Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trên địa bàn tỉnh Bình Dương từ nay đến năm 2010

Trang 1 MÔÛ ÑAÀU Thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñöôïc ban haønh laàn ñaàu tieân vaøo thaùng 12/1987. Qua hôn 15 naêm keå töø khi ban haønh Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ôû nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu quan troïng, goùp phaàn tích cöïc vaøo vieäc thöïc hieän thaéng lôïi caùc muïc tieâu kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Nhö Nghò quyeát Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng ñaõ khaúng ñònh “thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø chuû tröông quan troïng, goùp phaàn khai thaùc caùc nguoàn löïc trong nöôùc, môû roäng hôïp taùc kinh teá quoác teá, taïo neân söùc maïnh toång hôïp phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, phaùt trieån ñaát nöôùc”. Thaät vaäy, ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng cho ñaàu tö phaùt trieån; coù taùc duïng thuùc ñaåy söï chuyeån dòch cô caáu theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa; môû ra nhieàu ngaønh ngheà, saûn phaåm môùi; naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø trình ñoä coâng ngheä, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu; taïo theâm nhieàu vieäc laøm môùi, goùp phaàn môû roäng quan heä ñoái ngoaïi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Laø tænh naèm trong vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam, trong nhöõng naêm qua Bình Döông ñaõ tích cöïc thöïc hieän coâng taùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñaõ ñaït ñöôïc moät soá thaønh töïu quan troïng. Trong giai ñoaïn 5 naêm (1997-2002), GDP cuûa tænh taêng bình quaân 15,58% haøng naêm, cao hôn gaáp 2 laàn so vôùi naêm 1997. Cô caáu kinh teá chuyeån dòch theo höôùng taêng daàn tyû troïng coâng nghieäp, noâng nghieäp tuy taêng khaù nhöng giaûm daàn tyû troïng (do coâng nghieäp taêng raát nhanh). Ñeán naêm 2002, cô caáu kinh teá cuûa tænh laø: coâng nghieäp - dòch vuï - noâng nghieäp vôùi tyû troïng töông öùng 60,6% - 25,94% - 13,46%. Rieâng veà lónh vöïc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, tính ñeán heát thaùng 06/2003 toång soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh Bình Döông laø 694 döï aùn, vôùi toång soá voán ñaàu tö laø 3 tyû 292 trieäu ñoâ la Myõ. Nhaän thöùc roõ taàm quan troïng cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc noùi chung vaø cuûa Bình Döông noùi rieâng, tænh caàn coù nhöõng giaûi phaùp thieát thöïc trong vieäc thöïc hieän môøi goïi, thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi boû voán ra ñaàu tö treân ñòa baøn tænh trong thôøi gian tôùi. Töø nhöõng lyù do treân, toâi xin choïn ñeà taøi "Moät soá giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) treân ñòa baøn tænh Bình Trang 2 Döông giai ñoaïn töø nay - 2010" laøm luaän vaên toát nghieäp cao hoïc kinh teá ngaønh quaûn trò kinh doanh naêm 2003.
Muïc ñích cuûa luaän vaên: Luaän vaên naøy nhaèm nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà sau: 1/ Ñaùnh giaù khaùi quaùt tình hình thu huùt FDI ôû nöôùc ta noùi chung vaø thöïc traïng ôû tænh Bình Döông noùi rieâng. Ñaëc bieät laø ñaùnh giaù nhöõng taùc ñoäng cuûa noù ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh trong thôøi gian qua. 2/ Qua ñoù ñeà xuaát moät soá caùc giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay ñeán 2010.
Phaïm vi vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Ñeà taøi khoâng nhaèm nghieân cöùu hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi noùi chung cuõng nhö hoaït ñoäng thöïc tieãn kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi maø chæ ñi saâu nghieân cöùu hoaït ñoäng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay ñeán 2010. Hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi coù lieân quan ñeán nhieàu lónh vöïc khaùc nhau vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu quan taâm tìm hieåu, nghieân cöùu. Do ñoù, ngoaøi caùc phöông phaùp cô baûn ñöôïc söû duïng trong nghieân cöùu kinh teá nhö phöông phaùp thoáng keâ, phöông phaùp so saùnh, phaân tích... taùc giaû coøn söû duïng moät soá keát quaû nghieân cöùu cuûa caùc nhaø nghieân cöùu tröôùc ñaây.
Keát caáu luaän vaên: Ngoaøi caùc phaàn môû ñaàu, keát luaän, danh muïc taøi lieäu tham khaûo vaø caùc phuï luïc... luaän vaên goàm coù 3 chöông. Chöông 1: Toång quan veà hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Chöông 2: Thöïc traïng tình hình thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông trong thôøi gian qua (1997-2002). Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay ñeán 2010. Trang 3 Chöông 1: Toång quan veà hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.1 Giôùi thieäu khaùi quaùt veà hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.1.1 Moät soá khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm cô baûn veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñeå hieåu ñöôïc baûn chaát cuûa ñaàu tö quoác teá vaø caùc hình thöùc hoaït ñoäng cuûa noù, tröôùc heát ta caàn laøm roõ khaùi nieäm veà ñaàu tö. Maëc duø coøn khaù nhieàu quan ñieåm khaùc nhau veà vaán ñeà naøy, nhöng coù theå ñöa ra moät khaùi nieäm cô baûn veà ñaàu tö ñöôïc nhieàu ngöôøi thöøa nhaän, ñoù laø "ñaàu tö laø vieäc söû duïng moät löôïng taøi saûn nhaát ñònh nhö voán, coâng ngheä, ñaát ñai... vaøo moät hoaït ñoäng kinh teá cuï theå nhaèm taïo ra moät hoaëc nhieàu saûn phaåm cho xaõ hoäi ñeå thu lôïi nhuaän". Ngaøy nay, hoaït ñoäng ñaàu tö quoác teá dieãn ra ngaøy caøng phoå bieán vaø coù vai troø quan troïng trong quaù trình phaùt trieån kinh teá cuûa caùc nöôùc, keå caû nöôùc ñaàu tö laãn nöôùc nhaän ñaàu tö. Ñaàu tö quoác teá ñöôïc thöïc hieän chuû yeáu döôùi ba hình thöùc cô baûn laø: ñaàu tö tröïc tieáp, ñaàu tö giaùn tieáp vaø tín duïng quoác teá. 1.1.1.1 Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI): laø hình thöùc ñaàu tö quoác teá maø chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng goùp moät soá voán ñuû lôùn vaøo lónh vöïc saûn xuaát hoaëc dòch vuï, cho pheùp hoï tröïc tieáp tham gia ñieàu haønh ñoái töôïng maø hoï töï boû voán ñaàu tö. Theo luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñöôïc hieåu laø vieäc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöa vaøo Vieät Nam voán baèng tieàn hoaëc baát kyø taøi saûn naøo ñeå tieán haønh caùc hoaït ñoäng ñaàu tö theo quy ñònh cuûa luaät phaùp Vieät Nam. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp: − Caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi goùp moät soá voán toái thieåu, tuøy theo quy ñònh cuûa luaät ñaàu tö töøng nöôùc, thí duï nhö Luaät Ñaàu tö cuûa Vieät Nam quy ñònh " soá voán ñoùng goùp toái thieåu cuûa phía nöôùc ngoaøi phaûi baèng 30% voán phaùp ñònh cuûa döï aùn". − Quyeàn haønh quaûn lyù phuï thuoäc vaøo möùc ñoä goùp voán, neáu ñoùng goùp 100% voán thì toaøn boä do chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñieàu haønh. − Lôïi nhuaän cuûa caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi thu ñöôïc phuï thuoäc vaøo keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa xí nghieäp. Lôøi, loã ñöôïc chia theo tyû leä goùp voán trong voán phaùp ñònh sau khi ñaõ noäp thueá lôïi töùc (nay laø thueá thu nhaäp doanh nghieäp) cho nöôùc chuû nhaø. − Ñaàu tö tröïc tieáp ñöôïc thöïc hieän döôùi caùc hình thöùc: + Ñoùng goùp voán ñeå xaây döïng xí nghieäp môùi. + Mua laïi toaøn boä hoaëc töøng phaàn xí nghieäp ñang hoaït ñoäng. + Mua coå phieáu ñeå thoân tín hoaëc saùt nhaäp. 1.1.1.2 Ñaàu tö giaùn tieáp: laø hình thöùc ñaàu tö maø chuû tö baûn chuyeån voán vaøo moät quoác gia khaùc ñeå mua coå phaàn hoaëc chöùng khoaùn treân thò tröôøng Trang 4 taøi chính nhaèm thu lôïi nhuaän döôùi hình thöùc coå töùc hoaëc thu nhaäp chöùng khoaùn. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp: − Tuøy theo quy ñònh cuûa töøng nöôùc maø moãi chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi bò khoáng cheá möùc ñoä goùp voán, thuôøng laø döôùi 10-25% voán phaùp ñònh. − Caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi kieám lôøi qua coå töùc hoaëc thu nhaäp chöùng khoaùn. − Chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi khoâng ñöôïc pheùp tröïc tieáp ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp maø hoï boû voán mua coå phieáu hoaëc chöùng khoaùn. − Nhaø ñaàu tö boû voán ra kinh doanh thoâng qua thò tröôøng taøi chính. 1.1.1.3 Hình thöùc tín duïng quoác teá: laø hình thöùc ñaàu tö döôùi daïng cho vay vaø kieám lôøi thoâng qua laõi suaát tieàn vay. Veà thöïc chaát ñaây cuõng laø moät hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp, nhöng do coù nhöõng ñaëc thuø rieâng neân trong thöïc teá hình thöùc naøy vaãn ñöôïc phaân loaïi nhö moät hình thöùc ñoäc laäp. Trong ñoù, ODA (Official Development Assistance - Hoã trôï phaùt trieån chính thöùc) ñöôïc xem laø hình thöùc tín duïng quoác teá ñaëc bieät. Ñaây laø hình thöùc vieän trôï khoâng hoaøn laïi hoaëc cho vay voán vôùi nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät öu ñaõi: cho vay daøi haïn, laõi suaát thaáp, phöông thöùc traû nôï thuaän lôïi... nhaèm giuùp caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá vaø phuùc lôïi xaõ hoäi. Nhìn chung, FDI laø hình thöùc ñaàu tö chuû yeáu so vôùi caùc hình thöùc ñaàu tö quoác teá khaùc. Neáu ODA vaø hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh thì FDI laïi toû ra laø hình thöùc ñaàu tö coù hieäu quaû. Vay thöông maïi vôùi laõi suaát cao seõ deå trôû thaønh gaùnh naëng veà nôï nöôùc ngoaøi ñoái vôùi nöôùc vay nôï trong töông lai. Ñaàu tö giaùn tieáp tuy khoâng trôû thaønh nôï, nhöng söï thay ñoåi ñoät ngoät doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi aûnh höôûng maïnh ñeán thò tröôøng voán, taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán söï oån ñònh kinh teá vó moâ cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. Trong khi ñoù, hình thöùc FDI haàu nhö khaéc phuïc ñöôïc nhöõng baát lôïi ñaõ neâu. FDI ñöôïc ñaùnh giaù laø hình thöùc ñaàu tö khoâng trôû thaønh gaùnh naëng veà nôï cho nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng khoâng deã daøng ruùt voán trong thôøi gian ngaén. Traùi laïi, FDI coøn taïo ñieàu kieän cho nöôùc nhaän ñaàu tö khai thaùc vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc trong nöôùc. Beân caïnh ñoù, FDI khoâng chæ ñöa voán vaøo nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö, maø thoâng qua ñoù coøn giuùp tieáp thu ñöôïc kyõ thuaät coâng ngheä tieân tieán vaø kinh nghieäm quaûn lyù kinh doanh cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Töø ñoù, taùc ñoäng tích cöïc ñeán vieäc naâng cao naêng löïc cuûa caùc ngaønh saûn xuaát vaø dòch vuï trong nöôùc, thuùc ñaåy taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Maët khaùc, FDI coøn goùp phaàn laøm thay ñoåi cô caáu neàn kinh teá theo höôùng coâng nghieäp vaø dòch vuï, laøm cho tính hieäu quaû cuûa söï phaùt trieån kinh teá ñöôïc naâng leân. Goùp phaàn naâng cao möùc soáng cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö thoâng qua giaûi quyeát vieäc laøm, taêng thu nhaäp, taïo ñoäi nguõ lao ñoäng coù trình Trang 5 ñoä vaø tay ngheà. Ngoaøi ra, FDI coøn giuùp ñaåy nhanh tieán trình hoäi nhaäp cuûa quoác gia vôùi neàn kinh teá theá giôùi vì ñaàu tö tröïc tieáp laø nhaân toá taùc ñoäng maïnh tôùi tieán trình hoaøn thieän theå cheá, chính saùch ñeán moâi tröôøng ñaàu tö. 1.1.2 Caùc hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) taïi Vieät Nam. Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ra ñôøi ñeán nay ñaõ hôn 15 naêm (töø 12/1987), keå töø ñoù tôùi nay ñaõ qua nhieàu laàn söûa ñoåi, boå sung vaø hieän nay luaät thöøa nhaän coù 4 hình thöùc FDI cô baûn vaø moät soá hình thöùc ñaàu tö ñaëc bieät khaùc: 1.1.2.1 Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh (A business co-operation contract). Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh laø vaên baûn kyù keát giöõa hai beân hoaëc nhieàu beân (goïi taét laø caùc beân hôïp doanh) quy ñònh traùch nhieäm vaø phaân chia keát quaû kinh doanh cho moãi beân (nöôùc ngoaøi vaø sôû taïi) ñeå tieán haønh ñaàu tö kinh doanh ôû Vieät Nam maø khoâng thaønh laäp phaùp nhaân. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø: − Caùc beân Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi hôïp taùc vôùi nhau ñeå tieán haønh kinh doanh taïi Vieät nam treân cô sôû vaên baûn hôïp ñoàng ñaõ kyù giöõa hai hoaëc nhieàu beân, trong hôïp ñoàng quy ñònh roõ nghóa vuï, quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm cuûa moãi beân tham gia. − Caùc beân tieán haønh hoaït ñoäng kinh doanh maø khoâng caàn laäp ra moät phaùp nhaân môùi, töùc khoâng cho ra ñôøi coâng ty, xí nghieäp môùi. − Thôøi haïn cuûa hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh do caùc beân töï thoûa thuaän, phuø hôïp vôùi tính chaát hoaït ñoäng kinh doanh vaø söï caàn thieát ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu cuûa hôïp ñoàng. − Moãi beân laøm nghóa vuï taøi chính ñoái vôùi nöôùc chuû nhaø theo nhöõng quy ñònh rieâng. 1.1.2.2 Doanh nghieäp lieân doanh (A Joint Venture Enterprise). Laø doanh nghieäp môùi ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû goùp voán hai beân hoaëc nhieàu beân Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø: − Doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, mang tö caùch phaùp nhaân Vieät Nam. − Voán phaùp ñònh cuûa lieân doanh ít nhaát baèng 30% voán ñaàu tö, ñoái vôùi nhöõng döï aùn ñaàu tö vaøo haï taàng cô sôû, troàng röøng, ñaàu tö vaøo caùc vuøng kinh teá khoù khaên coù theå chaáp nhaän voán phaùp ñònh thaáp ñeán 20% nhöng phaûi ñöôïc cô quan caáp giaáy pheùp chaáp thuaän. − Phaàn voán ñoùng goùp cuûa beân phía nöôùc ngoaøi khoâng thaáp hôn 30% voán phaùp ñònh tröø tröôøng hôïp ñaëc bieät coù theå cho pheùp thaáp ñeán 20%. − Thôøi gian ñaàu tö cho pheùp khoâng quaù 50 naêm, trong tröôøng hôïp ñaëc bieät coù theå keùo daøi ñeán 70 naêm. Trang 6 Tuøy vaøo quy moâ cuûa voán ñaàu tö vaø lónh vöïc ñaàu tö maø nhaø nöôùc quy ñònh thôøi haïn ñaàu tö khaùc nhau. − Toång giaùm ñoác ñieàu haønh lieân doanh coù theå laø ngöôøi nöôùc ngoaøi, trong tröôøng hôïp ñoù phoù toång giaùm ñoác thöù nhaát laø ngöôøi Vieät Nam, thöôøng truù taïi Vieät Nam. − Hoäi ñoàng quaûn trò laø cô quan laõnh ñaïo cuûa doanh nghieäp lieân doanh. Soá thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng quaûn trò do caùc beân quyeát ñònh, moãi beân cöû ngöôøi cuûa mình tham gia hoäi ñoàng quaûn trò öùng vôùi phaàn voán ñoùng goùp trong voán phaùp ñònh. Beân ít nhaát laø hai ngöôøi. − Lôøi, loã ñöôïc chia cho moãi beân caên cöù vaøo tyû leä goùp voán trong voán phaùp ñònh (tröø tröôøng hôïp caùc beân thoûa thuaän khaùc ñi). 1.1.2.3 Doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (Enterprise with one hundred (100) percent Foreign owned capital). Ñaây laø doanh nghieäp thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laäp taïi Vieät Nam, töï toå chöùc quaûn lyù vaø chòu traùch nhieäm veà keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình. Ñaëc ñieåm cuûa hình thöùc naøy laø: − Doanh nghieäp ñöôïc laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, mang tö caùch phaùp nhaân Vieät Nam. − Voán phaùp ñònh cuûa doanh nghieäp ít nhaát phaûi baèng 30% voán ñaàu tö, tröø tröôøng hôïp ñaàu tö vaøo nhöõng vuøng kinh teá khoù khaên thì tyû leä naøy coù theå thaáp ñeán 20% voán phaùp ñònh. − Trong quaù trình hoaït ñoäng khoâng ñöôïc giaûm voán phaùp ñònh, taêng voán phaùp ñònh phaûi xin pheùp. 1.1.2.4 Doanh nghieäp coå phaàn Caên cöù Nghò ñònh soá 38/2003 cuûa Thuû töôùng chính phuû ban haønh ngaøy 15/04/2003 veà vieäc chuyeån ñoåi moät soá doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi sang hoaït ñoäng coâng ty coå phaàn thì hình thöùc naøy ñöôïc hieåu laø "Doanh nghieäp coå phaàn laø doanh nghieäp coù voán ñieàu leä ñöôïc chia laøm nhieàu phaàn baèng nhau goïi laø coå phaàn, trong ñoù caùc coå ñoâng saùng laäp nöôùc ngoaøi naém giöû ít nhaát 30% voán ñieàu leä; ñöôïc toå chöùc hoaït ñoäng theo hình thöùc coâng ty coå phaàn... ñöôïc höôûng caùc ñaûm baûo cuûa nhaø nöôùc Vieät Nam vaø öu ñaõi theo Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam". Coù ba ñieàu kieän ñeå moät doanh nghieäp nöôùc ngoaøi töø hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn chuyeån sang coâng ty coå phaàn: − Doanh nghieäp ñaõ goùp ñuû voán phaùp ñònh theo quy ñònh taïi giaáy pheùp ñaàu tö. − Ñaõ chính thöùc hoaït ñoäng ít nhaát ba naêm trong ñoù naêm cuoái tröôùc khi chuyeån ñoåi phaûi coù laõi. − Coù hoà sô ñeà nghò chuyeån ñoåi. Trang 7 Ngoaøi ra taïi Vieät Nam, coøn coù caùc hình thöùc ñaàu tö ñaëc thuø khaùc laø:
Hình thöùc xaây döïng - kinh doanh - chuyeån giao (BOT - Build- Operate-Transfer): laø vaên baûn kyù keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng, kinh doanh coâng trình keát caáu haï taàng trong moät thôøi haïn nhaát ñònh; heát thôøi haïn, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao khoâng boài hoaøn coâng trình ñoù cho nhaø nöôùc Vieät Nam. Caàn phaân bieät vôùi hình thöùc BTO vaø BT: Hình thöùc xaây döïng - chuyeån giao - kinh doanh (BTO): laø vaên baûn kyù keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng; sau khi xaây döïng xong nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao coâng trình ñoù cho nhaø nöôùc Vieät Nam, chính phuû Vieät Nam daønh cho nhaø ñaàu tö quyeàn kinh doanh coâng trình ñoù trong moät thôøi haïn nhaát ñònh ñeå thu hoài voán ñaàu tö vaø lôïi nhuaän hôïp lyù. Hình thöùc xaây döïng - chuyeån giao (BT): laø vaên baûn kyù keát giöõa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng; sau khi xaây döïng xong nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giao coâng trình ñoù cho nhaø nöôùc Vieät Nam.
Hình thöùc khu cheá xuaát (Export Processing Zone): ñaây laø moät khu vöïc laõnh thoå ñöôïc nhaø nöôùc quy hoaïch rieâng nhaèm thu huùt caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi vaøo hoaït ñoäng ñeå cheá bieán ra haøng coâng nghieäp phuïc vuï xuaát khaåu.
Hình thöùc phaùt trieån KCN (Industrial Zone, Industrial Park): ngaøy 24/4/1997, chính phuû ñaõ ban haønh quy cheá khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp, khu coâng ngheä cao goïi chung laø khu coâng nghieäp thay theá cho hai Nghò ñònh laø Nghò ñònh soáâ 322-NÑ/HÑBT ngaøy 18/10/1991 vaø Nghò ñònh soáâ 192-NÑ/CP ngaøy 28/12/1994. Nhö vaäy, KCN taïi Vieät Nam ñöôïc hieåu laø: "KCN laø khu taäp trung caùc doanh nghieäp KCN, chuyeân saûn xuaát coâng nghieäp vaø thöïc hieän caùc dòch vuï hoå trôï saûn xuaát coâng nghieäp, coù ranh giôùi ñòa lyù xaùc ñònh, khoâng coù daân cö sinh soáng vaø do Chính phuû quyeát ñònh thaønh laäp". 1.2 Vò trí, vai troø cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) ñoái vôùi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc. 1.2.1 Vò trí: Ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám vò trí khaù quan troïng trong neàn kinh teá Vieät Nam. Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng cho ñaàu tö phaùt trieån, coù taùc duïng thuùc ñaåy söï chuyeån dòch cô caáu theo höôùng CNH-HÑH; môû ra nhieàu ngaønh ngheà, saûn phaåm môùi; naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø trình ñoä coâng ngheä, môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu; taïo theâm nhieàu vieäc laøm môùi, goùp phaàn môû roäng quan heä ñoái ngoaïi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Trang 8 Nhö Nghò quyeát ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng ñaõ khaúng ñònh kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø moät boä phaän caáu thaønh quan troïng cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa ôû nöôùc ta, ñöôïc khuyeán khích phaùt trieån laâu daøi, bình ñaúng vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc. Thu huùt voán FDI laø chuû tröông quan troïng, goùp phaàn khai thaùc caùc nguoàn löïc trong nöôùc, môû roäng hôïp taùc kinh teá quoác teá, taïo neân söùc maïnh toång hôïp phuïc vuï söï nghieäp CNH-HÑH, phaùt trieån ñaát nöôùc. 1.2.2 Vai troø cuûa ñaàu tö quoác teá: Coù theå noùi, hoaït ñoäng ñaàu tö quoác teá ngaøy caøng theå hieän roõ vai troø to lôùn trong vieäc thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi ôû caùc nöôùc (nuôùc ñaàu tö laãn nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö). 1.2.2.1 Ñoái vôùi nöôùc ñaàu tö: Giuùp naâng cao hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö thoâng qua vieäc taän duïng nhöõng lôïi theá saûn xuaát cuûa nôi tieáp nhaän ñaàu tö nhö nguoàn taøi nguyeân, vaät lieäu reû tieàn, giuùp haï giaù thaønh saûn phaåm vaø naâng cao tyû suaát lôïi nhuaän cuûa voán ñaàu tö. Ñoàng thôøi coù theå taïo ra nguoàn cung caáp nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo oån ñònh vôùi giaù phaûi chaêng cho nöôùc ñaàu tö. Beân caïnh ñoù, ñaàu tö quoác teá coøn laø phöông tieän ñeå caùc nhaø ñaàu tö coù theå tieáp caän vaø môû roäng thò tröôøng tieâu thuï ra beân ngoaøi, taïo laäp ñöôïc moái quan heä vôùi khaùch haøng vaø caùc keânh phaân phoái haøng hoùa taïi ñòa phöông, traùnh ñöôïc haøng raøo baûo hoä maäu dòch cuûa caùc nöôùc thoâng qua vieäc xaây döïng caùc nhaø maùy saûn xuaát vaø thò tröôøng ôû beân ngoaøi. Ngoaøi ra, ñaàu tö voán ra nöôùc ngoaøi giuùp caùc chuû ñaàu tö phaân taùn bôùt ruûi ro khi tình hình trong nöôùc baát oån hay khi thò tröôøng trong nöôùc coù daáu hieäu suy thoaùi, baõo hoøa... 1.2.2.2 Ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö: Coù theå khaùi quaùt luoàng voán ñaàu tö quoác teá hieän nay chaûy vaøo hai khu vöïc: caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån vaø caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån. Nhìn chung, ñaàu tö quoác teá ñeàu coù vai troø quan troïng ñaëc bieät, nhöng vai troø naøy ñöôïc theå hieän khaùc nhau giöõa hai khu vöïc naøy: a/ Ñoái vôùi caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån (nhö Myõ, EU, Nhaät baûn...) ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi coù yù nghóa quan troïng, noù giuùp giaûi quyeát khoù khaên veà caùc vaán ñeà kinh teá xaõ hoäi trong nöôùc nhö: thaát nghieäp, laïm phaùt... Vaø cuõng qua ñoù, caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå mua laïi nhöõng coâng ty, xí nghieäp laøm aên thua loã coù nguy cô bò phaù saûn, giuùp caûi thieän tình hình thanh toaùn, taïo coâng aên vieäc laøm môùi cho ngöôøi lao ñoäng. Maët khaùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn goùp phaàn taêng thu ngaân saùch quoác gia, taïo moâi tröôøng caïnh tranh laønh maïnh ñeå thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi trong nöôùc. Ngoaøi ra, noù coøn giuùp caùc nhaø quaûn lyù trong nöôùc coù theå hoïc hoûi ñöôïc kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán töø caùc nöôùc khaùc. Trang 9 b/ Ñoái vôùi caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån Ñaàu tö quoác teá giuùp caùc nöôùc naøy ñaåy maïnh toác ñoä phaùt trieån neân kinh teá thoâng qua vieäc taïo ra caùc xí nghieäp, caùc nhaø maùy môùi hoaëc taêng quy moâ cuûa caùc ñôn vò kinh teá. Qua ñoù goùp phaàn phaùt trieån nhöõng ngaønh ngheà môùi, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø taïo coâng aên vieäc laøm môùi, thu huùt theâm nhieàu lao ñoäng, töø ñoù taêng thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng, taïo ñieàu kieän taêng tích luõy trong nöôùc. Thoâng qua tieáp nhaän ñaàu tö quoác teá caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån coù ñieàu kieän tieáp nhaän ñöôïc kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa nöôùc ngoaøi. Töø ñoù, taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy söï ñoåi môùi coâng ngheä cuûa caùc nöôùc, goùp phaàn taêng naêng suaát lao ñoäng vaø haï giaù thaønh saûn phaåm. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng buø ñaép cho söï thieáu huït veà voán cuûa caùc nöôùc. Ñaëc bieät ñoái vôùi caùc nöôùc chaäm vaø ñang phaùt trieån thì ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn boå sung nguoàn voán ñaàu tö trong nöôùc vaø caûi thieän caùn caân thanh toaùn quoác teá. Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñöôïc ñaùnh giaù laø coù öu theá noåi baät hôn so vôùi caùc nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi khaùc nhö vay nôï, vieän trôï... do khoâng gaây nôï cho nöôùc nhaän ñaàu tö. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taùc ñoäng maïnh ñeán caïnh tranh vaø ñoäc quyeàn trong nöôùc, töø ñoù thuùc ñaåy caïnh tranh, laøm cho neàn kinh teá hoaït ñoäng coù hieäu quaû hôn, ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá. Ngoaøi ra, nhôø coù ñaàu tö nöôùc ngoaøi cô caáu neàn kinh teá cuûa caùc nöôùc naøy chuyeån dòch nhanh choùng theo chieàu höôùng taêng nhanh tyû troïng caùc ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï, giaûm tyû troïng caùc ngaønh noâng nghieäp, khai thaùc trong GDP, ñaåy maïnh söï nghieäp CNH-HÑH ñaát nöôùc. Vai troø cuûa caùc MNC ñoái vôùi doøng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi: Ngaøy nay, caùc MNC ñaõ trôû thaønh löïc löôïng chuû yeáu, noøng coát thuùc ñaåy quaù trình toaøn caàu hoùa, khu vöïc hoùa neàn kinh teá theá giôùi, thoâng qua taùc ñoäng to lôùn cuûa caùc MNC trong vieäc phaân boá nguoàn löïc cuûa neàn kinh teá theá giôùi, thuùc ñaåy quaù trình chuyeån bieán cô caáu kinh teá ôû caùc quoác gia. Phaàn lôùn caùc hoaït ñoäng FDI ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc MNC, neân vieäc taêng tröôûng nhanh cuûa caùc coâng ty naøy ñaõ thuùc ñaåy maïnh doøng löu chuyeån voán ñaàu tö giöõa caùc nöôùc. Caùc MNC cuõng ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc chuyeån taûi kyõ thuaät, coâng ngheä, thuùc ñaåy quaù trình CNH-HÑH ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, haàu heát caùc coâng ngheä hieän ñaïi trong caùc ngaønh kinh teá quan troïng nhö daàu khí, ñieän töû, vieãn thoâng, oâ toâ... ñöôïc chuyeån giao thoâng qua con ñöôøng FDI. Maët khaùc, coâng ngheä cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø caùc MNC coù vai troø ñaëc bieät quan troïng trong thöïc hieän chieán löôïc “ñi taét ñoùn ñaàu” ñeå CNH-HÑH neàn kinh teá. Trang 10 Thoâng qua FDI, caùc MNC khoâng chæ boå sung voán ñaàu tö, chuyeån giao coâng ngheä, kieán thöùc quaûn lyù cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån maø coøn xaây döïng caùc cô sôû nghieân cöùu vaø phaùt trieån, ñaøo taïo kyõ thuaät cho ñoäi nguõ lao ñoäng ôû nöôùc chuû nhaø ñeå phuïc vuï cho caùc döï aùn ñaàu tö cuûa hoï. Nhôø ñoù, goùp phaàn naâng cao naêng suaát lao ñoäng trong quaù trình coâng nghieäp hoùa ôû caùc nöôùc nhaän ñaàu tö. Do ñoù, chieán löôïc ñaàu tö phaùt trieån cuûa caùc MNC coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán doøng ñaàu tö vaø xu höôùng vaän ñoäng cuûa FDI. Beân caïnh ñoù, noù coøn taïo ra caùc lieân keát vôùi caùc coâng ty noäi ñòa thoâng qua moái quan heä cung caáp nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo vaø caùc dòch vuï, thuùc ñaåy ñaàu tö noäi ñòa, gaén keát caùc coâng ty trong nöôùc vôùi thò tröôøng theá giôùi, taïo ra thò tröôøng cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Ngoaøi ra, nhôø quaù trình quoác teá hoùa saûn xuaát (chuû yeáu do caùc MNC thöïc hieän) maø caùc nöôùc ñang phaùt trieån khai thaùc ñöôïc coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc saûn xuaát cuûa mình, ñaëc bieät laø nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân phong phuù vaø lao ñoäng doài daøo. Ôû Vieät Nam, neáu khoâng coù FDI thì caùc nguoàn löïc coù lôïi theá seõ khoâng ñöôïc khai thaùc coù hieäu quaû, trong khi ñoù laïi raát caàn caùc yeáu toá nhö voán, coâng ngheä, kieán thöùc, kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán vaø maïng löôùi phaân phoái toaøn caàu cuûa caùc MNC ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Vaø nhôø coù caùc hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi cuûa caùc MNC, caùc doanh nghieäp trong nöôùc coù theå naém baét ñöôïc nhu caàu vaø tình hình cuûa thò tröôøng theá giôùi. Töø ñoù, coù cô sôû thöïc teá ñeå ñieàu chænh chieán löôïc kinh doanh cuûa mình cho phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa thò tröôøng hôn. 1.2.3 Vai troø cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) ñoái vôùi taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc: Qua hôn 15 naêm keå töø khi ban haønh Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam (1987), hoaït ñoäng FDI ôû nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu quan troïng, goùp phaàn tích cöïc vaøo vieäc thöïc hieän caùc muïc tieâu kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc trong thôøi gian qua. Söï ñoùng goùp to lôùn cuûa FDI trong quaù trình taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá theå hieän qua caùc maët sau:  Tröôùc heát, FDI ñaõ boå sung nguoàn voán quan troïng cho ñaàu tö phaùt trieån, goùp phaàn khai thaùc vaø naâng cao hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn löïc trong nöôùc. Coù theå noùi, voán laø yeáu toá coù tính quyeát ñònh ñoái vôùi taêng tröôûng kinh teá cuûa moät quoác gia. Ôû Vieät Nam, khi tích luõy noäi boä töø neàn kinh teá coøn thaáp, nguoàn thu ngaân saùch coøn haïn cheá thì toác ñoä taêng tröôûng seõ phuï thuoäc quan troïng vaøo nguoàn voán töø beân ngoaøi. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø keânh voán quan troïng goùp phaàn thuùc ñaåy söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá ôû nöôùc ta, giai ñoaïn 1991-1995 voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám treân 25% toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi; giai ñoaïn 1996-2000 soá Trang 11 voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng leân 1,8 laàn so vôùi giai ñoaïn tröôùc ñoù, vaø chieám 24% toång voán ñaàu tö toaøn xaõ hoäi.  Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn taêng thu ngaân saùch, caûi thieän caùn caân thanh toaùn vaø caùn caân vaõng lai cuûa quoác gia. Vôùi haøng ngaøn döï aùn ñöôïc caáp pheùp hoaït ñoäng, tyû leä ñoùng goùp vaøo GDP cuûa Vieät Nam trong moät soá naêm qua cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng taêng leân ñaùng keå: naêm 1993 chieám 3,6%, ñeán naêm 1997 laø 9,1%, naêm 1998:10%, naêm 1999: 12,2% vaø töø naêm 2000-2002 moãi naêm ñeàu chieám treân 13% GDP. Bieåu soá 1: Ñoùng goùp cuûa caùc döï aùn FDI ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá Vieät Nam. Naêm 1992 1993 1994 1995 1996 Tyû troïng trong GDP (%) 2 3,6 6,1 6,3 7,4 Naêm 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Tyû troïng trong GDP (%) 9,1 10 12,2 13,2 13,5 13,8 Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Toác ñoä taêng tröôûng GDP cuûa khu vöïc naøy hôn haún toác ñoä taêng tröôûng cuûa khu vöïc trong nöôùc. Ñoàng thôøi nguoàn thu ngaân saùch nhaø nöôùc (NSNN) töø khu vöïc naøy cuõng taêng leân ñaùng keå. Naêm 1994 noäp NSNN: 128 trieäu USD, naêm 1998: 370 trieäu USD vaø naêm 2002: 459 trieäu USD. Ôû Vieät Nam, ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ taùc ñoäng tích cöïc ñeán caùn caân thöông maïi vaø caùn caân thanh toaùn quoác teá thoâng qua vieäc tieáp nhaän khaù lôùn nguoàn voán FDI (toång voán thöïc hieän laø 24,63 tyû USD tính ñeán 3/2003). Beân caïnh ñoù, khu vöïc kinh teá coù voán FDI cuõng ñaõ goùp phaàn tích cöïc trong vieäc môû roäng thò tröôøng trong nöôùc cuõng nhö thò tröôøng xuaát khaåu. Neáu khoâng keå daàu khí thì kim ngaïch xuaát khaåu cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi giai ñoaïn 1991-1995 ñaït treân 1,12 tyû USD; giai ñoaïn 1996-2000 ñaït treân 10,4 tyû USD; naêm 2001 ñaït 3,67 tyû USD vaø naêm 2002 laø 4,5 tyû USD. Bieåu soá 2: Tình hình xua._.át khaåu cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi Ñôn vò tính: trieäu USD. Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Xuaát khaåu 52 112 269 352 336 788 Naêm 1997 1998 1999 200 2001 2002 Xuaát khaåu 1.790 1.982 2.547 3.300 3.670 4.500 Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Trang 12  Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù vai troø quan troïng trong chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng CNH-HÑH, phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát, goùp phaàn ñaùng keå trong taêng tröôûng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp caû nöôùc, naâng cao trình ñoä kyõ thuaät vaø naêng löïc coâng ngheä cho neàn kinh teá. Thoâng qua caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi, nhieàu coâng ngheä môùi, hieän ñaïi ñaõ ñöôïc ñöa vaøo söû duïng ôû nöôùc ta nhö trong caùc ngaønh thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí, böu chính vieãn thoâng, saûn xuaát vi maïch ñieän töû, saûn xuaát maùy tính, oâ toâ... Caùc döï aùn naøy ñaõ ñoùng goùp ñaùng keå trong vieäc gia taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa coâng ngheä Vieät Nam vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Trong thôøi kyø ñaàu, ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuû yeáu thöïc hieän trong caùc lónh vöïc kinh doanh baát ñoäng saûn nhö xaây döïng khaùch saïn, vaên phoøng cho thueâ, KCN, KCX... trong giai ñoaïn töø 1997-1998 trôû laïi ñaây, ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi coù xu höôùng thöïc hieän nhieàu hôn vaøo caùc ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp vaø dòch vuï. Hieän ñaàu tö nöôùc ngoaøi chieám gaàn 35% saûn löôïng coâng nghieäp cuûa caû nöôùc vôùi toác ñoä taêng tröôûng haøng naêm treân 20%. Bieåu soá 3: Ñoùng goùp cuûa khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá cuûa Vieät Nam. Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Toác ñoä taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp (%) 45,6 40,4 13,6 12,8 8,8 21,7 Naêm 1997 1998 1999 200 2001 2002 Toác ñoä taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp (%) 23,2 24,4 20 23 12,1 14 Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Tyû troïng trong coâng nghieäp (%) 22,4 26,2 26,2 26,2 25,1 26,2 Naêm 1997 1998 1999 200 2001 2002 Tyû troïng trong coâng nghieäp (%) 28,9 32 34,4 36 35,4 35 Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Ngoaøi ra, vieäc aùp duïng coâng ngheä tieân tieán, hieän ñaïi ôû caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng ñaõ taïo ra ñoäng löïc kích thích caùc doanh nghieäp noäi ñòa ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä, goùp phaàn taïo ra nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng vôùi giaù thaønh thaáp, caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc doanh nghieäp khaùc treân thò tröôøng noäi ñòa vaø xuaát khaåu.  Ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù vai troø quan troïng trong vaán ñeà giaûi quyeát vieäc laøm, giaûm tyû leä thaát nghieäp, naâng cao trình ñoä cho ngöôøi lao ñoäng. Khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng ñaõ ñem laïi moät boä phaän ñaùng keå thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng vaø taêng söùc mua cho thò tröôøng. Trang 13 Soá lao ñoäng laøm vieäc trong caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ngaøy caøng gia taêng. Moät soá löôïng ñaùng keå caùc nhaø quaûn lyù vaø coâng nhaân lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo trong vaø ngoaøi nöôùc ñaõ goùp phaàn naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc trong nöôùc. Ñaây laø nhaân toá quan troïng goùp phaàn laøm cho moâi tröôøng ñaàu tö cuûa Vieät Nam naâng cao hôn nöõa khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc nöôùc khu vöïc vaø treân theá giôùi. Bieåu soá 4: Soá löôïng vieäc laøm do khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïo ra: Ñôn vò tính: 1.000 ngöôøi. Naêm 91-95 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Giaûi quyeát vieäc laøm (*) 200 220 250 270 296 379 439 472 Ghi chuù: (*) tính tôùi cuoái naêm baùo caùo, khoâng keå lao ñoäng giaùn tieáp. Nguoàn: http:/www.vneconomy.com.vn/soá lieäu thoáng keâ. Ngoaøi ra caùc döï aùn coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá thò tröôøng ôû Vieät Nam, ñöa neàn kinh teá nöôùc ta hoäi nhaäp nhanh vôùi neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. Cho ñeán nay ñaõ coù treân 74 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå coù döï aùn ñaàu tö ôû nöôùc ta, trong ñoù coù hôn 80 coâng ty ña quoác gia ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Chính nhöõng döï aùn naøy coù taùc ñoäng khoâng nhoû tôùi vieäc thay ñoåi cô cheá chính saùch quaûn lyù kinh teá cuûa Vieät Nam theo höôùng hoäi nhaäp quoác teá. Nhö vaäy, coù theå noùi nhöõng gì maø FDI mang laïi cho kinh teá xaõ hoäi Vieät Nam laø ñieàu khoâng theå phuû nhaän, ñaõ goùp phaàn ñöa neàn kinh teá nöôùc ta leân moät taàm cao môùi, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn cho Vieät Nam trong phaùt trieån vaø hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. 1.3 Caùc ñieàu kieän cô baûn thu huùt FDI: 1.3.1 Tình hình chính trò xaõ hoäi oån ñònh: Coù theå noùi moâi tröôøng chính trò xaõ hoäi oån ñònh laø yeáu toá haáp daãn haøng ñaàu ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö, laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc hoaït ñoäng kinh doanh quoác teá, coù taùc ñoäng lôùn ñeán vieäc thu huùt ñaàu tö töø beân ngoaøi vaø laø ñieàu kieän ñaàu tieân, cô baûn nhaát ñeå caùc nhaø ñaàu tö quyeát ñònh coù neân boû voán ra ñaàu tö hay khoâng. Bôûi vì tình hình chính trò khoâng oån ñònh thöôøng daãn tôùi ñöôøng loái phaùt trieån khoâng nhaát quaùn. Vaø khi coù nhöõng baát oån veà tình hình chính trò xaõ hoäi nhö söï maát oån ñònh trong nöôùc, söï xung ñoät vôùi beân ngoaøi, hay coù nhöõng xu höôùng thay ñoåi trong noäi caùc Chính phuû... thì seõ aûnh höôûng ñeán söï an toaøn veà sôû höõu taøi saûn cuûa caùc nhaø ñaàu tö. Do ñoù, trong haàu heát luaät phaùp veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa caùc nöôùc ñeàu quy ñònh raát roõ seõ ñaûm baûo khoâng quoác höõu hoùa taøi saûn hôïp phaùp cuûa caùc nhaø ñaàu tö. Vaø vieäc ñaûm baûo an toaøn taøi saûn cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi luoân Trang 14 chieám vò trí quan troïng haøng ñaàu trong caùc chính saùch veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa nöôùc chuû nhaø. Chính saùch naøy nhaèm taïo loøng tin cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ñeå hoï coù theå yeân taâm taäp trung vaøo hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình nhaèm khai thaùc hieäu quaû döï aùn ñaàu tö. Ngay trong ñieàu ñaàu tieân cuûa Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi Vieät Nam cuõng ñaõ theå hieän "nhaø nöôùc baûo hoä quyeàn sôû höõu ñoái vôùi voán ñaàu tö vaø caùc quyeàn lôïi hôïp phaùp khaùc cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi". Ñeå thöïc hieän chính saùch treân, nöôùc chuû nhaø thöôøng kyù caùc Hieäp ñònh ñaûm baûo ñaàu tö vôùi caùc nöôùc ñaàu tö. Trong ñoù thöôøng bao goàm caùc noäi dung cô baûn veà vieäc khoâng quoác höõu hoùa, tòch thu taøi saûn cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi; boài thöôøng nhöõng thieät haïi veà taøi saûn cho caùc nhaø ñaàu tö trong tröôøng hôïp taøi saûn cuûa hoï bò tröng duïng vaøo muïc ñích coâng; cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc chuyeån lôïi nhuaän, voán ñaàu tö vaø caùc taøi saûn hôïp phaùp khaùc ra khoûi bieân giôùi. Tình hình chính trò oån ñònh laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå ñaûm baûo caùc cam keát cuûa chính phuû ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö veà sôû höõu voán ñaàu tö, caùc chính saùch öu tieân ñaàu tö vaø ñònh höôùng phaùt trieån (cô caáu ñaàu tö) cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. Ñoàng thôøi noù coøn laø ñieàu kieän thieát yeáu ñeå duy trì söï oån ñònh veà tình hình kinh teá xaõ hoäi. Ñaây laø nhaân toá quan troïng taùc ñoäng ñeán tính ruûi ro cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö vaø laø moái quan taâm haøng ñaàu cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.3.2 Caùc chính saùch kinh teá vó moâ oån ñònh Caùc chính saùch kinh teá vó moâ oån ñònh cuõng laø moät trong nhöõng ñieàu kieän cô baûn vaø quan troïng nhaát ñeå thu huùt voán ñaàu tö töø beân ngoaøi. Trình ñoä quaûn lyù kinh teá vó moâ coù aûnh höôûng lôùn ñeán söï oån ñònh kinh teá vó moâ trong nöôùc. Duy trì söï oån ñònh caùc chính saùch kinh teá vó moâ nhaèm giaûm bôùt nhöõng bieán ñoäng ngaén haïn trong neàn kinh teá vaø khuyeán khích taêng tröôûng kinh teá, goùp phaàn taïo neân moâi tröôøng ñaàu tö haáp daãn cho caùc nhaø ñaàu tö. Caùc hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi chòu taùc ñoäng bôûi nhieàu chính saùch cuûa nöôùc chuû nhaø, trong ñoù coù caùc chính saùch taùc ñoäng tröïc tieáp nhö quy ñònh veà lónh vöïc ñöôïc ñaàu tö, möùc sôû höõu cuûa nöôùc ngoaøi, mieãn giaûm thueá ñaàu tö, quy ñònh tyû leä xuaát nhaäp khaåu, tö nhaân hoùa, caïnh tranh, baûo hoä... vaø caùc chính saùch coù aûnh höôûng giaùn tieáp nhö chính saùch veà taøi chính tieàn teä, thöông maïi, vaên hoùa-xaõ hoäi, ñoái ngoaïi... Vieäc duy trì söï oån ñònh caùc chính saùch, möùc ñoä ñaày ñuû vaø hôïp lyù cuûa caùc chính saùch naøy coù aûnh höôûng maïnh ñeán vieäc thu huùt doøng voán ñaàu tö tröïc tieáp töø beân ngoaøi. Ngoaøi ra, söï oån ñònh caùc chính saùch kinh teá vó moâ trong nöôùc giuùp cho caùc nhaø ñaàu tö coù theå giaûm bôùt caùc yeáu toá khoâng löôøng tröôùc ñöôïc trong quaù trình ñaàu tö vaø döï tính khaù chính xaùc keát quaû ñaàu tö cuûa mình. Trang 15 1.3.3 Cô sôû haï taàng ñaûm baûo cho ñaàu tö phaùt trieån Cô sôû haï taàng laø toång theå caùc cô sôû vaät chaát kyõ thuaät, caùc coâng trình, caùc phöông tieän toàn taïi treân moät laõnh thoå nhaát ñònh ñöôïc duøng laøm ñieàu kieän saûn xuaát vaø ñieàu kieän sinh hoaït noùi chung, baûo ñaûm söï vaän haønh lieân tuïc, thoâng suoát caùc luoàng cuûa caûi vaät chaát, caùc luoàng thoâng tin vaø dòch vuï nhaèm ñaùp öùng nhu caàu coù tính phoå bieán cuûa saûn xuaát vaø ñôøi soáng. Söï phaùt trieån cuûa cô sôû haï taàng vaø dòch vò seõ taïo ra nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi vaø giaûm nhöõng chi phí phaùt sinh cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö. Ñeå thu huùt voán ñaàu tö, caùc quoác gia caàn thieát phaûi coù ñöôïc cô sôû haï taàng töông ñoái hoaøn chænh, ñaûm baûo ñaùp öùng cho caùc hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi dieãn ra lieân tuïc vaø thoâng suoát. Vaø ñeå tieáp nhaän ñöôïc caøng nhieàu voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc nöôùc ñaõ khoâng ngöøng ñaàu tö, hoaøn thieän cô sôû haï taàng beân trong cuûa mình töø heä thoáng giao thoâng, ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc... ñeán heä thoáng caùc dòch vuï hoã trôï coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu tö nhaèm taïo moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö. Ñaây laø caùc yeáu toá aûnh höông tröïc tieáp ñeán vieäc vaän haønh caùc hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñieàu kieän soáng cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, chaát löôïng caùc dòch vuï veà lao ñoäng, taøi chính, coâng ngheä, ñieàu kieän sinh hoaït cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi hay nhö söï saün coù cuûa nhöõng ñoái taùc tin caäy, nhöõng nhaø cung öùng haøng hoùa vaø dòch vuï, nhöõng ñoái töôïng tieâu thuï, söï khuyeán khích caïnh tranh cuûa nhaø nöôùc... cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng vaø luoân laø caùc yeáu toá ñöôïc caân nhaéc kyõ tröôùc khi quyeát ñònh ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.3.4 Coù chính saùch khuyeán khích vaø hoã trôï ñaàu tö Ñeå thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, caùc quoác gia thöôøng coù nhieàu chính saùch khuyeán khích vaø hoã trôï ñaàu tö khaùc nhau nhö caùc chính saùch khuyeán khích veà thueá, baûo hoä thò tröôøng trong nöôùc, chính saùch khoâng phaân bieät ñoái xöû, tyû leä sôû höõu, hoã trôï ñaàu tö cô sôû haï taàng... vaø caùc trôï caáp öu ñaõi khaùc. Trong caùc chính saùch khuyeán khích thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa caùc nöôùc, caùc khuyeán khích veà taøi chính luoân chieám vò trí quan troïng vaø ñöôïc coi laø ñieåm maáu choát ñeå haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Caùc khuyeán khích veà taøi chính thöôøng bao goàm caùc möùc thueá öu ñaõi, thôøi haïn mieãn giaûm thueá, hoaøn thueá, öu ñaõi tín duïng, leä phí, quy ñònh thôøi gian khaáu hao... Ñaây laø nhöõng coâng cuï quan troïng khoâng chæ taïo neân söï haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi maø coøn höôùng hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa hoï theo ñuùng ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö. Möùc ñoä haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi phuï thuoäc raát lôùn vaøo vieäc quy ñònh caùc möùc thueá ñoái vôùi hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Neáu caùc möùc Trang 16 thueá ñaàu tö naøy thaáp vaø hôïp lyù seõ goùp phaàn giaûm ñöôïc chi phí ñaàu tö, nhôø ñoù taêng cô hoäi thu ñöôïc lôïi nhuaän cao. Do ñoù, ñeå khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi theo ñònh höôùng phaùt trieån cuûa nöôùc chuû nhaø thì caùc lónh vöïc, caùc ñòa baøn, caùc hình thöùc ñaàu tö... öu tieân thöôøng ñöôïc aùp duïng vôùi möùc thueá suaát thaáp. Thôøi haïn mieãn, giaûm thueá ñaàu tö cuõng ñöôïc quoác gia aùp duïng ñeå haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, vaø ñeå taêng söùc haáp daãn cuûa moâi tröôøng ñaàu tö, nöôùc chuû nhaø thöôøng keùo daøi thôøi gian mieãn giaûm thueá cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Cuøng vôùi nhöõng öu ñaõi treân, nhieàu nöôùc coøn aùp duïng chính saùch mieãn, giaûm thueá xuaát nhaäp khaåu ñoái vôùi caùc maùy moùc, thieát bò vaø nguyeân vaät lieäu cho caùc döï aùn xuaát khaåu, döï aùn coâng ngheä cao hoaëc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc lónh vöïc, ñòa baøn ñöôïc khuyeán khích ñaàu tö. Ngoaøi ra, nöôùc chuû nhaø coøn söû duïng nhieàu öu ñaõi taøi chính khaùc ñeå khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhö giaûm thueá thu nhaäp, chuyeån lôïi nhuaän ra nöôùc ngoaøi, taùi ñaàu tö... 1.4 Kinh nghieäm thu huùt FDI cuûa moät soá nöôùc khu vöïc chaâu AÙ. 1.4.1 Ñoái vôùi moät soá nöôùc ASEAN Coù theå noùi, moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính laøm gia taêng toác ñoä phaùt trieån kinh teá vaø ngoaïi thöông cuûa caùc nöôùc ASEAN laø do caùc nöôùc naøy raát chuù troïng ñeán coâng taùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngay töø khi thaønh laäp (8/1967), caùc nöôùc naøy ñaõ laàn löôït xaây döïng khung phaùp lyù laøm cô sôû cho vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, do nhöõng ñieàu kieän vaø ñaëc ñieåm rieâng cuûa moãi nöôùc neân caùch thöùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng khaùc nhau. Do ñoù, nghieân cöùu kinh nghieäm cuûa hoï coù theå giuùp cho Vieät Nam coù nhöõng böôùc ñi thích hôïp trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Thaùi Lan: laø moät nöôùc coù caùc ñieàu kieän kinh teá gaàn gioáng vôùi Vieät Nam, töø moät nöôùc döïa vaøo noâng nghieäp laø chuû yeáu ñang daàn trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp môùi nhôø vaøo chính saùch "môû cöûa" neàn kinh teá. Töø thôøi ñieåm "môû cöûa" neàn kinh teá, neàn kinh teá Thaùi Lan phaùt trieån qua 3 giai ñoaïn. Qua töøng giai ñoaïn ñoù, chính saùch ñaàu tö cuûa Thaùi Lan cuõng ñöôïc söûa ñoåi phuø hôïp vôùi caùc keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Thaùi Lan coù moät soá ñieåm cô baûn caàn löu yù: − Chính phuû Thaùi Lan tieáp tuïc khoâng quy ñònh möùc löông lao ñoäng toái thieåu. − Cho pheùp baùn ñaát cho caùc coâng ty lieân doanh giöõa doanh nghieäp Thaùi vaø caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tuy nhieân, neáu caùc lieân doanh maø soá voán ñoùng goùp cuûa beân nöôùc ngoaøi treân 50% voán phaùp ñònh thì vieäc mua ñaát cuûa caùc lieân doanh naøy seõ gaëp khoù khaên. − Chính phuû khuyeán khích caùc doanh nghieäp Thaùi Lan ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi. Trang 17 Tuy nhieân, trong lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi ôû Thaùi Lan cuõng coøn moät soá toàn taïi caàn xem xeùt ruùt kinh nghieäm: − Phieàn haø veà trình töï, thuû tuïc ñaêng kyù caáp giaáy pheùp ñaàu tö, thôøi gian xeùt duyeät caáp giaáy pheùp khaù chaäm (töø 56-90 ngaøy). − Söû duïng caùc dòch vuï coâng coäng khoù khaên (ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân lac...). − Vaên baûn höôùng daãn khoâng roõ raøng, cheá ñoä thueá khoùa thieáu oån ñònh. − Khoù khaên khi xin giaáy pheùp chuyeån ngoaïi teä ra nöôùc ngoaøi. − Cô sôû haï taàng tuy phaùt trieån khaù maïnh nhöng vaãn chöa theo kòp nhu caàu phaùt trieån. Indonesia: laø nöôùc coù dieän tích vaø daân soá lôùn nhaát trong khoái ASEAN. Thöïc hieän chính saùch môû cöûa töø naêm 1967, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia ra ñôøi nhaèm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi phuïc vuï cho phaùt trieån kinh teá. Sau ñoù, naêm 1970 Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia coù söï söûa ñoåi theo höôùng khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc tham gia goùp voán trong caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Vaø ñeán thaùng 06/1994, Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia thay ñoåi theo höôùng nôùi loûng nhöõng haïn cheá veà lónh vöïc ñöôïc nhaän voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Cuï theå, cho pheùp caùc coâng ty nöôùc ngoaøi tham gia vaøo caùc lónh vöïc maø tröôùc ñaây khoâng ñöôïc pheùp nhö: caûng bieån, vieãn thoâng, taøu bieån, haøng khoâng daân duïng, cung caáp nöôùc uoáng, ñieän nguyeân töû... Caùc bieän phaùp khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc ñöa ra: − Mieãn thueá nhaäp khaåu vaø thueá doanh thu ñoái vôùi caùc loaïi maùy moùc, trang thieát bò, nguyeân vaät lieäu vaø caùc haøng hoùa khaùc ñöa vaøo goùp voán trong xí nghieäp lieân doanh. − Mieãn thueá giaù trò gia taêng trong 5 naêm keå töø saûn xuaát coù tính thöông maïi ñoái vôùi caùc ngaønh kinh doanh dòch vuï khaùch saïn, vaên phoøng, hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm thöông maïi... − Mieãn thueá giaù trò gia taêng ñoái vôùi caùc ngaønh saûn xuaát vaø dòch vuï haøng xuaát khaåu. − Ñöôïc nhaäp khaåu haøng hoùa, nguyeân vaät lieäu duøng ñeå saûn xuaát haøng xuaát khaåu neàu nhö giaù cuûa nhöõng haøng nhaäp naøy thaáp hôn giaù noäi ñòa, nhaèm giuùp caùc nhaø saûn xuaát haøng xuaát khaåu haï giaù thaønh saûn phaåm, taêng söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm xuaát khaåu treân thò tröôøng quoác teá. Kinh nghieäm trong lónh vöïc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Indonesia ñöôïc ruùt ra laø muoán taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi coá gaéng taïo ra ñöôïc nhöõng ñieàu kieän cô baûn sau: Trang 18 − Oån ñònh veà chính trò vaø kinh teá. − Heä thoáng phaùp luaät ñaày ñuû, deã hieåu vaø nghieâm minh. − Chính phuû ñaàu tö thích ñaùng ñeå caûi thieän cô sôû haï taàng haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. − Naâng ñôõ caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc ñeå hoï ñuû söùc caïnh tranh vôùi beân ngoaøi. Malaysia: tröôùc thôøi kyø thöïc hieän môû cöûa kinh teá, Malaysia voán laø moät quoác gia noâng nghieäp, coù trình ñoä phaùt trieån thaáp. Nhôø chính saùch môû cöûa, thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi hieäu quaû, ñeán nay Malaysia ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng nhaø xuaát khaåu linh kieän ñieån töû haøng ñaàu theá giôùi. Trong chính saùch ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Malaysia coù moät soá ñieåm cô baûn caàn löu yù: − Thuû tuïc vaø chính saùch öu ñaõi trong ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa Malaysia raát roõ raøng, nhaát quaùn vaø oån ñònh. − Khuyeán khích phaùt trieån taát caû caùc loaïi hình ñaàu tö, töø hình thöùc 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán hình thöùc lieân doanh. − Chính phuû leân quy hoaïch phaùt trieån 158 khu coâng nghieäp ñeå giuùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù theå löïa choïn vaø ñònh höôùng phaùt trieån kinh doanh laâu daøi. − Ngoaøi möùc giaù thueâ ñaát ñöôïc quy ñònh, caùc nhaø ñaàu tö coøn ñöôïc giaûm moät tyû leä nhaát ñònh trong caùc tröôøng hôïp ñaàu tö nhanh ñöa vaøo hoaït ñoäng, ñaàu tö sôùm, ñaàu tö vaøo caùc ngaønh öu tieân phaùt trieån. Caùc bieän phaùp khuyeán khích caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong tröôøng hôïp: − Giaûm thueá hoaëc mieãn thueá lôïi töùc trong 5 naêm keå töø khi coù laõi ñoái vôùi caùc coâng ty, xí nghieäp xuaát khaåu 50% toång giaù trò saûn phaåm saûn xuaát vaø trong saûn phaåm saûn xuaát söû duïng treân 50% nguyeân lieäu cuûa Malaysia. − Cho pheùp tính taêng 2-4% vôùi giaù thaønh saûn xuaát neáu doanh nghieäp söû duïng chi phí naøy ñeå baûo veä moâi tröôøng, xöû lyù chaát thaûi... − Trong giaù thaønh saûn phaåm, khoaûn muïc chi phí nghieân cöùu ñaøo taïo ñöôïc pheùp nhaân heä soá 2 ñeå khuyeán khích caùc coâng ty coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi quan taâm ñeán vieäc naâng cao tay ngheà, ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù vaø coâng nhaân trong nöôùc. Kinh nghieäm cuûa Malaysia ruùt ra trong thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: − Xaây döïng moät heä thoáng chính trò oån ñònh vaø ñoaøn keát daân toäc. − Heä thoáng giaùo duïc vöõng maïnh, khuyeán khích ñaøo taïo vaø naâng cao tay ngheà. − Ñaàu tö xaây döïng haï taàng cô sôû hieän ñaïi. Trang 19 − Coù keá hoaïch phaùt trieån ñaàu tö ngaén haïn vaø daøi haïn vôùi muïc tieâu roõ raøng. − Coù chính saùch khuyeán khích xuaát khaåu. − Ñaåy maïnh phaùt trieån ñi ñoâi vôùi baûo veä moâi tröôøng. Singapore: laø quoác gia coù dieän tích nhoû nhaát trong khoái, daân soá chæ khoaûng 5 trieäu ngöôøi, taøi nguyeân laïi ít... nhöng laïi laø nöôùc thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi lôùn nhaát trong khoái ASEAN. Bí quyeát thaønh coâng cuûa Singapore trong chính saùch thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi theå hieän qua moät soá ñieåm sau: − Cô sôû phaùp lyù ñeå thöïc hieän ñaàu tö mang tính roõ raøng vaø thoâng suoát baèng luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi. − Singapore coù moät keá hoaïch ñònh höôùng ñeå laùi caùc luoàng ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng nhö trong nöôùc vaøo phuïc vuï cho coâng cuoäc phaùt trieån ñaát nöôùc theo höôùng coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa cao. Chaúng haïn, vieäc ban haønh quy cheá cuûa ngaønh "coâng nghieäp tieân phong" cho pheùp mieãn giaûm thueá lôïi töùc töø 5-10 naêm ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc ngaønh kyõ ngheä cao caáp nhö: ngaønh cheá taïo maùy, coâng nghieäp vuõ truï, hoùa daàu, saûn xuaát thieát bò quang hoïc, ñieän töû tin hoïc... − Taïo ra moâi tröôøng kinh teá - xaõ hoäi - taøi chính oån ñònh ñeå khuyeán khích caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi yeân taâm boû voán ñaàu tö. − Cô sôû haï taàng phaùt trieån toát, hieän ñaïi cuõng laø nguyeân nhaân haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi boû voán ñaàu tö. − Chính phuû haïn cheá toái ña vieäc chænh luaät coù lieân quan ñeán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå taïo moâi tröôøng phaùp lyù oån ñònh, giuùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi hoaïch ñònh caùc chieán löôïc kinh doanh daøi haïn cuûa mình. Vieäc ñoái xöû bình ñaúng giöõa ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñaàu tö trong nöôùc laø neùt ñaëc thuø trong chính saùch thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa ñaát nöôùc naøy vaø ñaõ mang laïi keát quaû khaû quan. − Caùc xí nghieäp nöôùc ngoaøi ñöôïc töï do chuyeån voán, laõi coå phaàn veà nöôùc coù söï baûo ñaûm cho coâng cuoäc ñaàu tö bôûi chính phuû. − Ñeå hoã trôï cho hoaït ñoäng ñaàu tö, chính phuû Singapore ñaëc bieät chuù yù ñaàu tö phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Chính vì theá maëc duø löông nhaân coâng ôû ñaây cao hôn so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc, nhöng vaãn haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö ñeán phaùt trieån caùc ngaønh coâng ngheä kyõ thuaät cao. 1.4.2 Ñoái vôùi Trung Quoác: Laø nöôùc ôû chaâu AÙ thu huùt löôïng voán FDI treân 50 tyû USD (naêm 2002), Trung Quoác ñaõ trôû thaønh nöôùc ñöùng ñaàu theá giôùi veà tieáp nhaän voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñeå ñaït ñöôïc thaønh töïu naøy, chính phuû Trung quoác ñaõ aùp duïng raát nhieàu caùc bieän phaùp nhaèm caûi thieän vaø naâng cao söùc caïnh tranh cuûa moâi Trang 20 tröôøng ñaàu tö, taïo söùc haáp daãn cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi tham gia ñaàu tö. − Thöôøng xuyeân raø soaùt ñeå hoaøn thieän, xaây döïng môùi luaät vaø caùc vaên baûn coù lieân quan ñeå taïo haønh lang phaùp lyù cho hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ñoàng thôøi maïnh daïn baõi boû nhöõng luaät, vaên baûn caûn trôû vieäc thu huùt voán ñaàu tö. Moâi tröôøng chính saùch vaø luaät phaùp laønh maïnh laø ñieàu then choát thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi. − Môû cöûa moâi tröôøng ñaàu tö thoâng qua vieäc nôùi roäng danh muïc khuyeán khích ñaàu tö vaø giaûm danh muïc haïn cheá ñaàu tö, taïo nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñi vaøo. − Xaây döïng chính saùch öu ñaõi ñaàu tö: giaûm thueá, khung giaù thueâ ñaát, hoã trôï xaây döïng cô sôû haï taàng vaø di dôøi cho caùc döï aùn ñaàu tö. − Kích thích phaùt trieån kinh teá trong nöôùc, oån ñònh ñoàng tieàn, xaây döïng moâi tröôøng taøi chính laønh maïnh ñeå taïo ra moâi tröôøng kinh doanh haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. − Chuù troïng ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng trong nöôùc: giao thoâng, ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc... laø yeáu toá raát quan troïng taêng cöôøng thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Trung Quoác. − Tích cöïc hôïp taùc vôùi caùc nöôùc khu vöïc vaø hoäi nhaäp nhanh vaøo neàn kinh teá theá giôùi (gia nhaäp WTO naêm 2001) ñeå môû thò tröôøng thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö. − Huy ñoäng toái ña caùc nguoàn löïc phuïc vuï cho söï phaùt trieån, keå caû vieäc huy ñoäng löïc löôïng ngöôøi Hoa ôû haûi ngoaïi trôû veà ñaàu tö. Chính phuû Trung Quoác coù chính saùch hoã trôï cho thò tröôøng chöùng khoaùn phaùt trieån, cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi mua coå phaàn cuûa haàu heát caùc doanh nghieäp Trung Quoác (tröø moät soá lieân quan ñeán an ninh quoác gia vaø coù yù nghóa ñaëc bieät veà maët kinh teá) nhaèm taïo voán cho nhu caàu phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc. Trang 21 Chöông 2: Thöïc traïng tình hình thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông trong thôøi gian qua. 2.1 Giôùi thieäu khaùi quaùt veà ñaëc ñieåm, tieàm naêng cuûa tænh. 2.1.1 Veà ñieàu kieän töï nhieân ª Vò trí ñòa lyù: Bình Döông laø moät tænh thuoäc khu vöïc mieàn Ñoâng Nam boä, ñöôïc taùch ra töø tænh Soâng Beù (cuõ) töø ngaøy 1/1/1997, coù dieän tích töï nhieân 2.681,01 km2 (chieám 0,83% dieän tích caû nöôùc). Phía Baéc giaùp tænh Bình Phöôùc, phía Nam giaùp thaønh phoá Hoà Chí Minh, phía Ñoâng giaùp tænh Ñoàng Nai, phía Taây giaùp tænh Taây Ninh vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh. Bình Döông coù moät thò xaõ, 6 huyeän vôùi 79 ñôn vò haønh chính caáp xaõ phöôøng, thò traán. Tænh lî laø thò xaõ Thuû Daàu Moät, trung taâm haønh chính - kinh teá - vaên hoùa cuûa tænh Bình Döông. Bình Döông, Ñoàng Nai, Baø Ròa-Vuõng Taøu vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh taïo thaønh trung taâm phaùt trieån vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam; ñaàu moái giao löu quoác teá lôùn cuûa caû nöôùc; nôi coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao. ª Ñòa hình: Bình Döông laø tænh coù ñòa hình töông ñoái baèng phaúng, neàn ñòa chaát oån ñònh, vöõng chaéc, phoå bieán laø nhöõng daõy ñoài phuø sa coå noái tieáp nhau vôùi ñoä doác khoâng quaù 3-15O. Vôùi ñòa hình cao trung bình töø 6-60 m, neân tröø moät vaøi thung luõng doïc soâng Saøi Goøn vaø soâng Ñoàng Nai, ñaát ñai ôû Bình Döông ít bò luõ luït, ngaäp uùng, thuaän lôïi cho vieäc môû mang heä thoáng giao thoâng, xaây döïng cô sôû haï taàng, xaây döïng caùc khu, cuïm coâng nghieäp, khu daân cö... ª Khí haäu: Khí haäu mang ñaëc ñieåm nhieät ñôùi gioù muøa, noùng aåm vôùi 2 muøa roõ reät: muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, muøa khoâ töø khoaûng thaùng 12 naêm tröôùc ñeán thaùng 4 naêm sau. Löôïng möa trung bình haøng naêm töø 1800-2000 mm vôùi soá ngaøy coù möa laø 120 ngaøy. Nhieät ñoä trung bình haøng naêm laø 26,5OC nhieät ñoä trung bình thaùng cao nhaát 29OC (thaùng 4), thaùng thaáp nhaát 24OC (thaùng 1). Cheá ñoä gioù töông ñoái oån ñònh, khoâng chòu aûnh höôûng tröïc tieáp cuûa baõo vaø aùp thaáp nhieät ñôùi. Cheá ñoä khoâng khí aåm töông ñoái cao, trung bình 80-90% vaø bieán ñoåi theo muøa. Noùi chung, Bình Döông coù khí haäu töông ñoái hieàn hoøa, ít bò aûnh höôûng bôûi thieân tai nhö baõo, luõ luït... 2.1.2 Veà tieàm naêng vaø nguoàn löïc ª Daân soá vaø lao ñoäng: Trang 22 Theo soá lieäu baùo caùo ñeán heát naêm 2002, daân soá tænh Bình Döông laø 810.190 ngöôøi. Trong ñoù, nam coù 384.734 ngöôøi, nöõ coù 425.456 ngöôøi; soá daân thaønh thò coù 239.849 ngöôøi, chieám 29,6%, noâng thoân coù 570.341 ngöôøi, chieám 70.4%. Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng coù khaû naêng lao ñoäng laø 504.784 ngöôøi, chieám 62,3% daân soá. Cô caáu lao ñoäng ñeán naêm 2002 ñöôïc phaân chia nhö sau: − Lao ñoäng coâng nghieäp, xaây döïng chieám khoaûng 43,95%. − Lao ñoäng noâng, laâm, ngö nghieäp chieám khoaûng 35,67%. − Lao ñoäng trong caùc ngaønh dòch vuï khoaûng 20,38%. Haøng naêm coù khoaûng 15-20 nghìn lao ñoäng treû tham gia löïc löôïng lao ñoäng. Ñoù laø nguoàn nhaân löïc doài daøo phuïc vuï cho söï nghieäp CNH-HÑH, phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh. ª Veà taøi nguyeân thieân nhieân: Taøi nguyeân ñaát: Bình Döông coù cô caáu ñaát khaù phong phuù, thích hôïp vôùi nhieàu loaïi caây coâng nghieäp daøi vaø ngaén ngaøy, xaây döïng daân duïng vaø coâng nghieäp. Taøi nguyeân nöôùc: veà nöôùc maët, coù 3 soâng chính thuoäc heä thoáng soâng Saøi Goøn - Ñoàng Nai chaûy qua ñòa phaän tænh Bình Döông ñoù laø soâng Beù, soâng Ñoàng Nai vaø soâng Saøi Goøn. Ngoaøi 3 soâng chính, coøn coù soâng Thò Tính (chi löu cuûa soâng Saøi Goøn), raïch Baø Loâ, Baø Hieäp, Vónh Bình, raïch caàu OÂng Coä... Veà nöôùc ngaàm, nöôùc ngaàm cuûa tænh Bình Döông töông ñoái phong phuù, ñöôïc toàn taïi döôùi 2 daïng laø loå hoång vaø khe nöùt vaø ñöôïc chia laøm 3 khu vöïc nöôùc ngaàm: Khu vöïc giaøu nöôùc ngaàm: phaân boá ôû phía Taây huyeän Beán Caùt ñeán soâng Saøi Goøn, khaû naêng taøng tröõ vaø vaän ñoäng nöôùc toát, taàng chöùa nöôùc daøy töø 15-20 m. Khu vöïc giaøu nöôùc trung bình: phaân boá ôû huyeän Thuaän An (tröø vuøng truõng pheøn), taàng chöùa nöôùc daøy töø 10-12 m. Khu vöïc ngheøo nöôùc : phaân boá ôû vuøng Ñoâng vaø Ñoâng Baéc Thuû Daàu Moät hoaëc raûi raùc caùc thung luõng ven soâng Saøi Goøn, Ñoàng Nai thuoäc traàm tích ñeä töù. Taøi nguyeân khoaùng saûn: Bình Döông coù nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn töông ñoái ña daïng, nhaát laø khoaùng saûn phi kim loaïi coù nguoàn goác magma, traàm tích vaø phong hoùa ñaëc thuø. Ñaây laø nguoàn cung caáp nguyeân lieäu cho nhöõng ngaønh coâng nghieäp truyeàn thoáng vaø theá maïnh cuûa tænh nhö goám söù, vaät lieäu xaây döïng, khai khoaùng... Qua keát quaû thaêm doø ñòa chaát ôû 82 vuøng moû lôùn nhoû cho thaáy Bình Döông coù caùc loaïi khoaùng saûn chuû yeáu, bao goàm: k._. taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö trong quaù trình hoaït ñoäng. Caùc chính saùch taøi chính caàn coù söï thoáng nhaát vaø quaûn lyù ñöôïc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, traùnh tình traïng coâng ty con ôû Vieät Nam loã coøn coâng ty meï ôû nöôùc ngoaøi thì lôøi. Beân caïnh ñoù, cuõng caàn phaûi xaây döïng vaø hoaøn thieän heä thoáng chính saùch thueá phuø hôïp vôùi tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, vôùi thöïc teá hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp vaø caùc cam keát, thoâng leä quoác teá theo höôùng ñôn giaûn hoùa caùc saéc thueá, töøng böôùc aùp duïng heä thoáng thueá chung cho caû ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, veà chính saùch ñaát ñai, Nhaø nöôùc caàn ban haønh chính saùch cho pheùp caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc khi tham gia lieân doanh duøng giaù trò quyeàn söû duïng ñaát ñeå goùp voán lieân doanh khoâng phaûi hoaøn voán cho ngaân saùch haøng naêm maø coù theå söû duïng soá voán naøy ñeå taêng phaàn goùp voán cuûa phía Vieät Nam trong lieân doanh, taêng daàn tyû troïng voán goùp cuûa phía Vieät Nam theo höôùng naâng cao tieàm löïc, vò theá cuûa phía Vieät Nam trong lieân doanh. b/ Naâng cao hieäu quaû quaûn lyù nhaø nöôùc Naâng cao hieäu quaû quaûn lyù vaø ñieàu haønh cuûa Nhaø nöôùc trong lónh vöïc FDI theo höôùng tieáp tuïc caûi tieán thuû tuïc caáp pheùp, khaéc phuïc söï trì treä, thieáu traùch nhieäm trong caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc. Tieáp tuïc thöïc hieän chuû tröông ñaåy maïnh vieäc phaân caáp quaûn lyù nhaø nöôùc veà hoaït ñoäng FDI cho caùc ñòa phöông baèng nhöõng vaên baûn, chính saùch cuï theå, roõ raøng; phaân caáp moät caùch döùt khoaùt, maïnh daïn hôn cho ñòa phöông treân cô sôû ñaûm baûo thoáng nhaát veà quy hoaïch, chính saùch vaø cô cheá quaûn lyù, trong ñoù chuù troïng phaân caáp quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng caáp pheùp vaø sau caáp pheùp cuûa caùc döï aùn FDI. Quy ñònh cuï theå hôn loaïi döï aùn hay tröôøng hôïp naøo phaûi laáy yù kieán thoûa thuaän cuûa caùc Boä, ngaønh vaø Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö coù traùch nhieäm toå chöùc vieäc laáy yù kieán treân cho ñòa phöông theo cô cheá “moät cöûa”. Vieäc boå sung, ñieàu chænh giaáy pheùp ñaàu tö cuûa caùc döï aùn thuoäc thaåm quyeàn caáp pheùp cuûa ñòa phöông theo phaân caáp hoaëc uûy quyeàn maø tröôùc ñaây do Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö caáp pheùp ñaàu tö thì ñeà nghò giao cho UBND tænh vaø Ban quaûn lyù caùc KCN xem xeùt giaûi quyeát. Ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö vaøo KCN, nhaø nöôùc caàn thu heïp khoaûng caùch vaø tieán tôùi thoáng nhaát cô cheá, chính saùch ñoái vôùi ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong KCN. Beân caïnh ñoù, nhaø nöôùc caàn coù moät chính saùch thích hôïp ñoái vôùi loaïi hình cuïm phaùt trieån coâng nghieäp taäp trung ñoái vôùi khu vöïc vöøa vaø nhoû ñaõ phaùt trieån moät soá xí nghieäp coâng nghieäp nhöng Trang 47 khoâng ñuû ñieàu kieän ñeå trôû thaønh KCN nhaèm giaûi quyeát toát vieäc ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng vaø xöû lyù aûnh höôûng taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng xung quanh. c/ Ñaåy maïnh caûi caùch haønh chính lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi Caûi tieán caùc thuû tuïc haønh chính, tieáp tuïc nghieân cöùu, xaây döïng cô cheá quaûn lyù vaø toå chöùc quaûn lyù theo höôùng “moät cöûa, moät ñaàu moái” ôû Trung öông vaø ñòa phöông ñeå taïo thuaän lôïi cho hoaït ñoäng FDI. Caùc thuû tuïc haønh chính lieân quan ñeán hoaït ñoäng FDI caàn ñöôïc tieáp tuïc caûi tieán theo höôùng ñôn giaûn hoùa vieäc caáp pheùp ñaàu tö, môû roäng phaïm vi caùc döï aùn thuoäc dieän ñaêng kyù caáp pheùp ñaàu tö. Caàn quy ñònh roõ raøng, coâng khai caùc thuû tuïc haønh chính, ñôn giaûn hoùa vaø giaûm bôùt caùc thuû tuïc khoâng caàn thieát. Ñoàng thôøi, laäp toå coâng taùc lieân ngaønh toå chöùc raø soaùt taát caû caùc loaïi giaáy pheùp, caùc quy ñònh lieân quan ñeán hoaït ñoäng FDI; baõi boû nhöõng giaáy pheùp, nhöõng quy ñònh khoâng caàn thieát, giaûm bôùt caùc tröôøng hôïp xin cho trong hoaït ñoäng FDI. Taêng cöôøng phoái hôïp chaët cheõ giöõa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc ôû Trung öông vaø ñòa phöông trong quaûn lyù hoaït ñoäng FDI, trong ñoù phaân ñònh roõ quyeàn haïn, traùch nhieäm cuûa töøng cô quan trong vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà phaùt sinh. Toå chöùc ñònh kyø cheá ñoä giao ban giöõa caùc Boä ngaønh Trung öông vôùi caùc ñòa phöông, vuøng coù nhieàu döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi, cuõng nhö duy trì thöôøng xuyeân vieäc tieáp xuùc tröïc tieáp giöõa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc vôùi caùc nhaø ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi. d/ Ñaåy maïnh coâng taùc vaän ñoäng, xuùc tieán ñaàu tö Ñeå thöïc hieän thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, môû roäng thò tröôøng ñaàu tö ngoaøi khu vöïc chaâu AÙ, cuõng nhö thu huùt theâm voán ñaàu tö töø caùc taäp ñoaøn kinh teá thì caàn heát söùc coi troïng coâng taùc vaän ñoäng ñaàu tö. Caàn ñaåy maïnh hôn nöõa coâng taùc vaän ñoäng, xuùc tieán ñaàu tö ñeå coù theâm nhieàu caùc quoác gia ngoaøi khu vöïc, caùc taäp ñoaøn lôùn ñeán nöôùc ta thaêm doø cô hoäi ñaàu tö. Tieáp tuïc caûi tieán noäi dung vaø phöông thöùc vaän ñoäng, xuùc tieán ñaàu tö; trieån khai caùc chöông trình xuùc tieán ñaàu tö theo ngaønh, lónh vöïc, ñòa baøn troïng ñieåm vôùi caùc ñoái taùc cuï theå, trong ñoù caàn höôùng vaøo caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi coù tieàm löïc veà taøi chính vaø coâng ngheä. Caàn chuù troïng caû xuùc tieán ñaàu tö ñeå thu huùt caùc döï aùn FDI môùi vaø caùc hoaït ñoäng hoã trôï caùc nhaø ñaàu tö ñeå trieån khai hieäu quaû caùc döï aùn FDI ñang hoaït ñoäng. Ña daïng hoùa caùc hoaït ñoäng xuùc tieán ñaàu tö thoâng qua caùc hoaït ñoäng ñoái ngoaïi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, caùc dieãn ñaøn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi, caùc cuoäc hoäi thaûo veà ñaàu tö ôû trong vaø ngoaøi nöôùc. Thöïc teá cho thaáy, caùc hoaït ñoäng ñaàu tö coù theå tieán haønh ñöôïc thuaän lôïi hay khoâng thì coøn phuï thuoäc nhieàu vaøo caùc hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi giöõa ta vôùi caùc toå chöùc, caùc quoác gia treân theá giôùi. Cho neân vieäc Trang 48 phoái hôïp ñoàng boä caùc hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi vôùi hoaït ñoäng ñaàu tö seõ taïo theâm söùc maïnh ñaåy nhanh toác ñoä thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Qua ñoù, Vieät Nam neân xem xeùt ñeán vieäc thaønh laäp vaên phoøng ñaïi dieän veà xuùc tieán ñaàu tö taïi caùc ñòa baøn troïng ñieåm nhö Nhaät, Myõ, EU..., caùc caùn boä cuûa vaên phoøng naøy phaûi coù kieán thöùc vaø am hieåu veà kinh doanh quoác teá, kyõ naêng Marketing cuõng nhö vaên hoùa vaø phong tuïc taäp quaùn taïi nôi ñoù... ñeå xaây döïng caùc moái quan heä chaët cheõ vôùi caùc toå chöùc, caùc coâng ty tö vaán ñaàu tö, caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi... Caàn xaây döïng hoaøn thieän heä thoáng thoâng tin veà FDI laøm cô sôû cho vieäc vaän ñoäng, tuyeân truyeàn giôùi thieäu veà hoaït ñoäng FDI; môû roäng hoaït ñoäng tuyeân truyeàn ñoái ngoaïi treân cac phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng. Söû duïng hieäu quaû caùc phöông tieän xuùc tieán ñaàu tö qua caùc keânh nhö maïng Internet, baùo chí, caùc cô quan ngoaïi giao, söù quaùn cuûa ta ôû nöôùc ngoaøi, vaên phoøng ñaïi dieän caùc coâng ty Vieät nam ôû nöôùc ngoaøi, caùc coâng ty nöôùc ngoaøi ñaõ ñaàu tö ôû Vieät Nam, tieáp xuùc tröïc tieáp… 3.2.3 Moät soá giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông giai ñoaïn töø nay-2010. 3.2.3.1 Tieáp tuïc ñaàu tö hoaøn chænh cô sôû haï taàng cuûa tænh ñaûm baûo cho ñaàu tö phaùt trieån Trong vaøi naêm trôû laïi ñaây, cô sôû haï taàng cuûa tænh ñaõ ñöôïc chuù troïng ñaàu tö khaù hoaøn chænh, ñaëc bieät laø ñoái vôùi cô sôû haï taàng KCN, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi trong caùc hoaït ñoäng ñaàu tö, trong vieäc ñi laïi vaø giao löu haøng hoùa vôùi caùc ñòa phöông khaùc trong vuøng vaø caû nöôùc. Tuy nhieân treân thöïc teá cho thaáy, söï phaùt trieån cô sôû haï taàng cuûa tænh vaãn chöa theo kòp yeâu caàu phaùt trieån vaø caàn tieáp tuïc ñöôïc hoaøn thieän, nhaát laø heä thoáng giao thoâng, cung caáp ñieän, caáp thoaùt nöôùc… Coù theå noùi, ñieàu kieän cô sôû haï taàng toát coù vai troø khaù quan troïng trong thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, nhaát laø trong caùc ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp, dòch vuï. Cô sôû haï taàng toát khoâng chæ ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu kyõ thuaät, giaûm giaù thaønh saûn phaåm… maø coøn coù theå haïn cheá ñöôïc caùc ruûi trong ñaàu tö. Chính vì theá, trình ñoä phaùt trieån cô sôû haï taàng cuûa tænh coù theå noùi laø moät trong nhöõng yeáu toá ñöôïc xem xeùt tröôùc tieân cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi quyeát ñònh ñaàu tö. Ñeå ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu phaùt trieån, tænh caàn phaûi chuû ñoäng ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng ñuû toát töø vieäc xaây döïng heä thoáng giao thoâng, kho baõi, heä thoáng cung caáp ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc… ñeán vieäc ñaàu tö xaây döïng heä thoáng xöû lyù chaát thaûi, khu nhaø ôû cho coâng nhaân… nhaèm ñaûm baûo cho hoaït ñoäng ñaàu tö ñöôïc dieãn ra thuaän lôïi vaø thoâng suoát. Vieäc ñaàu tö hoaøn chænh cô sôû haï taàng cuûa tænh ñoøi hoûi moät löôïng kinh phí ñaàu tö raát lôùn vaø thôøi gian thu hoài voán ñaàu tö daøi, do ñoù caàn ña daïng hoùa nguoàn voán ñaàu tö naøy Trang 49 thoâng qua vieäc huy ñoäng töø nhieàu nguoàn khaùc nhau nhö nguoàn töø ngaân saùch nhaø nöôùc, voán ñaàu tö phaùt trieån cuûa doanh nghieäp, voán vay ODA, vieän trôï… hoaëc khuyeán khích ñaàu tö tö nhaân tham gia döôùi hình thöùc BOT, BT hay thoâng qua vieäc ñaáu giaù ñaát taïo voán xaây döïng cô sôû haï taàng, phaùt haønh traùi phieáu coâng trình… Thöïc hieän ña daïng hoùa caùc hình thöùc goùp voán ñaàu tö phaùt trieån vaø kinh doanh cô sôû haï taàng; khuyeán khích vaø thöïc hieän hoã trôï thích hôïp töø ngaân saùch nhaø nöôùc ñoái vôùi vieäc ñaàu tö xaây döïng coâng trình haï taàng phuïc vuï ñaàu tö phaùt trieån, caùc coâng trình ngoaøi haøng raøo caùc khu, cuïm coâng nghieäp thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá. Maët khaùc trong thôøi gian tôùi, tænh caàn coù nhöõng bieän phaùp khuyeán khích, hoã trôï nhaèm taäp trung thu huùt FDI vaøo caùc KCN taäp trung ñaõ hình thaønh theo quy hoaïch ñöôïc pheâ duyeät, haïn cheá bôùt tình traïng ñaàu tö vaøo caùc ñòa ñieåm rieâng leõ naèm ngoaøi KCN, khoâng theo quy hoaïch nhö nhöõng naêm tröôùc ñaây nhaèm taäp trung voán ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng coù troïng ñieåm, giaûi quyeát toát vieäc ñaàu tö cô sôû haï taàng, ñaûm baûo an ninh traät töï vaø xöû lyù caùc aûnh höôûng taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng xung quanh. Theo ñoù, caàn coù chính saùch baûo ñaûm lôïi ích cao hôn cho caùc doanh nghieäp ñaàu tö vaøo KCN so vôùi doanh nghieäp cuøng loaïi hoaït ñoäng ngoaøi KCN thì môùi coù theå taïo ñöôïc söùc haáp daãn thu huùt ñaàu tö vaøo caùc KCN. Ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc KCN taäp trung, caùc cuïm saûn xuaát coâng nghieäp caàn ñöôïc tænh hoã trôï khaâu laäp döï aùn ñaàu tö, hoà sô öu ñaõi ñaàu tö vaø hoaøn taát caùc coâng vieäc nhö khaéc daáu, ñaêng kyù maõ soá thueá, maõ soá haûi quan, thuû tuïc xuaát nhaäp khaåu sau khi nhaän giaáy pheùp ñaàu tö, giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh… Ngoaøi ra, ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn nhaát laø ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, tænh cuõng caàn coù caùc bieän phaùp hoã trôï veà voán, laõi suaát öu ñaõi… cho caùc chuû ñaàu tö kinh doanh cô sôû haï taàng KCN ñaàu tö xaây döïng hoaøn chænh caùc KCN hieän coù. Thöïc hieän raø soaùt, ñieàu chænh quy hoaïch phaùt trieån caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp treân ñòa baøn, treân cô sôû ñoù xaây döïng ñònh höôùng daøi haïn vaø coù keá hoaïch ñaàu tö keát caáu haï taàng phuø hôïp, nhaèm cung caáp caùc dòch vuï kyõ thuaät thuaän tieän, cô sôû haï taàng toát nhaát cho caùc nhaø ñaàu tö. Ngoaøi ra, tænh cuõng caàn chuù troïng ñeán vieäc ñaàu tö xaây döïng vaø phaùt trieån khu daân cö ñoâ thò, khu nhaø ôû cho coâng nhaân gaén lieàn vôùi caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp (ñaëc bieät laø vuøng kinh teá Nam Bình Döông) nhaèm giaûi quyeát toát nôi aên choán ôû ngöôøi lao ñoäng (phaàn lôùn laø lao ñoäng nhaäp cö töø nôi khaùc ñeán) vaø ñaûm baûo an ninh traät töï vaø caùc vaán ñeà xaõ hoäi khaùc taïi khu vöïc xung quanh caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp. Qua ñoù kieán nghò Nhaø nöôùc coù chính saùch hoã trôï cho vieäc söû duïng ñaát phuïc vuï xaây döïng Trang 50 nhaø ôû cho coâng nhaân caùc khu, cuïm coâng nghieäp, ñaát boá trí cho taùi ñònh cö daân phaûi di dôøi töø caùc KCN nhö khoâng thu tieàn söû duïng ñaát. 3.2.3.2 Tieáp tuïc caûi tieán thuû tuïc haønh chính, ñaëc bieät laø caùc noäi dung thuoäc thaåm quyeàn cuûa tænh nhaèm taïo moâi tröôøng ñaàu tö thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö Thöïc hieän vieäc ñaåy maïnh caûi caùch haønh chính lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi theo höôùng “moät cöûa” moät ñaàu moái giaûi quyeát, UBND tænh ñaõ ban haønh Quyeát ñònh soá 92/2001/QÑ-UB ngaøy 22/6/2001 veà thuû tuïc trình tö vaø thôøi gian xeùt duyeät caáp giaáy pheùp ñaàu tö döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong vaø ngoaøi KCN taïi tænh Bình Döông. Theo ñoù, ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö vaøo KCN Vieät Nam-Singapore thì Ban quaûn lyù KCN Vieät Nam-Singapore laø ñaàu moái giaûi quyeát vieäc hoaøn thaønh thaåm ñònh, caáp pheùp trong phaïm vi ñöôïc uûy quyeàn; ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc KCN khaùc thì ñaàu moái giaûi quyeát caùc thuû tuïc seõ ñöôïc thöïc hieän taïi Ban quaûn lyù caùc KCN Bình Döông; ñoái vôùi caùc döï aùn beân ngoaøi caùc KCN thì Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tieáp nhaän, thaåm ñònh trình UBND tænh xeùt caáp giaáy pheùp ñaàu tö. Tuy nhieân, qua thöïc teá cho thaáy vaãn coøn nhöõng vaán ñeà gaây khoâng ít khoù khaên cho caùc nhaø ñaàu tö, nhaát laø caùc thuû tuïc haønh chính lieân quan ñeán caùc lónh vöïc nhö ñaêng kyù caáp pheùp xaây döïng, xin caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát, caùc thuï tuïc haûi quan, xuaát nhaäp khaåu, ñeàn buø giaûi phoùng maët baèng… Trong chæ ñaïo, ñieàu haønh vaãn coøn xu höôùng naëng veà caùc bieän phaùp haønh chính theå hieän thoâng qua moät soá vieäc nhö chæ ñònh hình thöùc ñaàu tö trong nhieàu lónh vöïc khoâng caàn thieát, aán ñònh tyû leä xuaát nhaäp khaåu toái thieåu, ñòa ñieåm ñaàu tö… Trong khi ñoù caùc chính saùch ñoøn baåy, caùc öu ñaõi ñaàu tö hoaëc chöa ñoàng boä hoaëc chöa ñuû haáp daãn ñeå höôùng doøng ñaàu tö vaøo caùc lónh vöïc, ñòa baøn öu tieân. Ñeå ñaåy nhanh hôn nöõa vieäc caûi tieán caùc thuû tuïc haønh chính lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, UBND tænh caàn raø soaùt vaø hôïp lyù hoùa quy trình, thôøi gian thöïc hieän caùc khaâu töø luùc môùi hình thaønh, thaåm ñònh vaø caáp pheùp ñaàu tö ñeán khi trieån khai döï aùn sau caáp pheùp ñaàu tö, ñaûm baûo tính hôïp lyù, roõ raøng vaø deã hieåu, giaûm thieåu vaø tieán tôùi xoùa boû caùc tröôøng hôïp xin cho, gaây khoù khaên cho caùc nhaø ñaàu tö. Tieáp tuïc ñaåy maïnh caûi caùch thuû tuïc haønh chính, quy trình xöû lyù, thaåm ñònh, caáp pheùp vaø quaûn lyù nhaø nöôùc sau caáp pheùp ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi theo höôùng quy ñònh roõ traùch nhieäm cuûa töøng cô quan, töøng caáp, töøng ngaønh trong vieäc raø soaùt, ñieàu chænh caùc quy ñònh veà ñaàu tö. Nghieân cöùu ñeà xuaát caûi tieán hoaëc loaïi boû nhöõng thuû tuïc röôøm raø, taàng naác trung gian, taäp trung hoaøn thieän moâ hình theo cô cheá “moät cöûa” taäp trung vaøo moät ñaàu Trang 51 moái nhaèm giaûm bôùt phieàn haø vaø thôøi gian ñi laïi cho caùc nhaø ñaàu tö khi giaûi quyeát coâng vieäc. Caàn quy ñònh roõ raøng, coâng khai hôn nöõa caùc thuû tuïc haønh chính, ñôn giaûn hoùa vaø giaûm bôùt caùc thuû tuïc khoâng caàn thieát; kieân quyeát xöû lyù nghieâm khaéc caùc tröôøng hôïp tieâu cöïc, saùch nhieãu, cöûa quyeàn vaø voâ traùch nhieäm cuûa caùc cô quan coâng quyeàn, caùc caùn boä coâng chöùc. Ñoåi môùi phöông thöùc ñieàu haønh cuûa heä thoáng haønh chính töø thuû coâng sang tieân tieán. Hieän ñaïi hoùa coâng sôû, baûo ñaûm trang thieát bò vaø ñieàu kieän laøm vieäc cho caùc cô quan haønh chính, ñaûm baûo xöû lyù caùc coâng ñoaïn veà thuû tuïc haønh chính ñöôïc nhanh choùng, kòp thôøi, thoâng suoát vaø tieän lôïi. Öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong hoaït ñoäng chæ ñaïo, ñieàu haønh cuûa heä thoáng haønh chính nhaø nöôùc, nhaát laø nhöõng lónh vöïc lieân quan tröïc tieáp ñeán hoaït ñoäng FDI. Ngoaøi ra, tænh cuõng caàn chuù troïng ñeán vieäc taêng cöôøng phoái hôïp chaët cheõ giöõa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc ôû Trung öông vaø ñòa phöông, giöõa caùc ñòa phöông trong vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam trong quaûn lyù hoaït ñoäng FDI; phaân ñònh roõ traùch nhieäm cuûa töøng cô quan trong vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà coù lieân quan töø khaâu xeùt caáp pheùp vaø quaûn lyù sau caáp pheùp ñoái vôùi caùc döï aùn FDI. Thöïc hieän thöôøng xuyeân vieäc tieáp xuùc tröïc tieáp giöõa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, nhaèm phaùt hieän vaø thaùo gôõ vöôùng maéc cho caùc doanh nghieäp trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa mình, taïo loøng tin toát nôi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Maët khaùc, cuõng chính töø nhöõng doanh nghieäp laøm aên coù hieäu quaû vaø xin taêng voán ñeå môû roäng saûn xuaát kinh doanh laø nhöõng hình aûnh thöïc teá, coù söùc thuyeát phuïc lôùn nhaát trong coâng taùc tieáp xuùc, vaän ñoäng caùc nhaø ñaàu tö môùi tham gia ñaàu tö. 3.2.3.3 Chuù troïng naâng cao chaát löôïng caùn boä ñöôïc boá trí vaøo caùc lieân doanh vaø coâng taùc ñaøo taïo ngheà cho löïc löôïng lao ñoäng treân ñòa baøn Tröôùc heát, ñeå ñaûm baûo chaát löôïng caùn boä ñöôïc boá trí vaøo caùc lieân doanh, tænh caàn xaây döïng vaø ban haønh quy cheá veà tuyeån choïn vaø boá trí caùn boä tham gia hoäi ñoäng quaûn trò vaø quaûn lyù doanh nghieäp lieân doanh, trong ñoù quy ñònh roõ caùc tieâu chuaån tuyeån choïn veà phaåm chaát chính trò vaø ñaïo ñöùc, chuyeân moân vaø nghieäp vuï, naêng löïc laõnh ñaïo, quaûn lyù… cuõng nhö traùch nhieäm, nghóa vuï vaø quyeàn lôïi cuûa caùn boä laøm vieäc taïi caùc doanh nghieäp lieân doanh. Caàn xaây döïng keá hoaïch vaø thöïc hieän coâng taùc ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi baèng nhieàu hình thöùc khaùc nhau cho ñoäi nguõ caùn boä, chuyeân vieân coù trieån voïng vaø ñaïo ñöùc toát, am hieåu luaät phaùp, thoâng leä quoác teá vaø caùc kyõ naêng chuyeân ngaønh phuø hôïp doanh nghieäp ñöôïc boá trí, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng ngaønh ngheà, nhöõng doanh nghieäp troïng ñieåm. Thöôøng xuyeân toå chöùc caùc lôùp taäp huaán veà chuyeân moân, nghieäp vuï vaø caùc vaên baûn phaùp luaät coù lieân quan ñeán Trang 52 hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi cho caùc caùn boä hieän ñang laøm vieäc taïi caùc doanh nghieäp lieân doanh. Caùc cô quan chuyeân moân cuûa tænh caàn phoái hôïp vôùi caùc ñôn vò coù döï aùn ñang hoaït ñoäng hoaëc keâu goïi ñaàu tö coù keá hoaïch tuyeån choïn vaø ñaøo taïo caùn boä ñuû tieâu chuaån ñeå thay theá soá caùn boä khoâng coøn ñuû tieâu chuaån trong caùc lieân doanh hieän coù, taêng cöôøng chaát löôïng caùn boä vaøo caùc lieân doanh troïng ñieåm vaø ñöa caùn boä tham gia vaøo caùc lieân doanh môùi ngay töø ñaàu. Taêng cöôøng hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc Ñaûng vaø Coâng ñoaøn trong caùc doanh nghieäp coù voán FDI, tröôùc heát laø ñoái vôùi caùc lieân doanh nhaèm goùp phaàn quaûn lyù, ñaûm baûo quyeàn lôïi cuûa nhaø nöôùc vaø ngöôøi lao ñoäng; giaùo duïc yù thöùc traùch nhieäm vaø nghóa vuï cuûa ngöôøi lao ñoäng trong vieäc goùp phaàn caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö vaø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp. Cuøng vôùi söï phaùt trieån nhanh veà toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa tænh, söï phaùt trieån nhanh choùng caùc ngaønh coâng nghieäp, caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp… ñaõ laøm gia taêng nhu caàu lao ñoäng ñaõ qua ñaøo taïo treân ñòa baøn tænh trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Beân caïnh ñoù, haøng naêm coù haøng nghìn ngöôøi böôùc vaøo ñoä tuoåi lao ñoäng coäng vôùi soá löôïng khaù lôùn lao ñoäng laø ngöôøi nhaäp cö (phaàn lôùn laø chöa qua ñaøo taïo) neân ñaõ daãn ñeán soá ngöôøi coù nhu caàu hoïc ngheà treân ñòa baøn cuõng ñaõ taêng nhanh. Qua thöïc teá cho thaáy, caùc cô sôû daïy ngheà cuûa tænh chuû yeáu ñaøo taïo caùc ngaønh ngheà nhö laùi xe, may coâng nghieäp, tin hoïc… trong khi ñoù nhieàu ngaønh ngheà thò tröôøng lao ñoäng coù nhu caàu lôùn nhö cô khí cheá taïo, laép raùp ñieän töû, moäc ñieâu khaéc, cheá bieán goã, may maëc… thì chöa ñöôïc ñaøo taïo hoaëc ñaøo taïo vôùi soá löôïng ít, cung khoâng ñuû caàu. Theo ñaùnh giaù cuûa caùc doanh nghieäp, khoâng nhöõng thieáu veà soá löôïng maø trình ñoä tay ngheà cuûa coâng nhaân kyõ thuaät (môùi toát nghieäp caùc tröôøng, caùc trung taâm daïy ngheà) cuõng chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp, yeáu caû lyù thuyeát laãn thöïc haønh hoaëc gioûi lyù thuyeát nhöng laïi thieáu thöïc haønh. Do ñoù, sau khi tuyeån duïng xong, doanh nghieäp thöôøng phaûi toå chöùc ñaøo taïo laïi hoaëc keøm caëp boå sung trong quaù trình laøm vieäc ñeå phuø hôïp vôùi thöïc teá trang thieát bò maùy moùc vaø quy trình coâng ngheä cuûa ñôn vò mình. Tröôùc thöïc traïng treân, tænh caàn nhanh choùng xaây döïng keá hoaïch toå chöùc ñaøo taïo coâng nhaân kyõ thuaät laønh ngheà ñaëc bieät laø nhöõng ngaønh ngheà maø nhieàu doanh nghieäp FDI coù nhu caàu, tröôùc heát laø phuïc vuï cho caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp cuûa tænh. Do ñoù, trong thôøi gian tôùi heä thoáng ñaøo taïo ngheà caàn phaûi ñoåi môùi theo höôùng naâng cao chaát löôïng, tính thöïc tieãn vaø hieäu quaû nhaèm ñaøo taïo ñoäi nguõ coâng nhaân kyõ thuaät, nhaân vieân kyõ thuaät vaø nghieäp vuï ñaùp öùng nhu caàu chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa tænh, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng ngaønh ngheà maø caùc doanh nghieäp FDI ñang coù nhu caàu. Trang 53 Xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo ngheà cho töøng lónh vöïc rieâng bieät nhö ñaøo taïo cho caùc ngaønh coâng nghieäp, caùc KCN taäp trung, caùc cuïm coâng nghieäp, caùc ñoái töôïng xaõ hoäi… ñeå coù keá hoaïch ñaøo taïo phuø hôïp, ñaûm baûo chaát löôïng vaø hieäu quaû. Môû roäng caùc loaïi hình ñaøo taïo, trong ñoù chuù yù ñaøo taïo daøi haïn caùc ngaønh ngheà nhö cô khí söûa chöõa, cô khí cheá taïo maùy, kyõ thuaät ñieän, ñieän töû, xaây döïng, vaän haønh maùy… Ñeå thöïc hieän ñöôïc keá hoaïch ñaøo taïo, tænh caàn huy ñoäng baèng nhieàu nguoàn voán khaùc nhau ñeå ñaàu tö xaây döïng môùi vaø naâng caáp caùc tröôøng, cô sôû day ngheà hieän coù, ñaàu tö mua saém caùc trang thieát bò daønh cho daïy vaø hoïc ngheà cuõng nhö thöïc hieän chính saùch ñaõi ngoä vaø thu huùt giaùo vieân daïy ngheà phuïc vuï toát cho coâng taùc ñaøo taïo ngheà cuûa tænh. 3.2.3.4 Ñaåy maïnh vaø naâng cao hôn nöõa hieäu quaû coâng taùc xuùc tieán ñaàu tö Sau khi taïo ra ñöôïc moâi tröôøng ñaàu tö thaät söï haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi thì tænh cuõng caàn chuù yù ñeán coâng taùc vaän ñoäng, xuùc tieán ñaàu tö. Bôûi vì, moät moâi tröôøng ñaàu tö duø coù nhieàu thuaän lôïi, thoâng thoaùng… nhöng ít ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö bieát ñeán hoaëc hieåu khoâng ñaày ñuû, sai leäch thì cuõng khoâng thu huùt ñöôïc nhieàu nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Vì vaäy, ñaåy maïnh vieäc tuyeân truyeàn, giôùi thieäu, quaûng caùo moâi tröôøng ñaàu tö roäng raõi ra beân ngoaøi nhaát laø ñoái vôùi caùc ñoái taùc lôùn nhö Myõ, EU, Nhaät Baûn, caùc ñoái taùc chính, caùc taäp ñoaøn kinh teá maïnh… laø raát caàn thieát vaø coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng trong giai ñoaïn hieän nay. Hieän coâng taùc xuùc tieán, vaän ñoäng ñaàu tö cuûa tænh coù theå noùi laø chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc, kinh phí boá trí cho hoaït ñoäng xuùc tieán ñaàu tö töø ngaân saùch haøng naêm cuûa tænh cuõng coøn khaù khieâm toán vaø haàu nhö chöa coù. Coâng taùc toå chöùc thöïc hieän chöa ñöôïc baøi baûn, noäi dung vaø phöông thöùc vaän ñoäng coøn khaù ñôn giaûn, chöa mang tính chuû ñoäng, chöa coù söï phoái hôïp ñoàng boä giöõa caùc cô quan ñôn vò neân ñaõ haïn cheá coâng taùc vaän ñoäng, xuùc tieán ñaàu tö. Nhìn chung, phaàn lôùn caùc döï aùn ñaàu tö ñöôïc caáp pheùp ñeàu do beân nöôùc ngoaøi chuû ñoäng tieáp xuùc vaø thöïc hieän laø chuû yeáu. Do ñoù, trong thôøi gian tôùi tænh caàn quan taâm nhieàu hôn nöõa vaø daønh moät phaàn kinh phí thoûa ñaùng trong toång chi thöôøng xuyeân cuûa ngaân saùch ñòa phöông haøng naêm cho coâng taùc naøy. Treân cô sôû caùc danh muïc goïi voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø caùc bieän phaùp khuyeán khích ñaàu tö, tænh caàn chuû ñoäng phoái hôïp vôùi caùc Boä ngaønh Trung öông, caùc toå chöùc xuùc tieán ñaàu tö, caùc tænh, thaønh phoá nhö Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Ñoàng Nai… vaø caùc cô quan coù lieân quan khaùc xaây döïng vaø toå chöùc thöïc hieän chöông trình vaän ñoäng, xuùc tieán ñaàu tö haøng naêm; toå chöùc toát vieäc tuyeân truyeàn veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi, tröôùc heát laø ñoái vôùi caùc ñoái taùc ñaàu tö chính, caùc taäp ñoaøn vaø caùc coâng ty lôùn trong vaø ngoaøi nöôùc. Trang 54 Môû roäng coâng taùc vaän ñoäng ñaàu tö, quan heä chaët cheõ vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi chính ñaõ ñaàu tö vaøo tænh vaø Vieät Nam, caùc quoác gia lôùn, caùc taäp ñoaøn kinh teá, caùc toå chöùc xuùc tieán, tö vaán ñaàu tö ôû trong vaø ngoaøi nöôùc, cuõng nhö caùc toå chöùc quoác teá khaùc… ñeå giôùi thieäu veà tình hình kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh, caùc chính saùch thu huùt ñaàu tö vaø caùc döï aùn keâu goïi ñaàu tö cuøng vôùi nhöõng öu ñaõi, khuyeán khích ñaàu tö. Trong ñoù ñoàng thôøi phaûi chuù troïng caû vieäc thu huùt ñaàu tö ôû beân ngoaøi vôùi taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö quan taâm ñeán tænh tìm kieám cô hoäi hôïp taùc ñaàu tö vaø caùc nhaø ñaàu tö hieän coù coù theå tìm kieám cô hoäi ñaàu tö môùi hoaëc môû roäng hoaït ñoäng ñaàu tö hieän coù. Tieáp tuïc thöïc hieän keá hoaïch tieáp xuùc, gaëp gôû trao ñoåi vôùi caùc coäng ñoàng doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng ôû tænh vaø caùc ñòa phöông khaùc, trong ñoù taäp trung vaøo caùc coäng ñoàng doanh nghieäp Ñaøi Loan, Nhaät Baûn, Haøn Quoác, Myõ, Chaâu Aâu… Xaây döïng hoaøn thieän heä thoáng thoâng tin vaø thöïc hieän coù hieäu quaû chöông trình öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong coâng taùc quaûn lyù vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi, xuùc tieán trao ñoåi treân maïng thoâng tin cuûa tænh vôùi caùc doanh nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi, vôùi ñòa phöông khaùc trong vaø ngoaøi nöôùc. Hoaøn chænh trang website cuûa tænh caû veà noäi dung laãn hình thöùc treân Internet nhaèm giôùi thieäu veà caùc ñieàu kieän, ñaëc ñieåm cuûa tænh, veà tình hình kinh teá xaõ hoäi cuõng nhö moâi tröôøng ñaàu tö ôû ñòa phöông, caùc doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh treân ñòa baøn tænh… nhaèm cung caáp caùc thoâng tin caàn thieát cho caùc nhaø ñaàu tö veà cô hoäi hôïp taùc vaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Trang 55 KEÁT LUAÄN Bình Döông laø tænh thuoäc khu vöïc mieàn Ñoâng Nam Boä, naèm trong vuøng phaùt trieån kinh teá troïng ñieåm phía Nam, laø nôi coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao, ñaàu moái giao löu quoác teá lôùn cuûa caû nöôùc. Vôùi vò trí ñòa lyù vaø ñieàu kieän töï nhieân thuaän lôïi coäng vôùi vieäc thöïc hieän phöông chaâm “traûi chieáu hoa môøi goïi caùc nhaø ñaàu tö” vaø caùc chính saùch, bieän phaùp thoâng thoaùng trong ñaàu tö, Bình Döông ñaõ thu huùt ñöôïc khaù nhieàu caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán tham gia hôïp taùc vaø ñaàu tö, vaø ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng ñòa phöông thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) nhieàu nhaát cuûa caû nöôùc. Ñeán nay, caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ trieån khai vaø ñi vaøo hoaït ñoäng khaù hieäu quaû, ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá chung cuûa tænh trong nhöõng naêm vöøa qua. Maëc duø ñaõ coù nhieàu coá gaéng caûi thieän, song moâi tröôøng ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa ta ñöôïc ñaùnh giaù laø vaãn chöa thaät söï haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, coøn toàn taïi nhieàu vaán ñeà caàn ñöôïc xem xeùt vaø tieáp tuïc caûi tieán. Bình Döông tuy coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi vaø lôïi theá hôn so vôùi caùc ñòa phöông khaùc trong caû nöôùc, nhöng cuõng naèm trong tình hình chung cuûa caû nöôùc, cuõng coù nhieàu thuaän lôïi, cô hoäi nhöng cuõng khoâng ít khoù khaên, thaùch thöùc trong thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Chính vì theá, caàn phaûi ñaùnh giaù ñuùng thöïc traïng tình hình thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong thôøi gian qua ñeå töø ñoù thaáy ñöôïc nhöõng maët ñaõ laøm ñöôïc cuõng nhö nhöõng thieáu soùt, toàn taïi, laøm cô sôû cho vieäc ñeà ra caùc giaûi phaùp thu huùt FDI trong thôøi gian tôùi. Vieäc ñeà ra caùc giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng thu huùt voán FDI treân ñòa baøn tænh Bình Döông sao cho thieát thöïc, coù hieäu quaû laø caû moät vaán ñeà khoù khaên. Do ñoù, ngoaøi vieäc thöïc thi caùc giaûi phaùp treân, tænh cuõng caàn söï hoã trôï raát nhieàu töø phía Chính phuû, caùc Boä ngaønh Trung öông chuû yeáu laø veà maët cô cheá, chính saùch ñeå töø ñoù tænh coù theå vaän duïng moät caùch linh hoaït, phuø hôïp vôùi nhöõng ñaëc ñieåm rieâng coù vaø tình hình thöïc teá taïi ñòa phöông. Hy voïng vôùi nhöõng giaûi phaùp neâu treân, moâi tröôøng ñaàu tö nöôùc ngoaøi daàn ñöôïc caûi thieän vaø thaät söï haáp daãn, thì trong thôøi gian tôùi Bình Döông seõ ngaøy caøng thu huùt ñöôïc nhieàu caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán ñaàu tö. Vì thôøi gian nghieân cöùu tìm hieåu, cuõng nhö kieán thöùc hieåu bieát coøn haïn cheá, baøi vieát naøy cuõng khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt vaø haïn cheá. Raát mong ñöôïc caùc thaày, coâ vaø baïn ñoïc goùp yù ñeå baøi vieát ñöôïc hoaøn thieän hôn. ._.