Thiết kế hệ thống xử lý nước thải tập trung Khu công nghiệp Mỹ Phước 3 công suất 4000 m3/ ngày đêm

Chöông I : GIÔÙI THIEÄU ÑOÀ AÙN 1.1 ÑAËT VAÁN ÑEÀ Ngaøy nay vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa neàn kinh teá theá giôùi noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng, thì vieäc hình thaønh ngaøy caøng nhieàu KCX , KCN laø moät quy luaät töï nhieân . Vieäc ra ñôøi cuûa caùc KCN mang laïi nhöõng lôïi ích kinh teá to lôùn cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhö Vieät Nam, noù taïo coâng aên vieäc laøm, thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån, thoâng qua vieäc thu huùt voán ñaàu tö cuûa caùc nöôùc, cuûng nhö taïo ra caùc saûn phaåm coù theå xuaát khaåu, ñoàng thôøi noù coøn ñem laïi cho nhaø nöôùc moät nguoàn thueá lôùn…vv. Tuy nhieân beân caïnh ñoù thì nhieàu thaùch thöùc cuûng ñöôïc ñaët ra vaø moät trong caùc vaán ñeà ñoù laø oâ nhieãm moâi tröôøng, ñaëc bieät laø oâ nhieãm nguoàn nöôùc do nöôùc thaûi taïi caùc KCN gaây ra. OÂ nhieãm veà nöôùc thaûi coâng nghieäp caøng trôû neân nghieâm troïng. Hieän chæ coù 42 KCN ñaõ coù coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung, 15 KCN ñang xaây döïng, coøn laïi caùc KCN khaùc ñeàu tröïc tieáp thaûi ra soâng, bieån, gaây oâ nhieãm nghieâm troïng moâi tröôøng xung quanh, nhaát laø nhöõng KCN taäp trung caùc ngaønh coâng nghieäp deät, thuoäc da, hoaù chaát…coù löôïng nöôùc thaûi thaûi ra vôùi khoái löôïng lôùn vaø coù tính ñoäc haïi cao. Bình Döông laø tænh thuoäc vuøng Ñoâng Nam Boä, Thò xaõ Thuû Daàu I laø trung taâm haønh chính cuûa tænh. Khu coâng nghieäp Myõ Phöôùc III Thuoäc huyeän Beán Caùt tænh Bình Döông, caùch Thaønh phoá Hoà Chí Minh khoaûng 40 km, ñaây laø KCN môùi hình thaønh , nhöng thu huùt raát maïnh meõ söï ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nöôùc, ñoàng thôøi taäp trung nhieàu ngaønh ngheà saûn xuaát do ñoù nöôùc thaûi taïi KCN coù haøm löôïng caùc chaát oâ nhiễm cao, thaønh phaàn phức tạp, neáu khoâng ñöôïc xöû lyù tröôùc khi xaû thaûi ra moâi tröôøng sẽ gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán nguoàn nöôùc vaø ñôøi soáng cuûa caùc khu daân cö laân caän. Do ñoù, thieát keá moät heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung cho KCN phuø hôïp vôùi quy moâ, tính chaát nöôùc thaûi ñeå ñaûm baûo chaát löôïng nöôùc thaûi ra moâi tröôøng ñaït tieâu chuaån cho pheùp laø moät yeâu caàu caàn thieát. Vì vaäy, ñoà aùn “Tính toaùn thieát keá heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung KCN Mỹ Phước III Huyeän Beán Caùt, Tỉnh Bình Dương” ñaõ ñöôïc ñöôïc löïa choïn ñeå thöïc hieän ñoà aùn toát nghieäp. 1.2 TÍNH CAÁP THIEÁT CUÛA ÑOÀ AÙN Vôùi coâng suaát 4000m3/ngaøy ñeâm vaø haøm löôïng caùc chaát oâ nhieãm trong nöôùc thaûi theo keát quaû khaûo saùt gaàn ñaây cuûa KCN cho thaáy caùc chæ soá: SS, COD, BOD…vv ñaõ vöôït quaù quy ñònh cho pheùp, thì khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng ñaëc bieät laø moâi tröôøng nöôùc do nöôùc thaûi cuûa KCN Myõ Phöôùc III gaây ra laø raát lôùn. Trong khi ñoù hieän nay KCN vaãn chöa coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung, vì vaäy vieäc nhanh choùng xaây döïng moät heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung cho KCN nhaèm ñaûm baûo chaát löôïng moâi tröôøng vaø söùc khoûe cho coäng ñoàng daân cö quanh KCN laø voâ cuøng caàn thieát vaø caáp baùch. 1.3 NHIEÄM VUÏ CUÛA ÑOÀ AÙN Tính toaùn thieát keá heä thoáng XLNT taäp trung cho KCN Myõ Phöôùc III Huyeän Beán Caùt, Tænh Bình Döông ( Coâng suaát 4000m3/ngaøy ñeâm ). 1.4 NOÄI DUNG ÑOÀ AÙN Giôùi thieäu ñoà aùn. Toång quan veà KCN Myõ Phöôùc III. Löïa choïn coâng ngheä xöû lyù. Tính toaùn caùc coâng trình ñôn vò cuûa heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi Khaùi toaùn kinh phí ñaàu tö xaây döïng vaø giaù thaønh xöû lyù cuûa heä thoáng. Phöông phaùp quaûn lyù vaø vaän haønh heä thoáng. Nhaän xeùt vaø keát luaän. Chöông II: TOÅNG QUAN VEÀ KHU COÂNG NGHIEÄP MYÕ PHÖÔÙC III 2.1 ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN 2.1.1 Vò trí ñòa lyù: KCN Myõ Phöôùc III thuoäc hai xaõ Thoï Hoøa Vaø Chaùnh Phuù Hoøa Huyeän Beán caùt, naèm ôû phía Baéc tænh Bình Döông, caùch thò xaõ Thuû Daàu I 16 km vaø TPHCM khoaûng 45 km. Phía Baéc giaùp khu daân cö aáp 5 vaø aáp 7 Phía Nam giaùp ñaát noâng nghieäp xaõ Taân Ñònh Phía Ñoâng giaùp ñaát noâng nghieäp xaõ Hoøa LôïiPhía Taây Khu daân cö aáp 1, 2, 3, 3B, 6 vaø KCN Myõ Phöôùc III. Hình 2.1 : Vò trí ñòa lyù KCN Myõ Phöôùc. 2.1.2 Caùc yeáu toá khí haäu Khí haäu khu vöïc cho thaáy: mang tính chaát ñaëc tröng cuûa vuøng nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo vôùi 2 muøa roõ reät: muøa möa baét ñaàu töø thaùng IV ñeán thaùng XII vaø muøa khoâ baét ñaàu töø thaùng XII ñeán thaùng IV naêm sau. Nhieät ñoä khoâng khí Nhieät ñoä khoâng khí aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán quaù trình chuyeån hoùa vaø phaùt taùn caùc chaát oâ nhieãm trong khí quyeån. Nhieät ñoä khoâng khí caøng cao, toác ñoä caùc phaûn öùng hoùa hoïc xaûy ra caøng nhanh vaø thôøi gian löu toàn caùc chaát oâ nhieãm caøng nhoû. Nhieät ñoä khoâng khí trung bình naêm cao vaø oån ñònh quanh naêm vaø thaùng. Bieán thieân nhieät ñoä giöõa thaùng noùng nhaát vaø thaùng laïnh nhaát khoaûng 4,6oC. Bieán thieân nhieät ñoä ngaøy khaù cao khoaûng 10oC. Nhieät ñoä khoâng khí trung bình naêm: 26,7oC Nhieät ñoä khoâng khí toái ña: 28,7oC Nhieät ñoä khoâng khí toái thieåu: 25,5oC Nhieät ñoä toái cao tuyeät ñoái: 39,5oC Nhieät ñoä toái thaáp tuyeät ñoái: 16,5oC Nhieät ñoä khoâng khí thaùng noùng nhaát (thaùng V): 29,5oC Nhieät ñoä khoâng khí thaùng laïnh nhaát (thaùng II): 24,9oC Soá giôø naéng Soá giôø naéng trung bình trong naêm 2340 giôø Soá giôø naéng trung bình trong ngaøy 6,4 giôø Soá giôø naéng trung bình ngaøy trong thaùng cao nhaát 8,3 giôø Soá giôø naéng trung bình ngaøy trong thaùng thaáp nhaát 3,5 giôø Böùc xaï maët trôøi Löôïng böùc xaï haøng naêm 150 kcal/cm2 Löôïng böùc xaï trung bình haøng ngaøy 480 cal/cm2 Cheá ñoä möa Cheá ñoä möa aûnh höôûng ñeán chaát löôïng khoâng khí. Khi möa rôi cuoán theo buïi vaø caùc chaát oâ nhieãm coù trong khí quyeån cuõng nhö caùc chaát oâ nhieãm treân maët ñaát, nôi maø nöôùc möa sau khi rôi chaûy qua. Chaát löôïng nöôùc möa tuøy thuoäc vaøo chaát löôïng khí quyeån vaø moâi tröôøng khu vöïc. Muøa möa töø thaùng V ñeán thaùng XI, chieám 85 – 95% löôïng möa haøng naêm. Möa nhieàu nhaát vaøo thaùng IX vôùi hôn 400 mm Soá ngaøy möa haøng naêm: 113 ngaøy Löôïng möa trung bình haøng naêm: 1.856 mm Löôïng möa naêm nhieàu nhaát: 2.680 mm Löôïng möa naêm thaáp nhaát: 1.136 mm Ñoä aåm khoâng khí töông ñoái Ñoä aåm khoâng khí cuõng nhö nhieät ñoä khoâng khí laø moät trong nhöõng yeáu toá töï nhieân aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán caùc quaù trình chuyeån hoùa vaø phaùt taùn caùc chaát oâ nhieãm trong khí quyeån, ñeán quaù trình trao ñoåi nhieät cuûa cô theå vaø söùc khoûe ngöôøi lao ñoäng. Ñoä aåm trung bình haøng naêm: 82% Ñoä aåm khoâng khí toái thieåu: 72% (vaøo thaùng III) Ñoä aåm khoâng khí toái ña: 91% (vaøo thaùng IX) Boác hôi Boác hôi trung bình ngaøy: 3,5 mm/ngaøy Boác hôi ngaøy toái ña: 6,05 mm/ngaøy Boác hôi ngaøy toái thieåu: 1,97 mm/ngaøy Cheá ñoä gioù Gioù laø moät nhaân toá quan troïng trong quaù trình phaùt taùn vaø lan truyeàn caùc chaát oâ nhieãm trong khí quyeån. Khi vaän toác gioù caøng lôùn, khaû naêng lan truyeàn buïi vaø caùc chaát oâ nhieãm caøng xa, khaû naêng pha loaõng vôùi khoâng khí saïch caøng lôùn. Vaøo muøa möa höôùng gioù chuû ñaïo laø Taây Nam vôùi vaän toác trung bình 2,0 m/s, vaøo muøa khoâ höôùng gioù chuû ñaïo laø Ñoâng Baéc vôùi vaän toác trung bình 1,8 m/s. Thôøi kyø chuyeån tieáp giöõa 2 muøa coù gioù Ñoâng vaø Ñoâng Nam. Nhaän xeùt: Möùc beàn vöõng khí quyeån khu vöïc chieám öu theá laø C, D trong ñoù 75% thuoäc möùc D neáu caên cöù vaøo baûng phaân loaïi ñoä beàn vöõng khí quyeån Pasquil Löôïng möa töông ñoái cao, khoâng phuø hôïp cho söû duïng saân phôi buøn vì vaäy maùy eùp buøn ñöôïc löïa choïn söû duïng cho phöông aùn xöû lyù buøn cuûa heä thoáng. Maïng löôùi thuûy vaên vaø chaát löôïng nöôùc maët Nguoàn tieáp nhaän nöôùc thaûi cuûa döï aùn laø soâng Thò Tính. Soâng Thò Tính coù caùc ñaëc tröng sau: Soâng Thò Tính laø phuï löu ôû taû ngaïn soâng Saøi Goøn baét nguoàn töø huyeän Bình Long (tænh Bình Phöôùc), chaûy qua ñòa phaän tænh Bình Döông chuû yeáu laø huyeän Daàu Tieáng, Beán Caùt treân ñòa hình goø ñoài thaáp ñoå vaøo soâng Saøi Goøn taïi vò trí coù toïa ñoä ñòa lyù 106o35’30” kinh ñoä Ñoâng vaø 11o02’32” vó ñoä Baéc, nôi giaùp ranh giöõa huyeän Beán Caùt vaø huyeän Cuû Chi. Soâng daøi khoaûng 100 km, coù nhieàu phuï löu nhoû vôùi dieän tích löu vöïc soâng khoaûng 1.000 km2. Haàu heát toaøn boä chieàu daøi soâng chaûy treân caùc traàm tích ñeä töù vôùi ñoä doác nhoû. Ñoaïn soâng töø Caàu Ñaù ñeán ngaõ 3 soâng Saøi Goøn – Thò Tính daøi khoaûng 22 km, naèm hoaøn toaøn treân ñòa phaän huyeän Beán Caùt. Ñoaïn naøy doøng soâng coù höôùng doøng chaûy chính Baéc – Nam, uoán khuùc vôùi cung ñoä lôùn, moät vaøi nôi coù khuùc quaët heïp. Chieàu roäng ôû ñoaïn naøy thu heïp daàn töø cöûa soâng ñeán thöôïng nguoàn. Roäng nhaát laø khu vöïc ngaõ 3 soâng Saøi Goøn – Thò Tính khoaûng 70-80m, ñoaïn giöõa heïp daàn 50-60m vaø ñeán khu vöïc Caàu Ñaù chieàu roäng chæ coøn 30-40m. Ñòa chaát coâng trình Baûng 2.1 Ñaëc tröng ñòa chaát coâng trình taïi khu vöïc döï aùn TT Loaïi ñaát Ñoä saâu (m) Ñaëc tröng chính 1 Ñaát seùt laãn boät 1,0 – 1,5 Ñoä deûo cao; traïng thaùi raát raén (nöûa cöùng) 2 Seùt pha caùt 2,0 – 2,5 Ñoä deûo trung bình; traïng thaùi raát raén (nöûa cöùng) 3 Seùt pha caùt 3,0 – 3,5 Ñoä deûo trung bình; traïng thaùi raén (deûo cöùng) 4 Caùt vöøa ñeán mòn laãn ít seùt 5,0 – 5,5 Traïng thaùi bôøi rôøi 5 Ñaát seùt laãn boät 7,0 – 9,5 Ñoä deûo cao; traïng thaùi raát raén (nöûa cöùng) 6 Ñaát seùt laãn boät 11,0 – 19,5 Ñoä deûo cao; traïng thaùi cöùng Ñòa chaát thuûy vaên Ñòa chaát thuûy vaên khu vöïc coù caùc taàng chöùa nöôùc sau: Taàng chöùa nöôùc loã hoång caùc traàm tích nhieàu nguoàn goác Holocene Taàng chöùa nöôùc loã hoång caùc traàm tích soâng bieån Pleistocene Taàng chöùa nöôùc loã hoång caùc traàm tích soâng bieån Pliocene treân Taàng chöùa nöôùc loã hoång caùc traàm tích soâng bieån Pliocene döôùi Phöùc heä chöùa nöôùc khe nöùt trong ñôùi phong hoùa vaø khe nöùt caùc ñaù tröôùc Kainozoi 2.2 ÑIEÀU KIEÄN XAÕ HOÄI 2.2.1 Ñònh höôùng quy hoaïch Baûng 2.2 Dieän tích ñaát quy hoaïch Toång dieän tích: +Coâng nghieäp: 1848 ha +Dòch vuï: 1581 ha 2.2.2 Tình hình thu huùt ñaàu tö Baûng 2.3. Tình hình thu huùt ñaàu tö taïi KCN 2.2.3 Hieän traïng cô sôû haï taàng: Heä thoáng giao thoâng: heä thoáng giao thoâng noäi boä Khu coâng nghieäp ñaõ ñöôïc xaây döïng hoaøn chænh vaø ñöôïc ñaáu noái ñoàng boä vaøo maïng löôùi giao thoâng cuûa Tænh. Heä thoáng caáp ñieän: heä thoáng ñieän löôùi söû duïng cuûa KCN Myõ Phöôùc III ñöôïc cung caáp töø maïng löôùi ñieän quoác gia ñöôïc ñaáu noái baèng heä thoáng ñöôøng daây 35 KV vaø 22 KV qua traïm bieán aùp 2 x 40 MAV – 110/35/22. Heä thoáng caáp nöôùc: maïng löôùi caáp nöôùc cuûa Tænh Bình Döông ñöôïc xaây döïng ñeán taän chaân haøng raøo cuûa töøng nhaø maùy trong KCN. Heä thoáng naøy coù coâng suaát cao vaø oån ñònh coù khaû naêng ñaùp öùng moïi nhu caàu veà nöôùc cuûa Nhaø ñaàu tö. Heä thoáng thoâng tin lieân laïc: maïng löôùi thoâng tin lieân laïc cuûa KCN Thuïy Vaân ñaõ ñöôïc hoøa maïng vieãn thoâng quoác gia vaø quoác teá vôùi ñaày ñuû caùc dòch vuï vieãn thoâng cô baûn: ñieän thoaïi, Fax, Internet. Heä thoáng naøy ñaûm baûo ñöôïc caùc tieâu chí cô baûn veà toác ñoä keát noái, chaát löôïng thoâng tin cung caáp vaø tính baûo maät. Caûng noäi ñòa ICD: caûng noäi ñòa ICD laø ñòa ñieåm laøm thuû tuïc haûi quan ngoaøi cöûa khaåu, trong KCN (thuû tuïc haûi quan taïi choã), cung caáp caùc dòch vuï boác dôõ, vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu vaø caùc doanh nghieäp naèm trong KCN. Khu ñoâ thò môùi vaø khu nhaø ôû coâng nhaân: khu ñoâ thò môùi vaø khu nhaø ôû coâng nhaân cuõng ñang ñöôïc ñaàu tö xaâu döïng ñoàng boä ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu veà nhaø ôû cho caùc Nhaø ñaàu tö vaø ñoäi nguõ coâng nhaân. Hình 2.2 Maët baèng döï kieán söû duïng xaây döïng Traïm XLNTT. 2.3 VAÁN ÑEÀ MOÂI TRÖÔØNG TAÏI KCN MYÕ PHÖÔÙC III Khu coâng nghieäp Myõ Phöôùc III tuy laø KCN treû nhöng thu huùt raát maïnh meõ söï ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nöôùc vôùi nhieàu ngaønh ngheà khaùc nhau nhö sau: Bảng 2.4 Danh sách các công ty và loại hình hoạt động trong KCN Mỹ Phước III. TT Tên công ty Loại hình 1 Công ty TNHH Yazaki EDS Hệ thống dây điện ô tô 2 Công ty TNHH Kondo Dệt chỉ 3 Xưởng Giấy Chánh Dương/Lee Yang Paper Bao bì giấy 4 Công ty thực Phẩm Dinh Dưỡng Đồng Tâm Sữa dinh dưỡng 5 Công ty Samjin Textile Dệt chỉ 6 Công ty Huge Bamboo Dệt nhuộm 7 Công ty Chinhsin Textile Phụ liệu giày 8 Công ty Chen-Tai Laces Phụ liệu giày 9 Công ty TNHH Phước Ý Hàng Mỹ Nghệ 10 Công ty Panko Vina Phụ tùng cơ khí 11 Công ty TNHH Diamond Giầy thể thao 12 Công ty TNHH Dewberry/Brittam Đồ gỗ 13 Công ty Gỗ Chenshan Đồ gỗ 14 Công ty TNHH ChinHsin Phụ liệu giày 15 Công ty TNHH Tôn Bình Dương Tôn, sắt xây dựng 16 Công ty TNHH GD-TEX May mặc 17 Công Ty TNHH Samjin Textile Nhuộm chỉ 18 Công ty TNHH Kaiser/ Kai Chan Đồ gỗ 19 Công ty TNHH Grand Art Đồ gỗ 20 Công ty Nhựa Taijaan Van nước 21 Công ty Thức ăn Đông Dương Thức ăn gia súc 22 Công ty Đông Nam Việt Bao bì 23 Công ty TNHH Diing Long/Lega Desk Đồ gỗ 24 Công ty Prima Chinphong May mặc 25 Công ty TNHH Premacy May thời trang 26 Công ty TNHH Thái Long Gia công hạt nhựa 27 Công ty Trường Phong Kính xây dựng 28 Công ty Điện tử Hân Việt Điện tử Nguồn: Ban quaûn lyù KCN Mỹ Phước III, 2006. Ñaây laønguyeân nhaân chính laøm cho tình hình oâ nhieãm moâi tröôøng taïi KCN Myõ phöôùc coù chieàu höôùng gia taêng. Vì haàu heát hoaït ñoäng cuûa caùc xí nghieäp, nhaø maùy trong KCN ñeàu taïo ra ít nhieàu caùc loaïi khí thaûi, nöôùc thaûi, chaát thaûi raén…vv. Ñaëc bieät laø caùc ngaønh thuoäc da, deät nhuoäm, cheá bieán ñoà goã, saûn xuaát nhöïa. 2.3.1 Khí thaûi Caùc chaát gaây oâ nhieãm khoâng khí trong khu vöïc thöôøng laø buïi, khoùi töø quaù trình ñoát, thaønh phaàn ñoäc haïi nhö SO2, NO2, CO vaø hydrocabon xuaát phaùt töø nôi söû duïng daàu moû vaø caùc cheá phaåm laøm nhieân lieäu. Baûng 2.5 Keát quaû phaân tích chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí TT Vị trí lấy mẫu Ký hiệu Nồng độ chất ô nhiễm (mg/m3) Năm 2003 Năm 2005 Bụi SO2 NO2 CO Bụi SO2 NO2 CO 1 Khu vực cổng KCN A 0,21 0,061 0,039 2,7 0,39 0,152 0,125 5,1 2 Ngã tư đường D1 & N6 B 0,19 0,034 0,031 3,1 0,36 0,235 0,217 4,4 3 Đường D1 gần trạm xử lý nước thải KCN C 0,34 0,042 0,029 2,2 0,44 0,140 0,138 4,9 TCVN 5937-1995 0,3 0,5 0,4 40 0,3 0,5 0,4 40 Nguồn: Ban quaûn lyù KCN Myõ Phöôùc III, 2003, 2005. Hình 2.3. Nồng độ bụi, SO2 và NO2 tại các điểm khảo sát Hình 2.4 Nồng độ CO tại các điểm khảo sát Keát luaän: Khu coâng nghieäp Myõ Phöôùc III thu huùt caùc ngaønh coâng nghieäp saïch vaø coâng ngheä cao nhö: ñieän, ñieän töû, cô khí, thöïc phaåm, haøng tieâu duøng,…do ñoù löôïng khí thaûi sinh ra khoâng ñaùng keå. Keát quaû laø tính ñeán nay caùc chæ soá oâ nhieãm trong khí thaûi ñeàu ñaït tieâu chuaån cho pheùp (TCVN 5979 – 1995). 2.3.2 Nöôùc thaûi Nöôùc thaûi taïi khu coâng nghieäp Myõ Phöôùc III bao goàm: nöôùc möa chaûy traøn, nöôùc thaûi sinh hoaït vaø nöôùc thaûi saûn xuaát. Trong ñoù nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát laø nguoàn nöôùc thaûi gaây oâ nhieãm lôùn nhaát trong khu coâng nghieäp vì ôû ñaây taäp trung nhieàu ngaønh ngheà khaùc nhau neân coù nhieàu loaïi nöôùc thaûi coâng nghieäp khaùc nhau taïo ra söï taùc ñoäng coäng höôûng vaø ñaëc bieät khoù xöû lyù neáu töøng nhaø maùy khoâng coù heä thoáng xöû lyù sô boä tröôùc khi thaûi ra heä thoáng xöû lyù taäp trung. Baûng 2.6 Tổng lượng nước thải (m3) của caùc coâng ty đang hoạt động trong khu coâng nghieäp Mỹ Phước III trong 6 thaùng naêm 2006 Tên công ty Tháng 1 Tháng 2 Tháng 3 Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Công ty TNHH Phước Ý 511,0 543,9 322,7 317,1 305,9 308,7 Công ty Panko Vina 1809,5 2907,1 1906,8 3015,6 7432,6 434 Khu nhà ở Công ty Panko 121,1 70,0 72,8 77,0 75,6 156,8 Công ty TNHH Diamond 3595,2 3664,5 3606,4 3643,5 2825,2 3374,7 Công ty TNHH Dewberry 656,6 624,4 826,7 722,4 1085,0 1113,7 Công ty Gỗ Chenshan 678,3 821,1 457,1 613,2 774,2 704,9 Công ty TNHH ChinHsin 326 302 886 1251 508 1032,5 Công ty TNHH Told BD 107,1 54,6 85,4 139,3 107,8 58,1 Công ty TNHH GD-TEX 3290,0 3192,0 2041,2 1466,5 1208,9 1241,8 Cty TNHH Chen-tai 1861 1823 2320 1095 803 1034,6 Công ty TNHH Samjin 244,3 236,6 158,2 161,7 238,7 308 Công ty TNHH Kaiser 1189,3 1096,9 1043,7 876,4 976,5 1053,5 CtyTNHH Grand Art 2678,9 2883,3 3580,5 3746,4 5798,8 4004 Công ty Huge Bamboo 0 16326 6642 8429 11666 29539 Công ty Nhựa Taijaan 118,3 119,0 170,8 179,9 245,7 205,1 Công ty Thức ăn Đông Dương 280,7 240,1 554,4 67,2 70,7 307,3 Cty Đông Nam Việt 490,0 314,3 300,3 399,7 643,3 605,5 Công ty TNHH DiingLong 721,7 1407,0 697,9 672,0 933,1 1278,2 Công ty Prima Chinphong - 371,7 648,2 606,9 854,7 1048,6 Công ty TNHH Primacy - 545,3 388,5 327,6 485,1 413,7 Cty TNHH Thái Long - - 349,3 163,1 81,2 123,2 Công ty Trường Phong - - 700,0 1589,0 1849,4 1014,3 Cty Điện tử Hân Việt - - - 161,7 198,1 178,5 Toång 18.678 37.542 27.758,2 29.720,9 39.167,6 49.538,7 Nguoàn: Ban quaûn lyù KCN Myõ Phöôùc III. ª Tính chaát nöôùc thaûi Nöôùc thaûi töø coâng nghieäp cheá bieán thöïc phaåm: Caùc loaïi nöôùc thaûi töø coâng nghieäp cheá bieán thöïc phaåm chöùa raát nhieàu chaát höõu cô. Nöôùc thaûi naøy thöôøng coù löu löôïng thaát thöôøng trong moät vaøi giôø trong moät ngaøy, cuõng coù söï dao ñoäng lôùn veà löôïng vaø noàng ñoä cuûa caùc phaàn töû. Chaát thaûi naøy haàu heát ñeàu chöùa caùc hôïp chaát giaøu naêng löôïng nhö protein, axitamin, ñöôøng vaø cacbonhydrat, chaát beùo ñoäng thöïc vaät, caùc axit höõu cô coù noàng ñoä thaáp, ancol vaø xeton . Nöôùc thaûi töø coâng nghieäp hoùa chaát (nhöïa, cao su, composit.) Nöôùc thaûi ngaønh cheá bieán saûn phaåm töø cao su neáu lieân quan ñeán giai ñoaïn cheá bieán muû cao su thoâ thì ngaønh ñaëc bieät oâ nhieãm, khoâng ñöôïc ñaàu tö vaøo KCN. Coâng nghieäp cao su trong khu vöïc chæ bao goàm: caùn, hoãn luyeän pha cheá hoaëc cheá taïo saûn phaåm töø nguyeân lieäu cao su thaønh phaåm thì haàu nhö khoâng taïo ra nöôùc thaûi. Tuy nhieân, ôû caùc phaân xöôûng naøy thöôøng gaây muøi, coù löôïng buïi khaù cao vaø nöôùc veä sinh thieát bò, maët baèng coù nguy cô gaây oâ nhieãm cao.Nöôùc thaûi cuûa ngaønh boät giaët vaø myõ phaåm coù khaû naêng gaây oâ nhieãm ñaùng keå ñoái vôùi moâi tröôøng, caùc taùc nhaân oâ nhieãm laø xuùt vaø caùc hoaït ñoäng beà maët. Nöôùc thaûi töø ngaønh coâng nghieäp cô khí: ngaønh söõa chöõa, cheá taïo maùy moùc thieát bò, phuï tuøng, duïng cuï kim loaïi. Ñaëc tröng cuûa ngaønh coâng nghieäp cô khí laø löôïng nöôùc söû duïng tröïc tieáp trong saûn xuaát khoâng ñaùng keå, nöôùc ñöôïc duøng chuû yeáu cho coâng ñoaïn: nöôùc giaûi nhieät maùy moùc thieát bò, nöôùc cho noài hôi, nöôùc veä sinh thieát bò,… Nöôùc thaûi ngaønh naøy ít ñoäc haïi, möùc ñoä oâ nhieãm coù tính töông ñoái nhö nöôùc thaûi sinh hoaït. Ñaëc tröng oâ nhieãm cuûa ngaønh naøy laø nöôùc thaûi coù khaû naêng bò nhieãm daàu môõ. Ngoaøi ra trong moät soá ngaønh nöôùc thaûi coøn bò nhieãm caùc loaïi buïi kim loaïi, buïi hôi dung moâi. Loaïi nöôùc thaûi naøy thaûi tröïc tieáp ra moâi tröôøng khoâng qua xöû lyù seõ aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán heä sinh thaùi vuøng vaø ñôøi soáng daân cö quanh KCN. Nöôùc thaûi töø ngaønh coâng nghieäp: Thuoäc da, Deät nhuoäm , Saûn xuaát giaáy, Cheá bieán goã Nöôùc thaûi nghaønh thuoäc da coù muøi hoâi thoái, ñen, chöùa nhieàu chaát beùo, daàu môõ, protein, hoùa chaát ñoäc haïi nguy hieåm nhö: cromat, tarin, muoái Nöôùc thaûi ngaønh giaáy: löu löôïng lôùn, noàng ñoä chaát höõu cô cao, khoù phaân huûy, chöùa nhieàu chaát raén lô löûng, chöùa nhieàu xenluloâ, pH cao, coù maøu ñen do lignin. Nöôùc thaûi deät nhuoäm: thaønh phaàn haàu nhö khoâng oån ñònh, thay ñoåi theo coâng ngheä vaø maët haøng, chöùa haøng traêm loaïi hoùa chaát khaùc nhau, caùc loaïi phaåm nhuoäm, chaát hoaït ñoäng beà maët, chaát ñieän ly, chaát taïo moâi tröôøng, tinh boät Nöôùc thaûi sinh hoaït trong khu coâng nghieäp coù thaønh phaàn vaø tính chaát töông töï nhö caùc nöôùc thaûi sinh hoaït khaùc: chöùa caùc chaát caën baõ, caùc chaát lô löûng, caùc chaát höõu cô, caùc chaát dinh döôõng vaø vi truøng. 2.4 MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH VEÀ KCN MYÕ PHÖÔÙC III + Coâng ty TNHH goã Kaiser Vieät Nam Nhaø ñaàu tö : Ñaøi Loan Dieän tích thueâ ñaát : 36ha Voán ñaàu tö : 40 trieäu USD Döï aùn saûn xuaát : ñoà goã cao caáp Laø 1 trong 10 coâng ty ñoà goã lôùn nhaát theá giôùi. Hình 2.5 Coâng ty ñoà goã Kaiser Vieät Nam + Coâng Ty TNHH coâng nghieäp goã Grant Art - Nhaø ñaàu tö : Ñaøi Loan - Dieän tích thueâ ñaát : 20 ha - Voán ñaàu tö : 20 trieäu USD - Döï aùn saûn xuaát : ñoà goã cao caáp xuaát khaåu. Hình 2.6 Coâng ty goã Grant Art Coâng ty TNHH Tatung Vieät Nam - Nhaø ñaàu tö : Ñaøi Loan - Dieän tích thueâ ñaát : 20 ha - Voán ñaàu tö : 20 trieäu USD - Döï aùn saûn xuaát : Linh kieän ñieän, ñieän töû. Hình 2.7 Coâng ty TNHH Tatung Vieät Nam Chöông III : LÖÏA CHOÏN COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ. 3.1. ÑÒA ÑIEÅM THIEÁT KEÁ ª Vò trí khu ñaát tieáp giaùp vôùi: Phía Baéc giaùp khu daân cö aáp 5 vaø aáp 7 . Phía Nam giaùp quoác loä13. Phía Ñoâng giaùp ñaát noâng nghieäp xaõ Hoøa Lôïi. Phía Taây giaùp khu taùi ñònh cö vaø KCN Myõ Phöôùc III. 3.2. ÑAËC TÍNH NÖÔÙC THAÛI ÑAÀU VAØO Nöôùc thaûi töø caùc nhaø maùy trong KCN Myõ Phöôùc III ñöôïc xöû lyù sô boä ñaït ñaït loaïi C, tieâu chuaån moâi tröôøng Vieät Nam (TCVN 5945 – 2005). Tuy nhieân theo keát quaû thöïc teá cho thaáy caùc chæ soá : COD, BOD, SS ñeàu vöôït tieâu chuaån theo qui ñònh cuûa KCN, cuï theå ( xem phaàn phuï luïc. ) 3.3 TIEÂU CHUAÅN NÖÔÙC THAÛI SAU XÖÛ LYÙ Tieâu chuaån nöôùc thaûi sau xöû lyù phaûi ñaït loaïi A, tieâu chuaån moâi tröôøng Vieät Nam ( TCVN 5945 – 2005) coät F2, cuï theå ( xem phaàn phuï luïc.) 3.4 YEÂU CAÀU THIEÁT KEÁ ª Yeâu caàu thieát keá ñoái vôùi nöôùc thaûi sau xöû lyù ñöôïc caên cöù vaøo: Tieâu chuaån ( TCVN 5945 - 2005) Coâng suaát xöû lyù cuûa HTXL trong giai ñoaïn I laø 4000 m3/ngaøy ñeâm - Nguoàn tieáp nhaän laø soâng Thò Tính, löu löôïng trung bình cuûa soâng Thò Tính nhoû hôn 50 m3/s do vaäy tieâu chuaån nöôùc thaûi sau xöû lyù phaûi ñaït TCVN 5945 – 2005, Q < 50 m2/s, coät F2 . - Veà maët boá trí toång theå sao cho heä thoáng coù khaû naêng môû roäng theâm 02 heä töông ñöông. Nhö vaäy toång coâng suaát cuûa toaøn boä heä thoáng sau khi môû roäng seõ ñaït 12.000 m3/ngaøy ñeâm. 3.5 COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ CHUNG Nöôùc thaûi coâng nghieäp laø moät trong nhöõng loaïi nöôùc thaûi coù thaønh phaàn cuûng nhö tính chaát raát ña daïng vaø phöùc taïp coù taùc ñoäng maïnh ñeán moâi tröôøng. Do ñoù vieäc xöû lyù nhaèm giaûm thieåu caùc chaát oâ nhieãm coù trong nöôùc thaûi laø vieäc caàn phaûi quan taâm. Hieän nay, nhieàu phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi coâng nghieäp khaùc nhau ñaõ ñöôïc aùp duïng taïi Vieät Nam vaø caùc nöôùc treân theá giôùi. Moãi phöông phaùp chæ ñaït hieäu quaû nhaát ñònh ñoái vôùi moät vaøi chaát oâ nhieãm töông öùng, do vaäy phaûi keát hôïp nhieàu phöông phaùp khaùc nhau. Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi coâng nghieäp thöôøng aùp duïng caùc quaù trình xöû lyù cô hoïc, hoaù lyù vaø sinh hoïc nhaèm loaïi boû caùc chaát oâ nhieãm nhö : chaát raén lô löûng, ñoä maøu, ñoä ñuïc, kim loaïi naëng , COD, … Vieäc phoái hôïp nhieàu phöông phaùp hay ñöa ra coâng ngheä xöû lí phuï thuoäc raát nhieàu vaøo caùc yeáu toá: - Thaønh phaàn, tính chaát nöôùc thaûi. - Möùc ñoä xöû lyù, nguoàn tieáp nhaän. - Chi phí ñaàu tö cho coâng ngheä, chí phí vaän haønh. - Dieän tích maët baèng ñeå xaây döïng. Coâng ngheä cuûa moät traïm xöû lyù nöôùc thaûi hoaøn chænh coù theå chia ra laøm 6 khoái: cô hoïc, hoùa lyù, hoùa hoïc, sinh hoïc, caën, khöû truøng. Chæ trong tröôøng hôïp traïm xöû lyù qui moâ lôùn vaø yeâu caàu veä sinh cao thì ta môùi aùp duïng ñaày ñuû caùc coâng ñoaïn cuûa moät traïm xöû lyù. Ñoái vôùi tröôøng hôïp cho pheùp giaûm möùc ñoä xöû lyù hoaëc traïm coù coâng suaát nhoû thì coâng ngheä xöû lyù seõ ñôn giaûn hôn. ª Moät soá coâng trình ñang ñöôïc aùp duïng ñeå xöû lyù nöôùc thaûi coâng nghieäp hieän nay: 3.5.1 COÂNG TRÌNH XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP CÔ HOÏC. 3.5.1.1. Song chaén raùc. Song chaén raùc laø coâng trình xöû lyù sô boä ñeå chuaån bò cho caùc coâng vieäc xöû lyù tieáp theo ñoù. Song chaén raùc ñeå chaén giöõ raùc baån thoâ coù kích thöôùc lôùn (vaûi vuïn, sôïi thoâ, giaáy, coû, nhaønh caây …). Song chaén raùc thöôøng ñöôïc ñaët tröôùc ñeå baûo veä caùc bôm khoâng bò ngheït hay aûnh höôûng ñeán caùc quaù trình xöû lyù sau. Song chaén raùc thöôøng ñöôïc ñaët döôùi moät goùc 120o so vôùi höôùng doøng chaûy. 3.5.1.2. Beå laéng caùt. Beå laéng caùt thöôøng duøng ñeå chaén giöõ caùc haït caën lôùn coù trong nöôùc thaûi maø chuû yeáu laø caùt. Loaïi caùt khoûi nöôùc thaûi ñeå traùnh gaây caûn trôû cho caùc quaù trình xöû lyù veà sau (xöû lyù sinh hoïc), traùnh ngheït oáng daãn, hö maùy bôm. Caùc haït caùt vaø caùc haït caën khoâng hoaø tan trong nöôùc thaûi khi ñi qua beå laéng caùt seõ rôi xuoáng ñaùy döôùi taùc duïng cuûa löïc haáp daãn baèng toác ñoä töông öùng vôùi troïng löôïng rieâng cuûa noù. Trong caùc loaïi beå laéng caùt coù moät coâng trình phuï laø saân phôi caùt. Do caùt laáy ra khoûi nöôùc thaûi coù chöùa nhieàu nöôùc neân caàn saân phôi ñeå taùch nöôùc giaûm theå tích cho caùt, nöôùc thu ñöôïc cho laïi vaøo ñaàu beå laéng caùt. Caùt thu ñöôïc ñem ñoå boû. 3.5.1.3. Beå ñieàu hoøa. Coù beå ñieàu hoaø trong coâng ngheä xöû lyù laø heát söùc caàn thieát, nhaát laø ñoái vôùi ngaønh coâng nghieäp deät nhuoäm, vì caùc quaù trình nhuoäm taåy, giaët laø laøm vieäc giaùn ñoaïn neân cheá ñoä xaû nöôùc thaûi laø giaùn ñoaïn hay löu löôïng khoâng oån ñònh vaø thaønh phaàn nöôùc thaûi thay ñoåi theo caùc coâng ñoaïn saûn xuaát. Vieäc ñieàu hoaø löu löôïng nöôùc thaûi ngaønh coâng nghieäp deät nhuoäm coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi caùc quaù trình xöû lyù hoaù lyù vaø sinh hoïc. Ñieàu hoaø nöôùc thaûi giuùp cho vieäc giaûm thieåu kích thöôùc caùc beå xöû lyù, ñôn giaûn hoaù coâng ngheä, taêng hieäu quaû xöû lyù. Ñoàng thôøi coù yù nghóa lôùn trong vieäc ñieàu hoaø nhieät ñoä töø coâng ñoaïn naáu nhuoäm tröôùc khi vaøo heä thoáng xöû lyù. Beå ñieàu hoaø ñöôïc tieán haønh suïc khí hay khuaáy troän cô khí ñeå ngaên caûn quaù trình laéng cuûa haït raén vaø caùc chaát coù khaû naêng töï phaân huyû. 3.5.1.4. Beå laéng Caùc loaïi beå laéng: beå laéng ngang, beå laéng ñöùng, beå laéng ly taâm. Nöôùc thaûi tröôùc khi ñi vaøo xöû lyù sinh hoïc caàn loaïi boû caùc caën baån khoâng tan ra khoûi doøng baèng beå laéng (beå laéng I) . Beå laéng coù caáu taïo maët baèng laø hình chöõ nhaät hay hình troøn, ñöôïc thieát keá ñeå loaïi boû baèng troïng löïc caùc haït caën coù trong nöôùc thaûi theo doøng lieân tuïc ra vaøo beå 3.5.2. XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP HOAÙ HOÏC 3.5.2.1 Trung hoøa Nöôùc thaûi thöôøng coù nhöõng giaù trò pH khaùc nhau. Muoán nöôùc thaûi ñöôïc xöû lyù toát baèng phöông phaùp sinh hoïc phaûi tieán haønh trung hoøa vaø ñieàu chænh pH veà 6.6 – 7.6. Trung hoøa baèng caùch duøng caùc dung dòch axit hoaëc muoái axit, caùc dung dòch kieàm hoaëc oxit ñeå trung hoøa dung dòch nöôùc thaûi. Moät soá hoùa chaát duøng ñeå trung hoøa: CaCO3, CaO, Ca(OH)2, MgO, Mg(OH)2, NaOH, Na2CO3,H2SO4, HCl, HNO3… Thöïc teá hieän nay ngöôøi ta hay söû dung dung dòch H2SO4 vaø NaOH ñeå trung hoøa nöôùc thaûi. 3.5.5.2 Keo tuï/ taïo boâng Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi coâng nghieäp söû duïng quaù trình keo tuï taïo boâng vaø laéng ñeå xöû lyù caùc chaát lô löûng, ñoä ñuïc, ñoä maøu. Ñoä ñuïc, ñoä maøu gaây ra bôûi caùc haït keo coù kích thöôùc beù (10-8 – 10-7 cm ). Caùc chaát naøy khoâng theå laéng hoaëc xöû lyù baèng phöông phaùp loïc maø phaûi söû duïng caùc chaát keo tuï vaø trôï keo tuï ñeå lieân keát caùc haït keo laïi thaønh caùc boâng caën coù kích thöôùc lôùn deå daøng loaïi boû ôû beå laéng. Caùc chaát keo tuï thöôøng söû duïng laø pheøn nhoâm, pheøn saét, caùc polyme,… trong ñoù, ñöôïc duøng roäng raûi nhaát laø pheøn nhoâm, pheøn saét vì noù hoaø tan toát trong nöôùc, giaù reû, hoaït ñoäng trong khoaûng pH lôùn. Ñeå taêng cöôøng cho quaù trình keo tuï, taêng toác ñoä laéng ngöôøi ta thöôøng cho theâm vaøo nöôùc thaûi caùc hôïp chaát cao phaân töû goïi laø chaát trôï keo tuï. Ñeå phaûn öùng dieãn ra hoaøn toaøn vaø tieát kieäm naêng löôïng, phaûi khuaáy troän ñeàu hoaù chaát vôùi nöôùc thaûi. Thôøi gian löu laïi trong beå troän khoaûng 5 phuùt. Tieáp ñoù thôøi gian caàn thieát ñeå nöôùc thaûi tieáp xuùc vôùi hoaù chaát cho ñeán khi baét ñaàu laéng dao ñoäng khoaûng 30 – 60 phuùt. Trong khoaûng thôøi gian naøy caùc boâng caën ñöôïc taïo thaønh vaø laéng xuoáng nhôø vaøo troïng löïc. Maët khaùc, ñeå taêng cöôøng quaù trình khuaáy troïân nöôùc thaûi vôùi hoaù chaát vaø taïo ñöôïc boâng caën ngöôøi ta duøng caùc thieát bò khuaáy troän khaùc nhau nhö : khuaáy troän thuyû löïc hay khuaáy troän cô khí. 3.5.3 COÂNG TRÌNH XLNT BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP SINH HOÏC. Xöû lyù nöôùc baèng sinh hoïc döïa vaøo caùc daïng leân men khaùc nhau. Leân men laø söï phaân huûy moät soá chaát thaûi höõu cô, chuùng thöôøng keøm theo söï thoaùt khí döôùi taùc duïng cuûa caùc enzim do caùc vi sinh tieát ra. Phöông phaùp xöû lyù sinh hoïc döïa treân nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa vi sinh vaät ñeå phaân huûy caùc chaát höõu cô nhieãm baãn nöôùc. Do vaäy, ñieàu kieän ñaàu tieân vaø voâ cuøng quan troïng laø nöôùc thaûi laø moâi tröôøng soáng cuûa vi sinh vaät phaân huûy caùc chaát höõu cô coù trong nöôùc thaûi. 3.5.3.1. Beå Aeroten. Beå Aeroten laø coâng trình laøm baèng beâtoâng, beâ toâng coát theùp, …vôùi maët baèng thoâng duïng nhaát laø hình chöõ nhaät. Hoãn hôïp buøn vaø nöôùc thaûi ñöôïc cho chaûy qua suoát chieàu daøi beå . Buøn hoaït tính laø loaïi buøn xoáp chöùa nhieàu vi sinh vaät coù khaû naêng oxy hoaù vaø khoaùng hoaù caùc chaát höõu cô chöùa trong nöôùc thaûi. Ñeå giöõ cho buøn hoaït tính ôû traïng thaùi lô löûng vaø ñeå ñaûm baûo oxy duøng cho quaù trình oxy hoaù caùc chaát höõu cô thì phaûi luoân luoân ñaûm baûo vieäc thoaùng gioù. Soá löôïng buøn tuaàn hoaøn vaø soá löôïng khoâng khí caàn caáp phuï thuoäc vaøo ñoä aåm vaø möùc ñoä yeâu caàu xöû lyù cuûa nöôùc thaûi. Nöôùc thaûi vôùi buøn hoaït tính tuaàn hoaøn sau khi._. qua beå Aeroten thì cho qua tieáp beå laéng II. ÔÛ ñaây buøn laéng, moät phaàn ñöa trôû laïi beå Aeroten, phaàn khaùc ñöa ñeán beå neùn buøn. Moät soá loaïi beå Aeroten thöôøng gaëp: beå Aeroten thoâng thöôøng, söùc chöùa cao, ñaåy, troän, . . . 3.5.3.2 Beå phaûn öùng sinh hoïc töøng meû lieân tuïc (SBR) Quaù trình phaûn öùng töøng meû lieân tuïc laø quy trình tuaàn hoaøn vôùi chu kyø thôøi gian sinh tröôûng giaùn ñoaïn maø khaû naêng thích öùng vôùi moät söï ña daïng cuûa quaù trình buøn hoaït tính – nhö laø khuaáy troän hoaøn chænh theo loái thoâng thöôøng, thaùo löu löôïng, tieáp xuùc oån ñònh vaø caùc chu trình suïc khí keùo daøi. Moãi beå SBR moät chu kyø tuaàn hoaøn bao goàm “caáp nöôùc”, “suïc khí”, “laéng”, “xaû nöôùc”, vaø “nghæ”. Bôûi thao taùc vaän haønh nhö tröôøng hôïp giaùn ñoaïn naøy, cuõng coù nhieàu khaû naêng khöû nitrir vaø photpho. Phaûn öùng beå SBR khoâng phuï thuoäc ñôn vò xöû lyù khaùc vaø raát thöôøng xuyeân chuùng hoaït ñoäng lieân tuïc trong chu trình ñem laïi lôïi ích kinh teá. Quy trình hoaït ñoäng cuûa beå SRB nhö sau: Giai ñoaïn “caáp nöôùc”: ñöa nöôùc thaûi ñuû löôïng ñaõ qui ñònh tröôùc vaøo beå SBR vaø noù baét ñaàu caùc chaát oâ nhieãm sinh hoïc bò thoái röõa Giai ñoaïn “suïc khí”: caùc phaûn öùng sinh hoùa hoaït ñoäng nhôø vaøo vieäc cung caáp khí, sinh khoái toång hôïp BOD, aniniac vaø nito höõu cô. Giai ñoaïn “laéng”: sau khi oxy hoùa sinh hoïc xaûy ra, buøn ñöôïc laéng vaø nöôùc noåi treân beà maët taïo lôùp maøng phaân caùch buøn, nöôùc ñaëc tröng. Giai ñoaïn “xaû nöôùc”: nöôùc noåi treân beà maët sau thôøi gian laéng (nöôùc ñaàu ra ñaõ xöû lyù) ñöôïc thaùo ra khoûi beå SBR maø khoâng coù caën caøo naøo theo sau. Giai ñoaïn “nghæ”: thôøi gian nghæ trong khi ñôïi naïp meû môùi. 3.5.3.3 Buøn hoaït tính Nguyeân lyù chung cuûa quaù trình buøn hoaït tính laø oxy hoùa sinh hoùa hieáu khí vôùi söï tham gia cuûa buøn hoaït tính. Buøn hoaït tính laø loaïi buøn xoáp chöùa nhieàu vi sinh coù khaû naêng oxy hoùa vaø khoaùng hoùa caùc chaát höõu cô chöùa trong nöôùc thaûi. 3.5.4 XÖÛ LYÙ BUØN Buøn caën cuûa nöôùc thaûi trong nhaø maùy xöû lyù laø hoãn hôïp cuûa nöôùc vaø caën laéng coù chöùa nhieàu chaát höõu cô coù khaû naêng phaân huûy, deã bò thoái röûa vaø coù caùc vi khuaån coù theå gaây ñoäc haïi cho moâi tröôøng vì theá caàn coù bieän phaùp xöû lyù tröôùc khi thaûi ra nguoàn tieáp nhaän. Muïc ñích cuûa quaù trình xöû lyù buøn caën laø: Giaûm khoái löôïng cuûa hoãn hôïp buøn caën baèng caùch gaït moät phaàn hay phaàn lôùn löôïng nöôùc coù trong hoãn hôïp ñeå giaûm kích thöôùc thieát bò xöû lyù vaø giaûm troïng löôïng thaûi vaän chuyeån ñeán nôi tieáp nhaän. Phaân huûy caùc chaát höõu cô deã bò thoái röõa, chuyeån chuùng thaønh caùc hôïp chaát höõu cô oån ñònh vaø caùc hôïp chaát voâ cô ñeå deã daøng taùch nöôùc ra khoûi buøn caën vaø khoâng gaây ra taùc ñoäng xaáu ñeán moâi tröôøng cuûa nôi tieáp nhaän. 3.5.4.1 Maùy loïc eùp baêng taûi Maùy laøm khoâ caën baèng loïc eùp treân baêng taûi ñöôïc duøng phoå bieán hieän nay vì quaûn lyù dôn giaûn, ít toán ñieän, hieäu suaát laøm khoâ caën chaáp nhaän ñöôïc. Heä thoáng loïc eùp caën treân baêng taûi goàm maùy bôm buøn töø beå coâ ñaëc ñeán thuøng hoøa troän hoùa chaát keo tuï vaø ñònh löôïng caën, thuøng naøy ñöôïc ñaët treân ñaàu vaøo cuûa baêng taûi, heä thoáng baêng taûi vaø truïc eùp, thuøng ñöïng vaø xe vaän chuyeån caën khoâ, bôm nöôùc saïch ñeå röûa baêng taûi, thuøng thu nöôùc loïc vaø bôm nöôùc loïc veà ñaàu cuûa baêng taûi ôû ñoaïn ñaàu cuûa baêng taûi ôû ñoaïn naøy nöôùc ñöôïc loïc qua baêng taûi thoe nguyeân taéc loïc troïng löïc, ñi qua caàn gaït ñeå san ñeàu caën treân toaøn chieàu roäng baêng, roài ñi qua truïc eùp vaø coù löïc eùp taêng daàn. Hieäu suaát laøm khoâ caën phuï thuoäc vaøo nhieàu thoâng soá nhö: ñaëc tính cuûa caën, caën coù troän vôùi hoùa chaát keo tuï hay khoâng, ñoä roãng cuûa baêng loïc, toác ñoä di chuyeån vaø löïc neùn cuûa baêng taûi. Noàng ñoä caën sau khi laøm khoâ treân maùy loïc eùp baêng taûi ñaït ñöôïc töø 15 – 25%. 3.5.5 KHÖÛ TRUØNG NÖÔÙC THAÛI Nöôùc thaûi sau khi xöû lyù baèng phöông phaùp sinh hoïc coøn chöùa khoaûng 105 – 106 vi khuaån trong 1ml. Haàu heát caùc loaïi vi khuaån coù trong nöôùc thaûi khoâng phaûi laø vi truøng gaây beänh, nhöng khoâng loaïi tröø khaû naêng toàn taïi moät vaøi loaøi vi khuaån gaây beänh naøo trong nöôùc thaûi ra nguoàn caáp nöôùc, hoà bôi, hoà nuoâi caù thì khaû naêng lan truyeàn beänh seõ raát cao, do ñoù phaûi coù bieän phaùp tieät truøng nöôùc thaûi tröôùc khi xaûy ra nguoàn tieáp nhaän. Caùc bieän phaùp tieät truøng nöôùc thaûi phoå bieán hieän nay laø: Duøng Clo hôi qua thieát bò ñònh löôïng Clo. Duøng Hypoclorit – canxi daïng boät – Ca(ClO)2 – hoøa tan trong thuøng dung dòch 3 – 5% roài ñònh löôïng vaøo beå tieáp xuùc. Duøng Hydroclorit – natri, nöôùc zavel NaClO. Duøng Ozon, Ozon ñöôïc saûn xuaát töø khoâng khí do maùy taïo Ozon ñaët trong nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi. Ozon saûn xuaát ra ñöôïc daãn ngay vaøo beå hoøa tan vaø tieáp xuùc. Duøng tia cöïc tím (UV) do ñeøn thuûy ngaân aùp löïc thaáp sinh ra. Ñeøn phaùt tia cöïc tím ñaët ngaäp trong möông coù nöôùc thaûi chaûy qua. Töø tröôùc ñeán nay, khi tieät truøng nöôùc thaûi hay duøng Clo hôi vaø caùc hôïp chaát cuûa Clo vì Clo laø hoùa chaát ñöôïc caùc ngaønh coâng nghieäp duøng nhieàu, coù saün treân thò tröôøng, giaù thaønh chaáp nhaän ñöôïc, hieäu quaû tieät truøng cao. Nhöng nhöõng naêm gaàn ñaây caùc nhaø khoa hoïc ñöa ra khuyeán caùo haïn cheá duøng Clo ñeå tieät truøng nöôùc thaûi vì: + Löôïng Clo dö 0.5mg/l trong nöôùc thaûi ñeå ñaûm baûo söï an toaøn vaø oån ñònh cho quaù trình tieät truøng seõ gaây haïi ñeán caù vaø caùc sinh vaät nöôùc coù ích khaùc. + Clo keát hôïp vôùi Hydrocacbon thaønh hôïp chaát coù haïi cho moâi tröôøng soáng. NaOCl Nöôùc vaøo Nöôùc ra Trong quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi, coâng ñoaïn khöû khuaån thöôøng ñaët ra ôû cuoái quaù trình, tröôùc khi laøm saïch nöôùc trieät ñeå vaø chuaån bò ñoå vaøo nguoàn. Hình 3.1 Beå khöû truøng 3.6 COÂNG TRÌNH TRONG THÖÏC TEÁ Hình 3.2 Sô ñoà coâng ngheä heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi KCN Ñöùc Hoøa I Xử lý sơ bộ N1 Xử lý sơ bộ N2 Xử lý sơ bộ NN Bể gom Bể trung hòa Kiềm/axít Bể sục khí Bể gom bùn Thải ra sông Vàm Cỏ Đông đạt TCVN 6980-2001 (Q = 50-200 m3/s, F3) và TCVN 5945-1995-A Bể điều hòa Không khí Máy ép bùn Bánh bùn đi xử lý tiếp Hóa chất Bùn Nước Khí Nhà máy N1 Nhà máy N2 Nhà máy NN Bể lắng Bể chứa Bể khử trùng Hồ sinh học Nước thải sinh hoạt từ các công trình dịch vụ-quản lý-hành chính sau bể tự hoại T/bị tách rác tinh T/bị tách rác thô Bể hấp thụ than hoạt tính Hình 3.3 Sô ñoà coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi KCN Myõ Xuaân Beå SBR 1 Keo tuï/boâng tuï Beå buøn Maùy eùp buøn Baõi choân laáp Beå SBR 2 Beå SBR 3 Beå kî khí Dinh döôõng Möông laéng caùt Beå trung hoøa Hoá gom Nước thải từ cống chung của KCN Khoâng khí dd Xuùt, dd Axít Nguoàn tieáp nhaän Laéêng hoùa lyù Khöû truøng Hình 3.4 Coâng ngeä xöû lyù nöôùc thaûi taïi KCN Vieät Nam - Singarpore 3.7 .COÂNG NGHEÄ ÑÖÔÏC ÑEÀ XUAÁT 3.7.1 Yeâu caàu möùc ñoä xöû lyù Nöôùc thaûi töø caùc nhaø maùy xí nghieäp trong khu coâng nghieäp seõ ñöôïc xöû lyù sô boä taïi moãi ñôn vò tröôùc khi thaûi ra heä thoáng coáng chung ñeå ñeán traïm xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung cuûa khu coâng nghieäp. Taïi ñaâyseõ aùp duïng caùc phöông phaùp xöû lyù ñeå ñaûm baûo nöôùc sau xöû lyù thaûi ra soâng Thò Tính ñaït tieâu chuaån TCVN 6898 – 2005. Baûng 3.1 Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm tröôùc vaø sau xöû lyù: Haïng muïc Moâ taû Ñôn vò Thoâng soá thieát keá Chaát löôïng nöôùc thaûi sau xöû lyù (loaïi A) 1 Nhieät ñoä 0C 35 40 2 PH 5.5-8.5 6-9 3 BOD5 mg/l 300 20 4 COD mg/l 600 50 5 TSS mg/l 300 50 6 P mg/l 153 4 7 N mg/l 15 30 8 NH3 mg/l 10 0.1 3.7.2 Cô sôû ñeå löïa choïn coâng ngheä Löu löôïng 4000 m3/ngaøy ñeâm . Hieäu quaû xöû lyù cuûa caùc coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung taïi caùc khu coâng nghieäp hieân nay. - Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi taäp trung veà traïm xöû lyù : Tính chaát nöôùc thaûi ít ñoäc haïi, ña soá laø caùc hôïp chaát deã xöû lyù, ñaõ ñöôïc xöû lyù cuïc boâ, chuû yeáu chæ laø haát thaûi höõu cô coù tæ leä BOD5 ; COD = 0.5, do ñoù ta coù theå aùp duïng phöông phaùp sinh hoïc buøn hoaït tính keát hôïp vôùi xöû lyù hoùa lyù ñeå xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung cho khu coâng nghieäp Myõ Phöôùc III. Coâng ngheä ñöôïc ñeà xuaát nhö sau: Hình 3.5 Sô ñoà coâng ngheä ñöôïc ñeà xuaát Nöôùc thaûi töø ñöôøng coáng chung Beå Aerotank Keo tuï/boâng tuï Beå laéng ñôït I Thaûi ra nôi tieáp nhaän, ñaït tieâu chuaån TCVN 6980 – 2001 vaø TCVN 5945 – 1995 Hoá thu Maùy eùp buøn Beå laéng ñôït II Beå neùn buøn Raùc – choân laáp Hoùa chaát keo tuï & boâng tuï Khöû truøng Baõi choân laáp Song chaén raùc thoâ BeåTrung hoøa N/P Axít HCl, xuùt NaOH Beå ñieàu hoøa Hoà sinh hoïc Nöôùc möa chaûy traøn theo ñöôøng coáng chung 3.8 . THUYEÁT MINH COÂNG NGHEÄ Nöôùc thaûi trong khu coâng nghieäp sau khi ñöôïc xöû lyù sô boä seõ theo coáng tröôùc khi vaøo beå thu gom ñöôïc daãn qua song chaén raùc ñeå gaïn nhöõng vaät coù kích thöôùc lôùn nhaèm baûo veä bôm vaø thuaän lôïi cho caùc coâng trình xöû lyù ñôn vò tieáp theo. Beå thu gom Nöôùc thaûi ñöôïc thu gom vaøo beå naøy. Töø beå naøy nöôùc thaûi ñöôïc bôm qua ñeán beå laéng caùt daïng möông. Beå laéng caùt Taïi ñaây, caùt haït caùt trong nöôùc thaûi ñöôïc laéng xuoáng ñaùy beå ñeå ñaûm baûo thieát bò vaø ñöôøng oáng cho caùc coâng trình xöû lyù tieáp theo. Caùt ñöôïc bôm ra ngoaøi ñöôïc daãn ñeán saân phôi caùt, coøn nöôùc thaûi seõ tieáp tuïc töï chaûy vaøo beå ñieàu hoøa. Beå ñieàu hoøa Vì ñaëc tính toái öu cuûa heä thoáng xöû lyù, beå ñieàu hoøa khoâng theå thieáu trong coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi. Beå seõ ñieàu hoøa doøng löu löôïng xuyeân suoát traïm xöû lyù, giaûm ñaùng keå dao ñoäng thaønh phaàn nöôùc thaûi ñi vaøo caùc coâng ñoaïn phía sau. Hôn nöõa, beå ñieàu hoøa coøn coù moät soá thuaän lôïi nhö: Caân baèng löu löôïng ñeå söï bieán ñoäng löu löôïng nhoû nhaát, caân baèng taûi löôïng caùc chaát höõu cô, khöû muøi töông ñoái. ÔÛ beå naøy, khí ñöôïc caáp vaøo baèng maùy thoåi khí . Beå naøy coøn coù vai troø nhö beå chöùa khi heä thoáng döøng laïi ñeå söûa chöõa hoaëc baûo trì. Sau ñoù nöôùc thaûi seõ ñöôïc bôm sang beå ñieàu chænh pH. Beå ñieàu chænh pH Trong beå naøy, NaOH vaø H2SO4 ñöôïc chaâm vaøo ñeå chænh pH. NaOH vaø H2SO4 ñöôïc caáp vaøo bôûi bôm rieâng vaø hoaït ñoäng döïa treân tín hieäu nhaän ñöôïc töø ñaàu ñieàu khieån pH. Nöôùc thaûi sau khi ñöôïc ñieàu chænh pH thích hôïp seõ töï chaûy vaøo beå keo tuï. Beå keo tuï Trong beå naøy, PAC ñöôïc chaâm vaøo vôùi lieàu löôïng xaùc ñònh, taïi ñaây nhöõng haït tuûa nhoû ñöôïc hình thaønh; chaát raén lô löûng vaø chaát thaûi seõ baùm treân beà maët nhöõng haït tuûa.Nhöõng haït naøy seõ cuøng nöôùc thaûi tieáp tuïc chaûy qua beå taïo boâng. Beå taïo boâng Do nhöõng haït tuûa nhoû hình thaønh trong quaù trình keo tuï laøraát nhoû vaø coù tyû troïng thaáp neân laéng raát chaäm. Flock, moät hôïp chaát cao phaân töû coù ñoä nhôùt cao ñöôïc chaâm vaøo beå taïo boâng, chuùng ñoùng vai troø nhö nhöõng sôïi tô nheän queän nhöõng haït tuûa naøy laïi vôùi nhau taïo thaønh nhöõng boâng lôùn hôn coù tyû troïng cao hôn seõ deã daøng laéng neân hieäu quaû laéng trong quaù trình laéng seõ toát hôn. Beå laéng 1 Sau khi qua beå taïo boâng nöôùc thaûi chaûy traøn qua beå naøy. Trong beå naøy, dieãn ra quaù trình laéng, phaàn nöôùc trong seõ chaûy traøn qua beå trung gian, phaàn buøn laéng xuoáng ôû phaàn pheãu ñaùy beå ñöôïc bôm sang beå neùn buøn, coøn nöôùc thaûi seõ töï chaûy vaøo beå trung gian. Beå trung gian Beå naøy coøn coù vai troø chöùa nöôùc trong töø sau quaù trình laéng vaø trong thôøi gian chôø ñieàn nöôùc vaøo beå SBR. Ñoàng thôøi ñieàu hoøa löu löôïng nöôùc thaûi tröôùc khi cho vaøo beå SBR.Vì SBR laøm vieäc theo meû neân phaûi ñaûm baûo löu löôïng trong beå SBR. Nöôùc taïi beå naøy seõ ñöôïc bôm qua beå SBR. Beå phaûn öùng sinh hoïc töøng meû lieân tuïc (beå SBR) Trong beå naøy seõ xaûy ra quy trình phaûn öùng töøng meû lieân tuïc ñoù laø quy trình tuaàn hoaøn vôùi chu kyø thôøi gian sinh tröôûng giaùn ñoaïn maø khaû naêng thích öùng vôùi moät söï ña daïng cuûa quaù trình buøn hoaït tính – nhö laø khuaáy troän hoaøn chænh theo loái thoâng thöôøng, thaùo löu löôïng, tieáp xuùc oån ñònh vaø caùc chu trình suïc khí keùo daøi. Beå SBR moät chu kyø tuaàn hoaøn bao goàm “CAÁP NÖÔÙC”, “SUÏC KHÍ”, “LAÉNG”, “CHAÉT”, vaø “NGHÆ”. Phaûn öùng beå SBR khoâng phuï thuoäc ñôn vò xöû lyù khaùc vaø raát thöôøng xuyeân chuùng hoaït ñoäng lieân tuïc trong chu trình ñem laïi nhieàu lôïi ích kinh teá. Theå tích caáp nöôùc lôùn nhaát cho moät chu kyø 667m3/beå SBR. Beå khöû truøng Nöôùc thaûi sau khi xöû lyù baèng phöông phaùp sinh hoïc coøn chöùa nhieàu vi khuaån. Haàu heát caùc loaïi vi khuaån coù trong nöôùc thaûi khoâng phaûi laø vi truøng gaây beänh, nhöng khoâng loaïi tröø khaû naêng toàn taïi moät vaøi loaïi vi khuaån gaây beänh naøo ñoù. Vì vaäy, tröôùc khi xaû ra moâi tröôøng, nöôùc ñöôïc ñöa ñeán beå khöû truøng, moät löôïng hoùa chaát Natri Hypochlorite (NaOCl) ñöôïc chaâm vaøo ñeå tieâu huûy caùc vi khuaån trong doøng nöôùc ra. Beå neùn buøn Buøn caën cuûa nöôùc thaûi trong nhaø maùy xöû lyù laø hoãn hôïp cuûa nöôùc vaø caën laéng coù chöùa nhieàu hôïp chaát höõu cô coù khaû naêng phaân huûy, deã bò thoái röõa vaø coù caùc vi khuaån coù theå gaây ñoäc haïi cho moâi tröôøng vì theá caàn phaûi xöû lyù tröôùc khi thaûi ra nguoàn tieáp nhaän. Buøn dö töø beå laéng ñöôïc ñöa veà beå neùn buøn. Beå naøy thieát keá nhö beå neùn buøn troïng löïc. Nöôùc taùch buøn töï chaûy veà beå tieáp nhaän. Buøn neùn seõ ñöôïc bôm ñeán maùy eùp buøn. Maùy eùp buøn Töø beå neùn buøn, buøn ñöôïc bôm vaøo maùy buøn ñeå taùch bôùt nöôùc ra khoûi buøn. Tröôùc khi ñeán maùy eùp buøn, buøn neùn seõ ñöôïc troän vôùi polymer ôû beå troän buøn ñeå taêng hieäu quaû cuûa quaù trình eùp buøn. Nöôùc sau khi eùp ra phaûi ñöôïc ñöa veà laïi beå tieáp nhaän ñeå xöû lyù laïi. Buøn sau khi eùp coù theå vaän chuyeån ñi xöû lyù nhö chaát thaûi raén. ChöôngIV: TÍNH TOAÙN CAÙC COÂNG TRÌNH ÑÔN VÒ 4.1 SOÁ LIEÄU ÑAÀU VAØO Heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung KCNT Myõ Phöôùc vôùi coâng suaát 4.000 m3/ngaøy.ñ. Löu löôïng nöôùc thaûi trung bình : Q = 4000 / 24 = 166.67 m3/h. Haàu heát taát caû caùc nhaø maùy trong khu coâng nghieäp hoaït ñoäng töø 1 ca ñeán 2 ca trong ngaøy, tuy nhieân moät soá nguoàn nöôùc thaûi töø caùc nhaø maùy hoaït ñoäng caû 3 ca trong ngaøy. Vôùi löu löôïng nöôùc thaûi trung bình laø 46.3 l/s, coù theå choïn heä soá khoâng ñieàu hoøa cuûa nöôùc thaûi ñeå ñaûm baûo heä thoáng xöû lyù luoân luoân tieáp nhaän ñaày ñuû nguoàn nöôùc thaûi khi löu löôïng lôùn nhaát, Kh = 2.5. Do ñoù: Löu löôïng cao nhaát: Q = 166.67 x 2.5 = 416.675 417 m3/h. Bảng 4.1 : Löu löôïng nöôùc thaûi. Löu löôïng Giai ñoaïn 1 Q 4.000 m3/ngaøy Qmax 417 m3/h Qtb 166,67 m3/h 4.2 SONG CHAÉN RAÙC THOÂ ª Möông daãn nöôùc thaûi vaøo : Chieàu roäng: B = 300 mm. Ñoä doác: I = 0,0008. Vaän toác nöôùc chaûy: v = 0,8 m/s. ª Choïn song chaén raùc laøm baèng theùp khoâng ræ, thanh chaén coù thieát dieän hoãn hôïp. Tieát dieän thanh : s x l = 8 x 50 mm. Khoaûng caùch giöõa caùc thanh: b = 16 mm. ª Soá khe hôû cuûa song chaén raùc Trong ñoù ° Qmax: löu löôïng giaây cöïc ñaïi ° V: vaän toác nöôùc thaûi qua song chaén raùc öùng vôùi löu löôïng toái ña. Theo Giaùo trình XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI_GS.PTS Hoaøng Hueä thì v = 0.81.0 m/s. ° K = 1.05 laø heä soá tính ñeán hieän töôïng thu heïp doøng chaûy khi qua song chaén raùc. ° hmax: chieàu cao ngaäp nöôùc ôû chaân song chaén raùc öùng vôùi Qmax. Ta laáy hmax baèng chieàu cao möïc nöôùc cuûa möông öùng vôùi Qmax. (m). ° b = 16 mm = 0,016 m. à ° Choïn n = 20 khe ª Chieàu roäng thieát keá song chaén raùc ( chieàu roäng möông ñaët song chaén raùc): 472 mm Choïn Bs = 472 mm = 0,472 m ª Kieåm tra söï laéng caën ôû phaàn môû roäng tröôùc song chaén raùc: Vaän toác nöôùc thaûi tröôùc song chaén raùc Vkt khoâng ñöôïc nhoû hôn 0,4 m/s (Theo Giaùo trình XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI_GS.PTS Hoaøng Hueä). Vkt = 0,5 m/s > 0,4 m/s à thoûa ñieàu kieän khoâng laéng caën. ª Chieàu daøi môû roäng möông tröôùc song chaén raùc: à ª Chieàu daøi ñoaïn thu heïp sau song chaén raùc: ª Chieàu daøi ñoaïn ñaët song chaén raùc coù chieàu roäng Bs. (Theo Giaùo trình XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI_GS.PTS Hoaøng Hueä). Choïn l = 1,084 m ª Toång chieàu daøi möông ñaët song chaén raùc: L = l1 + l + l2 = 0,236 + 1,084 + 0,18 = 1,5(m). ª Toån thaát aùp löïc qua song chaén raùc: Trong ñoù: ° vmax: vaän toác cöïc ñaïi taïi ñoaïn möông tröôùc song chaén raùc. à ° k1: heä soá tính ñeán söï taêng trôû löïc do raùc vöôùng maéc sinh ra, k1 = 23. Ta choïn k1 = 3. ° g: gia toác troïng tröôøng (g = 9,81 m/s2). ° : heä soá toån thaát cuïc boä taïi song chaén raùc, phuï thuoäc vaøo hình daùng tieát dieän thanh. Vôùi: * : goùc nghieâng ñaët song chaén raùc so vôùi phöông ngang ( = 600). * : heä soá phuï thuoäc tieát dieän thanh chaén. Thanh coù tieát dieän hoãn hôïp neân = 1.83 (Tra baûng 2-2 Giaùo trình XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI_GS.PTS Hoaøng Hueä). ð ª Chieàu cao möông ñaët song chaén raùc: H = hmax + hs + h , Trong ñoù: ° h : chieàu cao töø möïc nöôùc cao nhaát ñeán saøn coâng taùc. Choïn h = 0,336 m ° hmax = 0,24 m ° hs = 0,024 m ð Vaäy : H = 0,6 m hs h1 h1 Bs Bk Ls L1 L2 0,5m Hình 4.1 Song chaén raùc thoâ ª Haøm löôïng chaát lô löûng SS vaø BOD cuûa nöôùc thaûi sau khi qua song chaén raùc giaûm 4%, coøn laïi: CSS = CSSd x ( 100 – 4)% Vôùi CSSd = 300 mg/l, haøm löôïng caën lô löûng ban ñaàu àCSS = 300 ( 100 – 4)% = 288 mg/l CBOD = CBODd x (100 – 4)% Vôùi CBODd = 300 mg/l, haøm löôïng BOD5 ban ñaàu. àCBOD = 300 (100 – 4)% = 288 mg/l 4.3 HOÁ THU Caùc oáng xaû töø caùc nhaø maùy, xí nghieäp trong khu coâng nghieäp ñöôïc thieát keá theo cheá ñoä töï chaûy. ª Theå tích höõu ích cuûa hố thu nước thải : V höõu ích = , Vôùi : - : löu löôïng nöôùc thaûi trung bình ngaøy ñeâm, Q = 4000 m3/ngaøy.ñ. - t : Thôøi gian löu nöôùc trong haàm, choïn t = 15 phuùt à V höõu ích = , Choïn V = 105 ( m3 ). ª Kích thöôùc hoá thu nöôùc thaûi : L x B x H = 6m x 4,5m x 5m. Hình 4.2 Hoá thu 4.4 SONG CHAÉN RAÙC TINH Bảng 4.2 Caùc thoâng soá thieát keá löôùi chaén raùc ( hình neâm) Thoâng soá Löôùi coá ñònh Löôùi quay Hieäu quaû khöû caën lô löûng,% Taûi troïng,l/m2.phuùt Kích thöôùc maét löôùi,mm Toån thaát aùp löïc,m Coâng suaát motor,HP Chieàu daøi troáng quay,m Ñöôøng kính troáng,m 5 ¸ 25 400 ¸ 1200 0,2 ¸ 1,2 1,2 ¸ 2,1 - - - 5 ¸ 25 600 ¸ 4600 0,25 ¸ 1,5 0,8 ¸ 1,4 0,5 ¸ 3,0 1,2 ¸ 3,7 0,9 ¸ 1,5 Baûng 4.3 Catalogue veà löôùi chaén tinh cuûa haõng PRO - Equipment A (mm) 300 600 1000 1500 2000 B (mm) 1300 1300 1200 1200 1150 C (mm) 370 670 1070 1570 2070 Qmax(l/s) 7,0 16,7 32,0 38,9 47,2 G ( kg) 130 170 230 290 370 Choïn löôùi coá ñònh ( daïng loõm) coù kích thöôùc maét löôùi d = 0,5mm Hieäu quaû xöû lyù caën lô löûng E = 15% Vôùi Qmax = 210 m3/h = 58 l/s QTB = 167 m3/h = 46 l/s Ta choïn 2 löôùi coá ñònh coù kích thöôùc nhö sau: A = 2000mm , B = 1200 mm , C = 2070 mm Haøm löôïng caën lô löûng sau khi qua song chaén raùc C = (1 - 0,15)x 288 mgSS/l =245 mgSS/l Hieäu quaû xöû lyù BOD5 laø 10%, haøm löôïng BOD5 coøn laïi BOD5 = 288 (1- 10%) = 259 mg/l Hieäu quaû xöû lyù COD laø 10%, haøm löôïng COD coøn laïi laø: COD = 600 ( 1- 10%) = 540 mg/l 4.5 BEÅ LAÉNG CAÙT Vai troø cuûa beå laéng caùt keát hôïp taùch daàu môõ laø baûo veä caùc thieát bò maùy moùc khoûi bò aên moøn, giaûm söï laéng ñoïng caùc vaät lieäu naëng trong oáng, keânh möông daãn,…, giaûm soá laàn röûa caùc beå phaân huûy caën do tích tuï quaù nhieàu caùt, ñoàng thôøi loaïi boû vaùng daàu môõ. ¤ Chieàu daøi cuûa beå laéng caùt ngang ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc: Trong ñoù: K: heä soá phuï thuoäc vaø loaïi beå laéng caùt vaø ñoä thoâ thuûy löïc cuûa haït caùt, K = 1,3 H: ñoä saâu tính toaùn cuûa beå laéng caùt, H = 0,25 – 1m, choïn H = 0,3m vmax: toác ñoä lôùn nhaát cuûa nöôùc thaûi trong beå laéng caùt ngang, vmax = 0,3 m/s. Uo = ñoä thoâ thuûy löïc cuûa haït caùt, Uo = 18,7 – 24,2 mm/s. ÖÙng vôùi ñöôøng kính cuûa haït caùt d = 0,25 mm. Choïn Uo = 24,2 mm/s. Vaäy : =4,83m ¤ Chieàu roäng cuûa beå laéng caùt ngang : Trong ñoù: Qmax: Löu löôïng lôùn nhaát giaây, Qmax = 417 m3/h = 116 l/s = 0,116 m3/s vmax = 0,3 m/s H = 0,3 m Choïn 4 beå laéng caùt ngang daïng möông. Chieàu roäng moãi ngaên la ø: =0,3m ¤ Chieàu roäng maùng: Trong ñoù: B = 1,3m v = 0,3m m : heä soá löu löôïng cuûa cöûa traøn phuï thuoäc vaø goùc tôùi ( choïn theo baûng 4-2, TÍNH TOAÙN THIEÁT KEÁ COÂNG TRÌNH XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI _TS.Trònh Xuaân Lai). Choïn goác tôùi , choïn m = 0,352. Qmax = 0,116 m3/s. K = 1,3. Vaäy: =0,2m ¤ Ñoä cheânh ñaùy: Trong ñoù: Qmax = 0,116 m3/s B = 1,3. v = 0,3m/s. K = Qmin/Qmax = 167/417 = 0,4 Vaäy : = 0,2m ¤ Theå tích phaàn chöùa caën cuûa beå laéng caùt ngang: Trong ñoù: Qtb = 4000 m3/ngñ q0: löôïng caùt trong 1000 m3 nöôùc thaûi, q0 = 0,15 m3 caùt/1000 m3 nöôùc thaûi Vaäy: = 0,6 m3/ngaøy ñeâm Phaàn laéng caùt ñöôïc boá trí ôû phía tröôùc cuûa beå laéng caùt ngang. Treân maët baèng coù daïng hình vuoâng, kích thöôùc 1,1 x 1,1m, saâu H + 0,64m = 0,3 + 0,64 = 0,94m Phaàn lôùp ñeäm ruùt nöôùc coù ñoä saâu 0,64m. ¤ Haøm löôïng chaát lô löûng, COD vaø BOD cuûa nöôùc thaûi sau khí qua beå laéng caùt giaûm 5% vaø coøn laïi CSS2 = CSS1 (100 – 5)% CSS1 = 245 mg/l, haøm löôïng chaát lô löûng khi qua chaén raùc ð CSS2 = 245 (100 – 5)% = 233 mg/l CCOD2 = CCOD1 (100 – 5)% CCOD1 =540 mg/l, haøm löôïng COD ban ñaàu ð CCOD2 = 540 (100 – 5)% =513 mg/l CBOD2 = CBOD1 (100 –5)% CBOD1 = 259 mg/l, haøm löôïng BOD khi qua chaén raùc ðCBOD2 = 259 (100 – 5)% = 246 mg/l ª Tính saân phôi caùt Löôïng caùt sinh ra moãi ngaøy W = 0,6 m3/ngaøy = 600 kg/ngaøy. Choïn thôøi gian phôi caùt t = 7 ngaøy Theå tích saân phôi caùt : V = W * t = 0,6 * 7 = 4,2 m3 Kích thöôùc saân phôi caùt : D * R * C = 4m* 5m* 0,21m 4.6 BEÅ ÑIEÀU HOØA ¤ Theå tích beå ñieàu hoøa: Ñeå xaùc ñònh chính xaùc dung tích cuûa beå ñieàu hoøa, ta caàn coù caùc soá lieäu veà ñoä bieán thieân löu löôïng nöôùc thaûi theo töøng khoaûng thôøi gian trong ngaøy, löu löôïng trung bình trong ngaøy. ÔÛ ñaây do thôøi gian laøm luaän vaên coù haïn neân khoâng coù ñuû ñieàu kieän ñeå ño veà ñoä bieán thieân cuûa nöôùc thaûi cuï theå trong ngaøy theo töøng khoaûng thôøi gian, do ñoù ta chæ tính theå tích cuûa beå ñieàu hoøa moät caùch gaàn ñuùng. Thôøi gian löu nöôùc cuûa beå ñieàu hoøa choïn laø t = 6h Theå tích höõu ích cuûa beå ñieàu hoøa ñöôïc tính nhö sau: Vñh = QhTB. t = 167 x 6 = 1002m3 Choïn chieàu cao höõu ích cuûa beå ñieàu hoaø h = 5m Chieàu cao baûo veä cuûa beå ñieàu hoaø laø hbv = 0,5 m Þ Chieàu cao xaây döïng cuûa beå ñieàu hoøa laø: H = h + hbv = 5 + 0,5 = 5,5 m F = B x L = = 200 m3 Choïn B = 12 m , L = 18 m Theå tích xaây döïng beå ñieàu hoøa: B x L x H = 12 x 18 x 5,5 = 1188m Hình 4.3 Beå ñieàu hoøa ¤ Tính toaùn heä thoáng caáp khí cho beå ñieàu hoøa: Löôïng khoâng khí caàn thieát : Lkhí = QhTB x a Vôùi : QhTB : löu löôïng nöôùc thaûi trung bình giôø, Qhmax = 167 m3/h a : löu löôïng khoâng khí caáp cho beå ñieàu hoøa, a=3,74 m3khí/m3nöôùc thaûi Þ Lkhí = 167 x 3,74 = 624,6 m3/h =0,1735m3/s Choïn heä thoáng caáp khí baèng oáng PVC coù ñuïc loã, bao goàm 11 oáng ñaët doïc theo chieàu daøi beå ( 18 m), caùc oáng caùch nhau 2 m, 2 oáng ñaët saùt töôøng. Hai oáng moät doøng tuaàn hoaøn ñaët saùt beå coù löu löôïng baèng ½ löu löôïng khí cuûa caùc oáng hai doøng tuaàn hoaøn ñaët giöõa beå, neân ta xem hai oáng nhö laø moät oáng coù löu löôïng laø q. vaäy ta coù 10 oáng caáp khí. Löu löôïng khí cuûa moãi oáng taïo hai doøng tuaàn hoaøn laø : q2 = = 62,46m3/h Cöôøng ñoä suïc khí cuûa oáng taïo hai doøng tuaàn hoaøn laø: q = = 3,47 m3/h.m Löu löôïng khí cuûa oáng taïo moät doøng tuaàn hoaøn laø: q1 = = 31,23 m3/h Cöôøng ñoä suïc khí cuûa oáng taïo hai doøng tuaàn hoaøn laø: q = = 1,735 m3/h.m Vaän toác khí qua loã : vloã = 5 ¸ 20 m/s ¤ Ñöôøng kính theo vaän toác khí trong oáng Choïn vaän toác qua oáng laø 7 m/s Ñöôøng kính oáng daãn khí trong beå ñieàu hoøa : Ống taïo 1 doøng tuaàn hoaøn: d1 = = 0,051 m Þ choïn f50mm Ống taïo 2 doøng tuaàn hoaøn: d2 = = 0,072 m Þ choïn f75mm Choïn vaän toác qua ñöôøng oáng chính vôùi Lkhí = 467,5 m3/h laø v = 12m/s Ñöôøng kính cuûa oáng chính laø: D = = 0,117 m Choïn D = 110 mm Caùc loã treân oáng phaûi ñaët caùch nhau 3 ¸6 cm Þ choïn 5cm Soá loã treân oáng : n = = 360 loã Löu löôïng khí qua loã taïo hai doøng tuaàn hoaøn: qloã = 0,1735 m3/h Löu löôïng khí qua loã taïo moät doøng tuaàn hoaøn: qloã = 0,0868 m3/h Ñöôøng kính loã d = 3mm = 0,003 m Vaän toác khí qua loã oáng taïo hai doøng tuaàn hoaøn: vloã = = 7m/s Vaän toác khí qua loã oáng taïo moät doøng tuaàn hoaøn: vloã = = 5,23 m/s Vaän toác khí qua loã naèm trong tieâu chuaån cho pheùp 5 – 20 m/s OÁng ñöôïc ñaët treân giaù ñôõ ôû ñoä cao 15 cm so vôùi ñaùy. ¤ Aùp löïc caàn thieát cho heä thoáng oáng khí neùn: Vôùi: Hc: Aùp löïc yeâu caàu chung khi taïo boït khí (m) Hc = hd + hc + H + hf H: Chieàu cao coâng taùc beå, H = 5,5(m). hc: Toån thaát cuïc boä qua thieát bò phaân phoái, hc khoâng vöôït quaù 0,5m. hd: Toån thaát qua thieát bò phaân phoái (m). Toång hd vaø hf khoâng vöôït quaù 0,4 (m). Vaäy: Hc = 0,5 + 0,4 + 5,5 = 5,9 (m). ð Aùp löïc khí neùn trong beå ñieàu hoøa: . ¤ Coâng suaát cuûa maùy neùn khí Trong ñoù: N: Coâng suaát cuûa maùy neùn khí (KW) qk: Löu löôïng khí caáp cho beå, qk = 0,1735 (m3/s). p: Aùp löïc khoâng khí, p = 1,57 (atm). : Coâng suaát cuûa bôm thöôøng ñaït töø 65 – 85%, choïn =80%. Vaäy: KW. ¤ Haøm löôïng SS, BOD, vaø COD sau khi qua beå ñieàu hoøa: Haøm löôïng chaát lô löûng, BOD vaø COD cuûa nöôùc thaûi sau khi qua beå ñieàu hoøa giaûm 10% vaø coøn laïi CSS3 = CSS2 (100 – 10)% CSS2 = 233 mg/l, haøm löôïng chaát lô löûng sau khi qua beå laéng caùt vaø taùch daàu môõ ð CSS3 = 233 (100 – 10)% = 210 mg/l CCOD3 = CCOD2 (100 – 10)% CCOD2 = 513 mg/l, haøm löôïng COD coøn laïi sau khi qua beå laéng caùt vaø taùch daàu môõ. ð CCOD3 = 513 (100 – 10)% = 462 mg/l CBOD3 = CBOD2 (100 –10)% CBOD2 = 246 mg/l, haøm löôïng BOD sau khi qua beå laéng caùt vaø taùch daàu môõ ðCBOD3 = 246 (100 – 10)% = 221 mg/l 4.7 BEÅ TRUNG HOØA Löu löôïng nöôùc thaûi QhTB = 167 m3/h Thôøi gian löu nöôùc cho toaøn boä beå trung hoøa laø 12 phuùt. Hai beå troän baèng caùnh khuaáy vôùi thôøi gian löu moãi beå laø 6 phuùt ¤ Tính toaùn beå khuaáy troän baèng caùnh khuaáy ¥ Theå tích höõu ích moãi beå : V = QhTB.t = 167m3/h x = 16,7 m3 ¥ Choïn beå vôùi kích thöôùc BxLxH = 2,5 x 2,5 x 3 = 18,75 m3 ¥ Choïn chieàu cao baûo veä hbv = 0,5 ¥ Chieàu cao xaây döïng beå laø: H =3 + 0,5 = 3,5 m ¤ Tính toaùn thieát bò khuaáy troän Duøng maùy khuaáy chaân vòt ba caùnh, nghieâng goùc 45°C höôùng leân treân ñeå ñöa nöôùc töø döôùi leân treân. Naêng löôïng truyeàn vaøo nöôùc: P = G2Vm Trong ñoù: G: giadient vaän toác, G = 160 s-1 V: theå tích beå, V = 18,75 m3 m : ñoä nhôùt ñoäng löïc hoïc cuûa nöôùc, öùng vôùi t=25°C, m = 0,9.10-3 Ns/m2 Þ P = 1602 x 18,75 x 0,9.10-3 = 432J/s = 0,432 kW Hieäu suaát ñoäng cô h = 0,8 Þ Coâng suaát ñoäng cô laø: 0,432: 0,8 = 0,3456 kW choïn maùy APM-200 ñoäng cô coù coâng suaát 0,4 kW ¤ Tính toaùn hoùa chaát trung hoøa § Boàn chöùa dung dòch axit H2SO4 Löu löôïng thieát keá: Q = 167 m3/h pH vaøo max = 9 pH trung hoøa = 7 K =0,000005 mol/l Khoái löôïng phaân töû H2SO4 = 98 g/mol Noàng ñoä dung dòch H2SO4 = 98% Troïng löôïng rieâng cuûa dung dòch = 1,84 Lieàu löôïng chaâm vaøo = =0,045 l/h Noàng ñoä H2SO4 = 10% Lieàu löôïng caàn thieát = 0,045/10% = 0,45 l/h Thôøi gian löu = 15 ngaøy Theå tích caàn thieát cuûa beå chöùa = 0,45 * 24 * 15 = 162 lit § Boàn chöùa dung dòch NaOH Löu löôïng thieát keá: Q = 167 m3/h pH vaøo max = 5 pH trung hoøa = 7 K =0,00001 mol/l Khoái löôïng phaân töû NaOH = 40g/mol Noàng ñoä dung dòch NaOH = 20% = 200 kg/ m3 Troïng löôïng rieâng cuûa dung dòch = 1,53 Lieàu löôïng chaâm vaøo = =0,22 l/h Thôøi gian löu = 15 ngaøy Theå tích caàn thieát cuûa beå chöùa = 0,22 * 24 * 15 = 79,2 lit 4.8 BEÅ KEO TUÏ Thoâng soá thieát keá beå troän nhanh trong xöû lyù nöôùc thaûi - Thôøi gian löu nöôùc t = 5 – 20 s Gradient vaän toác G = 250 – 1500 s-1 Choïn t = 10( s ) ; G = 520 s-1 ¤ Theå tích beå troän : V = QhTB x t = 167 x 10/60 = 27,83 m3 Beå troän hình vuoâng vôùi tæ leä H : B = 1,5 : 1 ¤ Choïn chieàu cao beå troän laø H = 4 m F = B x L = = 7 m2 Þ B = L = 3,5 m Tính laïi theå tích beå: V = B x L x H = 3,5 x 3,5 x 4 = 49 m3 ¤ Tính coâng suaát caùnh khuaáy Duøng maùy khuaáy chaân vòt ba caùnh, nghieâng goùc 45°C höôùng leân treân ñeå ñöa nöôùc töø döôùi leân treân. Naêng löôïng truyeàn vaøo nöôùc : P = G2Vm Trong ñoù: G: giadient vaän toác, G = 520 s-1 V: theå tích beå, V = 49 m3 m : ñoä nhôùt ñoäng löïc hoïc cuûa nöôùc, öùng vôùi t=25°C, m = 0,9.10-3 Ns/m2 Þ P = 5202 x 49 x 0,9.10-3 = 11924 J/s = 11,924 kW Hieäu suaát ñoäng cô h = 0,8 Þ Coâng suaát ñoäng cô laø: 11,924 : 0,8 = 14,905 kW choïn maùy APM – 500 ¤ Hoaù chaát duøng cho quaù trình keo tuï Ta söû duïng pheøn saét laøm chaát keo tuï vì moät soá öu ñieåm sau: Taùc duïng toát ôû nhieät ñoä thaáp Ñoä beàn lôùn vaø kích thöôùc boâng keo coù khoaûng giôùi haïn roäng cuûa thaønh phaàn muoái Coù theå khöû ñöôïc muøi vò khi coù H2S. Giaù thaønh reû Tuy nhieân pheøn saét coù nhöôïc ñieåm laø taïo thaønh caùc phöùc hoøa tan nhuoäm maøu qua phaûn öùng cuûa caùc cation saét vôùi moät soá chaát höõu cô. Coù caùc muoái saét nhö sau: Fe(SO4)3.2H2O , Fe(SO4)3.H2O , FeSO4.7H2O VAØ FeCl3 duøng laøm chaát keo tuï. Ta choïn FeCl3 laøm chaát keo tuï cho khu xöû lyù. Vieäc taïo thaønh boâng keo d._.