty hiÓm ban ®Çu lµ c«ng ty gèc (hay c«ng ty nh­îng t¸i b¶o hiÓm) c¸c c«ng ty cßn l¹i lµ c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm hay c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm. T¸i b¶o hiÓm cã bèn t¸c dông chñ yÕu sau: - Ph©n t¸n rñi ro nhanh ®Ó tr¸nh ph¸ s¶n gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho c«ng ty gèc. - Gãp phÇn lµm t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ t¨ng ngo¹i tÖ cho c¸c quèc gia. - C«ng ty gèc cßn nhËn ®­îc mét tû lÖ phÇn tr¨m hoa hång nhÊt ®Þnh tÝnh trªn phÝ t¸i b¶o hiÓm ®ång thêi nã cßn t¨ng uy tÝn cho c«ng ty gèc. - T¸i b¶o hiÓm ra ®êi cßn gãp phÇn thùc hiÖn ®­êng lèi kinh tÕ ®èi ngo¹i cña c¸c quèc gia. Nh­ vËy, sù ra ®êi cña t¸i b¶o hiÓm lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan nh»m môc ®Ých thóc ®Èy sù ph¸t triÓn h¬n n÷a cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®Çy triÓn väng cña c¸c quèc gia nãi riªng vµ thÕ giíi nãi chung. 2.B¶o hiÓm hµng kh«ng 2.1.Kh¸i niÖm vÒ b¶o hiÓm hµng kh«ng B¶o hiÓm hµng kh«ng lµ tæng hîp cña b¶o hiÓm tµi s¶n th©n m¸y bay vµ b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù trªn c¸c ®iÓm chÝnh sau: 1.B¶o hiÓm tµi s¶n : Dùa trªn c¸c lo¹i rñi ro th«ng th­êng hoÆc c¸c nguy hiÓm c¬ b¶n chØ ®Þnh cho: Th©n m¸y bay, ®iÒu hµnh bay tù ®éng, c¸c dông cô kü thuËt, radio dÉn ®­êng vµ c¸c thiÕt bÞ trªn m¸y bay ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong ngµnh. 2.B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù : Dùa trªn t×nh huèng do c¸c hµnh ®éng ngoµi ý muèn, nh÷ng khiÕm khuyÕt dÉn ®Õn th­¬ng tÝch hoÆc tæn h¹i ®Õn tµi s¶n cña hµng kh«ng vµ cña ng­êi thø ba. 2.2.Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm hµng kh«ng Cã thÓ nãi r»ng ho¹t ®éng b¶o hiÓm cho ngµnh hµng kh«ng lµ rÊt cÇn thiÕt, ®iÒu ®ã xuÊt ph¸t tõ ba nguyªn nh©n sau: 2.2.1.Gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña c¸c ®èi t­îng trong ngµnh hµng kh«ng rÊt lín Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø II, c«ng nghiÖp Hµng kh«ng vµ ngµnh vËn chuyÓn Hµng kh«ng d©n dông ph¸t triÓn cùc kú nhanh chãng. Tõ lo¹i m¸y bay hai ®éng c¬, søc chë kh«ng qu¸ 20 hµnh kh¸ch, ®· ®­îc thay thÕ b»ng lo¹i m¸y bay bèn ®éng c¬, råi m¸y bay ph¶n lùc, vµ ngµy nay xuÊt hiÖn c¸c lo¹i m¸y bay ph¶n lùc khæng lå bay víi tèc ®é siªu ©m, kh¶ n¨ng chë kh¸ch lín vµ ®Æc biÖt gi¸ trÞ cao tíi hµng triÖu USD. T×nh h×nh gi¸ c¶ m¸y bay t¨ng lªn kh«ng ngõng biÓu hiÖn vèn rÊt lín mµ c¸c h·ng s¶n xuÊt m¸y bay, c¸c nhµ ®iÒu hµnh bay vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh ®ang ®Çu t­ vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp Hµng kh«ng vµ vËn chuyÓn hµng kh«ng d©n dông ch¼ng h¹n lo¹i m¸y Boeing 747 tèc ®é kinh tÕ nhÊt 600 dÆm/giê, søc chë trªn 400 kh¸ch, gi¸ trÞ hµng tr¨m triÖu USD/chiÕc. Tuy nhiªn, ®èi víi ho¹t ®éng b¶o hiÓm hµng kh«ng ViÖt Nam, ®Ó b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng b×nh th­êng cña ngµnh hµng kh«ng, ngoµi m¸y bay cßn cÇn rÊt nhiÒu yÕu tè nh­ ®­êng b¨ng, s©n ®ç, thiÕt bÞ phôc vô h¹ cÊt c¸nh, thiÕt bÞ b¶o ®¶m an toµn cña s©n bay, hÖ thèng ®iÒu hµnh chØ huy bay, hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu cho m¸y bay, hÖ thèng kho tµng cung cÊp phô tïng cho m¸y bay…mµ hÇu hÕt ®Òu ph¶i nhËp cña n­íc ngoµi víi gi¸ trÞ rÊt lín. VÝ dô: 1ra ®a phôc vô cho ®iÒu hµnh bay tõ 1-2 triÖu USD, xe ®Æc chñng tõ 0,5-1 triÖu USD, xe tiÕp nhËn nhiªn liÖu 1 triÖu USD, hÖ thèng phï trî kh«ng vËn tõ 2-3 triÖu USD, m¸y bay lo¹i B747- 400 lµ 150 triÖu USD, B767-300 lµ 85 triÖu USD, A320 lµ 45 triÖu USD… Nh­ vËy gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña c¸c ®èi t­îng b¶o hiÓm trong ngµnh hµng kh«ng rÊt lín. Do vËy, nÕu x¶y ra tai n¹n th× hËu qu¶ kh«ng thÓ l­êng tr­íc ®­îc, chØ cÇn mét vô tai n¹n m¸y bay x¶y ra còng ®ñ lµm mét h·ng Hµng kh«ng ph¸ s¶n. Tuy nhiªn thùc tÕ cho thÊy r»ng c¸c tai n¹n m¸y bay vÉn x¶y ra, dï lµ rÊt Ýt. Th­êng lµ c¸c h·ng hµng kh«ng tai n¹n dÉn ®Õn tæn thÊt toµn bé c¶ ng­êi vµ tµi s¶n, nÕu tÝnh trung b×nh mçi m¸y bay chuyªn chë 100 hµnh kh¸ch vµ gi¸ trÞ m¸y bay kho¶ng 4 triÖu USD th× tæng sè tiÒn ­íc tÝnh båi th­êng lªn tíi 50-60 triÖu USD/01 vô tæn thÊt. H¬n n÷a, hµnh kh¸ch ®i trªn mét chuyÕn bay th­êng mang nhiÒu quèc tÞch kh¸c nhau, do vËy møc thu nhËp cña c¸c hµnh kh¸ch còng kh¸c nhau rÊt nhiÒu vµ tÊt nhiªn c¸c phong tôc, tËp qu¸n, luËt lÖ c¸c n­íc hµnh kh¸ch mang quèc tÞch còng kh¸c nhau. Mçi khi cã tæn thÊt vÒ hµng kh«ng mµ ®Æc biÖt lµ c¸c tæn thÊt liªn quan ®Õn hµng kh«ng th× vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i ®­îc l­u ý thÝch ®¸ng, cã nh­ vËy míi t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc gi¶i quyÕt hËu qu¶ mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c. 2.2.2.B¶o hiÓm hµng kh«ng ®¶m b¶o an toµn x· héi Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc tham gia b¶o hiÓm cho ho¹t ®éng kinh doanh lµ rÊt cÇn thiÕt, kh«ng chØ v× sù an toµn cña b¶n th©n ng­êi kinh doanh mµ cßn v× sù an toµn cña x· héi, nhÊt lµ kinh doanh trong lÜnh vùc hµng kh«ng. V× phÝ b¶o hiÓm hµng kh«ng cïng c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c ®­îc tËp trung vµo c¬ quan b¶o hiÓm h×nh thµnh quü tËp trung lín cã kh¶ n¨ng båi th­êng kÞp thêi cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm mµ ng©n s¸ch nhµ n­íc kh«ng ph¶i cÊp kinh phÝ ®Ó tham gia gi¶i quyÕt. 2.2.3. B¶o hiÓm hµng kh«ng ®¶m b¶o æn ®Þnh kinh doanh cña h·ng hµng kh«ng. Trªn thùc tÕ, hµng n¨m c¸c h·ng vËn chuyÓn tham gia b¶o hiÓm chØ ®ãng mét sè kinh phÝ b¶o hiÓm nhá ®Ó gãp phÇn vµo quü nhµ n­íc, khi x¶y ra tæn thÊt thuéc tr¸ch nhiÖm cña m×nh, c¸c h·ng vËn chuyÓn kh«ng ph¶i bá ra mét sè tiÒn lín ®ét xuÊt ®Ó båi th­êng. C¸ch ®ãng phÝ nµy kinh tÕ h¬n nhiÒu so víi lo¹i lËp quü dù tr÷ cña tõng lo¹i vËn chuyÓn v× qui m« nhá kh«ng tù ®¸p øng ®­îc khi cã tæn thÊt x¶y ra. H¬n n÷a viÖc tham gia b¶o hiÓm t¹o nªn c¬ cÊu gi¸ c­íc vËn chuyÓn æn ®Þnh v× h·ng vËn chuyÓn ®· tÝnh gi¸ phÝ b¶o hiÓm vµo gi¸ thµnh vËn chuyÓn tõ ®Çu n¨m. Khi cã tæn thÊt x¶y ra, c«ng ty b¶o hiÓm thay mÆt chñ ph­¬ng tiÖn gi¶i quyÕt båi th­êng cho ng­êi bÞ thiÖt h¹i, h·ng vËn chuyÓn hµng kh«ng ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ c­íc t¨ng lªn do tai n¹n x¶y ra, ®iÒu ®ã gãp phÇn æn ®Þnh kinh doanh cho c¸c h·ng hµng kh«ng. Nh­ vËy, sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña c«ng t¸c b¶o hiÓm hµng kh«ng lµm gi¶m ®¸ng kÓ nguy c¬ ph¸ s¶n c¨n bÖnh l©y truyÒn nguy hiÓm vèn cã cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 2.3.C¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm trong lÜnh vùc Hµng kh«ng d©n dông B¶o hiÓm hµng kh«ng lµ mét lo¹i h×nh kh¸ phøc t¹p liªn quan ®Õn nhiÒu rñi ro vµ ph¹m vi tr¸ch nhiÖm kh¸c nhau (b¶o hiÓm tµi s¶n, con ng­êi vµ tr¸ch nhiÖm d©n sù). HiÖn nay trªn thÕ giíi trong lÜnh vùc b¶o hiÓm hµng kh«ng ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm gåm: 2.3.1.B¶o hiÓm th©n m¸y bay Lµ mét d¹ng cña b¶o hiÓm tµi s¶n, c«ng ty b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm båi th­êng tæn thÊt toµn bé hoÆc tæn thÊt bé phËn cña th©n m¸y bay do tai n¹n hoÆc rñi ro bÊt ngê g©y ra (trõ nh÷ng nguyªn nh©n thuéc phÇn lo¹i trõ quy ®Þnh trong qu¸ tr×nh b¶o hiÓm hµng kh«ng). §èi víi lo¹i b¶o hiÓm nµy th­êng quy ®Þnh tû lÖ % trªn gi¸ trÞ b¶o hiÓm hoÆc Ên ®Þnh mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®èi víi mçi vô tæn thÊt. 2.3.2.B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña h·ng Hµng kh«ng ®èi víi hµnh kh¸ch, hµnh lý, hµng ho¸, b­u kiÖn vµ t­ trang cña hµnh kh¸ch: §©y lµ lo¹i b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm theo luËt ®Þnh (luËt quèc tÕ hay luËt quèc gia). C«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng nh÷ng kho¶n tiÒn mµ c¸c h·ng Hµng kh«ng (theo luËt ¸p dông) do g©y th­¬ng vong cho hµnh kh¸ch khi hä ®ang lªn xuèng m¸y bay hoÆc ®ang trong qu¸ tr×nh bay hoÆc g©y thiÖt h¹i ®èi víi hµnh lý, hµng ho¸, b­u kiÖn, nhËn chuyªn chë. §èi víi lo¹i b¶o hiÓm nµy tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng v­ît qu¸ tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm quy ®Þnh trong giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. Lo¹i hîp ®ång nµy kh«ng ¸p dông ®èi víi nh©n viªn tæ bay khi hä ®i trªn m¸y bay víi t­ c¸ch phôc vô chø kh«ng ph¶i hµnh kh¸ch vµ còng kh«ng ¸p dông ®èi víi thiÖt h¹i (vÒ ng­êi vµ tµi s¶n) liªn quan ®Õn ng­êi thø ba. 2.3.3.B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña h·ng hµng kh«ng ®èi víi ng­êi thø ba. Lµ lo¹i b¶o hiÓm d©n sù theo luËt ®Þnh. C«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng thiÖt h¹i (vÒ ng­êi vµ tµi s¶n) mµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm ®­îc båi th­êng do m¸y bay hoÆc bÊt kú ng­êi nµo, vËt thÓ nµo tõ trªn m¸y bay r¬i xuèng g©y thiÖt h¹i cho ng­êi thø ba trªn mÆt ®Êt. Tr¸ch nhiÖm nµy còng bao gåm c¶ thiÖt h¹i ®èi víi m¸y bay vµ hµnh kh¸ch trªn m¸y bay ®ã ®ang bay trªn kh«ng. Lo¹i b¶o hiÓm nµy kh«ng ¸p dông ®èi víi hµnh kh¸ch ®i m¸y bay vµ nh©n viªn cña h·ng Hµng kh«ng. HiÖn nay trªn thÕ giíi giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña h·ng Hµng kh«ng ®èi víi ng­êi thø ba theo träng l­îng cÊt c¸nh cña m¸y bay, nhÊt lµ m¸y bay ®ang ho¹t ®éng trªn l·nh thæ cña n­íc kh¸c. 2.3.4.B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù cña chñ s©n bay vµ ng­êi ®iÒu hµnh s©n bay: §©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm theo luËt ®Þnh. C«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng nh÷ng kho¶n tiÒn mµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ph¶i tr¶ do ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm cña hä trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña s©n bay ®èi víi : - Tæn thÊt vÒ ng­êi vµ tµi s¶n cña ng­êi thø ba trong khu vùc quy ®Þnh do ho¹t ®éng cña s©n bay hoÆc nh©n viªn cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm g©y ra (bao gåm c¶ viÖc ®iÒu hµnh m¸y bay h¹ c¸nh hoÆc cÊt c¸nh). - Tæn thÊt vÒ ng­êi vµ tµi s¶n do viÖc cung øng l­¬ng thùc vµ thùc phÈm do c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c g©y ra. Lo¹i b¶o hiÓm nµy kh«ng ¸p dông ®èi víi thiÖt h¹i vÒ ng­êi vµ tµi s¶n cña nh©n viªn cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm. 2.3.5.B¶o hiÓm mÊt kh¶ n¨ng sö dông C«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm (h·ng Hµng kh«ng) phÇn thu nhËp bÞ mÊt do m¸y bay bÞ tai n¹n bÊt ngê ph¶i ngõng bay ®Ó söa ch÷a. Lo¹i b¶o hiÓm nµy chØ ¸p dông ®èi víi tr­êng hîp m¸y bay bÞ tæn thÊt bé phËn. Tr­êng hîp m¸y bay bÞ tæn thÊt toµn bé, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm kh«ng ®­îc h­ëng quyÒn båi th­êng nµy v× hä ®· ®­îc båi th­êng trong b¶o hiÓm th«ng th­êng (b¶o hiÓm th©n m¸y bay) mét sè tiÒn ®ñ ®Ó mua l¹i mét m¸y bay t­¬ng tù do vËy kh«ng bÞ mÊt thu nhËp trong lo¹i b¶o hiÓm nµy, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm vµ c«ng ty b¶o hiÓm sÏ tho¶ thuËn mét møc båi th­êng theo ngµy hoÆc tuÇn vµ mét møc miÔn båi th­êng theo ngµy (th­êng lµ 7-10 ngµy). B¶o hiÓm chØ cã hiÖu lùc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (th­êng lµ tõ 10 –15 tuÇn) lµ kho¶ng thêi gian b×nh th­êng ®Ó söa ch÷a vµ kÕt thóc trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh trong hîp ®ång. Theo nguyªn t¾c cña lo¹i b¶o hiÓm nµy sè tiÒn b¶o hiÓm cã thÓ gÇn ®ñ ®Ó thuª ng¾n h¹n mét m¸y bay kh¸c. Trong tr­êng hîp nµy, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thanh to¸n mäi chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc b¶o d­ìng m¸y bay trõ nh÷ng kho¶n buéc ph¶i chi trong mäi tr­êng hîp (dï cã tai n¹n hay kh«ng). 2.3.6.B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm ®èi víi s¶n phÈm: Hîp ®ång nµy th­êng ®­îc ký víi h·ng s¶n xuÊt m¸y bay nh»m b¶o vÖ cho nh÷ng rñi ro lµ hËu qu¶ do lçi cña ng­êi ®­îc b¶o hiÓm trong qu¸ tr×nh ®­îc thiÕt kÕ, söa ch÷a thay thÕ phô tïng s¶n xuÊt. C«ng ty b¶o hiÓm cã tr¸ch nhiÖm ph¶i tr¶ do hËu qu¶ cña lçi tay nghÒ hoÆc lçi cña nhµ s¶n xuÊt g©y ra: - ChÕt hoÆc bÞ th­¬ng ®èi víi hµnh kh¸ch, - ThiÖt h¹i vÒ ng­êi vµ tµi s¶n ®èi víi ng­êi thø ba. - MÊt kh¶ n¨ng sö dông m¸y bay… Tr¸ch nhiÖm nµy ph¸t sinh kh«ng chØ do lçi hay s¬ suÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ c¶ trong qu¸ tr×nh b¸n s¶n phÈm. 2.3.7.B¶o hiÓm tai n¹n nh©n viªn tæ bay Lµ lo¹i b¶o hiÓm tai n¹n ®èi víi ®èi t­îng lµ hµnh kh¸ch hoÆc nh©n viªn tæ bay. Hîp ®ång b¶o hiÓm nµy th­êng lµ hîp ®ång tù nguyÖn ®­îc ký kÕt trùc tiÕp gi÷a ng­êi ®­îc b¶o hiÓm víi c«ng ty b¶o hiÓm hoÆc ký th«ng qua c¬ quan chñ qu¶n hoÆc c¬ quan vËn chuyÓn trong ®ã tho¶ thuËn sè tiÒn b¶o hiÓm. C«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm toµn bé sè tiÒn b¶o hiÓm trong tr­êng hîp chÕt vµ båi th­êng theo tû lÖ th­¬ng tËt vµ c¸c chi phÝ kh¸c trong tr­êng hîp bÞ th­¬ng. 2.3.8.B¶o hiÓm rñi ro chiÕn tranh. Tr­íc ®©y b¶o hiÓm rñi ro chiÕn tranh ®­îc b¶o hiÓm trong hîp ®ång b¶o hiÓm th«ng th­êng vµ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm chØ ph¶i nép thªm mét tû lÖ phÝ nhÊt ®Þnh. Ngµy nay, thÞ tr­êng b¶o hiÓm thÕ giíi ®· thèng nhÊt lo¹i bá rñi ro chiÕn tranh ra khái hîp ®ång b¶o hiÓm th«ng th­êng vµ sÏ b¶o hiÓm theo mét hîp ®ång b¶o hiÓm riªng. 2.3.9.B¶o hiÓm rñi ro b¾t cãc vµ chiÕm ®o¹t : Còng nh­ rñi ro chiÕn tranh, rñi ro b¾t cãc vµ chiÕm ®o¹t m¸y bay còng bÞ lo¹i trõ ra khái hîp ®ång b¶o hiÓm th«ng th­êng vµ ®­îc b¶o hiÓm riªng víi ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt. Hîp ®ång nµy chØ cã hiÖu lùc sau mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®Ó cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng : m¸y bay sÏ kh«ng ®­îc hoµn tr¶ l¹i cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm. Ngoµi ra cßn tån t¹i c¸c d¹ng b¶o hiÓm kh¸c nhau trong ngµnh Hµng kh«ng trªn thÕ giíi nh­: b¶o hiÓm mÊt kh¶ n¨ng bay cho phi c«ng vµ nh©n viªn c«ng t¸c trªn kh«ng, b¶o hiÓm cuèng vÐ cho hµnh kh¸ch, b¶o hiÓm lîi nhuËn cho c¸c h·ng Hµng kh«ng. 3.T¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng 3.1.Kh¸i niÖm vÒ t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng HiÖn nay cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ t¸i b¶o hiÓm song kh¸i niÖm ®¬n gi¶n nhÊt, dÔ hiÓu nhÊt t¸i b¶o hiÓm lµ sù b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro mµ c«ng ty b¶o hiÓm nµy g¸nh chÞu cho c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c. Nãi cô thÓ h¬n t¸i b¶o hiÓm vÒ c¬ b¶n lµ mét ph­¬ng thøc mµ trong ®ã c¸c c«ng ty b¶o hiÓm (c«ng ty b¶o hiÓm gèc) chuyÓn mét hay nhiÒu phÇn rñi ro cho mét hay nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm kh¸c (c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm). T¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng víi t­ c¸ch lµ mét bé phËn cña t¸i b¶o hiÓm. Nã ®­îc ra ®êi ®Ó ph©n t¸n rñi ro vµ gi¶m tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc trong tr­êng hîp cã tæn thÊt x¶y ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng hµng kh«ng g©y ra, ®¶m b¶o sè tiÒn båi th­êng kh«ng v­ît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty. 3.2.Sù cÇn thiÕt cña t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng VÒ mÆt lý luËn, mçi c«ng ty b¶o hiÓm ®Òu ®­îc thµnh lËp víi mét sè vèn nhÊt ®Þnh do vËy kh¶ n¨ng nhËn b¶o hiÓm cho mét rñi ro nµo ®ã hoµn toµn bÞ giíi h¹n trong sè vèn cña c«ng ty. Nh­ng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh c«ng ty cã thÓ nhËn ®­îc nh÷ng yªu cÇu b¶o hiÓm v­ît qu¸ xa kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng sù c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn gay g¾t nªn viÖc x¸c ®Þnh cña c«ng ty kh«ng ®­îc phÐp chËm trÔ, ®ång thêi c«ng ty cè g¾ng duy tr× mèi quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng. Nhê cã t¸i b¶o hiÓm mµ c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ ®¶m ®­¬ng ®­îc dÞch vô v­ît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh ®ång thêi cã thÓ khai th¸c ®­îc sù gióp ®ì tõ phÝa c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ®èi víi lÜnh vùc míi, nghiÖp vô míi. Trong thùc tiÔn, ®Æc tr­ng cña nghiÖp vô b¶o hiÓm hµng kh«ng lµ c¸c ®¬n vÞ rñi ro ®­îc b¶o hiÓm th­êng cã gi¸ trÞ rÊt lín, v­ît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc. Ch¼ng h¹n nh­ chØ cã hîp ®ång b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm giíi h¹n cã tr­êng hîp lªn tíi 1 tû USD cho mét vô tæn thÊt, nh­ vËy khi cã mét tai n¹n x¶y ra, tæn thÊt cã thÓ lªn tíi hµng tr¨m triÖu USD, thËm chÝ trªn 1 tû USD. MÆt kh¸c tæn thÊt vÒ hµng kh«ng mang tÝnh quèc tÕ cao bëi lÏ kh¸ch hµng ®i trªn mét chuyÕn bay th­êng mang c¸c quèc tÞch kh¸c nhau nªn c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó kiÓm so¸t vµ qu¶n lý rñi ro nªn cÇn t¸i b¶o hiÓm tr¸nh ph¸ s¶n. Tuy tai n¹n x¶y ra rÊt Ýt song phÇn lín th­êng lµ tæn thÊt toµn bé c¶ ng­êi vµ tµi s¶n lµm tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña c«ng ty b¶o hiÓm rÊt lín vµ t¨ng ®ét biÕn. ChÝnh v× vËy t¸i b¶o hiÓm cÇn ph¶i tèt th× míi cã thÓ gióp c«ng ty tr¸nh ®­îc nguy c¬ ph¸ s¶n tr­íc nh÷ng rñi ro x¶y ra. Mét ®Æc ®iÓm n÷a cña b¶o hiÓm hµng kh«ng dÉn ®Õn viÖc cÇn thiÕt ph¶i t¸i b¶o hiÓm lµ ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm lµ rÊt kh¸c nhau, ch¼ng h¹n nh­ ®èi t­îng b¶o hiÓm cã thÓ lµ th©n m¸y bay, con ng­êi, hµng ho¸, viÖc ®Þnh phÝ mµ kh«ng chÝnh x¸c th× còng sÏ dÉn ®Õn thu kh«ng bï ®­îc chi, do ®ã cÇn ph¶i t¸i b¶o hiÓm. 3.3.Vai trß cña t¸i b¶o hiÓm 3.2.1.§èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n NghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm lµm t¨ng thªm kh¶ n¨ng nhËn b¶o hiÓm cña thÞ tr­êng b¶o hiÓm trong n­íc. Nh­ vËy, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm sÏ kh«ng ph¶i lo l¾ng vÒ viÖc t×m c«ng ty b¶o hiÓm n­íc ngoµi ®Ó mua b¶o hiÓm. §iÒu nµy gióp cho ho¹t ®éng kinh tÕ trong n­íc ph¸t triÓn vµ h¹n chÕ viÖc chuyÓn ngo¹i tÖ ra n­íc ngoµi, h¬n n÷a cßn t¨ng thu ngo¹i tÖ th«ng qua viÖc b¸n b¶o hiÓm cho c¸c c¸ nh©n vµ c«ng ty n­íc ngoµi. Ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm diÔn ra gi÷a nhiÒu tæ chøc t¸i b¶o hiÓm cña nhiÒu n­íc. Nh­ vËy, mét thiÖt h¹i cã tÝnh th¶m ho¹ ë mét n­íc, qua t¸i b¶o hiÓm sÏ ®­îc bï ®¾p tõ nh÷ng kho¶n tiÒn båi th­êng mang tÝnh quèc tÕ. Tæn thÊt ®­îc ph©n t¸n trªn mét ph¹m vi réng, viÖc g¸nh chÞu trë nªn dÔ dµng h¬n. 3.3.2.§èi víi ng­êi ®­îc b¶o hiÓm Ng­êi ®­îc b¶o hiÓm sÏ ®¶m b¶o r»ng sè tiÒn tæn thÊt sÏ ®­îc thanh to¸n khi sè tiÒn b¶o hiÓm vµ sè tiÒn tæn thÊt lµ qu¸ lín. NghiÖp vô t¸i b¶o hiÓm sÏ h¹n chÕ xu h­íng gia t¨ng phÝ b¶o hiÓm, v× thÕ kh«ng cã t¸i b¶o hiÓm th× c«ng ty b¶o hiÓm gèc sÏ ph¶i thu mét kho¶n phÝ b¶o hiÓm rÊt lín ®Ó ®Ò phßng bÞ ph¸ s¶n khi cã th¶m ho¹ x¶y ra. 3.3.3.§èi víi c«ng ty nh­îng t¸i b¶o hiÓm T¸c dông ®Çu tiªn lµ t¸i b¶o hiÓm gióp cho c«ng ty nh­îng t¸i b¶o hiÓm cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng nhËn b¶o hiÓm vµ cã thÓ nhËn b¶o hiÓm nh÷ng rñi ro lín mµ kh«ng cÇn ph¶i t¨ng thªm vèn, tøc lµ t¨ng kh¶ n¨ng ký kÕt cña ng­êi B¶o hiÓm, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c c«ng ty míi thµnh lËp, vèn kinh doanh cßn h¹n chÕ. Thø hai, t¸i b¶o hiÓm ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn båi th­êng trong tr­êng hîp x¶y ra nh÷ng thiÖt h¹i lín hay nh÷ng rñi ro mang tÝnh th¶m ho¹, ch¼ng h¹n nh­ mét trËn b·o ®¸nh vµo hµng ngh×n hîp ®ång trong cïng mét sù cè. Nhê ®ã t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty nh­îng t¸i b¶o hiÓm æn ®Þnh h¬n. Thø ba, t¸i b¶o hiÓm cã thÓ gióp ng­êi b¶o hiÓm söa ch÷a tÝnh bÊt th­êng, ®ét biÕn cña rñi ro - kh¶ n¨ng sai lÖch gi÷a thùc tÕ vµ dù ®o¸n mµ ng­êi b¶o hiÓm cã ®­îc qua sè liÖu thèng kª rñi ro tõ qu¸ khø. Ng­êi b¶o hiÓm còng cã thÓ nhËn ®­îc sù t­ vÊn nghiÖp vô tõ nh÷ng nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm . Cuèi cïng, sau khi chuyÓn phÇn phÝ t¸i b¶o hiÓm cho c«ng ty nhËn t¸i b¶o hiÓm, c«ng ty b¶o hiÓm gèc cßn nhËn ®­îc mét kho¶n tiÒn hoa hång cho c¸c dÞch vô mµ m×nh khai th¸c ®­îc. NhiÒu khi ®©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó c¸c c«ng ty b¶o hiÓm gèc quyÕt ®Þnh sÏ ký kÕt hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm víi c«ng ty t¸i b¶o hiÓm nµo II.C¸c ph­¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm hµng kh«ng 1.Ph­¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi T¸i b¶o hiÓm t¹m thêi hay cßn gäi lµ ph­¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm l©u ®êi nhÊt cho ®Õn nay còng ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn, theo ph­¬ng ph¸p nµy c«ng ty b¶o hiÓm gèc chuyÓn nh­îng cho c«ng ty t¸i b¶o hiÓm tõng dÞch vô hay tõng ®¬n b¶o hiÓm mét c¸ch riªng lÎ. C«ng ty t¸i b¶o hiÓm vÒ phÇn m×nh kh«ng cã nghÜa vô ph¶i nhËn t¸i b¶o hiÓm cho dÞch vô hay ®¬n b¶o hiÓm ®ã. C«ng ty b¶o hiÓm gèc còng cã toµn quyÒn quyÕt ®Þnh ®èi víi dÞch vô nµo, bao nhiªu vµ cho c«ng ty b¶o hiÓm nµo. MÆt kh¸c c«ng ty t¸i b¶o hiÓm còng cã quyÒn tõ chèi nhËn t¸i b¶o hiÓm cho dÞch vô hay chØ nhËn víi mét tû lÖ mµ hä cho lµ phï hîp. §Ó tiÕn hµnh t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi, c«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i cung cÊp cho c«ng ty t¸i b¶o hiÓm tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin cã liªn quan ®Õn dÞch vô ®­îc b¶o hiÓm. Mçi rñi ro ph¸t sinh, muèn ®­îc c«ng ty t¸i b¶o hiÓm chÊp nhËn ph¶i tiÕn hµnh mét lÇn th­¬ng l­îng vµ mçi nghiÖp vô riªng biÖt ®­îc xÕp thµnh mét hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm riªng biÖt. 1.1.Thñ tôc tiÕn hµnh thu xÕp mét hîp ®ång t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi B­íc 1: C«ng ty nh­îng th«ng b¸o cho nhµ b¶o hiÓm mét dÞch vô nµo ®ã mµ m×nh cÇn t¸i b¶o hiÓm d­íi h×nh thøc b¶n chµo (ship), trong ®ã cã ghi ®Æc ®iÓm chÝnh cña rñi ro ®­îc b¶o hiÓm nh­ : tªn vµ ®Þa chØ ng­êi ®­îc b¶o hiÓm, tû lÖ phÝ b¶o hiÓm, møc gi÷ l¹i cña c«ng ty nh­îng, thñ tôc phÝ t¸i b¶o hiÓm c¸c th«ng tin vÒ rñi ro ®­îc b¶o hiÓm. B­íc 2: Sau khi nhËn ®­îc b¶n chµo, nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm cã toµn quyÒn tù do ®Ó lùa chän nhËn toµn bé hay mét phÇn nµo ®ã (tû lÖ hoÆc sè tiÒn) hoÆc tõ chèi nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm x¸c nhËn phÇn tham gia, th«ng th­êng b»ng c¸ch ghi trùc tiÕp vµo b¶n thø hai cña b¶n chµo vµ göi l¹i c«ng ty nh­îng. Tuy nhiªn, khã kh¨n chñ yÕu cña c«ng ty nh­îng lµ thêi gian v× vËy trªn thùc tÕ viÖc x¸c nhËn th­êng ®­îc th«ng qua ®iÖn tÝn hoÆc ®iÖn tho¹i tr­íc råi sau ®ã x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý cña hîp ®ång. Tr­íc khi cã ý kiÕn nhËn hay kh­íc tõ nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm cã thÓ yªu cÇu biÕt thªm vÒ nh÷ng chi tiÕt kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ nh÷ng rñi ro mµ m×nh sÏ nhËn. Cuèi cïng chØ khi nµo nhËn ®­îc th«ng b¸o chÊp nhËn cña nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm th× ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi míi ®­îc coi lµ thu xÕp xong. DÞch vô t¸i b¶o hiÓm còng bÞ ®éng chÊm døt khi hÕt h¹n hîp ®ång. Tuy nhiªn dï hîp ®ång nµy cã ®­îc t¸i lËp th× kh«ng cã ý nghÜa lµ nhËn t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc ph¶i cÊp nhËn t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi cho thêi h¹n kÕ tiÕp, mµ hä cã quyÒn tù lùa chän tiÕp tôc hay tõ chèi kh«ng tham gia tiÕp n÷a. Ngoµi ra mäi sù thay ®æi vÒ néi dung, ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ®· tho¶ thuËn ®Òu ph¶i ®­îc th«ng b¸o tr­íc vµ ®­îc sù ®ång ý cña nhµ nhËn t¸i b¶o hiÓm. 1.2.§¸nh gi¸ vÒ ph­¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi a.¦u ®iÓm : - Cho phÐp c«ng ty b¶o hiÓm gèc duy tr× mét c¬ cÊu dÞch vô vµ kh¶ n¨ng vèn cã cña c¸c nhµ t¸i b¶o hiÓm - Cho phÐp c«ng ty t¸i b¶o hiÓm nhá víi kinh nghiÖm hÕt søc h¹n chÕ cã thÓ c¹nh tranh ®Ó nhËn dÞch vô lín n»m ngoµi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh, bëi v× hä cã thÓ sö dông ®­îc chuyªn m«n nghiÖp vô vµ kh¶ n¨ng vèn cã cña c¸c nhµ t¸i b¶o hiÓm. - Cho phÐp c«ng ty b¶o hiÓm gèc cã thÓ trao ®æi dÞch vô nh»m ph©n t¸n rñi ro vµ ®¶m b¶o doanh thu æn ®Þnh. - ¸p dông ph­¬ng ph¸p t¸i b¶o hiÓm nµy c«ng ty t¸i b¶o hiÓm nghiªn cøu kü l­ìng vµ kiÓm tra tõng rñi ro riªng lÎ tr­íc khi quyÕt ®Þnh nhËn hay kh«ng nhËn b.Nh­îc ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ còng rÊt tèn kÐm v× mçi dÞch vô ph¶i gi¶i quyÕt mét c¸ch riªng lÎ. - C«ng ty b¶o hiÓm gèc ph¶i thu xÕp t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi tr­íc khi quyÕt ®Þnh nhËn mét dÞch vô. Nªn viÖc quyÕt ®Þnh nhËn b¶o hiÓm sÏ bÞ chËm l¹i cho ®Õn khi thu xÕp xong toµn bé t¸i b¶o hiÓm t¹m thêi. Nh­ vËy c«ng ty b¶o hiÓm gèc cã kh¶ n¨ng ph¶i nh­êng dÞch vô ®ã cho ®èi thñ c¹nh tranh l._.