Thiết kế hệ thống xử lý nước thải nhà máy chế biến thuỷ hải sản đông lạnh công ty TNHHCP Việt Nam, công suất 500 m3/ ngày đêm sử dụng UASB và AEROTANK

CHÖÔNG 3 TOÅNG QUAN VEÀ CAÙC PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI 3.1. Caùc phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi Caùc loaïi nöôùc thaûi ñeàu chöùa taïp chaát gaây oâ nhieãm raát khaùc nhau: töø caùc loaïi chaát raên khoâng tan, ñeán nhöõng loaïi chaát khoù tan hoaëc tan ñöôïc trong nöôùc, xöû lyù nöôùc thaûi laø loaïi boû caùc taïp chaát ñoù, laøm saïch laïi nöôùc hoaëc thaûi vaøo nguoàn hay taùi söû duïng. Ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc ñích ñoù chuùng ta thöôøng döïa vaøo ñaëc ñieåm cuûa töøng loaïi taïp chaát ñeå löïa choïn phöông phaùp xöû lyù thích hôïp. Thoâng thöôøng coù caùc phöông phaùp xöû lyù sau : Xöû lyù baèng phöông phaùp cô hoïc. Xöû lyù baèng phöông phaùp hoùa lyù vaø hoùa hoïc. Xöû lyù baèng phöông phaùp sinh hoïc. 3.1.1. Xöû lyù nöôùc thaûi baèng phöông phaùp cô hoïc Trong nöôùc thaûi thöôøng coù nhöõng taïp chaát raén coù kích côõ khaùc nhau bò cuoán theo nhö: rôm coû, goã maãu, bao bì chaát deûo, giaáy, caùt, soûi… ngoaøi ra, coøn coù caùc loaïi chaát lô löûng ôû daïng huyeàn phuø raát khoù laéng. Tuøy theo kích côõ, caùc haït huyeàn phuø thöôøng ñöôïc chia thaønh haït chaát laéng lô löûng coù theå laéng ñöôïc vaø haït raén ñöôïc keo ñöôïc khöû baèng ñoâng tuï. Caùc loaïi taïp chaát treân duøng caùc phöông phaùp xöû lyù cô hoïc laø thích hôïp. Moät soá coâng trình xöû lyù cô hoïc ñieån hình nhö sau : Song chaén raùc. Beå ñieàu hoøa. Beå laéng. Beå taùch daàu, môõ. Beå loïc. Song chaén raùc: Song chaén raùc duøng ñeå chaén giöõ caùc caën baån coù kích thöôùc lôùn nhö: giaáy, raùc, rau, coû… ñöôïc goïi chung laø raùc. Raùc ñöôïc chuyeån tôùi maùy nghieàn ñeå nghieàn nhoû sau ñoù ñöôïc chuyeån tôùi ñeå phaân huûy caën (beå meâtan). Tuy nhieân, hieän nay ngöôøi ta söû duïng phoå bieán loaïi song chaén raùc, vöøa keát hôïp vöøa chaén giöõ vöøa nghieàn raùc. Song chaén raùc laø coâng trình xöû lyù sô boä chuaån bò ñieàu kieän cho vieäc xöû lyù nöôùc thaûi sau ñoù. Beå ñieàu hoøa : Beå ñieàu hoøa coù nhieäm vuï ñieàu hoøa löu löôïng vaø noàng ñoä tính chaát nöôùc thaûi. Beå ñieàu hoøa taïo cheá ñoä laøm vieäc oån ñònh cho caùc coâng trình xöû lyù phía sau. Beå laéng : Duøng ñeå taùch caùc chaát baån voâ cô coù troïng löôïng rieâng lôùn hôn nhieàu so vôùi troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc thaûi nhö: xæ than, caùt… chaát lô löûng naëng hôn seõ laéng xuoáng ñaùy, coøn chaát lô löûng nheï hôn seõ noåi leân maët nöôùc. Duøng nhöõng thieát bò thu gom vaø vaän chuyeån caùc chaát baån laéng vaø noåi (ta goïi laø caën) leân coâng trình xöû lyù caën. Phaân loaïi beå laéng: Tuøy theo coâng duïng cuûa beå laéng trong daây chuyeàn coâng ngheä maø ngöôøi ta phaân bieät beå laéng ñôït 1 vaø beå laéng ñôït 2. Beå laéng ñôït 1 ñaët tröôùc coâng trình xöû lyù sinh hoïc, beå laéng ñôït 2 ñaët sau coâng trình xöû lyù sinh hoïc. Caên cöù theo cheá ñoä laøm vieäc phaân bieät beå laéng hoaït ñoäng giaùn ñoaïn beå laéng hoaït ñoäng lieân tuïc. Caên cöù theo chieàu nöôùc chaûy trong beå cuõng phaân laøm 3 loaïi: Beå laéng ngang: trong ñoù nöôùc chaûy theo phöông töø ñaàu ñeán cuoái beå. Beå laéng ñöùng: nöôùc chaûy töø döôùi leân theo chieàu thaúng ñöùng. Beå laéng radian: nöôùc chaûy töø taâm ra quanh thaønh beå hoaëc coù theå ngöôïc laïi. Trong tröôøng hôïp thöù nhaát goïi laø beå laéng li taâm, trong tröôøng hôïp thöù hai goïi laø beå laéng höôùng taâm. Soá löôïng caën taùch ra khoûi nöôùc thaûi trong caùc beå laéng phuï thuoäc vaøo noàng ñoä oâ nhieãm baån ban ñaàu, ñaëc tính rieâng cuûa caën (hình daïng, kích thöôùc, troïng löôïng rieâng, vaän toác rôi…) vaø thôøi gian löu nöôùc trong beå. Beå taùch daàu môõ Trong nhieàu loaïi nöôùc thaûi coù chöùa daàu môõ (keå caû daàu khoaùng voâ cô). Doù laø nhöõng chaát noåi chuùng seõ gaây aûnh höôûng xaáu ñeán caùc coâng trình thoaùt nöôùc (maïng löôùi vaø caùc coâng trình xöû lyù)vaø nguoàn tieáp nhaän nöôùc thaûi. Vì vaäy ngöôøi ta phaûi thu hoài nhöõng chaát naøy tröôùc khi thaûi vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc sinh hoaït vaø saûn xuaát. Chaát môõ seõ bít kín loã hoång giöõa caùc haït vaät lieäu loïc trong beå sinh hoïc, caùnh ñoàng töôùi, caùch ñoàng loïc. Chuùng seõ phaù huyû caáu truùc buøn hoaït tính trong beå Aeroten, gaây khoù khaên trong quaù trình leân men… Beå loïc Ngöôøi ta duøng caùc beå loïc ñeå taùch caùc taïp chaát nhoû khoûi nöôùc thaûi (buïi, daàu, môõ boâi trôn…)maø ôû caùc beå laéng khoâng giöõ laïi ñöôïc. Nhöõng loaïi vaät lieäu loïc coù theå söû duïng laø caùt thaïch anh, than coác hoaëc soûi nghieàn, thaäm chí caû than naâu, than buøn than goã. Vieäc choïn vaät lieäu loïc phuï thuoäc vaøo loaïi nöôùc thaûi vaø ñieàu kieän ñòa phöông. Beân caïnh caùc beå loïc vaø lôùp vaät lieäu loïc, ngöôøi ta coøn söû duïng caùc maùy vi loïc coù löôùi vaø lôùp vaät lieäu töï hình thaønh khi maùy vi loïc laøm vieäc. Caùc loaïi maùy vi loïc naøy ñöôïc söû duïng ñeå xöû lyù nöôùc thaûi daïng sôïi. 3.1.2. Phöông phaùp hoaù hoïc – hoùa lyù Cô sôû cuûa phöông phaùp hoaù hoïc laø caùc phaûn öùng hoaù hoïc, caùc quaù trình hoaù lyù dieãn ra giöõa chaát baån vaø chaát cho theâm vaøo. Caùc phöông phaùp hoaù hoïc laø ñoâng tuï, trung hoaø, haáp phuï vaø oxy hoaù. Thoâng thöôøng caùc quaù trình keo tuï thöôøng ñi keøm vôùi quaù trình trung hoaø hoaëc caùc hieän töôïng vaät lyù khaùc. Nhöõng phaûn öùng xaûy ra laø phaûn öùng trung hoaø, phaûn öùng oxy hoaù – khöû, phaûn öùng taïo chaát keát tuûa hoaëc phaûn öùng phaân huyû caùc chaát ñoäc haïi. 3.1.2.1. Phöông phaùp keo tuï (ñoâng tuï - tuûa boâng) Ñoâng tuï vaø tuûa boâng laø moät coâng ñoaïn cuûa quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi, maëc duø chuùng laø hai quaù trình rieâng bieät nhöng chuùng khoâng theå taùch rôøi nhau. Vai troø cuûa quaù trình ñoâng tuï vaø keát boâng nhaèm loaïi boû huyeàn phuø, chaát keo coù trong nöôùc thaûi. Ñoâng tuï: Laø phaù vôõ tính beàn vöõng cuûa caùc haït keo, baèng caùch ñöa theâm chaát phaûn öùng goïi laø chaát ñoâng tuï. Keát boâng: Laø tích tuï caùc haït “ ñaõ phaù vôõ ñoä beàn” thaønh caùc cuïm nhoû sau ñoù keát thaønh caùc cuïm lôùn hôn vaø coù theå laéng ñöôïc goïi laø quaù trình keát boâng. Quaù trình keát boâng coù theå caûi thieän baèng caùch ñöa theâm vaøo caùc chaát phaûn öùng goïi laø chaát trôï keát boâng. Tuy nhieân quaù trình keát boâng chòu söï chi phoái cuûa hai hieän töôïng: keát boâng ñoäng hoïc vaø keát boâng Orthocinetique. Baûng 3 : Caùc giai ñoaïn keo tuï taïo boâng. Giai ñoaïn Hieän töôïng Thuaät ngöõ Cho theâm chaát ñoâng tuï Phaûn öùng vôùi nöôùc, ion hoaù, thuyû phaân, polymer hoaù. Thuyû phaân Phaù huyû tính beàn Ñaëc tính huùt ion laøm ñoâng laïnh beà maêt caùc phaân töû Ñoâng tuï Ñaëc tính lieân quan ñeán ion hoaëc tröôøng hôïp beà maët cuûa phaân töû. Bao goàm caû chaát keo keát tuûa. Lieân quan ñeán beân trong caùc phaân töû, tröông hôïp ñoâng hôïp chaát Vaän chuyeån Chuyeån ñoäng Brao Keát boâng ngoaïi vi Naêng löôïng tieâu taùn (gradian toác ñoä) Keát boâng truïc giao Caùc chaát laøm ñoâng tuï, keát boâng Ñeå taêng quaù trình laéng caùc chaát lô löûng hay moät soá taïp chaát khaùc ngöôøi ta thöôøng duøng caùc chaát laøm ñoâng tuï, keát boâng nhö nhoâm sunfat, saét sunfat, saét clorua hay moät soá polyme nhoâm, PCBA, polyacrylamit (CH2CHCONH2)n, natrisilicat hoaït tính vaø nhieàu chaát khaùc. Hieäu suaát cuûa quaù trình ñoâng tuï cao nhaát khi pH = 4 – 8,5. Ñeå boâng taïo thaønh deã laéng hôn thì ngöôøi ta thöôøng duøng chaát trôï ñoâng. Ñoù laø nhöõng chaát cao phaân töû tan ñöôïc trong nöôùc vaø deã phaân ly thaønh ion. Tuyø thuoäc vaøo töøng nhoùm ion khi phaân ly maø caùc chaát trôï ñoâng tuï coù ñieän tích aâm hay döông (caùc chaát ñoâng tuï laø anion hay cation). Ña soá chaát baån höõu cô, voâ cô daïng keo coù trong nöôùc thaûi chuùng toàn taïi ôû ñieän tích aâm. Vì vaäy caùc chaát trôï ñoâng cation khoâng caàn keo tu sô boä tröôùc ñoù. Vieäc löïa choïn hoaù chaát, lieàu löôïng toái öu cuûa chuùng, thöù töï cho vaøo nöôùc caàn phaûi tính baèng thöïc nghieäm. Thoâng thöôøng lieàu löôïng chaát trôï ñoâng tuï laø töø 1 – 5 mg/l. Ñeå phaûn öùng dieãn ra hoaøn toaøn vaø tieát kieäm hoaù chaát thì phaûi khuaáy troän ñeàu vôùi nöôùc thaûi, lieàu löôïng hoaù chaát cho vaøo phaûi caàn tính baèng Grotamet. Thôøi gian löu nöôùc trong beå troän laø 1 – 15 phuùt. Thôøi gian ñeå nöôùc thaûi tieáp xuùc vôùi hoaù chaát tôùi khi baét ñaàu laéng laø töø 20 – 60 phuùt, trong khoaûng thôøi gian naøy caùc chaát hoaù hoïc taùc duïng vôùi caùc chaát trong nöôùc thaûi vaø quaù trình ñoäng tuï dieãn ra. 3.1.2.2 Phöông phaùp trung hoaø Phöông phaùp trung hoaø cuû yeáu ñöôïc duøng trong nöôùc thaûi coâng nghieäp coù chöùa kieàm hay axit. Ñeå hieän töông nöôùc thaûi gaây oâ nhieãm moâi tröôøng xung quanh thì ngöôøi ta phaûi trung hoaø nöôùc thaûi, vôùi muïc ñích laø laøm laéng caùc muoái cuûa kim loaïi naëng xuoáng vaø taùch chuùng ra khoûi nöôùc thaûi. Quaù trình trung hoaø tröôùc heát laø phaûi tính ñeán khaû naêng trung hoaø laãn nhau giöõa caùc loaïi nöôùc thaûi chöùa axit hay kieàm hay khaû naêng döï tröõ kieàm cuûa nöôùc thaûi. Trong thöïc teá hoãn hôïp nöôùc thaûi coù pH = 6,5 – 8,5 thì nöôùc ñoù ñöôïc coi laø ñaõ trung hoaø. Nöôùc thaûi thöôøng coù nhöõng giaù trò pH khaùc nhau. Muoán nöôùc thaûi ñöôïc söû lyù toát baèng phöông phaùp sinh hoïc thì phaûi tieán haønh trung hoøa vaø ñieàu chænh pH. Trung hoù baèng caùch duøng caùc dung dòch acid hoaëc muoái acid, caùc dung dòch kieàm hoaëc oxit kieàm ñeå trung hoøa nöôùc thaûi. 3.1.2.3. Phöông phaùp haáp phuï Phöông phaùp haáp phuï duøng ñeå loaïi heát caùc chaát baån hoaø tan vaøo nöôùc maø phöông phaùp xöû lyù sinh hoïc cuøng caùc phöông phaùp khaùc khoâng theå loaïi boû ñöôïc vôùi haøm löôïng raát nhoû. Thoâng thöôøng ñaây laø caùc hôïp chaát hoaø tan coù ñoäc tính cao hoaëc caùc chaát coù muøi, vò vaø maøu raát khoù chòu. Caùc chaát haáp phuï thöôøng duøng laø: than hoaït tính, ñaát seùt hoaït tính, silicagen, keo nhoâm, moät soá chaát toång hôïp khaùc vaø moät soá chaát thaûi trong saûn xuaát nhö xæ tro, xi maï saêt.. trong soá naøy, than hoaït tính thöôøng ñöôïc duøng phoå bieán nhaát. Caùc chaát höõu cô, kim loaïi naëng vaø caùc chaát maøu deã bò than haáp phuï. Löôïng chaát haáp phuï tuyø thuoäc vaøo khaû naêng cuûa töøng loaïi chaát haáp phuï vaø haøm löôïng chaát baån coù trong nöôùc. Phöông phaùp naøy coù theå haáp phuï 58 – 95% caùc chaát höu cô maøu. Caùc chaát höu cô coù theå bò haáp phuï laø phenol, Alkylbenzen, sunfonic axit, thuoác nhoäm vaø caùc chaát thôm. Phöông phaùp tuyeån noåi Phöông phaùp tuyeån noåi döïa treân nguyeân taéc : caùc phaàn töû phaân taùn trong nöôùc coù khaû naêng töï laéng keùm, nhöng coù khaû naêng keát dính vaø taïo boït khí noåi leân treân beà maët nöôùc. Sau ñoù taùch caùc boït khí cuøng caùc phaàn töû dính ra khoûi nöôùc. Quaù trình naøy ñöôïc thöïc hieän nhôø thoåi khí taønh boït nhoû vaøo trong nöôùc thaûi. Caùc boït khí dính caùc haït lô löûng laéng keùm vaø noåi leân maët nöôùc. Khi noåi leân caùc boït khí taäp hôïp thaønh boâng haït ñuû lôùn roài taïo thaønh moät lôùp boït chöùa nhieàu caùc haït baån. Tuyeån noåi nhaèm taùch caùc chaát lô löûng khoâng tan vaø moät soá chaát keo hoaëc chaát hoøa tan ra khoûi pha loûng. Kyõ thuaät naøy coù theå duøng cho xöû lyù nöôùc ñoâ thò vaø coâng nghieäp. Tuyeån noåi coù theå ñaët ôû giai ñoaïn xöû lyù sôû boä tröôùc khi xöû lyù cô baûn thì beå tuyeån noåi coù theå thay theá cho beå laéng, trong daây chuyeàn coâng ngheä noù ñöùng tröôùc hoaëc sau beå laéng, ñoàng thôøi cuõng coù theå ôû giai ñoaïn xöû lyù boå sung sau xöû lyù cô baûn. Coù hai hình thöùc tuyeån noåi : Suït khí ôû aùp löïc khí quyeån goïi tuyeån noåi baèng khoâng khí. Baõo hoøa khoâng khí ôû aùp suaát khí quyeån sau ño thoaùt khí ra khoûi nöôùc ôû aùp suaát chaân khoâng goïi laø tuyeån baèng chaân khoâng. Phöông phaùp oxi hoùa khöû Oxi hoaù baèng khoâng khí : döïa vaøo khaû naêng hoaø tan cuûa oxi vaøo nöôùc. Phöông phaùp thöôøng duøng ñeå oxi hoaù Fe2+ thaønh Fe3+. Ngopaøi ra phöông phaùp coøn duøng ñeå loaïi boû moät soá hôïp chaát nhö: H2S, CO2 tuy nhieân caàn phaûi chuù yù haøm löôïng khí suïc vaøo vì neáu sucï khí qua maïnh seõ laøm taêng pH cuûa nöôùc. Oxi hoaù baèng phöông phaùp hoaù hoïc Clo laø moät trong nhöõng chaát duøng ñeå khöû truøng nöôùc, clo khoâng duøng döôùi daïng khí maø chuùng phaûi caàn phaûi hoaø tan trong nöôùc ñeå trôû thaønh HClO chaát naøy coù taùc duïng dieät khuaån. Tuy nhieân clo coù khaû naêng giöõ laïi trong nöôùc laâu. Ngoaøi ra ta coøn söû duïng hôïp chaát cuûa clo nhö cloramin, chuùng cuõng coù khaû naêng khöû truøng nöôùc nhöng hieäu quaû khoâng cao nhöng chuùng coù khaû naêng giöõ laïi trong nöôùc laâu ôû nhieät ñoä cao. Ozone laø moät chaát oxi hoaù maïnh ñöôïc duøng ñeå xöû lyù nöôùc uoáng, nhöng chuùng khoâng coù khaû naêng giöõ laïi trong nöôùc. Pedroxit hydro: cuõng duøng khöû truøng nöôùc tuy nhieân giaù thaønh cao. Noù coù theå duøng khöû truøng ñöôøng oáng. Ngoaøi ra coøn duøng ñeå xöû lyù hôïp chaát chöùa löu huyønh trong nöôùc thaûi gaây ra muøi hoâi khoù chòu. Öu ñieåm duøng chaát naøy laø khoâng taïo thaønh hôïp chaát halogen. Phöông phaùp trao ñoåi ion Phöông phaùp oxi hoaù ñieän hoaù ñöôïc duøng ñeå xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoaït, vôùi muïc ñích khöû caùc chaát coù trong nöôùc thaûi ñeå thu hoài caën quyù (kim loaïi) treân caùc ñieän cöïc anot. 3.1.2.7. Phöông phaùp khöû khuaån Nöôùc thaûi sau khi xöû lyù baèng phöông phaùp sinh hoïc coøn chöùa khoaûng 105-106 vi khuaån trong 1 ml. Haàu heát caùc loaïi vi khuaån coù trong nöôùc thaûi khoâng phaûi laø vi truøng gaây beänh, nhöng khoâng loaïi tröø khaû naêng toàn taïi moät vaøi loaøi vi khuaån gaây beänh naøo trong nöôùc thaûi ra nguoàn caáp nöôùc, hoà bôi, hoà nuoâi caù thì khaû naêng lan truyeàn beänh seõ raát cao, do ñoù phaûi coù bieän phaùp tieät truøng nöôùc thaûi tröôùc khi xaû ra nguoàn tieáp nhaän. Caùc bieän phaùp tieät truøng nöôùc thaûi phoå bieán hieän nay laø: Duøng Clo hôi qua thieát bò ñònh löôïng Clo. Duøng Hypoclorit – canxi daïng boät – Ca(ClO)2 – hoaø tan trong thuøng dung dòch 3 – 5% roài ñònh löôïng vaøo beå tieáp xuùc. Duøng Hydroclorit – natri, NaClO. Duøng Ozon, Ozon ñöôïc saûn xuaát töø khoâng khí do maùy taïo Ozon ñaët trong nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi. Ozon saûn xuaát ra ñöôïc daãn ngay vaøo beå hoaø tan vaø tieáp xuùc. Duøng tia cöïc tieáp (UV) do ñeøn thuûy ngaân aùp löïc thaáp saûn ra. Ñeøn phaùt tia cöïc tím ñaët ngaäp trong möông coù nöôùc thaûi chaûy qua. Töø tröôùc ñeán nay, khi tieät truøng nöôùc thaûi hay duøng Clo hôi vaø caùc hôïp chaát cuûa Clo vì Clo laø hoaù chaát ñöôïc caùc ngaønh coâng nghieäp duøng nhieàu,coù saün treân thò tröôøng, giaù thaønh chaáp nhaän ñöôïc, hieäu quaû tieät truøng cao. Nhöng nhöõng naêm gaàn ñaây caùc nhaø khoa hoïc ñöa ra khuyeán caùo haïn cheá duøng Clo ñeå tieät truøng nöôùc thaûi vì: Löôïng Clo dö 0.5mg/l trong nöôùc thaûi ñeå ñaûm baûo söï an toaøn vaø oån ñònh cho quaù trình tieät truøng seõ gaây haïi ñeán caù vaø caùc sinh vaät nöôùc coù ích khaùc. Clo keát hôïp vôùi Hydrocacbon thaønh hôïp chaát coù haïi cho moâi tröôøng soáng. Trong quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi, coâng ñoaïn khöû khuaån thöôøng ñöôïc ñaët ôû cuoái quaù trình, tröôùc khi laøm saïch nöôùc trieät ñeå vaø chuaån bò ñoå ra nguoàn. 3.1.3. Phöông phaùp sinh hoïc: XLNT baèng phöông phaùp sinh hoïc laø döïa treân hoaït ñoäng soáng cuûa vi sinh vaät, chuû yeáu laø vi khuaån dò döôõng hoaïi sinh coù trong nöôùc thaûi. Quaù trình hoaït ñoäng cuûa chuùng cho keát quaû laø caùc chaát höõu cô gaây nhieãm baån ñöôïc khoaùng hoaù vaø trôû thaønh chaát voâ cô, caùc chaát khí ñôn giaûn vaø nöôùc. Caùc quaù trình sinh hoïc coù theå dieãn ra trong caùc khu vöïc töï nhieân, hoaëc caùc beå ñöôïc thieát keá vaø xaây döïng ñeå phuïc vuï cho vieäc xöû lyù moät loaïi nöôùc thaûi naøo ñoù. Daïng thöù nhaát : goàm caùc loaïi nhö caùnh ñoàng töôùi, caùnh ñoàng loïc, hoà sinh vaät…Trong ñieàu kieän xöû lyù nöôùc ta, caùc coâng trình xöû lyù sinh hoïc töï nhieân coù moät yù nghóa lôùn. Thöù nhaát noù giaûi quyeát vaán ñeà laøm saïch nöôùc thaûi ñeán möùc ñoä caàn thieát, thöù hai noù phuïc vuï töôùi ruoäng laøm maøu môõ ñaát ñai vaø nuoâi caù. Ñieàu kieän quan troïng laø caàn nghieân cöùu tìm cho ñöôïc caùc thoâng soá tính toaùn thích hôïp vôùi ñieàu kieän nöôùc ta vaø treân cô sôû ñoù tìm phöông phaùp xöû lyù toái öu nhaát. Tuy nhieân, vieäc vaän chuyeån hay laép ñaët caùc heä thoáng oáng daãn nöôùc thaûi sau xöû lyù ñeán nôi caàn töôùi tieâu coù theå laø moät giôùi haïn cho öùng duïng naøy do chi phí ñaàu tö raát cao. Daïng thöù hai : goàm caùc coâng trình nhö beå buøn hoaït tính, beå loïc sinh hoïc nhoû gioït( tritkling filter), beå loïc sinh hoïc cao taûi, haàm uû Biogas… Giai ñoaïn xöû lyù sinh hoïc ñöôïc tieán haønh sau giai ñoaïn xöû lyù lyù hoïc. Beå laéng ôû tröôùc giai ñoaïn xöû lyù sinh hoïc ñöôïc goïi laø beå laéng sô caáp. Sau giai ñoaïn xöû lyù sinh hoïc baèng Biofilm hoaëc buøn hoaït tính, ñeå loaïi maøng vi sinh vaät vaø buøn hoaït tính ra khoûi nöôùc thaûi ngöôøi ta thöôøng duøng beå laéng thöù caáp. Sau beå laéng thöù caáp thöôøng laø quaù trình khöû truøng ñeå loaïi boû caùc vi sinh vaät gaây beänh. Xöû lyù caën cuûa nöôùc thaûi: caùc caën cuûa nöôùc thaûi ôû caùc beå laéng cuõnh caàn phaûi xöû lyù. Thöôøng ngöôøi ta xöû duïng moät phaàn löôïng caën ôû beå laéng thöù caáp ñeå bôm hoaøn löu vaøo beå Aeroten nhaèm muïc ñích boå sung löôïng vi khuaån hoaït ñoäng cho coâng trình naøy. Phaàn coøn laïi coäng vôùi caën laéng cuûa beå laéng sô caáp ñöôïc ñöa vaøo beå töï hoaïi, ñeå phaân huyû buøn ( thöïc chaát laø haàm uû Biogas), saân phôi buøn, uû phaân compost, thieát bò laéng buøn ñeå xöû lyù tieáp. Baûng 4: Caùc quaù trình sinh hoïc duøng trong xöû lyù nöôùc thaûi Loaïi Teân chung Aùp duïng Quaù trình hieáu khí Sinh tröôûng lô löûng Quaù trình buøn hoaït tính Thoâng thöôøng( doøng ñaåy) Xaùo troän hoaøn toaøn Laøm thoaùng theo baäc Oxi nguyeân chaát Beå phaûn öùng hoaït ñoäng giaùn ñoaïn OÅn ñònh tieáp xuùc Laøm thoaùng keùo daøi Keânh oxy hoaù Beå saâu Beå roäng- saâu Nitrat hoaù sinh tröôûng lô löûng Hoà laøm thoaùng Phaân huyû hieáu khí Khoâng khí thoâng thöôøng Oxi nguyeân chaát Khöû BOD chöùa cacbon (nitrat hoaù) Nitrat hoaù Khöû BOD –chöùa cacbon (nitrat hoaù) OÅn ñònh, khöû BOD – chöùa cacbon Sinh tröôûng gaén keát Keát hôïp quaù trình sinh tröôûng lô löûng vaø gaén keát Beå loïc sinh hoïc Thaùp taûi- nhoû gioït Cao taûi Loïc treân beà maët xuø xì Ñóa tieáp xuùc sinh hoïc quay. Beå phaûn öùng vôùi khoái vaät lieäu Quaù trình loïc sinh hoïc hoaït tính Loïc nhoû gioït- vaät lieäu raén tieáp xuùc Quaù trình buøn hoaït tính- loïc sinh hoïc Quaù trình loïc sinh hoïc- buøn hoaït tính noái tieáp nhieàu baäc Khöû BOD chöùa cacbon- nitrat hoaù Khöû BOD chöùa cacbon Khöû BOD chöùa cacbon- nitrat hoaù Khöû BOD chöùa cacbon- nitrat hoaù Quaù trình trung gian Anoxic Sinh tröôûng lô löûng Sinh tröôûng gaén keát Sinh tröôûng lô löûng khöû nitrat hoaù. Maøng coá ñònh khöû nitrat hoaù Khöû nitrat hoaù Quaù trình kò khí Sinh tröôûng lô löûng Sinh tröôûng gaén keát Leân men phaân huyû kò khí Taùc ñoäng tieâu chuaån moät baäc Cao taûi moät baäc Hai baäc Quaù trình tieáp xuùc kò khí Quaù trình loïc kò khí OÅn ñònh, khöû BOD chöùa cacbon Khöû BOD chöùa cacbon Khöû BOD chöùa cacbon OÅn ñònh chaát thaûi vaø khöû nitrat hoaù OÅn ñònh chaát thaûi – khöû nitrat hoaù Quaù trình keát hôïp hieáu khí- trung gian Anoxic- kò khí Sinh tröôûng lô löûng Keát hôïp sinh tröôûng lô löûng, sinh tröôûng gaén keát Quaù trình moät baäc hoaëc nhieàu baäc, caùc quaù trình coù tính chaát khaùc nhau Quaù trình moät baäc hoaëc nhieàu baäc Khöû BOD chöùa cacbon- nitrat hoaù, khöû nitrat hoaù, khöû phosphor Khöû BOD chöùa cacbon- nitrat hoaù, khöû nitrat hoaù, khöû phospho Quaù trình ôû hoà Hoà hieáu khí Hoà baäc ba Hoà tuyø tieän Hoà kò khí Khöû BOD chöùa cacbon Khöû BOD chöùa cacbon – nitrat hoaù Khöû BOD chöùa cacbon Khöû BOD chöùa cacbon (oån ñònh chaát thaûi- buøn ._.