Thiết kế nâng cấp hệ thống chiếu sáng đô thị quận Hồng Bàng, sử dụng đèn chiếu sáng hiệu suất cao tiết kiệm năng lượng

Ch­¬ng I . ¸nh s¸ng vµ c¸c ®¹i l­îng ®o ¸nh s¸ng 1.1 ¸nh s¸ng Mọi sóng điện từ đều tuân theo các định luật vật lý, cụ thể là các định luật truyền sóng, các định luật khúc xạ và phản xạ, những ảnh hưởng của sóng khác nhau rõ rệt tùy theo năng lượng được truyền nghĩa là tùy theo bước sóng . Mọi vật ở nhiệt độ lớn hơn độ Ko tuyệt đối (độ ok) sẽ không ngừng bức xạ năng lượng ra không gian xung quanh nó dưới dạng sóng điện từ. Tuy nhiên chỉ có một tần bức xạ trong phạm vi bước sóng rất hẹp từ 380 – 780nm (1nm = 10-9m) mới tạo ra trong mắt chúng ta cảm giác sáng gọi là ánh sáng nhìn thấy hoặc đơn giản là ánh sáng. Như vậy ánh sáng là sự pha trộn của tất cả các bước sóng điện từ có bước sóng trong phạm vi từ 780 – 380nm. 1.1.1. C¸c nguån bøc x¹ ¸nh s¸ng Ng­êi ta ph©n ra lµm 2 lo¹i bøc x¹: - Bøc x¹ do bëi nung nãng (nãng s¸ng) hay nhiÖt: nã chøa nh÷ng bøc x¹ mµ giíi h¹n chiÒu dµi s¸ng bao gåm mét sè giíi h¹n nµo ®ã. - bøc x¹ do bëi ph¸t quang: nã ®­îc t¹o bëi sù phãng ®iÖn trong chÊt khÝ mµ trë thµnh ¸nh s¸ng. 1.1.2. TÇn sè vµ chiÒu dµi sãng ¸nh s¸ng ¸nh s¸ng gièng nh­ sãng ®iÖn tõ, nã ®­îc lan truyÒn víi tèc ®é 3.108 m/s. quan hÖ gi÷a tÇn sè vµ chiÒu dµi sãng lµ: trong ®ã : : chiÒu dµi sãng ( m ) v: tÊc ®é cña ¸nh s¸ng ( m/s ) f: tÇn sè cña sãng ( Hz ) 1.2 Ánh s¸ng tr¾ng Lăng kÝnh t¸ch ¸nh s¸ng tr¾ng thành c¸c tia đơn sắc Ánh sáng là từ phổ thông dùng để chỉ các bức xạ điện từ có bước sóng nằm trong vùng quang phổ nhìn thấy được bằng mắt thường (tức là từ khoảng 400 nm đến 700 nm). Giống như mọi bức xạ điện từ, ánh sáng có thể được mô tả như những đợt sóng hạt chuyển động gọi là photon. Ánh sáng do Mặt Trời tạo ra còn được gọi là ánh nắng (hay còn gọi là ánh sáng trắng bao gồm nhiều ánh sáng đơn sắc biến thiên liên tục từ đỏ đến tím); ánh sáng Mặt Trăng mà chúng ta thấy được gọi là ánh tr¾ng thực tế là ánh sáng do mặt trời chiếu tới mặt trăng phản xạ đi tới mắt người; do đèn tạo ra còn được gọi là ánh đèn; do các loài vật phát ra gọi là ánh sáng sinh học. “Ánh sáng lạnh” là ánh sáng có bước sóng tập trung gần vùng quang phổ tím. “Ánh sáng nóng” là ánh sáng có bước sóng nằm gần vùng đỏ. Ánh sáng có quang phổ trải đều từ đỏ đến tím là ánh sáng trắng; còn ánh sáng có bước sóng tập trung tại vùng quang phổ rất hẹp gọi là "ánh sáng đơn sắc". 1.2.1 C¸c nguång ¸nh s¸ng tr¾ng Trong mét thËp kû gÇn ®©y, LED ®· më réng vai trß cña m×nh tõ mét chÊm ®æ nhá b¸o hiÖu thiÕt bÞ ®iÖn tö ®· ®­îc bËt lªn, cho ®Õn nguån ¸nh s¸ng tr¾ng rùc rì cã kh¶ n¨ng chiÕu s¸ng mét c¨n phßng, huÆc lµm ®Ìn ®­êng, lµm ®Ìn trang trÝ … HiÖu suÊt cña ®Ìn LED b©y giê vµo kho¶ng 80lm/w (so víi 12lm/w cña ®Ìn sîi ®èt), vµ mçi LED cã thÓ to¶ ra h¬n 100lm H×nh 1.1 §Ìn LED Nh÷ng lo¹i nguån s¸ng 1)¸nh s¸ng MÆt trêi lµ n¬i liªn tôc xÈy ra nh÷ng ph¶n øng h¹ch t©m vµ phãng thÝch ra v« sè n¨ng l­îng. N¨ng l­îng nµy ®Õn tr¸i ®Êt d­íi d¹ng bøc x¹ ®iÖn tõ. Mét phÇn cña bøc x¹ nµy n»m trong phÇn cã thÓ nh×n thÊy mµ ta gäi lµ ¸nh s¸ng tr¾ng, chøa nh÷ng sãng cã chiÒu dµi kháang 380nm ®Õn 780nm (1nm = 10 m). Theo thuyÕt h¹t ¸nh s¸ng lµ nh÷ng h¹t mang n¨ng l­îng d­íi h×nh thøc nh÷ng thÓ rÊt nhá gäi lµ quang tö (photon) 2) Nguån gèc ¸nh s¸ng Mét vËt thÓ bÞ ®èt ë nhiÖt ®é cao ®¸ng kÓ sÏ ph¸t ra ¸nh s¸ng tõ sù nãng s¸ng (incandÐcence), thÝ dô mét tia chíp, tia löu … cßn ë nhiÖt ®é m«i tr­êng th× sù to¶ s¸ng do sù ph¸t quang (lumnÐcence) thÝ dô con ®om ®ãm , mµn ¶nh tivi hay bãng huýnh quang … Vµ chÊt khÝ khi co sù phãng ®iÖn cã thÓ ph¸t ra ¸nh s¸ng thÝ dô nh­ ®Ìn neon ®Ìn h¬i natri hay thuû ng©n … 3) Nguån s¬ cÊp Nh÷ng nguån s¸ng cã thÓ tù ph¸t ra ¸nh s¸ng. nh÷ng nguån s¸ng nh­ mÆt trêi, ng«i sao … nh­ng nguån s¸ng nµy gäi lµ nguån s¸ng s¬ cÊp v× chóng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng. 4) Nguån s¸ng thø cÊp Ta kh«ng thÓ thÊy mét vËt khi hoµn toµn kh«ng co ¸nh s¸ng. Nh­ng khi nã ®­îc chiÕu s¸ng,nghÜa lµ nã ph¸t l¹i ¸nh s¸ng trong mäi chiÒu h­íng th× ta l¹i thÊy nã. VËt nµo mµ bÞ mét nguån s¸ng chiÕu tíi còng ph¸t ra mét phÇn ¸nh s¸ng nã nhËn ®­îc th× ®­îc gäi lµ nguån s¬ cÊp. ThÝ dô mÆt tr¨ng lµ nguån thø cÊp v× nã to¶ ra ¸nh s¸ng mÆt trêi (nguån s¬ cÊp) ®Ó ta nh×n thÊy nã. 1.3 Gãc khèi-Ω, steradian, sr Cã thÓ nãi ®¬n gi¶n r»ng gãc khèi, ký hiÖu Ω, lµ gãc trong kh«ng gian. Ta gi¶ thuyÕt r»ng mét nguån ®iÓm ®Æt t¹i t©m 0 cña mét h×nh cÇu rçng b¸n kÝnh R vµ ký hiÖu S lµ t©m nguyªn tè mÆt cña h×nh cÇu nµy. H×nh nãn ®Ønh 0 c¾t S trªn h×nh cÇu biÓu diÔn gãc khèi Ω, nguån nh×n mÆt S d­íi gãc ®ã. Ω ®­îc ®Þnh nghÜa lµ tØ sè cña S trªn b×nh ph­¬ng cña b¸n kÝnh. Ω = Ta ®­îc gi¸ trÞ cùc ®¹i cña Ω khi tõ 0 ta ch¾n c¶ kho¶ng kh«ng gian tøc thêi lµ toµn bé h×nh cÇu . Ω = = = 4 steradian Do ®ã Steradian lµ gãc khèi tøc lµ “khai triÓn cña h×nh nãn’’ d­íi gãc ®ã mét ng­êi quan s¸t ®øng ë t©m mét qu¶ cÇu b¸n kÝnh 1m nh×n thÊy diÖn tÝch 1m2 trªn mÆt cÇu nµy. H×nh.1.1. 1.4. C­êng ®é s¸ng I – candela, Cd Lµ mét th«ng sè ®Æc tr­ng cho nguån s¸ng. C­êng ®é s¸ng lu«n lu«n liªn quan tíi mét ph­¬ng cho tr­íc ®­îc biÓu diÔn b»ng mét vect¬ theo ph­¬ng nµy vµ cã ®é lín tÝnh b»ng candela. CÇn ph¶i ®Þnh nghÜa mét ®¬n vÞ mÉu ®Æc tr­ng cho candela. Candela võa cã ®Þnh nghÜa míi (th¸ng 10 n¨m 1979 ) do c¬ quan ®o l­êng S.I. ®­a ra. Candela lµ c­êng ®é s¸ng theo mét ph­¬ng ®· cho cña nguån ph¸t mét bøc x¹ ®¬n s¾t cã tÇn sè 540 x 1012 Hz ( = 555nm )vµ c­êng ®é n¨ng l­îng theo ph­¬ng nµy lµ 1/683 o¸t trªn Steradian. §Ó c«ng suÊt cµng lín th× l­îng c­êng ®é s¸ng cã candela cµng nhiÒu. = H×nh .1.2. C­êng ®é s¸ng khi nguån ph¸t ®ång ®Òu mäi h­íng I= ®Ó thÊy râ h¬n ý nghÜa cña ®¹i l­îng nµy trong thùc tÕ, sau ®©y lµ mét sè ®¹i l­îng c­êng ®é s¸ng cña c¸c ®¹i l­îng s¸ng th«ng dông: Ngän nÕn : 0.8 cd (theo mäi h­íng) §Ìn sîi ®èt 40w/220v : 35 cd (theo mäi h­íng) §Ìn sîi ®èt 300w/220v : 400 cd (theo mäi h­íng) Cã bé ph¶n x¹ : 1500 cd (ë gi÷a chïm tia) §Ìn ièt kim lo¹i 2Kw : 14800 cd (theo mäi h­íng) Cã bé ph¶n x¹ : 250000 cd (ë gi÷a chïm tia). 1.4.1 Quang th«ng - Ф, lumen, lm §¬n vÞ c­êng ®é s¸ng Candela do nguån s¸ng ph¸t theo h­íng t­¬ng øng víi ®¬n vÞ quang th«ng tÝnh theo lumen. Lumen lµ quang th«ng do nguån nµy ph¸t ra trong mét gãc më b»ng mét Steradian. Do ®ã nÕu ta biÕt ph©n bè c­êng ®é s¸ng cña nguång trong kh«ng gian ta cã thÓ suy ra quang th«ng cña nã. Tr­êng hîp ®Æc biÖt nh­ng hay gÆp, khi c­êng ®é bøc x¹ I kh«ng phô thuéc ph­¬ng th× quang th«ng lµ: Ф = 1.5. §é räi – E, lux, Lx §é räi lµ mËt ®é quang th«ng r¬i trªn mét bÒ mÆt, cã ®¬n vÞ lµ Lux. ELx = hoÆc 1Lux = 1lm/m2 Khi sù chiÕu s¸ng trªn bÒ mÆt kh«ng ®Òu tÝnh trung b×nh sè häc ë c¸c ®iÓn kh¸c nhau ®Ó tÝnh ®é räi trung b×nh. Mét sè gi¸ trÞ th«ng dông khi chiÕu s¸ng tù nhiªn vµ nh©n t¹o: Ngoµi trêi, buæi s¸ng trêi n¾ng : 100000 Lx; phßng lµm viÖc: 400 600 Lx, Trêi cã m©y: 2000 10000 Lx; nhµ ë: 50 300 Lx. Tr¨ng trßn: 0,250 Lx; phè ®­îc chiÕu s¸ng: 2050 Lx. Kh¸i niÖm vÒ ®é räi, ngoµi nguån ra con liªn quan tíi vÞ trÝ cña mÆt ®­îc chiÕu s¸ng. Ta coi mét nguån s¸ng ®iÓm 0 bøc x¹ mét mÆt nguyªn tè dS ë c¸ch 0 mét kho¶ng r, mét c­êng ®é s¸ng I. Gãc α lµ gãc t¹o bëi ph¸p tuyÕn cña dS víi ph­¬ng r. Gãc khèi d ch¾n trªn mét h×nh cÇu b¸n kÝnh R. Mét diÖn tÝch = dS.Cos d= = Tõ ®ã suy ra : E== H×nh.1.3. 1.6. §é chãi – L, Cd/m2 C¸c yÕu tè diÖn tÝch cña c¸c vËt ®­îc chiÕu s¸ng nãi chung ph¶n x¹ ¸nh s¸ng nhËn ®­îc mét c¸ch kh¸c nhau tõ mäi phÝa. §Ó ®Æc tr­ng cho c¸c quan hÖ cña nguån, kÓ c¶ nguån thø cÊp vµ s¬ cÊp ®èi víi m¾t cÇn ph¶i thªm vµo c¸c c­êng ®é s¸ng. §é chãi nh×n nguån s¬ cÊp. L = Trong ®ã: I: c­êng ®é s¸ng theo h­íng Sbk : diÖn tÝch biÓu kiÕn khi nh×n nguån Sbk = .R2 = .d2 Tiªu chuÈn L= 5000 Cd/m2 lµ khã chÞu L = .E §é chãi khi nh×n nguån thø cÊp : Do ph¶n x¹, do truyÒn dÉn. Trong ®ã: : lµ hÖ sè ph¶n x¹ bÒ mÆt . C¸c hÖ sè ph¶n x¹: M»u tr¾ng s¸ng, th¹ch cao tr¾ng: = 0.8 C¸c mµu rÊt s¸ng, m»u tr¾ng nh¹t: =0.7 Mµu vµng, xanh l¸ c©y, mµu xi m¨ng: = 0.5 C¸c mµu rùc rì, g¹ch: = 0.3 C¸c mµu tèi, kÝnh: = 0.1 §Ó h¹n chÕ ®é chãi ta kh«ng nªn chän nguån c«ng suÊt qu¸ lín. V× vËy ta ph¶i lµm ra nhiÒu bãng. 1.7. §é t­¬ng ph¶n C §èi víi con m¾t quan s¸t mét vËt cã ®é chãi L0 trªn mét nÒn cã ®é chãi Lf chØ cã thÓ ph©n biÖt ®­îc ë møc chiÕu s¸ng võa ®ñ. C = ≥ 0.01 Trong ®ã: L0 : lµ ®é chãi khi nh×n t­¬ng ®èi Lf : lµ ®é chãi khi nh×n nÒn. §Ó ph©n biÖt ®èi t­îng nh×n C ≥ 0,01. Trong thùc tÕ kÝch th­íc vµ m»u s¾c cña vËt còng t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng ph©n biÖt cña m¾t ®iÒu ®ã lµ kÐo theo lµ møc ®é chiÕu s¸ng ph¶i phï hîp víi c«ng tr×nh chiÕu s¸ng. 1.7.1. TiÖn nghi nh×n vµ sù lo¸ m¾t Sù lo¸ m¾t lµ sù suy gi¶m hoÆc tøc thêi mÊt ®i c¶m gi¸c nh×n do sù t­¬ng ph¶n qu¸ lín. Nãi chung ng­êi ta chÊp nhËn ®é chãi nhá rÊt cho m¾t nh×n thÊy lµ 10-5 Cd/ m2 vµ b¾t ®Çu g©y ra lo¸ m¾t ë 5000 Cd/ m2 1.8. §é nh×n râ vµ c¸c tÝnh n¨ng nh×n TÊt nhiªn c¸ch chóng ta nh×n thÊy c¸c vËt phô thuéc vµo ®é t­¬ng ph¶n cña nã nh­ng còng phô thuéc vµo kÝch th­íc cña vËt vµ ®é chãi cña nÒn, ®iÒu ®ã dÉn tíi sù kÝch ho¹t cña c¸c tÕ bµo h×nh nãn (thÞ gi¸c ngµy) hoÆc c¸c tÕ bµo h×nh que (thÞ gi¸c ban ®ªm). §Þnh nghÜa t­¬ng ph¶n C = chøng tá mét vËt s¸ng trÌn nÒn tèi, C > 0 biÕn thiªn tõ 0 + ®èi víi vËt tèi trªn nÒn s¸ng C < 0 biÕn thiªn tõ 0 -1. ®èi víi mét ®é chãi cña nÒn vµ kÝch th­íc cña vËt ®· cho ta cã thÓ x¸c ®Þnh ng­ìng t­¬ng ph¶n Cs øng víi gi¸ trÞ cña C cho phÐp ph©n biÖt ®­îc vËt. Black Well ®· ®­a ra quan niÖm ®é nh×n râ nh­ tØ sè C/Cs cho phÐp ®¸nh gi¸ tÝnh n¨ng nh×n. §èi víi ®é nh×n râ l, gi¸ trÞ cña ng­ìng t­¬ng ph¶n cµng thÊp khi vËy cµng réng vµ nÒn cµng s¸ng. Ta còng nhËn thÊy r»ng d­íi vµi phÇn tr¨m Cd/m2 lµ thÞ gi¸c ®ªm vµ trªn vµi Cd/m2 trë nªn lµ thÞ gi¸c ngµy. H×nh.1.4. 1.9. §Þnh luËt Lambert Dï ¸nh s¸ng qua bÒ mÆt trong suèt hoÆc ¸nh s¸ng ®­îc ph¶n x¹ trªn mÆt mê. HoÆc ¸nh s¸ng chÞu c¶ hai hiÖn t­îng trªn bÒ mÆt trong mê, mét phÇn ¸nh s¸ng ®­îc bÒ nµy ph¸t l¹i theo hai c¸ch sau ®©y: - Sù ph¶n x¹ hoÆc khóc x¹ ®Òu tu©n theo ®Þnh luËt quang h×nh häc hay tu©n theo ®Þnh luËt §escartes. -Sù ph¶n x¹ hoÆc truyÒn khuyÕch t¸n theo ®Þnh luËt Lambert. .E = L. Ta gäi ®é s¸ng M lµ tØ sè quang th«ng ph¸t bëi nguyªn tè diÖn tÝch dï nguyªn nh©n ph¸t cã lµ ph¶n x¹, truyÒn dÉn hoÆc ph¸t x¹ néi t¹i nh­ mÆt mµn h×nh cña m¸y thu h×nh. §é s¸ng tÝnh b»ng Lumen.m-2 (nh­ng kh«ng ph¶i lµ Lux ) bëi v× ®ã lµ quang th«ng ph¸t chø kh«ng ph¶i lµ quang th«ng thu. Khi ®é s¸ng khuyÕch t¸n, ®Þnh luËt Lambert ®­îc tæng qu¸t ho¸ lµ: M = L. 1.10. Lux kÕ vµ ®o c­êng ®é s¸ng Lux kÕ: lµ dông cô ®o tÊt c¶ c¸c ®¹i l­îng ¸nh s¸ng. Dông cô gåm tÕ bµo Sªlen quang ®iÖn (pin quang ®iÖn) biÕn ®æi n¨ng l­îng nhËn ®­îc thµnh dßng ®iÖn vµ cÇn ®­îc nèi víi mét miliampe kÕ. §o c­êng ®é s¸ng: nÕu tÕ bµo chiÕu s¸ng trùc tiÕp b»ng mét nguån ®Æt ë kho¶ng cach r vµ to¶ tia cã c­êng ®é s¸ng I theo ph­¬ng ph¶n tuyÕn víi tÕ bµo. BiÓu thøc I = E.r2 cho gi¸ trÞ cña c­êng ®é s¸ng. Sö dông ph­¬ng ph¸p nµy bao gåm mét ®iÒu lµ kh«ng cã bÊt cø nguån thø cÊp nµo kh¸c chiÕu s¸ng nh­ c¸c vËt hay c¸c thµnh phÇn ph¶n x¹ ®· lµm, v× thÕ ng­êi ta s¬n mÆt ®en ( = 0.05). Chç tiÕn hµnh ®o c­êng ®é s¸ng. §o ®é chãi : Ta x¸c ®Þnh ®­îc ngay ®é chãi L nhê ®Þnh luËt lambert vµ hÖ sè ph¶n x¹. 1.11. ChØ sè mµu (thÓ hiÖn mµu – hoµn mµu) §o lµ kh¸i niÖm cùc kú quan träng ®èi víi sù lùa chän t­¬ng lai cña c¸c nguån s¸ng. Cïng mét vËt ®­îc chiÕu s¸ng b»ng c¸c nguån s¸ng chuÈn kh¸c nhau sÏ suÊt hiÖn c¸c mµu kh¸c nhau nh­ng kh«ng chÞu bÊt kú sù biÕn ®æi mµu nµo. So s¸nh víi mét vËt ®en cã cïng nhiÖt ®é mµu, mét vËt nµo ®ã lµm biÕn mµu cña c¸c vËt ®­îc chiÕu s¸ng, sù biÕn ®æi mµu nµy do sù ph¸t x¹ phæ kh¸c nhau ®­îc ®¸nh gi¸ xuÊt ph¸t tõ c¸c ®é sai lÖch mµu vµ g¸n cho nguån mét chØ sè mµu (IRC) nã biÕn thiªn tõ kh«ng víi mét ¸nh s¸ng ®¬n s¾c ®Õn 100 ®èi víi vËt ®en. Trong thùc tÕ ta chÊp nhËn sù ph©n lo¹i sau ®©y: Ra < 50: ChØ sè kh«ng cã ý nghÜa thùc tÕ, c¸c mµu hoµn toµn bÞ biÕn ®æi. Ra < 70: C¸c sö dông c«ng nghiÖp khi sù thÓ hiÖn mµu thø yÕu. 70 < Ra < 85: C¸c sö dông th«ng th­êng ë ®ã sù thÓ hiÖn mµu kh«ng quan träng. Ra > 85: C¸c sö dông trong nhµ ë hay øng dông trong c«ng nghiÖp ®Æc biÖt. Ch­¬ng II. ChiÕu s¸ng c«ng céng 2.1. Nguyªn lý chiÕu s¸ng c¬ b¶n C¸c tiªu chuÈn chiÕu s¸ng ®­êng bé thùc chÊt ®ßi hái cho phÐp mét tri gi¸c nh×n nhanh chãng, nh×n chÝnh x¸c vµ tiÖn nghi. VÒ ph­¬ng diÖn nµy ta l­u ý: - §é chãi trung b×nh cña mÆt ®­êng do ng­êi l¸i xe quan s¸t khi nh×n mÆt ®­êng ë tÇm xa 100m khi thêi tiÕt kh« yªu cÇu phô thuéc vµo lo¹i ®­êng (mËt ®é giao th«ng, tèc ®é, vïng ®« thÞ hay n«ng th«n) trong c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th­êng. MÆt ®­êng ®­îc xÐt ®Òu ®­îc quan s¸t d­íi gãc 0.50 ®Õn 105 vµ ch¶i dµi 60 ®Õn 170m tr­íc ng­êi quan s¸t. H×nh.2.1. - §é ®ång ®Òu ph©n bè biÓu kiÕn cña ®é chãi lÊy ë c¸c ®iÓm kh¸c nhau cña bÒ mÆt. §é chãi kh«ng gièng nhau theo mäi h­íng (sù ph¹n x¹ kh«ng ph¶i lµ vu«ng gãc mµ lµ ph¶n x¹ hçn hîp), ®iÒu quan träng lµ chØ râ h×nh d¹ng “l­íi” cña chç quan s¸t. Nãi chung trªn ®­êng giao th«ng ng­êi ta ®­a ra 2 ®iÓm ®o theo chiÒu ngang vµ mét tËp hîp c¸ch nhau gÇn 5m gi÷a c¸c cét ®Ìn ®èi víi sè lÇn ®o theo chiÒu däc. H¹n chÕ lo¸ m¾t kh«ng tiÖn nghi, nguån c¶n trë vµ sù mÖt mái do sè l­îng vµ quang c¶nh cña c¸c ®Ìn xuÊt hiÖn trªn thÞ tr­êng, liªn quan ®Õn ®é chãi trung b×nh cña con ®­êng . Do ®ã ng­êi ta ®Þnh nghÜa mét chØ sè lo¸ m¾t G (Glare index) chia theo thang tõ 1 (kh«ng chÞu ®­îc) ®Õn 9 (kh«ng c¶m nhËn ®­îc) vµ cÇn ph¶i gi÷a Ýt nhÊt ë møc 5 (chÊp nhËn ®­îc). - HiÖu qu¶ dÉn h­íng khi l¸i phô thuéc vµo vÞ trÝ cña c¸c ®iÓm s¸n trªn c¸c ®­êng cong, lo¹i nguån s¸ng trªn 1 tuyÕn ®­êng vµ tÝn hiÖu b¸o tr­íc nh­ng n¬i cÇn l­u ý (®­êng vßng, ng· t­) còng c¸c lèi vµo cña con ®­êng. 2.2. C¸c cÊp chiÕu s¸ng §èi víi c¸c tuyÕn ®­êng « t« quan träng, C.I.E x¸c ®Þnh 5 cÊp chiÕu s¸ng khi ®­a ra c¸c gi¸ trÞ tèi thiÓu ph¶i tho¶ m·n chÊt l­îng phôc vô. B¶ng 2.1 CÊp Lo¹i ®­êng Mèc §é chãi trung b×nh cd/m2 Ltb §é ®ång ®Òu nãi chung U0= §é ®ång ®Òu chiÒu däc Ul= ChØ sè tiÖn nghi G A Xa lé Xa lé cao tèc 2 0.4 0.7 6 B §­êng c¸i §­êng h×nh tia S¸ng Tèi 2 1 ®Õn 2 0.4 0.7 5 6 C Thµnh phè hoÆc ®­êng cã Ýt ng­¬i ®i bé S¸ng Tèi 2 1 0.4 0.7 5 6 D C¸c phè chÝnh C¸c phè bu«n b¸n S¸ng 2 0.4 0.7 4 E §­êng v¾ng S¸ng Tèi 1 0.5 0.5 4 5 CÇn l­u ý sù kh¸c nhau cña c«ng thøc hÖ sè ®ång ®Òu: gi¸ trÞ cña U0 tõ 0.4 cã thÓ ®¶m b¶o thÞ gi¸c nh×n chÝnh x¸c khi nh×n mÆt ®­êng thÊy phong c¶nh thÊp tho¸ng, cßn gäi lµ “ hiÖu øng bËc thang”. NÕu ®é ®ång ®Òu theo chiÒu däc Ul lín h¬n 0.7 th× hiÖu øng kh«ng con n÷a. 2.3. Ph­¬ng ph¸p tû sè R Do sù ph¶n chiÕu kh«ng vu«ng cña c¸c líp phñ mÆt ®­êng, tho¹t ®Çu ta kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc quan hÖ gi÷a ®é chãi vµ ®é räi ngang cña nÒn ®­êng. Tuy nhiªn cho thÊy víi c¸c thiÕt bÞ ph©n phèi ¸nh s¸ng ®èi xøng, tÝnh ®ång ®Òu cña ®é räi phô thuéc vµo h×nh d¸ng bè trÝ ®Ìn vµ ®é chãi trung b×nh liªn quan ®Õn nhiÒu ®é räi trung b×nh cña lo¹i thiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ líp phñ mÆt ®­êng. 2.3.1 ChiÒu cao cña ®Ìn vµ c¸ch bè trÝ ®Ìn H×nh.2.2. h: chiÒu cao cña ®Ìn l: chiÒu réng cña mÆt ®­êng e: kho¶ng c¸ch gi÷a 2 bé ®Ìn liªn tiÕp o: kho¶ng c¸ch h×nh chiÕu cña ®Ìn ®Õn mÐp ®­êng s: kho¶ng c¸ch h×nh chiÕu cña ®Ìn ®Õn ch©n cña ®Ìn Sù bè trÝ cña c¸c bé ®Ìn cã thÓ lµ : + ë mét bªn ®­êng : ®ã lµ tr­êng hîp ®­êng t­¬ng ®èi hÑp, mét phÝa cã hµng c©y hoÆc chç uèn cong. H×nh.2.2.a. Sù ®ång ®Òu cña ®é räi ®­îc ®¶m b¶o b»ng gi¸ trÞ h ≥ l. Chó ý: Tr­êng hîp nµy kh«ng ®­îc bè trÝ ®Ìn ë chç uèn cong sÏ ¶nh h­ëng tíi t©m nh×n cña ng­êi l¸i xe. + Hai bªn so le: dµnh cho c¸c ®­êng hai chiÒu, ®é räi trung b×nh sÏ nhiÒu h¬n nh­ng tr¸nh uèn khóc. Sù ®ång ®Òu cña ®é chãi ngang ®ßi hái ®é cao cña ®Ìn h ≥ 2/3 l. H×nh.2.2.b. + Hai bªn ®èi diÖn: ®èi víi c¸c ®­êng réng hoÆc khi ®¶m b¶o ®é cao nhÊt ®Þnh cña ®Ì H×nh.2.2.c. Sù ®ång ®Òu cña ®é chãi ngang cÇm thiÕt kÕ cã h ≥ 0.5 l. + Theo ®­êng trôc: ®­îc sö dông trong tr­êng hîp ®­êng cã d¶i ph©n c¸ch ë gi÷a, sù bè trÝ nh­ vËy chØ cho phÐp söa dông mét cét cã hai ®Çu nh« ra ®ång thêi lµ ®­êng cÊp ®iÖn. Sù ®ång ®Òu cña ®é chãi ngang cÇm thiÕt cã h ≥ l. H×nh.2.2.d. 2.3.2. Kho¶ng c¸ch ®Ìn TÝnh ®ång ®Òu cña ®é chãi theo chiÒu däc con ®­êng quyÕt ®Þnh sù lùa chän kho¶ng c¸ch gi÷a hai bé ®Ìn liªn tiÕp. Ngoµi ra kho¶ng c¸ch ®Ìn cßn phô thuéc ®é cao cña ®Ìn vµ c¸c chØ sè ph¸t x¹ cña bé ®Ìn. C¸c bé ®Ìn chiÕu s¸ng ®­îc chia ra ba hä chÝnh tuú theo kiÓu chôp b¶o vÖ chèng lo¸ m¾t trùc tiÕp (h×nh.2.3) B¶ng 2.2. KiÓu bé ®Ìn H­íng Imax Imax d­íi gãc 900 Imax d­íi gãc 800 Chôp s©u 0 ®Õn 650 10cd/10000lm 30cd/1000lm Chôp võa 0 ®Õn 750 50cd/1000lm 300cd/1000lm Chôp réng 0 ®Õn 900 1000cd VФ H×nh.2.3. C¸c gi¸ trÞ cùc ®¹i cña tû sè e/h lµ: B¶ng 2.3. E/h max §Ìn chôp s©u §Ìn chôp võa Mét bªn , ®èi diÖn 3 3.5 Hai bªn so le 2.7 3.2 C¸c tû sè nµy ph¶i lín h¬n 0.5 ®èi víi c¸c ®Ìn thiÕt kÕ tr­íc n¨m 1989. 2.3.3.C«ng suÊt ®Ìn a. §é räi trung b×nh cña ®­êng Tuú theo b¶n chÊt cña líp phñ mÆt ®­êng vµ lo¹i bé ®Ìn sö dông ta cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng thùc nghiÖm tû sè R R = §é räi trung b×nh (lux)/ §é chãi trung b×nh (cd/m2). B¶ng 2.4. R = Bª t«ng Líp phñ mÆt ®­êng S¹ch BÈn S¸ng Trung b×nh Tèi HÌ ®­êng KiÓu chôp s©u KiÓu chôp võa 14 8 10 14 19 25 10 14 18 18 13 b. HÖ sè sö dông bé ®Ìn §ã lµ phÇn tr¨m quang th«ng do ®Ìn ph¸t ra chiÕu trªn phÇn h÷u Ých cña con ®­êng cã chiÒu réng l. H×nh.2.4.a. fu: hÖ sè sö dông fuA = fuAV + fuAR Trong ®ã: fuAV : hÖ sè sö dông phÝa tr­íc fuAR: hÖ sè sö dông phÝa sau tgα1 = : gãc nhÞ diÖn tr­íc tg α2 = : gãc nhÞ diÖn sau H×nh.2.4.b. c. HÖ sè giµ ho¸ Lµ nghÞch ®¶o cña hÖ sè bï suy gi¶m trong chiÕu s¸ng trong nhµ. - Do sù giµ ho¸ cña c¸c ®Ìn vµ sù b¸n bÈn cña pha ®Ìn, hÖ sè nµy ®­îc tÝnh víi thêi gian sö dông mét n¨m. - Sù suy gi¶m quang th«ng cña ®Ìn còng ®­îc tÝnh theo thêi gian ®Ìn ho¹t ®éng. B¶ng 2.5. Thêi gian §Ìn natri cao ¸p §Ìn èng huúnh quang Bãng huúnh quang §Ìn natri ¸p suÊt cao 3000h 6000h V1 = 0.95 0.90 0.90 0.85 0.85 0.80 0.85 0.80 9000h 0.85 0.80 0.75 - Sù b¸n bÈn cña ®Ìn lµ nguyªn nh©n lµm gi¶m quang th«ng hµng n¨m V2 B¶ng 2.6. Bé ®Ìn Kh«ng loe Cã loe KhÝ quyÓn « nhiÔm V2= 0.65 0.7 KhÝ quyÓn kh«ng « nhiÔm 0.90 0.95 HÖ sè giµ ho¸: V = V1 .V2 d. Lùa chän ®Ìn Ta cã thÓ x¸c ®Þnh quang th«ng cña ®Ìn cÇn ph¸t ra trong mét n¨m Ф®Ìn = Trong ®ã L: chiÒu réng mÆt ®­êng tÝnh b»ng (m) E : kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cét tÝnh b»ng (m) Ltb: ®é chãi trung b×nh cña mÆt ®­êng (Cd/m2) V : tra b¶ng tiªu chuÈn theo cÊp ®­êng Fu : hÖ sè sö dông cña ®Ìn (tra theo ®å thÞ cña nhµ chÕ t¹o). §Çu tiªn lo¹i ®Ìn ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch xem xÐt hiÖu qu¶ chiÕu s¸ng, tuæi thä vµ sù thÓ hiÖn mµu, sau ®ã víi mét lo¹i bé ®Ìn ®· cho cÇn ph¶i t×m c¸ch bè trÝ ®Ó ®¶m b¶o cã hÖ sè sö dông tèt nhÊt sè l­îng cùc tiÓu cña bé ®Ìn cÇn ®Æt còng nh­ sö dông ®Ìn ®iÓn h×nh cã trªn thÞ tr­êng. 2.3.4. KiÓm tra a. ChØ sè tiÖn nghi G G = ISL + 0,97 . log Ltb + 4,41 . log h’ – 1,46 . log P Trong ®ã: h’ = h – 1,5: ®é cao cña ®Ìn ®Õn tÇm m¾t Ltb: ®é chãi trung b×nh cña mÆt ®­êng P = + 1: sè l­îng bé ®Ìn trªn tõng km tuyÕn ®­êng ISL: chØ sè tiÖn nghi riªng cña mçi ®Ìn b. KiÓm tra thùc ®Þa Khi tiÕp nhËn mét bè trÝ chiÕu s¸ng cÇn tiÕn hµnh ®o ®é chãi trªn bÒ mÆt ®­êng còng nh­ ®é räi ngang bëi v× ng÷¬ng ®é räi cã thÓ kh«ng ®óng víi yªu cÇu thiÕt kÕ. Theo c¸c d÷ liÖu CIE (Uû ban quèc tÕ vÒ chiÕu s¸ng) cÇn thiÕt tiÕn hµnh kiÓm tra ®é räi ë c¸c gãc ë mét mÆt l­íi t¹o nªn bëi : - Kho¶ng c¸ch däc b»ng e/3. - Theo trôc ngang hai ®iÓm ®o trªn ®­êng. §é räi trung b×nh vµ trung b×nh sè häc cña c¸c gi¸ trÞ nµy. H×nh.2.5.a, h×nh.2.5.b. SÏ cho ta c¸c ®iÓm trong hai tr­êng hîp ®Æc biÖt. H×nh.2.5.a. H×nh 2.5b 2.4. Nguån cung cÊp cho chiÕu s¸ng c«ng céng C¸c l­íi cung cÊp kh¸c víi l­íi ph©n phèi ë chç lµ t¶i lµ c¸c ®Ìn mét c«ng suÊt vµ cïng mét hÖ sè c«ng suÊt, c¸ch ®Òu nhau vµ lµm viÖc ®ång thêi. C¸c l­íi cung cÊp ®iÖn ¸p thÊp 220/380 V lµm viÖc ®éc lËp. 2.4.1. TÝnh to¸n tiÕt diÖn d©y a. BiÓu thøc ®iÖn ¸p r¬i §èi víi ®­êng d©y cã ®iÖn trë R vµ c¶m kh¸ng ®­îc cung cÊp cho t¶i cã hÖ sè c«ng suÊt , cã dßng ®iÖn I ch¹y qua ®iÖn ¸p r¬i lµ: Thùc tÕ trong thiÕt bÞ chiÕu s¸ng ®· bï cã gÇn b»ng 0,85 ta tÝnh gÇn ®óng ®iÖn ¸p r¬i trªn ®­êng d©y lµ: §iÖn trë suÊt cña d©y ®ång hoÆc d©y nh«m cÇn tÝnh khi nhiÖt ®é kim lo¹i ë ruét c¸p th­êng lµ 650, còng nh­ tÝnh ®Õn c¸c ®iÖn trë tiÕp xóc. Do ®ã ta lÊy Trong mäi tr­êng hîp, gi¸ trÞ ®iÖn ¸p r¬i víi c¸c ®Ìn ë cuèi ®­êng d©y kh«ng v­ît qu¸ 3% tøc lµ 6,6V ë c¸c ®Çu cùc cña ®Ìn, nÕu kh«ng quang th«ng gi¶m ®i vµ trong tr­êng hîp mét bé phËn l­íi bÞ h­ háng cã nguy c¬ lµm ®Ìn kh«ng bËt s¸ng ®­îc. b. §iÖn ¸p r¬i trªn ®­êng trôc Víi ®­êng d©y mét pha gåm n ®Ìn gièng nhau, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®Ìn lµ l mçi ®Ìn tiªu thô cïng mét dßng ®iÖn cã gi¸ trÞ hiÖu dông I, c¸c dßng ®iÖn ®Òu cïng pha, dßng ®iÖn ®Çu ®­êng d©y lµ It=nI S¬ ®å mét pha trong ®ã Ue lµ ®iÖn ¸p vµo, Us lµ ®iÖn ¸p ra H×nh.2.6 §iÖn ¸p r¬i trªn tõng ®o¹n lµ: Do ®ã ®iÖn ¸p r¬i trªn ®­êng d©y lµ Víi chiÒu dµi ®­êng d©y , ®iÖn ¸p r¬i ®iÒu ®ã ®­îc coi nh­ tæng t¶i ®­îc ®Æt ë mét nöa chiÒu dµi ®­êng d©y Ta sÏ thÊy lîi Ých cña viÖc bï cña tõng ®Ìn mµ kh«ng ®Æt mét tr¹m bï v× khi kh«ng bï tõ 0,4 ®Õn 0,5 lµm t¨ng dßng ®iÖn tõng d©y lªn gÊp ®«i. NhËn xÐt: Tr­êng hîp nguån cung cÊp lµ ba pha nèi sao trung tÝnh Yn, c¸c ®Ìn ®­îc nèi vµo d©y pha vµ d©y trung tÝnh, ®iÖn ¸p r¬i tªn tõng pha ph¶i chia cho 2 v× kh«ng cã dßng ®iÖn trong d©y trung tÝnh vµ ®iÖn ¸p r¬i trªn d©y b»ng: KÕt qu¶ nµy còng ®óng víi l­íi h×nh tam gi¸c, cho ta thÊy lîi Ých cña m¹ch ba pha. c. C¸c ®­êng trôc cã tiÕt diÖn kh¸c nhau Trong tr­êng hîp nµy sÏ kinh tÕ h¬n nÕu chän tiÕt diÖn d©y dÉn theo dßng ®iÖn ch¹y qua, ®ã lµ tr­êng hîp c¸c d©y dµi hoÆc c¸c l­íi ph©n nh¸nh. Do vËy vÊn ®Ò lµ t×m c¸ch bè trÝ sao cho träng l­îng d©y dÉn lµ nhá nhÊt mµ sôt ¸p kh«ng qu¸ 3%. H×nh.2.7 Cho m¹ch ph©n phèi nèi tiÕp nh­ h×nh vÏ gåm n ®o¹n kh¸c nhau mçi ®o¹n cã dßng ®iÖn kh«ng ®æi ch¹y qua vµ nhá h¬n dßng ®iÖn trong ®o¹n tr­íc. Sôt ¸p lín nhÊt lµ: Khèi l­îng kim lo¹i lµ: Víi khèi l­îng kim lo¹i vµ ®iÖn ¸p r¬i ®· cho, vi ph©n cña hai biÓu thøc nµy theo c¸c tiÕt ®iÖn b»ng kh«ng cho ta: C©n b»ng tõng thµnh phÇn ta ®­îc Do ®ã ta sÏ cã: Tõ ®ã suy ra c¸c gi¸ trÞ tiÕt diÖn ®­êng d©y. Trong thùc tÕ chØ chän 2 hoÆc 3 tiÕt diÖn kh¸c nhau ®èi víi m¹ch ph©n khèi nèi tiÕp, ­u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy thÓ hiÖn râ trong tÝnh to¸n c¸c m¹ch ph©n nh¸nh. d. Tr×nh tù tÝnh to¸n thùc tÕ - X¸c ®Þnh dßng ®iÖn ë ®Çu mçi nh¸nh khi gi¶ thiÕt dßng ®iÖn trªn tõng nh¸nh lµ kh«ng ®æi. - X¸c ®Þnh ®­êng cã t¶i lµ lín nhÊt vµ nguy c¬ ®iÖn ¸p r¬i lµ lín nhÊt. - TÝnh to¸n A vµ t×m c¸c tiÕt diÖn cã t¶i lín nhÊt. - Chän c¸c tiÕt diÖn quy chuÈn nhá h¬n, ph­¬ng ph¸p nµy ch­a ®­îc an t©m v× dßng ®iÖn kh«ng ph¶i lµ kh«ng ®æi trªn c¸c ®o¹n. - KiÓm tra gi¸ trÞ ®iÖn ¸p r¬i trªn c¸c ®o¹n. - TÝnh to¸n tiÕt diÖn d©y dÉn trªn c¸c ®o¹n kh¸c. 2.4.2. C¸c ph­¬ng ph¸p cung cÊp ®iÖn NÕu c¸c thiÕt bÞ chiÕu s¸ng cã Pt¶I nhá th× viÖc nèi trùc tiÕp vµo l­íi cung cÊp cho c¸c hé tiªu thô (l­íi h¹ ¸p) lµ kinh tÕ. NÕu c«ng suÊt chiÕu s¸ng Pt¶I > 30kw nªn sö dông l­íi trung ¸p 3200/5500 V cã tr¹m biÕn ¸p ®éc lËp . ¦u ®iÓm chÝnh cña trung ¸p lµ: - Gi¶m tiÕt kiÖm d©y dÉn - Tiªu thô ®iÖn nhá h¬n - §iÖn ¸p æn ®Þnh h¬n lµm tuæi thä ®Ìn t¨ng - HÖ thèng cã ®iÒu khiÓn tõ xa thèng nhÊt a. Ph©n phèi ®iÖn Cã thÓ tiÕn hµnh theo ba c¸ch: mét pha 220V, ba pha Yn (sao trung tÝnh) 220/380V, Δ (tam gi¸c) 220V. B¶ng d­íi ®©y cho thÊy lîi Ých cña ph©n phèi ba pha ®èi víi mét hÖ thèng chiÕu s¸ng ®· cho khi cã cïng mét sôp ¸p. B¶ng 2.7. Mét pha 220V Yn 220/380 V Δ 220V. Sè l­îng d©y dÉn 2 3 + 1 3 Dßng ®iÖn trªn d©y dÉn I I/3 I/ TiÕt diÖn d©y dÉn tû lÖ víi 2 = Träng l­îng d©y dÉn tû lÖ víi 2 0,66 1,5 Chó ý: khi cÊp ®iÖn b»ng ba pha th× cÇn chó ý tíi viÖc c©n pha PA = PB = PC. NÕu PA # PB # PC sÏ sinh ra dßng c©n b»ng I0 ch¹y trong d©y trung tÝnh g©y tæn thÊt trong m¸y biÕn ¸p. I0 = I1 +I2 + I3 H×nh.2.8. b. Bè trÝ ®­êng d©y Khi bè trÝ m¹ch nh¸nh ta l­u ý r»ng m¸y biÕn ¸p ®­îc ®Æt t¹i t©m h×nh häc ®Ó gi¶m sù sôt ¸p ®Õn cuèi ®­êng d©y hoÆc ®Ó gi¶m tiÕt kiÖm d©y dÉn. NÕu cã thÓ ®­îc nªn bè trÝ nguån theo m¹ch vßng, cho phÐp chiÕu s¸ng khi cã sù cè ®­êng d©y. TÝnh to¸n tiÕt diÖn d©y cho m¹ch vßng gièng nh­ m¹ch hë t­¬ng ®­¬ng víi nöa vßng. L­u ý r»ng viÖc ph©n ®«i c¸c ®­êng d©y cho phÐp c¾t mét trong hai nguån s¸ng (gi¶i ph¸p tèn kÐm vµ Ýt an toµn) Ýt dïng cho sù ph¸t triÓn cña kü thuËt ph¸t triÓn ®iÖn n¨ng. c. Tr¹m biÕn ¸p ViÖc lùa chän c«ng suÊt m¸y biÕn ¸p phô thuéc: - C«ng suÊt tiªu thô cña c¸c bé ®Ìn. - Dßng ®iÖn tiªu thô mçi ®Ìn b»ng 1,5 ®Õn 2 lÇn dßng ®iÖn ®Þnh møc trong phót ®Çu tiªn (do ®ã cÇn ph¶i khëi ®éng tõng bé phËn). - Kh¶ n¨ng më réng l­íi. MÆt kh¸c cÇn ph¶i ®¶m b¶o an toµn vµ b¶o vÖ khi lµm viÖc ë l­íi trung ¸p. C¸c tñ ®iÒu khiÓn gåm c¸c thiÕt bÞ b¶o vÖ kh¸c nhau, d©y nèi ®Êt vµ c«ng t¬, hÖ thèng bËt t¾t tõ xa. C¸c kiÓu th­êng dïng: - M¸y c¾t theo giê cã c¬ cÊu ®ång hå ®iÖn. -TÕ bµo quang ®iÖn chØnh ®Þnh thêi gian ®Ó tr¸nh lµm viÖc kh«ng ®óng lóc. 2.5 vÊn ®Ò tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng trong chiÕu s¸ng c«ng céng HiÖn nay vÊn ®Ò tiÕt kiÖm n¨ng l­îng ®· ®­îc ®¶ng vµ nhµ n­íc ®Æc biÖt quan t©m vµ chó träng. nã kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò riªng cña nghµnh ®iÖn mµ nã ®· trë thµnh sù quan t©m cña toµn x· héi. Trong t×nh tr¹ng c¸c nguån nhiªn liÖu than ®¸, dÇu má khai th¸c ngµy mét c¹n kiÖt, n¾ng nãng kÐo dµi, céng víi ®å thÞ phô t¶i t¨ng vät víi tèc ®é cao, ®i ®«i víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. §· lµm cho viÖc cung cÊp vµ truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng cña Quèc Gia gÆp nhiÒu khã kh¨n. lu«n xÈy ra t×nh tr¹ng thiÕu ®iÖn vÒ mïa kh« ViÖc tiÕt kiÖm ®iÖn chiÕu s¸ng c«ng céng b»ng viÖc t¾t c¸c ®Ìn hoÆc gi¶m c«ng suÊt cung cÊp . Tuy nhiªn tr­íc m¾t cÇn thÊy r»ng viÖc tiÕt kiÖm dùa trªn gi¸ kWh vµo giê ®ªm, mµ kh«ng g©y nh÷ng mÊt m¸t vÒ nh÷ng ph­¬ng diÖn kh¸c nh­ lµm t¨ng sè tai n¹n, trém c¾p hay mÊt an toµn. ViÖc tiÕt kiÖm ®iÖn b»ng viÖc thiÕt kÕ ph­¬ng ¸n chiÕu s¸ng hiÖu qu¶ . Chän nguån cã hiÖu qu¶ ¸nh s¸ng tèt, bãng ®Ìn b¶o vÖ d¹ng kÝn l­íi, c¸c bãng tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng lµ mét trong nh­ng ph­¬ng ¸n h÷u hiÖu chÝnh x¸c. Cuèi cïng viÖc b¶o d­ìng hµng n¨m (4000h vËn hµnh) hoÆc hai n¨m mét lÇn hÖ sè giµ ho¸ cã thÓ tíi 55% sau hai n¨m ®èi víi bé ®Ìn kiÓu hë cã bãng huúnh quang. 2.5.1. Qu¸ tr×nh t¾t ®Ìn kinh ®iÓn ë ph¸p viÖc ®ãng t¾t toµn bé l­íi ngay trong ®ªm khuya ®­îc ghi trong ®iÒu kho¶n cña bé luËt L131- 2 vµ L 221 - 1 ®ßi hái ®¶m b¶o an toµn. ViÕc t¾t mét trong hai ®Ìn lµm ®é chãi ph©n bè kh«ng ®Òu, t¹o ra hiÖu øng bËc thang cã nguy c¬ lµm t¨ng tai n¹n. ViÖc bè trÝ hai ®Ìn trªn cïng mét bé phËn quang häc lµm hiÖu suÊt ¸nh s¸ng kÐm nh­ng cho phÐp duy tr× ¸nh s¸ng ®Òu mét trong hai ®Ìn. Theo ®Þnh nghÜa ®ã gi¶i ph¸p duy nhÊt chÊp nhËn ®­îc bé ®Ìn kÐp nh­ng gi¸ thµnh sÏ t¨ng vµ ®iÒu nµy kh«ng cã ý nghÜa víi c¸c thiÕt bÞ chiÕu s¸ng ®· cã. 2.5.2. C¸c hÖ thèng ®Ìn hai møc c«ng suÊt cã tæng trë thay ®æi Nguyªn lý Mét cuén c¶m phô ®­îc m¾c nèi tiÕp víi chÊn l­u qua mét c«ng t¨ct¬ ®iÖn hoÆc ®iÖn tö (triac) ®­îc ®iÒu khiÓn b»ng d©y dÉn hoÆc tÝn hiÖu cao tÇn HF (20 kHz) ®­îc ®­a vµo m¹ng vµ ®­îc gi¶i m·. H×nh.2.9a Hinh 2.9b. Ta còng cã thÓ sö dông c¬ cÊu ®ång hå ®iÖn tö dÓ dù phßng nh­ng qu¸ tr×nh nµy kh«ng mÒm m¹i do sù kh¸c nhau gi÷a giê ®ªm mïa hÌ vµ mïa ®«ng vµ sù ®æi giê. Dßng ®iÖn lÊy tõ l­íi gi¶m lµ c«ng suÊt gi¶m (0,6.P0) vµ quang th«ng gi¶m (0,4.Ф0) C¸c khã kh¨n khi lµm viÖc Sau khi cuén chÊn l­u phô lµm viÖc ta thÊy sù t¨ng t¹m thêi ®iªn ¸p måi hå quang. V× thêi ®iÓn x¶y ra sím h¬n cã thÓ lµm ®iÖn ¸p tøc thêi trªn c¸c cùc cña ®Ìn èng kh«ng ®¹t tíi gi¸ trÞ ®ßi hái vµ ®Ìn kh«ng khëi ®éng ®­îc. 2.5.3. HÖ thèng cã biÕn thiªn ®iÖn ¸p l­íi Nguyªn lý §èi víi mét thiÕt bÞ chiÕu s¸ng th«ng th­êng ë 220V viÖc gi¶m ®iÖn ¸p xuèng 190V lµm gi¶m c«ng suÊt 30% vµ cho ®Ìn ë chÕ ®é kh«ng æn ®Þnh. Ng­îc l¹i víi mét chÊn l­u t¨ng c­êng, nÕu ®Ìn lµm viÖc ë c«ng suÊt ®Þnh møc d­íi ®iÖn ¸p 250V (®Ìn natri) hoÆc 300V (®Ìn thuû ng©n) viÖc gi¶m ®iÖn ¸p xuèng 220V lµm c«ng suÊt b»ng c«ng suÊt 0,5P0 vµ quang th«ng 0,3Ф0, ®Ìn vÉn cßn ë chÕ ®é æn ®Þnh. Trong thùc tÕ HÖ thèng nµy kh«ng dïng d©y ®iÒu khiÓn vµ kh«ng lµm ®é ®Ìn cång kÒnh v× bé ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®­îc ®Æt trong bé. V× tÝnh linh ho¹t khi vËn hµnh cho phÐp: - Kh¾c phôc hÖ sè suy gi¶m b»ng c¸ch lµm viÖc ë quang th«ng kh«ng ®æi. - Cã ®é räi kh¸c nhau. - ChuyÓn dÇn tõ ®iÖn ¸p nµy sang ®iÖn ¸p kh¸c tr¸nh c¸c nguy c¬ cña hiÖn t­îng qu¸ ®é. H×nh.2.9.c. 2.5.4. C¸c ph­¬ng ph¸p chiÕu s¸ng tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng tiªn tiÕn 2.5.5. Ph­¬ng ph¸p dïng ®Ìn compact ®ay lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®­îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn trong thiÕt kÕ chiÕu s¸ng hiÖn nay. Víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ chÊt b¸n dÉn, c«ng nghÖ nano khoa häc ph¸t triÓn ®· s¶n xuÊt ra c¸c thiÕt bÞ chiªu s¸ng víi hiÖu suÊt cao tiÕt kiÖm n¨ng l­îng, th©n thiÖn víi m«i tr­êng. §Ìn chiÕu s¸ng compact lµ mét vÝ dô 2.5.6. C¸c tÝnh n¨ng cña ®Ìn compact DÌn Compact 3U 14W Warmwhite Model: CFL 3U §Çu ®Ìn: E27 Màu ®Ìn: Warmwhite (65000K) C«ng suÊt (W): 14W Quang th«ng: 770 lm HiÖu suÊt quang th«ng : 55lm/W §iÖn ¸p : 110/220V HÖ sè truyÒn mµu: 80Ra kÝch th­íc: 265214145 mm H×nh 2.11a §Ìn Compact xo¾n 14W,E Model: CPX14WE §Çu ®Ìn E27 Mµu ®Ìn: Daylight (65000K) Warmwhite (30000K) C«ng suÊt : 14W §iÖn ¸p: 110/220V H×nh 2.11b §Ìn huyÒnh quang compact thùc chÊt lµ mét biÕt thÓ cña ®Ìn huyÒnh quang èng dµi (cßn goi lµ ®Ìn tuýp). Hai lo¹i nµy cã c¬ chÕ ho¹t ®éng nh­ nhau, nªn c«ng dông lµ nh­ nhau. C¬ chÕ nh­ sau: Dßng ®iÖn ®i qua ®Ìn sÏ kÝch thÝch thuû ng©n ph¸t ra tia tö ngo¹i. Tia tö ngo¹i sÏ kÝch thÝch bét huyÒnh quang tr¾ng ë thµnh èng ®Ó ph¸t ra ¸nh s¸ng nh×n thÊy. Víi ®Ìn tuýp, tr­íc kia c¸c nhµ s¶n xuÊt th­êng sö dông bét huúnh quang tiªu chuÈn, cho ra lo¹i bßng ®­êng kÝnh 36mm. GÇn ®©y ®Ó tݪt kiÖm ®iÖn, hä ®· bæ sung bét huúnh quang ®Êt hiÕm, lµm t¨ng hiÖu suÊt vµ ®é bÒn cña ®Ìn gióp thu nhá kÝch th­íc xuèng 26mm. Bét huúnh quang còng cho ¸nh s¸ng gÇn víi mµu thËt h¬n. §Ìn compact chØ sö dông bét huyÒnh quang ®Êt hiÕm, cho ®é thËt mµu tèt h¬n, ®Ìn compact dÇn ®­îc thay cho ®Ìn ®æ v× hiÖu suÊt chiÕu s¸ng lµ coa h¬n tuæi thä cao h¬n tõ 5-7 lÇn . 2.5.7. MÆt h¹n chÕ cña ®Ìn compact MÆt hµn chÕ cña ®Ìn compact lµ trong bãng ®Ìn cã chøa thuû ng©n nªn g©y h¹i cho m«i tr­êng. §Ìn nµy sö dông thuû ng©n d­íi d¹ng h¹t huÆc d¹ng h¬i ®Ó lµm chÊt xóc t¸c ph¸t quang. Hµm l­îng thuû ng©n phô thuéc vµo diÖn t._.Ých bÒ mÆt. Tuæi thä cña ®Ìn chØ kho¶ng 7.000-8.000 giê sö dông vµ nã cßn rÊt dÔ vì v× ®­îc lµm tõ thuû tinh. 2.6 Ph­¬ng ph¸p chiÕu s¸ng dïng ®Ìn hai cÊp c«ng suÊt 2.6.1 §Ìn hai cÊp c«ng suÊt H×nh 2.12. Bé chuyÓn ®åi hai cÊp c«ng suÊt Stt Tên sản phẩm 1 Bộ chuyển đổi công suất cho ballast HPS 250W/150W 2 Ballast HPS 2 cấp công suất 250W/150W H×nh 2.13.S¬ ®å m¹ch ®iÖn ChØ míi cã mÆt t¹i viÖt nam trong vµi n¨m trë l¹i ®ay, trong chiÕu s¸ng c«ng céng ®Ìn ®iÒu chØnh ®é s¸ng hai cÊp c«ng suÊt ®ang ®Çn chøng tá lµ mét gi¶i ph¸p chiÕu s¸ng tiÕt kiÖm phï hîp víi ®iÒu kiÖn n­íc ta. Víi hai chÕ ®é ¸nh s¸ng: tõ 18giê 30 ®Õn 23 giê th¾p s¸ng víi 100% c«ng suÊt (250w) vµ tõ sau 23 giê gi¶m xuèng cßn kho¶ng 60% c«ng suÊt (150w), hÖ thèng ®iÒu chØnh ®Ìn hai cÊp c«ng suÊt gióp tiÕt kiÖm ®­îc kho¶ng 37% ®iÖn tiªu thô, trong khi ®ã vÉn ®¶m b¶o ®­îc mét chÕ ®é chiÕu s¸ng hîp lý. H×nh 2.14 TuyÕn ®­êng Tr­êng Chinh TPHCM Sau TPHCM, Bµ rÞa – vòng tÇu, B×nh D­¬ng, c«ng nghÖ nµy hiÖn ®ang ®­îc mét sè tØnh, thµnh kh¸c trªn c¶ n­íc thö nghiÖm vµ lªn kÕ ho¹ch nh©n réng m« h×nh. Nh­ §µ N½ng ®· thö nghiÖm thµnh c«ng 60 thiÕt bÞ ®iÒu chØnh ®Ìn ®­êng hai cÊp c«ng suÊt do PhilÝp VN tµi trî theo dù ¸n tiÕt kiÖm ®iÖn chiÕu s¸ng c«ng céng thÝ ®iÓm kÕt qu¶ thö nghiÖm cho thÊy ®©y lµ mét m« h×nh cÇn ®ù¬c nh©n réng. C«ng nghÖ ®iÒu chØnh ®é s¸ng ®Ìn ®­êng hai cÊp c«ng suÊt ®· ®­îc øng dông phæ biÕn t¹i nhiÒu ®« thÞ trªn thÕ giíi tõ l©u. Víi nguyªn lý lµ tù ®iÒu chØnh ®é s¸ng vµ c«ng suÊt tiªu thô ®iÖn cña bãng ®Ìn theo mét kho¶ng thêi gian ®· ®­îc lËp tr×nh s½n nh»m t¹o ®é chiÕu s¸ng hîp lý theo tõng thêi ®iÓm, yªu ®iÓm cña c«ng nghÖ nµy lµ võa tiÕt kiÖm ®iÖn tiªu thô võa ®¶m b¶o an ninh an toµn giao th«ng vµ vÎ mü quan ®« thÞ. §©y lµ mét gi¶i ph¸p lý t­ëng cho ®iÒu kiÖn cña n­íc ta. 2.7. Ph­¬ng ph¸p dïng ®Ìn LED 2.7.1. Sù ph¸t triÓn cña ®Ìn LED Trong mét thËp kØ gÇn ®©y, LED ®· më réng vai trß cña m×nh tõ mét chÊm ®æ nhá b¸o hiÖu thiÕt bÞ ®iÖn tö ®· ®­îc bËt lªn, cho ®Õn nguån s¸ng tr¾ng rùc rì cã kh¶ n¨ng chiÕu s¸ng mét c¨n phßng huÆc lµm ®Ìn ®­êng. H×nh 2.15 2.7.2. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn LED ¸nh s¸ng tr¾ng ®­îc t¹o ra bëi ¸nh s¸ng mµu xanh lam cã phæ hÑp ®­îc ph¸t ra bëi LED GaN, céng víi ¸nh s¸ng mµu vµng phæ réng do líp phosphor bao bäc bªn ngoµi hÊp thô mét phÇn ¸nh s¸ng xanh vµ chuyÓn nã thµnh mµu vµng. C¸c die GaN thùc ra bao gåm c¸c líp InGaN cÊu tróc kh¸c nhau (hetero structure), cã thÓ t¹o ¸nh s¸ng víi b­íc sãng tõ ¸nh s¸ng xanh lôc ®Õn cùc tÝm b»ng c¸ch thay ®æi tØ lÖ In vµ Ga trong quµ tr×nh s¶n xuÊt. MÆc dï ph­¬ng ph¸p dïng die xanh lam céng víi phosphor mµu vµng cã thÓ t¹o nªn ¸nh s¸ng tr»ng, chóng vÉn cã mét Ýt mµu vµng lôc vµ hÇu nh­ kh«ng chøa mµu ®á, lµm cho mµu tr¶ vÒ kÐm h¬n so víi ®Ìn sîi ®èt huÆc thËm chÝ lµ ®Ìn huyÒnh quang tri- phosphor. §Ìn LED ¸nh s¸ng tr¾ng “Êm ¸p” ch­a phosphor t¹o ¸nh s¸ng ®á lµ mét nç lùc ®Ó c¶i thiÖn t×nh huèng nµy vµ lµm cho viÖc chiÕu s¸ng dïng ®Ìn LED ®­îc ®ãn nhËn nhiÒu h¬n trong kh«ng gian sèng. H×nh 2.16 2.7.3 TÝnh n¨ng v­ît tréi cña ®Ìn LED Theo nghiªn cøu cña c¸c chuyªn gia, chiÕu s¸ng b»ng ®Ìn LED rÊt cã lîi cho m«i tr­êng, v× lo¹i ®Ìn nµy kh«ng cã bøc x¹ vµ c¸c thµnh phÇn cã h¹i. Mét ­u thÕ n÷a cña ®Ìn LED lµ kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm n¨ng l­îng tiªu thô tõ 70-80% so víi c¸c ®Ìn th«ng th­êng. ¸nh s¸ng cña ®Ìn LED dÞu m¸t, hiÖu øng chãi m¾t thÊp vµ hoµn toµn kh«ng nhÊp nh¸y. C¸c khu c«ng nghiÖp vµ nhµ m¸y nÕu l¾p ®Æt lo¹i ®Ìn nµy sÏ hoµn vèn ®Çu t­ nhanh, nhê tiÕt kiÖm n¨ng l­îng, chi phÝ khai th¸c sö dông, b¶o tr× lµ tèi thiÓu do tuæi thä cña ®Ìn lµ cao (trªn 100.000 giê), gÊp hµng chôc lÇn so víi c¸c ngu«n s¸ng truyÒn thèng. Thêi gian bËt s¸ng ®Ìn kh«ng quµ mét gi©y. Vá ®Ìn ®­îc chÕ t¹o tõ nh«m ®Þnh h×nh, kÝnh polycarbonat quang häc, gio¨ng chèng Èm ®­îc lµm tõ silicon cã tuæi thä trªn 20 n¨m nÕu mét ngµy th¾p s¸ng 10h th× ®Õn 23 n¨m sau míi cÇn thay bãng, tiÕt kiÖm chi phÝ b¶o tr×, b¶o d­ìng. §Ìn LED trong khi vËn hµnh kh«ng sinh nhiÖt. C¸c lo¹i ®Ìn truyÒn thèng nh­ neon, halogen… ®Òu cÇn tõ 110-220v míi ch¹y trong khi ®Ìn LED chØ cÇn tõ 3-24V. Do Ýt tiªu hao n¨ng l­îng nªn ®Ìn LED cã thÓ sö dông ë vïng s©u vïng xa mµ kh«ng cÇn ph¶i cã m¸y ph¸t ®iÖn c«ng suÊt cao. §Ìn LED tr¾ng cã thÓ sö dông pin n¨ng l­îng mÆt trêi, vµ m¸y taubin giã. Tiªu thô n¨ng l­îng Ýt, hiÖu suÊt chiÕu s¸ng cao lµ mét trong nh÷ng ­u ®iÓm v­ît tréi cña ®Ìn LED. Quang th«ng cña ®Ìn LED so víi ®Ìn sîi ®èt lµ v­ît tréi, hiÖu suÊt cña ®Ìn LED b©y giê vµo kho¶ng 70lm/w (so víi 12lm/w cña ®Ìn sîi ®èt). 2.8 §¸nh gi¸ tÝnh kinh tÕ cña c¸c ph­¬ng ¸n Sau khi ph©n tÝch tÝnh n¨ng v­ît tréi cña tõng lo¹i ®Ìn, tuæi thä còng nh­ chi phÝ ®Çu t­ ta nhËn thÊy tÝnh ­u viÖt cña lo¹i ®Ìn LED lµ h¬n h¼n. mét ph­¬ng ¸n tiªn tiÕn ®¸p ­ng ®­îc ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè vÒ thÈm mÜ, tÝnh kinh tÕ vµ c¸c yªu cÇu trong ®êi sèng d©n sinh. B¶ng 2.8 TT Chỉ tiªu kinh tế kỹ thuật Đơn vị tÝnh Loại đèn Ghi chú Sợi đốt Halogen Compact LED 1 Công suất W 100 50 20 6,66 2 Hiệu suất quang điện Lm/w 10 20 55 150 3 Tuổi thọ đÌn giờ 1000 1500 6000 100.000 4 Thời gian hoạt động/năm giờ 2190 2190 2190 2190 5 Điện năng tiªu thụ/năm Kwh 219 109,5 43,8 14,58 6 Số bãng sử dụng/năm C¸i 2,19 1,46 0,365 0,022 7 gÝa mé bãng ®Ìn VNĐ 3.500 5.000 32.000 120.000 8 Khấu hao nguồn s¸ng VNĐ 7665 7300 11680 2640 9 TiÒn ®iÖn cho nguån s¸ng /n¨m VNĐ 229.950 114.975 45.990 15.309 Gi¸ điện: 1050đ/kwh 10 Tổng chi phÝ cho nguồn s¸ng/năm VNĐ 237.615 122.275 57.670 17.949 Ch­a tÝnh chi phÝ l¾p ®Æt Ch­¬ng III. ®¸nh gi¸ hiÖn t¹i vµ thiÕt kÕ chiÕu s¸ng quËn hång bµng 3.1 §¸nh gi¸ hiÖn t¹i chiÕu s¸ng cña quËn hång bµng 3.1.1 §Æc ®iÓm c¶u quËn hång bµng Thµnh phè H¶i Phßng lµ mét trong nh÷ng thµnh phè lín cña n­íc ta, cã vÞ trÝ quan träng. H¶i Phßng lµ thµnh phè cã c¶ng biÓn lín nhÊt miÒn b¾c, ®©y lµ n¬i chung chuyÓn hµng ho¸ cã tÇm quan träng cña c¶ n­íc. Kh«ng chØ lµ thµnh phè cã tiÒm n¨ng vÒ kinh tÕ mµ lµ trung t©m c«ng nghiÖp ,th­¬ng m¹i , du lÞch. Hång Bµng lµ mét trong 5 quËn néi thµnh cña thµnh phè. QuËn Hång Bµng cã vÞ trÝ quan träng lµ cöa ngâ cña thµnh phè, lµ trung t©m cña thµnh phè víi nhiÒu c¬ quan ®Çu n·o cña thµnh phè ®ãng t¹i ®©y, khu c«ng nghiÖp, c¸c nhµ m¸y liªn doanh vµ c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ. Víi Tæng diÖn tÝch 15,2km, trong quËn cã kho¶ng 60 tuyÕn ®­êng víi tæng chiÒu dµi 35km vµ mét l­îng lín c¸c ngâ ngh¸ch vµ c¸c c«ng tr×nh c«ng céng kh¸c. ChÝnh v× vËy viÖc n©ng cÊp chiÕu s¸ng c¸c tuyÕn ®­êng thuéc quËn lµ v« cïng quan träng, nhÊt lµ hiÖn nay H¶i Phßng ®­îc xÕp lµ ®« thÞ lo¹i mét. 3.1.2. HiÖn tr¹ng hÖ thèng ®iÖn chiÕu s¸ng quËn Hång Bµng HÖ thèng chiÕu s¸ng cña quËn Hång Bµng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ chiÕu s¸ng gÇn nh­ toµn bé, tuy nhiªn víi hiÖn trang hiÖn nay ch­a ®­îc ®¶m b¶o. Bëi v× ë mét sè n¬i ch­a cã cét ®Ìn chiÕu s¸ng riªng mµ cßn tËn dông cét ®iÖn cña hÖ thèng ®iÖn d©n dông. Do ®ã cßn ph¶i phô thuéc nhiÒu vµo hÖ thèng ®iÖn d©n dông vµ vi ph¹m an toµn l­íi ®iÖn cao thÕ nªn kho¶ng c¸ch c¸c cét ®Ìn vµ ®é chiÕu s¸ng kh«ng ®ång ®Òu. MÆt kh¸c c¸c cét sö dông còng kh«ng ®ång ®Òu, thèng nhÊt vÒ chñng lo¹i. HÖ thèng d©y cÊp nguån ch­a ®ång bé víi lo¹i c¸p, viÖc ®iÒu khiÓn tù ®éng ch­a ®¸p øng yªu cÇu cho toµn bé hÖ thèng mµ chØ ®¸p øng ®­îc ë mét sè tuyÕn ®­êng chÝnh nh­ng míi chØ lµ thö nghiÖm. Tr¹m biÕn ¸p nguån hÇu hÕt lµ tËn dông tr¹m biÕn ¸p d©n dông. 3.1.3. HiÖn tr¹ng chiÕu s¸ng cña quËn QuËn Hång Bµng lµ quËn néi thµnh cña thµnh phè, lµ n¬i cã nhiÒu ®Þa ®iÓm du lÞch khu vui ch¬i gi¶i trÝ. T×nh tr¹ng hÖ thèng chiÕu s¸ng cña quËn hiÖn nay ®­îc ®¸nh gi¸ lµ chiÕu s¸ng toµn bé. Tuy nhiªn, víi hiÖn tr¹ng chiÕu s¸ng hiÖn nay ch­a ®­îc ®¶m b¶o. Bëi v× ch­a cã cét ®Ìn chiÕu s¸ng riªng nªn c¸c bãng chiÕu s¸ng ®­îc m¾c trùc tiÕp lªn c¸c cét ®iÖn cña hÖ thèng cung cÊp ®iÖn cña quËn hoÆc kho¶ng c¸ch bè trÝ c¸c cét liªn tiÕp kh«ng ®Òu nhau, do ®ã ®é räi mÆt ®­êng kh«ng ®óng víi yªu cÇu thiÕt kÕ chiÕu s¸ng. Trong ngâ, hÇu nh­ ®Òu thiÕu sè bãng cÇn thiÕt nªn c¸c bãng ®­îc bè trÝ xa nhau, thËm chÝ cã ngâ cßn dïng ®Ìn sîi tãc ®Ó chiÕu s¸ng hoÆc kh«ng ®­îc chiÕu s¸ng. C¸c c«ng tr×nh c«ng céng còng ®­îc chiÕu s¸ng ®Ó ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu ®èi víi c¸c c«ng tr×nh c«ng céng ta còng cÇn ph¶i n©ng cÊp vµ thiÕt kÕ l¹i. Nhu cÇu chiÕu s¸ng cña QuËn: §èi víi hiÖn tr¹ng chiÕu s¸ng nh­ trªn ta thÊy hÇu hÕt c¸c tuyÕn ®­êng n»m trªn ®Þa bµn cña quËn ®Òu ph¶i thiÕt kÕ l¹i ®Ó ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu vÒ ®é räi còng nh­ yªu cÇu vÒ thÈm mü. §èi với c¸c ngâ ta ph¶i l¸p ®Æt thªm sè bãng vµo vµ thay thÕ c¸c bãng ®Ìn sîi tãc, ngoµi ra ta ph¶i l¾p ®Æt thªm c¸c bãng tíi c¸c ngâ ch­a ®­îc chiÕu s¸ng. C¸c c«ng tr×nh c«ng céng cÇn ®¶m b¶o tÝnh thÈm mü còng nh­ ®ä räi. 3.1.4.Các chủ trương được gọi là chính sách chiếu sáng công cộng của thành phố Hải Phòng - Năm 1993 Thành phố quyết định thành lập Công ty Điện chiếu sáng đô thị Hải Phòng, đây là chính sách phù hợp với tình hình (Nhưng đến nay hệ thống chiếu sáng công cộng toàn thành phố không thống nhất quản lý mà phân tán thành 3 đơn vị quản lý, duy nhất chỉ có Công ty điện chiếu sáng đô thị Hải Phòng là có hệ thống chuyên môn đầy đủ). - Nhiều chủ trương của UBND thành phố Hải Phòng hàng năm thông qua HĐND nội dung nâng cấp cải tạo, thu gom các hệ thống điện chiếu sáng công cộng đã xây dựng xong từ các nguồn vốn khác nhau của Thành phố. (Các chủ trương chỉ mang tính chất giải quyết tình thế nhỏ lẻ, ít ỏi, không có tính thống nhất). - Chính sách tài chính cấp phát hàng năm để chi phí cho quản lý vận hành, tu bổ nâng cấp được thông qua các kỳ họp HĐND Thành phố (Tài chính cấp phát hạn hẹp, đơn vị quản lý vận hành không đủ khả năng hoàn thành công việc, chi dùng ở mức dưới dạng “Thắt lưng buộc bụng”, không có điều kiện cải thiện từng phần cho hệ thống chiếu sáng công cộng ở các khu vực đã xuống cấp) - Chính sách “Phủ sáng điện chiếu sáng ngõ xóm theo phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm”. Nhân dân đóng góp kinh phí để lắp đèn, nhà nước cung cấp chi phí trả tiền điện tiêu thụ vận hành và bảo dưỡng (Chính sách trên chỉ giải quyết được chủ trương phủ kín điện chiếu sáng đô thị. Do vốn đóng góp rất hạn hẹp nên vật liệu, thiết bị lắp đặt là loại rẻ tiền chất lượng thấp, chưa mang tính lâu bền và hiệu suất, tình trạng phá đi làm lại ®· vµ sẽ x©û ra trong tương lai gần). - Chính sách về quy hoạch tổng thể định hướng chiến lược chiếu sáng công cộng không được đề cập (Chưa có chủ trương chính sách về quy hoạch tổng thể và định hướng chiến lược chiếu sáng công cộng cho toàn bộ khu vực đô thị thành phố, kÞp víi tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ h¶i phßng). - Chính sách đào tạo chuyên môn hoá nguồn nhân lực (Thành phố chưa có chủ trương, thậm chí còn giao quản lý vận hành điện chiếu sáng công cộng cho các đơn vị không có chuyên môn). - Hiệu quả của CSHSC, lợi ích và tác dụng (Lãnh đạo thành phố hiện nay vẫn chưa được hiểu biết nhiều về lợi ích và hiệu quả). - Chính sách tài chính lâu dài cho chiếu sáng công cộng (Hiện nay Thành phố thực hiện theo cách năm nào thực hiện năm ấy, theo thực tế). - Chính sách kêu gọi đầu tư từ các nguồn vốn khác nhau ở khu vực (Diễn ra tự phát theo nhu cầu và lợi ích riêng khu vực, chưa có chính sách quy tụ nguồn vốn đầu tư này ngoài chính sách điện chiếu sáng ngõ xóm như đã nêu trên). - Chính sách về chủ trương tiết kiệm năng lượng (Thành phố chưa có quyết sách gì ngoài các quyết định của chính phủ đã ban hành để thực hiện tiết kiệm điện, thành phố chưa có chủ trương cụ thể, chưa có chính sách giáo dục cộng đồng tiết kiệm điện, ngoài biện pháp mà Công ty Điện chiếu sáng đô thị Hải Phòng dùng giải pháp đóng cắt luân phiên, đóng cắt chọn giờ, đóng cắt ngắt quãng…) Hiện nay rào cản của việc nâng cấp, mở rộng hệ thống điện chiếu sáng công cộng tại thành phố Hải Phòng là chính sách tài chính hạn hẹp, chưa nhận thức hết lợi ích của chiếu sáng công cộng hiệu suất cao, chưa có tầm nhìn chiến lược. 3.1.5. KÕt luËn chung QuËn Hång Bµng cã tÇm quan träng rÊt lín vÒ mÆt kinh tÕ x· héi mµ hÖ thèng chiÕu s¸ng quËn cßn nhiÒu phøc t¹p, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ ®é s¸ng, kü thuËt, mü thuËt. V× vËy ph¶i c¶i thiÖn vµ n©ng cÊp chiÕu s¸ng quËn Hång Bµng. 3.2. Ph©n lo¹i c¸c tuyÕn ®­êng thuéc quËn Hång Bµng Ph©n cÊp ®­êng phè, ®­êng vµ qu¶ng tr­êng ®« thÞ theo yªu cÇu chiÕu s¸ng®­îc quy ®Þnh theo TCXDVN 259:2001(tiªu chuÈn thiÕt kÕ chiÕu s¸ng nh©n t¹o ®­êng phè, qu¶ng tr­êng ®« thÞ) nh­ sau: Lo¹i ®­êng phè, qu¶ng tr­êng CÊp ®­êng phè ®« thÞ Chøc n¨ng chÝnh cña ®­êng phè, qu¶ng tr­êng Tèc dé tÝnh to¸n (km/h) CÊp chiÕu s¸ng §­êng phè cÊp ®« thÞ §­êng cao tè §­êng phè chÝnh cÊp I §­êng phè chÝnh c©p II Xe ch¹y tèc ®é cao, liªn hÖ c¸c khu vùc lo¹i 1, gi÷a c¸c ®« thÞ vµ d©n c­ trong hÖ thèng ®« thÞ. Tæ chøc giao th«ng kh¸c cao ®é. Giao th«ng liªn tôc liªn hÖ gi÷a c¸c khu vôc nhµ ë, khu c«ng nghiÖp vµ c¸c khu c«ng céng nèi víi c¸c ®­êng cao tèc trong ph¹m vi ®« thÞ.Tæ chøc giao th«ng kh¸ cao ®é. Giao th«ng cã ®iÒu khiÓn liªn hÖ trong ph¹m vi ®« thÞ gi÷a c¸c khu nhµ ë, khu c«ng ngiÖp v¸ chung t©m c«ng céng nèi víi ®­êng phè chÝnh cÊp I. Tæ chøc giao th«ng c¸c cao ®é. 120 100 80 A A A CÊp khu vùc §­êng khu vùc §­êng vËn t¶i Liªn hÖ trong giíi h¹n cña nhµ ë, nèi víi ®­êng phè chÝnh cÊp ®« thÞ VËn chuyÓn hµng ho¸ c«ng nghiÖp vµ vËt liÖu x©y dùng ngoµi khu d©n dông, gi÷a c¸c khu c«ng nghiÖp kho tµng bÕn b·i. 80 80 B B §­êng néi bé §­êng khu Nhµ ë §­êng khu c«ng nghiÖp vµ kho tµng Liªn hÖ gi÷a c¸c tiÓu khu, nhãm nhµ víi ®­êng khu vùc(kh«ng cã giao th«ng c«ng céng). Chuyªn chë vËt liÖu hµng ho¸ c«ng nghiÖp vµ vËt liÖu x©y dùng trong giíi h¹n khu c«ng nghiÖp, kho tµng nèi ra ®­êng vËn t¶i vµ c¸c ®­êng kh¸c. 60 60 C C Qu¶ng tr­êng - Qu¶ng tr­êng chÝnh thµnh phè - Qu¶ng tr­êng giao th«ng vµ qu¶ng tr­êng tr­íc cÇu. - Qu¶ng tr­êng tr­íc ga - Qu¶ng tr­êng ®Çu mèi c¸c c«ng tr×nh giao th«ng. - Qu¶ng tr­êng tr­íc c«ng tr×nh c«ng céng vµ c¸c ®Þa ®iÓm t©p trung c«ng céng. A A A A B 3.2.1.HÖ thèng giao th«ng ®­êng bé quËn Hång Bµng §­êng phè cÊp ®« thÞ Tªn ®­êng VÞ trÝ tuyÕn ®­êng ChiÒu dµi (m) ChiÒu réng (m) VØa hÌ Tõ §Õn Tr¸i (m) Ph¶i (m) TrÇn H­ng §¹o Nhµ h¸t thµnh phè §iÖn Biªn Phñ 1330 12 4 4 §iÖn Biªn Phñ Ch©n cÇu L¹c Long TrÇn Phó 1340 12 4 4 Quang Trung Chî s¾t Nh¸ h¸t thµnh phè 1155 12 4 4 T«n §øc Th¾ng Ng· 3 Së DÇu Cèng c¸i t¾t 1050 21 6 6 Hµ Néi Ng· 3 Së DÇu Ng· 3 Xi M¨ng 1100 18 3 3 Hång Bµng §Òn liÖt sÜ Hång Bµng Ng· 3 Xi M¨ng 950 18 5 5 §­êng khu vùc vµ ®­êng vËn t¶i Tªn ®­êng VÞ trÝ tuyÕn ®­êng ChiÒu dµi(m) ChiÒu réng(m) VØa hÌ Tõ §Õn Tr¸i(m) Ph¶i (m) B¹ch §»ng Ng· 3 Xi M¨ng CÇu L¹c Long 1250 14 5 5 Hïng V­¬ng Ng· 3 Xi M¨ng CÇu Quay 940 8 2 2 §inh Tiªn Hoµng UBND thµnh phè Nhµ h¸t thµnh phè 855 10 4 4 Nguyªn Tri Ph­¬ng Ng©n hang NNHP Së CA thµnh phè 461 10 3.5 3.5 Hoµng DiÖu Së CA thµnh phè Cæng 5 c¶ng HP 625 12 3.5 3.5 Hoµng V¨n Thô Nhµ kh¸ch qu©n khu 3 Nhµ h¸t thµnh phè 1015 10 4 4 Tam B¹c Chî S¾t CÇu Lac Long 1015 7 1 3 NguyÔn Th¸i Häc Quang Trung Tam Bac 190 10 3.5 3.5 Ph¹m Phó Thø Quang Trung Tam Bac 360 6 Ký Con Quang Trung Tam Bac 210 10 4.5 4.5 T«n ThÊt ThuyÕt Quang Trung Tam Bac 115 10 Hoµng Ng©n Quang Trung Lý Th­êng KiÖt 85 6 3 3 Tr¹ng Tr×nh Quang Trung Lý Th­êng KiÖt 200 6 2.25 2.25 L·n ¤ng Quang Trung Tam Bac 220 7 2 2 T«n §¶n NhuyÔn Th¸i Häc T«n ThÊt ThuyÕt 565 6 Phan Béi Ch©u NhuyÔn Th¸i Häc Hoµng V¨n Thô 1030 7 3 3 Lý Th­êng KiÖt Ký Con §iÖn Biªn Phñ 1060 6 2.5 2.5 Kú §ång Lý Th­êng KiÖt §inh Tiªn Hoµng 250 7 2 2 Pham Ch©u TRinh §inh Thiªn Hoµng Lª §¹i Hµnh 180 6 3 3 Pham B¸ Tr­c Lý Th­êng KiÖt Hoµng V¨n Thô 160 6 2 2 TrÇn Quang Kh¶i §inh Thiªn Hoµng Lý Tù Träng 745 10 3 3 Minh Khai Hoµng DiÖu TrÇn H­ng §¹o 649 8 4.5 4.5 Lý Tù Träng Hoµng DiÖu TrÇn H­ng §¹o 580 8 4.5 4.5 Hå Xu©n H­¬ng §inh Thiªn Hoµng Lý T­ Träng 420 6 3 3 Lý Nam §Õ Lª §¹i Hµnh Minh Khai 150 6 3 3 ThÊt Khª Hoµng V¨n Thô §inh Tiªn Hoµng 180 7 2.5 2.5 Lª §¹i Hµnh Hoµng DiÖu TrÇn H­ng §¹o 720 6 3 3 Cï ChÝnh Lan BÕn BÝnh Nguyªn Tri Ph­¬ng 365 10 3.5 3.5 BÕn BÝnh Cï ChÝnh Lan Nguyªn Tri Ph­¬ng 625 7 3 3 Phan §×nh Phïng B¹ch §»ng Ch­¬ng D­¬ng 1100 6 NguyÔn Th­îng HiÒn Cï ChÝnh Lan BÕn BÝnh 115 7 2.5 2.5 Ph¹m Hång Th¸i B¹ch §»ng H¹ Lý 205 7 3.5 3.5 H¹ Lý Cao Th¾ng B¹ch §»ng 1123 6 3 3 ThÕ L÷ Bê S«ng Tam Bac B¹ch §»ng 660 5 Cao Th¾ng Ch­¬ng D­¬ng H¹ Lý 170 6 V¹n KiÕp CÇu Xi M¨ng Chi N¨ng 962 5 Chi N¨ng Hïng V­¬ng V¹n KiÕp 200 5 Hïng DuÖ V­¬ng B¹ch §»ng Chi N¨ng 730 5 TiÒn §øc B·i SËþ Trai S¬n 300 5 Trai S¬n TiÒn §øc Hµm Nghi 742 5 Cö B×nh B·i SËþ §ª Quai Ch¶o 326 5 T¸n ThuËt TiÒn §øc Hµm Nghi 728 5 B·i SËþ Hång Bµng Hµm Nghi 950 5 §èc TÝt B·i SËþ §ª Quai Ch¶o 514 5 Hµm Nghi B·i SËþ §ª Quai Ch¶o 825 5 3.2.2.C¸c yªu cÇu §Ó thuËn tiÖn vµ tæng qu¸t cho viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho quËn Hång Bµng th× ta nhãm c¸c tuyÕn ®­êng cã cïng tÝch chÊt, cïng ®é réng mÆt ®­êng hoÆc cã ®é réng mÆt ®­êng t­¬ng ®­¬ng nhau vµo thµnh mét nhãm vµ thiÕt kÕ t­¬ng tù nhau. TÝnh to¸n ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu: Nhãm 1: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 T«n §øc Th¾ng 1050 21 5 A Nhãm 2: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 Hµ Néi 1100 18 3 A 2 Hång Bµng 950 18 5 A Nhãm 3: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 §iÖn Biªn Phñ 1340 12 4 A 2 TrÇn H­ng ®¹o 1330 12 4 A 3 Qung Trung 1155 12 4 A Nhãm 4: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 T«n §øc Th¾ng 1250 14 5 B Nhãm 5: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 Hoµng DiÖu 625 12 3.5 B 2 CÇu L¹c Long 250 12 1 B 3 CÇu Xi M¨ng 300 12 1 B Nhãm 6: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 NguyÔn Tri Ph­¬ng 461 10 3.5 B 2 §inh Tiªn Hoµng 885 10 4 B 3 Hoµng V¨n Thô 1015 10 4 B 4 TrÇn Quang Kh¶i 745 10 3 B 5 Cï ChÝnh Lan 365 10 3.5 B 6 T«n ThÊt ThuyÕt 115 10 3 B 7 Ký Con 210 10 4.5 B 8 Nguyªn Th¸i Häc 190 10 3.5 B Nhãm 7: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 NguyÔn Th­îng HiÒn 115 10 2.5 B 2 ThÊt Khª 180 7 2.5 B 3 Lý Tù Träng 580 7 4.5 B 4 Minh Khai 649 8 4.5 B 5 Hïng V­¬ng 940 8 2 B 6 BÕn BÝnh 625 8 3 B 7 Phan Béi Ch©u 1030 7 3 B 8 L·n ¤ng 220 7 2 B 9 Ph¹m Hång Th¸i 205 7 3.5 B 10 Tam B¹c 1500 7 3 B Nhãm 8: TT Tªn tuyÕn ®­êng L (m) l (m) Mçi bªn hÌ (m) CÊp ®­êng 1 Hå Xu©n H­¬ng 420 6 3 B 2 Ph¹m B¸ Trùc 170 6 2 B 3 Kú §ång 235 6 3 B 4 Phan Chu Trinh 180 6 3 B 5 Lª §¹i Hµnh 720 6 3 B 6 Lý Th­êng KiÖt 1060 6 2.5 B 7 Tr¹ng Tr×nh 200 6 2.25 B 8 Hoµng Ng©n 85 6 3 B 9 Ph¹m Phó Thø 360 6 2 B 10 H¹ Lý 1123 6 3 B 11 Cao Th¾ng 170 6 2 B 12 V¹n KiÕp 962 5 B 13 Chi L¨ng 200 5 B 14 HïngDuÖ V­¬ng 730 5 B 15 ThÕ L÷ 660 5 B 16 An Trùc 205 5 B 17 An L¹c 305 5 B 18 An Ch©n 400 5 B 19 §èc TÝt 514 5 B 20 Hµm Nghi 825 5 B 21 Tr¹i S¬n 724 5 B 22 B·i SËy 950 5 B 23 Cö B×nh 326 5 B 24 TiÒn §øc 300 5 B 25 T¸n ThuËt 728 5 B 26 T«n §¶n 565 6 B 27 Phan§×nh Phïng 1100 6 B . ViÖc thùc hiÖn thiÕt kÕ c¸c tuyÕn ®­êng nh­ sau: Nhãm 1:thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng T«n §øc Th¾ng Nhãm 2: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng Hµ Néi Nhãm 3: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng TrÇn H­ng §¹o Nhãm 4: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng B¹ch §»ng Nhãm 5: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng Hoµng DiÖu Nhãm 6: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng §inh Tiªn Hoµng Nhãm 7: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng Phan Béi Ch©u Nhãm 8: thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng Lª §¹i Hµnh 3.3.ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho tÊt c¶ c¸c tuyÕn ®­êng ta sö dông bé ®Ìn cña h·ng PhilÝp §Ìn cao ¸p h¬i Natri 250W Model: 250NH §Çu ®Ìn: E40 Phæ ¸nh s¸ng : 21000K C«ng suÊt: 250W Quang th«ng: 25.000lm HiÖu suÊt quang th«ng : 100lm/W §iÖn ¸p: 220V §Ìn cao ¸p Halogen – Kim lo¹i 400W Model: 400MH §Çu ®Ìn: E40 Phæ ¸nh s¸ng: 42000K C«ng suÊt: 400W Quang th«ng: 34.000lm HiÖu suÊt quang th«ng : 85lm/W §iÖn ¸p: 220V §Ìn cao ¸p h¬i thuû ng©n 400W Model: 400HPM §Çu ®Ìn: E40 Phæ ¸nh s¸ng: 57000K C«ng suÊt: 400W Quang th«ng: 20.000lm HiÖu suÊt quang th«ng : 50lm/W §iÖn ¸p : 220V HÖ sè sö dông (phô lôc 0/ trang 180 – s¸ch KTCS) 3.3.1. ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng ®­êng T«n §øc Th¾ng §Æc ®iÓm ®­êng T«n §øc Th¾ng ChiÒu dµi : L = 1050 m ChiÒu réng : l = 21 m D¶i ph©n c¸ch : c = 1m Mçi bªn hÌ : 5m H×nh 3.1 Víi ®Æc ®iÓm trªn ta bè trÝ ®Ìn trªn d¶i ph©n c¸ch (h ≥ 1), ta chän cét thÐp liÒn cÇn kÐp, cã ®é cao h = 12m, ®é v­¬n cÇn s = 1.5m, gãc v­¬n cÇn α = 150. Dïng bãng natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa. S¬ ®å mÆt c¾t ®­êng T«n §øc Th¾ng . TÝnh hÖ sè sö dông : Theo hÖ sè sö dông (phô lôc 0/ trang 180 - s¸ch KTCS) ta cã: Tg α1= = = 0,79 → fuAV1 = 0,23 tg α2 = = = 0,0 → fuAR1 = 0,02 Tg α3= = = 1,04 → fuAR3 = 0,24 Tg α4= = = 0,17 → fuAR4 = 0,04 = fuAV1 + fuAR1 +fuAR3 - fuAR4 = 0,23 + 0,02 + 0,24 -0,04 = 0,45 .Chän c«ng suÊt ®Ìn: Фu = Theo b¶ng 2.3, ®Ìn chôp võa ta cã tû sè: = 42 ( m ) Líp phñ mÆt ®­êng lµ bª t«ng asphls cã tû sè R = 14, ®é chãi trung b×nh Ltb = 1,6 cd/m2. Chän bãng ®Ìn Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa: Theo b¶ng 2.5 th× V1 = 0,9 Theo b¶ng 2.6 th× V2 = 0,95 V= V1 . V2 = 0,9 . 0,95 = 0,855 VËy quang th«ng tÝnh to¸n cña bé ®Ìn lµ: Фu = = = 25674,8 Víi quang th«ng tÝnh ®­îc ta chän ®Ìn cã : P®= 250W , Pcl = 25W, Ф® = 25000lm. .KiÓm tra c¸c th«ng sè : KiÓm tra kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cét: .42 = 41 (m) KiÓm tra l¹i ®é chãi : 1,55 (cd/m2) Nh­ vËy so víi ®é chãi trung b×nh lµ tho¶ m·n. KiÓm tra c­êng ®é s¸ng I = = 1990 (cd) . KiÓm tra chØ sè tiÖn nghi G : G = ISL + 0,97.logLtb + 4,41.logh’ - 1,46.logP Trong ®ã : ISL : chØ sè riªng cña tõng bé ®Ìn do h·ng s¶n suÊt quy ®Þnh (tõ 3 ®Õn 6) ®­îc tÝnh tõ chØ sè khuyÕch t¸n, chØ sè nµy cµng cao th× cµng Ýt g©y lo¸ m¾t. ISL = 4,5 h’ : ®é cao cña ®Ìn ®Õn tÇm m¾t h’ = h- 1,5 = 12 -1,5 = 10,5 P : sè l­îng ®Ìn trªn tõng km P = = + 1 = 27 ®Ìn. G = 4,5 + 0,97.log1,6 + 4,41.log10,5 - 1,46.log27 = 7 VËy G = 7 lµ tho¶ m·n. Sè bãng ®Ìn trªn toµn tuyÕn ®­êng T«n §øc Th¾ng N = 2.( ) = 2.( ) = 53,2 ®Ìn Chän N = 54 ®Ìn. C«ng suÊt tiªu thô toµn tuyÕn : = 54 .( 250 + 25 ) = 14850 (W) 3.3.2. ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng ®­êng Hµ Néi §Æc ®iÓm ®­êng Hµ Néi ChiÒu dµi : L = 1100 m ChiÒu réng : l = 18 m Mçi bªn hÌ : 2 m Víi ®Æc ®iÓm tuyÕn ®­êng nh­ vËy ta bè trÝ ®Ìn hai bªn ®èi diÖn (h ≥ 0,51), Ta chän cét thÐp liÒn cét ®¬n, cã ®é cao h=12m, ®é v­¬n cÇn s = 1,5m, gãc v­¬n cÇn α = 150, dïng bãng Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa, ®Æt trªn vØa hÌ c¾t mÐp ®­êng 0,5m. S¬ ®å mÆt c¾t ®­êng Hµ Néi . TÝnh hÖ sè sö dông Theo hÖ sè sö dông (phô lôc 0/ trang 180 - s¸ch KTCS) ta cã: Tg α1= = = 1,4 → fuAV1 = 0,3 tg α2 = = = 0,08 → fuAR1 = 0,02 Bè trÝ ®Ìn hai bªn ®èi diÖn ta cã: = 2.( fuAV1 + fuAR1 )= 2.(0,3 + 0,02 ) = 0,64 Chän c«ng suÊt ®Ìn : Фu = Theo b¶ng 2.3 , ®Ìn chôp võa ta cã tû sè: = 42 ( m ) Líp phñ mÆt ®­êng lµ bª t«ng asphls cã tû sè R = 14, ®é chãi trung b×nh Ltb = 1,6 cd/m2. Chän bãng ®Ìn Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa: Theo b¶ng 2.5 th× V1 = 0,9 Theo b¶ng 2.6 th× V2 = 0,95 V= V1 . V2 = 0,9 . 0,95 = 0,855 VËy quang th«ng tÝnh to¸n cña bé ®Ìn lµ : Фu = = = 30947 Víi quang th«ng tÝnh ®­îc ta chän ®Ìn cã: P®= 250W, Pcl = 25W, Ф® = 26000lm. .KiÓm tra c¸c th«ng sè: KiÓm tra kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cét: .42 = 35,3 (m) Chän e = 35,5 m KiÓm tra l¹i ®é chãi: 1,34 (cd/m2) Nh­ vËy so víi ®é chãi trung b×nh lµ tho¶ m·n. KiÓm tra c­êng ®é s¸ng I = = 2070 (cd) . KiÓm tra chØ sè tiÖn nghi G : G = ISL + 0,97.logLtb + 4,41.logh’ - 1,46.logP Trong ®ã : ISL: chØ sè riªng cña tõng bé ®Ìn do h·ng s¶n suÊt quy ®Þnh (tõ 3 ®Õn 6) ®­îc tÝnh tõ chØ sè khuyÕch t¸n, chØ sè nµy cµng cao th× cµng Ýt g©y lo¸ m¾t. ISL = 4,5 h’: ®é cao cña ®Ìn ®Õn tÇm m¾t h’ = h- 1,5 = 12 -1,5 = 10,5 P: sè l­îng ®Ìn trªn tõng km P = = + 1 = 29 ®Ìn. G = 4,5 + 0,97.log1,6 + 4,41.log10,5 - 1,46.log29 = 7 Víi G = 7 lµ tho¶ m·n. Sè bãng ®Ìn trªn toµn tuyÕn ®­êng Hµ Néi N = 2.( ) = 2.( ) = 64 ®Ìn C«ng suÊt tiªu thô toµn tuyÕn ®­êng Hµ Néi: = 64 . ( 250 + 25 ) = 17600 (W) 3.3.3. ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng ®­êng B¹ch §»ng §Æc ®iÓm ®­êng B¹ch §»ng ChiÒu dµi : L = 1250 m ChiÒu réng : l = 14 m Mçi bªn hÌ : 5 m ViÖc thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng B¹ch §»ng th× thùc hiÖn t­¬ng ®­¬ng víi viÖc thiÕt kÕ chiÕu s¸ng cho ®­êng Hµ Néi. Ta chän cét thÐp liÒn cÇn ®¬n, cã ®é cao h = 11m, ®é v­¬n cÇn s = 1,5m, gãc v­¬n cÇn α = 150 , dïng bãng Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa, ®Æt trªn vØa hÌ c¾t mÐp ®­êng 0,5m. . TÝnh hÖ sè sö dông : Theo hÖ sè sö dông (phô lôc 0/ trang 180 - s¸ch KTCS) ta cã: Tg α1= = = 1,18 → fuAV1 = 0,27 tg α2 = = = 0,09 → fuAR1 = 0,021 Bè trÝ ®Ìn hai bªn ®èi diÖn ta cã: = 2.( fuAV1 + fuAR1 )= 2.(0,27 + 0,021 ) = 0,58 .Chän c«ng suÊt ®Ìn: Фu = Theo b¶ng 2.3 , ®Ìn chôp võa ta cã tû sè: = 38,5( m ) Líp phñ mÆt ®­êng lµ bª t«ng asphls cã tû sè R = 14, ®é chãi trung b×nh Ltb = 1,2 cd/m2 . Chän bãng ®Ìn Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa: Theo b¶ng 2.5 th× V1 = 0,9 Theo b¶ng 2.6 th× V2 = 0,95 V= V1 . V2 = 0,9 . 0,95 = 0,855 VËy quang th«ng tÝnh to¸n cña bé ®Ìn lµ: Фu = = = 18260 Víi quang th«ng tÝnh ®­îc ta chän ®Ìn cã: P®= 210W , Pcl = 25W, Ф® = 18000lm. .KiÓm tra c¸c th«ng sè: KiÓm tra kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cét: .38,5 = 38 ( m ) KiÓm tra l¹i ®é chãi: 1,8 (cd/m2) Nh­ vËy so víi ®é chãi trung b×nh lµ tho¶ m·n. KiÓm tra c­êng ®é s¸ng I = = 1433(cd) . KiÓm tra chØ sè tiÖn nghi G : G = ISL + 0,97.logLtb + 4,41.logh’ - 1,46.logP Trong ®ã : ISL : chØ sè riªng cña tõng bé ®Ìn do h·ng s¶n suÊt quy ®Þnh (tõ 3 ®Õn 6) ®­îc tÝnh tõ chØ sè khuyÕch t¸n, chØ sè nµy cµng cao th× cµng Ýt g©y lo¸ m¾t. ISL = 4,5 h’ : ®é cao cña ®Ìn ®Õn tÇm m¾t h’ = h- 1,5 = 11 -1,5 = 9,5 P : sè l­îng ®Ìn trªn tõng km P = = + 1 = 27 ®Ìn. G = 4,5 + 0,97.log1,2 + 4,41.log9,5 - 1,46.log27 = 6,8 Vëi G = 6,8 lµ tho¶ m·n. Sè bãng ®Ìn trªn toµn tuyÕn ®­êng B¹ch §»ng N = 2.( ) = 2.( ) = 67,8 ®Ìn Chän N = 68 ®Ìn. C«ng suÊt tiªu thô toµn tuyÕn ®­êng B¹ch §»ng: = 64 . ( 210 + 25 ) = 15980 (W) 3.3.4. ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng ®­êng TrÇn H­ng §¹o §Æc ®iÓm ®­êng TrÇn H­ng §¹o ChiÒu dµi: L = 1330 m ChiÒu réng: l = 12 m Mçi bªn hÌ: 4 m Víi ®Æc ®iÓm ®­êng cã nhiÒu c©y cao nh­ vËy ta bè trÝ ®Ìn mét bªn (h ≥ 1) th× kh«ng ®¶m b¶o sù ®ång ®Òu chiÕu s¸ng, do ®ã ta bè trÝ ®Ìn hai bªn ®èi diÖn (h ≥ 0,51). Ta chän cét thÐp liÒn cÇn ®¬n, cã ®é cao h = 10m, ®é v­¬n cÇn s = 1,5m, gãc v­¬n cÇn α = 150 , dïng bãng Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa, ®Æt trªn vØa hÌ c¾t mÐp ®­êng 0,5m. S¬ ®å mÆt c¾t ®­êng TrÇn H­ng §¹o . TÝnh hÖ sè sö dông : Theo hÖ sè sö dông (phô lôc 0/ trang 180 - s¸ch KTCS) ta cã: Tg α1= = = 1,1 → fuAV1 = 0,26 tg α2 = = = 0,1 → fuAR1 = 0,022 Bè trÝ ®Ìn hai bªn ®èi diÖn ta cã: = 2.( fuAV1 + fuAR1 )= 2.(0,26 + 0,022 ) = 0,564 .Chän c«ng suÊt ®Ìn: Фu = Theo b¶ng 2.3 , ®Ìn chôp võa ta cã tû sè: = 35( m ) Líp phñ mÆt ®­êng lµ bª t«ng asphls cã tû sè R = 14, ®é chãi trung b×nh Ltb = 1,6 cd/m2 . Chän bãng ®Ìn Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa: Theo b¶ng 2.5 th× V1 = 0,9 Theo b¶ng 2.6 th× V2 = 0,95 V= V1 . V2 = 0,9 . 0,95 = 0,855 VËy quang th«ng tÝnh to¸n cña bé ®Ìn lµ: Фu = = = 19510 Víi quang th«ng tÝnh ®­îc ta chän ®Ìn cã : P®= 210W , Pcl = 25W,  Ф® = 18000lm. .KiÓm tra c¸c th«ng sè: KiÓm tra kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cét: .35 = 32,3 ( m ) Chän e = 32,5 KiÓm tra l¹i ®é chãi : 1,47 (cd/m2) Nh­ vËy so víi ®é chãi trung b×nh lµ tho¶ m·n. KiÓm tra c­êng ®é s¸ng I = = 1433(cd) . KiÓm tra chØ sè tiÖn nghi G : G = ISL + 0,97.logLtb + 4,41.logh’ - 1,46.logP Trong ®ã: ISL: chØ sè riªng cña tõng bé ®Ìn do h·ng s¶n suÊt quy ®Þnh (tõ 3 ®Õn 6) ®­îc tÝnh tõ chØ sè khuyÕch t¸n, chØ sè nµy cµng cao th× cµng Ýt g©y lo¸ m¾t. ISL = 4,5 h’: ®é cao cña ®Ìn ®Ðn tÇm m¾t h’ = h - 1,5 = 10 -1,5 = 8,5 P: sè l­îng ®Ìn trªn tõng km P = = + 1 = 31,8 ®Ìn. Chän P = 32 ®Ìn G = 4,5 + 0,97.log1,2 + 4,41.log9,5 - 1,46.log27 = 6,8 VËy G = 6,8 lµ tho¶ m·n. Sè bãng ®Ìn trªn toµn tuyÕn ®­êng TrÇn H­ng §¹o N = 2.( ) = 2.( ) = 83,8 ®Ìn Chän N = 84 ®Ìn. C«ng suÊt tiªu thô toµn tuyÕn ®­êng TrÇn H­ng §¹o: = 84 . ( 210 + 25 ) = 19740 (W) 3.3.5. ThiÕt kÕ chiÕu s¸ng ®­êng Hoµng DiÖu §Æc ®iÓm ®­êng Hoµng DiÖu ChiÒu dµi : L = 625 m ChiÒu réng : l = 12 m Mçi bªn hÌ : 3,5 m Víi ®Æc ®iÓm tuyÕn ®­êng nh­ vËy ta thiÕt kÕ t­¬ng tù ®­êng TrÇn H­ng §¹o, nh­ng thay Ltb = 1,2 cd/m2. Ta chän cét thÐp liÒn cÇn ®¬n , cã ®é cao h = 10m , ®é v­¬n cÇn s = 1,5m, gãc v­¬n cÇn α = 150 ,dïng bãng Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa, ®Æt trªn vØa hÌ c¾t mÐp ®­êng 0,5m. . TÝnh hÖ sè sö dông : Theo hÖ sè sö dông (phô lôc 0/ trang 180 - s¸ch KTCS) ta cã: Tg α1= = = 1,1 → fuAV1 = 0,26 tg α2 = = = 0,1 → fuAR1 = 0,022 Bè trÝ ®Ìn hai bªn ®èi diÖn ta cã: = 2.( fuAV1 + fuAR1 )= 2.(0,26 + 0,022 ) = 0,564 .Chän c«ng suÊt ®Ìn : Фu = Theo b¶ng 2.3 , ®Ìn chôp võa ta cã tû sè: = 35 (m) Líp phñ mÆt ®­êng lµ bª t«ng asphls cã tû sè R = 14, ®é chãi trung b×nh Ltb = 1,2cd/m2 . Chän bãng ®Ìn Natri cao ¸p vµ bé ®Ìn kiÓu chôp võa: Theo b¶ng 2.5 th× V1 = 0,9 Theo b¶ng 2.6 th× V2 = 0,95 V= V1 . V2 = 0,9 . 0,95 = 0,855 VËy quang th«ng tÝnh to¸n cña bé ®Ìn lµ: Фu = = = 14632,3 Víi quang th«ng tÝnh ®­îc ta chän ®Ìn cã : P®= 150W , Pcl = 20W,  Ф® = 14000lm. .KiÓm tra c¸c th«ng sè: KiÓm tra kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c cét .35 = 33,5 (m) KiÓm tra l¹i ®é chãi: 1,14 (cd/m2) Nh­ vËy so víi ®é chãi trung b×nh lµ tho¶ m·n. KiÓm tra c­êng ®é s¸ng I = = 1114,6(cd ) KiÓm tr._.