Tài liệu Thị trường tiền tệ Việt Nam – thực trạng và giải pháp hoàn thiện, phát triển: ... Ebook Thị trường tiền tệ Việt Nam – thực trạng và giải pháp hoàn thiện, phát triển
92 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1360 | Lượt tải: 3
Tóm tắt tài liệu Thị trường tiền tệ Việt Nam – thực trạng và giải pháp hoàn thiện, phát triển, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
Trang
Lêi nãi ®Çu
1
Ch¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ
I.
Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ
2
1.
§Þnh nghÜa vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ
2
2.
§Æc ®iÓm cña thÞ trêng tiÒn tÖ
3
3.
Chøc n¨ng cña thÞ trêng tiÒn tÖ
6
3.1.
Huy ®éng c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi ®Õn ngêi cÇn sö dông
7
3.2.
T¹o thanh qu¶n cho nÒn kinh tÕ
7
3.3.
æn ®Þnh vµ ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ
8
II.
Hµng ho¸ cña thÞ trêng tiÒn tÖ
8
1.
TÝn phiÕu kho b¹c
8
2.
Th¬ng phiÕu
9
2.1.
Hèi phiÕu
10
2.2.
LÖnh phiÕu
11
3.
Hèi phiÕu ®îc Ng©n hµng chÊp nhËn hay phiÕu thuËn tr¶ cña Ng©n hµng
11
4.
Hîp ®ång mua l¹i
12
5.
Chøng chØ tiÒn göi cã thÓ chuyÓn nhîng
12
6.
TÝn phiÕu æn ®Þnh tiÒn tÖ hay tÝn phiÕu Ng©n hµng Trung ¬ng
13
III.
C¸c thµnh viªn tham gia thÞ trêng tiÒn tÖ
15
1.
Ng©n hµng Trung ¬ng vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ
15
1.1.
Sù tham gia cña Ng©n hµng Trung ¬ng
15
1.2.
ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ
15
1.2.1.
C¸c c«ng cô qu¶n lý trùc tiÕp
16
1.2.2.
C¸c c«ng cô qu¶n lý gi¸n tiÕp
17
2.
Sù tham gia cña ng©n hµng th¬ng m¹i
23
3.
Kho b¹c Nhµ níc vµ viÖc ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c
24
4.
Ngêi ®Çu t
25
4.1.
C¸c tæ chøc kinh tÕ tham gia thÞ trêng
25
4.2.
Ngêi ®Çu t t nh©n
25
5.
Ngêi m«i giíi vµ ngêi kinh doanh
25
5.1.
Ngêi kinh doanh tiÒn tÖ
25
5.2.
Ngêi m«i giíi tiÒn tÖ
26
IV.
CÊu tróc cña thÞ trêng tiÒn tÖ
27
1.
C¨n cø vµo c¬ cÊu tæ chøc
27
1.1.
ThÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp
27
1.2.
ThÞ trêng tiÒn tÖ thø cÊp
28
2.
C¨n cø vµo ph¹m vi cña c¸c ®èi tîng giao dÞch
28
2.1.
ThÞ trêng tiÒn tÖ liªn Ng©n hµng
28
2.2.
ThÞ trêng tiÒn tÖ më réng
29
3.
C¨n cø vµo ®Æc trng c¸c lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ
29
3.1.
ThÞ trêng giao dÞch c¸c lo¹i chøng kho¸n ng¾n h¹n
29
3.2.
ThÞ trêng ngo¹i hèi
30
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam
I.
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c¸c thÞ trêng bé phËn cña thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam
33
1.
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña thÞ trêng néi tÖ liªn ng©n hµng
33
2.
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng
37
2.1.
Môc ®Ých ra ®êi cña thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng
37
2.2.
Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc tõ thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng
38
2.3.
Nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng
38
3.
Thùc tr¹ng thÞ trêng ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c
43
II.
Thùc tr¹ng hµng ho¸ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam
46
1.
TÝn phiÕu khoa b¹c Nhµ níc
47
2.
TÝn phiÕu ng©n hµng Nhµ níc
48
3.
C¸c lo¹i c«ng cô nî ng¾n h¹n kh¸c
49
3.1.
Chøng chØ tiÒn göi cã thÓ chuyÓn nhîng
49
3.2.
Th¬ng phiÕu
51
III.
Thùc tr¹ng ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña ng©n hµng Nhµ níc
53
1.
C«ng cô l·i suÊt
53
2.
C«ng cô nghiÖp vô thÞ trêng më
57
3.
C«ng cô d÷ tr÷ b¾t buéc
59
4.
C«ng cô tû gi¸
61
5.
C«ng cô t¸i cÊp vèn
62
Ch¬ng III
Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam
I.
Yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi viÖc hoµn thiÖn thÞ trêng tiÒn tÖ ë ViÖt Nam
64
1.
§¸p øng nhu cÇu vÒ vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
64
2.
T¹o m«i trêng thuËn lîi cho chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ho¹t ®éng hiÖu qu¶
65
3.
Ph¸t triÓn hÖ thèng c¸c tæ chøc tµi chÝnh
66
4.
Phï hîp vµ thóc ®Èy tiÕn tr×nh héi nhËp
66
II.
C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÒn thÞ trêng tiÒn tÖ ë ViÖt Nam
66
1.
C¸c gi¶i ph¸p vÒ m«i trêng ph¸p luËt vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch
66
1.1.
C¸c gi¶i ph¸p vÒ m«i trêng ph¸p luËt
66
1.2.
§æi míi ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ
69
2.
Hoµn thiÖn c¸c lo¹i thÞ trêng hiÖn cã hiÖn nay
70
2.1
Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng s¬ cÊp
70
2.2
Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng thø cÊp
72
2.3
Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng néi tÖ liªn ng©n hµng
73
2.4
Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng
75
3.
N©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c thµnh viªn tham gia
77
3.1.
N©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Nhµ níc, x©y dùng 1 Ng©n hµng Nhµ níc m¹nh cã tÇm cì quèc tÕ
77
3.2
ChÊn chØnh, cñng cè toµn diÖn hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµ héi nhËp quèc tÕ
78
3.3.
Thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c¸c tæ chøc m«i giíi trªn thÞ trêng tiÒn tÖ
80
3.3.
H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét sè quü cña thÞ trêng tiÒn tÖ
80
4 .
§a d¹ng ho¸ vµ ph¸t triÓn c¸c c«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tª
81
5.
HiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc
81
KÕt luËn
84
Tµi liÖu tham kh¶o
85
Lêi nãi ®Çu
Trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng tµi chÝnh, tiÒn tÖ ë níc ta cã nhiÒu ®æi míi tÝch cùc vµ ®· thu ®îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh: gãp phÇn ®Èy lïi l¹m ph¸t, æn ®Þnh tiÒn tÖ, khuyÕn khÝch më réng ®Çu t, hç trî ph¸t triÓn kinh tÕ. Tuy nhiªn, sù ®æi míi trong lÜnh vùc tµi chÝnh, tiÒn tÖ nh×n chung cßn chËm, cha ®¸p øng vµ theo kÞp yªu cÇu cña nhÞp ®é c¶i c¸ch cña nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng tiÒn tÖ. Cã thÓ nãi, thÞ trêng tiÒn tÖ níc ta trong thêi gian qua ph¸t triÓn rÊt chËm: ph¹m vi thÞ trêng cßn h¹n hÑp, hµng ho¸ thiÕu thèn…ChÝnh v× vËy, ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu cÊp thiÕt ®Æt ra cho chóng ta trong giai ®o¹n hiÖn nay, giai ®o¹n thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
VËy thÞ trêng tiÒn tÖ lµ g×? Thùc tr¹ng thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam ho¹t ®éng ra sao? CÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p nµo ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t tiÓn nã? Kho¸ luËn nµy kh«ng ngoµi môc ®Ých g× h¬n lµ ®a ra, tuy cßn h¹n chÕ, nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ, nh÷ng ph©n tÝch vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña nã ë ViÖt Nam vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam.
§Ó lµm s¸ng tá nh÷ng néi dung trªn, t«i ®· chia kho¸ luËn thµnh 3 ch¬ng.
Ch¬ngI: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ.
Ch¬ngII: Thùc tr¹ng thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam.
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam .
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Trêng §¹i Häc Ngo¹i Th¬ng, n¬i ®· ®µo t¹o t«i trong h¬n 4 n¨m häc qua. §Æc biÖt, t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n tíi thÇy Phan Anh TuÊn, ngêi ®· nhiÖt t×nh híng dÉn t«i hoµn thµnh kho¸ luËn nµy.
V× tÇm hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ vµ nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thu thËp tµi liÖu nªn kho¸ luËn nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu thèn vµ sai sãt. T¸c gi¶ rÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn vµ chØ b¶o cña c¸c thÇy c« vµ b¹n ®äc.
Hµ néi - 2002
& §Ó biÕt thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam ho¹t ®éng ra sao, cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p nµo ®Ó hoµn thiÖn, ph¸t triÓn nã th× tríc hÕt chóng ta cïng nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ. ViÖc n¾m râ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña thÞ trêng tiÒn tÖ sÏ lµ c¬ së ®Ó chóng ta ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng thÞ trêng tiÒn tÖ mét c¸ch mét c¸ch cã khoa häc h¬n, chÝnh x¸c h¬n. Trong ch¬ng nµy chóng ta cïng nghiªn cøu thÞ trêng tiÒn tÖ theo c¸c néi dung:
1 Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ: nªu lªn nh÷ng quan ®iÓm cña c¸c nhµ nhµ kinh tÕ, cña t¸c gi¶ vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ; nh÷ng ®Æc ®iÓm;chøc n¨ng cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
1 Hµng ho¸ thÞ trêng tiÒn tÖ: liÖt kª nh÷ng hµng ho¸ cña thÞ trêng tiÒn tÖ nãi chung vµ mét sè hµng ho¸ ®Æc biÖt kh¸c ë thÞ trêng tiÒn tÖ nh÷ng níc ph¸t triÓn.
1 C¸c thµnh viªn tham gia thÞ trêng tiÒn tÖ: ®Ò cËp ®Õn nh÷ng thµnh viªn tham gia thÞ trêng tiÒn tÖ vµ vai trß cña c¸c thµnh viªn, ®Æc biÖt nhÊn m¹nh ®Õn Ng©n hµng Trung ¬ng víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mµ nã sö dông ®Ó ®iÒu hµnh thÞ trêng tiÒn tÖ.
1 CÊu tróc thÞ trêng tiÒn tÖ: gióp chóng ta hiÓu râ vÒ tæ chøc cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
I. Kh¸i niÖm thÞ trêng tiÒn tÖ.
1.§Þnh nghÜa vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ
? Cã nhiÒu quan niÖm vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ, sau ®©y lµ mét trong nh÷ng c¸ch ®Þnh nghÜa vÒ thÞ trêng tiÒn tÖ:
C Theo LuËt ng©n hµng ViÖt Nam:
Theo kho¶n 2 ®iÒu 9 LuËt Ng©n hµng Nhµ níc “ThÞ trêng tiÒn tÖ lµ thÞ trêng vèn ng¾n h¹n, n¬i mua b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n, bao gåm tÝn phiÕu kho b¹c, tÝn phiÕu Ng©n Hµng Nhµ Níc, chøng chØ tiÒn göi vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c”.
C Theo quan ®iÓm cña gi¸o s Federic S Minshkin trêng ®¹i häc Columbia Mü(1) Trang 73 s¸ch tiÒn tÖ ng©n hµng vµ thÞ trêng tµi chÝnh cña FREDERIC.S MINSHKIN NXB KHKT.
: “ThÞ trêng tiÒn tÖ lµ mét thÞ trêng tµi chÝnh trong ®ã chØ cã nh÷ng c«ng cô nî ng¾n h¹n (kú h¹n thanh to¸n díi 1 n¨m) ®îc mua b¸n”.
C Theo quan ®iÓm cña mét sè t¸c gi¶ ViÖt Nam (2) Trang 279 s¸ch lý thuyÕt tµi chÝnh – NxB tµi chÝnh Hµ Néi n¨m 2000.
“ThÞ trêng tiÒn tÖ lµ mét bé phËn cña thÞ trêng tµi chÝnh ®îc chuyªn m«n ho¸ ®èi víi c¸c nguån tµi chÝnh ®îc trao quyÒn sö dông ng¾n h¹n”
C ý kiÕn cña t¸c gi¶: §Ó ®a ra kh¸i niÖm thÞ trêng tiÒn tÖ tríc hÕt ta ®i t×m ph¹m vi cña nã bëi v× viÖc ®a ra kh¸i niÖm vÒ mét sù vËt, hiÖn tîng chÝnh lµ viÖc chØ ra ph¹m vi vµ ®Æc ®iÓm cña sù vËt hiÖn tîng ®ã. ThÞ trêng tiÒn tÖ gåm nh÷ng g×? NhiÒu nhµ kinh tÕ ë ViÖt Nam quan niÖm thÞ trêng tiÒn tÖ bao gåm thÞ trêng c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n, thÞ trêng ngo¹i hèi, thÞ trêng tÝn dông ng¾n h¹n cña ng©n hµng. Tuy nhiªn, trung thµnh víi quan niÖm ®îc ®Ò cËp trong luËt Ng©n hµng Nhµ níc, t¸c gi¶ lùa chän ph¹m vi cña thÞ trêng tiÒn tÖ gåm thÞ trêng chøng kho¸n ng¾n h¹n (tÝn phiÕu kho b¹c, tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc, chøng chØ tiÒn göi vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c) vµ thÞ trêng ngo¹i hèi. T¸c gi¶ ý ®Þnh chØ tËp trung vµo c¸c thÞ trêng tiÒn tÖ b¸n bu«n. ThÞ trêng tÝn dông ng©n hµng thuéc kªnh b¸n lÎ.
Tõ sù ph©n tÝch trªn ta rót ra kÕt luËn: “ThÞ trêng tiÒn tÖ lµ thÞ trêng vèn ng¾n h¹n , n¬i mµ mäi chñ thÓ ®Òu cã thÓ tham gia giao dÞch c¸c c«ng cô nî ng¾n h¹n (thêi h¹n díi mét n¨m))
2.§Æc ®iÓm cña thÞ trêng tiÒn tÖ
uThÞ trêng tiÒn tÖ lµ tËp hîp c¸c thÞ trêng cña mét sè c«ng cô tµi chÝnh riªng biÖt, ®ã lµ nh÷ng c«ng cô ng¾n h¹n, cã tÝnh láng cao vµ ®é rñi ro thÊp nh: tÝn phiÕu kho b¹c, th¬ng phiÕu, chøng chØ tiÒn göi …mçi lo¹i t¹o nªn thÞ trêng riªng cña m×nh vµ gi÷a c¸c thÞ trêng nµy cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau.
vThÞ trêng tiÒn tÖ lµ thÞ trêng mang tÝnh chÊt b¸n bu«n, cã khèi lîng giao dÞch lín. §¬n vÞ tÝnh to¸n tiªu chuÈn cña thÞ trêng tiÒn tÖ thêng lµ rÊt lín (vÝ dô ë thÞ trêng tiÒn tÖ New York , ®¬n vÞ b¸n lµ 1 triÖu USD)
wThÞ trêng tiÒn tÖ cã sè ngêi tham gia ®«ng ®¶o, ngêi m«i giíi vµ ngêi kinh doanh ®îc chuyªn m«n ho¸ ë tr×nh ®é cao, ®Ó ch¾p nèi cung cÇu.
x ThÞ trêng tiÒn tÖ ho¹t ®éng trªn c¬ së t«n träng vµ tÝn nhiÖm lÉn nhau, vµ th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng chø kh«ng diÔn ra ë mét ®Þa ®iÓm cô thÓ. ThÞ trêng nµy ho¹t ®éng suèt ngµy ®ªm th«ng qua mét m¹ng líi ®iÖn tho¹i, computer nèi m¹ng gi÷a nh÷ng ngêi mua vµ ngêi b¸n, gi÷a nh÷ng phßng giao dÞch cña thÞ trêng tiÒn tÖ, gi÷a thÞ trêng tiÒn tÖ vµ kh¸ch hµng cña nã.
yH×nh thøc giao dÞch cña thÞ trêng tiÒn tÖ rÊt ®a d¹ng nh:
k Mua b¸n ®øt (giao ngay): Lµ h×nh thøc mua b¸n theo ®ã viÖc mua b¸n, thanh to¸n vµ giao nhËn chøng tõ x¶y ra ®ång thêi. Tuú theo tõng tËp qu¸n kh¸c nhau mµ viÖc giao nhËn x¶y ra sau 1 hoÆc 2 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy kÝ hîp ®ång. Thêng h×nh thøc nµy ®îc ¸p dông khi NHTW cÇn can thiÖp vµo cung cÇu cña thÞ trêng hoÆc khi c¸c NHTM mua ®øt th¬ng phiÕu víi kh¸ch hµng cña hä.
k NghiÖp vô chiÕt khÊu : c¸c c«ng cô trªn thÞ trêng tiÒn tÖ cã thÓ ®îc giao dÞch theo ph¬ng thøc triÕt khÊu hay cßn gäi lµ ph¬ng thøc tr¶ l·i tríc. NghiÖp vô chiÕt khÊu vµ mua b¸n ®øt gièng nhau ë chç: viÖc thanh to¸n vµ giao nhËn chøng tõ diÔn ra cïng mét lóc; vµ kh¸c nhau ë ®iÓm: nÕu nh trong mua b¸n ®øt chøng tõ ®îc thanh to¸n ®óng b»ng gi¸ trÞ cña chøng kho¸n th× trong nghiÖp vô chiÕt khÊu, chøng kho¸n ®îc thanh to¸n víi sè tiÒn Ýt h¬n mÖnh gi¸ do bÞ trõ ®i 1 kho¶n l·i chiÕt khÊu vµ hoa hång tr¶ cho tæ chøc nhËn chiÕt khÊu. NghiÖp vô nµy thêng ®îc ¸p dông gi÷a c¸c ng©n hµng víi c¸c kh¸ch hµng cña hä hoÆc gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau-trong ®ã cã Ng©n hµng Trung ¬ng. Nã cã thÓ ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i chøng kho¸n ng¾n h¹n, nhng chñ yÕu lµ c¸c th¬ng phiÕu vµ giÊy chÊp nh©n cña ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ th¬ng phiÕu. VÒ thùc chÊt chiÕt khÊu lµ viÖc tæ chøc tÝn dông mua th¬ng phiÕu hoÆc c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c khi cha ®Õn h¹n thanh to¸n cña ngêi thô hëng. Gi¸ mua b»ng gi¸ trÞ th¬ng phiÕu trõ ®i phÇn lîi tøc chiÕt khÊu vµ hoa hång phÝ. §Õn thêi h¹n thanh to¸n, ng©n hµng ®ßi ngêi nî c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n ®ã theo gi¸ ghi trªn c¸c giÊy tê nµy. Khi c¸c tæ chøc tÝn dông ®îc t¸i chiÕt khÊu c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n trªn thÞ trêng th× viÖc huy ®éng vèn theo c¸ch nµy kh«ng ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh vÒ dù tr÷ b¾t buéc vµ chi phÝ b¶o l·nh, cho nªn l·i suÊt cña th¬ng phiÕu chØ cao h¬n mét chót so víi l·i suÊt tÝn phiÕu kho b¹c vµ thÊp h¬n l·i suÊt cña chøng chØ tiÒn göi. Ph¬ng tiÖn nµy trë thµnh mét c«ng cô lý tëng ®èi víi mét ng©n hµng ®Ó më réng tÝn dông.
k NghiÖp vô mua b¸n kú h¹n (giao dÞch cã kú h¹n) : Ph¬ng thøc giao dÞch nµy chñ yÕu ®îc sö dông trong thÞ trêng ngo¹i hèi, theo ®ã, ngêi mua vµ ngêi b¸n tho¶ thuËn mäi ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång trong hiÖn t¹i, cßn viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ®ã sÏ x¶y ra trong t¬ng lai. Hay nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ nghiÖp vô mua b¸n ngo¹i hèi mµ viÖc giao nhËn sÏ tiÕn hµnh sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, theo mét tû gi¸ tho¶ thuËn lóc ký kÕt hîp ®ång. Møc tû gi¸ nµy dùa trªn c¬ së cña tû gi¸ giao ngay cã céng thªm hay trõ ®i mét tû lÖ t¬ng øng víi chªnh lÖch l·i suÊt, vµ tû lÖ nµy thay ®æi tuú theo thêi h¹n mµ hîp ®ång ®îc ký kÕt. Tû gi¸ cã kú h¹n ®îc tÝnh:
Rf=Rs +Rs*N/360 (I1 –I2 )
Trong ®ã : Rf:tû gi¸ cã kú h¹n cña 2 ®ång tiÒn giao dÞch
Rs: tû gi¸ giao ngay cña 2 ®ång tiÒn giao dÞch
N: thêi h¹n cña hîp ®ång kú h¹n
I1-I2 :chªnh lÖch l·i suÊt cña cña 2 ®ång tiÒn.
k Giao dÞch hîp ®ång ngo¹i hèi Futures: vÒ mÆt nghiÖp vô giao nhËn vµ thanh to¸n th× giao dÞch kú h¹n vµ giao dÞch hîp ®ång ngo¹i hèi Futures lµ gièng nhau. Cßn ®iÓm kh¸c nhau lµ ë chç:
Trong khi c¸c giao dÞch kú h¹n ®îc tiÕn hµnh qua ®iÖn tho¹i th× c¸c giao dÞch nµy ®îc diÔn ra t¹i mét ®Þa ®iÓm cô thÓ, ch¼ng h¹n nh c¸c së giao dÞch. T¹i ®©y c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i tÖ ®îc ký kÕt th«ng qua m«i giíi. C¸c hîp ®ång Futures ®îc tiªu chuÈn ho¸ cao vÒ ®ång tiÒn giao dÞch (vÝ dô t¹i së giao dÞch Chicago c¸c giao dÞch Futures chØ giíi h¹n trong 7 ®ång tiÒn CAD, FRF, DEM, JPY, CHF, GBP, AUD ®îc mua b¸n trùc tiÕp víi USD), vÒ thêi gian thanh to¸n, vÒ khèi lîng giao dÞch.
Tû gi¸ giao dÞch futures thêng cao h¬n tû gi¸ trong giao dÞch kú h¹n do chi phÝ giao dÞch futures cao h¬n. Ngoµi ra ngêi ®Õn giao dÞch cßn ph¶i chÞu mét kho¶n phÝ m«i giíi ®îc quy ®Þnh theo tiªu chuÈn cho mçi lo¹i hîp ®ång.
Trong giao dÞch kú h¹n, hîp ®ång mua b¸n ®îc kÕt thóc b»ng viÖc giao nhËn thËt vµ vµo ngµy tho¶ thuËn tríc. Cßn trong giao dÞch Futures, kh¸ch hµng cã thÓ kÕt thóc hîp ®ång vµo bÊt kú lóc nµo b»ng c¸ch ký mét hîp ®ång mua (nÕu tríc ®ã lµ hîp ®ång b¸n) hoÆc b¸n (nÕu tríc ®ã lµ hîp ®ång mua) víi cïng sè tiÒn vµ cïng ngµy thanh to¸n. §©y lµ mét lo¹i giao dÞch khèng, mét c«ng cô b¶o hiÓm chèng l¹i rñi ro hèi ®o¸i.
k Giao dÞch quyÒn chän : ph¬ng thøc giao dÞch nµy ®îc sö dông trong mua b¸n ngo¹i tÖ, lµ giao dÞch ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së ký hîp ®ång quyÒn chän mua hoÆc quyÒn chän b¸n mét sè lîng ngo¹i tÖ nhÊt ®Þnh, theo mét gi¸ quy ®Þnh vµ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång sÏ x¶y ra trong t¬ng lai. Trong giao dÞch nµy, c¸c chñ thÓ cã thÓ lùa chän quyÒn thùc hiÖn hîp ®ång hoÆc huû hîp ®ång. Tuy nhiªn nÕu huû hîp ®ång th× sÏ mÊt tiÒn ®Æt cäc ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp ®ång.
k Giao dÞch ho¸n ®æi (SWAP): giao dÞch hèi ®o¸i bao gåm ®ång thêi c¶ 2 giao dÞch: giao dÞch mua vµ giao dÞch b¸n cïng mét sè lîng ®ång tiÒn nµy víi ®ång tiÒn kh¸c, trong ®ã, kú h¹n thanh to¸n cña 2 giao dÞch kh¸c nhau vµ tû gi¸ cña 2 giao dÞch ®îc x¸c ®Þnh t¹i thêi ®iÓm ký kÕt.
k Tho¶ thuËn mua l¹i (hay vay t¹m øng cã thÕ chÊp): ®îc dïng trong giao dÞch c¸c hîp ®ång mua l¹i, theo ®ã ngêi ®i vay b¸n c¸c tr¸i phiÕu nh :phiÕu kho b¹c, tÝn phiÕu NHTW …cho ngêi mua (ngêi cho vay) víi tho¶ thuËn sÏ mua l¹i nã víi mét møc gi¸ cao h¬n (b»ng gi¸ cò +l·i suÊt) trong nh÷ng kho¶ng thêi gian rÊt ng¾n :1 ®ªm, 1 ngµy… §©y lµ h×nh thøc nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®ét xuÊt vÒ tiÒn mÆt vµ còng lµ c¸ch sö dông sè tiÒn nhµn rçi trong thêi gian rçi ®Ó sinh lêi.
3. Chøc n¨ng cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
? ThÞ trêng tiÒn tÖ cã 3 chøc n¨ng chÝnh sau:
3.1 Huy ®éng c¸c nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi ®Õn ngêi cÇn sö dông.
@ Trong nÒn kinh tÕ, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu c©n b»ng ®îc nh÷ng kho¶n thu nhËp víi nh÷ng kho¶n chi, tiªu ®Çu t. Mét sè thµnh phÇn thõa vèn trong ng¾n h¹n nh c¸c hé gia ®×nh cã thu nhËp t¨ng lªn trong n¨m nay nhng chi tiªu kh«ng t¨ng lªn t¬ng øng; c¸c doanh nghiÖp t¹o ra nhiÒu lîi nhuËn h¬n n¨m tríc vµ quü khÊu hao tµi s¶n cña hä kh«ng ph¶i dïng ®Ó mua m¸y mãc trong n¨m nay; thu cña chÝnh phñ nhiÒu h¬n chi…Còng trong ®iÒu kiÖn Êy, nhiÒu gia ®×nh, doanh nghiÖp kh¸c l¹i thiÕu vèn do chi cho ®Çu t vµ tiªu dïng nhiÒu h¬n thu nhËp. Thµnh phÇn thõa vèn kh«ng muèn gi÷ tiÒn cña m×nh trong tói v× nh thÕ tiÒn sÏ kh«ng sinh lêi. Thµnh phÇn thiÕu vèn ph¶i ®i t×m nguån vèn ®Ó ®Çu t v× nÕu kh«ng c¬ héi ®Çu t sÏ biÕn mÊt. ThÞ trêng tiÒn tÖ ra ®êi sÏ huy ®éng nh÷ng nguån vèn t¹m thêi d thõa nµy ®em ®Õn cho thµnh phÇn thiÕu vèn vµ c¶ 2 cïng cã lîi.
´ Vai trß dÉn vèn nh thÕ nµy tõ ngêi tiÕt kiÖm ®Õn ngêi chi tiªu rÊt quan träng. V× sao l¹i nh vËy? Tríc hÕt ta h·y xem xÐt ë møc ®é c¸ nh©n. Gi¶ sö b¹n ®Ó giµnh ®îc 10 000 000 VND trong n¨m nay vµ sang n¨m míi dïng ®Õn, nÕu kh«ng cã sù vay vµ cho vay v× kh«ng cã thÞ trêng tiÒn tÖ, kh«ng cã c¬ héi ®Çu t b¹n chØ cßn c¸ch gi÷ nguyªn sè tiÒn nµy vµ kh«ng cã l·i. MÆt kh¸c, mét th¬ng gia cã c¸ch sinh lîi cña m×nh, víi 10 000 000 §ång anh ta sÏ t¹o ra lîi nhuËn lµ 2 000 000 §ång vµo cuèi n¨m. NÕu cho anh ta vay trong n¨m nay vµ anh ta sÏ tr¶ b¹n 1000 000 tõ kho¶n cho vay nµy th× râ rµng c¶ b¹n vµ anh ta ®Òu kh¸ lªn.
Trªn b×nh diÖn toµn x· héi, thÞ trêng tiÒn tÖ ®· gãp phÇn chuyÓn c¸c nguån vèn tiÕt kiÖm thµnh nguån vèn ®Çu t sinh lêi, lµm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ toµn x· héi.
3.2 T¹o thanh kho¶n cho nÒn kinh tÕ.
? Chøc n¨ng nµy xuÊt ph¸t tõ chøc n¨ng thanh to¸n cña tiÒn tÖ. Khi mét ngêi së h÷u mét giÊy tê cã gi¸, lóc cÇn tiÒn ®Ó thanh to¸n, tr¶ nî hay tiªu dïng, anh ta cã thÓ ®em chóng ra b¸n trªn thÞ trêng tiÒn tÖ mét c¸ch dÔ dµng ®Ó thu hót tiÒn mÆt vÒ. T¹o thanh kho¶n lµ mét trong nh÷ng vai trß quan träng nhÊt cña thÞ trêng tiÒn tÖ . Sù chuyÓn ho¸ c¸c giÊy tê cã gi¸ thµnh tiÒn mÆt sÏ gi¶i quyÕt nhu cÇu tiÒn mÆt kÞp thêi cña c¸ nh©n, doanh nghiÖp khi cÇn. Nã t¹o ra niÒm tin vµ sù an t©m cho ngêi ®Çu t vµo viÖc mua b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ . Kh«ng cã thÞ trêng tiÒn tÖ nhiÒu kho¶n nî sÏ kh«ng ®îc thanh to¸n kÞp thêi vµ ngîc l¹i nhiÒu kho¶n tiÒn tÖ lóc cha dïng ®Õn l¹i ph¶i n»m yªn trong dù tr÷.
Hai chøc n¨ng 1 vµ 2 lµ hai chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt cña thÞ trêng tiÒn tÖ, g¾n bã mËt thiÕt víi nhau vµ t¸c ®éng hç trî cho nhau. Ngêi cã tiÒn nhµn rçi muèn mua tµi s¶n tµi chÝnh ®Ó sinh lêi th× ph¶i t×m ®Õn ngêi cã giÊy tê cã gi¸ thanh kho¶n vµ ngîc l¹i.
3.3 æn ®Þnh vµ ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ
Tõ 2 chøc n¨ng trªn, tiÒn sÏ ®îc ®iÒu tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu ®Ó t¹o ra mét sù c©n b»ng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu x· héi. Kh«ng cã thÞ trêng tiÒn tÖ th× viÖc ®iÒu hoµ tiÒn tÖ sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc, v× lîng cung vÒ tiÒn sÏ kh«ng t×m ra lîng cÇu ®Çy ®ñ, c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng Trung ¬ng sÏ kh«ng ph¸t huy t¸c dông.
Nhê cã thÞ trêng tiÒn tÖ, Ng©n hµng Trung ¬ng còng gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt lîng tiÒn cung øng cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i , tøc lµ gi¶m ®îc ¸p lùc ph¸t hµnh tiÒn kh«ng phï hîp víi lîi Ých nÒn kinh tÕ.
Còng nhê cã thÞ trêng tiÒn tÖ, chÝnh phñ cã thÓ gi¶i quyÕt nhu cÇu tµi trî ng¾n h¹n cña m×nh dÔ dµng b»ng c¸ch b¸n c¸c tÝn phiÕu kho b¹c trªn thÞ trêng nµy. Ng©n hµng Trung ¬ng bít ®i ¸p lùc øng tiÒn cho ChÝnh phñ vµ nh vËy bít ®i ¸p lùc gia t¨ng khèi lîng tiÒn ph¸t hµnh ngoµi ý muèn .
II. Hµng ho¸ cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
1 TÝn phiÕu kho b¹c (treasury bills -TB )
? Lµ giÊy ghi nhËn nî ng¾n h¹n (thêi h¹n díi 1 n¨m) cña ChÝnh Phñ do kho b¹c ph¸t hµnh nh»m bï ®¾p thiÕu hôt t¹m thêi cho ng©n s¸ch Nhµ níc vµ lµ mét c«ng cô quan träng ®Ó Ng©n hµng Trung ¬ng ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th«ng qua nghiÖp vô thÞ trêng më. Chóng ®îc thanh to¸n mét kho¶n ®Þnh s½n khi ®Õn kú h¹n thanh to¸n vµ kh«ng cã mét kho¶ng l·i nµo, nhng thùc tÕ, chóng ®îc thanh to¸n l·i do viÖc b¸n lÇn ®Çu cã gi¶m gi¸, tøc lµ, víi gi¸ thÊp h¬n so víi kho¶n tiÒn ®· ®Þnh ®îc thanh to¸n khi ®Õn h¹n. TÝn phiÕu kho b¹c ®îc ph¸t hµnh th«ng thêng víi kú h¹n lµ 3;6;9 th¸ng; 1 n¨m vµ ®îc ®a ra thÞ trêng b»ng c¸ch ®Êu gi¸. Kho b¹c nhµ níc thêng ph¸t hµnh tÝn phiÕu díi h×nh thøc v« danh.
V× c¸c tÝn phiÕu kho b¹c thêng ®îc ph¸t hµnh víi nhiÒu lo¹i kú h¹n kh¸c nhau nªn gÇn nh cã mét luång liªn tôc c¸c tÝn phiÕu kho b¹c ®îc ®a ra trªn thÞ trêng.
TÝn phiÕu kho b¹c lµ lo¹i c«ng cô cã tÝnh thanh kho¶n nhÊt trong tÊt c¶ c¸c c«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tÖ do nã ®îc mua b¸n r¸o riÕt nhÊt. Chóng còng lµ c«ng cô cã tÝnh thanh kho¶n nhÊt do khã cã kh¶ n¨ng x¶y ra vì nî cña ngêi ph¸t hµnh: ChÝnh Phñ lu«n cã kh¶ n¨ng thùc hiªn nghÜa vô tr¶ nî v× ChÝnh phñ ®îc ®¶m b¶o nguån thu cña m×nh th«ng qua viÖc t¨ng thuÕ hoÆc t¨ng søc Ðp Ng©n hµng Trung ¬ng ph¸t hµnh tiÒn cho m×nh. Do ®ã l·i suÊt ¸p dông còng thêng thÊp h¬n so víi c«ng cô thÞ thÞ trêng tiÒn tÖ kh¸c.
Khèi lîng ph¸t hµnh lín hay nhá tuú thuéc vµo khèi lîng bï ®¾p thiÕu hôt ng©n s¸ch t¹m thêi cña ChÝnh phñ. C¸c tÝn phiÕu kho b¹c rÊt hÊp dÉn ®èi víi d©n chóng v× ®é an toµn cao, dÔ chuyÓn nhîng h¬n mét sè c«ng cô kh¸c.
C¸c tÝn phiÕu kho b¹c hiÖn nay lµ c«ng cô ®Ó bï ®¾p thiÕu hôt cho chi tiªu ChÝnh Phñ thay cho viÖc vay Ng©n hµng Trung ¬ng tríc kia, nh thÕ sÏ tr¸nh ®îc viÖc t¨ng lîng tiÒn ph¸t hµnh mét c¸ch cha cÇn thiÕt vµ kh«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ.
2. Th¬ng phiÕu
? Th¬ng phiÕu lµ chøng chØ cã gi¸ ghi nhËn lÖnh yªu cÇu thanh to¸n hoÆc cam kÕt thanh to¸n kh«ng ®iªï kiÖn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian x¸c ®Þnh. Hay nãi c¸ch kh¸c lµ giÊy nhËn nî ®Æc biÖt mµ ngêi gi÷ nã cã quyÒn ®ßi tr¶ tiÒn khi ®Õn h¹n, do c¸c c«ng ty næi tiÕng ph¸t hµnh. Th¬ng phiÕu cã thÓ ®îc chiÕt khÊu ë ng©n hµng th¬ng m¹i ®Ó thu håi vèn vÒ cho ngêi së h÷u th¬ng phiÕu tríc kú h¹n thanh to¸n.
C¸c giao dÞch vÒ th¬ng phiÕu thêng ®îc tiÕn hµnh víi khèi lîng lín. Tuy th¬ng phiÕu kh«ng ®îc ®¶m b¶o nh mét vËt thÕ chÊp ®Æc biÖt nhng nã ®îc hç trî bëi tÝn dông ng©n hµng th¬ng m¹i. Thêi h¹n cña th¬ng phiÕu tèi ®a lµ 270 ngµy nhng phÇn lín th¬ng phiÕu ®îc b¸n cã thêi h¹n 30 ngµy hay nhá h¬n.
Th¬ng phiÕu ®îc mua b¸n qua hai c¸ch:
j Trùc tiÕp: ngêi vay cã thÓ b¸n trùc tiÕp th¬ng phiÕu cho ngêi ®Çu t, thêng ®îc ¸p dông trong trêng hîp c¸c c«ng ty tµi chÝnh, c¸c c«ng ty nµy tù ®¶m nhiÖm viÖc ph¸t hµnh.
_k Gi¸n tiÕp:®¬c ¸p dông trong trêng hîp c«ng ty ph¸t hµnh lµ nh÷ng c«ng ty nhá. C¸c c«ng ty nµy b¸n trùc tiÕp sè th¬ng phiÕu cho nhµ kinh doanh. Ngêi nµy mua theo thÓ thøc chiÕt khÊu vµ b¸n l¹i trªn thÞ trêng theo gi¸ ph¸t hµnh.Th¬ng phiÕu gåm c¸c lo¹i sau:
2.1 Hèi phiÕu ( Bill of exchange)
@ Lµ mét phiÕu ghi nî do ngêi b¸n hµng tr¶ chËm, ngêi cung øng dÞch vô, ngêi xuÊt khÈu (chñ nî) ký ph¸t trao cho ngêi mua hµng tr¶ chËm, ngêi nhËn cung øng dÞch vô, ngêi nhËp khÈu (ngêi nî), trong ®ã yªu cÇu ngêi nµy ph¶i tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh khi ®Õn h¹n taÞ mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh cho ngêi hëng lîi trong hèi phiÕu hoÆc theo lÖnh cña ngêi nµy tr¶ cho ngêi kh¸c.
Hèi phiÕu ®îc chuyÓn nhîng dÔ dµng víi sù ®¶m b¶o rÊt v÷ng ch¾c vÒ mÆt ph¸p lý. C¸c tranh chÊp vÒ hèi phiÕu thuéc thÈm quyÒn cña toµ ¸n th¬ng m¹i. HiÖn nay, phÇn ®«ng c¸c níc ®Òu ¸p dông luËt thèng nhÊt vÒ hèi phiÕu (Uniform law for Bills of Exchange ký n¨m 1930 t¹i Gi¬nev¬). Tríc kia, ViÖt Nam lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p mµ Ph¸p tham gia luËt thèng nhÊt vÒ hèi phiÕu nªn ViÖt Nam còng ¸p dông luËt nµy. Cßn Mü ¸p dông theo luËt th¬ng m¹i thèng nhÊt cña (commerrcial code of 1962) vµ Anh ¸p dông luËt hèi phiÕu 1882 (Bill of Exchange Act of 1882)
LÖnh phiÕu (promissory note ):
@ Ngîc l¹i víi hèi phiÕu, lÖnh phiÕu lµ phiÕu nhËn nî do ngêi nî (thêng lµ ngêi mua hµng tr¶ chËm) ký ph¸t trao cho ngêi chñ nî (ngêi b¸n hµng tr¶ chËm) trong ®ã ngêi nî cam kÕt tr¶ v« ®iÒu kiÖn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh khi ®Õn h¹n cho ngêi chñ nî hoÆc mét ngêi nµo ®ã do ngêi chñ nî chØ ®Þnh.
ViÖc ký ph¸t mét lÖnh phiÕu kh«ng nhÊt thiÕt lµ mét hµnh vi th¬ng m¹i, trõ phi nã tîng trng cho mét mãn nî ph¸t sinh tõ mét nghiÖp vô th¬ng m¹i. LÖnh phiÕu kh«ng ®îc sö dông réng r·i trong kinh doanh nh hèi phiÕu nhng l¹i rÊt th«ng dông trong tÝn dông ng©n hµng. Còng nh ®èi víi hèi phiÕu, Ng©n hµng cã thÓ ®em thÕ chÊp lÖnh phiÕu t¹i Ng©n hµng Trung ¬ng ®Ó vay tiÒn.
3.Hèi phiÕu ®îc ng©n hµng chÊp nhËn hay phiÕu thuËn tr¶ cña ng©n hµng ( banker’s acceptance)
? Lµ mét hèi phiÕu do c«ng ty kinh doanh (thêng trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu) ký ph¸t, trong ®ã ghi râ thanh to¸n vµo mét ngµy nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai vµ ®îc mét ng©n hµng ®¶m b¶o thanh to¸n b»ng c¸ch ®ãng dÊu “chÊp nhËn” lªn hèi phiÕu ®ã. Muèn ®îc ng©n hµng chÊp nhËn bªn ký ph¸t hèi phiÕu ph¶i göi tiÒn vµo tµi kho¶n ë ng©n hµng hoÆc ng©n hµng ®ång ý cho hä vay khi thanh to¸n vµ ng©n hµng sÏ hëng lÖ phÝ b¶o ®¶m. Trong trêng hîp c«ng ty nî bÞ ph¸ s¶n, hèi phiÕu vÉn ®îc ng©n hµng chÊp nh©n thanh to¸n ®Õn khi ®¸o h¹n. Do ®îc ng©n hµng ®¶m b¶o thanh to¸n nªn uy tÝn cña nã t¬ng ®èi cao vµ dÔ dµng chuyÓn nhîng trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. ViÖc mua b¸n ®îc thùc hiÖn theo gi¸ chiÕt khÊu, nghÜa lµ gi¸ b¸n thÊp h¬n mÖnh gi¸ vµ thu nhËp cña ngêi së h÷u chÝnh lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ mÖnh gi¸ cña chóng.
C¸c phiÕu thuËn tr¶ cña ng©n hµng gièng th¬ng phiÕu ë chç: chóng ®Òu lµ nh÷ng hèi phiÕu ng¾n h¹n, kh«ng mang l·i suÊt ®îc b¸n ë møc chiÕt khÊu. Sù kh¸c nhau lµ ë chç, viÖc thanh to¸n th¬ng phiÕu ®îc c«ng ty ph¸t hµnh ®¶m b¶o cßn phiÕu thuËn tr¶ cña ng©n hµng ®îc ng©n hµng ®øng ra ®¶m b¶o. C¸c phiÕu thuËn tr¶ cña ng©n hµng cã ®é rñi ro thÊp h¬n th¬ng phiÕu do ®ã ®îc b¸n víi møc lîi tøc nhá h¬n th¬ng phiÕu.
4.Hîp ®ång mua l¹i ( Repurchase agreement-RP)
? Lµ nh÷ng mãn vay ng¾n h¹n (kú h¹n thanh to¸n ng¾n h¬n 2 tuÇn) trong ®ã tÝn phiÕu kho b¹c ®îc dïng lµm vËt ®¶m b¶o cho kho¶n vay mµ ngêi ®i vay trao cho ngêi cho vay. Ngêi ®i vay cam kÕt sÏ mua l¹i c¸c tÝn phiÕu kho b¹c nµy theo gi¸ cò céng thªm mét kho¶ng l·i quy ®Þnh.
Hîp ®ång mua l¹i cung cÊp cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i mét ph¬ng tiÖn huy ®éng vèn tÝch cùc. Nguån vèn vay nµy kh«ng thuéc diÖn ph¶i ¸p dông c¸c quy ®Þnh vÒ dù tr÷ b¾t buéc vµ møc khèng chÕ trÇn l·i suÊt nªn c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i nªn c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ linh ho¹t trong khi c¹nh tranh thu hót vèn trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. Ngoµi ra víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cã s½n chøng kho¸n ChÝnh Phñ trong danh môc ®Çu t cña m×nh cã thÓ sö dông chóng cho c¸c tho¶ thuËn mua l¹i ®Ó ®i vay, tõ ®ã t¹o ra nguån vèn kh¶ dông míi.
§èi víi Ng©n hµng Trung ¬ng, hîp ®ång mua l¹i ®îc coi lµ mét ph¬ng tiÖn t¹m thêi cña Ng©n hµng Trung ¬ng nh»m t¸c ®éng lªn thÞ trêng, thay v× mua b¸n ®øt c¸c chøng kho¸n ChÝnh Phñ, vµ nh vËy hîp ®ång mua l¹i cho phÐp ®iÒu chØnh thÞ trêng tiÒn tÖ.
5 Chøng chØ tiÒn göi cã thÓ chuyÓn nhîng ®îc cña ng©n hµng (Bank certificates of deposit-CDs)
? Lµ c«ng cô vay nî do c¸c ng©n hµng b¸n cho ngêi göi tiÒn víi l·i suÊt ®îc Ên ®Þnh cho tõng kú h¹n nhÊt ®Þnh. Chøng chØ tiÒn göi thêng ®îc sö dông ®Ó huy ®éng vèn víi khèi lîng lín. §iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a CDs cã thÓ chuyÓn nhîng víi c¸c lo¹i tiÒn göi cã kú h¹n ë chç: CDs cã thÓ chuyÓn nhîng cho bªn thø ba mµ kh«ng bÞ ph¹t bëi ng©n hµng ph¸t hµnh ra nã.
C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lín ®îc coi lµ c¸c tæ chøc cã uy tÝn tÝn dông ®øng thø hai trong sè nh÷ng tæ chøc ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, møc thÊp h¬n kho b¹c nhng cao h¬n c¸c c«ng ty c«ng nghiÖp. V× vËy, c¸c chøng chØ tiÒn göi cã l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt cña c¸c tÝn phiÕu kho b¹c. Chøng chØ tiÒn göi rÊt hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t s½n sµng chÊp nhËn mét ngêi vay cã uy tÝn thÊp h¬n kho b¹c, ®ã lµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, ®Ó ®æi lÊy lîi nhuËn cao h¬n.
L·i suÊt cña chøng chØ tiÒn göi do ng©n hµng ph¸t hµnh Ên ®Þnh, chñ yÕu lµ chÞu sù ¶nh hëng cña thÞ trêng, cã tÝnh ®Õn møc l·i suÊt ng¾n h¹n tæng qu¸t còng nh uy tÝn tÝn dông cña ng©n hµng ph¸t hµnh. Th«ng thêng, do tÝnh linh ho¹t cña c«ng cô nµy trong viÖc chÊm døt ®Çu t vµo bÊt kú lóc nµo nªn c¸c nhµ ®Çu t s½n sµng chÊp nhËn møc lîi nhuËn thÊp h¬n. §iÒu nµy cã nghÜa lµ chøng chØ tiÒn göi thêng ®îc ph¸t hµnh víi l·i suÊt h¬i thÊp h¬n l·i suÊt tiÒn göi tiÕt kiÖm cïng kú h¹n nhng cao h¬n l·i suÊt tÝn phiÕu kho b¹c.
Tr¸i ngîc víi phÇn lín c¸c c«ng cô kh¸c trªn thÞ trêng tiÒn tÖ, lµ nh÷ng c«ng cô ®îc giao dÞch trªn c¬ së khÊu trõ l·i, CDs cã thÓ chuyÓn nhîng ®îc thanh to¸n l·i hµng n¨m theo mét kho¶n ®· ®Þnh vµ khi ®Õn h¹n thanh to¸n th× ®îc hoµn tr¶ hÕt gi¸ mua ban ®Çu.
Bªn c¹nh lo¹i chøng chØ tiÒn göi cã l·i suÊt Ên ®Þnh cßn cã chøng chØ tiÒn göi cã l·i suÊt th¶ næi. C¸c ®Æc ®iÓm cña chøng chØ tiÒn göi nh kh¶ n¨ng giao dÞch trªn thÞ trêng, tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, møc gi¸ tèi thiÓu … gi÷a 2 lo¹i chøng chØ tiÒn göi cã l·i suÊt th¶ næi vµ l·i suÊt cè ®Þnh ®Òu t¬ng tù nh nhau. Tuy nhiªn, chøng chØ tiÒn göi cã l·i suÊt th¶ næi cã thÓ thu hót ®îc c¸c nguån vèn dµi h¹n h¬n. Nguån vèn dµi h¹n lµm t¨ng kh¶ n¨ng thanh to¸n cho ng©n hµng ph¸t hµnh vµ ®a l¹i thu nhËp cao h¬n cho nh÷ng ngêi ®Çu t trong thêi gian dµi h¬n.
§èi tîng ®Çu t vµo c¸c chøng chØ tiÒn göi lµ c¸c c«ng ty, c¸c ng©n hµng, c¸c nhµ kinh doanh, quü hu bæng hay dù phßng, Ng©n hµng Trung ¬ng, c¸ nh©n… Hä mua CDs v× nã cã thÓ mua b¸n ë thÞ trêng víi ®é rñi ro thÊp vµ lîi suÊt cao h¬n lîi suÊt tr¸i phiÕu kho b¹c.
6.TÝn phiÕu æn ®Þnh tiÒn tÖ hay tÝn phiÕu Ng©n hµng Trung ¬ng.
? Lµ tÝn phiÕu do Ng©n hµng Trung ¬ng ph¸t hµnh nh»m ®iÒu hoµ lîng tiÒn cung øng. C¸c tÝn phiÕu nµy chØ ¸p dông ë mét sè níc mµ ng©n s¸ch Nhµ níc béi chi rÊt Ýt hoÆc d thõa nªn ChÝnh phñ kh«ng ph¸t hµnh hay ph¸t hµnh rÊt Ýt tÝn phiÕu kho b¹c, khi ®ã Ng©n hµng Trung ¬ng ph¸t hµnh tÝn phiÕu Ng©n hµng Trung ¬ng ®Ó thùc hiÖn th¾t chÆt tiÒn tÖ, chèng l¹m ph¸t. Cßn l¹i ®a sè c¸c níc cã béi chi ng©n s¸ch lín vµ nhu cÇu vay nî cao th× chØ cÇn ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c sÏ tèi u vµ tiÕt kiÖm.
TÝn phiÕu æn ®Þnh tiÒn tÖ ®îc ph¸t hµnh víi mÖnh gi¸ lín. TÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam ®ù¬c ph¸t hµnh b»ng ®ång ViÖt Nam ví._.i mÖnh gi¸ tèi thiÓu lµ 100 triÖu ®ång vµ c¸c mÖnh gi¸ lµ béi sè cña nã. C¸c tÝn phiÕu nµy ®îc mua b¸n íi h×nh thøc ®Êu thÇu.
Ngoµi ra, ë nh÷ng níc cã thÞ trêng tiÒn tÖ ph¸t triÓn cßn cã nh÷ng hµng ho¸ ®Æc biÖt kh¸c, ch¼ng h¹n trªn thÞ trêng tiÒn tÖ Mü, c¸c c«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tÖ cßn gåm:
Quü Liªn Bang: ®©y lµ nh÷ng mãn vay nî ng¾n h¹n ®iÓn h×nh gi÷a c¸c ng©n hµng b»ng nh÷ng mãn tiÒn göi cña hä t¹i Dù tr÷ Liªn Bang. §îc gäi víi c¸i tªn lµ “Quü Liªn Bang” lµ cã sù h¬i lÇm lÉn v× c¸c mãn cho vay nµy kh«ng ph¶i lµ mãn cña chÝnh phñ liªn bang hay c¬ quan Dù tr÷ Liªn bang cho vay mµ do nh÷ng ng©n hµng nµy cho nh÷ng ng©n hµng kia vay. Theo quy ®Þnh cña Dù tr÷ Liªn bang (Fed) th× mçi ng©n hµng thµnh viªn ph¶i duy tr× ë Fed mét kho¶n dù tr÷ nhÊt ®Þnh. Khi lîng dù tr÷ cña mét ng©n hµng kh«ng ®¹t ®Õn tæng sè theo quy ®Þnh ph¶i cã th× ng©n hµng ®ã cã thÓ vay nh÷ng mãn göi ë ®©y cña nh÷ng ng©n hµng kh¸c, nh÷ng ng©n hµng nµy chuyÓn c¸c mãn göi ®ã tíi ng©n hµng muèn vay b»ng hÖ thèng chuyÓn kho¶n ®iÖn tö cña Fed.
ThÞ trêng nµy rÊt nh¹y c¶m ®èi víi nh÷ng nhu cÇu tÝn dông cña c¸c ng©n hµng khiÕn cho l·i suÊt ®èi víi mãn vay nµy, ®îc gäi lµ l·i suÊt quü liªn bang, lµ mét phong vò biÓu ®Ó ®o møc c¨ng th¼ng cña thÞ trêng tÝn dông trong hÖ thèng ho¹t ®éng ng©n hµng; khi l·i suÊt cao, lµ c¸c ng©n hµng ®ang bÞ søc Ðp vÒ vèn, cßn khi l·i suÊt ®ã thÊp , lµ nhu cÇu tÝn dông cña c¸c ng©n hµng thÊp.
§« la Ch©u ¢u (Eurodollars) : nh÷ng ®ång ®«la Mü ®îc göi t¹i c¸c ng©n hµng ngo¹i quèc ë bªn ngoµi níc Mü hoÆc t¹i chi nh¸nh ë ngo¹i quèc cña nh÷ng ng©n hµng Mü, ®îc gäi lµ ®«la ch©u ¢u. C¸c ng©n hµng Mü cã thÓ vay nh÷ng mãn göi nµy cña nh÷ng ng©n hµng kh¸c hoÆc cña c¸c chi nh¸nh ë ngo¹i quèc thuéc së h÷u cña hä khi cÇn vèn.
III. C¸c thµnh viªn tham gia thÞ trêng tiÒn tÖ.
1. Ng©n hµng Trung ¬ng vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
Sù tham gia cña Ng©n hµng Trung ¬ng.
@ Ng©n hµng Trung ¬ng lµ chñ thÓ quan träng vµ ®Æc biÖt trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. Trªn thÕ giíi, Ng©n hµng Trung ¬ng tham gia vµo thÞ trêng tiÒn tÖ vµ sö dông c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ víi møc ®é kh¸c nhau. Ng©n hµng Trung ¬ng lµ ngêi ®a ra c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, c¸c thiÕt chÕ ng»m æn ®Þnh tiÒn tÖ, æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn vµ b¶o ®¶m mét thÞ trêng tiÒn tÖ ho¹t ®éng n¨ng ®éng, cã hiÖu qu¶, cã tæ chøc. Ng©n hµng Trung ¬ng can thiÖp vµo ho¹t ®éng cña thÞ trêng b»ng c¸ch can thiÖp vµo qu¸ tr×nh t¹o lËp ra tiÒn cña c¸c tæ chøc tÝn dông vµ t¸c ®éng ®Õn cung cÇu tiÒn tÖ th«ng qua c¸c c«ng cô qu¶n lý gi¸n tiÕp.
Ngoµi ra, Ng©n hµng Trung ¬ng cßn ®ãng vai trß lµ ngêi m«i giíi trung gian ë thÞ trêng tiÒn tÖ, gióp c¸c ng©n hµng trong viÖc thanh to¸n bï trõ lÉn nhau mµ kh«ng ph¶i di chuyÓn tiÒn b¹c b»ng c¸ch thiÕt lËp phßng giao dÞch t¹i trô së cña Ng©n hµng Trung ¬ng. Vai trß nµy mang lîi cho Ng©n hµng Trung ¬ng vµ tiÕt kiÖm nhiÒu chi phÝ cho c¸c ng©n hµng trªn thÞ trêng.
Ng©n hµng Trung ¬ng cßn thùc hiÖn cÊp tÝn dông cho c¸c ng©n hµng díi c¸c h×nh thøc nh cho vay theo theo hå s¬ tÝn dông, chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu ®èi víi c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n, cho vay cã ®¶m b¶o b»ng cÇm cè th¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c.
Ng©n hµng Trung ¬ng can thiÖp vµo thÞ trêng tiÒn tÖ th«ng qua c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ sau:
C«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
@ ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ c«ng cô qu¶n lý vÜ m« vÒ tiÒn tÖ th«ng qua c¸c c«ng cô cña Ng©n hµng Trung ¬ng ®Ó chi phèi qu¸ tr×nh cung øng, lu th«ng tiÒn tÖ, tÝn dông nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi ®Ò ra. §Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ Ng©n hµng Trung ¬ng sö dông 2 nhãm c«ng cô :c«ng cô qu¶n lý trùc tiÕp vµ nhãm c«ng cô qu¶n lý gi¸n tiÕp.
1.2.1 C¸c c«ng cô qu¶n lý trùc tiÕp: lµ nhãm c«ng cô t¸c ®éng trùc tiÕp vµo khèi lîng tiÒn trong lu th«ng vµ thÞ trêng tiÒn tÖ, gåm:
a>H¹n møc tÝn dông: lµ d møc d nî tèi ®a mµ Ng©n hµng Trung ¬ng buéc c¸c tæ chøc tÝn dông t«n träng khi cÊp tÝn dông cho nÒn kinh tÕ trong mét thêi gian nµo ®ã. Khi Ng©n hµng Trung ¬n muèn bµnh tríng khèi lîng tiÒn tÖ cung øng, khèi lîng cho vay ë c¸c ng©n hµng, Ng©n hµng Trung ¬ng sÏ më réng h¹n møc tÝn dông. Ngîc l¹i, nÕu muèn h¹n chÕ tÝn dông ë c¸c ng©n hµng, gi¶m khèi lîng tiÒn tÖ th× NHTW sÏ thu hÑp h¹n møc tÝn dông. Th«ng thêng, c«ng cô nµy ®îc sö dông vµ ph¸t huy kÕt qu¶ khi cã t×nh tr¹ng l¹m ph¸t cao, hoÆc khi mµ nh÷ng thay ®æi l·i suÊt kh«ng cã hiÖu qu¶, hoÆc khi khã lµm chñ ®îc nguån vèn kh¶ dông cña ng©n hµng.
b>L·i suÊt tiÒn vay, göi.
Th«ng thêng chÝnh s¸ch l·i suÊt tiÒn göi vµ l·i suÊt tiÒn vay biÕn ®æi cïng chiÒu hay ngîc chiÒu tuú theo chÝnh s¸ch cña Ng©n hµng Trung ¬ng. §Ó l·i suÊt cã thÓ ®ãng vai trß nh mét c«ng cô h÷u hiÖu th× viÖc h×nh thµnh l·i suÊt ph¶i tu©n thñ theo nguyªn t¾c sau:
²L·i suÊt tÝn dông danh nghÜa b×nh qu©n ph¶i thÊp h¬n lîi nhuËn danh nghÜa b×nh qu©n.
²L·i suÊt tÝn dông danh nghÜa ph¶i b»ng l·i suÊt thùc céng víi mét tû lÖ l¹m ph¸t dù b¸o.
²L·i suÊt ®ång ngo¹i tÖ ph¶i phï hîp víi l·i suÊt ®ång néi tÖ.
²L·i suÊt dµi h¹n bao giê còng lín h¬n l·i suÊt ng¾n h¹n.
²L·i suÊt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ph¶i nh nhau.
²L·i suÊt cho vay ph¶i lín h¬n l·i suÊt huy ®éng vµ l·i suÊt thùc d¬ng.
HiÖn nay trªn thÕ giíi cã hai quan ®iÓm vÒ c¬ chÕ h×nh thµnh l·i suÊt:
Ø Quan ®iÓm 1: Ên ®Þnh l·i suÊt, tøc Ng©n hµng Trung ¬ng quy ®Þnh l·i suÊt ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
Ø Quan ®iÓm 2: th¶ næi l·i suÊt tøc l·i suÊt do thÞ trêng quyÕt ®Þnh.
ë c¸c níc ph¸t triÓn, Ýt khi Ng©n hµng Trung ¬ng Ên ®Þnh l·i suÊt. Tuy nhiªn, vÉn cßn mét sè níc ¸p dông chÝnh s¸ch Ên ®Þnh l·i suÊt “trÇn”, l·i suÊt “sµn” ®èi víi tiÒn göi vµ tiÒn cho vay. Thùc tÕ cho thÊy, viÖc ®Ó cho thÞ trêng quyÕt ®Þnh l·i suÊt th× cã lîi h¬n cho nÒn kinh tÕ.
c>§Ó qu¶n lý thÞ trêng trêng ngo¹i hèi, Ng©n hµng Trung ¬ng sö dông chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i.
ù ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi lµ chÝnh s¸ch kiÓm so¸t viÖc chuyÓn ngo¹i hèi ra níc ngoµi níc hay thu ngo¹i hèi vµo trong níc hoÆc qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi nh vµng, ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi…nh»m ®¹t ®îc môc tiªu kinh tÕ x· héi ®Ò ra, thêng c¸c môc tiªu nµy cã quan hÖ ®Õn th¬ng m¹i quèc tÕ.
Ngµy nay, t×nh tr¹ng thiÕu hôt c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ v·ng lai ®· trë nªn thêng xuyªn ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c quèc gia ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi riªng cña m×nh.
ù ChÝnh s¸ch qu¶n lý tû gi¸ hèi ®o¸i lµ chÝnh s¸ch qu¶n lý sù th¶ næi vµ møc ®é th¶ næi nh thÕ nµo cña tû gi¸ ®Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu kinh tÕ, tµi chÝnh quèc gia.
Nh÷ng níc thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi tù do nh Mü, Anh, §øc, Cana®a…th× thùc hiÖn chÕ ®é th¶ næi tù do tû gi¸ hèi ®o¸i; ngîc l¹i, nh÷ng níc thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi nghiªm ngÆt th× qu¶n lý chÆt chÏ tû gi¸ th¶ næi cña m×nh ë møc ®é th¶ næi trong biªn ®é cho phÐp x% so víi tû gi¸ chÝnh thøc, hoÆc th¶ næi cã sù ®iÒu chØnh cña Nhµ níc cho phï hîp víi tû gÝa thÞ trêng.
1.2.2 C¸c c«ng cô qu¶n lý gi¸n tiÕp.
@ §©y lµ nhãm c«ng cô ®Ó thùc hiÖn môc tiªu nh æn ®Þnh gi¸ c¶, t¨ng trëng viÖc lµm … th«ng qua viÖc t¸c ®éng ®Õn môc tiªu chung gian lµ khèi lîng tiÒn cung øng vµ l·i suÊt. Nh ta ®· biÕt lîng tiÒn cung øng MS=MB*m (trong ®ã MS: lîng tiÒn cung øng; MB: c¬ sè tiÒn tÖ; m: sè nh©n tiÒn tÖ). §Ó lµm thay ®æi MS, Ng©n hµng Trung ¬ng sÏ sö dông nh÷ng c«ng cô t¸c ®éng ®Õn hoÆc c¬ sè tiÒn tÖ hoÆc sè nh©n tiÒn. Cô thÓ h¬n: Ng©n hµng Trung ¬ng sÏ sö dông c«ng cô nghiÖp vô thÞ trêng më, c«ng cô l·i suÊt chiÕt khÊu ®Ó lµm thay ®æi c¬ sè tiÒn tÖ; dïng c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc ®Ó t¸c ®éng ®Õn sè nh©n tiÒn tõ ®ã g©y nªn nh÷ng biÕn ®éng trong lîng tiÒn cung øng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng tiÒn tÖ, c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp nµy cµng trë nªn quan träng vµ lµ c«ng cô chÝnh mµ Ng©n hµng Trung ¬ng sö dông thay cho viÖc sö dông c¸c c«ng cô trùc tiÕp ®Ó can thiÖp vµo thÞ trêng tiÒn tÖ. Sau ®©y lµ ph©n tÝch cô thÓ vÒ c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ nh÷ng u nhîc ®iÓm cña c¸c c«ng cô nµy:
a> nghiÖp vô thÞ trêng më.
§©y lµ nghiÖp vô th«ng dông vµ phæ biÕn nhÊt mµ Ng©n hµng Trung ¬ng c¸c níc ®Òu ¸p dông. NghiÖp vô thÞ trêng më (chÝnh s¸ch ho¹t ®éng c«ng khai) lµ viÖc Ng©n hµng Trung ¬ng mua vµ b¸n c¸c lo¹i chøng chØ cã gi¸ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ tuú theo môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña m×nh ®Ó thay ®æi lîng tiÒn cung øng trong lu th«ng.
NÕu muèn gia t¨ng tiÒn tÖ lu th«ng lªn, Ng©n hµng Trung ¬ng mua vµo c¸c giÊy tê cã gi¸ tõ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i hoÆc c«ng chóng. §iÒu nµy lµm t¨ng vèn kh¶ dông cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, t¨ng khèi lîng tiÒn tÖ trong lu th«ng, tõ ®ã lµm gi¶m l·i suÊt.
Ngîc l¹i khi muèn gi¶m khèi lîng cung øng tiÒn tÖ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ, Ng©n hµng Trung ¬ng l¹i b¸n ra c¸c giÊy tê cã gi¸ ra. Lîng tiÒn cung øng trong lu th«ng gi¶m xuèng, do vËy cã t¸c dông lµm t¨ng l·i suÊt.
ViÖc Ng©n hµng Trung ¬ng tung ra mét khèi lîng tiÒn tÖ x¸c ®Þnh nh»m cung øng kÞp thêi tiÒn mÆt trong lu th«ng hoÆc thu vÒ lîng tiÒn tÖ lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô rÊt quan träng trong ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. MÆc dï nghiÖp vô thÞ trêng më ®îc thùc hiÖn theo nhuyªn t¾c tù nguyÖn, tøc nh÷ng ngêi kinh doanh c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n kh«ng bÞ b¾t buéc mua hoÆc kho¸n theo mét gi¸ nhÊt ®Þnh, nhng Ng©n hµng Trung ¬ng cã thÓ thùc hiÖn ®îc yªu cÇu cña m×nh b»ng biÖc ®iÒu chØnh gi¸ sao cho nã trë nªn hÊp dÉn c¸c ®èi t¸c.
C u ®iÓm cña c«ng cô nµy: nghiÖp vô thÞ trêng më cã 3 u ®iÓm sau:
È Thø nhÊt: nghiÖp vô thÞ trêng më linh ho¹t vµ chÝnh x¸c, cã thÓ ®îc sö dông ë bÊt cø møc ®é nµo. Mong muèn møc thay ®æi cña dù tr÷ hoÆc c¬ sè tiÒn tÖ nhá ®Õn nh thÕ nµo còng kh«ng thµnh vÊn ®Ò, nghiÖp vô thÞ trêng më cã thÓ thùc hiÖn ®iÒu mong muèn ®ã b»ng viÖc mua hoÆc b¸n Ýt chøng kho¸n. Ngîc l¹i, nÕu Ng©n hµng Trung ¬ng muèn møc thay ®æi nµy lín, nghiÖp vô thÞ trêng më ®ñ søc thùc hiÖn ®iÒu ®ã th«ng qua viÖc mua hoÆc b¸n rÊt nhiÒu chøng kho¸n.
È Thø hai: nghiÖp vô thÞ trêng më dÔ dµng ®¶o ngîc l¹i. Khi cã mét sai lÇm x¶y ra trogn lóc tiÕn hµnh nghiÖp vô thÞ trêng më, Ng©n hµng Trung ¬ng cã thÓ lËp tøc ®¶o ngîc l¹i viÖc sö dông c«ng cô ®ã. Ch¼ng h¹n, nÕu Ng©n hµng Trung ¬ng thÊy r»ng cung øng tiÒn tÖ t¨ng qu¸ nhanh do nã mua chøng kho¸n ng¾n h¹n trªn thÞ trêng më qu¸ nhiÒu th× nã cã thÓ söa ch÷a ngay lËp tøc b»ng c¸ch tiÕn hµnh nghiÖp vô b¸n trªn thÞ trêng më.
È Thø ba: nghiÖp vô thÞ trêng më cã thÓ ®îc hoµn thµnh nhanh chãng kh«ng g©y nªn nh÷ng chËm chÔ vÒ mÆt hµnh chÝnh. Khi Ng©n hµng Trung ¬ng muèn thay ®æi c¬ sè tiÒn tÖ hoÆc dù tr÷, nã chØ viÖc th«ng b¸o cho mét sè ngêi kinh doanh chøng kho¸n vµ viÖc mua b¸n ®îc thùc hiÖn ngay lËp tøc.
b>Dù tr÷ b¾t buéc.
Dù tr÷ b¾t buéc lµ viÖc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i buéc ph¶i duy tr× mét kho¶n tiÒn (dù tr÷) nhÊt ®Þnh trªn tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Ng©n hµng Trung ¬ng vµ kho¶n kh«ng ®îc hëng l·i. Qua ®ã Ng©n hµng Trung ¬ng chñ ®éng ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng cña ng©n hµng th¬ng m¹i. Thêng kho¶n tiÒn dù tr÷ nµy ®îc x¸c ®Þnh b»ng mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh trªn tæng sè d tiÒn göi (cã níc l¹i tÝnh trªn tæng sè tiÒn cho vay) cña ng©n hµng th¬ng m¹i t¹i mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã. C«ng thøc tÝnh:
Tû lÖ tæng sè tiÒn göi
Dù tr÷ b¾t buéc = dù tr÷ * (hoÆc tæng sè tiÒn cho vay
b¾t buéc(rd) cña NHTM )
R C¬ chÕ t¸c ®éng :
Nhê viÖc thay ®æi tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc mµ Ng©n hµng Trung ¬ng t¸c ®éng ®Õn lîng tiÒn cung øng. ViÖc t¸c ®éng nµy diÔn ra theo 3 c¸ch :
P Thø nhÊt:Ng©n hµng Trung ¬ng quyÕt ®Þnh t¨ng dù tr÷ b¾t buéc, khi ®ã phÇn dù tr÷ thõa tríc ®©y (phÇn nµy ®îc tÝnh l·i) giê trë thµnh dù tr÷ b¾t buéc lµm gi¶m kh¶ n¨ng cho vay cña hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i.
P Thø hai: khi Ng©n hµng Trung ¬ng t¨ng tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc sè nh©n tiÒn gi¶m(v× m=1/rd). Trong ®iÒu kiÖn c¬ sè tiÒn kh«ng ®æi , møc cung tiÒn sÏ gi¶m v× : MS= MB*m.
P Thø ba: tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc lµm t¨ng lµm gi¶m møc cung vèn ng©n hµng th¬ng m¹i trªn thÞ trêng liªn ng©n hµng, trong ®iÒu kiÖn nhu cÇu vèn kh¶ dông kh«ng ®æi, sÏ lµm t¨ng l·i suÊt liªn ng©n hµng, tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn c¸c møc l·i suÊt dµi h¹n vµ khèi lîng tiÒn cung øng.
ViÖc gi¶m tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc sÏ g©y ¶nh hëng ngîc l¹i
v ¦u, nhîc ®iÓm cña chÝnh s¸ch nµy:
C u ®iÓm: ®iÓm lîi cña viÖc sö dông dù tr÷ b¾t buéc ®Ó kiÓm so¸t cung øng tiÒn tÖ lµ nã cã thÓ t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c ng©n hµng nh nhau vµ t¸c ®éng m¹nh ®Õn cung øng tiÒn tÖ.
D Nhîc ®iÓm :tõ c«ng thøc møc cung tiÒn trªn ta thÊy, chØ mét sù thay ®æi nhá trong tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc dÉn ®Õn mét thay ®æi rÊt lín trong møc cung øng tiÒn. NghÜa lµ cã thÓ ®¹t ®îc nh÷ng thay ®æi nhá trong cung øng tiÒn b»ng nh÷ng thay ®æi cùc kú nhá trong dù tr÷ b¾t buéc. V× ph¶i tèn kÐm rÊt nhiÒu ®Ó qu¶n lý nh÷ng thay ®æi trong dù tr÷ b¾t buéc nªn c«ng cô nµy kh«ng ®îc thùc thi cho l¾m. sö dông dù tr÷ b¾t buéc ®Ó tiÕn hµnh nh÷ng ®iÒu chØnh rÊt nhá trong cung øng tiÒn tÖ còng gièng nh cè g¾ng dïng “ c¸i bóa t¹ ®Ó ®¸nh chuét con”.
c>c«ng cô l·i suÊt chiÕt khÊu; t¸i chiÕt khÊu-cöa sæ chiÕt khÊu:
L·i suÊt chiÕt khÊu lµ l·i suÊt cña nghiÖp vô chiÕt khÊu.
NghiÖp vô chiÕt khÊu lµ viÖc Ng©n hµng Trung ¬ng thùc hiÖn mua c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n cßn thêi h¹n thanh to¸n , thuéc së h÷u cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. C¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nµy ®îc c¸c ng©n hµng mua hay ®Êu thÇu trªn thÞ trêng s¬ cÊp.
T¸i chiÕt khÊu lµ viÖc Ng©n hµng Trung ¬ng ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh vµ ®iÒu kiÖn cho vay ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i nh»m bï ®¾p hoÆc bæ sung nhu cÇu vèn kh¶ dông trªn c¬ së chiÕt khÊu l¹i c¸c chøng tõ cã gi¸ ng¾n h¹n cßn thêi h¹n thanh to¸n mµ c¸c chøng tõ nµy ®· ®îc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i chiÕt khÊu trªn thÞ trêng thø cÊp. L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu mµ c¸c ng©n hµng ®a ra thêng cao h¬n l·i suÊt chiÕt khÊu, nã cã tÝnh chÊt nh l·i suÊt ph¹t, ¸p dông cho c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n ®ñ tiªu chuÈn cung øng vèn cho c¸c ng©n hµng nhng hä kh«ng thÓ vay chóng theo ®iÒu kiÖn th«ng thêng trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. V× vËy ngêi ta gäi ph¬ng thøc nµy lµ “cöa sæ chiÕt khÊu”, thÓ hiÖn chøc n¨ng “ngêi cho vay cuèi cïng” cña Ng©n hµng Trung ¬ng. Khi chÊp nhËn t¸i chiÕt khÊu nghÜa lµ Ng©n hµng Trung ¬ng ®· lµm t¨ng khèi lîng tiÒn tÖ. §©y lµ h×nh thøc ph¸t hµnh tiÒn ®îc xem lµ lµnh m¹nh do ®îc ®¶m b¶o b»ng c¸c giÊy tê cã gi¸ vµ khi c¸c giÊy tê nµy ®Õn thêi h¹n ®¸o h¹n Ng©n hµng Trung ¬ng sÏ ®ßi ®îc c¸c mãn nî ®· cho vay.
Ng©n hµng Trung ¬ng cã thÓ t¸c ®éng ®Õn c¸c kho¶n vay t¸i chiÕt khÊu b»ng 2 c¸ch: t¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶ c¸c kho¶n vay vµ khèi lîng c¸c kho¶nvay.
aKhèi lîng c¸c kho¶n vay bÞ giíi h¹n hay níi réng c¨n cø vµo h¹n møc t¸i chiÕt khÊu vµ c¸c ®iÒu kiÖn t¸i chiÕt khÊu qua ®ã t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. NÕu Ng©n hµng Trung ¬ng h¹n chÕ møc t¸i chiÕt khÊu tøc ®ãng cöa sæ chiÕt khÊu, c¸c ng©n hµng buéc ph¶i quay ra thÞ trêng ®Ó vay vèn hoÆc mua b¸n chøng phiÕu víi mäi gi¸, nh vËy khèi lîng vèn kh¶ dông bÞ h¹n chÕ nhng nhu cÇu l¹i t¨ng lªn. §iÒu nµy lµm ph¸t sinh søc Ðp ®Èy l·i suÊt lªn. Ngîc l¹i, khi Ng©n hµng Trung ¬ng më réng cöa sæ chiÕt khÊu, ®ã lµ dÊu hiÖu níi láng cung øng tiÒn tÖ , gi¶m søc Ðp ®èi víi l·i suÊt thÞ trêng nãi chung.
aGi¸ c¶ c¸c kho¶n vay cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i còng bÞ ¶nh hëng qua viÖc Ng©n hµng Trung ¬ng ®iÒu chØnh l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu. Sù thay ®æi l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu tríc hÕt t¸c ®éng vµo gi¸ ®Çu vµo cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i dÉn ®Õn thay ®æi l·i suÊt cho vay, tõ ®ã lµm gi¶m (hay t¨ng) nhu cÇu tÝn dông. Bªn c¹nh ®ã khi l·i suÊt chiÕt khÊu t¨ng lªn (hay gi¶m ®i) c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ kh«ng vay NHTW mét c¸ch dÔ dµng (hoÆc lµ më réng ®îc kh¶ n¨ng vay), ®iÒu nµy buéc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ph¶i gi¶m bít kh¶ n¨ng cung øng tÝn dông ®Ó håi phôc dù tr÷ (hoÆc më réng cho vay trong trêng hîp ngîc l¹i). Do vËy, nã ¶nh hëng ®Õn dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn lîng cho vay tiªu dïng vµ ®Çu t cho nÒn kinh tÕ.
v¦u nhîc ®iÓm cña c«ng cô nµy:
C u ®iÓm:
È Thø nhÊt: Ng©n hµng Trung ¬ng cã thÓ dïng chóng ®Ó thùc hiÖn vai trß ngêi cho vay cuèi cïng (tøc lµ cung cÊp dù tr÷ cho hÖ thèng ng©n hµng khi toµn bé hÖ thèng thiÕu vèn kh¶ dông) , nhÊt lµ trong t×nh hèng x¶y ra khñng ho¶ng ng©n hµng, vèn sÏ ®îc b¬m ngay cho c¸c ng©n hµng nµo cÇn thªm dù tr÷ h¬n c¶. Víi ®Æc ®iÓm ®ã, cöa sæ chiÕt khÊu ho¹t ®éng nh mét c¸i van an toµn cho hÖ thèng tiÒn tÖ mét níc. H¬n n÷a, nã cßn lµ c«ng cô ®¾c lùc trong ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ. VÝ dô nh ®èi víi chÝnh s¸ch kÝch thÝch xuÊt khÈu, Ng©n hµng Trung ¬ng sÏ u tiªn t¸i chiÕt khÊu c¸c th¬ng phiÕu xuÊt khÈu hoÆc n©ng h¹n møc t¸i chiÕt khÊu ®èi víi c¸c th¬ng phiÕu ®ã.
È Thø hai: c¸c kho¶n vay cña Ng©n hµng Trung ¬ng ®Òu ®îc ®¶m b¶o b»ng c¸c giÊy tê cã gi¸, do ®ã nã cã kh¶ n¨ng tù thanh to¸n, vµ viÖc dïng c«ng cô nµy cã tÝnh chÊt tÝch cùc h¬n biÖn ph¸p h¹n møc tÝn dông do nã chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt cung cÇu.
È Thø ba: nã cã thÓ sö dông ®Ó b¸o cho biÕt ý ®Þnh cña Ng©n hµng Trung ¬ng vÒ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ t¬ng lai. NÕu Ng©n hµng Trung ¬ng quyÕt ®Þnh lµm chËm ®i møc t¨ng trëng kinh tÕ b»ng c¸ch ®Ó cho l·i suÊt t¨ng lªn, nã cã thÓ b¸o hiÖu cho biÕt ý ®Þnh nh vËy b»ng c¸ch n©ng l·i suÊt chiÕt khÊu lªn.
D Nhîc ®iÓm:
É Thø nhÊt : vÊn ®Ò ®èi víi t¸c dông th«ng b¸o lµ nã bÞ gi¶i thÝch sai lÖch ®i. V× khi l·i suÊt thÞ trêng t¨ng lªn t¬ng ®èi so víi l·i suÊt chiÕt khÊu th× khèi lîng c¸c kho¶n vay chiÕt khÊu sÏ t¨ng lªn. §Ó gi÷ cho sè tiÒn chiÕt khÊu kh«ng qu¸ nhiÒu, Ng©n hµng Trung ¬ng cã thÓ n©ng l·i suÊt chiÕt khÊu lªn gÇn víi l·i suÊt thÞ trêng h¬n. Khi l·i suÊt chiÕt khÊu t¨ng lªn thÞ trêng cã thÓ cho ®ã lµ dÊu hiÖu r»ng Ng©n hµng Trung ¬ng ®ang chuyÓn sang chÝnh s¸ch ngîc l¹i, trong khi thùc sù th× kh«ng ph¶i nh vËy.
É Thø hai:c«ng cô nµy kh«ng cã hiÖu qu¶ b»ng nghiÖp vô thÞ trêng më trong viÖc kiÓm so¸t cung øng tiÒn tÖ v× 2 lý do sau: nghiÖp vô thÞ trêng tù do hoµn toµn lµ sù tù do hµnh ®éng cña Ng©n hµng Trung ¬ng trong khi khèi lîng cho vay chiÕt khÊu l¹i kh«ng ph¶i nh vËy: Ng©n hµng Trung ¬ng cã thÓ thay ®æi l·i suÊt chiÕt khÊu nhng kh«ng thÓ b¾t c¸c ng©n hµng ph¶i ®i vay. H¬n n÷a nghiÖp vô thÞ trêng më dÔ dµng ®îc ®¶o ngîc l¹i h¬n lµ ®¶o ngîc nh÷ng thay ®æi trong c«ng cô chiÕt khÊu.
2 Sù tham gia cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
? C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lµ nh÷ng trung gian ho¹t ®éng chÝnh trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. ng©n hµng th¬ng m¹i tham gia thÞ trêng nh»m duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n, tËn dông vèn t¹m thêi nhµn rçi ®Ó kiÕm lêi còng nh vay vèn cÇn thiÕt víi møc chi phÝ thÊp nhÊt.
Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ ngêi trung gian cã tÇm quan träng ®Æc biÖt trªn thÞ trêng tiÒn tÖ v×:
f Hä lµ trung gian tµi chÝnh lín nhÊt, nhËn mét sè lîng khæng lå tiÒn göi vµ dïng tiÒn göi nµy ®Ó cho kh¸ch hµng vay.
f Hä t¹o ra tiÒn tÖ v× víi chøc n¨ng trung gian thanh to¸n vµ trung gian tÝn dông, ng©n hµng th¬ng m¹i cã kh¶ n¨ng t¹o ra tiÒn ghi sæ thÓ hiÖn trªn tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng th¬ng m¹i. §©y chÝnh lµ mét bé phËn cña lîng tiÒn giao dÞch. Th«ng qua chøc n¨ng lµm trung gian tÝn dông, ng©n hµng sö dông sè vèn huy ®éng ®îc ®Ó cho vay, sè tiÒn cho vay ra l¹i ®îc kh¸ch hµng sö dông ®Ó thanh to¸n … Khi ng©n hµng th¬ng m¹i chØ thùc hiÖn chøc n¨ng nhËn tiÒn göi mµ cha cho vay, hä cha t¹o tiÒn mµ chØ khi thùc hiÖn viÖc cho vay hä míi b¾t ®Çu t¹o tiÒn.
Kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña ng©n hµng th¬ng m¹i ®îc thÓ hiÖn ë møc më réng tiÒn göi cña ng©n hµng th¬ng m¹i. Møc nµy phô thuéc vµo hÖ sè më réng tiÒn göi (cßn ®îc gäi lµ sè nh©n tiÒn tÖ) :
1
m= -------
rd
Tuy nhiªn, trong thùc tÕ kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cßn bÞ giíi h¹n bëi lîng dù tr÷ vît møc (lîng dù tr÷ mµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i muèn gi÷ t¹i ng©n hµng cña m×nh); mÆt kh¸c, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Òu ®îc cho vay hÕt nªn nã cßn phô thuéc vµo lîng vay cña kh¸ch hµng so víi tiÒn göi thanh to¸n. Khi ®ã c«ng thøc x¸c ®Þnh hÖ sè më réng tiÒn göi b»ng:
1+C/D
m= ------------------------
rd + ER/D + C/D
Trong ®ã: C/D : tû lÖ tiÒn mÆt trong lu th«ng víi tiÒn göi kh«ng k× h¹n.
ER/D: tû lÖ tiÒn dù tr÷ qu¸ møc trªn tiÒn göi kh«ng k× h¹n
3. Kho b¹c nhµ níc vµ viÖc ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c.
? Kho b¹c nhµ níc tham gia thÞ trêng tiÒn tÖ chñ yÕu ®Ó vay nî, ®Ó bï ®¾p thiÕu hôt t¹m thêi cña ng©n s¸ch Nhµ níc b»ng c¸ch ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c. §èi tîng thêng xuyªn mua tÝn phiÕu kho b¹c lµ c¸c doanh nghiÖp, c¸c tÇng líp d©n c…Qua viÖc vay nî vµ tr¶ nî d©n, kho b¹c t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ v× thÞ trêng tÝn phiÕu kho b¹c lµ thÞ trêng lín trong c¸c bé phËn thÞ trêng tiÒn tÖ, h¬n n÷a tÝn phiÕu kho b¹c lµ mét trong nh÷ng c«ng cô quan träng ®Ó Ng©n hµng Trung ¬ng ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
Vai trß cña kho b¹c trªn thÞ trêng tiÒn tÖ lµ:
ð Cung øng hµng ho¸ cho thÞ trêng tiÒn tÖ, ®ã lµ tÝn phiÕu kho b¹c. TÝn phiÕu ph¶i thuËn lîi trong trao ®æi, chuyÓn nhîng, gi¸ trÞ cña nã phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña mäi tÇng líp d©n c.
ð Kho b¹c lµ ngêi m«i giíi vµ b¶o l·nh tÝn phiÕu kho b¹c. V× ho¹t ®éng cña kho b¹c lµ ho¹t ®éng thanh to¸n, tÝch tr÷ c¸c c«ng cô tiÒn tÖ nhµn rçi, cho vay, øng vèn…nªn kho b¹c cã thÓ lµ ngêi trung gian trong c¸c giao dÞch vÒ vèn ng¾n h¹n. NÕu thÞ trêng tiÒn tÖ lu hµnh réng r·i chøng kho¸n cã thÓ chuyÓn nhîng th× kho b¹c cßn lµ ngêi b¶o l·nh cã hiÖu qu¶ khi x¶y ra trêng hîp cã tæn thÊt vÒ vèn.
4. Ngêi ®Çu t.
Nh÷ng ngêi ®Çu t cña thÞ trêng bao gåm:
4.1 C¸c tæ chøc kinh tÕ tham gia thÞ trêng:
@ §ã lµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ c¸c doanh nghiÖp phi ng©n hµng nh: hiÖp héi tiÕt kiÖm vµ cho vay, C«ng ty b¶o hiÓm, ng©n hµng tiÕt kiÖm t¬ng trî, quü tÝn dông, quü t¬ng trî thÞ trêng tiÒn tÖ, liªn hiÖp tÝn dông, tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ, c«ng ty níc ngoµi (tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh). Hä lµ t¸c nh©n ®«ng ®¶o cña thÞ trêng, tham gia víi môc ®Ých:
åDuy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n
å Cho vay kho¶n vèn d thõa ®Ó kiÕm l·i.
å §i vay nguån vèn cÇn thiÕt, hä kh«ng tham gia vµo qóa tr×nh t¹o tiÒn.
4.2 Ngêi ®Çu t t nh©n.
@ Môc ®Ých tham gia cña ngêi ®Çu t t nh©n lµ:
O Thanh to¸n nh÷ng kho¶n vay mîn vµ mua s¾m.
O §Çu c¬, hy väng cã sù thay ®æi vÒ l·i suÊt ®Ó kiÕm lêi.
5 Ngêi m«i giíi vµ ngêi kinh doanh
5.1 Ngêi kinh doanh tiÒn tÖ (dealers)
@ ë thÞ trêng thø cÊp, ngêi kinh doanh ho¹t ®éng víi t c¸ch lµ ngêi t¹o thÞ trêng b»ng c¸ch th«ng b¸o thêng xuyªn gi¸ chµo mua vµ gi¸ chµo b¸n cho nh÷ng ngêi kinh doanh kh¸c mµ ë møc gi¸ ®ã chøng kho¸n sÏ ®îc mua vµ b¸n. ë tÊt c¶ c¸c bé ph©n cña thÞ trêng tiÒn tÖ ®Òu cã thÞ trêng néi bé gi÷a nh÷ng ngêi kinh doanh.
Vai trß cña ngêi kinh doanh trªn thÞ trêng tiÒn tÖ lµ t¹o thÞ trêng. Nh÷ng ngêi nµy kinh doanh mua chøng kho¸n ng¾n h¹n ®îc ph¸t hµnh víi sè lîng lín ë buæi ®Êu gi¸ vµ sau ®ã ph©n phèi chóng díi d¹ng b¸n lÎ.
PHä ®¶m b¶o r»ng ë mét vµi thêi ®iÓm, møc gi¸ b¸n lÎ cho vµi c«ng cô ®îc mua b¸n sÏ chiÕm u thÕ.
PB»ng viÖc s½n sµng chµo gi¸ mua vµ chµo gi¸ b¸n hä sÏ mua b¸n ë møc gi¸ ®ã, ngêi kinh doanh lµm cho tÝnh láng cña c«ng cô thÞ trêng tiÒn tÖ cao h¬n.
Nguån lîi nhuËn cña nh÷ng ngêi kinh doanh, cã thÓ xuÊt ph¸t tõ chªnh lÖch gi¸ mua víi gi¸ b¸n hoÆc chªnh lÖch m«i giíi hoa hång.
5.2 Ngêi m«i giíi tiÒn tÖ ( brokers)
@ Ngêi m«i giíi lµ ngêi thùc hiÖn viÖc ®a ngêi mua vµ ngêi b¸n l¹i víi nhau ®Ó hëng hoa hång. Chøc n¨ng cña hä lµ cung cÊp thÞ trêng cho nh÷ng ngêi tham gia thÞ trêng. PhÇn lín ho¹t ®éng m«i giíi ë thÞ trêng tiÒn tÖ xuÊt hiÖn gi÷a c¸c ng©n hµng ®ang mua vèn hay ®ang b¸n vèn víi c¸c ng©n hµng kh¸c, vµ gi÷a nh÷ng ngêi kinh doanh c¸c c«ng cô thÞ trêng tiÒn tÖ.
Ngêi m«i giíi thêng kh«ng kinh doanh nh ngêi kinh doanh tiÒn tÖ vµ cã mÆt ë mäi n¬i trªn thÞ trêng tiÒn tÖ .
Khèi lîng vèn vµ chøng kho¸n ®îc ngêi m«i giíi thùc hiÖn mçi ngµy thêng kh«ng æn ®Þnh v× sè liÖu thèng kª vÒ mua b¸n cña ngêi m«i giíi thêng kh«ng liªn quan ®Õn phÇn lín khu vùc cña thÞ trêng .
Ngêi m«i giíi kh«ng thÓ tån t¹i mµ kh«ng g¾n víi nh÷ng kho¶n mua b¸n tiÒn tÖ víi khèi lîng lín v× hoa hång mµ hä nhËn ®îc cho mçi chøng kho¸n m«i giíi lµ qu¸ nhá. VÝ dô thÞ trêng tÝn phiÕu kho b¹c Mü, m«i giíi tÝn phiÕu lo¹i 90 ngµy lµ 12,5 $ cho 1 triÖu $.
PhÇn lín ngêi m«i giíi phôc vô cho kh¸ch hµng cña hä vÒ dÞch vô th«ng tin hanh, hä b¸o víi ngêi kinh doanh biÕt thÞ trêng ë ®©u, gi¸ chµo mua vµ chµo b¸n, khèi lîng hµng ho¸. §èi víi ngêi m«i giíi cña thÞ trêng tiÒn tÖ, tèc ®é th«ng tin gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. Th«ng qua ®êng d©y ®iÖn tho¹i trùc tiÕp, ngêi m«i giíi thêng xuyªn nèi nh÷ng lêi chµo mua vµ chµo b¸n trong suèt c¶ ngµy. qua hÖ thèng nµy, hoÆc qua mµn h×nh biÓu hiÖn, hä liªn l¹c víi nh÷ng ngêi kinh doanh kh¸c.
Ngêi m«i giíi ph¶i nhanh vµ cÈn thËn v× kh¸ch hµng mong muèn hä thêng xuyªn cung cÊp nh÷ng lêi chµo mua vµ chµo b¸n mµ hä ®Þnh gi¸. §iÒu nµy cã nghÜa lµ nÕu ®Þnh gi¸ thÞ trêng kh«ng chÝnh x¸c ngêi m«i giíi ph¶i:
õ HoÆc lµ tr¶ cho ngêi kinh doanh mét sè lîng ngang b»ng víi sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n mµ hä ®Þnh gi¸ vµ gi¸ mµ ë ®ã giao dÞch ch¾c ch¾n ®îc tiÕn hµnh.
ö HoÆc lµ mua chøng kho¸n vµo hay b¸n chøng kho¸n ra cho ngêi kinh doanh ë møc gi¸ ®îc ®Þnh gi¸.
Néi quy cña ngêi m«i giíi rÊt nghiªm kh¾c ë tÊt c¶ khu vùc cña thÞ trêng tiÒn tÖ. Hä kh«ng ®îc c«ng khai ®a tªn ngêi kinh doanh hay tªn ng©n hµng ®ang chµo mua hay ®ang chµo b¸n th«ng qua hä. Hä ®¬n gi¶n chØ ®Þnh gi¸ vµ sè lîng. Tuy nhiªn ë mét sè thÞ trêng cô thÓ nh thÞ trêng chøng kho¸n ChÝnh Phñ (tÝn phiÕu kho b¹c), tªn ngêi kinh doanh cã thÓ ®îc ®a ra.
IV. CÊu tróc cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
1 C¨n cø vµo c¬ cÊu tæ chøc.
ThÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp
@ Ngêi ta gäi ThÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp lµ thÞ trêng ph¸t hµnh v× ®ã lµ n¬i thùc hiÖn viÖc mua b¸n lÇn ®Çu c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n míi cña ng©n hµng, c«ng ty tµi chÝnh, kho b¹c, doanh nghiÖp nh tÝn phiÕu kho b¹c, tÝn phiÕu Ng©n hµng Trung ¬ng, th¬ng phiÕu, chøng chØ tiÒn göi… C¸c lo¹i chøng kho¸n nµy ®îc mua b¸n víi khèi lîng lín (theo tõng l«) vµ thÓ thøc mua b¸n chñ yÕu th«ng qua ®Êu gi¸. §èi tîng b¸n chøng kho¸n nµy lµ nh÷ng ngêi cÇn vèn phôc vô cho môc ®Ých chi tiªu nh kho b¹c Nhµ níc, c¸c ng©n hµng vµ c¸c c«ng ty kinh doanh …Cßn ®èi tîng mua lµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng, c¸c nhµ kinh doanh tiÒn tÖ vµ ®«ng ®¶o c«ng chóng, hä mua vµo víi môc ®Ých ®Çu c¬ hoÆc b¸n l¹i kiÕm lêi.
Vai trß cña thÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp lµ t¹o ra hµng ho¸ cho thÞ trêng tiÒn tÖ vµ lµm t¨ng vèn ®Çu t cho nÒn kinh tÕ tøc lµ mang nguån tiÒn nhµn rçi ®Õn cho ngêi cÇn sö dông.
ThÞ trêng tiÒn tÖ thø cÊp
@ Lµ thÞ trêng chuyªn tæ chøc mua b¸n c¸c chøng kho¸n ®· ph¸t hµnh ë thÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp. Sau khi ®· mua hµng ë thÞ trêng s¬ cÊp, nh÷ng ngêi chñ së h÷u c¸c chøng kho¸n ®ã kh«ng ®îi ®Õn h¹n ®Ó thu håi vèn vµ l·i mµ hä ®em b¸n chóng trªn thÞ trêng thø cÊp. Sau mçi lÇn giao dÞch, quyÒn së h÷u vµ quyÒn ®ßi nî c¸c chøng kho¸n ®ã ®îc chuyÓn tõ ngêi nµy sang ngêi kh¸c nhng ngêi m¾c nî (ngêi ph¸t hµnh) cã nghÜa vô tr¶ nî th× kh«ng thay ®æi.
ThÞ trêng tiÒn tÖ thø cÊp ra ®êi vµ më réng sÏ kÝch thÝch thÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp ph¸t triÓn nhanh chãng, nã lµ m¬i tiªu thô hµng ho¸ cña thÞ trêng s¬ cÊp. Nã lµ n¬i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ngêi vay vèn.
ThÞ trêng tiÒn tÖ thø cÊp thùc hiÖn chøc n¨ng sau:
ô T¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi tham gia dÔ dµng b¸n chøng kho¸n ng¾n h¹n nh»m thu tiÒn mÆt, tøc lµ t¹o cho c¸c c«ng cô ng¾n h¹n ®ã tÝnh thanh kho¶n cao.
ô Gióp ngêi ®Çu t kiÕm lêi tõ viÖc n¾m chøng kho¸n.
ô Gi¸ hîp lý trªn thÞ trêng thø cÊp ¶nh hëng ®Õn gi¸ ph¸t hµnh trªn thÞ trêng s¬ cÊp.
2 C¨n cø vµo ph¹m vi cña c¸c ®èi tîng giao dÞch
2.1 ThÞ trêng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng
@ Lµ thÞ trêng vèn ng¾n h¹n do Ng©n hµng Trung ¬ng tæ chøc ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i muèn trao ®æi víi nhau c¸c kho¶n vèn t¹m thêi thõa ë mét sè ng©n hµng nµy víi c¸c kho¶n vèn t¹m thêi thiÕu ë mét sè ng©n hµng kh¸c th«ng qua c¸c tµi kho¶n cña hä ë Ng©n hµng Trung ¬ng nh»m bï ®¾p sè thiÕu hôt quü dù tr÷ b¾t buéc, bï ®¾p sè thiÕu hôt trong thanh to¸n bï trõ gi÷a c¸c ng©n hµng. Trªn thÞ trêng nµy, l·i suÊt thÞ trêng ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së cung cÇu víi tÝnh chÊt b¸n bu«n (v× lµ thÞ trêng gi÷a c¸c nhµ chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ hiÓu biÕt lÉn nhau).
Ng©n hµng Trung ¬ng tham gia thÞ trêng víi t c¸ch ngêi qu¶n lý: qu¶n lý thÞ trêng vµ th«ng qua viÖc mua b¸n trªn thÞ trêng ®iÒu hµnh lu th«ng tiÒn tÖ vµ l·i suÊt, kh«ng v× môc ®Ých kinh doanh.
Trªn thÞ trêng nµy , viÖc mua b¸n thêng diÔn ra theo ph¬ng thøc ®Êu gi¸ trùc tiÕp. Bªn mua vµ bªn b¸n b¸o gi¸ vµ sè lîng ®Þnh mua b¸n ®Õn trung t©m xö lý th«ng tin (thêng ®îc ®Æt t¹i ng©n hµng Trung ¬ng). Trung t©m nµy sÏ tæng hîp sè lîng vµ møc gi¸ tõng lo¹i chøng kho¸n mua b¸n trong thêi ®iÓm ®ã vµ tuú theo sù can thiÖp mua b¸n cña ng©n hµng trung ¬ng ®Ó quyÕt ®Þnh gi¸ mua vµ lîng mua. Bªn b¸n ®îc u tiªn cho ngêi cã gi¸ b¸n thÊp nhÊt, ngîc l¹i bªn mua th× u tiªn cho ngêi cã gi¸ mua cao nhÊt. Toµn bé giao dÞch ®îc tiÕn hµnh th«ng qua hÖ thèng ®iÖn tÝn trªn c¬ së c¸c lÖnh göi ®Õn tõ c¸c bªn mua , bªn b¸n. viÖc th«ng b¸o kÕt qu¶ tróng thÇu còng ®îc thùc hiÖn b»ng c¸c th«ng b¸o qua hÖ thèng ®iÖn thoaÞ , fax…
Ho¹t ®éng cña thÞ trêng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng ®îc thÓ hiÖn qua h×nh thøc vay mîn cã thÕ hoÆc kh«ng cã thÓ chÊp hoÆc chiÕt khÊu c¸c chøng tõ ng¾n h¹n cha ®¸o h¹n.
2.2 ThÞ trêng tiÒn tÖ më réng
.
@ Lµ thÞ trêng mµ c¸c chñ thÓ tham gia ®îc më réng h¬n so víi thÞ trêng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng, bao gåm c¸c ng©n hµng , c«ng ty kinh doanh, m«i giíi vµ c«ng chóng…§Æc trng cña thÞ trêng nµy lµ mua b¸n qua trung gian m«i giíi tiÒn tÖ. Gi¸ c¶ cã thÓ lµ gi¸ ®Êu thÇu hoÆc tho¶ thuËn. ThÞ trêng nµy lµ thÞ trêng cña nh÷ng nhµ kinh doanh, nghÜa lµ hä b¸n ra chøng kho¸n theo tõng l« nhá, lÎ víi gi¸ ®Þnh tríc hoÆc b¸n ra nh÷ng lo¹i chøng kho¸n lín b»ng c¸ch ®Êu gi¸. Do cã c¸c chñ thÓ ®îc më réng nªn ®©y lµ m«i trêng thuËn lîi cho Ng©n hµng Trung ¬ng can thiÖp ®Ó ®iÒu tiÕt lîng cung øng tiÒn tÖ th«ng qua viÖc mua b¸n c¸._.m dÇn tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi tiÒn göi néi tÖ. Sö dông linh ho¹t dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi tiÒn göi ngo¹i tÖ ®Ó tõng bíc h¹n chÕ vµ xo¸ bá t×nh tr¹ng §« la ho¸.
ü Thø hai: sö dông linh ho¹t vµ thêng xuyªn h¬n c¸c c«ng cô chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu, ®Æc biÖt lµ c«ng cô nghiÖp vô thÞ trêng më. H×nh thµnh trªn thÞ trêng tiÒn tÖ 4 lo¹i l·i suÊt chñ yÕu:
ó L·i suÊt t¸i cÊp vèn khÈn cÊp nh»m hç trî kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
ó L·i suÊt ®Êu thÇu tr¸i phiÕu ChÝnh phñ hoÆc tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc.
ó L·i suÊt cho vay qua ®ªm cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, l·i suÊt nµy xoay quanh l·i suÊt ®Êu thÇu hèi phiÕu hoÆc tÝn phiÕu nãi trªn.
ó L·i suÊt tiÒn göi cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i t¹i Ng©n hµng Nhµ níc.
§©y lµ 4 lo¹i l·i suÊt quan träng nhÊt mµ c¸c Ng©n hµng Trung ¬ng c¸c níc ®ang ¸p dông ®Ó thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ ®iªï hµnh l·i suÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ trêng.
ü Thø ba: ChÝnh s¸ch tû gi¸ vµ qu¶n lý ngo¹i hèi: c¬ chÕ ®iÒu hµnh tû gi¸ cÇn ®îc ®æi míi theo híng linh ho¹t h¬n, g¾n víi thÞ trêng h¬n, tiÕn tíi tù do ho¸ tû gi¸, lµm cho hÖ thèng tû gi¸ cña ta b¾t nhÞp ®îc víi hÖ thèng tû gi¸ khu vùc vµ thÕ giíi. TiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi theo híng níi láng ®Ó thu hót ®Çu t níc ngoµi, tõng bíc gi¶m tû lÖ kÕt hèi tiÕn tíi xo¸ bá.
2 Hoµn thiÖn c¸c lo¹i h×nh thÞ trêng hiÖn cã ë níc ta hiÖn nay.
2.1 Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng s¬ cÊp.
@ HiÖn nay, thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam míi ë d¹ng s¬ khai, hµng ho¸ trªn thÞ trêng cßn nghÌo nµn vÒ chñng lo¹i vµ thÊp vÒ chÊt lîng, ph¹m vi thÞ trêng bã hÑp trong ph¹m vi c¸c tæ chøc tÝn dông. V× vËy, ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam, tríc hÕt ph¶i hoµn thiÖn, ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp: ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp cÇn ph¶i:
Ø ChuÈn x¸c ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c c«ng cô : ®èi víi tÝn phiÕu kho b¹c cã thÓ ph¸t hµnh lo¹i cã kú h¹n ng¾n nh»m gi¶m thiÓu rñi ro vÒ l·i suÊt, t¨ng tÝnh hÊp dÉn, vµ n©ng cao kh¶ n¨ng thanh kho¶n. §èi víi chøng chØ tiÒn göi cã thÓ chuyÓn nhîng, Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc xem xÐt c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i nµo ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó cho phÐp hä ph¸t hµnh chøng chØ. §èi víi th¬ng phiÕu, cÇn söa ®æi nh÷ng bÊt cËp nh ®· nªu ë trªn ®Ó chóng sím ®îc ra ®êi. Ngoµi ra ®©y còng lµ thêi ®iÓm ®Ó ChÝnh phñ, Ng©n hµng Nhµ níc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh cho ra ®êi c¸c c«ng cô ng¾n h¹n kh¸c, phiÕu thuËn tr¶ cña ng©n hµng. Cho phÐp giao dÞch tr¸i phiÕu ChÝnh phñ mµ thêi h¹n ®¸o h¹n cßn l¹i díi 1 n¨m.
Ø Më réng ph¹m vi thÞ trêng, ®a d¹ng ho¸ c¸c chñ thÓ tham gia: thÞ trêng tiÒn tÖ hiÖn nay míi chØ bã hÑp trong ph¹m vi c¸c tæ chøc tÝn dông vµ c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng trªn thÞ trêng chñ yÕu lµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹. Víi ph¹m vi hÑp nh vËy, thÞ trêng tiÒn tÖ kh«ng thÓ thùc hiÖn tèt chøc n¨ng cung øng vµ ®iÒu hoµ vèn ng¾n h¹n cho nÒn kinh tÕ ®îc. CÇn cã biÖn ph¸p t¹o m«i trêng thuËn lîi thu hót c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ trªn thÞ trêng tiÒn tÖ nh c¸c c«ng ty tµi chÝnh, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, doanh nghiÖp, nhµ ®Çu t t nh©n.
Ø Hoµn thiÖn ph¬ng thøc ph¸t hµnh: c¸c lo¹i c«ng cô nh tÝn phiÕu kho b¹c cÇn ®îc ph¸t hµnh ®Òu ®Æn, víi sè lîng ®ñ lín lµm ph¸t sinh vµ nu«i dìng c¸c giao dÞch trªn thÞ trêng.
Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng thø cÊp.
@§iÒu c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn mét thÞ trêng nãi chung vµ thÞ trêng tiÒn tÖ nãi riªng lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ (trong trêng hîp thÞ trêng tiÒn tÖ lµ l·i suÊt) ph¶i ph¶n ¸nh ®îc quan hÖ cung cÇu vµ m«i trêng c¹nh tranh ph¶i lµnh m¹nh, s©n ch¬i ph¶i b×nh ®¼ng. §Ó ph¸t triÓn thÞ trêng thø cÊp, ph¶i thùc hiÖn b»ng ®îc c¸c c«ng viÖc chñ yÕu sau:
Ø Thùc hiÖn khÈn tr¬ng ®Ò ¸n hÖ thèng thanh to¸n liªn ng©n hµng kÓ c¶ thanh to¸n tæng (quÇy ®iÖn tö) vµ thanh to¸n lÎ, coi ®ã lµ c¬ së h¹ tÇng quan träng nhÊt cña hÖ thèng thÞ trêng thø cÊp.
Ø C¬ cÊu l¹i vµ ®æi míi c¬ b¶n ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c thÞ trêng, buéc c¸c ng©n hµng nµy thùc sù tham gia vµo thÞ trêng thø cÊp nh lµ mét ho¹t ®éng thiÕt yÕu nh»m ®¹t ®îc môc tiªu kinh doanh vµ an toµn ho¹t ®éng.
Ø T¹o ra sù phong phó cña hµng ho¸ b»ng hai c¸ch: thø nhÊt: cho phÐp mét sè tæ chøc tÝn dông ®ñ ®iÒu kiÖn ®îc ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nh chøng chØ tiÒn göi cã thÓ chuyÓn nhîng, th¬ng phiÕu…thø hai:tæ chøc thêng xuyªn h¬n c¸c phiªn giao dÞch, ®Êu thÇu , ch¼ng h¹n nghiÖp vô thÞ trêng më sÏ ®îc tæ chøc hµng ngµy chø kh«ng ph¶i 2 phiªn 1 tuÇn nh hiÖn nay.
Ø C¬ së vËt chÊt cña thÞ trêng nµy ph¶i ®îc ®Çu t hiÖn ®¹i h¬n ®Ó t¹o sù nhanh chãng vµ dÔ dµng cho c¸c phiªn giao dÞch.
Hoµn thiÖn, ph¸t triÓn thÞ trêng néi tÖ liªn ng©n hµng.
@§i vµo ho¹t ®éng tõ th¸ng 7 n¨m 1993 nhng ®Õn nay quy m« thÞ trêng nµy vÉn cßn nhá, kÐm linh ho¹t. Trong thêi gian tíi, ®Ó ph¸t triÓn thÞ trêng nµy cÇn tËp trung thùc hiÖn c¸c vÊn ®Ò sau:
اÈy m¹nh viÖc cñng cè hÖ thèng ng©n hµng, t¨ng cêng søc c¹nh tranh tµi chÝnh gi÷a c¸c ng©n hµng vµ thùc hiÖn gi¸m s¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng nh»m ®¶m b¶o sù lµnh m¹nh vµ an toµn cña c¶ hÖ thèng vµ t¹o ra nh÷ng thµnh viªn cã ®ñ uy tÝn trªn thÞ trêng.
ظp dông kü thuËt , c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i ®Ó ®¶m b¶o viÖc thanh to¸n , chuyÓn vèn ®îc thùc hiÖn nhanh gän, chÝnh x¸c cã nh vÇy c¸c giao dÞch vay mîn rÊt ng¾n tõ 1 ngµy ®Õn 1 tuÇn míi cã thÓ ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng giao dÞch vèn qua ®ªm, mét bé phËn chiÕm tû träng rÊt lín trong thÞ trêng liªn ng©n hµng.
ØTiÕp tôc cñng cè vµ hoµn thiÖn viÖc cung cÊp th«ng tin cña trung t©m th«ng tin tÝn dông ng©n hµng.
ØSöa ®æi , bæ sung vµ ban hµnh l¹i c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ thanh to¸n bï trõ liªn ng©n hµng cho phï hîp víi t×nh h×nh míi. Më réng cho phÐp c¸c thµnh viªn kh¸c cña thÞ trêng tiÒn tÖ ®îc tham gia thanh to¸n bï trõ , nhÊt lµ c¸c ng©n hµng liªn doanh vµ chi nh¸nh ng©n hµng níc ngoµi. KhuyÕn khÝch c¸c tæ chøc tÝn dông hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt , trang thiÕt bÞ kü thuËt ®Ó tiÕn tíi thùc hiÖn ph¬ng thøc thanh to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö trong toµn bé hÖ thèng thay cho ph¬ng thøc thanh to¸n thñ c«ng vµ b¸n thñ c«ng ®ang ¸p dông.
2.3 Hoµn thiÖn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, thiÕt lËp thÞ trêng ngo¹i hèi ph¸t triÓn.
Ø N©ng cao vai trß gi¸m s¸t cña Ng©n hµng Nhµ níc ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, nhÊt lµ trong viÖc chÊp hµnh tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ ë møc cho phÐp vµ viÖc tËn dông tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ ®Ó ®Çu c¬ kiÕm lêi.
ØThùc hiÖn níi láng dÇn c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, nhÊt lµ phï hîp víi c¸c quèc gia trong khu vùc, nh níi láng c¸c quy ®Þnh ®èi víi quyÒn mua b¸n ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, më réng ph¹m vi ®îc vay ngo¹i tÖ bao gåm c¶ vay ngo¹i tÖ ®Ó thùc hiÖn dù ¸n , vay ®Ó kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, gãp vèn liªn doanh ra níc ngoµi…kh«ng nªn chØ h¹n chÕ cho vay nhËp khÈu hµng ho¸ , dÞch vô tõ níc ngoµi nh hiÖn nay.
ØNg©n hµng Nhµ níc cÇn chñ tr× ®iÒu hµnh TTNgTLNH, ®¶m b¶o mua hÕt nguån ngo¹i tÖ vµ b¸n ®ñ cho yªu cÇu ngo¹i tÖ gióp cho thÞ trêng ho¹t ®éng ®îc liªn tôc vµ thèng nhÊt, tr¸nh t×nh tr¹ng mét chiÒu:b¸n ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng Nhµ níc th× ®îc nhng khi cÇn mua ngo¹i tÖ th× kh«ng ®îc ®¸p øng, hoÆc ®îc mua víi sè lîng Ýt kh«ng ®ñ nhu cÇu thanh to¸n, tõ ®ã g©y nªn nh÷ng ¸ch t¾c trong ho¹t ®éng cña TTNgTLNH.
ØCã sù phèi hîp ®iÒu chØnh l¹i viÖc thùc hiÖn c¬ chÕ mua b¸n c¸c kho¶n thu, chi b»ng ngo¹i tÖ cña ng©n s¸ch nhµ níc theo híng tËp trung qu¶n lý ngo¹i tÖ vÒ 1 ®Çu mèi lµ Ng©n hµng Nhµ níc, t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng Nhµ níc thùc hiÖn tèt chøc n¨ng qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ngo¹i tÖ cña m×nh vµ cã ®iÒu kiÖn t¨ng lîng dù tr÷ ngo¹i tÖ, n©ng cao kh¶ n¨ng can thiÖp vµo thÞ trêng khi cÇn thiÕt. Cßn Bé Tµi ChÝnh chØ kiÓm tra viÖc qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi cña Ng©n hµng Nhµ níc (®óng nh kho¶n 2 vµ 5 ®iÒu 38 luËt Ng©n hµng Nhµ níc ®· quy ®Þnh). Theo ®ã khi cã ph¸t sinh c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch Nhµ níc b»ng ngo¹i tÖ th× Bé Tµi ChÝnh (®¹i diÖn lµ kho b¹c Nhµ níc) sÏ b¸n l¹i sè ngo¹i tÖ ®ã cho Ng©n hµng Nhµ níc thu néi tÖ ®Ó h¹ch to¸n ghi thu quü ng©n s¸ch Nhµ níc theo tû gi¸ liªn ng©n hµng t¹i thêi ®iÓm ®ã. Khi cã nhu cÇu chi ng©n s¸ch Nhµ níc b»ng ngo¹i tÖ th× Bé Tµi ChÝnh sÏ mua ngo¹i tÖ tõ Ng©n hµng Nhµ níc, Ng©n hµng Nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi lîng ngo¹i tÖ cho ng©n s¸ch Nhµ níc theo tû gi¸ b¸n cña TTNTLNH . Lµm nh vËy sÏ t¹o ®îc mét sè u ®iÓm sau:
ü Thø nhÊt: t¹o ra sù qu¶n lý tËp trung, thèng nhÊt ngo¹i tÖ, tËp trung ®îc lîng lín ®ñ ®Ó cung øng cho c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu khi cÇn thiÕt, tr¸nh ®Ó tån mét lîng lín ngo¹i tÖ kh¸ lín t¹i quü cña ng©n s¸ch Nhµ níc.
ü Thø hai: ®¶m b¶o viÖc h¹ch to¸n chi ng©n s¸ch Nhµ níc ®îc kÞp thêi ®Çy ®ñ v× theo quy ®Þnh hiÖn nay, khi ph¸t sinh c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch Nhµ níc b»ng ngo¹i tÖ t¹i c¸c kho b¹c Nhµ níc quËn, huyÖn th× ®¬n vÞ nµy cha ®îc h¹ch to¸n thu ng©n s¸ch ngay mµ ph¶i chuyÓn vÒ kho b¹c Nhµ níc tØnh, thµnh phè míi h¹ch to¸n thu ng©n s¸ch Nhµ níc, nªn c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch Nhµ níc b»ng ngo¹i tÖ cha ®îc ph¶n ¸nh kÞp thêi vµo quü ng©n s¸ch Nhµ níc.
ü Thø ba: tr¸nh ®îc viÖc h¹ch to¸n thu, chi t¹i cïng mét thêi ®iÓm l¹i ®îc thùc hiÖn theo hai tû gi¸ kh¸c nhau: c¸c kho¶n thu ®îc h¹ch to¸n theo tû gÝa h¹ch to¸n do Bé Tµi ChÝnh c«ng bè trong khi c¸c kho¶n chi l¹i theo tû gi¸ b¸n do Ng©n hµng Nhµ níc c«ng bè , do vËy viÖc theo dâi, h¹ch to¸n vµ b¸o c¸o thu chi ng©n s¸ch Nhµ níc kh¸ phøc t¹p, thêng xuyªn ph¶i ®iÒu chØnh, xö lý c¸c kho¶n chªnh lÖch vÒ tû gi¸.
Ø Ph¸t triÓn thÞ trêng giao dÞch cã kú h¹n, quyÒn chän, ho¸n ®æi, kú h¹n …®Ó c¸c NH cã thÓ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nghiÖp vô phßgn ngõa rñi ro ®èi víi tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ cña hä. Trong ®ã cÇn më réng kú h¹n cu¶ c¸c hîp ®ång kú h¹n tõ 1-365 ngµy chø kh«ng nªn chØ giíi h¹n kú h¹n tõ 30-180 ngµy nh hiÖn nay.
Ø Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô thÞ trêng më ®Ó Ng©n hµng Nhµ níc cã ®iÒu kiÖn can thiÖp kÞp thêi, b¬m hoÆc rót tiÒn ra khái lu th«ng, gi¶m ¸p lùc tû gi¸ lªn xuèng khi cung cÇu ngo¹i tÖ c¨ng th¼ng.
ØNghiªn cøu tæng thÓ c¸c lo¹i ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i. Theo dâi kiÓm so¸t luång ngo¹i tÖ ®Ó ®iÒu hµnh tû gi¸. Chó ý ®Õn mèi quan hÖ g¾n bã gi÷a tû gi¸ vµ l·i suÊt, gi÷a tû gi¸ vµ l¹m ph¸t, tû gi¸ vµ c¸n c©n thanh to¸n , dù tr÷ ngo¹i tÖ v×:
Ho¹t ®éng cña thÞ trêng ngo¹i hèi g¾n liÒn trùc tiÕp víi diÔn biÕn c¸n c©n thanh to¸n v·ng lai cña ®Êt níc. C¸n c©n thanh to¸n mÊt c©n ®èi lín vµ triÒn miªn cã thÓ t¹o ra mét g¸nh nî vµ ®e do¹ trùc tiÕp ®Õn an ninh tµi chÝnh quèc gia.
VÒ l·i suÊt, viÖc duy tr× ®ång ViÖt Nam kh«ng nªn chªnh lÖch qu¸ xa so víi l·i suÊt quèc tÕ, nh vËy sÏ t¹o ra sù æn ®Þnh trong viÖc lu chuyÓn c¸c dßng ngo¹i tÖ qua ®ã gãp phÇn æn ®Þnh tû gi¸ vµ ho¹t ®éng thÞ trêng.
ØCÇn ®µo t¹o mét ®éi ngò c¸n bé kinh doanh hèi ®o¸i tinh th«ng nghiÖp vô vµ cã kh¶ n¨ng lµm chñ ®îc c¸c giao dÞch míi nh giao dÞch swaps, option, overnight, future contract…
2.4 Hoµn thiÖn thÞ trêng mua b¸n c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n.
2.4.1 ThÞ trêng tÝn phiÕu kho b¹c.
@C¸c tÝn phiÕu kho b¹c cã ®é rñi ro thÊp nªn còng rÊt ®îc a chuéng trªn thÞ trêng tiÒn tÖ, mÆt kh¸c chóng lµ c«ng cô ®îc sö dông ®Ó bï ®¾p cho thiÕu hôt ng©n s¸ch Nhµ níc, nªn cã thÓ nãi ®©y lµ bé phËn thÞ trêng quan träng vµ chiÕm tû träng lín trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. C¸c kiÕn nghÞ ®a ra ®Ó hoµn thiÖn thÞ trêng nµy bao gåm:
ØTæ chøc ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c mét c¸ch ®Òu ®Æn, thêng xuyªn h¬n , ®ång thêi ®¶m b¶o cung cÊp cho thÞ trêng sè lîng tÝn phiÕu ®ñ lín ®Ó lµm ph¸t sinh vµ nu«i dìng c¸c giao dÞch mua ®i b¸n l¹i. Tuy nhiªn quy m« ph¸t hµnh tÝn phiÕu ph¶i ®îc ®Æt trong mèi quan hÖ víi nhu cÇu cña ng©n s¸ch Nhµ níc.
Ø Ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c víi thêi h¹n kh¸c nhau nh 3 th¸ng, 6 th¸ng, 9 th¸ng hoÆc 1 n¨m (nhng chñ yÕu lµ lo¹i 3 vµ 6 th¸ng) víi møc l·i suÊt xÊp xØ b»ng møc l·i suÊt cña tiÒn göi cã kú h¹n cïng lo¹i cña ng©n hµng ®Ó khuyÕn khÝch c¸c chñ thÓ ®Çu t vµo c«ng cô nµy.
Ø §Èy m¹nh, ph¸t triÓn c¸c giao dÞch tho¶ thuËn mua l¹i v× ®©y lµ ph¬ng thøc giao dÞch phæ biÕn nhÊt ®èi víi tÝn phiÕu kho b¹c trªn thÞ trêng thø cÊp. Muèn vËy, cÇn sím ban hµnh c¸c quy chÕ giao dÞch còng nh c¸c mÉu cô thÓ cña c¸c hîp ®ång mua l¹i.
Ø H¹n chÕ ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c ghi danh, më réng ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c v« danh cã thÓ chuyÓn nhîng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng ®îc trao ®æi mua b¸n trªn thÞ trêng thø cÊp , còng lµ ®Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô thÞ trêng më.
Ø Cã c¸c quy chÕ níi láng ®Ó më réng thµnh viªn tham gia, ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng. X¸c ®Þnh l·i suÊt thÇu mét c¸ch hîp lý, theo x¸t thùc tÕ thÞ trêng ®Ó thu hót c¸c thµnh viªn tham gia. L·i suÊt nµy sÏ lµ c¨n cø , c¬ së ®Ó t¸c ®éng ®Õn l·i suÊt ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ trªn thÞ trêng chøng kho¸n vµ c¸c lo¹i l·i suÊt cho vay u ®·i kh¸c tõ nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ níc. Kinh nghiÖm níc ta trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy viÖc cè gi÷ l·i suÊt tÝn phiÕu kho b¹c thÊp h¬n l·i suÊt thÞ trêng ®· lµm gi¶m ®¸ng kÓ khèi lîng tÝn phiÕu b¸n ra vµ c¶n trë sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng thø cÊp. Do vËy, rÊt cÇn sù phèi hîp gi÷a Bé Tµi ChÝnh vµ Ng©n hµng Nhµ níc trong viÖc x©y dùng tiªu chÝ vµ ph¬ng thøc h×nh thµnh l·i suÊt cho phï hîp víi thÞ trêng.
اÈy m¹nh c«ng t¸c m«i giíi trung gian c¸c giao dÞch mua b¸n l¹i tÝn phiÕu sau khi ®Êu thÇu còng nh c«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn, phæ biÕn nghiÖp vô ®Êu thÇu vµ mua b¸n l¹i sau khi ®Êu thÇu.
ØPh¸t triÓn nghiÖp vô thÞ trêng më ®Ó t¹o thÞ trêng thø cÊp cho tÝn phiÕu kho b¹c ho¹t ®éng.
ا¶m b¶o sù hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a Ng©n hµng Nhµ níc vµ Bé Tµi ChÝnh trong viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch vµ tæ chøc ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c qua Ng©n hµng Nhµ níc mét c¸ch ®Òu ®Æn, ®ång thêi ®¶m b¶o sù phï hîp chÆt chÏ vµ ®ång bé gi÷a chÝnh s¸ch tµi chÝnh vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
2.4.2 ThÞ trêng tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc.
@TÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc lµ c«ng cô cã ruØ ro thÊp nªn còng ®îc a chuéng trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. Tuy nhiªn, khi mµ béi chi ng©n s¸ch cßn lín, l¹m ph¸t trong tÇm kiÓm so¸t th× kh«ng nªn ph¸t hµnh c«ng cô nµy mµ chñ yÕu tËp trung vµo tÝn phiÕu kho b¹c Nhµ níc. ViÖc ph¸t hµnh song song tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc vµ tÝn phiÕu kho b¹c võa g©y tèn kÐm cho ng©n s¸ch Nhµ níc ®ång thêi l¹i t¹o ra sù c¹nh tranh kh«ng cÇn thiÕt vµ lµm chia rÏ thÞ trêng vèn ng¾n h¹n, Ng©n hµng Nhµ níc chØ nªn sö dông c«ng cô nµy khi muèn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt, rót bít tiÒn trong lu th«ng ®Ó k×m chÕ l¹m ph¸t. Khi ®ã, ®Ó thÞ trêng nµy ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cÇn tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau:
Ø Thùc hiÖn h×nh thøc tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc ghi sæ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn tiÖn cho viÖc mua b¸n, chuyÓn nhîng trªn thÞ trêng thø cÊp.
ØC¶i tiÕn vµ thùc hiÖn c¸c thÓ thøc mua l¹i thuËn lîi th«ng qua ph¬ng thøc t¸i cÊp vèn, t¸i chiÕt khÊu ng¾n h¹n ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng mua tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc thay v× b¾t buéc c¸c ng©n hµng ph¶i mua nh thêi gian qua.
3 N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c thµnh viªn tham gia
3.1 N©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Nhµ níc, x©y dùng 1 Ng©n hµng Nhµ níc m¹nh, cã tÇm cì.
@ Víi t c¸ch lµ Ng©n hµng Trung ¬ng, Ng©n hµng Nhµ níc tríc hÕt ph¶i tËp trung thùc hiÖn tèt c¸c chøc n¨ng cña mét Ng©n hµng Trung ¬ng trong ho¹t ®éng cña thÞ trêng tiÒn tÖ, ph¶i ®¶m b¶o lµ ngêi can thiÖp cuèi cïng vµo thÞ trêng. Khi can thiÖp, Ng©n hµng Nhµ níc chØ nªn sö dông c¸c c«ng cô qu¶n lý gi¸n tiÕp ®Ó t¸c ®éng, chi phèi. Muèn vËy, ph¶i tiÕn hµnh c¶i tiÕn vµ x©y dùng hÖ thèng c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ hï hîp víi ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp.
ØTrong ®iÒu hµnh, cÇn ph¶i t«n träng c¸c quy luËt kh¸ch quan vµ c¬ chÕ thÞ trêng trêng. §¶m b¶o quyÒn tù chñ kinh doanh cho c¸c tæ chøc ng©n hµng, tÝn dông.
Ø X©y dùng chiÕn lîc tæng thÓ ®Ó cã kÕ ho¹ch, bíc ®i, chÝnh s¸ch phï hîp trong qu¸ tr×nh t¹o dùng, ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ.
Ø §¶m b¶o b×nh ®¼ng theo ph¸p luËt ®èi víi mäi lo¹i h×nh ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông, thóc ®Èy c¹nh tranh lµnh m¹nh- ®©y lµ mét tiÒn ®Ò quan träng cho thÞ trêng tiÒn tÖ ph¸t triÓn.
ØThiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin, b¸o c¸o míi gi÷a Ng©n hµng Nhµ níc víi c¸c Bé, ngµnh vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng ®Ó ph«Ý hîp ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
ØHiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n, x©y dùng trung t©m thanh to¸n quèc gia t¹i Ng©n hµng Trung ¬ng, ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ vµ t¨ng nhanh qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ.
ØTiÕn hµnh rµ so¸t vµ b·i bá nh÷ng c«ng v¨n, chØ thÞ trêng , quyÕt ®Þnh kh«ng cßn phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn t¹i ®Ó t¹o ra sù ®ång bé, thèng nhÊt trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
ØTõng bíc c¶i tiÕn m« h×nh tæ chøc, cÊu tróc l¹i hÖ thèng ng©n hµng tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng theo híng tinh gi¶m biªn chÕ, kh¾c phôc chång chÐo.
3.2 ChÊn chØnh, cñng cè toµn diÖn hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµ héi nhËp quèc tÕ.
@Trong nÒn kinh tÕ héi nhËp, lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng ®îc coi lµ nh¹y c¶m vµ dÔ bÞ tæn th¬ng nhÊt. HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt -Mü cã hiÖu lùc, ViÖt Nam ph¶i ®èi xö b×nh ®¼ng víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i tõ c¸c níc kh¸c tham gia kinh doanh lo¹i h×nh dÞch vô nµy. C¸c ng©n hµng ë Mü vµ EU thêng rÊt m¹nh, mét chi nh¸nh cña hä vèn tèi thiÓu lµ 15 triÖu USD (theo LuËt tæ chøc tÝn dông), nhng ng©n hµng mÑ th× vèn hµng tû USD. Trong khi ®ã, mét ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh cña ViÖt Nam hiÖn nay vèn ph¸p ®Þnh chØ kho¶ng 80 triÖu USD. V× vËy, ®Ó thÞ trêng tiÒn tÖ tiÕp tôc ph¸t triÓn th× viÖc t¹o ra hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i v÷ng m¹nh, hiÖu qu¶, søc c¹nh tranh cao cã ý nghÜa cùc kú quan träng. NhiÖm vô trong t©m hiÖn nay vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo lµ ph¶i ®Èy m¹nh vµ kiªn quyÕt lµnh m¹nh ho¸ hÖ thèng ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông, §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy cÇn:
ØCã biÖn ph¸p n©ng cao tiÒm lùc tµi chÝnh, møc vèn tù cã cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
§èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh cã thÓ bæ sung vèn tù cã tõ c¸c nguån sau:
+Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ mét sè ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh ®Ó t¨ng vèn.
+ Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ ®Ó lÊy nguån bæ sung hoÆc Ng©n hµng Nhµ níc cho vay díi h×nh thøc t¸i cÊp vèn ®Ó t¨ng tiÒm lùc tµi chÝnh.
+ Cho phÐp c¸c ng©n hµng gi÷ l¹i mét phÇn hoÆc toµn bé kho¶n nép vÒ sö dông vèn ng©n s¸ch Nhµ níc.
§èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn:
+ Gi¶i thÓ hoÆc s¸p nhËp c¸c ®¬n vÞ yÕu kÐm.
+ ThÝ ®iÓm gäi vèn níc ngoµi th«ng qua b¸n cæ phiÕu cho ngêi níc ngoµi.
+ Ph¸t hµnh cæ phiÕu míi.
+T¨ng quy ®Þnh vÒ vèn ph¸p ®Þnh ®èi víi lo¹i h×nh ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn
ØCñng cè vµ lµnh m¹nh ho¸ tµi chÝnh cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trªn c¬ së:
+C¬ cÊu l¹i nî, thèng kª ph©n lo¹i nî, phÇn nî cho vay nh÷ng Ng©n hµng Nhµ níc sÏ ®îc t¸ch b¹ch râ rµng ®Ó xö lý.
+ C¶i thiÖn chÊt lîng qu¶n lý tµi s¶n nî cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ ph©n ®Þnh râ b¶n chÊt vµ møc ®é rñi ro cña c¸c lo¹i tµi s¶n, t¨ng cêng gi¸m s¸t qu¶n lý thu håi nî, c¶i tiÕn ®iÒu kiÖn tÝn dông, trÝch lËp quü ®Ó bï ®¾p c¸c kho¶n vèn thÊt tho¸t.
+ Ban hµnh c¬ chÕ xö lý tµi s¶n thÕ chÊp, ph¸t triÓn c¸c c«ng ty mua b¸n nî ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ng©n hµng tiÕn hµnh ph¸t m¹i ®îc tµi s¶n thÕ chÊp do thu håi c¸c kho¶n nî.
+X¸c ®Þnh ng©n hµng th¬ng m¹i thùc sù lµ ng©n hµng th¬ng m¹i: t¸ch b¹ch chøc n¨ng chÝnh s¸ch ra khái th¬g m¹i. Lo¹i bá ®éc quyÒn nh»m t¹o ®iÒu kiÖn vµ søc Ðp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh.
ظp dông hÖ thèng kÕ to¸n theo th«ng lÖ quèc tÕ , thùc hiÖn kiÓm to¸n ®Þnh kú vµ c«ng khai tµi chÝnh ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
ØSím thùc hiÖn ®Ò ¸n øng dông c«ng nghÖ tin häc vµo dÞch vô thanh to¸n cña toµn bé hÖ thèng ng©n hµng.
ØN©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ, kinh doanh cña ng©n hµng th¬ng m¹i, ¸p dông c¸c c«ng cô vµ c¸ch thøc qu¶n lý míi cho phï hîp vµ theo kÞp c¸c níc trong khu vùc.
§Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é mäi mÆt cña ®éi ngò c¸n bé, xö lý nghiªm minh nh÷ng tæ chøc vµ c¸ nh©n cã sai ph¹m.
3.3 Thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c¸c tæ chøc m«i giíi trªn thÞ trêng tiÒn tÖ.
@ §Ó ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ, cÇn thiÕt ph¶i lËp mét m¹ng líi c¸c c«ng ty m«i giíi. Tríc m¾t, nªn thiÕt lËp bé phËn m«i giíi tiÒn tÖ nh lµ mét phßng ban cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh, c«ng ty chøng kho¸n trùc thuéc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. Nh vËy, c¸c c«ng ty nµy cã thÓ võa m«i giíi trªn thÞ trêng tiÒn tÖ, võa m«i giíi trªn thÞ trêng chøng kho¸n bëi v× thêi gian ®Çu c¶ 2 lo¹i thÞ trêng nµy ®Òu cha ph¸t triÓn, viÖc m«i giíi cha phøc t¹p. sau nµy khi thÞ trêng tiÒn tÖ ®· ph¸t triÓn th× cã thÓ t¸ch bé phËn nµy ra thµnh mét c«ng ty m«i giíi riªng ho¹t ®éng trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. §iÒu quan träng lµ c¸c c«ng ty m«i giíi nµy ph¶i ®îc ph¸p luËt thõa nhËn. Khi thÞ trêng ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh th× m¹ng líi m«i giíi sÏ tù ®éng ph¸t triÓn theo nh lµ mét tÊt yÕu cña thÞ trêng.
3.4 H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét sè quü cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
ØCho phÐp thµnh lËp Quü t¬ng trî thÞ trêng tiÒn tÖ dµnh cho nh÷ng ngêi göi tiÒn nhá. Quü nµy sÏ ph¸t hµnh c¸c cæ phÕu víi mét gi¸ cè ®Þnh (víi sè tiÒn 100.000 trë lªn ch¼ng h¹n) vµ sau ®ã sÏ dïng tiÒn huy ®éng ®îc ®Ó ®Çu t vµo c¸c c«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tÖ nh tÝn phiÕu, chøng chØ tiÒn göi , th¬ng phiÕu…nh vËy sÏ mang l¹i cho ngêi ®Çu t mét kho¶n l·i. V× c¸c cæ phiÕu nµy kh«ng ph¶i lµ tiÒn göi nªn kh«ng ph¶i chÞu c¸c quy ®Þnh vÒ dù tr÷ b¾t buéc do vËy chóng mang l¹i cho ngêi ®Çu t l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi kh«ng thanh to¸n , ®ång thêi chóng l¹i dÔ chuyÓn nhîng v× mÖnh gi¸ nhá nªn chóng cã u thÕ ph¸t triÓn.
ØThµnh lËp quü trî cÊp viÖc lµm vµ hu trÝ. Quü nµy sÏ ho¹t ®éng kinh doanh trªn c¬ së thu hót c¸c nguån vèn dù phßng mÊt viÖc lµm hoÆc khi nghØ hu. Trong c¬ chÕ thÞ trêng, rñi ro mÊt viÖc lµm lín vµ viÖc nghØ do hÕt tuæi lao ®éng hoÆc tr×nh ®é kh«ng cßn phï hîp lµ tÊt yÕu, cho nªn, nã sÏ lµ thÞ trêng lín c¶ trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. M« h×nh nµy còng sÏ ®¸p øng mét phÇn viÖc thay thÕ h×nh thøc b¶o hiÓm x· héi hiÖn nay. Kh«ng nh÷ng thÕ nã cßn thu hót thªm nguån vèn, ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh kinh doanh b¶o hiÓm, ®ång thêi mét lîng tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi ®îc ®Çu t vµo thÞ trêng tiÒn tÖ sÏ gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng tiÒn tÖ níc ta.
4. §a d¹ng ho¸ vµ ph¸t triÓn c¸c c«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tÖ
? C«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tÖ lµ hµng hãa cña thÞ trêng tiÒn tÖ. Muèn thÞ trêng tiÒn tÖ ph¸t triÓn th× hµng ho¸ cña thÞ trêng ph¶i ®a d¹ng, phong phó. Nhng trªn thùc tÕ, nh ®· ph©n tÝch ë trªn, hµng ho¸ cña thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam qu¸ Ýt vÒ chñng lo¹i: chØ cã tÝn phiÕu kho b¹c Nhµ níc vµ tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc ®îc giao dÞch . Cßn c¸c lo¹i hµng ho¸ kh¸c míi chØ ®îc ®iÒu chØnh díi d¹ng v¨n b¶n hoÆc cha cã v¨n b¶n nµo ®Ò cËp ®Õn. §Ó ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ níc ta, cÇn ph¶i cñng cè, hoµn thiÖn c¸c c«ng cô ®· cã, ®ång thêi ph¶i t¹o thªm c«ng cô míi phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña thÞ trêng tiÒn tÖ.
اèi víi chøng chØ tiÒn göi cã thÓ chuyÓn nhîng vµ th¬ng phiÕu, c«ng cô: cÇn nhanh chãng söa ®æi nh÷ng bÊt hîp lý nh ®· nªu ë ch¬ng 2, tiÕn hµnh kiÓm tra, gi¸m s¸t tµi chÝnh ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó ph©n lo¹i tæ chøc tÝn dông, ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông ®ñ ®iÒu kiÖn th× Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc cho phÐp c¸c tæ chøc tÝn dông nµy ph¸t hµnh 2 lo¹i c«ng cô trªn.
اèi víi c¸c hîp ®ång mua l¹i, phiÕu thuËn tr¶ cña ng©n hµng, Ng©n hµng Nhµ níc cÇn nhanh chãng so¹n th¶o vµ lÊy ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó c¸c c«ng cô nµy ®îc ®i vµo thùc tiÔn.
اèi víi tÝn phiÕu kho b¹c Nhµ níc vµ tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc, cÇn tæ chøc thêng xuyªn h¬n c¸c phiªn ®Êu thÇu ®Ó t¹o nhiÒu hµng ho¸ cho thÞ trêng thø cÊp.
Ø Ngoµi ra, ®Ó më réng hµng ho¸ cho thÞ trêng tiÒn tÖ, nªn quy ®Þnh cho c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ kh¸c hiÖn cã ë ViÖt Nam nh tr¸i phiÕu trung vµ dµi h¹n mµ thêi gian ®¸o h¹n cña chóng cßn díi mét n¨m.
5.HiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc.
? Mét nguyªn nh©n quan träng khiÕn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam chËm ph¸t triÓn lµ do lùc lîng c¸n bé ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông cßn yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc vµ tr×nh ®é. HÇu hÕt lµ ®îc ®µo t¹o trong thêi kú nÒn kinh tÕ ®îc qu¶n lý theo c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, v× vËy hä rÊt lóng tóng khi chuyÓn sang ho¹t ®éng kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ trêng. Do ®ã cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ :
ØNhanh chãng n©ng cao kiÕn thøc vÒ lÜnh vùc tiÒn tÖ cho hä th«ng qua ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i.
ØX©y dùng c¸c m« h×nh thùc hµnh, n©ng cao kü n¨ng nghiÖp vô kinh doanh tiÒn tÖ; ban hµnh quy chÕ, quy tr×nh ho¹t ®éng ®èi víi c¸n bé kinh doanh tiÒn tÖ; tiÕn hµnh khen thëng vµ xö ph¹t nghiªm minh.
ØThêng xuyªn thùc hiÖn viÖc kiÓm tra , kiÓm so¸t vµ thùc hiÖn lu©n phiªn c¸n bé thanh tra ®Ó h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc.
Bªn c¹nh viÖc n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña ®éi ngò c¸n bé, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt còng lµ mét yªu cÇu rÊt cÊp b¸ch. KÓ tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng , ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ kinh doanh trªn thÞ trêng tiÒn tÖ ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc tÝn dông, Ng©n hµng Nhµ níc, kho b¹c Nhµ níc ®· ®îc hiÖn ®¹i ho¸, tuy nhiªn cßn thÊp so víi yªu cÇu n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ cßn kho¶ng c¸ch kh¸ xa so víi khu vùc vµ thÕ giíi. V× vËy, cÇn hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ nh»m tiÕn tíi héi nhËp víi thÞ trêng tiÒn tÖ khu vùc vµ thÕ giíi. Trong ®ã cÇn hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng th«ng tin .
< Nh vËy, hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu cÊp thiÕt ®Æt ra cho chóng ta trong giai ®o¹n hiÖn nay; v× mét ®Æc ®iÓm c¬ b¶n diÔn ra trong c¸c nÒn kinh tÕ hiÖn nµy lµ xu híng toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp, mµ trong bèi c¶nh héi nhËp th× tµi chÝnh tiÒn tÖ lµ lÜnh vùc nh¹y c¶m, dÔ bÞ ¶nh hëng nhÊt. C¸c gi¶i ph¸p Êy ph¶i ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, ph¶i t¹o m«i trêng thuËn lîi cho chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, ph¶i phï hîp vµ thóc ®Èy tiÕn tr×nh héi nhËp. C¸c gi¶i ph¸p Êy lµ: hoµn thiÖn nÒn m«i trêng ph¸p luËt liªn quan, ®æi míi ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ; hoµn thiÖn ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ hiÖn cã ë níc ta nh thÞ trêng tiÒn tÖ s¬ cÊp, thø cÊp, thÞ trêng néi tÖ vµ ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, thÞ trêng mua b¸n c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n; n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c thµnh viªn; ®a d¹ng c¸c c«ng cô cña thÞ trêng tiÒn tÖ vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc.
KÕt luËn
§èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu«n ®ãng vai trß quan träng ®èi víi t¨ng trëng kinh tÕ. §iÒu nµy l¹i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo hiÖu qu¶ cña thÞ trêng tµi chÝnh trong ®ã cã thÞ trêng tiÒn tÖ.
HiÖn nay, thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam vÉn ë d¹ng s¬ khai: ph¹m vi cña thÞ trêng h¹n hÑp, chñ yÕu trong ph¹m vi c¸c tæ chøc tÝn dông; hµng ho¸ nghÌo vÒ chñng lo¹i vµ chÊt lîng, tÝnh chuyÓn nhîng thÊp; m«i trêng ph¸p lý liªn quan cßn thiÕu, kh«ng ®ång bé vµ cã nhiÒu bÊt cËp. ChÝnh v× vËy tÝnh linh ho¹t, kh¶ n¨ng lu©n chuyÓn, ®iÒu hoµ vèn ng¾n h¹n cña thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam kÐm; hiÖu lùc thùc thi cña c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ h¹n chÕ… Do ®ã, t×m ra c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam lµ mét yªu cÇu bøc xóc.
§Ó thóc ®Èy thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam ph¸t triÓn, tríc hÕt cÇn t¹o ra m«i trêng ph¸p luËt vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch thuËn lîi cho c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, h×nh thµnh c¸c hµng ho¸ míi. §èi víi c¸c lo¹i thÞ trêng hiÖn cã th× cÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ ho¹t ®éng, ph¬ng thøc giao dÞch, thanh to¸n, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ….
Víi mét hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé nªu trªn sÏ lµm t¨ng tÝnh linh ho¹t vµ kh¶ n¨ng lu©n chuyÓn vèn cña thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam tõ ®ã thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ.
Tµi liÖu tham kh¶o:
LuËt Ng©n hµng Nhµ níc ®îc th«ng qua ngµy 12/12/1997, cã hiÖu lùc tõ 1/10/1998.
LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông ®îc th«ng qua ngµy 12/12/1997, cã hiÖu lùc tõ 1/10/1998.
NghÞ quyÕt héi nghÞ Trung ¬ng 2 kho¸ VI th¸ng 6/1987.
Ph¸p lÖnh th¬ng phiÕu sè 17/1999/PL-UBTVQH10 ngµy 24/12/1999.
NghÞ ®Þnh sè 53/H§BT ngµy 26/3/1988 cña Chñ tÞch Héi ®ång Bé trëng.
NghÞ ®Þnh sè 32/2001/N§-CP cña ChÝnh phñ ngµy 5/7/2001 vÒ híng dÉn chi tiÕt thi hµnh ph¸p lÖnh th¬ng phiÕu.
Th«ng t liªn bé sè 01 NHNN-TC ngµy 10/2/1995 cña Ng©n hµng Nhµ níc vµ Bé Tµi ChÝnh híng dÉn vÒ viÖc tÝn phiÕu kho b¹c Nhµ níc.
QuyÕt ®Þnh sè 132/Q§-NH14 cña thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc th¸ng 7/1993 vÒ TTNTLNH.
QuyÕt ®Þnh 190/Q§-NHNN14 Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ngµy 6/10/1993 vÒ TTNTLNH.
QuyÕt ®Þnh 203A/Q§-NH13 ngµy 15/10/1994 cña thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc vÒ TTNgTLNH.
QuyÕt ®Þnh sè 101/1999/Q§NHNN13 ngµy 26/3/1999 vÒ quy chÕ tæ chøc ho¹t ®éng cña TTNgTLNH.
QuyÕt ®Þnh sè 362/1999/Q§-NHNN1 ngµy 8/10/1999 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc vÒ quy chÕ ph¸t hµnh tÝn phiÕu Ng©n hµng Nhµ níc.
QuyÕt ®Þnh 51/1999/Q§-NHNN1 ngµy 10/2/1999 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc vÒ quy chÕ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông.
QuyÕt ®Þnh 85/200/Q§-NHNN14 ngµy 9/3/2000 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ nghiÖp vô thÞ trêng më.
S¸ch “TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ tµi chÝnh” cña Frederic.S.Minshkin, NXB khoa häc kü thuËt.
S¸ch “Lý thuyÕt tµi chÝnh” ,NXB tµi chÝnh n¨m 2000.
Gi¸o tr×nh “Lý thuyÕt tµi chÝnh-tiÒn tÖ” cña trêng §H Ngo¹i Th¬ng, NXB gi¸o dôc.
Gi¸o tr×nh “Thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th¬ng” –PGS §inh Xu©n Tr×nh, NXB gi¸o dôc.
Tµi liÖu “ B¸o c¸o tãm t¾t nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña chiÕn lîc ®æi míi ho¹t ®éng ng©n hµng giai ®o¹n 2001-2010.
T¹p chÝ “Ng©n hµng” sè 1,2 n¨m 2000; sè 1,2 ,12 n¨m 2001, sè 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10, n¨m 2002.
T¹p chÝ “tµi chÝnh” sè 4,7,10 n¨m 2001; sè 1,2,3,4,5,6,7,8,9 n¨m 2002.
B¸o “Tµi chÝnh ViÖt Nam” ngµy 24/4/2002.
Th«ng tin cña trung t©m truyÒn tin vµ d÷ liÖu VASC Orient.
Th«ng tin trªn m¹ng: www.vietcombank.com.vn ; www.icb.com.vn
Ch¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ
thÞ trêng tiÒn tÖ
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam
Ch¬ng III
Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn
thÞ trêng tiÒn tÖ ViÖt Nam
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- sua.doc
- ĐT.doc