Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho..

Tài liệu Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho..: ... Ebook Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho..

doc35 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1491 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho.., để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu Trong nh÷ng n¨m võa qua, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tù quan träng: c¬ cÊu kinh tÕ cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng tiÕn bé, t¨ng tr­ëng æn ®Þnh trong mét thêi gian kh¸ dµi… kÕt qu¶ ®ã cã sù ®ãng gãp to lín cña c¸c Doanh nghiÑp võa v­a nhá thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë n­íc ta. C¸c Doanh nghiÑp võa v­a nhá trong thêi gian qua cã b­íc ph¸t triÓn t­¬ng ®èi nhanh vÒ sè l­îng, sù ®ãng gãp vµo GDP ngµy cµng cao. ThÕ nh­ng viÖc ph¸t triÓn lo¹i doanh nghiÖp nµy (nhÊt lµ ®èi víi doanh nghiÖp thuéc thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n) ë n­íc ta cßn ®ang cã nhiÒu v­íng m¾c cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. ViÖc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c Doanh nghiÑp võa v­a nhá trong nh÷ng n¨m tíi ®ang lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi n­íc ta. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, em ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ chän ®Ò tµi cho m«n häc kinh tÕ vµ qu¶n lý c«ng nghiÖp : "Giải pháp để giải quyết những khó khăn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế thị trường ở VN hiện nay." Néi dung cña ®Ò ¸n m«n häc gåm 3 phÇn: PhÇn I: tæng quan vÒ doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay PhÇn II: nh÷ng v­íng m¾c gÆp ph¶i ®èi víi c¸c Doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay PhÇn III: Nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë VN hiÖn nay. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ch­¬ng I – tæng quan vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay I. Kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá Doanh nghiÖp lµ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cã ®¨ng ký. Theo c¸ch hiÓu nµy th× khu vùc doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay gåm c¸c doanh nghiÖp víi c¸c h×nh thøc ph¸p lý ®­îc ®¨ng ký lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp t­ nh©n, hîp t¸c x·, h×nh thøc c¸ nh©n vµ nhãm kinh doanh ®¨ng ký theo nghÞ ®Þnh 66/H§BT. Khu vùc Doanh nghiÑp võa v­a nhá (DNV&N) lµ mét bé phËn n»m trong khu vùc doanh nghiÖp nªu trªn. Doanh nghiÖp trùc thuéc tæng c«ng ty lín kh«ng lµ DNV&N v× chóng ph¶i tu©n thñ sù chi phèi cña Tæng c«ng ty mÑ. Mét sè n­íc quy ®Þnh vÒ tû lÖ cæ phÇn tèi ®a do c«ng ty lín së h÷u ®èi víi DNV&N, v­ît qu¸ møc ®é, doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®­îc coi lµ võa vµ nhá n÷a. ViÖc ®Þnh nghÜa khu vùc DNV&N ë ViÖt Nam còng cÇn xÐt ®Õn nh÷ng khÝa c¹nh nµy. yÕu tè quan träng nhÊt khi nãi ®Õn DNV&N lµ quy m« doanh nghiÖp. Cã nhiÒu yÕu tè thÓ hiÖn quy m« doanh nghiÖp, thÝ dô vèn hoÆc lao ®éng ph¶n ¸nh quy m« ®Çu vµo, doanh thu hay gi¸ trÞ gia t¨ng thÓ hiÖn quy m« ®Çu ra cña doanh nghiÖp. Quy m« doanh nghiÖp lµ kh¸i niÖm tæng qu¸t ph¶n ¸nh møc ®é vµ tr×nh ®é sö dông c¸c nguån lùc vµ kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi. Cã nhiÒu chØ tiªn kh¸c nhau thÓ hiÖn quy m« doanh nghiÖp vµ kh«ng mét chØ tiªu hay nhãm chØ tiªu nµo cã thÓ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ quy m« doanh nghiÖp. Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch trªn ®©y chóng ta ®­a ra ®Þnh nghÜa sau ®©y vÒ DNV&N ë ViÖt Nam, trong D®iÒu kiÖn hiÖn nay: DNV&N ë ViÖt Nam lµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®éc lËp, cã ®¨ng ký kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, cã quy m« theo mét sè tiªu chÝ tho¶ m·n quy ®Þnh cña ChÝnh phñ ®èi víi tõng ngµnh nghÒ trong tõng thêi kú ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Tiªu chÝ vµ trÞ sè c¸c tiªu chÝ x¸c ®Þnh DNV&N ë ViÖt Nam. Trong thùc tÕ, viÖc lùa chän chØ tiªu ®Ó ®o l­êng quy m« doanh nghiÖp th­êng nh»m ®¶m b¶o tÝnh ®¬n gi¶n, th«ng dông, dÔ hiÓu vµ kh¶ thi vÒ mÆt thèng kª. Víi nh÷ng yªu cÇu ®ã th× ë ViÖt Nam, viÖc lùa chän chØ tiªu lao ®éng vµ vèn kinh doanh ( nh­ nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ DNV&N ®Ò nghÞ) lµm c¸c chØ tiªu x¸c ®Þnh quy m« doanh nghiÖp lµ cã thÓ chÊp nhËn ®­îc trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Sù lùa chän nµy còng phï hîp víi th«ng lÖ ë phÇn lín c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc trong viÖc x¸c ®Þnh DNV&N. ë ViÖt Nam hiÖn nay ®ang ¸p dông nhiÒu trÞ sè kh¸c nhau vÒ lao ®éng vµ vÒ vèn ®Ó x¸c ®Þnh DNV&N. Sau ®©y lµ mét sè thÝ dô cô thÓ: Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam coi DNV&N lµ c¸c doanh nghiÖp cã d­íi 500 lao ®éng, vèn cè ®Þnh d­íi 10 tû ®ång, vèn l­u ®éng d­íi 8 tû ®ång vµ doanh thu hµng th¸ng d­íi 20 tû ®ång. Liªn Bé Lao ®éng vµ Tµi chÝnh coi doanh nghiÖp nhá lµ cã: + Lao ®éng th­êng xuyªn d­íi 100 ng­êi. + Doanh thu hµng n¨m d­íi 10 tû ®ång + Vèn ph¸p ®Þnh d­íi 1 tû ®ång Dù ¸n VIE/US/95/004 Hç trî DNV&N ë ViÖt Nam lµ doanh nghiÖp cã: + Lao ®éng d­íi 200 ng­êi + Vèn ®¨ng ký d­íi 0,4 triÖu USD (t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 5 tû ®ång ViÖt Nam) Quü hç trî DNV&N thuéc ch­¬ng tr×nh ViÖt Nam EU hç trî c¸c doanh nghiÖp cã sè lao ®éng tõ 10-500 ng­êi vµ vèn ®iÒu lÖ tõ 50 ngµn ®Õn 300 ngµn USD tøc tõ kho¶ng 600 triÖu ®Õn 3,8 tû ®ång VN. Quü ph¸t triÓn n«ng th«n (thuéc Ng©n hµng Nhµ n­íc) coi DNV&N lµ c¸c doanh nghiÖp cã: + Gi¸ trÞ tµi s¶n kh«ng qu¸ 2 triÖu USD + Lao ®éng kh«ng qu¸ 500 ng­êi. Tiªu chÝ trªn ®­îc s¾p ®Æt cho phï hîp víi c¸c môc tiªu chÝnh s¸ch vµ c¸c tiªu chÝ DNV&N sÏ biÕn ®éng theo n¨ng lùc cña nÒn kinh tÕ vµ theo nguyªn t¾c b¶o vÖ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nhá, doanh nghiÖp cã xu h­íng lín m¹nh. II. C¸c ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam Khi nãi tíi DNV&N nãi chung, chóng ta ®Òu nghÜ ®Õn ®Æc ®iÓm chung nhÊt ®ã lµ: sè l­îng lao ®éng Ýt, tr×nh ®é kh«ng cao; nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t­ nhá nh­ng tû suÊt vèn cao vµ thêi gian hoµn vèn nhanh; chi phÝ s¶n xuÊt cao do ®ã gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm cao h¬n so víi s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp lín do ®ã vÞ thÕ cña c¸c DNV&N trªn thÞ tr­êng nhá. C¸c DNV&N bÞ h¹n chÕ trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu réng nh­ng l¹i cã ­u thÕ trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu ®Æc thï; c¸c doanh nghiÖp nµy dÔ ph©n t¸n vµ Ýt g©y t¸c ®éng m¹nh tíi nÒn kinh tÕ – x· héi C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam tr¶i qua nhiÒu biÕn ®éng th¨ng trÇm ®Æc biÖt lµ sù chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ViÖt Nam lµ mét n­íc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn nªn s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn, do ®ã c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá cã diÖn réng phæ biÕn. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc ngoµi quèc doanh míi thµnh lËp , thiÕu kiÕn thøc kinh doanh ch­a quªn víi thÞ tr­êng. C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc quy m« võa vµ nhá cßn chÞu ¶nh h­ëng nÆng nÒ cña c¬ chÕ cò; m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ l¹c hËu, bÕ t¾c vÒ thÞ tr­êng tiªu thô. VÒ së h÷u, bao gåm së h÷u nhµ n­íc (cã trªn 4000 doanh nghiÖp võa vµ nhá) vµ së h÷u t­ nh©n (trªn 17000 doanh nghiÖp vµ c«ng ty t­ nh©n, trªn 1,8 triÖu hé kinh tÕ c¸c thÓ ho¹t ®éng theo NghÞ ®Þnh 66/H§BT). VÒ h×nh thøc tæ chøc bao gåm c¸c lo¹i h×nh: Doanh nghiÖp Nhµ n­íc, doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, hé kinh tÕ c¸ thÓ. Tr×nh ®é qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn rÊt h¹n chÕ thiÕu kiÕn thøc vÒ qu¶n trÞ kinh doanh vµ luËt ph¸p, thiÕu kinh nghiÖm. Tr×nh ®é v¨n ho¸ kinh doanh cßn thÊp tån t¹i nhiÒu tiªu cùc. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n­íc ta ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu, tËp trung chñ yÕu ë c¸c thµnh phè lín. Xu h­íng tËp trung vµo c¸c ngµnh Ýt vèn thu håi vèn nhanh, l·i xuÊt cao nh­ th­¬ng nghiÖp, du lÞch, dÞch vô. Nhµ n­íc chØ míi cã c¸c ®Þnh h­íng lín khuyÕn khÝch doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¬ chÕ chÝnh s¸ch thiÕu ®ång bé, nguån lùc tµi chÝnh cña Nhµ n­íc cßn h¹n chÕ. III. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn Doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay 3.1. Lîi thÕ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá C¸c doanh nghiÖp quy m« võa vµ nhá cã nh÷ng lîi thÕ sau: G¾n liÒn víi c¸c c«ng nghÖ trung gian, lµ cÇu nèi gi÷a c«ng nghÖ truyÒn thèng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá dÔ dµng vµ nhanh chãng ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, thÝch øng víi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Quy m« nhá cã tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t, tù do s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt kinh doanh Danh nghiÖp võa vµ nhá chØ cÇn l­îng vèn ®Çu t­ ban ®Çu Ýt nh­ng hiÖu qu¶ cao vµ thêi gian thu håi vèn nhanh. Danh nghiÖp võa vµ nhá cã tû suÊt vèn ®Çu t­ trªn lao ®éng thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c doanh nghiÖp lín, cho nªn chóng cã hiÖu suÊt t¹o viÖc lµm cao h¬n. HÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gän nhÑ, linh ho¹t, c«ng t¸c ®iÒu hµnh mang tÝnh trùc tiÕp. Quan hÖ gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi qu¶n lý (quan hÖ chñ – thî) trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ chÆt chÏ. Sù ®×nh trÖ, thua lç, ph¸ s¶n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã ¶nh h­ëng rÊt Ýt hoÆc kh«ng g©y nªn khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi, ®ång thêi Ýt chÞu ¶nh h­ëng bëi c¸c cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ d©y chuyÒn. Bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ quan träng, doanh nghiÖp võa vµ nhá còng cã nh÷ng bÊt lîi sau: Nguån vèn tµi chÝnh h¹n chÕ C¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é thiÕt bÞ c«ng nghÖ th­êng yÕu kÐm, l¹c hËu. Kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin vµ tiÕp thÞ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu Tr×nh ®é qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn rÊt h¹n chÕ. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã n¨ng suÊt lao ®éng vµ søc c¹nh tranh kinh tÕ thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c doanh nghiÖp lín. 3.2. Vai trß vµ t¸c ®éng kinh tÕ - x· héi cña doanh nghiÖp võa vµ nhá: MÆc dï cã nh÷ng bÊt lîi trªn nh­ng doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vÞ trÝ, vai trß vµ t¸c ®éng kinh tÕ – x· héi rÊt lín. Thø nhÊt, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vÞ trÝ rÊt quan träng ë chç, chóng chiÕm ®a sè vÒ mÆt sè l­îng trong tæng sè c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh vµ ngµy cµng gia t¨ng m¹nh. ë hÇu hÕt c¸c n­íc, sè l­îng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm trªn d­íi 90% tæng sè c¸c doanh nghiÖp. Tèc ®é gia t¨ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nhanh h¬n sè l­îng c¸c doanh nghiÖp lín. ë ViÖt Nam con sè nµy còng t­¬ng tù. Thø hai, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß quan träng trong sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ. Chóng ®ãng gãp phÇn quan träng vµo sù gia t¨ng thu nhËp quèc d©n cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi, b×nh qu©n chiÕm kho¶ng trªn d­íi 50% GDP ë mçi n­íc. ë ViÖt Nam, theo ®¸nh gi¸ cña viÖn nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ TW th× hiÖn nay khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá cña c¶ n­íc chiÕm kho¶ng 24% GDP Thø ba, t¸c ®éng kinh tÕ x· héi lín nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ gi¶i quyÕt mét sè l­îng lín chç lµm viÖc cho d©n c­, lµm t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo. XÐt theo luËn ®iÓm t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng th× khu vùc nµy v­ît tréi h¬n h¼n c¸c khu vùc kh¸c, gãp phÇn gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò x· héi bøc xóc. ë hÇu hÕt c¸c n­íc, doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹o viÖc lµm cho kho¶ng 50 – 80% lao ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §Æc biÖt, trong nhiÒu thêi kú c¸c doanh nghiÖp lín sa th¶i c«ng nh©n th× c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá l¹i thu hót thªm nhiÒu lao ®éng hoÆc cã tèc ®é thu hót lao ®éng míi cao h¬n c¸c doanh nghiÖp lín. Thø t­, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gãp phÇn lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Do lîi thÕ cña quy m« nhá lµ n¨ng ®éng, linh ho¹t, s¸ng t¹o trong kinh doanh, cïng víi h×nh thøc tæ chøc kinh doanh cã sù kÕt hîp chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ mÒm dÎo, hoµ nhÞp víi ®ßi hái uyÓn chuyÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cho nªn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín gãp phÇn lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Thø n¨m, khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá thu hót ®­îc kh¸ nhiÒu vèn ë trong d©n. Do tÝnh chÊt nhá lÎ dÔ ph©n t¸n vµ yªu cÇu vÒ l­îng vèn ban ®Çu kh«ng nhiÒu nªn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín trong viÖc thu hót c¸c nguån vèn nhµn rçi trong mäi tÇng líp nh©n d©n ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Thø s¸u, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín ®èi víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ®Æc biÖt ®èi víi khu vùc n«ng th«n. Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n«ng th«n ®· thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, lµm cho c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh, ®ång thêi thóc ®Èy c¸c ngµnh th­¬ng m¹i – dÞch vô ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë thµnh thÞ còng gãp phÇn lµm t¨ng tû träng khu vùc c«ng nghiÖp, dÞch vô vµ lµm thu hÑp dÇn tû träng khu vùc n«ng nghiÖp trong c¬ cÊu kinh tÕ quèc d©n. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn gãp phÇn lµm thay ®æi vµ ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu c«ng nghiÖp. Thø b¶y, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc thùc hiÖn ®« thÞ ho¸ phi tËp trung vµ thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “Ly n«ng bÊt ly h­¬ng” Thø t¸m, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ n¬i ­¬m mÇm c¸c tµi n¨ng kinh doanh, lµ n¬i ®µo t¹o, rÌn luyÖn c¸c doanh nghiÖp. 3.3. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù xuÊt hiÖn, tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Giai ®o¹n s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n kh«ng cã sù ph©n biÖt gi÷a giíi chñ vµ ng­êi thî. Ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸ võa lµ ng­êi së h÷u c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt, võa lµ ng­êi lao ®éng trùc tiÕp, võa lµ ng­êi qu¶n lý c«ng viÖc cña m×nh, võa lµ ng­êi trùc tiÕp mang s¶n phÈm cña m×nh ra trao ®æi trªn thÞ tr­êng. §ã lµ lo¹i doanh nghiÖp c¸ thÓ, doanh nghiÖp gia ®×nh, cßn gäi lµ doanh nghiÖp cùc nhá. Trong thêi kú hiÖn ®¹i, th«ng th­êng ®¹i ®a sè nh÷ng ng­êi khi míi tr­ëng thµnh ®Ó ®i lµm viÖc ®­îc, ®Òu muèn thö søc m×nh trong nghÒ kinh doanh. Víi mét sè vèn trong tay Ýt ái, víi mét tr×nh ®é tri thøc nhÊt ®Þnh lÜnh héi ®­îc trong c¸c tr­êng chuyªn nghiÖp, b¾t ®Çu khëi nghiÖp, phÇn lín hä ®Òu thµnh lËp doanh nghiÖp nhá cña riªng m×nh, tù s¶n xuÊt – kinh doanh. Trong s¶n xuÊt, kinh doanh cã mét sè ng­êi gÆp vËn may vµ ®Æc biÖt lµ nhê tµi ba, biÕt chíp thêi c¬, cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, khÐo lÐo ®iÒu hµnh vµ tæ chøc s¾p xÕp c«ng viÖc, cµn cï, chÞu khã, tiÕt kiÖm… ®· thµnh ®¹t, ngµy cµng giµu lªn, tÝch luü ®­îc nhiÒu cña c¶i, tiÒn vèn, th­êng xuyªn më réng quy m« s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Õn mét giai ®o¹n nµo ®ã, lùc l­îng lao ®éng gia ®×nh kh«ng ®¶m ®­¬ng hÕt c¸c c«ng viÖc, cÇn ph¶i thuª ng­êi lµm vµ trë thµnh «ng chñ. Ng­îc l¹i, mét bé phËn lín ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá kh¸c, hoÆc do kh«ng gÆp vËn may trong kinh doanh – s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, hoÆc do kÐm cái kh«ng biÕt chíp thêi c¬, kh«ng cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, kh«ng biÕt tÝnh to¸n qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng viÖc, hoÆc thiÕu cÇn cï chÞu khã, nh­ng l¹i hoang phÝ trong chi tiªu… ®· dÉn ®Õn thua lç triÒn miªn, buéc ph¶i b¸n t­ liÖu s¶n xuÊt, ®i lµm thuª cho ng­êi kh¸c. Nh÷ng giai ®o¹n ®Çu, c¸c «ng chñ vµ nh÷ng ng­êi thî cïng trùc tiÕp lao ®éng vµ nh÷ng ng­êi thî lµm thuª th­êng lµ bµ con hä hµng vµ l¸ng giÒng cña «ng chñ, vÒ sau më réng ra ®Õn nh÷ng ng­êi hµng xãm vµ ë xa ®Õn. C¸c häc gi¶ th­êng xÕp nh÷ng lo¹i doanh nghiÖp nµy vµo ph¹m trï doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong nÒn kinh tÕ cña 1 quèc gia lµ do tæng thÓ c¸c doanh nghiÖp lín nhá t¹o thµnh.PhÇn ®«ng c¸c doanh nghiÖp lín tr­ëng thµnh,ph¸t triÓn tõ c¸c doanh nghiÖp nhá,thÕ nh­ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp lín th× nhÊt thiÕt ph¶i ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá,®iÒu ®ã còng phï hîp víi quy luËt ®i tõ nhá ®Õn lín vµ ®Ó hiÓu râ h¬n v× sao ph¶i cÇn thiÕt ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá,chóng ta h·y nh×n vµo nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc cña nã,bao gåm: + §ãng gãp kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh tÕ: Trong c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë n­íc ta.Doanh nghiÖp võa vµ nhá cã søc lan to¶ vµo mäi lÜnh vùc s¶n xuÊt x· héi,ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ chÊt vµ l­îng ®· gãp phÇn quan träng vµo môc tiªu t¨ng tr­ëng còng nh­ vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc.Theo tiªu chÝ míi sè l­îng Doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm 98% tæng sè doanh nghiÖp thuéc c¸c h×nh thøc doanh nghiÖp tËp thÓ,doanh nghiÖp t­ nh©n,c«ng ty cæ phÇn,c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n,doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ nø¬c ngoµi vµ c¸c c¬ së kinh tÕ c¸ thÓ .TÝnh ®Õn thang 6 n¨m 2005,c¶ n­íc cã trªn 125000 Doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ ®­îc thµnh lËp víi tæng sè vèn ®¨ng ký xÊp xØ 250 tû ®ång ®­a tæng sè c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá trong c¶ n­íc lªn gÇn 2000 doanh nghiÖp víi sè vèn ®¨ng ký gÇn 400000 tû ®ång trong ®ã:lo¹i h×nh c«ng ty tr¸ch nhiªm h÷u h¹n chiÕm tû träng lín nhÊt kho¶ng 55,4%,c«ng ty cæ phÇn chiÕm 12,5%,c¸c lo¹i h×nh kh¸c nh­ c«ng ty hîp doanh,doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n 1 thµnh viªn chiÕm tû lÖ nhá kho¶ng 0,3%,c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n chiÕm 31,8% cßn l¹i. B¶ng 1:C¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp t­ n¨m 2002-2005 N¨m tiªu chÝ 2002 2003 2004 2005 Tæng sè doanh nghiÖp Doanh nghiÖp võa vµ nhá DN FDI TËp thÓ DN vµ c«ng ty t­ nh©n C¸ thÓ +T¨ng thu nhËp cho ®êi sèng nh©n d©n: Theo bé tµi chÝnh,n¨m 2003 sè thu t­ Doanh nghiÖp nh©n doanh chiÕm kho¶ng 15% tæng sè thu ng©n s¸ch,t¨ng 29,5% so víi cïng kú c¸c n¨m tr­íc.N¨m 2004,thu tõ khu vùc kinh tÕ t­ nh©n ®¹t kho¶ng 13100 tû ®ång so víi ng©n s¸ch trung ­¬ng th× ®ãng gãp cña khu vùc kinh tÕ t­ nh©n ( chñ yÕu lµ c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá) trong nguån thu cña ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng lín h¬n rÊt nhiÒu. §iÓn h×nh nh­ TP.HCM kinh tÕ t­ nh©n ®ãng gãp trong tæng sè thu ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng kho¶ng 15%,tiÒn giang 24%,®ång th¸p 16%,gia lai 22%,Ninh B×nh 19%,thai nguyªn 17%. + T¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng: Lùc l­îng lao ®éng trong c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm t¬Ý 25-26% lùc l­îng lao ®éng x· héi,v× vËy c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá cã kh¶ n¨ng tiÕp nhËn phÇn lín sè l­îng míi hµng n¨m vµ sè l­îng d­ thõa do x¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc hay c¶i c¸ch hµnh chÝnh,gãp phÇn chñ yÕu trong t¹o viÖc lµm,t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng,®ãng gãp cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ æn ®Þnh x· héi.(xem b¶ng 2) B¶NG 2:Sè lao ®éng ®ang lµm viÖc trong c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh. N¨m Tiªu chÝ 2002 2003 2004 2005 Lao ®éng(ng­êi) DN nhµ n­íc TËp thÓ DN cã vèn n­íc ngoµi DN vµ c«ng ty t­ nh©n C¸ thÓ Nguån:B¸o c¸o cña tæng côc thèng kª. +Lµm cho nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng: Sè l­îng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ lín l¹i th­êng xuyªn t¨ng lªn,nªn ®· lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi¶m bít møc ®é rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp ®ång thêi t¨ng sè l­îng hµng ho¸ vµ dÞch vô tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña ng­êi tiªu dïng ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi viÖc chuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ, nhÊt lµ ®èi víi nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n.Ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm cho viÖc ph©n bè doanh nghiÖp hîp lý vÒ mÆt l·nh thæ c¶ n­íc ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ,miÒn nói vµ ®ång b»ng gi¶m søc Ðp vÒ d©n sè ®èi víi c¸c thµnh phè lín. Ch­¬ngII:nh÷ng v­íng m¾c gÆp ph¶i ®èi víi c¸c Doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay I. Khã kh¨n vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch 1. §Êt ®ai vµ qu¶n lý. Khu©n khæ ph¸p lý cña qu¶n lý ®Êt ®ai ®­îc x©y dùng trªn c¬ së luËt ®Êt ®ai n¨m 1993,söa ®æi n¨m 1998,2001 vµ luËt ®Êt ®ai n¨m 2003 ,quyÒn sö dông ®Êt ®­îc thùc hiÖn th«ng qua thuª cña nhµ n­íc vµ qua giao dÞch mua b¸n. Con ®­êng thuª ®Êt cña nhµ n­íc rÊt dµi vµ tèn kÐm. Thñ tôc cÊp quyÕn sö dông ®Êt b×nh qu©n ë HN lµ 325 ngµy, thµnh phè HCM 418 ngµy, §µ n½ng 309 ngµy,B×nh d­¬ng 64 ngµy, HuÕ 82 ngµy. Chuyªn m«n ho¸ sö dông ®Êt còng lµm t¨ng chi phÝ vµ thêi gian ®Ó chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông ®Êt. C¸c chi phÝ gi¶i to¶ ®Òn bï, chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt ®ang lµ ng¸nh nÆng chi phÝ ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ë VN hiÖn nay. VÊn ®Ò gi¶i to¶ ,®Òn bï kh«ng hîp lý, di rêi d©n c­ kh«ng ®óng tiÕn ®é hay thùc hiÖn kh«ng nghiªm lµm ®×nh trÖ tiÕn tr×nh ®Çu t­ vµ c¶n trë ho¹t ®éng cña DN. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn ph¶i v­ît qua nh÷ng trë ng¹i nh­: quy ho¹ch ®Êt ®ai ch­a æn ®Þnh;thêi gian chê ®îi nhËn ®Êt trong c¸c khu c«ng nhiÖp qu¸ l©u;®èi sö kh«ng c«ng b»ng trong viÖc chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt do chÝnh s¸ch ­u ®·i tiÒn thuª ®Êt ®­îc ¸p dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp FDI . 2. ThuÕ vµ qu¶n lý thuÕ: C¬ chÕ chÝnh s¸ch thuÕ ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc theo h­íng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong n­íc vµ xuÊt khÈu. Tiªu biÓu nh­ luËt thuÕ VAT ®­îc söa ®æi,bá møc thuÕ suÊt 20%,më réng ¸p dông thuÕ 0% ®Ó khÊu trõ vµ hoµn thuÕ ®Çu vµo cho hµng ho¸ xuÊt khÈu, söa ®æi ph¸p lÖnh thuÕ thu nhËp ®èi víi ng­êi cã thu nhËp cao, miÔn gi¶m thuÕ sö dông thuÕ n«ng nghiÖp, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc, hå s¬ thuÕ, c¶i tiÕn c«ng t¸c thanh tra. Tuy nhiªn, viÖc söa ®æi, bæ sung c¸c chÝnh s¸ch thuÕ thay ®æi qu¸ nhanh ®· g©y lóng tóng trong viÖc quyÕt ®Þnh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Quy tr×nh qu¶n lý vµ gi¸m s¸t vÉn cßn phiÒn hµ, chång chÐo gi÷a c¸c c¬ quan thuÕ vµ h¶i quan trong ®¨ng ký vµ cÊph­êng m· sè thuÕ ch­a thèng nhÊt trong viÖc x¸c ®Þnh m· sè hµng ho¸ , thuÕ suÊt hoÆc gi¸ trÞ tÝnh thuÕ, c­ìng chÕ vµ lµm thñ tôc h¶i quan thiÕu chÝnh x¸c. HÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh vÉn cßn tËp chung qu¸ nhiÒu vµo c¸c biÖn ph¸p thu thuÕ vµ xö ph¹t, ch­a chó träng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh møc thuÕ, ®èi t­îng chÞu thuÕ. Trong khi ®ã diÖn thuÕ vÉn ch­a ®­îc më réng mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ tho¶ ®¸ng, c¸c kho¶n thÊt thu thuÕ vÉn cßn rÊt lín, viÖc chèn thuÕ trong khu vùc t­ nh©n ®ang trë thµnh hiÖn t­îng kh¸ phæ biÕn. Trong chÕ ®é thuÕ hiÖn hµnh cßn qu¸ nhiÒu lo¹i thuÕ suÊt víi møc thuÕ cao, c¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ qu¸ phøc t¹p, chång chÐo, qu¸ nhiÒu tr­êng hîp miÔn trõ thuÕ vµ ch­a ®¶m b¶o sù c«ng b»ng. VÒ nguyªn t¾c thuÕ VAT chØ ®¹t hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng khi ¸p dông mét lo¹i thuÕ suÊt duy nhÊt vµ cã Ýt tr­îng hîp miÔn trõ. Nh­ng thuÕ VAT ¸p dông t¹i VN l¹i cã tíi 4 lo¹i thuÕ suÊt vµ trªn 20 tr­êng hîp miÔn trõ. Dï ®· cã tiÕn bé so víi thuÕ doanh thu gåm 11 lo¹i thuÕ suÊt , nh­ng víi 4 lo¹i thuÕ suÊt vµ nhiÒu tr­êng hîp ®­îc miÔn trõ, viÖc thu thuÕ VAT vÉn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n cho c¶ ng­êi nép thuÕ lÉn c¬ quan thuÕ vµ khi thñ tôc phøc t¹p h¬n, kh¶ n¨ng chèn thuÕ còng t¨ng lªn t­¬ng tù nh­ tr­êng hîp thuÕ lîi tøc, c¸c lo¹i thuÕ suÊt kh¸c nhau còng ®­îc ¸p dông ph©n biÖt gi÷a c¸c ho¹t ®éng kinh doanh( thuÕ suÊt 45% cho th­¬ng m¹i, 35% cho ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ 25% cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng). Ngoµi ra cßn cã sù ph©n biÖt ®èi xö vÒ thuÕ ,lîi tøc gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng kh¸c nhau trong cïng 1 lÜnh vùc. B»ng chøng lµ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc chÞu suÊt thuÕ lîi tøc tõ 25-45%, trong khi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI chØ ph¶i tr¶ møc thuÕ suÊt 10-25% v× vËy, sù c¶m nhËn bÞ ®èi xö kh«ng c«ng b»ng chÝnh lµ ®éng c¬ m¹nh mÏ trong hµnh vi lËu thuÕ hoÆc trèn thuÕ cña mét sè doanh nghiÖp. chÝnh s¸ch thuÕ VAT ch­a cho phÐp c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp cung cÊp c¸c dÞch vô cho doanh nghiÖp chÕ xuÊt ®­îc h­ëng thuÕ suÊt 0% ,mµ ph¶i chÞu thuÕ 10%. §èi vãi thuÕ ®¸nh vµo hµng ho¸ XNK ,c¸c côc h¶i quan dÞa ph­¬ng lóng tóng khi ®Þnh gi¸ va ap gi¸ tinh thuÕ nhËp khÈu, gi¸ ¸p cßn cao vµ b¶ng gi¸ tèi thiÓu ch­a phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. DN chËm nép thuÕ th× bÞ ph¹t trong khi ®ã c¸c c¬ quan thuÕ chËm trÔ trong viÖc xÐt hoµn thuÕ th× kh«ng chÞu bÊt cø mét tr¸ch nhiÖm g× vÒ thiÖt h¹i g©y cho doanh nghiÖp. 3. H¶i quan vµ xuÊt khÈu: VÒ thñ tôc h¶i quan, nh×n chung ®Þa ®iÓm vµ ph­¬ng tiÖn vËt chÊt phôc vô c«ng t¸c kiÓm ho¸ cña mét sè cöa khÈu cßn bÊt hîp lý. Do c¸c yÕu tè kü thuËt ph¸t sinh vµ mét sè nguyªn nh©n kh¸c, tõng xÈy ra c¸c viÖc c­ìng chÕ nhÇm c¸c doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô. Bªn c¹nh ®ã lµ c¸c tån t¹i nh­: quy ®Þnh, ghÐp container, thêi gian vµ chi phÝ l­u kho, bèc xÕp t¹i c¶ng. ViÖc x¸c ®Þnh chñng lo¹i hµng ho¸ s¶n phÈm cña mét sè mÆt hµng ch­a râ rµng, dÉn ®Õn thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp, nhÊt lµ trong c¸c tr­êng hîp c¸n bé h¶i quan cã nghiÖp vô h¹n chÕ. Bªn c¹nh ®ã, t×nh tr¹ng thÕu ®ång bé vÒ quy ®Þnh tû lÖ kiÓm ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña c¸c chi côc h¶i quan cöa khÈu vÉn cßn tån t¹i. §iÒu nµy tÊt yÕu dÉn ®Õn n¹n nhòng nhiÔu, trung chi vµ tho¶ thuËn ngÇm gi÷a nh©n viªn h¶i quan vµ doanh nghiÖp mét mÆt ®Ó gi¶i phãng hµng nhanh, mÆt kh¸c doanh nghiÖp t×m c¸ch nÐ tr¸nh tû xuÊt thuÕ nhËp khÈu cao, lµm gi¶m nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, ngoµi ra t×nh tr¹ng c­ìng chÕ nhÇm tranh chÊp trong kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh, ¸p gi¸ tèi thiÓu ®Ó tÝnh thuÕ mét sè c¸c mÆt hµng cßn bÊt hîp lý; ¸p m· sè thuÕ kh«ng chÝnh x¸c, ch­a thèng nhÊt víi hÖ thèng cña nhµ n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. 4. TÝnh thiÕu minh b¹ch cña m«i tr­ëng thÓ chÕ: TÝnh thiÕu minh b¹ch cña thÓ chÕ Èn chøa trong rÊt nhiÒu khã kh¨n, tõ tµi chÝnh, ®Êt ®ai ®Õn xuÊt nhËp khÈu vµ quan hÖ b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vµ nhµ n­íc. Chóng ta sö dông thuËt ng÷ vÒ tÝnh minh b¹ch cña thÓ chÕ ®Ó bµn ®Õn mét hiÖn t­îng mµ trong khi pháng vÉn trùc tiÕp, c¸c doanh nghiÖp ®· phµn nµn vÒ viÖc hä bÞ ®èi sö thiÕu c«ng b»ng, nh÷ng ®iÒu khã hiÓu, hay khiÕn hä lóng tóng trong quan hÖ xö lý c«ng viÖc víi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn. Minh b¹ch theo c¸c nhµ t­ vÊn kinh doanh ®ã lµ t×nh tr¹ng râ rµng, chÝnh x¸c, chÝnh thøc, c¸c hµnh ®éng ®­îc chÊp nhËn mét c¸ch dÔ dµng vµ phæ biÕn. Theo tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi ( WTO) b¶o ®¶m minh b¹ch trong c¸c tho¶ thuËn th­¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung bao gåm ba yªu cÇu c¬ b¶n: 1, C«ng khai c¸c th«ng tin vÒ luËt ph¸p, thÓ chÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch liªn quan; 2, Th«ng b¸o cho c¸c bªn liªn quan vÒ luËt ph¸p thÓ chÕ vµ nh÷ng thay ®æi ®èi víi hä; 3, B¶o ®¶m luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ®­îc qu¶n lý thèng nhÊt, theo c¸ch thøc c«ng b»ng hîp lý. Theo nghi¨ ®ã, thiÕu minh b¹ch chÝnh lµ nguån gèc s©u xa cua rÊt nhiÒu khã kh¨n cña doanh nghiÖp trong c¸c quan hÖ vãi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ,víi ®èi t¸c vµ ng­êi lao ®éng TÝnh thiÕu minh b¹ch cña m«i tr­êng thÓ chÕ ®­îc c¸c doang nghiÖp c¶m nhËn trong hang lo¹t c¸c trë ng¹i ,nh­ mÊt thßi gian vµ chi phÝ ®Î gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò víi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ;c¸c khã kh¨n n¶y sinh trong c¸c chÝnh s¸ch ,luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ë trung ­¬ng lÉn ®Þa ph­¬ng ;sù bÊt b×nh ®¶ng trong canh tranh víi c¸c DNNN; khã tiÕp cËn th«ng tin vÒ luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ;c¸ch gi¶i quyÕt cña c¸c co quan c«ng quyÒn thiÕu nhÊt qu¸n va ch­a häp lý. TÝnh thiÕu minh b¹ch cßn thÓ hiÖn ë chç c¸c quy ®Þnh luËt ph¸p ban hµnh qu¸ nhiÒu vµ nhanh , dÕn møc c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ n¾m b¾t vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi .c¸c quy ®Þnh luËt ph¸p v­cã nh÷ng kho¶ng trèng lín cho sù gi¶i thÝch vµ tù ®inh liÖu ,®ßi hái ph¶i xin h­íng dÉn cô thÓ vµ quy ®Þnh t¨ng thªm ë c¸c cÊp g©y mÊt thêi gian vµ thiÕu nhÊt qu¸n .vidô luËt thuÕ thu nhËp c«ng ty ®uoc vËn dông thµnh m«t d¶i rÊt réng c¸c khuyÕn khÝch ë tõng ®Þa ph­¬ng .tr¸ch nhiÖm vÒ chi phÝ vµ chÕ ®é cho viÖc gi¶i to¶ ®Òn bï kh«ng thèng nhÊt còng g©y khã kh¨n cho viÖc tiÕp c©c ®¸t ®ai cña c¸c doanh nghiÖp .NhÊn m¹nh ­u tiªn vãi mét sè ®èi t­îng ,ngµnh hµng trong trõng mùc nhÊt ®Þnh cã thÓ g©y thiªt h¹i cho c¸c ®èi t­îng kh¸c .§«i xö c«ng b»ng lµ mét yªu cÇu cña tÝnh minh b¹ch ,do ®ã khi nhÊn m¹nh c¸c ­u tiªn cÇn ph©n tÝch mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c ®èi t­îng .NhÊn m¹nh thu hót ®Çt t­ n­íc ngoµi ,c¸c dù ¸n ®Çu t­ lín ,®µu t­ c¬ së h¹ tÇng Ýt nhiÒu cã ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn khu vùc t­ nh©n .cã lÏ tõ nguyªn nh©n nµy c¸c DNVVN t­ nh©n lu«n c¶m thÊy kh«ng c«ng b»ng trong quan hÖ vãi c¸c DNNN . Sù thiÕu minh b¹ch kh«ng chØ tån t¹i trong c¸c c¬ quan c«ng quyÒn mµ cßn chÝnh ë c¸c doanh nghiÖp .C¸c biÓu hiÖn cña nã lµ :rÊt Ýt c¸c giao dÞch cua cac doanh nghiÖp viõa vµ nhá thùc hiÖn qua gÖ thèng ng©n hµng ;hä Ýt quan t©mdÕn viªc kÝ häp ®ång lao ®éng vµ tæ ch­c c«ng ®oµn ,kh«ng thùc hiªn ngiªm tóc c¸c chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n ;kª khai kh«ng ®óng thu nhËp ,tµi s¶n .Nguyªn nh©n cña t×nh tr©ng nµy cã nguån g«c tõ tÝnh thiÕu minh b¹ch cña thÓ chÕ .HÖ thèng ph¸p luËt thiÕu râ rµng ,cïng víi c¬ chÕ vËn hµnh kh«ng hîp lý lµ ®iÒu kiÖn ®Ó tÝnh kh«ng minh b¹ch ph¸t sinh trong tõng doanh nghiÖp .Nh­ng dï xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n nµo ,tÝnh kh«ng minh b¹ch trong c¸c doang nghiÖp , ®Õn l­ît nã l¹i lµm n¶y sinh c¸c khóc m¾c k×m h·m sù ph¸t triÓn cña chÝnh c¸c doanh nghiÖp ®ã vµ g©y lóng tóng cho c¸c c¬ quan c«ng quúen .®ã la sù thiÕu tin t­ëng cña c¸c nhµ cÊp vèn khi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t×m kiÕm nguån tµi trî ,sù thiÕu tin t­ëng cña c¸c c¬ quan c«ng quyÒn khi cÊp phÐp ,xö lý c¸c vÊn ®Ò luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ph¸t sinh .T©m lý kh«ng tin t­ëng ®ang lµm t¨ng c¸c cuéc kiÓm tra ,kÐo dµi thêi gian xö lý c«ng viÖc. 5. Thêi gian xö lý c¸c vÊn ®Ò luËt ph¸p vµ thÓ chÕ : Thêi gian c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ë ViÖt Nam dµnh cho vÊn dÒ luËt ph¸p vµ thÓ chÕ kho¶ng 12% tæng thßi gian lam viªc cua hä (28ngµy/n¨m) .Con sè nµy t­¬ng ®­¬ng víi c¸c vïng ®ang ph¸t triÓn nh­ng l¹i qu¸ cao so víic¸c n­íc c«ng nghiÖp míi nh­ Trung Quèc vµ §«ng ¸ .Thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ cña c¸c nhµ qu¶n trÞ rÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng, c¸c h×nh thøc së h÷u vµ quy m« cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc b×nh qu©n mÊt 21 ngµy cßn c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n mÊt 30 ngµy. thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ kÐo dµi lµm mÊt ®i c¬ héi kinh doanh, lµm t¨ng phÝ tæn c¬ héi cña thêi gian qu¶n lý vµ phÝ tæn vèn vµ lµm gi¶m tÝnh minh b¹ch cña hÖ thèng, gi¶m lßng tin t¹o ra m¶nh ®Êt mµu mì cho c¸c hµnh vi trôc lîi ,bÊt chÝnh. Nguyªn nh©n cña viÖc tiªu tèn nhiÒu thêi gian cho c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ, mét mÆt, lµ do c¸c nhµ qu¶n trÞ cßn Ýt hiÓu biÕt vÒ luËt kinh doanh trong khi c¸c dÞch vô t­ vÊn ph¸p lý ch­a ph¸t triÓn. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ch­a cã thãi quen sö dông c¸c dÞch vô t­ vÊn, v× thÕ còng ch­a t¹o ra nhu cÇu thùc sù ®Ó mét thÞ tr­êng nh­ vËy ph¸t triÓn. MÆt kh¸c c¸c c¬ quan c«ng quyÒn, dï ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn nh»m gi¶m phiÒn hµ,gi¶m thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn doanh nghiÖp nh­ vËn dông quy tr×nh 1 cöa, quy ®Þnh thêi gian, quy ®Þnh thêi h¹n, tr¶ lêi th¾c m¾c thêi h¹n cÊp phÐp kinh doanh...,nh­ng vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®­îc sö lý nh­ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cßn nhiÒu s¬ hë ch­a theo kÞp sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c quy ®Þnh qu¸ phøc t¹p ph¶i gi¶i quyÕt b»ng nhiÒu v¨n b¶n hoÆc qu¸ chi tiÕt g©y khã kh¨n trong viÖc sö lý c¸c vÊn ®Ò cô thÓ, sù thiÕu nhÊt qu¸n gi÷a c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c¬ quan nhµ n­íc. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc, rót ng¾n thêi gian ®¨ng ký kinh doanh vµ thêi gian khëi sù doanh nghiÖp lµ mét b­íc hÕt søc quan träng ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Song ®ã chØ b­íc khëi ®Çu bëi ho¹t ®éng kinh doanh diÔn ra liªn tôc, v× thÕ sù ®¬n gi¶n dÔ hiÓu cña hÖ thèng luËt ph¸p lµ cùc kú quan träng ¶nh h­ëng ®Õn søc c¹nh tranh cña nhiÒu doanh nghiÖp. II. nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn 1. thùc tr¹ng hç trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh Trong nh÷ng n¨m qua, doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn nhanh vµ cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chung cña ®Êt n­íc, tuy nhiªn, trªn con ®­êng ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt khã kh¨n, thö th¸ch. N¨ng suÊt, chÊt l­îng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cßn thÊp, s¶n phÈm ch­a cã søc c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng do thiÕt bÞ, c«ng nghÖ qu¸ l¹c hËu; tr×nh ®é, n¨ng lùc cña ng­êi lao ®éng vµ c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp cßn yÕu; ®Æc biÖt thiÕu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¸c khã kh¨n ®ã,th× thiÕu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh ®ang lµ th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c d«anh nghiÖp võa vµ nhá thuéc thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. ThÞ tr­êng cung cÊp vèn cho doanh n._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc35885.doc
Tài liệu liên quan