Tài liệu Thiết lập cấu trúc vốn và các biện giảm thấp chi phí sử dụng vốn tại Công ty cổ phần cảng rau quả: ... Ebook Thiết lập cấu trúc vốn và các biện giảm thấp chi phí sử dụng vốn tại Công ty cổ phần cảng rau quả
82 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1243 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Thiết lập cấu trúc vốn và các biện giảm thấp chi phí sử dụng vốn tại Công ty cổ phần cảng rau quả, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lôøi ngoû : Ñeå cho ñeà taøi phaân tích cuûa chuùng ta mang tính thuyeát phuïc thì ñeà taøi aáy tröôùc tieân phaûi döïa treân moät neàn taûng lyù tuyeát vaø phöông phaùp phaân tích thaät vöõng chaéc. Ñoù chính laø lyù do maø vì sao chuùng ta nghieân cöùu phaàn cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi.
CHÖÔNG I
Cô Sôû Lyù Luaän
A. CAÁU TRUÙC VOÁN :
I. CAÁU TRUÙC VOÁN TOÁI ÖU VAØ CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN CAÁU TRUÙC VOÁN TOÁI ÖU :
Caáu truùc voán :
Caáu truùc voán laø söï keát hôïp soá löôïng nôï ngaén haïn thöôøng xuyeân, nôï daøi haïn, coå phaàn öu ñaõi vaø voán coå phaàn thöôøng ñöôïc duøng ñeå taøi trôï cho quyeát ñònh ñaàu tö cuûa moät Doanh nghieäp.
Vaán ñeà ñaët ra ôû ñaây laø lieäu moät Coâng ty naøo ñoù coù theå taùc ñoäng ñeán giaù trò vaø chi phí söû duïng voán cuûa noù baèng caùch thay ñoåi caáu truùc voán hay khoâng? Vaø quyeát ñònh ñaàu tö hay khoâng ñaàu tö vaøo moät döï aùn naøo ñoù coù thay ñoåi khoâng vaø thu nhaäp cuûa coå ñoâng thay ñoåi hay khoâng? Muïc tieâu cuûa baøi naøy laø xem xeùt vaø phaân tích söï aûnh höôûng cuûa caáu truùc voán leân giaù trò Doanh nghieäp vaø thu nhaäp cuûa coå ñoâng.
Caáu truùc voán toái öu :
Caáu truùc voán toái öu laø caáu truùc voán khi söû duïng nôï ñeå taøi trôï phaûi thoûa maõn ñöôïc 3 muïc ñích cho nhaø ñaàu tö :
Toái ña hoùa EPS.
Toái thieåu hoùa ruûi ro.
Toái thieåu hoùa chi phí söû duïng voán.
Moät Coâng ty coù theå coù moät caáu truùc voán toái öu baèng caùch söû duïng ñoøn baåy taøi chính phuø hôïp. Nhö vaäy Coâng ty coù theå haï thaáp chi phí söû duïng voán thoâng qua vieäc gia taêng söû duïng nôï (vì khi söû duïng nôï Coâng ty seõ ñöôïc höôûng lôïi ích töø taám chaén thueá). Tuy nhieân khi tyû leä nôï gia taêng thì ruûi ro cuõng gia taêng do ñoù nhaø ñaàu tö seõ gia taêng tyû leä lôïi nhuaän ñoøi hoûi rE. Maëc duø söï gia taêng rE luùc ñaàu cuõng khoâng hoaøn toaøn xoùa saïch lôïi ích cuûa vieäc söû duïng nôï nhö laø moät nguoàn voán reû hôn cho ñeán khi naøo nhaø ñaàu tö tieáp tuïc gia taêng lôïi nhuaän ñoøi hoûi khieán cho lôïi ích cuûa vieäc söû duïng nôï khoâng coøn nöõa. Tình hình naøy ñöôïc moâ taû ôû hình sau :
Nhìn vaøo hình chuùng ta thaáy raèng luùc ñaàu rE taêng khi tyû leä ñoøn baåy gia taêng trong khi rD khoâng ñoåi vaø do höôûng ñöôïc lôïi ích töø taám chaén thueá khi gia taêng söû duïng nôï neân chi phí söû duïng voán bình quaân giaûm (WACC). Nhöng khi ñoøn baåy taøi chính gia taêng ñeán ñieåm X naøo ñoù thì WACC taêng leân, do ruûi ro taêng leân khieán cho rE vaø rD cuõng taêng leân. Nhö vaäy taïi ñieåm X laø ñieåm coù chi phí söû duïng voán thaáp nhaát hay taïi ñoù Doanh nghieäp coù caáu truùc voán toái öu.
Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán vieäc xaây döïng caáu truùc voán :
Khi thieát laäp moät caáu truùc voán toái öu ta caàn chuù yù ñeán moät soá yeáu toá aûnh höôûng nhö sau :
Ruûi ro Doanh nghieäp :
Ruûi ro phaùt sinh ñoái vôùi taøi saûn cuûa Coâng ty ngay caû khi Coâng ty khoâng söû duïng nôï. Coâng ty naøo coù ruûi ro Doanh nghieäp caøng lôùn thì caøng haï thaáp tæ leä nôï toái öu.
Thueá thu nhaäp Coâng ty :
Do laõi vay laø yeáu toá chi phí tröôùc thueá neân söû duïng nôï giuùp Coâng ty tieát kieäm thueá. Tuy nhieân ñieàu naøy seõ khoâng coøn yù nghóa nöõa ñoái vôùi nhöõng Coâng ty naøo ñöôïc öu ñaõi hay vì lyù do gì ñoù maø thueá thu nhaäp ôû möùc thaáp.
Söï chuû ñoäng veà taøi chính :
Söû duïng nôï nhieàu laøm giaûm ñi söï chuû ñoäng veà taøi chính ñoàng thôøi laøm xaáu ñi tình hình baûng caân ñoái taøi saûn khieán cho nhöõng nhaø cung caáp voán ngaàn ngaïi cho vay hay ñaàu tö voán vaøo Coâng ty.
Caùc tieâu chuaån ngaønh :
Caáu truùc voán giöõa caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc nhau raát nhieàu. Caùc nhaø phaân tích taøi chính, caùc Ngaân Haøng ñaàu tö, caùc cô quan xeáp haïng traùi phieáu, caùc nhaø ñaàu tö coå phaàn thöôøng vaø caùc Ngaân Haøng thöông maïi thöôøng so saùnh ruûi ro taøi chính cuûa Doanh nghieäp, ño löôøng bôûi caùc tyû soá khaû naêng thanh toaùn laõi vay, khaû naêng thanh toaùn chi phí taøi chính coá ñònh vaø tyû leä ñoøn baåy vôùi caùc tieâu chuaån hay ñònh möùc cuûa ngaønh hoaït ñoäng.
Toùm laïi caùc nghieân cöùu veà taùc ñoäng cuûa ngaønh hoaït ñoäng ñoái vôùi caáu truùc voán thöôøng ñi tôùi keát luaän laø coù moät caáu truùc voán toái öu cho caùc Doanh nghieäp caù theå.
Taùc ñoäng cuûa tín hieäu :
Khi Doanh nghieäp phaùt haønh chöùng khoaùn môùi, söï kieän naøy coù theå ñöôïc coi laø ñang cung caáp moät tín hieäu cho thò tröôøng taøi chính veà vieãn caûnh töông lai cuûa Doanh nghieäp hay caùc hoaït ñoäng töông lai do caùc Giaùm ñoác cuûa Doanh nghieäp hoaïch ñònh. Nhöõng tín hieäu do caùc thay ñoåi caáu truùc voán cung caáp laø ñaùng tin caäy vì neáu caùc doøng tieàn töông lai khoâng xaûy ra, Doanh nghieäp phaûi chòu soá tieàn phaït töùc chi phí phaù saûn coù theå coù. Noùi chung, caùc nghieân cöùu veà thay ñoåi caáu truùc voán ñeàu cho raèng caùc cung öùng chöùng khoaùn môùi ñöa tôùi caùc ñaùp öùng giaù chöùng khoaùn giaûm. Vieäc mua laïi coå phaàn thöôøng laø seõ ñöa tôùi caùc lôïi nhuaän ñöôïc coâng boá döông lôùn töø coå phaàn thöôøng cuûa Doanh nghieäp. Caùc haønh ñoäng laøm taêng ñoøn baåy taøi chính thöôøng gaén vôùi thu nhaäp coå phaàn döông vaø caùc haønh ñoäng laøm giaûm ñoøn baåy taøi chính gaén vôùi thu nhaäp coå phaàn aâm. Vì vaäy khi moät Doanh nghieäp thöïc hieän quyeát ñònh thay ñoåi veà caáu truùc voán, Doanh nghieäp phaûi chuù yù ñeán tín hieäu coù theå coù veà caùc vieãn caûnh thu nhaäp töông lai vaø hieän taïi cuûa Doanh nghieäp cuõng nhö caùc döï ñònh cuûa caùc giaùm ñoác maø giao dòch ñeà xuaát seõ chuyeån ñeán thò tröôøng.
Taùc ñoäng cuûa öu tieân quaûn trò :
Lyù thuyeát traät töï phaân haïng cho raèng coù theå khoâng coù moät caáu truùc voán muïc tieâu rieâng vaø haøm yù raèng caùc Doanh nghieäp thích taøi trôï noäi boä hôn. Caùc giaùm ñoác ñieàu chænh tæ leä chi traû coå töùc ñeå traùnh vieäc baùn coå phaàn thöôøng ra beân ngoaøi trong khi traùnh caùc thay ñoåi lôùn trong soá löôïng coå phaàn. Neáu caàn phaûi coù taøi trôï töø beân ngoaøi, caùc chöùng khoaùn an toaøn nhaát neân ñöôïc phaùt haønh tröôùc. Cuï theå nôï thöôøng laø chöùng khoaùn ñaàu tieân ñöôïc phaùt haønh vaø voán coå phaàn baùn ra beân ngoaøi laø giaûi phaùp cuoái cuøng. Öu tieân cho taøi trôï noäi boä döïa treân öôùc muoán traùnh caùc bieän phaùp kyû luaät vaø giaùm saùt seõ xaûy ra khi baùn chöùng khoaùn môùi ra coâng chuùng.
Caùc haøm yù veà quaûn trò cuûa lyù thuyeát caáu truùc voán :
Quyeát ñònh caáu truùc voán laø moät trong nhöõng quyeát ñònh troïng taâm quan troïng maø caùc giaùm ñoác taøi chính phaûi quan taâm. Tröôùc heát, haàu nhö chaéc chaén raèng caùc thay ñoåi trong caáu truùc voán seõ ñöa ñeán caùc thay ñoåi trong giaù trò thò tröôøng cuûa Doanh nghieäp. Thöù hai, lôïi ích cuûa taám chaén thueá töø nôï ñöa ñeán giaù trò Doanh nghieäp gia taêng, ít nhaát laø ñeán ñieåm maø chi phí ñaïi lyù vaø chi phí phaù saûn gia taêng laøm buø tröø lôïi theá veà thueá cuûa nôï. Thöù ba, caáu truùc voán toái öu chòu aûnh höôûng naëng neà bôûi ruûi ro kinh doanh cuûa Doanh nghieäp. Thöù tö, khi caùc giaùm ñoác thöïc hieän caùc thay ñoåi theå hieän trong caáu truùc voán cuûa Doanh nghieäp, caùc haønh ñoäng naøy seõ chuyeån caùc thoâng tin quan troïng ñeán caùc nhaø ñaàu tö.
Caùc vaán ñeàn ñaïo ñöùc : taùc ñoäng cuûa mua laïi baèng voán vay (LBO) ñoái vôùi coå ñoâng :
Mua laïi baèng voán vay ñaët ra caùc vaán ñeà ñaïo ñöùc quan troïng. Caùc quyeàn lôïi coù tính caïnh tranh cuûa coå ñoâng seõ ñöôïc giaûi quyeát nhö theá naøo trong caùc mua laïi baèng voán vay vaø trong caùc giao dòch taøi chính quan troïng khaùc? Tuy nhieân, caùc caâu hoûi naøy ít khi coù ñöôïc caâu traû lôøi ñôn giaûn. Moät vaøi vaán ñeà caàn xem xeùt khi thaûo luaän veà tính ñaïo ñöùc cuûa caùc mua laïi baèng voán vay :
Coù phaûi vieäc duy trì soá löôïng nhaân vieân vaø caùc cô sôû hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa Doanh nghieäp vôùi caùc Doanh nghieäp khaùc vì lôïi ích laâu daøi cuûa nhaân vieân hay khoâng?
Trong caùc giao dòch mua laïi baèng voán vay, caùc traùi chuû coù thöïc söï bò thieät haïi khi tính ñeán caùc ñieàu khoaûn baûo veä trong hôïp ñoàng kyù keát luùc hoï mua traùi phieáu vôùi moái lieân heä giöõa lôïi töùc traùi phieáu vaø thoûa hieäp baûo veä khoâng?
Caùc ñoøi hoûi cuûa nhaø cho vay vaø caùc cô quan xeáp haïng traùi phieáu :
Caùc ñoøi hoûi cuûa nhaø cho vay vaø caùc cô quan xeáp haïng traùi phieáu thöôøng ñònh ra caùc giôùi haïn cho vieäc choïn löïa caáu truùc voán cuûa Doanh nghieäp nhö laø moät ñieàu kieän ñeå cung caáp tín duïng hay duy trì xeáp haïng cuûa traùi phieáu hoaëc coå phaàn öu ñaõi.
II. TAÙC ÑOÄNG CUÛA CAÁU TRUÙC VOÁN TOÁI ÖU ÑEÁN DOANH LÔÏI VAØ RUÛI RO :
Moái quan heä giöõa ruõi ro taøi chính vaø ñoøn baåy taøi chính :
Khaùi nieäm ruûi ro taøi chính :
Ruûi ro taøi chính laø loaïi ruûi ro gaén lieàn vôùi quyeát ñònh taøi chính cuûa nhaø ñaàu tö cuï theå. Ruûi ro taøi chính laø haäu quaû cuûa vieäc söû duïng nôï trong caáu truùc voán, caáu truùc taøi chính. Ruûi ro taøi chính xaûy ra do Doanh nghieäp khoâng coù khaû naêng chi traû caùc khoaûn chi phí taøi chính coá ñònh nhö laõi vay, lôïi töùc coå phaàn öu ñaõi, chi phí thueâ mua taøi chính, neáu trong caáu truùc voán cuûa Doanh nghieäp coù taøi trôï vay baèng coå phaàn öu ñaõi hoaëc tín duïng thueâ mua.
Khaùi nieäm ñoøn baåy taøi chính :
Ñoøn baåy taøi chính laø moät ñoøn baåy kinh teá xaûy ra khi moät phaàn taøi saûn cuûa Doanh nghieäp ñöôïc taøi trôï baèng nhöõng nguoàn voán phaûi traû chi phí taøi chính coá ñònh nhö taøi trôï baèng coå phaàn öu ñaõi, baèng nôï hoaëc noùi caùch khaùc ñoøn baåy taøi chính laø loaïi ñoøn baåy söû duïng tieàm naêng cuûa chi phí taøi chính coá ñònh ñeå khuyeách ñaïi thu nhaäp cho chuû sôû höõu (EPS).
Phaân tích taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy taøi chính ñoái vôùi thu nhaäp vaø ruûi ro cuûa coå ñoâng thoâng qua phaân tích moái quan heä giöõa EBIT vaø EPS :
Caùc Doanh nghieäp thöôøng söû duïng ñoøn baåy taøi chính ñeå taêng thu nhaäp cho coå ñoâng. Tuy nhieân vieäc ñaït ñöôïc lôïi nhuaän gia taêng naøy seõ keùo theo gia taêng ruûi ro. Ñeå thaáy roõ taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy taøi chính ñoái vôùi thu nhaäp vaø ruûi ro cuûa coå ñoâng, chuùng ta xe xeùt ví duï sau :
Coâng ty A coù toång taøi saûn laø 5.000.000 USD, giaù moãi coå phaàn laø 50 USD, chi phí söû duïng nôï laø 10 %, thueá thu nhaäp Doanh nghieäp laø 40 %. Coâng ty ñang xem xeùt 3 phöông aùn taøi trôï sau :
PA 1 : Khoâng söû duïng ñoøn baåy taøi chính.
PA 2 : Söû duïng ñoøn baåy taøi chính vôùi möùc ñoä laø 30%
PA 3 : Söû duïng ñoøn baåy taøi chính vôùi möùc ñoä laø 60%
ÖÙng vôùi töøng phöông aùn taøi trôï, caáu truùc voán cuûa Coâng ty nhö sau :
CAÁU TRUÙC VOÁN :
Ñoøn baåy taøi chính
(Tæ leä nôï/toång taøi saûn)
PA 1
PA 2
PA 3
0%
30%
60%
Toång taøi saûn
5.000.000
5.000.000
5.000.000
Nôï
0
1.500.000
3.000.000
Voán coå phaàn
5.000.000
3.500.000
2.000.000
Soá löôïng coå phaàn
100.000
700.000
40.000
BAÙO CAÙO THU NHAÄP :
TH 1 : Coâng ty A coù EBIT laø 1.000.000, töùc ROA = 20%
PA 1
PA 2
PA 3
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT)
1.000.000
1.000.000
1.000.000
Laõi vay (R)
0
150.000
300.000
Lôïi nhuaän tröôùc thueá (EBIT)
1.000.000
8.500.000
700.000
Lôïi nhuaän thu nhaäp Doanh nghieäp (40%)
400.000
340.000
280.000
Lôïi nhuaän sau thueá (EAT)
600.000
510.000
420.000
Thu nhaäp moãi coå phaàn (EPS)
6
7,3
10,5
Tæ suaát sinh lôïi treân voán coå phaàn (ROE)
12%
14,6%
21%
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt nhö sau :
Vôùi möùc EBIT = 1.000.000 töông ñöông ROA = 20%, PA 3 laø phöông aùn ñem laïi EPS vaø ROE cao nhaát cho Coâng ty (EPS = 10,5 vaø ROE = 21%). Do ñoù vì muïc tieâu toái ña hoùa thu nhaäp cho coå ñoâng Coâng ty chaéc chaén choïn PA 3. PA 3 coù möùc ñoøn baåy taøi chính cao nhaát (60%) laø phöông aùn toát nhaát vì khi söû duïng möùc ñoä ñoøn baåy naøy Coâng ty ñaõ ñaûm baûo ñieàu kieän ñeå nhaän ñöôïc maët thuaän lôïi cuûa ñoøn baåy taøi chính laø ROA > 0 vaø ROA > rD (ROA = 20%, rD = 10%)
TH 2 : Taùc ñoäng cuûa moät söï suït giaûm 25% trong EBIT xuoáng coøn 750.000 ROA = 15%
PA 1
PA 2
PA 3
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT)
750.000
750.000
750.000
Laõi vay (R)
0
150.000
300.000
Lôïi nhuaän tröôùc thueá (EBIT)
750.000
600.000
450.000
Lôïi nhuaän thu nhaäp Doanh nghieäp (40%)
300.000
240.000
180.000
Lôïi nhuaän sau thueá (EAT)
450.000
360.000
270.000
Thu nhaäp moãi coå phaàn (EPS)
4,5
5,1
6,75
Tæ suaát sinh lôïi treân voán coå phaàn (ROE)
9%
10,3%
13,5%
Phaàn traêm thay ñoåi cuûa ROE
-25%
-29,5%
-35,7%
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt nhö sau :
Trong TH 1 cho thaáy taùc ñoäng cuûa vieäc taêng möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính töø 0 leân 30% leân 60% ñaõ laøm cho ROE taêng töø 12% leân 14,6% leân 21% do Coâng ty hieän ñang coù ROA = 20% trong khi ñ1o söû duïng ñoøn baåy Coâng ty chæ traû chi phí laø 10%. Nhö vaäy Coâng ty söû duïng ñoøn baåy taøi chính trong caáu truùc voán sai bieät giöõa ROA vaø rD taêng leân caøng aco thì seõ ñem laïi thu nhaäp cho coå ñoâng caøng lôùn. Tuy nhieân vieäc söû duïng vaø gia taêng ñoøn baåy taøi chính taïo ra söï gia taêng ROE cho coå ñoâng cuõng ñoàng thôøi taïo ra ruûi ro gia taêng. Cuï theå ôû TH 2 khi EBIT giaûm 25%, ROE cuûa PA 1 giaûm 25% nhöng PA 2 vaø PA 3 thì tæ leä giaûm trong ROE luoân cao hôn trong EBIT. Cuï theå vôùi PA 2 möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính laø 30%, ROE giaûm 29,5%; vôùi PA 3 möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính laø 60%, ROE giaûm 35,7%.
TH 3 : Taùc ñoäng cuûa moät söï suït giaûm 30% trong EBIT xuoáng coøn 300.000 ROA = 6%
PA 1
PA 2
PA 3
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT)
300.000
300.000
300.000
Laõi vay (R)
0
150.000
300.000
Lôïi nhuaän tröôùc thueá (EBIT)
300.000
150.000
0
Lôïi nhuaän thu nhaäp Doanh nghieäp (40%)
120.000
60.000
0
Lôïi nhuaän sau thueá (EAT)
180.000
90.000
0
Thu nhaäp moãi coå phaàn (EPS)
1,8
1,3
0
Tæ suaát sinh lôïi treân voán coå phaàn (ROE)
3,6%
2,6%
0
Phaàn traêm thay ñoåi cuûa ROE
-70%
-82,4%
-100%
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt nhö sau :
Taùc ñoäng cuûa vieäc giaûm 70% trong EBIT aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu vì neáu vôùi PA 1 khoâng söû duïng ñoøn baåy taøi chính thì ROE chæ giaûm 70% baèng vôùi söï suït giaûm trong EBIT, trong khi ñoù vôùi PA 2 ROE giaûm 82,4% vaø PA 3 ROE giaûm 100%. Ñaëc bieät laø söï giaûm suït trong EBIT naøy ñaõ laøm thay ñoåi caû quyeát ñònh taøi trôï cuûa Coâng ty vì vôùi giaù trò EBIT naøy ñeå nhaèm muïc tieâu toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu Coâng ty seõ choïn PA 1. xaûy ra tình traïng naøy laø do maëc duø Coâng ty vaãn hoaït ñoäng coù laõi vôùi ROA = 6% nhöng Coâng ty phaûi toán ñeán 10% ñeå chi traû cho chi phí söû duïng ñoøn baåy taøi chính.
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt nhö sau chung :
Nhö vaäy ñoøn baåy taøi chính luoân mang tính hai maët :
Moät maët söû duïng vaø gia taêng ñoøn baåy taøi chính coù theå toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu khi ROA > 0 vaø ROA > rD thì khi gia taêng ñoøn baåy taøi chính seõ laøm cho thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu cao seõ caøng cao hôn nöõa.
Maët khaùc söû duïng vaø gia taêng ñoøn baåy taøi chính coù theå ñöa coå ñoâng ñeán moät ruûi ro lôùn hôn nghóa laø khi ROA < rD cuõng vieäc söû duïng ñoøn baåy taøi chính seõ laøm cho thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu giaûm thaáp hôn nöõa. Ñaëc bieät nghieâm troïng hôn khi doanh nghieäp hoaït ñoäng bò thua loã khoâng coù khaû naêng thanh toaùn laõi vay, thì vieäc söû duïng vaø gia taêng ñoøn baåy taøi chính seõ khuyeách ñaïi loã leân raát nhieàu vaø nhanh choùng ñöa Doanh nghieäp ñi ñeán phaù saûn.
Taám chaén thueá töø laõi vay :
Khi Coâng ty söû duïng nôï daøi haïn ñeå taøi trôï thì Coâng ty luoân nhaän ñöôïc moät khoaûn sinh lôïi töø taám chaén thueá cuûa laõi vay. Ñaây ñöôïc xem laø lôïi ích chuû yeáu coù ñöôïc töø vieäc vay nôï. Khoaûn sinh lôøi naøy cuõng ñöôïc coi nhö laø moät khoaûn maø chính phuû ñaõ trôï caáp cho caùc Coâng ty döôùi hình thöùc giaûm thueá ñeå khuyeán khích caùc Coâng ty söû duïng caùc khoaûn vay nôï.
Goïi T laø thueá suaát thu nhaäp Doanh nghieäp vaø R laø laõi vay, thì khoaûn trôï caáp naøy haøng naêm seõ laø (T x R)
Do ñoù khi Coâng ty söû duïng caøng nhieàu nôï vay thì khoaûn sinh lôïi töø taám chaén thueá cuûa laõi vay caøng lôùn. Tuy nhieân Coâng ty cuõng caàn chuù yù laø khi gia taêng nôï vay ngaøy caøng lôùn thì ruûi ro taøi chính maø Coâng ty gaùnh chòu cuõng ngaøy caøng gia taêng. Do ñoù Coâng ty neân thaän troïng caân nhaéc kyõ tröôùc khi quyeát ñònh gia taêng nôï vay trong caáu truùc voán.
Ruûi ro taøi chính vaø ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính :
Coù theå duøng nhieàu tyû soá taøi chính khaùc nhau ñeå ño löôøng ruûi ro gaén vôùi vieäc söû duïng nôï vaø coå phaàn öu ñaõi trong caáu truùc voán cuûa Doanh nghieäp. Caùc tæ soá naøy bao goàm tæ soá nôï treân toång taøi saûn, tyû soá nôï treân voán coå phaàn thöôøng, tyû soá khaû naêng thanh toaùn laõi vay. Baây giôø, moät phöông phaùp khaùc ñeå ño löôøng ruûi ro taøi chính cuûa moät Doanh nghieäp laø ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính (DFL)
Ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính laø thöôùc ño ñoä nhaïy caûm tính khoâng chaéc chaén cuûa EPS khi EBIT thay ñoåi cuï theå ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính ñöôïc tính nhö phaàn traêm thay ñoåi trong thu nhaäp moãi coå phaàn do phaàn traêm thay ñoåi trong EBIT.
DFL taïi X =
Hay :
DFL =
Vôùi DEPS vaø DEBIT laø caùc thay ñoåi trong EPS vaø EBIT. Vì DFL cuûa moät Doanh nghieäp khaùc nhau ôû moãi möùc EBIT caàn xaùc ñònh ñieåm X taïi ñoù muoán tính ñoøn baåy. Coâng thöùc ño löôøng DFL cuûa moät Doanh nghieäp khaù baát tieän vì caàn söû duïng hai döï baùo veà EBIT vaø EPS, ñoøi hoûi phaûi coù soá lieäu ít nhaát cuûa hai kyø. Vaø sau ñaây laø nhöõng coâng thöùc thöôøng duøng :
Caáu truùc voán goàm coå phaàn thöôøng vaø nôï :
DFL = (2)
Caáu truùc voán goàm coå phaàn thöôøng, coå phaàn öu ñaõi, nôï :
DFL = (3)
Vôùi Q laø saûn löôïng saûn phaåm tieâu thuï döï ñònh
P laø giaù baùn moät saûn phaåm
V laø bieán phí cho moät ñôn vò saûn phaåm
F laø ñònh phí saûn xuaát chung
R laø chi phí traû laõi vay
DP laø coå töùc coå phaàn öu ñaõi
T laø thueá suaát thueá thu nhaäp Doanh nghieäp
Löu yù :
Khoâng gioáng nhö laõi vay, lôïi töùc coå phaàn öu ñaõi khoâng ñöôïc khaáu tröø thueá. Vì vaäy ñeå thaáy ñöôïc taùc ñoäng cuûa laõi vay vaø lôïi töùc coå phaàn öu ñaõi ñeán ruûi ro taøi chính chuùng ta phaûi ñaët laõi vay vaø lôïi töùc coå phaàn öu ñaõi treân 1 cô sôû tröôùc thueá töông ñöông nhau.
Coâng thöùc (2) (3) ñöôïc duøng ñeå xaùc ñònh DFL cuûa nhöõng Doanh nghieäp chæ saûn xuaát kinh doanh moät loaïi saûn phaåm.
Ñoái vôùi nhöõng Doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh nhieàu loaïi saûn phaåm DFL ñöôïc tính nhö sau :
Caáu truùc voán goàm coå phaàn thöôøng vaø nôï :
DFL =
Caáu truùc voán goàm coå phaàn thöôøng, coå phaàn öu ñaõi vaø nôï :
DFL =
Doanh nghieäp coù theå thay ñoåi DFL baèng caùch taêng hay giaûm caùc chi phí taøi chính coá ñònh. Soá löôïng chi phí hoaït ñoäng taøi chính coá ñònh cuûa moät Doanh nghieäp tuøy thuoäc vaøo hoãn hôïp giöõa nôï vaø voán coå phaàn thöôøng trong caáu truùc voán cuûa mình. Nhö vaäy moät Doanh nghieäp coù tyû leä nôï vaø coå phaàn öu ñaõi töông ñoái lôùn trong caáu truùc voán seõ coù chi phí taøi chính coá ñònh töông ñoái lôùn vaø moät DFL cao.
Qui trình hoaïch ñònh caáu truùc voán trong thöïc teá :
Phaân tích EBIT – EPS :
Phaân tích quan heä EBIT – EPS laø phaân tích söï aûnh höôûng cuûa nhöõng phöông aùn taøi trôï khaùc nhau ñoái vôùi lôïi nhuaän treân coå phaàn. Töø söï phaân tích naøy, chuùng ta seõ tìm moät ñieåm baøng quan (indifferent poit), töùc laø ñieåm cuûa EBIT maø ôû ñoù caùc phöông aùn taøi trôï ñeàu mang laïi EPS nhö nhau. Ñeå minh hoïa phaân tích quan heä EBIT – EPS, chuùng ta xem xeùt ví duï sau ñaây :
Coâng ty A coù nguoàn voán daøi haïn 10 trieäu USD hoaøn toaøn töø nguoàn voán coå phaàn thöôøng. Coâng ty caàn huy ñoäng theâm 5 trieäu USD cho vieäc môû roäng saûn xuaát kinh doanh. Coâng ty xem xeùt 3 phöông aùn huy ñoäng voán : phöông aùn 1 : phaùt haønh coå phieáu thöôøng : phöông aùn 2 : phaùt haønh traùi phieáu vôùi laõi suaát 12%, phaùt haønh coå phieáu öu ñaõi vôùi coå töùc 11%. Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi (EBIT) haøng naêm cuûa Coâng ty hieän taïi laø 1.5 trieäu USD. Thueá thu nhaäp Coâng ty laø 40% vaø Coâng ty hieän coù 200.000 coå phaàn. Neáu söû duïng phöông aùn thöù nhaát, Coâng ty coù theå baùn theâm 100.000 coå phaàn vôùi giaù 50 USD/coå phaàn ñeå huy ñoäng theâm 5 trieäu USD.
Muïc tieâu cuûa chuùng ta laø phaân tích ñeå tìm ra ñieåm baøng quan, töùc laø ñieåm maø ôû ñoù caùc phöông aùn taøi trôï ñeàu mang laïi EPS nhö nhau. Tröôùc heát, chuùng ta xaùc ñònh EPS theo coâng thöùc sau :
EPS =
Trong ñoù : R laø laõi suaát haøng naêm phaûi traû
DP : laø coå töùc haøng naêm phaûi traû
T : laø thueá suaát thueá thu nhaäp cuûa Coâng ty
NE : laø soá löôïng coå phaàn thoâng thöôøng
Ñeå xaùc ñònh EPS cuûa Coâng ty theo 3 phöông aùn taøi trôï, chuùng ta laäp baûng tính toaùn döôùi ñaây :
Baûng tính EPS theo 3 phöông aùn taøi trôï :
Phöông aùn taøi trôï
Coå phieáu
thöôøng
Nôï
Coå phieáu
öu ñaõi
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi (EBIT)
2.700.000$
2.700.000$
2.700.000$
Laõi suaát (R)
2.700.000$
600.000$
2.700.000$
Lôïi nhuaän tröôùc thueá (EBT)
2.700.000$
2.100.000$
2.700.000$
Thueá thu nhaäp (EBT x T)
1.080.000$
840.000$
1.080.000$
Lôïi nhuaän sau thueá (EAT)
1.620.000$
1.260.000$
1.620.000$
Coå töùc coå phieáu öu ñaõi (DP)
1.620.000$
1.260.000$
550.000$
Lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng thöôøng
1.620.000$
1.260.000$
1.070.000$
Soá löôïng coå phaàn (NE)
300.000$
200.000$
200.000$
Lôïi nhuaän treân coå phaàn (EPS)
5,40$
6,30
5,35
Döïa vaøo baûng tính toaùn treân chuùng ta coù theå xaùc ñònh ñieåm baøng quan baèng moät trong hai phöông phaùp : phöông phaùp hình hoïc vaø phöông phaùp ñaïi soá.
Xaùc ñònh ñieåm baøng quan baèng phöông phaùp hình hoïc :
Söû duïng ñoà thò bieåu dieãn quan heä giöõa EBIT vaø EPS chuùng ta coù theå tìm ra ñöôïc ñieåm baøng quan, töùc laø ñieåm giao nhau giöõa caùc phöông aùn tai trôï ôû ñoù EBIT theo baát kyø phöông aùn naøo cuõng mang laïi EPS nhö nhau. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy chuùng ta xaây döïng ñoà thò nhö treân hình veõ. Ñoái vôùi moãi phöông aùn, chuùng ta laàn löôït veõ ñöôøng thaúng phaûn aùnh quan heä giöõa EPS vôùi taát caû caùc ñieåm cuûa EBIT.
Tröôùc heát treân ñoà thò chuùng ta choïn caùc ñieåm coù hoaønh ñoä laàn löôït laø 5,40; 6,30 vaø 5,35 (5,40 vaø 5,35 gaàn nhau neân treân ñoà thò chuùng gaàn nhö truøng nhau). Keá ñeán chuùng ta tìm ñieåm thöù hai baèng caùch laàn löôït cho EPS = 0 ñeå tìm ra EBIT töông öùng.
Vôùi phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng
(EBIT – R)(1 – T) – DP = 0
(EBIT – 0)(1 – 0.4) – 0 = 0
EBIT x 0,6 = 0
EBIT = 0
Noái hai ñieåm coù toïa ñoä (0;0) vaø (2,7 ; 5,4) chuùng ta coù ñöôïc ñöôøng thaúng phaûn aùnh EPS theo phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng.
Vôùi phöông aùn taøi trôï baèng nôï :
(EBIT – R) (1 – T) – DP = 0
(EBIT – 600.000) (1 – 0,4) – 0 = 0
(EBIT) x 0,6 – 360.000 = 0
EBIT =
Noái hai ñieåm coù toïa ñoä (0,6 ; 0) vaø (2,7 ; 6,3) chuùng ta coù ñöôïc ñöôøng thaúng phaûn aùnh EPS theo phöông aùn taøi trôï baèng nôï.
Vôùi phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu öu ñaõi :
(EBIT – R) (1 – T) – DP = 0
(EBIT – 0) (1 – 0,4) – 550.000 = 0
(EBIT) x 0,6 – 550.000 = 0
EBIT =
Noái hai ñieåm coù toïa ñoä (0,96 ; 0) vaø (2,7 ; 5,35) chuùng ta coù ñöôïc ñöôøng thaúng phaûn aùnh EPS theo phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu öu ñaõi.
Ñoà thò xaùc ñònh ñieåm baøng quan theo 3 phöông aùn. (hình veõ 1,2,3)
Treân hình veõ, hai ñieåm caét nhau giöõa ñöôøng thaúng coå phieáu thöôøng vôùi ñöôøng thaúng coå phieáu nôï vaø coå phieáu öu ñaõi cho chuùng ta hai ñieåm baøng quan vì ôû ñieåm ñoù caùc phöông aùn taøi trôï ñeàu ñem laïi cuøng EPS.
Xaùc ñònh ñieåm baøng quan baèng phöông phaùp ñaïi soá :
Phöông trình xaùc ñònh ñieåm hoøa voán (EBIT) cuûa hai phöông aùn taøi trôï 1 vaø 2 ñöôïc vieát nhö nhau :
EPS =
Vôùi NE tieâu bieåu cho soá coå phaàn thöôøng chöa chi traû töông öùng cuûa phöông aùn taøi trôï hoaøn toaøn baèng voán coå phaàn.
NDE tieâu bieåu cho soá coå phaàn thöôøng chöa chi traû cuûa phöông aùn taøi trôï coù söû duïng ñoøn baåy taøi chính (PA2)
EBIT laø EBIT baøng quan giöõa hai phöông aùn taøi trôï 1 vaø 2.
Trong ví duï chuùng ta tìm ñieåm baøng quan giöõa hai phöông aùn taøi trôï baèng nôï vaø coå phieáu thöôøng nhö sau :
(EBIT) x 0,6 x 200.000 = EBIT x 0,6 x 300.000 – 0,6 x 600.000 x 300.000 60.000 EBIT = 108.000.000.000
EBIT = 1.800.000 $
Thöïc hieän töông töï chuùng ta coù theå tìm ñöôïc ñieåm baøng quan giöõa hai phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng vaø coå phieáu öu ñaõi :
0,6 x 200.000 EBIT = 0,6 x 300.000 x EBIT – 550.000 x 300.000
60.000EBIT = 165.000.000.000
EBIT = 2.750.000$
YÙ nghóa cuûa ñieåm baøng quan :
Töø phöông phaùp hình hoïc cuõng nhö phöông phaùp ñaïi soá chuùng ta tìm thaáy ñieåm baøng quan giöõa hai phöông aùn taøi trôï baèng nôï vaø coå phieáu thöôøng laø 1,8 trieäu USD. Ñieàu naøy coù nghóa laø neáu EBIT thaáp hôn ñieåm baøng quan thì phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng taïo ra ñöôïc EPS cao hôn phöông aùn taøi trôï baèng nôï, nhöng neáu EBIT vöôït qua ñieåm baøng quang thì phöông aùn taøi trôï baèng nôï mang laïi EPS cao hôn phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng.
Töông töï ñieåm baøng quan giöõa hai phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng vaø coå phieáu öu ñaõi laø 2,75 trieäu USD. Neáu EBIT naèm döôùi ñieåm naøy thi phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng taïo ra EPS cao hôn phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu öu ñaõi, nhöng neáu EBIT vöôït qua ñieåm baøng quan thì phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu öu ñaõi mang laïi EPS cao hôn phöông aùn taøi trôï baèng coå phieáu thöôøng.
Quy trình hoaïch ñònh caáu truùc voán trong thöïc teá :
Quy trình goàm 5 böôùc :
- Böôùc 1 : Tính toaùn möùc EBIT döï kieán sau khi môû roäng hoaït ñoäng.
Caên cöù treân kinh nghieäm hoaït ñoäng ñaõ qua vaø moät döï kieán veà taùc ñoäng cuûa vieäc môû roäng kinh doanh. Giaùm ñoác taøi chính cuûa Coâng ty A öôùc tính EBIT döï kieán seõ laø 2,7 trieäu USD/naêm trong caùc ñieàu kieän hoaït ñoäng bình thöôøng.
- Böôùc 2 : Öôùc löôïng tính khaû bieán cuûa möùc EBIT naøy thoâng qua vieäc xaùc ñònh ñoä leäch EBIT.
- Böôùc 3 : Tính toaùn ñieåm hoøa voán EBIT giöõa hai phöông aùn taøi trôï ñeà xuaát so saùnh EBIT döï kieán vôùi EBIT hoøa voán ñeå ra quyeát ñònh taøi trôï.
- Böôùc 4 : Phaân tích caùc öôùc löôïng naøy trong boái caûnh ruûi ro maø Coâng ty saün saøng chaáp nhaän.
- Böôùc 5 : Xem xeùt caùc chöùng cöù thò tröôøng ñeå xaùc ñònh caáu truùc voán ñeà xuaát coù quaù ruûi ro khoâng. ÔÛ böôùc naøy nhaø ñaàu tö seõ duøng phaân phoái chuaån thoâng qua ñieåm Z ñeå ño löôøng khaû naêng xaûy ra ruûi ro cho phöông aùn taøi trôï ñöôïc ñeà xuaát. Giaû söû neáu phaûi so saùnh giöõa 2 phöông aùn : Taøi trôï hoaøn toaøn voán coå phaàn vôùi phöông aùn taøi trôï nôï vaø voán coå phaàn thì ruûi ro naøy ñöôïc xaùc ñònh qua 2 ñieåm Z nhö sau :
+ Z1 : Ño löôøng khaû naêng xaûy ra tình traïng phöông aùn taøi trôï Nôï – Voán coå phaàn khoâng toát baèng phöông aùn taøi trôï hoaøn toaøn voán coå phaàn : : Z1 :
+ Z2 : Ño löôøng khaû naêng xaûy ra tình traïng EBIT phöông taøi trôï nôï vaø voán coå phaàn ñem ñeán EPS < 0 : Z2 :
III. CAÁU TRUÙC VOÁN TRONG MOÁI QUAN HEÄ VÔÙI GIAÙ TRÒ DOANH NGHIEÄP :
Taøi nguyeân cô baûn cuûa moät Doanh nghieäp laø doøng caùc löu kim do taøi saûn cuûa Doanh nghieäp saûn xuaát ra. Khi Doanh nghieäp ñöôïc taøi trôï hoaøn toaøn baèng voán coå phaàn thöôøng, taát caû caùc ñoàng tieàn ñoù thuoäc veà caùc coå ñoâng. Khi Doanh nghieäp phaùt haønh caû chöùng khoaùn nôï vaø chöùng khoaùn coå phaàn thöôøng, Doanh nghieäp phaûi phaân chia caùc doøng tieàn thaønh hai doøng : moät doøng töông ñoái an toaøn thuoäc veà chuû nôï vaø moät doøng ruûi ro hôn thuoäc veà caùc coå ñoâng.
Lyù thuyeát lôïi nhuaän hoaït ñoäng roøng (NOI approach) :
Lyù thuyeát lôïi nhuaän hoaït ñoäng roøng cho raèng chi phí söû duïng voán trung bình vaø giaù trò cuûa Coâng ty vaãn khoâng ñoåi khi tyû soá ñoøn baåy taøi chính thay ñoåi. Ñeå minh hoïa ñieàu naøy chuùng ta laáy ví duï sau ñaây : giaû söû Coâng ty coù khoaûn nôï 1000 trieäu ñoàng vôùi laõi suaát 10%, lôïi nhuaän hoaït ñoäng roøng hai EBIT laø 1500 trieäu ñoàng vaø tyû suaát sinh lôïi noùi chung r laø 15%. Vôùi nhöõng thoâng tin ñaõ cho, chuùng ta coù baûn tính toaùn sau :
Ñôn vò : trieäu ñoàng
Lôïi nhuaän hoaït ñoäng roøng (EBIT) : 15.00
Tyû suaát sinh lôïi chung (r) : 15%
Toång giaù trò Coâng ty (thò tröôøng) (V) : 10.000
Giaù trò thò tröôøng cuûa nôï (D) : 1.000
Giaù trò thò tröôøng cuûa voán (E = V – D) : 9.000
Laõi traû cho nôï vay R = 1.000 x 10% = 100 trieäu ñoàng. Lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng EAT = EBIT – R = 1.500 – 100 = 1.400 trieäu ñoàng. Tyû suaát lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng.
re = =
Baây giôø giaû söû Coâng ty gia taêng nôï töø 1.000 trieäu ñoàng leân ñeán 3.000 trieäu ñoàng vaø söû duïng soá nôï Coâng ty theâm ñeå mua laïi coå phieáu thöôøng.
Khi ñoù giaù trò cuûa Coâng ty seõ nhö sau :
Ñôn vò : trieäu ñoàng
Lôïi nhuaän hoaït ñoäng roøng (EBIT) : 1.500
Tyû suaát sinh lôïi chung (r) : 15%
Toång giaù trò Coâng ty (V = ) : 10.000
Giaù trò thò tröôøng cuûa nôï (D) : 3.000
Giaù trò thò tröôøng cuûa voán (E = V – D) : 7.000
Laõi traû cho nôï vay R = 3.000 x 10% = 300 trieäu ñoàng. lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng EAT = EBIT – R = 1.500 – 300 = 1.200 trieäu ñoàng. Tyû suaát lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng :
re =
Qua ví duï treân chuùng ta thaáy raèng khi Coâng ty gia taêng söû duïng nôï hay taêng tyû soá ñoøn baåy taøi chính thì tyû suaát lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng taêng leân trong khi tyû suaát lôïi nhuaän noùi chung vaø tyû suaát lôïi nhuaän daønh cho chuû nôï khoâng thay ñoåi. Bôûi vì tyû suaát lôïi nhuaän noùi chung khoâng ñoåi neân giaù trò cuûa Coâng ty coù theå xem nhö khoâng bò aûnh höôûng bôûi söï thay ñoåi cô caáu voán. Ñieàu naøy ñöôïc minh hoïa bôûi hình sau :
Hình : quan heä giöõa chi phí söû duïng voán vaø tyû soá ñoøn baåy taøi chính
Lyù thuyeát M & M :
Lyù thuyeát naøy do hai nhaø nghieân cöùu Franco Meâdigliani vaø Merton Miller ñöa ra trong baøi baùo coù töïa ñeà : “The cost of Capital, Corparate Finance and the Theory of Investment”, Taïp chí American._. Economic Review soá 48, thaùng 6 naêm 1958 (thöôøng ñöôïc goïi taét laø lyù thuyeát M & M). M & M cho raèng toång ruûi ro ñoái vôùi nhöõng nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn vaøo moät Coâng ty naøo ñoù khoâng bò aûnh höôûng bôûi söï thay ñoåi cô caáu voán cuûa Coâng ty. Do ñoù, toång giaù trò cuûa Coâng ty vaãn nhö cuõ baát chaáp cô caáu nguoàn taøi trôï nhö theá naøo. Keát luaän cuûa M & M döïa treân yù töôûng raèng baát chaáp vieäc phaân chia cô caáu voán Coâng ty thaønh nôï, voán coå phaàn hay baát kyø nguoàn voán naøo khaùc vaãn coù moät söï chuyeån ñoåi trong giaù trò ñaàu tö khieán cho giaù trò Coâng ty vaãn khoâng ñoåi cho duø cô caáu voán cuûa noù thay ñoåi. Ñieàu naøy ñöôïc minh hoïa baèng hình aûnh 2 chieác baùnh treân hình veõ coù toång dieän tích nhö nhau cho duø ñöôïc phaân chia theá naøo chaêng nöõa. Hay noùi khaùc ñi cô caáu giöõa nôï vaø voán coå phaàn khoâng laøm thay ñoåi giaù trò cuûa Coâng ty.
Keát luaän treân ñaây cuûa M & M ñöôïc hoã trôï bôûi hoaït ñoäng kinh doanh cheânh leäch giaù. Kinh doanh gioáng nhau veà moïi maët nhöng coù giaù trò cheânh leäch nhau vaø quyeát ñònh mua taøi saûn naøo reõ ñeå baùn laïi vôùi giaù cao hôn. Neáu hai Coâng ty gioáng heät nhau ngoaïi tröø cô caáu voán khaùc nhau, do ñoù, giaù trò cuõng khaùc nhau thì hoaït ñoäng kinh doanh cheânh leäch giaù seõ xaûy ra vaø keát quaû laø giaù trò cuûa hai Coâng ty seõ ñöôïc ñöa veà traïng thaùi caân baèng. Ñeå minh hoïa ñieàu naøy, chuùng ta xem xeùt ví duï döôùi ñaây :
Xeùt hai Coâng ty NL vaø L gioáng heät nhau veà moïi maët ngoaïi tröø moät yeáu toá laø Coâng ty NL khoâng söû duïng ñoøn baåy taøi chính, töùc laø khoâng vay nôï trong khi Coâng ty L coù moät khoaûn vay 30.000$ baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu vôùi laõi suaát 12%.
Theo lyù thuyeát cô caáu voán toái öu thì Coâng ty seõ coù giaù trò cao hôn vaø chi phí söû duïng voán thaáp hôn so vôùi Coâng ty NL. Ñeå ñôn giaûn chuùng ta giaû söû theâm raèng nôï cuûa Coâng ty L coù giaù trò thò tröôøng baèng ñuùng meänh giaù cuûa noù vaø tyû suaát lôïi nhuaän yeâu caàu ñoái vôùi voán coå phaàn laø 16%. Giaù trò cuûa hai Coâng ty ñöôïc tính toaùn nhö sau :
Coâng ty NL
Coâng ty L
Thu nhaäp roøng (EBIT)
$ 10.000
$ 10.000
Laõi traû nôï vay (R)
0
3.600
Lôïi nhuaän daønh cho coå ñoâng (EAT = EBIT – R)
10.000
6.400
Tyû suaát lôïi nhuaän voán coå phaàn (re)
0,15
0,16
Giaù thò tröôøng voán coå phaàn (E = )
66.667
40.000
Giaù thò tröôøng cuûa nôï (D)
0
30.000
Toång giaù trò t (V = E + D)
66.667
70.000
Chi phí huy ñoäng voán noùi chung (r)
[rD + rE x ]
0,15
0,143
Tyû soá nôï so vôùi voán
0
0,75
Qua baûng tính toaùn treân ñaây chuùng ta thaáy raèng Coâng ty L coù phí toån huy ñoäng voán thaáp hôn vaø giaù trò Coâng ty cao hôn Coâng ty NL. Theo M & M, caùc nhaø ñaàu tö Coâng ty L nhaän thaáy raèng taøi saûn cuûa Coâng ty L treân giaù trò neân hoï seõ kinh doanh cheânh leäch giaù baèng caùch baùn coå phieáu Coâng ty L vaø mua laïi coå phieáu Coâng ty NL. Quaù trình kinh doanh cheânh leäch giaù tieáp dieãn khieán cho giaù coå phieáu Coâng ty L giaûm trong khi giaù coå phieáu Coâng ty NL taêng ñeán khi naøo toång giaù trò thò tröôøng cuûa hai Coâng ty trôû neân gioáng heät nhau.
Ví duï : nhaø ñaàu tö A ñang naém giöõ 1% coå phieáu Coâng ty L vôùi giaù trò thò tröôøng laø 40.000$ x 0,01 = 400$. Nhaø ñaàu tö A seõ :
Baùn coå phieáu Coâng ty L ñöôïc 400$
Vay 300$ vôùi laõi suaát 12%, vay baèng 1% nôï cuûa Coâng ty L. Toång soá voán saün saøng cho ñaàu tö cuûa nhaø ñaàu tö A baây giôø laø : 400$ + 300$ = 700$
Mua 1% coå phieáu cuûa Coâng ty NL vôùi giaù 66.667 x 0,01 = 666.67$. sau giao dòch naøy nhaø ñaàu tö naém giöõ 1% coå phieáu Coâng ty NL vaø coøn thöøa 700 – 666,7 = 33,33$.
Tröôùc khi thöïc hieän caùc giao dòch kinh doanh cheânh leäch giaù, lôïi nhuaän kyø voïng cuûa nhaø ñaàu tö vaøo coå phieáu L vaø 400 x 0,16 = 64$. Sau khi thöïc hieän giao dòch kinh doanh cheânh leäch giaù, lôïi nhuaän kyø voïng cuûa nhaø ñaàu tö laø 666,67 – 300 = 366,67$ thaáp hôn 33,33$ so vôùi ñaàu tö vaøo Coâng ty L. Do haï thaáp ñöôïc tieàn ñaàu tö vaøo Coâng ty NL. Nhieàu nhaø ñaàu tö khaùc cuõng haønh ñoäng nhö nhaø ñaàu tö A khieán cho giaù coå phieáu Coâng ty NL taêng trong khi giaù coå phieáu Coâng ty L giaûm. Hoaït ñoäng kinh doanh cheânh leäch giaù tieáp dieãn cho ñeán khi giaù hai coå phieáu trôû neân baèng nhau.
Döïa treân cô sôû taùc ñoäng cuûa quaù trình kinh doanh cheânh leäch giaù nhö vöøa minh hoïa, M & M keát luaän raèng Coâng ty khoâng theå thay ñoåi giaù trò hay chi phí söû duïng voán baèng caùch söû duïng ñoøn baåy taøi chính.
B. CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG VOÁN :
I. CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG VOÁN :
Chi phí söû duïng voán laø chi phí maø Doanh nghieäp, nhaø ñaàu tö phaûi traû cho vieäc söû duïng caùc nguoàn taøi trôï.
Voán ñaàu tö goàm :
+ Vay daøi haïn
+ Voán coå phaàn
+ Coå phaàn öu ñaõi
+ Lôïi nhuaän giöõ laïi
Chi phí söû duïng nôï :
Coâng ty coù theå huy ñoäng nôï döôùi hình thöùc vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng taøi chính trung gian hay döôùi hình thöùc phaùt haønh traùi phieáu.
Chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá (rD) :
Neáu Coâng ty huy ñoäng nôï döôùi hình thöùc laø vay cuûa caùc toå chöùc taøi chính trung gian thì chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá laø laõi suaát thoûa thuaän giöõa hai beân. Neáu laø phaùt haønh traùi phieáu thì chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá laø laõi suaát traùi phieáu khi ñaùo haïn. Coù hai loaïi traùi phieáu :
Traùi phieáu zero coupon laõi suaát traùi phieáu ñöôïc xaùc ñònh nhö sau :
Po =
Traùi phieáu coupon laõi suaát traùi phieáu ñöôïc xaùc ñònh nhö sau :
Po =
Trong ñoù : Po tieàn thu do baùn traùi phieáu, baèng giaù baùn traùi phieáu tröø caùc chi phí phaùt haønh.
F laø meänh giaù traùi phieáu phaùt haønh
RD laø chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá (laõi suaát huy ñoäng)
CF laø tieàn laõi traùi phieáu traû ñònh kyø
n : laø thôøi gian ñaùo haïn cuûa traùi phieáu
Chi phí söû duïng nôï sau thueá (rD) :
Chi phí söû duïng nôï sau thueá laø chi phí söû duïng voán maø nhaø ñaàu tö thöïc traû khi söû duïng nôï vay. Vì khi söû duïng nôï vay nhaø ñaàu tö nhaän ñöôïc khoaûn lôïi ích töø taém chaén cuûa thueá do laõi vay ñöôïc pheùp khaáu tröø vaøo lôïi töùc chòu thueá. Töø ñaây daãn ñeán moät keát luaän raát quan troïng laø chi phí söû duïng nôï vay luoân reû hôn chi phí söû duïng voán coå phaàn vaø caáu truùc voán thöôøng deã ñaït ñeán toái öu hôn.
rD = rD - (1 – T)
Trong ñoù T : laø thueá suaát thueá thu nhaäp Doanh nghieäp.
Löu yù : Phí söû duïng nôï thöôøng aùp duïng cho nôï môùi vay chöù khoâng phaûi nôï cuõ.
Chi phí söû duïng coå phaàn öu ñaõi (rP) :
Chi phí söû duïng coå phaàn öu ñaõi laø chi phí maø Coâng ty phaûi traû cho vieäc huy ñoäng baèng coå phieáu öu ñaõi. Do coå töùc chi traû cho coå phaàn öu ñaõi laø coá ñònh vónh vieãn neân döïa vaøo coâng thöùc ñònh giaù coå phieáu ta coù coâng thöùc tính chi phí söû duïng voán coå phaàn öu ñaõi nhö sau :
Pn =
Trong ñoù DP laø coå töùc coå phaàn öu ñaõi
Khi huy ñoäng voán, Coâng ty phaûi toán theâm chi phí phaùt haønh do ñoù Po laø giaù baùn sau khi ñaõ tröø ñi chi phí phaùt haønh.
Löu yù : laø coå töùc öu ñaõi khoâng ñöôïc khaáu tröø thueá khi tính thu nhaäp chòu thueá. Do ñoù chi phí söû duïng voán coå phaàn öu ñaõi laø chi phí sau thueá. Ñieàu naøy laøm cho chi phí söû duïng coå phaàn öu ñaõi cao hôn chi phí söû duïng nôï vay vaø caùc Doanh nghieäp thích söû duïng ñoøn baåy taøi chính baèng nôï hôn laø coå phaàn öu ñaõi.
Chi phí söû duïng voán coå phaàn thöôøng :
Chi phí söû duïng voán coå phaàn thöôøng laø möùc laõi suaát chieát khaáu maø nhaø ñaàu tö duøng ñeå chieát khaáu caùc khoaûn thu nhaäp mong ñôïi veà hieän taïi ñeå xaùc ñònh giaù trò hieän taïi cuûa coå phaàn thöôøng cho Coâng ty.
Nhö vaäy ñeå xaùc ñònh chi phí söû duïng voán cuûa coå phaàn thöôøng cuõng coù theå döïa vaøo phöông trình ñònh giaù ñeå tính nhö thöïc teá döïa vaøo hai caùch, ñoù laø duøng moâ hình taêng tröôûng coå töùc (DCF) vaø moâ hình ñònh giaù taøi saûn voán (CAPM).
Moâ hình taêng tröôûng coå töùc (DCF) :
Giaû söû : Coâng ty coù tæ leä taêng tröôûng coå töùc laø g
Giaù baùn moät coå phieáu laø PO
Coå töùc vöøa traû laø DO
Tyû suaát sinh lôøi yeâu caàu cuûa nhaø ñaàu tö laø rE
Ta coù theå xaùc ñònh rE baèng coâng thöùc ñònh giaù coå phieáu nhö sau :
PO =
Neáu moät Coâng ty coù chöùng khoaùn mua baùn treân thò tröôøng, ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc Do, Po, chæ coù g laø phaûi öôùc löôïng. Coù hai caùch öôùc löôïng g : (1) söû duïng tyû leä taêng tröôûng tröôùc ñaây, (2) söû duïng toác ñoä taêng tröôûng döï baùo cuûa caùc nhaø phaân tích.
Löu yù : ñoái vôùi chi phí söû duïng voán coå phaàn thöôøng do phaùt haønh môùi (rne) thì Po laø giaù baùn coå phieáu ñaõ tröø chi phí phaùt haønh.
Öu nhöôïc ñieåm cuûa moâ hình :
Öu ñieåm : Ñôn giaûn deã hieåu vaø deã aùp duïng
Nhöôïc ñieåm : Khoâng aùp duïng ñoái vôùi nhöõng Coâng ty khoâng chia coå töùc, cuõng khoâng phuø hôïp khi giaû ñònh moät tyû leä taêng tröôûng coá ñònh. Maët khaùc phöông phaùp naøy khoâng theå hieän roõ raøng moái quan heä giöõa lôïi nhuaän vaø ruûi ro cuõng nhö möùc ñoä ñieàu chænh ruûi ro ñoái vôùi tyû suaát sinh lôøi yeâu caàu cuûa töøng döï aùn cuûa Coâng ty.
Moâ hình ñònh giaù taøi saûn voán (CAMP) :
Nhö chuùng ta ñaõ bieát khi nghieân cöùu ñöôøng thò tröôøng chöùng khoaùn (SML) vaø thaáy raèng tyû suaát sinh lôïi kyø voïng cuûa moät khoaûn ñaàu tö phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá sau :
Laõi suaát phi ruûi ro rf
Laõi suaát ñeàu buø ruûi ro cuûa thò tröôøng (rm – rf)
Ruûi ro heä thoáng cuûa taøi saûn ñaàu tö so vôùi ruûi ro bình quaân cuûa thò tröôøng, ñöôïc goïi laø heä soá b
Tyû suaát sinh lôøi yeâu caàu cuûa nhaø ñaàu tö vaøo moät taøi saûn, taøi saûn ôû ñaây laø moät Coâng ty, moät döï aùn …, rE vôùi heä soá bE töông öùng, ñöôïc xaùc ñònh vôùi moâ hình CAPM nhö sau :
rE = rf + bE (rm – rf)
Ñeå vaän duïng moâ hình naøy ta caàn bieát caùc yeáu toá sau : laõi suaát phi ruûi ro, laõi suaát ñeàn buø ruûi ro cuûa thò tröôøng vaø öôùc löôïng moät heä soá b töông ñöông. Neáu döï aùn coù ruûi ro töông ñöông ruûi ro Coâng ty thì duøng b Coâng ty, neáu döï aùn coù ruûi ro cao hôn ruûi ro Coâng ty thì phaûi taêng heä soá b vaø ngöôïc laïi.
Öu nhöôïc ñieåm cuûa moâ hình CAPM :
Moâ hình naøy cho thaáy söï ñieàu chænh tröïc tieáp lôïi nhuaän vaø ruûi ro cuûa taøi saûn, noù ñöôïc söû duïng roäng raõi hôn moâ hình DCF. Tuy nhieân ñeå öôùc löôïng heä soá b, ta cuõng phaûi döïa vaøo döõ lieäu quaù khöù ñeå xaùc ñònh.
Trong thöïc teá hai phöông phaùp naøy thöôøng cho keát quaû khaùc nhau. Tuøy theo quan ñieåm, thoâng thöôøng ñeå dung hoøa ngöôøi ta thöôøng laáy trung bình coäng cuûa caû hai keát quaû öôùc löôïng naøy.
Ví duï : moät Coâng ty coù heä soá b laø 1,2 laõi suaát ñeàn buø thò tröôøng laø 8% vaø laõi suaát phi ruûi ro laø 6%. Coå töùc vöøa chia cuûa Coâng ty laø 2$ moät coå phieáu, tyû leä taêng tröôûng coá töùc 8%. Giaù baùn chöùng khoaùn treân thò tröôøng laø 30$ treân moät coå phieáu.
Neáu söû duïng moâ hình CAPM. Ta tính ñöôïc chi phí söû duïng voán coå phaàn thöôøng ra sau :
rE = rf + bE (rm – rf)
rE = 6% + 12,8% = 15,6%
Neáu söû duïng moâ hình DCF, chi phí söû duïng voán coå phaàn thöôøng laø :
rE =
II. CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG VOÁN BÌNH QUAÂN (WACC) :
Khaùi nieäm :
Chi phí söû duïng voán bình quaân laø chi phí maø nhaø ñaàu tö phaûi traû cho vieäc söû duïng moät caáu truùc voán hoaëc moät caáu truùc taøi chính ñeå taøi trôï cho moät quyeát ñònh ñaàu tö cuûa nhaø ñaàu tö hay noäi caùch khaùc chi phí söû duïng voán bình quaân laø laõi suaát chieát khaáu phaûn aùnh chi phí söû duïng voán cuûa caùc nhaø taøi trôï caù theå ñöôïc gia quyeàn bôûi tyû troïng cuûa töøng nguoàn trong caáu truùc taøi chính hay caáu truùc voán cuûa Doanh nghieäp.
WACC = wD rD + wp rp + wE rE + wne rne
WACC cuõng laø tyû suaát sinh lôøi chung maø Coâng ty caàn phaûi ñaït ñöôïc ñeå duy trì giaù coå phieáu cuûa Coâng ty. Vì vaäy WACC cuûa moät Coâng ty cuõng phaûn aùnh chung ruûi ro vaø caáu truùc voán muïc tieâu cuûa nhöõng taøi saûn hieän höõu cuûa Coâng ty.
Moái quan heä giöõa WACC vôùi caáu truùc voán :
Ñeå thaáy ñöôïc moái quan heä giöõa WACC vôùi caáu truùc voán ta xem xeùt caáu truùc voán vaø WACC cuûa moät Coâng ty vôùi nhöõng thay ñoåi sau :
CTTC (%)
rD
(%)
rE
(%)
WACC
(%)
Nôï
VCP
0
100
6
16
16
10
90
6
16
15
20
80
6
17
14.8
30
70
7
18
14.7
40
60
8
18
14
50
50
9
20
14.5
60
40
10
22
14.8
70
30
12
25
15.9
80
20
14
28
16.8
90
10
17
35
18.8
ÑOÀ THÒ BIEÅU DIEÃN MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA WACC & MÖÙC ÑOÄ ÑOØN CAÂN NÔÏ SÖÛ DUÏNG TRONG CAÁU TRUÙC VOÁN
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt nhö sau :
Nhö vaäy qua baûng tính ta thaáy moái quan heä giöõa WACC vaø ñoøn baåy taøi chínht rong caáu truùc taøi chính laø moät ñöôøng cong loõm xuoáng. Cuï theå laø :
Khi möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính baèng 0 thì WACC = rE = 16%
Khi möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính taêng leân (töø 0 ñeán 40%) thì WACC coù khuynh höôùng giaûm xuoáng.
Khi tieáp tuïc taêng nôï vöôït khoûi möùc 40% caøng taêng nôï thì WACC caøng taêng. Nhö vaäy khi nôï vöôït khoûi möùc 40% thì ruûi ro taêng cuøng vôùi söï taêng cuûa nôï. Töø ruûi ro naøy ñaõ laøm cho caû ruûi ro cuûa chuû nôï vaø coå ñoâng ñeàu taêng (rE vaø rD ñeàu taêng).
Nhö vaäy ôû Coâng ty naøy caáu truùc voán toái öu ôû thôøi ñieåm phaân tích laø caáu truùc voán coù nôï laø 40% vaø voán coå phaàn laø 60%. Tuy nhieân do ñieàu kieän cuûa thò tröôøng voán, chính saùch cuûa nhaø nöôùc coù theå thay ñoåi theo thôøi gian töø ñoù laøm thay ñoåi chi phí söû duïng cuûa töøng nguoàn cho neân seõ laøm cho WACC thay ñoåi laøm aûnh höôûng ñeán caáu truùc voán toái öu cuûa Doanh nghieäp. Vaø nhö vaäy moät caáu truùc voán toái öu ôû thôøi ñieåm naøy laïi khoâng toái öu thaäm chí laø baát hôïp lyù ôû thôøi ñieåm khaùc laøm xuaát hieän nhu caàu taùi caáu truùc voán cho Doanh nghieäp.
Giaû söû baây giôø taïi Coâng ty môùi vöøa phaân tích treân chi phí söû duïng cuûa töøng nguoàn voán ñaõ thay ñoåi nhö sau :
CTTC (%)
rD
(%)
rE
(%)
WACC
(%)
Nôï
VCP
0
100
3
16
16
10
90
3
16
14.7
20
80
3
17
14.2
30
70
4
18
13.8
40
60
5
19
13.4
50
50
6
20
13
60
40
8
23
14
70
30
10
26
14.8
80
20
12
30
15.6
90
10
15
35
17
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra moät soá nhaän xeùt nhö sau :
Qua baûng treân cho ta thaáy khi rD vaø rE thay ñoåi ñaõ laøm cho WACC ñaõ thay ñoåi so vôùi baûng 1 cuï theå laø thaáp hôn vaø ngoaøi ra ñoøn baåy taøi chính toái öu trong caáu truùc voán ñaõ thay ñoåi tröôùc ñaây laø 40% baây giôø laø 50% (ñoøn baåy taøi chính taêng leân). Töø ñoù cho keát luaän laø khi chi phí söû duïng voán cuûa töøng thaønh phaàn thay ñoåi noù khoâng chæ taùc ñoäng laøm thay ñoåi qui moâ tuyeät ñoái cuûa chi phí söû duïng voán maø coøn laøm thay ñoåi caû möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính trong caáu truùc voán. Vì theá khi coù söï thay ñoåi laøm aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Doanh nghieäp gaây ra ruûi ro cho Doanh nghieäp thì coù theå seõ daãn ñeán nguy cô laø Doanh nghieäp bò keït trong moät chính saùch taøi trôï naøo ñoù vaø ñoøi hoûi phaûi taùi caáu truùc voán trôû laïi.
III. CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG VOÁN BIEÂN TEÁ VAØ QUYEÁT ÑÒNH ÑAÀU TÖ :
Chi phí söû duïng voán bieân teá (WMCC) laø chi phí söû duïng voán bình quaân cuûa moät Doanh nghieäp (WMCC) gaén lieàn vôùi moät ñoàng taøi trôï môùi taêng theâm.
Ñeå tính toaùn WMCC caàn xaùc ñònh ñieåm gaõy, laø ñieåm maø taïi ñoù khi toång qui moâ caùc nguoàn taøi trôï vöôït quaù laøm chi phí cuûa moät trong nhöõng nguoàn taøi trôï thaønh phaàn seõ gia taêng. Coâng thöùc xaùc ñònh ñieåm gaõy :
BPj =
Vôùi BPj : ñieåm gaõy cho nguoàn taøi trôï j
AFj : laø soá löôïng taøi trôï cuûa nguoàn taøi trôï j
wf : tyû troïng muïc tieâu cuûa nguoàn taøi trôï j trong caáu truùc voán muïc tieâu
Tính toaùn WMCC
Khi ñieåm gaõy ñöôïc xaùc ñònh, chi phí söû duïng voán bình quaân – WACC treân toaøn boä phaïm vi nguoàn taøi trôï môùi giöõa caùc ñieåm gaõy phaûi ñöôïc tính toaùn. Tröôùc heát, möùc ñoä chi phí söû duïng voán bình quaân – WACC cuûa toång nguoàn taøi trôï môùi giöõa ñieåm zero vaø ñieåm gaõy thöù nhaát caàn ñöôïc xaùc ñònh. Keá tieáp chi phí söû duïng voán bình quaân cuûa toaøn boä nguoàn taøi trôï môùi giöõa ñieåm gaõy thöù nhaát vaø ñieåm gaõy thöù hai caàn ñöôïc xaùc ñònh vaø cöù nhö theá tieáp tuïc neáu sau ñoù vaãn coøn xuaát hieän nhöõng ñieåm gaõy khaùc. Trong phaïm vi toång nguoàn taøi trôï môùi giöõa caùc ñieåm gaõy, chaéc chaén chi phí söû duïng voán thaønh phaàn seõ gia taêng vaø daãn tôùi chi phí söû duïng voán bình quaân gia taêng tôùi möùc cao hôn so vôùi phaïm vi tröôùc ñoù. Taát caû nhöõng döõ lieäu naøy seõ cuøng ñöôïc söû duïng ñeå chuaån bò cho vieäc xaùc ñònh chi phí söû duïng voán bieân teá vaø noù seõ laø ñoà thò bieåu dieãn moái lieân quan giöõa WACC ôû caùc möùc ñoä cuûa toång nguoàn taøi trôï môùi.
Ñöôøng cô hoäi ñaàu tö – IOS :
Taïi baát kyø moät thôøi ñieåm naøo ñoù, moät Doanh nghieäp luoân coù saün nhöõng cô hoäi ñaàu tö môùi. Nhöõng cô hoäi ñaàu tö naøy khaùc nhau veà kích côõ hay qui moâ voán ñaàu tö, khaùc nhau veà tyû suaát sinh lôïi vaø ruûi ro. (Bôûi vì chi phí söû duïng voán bình quaân ñöôïc tính toaùn khoâng aùp duïng cho caùc döï aùn coù söï khaùc nhau veà ruûi ro, vì vaäy chuùng ta giaû ñònh raèng taát caû caùc cô hoäi ñaàu tö ñeàu coù möùc ñoä ruûi ro töông töï nhau vaø coù cuøng möùc ñoä vôùi ruûi ro hieän taïi cuûa Doanh nghieäp). Ñöôøng caùc cô hoäi ñaàu tö bieåu dieãn qui moâ khaû naêng sinh lôïi cuûa caùc döï aùn ñaàu tö töø toát nhaát (IRR cao nhaát) cho tôùi xaáu nhaát (IRR thaáp nhaát). Caùc döï aùn ñaàu tö ñöôïc xeáp theo thöù töï öu tieân tröôùc heát laø caùc döï aùn coù IRR cao nhaát vaø sau ñoù laø caùc döï aùn coù IRR giaûm daàn. Nhö vaäy khi toång voán ñaàu tö luõy keá vaøo caùc döï aùn cuûa Coâng ty taêng leân thì IRR cuûa döï aùn sau ñoù seõ giaûm xuoáng. Noùi caùch khaùc tyû suaát sinh lôïi cuûa caùc döï aùn ñaàu tö seõ giaûm xuoáng khi Doanh nghieäp chaáp nhaän caùc döï aùn boå sung.
Thöïc haønh caùc quyeát ñònh ñaàu tö vaø quyeát ñònh taøi trôï :
Doanh nghieäp chæ chaáp nhaän nhöõng döï aùn maø toång quy moâ voán ñaàu tö luõy keá töông öùng coù tyû suaát sinh lôïi noäi boä bieân teá ngang baèng chi phí söû duïng voán bieân teá. Khi vöôït quaù ñieåm naøy IRR cuûa döï aùn seõ thaáp hôn chi phí söû duïng voán cuûa noù. Caùc döï aùn ñöôïc chaáp nhaän laø caùc döï aùn baét ñaàu vôùi khoaûng caùch IRR vaø WACC lôùn nhaát vaø sau ñoù giaûm daàn cho tôùi ñieåm coù IRR baèng WACC. Keát quaû cuoái cuøng ta seõ coù ñöôïc toång giaù trò NPV laø toái ña töø caùc cô hoäi ñaàu tö ñoäc laäp laãn nhau. Keát quaû nhö vaäy ñaõ phuø hôïp vôùi muïc tieâu toái ña hoùa giaù trò taøi saûn cuûa moät Doanh nghieäp.
Sau khi ñaõ tìm hieåu nhöõng cô sôû lyù luaän vöõng chaéc ta tieán haønh phaân tích vaøo tình hình cuûa moät Coâng ty thöïc teá ñeå vaän duïng nhöõng lyù thuyeát ñöôïc hoïc sao cho coù hieäu quaû.
CHÖÔNG II
Thöïc Traïng veà Caáu Truùc Taøi Chính vaø Chi Phí Söû Duïng Voán taïi Coâng Ty Coå Phaàn Caûng Rau Quaû
GIÔÙI THIEÄU KHAÙI QUAÙT VEÀ COÂNG TY
Xí nghieäp Giao nhaän kho vaän Rau quaû tröïc thuoäc Toång Coâng Ty Rau quaû Vieät Nam ñöôïc thaønh laäp theo Quyeát Ñònh soá 105/NN-TCCB ngaøy 30/04/1991 cuûa Boä Noâng Nghieäp vaø Coâng Nghieäp thöïc phaåm chính thöùc hoaït ñoäng töø 01/07/1991
Ngaøy 20/02/2001 theo Quyeát Ñònh soá : 20/2001 QÑ – TTg cuûa Thuû Töôùng Chính Phuû , Coâng Ty giao nhaän kho vaän rau quaû chính thöùc tieán haønh coå phaàn hoùa vaø thaønh laäp neân Coâng Ty Coå phaàn Caûng Rau quaû . Ñaïi Hoäi coå ñoâng thaønh laäp Coâng Ty ñöôïc toå chöùc ngaøy 31/03/2001 , Coâng ty coå phaàn caûng rau quaû chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng töø ngaøy 25/06/2001 theo giaáy pheùp soá : 4103000427 do Sôû Keá Hoaïch – Ñaàu tö caáp.
* Voán ñieàu leä cuûa Coâng ty : 31.585.000.000 ñoàng.
* Teân Coâng Ty : Coâng Ty Coå Phaàn caûng rau Quaû.
* Teân giao dòch Quoác teá : THE VEGETEXCO PORT JOINT STOCK COMPANY.
* Truï sôû : Soá 1 Ñöôøng Nguyeãn Vaên quyø , Quaän 7 , TP. HCM.
* Ñieän thoaïi : 7 31120.
Caùc saùng laäp vieân cuûa Coâng ty goàm :
+ OÂng Nguyeãn Vaên Thaønh hieän nay ñang giöõ chöùc vuï Chuû Tòch Hoäi ñoàng quaûn trò.
+ OÂng Ñaëng Nhö Bình laø Phoù Chuû Tòch Hoäi ñoàng quaûn trò kieâm Giaùm Ñoác Coâng ty.
Lónh vöïc kinh doanh :
+ Khai thaùc caûng , phao neo taøu.
+ Kinh doanh kho baõi .
+ Dòch vuï giao nhaän haøng hoùa XNK , xeáp dôõ , ñoùng goùi , tu chænh haøng hoùa XNK.
+ Xuaát khaåu tröïc tieáp : rau , quaû töôi , hoa , caây caûnh . Haøng thuû coâng myõ ngheä vaø haøng tieâu duøng.
+ Nhaäp khaåu tröïc tieáp : maùy moùc , vaät tö thieát bò , phuï tuøng , nguyeân vaät lieäu , hoùa chaát , haøng tieâu duøng.
+ Baùn ñaïi lyù gioáng rau quaû , thöïc phaåm , caùc saûn phaåm cheá bieán töø rau quaû , noâng laâm haûi saûn , maùy moùc thieát bò , phuï tuøng , nguyeân vaät lieäu , hoùa chaát , haøng tieâu duøng.
* Muïc tieâu cuûa Coâng Ty coå phaàn Caûng Rau quaû laø khoâng ngöøng phaùt trieån caùc hoaït ñoäng saûn xuaát , thöông maïi , dòch vuï. Phaùt huy toái ña lôïi nhuaän coù theå coù ñöôïc cuûa Coâng ty , caûi thieän ñieàu kieän laøm vieäc , naâng cao thu nhaäp vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng trong Coâng
ty , ñaûm baûo lôïi ích cho coå ñoâng laøm troøn nghóa vuï ñoái vôùi Ngaân saùch nhaø nöôùc.
* Töø khi chuyeån ñoåi sang hình thöùc Coâng ty coå phaàn ñeán nay , keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Coâng ty tuy taêng khoâng cao nhöng vaãn taêng ñeàu ñaën qua caùc naêm , haøng naêm ñeàu coù laõi vaø ñoùng goùp nhieàu cho Ngaân saùch nhaø nöôùc.
* Hieän nay , Coâng ty ñang ñaàu tö theâm moät soá maùy moùc thieát bò phöông tieän vaän taûi hieän ñaïi, taäp trung coâng vieäc saûn xuaát , kinh doanh , dòch vuï ñeå trôû thaønh moät trong caùc Coâng ty coù uy tín treân thò tröôøng trong nöôùc vaø Quoác Teá ñaëc bieät laø xuaát khaåu Gaïo, rau quaû ,phaân boùn , …
* Coâng ty khai thaùc Caûng cho thueâ kho baõi ñeå giao nhaän haøng trong vaø ngoaøi nöôùc veà caùc maët haøng : Saét , gaïo , phaân boùn , …
* Ngoaøi ra hieän nay Coâng ty cuõng ñöôïc caùc taäp ñoaøn thöông maïi choïn laøm ñoái taùc laâu daøi vì Coâng ty ñaõ ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu khaéc khe veà chaát löôïng , maãu maõ saûn phaåm.
B. PHAÂN TÍCH CAÁU TRUÙC TAØI CHÍNH VAØ CHI PHÍ SÖÛ DUÏNG VOÁN TAÏI COÂNG TY :
Tröôùc khi ñi vaøo phaân tích thöïc traïng caáu truùc taøi chính vaø chi phí söû duïng voán cuûa Coâng ty, chuùng ta cuøng xem qua toùm taét tình hình taøi chính vaø tình hình hoaït ñoäng cuûa Coâng ty qua hai naêm : naêm 2003 – 2004.
Veà tình hình taøi chính cuûa Coâng ty :
ÑVT : trieäu ñoàng
Chæ tieâu
2003
2004
Voán coå phaàn
25.273
25.735
Nguoàn voán kinh doanh
24.104
26.222
Nguoàn kinh phí vaø quyõ
1.169
- 487
Nôï phaûi traû
59.960
40.010
Nôï daøi haïn
15.101
9.923
Nôï ngaén haïn
44.859
30.087
Toång nguoàn voán
85.233
65.745
Chuùng ta caàn löu yù laø :
Trong nôï phaûi traû coøn coù nôï phaûi traû khaùc, nhöng do khoaûn nôï naøy chæ chieám moät phaàn raát nhoû trong nôï phaûi traû cho neân ñeå deã daøng phaân tích ta seõ boû qua khoâng xem xeùt khoaûn nôï naøy.
Veà tình hình hoaït ñoäng cuûa Coâng ty :
Tình hình doanh thu :
ÑVT : trieäu ñoàng
Chæ tieâu
2003
2004
Doanh thu baùn saûn phaåm haøng hoùa
158.688
174.227
Dianh thu hoaït ñoäng taøi chính
1.038
910
Thu nhaäp khaùc
817
156
Toång doanh thu
160.543
175.293
Tình hình chi phí (khoâng bao goàm laõi vay) :
ÑVT : trieäu ñoàng
Chæ tieâu
2003
2004
Giaù voán haøng baùn
133.022
151.633
Chi phí baùn haøng
4.170
4.311
Chi phí quaûn lyù Doanh nghieäp
14.561
10.550
Chi phí taøi chính
310
43
Chi phí khaùc
361
1.239
Toång chi phí
152.424
167.776
Tình hình thu nhaäp :
ÑVT : trieäu ñoàng
Chæ tieâu
2003
2004
Toång doanh thu
160.543
175.293
Toång chi phí
152.424
167.776
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT)
8.119
7.517
Laõi vay (R)
2.110
1.506
Lôïi nhuaän tröôùc thueá (EBT)
6.009
6.001
Thueá thu nhaäp Doanh nghieäp (TAX)
0
279
Lôïi nhuaän sau thueá
6.009
5.732
Chuùng ta caàn löu yù laø :
- Coâng ty ñang trong thôøi gian ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi veà thueá nhö sau:
- Ñöôïc höôûng thueá suaát thueá thu nhaäp Doanh nghieäp laø 20% trong 10 naêm ñaàu keå töø khi ñöôïc caáp giaáy ñaêng kyù kinh doanh.
- Ñöôïc mieãn 3 naêm vaø giaûm 50% soá thueá TNDN phaûi noäp trong 5 naêm tieáp theo keå töø khi coù thu nhaäp chòu thueá.
- Quyeát toaùn thueá cuûa Coâng ty seõ chòu söï kieåm tra cuûa Cô quan Thueá. Do vieäc aùp duïng Luaät vaø caùc qui ñònh veà thueá ñoái vôùi nhieàu loaïi giao dòch khaùc nhau coù theå ñöôïc giaûi thích theo nhieàu caùch khaùc nhau, soá thueá ñöôïc trình baøy treân baùo caùo taøi chính coù theå bò thay ñoåi theo quyeát ñònh cuûa Cô quan Thueá.
- Chính vì vaäy naêm 2003 Coâng ty ñöôïc mieãn thueá, naêm 2004 Coâng ty noäp thueá thu nhaäp Doanh nghieäp laø 279 trieäu töông ñöông vôùi thueá suaát laø 4,64%.
I. PHAÂN TÍCH CAÁU TRUÙC TAØI CHÍNH CUÛA COÂNG TY NAÊM 2003-2004 :
Khi phaân tích caáu truùc taøi chính cuûa moät Doanh nghieäp ta phaûi xem xeùt ñeán taát caû söï keát hôïp cuûa nôï ngaén haïn, nôï ngaén haïn thöôøng xuyeân, nôï daøi haïn, voán coå phaàn öu ñaõi, voán coå phaàn thöôøng. Cuï theå ñoái vôùi Coâng ty ñang phaân tích, chuùng ta caàn phaûi xem xeùt ñeán nôï phaûi traû (bao goàm nôï ngaén haïn vaø nôï daøi haïn) , voán coå phaàn.
Caáu truùc taøi chính cuûa Coâng ty naêm 2003 vaø 2004 nhö sau :
ÑVT : trieäu ñoàng
Chæ tieâu
2003
2004
Cheânh leäch
Soá tieàn
Tæ troïng
Soá tieàn
Tæ troïng
Soá tieàn
Tæ troïng
Voán coå phaàn
25.273
29.65%
25.735
39.14%
462
1.83%
Nôï phaûi traû
59.960
70.35%
40.010
60.86%
-19.950
33.27%
Toång nguoàn voán
85.233
100%
65.745
100%
-19.448
22.86%
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra nhöõng nhaän xeùt nhö sau :
Qua baûng phaân tích treân ta thaáy caû hai naêm 2003 vaø 2004 nôï phaûi traû ñeàu chieám moät tæ troïng raát lôùn trong caáu truùc voán (naêm 2003 nôï phaûi traû chieám ñeán 70.35%, naêm 2004 nôï phaûi traû tuy coù giaûm nhöng vaãn chieám moät tæ troïng khaù cao laø 60,86% trong toång nguoàn voán). Veà nhaän ñònh ban ñaàu, ñieàu naøy cho chuùng ta thaáy raèng aùp löïc veà khaû naêng chi traû nôï cuûa Coâng ty cuõng khaù cao.
Ngoaøi ra döïa vaøo baûng phaân tích ta thaáy raèng tæ troïng cuûa caùc thaønh phaàn trong caáu truùc taøi chính naêm 2004 ñaõ thay ñoåi so vôùi naêm 2003, cuï theå thay ñoåi nhö sau : tæ troïng nguoàn voán coå phaàn töø 29.65% naêm 2003 taêng leân 39.14% naêm 2004, tæ troïng nôï phaûi traû giaûm töø 70.35% naêm 2003 xuoáng coøn 60.86% naêm 2004. beân caïnh ñoù ta coøn thaáy raèng toång nguoàn voán naêm 2004 cuõng ñaõ giaûm ñi 19.488 trieäu ñoàng hay giaûm ñi 22.86% so vôùi naêm 2003. Vaäy tæ troïng cuûa töøng thaønh phaàn trong caáu truùc taøi chính vaø toång nguoàn voán thay ñoåi laø do ñaâu? Ñi vaøo phaân tích chi tieát ta thaáy raèng :
- Do voán coå phaàn naêm 2004 ñaõ taêng leân 462 trieäu ñoàng hay taêng 1,83% so vôùi naêm 2003 (naêm 2003 voán coå phaàn laø 25.273 trieäu ñoàng, naêm 2004 voán coå phaàn taêng leân laø 25.735 trieäu ñoàng). Ñieàu naøy ñaõ laøm cho toång nguoàn voán naêm 2004 taêng leân 462 trieäu ñoàng.
- Nhöng do nôï phaûi traû naêm 2004 ñaõ suït giaûm ñi raát nhieàu, giaûm ñeán 19.950 trieäu ñoàng hay giaûm ñeán 33.27% so vôùi naêm 2003 (naêm 2003 nôï phaûi traû laø 59.960 trieäu ñoàng, naêm 2004 thì nôï phaûi traû chæ coøn 40.010 trieäu ñoàng). Ñieàu naøy laøm cho toång nguoàn voán coå phaàn naêm 2004 giaûm ñi 19.950 trieäu ñoàng.
Nhö vaäy tæ troïng cuûa caùc thaønh phaàn trong caàu truùc taøi chính thay ñoåi (tæ troïng voán coå phaàn cuûa Coâng ty taêng leân, tæ troïng nôï phaûi traû giaûm) laø do nôï phaûi traû vaø voán coå phaàn taêng hay giaûm khoâng cuøng toác ñoä vaø cuøng chieàu, cuï theå laø voán coå phaàn taêng 1.83% trong khi ñoù nôï phaûi traû thì ngöôïc laïi giaûm ñi 33.27%. Ngoaøi ra, ta thaáy raèng tuy naêm 2004 voán coå phaàn coù taêng leân nhöng do nôï phaûi traû giaûm ñi raát nhieàu so vôùi voán coå phaàn taêng cho neân vaãn laøm cho toång nguoàn voán giaûm ñi so vôùi naêm 2003.
Tuy nhieân ñeå coù theå hieän roõ veà tình hình taøi chính cuûa Coâng ty chuùng ta seõ tieáp tuïc xem xeùt voán coå phaàn vaø nôï phaûi traû thay ñoåi ra sao vaø aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán Coâng ty.
Nôï phaûi traû :
Trong khoaûn nôï phaûi traû cuûa Coâng ty bao goàm : nôï daøi haïn, nôï ngaén haïn vaø nôï phaûi traû khaùc. Tuy nhieân nôï phaûi traû khaùc cuûa Coâng ty chæ chieám moät phaàn nhoû trong toång nôï phaûi traû vaø noù cuõng khoâng coù aûnh höôûng ñaùng keå gì ñoái vôùi Coâng ty cho neân khi xem xeùt nôï phaûi traû chuùng ta seõ boû qua khoaûn nôï phaûi traû khaùc naøy. tình hình nôï phaûi traû cuûa Coâng ty nhö sau :
ÑVT : trieäu ñoàng
Chæ tieâu
2003
2004
Cheânh leäch
Soá tieàn
Tæ troïng
Soá tieàn
Tæ troïng
Soá tieàn
Toác ñoä taêng giaûm
Nôï daøi haïn
15.101
25.19%
9.923
24.8%
-5.178
34.29%
Nôï ngaén haïn
44.859
74.81%
30.087
75.2%
-14.772
-32.94%
Nôï phaûi traû
59.960
100%
40.010
100%
-19.950
-22.86%
Töø baûng phaân tích treân ta coù theå ruùt ra nhöõng nhaän xeùt nhö sau :
Nhìn vaøo baûng phaân tích ta thaáy, nôï phaûi traû naêm 2004 ñaõ giaûm ñi 19.950 trieäu ñoàng hay giaûm 22.86% so vôùi naêm 2003 (naêm 2003 nôï phaûi traû laø 59.960 trieäu ñoàng, ñeán naêm 2004 thì nôï phaûi traû chæ coøn 40.010 trieäu ñoàng). tuy nhieân caû hai naêm nôï ngaén haïn chieám moät tæ troïng raát lôùn trong toång nôï phaûi traû (naêm 2003 nôï ngaén haïn chieám 74.81%, naêm 2004 nôï ngaén haïn chieám 75.2%). Nhö vaäy nôï phaûi traû cuûa Coâng ty giaûm vaø nôï ngaén haïn chieám tæ troïng lôùn trong toång nôï phaûi traû cho chuùng ta thaáy raèng aùp löïc traû nôï vay cuûa Coâng ty ñaõ giaûm xuoáng ñoàng thôøi cuõng laøm cho chi phí traû laõi vay cuõng giaûm theo bôûi vì moät phaàn laø do chi phí söû duïng nôï ngaén haïn thaáp hôn so vôùi chi phí söû duïng nôï daøi haïn. Nguyeân nha._.ùi treân.
Nhö vaäy ta thaáy ruûi ro taøi chính coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán Coâng ty, do ñoù khi söû duïng ñoøn baåy taøi chính Coâng ty caàn caân nhaéc thaät kyõ khaû naêng cuûa chính Doanh nghieäp ra sao ñeå coù moät caáu truùc voán hôïp lyù vaø toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu vöøa toái thieåu hoùa ruûi ro taøi chính.
Ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính (DFL) :
Nhö ñaõ phaân tích ôû treân, khi Coâng ty giaûm söû duïng nôï vay thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu seõ giaûm ñi. Tuy nhieân chuùng ta chæ bieát laø giaûm nhöng khoâng bieát laø giaûm bao nhieâu, chuùng ta cuõng khoâng bieát khi EBIT giaûm ñi moät ñoàng thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu seõ giaûm ñi bao nhieâu ñoàng. ñeå bieát ñöôïc thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu giaûm ñi bao nhieâu ta seõ xem xeùt ñoä nghieâng cuûa ñoøn baåy taøi chính (DFL). Ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính ñöôïc tính nhö sau :
DFL =
DFL2003 =
DFL2003 =
DFL2004 =
DFL2004 =
Nhö vaäy do naêm 2004 Coâng ty ñaõ giaûm söû duïng nôï vay trong caáu truùc voán cho neân ñoä nghieâng ñoøn baåy taøi chính naêm 2004 thaáp hôn naêm 2003 (DFL2004 = 1.25 laàn, DFL2003 = 1.35 laàn), ñieàu naøy cuõng chöùng toû laø möùc söû duïng ñoøn baåy cuûa Coâng ty naêm nay ñaõ giaûm xuoáng.
Qua ñoä nghieâng cuûa ñoøn baåy taøi chính cho chuùng ta bieát nhö sau : naêm 2003 DFL = 1.35 laàn cho chuùng ta bieát raèng khi EBIT taêng hay giaûm ñi 1 ñoàng thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu seõ taêng leân hay giaûm xuoáng 1.35 ñoàng, naêm 2004 DFL = 1.25 laàn cho chuùng ta bieát raèng khi EBIT taêng leân hay giaûm xuoáng 1
ñoàng thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu taêng leân hay giaûm ñi so vôùi naêm 2003 cho neân ta coù theå noùi raèng EBIT naêm 2004 giaûm ñi moät ñoàng thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu ñaõ giaûm 1.25 ñoàng. Nhö vaäy ta thaáy raèng möùc ñoä khuyeách ñaïi thu nhaäp cho chuû sôû höõu naêm 2003 cao hôn möùc khuyeách ñaïi thu nhaäp cho chuû sôû höõu naêm 2004.Ngoaøi ra ta thaáy naêm 2004 Coâng ty giaûm söû duïng nôï laø hôïp lyù bôûi vì EBIT naêm 2004 ñaõ giaûm ñi so vôùi naêm 2003, do ñoù neáu Coâng ty khoâng giaûm nôï vay hay tieáp tuïc duy trì möùc nôï vay nhö cuõ thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu khoâng phaûi giaûm chæ coù 1.25 ñoàng khi EBIT giaûm moät ñoàng maø thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu seõ giaûm nhieàu hôn so vôùi möùc hieän taïi laø 1.25 ñoàng.
Phaân tích ñieåm EBIT hoøa voán :
Qua vieäc phaân tích taùc ñoäng cuûa caáu truùc voán ñeán thu nhaäp vaø ruûi ro cuûa chuû sôû höõu thoâng qua phaân tích moái quan heä giöõa EBIT vaø EPS cho chuùng ta bieát raèng nhöõng taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy taøi chính ñeán thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu nhöng chuùng ta khoâng bieát ñöôïc xu höôùng cuûa hieän töôïng cuõng nhö khoâng bieát ñöôïc vôùi möùc EBIT naøo ñoù maø Coâng ty ñaït ñöôïc thì caáu truùc voán hay möùc ñoøn baåy naøo seõ mang laïi thu nhaäp cao cho chuû sôû höõu. Ñeå bieát ñöôïc vôùi caáu truùc voán hay möùc ñoøn baåy naøo seõ mang laïi thu nhaäp cao cho chuû sôû höõu chuùng ta seõ ñi vaøo phaân tích ñieåm EBIT hoøa voán.
Ñieåm hoøa voán ñöôïc xaùc ñònh nhö sau :
Naêm 2003 :
ESPhoøa voán = =
Naêm 2004 :
ESPhoøa voán = =
Töø hai phöông trình treân ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc ñieåm hoøa voán nhö sau :
=
Keát quaû tìm ñöôïc ñieåm hoøa voán nhö sau :
EBIT = 19.888 trieäu ñoàng
EPS = 70.346 trieäu ñoàng
Ñeå deã daøng cho vieäc phaân tích ñieåm hoøa voán ta seõ veõ ñoà thò nhö sau :
Baûng soá lieäu :
2003
2004
Ñieåm hoøa voán
EBIT
8.119 trieäu ñoàng
7.517 trieäu ñoàng
19.888 trieäu ñoàng
EPS
23.780 ñoàng
22.270 ñoàng
70.346 ñoàng
Ñoà thò :
Nhö vaäy töø ñieåm EBIT hoøa voán cuõng nhö qua ñoà thò cho chuùng ta thaáy raèng :
* Neáu EBIT cuûa Coâng ty ñaït ñöôïc vöôït quaù ñieåm hoøa voán (EBIT > 19.888 trieäu ñoàng) thì Coâng ty neân choïn ñoøn baåy taøi chính hay caáu truùc voán cuûa naêm 2004 bôûi vì taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy taøi chính naêm 2004 coù hieäu quaû hôn ñoøn baåy taøi chính naêm 2003, nghóa laø noù khuyeách ñaïi thu nhaäp cho chuû sôû höõu nhieàu hôn, thu nhaäp treân moãi coå phaàn seõ cao hôn neáu choïn caáu truùc voán nhö naêm 2004. hay noùi caùch khaùc cuøng vôùi möùc ñoä EBIT ñaït ñöôïc neáu Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2004 seõ taïo ra thu nhaäp treân moãi coå phaàn cao hôn so vôùi vieäc Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2003.
* Neáu Coâng ty ñaït ñöôïc möùc EBIT laø 19.888 trieäu ñoàng thì Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2003 hay naêm 2004 laø nhö nhau bôûi vì möùc ñoä khuyeách ñaïi thu nhaäp cho chuû sôû höõu cuûa hai caáu truùc voán ñoù laø nhö nhau. Luùc naøy thu nhaäp treân moãi coå phaàn seõ laø 70.346 ñoàng.
* Neáu EBIT cuûa Coâng ty ñaït ñöôïc khoâng vöôït quaù ñieåm hoøa voán nhöng cao hôn laõi vay naêm 2003 (laõi vay2003 < EBIT < 19.888 trieäu ñoàng) thì Coâng ty neân choïn caáu truùc voán nhö naêm 2003 bôûi vì taùc duïng cuûa ñoøn baåy taøi chính naêm 2003 coù hieäu quaû hôn nghóa laø noù khuyeách ñaïi thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu nhieàu hôn, thu nhaäp treân moãi coå phaàn seõ cao hôn neáu Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2003. hay vôùi cuøng moät möùc EBIT ñaït ñöôïc neáu Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2003 thì thu nhaäp treân moãi coå phaàn seõ cao hôn so vôùi Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2004.
* Nhöng neáu EBIT cuûa Coâng ty ñaït ñöôïc khoâng ñuû buø ñaép chi phí laõi vay naêm 2003 (EBIT < laõi vay naêm 2003) thì Coâng ty neân xem xeùt laïi caáu truùc voán cuûa mình cuõng nhö laø xem xeùt laïi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Doanh nghieäp, bôûi vì moät caáu truùc voán nhö vaäy khoâng nhöõng khoâng trang traûi laõi vay thì laøm sao coù theå taïo ra thu nhaäp cho chuû sôû höõu. Moät caáu truùc voán nhö vaäy laø khoâng hôïp lyù do ñoù neáu Doanh nghieäp laâm vaøo tình traïng nhö theá naøy thì caàn phaûi xem xeùt taùi caáu voán trôû laïi neáu Doanh nghieäp ñoù khoâng muoán ñi vaøo con ñöôøng phaù saûn sôùm.
Ñoái vôùi tình hình thöïc teá cuûa Coâng ty, möùc EBIT ñaït ñöôïc cuûa Coâng ty qua hai naêm naèm trong khoaûn (laõi vay2003 < EBIT < 19.888 trieäu ñoàng) thì Coâng ty choïn caáu truùc voán nhö naêm 2003 seõ taïo ñöôïc thu nhaäp cho chuû sôû höõu cao hôn caáu truùc voán nhö naêm 2004 vôùi ñieàu kieän laø EBIT cuûa Coâng ty khoâng ñoåi hoaëc taêng. Nhöng do naêm 2004 EBIT Coâng ty ñaït ñöôïc coù phaàn giaûm suùt ñi so vôùi naêm 2003 cho neân naêm 2004 Coâng ty giaûm söû duïng nôï laø hoaøn toaøn hôïp lyù.
Toùm laïi qua vieäc phaân tích ñieåm EBIT hoøa voán seõ giuùp cho Coâng ty thieát laäp moät caáu truùc voán hôïp lyù hôn cho mình ñeå coù theå toái thieåu hoùa ruûi ro vaø toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu öùng vôùi töøng möùc EBIT thay ñoåi cuûa Coâng ty nay öùng vôùi töøng giai ñoaïn phaùt trieån cuûa Coâng ty. Bôûi vì öùng vôùi töøng giai ñoaïn phaùt trieån cuûa Coâng ty cuõng nhö döïa vaøo nhu caàu cuûa thò tröôøng Coâng ty coù theå döï ñoaùn ñöôïc möùc EBIT maø Coâng ty ñaït ñöôïc trong giai ñoaïn saép tôùi laø bao nhieâu. Töø ñoù Coâng ty seõ caân nhaéc xem xeùt Coâng ty neân duy trì caáu truùc voán vôùi tæ troïng bao nhieâu nôï bao nhieâu voán coå phaàn laø toái öu hôïp lyù ñeå toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu ñoàng thôøi cuõng giuùp cho Coâng ty söû duïng nguoàn voán c uûa mình moät caùch hieäu quaû.
Lôïi ích töø taám chaén thueá khi söû duïng ñoøn baåy taøi chính :
Nhö chuùng ta ñaõ bieát khi chuùng ta söû duïng vaø gia taêng nôï thì Doanh nghieäp seõ xuaát hieän vaø gia taêng ruûi ro taøi chính. Vaäy caâu hoûi ñaët ra laø taïi sao Coâng ty laïi söû duïng nôï? Bôûi vì moät trong nhöõng lôïi ích cuûa vieäc söû duïng nôï laø khi söû duïng nôï Coâng ty luoân nhaän ñöôïc moät khoaûn sinh lôøi töø taám chaén thueá (khoaûn sinh lôøi töø taám chaén thueá cuûa laõi vay = laõi vay x thueá suaát thueá thu nhaäp Doanh nghieäp) khoaûn sinh lôøi naøy cuõng chính laø khoaûn laõi vay maø nhaø nöôùc traû cho chuû nô ïduøm Doanh nghieäp.
Ñoái vôùi Coâng ty ñang phaân tích do Coâng ty môùi chuyeån sang hình thöùc Coâng ty coå phaàn cho neân trong khoaûn thôøi gian naøy Coâng ty ñang ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi veà thueá thu nhaäp Doanh nghieäp. Do ñoù khoaûn sinh lôøi töø taám chaén thueá trong giai ñoaïn naøy laø khoâng cao. Cuï theå qua hai naêm nhö sau :
Naêm 2003 Doanh nghieäp ñöôïc mieãn thueá thu nhaäp Doanh nghieäp cho neân naêm 2003 Coâng ty höôûng ñöôïc khoaûn sinh lôøi töø taám chaén thueá.
Coøn ñoái vôùi naêm 2004 Coâng ty coù ñoùng thueá thu nhaäp Doanh nghieäp nhöng möùc thueá suaát raát thaáp chæ khoaûng 4.64%, do ñoù khoaûn sinh lôïi töø taám chaén thueá cuûa laõi vay maø Coâng ty ñöôïc höôûng cuõng raát thaáp laø 4.64% x 1.506 = 69,88 trieäu ñoàng.
Toùm laïi Coâng ty ñang trong giai ñoaïn ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi veà thueá cho neân khoaûn sinh lôïi töø taám chaén thueá maø Coâng ty ñöôïc höôûng laø raát thaáp. Giaûi phaùp toát nhaát cho Coâng ty trong giai ñoaïn naøy laø Coâng ty neân söû duïng nhieàu voán coå phaàn vaø söû duïng ít nôï vay bôûi vì söû duïng nhieàu laõi vay mang laïi lôïi ích cho Coâng ty khoâng nhieàu maø ngöôïc laïi coøn gia taêng ruûi ro taøi chính cao hôn phaàn lôïi ñöôïc höôûng.
Vaäy chuùng ta seõ xem xeùt laïi caáu truùc voán nhö hieän taïi cuûa Coâng ty laø hôïp lyù chöa ?
Nhìn vaøo caáu truùc voán cuûa Coâng ty qua hai naêm ta thaáy tæ troïng voán coå phaàn chieám moät tæ troïng lôùn vaø ngaøy caøng gia taêng (naêm 2003 tæ troïng voán coå phaàn laø 62.6%, naêm 2004 tæ troïng voán coå phaàn laø 72.17%). Nhö vaäy caáu truùc voán naøy laø phuø hôïp vôùi giai ñoaïn Coâng ty ñang höôûng cheá ñoä öu ñaõi veà thueá nhö hieän nay.
Moät caáu truùc voán coù theå toái öu ôû giai ñoaïn naøy nhöng chöa haún ñaõ toái öu ôû giai ñoaïn khaùc, öùng vôùi moãi giai ñoaïn phaùt trieån cuûa Doanh nghieäp chæ coù moät caáu truùc voán toái öu. Moät trong nhöõng vieäc quan troïng cuûa caùc chuyeân gia taøi chính laø phaûi nghieân cöùu xem Coâng ty cuûa mình ñang ôû giai daoïn naøo ñeå thieát laäp moät caáu truùc voán toái öu vöøa coù theå toái thieåu hoùa ruûi ro vaø coù theå toái ña hoùa giaù trò Doanh nghieäp.
CHÖÔNG III
Caùc Bieän Phaùp Taùi Caáu Truùc Voán vaø Giaûm Thaáp Chi Phí söû duïng voán taïi CTCP Caûng Rau Quaû
Qua nhöõng gì ñaõ phaân tích töø soá lieäu thöïc teá taïi Coâng ty coå phaàn Caûng Rau quaû ta thaáy ñöôïc nhöõng öu ñieåm, lôïi theá cuõng nhö nhöõng toàn taïi hieän nay cuûa Coâng ty. Beân caïnh vieäc tieáp tuïc phaùt huy nhöõng öu ñieåm, theá maïnh cuûa Coâng ty thì vieäc khaéc phuïc nhöõng toàn taïi nhöõng ñieàu coøn chöa hôïp lyù cuûa Coâng ty hieän nay laø ñieàu caáp baùch nhaát caàn phaûi laøm.
Qua nhöõng soá lieäu thöïc teá ñaõ phaân tích vaø nhaän xeùt ôû treân, toâi xin ñöa ra moät soá giaûi phaùp coù theå naâng cao lôïi nhuaän cho Coâng ty baèng caùc bieän phaùp taùi caáu truùc voán vaø giaûm thaáp chi phí söû duïng voán cuûa Coâng ty döïa vaøo nhöõng ñieåm maø baûn thaân toâi cho laø chöa hôïp lyù taïi Coâng ty.
Neáu so vôùi kinh nghieäm caùc Ban laõnh ñaïo cuûa Coâng ty, cuøng vôùi boä phaän quaûn lyù ñaày taøi naêng vaø kinh nghieäm cuûa Coâng ty thì kieán thöùc veà kinh teá cuûa toâi laø quaù nhoû beù. Do ñoù nhöõng gì toâi phaân tích, cuõng nhö nhöõng bieän phaùp maø toâi ñöa ra coù theå laø khoâng chính xaùc, khoâng thöïc teá vaø ñoâi khi khoâng hôïp lyù so vôùi thöïc teá. Nhöng vôùi söï noå löïc cuûa baûn thaân vaø söï höôùng daãn taän tình cuûa giaùo vieân höôùng daãn, toâi hi voïng nhöõng giaûi phaùp naøy seõ mang ñeán cho Coâng ty moät vaøi lôïi ích hay thaäm chí chæ mang ñeán cho Coâng ty moät soá yù töôûng môùi cuõng ñeàu laø thaønh coâng ñoái vôùi toâi.
I. TRONG GIAI ÑOAÏN HIEÄN NAY COÂNG TY COÙ NEÂN TAÙI CAÁU TRUÙC VOÁN LAÏI HAY KHOÂNG ?
Töø nhöõng phaân tích ôû phaàn thöïc traïng ta thaáy tình hình taøi chính cuõng nhö tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Coâng ty ôû giai ñoaïn naøy laø khaù toát (cuï theå laø ruûi ro taøi chính cuûa Coâng ty ñang ñöôïc giaûm thaáp, caùc chæ soá khaû naêng thanh toaùn cuûa Coâng ty khaù cao coù theå thanh toaùn ñöôïc caùc khoaûn nôï ngaén haïn vaø nôï ñeán haïn, tyû suaát sinh lôøi cuõng raát cao). Tuy naêm 2004 tyû suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn (ROE) vaø thu nhaäp treân moãi coå phaàn (EPS) coù giaûm ñi chuùt ít nhöng caùc tyû soá naøy vaãn raát cao. Vieäc giaûm tæ suaát sinh lôøi naøy cuõng ñöôïc xem laø moät chieán löôïc cuûa Coâng ty bôûi vì tæ suaát sinh lôøi giaûm ñi raát ít nhöng ruûi ro taøi chính cuûa Coâng ty thì laïi giaûm ñi raát nhieàu.
Caùc tyû suaát sinh lôøi vaø chi phí söû duïng nôï cuûa Coâng ty qua hai naêm 2003 – 2004 :
CHÆ TIEÂU
2003
2004
ROE
23.78%
22.27%
rD
13.97%
15.18%
ROA
20.11%
21.06%
Qua baûng treân ta thaáy raèng caû hai naêm tyû suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn (ROA) cao hôn chi phí söû duïng nôï vay (rD) raát nhieàu, ñieàu naøy cho thaáy Coâng ty söû duïng nôï vay raát coù hieäu quaû. Vôùi ñieàu kieän ROA > 0, ROA > rD neáu Coâng ty gia taêng söû duïng nôï vay hay noùi caùch khaùc laø neáu Coâng ty gia taêng söû duïng ñoøn baåy seõ khuyeách ñaïi thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu leân raát cao so vôùi hieän nay. Caâu hoûi ñaët ra laø Coâng ty coù neân taùi caáu truùc voán laïi, gia taêng möùc ñoä söû duïng nôï trong caáu truùc voán ôû giai ñoaïn hieän nay hay khoâng. Caâu traû lôøi laø Coâng ty chöa neân taùi caáu truùc voán trong giai ñoaïn hieän nay laø vì caùc lyù do sau :
* Trong giai ñoaïn naøy Coâng ty môùi chuyeån ñoåi sang hình thöùc Coâng ty coå phaàn cho neân Coâng ty caàn phaûi xem xeùt thaät chu ñaùo tröôùc khi quyeát ñònh gia taêng nôï vay. Nhö chuùng ta ñaõ bieát trong giai ñoaïn naøy muïc tieâu chính quan troïng nhaát cuûa Coâng ty chöa phaûi laø toái ña hoùa lôïi nhuaän hay toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu maø muïc tieâu chính cuûa Coâng ty trong giai ñoaïn naøy laø laøm sao ñeå phaùt trieån hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh laøm sao tieáp caän ñöôïc thò tröôøng taïo laäp choã ñöùng vöõng chaéc treân thò tröôøng vaø ñaëc bieät laø phaûi laøm sao taïo ñöôïc nieàm tin cuûa Coâng ty ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö cuõng nhö vôùi khaùch haøng vaø caùc chuû nôï.
Trong giai ñoaïn naøy neáu Coâng ty gia taêng söû duïng nôï vay thì ruûi ro taøi chính cuûa Coâng ty seõ taêng cao leân. Ñoái vôùi moät Coâng ty môùi chuyeån sang hình thöùc Coâng ty coå phaàn nhö Coâng ty chuùng ta thì vieäc naøy chöa neân bôûi vì Coâng ty chöa taïo ñöôïc nhieàu nieàm tin cho nhaø ñaàu tö, ruûi ro taøi chính gia taêng thì thöû hoûi coù nhaø ñaàu tö naøo daùm boû tieàn ra ñaàu tö vaøo Coâng ty cuûa mình duø cho tæ suaát sinh lôøi cuûa noù laø raát cao. Do ñoù trong giai ñoaïn naøy Coâng ty khoâng neân maïo hieåm vôùi ruûi ro gia taêng söû duïng nôï laøm cho ruûi ro taøi chính cuûa Coâng ty gia taêng, chæ caàn moät sô suaát nhoû cuõng coù theå laøm cho Coâng ty laâm vaøo tình traïng khoù khaên khuûng hoaûng. Cho neân ñeå giaûm thieåu ruûi ro Coâng ty neân söû duïng nhieàu voán coå phaàn vaø ít söû duïng nôï vay trong caáu truùc voán nhö hieän nay laø khaù hôïp lyù.
Ngoaøi ra cuõng coøn moät lyù do khaù quan troïng laø trong thôøi gian naøy Coâng ty ñang ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi veà thueá thu nhaäp doanh nghieäp, thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp cuûa coâng ty raát thaáp, cho neân caùc khoaûn sinh lôøi töø taám chaén thueá cuûa laõi vay trong giai ñoaïn naøy maø Coâng ty ñöôïc höôûng cuõng seõ raát thaáp. Trong thôøi gian naøy neáu coâng ty gia taêng söû duïng nôï vay chæ laøm cho ruûi ro taøi chính maø coâng ty phaûi gaùnh chòu seõ cao hôn raát nhieàu laàn so vôùi khoaûn lôïi töø taám chaén thueá maø coâng ty ñöôïc höôûng hay noùi caùch khaùc laø khoaûn lôïi maø coâng ty ñöôïc höôûng khoâng töông xöùng vôùi phaàn ruûi ro maø coâng ty phaûi gaùnh chòu.
Töø nhöõng phaân tích treân chuùng ta thaáy raèng moät caáu truùc voán coù tæ troïng nôï chieám tæ troïng nhoû (khoaûng 1/3 trong toång nguoàn voán) nhö hieän nay laø khaù hôïp lyù trong giai ñoaïn hieän nay. Do ñoù trong giai ñoaïn naøy chuùng ta caàn duy trì caáu truùc voán nhö hieän nay chöa caàn thieát phaûi taùi caáu truùc voán laïi.
Tuy nhieân oâng baø ta thöôøng noùi laø “coù gan thì laøm giaøu” neáu ta maïo hieåm moät chuùt bieát ñaâu seõ ñem laïi thaønh coâng lôùn hôn cho coâng ty.
GIAÛI PHAÙP CHO COÂNG TY TRONG GIAI ÑOAÏN NAØY LAØ TÌM KIEÁM NGUOÀN VOÁN MAÏO HIEÅM
Tuy nhieân neáu ta xeùt laïi vôùi nhöõng keát quaû saûn xuaát maø coâng ty ñang ñaït ñöôïc nhö hieän nay (ROA hai naêm vöøa qua töông ñoái cao) coâng ty cuaû chuùng ta taïi sao khoâng nghó ñeán moät böôùc ñoät phaù môùi ngay trong giai ñoaïn naøy?.
Nhö chuùng ta ñaõ bieát hieän nay coâng ty chuùng ta vöøa saûn xuaát moät soá saûn phaåm vöøa phaûi mua theâm moät soá saûn phaåm khaùc töø moät soá coâng ty trong nöôùc maø coâng ty khoâng theå saûn xuaát ñöôïc ñeå ñaùp öùng nhu caàu xuaát khaåu thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Nhöõng maët haøng maø coâng ty phaûi mua töø caùc coâng ty trong nöôùc ñeå xuaát khaåu bao giôø chi phí cao hôn laø coâng ty töï saûn xuaát roài xuaát khaåu. Chính vì lyù do ñoù maø toâi xin ñeà nghò moät giaûi phaùp ñeå naâng cao thu nhaäp cho Coâng ty laø ñaàu tö theâm moät Trang thieát bò môùi ñeå saûn xuaát nhöõng maët haøng naøy xuaát khaåu. Nhö theá seõ tieát kieäm ñöôïc raát nhieàu chi phí vaø quan troïng hôn nöõa laø Coâng ty seõ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ngaøy caøng cao vaø ña daïng cuûa thò tröôøng.
Trong giai ñoaïn môùi chuyeån sang hình thöùc Coâng ty coå phaàn nhu caàu giai ñoaïn hieän nay Coâng ty chuùng ta chöa theå taïo ñöôïc choã ñöùng vöõng chaéc treân thò tröôøng cuõng nhö chöa taïo ñöôïc nieàm tin ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö cho neân khoù coù theå huy ñoäng ñöôïc caùc nguoàn voán töø nhöõng nhaø ñaàu tö thoâng thöôøng cho caùc döï aùn môùi cuûa Coâng ty. Theo toâi giaûi phaùp ñeå huy ñoäng nguoàn voán ñaàu tö cho döï aùn môùi trong giai ñoaïn hieän nay laø Coâng ty neân tìm kieám caùc nguoàn voán maïo hieåm töø nhöõng nhaø ñaàu tö öa thích maïo hieåm ñeå taøi trôï cho döï aùn môùi cuûa Coâng ty. Hieän nay caùc saûn phaåm cuûa Coâng ty chuùng ta ñaõ coù maët ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi cho neân theo toâi Coâng ty chuùng ta khoâng nhöõng coù theå huy ñoäng nguoàn voán naøy trong nöôùc maø coøn coù theå huy ñoäng ñöôïc töø moät soá nhaø ñaàu tö yeâu thích maïo hieåm töø caùc nöôùc. Tuy nhieân khi tìm kieám nguoàn voán naøy Coâng ty cuûa chuùng ta phaûi theå hieän cho caùc nhaø ñaàu tö naøy thaáy raèng söï maïo hieåm cuûa hoï khoâng phaûi laø cuoäc phieâu löu maïo hieåm voâ can cöù maø Coâng ty chuùng ta phaûi cho hoï thaáy raèng söï maïo hieåm aáy döïa treân moät soá neàn taûng nhaát ñònh nhö :
Coâng ty phaûi cho caùc nhaø ñaàu tö thaáy Coâng ty chuùng ta coù moät ñoäi nguõ quaûn lyù toát, coù naêng löïc, trình ñoä chuyeân moân vaø daøy daën kinh nghieäm.
Coâng ty phaûi thuyeát phuïc caùc nhaø ñaàu tö phaûi taïo nieàm tin cho hoï thaáy raèng vieäc ñaàu tö cuûa Coâng ty laø hieäu quaû, saûn phaåm laøm ra cuûa döï aùn naøy seõ taïo cho Coâng ty moät vò trí toát treân thò tröôøng.
Ñaëc bieät hôn laø phaûi cho hoï thaáy raèng cô hoäi ñaàu tö naøy seõ mang laïi moät khoaûn sinh lôøi raát ñaùng keå cho hoï.
CAÙC BIEÄN PHAÙP NHAÈM GIA TAÊNG THU NHAÄP CHO CHUÛ SÔÛ HÖÕU TRONG GIAI ÑOAÏN NAØY :
Trong giai ñoaïn naøy caùc bieän phaùp caàn laøm ñeå gia taêng thu nhaäp cho chuû sôû höõu trong giai ñoaïn naøy laø laøm sao gia taêng thu nhaäp tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT) caøng cao caøng toát. Nhö chuùng ta ñaõ bieát EBIT = doanh thu – chi phí, do ñoù ñeå taêng EBIT chuùng ta seõ tìm ra caùc bieän phaùp ñeå taêng doanh thu cuûa Coâng ty leân vaø caùc bieän phaùp ñeå giaûm chi phí cuûa Coâng ty xuoáng.
Sau ñaây laø caùc bieän phaùp gôïi yù ñeå giuùp gia taêng doanh thu cho Coâng ty :
Caùch moät : Ñeå gia taêng doanh thu cho Coâng ty ta coù theå gia taêng giaù baùn, nhöng caùch naøy chæ coù theå aùp duïng trong ngaén haïn maø thoâi bôûi vì theo lyù thuyeát kinh teá hoïc cho ta thaáy raèng giaù baùn tæ leä nghòch vôùi caàu veà saûn löôïng, nghóa laø söï gia taêng veà giaù baùn seõ laøm cho saûn löôïng tieâu thuï saûn phaåm giaûm ñi do ñoù neáu chuùng ta aùp duïng gia taêng giaù baùn trong daøi haïn ñieàu naøy ñoâi khi coøn coù taùc duïng ngöôïc laïi. Bôûi vì hoaït ñoäng chính cuûa Coâng ty chuùng ta laø saûn xuaát vaø mua caùc saûn phaåm deät may ñeå xuaát khaåu ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi khi taêng giaù baùn thì saûn phaåm cuûa Coâng ty seõ khoù coù theå caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc maët haøng töø caùc nöôùc khaùc ñaëc bieät laø caùc saûn phaåm deät may coù xuaát xöù töø Trung Quoác. Hieän nay caùc saûn phaåm deät may cuûa Trung Quoác maãu maõ cuõng nhö chaát löôïng raát ña daïng vaø phong phuù giaù caû laïi raát reû ñang traøn ngaäp thò tröôøng raát nhieàu nöôùc treân theá giôùi khi ñoù chaéc chaén laø Coâng ty chuùng ta khoù coù theå caïnh tranh ñöôïc vôùi Trung Quoác nguy cô maát thò tröôøng laø raát cao. Neáu Coâng ty chuùng ta aùp duïng chính saùch taêng giaù baùn ñeå taêng doanh thu thì roõ raøng ñaây khoâng phaûi laø moät giaûi phaùp toái öu.
Caùch hai : Chuùng ta neân taêng doanh thu baèng caùch môû roäng thò tröôøng caû trong laãn ngoaøi nöôùc.
Baáy laâu nay Coâng ty chuùng ta vaãn chæ chuù troïng vaøo vieäc xuaát khaåu caùc saûn phaåm haøng thuû coâng myõ ngheä vaø haøng tieâu duøng ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi vaø raát ít quan taâm ñeán vieäc baùn caùc saûn phaåm naøy ngay taïi thò tröôøng trong nöôùc. Chuùng ta neân chuù yù raèng nöôùc ta daân soá raát ñoâng treân 80 trieäu daân, ñaây cuõng laø moät thò tröôøng raát maøu môû neáu chuùng ta bieát caùch khai thaùc thích hôïp. Do ñoù ngoaøi vieäc môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu Coâng ty cuõng neân tìm phöông phaùp ñeå thaâm nhaäp thò tröôøng noäi ñòa neáu laøm ñöôïc ñieàu naøy seõ mang laïi cho Coâng ty moät doanh thu raát ñaùng keå.
Trong hai caùch taêng doanh thu treân thì caùch thöù hai laø toái öu hôn bôûi vì khi chuùng ta môû roäng thò tröôøng caû trong vaø ngoaøi nöôùc khoâng nhöõng giuùp cho doanh thu chuùng ta taêng leân maø coøn coù theå giuùp cho Coâng ty taïo döïng ñöôïc moät choã ñöùng ngaøy caøng vöõng chaéc taïo ñieàu kieän thuaän lôïi khi Coâng ty tham gia nieâm yeát coå phieáu treân thò tröôøng chöùng khoaùn. Bôûi vì khi ñoù seõ giuùp nhaø ñaàu tö vöõng taâm hôn khi ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn cuûa Coâng ty.
Caùc bieän phaùp giaûm thaáp chi phí Doanh nghieäp :
Beân caïnh vieäc taêng doanh thu ñeå gia taêng EBIT cho Coâng ty thì vieäc tìm ra giaûi phaùp ñeå giaûm thaáp chi phí Coâng ty cuõng goùp phaàn vaøo vieäc gia taêng EBIT cho Coâng ty.
Trong toång chi phí cuûa Coâng ty thì giaù voán haøng baùn chieám moät tæ troïng cao nhaát do ñoù giaûi phaùp ñaàu tieân ñöa ra ñoù laø bieän phaùp giaûm thaáp giaù voán haøng baùn nhö. Ngoaøi ra Coâng ty cuõng neân coù nhöõng bieän phaùp quaûn lyù chi phí treân töøng ñôn vò saûn phaåm cuõng nhö laø chi phí baùn haøng vaø quaûn lyø doanh nghieäp ñeå coù theå giaûm thaáp chi phí ñeán möùc toái thieåu. Nhö theá giaù thaønh saûn phaåm cuûa Coâng ty coù theå haï ñi raát nhieàu giuùp cho saûn phaåm cuûa Coâng ty coù theå caïnh tranh vôùi saûn phaåm deät may cuûa Trung Quoác.
Caâu hoûi ñaët ra laø vôùi caáu truùc voán nhö trong giai ñoaïn naøy coù coøn phuø hôïp vaø toái öu cho Coâng ty trong giai ñoaïn sau hay khoâng? Ñeå traû lôøi ñöôïc caâu hoûi naøy chuùng ta seõ xem xeùt tieáp phaàn sau :
II. CAÁU TRUÙC VOÁN CUÛA COÂNG TY TRONG GIAI ÑOAÏN SAU :
Trong giai ñoaïn khi môùi chuyeån sang hình thöùc Coâng ty coå phaàn, moät caáu truùc voán coù tæ troïng voán coå phaàn nhieàu, tæ troïng nôï vay daøi haïn ít ñeå giaûm thieåu ruûi ro taøi chính cho Coâng ty laø khaù hôïp lyù. Nhöng trong giai ñoaïn sau moät caáu truùc voán nhö vaäy chöa chaéc ñaõ hôïp lyù bôûi vì khi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa Coâng ty ngaøy caøng phaùt trieån vaø oån ñònh hôn, Coâng ty ngaøy caøng coù ñöôïc choã ñöùng ôû thò tröôøng trong nöôùc vaø thò tröôøng nöôùc ngoaøi, hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ít ruûi ro hôn vaø taïo ñöôïc nieàm tin ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. Ñeán luùc naøy khi Coâng ty muoán ñaàu tö cho moät döï aùn môùi thì Coâng ty coù theå huy ñoäng voán moät caùch bình thöôøng khoâng caàn thieát phaûi tìm ñeán caùc nhaø ñaàu tö maïo hieåm. ÔÛ giai ñoaïn naøy Coâng ty seõ xem xeùt khi huy ñoäng voán thì Coâng ty seõ caàn vay nôï hay phaùt haønh coå phaàn môùi vaø vay bao nhieâu nôï phaùt haønh bao nhieâu nôï laø hôïp lyù.
ÔÛ giai ñoaïn ñaàu caùc coå ñoâng coù theå hy sinh thu nhaäp cuûa mình ñeå phaùt trieån hoaït ñoäng kinh doanh ñeå tieáp caän thò tröôøng nhöng khi Coâng ty ngaøy caøng phaùt trieån vaø oån ñònh thì ñeán luùc naøy caùc coå ñoâng cuõng seõ yeâu caàu möùc thu nhaäp cao hôn. Do ñoù Coâng ty caàn phaûi laøm sao gia taêng thu nhaäp cho coå ñoâng, moät trong nhöõng giaûi phaùp cho vaán ñeà naøy laø taùi caáu truùc voán laïi ñeå coù ñöôïc moät caáu truùc voán toái öu mang laïi thu nhaäp cao cho coå ñoâng.
Chuùng ta cuõng neân nhôù raèng Coâng ty chæ ñöôïc höôûng cheá ñoä öu ñaõi veà thueá trong thôøi gian ngaén do ñoù trong thôøi gian sau naøy Coâng ty seõ phaûi ñoùng thueá thu nhaäp Doanh nghieäp nhö bao Doanh nghieäp khaùc laø 28%. Ñeán luùc naøy khi gia taêng söû duïng nôï trong caàu truùc voán Coâng ty seõ höôûng ñöôïc moät khoaûn sinh lôïi töø taám chaén thueá laø khaù lôùn baèng vôùi thueá suaát thueá thu nhaäp Doanh nghieäp nhaân vôùi laõi vay. Nhö vaäy chuùng ta caøng gia taêng nôï thì khoaûng sinh lôøi töø taám chaén thueá naøy maø Coâng ty tieát kieäm ñöôïc cuõng gia taêng theo, nhöng khi ñoù thì ruûi ro taøi chính cuûa Coâng ty cuõng ngaøy caøng gia taêng theo. Caâu hoûi ñaët ra laø chuùng ta caàn phaûi gia taêng bao nhieâu nôï hay noùi caùch khaùc nôï chieám tæ troïng laø bao nhieâu trong toång nguoàn voán laø phuø hôïp (vöøa toái ña hoùa thu nhaäp cho chuû sôû höõu vöøa giaûm thieåu ruûi ro cho Coâng ty).
Trong giai ñoaïn khi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñaõ phaùt trieån oån ñònh thì toång nguoàn voán Coâng ty döï kieán öôùc tính trong giai ñoaïn naøy laø khoaûng 60.000 trieäu ñoàng. Vôùi toång nguoàn voán laø 60.000 trieäu ñoàng Coâng ty cuõng öôùc tính möùc thu nhaäp hoaït ñoäng (EBIT) trung bình moãi naêm döï kieán laø khoaûng 12.000 trieäu ñoàng.
Khi Coâng ty söû duïng möùc ñoøn baåy ngaøy caøng cao thì ruûi ro taøi chính cuûa Coâng ty cuõng ngaøy caøng gia taêng. Do ñoù caùc chuû nôï cuõng seõ ñoøi hoûi möùc sinh lôøi ngaøy caøng cao hôn öùng vôùi möùc ruûi ro gia taêng ñoù. Coâng ty cuõng ñaõ öôùc tính ñöôïc laø öùng vôùi töøng möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính thì chi phí söû duïng nôï daøi haïn cuûa Coâng ty cuõng gia taêng nhö sau :
ÑVT : trieäu ñoàng
Möùc ñoä söû duïng ñoøn baåy
15%
30%
45%
60%
75%
90%
Nôï daøi haïn
9.000
18.000
27.000
36.000
45.000
54.000
CPSD nôï
12%
15%
17%
18%
20%
23%
Laõi vay
1.080
2.700
4.590
6.480
9.000
12.420
ÖÙng vôùi möùc ñoä ñoøn baåy thì thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu öôùc tính ñöôïc nhö sau :
ÑVT : trieäu ñoàng
Möùc ñoä söû duïng ñoøn baåy
15%
30%
45%
60%
75%
90%
EBIT
12.000
12.000
12.000
12.000
12.000
12.000
Laõi vay
1.080
2.700
4.590
6.480
9.000
12.420
EBT
10.920
9.300
7.410
5.520
3.000
- 420
Thueá (28%)
3.058
2.604
2.075
1.546
840
-
Laõi roøng
7.862
6.696
5.335
3.974
2.160
-
Voán coå phaàn
51.000
42.000
33.000
24.000
15.000
6.000
ROE
15.42%
15.94%
16.17%
16.56%
14.4%
-
SL coå phaàn
510.000
420.000
330.000
240.000
150.000
60.000
EPS
15.420 ñoàng
15.940 ñoàng
16.170 ñoàng
16.560 ñoàng
14.400 ñoàng
-
Chuùng ta caàn löu yù laø chuùng ta giaû söû raèng taát caû coå phieáu maø Coâng ty phaùt haønh ñeàu coù meänh giaù laù 100.000 ñoàng. taát caû caùc ñôn vò tính ôû treân laø trieäu ñoàng chæ coù EPS laø tính theo ñôn vò ñoàng.
ÖÙng vôùi moãi möùc ñoä ñoøn baåy taøi chính khaùc nhau thì seõ cho chuùng ta moät möùc thu nhaäp khaùc nhau cuûa chuû sôû höõu. Nhìn vaøo baûng treân ta thaáy raèng vôùi möùc ñoä ñoøn baåy töø khoaûng 45% ñeán 60% laø ñem laïi thu nhaäp cao nhaát cho chuû sôû höõu vôùi tyû suaát sinh lôøi laø töø 16.17% ñeán 16.56% hay thu nhaäp treân moãi coå phaàn laø töø 16.170 ñoàng ñeán 16.560 ñoàng. nhö vaäy baây giôø ta thaáy raèng möùc ñoä ñoøn nhö giai ñoaïn tröôùc laø khoâng coøn phuø hôïp vôùi giai ñoaïn khi Coâng ty ñaõ phaùt trieån ñaõ taïo ñöôïc vò theá cuûa mình treân thò tröôøng. Neáu ôû giai ñoaïn naøy maø Coâng ty vaãn coøn duy trì caáu truùc voán nhö ôû giai ñoaïn khôûi söï thì tyû suaát sinh lôøi treân voán coå phaàn (ROE) chæ vaøo khoaûng 15.94% maø thoâi chöa ñaït ñöôïc muïc tieâu toái ña hoùa thu nhaäp cho coå ñoâng.
Töø caùc vaán ñeà treân cho chuùng ta ruùt ra keát luaä laø öùng vôùi moãi giai ñoaïn phaùt trieån cuûa Coâng ty chæ coù moät caáu truùc voán toái öu vaø moät caáu truùc voán coù theå toái öu trong giai ñoaïn naøy nhöng chöa chaéc ñaõ toái öu trong giai ñoaïn khaùc, Coâng ty caàn phaûi naém baét cuõng nhö laø bieát Coâng ty ñang ôû giai ñoaïn phaùt trieån naøo ñeå coù theå thieát laäp moät caáu truùc voán toái öu vöøa coù theå toái ña hoùa thu nhaäp vöøa coù theå toái thieåu hoùa ruûi ro cho chuû sôû höõu.
KEÁT LUAÄN
Qua nhöõng noäi dung phaânt ích thöïc traïng taïi Coâng ty, nhìn chung tình hình kinh doanh cuûa Coâng ty Caûng Rau quaû trong thôøi gian qua raát hieäu quaû. Hoaït ñoäng cuûa Doanh nghieäp coù laõi vaø ñoùng goùp nhieàu cho ngaân saùch nhaø nöôùc, cung caáp nhieàu vieäc laøm vaø khoâng ngöøng naâng cao möùc soáng cho ngöôøi lao ñoäng. Ñaëc bieät laø hoaït ñoäng xuaát khaåu Haøng thuû coâng myõ ngheä vaø cho möôùn kho baõi cuûa Coâng ty ñaõ mang veà cho nhaø nöôùc löôïng ngoaïi teä ñaùng keå .
Hieän nay Coâng ty ñang coá gaéng heát söùc ñeå naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh coá gaéng söû duïng vaûi vaø nguyeân lieäu saûn xuaát trong nöôùc ñeå giaûm chi phí, taêng lôïi nhuaän. Ñoàng thôøi Coâng ty cuõng coá gaéng naâng cao chaát löôïng haøng hoùa ñeå taïo choã ñöùng vöõng chaéc treân thò tröôøng may maëc trong nöôùc cuõng nhö nöôùc ngoaøi, coá gaéng tìm kieám vaø kyù keát hôïp ñoàng mua ñöùt baùn ñoaïn nhaèm naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, taêng soá laàn luaân chuyeån cuûa voán löu ñoäng naâng cao söùc aïnh tranh cuûa Coâng ty.
._.