Thẩm định dự án tín dụng đầu tư tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam

Tr­êng §¹i Häc Ngo¹i th­¬ng Khoa kinh tÕ ngo¹i th­¬ng Kho¸ luËn tèt nghiÖp §Ò tµi: ThÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam Gi¸o viªn h­íng dÉn : GS.NG¦T §inh Xu©n Tr×nh Sinh viªn : NguyÔn ThÞ Thanh Loan Líp : A2-K37 Hµ néi, th¸ng 12- n¨m 2002 Môc lôc Trang Lêi më ®Çu Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t­ vµ thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. 1 I. Kh¸i niÖm chung vÒ dù ¸n ®Çu t­ 1 1.1. Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t­. 1 1.2. Néi dung cña dù ¸n ®Çu t­ 4 II. ThÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. 6 2.1. Kh¸i niÖm 6 2.2. Môc ®Ých, ý nghÜa, yªu cÇu cña thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. Quy tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­. 8 III. Ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n cña ng©n hµng Nguån vèn tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n 26 HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n 29 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam. 32 I. Kh¸i qu¸t vÒ Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam 32 LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam 32 T×nh h×nh ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 33 II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam. 41 Quy tr×nh thÈm ®Þnh cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam ThÈm ®Þnh hå s¬ ph¸p lý 41 Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh vµ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 42 ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ míi 44 ThÈm ®Þnh ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay 51 PhÇn kÕt luËn 53 §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng thÈm ®Þnh t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam. 53 Nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®­îc 54 Nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh 57 Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i 61 Ch­¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam. 68 I. Nh÷ng ®Þnh h­íng trong ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ vµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh. 68 Nh÷ng ®Þnh h­íng trong ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­. 68 ChiÕn l­îc huy ®éng vèn 68 §Þnh h­íng trong c«ng t¸c cho vay 69 2. §Þnh h­íng trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. 71 II. Nh÷ng h¹n chÕ trong gi¶i ph¸p hiÖn hµnh 71 III. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam. 73 X©y dùng hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin tÝn dông. 73 Ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh 78 Tæ chøc vµ nh©n sù 85 Ph¸t huy vai trß t­ vÊn cña Ng©n hµng ®èi víi chñ ®Çu t­ 88 VÒ trang thiÕt bÞ kü thuËt 90 IV. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. 90 KiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc, c¸c bé, c¸c ngµnh cã liªn quan 91 KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ N­íc 93 KÕt luËn Lêi më ®Çu TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi: Trong nh÷ng n¨m qua, thùc hiÖn ®­êng lèi chÝnh s¸ch mµ §¶ng vµ nhµ n­íc ®· ®Ò ra, kinh tÕ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s©u s¾c: Tõ mét n­íc nghÌo nµn, l¹c hËu, chËm ph¸t triÓn, giê ®©y nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn kh¸ v÷ng ch¾c, b­íc ®Çu tho¸t khái nh÷ng khã kh¨n do thêi kú tr­íc ®Ó l¹i. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu mµ §¶ng vµ nhµ n­íc ®· ®Ò ra: §Õn n¨m 2020, ®­a ViÖt Nam trë thµnh mét n­íc C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®ai ho¸ th× ®ßi hái c¶ n­íc cÇn ph¶i nç lùc h¬n n÷a. Trong giai ®o¹n nµy, ViÖt Nam cÇn tËp trung ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt... ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ. §iÒu nµy trªn thùc tÕ vÊp ph¶i mét trë ng¹i rÊt lín ®ã lµ thiÕu hôt vèn tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n­íc. H¬n n÷a, c¸c dù ¸n ®Çu t­ nh­ vËy ®ßi hái sè vèn lín, thêi gian hoµn vèn l©u mµ kh«ng ph¶i bÊt kú doanh nghiÖp, c¸ nh©n nµo còng cã thÓ ®¸p øng. Do vËy, sù trî gióp tõ phÝa hÖ thèng ng©n hµng lµ ®iªï kiÖn quan träng ®Ó dù ¸n ®Çu t­ thµnh c«ng. Ng©n hµng lµ tæ chøc ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt lîi nhuËn. Mäi ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®Òu huíng tíi hiÖu qu¶ kinh tÕ, t×m c¸ch ph©n t¸n vµ gi¶m thiÓu rñi ro. V× vËy, tr­íc mçi dù ¸n ®Çu t­, ng©n hµng ®Òu ph¶i thÈm ®Þnh xem dù ¸n cã kh¶ thi kh«ng, doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng hoµn vèn, thu lîi nhuËn kh«ng, vµ nhÊt lµ cã kh¶ n¨ng tr¶ nî, l·i cho ng©n hµng kh«ng. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ b­íc ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o r»ng kho¶n cho vay ®¹t ®­îc ba tiªu chÝ c¬ b¶n: lîi nhuËn- an toµn- lµnh m¹nh. Trªn thùc tÕ, c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. NhiÒu dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶, ng©n hµng kh«ng thu håi ®­îc vèn ®Çu t­ do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan. Lµ mét ng©n hµng lín trong hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i cña Viªt Nam, Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam còng kh«ng n»m ngoµi t×nh tr¹ng nµy. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh tai Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam, em xin chän ®Ò tµi kho¸ luËn tèt nghiÖp: “ thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam “. §Ò tµi ®­îc hoµn thµnh d­íi sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña GS.NG¦T §inh Xu©n Tr×nh vµ sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé t¹i ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam . 2. Môc ®Ých nghiªn cøu: Kho¸ luËn sÏ ph©n tÝch vµ luËn gi¶i vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn tÝnh chÊt cña dù ¸n ®Çu t­ vµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ . Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam, kho¸ luËn sÏ rót ra nh÷ng tån t¹i vµ nh­îc ®iÓm ph¶i kh¾c phôc ®Ó hoµn thiÖn trong thêi gian tíi. §Ò xuÊt mét sè gi¶i c¬ b¶n ë tÇm vÜ m« vµ vi m« ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam . 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: §èi t­îng nghiªn cøu: C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ Ph¹m vi nghiªn cøu: Nghiªn cøu c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ cña ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y( tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2002) 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: Dùa trªn c¬ së ph­¬ng ph¸p luËn vÒ duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö, thùc hiÖn kh¶o s¸t c¸c dù ¸n ®Çu t­, ph©n tÝch vµ so s¸nh c¸c d÷ liÖu cña c¸c dù ¸n qua c¸c n¨m ®Ó luËn chøng. 5. Tªn vµ kÕt cÊu cña kho¸ luËn tèt nghiÖp: §Ò tµi: ThÈm ®Þnh dù ¸ntÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam KÕt cÊu cña kho¸ luËn: ngoµi phÇn më ®Çu, phÇn kÐt luËn vµ phÇn phô lôc, kho¸ luËn gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t­ vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam . Ch­¬ng 3: Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam . Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t­ vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ Kh¸i niÖm chung vÒ dù ¸n ®Çu t­ 1.1. Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t­ a. Kh¸i niÖm dù ¸n ®Çu t­ : §Çu t­ ®­îc coi lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn nãi chung vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ nãi riªng cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi. Cã thÓ hiÓu ®Çu t­ lµ viÖc huy ®éng nguån lùc ®Ó biÕn c¸c lîi Ých dù kiÕn thµnh hiÖn thùc trong mét kho¶ng thêi gian ®ñ dµi trong t­¬ng lai. Trong ®ã: c¸c nguån lùc chÝnh lµ vèn, chÊt x¸m, tµi nguyªn thiªn nhiªn, thêi gian.. ; lîi Ých dù kiÕn cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc( hay ®o ®­îc hiÖu qu¶ b»ng tiÒn nh­ sù t¨ng lªn cña s¶n l­îng, lîi nhuËn..) mµ còng cã thÓ kh«ng l­îng ho¸ ®­îc ( nh­ sù ph¸t triÓn trong c¸c lÜnh vùc gi¸o dôc, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi, quèc phßng..). §èi víi doanh nghiÖp, ®Çu t­ hiÓu ®¬n gi¶n lµ viÖc bá vèn kinh doanh ®Ó mong thu ®­îc lîi nhuËn trong t­¬ng lai. Cßn trªn quan ®iÓm x· héi th× ®Çu t­ lµ ho¹t ®éng bá vèn ®Ó tõ ®ã thu ®­îc c¸c hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi, v× môc tiªu ph¸t triÓn quèc gia. Nh­ng cho dï ®øng tõ gãc ®é nµo ®i ch¨ng n÷a, muèn tèi ®a ho¸ hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ th× tr­íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­, nhÊt thiÕt ph¶i cã dù ¸n ®Çu t­. Vµ trªn thùc tÕ, ho¹t ®éng ®Çu t­ ®­îc thÓ hiÖn tËp trung qua viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­. VËy dù ¸n ®Çu t­ lµ g× ? Cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t­ theo c¸c quan ®iÓm sau : Theo Ng©n hµng ThÕ giíi: Dù ¸n ®Çu t­ lµ tæng thÓ c¸c chÝnh s¸ch, ho¹t ®éng vµ chi phÝ liªn quan ®Õn nhau ®­îc ho¹ch ®Þnh nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu nµo ®ã trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Theo quy chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 52/1999 - N§ - CP ngµy 08/07/1999 cña ChÝnh phñ: Dù ¸n ®Çu t­ lµ mét tËp hîp nh÷ng ®Ò xuÊt dùa trªn c¨n cø khoa häc vµ thùc tiÔn vÒ viÖc bá vèn ®Ó x©y dùng míi, c¶i t¹o, ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ, nh÷ng ®èi t­îng lµ tµi s¶n cè ®Þnh nh»m ®¹t ®­îc sù t¨ng tr­ëng vÒ sè l­îng, c¶i tiÕn hoÆc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm hay dÞch vô trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. b. Nh÷ng yªu cÇu cña mét dù ¸n ®Çu t­ : §Ó mét dù ¸n ®Çu t­ cã søc thuyÕt phôc, kh¸ch quan, cã tÝnh kh¶ thi cao ®ßi hái ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: TÝnh ph¸p lý: TÝnh ph¸p lý lµ c¬ së b­íc ®Çu ®Ó mét dù ¸n ®Çu t­ ®­îc quyÕt ®Þnh cã ®Çu t­ hay kh«ng, dù ¸n ®Çu t­ ph¶i ®¶m b¶o tu©n theo c¸c quy ®Þnh vÒ Quy chÕ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cña nhµ n­íc. Mét dù ¸n ®Çu t­ muèn ®­îc nhµ n­íc cÊp phÐp ®Ó ®i vµo ho¹t ®éng tr­íc hÕt ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh mang tÝnh ph¸p luËt nh­ LuËt ®Çu t­, luËt thuÕ, luËt ®Êt ®ai, luËt lao ®éng... Song ®iÒu nµy còng ch­a ®ñ, c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng, thuÇn phong mü tôc, tËp qu¸n, vÒ an ninh quèc phßng, lµ nh÷ng yÕu tè quan träng kh«ng thÓ bá qua khi xem xÐt ®Ó lËp dù ¸n. TÝnh ph¸p lý cña mét dù ¸n ®Çu t­ chØ ®¹t ®­îc khi dù ¸n ®­îc x©y dùng trªn c¬ së xem xÐt toµn diÖn tæng thÓ c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng ph¸p lý cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc ®Çu t­. Cã thÓ thÊy nh÷ng dù ¸n g©y nguy h¹i ®Õn an ninh quèc phßng, lîi Ých c«ng céng, g©y ph­¬ng h¹i ®Õn di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, thuÇn phong mü tôc, g©y tæn h¹i ®Õn m«i tr­êng sinh th¸I, s¶n xuÊt c¸c ho¸ chÊt ®éc h¹i bÞ cÊm theo ®iÒu ­íc quèc tÕ lµ nh÷ng dù ¸n kh«ng thÓ ®­îc cÊp phÐp ®Çu t­ ( theo NghÞ ®Þnh 10/1998/ N§ - CP ngµy 23/ 01/ 1998 cña ChÝnh phñ ) TÝnh khoa häc: Dù ¸n ®Çu t­ lµ thùc hiÖn ý t­ëng cña nhµ ®Çu t­ vÒ toµn bé qu¸ tr×nh ®Çu t­ tõ khi chuÈn bÞ ®Çu t­ cho ®Õn khi hoµn thµnh kÕt thóc ®Çu t­, thu håi ®­îc vèn vµ cã lîi nhuËn. NÕu kh«ng cã tÝnh khoa häc th× dù ¸n ®Çu t­ sÏ kh«ng cã tÝnh thuyÕt phôc, cã nghÜa lµ ý t­ëng ®ã sÏ kh«ng trë thµnh hiÖn thùc. Mét dù ¸n ®Çu t­ cã tÝnh khoa häc cao lµ dù ¸n cã th«ng tin chÝnh x¸c, trung thùc, ph­¬ng ph¸p khoa häc, logic, viÖc sö dông ®å thÞ, b¶n vÏ kü thuËt ph¶i ®¶m b¶o vÒ kÝch th­íc vµ tû lÖ. §Ó ®¹t ®­îc tÝnh khoa häc ®ßi hái dù ¸n ®Çu t­ ph¶i cã ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra ®óng, kü thuËt ph©n tÝch cao. TÝnh kh¶ thi: Dù ¸n ®Çu t­ cã tÝnh kh¶ thi cã nghÜa lµ dù ¸n ph¶i cã kh¶ n¨ng øng dông vµ triÓn khai trong thùc tÕ. V× vËy, muèn ®¶m b¶o yªu cÇu nµy, dù ¸n ®Çu t­ ph¶i ®Æt trong ®óng hoµn c¶nh m«i tr­êng ®Çu t­, ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ m«i tr­êng, mÆt b»ng, vèn, kh¶ n¨ng cña dù ¸n... Nãi c¸ch kh¸c, dù ¸n ®Çu t­ ph¶i phï hîp víi quy ho¹ch tæng thÓ cña ngµnh, cña vïng. Môc ®Ých cña dù ¸n ®Çu t­ ph¶i trïng víi môc ®Ých ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. TÝnh hiÖu qu¶: TÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t­ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ - tµi chÝnh. C¸c chØ tiªu nµy ®ßi hái ph¶i chÝnh x¸c, ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c sè liÖu ®iÒu tra hîp lý, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n kü l­ìng. ChØ cã nh­ vËy tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n míi cã thÓ ®¹t ®­îc. c. ý nghÜa cña dù ¸n ®Çu t­: §èi víi c¬ quan nhµ n­íc, dù ¸n ®Çu t­ lµ c¬ së ®Çu tiªn, lµ tµi liÖu c¬ b¶n ®Ó c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc xem xÐt vµ phª chuÈn, cÊp giÊy phÐp ®Çu t­. §èi víi chñ ®Çu t­, ®ã lµ c¨n cø quan träng ®Ó quyÕt ®Þnh sù bá vèn ®Çu t­, thu hót ®èi t¸c cïng tham gia liªn doanh bá vèn ®Çu t­, lµ ph­¬ng tiÖn thuyÕt phôc c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc tµi trî cho vay vèn. Dù ¸n lµ c¬ së ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch thùc hiÖn ®Çu t­, theo dâi ®«n ®èc vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­. Tõ ®ã ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi nh÷ng v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ho¹t ®éng cña dù ¸n. Nã cã t¸c dông tÝch cùc trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong quan hÖ gi÷a c¸c bªn tham gia thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­, xö lý hµi hoµ vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c bªn. Néi dung cña dù ¸n ®Çu t­: Mét dù ¸n ®Çu t­ th­êng bao gåm c¸c néi dung sau: VÒ chñ ®Çu t­: Néi dung bao gåm: t­ c¸ch ph¸p nh©n cña chñ ®Çu t­, c¬ quan chñ qu¶n ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp, giÊy phÐp ho¹t ®éng, trô së lµm viÖc, ®Þa chØ giao dÞch, tµi kho¶n ng©n hµng giao dÞch, kÕt qu¶ kinh doanh trong qu¸ khø vµ hiÖn t¹i... Nh÷ng c¨n cø nghiªn cøu vÒ sù cÇn thiÕt ®Çu t­ : Nh÷ng xuÊt xø c¨n cø ph¸p lý, ph©n tÝch kÕt qu¶ ®iÒu tra c¬ b¶n vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, kinh tÕ - x· héi, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi cã liªn quan ®Õn ph¸t triÓn nghµnh, nh÷ng ­u tiªn ®­îc ph©n ®Þnh. Ph­¬ng ¸n ®Çu t­, c«ng suÊt thiÕt kÕ: Môc tiªu ®Çu t­, h×nh thøc ®Çu t­, ph¹m vi ®Çu t­, ph©n tÝch thÞ tr­êng (®¸nh gi¸ nhu cÇu hiÖn t¹i, dù b¸o nhu cÇu t­¬ng lai, kh¶ n¨ng cung øng, nguån cung øng trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai...), c«ng suÊt lùa chän. Ch­¬ng tr×nh s¶n xuÊt -yªu cÇu ®Çu t­ : LÞch s¶n xuÊt, tiÕn ®é s¶n phÈm, c¸c nhu cÇu ®Çu vµo vµ gi¶i ph¸p ®¶m b¶o... Khu vùc, ®Þa ®iÓm: C¸c yªu cÇu mÆt b»ng, yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô, c¸c yÕu tè x· héi, phong tôc tËp qu¸n, mèi quan hÖ quy hoach tæng thÓ vïng, nghµnh, l·nh thæ. Ph©n tÝch kü thuËt : Loai h×nh c«ng nghÖ ®­îc sö dông vµ c¸c ¶nh h­ëng cña nã ®èi víi m«i tr­êng sinh th¸i, h­íng gi¶i quyÕtvµ ®iÒu kiÖn cung cÊp trang thiÕt bÞ, chuyÓn giao c«ng nghÖ... T¸c ®éng ®èi víi m«i tr­êng vµ gi¶i ph¸p xö lý: Kh¶ n¨ng g©y « nhiÔm hay lµm biÕn ®æi m«i tr­êng do ho¹t ®éng ®Çu t­ g©y nªn vµ hËu qu¶ cña nã. C¸c gi¶i ph¸p ch«ng « nhiÔm, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, xö lý chÊt th¶i. X©y dùng vµ tæ chøc thi c«ng : X©y dùng tiªu chuÈn c«ng tr×nh x©y dùng, ph­¬ng ¸n kÕt cÊu, h¹ng môc c«ng tr×nh, yªu cÇu kü thuËt, gi¶i ph¸p phßng ch¸y, ch÷a ch¸y, h×nh thøc thi c«ng. Tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vµ bè trÝ lao ®éng: Tæ chøc qu¶n lý c¸c bé phËn s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, c¸c bé phËn lao ®éng trùc tiÕp, lao ®éng gi¸n tiÕp, bé phËn qu¶n trÞ ®iÒu hµnh. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ tµi chÝnh: Nguån vèn vµ c¸c ®iÒu kiÖn t¹o nguån vèn, t«ng møc vèn ®Çu t­ chia ra c¸c chi phÝ ®Çu t­ cè ®Þnh, th­êng xuyªn, c¸c kh¶ n¨ng h×nh thøc huy ®éng vèn, ­íc tÝnh chi phÝ s¸n xuÊt, dù trï doanh thu, lç l·i, kh¶ n¨ng hoµ vèn, kh¶ n¨ng tr¶ nî, ph©n tÝch c¸c lîi Ých vÒ mÆt x· héi- m«i tr­êng. Tæ chøc thùc hiÖn- kÕt luËn- kiÕn nghÞ vÒ chÝnh s¸ch, c¸c chÕ ®é ­u ®·i. II. ThÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ : 2.1. Kh¸i niÖm : Dù ¸n ®Çu t­ cã thÓ ®­îc xem xÐt d­íi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau, nh­ng d­íi con m¾t cña c¸c nhµ ng©n hµng, ng­êi sÏ bá vèn ®Çu t­, th× khÝa c¹nh lîi nhuËn vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kh¶ n¨ng hoµn vèn lu«n lµ nh÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu. §Ó ®¸nh gi¸ c¸c khÝa c¹nh nµy, ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh mét lo¹t c¸c ho¹t ®éng mµ ta gäi lµ thÈm ®Þnh, nh»m môc ®Ých cuèi cïng lµ tr¶ lêi cho c©u hái “Cã nªn cho vay hay kh«ng?”. C¸c ho¹t ®éng thÈm ®Þnh vÒ c¬ b¶n lµ gièng nhau gi÷a c¸c ng©n hµng. Nh×n chung, chóng bao gåm viÖc thu thËp th«ng tin cã ý nghÜa ®èi víi viÖc ®¸nh gi¸ tÝn dông, ph©n tÝch c¸c th«ng tin thu thËp ®­îc ®Ó trî gióp quyÕt ®Þnh tÝn dông, l­u tr÷ c¸c th«ng tin xö lý ®Ó sö dông trong t­¬ng lai. VËy: “ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ viÖc xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan cã c¬ së c¸c néi dung c¬ b¶n ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, tõ ®ã ra quyÕt ®Þnh vÒ ®Çu t­ vµ cho phÐp ®Çu t­. KÕt qu¶ cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ ph¶i ®­a ra kÕt luËn vÒ tÝnh kh¶ thi hay kh«ng cña dù ¸n vµ nh÷ng kÕt luËn nµy ph¶i cô thÓ, chÝnh x¸c vµ ®óng ®¾n. “ 2.2. Môc ®Ých, ý nghÜa, yªu cÇu cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ : a. Môc ®Ých: V× nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau, nªn dù ¸n ®Çu t­ ®­îc thÈm ®Þnh bëi nhiÒu c¬ quan, ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n. §èi víi c¬ quan thÈm ®Þnh Nhµ n­íc, môc ®Ých cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ nh»m xem xÐt lîi Ých kinh tÕ -x· héi mµ dù ¸n ®em l¹i cã phï hîp víi môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña vïng hay cña ®Êt n­íc hay kh«ng vµ th«ng qua ®ã, ®­a ra nh÷ng kÕt luËn vÒ sù chÊp nhËn hay b¸c bá dù ¸n ®Ò nghÞ. §èi víi c¸c ®Þnh chÕ tæ chøc quèc gia hay quèc tÕ, ngoµi viÖc xem xÐt kh¶ n¨ng sinh lêi cho bªn ®Çu t­ vµ sù ®ãng gãp cña dù ¸n ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n, viÖc thÈm ®Þnh cßn nh»m xem xÐt h­íng ph¸t triÓn l©u dµi, æn ®Þnh cña dù ¸n mµ ®Þnh h­íng tµi trî hay cho vay vèn. b. ý nghÜa cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­: ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ gióp cho chñ ®Çu t­ lùa chän ®­îc ph­¬ng ¸n ®Çu t­ tèt nhÊt. Khi nhµ kinh doanh ph¸t hiÖn ra c¬ héi ®Çu t­ vµ muèn bá vèn ®Çu t­ vµo mét lÜnh vùc nµo ®ã, viÖc ®Çu tiªn hä ph¶i lµm lµ thu thËp, xö lý th«ng tin, x¸c ®Þnh mäi ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng, trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh nhiÒu ph­¬ng ¸n. §Ó chän ®­îc ph­¬ng ¸n tèt nh©t mang tÝnh kh¶ thi cao, c¸c dù ¸n ph¶i ®­îc thÈm ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan, trung thùc, chÝnh x¸c, tõ ®ã so s¸nh vµ chän lùa c¸c ph­¬ng ¸n sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ gióp c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc ®¸nh gi¸ ®­îc tÝnh phï hîp cña dù ¸n ®èi víi quy ho¹ch ph¸t triÓn chung cña ngµnh, cña ®Þa ph­¬ng, cña vïng hay cña c¶ n­íc. Th«ng qua kÕt qu¶ c¸c b¸o c¸o thÈm ®Þnh, c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc xem xÐt ë tÇm vÜ m«: lîi Ých kinh tÕ do dù ¸n mang l¹i, hiÖu qu¶ thu hót lao ®éng, gi¶i quyÕt c«ng ¨n, viÖc lµm... X¸c ®Þnh môc tiªu cña dù ¸n vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn chung cña vïng, cña ngµnh. Tõ ®ã ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch thÝch hîp. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ gióp c¸c nhµ tµi chÝnh ra quyªt ®Þnh ®óng ®¾n, chÝnh x¸c vÒ viÖc cho vay hay tµi trî dù ¸n ®Çu t­. BÊt kú mét tæ chøc tÝn dông nµo khi thùc hiÖn cho vay, tµi trî cho c¸c dù ¸n ®Òu ph¶i xem xÐt tíi c¸c yÕu tè: cho vay dù ¸n nµo? cho vay víi khèi l­îng bao nhiªu? víi l·i suÊt ra sao? Kh¶ n¨ng thu håi nî, c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tr¸nh rñi ro... thÈm ®Þnh dù ¸n cã cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c th× c¸c c©u tr¶ lêi cho c¸c vÊn ®Ò trªn míi ®­îc tho¶ ®¸ng vµ gióp ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ®óng ®¾n. c. Yªu cÇu cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ : C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ ph¶i b¸m s¸t chñ tr­¬ng ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ n­íc, cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng theo tõng thêi kú. Ph¶i dùa trªn chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng; chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, h­íng ®Çu t­, c¬ cÊu ®Çu t­... Ph¶i ®­îc tæ chøc theo mét quy tr×nh chÆt chÏ, khoa häc vµ linh ®éng KÕt qu¶ thÈm ®Þnh ph¶i toµn diÖn, chÝnh x¸c, kh¸ch quan vµ kÞp thêi. 2.3. Quy tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ : 2.3.1.Nh÷ng nguån th«ng tin ®Ó thÈm ®Þnh: Mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh lµ thu thËp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng vµ dù ¸n vay vèn. ChÊt l­îng th«ng tin thu thËp ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ vµ kÕt luËn sau nµy. C¸n bé thÈm ®Þnh cã thÓ thu thËp th«ng tin qua c¸c nguån sau: Pháng vÊn ng­êi xin vay: Qua pháng vÊn ng­êi xin vay, c¸n bé tÝn dông sÏ biÕt ®­îc lý do vay vµ yªu cÇu xin vay cã ®¸p øng ®­îc chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng kh«ng. Nh÷ng th«ng tin ban ®Çu vÒ lÞch sö ph¸t triÓn cña ngµnh nghÒ kinh doanh, kiÕn thøc, kinh nghiÖm cña ®éi ngò c¸n bé chñ chèt, b¶n chÊt cña s¶n phÈm dù ¸n, nguån nguyªn liÖu, ­u thÕ c¹nh tranh, kh¶ n¨ng thÞ tr­êng v.v., còng cã thÓ thu thËp ®­îc. Ngoµi ra, cã thÓ phÇn nµo t×m hiÓu tÝnh thËt thµ, ý muèn tr¶ nî cña ng­êi vay. Tõ ®ã Ng©n hµng sÏ xem xÐt cã cÇn thiÕt vËt b¶o ®¶m kh«ng. Tãm l¹i, pháng vÊn ng­êi xin vay sÏ cung cÊp cho c¸n bé tÝn dông nh÷ng th«ng tin cã tÝnh chÊt ph¸c th¶o, kiÓm tra vÒ ng­êi vay vèn vµ dù ¸n vay vèn. Sæ s¸ch cña ng©n hµng: Nh÷ng th«ng tin l­u tr÷ qua sæ s¸ch ng©n hµng cã thÓ cung cÊp th«ng tin tÝn dông, nÕu ng­êi vay ®· tõng cã quan hÖ víi ng©n hµng. Nh÷ng sè liÖu vÒ viÖc chi tr¶ c¸c kho¶n vay tr­íc ®©y, sè d­ tµi kho¶n tiÕt kiÖm, sè d­ tµi kho¶n tiÒn göi... cã thÓ cho biÕt t×nh h×nh tµi chÝnh hay triÓn väng kinh doanh cña hä. Ngay c¶ c¸c kh¸ch hµng ch­a tõng quan hÖ víi ng©n hµng, hå s¬ tËp trung còng cho biÕt mét sè th«ng tin nµo ®ã. §iÒu tra n¬i ho¹t ®éng kinh doanh cña ng­êi ®i vay: C¸c doanh nghiÖp xin vay ph¶i cho phÐp nh©n viªn tÝn dông tham quan n¬i kinh doanh cña hä. Th«ng qua viÖc nµy, nh©n viªn tÝn dông cã thÓ biÕt ®­îc mét sè th«ng tin vÒ møc ®é ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, vÒ tr×nh ®é qu¶n lý tæ chøc nh©n sù. Doanh nghiÖp ®ang ph¸t ®¹t hay ®×nh trÖ, t×nh h×nh hµng tån kho, t×nh tr¹ng thiÕt bÞ s¶n xuÊt, vËt thÕ chÊp... lµ nh÷ng th«ng tin ph¶n ¸nh kh¸ s¸t thùc thùc tr¹ng doanh nghiÖp vµ t­¬ng lai dù ¸n xin vay mµ mét c¸n bé tÝn dông cã n¨ng lùc ph¶i thu thËp ®­îc. Tuy vËy, cÇn l­u ý r»ng rÊt cè thÓ nh÷ng th«ng tin ®ã kh«ng chÝnh x¸c do doanh nghiÖp cè t×nh “t« vÏ” h×nh ¶nh cña m×nh tr­íc khi nh©n viªn tÝn dông ®Õn ®iÒu tra. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh: Trong hå s¬ xin vay vèn, bÊt kú ng­êi xin vay nµo còng ph¶i cung cÊp cho ng©n hµng c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, ®Æc biÖt lµ nh÷ng dù ¸n cã sè l­îng xin vay lín, thêi gian dµi. Ngay c¶ nh÷ng dù ¸n nhá, ng­êi xin vay vÉn ph¶i cung cÊp sè liÖu vÒ tµi s¶n, nh÷ng kho¶n nî, vèn tù cã... vµ c¸c th«ng tin kh¸c ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh cña hä. Râ rµng lµ c¸c th«ng tin thu ®­îc tõ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh lµ v« cïng quan träng trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh. Tuy vËy, còng cÇn ph¶i thÊy lµ, nh÷ng th«ng tin ®ã ph¶n ¸nh c¸c kÕt qu¶ cña qu¸ khø vµ cã thÓ nãi lªn ®iÒu g× ®ã trong xu thÕ t­¬ng lai nh­ng kh«ng hoµn toµn quyÕt ®Þnh t­¬ng lai. V× thÕ, khi sö dông nh÷ng th«ng tin nµy, kh«ng ®­îc coi lµ c¨n cø duy nhÊt ®Ó ra quyÕt ®Þnh tÝn dông. Mét sè nguån th«ng tin kh¸c: ¥ mét sè n­íc ph¸t triÓn, cã c¸c tæ chøc chuyªn thu thËp vµ b¸n th«ng tin vÒ c¸c doanh nghiÖp, hoÆc cã c¸c c¬ quan ®­îc quyÒn qu¶n lý vµ cung cÊp miÔn phÝ th«ng tin. ë n­íc ta, cã Trung t©m Th«ng tin TÝn dông cña Ng©n hµng Nhµ n­íc(CIC). §©y lµ mét trong nh÷ng nguån mµ ng©n hµng cÇn khai th¸c ®Ó phôc vô dù ¸n. Khi ®¸nh gi¸ mét dù ¸n, c¸n bé tÝn dông cßn cÇn ph¶i t×m hiÓu vÒ thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp tham gia, nguån nguyªn vËt liÖu sö dông, m¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm... Ngoµi ra, c¸n bé tÝn dông cßn ph¶i thu thËp c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ, møc ®é æn ®Þnh x· héi... Nh÷ng th«ng tin nµy cã thÓ ®­îc khai th¸c tõ nhiÒu nguån, nh­ng viÖc xö lý th«ng tin ®ã kh«ng ph¶i ®¬n gi¶n, nã yªu cÇu ng­êi thÈm ®Þnh phaØ “trë thµnh” nhµ nghiªn cøu thÞ tr­êng, nhµ dù ®o¸n kinh tÕ. V× vËy cã thÓ thÊy, c«ng viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn lµ hÕt søc khã kh¨n, phøc t¹p. Tãm l¹i, thu thËp th«ng tin lµ mét phÇn quan träng trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh tÝn dông. V× thÕ, c¸c ng©n hµng lu«n ph¶i lµm tèt viÖc lùa chän nguån th«ng tin. Tuú vµo tÝnh chÊt cña doanh nghiÖp vay vèn, dù ¸n vay vèn lín hay nhá, h×nh thøc kinh doanh, lo¹i s¶n phÈm dù ®Þnh kinh doanh còng nh­ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña nã mµ tiÕn hµnh lùa chän nguån th«ng tin phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ chi phÝ tµi chÝnh bá ra. 2.3.2. Néi dung quy tr×nh thÈm ®Þnh: ThÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ bao giê còng gåm hai c«ng viÖc chÝnh lµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh tµi chÝnh, uy tÝn cña doanh nghiÖp vay vèn vµ ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ cña dù ¸n dùa trªn quan ®iÓm cña ng©n hµng. C¸n bé thÈm ®Þnh sÏ kh«ng lµm l¹i viÖc tÝnh to¸n sè liÖu cña ng­êi xin vay mµ ®i s©u vµo t×m hiÓu c¸c th«ng tin ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp, kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, lµnh m¹nh cña sè liÖu, ®¸nh gi¸ chóng theo nh÷ng tiªu thøc qui ®Þnh. ViÖc nµy cã thÓ tiÕn hµnh dùa trªn h×nh thøc ®Æt c©u hái víi nh÷ng ®iÓm nghi vÊn nh»m yªu cÇu sù gi¶i tr×nh thªm ë phÝa ng­êi vay. Trªn c¬ së c¸c cuéc th¶o luËn Êy mµ ®i ®Õn kÕt luËn cuèi cïng. 2.3.2.1. ThÈm ®Þnh doanh nghiÖp vay vèn: a. ThÈm ®Þnh mét sè yÕu tè mang tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh: §¸nh gi¸ n¨ng lùc ph¸p lý cña doanh nghiÖp xin vay. C¸n bé tÝn dông ph¶i n¾m râ h×nh thøc doanh nghiÖp, t­ c¸ch ph¸p lý, nghµnh nghÒ ®¨ng ký kinh doanh, trô së, n¬i giao dÞch, nh÷ng c¸ nh©n ®¹i diÖn hay chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cho doanh nghiÖp. Qua ®iÒu tra n¨ng lùc ph¸p lý, c¸n bé tÝn dông sÏ biÕt ®­îc ®Çu t­ vµo nghµnh nghÒ nµo ®­îc cho phÐp, tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña doanh nghiÖp víi c¸c kho¶n nî nh­ thÕ nµo. Khi xem xÐt cho vay, c¸n bé tÝn dông còng nªn n¾m v÷ng c¸c ®iÒu luËt ®Ó kh¼ng ®Þnh ®­îc ng­êi nµo cã quyÒn thay mÆt cho doanh nghiÖp vay. Uy tÝn cña doanh nghiÖp vay vèn. Kh¸i niÖm uy tÝn cã liªn quan tíi ho¹t ®éng cÊp tÝn dông, kh«ng chØ hµm ý uy tÝn vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm hay sù t«n träng c¸c hîp ®ång cña doanh nghiÖp, tÝnh s½n lßng tr¶ nî mµ cßn mang ý nghÜa ph¶n ¸nh tÝnh kiªn quyÕt thùc hiÖn tèt tÊt c¶ c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång giao ­íc. Uy tÝn quan träng nhÊt trong tÝn dông chÝnh lµ tÝnh thËt thµ vµ liªm chÝnh cña ng­êi xin vay. Râ rµng hå s¬ qu¸ khø cña ng­êi xin vay trong viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång lµ t­ liÖu quan träng ®¸nh gi¸ uy tÝn cña hä. Tuy nhiªn cÇn ph¶i thÊy r»ng uy tÝn ®­îc ®¸nh gi¸ th­êng trªn c¬ së ph¸n ®o¸n chø kh«ng thÓ hiÖn trªn c¬ së c¸c th«ng tin sè liÖu ®Çy ®ñ vµ ngay c¶ c¸c sè liÖu Êy còng chØ lµ h×nh ¶nh cña qu¸ khø chø kh«ng ph¶i hoµn toµn ¶nh h­ëng tíi t­¬ng lai. §iÒu ®ã nãi lªn r»ng quyÕt ®Þnh tÝn dông ph¶i dùa trªn kÕt qu¶ tæng hîp tõ nhiÒu mÆt chø kh«ng chØ ®¸nh gi¸ phiÕn diÖn mét khÝa c¹nh nµo ®ã §¸nh gi¸ n¨ng lùc qu¶n lý. PhÇn lín tiÒn hoµn tr¶ c¸c kho¶n vay ®Òu ®­îc lÊy tõ lîi nhuËn. ViÖc t¹o ra lîi nhuËn ®èi víi mét doanh nghiÖp l¹i tuú thuéc vµo tÊt c¶ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng tíi l­îng hµng b¸n, gi¸ b¸n, gi¸ thµnh vµ chi phÝ. Trong c¸c yÕu tè nµy, ng­êi ta th­êng coi träng chÊt l­îng qu¶n lý, nhiÒu ng­êi coi nã lµ yÕu tè chÝnh ®Ó cÊp tÝn dông hay kh«ng. Khi ®¸nh gi¸ yÕu tè qu¶n lý, th­êng xem xÐt kh¶ n¨ng cña ban ®iÒu hµnh trong viÖc thu hót nh©n viªn, nguyªn liÖu vµ quü vèn, t¹o thêi c¬ vµ tËn dông thêi c¬, kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh kÞp thêi kÕ ho¹ch kinh doanh.... §¸nh gi¸ c¸c quyÒn së h÷u tµi s¶n cña doanh nghiÖp. QuyÒn së h÷u tµi s¶n ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng tiªu chuÈn tÝn dông. Thø nhÊt, muèn cã søc c¹nh tranh trªn thi tr­êng, doanh nghiÖp ph¶i cã m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn, ®Þa ®iÓm... ChÝnh c¸c tµi s¶n hay vèn chñ së h÷u lµ mét tiªu chuÈn ®o l­êng søc m¹nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp vµ còng thÓ hiÖn tÝnh thËn träng, tµi th¸o v¸t cña chñ doanh nghiÖp. Thø hai, c¸c quyÒn së h÷u tµi s¶n cã thÓ lµ mét phÇn hay toµn bé vËt thÕ chÊp cho kho¶n vay vµ nh­ vËy, kh¼ng ®Þnh r»ng kho¶n vay sÏ ®­îc hoµn tr¶ nÕu nh­ kh¶ n¨ng kiÕm lêi cña ng­êi vay kh«ng ®ñ ®Ó thu håi. Tuy nhiªn, khi ®¸nh gi¸ c¸c quyÒn së h÷u tµi s¶n víi t­ c¸ch lµ vËt thÕ chÊp, c¸n bé tÝn dông còng ph¶i l­u ý lµ tr¸nh cho vay chØ dùa vµo sù ®Çy ®ñ cña tµi s¶n thÕ chÊp. Mét kho¶n cho vay ®­îc ®¸nh gi¸ lµ thµnh c«ng nÕu nã t¹o ra ®­îc lîi nhuËn cho ng©n hµng vµ sù ph¸t triÓn kinh doanh cho doanh nghiÖp chø kh«ng ph¶i chØ lµ kh¶ n¨ng thu håi ®­îc. H¬n n÷a, trong tr­êng hîp ph¶i sö dông tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thu nî, viÖc ph¸t m¹i chóng th­êng tèn thêi gian, chi phÝ vµ v­íng m¾c nhiÒu thñ tôc ph¸p luËt. ChÝnh v× thÕ, trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh chØ nªn coi tµi s¶n thÕ chÊp lµ mét yÕu tè cÇn tÝnh ®Õn khi quyÕt ®Þnh tÝn dông chø kh«ng ph¶i lµ yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh. §¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ. Cã mét sè yÕu tè ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña ng­êi vay vµ ng­êi cho vay nh­ng l¹i cã thÓ ¶nh h­ëng rÊt lín tíi tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n vay vèn. §ã lµ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ chung nh­ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña mét nghµnh, khuynh h­íng tiªu dïng cña d©n chóng, t×nh h×nh æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi, møc ®é t¨ng tr­ëng hoÆc suy tho¸i kinh tÕ... Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy cã thÓ lµm ph¸ s¶n mét dù ¸n, ¶nh h­ëng tíi n¨ng lùc uy tÝn cña doanh nghiÖp. Do ®ã ®ßi hái c¸n bé thÈm ®Þnh lóc nµy ph¶i “ trë thµnh” nhµ dù b¸o kinh tÕ. Víi nh÷ng mãn cho vay cã kú h¹n cµng dµi th× viÖc dù b¸o kinh tÕ cµng trë nªn quan träng bëi cã nhiÒu kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro tr­íc khi mãn vay ®¸o h¹n. Tuy vËy viÖc ®¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ lµ khã kh¨n ®èi víi c¸n bé thÈm ®Þnh bëi nã ®ßi hái tr×nh ®é rÊt cao ë hä vµ ®iÒu nµy ®«i khi kh«ng mang tÝnh hiÖn thùc. b. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Trong phÇn nµy, dùa trªn sè liÖu thèng kª, c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh quyÕt to¸n cña doanh nghiÖp (Ýt nhÊt lµ 3 n¨m gÇn nhÊt vµ cña c¸c quÝ gÇn ®©y nhÊt ), c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i thùc hiÖn c¸c ph©n tÝch ®Ó ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. VÒ c¬ b¶n, ph¶i xem xÐt ®­îc c¸c mÆt sau: S¶n xuÊt kinh doanh cã æn ®Þnh kh«ng? Lîi nhuËn, ph©n phèi lîi nhuËn ra sao? Doanh thu, doanh sè b¸n, kiÓm so¸t chi phÝ? T×nh h×nh c¬ cÊu vèn vµ sö dông vèn. C¸c chØ tiªu ho¹t ®éng sö dông vèn. Kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ kiÓm so¸t nî vay? Nãi tãm l¹i lµ c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i n¾m ch¾c bøc tranh thùc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. Theo nhiÒu nhµ kinh tÕ ®©y lµ c¬ së, quan träng nhÊt ®Ó quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng. Tuy vËy, kh«ng nªn quan niÖm r»ng khi ®¸nh gi¸ xÊu vÒ tµi chÝnh th× sÏ kh«ng cho vay vµ ng­îc l¹i bëi t×nh h×nh tµi chÝnh trong qu¸ khø ®«i khi bÞ ¶nh h­ëng bëi hoµn c¶nh kinh tÕ kh¸ch quan hay thêi gian ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp (vÝ dô nh­ nh÷ng doanh nghiÖp míi ®i vµo ho¹t ®éng cã thÓ bÞ lç trong mét vµi n¨m ®Çu). ChuÈn mùc ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ chØ tiªu trung b×nh ngµnh. Khi ch­a cã c¸c chØ tiªu trung b×nh ngµnh th× dïng chØ tiªu qui ­íc hoÆc so s¸nh víi nh÷ng doanh nghiÖp cïng lo¹i ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã t×nh h×nh tµi chÝnh v÷ng ch¾c. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n: Nhãm chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp trong viÖc trang tr¶i c¸c mãn nî. Ng­êi ta th­êng sö dông c¸c chØ tiªu sau: HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n HÖ sè thanh to¸n nhanh HÖ sè thanh to¸n tøc thêi Kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cuèi cïng Nhãm chØ tiªu kÕt cÊu tµi chÝnh : Nhãm chØ tiªu nµy ®¸nh gi¸ møc ®é tham gia cña doanh nghiÖp vµo tµi trî cho tµi s¶n cña m×nh, do ®ã chóng còng ph¶n ¸nh møc ®é rñi ro khi ng©n hµng tham gia tµi trî doanh nghiÖp. Th­êng sö dông mét sè chØ tiªu sau: HÖ sè nî HÖ sè tù tµi trî HÖ sè nî dµi h¹n Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng: Nhãm chØ tiªu nµy cho phÐp ta ®¸nh gi¸ møc ®é hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp trong viÖc khai th¸c, sö dông sè vèn ®ang cã. Gåm c¸c chØ tiªu Vßng quay hµng tån kho Kú thu tiÒn b×nh qu©n HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n l­u ®éng Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi: C¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh t«ng hîp kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp trªn c¬ së so s¸nh lîi nhuËn víi nhiÒu chØ tiªu kh¸c nh­ doanh thu, tµi s¶n, vèn chñ së h÷u... Doanh lîi tiªu thô s¶n phÈm Doanh lîi vèn tù cã HÖ sè sinh lîi tæng tµi s¶n Trªn ®©y lµ 4 nhãm chØ tiªu tµi chÝnh c¬ b¶n ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp vay vèn. Th«ng qua c«ng viÖc nµy, ng©n hµng sÏ hiÓu ®­îc toµn c¶nh vÒ khÝa c¹nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, tõ ®ã cã mét trong nh÷ng c¬ së quan träng ®Ó ra quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng. 2.3.2.2. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ : a. KiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lÖ, hîp ph¸p cña hå s¬ dù ¸n: Giai ®o¹n xin xÐt duyÖt vay vèn: Ng©n hµng yªu cÇu doanh nghiÖp ®Ö tr×nh nh÷ng v¨n b¶n, giÊy tê._. liªn quan tíi dù ¸n vµ sù ho¹t ®éng cña nã: §¬n xin vay LuËn chøng kinh tÕ kü thuËt hoÆc ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh Gi¶i tr×nh hiÖu qu¶ kinh tÕ dù ¸n Vay vèn. V¨n b¶n quyÕt ®Þnh ®Çu t­ hoÆc giÊy phÐp ®Çu t­. V¨n b¶n phª duyÖt thiÕt kÕ kü thuËt (víi nh÷ng dù ¸n s¶n xuÊt) C¸c hîp ®ång kinh tÕ ký kÕt gi÷a chñ ®Çu t­ vµ bªn liªn quan. Hîp ®ång giao nhËn thÇu (nÕu cã thiÕt kÕ x©y l¾p) Hîp ®ång nhËp khÈu, giÊy phÐp nhËp khÈu (nÕu dù ¸n cã nhËp khÈu). Hîp ®ång b¶o hiÓm c«ng tr×nh, lÞch tr¶ nî... Tãm l¹i, ng©n hµng yªu cÇu doanh nghiÖp ®Ö tr×nh ®Çy ®ñ c¸c v¨n b¶n giÊy tê liªn quan ®Õn dù ¸n ®Çu t­ nh»m kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lý, hîp lÖ cña nã. b. ThÈm ®Þnh ph­¬ng diÖn thÞ tr­êng: ThÞ tr­êng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh viÖc lùa chän môc tiªu vµ quy m« cña dù ¸n. §èi víi c¶ tr­êng hîp dù ¸n ®· ký ®­îc c¸c hîp ®«ng bao tiªu còng ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng n¬i ng­êi bao tiªu sÏ b¸n s¶n phÈm vµ uy tÝn cña ng­êi bao tiªu trªn thÞ tr­êng. Nghiªn cøu thÞ tr­êng nh»m x¸c ®Þnh thÞ tr­êng cung cÇu s¶n phÈm hoÆc dÞch vô cña dù ¸n hiÖn t¹i, tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng nµy trong t­¬ng lai, c¸c yÕu tè kinh tÕ vµ phi kinh tÕ t¸c ®éng ®Õn nhu cÇu cña s¶n phÈm hay dÞch vô, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm so víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i cã s½n vµ c¸c s¶n phÈm cã thÓ ra ®êi sau nµy. c. ThÈm ®Þnh ph­¬ng diÖn kü thuËt: Nghiªn cøu kü thuËt lµ tiÒn ®Ò cho viÖc tiÕn hµnh ph©n tÝch kinh tÕ tµi chÝnh c¸c dù ¸n ®Çu t­. C¸c dù ¸n ®Çu t­ kh«ng kh¶ thi vÒ mÆt kü thuËt ph¶i ®­îc b¸c bá ®Ó tr¸nh nh÷ng tæn thÊt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­ vµ vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t­ sau nµy. d. ThÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng diÖn tæ chøc vµ qu¶n lý dù ¸n : M« h×nh tæ chøc qu¶n lý cña dù ¸n : ®¬n vÞ qu¶n lý dù ¸n lµ mét bªn hay nhiÒu bªn tham gia; quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm vµ sù phèi hîp gi÷a c¸c bªn trong ®iÒu hµnh dù ¸n. Xem xÐt n¨ng lùc ho¹t ®éng, uy tÝn c¸c ®¬n vÞ tham gia thiÕt kÕ, thi c«ng, cung øng thiÕt bÞ ®Ó ®¶m b¶o dù ¸n ®­îc thùc hiÖn ®óng tiÕn ®é dù kiÕn. ThÈm ®Þnh kh¶ n¨ng chuyªn m«n, kinh nghiÖm qu¶n lý cña ®¬n vÞ ®iÒu hµnh dù ¸n. e. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh cña dù ¸n : §èi víi ng©n hµng, mét dù ¸n thµnh c«ng chØ khi nã t¹o ra ®­îc lîi nhuËn vµ ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî. ViÖc tµi trî cho mét dù ¸n vay vèn chÝnh lµ mét ho¹t ®éng tÝn dông, mµ tiªu chÝ an toµn cho mét kho¶n tÝn dônglµ nã ®­îc hoµn tr¶ tõ chÝnh lîi nhuËn vµ khÊu hao cña dù ¸n nã tµi trî. V× thÕ, ®¸nh gi¸ khÝa c¹nh tµi chÝnh ®­îc xem lµ yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh nhÊt tíi viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cña ng©n hµng. Nh÷ng ®¸nh gi¸ vÒ thÞ tr­êng, kü thuËt, tæ chøc qu¶n lý lµ tiÒn ®Ò vµ hç trî cho thÈm ®Þnh tµi chÝnh. thÈm ®Þnh viÖc tÝnh to¸n tæng møc vèn ®Çu t­ ban ®Çu: Víi nh÷ng dù ¸n trung vµ dµi h¹n, th­êng cã liªn quan tíi x©y dùng hoÆc mua s¾m thiÕt bÞ. Do ®ã, cã thÓ chia vèn ®Çu t­ ban ®Çu thµnh 3 lo¹i: vèn ®Çu t­ x©y l¾p, vèn ®Çu t­ thiÕt bÞ, vèn kiÕn thiÕt c¬ b¶n kh¸c: Vèn x©y dùng c¬ b¶n: ­íc tÝnh trªn c¬ së khèi l­îng c«ng viÖc x©y l¾p vµ gi¸ x©y l¾p tæng hîp. Néi dung kiÓm tra sÏ tËp trung vµo xem xÐt nhu cÇu x©y dùng c¬ b¶n cã phï hîp víi quy m« dù ¸n kh«ng, dùa trªn kinh nghiÖm hoÆc tham kh¶o tõ nh÷ng dù ¸n t­¬ng tù. §iÒu nµy ®Ó ®¶m b¶o r»ng vèn cho vay chØ ®­îc dïng vµo b¶n th©n dù ¸n hoÆc chñ doanh nghiÖp kh«ng cè t×nh gi¶m vèn ®Çu t­ ban ®Çu nh»m t¨ng thªm tÝnh kh¶ thi cho dù ¸n. Vèn mua s¾m thiÕt bÞ: c¨n cø vµo danh môc thiÕt bÞ, kiÓm tra gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ kÌm theo nh­ vËn chuyÓn, b¶o qu¶n theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc ®Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c sè vèn bá ra. Víi nh÷ng thiÕt bÞ cã kÌm theo viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ th× ph¶i tÝnh c¶ nh÷ng chi phÝ nh­ chuyÓn giao, mua bÝ quyÕt kü thuËt, ®µo t¹o huÊn luyÖn, thuª l¾p ®Æt, vËn hµnh ch¹y thö... Vèn kiÕn thiÕt c¬ b¶n kh¸c: c¸c kho¶n môc chi phÝ ®­îc tÝnh vµo vèn ®Çu t­ ban ®Çu theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc. ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c vèn ®Çu t­ ban ®Çu sÏ mang l¹i hai lîi Ých: thø nhÊt lµ gióp ng©n hµng phßng ngõa doanh nghiÖp lîi dông vèn ng©n hµng vµo dù ¸n kh¸c (khai th¸c qu¸ cao vèn ®Çu t­ ban ®Çu) hay cè ý t¹o tÝnh lîi nhuËn cña dù ¸n (khai gi¶m). Thø hai, nã cho phÐp ng©n hµng kiÓm tra ®­îc kÕ ho¹ch khÊu hao trang thiÕt bÞ v× ®IÒu nµy liªn quan tíi lîi nhuËn thùc cña dù ¸n vµ kÕ ho¹ch vµ nguån thanh to¸n nî. Ngoµi 3 lo¹i trªn, cßn cã mét sè chi phÝ ®Çu t­ cÇn kiÓm tra x¸c ®Þnh gåm nhu cÇu vèn l­u ®éng ban ®Çu (®èi víi dù ¸n x©y dùng míi), nhu cÇu vèn l­u ®éng bæ sung (®èi víi dù ¸n më réng bæ sung thiÕt bÞ) ®Ó sau khi dù ¸n ®­îc x©y dùng xong cã thÓ ho¹t ®éng b×nh th­êng, chi phÝ thµnh lËp, chi phÝ tr¶ l·i vay Ng©n hµng trong thêi gian thi c«ng cña c¸c dù ¸n ®Çu t­. ThÈm ®Þnh c¬ cÊu vèn vµ nguån vèn: C¬ cÊu vèn ë ®©y ®­îc hiÓu lµ viÖc ph©n bæ vèn ®Çu t­ vµo c¸c ho¹t ®éng x©y dùng, mua s¾m trang thiÕt bÞ, dù tr÷... vµ chi cho ho¹t ®éng s¶n xÊt kinh doanh. VÒ ®iÓm nµy, sÏ kh«ng cã mÉu thèng nhÊt cho tÊt c¶ c¸c nghµnh, nªn c¸n bé thÈm ®Þnh buéc ph¶i dùa vµo kinh nghiÖm, tham kh¶o nh÷ng dù ¸n nh÷ng dù ¸n t­¬ng tù ®· ho¹t ®éng ®Ó kiÓm tra tÝnh hîp lý cña c¬ cÊu vèn. Ngoµi ra, c¨n cø vµo tÝnh chÊt, ph¹m vi ho¹t ®éng cña dù ¸n, tÝnh to¸n chÝnh x¸c c¬ cÊu vèn néi tÖ vµ ngo¹i tÖ nh»m x¸c ®Þnh ®­îc nguån ngo¹i tÖ tµi trî cho dù ¸n, x©y dùng c¬ së quy ®æi phôc vô tÝnh to¸n hiÖu qu¶ ®Çu t­. ThÈm ®Þnh doanh thu vµ lîi nhuËn dù kiÕn. Trong môc nµy, vËn dông c¸c kiÕn thøc vÒ kÕ to¸n vµ ph©n tÝch tµi chÝnh, ng©n hµng ph¶i ®¸nh gi¸ tÝnh chÝnh x¸c, hîp lý cña c¸c con sè mµ doanh nghiÖp ®­a ra: TÝnh doanh thu dù kiÕn: nhËn xÐt trªn c¬ së liªn hÖ víi c¸c ph©n tÝch thÞ tr­êng vµ ph©n tÝch kü thuËt. TÝnh to¸n gi¸ thµnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt. Trªn c¬ së kiÓm tra c¸ch tÝnh vµ ph©n bæ chi phÝ, c¸ch tÝnh doanh thu dù kiÕn, ng©n hµng thùc hiÖn kiÓm tra c¸ch tÝnh lîi nhuËn hµng n¨nm cña dù ¸n. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n : Cã nhiÒu chØ tiªu vµ c¸ch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­: §¸nh gi¸ dù ¸n b»ng gi¸ trÞ hiÖn t¹i: §©y lµ c¸ch ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n dùa trªn c¸c chØ tiªu l·i kÐp vµ gi¸ trÞ kÐp, gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (lîi nhuËn hiÖn t¹i rßng NPV), suÊt doanh lîi néi bé IRR. C¸c chØ tiªu nµy ®­îc tÝnh trªn nguyªn t¾c tiÒn cã gi¸ trÞ thêi gian. L·i kÐp vµ gi¸ trÞ kÐp: L·i kÐp lµ l·i sinh lêi qua c¸c n¨m vµ l·i n¨m tr­íc ®­îc céng gép vµo vènlµm c¬ së tÝnh l·I cho n¨m tiÕp theo. Sè tiÒn nhËn ®­îc ë cuèi mçi n¨m bao gåm tiÒn vèn vµ toµn bé l·i x¸c ®Þnh theo c¸ch tÝnh l·I kÐp ®­îc gäi lµ gÝ trÞ kÐp. C«ng thøc tÝnh: Tn= V(1+I)n Trong ®ã: Tn: gi¸ trÞ kÐp. I: l·i suÊt n¨m. n: sè n¨m ®Çu t­ . V: vèn ®Çu t­ ban ®Çu. ThÈm ®Þnh dù ¸n qua viÖc ®¸nh gi¸ chØ tiªu l·i kÐp vµ gÝa trÞ kÐp cã ý nghÜa thùc tiÔn lín, nã lµ mèc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tèi thiÓu mµ ng­êi ®Çu t­ cÇn ®¹t ®­îc khi bá vèn ®Çu t­. Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng NPV (Net Present Value). ChØ tiªu gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cho ta biÕt quy m« lîi nhuËn thu ®­îc ( ®· ®­îc quy vÒ hiÖn t¹i) sau khi trõ ®i mäi kho¶n chi phÝ vµ hoµn ®ñ vèn. C¬ së ®Ó tÝnh gi¸ trÞ rßng lµ l·i suÊt chiÕt khÊu, nã ®­îc tÝnh trªn ph­¬ng ph¸p gi¸ trÞ b×nh qu©n gia quyÒn cña l·i suÊt vèn huy ®éng vµ tØ lÖ sinh lêi yªu cÇu tèi thiÓu cña vèn chñ së h÷u C«ng thøc tÝnh NPV: NPV = + Trong ®ã: Ct: vèn ®Çu t­ thùc hiÖn n¨m thø t n: thêi gian ho¹t ®éng cña dù ¸n . Rt: kho¶n thu håi rßng n¨m thø t. i: l·i suÊt chiÕt khÊu. Rt bao gåm: l·i rßng + khÊu hao - tr¶ vèn vay. Riªng n¨m cuèi Rt cßn gåm: thu håi vèn l­u ®éng rßng + thu nhËp rßng tõ thanh lý tµi s¶n cña dù ¸n. Nh­ vËy, tõ c«ng thøc tÝnh NPV ta thÊy: NPV >0: dù ¸n cã lêi NPV =0: dù ¸n hoµ vèn. NPV <0: dù ¸n bÞ lç. NPV cµng lín, dù ¸n cµng cã l·i, vµ nÕu cã c¸c dù ¸n lo¹i trõ th× chän dù ¸n cã NPV lín h¬n. §Ó t¨ng thªm hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ cña ph­¬ng ph¸p nµy, ng­êi ta kÕt hîp thªm víi tØ lÖ gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng(NPVR). C«ng thøc tÝnh: NPV åV NPVR = åV: Tæng vèn ®Çu t­ ®· quy vÒ thêi diÓm b¾t ®Çu ®Çu t­. TØ lÖ nµy nãi lªn mét ®ång vèn bá ra hiÖn t¹i th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn hiÖn t¹i. TØ suÊt thu håi néi bé IRR( Internal Rate of Return). TØ suÊt thu håi néi bé lµ tØ lÖ chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã NPV nhËn gi¸ trÞ 0. ViÖc sö dông IRR lµ ®Ó x¸c ®Þnh tØ lÖ l·i suÊt chiÕt khÊu tèi ®a mµ dù ¸n cã thÓ chÞu ®ùng ®­îc ®Ó b¶o ®¶m thu håi vèn ®Çu t­. Tõ ®ã mµ quyÕt ®Þnh xem l·i suÊt vèn vay cña dù ¸n lµ phï hîp ch­a. Khi tÝnh IRR, ng­êi ta hay dïng ph­¬ng ph¸p néi suy theo c¸c b­íc nh­ sau: Chän l·i suÊt chiÕt khÊu tuú ý ®Ó tÝnh NPV sao cho NPV >0. T¨ng l·i suÊt chiÕt khÊu cho ®Õn khi ®¹t NPV >0 vµ tiÕn gÇn ®Õn 0. ë ®ã ta ®­îc i1 vµ NPV1.. TiÕp tôc t¨ng l·i suÊt chiÕt khÊu cho ®Õn khi NPV <0 vµ gÇn 0. ë ®ã ta ®­îc i2 vµ NPV2. §Ó t¨ng ®é chÝnh x¸c, NPV1 vµ NPV2 nªn tiÕn s¸t tíi 0. TÝnh IRR theo c«ng thøc: IRR = i1 + (i2- i1) IRR lµ chØ tiªu ®­îc sö dông rÊt réng r·i trªn thÕ giíi. Tiªu chuÈn lùa chän dù ¸n theo ph­¬ng ph¸p nµy lµ IRR lín h¬n tØ lÖ chiÕt khÊu. NÕu lµ c¸c dù ¸n lo¹i trõ th× dù ¸n nµo cã suÊt thu håi néi bé tèi ®a sÏ ®­îc lùa chän. Tuy vËy, nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ dùa trªn gi¶ ®Þnh c¸c kho¶n thu nhËp ®­îc t¸i ®Çu t­ t¹i tØ lÖ IRR mµ kh«ng ph¶i tØ lÖ chi phÝ vèn b×nh qu©n ( tØ lÖ chiÕt khÊu). Vµ víi nh÷ng dù ¸n cã cÊu tróc dßng tiÒn biÕn ®æi phøc t¹p th× cã thÓ cã nhiÒu gi¸ trÞ IRR. Khi sö dông IRR, nªn cã sù kÕt hîp víi NPV vµ NPVR. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh: Ph©n tÝch ®IÓm hoµ vèn: §iÓm hoµ vèn lµ ®iÓm mµ t¹i ®ã doanh thu b»ng chi phÝ bá ra. ViÖc ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn chÝnh lµ ph©n tÝch mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a chi phÝ bÊt biÕn, chi phÝ kh¶ biÕn vµ lîi nhuËn. Ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn nh»m chØ ra møc s¶n xuÊt hoÆc doanh thu thÊp nhÊt mµ t¹i ®ã dù ¸n cã thÓ vËn hµnh mµ kh«ng g©y nguy hiÓm tíi kh¶ n¨ng tån t¹i vÒ mÆt tµi chÝnh cña nã. Ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn cßn gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ møc gi¸ c¶ mµ dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. Khi ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn, th­êng tÝnh cho mét n¨m tÝnh trong n¨m dù ¸n ho¹t ®éng b×nh th­êng. §iÓm hoµ vèn lý thuyÕt: § D- B §LT = Trong ®ã: D :tæng doanh thu dù kiÕn n¨m. B :tæng biÕn phÝ. § :tæng ®Þnh phÝ. S¶n l­îng t¹i ®iÓm hoµ vèn q: § Gi¸ b¸n 1 ®¬n vÞ SP- Chi phÝ biÕn ®æi 1 ®¬n vÞ SP q = C¸c chØ tiªu §LT, q cµng nhá th× dù ¸n cµng kh¶ thi. ë ®©y kh«ng cã tiªu chuÈn chÝnh thøc mµ th­êng dùa vµo kinh nghiÖm cña c¸n bé thÈm ®Þnh hoÆc so s¸nh víi c¸c dù ¸n kh¸c ®Ó ®­a ra nhËn xÐt. Ngoµi viÖc sö dông ®iÓm hoµ vèn lý thuyÕt, ng­êi ta cßn sö dông ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî vµ ®iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ: §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ: §TT §TT = D- B §- KHCB Trong ®ã, KHCB: khÊu hao c¬ b¶n n¨m §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ lu«n nhá h¬n ®iÓm hoµ vèn lý thuyÕt. §iÓm hoµ vèn tr¶ nî: §TN = §- KHCB + Nî gèc + ThuÕ lîi tøc D- B §TN Ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî nh»m môc ®Ých: ng©n hµng biÕt ®­îc t¹i møc s¶n l­îng hay doanh thu nµo trë ®i th× doanh nghiÖp cã ®ñ tiÒn thu ®­îc tõ dù ¸n ®Ó tr¶ nî vay vµ nép thuÕ. Nãi chung c¶ 3 ®iÓm §LT, §TT, §LT cµng thÊp th× dù ¸n cµng hiÖu qu¶ vµ ®é rñi ro cµng thÊp. Ph©n tÝch kÕ ho¹ch tr¶ nî: Nh­ ë phÇn trªn ®· nªu, mét dù ¸n ®­îc coi lµ hiÖu qu¶ vµ an toµn khi nã trang tr¶i c¸c kho¶n vay nî tõ lîi nhuËn cña chÝnh dù ¸n t¹o ra. Ngoµi ra, mét nguån kh¸c rÊt quan tränglµ nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n tÝnh tõ b¶n th©n c¸c tµi s¶n h×nh thµnh b»ng vèn ®Çu t­ cña dù ¸n. §©y lµ hai nguån chÝnh ®Ó tr¶ nî, tuy nhiªn nã hoµn toµn kh«ng æn ®Þnh qua c¸c n¨m bëi tuú tõng n¨m mµ doanh nghiÖp cã dßng thu, dßng chi kh¸c nhau. Do vËy c¸n bé tÝn dông tr­íc hÕt ph¶i n¾m râ b¶ng l­u chuyÓn tiÒn tÖ dù kiÕn qua c¸c n¨m cña dù ¸n . C¸c sè liÖu trong b¶ng ph¶i ®­îc dù tÝnh chÝnh x¸c, hîp lý, hîp ph¸p. Trªn c¬ së b¶ng nµy, ng©n hµng biÕt ®­îc cã khi nµo doanh nghiÖp l©m ph¶i t×nh tr¹ng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, møc ®é nghiªm träng cña t×nh huèng nµy ®Ó xem xÐt quýªt ®Þnh cho vay hay kh«ng, hoÆc yªu cÇu doanh nghiÖp ®iÒu chØnh l¹i kÕ ho¹ch ®Çu t­, tiªu thô, dù tr÷... cho hîp lý h¬n. Sau khi xem xÐt kh¶ n¨ng thanh to¸n cña dù ¸n , ng©n hµng tiÕn hµnh xem xÐt kÕ ho¹ch tr¶ nî. Trong ®ã ph¶i chó ý tíi kÕ ho¹ch tr¶ nî tÊt c¶ c¸c chñ nî chø kh«ng chØ riªng ng©n hµng nh»m tr¸nh tr­êng hîp doanh nghiÖp cè t×nh dÊu nî. Qua viÖc ph©n tÝch tØ träng vèn vay cña ng©n hµng trong tæn vèn vay, quyÒn ­u tiªn cña c¸c chñ nî, ng©n hµng ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lý cña sè tiÒn ph©n bæ cho kÕ ho¹ch tr¶ nî ng©n hµng. Trong kÕ ho¹ch tr¶ nî nµy, ng©n hµng sÏ c©n nh¾c xem nã cã phï hîp víi ®Þnh h­íng ho¹t ®éng, phï hîp víi møc ®é rñi ro cña dù ¸n , phï hîp víi kÕ ho¹ch gi¶i ng©n kh«ng, tõ ®ã quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay b¸c bá nã. Ph©n tÝch ®é nh¹y cña dù ¸n : ¥ tÊt c¶ c¸c phÇn trªn, chóng ta tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dùa trªn c¬ së c¸c sè liÖu th«ng tin dù kiÕn. C¸c sè liÖu nµy dï ®· ®­îc kiÓm tra vÒ tÝnh chÝnh x¸c, hîp lý, hîp lÖ nh­ng chóng vÉn chØ lµ c¸c con sè dù kiÕn, dù b¸o. Mµ ®· lµ dù b¸o th× rÊt cã thÓ x¶y ra sai lÖch, nhÊt lµ dù b¸o ë nh÷ng n¨m xa thêi ®iÓm hiÖn t¹i. Sù sai lÖch nµy sÏ ¶nh h­ëng tíi hµng lo¹t kÕt qu¶ thÈm ®Þnh kh¸c. V× thÕ mét bé phËn quan träng trong thÈm ®Þnh dù ¸n lµ ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cã thÓ x¶y ra, vµ sù ®¸nh gi¸ nµy ta gäi lµ ph©n tÝch ®é nh¹y cña dù ¸n . Khi ®¸nh gi¸ møc ®é nh¹y cña c¸c yÕu tè ®Þnh l­îng ng­êi ta th­êng tÝnh ra møc thay ®æi (t­¬ng ®èi) cña chóng lµm cho NPV tiÕn tíi 0. Khi tiÕn hµnh kiÓm tra, cã thÓ tiÕn hµnh theo tõng nh©n tè riªng biÖt hoÆc theo nhãm c¸c yÕu tè. Vµ ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é an toµn cña dù ¸n , ng­êi ta th­êng gi¶ ®Þnh x¶y ra nh÷ng biÕn ®éng xÊu, ¶nh h­ëng bÊt lîi cho dù ¸n (nh­ t¨ng chi phÝ, gi¶m møc tiªu thô... ) Râ rµng viÖc tÝnh ®é nh¹y lµ kh¸ khã kh¨n, nã ®ßi hái sù ®¸nh gi¸ ®é rñi ro tæng hîp bëi thùc tÕ kh«ng thÓ t¸ch rêi tõng yÕu tè. Tuy nhiªn viÖc kÕt hîp l¹i rÊt phøc t¹p cho viÖc tÝnh to¸n. Do vËy, ng­êi ta th­êng chØ kiÓm tra mét sè yÕu tè dÔ biÕn ®éng vµ t­¬ng ®èi quan träng. Khèi l­îng s¶n phÈm tiªu thô trong tr­êng hîp thÞ tr­êng ch­a thÓ x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n. Chi phÝ ®Çu t­ trong tr­êng hîp khèi l­îng ®Çu t­ x©y dùng vµ gi¸ ®Çu t­ ch­a ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ. Chi phÝ s¶n xuÊt trong tr­êng hîp gi¸ c¶ vµ ®iÒu kiÖn cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo th­êng biÕn ®éng. Sau khi ph©n tÝch ®é nh¹y ng­êi ta cã thÓ tÝnh l¹i tÊt c¶ c¸c chØ tiªu ph©n tÝch kh¸c hoÆc chØ tÝnh mét vµi chØ tiªu nµo ®ã. §iÒu nµy phô thuéc vµo ý kiÕn chñ quan vµ kinh nghiÖm cña ng­êi thÈm ®Þnh. Th«ng th­êng ph¶i xem xÐt l¹i c¸c chØ tiªu tØ suÊt néi hoµn, thêi gian thu håi, b¶ng l­u chuyÓn tiÒn tÖ, b¶ng kÕ ho¹ch tr¶ nî... Nãi tãm l¹i, thÈm ®Þnh lµ mét lo¹t c¸c c«ng viÖc bao gåm ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp vay vèn vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n vay vèn nh»m t×m ra c©u tr¶ lêi cho c©u hái duy nhÊt “Ng©n hµng cã nªn cho vay hay kh«ng?”. §©y sÏ lµ c¨n cø ®Ó ng©n hµng tr¶ lêi yªu cÇu vay vèn cña doanh nghiÖp, dï lµ viÖc chÊp nhËn hay tõ chèi. §Ó viÖc thÈm ®Þnh ®¹t kÕt qu¶ cao, ng©n hµng ph¶i ®¸nh gi¸ dùa trªn quan ®iÓm cña ng­êi cho vay, nh×n nhËn vÊn ®Ò mét c¸ch tæng thÓ tõ nhiÒu gãc c¹nh, tr¸nh ¸p dông m¸y mãc c«ng thøc to¸n häc, tr¸nh dïng kÕt qu¶ qu¸ khø ¸p dông cøng nh¾c vµo t­¬ng lai bëi vÊn ®Ò ®ang xem xÐt kh«ng ph¶i lµ nh÷ng con sè, nh÷ng quy luËt to¸n häc chÝnh x¸c mµ nã lµ hiÖn t­îng kinh tÕ x· héi, nã chøa ®ùng nh÷ng ®Æc ®iÓm cña tÝnh t­¬ng ®èi, tÝnh quy luËt vµ tÝnh nh¹y c¶m tr­íc c¸c biÕn ®éng cña c¸c ®iÒu kiÖn bªn ngoµi. Do ®ã, c«ng t¸c thÈm ®Þnh võa yªu cÇu tÝnh khoa häc l¹i võa mang yÕu tè kinh nghiÖm s©u s¾c. III. Ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n cña ng©n hµng 1. Nguån vèn tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n : Nguån vèn tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n ®­îc n»m trong nguån vèn cho vay trung- dµi h¹n cña ng©n hµng, bao gåm c¸c nguån sau: 1.1. Nguån vèn huy ®éng: C«ng t¸c chñ yÕu nhÊt cña bÊt cø mét ng©n hµng th­¬ng m¹i nµo lµ thu thËp tiÒn göi, cßn gäi lµ c«ng t¸c huy ®éng vèn trong x· héi. §ã lµ vèn tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, tiÒn tiÕt kiÖm cña d©n c­, c¸c kho¶n tiÒn tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n vµ cã kú h¹n, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu... Nguån vèn huy ®éng lµ nguån vèn chñ yÕu cña ng©n hµng. Nguån vèn tù cã chØ lµ ®iÓm khëi ®Çu ®Ó tæ chøc ho¹t ®éng, nguån vèn huy ®éng míi lµ nguån vèn chñ yÕu cho c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng. Theo thêi h¹n, nguån vèn huy ®éng ®­îc chia lµm hai lo¹i: Lo¹i kh«ng cã kú h¹n: TiÒn göi c¸c tæ chøc kinh tÕ thùc chÊt lµ mét bé phËn vèn kinh doanh, ng­êi ta göi vµo víi môc ®Ých sö dông linh ho¹t trong c¸c giao dÞch víi kh¸ch hµng. V× vËy, vÒ c¬ b¶n tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ lµ lo¹i kh«ng kú h¹n. §Ó khai th¸c tèt nguån nµy, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt mét c¸ch nhanh chãng, thuËn lîi, tho¶ m·n kÞp thêi c¸c yªu cÇu cña ng­êi göi. MÆt kh¸c, c¸c chi phÝ cña ng©n hµng cho tiÒn göi kh«ng kú h¹n sÏ thÊp h¬n nhiÒu so víi tiÒn göi cã kú h¹n, do ®ã ®Èy m¹nh khai th¸c nguån vèn nµy sÏ tiÕt kiÖm ®­îc nhiÒu chi phÝ kinh doanh vµ lµm t¨ng lîi nhuËn cho ng©n hµng. Tuy nhiªn lo¹i nguån vèn huy ®éng ng¾n h¹n vÒ nguyªn t¾c kh«ng ®­îc sö dông ®Ó cho vay trung vµ dµi h¹n. Lo¹i cã kú h¹n: TiÒn tiÕt kiÖm lµ nh÷ng thu nhËp b»ng tiÒn mÆt vµ tiÒn ®Ó dµnh cña d©n c­ nªn nã phï hîp víi lo¹i tiÒn göi cã kú h¹n. Ng­êi guÎi tiÒn tiÕt kiÖm nh»m môc ®Ých thu lîi tøc, do ®ã ®Ó thu hót nguån nµy c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch l·i suÊt phï hîp, hÊp dÉn. §©y lµ nguån vèn quan träng cña ng©n hµng ®Ó cho vay trung- dµi h¹n. 1.2. Nguån vèn tù cã vµ quü ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn: Vèn tù cã lµ nh÷ng kho¶n vèn vµ quü mµ vÒ mÆt lý thuyÕt ph¶i thuéc quyÒn sö dông mét c¸ch chñ ®éng vµ th­êng xuyªn cña mét ng©n hµng. Vèn ®iÒu lÖ chñ yÕu ®­îc dïng ®Ó mua s¾m ®éng s¶n vµ bÊt ®éng s¶n, ph¸t triÓn kü thuËt nghiÖp vô ng©n hµng, hïn vèn liªn doanh, cho vay vµ mua cæ phÇn c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. C¸c quü ng©n hµng ®­îc trÝch tõ lîi nhuËn rßng (Lîi nhuËn rßng = tæng thu nhËp- tæng chi phÝ- thuÕ) cña ng©n hµng bao gåm: Quü dù tr÷: ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch 5% lîi nhuËn rßng hµng n¨m ®Ó bæ sung vèn ®iÒu lÖ. Quü dù tr÷ ®Æc biÖt trÝch 10% lîi nhuËn rßng cho ®Õn khi b»ng 100% vèn ®IÒu lÖ, dïng dù phßng bï ®¾p rñi ro trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña ng©n hµng nh­ tiÒn bÞ gi¶m gi¸... Quü ph¸t triÓn nghiÖp vô ng©n hµng Quü khen th­ëng Quü phóc lîi. C¸c quü kh«ng h×nh thµnh tõ l¬Þ nhuËn ng©n hµng nh­ quÜ khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh, quü khÊu hao söa ch÷a lín vµ c¸c quü kh¸c theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt tµi chÝnh. Nguån vèn tù cã cña ng©n hµng chiÕm tØ träng kh«ng lín trong tæng nguån vèn cña ng©n hµng, nh­ng nã ®ãng vai trß quan trängv× ®ã lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh kinh doanh, tiÕn hµnh thu hót nguån vèn kh¸c. 1.3. Nguån vèn tiÕp nhËn: Nguån vèn tiÕp nhËn lµ nh÷ng nguån vèn mµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nhËn uû th¸c tõ c¸c tæ chøc tÝn dông trong vµ ngoµi n­íc, tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó cho vay trung, dµi h¹n thuéc kÕ ho¹ch x©y dùng c¬ b¶n tËp trung cña Nhµ n­íc, ®Ó thùc hiÖn nh÷ng ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n cã môc tiªu ®Þnh tr­íc trong s¶n xuÊt, kinh doanh. 1.4. Nguån vèn ®i vay: Vèn huy ®éng tõ viÖc ph¸t hµnh c¸c lo¹i kú phiÕu, tr¸i phiÕu, chøng chØ tiÒn göi cña ng©n hµng... nh»m bæ sung nguån vèn ho¹t ®éng cña ng©n hµng khi vèn tù cã vµ vèn tiÒn göi ch­a ®¸p øng ®ñ yªu cÇu kinh doanh. Vèn vay cña Ng©n hµng Nhµ n­íc, khi Ng©n hµng Nhµ n­íc nhËn cho vay chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu c¸c giÊy tê cã gi¸ cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Vèn vay cña ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ tæ chøc tÝn dông kh¸c th«ng qua thÞ tr­êng tiÒn tÖ ng¾n h¹n. Tai ®©y, c¸c ng©n hµng thiÕu thanh kho¶n sÏ vay cña c¸c ng©n hµng d­ thanh kho¶n, võa gióp cho c¸c ng©n hµng thiÕu thanh kho¶n cã tiÒn mÆt ngay, võa gióp nh÷ng ng©n hµng cã d­ tiÒn cho vay sinh lîi ®èi víi c¸c sè vèn d­ thõa nhÊt thêi. 1.5. Nguån vèn kh¸c: C¸c nguån vèn kh¸c nh­ vèn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ng©n hµng nh­ khi lµm ®¹i lý, dÞch vô thanh to¸n, b¸n chøng phiÕu cã gi¸, lµm trung gian thanh to¸n... 2. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n chÝnh lµ viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ vèn tÝn dông ®Çu t­. 2.1. Quan ®iÓm vÒ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn tÝn dông cña c¸c Ng©n hµng. Theo kh¸i niÖm tæng qu¸t nhÊt th× hiÖu qu¶ lµ mèi quan hÖ so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh víi chi phÝ cÇn thiÕt nh»m ®¹t ®­îc kÕt qu¶ ®ã. Do ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng lµ mét ho¹t ®éng quan träng vµ cã vai trß to lín ®èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ng©n hµng nãi riªng. XuÊt ph¸t tõ vai trß vµ c¬ chÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng th× hiÖu qu¶ tÝn dông ®­îc ®¸nh gi¸ trªn hai quan ®iÓm sau: HiÖu qu¶ tÝn dông cao hay thÊp thÓ hiÖn ë chç tÝn dông ®· lµm g× ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. HiÖu qu¶ tÝn dông cßn ®­îc thÓ hiÖn trùc tiÕp ë lîi nhuËn. Hai quan ®iÓm trªn ®©y cã quan hÖ chÆt chÏ, bæ sung cho nhau kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau. NhÊn m¹nh quan ®iÓm thø nhÊt, coi nhÑ quan ®iÓm thø hai sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng xem ho¹t ®éng tÝn dông ®¬n thuÇn cã tÝnh chÊt phôc vô mµ kh«ng mang tÝnh chÊt kinh doanh. Do ®ã vèn tÝn dông ®­îc sö dông mét c¸ch trµn lan, nguyªn t¾c an toµn vèn, hoµn tr¶ vènbÞ vi ph¹m nghiªm träng, nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông rÊt thÊp. MÆt kh¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp, tÝn dông ng©n hµng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ; ho¹t ®éng tÝn dông bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt kinh tÓ trong ®ã cã quy luËt gi¸ trÞ, nªn kh«ng thÓ bá qua môc ®Ých lîi nhuËn trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. Ng­îc l¹i, nÕu cho r»ng ë ®©u mang l¹i lîi nhuËn, ë ®ã cã sù tham gia cña tÝn dông ng©n hµng th× ®ã lµ quan ®iÓm phiÕn diÖn. Lîi Ých cña ng©n hµng nãi chung vµ cña tÝn dông nãi riªng kh«ng thÓ t¸ch rêi lîi Ých chung cña nÒn kinh tÕ. Mét nÕn kinh tÕ tr× trÖ, kÐm ph¸t triÓn sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng huy ®éng vèn vµ nhu cÇu vay vèn ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh. Ng­îc l¹i, nÕu ng©n hµng ch¹y theo lîi nhuËn tèi ®a ®Ó dÉn ®Õn m¹o hiÓm rñi ro, th× hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng sÏ kh«ng cao, bÊp bªnh. Tãm l¹i, nãi ®Õn hiÖu qu¶ tÝn dông cña ng©n hµng mµ kh«ng g¾n liÒn víi sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ th× hiÖu qu¶ ®ã lµ hiÖu qu¶ côc bé. V× vËy, trong bÊt kú tr­êng hîp nµo, tÝn dông ng©n hµng còng ph¶i gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, phï hîp víi ®Þnh h­íng, môc tiªu cña Nhµ n­íc. TÝn dông ng©n hµng kh«ng thÓ b»ng bÊt cø gi¸ nµo tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh mµ ph¶i c©n nh¾c, tÝnh to¸n kü cµng. Do ®ã hiÖu qu¶ tÝn dông cßn chÝnh lµ lîi nhuËn thu ®­îc tõ nguån vèn tÝn dông bá ra. 2.2. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n : Do vèn ®Çu t­ lín, thu håi vèn chËm, thêi gian ®Çu t­ dµi, cho nªn ®é m¹o hiÓm cao v× tÝnh chÊt kü thuËt cña ho¹t ®éng ®Çu t­ rÊt phøc t¹p, ph¶i chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè bÊt ®Þnh trong t­¬ng lai, kh«ng thÓdù ®o¸n hÕt vµ chÝnh x¸c ®­îc (c¸c yÕu tè vÒ nhu cÇu, gi¸ c¶ ®Çu vµo, ®Çu ra, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, thiªn tai...) V× vËy, dù ¸n ®Çu t­ ph¶i ®­îc thÈm ®Þnh kü cµng, tû mØ vµ khoa häc. Tr­íc khi cÊp tÝn dông ®Çu t­, ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i cè g¾ng dù ®o¸n nh÷ng g× liªn quan ®Õn kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ trong t­¬ng lai, xem xÐt c¸c biÖn ph¸p xö lý khi c¸c yÕu tè bÊt ®Þnh x¶y ra ®Ó ®¶m b¶o thu håi ®ñ vèn vµ cã l·i... ViÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n lµ hÕt søc quan träng, cÇn thiÕt ®èi víi ng©n hµng, còng nh­ chñ ®Çu t­. §èi víi ng©n hµng, viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n ®¶m b¶o cho ng©n hµng ®Çu t­ ®óng ®èi t­îng. Víi viÖc ph©n tÝch vµ thÈm ®Þnh mét c¸ch toµn diÖn, khoa häc vµ nghiªm tóc dù ¸n tr­íc khi cho vay ®· gióp cho ng©n hµng h¹n chÕ ®­îc nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi c¶ vèn vµ l·i. §èi víi chñ ®Çu t­, th«ng qua vèn tÝn dông ®Çu t­ theo dù ¸n cña ng©n hµng, cã thÓ më réng s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c, ®æi míi c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng c­êng sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, ®ång thêi h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, mang l¹i lîi nhuËn cµng cao cho chñ ®Çu t­. Tãm l¹i, xuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng ®Çu t­ ®ßi hái ®Ó tiÕn hµnh c«ng cuéc ®Çu t­ ph¶i cã sù chuÈn bÞ hÕt søc chu ®¸o b¾t ®Çu tõ kh©u so¹n th¶o dù ¸n ®Çu t­ ®Õn viÖc thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­. Cã nh­ vËy dù ¸n míi cã tÝnh thuyÕt phôc vµ kh¶ thi. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ViÖt Nam Kh¸i qu¸t vÒ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam : 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam: Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Vietcombank) ®­îc chÝnh thøc thµnh lËp ngµy 1/4/1963 theo NghÞ ®Þnh 115-CP ngµy 30/12/1962 cña Héi ®ång ChÝnh phñ vµ ®­îc Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ký QuyÕt ®Þnh sè 286-Q§/NH ngµy 21/9/1996 thµnh lËp l¹i theo m« h×nh Tæng C«ng ty Nhµ n­íc quy ®Þnh t¹i quyÕt ®Þnh sè 90-TTg ngµy 7/3/1994 theo uû quyÒn cña Thñ t­íng ChÝnh phñ, nh»m t¨ng c­êng tÝch tô tËp trung chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c kinh doanh ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô Nhµ n­íc giao, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ®¬n vÞ thµnh viªn vµ toµn ngµnh ng©n hµng, ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. Tr­íc n¨m 1990, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng lµ ng©n hµng cña ChÝnh phñ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, qu¶n lý ngo¹i hèi kinh doanh ®èi ngo¹i cña Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ cung øng tÝn dông cho c¸c ngµnh kinh tÕ chñ chèt cña ®Êt n­íc theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ n­íc. Tõ n¨m 1990, thùc hiÖn c¶i tæ hÖ thèng ng©n hµng theo ph¸p lÖnh ng©n hµng, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng míi thùc sù trë thµnh mét ng©n hµng kinh doanh víi sè vèn NSNN ban ®Çu lµ 200 tû ®ång. Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®· tõng b­íc thay ®æi thÝch øng dÇn víi c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ cã nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ th«ng qua viÖc ph¸t ®éng mét nguån vèn lín trong x· héi ®Ó phôc vô môc tiÒu t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ theo ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc. Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®­îc qu¶n lý bëi Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ ®­îc ®iÒu hµnh bëi Tæng Gi¸m ®èc. Héi ®ång Qu¶n trÞ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng theo nhiÖm vô Nhµ n­íc giao. Héi ®ång Qu¶n trÞ lµm viÖc theo chÕ ®é tËp thÓ häp th­êng kú mçi th¸ng mét lÇn ®Ó xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh. Héi ®ång Qu¶n trÞ cã tõ 5 ®Õn 7 thµnh viªn do Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm. 2. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua. Huy ®éng vèn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. Tæng nguån vèn t¨ng tr­ëng m¹nh vµ liªn tôc. §Õn cuèi th¸ng 12-2001 tæng nguån vèn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®¹t 84349 tû qui VN§, t¨ng 17,2% so víi n¨m 2000. Nguån vèn huy ®éng cã kú h¹n t¨ng 6,2%, chiÕm 59,4% trong tæng nguån vèn huy ®éng. Nguån vèn ngo¹i tÖ ph¸t triÓn m¹nh ®¹t 3734,5 triÖu USD t¨ng 43,7% chiÕm tû träng tíi 74,9% trong tæng nguån vèn. Trong m«i tr­êng kinh doanh hiÖn nay, nguån vèn ngo¹i tÖ lín ®ang t¹o lîi thÕ cho Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, tuy nhiªn vÒ l©u dµi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cÇn cã s¸ch l­îc n©ng cao tû träng nguån vèn tû ®ång ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Huy ®éng vèn ®iÒu lÖ cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng. Lµ mét ng©n hµng th­¬ng m¹i nhµ n­íc, vèn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®­îc h×nh thµnh tõ vèn Nhµ n­íc giao (vèn ®iÒu lÖ) vµ vèn tù bæ sung tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i. TÝnh ®Õn 31/12/2001, vèn ®iÒu lÖ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®¹t 1.188.463 triÖu VND, trong ®ã cã 1.096.188 triÖu VND lµ cña Nhµ n­íc giao, cßn l¹i 92.275 triÖu VND lµ tõ quü dù tr÷ bæ sung vèn ®iÒu lÖ. So víi 1.124.637 triÖu VND vèn ®iÒu lÖ n¨m 2000 th× vèn ®iÒu lÖ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng gi¶m ®i 63.824 triÖu VND do ng©n hµng ®· ®Çu t­ vµo mua míi trang thiÕt bÞ, t¨ng c­êng ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho nh©n viªn. Huy ®éng vèn ng¾n, trung vµ dµi h¹n §èi víi ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, nguån vèn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cho sù thµnh ®¹t trong ho¹t ®éng kinh doanh. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· chó träng viÖc æn ®Þnh vµ ngµy cµng t¨ng tr­ëng nguån vèn, coi ®©y lµ nguån ®éng lùc ®Çy søc m¹nh t¹o ®µ cho c¸c môc tiªu chiÕn l­îc cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam . Huy ®éng vèn tõ tiÒn göi ng¾n h¹n vµ cã kú h¹n dµi. Nguån vèn huy ®éng trªn “thÞ tr­êng I” : ThÞ tr­êng I lµ thÞ tr­êng ®èi víi c¸c tæ chøc phi tµi chÝnh vµ c¸c tÇng líp d©n c­. Nguån vèn huy ®éng tõ thÞ tr­êng nµy chiÕm tØ trong b»ng 82,7% trong tæng nguån vèn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. T¹i thêi ®iÓm 31/12/2001 ®¹t 64409 tû quy VND t¨ng 41,0% trong ®ã nguån vèn ngo¹i tÖ ®¹t 2395 triÖu USD t¨ng 38,1%, nguån vèn tiÒn ®ång ®¹t 28317 tû VN§ t¨ng 36,0%. §Æc biÖt nguån vèn cã kú h¹n t¨ng m¹nh (72,6%). ViÖc t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ nguån vèn huy ®éng trªn thÞ tr­êng I cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng trong n¨m 2000 lµ do mét sè nh©n tè sau: Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®· chñ ®éng c¶i thiÖn viÖc huy ®éng vèn b»ng biÖn ph¸p ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng, bæ sung c¸c kú h¹n l·i suÊt kh¸c nhau, linh ho¹t ®iÒu chØnh l·i suÊt, ¸p dông chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cã sè d­ lín. L·i suÊt USD trªn thÞ tr­êng quèc tÕ t¨ng cao kÐo theo viÖc t¨ng l·i suÊt USD ë thÞ tr­êng trong n­íc ®· khuyÕn khÝch d©n c­ göi USD trong khi ®ã Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng l¹i cã thÕ m¹nh trong viÖc huy ®éng nguån vèn nµy. Nguån kiÒu hèi trong n¨m t¨ng m¹nh nhÊt lµ vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m. Nguån vèn huy ®éng tõ thÞ tr­êng II: Lµ thÞ tr­êng trong mèi quan hÖ víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc, Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. §Æc tr­ng cña nguån vèn tõ thÞ tr­êng lµ kh«ng æn ®Þnh c¶ vÒ sè d­ vµ kú h¹n. Trong thêi gian qua, sè d­ cña lo¹i tiÒn göi nµy t¨ng nhanh: Nguån vèn huy ®éng trªn thÞ tr­êng II ®¹t 13827 tû quy VN§ t¨ng gÇn 20% so víi cïng kú n¨m ngo¸i vµ chiÕm tíi 17,7% tæng nguån vèn. Vèn ngo¹i tÖ ®¹t møc 642 triÖu USD t­¬ng ®­¬ng víi 9680 tû VN§ chiÕm 63,74% nguån vèn huy ®éng trªn thÞ tr­êng II. Vèn tiÒn ®ång lµ 5505 tû trong ®ã vay Ng©n hµng Nhµ n­íc 1362,9 tû bao gåm vay t¸i cÊp vèn 583 tû, vèn vay ®Æc biÖt 647,9 tû. B¶ng 1: Vèn huy ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng tõ hai thÞ tr­êng Tû gi¸: 15070 (12/2001), 14501 (12/2000) §¬n vÞ: tû VN§, triÖu USD ThÞ tr­êng 2000 2001 So s¸nh (%) 2001/2000 ThÞ tr­êng I TiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ TiÒn göi cña c¸c c¸ nh©n 24734,6 28413 35527,8 28757,3 143,6 101,2 ThÞ tr­êng 2 TiÒn göi cña ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ Ng©n hµng nhµ n­íc TiÒn göi cña c¸c tæ chøc tÝn dông trong n­íc TiÒn göi cña c¸c tæ chøc tÝn dông n­íc ngoµi 6476,8 4050,2 1746,8 7938._. tiªu thÈm ®Þnh dù ¸n vÒ mÆt tµi chÝnh, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cÇn ph¶i ®­a thªm mét sè c«ng cô ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro mµ ng©n hµng cã thÓ häc tËp ®Ó ¸p dông nh­: ph©n tÝch ®é nh¹y, gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn vµ kü thuËt m« pháng. + Ph©n tÝch ®é nh¹y gãp phÇn ®¸nh gi¸ rñi ro b»ng c¸ch x¸c ®Þnh nh÷ng biÕn sè cã ¶nh h­ëng nhiÒu nhÊt ®Õn lîi Ých rßng cña dù ¸n vµ l­îng ho¸ møc ®é ¶nh h­ëng cña chóng. KiÓu ph©n tÝch nµy bao gåm viÖc kiÓm ®Þnh t¸c ®éng cña sù biÕn thiªn trong mét sè biÕn chi phÝ vµ lîi Ých chän läc ®Õn IRR vµ NPV cña dù ¸n. Ph©n tÝch ®é nh¹y cã thÓ gióp cho viÖc nhËn biÕt ®­îc nh÷ng ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ yÕu kÐm vµ chØ ra sù cÇn thiÕt ph¶i thu thËp thªm th«ng tin vÒ mét sè biÕn sè. Nã còng cã thÓ gióp biÓu ®¹t mét sè ý t­ëng vÒ rñi ro dù ¸n. + Gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn: C¸ch tiÕp cËn nªn dïng ®Ó ph©n tÝch ®é nh¹y lµ sö dông gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn. Gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn cña mét biÕn sè lµ gi¸ trÞ t¹i ®ã NPV cña dù ¸n b»ng 0 vµ IRR b»ng tØ suÊt chiÕt khÊu. Ng­êi ta th­êng biÓu thÞ gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn d­íi d¹ng phÇn tr¨m thay ®æi trong gÝa trÞ cña biÕn sè mµ sù thay ®æi ®ã lµ cÇn ®Ó ®­a NPV cña dù ¸n vÒ b»ng 0. Ng­êi ta cã thÓ sö dông gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn ®Ó nhËn biÕt biÕn sè nµo cã t¸c ®éng lín nhÊt ®Õn kÕt côc dù ¸n. Ng­êi ta còng cã thÓ biÓu thÞ gi¸ trÞ ho¸n chuyÓn cña c¸c biÕn sè t­¬ng ®èi quan träng h¬n theo tr×nh tù møc ®é nh¹y c¶m gi¶m dÇn. + PhÐp m« pháng Monte Carlo vµ ph©n tÝch rñi ro: ­íc tÝnh thÝch hîp NPV kú väng cña dù ¸n th­êng ®ßi hái ph¶I sö dông kü thuËt m« pháng. M« pháng lµ qui tr×nh ®¬n gi¶n vµ cã kh¶ n¨ng øng dông duy nhÊt ®Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña ph©n tÝch ®é nh¹y, tÝnh to¸n NPV dù kiÕn, vµ ph©n tÝch rñi ro. PhÐp m« pháng th­êng ®ßi hái nhiÒu th«ng tin h¬n ph©n tÝch ®é nh¹y, nh­ng kÕt qu¶ vÒ viÖc c¶i tiÕn thiÕt kÕ dù ¸n th× rÊt ®¸ng thùc hiÖn. ¦íc tÝnh thÝch hîp NPV kú väng ®ßi hái ph¶i qua ba b­íc: X¸c ®Þnh cô thÓ ph©n phèi x¸c suÊt cña c¸c cÊu thµnh bÊt ®Þnh quan träng X¸c ®Þnh cô thÓ quan hÖ t­¬ng quan gi÷a c¸c cÊu thµnh KÕt hîp th«ng tin nµy ®Ó tÝnh ra NPV kú väng vµ ph©n phèi x¸c suÊt chÝnh cña kÕt côc dù ¸n . X¸c ®Þnh d¹ng ph©n phèi chÝnh vµ tÝnh to¸n NPV kú väng b»ng ph©n tÝch to¸n häc , th­êng kh«ng thÓ lµm ®ù¬c. Ng©n hµng ph¶i dùa vµo phÐp m« pháng do m¸y tÝnh thùc hiÖn. Sö dông d¹ng ph©n phèi x¸c suÊt ®Æc tr­ng cho c¸c cÊu thµnh bÊt ®Þnh cña dù ¸n, m¸y tÝnh sÏ m« pháng sè kÕt côc nhiÒu nh­ møc c¸n bé ph©n tÝch muèn. Trong phÐp m« pháng Monte Carlo, m¸y tÝnh thùc hiÖn gièng nh­ chóng ta ®ang tiÕn hµnh cïng mét dù ¸n hµng tr¨m, hµng ngh×n lÇn d­íi nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ. V× chóng ta gi¶ ®Þnh r»ng sè biÕn cña mét dù ¸n lµ bÊt ®Þnh, nªn kÕt qu¶ m« pháng ®­îc sau mçi lÇn sÏ kh¸c nhau. §«i khi NPV tÝnh ®­îc cã thÓ ©m, ®«i khi nã l¹i lµ sè d­¬ng rÊt lín. M¸y tÝnh nhãm kÕt qu¶ l¹i ®Ó ®­a ra ­íc tÝnh vÒ kÕt qu¶ trung b×nh vµ ph©n phèi x¸c suÊt cña nã. Tõ c¸c phÐp m« pháng, m¸y tÝnh sÏ ®­a ra d¹ng ph©n phèi x¸c suÊt cho NPV, bao gåm c¶c x¸c suÊt dù ¸n thÊt b¹i (NPV ©m) vµ NPV kú väng. Ng©n hµng cã thÓ dÔ dµng cã ®­îc c¸c phÇn mÒm nh­ thÕ ®Ó thùc hiÖn nh÷ng ph©n tÝch nµy. §¸nh gi¸ m«i tr­êng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp: HiÖn nay trong quy tr×nh thÈm ®Þnh cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng còng nh­ nhiÒu ng©n hµng kh¸c ë ViÖt Nam, c«ng t¸c thÈm ®Þnh chØ ®i s©u vµo ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp vay vèn mµ ch­a chó träng ®Õn ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè cã liªn quan kh¸c nh­ ngµnh mµ doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng trong ®ã, møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng v.v. §©y lµ mét thiÕu sãt mµ Ng©n hµng cÇn ph¶i kh¾c phôc v× cã biÕt ®­îc m«i tr­êng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ta míi cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc doanh nghiÖp ®ã ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. Do ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ thµnh tùu cña doanh nghiÖp th× Ng©n hµg cÇn ph¶i ®Æt doanh nghiÖp ®ã trong mèi quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trªn thÞ tr­êng. §¸nh gi¸ ngµnh: Tr­íc khi xem xÐt c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ doanh nghiÖp, ng©n hµng cÇn ph¶i ph©n tÝch ngµnh mµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng. B»ng c¸ch nµy, ng©n hµng cã thÓ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ yÕu cña tõng doanh nghiÖp trong nghµnh ®ã. Khi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong ngµnh, ng©n hµng cã thÓ quyÕt ®Þnh cã nªn cho nhiÒu doanh nghiÖp trong ngµnh vay( nÕu kh«ng qu¸ c¹nh tranh) hay chØ cho vµi doanh nghiÖp vay(nÕu c¹nh tranh gay g¾t) hay thËm chÝ kh«ng cho doanh nghiÖp nµo vay vèn. VÒ møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng: §Ó ®¸nh gi¸ møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, ng©n hµng ph¶i tËp trung vµo c¸c yÕu tè sau: Sù kh¸c biÖt vÒ s¶n phÈm, kªnh ph©n phèi, sù t¨ng tr­ëng cña ngµnh v.v. VÒ c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay: Khi thÈm ®Þnh ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay, ng©n hµng cho phÐp doanh nghiÖp sö dông c¸c h×nh thøc nh­: cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh... ViÖc sö dông réng r·i nhiÒu h×nh thøc ®¶m b¶o nh­ vËy ®· t¹o thuËn lîi rÊt lín cho doanh nghiÖp nh­ng nã còng lµ mét nguån rñi ro rÊt lín ®èi víi ng©n hµng. §Ó ®¶m b¶o dù ¸n ®Çu t­ cã kh¶ n¨ng tr¶ nî, ng©n hµng cÇn ph¶i ®­a ra nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o an toµn h¬n n÷a. Cô thÓ, ®¬n cö ®èi víi b¶o l·nh cña ng­êi thø 3( vÝ dô nh­ c«ng ty mÑ b¶o l·nh cho c«ng ty con vay, hay c«ng ty nµy b¶o l·nh cho c«ng ty kh¸c vay cßn gäi lµ b¶o l·nh chÐo) , ng©n hµng cÇn ph¶i nhí r»ng cã rÊt nhiÒu khÝa c¹nh ph¸p lý ®­îc ¸p dông cho nh÷ng kho¶n b¶o l·nh nh­ vËy, nªn nÕu ng©n hµng cã nghi nghê g× th× ng©n hµng cÇn ph¶i xin t­ vÊn cña luËt s­ ngay lËp tøc. Th«ng th­êng, cã mét sè vÊn ®Ò ph¸p lý mµ ng©n hµng th­êng gÆp lµ: B¶o l·nh chØ lµ mét nghÜa vô thø cÊp. NÕu nh­ nghÜa vô s¬ cÊp thanh to¸n kho¶n vay bÞ v« hiÖu dï v× bÊt cø lý do g× th× b¶o l·nh còng mÊt hiÖu lùc. §Ó ®øng ra b¶o l·nh, th«ng th­êng bªn ®¶m b¶o còng ph¶i cã mét lîi Ých g× ®ã. Ng©n hµng cã thÓ dÔ dµng hiÓu ®­îc lîi Ých cña c«ng ty mÑ khi ®øng ra b¶o l·nh cho c«ng ty con, nh­ng khã cã thÓ biÕt ®­îc lîi Ých cña bªn ®¶m b¶o khi ®øng ra b¶o l·nh chÐo. V× vËy khi cho thÈm ®Þnh c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i c©n nh¾c kü nh÷ng tr­êng hîp trªn. §Ó an toµn khi thÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay, ng©n hµng nªn yªu cÇu Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ c¸c Bé, ngµnh liªn quan ®­a ra khung ph¸p luËt hoµn chØnh ®Ó qui ®Þnh cô thÓ c¸c tr­êng hîp ®­îc phÐp ®¶m b¶o tiÒn vay. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh: Trong khi tÝnh chØ tiªu NPV, th«ng th­êng ng©n hµng tÝnh cho c¶ ®êi dù ¸n. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i nhËn thÊy lµ thêi gian cho vay cña ng©n hµng lµ cã h¹n vµ th­êng ng¾n h¬n rÊt nhiÒu so víi tuæi ®êi cña dù ¸n nªn ®Ó ®¶m b¶o an toµn kh¶ n¨ng ®óng h¹n cña dù ¸n, c¸n bé tÝn dông nªn tÝnh thªm NPV víi thêi gian b»ng thêi gian vay vèn cña ng©n hµng. Tr­êng hîp NPV ©m th× dù ¸n kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n, do vËy chñ ®Çu t­ ph¶i gi¶i tr×nh dïng c¸c nguån kh¸c ®Ó bï ®¾p tr¶ nî. VÊn ®Ò gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn: §©y lµ vÊn ®Ò mÊu chèt cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ nh­ng ch­a ®­îc ng©n hµng quan t©m ®óng møc. Mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ®Çu t­ lµ c¸c lîi Ých vµ chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau nh­ng gi¸ trÞ ®ång tiÒn ë c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau kh«ng gièng nhau. V× vËy, cÇn ph¶i cã mét ph­¬ng ph¸p quy ®æi gi¸ trÞ cña dßng tiÒn xuÊt hiÖn ë c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau vÒ cïng mét thêi ®iÓm ®Ó xem xÐt, ph©n tÝch mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó so s¸nh lùa chän c¸c dù ¸n. TÝnh l·i suÊt chiÕt khÊu: §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ chñ yÕu b»ng nguån vèn vay ng©n hµng, ta chän l·i suÊt chiÕt khÊu ®óng b»ng l·i suÊt vay ng©n hµng. Tr­êng hîp vay b»ng nhiÒu nguån cã l·i suÊt kh¸c nhau, ta tÝnh l·i suÊt b×nh qu©n gia quyÒn. Tuy nhiªn, do tÝn dông ®Çu t­ th­êng cã thêi h¹n dµi nªn viÖc ng©n hµng Ên ®Þnh mét møc l·i suÊt chiÕt khÊu nhÊt ®Þnh trong c¶ qu·ng thêi gian nh­ vËy sÏ ®em l¹i rñi ro rÊt lín cho ng©n hµng tr­íc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ. Nh­ vËy, ng©n hµng nªn sö dông c¸c tû lÖ chiÕt khÊu thay ®æi ®Ó ph¶n ¸nh c¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng kinh tÕ tíi dù ¸n, ch¼ng h¹n nh­ t¸c ®éng cña l¹m ph¸t, møc ®é rñi ro... Trong nh÷ng n¨m mµ nguån vèn khan hiÕm, Ng©n hµng cã thÓ tÝnh tû lÖ chiÕt khÊu cao do chi phÝ vèn t¨ng vµ ng­îc l¹i, tû lÖ chiÕt khÊu thÊp h¬n c¶ trong nh÷ng n¨m nguån vèn dåi dµo. TÝnh dßng tiÒn: PhÇn lín c¸c dù ¸n ®Òu cã gi¸ trÞ thu håi tµi s¶n cè ®Þnh. C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x­ëng khi kÕt thóc dù ¸n cßn cã mét gi¸ trÞ thÞ tr­êng nhÊt ®Þnh. Khi ®­îc b¸n sÏ xuÊt hiÖn mét luång tiÒn thu cuèi dù ¸n. Mét ®iÒu l­u ý lµ dßng tiÒn nµy ph¶i chÞu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp v× nã lµ luång tiÒn ho¹t ®éng tr­íc thuÕ. Ng©n hµng còng cÇn ph¶i tÝnh tíi kho¶n thu håi vèn l­u ®éng rßng, kho¶n thu håi nµy sÏ ®­îc céng vµo dßng tiÒn ë n¨m cuèi cïng cña dù ¸n. §Æc biÖt, ng©n hµng cÇn ph¶i tÝnh to¸n dßng tiÒn cho c¶ ®êi dù ¸n chø kh«ng nªn dõng l¹i ë n¨m dù ¸n tr¶ hÕt nî. Khi x¸c ®Þnh lîi nhuËn rßng ®Ó tr¶ nî, ng©n hµng nªn chó ý tÝnh tíi phÇn sö dông vèn Ng©n s¸ch Nhµ n­íc mµ doanh nghiÖp ph¶i nép (nÕu cã). §èi víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­îc thÈm ®Þnh cã hiÖu qu¶, trong mét sè n¨m ®Çu dù ¸n cã dßng tiÒn ©m, ng©n hµng cã thÓ xem xÐt thu nî vµo nh÷ng n¨m sau, chø kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i yªu cÇu miÔn thuÕ hoÆc hç trî. TÝnh khÊu hao: Khi tÝnh ®Õn khÊu hao, ng©n hµng cÇn chó ý tíi c¬ cÊu cña chi phÝ ®Çu t­ cho dù ¸n ®Ó ¸p dông tû lÖ khÊu hao phï hîp. §èi víi phÇn chi phÝ tr­íc vËn hµnh, ng©n hµng cÇn t¸ch ra ®Ó tÝnh thu håi trong mét sè n¨m ®Çu khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng chø kh«ng nªn tÝnh gép víi chi phÝ x©y l¾p. 3. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc vµ nh©n sù Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, hÖ thèng ng©n hµng còng ngµy cµng ph¸t triÓn vµ ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ng©n hµng kh«ng chØ lµ mét ngµnh kinh tÕ mµ ®ã cßn lµ c«ng cô ®Ó ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ vÜ m« cña ChÝnh phñ. Ngµy nay, hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc kinh tÕ kh¸c ®Òu Ýt nhiÒu chÞu ¶nh h­ëng cña ng©n hµng. Cã thÓ nãi sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng ®­îc coi nh­ th­íc ®o møc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Do tÝnh chÊt vµ vai trß quan träng nh­ vËy nªn tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé ng©n hµng lµ mét yÕu tè tiªn quyÕt. Lµ mét ng©n hµng lín trong hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé ®Ó ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu ngµy cµng kh¾t khe cña nÒn kinh tÕ vµ ®Ó tån t¹i ®­îc trong m«i tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt, nhÊt lµ trong thêi gian tíi khi cã sù tham gia cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. HiÖn nay, tuy tr×nh ®é c¸n bé ng©n hµng ®· ®­îc n©ng cao so víi thêi gian tr­íc ®©y, nh­ng tØ lÖ rñi ro tÝn dông do tr×nh ®é chuyªn m«n yÕu kÐm cña nh©n viªn ng©n hµng nãi chung vµ c¸n bé thÈm ®Þnh nãi riªng vÉn cßn rÊt cao. Nh÷ng rñi ro tÝn dông nµy kh«ng nh÷ng g©y thiÖt h¹i lín vÒ kinh tÕ cho Ng©n hµng mµ cßn ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu tíi uy tÝn cña Ng©n hµng, ®iÓn h×nh lµ vô Epco- Minh Phông tr­íc ®©y. Bªn c¹nh nh÷ng rñi ro do tr×nh ®é cña c¸n bé, ng©n hµng cßn ph¶i ®èi mÆt víi thùc tÕ lµ nhiÒu kho¶n tÝn dông ®­îc cÊp xuÊt ph¸t tõ quyÒn lîi c¸ nh©n, phe ph¸i mµ kh«ng cã tÝnh liªm khiÕt, kh¸ch quan. §Ó c¶i thiÖn t×nh tr¹ng trªn ®ßi hái nç lùc rÊt lín cña toµn bé ng©n hµng. Cô thÓ, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cÇn ph¶i: Tæ chøc l¹i mét c¸ch cô thÓ vµ khoa häc c¸c phßng ban trong ng©n hµng, yªu cÇu mäi thµnh viªn trong ng©n hµng t«n träng vµ tu©n thñ chÆt chÏ c¸c nguyªn t¾c tÝn dông ®· ®Ò ra vÒ huy ®éng vèn, cho vay... cho tíi b¶o l·nh, thÈm ®Þnh. §©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô tÝn dông lµnh m¹nh, ®¹t kÕt qu¶ cao. Do ho¹t ®éng thÈm ®Þnh cã kh¶ n¨ng rñi ro rÊt cao nªn ®Ó thÈm ®Þnh cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban, bé phËn trong Ng©n hµng còng nh­ gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau, vµ víi c¸c Bé, ngµnh cã liªn quan kh¸c. Con ng­êi lµ yÕu tè trung t©m quyÕt ®Þnh tíi chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. V× thÕ, viÖc x©y dùng tèt ®éi ngò c¸n bé cã ý nghÜa rÊt lín. C¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu sau: VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n: c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i cã ®ñ tr×nh ®é vµ hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng, vÒ ph¸p luËt vµ ®Æc biÖt lµ cã kiÕn thøc s©u vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh, ng©n hµng vµ dù ¸n ®Çu t­. MÆt kh¸c, hä ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ khai th¸c vµ xö lý th«ng tin trªn m¸y tÝnh, sö dông thµnh th¹o c¸c phÇn mÒm hç trî ph©n tÝch thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ còng nh­ c¸c ch­¬ng tr×nh qu¶n lý hiÖn ®¹i. HiÖn nay, cïng víi sù më réng cña m¹ng l­íi th«ng tin quèc tÕ qua Internet, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn ph¶i biÕt khai th¸c nguån th«ng tin v« tËn nµy( §©y chÝnh lµ mét h¹n chÕ trong tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé). VÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp: C¸n bé tÝn dông ph¶i cã phÈm chÊt trung thùc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, cã tÝnh kû luËt vµ lßng nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc, t©m huyÕt víi nghÒ, cã ý thøc tù rÌn luyÖn båi d­ìng, kh«ng v× lîi Ých riªng mµ ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých chung. §Ó cã ®­îc ®éi ngò c¸n bé nh­ vËy, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cÇn: T¨ng c­êng tæ chøc c¸c líp tËp huÊn, ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé thÈm ®Þnh tÝn dông, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä n©ng cao tr×nh ®é, kiÕn thøc vµ n¨ng lùc kinh nghiÖm lµm viÖc. §Æt ra nh÷ng yªu cÇu chuyªn m«n b¾t buéc, ®ßi hái ®éi ngò nµy ph¶i cã kiÕn thøc s©u s¾c vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh doanh nghiÖp, tµi chÝnh ng©n hµng, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch tµi chÝnh. X©y dùng hÖ thèng c¸c quy t¾c, chuÈn mùc vÒ tr×nh ®é ®èi víi c¸n bé thÈm ®Þnh ®Ó lµm tiªu chuÈn tuyÓn chän còng nh­ c¸c kÕ ho¹ch ®Ó båi d­ìng, ®µo t¹o. Më c¸c cuéc thi t×m hiÓu vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­, ®­a ra c¸c vÊn ®Ò khã còng nh­ c¸c t×nh huèng phøc t¹p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng øng phã cña c¸n bé. §èi víi nh÷ng c¸n bé ®¹t gi¶i cao, ng©n hµng nªn ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p khÝch lÖ nh­ th­ëng b»ng hiÖn vËt hay cho nh©n viªn ®ã häc mét kho¸ båi d­ìng nghiÖp vô ë n­íc ngoµi. Tæ chøc tËp huÊn 100% c¸n bé tÝn dông vÒ nh÷ng quy chÕ tÝn dông míi ban hµnh theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông. Thùc hiÖn ph©n c«ng c«ng viÖc theo n¨ng lùc, kinh nghiÖm cña mçi ng­êi, ph©n quyÒn ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông theo tr×nh ®é, kinh nghiÖm. Kiªn quyÕt thùc hiÖn ®iÒu chuyÓn nh÷ng c¸n bé kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc. Ph©n c«ng c¸c c¸n bé tÝn dông giái, cã kinh nghiÖm kÌm cÆp h­íng dÉn nh÷ng c¸n bé cßn trÎ, ch­a cã kinh nghiÖm. §©y lµ c¸ch thiÕt thùc nhÊt ®Ó n©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò nh©n viªn bëi nã cho phÐp kÕt hîp cô thÓ gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tiÔn. Ng©n hµng còng cÇn cã chÝnh s¸ch thu hót vµ ­­ ®·i c¸c chuyªn gia giái ®Ó phôc vô hoÆc tham gia cè vÊn, lµm céng t¸c viªn cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh. §ång thêi khuyÕn khÝch viÖc nghiªn cøu khoa häc, ®Ò xuÊt s¸ng kiÕn míi trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ ®Ó phæ biÕn vµ øng dông trong toµn hÖ thèng Hµng th¸ng, hµng quý tæ chøc c¸c buæi héi th¶o ®Ó tæng hîp t×nh h×nh thÈm ®Þnh nh»m ®¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm. Nh÷ng v­íng m¾c, tån t¹i ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh sÏ ®­îc ®­a ra bµn b¹c c«ng khai nh»m t×m ra gi¶i ph¸p tèt nhÊt. ChÝnh qua nh÷ng buæi héi th¶o nµy kinh nghiÖm cña c¸n bé thÈm ®Þnh sÏ ®­îc n©ng cao ®¸ng kÓ. 4. Ph¸t huy vai trß t­ vÊn cña Ng©n hµng ®èi víi chñ ®Çu t­. HiÖn nay tÝn dông ®Çu t­ ë ViÖt Nam vÉn ch­a mÊy ph¸t triÓn, trong sè c¸c chñ ®Çu t­ ®i vay vèn th× doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÉn chiÕm tØ träng chñ yÕu. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña hiÖn tr¹ng nµy lµ do c¸c doanh nghiÖp vÉn cßn nhiÒu bì ngì khi lËp ra c¸c dù ¸n ®Çu t­. §a sè c¸c doanh nghiÖp khi ®i vay vèn lÇn ®Çu ®Òu kh«ng biÕt lµm thÕ nµo ®Ó lËp mét bé hå s¬ hoµn chØnh, nh÷ng bé hå s¬ do hä lËp ra cßn rÊt nhiÒu thiÕu sãt, ®iÒu nµy kh«ng nh÷ng lµm mÊt thêi gian cña doanh nghiÖp ph¶i lËp ®i lËp l¹i nhiÒu lÇn mµ cßn mÊt thêi gian cña c¸n bé thÈm ®Þnh. ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, khi lËp dù ¸n ®Çu t­, doanh nghiÖp cã thÓ nhê vµo sù hç trî cña c¸c c«ng ty t­ vÊn. Nh­ng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vÉn cßn chËm ph¸t triÓn th× vÉn ch­a cã c«ng ty nµo chuyªn ®øng ra lµm c¸c dÞch vô nh­ vËy. Do ®ã, vai trß t­ vÊn cña Ng©n hµng ®èi víi chñ ®Çu t­ lµ hÕt søc cÇn thiÕt. ViÖc t­ vÊn nh­ vËy sÏ gióp ®­îc doanh nghiÖp x©y dùng ®­îc dù ¸n ®Çu t­, lùa chän ®­îc lo¹i h×nh s¶n phÈm phï hîp. Bªn c¹nh ®ã, nhê vµo mèi quan hÖ réng r·i cña Ng©n hµng víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi kh¸c, Ng©n hµng cã thÓ dÔ dµng thu thËp ®­îc c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, gi¸ c¶ vµ ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cña Nhµ n­íc trong thêi gian s¾p tíi. §èi víi c¸n bé Ng©n hµng lµm c«ng t¸c cè vÊn cho chñ ®Çu t­, hä ph¶i cã tr×nh ®é vµ hiÓu biÕt nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu sau: Am hiÓu vÒ chÕ ®é qu¶n lý kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. BiÕt c¸ch tËp hîp vµ sö dông th«ng tin, cã nghÖ thuËt th­¬ng l­îng ®Ó gi¶I quyÕt vÊn ®Ò. Tinh th«ng vÒ nghiÖp vô ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. Cã kiÕn thøc vÒ qu¶n trÞ dù ¸n ®Çu t­. N¾m v÷ng quy tr×nh so¹n th¶o dù ¸n ®Çu t­ kh¶ thi vµ c¸c ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh tiªn tiÕn Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt, Ng©n hµng kh«ng thÓ tËp trung nhiÒu nguån lùc cho viÖc t­ vÊn cho kh¸ch hµng. Nh­ng Ng©n hµng cã thÓ phèi hîp víi c¸c tæ chøc quèc tÕ nh­ Quü ph¸t triÓn dù ¸n s«ng MeKong (do World Bank tµiI trî ®Ó gióp ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn nÒn kinh tÕ c¸c n­íc ViÖt Nam, Lµo,...), MPDF, SME...Theo ®ã, c¸c doanh nghiÖp ®­îc c¸c tæ chøc quèc tÕ gióp ®ì t­ vÊn miÔn phÝ trong viÖc thµnh lËp, x©y dùng dù ¸n kinh doanh kh¶ thi. PhÝa Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh vµ cho vay b»ng vèn cña m×nh. ViÖc hîp t¸c nh­ vËy sÏ t¹o ra thuËn lîi rÊt lín cho doanh nghiÖp vµ c¶ b¶n th©n Ng©n hµng. NÕu dù ¸n ®­îc lËp phï hîp víi c¸c tiªu chÝ cña Ng©n hµng th× viÖc thÈm ®Þnh sÏ bít khã kh¨n rÊt nhiÒu. 5. VÒ trang thiÕt bÞ kü thuËt: Trang thiÕt bÞ lµ ph­¬ng tiÖn vËt chÊt quan träng gióp ng©n hµng cã thÓ ¸p dông ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh hiÖn ®¹i. Nh­ vËy, c¸c trang thiÕt bÞ nµy ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu truy cËp, xö lý l­îng th«ng tin lín, chÝnh x¸c trong thêi gian ng¾n, thùc hiÖn ®­îc nh÷ng tÝnh to¸n phøc t¹p. Do ®ã, ng©n hµng cÇn trang bÞ nh÷ng thiÕt bÞ tiªn tiÕn cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh. Tr­íc m¾t, Ng©n hµng cÇn trang bÞ cho mçi c¸n bé thÈm ®Þnh mét m¸y vi tÝnh hiÖn ®¹i, m¸y vi tÝnh nµy ph¶i ®­îc nèi m¹ng côc bé trong hÖ thèng Ng©n hµng vµ m¹ng quèc tÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé truy cËp vµ t×m kiÕm th«ng tin. VÒ l©u dµi, Ng©n hµng cÇn ph¶i mua c¸c phÇn mÒm qu¶n lý, l­u tr÷ th«ng tin, phÇn mÒm hç trî thÈm ®Þnh ®Ó gióp c¸n bé thÈm ®Þnh nhanh chãng xö lý, ®¸nh gi¸ th«ng tin, tÝnh to¸n vµ lËp tê tr×nh chÝnh x¸c. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. Nh÷ng gi¶i ph¸p nªu trªn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p ®ã, ngoµi nç lùc cña b¶n th©n Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, cßn cÇn cã sù phèi hîp gióp ®ì cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc, Ng©n hµng Nhµ n­íc, c¸c bé, c¸c ngµnh h÷u quan ®Ó t¹o dùng mét m«I tr­êng kinh tÕ, ph¸p lý thuËn lîi. §Ó hç trî cho c¸c biÖn ph¸p trªn, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè kiÐn nghÞ nh­ sau: 1. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc vµ c¸c bé, ngµnh liªn quan: M«i tr­êng kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi æn ®Þnh lµ tiÒn ®Ò cho ho¹t ®éng ®Çu t­. Do ®ã, c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« cña Nhµ n­íc ph¶i h­íng tíi x©y dùng mét m«i tr­êng kinh doanh æn ®Þnh, hÊp dÉn ®Çu t­ c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Tr­íc m¾t, Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng t¹o m«i tr­êng ph¸p lý æn ®Þnh, ®Æc biÖt lµ c¸c quy chÕ ph¸p luËt liªn quan ®Õn ®Çu t­, s¶n xuÊt kinh doanh, tµi chÝnh kÕ to¸n, xö lý tranh chÊp...®iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp yªn t©m ®Çu t­ kinh doanh, ng©n hµng cã c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c xö lý nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thÈm ®Þnh tÝn dông. Nhµ n­íc cÇn quy ®Þnh râ h¬n n÷a chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c bé, ngµnh, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng theo h­íng t¸ch biÖt gi÷a chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc víi chøc n¨ng ho¹t ®éng kinh doanh nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c c¬ quan nµy can thiÖp qu¸ s©u vµo qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cña ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, ®Èy m¹nh h¬n n÷a viÖc c¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh- ng©n hµng theo h­íng mÒm dÎo h¬n, trao quyÒn ®éc lËp vµ tù chñ h¬n n÷a cho khu vùc nµy. æn ®Þnh gi¸ trÞ, tû gi¸ ®ång ViÖt Nam: §©y kh«ng nh÷ng lµ æn ®Þnh so víi søc mua cña ®ång tiÒn mµ cßn æn ®Þnh so víi c¸c ngo¹i tÖ kh¸c. Nh­ ®· biÕt, c«ng tac thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ ph¶i dùa trªn mét lo¹t c¸c gi¶ ®Þnh trong t­¬ng lai, c¸c kÕt qu¶ thÈm ®Þnh chØ cã thÓ chÝnh x¸c nÕu nh­ c¸c gi¶ ®Þnh nµy gÇn gièng nh­ thùc tÕ. NÕu nh­ gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn kh«ng æn ®Þnh th× râ rµng lµ c¬ së gi¶ ®Þnh cña ng©n hµng ®· sôp ®æ, nh­ vËy c«ng t¸c thÈm ®Þnh ch¾c ch¾n kh«ng thÓ ®¹t kÕt qu¶ nh­ mong muèn. MÆt kh¸c, phÇn lín c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ trong c¸c dù ¸n ®Çu t­ ®Òu ph¶i nhËp khÈu. Dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng ph¶i sau mét thêi gian t­¬ng ®èi dµi míi cã thÓ thu håi vèn vµ t¸i t¹o ra ngo¹i tÖ ®Ó tr¶ nî. Nh­ vËy, ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî, thu håi vèn cña c¸c nhµ ®Çu t­ ®ßi hái tØ gi¸ cña ®ång ViÖt Nam so víi c¸c lo¹i ngo¹i tÖ ph¶i t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Mét nh­îc ®iÓm cña c«ng t¸c tÝn dông ë ViÖt Nam lµ th«ng tin phôc vô cho tÝn dông vÉn cßn h¹n chÕ, l¹i thiÕu c¸c c«ng ty chuyªn ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i vµ xÕp h¹ng doanh nghiÖp. §iÒu nµy khiÕn cho c¸c ng©n hµng khi muèn cho doanh nghiÖp vay vèn sÏ buéc ph¶i t×m hiÓu tõ ®Çu vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng vµ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®ã. Nh­ vËy ng©n hµng võa tèn kÐm thêi gian vµ chi phÝ, ho¹t ®éng l¹i kh«ng hiÖu qu¶. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c tÝn dông cña ng©n hµng, Nhµ n­íc nªn thµnh lËp c¸c c«ng ty, trung t©m t­ vÊn chuyªn mua b¸n th«ng tin, c«ng ty ph©n lo¹i doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc còng cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty dÞch vô ®¸nh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp, c«ng ty kiÓm to¸n. PhÇn lín c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ trong c¸c dù ¸n ®Çu t­ ®Òu ph¶i nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi. §ã cã thÓ lµ c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ míi nguyªn hoÆc còng cã thÓ ®· qua sö dông. Tuy nhiªn viÖc ®Þnh gi¸ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ nµy lµ rÊt khã kh¨n, ®Æc biÖt lµ c¸c c¸n bé ng©n hµng vèn Ýt am hiÓu vÒ kü thuËt. Kh«ng chØ ng©n hµng gÆp khã kh¨n trong lÜnh vùc nµy mµ b¶n th©n chñ ®Çu t­ nhiÒu khi còng rÊt m¬ hå. NÕu ®èi t¸c n­íc ngoµi kh«ng cã thiÖn chÝ th× bªn ViÖt Nam rÊt dÔ bÞ thua thiÖt. Trªn thùc tÕ ®· cã nhiÒu tr­êng hîp bªn ViÖt Nam ph¶i nhËp m¸y mãc “phÕ th¶i” cña n­íc ngoµi víi gi¸ c¾t cæ. Nh­ vËy, ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña bªn ViÖt Nam, nhµ n­íc nªn thµnh lËp mét trung t©m hç trî kü thuËt chuyªn xem xÐt, ®Þnh gi¸ m¸y mãc, c«ng nghÖ. C¸n bé lµm c«ng t¸c nµy ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é cao, nh÷ng chuyªn gia trong lÜnh vùc kü thuËt c«ng nghÖ. Nhµ n­íc cÇn phèi hîp víi Bé Tµi chÝnh ®Ó ban hµnh quy ®Þnh vÒ tµi chÝnh vµ h¹ch to¸n kinh doanh ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®Ó t¨ng c­êng hiÖu lùc ph¸p lý, ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé chuÈn mùc cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, ®­a b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ vµo hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh b¾t buéc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸n bé thÈm ®Þnh khi ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ tµi chÝnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã, còng cÇn quy ®Þnh chÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc theo ®Þnh kú ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp, qua ®ã n©ng cao tÝnh trung thùc, chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu, ®¶m b¶o ®é tin cËy cña c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. §ång thêi, Nhµ n­íc còng ph¶i qui ®Þnh c¸c biÖn ph¸p, chÕ tµi xö lý nghiªm nh÷ng tr­êng hîp doanh nghiÖp cung cÊp th«ng tin kh«ng chÝnh x¸c. §Ò nghÞ Nhµ n­íc phèi hîp víi c¸c bé, ngµnh t¹o hµnh lang th«ng tho¸ng cho c¸c ho¹t ®éng ®Êu gi¸, ®Êu thÇu, kinh doanh bÊt ®éng s¶n, vµ ban hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ møc tiªu hao nguyªn nhiªn liÖu v.v. trong c¸c lÜnh vùc cô thÓ ®Ó t¹o ®IÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸n bé tÝn dông trong viÖc thÈm ®Þnh møc vèn ®Çu t­, doanh thu, vµ chi phÝ s¶n xuÊt hµng n¨m. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chñ ®Çu t­ vay vèn, ng©n hµng ®· ®­a ra rÊt nhiÒu h×nh thøc ®¶m b¶o thanh to¸n nh­ thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh v.v. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn khung ph¸p luËt ch­a hoµn chØnh nh­ hiÖn nay th× sù th«ng tho¸ng trªn l¹i lµ mét rñi ro rÊt lín ®èi víi Ng©n hµng. §Ó gióp Ng©n hµng ho¹t ®éng hiÖu qu¶ vµ còng lµ ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, Nhµ n­íc cÇn ph¶i nghiªn cøu, chØnh söa vµ hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ thÕ chÊp tµi s¶n, cÇm cè vµ b¶o l·nh. Nhµ n­íc nªn dµn tr¶i rñi ro mét c¸ch c«ng b»ng gi÷a c¸c bªn, tr¸nh b¾t ng­êi cho vay ph¶i chÞu rñi ro nh­ hiÖn nay. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc còng ph¶i ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ng¨n chÆn hµnh vi lõa ®¶o cña kh¸ch hµng. Mét rñi ro rÊt lín ®èi víi ng©n hµng lµ nhiÒu kh¸ch hµng kh«ng thiÖn chÝ ®· sö dông cïng mét tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó ®i vay vèn nhiÒu n¬i. 2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ n­íc Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn c¨n cø vµo chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« trong tõng thêi kú ®Ó ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng ®Çu t­ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i: ­u tiªn ph¸t triÓn ngµnh nµo, thµnh phÇn nµo, khu vùc träng ®IÓm nµo v.v. Tõ ®ã, c¸c ng©n hµng cã h­íng ®Çu t­ thÝch hîp, x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông cho c¸c lÜnh vùc phï hîp víi kÕ ho¹ch cña Nhµ n­íc. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn ban hµnh mét cÈm nang chung vÒ quy tr×nh thÈm ®Þnh vµ néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. §ã lµ c¬ së tæng hîp tµi liÖu thÈm ®Þnh dù ¸n cña c¸c c¬ quan khoa häc, Bé KÕ hoach& ®Çu t­, cña c¸c ng©n hµng phï hîp víi thùc tiÔn ViÖt Nam hiÖn nay, ®ång thêi hoµ nhËp dÇn víi th«ng lÖ quèc tÕ. Tõ cÈm nang chung nµy, tuú theo yªu cÇu cô thÓ cña tõng ng©n hµng hay theo nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau mµ c¸c ng©n hµng cã thÓ vËn dông linh ho¹t quy tr×nh thÈm ®Þnh cho ng©n hµng m×nh. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn ph¶i ®­a ra c¸c chÕ tµi, biÖn ph¸p cô thÓ buéc c¸c Ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c c¬ chÕ, thÓ lÖ, quy tr×nh tÝn dông, tr¸nh t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, Ng©n hµng Nhµ n­íc còng cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm so¸t néi bé, xö lý nghiªm nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m. Ng©n hµng Nhµ n­íc còng cÇn n©ng cao chÊt l­îng h¬n n÷a ho¹t ®éng cña Trung t©m phßng ngõa rñi ro CIC. B­íc ®Çu CIC ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, nh­ng ®Ó trë thµnh nguån cung cÊp th«ng tin quan träng vµ ®¸ng tin cËy, CIC cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau: CÇn b¾t buéc c¸c tæ chøc tÝn dông trªn l·nh thæ ViÖt Nam tham gia vµo CIC, ®ång thêi ®Ò ra nh÷ng qui chÕ vÒ viÖc trao ®æi, thu thËp th«ng tin gi÷a c¸c thµnh viªn vµ c¸c chi nh¸nh cña CIC. §µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé chuyªn tr¸ch vµ trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i cho ho¹t ®éng thu thËp vµ xö lý th«ng tin T¨ng c­êng sù hîp t¸c gi÷a CIC víi c¸c c¬ quan qu¶n lý kinh tÕ vµ c¸c ®Çu mèi cung cÊp th«ng tin quan träng nh­ Tæng côc Thèng kª, Bé Tµi chÝnh, Bé KÕ ho¹ch & §Çu t­, Uû ban VËt gi¸ ChÝnh phñ, Bé Th­¬ng m¹i,... ®Ó cËp nhËt nh÷ng tin tøc míi nhÊt vÒ thÞ tr­êng, vÒ c¸c quy ®Þnh chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc. Më réng quan hÖ víi c¸c trung t©m, tæ chøc tµi chÝnh trªn thÕ giíi, ®¨ng ký thµnh viªn ®èi víi c¸c tæ chøc chuyªn thu thËp vµ xö lý th«ng tin. Qua ®ã, CIC sÏ lu«n ®­îc th«ng b¸o vÒ nh÷ng thay ®æi vµ biÕn ®éng trªn thÞ tr­ßng quèc tÕ, sÏ lu«n n¾m v÷ng ®­îc t×nh h×nh cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi muèn lµm ¨n víi ViÖt Nam. KÕt luËn Ng©n hµng lµ mét ngµnh kinh doanh rÊt phøc t¹p vµ chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. Ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng kh«ng nh÷ng cã ¶nh h­ëng qua l¹i lÉn nhau mµ cßn cã ¶nh h­ëng ®Õn toµn nÒn kinh tÕ. NÕu ng©n hµng ho¹t ®éng æn ®Þnh, hiÖu qu¶ th× sÏ t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn cho nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng cung cÊp rÊt nhiÒu dÞch vô ®Ó phôc vô cho c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nh­ thanh to¸n, b¶o l·nh, thuª mua tµi chÝnh... Trong ®ã, nghiÖp vô nguyªn thuû vµ quan träng nhÊt cña ng©n hµng lµ tÝn dông. Nguån vèn tÝn dông cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®­îc ®Çu t­ vµo nhiÒu lÜnh vùc quan träng cña nÒn kinh tÕ nh­ ho¸ dÇu, dÖt may, thuû s¶n v.v. Trong ®ã, thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, Ng©n hµng chó träng ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh s¶n xuÊt, chÕ biÕn kinh doanh hµng xuÊt khÈu, thay thÕ nhËp khÈu. §Æc biÖt Ng©n hµng lu«n khuyÕn khÝch nh÷ng dù ¸n cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, sö dông c«ng nghÖ kü thuËt tiªn tiÕn, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tuy nhiªn, ®Ó lùa chän ®­îc nh÷ng dù ¸n nh­ vËy, ®ßi hái c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ cña Ng©n hµng ph¶i cã hiÖu qu¶ cao. Trªn thùc tÕ, ho¹t ®éng thÈm ®Þnh cña Ng©n hµng vÉn cßn nhiÒu v­íng m¾c. Lµm sao ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh vÉn lµ mét c©u hái mµ Ng©n hµng ph¶i tr¶ lêi trong thêi gian tíi. Trªn c¬ së sö dông tæng hîp c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu víi nh÷ng luËn cø vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn, kho¸ luËn ®· thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô sau: Kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh lý luËn vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ cña ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng Kho¸ luËn ®· ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­. Tõ ®ã rót ra nh÷ng thµnh c«ng còng nh­ thÊt b¹i trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng §­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p vµ ®Ò xuÊt nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi nh÷ng bªn liªn quan ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh trong thêi gian tíi. ThÈm ®Þnh dù ¸n tÝn dông ®Çu t­ lµ mét nghiÖp vô rÊt khã kh¨n v× nã ®ßi hái c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i cã kiÕn thøc s©u réng vÒ nhiÒu lÜnh vùc, kh«ng chØ vÒ tÝn dông, vÒ thÕ chÊp, b¶o l·nh mµ cßn liªn quan ®Õn kü thuËt c«ng nghÖ. Bªn c¹nh ®ã, do nÒn kinh tÕ ViÖt Nam cßn yÕu kÐm, thiÕu hôt nh÷ng c«ng cô thÈm ®Þnh nªn viÖc kh¾c phôc h¹n chÕ trong thêi gian ng¾n lµ hÕt søc khã kh¨n. Do tÝnh chÊt phøc t¹p nh­ vËy nªn nh÷ng vÊn ®Ò mµ kho¸ luËn ®Ò ra kh«ng tr¸nh khái cã nh÷ng h¹n chÕ. T«i rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp cña nh÷ng ng­êi quan t©m. Mét lÇn n÷a t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n tíi ThÇy gi¸o - GS. NG¦T §inh Xu©n Tr×nh, ng­êi ®· trùc tiÕp h­íng dÉn vµ tËn t×nh gióp ®ì t«i trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn chuyªn ®Ò nµy. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban l·nh ®¹o, c¸c c¸n bé Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· t¹o ®iÒu kiÖn, gióp ®ì t«i hoµn thµnh kho¸ luËn nµy TµI liÖu tham kh¶o Ng©n hµng th­¬ng m¹i - Edward Weed - NXB thèng kª 1993 TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh - Fredic Miskin - NXB Khoa häc kü thuËt 1995 Ph©n tÝch kinh tÕ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ - ViÖn Ng©n Hµng ThÕ Giíi (WBI). Qu¶n trÞ dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc vµ quèc tÕ - PGS-TS Vâ Thanh Thu - NXB Thèng kª 1996 Ph©n tÝch vµ qu¶n lý c¸c dù ¸n ®Çu t­ - NguyÔn Ngäc Mai - NXB Khoa häc kü thuËt 1995 Ph©n tÝch & thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ - TS Ph­íc Minh HiÖp - NXB Thèng Kª Review Guide- Principles of Advanced Credit Assessment - Deutsche Bank 1994 Evaluating the Risks - ADC Gardner Workbook B¸o c¸o th­êng niªn cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng n¨m 1999, 2000, 2001 T¹p chÝ Ng©n hµng n¨m 2001 B¸o c¸o thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ trung vµ dµi h¹n cña Ng©n hµng Ngo¹i Th­¬ng ._.