Thiết kế HTXLNT bệnh viện đa khoa huyện Hòa Bình - Tỉnh Bạc Liêu

LÔØI MÔÛ ÑAÀU Nöôùc ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc ñieàu hoøa khoâng khí vaø ñaûm baûo söï soáng cho traùi ñaát. Nöôùc laø nguoàn dinh döôõng nuoâi soáng Theá giôùi höõu sinh treân traùi ñaát noùi chung cuûa töøng quoác gia vaø cuûa töøng con ngöôøi noùi rieâng. Traùi ñaát ñöôïc bao phuû bôûi 71% laø nöôùc, nhöng trong ñoù chæ coù 1% laø nöôùc ngoït ñeå duøng tröïc tieáp cho nhu caàu sinh hoaït cuû toaøn boä daân soá treân Theá Giôùi. Chuùng ta khoâng theå laøm ngô vôùi lôøi caûnh baùo: “Toaøn caàu ñang khaùt”, lyù do cuûa ñieàu Ñoù laø nhu caàu veà nöôùc ñang caøng ngaøy gia taêng theo nhòp ñoä phaùt trieån ñoâ thò vaø phaùt trieån Xaõ Hoäi. Ngaøy nay, khoa hoïc kyõ thuaät tieán boä vöôït baäc, ñoâ thò hoaù phaùt trieån roäng khaép cuøng vôùi nhöõng khaùm phaù môùi trong nghaønh coâng ngheä sinh hoïc giuùp cho coâng taùc ñieàu trò ôû caùc beänh vieän ñaït hieäu quaû hôn. Nhöõng tieán boä naøy moät maët ñem laïi söï tieän nghi cho con ngöôøi, nhöng ñoàng thôøi cuõng goùp phaàn laøm taêng söï oâ nhieãm moâi tröôøng ñeán möùc ñe doaï sö soáng cuûa loaøi ngöôøi. Ñieàu naøy ñang laø moái nguy haïi ñeán söï soáng cuûa caû Theá Giôùi, moãi quoác gia vaø moãi con ngöôøi chuùng ta. Roõ raøng vieäc xöû lyù chaát thaûi vaø nöôùc thaûi coù yù nghóa ñaëc bieät trong söï nghieäp baûo veä moâi tröôøng, baûo veä söï soáng loaøi ngöôøi. Song cho ñeán nay, haàu heát caùc heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi ôû caùc Thaønh phoá, Tænh, huyeän,xaõ vaãn chöa coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi chung. Ñaùng löu yù laø nöôùc thaûi Beäh Vieän, moät loaïi nöôùc thaûi coù tính chaát oâ nhieãm cao, tuy nhieân haàu nhö caùc beänh vieän, trung taâm y teá ôû nöôùc ta chöa ñaùp öùng ñöôïc heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi, hoaëc laø chæ xöû lyù sô boä, nöôùc sau khi xöû lyù cuõng khoâng ñaït tieâu chuaån theo qui ñònh. Do ñoù, vieäc ñaàu tö xaây döïng heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi ôû caùc Beänh Vieän, caùc Trung Taâm Y Teá laø moät vaán ñeà caáp baùch, goùp phaàn raát lôùn cho söï nghieäp baûo veä moâi tröôøng, baûo veä söùc khoûa coäng ñoàng vaø phaùt trieån ñaát nöôùc. CHÖÔNG I: MÔÛ ÑAÀU 1.1. Lyù do choïn ñeà taøi Ñeå phuïc vuï vaø ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån cuûa xaõ hoäi, hieän nay coù nhieàu caùc trung taâm, beänh vieän tö nhaân cuõng nhö Nhaø Nöôùc ñöôïc thaønh laäp, môû roäng. Beân caïnh nhöõng lôïi ích ñoùng goùp to lôùn thì nghaønh y teá cuõng taïo ra moät löôïng nöôùc thaûi chöùa caùc hoùa chaát, hoãn hôïp höõu cô, vi sinh vaät … Gaây aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng soáng. Xöû lyù nguoàn nöôùc thaûi naøy nhö theá naøo tröôùc khi chuùng vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc coâng coäng vaãn laø caâu traû lôøi coøn nhieàu boû ngỏ Maëc duø ñaõ coù luaät, coù nhöõng vaên baûn phaùp quy, höôùng daãn thöïc hieän veà vaán ñeà. vì vaäy, moâi tröôøng bò oâ nhieãm traàm vaø gaây aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng vaø söùc khoûe cuûa con ngöôøi. Xöû lyù nöôùc thaûi Y Teá laø moät trong nhöõng bieän phaùp tích cöïc, ñöôïc nhaø nöôùc vaø caùc caáp laõnh ñaïo quan taâm. Muïc ñích cuûa coâng vieäc naøy laø laøm saïch nöôùc thaûi Y Teá ôû möùc ñoä cho pheùp theo tieâu chuaån tröôùc khi xaû vaøo nguoàn tieáp nhaän. Moïi nguoàn nöôùc ñeàu coù khaû naêng töï laøm saïch nhôø söï pha loaõng, xaùo troän nöôùc thaûi vôùi nöôùc nguoàn, khoaùng hoùa caùc chaát höõu cô baèng oxy hoøa tan trong nöôùc vôùi söï hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät hieáu khí, laøm giaûm noàng ñoä caùc chaát gaây oâ nhieãm ñeán möùc doä nhaát ñònh. Neáu moät khi xaû nöôùc thaûi vôùi löu löôïng lôùn vaøo nguoàn vöôït quaù khaû naêng töï laøm saïch cuûa moâi tröôøng thì löôïng nöôùc thaûi naøy seõ laøm nhieãm baån nguoàn nöôùc, vaø trong ñieàu kieän öù ñoäng, caùc chaát höõu cô seõ phaân huûy kî khí sinh ra muøi hoâi thoái. Maët khaùc, trong nöôùc thaûi coøn chöùa moät soá vi khuaån gaây beänh, caùc ñoäc toá gaây nguy haïi ñeán söùc khoûe con ngöôøi vaø heä thuûy sinh cuûa nguoàn tieáp nhaän. Chính vì nhöõng nguyeân nhaân treân maø vieäc xöû lyù nöôùc thaûi laø moät ñieàu kieän raát caàn thieát hieän nay. Nhaän thöùc saâu saéc nhöõng vaán ñeà caáp baùch treân vaø ñeå goùp phaàn caûi thieän moâi tröôøng, ngaên ngöøa oâ nhieãm moâi tröôøng do ngaønh Y Teá gaây ra, em ñaõ choïn Ñeà Taøi Luaän Vaên Toát Nghieäp: “THIEÁT KEÁ HEÄ THOÁNG XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI BEÄNH VIEÄN ÑA KHOA HUYEÄN HOAØ BÌNH - TÆNH BAÏC LIEÂU” Ñöôïc söï höôùng daãn cuûa Th.S Laâm Vónh Sôn, luaän vaên naøy nhaèm thieát keá moät heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi ñeå goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng trong saïch khoâng aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng, söùc khoûe coäng ñoàng. 1.2. Muïc tieâu nghieân cöùu Ñeà taøi nghieân cöùu thöïc traïng xaû thaûi vaø ñaëc tính cuûa nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu, töø ñoù thieát keá ra heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cho Trung Taâm. Muïc ñích cuûa vieäc thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi nhaèm giaûm aûnh höôûng cuûa nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình – Tænh Baïc Lieâu ñoàng thôøi haïn cheá nguoàn oâ nhieãm cuûa Trung Taâm vôùi moâi tröôøng goùp laøm trong saïch moâi tröôøng nöôùc. Ñaây cuõng laø muïc ñích cuûa vieäc thöïc hieän ñoà naùn toát nghieäp. 1.3. Phöông phaùp nghieân cöùu - Nghieân cöùu taøi lieäu: ñoïc vaø thu thaäp soá lieäu veà tình hình nöôùc thaûi y teá vaø caùc heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi y teá, beänh vieän. - Khaûo saùt tình hình thöïc teá cuûa Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. - Khaûo saùt, phaân tích maãu nöôùc thaûi cuûa Trung Y Teá Huyeän Hoøa Bình – Tænh Baïc Lieâu. - Tính toaùn kyõ thuaät, thieát keá caùc coâng trình ñôn vò. 1.4. Noäi dung nghieân cöùu - Nghieân cöùu cô sôû lyù thuyeát coù lieân quan veà nöôùc thaûi vaø nöôùc thaûi y teá. - Tìm hieåu caùc bieän phaùp xöû lyù nöôùc thaûi y teá, hieän traïng xöû lyù nöôùc thaûi y teá Beänh Vieän Baïc Lieâu. - Tìm hieåu hieän traïng phaùt sinh nöôùc thaûi vaø ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi taïi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. - Nghieân cöùu löïa choïn quy trình coâng ngheä phuø hôïp vôùi tính chaát nöôùc thaûi vaø ñieàu kieän thöïc teá cuûa Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. - Tính toaùn - thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cho Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. - Khaùi toaùn giaù thaønh coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi. 1.5. Phaïm vi nghieân cöùu Ñeà taøi ñöôïc giôùi haïn trong phaïm vi: tính toaùn - thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu Thôøi gian baét ñaàu 15/09/2007 vaø keát thuùc vaøo ngaøy 25/12/2007. 1.6. YÙ nghóa ñeà taøi Ñeà taøi ñöôïc thöïc hieän döïa treân cô sôû thu thaäp soá lieäu, nghieân cöùu thöïc traïng taïi trung taâm y teá huyeän hoøa bình. Töø ñoù thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. Keát quaû tính toaùn vaø thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi coù theå laøm cô sôû cho Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu tham khaûo ñeå ñaàu tö xaây döïng vaøo thöïc teá. CHÖÔNG II: TOÅNG QUAN VEÀ NÖÔÙC THAÛI Y TEÁ – CAÙC PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI Y TEÁ 2.1. Toång quan veà nöôùc thaûi 2.1.1. Nguoàn goác: Nöôùc thaûi coù nguoàn goác laø nöôùc caáp, nöôùc thieân nhieân sau khi phuïc vuï ñôøi soáng con ngöôøi nhö aên uoáng, taém giaët, veä sinh, giaûi trí, saûn xuaát haøng hoùa, chaên nuoâi … vaø nöôùc möa bò nhieãm baån caùc chaát höõu cô, voâ cô thaûi ra caùc heä thoáng thu gom vaø caùc nguoàn tieáp nhaän. 2.1.2. Phaân loaïi: Coù theå phaân loaïi nöôùc thaûi moät caùch chung nhaát laø: nöôùc thaûi sinh hoaït, nöôùc thaûi saûn suaát, nöôùc möa chaûy traøn. 2.1.2.1. Nöôùc thaûi sinh hoaït: Nöôùc thaûi sinh hoaït laø nöôùc thaûi töø caùc khu daân cö vuøng thöông maïi, khu vui chôi giaûi trí … goàm nöôùc röûa, veä sinh, giaët giuõ cuõng nhö nöôùc thaûi töø caùc tröôøng hoïc, coâng sôû, beänh vieän, Trung taâm y teá. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa nöôùc thaûi sinh hoaït laø trong ñoù coù haøm löôïng cao caùc chaát höõu cô deã phaân huyû (nhö caùc hydrat cacbon, protein, chaát beùo daàu môõ) caùc chaát khoaùng dinh döôõng (Photphat, nitô, manheâ …) caùc chaát raén uyeàn phuø vaø ñaëc bieät laø caùc vi sinh vaät. 2.1.2.2. Nöôùc thaûi coângnghieäp: Nöôùc thaûi coâng nghieäp laø nöôùc thaûi töø caùc nhaø maùy coâng nghieäp nhö nhaø maùy luyeän kim, hoùa chaát, hoùa daàu, deät nhuoäm, cheá bieán thöïc phaåm … ñang hoaït ñoäng coù caû nöôùc thaûi sinh hoaït nhöng trong ñoù nöôùc thaûi Coâng nghieäp laø chuû yeáu. Trong caùc xí nghieäp, coâng nghieäp coøn coù caùc loaïi nöôùc thaûi quy öôùc laø saïch. Ñoù laø nöôùc laøn nguoäi thieát bò, nhaát laø ôû caùc nhaø maùy nhieät ñieän. Tuy khoâng baån nhöng sau khi söû duïng coù theå coù nhieät ñoä cao, keùo theo gæ saét ôû caùc thieát bò trao ñoåi nhieät, ñöôøng oáng hoaëc do ngaãu nhieân bò söï coá, laøm cho nöôùc bò nhieãm baån. Nöôùc thaûi loaïi naøy laøm cho nguoàn nöôùc taêng nhieät ñoä, ngheøo oxy hoøa tan hoaëc coù theå laøm cheát caùc vi sinh vaät trong nöôùc. 2.1.2.3. Nöôùc thaûi laø nöôùc möa: Nöôùc möa ñöôïc xem nhö nöôùc thaûi töï nhieân. Nöôùc thaám vaøo heä thoáng coáng baèng nhieàu caùch khaùc nhau qua caùc khôùp noái, caùc oáng coù khuyeát taät hoaëc thaønh cuûa hoá ga hay hoá ngöôøi. 2.1.3. Thaønh phaàn vaø ñaëc tính nöôùc thaûi: - Caùc chaát chöùa trong nöôùc thaûi bao goàm: caùc chaát höõu cô, voâ cô vaø vi sinh vaät. - Caùc chaát höõu cô trong nöôùc thaûi sinh hoaït chieám 50-60% toång caùc chaát goàm caùc chaát höõu cô thöïc vaät: caën baõ thöïc vaät, rau, hoa, quaû, giaáy … vaø caùc chaát höõu cô ñoäng vaät: chaát thaûi baøi tieát cuûa ngöôøi vaø ñoäng vaät, xaùc ñoäng vaät … - Caùc chaát voâ cô trong nöôùc thaûi chieám 40 – 42% goàm chuû yeáu: caùt, ñaát seùt, caùc axit, bazô, daàu khoaùng … - Trong nöôùc thaûi coøn coù nhieàu daïng vi sinh vaät: vi khuaån, virus, naám, rong taûo, tröùng giun saùn … trong soá caùc vi sinh vaät coù theå coù caû vi truøng gaây beänh: lî, phong haøn … coù khaû naêng gay thaønh dòch beänh. 2.1.4. Caùc chæ tieâu cô baûn veà chaát löôïng nöôùc thaûi: 2.1.4.1. Caùc chæ tieâu lyù hoùa: a. chaát raén toång coäng: Chaát raén toång coäng trong nöôùc thaûi bao goàm caùc chaát raén khoâng tan hoaëc lô löûng vaø caùc hôïp chaát tan ñaõ ñöôïc hoøa tan vaøo trong nöôùc. b. muøi: Vieäc xaùc ñònh muøi cuûa nöôùc thaûi ngaøy caøng trôû neân quan troïng, ñaëc bieät laø caùc phaûn öùng gay gaét cuûa daân chuùng ñoái vôùi caùc coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi khoâng ñöôïc vaän haønh toát. Hôïp chaát gaây muøi ñaëc tröng nhaát laø hydrounfua (H2S – muøi tröùng thoái). Caùc hôïp chaát khaùc, chaúng haïn nhö indol, skatol, cadaverin vaø mercaptan ñöôïc taïo thaønh döôùi ñieàu kieän yeám khí coù theå gaây ra nhöõng muøi khoù chòu hôn caû H2S. c. Nhieät ñoä: Nhieät ñoä cuûa nöôùc thaûi laø moät trong nhöõng thoâng soá quan troïng, thöôøng cao hôn nhieät ñoä nöôùc caáp do vieäc xaû caùc doøng nöôùc noùng hoaëc aám töø caùc hoaït ñoäng sinh hoaït, thöông maïi hay coâng nghieäp vaø nhieät ñoä cuûa nöôùc thaûi thöôøng thaáp hôn nhieät ñoä khoâng khí. d. Ñoä maøu: Maøu cuûa nöôùc thaûi laø do caùc chaát thaûi sinh hoaït, coâng nghieäp, thuoác nhuoäm hoaëc do caùc saûn phaåm döôïc tao ra töø caùc quaù trình phaân huûy caùc chaát höõu cô. Ñôn vò ño ñoä maøu thoâng duïng laø Platin – Coban(Pt – Co). Ñoä maøu laø moät thoâng soá thöôøng mang tính chaát ñònh tính, coù theå ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù traïng thaùi chung cuûa nöôùc thaûi. e. Ñoä ñuïc: Ñoä ñuïc cuûa nöôùc thaûi laø do caùc chaát lô lung vaø caùc chaát daïng keo chöùa trong nöôùc thaûi taïo neân. Ñôn vò ño ñoä ñuïc thoâng duïng laø NTU. 2.1.4.2. caùc chæ tieâu hoùa hoïc vaø sinh hoïc: a. pH: pH laø chæ tieâu ñaëc tröng cho tính axit hay bazô cuûa nöôùc vaø ñöôïc tính baèng noàng ñoä cuûa ion hydro( pH = -lg[H+]). pH laø chæ tieâu quan troïng nhaát trong quaù trình sinh hoùa bôûi toác ñoä cuûa quaù trình naøy phuï thuoäc ñaùng keå vaøo söï thay ñoåi cuûa pH. Caùc coâng trình xöû lyù sinh hoïc nöôùc thaûi thöôøng hoaït ñoäng toát khi pH = 6.5 – 8.5. b. Nhu caàu oxy hoùa hoïc – COD: Laø löôïng oxy caàn thieát ñeå oxy hoùa caùc chaát höõu cô coù trong nöôùc thaûi, keå caû caùc chaát höõu cô khoâng bò phaân huûy sinh hoïc. c. Nhu caàu oxy sinh hoùa – BOD: Laø moät trong nhöõng thoâng soá cô baûn ñaëc tröng cho möùc ñoä oâ nhieãm nöôùc thaûi bôûi caùc chaát höõu cô coù theå bò oxy hoùa sinh hoùa( caùc chaát höõu cô deã phaân huûy sinh hoïc).  d. Nitô: Nitô coù trong nöôùc thaûi ôû daïng lieân keát höõu cô vaø voâ cô. e. Chaát hoaït ñoäng beà maët: Caùc chaát hoaït ñoäng beà maët laø nhöõng chaát höõu cô goàm 2 phaàn: kî nöôùc vaø öa nöôùc taïo neân söï hoøa tan cuûa caùc chaát ñoù trong daàu vaø trong nöôùc. Nguoàn taïo ra caùc chaát hoaït ñoäng beà maët laø do vieäc söû duïng caùc chaát taåy röûa trong sinh hoaït vaø trong saûn Coâng nghieäp. f. Oxy hoøa tan – DO: Laø moät trong nhöõng chæ tieâu quan troïng trong quaù trình xöû lyù sinh hoïc hieáu khí. g. Kim loaïi naëng vaø caùc chaát ñoäc haïi: Caùc kim loaïi naëng ñoäc haïi goàm: niken, ñoàng, chì, coban, crom, thuûy ngaân, cadimi. Ngoaøi ra coù moät nguyeân toá ñoäc haïi khaùc khoâng phaûi kim loaïi naëng nhö: Xianua, stibi(Sb), Bo … Kim loaïi naëng thöôøng coù trong nöôùc thaûi cuûa moät soá ngaønh hoùa chaát, xi maï, deät nhuoäm vaø moät soá ngaønh coângnghieäp khaùc. Trong nöôùc thaûi chuùng thöôøng toàn taïi döôùi daïng cation vaø trong caùc lieân keát vôùi caùc chaát höõu cô vaø voâ cô. 2.2. Khaùi quaùt veà ngaønh Y teá: Y teá laø moät ngaønh coù truyeàn thoáng laâu ñôøi, söï keát hôïp giöõa Y hoïc coå truyeàn vaø Y hoïc hieän ñaïi ñaõ taïo neân ñaëc tröng cô baûn cuûa neàn Y teá. Ngaønh Y teá coù moät ñoäi nguõ caùn boä coù trình ñoä töông ñoái cao, chuyeân moân gioûi. Nay laø moät ngaønh then choát trong lónh vöïc ñaûm baûo cho con ngöôøi veà maët theå chaát vaø laø ngaønh ñoäc laäp coù nhieàu ñoái töôïng( beänh nhaân) nhaát, vì theá ñaây laø ngaønh cô cô sôû hoaït ñoäng roäng khaép toaøn quoác. Rieâng tænh Baïc Lieâu coù moät beänh vieän tænh vaø 7 trung taâm y teá, bôûi theá nhu caàu cho hoaït ñoäng ngaønh y teá laø raát lôùn, vaø löôïng nöôùc cung caáp luoân coù tæ leä thuaän vôùi löôïng nöôùc thaûi ra. Y teá laø ngaønh coù moái lieân heä maät thieát vôùi xaõ hoäi, laø ngaønh coù vai troø quan troïng trong vieäc chaêm soùc söùc khoûe coäng ñoàng, giaûi quyeát caùc haäu quaû xaõ hoäi, an toaøn lao ñoäng. Vì theá ñaây laø moät ngaønh luoân ñöôïc quan taâm trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng trong saïch. 2.3. Caùc bieän phaùp khoáng cheá oâ nhieãm nöôùc thaûi Y teá: 2.3.1. Tính chaát ñaëc tröng vaø khaû naêng gaây oâ nhieãm: 2.3.1.1. Nöôùc thaûi laø nöôùc möa: - Nöôùc möa quy öôùc saïch: Laø loaïi nöôùc thaûi naøy sinh ra do löôïng möa rôi treân khuoân vieân Beänh Vieän. Chaát löôïng nöôùc möa khi chaûy vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc phuï thuoäc vaøo noàng ñoä trong saïch cuûa khí quyeån taïi khu cöïc ñang xeùt vaø ñaëc ñieåm maët baèng bi röûa troâi. Theo phöông aùn boá trí maët baèng beänh vieän, trung taâm y teá, caùc khu vöïc saân baõi ñeàu traùng nhöïa, khoâng ñeå haøng hoùa hoaëc raùc röôûi tích tuï laâu ngaøy treân khu vöïc saân baõi. Do ñoù, nöôùc möa khi chaûy traøn qua khu vöïc naøy coù möùc ñoä oâ nhieãm khoâng ñaùng keå vaø ñöôïc xem laø nöôùc thaûi "qui öôùc saïch" cuøng vôùi nöôùc möa thu gom treân maùi caùc khu nhaø trong beänh vieän. - Nöôùc bò nhieãm baån: Nöôùc möa coù khaû naêng bò nhieãm baån khi chaûy qua moät soá vò trí vaø khu cöïc ñaëc bieät nhö: caùc gioû raùc ñaët ngoaøi ñöôøng, khu vöïc ñaët boàn chöùa nhieân lieäu cho maùy phaùt ñieän döï phoøng … Thaønh phaàn nöôùc möa trong tröôøng hôïp naøy seõ coù khaû naêng chöùa caùc chaát gaây baån vaø vaùng daàu môõ. 2.3.1.2. Nöôùc thaûi sinh hoaït: - laø loaïi nöôùc thaûi sau khi söû duïng cho caùc nhu caàu sinh hoaït trong beänh vieän: aên uoáng, taém röûa, veä sinh … töø caùc khu laøm vieäc, caùc khu nhaø veä sinh, nhaø aên, caên tin … thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi sinh hoaït töø caùc cuïm daân cö ñoâ thò khaùc: chöùa caùc chaát caën baõ, chaát höõu cô hoøa tan( thoâng soá caùc chæ tieâu BOD, COD), caùc chaát dinh döôõng( Nitô, photpho) vaø vi truøng. Chaát löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït naøy vöôït quaù tieâu chuaån quy ñònh hieän haønh vaø coù khaû naêng gaây oâ nhieãm höõu cô, laøm giaûm löôïng oxy hoøa tan( DO) voán raát quan troïng ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa thuûy sinh vaät taïi nguoàn tieáp nhaän.  2.3.1.3. Nöôùc thaûi khaùm vaø ñieàu trò beänh: - Loaïi nöôùc thaûi naøy coù theå noùi laø loaïi nöôùc thaûi coù möùc ñoä oâ nhieãm höõu cô vaø chöùa nhieàu vi truøng gaây beänh nhaát trong soá caùc doøng thaûi nöôùc cuûa Beänh Vieän. Nöôùc thaûi loaïi naøy phaùt sinh töø nhieàu khaâu vaø quaù trình khaùc nhau trong beänh vieän: giaët taåy aùo quaàn beänh nhaân, khaên lau, chaên meàn, drap cho caùc giöôøng beänh, suùc, röûa caùc vaät duïng y khoa, xeùt nghieäm, giaûi phaåu, saûn nhi, veä sinh lau chuøi caùc phoøng beänh vaø caùc phoøng laøm vieäc … Tuøy theo töøng khaâu vaø quaù trình cuï theå maø tính chaát nöôùc thaûi vaø möùc ñoä oâ nhieãm khi ñoù seõ khaùc nhau. - Nhìn chung, nöôùc thaûi beänh vieän ñaëc tröng laø chöùa nhieàu maàm beänh, ñaëc bieät laø caùc beänh truyeàn nhieãm. Moät soá khu vöïc coù möùc ñoä nhieãm vi sinh gaây beänh, caën lô löûng, caùc chaát höõu cô raát cao. + Nöôùc thaûi khu moå: chöùa maùu vaø caùc beänh phaåm … + Nöôùc thaûi khu xeùt nghieäm: chöùa nhieàu vi truøng gaây beänh khaùc nhau. Giaù trò BOD, COD, caën ôû khu vöïc naøy vöôït quaù nhieàu laàn chæ tieâu cho pheùp. - Ngoaøi ra, nöôùc thaûi coøn coù khaû naêng nhieãm xaï töø caùc khu X – Quang, röûa phim. Vieäc xöû lyù nöôùc thaûi bò nhieãm phoùng xaï raát khoù khaên vaø toán keùm( do chu kyø phaân huûy caùc chaát phoùng xaï khaù laâu). Trong ñieàu kieän hieän nay khoâng ñeà caäp ñeán vieäc xöû lyù loaïi nöôùc thaûi naøy maø chæ xöû lyù coù tính chaát sô boä trong toaøn boä daây chuyeàn xöû lyù nöôùc thaûi cuûa beänh vieän. 2.3.2. Nguoàn goác xaû thaûi: Nöôùc thaûi sinh ra trong toaøn boä khuoân vieân beänh vieän bao goàm caùc loaïi khaùc nhau vôùi nguoàn thaûi töông öùng: + Nöôùc thaûi laø nöôùc möa thu gom treân toaøn boä dieän tích khuoân vieân Beänh Vieän. + Nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa caùn boä, coâng nhaân vieân trong Trung Taâm Y teá, cuûa beänh nhaân vaø thaân nhaân thaêm nuoâi beänh. + Nöôùc thaûi phaùt sinh töø hoaït ñoäng khaùm vaø ñieàu trò beänh. + Nöôùc thaûi thaûi ra töø caùc coâng trình phuï trôï( thieát bò xöû lyù khí thaûi, giaûi nhieät, maùy phaùt ñieän döï phoøng, giaûi nhieät cho maùy ñieàu hoaø khoâng khí …) Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi hoãn hôïp ( khoâng tính nöôùc möa) cuûa moät soá beänh vieän ôû khu vöïc tænh Baïc Lieâu Baûng 1-1: Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Tænh Baïc Lieâu STT Caùc chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH 7.96 2 Caën lô löûng ( SS) mg/l 98 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc ( BOD5) mg/l 446 4 Toång Nitô ( tính theo N) mg/l 61.6 5 Toång photpho ( tính theo P) mg/l 231 6 E.Coli MPN/100ml 13600 Nguoàn : Sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh baïc lieâu Baûng1 - 2: Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Trung Taâm Y Teá Thò Xaõ Baïc Lieâu STT Caùc chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH 7.71 2 Caën lô löûng ( SS) mg/l 306 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc ( BOD5) mg/l 669 4 Toång Nitô ( tính theo N) mg/l 118 5 Toång photpho ( tính theo P) mg/l 65.1 6 E.Coli MPN/100ml 1360 Nguoàn : Sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh baïc lieâu Baûng 1 - 3: Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Trung Taâm Y Teá Huyeän Vónh Lôïi STT Caùc chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH 8.06 2 Caën lô löûng ( SS) mg/l 43 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc ( BOD5) mg/l 866 4 Toång Nitô ( tính theo N) mg/l 84.0 5 Toång photpho ( tính theo P) mg/l 65.1 6 E.Coli MPN/100ml 24 Nguoàn : sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh baïc lieâu Baûng 1 – 4: Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Trung Taâm Y Teá Huyeän Giaù Rai STT Caùc chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH 8.17 2 Caën lô löûng ( SS) mg/l 39 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc ( BOD5) mg/l 367 4 Toång Nitô ( tính theo N) mg/l 170 5 Toång photpho ( tính theo P) mg/l 139 6 E.Coli MPN/100ml 333 Nguoàn : sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh baïc lieâu Baûng 1 - 5: Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Trung Taâm Y Teá Huyeän Hoàng Daân STT Caùc chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH 7.51 2 Caën lô löûng ( SS) mg/l 70 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc ( BOD5) mg/l 544 4 Toång Nitô ( tính theo N) mg/l 95.7 5 Toång photpho ( tính theo P) mg/l 53.1 6 E.Coli MPN/100ml 7000 Nguoàn : Sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh baïc lieâu Baûng 1 – 6: Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi Trung Taâm Y Teá Huyeän Ñoâng Haûi STT Caùc chæ tieâu oâ nhieãm Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH 7.88 2 Caën lô löûng ( SS) mg/l 88 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc ( BOD5) mg/l 453.8 4 Toång Nitô ( tính theo N) mg/l 67.5 5 Toång photpho ( tính theo P) mg/l 168.8 6 E.Coli MPN/100ml 1180 Nguoàn : sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh baïc lieâu Nhaän xeùt ôû caùc baûng treân: - Haàu heát caùc maãu treân ñeàu coù giaù trò pH naèm trong tieâu chuaån cho pheùp ( 5 – 9 ). - Chaát raén lô löûng (SS) thì cao hôn chæ tieâu cho pheùp ( 50 mg/l ). - Chaát höõu cô (BOD) cuõng cao hôn tieâu chuaån cho pheùp (30 mg/l). - Caùc chaát dinh döôõng (N), vi sinh vaät cuõng cao hôn chi tieâu cho pheùp( N: 30. coliform: 10x 103 MPN/100ml). 2.3.3. Caùc phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi Y teá taïi Vieät Nam hieän nay: 2.3.3.1. Khaùi quaùt veà caùc heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi Y teá: - Heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi beänh vieän ñöôïc thieát keá nhaèm ñaûm baûo caùc chæ tieâu chuaån sau: + Giaûm noàng ñoä caùc taùc nhaân gaây oâ nhieãm xuoáng döôùi tieâu chuaån cho pheùp cuûa Vieät Nam ñaõ ban haønh. + Phuø hôïp vôùi ñieàu kieän maët baèng vaø dieän tích cho pheùp, vôùi ñòa hình cuûa beänh vieän so vôùi moâi tröôøng xung quanh. + Phuø hôïp vôùi khaû naêng ñaàu tö Do tính chaát vaø ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi beänh vieän neân phöông phaùp xöû lyù baèng vi sinh vaät hieáu khí keøm theo khöû truøng laø phuø hôïp. Ñeå taêng cöôøng quaù trình thuûy phaân( tieàn thuûy phaân) caùc taïp chaát höõu cô vaø taêng cöôøng maät ñoä vi sinh coù ích cho quaù trình phaân huûy chaát thaûi caàn söû duïng cheá phaåm BIOWC 96 vaø DW 97 laø toå hôïp vi sinh vaø enzin ñöôïc saûn xuaát taïi Vieät Nam coù taùc duïng phaân huûy nhanh caùc chaát höõu cô trong nöôùc thaûi beänh vieän. 2.3.3.2. Caùc phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi Y teá: Döïa vaøo keát quaû khaûo saùt treân vaø ñieàu kieän thöïc teá cuûa vieät nam hieän nay, PGS. Nguyeãn Xuaân Nguyeân cuøng nhoùm nguyeân cöùu trong ban chæ ñaïo Quoác Gia ñaõ choïn 4 phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi beänh vieän tieâu bieåu ñeå giôùi thieäu cho caùc ñòa phöông: Caùc phöông phaùp cuûa ban chæ ñaïo quoác gia: phöông phaùp thöù nhaát: Boå sung BIOWC 96, DW 97 nöôùc thaûi saøng raùc Ñieàu hoøa löu löôïng coù troän khí laéng sô caáp keát hôïp keo tuï PACN 95 loïc sinh hoïc laéng thöù caáp khöû truøng Xöû lyù buøn baèng phöông phaùp neùn. Moâ taû chi tieát daây chuyeàn coâng ngheä xöû lyù theo phöông phaùp 1: Goàm caùc coâng ñoaïn sau: + Boå sung toå hôïp vi sinh enzim BIOWC 96 vaø DW 97 ñeå phaân huûy chaát thaûi, phaân thaûi. + Coâng ñoaïn laøm saïch cô hoïc sô caáp coù söû duïng chaát keo tuï PACN 95 ñeå loaïi boû chaát raén lô löûng( SS). + Coâng ñoaïn xöû lyù sinh hoïc: loaïi boû caùc chaát höõu cô ñaõ ñöôïc phaân huûy treân cô sôû sinh hoïc cao taûi. + Coâng ñoaïn laøm saïch cô hoïc thöù caáp: loaïi boû chaát raén lô löûng vaø sinh khoái taïo ra trong coâng ñoaïn xöû lyù sinh hoïc. + Coâng ñoaïn khöû truøng: loaïi boû caùc vi sinh vaät gaây beänh baèng CL2 hoaëc NaOCL, Ca(OCL)2. + Coâng ñoaïn xöû lyù buøn: giaûm theå tích buøn sinh ra trong caùc coâng ñoïan laøm saïch cô hoïc vaø xöû lyù sinh hoïc. Phöông phaùp thöù hai: Boå sung BIOWC 96, DW 97 Nöôùc thaûi saøng raùc Ñieàu hoøa löu löôïng laéng sô caáp keát hôïp(khoâng duøng chaát keo tuï) Teáp xuùc sinh hoïc Laéng thöù caáp khöû truøng Phöông phaùp thöù ba: Boå sung BIOWC 96, DW 97 Nöôùc thaûi saøng raùc Ñieàu hoøa löu löôïng laéng sô caáp keát hôïp PACN 95 Xöû lyù vi sinh Aeroten khöû truøng Phöông phaùo thöù 4: Boå sung BIOWC 96, DW 97 Nöôùc thaûi saøng raùc Ñieàu hoøa löu löôïng laéng sô caáp Xöû lyù vi sinh Aeroten khöû truøng Ñaùnh giaù öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa caùc phöông phaùp: Chuùng ta nhaän thaáy trong caùc sô ñoà coâng ngheä cuûa 4 phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi beänh vieän ñeàu caàn boå sung toå hôïp vi sinh thuûy phaân nhanh chaát thaûi höõu cô keå caû phaân. Ñieàu naøy xuaát phaùt töø thöïc teá: caùc beänh vieän haàu heát ñeàu quaù taûi veà hoá xí veà beå phoát. Söû duïng cheá phaåm BIOWC 96 vaø DW 97 cho pheùp giaûi toûa söï quaù taûi naøy vì noù laøm cho quaù trình thuûy phaân seõ dieãn ra nhanh hôn quaù trình thuûy phaân bình thöôøng gaáp 7 -8 laàn. Maët khaùc BIOWC 96, DW 97 coù taùc duïng dieät tröùng giun saùn vaø phaàn lôùn vi khuaån gaây haïi. Caùc beå Aerotank vôùi buøn hoïat hoùa, ñieàu naøy thöôøng ñoøi hoûi thôøi gian daøi( töø vaøi ngaøy ñeán 20 ngaøy thuøy theo ñieàu kieän thöïc teá) vaø laøm beå ñieàu hoøa coàng keành hôn. Phöông phaùp thöù nhaát: + Öu ñieåm: trong caùc phöông phaùp treân, phöông phaùp 1 caàn ñaàu tö kinh phí ban ñaàu lôùn hôn nhöng phöông phaùp naøy ñaûm baûo xöû lyù trieät ñeå caùc chaát oâ nhieãm coù trong nöôùc thaûi beänh vieän vaø vôùi keát caáu goïn nheï nhaát. Do aùp duïng phöông phaùp loïc sinh hoïc keát hôïp vôùi coâng ñoaïn xöû lyù hoùa lí khaùc. Phöông phaùp 1 coù söû duïng BIOWC 96, DW 97 vaø PACN 95 coù hieäu suaát xöû lyù cao, coù theå ñaït tôùi treân 90- 96% vôùi BOD, 90% vôùi SS vaø tieâu dieät gaàn nhö hoaøn toaøn caùc loaïi vi khuaån. Coâng ñoaïn laéng sô caáp keát hôïp keo tuï laøm giaûm ñaùng keå löôïng SS trong nöôùc thaûi. Do ñoù, haïn cheá toái ña khaû naêng taéc ñeäm trong beå sinh hoïc do vi sinh vaät phaùt trieån. Trong phöông phaùp naøy duøng laéng thöù caáp neân ñaûm baûo giaûm löôïng lôùn SS sau coâng ñoaïn loïc sinh hoïc. Beå loïc sinh hoïc cao taûi daïng thaùp ñeäm coù beà maët tieáp xuùc pha lôùn ñaûm baûo hieäu xuaát xöû lyù cao nhöng chieám dieän tích nhoû vaø goïn nheï hôn so vôùi beå aerotank vaø beå tieáp xuùc vi sinh, caáu taïo cuûa beå ñôn giaûn neân thuaän tieän cho khaâu quaûn lyù, vaän haønh, khoâng yeâu caàu cao ñoái vôùi ngöôøi vaän haønh heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi. Maët khaùc, buøn ñöôïc xöû lyù baèng phöông phaùp neùn coù theå giaûm theå tích khoaûng 4 laàn maø khoâng phaùt sinh oâ nhieãm trong quaù trình xöû lyù. + Nhöôïc ñieåm: ñaàu tö kinh phí ban daàu lôùn. Phöông phaùp thöù 2: + Öu ñieåm: phöông phaùp naøy coù öu ñieåm laø caùc thieát bi töông ñoái ñôn giaûn, deã daøng trong thi coâng vaø vaän haønh. + Nhöôïc ñieåm: phöông phaùp naøy coù nhöôïc ñieåm veà maët coâng ngheä laø do laéng sô boä ñöôïc keát hôïp ôû beå ñieàu hoøa neân hieäu suaát laéng thaáp, daãn tôùi khaû naêng laøm giaûm hieäu suaát cuûa quaù trình xöû lyù. Beå tieáp xuùc vi sinh coù beà maët tieáp xuùc pha nhoû, do ñoù, khoái löôïng ñeäm vaø theå tích caàn thieát cuûa beå laø raát lôùn neân tieâu toán nhieàu naêng löôïng daønh cho caáp phí. Phöông phaùp 3 & 4: + Öu ñieåm: phöông phaùp 3 vaø 4 ñeàu coù öu dieåm laø hieäu suaát xöû lyù coù theå ñaït rôùi 85 – 95% BOD, voán ñaàu tö ban ñaàu nhoû. + Nhöôïc ñieåm: Hai phöông phaùp naøy ñeàu söû duïng phöông phaùp xöû lyù baèng Aerotank maø haïn cheá chính cuûa noù laø khoù vaän haønh do caàn phaûi khoáng cheá moät löôïng buøn caàn thieát nhaát ñònh trong beå so vôùi beå loïc sinh hoïc, beå Aerotank caàn nhieàu naêng löôïng hôn cho vieäc thoaùng gioù trong beå. c. Caùc coâng trình chính trong daây chuyeàn xöû lyù nöôùc thaûi beänh vieän bao goàm: * Saøng raùc: Saøng raùc laø thieát bò ñaàu tieân trong daây chuyeàn xöû lyù, saøng ñöôïc ñaët trong hoá thu gom nöôùc thaûi, coù taùc duïng loaïi boû caùc taïp chaát kích thöôùc lôùn cuoán theo nöôùc. Caùc thoâng soá söû duïng trong tính toaùn thieát bò naøy goàm coù löu löôïng nöôùc thaûi, toác ñoä nöôùc chaûy qua saøng vaø kích thöôùc cuûa hoá ñaët saøng raùc. * Beå ñieàu hoøa: Beå nhieäm vuï caên baèng löu löôïng vaø noàng ñoä nöôùc thaûi nhaèm ñaûm baûo hieäu suaát cho caùc coâng ñoaïn xöû lyù tieáp theo. Moät ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi beänh vieän laø haøm löôïng BOD khaù cao neân thöôøng coù muøi khoù chòu do nhöõng khí sinh ra trong quaù trình phaân huûy caùc chaát höõu cô. Trong beå ñieàu hoøa coù laép ñaët heä thoáng suïc khí, ngoaøi nhieäm vuï khuaáy troän laøm ñoàng ñieàu noàng ñoä cuûa caùc chaát oâ nhieãm coøn coù taùc duïng khöû muøi nöôùc thaûi. * Beå keo tuï vaø laéng sô caáp: Beå naøy ñöôïc thieát keá döïa treân nguyeân taéc hôïp khoái giöõa thieát bò keo tuï vaø thieát bò laéng ñöùng, vieäc keát hôïp naøy cho pheùp taêng hieäu suaát laéng leân 30% so vôùi thieát bò laéng ñôn. Hoùa chaát keo tuï döôïc söû duïng laø PACN 95( saûn phaåm cuûa Lieân Hieäp Khoa Hoïc – saûn xuaát Coâng Ngheä hoùa hoïc) coù taùc duïng laøm keo tuï nhanh caùc chaát lô löûng trong nöôùc thaûi vôùi hieäu suaát cao. Nhôø keát hôïp söû duïng PACN 95 trong coâng ñoaïn laéng sô caáp maø hieäu suaát laéng coù theå ñaït tôùi 90% - 95%. Thieát bò ñöôïc thieát keá treân cô sôû cuûa beå laéng ñöùng coù keát hôïp ngaên phaûn öùng vaø ngaên taïo boâng. Vieäc löïa choïn thieát bò laéng ñöùng laø giaûm thieát bò maët baèng cuûa heä thoáng xöû lyù, ñaûm baûo phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa beänh vieän. Caùc thoâng soá thieát keá chính bao goàm: löu löôïng, haøm löôïng SS cuûa nöôùc thaûi, taûi troïng beà maët vaø thôøi gian löu thuûy löïc taïi caùc ngaên phaûn öùng, taïo boâng vaø ngaên laéng. Ñoái vôùi chaát keo tuï PACN 95, yeâu caàu thôøi gian löu trong ngaên phaûn öùng laø 5 phuùt, ngaên taïo boâng laø 20 phuùt vaø trong vuøng laéng laø 1 giôø. Neáu söû duïng PACN 95, thôøi gian laéng laø 45 phuùt. * Thieát bò xöû lyù sinh hoïc: Moät ñaëc tröng quan troïng cuûa nöôùc thaûi beänh vieän laø tæ leä BOD/COD > 0.5 vaø haøm löôïng BOD dao ñoäng trong khoaûng töø 120 – 200 mg/l, do ñoù ñeå giaûm löôïng caùc chaát höõu cô coù trong nöôùc thaûi thì söû duøg phöông phaùp hieáu khí baèng sinh vaät laø thích hôïp. Ñeå phuø._. hôïp vôùi ñieàu kieän maët baèng haïn heïp cuûa beänh vieän, thieát bò ñöôïc löïa choïn trong coâng ñoaïn naøy laø beå loïc sinh hoïc cao taûi. Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa beå döïa treân khaû naêng cuûa caùc vi sinh vaät söû duïng chaát höõu cô chöùa trong nöôùc thaûi laøm nguoàn dinh döôõng ñeå soáng vaø bieán ñoåi chaát, giaûi phoùng ra caùc chaát voâ cô voâ haïi. Heä sinh vaät phaân huûy chaát höõu cô ñöôïc bao phuû treân beà maët cuûa lôùp ñeäm. Ñeäm caáu taïo töø vaät lieäu PVC daïng taám ñöôïc keáty hôïp thaønh khoái taïo dieän tích beà maët lôùn vaø thuaän tieän trong laép ñaët baèng heä thoáng daøn quay phaûn löïc. Oxy caàn thieát trong quaù trình oxy hoùa caùc chaát höõu cô cuõng ñöôïc cung caáp lieân tuïc nhôø maùy neùn vaø daøn oáng suïc khí. Quaù trình vaän haønh cuûa beå döïa treân nguyeân taéc chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu cuûa hai doøng khí vaø loûng. Buøn vi sinh taïo ra ñöôïc taùch ôû beå laéng thöù caáp vaø moät phaàn ñöôïc tuaàn hoaøn. Khi söû duïng BIOWC 96 vaø DW 97, caùc chaát höõu cô bò phaân huûy phaàn tröôùc trôû neân deã tieâu cho vi sinh vaät, nhôø ñoù naêng suaát xöû lyù cuûa thieát bò seõ taêng leân gaép nhieàu laàn. Caùc thoâng soá thieát keá chính bao goàm löu löôïng, nhieät ñoä vaø haøm löôïng BOD cuûa nöôùc thaûi, caùc ñaëc tröng cuûa ñeäm, yeâu caàu hieäu suaát quaûn lyù( haøm löôïng BOD doøng ra) vaø moät soá thoâng soá löïa choïn khaùc. Hieäu suaát khöû BOD cuûa thieát bò seõ coù theå ñaït treân 90 – 95% ( do söû duïng BIOWC 96 va DW 97) hoaëc 80 – 85% ( trong tröôøng hôïp bình thöôøng). * Beå laéngthöù caáp: Beå laéng thöù caáp ñöôïc ñaët ngay sau thieát bò loïc sinh hoïc, coù taùc duïng taùch caùc maøng vi sinh vaät lô löûng taïo ra trong quaù trình xöû lyù caùc chaát höõu cô. Beå cuõng ñöôïc thieát keá theo nguyeân taéc cuûa moät thieát bò laéng ñöùng nhaèm tieát kieäm maët baèng. Caùc thoâng soá chính ñöôïc söû duïng trong tính toaùn laø: löu löôïng nöôùc thaûi, taûi troïng beà maët vaø thôøi gian löu thuûy vöïc. Thôøi gian löu ñöôïc löïa choïn nhaèm ñaït tôùi hieäu suaát yeâu caàu laø 1.5 h( neáu söû duïng PACN 95 khoaûng 45 phuùt). * Beå khöû truøng: Ñaây laø thieát bò cuoái cuûa heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi. Beå ñöôïc ñaët tröôùc coáng xaû cuûa beänh vieän nhaèm dieät tröø caùc vi sinh vaät gaây beänh coù trong nöôùc thaûi tröôùc khi ra moâi tröôøng. Khi coù söû duïng BIOWC 96 vaø DW 97, löôïng Coliform seõ giaêm so vôùi bình thöôøng khoaûng haøng traêm laàn. Hoùa chaát söû duïng trong khöû truøng laø clo, ñöôïc bôm ñònh löôïng vaøo beå ñeå ñieàu hoøa troän vôùi nöôùc thaûi. Beå döôïc thieát keá theo nguyeân taéc khaáy troän thuûy löïc nhôø caùc vaùch ngaên, baûo ñaûm söï tieáp xuùc giöõa Clo loûng vôùi nöôùc thaûi. Caùc thoâng soá chính söû duïng trong thieát keá laø löu löôïng nöôùc thaûi vaø thôøi gian löu nöôùc thaûi trong beå. Ñaït tôùi hieäu suaát khöû truøng treân 90%, yeâu caàu thôøi gian tieáp xuùc giöõa Clo vôùi nöôùc thaûi laø 30 phuùt. Lieàu löôïng Clo söû duïng ñöôïc tính theo chæ soá Coliform. * Beå neùn buøn: Beå ñöôïc ñöa vaøo daây chuyeàn xöû lyù nhaèm laøm giaûm theå tích buøn taïo thaønh trong caùc coâng ñoaïn xöû lyù sinh hoïc vaø cô hoïc. Vieäc thieát keá beå cuõng döïa treân nguyeân taéc cuûa moät thieát bò laéng ñöùng. Caùc thoâng soá ñöôïc söû duïng laø: toång theå tích buøn taïo thaønh, ñoä aåm, tyû troïng buøn, thôøi gian löu vaø taûi troïng beà maët. Nhôø thieát bò naøy, theå tích buøn coù theå giaûm tôùi 4 laàn. Buøn sau khi neùn coù theå söû duïng ñeå caûi taïo ñaát hoaëc laøm phaân höõu cô. 2.3.4. Caùc coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi y teá a. Nöôùc thaûi beänh vieän: chöùa nhieàu loaïi vi khuaån gaây beänh nguy hieåm, nhöng hieän taïi ña soá beänh vieän ñeàu thaûi nöôùc thaûi vaøo heä thoáng coáng cuûa thaønh phoá vaø caùc ñoâ thò, nhöõng nôi khaùc laïi thaûi ra soâng. Ñaõ coù moät soá giaûi phaùp coâng ngheä môùi giaûi quyeát vaán ñeà naøy nhaèm baûo veä moâi tröôøng, traùnh gay oâ nhieãm, baûo veä söùc khoûe coäng ñoàng, ñaùng chuù yù laø giaûi phaùp xöû lyù nöôùc thaûi maø phoøng khaùm Ña khoa( tröôøng Ñaïi Hoïc Y Döôïc) vaø coâng ty Ñaïi Phuù Só ñaõ tieán haønh thöïc nghieäm. Heä thoáng naøy xöû lyù theo nguyeân taéc taïo laéng, tieät truøng, loïc trong, khöû muøi vaø thaûi ra moâi tröôøng töï nhieân, caùc thieát bò bao goàm bình loïc chuyeân söû duïng loïc taïp chaát, bình loïc pheøn vaø loïc trong, heä thoáng bôm tieät truøng hoùa chaát, bình loïc tinh baèng loõi söù vaø ñeøn UV khöû truøng. Heä thoáng vaän haønh qua 8 giai ñoaïn: + Giai ñoaïn 1: heä thoáng oáng nöôùc thaûi cuûa beänh vieän ñöôïc taäp trung vaøo haàm chöùa khoaûng 3m3 chia laøm 3 ngaên döôùi ngaên taïp chaát thoâ, ngaên ñaàu tieân loïc raùc thoâ, duøng Clo tieät truøng, raùc thoâ ñöôïc ñònh kì vôùt leân ñöa vaøo haàm thieâu raùc cuûa beänh vieän + Giai ñoaïn 2: nöôùc ñi qua löôùi loïc vaøo ngaên laéng vaø chöùa. + Giai ñoaïn 3: duøng moâtô bôm huùt töø ngaên chöùa neùn vaøo bình loïc taïp chaát, bôm ñònh löôïng seõ cuøng hoaït ñoäng ñeå khöû truøng Clo laàn 2. + Giai ñoaïn 4: Bình loïc taïp chaát seõ giöû laïi caùc taïp chaát, sau moät thôøi gian bình seõ bò ngheõn, luùc naøy seõ chuyeån sang cheá ñoä röûa ngöôïc töï ñoäng laáy taïp chaát ra khoûi bình. + Giai ñoaïn 5: Söû duïng boä loïc trong vaø khöû pheøn goàm 2 oáng loïc RokiTechno( nhaät baûn) loïc laïi nöôùc ñeå ñaït ñoä trong tieâu chuaån cho nöôùc ñaàu ra. + Giai ñoaïn 6: Moät bôm ñònh löôïng CLo seõ boå sung haøm löôïng Clo caàn thieát( laàn 3) ñaûm baûo nöôùc ñaàu ra tieät truøng 100%. Giai ñoaïn naøy co theå boå sung hoaëc thay ñoåi baèng caùc heä thoáng tieät truøng khaùc nhö neon cöïc tím, loïc tieät truøng … + Giai ñoaïn 7: Nöôùc sau khi xöû lyù ñöôïc bom leân chöùa laïi trong bình inox 2000 lít ñeå taùi söû duïng hoaëc thaûi ra ñöôøng coáng. + Giai ñoaïn 8: Phaàn xöû lyù cuoái cuøng nöôùc röûa ngöôïc, nhöõng taïp chaát vaø moät ít vi khuaån coøn soùt laïi seõ ñöôïc ñöa vaøo ham chöùa töï hoaïi, nöôùc ñaàu ra seõ ñöôïc daãn tröïc tieáp vaøo ñöôøng coáng xaû. Heä thoáng xöû lyù naøy coù coâng suaát 1,5 m3/ giôø. Theo kieåm nghieäm phaân tích cuûa vieän y teá veä sinh coâng coäng( Boä Y Teá), caùc chæ soá MPN Coliform, MPN E.Coli lieân caàu khuaån phaân, Clostridium khöû sunfit, trong nöôùc maùy loïc laø 00/100 ml, ñaït tieâu chuaån veà xöû lyù nöôùc thaûi. Lieân hieäp khoa hoïc, saûn xuaát coâng ngheä hoùa hoïc( UCE) thuoäc trung taâm KHTN & CNQG môùi ñaây ñaõ nghieân cöùu thaønh coâng coâng ngheä môùi xöû lyù nöôùc thaûi beänh vieän theo nguyeân lyù moâñun, hôïp khoái vaø töï ñoäng hoùa. Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa coâng ngheä naøy laø cho pheùp thöïc hieän keát hôïp nhieàu quaù trình cô baûn xöû lyù nöôùc thaûi trong moät khoâng gian thieát bò cuûa moâñun ñeå taêng hieäu quaû vaø giaûm chi phí vaän haønh. Coâng ngheä môùi naøy coøn söû duïng moät soá cheá phaåm ñaëc bieät nhaèm naâng cao hieäu suaát laø cheá phaåm vi sinh vaø chaát keo tuï toác ñoä cao PACN 95. ñoù laø cheá phaåm laøm phaân giaûi nhanh caùc chaát höõu cô trong beå phoát cuûa beänh vieän. Nhôø ñoù, toác ñoä phaân huûy chaát höõu cô trong thieát bò taêng 7 – 9 laàn vaø laøm giaûm söï quaù taûi cuûa beå phoát, kích thöôùc thieát bò, chi phí cheá taïo, vaän haønh vaø dieän tích maët baèng cho heä thoáng xöû lyù. Chaát PACN 95 cho pheùp giaûm kích thöôùc cuûa thieát bò laéng, giaûm chi phí xaây döïng, vaän haønh vaø tieát kieäm naêng löôïng. Daây chuyeàn coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi beänh vieän cuûa UCE thieát keá ñaûm baûo tieâu chuaån giaûm noàng ñoä caùc taùc nhaân oâ nhieãm döôùi tieâu chuaån cho pheùp cuûa boä KHCN & MT, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän maët baèng, dieän tích coù haïn cuûa beänh vieän vaø phuø hôïp vôùi khaû naêng ñaàu tö. Ñeå giaûm thieåu caùc taùc nhaân oâ nhieãm trong nöôùc thaûi, heä thoáng xöû lyù ñöôïc choïn löïa goàm caùc coâng ñoaïn: laøm saïch cô hoïc sô caáp, xöû lyù sinh hoïc, laøm saïch cô hoïc thöù caáp, khöû truøng vaø khöû buøn vôùi 7 thieát bò chính: saøng raùc, beå dieàu hoøa, beå keo tuï, laéng sô caáp, thieát bò xöû lyù sinh hoïc, beå laéng thöù caáp, beå xöû lyù buøn vaø beå khöû truøng. Heä thoáng xöû lyù theo coâng ngheä naøy coù theå ñaït hieäu suaát xöû lyù 90% ñoái vôùi BOD5, 80% SS vaø 99% Coliform. Nöôùc thaûi sau khi xöû lyù ñaït tieâu chuaån thaûi TCVN 5945 – 95 loaïi A. 2.3.5. Hieän traïng xöû lyù nöôùc thaûi y teá cuûa moät soá beänh vieän 2.3.5.1.Beänh vieän nhi ñoàng I: Heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cuûa beänh vieän ñöôïc xaây döïng naêm 1994 vôùi coâng suaát 400 m3/ ngaøy ñeâm * Sô ñoà coâng ngheä: Sô ñoà 2 - 1: quy trình coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi Beänh Vieän Nhi Ñoàng I: Nöôùc thaûi Song chaén raùc Beå ñieàu hoøa Beå xöû lyù sinh hoïc Nöôùc thaûi ñaàu ra Beå khöû truøng Beå laéng Xaû caën * Thieát minh quy trình coâng ngheä: Nöôùc thaûi töø khu beänh vieän qua song chaén raùc ñeå giaûm boû raùc khoâ deã gaây taéc ngheõn bôm roài ñöa sang beå taäp trung. Beå naøy coù taùc duïng ñieàu hoøa löu löôïng cho beå sinh hoïc vaø beå laéng, maët khaùc giaûm ñi moät haøm löôïng caën coù trong nöôùc thaûi sang beå xöû lyù sinh hoïc. Beå xöû lyù sinh hoïc coù taùc duïng laøm giaûm ñi löôïng BOD toàn taïi trong nöôùc thaûi, caàn luoân duy trì ñieàu kieän hieáu khí ñeå xöû lyù ñaït hieäu quaû toát. Buøn sinh ra trong quaù trình xöû lyù sinh hoïc hieáu khí ñöôïc laéng taäp trung ôû ngaên laéng keát hôïp. Sau thôøi gian löu nöôùc ôû beå laéng, ñeå khöû caùc vi sinh vaät coù khaû naêng gaây beänh, nöôùc thaûi ñöôïc daãn sang beå tieáp xuùc coù chaâm Clo. Quaù trình khöû truøng ñöôïc tieán haønh trong thôøi gian 30 phuùt, sau ñoù nöôùc thaûi ñöôïc xaû ra coáng chung cuûa thaønh phoá. Buøn dö trong quaù trình xöû lyù ñöôïc daãn vaøo beå chöùa buøn ñeå giaûm theå tích vaø leân men caën. Sau thôøi gian buøn ñaït theå tích 50%, keát hôïp vôùi coâng ty veä sinh ñeå ruùt caën xaû boû hay laøm phaân boùn ruoäng. 2.3.5.2. Beänh vieän nguyeãn traõi: Heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi ñöôïc thieát keá vôùi löu löôïng nöôùc toái ña laø 400 m3/ ngaøy ñeâm. * Sô ñoà daây chuyeàn coângngheä: Sô ñoà 2 - 2: sô ñoà quy trình coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi Beänh Vieän Nguyeãn Traõi Nöôùc thaûi ñaàu vaøo song chaén raùc Beå ñieàu hoøa Thieát bò oxy Khöû truøng Troän thuûy löïc Laéng 2 Keo tuï Laéng Nöôùc thaûi ñaàu ra Xaû caën Xaû caën * Thuyeát minh quy trình coâng ngheä: Nöôùc thaûi töø möông thaûi cuûa Beänh Vieän ñöa ñeán hoá ra coù ñaët song chaén raùc ñeå loaïi boû caùc taïp chaát thoâ nhö boâng, baêng, vaûi, giaáy … raùc ñöôïc giöû laïi ôû song chaén raùc vaø côùt baèng caøo thuû coâng ñöa ra baõi raùc chung ñeå xöû lyù. Nöôùc thaûi ñöôïc daãn tröïc tieáp qua beå ñieàu hoøa, beå xaây chìm. Beå ñöôïc cung caáp khí nhaèm phaân huûy moät phaàn vaät chaát thaûi deã phaân huûy do vi sinh vaät coù saün trong nöôùc thaûi. Töø beå ñieàu hoøa, nöôùc ñöôïc bôm tôùi beå oxy hoùa, taïi ñaây löôïng COD, nöôùc thaûi, chaát raén lô löûng seõ bò phaân huûy vaø giaûm maïnh. Nöôùc ñöôïc daãn ra beå keo tuï nhôø söï cheânh leäch coät aùp. Taïi beå laéng ñôït I, nöôùc ñöôïc khuaáy troän vôùi chaát keo tuï tinh boät destrin( C6H10O5). Thieát bò keo tuï troän vôùi chaát thích hôïp caùc haït lô löûng khi ta cho vaøo nöôùc thaûi caùc chaát cao phaân töû. Quaù trình dieãn ra khoâng nhöõng do tieáp xuùc tröïc tieáp maø coøn do töông taùc laãn nhau cuûa caùc phaân töû keo tuï vaø caùc haït lô löûng keát boâng caën taêng quaù trình laéng. Nöôùc thaûi tieáp tuïc ñöôïc ñöa qua thieát bò cyclon thuûy löïc, nhaèm laøm giaûm löôïng chaát raén lô löûng SS. Chaát raén lô löûng cuõng nhö löôïng BOD seõ ñöôïc giaûm thieåu khi nöôùc thaûi qua moät laàn thieát bò laéng. Cuoái cuøng löôïng nöôùc ñöôïc ñöa qua beå khöû truøng ra coáng. Löôïng caën buøn ñöôïc cung caáp theâm nöôùc hoài löu cho qua beå laøm khoâ baèng caùt. Beå ñöôïc xaây döïng noåi treân maët ñaát, coù cung caáp Clorua voâi ñeå khöû truøng nöôùc thaûi tröôùc khi qua xöû lyù. Beå coù 3 ngaên coù cöûa thaùo beå khi beå khoâ coøn raát ít nöôùc cho hoài löu laïi beå oån ñònh. Caën baû coøn laïi ñöôïc thaùo dôõ vaø xe veä sinh coâng coäng chuyeån di. 2.3.5.3. Beänh Vieän Da Lieãu TPHCM: Beänh vieän ñöôïc ñaàu tö xaây döïng moät heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi vôùi coâng suaát 200 m3 / ngaøy ñeâm. * Sô ñoà quy trình coâng ngheä: Sô ñoà 2 - 3: sô ñoà quy trình coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi Beänh Vieän Da Lieãu TPHCM. Nöôùc thaûi Song chaén raùc Ngaên tieáp nhaän Beå ñieàu hoøa coù thoåi khí Beå laéng keát hôïp vôùi phaân huûy kò khí Maùy thoåi khí Beå Aerotank Beå laéng ñôït II Dung dich Beå oån ñònh buøn Clorin Beå khöû truøng Thaûi ra coáng Dung dòch Ca(OH)2 CHÖÔNG III: HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG BEÄNH VIEÄN ÑA KHOA HUYEÄN HOØA BÌNH - TÆNH BAÏC LIEÂU VAØ ÑEÀ XUAÁT PHÖÔNG AÙN XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI 3.1. Khaùi quaùt veà Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu Hình 3.1: Baûn ñoà vò trí cuûa Huyeän Hoøa Bình 3.1.1. Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån Huyeän Hoøa Bình ñöôïc chính thöùc thaønh laäp vaø ñi vaøo hoaït ñoäng keå töø ngaøy 01/ 01/ 2005 treân cô sôû chia taùch huyeän Vónh Lôïi. Sau khi thöïc hieän Nghò ñònh soá 96/CP cuûa chính phuû veà vieäc ñieàu chænh ñòa giôùi haønh chaùnh cuûa huyeän Vónh Lôïi ñeå thaønh laäp môùi huyeän Hoøa Bình thì coù ñieàu kieän töï nhieân – Xaõ hoäi nhö sau: Huyeän Hoøa Bình ôû phía taây cuûa Tænh Baïc Lieâu, coù ñöôøng quoác Loä 1A chaïy daøi 14 km. trung taâm huyeän caùch thò xaõ Baïc Lieâu, Tænh Baïc Lieâu 12 km, coù chieàu daøi bôø bieån gaàn 20 km.  - vò trí ñòa lyù: + Ñoâng giaùp: Thò xaõ Baïc Lieâu + Taây giaùp: Huyeän Ñoâng Haûi vaø Huyeän Giaù Rai + Nam giaùp: Bieån Ñoâng + Baéc giaùp: Huyeän Phöôùc Long vaø Huyeän Vónh Lôïi - Huyeän coù 7 xaõ vaø moät thò traán( trong ñoù coù 4 xaõ ñaëc bieät khoù khaên theo chöông trình 135 goàm: Vónh Haäu A, Vónh Thònh vaø Vónh Bình ), coù dieän tích töï nhieân laø 406 km2, huyeän coù 02 vuøng sinh thaùi khaùc nhau gaén lieàn vôùi 2 theá maïnh chính laø choàng luùa vaø nuoâi troàng thuûy saûn. + Ñoái vôùi vuøng sinh thaùi nöôùc ngoït goàm caùc xaõ: Vónh Bình, Minh Dieäu, Vónh Myõ B vaø moät phaàn cuûa thi traán Hoøa Bình vôùi toång dieän tích troàng luùa laø 11.510 ha. + Ñoái vôùi vuøng sinh thaùi maën goàm caùc xaõ: Vóh Haäu, Vónh Haäu A, Vónh Thònh, Vónh Myõ A vaø 01 phaàn cuûa thò traán Hoøa Bình vôùi toång dieän tích 15.673 ha. - Veà ñieàu kieän khí haäu: chòu aûnh höôûnh chung cuûa vuøng khí haäu nhieät ñôùi, ñöôïc chia laøm 2 muøa möa naéng roõ reät, raát phuø hôïp vôùi vieäc troàng luùa vaø nuoâi troàng thuûy saûn. - Veà cô caáu kinh teá cuûa huyeän goàm: Noâng Nghieäp – Ngö Nghieäp – dòch vuï vaø coâng nghieäp. Tyû leä noâng nghieäp – ngö nghieäp chieám 77,20%; tyû leä dòch vuï, thöông maïi chieám 13,60% vaø tyû leä coâng nghieäp chieám 9,20%. - Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi naêm 2005 laø: 11.900.000 ñ/ngöôøi/naêm. - Veà daân toäc: Huyeän hoøa bình coù 21.067 hoä vôùi 104.714 khaåu goàm caùc daân toäc nhö: Kinh, Hoa, Khmer vaø moät soá daân toäc khaùc cuøng soáng ñan xen nhau: Trong ñoù: + Kinh: 18.206 hoä, 89,487 khaåu + Hoa: 165 hoä, 832 khaåu + Khmer: 2.681 hoä, 14.326 khaåu + Khaùc: 15 hoä, 69 khaåu. - Teân ñôn vò: Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình – Thò Xaõ Baïc Lieâu. - Ñòa chæ: quoác loä IA, Thi Traán Hoøa Bình – Tænh Baïc Lieâu. - Ñieän Thoaïi: 0781830363 Naêm 1989 Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû goäp lai töø ba vieän: Phoøng y teá, y teá döï phoøng, trung taâm y teá. Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu ñöôïc toå chöùc moïi hoaït ñoäng veà dòch vuï y teá treân ñòa baøn huyeän ñaûm baûo hoaøn thaønh nhieäm vuï keá hoaïch ñöôïc giao, ñaûm baûo chaát löôïng chuyeân moân vaø ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu chaêm soùc söùc khoûe cho caùc taàng lôùp nhaân daân theo ñuùng cheá ñoä chính saùch, luaät phaùp cuûa nhaø nöôùc. Thôøi gian laøm vieäc: + buoåi saùng: töø 1 giôø ñeán 11 giôø. + Buoåi chieàu: töø 1 giôø ñeán 17 giôø. + Thöù 7 vaø chuû nhaät nghæ. + Rieâng ñoäi vaän chuyeån vaãn laøm vieäc 24/24 theo ca kip. + Trung tam coù 3 xe caáp cöùu chuyeân duøng ñeå vaän chuyeån beänh nhaân. + Caùc cô sôû dòch vuï laøm theâm ngaøy thöù baûy vaø chuû nhaät. + Trung taâm coù 60 giöôøng beänh. 3.1.2. Chöùc naêng vaø nhieäm vuï. 3.1.2.1. Chöùc naêng. Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu laø ñôn vò söï nghieäp veà y teá, coù khaû naêng khaùm vaø chöûa beänh, thöïc hieän caùc chöông trình quoác gia veà y teá, höôùng daãn caùc hoaït ñoäng thuoäc lónh vöïc ñöôïc giao theo ñuùng chính saùch phaùp luaät, caùc qui ñònh cuûa nhaø nöôùc. 3.1.2.2. Nhieäm vuï Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu coù nhieäm vuï thöïc hieän chaêm soùc söùc khoûe nhaân daân treân ñòa baøn huyeän Hoaø Bìnhvaø thöïc hieän theo chæ ñaïo vaø höôùng daån cuûa Sôû Y teá tænh Baïc Lieâu. Khaùm, chöûa beänh, caáp cöùu, thöïc hieän caùc chöông trình quoác gia veà y teá, phuïc hoài chöùc naêng, döï phoøng, keát hôïp y hoïc hieän ñaïi vôùi y hoïc coå truyeàn daân toäc, tieâm chuûng, phoøng choáng dòch beänh, phoøng choáng soát reùt, böôùu coå, quaûn lyù thai saûn, baûo veä vaø chaêm soùc söùc khoûe baø meï vaø treû em vaø nhieäm vuï chuyeân moân, cung öùng thuoác ñaëc bieät laø thuoác thieát yeáu cho coäng ñoàng, höôùng daãn caùc hoaït ñoäng veà chuyeân moân cuûa caùc ñôn vò y teá, coâng ty, xí nghieäp, cô quan treân ñòa baøn nhaèm laøm toát coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân, ñaëc bieät laø chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu theo qui ñònh cuûa nghaønh Y teá. Xaây döïng, cuûng coá maïng löôùi Y teá töø huyeän ñeán xaû, tröôøng hoïc, coâng ty, xí nghieäp … Thöïc hieän coâng taùc chuyeàn thoâng giaùo duïc söùc khoûe vaø tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng chaêm soùc, baûo veä söùc khoûe nhaân daân. Thöïc hieän nhöõng nhieäm vuï vaø quyeàn haïn, höôùng daãn khaùc do Sôû Y teá giao cho. 3.1.3. Cô caáu toå chöùc: 3.1.3.1. Boá trí nhaân söï: - Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu do moät giaùm ñoác vaø hai phoù giaùm ñoác dieàu haønh coâng vieäc. - Toång soá caùn boä coâng nhaân vieân ñöôïc duyeät trong bieân cheá laø: 50 ngöôøi( soá caùn boä coâng nhaân vieân thöïc teá taïi trung taâm laø 80 ngöôøi). - trung taâm coù 15 baùc só, 50 y só vaø 10 hoä lyù, 5 baûo veä.  3.1.3.2. Cô caáu toå chöùc: Ban giaùm ñoác Phoøng khaùm ña khoa Khoa ngoaïi Khoa saûn Khoa nhi Khoa noäi Phoøng caáp cöùu Khu ñieàu trò beänh Khu ñieàu trò beänh khoa Khu ñieàu trò beänh khoa Khu ñieàu trò beänh khoa Khu ñieàu trò beänh khoa Khu ñieàu trò beänh khoa 3.1.4. Quy moâ Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu Toång dieän tích 9015 m2 trong ñoù: + Khu khaùm ña khoa vaø ñoäi phoøng chaùnh beänh xaõ hoäi: 676.48 m2. + Khu caáp cöùu vaø khoái haønh chaùnh: 504 m2. + Ñoäi Y teá döï phoøng: 180 m2. + Ñoäi baûo veä baø meï treû em vaø keá hoaïch hoùa gia ñình: 216 m2. + Quaày döôïc: 96.40 m2. + Nhaø baûo veä: 9 m2. + Nhaø xe nhaân vieân vaø xe khaùch: 120 m2. + Gara oâ toâ: 64.80 m2. + Caên tin: 148.5 m2. + Khoa caän laâm saøng vaø xeùt nghieäm: 376.20 m2. + Khu nhaø 2 taàng ( treät: lieân khoa ngoaïi saûn, laàu: lieân kho noäi, nhi, ñoâng y, nhieãm): 520 m2. + Kho trang thieát bò vaø vaät tö: 168.30 m2. + Nhaø xaùc: 45,60 m2. + Khoa lao: 216 m2. + Khoa dinh döôõng: 175 m2. + Traïm bôm, ñaøi nöôùc: 12 m2. Phaàn dieän tích coøn laïi ñeå xaây caùc coâng trình phuï trôï khaùc nhö: heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi, loø ñoát raùc … 3.2. Hieän traïng moâi tröôøng Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. 3.2.1.Vò trí ñòa lyù: hình 3.2: Beänh vieän Ña Khoa huyeän Hoøa Bình Hình 3.3: Beänh vieän Ña Khoa huyeän Hoøa Bình - Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu naèm treân quoác loä I, höôùng töø Baïc Lieâu veà Caø Mau. - Maët baèng baèng phaúng, khu vöïc thuoäc thoå cö. Phía traùi trung taâm giaùp vôùi soâng. 3.2.2. Hieän traïng quaûn lyù chaát thaûi. Chaát thaûi ôû trung taâm ñöôïc phaân laøm hai loaïi: raùc thaûi y teá vaø raùc thaûi sinh hoïat. Haèng ngaøy, hoä lyù chòu traùch nhieäm thu gom caû chaát thaûi y teá vaø chaát thaûi nguy haïi vaø chaát thaûi sinh hoaït töø nôi chaát thaûi phaùt sinh veà nôi taäp trung chaát thaûi. Sau khi thu gom. Chaát thaûi ñöôïc xöû lyù theo ñuùng quy ñònh cuûa Boä y teá. 3.2.3. Hieän traïng nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu. Nöôùc thaûi töø caùc khu khaùm vaø chöûa beänh, veä sinh, sinh hoaït theo caùc möông daãn chaûy veà taäp trung taïi cuoái nôi cuûa heä thoáng thoaùt nöôùc cuûa trung taâm. 3.2.4. Ñaëc tính nöùôc thaûi: 3.2.4.1. Löu löôïng: a. Keát quaû do löu löôïng taïi trung Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu: Thôøi gian Löu löôïng ( m3/h) 6h -7h 7h – 8h 8h – 9h 9h – 10h 10h -11h 11h – 12h 12h – 13h 13h – 14h 14h- 15h 15h – 16h 16h – 17h 17h – 18h 18h- 19h 19h – 20h 20h – 21h 221h – 22h 22h – 7h 0.45 0.9 1.1 1.5 1.3 0.9 0.3 1.1 0.5 1.2 0.8 0.3 0.2 0.34 0.15 0.1 1.15 Toång coäng 12.29m3/h b. Baûng bieán thieân löu löôïng: Hình 3.4: ñoà thò bieán thieân löu löôïng Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình. 3.2.4.2. Tính chaát nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu Nöôùc thaûi töø nghaønh y teá laø moät trong nhöõng loaïi nöôùc thaûi coù raát nhieàu chaát thaûi nguy haïi, vi truøng. Ngoaøi ra nöôùc thaûi y teá coøn söû duïng moät soá hoùa chaát duøng ñeå phuïc vuï cho quaù trình röûa phim, sieâu aâm …chính vì vaäy, nöôùc thaûi y teá coù haøm löôïng oâ nhieãm raát cao nhö vi sinh, höõu cô … qua baûng phaân tích maãu nöôùc thaûi cuûa Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu cho thaáy caùc chæ tieâu ñeàu khoâng ñaït tieâu chuaån xaû thaûi theo qui ñònh laø nguoàn loaïi B. neáu löôïng nöôùc thaûi naøy khoâng ñöôïc xöû lyù, xaû tröïc tieáp vaøo nguoàn tieáp nhaän seõ gaây oâ nhieãm traàm troïng cho moâi tröôøng. Ñaëc bieät höõu cô vaø vi sinh … Do ñoù, vieäc xöû lyù nöùc thaûi Y Teá hieän nay laø moät vaán ñeà caàn phaûi ñöôïc thöïc hieän ngay.  3.2.4.3. Caùc thoâng soá ñeà xuaát phöông aùn xöû lyù nöôùc thaûi: STT Thoâng soá Ñôn vò Trò soá Giôùi haïn cho pheùp xaû vaøo nguoàn Loaïi B ( TCVN 5945 – 1995) Choïn giôùi haïn cho pheùp xaû cho thieát keá 1 pH 7,32 5,5 - 9 5,5 - 9 2 SS mg/l 149 100 100 3 BOD5 mg/l 1733 50 50 4 COD mg/l 2886 100 100 5 Nitô mg/l 124,6 60 60 6 Coliform MPN/100ml 2400x103 17x103 17x103 Baûng 1 - 7: caùc thoâng soá oâ nhieãm Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình Nguoàn: Sôû taøi nguyeân moâi tröôøng tænh Baïc Lieâu 3.2.4.4. Ñeà xuaát phöông aùn xöû lyù nöôùc thaûi. Phöông aùn 1: Nöôùc thaûi Löôùi chaén raùc Xe taûi thu gom buøn Hoá thu gom Beå laéng ñôït 1 Beå Neùn buøn Beå UASB Beå Neùn buøn Beå Aerotank Maùy neùn khí Beå laéng ñôït 2 Beå tieáp xuùc Clorua voâi Thaûi ra soâng Ñöôøng buøn Ñöôøng nöôùc Ñöôøng khí Ñöôøng hoùa chaát Phöông aùn 2: Nöôùc thaûi Löôùi chaén raùc Hoá thu gom Xe taûi thu gom buøn Beå laéng ñôït 1 Beå Neùn buøn Beå UASB Beå Biophin Beå Neùn buøn Beå laéng ñôït 2 Clorua voâi Beå tieáp xuùc Thaûi ra soâng Ñöôøng buøn Ñöôøng nöôùc Ñöôøng hoùa chaát CHÖÔNH IV: TÍNH TOAÙN CAÙC COÂNG TRÌNH XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI BEÄNH VIEÄN ÑA KHOA HUYEÄN HOØA BÌNH - TÆNH BAÏC LIEÂU 4.1. TÍNH TOAÙN PHÖÔNG AÙN 1 4.2. Thuyeát minh sô ñoà coâng ngheä Nöôùc thaûi theo möông daãn daãn ñeán hoá thu gom nöôùc thaûi coù ñaët löôùi chaén raùc nhaèm loaïi boû caùc taïp chaát coù kích thöôùc lôùn tröôùc khi ñi vaøo xöû lyù. Sau ñoù, nöôùc thaûi ñöôïc cho qua beå laéng ñôït 1 ñeå loaïi boû bôùt caùc chaát lô löûng khoâng tan trong nöôùc. Tieáp theo, nöôùc thaûi ñöôïc daãn vaøo beå UASB, taïi ñaây, löôïng oâ nhieãm höõu cô trong nöôùc thaûi seõ bò phaân huûy kò khí taïo ñieàu kieän ñeå beå Aerotank xöû lyù tieáp theo. Nöôùc ra töø beå Aerotank ñöôïc laéng boâng buøn ôû beå laéng ñôït 2 vaø khöû truøng ôû beå laéng 2 vaø buøn töø beå Aerotank nhaèm duy trì hieäu quaû xöû lyù cuûa beå. Phaàn buøn coøn laïi töø beå laéng 2 vaø buøn töø beå UASB ñöôïc ñöa vaøo beå neùn buøn ñeå giaûm ñoä aåm cuûa caën, sau ñoù ñöôïc löu trong beå oån ñònh buøn( ôû ngaên thöù nhaát ) tröôùc khi coù xe ñeán thi gom. Buøn töø beå laéng 1 do tínhc haát ñoäc haïi neân ñöôïc ñöa vaøo löu ôû ngaên rieâng cuûa beå oån ñònh buøn ( ngaên thöù hai ). 4.3. Tính toaùn – thieát keá caùc coâng trình ñôn vò: 4.3.1. Caùc thoâng soá tính toaùn: 4.3.1.1. Caùc chæ tieâu oâ nhieãm cuûa nöôùc thaûi Beänh Vieän Ña Khoa Huyeän Hoøa Bình - Tænh Baïc Lieâu + pH: 7.32 + SS: 149 mg/l. + BOD5: 1733 mg/l. + COD: 2886 mg/l + Toång Nitô:124.6 mg/l. + Toång Coliform: 2400* 103 MPN/100ml  4.3.1.2.. löu löôïng tính toaùn: - Löu löôïng trung bình ngaøy ñeâm: Q = 13 m3/ngaøyñeâm. - Löu löôïng giôø lôùn nhaát( 9h – 10h ): Qmax.h = 1.5 m3/h. - Löu löôïng giôø nhoû nhaát ( 221h – 22h ): 0.1 m3/h. - Löu löôïng trung bình tính theo giôø: Q = = = 0.5416 m3/h. - Löu löôïng tính toaùn: + Heä soá khoâng ñieàu hoaø chung: ñoái vôùi nöôùc thaûi beänh vieän Kch = 1.8 – 2.5, choïn Kch = 2 + Löu löôïng tính toaùn: Qtt = Kch Qtb = 2 0.541 = 1.082 m3/h 1.1 m3/h = 0.0003 m3/h 4.3.2. Tính toaùn caùc coâng trình chính: 4.3.2.1. Löôùi loïc raùc: Chöùc naêng: Löôùi chaén raùc duøng ñeå giöû raùc vaø caùc taïp chaát coù kích thöôùc lôùn coù trong nöôùc thaûi. Caùc taïp chaát coù kích thöôùc nhö boâng, baêng, raùc … neáu khoâng ñöôïc loaïi boû khoûi nöôùc thaûi seõ gaây taéc ngheõn ñöôøng oáng, hö hoûng bôm vaø gaây aûnh höôûng ñeán caùc coâng trình xöû lyù phía sau. Tính toaùn löôùi loïc raùc. - Khoái löôïng nöôùc thaûi laáy ra trong moät ngaøy ñeâm töø thieát bò loïc raùc: W1 = a: löôïng raùc tính cho ñaàu ngöôøi, vôùi chieàu roäng khe hôû cuûa löôùi chaén raùc trong khoaûng 5mm thì löôïng raùc giöû laïi ôû choå chaén raùc laáy theo baûnh 2 – 1 saùch Xöû Lyù Nöôùc Thaûi cuûa PGS – TS Hoaøng Hueä. a = 7 lít/ngöôøi/naêm. Ntt : daân soá tính toaùn theo chaát lô löûng. Ntt = (ngöôøi) (m3/ngaøy ñeâm). - Troïng löôïng raùc thu ñöôïc trong moät ngaøy ñeâm: (kg/ngaøyñeâm). G: troïng löôïng rieâng cuûa raùc, laáy G = 750 kg/m3 (theo Giaùo Trình Xöû Lyù Nöôùc Thaûi, PGS – TS Hoaøng Hueä). - Troïng löôïng raùc moãi giôø thu ñöôïc töø thieát bò loïc raùc: (kg/h). k: heä soá khoâng ñieàu hoøa cuûa raùc laáy k = 2. Do löu löôïng nhoû( 13 m3/ngaøyñeâm) neân löôùi chaén raùc ñöôïc thieát keá daïng roå, hình chöû nhaät, baèng theùp khoâng gæ. Löôïng raùc laáy ra trong moat ngaøy ñeâm laø P = 0,237 (kg/h): do ñoù vieäc laáy raùc ñöôïc thöïc hieän baèng caùc phöông phaùp thuû coâng. - Töø theå tích laáy raùc ra moãi ngaøy laø 0,0038 m3 neân theå tích cuûa thieát bò loïc raùc ñöôïc choïn nhö sau: (m) 4.3.2.2. Hoá thu gom nöôùc thaûi. a. Chöùc naêng Thu gom nöôùc thaûi töø caùc nôi thaûi ra, taäp trung vaøo hoá thu gom, hoá thu gom coù chöùc naêng ñieàu hoøa löu löôïng nöôùc thaûi. b.Tính toaùn hoá thu gom nöôùc thaûi. - Theå tích hoá thu gom nöôùc thaûi: t: thôøi gian löu nöôùc trong hoá thu gom, choïn t = 1,5h Qtt: löu löôïng tính toaùn theo giôø. Qtt = 1,5 m3/h. (m3). - Choïn chieàu cao coâng taùc cuûa hoá thu H = 2 (m) choïn B = 0,8 L = 1,4 Chieàu cao baûo veä laø 1 m. Vaäy chieàu cao toång coäng cuûa hoá thu gom laø: 3 m Caùc Thoâng soá thieát keá hoá thu gom: STT Teân Thoâng soá Ñôn vò Kích thöôùc 1 Chieàu Daøi(L) m 0,8 2 Chieàu roäng(B) m 1,4 3 Chieàu cao(H) m 3 4 Thôøi gian löu nöôùc h 1,5 4.3.2.3. Beå laéng ñôït 1. Chöùc naêng: Beå laéng ñôït 1 coù nhieäm vuï laøm giaûm toái ña haøm löôïng caën lô löûng (SS ) ban ñaàu coù trong nöôùc thaûi. Choïn beå laéng ñôït 1 laø beå laéng ñöùng coù ngaên phaûn öùng hình truï, coù daïng hình troøn treân maët baèng vaø ñaùy beå coù daïng hình noùn hay choùp cuït. Beå laéng ñöùng thöôøng coù keát caáu ñôn giaûn, ñöôøng kính beå khoâng vöôït quùa 3 laàn chieàu saâu coâng taùc vaø coù theå leân ñeán 10m. Nöôùc thaûi theo oáng daãn chaûy vaøo oáng trung taâm. Sau khi ra khoûi oáng trung taâm, nöôùc thaûi va vaøo taám chaén vaø ñoåi höôùng töø ñöùng sang ngang roài daâng leân theo thaân beå. Nöôùc ñaõ laéng traøn qua maùng thu ñaët xung quanh thaønh beå. Khi nöôùc daâng leân theo thaân beå thì caën laéng thöïc hieän chu trình ngöng laïi. Vaäy caën chæ laéng ñöôïc khi toác ñoä laéng U0 lôùn hôn toác ñoä nöôùc daâng U0. b. Tính toaùn beå laéng ñöùng ñôït 1. Kích thöôùc cuûa beå: + toác ñoä laéng: k: heä soá söû duïng theå tích beå laéng, thöôøng ñöôïc choïn töø 0,3 – 0,5. choïn k = 0,45. h1: chieàu cao coâng taùc cuûa beå laéng ñöùng ñôït 1, thoâng thöôøng 2,7 – 3,8 m, choïn h1 = 2,7 m. : heä soá keå ñeán aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä ñoái vôùi ñoä nhôùt ñoäng hoïc cuûa nöôùc thaûi, ôû 250C, laáy = 0,9. T: thôøi gian laéng, t = 1,5 – 2 h, choïn t = 1,7 h = 6120 (s)( theo giaùo trình Xöû Lyù Nöôùc Thaûi Sinh Hoaït Qui Moâ Vöøa vaø Nhoû – Traàn Ñöùc Haï). 0,176(mm/s). - Ñöôøng kính beå: (m) (m) - Dieän tích beå (m2) - Chieàu cao phaàn noùn cuûa beå laéng ñöùng: D: ñöôøng kính cuûa beå laéng: D = 2,6 m dn:ñöôøng kính ñaùy nhoû cuûa hình noùn cuït, laáy dn= 0,5 m. : goùc nghieâng cuûa ñaùy beå laéng so vôùi phöông ngang, 9(m). - Chieàu cao toång coäng cuûa beå laéng ñöùng: h0: khoaûng caùch töø möïc nöôùc ñeán thaønh beå h0 = 0,2(m). (m). - Vaän toác gôùi haïn cuûa vuøng laéng (m/s) VH: vaän toác giôùi haïn cuûa vuøng laéng( m/s). K: haèng soá phuï thuoäc vaøo tính chaát caën ôû beå laéng 1 xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoaït coù theå laáy K = 0,05 : tyû troïng cuûa haït thöôøng töø 1,2 – 1,6, choïn = 1,25. g: gia toác troïng tröôøng, g = 9,8 m3/s. d: ñöôøng kính töông ñöông cuûa haït( m), thöôøng choïn d = 10-4(m) : heä soá ma saùt phuï thuoäc vaøo ñaëc tính beà maët cuûa haït vaø soá Raynol cuûa haït khi._.