Tài liệu Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho..: ... Ebook Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho..
35 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1491 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Tại sao nước ta phải phát triển nền kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước và định hướng XHCN? Phải làm gì để phục vụ cho.., để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m võa qua, nÒn kinh tÕ níc ta ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tù quan träng: c¬ cÊu kinh tÕ cã sù chuyÓn dÞch theo híng tiÕn bé, t¨ng trëng æn ®Þnh trong mét thêi gian kh¸ dµi… kÕt qu¶ ®ã cã sù ®ãng gãp to lín cña c¸c Doanh nghiÑp võa va nhá thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë níc ta.
C¸c Doanh nghiÑp võa va nhá trong thêi gian qua cã bíc ph¸t triÓn t¬ng ®èi nhanh vÒ sè lîng, sù ®ãng gãp vµo GDP ngµy cµng cao. ThÕ nhng viÖc ph¸t triÓn lo¹i doanh nghiÖp nµy (nhÊt lµ ®èi víi doanh nghiÖp thuéc thµnh phÇn kinh tÕ t nh©n) ë níc ta cßn ®ang cã nhiÒu víng m¾c cÇn ®îc gi¶i quyÕt. ViÖc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c Doanh nghiÑp võa va nhá trong nh÷ng n¨m tíi ®ang lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi níc ta.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn, em ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ chän ®Ò tµi cho m«n häc kinh tÕ vµ qu¶n lý c«ng nghiÖp : "Giải pháp để giải quyết những khó khăn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế thị trường ở VN hiện nay."
Néi dung cña ®Ò ¸n m«n häc gåm 3 phÇn:
PhÇn I: tæng quan vÒ doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay
PhÇn II: nh÷ng víng m¾c gÆp ph¶i ®èi víi c¸c Doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay
PhÇn III: Nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë VN hiÖn nay.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n
Ch¬ng I – tæng quan vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay
I. Kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá
Doanh nghiÖp lµ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cã ®¨ng ký. Theo c¸ch hiÓu nµy th× khu vùc doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay gåm c¸c doanh nghiÖp víi c¸c h×nh thøc ph¸p lý ®îc ®¨ng ký lµ doanh nghiÖp nhµ níc, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp t nh©n, hîp t¸c x·, h×nh thøc c¸ nh©n vµ nhãm kinh doanh ®¨ng ký theo nghÞ ®Þnh 66/H§BT.
Khu vùc Doanh nghiÑp võa va nhá (DNV&N) lµ mét bé phËn n»m trong khu vùc doanh nghiÖp nªu trªn.
Doanh nghiÖp trùc thuéc tæng c«ng ty lín kh«ng lµ DNV&N v× chóng ph¶i tu©n thñ sù chi phèi cña Tæng c«ng ty mÑ. Mét sè níc quy ®Þnh vÒ tû lÖ cæ phÇn tèi ®a do c«ng ty lín së h÷u ®èi víi DNV&N, vît qu¸ møc ®é, doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®îc coi lµ võa vµ nhá n÷a. ViÖc ®Þnh nghÜa khu vùc DNV&N ë ViÖt Nam còng cÇn xÐt ®Õn nh÷ng khÝa c¹nh nµy.
yÕu tè quan träng nhÊt khi nãi ®Õn DNV&N lµ quy m« doanh nghiÖp. Cã nhiÒu yÕu tè thÓ hiÖn quy m« doanh nghiÖp, thÝ dô vèn hoÆc lao ®éng ph¶n ¸nh quy m« ®Çu vµo, doanh thu hay gi¸ trÞ gia t¨ng thÓ hiÖn quy m« ®Çu ra cña doanh nghiÖp. Quy m« doanh nghiÖp lµ kh¸i niÖm tæng qu¸t ph¶n ¸nh møc ®é vµ tr×nh ®é sö dông c¸c nguån lùc vµ kh¶ n¨ng t¹o ra c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi. Cã nhiÒu chØ tiªn kh¸c nhau thÓ hiÖn quy m« doanh nghiÖp vµ kh«ng mét chØ tiªu hay nhãm chØ tiªu nµo cã thÓ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ quy m« doanh nghiÖp.
Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch trªn ®©y chóng ta ®a ra ®Þnh nghÜa sau ®©y vÒ DNV&N ë ViÖt Nam, trong D®iÒu kiÖn hiÖn nay: DNV&N ë ViÖt Nam lµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®éc lËp, cã ®¨ng ký kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, cã quy m« theo mét sè tiªu chÝ tho¶ m·n quy ®Þnh cña ChÝnh phñ ®èi víi tõng ngµnh nghÒ trong tõng thêi kú ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Tiªu chÝ vµ trÞ sè c¸c tiªu chÝ x¸c ®Þnh DNV&N ë ViÖt Nam.
Trong thùc tÕ, viÖc lùa chän chØ tiªu ®Ó ®o lêng quy m« doanh nghiÖp thêng nh»m ®¶m b¶o tÝnh ®¬n gi¶n, th«ng dông, dÔ hiÓu vµ kh¶ thi vÒ mÆt thèng kª. Víi nh÷ng yªu cÇu ®ã th× ë ViÖt Nam, viÖc lùa chän chØ tiªu lao ®éng vµ vèn kinh doanh ( nh nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ DNV&N ®Ò nghÞ) lµm c¸c chØ tiªu x¸c ®Þnh quy m« doanh nghiÖp lµ cã thÓ chÊp nhËn ®îc trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Sù lùa chän nµy còng phï hîp víi th«ng lÖ ë phÇn lín c¸c níc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc trong viÖc x¸c ®Þnh DNV&N.
ë ViÖt Nam hiÖn nay ®ang ¸p dông nhiÒu trÞ sè kh¸c nhau vÒ lao ®éng vµ vÒ vèn ®Ó x¸c ®Þnh DNV&N. Sau ®©y lµ mét sè thÝ dô cô thÓ:
Ng©n hµng C«ng th¬ng ViÖt Nam coi DNV&N lµ c¸c doanh nghiÖp cã díi 500 lao ®éng, vèn cè ®Þnh díi 10 tû ®ång, vèn lu ®éng díi 8 tû ®ång vµ doanh thu hµng th¸ng díi 20 tû ®ång.
Liªn Bé Lao ®éng vµ Tµi chÝnh coi doanh nghiÖp nhá lµ cã:
+ Lao ®éng thêng xuyªn díi 100 ngêi.
+ Doanh thu hµng n¨m díi 10 tû ®ång
+ Vèn ph¸p ®Þnh díi 1 tû ®ång
Dù ¸n VIE/US/95/004 Hç trî DNV&N ë ViÖt Nam lµ doanh nghiÖp cã:
+ Lao ®éng díi 200 ngêi
+ Vèn ®¨ng ký díi 0,4 triÖu USD (t¬ng ®¬ng kho¶ng 5 tû ®ång ViÖt Nam)
Quü hç trî DNV&N thuéc ch¬ng tr×nh ViÖt Nam EU hç trî c¸c doanh nghiÖp cã sè lao ®éng tõ 10-500 ngêi vµ vèn ®iÒu lÖ tõ 50 ngµn ®Õn 300 ngµn USD tøc tõ kho¶ng 600 triÖu ®Õn 3,8 tû ®ång VN.
Quü ph¸t triÓn n«ng th«n (thuéc Ng©n hµng Nhµ níc) coi DNV&N lµ c¸c doanh nghiÖp cã:
+ Gi¸ trÞ tµi s¶n kh«ng qu¸ 2 triÖu USD
+ Lao ®éng kh«ng qu¸ 500 ngêi.
Tiªu chÝ trªn ®îc s¾p ®Æt cho phï hîp víi c¸c môc tiªu chÝnh s¸ch vµ c¸c tiªu chÝ DNV&N sÏ biÕn ®éng theo n¨ng lùc cña nÒn kinh tÕ vµ theo nguyªn t¾c b¶o vÖ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nhá, doanh nghiÖp cã xu híng lín m¹nh.
II. C¸c ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam
Khi nãi tíi DNV&N nãi chung, chóng ta ®Òu nghÜ ®Õn ®Æc ®iÓm chung nhÊt ®ã lµ: sè lîng lao ®éng Ýt, tr×nh ®é kh«ng cao; nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t nhá nhng tû suÊt vèn cao vµ thêi gian hoµn vèn nhanh; chi phÝ s¶n xuÊt cao do ®ã gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm cao h¬n so víi s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp lín do ®ã vÞ thÕ cña c¸c DNV&N trªn thÞ trêng nhá. C¸c DNV&N bÞ h¹n chÕ trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu réng nhng l¹i cã u thÕ trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu ®Æc thï; c¸c doanh nghiÖp nµy dÔ ph©n t¸n vµ Ýt g©y t¸c ®éng m¹nh tíi nÒn kinh tÕ – x· héi
C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau:
Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam tr¶i qua nhiÒu biÕn ®éng th¨ng trÇm ®Æc biÖt lµ sù chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng
ViÖt Nam lµ mét níc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn nªn s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn, do ®ã c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá cã diÖn réng phæ biÕn.
PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong khu vùc ngoµi quèc doanh míi thµnh lËp , thiÕu kiÕn thøc kinh doanh cha quªn víi thÞ trêng. C¸c doanh nghiÖp nhµ níc quy m« võa vµ nhá cßn chÞu ¶nh hëng nÆng nÒ cña c¬ chÕ cò; m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ l¹c hËu, bÕ t¾c vÒ thÞ trêng tiªu thô.
VÒ së h÷u, bao gåm së h÷u nhµ níc (cã trªn 4000 doanh nghiÖp võa vµ nhá) vµ së h÷u t nh©n (trªn 17000 doanh nghiÖp vµ c«ng ty t nh©n, trªn 1,8 triÖu hé kinh tÕ c¸c thÓ ho¹t ®éng theo NghÞ ®Þnh 66/H§BT).
VÒ h×nh thøc tæ chøc bao gåm c¸c lo¹i h×nh: Doanh nghiÖp Nhµ níc, doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, hé kinh tÕ c¸ thÓ.
Tr×nh ®é qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn rÊt h¹n chÕ thiÕu kiÕn thøc vÒ qu¶n trÞ kinh doanh vµ luËt ph¸p, thiÕu kinh nghiÖm. Tr×nh ®é v¨n ho¸ kinh doanh cßn thÊp tån t¹i nhiÒu tiªu cùc.
C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë níc ta ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu, tËp trung chñ yÕu ë c¸c thµnh phè lín. Xu híng tËp trung vµo c¸c ngµnh Ýt vèn thu håi vèn nhanh, l·i xuÊt cao nh th¬ng nghiÖp, du lÞch, dÞch vô.
Nhµ níc chØ míi cã c¸c ®Þnh híng lín khuyÕn khÝch doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¬ chÕ chÝnh s¸ch thiÕu ®ång bé, nguån lùc tµi chÝnh cña Nhµ níc cßn h¹n chÕ.
III. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn Doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay
3.1. Lîi thÕ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá
C¸c doanh nghiÖp quy m« võa vµ nhá cã nh÷ng lîi thÕ sau:
G¾n liÒn víi c¸c c«ng nghÖ trung gian, lµ cÇu nèi gi÷a c«ng nghÖ truyÒn thèng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá dÔ dµng vµ nhanh chãng ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, thÝch øng víi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Quy m« nhá cã tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t, tù do s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt kinh doanh
Danh nghiÖp võa vµ nhá chØ cÇn lîng vèn ®Çu t ban ®Çu Ýt nhng hiÖu qu¶ cao vµ thêi gian thu håi vèn nhanh.
Danh nghiÖp võa vµ nhá cã tû suÊt vèn ®Çu t trªn lao ®éng thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c doanh nghiÖp lín, cho nªn chóng cã hiÖu suÊt t¹o viÖc lµm cao h¬n.
HÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gän nhÑ, linh ho¹t, c«ng t¸c ®iÒu hµnh mang tÝnh trùc tiÕp. Quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi qu¶n lý (quan hÖ chñ – thî) trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ chÆt chÏ.
Sù ®×nh trÖ, thua lç, ph¸ s¶n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã ¶nh hëng rÊt Ýt hoÆc kh«ng g©y nªn khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi, ®ång thêi Ýt chÞu ¶nh hëng bëi c¸c cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ d©y chuyÒn.
Bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ quan träng, doanh nghiÖp võa vµ nhá còng cã nh÷ng bÊt lîi sau:
Nguån vèn tµi chÝnh h¹n chÕ
C¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é thiÕt bÞ c«ng nghÖ thêng yÕu kÐm, l¹c hËu.
Kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin vµ tiÕp thÞ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu
Tr×nh ®é qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn rÊt h¹n chÕ.
C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã n¨ng suÊt lao ®éng vµ søc c¹nh tranh kinh tÕ thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c doanh nghiÖp lín.
3.2. Vai trß vµ t¸c ®éng kinh tÕ - x· héi cña doanh nghiÖp võa vµ nhá:
MÆc dï cã nh÷ng bÊt lîi trªn nhng doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vÞ trÝ, vai trß vµ t¸c ®éng kinh tÕ – x· héi rÊt lín.
Thø nhÊt, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vÞ trÝ rÊt quan träng ë chç, chóng chiÕm ®a sè vÒ mÆt sè lîng trong tæng sè c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh vµ ngµy cµng gia t¨ng m¹nh. ë hÇu hÕt c¸c níc, sè lîng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm trªn díi 90% tæng sè c¸c doanh nghiÖp. Tèc ®é gia t¨ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nhanh h¬n sè lîng c¸c doanh nghiÖp lín. ë ViÖt Nam con sè nµy còng t¬ng tù.
Thø hai, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß quan träng trong sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ. Chóng ®ãng gãp phÇn quan träng vµo sù gia t¨ng thu nhËp quèc d©n cña c¸c níc trªn thÕ giíi, b×nh qu©n chiÕm kho¶ng trªn díi 50% GDP ë mçi níc. ë ViÖt Nam, theo ®¸nh gi¸ cña viÖn nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ TW th× hiÖn nay khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá cña c¶ níc chiÕm kho¶ng 24% GDP
Thø ba, t¸c ®éng kinh tÕ x· héi lín nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ gi¶i quyÕt mét sè lîng lín chç lµm viÖc cho d©n c, lµm t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng, gãp phÇn xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo. XÐt theo luËn ®iÓm t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp cho ngêi lao ®éng th× khu vùc nµy vît tréi h¬n h¼n c¸c khu vùc kh¸c, gãp phÇn gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò x· héi bøc xóc. ë hÇu hÕt c¸c níc, doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹o viÖc lµm cho kho¶ng 50 – 80% lao ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §Æc biÖt, trong nhiÒu thêi kú c¸c doanh nghiÖp lín sa th¶i c«ng nh©n th× c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá l¹i thu hót thªm nhiÒu lao ®éng hoÆc cã tèc ®é thu hót lao ®éng míi cao h¬n c¸c doanh nghiÖp lín.
Thø t, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gãp phÇn lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ trêng. Do lîi thÕ cña quy m« nhá lµ n¨ng ®éng, linh ho¹t, s¸ng t¹o trong kinh doanh, cïng víi h×nh thøc tæ chøc kinh doanh cã sù kÕt hîp chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ mÒm dÎo, hoµ nhÞp víi ®ßi hái uyÓn chuyÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng cho nªn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín gãp phÇn lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ trêng.
Thø n¨m, khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá thu hót ®îc kh¸ nhiÒu vèn ë trong d©n. Do tÝnh chÊt nhá lÎ dÔ ph©n t¸n vµ yªu cÇu vÒ lîng vèn ban ®Çu kh«ng nhiÒu nªn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín trong viÖc thu hót c¸c nguån vèn nhµn rçi trong mäi tÇng líp nh©n d©n ®Ó ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh.
Thø s¸u, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín ®èi víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ®Æc biÖt ®èi víi khu vùc n«ng th«n. Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n«ng th«n ®· thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, lµm cho c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh, ®ång thêi thóc ®Èy c¸c ngµnh th¬ng m¹i – dÞch vô ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë thµnh thÞ còng gãp phÇn lµm t¨ng tû träng khu vùc c«ng nghiÖp, dÞch vô vµ lµm thu hÑp dÇn tû träng khu vùc n«ng nghiÖp trong c¬ cÊu kinh tÕ quèc d©n. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn gãp phÇn lµm thay ®æi vµ ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu c«ng nghiÖp.
Thø b¶y, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc thùc hiÖn ®« thÞ ho¸ phi tËp trung vµ thùc hiÖn ph¬ng ch©m “Ly n«ng bÊt ly h¬ng”
Thø t¸m, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ n¬i ¬m mÇm c¸c tµi n¨ng kinh doanh, lµ n¬i ®µo t¹o, rÌn luyÖn c¸c doanh nghiÖp.
3.3. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù xuÊt hiÖn, tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá.
LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Giai ®o¹n s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n kh«ng cã sù ph©n biÖt gi÷a giíi chñ vµ ngêi thî. Ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ võa lµ ngêi së h÷u c¸c t liÖu s¶n xuÊt, võa lµ ngêi lao ®éng trùc tiÕp, võa lµ ngêi qu¶n lý c«ng viÖc cña m×nh, võa lµ ngêi trùc tiÕp mang s¶n phÈm cña m×nh ra trao ®æi trªn thÞ trêng. §ã lµ lo¹i doanh nghiÖp c¸ thÓ, doanh nghiÖp gia ®×nh, cßn gäi lµ doanh nghiÖp cùc nhá. Trong thêi kú hiÖn ®¹i, th«ng thêng ®¹i ®a sè nh÷ng ngêi khi míi trëng thµnh ®Ó ®i lµm viÖc ®îc, ®Òu muèn thö søc m×nh trong nghÒ kinh doanh. Víi mét sè vèn trong tay Ýt ái, víi mét tr×nh ®é tri thøc nhÊt ®Þnh lÜnh héi ®îc trong c¸c trêng chuyªn nghiÖp, b¾t ®Çu khëi nghiÖp, phÇn lín hä ®Òu thµnh lËp doanh nghiÖp nhá cña riªng m×nh, tù s¶n xuÊt – kinh doanh.
Trong s¶n xuÊt, kinh doanh cã mét sè ngêi gÆp vËn may vµ ®Æc biÖt lµ nhê tµi ba, biÕt chíp thêi c¬, cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, khÐo lÐo ®iÒu hµnh vµ tæ chøc s¾p xÕp c«ng viÖc, cµn cï, chÞu khã, tiÕt kiÖm… ®· thµnh ®¹t, ngµy cµng giµu lªn, tÝch luü ®îc nhiÒu cña c¶i, tiÒn vèn, thêng xuyªn më réng quy m« s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Õn mét giai ®o¹n nµo ®ã, lùc lîng lao ®éng gia ®×nh kh«ng ®¶m ®¬ng hÕt c¸c c«ng viÖc, cÇn ph¶i thuª ngêi lµm vµ trë thµnh «ng chñ. Ngîc l¹i, mét bé phËn lín ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá kh¸c, hoÆc do kh«ng gÆp vËn may trong kinh doanh – s¶n xuÊt vµ ®êi sèng, hoÆc do kÐm cái kh«ng biÕt chíp thêi c¬, kh«ng cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, kh«ng biÕt tÝnh to¸n qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng viÖc, hoÆc thiÕu cÇn cï chÞu khã, nhng l¹i hoang phÝ trong chi tiªu… ®· dÉn ®Õn thua lç triÒn miªn, buéc ph¶i b¸n t liÖu s¶n xuÊt, ®i lµm thuª cho ngêi kh¸c. Nh÷ng giai ®o¹n ®Çu, c¸c «ng chñ vµ nh÷ng ngêi thî cïng trùc tiÕp lao ®éng vµ nh÷ng ngêi thî lµm thuª thêng lµ bµ con hä hµng vµ l¸ng giÒng cña «ng chñ, vÒ sau më réng ra ®Õn nh÷ng ngêi hµng xãm vµ ë xa ®Õn. C¸c häc gi¶ thêng xÕp nh÷ng lo¹i doanh nghiÖp nµy vµo ph¹m trï doanh nghiÖp võa vµ nhá.
Trong nÒn kinh tÕ cña 1 quèc gia lµ do tæng thÓ c¸c doanh nghiÖp lín nhá t¹o thµnh.PhÇn ®«ng c¸c doanh nghiÖp lín trëng thµnh,ph¸t triÓn tõ c¸c doanh nghiÖp nhá,thÕ nhng ®Ó ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp lín th× nhÊt thiÕt ph¶i ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá,®iÒu ®ã còng phï hîp víi quy luËt ®i tõ nhá ®Õn lín vµ ®Ó hiÓu râ h¬n v× sao ph¶i cÇn thiÕt ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá,chóng ta h·y nh×n vµo nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc cña nã,bao gåm:
+ §ãng gãp kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh tÕ:
Trong c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë níc ta.Doanh nghiÖp võa vµ nhá cã søc lan to¶ vµo mäi lÜnh vùc s¶n xuÊt x· héi,ngµy cµng ph¸t triÓn vÒ chÊt vµ lîng ®· gãp phÇn quan träng vµo môc tiªu t¨ng trëng còng nh vµo ng©n s¸ch nhµ níc.Theo tiªu chÝ míi sè lîng Doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm 98% tæng sè doanh nghiÖp thuéc c¸c h×nh thøc doanh nghiÖp tËp thÓ,doanh nghiÖp t nh©n,c«ng ty cæ phÇn,c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n,doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t nø¬c ngoµi vµ c¸c c¬ së kinh tÕ c¸ thÓ .TÝnh ®Õn thang 6 n¨m 2005,c¶ níc cã trªn 125000 Doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ ®îc thµnh lËp víi tæng sè vèn ®¨ng ký xÊp xØ 250 tû ®ång ®a tæng sè c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá trong c¶ níc lªn gÇn 2000 doanh nghiÖp víi sè vèn ®¨ng ký gÇn 400000 tû ®ång trong ®ã:lo¹i h×nh c«ng ty tr¸ch nhiªm h÷u h¹n chiÕm tû träng lín nhÊt kho¶ng 55,4%,c«ng ty cæ phÇn chiÕm 12,5%,c¸c lo¹i h×nh kh¸c nh c«ng ty hîp doanh,doanh nghiÖp nhµ níc vµ c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n 1 thµnh viªn chiÕm tû lÖ nhá kho¶ng 0,3%,c¸c doanh nghiÖp t nh©n chiÕm 31,8% cßn l¹i.
B¶ng 1:C¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp t n¨m 2002-2005
N¨m tiªu chÝ
2002
2003
2004
2005
Tæng sè doanh nghiÖp
Doanh nghiÖp võa vµ nhá
DN FDI
TËp thÓ
DN vµ c«ng ty t nh©n
C¸ thÓ
+T¨ng thu nhËp cho ®êi sèng nh©n d©n:
Theo bé tµi chÝnh,n¨m 2003 sè thu t Doanh nghiÖp nh©n doanh chiÕm kho¶ng 15% tæng sè thu ng©n s¸ch,t¨ng 29,5% so víi cïng kú c¸c n¨m tríc.N¨m 2004,thu tõ khu vùc kinh tÕ t nh©n ®¹t kho¶ng 13100 tû ®ång so víi ng©n s¸ch trung ¬ng th× ®ãng gãp cña khu vùc kinh tÕ t nh©n ( chñ yÕu lµ c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá) trong nguån thu cña ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng lín h¬n rÊt nhiÒu. §iÓn h×nh nh TP.HCM kinh tÕ t nh©n ®ãng gãp trong tæng sè thu ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng kho¶ng 15%,tiÒn giang 24%,®ång th¸p 16%,gia lai 22%,Ninh B×nh 19%,thai nguyªn 17%.
+ T¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng:
Lùc lîng lao ®éng trong c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm t¬Ý 25-26% lùc lîng lao ®éng x· héi,v× vËy c¸c Doanh nghiÖp võa vµ nhá cã kh¶ n¨ng tiÕp nhËn phÇn lín sè lîng míi hµng n¨m vµ sè lîng d thõa do x¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ níc hay c¶i c¸ch hµnh chÝnh,gãp phÇn chñ yÕu trong t¹o viÖc lµm,t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng,®ãng gãp cho t¨ng trëng kinh tÕ vµ æn ®Þnh x· héi.(xem b¶ng 2)
B¶NG 2:Sè lao ®éng ®ang lµm viÖc trong c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
N¨m
Tiªu chÝ
2002
2003
2004
2005
Lao ®éng(ngêi)
DN nhµ níc
TËp thÓ
DN cã vèn níc ngoµi
DN vµ c«ng ty t nh©n
C¸ thÓ
Nguån:B¸o c¸o cña tæng côc thèng kª.
+Lµm cho nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng:
Sè lîng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ lín l¹i thêng xuyªn t¨ng lªn,nªn ®· lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi¶m bít møc ®é rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp ®ång thêi t¨ng sè lîng hµng ho¸ vµ dÞch vô tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña ngêi tiªu dïng ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi viÖc chuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ, nhÊt lµ ®èi víi nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n.Ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµm cho viÖc ph©n bè doanh nghiÖp hîp lý vÒ mÆt l·nh thæ c¶ níc ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ,miÒn nói vµ ®ång b»ng gi¶m søc Ðp vÒ d©n sè ®èi víi c¸c thµnh phè lín.
Ch¬ngII:nh÷ng víng m¾c gÆp ph¶i ®èi víi c¸c Doanh nghiÑp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay
I. Khã kh¨n vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch
1. §Êt ®ai vµ qu¶n lý.
Khu©n khæ ph¸p lý cña qu¶n lý ®Êt ®ai ®îc x©y dùng trªn c¬ së luËt ®Êt ®ai n¨m 1993,söa ®æi n¨m 1998,2001 vµ luËt ®Êt ®ai n¨m 2003 ,quyÒn sö dông ®Êt ®îc thùc hiÖn th«ng qua thuª cña nhµ níc vµ qua giao dÞch mua b¸n. Con ®êng thuª ®Êt cña nhµ níc rÊt dµi vµ tèn kÐm. Thñ tôc cÊp quyÕn sö dông ®Êt b×nh qu©n ë HN lµ 325 ngµy, thµnh phè HCM 418 ngµy, §µ n½ng 309 ngµy,B×nh d¬ng 64 ngµy, HuÕ 82 ngµy.
Chuyªn m«n ho¸ sö dông ®Êt còng lµm t¨ng chi phÝ vµ thêi gian ®Ó chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông ®Êt. C¸c chi phÝ gi¶i to¶ ®Òn bï, chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt ®ang lµ ng¸nh nÆng chi phÝ ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá ë VN hiÖn nay. VÊn ®Ò gi¶i to¶ ,®Òn bï kh«ng hîp lý, di rêi d©n c kh«ng ®óng tiÕn ®é hay thùc hiÖn kh«ng nghiªm lµm ®×nh trÖ tiÕn tr×nh ®Çu t vµ c¶n trë ho¹t ®éng cña DN.
C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn ph¶i vît qua nh÷ng trë ng¹i nh: quy ho¹ch ®Êt ®ai cha æn ®Þnh;thêi gian chê ®îi nhËn ®Êt trong c¸c khu c«ng nhiÖp qu¸ l©u;®èi sö kh«ng c«ng b»ng trong viÖc chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt do chÝnh s¸ch u ®·i tiÒn thuª ®Êt ®îc ¸p dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp nhµ níc vµ doanh nghiÖp FDI .
2. ThuÕ vµ qu¶n lý thuÕ:
C¬ chÕ chÝnh s¸ch thuÕ ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc theo híng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong níc vµ xuÊt khÈu. Tiªu biÓu nh luËt thuÕ VAT ®îc söa ®æi,bá møc thuÕ suÊt 20%,më réng ¸p dông thuÕ 0% ®Ó khÊu trõ vµ hoµn thuÕ ®Çu vµo cho hµng ho¸ xuÊt khÈu, söa ®æi ph¸p lÖnh thuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao, miÔn gi¶m thuÕ sö dông thuÕ n«ng nghiÖp, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc, hå s¬ thuÕ, c¶i tiÕn c«ng t¸c thanh tra. Tuy nhiªn, viÖc söa ®æi, bæ sung c¸c chÝnh s¸ch thuÕ thay ®æi qu¸ nhanh ®· g©y lóng tóng trong viÖc quyÕt ®Þnh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Quy tr×nh qu¶n lý vµ gi¸m s¸t vÉn cßn phiÒn hµ, chång chÐo gi÷a c¸c c¬ quan thuÕ vµ h¶i quan trong ®¨ng ký vµ cÊphêng m· sè thuÕ cha thèng nhÊt trong viÖc x¸c ®Þnh m· sè hµng ho¸ , thuÕ suÊt hoÆc gi¸ trÞ tÝnh thuÕ, cìng chÕ vµ lµm thñ tôc h¶i quan thiÕu chÝnh x¸c.
HÖ thèng thuÕ hiÖn hµnh vÉn cßn tËp chung qu¸ nhiÒu vµo c¸c biÖn ph¸p thu thuÕ vµ xö ph¹t, cha chó träng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh møc thuÕ, ®èi tîng chÞu thuÕ. Trong khi ®ã diÖn thuÕ vÉn cha ®îc më réng mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ tho¶ ®¸ng, c¸c kho¶n thÊt thu thuÕ vÉn cßn rÊt lín, viÖc chèn thuÕ trong khu vùc t nh©n ®ang trë thµnh hiÖn tîng kh¸ phæ biÕn. Trong chÕ ®é thuÕ hiÖn hµnh cßn qu¸ nhiÒu lo¹i thuÕ suÊt víi møc thuÕ cao, c¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ qu¸ phøc t¹p, chång chÐo, qu¸ nhiÒu trêng hîp miÔn trõ thuÕ vµ cha ®¶m b¶o sù c«ng b»ng.
VÒ nguyªn t¾c thuÕ VAT chØ ®¹t hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng khi ¸p dông mét lo¹i thuÕ suÊt duy nhÊt vµ cã Ýt trîng hîp miÔn trõ. Nhng thuÕ VAT ¸p dông t¹i VN l¹i cã tíi 4 lo¹i thuÕ suÊt vµ trªn 20 trêng hîp miÔn trõ. Dï ®· cã tiÕn bé so víi thuÕ doanh thu gåm 11 lo¹i thuÕ suÊt , nhng víi 4 lo¹i thuÕ suÊt vµ nhiÒu trêng hîp ®îc miÔn trõ, viÖc thu thuÕ VAT vÉn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n cho c¶ ngêi nép thuÕ lÉn c¬ quan thuÕ vµ khi thñ tôc phøc t¹p h¬n, kh¶ n¨ng chèn thuÕ còng t¨ng lªn t¬ng tù nh trêng hîp thuÕ lîi tøc, c¸c lo¹i thuÕ suÊt kh¸c nhau còng ®îc ¸p dông ph©n biÖt gi÷a c¸c ho¹t ®éng kinh doanh( thuÕ suÊt 45% cho th¬ng m¹i, 35% cho ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ 25% cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng).
Ngoµi ra cßn cã sù ph©n biÖt ®èi xö vÒ thuÕ ,lîi tøc gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng kh¸c nhau trong cïng 1 lÜnh vùc. B»ng chøng lµ c¸c doanh nghiÖp trong níc chÞu suÊt thuÕ lîi tøc tõ 25-45%, trong khi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI chØ ph¶i tr¶ møc thuÕ suÊt 10-25% v× vËy, sù c¶m nhËn bÞ ®èi xö kh«ng c«ng b»ng chÝnh lµ ®éng c¬ m¹nh mÏ trong hµnh vi lËu thuÕ hoÆc trèn thuÕ cña mét sè doanh nghiÖp. chÝnh s¸ch thuÕ VAT cha cho phÐp c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp cung cÊp c¸c dÞch vô cho doanh nghiÖp chÕ xuÊt ®îc hëng thuÕ suÊt 0% ,mµ ph¶i chÞu thuÕ 10%. §èi vãi thuÕ ®¸nh vµo hµng ho¸ XNK ,c¸c côc h¶i quan dÞa ph¬ng lóng tóng khi ®Þnh gi¸ va ap gi¸ tinh thuÕ nhËp khÈu, gi¸ ¸p cßn cao vµ b¶ng gi¸ tèi thiÓu cha phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ.
DN chËm nép thuÕ th× bÞ ph¹t trong khi ®ã c¸c c¬ quan thuÕ chËm trÔ trong viÖc xÐt hoµn thuÕ th× kh«ng chÞu bÊt cø mét tr¸ch nhiÖm g× vÒ thiÖt h¹i g©y cho doanh nghiÖp.
3. H¶i quan vµ xuÊt khÈu:
VÒ thñ tôc h¶i quan, nh×n chung ®Þa ®iÓm vµ ph¬ng tiÖn vËt chÊt phôc vô c«ng t¸c kiÓm ho¸ cña mét sè cöa khÈu cßn bÊt hîp lý. Do c¸c yÕu tè kü thuËt ph¸t sinh vµ mét sè nguyªn nh©n kh¸c, tõng xÈy ra c¸c viÖc cìng chÕ nhÇm c¸c doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô. Bªn c¹nh ®ã lµ c¸c tån t¹i nh: quy ®Þnh, ghÐp container, thêi gian vµ chi phÝ lu kho, bèc xÕp t¹i c¶ng.
ViÖc x¸c ®Þnh chñng lo¹i hµng ho¸ s¶n phÈm cña mét sè mÆt hµng cha râ rµng, dÉn ®Õn thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp, nhÊt lµ trong c¸c trêng hîp c¸n bé h¶i quan cã nghiÖp vô h¹n chÕ. Bªn c¹nh ®ã, t×nh tr¹ng thÕu ®ång bé vÒ quy ®Þnh tû lÖ kiÓm ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña c¸c chi côc h¶i quan cöa khÈu vÉn cßn tån t¹i. §iÒu nµy tÊt yÕu dÉn ®Õn n¹n nhòng nhiÔu, trung chi vµ tho¶ thuËn ngÇm gi÷a nh©n viªn h¶i quan vµ doanh nghiÖp mét mÆt ®Ó gi¶i phãng hµng nhanh, mÆt kh¸c doanh nghiÖp t×m c¸ch nÐ tr¸nh tû xuÊt thuÕ nhËp khÈu cao, lµm gi¶m nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ níc, ngoµi ra t×nh tr¹ng cìng chÕ nhÇm tranh chÊp trong kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh, ¸p gi¸ tèi thiÓu ®Ó tÝnh thuÕ mét sè c¸c mÆt hµng cßn bÊt hîp lý; ¸p m· sè thuÕ kh«ng chÝnh x¸c, cha thèng nhÊt víi hÖ thèng cña nhµ níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
4. TÝnh thiÕu minh b¹ch cña m«i trëng thÓ chÕ:
TÝnh thiÕu minh b¹ch cña thÓ chÕ Èn chøa trong rÊt nhiÒu khã kh¨n, tõ tµi chÝnh, ®Êt ®ai ®Õn xuÊt nhËp khÈu vµ quan hÖ b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp t nh©n vµ nhµ níc. Chóng ta sö dông thuËt ng÷ vÒ tÝnh minh b¹ch cña thÓ chÕ ®Ó bµn ®Õn mét hiÖn tîng mµ trong khi pháng vÉn trùc tiÕp, c¸c doanh nghiÖp ®· phµn nµn vÒ viÖc hä bÞ ®èi sö thiÕu c«ng b»ng, nh÷ng ®iÒu khã hiÓu, hay khiÕn hä lóng tóng trong quan hÖ xö lý c«ng viÖc víi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn.
Minh b¹ch theo c¸c nhµ t vÊn kinh doanh ®ã lµ t×nh tr¹ng râ rµng, chÝnh x¸c, chÝnh thøc, c¸c hµnh ®éng ®îc chÊp nhËn mét c¸ch dÔ dµng vµ phæ biÕn. Theo tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi ( WTO) b¶o ®¶m minh b¹ch trong c¸c tho¶ thuËn th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung bao gåm ba yªu cÇu c¬ b¶n: 1, C«ng khai c¸c th«ng tin vÒ luËt ph¸p, thÓ chÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch liªn quan; 2, Th«ng b¸o cho c¸c bªn liªn quan vÒ luËt ph¸p thÓ chÕ vµ nh÷ng thay ®æi ®èi víi hä; 3, B¶o ®¶m luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ®îc qu¶n lý thèng nhÊt, theo c¸ch thøc c«ng b»ng hîp lý. Theo nghi¨ ®ã, thiÕu minh b¹ch chÝnh lµ nguån gèc s©u xa cua rÊt nhiÒu khã kh¨n cña doanh nghiÖp trong c¸c quan hÖ vãi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ,víi ®èi t¸c vµ ngêi lao ®éng
TÝnh thiÕu minh b¹ch cña m«i trêng thÓ chÕ ®îc c¸c doang nghiÖp c¶m nhËn trong hang lo¹t c¸c trë ng¹i ,nh mÊt thßi gian vµ chi phÝ ®Î gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò víi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ;c¸c khã kh¨n n¶y sinh trong c¸c chÝnh s¸ch ,luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ë trung ¬ng lÉn ®Þa ph¬ng ;sù bÊt b×nh ®¶ng trong canh tranh víi c¸c DNNN; khã tiÕp cËn th«ng tin vÒ luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ;c¸ch gi¶i quyÕt cña c¸c co quan c«ng quyÒn thiÕu nhÊt qu¸n va cha häp lý.
TÝnh thiÕu minh b¹ch cßn thÓ hiÖn ë chç c¸c quy ®Þnh luËt ph¸p ban hµnh qu¸ nhiÒu vµ nhanh , dÕn møc c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ n¾m b¾t vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi .c¸c quy ®Þnh luËt ph¸p vcã nh÷ng kho¶ng trèng lín cho sù gi¶i thÝch vµ tù ®inh liÖu ,®ßi hái ph¶i xin híng dÉn cô thÓ vµ quy ®Þnh t¨ng thªm ë c¸c cÊp g©y mÊt thêi gian vµ thiÕu nhÊt qu¸n .vidô luËt thuÕ thu nhËp c«ng ty ®uoc vËn dông thµnh m«t d¶i rÊt réng c¸c khuyÕn khÝch ë tõng ®Þa ph¬ng .tr¸ch nhiÖm vÒ chi phÝ vµ chÕ ®é cho viÖc gi¶i to¶ ®Òn bï kh«ng thèng nhÊt còng g©y khã kh¨n cho viÖc tiÕp c©c ®¸t ®ai cña c¸c doanh nghiÖp .NhÊn m¹nh u tiªn vãi mét sè ®èi tîng ,ngµnh hµng trong trõng mùc nhÊt ®Þnh cã thÓ g©y thiªt h¹i cho c¸c ®èi tîng kh¸c .§«i xö c«ng b»ng lµ mét yªu cÇu cña tÝnh minh b¹ch ,do ®ã khi nhÊn m¹nh c¸c u tiªn cÇn ph©n tÝch mèi t¬ng quan gi÷a c¸c ®èi tîng .NhÊn m¹nh thu hót ®Çt t níc ngoµi ,c¸c dù ¸n ®Çu t lín ,®µu t c¬ së h¹ tÇng Ýt nhiÒu cã ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn khu vùc t nh©n .cã lÏ tõ nguyªn nh©n nµy c¸c DNVVN t nh©n lu«n c¶m thÊy kh«ng c«ng b»ng trong quan hÖ vãi c¸c DNNN .
Sù thiÕu minh b¹ch kh«ng chØ tån t¹i trong c¸c c¬ quan c«ng quyÒn mµ cßn chÝnh ë c¸c doanh nghiÖp .C¸c biÓu hiÖn cña nã lµ :rÊt Ýt c¸c giao dÞch cua cac doanh nghiÖp viõa vµ nhá thùc hiÖn qua gÖ thèng ng©n hµng ;hä Ýt quan t©mdÕn viªc kÝ häp ®ång lao ®éng vµ tæ chc c«ng ®oµn ,kh«ng thùc hiªn ngiªm tóc c¸c chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n ;kª khai kh«ng ®óng thu nhËp ,tµi s¶n .Nguyªn nh©n cña t×nh tr©ng nµy cã nguån g«c tõ tÝnh thiÕu minh b¹ch cña thÓ chÕ .HÖ thèng ph¸p luËt thiÕu râ rµng ,cïng víi c¬ chÕ vËn hµnh kh«ng hîp lý lµ ®iÒu kiÖn ®Ó tÝnh kh«ng minh b¹ch ph¸t sinh trong tõng doanh nghiÖp .Nhng dï xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n nµo ,tÝnh kh«ng minh b¹ch trong c¸c doang nghiÖp , ®Õn lît nã l¹i lµm n¶y sinh c¸c khóc m¾c k×m h·m sù ph¸t triÓn cña chÝnh c¸c doanh nghiÖp ®ã vµ g©y lóng tóng cho c¸c c¬ quan c«ng quúen .®ã la sù thiÕu tin tëng cña c¸c nhµ cÊp vèn khi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t×m kiÕm nguån tµi trî ,sù thiÕu tin tëng cña c¸c c¬ quan c«ng quyÒn khi cÊp phÐp ,xö lý c¸c vÊn ®Ò luËt ph¸p vµ thÓ chÕ ph¸t sinh .T©m lý kh«ng tin tëng ®ang lµm t¨ng c¸c cuéc kiÓm tra ,kÐo dµi thêi gian xö lý c«ng viÖc.
5. Thêi gian xö lý c¸c vÊn ®Ò luËt ph¸p vµ thÓ chÕ :
Thêi gian c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ë ViÖt Nam dµnh cho vÊn dÒ luËt ph¸p vµ thÓ chÕ kho¶ng 12% tæng thßi gian lam viªc cua hä (28ngµy/n¨m) .Con sè nµy t¬ng ®¬ng víi c¸c vïng ®ang ph¸t triÓn nhng l¹i qu¸ cao so víic¸c níc c«ng nghiÖp míi nh Trung Quèc vµ §«ng ¸ .Thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ cña c¸c nhµ qu¶n trÞ rÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng, c¸c h×nh thøc së h÷u vµ quy m« cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nhµ níc b×nh qu©n mÊt 21 ngµy cßn c¸c doanh nghiÖp t nh©n mÊt 30 ngµy. thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ kÐo dµi lµm mÊt ®i c¬ héi kinh doanh, lµm t¨ng phÝ tæn c¬ héi cña thêi gian qu¶n lý vµ phÝ tæn vèn vµ lµm gi¶m tÝnh minh b¹ch cña hÖ thèng, gi¶m lßng tin t¹o ra m¶nh ®Êt mµu mì cho c¸c hµnh vi trôc lîi ,bÊt chÝnh.
Nguyªn nh©n cña viÖc tiªu tèn nhiÒu thêi gian cho c¸c vÊn ®Ò thÓ chÕ, mét mÆt, lµ do c¸c nhµ qu¶n trÞ cßn Ýt hiÓu biÕt vÒ luËt kinh doanh trong khi c¸c dÞch vô t vÊn ph¸p lý cha ph¸t triÓn. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cha cã thãi quen sö dông c¸c dÞch vô t vÊn, v× thÕ còng cha t¹o ra nhu cÇu thùc sù ®Ó mét thÞ trêng nh vËy ph¸t triÓn. MÆt kh¸c c¸c c¬ quan c«ng quyÒn, dï ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn nh»m gi¶m phiÒn hµ,gi¶m thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn doanh nghiÖp nh vËn dông quy tr×nh 1 cöa, quy ®Þnh thêi gian, quy ®Þnh thêi h¹n, tr¶ lêi th¾c m¾c thêi h¹n cÊp phÐp kinh doanh...,nhng vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®îc sö lý nh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cßn nhiÒu s¬ hë cha theo kÞp sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c quy ®Þnh qu¸ phøc t¹p ph¶i gi¶i quyÕt b»ng nhiÒu v¨n b¶n hoÆc qu¸ chi tiÕt g©y khã kh¨n trong viÖc sö lý c¸c vÊn ®Ò cô thÓ, sù thiÕu nhÊt qu¸n gi÷a c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c ®Þa ph¬ng vµ c¸c c¬ quan nhµ níc.
§¬n gi¶n ho¸ thñ tôc, rót ng¾n thêi gian ®¨ng ký kinh doanh vµ thêi gian khëi sù doanh nghiÖp lµ mét bíc hÕt søc quan träng ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Song ®ã chØ bíc khëi ®Çu bëi ho¹t ®éng kinh doanh diÔn ra liªn tôc, v× thÕ sù ®¬n gi¶n dÔ hiÓu cña hÖ thèng luËt ph¸p lµ cùc kú quan träng ¶nh hëng ®Õn søc c¹nh tranh cña nhiÒu doanh nghiÖp.
II. nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn
1. thùc tr¹ng hç trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh
Trong nh÷ng n¨m qua, doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn nhanh vµ cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chung cña ®Êt níc, tuy nhiªn, trªn con ®êng ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt khã kh¨n, thö th¸ch. N¨ng suÊt, chÊt lîng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cßn thÊp, s¶n phÈm cha cã søc c¹nh tranh cao trªn thÞ trêng do thiÕt bÞ, c«ng nghÖ qu¸ l¹c hËu; tr×nh ®é, n¨ng lùc cña ngêi lao ®éng vµ c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp cßn yÕu; ®Æc biÖt thiÕu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¸c khã kh¨n ®ã,th× thiÕu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh ®ang lµ th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c d«anh nghiÖp võa vµ nhá thuéc thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. ThÞ trêng cung cÊp vèn cho doanh n._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 35885.doc