Tài liệu Thu hút và sử dụng nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của thành phố Hồ Chí Minh. Bài học kinh nghiệm cho các tỉnh thành khác: ... Ebook Thu hút và sử dụng nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của thành phố Hồ Chí Minh. Bài học kinh nghiệm cho các tỉnh thành khác
115 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1388 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Thu hút và sử dụng nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của thành phố Hồ Chí Minh. Bài học kinh nghiệm cho các tỉnh thành khác, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
trêng ®¹i häc ngo¹i th¬ng
khoa kinh tÕ & kinh doanh quèc tÕ
chuyªn ngµnh kinh tÕ ®èi ngo¹i
kho¸ luËn tèt nghiÖp
§Ò tµi:
ho¹t ®éng thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña thµnh phè hå chÝ minh vµ kinh nghiÖm cho c¸c tØnh thµnh kh¸c
Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÞ Thu HiÒn
Líp : Anh 12
Kho¸ : 43C - KT & KDQT
Gi¸o viªn híng dÉn : PGS. TS. Vò ChÝ Léc
Hµ Néi, 06 - 2008
B¶NG CH÷ VIÕT T¾T
CNH - H§H : C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸
CNPT : C«ng nghiÖp ph¸t triÓn
DN : Doanh nghiÖp
DNLD : Doanh nghiÖp liªn doanh
DNSX : Doanh nghiÖp s¶n xuÊt
DNVN : Doanh nghiÖp ViÖt Nam
§TNN : §Çu t níc ngoµi
§PT : §ang ph¸t triÓn
FDI (Foreign Direct Investment) : §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi
GDP (Gross Domestic Product) : Tæng s¶n phÈm quèc néi
KCN & KCX : Khu c«ng nghiÖp & Khu chÕ xuÊt
KTT§ : Kinh tÕ träng ®iÓm
NSL§ : N¨ng suÊt lao ®éng
PT : Ph¸t triÓn
TB : Trung b×nh
TNC (Transnational Corporation) : C«ng ty xuyªn quèc gia
TP HCM : Thµnh phè Hå ChÝ Minh
Vèn §K : Vèn ®¨ng ký
Vèn §T : Vèn ®Çu t
môc lôc
LêI Më §ÇU
TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI: Foreign Direct Investment) lµ mét bé phËn rÊt quan träng trong tæng nguån vèn ®Çu t, ®îc ®¸nh gi¸ lµ “chiÕc ch×a khãa vµng”, lµ mét ®ßn bÈy ®Ó thóc ®Èy t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph¬ng, kinh tÕ ®Êt níc vµ gãp phÇn ®a ®Êt níc héi nhËp s©u réng víi thÕ giíi. §Þa ph¬ng tiÕp nhËn ®Çu t kh«ng nh÷ng ®îc cung cÊp vÒ vèn mµ cßn ®îc tiÕp nhËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn. V× vËy, thu hót vµ sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· trë thµnh vÊn ®Ò quan träng ®èi víi nhiÒu ®Þa ph¬ng, nhiÒu níc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn.
Thµnh phè Hå ChÝ Minh (TP HCM) lµ ®Çu tµu kinh tÕ cña vïng Kinh tÕ Träng ®iÓm phÝa Nam còng nh cña c¶ níc, còng chÝnh lµ ®Þa ph¬ng thu hót ®îc nguån vèn FDI lín nhÊt c¶ níc trong thêi gian qua. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ s½n cã vÒ ®Þa lý – kinh tÕ - x· héi, TP HCM ®· ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t, lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. Tuy ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ nh t¨ng trëng kinh tÕ nhanh, æn ®Þnh, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp – dÞch vô hiÖn ®¹i, gi¸ trÞ cao, gia t¨ng xuÊt khÈu, tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn... nhng còng gièng nh nh÷ng ®Þa ph¬ng kh¸c trong c¶ níc hay nh c¸c thµnh phè ®ang ph¸t triÓn kh¸c trªn thÕ giíi, TP HCM còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n, trë ng¹i khi tiÕp cËn, sö dông nguån vèn nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ.
ViÖt Nam ®· gia nhËp WTO, thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa cha l©u vµ míi chØ thùc sù chó träng tíi thu hót nguån vèn FDI ®îc h¬n 20 n¨m. TP HCM l¹i lµ ®Þa ph¬ng ®i ®Çu, dÉn ®êng cho c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c trong viÖc thu hót vµ sö dông nguån vèn nµy. Nh÷ng bíc ®i cña thµnh phè sÏ ®ãng vai trß gîi më cho c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c, nh÷ng kÕt qu¶ thu hót vµ sö dông ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña thµnh phè tõ nh÷ng thµnh c«ng ®Õn nh÷ng ®iÓm cßn cha lµm ®îc thùc sù ®·, ®ang vµ sÏ ®Ó l¹i nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u cho c¸c ®Þa ph¬ng trong c¶ níc. Do ®ã nghiªn cøu vµ häc hái kinh nghiÖm TP HCM ®Ó ¸p dông sang c¸c tØnh thµnh kh¸c lµ viÖc lµm cÇn thiÕt.
Môc tiªu nghiªn cøu
Khãa luËn xin ®îc lµm râ mét sè néi dung sau:
* Vai trß cña nguån vèn FDI ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña TP HCM, ®Æc biÖt trong thêi gian 2001 - 2007, ý nghÜa cÇn thiÕt ph¶i thu hót FDI vµo thµnh phè trong thêi gian tíi.
* Nh÷ng môc tiªu, ®Þnh híng, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p nh»m thu hót FDI cña TP HCM còng nh t×nh h×nh thu hót FDI cña ®Þa ph¬ng nµy vµ c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®îc. Tõ ®ã ®¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc, tiªu cùc cña nguån vèn FDI ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi cña TP HCM.
* Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u vÒ viÖc thu hót vµ sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn FDI cña TP HCM dµnh cho c¸c tØnh thµnh kh¸c trong c¶ níc.
§èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
Khãa luËn nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò tæng quan vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cña TP HCM; C¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p nh»m thu hót ®Çu t trùc tiÕp cña thµnh phè; T×nh h×nh thùc tiÔn trong viÖc thu hót FDI, kÕt qu¶ vµ nh÷ng t¸c ®éng cña FDI ®èi víi kinh tÕ thµnh phè.
Tuy nhiªn khãa luËn kh«ng thÓ nghiªn cøu s©u toµn bé nÒn kinh tÕ cña TP HCM mµ chØ ®Ò cËp ®Õn thùc tr¹ng thu hót, sö dông FDI vµ nh÷ng t¸c ®éng cña nã ®Õn kinh tÕ - x· héi cña ®Þa ph¬ng nµy trong giai ®o¹n 2001 - 2007 mét c¸ch tæng qu¸t. Sau ®ã khãa luËn xin ®i vµo giíi thiÖu mét sè dù ¸n FDI lín trªn ®Þa bµn thµnh phè nh dù ¸n cña Intel, dù ¸n c¶ng Container Trung t©m Sµi Gßn, dù ¸n x©y dùng Asiana Plaza,...
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Ngoµi viÖc vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu c¬ b¶n nh duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, khãa luËn cßn sö dông c¸c ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp, ®Ó ph©n tÝch c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu, kÕt hîp gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn vµ ®i tõ t duy trõu tîng ®Õn thùc tiÔn kh¸ch quan.
Ngoµi ra khãa luËn cßn sö dông b¶ng biÓu, h×nh vÏ ®Ó m« pháng xu híng biÕn ®æi cña c¸c ®èi tîng vµ hiÖn tîng.
KÕt cÊu cña khãa luËn
Khãa luËn ®îc chia lµm 3 phÇn: phÇn lêi më ®Çu, phÇn kÕt luËn vµ 3 ch¬ng, trong ®ã:
Ch¬ng 1: Vai trß cña nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh
Ch¬ng 3: Bµi häc kinh nghiÖm vÒ viÖc thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ®èi víi c¸c tØnh thµnh kh¸c
MÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nhng do nh÷ng h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc, thêi gian vµ nguån tµi liÖu cã h¹n nªn khãa luËn kh«ng thÓ tr¸nh khái mét sè sai sãt, h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong khãa luËn.
Cuèi cïng, em xin göi lêi c¸m ¬n s©u s¾c ®Õn thÇy gi¸o híng dÉn – PGS TS Vò ChÝ Léc ®· tËn t×nh híng dÉn, gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiªn cøu vµ hoµn thµnh kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy.
Ch¬ng 1: Vai trß cña nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
1.1. VÞ trÝ cña thµnh phè Hå ChÝ Minh trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
33 n¨m sau ngµy Sµi Gßn ®îc gi¶i phãng, tõ mét thµnh phè tiªu thô, kinh tÕ quÌ quÆt víi c¸c tÖ n¹n x· héi vµ thÊt nghiÖp trµn lan; víi c¬ së h¹ tÇng kü thuËt chñ yÕu phôc vô chiÕn tranh, lÖ thuéc níc ngoµi thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· v¬n m×nh trë thµnh ®Çu tµu cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam vµ lµ mét trung t©m kinh tÕ lín nhÊt cña c¶ níc. ChØ víi 0,6% diÖn tÝch vµ 6,6 % d©n sè so víi c¶ níc nhng thµnh phè Hå ChÝ Minh lu«n kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ dÉn ®Çu cña m×nh víi mét tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao, liªn tôc trong nhiÒu n¨m, cã GDP chiÕm 13% n¨m 1985, 20% n¨m 2005 trong c¬ cÊu GDP cña c¶ níc; thu ng©n s¸ch t¨ng 10 lÇn vµ chiÕm tû träng 1/3 tæng thu ng©n s¸ch quèc gia; gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chiÕm tû träng 30%, xuÊt khÈu chiÕm tû träng 40% cña c¶ níc. Mçi chØ tiªu t¨ng trëng, ph¸t triÓn cña thµnh phè ®Òu gãp phÇn quan träng vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¶ níc, thùc sù lµ trung t©m cã søc thu hót vµ lan to¶ lín. [27]
1.1.1. Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ "h¹t nh©n" ph¸t triÓn cña Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam:
§¶ng vµ Nhµ níc ta x¸c ®Þnh viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam (Vïng KTT§ phÝa Nam) lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m bëi v× vai trß cña khu vùc nµy ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ níc. Vïng KTT§ phÝa Nam chiÕm kho¶ng 50% GDP, 57% tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp, 60% tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, vµ 47% ng©n s¸ch cña c¶ níc. T¸c ®éng t¹o ®µ thóc ®Èy c¶ níc ph¸t triÓn trªn nh÷ng nÊc thang míi cña Vïng KTT§ phÝa Nam ®îc nh©n theo béi sè cña hÖ sè lan táa mµ c¸c chuyªn gia kinh tÕ ®· tÝnh to¸n: 1% GDP t¨ng thªm cña Vïng kinh tÕ nµy sÏ cã t¸c ®éng lµm t¨ng 0,3% GDP cña c¶ níc. Mét ®iÓm nhÊn n÷a trong vai trß cña Vïng KTT§ phÝa Nam ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ níc b¾t nguån tõ vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng lµ cöa ngâ ph¸t triÓn, liªn kÕt kinh tÕ gi÷a miÒn §«ng Nam bé, miÒn T©y Nam bé vµ T©y Nguyªn, vµ lîi thÕ trong nhiÒu lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ giao th«ng vËn t¶i, hµng kh«ng, c¶ng biÓn; giao lu hîp t¸c quèc tÕ; nguån nh©n lùc chÊt lîng cao, nhÊt lµ nguån nh©n lùc vÒ tµi chÝnh lín tËp trung vµ cã thÓ khai th¸c ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ vïng; vµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ®a d¹ng vµ phong phó. [28]
Trong Vïng KTT§ phÝa Nam, sù ph¸t triÓn cña TP HCM ®îc NghÞ quyÕt sè 53/NQ-T¦ Bé ChÝnh trÞ Trung ¬ng §¶ng vÒ Vïng KTT§ phÝa Nam x¸c ®Þnh lµ cã ý nghÜa to lín, lµ ®Çu tµu thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña Vïng KTT§ phÝa Nam, t¹o ®µ cïng c¶ níc tiÕn nhanh, tiÕn v÷ng ch¾c vµo qu¸ tr×nh CNH, H§H.
Víi vÞ trÝ ®Þa lý vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn – x· héi thuËn lîi (n»m ë trung t©m Nam bé, phÝa Nam cña §«ng Nam bé vµ r×a B¾c cña T©y Nam bé, cã c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn tèt, lµ ®Çu mèi giao th«ng lín, nèi liÒn c¸c tØnh trong vïng vµ lµ cöa ngâ cña c¶ níc v¬n ra thÕ giíi) cïng víi tiÒm n¨ng vÒ nhiÒu mÆt cña thµnh phè nh: lµ mét trung t©m nhiÒu chøc n¨ng, cã ®éi ngò lao ®éng tay nghÒ cao víi nguån chÊt x¸m dåi dµo, cã c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kü thuËt cao, cã c¸c lo¹i dÞch vô hiÖn ®¹i,… cã thÓ nãi thµnh phè lµ h¹t nh©n trong Vïng KTT§ phÝa Nam gåm 8 tØnh, thµnh phè: TP.HCM, §ång Nai, Bµ RÞa - Vòng Tµu, B×nh D¬ng, B×nh Phíc, T©y Ninh, Long An vµ TiÒn Giang vµ lµ trung t©m ®èi víi vïng Nam Bé. Thµnh phè lu«n gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy vai trß, vÞ trÝ ®Çu tÇu cña m×nh víi møc ®ãng gãp GDP lµ 66,1% trong Vïng KTT§ phÝa Nam vµ ®¹t møc 30% trong tæng GDP cña c¶ khu vùc Nam Bé. Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn, 21/04/2008
BiÓu ®å 1.1: Tèc ®é t¨ng trëng GDP, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô cña TPHCM, Vïng KTT§ phÝa Nam vµ c¶ níc giai ®o¹n 2001 - 2010
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
Dùa vµo Quy ho¹ch ph¸t triÓn cña Vïng KTT§ phÝa Nam, TP HCM ®·, ®ang vµ sÏ lµ vai trß trung t©m, ®ång thêi lµ Trung t©m lín cña c¶ níc.
§èi víi Vïng KTT§ phÝa Nam, ch¬ng tr×nh hîp t¸c cña TP HCM víi c¸c tØnh b¹n tiÕp tôc ®îc t¨ng cêng, ®Õn nay TP HCM ®· ký kÕt hîp t¸c víi tÊt c¶ 7 tØnh trong vïng. Vµ nÕu tÝnh c¶ níc th× Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ký kÕt hîp t¸c víi 25 tØnh, thµnh phè. Qua ®ã, ®· thu hót ®îc trªn 200 doanh nghiÖp thµnh phè thùc hiÖn ®Çu t t¹i c¸c ®Þa ph¬ng víi 250 dù ¸n ®ang triÓn khai cã tæng vèn ®Çu t 9.200 tû ®ång. [27]
Sù ph¸t triÓn cña thµnh phè còng ®· ®ãng gãp tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Vïng KTT§ phÝa Nam theo híng c«ng nghiÖp - dÞch vô - n«ng nghiÖp vµ gi÷ vai trß trung t©m cña c¶ vïng vÒ dÞch vô vµ c«ng nghiÖp (chiÕm h¬n 80% gi¸ trÞ gia t¨ng cña khu vùc dÞch vô, chiÕm 50% gi¸ trÞ gia t¨ng khu vùc c«ng nghiÖp cña c¶ vïng); lµ trung t©m tµi chÝnh - ng©n hµng cña Vïng KTT§ phÝa Nam vµ khu vùc Nam bé. Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn
BiÓu ®å 1.2: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô cña Thµnh phè Hå ChÝ Minh so víi VKTT§PN
N¨m 2005
KÕ ho¹chn¨m 2010
1. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña Thµnh phè so víi VKTT§PN
57,6%
52,5%
2. DÞch vô cña Thµnh phè so víi VKTT§PN
81% - 82%
80%
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
Sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thµnh phè cã t¸c ®éng ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn nhiÒu mÆt cña c¸c tØnh, thµnh trong khu vùc,
- T¹o sù thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®èi víi c¸c ®Þa ph¬ng trong vïng; gióp tõng ®Þa ph¬ng ph¸t huy thÕ m¹nh trong s¶n xuÊt vµ më réng ho¹t ®éng th¬ng m¹i, giíi thiÖu c¸c mÆt hµng chiÕn lîc ®Õn víi c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc.
- T¹o ra c¸c m« h×nh trong viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng c«ng nghiÖp (x©y dùng c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp, ®µo t¹o tay nghÒ cho ngêi lao ®éng) ®Ó c¸c tØnh, thµnh cã thÓ vËn dông vµ tæ chøc thùc hiÖn t¹i tõng ®Þa ph¬ng.
Thµnh phè ®ang vËn ®éng vµ ph¸t triÓn theo xu híng h×nh thµnh vïng ®« thÞ thµnh phè Hå ChÝ Minh:
- Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ thµnh phè lín cña khu vùc vµ trªn thÕ giíi, d©n sè ®· vît qua Singapore, Manila, Kuala Lumpua (6,24 triÖu ngêi – sè liÖu n¨m 2005) vµ theo quy luËt, thµnh phè cùc lín lu«n t¹o cho nã mét kh«ng gian ph¸t triÓn ngoµi ranh giíi hµnh chÝnh mµ c¸c nhµ chuyªn m«n gäi lµ vïng ®« thÞ thµnh phè. HiÖn nay nã ®ang t¹o ®iÒu kiÖn v« cïng thuËn lîi cho c¸c tØnh l©n cËn cã c¬ héi ph¸t triÓn. Ngµy nay ngêi ta cßn biÕt ®Õn bªn c¹nh Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ nh÷ng c¸i tªn nh B×nh D¬ng, §ång Nai, Long An, TiÒn Giang,… lµ nh÷ng ®iÓm s¸ng vÒ thu hót ®Çu t níc ngoµi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nhanh chãng.
- C¸c tØnh xung quanh thµnh phè ®ang thu hót kh¸ nhiÒu nhµ ®Çu t ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ, hÖ thèng ®« thÞ c¸c tØnh xung quanh thµnh phè ngµy cµng g¾n bã chÆt chÏ h¬n víi ®« thÞ trung t©m lµ thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ t¹o thµnh mét kh«ng gian thèng nhÊt võa hç trî nhau, võa bæ sung t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña vïng, qua ®ã khai th¸c tèi ®a mäi tiÒm n¨ng cña khu vùc cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng.
1.1.2. Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc
Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ n¬i ho¹t ®éng kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt, ®i ®Çu trong c¶ níc vÒ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ, lµ trung t©m kinh tÕ, tµi chÝnh, v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt cña c¶ níc; ë møc ®ãng gãp vµo kho¶ng 1/5 GDP cña c¶ níc (20%), gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chiÕm kho¶ng 30%, kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm 40%, thu nép ng©n s¸ch b»ng 1/3 tæng thu ng©n s¸ch nhµ níc (34%). V× c¶ níc, cïng c¶ níc, thµnh phè ®ang nç lùc ®Ó ®i tríc, vÒ ®Ých tríc trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa; trong ph¸t triÓn vµ héi nhËp; gãp phÇn tÝch cùc cïng c¶ níc sím ra khái c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã møc thu nhËp thÊp.
BiÓu ®å 1.3: Tû träng GDP cña TP HCM, VKTT§PN so víi c¶ níc vµo n¨m 2005
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
BiÓu ®å 1.4: Tû träng GDP cña Thµnh phè, VKTT§PN so víi c¶ níc vµo n¨m 2007
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
NÕu nh n¨m 2001 tèc ®é t¨ng GDP cña thµnh phè lµ 7,4 % th× ®Õn n¨m 2007 t¨ng lªn ®¹t møc 12,6%, t¨ng gÊp rìi so víi møc t¨ng chung cña c¶ níc vµ còng lµ møc t¨ng cao nhÊt trong vßng 10 n¨m qua, cao h¬n chØ tiªu t¨ng trëng trung b×nh hµng n¨m cña KÕ ho¹ch 5 n¨m 2006 - 2010 (12%). Ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é t¨ng trëng cao ®· t¹o ra møc ®ãng gãp GDP lín cho c¶ níc. Tæng s¶n phÈm trong níc (GDP) cña Thµnh phè n¨m 2007 theo gi¸ hiÖn hµnh (quý I/2008) ®¹t 228.697 tû §ång (t¬ng ®¬ng 14,3 tû USD), chiÕm tû träng 20% GDP cña c¶ níc. GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi còng cã møc t¨ng trëng ®¸ng kÓ, ®¹t 2.180 USD, gÊp 2,6 lÇn so víi møc b×nh qu©n chung cña c¶ níc. [16]
BiÓu ®å 1.5: Tèc ®é t¨ng GDP cña TP. HCM giai ®o¹n 2002 – 2007
(Nguån: Côc thèng kª TP. HCM - 2007)
Thµnh phè lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng thu ng©n s¸ch cña nhµ níc, mÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n song thu ng©n s¸ch cña thµnh phè vÉn kh«ng ngõng t¨ng. N¨m 2007, tæng thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn c¶ n¨m ®¹t 92 ngµn tû ®ång, vît dù to¸n h¬n 4.000 tû ®ång, t¨ng ®Õn 30,37% so víi n¨m 2006 (n¨m 2006 t¨ng 16,8% so víi n¨m 2005). N¨m 2008, dù kiÕn sè thu ng©n s¸ch cña TP HCM sÏ ®¹t con sè gÇn 100.000 tû ®ång, nhng ngay trong 4 th¸ng ®Çu n¨m, sè thu ng©n s¸ch ®· ®¹t ®Õn con sè h¬n 41.662 tû ®ång, gÊp 2,03 lÇn so víi cïng thêi gian nµy n¨m tríc, nªn kh¶ n¨ng sè thu c¶ n¨m sÏ cßn t¨ng trëng m¹nh mÏ h¬n n÷a. Tæng chi ng©n s¸ch Thµnh phè ®¹t 22.554 tû ®ång, t¨ng 14,51%. Chi ®Çu t ph¸t triÓn t¨ng 10,05% vµ chiÕm 54,1% trong tæng chi ng©n s¸ch Thµnh phè. [16]
Kinh tÕ thµnh phè cã sù chuyÓn dÞch m¹nh mÏ. N¨m 2005, n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n toµn nÒn kinh tÕ thµnh phè ®¹t 63,63 triÖu §ång/ngêi/n¨m, n¨ng suÊt lao ®éng c«ng nghiÖp - x©y dùng ®¹t 67,05 triÖu §ång (b»ng 105,4% n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n toµn nÒn kinh tÕ), n¨ng suÊt lao ®éng dÞch vô ®¹t 66,12 triÖu §ång (b»ng 103,12%), n¨ng suÊt lao ®éng n«ng nghiÖp ®¹t 13,66 triÖu §ång (b»ng 21,5%). Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn
Ngµnh dÞch vô:
Trong 3 khu vùc cña nÒn kinh tÕ, khu vùc dÞch vô cã møc t¨ng trëng cao nhÊt, t¨ng 14,1% vµ chiÕm tû träng 52,6% GDP cña Thµnh phè. Bèn ngµnh dÞch vô tµi chÝnh – ng©n hµng, du lÞch, bu chÝnh – viÔn th«ng, vËn t¶i – dÞch vô c¶ng – kho b·i cã tèc ®é t¨ng trëng cao, cho thÊy sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Thµnh phè ®ang ®i ®óng híng nh»m gia t¨ng tû träng cña c¸c nhãm ngµnh dÞch vô, ph¸t huy tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña trung t©m tµi chÝnh, dÞch vô cña Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam vµ cña c¶ níc, ®Æc biÖt lµ tËn dông c¬ héi ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc nµy trong n¨m ®Çu ViÖt Nam gia nhËp WTO. VÒ th¬ng m¹i, dÞch vô, thµnh phè lµ trung t©m xuÊt nhËp khÈu lín nhÊt níc KÕt qu¶ cô thÓ trªn mét sè ngµnh dÞch vô cã thÓ ghi nhËn nh sau:
Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu
Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña thµnh phè ngµy cµng chiÕm tû träng lín trong tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c¶ níc. N¨m 2007, kim ng¹ch xuÊt khÈu trªn ®Þa bµn cã møc ®ét ph¸, ®¹t 18,3 tû USD, t¨ng 17,2% so víi n¨m 2006 (Lo¹i trõ trÞ gi¸ dÇu th«, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 9.834,4 triÖu USD, t¨ng 35,3% so víi cïng kú). Trong ®ã, khu vùc kinh tÕ trong níc t¨ng 34,1%; khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi t¨ng 80,5%. Tæng møc hµng hãa b¸n lÎ t¨ng 26,6%, lo¹i trõ yÕu tèt biÕn ®éng gi¸ tæng møc b¸n lÎ vµ doanh thu dÞch vô n¨m 2007 t¨ng 16,4%. [3]
C¬ së vËt chÊt ngµnh th¬ng m¹i ®îc t¨ng cêng víi kho¶ng 400 chî b¸n lÎ, 81 siªu thÞ, 18 trung t©m th¬ng m¹i, 3 chî ®Çu mèi. Khu vùc dÞch vô t¨ng trëng vît kÕ ho¹ch, ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu s¶n xuÊt - kinh doanh vµ phôc vô ®êi sèng d©n c. N¨m 2005, Gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng 12,2% so víi n¨m 2004; n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸c ngµnh dÞch vô nãi chung lµ 66,12 triÖu ®ång/ngêi/n¨m (gi¸ trÞ gia t¨ng) trong ®ã n¨ng suÊt lao ®éng cña Th¬ng m¹i lµ 51,6 triÖu ®ång/ngêi/n¨m (b»ng 78% n¨ng suÊt lao ®éng ngµnh dÞch vô). Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn
ThÞ trêng xuÊt khÈu ®îc më réng, c¬ cÊu thÞ trêng cã chuyÓn biÕn tÝch cùc, gi¶m dÇn phô thuéc vµo thÞ trêng ch©u ¸, th©m nhËp ®îc nhiÒu thÞ trêng míi tiÒm n¨ng nh Nam Phi, óc, New Zealand….
Ngµnh du lÞch
Du lÞch cña Thµnh phè lµ mét trong nh÷ng ngµnh dÞch vô cã tèc ®é t¨ng trëng cao phï hîp víi xu thÕ cña thêi kú héi nhËp. N¨m 2007, tæng doanh thu du lÞch ®¹t trªn 20.000 tû ®ång (t¬ng ®¬ng 1,25 tû USD), t¨ng 20% so víi n¨m tríc, riªng lÜnh vùc kh¸ch s¹n t¨ng 41,6%; sè lîng kh¸ch quèc tÕ ®Õn Thµnh phè ®¹t 2,65 triÖu lît, t¨ng 17% so víi n¨m 2006. §Õn 2005, cã 142 kh¸ch s¹n ®îc xÕp h¹ng, trong ®ã 35 kh¸ch s¹n 3 ®Õn 5 sao víi 5.740 phßng vµ 346 doanh nghiÖp l÷ hµnh ®ñ ®iÒu kiÖn kinh doanh. C«ng suÊt sö dông phßng cña c¸c kh¸ch s¹n 3 ®Õn 5 sao ®¹t 75%, t¨ng 9,5%. [3]
C«ng t¸c xóc tiÕn, qu¶ng b¸ du lÞch ®· ph¸t huy c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, n©ng cao chÊt lîng chuyªn môc du lÞch trªn c¸c b¸o lín, truyÒn h×nh, t¨ng cêng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ®ît tham dù héi chî du lÞch chuyªn nghiÖp khu vùc vµ c¸c thÞ trêng träng ®iÓm. TriÓn khai ch¬ng tr×nh xÐt chän vµ c«ng nhËn 100 ®iÓm mua s¾m ®¹t chuÈn du lÞch.
Ngµnh bu chÝnh, viÔn th«ng
Ngµnh bu chÝnh, viÔn th«ng cña Thµnh phè ph¸t triÓn kh¸ tèt c¶ vÒ doanh thu vµ sè lîng doanh nghiÖp ®¨ng ký ho¹t ®éng. Doanh thu íc c¶ n¨m ®¹t 14.000 tû ®ång, t¨ng 16,7%; sè lîng doanh nghiÖp chuyªn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ®îc cÊp phÐp trong n¨m lµ 1.053 doanh nghiÖp, t¨ng 13,2%, n©ng tæng sè doanh nghiÖp chuyªn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn lµ 6.685 doanh nghiÖp. Ngêi d©n Thµnh phè ngµy cµng tiÕp cËn thuËn lîi víi c«ng nghÖ th«ng tin, kÕt qu¶ trong n¨m cã 9,54 triÖu thuª bao ®iÖn tho¹i (trong ®ã cã 7,94 triÖu m¸y di ®éng), chiÕm tû lÖ gÇn 20% sè thuª bao ®iÖn tho¹i cña c¶ níc vµ ®¹t 143 m¸y/100 d©n. [16]
Tµi chÝnh ng©n hµng
Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ trung t©m tµi chÝnh ng©n hµng lín nhÊt ViÖt Nam, thµnh phè dÉn ®Çu c¶ níc vÒ sè lîng ng©n hµng vµ doanh sè quan hÖ tµi chÝnh - tÝn dông. Doanh thu cña hÖ thèng ng©n hµng thµnh phè chiÕm kho¶ng 1/3 tæng doanh thu toµn quèc. N¨m 2007, c¸c ho¹t ®éng tÝn dông - ng©n hµng tiÕp tôc ph¸t triÓn, gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt - kinh doanh. Nguån vèn huy ®éng qua ng©n hµng ®¹t 484.272 tû ®ång (t¬ng ®¬ng 28 tû USD), t¨ng 69,6% so cïng kú (riªng tiÒn göi cña d©n c t¨ng 71,9%, chiÕm 44,4% ). Vèn huy ®éng b»ng ngo¹i tÖ chiÕm 25,3% tæng vèn huy ®éng, t¨ng 39,2%; b»ng tiÒn néi tÖ (VND) chiÕm 74,7%, t¨ng 83,2%; tæng d nî tÝn dông ®¹t 397.172 tû ®ång, t¨ng 72,9% so cïng kú. §iÒu ®¸ng ghi nhËn lµ trong tæng d nî tÝn dông, d nî tÝn dông trung dµi h¹n chiÕm ®Õn 39,7%, t¨ng 71,9% cho thÊy nguån vèn tÝn dông ®îc huy ®éng cho ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ ®· t¨ng kh¸. NhiÒu dÞch vô tÝn dông hiÖn ®¹i ®îc ®a vµo øng dông, m¹ng líi thanh to¸n th«ng qua thÎ ATM ®îc më réng. [3]
VÒ thÞ trêng chøng kho¸n, ®· cã 130 cæ phiÕu vµ 2 chøng chØ quü niªm yÕt t¹i Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n thµnh phè Hå ChÝ Minh; Tæng gi¸ trÞ niªm yÕt toµn thÞ trêng ®¹t 101.502 tû, trong ®ã: cæ phiÕu ®¹t 35.509 tû, tr¸i phiÕu: 64.494 tû, chøng chØ quü: 1500 tû. STB lµ tæ chøc cã gi¸ trÞ niªm yÕt lín nhÊt (4.449 tû), chiÕm 4,4% tæng gi¸ trÞ niªm yÕt. Tæng gi¸ trÞ thÞ trêng cña c¸c cæ phiÕu niªm yÕt t¹i thêi ®iÓm ngµy 17/12/2007 ®¹t 341.719 tû ®ång.
Tæng khèi lîng giao dÞch c¶ n¨m ®¹t 2,3 tû chøng kho¸n, gÊp 2,3 lÇn n¨m 2006 víi tæng gi¸ trÞ giao dÞch 238,6 ngµn tû ®ång gÊp 3,1 lÇn cïng kú. Trong ®ã, giao dÞch cæ phiÕu chiÕm 75,7% vÒ khèi lîng, gÊp 3,6 lÇn vµ 38,5% vÒ gi¸ trÞ, gÊp 6,6 lÇn. [3]
Ngµnh c«ng nghiÖp:
¦íc c¶ n¨m 2007, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 13,5%. Trong ®ã, khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµi t¨ng cao nhÊt 18,1%, khu vùc ngoµi nhµ níc t¨ng 13,5%, khu vùc nhµ níc t¨ng 8,9%. Mét sè ngµnh cã hµm lîng khoa häc vµ gi¸ trÞ gia t¨ng cao nh c¬ khÝ chÕ t¹o, s¶n xuÊt thiÕt bÞ truyÒn th«ng, hãa chÊt, s¶n phÈm tõ cao su – plastic tiÕp tôc ph¸t triÓn theo ®óng ®Þnh híng. Bªn c¹nh ®ã, mét sè ngµnh dÖt, may, s¶n xuÊt da giµy cã tèc ®é t¨ng chËm h¬n so víi cïng kú. Thµnh phè còng lµ n¬i ®i ®Çu trong c¶ níc vÒ ph¸t triÓn c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp vµ Khu c«ng nghÖ cao (12 khu c«ng nghiÖp, 3 khu chÕ xuÊt vµ 1 khu c«ng nghÖ cao); Khu chÕ xuÊt T©n ThuËn lµ mét trong nh÷ng khu chÕ xuÊt thµnh c«ng nhÊt cña khu vùc Ch©u ¸- Th¸i B×nh D¬ng hiÖn nay. [3]
Ngµnh n«ng nghiÖp:
Thµnh phè ®ang chuyÓn dÇn sang n«ng nghiÖp g¾n víi ®« thÞ vµ n«ng nghiÖp sinh th¸i, gi¶m diÖn tÝch trång lóa, t¨ng diÖn tÝch trång hoa, rau an toµn, c©y c«ng nghiÖp hµng n¨m vµ c¸c lo¹i vËt nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. ¦íc c¶ n¨m 2007 gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp t¨ng 6,5%, diÖn tÝch rau ®¹t 10.000 ha, s¶n lîng 195.000 tÊn; diÖn tÝch cá ch¨n nu«i 2.400 ha, ®µn heo 380.433 con (t¨ng 26,4%), tr©u bß 121.000 con (t¨ng 5%); tæng s¶n lîng thñy s¶n ®¹t 57.885 tÊn c¸c lo¹i, t¨ng 2%; s¶n xuÊt 45 triÖu con c¸ c¶nh (t¨ng 50%); ®µn c¸ sÊu ®¹t 123.000 con, t¨ng 58,9%. [3]
§Çu t:
Mét thµnh tùu quan träng kh¸c lµ vèn ®Çu t toµn x· héi trªn ®Þa bµn t¨ng cao. Trong n¨m 2007, tæng vèn ®Çu t x· héi ®¹t 84.800 tû ®ång, t¨ng 26,6%; trong ®ã ®Çu t tõ vèn nhµ níc chiÕm 32%, vèn d©n doanh chiÕm 51%, vèn doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi chiÕm 17%. [3]
Víi nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng cña thµnh phè trong viÖc t¹o dùng niÒm tin cho c¸c nhµ ®Çu t, tËp trung c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t, kinh doanh ®· gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng chuyÓn biÕn míi tÝch cùc ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thµnh phè. Lùc lîng c¸c doanh nghiÖp t nh©n còng ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh, ®ãng gãp ngµy cµng lín h¬n vµo nÒn kinh tÕ chung. Trong n¨m 2007 ®· cã thªm 17.519 doanh nghiÖp míi víi sè vèn ®¨ng ký lµ 153.372 tû ®ång, t¨ng 13,3% vÒ sè lîng doanh nghiÖp vµ t¨ng gÊp h¬n 3 lÇn vÒ vèn ®¨ng ký, chøng tá mét lîng vèn rÊt lín trong d©n ®· ®îc ®a vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Trong 4 th¸ng ®Çu n¨m 2008, thµnh phè l¹i cã thªm tíi 6.153 doanh nghiÖp míi thµnh lËp víi tæng vèn ®¨ng ký 44.667 tû ®ång. Víi hµng chôc ngµn doanh nghiÖp t nh©n vµ hµng chôc v¹n hé kinh doanh c¸ thÓ, kinh tÕ d©n doanh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ®ãng gãp tíi 48,1% tæng s¶n phÈm trªn ®Þa bµn vµ ®· ®ãng gãp tíi 8,4% trong møc t¨ng trëng GDP 12,6% cña toµn thµnh phè trong n¨m qua. [3]
Tõ khi ViÖt Nam gia nhËp WTO, lµn sãng ®Çu t níc ngoµi ®· dån dËp ®æ vµo ViÖt Nam. Nhê m«i trêng ®Çu t ®îc c¶i thiÖn, Thµnh phè lµ n¬i thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi m¹nh nhÊt c¶ níc, kÓ tõ khi LuËt ®Çu t ®îc ban hµnh. Sè dù ¸n ®Çu t vµo thµnh phè chiÕm kho¶ng 1/3 tæng sè dù ¸n ®Çu t níc ngoµi trªn c¶ níc. N¨m 2007, ®Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµi t¨ng kh¸ so víi n¨m 2006, 460 dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®îc cÊp phÐp víi tæng vèn ®¨ng ký 2.280,3 triÖu USD, t¨ng 62,5% (t¨ng 177 dù ¸n) vÒ sè dù ¸n vµ 40,1% (t¨ng 653 triÖu USD) vÒ vèn ®Çu t. Cã 197 dù ¸n t¨ng vèn víi sè vèn ®iÒu chØnh t¨ng 310,9 triÖu USD. Tæng vèn ®Çu t níc ngoµi (gåm cÊp phÐp míi vµ ®iÒu chØnh t¨ng vèn) trong n¨m ®¹t 2.591,2 triÖu USD, so víi n¨m 2006 t¨ng 16% (c¸c chØ tiªu nµy n¨m 2006 ®¹t 2.233 triÖu USD, gÊp 2,3 lÇn so víi n¨m 2005). §©y còng lµ møc thu hót cao nhÊt tõ tríc tíi nay. [3]
TÝnh ®Õn thêi ®iÓm cuèi th¸ng 4/2008, toµn thµnh phè cã 2.762 dù ¸n FDI cßn hiÖu lùc ho¹t ®éng víi tæng vèn ®Çu t 19.314 triÖu USD, t¨ng tíi 22,2% vÒ sè dù ¸n vµ 30,8% vÒ sè vèn so víi cïng thêi ®iÓm nµy n¨m tríc. C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®· b¾t ®Çu chó träng nhiÒu h¬n ®Õn c¸c ngµnh th©m dông vèn, kü thuËt c«ng nghÖ cao, kinh doanh dÞch vô bÊt ®éng s¶n. Trong tæng vèn ®Çu t nµy, vèn ®Çu t vµo ngµnh c«ng nghiÖp ®¹t 7.407,7 triÖu USD, chiÕm 38,4%; ngµnh kinh doanh bÊt ®éng s¶n vµ ho¹t ®éng dÞch vô t vÊn ®¹t 6.148,5 triÖu USD, chiÕm 31,8%; ngµnh vËn t¶i kho b·i vµ th«ng tin liªn l¹c ®¹t 1.709,4 triÖu USD, chiÕm 8,9%... TÝnh chung, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®· ®ãng gãp 20,1% trong tæng gi¸ trÞ GDP vµ ®ãng gãp trªn díi 2% trong møc t¨ng trëng cña thµnh phè trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. [3]
Gi÷ v÷ng vai trß ®Çu tµu kinh tÕ trong t¬ng lai
Trong t¬ng lai thµnh phè ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ chñ lùc, lµ ®Þa ph¬ng ®Çu tiªn tËp trung ph¸t triÓn c¸c ngµnh c¬ khÝ gia dông, s¶n xuÊt ph¬ng tiÖn vËn t¶i, chÕ t¹o m¸y, c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao … vÉn lµ ®Çu mèi xuÊt nhËp khÈu, du lÞch cña c¶ níc víi hÖ thèng c¶ng biÓn ph¸t triÓn. ViÖc h×nh thµnh c¸c hÖ thèng giao th«ng nh ®êng Xuyªn ¸, ®êng §«ng T©y … sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ thµnh phè t¨ng trëng m¹nh mÏ.
ChØ tiªu vÒ kinh tÕ ®Õn n¨m 2010: tèc ®é t¨ng trëng tæng s¶n phÈm trong níc (GDP) trªn ®Þa bµn thµnh phè b×nh qu©n 12%/n¨m; c¬ cÊu kinh tÕ ®Õn n¨m 2010: n«ng nghiÖp chiÕm tû träng 0,9%, c«ng nghiÖp - x©y dùng 48,5% vµ dÞch vô 50,6% (chÊm døt ®îc xu híng gi¶m tû träng khu vùc dÞch vô trong c¬ cÊu GDP trong suèt 10n¨m qua); tæng vèn ®Çu t x· héi 5 n¨m trªn ®Þa bµn 434.500 tû ®ång (t¬ng ®¬ng kho¶ng 27,2 tû USD); tæng thu ng©n s¸ch nhµ níc trªn ®Þa bµn t¨ng 62,89% so víi giai ®o¹n 2001-2005, trong ®ã, thu néi ®Þa t¨ng 88,34%, tæng chi ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng t¨ng 44, 29%. [3]
N¨m 2008, n¨m thø ba – n¨m b¶n lÒ cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2006 – 2010 ®ång thêi còng lµ n¨m thø hai ViÖt Nam thùc hiÖn cam kÕt gia nhËp WTO. Trªn c¬ së dù b¸o t×nh h×nh thuËn lîi, khã kh¨n ë trong níc vµ trªn thÕ giíi, Thµnh phè ®Ò ra nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2008 lµ tiÕp tôc duy tr× tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao ®ång thêi t¹o chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ chÊt lîng t¨ng trëng, n©ng cao søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ, gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi. TËn dông c¬ héi thuËn lîi ®Ó t¨ng nhanh xuÊt khÈu, thu hót vèn, c«ng nghÖ cao cña níc ngoµi. N©ng cao møc sèng cña ngêi d©n. Xö lý tèt c¸c vÊn ®Ò m«i trêng, ®¶m b¶o Thµnh phè ph¸t triÓn bÒn v÷ng, x©y dùng Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ thµnh phè x· héi chñ nghÜa, v¨n minh, hiÖn ®¹i theo tinh thÇn NghÞ quyÕt 20-NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ.
Thùc hiÖn quyÕt t©m ®ã, Héi ®ång nh©n d©n Thµnh phè ®· ®Ò ra 6 chØ tiªu kinh tÕ n¨m 2008 nh sau:
(1) GDP t¨ng 12,7% - 13%, GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi 2.500 USD trë lªn.
(2) Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 15%.
(3) Tæng vèn ®Çu t ph¸t triÓn toµn x· héi b»ng 35% GDP (97.500 tû ®ång).
(4) Thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn 98.070 tû ®ång, t¨ng 17,54% so íc thùc hiÖn n¨m 2007.
(5) Chi ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng 18.594 tû ®ång, b»ng 82,4% so íc thùc hiÖn n¨m 2007.
(6) ChØ sè gi¸ tiªu dïng t¨ng thÊp h¬n tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ. [16]
§Ó kinh tÕ ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng trëng nhanh, b¶o ®¶m n©ng cao hiÖu qu¶, tÝnh bÒn v÷ng, søc c¹nh tranh vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Thµnh phè Hå ChÝ Minh hiÖn ®ang tÝch cùc khÈn tr¬ng triÓn khai thùc hiÖn Ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ChÝnh phñ nhiÖm kú 2007-2011. NhiÒu gi¶i ph¸p ®ang ®îc tÝch cùc triÓn khai, trong ®ã thµnh phè tËp trung t¹o bíc ph¸t triÓn vît bËc trong khu vùc dÞch vô, n©ng cao chÊt lîng vµ søc c¹nh tranh cña khu vùc c«ng nghiÖp, ®ång thêi t¹o chuyÓn biÕn m¹nh mÏ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, kinh tÕ n«ng th«n vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Thµnh phè ®ang triÓn khai ch¬ng tr×nh hµnh ®éng thùc hiÖn Ch¬ng tr×nh hç trî chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ giai ®o¹n 2006-2010, trong ®ã tËp trung chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 9 nhãm ngµnh dÞch vô mang tÝnh ®ét ph¸ (tµi chÝnh - tÝn dông – ng©n hµng - b¶o hiÓm; th¬ng m¹i; vËn t¶i, kho b·i, dÞch vô c¶ng; bu chÝnh – viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ th«ng tin - truyÒn th«ng; kinh doanh tµi s¶n, bÊt ®éng s¶n; dÞch vô t vÊn, khoa häc c«ng nghÖ; du lÞch; y tÕ vµ gi¸o dôc – ®µo t¹o chÊt lîng cao); 4 ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu (c¬ khÝ chÕ t¹o; ®iÖn tö - viÔn th«ng - tin häc; c«ng nghiÖp hãa - dîc phÈm; chÕ biÕn l¬ng thùc thùc phÈm gi¸ trÞ gia t¨ng cao); ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®« thÞ, n«ng nghiÖp sinh th¸i.
Thµnh phè ®ang dån søc ®Ó chñ ®éng héi nhËp vµ t¨ng tèc ph¸t triÓn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu: §æi míi toµn diÖn vµ m¹nh mÏ h¬n n÷a ®Ó x©y dùng Thµnh phè Hå ChÝ Minh ngµy cµng v¨n minh, hiÖn ®¹i, tõng bíc trë thµnh mét trung t©m c«ng nghiÖp, dÞch vô, khoa häc c«ng nghÖ cña khu vùc §«ng Nam ¸; gãp phÇn quan träng vµo sù nghiÖp ®æi míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa. Dï hiÖn t¹i ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, thö th¸ch trong lóc kinh tÕ thÕ giíi gÆp nhiÒu rñi ro, th¸ch thøc lín vµ t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ë trong níc ®ang cã nh÷ng t¸c ®éng bÊt lîi ®Õn sù t¨ng trëng kinh tÕ chung, nhng nÒn kinh tÕ vÜ m« cña thµnh phè vÉn n»m trong tÇm kiÓm so¸t. Thµnh phè sÏ cè g¾ng ®Ó ngay trong n¨m 2008 nµy sÏ hoµn thµnh c¬ b¶n c¸c chØ tiªu kinh tÕ - x· héi cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2006-2010; ®¶m b¶o cho viÖc vÒ ®Ých tríc thêi h¹n vµo n¨m tíi.
Cho ®Õn n¨m 2010, thµnh phè Hå ChÝ Minh vÉn lµ mét trong nh÷ng trung t©m c«n._.g nghiÖp hµng ®Çu cña ViÖt Nam, xÐt vÒ tØ lÖ, mÆc dï trong thêi kú nµy sÏ h×nh thµnh nhiÒu khu c«ng nghiÖp lín kh¸c, trong c¶ níc. Vai trß trung t©m tµi chÝnh, th¬ng m¹i - dÞch vô, ®Çu mèi giao lu quèc tÕ vÉn kh«ng cã g× thay ®æi ®èi víi thµnh phè Hå ChÝ Minh. Kh¸c víi c«ng nghiÖp, ngµnh th¬ng m¹i - dÞch vô vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ngµy cµng cã vÞ trÝ quan träng h¬n; trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa toµn khu vùc - tèc ®é c«ng nghiÖp hãa cµng nhanh th× vai trß trung t©m th¬ng m¹i - dÞch vô vµ tµi chÝnh cña thµnh phè Hå ChÝ Minh cµng quan träng, nhÊt lµ khi thÞ trêng chøng kho¸n ®îc h×nh thµnh ë ®©y. Thµnh phè Hå ChÝ Minh cã thÓ sÏ trë thµnh mét trung t©m tµi chÝnh vµ th¬ng m¹i trong khu vùc c¸c níc ASEAN sau n¨m 2010.
1.2. ý nghÜa cÇn thiÕt cña viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
Vai trß cña vèn ®Çu t níc ngoµi ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi TP.HCM ®· ®îc thùc tiÔn minh chøng. Víi tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ trung b×nh ë møc hai con sè, khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®· ®ãng gãp rÊt tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh t¨ng trëng kinh tÕ Thµnh phè (nÕu xÐt vÒ sè tuyÖt ®èi vµ trùc tiÕp), vµ tõ ®ã gãp phÇn c¶i thiÖn c¬ cÊu kinh tÕ Thµnh phè theo híng c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa. H¬n n÷a, víi hiÖn tr¹ng nÒn kinh tÕ cßn nhiÒu ®iÓm bÊt cËp nh hiÖn nay, FDI lµ liÒu thuèc cÇn thiÕt gióp thay ®æi diÖn m¹o nÒn kinh tÕ còng nh c¸c lÜnh vùc kh¸c cña thµnh phè.
1.2.1. Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ thµnh phè
Ngµnh c«ng nghiÖp:
§Õn nay, Thµnh phè ®· cã trªn 38.000 c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, t¨ng 35,9% so víi n¨m 2000. C¸c c¬ së nµy ®· t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho kho¶ng 1 triÖu lao ®éng, t¨ng gÇn gÊp 2 lÇn so víi thêi ®iÓm n¨m 1995. Nhng theo kh¶o s¸t míi ®©y (2007) cña Së C«ng nghiÖp Thµnh phè Hå ChÝ Minh (TP HCM), chØ cã 10% c¬ së c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt tiªn tiÕn (ngang víi tr×nh ®é khu vùc). [31]
Trong ®ã, cã 21/212 c¬ së ngµnh dÖt may; 4/40 c¬ së ngµnh da giµy; 6/68 c¬ së ngµnh hãa chÊt; 14/144 c¬ së chÕ biÕn thùc phÈm, 18/96 c¬ së cao su nhùa, 5/46 c¬ së chÕ t¹o m¸y... cã tr×nh ®é c«ng nghÖ, kü thuËt s¶n xuÊt tiªn tiÕn. Cßn l¹i ®Òu lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã tr×nh ®é s¶n xuÊt cò, l¹c hËu, n¨ng suÊt thÊp vµ g©y « nhiÔm m«i trêng. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh g©y khã kh¨n cho môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ c«ng nghiÖp cña Thµnh phè giai ®o¹n 2006-2010. Thµnh phè Hå ChÝ Minh: ChØ cã 10% c¬ së c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é c«ng nghÖ hiÖn ®¹i (2007), 21/04/2008
Gi¸ trÞ gia t¨ng cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¹i Thµnh phè trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm vÉn cßn rÊt thÊp do tèc ®é ®æi míi c«ng nghÖ vµ øng dông c¸c tiÕn bé kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp cña Thµnh phè rÊt chËm. PhÇn lín c¸c c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¹i Thµnh phè lµ c¸c c¬ së d©n doanh cã qui m« nhá, vèn ®Çu t vµo s¶n xuÊt Ýt, thiÕt bÞ l¹c hËu... V× vËy viÖc ®Çu t trang thiÕt bÞ míi, øng dông c«ng nghÖ míi ë c¸c ngµnh c«ng nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Trong khi c¸c c¬ së c«ng nghiÖp thuéc khu vùc ®Çu t níc ngoµi cã tèc ®é ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt kh¸ nhanh do ®îc chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ c¸c c«ng ty mÑ. §iÓn h×nh nh trong lÜnh vùc ®iÖn tö-c«ng nghÖ th«ng tin. Trong tæng sè 296 c¬ së cña Thµnh phè th× chØ cã 18 c¬ së cã vèn ®Çu t nø¬c ngoµi nhng l¹i chiÕm trªn 80% gi¸ trÞ s¶n xuÊt toµn ngµnh. NhiÒu c«ng ty nhùa lín cña Nhµ níc khi chuyÓn thµnh c¸c c«ng ty cæ phÇn nh c¸c c«ng ty: B×nh Minh, T©n Phó... ®· ®Çu t hµng triÖu USD ®Ó nhËp c«ng nghÖ hoÆc mua s¾m c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ míi ®Ó s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nhùa cã chÊt luîng cao.
Mét sè nh÷ng tån t¹i cña ngµnh c«ng nghiÖp TP HCM :
- S¶n xuÊt c«ng nghiÖp chñ yÕu lµ gia c«ng chÕ biÕn tõ nguån nguyªn liÖu nhËp ngo¹i.
- GTSX cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp sö dông nhiÒu lao ®éng cßn chiÕm tû träng cao trong c¬ cÊu. Gi¸ trÞ gia t¨ng, hµm lîng chÊt x¸m, hµm lîng c«ng nghÖ trong s¶n phÈm c«ng nghiÖp thÊp.
- Kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ xuÊt khÈu cña nhiÒu mÆt hµng c«ng nghiÖp cßn thÊp.
- ThiÕu sù liªn kÕt chÆt chÏ trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ kinh tÕ gi÷a c¸c tØnh thµnh trong khu vùc nãi riªng vµ c¶ níc nãi chung.
- C¬ së h¹ tÇng cha ®i tríc vµ ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña Thµnh phè. C¬ chÕ phèi hîp vµ liªn th«ng trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ c«ng nghiÖp trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam cßn nhiÒu bÊt cËp vµ cha ®îc quan t©m ®óng møc.
- §Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, thay ®æi c«ng nghÖ tiªn tiÕn cßn chËm so víi tiÕn tr×nh héi nhËp. N¨ng lùc qu¶n trÞ, kü n¨ng cña lao ®éng cha ®¸p øng kÞp víi sù ph¸t triÓn.
MÆc dï gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp liªn tôc ph¸t triÓn trong nhiÒu n¨m qua, trong ®ã cã nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp chiÕm tû träng ®Õn 50% s¶n xuÊt cña c¶ níc nhng ®Ó ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh Thµnh phè ®· x¸c ®Þnh tËp trung ph¸t triÓn 4 ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän lµ: ®iÖn - ®iÖn tö - c«ng nghÖ th«ng tin; c¬ khÝ; hãa chÊt vµ chÕ biÕn tinh l¬ng thùc thùc phÈm giai ®o¹n 2006-2010 víi kinh phÝ 3,5 tû USD. V× thÕ yªu cÇu cÇn cã thªm nh÷ng nguån vèn FDI ®ñ m¹nh ®Çu t vµo ngµnh c«ng nghiÖp cña thµnh phè, ®a ngµnh nµy ph¸t triÓn nhanh, æn ®Þnh, hiÖn ®¹i trong thêi gian tíi lµ v« cïng cÇn thiÕt
Ngµnh n«ng nghiÖp
TP Hå ChÝ Minh cã vïng n«ng nghiÖp, n«ng th«n ngo¹i thµnh kh¸ lín, chiÕm 50% diÖn tÝch tù nhiªn cña thµnh phè nhng chØ chiÕm 1% GDP cña kinh tÕ thµnh phè. ®©y lµ c¨n cø kh¸ng chiÕn, lµ vïng nghÌo, n¬i sinh sèng cña gÇn hai triÖu ngêi lµm n«ng nghiÖp, chÞu bao ®au khæ trong suèt 30 n¨m chiÕn tranh, trong ®ã biÕt bao gia ®×nh th¬ng binh, liÖt sÜ, gia ®×nh chÝnh s¸ch, ngêi cã c«ng.
Kh«ng gièng nh vïng n«ng nghiÖp trï phó th¼ng c¸nh cß bay cña ®ång b»ng s«ng Cöu Long, ®Êt n«ng nghiÖp thµnh phè Hå ChÝ Minh cã h¬n 50% lµ ®Êt phÌn mÆn vµ gÇn 20% lµ ®Êt x¸m, kh«ng thuËn lîi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp thµnh phè gi¶m liªn tôc suèt 10 n¨m qua, mçi n¨m kho¶ng 1.000 ha do qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa trong ®ã, riªng diÖn tÝch gieo trång vô mïa 2003 gi¶m gÇn 4.200 ha, lµm cho trång trät gi¶m kho¶ng 4,4%. Trong khi ®ã, diÖn tÝch ®Êt trång trät vÉn chiÕm tû träng lín nhÊt (66% tæng diÖn tÝch) l¹i chñ yÕu trång lóa n¨ng suÊt thÊp. Qua thèng kª nhiÒu n¨m liÒn cho thÊy, trång lóa ë ®Êt n«ng nghiÖp thµnh phè Hå ChÝ Minh th× ®a l¹i n¨ng suÊt thÊp nhÊt (6,76 triÖu ®ång/ha/n¨m); trong khi ®ã, trång c©y c«ng nghiÖp n¨ng suÊt gÊp 4 lÇn, c©y rau gÊp 5 lÇn, c©y h»ng n¨m gÊp 13 lÇn vµ nu«i t«m só gÊp 20 lÇn. Thµnh phè ®· ®Ò ra chñ tr¬ng chuyÓn mét phÇn ®Êt n«ng nghiÖp nhiÔm mÆn, ®éc canh c©y lóa n¨ng suÊt thÊp sang nu«i trång c¸c lo¹i c©y, con cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao.
Tuy nhiªn, chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn chËm vµ thiÕu æn ®Þnh, cha tho¸t khái ®éc canh vµ thuÇn n«ng. C©y lóa vÉn chiÕm 72% diÖn tÝch gieo trång (rau 13,9%, c©y c«ng nghiÖp 11,5%). NÕu tÝnh n«ng d©n ®ang trång c¸c lo¹i c©y cã n¨ng suÊt thÊp (díi 26 triÖu ®ång/ha/n¨m) th× diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y nµy cßn chiÕm tíi 82% tæng diÖn tÝch gieo trång vµ 60% sè hé n«ng d©n tham gia. C¸c dÞch vô vµ c¬ së h¹ tÇng hç trî s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cha ph¸t triÓn. C¸c chuçi liªn kÕt tõ s¶n xuÊt ®Õn chÕ biÕn, tiªu thô cßn láng lÎo, hÖ thèng ph©n phèi, tiªu thô n«ng s¶n ë ngo¹i thµnh cßn yÕu. TP Hå ChÝ Minh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp (2007), 21/04/2008
T¸c ®éng cña mét thµnh phè trung t©m c«ng nghiÖp lín ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn vïng n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ngo¹i thµnh cha t¬ng xøng. C«ng nghiÖp nhÊt lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, côm c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i dÞch vô ph¸t triÓn cßn chËm, cßn chiÕm tû lÖ nhá trong kinh tÕ n«ng nghiÖp thµnh phè. ChËm chuyÓn dÞch lao ®éng n«ng nghiÖp sang c¸c ngµnh kh¸c nhÊt lµ ë khu vùc ®« thÞ hãa. ®éi ngò lao ®éng n«ng nghiÖp cha ®îc ®µo t¹o ®Ó bæ sung cho lùc lîng lao ®éng c«ng nghiÖp, dÞch vô cña thµnh phè. Kho¶ng c¸ch vÒ c¸c ®iÒu kiÖn sinh sèng cña nh©n d©n néi thµnh vµ ngo¹i thµnh cha ®îc thu hÑp, kho¶ng c¸ch giµu nghÌo gi÷a néi thµnh vµ ngo¹i thµnh ®ang cã chiÒu híng t¨ng lªn.
Bíc vµo thêi kú míi, thµnh phè tiÕp tôc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp g¾n víi x©y dùng n«ng th«n míi, c¶i thiÖn ®êi sèng, n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa, x©y dùng nÕp sèng míi phï hîp qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ngµy cµng m¹nh mÏ. C¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i, thñy s¶n tiÕp tôc chuyÓn dÞch theo híng n«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao, s¶n xuÊt tËp trung t¹o ra nh÷ng n«ng s¶n chñ lùc cña thµnh phè víi khèi lîng hµng hãa lín, phï hîp ®iÒu kiÖn ®« thÞ.
Bµi to¸n cÊp b¸ch ®èi víi n«ng nghiÖp thµnh phè lµ trong n¨m n¨m tíi, chuyÓn ®æi 24 ngh×n ha ®Êt trång lóa hiÖu qu¶ thÊp sang nu«i trång c¸c lo¹i c©y, con hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n. Gi¶i ph¸p c¬ b¶n lµ ph¸t triÓn c¸c dÞch vô c«ng ®Ó cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng, thó y, b¶o vÖ thùc vËt, hç trî cho n«ng d©n n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, gi¶m rñi ro. Trong ®iÒu kiÖn c¸c hé canh t¸c cã diÖn tÝch ruéng nhá, ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña n«ng s¶n hµng hãa, tríc hÕt cÇn ¸p dông kü thuËt míi, n©ng cao tr×nh ®é lao ®éng cña n«ng d©n, sao cho nhiÒu hé cã cïng mét s¶n phÈm, cïng mét kü thuËt canh t¸c, cïng thu ho¹ch, cïng ®a ra thÞ trêng nhÊt lµ cã ®ñ hµng cho nh÷ng ®¬n hµng xuÊt khÈu. Thµnh phè cÇn ®Çu t mét nguån vèn lín ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ g¾n víi ®µo t¹o nguån nh©n lùc lµm c¬ së b¶o ®¶m cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®¹t n¨ng suÊt, chÊt lîng, hiÖu qu¶ cao. ®ã lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®Ó n«ng d©n chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
DÞch vô
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï ho¹t ®éng cña c¸c ngµnh dÞch vô trªn ®Þa bµn t¨ng kh¸ cao, gãp phÇn kh«ng nhá vµo t¨ng trëng GDP cña TP Hå ChÝ Minh nhng so víi yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, híng tíi mét trung t©m tµi chÝnh dÞch vô ®a chøc n¨ng tÇm cì khu vùc vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ.
Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh vµ kh¶ n¨ng cña thµnh phè, cha ph¸t huy vai trß trung t©m, ®Çu tµu kinh tÕ ®èi víi khu vùc vµ c¶ níc. ViÖc ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh thÞ trêng tµi chÝnh, khoa häc c«ng nghÖ, bÊt ®éng s¶n, lao ®éng, t vÊn, m«i giíi… cßn chËm.
Nguån nh©n lùc, nhÊt lµ lao ®éng tr×nh ®é cao cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu c¹nh tranh trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Mét sè v¨n b¶n ph¸p quy ban hµnh trªn ®Þa bµn cha phï hîp cam kÕt khi tham gia héi nhËp. NhiÒu doanh nghiÖp cha quan t©m viÖc qu¶ng b¸, xóc tiÕn, tiÕp thÞ s¶n phÈm ë thÞ trêng néi ®Þa, hoÆc cha cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kinh doanh dµi h¬i cho dßng s¶n phÈm chÝnh.
Mét sè doanh nghiÖp m¶i ch¹y theo kinh doanh ®a ngµnh nghÒ nh bÊt ®éng s¶n, tµi chÝnh, chøng kho¸n… dÉn ®Õn viÖc qu¶n lý vît tÇm, dÔ gÆp rñi ro. Ho¹t ®éng siªu thÞ thuéc hÖ thèng Nhµ níc míi chiÕm 10% tæng doanh thu b¸n lÎ cña thµnh phè, do t×m kiÕm vÞ trÝ x©y dùng siªu thÞ – trung t©m th¬ng m¹i qu¸ khã kh¨n. TiÕn ®é x©y dùng c¬ së h¹ tÇng t¹i c¸c khu d©n c míi cßn chËm, hoÆc kh«ng cã quy ho¹ch siªu thÞ – trung t©m th¬ng m¹i.
Víi ngµnh du lÞch, sù bÊt cËp gi÷a tèc ®é t¨ng trëng du kh¸ch víi c¬ së vËt chÊt ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ, mua s¾m, thëng thøc nghÖ thuËt… cha ®ñ søc thu hót kh¸ch quay trë l¹i. HÖ thèng giao th«ng, vËn t¶i hµng hãa, hµnh kh¸ch cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®i l¹i.
T×nh tr¹ng ¸ch t¾c giao th«ng x¶y ra thêng xuyªn lµm ¶nh hëng ®Õn m«i trêng ®Çu t cña c¶ doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc. Quy tr×nh vµ thñ tôc hµnh chÝnh trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, dÞch vô, t vÊn… cßn rêm rµ, phøc t¹p.
§Ó n©ng cao chÊt lîng ngµnh dÞch vô phï hîp nhu cÇu héi nhËp thÞ trêng dÞch vô quèc tÕ, thµnh phè cßn rÊt nhiÒu viÖc ph¶i lµm
C¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t: [31]
Thµnh phè ®ang cã mét lo¹t c¸c dù ¸n ®Ó chØnh trang bé mÆt ®« thÞ, c¶i thiÖn giao th«ng, n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng cÇn kªu gäi nh÷ng luång vèn ®Çu t lín, nh÷ng nhµ ®Çu t cã tiÒm lùc c¶ vÒ kinh tÕ vµ kü thuËt c«ng nghÖ.
H¹ tÇng c¬ së
- Dù ¸n ®êng vanh ®ai phÝa §«ng (tõ cÇu Phó Mü - xa lé Hµ Néi)
- Dù ¸n ®êng vanh ®ai phÝa T©y (tõ nót Trêng S¬n - ®êng NguyÔn V¨n Linh)
- Dù ¸n ®êng vanh ®ai 2 (®êng NguyÔn V¨n Linh - CÇu B×nh Kh¸nh)
- Dù ¸n ®êng vanh ®ai 2 (ng· t Thñ §øc - huyÖn Nh¬n Tr¹ch, §ång Nai - CÇu B×nh Kh¸nh)
- Dù ¸n cÇu B×nh Kh¸nh
- X©y dùng tuyÕn tµu ®iÖn T3 (HËu Giang - ¢u C¬)
- Dù ¸n nhµ m¸y ®ãng tµu An Phó
- KÕ ho¹ch di dêi c¶ng biÓn t¹i Thµnh phè. Hå ChÝ Minh
Trung t©m th¬ng m¹i, cao èc v¨n phßng vµ chung c
- Trung t©m héi chî triÔn l·m quèc tÕ t¹i Khu Nam Sµi Gßn
- Më réng th¬ng x¸ Tax
- Khu du lÞch s©n golf Sµi Gßn
- Dù ¸n x©y dùng cao èc v¨n phßng vµ c¨n hé cho thuª
- Dù ¸n x©y dùng trung t©m th¬ng m¹i - dÞch vô (siªu thÞ)
Trêng häc vµ bÖnh viÖn
- Dù ¸n x©y dùng Trêng trung häc quèc tÕ
1.2.2. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc thu hót FDI vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh
Nh÷ng h¹n chÕ vÒ h¹ tÇng c¬ së còng nh c¸c lÜnh vùc kinh tÕ cña thµnh phè nh ®· ph©n tÝch ë trªn ®· ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn sù ph¸t triÓn cña thµnh phè. Tuy lµ ®Þa ph¬ng ph¸t triÓn nhÊt c¶ níc nhng Thµnh phè Hå ChÝ Minh vÉn cha b¾t kÞp ®îc sù ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phè trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. S¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña c¸c doanh nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè vÉn chñ yÕu lµ s¶n phÈm th« s¬ chÕ, c¸c ngµnh kü thuËt - c«ng nghÖ cao vÉn cha thùc sù lµ nßng cèt, chñ chèt trong c¬ cÊu ngµnh nghÒ, c¸c ngµnh dÞch vô vÉn cha cã ®îc nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô cao cÊp. C«ng nghÖ s¶n xuÊt nghÌo nµn l¹c hËu; ®éi ngò lao ®éng cha ®îc ®µo t¹o lµnh nghÒ, cha n¾m b¾t vµ lµm chñ ®îc nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn; hÖ thèng giao th«ng cha ph¸t triÓn; bé mÆt ®« thÞ cha ®îc quy ho¹ch ph¸t triÓn ®ång bé,… dÉn ®Õn viÖc ®ãng gãp cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô, c«ng nghÖ chÊt lîng cao vµo c¬ cÊu ngµnh nghÒ cña thµnh phè vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. §©y chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm cho kinh tÕ thµnh phè ph¸t triÓn cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng phong phó cña m×nh. Trong thêi gian tíi, thµnh phè Hå ChÝ Minh cÇn cã thªm rÊt nhiÒu vèn ®Ó n©ng cÊp, c¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ yÕu kÐm, ch¾p v¸ cña m×nh, ®Ó ®a d¹ng ho¸ vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, chuyªn s©u h¬n n÷a vµo c¸c ngµnh c«ng nghÖ, dÞch vô yªu cÇu hµm lîng chÊt x¸m cao, gi¸ trÞ kinh tÕ lín, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn ®Ó thµnh phè thùc sù trë thµnh mét trung t©m kinh tÕ cña c¶ níc, tiÕn tíi lµ trung t©m kinh tÕ n¨ng ®éng, ph¸t triÓn cña khu vùc. Nhu cÇu vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña thµnh phè do vËy lµ rÊt lín.
Trong viÖc huy ®éng nguån vèn ®Çu t cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi thµnh phè Hå ChÝ Minh, chóng ta cÇn ph¶i qu¸n triÖt ph¬ng ch©m: “Huy ®éng tèi ®a nguån lùc trong níc vµ tranh thñ sù hîp t¸c, hç trî quèc tÕ”. Nguån vèn trong níc cã thÓ huy ®éng ®îc lµ ng©n s¸ch Nhµ níc, lµ nguån vèn t nh©n cña c¸c doanh nghiÖp vµ nguån vèn tiÕt kiÖm trong d©n c. Trong nh÷ng n¨m tríc m¾t, khi nguån vèn tÝch luü néi bé tõ nÒn kinh tÕ cßn h¹n hÑp th× viÖc huy ®éng nguån vèn ®Çu t bªn ngoµi lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu vµ cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ thµnh phè trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ trong t¬ng lai. C¸c nguån vèn ®Çu t níc ngoµi cã thÓ huy ®éng gåm cã:
§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI)
Hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
§Çu t chøng kho¸n
TÝn dông quèc tÕ
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam cßn cha ph¸t triÓn mét c¸ch æn ®Þnh, viÖc huy ®éng vèn th«ng qua kªnh nµy vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, khã kh¨n vµ h¹n chÕ. Chóng ta còng kh«ng thÓ tr«ng ®îi nhiÒu vµo nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc do t×nh h×nh chung hiÖn nay toµn bé lîng vèn ODA vµo ViÖt Nam nãi chung vµ vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh nãi riªng cã chiÒu híng gi¶m c¶ vÒ quy m« lÉn møc ®é u ®·i; ®iÒu kiÖn cho vay kh¾t khe, rñi ro cña biÕn ®éng tû gi¸ ngµy cµng cao. H¬n n÷a, viÖc nhËn ODA ®«i khi kÌm theo mét sè ®iÒu kiÖn bÊt lîi cho níc chñ nhµ nh: rµng buéc mua hµng, rµng buéc ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ... §ång thêi, ®©y lµ nguån vèn ph¶i tr¶ vµo mét thêi h¹n qui ®Þnh nªn nÕu viÖc sö dông nguån vèn nµy kh«ng hiÖu qu¶ sÏ g©y nªn hËu qu¶ nghiªm träng ®ã lµ sù lÖ thuéc nÆng nÒ vµo níc cung cÊp ODA. Do vËy, nguån vèn FDI sÏ ®ãng vai trß chñ ®¹o. FDI kh«ng chØ ®a vèn vµo níc tiÕp nhËn mµ cßn ®i kÌm víi vèn lµ c¶ kü thuËt, c«ng nghÖ, bÝ quyÕt kinh doanh, n¨ng lùc marketing. H¬n n÷a, FDI kh«ng ph¸t sinh nî cho níc tiÕp nhËn ®Çu t. Thùc tÕ thêi gian qua còng ®· chøng minh luång vèn FDI ®æ vµo trong mét thêi gian ng¾n ®· lµm thay ®æi h¼n bé mÆt thµnh phè tõ kinh tÕ - x· héi – v¨n hãa – kü thuËt. Víi luång vèn FDI dåi dµo, thµnh phè kh«ng nh÷ng ®¹t møc t¨ng trëng kinh tÕ cao, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp – dÞch vô hiÖn ®¹i, gia t¨ng xuÊt khÈu, n©ng cao chÊt lîng thÞ trêng lao ®éng mµ cßn gãp phÇn t¹o niÒm tin ®Ó l«i kÐo ®îc nh÷ng nhµ ®Çu t chiÕn lîc ®Õn cho c¸c ®Þa ph¬ng l©n cËn vµ c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm kh¸c trong c¶ níc.
Tãm l¹i, viÖc huy ®éng nguån vèn níc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ cÇn thiÕt vµ viÖc thu hót FDI lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn quèc tÕ vµ phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Êt níc ta còng nh cña thµnh phè trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh
2.1. Môc tiªu, ®Þnh híng, chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®· vµ ®ang thùc hiÖn ®Ó thu hót FDI vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh
2.1.1. Môc tiªu vµ ®Þnh híng
X¸c ®Þnh râ vai trß lµ ®Çu tµu dÉn nhÞp sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ níc, thµnh phè Hå ChÝ Minh còng thÊy râ tÇm quan träng cña nguån vèn FDI ®èi víi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña m×nh. Nh÷ng nguån vèn lín tõ c¸c nhµ ®Çu t chiÕn lîc níc ngoµi chÝnh lµ ®éng lùc gióp thµnh phè thay ®æi diÖn m¹o trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. ChÝnh v× thÕ, thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ®a ra nh÷ng quan ®iÓm cô thÓ, ®Þnh híng cho viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo thµnh phè nh»m phôc vô cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph¬ng.
Quan ®iÓm cña thµnh phè còng thèng nhÊt víi chñ tr¬ng cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t lµ chó träng thu hót nh÷ng dù ¸n ®Çu t níc ngoµi phï hîp víi quy ho¹ch vµ cã lîi nhÊt cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, kh«ng chØ v× môc tiªu t¨ng lîng vèn cam kÕt nh tríc ®©y. “§Õn giai ®o¹n nµy, kh«ng chØ ®Æt môc tiªu thu hót nhiÒu vèn FDI, mµ quan träng lµ nguån vèn nµy ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng tiÕp nhËn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, phï hîp víi quy ho¹ch cña c¶ níc vµ quy ho¹ch cña tõng ®Þa ph¬ng, vïng l·nh thæ” (Côc trëng Côc §Çu t níc ngoµi Phan H÷u Th¾ng). Tõ quan ®iÓm trªn, thµnh phè ®· ®Ò ra Môc tiªu vµ ®Þnh híng thu hót FDI giai ®o¹n 2006-2010 [14]:
Môc tiªu :
Môc tiªu thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong thêi kú 2006 - 2010 ph¶i ®¹t ®îc nh sau:
Tæng vèn §¨ng ký cña c¸c Dù ¸n cÊp giÊy phÐp míi: kho¶ng 11- 12 tû USD.
Tæng vèn thùc hiÖn: kho¶ng 5,5 – 6 tû USD.
§Õn n¨m 2010 thµnh phÇn kinh tÕ cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®ãng gãp kho¶ng 20% GDP, 25% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña thµnh phè.
§Þnh híng thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trªn ®Þa bµn TP:
Vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi sÏ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß quan träng cña m×nh trong tæng nguån vèn ®Çu t vµo ®Þa bµn thµnh phè trong thêi gian tíi c¶ vÒ mÆt sè lîng vµ chÊt lîng, c¶ vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi vµ c¬ cÊu so víi c¸c nguån vèn ®Çu t kh¸c. Theo dù b¸o cña ViÖn kinh tÕ thµnh phè Hå ChÝ Minh th× ®Õn n¨m 2010, nguån vèn FDI sÏ lµ chñ lùc cung øng vèn cho sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña thµnh phè:
B¶ng 2.1: Vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®Õn n¨m 2010
Kh¶ n¨ng cung øng vèn b×nh qu©n n¨m
1996 - 2000
2001 - 2005
2006 - 2010
TrÞ sè(tû ®ång)
C¬ cÊu (%)
TrÞ sè(tû ®ång)
C¬ cÊu (%)
TrÞ sè(tû ®ång)
C¬ cÊu (%)
Tæng sè nguån vèn ®Çu t
26.728,22
100,0
54.952,91
100,0
101.475,45
100,0
- FDI
9.958,57
37,3
21.580,22
39,3
43.149,21
42,5
(Nguån: ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
§Ó cã ®îc møc 42,5% FDI ®ãng gãp trong c¬ cÊu tæng sè nguån vèn ®Çu t cña thµnh phè (giai ®o¹n 2006 – 2010), thµnh phè ®· ®Ò ra nh÷ng ®Þnh híng cô thÓ sau ®Ó thu hót ®Çu t:
§Þnh híng ®èi víi t¨ng trëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ:
- Thµnh phè cÇn tiÕp cËn víi c¸c dßng vèn æn ®Þnh tõ c¸c tËp ®oµn hay c¸c c«ng ty hïng m¹nh cña thÕ giíi b»ng c¸c chuyÕn ®i c«ng t¸c ngo¹i giao kÕt hîp víi kªu gäi ®Çu t cña l·nh ®¹o Thµnh phè, ®ång thêi t¨ng cêng qu¶ng b¸ mét c¸ch cô thÓ c¸c dù ¸n mµ thµnh phè ®ang híng tíi.
- H¹n chÕ ®Õn møc cao nhÊt viÖc thu hót c¸c dù ¸n th©m dông lao ®éng vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp, l¹c hËu.
- Coi träng, t¨ng cêng tÝnh hiÖu qu¶ trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t ph¸t triÓn vµ ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n tõ c¸c nguån vèn níc ngoµi.
- Quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn c«ng t¸c thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã chÊt lîng, tøc lµ c¸c nguån vèn cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp quan träng vµo viÖc thóc ®Èy t¨ng trëng trong dµi h¹n cña thµnh phè.
§Þnh híng ®èi víi xuÊt khÈu:
- TiÕp tôc ®Èy tèc ®é t¨ng trëng ®Çu t ph¸t triÓn víi nguån vèn tõ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. C¸c dù ¸n cã tÝnh ®Õn yÕu tè c¶i thiÖn søc c¹nh tranh xuÊt khÈu cña Thµnh phè cÇn ®îc quy häach chi tiÕt vµ c«ng khai kªu gäi ®Çu t tõ nhiÒu nguån vèn, ®Æc biÖt lµ nguån vèn FDI.
- X©y dùng chiÕn lîc chuyÓn dÞch däc trong cÊu tróc c¸c khu vùc c«ng nghiÖp. Cïng víi ®ã lµ thùc hiÖn chiÕn lîc chuyÓn dÞch ngang, ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc ®ang næi lªn hoÆc cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn trong t¬ng lai cã tÝnh chÊt lµ chøa ®ùng c«ng nghÖ cao, t¹o ra gi¸ trÞ gia t¨ng cao.
- C¶i c¸ch c¸c chÝnh s¸ch vµ thñ tôc t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, nh»m thóc ®Èy s¶n lîng xuÊt khÈu cña cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
- Thµnh phè Hå ChÝ Minh cÇn x©y dùng mét chiÕn lîc ®Þnh vÞ cô thÓ lµ n¬i xuÊt khÈu vµ thu hót ®Çu t c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ vµ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cã hµm lîng chÊt x¸m cao trªn b¶n ®å c¹nh tranh víi c¸c Thµnh phè lín kh¸c trong khu vùc.
§Þnh híng lÜnh vùc ngµnh nghÒ thu hót FDI vµo TP. HCM:
KhuyÕn khÝch thu hót FDI vµo c¸c ngµnh dÞch vô, c«ng nghiÖp kü thuËt cao, cã hµm lîng chÊt x¸m vµ t¹o ra gi¸ trÞ gia t¨ng cao; c¸c dù ¸n øng dông c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc, ®iÖn tö, vËt liÖu míi, viÔn th«ng, s¶n xuÊt ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi vµ c¸c ngµnh mµ Thµnh phè cã nhiÒu lîi thÕ c¹nh tranh g¾n víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña Thµnh phè;
KhuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t tõ tÊt c¶ c¸c níc vµ vïng l·nh thæ ®Çu t vµo Thµnh phè Hå ChÝ Minh, nhÊt lµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi cã tiÒm n¨ng lín vÕ tµi chÝnh vµ n¾m c«ng nghÖ nguån tõ c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn; t¹o thuËn lîi cho ngêi ViÖt nam ®Þnh c ë níc ngoµi ®Çu t vÕ níc;
Quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn c«ng t¸c thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã chÊt lîng, ®Æc biÖt chó träng thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t cña c¸c tËp ®oµn ®a quèc gia. H¹n chÕ viÖc thu hót c¸c dù ¸n th©m dông lao ®éng, gia c«ng gi¸ trÞ gia t¨ng thÊp vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp c«ng nghÖ l¹c hËu;
Thu hót vèn FDI ®Çu t c¸c dù ¸n c¶i thiÖn søc c¹nh tranh xuÊt khÈu cña Thµnh phè. Thóc ®Èy s¶n lîng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI, ®Æc biÖt cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng hãa c«ng nghÖ cao.
§Þnh híng ngµnh nghÒ cô thÓ:
C¸c nhãm ngµnh c«ng nghiÖp: C¬ khÝ, §iÖn – ®iÖn tö, C«ng nghÖ phÇn mÒm, Hãa chÊt, mét sè ngµnh c«ng nghiÖp cã tû träng vµ thÞ trêng xuÊt khÈu lín (Ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may - da giµy; Ngµnh s¶n xuÊt ®å gç, thñ c«ng - mü nghÖ); C¸c nhãm ngµnh dÞch vô: Tµi chÝnh – ng©n hµng, B¶o hiÓm, Kinh doanh bÊt ®éng s¶n, Bu chÝnh viÔn th«ng, Th¬ng m¹i (chó träng th¬ng m¹i quèc tÕ, Du lÞch, Logistics, Y tÕ, Gi¸o dôc.
Sè liÖu tæng hîp vÒ nhu cÇu vèn ®Çu t cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Õn n¨m 2010 (Xem phô lôc 1)
§Þnh híng thu hót ®Çu t cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia:
- DÇu khÝ: BP, Statoil, ConocoPhilips, Petronas, Chevron.
- §iÖn, n¨ng lîng: BP, EDF, Tokyo Electric.
- S¶n xuÊt «t«, xe m¸y: Honda, Toyota, Dailercrysler, Yamaha, Isuzu Motors, Denso, Ford Motors.
- §iÖn, ®iÖn tö: Sony, Mashushita, Samsung Electronis, Toshiba, Canon.
- ViÔn th«ng : France Telecom, Siemens, Telstra, NTT
- C«ng nghiÖp thùc phÈm: Pepsi&Co, Coca-Cola, Nestles, Unilever
- C«ng nghÖ th«ng tin: Intel, IBM, Hewlett-Packard, Motorola, Nidec
- Tµi chÝnh ng©n hµng: City Group, HSCB Holdings, J.P. Morgan
- DÞch vô ph©n phèi: Metro, Big C
- Giao th«ng vËn t¶i: A.P. Moller Maersk, Daewoo
- C¬ khÝ chÝnh x¸c: TËp ®oµn Textron Inc. (Mü)
- DÞch vô hµng hãa, kho vËn: TËp ®oµn Indo-Strans Logistics
- X©y dùng, vËn hµnh c¶ng: TËp ®oµn C¶ng biÓn P&O (Anh).
- X©y dùng nhµ m¸y ph¸t ®iÖn: C«ng ty Sembcorp (Singapore).
§Þnh híng ®èi víi thÞ trêng lao ®éng:
- Còng nh gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lao ®éng, cÇn thiÕt lËp danh môc c¸c dù ¸n mêi gäi ®Çu t FDI cô thÓ träng ®iÓm cña Thµnh phè trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn.
- §Èy m¹nh ®µo t¹o c¸n bé lµm c«ng t¸c ®Çu t níc ngoµi, c¸n bé qu¶n lý, c«ng nh©n lµm viÖc ë c¸c c«ng ty níc ngoµi
- CÇn tæ chøc ®µo t¹o, qu¶n lý vµ cung øng lao ®éng theo ®Æt hµng cña nhµ ®Çu t, vµ ngîc l¹i, cÇn khuyÕn c¸o nhµ ®Çu t tuyÓn dông lao ®éng ®¹t tiªu chuÈn cÇn thiÕt cña ®Þa ph¬ng nh mét nh·n hµng ho¸.
2.1.2. ChÝnh s¸ch
C¬ së x©y dùng chÝnh s¸ch
ChÝnh s¸ch thu hót ®Çu t hÊp dÉn chÝnh lµ ch×a khãa quan träng më cöa ®ãn nh÷ng nhµ ®Çu t tiÒm n¨ng vµo mçi quèc gia nãi chung vµ mçi ®Þa ph¬ng nãi riªng. ChÝnh v× thÕ, bÊt kú ®Þa ph¬ng nµo còng dùa trªn nh÷ng lîi thÕ riªng cña m×nh vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn – x· héi – kinh tÕ ®Ó ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp "tr¶i th¶m ®á" thu hót ®ãn chµo c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. Cho ®Õn nay cã ba giai ®o¹n trong chiÕn lîc, chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p tranh thñ FDI cña c¸c níc trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam còng ®ang thùc hiÖn theo nh÷ng giai ®o¹n nµy:
(1) X©y dùng m«i trêng ®Çu t, kÓ c¶ viÖc hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ cã søc hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi;
(2) §Èy m¹nh qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, giíi thiÖu chÝnh s¸ch vµ m«i trêng ®Çu t cña m×nh ®Õn nh÷ng níc cã tiÒm n¨ng lín vÒ FDI;
(3) §Þnh ra mét sè ngµnh chiÕn lîc, mét vµi ®Þa ®iÓm cã tÝnh c¸ch chiÕn lîc cho viÖc ph¸t triÓn l©u dµi cña ®Êt níc vµ cÊp l·nh ®¹o cao nhÊt ®øng ra tiÕp thÞ trùc tiÕp ®èi víi nh÷ng c«ng ty ®a quèc gia cã kh¶ n¨ng FDI lín.
TP HCM còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt vËn ®éng ®ã. HiÖn nay Thµnh phè ®ang tÝch cùc thùc hiÖn c¶i c¸ch m«i trêng ®Çu t t¹i ®Þa ph¬ng vµ ®a ra nhiÒu chÝnh s¸ch u ®·i ®èi víi nhµ ®Çu t, nh÷ng chÝnh s¸ch nµy dùa trªn ba yÕu tè:
- Thø nhÊt lµ sÏ ®Æc biÖt u ®·i ®èi víi nh÷ng ngµnh khuyÕn khÝch khi kªu gäi ®Çu t FDI.
- Thø hai lµ nhÊt qu¸n, tríc sau nh mét. §©y lµ ®iÒu mµ nhiÒu nhµ ®Çu t níc ngoµi b¨n kho¨n. §iÒu nµy cã nghÜa, khi ®Çu t vµo TP.HCM, nhµ ®Çu t ®îc hëng nh÷ng chÝnh s¸ch nh hä ®îc hëng trong suèt thêi gian ho¹t ®éng cña dù ¸n. SÏ kh«ng cã sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch ®èi víi hä cho dï qui ®Þnh chung cã thay ®æi. Sù thay ®æi chØ x¶y ra khi cã lîi cho nhµ ®Çu t vµ ®îc nhµ ®Çu t chÊp thuËn.
- Thø ba lµ chÝnh quyÒn TP HCM b¶o ®¶m quyÒn lîi hîp ph¸p cho nhµ ®Çu t níc ngoµi khi ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn.
Trªn c¬ së ®ã Thµnh phè còng ®· ®Ò ra hÖ thèng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî ®Çu t vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghÖ cao trªn ®Þa bµn rÊt hÊp dÉn.
C¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt (Phô lôc 2).
Mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè HCM (Phô lôc 3).
2.1.3. BiÖn ph¸p
Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p träng t©m thu hót FDI cña TP. Hå ChÝ Minh lµ ch¬ng tr×nh 7 s½n sµng. §ã lµ s½n sµng vÒ th«ng tin, ®Êt ®ai, lao ®éng, Internet, hç trî, ®iÖn - níc - ®êng ngoµi khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ nhµ ë cho c«ng nh©n.
Tõ nh÷ng n¨m tríc thµnh phè ®· thùc hiÖn kh¸ tèt viÖc s½n sµng vÒ th«ng tin vµ hç trî doanh nghiÖp. Trung t©m xóc tiÕn ®Çu t, th¬ng m¹i cña thµnh phè ®· lµm ®Çu mèi cung cÊp th«ng tin, mãc r¸p cho nhiÒu nhµ ®Çu t níc ngoµi, dÉn nhiÒu ®oµn doanh nghiÖp ®i t×m hiÓu thÞ trêng, gÆp gì, ®èi tho¹i víi l·nh ®¹o thµnh phè vµ gióp hä th¸o gì khã kh¨n. VÒ Internet, thµnh phè còng ®· ®Æt hµng víi bu ®iÖn, bu ®iÖn høa sÏ ®¸p øng víi lé tr×nh phï hîp.
VÊn ®Ò cßn l¹i ë ®Êt ®ai vµ lao ®éng. §óng lµ hai s½n sµng nµy cha thËt sù s½n sµng v× so víi c¸c tØnh kh¸c, ®Êt ®ai vµ lao ®éng cña thµnh phè bao giê còng ®¾t h¬n. Ngoµi ra thu hót ®Çu t níc ngoµi cña thµnh phè kh«ng thÓ t¸ch rêi khái t×nh h×nh ®Çu t chung cña c¶ níc, trong ®ã cã nh÷ng lÜnh vùc vît qu¸ thÈm quyÒn cña thµnh phè nh chi phÝ viÔn th«ng, vËn t¶i...
Trªn thùc tÕ, ®Êt ®ai vµ lao ®éng vÉn lµ ®iÓm thu hót cèt lâi. Do ®ã, n©ng cao chÊt lîng ®Êt ®ai vµ lao ®éng lµ c¸ch thµnh phè chñ ®éng chuyÓn chç yÕu thµnh thÕ m¹nh.
VÒ ®Êt ®ai, thµnh phè tËp trung më thªm c¸c khu c«ng nghiÖp nhng ®Ó gi¶m gi¸ thuª ®Êt sÏ chän nh÷ng chç cã thÓ ®Òn bï, gi¶i to¶ thÊp h¬n. Thµnh phè x¸c ®Þnh kh«ng thÓ kiÕm lêi b»ng kh©u cho thuª ®Êt mµ phÇn lêi chÝnh lµ viÖc nhµ ®Çu t lµm ¨n hiÖu qu¶. Nh÷ng khu ®Êt sö dông kh«ng hiÖu qu¶ sÏ bÞ thu håi vµ ®em ®Êu gi¸ c«ng khai. §Ó t¨ng thªm gi¸ trÞ cña ®Êt ®ai thµnh phè, ®êng-®iÖn-níc ngoµi khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ nhµ ë cho c«ng nh©n còng ®îc quan t©m h¬n rÊt nhiÒu.
VÒ lao ®éng, thµnh phè x¸c ®Þnh thÕ m¹nh so s¸nh lµ lao ®éng cã ®µo t¹o nhê hÖ thèng trêng ®¹i häc mµ c¸c ®Þa ph¬ng kh«ng cã. Nhng ®µo t¹o ph¶i g¾n víi thÞ trêng, ®¸p øng "®¬n ®Æt hµng" cña nhµ ®Çu t. §Ó th¸o gì khã kh¨n cho häc nghÒ, thµnh phè sÏ lËp Quü cho ngêi lao ®éng vay vµ tr¶ sau khi ®i lµm.
ChØ cÇn thùc hiÖn cho tèt 7 s½n sµng, kÕt hîp víi c¸c chÝnh s¸ch hîp lý cña Nhµ níc, TP. Hå ChÝ Minh cã thÓ kh«i phôc ®îc tèc ®é thu hót FDI mµ kh«ng cÇn thªm bÊt cø gi¶i ph¸p nµo n÷a. [1]
* Chi tiÕt c¸c biÖn ph¸p thu hót FDI cña thµnh phè Hå ChÝ Minh (Phô lôc 4)
2.2. Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông FDI t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh
2.2.1. Quy m« vµ nhÞp ®é thu hót FDI
NhËn xÐt tæng quan vÒ quy m« vµ nhÞp ®é thu hót FDI cña thµnh phè Hå ChÝ Minh trong thêi gian 2001 -2007 ta cã thÓ thÊy nh sau:
Sè dù ¸n
Trong thêi gian 2001 - 2007, TP HCM cã sè dù ¸n FDI ®îc cÊp phÐp cao h¬n h¼n thêi gian tríc ®ã víi b×nh qu©n 255,5 dù ¸n/ n¨m vµ 2007 lµ n¨m cao nhÊt víi 460 dù ¸n. ._.iÕn yÕu thµnh m¹nh.
§Ó cã ®îc nh÷ng bíc chuyÓn m×nh v÷ng ch¾c nh TP HCM, ph¸t huy nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc nµy vµ h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña nguån vèn FDI, c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c trong c¶ níc cÇn häc tËp kinh nghiÖm cña thµnh phè. Qua nh÷ng bµi häc thµnh c«ng còng nh nh÷ng mÆt cßn tån t¹i cña TP HCM cã thÓ rót ra mét sè ®iÓm cÇn lu ý cho c¸c tØnh thµnh kh¸c nh sau:
Cïng víi viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu vµ ®Þnh híng thu hót FDI mét c¸ch cô thÓ, râ rµng trong thêi gian tíi, c¸c tØnh thµnh phè kh¸c cã thÓ c¶i thiÖn kh¶ n¨ng thu hót vµ sö dông FDI cña m×nh theo c¸c híng nh:
§¶m b¶o æn ®Þnh kinh tÕ, chÝnh trÞ-x· héi;
X©y dùng mét m«i trêng ®Çu t hÊp dÉn víi hÖ thèng c¬ chÕ chÝnh s¸ch nhiÒu u ®·i, thñ tôc hµnh chÝnh nhanh gän, th«ng tho¸ng, hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn, ®¸p øng ®îc nhu cÇu nhµ ®Çu t vÒ ®Êt ®ai rÎ, nguån nh©n lùc chÊt lîng cao; T¹o s©n ch¬i b×nh ®¼ng h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi
§a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ ®èi t¸c vµ h×nh thøc ®Çu t;
Më réng ®ång thêi cã u tiªn lùa chän lÜnh vùc thu hót FDI chiÕn lîc, phï hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph¬ng m×nh;
N©ng cao hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®· triÓn khai;
§Èy m¹nh c¸c ch¬ng tr×nh qu¶ng b¸ vµ xóc tiÕn ®Çu t,...
Lµm ®îc nh÷ng ®iÒu nµy ch¾c ch¾n lîng FDI ch¶y vµo c¸c tØnh thµnh kh¸c sÏ t¨ng lªn nhanh chãng vµ vèn FDI thùc sù sÏ lµ nguån vèn hiÖu qu¶ ®Ó ViÖt Nam ph¸t triÓn kinh tÕ.
TµI LIÖU THAM KH¶O
NguyÖt Anh (2004), “7 s½n sµng v× c¸c nhµ ®Çu t”, B¸o Quèc tÕ §iÖn tö
Hßa B×nh (2008), “Thu hót FDI cña thµnh phè Hå ChÝ Minh: Tù tin víi vÞ thÕ dÉn ®Çu”, B¸o ®iÖn tö §µi tiÕng nãi ViÖt Nam - www.vovnews.vn
Côc Thèng kª Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2003, 2004, 2005, 2006, 2007), Th«ng tin kinh tÕ x· héi th¸ng 12 vµ n¨m 2003, 2004, 2005, 2006, 2007 cña Thµnh phè Hå ChÝ Minh, TP HCM
B¸o §iÖn tö §¶ng Céng s¶n (2008), “Kinh tÕ TP Hå ChÝ Minh trªn ®µ vÒ ®Ých tríc”
Ph¹m V¨n HiÕn (2003), “Chñ ®éng, tÝch cùc gãp phÇn kh¬i th«ng c¸c nguån ngo¹i lùc”, T¹p chÝ Tµi chÝnh
Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ tæ chøc thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, 2000
NguyÔn ThÞ Hêng (2001), “TriÓn khai c¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam”, T¹p chÝ kinh tÕ vµ ph¸t triÓn 12/2001, Sè 54.
Vò Träng L©m (2003), “T¨ng cêng huy ®éng vµ sö dông hiÖu qu¶ vèn ®Çu t níc ngoµi ë ViÖt Nam”, T¹p chÝ Th¬ng m¹i, sè 35/2003
Vò ChÝ Léc (1997), Gi¸o tr×nh ®Çu t níc ngoµi, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi
Ph¹m Minh (2002), “§Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam ngµy cµng thuËn lîi”, T¹p chÝ C«ng nghiÖp ViÖt Nam sè 1/2002.
Ph¹m Minh NhËt (2004), “Dån søc thu hót FDI”, B¸o Quèc tÕ §iÖn tö
Ph¬ng L©m Ngäc (2003), “§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi: chuyÓn tõ gi¶m sót sang t¨ng trëng”, Thêi b¸o tµi chÝnh ViÖt Nam
TrÇn V¨n Ngîi (2002), “Sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi”, T¹p chÝ Du lÞch ViÖt Nam, Sè 5/2002.
NguyÔn V¨n Quang (2005), “§¸nh gi¸ vai trß cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trªn ®Þa bµn TP.HCM”, ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, TP HCM
NguyÔn V¨n Quang (2007), “§Þnh híng thu hót ®èi t¸c ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi phôc vô chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña Thµnh phè Hå ChÝ Minh”, ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, TP HCM
NguyÔn V¨n Quang (2008), “Kinh tÕ thµnh phè Hå ChÝ Minh n¨m 2007 tiÕp tôc trªn ®µ t¨ng trëng cao”, ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, TP HCM
Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2007), “B¸o c¸o t×nh h×nh Kinh tÕ - X· héi Thµnh phè n¨m 2006”, TP HCM
Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2006), “C¸c lîi thÕ khi ®Çu t vµo TP HCM”, TP HCM
Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2002), “C¸c Khu C«ng nghiÖp, Khu ChÕ xuÊt t¹i TP HCM”, TP HCM
T¹p chÝ Céng s¶n (2008), “Kinh tÕ TP HCM gi÷ v÷ng tèc ®é t¨ng trëng”
Th«ng tÊn x· ViÖt Nam (2008), “§Çu t níc ngoµi vµo TPHCM t¨ng m¹nh thêi hËu WTO”
TiÒm n¨ng ViÖt Nam thÕ kû XXI, NXB ThÕ giíi, 2001
Tæng côc thèng kª (2008), “T×nh h×nh kinh tÕ - x· héi quÝ I n¨m 2008 thµnh phè Hå ChÝ Minh”, Hµ Néi
Trung t©m Xóc tiÕn Th¬ng m¹i TPHCM (2007), “Sè dù ¸n ®Çu t níc ngoµi ®îc cÊp phÐp t¹i TP HCM, 1988 – 6/2007”, TP HCM
Phan ThÕ Vinh (2003), “Rót giÊy phÐp cña c¸c dù ¸n FDI: DiÔn biÕn nguyªn nh©n vµ gi¶i ph¸p”, T¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o Sè 5/2003.
ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2006), “Dù b¸o t¨ng trëng kinh tÕ thµnh phè Hå ChÝ Minh giai ®o¹n 2006 – 2010”, TP HCM
ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2006), “Thµnh phè Hå ChÝ Minh - §Çu tÇu trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam”, TP HCM
ViÖn Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh (2007), “Vai trß ®Çu tµu kinh tÕ cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ®èi víi vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam vµ c¶ níc”, TP HCM
Tæng côc Thèng kª, ViÖt Nam víi tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, NXB Thèng kª, 2001
Tæng côc Thèng kª, Niªn gi¸m thèng kª 2007, NXB Thèng kª, 2007
C¸c Website cña:
Ban qu¶n lý c¸c Khu ChÕ xuÊt - Khu C«ng nghiÖp TP HCM:
Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t: www.mpi.gov.vn
Côc §Çu t níc ngoµi:
Côc Thèng kª TP HCM:
Khu C«ng nghÖ cao TP HCM:
Së C«ng nghiÖp TP HCM:
Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t TP HCM:
Së Th¬ng m¹i TP HCM:
Thµnh phè Hå ChÝ Minh:
Tæng côc Thèng kª: www.gso.gov.com
Trung t©m Xóc tiÕn Th¬ng m¹i – §Çu t TP HCM:
ViÖn Kinh tÕ TP HCM:
PHô LôC
Phô lôc 1:
B¶ng 1: Sè liÖu tæng hîp nhu cÇu vèn ®Çu t cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
®Õn n¨m 2010
Ngµnh
Tæng sè dù ¸n
Sè dù ¸n cãvèn íc tÝnh
Vèn íc tÝnh
Sè dù ¸n
%
TriÖu ®ång
%
C«ng nghiÖp
66
52
11,33
42.407.708
6,25
Th¬ng m¹i
13
13
2,83
32.176.613
4,75
Du lÞch
143
93
20,26
48.879.372
7,21
X©y dùng
4
4
0,87
74.000
0,01
N«ng - l©m - ng nghiÖp
14
14
3,05
1.433.600
0,21
C¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô c«ng céng
85
82
17,87
232.396.259
34,27
Giao th«ng vËn t¶i
66
66
14,38
166.506.370
24,55
§iÖn
5
5
1,09
8.600.206
1,27
Bu chÝnh - viÔn th«ng
12
12
2,62
14.494.200
2,14
Nhµ ®Êt
8
8
1,74
126.000.000
18,58
Y tÕ
56
56
12,20
2.665.000
0,39
V¨n hãa th«ng tin vµ thÓ dôc thÓ thao
52
50
10,89
1.844.124
0,27
Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
4
4
0,87
682.000
0,10
Céng
528
459
100,00
678.159.452
100,00
Phô lôc 2:
B¶ng 2: C¸C ¦U §·I THUÕ §èI VíI DOANH NGHIÖP KCX-KCN
NghÞ ®Þnh 24/2000/N§-CP ngµy 31/7/2000 vµ NghÞ ®Þnh 27/2003
ThuÕ xuÊt khÈu
NéI DUNG
KCX
KCN
S¶n phÈm, hµng ho¸
MiÔn
MiÔn
ThuÕ nhËp khÈu
NéI DUNG
KCX
KCN
M¸y mãc, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng ®Ó t¹o tµi s¶n cè ®Þnh
MiÔn
MiÔn
Nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt t (kÓ c¶ vËt t x©y dùng mµ trong níc cha s¶n xuÊt ®îc)
MiÔn
MiÔn theo tû lÖ XK§îc nî thuÕ trong 9 th¸ng (275 ngµy)
ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (*)
NéI DUNG
KCX
KCN
1- DN s¶n xuÊt: - ¦u ®·i : + ThuÕ u ®·i: Thêi gian ¸p dông (kÓ tõ ngµy DA b¾t ®Çu thµnh lËp ®i vµo ho¹t ®éng SXKD) + MiÔn thuÕ (kÓ tõ khi cã thu nhËp chÞu thuÕ) + Gi¶m 50 % (cho c¸c n¨m tiÕp theo) - ThuÕ sau thêi h¹n u ®·i (¸p dông cho suèt thêi h¹n cßn l¹i cña DA)
10%15 n¨m
4 n¨m
7 n¨m
28%
15%12 n¨m
3 n¨m7 n¨m
28%
1- DN dÞch vô: - ¦u ®·i : + ThuÕ u ®·i: Thêi gian ¸p dông (kÓ tõ ngµy DA b¾t ®Çu thµnh lËp ®i vµo ho¹t ®éng SXKD) + MiÔn thuÕ (kÓ tõ khi cã thu nhËp chÞu thuÕ) + Gi¶m 50 % (cho c¸c n¨m tiÕp theo) - ThuÕ sau thêi h¹n u ®·i (¸p dông cho suèt thêi h¹n cßn l¹i cña DA)
15%12 n¨m
3 n¨m7 n¨m
28%
20%10 n¨m
2 n¨m6 n¨m
28%
ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT)
NéI DUNG
KCX
KCN
S¶n phÈm vµ hµng ho¸ xuÊt khÈu
MiÔn
Thùc hiÖn theo LuËt thuÕ VAT hiÖn hµnh
S¶n phÈm vµ hµng ho¸ xuÊt khÈu hoÆc b¸n vµo KCX (tiªu dïng bªn ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam)
0%
S¶n phÈm c¬ khÝ, khu«n mÉu, m¸y tÝnh vµ phô kiÖn, c¸p ®iÖn, ho¸ chÊt c¬ b¶n, s¨m lèp xe, giÊy in, thuèc trõ s©u, ph©n bãn, thiÕt bÞ y khoa, thiÕt bÞ kh¸m vµ ch÷a bÖnh, thiÕt bÞ d¹y häc, ®å ch¬i trÎ em, nguyªn vËt liÖu n«ng l©m thñ h¶i s¶n, thùc phÈm, hµng thñ c«ng mü nghÖ, v¸n Ðp, cÊu kiÖn ®óc s½n, thÐp, thøc ¨n gia sóc….
5%
Hµng c¬ khÝ ®iÖn m¸y, hµng ®iÖn tö, ho¸ chÊt, mü phÈm, sîi, v¶i, hµng may mÆc, hµng thªu, hµng da vµ gi¶ da, hµng gèm sø, thñy tinh, nhùa, gç, vËt liÖu x©y dùng, s÷a, thùc phÈm kh«, níc gi¶i kh¸t.
10%
ThuÕ chuyÓn lîi nhuËn
NéI DUNG
KCX
KCN
5%
5%
Ghi chó:
- KCX: Toµn bé s¶n phÈm ®Ó xuÊt khÈu
- KCN: Doanh nghiÖp cã thÓ xuÊt khÈu 100% s¶n phÈm hoÆc võa xuÊt khÈu võa b¸n t¹i thÞ trêng néi ®Þa.
Phô lôc 3:
Mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao
thµnh phè HCM
VÒ ®èi tîng vµ ph¹m vi ¸p dông chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p u ®·i khuyÕn khÝch ®Çu t
QuyÕt ®Þnh nµy quy ®Þnh mét sè chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p u ®·i khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi, c¸ nh©n trong vµ ngoµi níc (sau ®©y gäi t¾t lµ chñ ®Çu t) ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè, cô thÓ:
a) §èi tîng ®îc hëng c¸c u ®·i ®Çu t:
C¸c nhµ ®Çu t thùc hiÖn ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè thuéc c¸c lÜnh vùc ®Çu t sau:
- S¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ cao;
- Nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ, ®µo t¹o nguån nh©n lùc c«ng nghÖ cao;
- ¦¬m t¹o c«ng nghÖ cao, doanh nghiÖp c«ng nghÖ cao.
b) Ph¹m vi ¸p dông:
Nhµ ®Çu t thùc hiÖn ®Çu t vµo c¸c ngµnh nghÒ:
- C«ng nghÖ th«ng tin, truyÒn th«ng vµ c«ng nghÖ phÇn mÒm tin häc;
- C«ng nghÖ sinh häc phôc vô cho n«ng nghiÖp, thuû s¶n, y tÕ;
- C«ng nghÖ vi ®iÖn tö, c¬ khÝ chÝnh x¸c, quang - ®iÖn tö vµ tù ®éng ho¸;
- C«ng nghÖ vËt liÖu míi, C«ng nghÖ Nano;
- C«ng nghÖ m«i trêng, c«ng nghÖ n¨ng lîng míi.
VÒ gi¸ giao ®Êt - thuª ®Êt trong Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè (giai ®o¹n 1) cã kÌm c¬ së h¹ tÇng giao th«ng, ®iÖn, níc vµ viÔn th«ng
a) §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t vµo ph©n khu R&D tõ c¸c trung t©m R&D, doanh nghiÖp, viÖn, trêng ®¹i häc cã uy tÝn quèc tÕ: miÔn tiÒn thuª ®Êt.
- C¸c dù ¸n s¶n xuÊt c«ng nghÖ cao ®¸p øng ®îc tiªu chÝ c«ng nghÖ cao theo QuyÕt ®Þnh sè 27/2006/Q§-BKHCN ngµy 18 th¸ng 12 n¨m 2006 cña Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ vÒ viÖc ban hµnh “Quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn x¸c ®Þnh dù ¸n s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghÖ cao” ®îc hëng møc gi¸ thuª ®Êt nh sau:
- Møc gi¸ 0,6USD - 1USD/m2/n¨m (t¬ng ®¬ng 30USD - 50USD/m2/50 n¨m) ¸p dông cho c¸c dù ¸n ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao giai ®o¹n I.
- Møc gi¸ 0,8USD - 1,2USD/m2/n¨m (t¬ng ®¬ng 40USD - 60USD/m2/50 n¨m) ¸p dông cho c¸c dù ¸n ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao giai ®o¹n II.
- Ngoµi ra, nhµ ®Çu t ph¶i ®ãng:
+ PhÝ duy tu, b¶o dìng h¹ tÇng kü thuËt vµ sö dông tiÖn nghi c«ng céng lµ 0,48 USD/m2/n¨m.
+ PhÝ xö lý níc th¶i lµ 0,24 USD/m3.
b) VÒ thñ tôc giao thuª ®Êt:
Ban Qu¶n lý Khu C«ng nghÖ cao cã tr¸ch nhiÖm lµm ®Çu mèi xem xÐt, híng dÉn nhµ ®Çu t c¸c thñ tôc giao thuª ®Êt theo ®óng quy ®Þnh vµ ®¶m b¶o thêi gian nhanh nhÊt.
VÒ gi¸ ®iÖn, níc, viÔn th«ng
- Gi¸ ®iÖn: ®îc tÝnh theo khung gi¸ cña C«ng ty §iÖn lùc thµnh phè ¸p dông cho tõng ®èi tîng sö dông cô thÓ theo quy ®Þnh chung.
- Gi¸ níc: §îc tÝnh ®óng theo khung gi¸ níc cña thµnh phè.
- ViÔn th«ng: Thµnh phè sÏ ®Çu t hÖ thèng viÔn th«ng cho Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè. §îc tÝnh møc gi¸ b»ng gi¸ ®êng truyÒn mua vµo cña c¸c nhµ cung cÊp, kh«ng tÝnh chi phÝ khÊu hao vµ chi phÝ qu¶n lý, vËn hµnh trong vßng 03 n¨m ®Çu ho¹t ®éng.
VÒ cung øng dÞch vô mét cöa
Ban Qu¶n lý Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè cã nhiÖm vô hç trî miÔn phÝ cho chñ ®Çu t vÒ thµnh lËp doanh nghiÖp, giÊy phÐp ®Çu t; thñ tôc xuÊt nhËp khÈu; thñ tôc giao ®Êt, cho thuª ®Êt; giÊy phÐp x©y dùng; visa xuÊt nhËp c¶nh nhiÒu lÇn, gia h¹n visa vµ mét sè hç trî kh¸c vÒ thñ tôc hµnh chÝnh liªn quan trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong Khu C«ng nghÖ cao.
VÒ hç trî ®i l¹i
Thµnh phè sÏ lËp tuyÕn xe buýt tõ Trung t©m thµnh phè ®Õn Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè phôc vô ho¹t ®éng ®i l¹i cho c¸c c¸n bé, c«ng nh©n viªn cña c¸c ®¬n vÞ ho¹t ®éng trong Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè víi gi¸ vÐ theo khung gi¸ chung cña thµnh phè.
VÒ thuª chuyªn gia ®Çu ®µn vÒ lÜnh vùc c«ng nghÖ cao ë níc ngoµi
ChÊp thuËn chñ tr¬ng thuª chuyªn gia ®Çu ®µn vÒ lÜnh vùc c«ng nghÖ cao ë níc ngoµi vµo lµm viÖc t¹i ph©n khu R&D cña Khu C«ng nghÖ cao. Ban Qu¶n lý Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè c¨n cø vµo sù cÇn thiÕt, yªu cÇu, nhiÖm vô qu¶n lý vµ nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ trong tõng thêi ®iÓm, tõng ®Ò tµi, dù ¸n cô thÓ cã tham kh¶o møc thu nhËp cña c¸c chuyªn gia ®Çu ®µn lµm viÖc trong lÜnh vùc c«ng nghÖ cao ë c¸c níc trong khu vùc ®Ò xuÊt Uû ban nh©n d©n thµnh phè viÖc thuª chuyªn gia ®Çu ®µn vÒ lÜnh vùc c«ng nghÖ cao ë níc ngoµi vµ møc l¬ng cô thÓ cña tõng chuyªn gia.
VÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp
C¸c doanh nghiÖp ®Çu t vµo Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè ®îc hëng c¸c u ®·i vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo ®óng quy ®Þnh cña LuËt §Çu t vµ LuËt ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
Phô lôc 4:
C¸c biÖn ph¸p thu hót FDI cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
S½n sµng vÒ th«ng tin:
1.1. Ban qu¶n lý c¸c khu chÕ xuÊt vµ c«ng nghiÖp thµnh phè Hå ChÝ Minh (Ban qu¶n lý) vµ c¸c C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng cÇn xem träng h¬n n÷a “s½n sµng vÒ th«ng tin”, ph¶i kÞp thêi, ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c ®Ó thu hót ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp.
1.2 TiÕp tôc tÝch cùc tham gia thùc hiÖn hÖ thèng “§èi tho¹i doanh nghiÖp” qua m¹ng cña thµnh phè, s½n sµng gi¶i ®¸p c¸c th¾c m¾c vµ híng dÉn c¸c nhµ ®Çu t trong níc vµ ngoµi níc.
S½n sµng vÒ ®Êt:
2.1 Cã thÓ h×nh thµnh vµ më réng tõ 3 ®Õn 5 khu c«ng nghiÖp míi cã quy m« 1000-1500 ha cña n¨m 2004-2005:
2.1.1 C«ng nghiÖp hãa chÊt: dù kiÕn t¹i phÇn më réng 600 ha cña khu c«ng nghiÖp HiÖp Phíc, HuyÖn Nhµ BÌ.
2.1.2 C«ng nghiÖp nhùa-cao su vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm chÕ biÕn: dù kiÕn t¹i phÇn më réng(230ha) cña khu c«ng nghiÖp Lª Minh Xu©n, HuyÖn B×nh Ch¸nh.
2.1.3 C«ng nghiÖp ®iÖn tö-c¬ khÝ: dù kiÕn t¹i khu ®« thÞ-c«ng nghiÖp vµ khu c«ng nghiÖp T©n Phó Trung (500ha – 800ha) ë Cñ Chi-Hãc M«n.
2.2 Gi¸ ®Êt cho thuª, phÝ duy tu c¬ së h¹ tÇng:
2.2.1 Ban qu¶n lý thêng xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc c¸c C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng, triÓn khai c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng theo ®óng tiÕn ®é dù ¸n ®· ®îc duyÖt. KÞp thêi ph¸t hiÖn vµ can thiÖp c¸c trêng hîp h¹ng môc c«ng tr×nh h¹ tÇng ®îc x©y dùng víi chi phÝ qu¸ cao, kh«ng hîp lý vµ kÞp thêi t¸c ®éng hç trî gi¶i quyÕt c¸c víng m¾c khã kh¨n vÒ: vèn, ®Òn bï gi¶i táa, thuÕ, thñ tôc hµnh chÝnh… trong qu¸ tr×nh triÓn khai dù ¸n.
2.2.2 Tháa thuËn víi c¸c khu c«ng nghiÖp vÒ ph¬ng ph¸p thu phÝ duy tu c¬ së h¹ tÇng hîp lý h¬n nh»m gãp phÇn gi¶m thiÓu chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÝch thÝch gia t¨ng s¶n xuÊt, xuÊt khÈu cña nhµ ®Çu t.
2.2.3 KiÕn nghÞ Nhµ níc hç trî tÝn dông víi l·i suÊt u ®·i cho c¸c C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng ®Ó tiÕn hµnh ®Òn bï, gi¶i táa thu håi ®Êt ®ång bé vµ mét lÇn theo dù ¸n ®Çu t ®· ®îc phª duyÖt; miÔn, gi¶m tiÒn thuª ®Êt th« ®Ó h¹ thÊp gi¸ cho thuª ®Êt ®¶m b¶o thu hót ®Çu t vµo khu c«ng nghiÖp.
2.2.4 TiÕn hµnh qui ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp míi t¹i nh÷ng vïng ®Êt Ýt d©n c, cã thµnh phÇn cÊu t¹o ®Êt cøng nh»m gi¶m thiÓu chi phÝ ®Òn bï gi¶i táa, san lÊp mÆt b»ng, chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n lµm nÒn mãng ban ®Çu, t¹o lîi thÕ c¹nh tranh ®Ó gi¶m gi¸ thuª ®Êt.
2.2.5 KhuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ cung cÊp dÞch vô cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh: ®iÖn, níc, viÔn th«ng, ng©n hµng, giao th«ng vµ c¸c HiÖp héi chuyªn ngµnh (nhu §iÖn tö, C¬ khÝ, Nhùa - Cao su, Hãa chÊt…) tham gia gãp vèn ®Çu t vµo c¸c c«ng ty ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng nh»m t¹o ®éng lùc, gãp phÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp ®ång thêi kiÓm so¸t ®îc gi¸ cho thuª ®Êt.
2.2.6 KhuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng ty t nh©n cïng tham gia x©y dùng, kinh doanh vµ ph¸t triÓn h¹ tÇng khu c«ng.
2.2.7 KiÕn nghÞ nhµ níc cã chÝnh s¸ch hîp lý vµ u ®·i ®èi víi phÇn ®Êt c«ng ®Ó gi¶m gi¸ cho thuª ®Êt phôc vô ch¬ng tr×nh thu hót ®Çu t ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän nh: ®iÖn-®iÖn tö, c¬ khÝ, hãa chÊt c¬ b¶n…
S½n sµng vÒ lao ®éng:
3.1 Trung t©m dÞch vô viÖc lµm cña Ban qu¶n lý kh¶o s¸t, nghiªn cøu, tham mu, lËp kÕ ho¹ch liªn kÕt víi c¸c trêng kü thuËt, cao ®¼ng, ®¹i häc ®Ó ®µo t¹o vµ båi dìng nguån nh©n lùc theo nhu cÇu cña khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghiÖp.
3.2 Trêng Cao ®¼ng b¸n c«ng C«ng nghÖ vµ Qu¶n trÞ doanh nghiÖp (CTIM) thuéc Ban qu¶n lý:
3.2.1 Cã kÕ ho¹ch tuyÓn sinh – chiªu sinh ®µo t¹o cho phï hîp vµ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ph¶i ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña c¸c nhµ ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh trong khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp.
3.2.2 §éi ngò gi¸o viªn ph¶i ®îc ®µo t¹o vµ båi dìng vÒ nhËn thøc, ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y theo xu híng cña khu vùc vµ thÕ giíi phï hîp, gióp häc sinh, sinh viªn tiÕp thu nhanh.
3.2.3 §Çu t thiÕt bÞ cho gi¶ng d¹y vµ thùc hµnh hiÖn ®¹i ®Ó lµm sao cho sinh viªn ra trêng ®ñ søc lµm viÖc ®îc ngay.
3.2.4 T¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ ®Çu t tiÕp xóc víi l·nh ®¹o trêng Cao ®¼ng B¸n c«ng C«ng nghÖ vµ Qu¶n trÞ doanh nghiÖp (CTIM), c¸c trêng §¹i häc, Cao ®¼ng, Trung häc chuyªn nghiÖp, c¸c Trung t©m d¹y nghÒ, c¸c trêng nghÒ trªn ®Þa bµn thµnh phè ®Ó cung cÊp th«ng tin vÒ nhu cÇu lao ®éng vµ n¨ng lùc ®µo t¹o còng nh kh¶ n¨ng cung øng nguån lao ®éng theo ngµnh nghÒ, tr×nh ®é;
3.2.5 X©y dùng c¬ chÕ hç trî kinh phÝ tõ ng©n s¸ch vµ ng©n hµng hç trî trong viÖc båi dìng, ®µo t¹o nghÒ cho thanh niªn còng nh sinh viªn vµ xem ®©y còng lµ mét biÖn ph¸p u ®·i ®Çu t.
S½n sµng vÒ viÔn th«ng:
4.1 §Ò nghÞ Bu ®iÖn thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c c«ng ty viÔn th«ng kh¸c hç trî vµ phèi hîp víi Ban qu¶n lý:
4.1.1 Hç trî vÊn ®Ò ®êng truyÒn tèc ®é cao vµ æn ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp cã sö dông nhiÒu vÒ truyÒn d÷ liÖu Internet trong ho¹t ®éng ë c¸c kh©u thiÕt kÕ s¶n phÈm tõ c«ng ty mÑ ë níc ngoµi chuyÓn qua c«ng ty con ë khu chÕ xuÊt ®Ó s¶n xuÊt.
4.1.2 X©y dùng gi¶i ph¸p tæng thÓ h¹ tÇng m¹ng kÕt nèi gi÷a Ban qu¶n lý víi c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè theo quy ho¹ch ph¸t triÓn khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2010 vµ ®Õn n¨m 2020.
4.1.3 Hç trî ®Çu t x©y dùng h¹ tÇng hÖ thèng kÕt nèi gi÷a Ban qu¶n lý víi c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè.
4.1.4 Khai th¸c c¸c dÞch vô viÔn th«ng trong khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp.
4.2 Hoµn chØnh vµ c«ng bè trang Web: giíi thiÖu chung vÒ Ban qu¶n lý, c¸c quy tr×nh nghiÖp vô phôc vô ®Çu t vµ doanh nghiÖp; giíi thiÖu c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ®Ó thu hót ®Çu t, giíi thiÖu c¸c doanh nghiÖp ®iÓn h×nh trong khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp; thÝ ®iÓm thùc hiÖn thñ tôc ®¨ng ký ®Çu t qua m¹ng; Tham gia tèt hÖ thèng “§èi tho¹i doanh nghiÖp” qua m¹ng cña thµnh phè.
4.3 X©y dùng “C¬ së d÷ liÖu phôc vô qu¶n lý nhµ níc ®èi víi khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ë thµnh phè Hå ChÝ Minh” trong ch¬ng tr×nh §Ò ¸n 112.
4.4 X©y dùng gi¶i ph¸p h¹ tÇng m¹ng tæng thÓ kÕt nèi gi÷a Ban qu¶n lý víi c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè theo quy ho¹ch ph¸t triÓn khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2010 vµ ®Õn n¨m 2020.
4.5 X©y dùng Trung t©m dÞch vô C«ng nghiÖp vµ Th«ng tin giíi thiÖu ®Çu t vµ xóc tiÕn giao dÞch th¬ng m¹i trªn m¹ng.
S½n sµng vÒ giao th«ng, ®iÖn, níc:
5.1 §èi víi c¸c c«ng tr×nh ngoµi têng rµo cã kÕt nèi víi bªn trong khu c«ng nghiÖp mµ bøc b¸ch, c¸c c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng kÞp thêi ®Ò nghÞ Ban qu¶n lý tæng hîp tr×nh ñy ban nh©n d©n thµnh phè cho ý kiÕn ®Ó c«ng ty h¹ tÇng cã thÓ chñ ®éng øng vèn thùc hiÖn phô gióp cho Së Giao th«ng c«ng ch¸nh, C«ng ty cÊp níc
5.2 Ban qu¶n lý tiÕp tôc tÝch cùc lµm ®Çu mèi lµm viÖc víi c¸c Së, ngµnh thµnh phè ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra nh»m ®¶m b¶o “S½n sµng vÒ giao th«ng, ®iÖn, níc”.
S½n sµng vÒ nhµ ë cho c«ng nh©n:
6.1 Thµnh phè söa ®æi, bæ sung vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña thµnh phè, khuyÕn khÝch doanh nghiÖp c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo ch¬ng tr×nh nµy.
6.2 Cã chÝnh s¸ch vÒ nhµ ë cho c«ng nh©n (x©y b¸n tr¶ gãp, gi¸ u ®·i…) vµ ký tóc x¸ cho c«ng nh©n ®Õn tõ tØnh, thµnh phè kh¸c, ®ång thêi x©y dùng vµ ch¨m lo ®êi sèng v¨n hãa tinh thÇn cho c«ng nh©n.
6.3 C¸c ®Þa ph¬ng cã quü ®Êt c«ng gÇn khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp cÇn quan t©m x©y dùng nhµ lu tró cho c«ng nh©n.
6.4 S¾p ®Õn khi quy ho¹ch ®Êt cho khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp, cÇn dµnh 10% quü ®Êt ®Ó x©y dùng nhµ lu tró.
6.5 KiÕn nghÞ ñy ban nh©n d©n thµnh phè cÇn cã chñ tr¬ng t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n d©n khu vùc xung quanh khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp lµm nhµ trä cho c«ng nh©n.
6.6 T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c hé d©n vay vèn ng©n hµng, miÔn gi¶m thuÕ ®Ó chØnh trang, n©ng cÊp nhµ trä ®ång thêi nhµ níc cã kiÓm tra t×nh tr¹ng vÖ sinh, m«i trêng vµ xö lý nÕu kh«ng ®¹t tiªu chuÈn.
S½n sµng vÒ hç trî cho doanh nghiÖp:
7.1 TiÕp tôc thùc hiÖn tèt c¬ chÕ qu¶n lý “ Mét cöa, t¹i chç” víi ph¬ng ch©m phôc vô nhµ ®Çu t lµ chÝnh; kiÕn nghÞ më réng c¬ chÕ c¸c Bé, Ngµnh vµ ñy ban nh©n d©n thµnh phè ñy quyÒn ®Ó Ban qu¶n lý chñ ®éng trong viÖc rót ng¾n thêi gian xö lý, x©y dùng biÓu mÈu, híng dÉn thñ tôc hå s¬, n©ng cao chÊt lîng phôc vô cña c¸c chuyªn viªn.
7.2 Thêng xuyªn n¾m b¾t t©m t nguyÖn väng cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång hµnh víi doanh nghiÖp th¸o gë khã kh¨n cña doanh nghiÖp.
7.3 C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng ph¶i quan hÖ b×nh ®¼ng, minh b¹ch, th©n thiÖn víi nhµ ®Çu t nh: th«ng b¸o ®Çy ®ñ vÒ tÝnh ph¸p lý cña hîp ®ång thuª ®Êt, thuª nhµ xëng cho nhµ ®Çu t.
7.4 C¸c c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng më réng kh¶ n¨ng cung øng dÞch vô cho c¸c doanh nghiÖp khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp víi chi phÝ thÊp vµ thêi gian ng¾n nhÊt.
Phô lôc 5:
B¶ng 3: Mét sè chØ tiªu n¨m 2005 so s¸nh TP HCM víi c¶ níc, Hµ Néi, H¶i Phßng vµ §µ N½ng
ChØ tiªu
Sè tuyÖt ®èi
Hµ Néi
H¶i Phßng
§µ N½ng
C¶ níc
TP HCM
Tû lÖ TP HCM so víi c¶ níc (%)
Sè tuyÖt ®èi
So víi TP HCM (lÇn)
Sè tuyÖt ®èi
So víi TP HCM (lÇn)
Sè tuyÖt ®èi
So víi TP HCM (lÇn)
D©n sè trung b×nh (1.000 ngêi)
83120
6240
7,5
3183
2,0
1784
3,5
781
8,0
GDP (gi¸ 1994, tû ®ång)
392898
88870
22,6
34073
2,6
14072
6,3
6220
14,3
Tèc ®é t¨ng trëng (%)
8,43
12,2
144,7
11,16
1,1
12,3
1,0
13,9
0,9
Thu ng©n s¸ch nhµ níc
183000
59859
32,7
8706
6,9
5058
11,8
GTSX c«ng nghiÖp (gi¸ 1994, tû ®ång)
416863
116309
27,9
42087
2,8
21589
5,4
8403
13,8
GTSX N – L - NN (gi¸ 1994, tû ®ång)
137115
2550
1,9
1480
1,7
2267
1,1
676
3,8
Tæng møc b¸n lÎ hµng hãa (tû ®ång)
475381
110463
23,2
45000
2,5
11362
9,7
9555
11,6
Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu (triÖu USD)
32233
12132
37,6
2860
4,2
839
14,5
352
34,5
Nguån: Niªn gi¸m thèng kª TP HCM, 2005.
Phô lôc 6:
B¶ng 4: Tû träng c¸c ngµnh nghÒ cã nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp n¨m 2008:
Ngµnh nghÒ
Tû träng(%)
C«ng nghÖ Th«ng tin - ViÔn th«ng
9,24
§iÖn - ®iÖn tö - ®iÖn c«ng nghiÖp - ®iÖn l¹nh
8,27
Hãa - Hãa thùc phÇm - Hãa chÊt - Hãa dÇu
3,71
C¬ khÝ - X©y dùng - Giao th«ng vËn t¶i - Hµng h¶i
7,17
KiÕn tróc - ThiÕt kÕ - In Ên - Bao b× - XuÊt b¶n
8,05
Tµi chÝnh - Ng©n hµng - Gi¸o dôc ®µo t¹o
9,72
Y khoa - Y tÕ - Mü phÈm
2,45
Qu¶n lý - Qu¶n trÞ - Hµnh ch¸nh - VËt t
7,60
Du lÞch - M«i trêng - Nhµ hµng KS
9,23
Marketing - DÞch vô - Ph¸p lý - Phôc vô
8,45
N«ng l©m - Ng nghiÖp
0,50
May dÖt - Thñ c«ng mü nghÖ - B¶o vÖ - L§PT
21,86
C¸c ngµnh nghÒ kh¸c
3,75
Tæng céng
100,00
Phô lôc 7:
HiÖn tr¹ng « nhiÔm m«i trêng t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh
Giao th«ng: Mét vÊn n¹n lín ë thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ n¹n kÑt xe, « nhiÔm vµ tai n¹n giao th«ng. Qua sè liÖu cña Côc B¶o vÖ m«i trêng thµnh phè Hå ChÝ Minh, cã thÓ nhËn ®Þnh t×nh h×nh « nhiÔm m«i trêng ®· ®Õn lóc b¸o ®éng. T¹i TP.HCM cã ®Õn 50-60% m« t«, xe m¸y ®ang lu hµnh kh«ng ®¹t yªu cÇu vÒ khÝ th¶i. Sè liÖu do Côc §¨ng kiÓm ViÖt Nam cung cÊp, n¨m 2006, cø 2 ngêi Sµi Gßn th× cã 1 chiÕc xe m¸y, nh vËy TP.HCM cã kho¶ng 3,5 triÖu xe m¸y; gÇn 2 triÖu chiÕc trong sè ®ã ®ang th¶i lîng khÝ th¶i vît møc cho phÐp.
§©y chÝnh lµ t¸c nh©n chÝnh g©y ra t×nh tr¹ng « nhiÔm kh«ng khÝ t¹i TP.HCM. Hµng lo¹t chÊt ®éc h¹i nh CO, benzen, c¸c hîp chÊt h÷u c¬... ®ang tõng phót, tõng giê ®îc th¶i ra kh«ng khÝ, nhÊt lµ ë nh÷ng tô ®iÓm t¾c nghÏn giao th«ng. Trong khi ®ã, theo th«ng b¸o tõ Tæng côc Thèng kª, lîng xe m¸y ®ang cã xu híng t¨ng m¹nh trong n¨m nay.
Nång ®é CO vµo mét sè thêi ®iÓm vît tiªu chuÈn cho phÐp tõ 1,05 – 1,21 lÇn. Nång ®é bôi PM10 vµ ozone t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh vît tiªu chuÈn cña Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi (WHO). Sè liÖu tõ c¸c tr¹m ®o kh«ng khÝ ven ®êng cho thÊy nÕu so s¸nh víi c¸c thµnh phè kh¸c trong khu vùc §«ng ¸, th× nång ®é c¸c h¹t bôi (nhá h¬n10 micromÐt), nång ®é nitrogen dioxide, carbon monoxide t¬ng tù hay cao h¬n Bangkok, Manila, Tokyo.
Nång ®é benzene trung b×nh n»m t¹i c¸c ®iÓm ven nh÷ng trôc ®êng giao th«ng chÝnh ë thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ 33,6 microgam/mÐt khèi, trong khi theo tiªu chuÈn cña WHO th× chØ tiªu nµy lµ 5 microgam/mÐt khèi.
Theo thèng kª cña Ng©n hµng ThÕ giíi th× thiÖt h¹i vÒ « nhiÔm kh«ng khÝ ë Th¸i Lan vÒ kinh tÕ lµ mÊt ®i 1,6% tæng s¶n lîng quèc gia hµng n¨m, do mÊt ®i nh÷ng ngµy lao ®éng, phÝ tæn y tÕ nhËp viÖn, ch÷a trÞ. N¨m 2001, « nhiÔm bôi ®· ®a ®Õn h¬n 17.000 ca nhËp viÖn, tèn 6,3 tØ ®« la Mü chi phÝ y tÕ. HiÖn nay cha cã mét nghiªm cøu ®Çy ®ñ vÒ t¸c h¹i cña « nhiÔm vµo søc khoÎ, kinh tÕ ë ViÖt Nam, nhng ta cã thÓ ®o¸n lµ con sè sÏ kh«ng kh¸c nhiÒu l¾m víi Th¸i Lan hiÖn nay.
HÖ thèng chuyªn chë c«ng céng xe buýt ®· ph¸t triÓn tõ vµi n¨m nay vµ ho¹t ®éng ë nhiÒu n¬i trªn thµnh phè rÊt hiÖu qu¶ tuy vËy vÉn kh«ng ®ñ ®Ó gi¶m ®i sè lîng xe c¸ nh©n ë thµnh phè, nhÊt lµ xe g¾n m¸y kh«ng ngõng t¨ng. Møc ®é « nhiÔm v× thÕ sÏ cßn gia t¨ng, nhÊt lµ vµo nh÷ng lóc ïn t¾c giao th«ng v× c¬ së h¹ tÇng kh«ng ®¸p øng ®îc lu lîng xe hay vµo nh÷ng lóc trêi ma, ®êng ngËp lôt kh«ng th¸o níc kÞp.
Bôi c«ng trêng: ë TP.HCM, c¸c tr¹m quan tr¾c ®o nång ®é bôi chØ ®îc ®Æt ë c¸c nót giao th«ng mµ chØ sè nång ®é bôi ®o ®îc ®· lªn tíi 0,57mg/m³, gÊp ®«i møc cho phÐp; chñ yÕu lµ bôi l¬ löng, lo¹i bôi ngêi d©n dÔ hÝt vµo nhÊt.
Nguån gèc chñ yÕu cña bôi l¬ löng chÝnh lµ c¸c c«ng trêng x©y dùng, mµ t¹i ®©y l¹i “næi tiÕng” cã nhiÒu c«ng trêng. Trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2007, cã hµng tr¨m vô c¸c ®¬n vÞ thi c«ng bÞ Së Giao th«ng C«ng chÝnh TP xö ph¹t do thi c«ng cÈu th¶, t¸i lËp mÆt ®êng nhÕch nh¸c.
ChØ riªng ®êng NguyÔn H÷u C¶nh (quËn B×nh Th¹nh) ®· cã nhiÒu c«ng trêng quy m« lín: Saigon Pearl, cÇu Thñ Thiªm, chØnh trang khu vùc phêng 22, gãi thÇu sè 8 kªnh Nhiªu Léc - ThÞ NghÌ…. Vµ s¾p tíi lµ c«ng trêng söa ch÷a cÇu V¨n Th¸nh 2.
Trªn c«ng tr×nh l¾p ®Æt ®êng èng dÉn níc ë xa lé Hµ Néi, phÇn ®êng dµnh cho xe 2, 3 b¸nh bÞ ®Êt c¸t lÊn chiÕm gÇn mét nöa. Con ®êng nèi xa lé Hµ Néi víi c¶ng C¸t L¸i th× nhÇy nhôa, mçi xe chë vËt liÖu x©y dùng ®Ó l¹i mét phÇn ®Êt, c¸t khi ®i qua nh÷ng æ gµ réng hµng mÐt...
Cßn hµng tr¨m con ®êng ë TP.HCM ®ang chÞu c¶nh ®µo ®¾p kh¸c nhau. Mçi khi trêi n¾ng, bïn ®Êt kh« l¹i, xe cé ch¹y qua lµ bôi cuèn mÞt mï.
¤ nhiÔm ©m thanh: TiÕng ån còng lµ mét trong v« vµn nçi khæ thêi « nhiÔm mµ ngêi d©n TP.HCM ®ang ph¶i høng chÞu, ®Æc biÖt ë c¸c trôc ®êng chÝnh nh §iÖn Biªn Phñ, NguyÔn V¨n Linh, Xa lé Hµ Néi…
Phæ biÕn nhÊt lµ t×nh tr¹ng cßi xe kh¸ch, xe t¶i xin ®êng trong néi thµnh. Do c¸c lo¹i xe lu th«ng qu¸ gÇn nhau, cêng ®é ©m thanh cña cßi xe qu¸ lín, ngêi ®iÒu khiÓn xe hai b¸nh dÔ bÞ giËt m×nh l¹c tay l¸i, g©y ra tai n¹n vµ ¸ch t¾c giao th«ng. HËu qu¶ n÷a cña tiÕng ån mµ Ýt ngêi nghÜ tíi, ®ã lµ kh¶ n¨ng bÞ ®iÕc hoµn toµn. Theo sè liÖu cña bÖnh viÖn Tai - Mòi - Häng TPHCM th× kh¶ n¨ng tiÕp xóc víi cêng ®é ©m thanh th«ng thêng cña con ngêi lµ tõ 50-85 dB. TiÕng ån tõ 85-100 dB b¾t ®Çu cã h¹i cho tai (tai bÞ ®au, søc nghe gi¶m dÇn). Cao h¬n 120 dB cã thÓ lµm r¸ch mµng nhÜ. Trong khi ®ã, cêng ®é ©m thanh cña tiÕng cßi c¸c lo¹i xe t¶i, xe ben, xe kh¸ch lµ 90-150 dB.
¤ nhiÔm níc: ë thîng nguån s«ng Sµi Gßn vµ s«ng §ång Nai cã rÊt nhiÒu c¬ së c«ng nghiÖp vµ sinh häat cha ®îc xö lý lµm « nhiÔm m«i trêng níc ë h¹ nguån. Møc « nhiÔm hiÖn nay lµ ®¸ng b¸o ®éng v× cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hÖ thèng cung cÊp níc cho thµnh phè Hå ChÝ Minh. GÇn ®©y, C«ng ty CÊp níc Sµi Gßn cho biÕt c¸c c¬ së s¶n xuÊt bét ngät, nhiÒu hé nu«i c¸ bÌ ë thîng nguån khu vùc DÇu TiÕng, B×nh D¬ng, vµ huyÖn D¬ng Minh Ch©u, T©y Ninh, lµm níc s«ng Sµi Gßn bÞ « nhiÔm, ¶nh hëng ®Õn nguån níc sinh ho¹t cung cÊp cho thµnh phè. S«ng La Ngµ vµ s«ng ThÞ V¶i, hai phô lu chÝnh cña s«ng §ång Nai, còng bÞ « nhiÔm. §o¹n s«ng §ång Nai tõ cÇu Ho¸ An ®Õn cÇu §ång Nai, n¬i cã Nhµ m¸y Níc Thñ §øc cung cÊp nguån níc chÝnh cho c d©n thµnh phè Hå ChÝ Minh cuèi n¨m 2005 khi lÊy mÉu níc t¹i Ho¸ An, xÐt nghiÖm cho thÊy nång ®é BOD vît tiªu chuÈn quy ®Þnh nguån níc dµnh cho sinh ho¹t tõ 2,9-3,4 lÇn.
§¸ng lo ng¹i h¬n lµ kÕt qu¶ ph©n tÝch c¸c mÉu bïn l¾ng trong hÖ thèng s«ng, kªnh r¹ch vµ c¸c mÉu ®Êt t¹i c¸c khu vùc vïng ven, khu vùc s¶n xuÊt ®Êt n«ng nghiÖp gÇn ®©y cho thÊy ®Êt ®ang bÞ « nhiÔm dÇu vµ kim lo¹i ë møc ®é kh¸ nguy hiÓm. NÕu kh«ng ng¨n chÆn kÞp thêi th× chóng sÏ lµm tæn h¹i nghiªm träng ®Õn søc kháe cña ngêi d©n, ®Æc biÖt sÏ lµm gia t¨ng c¸c kh¶ n¨ng g©y bÖnh ung th.
§©y lµ mét thùc tr¹ng ®¸ng lo. Tríc nhÊt lµ ph¶i thùc hiÖn gi¸m s¸t chÊt th¶i c«ng nghiÖp ra s«ng, c¸c khu c«ng nghiÖp ph¶i cã ph¬ng tiÖn xö lý chÊt th¶i tríc khi ®æ ra s«ng. Nãi chung, t×nh h×nh « nhiÔm m«i trêng t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®· ®Õn møc ®¸ng lo ng¹i vµ cã chiÒu híng xÊu ®i trong t¬ng lai nÕu kh«ng cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cÊp b¸ch b¶o vÖ m«i trêng ®îc ¸p dông triÖt ®Ó.
MÆt ®Êt biÕn d¹ng do « nhiÔm: “H×nh thÓ” cña thµnh phè còng ®ang cã nguy c¬ bÞ biÕn d¹ng.
Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn hiÖn tîng nµy nh san lÊp, ®¾p ®«n cao nÒn x©y dùng, biÕn ®æi kÕt cÊu ®Þa tÇng… Nhng tËp trung nhÊt lµ do viÖc khai th¸c níc ngÇm víi khèi lîng lín (trung b×nh kho¶ng 600.000m3 níc/ngµy ®ªm) vµ diÔn ra trµn lan kh«ng kiÓm so¸t ®îc ®· lµm cho mét sè n¬i bÞ sôt, lón.
T¹i c¸c quËn T©n B×nh, B×nh T©n, 11, 6 vµ huyÖn B×nh Ch¸nh, ngµnh chøc n¨ng ®· ph¸t hiÖn ra t×nh tr¹ng lón ®Êt mÆt, tråi èng giÕng khoan… Mùc níc ngÇm còng ®ang c¹n kiÖt, nhiÒu n¬i mùc níc h¹ thÊp ®Õn trªn 30m so víi mÆt ®Êt vµ xu híng nµy ®ang tiÕp diÔn víi tèc ®é tõ 2m ®Õn 3m/n¨m. §©y còng chÝnh lµ nguyªn nh©n khiÕn cho diÖn tÝch níc ngät th× gi¶m ®i vµ diÖn tÝch níc mÆn t¨ng lªn nhanh chãng.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 20672.doc