Thiết kế hệ thống cấp nước thị xã Lạng Sơn

lêi nãi ®Çu. Cïng víi sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc trong giai ®o¹n hiÖn nay, nÒn kinh tÕ cña n­íc nhµ ®ang t¨ng tr­ëng m¹nh. §¶ng vµ chÝnh phñ rÊt quan t©m ®Õn mäi mÆt cña x· héi, trong ®ã vÊn ®Ò n­íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr­êng nhËn ®­îc sù quan t©m ®Æc biÖt cña nhµ n­íc còng nh­ c¸c tæ chøc, thu hót nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ vµ c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn nh»m gi¶i quyÕt mét c¸ch tèt nhÊt vÊn ®Ò n­íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr­êng nãi chung vµ vÊn ®Ò cung cÊp ®Çy ®ñ n­íc cho nh©n d©n c¶ vÒ chÊt vµ l­îng nãi riªng. §ãng gãp vµo sù ®i lªn chung cña c¶ n­íc tÊt c¶ c¸c tØnh thµnh ®ang tËp trung ph¸t triÓn mäi mÆt ®êi sèng cho nh©n d©n. L¹ng S¬n lµ mét tØnh miÒn nói phÝa B¾c, lµ cöa ngâ quan träng trong viÖc giao l­u kinh tÕ víi c¸c n­íc. TØnh uû, Uû ban Nh©n d©n tØnh L¹ng S¬n ®ang nç lùc phÊn ®Êu h¬n n÷a nh»m ®em l¹i mäi ®iÒu kiÖn sèng tèt nhÊt cho nh©n d©n. §Ó tæng kÕt kÕt qu¶ häc tËp sau 5 n¨m cña sinh viªn ngµnh CÊp tho¸t n­íc- Kü thuËt m«i tr­êng, em ®­îc nhËn ®å ¸n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “ThiÕt kÕ hÖ thèng cÊp n­íc thÞ x· L¹ng S¬n”. §å ¸n ®· ®­îc hoµn thµnh sau h¬n 3 th¸ng thiÕt kÕ. Em xin kÝnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n CÊp tho¸t n­íc- M«i tr­êng n­íc vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Kü thuËt m«i tr­êng ®· trang bÞ cho em nh÷ng kiÕn thøc ®Ó v÷ng b­íc vµo cuéc sèng. §Æc biÖt em xin tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®Õn ThÇy gi¸o, TiÕn sü NguyÔn V¨n TÝn, ng­êi ®· tËn t×nh chØ b¶o vµ gãp ý, gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n vµ hoµn thµnh ®å ¸n. MÆc dï ®å ¸n ®· ®­îc hoµn thµnh nh­ng do khèi l­îng kiÕn thøc kh¸ lín nªn kh«ng khái tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÕu sãt. Em kÝnh mong cã ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó ®å ¸n cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Hµ Néi, th¸ng 6 / 20. Sinh viªn thiÕt kÕ: phÇn 1 kh¸I qu¸t chung vÒ thÞ x· l¹ng s¬n hiÖn tr¹ng cÊp n­íc. ch­¬ng1. kh¸I qu¸t chung. I.1/ Kh¸i qu¸t. Thµnh phè L¹ng S¬n trùc thuéc tØnh L¹ng S¬n lµ trung t©m v¨n ho¸, kinh tÕ cña tØnh. N»m s¸t biªn giíi phÝa B¾c n­íc ta, lµ mét trong c¸c thµnh phè cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng ®èi víi an ninh quèc phßng. L¹ng S¬n lµ tØnh cöa ngâ cña ViÖt Nam, cã nhiÒu di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh g¾n liÒn víi truyÒn thèng yªu n­íc cña d©n téc. L¹ng S¬n cã ®Çu mèi giao th«ng liªn Quèc gia b»ng ®­êng bé vµ ®­êng s¾t. Trong suèt lÞch sö ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc L¹ng S¬n lu«n ®­îc quan t©m x©y dùng v÷ng m¹nh vÒ nhiÒu mÆt. §Æc biÖt trong t×nh h×nh chuyÓn ®æi vÒ c¬ chÕ kinh tÕ hiÖn nay L¹ng S¬n ®· nhanh chãng ®¹t ®­îc nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc. Tõ mét ®Þa ph­¬ng bÞ chiÕn tranh tµn ph¸, ®Õn nay L¹ng S¬n ®· hµn g¾n xong vÕt th­¬ng chiÕn tranh vµ ®ang ®­îc c¸c chuyªn gia nghiªn cøu xÕp vµo 10 ®Þa ph­¬ng cã ®ãng gãp nhiÒu nhÊt cho Nhµ n­íc. I.2/ §iÒu kiÖn tù nhiªn. a/ VÞ trÝ ®Þa lý. Thµnh phè L¹ng S¬n thuéc tØnh L¹ng S¬n lµ mét tØnh miÒn nói phÝa B¾c, c¸ch Thñ ®« Hµ Néi 154 km, ®­îc giíi h¹n bëi t¹o ®é: 106020’®Õn 106047’ kinh ®é §«ng vµ tõ 21045’ ®Õn 41049’44’’vÜ ®é B¾c, tiÕp gi¸p víi c¸c tØnh Cao B»ng, B¾c Th¸i (cò), Qu¶ng Ninh vµ Hµ B¾c (cò), cã ®­êng biªn giíi dµi 253km víi n­íc CHND Trung Hoa, n¬i sinh sèng cña céng ®ång c¸c d©n téc: Tµy, Nïng, Kinh, Dao, S¸n ChØ, H’m«ng.. .Tæng diÖn tÝch cña toµn tØnh lµ 8187.5 km2. ThÞ x· L¹ng S¬n n»m trªn ®«i bê s«ng Kú Cïng, gi÷a huyÖn Cao Léc, V¨n Quan vµ Chi L¨ng. b/ §Æc ®iÓm ®Þa h×nh ®Þa m¹o. Thµnh phè L¹ng S¬n n»m gi÷a bån ®Þa thuéc m¸ng tròng kiÕn t¹o tõ Trung Sinh ( Cao B»ng, ThÊt Khª- L¹ng S¬n ). Do x¶y ra sù h¹ thÊp m¹nh c¸c vïng hå h×nh thµnh sau ®ã ®­îc lÊp ®Çy trÇm tÝch vµ t¹o ra, c¸nh ®ång n»m ë ®é cao trung b×nh 255.0m, c¸c ®åi diÖp th¹ch bao quanh cã ®é cao chõng 350.0m, gi÷a bån ®Þa L¹ng S¬n cã ®Þa h×nh Carster ( §«ng Tam Thanh- NhÞ Thanh ). Trong bån ®Þa h×nh thµnh c¸c d¹ng ®Þa h×nh: -§åi thÊp bao quanh bån ®Þa. -B·i båi tÝch s«ng cã ®é ®é cao tõ 255m ®Õn 257m cßn ®­îc båi ®¾p tiÕp, hiÖn nay ®ang lµ n¬I canh t¸c lóa n­íc. c/ Ph©n tÝch ®Þa h×nh c¸c khu vùc thÞ x· L¹ng S¬n. 1.Khu Chi L¨ng. Cã ®Þa h×nh b»ng ph¼ng, cao ®é nÒn trung b×nh 256.8m cao nhÊt 258.0m (rÊt Ýt) nh­ khu nhµ thê, khu UBND TØnh, TØnh uû.. .,chç thÊp nhÊt cã cèt nÒn 255.8m chñ yÕu lµ d¶i ®Êt ven s«ng Kú Cïng ë phÝa B¾c. §é dèc ®Þa h×nh hiÖn t¹i tõ 0.004 ®Õn 0.006, khu vùc phÝa T©y cã ®é dèc lín h¬n tõ 0.02 ®Õn 0.04. MÆt ®­êng d¶i nhùa , c¸c c¬ quan phÇn lín ®­îc ®Þnh h×nh. 2. Khu Kú Lõa. Khu nµy cã ®Þa h×nh dèc vÒ phÝa hå Phai Lo¹n vµ vÒ phÝa Nam. §é dèc tõ 0.05 ®Õn 0.01. Suèi Nao Ly t¹o thµnh m¸i dèc tù nhiªn, cã cao ®é tõ 258.5m trë lªn. Chç cao nhÊt lµ khu ®åi B¾c Kú Lõa cã cao ®é nÒn tõ 260.0®Õn 267.5m. Khu §«ng Kinh. N»m ë phÝa §«ng Nam thµnh phè L¹ng S¬n, ®Þa h×nh dèc vÒ hai phÝa:phÝa suèi Nao Ly vµ phÝa s«ng Kú Cïng. D¶i ®Êt ven suèi Nao Ly vµ s«ng Kú Cïng cã cao ®é nÒn thÊp 256.0m ®Õn 257.0m. PhÝa §«ng (khu vùc gÇn ®­êng s¾t) cã cao ®é nÒn cao h¬n, biÕn thiªn tõ 258.0 ®Õn 260.0m. §Þa h×nh cã m¸i dèc tõ §«ng sang T©y vµ tõ B¾c xuèng Nam vµ mét phÇn nghiªng vÒ phÝa suèi Nao Ly. 4.Khu vùc nói Tam Thanh-NhÞ Thanh. Khu nµy cã nhiÒu nói ®¸ v«i nªn cã nhiÒu hang ®éng Carster. §Þa h×nh xung quanh thÊp.Cao ®é nÒn biÕn thiªn tõ 256.5 ®Õn 257.5m. Ngoµi ra trong khu vùc nµy cßn cã nhiÒu vÖt tròng vµ ao hå. Cao ®é nÒn th­êng thÊp h¬n cèt 255.5m. d/ §Þa chÊt. Trªn ®Þa bµn thµnh phè L¹ng S¬n ®Þa chÊt c¬ b¶n bao gåm c¸c líp ®Êt trÇm tÝch ®Ö tø dµy tõ 6-21.5m chñ yÕu ®­îc ph©n tÇng nh­ sau: -Líp ®Êt trång h=0.5-1 m. -Líp sÐt pha mÒm bë h=1-5 m, R=1.8 kg/cm2 -Líp sÐt pha cøng bë h=1-9 m, R=2.1 kg/cm2 -Líp sÐt pha cøng dÎo h=1-4 m, R=1.6 kg/cm2 -Líp sÐt pha dÎo h=0-3 m, R=1.3 kg/cm2 -Líp c¸t sái s¹n h=0-1 m, R=2.0 kg/cm2 -§¸ gèc gÆp ë ®é s©u 6-13 m, chiÒu dµy ch­a x¸c ®Þnh. Nh×n chung ®Þa chÊt c«ng tr×nh trªn ®Þa bµn thµnh phè lµ thuËn lîi, c­êng ®é chÞu nÐn chñ yÕu tõ 1.8-2.0 kg/ cm2 Trong tÇng ®¸ v«i cã hiÖn t­îng Carster nh­ng líp ®¸ nµy ë rÊt s©u vµ l¹i ë thêi kú giµ nªn kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn nÒn mãng c«ng tr×nh x©y dùng. e/ §Æc ®iÓm khÝ hËu. Do ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh lµ mét vïng t­¬ng ®èi réng, cã ®åi nói thÊp bao bäc, thµnh phè L¹ng S¬n cã c¸c ®Æc tr­ng khÝ hËu sau: -VÒ mïa ®«ng rÊt l¹nh, th¸ng riªng nhiÖt ®é trung b×nh 13.70C, biÕn ®éng nhiÖt tõ 130C ®Õn 140C, nhiÖt ®é thÊp nhÊt 20C. -Mïa ®«ng hanh kh«, ®é Èm trung b×nh 76%, nhiÒu n¨m cã xuÊt hiÖn s­¬ng muèi. -L­îng m­a tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 9 kho¶ng 1056mm, c¶ n¨m lµ 1400 mm. -B·o ®Õn sím kho¶ng th¸ng 7-8, tèc ®é giã 75 m/s. -M­a ®Õn sím, m­a lín th­êng xuÊt hiÖn vµo th¸ng 7 hµng n¨m. -Giao ®éng nhiÖt ngµy vµ ®ªm lín. g.§Æc ®iÓm thuû v¨n. Thµnh phè L¹ng S¬n cã s«ng Kú Cïng ch¶y qua. S«ng Kú Cïng b¾t nguån tõ vïng nói §×nh LËp, lµ mét vïng nói ®¸ sa th¹ch Ýt gi÷ n­íc.S«ng Kú Cïng dµi 12km (tÝnh ®Õn thµnh phè L¹ng S¬n),sau ®ã ch¶y theo m¸ng tròng Na SÇm,ThÊt Khª råi ®æ sang Trung Quèc. §o¹n ch¶y qua thÞ x· L¹ng S¬n réng kho¶ng 100m, mùc n­íc trong s«ng gi÷a hai mïa chªnh lÖch Ýt. Khi m­a b·o cã lò mùc n­íc d©ng cao ®ét ngét, song n­íc lò còng rót rÊt nhanh. Mùc n­íc lò qua c¸c n¨m nh­ sau: -N¨m 1914 lµ 258.43m -N¨m 1955 lµ 258.34m -N¨m 1968 lµ 257.3m -N¨m 1986 lµ 260.0m. TrËn lò n¨m 1986 lµ trËn lò lín nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay, g©y óng ngËp s©u hÇu hÕt thµnh phè, nhiÒu chç ngËp s©u tíi 1.2m. ë c¸c khu vùc phÝa Nam, khu §«ng Kinh, Mai Pha vµ vªn nói NhÞ Thanh cã cèt ngËp tõ 2.0 ®Õn 2.5m. -§Ønh lò cao nhÊt 260.0m, kÐo dµi trong thêi gian 3 giê. -Lò cã cèt cao 259.0m kÐo dµi trong 11 giê. -Lò cã cèt cao 257.0m kÐo dµi trong thêi gian 32 giê, vÖt lò theo chiÒu réng tõ T©y sang §«ng, cã dßng ch¶y xiÕt, g©y thiÖt h¹i nhiÒu vÒ ng­êi vµ tµi s¶n. Ngoµi s«ng Kú Cïng cßn cã suèi Nao Ly, ch¶y tõ phÝa thÞ trÊn Cao Léc qua khu Kú Lõa ra s«ng Kú Cïng, bÒ mÆt réng trung b×nh tõ 6-8m, lßng suèi vÒ mïa c¹n rÊt n«ng, ®é s©u mùc n­íc tõ 0.5-1.0m, vÒ mïa m­a khi cã lò ®é s©u lªn ®Õn 2.3m. h/ §Þa chÊt thuû v¨n. N­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n cã hai lo¹i: -N­íc ngÇm trong tÇng trÇm tÝch ®Ö tø. -N­íc trong c¸c líp ®¸ v«i. Nh×n chung, chÊt l­îng n­íc tèt, tr÷ l­îng phong phó. HiÖn t¹i n­íc ngÇm ®ang ®­îc khai th¸c ®Ó cung cÊp cho nhu cÇu d©n sinh cña thÞ x· L¹ng S¬n. i/HÖ thèng s«ng, suèi, hå. S«ng Kú Cïng: Thµnh phè L¹ng S¬n cã s«ng Kú Cïng ch¶y qua. S«ng Kú Cïng b¾t nguån tõ vïng nói §×nh LËp, lµ mét vïng nói ®¸ sa th¹ch Ýt gi÷ n­íc. S«ng Kú Cïng dµi 12km (tÝnh ®Õn TP L¹ng S¬n), sau ®ã ch¶y theo m¸ng tròng Na SÇm, ThÊt Kª råi ®æi sang Trung Quèc. §o¹n ch¶y qua TP L¹ng S¬n réng kho¶ng 100m, mùc n­íc trong s«ng gi÷a hai mïa chªnh lÖch Ýt. §é s©u trung b×nh lßng s«ng kho¶ng 2,2m, tèc ®é dßng ch¶y trung b×nh kho¶ng 0,5 (m/s). L­u l­îng trung b×nh giê kho¶ng 396.000 (m3/h). ChÊt l­îng n­íc s«ng Kú Cïng lµ kh¸ tèt (xem b¶ng phô lôc) Suèi Nao Ly: Suèi Nao Ly ch¶y tõ ThÞ trÊn Cao Léc qua khu Kú Lõa ra s«ng Kú Cïng, bÒ mÆt réng trung b×nh tõ 6-8m, lßng suèi mïa c¹n rÊt n«ng, ®é s©u mùc n­íc tõ 0,5 –1.0m, vÒ mïa m­a khi cã lò ®é s©u lªn tíi 2-3m. VÒ mïa kh« tèc ®é dßng ch¶y kho¶ng 1,2 (m/s). L­u l­îng trung b×nh kho¶ng 6.000(m3/h). C¸c hå n­íc mÆt: Thµnh phè L¹ng S¬n cã hå Phai Lo¹n lµ hå lín nhÊt ë phÝa T©y Kú Lõa, cã chiÒu dµi kho¶ng 400-500m, réng 150,2m. Mùc n­íc hå biÕn ®æi theo mïa vµ th­êng thÊp h¬n mÆt ®Þa h×nh kho¶ng 1,5-3m, chiÒu s©u cét n­íc hå kho¶ng 0,5-1,5m. Nguån cung cÊp n­íc cho hå mét phÇn lµ n­íc m­a vµ mét phÇn lµ n­íc d­íi ®Êt cña tÇng(C2-P1)tt cung cÊp. Cßn l¹i c¸c hå nhá nh­ hå Kú Lõa, §ång VÞ, Phai Ch©n vµ TØnh §éi, chiÒu s©u cét n­íc c¸c hå nµy tõ 1-1,5m, biÕn ®æi theo mïa. I.3/ T×nh h×nh d©n sè vµ x· héi. a/ D©n sè. C¸c sè liÖu ®iÒu tra d©n sè thµnh phè L¹ng S¬n nh­ sau: -N¨m 1979: Toµn thÞ x· lµ 38.137 ng­êi. Néi thÞ 20.204 ng­êi. Ngo¹i thÞ 17.923 ng­êi. -N¨m 1989: Toµn thÞ x· lµ 52.181 ng­êi. Néi thÞ 24.379 ng­êi. Ngo¹i thÞ 27.802 ng­êi. -N¨m 1995: Toµn thÞ x· lµ 61.510 ng­êi. Néi thÞ 44.159 ng­êi. Ngo¹i thÞ 17.351 ng­êi. Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn ®­îc ghi nhËn nh­ sau: -N¨m 1986 lµ 1.45% -N¨m 1987 lµ 1.46% -N¨m 1988 lµ 1.48% -N¨m 1989 lµ 1.74% Qua mét sè nghiªn cøu míi ®©y cho thÊy d©n sè thµnh phè L¹ng S¬n cã xu h­íng t¨ng nhanh do nh÷ng biÕn ®éng c¬ häc. NhÊt lµ sau khi cã chÝnh s¸ch më cöa, thµnh phè L¹ng S¬n trë nªn sÇm uÊt víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, bu«n b¸n, l­îng kh¸ch l­u tró l¹i rÊt ®«ng, nhiÒu ng­êi tõ c¸c vïng quª hoÆc c¸c ®« thÞ kh¸c tíi ®©y lµm ¨n sinh sèng, mét sè kh«ng cã hé khÈu, tuy thÕ kh¶ n¨ng hä l­u l¹i ®©y l©u dµi rÊt cao.VÒ ph­¬ng diÖn cÊp n­íc kh«ng thÓ bá qua c¸c thµnh phÇn nµy.D©n sè t thµnh phè L¹ng S¬n t¨ng nhanh kh«ng chØ do møc t¨ng tù nhiªn mµ cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo qóa tr×nh t¨ng c¬ häc. Dù b¸o d©n sè thµnh phè L¹ng S¬n ®Õn n¨n 2020: Thµnh phè L¹ng S¬n lµ mét ®« thÞ cò ®ang ph¸t triÓn do vËy dù b¸o d©n sè dùa vµo: - T¨ng tr­ëng d©n sè tù nhiªn T¨ng tr­ëng d©n sè do ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi(do nhu cÇu lao ®éng, th­¬ng m¹i nªn di chuyÓn tõ ngoµi vµo) Do ®« thÞ ho¸, ®« thÞ më réng, mét sè lµng x· trong khu vùc n«ng nghiÖp nhËp vµo néi htÞ chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n suÊt. D©n sè néi thÞ: 185.000 ng­êi D©n sè ngo¹i thi: 65.000 ng­êi D©n sè toµn thµnh phè: 250.000 ng­êi b/ C¸c vÊn ®Ò søc khoÎ vµ gi¸o dôc. Tuy ®­îc c¸c cÊp chÝnh quyÒn quan t©m gióp ®ì vÒ nhiÒu mÆt, c¸c bÖnh viÖn, tr¹m x¸ trong thµnh phè vÉn thiÕu nhiÒu trang thiÕt bÞ ch÷a bÖnh, ®Æc biÖt lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh©n d©n trong viÖc b¶o vÖ søc khoÎ céng ®ång. Qua kh¶o s¸t ®iÒu tra vÒ nhËn thøc cña ng­êi d©n ®èi víi vÊn ®Ò søc khoÎ th× hÇu hÕt ng­êi d©n ®­îc hái kh«ng cã sù nhËn biÕt cÇn thiÕt vÒ ¶nh h­áng cña dÞch vô cÊp n­íc ®Õn søc khoÎ. T¹i nhiÒu khu vùc d©n c­ ®iÒu kiÖn cÊp n­íc vµ vÖ sinh yÕu kÐm, c¸c hiÓu biÕt vÒ vÖ sinh c¸ nh©n thÊp, mét sè bÖnh liªn quan ®Õn n­íc nh­ sèt desgue, c¸c bÖnh viªm nhiÔm ë phô n÷, bÖnh Øa ch¶y,bÖnh t¶, bÖnh m¾t hét...cã tØ lÖ cao h¬n nhiÒu n¬i.Nh÷ng bÖnh nµy cã thÓ ®­îc gi¶m ë quy m« nµo ®ã th«ng qua viÖc c¶i thiÖn dÞch vô cÊp n­íc vµ vÖ sinh. §Æc biÖt lµ c«ng t¸c xö lý n­íc ®óng møc vµ vËn ®éng nh©n d©n dïng n­íc s¹ch trong sinh ho¹t. Trªn ®Þa bµn thµnh phè hiÖn cã hai tr­êng trung cÊp d¹y nghÒ víi sè l­îng sinh viªn kho¶ng 650 ng­êi, nh­ng kh«ng cã khu néi tró. C¸c tr­êng häc phæ th«ng cã c¬ së vËt chÊt t­¬ng ®èi tèt, tØ lÖ häc sinh tíi c¸c líp phæ th«ng c¬ së cao, tuy nhiªn tû lÖ nµy gi¶m rÊt m¹nh khi ®Õn c¸c líp cuèi cña bËc phæ th«ng trung häc. Thµnh phè L¹ng S¬n cã mét r¹p h¸t vµ mét r¹p chiÕu phim, tuy nhiªn do ®µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh ®Þa ph­¬ng cã ch­¬ng tr×nh thu vµ ph¸t chuyÓn tiÕp ch­¬ng tr×nh truyÒn h×nh trung ­¬ng céng víi c¸c ®iÓm v¨n ho¸ lÎ nªn l­îng kh¸n gi¶ tíi c¸c nhµ v¨n ho¸ nãi chung kh«ng nhiÒu. I.4/ C¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. Thµnh phè L¹ng S¬n lµ trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ v¨n ho¸ cña tØnh L¹ng S¬n. Tuy thÕ thu nhËp chÝnh ë ®©y chñ yÕu vÉn tõ c¸c c¬ së dÞch vô, th­¬ng m¹i, du lÞch. C¸c ho¹t ®éng c«ng nghiÖp ë thµnh phè L¹ng S¬n vÉn n»m ë quy m« nhá, bao gåm c¬ khÝ söa ch÷a, c«ng nghiÖp vËt liÖu x©y dùng, c«ng nghiÖp chÕ biÕn tinh dÇu håi, trÇm,chÕ biÕn thùc phÈm. Tæng sè nh©n viªn lao ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kho¶ng 900 ng­êi. Nh×n chung c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nghÌo nµn, quy m« c«ng suÊt nhá. Sau khi chuyÓn qua c¬ chÕ thÞ tr­êng mét sè c¬ së lµm ¨n thua lç, mét sè cã xu h­íng thu hÑp quy m« ®Ó chuyÓn biÕn s¶n suÊt. L¹ng S¬n lµ cöa ngâ ë phÝa B¾c, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cã quan hÖ chÆt chÏ víi ho¹t ®éng suÊt nhËp khÈu qua l¹i gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc. V× vËy mét sè doanh nghiÖp míi h×nh thµnh trªn c¬ së vèn cña Nhµ n­íc, hoÆc t­ nh©n chñ yÕu vÉn h­íng vµo c¸c ngµnh th­¬ng m¹i dÞch vô vµ du lÞch. Ngoµi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô vµ du lÞch, thµnh phè L¹ng S¬n cßn cã c¸c vïng lµm n«ng nghiÖp ( kÓ c¶ néi thÞ ) bao gåm c¸c x· trång rau t­¬i, hoa qu¶ vµ l­¬ng thùc, tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng kh«ng ®¸ng kÓ.Nguån l­¬ng thùc cung cÊp cho thµnh phè chñ yÕu ph¶i nhËp tõ c¸c vïng kh¸c ®Õn. Tuy kh«ng cã kinh tÕ vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã tÝnh chÊt chiÕn l­îc, nh­ng L¹ng S¬n cã ­u thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi, lµ n¬i cã nhiÒu di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh, cã cöa khÈu biªn giíi, thµnh phè L¹ng S¬n n»m gi÷a hîp l­u hai trôc kinh tÕ chÝnh cña tØnh lµ quèc lé 1A vµ quèc lé 4. Nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó ph¸t triÓn du lÞch, th­¬ng m¹i, c¸c dÞch vô vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn. ch­¬ng II hiÖn tr¹ng hÖ thèng cÊp n­íc thµnh phè l¹ng s¬n ®¸nh gi¸ vÒ nguån n­íc. II.1/ HiÖn tr¹ng hÖ thèng cÊp n­íc thÞ x· l¹ng s¬n. 1/ Kh¸i qu¸t. HÖ thèng cÊp n­íc thµnh phè L¹ng S¬n ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu n¨m nay, tr­íc n¨m 1979 mét nhµ m¸y xö lý n­íc lÊy nguån n­íc mÆt tõ s«ng Kú Cïng cã c«ng suÊt 1.800 m3/ng®,lµ nguån cÊp n­íc chÝnh cho thµnh phè. Nhµ m¸y nµy bÞ huû ho¹i toµn bé trong cuéc chiÕn tranh biªn giíi n¨m 1979, tõ ®ã ®Õn nay thµnh phè L¹ng S¬n ®­îc cÊp n­íc b»ng nguån n­íc ngÇm víi tæng c«ng suÊt kho¶ng 9.000 - 10.000 m3/ng®. 2/ HiÖn tr¹ng kü thuËt. HÖ thèng cÊp n­íc L¹ng S¬n bao gåm 7 giÕng khai th¸c n­íc ngÇm vµ m¹ng l­íi chuyÒn dÉn ph©n phèi n­íc tõ c¸c giÕng tíi hé tiªu thô. M¹ng l­íi chuyÒn dÉn ®­îc 7 tr¹m b¬m giÕng cung cÊp n­íc mçi ngµy kho¶ng 7.000 - 8.000 m3/ng®, n­íc tõ c¸c giÕng khai th¸c ®­îc b¬m trùc tiÕp vµo m¹ng l­íi kh«ng qua kh©u xö lý nµo. §Æc tÝnh kü thuËt cña c¸c giÕng ®­îc tr×nh bµy ë b¶ng 2: B¶ng 1.1:§Æc tÝnh kü thuËt cña c¸c giÕng GiÕng N¨m x©y C«ng suÊt ChiÒu §­êng kÝnh èng läc dùng khai th¸c s©u èng v¸ch §.kÝnh C.dµI (m3/h) (m) (mm) (mm) (m) H1 1974 80 20 377 377 8 H2 1905 18 4.5 -- -- -- H3 1922 30 57 -- -- -- H4 1974 70 42 377 377 12 H5 1980 80 54 425 273 21 H6 1988 40 42 219 219 24 H7 1989 30 37 325 168 8 V× nguån cung cÊp m¸y b¬m h¹n chÕ,c¸c b¬m giÕng ®­îc l¾p ®Æt dùa trªn nguån cung cÊp vËt t­ thiÕt bÞ cã thÓ t×m ®­îc.V× vËy c¸c ®Æc tÝnh cña b¬m rÊt kh¸c nhau,kh«ng phï hîp víi chÕ ®é lµm viÖc cña m¹ng l­íi nªn c«ng suÊt thÊp. Nh×n chung t×nh tr¹ng kü thuËt cña c¸c giÕng vµ tr¹m b¬m giÕng bÞ xuèng cÊp,mét sè giÕng cã t×nh tr¹ng sôt lë,m¸y b¬m giÕng lµm viÖc víi chÕ ®é kh«ng æn ®Þnh,c¸c thiÕt bÞ van trong b¬m h­ háng nhiÒu, c¸c tr¹m b¬m giÕng kh«ng cã ®ång hå ®o l­u l­îng,hoÆc cã nh­ng kh«ng lµm viÖc ®­îc,chÕ ®é lµm viÖc cña b¬m phô thuéc vµo chÕ ®é dïng n­íc tõng giê trong ngµy.ThiÕt bÞ b¬m ch­a ®ång bé, l¾p ®Æt ch­a phï hîp nªn c«ng t¸c b¶o d­ìng vËn hµnh phøc t¹p. N­íc ngÇm ë L¹ng S¬n cã chÊt l­îng t­¬ng ®èi tèt,hµm l­îng s¾t vµ mangan thÊp,c¸c chØ tiªu vÒ vi sinh ch­a ®¹t yªu cÇu do thiÕu c¸c thiÕt bÞ khö trïng n­íc.N­íc cã ®é cøng cao,tuy nhiªn ®iÒu nµy rÊt khã kh¾c phôc bëi lÏ chi phÝ cho c«ng t¸c khö ®é cøng rÊt cao.§Ó kh¾c phôc t¸c h¹i do ®é cøng cña n­íc t¹i nh÷ng n¬i cã dïng nåi h¬i cÇn l¾p ®Æt thiÕt bÞ khö trïng côc bé. M¹ng l­íi chuyÒn dÉn vµ ph©n phèi ®­îc l¾p ®Æt ch¾p v¸, mét sè tuyÕn rß rØ nhiÒu do chÊt l­îng l¾p ®Æt kÐm hoÆc ®· qu¸ thêi h¹n sö dông.NhiÒu tuyÕn èng míi ®­îc l¾p nh­ng chØ nh»m môc ®Ých ®¸p øng c¸c nhu cÇu tr­íc m¾t, bëi vËy sau mét thêi gian ng¾n n¨ng lùc cña tuyÕn èng kh«ng cßn ®ñ ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu ph¸t triÓn.Nhu cÇu n©ng cao tiªu chuÈn phôc vô cÊp n­íc còng t¨ng rÊt nhanh,mét sè hé tiªu thô ®· cã thu nhËp cao ®· n©ng cÊp nhµ ë,c¸c khu vÖ sinh cã thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®· lµm t¨ng ®ét biÕn l­îng n­íc cÇn ®­îc cÊp hµng ngµy. II.2 §¸nh gi¸ vÒ nguån n­íc. 1.Nguån n­íc ngÇm C«ng t¸c kh¶o x¸t nghiªn cøu nguån n­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n ®· ®­îc nhiÒu ng­êi quan t©m,ngay tõ ®Çu thÕ kû(1905)ng­êi Ph¸p ®· ph¸t hiÖn vµ ®­a vµo khai th¸c nh÷ng giÕng n­íc ngÇm ®Çu tiªn ®Ó cung cÊp cho nhu cÇu ¨n uèng vµ sinh ho¹t. Vµo nh÷ng n¨m 70 ViÖn kh¶o s¸t ®o ®¹c(Bé KiÕn Tróc) ®· tiÕn hµnh t×m kiÕm th¨m dß n­íc d­íi ®Êt vµ ph¸t hiÖn ®­îc ®íi ®¸ v«i nøt nÎ chøa n­íc cña hÖ tÇng Tam Thanh.KÕt qu¶ th¨m dß còng ®· t×m ®­îc c¸c giÕng khoan khai th¸c n­íc ngÇm cÊp n­íc cho nh©n d©n,tuy nhiªn c¸c nhµ kh¶o s¸t th¨m dß ch­a cã c«ng tr×nh tæng hîp vµ ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thñy v¨n khu vùc. Trong quyÕt ®Þnh phª chuÈn vÒ tiÒm n¨ng n­íc ngÇm cña héi ®ång ®¸nh gi¸ tr÷ l­îng tµi nguyªn kho¸ng s¶n quèc gia ký ngµy 18 th¸ng12 n¨m 1987 ®· nªu râ tr÷ l­îng n­íc ngÇm cña khu vùc thÞ x· L¹ng S¬n nh­ sau: -CÊp B : 6.190 m3/ngµy. -CÊp C1 : 2.600 m3/ngµy. -CÊp C2 : 17.280 m3/ngµy. Trong kho¶ng thêi gian tõ n¨m 1988 ®Õn n¨m 1993, C«ng ty cÊp n­íc L¹ng S¬n ®· khoan vµ ®­a vµo sö dông c¸c giÕng H8,H9,H10,H11,H12, trong ®ã bá nh÷ng giÕng ®· qu¸ cò kh«ng ®¶m b¶o l­u l­îng,chÊt l­îng n­íc ( ®ã lµ c¸c giÕng H2, H3, H7) n©ng cao tæng c«ng suÊt khai th¸c lªn 9.000-10.000 m3/ngµy. §Ó ®¸p øng nhu cÇu dïng n­íc ngµy cµng t¨ng cña thÞ x·,C«ng ty cÊp n­íc L¹ng S¬n ®· tiÕn hµnh c¸c kh¶o s¸t bæ sung, trªn c¬ së kÕt qu¶ kh¶o s¸t nµy th¸ng 4 n¨m 1996 Trung t©m nghiªn cøu M«i tr­êng, §Þa chÊt-Tr­êng §¹i häc Má ®Þa chÊt ®· tæng hîp vµ lËp B¸o c¸o “X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng khai th¸c n­íc d­íi ®Êt vïng thÞ x· L¹ng S¬n”,trong ®ã ®· kÕt luËn kh¶ n¨ng n©ng c«ng suÊt khai th¸c lªn ®Õn 10.000m3/ngµy ®¸p øng nhu cÇu dïng n­íc n¨m 2000. C«ng suÊt khai th¸c cña c¸c giÕng ®­îc tr×nh bµy trong b¶ng 3: B¶ng 1.2: l­u l­îng,®é s©u mùc n­íc ®éng cña c¸c giÕng khai th¸c. Sè GiÕng ChiÒu s©u §­êng kÝnh L­u l­îng Mùc n­íc TT giÕng (m) giÕng (m) Q (m3/h) ®éng (m) 1 H1 20 325 77 4.1 2 H4 57 -- 60 4 3 H5 30 377 70 10.07 4 H6 46 426 25 74 5 H8 36.8 325 25 12.6 6 H9 27 219 20 12 7 H10 54 425 77 14.3 8 H11 57 325 45 13.3 9 H12 58 325 25 4.14 2.Nguån n­íc mÆt. S«ng Kú Cïng b¾t nguån tõ d·y nói MÉu S¬n ë phÝa §«ng ch¶y theo h­íng §«ng B¾c-T©y Nam qua thÞ x· L¹ng S¬n ®Õn ThÊt Khª ®æ vµo s«ng B»ng Giang (Trung Quèc).ChÕ ®é thuû v¨n cña s«ng Kú Cïng rÊt phøc t¹p do ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh vµ khÝ hËu l­u vùc s«ng.Tµi liÖu quan tr¾c t¹i tr¹m thuû v¨n L¹ng S¬n tõ 1970 ®Õn 1984 cho thÊy l­u l­îng trung b×nh th¸ng cña s«ng Kú Cïng biÕn ®æi tõ 4.84 m3/s (vµo mïa kh«) ®Õn 73.96 m3/s (vµo mïa m­a).L­u l­îng lín nhÊt ®o ®­îc lµ 2800 m3/s (ngµy 24/ 7/ 1980), l­u l­îng nhá nhÊt 1.4 m3/s (ngµy 7/ 5/ 1972).Mùc n­íc b×nh qu©n thay ®æi theo mïa vµ dao ®éng tõ 247.84 m ®Õn 255.1 m, biªn ®é dao ®éng gi÷a mùc n­íc nhá nhÊt vµ møc n­íc lín nhÊt lµ 7.26 m. Khi ch¶y qua thµnh phè L¹ng S¬n s«ng Kú Cïng ®­îc bæ xung mét l­u l­îng kh¸ lín,®a sè l­u l­îng ®o ®­îc biÕn ®æi tõ 0.53 m3/s ®Õn 8.6m3/s. Ngoµi s«ng Kú Cïng ra, trªn ®Þa bµn thµnh phè cßn cã mét sè suèi nhá nh­: suèi Nao Ly,suèi NhÞ Thanh, suèi Nasa, suèi KyKÐt, vµ c¸c hå n­íc n»m r¶i r¸c.L­u l­îng c¸c dßng suèi nhá kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng lµm nguån n­íc th« cÊp cho nhu cÇu cña thÞ x·. II.3 chÊt l­îng nguån n­íc. 1.Thµnh phÇn vµ chÊt l­îng nguån n­íc ngÇm. Nguån n­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n chñ yÕu n»m trong tÇng chøa n­íc trÇm tÝch Cacbonat hÖ Tam Thanh.N­íc tån t¹i vµ vËn ®éng trong c¸c hÖ thèng khe nøt, ®øt g·y kiÕn t¹o vµ c¸c hang Carster.KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ kh¶o s¸t ®Þa chÊt thuû v¨n cho thÊy nguån bæ cËp cña n­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n chñ yªó lµ n­íc m­a vµ n­íc s«ng Kú Cïng.Do ®Æc ®iÓm th¹ch häc cña tÇng chøa n­íc vµ ®Æc ®iÓm cña nguån bæ cËp, cã thÓ nãi chÊt l­îng n­íc ngÇm ë ®©y mang ®Æc tÝnh cña n­íc m­a, n­íc s«ng Kú Cïng ®­îc biÕn ®æi do qu¸ tr×nh hoµ tan thªm c¸c chÊt kho¸ng trong tÇng ®¸ v«i.KÕt qu¶ kh¶o s¸t chÊt l­îng n­íc cña C«ng ty Cæ phÇn N­íc vµ M«i tr­êng ViÖt Nam (VIWASE) trong hai th¸ng 2 vµ 3 n¨m 1996 ,còng nh­ sè liÖu tæng hîp tõ c¸c nguån tµi liÖu cña Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp kh¶o s¸t x©y dùng -Bé X©y Dùng, tr¹m vÖ sinh phßng dÞch tØnh L¹ng S¬n,C«ng ty Safege-Céng hoµ Ph¸p, cho thÊy nguån n­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n cã mét sè ®Æc tÝnh c¬ b¶n sau: -§é pH : N­íc ngÇm cã tÝnh kiÒm yÕu.C¸c gi¸ trÞ pH ®o ®­îc t¹i tÊt c¶ c¸c giÕng dao ®éng trong kho¶ng 7.38-8.38 n»m trong ph¹m vi cho phÐp cña tiªu chuÈn chÊt l­îng n­íc cÊp cho sinh ho¹t vµ ¨n uèng.T¹i c¸c gi¸ trÞ pH nµy, kh¶ n¨ng ¨n mßn kim lo¹i bëi c¸c ion H+ lµ kh«ng x¶y ra. -Hµm l­îng Fe: Mét trong c¸c ®Æc tÝnh chung cña n­íc ngÇm chøa trong c¸c ®øt g·y,hang hèc Carster lµ hµm l­îng Fe trong n­íc rÊt thÊp, gÇn nh­ b»ng kh«ng.C¸c sè liÖu ®o ®¹c tõ n¨m 1995 trë vÒ tr­íc kh«ng ph¸t hiÖn thÊy Fe trong n­íc ngÇm ,kÕt qu¶ ph©n tÝch hµm l­îng Fe cña VIWASE trªn m¸y quang phæ UV-1200 Specro photo meter Japan trong n¨m 1996 còng cho kÕt qu¶ lµ hµm l­îng Fe rÊt thÊp,n»m trong kho¶ng 0.04-0.18mg/l.Víi chÊt l­îng nµy kh«ng cÇn ph¶i xö lý Fe tr­íc khi cÊp n­íc cho sinh ho¹t vµ ¨n uèng. -Hµm l­îng Mn: C¸c sè liÖu kh¶o s¸t cña mét sè ®¬n vÞ trong thêi gian tõ 1995 trë vÒ tr­íc cho thÊy hµm l­îng Mn dao ®éng tõ 0-0.38mg/l, sè liÖu kh¶o s¸t cña VIWASE trong hai th¸ng 2 vµ 3 n¨m 1996 cho thÊy Mn dao ®éng tõ 0.02-0.15 mg/l. Nguån n­íc nµy kh«ng cÇn xö lý Mn. -Hµm l­îng c¸c ion hoµ tan : CL-, SO42-, NO2-, NO3-, PO43-, NH4+ cho thÊy c¸c ion trªn chñ yÕu cã trong n­íc ngÇm ë thÞ x· L¹ng S¬n ®Òu n»m trong giíi h¹n cho phÐp theo tiªu chuÈn vÖ sinh quy ®Þnh chÊt l­îng n­íc cÊp cho nhu cÇu ¨n uèng vµ sinh ho¹t. §Æc biÖt mét sè ®éc tÝnh nh­ NO2- g©y bÖnh huû diÖt hång cÇu ë trÎ em, Nit¬rat g©y bÖnh ung th­, nguån NH4+®Ó t¹o nªn hîp chÊt NO2-,®Òu n»m ë giíi h¹n an toµn (hµm l­îng NO2- tõ 7.2-18.1 mg/l, tiªu chuÈn quy ®Þnh NO3-< 45 mg/l, hµm l­îng NH4+ tõ 0.05-0.5 mg/l, tiªu chuÈn quy ®Þnh NH4+ < 3mg/l.) -§é ®ôc , ®é dÉn ®iÖn: N­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n rÊt trong Do n­íc chøa Fe vµ Mn víi hµm l­îng rÊt nhá, nªn kÓ c¶ khi ®· tiÕp xóc víi oxy trong kh«ng khÝ ®Ó chuyÓn ho¸ Fe2+ vµ Mn2+ thµnh Fe2O3 vµ MnO2, n­íc cã ®é ®ôc rÊt thÊp, tõ 0-1 FTU (tiªu chuÈn5FTU). Do chøa c¸c ion hoµ tan nh­ Ca2+, HCO3- víi hµm l­îng lín, nªn ®é dÉn ®iÖn cña n­íc ngÇm ë thÞ x· L¹ng S¬n t­¬ng ®èi cao , cã lóc lªn ®Õn 865s/cm . Gi¸ trÞ nµy ®· gÇn tiÕn tíi giíi h¹n trªn cña tiªu chuÈn quy ®Þnh ®é dÉn ®iÖn lµ <1000s/cm. -§é cøng: Nguån n­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n cã ®é cøng t­¬ng ®èi cao vµ mang tÝnh ®Æc thï cña n­íc ngÇm chøa trong c¸c khe nøt, ®øt g·y , hang hèc Casrter. §é cøng cña n­íc ngÇm cao vµ dao ®éng trong mét kho¶ng rÊt lín tõ 8- 250dH. VÒ mïa m­a do nguån n­íc bæ cËp lµ n­íc m­a, n­íc s«ng rÊt lín , thêi gian l­u tr÷ n­íc trong c¸c hang hèc Casrter tr­íc khi tho¸t vµo hÖ thèng m¹ch lé theo suèi Tam Thanh, NhÞ Thanh vµ h¹ l­u s«ng Kú Cïng lµ kh«ng l©u, nªn qu¸ tr×nh hoµ tan Cacbonat Canxi vµo nguån n­íc x¶y ra trong mét thêi gian dµi nªn ®é cøng cña n­íc rÊt cao , cã thÓ tíi 250dH.(kho¶ng 446mg CaCO3 /l). §é cøng cña n­íc ngÇm trong c¸c giÕng §1, H1, H3, H7, H8, H10, H12 vÒ mïa m­a n¨m 1995 chØ dao ®éng trong gi¸ trÞ 9-160dH , trong khi ®ã mïa kh« n¨m 1995 ®é cøng cña c¸c giÕng t¨ng lªn ®Õn 18-250dH . Trªn quan ®iÓm vÖ sinh , tiªu chuÈn n­íc cÊp cho ¨n uèng vµ sinh ho¹t cña Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi WHO vµ cña Bé Y tÕ ViÖt Nam quy ®Þnh ®é cøng 0. Nguån n­íc ngÇm cã tÝnh t¹o cÆn Cacbonat Canxi rÊt lín, ®Æc biÖt nÕu khi khö trïng n­íc b»ng CaCl2 th× kh¶ n¨ng t¹o cÆn t¨ng lªn do qu¸ tr×nh khö trïng lµm t¨ng pH0 cña n­íc vµ t¨ng hµm l­îng Canxi. Nh­ vËy trong giai ®o¹n tr­íc cã thÓ ch­a cÇn ®Õn ph­¬ng ¸n lµm mÒm n­íc nh­ng giai ®o¹n sau khi nÒn c«ng nghiÖp cña thµnh phè ph¸t triÓn th× nªn tiÕn hµnh xö lý lµm mÒm n­íc. -§é nhiÔm bÈn vi trïng: Do nguån n­íc ngÇm ë thµnh phè L¹ng S¬n ®­îc bæ cËp tõ nguån n­íc mÆt nh­ n­íc s«ng Kú Cïng, n­íc m­a nªn sù nhiÔm bÈn vi trïng lµ tiÒm tµng. KÕt qu¶ xÐt nghiÖm vi trïng E.coli còng nh­ Total Colifomrs cho thÊy trong tÊt c¶ c¸c mÉu xÐt nghiÖm kh«ng cã mÉu nµo cã chØ sè vi trïng Coli ®¹t tiªu chuÈn vÖ sinh quy ®Þnh cña cÊp n­íc cho ¨n uèng vµ sinh ho¹t. §iÒu ®ã chøng tá nguån n­íc ®ang bÞ « nhiÔm vÒ mÆt vi trïng vµ lµ nguy c¬ ®èi víi ng­êi dïng n­íc. ChØ sè E.coli cho tÊt c¶ c¸c giÕng cã thÓ lªn tíi 100 N/l. §Æc biÖt lµ giÕng §1 cã chØ sè Total Coliforms lªn tíi 2400 N/100 l. VÒ l©u dµi nªn cã biÖn ph¸p b¶o vÖ an toµn cña c¸c c«ng tr×nh thu n­íc ngÇm. 2.Thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt nguån n­íc mÆt. S«ng Kú Cïng ch¶y qua thµnh phè L¹ng S¬n lµ nguån n­íc mÆt cã thÓ khai th¸c xö lý ®Ó cÊp n­íc cho thµnh phè. ChÊt l­îng n­íc s«ng Kú Cïng trong c¸c thêi ®iÓm th¸ng 2 vµ 8 n¨m 1999 ®­îc ghi trong phô lôc. So víi nguån n­íc ngÇm n­íc s«ng Kú Cïng ë L¹ng S¬n cã thµnh phÇn muèi thÊp h¬n nhiÒu. Tæng ®é cøng qua theo dâi nhiÒu n¨m chØ cã gi¸ trÞ 2.540dH-4.380dH. C¸c ion hoµ tan nh­ Cl-, SO42-, HCO3-, NO2-, NO3-, PO43-,Ca2+, Mg2+, NH4+ ®Òu n»m trong cña tiªu chuÈn vÖ sinh quy ®Þnh. §iÓm ®Æc biÖt cña nguån n­íc s«ng Kú Cïng nãi riªng còng nh­ c¸c con s«ng ë vïng nói thuéc B¾c Bé nãi chung lµ cã ®é ®ôc dao ®éng víi biªn ®é rÊt lín, vÒ mïa kh« ®é ®ôc cña n­íc rÊt thÊp, hµm l­îng cÆn cã thÓ chØ ë gi¸ trÞ 15 mg/l. Vµo c¸c thêi ®iÓm lò lôt hµm l­îng cÆn cña s«ng cã thÓ lªn tíi 960 mg/l hoÆc cã thÓ cao h¬n. Tuy nhiªn, sau c¸c trËn m­a, ®é ®ôc cña n­íc gi¶m xuèng rÊt nhanh chãng vµ trong c¸c ngµy cña mïa m­a vÉn cã nh÷ng ngµy mµ hµm l­îng cÆn cña n­íc s«ng nhá h¬n 50 mg/l. S«ng Kú Cïng ch¶y qua thµnh phè L¹ng S¬n nªn nguån n­íc dÔ bÞ nhiÔm bÈn vÒ ph­¬ng diÖn vi trïng häc. C¸c sè liÖu cò còng nh­ sè liÖu kh¶o s¸t th¸ng 3 n¨m 1996 cho thÊy chØ sè E.coli lªn tíi 1100 N/ml. Cho ®Õn nay ch­a cã sè liÖu ph©n tÝch vÒ c¸c chØ tiªu kim lo¹i nÆng, c¸c ®éc tè. Tr­íc ®©y (kho¶ng n¨m 1970) khi má than Na D­¬ng ®­îc khai th¸c, n­íc th¶i chøa l­u huúnh ®· lµm chÕt c¸ hµng lo¹t. Tuy nhiªn, hiÖn nay má than ®· ngõng ho¹t ®éng, n­íc s«ng t­¬ng ®èi trong lµnh, hiÖn t­îng c¸, thuû sinh bÞ chÕt ®· kh«ng x¶y ra. NÕu má than Na D­¬ng kh«ng ho¹t ®éng trë l¹i th× nguån n­íc s«ng cã thÓ khai th¸c ®Ó cÊp cho sinh ho¹t nÕu nh­ ®­îc khö trïng vµ lµm trong n­íc. II.4 kÕt luËn. Trªn c¬ së kÕt qu¶ kh¶o s¸t, nghiªn cøu vÒ tr÷ l­îng còng nh­ chÊt l­îng n­íc, cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ nguån n­íc mÆt cña s«ng Kú Cïng vµ nguån n­íc ngÇm ë thÞ x· L¹ng S¬n ®Òu cã thÓ dïng ®Ó khai th¸c, xö lý cÊp cho môc ®Ých ¨n uèng vµ sinh ho¹t. Tuy nhiªn vÒ tr÷ l­îng n­íc ngÇm cã thÓ kh«ng ®ñ ®Ó cÊp cho giai ®o¹n l©u dµi. phÇn 2 x¸c ®Þnh nhu cÇu dïng n­íc, lùa chän nguån cÊp n­íc, v¹ch tuyÕn vµ tÝnh to¸n thuû lùc ch­¬ng I. x¸c ®Þnh nhu cÇu dïng n­íc n¨m 2020. I.1/ Nhu cÇu dïng n­íc cho sinh ho¹t. Theo sè liÖu ®iÒu tra vµ quy ho¹ch ®Õn n¨m 2020 ta lËp b¶ng dù b¸o d©n sè sau: Khu vùc I – Néi thÞ Khu vùc II – Ngo¹i thÞ B¶ng 2.1 – Ph©n bè d©n c­ trong thµnh phè Khu vùc D©n sè (ng­êi) Tiªu chuÈn dïng n­íc (l/ng. ng®) I 140.000 150 II 45.000 100 Tæng céng 185.000 -HÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ ngµy: Dùa vµo quy m« d©n sè vµ tiªu chuÈn dïng n­íc ta chän hÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ ngµy :(TCXDVN 33:2006) + Khu vùc I: Kng®=1,3. + Khu vùc II: Kng®=1,4. -L­u l­îng n­íc max cho nhu cÇu sinh ho¹t ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau vµ ®¸p øng : 90% d©n sè ®èi víi khu vùc néi thÞ, 80% d©n sè ®èi víi khu vùc ngo¹i thÞ. Qmax= (m3/ ng.ng®) Trong ®ã:- qi lµ tiªu chuÈn dïng n­íc cho khu vùc i. - Ni lµ sè d©n ®­îc cÊp n­íc cña khu vùc i. -Kng® lµ hÖ sè dïng n­íc kh«ng ®iÒu hoµ ngµy. Tõ ®ã ta tÝnh ®­îc nhu cÇu dïng n­íc cho mçi khu vùc: +Khu vùc 1: Qmax1= (m3/ ng.ng®) =24.570 (m3/ ng.ng®) +Khu vùc 2: Qmax2= =5.040 (m3/ ng.ng®) QSH = Qmax1 + Qmax2 =29.610 (m3/ ng.ng®). I.2/ N­íc t­íi c©y, röa ®­êng . Theo TCXD 33:2006, chän tiªu chuÈn n­íc t­íi c©y, röa ®­êng lµ 10% n­íc cÊp cho sinh ho¹t. T­íi c©y vµo c¸c giê: 5h ¸ 8h vµ 16h ¸ 19h víi tû lÖ 40% tæng n­íc t­íi c©y, röa ®­êng. Röa ®­êng vµo c¸c giê: 7h ¸ 22h ; víi tû lÖ 60% tæng n­íc t­íi c©y vµ röa ®­êng. N­íc t­íi c©y víi tû lÖ 40% tæng l­îng n­íc t­íi c©y vµ röa ®­êng. N­íc röa ®­êng víi tû lÖ 60% tæng l­îng n­íc t­íi c©y, röa ®­êng. VËy ta cã: Qtc = 10% . QSH = 0,1x29.610 = 2.961 (m3/ng.®) B¶ng 2.2 – L­u l­îng n­íc t­íi c©y, röa ®­êng N¨m Tæng (m3/ng.®) T­íi c©y (m3/ng.®) Röa ®­êng (m3/ng.®) 2020 2.961 1.184 1.777 I.3/ N­íc cho nhu cÇu c«ng céng. Tr­êng häc: Toµn thµnh phè cã: 6 tr­êng chuyªn nghiÖp d¹y nghÒ víi 1.800 häc sinh 1 tr­êng Cao ®¼ng S­ ph¹m víi 1.400 sinh viªn 1 tr­êng trung häc Kinh tÕ víi 600 sinh viªn 1 tr­êng trung häc Y tÕ víi 400 sinh viªn Nh­ vËy tæng sè sinh viªn lµ : 4200 sinh viªn TÊt c¶ c¸c tr­êng häc, d¹y nghÒ ®Òu cã khu ký tóc x¸. Víi tæng sè sinh viªn ®­îc ë trong ký tóc x¸ lµ: 400 sinh viªn Tiªu chuÈn cÊp n­íc cho tr­êng häc lµ: 20(l/ng.ng®), n­íc cÊp cho tr­êng häc ®­îc ph©n bè ®Òu cho 10 giê Tiªu chuÈn cÊp n­íc cho khu ký tóc x¸ lµ: 100(l/ng.ng®), l­u l­îng cÊp cho khu ký tóc theo hÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ giê vµ ®­îc lÊy theo B¶ng 3.6(CÊp n­íc ®« thÞ – TS. NguyÔn Ngäc Dung –NXBXD) * L­u l­îng n­íc cÊp cho tr­êng häc: QTH == 76 (m3 / ng®). Trong ®ã : - N : Quy m« ®µo t¹o(ng­êi), N =3800 sin viªn - qTH lµ tiªu chuÈn cÊp n­íc cho tr­êng häc qTH =20 l/ng.ng®. * L­u l­îng n­íc cÊp cho khu ký tóc x¸: QTH == 40 (m3 / ng®). Trong ®ã : - N : Quy m« ®µo t¹o(ng­êi), N =400 sinh viªn - qTH lµ tiªu chuÈn cÊp n­íc cho tr­êng häc qTH =100 l/ng.ng®. VËy tæng l­u l­îng cÊp cho tr­êng häc: QTH = 116(m3 / ng®). b)BÖnh viÖn: Dù b¸o n¨m 2020 toµn thÞ x· L¹ng S¬n cã: BÖnh v._.iÖn §a khoa tØnh : 500 gi­êng bÖnh BÖnh viÖn Y häc d©n téc: 200 gi­êng bÖnh BÖnh viÖn Phô s¶n : 200 gi­êng bÖnh BÖnh viÖn thÇn kinh: 150 gi­êng bÖnh Tiªu chuÈn dïng n­íc cho bÖnh viÖn lµ 300l/gi­êng.ng® QBV = (m3 / ng®). Trong ®ã : -N lµ sè gi­êng bÖnh. -qBV lµ tiªu chuÈn cÊp n­íc cho bÖnh viÖn. qBV = 300 l/ng.ng®. B¶ng 2.4 – L­u l­îng n­íc cÊp cho bÖnh viÖn STT Tiªu chuÈn dïng n­íc (l/ng.®) Sè gi­êng bÖnh(ng­êi) Q (m3/ng.®) BV §a khoa tØnh 300 500 150 BV Y häc d©n téc 300 200 60 BV Phô s¶n 300 200 60 BV ThÇn kinh 300 150 45 c) C¸c nhu cÇu c«ng céng kh¸c. §ã lµ dÞch vô du lÞch, kh¸ch s¹n, nhµ ga, c«ng së.... Theo quy ph¹m lÊy: QCCK =10% QSH = 2.961 (m3/ng®) Þ Qcc = QTH + QBV + QCCk = 3.392(m3/ng®) I.4/ Nhu cÇu n­íc cho c«ng nghiÖp. Thµnh phè L¹ng S¬n cã c¸c khu c«ng nghiÖp n»m ë phÝa T©y Nam vµ §«ng Nam vµ mét sè nhµ m¸y n»m r¶i r¸c trong thµnh phè: XN Thùc phÈm & hoa qu¶, QXN = 120(m3/ng®) XN D­îc phÈm, QXN = 70(m3/ng®) Tæ hîp s¶n xuÊt hµng ¨n, QXN = 30 (m3/ng®) XN ChÕ biÕn tinh dÇu, QXN = 25 (m3/ng®) XN C¬ khÝ, QXN = 50(m3/ng®) XN VËt liÖu x©y dùng, QXN = 40 (m3/ng®) NM ChÕ biÕn gç , giÊy, QNM = 60 (m3/ng®) Cty Gièng c©y trång, QCTy = 40 (m3/ng®) TÊt c¶ c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp ®Òu lµm viÖc 2 ca. I.5/ quy m« c«ng suÊt tr¹m cÊp n­íc. Tõ c¸c sè liÖu tÝnh to¸n trªn ta cã: -L­u l­îng n­íc cÊp vµo m¹ng l­íi QML = (a . QSH + QTC + QCN +QCC ) . b (m3 / ng®). Trong ®ã : -a lµ hÖ sè kÓ ®Õn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng. a= 1,1 -b lµ hÖ sè kÓ ®Õn nh÷ng nhu cÇu ch­a dù tÝnh hÕt vµ l­îng n­íc hao hôt do rß rØ, b= 1,2. QML =( 1,1 .29610 + 2961 + 435 + 3392 ) . 1,2 =47231 (m3 / ng®). LÊy trßn lµ 47.500 (m3/ng®), ®©y chÝnh lµ c«ng suÊt cña tr¹m b¬m cÊp II cÊp vµo m¹ng l­íi C«ng suÊt cña tr¹m : QTR = QML . c (m3 / ng®). -c lµ hÖ sè kÓ ®Õn l­îng n­íc dïng cho b¶n th©n tr¹m, c= 1,05 QTR = 47500 . 1,05= 49875 (m3 / ng®). LÊy trßn QTR = 50.000 (m3 / ng®). I.6/ Nhu cÇu cÊp n­íc cho ch÷a ch¸y cña thµnh phè. ViÖc tÝnh to¸n lùa chän sè ®¸m ch¸y x¶y ra ®ång thêi vµ l­u l­îng cÇn ®Ó dËp t¾t ®¸m ch¸y cÇn theo TCVN 2622:1995 1)Lùa chän sè ®¸m ch¸y x¶y ra ®ång thêi. -Do ®Õn n¨m2020 d©n sè toµn thµnh phèL¹ng S¬n lµ 185.000 ng­êi, nhµ thuéc lo¹i hçn hîp cã sè tÇng cao trung b×nh < 3 nªn ta chän sè ®¸m ch¸y ®ång thêi x¶y ra cho khu d©n c­ lµ 3 ®¸m víi l­u l­îng ch÷a ch¸y cho 1 ®¸m lµ 30 l/s. -Víi c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp tËp trung thµnh hai khu c«ng nghiÖp víi tæng diÖn tÝch 45 ha, bËc chÞu löa I vµ II, h¹ng s¶n xuÊt D,E nªn chän sè ®¸m ch¸y x¶y ra ®ång thêi cho khu c«ng nghiÖp lµ 2 ®¸m víi l­u l­îng cho 1 ®¸m lµ 10 l/s. Tæng hîp ta chän 3 ®¸m ch¸y x¶y ra ®ång thêi cho toµn thÞ x·. 2)TÝnh l­u l­îng dËp t¾t c¸c ®¸m ch¸y. -§¸m ch¸y 1: QCC1 = 30 + 10/2 =35 l/s. -§¸m ch¸y 2: QCC2 = 30 + 10/2 =35 l/s. -§¸m ch¸y 3: QCC3= 30 l/s. Tæng l­u l­îng ch÷a ch¸y: QCC= 35 + 35 + 30 = 100 l/s. ch­¬ng II. Lùa chän nguån cÊp n­íc cho thµnh phè l¹ng s¬n II.1/ Lùa chän nguån n­íc. Theo tÝnh to¸n ë phÇn tr­íc ta ®· x¸c ®Þnh ®ù¬c nhu cÇu dïng n­íc cña thµnh phè L¹ng S¬n: - Nhu cÇu dïng n­íc n¨m 2020 : QTR = 50.000 (m3/ng.®) Dùa theo sè liÖu kh¶o s¸t nguån n­íc vµ chÊt l­îng n­íc ta ®¸nh gi¸ lùa chän nguån n­íc: 1)Nguån n­íc ngÇm. Theo kÕt qu¶ kh¶o s¸t chÊt l­îng n­íc cña C«ng ty Cæ phÇn N­íc vµ M«i tr­êng ViÖt Nam (VIWASE) trong hai th¸ng 2 vµ 3 n¨m 1996, b¸o c¸o tr÷ l­îng n­íc ngÇm khai th¸c lín nhÊt cho ®Õn n¨m 2000 lµ 10.000 m3/ng.®. VËy nÕu trong t­¬ng lai dïng n­íc ngÇm lµ nguån cung cÊp n­íc th« th× kh«ng ®ñ tr÷ l­îng cung cÊp theo nhu cÇu dïng n­íc ®· tÝnh to¸n. 2)Nguån n­íc mÆt. Trªn ®Þa bµn thµnh phè L¹ng S¬n cã s«ng Kú Cïng cã tr÷ l­îng tèt, l­u l­îng trung b×nh tõ 4,84 m3/s (vµo mïa kh«) tíi 73,96 m3/s (vµo mïa m­a). Ngoµi s«ng Kú Cïng cßn cã c¸c suèi vµ hå n»m r¶i r¸c nh­ng tr÷ l­îng nhá. ChÊt l­îng n­íc s«ng Kú Cïng ®­îc thÓ hiÖn ë phô lôc KÕt luËn: Trªn c¬ së kh¶o s¸t, nghiªn cøu vÒ chÊt l­îng, tr÷ l­îng nguån n­íc vµ kÕt qu¶ tÝnh to¸n nhu cÇu dïng n­íc cho ®Õn n¨m 2020 ta ®i ®Õn kÕt luËn sau: VÒ n­íc ngÇm: Tuy chÊt l­îng t­¬ng ®èi tèt nh÷ng tr÷ l­îng nhá, ngoµi ra hiÖn tr¹ng c¸c thiÕt bÞ kÐm, cßn thiÕt ®ång bé, giÕng thu n»m r¶i r¸c trªn ®Þa bµn thµnh phè nªn nÕu lùa chän th× hÖ thèng èng dÉn n­íc th« tõ c¸c giÕng vÒ tr¹m xö lý rÊt tèn kÐm VÒ n­íc mÆt: Tr÷ l­îng n­íc cao, tuy cÇn ph¶i xö lý nhiÒu vÒ ®é ®ôc vµ vi trïng nh­ng kh¶ n¨ng xö lý rÊt cao, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu dïng n­íc tÝnh ®Õn n¨m2020 ngoµi ra cßn ®¸p øng ®­îc cho nhu cÇu xa h¬n n÷a. VËy ta lùa chän n­íc mÆt lµ nguån cung cÊp n­íc. Tuy nhiªn trong thiÕt kÕ nµy ta vÉn tËn dông nguån n­íc ngÇm, m¹ng l­íi hiÖn t¹i ®Ó cung cÊp n­íc phôc vô cho nhu cÇu dïng n­íc sÞnh ho¹t víi c«ng suÊt tÝnh ®Õn n¨m 2020 lµ 8.000 m3/ng.®.MÆc dï theo sè liÖu kh¶o s¸t th× n­íc ngÇm cã ®é cøng cao nh­ng tÝnh ®Õn n¨m 2020 th× l­îng n­íc ngÇm sö dông chØ cã 8.000 m3/ng® so víi l­îng n­íc mÆt khai th¸c vµ sö dông lµ 40.000m3/ng® lµ rÊt nhá. Do vËy khi hoµ vµo m¹ng l­íi th× ®é cøng lµ v« cïng thÊp, ®¶m b¶o ®­îc tiªu chuÈn cÊp n­íc cho sinh ho¹t. §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng n­íc phôc vô tèt, ta cÇn tiÕn hµnh thæi röa ®ång bé c¸c giÕng, tÈy röa ®­êng èng cÊp n­íc th« còng nh­ èng cÊp n­íc sinh ho¹t. TiÕn hµnh kiÓm tra, söa ch÷a c¸c ®­êng èng, m¸y b¬m... Do ®ã ta chØ x©y dùng tr¹m xö lý n­íc mÆt víi c«ng suÊt lµ: QTR = 42.000 (m3/ng.®) C¸c ph­¬ng ¸n cÊp n­íc cô thÓ ®­îc tr×nh bµy trong ch­¬ng tÝnh to¸n m¹ng l­íi cÊp n­íc. II.2/ lËp b¶ng tæng hîp l­u l­îng n­íc. 1) N­íc cho nhu cÇu sinh ho¹t: -HÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ giê tÝnh theo c«ng thøc. KH,max = max . max Trong ®ã:max lµ hÖ sè kÓ ®Õn møc ®é tiÖn nghi cña c¸c c«ng tr×nh, max = 1,2 ¸1,5 max lµ hÖ sè kÓ ®Õn quy m« d©n sè, lÊy theo B¶ng 3.2 max, max chän theo TCXD 33:2006 - Khu vùc I : KH,max = 1,5. - Khu vùc II : KH,max = 1,7. N­íc t­íi c©y, röa ®­êng vµ qu¶ng tr­êng: -N­íc t­íi c©y t­íi ®Òu trong 6 tiÕng tõ 5h-8h vµ 16h-19h. -N­íc röa ®­êng ph©n ®Òu trong 15 tiÕng tõ 7h-22h hµng ngµy. 3) N­íc c«ng céng : -N­íc cho tr­êng häc chuyªn nghiÖp, d¹y nghÒ, do cã sinh viªn ë trong ký tóc x¸ nªn chÕ ®é tiªu thô trong ngµy víi hÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ giê lµ KH = 1,8 -N­íc cho bÖnh viÖn ph©n theo hÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ KH=2,5. -N­íc cho nhu cÇu c«ng céng kh¸c ph©n bè ®Òu tõ 7h-17h. N­íc c«ng nghiÖp: -N­íc cho c¸c xÝ nghiÖp lµm viÖc 2 ca ph©n bè ®Òu tõ 6h-22h. Tõ ®ã ta cã b¶ng tæng hîp l­u l­îng cho Tp L¹ng S¬n ®Õn n¨m 2020(B¶ng II.1- Phô lôc) II.3/ChÕ ®é lµm viÖc cñaTB cÊp II, tÝnh dung tÝch ®µi n­íc vµ bÓ chøa. 1).ChÕ ®é lµm viÖc cña tr¹m b¬m cÊp II. -Tõ b¶ng tæng hîp l­u l­îng n­íc toµn thµnh phè ta lËp ®­îc biÓu ®å tiªu thô n­íc trong tõng giê trong ngµy. - Chän chÕ ®é lµm viÖc cña tr¹m b¬m cÊp II dùa trªn c¬ së : §­êng lµm viÖc cña tr¹m b¸m s¸t ®­êng tiªu thô n­íc vµ theo chÕ ®é Ýt bËc nhÊt ®Ó dÔ qu¶n lý. -§­êng lµm viÖc cña tr¹m b¬m cÊp II vµ ®­êng chÕ ®é tiªu thô n­íc ®­îc biÓu thÞ trªn biªñ ®å. -Tr¹m b¬m cÊp II lµm viÖc theo 3 bËc: + BËc I: 1 b¬m lµm viÖc víi l­u l­îng Q1B = 1,73%. Qng®. + BËc II : 2 b¬m lµm viÖc song song víi l­u l­îng Q2B = Q1B . 2 . 0,87 = 1,73% .2. 0,87 = 3,01% Qng®. + BËc III: 4 b¬m lµm viÖc song song víi l­u l­îng Q4B = Q1B .4 . 0,8 = 1,73%. 4 .0,8 = 5,54 % Qng®. Tõ chÕ ®é tiªu thô n­íc cña thµnh phè vµ chÕ ®é lµm viÖc cña tr¹m b¬m cÊp II ta lËp b¶ng x¸c ®Þnh dung tÝch ®iÒu hoµ cña ®µi n­íc (B¶ng II.2) - Tr¹m b¬m cÊp I lµm viÖc liªn tôc trong 24 giêi víi QhTB = 4,17%Qng® 2)X¸c ®Þnh thÓ tÝch ®µi n­íc. -ThÓ tÝch thiÕt kÕ cña ®µi n­íc ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: W§ = W§H + WCC ( m3) W§H lµ thÓ tÝch ®iÒu hoµ cña ®µi. Tõ b¶ng tÝnh ta cã W§H = 3,37% Qng® W§H = 3,37 .47500 / 100 = 1600,75 ( m3) WCC lµ l­u l­îng ch÷a ch¸y trong 10 phót. WCC = 100 .10 .60 / 1000 = 60 ( m3) -VËy W§ = 1600,75 + 60 = 1661 ( m3) b¶ng II.2 - x¸c ®Þnh dung tÝch ®iÒu hoµ cña ®µi n¦íc Giêi trong ngµy Tiªu thô %Qng® Tr¹m b¬m cÊp II % Qng® Vµo ®µi %Qng® Ra ®µi %Qng® Cßn l¹i trong ®µi %Qng® 1 2 3 4 5 6 0-1 1,49 1,75 0,26 0,52 1 - 2 1,49 1,75 0,26 0,78 2 - 3 1,49 1,75 0,26 1,04 3 - 4 1,49 1,75 0,26 1,31 4 - 5 2,32 3,01 0,69 2,00 5 - 6 3,65 3,01 0,64 1,36 6 - 7 4,70 5,54 0,84 2,20 7 - 8 5,96 5,54 0,42 1,78 8 - 9 5,18 5,54 0,36 2,14 9 - 10 4,85 5,54 0,69 2,83 10 - 11 5,82 5,54 0,28 2,45 11 - 12 5,99 5,54 0,45 2,00 12 - 13 5,13 5,54 0,41 2,40 13-14 4,89 5,54 0,65 3,05 14-15 5,23 5,54 0,31 3,36 15-16 5,53 5,54 0,01 3,37 16-17 6,15 5,54 0,61 2,76 17-18 6,51 5,54 0,97 1,80 18-19 6,50 5,54 0,97 0,83 19-20 4,73 5,54 0,81 1,64 20-21 4,22 3,01 1,21 0,42 21-22 3,19 3,01 0,18 0,24 22-23 1,99 1,75 0,24 0,00 23-24 1,49 1,75 0,26 0,26 Tæng 100 100 X¸c ®Þnh thÓ tÝch bÓ chøa. -ThÓ tÝch bÓ chøa x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: WB = W§H + WCC + WBT (m3). b¶ng II.2 - x¸c ®Þnh dung tÝch ®iÒu hoµ cña bÓ chøa Giêi trong ngµy Tr¹m b¬m cÊp I %Qng® Tr¹m b¬m cÊp II % Qng® Vµo bÓ %Qng® Ra bÓ %Qng® Cßn l¹i trong bÓ %Qng® 1 2 3 4 5 6 0-1 4,17 1,75 2,42 9,58 1 - 2 4,17 1,75 2,42 12,00 2 - 3 4,17 1,75 2,42 14,42 3 - 4 4,17 1,75 2,42 16,84 4 - 5 4,17 3,01 1,16 18,00 5 - 6 4,17 3,01 1,16 19,16 6 - 7 4,17 5,54 1,37 17,79 7 - 8 4,17 5,54 1,37 16,42 8 - 9 4,17 5,54 1,37 15,05 9 - 10 4,17 5,54 1,37 13,68 10 - 11 4,17 5,54 1,37 12,31 11 - 12 4,17 5,54 1,37 10,94 12 - 13 4,17 5,54 1,37 9,57 13-14 4,17 5,54 1,37 8,20 14-15 4,17 5,54 1,37 6,83 15-16 4,17 5,54 1,37 5,46 16-17 4,17 5,54 1,37 4,10 17-18 4,17 5,54 1,37 2,74 18-19 4,17 5,54 1,37 1,37 19-20 4,17 5,54 1,37 0,00 20-21 4,17 3,01 1,16 1,16 21-22 4,17 3,01 1,16 2,32 22-23 4,17 1,75 2,42 4,74 23-24 4,17 1,75 2,42 7,16 Tæng 100 100 + W§H lµ thÓ tÝch ®iÒu hoµ cña bÓ, x¸c ®Þnh tõ B¶ng II.2, W§H = 19,16%Qng® = 19,16x47500/100 = 9101(m3) +Wcc lµ l­u l­îng n­íc ®Ó dËp t¨t ®¸m ch¸y trong 3h WCC = 3QCC +QMAX - 3QI. QCC :l­u l­îng ®Ó dËp t¾t c¸c ®¸m ch¸y trong 1h. QCC = 100 . 3600/ 1000 = 360 (m3). QMAX l­îng n­íc tiªu dïng trong 3h dïng n­íc lín nhÊt.Theo b¶ng tæng hîp ta cã 3h dïng n­íc lín nhÊt lµ: 16h-17h: 6,15% Qng®. 17h-18h: 6,51% Qng®. 18h-19h: 6,50% Qng®. QMAX = (6,15% + 6,51% + 6,50% )Qng®. = 19,16% Qng® = 19,16% . 47500 = 9105,70 (m3) QI lµ l­u l­îng giê cña tr¹m b¬m cÊp I. V× b¬m cÊp I lµm viÖc ®iÒu hoµ, QI = 4,17%Qng® = 4,17% x 47500 =1980,75(m3) VËy WCC = 3QCC +QMAX - 3QI. =3 . 360 +9105,75 - 3 . 1980,75 = 4244 (m3). +WBT :l­u l­îng dïng cho b¶n th©n tr¹m. WBT = 0,05x 47500 = 2375 (m3). VËy thÓ tÝch bÓ chøa: WB = W§H + WCC + WBT (m3). = 9101 + 4244 + 2375 =15720 (m3). VËy ta x©y dùng 4 bÓ chøa mçi bÓ cã dung tÝch 4000 m3 Ch­¬ng III V¹ch tuyÕn m¹ng l­íi cÊp n­íc vµ TÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi cÊp n­íc cho TP l¹ng s¬n III.1/ Ph­¬ng ¸n cÊp n­íc. 1) Chän vÞ trÝ lÊy n­íc. Do dßng ch¶y cña s«ng Kú Cïng cã h­íng tõ §«ng Nam sang T©y nªn ta chän vÞ trÝ lÊy n­íc th« lµ ®©ï nguån t¹i phÝa §«ng Nam ( gÇn khu vùc s©n bay Mai Pha) ®Ó tr¸nh « nhiÔm do n­íc th¶i sinh ho¹t víi nh÷ng lý do sau: - Ở ®Çu dßng n­íc so víi khu vùc d©n c­ vµ khu vùc s¶n xuÊt nªn kh«ng bÞ ¶nh h­ëng cña n­íc th¶i sinh ho¹t vµ c«ng nghiÖp. - L­u l­îng n­íc dåi dµo tho¶ m·n nhu cÇu cÊp n­íc. - ChÊt l­îng n­íc ®· ®­îc kiÓm nghiÖm theo mÉu thÝ nghiÖm phï hîp cho viÖc xö lý. -Bê s«ng réng kho¶ng 100m, mùc n­íc gi÷a hai mïa chªnh lÖch Ýt. -Bê s«ng t¹i vÞ trÝ lÊy n­íc c¸ch ®o¹n vßng cña s«ng 400m nªn kh«ng bÞ sãi lë do dßng ch¶y vÒ mïa lò. Ngoµi ra ®Þa chÊt bê s«ng r¾n ch¾c thuËn lîi cho viÖc ®Æt c«ng tr×nh thu vµ tr¹m b¬m cÊp 1. - Khi ta ®Æt c«ng tr×nh thu t¹i ®©y cÊp n­íc vµo ®Çu ®­êng Hïng V­¬ng lµ trôc ®­êng chÝnh cña thµnh phè(®­êng Hïng V­¬ng ®i qua khu trung t©m chÝnh trÞ cña thµnh phè). Ngoµi ra lîi dông ngän nói cao kho¶ng 50m c¸ch ®­êng V¨n VÜ 300m vÒ phÝa Nam lµ vÞ trÝ ®Ó ®Æt ®µi n­íc. 2) V¹ch tuyÕn m¹ng l­íi cÊp n­íc. * C¬ së v¹ch tuyÕn. -Sau khi nghiªn cøu tµi liÖu quy ho¹ch vµ b¶n ®å ®Þa h×nh thµnh phè L¹ng S¬n ta nhËn thÊy: + Nh×n chung thÞ x· L¹ng S¬n cã ®Þa h×nh kh«ng b»ng ph¼ng (chi tiÕt ph©n tÝch ®Þa h×nh ®· nªu râ ë Ch­¬ng I – PhÇn I). + D©n sè ph©n bè t­¬ng ®èi ®ång ®Òu ë c¸c ph­êng trong thµnh phè. + Khu c«ng nghiÖp tËp trung n»m ë phÝa §«ng Nam vµ phÝa T©y Nam thµnh phè. + S«ng Kú Cïng vµ suèi Nao Ly t¹o thµnh hai ®­êng tô thuû thÊp nhÊt cña thnµh phè vµ chia thµnh phè thµnh hai khu vùc. + Ba trôc ®­êng lín nhÊt cña thµnh phè lµ Quèc lé 1A, ®­êng Hïng V­¬ng vµ ®­êng Lý Th¸i Tæ, ®Æc biÖt lµ ®­êng Hïng V­¬ng ch¹y däc theo chiÒu dµi thµnh phè vµ chia thµnh phè thµnh 2 khu vùc cã diÖn tÝch t­¬ng ®­¬ng nhau. Ta chän trôc ®­êng nµy lµm tuyÕn cÊp n­íc chÝnh cho thµnh phè + C«ng tr×nh thu n­íc vµ tr¹m b¬m cÊp I ®Æt ë ®Çu nguån cña dßng s«ng tr­íc khi ch¶y vµo thµnh phè(N»m phÝa §«ng Nam thµnh phè, vÞ trÝ cô thÓ ®­îc x¸c ®Þnh trªn b¶n vÏ). VÞ trÝ nµy kh«ng bÞ båi lÊy hay xãi lë, nÒn ®Êt rÊt æn ®Þnh, nguån n­íc s«ng kh«ng bÞ « nhiÔm bëi n­íc th¶i cña thµnh phè. * V¹ch tuyÕn. Trªn c¬ së ®· nªu ë trªn ta tiÕn hµnh v¹ch tuyÕn m¹ng l­íi. + Tr¹m xö lý n»m ë phÝa §«ng Nam c¹nh ®­êng Hïng V­¬ng ( khu vùc gÇn ®­êng s¾t, vÞ trÝ cô thÓ ®­îc x¸c ®Þnh trªn b¶n vÏ). ¦u ®iÓm: VÞ trÝ nµy cã cèt ®Þa h×nh lµ 261m nªn kh«ng bÞ ngËp lôt( TrËn lôt lÞch sö n¨m1996 cã mùc n­íc 260m). Tr¹m xö lý ®Æt t¹i vÞ trÝ nµy b¬m n­íc vµo m¹ng l­íi t¹i nót 1 trªn trôc ®­êng Hïng V­¬ng lµ trôc ®­êng chÝnh cña thµnh phè, nªn chÕ ®é cÊp n­íc cho thÞ x· lµ tèt h¬n. Nh­îc ®iÓm: ChiÒu dµi ®­êng èng tõ tr¹m b¬m cÊp I ®Õn tr¹m xö lý lµ kh¸ xa(800m) + C«ng tr×nh thu n­íc vµ tr¹m b¬m cÊp I ®Æt gÇn tr¹m xö lý. + M¹ng l­íi thiÕt kÕ lµ m¹ng l­íi vßng, c¸c ®o¹n èng b¸m theo ®­êng giao th«ng trong thµnh phè, cã ®Þnh h­íng më réng m¹ng l­íi. §­¬ng ®i cña n­íc cµng th¼ng, cµng ng¨n lµ cµng tèt. + H¹n chÕ ®­êng èng ®i qua s«ng vµ ®­êng s¾t còng nh­ c¸c trë ng¹i kh¸c. Tr­êng hîp b¾t buéc ph¶i qua s«ng thiÕt kÕ ®i d­íi gÇm cÇu, dïng b¶n m· neo vµo gÇm cÇu, qua ®­êng s¾t ph¶i gia cè tr¸nh ¶nh h­ëng tíi ®­êng èng. + VÞ trÝ ®Æt ®µi n­íc: VÞ trÝ 1: NÕu ta tËn dông ngän ®åi ë phÝa B¾c thµnh phè ®Ó ®Æt ®µi n­íc(cÊp vµo nót 51) th× cã thuËn lîi lµ cèt mÆt ®Êt kho¶ng 280m cao h¬n trung b×nh cña thÞ x· lµ 20m, ®Þa h×nh cã h­íng dèc tõ phÝa B¾c vÒ phÝa trung t©m thµnh phè.Nh­îc ®iÓm lµ kho¶ng c¸ch tõ ®µi ®Õn khu vùc trung t©m thµnh phè lµ lín h¬n 3km nªn chøc n¨ng bæ cËp cho nh÷ng giê dïng n­íc cao ®iÓm cña thµnh phè lµ kh«ng tèt. MÆt kh¸c kho¶ng c¸ch tõ ®µi n­íc ®Õn tr¹m b¬m cÊp II lµ h¬n 6km, ®é chªnh cao d­íi ch©n nói lªn ®Õn ®µi lµ 20km. VËy chØ cã tr­êng hîp lý t­ëng th× míi ®¶m b¶o cho n­íc lªn ®µi dù tr÷ vµo ®­îc, v× trong thùc tÕ viÖc háng vµ rß rØ ®­êng èng lµ phæ biÕn nªn yªu cÇu ¸p lùc cét n­íc cÊp vµo nót... kho¶ng 20m lµ kh«ng kh¶ thi, dÔ dÉn tíi viÖc ®µi n­íc kh«ng cã t¸c dông. VÞ trÝ 2: T¹i khu vùc Tam Thanh, NhÞ Thanh cã ®åi ®¸ v«i, nÒn ®Êt æn ®Þnh, gÇn khu vùc trung t©m thµnh phè, cèt mÆt ®Êt lµ 273m. NÕu ta chän vÞ trÝ nµy ®Æt ®µi n­íc(cÊp vµo nót 31) cã thuËn lîi lµ, gÇn khu vùc trung t©m thµnh phè nªn viÖc bæ cËp n­íc lµ tèt nhÊt. Nh­îc ®iÓm: chiÒu dµi ®­êng èng tõ tr¹m b¬m cÊp II ®Õn nót 31 ®Ó cÊp n­íc lªn ®µi lµ 3,2km tuyÕn èng nµy ®ßi hái chÞu ¸p lùc cao, ph¶i dïng èng thÐp nªn rÊt tèn kÐm vÒ mÆt kinh tÕ. MÆt kh¸c ®é chªnh cao tõ nót 31 lªn tíi ®µi kho¶ng 20-25m.. H×nh thµnh biªn giíi cÊp n­íc trªn m¹ng l­íi gi÷a ®µi n­íc vµ tr¹m b¬m cÊp II nªn rÊt khã x¸c ®Þnh vµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c. VÞ trÝ 3: NÕu ta tËn dông ngän nói V¨n VÜ c¸ch ®­êng V¨n VÜ 300m vÒ phÝa Nam, cã cèt mÆt ®Êt lµ 305m ®Ó x©y dùng ®µi th× thuËn lîi h¬n so víi ®Æt ®µi t¹i Tam Thanh, NhÞ Thanh lµ 30m. §µi n­íc cÊp vµo nót 1 cña m¹ng l­íi, chÕ ®é n­íc lªn vµ n­íc xuèng ®µi bæ cËp cho m¹ng l­íi lµ tèt nhÊt, ph­¬ng ¸n nµy lµ kinh tÕ nhÊt. VËy ta chän ph­¬ng ¸n ®Æt ®µi t¹i ®Çu m¹n l­íi. (S¬ ®å v¹ch tuyÕn m¹ng l­íi ®ù¬c thÓ hiÖn trªn b¶n vÏ) III.2 X¸c ®Þnh c¸c tr­êng hîp tÝnh to¸n cÇn thiÕt. Do m¹ng l­íi cã ®µi ë ®Çu, gÇn víi tr¹m b¬m cÊp II nªn kh«ng h×nh thµnh biªn giíi cÊp n­íc, v× vËy ta ph¶i tÝnh cho hai tr­êng hîp: + TÝnh cho giê dïng n­íc lín nhÊt, lµ tr­êng hîp tÝnh to¸n c¬ b¶n. + KiÓm tra ®¶m b¶o dËp t¾t c¸c ®¸m ch¸y trong giê dïng n­íc lín nhÊt. III.2.1)x¸c ®Þnh chiÒu dµI tÝnh to¸n,l­u l­îng däc ®­êng cña c¸c ®o¹n èng,lËp s¬ ®å tÝnh to¸n cho c¸c tr­êng hîp. X¸c ®Þnh chiÒu dµi tÝnh to¸n. Theo s¬ ®å m¹ng l­íi ®· v¹ch vµ c¸c khu vùc x©y dùng ta x¸c ®Þnh hÖ sè phôc vô cña mçi ®o¹n èng. ChiÒu dµi tÝnh to¸n cña c¸c ®o¹n èng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: LTT = LTH . m (m) Trong ®ã : LTT lµ chiÒu dµi tÝnh to¸n cña ®o¹n èng (m). LTH lµ chiÒu dµi thùc cña ®o¹n èng (m). m hÖ sè phôc vô cña ®o¹n èng. -Khi ®o¹n èng phôc vô mét phÝa m = 0,5. -Khi ®o¹n èng phôc vô hai phÝa m = 1. -Khi ®o¹n èng qua s«ng m = 0. KÕt qu¶ tÝnh to¸n ghi trong:( B¶ng III.1 phô lôc) 2/ LËp s¬ ®å tÝnh to¸n cho g׬ dïng n­íc lín nhÊt. * Theo b¶ng tæng hîp l­u l­îng giê dïng n­íc nhiÒu nhÊt lµ tõ 17-18h. L­u l­îng ®¬n vÞ däc ®­êng tÝnh theo c«ng thøc: qi®v= + qc®v. Trong ®ã: - qi®v l­u l­îng däc ®­êng cña khu vùc i -QmaxShi l­u l­îng lín nhÊt cña khu vùc i cã kÓ ®Õn hÖ sè a = 1,1. -Ltti tæng chiÒu dµi tÝnh to¸n cña khu vùc i Ltt = 32.996 (m) - qc®v.l­u l­îng däc ®­êng ph©n phèi ®Òu cho c¸c khu vùc. qc®v = (l/s) -Qtt tæng l­u l­îng t­íi Qtt =197,33+118,47 = 315,8 (m3/ h). = 87,7 (l/s) -Qdp l­u l­îng n­íc dù phßng Qdp = 3073 - 2561 =512 (m3/ h). =142,2 (l/s). qc®v = =0,00697(l/s.m) VËy l­u l­îng ®¬n vÞ däc ®­êng däc ®­êng cña thµnh phè: qIdd = + 0,00697 = 0,0244 (l/s-m) Tõ ®ã ta tÝnh ®­îc l­u l­îng däc ®­êng cho c¸c ®o¹n èng theo c«ng thøc: Qidd = qidd . Litt (l/s). KÕt qu¶ tÝnh to¸n ghi trong (B¶ng III.2 –phô lôc) -Dùa trªn tµi liÖu quy ho¹ch ta ®­a l­u l­îng cÊp n­íc cho c¸c ®iÓm lÊy n­íc tËp trung nh­ tr­êng häc, bÖnh viÖn, xÝ nghiÖp, khu c«ng céng(kh¸ch s¹n, nhµ ga, bÕn xe) vµo c¸c nót. * Theo quy ho¹ch ®Õn n¨m 2020 toµn thµnh phè L¹ng S¬n cã 9 tr­êng chuyªn nghiÖp d¹y nghÒ lÊy n­íc víi l­u l­îng, 1,44x1000/9x3600 = 0,04l/s, lÊy n­íc tËi c¸c ®iÓm :46, 41, 34, 20, 6, 12, 5, 3, 32 * 8 nhµ m¸y c«ng nghiÖp lÊy n­íc víi l­u l­îng(tÊt cµ ®Òu lµm viÖc 2 ca): B¶ng II.3 – B¶ng ph©n bè ®iÓm lÊy n­íc TT cña c¸c NM, XNCN STT Tªn nhµ m¸y L­u l­îng lÊy ra(l/s) §iÓm lÊy n­íc 1 XÝ nghiÖp c¬ khÝ 0,87 33 2 XÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng 0,69 33 3 XÝ nghiÖp thùc phÈm vµ hoa qu¶ 2,08 15 4 XÝ nghiÖp d­îc phÈm 1,22 9 5 Tæ hîp s¶n xuÊt hµng ¨n 0,52 32 6 Nhµ m¸y chÕ biÕn gç giÊy 1,04 55 7 XÝ nghiÖp chÕ biÕn tinh dÇu 0,43 17 8 C«ng ty gièng c©y trång 0,69 55 * 4 bÖnh viÖn lÊy n­íc víi l­u l­îng: B¶ng II.4 – B¶ng ph©n bè ®iÓm lÊy n­íc cña c¸c BV STT Tªn bÖnh viÖn L­u l­îng lÊy ra(l/s) §iÓm lÊy n­íc 1 BÖnh viÖn ®a khoa 2,083 27 2 BÖnh viÖn Y häc d©n téc 0,833 3 3 BÖnh viÖn phô s¶n 0,833 47 4 BÖnh viÖn thÇn kinh 0,625 43 * khu c«ng céng lÊy n­íc víi l­u l­îng 6,85(l/s), t¹i c¸c ®iÓm15,19, 22,30,34 Tõ ®ã ta cã b¶ng sau: B¶ng II.4 - B¶ng ph©n bè ®iÓm dïng n­íc tËp trung. STT Tªn c«ng tr×nh L­u l­îng lÊy ra (l/s) §iÓm lÊy n­íc XÝ nghiÖp c¬ khÝ 0,87 33 XÝ nghiÖp vËt liÖu x©y dùng 0,69 33 XÝ nghiÖp thùc phÈm vµ hoa qu¶ 2,08 15 XÝ nghiÖp d­îc phÈm 1,22 9 Tæ hîp s¶n xuÊt hµng ¨n 0,52 32 Nhµ m¸y chÕ biÕn gç giÊy 1,04 55 XÝ nghiÖp chÕ biÕn tinh dÇu 0,43 17 C«ng ty gièng c©y trång 0,69 55 BÖnh viÖn ®a khoa 2,083 27 BÖnh viÖn Y häc d©n téc 0,833 3 BÖnh viÖn phô s¶n 0,833 47 BÖnh viÖn thÇn kinh 0,625 43 Tr­êng häc 1 0,041 3 Tr­êng häc 2 0,041 5 Tr­êng häc 3 0,041 6 Tr­êng häc 4 0,041 12 Tr­êng häc 5 0,041 20 Tr­êng häc 6 0,041 32 Tr­êng häc 7 0,041 34 Tr­êng häc 8 0,041 41 Tr­êng häc 9 0,041 46 Khu c«ng céng 1 6.85 15 Khu c«ng céng 2 6.85 19 Khu c«ng céng 3 6.85 22 Khu c«ng céng 4 6.85 30 Khu c«ng céng 5 6.85 34 Sau khi cã l­u l­îng däc ®­êng, tÝnh l­u l­îng nót cho tÊt c¶ c¸c nót trªn m¹ng l­íi b»ng c¸ch ph©n ®«i tÊt cÈ c¸c l­u l­îng däc ®­êng vÒ hai ®Çu mót cña c¸c ®o¹n èng vµ céng tÊt c¶ c¸c trÞ sè l­u l­îng ®­îc ph©n nh­ vËy t¹i c¸c nót Quy l­u l­îng däc ®­êng vÒ l­u l­îng nót theo c«ng thøc: qnót = Qddi / 2 (l/s) qnót : l­u l­îng däc ®­êng cña ®o¹n èng I (l/s). L­u l­îng tÝnh to¸n t¹i nót i (l/s) Qitt = qnót + qtt (l/s) qtt l­u l­îng tËp trung (l/s). Tõ ®ã ta cã b¶ng tÝnh l­u l­îng t¹i c¸c nót ( B¶ng III.3 – phô lôc) KiÓm tra Qnót = 853,609 (l/s) 3072,99/ 3,6 = 853,608 (l/s) VËy ta tÝnh to¸n Qnót lµ ®óng. Trong giê dïng n­íc nhiÒu nhÊt tr¹m b¬m II cung cÊp l­u l­îng: QTBII = 5,54% Q ng® = 5,54% . 47231/3,6 = 726,833(l/s). §µi cung cÊp l­u l­îng : Q§ = 0,97% Q ng® = 0,97% . 47231/3,6 = 126,776 (l/s). 3/ Tr­êng hîp cã ch¸y x¶y ra trong giê dïng n­íc lín nhÊt. Theo tÝnh to¸n tr­íc cã 3 ®¸m ch¸y x¶y ra ®ång thêi trªn ®Þa bµn thÞ x·, chän vÞ trÝ lÊy n­íc ch÷a ch¸y t¹i c¸c nót: Nót 32: qcc = 35 l/s. Nót 47: qcc = 30 l/s. Nót 52: qcc = 35 l/s Tr¹m b¬m lµm nhiÖm vô cÊp toµn bé l­u l­îng tiªu dïng cho toµn thµnh phè. L­u l­îng nµy boa gåm: l­u l­îng cña tæng céng c¸c nót cña c¸c khu d©n c­, l­u l­îng lÊy ra tõ c¸c ®iÓm dïng n­íc tËp trung vµ l­u l­îng cña c¸c ®iÓm ch÷a ch¸y. L­u l­îng tr¹m cÊp II ®Èy vµo m¹ng l­êi trong tr­êng hîp cã ch¸y tÝnh theo c«ng thøc sau: Qccmax = Qmax + åQcc = 853,609 +100 = 953,609(l/s) Trong ®ã: Qccmax : QTB II +Qmax:L­u l­îng tiªu dïng cña m¹ng l­íi trong giê dïng n­íc max(l/s) + åQcc : Tæng l­u l­îng ®Ó dËp t¾t c¸c ®¸m ch¸y ®ång thêi x¶y ra (l/s) I.4 / tÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi. Sö dông ch­¬ng tr×nh LOOP ®Ó tÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi. Trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi, do chiÒu cao x©y dùng ®µi n­íc ë hai giai ®o¹n kh«ng chªnh lÖch ®¸ng kÓ, chiÒu cao x©y dùng ®µi ë giai ®o¹n II lín h¬n ë giai ®o¹nI nªn ta sö dông chiÒu cao ®µi ë giai ®o¹n II lµm chiÒu cao tÝnh to¸n ®µi ë giai ®o¹n i. Tõ b¶ng tÝnh to¸n thñy lùc m¹ng l­íi ta cã: ë tr­êng hîp cã ch¸y x¶y ra trong giê dïng n­íc lín nhÊt ®o¹n èng 11-12 cã vËn tèc 0,09 m/s, ®©y lµ vËn tèc cã thÓ x¶y ra l¾ng cÆn nh­ng do ®©y lµ tr­êng hîp cã ch¸y nªn Ýt x¶y ra. Khi hÕt ch÷a ch¸y ®o¹n èng cã vËn tèc 0,47 m/s ®¶m b¶o yªu cÇu. i.5 / tÝnh to¸n hÖ thèng vËn chuyÓn tõ tr¹m b¬m II ®Õn m¹ng l­íi vµ tõ m¹ng l­íi ®Õn ®µI n­íc. 1/ HÖ thèng vËn chuyÓn tõ tr¹m b¬m cÊp II ®Õn m¹ng l­íi. a)Trong giê dïng n­íc lín nhÊt. -§Ó an toµn trong hÖ thèng vËn chuyÓn ta chän sè èng vËn chuyÓn m = 2. - ChiÒu dµi èng vËn chuyÓn L = 300 m. -Khi kh«ng x¶y ra sù cè l­u l­îng cÇn vËn chuyÓn lµ: Q = Qhmax = 324,66 (l/s), l­u l­îng vËn chuyÓn trªn mét èng: Q1« = Q / 2 = 324,66 / 2 = 162,33 (l/s). Chän èng thÐp D = 400 mm. V = 1,025 m/s. 1000I= 4,88. Søc kh¸ng S0 = 0,2062 , víi Q (m3/h). HÖ sè ®iÒu chØnh k =1 . -Søc kh¸ng cña ®o¹n èng khi lµm viÖc b×nh th­êng S = S0.L . k = 0,2062 . 300 . 1 = 61,86. -L­u l­îng cÇn vËn chuyÓn khi cã mét ®o¹n èng háng: Qh = 100% Qcn + 70% Qsh Qcn-tæng l­u l­îng n­íc cÊp cho c«ng nghiÖp trong giê dïng n­íc max. Qcn = 43,04 + 64,56 = 107,6 (m3/h) =29,89 (l/s). Qsh-tæng l­u l­îng n­íc cÊp cho sinh ho¹t trong giê dïng n­íc max. Qsh = 949,44 (m3/h) = 263,73 (l/s). Qh = 29,89 + 0,7 . 263,73 =214,502 (l/s). -Søc kh¸ng cña hÖ thèng khi cã h­ háng: Sh = S. Q2 / Qh 2 = 61,86 . 324,662 / 214,5022 =141,71 §Ó ®¶m b¶o an toµn ta chia tuyÕn èng trªn thµnh n ®o¹n. =(n + 3) / n = Sh / S : hÖ sè phô thuéc ®o¹n èng nèi (n + 3)/ n = 141,71/ 61,86 = 2,29 n + 3 = 2,29 . n n = 3/ 1,29 = 2,3 Chän n = 2 ®o¹n nèi. b) Tr­êng hîp cã ch¸y x¶y ra trong giê dïng n­íc lín nhÊt. -L­u l­îng cÇn vËn chuyÓn khi cã h­ háng Qh = 100% Qcn + 70% Qsh + Qcc = 29,89 + 0,7 . 263,73 + 70 =284,502 (l/s) -Khi kh«ng cã sù cè l­u l­îng cÇn vËn chuyÓn lµ: Q = Qhmax + Qcc = 439,86 (l/s). l­u l­îng vËn chuyÓn trªn mét èng Q1« = Q / 2 = 439,86 / 2 =219,93 (l/s). Sö dông èng thÐp D 400 tra ra V = 1,63 (m/s) S0= 0,2062, k = 1. -Søc kh¸ng khi hÖ thèng lµm viÖc b×nh th­êng S = S0. L . k = 0,2062 . 300 . 1 =61,86. -Søc kh¸ng cña hÖ thèng khi cã h­ háng: Sh = S. Q2 / Qh 2 = 61,86 . 439,862 / 284,5022 =147,87. §Ó ®¶m b¶o an toµn ta chia tuyÕn èng trªn thµnh n ®o¹n. =(n + 3) / n = Sh / S : hÖ sè phô thuéc ®o¹n èng nèi (n + 3)/ n = 147,87 / 61,86 = 2,39 n + 3 = 2,39 . n n = 3/ 1,39 = 2,15 Chän n = 2 ®o¹n nèi. VËy chia tuyÕn èng thµnh n = 2 ®o¹n èng nèi lµ ®¶m b¶o cho c¶ hai tr­êng hîp. 2 / HÖ thèng vËn chuyÓn tõ m¹ng l­íi ®Õn ®µi n­íc. -L­u l­îng vËn chuyÓn trong giê vËn chuyÓn lªn ®µi lín nhÊt Qv = 1,003% Qng®. -L­u l­îng vËn chuyÓn trong giê n­íc ra ®µi nhiÒu nhÊt Qr = 1,132% Qng®. LÊy l­u l­îng tÝnh to¸n lµ Q = Qv= 1,132% . 20963,07 =237,31 (m3/h) =65,92 (l/s). -Chän èng vËn chuyÓn lµ èng thÐp D 250 V= 1,24 (m/s), 1000I = 9,53 ChiÒu dµi èng vËn chuyÓn L = 300 (m) Tæn thÊt trªn ®­êng èng vËn chuyÓn h® = i . L = 9,53 . 300 / 1000 = 2,859 (m). ch­¬ng II. thiÕt kÕ m¹ng l­íi cÊp n­íc giai ®o¹n iI. iI.1/ v¹ch tuyÕn m¹ng l­íi cÊp n­íc. C¬ së v¹ch tuyÕn. -T­¬ng tù nh­ giai ®o¹n I vµ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn , theo tµi liÖu quy ho¹ch ë giai ®o¹n II ta më réng m¹ng l­íi vÒ phÝa B¾c vµ Nam thÞ x·. Do nhu cÇu dïng n­íc t¨ng gÊp ®«i nªn tr¹m xö lý ph¶i t¨ng gÊp ®«i c«ng suÊt, ta chØ cÇn x©y dùng thªm c¸c ®¬n nguyªn. Chi tiÕt tÝnh to¸n më réng sÏ ®­îc tr×nh bµy ë phÇn sau. V¹ch tuyÕn. Trªn c¬ së ®· nªu ë trªn ta tiÕn hµnh v¹ch tuyÕn m¹ng l­íi. + Tr¹m xö lý vÉn n»m ë vÞ trÝ cò. + C«ng tr×nh thu n­íc vµ tr¹m b¬m cÊp I kh«ng thay ®æi vÞ trÝ. + M¹ng l­íi thiÕt kÕ thªm c¸c vßng ®Ó cÊp n­íc cho khu vù më réng. + H¹n chÕ ®­êng èng ®i qua s«ng vµ ®­êng s¾t còng nh­ c¸c trë ng¹i kh¸c. Tr­êng hîp b¾t buéc ph¶i qua s«ng thiÕt kÕ ®i d­íi gÇm cÇu, dïng b¶n m· neo vµo gÇm cÇu, qua ®­êng s¾t ph¶i gia cè tr¸nh ¶nh h­ëng tíi ®­êng èng. II.2/ x¸c ®Þnh c¸c tr­êng hîp tÝnh to¸n cÇn thiÕt. Do m¹ng l­íi cã ®µi kh«ng cã thay ®æi vÞ trÝ vÉn ë gi÷a, gÇn víi tr¹m b¬m cÊp II nªn kh«ng h×nh thµnh biªn giíi cÊp n­íc, v× vËy ta ph¶i tÝnh cho hai tr­êng hîp: + TÝnh cho giê dïng n­íc lín nhÊt, lµ tr­êng hîp tÝnh to¸n c¬ b¶n. + KiÓm tra ®¶m b¶o dËp t¾t c¸c ®¸m ch¸y trong giê dïng n­íc lín nhÊt. I.3/ x¸c ®Þnh chiÒu dµI tÝnh to¸n, l­u l­îng däc ®­êng cña c¸c ®o¹n èng, lËp s¬ ®å tÝnh to¸n cho c¸c tr­êng hîp. X¸c ®Þnh chiÒu dµi tÝnh to¸n. Theo s¬ ®å m¹ng l­íi ®· v¹ch vµ c¸c khu vùc x©y dùng ta x¸c ®Þnh hÖ sè phôc vô cña mçi ®o¹n èng. ChiÒu dµi tÝnh to¸n cña c¸c ®o¹n èng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: LTT = LTH . m (m) Trong ®ã : LTT lµ chiÒu dµi tÝnh to¸n cña ®o¹n èng (m). LTH lµ chiÒu dµi thùc cña ®o¹n èng (m). m: hÖ sè phôc vô cña ®o¹n èng. -Khi ®o¹n èng phôc vô mét phÝa m = 0,5. -Khi ®o¹n èng phôc vô hai phÝa m = 1. -Khi ®o¹n èng qua s«ng m = 0. KÕt qu¶ tÝnh to¸n ghi trong b¶ng: B¶ng x¸c ®Þnh chiÒu dµi tÝnh to¸n c¸c ®o¹n èng. STT §o¹n èng chiÒu dµi khu vùc I khu vùc ii (m) m Ltt (m) m Ltt (m) 1-2 350 0,5 175 2-3 700 0,5 350 3-4 850 0,5 425 4-5 700 0,5 350 2-5 520 1 520 1-6 1000 1 1000 6-7 800 1 800 7-8 250 0 0 8-9 450 0,5 225 5-9 250 0 0 9-10 650 0,5 325 10-11 520 1 520 11-12 600 1 600 9-12 700 1 700 10-36 500 0,5 250 36-37 830 0,5 415 37-38 750 1 750 11-38 650 0,5 325 1-13 570 0 0 13-18 600 0,5 300 17-18 600 0,5 300 17-20 850 0,5 425 20-21 400 0 0 6-21 1000 1 1000 13-14 650 1 650 14-15 700 1 700 15-16 420 1 420 16-17 670 1 670 16-19 800 1 800 19-20 600 1 600 19-30 750 1 750 30-31 650 1 650 31-32 450 1 450 20-32 680 1 680 21-22 1000 1 1000 22-23 500 1 500 7-23 600 1 600 22-24 650 1 650 24-25 600 1 600 25-26 570 1 570 26-27 700 1 700 27-28 600 1 600 22-28 450 1 450 27-29 470 1 470 21-29 950 1 950 46. 29-33 680 1 680 47. 33-34 600 1 600 48. 34-35 460 1 460 49. 26-35 750 1 750 21595 4110 2/ LËp s¬ ®å tÝnh to¸n cho g׬ dïng n­íc lín nhÊt. -Theo b¶ng tæng hîp l­u l­îng giê dïng n­íc nhiÒu nhÊt lµ tõ 9-10h. L­u l­îng ®¬n vÞ däc ®­êng tÝnh theo c«ng thøc: qi®v= + qc®v. Trong ®ã: - qi®v l­u l­îng däc ®­êng cña khu vùc i -QmaxShi l­u l­îng lín nhÊt cña khu vùc i cã kÓ ®Õn hÖ sè a = 1,1. -Ltti tæng chiÒu dµi tÝnh to¸n cña khu vùc i - qc®v.l­u l­îng däc ®­êng ph©n phèi ®Òu cho c¸c khu vùc. qc®v = (l/s) -Qtt tæng l­u l­îng t­íi Qtt = 24 (m3/ h). = 6,67 (l/s) -Qdp l­u l­îng n­íc dù phßng Qdp = 2619,20 - 2014,77 =604,43 (m3/ h). =167,9 (l/s). qc®v = =0,00483 (l/s-m). VËy l­u l­îng däc ®­êng cña khu vùc I: qIdd = + 0,00483 = 0,0241 (l/s-m) L­u l­îng däc ®­êng cña khu vùc II: qIIdd = + 0,00483 = 0,0141 (l/s-m) Tõ ®ã ta tÝnh ®­îc l­u l­îng däc ®­êng cho c¸c ®o¹n èng theo c«ng thøc: Qidd = qidd . Litt (l/s). B¶ng tÝnh l­u l­îng däc ®­êng cho c¸c ®o¹n èng giai ®o¹n I. stt ®o¹n khu vùc I khu vùc II èng Ltt (m) qIdd (l/s-m) Qdd (l/s) Ltt (m) qIdd (l/s-m) Qdd (l/s) 1-2 175 0,0241 4,21 2-3 350 0,0241 8,43 3-4 425 0,0241 10,24 4-5 350 0,0241 8,43 2-5 520 0,0241 12,53 1-6 1000 0,0241 24,1 6-7 800 0,0241 19,28 7-8 0 0,0241 0 8-9 225 0,0141 3,17 9-5 0 0,0241 0 9-10 325 0,0141 4,58 10-11 520 0,0141 7,33 11-12 600 0,0141 8,46 9-12 700 0,0141 9,87 10-36 250 0,0141 3,53 36-37 415 0,0141 5,85 37-38 750 0,0141 10,58 11-38 325 0,0141 4,58 1-13 0 0,0241 0 13-18 300 0,0241 7,23 17-18 300 0,0241 7,23 17-20 425 0,0241 10,24 20-21 0 0,0241 0 6-21 1000 0,0241 24,1 13-14 650 0,0241 15,67 14-15 700 0,0241 16,87 15-16 420 0,0241 10,12 16-17 670 0,0241 16,15 16-19 800 0,0241 19,28 19-20 600 0,0241 14,46 19-30 750 0,0241 18,08 30-31 650 0,0241 15,67 31-32 450 0,0241 10,85 20-32 680 0,0241 16,39 21-22 1000 0,0241 24,1 22-23 500 0,0241 12,05 7-23 600 0,0241 14,46 22-24 650 0,0241 15,67 24-25 600 0,0241 14,46 25-26 570 0,0241 13,74 26-27 700 0,0241 16,87 27-28 600 0,0241 14,46 22-28 450 0,0241 ._.9 + 2,4 + 5 = 37,3 m. Khi cã ch¸y x¶y ra tr¹m b¬m cÊp II cÊp toµn bé n­íc ho sinh ho¹t vµ ch÷a ch¸y. Q = QSH + QCC = 369,86 + 70 = 439,86 l/s. Víi l­u l­îng nµy ta vÉn sö dông ®­îc b¬m Omega 150-460B. Víi 4 b¬m ho¹t ®éng ®ång thêi th× l­u l­îng 1 b¬m cÇn cÊp Q1B = Q / 4 = 439,86 / 4 = 137,5 l/s. Víi = 137,5 l/s tra biÓu ®å ®Æc tÝnh b¬m ta cã cét ¸p b¬m khi ®ã HB = 44 m, tho¶ m·n yªu cÇu ch÷a ch¸y. VËy trong tr¹m b¬m bè trÝ 6 b¬m Omega 150-460B, 4 b¬m ho¹t ®éng ®ång thêi 2 b¬m dù tr÷. Ngoµi ra trong tr¹m b¬m cÇn bè trÝ b¬m rña läc, b¬m måi, b¬m giã. *X©y dùng ®­êng ®Æc tÝnh cña ®­êng èng. X¸c ®Þnh ®iÓm lµm viÖc cña hÖ thèng. -Ph­¬ng tr×nh x¸c ®Þnh ®Æc tÝnh èng: H« = H®h + S . Q«2 +H®h:lµ chiÒu cao b¬m n­íc ®Þa h×nh. H®h = Zc - ZBCMNTN + HC . Trong ®ã: - Zc:cèt mÆt ®Êt t¹i ®iÓm cã ch¸y bÊt lîi nhÊt. Theo tÝnh to¸n ®iÓm bÊt lîi nhÊt lµ ®iÓm 26 cã Z26 = 268,5 m. - ZBCMNTN:cao ®é mùc n­íc thÊp nhÊt trong bÓ ch÷a n­íc s¹ch, ZBCMNTN = 255,7 m. -HC: ¸p lùc t¹i ®iÓm cã ch¸y. Khi sö dông b¬m Omega 150-460B ®Ó ch÷a ch¸y, ¸p lùc d­ so víi yªu cÇu ch÷a ch¸y lµ: DH = Hccct - Hbtp = 44 - 37,3 = 6,7 m. ¸p lùc ë ®iÓm cã ch¸y khi ®ã HC = Hccct + DH = 10 + 6,7 = 16,7 m. H®h = 268,5 - 255,7 + 16,7 (m) = 29,5 m. +S:lµ søc kh¸ng toµn phÇn cña èng ®Èy. +Q«:l­u l­îng n­íc ch¶y trong èng ®Èy, Q« = 439,86 / 2 = 219,93 l/s. S = = = 3 . 10-4 Khi èng t¶i mét l­u l­îng Q«x th× : H«x = H®h + S . Q«x2 ta cã b¶ng: Q«x 0 50 100 150 200 250 H«x 22,8 23,55 25,8 29,54 34,79 41,54 -Tõ c¸c gi¸ trÞ trªn ta dùng ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh cña èng. *§­êng ®Æc tÝnh khi 2 èng lµm viÖc song song x©y dùng b»ng c¸ch gi÷ nguyªn tung ®é vµ nh©n ®«i hoµnh ®é cña ®­êng ®Æc tÝnh 1 èng. *§Æc tÝnh b¬m còng ®­îc x©y dùng t­¬ng tù nh­ trªn cho tr­êng hîp 2 b¬m vµ 4 b¬m lµm viÖc song song. -§­êng ®Æc tÝnh 2 èng c¾t ®­êng ®Æc tÝnh 1 b¬m, 2 b¬m, 4 b¬m cho ta ®iÓm lµm viÖc cña hÖ thèng trong tõng cÊp b¬m. 3)B¬m röa läc. Theo tÝnh to¸n ë phÇn bÓ läc ta cã c¸c th«ng sè ®Ó chän b¬m röa läc: QB = 140 l/s. HB = 9,8 m. Chän b¬m röa läc lo¹i 10 -19 cã c¸c th«ng sè QB = 140 l/s. HB = 10 m. Sè vßng quay 1450 vßng / phót. B/ Giai ®o¹n II . -C«ng suÊt tr¹m: Qtr = 44000 (m3/ng®). -C«ng suÊt ph¸t vµo m¹ng l­íi: Qm = 41600 (m3/ng®). 1) B¬m sinh ho¹t: a) L­u l­îng: Tr¹m b¬m cÊp II ho¹t ®éng víi 3 bËc b¬m: -BËc 1: 1 b¬m lµm viÖc, Q1 = 1,818% Qm = 756,29 m3/ h = 210,08 l/s. -BËc 2: 2 b¬m lµm viÖc song song, Q2 = 3,27% Qm = 1360,32 m3/ h = 377,87 l/s. -BËc 3: 4 b¬m lµm viÖc song song, Q4 = 5,819% Qm = 2420,7 m3/ h = 672,42 l/s. Víi l­u l­îng trªn ta chän sè b¬m trong tr¹m lµ 6 b¬m: 4 b¬m lµm viÖc vµ 2 b¬m dù tr÷. b)X¸c ®Þnh cét ¸p cña m¸y b¬m sinh ho¹t. Cét ¸p b¬m ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Hb = Z® - Zb +åh + H® + H0 / 2 Trong ®ã: + Z®:lµ cèt mÆt ®Êt t¹i ®iÓm x©y dùng ®µi, Z® = 285 (m). + Zb:lµ cèt mÆt ®Êt t¹i ®iÓm x©y dùng tr¹m b¬m cÊp II, Zb = 258 (m). +åh :lµ tæng tæn thÊt ¸p lùc tõ tr¹m b¬m ®Õn ®µi. Theo b¶ng tÝnh to¸n thuû lùc (ch­¬ng tr×nh LOOP) ta cã åh = 11,23 (m) +H® :lµ chiÒu cao x©y dùng ®µi, H® = 13,02 m. +H0:lµ chiÒu cao cét n­íc trªn ®µi. ë giai ®o¹n II chiÒu cao cét n­íc trong ®µi H0 =6 m. Hb = 285 - 258 + 11,23 + 13,02 + 6,0 / 2 (m) = 54,25 (m) -ChiÒu cao b¬m n­íc toµn phÇn: Htp = Hb + Hh + Ht Trong ®ã: + Hh :lµ ®é chªnh h×nh häc, Hh = Zb - ZBCMNTN. = 258 - 255,7 = 2,3 m. + Ht :lµ tæn thÊt trong néi bé tr¹m b¬m , lÊy Ht = 2,5 m. Þ Htp = 54,25 + 2,3 + 2,5 (m). = 59,05 (m). -Chän b¬m sinh ho¹t tho¶ m·n: Qb =210,08 l/s. Hb = 59,05 m. *Víi c¸c th«ng sè trªn tra sæ tay chän b¬m ta chän b¬m trôc ngang Omega 200-520A. B¬m cã c¸c th«ng sè nh­ sau: +Qb =210,08 l/s. +Hb = 60 m. + §­êng kÝnh b¸nh xe c«ng t¸c lµ 442 (mm). + HiÖu suÊt: h = 80% + §é dù tr÷ chèng x©m thùc NPSH = 3 (m). + C«ng suÊt trªn trôc, P = 160 (kw) + Sè vßng quay, n = 1450 (vßng/phót). C¸c kÝch th­íc cña b¬m ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng sau: Lo¹i KÝch th­íc KÝch th­íc Träng b¬m ®Çu nèi èng m¸y b¬m l­îng Omega DN1 DN2 S1 S2 a1 a2 f h5 l2 Z (kg) 200-520A 250 200 47,6 41,3 600 655 655 1240 464 740 840 Chän lo¹i ®éng c¬ ®iÖn 4 cùc IEC-IP55 315 M Þ kÝch th­íc träng l­îng ®éng c¬ ®iÖn nh­ sau: Lo¹i b2 h4 h6 h7 l3 l4;l5 t I q Träng l­îng,kg ®éng c¬ ®éng c¬ khung 315M 700 440 740 1255 1820 810 320 150 1140 1140 910 c) èng hót: Víi 4 b¬m lµm viÖc vµ 2 b¬m dù tr÷ ta chän hai èng hót chung chiÒu dµi mçi èng lµ 50 (m). L­u l­îng mçi èng ph¶i t¶i lµ: Q1« = 672,42 / 2 = 336,21 (l/s) Chän èng thÐp D600 tra b¶ng ta cã: + VËn tèc Vh = 1,13 (m/s) + 1000 i = 2,58 d)èng ®Èy: Chän 2 èng ®Èy. L­u l­îng mçi èng ph¶i t¶i lµ: Q1« = 672,42 / 2 = 336,21 (l/s) Chän èng thÐp D500 (mm), tra b¶ng ta cã: + VËn tèc V® = 1,48 (m/s) + 1000 i = 5,56 e) èng vµo tõng b¬m. ChiÒu dµi èng vµo tõng b¬m L = 2 m L­u l­îng vµo: Qv = 210,08 l/s. Chän èng thÐp D 450 (mm), tra b¶ng ta cã: + VËn tèc Vv = 1,23 (m/s) + 1000 i = 4,38 g)X©y dùng ®­êng ®Æc tÝnh cña ®­êng èng. X¸c ®Þnh ®iÓm lµm viÖc cña hÖ thèng. -Ph­¬ng tr×nh x¸c ®Þnh ®Æc tÝnh èng: H« = H®h + S . Q«2 H®h:lµ chiÒu cao b¬m n­íc ®Þa h×nh. H®h = Z§ - ZBCMNTN + H® + Ho/ 2 . Trong ®ã: + Z§:cèt mÆt ®Êt t¹i ®iÓm x©y dùng ®µi, Z§= 285 m. + ZBCMNTN:cao ®é mùc n­íc thÊp nhÊt trong bÓ ch÷a n­íc s¹ch, ZBCMNTN = 255,7 m. +H®:chiÒu cao x©y dùng ®µi, H®= 13,02 m. + Ho:ChiÒu cao líp n­íc trong ®µi, Ho = 6 m. H®h = 285 - 255,7 + 13,02 +6 / 2 (m) = 45,32 m. S:lµ søc kh¸ng toµn phÇn cña èng ®Èy. Q«:l­u l­îng n­íc ch¶y trong èng ®Èy, Q« = 336,21 l/s. S = = = 1,3 . 10-4 Khi èng t¶i mét l­u l­îng Q«x th× : H«x = H®h + S . Q«x2 ta cã b¶ng: Q«x 0 50 100 150 200 250 300 350 H«x 45,32 45,64 46,62 48,24 50,51 53,41 57,01 61,23 -Tõ c¸c gi¸ trÞ trªn ta dùng ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh cña èng. *§­êng ®Æc tÝnh khi 2 èng lµm viÖc song song x©y dùng b»ng c¸ch gi÷ nguyªn tung ®é vµ nh©n ®«i hoµnh ®é cña ®­êng ®Æc tÝnh 1 èng. *§Æc tÝnh b¬m còng ®­îc x©y dùng t­¬ng tù nh­ trªn cho tr­êng hîp 2 b¬m vµ 4 b¬m lµm viÖc song song. -§­êng ®Æc tÝnh 2 èng c¾t ®­êng ®Æc tÝnh 1 b¬m, 2 b¬m, 4 b¬m cho ta ®iÓm lµm viÖc cña hÖ thèng trong tõng cÊp b¬m. *§iÓm A: ®iÓm lµm viÖc cña 1 b¬m trªn 2 ®­êng èng. *§iÓm B: ®iÓm lµm viÖc cña 2 b¬m trªn 2 ®­êng èng. *§iÓm A: ®iÓm lµm viÖc cña 4 b¬m trªn 2 ®­êng èng. h)TÝnh to¸n cèt trôc m¸y b¬m: Cèt trôc m¸y b¬m ®­îc tÝnh theo c«ng thøc. Zmb = Hh®h + ZNHMNTH (m). Trong ®ã: -Hh®h lµ chiÒu cao hót h×nh häc cña m¸y b¬m. Hh®h £ - åhh - NPSHA Víi: - pa: lµ ¸p suÊt khÝ quyÓn ë ®iÒu kiÖn lµm viÖc, pa = 1(bar) = 104 (kg/m2). - pbh : lµ ¸p suÊt bèc h¬i b·o hoµ cña n­íc ë nhiÖt ®é lµm viÖc, ë nhiÖt ®é 23oC tra b¶ng ta cã: pbh = 0,02808 (bar) = 0,02808 . 104 (kg/m2). -g:lµ tØ träng riªng cña n­íc ë ®iÒu kiÖn lµm viÖc, g = 0,9976 (kg/dm3) » 103 (kg/m3). -åhh:lµ tæn thÊt thuû lùc trªn èng hót, åhh = hhc + hhr hhc:lµ tæn thÊt trªn ®­êng èng hót chung. hhc = i . lhc + åx . (m) + lhc :lµ chiÒu dµi èng hót, lhc = 50 m, Theo tÝnh to¸n ë trªn ta cã Vh = 1,13 (m/s), 1000 i = 2,58 + åx lµ tæng hÖ sè tæn thÊt qua c¸c thiÕt bÞ trªn mçi èng hót. 1 kho¸ x = 1. 1 phÔu thu x = 0,5. 2 tª x = 2.1 = 2. 1 cót 90o x = 0,5. hhc = 2[ + ( 1+0,5 +2 +0,5).] = 1,03 (m) hhr:lµ tæn thÊt trªn ®­êng èng vµo tõng b¬m. hhr =4.(i . lh + åx . )(m) + lhr :lµ chiÒu dµi èng vµo tõng b¬m, lhr = 2 m, Theo tÝnh to¸n ë trªn ta cã Vv = 1,23 (m/s), 1000 i = 4,38 + åx lµ tæng hÖ sè tæn thÊt qua c¸c thiÕt bÞ trªn 1 b¬m. 1 kho¸ x = 1. 1 c«n thu x =0,1. hhr = 4.[ + ( 1+0,1).] = 0,37 (m) åhh = hhc + hhr = 1,03 + 0,37 =1,4 .m. -NPSHA lµ ®é dù tr÷ chèng x©m thùc cho phÐp (m). NPSHA ³ NPSH + s (m) Trong ®ã: + NPSH lµ ®é dù tr÷ chèng x©m thùc yªu cÇu, NPSH= 3 (m). + s: lµ ®é dù tr÷ an toµn, s= 0,5 (m). Þ NPSHA ³ 3 + 0,5 = 3,5 (m) Þ Hhhh £ - 1,4 - 3,5 = 4,82 (m) Þ Zmb £ 255,7 + 4,82 = 260,52 (m) VËy ta vÉn gi÷ nguyªn cèt trôc b¬m ë giai ®o¹n I, Zmb = 258,1 m. 2/ B¬m ch÷a ch¸y. *Cét ¸p b¬m ch÷a chaý tÝnh theo c«ng thøc: Hccb = Zc- Zb + Hccct +åhcc Trong ®ã: - Zc:cèt mÆt ®Êt t¹i ®iÓm cã ch¸y bÊt lîi nhÊt. Theo tÝnh to¸n ®iÓm bÊt lîi nhÊt lµ ®iÓm 35 cã Z35 = 269,8 m. -Zb:cèt trôc b¬m ch÷a ch¸y, Zb = 258,1 m. - Hccct:¸p lùc ch÷a ch¸y cÇn thiÕt. Víi hÖ thèng ch÷a ch¸y ¸p lùc thÊp Hccct = 10 m. -åhcc:tæng tæn thÊt tõ tr¹m b¬m ®Õn ®iÓm cã ch¸y ( lÊy trung b×nh theo c¸c h­íng). Theo b¶ng tÝnh to¸n thuû lùc åhcc = 22,1 m. Þ Hccb = 269,8 - 258,1 + 10 + 22,1 = 43,8 m. ¸p lùc toµn phÇn cña b¬m ch÷a ch¸y: Hbtp = hhcc + ho - hhcc:chªnh h×nh häc hót hhcc = Zb - ZBCMNTN = 258,1 - 255,7 = 2,4 m. - ho:tæn thÊt trong tr¹m khi cã ch¸y x¶y ra, lÊy ho = 5 m. Þ Hbtp = 43,8 + 2,4 + 5 = 51,2 m. Khi cã ch¸y x¶y ra tr¹m b¬m cÊp II cÊp toµn bé n­íc cho sinh ho¹t vµ ch÷a ch¸y. Q = QSH + QCC = 672,42 + 55,58 + 100 = 828 l/s. Víi l­u l­îng nµy ta vÉn sö dông ®­îc b¬m Omega 200-520A. Víi 4 b¬m ho¹t ®éng ®ång thêi th× l­u l­îng 1 b¬m cÇn cÊp Q1B = Q / 4 = 828 / 4 = 258,75 l/s. Víi Q1B = 137,5 l/s tra biÓu ®å ®Æc tÝnh b¬m ta cã cét ¸p b¬m khi ®ã HB = 51,5 m, tho¶ m·n yªu cÇu ch÷a ch¸y. VËy trong tr¹m b¬m bè trÝ 6 b¬m Omega 200-520A, 4 b¬m ho¹t ®éng ®ång thêi 2 b¬m dù tr÷. Ngoµi ra trong tr¹m b¬m cÇn bè trÝ b¬m röa läc, b¬m måi, b¬m giã. *X©y dùng ®­êng ®Æc tÝnh cña ®­êng èng. X¸c ®Þnh ®iÓm lµm viÖc cña hÖ thèng. -Ph­¬ng tr×nh x¸c ®Þnh ®Æc tÝnh èng: H« = H®h + S . Q«2 +H®h:lµ chiÒu cao b¬m n­íc ®Þa h×nh. H®h = Zc - ZBCMNTN + HC . Trong ®ã: - Zc:cèt mÆt ®Êt t¹i ®iÓm cã ch¸y bÊt lîi nhÊt. Theo tÝnh to¸n ®iÓm bÊt lîi nhÊt lµ ®iÓm 35 cã Z35 = 269,8 m. - ZBCMNTN:cao ®é mùc n­íc thÊp nhÊt trong bÓ ch÷a n­íc s¹ch, ZBCMNTN = 255,7 m. -HC: ¸p lùc t¹i ®iÓm cã ch¸y. Khi sö dông b¬m Omega 150-460B ®Ó ch÷a ch¸y, ¸p lùc d­ so víi yªu cÇu ch÷a ch¸y lµ: DH = Hccct - Hbtp = 51,5 - 51,2 = 0,3 m. ¸p lùc ë ®iÓm cã ch¸y khi ®ã HC = Hccct + DH = 10 + 0,3 = 10,3 m. H®h = 269,8 - 255,7 + 10,3 (m) = 24,4 m. +S:lµ søc kh¸ng toµn phÇn cña èng ®Èy. +Q«:l­u l­îng n­íc ch¶y trong èng ®Èy, Q« = 828 / 2 = 414 l/s. S = = = 1,58 . 10-4 Khi èng t¶i mét l­u l­îng Q«x th× : H«x = H®h + S . Q«x2 ta cã b¶ng: Q«x 0 100 200 250 300 350 400 450 H«x 24,4 25,98 30,72 34,28 38,63 43,77 49,7 56,42 -Tõ c¸c gi¸ trÞ trªn ta dùng ®­îc ®­êng ®Æc tÝnh cña èng. *§­êng ®Æc tÝnh khi 2 èng lµm viÖc song song x©y dùng b»ng c¸ch gi÷ nguyªn tung ®é vµ nh©n ®«i hoµnh ®é cña ®­êng ®Æc tÝnh 1 èng. *§Æc tÝnh b¬m còng ®­îc x©y dùng t­¬ng tù nh­ trªn cho tr­êng hîp 2 b¬m vµ 4 b¬m lµm viÖc song song. -§­êng ®Æc tÝnh 2 èng c¾t ®­êng ®Æc tÝnh 1 b¬m, 2 b¬m, 4 b¬m cho ta ®iÓm lµm viÖc cña hÖ thèng trong tõng cÊp b¬m. ch­¬ng V. thiÕt kÕ kü thuËt c¸c c«ng tr×nh. I / bÓ trén ®øng kÕt hîp t¸ch khÝ. 1)KÝch th­íc bÓ. Chän sè bÓ trong tr¹m lµ 2 bÓ. ThiÕt kÕ bÓ h×nh vu«ng trªn mÆt b»ng, hai bÓ x©y dùng c¹nh nhau, cã 1 t­êng chung, bÒ dµy t­êng 200 mm, t­êng b»ng bªt«ng cèt thÐp. ChiÒu cao x©y dùng bÓ: 6,54 m. Trong ®ã: -ChiÒu caophÇn h×nh chãp: 2,7 m. -ChiÒu cao phÇn h×nh hép : 3,44 m. -ChiÒu cao b¶o vÖ: 0,4 m. KÝch th­íc ®¸y nhá phÇn h×nh chãp: 0,36 . 0,36 m. KÝch th­íc ®¸y lín phÇn h×nh hép: 2,3 . 2,3 m. 2)HÖ thèng ph©n phèi. èng dÉn n­íc vµo dïng èng D400 èng dÉn ho¸ chÊt vµo dïng èng D25 3)HÖ thèng m­¬ng m¸ng. Mçi bÓ thiÕt kÕ 2 m¸ng thu n­íc, m¸ng thu kiÓu m¸ng thu cã lç ngËp, kÝch th­íc m¸ng b .h = 0,2 . 0,6 m. KÝch th­íc lç ngËp 120 . 120 mm, trªn mçi m¸ng cã 4 lç ngËp, kho¶ng c¸ch gi÷a t©m 2 lç ngËp lµ 0,58 m, kho¶ng c¸ch gi÷a t©m lç ngËp víi thµnh bÓ lµ 0,28 m. M­¬ng tËp trung n­íc thiÕt kÕ däc theo chiÒu dµi bÓ, chiÒu réng m­¬ng 0,6m, chiÒu cao m­¬ng tÝnh tõ mÐp trªn cña bÓ :1,7 m. II/ bÓ l¾ng trong cã tÇng cÆn l¬ löng. ThiÕt kÕ bÓ l¾ng trong kiÓu bÓ l¾ng trong cã tÇng cÆn l¬ löng theo c«ng nghÖ cña h·ng Biwater - Anh. 1)KÝch th­íc bÓ. Chän sè bÓ trong tr¹m lµ 4 bÓ, bè trÝ lµm 2 d·y ®èi xøng. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 d·y bÓ lµ 3 m. BÓ x©y b»ng bªt«ng cèt thÐp cã bÒ dµy t­êng 300 mm, cã kÝch th­íc 14,5 . 5,5 m. ChiÒu cao x©y dùng bÓ 5,4 m. Trong ®ã: -ChiÒu cao phÇn c«n ®¸y bÓ : 1m. -ChiÒu cao líp cÆn tÝnh to¸n: 2,2 m. -ChiÒu cao líp n­íc 1,8 m. -ChiÒu cao b¶o vÖ 0,4 m. 2)C«n thu cÆn. C«n thu cÆn lµm b»ng vËt liÖu Composit, d¹ng h×nh c«n. §­êng kÝnh c«n 2,5 m ,chiÒu cao c«n 1,9 m. C«n ®­îc treo b»ng d©y xÝch, hÖ thèng n©ng b»ng pal¨ng lo¹i 1 tÊn. X¶ cÆn b»ng èng mÒm D100. 3)HÖ thèng m­¬ng m¸ng. Mçi bÓ thiÕt kÕ 1 m¸ng thu n­íc riªng, 2 bÓ c¹nh nhau cã 1 m¸ng thu n­íc chung. TiÕt diÖn m¸ng : 200 . 300 mm. M¸ng thiÕt kÕ vµo phÝa trong thµnh bÓ b»ng bªt«ng cèt thÐp, Mçi d·y bÓ thiÕt kÕ 1 m­¬ng thu n­íc chung, chiÒu réng m­¬ng 0,6 m. 4)HÖ thèng ph©n phèi. Dïng èng ®ôc lç f20, c¸c lç h­íng xuèng d­íi 40o, èng ph©n phèi ®­îc thu nhá dÇn tõ ®­êng kÝnh 400 - 300 - 200 mm theo chiÒu dµi bÓ. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 t©m lç : 390 mm. III/Khèi bÓ läc nhanh. 1)KÝch th­íc bÓ. Sè bÓ trong tr¹m 6 bÓ bè trÝ lµm 2 d·y ®èi xøng, mçi d·y cã 3 bÓ. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 d·y bÓ lµ 3 m. BÓ x©y b»ng bªtong cèt thÐp, bÒ dµy t­êng 200 mm. BÓ cã d¹ng h×nh vu«ng víi kÝch th­íc 4,5 . 4,5 m. ChiÒu cao x©y dùng bÓ 5 m. Trong ®ã: -ChiÒu cao kho¶ng kh«ng tõ ®¸y bÓ ®Õn sµn g¾n chôp läc 1 m. -BÒ dµy sµn chôp läc 0,1m. -ChiÒu dµy líp vËt liÖu ®ì 0,3 m. -ChiÒu dµy líp vËt liÖu läc 1,3 m. -ChiÒu dµy líp n­íc trªn mÆt vËt liÖu läc 2 m. -ChiÒu cao b¶o vÖ 0,4 m. VËt liÖu läc lµ c¸t th¹ch anh cã c¸c th«ng sè -dmin = 0,7 mm. -dmax = 1,5 mm. -dtd = 0,8 - 1 mm. Tèc ®é läc b×nh th­êng :Vbt = 8 m/ h. Tèc ®é läc t¨ng c­êng :Vtc = 10 m/ h. 2)HÖ thèng m­¬ng m¸ng. Mçi bÓ thiÕt kÕ 2 m¸ng ph©n phèi vµ thu n­íc röa läc. M¸ng cã mÆt c¾t lµ h×nh ngò gi¸c víi ®¸y lµ h×nh tam gi¸c. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 tim m¸ng 2250mm, kho¶ng c¸ch gi÷a tim m¸ng vµ mÐp bÓ 1225 mm. -ChiÒu réng m¸ng :0,37 m. -ChiÒu cao phÇn h×nh tam gi¸c :0,19 m. -BÒ dµy thµnh m¸ng : 60 mm. -BÒ dµy ®¸y m¸ng :100mm. M­¬ng tËp trung thiÕt kÕ ë ®Çu bÓ, chiÒu réng m­¬ng :0,6 m. Kho¶ng c¸ch tõ ®¸y m¸ng ph©n phèi vµ thu n­íc röa läc ®Õn ®¸y m­¬ng tËp trung: 0,55 m. 3)HÖ thèng ph©n phèi. HÖ thèng ph©n phèi n­íc vµ khÝ röa läc dïng chôp läc ®u«i dµi. Sè chôp läc trªn 1 m2 sµn ®ì: 54 chôp. çng dÉn n­íc röa dïng èng D350. èng dÉn giã röa dïng èng D150. IV/C«ng tr×nh thu - tr¹m b¬m cÊp I. 1)C«ng tr×nh thu. a/KiÓu c«ng tr×nh. Theo tÝnh to¸n thiÕt kÕ tr­íc c«ng tr×nh thu kiÓu c«ng tr×nh vªn bê lo¹i kÕt hîp Tr¹m b¬m cÊp I ®­îc ®Æt cao h¬n c«ng tr×nh thu. b/C¸c bé phËn chÝnh *Song ch¾n r¸c. KÝch th­íc song ch¾n H1 = 1000 mm. H2 = 1100 mm. H3 = 1250 mm. L = 800 mm. L1 = 930 mm. Song ch¾n b»ng c¸c thanh thÐp tiÕt diÖn trßn cã ®­êng kÝnh f8, ®Æt c¸ch nhau 1 kho¶ng a = 50 mm. *L­íi ch¾n r¸c. L­íi nh¾n r¸c ®­îc ®an b»ng thÐp kh«ng gØ cã ®­êng kÝnh f1, kÝch th­íc m¾t l­íi 4 . 4 mm. KÝch th­íc cöa l­íi ch¾n : 1380 . 1630 mm. KÝch th­íc l­íi : 1250 . 1500 mm. MÆt ngoµi cã l­íi ch¾n phô víi kÝch th­íc m¾t l­íi : 25 . 25 mm, ®­êng kÝnh d©y thÐp ®an f3 mm. *Ng¨n thu- ng¨n hót. Sè ng¨n thu b»ng sè ng¨n hót b»ng 2 ng¨n. KÝch th­íc ng¨n thu AT . BT = 2,5 . 2,5 m. KÝch th­íc ng¨n hót AH . BH = 2,5 . 2,5 m. Trong c¸c ng¨n bè trÝ thang lªn xuèng, thiÕt bÞ tÈy röa. 2)Tr¹m b¬m cÊp I. Víi tr¹m b¬m cÊp I ta thiÕt kÕ phÇn nhµ tr¹m lu«n cho giai ®o¹n II, ®Õn giai ®o¹n II chØ cÇn ®Æt thªm 1 b¬m Omega 300- 300A. Sè b¬m trong tr¹m giai ®o¹n I lµ 2 b¬m: 1 b¬m ho¹t ®éng vµ 1 b¬m dù tr÷. ThiÕt kÕ tr¹m cã kÝch th­íc trªn mÆt b»ng lµ: 7,4 . 12,8 m. Trong tr¹m thiÕt kÕ 3 bÖ b¬m: 2 bÖ cho giai ®o¹n I vµ 1 bÖ cho giai ®o¹n II. KÝch th­íc bÖ b¬m ®èi víi b¬m Omega 300-300A lµ:1000 . 1620. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c bÖ b¬m lµ :1,5 m. ThiÕt kÕ tr¹m cã 2 sµn c«ng t¸c : 1 sµn ®Æt b¬m vµ 1 sµn qu¶n lý. V/tr¹m b¬m cÊp II. 1)Giai ®o¹n I. PhÇn nhµ tr¹m cña tr¹m b¬m cÊpII ta thiÕt kÕ lu«n cho giai ®o¹n II. Cô thÓ: KÝch th­íc nhµ tr¹m 27 . 9 m. PhÇn m­¬ng ®Æt èng thiÕt kÕ víi sè liÖu tÝnh to¸n èng hót vµ èng ®Èy cña giai ®o¹n II. M­¬ng ®Æt èng hót cã kÝch th­íc bh . hh = 1,2 . 1 m. M­¬ng ®Æt èng hót cã kÝch th­íc b® . h® = 1,1 . 0,9 m. PhÇn bÖ b¬m ta còng thiÕt kÕ víi bÖ b¬m cho giai ®o¹n II. KÝch th­íc bÖ b¬m : 1820 . 1000 mm. Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 bÖ b¬m :1,2 m. Kho¶ng c¸ch gi÷a bÖ b¬m ngoµi cïng vµ t­êng nhµ tr¹m lµ: 1, 2 m. Cöa ra vµo vµ cöa sæ cã kÝch th­íc lµ:b .h =3 . 2,5m vµ 1,6 . 1,2 m. T­êng nhµ tr¹m x©y b»ng g¹ch dµy 220 mm. M¸i ®æ b»ng dµy 100 mm, t¹o ®é dèc vÒ phÝa èng tho¸t n­íc m­a. Sè b¬m cÊp n­íc trong tr¹m : 6 b¬m.Trong ®ã: 4 b¬m ho¹t ®éng vµ 2 b¬m dù phßng. M¸c b¬m: Omega 150-460B. Sè b¬m röa läc : 2 b¬m. Sè b¬m måi: 2 b¬m. 2 b¬m giã cÊp khÝ röa läc. 2)Giai ®o¹n II. Giai ®o¹n II phÇn nhµ tr¹m ®­îc gi÷ nguyªn. Thay b¬m Omega 150-460B b»ng b¬m 200-520A. ch­¬ng VI. tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kinh tÕ. A/ Giai ®o¹n I. I/Chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh ban ®Çu. Chi phÝ ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh ban ®Çu bao gåm: -Chi phÝ x©y dùng m¹ng l­íi ®­êng èng. -Chi phÝ x©y dùng ®µi n­íc. -Chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh thu vµ tr¹m b¬m cÊp I. -Chi phÝ x©y dùng tr¹m xö lý( bao båm c¶ bÓ chøa vµ tr¹m b¬m cÊp II ). 1)Chi phÝ x©y dùng m¹ng l­íi ®­êng èng. Trong chi phÝ nµy bao gåm c¶ chi phÝ x©y dùng ®­êng èng dÉn n­íc th« tõ tr¹m b¬m cÊp I vÒ tr¹m xö lý, chiÒu dµi ®­êng èng dÉn 100 m, ®­êng kÝnh èng dÉn D450. Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi ta cã chiÒu dµi vµ ®­êng kÝnh c¸c ®o¹n èng tÝnh to¸n. Tõ ®ã ta cã b¶ng tÝnh to¸n kinh tÕ m¹ng l­íi ®­êng èng. B¶ng tÝnh to¸n gi¸ thµnh x©y dùng m¹ng l­íi Giai ®o¹n I. STT lo¹I èng ®­êng kÝnh chiÒu dµI ®¬n gi¸ thµnh tiÒn (mm) (km) (1000®/ km) (tû ®ång) 1 Gang 100 1,45 70000 0,1015 2 Gang 150 2,7 82000 0,2214 3 Gang 200 5,81 150000 0,8715 4 Gang 250 1,67 210000 0,3507 5 Gang 300 4,62 270000 1,2474 6 Gang 350 2,35 370000 0,8695 7 Gang 400 2,9 480000 1,392 8 Gang 450 2,69 580000 1,5602 9 ThÐp 450 0,1 650000 0,065 6,6792 2)Chi phÝ x©y dùng ®µi n­íc. Gi¸ thµnh x©y dùng ®µi n­íc tÝnh theo c«ng thøc: G§ = V§ . g§ -V§:lµ thÓ tÝch x©y dùng ®µi. KÝch th­íc x©y dùng ®µi: a . b . h = 13,5 . 13,5 . 6,3 (m) V§ = 13,5 . 13,5 . 6,3 = 1148,175 m3. -g§:®¬n gi¸ x©y dùng ®µi. Víi c«ng tr×nh x©y dùng trªn cao, g§= 2000000 (®ång). G§ = 1148,175 . 2000000 = 2296350000 (®ång). =2,29635 (tû ®ång). 3)Chi phÝ x©y dùng tr¹m xö lý. a)Chi phÝ x©y dùng khèi bÓ trén. Víi bÓ trén chi phÝ x©y dùng chiÕm 40%, chi phÝ thiÕt bÞ chiÕm 60%. *Chi phÝ x©y dùng bÓ trén tÝnh theo c«ng thøc: GXDBT = VBT . gBT - VBT:tæng dung tÝch bÓ trén, VBT = 45,833 m3. - gBT:®¬n gi¸ x©y dùng bÓ trén, gBT= 1000000 (®ång). GXDBT = 45,833 . 1000000 = 45,833 (triÖu ®ång). *Chi phÝ thiÕt bÞ cho bÓ trén. GTBBT = GXDBT . 60% / 40% = 45,833 . 6 / 4 = 68,7495 (triÖu ®ång). Tæng gi¸ thµnh x©y dùng bÓ trén. GBT = GXDBT + GTBBT = 45,833 + 68,7595 = 114,5825 (triÖu ®ång) = 0,114583 (tû ®ång). b)Chi phÝ x©y dùng khèi bÓ l¾ng trong cã tÇng cÆn l¬ löng. Víi bÓ l¾ng trong cã tÇng cÆn l¬ löng chi phÝ x©y dùng chiÕm 40%, chi phÝ thiÕt bÞ chiÕm 60%. *Chi phÝ x©y dùng bÓ l¾ng trong cã tÇng cÆn l¬ löng tÝnh theo c«ng thøc: GXDBL¾ng = VBl¾ng . gBl¾ng - VBl¾ng:tæng dung tÝch bÓ l¾ng, VBl¾ng = 1289,088 m3. - gBl¾ng:®¬n gi¸ x©y dùng bÓ l¾ng, gBl¾ng= 1000000 (®ång). GXDBl¾ng = 1289,088 . 1000000 = 1289088000 ( ®ång). = 1,289088 (tû ®ång) *Chi phÝ thiÕt bÞ cho bÓ l¾ng. GTBBl¾ng = GXDBl¾ng . 60% / 40% = 1,289088. 6 / 4 = 1,933632 (tû ®ång). Tæng gi¸ thµnh x©y dùng bÓ l¾ng. GBl¾ng = GXDBl¾ng + GTBBl¾ng = 1,289088 + 1,933632 = 3,22272 (tû ®ång) c)Chi phÝ x©y dùng khèi bÓ läc nhanh. Víi bÓ läc nhanh chi phÝ x©y dùng chiÕm 30%, chi phÝ thiÕt bÞ chiÕm 70%. *Chi phÝ x©y dùng bÓ läc nhanh tÝnh theo c«ng thøc: GXDBLäc = VBläc . gBläc - VBläc:tæng dung tÝch bÓ läc, VBläc = 600 m3. - gBläc:®¬n gi¸ x©y dùng bÓ läc nhanh, gBläc= 1000000 (®ång). GXDBläc = 600 . 1000000 = 600000000 (®ång). = 0,6 (tû ®ång) *Chi phÝ thiÕt bÞ cho bÓ läc. GTBBläc = GXDBläc . 70% / 30% = 0,6 . 7 / 3 = 1,4 (tû ®ång). Tæng gi¸ thµnh x©y dùng bÓ läc nhanh. GBläc = GXDBläc + GTBBläc = 0,6 + 1,4 = 2,0 (tû ®ång) c)Chi phÝ x©y dùng khèi bÓ chøa n­íc s¹ch. Gi¸ thµnh x©y dùng bÓ chøa tÝnh theo c«ng thøc: GBC = VBC . gBC -VBC:tæng dung tÝch bÓ chøa, KÝch th­íc x©y dùng bÓ chøa a . b . h = 27,3 . 27,3 . 5,3 VBC = 3950,037 m3. - gBC:®¬n gi¸ x©y dùng bÓ chøa, gBC= 1000000 (®ång). GBC = 3950,037 . 1000000 = 3,950037 (tû ®ång). d)Chi phÝ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kh¸c lÊy b»ng 20% tæng gi¸ thµnh x©y dùng c¸c c«ng tr×nh chÝnh. GK = 20%( GBT + GBl¾ng + GBläc + GBC) = 20% ( 0,114583 + 3,22272 + 2,0 + 3,950037) = 1,857475 (tû ®ång). Tæng gi¸ thµnh x©y dùng tr¹m xö lý: GTR = GBT + GBl¾ng + GBläc + GBC + GK) = 0,114583 + 3,22272 + 2,0 + 3,950037 + 1,857475 = 11,144851 (tû ®ång). 4)Chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh thu - tr¹m b¬m cÊp I. §èi víi c«ng tr×nh thu - tr¹m b¬m cÊp I chi phÝ x©y dùng chiÕm 20%, chi phÝ thiÕt bÞ chiÕm 80%. *Gi¸ thµnh x©y dùng c«ng tr×nh thu - tr¹m b¬m cÊp I tÝnh theo c«ng thøc: GXDCTT-TBI = Q . g -Q: c«ng suÊt tr¹m, do ta tÝnh to¸n x©y dùng cho giai ®o¹n II nªn Q = 44000 m3. -g:®¬n gi¸ x©y dùng cho 1 m3c«ng suÊt, g = 70000 (®ång / m3). GXDCTT-TBI = 44000 . 70000 = 3080000000 (®ång). = 3,08 (tû ®ång). *Chi phÝ thiÕt bÞ: GTBCTT-TBI = GXDCTT-TBI . 8/ 2 = 3,08 . 4 = 12,32 (tû ®ång). Tæng gi¸ thµnh x©y dùng c«ng tr×nh thu tr¹m b¬m cÊpI: GCTT-TBI = GXDCTT-TBI + GTBCTT-TBI = 3,08 + 12,32 = 15,4 (tû ®ång). 5)Chi phÝ x©y dùng tr¹m b¬m cÊp II. §èi víi tr¹m b¬m cÊp II chi phÝ x©y dùng chiÕm 20%, chi phÝ thiÕt bÞ chiÕm 80%. *Gi¸ thµnh x©y dùng tr¹m b¬m cÊp II tÝnh theo c«ng thøc: GXDTBII = Q . g -Q: c«ng suÊt tr¹m, Q = 20963,07 m3. -g:®¬n gi¸ x©y dùng cho 1 m3c«ng suÊt, g = 70000 (®ång / m3). GXDTBII = 20963,07 . 70000 = 1,467 415 ( tû®ång). *Chi phÝ thiÕt bÞ: GTBTBII = GXDTBII . 8/ 2 =1,467415 . 4 = 5,86966 (tû ®ång). Tæng gi¸ thµnh x©y dùng tr¹m b¬m cÊpII: GTBII = GXDTBII + GTBTBII = 1,467415 + 5,86966 =7,337075 (tû ®ång). VËy tæng gi¸ thµnh x©y dùng ban ®Çu: GXDI = GML + G§+ GTXL+ GCTT-TBI + GTBII = 6,6792 + 2,29635 + 11,144851 + 15,4 + 7,337075 = 42,857476 (tû ®ång). II/Tæng gi¸ thµnh qu¶n lý hÖ thèng cÊp n­íc. 1)Chi phÝ ®iÖn n¨ng. Chi phÝ ®IÖn n¨ng trong 1 n¨m tÝnh theo c«ng thøc: G§ = Trong ®ã: -Qb:l­u l­îng b¬m. -Hb:cét ¸p b¬m. -gd:®¬n gi¸ 1kw ®iÖn, gd = 1000 ®ång. -dc:hiÖu suÊt ®éng c¬ ®iÖn. -b:hiÖu suÊt b¬m. a)Chi phÝ ®iÖn s¶n xuÊt cho tr¹m b¬m cÊp I trong 1 n¨m lµ: G§TBI= = = 805053912,1 (®ång) = 0,805054 (tû ®ång). b)Chi phÝ ®iÖn s¶n xuÊt cho tr¹m b¬m cÊp II trong 1 n¨m lµ: G§TBII= = = 1901113764 (®ång) = 1,901114 (tû ®ång). Chi phÝ ®iÖn cho s¶n xuÊt: GSX = G§TBI + G§TBII =0,805054 + 1,901114 = 2,706167 (tû ®ång). -Chi phÝ ®iÖn n¨ng th¾p s¸ng vµ môc ®Ých kh¸c: GK =1% GSX =0,01 . 2,706167 = 0,027617 (tû ®ång). tæng chi phÝ ®iÖn n¨ng: G§ = GSX + GK =2,706167 + 0,027062 = 2,733229 (tû ®ång). 2)Chi phÝ ho¸ chÊt. a)Chi phÝ Clo: -L­îng Clo dïng trong 1 ngµy theo tÝnh to¸n tr­íc lµ 134,4 kg/ ngµy. -§¬n gi¸ Clo: 40000 ®ång / kg. Chi phÝ Clo trong 1 n¨m: GCL = 40000 . 134,4 . 365 = 1,962240 (tû ®ång). b)Chi phÝ phÌn: -L­îng phÌn dïng trong 1 ngµy P = 45 . 22000 / 1000 = 990 kg/ngµy. -§¬n gi¸ phÌn nh«m: 3000 (®ång/ kg). Chi phÝ phÌn trong 1 n¨m: GP = 3000 . 990 . 365 = 1,08405 (tû ®ång). c)Chi phÝ v«i. -L­îng v«i dïng trong 1 ngµy V = 4,49 . 22000 / 1000 = 98,78 kg/ngµy. -§¬n gi¸ v«i: 600 (®ång/ kg). Chi phÝ v«i trong 1 n¨m: GV = 600 . 98,78 . 365 = 0,002163 (tû ®ång). Tæng chi phÝ ho¸ chÊt: GHC = GCL + GP + GV = 1,962240 + 1,08405 + 0,002163 = 3,048453 (tû ®ång). 3)Chi phÝ l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi cho c«ng nh©n. Víi c«ng suÊt tr¹m Q = 22000 m3 / ngµy = 0,255 / s, sè c«ng nh©n vµ c¸n bé cÇn thiÕt cho tr¹m lµ 20 ng­êi. -L­¬ng trung b×nh : 520000 (®ång / ng­êi . th¸ng). Chi phÝ tr¶ l­¬ng trong 1 n¨m: GL = 20 . 520000 . 12 = 0,1248 (tû ®ång). -Chi phÝ b¶o hiÓm x· héi b»ng 20% l­¬ng. GBH = 20%. GL = 0,2 . 0,1248 = 0,02496 (tû ®ång). Tæng chi phÝ l­¬ng vµ b¶o hiÓm: G L-BH = GBH + GL =0,1248 + 0,02496 = 0,14976 (tû ®ång). 4)Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. -Tæng vèn ®Çu t­ ban ®Çu : GXDI = 42,857476 (tû ®ång). -Thêi gian khÊu hao lµ 20 n¨m. Sau 20 n¨m vèn ®Çu t­ tÝnh c¶ l·i suÊt ng©n hµng lµ: G20 = GXDI ( 1+r )n r:l·i suÊt ng©n hµng hµng n¨m, r = 2%. n:Sè n¨m tÝnh to¸n. G20 = 42,857476 ( 1+0,02 )20 = 63,683954 (tû ®ång). KhÊu hao hµng n¨m: k = = = 0,061 Chi phÝ khÊu hao hµng n¨m: GKH = k . G20 = 0,061 . 63,683954 = 3,884721 (tû ®ång). 5)Chi phÝ kh¸c: C¸c phÝ kh¸c chiÕm 0,2% tæng vèn ®Çu t­ . GCPK = 0,2% . 42,857476 = 0,085715 (tû ®ång). 6)Tæng chi phÝ qu¶n lý. GQL = G§ + GHC + GL-BH+ GKH + GCPK = 2,733229 + 3,048453 + 0,14976 + 3,884721 +0,085715 = 9,901878 (tû ®ång). II/ TÝnh gi¸ thµnh 1m3 n­íc. *Gi¸ thµnh x©y dùng 1m3 n­íc. gXD = GXD / Q = 42,857476 / 22000 = 1948067,091 ( ®ång/ m3). -Sau 20 n¨m c«ng tr×nh sÏ ®­îc hoµn vèn gi¸ thµnh x©y dùng 1m3 n­íc lµ: gXD1 = gXD / 365.20 = 1948067,091 / 365 .20 = 266,9 (®ång/ m3). *Gi¸ thµnh qu¶n lý 1m3 n­íc. gQL = GQL / Q = 9,901878 / 22000.365 = 1233,1 (®ång/ m3). Gi¸ thµnh 1m3 n­íc: g = gXD1 + gQL = 266,9 + 1233,1 = 1500 (®ång/ m3). Gi¸ b¸n 1m3 n­íc cã tÝnh thuÕ: gb = g ( 1 + L + T ) L: l·i ®Þnh møc cña nhµ m¸y, L= 5%. T: thuÕ VAT ®èi víi kinh doanh n­íc s¹ch, T = 5%. gb = 1500 ( 1 + 0,05 + 0,05) = 1650 (®ång/ m3). B/ Giai ®o¹n Ii. I/Chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh ban ®Çu. Do ë giai ®o¹n II ta vÉn sö dông m¹ng l­íi ®­êng èng cña giai ®o¹n I, chØ ph¸t triÓn thªm 1 sè tuyÕn èng míi. §µi n­íc ®· x©y dùng ë giai ®o¹n I, c«ng tr×nh thu tr¹m b¬m cÊp I vµ tr¹m b¬m cÊp II do ®· x©y dùng nhµ tr¹m tõ giai ®o¹n I nªn chØ cã chi phÝ thiÕt bÞ t¨ng lªn gÊp ®«i. Chi phÝ x©y dùng tr¹m xö lý t¨ng thªm b»ng giai ®o¹n I do t¨ng thªm ®¬n nguyªn míi. Chi phÝ qu¶n lý còng t¨ng. Chi tiÕt tÝnh to¸n tr×nh bµy ë phÇn sau. 1)Chi phÝ x©y dùng m¹ng l­íi ®­êng èng. Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi ta cã chiÒu dµi vµ ®­êng kÝnh c¸c ®o¹n èng tÝnh to¸n t¨ng thªm so víi giai ®o¹n I. Tõ ®ã ta cã b¶ng tÝnh to¸n kinh tÕ m¹ng l­íi ®­êng èng. B¶ng tÝnh to¸n gi¸ thµnh x©y dùng m¹ng l­íi Giai ®o¹n Ii. STT lo¹I èng ®­êng kÝnh chiÒu dµI ®¬n gi¸ thµnh tiÒn (mm) (km) (1000®/ km) (tû ®ång) 1 Gang 100 1,48 70000 0,1036 2 Gang 150 1,61 82000 0,132 3 Gang 200 2,1 150000 0,315 4 Gang 250 2,56 210000 0,5376 5 ThÐp 500 0,6 720000 0,432 1,5202 2)Chi phÝ x©y dùng tr¹m xö lý. Do ë giai ®o¹n II ta chØ t¨ng thªm ®¬n nguyªn nªn gi¸ thµnh ®Çu t­ x©y dùng ë giai ®o¹n nµy lµ: GXDTXL-II = GXDTXL-I = 11,144851 (tû ®ång) 3)Chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh thu - tr¹m b¬m cÊp I. Do t¨ng thªm c«ng suÊt, ë giai ®o¹n I phÇn nhµ tr¹m ®· x©y dùng cho c¶ giai ®o¹n II nªn chØ ®Çu t­ thªm phÇn thiÕt bÞ. GTBCTT-TBI = 12,32 (tû ®ång). 4)Chi phÝ x©y dùng tr¹m b¬m cÊp II. PhÇn nhµ tr¹m tr¹m b¬m cÊp II còng ®· ®­îc x©y dùng ë giai ®o¹n I nªn giai ®o¹n II ta chØ thay thiÕt bÞ. Chi phÝ thay thiÕt bÞ lµ: GTBTBII = 5,86966 (tû ®ång ) VËy tæng gi¸ thµnh x©y dùng ban ®Çu: GXDII = GML + GTXL+ GCTT-TBI + GTBII = 1,5202 + 11,144851 + 12,32 + 586966 = 30,854711 (tû ®ång). II/Tæng gi¸ thµnh qu¶n lý hÖ thèng cÊp n­íc. 1)Chi phÝ ®iÖn n¨ng. a)Chi phÝ ®iÖn s¶n xuÊt cho tr¹m b¬m cÊp I trong 1 n¨m lµ: Do chØ t¨ng thªm ®¬n nguyªn, cao ®é c¸c c«ng tr×nh kh«ng thay ®æi nªn ®iÖn n¨ng cho tr¹m b¬m cÊp I t¨ng lªn gÊp ®«i: G§TBI.II=2 . G§TBI =2 . 0,825054 = 1,610108 (tû ®ång). b)Chi phÝ ®iÖn s¶n xuÊt cho tr¹m b¬m cÊp II trong 1 n¨m lµ: G§TBII.II= = = 4,712972 (tû ®ång). Chi phÝ ®iÖn cho s¶n xuÊt: GSX = G§TBI + G§TBII =1,610108 + 4,712972 = 6,32308 (tû ®ång). -Chi phÝ ®iÖn n¨ng th¾p s¸ng vµ môc ®Ých kh¸c: GK =1% GSX =0,01 . 6,32308 = 0,0632308 (tû ®ång). tæng chi phÝ ®iÖn n¨ng: G§ = GSX + GK =6,32308 + 0,0632308 = 6,386311 (tû ®ång). 2)Chi phÝ ho¸ chÊt. Do c«ng suÊt t¨ng lªn gÊp ®«i nªn chi phÝ ho¸ chÊt t¨ng lªn gÊp ®«i: GHC = 2 . GHCI = 2 . 3,048453 = 6,096906 (tû ®ång). 3)Chi phÝ l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi cho c«ng nh©n. Víi c«ng suÊt tr¹m Q = 44000 m3 / ngµy = 0,51 l/ s, sè c«ng nh©n vµ c¸n bé cÇn thiÕt cho tr¹m lµ 30 ng­êi. -L­¬ng trung b×nh : 600000 (®ång / ng­êi . th¸ng). Chi phÝ tr¶ l­¬ng trong 1 n¨m: GL = 30 . 600000 . 12 = 0,216 (tû ®ång). -Chi phÝ b¶o hiÓm x· héi b»ng 20% l­¬ng. GBH = 20%. GL = 0,2 . 0,216 = 0,0432 (tû ®ång). Tæng chi phÝ l­¬ng vµ b¶o hiÓm: G L-BH = GBH + GL =0,216 + 0,0432 = 0,2592 (tû ®ång). 4)Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. -Tæng vèn ®Çu t­ ban ®Çu : GXDII = 30,854711 (tû ®ång). -Thêi gian khÊu hao lµ 20 n¨m. Sau 20 n¨m vèn ®Çu t­ tÝnh c¶ l·i suÊt ng©n hµng lµ: G20 = GXDI ( 1+r )n r:l·i suÊt ng©n hµng hµng n¨m, r = 2%. n:Sè n¨m tÝnh to¸n. G20 = 30,854711( 1+0,02 )20 = 45,848477 (tû ®ång). KhÊu hao hµng n¨m: k = = = 0,061 Chi phÝ khÊu hao hµng n¨m: GKH = k . G20 = 0,061 . 45,848477 = 2,796757 (tû ®ång). 5)Chi phÝ kh¸c: C¸c phÝ kh¸c chiÕm 0,2% tæng vèn ®Çu t­ . GCPK = 0,2% . 30,854711 = 0,061709 (tû ®ång). 6)Tæng chi phÝ qu¶n lý. GQL = G§ + GHC + GL-BH+ GKH + GCPK = 6,386311 + 6,096906 + 0,2592 + 2,796757 + 0,061709 = 15,600883 (tû ®ång). II/ TÝnh gi¸ thµnh 1m3 n­íc. *Gi¸ thµnh x©y dùng 1m3 n­íc. gXD = GXD / Q = 30,854711 / 44000 = 701243,43 ( ®ång/ m3). -Sau 20 n¨m c«ng tr×nh sÏ ®­îc hoµn vèn gi¸ thµnh x©y dùng 1m3 n­íc lµ: gXD1 = gXD / 365.20 = 701243,43 / 365 .20 = 96,06 (®ång/ m3). *Gi¸ thµnh qu¶n lý 1m3 n­íc. gQL = GQL / Q =15,600883 / 44000.365 = 971,41 (®ång/ m3). Gi¸ thµnh 1m3 n­íc: g = gXD2 + gQL = 971,41 + 96,06 = 1067,47 (®ång/ m3). Gi¸ b¸n 1m3 n­íc cã tÝnh thuÕ: gb = g ( 1 + L + T ) L: l·i ®Þnh møc cña nhµ m¸y, L= 5%. T: thuÕ VAT ®èi víi kinh doanh n­íc s¹ch, T = 5%. gb = 1067,47 ( 1 + 0,05 + 0,05) = 1174,217 (®ång/ m3). TÝnh trßn gb = 1200 (®ång/ m3). ._.